Gemeente Maasgouw
De kracht van water gezondheid, toerisme en een goede financiële positie
Programmabegroting 2016 Maasgouw, 23 september 2015
Programmabegroting 2016
1
Gemeente Maasgouw
Inhoudsopgave
1. Inleiding
3
2. Planning en kerngegevens
4
3. Programma’s
6 ................
3.1. Inleiding : Opbouw van de programma’s
6
3.2. Ontwikkelingen per programma 3.2.1. Programma bestuur, samenwerking & dienstverlening 3.2.2. Programma Veiligheid & handhaving 3.2.3. Programma Werk ( participatie ), Zorg & Jeugd 3.2.4. Programma Verenigingen & Accommodaties 3.2.5. Programma Wonen & Leefomgeving 3.2.6. Programma Ruimtelijk beheer, Milieu & Verkeer 3.2.7. Programma Economie Toerisme & Recreatie 3.2.8 Programma Financiën & Belastingen
7 8 16 20 30 34 41 48 54
4. Paragrafen inzake de financiële positie
68
4.1. Inleiding
68
4.2. Weerstandsvermogen en risicobeheersing 4.2.1. Inleiding 4.2.2. Beleid 4.2.3. Inventarisatie weerstandscapaciteit 4.2.4. Inventarisatie risico’s 4.2.5 Bepaling weerstandsvermogen
68 68 68 69 69 75
4.3. Onderhoud kapitaalgoederen
79
4.4. Financiering
83
4.5. Bedrijfsvoering
90
4.6. Verbonden partijen
93
4.7. Krimpparagraaf
106
4.8. Grondbeleid
112
4.9
120
Lokale heffingen
4.10 Projecten
125
5. De financiële begroting
126
6. Bijlagen
145
Meerjarig verloop van de reserves en voorzieningen 2016-2019
145
Programmabegroting 2016
2
Gemeente Maasgouw
1. Inleiding Recentelijk werden we als gemeente Maasgouw geconfronteerd met enkele forse noodzakelijke uitgaven en de (maatschappelijke) haalbaarheid van enkele taakstellingen. Daarmee dreigde de begroting 2016 onder druk te komen staan. Ondanks bovenstaande financiële tegenvallers zijn we er toch in geslaagd een meerjarig sluitende begroting te presenteren. Met hierbij de opmerking dat we hierbij geholpen zijn door enkele meevallers: • Lagere rentelasten door het aangaan van vaste financieringen tegen marktrente (€ 190.000) • Bespaarde rente door overboekingen van de reserves Afval en Rioleringen naar voorzieningen. Dit op basis van nieuwe voorschriften ± € 200.000 • Het wegvallen van de taakstelling van € 223.000 voor de Westrom doordat deze reeds is opgenomen in de taakstellende (en haalbare) bezuiniging, zoals gepresenteerd in de eerste programmarapportage 2015. • Lagere kapitaallasten € 73.000 Door deze meevallers zijn we in staat om de in de Kadernota 2016 opgenomen vernieuwingsagenda (inclusief nieuw beleid) volledig op te nemen in deze begroting. De discussie over de bezuinigingsopties (het kwadrant) staat daarmee in de huidige context in een ander daglicht. Wellicht komt deze oefening ons in de toekomst alsnog van pas. Als gemeente zijn we immers sterk afhankelijk van onzekere, externe factoren en kan onze solide basis in korte tijd veranderen. Voor 2016 ligt er een begroting voor waarin we: • geen bezuinigingen hoeven door te voeren • de belastingdruk voor de inwoners laag houden • noodzakelijke investeringen kunnen realiseren • ruimte hebben voor nieuwe initiatieven (vernieuwingsagenda) • enkele (maatschappelijk) niet-haalbare taakstellingen kunnen afboeken. Met deze positieve boodschap vragen we tevens nadrukkelijke aandacht voor de risicoparagraaf, m.n. • Het onvoldoende zicht op de uitgaven in het sociale domein • De onder druk staande bouwgrondexploitaties • De onbekende maar zeker te verwachten uitgaven, met als gevolg nog enkele in te vullen p.m. posten Waakzaamheid is dan ook op zijn plaats. Daarbij het bestaand en nieuw beleid continueren, realiseren en innoveren. Met de kracht van water inzetten op de speerpunten gezondheid, toerisme en behouden van een goede financiële positie. Donderdag 5 november zullen we de intensieve voorbereidingsperiode afronden met constructieve beraadslagingen en besluitvorming.
Hoogachtend, De burgemeester,
De secretaris,
Stef Strous
Wim Ploeg
Programmabegroting 2016
3
Gemeente Maasgouw
2.
Planning Planning programmabegroting 2016 Gemeente Maasgouw
25 september 2015 Verzending van de programmabegroting aan de raadsleden. Dinsdag 6 oktober 2015 Eén Commissievergadering waarin alle vragen over de programmabegroting gesteld kunnen worden. Donderdag 15 oktober 2015 (vóór 12.00 uur) Indienen van de Algemene Beschouwingen. Woensdag 21 oktober 2015 (na 17.00uur) Versturen van de reactie van het college op de Algemene Beschouwingen. Maandag 26 en dinsdag 27 oktober 2015 Fractie overleggen (is aan de fracties zelf om dit wel of niet te doen) Donderdag 29 oktober 2015 (19.30 uur, locatie Heel) Eerste Afstemmingsoverleg met de fracties (PWM maximaal 1, PvdA maximaal 2, LB, CDA en VVD maximaal 3 per fractie). Aankondigen van de moties en amendementen op inhoud en afstemmen. O.l.v. raadslid coalitie. Griffie is aanwezig.
Maandag 2 november 2015 (19.30 uur, locatie Heel) Tweede afstemmingsoverleg met de fracties (PWM maximaal 1, PvdA maximaal 2, LB, CDA en VVD maximaal 3 per fractie). Indienen, bespreken en samenvoegen van de moties en amendementen. O.l.v. raadslid coalitie. Griffie is aanwezig.
Discussiepunt afstemmingsoverleg aantallen vertegenwoordigers fracties. Dinsdag 3 november 2015 (vóór 17.00 uur) Verzenden van de definitieve moties en amendementen naar raadsfracties en college. Donderdag 5 november 2015 Begrotingsvergadering 15.30 – (maximaal) 16.30 uur Opening. - Behandeling van het voorstel tot kenbaar maken van een zienswijze inzake de concept 1e begrotingswijziging 2016 van de Gemeenschappelijke Regeling Servicecentrum MER (Sociaal Domein) - Behandeling van het voorstel tot kenbaar maken van een zienswijze inzake de concept 2e begrotingswijziging 2015(financieel technisch) en 2e begrotingswijziging 2016 (overheveling budgetten I&A-kalender) van de Gemeenschappelijke Regeling Servicecentrum MER. 16.30 – 17.20 uur Per fractie kort statement (max. 10 min.) en formeel indienen van de moties en amendementen. 17.20 – 18.20 uur Eerste discussie op basis van moties en amendementen. 18.20 – 19.00 uur KORTE Reactie van het college op de amendementen en moties (haalbaarheid). 19.00 – 20.30 uur Pauze + afstemmingsoverleg met de fracties. Indienen, bespreken en samenvoegen van de moties en amendementen. Griffie is aanwezig. 20.30 – 23.00 uur Slotdebat in hoofdzaak aan de hand van de voorliggende amendementen en moties waar GEEN overeenstemming over is. 23.00 – 23.30 uur Besluitvorming. Eerst amendementen, dan raadsvoorstel en dan de moties. Programmabegroting 2016
4
Gemeente Maasgouw
Kerngegevens A. SOCIALE STRUCTUUR Aantal inwoners per 1 januari 2015 : - van 0 – 4 jaar - van 5 – 9 jaar - van 10 - 14 jaar - van 15 – 19 jaar - van 20 – 64 jaar - van 65 – 74 jaar - van 75 – 84 jaar - 85 en ouder
23.779 847 934 1.265 1.290 13.834 3.264 1.777 568
Aantal inwoners per kern: - Beegden - Heel & Panheel - Linne - Maasbracht & Brachterbeek - Ohé & Laak - Stevensweert - Thorn - Wessem
1.750 4.474 3.651 6.987 820 1.639 2.400 2.058
Aantal uitkeringsgerechtigden per 1-9-2015 ingevolge: - Wet Werk en Bijstand - Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW) - Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ) - Bijstandsbesluit Zelfstandigen (BZ)
268 24 2 7
B. FYSIEKE STRUCTUUR Oppervlakte gemeente, waarvan: - Binnenwater - Land
5.802 ha 1.238 ha 4.564 ha
Wegoppervlakte
2,1 km2
Groenoppervlakte (incl. heide en bossen)
3,4 km2
C. FINANCIËLE STRUCTUUR 2015
2016
2015
2016
Totaal
Totaal
Per inwoner
Per inwoner
€ 52.731.000
€ 57.001.000
€ 2.206
€ 2.397
€ 9.368.000
€ 9.563.500
€ 391
€ 402
Algemene uitkering uit gemeentefonds
€ 18.134.864
€ 18.685.000
€ 758
€ 786
Uitkering deelfonds sociaal domein
€ 10.868.493
€ 10.776.000
€ 455
€ 453
€ 104.584.408
€ 99.442.000
€ 4.375
€ 4.182
€ 5.572.000
€ 20.099.000
€ 233
€ 845
€ 65.110.000
€ 59.805.000
€ 2.723
€ 2.515
Uitgaven gewone dienst Opbrengst belastingen en leges
Boekwaarde geactiveerde kapitaalsuitgaven(investeringen) per 1-1 Langlopende leningen per 1-1 Reserves en voorzieningen per 1-1
Programmabegroting 2016
5
Gemeente Maasgouw
3.
Programma’s
3.1. Inleiding: Opbouw van de programma’s De opbouw van de gehanteerde tabellen is ongewijzigd. Wel is de nieuwe programmastructuur op basis van het Coalitieprogramma 2014-2018 toegepast. Ook de pijlers zijn daarop gebaseerd. Vanuit de Kadernota 2016 zijn de thema’s van de vernieuwingsagenda opgenomen. In het schema hieronder leggen we uit hoe de programma’s zijn opgebouwd.
Wat willen we bereiken? In de missie en visie Maasgouw staat waar we als gemeente naar toe willen. In een tabel staat aangegeven wat onze missie-visie, coalitieprogramma 2014-2018, pijlers en resultaten voor 2016 zijn.
Beleidsnota’s in dit programma: We geven een opsomming van beleidsnota’s die de raad voor dit programma vaststelde vanaf 2007.
Wat gaan we daarvoor doen in 2016? We geven de beleidsaccenten aan en laten de resultaten zien. Financiële gevolgen zijn inzichtelijk gemaakt en opgenomen in de Financiële Foto 2016-2019. Op bestaand beleid wordt in deze begroting niet ingegaan.
Wat gaat dat kosten? De kosten van het programma, uitgesplitst naar de producten uit de productenraming. Gebaseerd op een actualisatie van budgetten, kapitaallasten, kostenverdeelstaat en reserves en voorzieningen.
Programmabegroting 2016
6
Gemeente Maasgouw
3.2. Ontwikkelingen per programma:
Coalitieprogramma 2014-2018
“Samen kunnen we meer voor uw dorp. Leefbaarheid, Verantwoordelijkheid en Samenwerking spelen hierbij een belangrijke rol”.
Programmabegroting 2016
7
Gemeente Maasgouw
3.2.1. Programma Bestuur, Samenwerking & Dienstverlening. In het Coalitieprogramma is ‘samenwerking’ de rode draad! Maasgouw blijft zelfstandig door op een aantal backoffice-taken samen te werken. Om tijdig en adequaat antwoord te kunnen geven op de maatschappelijke en bestuurlijke vraagstukken is samenwerking met onze inwoners en met (buur-)gemeenten een absolute vereiste.
Wat willen we bereiken?
1.Programma Bestuur, Samenwerking & Dienstverlening Missie / visie
Coalitieprogramma
Pijlers
2016 resultaten in programmabegroting
Ontwikkelen nieuwe mogelijkheden en initiatieven op het gebied van de dienstverlening Intensief samenwerken bij de uitvoering van de opgaven
Maatschappelijke verandering en gewijzigde bestuurlijke verhoudingen vragen om innovatieve ideeën en werkwijzen
Innovatie ICT Burgerplein
Efficiëntere bedrijfsvoering. Effectievere dienstverlening. Burgers en klanten op een geschikte manier ontvangen in een toekomstbestendig gebouw.
Taken op het gebied van regie en beleidsontwikkeling binnen de eigen gemeente, voor de overige taken zoeken naar evidente voordelen bij een samenwerking Op een succesvolle Optimaal benutten kracht manier van de eigen inwoners. samenwerken met onze inwoners
Autonomie door samenwerking
Lidmaatschap Euregio RMN Inzet leefbaarheidsfonds voor ondersteuning burgerinitiatieven
Burgerparticipatie
Stimuleren en ondersteunen van burgerinitiatieven. Burgersensitiviteit ambtenaren. Representatiefunctie van het bestuur
Stimuleren initiatieven inwoners, ondernemers en verenigingen Vergroten gebruiksgemak van onze klanten door inzetten van ict.
Faciliterend
Overbodige regels en procedures afschaffen.
Dorpenoverleg. Water als uniek onderscheidend thema.
Een goede dienstverlening vraagt om verdere verbetering van de (digitale) dienstverlening.
Communicatie
Plan van aanpak social media. Ontwikkelen omroepnota
Beleidsnota’s in dit programma Verordening rechtspositie wethouders, raads- en commissieleden ( 28 maart 2013 ) Werkgeverscommissie Griffie ( 20 juni 2013 ) Dienstverleningsconcept (16 december 2008) Verordening beheer en gebruik van de openbare begraafplaatsen ( 6 oktober 2011 ) Archiefverordening Maasgouw 2012 ( 20 juni 2013 )
Programmabegroting 2016
8
Gemeente Maasgouw
Wat gaan we daarvoor doen in 2016 ? Bestuur, Samenwerking & Dienstverlening. Euregio Rijn-Maas-Noord
structureel nadeel € 7.000
Euregio Rijn-Maas-Noord heeft middelen voor de subsidiëring van Duits-Nederlandse projecten. In de Euregiovisie 2014-2020+ ‘Euregio maakt het verschil’ zijn 5 speerpunten benoemd die grotendeels overeen komen met die van Keyport, SML en onze gemeente. Eind 2015 krijgt het nieuwe Europese subsidieprogrammaperiode 2014-2020 voor het Duits-Nederlandse gebied handen en voeten. Op dat moment kunnen weer Interreg-middelen worden aangevraagd voor grensoverschrijdende samenwerkingsprojecten. In SML-verband is er een werkveld ‘Euregionale coördinatie’ ingericht. Door gezamenlijk op te trekken en grotere ambtelijke inzet ontstaat een toegevoegde waarde. Heroverweging van het lidmaatschap vindt plaats in overleg met de SML-gemeenten. Gezamenlijke aanpak in SML-netwerk biedt nieuwe kansen. Vanuit de kracht en behoeften van Maasgouw de samenwerking aangaan met partners binnen en buiten de gemeentegrenzen, is een belangrijke sleutel tot een sterker Maasgouw. Het grensoverschrijdende aspect van deze ontwikkelstrategie is een kansrijke en uitdagende opgave. In 2016 zal via 3 lijnen worden ingezet op het bouwen en onderhouden van een Nederlands-Duits netwerk, te weten: (1) actieve invulling van het lidmaatschap van Euregio RMN, (2) actieve invulling van het lidmaatschap van Grenspark MSN en (3) de deelname aan het werkveld Euregio Coördinatie van Samenwerking Midden Limburg (SML). De kosten voor het lidmaatschap Euregio RMN bedragen € 7.000 per jaar. Daarnaast zijn vanaf 2017 middelen nodig voor cofinanciering van projecten. De omvang van deze middelen is nog niet bekend.
Beoogd resultaat: Een effectief Nederlands-Duits netwerk: Het doel van dit Duits-Nederlandse netwerk is deelname aan (gesubsidieerde) grensoverschrijdende samenwerkingsprojecten, die Maasgouw sterker maken. Project(en) Euregio Rijn-Maas-Noord: De doelstelling voor 2016 is dat via de Euregio RMN concrete projectplannen worden uitgewerkt, die passen in de versterking van de Euregio, Midden-Limburg en Maasgouw. De thema’s ‘recreatie en toerisme’, ‘logistiek’ en ‘arbeidsmarkt’ lijken kansrijk.
Programmabegroting 2016
9
Gemeente Maasgouw Burgerparticipatie: een leefstijl
structureel nadeel € 10.000
Burgerparticipatie staat meer dan ooit in de belangstelling bij de overheid, maatschappelijke organisaties en individuele burgers. In onze gemeente betrekken we onze inwoners zoveel mogelijk bij gemeentelijk beleid. Burgerparticipatie zorgt voor een nieuwe verhouding tussen overheid en inwoners waarbij inwoners zelf verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen leven én hun fysieke en sociale leefomgeving. Dit vraagt van onze organisatie een andere houding. Burgerparticipatie moet een “stijl van leven” worden. Anderzijds juichen we initiatieven, die vanuit onze inwoners ontstaan, toe. In een aantal gevallen is extra ondersteuning van burgerinitiatieven noodzakelijk of wenselijk. Die ondersteuning bieden we in de vorm van menskracht (kernenregisseur) en/of een financiële bijdrage. We vragen hiervoor € 10.000 om het leefbaarheidsfonds voort te zetten. Er is in enkele dorpen een initiatief voor een dorpsoverleg. De gemeente juicht dergelijke initiatieven toe. Het kan een platform zijn waar dorpsgenoten praktische onderwerpen binnen leefbaarheid delen en zelf oplossen of in samenspraak met gemeente en verenigingen bespreken en oppakken. De totstandkoming van een dorpsoverleg is geen doel op zich voor de gemeente, maar kan voor de leden van de gemeenteraad een extra klankbord zijn en een bron van informatie over wat er leeft in de gemeenschap.
Beoogd resultaat: In dorpen ontstaan groepen burgers die zich verenigen om zelf, of samen met de gemeente, een bijdrage te leveren aan het verbeteren van de leefomgeving. Versterking van de burgersensitiviteit van ambtenaren De afgelopen jaren is er aandacht geweest voor de politieke en bestuurlijke sensitiviteit van ons ambtelijk apparaat. De volgende stap is het ambtelijk apparaat ook burgersensitief te maken. Dat is iets anders dan klantgericht werken of het de burger naar de zin maken. Burgersensitief staat voor een ambtenaar die weet wat speelt in de lokale gemeenschap. Hij weet hoe hij hierop kan inspelen in communicatieve zin. Maar ook bij zijn handelen en advisering weet hij hoe de bevolking kan reageren. De relatie met dit thema en burgerparticipatie spreekt voor zich. Dit punt wordt dan ook onderdeel van de implementatie van burgerparticipatie.
