JAARVERSLAG 2009
Gemeentehuis van Sint-Joost-ten-Node
SIBELGAS Coöperatieve vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
Zetel van de vennootschap: Gemeentehuis van Sint-Joost-ten-Node
Verslag van de Raad van Bestuur aan de Jaarvergadering van de Aandeelhouders van 22 juni 2010
Jaarrekening 2009 24ste boekjaar
3
Stadhuis van Brussel
INHOUD
WOORD VOORAF van de voorzitters.................................................................. 6
1 SAMENSTELLING VAN DE INTERCOMMUNALE SibelgaS ................................. 9 1.1 Bestuur en toezichtsorganen per 31 december 2009............................................................ 9 1.2
Aangesloten gemeenten .................................................................................................... 15
1.3 Statutaire aanpassingen ..................................................................................................... 16 1.4
Verslag van de Raad van Bestuur......................................................................................... 19
2 BEHEERSVERSLAG 2009 ............................................................................. 21 2.1
Sibelgas als gewestoverschrijdende intercommunale ....................................................... 21
2.2 Inventaris van de vrijgemaakte markt in 2009 .................................................................... 23 2.3
Algemeen beleid van Sibelgas.......................................................................................... 27
2.4 SIBELGAS in de samenleving.............................................................................................. 33 2.5
Rationeel energiegebruik en milieu .................................................................................... 39
2.6 Investeringsprogramma’s .................................................................................................. 49 2.7 Eandis: de werkmaatschappij van SIBELGAS ...................................................................... 52
3
FINANCIELE VERSLAGGEVING ...................................................................... 55
3.1
Financieel beleid ............................................................................................................... 55
3.2
Verslag van het Corporate Governance Comité aan de Raad van Bestuur ............................. 78
3.3
Verslag van het College van Commissarissen aan de jaarvergadering van 22 juni 2010 ........ 81
3.4
Verslag van de Commissaris - IBR ........................................................................................ 82
5
woord vooraf van de voorzitters
Geachte mevrouw, Geachte heer, In naam van de vennoten van de intercommunale c.v.b.a. Sibelgas, nl. IBE-IBG, de gemeenten van sector Noord en Zuid en Electrabel, hebben wij als Voorzitters de eer U het jaarverslag 2009 voor te stellen. Het energielandschap heeft zich de afgelopen jaren zeer snel gewijzigd. Sinds de volledige vrijmaking van de Belgische energiemarkt werden een aantal ingrijpende veranderingen doorgevoerd, zodat de context waarin we onze activiteiten ontplooien, de besluitvorming en de manier van werken grondig zijn hertekend. Inmiddels is België meer en meer vertrouwd geraakt met de verschillende marktspelers en het distributienetbeheer heeft in de gehele marktwerking onmiskenbaar zijn plaats verworven. De evolutie naar een optimaal werkende energiemarkt is evenwel niet afgelopen. Het gaat om een geleidelijk proces dat bovendien rekening moet houden met voortdurende veranderingen op zowel politiek, economisch als ecologisch en sociaal-maatschappelijk vlak. Een belangrijk uitgangspunt daarbij is de Europese 20-20-20-richtlijn. Die moet leiden tot minder CO2-uitstoot, grotere energie-efficiëntie en meer hernieuwbare energie tegen het jaar 2020. Dat is een gigantische uitdaging. Het spreekt voor zich dat onze intercommunale Sibelgas eveneens in alle geledingen zal meedenken en mee-evolueren om te beantwoorden aan deze objectieven van de samenleving van de toekomst. Die samenleving van de toekomst is er één waarin de energiegebruikers meer comfort mogen verwachten van de technologische vooruitgang, met groeiende aandacht voor Rationeel Energiegebruik (REG) en milieubewustzijn. Energiegebruikers evolueren meer en meer naar een dubbele rol, nl. die van eindgebruikers die zowel energie produceren als consumeren. Slimme meters en slimme netten zijn het antwoord op deze technische uitdaging waarmee de distributienetbeheerders zullen moeten meebouwen aan een intelligent energienetwerk in België. Deze slimme technologieën vormen een maatschappelijke noodzaak om tegemoet te kunnen komen aan de doelstellingen in verband met het energieverbruik, broeikasgassen en hernieuwbare energie.
6
Daarnaast vormen ze een technische noodzaak om het tweerichtingsverkeer van de energiestromen ingevolge de lokale productie, op een kostenefficiënte manier te kunnen beheersen. Wat de lokale productie via zonnepanelen betreft wenst Sibelgas wel te waarschuwen voor een al te onevenwichtige subsidiëringspolitiek, waardoor de tarieven van het distributienetbeheer al te zeer zullen stijgen vanaf 2013. Sibelgas klaagt daarbij ook het onsociale aspect aan van een te gulle en onbedachte subsidiëring, die tenslotte door de minderbegoeden ten laste wordt genomen. De algemene invoering van een slim netwerk vergt zware investeringen. Deze extra kosten zijn evenwel onafwendbaar om te kunnen beantwoorden aan de Europese 20-20-20-doelstellingen en om tot een positieve eindbalans te komen voor de hele maatschappij. Sibelgas volgt deze problematiek op de voet, maar meent dat overhaasting zeker niet nodig is. Naast onze rol in de ontwikkeling van de slimme technologie, blijft Sibelgas zich als distributienetbeheerder ten volle inzetten om uitvoering te geven aan het REG-beleid waarin diverse acties en besparingsdoelstellingen vervat zitten. Zo zal er in 2010 bijzondere aandacht uitgaan naar dakisolatie en samenwerking met de sociale huisvestingsmaatschappijen. De actie ‘huishoudelijke energiescans’ wordt voortgezet en aangevuld met opvolgscans, waarbij de beschermde afnemers bij uitstek tot de doelgroep behoren, teneinde hun energieverbruik zoveel mogelijk te verminderen. Nieuw is ongetwijfeld het project ‘Energiediensten aan Lokale Besturen’ waarover Sibelgas een studiedag heeft georganiseerd voor de mandatarissen van haar aangesloten gemeenten in het “Huis van de toekomst” in Vilvoorde op 13 oktober 2009. Het opzet van dit initiatief is om aan de aangesloten lokale besturen producten en diensten aan te bieden voor energiebeheer in gebouwen en openbare verlichting, met als doel energiebesparingen of projecten met hernieuwbare energie te stimuleren en te realiseren. Zo kunnen onze steden en gemeenten niet alleen totaalprojecten van energiebesparing realiseren, maar onderstrepen ze ook hun voorbeeldfunctie naar de
bevolking en de bedrijven toe. Hiervoor zal in Sibelgas een statutenaanpassing voorgesteld worden voor einde 2010. Op sociaal-maatschappelijk vlak kan Sibelgas niet voorbij gaan aan de opmerkelijke toename van het aantal klanten ‘sociale leverancier’, vermoedelijk door het effect van de economische crisis en de groeiende werkloosheid. De dienstverlening ‘sociale leverancier’ vereist een specifieke ingesteldheid en expertise, zowel op vlak van beleid als bij de uitvoering. Zo wordt er door de vertegenwoordigers van Sibelgas in de LAC-commissies steeds een grote bereidheid getoond voor bevredigende oplossingen en is schorsen nooit een doel op zich. Het is en blijft onze intentie om in deze problematiek een maximale efficiëntie na te streven. Sibelgas zal in de loop van 2010 de nodige contacten met de OCMW’s van de aangesloten gemeenten organiseren, om tegemoet te komen aan deze sociale problematiek en aan een evenwichtige schuldafbouw van de sociale klanten met betaalproblemen. In het nieuwe decennium van deze eenentwintigste eeuw, kondigt ook 2010 zich als een boeiend werkjaar vol uitdagingen aan. Sibelgas zal doeltreffende antwoorden moeten vinden in strategische dossiers zoals een vlotte vrije marktwerking, de oprichting van een clearing house, nieuwe opdrachten in het kader van gasuitbreidingen, REG en sociale openbaredienstverplichtingen … Kortom, de lijst blijft aanzienlijk en de uitdagingen evenzeer.
Eandis, willen we graag beklemtonen dat de realisatie van alle doelstellingen het resultaat is van de constructieve samenwerking van alle bestuurders en de deelnemers in onze intercommunale Sibelgas, die via haar eigen specifieke structuur en haar eigen experten tot de beste resultaten leidt, zowel voor haar cliënteel als voor haar vennoten. Daarvoor aan allen onze welgemeende dank.
Joseph CORTEN Voorzitter
Het is daarom een absolute uitdaging voor onze werkmaatschappij Eandis om als onderneming voortdurend mee te denken en uitvoering te geven aan een krachtiger beheer en een betere beheersing van de kosten. Daarbij moet er permanent worden geïnvesteerd in groei en ontwikkeling van nieuwe kennis en expertise. De bestuurs- en controleorganen van Sibelgas hebben met genoegen geconstateerd dat vanaf de liberalisering van de energiemarkt de beheersbare kosten van Sibelgas tot de laagste van België blijven behoren. Naast de waardering voor de expertise en gemotiveerdheid van de directie en de medewerkers van
Patrick MENSALT Voorzitter
7
Gemeentehuis van Grimbergen
1. SAMENSTELLING van DE INTERCOMMUNALE Sibelgas 1.1 Bestuur en toezichtsorganen per 31 december 2009
SECTORCOMITE NOORD Voorzitter De heer
MENSALT Patrick
Voorzitter van het OCMW van Grimbergen
Ondervoorzitster Mevrouw SIMONS Mariane
Vertegenwoordigster van Electrabel
Leden De heer De heer De heer De heer De heer Mevrouw Mevrouw De heer De heer De heer De heer
Schepen van Vilvoorde Schepen van Wemmel Gemeenteraadslid van Meise Gemeenteraadslid van Meise Gemeenteraadslid van Vilvoorde Gemeenteraadslid van Machelen Vertegenwoordigster van Electrabel Gemeenteraadslid van Grimbergen Vertegenwoordiger van Electrabel Gemeenteraadslid van Machelen Burgemeester van Wemmel
ABSILLIS Albert ANDRIES Christian DE BOECK Emiel DE RIDDER Stefaan DE RO Jo DEY Madeleine HEYVAERT Griet MENSALT Tom SARENS André TRULLEMANS Johnny VAN LANGENHOVE Marcel
Permanente experten De heer HUJOEL Luc De heer VIAENE Christian
Directeur-generaal IBE-IBG Directeur-generaal IBE-IBG
Deskundigen Mevrouw BOUDRY Vera De heer DEBEERST Rony De heer DE KOKER Frans De heer NOLTINCX Didier De heer SELLESLAGH Chris
Stadssecretaris van Vilvoorde Gemeenteraadslid van Machelen Vertegenwoordiger van Meise Gemeenteraadslid van Wemmel Schepen van Grimbergen
Secretaris Mevrouw
VANDERCRUYSSE Anita
9
1.1 Bestuur en toezichtsorganen per 31 december 2009
SECTORCOMITE ZUID Voorzitter De heer
Schepen van Evere
Ondervoorzitster Mevrouw SIMONS Mariane
Vertegenwoordigster van Electrabel
Leden Mevrouw De heer Mevrouw De heer De heer De heer De heer De heer De heer Mevrouw Mevrouw De heer De heer Mevrouw De heer Mevrouw De heer Mevrouw De heer Mevrouw De heer De heer De heer
Gemeenteraadslid van Brussel Gemeenteraadslid van Brussel Vertegenwoordigster van Electrabel Gemeenteraadslid van Schaarbeek Gemeenteraadslid van Elsene ✝ Gemeenteraadslid van Ganshoren Gemeenteraadslid van Jette Schepen van Elsene Gemeenteraadslid van Sint-Gillis Vertegenwoordigster van Electrabel Gemeenteraadslid van Brussel Vertegenwoordiger van Electrabel Gemeenteraadslid van Jette Gemeenteraadslid van Brussel Gemeenteraadslid van Schaarbeek Gemeenteraadslid van Sint-Joost-ten-Node Gemeenteraadslid van Sint-Joost-ten-Node Gemeenteraadslid van Anderlecht Vertegenwoordiger van Electrabel Gemeenteraadslid van Ganshoren Gemeenteraadslid van Evere Gemeenteraadslid van Sint-Gillis Gemeenteraadslid van Sint-Gillis
ABID Fatima BOUKANTAR Mohammed BURMS Jenny CHARELS Jean-Marie DE GRAVE Jacques DEWAELS Martial DEWAELS Pierre DUFOUR Pascal GHANOUI Abdelhamid HEYVAERT Griet KIMBONDJA KALENGI Nestorine LAMBRECHTS Rumold LIEFFERINCKX André MUTYEBELE Ngoi NIMAL Frédéric NYANGA-LUMBALA Jeanne ÖZKONAKCI Kadir ROEX Elke SARENS André SOUISS Karima VAN BRUSSEL Robert VANDERMERGEL Michel YOUSFI Abde Ali
Permanente experten De heer HUJOEL Luc De heer VIAENE Christian
Directeur-generaal IBE-IBG Directeur-generaal IBE-IBG
Deskundigen De heer BORREMANS Dirk Mevrouw COPPIETERS Béatrice De heer FABRE Marc De heer GOUJARD Claude Mevrouw MICHIELS Patricia De heer SOPHIE Daniel De heer UYLENBROECK Thierry De heer VAN GELDER Paul De heer VANHOVE Marc
Gemeentesecretaris van Evere Vertegenwoordigster van Schaarbeek Vertegenwoordiger van Sint-Joost-ten-Node Gemeenteraadslid van Jette Gemeenteraadslid van Anderlecht Vertegenwoordiger van Brussel Gemeenteraadslid van Sint-Gillis Vertegenwoordiger van Brussel Gemeentesecretaris van Ganshoren
Secretaris Mevrouw
10
CORTEN Joseph
VANDERCRUYSSE Anita
1.1
RAAD VAN BESTUUR Voorzitters De heer MENSALT Patrick De heer CORTEN Joseph
Voorzitter van het OCMW van Grimbergen Schepen van Evere
Ondervoorzitster Mevrouw SIMONS Mariane
Vertegenwoordigster van Electrabel
Leden Mevrouw De heer De heer De heer Mevrouw De heer De heer De heer De heer De heer De heer De heer Mevrouw De heer De heer Mevrouw Mevrouw De heer De heer De heer Mevrouw De heer Mevrouw De heer Mevrouw De heer Mevrouw De heer De heer De heer De heer De heer
Gemeenteraadslid van Brussel Schepen van Vilvoorde Schepen van Wemmel Gemeenteraadslid van Brussel Vertegenwoordigster van Electrabel Gemeenteraadslid van Schaarbeek Gemeenteraadslid van Meise Gemeenteraadslid van Elsene ✝ Gemeenteraadslid van Meise Gemeenteraadslid van Vilvoorde Gemeenteraadslid van Ganshoren Gemeenteraadslid van Jette Gemeenteraadslid van Machelen Schepen van Elsene Gemeenteraadslid van Sint-Gillis Vertegenwoordigster van Electrabel Gemeenteraadslid van Brussel Vertegenwoordiger van Electrabel Gemeenteraadslid van Jette Gemeenteraadslid van Grimbergen Gemeenteraadslid van Brussel Gemeenteraadslid van Schaarbeek Gemeenteraadslid van Sint-Joost-ten-Node Gemeenteraadslid van Sint-Joost-ten-Node Gemeenteraadslid van Anderlecht Vertegenwoordiger van Electrabel Gemeenteraadslid van Ganshoren Gemeenteraadslid van Machelen Gemeenteraadslid van Evere Burgemeester van Wemmel Gemeenteraadslid van Sint-Gillis Gemeenteraadslid van Sint-Gillis
ABID Fatima ABSILLIS Albert ANDRIES Christian BOUKANTAR Mohammed BURMS Jenny CHARELS Jean-Marie DE BOECK Emiel DE GRAVE Jacques DE RIDDER Stefaan DE RO Jo DEWAELS Martial DEWAELS Pierre DEY Madeleine DUFOUR Pascal GHANOUI Abdelhamid HEYVAERT Griet KIMBONDJA KALENGI Nestorine LAMBRECHTS Rumold LIEFFERINCKX André MENSALT Tom MUTYEBELE Ngoi NIMAL Frédéric NYANGA-LUMBALA Jeanne ÖZKONAKCI Kadir ROEX Elke SARENS André SOUISS Karima TRULLEMANS Johnny VAN BRUSSEL Robert VAN LANGENHOVE Marcel VANDERMERGEL Michel YOUSFI Abde Ali
Permanente experten De heer HUJOEL Luc De heer VIAENE Christian
Directeur-generaal IBE-IBG Directeur-generaal IBE-IBG
Deskundigen De heer BORREMANS Dirk Mevrouw BOUDRY Vera Mevrouw COPPIETERS Béatrice De heer DEBEERST Rony De heer DE KOKER Frans De heer FABRE Marc De heer GOUJARD Claude
Gemeentesecretaris van Evere Stadssecretaris van Vilvoorde Vertegenwoordigster van Schaarbeek Gemeenteraadslid van Machelen Vertegenwoordiger van Meise Vertegenwoordiger van Sint-Joost-ten-Node Gemeenteraadslid van Jette
11
1.1 Bestuur en toezichtsorganen per 31 december 2009
Mevrouw De heer De heer De heer De heer De heer De heer
MICHIELS Patricia NOLTINCX Didier SELLESLAGH Chris SOPHIE Daniel UYLENBROECK Thierry VAN GELDER Paul VANHOVE Marc
Secretaris Mevrouw
VANDERCRUYSSE Anita
Gemeenteraadslid van Anderlecht Gemeenteraadslid van Wemmel Schepen van Grimbergen Vertegenwoordiger van Brussel Gemeenteraadslid van Sint-Gillis Vertegenwoordiger van Brussel Gemeentesecretaris van Ganshoren
COLLEGE VAN COMMISSARISSEN Voorzitster Mevrouw DE SAEGER Chantal
Schepen van Ganshoren
Eerste Ondervoorzitter De heer BLANCKAERT Guido
Schepen van Machelen
Ondervoorzitster Mevrouw BINOYE Karina
Vertegenwoordigster van Electrabel
Leden De heer Mevrouw De heer De heer De heer De heer De heer Mevrouw De heer Mevrouw De heer Mevrouw De heer De heer De heer De heer
Vertegenwoordiger van Electrabel Gemeenteraadslid van Brussel Gemeenteraadslid van Vilvoorde Schepen van Wemmel Gemeenteraadslid van Sint-Gillis Gemeenteraadslid van Anderlecht Gemeenteraadslid van Sint-Joost-ten-Node Gemeenteraadslid van Jette Gemeenteraadslid van Schaarbeek Gemeenteraadslid van Elsene Vertegenwoordiger van Electrabel Gemeenteraadslid van Evere Gemeenteraadslid van Brussel Gemeenteraadslid van Meise Gemeenteraadslid van Grimbergen Vertegenwoordiger van Electrabel
Commissaris-IBR De heer BERGER Pierre-Paul
Bedrijfsrevisor
Permanente experten De heer HUJOEL Luc De heer VIAENE Christian
Directeur-generaal IBE-IBG Directeur-generaal IBE-IBG
Secretaris Mevrouw
12
ALLARD Xavier ATTALBI Samira BELAHRIR Abdeslem CARPRIAU Bernard d’UDEKEM d’ACOZ Rodolphe DUBRU Oscar ERKAN Ibrahim MEQOR Amal OZTURK Mustafa PITROIPA Solange ROGIERS Dirk STRUYVEN Marianne TEMIZ Sevket VAN SCHEL Louis VLEMINCKX Kevin WEYCKMANS Eric
VANDERCRUYSSE Anita
1.1
CORPORATE GOVERNANCE COMITE Voorzitter De heer
TRULLEMANS Johnny
Gemeenteraadslid van Machelen
Ondervoorzitter De heer DE RO Jo
Gemeenteraadslid van Vilvoorde
Leden De heer De heer De heer De heer Mevrouw De heer De heer De heer
Schepen van Vilvoorde Schepen van Wemmel Gemeenteraadslid van Meise Gemeenteraadslid van Meise Gemeenteraadslid van Machelen Voorzitter van het OCMW van Grimbergen Gemeenteraadslid van Grimbergen Burgemeester van Wemmel
ABSILLIS Albert ANDRIES Christian DE BOECK Emiel DE RIDDER Stefaan DEY Madeleine MENSALT Patrick MENSALT Tom VAN LANGENHOVE Marcel
Permanent expert De heer VIAENE Christian Secretaris Mevrouw
Directeur-generaal IBE-IBG
VANDERCRUYSSE Anita
13
Vilvoorde
1. SAMENSTELLING van DE INTERCOMMUNALE Sibelgas 1.2 Aangesloten gemeenten
Vilvoorde
Brussel 2
Schaarbeek Sint-Joost-ten-Node Brussel 1
Sint-Gillis Elsene
Elsene
Brussel 1
Gemeenten uitgebaat door Sibelgas als distributienetbeheerder Exploitatie gas - elektriciteit door T.G.E.K. Gemeenten SIBELGAS uitgebaat door SIBELGA R.D.E. vennoot SIBELGAS uitgebaat door SIBELGA
Aangesloten gemeenten voor gas en elektriciteit Brussel 1 Brussel 2 Evere Ganshoren Grimbergen Jette Machelen Meise R.D.E. - Sint Gillis Schaarbeek Sint-Joost-ten-Node T.G.E.K. (in vereffening) Vilvoorde Wemmel voor gas Anderlecht voor elektriciteit R.D.E. - Elsene
15
1. SAMENSTELLING van DE INTERCOMMUNALE Sibelgas 1.3 Statutaire aanpassingen