Beoogd resultaat Het opstarten van een leertraject gericht op bevordering van het burgergericht werken van onze ambtenaren Controle basisregistratie personen: van illegale naar legale bewoning
structureel nadeel € 25.000
We willen illegale bewoning (anders dan de onrechtmatige bewoning in de vakantieparken) tegengaan. Hierbij krijgt handhaving een prominente plek. Wij stellen voor bevolkingscontrole als een specifieke aanvullende taak op te dragen aan een toezichthouder van de MER binnen het jaarplan 2016. De toezichthouder zal aan de slag gaan als toezichthouder in het kader van de wet GBA (Gemeentelijke Basisadministratie persoonsgegevens, tegenwoordig BRP genaamd, Basisregistratie personen), in de volksmond ook wel bevolkingscontroleur genoemd. Hiervoor reserveren wij jaarlijks € 25.000 als het niet binnen de werkafspraken van de MER-Omgevingsdienst kan gaan vallen. De gemeente Maasgouw is zelf verantwoordelijk voor het bijhouden van een actueel, betrouwbare, juiste en volledige basisregistratie personen. Controles hierop vinden zowel administratief als met huisbezoeken plaats. Daarnaast controleert de gemeente situaties naar aanleiding van klachten en meldingen. Op deze manier krijgen we ook de juiste inzichten in de ontwikkeling van ons inwoneraantal. Mogelijk worden hiervoor via het gemeentefonds extra middelen beschikbaar gesteld.
Beoogd resultaat: Er wordt toegewerkt naar het ongedaan maken van illegale bewoning in vakantieparken.
Programmabegroting 2016
10
Gemeente Maasgouw Gemeentelijke publicaties in 1Maasgouw
incidenteel nadeel 2017 en 2018: € 25.000
Begin 2015 hebben wij een onderzoek gedaan naar de gemeentelijke publicaties in 1Maasgouw (voorheen MaasgouwGezien). Uit dit onderzoek blijkt dat ruim 60% de gemeentelijke pagina’s wekelijks leest. Ook blijkt dat inwoners hier tevreden over zijn. Zij beoordeelden de gemeentelijke pagina’s met een 7,2. Gelet op deze resultaten wordt voorgesteld om de bezuiniging op de gemeentelijke pagina’s op zijn vroegst vanaf 2019 te heroverwegen. Dit betekent dat voor de jaren 2017 en 2018 het budget incidenteel verhoogd wordt met € 25.000.
Beoogd resultaat: In de jaren 2017 en 2018 worden 2 pagina’s per week gepubliceerd in 1Maasgouw. Social Media Twitter, Facebook, LinkedIn, YouTube: de inwoners van Maasgouw zijn steeds vaker virtueel met elkaar en vele anderen verbonden. We leven in een open en vrijwel onbegrensde wereld door samenwerking, creativiteit, nieuwe gemeenschappen in de social media. Deze ontwikkeling heeft een impact op bestuur, democratie, communicatie tussen mensen en organisaties. Burgers zijn mondiger en hebben andere verwachtingen. In een plan van aanpak social media gaan wij beschrijven hoe de gemeente om gaat met communicatie via sociale media. Wat zijn de mogelijkheden en hoe geven we interactie met onze burger vorm.
Beoogd resultaat Ontwikkelen van een werkwijze waarbij we zowel analoog als digitaal zo optimaal mogelijk met onze burgers communiceren. Ontwikkelen omroepnota Sinds 2010 hebben wij de zorgplicht voor de lokale omroep. Dit houdt in dat de gemeente zorg draagt voor bekostiging van het functioneren van de lokale omroep. Wij hechten groot belang aan journalistieke onafhankelijkheid. Tegelijkertijd willen wij recht doen aan onze verantwoordelijkheid om gemeenschapsgeld efficiënt en effectief te besteden. De inwoners van Maasgouw mogen verwachten dat de gemeente een kwalitatief goede omroep bekostigt die van lokaal belang is. Daarom gaan wij in overleg met omroep 3ML doelen en resultaten benoemen. Op basis van deze doelen en resultaten toetsen wij het functioneren van de omroep bij verloop van de zendmachtigingperiode in 2017. We gaan dit beschrijven in een omroepnota. De omroepnota bevat instrumenten waarmee wij ons goed kunnen laten informeren over de prestaties van de omroep. De omroep beschikt over verschillende communicatiemiddelen zoals TV, radio en internet. Ieder medium kent zijn eigen voor- en nadelen en heeft een specifieke doelgroep. 3ML kan door haar kleinschaligheid een communicatieve brug slaan tussen gemeente en burgers. Burgers betrekken bij en nieuwsgierig maken naar de gemeentelijke activiteiten is onze uitdaging. Daardoor kan de gemeenteraad een weloverwogen advies uitbrengen over het functioneren van 3ML aan het Commissariaat voor de Media.
Beoogd resultaat Het realiseren van een omroepnota als basis van een weloverwogen advies voor de representativiteitsverklaring van de omroep in 2017. Eén maal per 5 jaar dient de gemeenteraad te verklaren dat de omroep een dwarsdoorsnede vertegenwoordigt van de bevolking. Positionering gemeente Maasgouw: Water als uniek onderscheidend thema
incidenteel nadeel € 30.000
“2015: De kracht van Maasgouw en de kracht van water”. Met deze woorden hebben we tijdens de nieuwjaarsreceptie het jaar 2015 uitgeroepen tot jaar van het water. We willen dit thema graag meerjarig wegzetten. Het thema ‘water’ als onderdeel van branding en marketing is beschreven in de paragraaf projecten. Naast promotie van water voor onze bezoekers willen we het thema water ook aangrijpen voor specifieke projecten voor onze eigen burgers. Water is onmiskenbaar onze verbindende factor in de gemeenschap. Onze ligging aan het water bepaalt voor een groot deel onze welvaart. De haven in Maasbracht met haar regiocentrale en de gemoderniseerde sluizen, de vele aan het water gerelateerde bedrijven, de waterwinning bij onze Waterleidingmaatschappij en de vakantieparken, de jachthavens en dagstranden. Ze zijn allemaal verbonden aan het thema water. Door het organiseren van Programmabegroting 2016
11
Gemeente Maasgouw water-gerelateerde activiteiten en acties willen we water het “verbindingskanaal” laten zijn in Maasgouw, waarbij we de gemeenschapszin willen stimuleren. In de begroting is een bedrag van € 30.000 opgenomen om dit initiatief te starten.
Beoogd resultaat Het creëren van een ‘wij’-gevoel bij onze burgers door het thema water. Het stimuleren van projecten gericht op vernieuwing en verbondenheid in relatie tot water. Representatiefunctie van het bestuur Het gemeentebestuur is er voor de lokale gemeenschap. De lokale gemeenschap verandert. De relatie gemeentebestuur en samenleving vraagt constante aandacht. Het lokale bestuur (raad én college) moet daarom zichtbaar en aanspreekbaar zijn. Dit kan niet alleen gebeuren door in het gemeentehuis beleid en besluitvorming voor te bereiden maar ook door daadwerkelijk het lokale contact op te zoeken. Een modern bestuur staat midden in de samenleving. Om dit te realiseren willen we meer inzetten op de representatieve en onderzoekende functie van het bestuur. De huidige manieren van kennismaking verder uitbreiden met nieuwe manieren van elkaar ontmoeten. Bedrijfs- en instellingsbezoeken willen we op peil houden. In deze taak wil het college en de raad op een professioneel niveau ondersteund worden. Dit vergt een ontwikkeling van de vaardigheden van de medewerkers binnen ondersteunende functies. Een ontwikkeling die steeds meer uitgaat van meedenken, mee-ontwikkelen en mee-adviseren om de veranderende taak goed in te vullen.
Beoogd resultaat Nieuwe initiatieven ontwikkelen in de relatie tussen gemeentebestuur en burgers.
Dienstverlening De burger verwacht van ons een effectieve dienstverlening. Het bestuur verwacht een efficiënte bedrijfsvoering. Volgens het coalitieprogramma vraagt een goede dienstverlening om een functioneel gemeentehuis en ook om een verdere verbetering van de (digitale) serviceverlening. Het dienstverleningsconcept van 2008 is toe aan verversing én verbreding. In de visie op dienstverlening van 2008 lag de focus vooral op de inrichting van de (klantcontact) organisatie. Zeg maar de harde kant. Inmiddels is de context van dienstverlening verbreed: we zien een aantal maatschappelijke ontwikkelingen die volgens ons grote invloed hebben op onze rol en werkzaamheden en op onze houding en gedrag als gemeentelijke organisatie. We hebben het hier met name over de digitalisering van de wereld en over de participatiesamenleving. Daarom wordt in het laatste kwartaal 2015 het dienstverleningsconcept ververst. Is onze basis dienstverlening in Maasgouw in orde en op welke manier werken we naar de toekomst? De openingstijden en het werken op afspraak zijn geëvalueerd. Daarnaast heeft er in 2015 een onderzoek naar de telefonische dienstverlening plaatsgevonden. De resultaten van de evaluatie en het onderzoek geven ons een mogelijkheid om in de toekomst de bedrijfsvoering efficiënter te sturen. Daarnaast streven we er naar zoveel als mogelijk digitaal te werken. Dit scheelt de burger tijd en een bezoek aan het gemeentehuis. In het vierde kwartaal van 2015 zijn de ontwikkelingen in kaart gebracht en worden concrete voorstellen uitgewerkt. In 2016 krijgt dit alles zijn beslag. Er is een groot raakvlak met de realisatie van het burgerplein, de plannen voor de gemeentelijke website, de ontwikkelingen binnen het Servicecentrum MER en de organisatie ontwikkeling in 2016.
Beoogd resultaat Efficiëntere bedrijfsvoering op het gebied van klantcontact. Dit willen we bereiken door: verdere ontwikkeling van de digitalisering. verdere ontwikkeling van het werken op afspraak en aangepaste openingstijden. verdere ontwikkeling van de telefonische dienstverlening. verbinding en samenwerking met het Servicecentrum MER. Dit leidt niet alleen tot efficiëntere bedrijfsvoering maar ook tot een effectievere dienstverlening voor de burger. De efficiëntie meten we door de kwaliteit te monitoren. De effectiviteit voor de burger door middel van benchmarks en klanttevredenheidsonderzoek. De manier van monitoren en onderzoek wordt meegenomen in het dienstverleningsconcept. Programmabegroting 2016
12
Gemeente Maasgouw Realisatie publieksplein (verbouwing gemeentehuis Maasbracht) Het gemeentehuis in Maasbracht wordt verbouwd om weer te voldoen aan de eisen van deze tijd. Het bestuur en de ambtelijke organisatie van Maasgouw zijn gebaat hun werkzaamheden te verrichten in een werkomgeving die uitnodigend en functioneel is. Na de verbouwing kunnen we onze burgers en klanten weer op een representatieve manier ontvangen. De balies en wachtruimtes waren berekend voor een gemeente met 14.000 inwoners. Het werkklimaat wordt weer in overeenstemming gebracht met de wettelijke ARBO-eisen en ook zal het nieuwe gemeentehuis na de verbouwing geschikt zijn voor de introductie van het Maasgouwse werken. Uiteraard speelt ook duurzaamheid een belangrijke rol. Afhankelijk van de te maken keuzes kan Maasgouw zich met de verbouwing ook op het gebied van duurzaamheid als gemeente op de kaart zetten. In juli van dit jaar is de raad geïnformeerd dat de totale verbouwingsinvestering € 5,6 mln bedraagt. De raadswerkgroep heeft als opdracht meegegeven om de dekking te zoeken binnen de verkoop van het pand in Heel en de extra kosten van de overgang van de MER-Omgevingsdienst in beeld te brengen. De extra kosten die gemoeid zijn met het overplaatsen van de MER-Omgevingsdienst naar Maasbracht zijn berekend op € 1 mln. Dat betekent dat de totale investering € 6,6 mln bedraagt. De exploitatielasten die wegvallen bij verkoop van het voormalige gemeentehuis in Heel, zijn toereikend om het gehele bedrag (aanvullend en dus budgettair neutraal) te financieren. De raad zal conform afspraak in november uitgebreid worden geïnformeerd over het project. In de eerste raadsvergadering van 2016 kan het kredietvoorstel in de raad worden besproken.
Beoogd resultaat: Met de verbouw voldoet het gemeentehuis aan de hedendaagse wensen van burgers rond dienstverlening, van ambtenaren voor de werkomstandigheden en van het bestuur in de representatie. Samenwerking Midden-Limburg (SML) Sinds januari 2015 functioneert de netwerkstructuur Samenwerking Midden-Limburg (SML). Binnen dit netwerk werken de Midden-Limburgse gemeenten op zes werkvelden samen: Economie en Energie, Recreatie en Toerisme, Landbouw en Natuur, Infra en Mobiliteit, Wonen en Zorg en Euregio. Ook de organisatie Keyport 2020 functioneert als onderdeel van het netwerk. Daarnaast vindt vanuit de werkvelden samenwerking plaats met partners als provincie en gebiedsbureaus. De opgaven en ambities voor de regionale samenwerking worden beschreven in een Agenda van MiddenLimburg die in het najaar 2015 in overleg met de gemeentebesturen gestalte wordt gegeven. De speerpunten van deze regionale agenda worden door de werkvelden opgepakt. Daar waar dit leidt tot gezamenlijke bestuursafspraken, plannen of projecten wordt deze afzonderlijk ter besluitvorming aan de gemeentebesturen voorgelegd. De gemeenten leveren een bijdrage aan de regionale samenwerking in SML-verband door bestuurlijke en ambtelijke capaciteit in te zetten voor de aanpak van regionale opgaven binnen de werkvelden en voor de coördinatie door het netwerkberaad SML. Naast de personele inzet leveren de gemeenten een bedrag van € 1,50 per inwoners als bijdrage in de procesmiddelen. Deze middelen worden in 2016 nog ingezet voor de bekostiging van het servicebureau SML en de werkorganisatie van Keyport 2020. Voor het jaar 2017 stellen SML en Keyport aparte begrotingen op die in het voorjaar van 2016 worden aangeleverd met het oog op de vaststelling van de Kadernota's in de gemeente. Onderzocht wordt in 2016 of de regionale samenwerking rondom thema's als arbeidsmarktbeleid en andere thema's binnen het sociaal domein (3 D's) ook een plek moeten krijgen in de netwerkstructuur van de Samenwerking Midden-Limburg.
Beoogd resultaat: Gezamenlijke aanpak van ruimtelijke en sociaal-economische opgaven in de regio Midden-Limburg.
Programmabegroting 2016
13
Gemeente Maasgouw
Wat gaat dat kosten? Programma Bestuur, samenwerking en dienstverlening Bestaand beleid Lasten Nr. Product 001 002 003 004 005 006 724 732
Bestuursorganen Bestuursondersteuning college van burgemeester en wethouders Burgerzaken Baten en lasten secretarieleges burgerzaken Bestuurlijke samenwerking Bestuursondersteuning raad en rekenkamer(functie) Lijkbezorging Baten begraafplaatsrechten
Realisatie 2014
Raming 2015
Raming 2016
Raming 2017
Raming 2018
Raming 2019
965.846
1.067.351
1.077.893
1.071.298
1.070.116
1.069.186
1.174.923
1.072.209
1.082.442
1.074.168
1.072.830
1.071.817
690.767
656.861
602.274
558.226
557.468
556.895
163.735
139.606
139.606
139.606
139.606
139.606
4.176.567
3.017.108
2.719.427
2.659.410
2.607.601
2.556.601
465.203
452.104
485.062
481.078
480.434
479.946
381.738
379.605
354.103
352.673
350.032
349.241
0
0
0
0
0
0
Nieuw beleid Lasten Nr. Product
002 003 005
Realisatie 2014
Bestuursondersteuning college van burgemeester en wethouders Burgerzaken Bestuurlijke samenwerking
Totaal lasten
Raming 2015
Raming 2016
Raming 2017
Raming 2018
Raming 2019
-
-
40.000
10.000
10.000
10.000
-
-
25.000
25.000
25.000
25.000
-
-
7.000
7.000
7.000
7.000
8.018.778
6.784.844
6.532.807
6.378.459
6.320.087
6.265.292
Raming 2015
Raming 2016
Raming 2017
Raming 2018
Raming 2019
Bestaand beleid Baten Nr. Product 001 002 003 004 005 006
Bestuursorganen Bestuursondersteuning college van burgemeester en wethouders Burgerzaken Baten en lasten secretarieleges burgerzaken Bestuurlijke samenwerking Bestuursondersteuning raad en reken-
Realisatie 2014 1.983
0
0
0
0
0
12
0
0
0
0
0
66
0
0
0
0
0
398.500
383.663
398.663
398.663
398.663
398.663
85.387
51.600
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Programmabegroting 2016
14
Gemeente Maasgouw
724 732
kamer(functie) Lijkbezorging Baten begraafplaatsrechten
0
0
0
0
0
0
75.245
83.054
83.054
83.054
83.054
83.054
Nieuw beleid Baten Nr. Product
Totaal baten
Totaal saldo van baten en lasten
Realisatie 2014
Raming 2015
Raming 2016
Raming 2017
Raming 2018
Raming 2019
561.193
518.317
481.717
481.717
481.717
481.717
7.457.584-
6.266.527-
6.051.090-
5.896.742-
5.838.370-
5.783.575-
6.532.807 481.717 6.051.090-
6.378.459 481.717 5.896.742-
6.320.087 481.717 5.838.370-
6.265.292 481.717 5.783.575-
30.534 160.289 129.755
30.327 130.222 99.895
30.122 130.155 100.033
29.915 79.088 49.173
Resume totaal saldo van baten en lasten Lasten 8.018.778 6.784.844 Baten 561.193 518.317 Saldo 7.457.584- 6.266.527-
Mutaties reserves Lasten Baten Saldo
Resultaat programma 1
569.020 2.138.250 1.569.231
5.888.354-
266.613 409.587 142.974
6.123.553-
5.921.335-
5.796.847-
5.738.337-
5.734.402-
Programmabegroting 2016
15
Gemeente Maasgouw
3.2.2. Programma Veiligheid & handhaving In het Coalitieprogramma wordt een veilige leefomgeving gezien als meest belangrijke aspect van leefbaarheid. Dit impliceert intensieve samenwerking met de hulpdiensten en zorgvuldige communicatie met onze inwoners. Er wordt een integraal veiligheidsplan opgesteld met een uitvoeringsplan. Handhaving van de openbare orde is hier onlosmakelijk mee verbonden.
Wat willen we bereiken?