Coöperatieve vennootschap met beperkte aansprakelijkheid beheerst door de wet van 22 december 1986 betreffende de intercommunales. Rechtspersonenregister (RPR): 0229.921.078 (voorheen het register der burgerlijke vennootschappen die de vorm van de handelsvennootschap hebben aangenomen onder: Brussel nummer 721). btw-nummer: BE 229.921.078 Zetel van de vennootschap: Gemeentehuis van Sint-Joost-ten-Node Administratieve zetel: Werkhuizenkaai 16 te 1000 Brussel Gemachtigd bij: - Koninklijk Besluit van 17 december 1986, aangevuld bij Koninklijk Besluit van 17 maart 1987; - Besluit van de Vlaamse Executieve van 17 december 1986, aangevuld bij Besluit van de Vlaamse Executieve van 5 maart 1987. Opgericht op 19 december 1986 volgens akte gepubliceerd in de Bijlage tot het Belgisch Staatsblad van 14 januari 1987 onder nummer 870114-417/418. - Statuten goedgekeurd bij Koninklijk Besluit van 19 mei 1987 en bij Besluit van de Vlaamse Executieve van 5 maart 1987 en gepubliceerd in de Bijlage van het Belgisch Staatsblad van 17 januari 1987 onder nummer 870114-3/4; - Statuten gewijzigd door de Buitengewone Algemene Vergadering van 27 mei 1988 volgens akte gepubliceerd in de Bijlage tot het Belgisch Staatsblad van 18 juni 1988 onder nummer 880618-320/321, goedgekeurd bij Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Executieve van 30 mei 1991; - Statuten gewijzigd door de Buitengewone Algemene Vergadering van 15 december 1989 volgens akte gepubliceerd in de Bijlage tot het Belgisch Staatsblad van 10 januari 1990 onder nummer 900110493/494, goedgekeurd bij Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Executieve van 30 mei 1991; - Statuten gewijzigd door de Raad van Bestuur op 29 maart 1990; - Statuten gewijzigd door de Raad van Bestuur op 28 maart 1991; - Statuten gewijzigd door de Buitengewone Algemene Vergadering van 31 mei 1991 volgens akte gepubliceerd in de Bijlage tot het Belgisch Staatsblad van 2 juli 1991 onder nummer 910702-85/96, goedge-
16
keurd bij Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Executieve van 30 september 1993; - Statuten gewijzigd door de Raad van Bestuur op 22 november 1991; - Statuten gewijzigd door de Buitengewone Algemene Vergadering van 28 oktober 1993 volgens akte gepubliceerd in de Bijlage tot het Belgisch Staatsblad van 16 december 1993 onder nummer 931216-202/203, goedgekeurd bij Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Executieve van 9 juli 1999; - Statuten gewijzigd door de Raad van Bestuur op 25 februari 1994; - Statuten gewijzigd door de Buitengewone Algemene Vergadering van 25 november 1994 volgens akte gepubliceerd in de Bijlage tot het Belgisch Staatsblad van 22 december 1994 onder nummer 941222467/468, goedgekeurd bij Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Executieve van 9 juli 1999; - Statuten gewijzigd door de Raad van Bestuur op 24 maart 1995; - Statuten gewijzigd door de Raad van Bestuur op 26 april 1996; - Statuten gewijzigd door de Buitengewone Algemene Vergadering van 26 april 1996 volgens akte gepubliceerd in de Bijlage tot het Belgisch Staatsblad van 18 juni 1996 onder nummer 960618-275/276, goedgekeurd bij Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Executieve van 9 juli 1999 en bij Besluit van de Vlaamse Executieve van 24 september 2001; - Statuten gewijzigd door de Jaarvergadering van 24 mei 1996 volgens akte gepubliceerd in de Bijlage tot het Belgisch Staatsblad van 27 juni 1996 onder nummer 960627-163/164, goedgekeurd bij Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Executieve van 9 juli 1999 en bij Besluit van de Vlaamse Executieve van 24 september 2001; - Statuten gewijzigd door de Buitengewone Algemene Vergadering van 2 december 1996 volgens akte gepubliceerd in de Bijlage tot het Belgisch Staatsblad van 21 december 1996 onder nummer 961221-472/473, goedgekeurd bij Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Executieve van 9 juli 1999 en bij Besluit van de Vlaamse Executieve van 24 september 2001; - Statuten gewijzigd door de Jaarvergadering van 23 mei 1997 volgens akte gepubliceerd in de Bijlage tot het Belgisch Staatsblad van 21 juni 1997 onder nummer 970621-1/2, goedgekeurd bij Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Executieve van 9 juli 1999;
1.3
- Statuten gewijzigd door de Buitengewone Algemene Vergadering van 3 juli 1997 volgens akte gepubliceerd in de Bijlage tot het Belgisch Staatsblad van 9 augustus 1997 onder nummer 970809-223/224, goedgekeurd bij Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Executieve van 9 juli 1999 en bij Besluit van de Vlaamse Executieve van 24 september 2001;
- Statuten gewijzigd door de Buitengewone Algemene Vergadering van 17 december 2002 volgens akte gepubliceerd in de Bijlage tot het Belgisch Staatsblad van 13 januari 2003 onder nummer 20030113/0005127;
- Statuten gewijzigd door de Raad van Bestuur op 5 maart 1998;
- Statuten gewijzigd door de Jaarvergadering van 27 mei 2003 volgens akte gepubliceerd in de bijlage tot het Belgisch Staatsblad van 19 juni 2003 onder nummer 20030619/0067674;
- Statuten gewijzigd door de Raad van Bestuur op 18 maart 1999; - Statuten gewijzigd door de Raad van Bestuur op 30 augustus 1999; - Statuten gewijzigd door de Jaarvergadering op 25 mei 2000 volgens akte bekendgemaakt in de Bijlage tot het Belgisch Staatsblad van 29 juni 2000 onder nummer 20000629-117/118; - Statuten gewijzigd door de Raad van Bestuur op 15 januari 2001; - Statuten gewijzigd door de Raad van Bestuur op 22 maart 2001; - Statuten gewijzigd door de Jaarvergadering van 31 mei 2001 volgens akte bekendgemaakt in de Bijlage tot het Belgisch Staatsblad van 25 november 2002 onder nummer 20021125-117/0141487, goedgekeurd bij Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Executieve van 7 oktober 2002; - Statuten gewijzigd door de Raad van Bestuur op 29 januari 2002; - Statuten gewijzigd door de Buitengewone Algemene Vergadering van 26 februari 2002 volgens akte gepubliceerd in de Bijlage tot het Belgisch Staatsblad van 27 maart 2002 onder nummer 20020327-97/98, goedgekeurd bij Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Executieve van 7 oktober 2002; - Statuten gewijzigd door de Jaarvergadering van 28 mei 2002 volgens akte gepubliceerd in de Bijlage tot het Belgisch Staatsblad van 22 juni 2002 onder nummer 20020622-498/499, goedgekeurd bij Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Executieve van 7 oktober 2002; - Statuten gewijzigd door de Buitengewone Algemene Vergadering van 24 september 2002 volgens akte gepubliceerd in de Bijlage tot het Belgisch Staatsblad van 16 oktober 2002 onder nummer 20021016/012747;
- Statuten gewijzigd door de Raad van Bestuur van 20 mei 2003;
- Statuten gewijzigd door de Buitengewone Algemene Vergadering van 16 december 2003 volgens akte gepubliceerd in de bijlage tot het Belgisch Staatsblad van 6 februari 2004 onder nummer 20040206/0019670; - Statuten gewijzigd door de Buitengewone Algemene Vergadering van 14 december 2004 volgens akte gepubliceerd in de bijlage tot het Belgisch Staatsblad van 3 februari 2005 onder nummer 20050203/0021311; - Statuten gewijzigd door de Buitengewone Algemene Vergadering van 20 december 2005 volgens akte gepubliceerd in de bijlage tot het Belgisch Staatsblad van 30 januari 2006 onder nummer 20060130/0023010; - Statuten gewijzigd door de Jaarvergadering van 27 juni 2006 volgens akte gepubliceerd in de bijlage tot het Belgisch Staatsblad van 31 juli 2006 onder nummer 20060731/0123845; - Statuten gewijzigd door de Jaarvergadering van 26 juni 2007 volgens akte gepubliceerd in de bijlage tot het Belgisch Staatsblad van 27 juli 2007 onder nummer 20070727/0112629; - Statuten gewijzigd door de Buitengewone Algemene Vergadering van 18 december 2007 volgens akte gepubliceerd in de bijlage tot het Belgisch Staatsblad van 16 januari 2008 onder nummer 20080116/0008921; - Statuten gewijzigd door de Buitengewone Algemene Vergadering van 24 juni 2008 volgens akte gepubliceerd in de bijlage tot het Belgisch Staatsblad van 15 juli 2008 onder nummer 20080715/0117306. - Statuten gewijzigd door de buitengewone algemene vergadering van 15 december 2009 volgens akte bekendgemaakt in de bijlage tot het Belgisch Staatsblad van 14 januari 2010 onder nummer 20100114/10007319.
17
Gemeentehuis van Evere
1. SAMENSTELLING van DE INTERCOMMUNALE Sibelgas 1.4 Verslag van de Raad van Bestuur
Mevrouwen, Mijne Heren, Hierbij vindt u de jaarrekening met betrekking tot het boekjaar 2009 welke bestaat uit de balans, resultatenrekening, resultaatverwerking en toelichting met inbegrip van de waarderingsregels en nog enkele aanvullende inlichtingen. Aansluitend brengen wij u ook de boekhoudkundige besluiten ter kennis waarbij wij graag volgende aanvullingen brengen. Artikel 27 van het Koninklijk Besluit van 2 september 2008 somt de elementen op die moeten worden opgeleverd bij de jaarlijkse rapportering. Naast het rapporteringsmodel houdt dit o.a. in: de door de netbeheerder voor alle gereguleerde activiteiten bepaalde verschillen zoals bedoeld in artikel 15 van het Koninklijk Besluit van 2 september 2008 en dit zowel met betrekking tot het vorige exploitatiejaar als, met betrekking tot de lopende regulatoire periode, gecumuleerde saldi, met inbegrip van alle elementen tot staving ervan. Tabel 22 van het rapporteringmodel dient hiervoor ingevuld te worden. Voor de bepaling van deze saldi werd als volgt te werk gegaan: De werkelijk opgetekende niet-beheersbare kosten en de billijke vergoeding enerzijds, evenals de werkelijk opgetekende opbrengsten anderzijds, werden in overeenstemming gebracht met, de voor deze rubrieken in het door de CREG reeds goedgekeurde tarievendossier, aanvaarde bedragen. Voor wat de opbrengsten, de niet-beheersbare kosten en de billijke vergoeding betreft heeft deze operatie aanleiding gegeven tot het boeken van de zogenaamde overdracht van deze saldi, (=regulatoir actief of regulatoir passief), opgetekend in de overlopende rekeningen. Deze zullen in een volgende tariefronde terug in rekening genomen worden. Het verschil tussen de reële beheersbare kosten en de gebudgetteerde beheersbare kosten geeft een bonus, als de reële beheersbare kosten lager zijn dan de gebudgetteerde beheersbare kosten, of een malus als de reële beheersbare kosten hoger zijn dan de gebudgetteerde beheersbare kosten. In 2009 heeft dit geleid tot een bonus van € 570.706,12 (voor 2009 lagen de werkelijke kosten beneden het peil van de door de CREG voor 2009 aanvaarde beheersbare kosten). Verder dient er ook nog aangestipt te worden dat de voor 2009 in aanmerking genomen billijke vergoeding
afwijkt ten opzichte van de eerder gebudgetteerde, dit ingevolge de toepassing van art. 8. $ 1. van het KB van 2 september 2008 waardoor in realiteit bij de berekening van de billijke vergoeding dient rekening gehouden te worden met de werkelijke waarden van het gereguleerd actief en het eigen vermogen eigen aan het boekjaar alsook met de werkelijke waarde van de OLO-rente voor het betrokken jaar i.p.v. met de eerder in het tarievendossier gehanteerde waarden. Uiteraard dienen al de overgedragen saldi en berekeningen nog definitief goedgekeurd te worden door de CREG, bij de rapportering over 2009. Dit zou eventueel terug aanleiding kunnen geven tot verworpen kosten die dan dienen verwerkt te worden in het resultaat 2010. Tevens werd er bij de bepaling van het resultaat over het boekjaar 2009 ook nog rekening gehouden met de door de CREG in 2009 vastgestelde verworpen kosten (€ 1.253.423,95) m.b.t. 2008. Als gevolg hiervan is het opgetekende resultaat van het boekjaar gelijk aan de voor 2009 berekende billijke vergoeding op basis van de voor het boekjaar geldende waarde voor het gereguleerd actief, het eigen vermogen en de OLO-rente (€ 7.631.996,68) verminderd met de door de CREG bepaalde verworpen kosten voor 2008 (€ 1.253.423,95) en vermeerderd met de nog door de CREG goed te keuren bonus (€ 570.706,12) m.b.t. het jaar 2009. Bij de verdeling van het resultaat onder de vennoten werd er tevens rekening gehouden met de vergoeding van de E-winstbewijzen op basis van de vergoeding eigen aan het vreemd vermogen zoals berekend bij de bepaling van de billijke vergoeding en zoals vermeld in de statuten. Wij hebben vastgesteld dat de jaarrekening van 2009 enkel de gegevens bevat met betrekking tot de uitbating van Sibelgas zonder T.G.E.K. De boekhoudkundige gegevens met betrekking tot de sector uitgebaat door T.G.E.K. werden niet door T.G.E.K. ter beschikking gesteld van Sibelgas. Verder hebben wij geen kennis van feiten en/of gebeurtenissen die zich kunnen voordoen en die een belangrijke impact zouden kunnen hebben op het resultaat of de staat van activa en passiva van onze intercommunale vereniging met betrekking tot het jaar 2009. De Raad van Bestuur 27 april 2010
19
Kerk van Beigem
2. BEHEERSVERSLAG 2009 2.1 Sibelgas als gewestoverschrijdende intercommunale
Statutenwijziging Op de Buitengewone Algemene Vergadering van 15 december 2009 heeft SIBELGAS een statutenwijziging doorgevoerd.
• verslag van het Corporate Governance Comité aan de Raad van Bestuur;
Artikels 2bis, 6, 8, 9, 11, 40, 43, 43bis, 45, 50, 52 alsook bijlage 1B en artikels 6, 11, 12 en 17 van bijlage 3 werden aangepast.
• verslag van de Commissaris-IBR en van het College van Commissarissen i.v.m. de balans en resultatenrekening per 31 oktober 2009;
Andere beslissingen • te nemen boekhoudkundige besluiten, goedkeuring van de verdeelsleutels, onderzoek van de ontwerpen van balans- en resultatenrekening van het boekjaar 2008 van de toelichting, van de waarderingsregels, van het voorstel van winstverdeling en van het ontwerp van verslag van de Raad van Bestuur voor te leggen aan de Gewone Algemene Vergadering 2009;
• voorschotten op dividenden per eind december 2009;
• balans en resultatenrekening per 31 oktober 2009;
• kapitaalverhoging in SIBELGAS; • bijzondere bevoegdheidsdelegaties m.b.t. de algemene werking: actualisering; • bijzondere bevoegdheidsdelegaties m.b.t. onroerende verrichtingen: actualisering;
• beheersverslag over het jaar 2008; • bijeenroeping van de Gewone Algemene Vergadering – vaststelling van de dagorde; • bijeenroeping van een Buitengewone Algemene Vergadering – vaststelling van de dagorde; • statutaire benoeming van een deskundige;
• aanstelling van de bvba Philippe Van den Brulle consulting, vertegenwoordigd door de heer Philippe Van den Brulle als juridisch adviseur van de secretariaten van SIBELGAS, IBE en IBG vanaf 1 januari tot 31 december 2009; • beslissingen betreffende onroerende verrichtingen om redenen van openbaar nut met het oog op de kostenloze registratie.
21
Gemeentehuis van Machelen
2. BEHEERSVERSLAG 2009 2.2 Inventaris van de vrijgemaakte markt in 2009
Meerjarentarieven distributie De distributienettarieven voor elektriciteit en aardgas zijn een weerspiegeling van alle kosten die noodzakelijk zijn om de opdrachten van de distributienetbeheerders uit te voeren. De Vlaamse gemengde distributienetbeheerders, waaronder SIBELGAS hadden, conform het koninklijk besluit van 2 september 2008 met betrekking tot de meerjarentarieven, hun tariefvoorstellen voor elektriciteit en gas voor de periode 2009-2012, tijdig ingediend. Hierbij werd gebruik gemaakt van het door de CREG vooropgestelde rapporteringmodel. Het directiecomité van de CREG heeft op 4 juni 2009 haar goedkeuring verleend aan de tariefvoorstellen van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders, waaronder SIBELGAS voor de regulatoire periode 2009-2012. Daardoor kon het meerjarentarief pas ingang vinden vanaf 1 juli 2009. De goedkeuring was bovendien gekoppeld aan de intrekking van de nog lopende gerechtelijke procedures tegen eerdere tariefbeslissingen van de CREG.
Uit vergelijking van de meerjarentarieven van de distributienetbeheerders in Vlaanderen, Brussel en Wallonië blijkt dat voor een typeklant Dc (= laagspanningsklant met jaarverbruik van 3 500 kWh waarvan 1 600 kWh in dag), Dd (= laagspanningsklant met jaarverbruik van 7 500 kWh waarvan 3 600 kWh in dag) en T2 (= klant met een jaarverbruik gas van 23 260 kWh) de meerjarentarieven van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders, waaronder SIBELGAS in globaliteit – zowel voor elektriciteit als voor aardgas – tot de goedkoopste van België behoren.
Injectietarief Het injectietarief, dat sinds 1 juli 2009 van toepassing is, voorziet dat de decentrale producenten een vergoeding betalen aan de distributienetbeheerders per geproduceerde MWh die ze in het net injecteren. Energie die voor eigen toepassingen wordt gebruikt, is dus niet onderhevig aan het injectietarief. Het huidige injectietarief wordt enkel toegepast op grotere (met een vermogen boven 10 kW) decentrale productie-installaties (voorzien van injectie-EAN).
De tarieven zijn vastgesteld in één keer voor de volgende vier jaar. Het tarief evolueert van jaar tot jaar onder meer in functie van de indexering en de voorziene investeringen. De meerjarentarieven zijn van groot belang omdat ze voor de consument stabiliteit en transparantie bieden. Bovendien vormen meerjarentarieven de basis voor een stabiele begroting. Voor Eandis, als werkmaatschappij van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders, waaronder SIBELGAS, is dat het vertrekpunt voor een verder goed beheer van de netten en een optimale dienstverlening in het kader van de toenemende maatschappelijke taken.
Bonus-Malus 2008 De CREG besliste dat voor het exploitatiejaar 2008 de malus van SIBELGAS in de activiteit elektriciteit -€ 189.791,59 bedroeg. Voor aardgas bedraagt de malus -€ 985.903,85. De malus is integraal overdraagbaar.
23
2.2 Inventaris van de vrijgemaakte markt in 2009
Aanpassingen in de regelgeving - Het decreet van 30 april 2009 tot wijziging van het Provinciedecreet en van het decreet houdende de intergemeentelijke samenwerking voert het maximum participatiepercentage van één of meer provincies binnen een opdrachthoudende of dienstverlenende vereniging op van 20 % tot 30 % zonder dat het stemgewicht groter mag zijn dan 25 %. - Het decreet van 8 mei 2009 brengt een aantal wijzigingen aan het Elektriciteitsdecreet aan. De tarieven en de looptijd voor minimumsteun voor elektriciteitsproductie uit zonne-energie werden gewijzigd. - Op 5 juni 2009 wijzigde de Vlaamse Regering het groenestroombesluit. Daardoor wordt de aanvangsdatum voor de toekenning van groenestroomcertificaten voor kleinschalige productieinstallaties aangepast en wordt de toekenning van minimumsteun voor zonnepanelen in de toekomst afhankelijk gesteld van dakisolatie. Aan de netbeheerder wordt een mandaat gegeven om op verzoek van de VREG controles uit te voeren in het kader van de uitbetaling van de minimumsteun.
De Vlaamse gemengde distributienetbeheerders, waaronder SIBELGAS en Eandis hebben steeds hun actieve medewerking verleend aan dit onderzoek. Met de vernieuwing van het marktmodel wil men in Vlaanderen een aantal pijnpunten in de huidige marktwerking elimineren en tegelijk de energiemarkt voorbereiden op de grote aanpassingen die op til zijn: de introductie van de slimme meters als een hoeksteen voor een slim distributienet, de spectaculaire groei van allerlei decentrale productie-eenheden, de ambitieuze milieudoelstellingen waarin het energiebeleid een essentiële plaats inneemt, de vraag van de eindgebruikers naar transparante en eenvoudige processen. Voor de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders, waaronder SIBELGAS is het essentieel dat zowel de financiële haalbaarheid als de efficiëntie daarbij niet uit het oog mogen worden verloren.
- In 2009 werd de wetgeving rond de sociale openbaredienstverplichtingen ingrijpend gewijzigd. Op 1 juli 2009 werd namelijk het nieuwe Besluit tot regeling van de sociale openbaredienstverplichtingen in de vrijgemaakte elektriciteits- en gasmarkt van kracht.
Clearing House In het kader van de gesprekken over de toekomstige marktspelregels (MIG 5 en 6) en de voorbereiding daarvan, is er de studie rond het oprichten van een (federaal) Clearing House. Deze centrale verrekeningskamer zal fungeren als uitwisselingsplatform waar alle gegevens samenkomen en waarop alle marktpartijen zijn aangesloten.
Marktmodel VREG Onder impuls van de Vlaamse energieregulator VREG werd in 2009 verder nagedacht over en gewerkt aan een vernieuwing van het marktmodel voor de vrije energiemarkt in Vlaanderen.
24
In het kader van deze gesprekken is er onder meer een overeenkomst gesloten tussen Synergrid en de netbeheerders. Die heeft als voorwerp om naast een studie inzake nieuwe marktprocessen (MIG 5 en 6) ook een beschrijving op te maken van de behoeften voor een Clearing House. Voor de besluitvorming werden een beleidscomité en een stuurgroep opgericht.
2.2
De volledige onafhankelijkheid op het vlak van informatica wordt volgens planning gerealiseerd tegen uiterlijk 1 juli 2010. Indexis als filiaal van Eandis en de Waalse werkmaatschappij Ores
Stand van zaken in het IT-stappenplan In het kader van het met de VREG afgesproken IT-stappenplan werd ook in 2009 een aantal belangrijke stappen gezet om te komen tot een scheiding en bijgevolg een onafhankelijke werking van de informatica-applicaties van de netbeheerders en Eandis. Zo draait voortaan de e-mailinfrastructuur volledig autonoom, is een infrastructuur uitgebouwd voor documentmanagement via het intranet, is het beheer van alle wettelijke archiefdocumenten volledig in eigen beheer, is de printshop (facturen) overgegaan en zijn enkele gedeelde netwerkschijven losgekoppeld.
Indexis staat in voor een aantal gespecialiseerde informatica-gebonden diensten met betrekking tot de processen van de vrije energiemarkt. De activiteiten van Indexis bestrijken twee domeinen: het verwerken en het doorsturen van meetgegevens, zowel van elektriciteits- als van gasverbruiken. Indexis is federaal georganiseerd (Vlaanderen en Wallonië) en beheert de verbruiksgegevens op een onafhankelijke en vertrouwelijke manier. Kwaliteit en snelheid staan hierbij voorop. Bij de fusie in 2006 van de voormalige operatoren tot Eandis bleef Indexis, het meterbedrijf van de distributienetbeheerders als organisatie voor het informaticaplatform bestaan. De vertegenwoordigers van Vlaanderen en Wallonië hebben in die context beslist om de samenwerking verder te zetten, maar onder een andere constructie. Daarom is beslist Indexis om te vormen tot een filiaal van Eandis en van Ores, de onafhankelijke werkmaatschappij van de Waalse gemengde distributienetbeheerders. Eandis participeert voor 70 % in het kapitaal van Indexis. Deze nieuwe constructie is operationeel sinds 1 januari 2009. De werkmaatschappijen staan in voor de meteropnames en validatie.
25
Raadzaal Ganshoren
2. BEHEERSVERSLAG 2009 2.3 Algemeen beleid van SIBELGAS
Smart metering/slimme meters Op termijn zullen de verbruiksmeters voor elektriciteit en aardgas evolueren naar elektronische of slimme energiemeters. Slimme meters en slimme netten bieden het distributienetbeheer van de toekomst veel meer mogelijkheden, ook ten gunste van de klanten, de leveranciers en andere marktactoren. De VREG heeft als onderdeel van de voorbereidingen naar het nieuwe marktmodel reeds een voorstudie laten uitvoeren over een mogelijke veralgemeende invoering van slimme meters. Dergelijke grootschalige introductie vergt grondig studiewerk, een degelijke kosten-batenanalyse en een duidelijk inzicht in de technische mogelijkheden van deze meters. Een investering in elektronische meters die uitsluitend worden gebruikt om ‘achteraf’ meetgegevens beschikbaar te stellen van de marktpartijen is wellicht een gemiste opportuniteit. Via het beschikbaar hebben van gegevens in reële tijd ontstaan op termijn maximale mogelijkheden om netten te sturen en te evolueren naar ‘slimme gebruikers’ en ‘slimme, ook decentrale, producenten’. Het programma slimme meters is een samenwerking tussen Eandis, Infrax en PBE om in heel Vlaanderen het concept van slimme meters te introduceren. Het concept steunt op betrouwbare datacommunicatie via de laagspanningskabels (in het vakjargon: PLC, of Power Line Carrier). Vervolgens wordt de communicatie bij een aantal meters gecentraliseerd, die dan verder via internet met de centrale computers communiceren. Eandis wil de nieuwe technieken uitgebreid testen in een welomschreven testgebied. De technische oplossing werd inmiddels beschermd via een Europees octrooi dat voor een periode van
20 jaar de intellectuele eigendom beschermt. Een wereldwijde octrooiaanvraag was begin 2010 nog in behandeling. Het technisch pilootproject ‘slimme meters’ wordt opgezet in meerdere fasen: een eerste fase omvat een veldtest met 4 200 meters. Het testgebied situeert zich in Leest en Hombeek. In 2010 krijgen alle inwoners van deze Mechelse deelgemeenten een nieuwe ‘elektronische’ verbruiksmeter voor elektriciteit en gas. Nadien volgt een pilootproject met 40 000 meters. Indien alle fasen van het project positief worden beoordeeld en kaderen binnen de regulatoir toegekende marge, kan de uitrol van de slimme meters bij alle klanten van start gaan in 2014. De impact op de tarieven zal mee afhankelijk zijn van de mogelijkheden tot valorisatie van de data in het kader van besparingsmogelijkheden en van synergiemogelijkheden met andere projecten. Slimme meters zijn geen doel op zich. Ze moeten een hulpmiddel vormen om de distributienetten om te vormen tot een intelligent net en om netbeheerders en eindverbruikers de nodige informatie te verschaffen om het energieverbruik zo efficiënt mogelijk te kunnen organiseren. Op die manier wordt een bijdrage geleverd om de milieudoelstellingen van de diverse overheden te helpen realiseren.
27
2.3 Algemeen beleid van Sibelgas
najaar van 2009 een statutenwijziging goedgekeurd die de vennoten in de mogelijkheid stelt om, als vorm van belegging, middelen binnen te brengen in de distributienetbeheerders.
Rapportering kwaliteit dienstverlening Einde maart 2010 heeft SIBELGAS, zowel voor elektriciteit als voor aardgas, aan de VREG de rapportering bezorgd over de kwaliteit van de dienstverlening 2009. Het gaat om een jaarlijkse rapportering opgelegd door de Technische Reglementen Distributie Elektriciteit en Gas. Voor de activiteit elektriciteit bevat deze rapportering gegevens met betrekking tot het profiel van het net (identificatie, aantal netgebruikers en verdeelde elektriciteit en totale lengte), de onbeschikbaarheden van de toegang tot het net op middenspanning en laagspanning, de spanningskwaliteit, de dienstverlening en de netverliezen. Uit het rapport blijkt dat in 2009 de elektriciteitsgebruiker bij SIBELGAS gemiddeld 50 minuten en 4 seconden geen elektriciteit had. Bijna alle incidenten waren het gevolg van defecten aan kabels voor midden- en hoogspanning (transportnetbeheerder - ELIA) omwille van kortsluitingen en door defecten veroorzaakt door derden. De kwaliteit van het distributienet blijft zeer hoog en ook de herstellingsduur bleef met 42 minuten en 43 seconden zeer goed scoren. Het onderbreken van de gastoevoer is meestal toe te schrijven aan geplande en aangekondigde werken voor onderhoud of vervanging. Ook hier duiden de indicatoren aan dat de kwaliteit hoog blijft en de gemiddelde onbeschikbaarheid per afnemer wordt geschat op een vijftal minuten per jaar.
Statutenwijziging en kapitaalverhoging In het kader van de financieringsbehoeften binnen de energiedistributiesector heeft SIBELGAS in het
28
Daarmee voorzien de statuten van SIBELGAS, naast de gewone kapitaalaandelen C, voor nieuw ingebrachte kapitalen in de mogelijke creatie van een aparte categorie zijnde winstbewijzen E, dit zonder afbreuk te doen aan de rechten en de rendementen voor de huidige vennoten. Er is bijkomend voorzien in de mogelijkheid tot omzetting van winstbewijzen E in aandelen C, in geval van kapitaalverhoging met gewone maatschappelijke aandelen en dit rekening houdend met de inschrijvingsrechten en zonder discriminatie tussen de vennoten onderling. De winstbewijzen E die in SIBELGAS statutair werden gecreëerd op 15 december 2009, werden onderschreven door IBE voor 2 miljoen euro en door IBG voor 8 miljoen euro. Dit verhoogt de eigen middelen van de intercommunale SIBELGAS met 10 miljoen euro.
Samenwerkingsovereenkomst Elia – distributienetbeheerders: voorstel tot verlenging De onderhandelingen tussen de distributienetbeheerders en Elia hebben geleid tot een aangepast voorstel van samenwerkingsovereenkomst die in
2.3
werking trad op 1 juli 2009 en eindigt op 31 december 2013. Gezien de geëvolueerde omstandigheden in de energiedistributie, onder meer op het vlak van decentrale productie, moest de inhoud van de samenwerkingsovereenkomst worden verfijnd.
Overeenkomsten met Telenet Ondergronds brengen Er is een overeenkomst gesloten met Telenet over de werkwijze en synergie-afspraken met betrekking tot horizontale en verticale verplaatsingen van kabelnetten, dit naar aanleiding van werken aan laagspanningsnetten. Deze overeenkomst vervangt de bestaande die in de loop van 2006 werd afgesloten en waarbij Telenet aan alle betrokken gemeenten voor de periode 2005-2009 een jaarlijkse investeringsbijdrage toekende voor het ondergronds brengen van bovengrondse kabelnetten. De nieuwe overeenkomst trad in werking op 1 januari 2009 en heeft een duurtijd van 5 jaar. Ze is geënt op het langetermijn investeringsprogramma (2009-2013) van SIBELGAS, onder andere wat betreft het ondergronds brengen van bovengrondse elektriciteitsnetten. Het voornaamste principe van de overeenkomst is een onvoorwaardelijke ‘volgplicht’ voor Telenet ten aanzien van werken aan de laagspanningsinfrastructuur, uitgevoerd in synergie (= in dezelfde sleuf). De nieuwe overeenkomsten bieden een aantal belangrijke voordelen: • er wordt niet meer gewerkt met een individueel budget per gemeente; • de regeling wordt uitgebreid tot horizontale verplaatsingen die in synergie kunnen worden uitgevoerd. De nieuwe overeenkomst is niet van toepassing op werken voor ondergrondse netaanleg bij netuitbreidingen of uitrusting van nieuwe verkavelingen. Aan de gemeenten werd gevraagd hierover een gemeenteraadsbesluit te nemen. De overeenkomst werd tevens ter bekrachtiging geagendeerd op de jaarvergadering van SIBELGAS van juni 2009. Gebruik palen en steunen Parallel werd ook de bestaande overeenkomst voor het gebruik van palen en steunen, afgesloten tussen Telenet en de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders, waaronder SIBELGAS voor elektriciteit,
hernieuwd voor de periode 2009-2013. De bedragen werden geactualiseerd na een update van de technische gegevens. Voor het overige zijn de bepalingen identiek aan de vorige overeenkomst.
Aanpassing reglementen industriële verkavelingen en verkavelingen appartementsgebouwen/ wooncomplexen Bij steeds meer bouwprojecten wordt een bestaand industrieel complex opgesplitst in verschillende eenheden, hetzij voor industrie of ambacht, hetzij voor residentiële doelstellingen. Dat vergde een aanpassing aan de bestaande reglementen ‘industriële verkavelingen’ en ‘verkavelingen appartementsgebouwen/wooncomplexen’.
29
Gemeentehuis van Jette
2.3
Voortaan zal bij de opsplitsing in eenheden met overwegend residentiële bestemming het project als een appartementsgebouw/wooncomplex worden beschouwd. Opgesplitste projecten kunnen voortaan als een dossier ‘industriële verkaveling’ dan wel als een dossier ‘appartementsgebouw/wooncomplex’ worden behandeld, in functie van het overwegend gebruik van de oppervlakte (industrieel-ambachtelijk dan wel residentieel), met de bijhorende modaliteiten van de tenlastelegging van kosten. De nieuwe verkavelingsreglementen werden aan de gemeentebesturen overgemaakt voor implementering naar aanleiding van de toekenning van verkavelings- en bouwvergunningen.
Dubbelzijdig aanleggen van lagedruknet aardgas Indien slechts aan één kant van de straat gasnet ligt dan wordt aan de andere kant een nieuwe aansluiting doorgaans gerealiseerd via een onderboring, voor zover technisch mogelijk en als er geen netuitbreiding gepland is. Onderboringen voor individuele aardgasaansluitingen zijn in woongebieden echter technisch niet aan te bevelen. Eind 2009 werd de regel inzake onderboringen, mede in functie van de geldende wetgeving, aangepast: • in woongebieden worden gasnetten dubbelzijdig aangelegd, met als gevolg dat woningen zonder onderboring kunnen worden aangesloten. In uitzonderlijke gevallen, omwille van economische reden kan een woning met onderboring worden aangesloten. • buiten woongebieden zullen de gasnetten niet ontdubbeld worden. In deze gebieden kunnen woningen via een onderboring worden aangesloten. Voor aansluitingen tot 10 m³/u wordt, conform het decreet, de maximumprijs van 206,61 euro excl. BTW aangerekend. Er worden geen onderboringen meer aangerekend. AIs de afstand tot de rooilijn groter is dan 25 meter (decretaal is 20 meter voorzien) wordt een tellerkast ten laste van de klant in rekening gebracht. Voor aansluitingen groter dan 10 m³/u worden de onderboringen wel aangerekend volgens de geldende tarieven en wordt ook een aangepaste tellerkast geplaatst ten laste van de klant als de afstand tussen de rooilijn en de gevel groter is dan 25 meter.
Samenwerkingsovereenkomst koppelpunten distributienetten Er is een definitieve samenwerkingsovereenkomst tot stand gekomen tussen de gemengde en de zuivere Vlaamse distributienetbeheerders met betrekking tot de koppelpunten tussen de distributienetten elektriciteit en aardgas van de partijen. Dat behelst de technische installaties bestemd voor de doorvoer van energie aan een andere distributienetbeheerder. In uitvoering van de samenwerkingscode van de technische reglementen distributie elektriciteit en aardgas werden de afspraken eenduidig vastgelegd op het vlak van eigendom, beheer en exploitatie van zowel bestaande als nieuwe toekomstige installaties, de kwaliteit van de spanning, het meten van het vermogen en/of verbruik, de gegevensuitwisseling en confidentialiteit in het kader van de marktwerking (meetgegevens) en de toepassings- en betalingsmodaliteiten in verband met het doorvoertarief. Ook werden wederzijdse rechten, plichten en aansprakelijkheden vastgelegd. De betaling van de geleverde diensten wordt geregeld conform de geldende modaliteiten van de CREG. Deze overeenkomst wordt aangegaan voor onbepaalde duur, met ingang op 1 januari 2010, en vervangt alle vorige overeenkomsten en afspraken tussen de partijen i.v.m. het wederzijds gebruik van netinfrastructuur voor de doorvoer van energie.
31
Gemeentehuis van Sint-Gillis
2. BEHEERSVERSLAG 2009 2.4 SIBELGAS in de samenleving
Energie en armoede In naam van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders, waaronder SIBELGAS, die optreden als sociale energieleverancier voor gezinnen met betaalmoeilijkheden, heeft Eandis in december 2009, aan de vooravond van het Europese jaar tegen de armoede en sociale uitsluiting, in Gent een studiedag georganiseerd rond het thema ‘energie en armoede’. Op de studiedag waren ook vertegenwoordigers aanwezig uit de hulpverlening (OCMW en CAW), van zogenaamde ‘verenigingen waar armen het woord nemen’ en vertegenwoordigers van de overheid. Samen goed voor 275 geïnteresseerde deelnemers. De studiedag was in de eerste plaats een dag van dialoog waar meningen werden uitgewisseld en standpunten verdedigd. De opdracht om als sociale leverancier te functioneren is geen loutere ondernemingsopdracht. Het vereist een zeer specifieke benadering, omwille van het kwetsbare karakter ervan. Een opdracht die een eigen ingesteldheid en expertise vereist, zowel op vlak van beleid als bij de uitvoering ervan, zodat veeleer sprake is van ‘sociale openbaredienst-engagementen’ in plaats van ‘sociale openbaredienstverplichtingen’. Het debat op de studiedag verliep in een positieve sfeer, zelfs al waren de meningen soms verdeeld. Alle betrokken actoren hebben er van gedachten gewisseld over allerlei hangende vraagstukken van deze problematiek: gebruik van de budgetmeter elektriciteit en aardgas, schorsingen, onbeperkte en gratis
toegang tot energie voor iedereen, … Deze studiedag heeft aangetoond dat bij de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders, waaronder SIBELGAS en Eandis een grote bereidheid is om in deze delicate dossiers steeds te zoeken naar bevredigende oplossingen in overleg met al wie betrokken partij is.
De budgetmeter: nieuwe termijnen voor plaatsing Wanneer de huishoudelijke afnemer binnen vijftien kalenderdagen na de verzending van de ingebrekestelling zijn openstaande rekeningen bij de netbeheerder niet heeft betaald, zal de netbeheerder binnen de zestig kalenderdagen een budgetmeter plaatsen of inschakelen. De afnemer krijgt met andere woorden nog 15 kalenderdagen respijt nadat de aangetekende ingebrekestelling is verzonden. Pas wanneer hij ook in deze periode zijn openstaande facturen niet heeft betaald, moet een budgetmeter worden geplaatst. De kosten die verbonden zijn aan de budgetmeter, met inbegrip van de plaatsing, inschakeling of uitschakeling, vallen steeds ten laste van de netbeheerder. Eens een budgetmeter werd geplaatst bij een huishoudelijke afnemer, blijft deze meter daar staan, ook wanneer de afnemer verhuist of terug overschakelt naar een commerciële leverancier. Het is namelijk mogelijk om de budgetmeter via een kleine technische ingreep te laten werken zoals een gewone meter. Het nieuwe besluit van 2009 voorziet wel in de mogelijkheid om de wegname van de budgetmeter aan te vragen. De kosten hiervoor vallen steeds ten laste van de aanvrager.
33
Gemeentehuis van Wemmel
2.4
Budgetmeter aardgas Op 13 maart 2009 heeft de Vlaamse regering een nieuw wijzigingsbesluit goedgekeurd betreffende de sociale openbaredienstverplichtingen. Daarin is de verplichting opgenomen om ook budgetmeters voor aardgas te plaatsen. Het besluit stelt dat op 1 juli 2009 een overgangsperiode start van drie jaar waarbinnen de aardgasnetbeheerder een actieplan uitvoert. Sinds 1 juli 2009 plaatst Eandis, namens de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders, waaronder SIBELGAS, budgetmeters voor aardgas bij gasklanten ‘sociale leverancier’. Dat moet de kostenefficiënte uitvoering van de sociale openbaredienstverplichtingen optimaliseren, de onbetaalde facturen tot een minimum herleiden en de schuldopbouw bij de gasklanten voorkomen. Een budgetmeter wordt geplaatst na ingebrekestelling door de distributienetbeheerder wegens een onbetaalde factuur. Het systeem is ontwikkeld naar analogie van de budgetmeter elektriciteit. Wel heeft de budgetmeter aardgas een eigen oplaadkaart. Het netwerk met oplaadpunten is identiek. In dat kader is een aangepaste typeovereenkomst uitgewerkt tussen de distributienetbeheerder en het OCMW. Soms vergeten klanten hun budgetmeterkaart tijdig op te laden. In dat geval hebben ze nog de beschik-
king over een noodkrediet. Indien ook dat krediet is opgebruikt, vallen ze voor elektriciteit terug op het beperkt vermogen van 10 ampère. Bij een budgetmeter aardgas bestaat er geen beperkt vermogen omdat dit technisch niet realiseerbaar is. Na verbruik van het noodkrediet zal de budgetmeter aardgas uitvallen. Het noodkrediet bedraagt voor elektriciteit 35 euro en voor aardgas 70 euro. Eind 2009 waren er in totaal 4.488 toegangspunten aardgas (beschermde plus niet-beschermde afnemers) toegewezen aan de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders, waaronder SIBELGAS. Voor SIBELGAS gaat het over 176 toegangspunten. Het aantal afnemers aardgas dat in gebreke werd gesteld en waar een opdracht tot het plaatsen van een budgetmeter werd gegeven bedroeg eind 2009 voor de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders, waaronder SIBELGAS samen 39.656. Daarvan waren er 1.202 toegewezen aan SIBELGAS. Zo’n 90 % van de openstaande bedragen, voor alle Vlaamse gemengde distributienetbeheerders, waaronder SIBELGAS, bedraagt minder dan 1 000 euro. Bij deze afnemers moet binnen de vooropgestelde drie jaar (te rekenen vanaf 1 juli 2009) een aardgasbudgetmeter worden geplaatst. Rekening houdend met de aangroei van nieuwe dossiers, wordt voorzien om daarvoor 1 000 budgetmeters voor aardgas per maand te plaatsen. De totale kostprijs per geplaatste aardgasbudgetmeter bedraagt 437,89 euro (exclusief btw).