2.Programma Veiligheid & Handhaving Missie / visie
Coalitieprogramma
Pijlers
2016 resultaten in programmabegroting
Veilige leefomgeving door preventie én handhaving
Hanteren van normen en waarden
Handhaving
Opstellen nieuwe APV Tegengaan illegale bewoning vakantieparken
Doelgericht Voor de periode 2015-2018 samenwerken met wordt het nieuwe veiligheidspartners veiligheidsbeleid voor Maasgouw vastgelegd in een integraal Veiligheidsplan (IVP) Handhaving Bevorderen openbare orde veiligheidsgevoel in de door preventie én eigen leefomgeving handhaving
Integraal veiligheidsbeleid
Veiligheid
Beleidsnota’s in dit programma Regionaal Crisisplan (AB veiligheidsregio 19 april 2013) Hondenpoepbeleidsplan ( 13 september 2008 ) MER uitvoeringsprogramma 2015-2016 ( december 2014/januari 2015 ) Integraal Veiligheidsplan (2015-2018) ( 11 februari 2015 ) Verordening winkeltijdenwet Maasgouw 2010 ( wijziging 20 sept. 2012) Bouwverordening 2012 ( 15 maart 2012 ) Algemene Plaatselijke Verordening (laatste wijziging 22 april 2015 )
Programmabegroting 2016
16
Gemeente Maasgouw
Wat gaan we daarvoor doen in 2016 ? Deregulering De aanwezige mogelijkheden tot dereguleren van lokale regels zoveel mogelijk te benutten en uiteindelijk te komen tot een vereenvoudiging van het stelsel van lokale regels, waarmee een bijdrage wordt geleverd aan kwaliteit, klantgerichtheid en kostenreductie. In 2015 is het project gestart, waarbij alle onderdelen van de APV worden verkend en met de raad worden besproken, zodat begin 2016 de deregulering wordt doorgevoerd. Ook wordt het bestaande welstandsbeleid momenteel geëvalueerd. Hiervoor vindt het project ‘Evaluatie welstandsbeleid’ plaats. Op grond van deze evaluatie wordt onderzocht of het beleid geactualiseerd moet worden en of er mogelijkheden zijn om het beleid te dereguleren. Voor zover geen actualisatie nodig blijkt en slechts sprake is van aanpassingen op het gebied van deregulering, vinden deze aanpassingen plaats onder vlag van het project ‘Deregulering’.
Beoogd resultaat: Een nieuwe APV. Evaluatie van het welstandsbeleid. Daaruit moet blijken of een actualisatie of dereguleringsvoorstellen aan de orde zijn. Veiligheidsregio Limburg-Noord Verleden Het voormalige brandweerdistrict Roermond is enkele jaren geleden door de gemeente Maasgouw een taakstelling opgelegd van € 75.000. Deze taakstelling zou vanaf 2016 geëffectueerd moeten worden. De VRLN heeft aangegeven niet één op één te kunnen voldoen aan de verschillende gemeentelijke taakstellingen vanuit het verleden. Het regionaliseringsproces is hier immers overheen gekomen. Onderstaand worden de verschillende onderwerpen beschreven die momenteel aan de orde zijn in de VRLN en wordt nader verklaard hoe eventueel invulling gegeven kan worden aan een verlaging van de uitgaven. Gemeentefonds Door een herverdeling van de middelen voor het onderdeel openbare orde en veiligheid ontvangt de gemeente Maasgouw vanaf 2015 € 310.000 extra vanuit het gemeentefonds. Dit bedrag is zoals gebruikelijk, toegevoegd aan de algemene middelen. Wat speelt er binnen de VRLN? 1. Harmonisatie van de begroting Dit proces loopt al enige tijd en heeft als doel er voor te zorgen dat iedere gemeente op dezelfde wijze een bijdrage levert aan de VRLN. Vanuit het verleden golden vanuit de verschillende brandweerdistricten en GGD-samenwerkingen uiteenlopende afspraken en verrekeningen. Volgens de huidige stand van zaken betekent dit het volgende voor onze gemeente: Onderdeel brandweer: voordeel € 55.000 Onderdeel GGD: voordeel € 100.000 In totaal een structureel voordeel van € 155.000. In het Algemeen Bestuur van oktober volgt bestuurlijke besluitvorming. 2. Harmonisatie van de huisvesting Naast de begroting in zijn algemeenheid dient ook de huisvesting van de verschillende onderdelen van de VRLN geharmoniseerd te worden. In het verleden golden ook hiervoor uiteenlopende afspraken. Volgens de huidige voorstellen betekent dit een nadeel van € 73.000 voor onze gemeente. Uitgangspunt is dan dat de VRLN per 1 januari 2017 eigenaar of huurder wordt van alle brandweerkazernes. Er loopt nu een project om alles in kaart te brengen voor een goede overgang naar de VRLN toe.
Programmabegroting 2016
17
Gemeente Maasgouw De onderwerpen genoemd onder 1 en 2 betekenen voor onze gemeente een netto-voordeel van € 82.000. Door een overgangsregeling in de periode 2016-2018 zal bovengenoemde taalstelling ad. € 75.000 vanaf 2019 gerealiseerd worden. Daarnaast zijn er nog aangelegenheden waar nog geen financiële vertaling van bekend is. - Repressief brandweerorganisatieplan (de discussie over de brandweerposten) - Taakverdeling risicobeheersing tussen VRLN en Omgevingsdienst Servicecenter MER - Brandveilig Leven (de mogelijke structurele inbedding hiervan in de begroting). Vervolg Het is de bedoeling dat al deze onderwerpen samen voor het einde van het jaar aan de gemeenteraden worden aangeboden voor het uitbrengen van zienswijzen. De directeur van de VRLN zal een en ander eind november in de commissievergadering nadere toelichten.
Beoogd resultaat Het beoogde resultaat van dit proces is beheersing van de kosten voor de VRLN en duidelijkheid over de taken en verantwoordelijkheden van de VRLN.
Wat gaat dat kosten? Programma Veiligheid en handhaving Bestaand beleid Lasten Nr. Product 120 140 160
Brandweer en rampenbestrijding Openbare orde en veiligheid Opsporing en ruiming conventionele explosieven
Realisatie 2014
Raming 2015
Raming 2016
Raming 2017
Raming 2018
Raming 2019
1.525.579
1.599.935
1.512.133
1.496.419
1.495.273
1.494.137
284.095
198.460
162.315
160.656
150.550
150.467
2.215
8.977
1.292
1.280
1.278
1.276
Nieuw beleid Lasten Nr. Product
Totaal lasten
Realisatie 2014
Raming 2015
Raming 2016
Raming 2017
Raming 2018
Raming 2019
1.811.889
1.807.372
1.675.740
1.658.355
1.647.101
1.645.880
Realisatie 2014
Raming 2015
Raming 2016
Raming 2017
Raming 2018
Raming 2019
Bestaand beleid Baten Nr. Product 120 140 160
Brandweer en rampenbestrijding Openbare orde en veiligheid Opsporing en ruiming conventionele explosieven
108.702
108.292
108.292
108.292
108.292
108.292
98.662
39.750
39.750
39.750
39.750
39.750
160.930
7.800
0
0
0
0
Programmabegroting 2016
18
Gemeente Maasgouw
Nieuw beleid Baten Nr. Product
Raming 2015
Raming 2016
Raming 2017
Raming 2018
Raming 2019
368.294
155.842
148.042
148.042
148.042
148.042
1.443.595-
1.651.530-
1.527.698-
1.510.313-
1.499.059-
1.497.838-
Resume totaal saldo van baten en lasten Lasten 1.811.889 1.807.372 Baten 368.294 155.842 Saldo 1.443.595- 1.651.530-
1.675.740 148.042 1.527.698-
1.658.355 148.042 1.510.313-
1.647.101 148.042 1.499.059-
1.645.880 148.042 1.497.838-
11.254 35.254 24.000
10.654 25.654 15.000
10.054 25.054 15.000
9.454 24.454 15.000
Totaal baten
Totaal saldo van baten en lasten
Mutaties reserves Lasten Baten Saldo
Resultaat programma 2
Realisatie 2014
12.454 54.354 41.900
1.401.695-
11.854 68.104 56.250
1.595.280-
1.503.698-
1.495.313-
1.484.059-
1.482.838-
Programmabegroting 2016
19
Gemeente Maasgouw
3.2.3.Programma Werk(participatie), Zorg & Jeugd. In het Coalitieprogramma worden twee sporen aangegeven waar langs we de uitdaging van de transitie en transformatie van de rijkstaken op het gebied van werk & inkomen, participatie, zorg en jeugd gaan waarmaken: 1. Door regionale samenwerking willen we de ondersteuning aan zorgbehoevende inwoners versterken. Adequate inzet van en samenwerking met professionele organisaties is van essentieel belang. De gemeente vervult hier (o.a.) de rol van regisseur. 2. We bevorderen de eigen kracht en het verantwoordelijkheidsgevoel van kwetsbare inwoners en hun omgeving. Dit doen we door de sociale cohesie binnen de dorpen te stimuleren en door het inrichten van steunpunten in de dorpen.
Wat willen we bereiken?
3.Programma Werk(participatie), Zorg & Jeugd Missie / visie
Coalitieprogramma
Pijlers
2016 resultaten in programmabegroting
Gemeente is beleidsregisseur die op nieuwe ontwikkelingen inspeelt.
Ondersteuning aan zorgbehoevende inwoners verstrekken.
Regisseursrol
JOGG-programma tegen overgewicht
Bevorderen leefbaarheid binnen kernen door sociale infrastructuur en participatie
Toename aan (zorg)vrijwilligers Bevorderen eigen kracht en Stimuleren sociale cohesie verantwoordelijkheidsTijdige en juiste ondersteuning van gevoel van kwetsbare mantelzorgers inwoners en hun omgeving.
Stimuleren en faciliteren bedrijven en verenigingen.
Bedrijven, instellingen en verenigingen stimuleren om mensen te laten participeren die een afstand hebben tot de arbeidsmarkt. Inwoners zo lang mogelijk in de eigen woonomgeving laten.
Verenigingen zijn de “kurk” waarop de gemeenschap drijft, ook ter verrijking van de integrale jeugd / kindcentra op kernenniveau
Goede arrangementen en (naschoolse) programma’s voor kinderen in sportieve en culturele zin.
Individuele maatwerktrajecten voor statushouders
Maatschappelijke participatie
Eén algemene voorziening wordt volwaardige dagbesteding Twee huiskamers nieuwe stijl oprichten
Beroep doen op mantelzorgers en vrijwilligers Samenwerking met verenigingen
Doelgroepenvervoer is flexibel: opvolger voor Regiotaxi krijgt prioriteit Kernenregisseur structureel inzetten voor transformatie (reguliere functie) Schakelklas is toegankelijk: instroom leerlingen in regulier onderwijs. Een lichte daling van de instroom schuldhulpverlening naar 50 cliënten
Ondersteunen van groepen jongeren dat eventuele overlast beheersbaar blijft of de kans op escalatie wordt verkleind.
Ambulant jongerenwerk
Programmabegroting 2016
20
Gemeente Maasgouw Intensief samenwerken bij de uitvoering van de opgaven
Coördinatie en afstemming tussen hulporganisaties
Coördinatie en afstemming
Doel is om leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben, deze te bieden binnen de context van het reguliere onderwijs. Dit wordt opgepakt in samenwerkingsverbanden.
Passend onderwijs en leerlingenvervoer
Beleidsnota’s in dit programma Algemene Subsidieverordening 2012 ( 9 februari 2012 ) Beleidsplan Jeugdhulp 2014 – 2016 ( 19 december 2013 ) Verordening Jeugdhulp ( 23 oktober 2014 ) Nadere regels jeugdhulp ( 2 december 2014 ) Verordening Bestrijding Misbruik ( 8 juli 2010 ) Beleidsnotitie minimabeleid ‘De Cirkel doorbroken’ ( 10 februari 2015 ) Kadernota Lokale Educatieve Agenda ( 16 juli 2009 ) Impuls brede scholen, sport en cultuur/combinatiefunctionaris ( 20 september 2011 ) Beleidsnotitie ‘Een nieuw model voor voorschoolse opvang en educatie 2012’( 20 december 2012) Regionaal beleids- en afsprakenkader Wmo Noord- en Midden-Limburg (13 februari 2014 ) Beleidskader bibliotheekwerk Maasgouw 2014-2016 ( 16 juli 2015 ) Verordening verrekening bestuurlijke boete bij recidive WWB, Ioaw en Ioaz ( 14 febr. 2013 ) Beleidskader nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 ( 13 februari 2014 ) Beleidsplan Wmo 2015 regio Midden Limburg Oost “klaar voor de start 2015-2016” ( 3 juli 2014 ) Verordening cliëntenparticipatie Wmo-beleid gemeente Maasgouw 2014 ( 3 juli 2014 ) Verordening maatschappelijke ondersteuning gemeente Maasgouw 2015 ( 23 oktober 2014 ) Beleidsregels maatschappelijke ondersteuning gemeente Maasgouw 2015( 23 oktober 2014 ) Besluit maatschappelijke ondersteuning gemeente Maasgouw 2015 ( 23 oktober 2014 ) Verordening individuele inkomenstoeslag 2015 ( 18 december 2014 ) Afstemmingsverordening Participatiewet, Ioaw en Ioaz 2015 ( 18 december 2014 ) Re-integratieverordening participatiewet 2015 ( 18 december 2014 ) Verordening tegenprestatie Participatiewet ( 18 december 2014 ) Verordening individuele studietoelage (18 december 2014 ) Verordening Loonkostensubsidie Participatiewet ( 4 juni 2015 ) Beleidsregel individuele inkomenstoeslag ( 31 maart 2015 ) Beleidsregel persoonlijk participatiebudget pensioengerechtigden ( 31 maart 2015 ) Beleidsregel maatschappelijk actief bonus ( 31 maart 2015 ) Beleidsregel commerciële huurprijs ( 31 maart 2015 ) Beleidsregel tegenprestatie (31 maart 2015 ) Richtlijn korten inkomsten uit commerciële verhuur ( 31 maart 2015 )
Programmabegroting 2016
21
Gemeente Maasgouw
Wat gaan we daarvoor doen in 2016?
Vernieuwing in de zorg In 2015 lag het beleidsaccent in het sociaal domein op de decentralisatie, de overgang en overname van nieuwe taken. Het begrotingsjaar 2016 staat in het teken van transformatie, hervorming en versterking van de maatschappelijke zorg, ondersteuning en hulpverlening. Integrale samenwerking en ontschotting van aandachts- en beleidsvelden zijn daarvoor noodzakelijke voorwaarden. Nieuwe verbindingen worden gelegd. De samenwerking, hulp en ondersteuning worden gebaseerd op zowel de behoeften als ook de eigen mogelijkheden van onze kwetsbare inwoners. De (sociale) wijkteams vervullen daarvoor een spilfunctie. Zij sturen op resultaten op het gebied van (zelf)redzaamheid en participatie. Zij bieden daarbij ook inzicht in de mogelijkheden van ondersteuning op maat en effectieve samenwerking van en met zorgpartners in onze gemeentekernen. De regionale en lokale meerjarenplanningen voor het sociaal domein zijn de aanjagers van de hervormingen in de praktijk. De organisatie en uitvoering van taken op grond van de nieuwe Wmo, de Jeugdwet en Participatiewet zijn daarin gegroepeerd rond de thema’s: versterking burgerkracht, vergroting participatie burgers en verbetering kwaliteit en doelrealisatie van de keten. Deze meerjarenplanningen zijn het middel waarmee gemeentebesturen gezamenlijk kunnen sturen op de realisatie van het transformatiebeleid. De inkoop is niet meer uitsluitend gericht op continuïteit van zorg en hulp in 2016. We sluiten aan bij de meerjarige raamovereenkomsten (2015-2016) en gaan met bekostigingsvoorwaarden en contractafspraken de vernieuwing en cultuurverandering effectiever aansturen. Er is in 2016 meer aandacht voor vergroting van het maatschappelijk rendement (kosteneffectiviteit) en de kostenefficiëntie (tariefstelling). In 2016 treden meer aanbieders van zorg in natura toe tot de raamovereenkomst. Naast de zorgtaken ondersteuning en begeleiding, zijn in de nieuwe Wmo de taken maatschappelijke opvang en beschermd wonen vastgelegd. Maatschappelijke opvang en beschermd wonen hebben een bovenlokaal karakter. De centrumgemeente Venlo coördineert en financiert deze Wmo-taken in afstemming met de regiogemeenten. Venlo heeft met de regiogemeenten afspraken gemaakt over de uitvoering en bekostiging van de specifieke taken maatschappelijke opvang, beschermd wonen, openbare geestelijke gezondheidszorg en verslavingszorg. De middelen die de gemeente Venlo van het rijk ontvangt voor de regionale Wmo-taken, zijn onderdeel van de begroting van de gemeente Venlo.
Jongeren op gezond gewicht (JOGG) in combinatie met beweging voor ouderen Van de jongeren in Nederland heeft gemiddeld 15% te maken met overgewicht, waarvan circa 2 % met ernstig overgewicht. Naarmate de leeftijd toeneemt, neemt ook het percentage toe van het aantal inwoners met overgewicht. Onder ouderen in Maasgouw is het aantal mensen met overgewicht erg hoog. Voor de groep ouderen van 65-74 jaar geldt dat 61% van de mensen overgewicht of ernstig overgewicht heeft. Ouders spelen een grote rol in het voorkomen van overgewicht bij kinderen, omdat zij in de regel bepalen wat en wanneer kinderen eten en hoe zij bewegen. De eet- en beweeggewoonten maken deel uit van de opvoeding van de kinderen. Het voorstel is om de activiteiten van JOGG te verbinden met de coördinatie van gezond opgroeien en opvoeden door de GGD en het CJG. En om aan te haken bij het (bewegings-)onderwijs en de activiteiten van de combinatiefunctie sport. Hier hoort ook voldoende buitenspeelruimte bij en de passende inrichting van de openbare speelplekken in overleg met de wijk. Op deze wijze wordt ingezet op de verbindingen tussen en de uitvoering van bestaande en nieuwe beweegactiviteiten en -initiatieven voor jongeren met een (dreigend) overgewicht. Bekostiging vindt plaats uit bestaande middelen.
Beoogd resultaat: Tegengaan van overgewicht. JOGG draagt bij aan het bewustwordingsproces en aan het creëren van een sociale en fysieke omgeving die kinderen en jongeren motiveert om gezond te eten en meer te bewegen.
Programmabegroting 2016
22
Gemeente Maasgouw Taskforce huisvesting statushouders
structureel nadeel € 15.000
Maasgouw heeft de wettelijk plicht om 43 statushouders te huisvesten voor 2015 en volgende jaren. Dat is een verdubbeling van het huidige aantal. Naar verwachting neemt het aantal statushouders verder toe in 2016. De statushouders hebben een grote achterstand tot de arbeidsmarkt. Het percentage statushouders dat een bijstandsuitkering ontvangt zal steeds verder toenemen. Het is van belang dat deze statushouders goed integreren in de maatschappij. Goede opvang en begeleiding levert hieraan aan een bijdrage. De activiteiten door Vluchtelingenwerk worden geïntensiveerd. Binnen de Uitvoeringsdienst Sociaal Domein MER wordt samenwerking voor een gezamenlijke aanpak nagestreefd. De inzet brengt hogere kosten met zich mee. Deze aanvullende, structurele kosten worden geraamd op € 15.000 per jaar. De gemeente ontvangt per volwassen statushouder eenmalig € 1.000 van het Rijk, waarvoor huisvesting gerealiseerd is. Voor kinderen wordt geen vergoeding ontvangen. Voor de opvang en begeleiding van statushouders wordt Stichting Vluchtelingenwerk ingezet. De opvang en maatschappelijke begeleiding is van belang voor een snelle en goede integratie en participatie. De stichting krijgt subsidie van de gemeente (€ 22.800). Het subsidiebedrag is gebaseerd op de oude taakstellingen. De problematiek van de huidige vluchtelingen is zwaar en vergt meer capaciteit en inzet van Vluchtelingenwerk. Enerzijds door de ophoging van de taakstelling en anderzijds voor specifieke training, scholing en begeleiding gezien de afkomst van de statushouders.