35
2.4 SIBELGAS in de samenleving
Recupereren van schuld via de budgetmeter
naar 60 kalenderdagen. Dit moet de klant meer tijd geven om een nieuwe leverancier te vinden.
Sinds 1 juli 2009 is het nieuwe besluit inzake de sociale openbaredienstverplichtingen van toepassing. Dat voorziet in het recupereren van schulden via de budgetmeter. Het betreft schulden die gemaakt werden in de periode dat de klanten toegewezen waren aan de distributienetbeheerder maar nog geen budgetmeter hadden. Als klanten in gebreke worden gesteld, wordt een budgetmeter geplaatst. Nadien volgt een afrekening voor het verbruik op de oude meter. Als de klanten dat verbruik niet betalen, kan via de lokale adviescommissie (LAC) een schorsing worden afgedwongen. Als alternatief kan de schuld nu ook worden geïnd via de budgetmeter. Dat kan op twee manieren: • door de schuld in te bouwen in het ‘actief krediet’ waarbij 35 % van het opgeladen bedrag wordt ingehouden; • door de schuld in te brengen als een ‘betaalplan’ waarbij een vast bedrag wekelijks wordt afgehouden van het actief krediet. De schuld inbrengen als een betaalplan biedt aan de klant bepaalde voordelen op het vlak van gebruiksgemak en spreiding van het globale schulddossier. Er is onderzocht of het technisch mogelijk is om de verwerking van de schuld als betaalplan in de budgetmeter te spreiden in de tijd en dit in functie van het bedrag van de openstaande schuld, waardoor het bedrag van de afbetaling per week zou verlagen. Na overleg en op verzoek van de VREG, werd het weekbedrag voor schuldafbouw via de budgetmeter standaard op 5 euro gebracht voor een schuld tot 750 euro. Er zijn eveneens regels opgesteld voor schulden boven de 750 euro.
Opzegtermijn bij drop gewijzigd Huishoudelijke klanten die hun verbruiksfacturen niet betalen, kunnen door de commerciële energieleverancier worden opgezegd of ‘gedropt’. Als ze geen nieuwe leverancier vinden, is de distributienetbeheerder in de gemeente waar de klant woont, verplicht elektriciteit en/of aardgas te leveren. De distributienetbeheerder wordt dan ‘sociale leverancier’. De opzegtermijn die een commerciële leverancier in acht moet nemen om een klant te droppen werd door het besluit van 1 juli 2009 verlengd van 30
36
Evolutie sociale openbaredienstverplichtingen De distributienetbeheerders hebben van de wetgever de rol toebedeeld gekregen om als sociale leverancier op te treden voor die eindverbruikers die omwille van betaalproblemen of andere redenen niet langer terechtkunnen op de commerciële energiemarkt. Ondanks alle begeleidende maatregelen is er een aantal dossiers waar de eindklant ook bij de sociale leverancier (de distributienetbeheerder) een schuld opbouwt. Deze dossiers worden aan de plaatselijke lokale adviescommissie (LAC) voorgelegd. De Vlaamse gemengde distributienetbeheerders, waaronder SIBELGAS proberen steeds een dossier op te lossen vooraleer de LAC een beslissing moet nemen. Wat het aantal toegangspunten als sociale leverancier betreft, wordt er voor SIBELGAS sedert juni 2004 een stijgende evolutie vastgesteld. Voor elektriciteit en aardgas samen van 123 tot 2.281 in juni 2007. Vervolgens is er, na een stabilisering tot zelfs lichte daling van de aantallen eind 2007, terug een stijgende lijn vast te stellen, vermoedelijk het effect van de economische crisis. Op datum van 31 december 2009 waren reeds 2.739 toegangspunten toegewezen aan SIBELGAS als sociale leverancier, voor elektriciteit en aardgas samen. Het aantal toegangspunten bij de sociale leverancier is het resultaat van de aangroei ingevolge opzegging van klanten door de commerciële leveranciers, verminderd met het aantal dat opnieuw in de commerciële markt kan worden gebracht. Sedert 2007 wordt met meer succes een aantal klanten terug naar de commerciële markt gebracht.
2.4
Van de opgestelde budgetmeters elektriciteit zijn er gemiddeld 60 % actief en 40 % niet-actief of per einde 2009 voor SIBELGAS 932 actief en 468 nietactief. Sinds maart 2009 is de wetgeving rond de plaatsing van budgetmeters aangepast. SIBELGAS plaatst een budgetmeter 75 dagen nadat de klant aangetekend in gebreke is gesteld. De opladingen van de budgetmeters gebeuren bij de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders voor gemiddeld 43% via de klantenkantoren en 57% via derden, zoals OCMW’s. Voor SIBELGAS is dit respectievelijk 78% en 22%. De omzet van opladingen bij SIBELGAS bedroeg voor 2008 570.091 euro en voor 2009 679.492 euro. Per oplaadbeurt werd in 2009 gemiddeld voor 62 euro opgeladen. Voor de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders samen, waaronder SIBELGAS bedraagt het onbetaald saldo aan vervallen facturen voor sociale leveringen, na aftrek van de afgeboekte bedragen, 68.571.526 miljoen euro of 23,30 % ten opzichte van de gecumuleerde omzet (2005 tot eind 2009 = 294.321.289 miljoen euro afgerond). Voor SIBELGAS betekent dit 2.176.310 euro, na aftrek van de afboekingen, of 24,39 % ten opzichte van de gecumuleerde omzet van 8.922.375 euro afgerond. Het aantal LAC-zittingen bedroeg voor SIBELGAS in 2008 49, waarin 2.360 dossiers in behandeling werden genomen. In 2009 vonden er 49 plaats en werden 2.736 dossiers ingediend, een toename van het aantal dossiers ten opzichte van het voorgaande jaar. Van de elektriciteitsdossiers die door de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders, waaronder SIBELGAS, samen in 2009 werden doorverwezen
naar de LAC, kende 59,2 % een oplossing voor of tijdens de LAC-zitting. Voor 29,5 % werd een voorwaardelijke beslissing getroffen, 0,9 % leidde tot onmiddellijke schorsing en 4 % werd uitgesteld. De gegevens voor aardgas zijn vergelijkbaar. Voor SIBELGAS bedroeg het aantal geschorsten per einde 2009 114, namelijk 20 elektriciteitsklanten en 94 gasklanten. Pas vanaf september 2009 worden ook aardgasbudgetmeters geplaatst. In 2009 werden er 141 geschorste toegangspunten heraangesloten. Men kan besluiten dat er een toename is van het aantal klanten bij de sociale leverancier, een gunstige evolutie in het aandeel van de onbetaalde facturen en een toename van het aantal LAC-dossiers. Bij de behandeling van de LAC-dossiers, waarbij schorsen nooit een doel op zich is, is er een constructieve samenwerking met de OCMW’s.
Onze contacten met de klanten Op het distributiegebied van SIBELGAS bezochten per einde 2009 samen 13.107 klanten de klantenkantoren, hetzij gemiddeld ruim 1.092 per maand. De klantenkantoren beantwoorden duidelijk aan een behoefte van de klanten, waarbij persoonlijk contact op prijs wordt gesteld. 5,2 % van de bezoekers kwam voor een nieuwe aansluiting of de wijziging van een bestaande, 2,9 % kwam informatie inwinnen over REG en 84,5 % van de bezoeken had te maken met de sociale openbaredienstverlening. De overige 7,3 % waren bezoeken van uiteenlopende aard, gaande van algemene info tot specifieke info omtrent de marktwerking.
37
Gemeentehuis van Meise
2. BEHEERSVERSLAG 2009 2.5 Rationeel energiegebruik en milieu
Energiediensten voor lokale besturen Het opzet van dit initiatief is om aan lokale besturen producten en diensten aan te bieden inzake energiebeheer in gebouwen en openbare verlichting, met als doel energiebesparingen of projecten met hernieuwbare energie te stimuleren en te realiseren. Het aanbod is gericht aan de publieke vennoten van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders, waaronder SIBELGAS, meer bepaald voor gebouwen in eigendom van gemeenten, steden en provincies. Gebouwen van bijvoorbeeld het gemeenschapsonderwijs, vrije scholen, privé-ziekenhuizen en dergelijke behoren niet tot de doelgroep. Met dit initiatief wil SIBELGAS een antwoord bieden op bestaande behoeften bij lokale besturen, zoals een verlaagde energiefactuur, het fungeren als voorbeeldfunctie, het actief tegengaan van klimaatopwarming en het voldoen aan de wettelijke verplichtingen. Vertrekkend vanuit het huidig REG-aanbod wordt de dienstverlening uitgebreid met consultancy voor energiebeheer, investeringswerken en onderhoud tot zelfs derdepartijfinanciering. Op die manier wil Eandis als coördinator en facilitator, die optreedt namens SIBELGAS, totaaloplossingen bieden. De producten en diensten zijn in te delen in drie categorieën: • energiebeheer in gebouwen; • energiebeheer van openbare verlichting; • sensibilisering van gemeentepersoneel, burgers en ondernemingen.
Als algemeen principe geldt dat het aanbod gebeurt tegen kostprijs. Prestaties die binnen de openbaredienstverplichtingen REG geleverd worden blijven gratis. Voor het overige aanbod wordt op basis van parameters aan de lokale besturen een toeslag op de investeringswaarden gevraagd. De looptijd voor een derdepartijfinanciering bedraagt maximaal acht jaar vanaf de oplevering. Deze periode biedt aan de lokale besturen de mogelijkheid om al onmiddellijk voordeel te doen, omdat de gemiddelde terugverdientermijn bij energievriendelijke investeringen in principe vijf jaar is. Er wordt geopteerd voor een gefaseerde aanpak waarbij voor de keuze tussen de ingediende projecten duidelijke prioriteitsregels zullen gelden en er zorg gedragen wordt voor een evenwichtige spreiding van de projecten per distributienetbeheerder. Deze acties gaan gepaard met informatie en opleiding van de gemeentebesturen en hun energieverantwoordelijken.
REG-samenwerkingsprotocol Steden, gemeenten en provincies kunnen eigen premies toekennen bovenop (sommige) premies van de netbeheerders. Sinds 1 januari 2009 kunnen ze die premies aanbieden in samenwerking met de netbeheerders. Klanten moeten daarvoor maar één aanvraagformulier invullen. Met deze nieuwe dienstverlening willen zowel de distributienetbeheerders als de aangesloten gemeenten en provincies de klanten op REG-vlak beter bedienen. Dit in het streven naar een goede en een-
39
2.5 Rationeel energiegebruik en milieu
duidige communicatie en zo weinig mogelijk bijkomende administratie voor de aanvragers. De lokale besturen kunnen daarvoor een samenwerkingsprotocol met de distributienetbeheerder afsluiten. Ze kunnen opteren voor verschillende vormen van samenwerking: van informatie-uitwisseling tot een totaaloplossing. Deze samenwerkingsvormen zijn vrijblijvend. Het staat elk lokaal bestuur vrij om, op basis van een raadsbeslissing, hierin een keuze te maken.
REG-actieplan 2009 De maatschappelijke bekommernis over energiebesparing en rationeel energiegebruik is de voorbije jaren toegenomen. Als gereguleerde speler op de energiemarkt neemt SIBELGAS terzake haar verantwoordelijkheid op. Om de resultaatsdoelstellingen voor besparingen op primaire energie te kunnen behalen, heeft SIBELGAS een heel arsenaal aan maatregelen uitgewerkt. Deze becijferde maatregelen worden in een jaarlijks REG-actieplan gebundeld en ter goedkeuring voorgelegd aan VEA, het Vlaams Energie Agentschap. In 2009 moesten de netbeheerders, op de verbruiksgegevens elektriciteit 2007, een besparing realiseren van 2 % bij huishoudelijke afnemers en 1,5 % bij niet-huishoudelijke afnemers. Voor alle Vlaamse gemengde elektriciteitsnetbeheerders bedroeg die besparingsdoelstelling 165,9 GWh bij huishoudelijke afnemers en 279,5 GWh bij niet-huishoudelijke afnemers. Voor SIBELGAS bedroeg dit respectievelijk 3,8 GWh bij huishoudelijke en 7,7 GWh bij niet-huishoudelijke afnemers.
40
Voor het behalen van de vooropgestelde besparingsdoelstelling huishoudelijk en niet-huishoudelijk alsook de actieverplichtingen en sensibiliseringsacties werd voor de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders, waaronder SIBELGAS een budget van 21,5 miljoen euro voorzien. Het REG-actieplan 2009 voorziet onder meer in de verspreiding van informatiebrochures en individueel REG-advies voor huishoudelijke afnemers, het uitvoeren van energiescans, het ter beschikking stellen van afnamegegevens op schriftelijk verzoek van niet-huishoudelijke afnemers, energieboekhouding voor onderwijs-, welzijns- en verzorgingsinstellingen, sensibilisering, algemene informatieverspreiding en speciale inspanningen afgestemd op bepaalde doelgroepen, samenwerking met sociale huisvestingmaatschappijen en ondersteuning van lokale besturen bij planning en implementatie van hun lokaal energiebeleid. De acties en premies om deze doelstellingen te kunnen halen, werden verdeeld over vier doelgroepen, namelijk residentiële afnemers, beschermde afnemers, ondernemingen en openbare besturen.
2.5
De verschillende items uit het REG-actieplan kenden in 2009 voor geheel SIBELGAS de volgende respons: Aantal premies
Actie Aardgascondensatieketel
Bedrag (in euro)
768
96.150,00
Buisisolatie
17
141,00
Condensatietoepassingen niet-HH
13
25.585,20
549
187.194,87
1
150,00
38
0,00
6
2.436,00
Energieprestatiepeil
13
5.930,00
Frequentieomvormers
19
24.329,36
558
29.774,88
HR motoren
8
130,80
Huishoudelijk ventilatiesysteem met warmterecuperatie
7
1.050,00
Kortingsbon beschermde afnemer
15
2.250,00
Muurisolatie
60
47.481,92
Niet-huishoudelijk ventilatiesysteem met warmterecuperatie
10
35.250,00
Radiatorfolie
15
104,35
Rechtstreekse aardgasverwarming
20
9.602,40
2
21,00
91
1.882,00
1.018
263.840,84
156
5.222,00
11
30.796,32
7
10.151,00
27
14.893,50
3
5.868,00
99
11.172,05
3.531
811.407,48
Dakisolatie Domotica Energieboekhouding Energieboekhouding lokaal bestuur
HH energiescan
Spaardouchekop Spaarlamp Superisolerende beglazing Thermostaatkranen Verlichting Warmtepomp Zonneboiler HH Zonneboiler niet-HH Zonwering Totaal De consument kan een REG-premie aanvragen door een ingevuld aanvraagformulier, samen met de gevraagde documenten op te sturen naar de REG-dienst, postbus 50, 9700 Oudenaarde, of te faxen naar het nummer 09 263 48 56.
De snelste manier is een elektronische aanvraag invullen via www.eandis.be.
41
2.5 Rationeel energiegebruik en milieu
REG-actieplan 2010 De besparingsdoelstelling werd vanaf 2010 opgetrokken tot 3,5 %. Voor de berekening ervan wordt geen onderscheid meer gemaakt tussen residentiële en niet-residentiële verbruiken. Voor alle Vlaamse gemengde elektriciteitsnetbeheerders bedraagt die besparingsdoelstelling 945 GWh. Voor SIBELGAS bedraagt dit 26 GWh. Naar aanleiding van een wijziging aan het besluit van de Vlaamse regering van 2 maart 2007 ‘inzake de openbaredienstverplichtingen ter bevordering van het rationeel energiegebruik’ moet voor 2010 rekening worden gehouden met: - een verplicht aan te bieden premie voor dakisolatie voor huishoudelijke klanten (500 euro voor minimum 40 m² dakisolatie); de distributienetbeheerders staan niet in voor de uitbetaling van de premie, maar nemen wel een aantal administratieve taken van de Vlaamse overheid op zich; - de aanpassing van de definitie voor energiescans: naast de gewone energiescan kan worden gekozen voor een voortgangscontrolebezoek waarbij opnieuw energiebesparende investeringen kunnen worden uitgevoerd, of voor een begeleiding bij het plaatsen van dakisolatie en superisolerend glas; - aantal uit te voeren energiescans (1 scan per 100 huishoudelijke elektriciteitsaansluitingen vanaf 2010 tegenover 2 per 200 in de periode 20072009). Voor 2010 wordt een gemiddelde kost per bespaarde kWh voorzien van 0,0317 euro. Voor het behalen van de besparingsdoelstelling van 26 GWh, zijnde 3,5 % op het totaal verbruik van SIBELGAS, wordt een budget van 902.019 euro voorzien. Hierin is een bedrag voorzien van 87.397 euro voor actieverplichtingen en sensibilisering.
Gelet op de verhoogde doelstelling en rekening houdend met de banking (overdracht naar volgende jaren), kan de keuze worden gemaakt tussen het voeren van een REG-beleid gericht op continuïteit van de huidige premies of het afbouwen van de banking door het beleid te beperken tot het louter uitvoeren van de actieverplichtingen. Gelet op de maatschappelijke tendensen en de missie van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders, waaronder SIBELGAS, wordt voorgesteld om te kiezen voor een continu beleid.
Aardgasfonds Naast het REG-actieplan bestaat er ook een REGaardgasfonds. Het bedrag daarvan wordt jaarlijks verdeeld over de aardgasnetbeheerders volgens de aardgasverbruiken. Voor 2010 wordt voor de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders, waaronder SIBELGAS een budget van 4.355.000 euro vooropgesteld, waarvan 140.318 euro, zijnde 3,22 %, voor SIBELGAS. Dit budget zal worden aangewend voor acties gericht op rationeel energiegebruik (aardgaswasdroger, begeleiding bij de vernieuwing van stookplaatsen in openbare besturen), al dan niet in combinatie met een veiligheidsaspect (vervanging keukengeiser door keukengeiser met intrinsieke atmosfeerbeveiliging, CO-melders), alsook voor acties met een sociaal karakter (ondersteuning bij het plaatsen van dakisolatie in sociale woningen onder het beheer van sociale huisvestingsmaatschappijen en bij kansarme gezinnen, ombouw van de elektrische verwarming in sociale huisvesting).
42
2.5
Huishoudelijke energiescans
Standaardmateriaal openbare verlichting
Op 2 maart 2007 keurde de Vlaamse regering een besluit goed dat de distributienetbeheerders een actieverplichting oplegt om in samenwerking met de gemeenten, 40 605 energiescans uit te voeren bij huishoudelijke klanten in een periode van 3 jaar.
Eandis staat namens SIBELGAS in voor het volledige beheer van de verlichtingtoestellen, lichtmasten en lampen die eigendom zijn van SIBELGAS. Om de kwaliteit van dit beheer zo optimaal mogelijk te houden is het wenselijk dat steden en gemeenten zo veel mogelijk standaardmateriaal gebruiken.
Vanaf 2010 wordt de verplichting verruimd en dient er één scan te worden uitgevoerd per 100 huishoudelijke toegangspunten op het elektriciteitsdistributienet op 1 oktober 2006. Indien nodig zal in 2010 ook nog een aantal energiescans die voorzien waren in 2009 (namelijk 1 per 200 huishoudelijke toegangspunten over de actieperiode 2009-2011) worden uitgevoerd in 2010. Voor 2010 wordt bij SIBELGAS volgend aantal energiescans voorzien (exclusief eventueel saldo scans van 2009): 614.
Actieverplichting: kortingbon energiezuinige koelkast/wasmachine Ook in 2010 biedt elke distributienetbeheerder aan beschermde afnemers een kortingbon voor de aankoop van een energiezuinige koelkast met A+ of A++ label of een energiezuinige wasmachine met een AAA-label. De korting per toestel bedraagt: • Koelkast A+ : 150 euro (de valorisatie voor de netbeheerder bedraagt 197 kWh); • Koelkast A++ : 150 euro (de valorisatie voor de netbeheerder bedraagt 340 kWh); • Wasmachine AAA (of A+AA of A+AB): 150 euro (de valorisatie voor de netbeheerder bedraagt 95 kWh).
De criteria voor het toekennen van de status ‘standaardmateriaal’ aan verlichtingtoestellen, lichtmasten en lampen werden door het sectorcomité Noord van SIBELGAS vastgesteld, samen met de toe te passen algemene kosten in functie van standaardmateriaal. De financieringsintercommunales IBE en IBG komen jaarlijks tussen voor een bedrag van ± 35.000 euro.
Forfaitprijzen onderhoud openbare verlichting De materialen voor de periodieke en preventieve vervanging van lampen, ballasten, starters en condensatoren van de openbare verlichting worden aan de gemeenten aangerekend op basis van jaarlijks vastgestelde forfaitaire eenheidsprijzen. De jaarlijkse verrekening van de totale kost per gemeente, gebeurt op basis van de forfaitaire eenheidsprijzen en het aantal opgestelde lampen in de gemeente die onderworpen zijn aan periodieke lampvervanging. Kosten voor onderhoud die niet horen onder ‘periodieke lampvervanging’ en buiten het ‘standaard onderhoud’ vallen, worden per trimester aangerekend volgens de werkelijke kostprijs. In 2010 worden in het werkingsgebied van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders, waaronder SIBELGAS globaal 165 000 lampen preventief vervangen. Daarnaast worden jaarlijks ook nog eens 51 000 lampen vervangen die vroegtijdig defect gaan. De globale kost voor 2010 wordt begroot op 2,36 miljoen euro.
Harmonisatie brandprogramma’s openbare verlichting Het beheer van de tijdstippen voor het in- en uitschakelen van de openbare verlichting (brandprogramma’s) gebeurt met pulsen via het elektriciteitsnet door middel van een centraal programmeerbare afstands-
43
2.5 Rationeel energiegebruik en milieu
er ook een zogenaamde ‘e-box’ getest, waarbij het vermogen in de distributiecabine wordt verminderd.
bediening. Ontvangtoestellen die lokaal staan opgesteld in distributiecabines, voetpadkasten of individuele lichtmasten, laten op basis van deze pulsen selectief de lampen branden of doven ze. Einde 2009 branden ongeveer 87% van de lampen de ganse nacht. De overige hebben een alternatief brandprogramma. Door de toenemende druk op de energieprijs voor de openbare verlichting, wordt verwacht dat de gemeenten meer en meer zullen overstappen naar alternatieve brandprogramma’s. Daarbij zullen de lampen tijdens de nacht, vanaf een bepaald tijdstip een paar uur worden gedoofd, om tegen de ochtend terug op vol vermogen te branden. Om aan deze vraag naar alternatieve brandprogramma’s tegemoet te komen, heeft het sectorcomité Noord op 24 februari 2010 haar goedkeuring gehecht aan een gestandaardiseerd aanbod aan brandprogramma’s binnen Eandis.
Project dimming openbare verlichting (status 2009) In opdracht van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders, waaronder SIBELGAS is een studie ‘Rationeel energieverbruik in openbare verlichting’ opgestart. Besparen in openbare verlichting kan door het doven van een aantal lampen (bijvoorbeeld vanaf middernacht), door (oudere) minder zuinige armaturen/lampen te vervangen door modernere energievriendelijkere armaturen of door dimming. Dimming vergt specifieke apparatuur om het verlichtingsniveau te laten dalen. Deze apparatuur wordt bij Laborelec getest op duurzaamheid en verbruik. Op het werkingsgebied van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders, waaronder SIBELGAS lopen verschillende proefprojecten. Daarnaast wordt
44
Uit de eerste resultaten blijkt dat de onderzochte toestellen enkel bruikbaar zijn voor hogedruk natriumlampen (NaHP) en metaalhalogenide lampen (HGIHP) en dat er een dalend energieverbruik wordt gemeten. Het leidt bovendien tot een stijging van de levensduur en dus tot lagere onderhoudskosten. Wel moet rekening worden gehouden met een hogere kostprijs van de materialen en de ontwikkelingskost van de verlichtingstoestellen.
Project ledverlichting (status 2009) De Vlaamse gemengde distributienetbeheerders, waaronder SIBELGAS en Eandis onderzoeken de openbare verlichting op basis van ledverlichting. In 2008 werden enkele proefopstellingen gestart onder meer op het grondgebied van Beigem (Grimbergen) die types van armaturen testen voor openbare verlichting met ledtechnologie. Led staat voor ‘Light Emitting Diode’: een elektronische component die oplicht als er een geringe stroom doorheen gaat. Leds hebben een zeer lange levensduur en verbruiken zeer weinig energie.
Earth Hour en Nacht van de Duisternis Sinds vorig jaar is er naast de Nacht van de Duisternis ook het initiatief Earth Hour ontwikkeld. Earth Hour ging in 2010 door op 27 maart. SIBELGAS heeft beslist om voor Earth Hour een zelfde ondersteuning te geven voor het doven van de openbare verlichting zoals de vorige jaren voor de Nacht van de Duisternis. De organisatie van de Nacht van de Duisternis heeft haar evenement voor 2010 verschoven van maart naar 16 oktober 2010.
Aangesloten installaties hernieuwbare energie Distributienetbeheerders zijn verplicht om de groenestroomcertificaten die hen worden aangeboden, op te kopen aan een vaste minimumprijs. Tot en met 2009 bedroeg dit 450 euro/MWh voor zonne-energie, gegarandeerd tot 20 jaar na de indienstneming van de installatie. Voor groenestroomcertificaten die worden uitgereikt voor de productie van elektriciteit door een fotovoltaïsche installatie geldt de verplichting van de netbeheerder enkel voor installaties die na 1 januari 2006 in dienst werden genomen.
2.5
In 2009 werd een aantal wijzigingen aan de wetgeving doorgevoerd met een impact op de toekenning van groenestroomcertificaten voor elektriciteitsproductie door zonne-energie. • Vanaf 2010 wordt nog 350 euro per groenestroomcertificaat uitbetaald, in plaats van 450 euro in 2009. Het bedrag van de minimumsteun zal na 2010 verder dalen tot 10 euro/MWh in 2020. • De VREG stelt de datum van indienstneming van een installatie met zonnepanelen gelijk aan de datum van het AREI-keuringsverslag van een erkend controleorganisme. Wie nog wilde genieten van groenestroomcertificaten ter waarde van 450 euro moest in ieder geval er voor zorgen dat zijn installatie gekeurd was voor het einde van 2009. Onder bepaalde voorwaarden stond de VREG begin 2010
tijdelijke overgangsmaatregelen toe voor reeds in 2009 grotendeels geïnstalleerde installaties. • Zonnepanelen die na 1 januari 2010 in dienst worden genomen, zullen enkel groenestroomcertificaten kunnen opleveren, indien deze zonnepanelen worden geïnstalleerd op geïsoleerde woningen of woongebouwen. In het kader van de uitbetaling van de minimumsteun, krijgen de distributienetbeheerders een mandaat om op verzoek van de VREG controles ter plaatse uit te voeren. De vier grootste bronnen van decentrale productie zijn windmolens, WKK, WKK Bio en zonnepanelen. Zij nemen voor alle Vlaamse gemengde distributienetbeheerders, waaronder SIBELGAS samen 98 % van de decentrale productie voor hun rekening.
Injectieprojecten sedert de vrijmaking van de energiemarkt op het net van Sibelgas
Toestand 31-12-2009
Besteld
In dienst
Offerte
Totaal
570 kVA
5.250 kVA
200 kVA
6.020 kVA
Injectieprojecten volgens soort WKK (stoom/diesel)
Wind/water turbines
Zonnepanelen
Totaal
305 kVA
0 kVA
5.715 kVA
6.020 kVA
Fotovoltaïsche cellen: realisaties onder 10 kW (installaties met terugdraaiende meter) Aantal
Totaal kW
Gemiddelde kW/realisatie
549
2.064
3,8
Fotovoltaïsche cellen: realisaties boven 10 kW (installaties met aangepaste meetinstallatie, die zowel afname als injectie afzonderlijk meten) Aantal
Totaal kW
Gemiddelde kW/realisatie
5
3.651
730
In het verlengde van de wettelijke opkoopverplichting bij aanbieding van groenestroomcertificaten hebben de distributienetbeheerders, waaronder SIBELGAS, beslist dat jaarlijks in september de markt zal worden bevraagd om zo de beste voorwaarden voor verkoop te verkrijgen.
Concreet betrof het in totaal 69 100 certificaten, voor de periode 13 september 2008 – 15 september 2009, waarvan 1.800 certificaten voor SIBELGAS.
45
Stadhuis van Vilvoorde
2.5
De ecologische voetafdruk In 2009 heeft Eandis een start genomen met een doorgedreven inventarisatie van de milieu-impact van haar eigen werking. De ‘ecologische voetafdruk’ van de onderneming wordt berekend door alle mogelijke milieu-aspecten in kaart te brengen en te kwantificeren: kilometers met dienstwagens, afstand woonst-werk, milieu-impact van gebruikte materialen, energieverbruik in de gebouwen, hoeveel en welk soort afval wordt geproduceerd, … SIBELGAS heeft over deze problematiek voor de mandatarissen van haar aangestelde gemeenten een infovergadering georganiseerd in het Huis van de Toekomst in Vilvoorde op 13 oktober 2009. Het project ‘ecologische voetafdruk’ zal in 2010 concreter worden door een eerste opvolgmeting.
de infrastructuur om deze wagens te kunnen opladen. Zo moet ook de impact van de oplading van dergelijke voertuigen via het laagspanningsnet van de distributienetbeheerders grondig worden bestudeerd. Om zelf alvast ervaring op te doen heeft Eandis beslist 10 elektrische voertuigen aan te kopen en deze gratis ter beschikking te stellen van carpoolers uit het eigen bedrijf. De oplaadpunten zullen worden ingericht op de terreinen van de Eandis-hoofdzetel in Melle. De ervaringen van Eandis zullen worden samengebracht met deze van andere projecten in Vlaanderen. Met dit project ‘elektrische voertuigen’ willen de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders, waaronder SIBELGAS en Eandis een duidelijk signaal geven dat zij de 20-20-20-doelstellingen ter harte nemen en daartoe concrete toekomstgerichte initiatieven ontwikkelen.
Elektrische voertuigen Om de grootschalige introductie van elektrische voertuigen mogelijk te maken, moet aan een aantal randvoorwaarden voldaan zijn, onder meer op het vlak van
47
Gemeentehuis van Schaarbeek
2. BEHEERSVERSLAG 2009 2.6 Investeringsprogramma’s
Gerealiseerde investeringen in 2009 SIBELGAS investeerde in 2009 meer dan 10 miljoen euro. De gerealiseerde investeringsbegroting 2009 bedroeg 6 miljoen euro voor elektriciteit en bijna 4 miljoen euro voor aardgas. Door de aanhoudende investeringen in de uitbreiding en vernieuwing van het aardgasnet stijgt het aantal aansluitbare woningen en het aantal nieuwe gasklanten jaar na jaar. Per activiteit zijn dit de gerealiseerde investeringen: Activiteit
Bruto-investering (in duizend euro)
Elektriciteit Transformatorstations Middenspanningsnetten
26,4 738,0
Distributiecabines
1.698,0
Laagspanningsnetten
1.200,8
Openbare verlichtingsnetten
1.281,8
Laagspanningsaftakkingen
637,1
Meters
246,7
Gebouwen, voertuigen, apparatuur en diversen
590,2
Project Slimme Meters
130,4
Totaal
6.549,4
Aardgas Stations
115,9
Middendruknetten
309,9
Distributiecabines
58,8
Lagedruknetten
2.221,5
Aftakkingen
981,8
Meters
126,0
Diversen Project Slimme Meters Totaal Algemeen totaal
27,2 3.841,1 10.390,5
49
Sint-Katarinakerk van Diegem
2.6
Budget 2010 Binnen de meerjarentarieven elektriciteit en aardgas 2009-2012 werd bepaald dat de tarieven kunnen evolueren in functie van de inflatie. Als globaal budgetniveau 2010 wordt als streefcijfer het budgetniveau 2009 + inflatie (1,9 %) genomen. SIBELGAS gaf goedkeuring aan het voorstel van investeringsbudget voor 2010, ten belope van (bruto) 12,4 miljoen euro.
Driejaarlijkse investeringsplannen In juni 2009 heeft SIBELGAS de investeringsplannen elektriciteit en aardgas 2010-2011-2012 besproken en ingediend bij de VREG. De driejaarlijkse investeringsplannen worden jaarlijks aangepast voor de volgende drie jaar.
De VREG op zijn beurt analyseert deze investeringsplannen en beoordeelt of de distributienetbeheerders het nodige doen om te voldoen aan de hun opgelegde taken, zoals onder meer het voorzien van voldoende capaciteit voor de distributie van elektriciteit en aardgas op het net. Wat betreft de beoordeling van het investeringsplan 2009-2011 meldt de VREG open te staan voor suggesties inzake een vereenvoudigde en efficiëntere rapportering voor de activiteit elektriciteit. Zij zal hiervoor het rapporteringmodel met de distributienetbeheerders bespreken. Voor de activiteit aardgas uitte de VREG de wens om, in het kader van de beoordeling van het investeringsplan 2009-2011, de rapportering van de aansluitbaarheidsgraad op punt te zetten. Tevens meent de VREG dat bij de rapportering bijkomende aandacht kan worden besteed aan de afbouw van leidingen in gietijzer en vezelcement.
51
2. BEHEERSVERSLAG 2009 2.7 Eandis: de werkmaatschappij van SIBELGAS
Eandis officieel erkend als werkmaatschappij De Vlaamse wetgever heeft een aantal voorwaarden opgelegd aan de werkmaatschappijen die als exploitant optreden voor distributienetbeheerders voor gas en elektriciteit. Bij beslissing van 29 oktober 2009 heeft de Vlaamse energieregulator VREG de 7 gemengde distributienetbeheerders voor elektriciteit en aardgas in Vlaanderen (Gaselwest, IMEA, Imewo, Intergem, Iveka, Iverlek en Sibelgas) officieel de toelating verleend een beroep te doen op de diensten van Eandis. De VREG heeft daarbij gedoogd dat het ene aandeel in Laborelec dat thans nog in het bezit is van Eandis, pas tegen 31 december 2010 zal afgestaan zijn.
Bekroningen • Eandis ontving het Europese kwaliteitskeurmerk Qfor-certificaat voor de kwaliteitsverbetering van haar opleidingsaanbod. • Voor de tweede maal op rij werd Eandis onderscheiden met de trofee ‘Top Employer’ die de inspanningen bekroont op vlak van werksfeer, opleiding en doorgroeimogelijkheden.
Klantentevredenheid Door het onafhankelijk onderzoeksbureau Synovate werd een tevredenheidsonderzoek uitgevoerd met betrekking tot klantgerichte processen (storingsbeheer, uitbetaling premies, plaatsen budgetmeters, metering, werken aan aansluitingen en investeringswerken) en dit bij 1 200 klanten (200 per proces). De resultaten zijn zeer goed en liggen volledig in lijn
52
met bestaande interne kwaliteitsmetingen. Gemiddeld wordt een tevredenheid gescoord van 92,2 %. De service in de klantenkantoren scoort 97 % en de tevredenheidsgraad over het callcenter De Stroomlijn bedraagt 90 %. Eandis is goed bekend en de vakkennis van de technici wordt hoog ingeschat. Op het vlak van communicatie doet Eandis het beter dan het gemiddelde van de markt. De klantenkantoren en het callcenter zijn de belangrijkste contactkanalen. De bevraagden vinden dat de nodige aandacht wordt geschonken aan de duidelijkheid en de volledigheid van de verschafte informatie.
Aanvragen van (werf)aansluitingen via Eandiswebsite Sinds juni 2009 kunnen professionele klanten (aannemers, installateurs, wegenbouwers,…) hun aanvragen voor (werf)aansluitingen elektriciteit en gas volledig laten verlopen via een speciaal voor hen gecreëerde toepassing op de Eandis-website. Voor residentiële klanten werd de toepassing ‘aanvragen aansluitingen’ via de website Eandis in een nieuw kleedje gestoken. Hierdoor wordt het aanvragen van aansluitingen beslist gebruiksvriendelijker.
1ste Aannemersprijs Eandis Op 15 mei 2009 werden voor het eerst de Gouden Handen voor ‘Werken voor klanten’ en ‘Werken aan het net’ uitgereikt in het kader van de ‘Aannemersprijs Eandis’. Op basis van de ISO 9001 kwaliteits-
2.7
norm worden de aannemers beoordeeld met een puntensysteem. De aannemers met de beste scores in de categorieën ‘Werken voor klanten’ en ‘Werken aan het net’ ontvingen een Gouden Hand voor vakbekwaamheid, veiligheid en kwaliteit. Deze jaarlijkse prijs moet binnen de aannemerswereld de referentie worden voor kwalitatief en veilig werken. Ook binnen de nutsbedrijven wil Eandis met deze prijs een waardemeter zijn voor het aanbesteden van werken. Eandis wil daarmee haar strikt beleid inzake kwaliteit, veiligheid en vakbekwaamheid bij het uitvoeren van werken onderstrepen.
4 000ste werknemer Eandis is een groeibedrijf dat zich constant aanpast aan de talrijke en veelzijdige opdrachten en aan de nieuwe ontwikkelingen. Meer en meer profileert Eandis zich als een belangrijke en aantrekkelijke werkgever. Het biedt jobs in vestigingen van de Kust tot de Kempen en trekt nieuwe krachten aan via alle mogelijke kanalen. Op 1 september 2009 werd de 4 000ste werknemer aangeworven.
Open Bedrijvendag In het kader van de Open Bedrijvendag op 4 oktober 2009 zette Eandis de deuren open van twaalf sites: de tien infrastructuurgebieden met inbegrip van het opleidingscentrum Mechelen, het distributiecentrum Lokeren en vanzelfsprekend ook de site van het hoofdkantoor in Melle, inclusief het opleidingscentrum Stroming. Deze manifestatie lokte meer dan 20 000 bezoekers. Nieuw was de vervolgdag op maandag 5 oktober waarbij verschillende Eandisvestigingen een extra dag hun deuren openstelden voor samen zo’n 1 000 laatstejaarsstudenten van het technisch onderwijs.
Voor Eandis is de Open Bedrijvendag een niet te missen kans om haar naambekendheid te bevorderen, het bedrijf als een aantrekkelijke werkgever te profileren, de klantencontacten te verbeteren, de dienstverlening beter bekend te maken, het contact met de omgeving te verbreden en de banden met de Vlaamse gemeenschap nauwer aan te halen.
53
Gemeentehuis van Anderlecht
3. FINANCIELE VERSLAGGEVING 3.1 Financieel beleid
Doordat de elektriciteits- en gasmarkt in Vlaanderen volledig geliberaliseerd werd op 1 juli 2003 werden de rekeningen gesplitst in een gereguleerde sector (netactiviteit) en de niet-gereguleerde activiteiten (verkoop aan gebonden afnemers, elementen daterend vóór liberalisering, ook ‘twinmaatschappij’ genoemd) en de activiteit openbare verlichting en signalisatie, eigendom van Sibelgas, die niet als openbare dienstverplichting wordt beschouwd.
Totaal van de te verdelen winst
In de verschillende rubrieken van de balans worden de belangrijkste inlichtingen verstrekt over de toestand van onze intercommunale, terwijl de resultatenrekening een inzicht geeft in de exploitatie van het afgelopen boekjaar.
Mevrouwen Mijne heren
Elektriciteit Het te bestemmen resultaat van het boekjaar bedraagt 3.052.202,88 euro. In de resultaatverwerking wordt hier enerzijds 600.510,11 euro toegevoegd ingevolge onttrekking aan de reserves. Verder wordt een bedrag van 1.381.229,87 euro toegevoegd van vorig boekjaar en 1.656.073,22 euro overgedragen naar volgend boekjaar. Uiteindelijk wordt een te verdelen winst van 3.377.869,64 euro bekomen.
Aardgas Voor de activiteit aardgas bedraagt het te bestemmen resultaat van het boekjaar 3.119.353,64 euro. In de resultaatverwerking wordt hieraan 495.151,95 euro toegevoegd ingevolge onttrekking aan de reserves. Verder wordt een bedrag van 2.424.584,97 euro toegevoegd van vorig boekjaar en 3.015.436,17 euro overgedragen naar volgend boekjaar. Uiteindelijk wordt een te verdelen winst van 3.023.654,39 euro bekomen.
Het totaal van de te verdelen winst bedraagt in 2009 6.401.524,03 euro. Aan de gemeenten wordt 3.744.702,63 euro toegekend, aan I.B.E. 467.500,00 euro en aan de privé-vennoot Electrabel 2.189.321,40 euro en dit op basis van art. 43 van de statuten.
Balans en resultatenrekening
Vooreerst dient erop gewezen te worden dat de cijfers vermeld in de balans en de resultatenrekening voor het jaar 2009 voornamelijk betrekking hebben op de activiteiten van de Sector Noord van onze intercommunale. Ingevolge een geschil gerezen tussen de aangesloten maatschappij T.G.E.K. en onze intercommunale beschikken we uitsluitend over de boekhoudkundige gegevens met betrekking tot de sector waarvan de uitbating verzekerd wordt door de werkmaatschappij Eandis. Bijgevolg ontbreken de elementen met betrekking tot de sector waarvan de uitbating verzekerd wordt door de aangesloten maatschappij T.G.E.K. De Raad van Bestuur
55
3.1 Financieel beleid
3.1.1. BALANS NA WINSTVERDELING PER 31 DECEMBER 2009 ACTIVA
CODES
2009
2008
VASTE ACTIVA
20/28
177.724.171,98
178.179.931,48
21
126.140,16
p.m.