Beoogd resultaat: Voor iedere statushouder wordt een individueel maatwerktraject opgesteld en wordt de begeleiding geïntensiveerd. Veelal maken we gebruik van werkervaringsplekken, vrijwilligerswerk en taalstages. De samenwerking tussen de gemeente, vluchtelingenwerk en het vrijwilligerssteunpunt wordt door een integrale aanpak verder geïntensiveerd. Samenwerking informeel zorg- en vrijwilligersbeleid Binnen de gemeente zijn vele verenigingen, organisaties en werkgroepen actief rondom informele zorg en vrijwilligerswerk. Tot op heden zijn (zorg)vrijwilligers sterk gekoppeld aan één bepaalde organisatie of vereniging, terwijl de kern van het vrijwilligerswerk vaak nagenoeg gelijk is. Daarnaast is de verwachting dat de vraag naar (zorg)vrijwilligerswerk gaat toenemen. Om hierop voorbereid te zijn en het transformatieproces te laten slagen is het ook zaak dat er op dit gebied ontkokering plaatsvindt en dat men gezamenlijk op een innovatieve manier gebruik maakt van het (zorg)vrijwilligerspotentieel in Maasgouw. Er wordt gestreefd naar een netwerkstructuur. Uitgangspunt zijn de bestaande financiële kaders.
Beoogd resultaat: Om aan de toenemende vraag naar (zorg)vrijwilligers te voldoen, zowel wat betreft de capaciteit als de kwaliteit, wordt een netwerkstructuur rondom voornamelijk informele zorg gerealiseerd. Hier wordt samengewerkt, kennis en kunde met elkaar worden gedeeld, activiteiten worden met elkaar verbonden en zullen innovatieve initiatieven ontstaan.
Opstellen (regionaal) plan ‘ vinden, versterken, verlichten en verbinden’ mantelzorgondersteuning De ondersteuning van mantelzorgers is een bij wet verplichte algemene voorziening. Afhankelijk van de lokale situatie wordt de vorm en inhoud bepaald. Vanuit het bestaande aanbod mantelzorgondersteuning, bijvoorbeeld de Mantelzorgsalons en de Breincafé’s, wordt gewerkt aan het verder afstemmen van het ondersteuningsaanbod: denk bijvoorbeeld aan jeugdige mantelzorgers of een ouder als mantelzorger van een kind met een beperking. Naast het continueren van het lokale aanbod, wordt op basis van landelijke handreikingen gestart met het opstellen van een (regionaal) plan ‘Versterking, verlichting en verbinding’. De implementatie hiervan vindt per gemeente plaats, passend binnen de lokale context. Uitgangspunt zijn de bestaande financiële kaders.
Beoogd resultaat: Tijdige en juiste ondersteuning van mantelzorgers.
Programmabegroting 2016
23
Gemeente Maasgouw Kernenregisseur
structureel nadeel € 60.000
We willen de kernenregisseur door ontwikkelen en structureel inzetten voor het transformatieproces van de 3 decentralisaties. Dit doen we door nadrukkelijker zichtbaar te zijn in de kernen, meer verbinding te creëren tussen burgers, maatschappelijke organisaties, ondernemers en versterking van de algemene voorzieningen. Het transformatieproces in zijn geheel is vernieuwend: het opwekken, stimuleren en faciliteren (en loslaten) van burgerinitiatieven die aan dit proces bijdragen wordt aangemerkt als een nieuwe gemeentelijke taak. Hierbij is maatschappelijke participatie nodig van diverse partners, waaronder de burger, instellingen, ondernemers en verenigingen. Enerzijds om de programma’s van de grond te krijgen en anderzijds om activiteiten te ontwikkelen die passen in een dagbestedingspprogramma. Stimuleren, initiëren, faciliteren, verbinden, aansluiten en loslaten zijn nog steeds de trefwoorden die de werkzaamheden van de kernenregisseur kenmerken bij de onderstaande resultaten. De structurele kosten vanaf 2016 bedragen € 60.000.
Beoogd resultaat: De bestaande algemene voorzieningen (eetpunten, inloopcentra, huiskamerprojecten) worden waar mogelijk uitgebouwd tot volwaardige vormen van dagbesteding. Voldoende spreiding en goede toegankelijkheid van (algemene) basisvoorzieningen over de dorpskernen. Toename van het aantal burgerinitiatieven en sociale structuren die de sociale samenhang en de leefbaarheid bevordert. Toekomstbestendige dagbesteding in groepsverband Tot 2015 werden geïndiceerde dagactiviteiten gefinancierd vanuit het Rijk. Vanaf 2015 valt dit onder de gemeente. Deze decentralisatie is niet alleen een technische operatie. Het verandert ook de manier waarop we kijken naar dagactiviteiten. In de Wmo staan zelfredzaamheid en participatie centraal en verschuift het perspectief van een verzorgingsmaatschappij naar een participatiemaatschappij. Gemeenten en aanbieders staan voor de uitdaging om lokaal (of regionaal) een palet aan toegankelijke en aantrekkelijke dagactiviteiten te organiseren dat inspeelt op de mogelijkheden van een grote groep mensen; wel of niet geïndiceerd, met een smalle of brede beurs. Uitgangspunt voor de gemeente hierbij is om een goede balans te vinden tussen professionele en informele inzet bij de begeleiding van deze activiteiten. Er is ook een andere reden waarom vernieuwing in dagactiviteiten nuttig en noodzakelijk is. De decentralisatie van extramurale Awbz-begeleiding naar gemeenten is gepaard gegaan met een bezuiniging van circa 25%. Dit terwijl er tegelijkertijd door de scheiding wonen en zorg meer ouderen met beperkingen thuis blijven wonen. Ook op de vervoerskosten naar dagactiviteiten is flink bezuinigd waardoor er andere vervoersoplossingen nodig zijn. De invoering van de Wmo betekent nieuwe rolverhoudingen en een nieuw samenspel tussen burger en/of cliënten, aanbieders en gemeenten gericht op het vinden van nieuwe oplossingen. In dit verband zijn wij voornemens op zoek te gaan naar andere vormen van, vaak collectieve en flexibel inzetbare laagdrempelige arrangementen zo dicht mogelijk bij huis. Zo kunnen diverse vormen van dagbesteding ontstaan. Lopende algemene voorzieningen (eetpunten, inloopcentra, huiskamerprojecten) kunnen onder voorwaarden doorgroeien naar een volwaardige vorm van dagbesteding die we “huiskamer nieuwe stijl” kunnen noemen. De kernenregisseur ondersteunt in dit vormingsproces. Deze “huiskamers nieuwe stijl” kennen een zeker zelf-regisserend vermogen maar kunnen voor de medeorganisatie van zinvolle activiteiten een beroep doen op een dagbestedingscoach. Geplande en ongeplande zorgmomenten worden ingevuld door professionele zorg. Binnen de exploitatie-opzet van de inkoop Wmo is voor lokale invulling budget gereserveerd.
Beoogd resultaat: In 2016 worden ten minste 2 “huiskamers nieuwe stijl” opgericht (één aan de oostkant en één aan de westkant van de Maas).
Schakelklassen In schakelklassen worden naast niet of nauwelijks aanspreekbare allochtone leerlingen ook autochtone leerlingen met een taalachterstand opgevangen en onderwijs geboden. Onderwijsaanbod in de schakelklas is met name gericht op algemene taalvaardigheid, woordenschat, technisch en begrijpend Programmabegroting 2016
24
Gemeente Maasgouw lezen. Doel is om de leerlingen na een jaar gericht intensief taalonderwijs een betere start te geven in het reguliere onderwijs. Betreffende leerlingen uit de gemeente Maasgouw zijn aangewezen op de schakelklas in het AZC Baexem of AZC Echt. Indien leerlingen uit Maasgouw hiervan gebruik willen maken dient een bijdrage in de kosten te worden geleverd. In de afgelopen schooljaren zijn gemiddeld 5 leerlingen per schooljaar uit Maasgouw naar de schakelklas gegaan. Uitgaande van indicatief € 2.000 voor een volledig schooljaar bedraagt de cofinanciering € 10.000. Bekostiging vindt plaats uit herschikking van de begrotingsposten Onderwijsachterstanden, Wet Oké (Ontwikkelingskansen door Kwaliteit en Educatie) en Onderwijsbegeleidingsdienst.
Beoogd resultaat: Leerlingen na een jaar gericht intensief taalonderwijs in staat stellen om deel te nemen aan het reguliere onderwijs.
Schuldhulpverlening
incidenteel nadeel 2016 en 2017 € 10.000
In het verleden lag de focus bij de schuldhulpverlening op mensen met een uitkering of een laag inkomen. De realiteit van nu is dat ook tweeverdieners in schuldproblemen raken. Ook zien wij steeds meer dat ondernemers die failliet zijn gegaan, in de problemen komen. Voorkomen moet worden dat deze mensen in een neerwaartse spiraal terecht komen. Wij willen deze mensen ondersteuning bieden via 2 sporen: Inzet van Plangroep, de externe partij die ondersteuning biedt aan mensen met schuldproblemen. Inzet van vrijwilligers, partnerorganisaties en sociale wijkteams die mensen helpen bij hun financiële huishouding en mogelijke schuldenproblematiek vroegtijdig signaleren. Kostenindicatie: € 10.000 incidenteel voor 2016 en 2017. Op basis van ontwikkelingen en ervaringen zal het eventuele structurele effect nader worden bezien. Deze aanvullende middelen zijn met name bedoeld voor training, opleiding en vorming van onze eigen medewerkers, maar ook voor het opleiden van vrijwilligers.
Beoogd resultaat: Ondanks de nog steeds toenemende instroom (55 cliënten in 2014) wordt er gestreefd naar een lichte daling van de instroom naar 50 cliënten in 2016.
Vervallen reservering DDD
structureel voordeel € 100.000
In de raadsvergadering van 18 december 2014 zijn de te ontvangen rijksbijdragen 2015-2018 van in totaal € 10,8 miljoen voor de uitvoering van de 3 decentralisaties in een begrotingswijziging opgenomen. De uitgaven zijn als stelposten geraamd. De taakstelling participatie is bepaald op € 357.600, oplopend naar € 689.700 vanaf 2018. De inkomsten zijn gebaseerd op de Septembercirculaire 2014. Op basis van de Meicirculaire 2015 wordt de nog te realiseren taakstelling lager door verhoging van de rijksbijdragen. Bij de samenstelling van deze begroting was er echter nog onvoldoende inzicht in de financiële verplichtingen voor 2015 en volgende jaren, zodat de nog te realiseren taakstelling vooralsnog gehandhaafd blijft. Aanvullend benodigde incidentele middelen komen ten laste van de robuuste Algemene Reserve. Voor eventuele extra benodigde structurele middelen vanaf 2016 is in de meerjarenbegroting 2015-2018 € 100.000 beschikbaar. We stellen voor deze specifieke begrotingsruimte over te boeken naar de post “Onvoorzien structureel”. We veronderstellen nu nog een budgettair neutraal verloop. Gezien de omvang van de over te dragen taken en de korte implementatie-periode kunnen de risico’s dusdanige proporties aannemen dat er aanvullende begrotingsruimte noodzakelijk is. In (gedeeltelijke) dekking kan dan echter worden voorzien met ons “appeltje voor de dorst”. Dit is creatie van een structurele budgettaire ruimte van maximaal € 600.000. Dit kan gerealiseerd worden door inzet van de Essent-reserve met een selectieve extraafschrijving van investeringen economisch nut die in het verleden zijn gedaan.
Beoogd resultaat: Voldoende financiële ruimte houden om eventuele tekorten van de 3 decentralisaties op te kunnen vangen.
Programmabegroting 2016
25
Gemeente Maasgouw Kwijtscheldingsbeleid
structureel nadeel € 65.000
In de raadsvergadering van 6 november 2014 zijn opties aan de orde geweest om de geraamde taakstelling van € 65.000 structureel vanaf 2015 te realiseren. De opties die onderzocht zijn: 1. geen kwijtschelding meer verlenen 2. verhoging van de kwijtscheldingsdrempel 3. aftopping van het kwijtscheldingsbedrag 4. doorberekening in tarieven afvalstoffenheffing en rioolheffing Het voorstel was om de taakstelling van € 65.000 te realiseren door de inkomstenderving van kwijtschelding te dekken uit de tarieven afvalstoffenheffing en rioolheffing binnen het kader van 100% kostendekkendheid. Bij amendement heeft de raad destijds besloten de taakstelling in de begroting 2015 te handhaven en het college opdracht te geven structurele dekking te zoeken voor de kosten van de jaren 2015 e.v., zodat deze niet ten laste komen van de afvalstoffenheffing en rioolrechten. Gelet op de huidige gezonde financiële begrotingspositie wordt voorgesteld deze taakstelling ten laste van de begrotingsruimte 2016-2019 te brengen.
Beoogd resultaat: Dekking taakstelling kwijtschelding ad. € 65.000 uit de begrotingsruimte
Wat gaat dat kosten? Programma Werk(participatie), zorg en jeugd Lasten Nr. Product
420
480 482 510 511 610 611 614
623
Basisonderwijs, exclusief onderwijshuisvestin g (Openbaar en Bijzonder) Gemeenschappelijk e baten en lasten van het onderwijs Volwasseneneducatie Openbaar bibliotheekwerk Vormings- en ontwikkelingswerk Bijstandsverlening en inkomensvoorzieningen- en subsidies Sociale werkvoorziening Gemeentelijk armoede- en schuldenbeleid minimabeleid Re-integratie- en participatievoorzien ingen Participatiewet
Realisatie 2014
Raming 2015
Raming 2016
Raming 2017
Raming 2018
Raming 2019
52.461
60.988
61.350
61.290
61.280
61.272
841.002
880.535
890.658
888.984
873.714
873.508
39.079
4.564
4.835
4.790
4.783
4.777
412.119
413.430
388.960
360.685
332.757
332.681
197.249
200.519
179.694
179.500
179.468
179.445
5.224.106
4.906.920
4.461.527
4.455.361
4.454.364
4.453.611
3.245.203
0
0
0
0
0
430.557
388.695
396.851
395.773
395.598
395.468
752.422
3.918.019
3.585.015
3.397.330
3.248.657
3.248.210
Programmabegroting 2016
26
Gemeente Maasgouw 650 661 662 663
667
670 671 672 682 683
687 714 715
Kinderdagopvang Maatwerkvoorzieningen Natura materieel Wmo Maatwerkvoorzieningen Natura immaterieel Wmo Opvang en beschermd wonen Wmo Eigen bijdragen maatwerkvoorzieningen en opvang Wmo Algemene voorzieningen Wmo en Jeugd Eerstelijnsloket Wmo en Jeugd PGB Wmo en Jeugd Individuele voorzieningen Natura Jeugd Veiligheid, jeugdreclassering en opvang Jeugd Ouderbijdragen individuele voorzieningen en opvang Jeugd Openbare gezondheidszorg Centra voor jeugd en gezin (jeugdgezondheidszorg)
340.514
292.109
295.597
294.354
293.970
293.614
1.104.615
617.018
558.935
517.781
539.347
426.709
2.427.390
5.712.046
5.916.720
5.685.012
5.674.597
5.674.241
41.730
34.152
34.784
34.680
34.663
34.650
0
0
0
0
0
0
728.869
1.172.701
1.165.586
1.138.958
1.138.536
1.138.217
231.137
181.213
184.014
183.551
183.476
183.419
0
4.515.338
4.436.861
4.316.886
4.316.457
4.316.410
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
799.212
819.923
812.708
813.663
813.577
813.510
19.339
18.405
19.489
19.310
19.281
19.259
Nieuw beleid Lasten Nr. Product 610
614
623
Bijstandsverlening en inkomensvoorzieningen- en subsidies Gemeentelijk armoede- en schuldenbeleid minimabeleid Re-integratie- en participatievoorzieningen Participatiewet
Totaal lasten
Realisatie 2014
Raming 2015
Raming 2016
Raming 2017
Raming 2018
Raming 2019
-
-
100.000-
100.000-
100.000-
100.000-
-
-
75.000
75.000
65.000
65.000
-
-
15.000
15.000
15.000
15.000
16.887.004
24.136.575
23.383.584
22.737.908
22.544.525
22.429.001
Programmabegroting 2016
27
Gemeente Maasgouw Bestaand beleid Baten Nr. Product
420
480 482 510 511 610 611 614
623 650 661 662 663
667
670 671 672 682 683
687 714
Basisonderwijs, exclusief onderwijshuisvesting (Openbaar en Bijzonder) Gemeenschappelijke baten en lasten van het onderwijs Volwasseneneducatie Openbaar bibliotheekwerk Vormings- en ontwikkelingswerk Bijstandsverlening en inkomensvoorzieningen- en subsidies Sociale werkvoorziening Gemeentelijk armoede- en schuldenbeleid minimabeleid Re-integratie- en participatievoorzien ingen Participatiewet Kinderdagopvang Maatwerkvoorzieningen Natura materieel Wmo Maatwerkvoorzieningen Natura immaterieel Wmo Opvang en beschermd wonen Wmo Eigen bijdragen maatwerkvoorzieningen en opvang Wmo Algemene voorzieningen Wmo en Jeugd Eerstelijnsloket Wmo en Jeugd PGB Wmo en Jeugd Individuele voorzieningen Natura Jeugd Veiligheid, jeugdreclassering en opvang Jeugd Ouderbijdragen individuele voorzieningen en opvang Jeugd Openbare gezondheidszorg
Realisatie 2014
Raming 2015
Raming 2016
Raming 2017
Raming 2018
Raming 2019
4.522
0
0
0
0
0
55.209
76.304
76.304
76.304
61.304
61.304
34.244
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
4.271.266
3.837.106
3.492.471
3.492.471
3.492.471
3.492.471
2.991.991
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
467.444
0
0
0
0
0
12.259
13.169
13.169
13.169
13.169
13.169
0
0
0
0
0
0
487.708
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
490.515
490.515
490.515
490.515
490.515
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Programmabegroting 2016
28
Gemeente Maasgouw
715
Centra voor jeugd en gezin (jeugdgezondheidszorg)
0
0
0
0
0
0
Nieuw beleid Baten Nr. Product
Realisatie 2014
Raming 2015
Raming 2016
Raming 2017
Raming 2018
Raming 2019
Totaal baten
8.324.644
4.417.094
4.072.459
4.072.459
4.057.459
4.057.459
Totaal saldo van baten en lasten
8.562.361-
19.719.481-
19.311.125-
18.665.449-
18.487.066-
18.371.542-
Resume totaal saldo van baten en lasten Lasten 16.887.004 24.136.575
23.383.584
22.737.908
22.544.525
22.429.001
Baten Saldo
Mutaties reserves Lasten Baten Saldo
Resultaat programma 3
8.324.644 8.562.360-
0 0 0
8.562.360-
4.417.094 4.072.459 4.072.459 4.057.459 4.057.459 19.719.481- 19.311.125- 18.665.449- 18.487.066- 18.371.542-
590 105.161 104.571
19.614.910-
875 1.426 551
19.310.574-
801 1.391 590
18.664.859-
725 1.356 631
18.486.435-
650 1.321 671
18.370.871-
Programmabegroting 2016
29
Gemeente Maasgouw
3.2.4.Programma Verenigingen & Accommodaties. In het Coalitieprogramma is aangegeven dat verenigingen en vrijwilligers zeer belangrijk zijn voor de leefbaarheid van de dorpskernen en dat het vanzelfsprekend is dat deze door de gemeente ondersteund worden. Die ondersteuning krijgt vooral gestalte door financiële bijdragen en door het beschikbaar stellen van accommodaties. De instandhouding van alle accommodaties staat, mede door demografische ontwikkelingen, onder druk. Clustering van accommodaties en overdracht van taken aan maatschappelijke organisaties worden als mogelijke oplossingen gezien voor het behoud van het voorzieningenniveau.
Wat willen we bereiken?
4.Programma Verenigingen & Accommodaties Missie / visie
Coalitieprogramma
Pijlers
Behoud voorzienin- Verbeteren leefbaarheid genniveau binnen door verenigingen en de kernen vrijwilligers
Profijtbeginsel: bijdrage van deelnemers van betreffende activiteit Juiste balans tussen gebruik Instandhouding of clustering en kosten accommodaties
2016 resultaten in programmabegroting Subsidies dragen bij aan transformaties sociaal domein Verdere verzelfstandiging van het accommodatiebedrijf. Investeren in maatschappelijk vastgoed Duurzame huisvesting voor TTV Westa
Beleidsnota’s in dit programma Harmonisatie binnensporttarieven ( 30 oktober 2008 ) Clustering buitensportaccommodaties ( 17 december 2009 ) Harmonisatie van regelingen buitensport ( 4 februari 2010 ) Harmonisatie gemeenschapsaccommodaties ( 21 april 2011 ) Museumbeleid ( 4 februari 2010 )
Programmabegroting 2016
30
Gemeente Maasgouw
Wat gaan we daarvoor doen in 2016?
Vernieuwing subsidie systematiek Het transformatieproces in het sociale domein betekent ook dat het subsidieprogramma aangepast wordt, zodat initiatieven met subsidie gefaciliteerd kunnen worden. Het huidige subsidiebudget, inclusief het budget van het leefbaarheidsfonds, is leidend.
Beoogd resultaat: Nieuwe regelingen subsidiëring inloopactiviteiten en het stimuleren en faciliteren van burgerinitiatieven. Verder zijn er de items die verbonden zijn aan de motie “Subsidies en leges”. Vanuit de commissie zal via de raadswerkgroep met name aan het onderdeel “leges” uit de motie nog nadere aandacht worden besteed. Hierbij wordt een relatie gelegd met deregulering en actualisering van de APV.
Verzelfstandiging accommodatiebedrijf
incidenteel nadeel 2016 € 35.000 structureel nadeel € 34.500 We willen komen tot een verzelfstandigd accommodatiebedrijf waar de binnensport-voorzieningen, brede maatschappelijke voorzieningen, een gemeenschapsaccommodatie en het zwembad worden ondergebracht. Ook indien geen nieuw accommodatiebedrijf wordt opgericht, dient in een ongewijzigde beheersituatie rekening te worden gehouden met een stijging van de bedrijfsvoeringkosten. Het betreft uitbreiding van 0,5 fte, raming € 35.000 incidenteel in afwachting van de mogelijke herschikking van taken. Daarnaast stijgen de uitgaven met € 34.500 structureel, door prijsindexatie schoonmaak door Westrom-Risse en door niet verrekenbare BTW.
Beoogd resultaat: De verdere verzelfstandiging geeft de mogelijkheid de exploitatie efficiënter en effectiever in te richten. Dat is mogelijk door een nieuwe beheervorm op te richten waar het beheer en de exploitatie van de accommodaties en het personeel in worden ondergebracht.
Implementatie nota maatschappelijk vastgoed
nadeel 2016 € 75.000 structureel nadeel vanaf 2017 € 150.000 kapitaallasten:structureel nadeel vanaf 2017 € 46.800 besparingen:structureel voordeel vanaf 2016 € 24.000
We werken aan gefaseerde invoering van integraal accommodatiebeleid. Daarvoor zijn al een aantal stappen gezet. Eind maart 2014 heeft de raad een inventarisatie ontvangen op het gebied van het totale vastgoed. Het realiseren van de taakstelling van € 150.000 structureel vergt verregaande besluiten en blijkt niet realistisch als gevolg van de maatschappelijke ontwikkelingen, mede op basis van de nieuwe taken door de drie decentralisaties sociaal domein. In oktober zijn de overwegingen van de vastgoednota besproken in de raad. De oplossingsrichtingen per kern vergen een investering van in totaal € 810.000 met als (aanvullende) kapitaallasten € 46.800. Anderzijds zijn in de vastgoednota besparingen geraamd van € 24.000. In de financiële foto 2016-2019 is de taakstelling van € 150.000 te laste van de post “Onvoorzien structureel” geraamd evenals de hogere kapitaallasten ad. € 46.800. De besparingen ad. € 24.000 zijn in deze foto ten gunste van de post “Onvoorzien structureel” ingeboekt.
Programmabegroting 2016
31
Gemeente Maasgouw Beoogd resultaat: Er worden keuzes gemaakt per kern op basis van het maatschappelijk, financieel rendement, veiligheid en een evenwichtige spreiding. Bij de afweging van de “juiste balans” wordt de functie betrokken die een accommodatie heeft en krijgt als algemene voorziening in de maatschappelijke ondersteuning als gevolg van de decentralisaties. TTV Westa
structureel nadeel vanaf 2017 € 25.000
Ondanks het feit dat de mogelijke verkoop van het zwembadcomplex met inpassing van Westa vooralsnog niet gelukt is, blijft de insteek te zoeken naar een huisvestingsoplossing voor deze vereniging. Het bedrag van € 25.000 wordt voorlopig als uitgangspunt gehanteerd om invulling te geven aan deze oplossing.
Beoogd resultaat: Duurzame huisvesting voor TTV Westa.
Wat gaat dat kosten? Programma Verenigingen en accommodaties Bestaand beleid Lasten Nr. Product Basisonderwijs, onderwijshuis421 vesting (Openbaar en Bijzonder) Speciaal (Voortgezet) onderwijs, 431 onderwijshuisvesting (Openbaar en Bijzonder) 530 Sport Groene sportvelden 531 en terreinen Algemene 670. voorzieningen WMO ACC en Jeugd ACC
Realisatie 2014
Raming 2015
Raming 2016
Raming 2017
Raming 2018
Raming 2019
1.056.616
1.515.799
1.474.689
1.448.793
1.423.674
1.398.716
219.344
226.471
222.027
217.482
212.944
204.048
1.501.563
1.497.928
1.553.421
1.554.727
1.550.427
1.524.338
680.735
784.448
707.492
696.401
685.946
675.514
992.137
838.369
659.260
562.686
537.158
546.861
Nieuw beleid Lasten Nr. Product
Realisatie 2014
530
Sport Algemene 670. voorzieningen WMO ACC en Jeugd ACC
Totaal lasten
4.450.396
Raming 2015
Raming 2016
Raming 2017
Raming 2018
Raming 2019
-
-
34.500
61.500
61.500
61.500
-
-
51.000
170.800
170.800
170.800
4.737.173
4.747.069
4.677.112
4.616.427
4.897.167
Programmabegroting 2016
32
Gemeente Maasgouw Bestaand beleid Baten Nr. Product Basisonderwijs, onderwijshuis421 vesting (Openbaar en Bijzonder) Speciaal (Voortgezet) onderwijs, 431 onderwijshuisvesting (Openbaar en Bijzonder) 530 Sport Groene sportvelden 531 en terreinen Algemene 670. voorzieningen WMO ACC en Jeugd ACC
Realisatie 2014
Raming 2015
Raming 2016
Raming 2017
Raming 2018
Raming 2019
135.073
184.887
184.887
184.887
184.887
184.887
0
0
0
0
0
0
102.198
102.479
102.479
102.479
102.479
102.479
35.284
30.292
30.292
30.292
30.292
30.292
106.829
106.262
106.262
106.262
106.262
106.262
Nieuw beleid Baten Nr. Product
Raming 2015
Raming 2016
Raming 2017
Raming 2018
Raming 2019
379.385
423.920
423.920
423.920
423.920
423.920
4.071.012-
4.473.247-
4.313.253-
4.323.149-
4.253.192-
4.192.507-
Resume totaal saldo van baten en lasten Lasten 4.450.396 4.863.015 Baten 379.385 423.920 Saldo 4.071.012- 4.439.095-
4.702.389 423.920 4.278.469-
4.712.389 423.920 4.288.469-
4.642.449 423.920 4.218.529-
4.581.777 423.920 4.157.857-
Mutaties reserves Lasten Baten Saldo
Totaal baten
Totaal saldo van baten en lasten
Resultaat programma 4
Realisatie 2014
6.172.786 6.651.564 478.778
1.012.267 1.756.953 744.686
686.520 1.372.396 685.876
659.355 1.345.005 685.650
632.187 1.317.281 685.094
605.029 1.284.644 679.615
3.592.234-
3.694.409-
3.592.593-
3.602.819-
3.533.435-
3.478.242-
Programmabegroting 2016
33
Gemeente Maasgouw
3.2.5. Programma Wonen & Leefomgeving Het Coalitieprogramma bevestigt de gevolgen van de demografische ontwikkelingen voor de woningbouw. Belangrijke uitgangspunten zijn een optimale verdeling van woningen over de kernen, met starters en senioren als belangrijkste doelgroepen. Voor wat betreft de leefomgeving wordt gewezen op het belang van het behoud van voorzieningen, met specifieke aandacht voor de (dreigende) leegstand van winkelpanden.
Wat willen we bereiken?
5.Programma Wonen & Leefomgeving Missie / visie
Coalitieprogramma
Pijlers
2016 resultaten in programmabegroting
Leefbaarheid binnen kernen bevorderen door het creëren van voldoende woningen, afgestemd op verschillende doelgroepen Identiteit en leefbaarheid in dorpskernen blijft bewaard.
Gelijkmatige verdeling van de (resterende) woningbouwcontingenten over de dorpen.
Woningen beschikbaar en financieel bereikbaar voor jongeren, jonge gezinnen en senioren
Pilot aanpak leegstand winkelcentrum Maasbracht uitgevoerd.
Naast de aanwezigheid van voorzieningen ook de aanwezigheid van semi publieke voorzieningen (bijv. zorg) en private voorzieningen (winkelbestand)
Rapportage over haalbaarheid van de pilotprojecten "Transformatie en Herontwikkeling" leegstand en verpaupering gereed
Voorzieningen niveau in de kernen
Beleidsnota’s in dit programma Structuurvisie Wonen, Zorg en Woonomgeving Midden-Limburg 2014-2018 Gemeentelijk woningbouwprogramma 2014 Structuurvisie gemeente Maasgouw (5 juli 2012) Wet ruimtelijke ordening 2008 Gemeentelijk KwaliteitsMenu; thematische structuurvisie 2012 Intergemeentelijke structuurvisie Maasplassen 2012 Wabo 2010 Provinciaal OmgevingsPlan 2014 Bouwverordening 2012 ( 15 maart 2012 ) Verordening Startersleningen
Programmabegroting 2016
34
Gemeente Maasgouw
Wat gaan we daarvoor doen in 2016 ? Aanpak leegstand in dorpskernen
incidenteel nadeel € 50.000
Leegstand neemt door demografische, sociale en economische omstandigheden snel toe en is daarmee een actueel en urgent thema. Er is minder ruimte nodig voor winkels, bedrijventerreinen, kantoren en maatschappelijke voorzieningen. Een integrale aanpak voor leegstand bestaat nog niet. Vanuit onder meer Rijk en Provincie worden nieuwe, innovatieve instrumenten geïntroduceerd en ondersteund. De Provincie zet met POL 2014 in op dynamisch voorraadbeheer en op het clusteren van voorzieningen daar waar dat het meest kansrijk is. Clusteren betekent ook dat er op andere plekken ruimte ‘vrijvalt’. Daar ontstaat leegstand. Op die plekken zetten we in op leegstandbeheer, herstructurering, herontwikkeling/ transformatie of als het voorgaande niet lukt transitie (uit de markt nemen van aanbod). Doel is het vitaal houden van het leefen vestigingsklimaat voor onze burgers en bedrijven. Door beleid te formuleren ontstaat er een ‘kapstok’ waar concreet gerichte acties aan gekoppeld kunnen worden. De beleidsontwikkeling vergt ambtelijke inzet. De beleidsuitvoering brengt mogelijk aanvullende kosten met zich mee. De omvang hiervan kan pas bepaald worden wanneer het beleid gereed is. Om betrokkenheid bij de stakeholders te creëren en aanvullende expertise te verkrijgen is voor de beleidsontwikkeling een werkbudget nodig. We willen starten met de twee grootste kernen van onze gemeente (Maasbracht en Heel) om te bezien welke structurele oplossingen er mogelijk zijn voor de winkelgebieden. Voor de externe expertise is een (incidenteel) bedrag van € 50.000 benodigd. Met de hulp van externe expertise worden in 2016 alle stakeholders/probleemeigenaren van winkelcentrum Maasbracht (gemeente, ondernemers, vastgoedeigenaren en mogelijk consumenten) gevoelig gemaakt voor de leegstandsuitdaging. Met dit proces wordt de basis gelegd voor een publiek-privaat platform van probleemeigenaren, dat vanuit een gezamenlijke visie de belangen van het winkelcentrum structureel bewaakt en – onder begeleiding van de externe experts - snel invulling van de huidige leegstand realiseert. Deze visie moet passen in de algemene koers die is bepaald in de structuurvisie Maasgouw 2030 en wordt uitgewerkt in een aansprekend winkelcentrumprofiel waarin stakeholders zich herkennen. Op basis van de ervaringen in Maasbracht wordt in Heel een soortgelijk proces op gang gebracht.
Beoogd resultaat: Voor winkelcentrum Maasbracht (als pilot) en vervolgens kern Heel opzetten overlegplatform en opstellen gezamenlijke visie voor vermindering leegstand. Aanpak transformatie en herontwikkeling Door veranderende omstandigheden verliezen veel gebouwen hun oorspronkelijke functie en komen ze leeg te staan. Als het daarbij gaat om beeldbepalende panden met een slechte onderhoudstoestand heeft dat een ontsierende werking (verpaupering) en een negatieve invloed op andere functies in de omgeving. Desondanks bieden dergelijke gebouwen door uitstraling, ligging of omvang nog steeds kansen om met een nieuwe functie in te spelen op maatschappelijke of economische behoeften. Daarvoor is een transformatie nodig. Omdat het gaat om een kostbare aangelegenheid is deze omschakeling voor ondernemers lastig te maken, ook al is de nieuwe functie op zichzelf wel kansrijk en rendabel. Gelet op de bovenstaande problematiek wil de gemeente gaan werken aan de hand van een plan van aanpak dat ondernemers helpt bij het realiseren van initiatieven op het gebied van transformatie en herontwikkeling. Daarbij richt de aanpak zich niet alleen op ambtelijke ondersteuning en procedurele begeleiding van initiatieven, maar ook op stimulering door financiële bijdragen. Daarbij wordt gezocht naar een methodiek om private gelden te combineren met publieke gelden. Het coalitieakkoord 20152019 van de provincie Limburg biedt hiervoor diverse aanknopingspunten onder meer vanwege de volgende passage: “De Provincie stimuleert alternatieve bestemmingen en nieuwe concepten voor leegstaande monumentale panden en boerderijen, industriecomplexen en natuurlijk erfgoed". Om in aanmerking te komen voor provinciale en gemeentelijke cofinanciering moeten initiatieven in ieder geval voldoen aan de volgende algemene voorwaarden:
Programmabegroting 2016
35
Gemeente Maasgouw Er moet sprake zijn van monumentaal of beeldbepalend gebouw waarbij in één oogopslag duidelijk kan worden gemaakt dat transformatie noodzakelijk is, omdat er sprake is van een situatie met een duidelijke negatieve invloed op de omgeving; Er moet sprake zijn van onderscheidend vermogen; niet alleen in de zin dat het gaat om een beeldbepalend of historisch waardevol gebouw, maar ook doordat de beoogde nieuwe functie aansprekend is en voldoet aan een maatschappelijke behoefte; Er moet een private partij zijn die bereid is om te investeren in herontwikkeling, gelet op het feit dat overheden alleen uitgaan van cofinanciering en geen projecten volledig met publieke gelden willen financieren. De planvorming moet aantoonbaar in gang zijn gezet bijvoorbeeld aan de hand van procesafspraken of ontwerpplannen voor de toekomstige situatie. Gelet op het bovenstaande komen wij tot de constatering dat er in onze gemeente op dit moment 3 initiatieven voldoen aan de genoemde voorwaarden. Deze lijken daardoor een realistische kans te maken op (toekomstige) cofinanciering. Het betreft de volgende initiatieven: - Chateau Heel - Sint Anna Kapel (Heel) - Huis ter Beegden Bij de gemeentelijke aanpak worden de drie genoemde initiatieven als "pilot-projecten" beschouwd. Dat wil zeggen dat de gemeente deze projecten in de initiatieffase begeleid en daarbij samen met private en publieke partners de haalbaarheid verkend. Voor de begeleiding van deze projecten in deze initiatieffase wordt een voorbereidingskrediet van € 50.000 nodig geacht. Voor de dekking van dit krediet willen wij het bedrag aanwenden dat in de begroting 2015 is gereserveerd voor de herstructurering bedrijventerreinen, zijnde een bedrag van € 750.000. In de loop van 2016 zal moeten blijken of de plannen haalbaar zijn en vertaald kunnen worden in een rendabele businesscase voor de doorontwikkeling. Als bij de doorontwikkeling een bijdrage van de gemeente aan de orde is, worden deze plannen apart ter besluitvorming aan de gemeenteraad voorgelegd.
Beoogd resultaat: Rapportage over haalbaarheid van de pilotprojecten "Transformatie en Herontwikkeling" eventueel in combinatie met voorstellen voor doorontwikkeling aan de hand van businessplannen. Versterken woon- en leefklimaat Het inwoneraantal van de gemeente Maasgouw is vorig jaar door de grens van 24.000 inwoners gezakt. Het behoud van inwoneraantal is geen doel op zich. Wel is het van belang ons af te vragen welke omvang onze gemeente moet hebben om haar dienstverlening te kunnen garanderen en de leefbaarheid op een gewenst niveau te houden. Het thema kan niet solistisch gezien worden maar heeft raakvlakken met thema’s als economie, woningbouw en toerisme. Maar ook zijn er relaties met de aandachtsvelden zoals onrechtmatige bewoning, woningbouw, accommodaties en promotie. De kernvraag is of we ontgroening en vergrijzing als een voldongen feit accepteren of er daadwerkelijk een beleidsspeerpunt van willen maken en op welke wijze.