III. MATERIELE VASTE ACTIVA
22/27
177.415.910,99
177.997.810,65
A. Terreinen en gebouwen
22
1.684.438,74
1.621.161,11
B. Installaties, machines, uitrusting
23
171.751.253,08
172.153.162,73
C. Meubilair en rollend materieel
24
3.739.232,17
3.942.335,31
E. Overige materiële vaste activa
26
240.987,00
281.151,50
28
182.120,83
182.120,83
282
175.923,49
175.923,49
285/8
6.197,34
6.197,34
29/58
56.921.025,99
55.051.333,11
II. IMMATERIELE VASTE ACTIVA
IV. FINANCIELE VASTE ACTIVA B. Deelnemingen in ondernemingen waarmee een deelnemingsverhouding bestaat C. Andere financiële vaste activa 2. Vorderingen en borgtochten in contanten VLOTTENDE ACTIVA
3
84.928,10
35.169,80
37
84.928,10
35.169,80
40/41
10.527.917,18
9.389.548,16
A. Handelsvorderingen
40
10.331.055,54
9.320.134,78
B. Overige vorderingen
41
196.861,64
69.413,38
VI. VOORRADEN EN BESTELLINGEN IN UITVOERING B. Bestellingen in uitvoering VII. VORDERINGEN OP TEN HOOGSTE 1 JAAR
IX. LIQUIDE MIDDELEN
54/58
471.681,06
538.723,79
X. OVERLOPENDE REKENINGEN
490/1
45.836.499,25
45.087.891,36
20/58
234.645.197,57
233.231.264,59
TOTAAL DER ACTIVA
56
284/8
3.1
PASSIVA
CODES
2009
2008
EIGEN VERMOGEN
10/15
127.103.415,64
117.333.403,54
I. KAPITAAL A. Geplaatst kapitaal III. HERWAARDERINGSMEERWAARDEN IV. RESERVES A. Wettelijke reserve B. Onbeschikbare reserves 2. Andere D. Beschikbare reserves V. OVERGEDRAGEN WINST/VERLIES VOORZIENINGEN EN UITGESTELDE BELASTINGEN
10
92.915.387,75
82.915.408,14
100
92.915.387,75
82.915.408,14
12
22.781.237,35
23.950.177,50
13
6.735.281,15
6.662.003,06
130
3.674,42
3.674,42
1311
3.737.541,71
2.568.601,56
133
2.994.065,02
4.089.727,08
14
4.671.509,39
3.805.814,84
16
886.556,38
905.613,88
163/5
886.556,38
905.613,88
17/49
106.655.225,55
114.992.247,17
17
71.388.332,51
69.165.515,39
131
VII. PROVISIES VOOR RISICO’S EN LASTEN 4. Andere risico’s en lasten SCHULDEN VIII. SCHULDEN OP MEER DAN 1 JAAR A. Financiële schulden
170/4
4. Kredietinstellingen
173
69.382.572,51
69.165.515,39
5. Overige leningen
174
2.005.760,00
—
42/48
30.143.155,29
40.809.671,65
A. Schulden op meer dan 1 jaar die binnen het jaar vervallen
42
1.491.942,88
1.297.706,63
B. Financiële schulden
43
2. Overige leningen
439
9.161.741,30
19.243.338,84
440/4
2.758.536,37
2.347.136,75
D. Ontvangen vooruitbetalingen op bestellingen
46
1.015.989,23
1.047.402,60
E. Schulden m.b.t. belastingen, bezoldigingen en sociale lasten
45
IX. SCHULDEN OP TEN HOOGSTE 1 JAAR
C. Handelsschulden 1. Leveranciers
44
1. Belastingen
450/3
605,308,40
625,167,44
F. Overige schulden
47/48
15.109.637,11
16.248.919,39
492/3
5.123.737,35
5.017.060,13
10/49
234.645.197,57
233.231.264,59
X. OVERLOPENDE REKENINGEN TOTAAL DER PASSIVA
57
3.1 Financieel beleid
COMMENTAAR OP DE BALANS Hierna vindt u de commentaar op de verschillende rubrieken van de balans per 31 december 2009, die wij u ter goedkeuring voorleggen. ACTIVA II. IMMATERIELE VASTE ACTIVA
2009
2008
126.140,16
—
p.m.
p.m.
Immateriële inbreng van de vennoten Het gaat hier om de boeking pro memorie van: - de inbrengen van gebruiksrecht in ruil voor U-aandelen - de immateriële inbrengen door de gemeenten in ruil voor D-aandelen, overeenkomstig artikel 9 van de statuten. Verder bevat deze rubriek de onderzoeks- en ontwikkelingskosten voor de projecten ‘Clearing House’ en ‘slimme meters/netten’ welke geactiveerd en over 5 jaar afgeschreven worden. III. MATERIELE VASTE ACTIVA
126.140,16
177.415.910,99
Deze rubriek bevat de Regulatory Asset Base (RAB) of de gereguleerde activawaarde der investeringen. Ze vertegenwoordigen de volgende waarden: - aanschaffingswaarde: uitgaven 280.517.141,80 tussenkomsten -32.863.084,52 - afschrijvingen -130.587.648,31 - aanpassing van de boekwaarde 60.349.502,02 - aangepaste boekwaarde op het einde van het boekjaar 117.415.910,99
177.997.810,65
273.172.088,20 -30.736.436,47 -125.956.283,25 61.518.442,17 177.997.810,65
182.120,83
182.120,83
175.923,49
175.923,49
2. Vorderingen en borgtochten in contanten Het gaat hier om waarborgen voor werven.
6.197,34
6.197,34
VI. VOORRADEN EN BESTELLINGEN IN UITVOERING
84.928,10
35.169,80
10.527.917,18
9.389.548,16
10.331.055,54
9.320.134,78
- Gewone klanten, bedragen verschuldigd door de klanten voor levering van elektriciteit en gas
9.402.050,07
8.831.634,57
- Derden voor diverse werkzaamheden, aansluitingen, openbare verlichting en signalisatie
325.136,94
25.198,97
IV. FINANCIELE VASTE ACTIVA B. Ondernemingen waarmee een deelnemingsverhouding bestaat 1. Deelnemingen Deelneming in Eandis C. Andere financiële vaste activa
B. Bestellingen in uitvoering Het gaat hier alleen om uitgaven voor werkzaamheden voor rekening van derden, in uitvoering op 31 december en slechts na de uitvoering aan te rekenen. VII. VORDERINGEN OP TEN HOOGSTE 1 JAAR A. Handelsvorderingen Deze rekening omvat:
58
3.1
2009
2008
- Nog op te maken facturen en creditnota’s
-42.343,13
15.355,42
- Derden voor twijfelachtige vorderingen verminderd met de geboekte waardeverminderingen
646.211,66
447.945,82
196.861,64
69.413,38
187.880,00
68.750,00
8.362,56
—
619,08
663,38
471.681,06
538.723,79
45.836.499,25
45.087.891,36
14.346.189,43
14.346.189,43
- Gasverbruik T.G.E.K.: periode 1.1.2002 tot 23.3.2002
811.867,58
811.867,58
- De vergoeding voor het gebruik van de distributie-installaties te recupereren bij I.V.E.G.
530.918,65
530.918,65
15.663.027,20
17.018.523,37
- Overdracht ingevolge rol als sociale leverancier
1.249.615,81
1.351.149,21
- De aanpassing van de omzet teneinde in het resultaat de opbrengsten eigen aan het boekjaar te verkrijgen
5.179.253,15
3.468.951,62
- De boeking m.b.t. het regulatoir actief (de afwijking tussen het boekhoudkundig resultaat en de billijke vergoeding)
7.765.723,25
7.482.670,73
289.904,18
77.620,77
234.645.197,57
233.231.264,59
B. Overige vorderingen Deze rekening omvat: - Nog te verkopen groene stroomcertificaten uit zonne-energie - Diverse debiteuren - Omvat de bedragen verschuldigd door de Staat en derden o.a. de B.T.W., de te recupereren bijdrage op de energie, de CREG-bijdrage en de bijdrage sociaal fonds - Betaalde voorschotten IX. LIQUIDE MIDDELEN Saldo van onze zichtrekeningen bij de banken X. OVERLOPENDE REKENINGEN Omvatten: - Primaire energie gedeelte T.G.E.K.
- Over te dragen pensioenlasten: Het tijdens de volgende boekjaren ten laste te nemen saldo van de pensioenlasten die werden uitbetaald door de verbonden vennootschap Electrabel in de vorm van kapitaal of verzekeringspremies ten gunste van zijn personeel dat voorheen was toegewezen aan de distributieactiviteiten op het grondgebied van de intercommunale
- Andere rekeningen Verworven opbrengsten TOTAAL DER ACTIVA
59
3.1 Financieel beleid
PASSIVA I. KAPITAAL
2009
2008
92.915.387,75
82.915.408,14
22.781.237,75
23.950.177,50
6.735.281,15
6.662.003,06
Kapitaalsaandelen: Op 31.12.2008: 4.091.477 aandelen C, geplaatst en volledig volstort Op 31.12.2009: 4.091.477 aandelen C, geplaatst en volledig volstort Op 31.12.2009: 495.523 aandelen E, geplaatst en volledig volstort III. HERWAARDERINGSMEERWAARDEN Deze rubriek bevat nog enkel het resterend gedeelte van de RABmeerwaarde op gereguleerde activa. Overeenkomstig de bepalingen van het KB van 12.09.2008 (meerjarentarieven) gebeurt een overboeking voor de meerwaarden op de gesloopte installaties vanuit de herwaarderingsmeerwaarden naar de onbeschikbare reserves. De historische meerwaarde werd in 2006 geïncorporeerd in het kapitaal. IV. RESERVES
3.674,42
3.674,42
B. Onbeschikbare reserves cfr. Herwaarderingsmeerwaarden
3.737.541,71
2.568.601,56
C. Beschikbare reserves Betreft de gewone reserves elektriciteit en gas
2.994.065,02
4.089.727,08
4.671.509,39
3.805.814,84
A. Wettelijke reserve
V. OVERGEDRAGEN WINST/VERLIES Betreft het overgedragen resultaat m.b.t. de activiteiten elektriciteit en gas en de aangerekende distributienetvergoeding aan I.V.E.G.
886.556,38
905.613,88
Provisie Transform Plan 2003
395.081,15
395.081,15
Provisies m.b.t. geschil T.G.E.K.
306.641,02
306.641,02
Provisies m.b.t. het fonds van 25 miljoen euro ter financiering van de vervanging van enkelvoudige door tweevoudige uurmeters
184.834,21
203.891,71
71.388.332,51
69.165.515,39
30.143.155,29
40.809.671,65
A. Schulden op meer dan 1 jaar die binnen het jaar vervallen Betreft de aflossing van de leningen op lange termijn die in de loop van het volgend boekjaar wordt terugbetaald
1.491.942,88
1.297.706,63
B. Financiële schulden Aandeel Sibelgas in de cash-pool
9.161.741,30
19.243.338,84
C. Handelsschulden
VII. PROVISIES VOOR RISICO’S EN LASTEN
VIII. SCHULDEN OP MEER DAN 1 JAAR Lening bij Dexia, KBC, ING en Fortis ter financiering van de distributie-installaties alsook een langetermijnfinanciering (5 jaar) terbeschikking gesteld door Synatom IX. SCHULDEN OP TEN HOOGSTE 1 JAAR
2.758.536,37
2.347.136,75
- Bevat vooral nog aan de leveranciers te betalen beheersfacturen en netverliezen
1.707.705,11
1.277.227,63
- Nog te ontvangen facturen (voornamelijk vergoeding ELIA)
1.050.831,26
1.099.184,88
—
-29.275,76
- Nog te ontvangen creditnota’s
60
3.1
2009
2008
1.015.989,23
1.047.402,60
- Voorschotten op jaarlijks verbruik: bedrag van de voor gas- en elektriciteitsverbruik opgestelde voorschotrekeningen, in het raam van de jaarlijkse meterstandopname, te regulariseren met de jaarlijkse rekening
705.448,87
738.516,89
- Vooruitbetalingen op bestellingen
150.888,53
39.199,80
- Door de klanten gestorte voorschotten voor nog uit te voeren werken
159.651,83
269.685,91
E. Schulden met betrekking tot belastingen, bezoldigingen en sociale lasten
605.308,40
625.167,44
605.308,40
625.167,44
15.109.637,11
16.248.919,39
4.372,81
4.372,81
14.466.371,95
14.466.371,95
471.468,32
541.491,88
D. Ontvangen vooruitbetalingen op bestellingen Deze rekening is onderverdeeld als volgt:
1. Belastingen Voornamelijk de bedragen verschuldigd door onze intercommunale aan het Bestuur der Rechtstreekse Belastingen voor de bedrijfsvoorheffing, Belgische winstbelastingen en energiebijdrage F. Overige schulden - Klanten - de waarborgen op verbruik gestort door de klanten - Diverse crediteuren waarin omvat: - de rekening-courant met T.G.E.K. - storting van Distrigas ingevolge de aanbeveling van 12 maart 2003 van het C.C.E.G., welke later in overleg met FIGAS in resultaat zal genomen worden
917,12
- diversen - De Vennoten - voor het bruto-dividend van het boekjaar, onder aftrek van de gestorte voorschotten aan de aandeelhouders. Onder de opschortende voorwaarde van de goedkeuring van de jaarrekeningen door de Algemene Vergadering, zullen de dividenden aan de Vennoten gestort worden met eventuele afhouding van de roerende voorheffing - Ingehouden dividenden I.B.E. X. OVERLOPENDE REKENINGEN - Over te dragen opbrengsten (o.a. de opbrengsten uit de verkoop van gas op het grondgebied van Kampenhout en Steenokkerzeel voor een bedrag van 4.841.477,00 euro) TOTAAL DER PASSIVA
167.424,03
235.765,63
—
1.000.000,00
5.123.737,75
5.017.060,13
5.123.737,75
5.017.060,13
234.645.197,57
233.231.264,59
61
3.1 Financieel beleid
3.1.2. RESULTATENREKENING PER 31 DECEMBER 2009 KOSTEN
CODES
2009
2008
60/64
33.807.022,28
34.319.203,64
BEDRIJFSRESULTATEN II. BEDRIJFSKOSTEN A. Handelsgoederen, gronden hulpstoffen
60 600/8
9.795.969,09
8.956.999,52
61
14.667.674,72
16.561.663,02
630
7.504.691,63
7.331.840,77
E. Waardeverminderingen op handelsvorderingen
631/4
264.517,31
30.566,13
F. Voorzieningen voor risico’s en kosten
635/7
-19.057,50
-382.800,00
G. Andere bedrijfskosten
640/8
1.593.227,03
1.820.934,20
1. Inkopen B. Diensten en diverse goederen D. Afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten, op immateriële en materiële vaste activa
FINANCIELE RESULTATEN V. FINANCIELE KOSTEN A. Kosten van schulden C. Andere financiële kosten
65
3.214.103,03
3.380.677,51
650
3.213.316,96
3.380.302,21
652/9
786,07
375,30
66
1.253.423,95
—
670/3
140.315,65
222.763,31
9904
6.171.556,52
6.786.343,52
60/67
44.586.421,43
44.708.987,98
9905
6.171.556,52
6.786.343,52
9905
6.171.556,52
6.786.343,52
14P
3.805.814,84
4.532.788,51
792
1.095.662,06
675.000,00
6921
—
-731.000,00
14
-4.671.509,39
-3.805.814,84
6.401.524,03
7.457.317,19
UITZONDERLIJKE RESULTATEN VIII. UITZONDERLIJKE KOSTEN BELASTINGEN X. A. BELASTINGEN RESULTAAT VAN HET BOEKJAAR XI. WINST VAN HET BOEKJAAR
TOTAAL TE BESTEMMEN RESULTAAT VAN HET BOEKJAAR XIII. TE BESTEMMEN WINST VAN HET BOEKJAAR RESULTAATVERWERKING A. Te bestemmen winstsaldo 1. Te bestemmen winst van het boekjaar 2. Overgedragen winst van het vorige boekjaar B. Onttrekking aan het eigen vermogen 2. Aan de reserves
9906
791/2
C. Toevoeging aan het eigen vermogen 3. Aan de overige reserves D. Over te dragen resultaat 1. Over te dragen winst F. Uit te keren winst 1. Vergoeding van het kapitaal
62
694/6 694
3.1
OPBRENGSTEN
CODES
2009
2008
BEDRIJFSRESULTATEN 70/74
44.578.003,50
44.697.281,51
A. Omzet
70
41.685.429,99
42.682.392,60
B. Wijziging in de bestellingen in uitvoering
71
49.758,30
23.585,51
D. Andere bedrijfsopbrengsten
74
2.842.815,21
1.991.303,40
75
8.417,93
11.706,47
750
105,35
—
I. BEDRIJFSOPBRENGSTEN
FINANCIELE RESULTATEN IV. FINANCIELE OPBRENGSTEN A. Opbrengsten uit financiële vaste activa B. Opbrengsten uit vlottende activa C. Andere financiële opbrengsten TOTAAL
751
183,63
2.869,97
752/9
8.128,95
8.836,50
70/77
44.586.421,43
44.708.987,98
63
Gemeentehuis van Elsene
3.1 Financieel beleid
3.1.3. TOELICHTING II. STAAT VAN DE IMMATERIELE VASTE ACTIVA
Codes
Boekjaar
KOSTEN VAN ONDERZOEK en ontwikkeling Aanschaffingswaarde per einde van het boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar Aanschaffingen, met inbegrip van de geproduceerde vaste activa
8051P 8021
Overdrachten en buitengebruikstellingen
8031
Overboeking van een post naar een andere (+)/(-)
8041
Aanschaffingswaarde per einde van het boekjaar Afschrijvingen en waardeverminderingen per einde van het boekjaar
8051
157.675,20
157.675,20
8121P
Mutaties tijdens het boekjaar Geboekt
8071
Teruggenomen want overtollig
8081
Verworven van derden
8091
Afgeboekt na overdrachten en buitengebruikstellingen
8101
Overgeboekt van een post naar een andere (+)/(-)
8111
Afschrijvingen en waardeverminderingen per einde van het boekjaar NETTOBOEKWAARDE PER EINDE VAN HET BOEKJAAR
31.535,04
8121
31.535,04
210
126.140,16
65
3.1 Financieel beleid
III. STAAT VAN DE MATERIELE VASTE ACTIVA (post 22 tot 26 van de activa) Codes
Terreinen en gebouwen (post 22)
Installaties, machines en uitrusting (post 23)
815
1.406.418,06
234.418.462,21
Aanschaffingen, met inbegrip van de geproduceerde vaste activa (*)
816
97.843,29
7.251.698,41
Overdrachten en buitengebruikstellingen (-)
817
—
-2.003.452,48
Overboekingen van een post naar een andere (+)
818
—
—
Per einde van het boekjaar
819
1.504.261,35
239.666.708,14
820
279.526,37
61.238.915,80
Geboekt
821
—
—
Verworven van derden
822
—
—
Afgeboekt (-)
823
—
—
Overboekingen van een post naar een andere (+)
824
-5.823,48
-1.163.116,67
Per einde van het boekjaar
825
273.702,89
60.075.799,13
826
-64.783,32
-123.504.215,28
Geboekt
827
-34.565,66
-6.702.987,02
Teruggenomen want overtollig
828
—
—
Verworven van derden
829
—
—
Afgeboekt (-)
830
—
1.052.831,44
Overboekingen van een post naar een andere (+)
831
5.823,48
1.163.116,67
Per einde van het boekjaar
832
-93.525,50
-127.991.254,19
833
1.684.438,74
171.751.253,08
A. AANSCHAFFINGSWAARDE Per einde van het vorige boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar:
B. MEERWAARDEN Per einde van het vorige boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar:
C. AFSCHRIJVINGEN EN WAARDEVERMINDERINGEN Per einde van het vorige boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar:
D. NETTO-BOEKWAARDE PER EINDE VAN HET BOEKJAAR (A)+(B)-(C) (*) waarvan tussenkomsten:
66
2.390.903,14
3.1
Meubilair en rollend materieel (post 24)
Overige materiële vaste activa (post 26)
TOTAAL
6.209.126,46
401.645,00
242.435.651,73
492.336,27
—
7.841.877,97
-620.019,94
—
-2.623.472,42
—
—
—
6.081.442,79
401.645,00
247.654.057,28
—
—
61.518.442,17
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
-1.168.940,15
—
—
60.349.502,02
-2.266.791,15
-120.493,50
-125.956.283,25
-695.439,41
-40.164,50
-7.473.156,59
—
—
—
—
—
—
620.019,94
—
1.672.851,38
—
—
1.168.940,15
-2.342.210,62
-160.658,00
-130.587.648,31
3.739.232,17
240.987,00
177.415.910,99
67
3.1 Financieel beleid
Codes
Ondernemingen met een deelnemingsverhouding
Andere ondernemingen
8392
175.923,49
—
IV. STAAT VAN DE FINANCIELE VASTE ACTIVA (post 28 van de activa) 1. Deelnemingen en aandelen a) AANSCHAFFINGSWAARDE Per einde van het vorige boekjaar Aanschaffingen
8362
—
—
Overdrachten en buitengebruikstellingen
8372
—
—
Per einde van het boekjaar
8392
175.923,49
—
282
175.923,49
—
285P
—
6.197,34
Toevoegingen
8583
—
—
Terugbetalingen
8593
—
—
285
—
6.197,34
NETTO-BOEKWAARDE PER EINDE VAN HET BOEKJAAR 2. Vorderingen NETTO-BOEKWAARDE PER EINDE VAN HET VORIGE BOEKJAAR Mutatie tijdens het boekjaar
NETTO-BOEKWAARDE PER EINDE VAN HET BOEKJAAR VII. OVERLOPENDE REKENINGEN Uitsplitsing van de post 490/1 van de activa Over te dragen kosten
15.663.027,20
Verworven opbrengsten
30.173.472,05
VIII. STAAT VAN HET KAPITAAL A. MAATSCHAPPELIJK KAPITAAL 1. Geplaatst kapitaal (post 100 van de passiva) - Per einde van het vorige boekjaar
8700
82.915.408,14
8701
92.915.387,75
Codes
Waarde
Aantal aandelen
9.999.979,61
- Wijzigingen tijdens het boekjaar - Per einde van het boekjaar 2. Samenstelling van het kapitaal 2.1. Soorten aandelen
Aandelen C1
58.040.785,70
2.864.034
Aandelen C2
24.874.622,44
1.227.443
Aandelen E1
9.999.979,61
495.523
2.2. Aandelen op naam of aan toonder
Op naam
IX. PROVISIE VOOR ANDERE RISICO’S EN LASTEN
8702
4.587.000 Boekjaar
Ventilatie van de rubriek 163/9 van de passiva D. Overige risico’s en kosten - een voorziening m.b.t. het geschil met T.G.E.K.
68
306.641,02
- een voorziening m.b.t. Transform 2003
395.081,15
- een voorziening m.b.t. het fonds van een bedrag van 25 miljoen euro ter financiering van de vervanging van enkelvoudige door tweevoudige uurmeters
184.834,21
3.1
X. STAAT VAN DE SCHULDEN A. SCHULDEN OP MEER DAN 1 JAAR DIE BINNEN HET JAAR VERVALLEN 1. Financiële schulden d) Kredietinstellingen B. SCHULDEN MET EEN RESTERENDE LOOPTIJD VAN MEER DAN 1 JAAR DOCH HOOGSTENS 5 JAAR 1. Financiële schulden d) Kredietinstellingen e) Overige leningen C. SCHULDEN MET EEN RESTERENDE LOOPTIJD VAN MEER DAN 5 JAAR 1. Financiële schulden d) Kredietinstellingen D. SCHULDEN MET BETREKKING TOT BELASTINGEN, BEZOLDIGINGEN EN SOCIALE LASTEN 1. Belastingen (post 450/3 van de passiva) b) Niet-vervallen belastingschulden c) Geraamde belastingschulden 2. Bezoldigingen en sociale lasten (post 454/9 van de passiva) b) Andere schulden betreffende bezoldigingen en sociale lasten
Codes
Boekjaar
8841
1.491.942,88
8842 8852
21.997.487,16 2.005.760,00
8843
47.385.085,35
9073 450
600.259,41 5.048,99
9077
—
XI. OVERLOPENDE REKENINGEN Uitsplitsing van de post 492/3 van de passiva - Toe te rekenen kosten - Over te dragen opbrengsten XII. BEDRIJFSRESULTATEN D. WAARDEVERMINDERINGEN (post 631/4)
217.809,01 4.905.928,74 Codes
Boekjaar
Vorig Boekjaar
2. op handelsvorderingen Geboekte 9112 Terugnemingen 9113 E. VOORZIENINGEN VOOR RISICO’S EN KOSTEN (post 635/7)
378.050,77 -113.533,46
273.536,05 -242.969,92
9115 9116
— -19.057,50
— -382.800,00
640 641/8
414,978,22 1.178.248,81
448,744,43 1.372.189,77
9097
—
1
9098 617
— —
263 6.908,55
Toevoegingen Bestedingen en terugnemingen F. ANDERE BEDRIJFSLASTEN (post 640/8) Belastingen en andere taksen m.b.t. de exploitatie Andere G. UITZENDKRACHTEN EN TER BESCHIKKING VAN DE ONDERNEMING GESTELDE PERSONEN 1. Gemiddeld personeelsbestand berekend in voltijdse equivalenten 2. Aantal daadwerkelijk gepresteerde uren 3. Kosten voor de onderneming
69
3.1 Financieel beleid
XIII. FINANCIELE RESULTATEN
Codes
1. Uitsplitsing van de overige financiële opbrengsten a) Diverse financiële opbrengsten 2. Uitsplitsing van de overige financiële kosten a) Diverse financiële kosten XV. BELASTINGEN OP HET RESULTAAT A. UITSPLITSING VAN DE POST 670/3
Boekjaar
Vorig Boekjaar
8.128,95
8.836,50
375,30
786,07
Codes
Boekjaar
1. Belastingen op het resultaat van het boekjaar a. Verschuldigde of betaalde belastingen en voorheffingen
9134 9135
140.315,65 140.315,65
XVI. ANDERE TAKSEN EN BELASTINGEN TEN LASTE VAN DERDEN A. De belasting over de toegevoegde waarde, de egalisatiebelasting en de speciale taks in rekening gebracht tijdens het boekjaar:
Codes
Boekjaar
Vorig Boekjaar
1. aan de onderneming (aftrekbaar) 2. door de onderneming B. De ingehouden bedragen ten laste aan derden, bij wijze van:
9145 9146
8.707.998,29 12.957.902,09
8.904.062,06 12.229.157,77
9147 9148
126.993,24 608.798,86
119.423,05 948.314,13
1. Bedrijfsvoorheffing 2. Roerende voorheffing XVII. NIET IN DE BALANS OPGENOMEN RECHTEN EN VERPLICHTINGEN a. Bankwaarborg Indexis b. Huurwaarborgen i.v.m. uit te voeren werken c. Geactualiseerde waarde van de toekomstige verplichtingen (inzake pensioenen, bijdrage in de gezondheidszorgen, tariefvoordelen, jubileumpremies, enz.) t.o.v. het personeel Eandis
Boekjaar 158.893,00 51.250,00 18.014.800,00
d. Belangrijke hangende geschillen en andere belangrijke verplichtingen. In het kader van het Multideviezen Thesauriebewijzen Programma ter financiering van bedrijfskapitaal en investeringen van de intercommunale vereniging heeft Sibelgas een mandaat aan Eandis CVBA gegeven teneinde een overeenkomst af te sluiten met Dexia Bank België n.v. met betrekking tot de uitgifte van thesauriebewijzen door Eandis (522.000.000,00 euro). Hierbij garanderen alle gemengde distributienetbeheerders gemeenschappelijk ten aanzien van elke houder van een thesauriebewijs uitgegeven door Eandis over te gaan tot de terugbetaling op eerste verzoek van elk bedrag met betrekking tot elk thesauriebewijs en dit tot een globaal maximum bedrag van 522.000.000,00 euro. e. Deel in de projectkosten (ontvlechtingsprogramma’s, Laag/ Hoog Calorisch gas, portfolio en slimme meters) ten laste van Sibelgas f. Bankwaarborg federale bijdragen t.v.v. CREG
70
1.627.821,78
500,00
3.1
g. In het kader van een korte termijn kredietprogramma onder de vorm van een revolvingkrediet ten belope van 500.000.000,00 euro, waarvan per einde 2009 210.000.000,00 euro opgenomen werd, door Eandis cvba, ten behoeve van de financiering van bedrijfskapitaal en investeringen voor rekening van de verschillende opdrachthoudende verenigingen en intercommunales (distributienetbeheerders) treedt iedere distributienetbeheerder op voor haar aandeel maar ten overstaan van derden zijn de distributienetbeheerders solidair verantwoordelijk. De distributienetbeheerders zijn hoofdelijk t.o.v. elkaar aansprakelijk voor de betaalverplichtingen volgende uit deze opdracht. 5.000,00
h. Bankwaarborg ten gunste van de Douane en accijnzen voor de energiebijdrage XVIII. BETREKKINGEN MET VERBONDEN ONDERNEMINGEN EN MET ONDERNEMINGEN WAARMEE EEN DEELNEMINGSVERHOUDING BESTAAT - VERBONDEN ONDERNEMINGEN Financiële vaste activa
Codes
Boekjaar
Vorig Boekjaar
(282/3)
175.923,49
175.923,49
175.923,49
175.923,49
38.940,78
44.033,71
deelnemingen
(282)
achtergestelde vorderingen
9272
andere vorderingen
9282
Vorderingen
9292
op meer dan één jaar
9302
op hoogstens één jaar
9312
38.940,78
44.033,71
9352
9.408.721,61
19.369.187,51
Schulden op meer dan één jaar
9362
op hoogstens één jaar
9372
9.408.721,61
19.369.187,51
Codes
Boekjaar
Vorig Boekjaar
- aan bestuurders en zaakvoerders
9503
367.109,52
347.597,72
- aan commissarissen
9505
10.757,60
—
95061
725,00
—
XIX. FINANCIELE BETREKKINGEN MET BESTUURDERS EN ZAAKVOERDERS D. Bezoldigingen ten laste v.d. resultatenrekening
- uitzonderlijke werkzaamheden commissarissen
XX. WAARDERINGSREGELS 1. ORDERREKENINGEN In de orderrekeningen wordt naast de bankwaarborgen die gesteld worden door bepaalde energieleveringsbedrijven ook het aandeel van Sibelgas in de geactualiseerde waarde van de toekomstige verplichtingen t.o.v. het personeel Eandis opgenomen. Tevens werden de engagementen aangaande lopende projecten opgenomen en werd op vraag van de CREG een bijkomende waarborg gesteld in het kader van de betalingen met betrekking tot de federale bijdrage. Verder werden er ook nog waarborgen gesteld in het kader van het thesauriebewijzenprogramma, het toegestane revolvingkrediet en werd een bankwaarborg gesteld in het kader van bankleningen voor rekening van Eandis.
71
3.1 Financieel beleid
2. IMMATERIELE VASTE ACTIVA Vanaf 2009 bevat deze rubriek bedragen in verband met de kosten voor de invoering van slimme meters, slimme netten en Clearing House. De immateriële vaste activa worden lineair afgeschreven over 5 jaar. 3. MATERIELE VASTE ACTIVA Aan de hand van een technische inventaris van de materiële vaste activa gecombineerd met vigerende eenheidsprijzen werd een economische herconstructiewaarde vastgelegd. Voor de activiteit elektriciteit gebeurde dit op 31.12.2001, dit resulteerde in een herconstructiewaarde van 93.896.904,07 euro die in akkoord met de CREG in de boekhouding werd opgenomen en aanleiding heeft gegeven tot een (i-RAB-)meerwaarde van 24.561.788,00 euro. Voor de activiteit gas gebeurde dit op 31.12.2002 en resulteerde deze oefening in een herconstructiewaarde van 64.973.147,48 euro en een (i-RAB-)meerwaarde van 26.736.194,98 euro. Ingevolge de dadingovereenkomst met de CREG die ondertekend werd op 1 oktober 2007 en de goedkeuring kreeg van de Vlaamse minister van Binnenlands bestuur, Stedenbeleid, Wonen en Inburgering werden zowel de waarde van de vaste activa op 31.12.2006 als de afspraken met betrekking tot de afschrijvingen definitief vastgelegd. Ingevolge deze overeenkomst werd de waarde op 1 januari 2007 in overeenstemming gebracht met de door de CREG bevestigde waarde van de gereguleerde activa, zijnde: - voor de activiteit elektriciteit: 95.750.689,06 euro - voor de activiteit gas: 70.076.874,76 euro De waarde van de materiële vaste activa evolueert sindsdien in functie van: - de toevoeging van de nieuwe investeringen van het jaar tegen aanschaffings- of kostprijs met inbegrip van alle toerekenbare kosten; - het in mindering brengen van de tussenkomsten van derden op de overeenkomstige aanschaffingswaarde. De som van voorgaande twee bewegingen geeft een beeld van de netto-aanschaffingswaarde; - het in mindering brengen van de afschrijvingen op de netto-aanschaffingswaarde De gebruikte afschrijvingspercentages zijn: kabels, lijnen, leidingen en administratieve gebouwen
2%
posten, cabines, stations, aansluitingen en meetapparatuur
3%
OV-palen en -armaturen 6,67% telegelezen- en budgetmeters, optische vezels (boekjaar 2007 aan 5%) en teletransmissie, centrale afstandsbediening, telebediening en dispatching, WKK-installaties, labo-uitrusting, gereedschap en meubilair, overige materiële vaste activa
10 %
rollend materieel 20 % informatica hardware 33 % De terreinen worden niet afgeschreven. Alle installaties in het bezit op 31 december worden, ongeacht hun datum van aanschaf, voor een volledig boekjaar afgeschreven.
72
3.1
- het in mindering brengen van de nettoboekwaarde (is het verschil tussen de netto-aanschaffingswaarde en de cumulatieve afschrijvingen) van buitengebruikstellingen van activa. - het in mindering brengen van de afboeking à rato van 2 % per jaar van de meerwaarde zoals aanwezig op 31.12.2006. Dit bedrag wordt aan de passiva zijde overgeboekt van de herwaarderingsmeerwaarde naar de onbeschikbare reserves. Om de vier jaar zal de afschrijving op de meerwaarde getoetst worden aan de werkelijke meerwaarde m.b.t. buitendienststellingen en zal indien nodig het thans gehanteerde percentage aangepast worden. Deze rubriek bevat in het twinbedrijf ondermeer de geherwaardeerde boekwaarde van de installaties op het grondgebied van de gemeenten Kampenhout en Steenokkerzeel, waar de exploitatie gebeurt door T.G.E.K. In tegenstelling tot de netbedrijven gebeurt hier geen afboeking van de meerwaarde. 4. FINANCIELE VASTE ACTIVA Zij worden gewaardeerd tegen aanschaffingsprijs. 5. VORDERINGEN OP MEER DAN EEN JAAR Deze vorderingen worden in de balans vermeld aan nominale waarde. 6. VOORRADEN - BESTELLINGEN IN UITVOERING De bestellingen in uitvoering worden opgenomen tegen kostprijs. 7. VORDERINGEN OP TEN HOOGSTE EEN JAAR De vorderingen worden in de balans vermeld aan nominale waarde. Voor vorderingen m.b.t. uitgevoerde werken en geleverde prestaties, met uitzondering van de schadegevallen en de vorderingen op gemeenten, welke meer dan 6 maanden vervallen zijn en in behandeling zijn bij de juridische dienst wordt een waardevermindering ten belope van 100 % (exclusief btw) aangelegd. De vorderingen ingevolge energielevering in het kader van sociale openbaredienstverplichtingen (SODV) van de distributienetbeheerder zijn in de balans vermeld aan nominale waarde. De vorderingen ingevolge slotfacturen worden als dubieus beschouwd indien zij na vervaldag onbetaald zijn gebleven in volgende gevallen: faling, gerechtelijk akkoord en juridische behandeling. Voor deze vorderingen wordt een waardevermindering geboekt van 100 % (exclusief btw) voor vorderingen lager dan een door de Raad van Bestuur vast te stellen drempelbedrag en van 80 % (exclusief btw) voor de overige dossiers. Voor alle overige vervallen SODV-vorderingen wordt een provisie aangelegd ter waarde van 100 % van het openstaande bedrag (exclusief btw) wanneer zij ouder zijn dan 1 jaar en niet in een overeengekomen betaalplan zijn opgenomen; deze vorderingen worden dan ook als dubieus gemerkt. Indien verwacht wordt dat een sociale openbaredienstverplichtingvordering niet meer geïnd zal kunnen worden of dat de kosten van invordering niet opwegen tegen de belangrijkheid van de vordering, wordt de vordering afgeboekt met aanwending van de hiervoor aangelegde provisie. De betreffende btw wordt herwonnen wanneer de nodige attesten bekomen werden. In het kader van de volledige vrijmaking van de energiemarkt in Vlaanderen per 1 juli 2003 werd voor alle debiteuren per 31.12.2003, ouder dan 6 maanden, een provisie voor oninbaarheid aangelegd. Deze bijkomende provisie wordt teruggenomen in functie van realisatie van ontvangsten op deze vorderingen of aangewend bij definitieve afschrijving ervan.
73
3.1 Financieel beleid
8. Complement bij de jaarlijkse aanrekeningen in het kader van onze openbaredienstverplichtingen In het systeem van de jaarlijkse opnamen worden de geleverde maar niet aangerekende verbruiken in hoeveelheden berekend op basis van de totale ingekochte energie (allocatie), verminderd met de aangerekende verbruiken die op het beschouwde boekjaar betrekking hebben. Deze niet opgenomen verbruiken worden gewaardeerd aan de hand van de werkelijke aanrekeningen van het boekjaar, die werden aangepast aan de gemiddelde aanrekeningparameter van toepassing tijdens het boekjaar. 9. Overlopende rekeningen De overlopende rekeningen van het actief bevatten de beheerskosten die door de aangesloten maatschappij aan de intercommunale vereniging worden doorgerekend overeenkomstig de betrokken statutaire bepalingen en/of dienaangaande genomen bestuurlijke besluiten en die overeenstemmen met de pensioenlasten die werden uitbetaald in de vorm van kapitaal ten gunste van het personeel dat voorheen was toegewezen aan de distributieactiviteiten op het grondgebied van de intercommunale vereniging. De ten laste name van deze kosten in de intercommunale vereniging wordt, volgens het principe van de periodieke overeenstemming tussen de opbrengsten en de lasten, gespreid over een periode van ten hoogste 20 jaar. Met betrekking tot de distributienetvergoeding garandeert de CREG dat via het regulatoir actief, die als een vaststaande vordering op het actief van de balans wordt geacteerd de nog niet gerealiseerde opbrengsten effectief in de toekomstige tarieven mogen worden verrekend. In 2009 werd voor de activiteit elektriciteit alzo een bedrag van 5.220.239,67 euro geboekt, voor de activiteit gas een bedrag van 871.212,29 euro. De overlopende rekeningen van het passief bevatten ook nog intresten op leningen die reeds in de kosten van het huidig boekjaar zijn opgenomen maar die slechts volgend jaar effectief betaald zullen worden. 10. Wijzigingen van de waarderingsmodaliteiten Nihil 11. WIJZIGING VAN DE VOORSTELLING Nihil
3.1.4. SOCIALE BALANS Zonder voorwerp aangezien de intercommunale geen werknemers heeft ingeschreven in het personeelsregister en die verbonden zijn met de onderneming door een arbeidsovereenkomst of een stageovereenkomst bedoeld door het Koninklijk Besluit nr. 230 van 21 december 1983.
74
Hoofdzetel Eandis te Melle
3.1 Financieel beleid
EVOLUTIE VAN HET AANTAL MAATSCHAPPELIJKE AANDELEN PER VENNOOT AANDELEN C1
Op 31.12.2009
Op 31.12.2008
GRIMBERGEN
2
2
MACHELEN
2
2
MEISE
2
2
VILVOORDE
2
2
WEMMEL
2
2
T.G.E.K.
2
2
12
12
ANDERLECHT
1
1
BRUSSEL
2
2
EVERE
2
2
GANSHOREN
2
2
JETTE
2
2
SINT-JOOST-TEN-NODE
2
2
SCHAARBEEK
2
2
NOORD
ZUID
2
2
15
15
I.B.E.
1.432.003
1.432.003
I.B.G.
1.432.002
1.432.002
R.D.E.
INTERFIN TOTAAL AANDELEN C1
2
2
2.864.034
2.864.034
1.227.443
1.227.443
AANDELEN C2 Electrabel
1
1
TOTAAL AANDELEN C2
1.227.444
1.227.444
TOTAAL AANDELEN C
4.091.478
4.091.478
T.G.E.K.
76
3.1
AANDELEN D
Op 31.12.2009
Op 31.12.2008
GRIMBERGEN
2.826
2.826
MACHELEN
1.692
1.692
MEISE
1.238
1.238
VILVOORDE
3.116
3.116
WEMMEL
1.128
1.128
10.000
10.000
I.B.E.
98.012
—
I.B.G.
397.511
—
495.523
—
NOORD
TOTAAL AANDELEN D AANDELEN E
TOTAAL AANDELEN E AANDELEN U2 T.G.E.K. TOTAAL AANDELEN U
( )
*
( )
—
—
*
—
—
* Niet beschikbaar
( )
WINSTVERDELING Boekjaar 2009 (in euro)
Aangesloten gemeenten I.B.E. I.B.G.