Beoogd resultaat: In het kader van de missie visie zal er speciale aandacht zijn voor de relatie tussen woon- en leefklimaat in relatie tot inwonersaantal Stimuleringsmaatregelen woningbouw Op 13 juli 2015 is een themasessie voor raads- en commissieleden georganiseerd waarin naast de aanpak van de planvoorraad ook een mogelijke inzet van stimuleringsmaatregelen is gepresenteerd. Met behulp van deze maatregelen moet de woningbouwopgave tot 2024 van zo’n 430 nieuwbouwwoningen worden gerealiseerd. Gezien de actuele woonbehoeften zal het een hele opgave worden om dit daadwerkelijk te realiseren. In afwachting van een besluit van de raad worden de bestaande maatregelen gecontinueerd, aan te vullen met nieuwe instrumenten. Dat betekent allereerst dat er startersleningen worden aangeboden zolang er gemeentelijk budget voorhanden is. Recent is het hiervoor door de raad in 2014 beschikbaar gestelde extra budget van € 200.000 beschikbaar gesteld zodat hiermee voorlopig kan worden volstaan. Programmabegroting 2016
36
Gemeente Maasgouw Daarnaast wordt ingezet op een verbeterde communicatie en promotie over de lokale woningbouwmogelijkheden, een verlaging van de bouwleges met 25 % en de provinciale Stimuleringsregeling Levensloopbestendig Wonen. Tenslotte wordt overwogen op welke wijze een woningmarktonderzoek op kernniveau in samenspraak met de regio kan worden opgezet. Uitsluitsel hierover wordt eind 2015 verwacht. Het restant ad € 245.000 van het door de raad beschikbaar gestelde stimuleringsbudget is voorlopig toereikend om dit pakket maatregelen te financieren.
Beoogd resultaat: 10 startersleningen in 2016 en een verhoging van het aantal hits met 25% op onze website www.woneninmaasgouw.nl. Aanpak planvoorraad woningbouw In december 2014 is de structuurvisie Wonen, Zorg en Woonomgeving Midden-Limburg vastgesteld. Deze visie vormt de basis voor het nog te realiseren woningbouwprogramma. Eén van de uitgangspunten is het reduceren van de omvangrijke planvoorraad, zijnde het totaal aantal woningbouwplannen. Daarom is de afgelopen maanden gewerkt aan een lokaal uitvoeringsprogramma op basis van de structuurvisie. In de vertaalslag van deze visie naar de gevolgen voor verschillende bouwplannen zal -naast het centraal stellen van de kwaliteit- ook een doorkijk worden gegeven naar financiële en juridische gevolgen van de te maken keuzes. Deze financiële gevolgen kunnen liggen op het vlak van planschade, kosten voor bestemmingsplanaanpassingen en grondexploitatie. Bij normaal verloop van de grondexploitatie staat eind 2015 nog een boekwaarde van € 1,7 mln. voor onze gemeentelijke plannen. Wij willen anticiperen op het komende beleid en stellen voor om 50% (€ 850.000) van de te verwachten boekwaarde 2015 af te schrijven. De daadwerkelijke financiële impact wordt duidelijk als het proces is doorlopen met planeigenaren. Tijdens de themasessie op 13 juli 2015 zijn raads- en commissieleden op de hoogte gesteld van het proces dat voor de verschillende woningbouwplannen in gang wordt gezet. Met een raadsinformatiebrief is de gemeenteraad geïnformeerd over ons besluit tot vaststelling van het beleidskader voor de lokale uitvoering van de structuurvisie. Aan het doorlopen van het totale proces zal naast ambtelijke inzet ook specifieke expertise noodzakelijk zijn. De eenmalige kosten worden geschat op € 40.000. De kosten voor de bestemmingsplanaanpassingen, de procesbegeleiding en de juridische nazorg worden geschat op € 100.000. Het is dan ook noodzakelijk voor de komende 4 jaar een bedrag van € 25.000 hiervoor op te nemen. Dit bedrag (€140.000) kan ten laste van de reserve inhaalslag bestemmingsplannen gebracht worden.
Beoogd resultaat: Het resultaat van dit proces -dat naar verwachting 4 tot 5 jaar zal duren- is dat voldaan wordt aan de uitgangspunten van de structuurvisie Wonen, Zorg en Woonomgeving Midden-Limburg en de hierover gemaakte regionale afspraken. Concreet betekent dit dat enerzijds de woningbouwplanvoorraad wordt teruggebracht en anderzijds wordt ingezet op daadwerkelijke realisatie van 430 nieuwbouwwoningen.
Programmabegroting 2016
37
Gemeente Maasgouw
Brede School Maasbracht
incidenteel nadeel p.m.
In de grondexploitatie van dit project zijn in feite 2 grondtransacties opgenomen. Eén transactie betreft de verkoop van grond in het gebied nabij de Brede school zelf (gebied aan de Kruisweg). De 2e transactie betreft de verkoop van de vrijkomende schoollocaties (Europlein Maasbracht en Brachterbeek). De 1e transactie is afgerond. Wonen Zuid heeft medio 2015 de resterende grond (3.100 m2) afgenomen waardoor de opbrengst van € 1,2 mln is gerealiseerd. De 2e grondtransactie is problematischer vanwege het feit dat Complan BV failliet is verklaard en daardoor niet meer kan presteren. Complan BV zou volgens overeenkomst de vrijkomende schoollocaties afnemen voor een bedrag van € 1,4 mln. De gemeente moet op zoek naar mogelijke andere ontwikkelaars voor afname van de grond. Of dit gaat lukken is op dit moment nog niet aan te geven. Afhankelijk van de mate van afname zal dit gevolgen hebben voor de grondexploitatie van het project. Hierbij is het ook van belang of het provinciaal subsidie ad € 607.000 gehonoreerd wordt. Er is een verzoek ingediend voor verlenging van de subsidietermijn tot 1 oktober 2016 zodat de kosten van plein en mogelijke derving van inkomsten door grondverkoop meegenomen kunnen worden. Op dit verzoek is nog geen beslissing genomen.
Beoogd resultaat: Het verkrijgen van een sluitende grondexploitatie van het project Brede school Maasbracht. Overdracht woonwagencentra
incidenteel nadeel p.m.
De 3 plaatselijke woningbouwcorporaties hebben de prestatieafspraken (volkshuisvesting) ondertekend. Daarmee is de intentie tussen gemeente en corporaties uitgesproken tot overdracht van woonwagenlocaties over te gaan. De richting van de overdracht wordt bepaald aan de hand van de gekozen eindsituatie per locatie en de urgentie. De verwachting is dat eind 2015 bekend is welke kosten gemoeid zijn met deze overdracht. De eenmalige kosten zullen de raad voorgelegd worden in een aparte kredietaanvraag (streefdatum begin 2016). Op dit moment zijn deze kosten nog niet aan te geven reden waardoor deze PM worden geraamd.
Beoogd resultaat: Overdracht van de woonwagenlocaties aan de woningbouwcorporaties.
Programmabegroting 2016
38
Gemeente Maasgouw
Wat gaat dat kosten? Programma Wonen en leefomgeving Bestaand beleid Lasten Nr. Product 810 820 821 822 823 830
Ruimtelijke ordening Woningexploitatie / woningbouw Stads- en dorpsvernieuwing Overige volkshuisvesting Bouwvergunningen (Omgevingsvergunningen) Bouwgrondexploitatie
Realisatie 2014
Raming 2015
Raming 2016
Raming 2017
Raming 2018
Raming 2019
1.134.641
1.062.594
1.036.560
1.028.531
1.027.235
1.026.252
963.352
1.029.789
827.618
820.271
818.651
817.147
0
214.344
221.310
219.743
219.192
218.687
416.859
332.448
196.021
194.326
193.607
191.491
0
0
0
0
0
0
1.989.903
304.007
288.662
285.986
285.553
285.226
Nieuw beleid Lasten Nr. Product 830
Realisatie 2014
Bouwgrondexploitatie
Totaal lasten
Raming 2015
Raming 2016 -
-
Raming 2017
Raming 2018
Raming 2019
850.000
0
0
0
4.504.754
2.943.182
3.420.171
2.548.857
2.544.238
2.538.803
Realisatie 2014
Raming 2015
Raming 2016
Raming 2017
Raming 2018
Raming 2019
Bestaand beleid Baten Nr. Product 810 820 821 822 823 830
Ruimtelijke ordening Woningexploitatie / woningbouw Stads- en dorpsvernieuwing Overige volkshuisvesting Bouwvergunningen (Omgevingsvergunningen) Bouwgrondexploitatie
31.288
18.811
8.811
8.811
8.811
8.811
258.047
90.373
55.373
55.373
55.373
55.373
0
5
5
5
5
5
81.986
67.974
67.974
67.974
67.974
67.974
178.762
249.500
249.500
249.500
249.500
249.500
1.449.204
0
0
0
0
0
Programmabegroting 2016
39
Gemeente Maasgouw Nieuw beleid Baten Nr. Product
Realisatie 2014
Raming 2015
Raming 2016
Raming 2017
Raming 2018
Raming 2019
Totaal baten
1.999.287
426.663
381.663
381.663
381.663
381.663
Totaal saldo van baten en lasten
2.505.468-
2.516.519-
3.038.508-
2.167.194-
2.162.575-
2.157.140-
Resume totaal saldo van baten en lasten Lasten 4.504.754 2.943.182 Baten 1.999.287 426.663 Saldo 2.505.468- 2.516.519-
3.420.171 381.663 3.038.508-
2.548.857 381.663 2.167.194-
2.544.238 381.663 2.162.575-
2.538.803 381.663 2.157.140-
17.559 892.413 874.854
16.565 41.418 24.853
15.570 40.424 24.854
14.577 39.431 24.854
Mutaties reserves Lasten Baten Saldo
Resultaat programma 5
1.044.915 1.439.138 394.223
2.111.245-
18.553 258.407 239.854
2.276.665-
2.163.654-
2.142.341-
2.137.721-
2.132.286-
Programmabegroting 2016
40
Gemeente Maasgouw
3.2.6. Programma Ruimtelijk Beheer, Milieu & Verkeer. Het Coalitieprogramma benadrukt het belang van een adequaat beheer van de openbare ruimte als waarborg voor een kwalitatieve woon- en leefomgeving, waarbij inwoners gestimuleerd worden om mede verantwoordelijkheid te dragen voor het beheer van hun omgeving. Verder wordt aandacht gevraagd voor overzichtelijke verkeersontsluitingen van de kernen. Door het weren van doorgaand verkeer en snelheid beperkende maatregelen moet de verkeersveiligheid worden verbeterd.
Wat willen we bereiken?
6.Programma Ruimtelijk Beheer, Milieu & Verkeer Missie / visie
Coalitieprogramma
Pijlers
Goed onderhoudsniveau bestaat op het gebied van groen en infra.
Natuurgebieden rondom dorpen en groen in de dorpskernen zorgen voor een positieve uitstraling en voor recreatieve mogelijkheden. Verbeteren verkeerscirculatie, verminderen vrachtverkeer en het verminderen sluipverkeer in de kernen. De parkeerproblematiek verbeteren in de historische kernen. Opstellen milieubeleidsplan 2014-2017
Adequaat beheer van de openbare ruimte
Goede bereikbaarheid en verkeersveiligheid
2016 resultaten in programmabegroting
In overleg met de buurten met minder kosten aantrekkelijke speelruimten realiseren. Reconstructieprojecten riolering en wegen
Overzichtelijke verkeersontsluiting van de kernen.
Regulier onderhoud verhardingen en bestratingen volgens CROW Basis kwaliteit. Regulier onderhoud groen volgens CROW Basis kwaliteit.
Faciliteren en stimuleren van duurzame ontwikkelingen
Beleidsnota’s in dit programma Beleidskaders Wegen en Groen 2015-2018 (18 december 2014) vGRP notitie 2013-2016 ( 20 december 2012) Beheerplan civieltechnische kunstwerken 2013-2016 (28 maart 2013) Beleidsplan Openbare Verlichting 2014-2018 (raad 19 december 2013) Beheerplan Gebouwen 2013-2016 ( 28 maart 2013) Parkeerverordening en Verordening parkeerbelastingen ( 24 maart 2011) Deltaprogramma Grote Rivieren / Deltaprogramma Maas 2013 Milieubeleidsplan 2014 Gemeentelijk verkeer en vervoersplan 2014
Programmabegroting 2016
41
Gemeente Maasgouw
Wat gaan we daarvoor doen in 2016 ? Openbare ruimte
De gemeente is als beheerder verantwoordelijk voor het duurzaam in stand houden van de openbare ruimte. We dragen de zorg voor het maatschappelijk functioneren van wegen, rioleringen, groen, openbare verlichting, gemeentelijke gebouwen en civiele kunstwerken. In onze beheerprocessen vertalen we bestuurlijke doelen en ambities naar kwaliteitsbeelden. In de paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen is een verdere onderbouwing opgenomen. Openbaar busvervoer
structureel nadeel p.m.
De Provincie Limburg heeft de nieuwe openbaar vervoer concessie aanbesteed voor de jaren 2016-2031. Deze nieuwe aanbieder start in december 2016. Bij de aanbesteding heeft de Provincie de nieuwe lijnenkaarten “Limburg net” in concept vastgesteld. De nieuwe concessiehouder (vermoedelijk Arriva) heeft echter de vrijheid om hier nog wijzigingen in aan te brengen. De Provincie is verantwoordelijk voor het openbaar busvervoer, maar voor de inrichting van de bushaltes is dit de gemeente. Door veranderingen in de buslijnen kunnen er ook bushaltes wijzigen. In 2016 zal meer bekend worden over de definitieve plaats en kosten van de nieuwe bushaltes. Afhankelijk van de uit te voeren werkzaamheden is het bedrag dat hiervoor nodig is gelegen tussen € 0 en € 50.000. Omdat het nog niet bekend is of er bushaltes moeten worden aangepast is de raming voorlopig pm.
Beoogd resultaat: Op peil houden van de toegankelijkheid van het openbaar busvervoer Deltaprogramma Grote Rivieren / Deltaprogramma Maas
incidenteel nadeel € 50.000
Ter uitvoering van het Deltaprogramma Rivieren is op initiatief van de provincie Limburg een plan van aanpak opgesteld om tot uitwerking van de voorkeursstrategie te komen. Dit betekent dat gewerkt wordt naar een beschermingsniveau van 1:250 (eens op de 250 jaar) voor de gehele Maasvallei, met enkele uitzonderingen voor sterk bebouwde gebieden. Programmabegroting 2016
42
Gemeente Maasgouw Op basis van de voorkeursstrategie staan ook in de gemeente Maasgouw vele maatregelen gepland die moeten bijdragen aan een betere hoogwaterbescherming in het gehele stroomafwaartse gebied van de Maas. De komende tijd zal naar een besluitvorming over de verschillende maatregelen worden toegewerkt. De meest in het oogspringende maatregelen zijn: De verlaging van de kade tussen Wessem en Thorn, waardoor retentie gecreëerd wordt in het tussenliggende gebied. De woonkernen dienen dan omdijkt te worden. Het creëren van retentie in het gebied Ohé en Laak – Stevensweert. Ook hier dienen de woonkernen dan omdijkt te worden naast de vele andere maatregelen ter verwijdering van obstakels, of verbetering van de kades/dijken. Het is belangrijk dat deze maatregelen uitgevoerd worden, zonder dat er (te veel) negatieve effecten ontstaan. De gemeentelijke organisatie ontbeert de volledige expertise die vooral op hydrologisch /waterbouwkundig vlak gevraagd wordt. Hiertoe is ondersteuning noodzakelijk. Daarnaast kan het voorkomen dat onderzoeken uitgevoerd moeten worden. De kosten hiervan worden geraamd op € 50.000.
Beoogd resultaat: Adequaat inspelen op het Deltaprogramma Maas.
Duurzaamheid
incidenteel nadeel € 30.000
Voor het thema duurzaamheid willen we de voorbeeldfunctie van de gemeente benadrukken. We willen inzetten op een aantal initiatieven en ontwikkelingen. De benodigde expertise voor een aantal thema’s binnen het duurzaamheidstraject zullen we extern moeten inhuren. We ramen hiervoor een bedrag van € 30.000 incidenteel. Zie de hierna toegelichte initiatieven.
Beoogd resultaat: Realisering Milieu Uitvoeringsprogramma 2014-2018. Regionale Energievisie In het Provinciaal Omgevingsplan Limburg (POL) is uitgesproken dat de energieopgave nader geconcretiseerd wordt in regionale energieafspraken die door de regio’s zelf opgesteld zullen worden. In de aanpak nemen regionale energievisies een belangrijke plaats in, op te stellen door de in SML-verband samenwerkende gemeenten en Provincie in samenspraak met marktpartijen. De visie moet uitmonden in concrete opgaven en aanpak voor de regio. Zowel financiële- als organisatorische consequenties zijn nog niet bekend.
Beoogd resultaat: Regionale Energievisie. Deze wordt ter kennisname voorgelegd aan de raad. Ondersteuningsprogramma energie Gemeenten spelen op lokaal en regionaal niveau een belangrijke rol bij de realisatie van de doelstellingen uit het SER Energieakkoord. Daarom heeft de VNG het “Ondersteuningsprogramma Energie 2014-2016” ontwikkeld. Hiervoor heeft het ministerie van BiZa aan de VNG een subsidiebijdrage beschikbaar voor de regio’s. Doel is het ondersteunen van regio’s bij het opschalen en versnellen van bestaande initiatieven voor lokale en regionale energiebesparing en duurzame energieopwekking in de gebouwde omgeving. Tevens wordt gezorgd voor een informatiepunt voor burgers; het energieloket. Financiering van het basisproject loopt via de regionale samenwerking.
Beoogd resultaat: Vanaf 2017: Het realiseren van een gemakkelijk toegankelijk informatiepunt voor alle inwoners (energieloket). Het realiseren van een energie-alliantie die inwoners helpt bij het realiseren van energiebesparing en opwekking van duurzame energie in hun woning, in elke gemeente in de regio (Noord- en MiddenLimburg) afzonderlijk dan wel gezamenlijk.
Programmabegroting 2016
43
Gemeente Maasgouw Windenergie In het Nationaal Energieakkoord (NEA) zijn afspraken gemaakt over windenergie. De Provincie draagt bij aan de nationale doelstelling door plaatsing van 35 nieuwe windturbines in Limburg. Ook van de gemeenten wordt een bijdrage verwacht door actief mee te denken naar locaties. In onze structuurvisie is qua beleid opgenomen dat toepassing van windenergie niet wenselijk is. Ondanks dit feit is besloten om deel te nemen aan de provinciale verkenning voor wat betreft de zoeklocaties voor windenergie. Wij zijn van mening dat wij windenergie als belangrijke bron van duurzaamheid niet langer kunnen negeren. Na de verkenning worden locaties aangewezen en worden afspraken gemaakt met gemeenten.
Beoogd resultaat: Rapportage verkenning windenergie. Initiatief voor het opstarten van het beoogde verkenningsonderzoek ligt bij de Provincie Limburg. Project CO2-neutrale openbare verlichting; zonnepanelen bij woonhuisaansluitingen en MKBbedrijven De doelstelling van dit project is energie-neutrale openbare verlichting. De energie kan worden opgewekt door ruim 4.500 zonnepanelen. Hiervoor kunnen bv. huishoudens of MKB-bedrijven aansluiten bij dit project. Om dit mogelijk te maken koopt de gemeente de zonnepanelen, de installatie en het onderhoud aan. De panelen en het onderhoud worden verkocht aan de inwoners. De bespaarde energiekosten worden ingezet ter bekostiging van een financieringsconstructie, waardoor het project budgettair neutraal verloopt.