3.744.702,63 467.500,00 —
Electrabel
2.189.321,40
Totaal
6.401.524,03
77
3. FINANCIELE VERSLAGGEVING 3.2 Verslag van het Corporate Governance Comité aan de Raad van Bestuur
In uitvoering van de bevoegdheden die het Corporate Governance Comité zijn opgedragen door de Vlaamse uitvoeringsbesluiten van 15 juni 2001 en 11 oktober 2002, rapporteert het Comité aan de Raad van Bestuur over de invulling in 2009 van zijn adviserende en controlerende taak. In dit rapport vinden de bestuurders de belangrijkste onderzoeksverrichtingen van het voorbije werkingsjaar. BELANGENCONFLICTEN Tijdens het voorbije jaar 2009 legden de vennoten aan het Corporate Governance Comité geen belangenconflicten ter onderzoek voor. Het Comité moest ook geen uitspraak doen over belangenconflicten tussen de distributienetbeheerder en de maatschappij Electrabel nv of een met Electrabel geassocieerde of verbonden onderneming. Ook met de werkmaatschappij Eandis zijn geen conflicten gesignaleerd. ONVERENIGBAARHEDEN Het Corporate Governance Comité kreeg evenmin vraag noch opdracht om onverenigbaarheden in hoofde van het management of van personeelsleden van Eandis te onderzoeken. TOEZICHT OP NALEVING VAN WETGEVING De opvolging van de DNB-licentie liep grotendeels parallel aan die van voorgaande jaren. Het Comité onderzocht in het bijzonder het rapport dat aan de VREG werd afgeleverd en dat specifieke informatie bevat over de aansprakelijkheidsregeling van de elektriciteitsverdelers ten aanzien van hun eindafnemers. Het Comité analyseerde elke belangrijke regelgeving die een rechtstreekse of onrechtstreekse impact kan hebben op de werking van de distributienetbeheerder of van zijn werkmaatschappij Eandis. Het Comité besteedde daarbij zowel aandacht aan de nieuwe federale of regionale wetgeving als aan de beslissingen of adviezen van de regulatoren. Het Corporate Governance Comité liet zich uitvoerig informeren over de belangrijkste bepalingen die met het nieuwe besluit van de Vlaamse Regering van 13 maart 2009 betreffende de sociale openbaredienstverplichtingen in de vrijgemaakte elektriciteits- en aardgasmarkt in voege kwamen. Het Comité nam kennis van de procedures en werkmethodes die door de diensten van de werkmaatschappij dienaangaande zijn uitgewerkt. Het Comité kan met redelijke zekerheid stellen dat de werkmaatschappij en bijgevolg ook de DNB de nodige voorzieningen heeft getroffen om te handelen volgens de voorschriften van dit nieuwe besluit.
78
In nauw overleg met de voorzitters van de diverse Corporate Governance Comités werd de werking van de CGC’s aan een evaluatie onderworpen. Dit gebeurde aan de hand van een enquête die in het eerste semester van 2009 werd gevoerd. De tevredenheid van de mandatarissen over de werking van de CGC’s haalde een hoge score (93 %). De enquête resulteerde in een aantal praktische aanbevelingen aan het adres van het management. De aanbevelingen betreffen o.a. de informatieverstrekking, de praktische organisatie van de vergaderingen, de besluitvorming, de opvolging en de rapportering. ONDERZOEK VAN DE REKENINGEN Kenmerkend voor de balans per 31.12.2008 waren volgende belangrijke mutaties: mutatie van de financiële vaste activa als gevolg van de overdracht van de Indexis-aandelen aan Eandis; de mutatie bij de vlottende activa zoals de afname van de deelpost ‘vorderingen op korte termijn’ en de toename van de deelpost ‘overlopende rekeningen’; de mutatie van de herwaarderingsmeerwaarden en reserves als gevolg van de overboeking naar onbeschikbare reserves van meerwaarden op gesloopte installaties. De resultatenrekening 2008 was gekenmerkt door de toename van de globale kosten. Deze evolutie is de resultante van enerzijds een globale toename van de bedrijfskosten en financiële kosten (stijgende inkoopkosten voor energie voor SODV-klanten en voor netverliezen, gecombineerd met dalende kosten als gevolg van de afschaffing van de Elia-heffing en bijkomende afschrijvingen voor dubieuze vorderingen uit de captieve periode) en anderzijds de afname van de post ‘uitzonderlijke kosten’ (dit laatste is een gevolg van de impact van de CREG-beslissingen over de bonus/ malus 2007 en 2006). Specifiek onderzoek werd gewijd aan de berekening van de billijke vergoeding, aan de evolutie van de geïnvesteerde kapitalen, de evolutie van het netto bedrijfskapitaal en de bepaling van de WACC aan de hand van de parameters van de CREG. Na controle van de boekhoudkundige besluiten en ter afronding van het onderzoek van de rekeningen van het werkingsjaar 2008, kon het Comité aan de Raad van Bestuur een verslag bezorgen zonder enig voorbehoud of bezwaar. Het Comité verleende ook reeds een positief advies over de balans en de resultatenrekening per 30 juni 2009.
3.2
BETROUWBAARHEID VAN DE FINANCIËLE INFORMATIE Het bedrijfsrevisorenkantoor KPMG rapporteerde aan het Comité over de risicoanalyse 2008 die vooral gefocust was op de berekening van de billijke vergoeding, de RAB-waarden, de personeelskosten (Eandis), de doorrekening (door Eandis) van kosten (aan de DNB) en de ‘revenue recognition’. De controle van de rekeningen 2008 van de DNB verliep overeenkomstig de door de revisor gehanteerde auditmethodologie. Het Comité evalueerde in een eindconclusie de financiële informatie rond de jaarrekening 2008 van de DNB als betrouwbaar. Na analyse van de verschillende evoluties ten overstaan van het boekjaar 2007, kon het Comité bevestiging geven van de allocatiecijfers voor 2008. Het Comité bestudeerde ook reeds de verkoopcijfers voor het 1ste semester van het boekjaar 2009. Enkele dossiers kregen bijzondere aandacht o.a. deze dossiers waar de netvergoeding reeds geruime tijd onbetaald bleef. Het Comité ondersteunt de acties die door de diensten van de werkmaatschappij ter zake zijn ondernomen. Rekening houdende met enkele aanbevelingen uit een interne audit betreffende de facturatie van de netvergoeding, actualiseerde Eandis de procedure voor de aanmaning van gridfeefacturen. Het Comité nam kennis van deze actualisatie die o.a. inhoudt dat sinds januari 2009 onder bepaalde voorwaarden verwijlintresten worden aangerekend. Er zijn ook nieuwe regels van toepassing voor de blokkering van aanmaningen. CONTROLE VAN HET BUDGET Na controle van de samenstellende elementen uit de investeringsbegroting 2008 besloot het Comité dat er op basis van de begrotingstaat per 31 december 2008 geen bijzondere noch specifieke opmerkingen te formuleren waren op de finale investeringcijfers van de DNB. Het CGC controleerde ook reeds de eerste prognoses voor de investeringsbegroting van de distributienetbeheerder op basis van de situatie medio 2009. Het drukte ten aanzien van het management zijn bekommernis uit over de achterstand die na één semester t.o.v. het initieel budget is opgelopen. OPVOLGING VAN DE AUDITWERKZAAMHEDEN N.a.v. een sterkte/zwakteanalyse over de auditactiviteiten binnen Eandis werd de auditmethodologie opgefrist en verankerd in een nieuwe procedure Beheren en uitvoeren van auditactiviteiten. Die nieuwe procedure voorziet een reeks controleobjectieven.
Zo bepaalt men de maturiteit van een proces en kan men conclusies trekken en aanbevelingen formuleren. De proces(domein)eigenaar treft vervolgens de nodige corrigerende en preventieve maatregelen die ter goedkeuring worden voorgelegd aan het Auditcomité. De afdeling Audit onderzoekt de efficiëntie en de effectiviteit van de maatregelen en acteert haar bevindingen in een rapport dat aan het Auditcomité van Eandis en aan de Corporate Governance Comités van de DNB’s wordt voorgelegd. Het Comité ondersteunt het initiatief van het management van Eandis om de processen en de lijst van auditeerbare eenheden te harmoniseren en om de procesaudits uit te voeren op het niveau van 31 auditeerbare eenheden. In uitvoering van de auditplanning voor de periode 2009-2011 onderzocht het Comité meerdere auditrapporten. Per audit nam het Comité kennis van de scope, van de bevindingen, de besluiten, de maturiteitsbepalingen, de eindevaluaties en van de vastgestelde corrigerende maatregelen. Er is gerapporteerd over de procesaudits Secretariaten DNB’s, Bepaling van de krijtlijnen ICT, Beheer huisvesting, Beheer patrimonium, Beheer voertuigen, Vastleggen Eandisbeleid en Aankoop. ORGANISATIE INTERNE CONTROLE EN UITOEFENING VAN TOEZICHT In 2009 fungeerden voor de implementatie van het project Integraal Risicobeheer de procesdomeinen Financiën en Administratief Beheer, Informatica en Aankoop als piloot. Zij leverden pionierswerk en pasten de globale aanpak als eerste toe. Op basis van de leerervaringen in die piloten wordt de uitrol van het project op maat van andere procesdomeinen gemaakt. Ook in 2010 wordt het project verder geïmplementeerd. Opnieuw starten 4 procesdomeinen op: Asset Management, Preventie en Bescherming, Human Resources en Corporate Governance. Dezelfde methodiek wordt in de komende jaren toegepast op alle Eandis-processen. Het Comité onderzocht het Jaarrapport van de Ombudsdienst. De statistieken van de klachten werden geanalyseerd. Het Corporate Governance Comité onderschreef meerdere aanbevelingen uit dit rapport. Bij wijze van voorbeeld: de regeling bij schade door exploitatieactiviteiten, het invoeren en opvolgen van een uniforme klachtenprocedure, het innen van schulden van voor de vrijmaking energiemarkt, het aanstellen van een Account Manager voor grote bedrijven, de organisatie van de meteropneming, de
79
3.2 Verslag van het Corporate Governance Comité aan de Raad van Bestuur
correcte en open communicatie over nieuwe processen ten aanzien van groepen netgebruikers. ONDERZOEKSVERRICHTINGEN Meerdere besprekingen op het niveau van de Raad van Bestuur van de DNB hadden betrekking op het huidige en toekomstig geschatte autofinancieringstekort bij de netbeheerder. In die context onderzocht het Comité het actuele aandeel en de verwachte evolutie van het eigen vermogen van de DNB en de impact die deze evolutie op termijn kan teweeg brengen op de kostprijs van nieuwe leningen. Het Comité focuste zich ook op de berekening van de billijke vergoeding van de DNB. Voorts kon het Comité vaststellen dat volgens het door de Raad van Bestuur berekende basisscenario, het autofinancieringstekort van de DNB’s structureel is en dat afschrijvingen alleen niet volstaan. Deze vaststelling wordt mee in de hand gewerkt door de voorziene terugbetalingen van leningen en nieuwe investeringsprogramma’s. Het CGC gaf als aanbeveling in deze materie aan de bestuursorganen mee dat het positief is dat de diensten van Eandis creatief denken over nieuwe financieringsformules. Sinds medio 2009 plaatst Eandis in opdracht van de DNB’s budgetmeters bij gasklanten. Zo komt zij tegemoet aan de nieuwe Vlaamse bepalingen ter zake die van kracht werden op 1 juli 2009. Door de introductie van de budgetmeter voor aardgas, zou het aandeel onbetaalde rekeningen voor aardgasverbruik bij de sociale leverancier moeten dalen omdat de schuldopbouw bij klanten wordt vermeden of gestopt. Het Comité nam kennis van de werking van de aardgasbudgetmeter.
80
Het CGC ontleedde het proces “allocatie” dat de toewijzing doet van de op het distributienet getransporteerde kWh aan de verschillende marktpartijen en van het proces “reconciliatie” om deze gealloceerde energie te corrigeren rekening gehouden met de gemeten verbruiken van de netgebruikers. Het Comité nam ook in het bijzonder akte van het Project Allocatie Reconciliatie Oefening (PARO) waarmee de verbruikshoeveelheden berekend worden en stelde vast dat deze PARO-oefeningen uitgevoerd voor de voorbije jaren resulteren in belangrijke financiële stromen tussen leveranciers en DNB’s. Als algemeen besluit stelt het Corporate Governance Comité dat inzake de haar toevertrouwde opdrachten voor het dienstjaar 2009 alle door hem gevraagde documenten, rechtvaardigingen en toelichting voor het uitvoeren van zijn onderzoeken en zijn toezicht ter beschikking werden gesteld. Het Corporate Governance Comité heeft geen kennis van verrichtingen of van beslissingen die strijdig zijn met de statuten of met de regelgeving. Bijgevolg maakt het Corporate Governance Comité geen enkel voorbehoud en uit het geen enkel bezwaar. Opgemaakt te Brussel, op 25 mei 2010. Het Corporate Governance Comité van SIBELGAS
3. FINANCIELE VERSLAGGEVING 3.3 Verslag van het College van Commissarissen aan de jaarvergadering van 22 juni 2010
Geachte dames, Geachte heren, Overeenkomstig de wettelijke en statutaire voorschriften, hebben wij de eer u verslag uit te brengen over de uitvoering van het toezichts- en controlemandaat dat u ons toevertrouwd hebt voor het dienstjaar 2009. De toestand van de activa en de passiva per 31 oktober 2009 werd reeds eerder, ter gelegenheid van de toekenning van het interimdividend 2009 nagezien en als juist erkend. De jaarrekening, afgesloten per 31 december 2009, alsmede het verslag van de Raad van Bestuur aan de Jaarvergadering, werden ons ten gepaste tijde voorgelegd. Wij hebben vastgesteld dat de jaarrekening van 2009 enkel de gegevens bevat met betrekking tot de uitbating van SIBELGAS zonder T.G.E.K. De boekhoudkundige gegevens met betrekking tot de sector uitgebaat door T.G.E.K. werden niet door T.G.E.K. ter beschikking gesteld van SIBELGAS. Wij noteren dat, teneinde de boekhouding van het jaar 2009 af te sluiten en de jaarrekening na winstverdeling op te stellen zoals wettelijk voorgeschreven, een aantal boekingen opgenomen werden in de rekeningen van de sector uitgebaat door EANDIS (zie te nemen boekhoudkundige besluiten). Het nazicht van de boeken en geschriften waartoe wij overgegaan zijn, stelde ons in staat de volkomen overeenstemming vast te stellen tussen de bedragen voorkomend in de documenten welke u voorgelegd werden en deze van de rekenplichtige staten en boeken. Bijgevolg stellen wij u voor, geachte dames, geachte heren, de rekeningen van het boekjaar 2009, zoals zij u door de Raad van Bestuur worden voorgelegd, goed te keuren. Het College van Commissarissen 29 april 2010
81
3. FINANCIELE VERSLAGGEVING 3.4 Verslag van de Commissaris - IBR
Verslag van de commissaris aan de Algemene Vergadering van de Intercommunale Vereniging SIBELGAS over de jaarrekening over het boekjaar afgesloten op 31 december 2009 Overeenkomstig de wettelijke en statutaire bepalingen, brengen wij u verslag uit in het kader van ons mandaat van commissaris. Dit verslag omvat ons oordeel over de jaarrekening evenals de vereiste bijkomende vermeldingen en inlichtingen.
Verklaring over de jaarrekening zonder voorbehoud Wij hebben de controle uitgevoerd van de jaarrekening van de intercommunale vereniging SIBELGAS over het boekjaar afgesloten op 31 december 2009, opgesteld op basis van het in België van toepassing zijnde boekhoudkundig referentiestelsel, met een balanstotaal van € 234.645.197,57 en waarvan de resultatenrekening afsluit met een winst van het boekjaar van € 6.171.556,52. Het opstellen van de jaarrekening valt onder de verantwoordelijkheid van het bestuursorgaan. Deze verantwoordelijkheid omvat: het ontwerpen, implementeren en in stand houden van een interne controle met betrekking tot het opstellen en de getrouwe weergave van de jaarrekening zodat deze geen afwijkingen van materieel belang, als gevolg van fraude of van fouten, bevat; het kiezen en toepassen van geschikte waarderingsregels; en het maken van boekhoudkundige ramingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn. Het is onze verantwoordelijkheid een oordeel over deze jaarrekening tot uitdrukking te brengen op basis van onze controle. Wij hebben onze controle uitgevoerd overeenkomstig de wettelijke bepalingen en volgens de in België geldende controlenormen, zoals uitgevaardigd door het Instituut der Bedrijfsrevisoren. Deze controlenormen vereisen dat onze controle zo wordt georganiseerd en uitgevoerd dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Overeenkomstig deze controlenormen hebben wij controlewerkzaamheden uitgevoerd ter verkrijging van controle-informatie over de in de jaarrekening opgenomen bedragen en toelichtingen. De selectie van deze controlewerkzaamheden is afhankelijk van
82
onze beoordeling welke een inschatting omvat van het risico dat de jaarrekening afwijkingen van materieel belang bevat als gevolg van fraude of van fouten. Bij het maken van onze risico-inschatting houden wij rekening met de bestaande interne controle van de intercommunale vereniging met betrekking tot het opstellen en de getrouwe weergave van de jaarrekening ten einde in de gegeven omstandigheden de gepaste werkzaamheden te bepalen maar niet om een oordeel over de effectiviteit van de interne controle van de intercommunale vereniging te geven. Wij hebben tevens de gegrondheid van de waarderingsregels, de redelijkheid van de boekhoudkundige ramingen gemaakt door de intercommunale vereniging, alsook de voorstelling van de jaarrekening als geheel beoordeeld. Ten slotte, hebben wij van het bestuursorgaan en van de verantwoordelijken van de intercommunale vereniging de voor onze controlewerkzaamheden vereiste ophelderingen en inlichtingen verkregen. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie een redelijke basis vormt voor het uitbrengen van ons oordeel. Naar ons oordeel geeft de jaarrekening afgesloten op 31 december 2009 een getrouw beeld van het vermogen, de financiële toestand en de resultaten van de intercommunale vereniging, in overeenstemming met het in België van toepassing zijnde boekhoudkundig referentiestelsel.
Bijkomende vermeldingen en inlichtingen Het opstellen en de inhoud van het jaarverslag, alsook het naleven door de intercommunale vereniging van het Wetboek van vennootschappen en van de statuten, vallen onder de verantwoordelijkheid van het bestuursorgaan. Het is onze verantwoordelijkheid om in ons verslag de volgende bijkomende vermeldingen op te nemen die niet van aard zijn om de draagwijdte van onze verklaring over de jaarrekening te wijzigen: • Het jaarverslag behandelt de door de wet vereiste inlichtingen en stemt overeen met de jaarrekening. Wij kunnen ons echter niet uitspreken over de beschrijving van de voornaamste risico’s en onzekerheden waarmee de intercommunale vereniging wordt geconfronteerd, alsook van haar
3.4
positie, haar voorzienbare evolutie of de aanmerkelijke invloed van bepaalde feiten op haar toekomstige ontwikkeling. Wij kunnen evenwel bevestigen dat de verstrekte gegevens geen onmiskenbare inconsistenties vertonen met de informatie waarover wij beschikken in het kader van ons mandaat. • Onverminderd formele aspecten van ondergeschikt belang, werd de boekhouding gevoerd overeenkomstig de in België van toepassing zijnde wettelijke en bestuursrechtelijke voorschriften. • Wij dienen u geen verrichtingen of beslissingen mede te delen die in overtreding met de statuten of het Wetboek van vennootschappen zijn gedaan of genomen. De verwerking van het resultaat die aan de algemene vergadering wordt voorgesteld, stemt overeen met de wettelijke en statutaire bepalingen. We trekken er evenwel de aandacht op dat de minderheidsaandeelhouder de resultaatsverdeling betwist. • Tijdens het boekjaar werd er een voorschot op dividend uitgekeerd waarover wij het hierbijgaande verslag hebben opgesteld, overeenkomstig de wettelijke vereisten. Kontich, 28 april 2010 KPMG Bedrijfsrevisoren Burg. CVBA Commissaris vertegenwoordigd door P.P. Berger Bedrijfsrevisor
Verklarende woordenlijst AREI: Algemeen Reglement op de Elektrische Installaties CGC: Corporate Governance Comité CREG: Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas (= federale regulator) DNB: Distributienetbeheerder EAN-code: European Article Numbering Elke aansluiting heeft een unieke identificatiecode van 18 cijfers Elia: Elia beheert het Belgische hoogspanningsnet (transportnetbeheerder elektriciteit) Fluxys: Beheert het Belgische hogedruknet voor aardgas (transportnetbeheerder aardgas) KLIM: Kabel en Leiding Informatie Meldpunt KLIP: Kabel en Leiding Informatie Portaal LAC: Lokale adviescommissie MIG: Message Implementation Guide, beschrijft hoe communicatiestromen verlopen tussen de marktspelers (leveranciers, distributienetbeheerders...) PLC: Power Line Communication of datacommunicatie via de laagspanningskabels REG: Rationeel energiegebruik SODV: Sociale openbaredienstverplichtingen: door de overheid opgelegde ondersteunende maatregelen voor klanten met betaalmoeilijkheden VEA: Vlaams Energieagentschap VREG: Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt (= Vlaamse regulator) VVSG: Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten WKK: Warmtekrachtkoppeling of het gezamenlijk opwekken van warmte en kracht (elektriciteit) Nuttige contacten Gasreuk Storingen en defecten Defecte straatlampen Algemeen nummer Ombudsdienst Doven en slechthorenden
0800 65 0 65 078 35 35 00 0800 6 35 35 (www.straatlampen.be) 078 35 35 34 0800 6 00 01 0477 77 70 80 (via sms voor gasreuk en defecten)
Websites www.sibelgas.be www.eandis.be Klantenkantoor Tuchthuisstraat 2 – 1800 Vilvoorde Secretariaat Sibelgas Werkhuizenkaai 16 – 1000 Brussel Tel. 02 274 32 25
83
Verantwoordelijke uitgever: Sibelgas, Werkhuizenkaai 16, 1000 Brussel
Jaarverslag 2006 2009