Beoogd resultaat: Op basis van maximale burgerparticipatie en met als uitgangspunt dat de gemeentelijke begroting niet mag worden belast (geen financiële bijdrage gemeente) worden ruim 4500 zonnepanelen geplaatst bij woonhuisaansluitingen en MKB-bedrijven. Project zonnepanelen op gemeentelijke gebouwen In verband met verduurzamen van gemeentelijke gebouwen wordt de mogelijkheid voor het plaatsen van zonnepanelen onderzocht. Er werd een haalbaarheidsonderzoek uitgevoerd voor 21 gemeentelijke gebouwen. Vanuit een energie-neutrale gedachte én omdat de gemeente direct exploitatievoordeel heeft is het voor 8 gebouwen interessant om zonnepanelen te plaatsen. De kosten worden geraamd op € 325.000. Het is de bedoeling dat e.e.a. budgettair neutraal verloopt.
Beoogd resultaat: Via een procedure Europese aanbesteding worden zonnepanelen geplaatst op 8 gemeentelijke gebouwen. Elektrische auto’s We willen bij toekomstige vervangingen in het gemeentelijk wagenpark, indien dit qua functionaliteiten mogelijk is, overgaan tot de aanschaf van elektrische auto’s. De kosten worden gedekt binnen het tractieplan.
Beoogd resultaat: Een duurzaam gemeentelijk wagenpark, waarbij indien dit qua functionaliteiten mogelijk is, gebruik wordt gemaakt van elektrisch vervoer. Onkruidbestrijding op verhardingen
structureel nadeel € 125.000
Huidig budget bedraagt € 38.700. Vanaf 2016 is het verboden om chemische bestrijdingsmiddelen te gebruiken op verhardingen. De extra kosten voor een alternatieve duurzame werkwijze bedragen € 125.000. Voor een verdere uitleg wordt verwezen naar de paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen.
Beoogd resultaat: Vanaf 2016 geen chemische bestrijdingsmiddelen meer gebruiken. Programmabegroting 2016
44
Gemeente Maasgouw Aanleg fietspad Lange Beemdens Wessem
structureel nadeel vanaf 2017 € 16.000
In het GVVP is de wens uitgesproken voor het aanleggen van een fietspad langs de Lange Beemdens. Geparkeerde auto’s op de fietsstroken zorgen op dit moment voor gevaarlijke situaties. Voor het gedeelte tussen de twee rotondes Pastoor Janssensstraat en Hofstraat kan dit fietspad meegenomen worden met de geplande onderhoudswerkzaamheden. Bovendien is hiervoor van de Provincie een subsidie van € 60.000 toegezegd voor 2016. Om het fietspad langs de Lange Beemdens vanaf de Molenweg tot de Paardenbeemd te completeren bedragen de extra kosten € 220.000. Kapitaallasten van gemeentelijk deel bedragen € 16.000 vanaf 2017 en zijn opgenomen in de financiële foto.
Modelaanpak veilig fietsen Het ministerie van Infrastructuur en Milieu, de VNG en het CROW-Fietsberaad hebben een modelaanpak Veilig Fietsen vastgesteld om gemeenten te helpen bij het opstellen van een lokale fietsveiligheid aanpak of om hun bestaande aanpak te versterken. Bij de modelaanpak worden een aantal speerpunten benoemd en uitgevoerd b.v. aanpassen paaltjes in fietsroutes, verbetering strooiroutes of aanpassing belijning. Door een slimme aanpak kan in relatief korte tijd en zonder al te veel geld een verbetering in de fietsveiligheid worden bewerkstelligd. Door het opstellen en inventariseren in eigen beheer uit te voeren en de uitvoering mee te nemen met het reguliere onderhoud zijn hiervoor geen extra kosten nodig.
Beoogd resultaat: Vermindering van het aantal ongevallen met fietsers.
Wat gaat dat kosten? Programma Ruimtelijk Beheer, Milieu & Verkeer Bestaand beleid Lasten Nr. Product
210 214 215 221 223 240 330 560 721 722 723 725 726
Wegen, straten, pleinen en verkeersmaatregelen Parkeren Baten parkeerbelasting Binnenhavens en waterwegen Veerdiensten Waterkering, afwatering en landaanwinning Nutsbedrijven Openbaar groen en openluchtrecreatie Afvalverwijdering en -verwerking Riolering Milieubeheer Baten reinigingsrechten en afvalstoffenheffing Baten rioolheffing
Realisatie 2014
Raming 2015
Raming 2016
Raming 2017
Raming 2018
Raming 2019
5.657.516
7.574.543
2.978.584
3.030.575
3.136.101
3.238.906
4.079
13.410
6.575
6.510
6.454
6.399
0
0
0
0
0
0
105.580
20.397
20.234
20.149
20.092
20.036
133
228
228
228
228
228
5.191
4.998
5.260
5.215
5.208
5.203
475.650
439.086
338.725
220.217
220.188
220.167
1.596.588
1.426.331
1.429.854
1.429.759
1.433.699
1.430.577
1.598.650
1.619.480
1.690.119
1.682.384
1.682.503
1.680.121
2.115.042 241.447
2.842.081 1.617.283
3.350.958 219.850
3.309.313 219.145
3.385.286 219.521
3.325.351 219.318
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Programmabegroting 2016
45
Gemeente Maasgouw Nieuw beleid Lasten Nr. Product
210 721
Wegen, straten, pleinen en verkeersmaatregelen Afvalverwijdering en -verwerking Riolering
722 Totaal lasten
Realisatie 2014
Raming 2015
Raming 2016
Raming 2017
Raming 2018
Raming 2019
-
-
125.000
141.200
141.200
141.200
-
-
19.760-
13.760-
13.760-
13.760-
11.799.875
15.557.837
330.1289.815.499
280.4049.770.531
234.19610.002.524
186.79210.086.954
Realisatie 2014
Raming 2015
Raming 2016
Raming 2017
Raming 2018
Raming 2019
Bestaand beleid Baten Nr. Product
210
Wegen, straten, pleinen en verkeersmaatregelen Parkeren Baten parkeerbelasting Binnenhavens en waterwegen Veerdiensten Waterkering, afwatering en landaanwinning Nutsbedrijven Openbaar groen en openluchtrecreatie Afvalverwijdering en -verwerking Riolering Milieubeheer Baten reinigingsrechten en afvalstoffenheffing Baten rioolheffing
59.407
8.754
8.754
8.754
8.754
8.754
0
0
0
0
0
0
72.471
74.931
74.931
74.931
74.931
74.931
93.150
36.487
36.487
36.487
36.487
36.487
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1.816.111
3.266.145
651.024
651.024
651.024
651.024
600
0
0
0
0
0
3.138
2.134
1.276
1.276
1.276
1.276
49944.760
0 700.586
1.243.100 586
1.155.200 586
1.185.100 586
1.067.000 586
1.755.049
1.670.014
1.820.040
1.820.040
1.809.032
1.809.032
2.283.779
2.340.000
2.443.000
2.541.000
2.640.000
2.743.000
Realisatie 2014
Raming 2015
Raming 2016
Raming 2017
Raming 2018
Raming 2019
Totaal baten
6.127.964
8.099.051
6.279.198
6.289.298
6.407.190
6.392.090
Totaal saldo van baten en lasten
5.671.912-
7.458.786-
3.536.301-
3.481.233-
3.595.334-
3.694.864-
214 215 221 223 240 330 560 721 722 723 725 726
Nieuw beleid Baten Nr. Product
Programmabegroting 2016
46
Gemeente Maasgouw Resume totaal saldo van baten en lasten Lasten 11.799.875 15.557.837 Baten 6.127.964 8.099.051 Saldo 5.671.912- 7.458.786-
Mutaties reserves Lasten Baten Saldo
Resultaat programma 6
1.104.848 878.661 226.187-
2.990.842 6.504.633 3.513.791
5.898.099-
3.944.995-
9.815.499 6.279.198 3.536.301-
9.770.531 6.289.298 3.481.233-
12.816 61.619 48.803
10.863 59.666 48.803
3.487.498-
3.432.430-
10.002.524 6.407.190 3.595.334-
8.912 57.715 48.803
3.546.531-
10.086.954 6.392.090 3.694.864-
6.960 50.456 43.496
3.651.368-
Programmabegroting 2016
47
Gemeente Maasgouw
3.2.7. Programma Economie, Toerisme & Recreatie In het Coalitieprogramma wordt de noodzaak tot regionale samenwerking op het gebied van economie, toerisme en recreatie benadrukt. Die samenwerking krijgt gestalte binnen Keyport 2020 en de Ontwikkelingsmaatschappij Midden Limburg (OML). Bijzondere aandacht gaat uit aan het belevenispark en de herstructurering van de bedrijventerreinen. Ten aanzien van het toerisme wordt vooral de waarde voor de werkgelegenheid benoemd.
Wat willen we bereiken?
7.Programma Economie, Toerisme & Recreatie Missie / visie
Coalitieprogramma
Pijlers
2016 resultaten in programmabegroting
Ontwikkelingen in de gemeente entameren.
Een belangrijk deel van de inwoners werkt buiten de gemeente. Daarom wordt op economisch terrein samengewerkt op regionale schaal Betere benutting van de beschikbare ruimte en een verbeterde uitstraling van de natte bedrijventerreinen. Brede, bovenlokale impuls aan zorg, economie en werkgelegenheid. Als blijkt dat het Belevenispark zal leiden tot een impuls voor zorg en economie zal de gemeente een substantiële financiële bijdrage leveren. Verdere toeristischrecreatieve ontwikkeling in samenwerking met ondernemers en ander overheden.
Bevorderen economische ontwikkeling en regionale samenwerking
Plannen plus afsprakenkaders voor stimuleren economische ontwikkeling.
Herstructurering – bedrijventerreinen
OML als structurele partner Lidmaatschap Euregio SML Stimuleringsfonds voor herstructurering Doorontwikkeling Nautische Boulevard
Synergie tussen toeristische en andere sociaaleconomische ontwikkelingen. Ontwikkelingen in de gemeente entameren.
Extra inkomsten door toerisme en recreatie te stimuleren
Bevorderen economische ontwikkeling
Participatie in samenwerkingsverbanden (SML, Keyport, OML, Euregio)
In afwachting resultaten haalbaarheidsstudie Herstructurering Natte bedrijventerreinen Doorontwikkeling Nautische Boulevard
Samenwerking om toerisme te bevorderen Doorontwikkeling Maasplassen
Paragraaf Projecten
Beleidsnota’s in dit programma Monumentenbeleid 2007 Subsidieregeling herstel en instandhouding gemeentelijke Monumenten 2007 Erfgoedverordening gemeente Maasgouw 2010 Visie herstructurering Natte Bedrijventerreinen Maasgouw 2013-2018 Reclamebeleid 2015
Programmabegroting 2016
48
Gemeente Maasgouw
Wat gaan we daarvoor doen in 2016 ? Implementatie nota speelruimte
nadeel 2017 € 4.000 nadeel 2018 € 9.000 nadeel 2019 € 14.000
Voor de vervanging van de huidige toestellen is gemiddeld circa € 100.000 per jaar nodig. Voorgesteld wordt om de speelruimte en inrichting af te stemmen op de veranderingen van de samenstelling van de buurt en behoefte op het moment dat vervanging van de toestellen aan de orde is. Hiervoor is jaarlijks gemiddeld € 60.000 aan investeringen nodig voor de komende 10 jaren. Deze investeringen worden geactiveerd, waardoor de jaarlijkse meerkosten (t.o.v. MIP/JIP) afgerond € 6.400 bedragen. Voor de Meerjarenbegroting stijgen de kapitaallasten voor vervangingen in het MIP van € 3.600 in 2017 naar € 13.600 in 2019. Deze bedragen staan los van het (structurele) budget zijnde € 20.000 voor controle en klein onderhoud.
Beoogd resultaat: Uitgangspunt is om met minder kosten dan sec de vervangingskosten een aantrekkelijke openbare ruimte te realiseren om te spelen, te bewegen en te ontmoeten.
Regionale en gemeentelijke visievorming
Incidenteel nadeel € 15.000
In de regio Midden-Limburg wordt op verschillende fronten gewerkt aan visievorming op het terrein van Economie, Toerisme en Recreatie. Binnen het SML-netwerk is een Agenda van Midden-Limburg in voorbereiding met een focus op ruimtelijke en economische opgaven voor de regio. Daarnaast wordt gewerkt aan regionale bestuursafspraken over werklocaties en vrijetijdseconomie (in het kader van het POL) en aan een meerjarenprogramma voor Keyport 2020. In dit verband is ook de toekomstvisie voor OML relevant die in 2016 gestalte moet krijgen (in het kader van de herfinanciering in 2017). Naast de regionale visievorming is in de Kadernota 2016 ook aangekondigd dat voor de gemeente een strategische visie "Economie, Toerisme en Recreatie' wordt opgesteld. Deze gemeentelijke visie zal tot stand moeten komen in wisselwerking met de regionale plannen die worden voorbereid. Het proces van visievorming moet nog een verkennende fase doorlopen. Daarbij wordt gekeken naar trends, marktontwikkelingen en het economisch profiel van de regio en de afzonderlijke gemeenten. In deze fase worden ook regionale afspraken gemaakt over de rolverdeling tussen de gemeenten en andere instanties die op het terrein van Economie, Toerisme en Recreatie actief zijn (zoals provincie, Keyport en OML). Ook kunnen in deze fase gesprekken worden gevoerd met sleutelactoren (ondernemers) over de rol die gemeente bij kan vervullen bij ETR-ontwikkelingen. Naar verwachting kunnen in het voorjaar van 2016 de eerste regionale visiedocumenten ter besluitvorming aan de gemeentebesturen worden voorgelegd. Het voornemen bestaat om in het voorjaar van 2016 ook een eerste (globale) schets op te leveren van de ETR-visie voor Maasgouw op basis van de resultaten van de verkennende fase. Deze schets zal als discussiestuk worden voorgelegd aan ondernemers en andere relevante actoren binnen dit domein. Daarbij streven wij naar een proces van interactieve beleidsvorming dat uiteindelijk moet leiden tot een breed gedragen ETR-visie voor de gemeente Maasgouw. Aan deze visie zal ook een uitvoeringsprogramma worden gekoppeld. Het is de planning om deze stukken medio 2016 ter besluitvorming voor te leggen aan de gemeenteraad. Voor het proces van visie- en planvorming, zowel regionaal als gemeentelijk, zal onze gemeente ambtelijke capaciteit inzetten. Daarnaast wordt een bedrag van € 15.000 nodig geacht voor facilitering van dit proces (inhuur specifieke expertise, communicatie, organisatie bijeenkomsten e.d.).
Beoogd resultaat: Het vaststellen van richtinggevende documenten op het gebied van Economie, Toerisme en Recreatie. In het voorjaar 2016 de eerste regionale visiedocumenten ter besluitvorming. Werkvelden "ETR" binnen SML-netwerk Binnen het SML- netwerk richt het werkveld "Economie en Energie" zich onder meer op het de regionale aanpak van werklocaties (bedrijventerreinen, kantoren en detailhandel). Het werkveld Recreatie en Programmabegroting 2016
49
Gemeente Maasgouw Toerisme richt zich op de regionale aanpak van verblijfsrecreatie, dagrecreatie, R&T-infrastructuur en marketing (i.s.m. VVV Midden-Limburg). De gemeente Maasgouw fungeert als trekker van het SMLwerkveld R&T en maakt daarvoor ook ambtelijke capaciteit vrij binnen de gemeentelijke organisatie. Binnen de betreffende werkvelden werken gemeenten en provincie (In het kader van het Provinciaal Omgevingsplan Limburg) samen aan een set van regionale bestuursafspraken over het dynamisch voorraadbeheer bij werklocaties en over de vitaliteit van verblijfsaccommodaties (incl. de aanpak van oneigenlijk gebruik). Naar verwachting worden de concept-bestuursafspraken over deze thema's in het voorjaar 2016 aan de gemeentebesturen voorgelegd.
Beoogd resultaat: Het vastleggen van bestuursafspraken in het voorjaar 2016 over de aanpak van regionale opgaven in het algemeen en de aanpak van werklocaties en verblijfsaccommodaties in het bijzonder. Ontwikkelingsmaatschappij Midden-Limburg (OML)
nadeel 2017 t/m 2019 p.m.
Voor herfinanciering van OML per 2017 moet voorafgaand een inhoudelijke en financiële afweging plaatsvinden met de gemeenten over de rolinvulling van OML in het economisch domein. De uiterste keuzes: OML sec als grondbedrijf versus OML als economische dienstverlener voor gemeenten en regio. Voor Maasgouw is cruciaal of OML kan blijven investeren in herstructurering van bedrijventerreinen en ondersteunend kan blijven bij projecten die het vestigingsklimaat versterken. Er moet gewerkt worden aan het regionale draagvlak voor herstructurering en een lobby ingezet worden richting de Provincie Limburg om voldoende middelen hiervoor beschikbaar te houden. Indien de herstructurering niet afdoende van de grond komt dan zal zich de vraag aandienen of het voor Maasgouw nog interessant genoeg is om deel te blijven nemen in OML. In 2016 zal een inhoudelijke en financiële afweging gemaakt worden.
Beoogd resultaat: OML als structurele partner bij ruimtelijk-economische projecten betrekken , waaronder nadrukkelijk de herstructureringsprojecten. Op die manier kan op regionaal niveau ook invulling gegeven worden aan het dynamisch voorraadbeheer uit POL2014. Stimuleringsfonds Herstructurering Bedrijventerreinen Nu het herverkavelingsplan voor bedrijventerrein Koeweide Maasbracht door onvoldoende draagvlak bij de betrokken ondernemers (voorlopig) ‘on hold’ is gezet, is de omvorming van de Prins Mauritshaven van een industrieel nat bedrijventerrein naar een thematisch en publieksgericht bedrijventerrein de belangrijkste component. Deze transformatie moet leiden tot de ‘Nautische Boulevard Wessem’, een fullservicecluster voor de pleziervaart en moet een functie vervullen voor het hele Maasplassengebied. Deze ontwikkeling vormt één van de majeure projecten uit het Nautisch Programma van Eisen voor de Maasplassen zoals opgesteld door de Provincie Limburg. Er wordt dan ook nadrukkelijk ingezet op cofinanciering door de Provincie.Ook bij andere projecten is er behoefte aan investeringsondersteuning, omdat het in de meeste gevallen gaat om projecten met een onrendabele top. Om de kans op succes te vergroten is het gewenst om, de aan het beleid getoetste en wenselijke ontwikkelingen voortvarend te kunnen ondersteunen. Om die reden wordt voorgesteld een ‘Stimuleringsfonds herstructurering’ in te stellen. Voor de dekking van het ‘Stimuleringsfonds herstructurering’ willen we een beroep doen op de € 750.000 die reeds voor herstructurering van bedrijventerreinen is gereserveerd. Het aantal projecten is echter in omvang afgenomen en/of inhoudelijk gewijzigd. Daarnaast moeten inmiddels ook andere projectplannen voor transformatie en herontwikkeling hierop een beroep kunnen doen (zie paragraaf wonen en leefomgeving). Dit bedrag wordt dus zowel voor herstructurering bedrijventerreinen als voor transformatie en herontwikkeling aangewend. Inzet van het fonds zal plaatsvinden als er zicht is op voldoende cofinanciering vanuit betrokken initiatiefnemers, gemeente en provincie. Ook zal onderzocht worden welke bijdrage OML kan leveren.
Beoogd resultaat: Een stimuleringsfonds voor herstructurering, gebaseerd op cofinanciering door initiatiefnemers en provincie, waarmee wenselijke herstructureringsprojecten (met name Nautische Boulevard Wessem) voortvarend ondersteund kunnen worden.
Programmabegroting 2016
50
Gemeente Maasgouw Doorontwikkeling Maasplassen
In 2015 en 2016 worden in de gemeente diverse projecten uitgevoerd in het kader van het Nautisch Programma van Eisen (NPvE) voor de Maasplassen met cofinanciering door de gemeente en provincie. In de vergadering van het Limburgs Parlement is op 10 juli 2015 een motie aangenomen over de doorontwikkeling van de waterrecreatie in Midden- en Noord-Limburg met bijzondere aandacht voor de Maasplassen (als vervolg op het NPvE). In die motie wordt een oproep gedaan aan het college van Gedeputeerde Staten om een actieplan op te stellen voor de doorontwikkeling van de Maasplassen en om daarvoor middelen vrij te maken in de provinciale begroting voor het jaar 2016. In het Maasplassen-gebied zijn diverse plannen in ontwikkeling die in aanmerking kunnen komen voor cofinanciering vanuit het hiervoor genoemde actieplan. Daarbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan de Nautische Boulevard in Wessem die is gericht op serviceverlening aan de pleziervaart, maar ook aan plannen voor gebiedsmarketing van de Maasplassen of voor de (door)ontwikkeling van toeristische faciliteiten in het Maasplassengebied. Door de gemeente wordt op bestuurlijk en ambtelijk niveau overleg gevoerd met provincie Limburg en gemeente Roermond over een gezamenlijke aanpak van de doorontwikkeling van de Maasplassen. Daarbij wordt ook besproken in hoeverre plannen vanuit de Maasplassen-gemeenten kunnen aanhaken bij het provinciaal actieplan voor waterrecreatie en in hoeverre daarvoor gemeentelijke cofinanciering een vereiste is (vergelijkbaar met de methodiek van het Nautisch Programma van Eisen). Het is echter op dit moment nog niet in te schatten welke bedragen daarmee concreet zijn gemoeid. Dat kan pas worden ingeschat als de betreffende plannen verder zijn uitgewerkt. Op dat moment kan ook worden beoordeeld in hoeverre cofinanciering door gemeente nodig is. In dat geval worden deze plannen afzonderlijk ter besluitvorming aan de gemeenteraad voorgelegd.
Beoogd resultaat: Stimuleren van plannen voor doorontwikkeling Maasplassen en verkennen mogelijkheden van financiering. Digitale reclame
structureel nadeel vanaf 2017 € 15.000
Bij de vaststelling van reclameregels is besloten om in te spelen op kwalitatieve en moderne reclame uitingen als digitale reclame. Digitale reclame is denkbaar in de vorm van borden voor evenementenaankondiging. Bijvoorbeeld op pleinen en plekken met veel exposure. Hiermee kunnen deze borden de bekendheid bevorderen van en het bezoek aan evenementen en activiteiten in Maasgouw. Ook kunnen ze ingezet worden voor mededelingen van de gemeente. Onderzocht wordt of er ook commerciële reclame-uitingen mogelijk zijn om de exploitatielasten te dekken. De borden vormen hiermee een aanvulling op de traditionele tijdelijke reclame. Komend jaar worden de locaties, functionaliteit, verschijningsvorm, beheer en investerings-en exploitatiekosten inzichtelijk gemaakt. In de raadsvergadering van 22 april 2015 zijn de reclameregels gemeente Maasgouw vastgesteld. Ook is besloten om de reclameregels na 1½ jaar te evalueren, dus in najaar 2016. Wij verwachten in de raadsvergadering van februari 2016 met een voorstel te komen voor de invoering van digitale reclame in Maasgouw. Voor dit doel ramen wij een bedrag van € 90.000, ex btw in de begroting voor de investering. Voor dit bedrag kunnen circa 5 reclamezuilen gerealiseerd worden. De jaarlijkse exploitatiekosten bedragen € 5.000. De investering van € 90.000 wordt in 15 jaar afgeschreven. De kapitaallasten bedragen € 9.600. De totaal benodigde structurele begrotingsruimte vanaf 2017 is € 14.600.
Beoogd resultaat: In februari 2016 inzichtelijk hebben van de locaties, functionaliteit, verschijningsvorm, beheer en investerings- en exploitatiekosten voor digitale reclame. Dit in samenhang met de evaluatie van de reclameregels. Programmabegroting 2016
51
Gemeente Maasgouw
Wat gaat dat kosten? Programma Economie, toerisme en recreatie Bestaand beleid Lasten Nr. Product 310 311 341 540 541 550 560 580
Handel, ambacht en industrie Baten Marktgelden Overige agrarische zaken, jacht en visserij Kunst Musea Natuurbescherming Openbaar groen en openluchtrecreatie Overige recreatieve voorzieningen
Realisatie 2014
Raming 2015
Raming 2016
Raming 2017
Raming 2018
Raming 2019
196.330
196.235
190.405
194.484
186.071
193.875
0
0
0
0
0
0
26.325
26.780
27.376
27.211
27.211
27.184
231.003 440.763 173.968
257.503 260.770 178.800
246.220 224.690 165.186
245.503 216.370 118.569
245.205 216.112 118.474
244.829 215.883 118.401
901.394
1.448.061
757.596
754.711
741.638
740.438
301.139
297.572
260.507
263.831
267.703
270.544
Nieuw beleid Lasten Nr. Product 560
Realisatie 2014
Openbaar groen en openluchtrecreatie
Totaal lasten
Raming 2015 -
Raming 2016 -
Raming 2017
Raming 2018
Raming 2019
15.000
14.600
14.600
14.600
2.270.922
2.665.721
1.886.980
1.835.279
1.817.014
1.825.754
Realisatie 2014
Raming 2015
Raming 2016
Raming 2017
Raming 2018
Raming 2019
Bestaand beleid Baten Nr. Product 310 311 341 540 541 550 560 580
Handel, ambacht en industrie Baten Marktgelden Overige agrarische zaken, jacht en visserij Kunst Musea Natuurbescherming Openbaar groen en openluchtrecreatie Overige recreatieve voorzieningen
45
1.554
1.554
1.554
1.554
1.554
10.609
14.855
14.855
14.855
14.855
14.855
12.213
12.500
12.500
12.500
12.500
12.500
15.180 8.207 55.520
12.816 6.229 51.230
12.816 6.229 51.230
12.816 6.229 51.230
12.816 6.229 51.230
12.816 6.229 51.230
91.081
96.339
96.339
96.339
96.339
96.339
0
0
0
0
0
0
Programmabegroting 2016
52
Gemeente Maasgouw Nieuw beleid Baten Nr. Product
Raming 2015
Raming 2016
Raming 2017
Raming 2018
Raming 2019
192.854
195.523
195.523
195.523
195.523
195.523
2.078.067-
2.470.198-
1.691.457-
1.639.756-
1.621.491-
1.630.231-
Resume totaal saldo van baten en lasten Lasten 2.270.922 2.665.721 Baten 192.854 195.523 Saldo 2.078.068- 2.470.198-
1.886.980 195.523 1.691.457-
1.835.279 195.523 1.639.756-
1.817.014 195.523 1.621.491-
1.825.754 195.523 1.630.231-
4.930 77.649 72.719
4.422 17.141 12.719
3.913 16.632 12.719
3.405 16.123 12.718
Totaal baten
Totaal saldo van baten en lasten
Mutaties reserves Lasten Baten Saldo
Resultaat programma 7
Realisatie 2014
4.091 186.041 181.950
1.896.118-
5.394 799.113 793.719
1.676.479-
1.618.738-
1.627.037-
1.608.772-
1.617.513-
Programmabegroting 2016
53
Gemeente Maasgouw
3.2.8. Programma Financiën & Belastingen In het Coalitieprogramma staan de volgende uitgangspunten centraal: • Sluitende programmabegroting • Behoud lage belastingdruk voor inwoners • Beperking belastingdruk voor ondernemers
Wat willen we bereiken?
8.Programma Financiën, Belastingen & Bedrijfsvoering Missie / visie
Coalitieprogramma
Pijlers
Kwaliteit, efficiency en gebruiksgemak als belangrijkste normen voor onze dienstverlening.
Door de decentralisaties van de rijkstaken op het gebied van werk en inkomen, zorg en jeugd moet creatief worden omgegaan met de beperkte middelen. Lage belastingdruk voor inwoners in deze moeilijke economische periode.
Realiseren coalitieprogramma met een evenwichtig financieel beleid
Efficiency, effectiviteit en soberheid
2016 resultaten in programmabegroting
Lastendruk voor ondernemers te verlagen Bedrijfsvoering
Beleidsnota’s in dit programma Kwijtscheldingsbesluit 2015 (18 december 2014) Financiële verordening ex art. 212 GW (2 november 2009) Financiële verordening ex art. 213 en 213A GW (15 mei 2008) Verordening afvalstoffenheffing Maasgouw 2015 inclusief bijbehorende tarieventabel Gemeentelijk Rioleringsplan 2012-2016 (20 december 2012) rioolheffing 2015 (18 december 2014) Aanwijzing accountant voor controlejaren 2011 t/m 2014 (1 november 2011) Verlenging contract accountantsdiensten voor het jaar 2015 (8 oktober 2015) Nota Reserves en Voorzieningen (18 december 2008) Tarievenverordening voor diensten en werkzaamheden ten behoeve van derden (18 december 2008) Verkoop aandelen Essent NV (7 mei 2009) Vanwege het jaarlijks terugkerend karakter zijn m.b.t. beleidsnota’s uit de p&c-cyclus, controleprotocol en verordeningen belastingen alleen de actuele versies vermeld: Vaststelling (ozb, rioolheffing, hondenbelasting, forensenbelasting, (water)toeristenbelasting, leges, lijkbezorging, parkeergelden, marktgelden) c.q. wijziging (afvalstoffenheffing en leges) c.q. vervallen (eenmalig riool-aansluitrecht) diverse belastingverordeningen (18 december 2014) Programmabegroting 2015 (met inachtneming van aangenomen amendementen)(6 november 2014) Controleprotocol 2014 (11 februari 2015) Jaarstukken 2014 (4 juni 2015) 1e Programmarapportage 2015 (16 juli 2015) Kadernota 2016 (16 juli 2015)
Programmabegroting 2016
54
Gemeente Maasgouw
Wat gaan we daarvoor doen in 2016 ? Financieel beleid Sluitende meerjarenbegroting Maasgouw dient een structureel sluitende meerjarenbegroting 2016-2019 te presenteren. Uit het overzicht In hoofdstuk 5 (financiële positie) blijkt een structureel in elke jaarschuif sluitende meerjarenbegroting 2016-2019. Enkele kostenposten zijn nog niet inzichtelijk en derhalve op P.M. geraamd. Invulling van de P.M.-posten, financiële vertaling van de beschreven risico’s en verdere aanpassing van taakstellingen, kan betekenen dat de begrotingsruimte ontoereikend wordt . Met behulp van onderstaand diagram zijn bij de voorbereiding van de Kadernota 2016 oplossingsrichtingen verkend het tekort tot nul terug te brengen.
Geformuleerde uitgangspunten op basis van de Kadernota 2016: Bestaand beleid nogmaals kritisch tegen het licht houden om besparingen te vinden. Ook bestaande taakstellingen worden op realiteit getoetst. De vernieuwingsagenda wordt jaarlijks geactualiseerd en geprioriteerd. Dit betekent dat ook jaarlijks (al naar gelang de financiële positie zich ontwikkelt) opnieuw een afweging kan worden gemaakt en uitvoering gefaseerd kan worden opgepakt. Gedeeltelijke inzet van de reservepositie om bestaande investeringen (met bij voorkeur lange restantlooptijd) af te schrijven. Indien uit heroverweging van bestaand beleid, prioritering binnen de vernieuwingsagenda en de inzet van reserves onvoldoende financiële ruimte wordt gegenereerd, dan wordt noodzakelijkerwijs een beperkte belastingverhoging doorgevoerd. Uitgangspunt is om de lokale lastendruk zo laag mogelijk te houden. Bovenstaande uitgangspunten zijn voor het College leidend geweest om te komen tot in elke jaarschijf structureel sluitende meerjarenbegroting 2016-2019. De volledige financiële consequenties zijn opgenomen in de financiële foto 2016-2019 van deze Programmabegroting 2016. Ten opzichte van de Kadernota is de budgettaire uitgangspositie substantieel gewijzigd. Dit met name als gevolg van lagere rentekosten van structureel € 190.000, renteopbrengsten voorzieningen Rioolbeheer en Afval van € 350.000 in 2016, aflopend naar € 200.000 in 2019 en lagere kapitaallasten van € 73.000 vanaf 2019. Programmabegroting 2016
55
Gemeente Maasgouw Bij bestaand beleid hebben we met name de taakstellingen getoetst op realiteit. De taakstelling maatschappelijk vastgoed van € 150.000 structureel is geheel komen te vervallen. De taakstelling activering interne uren is structureel met € 200.000 naar beneden bijgesteld. De taakstelling Westrom/afbouw WsW van € 223.000 volgens de Kadernota 2016 is niet geraamd. Deze taakstelling is namelijk geïncorporeerd in de nog te realiseren taakstelling Participatiewet in samenhang met de 3 D’s. Verder is de taakstelling kwijtschelding van € 65.000 ten laste van de begrotingsruimte 2016-2019 gebracht. De vernieuwingsagenda voor zover relevant voor het begrotingsjaar 2016, is vertaald in de financiële foto. Gelet op de huidige gezonde financiële begrotingspositie voor 2016 wordt alleen een beroep gedaan op de Essentreserve voor de realisatie van het burgerplein en zijn incidentele uitgaven in 2016 gedekt uit de robuuste Algemene Reserve. Ook voor 2016 wordt voorgesteld de lasten voor een gemiddeld huishouden niet te verhogen. Daarmee wordt voldaan aan het uitgangspunt om de lokale lastendruk zo laag mogelijk te houden.
Beoogd resultaat: Een realistische structureel sluitende meerjarenbegroting 2016-2019.
Overige financiële beleidsuitgangspunten programmabegroting 2016
• • • •
• • • • • •
Voor het opstellen van de begroting 2016 hebben we een aantal financieel-technische beleidsuitgangspunten gehanteerd: • Sluitende meerjarenbegroting (zoals al vermeld). • Voor de berekening van de rente over de reserves en het berekenen van de kapitaallasten van nieuwe investeringen hanteren we een rentepercentage 4%. • Er wordt géén indexering van kosten toegepast; alleen harde (contract)afspraken worden financieel vertaald. Onderhoud wegen is een voorbeeld waar dergelijke bijstelling aan de orde is. • Algemene uitkering op basis van Meicirculaire 2015 • Voor loonontwikkeling houden we de nullijn aan. Kosten van periodieken, hogere werkgeverslasten en een nieuwe CAO-gemeenteambtenaren worden in de begroting opgenomen. We gaan uit van het inwoneraantal per 1-1-2015 (23.779, (peildatum algemene uitkering). We stellen het inwoneraantal elk jaar op 1 januari bij. voor het aantal woningen houden we een gemiddelde stijging van 10 per jaar aan. Dit is een zeer prudente aanname en wordt eventueel bijgesteld bij de vaststelling van de Woonvisie. Structurele exploitatietekorten worden niet opvangen met vermogen (reserves). Reserves worden ingezet om risico’s op te vangen of als spaarmiddel voor te bereiken doelen; Voor de decentralisaties vormen de rijksmiddelen die ontvangen worden in principe het uitgavenplafond bij de (nieuwe) taken die we sinds 1 januari 2015 uitvoeren. De voor de 3D’s gereserveerde € 100.000 structurele meeruitgaven is komen te vervallen omdat we nog beschikken over een robuuste Algemene Reserve en Essentreserve. Onderhoud wegen, riolering, gebouwen, bruggen/kunstwerken worden financieel vertaald o.b.v. onderliggende beheerplannen. Lokale lasten (gemeentelijke belastingen) beperkt verhogen. De stelpost ‘Onvoorzien structureel’ is € 25.000 vanaf 2016 (volgens begroting 2013 na amendering). Voor ‘Onvoorzien incidenteel’ is elk jaar een bedrag van € 25.000 opgenomen (volgens begroting 2015). Als startpunt van de begroting 2016 wordt de meerjarenraming vanuit de begroting 2015 gehanteerd. Deze meerjarenraming wordt vervolgens geactualiseerd op basis van de doorwerking van de 1e Prorap 2015 in meerjarenperspectief. Andere aandachtspunten en toetsingsaspecten voor de begroting 2016 zijn opgenomen in de brief van de Provincie d.d. 22 april 2015 (R-1647). Hierin worden o.a. uitgangspunten benoemd met betrekking tot decentralisaties, algemene uitkering, taakstellingen en reële ramingen. Programmabegroting 2016
56
Gemeente Maasgouw •
Er worden geen nieuwe of verhoogde taakstellingen voorgesteld. Dit betekent prioriteren van (nieuwe) taken en budgetten.
Beoogd resultaat: Een gezond financieel beleid. Meerjareninvesteringsprogramma (MIP) De meerjarenbegroting geeft een doorkijk van investeringen tot en met 2019 (4 jaren). In de bijlage van deze begroting is het JIP/MIP 2016-2019 opgenomen. Hieraan ten grondslag liggen de diverse beheerplannen voor onderhoud van wegen, gebouwen, civieltechnische kunstwerken en rioleringen. In de meerjarenraming is al rekening gehouden met de kapitaallasten (rente & afschrijving) van die investeringen.
Beoogd resultaat: Een meerjarig inzicht in de financiële gevolgen van de beheerplannen. Aanwending Algemene Reserve
incidenteel nadeel 2016 € 1.060.000 structureel nadeel vanaf 2017 € 43.000
Door de incidentele uitgaven van € 1.060.000 te dekken uit de Algemene Reserve wordt de exploitatie in 2016 daarmee niet belast. Het betreft inhuur externe expertise (€ 210.000) en de mogelijke afboeking van boekwaarden uit de grondexploitatie (€ 850.000). De afname van de Algemene Reserve met € 1.060.000 leidt wel tot een structurele rentederving van € 43.000.
Algemene Uitkering gemeentefonds
structureel voordeel v.a.2019 € 68.000
De Programmabegroting 2016 is opgesteld op basis van de Meicirculaire 2015. De consequenties van de Meicirculaire voor onze gemeente zijn in RIB 508 (van 6 juni 2015) toegelicht. Financiële vertaling voor de jaren 2015-2018 heeft plaatsgevonden in de 1e Prorap 2015. In deze begroting is de raming aangevuld voor het jaar 2019 ten opzichte van de raming 2018. Hieruit blijkt een structureel voordeel van € 68.000. Dit positief effect is toe te schrijven aan wijziging van de verdeelstelsel van de algemene uitkering. Verder zijn de maatstaven voor 2015 en volgende jaren geactualiseerd. De gegevens uit de Septembercirculaire 2015 komen na samenstelling van de Programmabegroting 2016 beschikbaar. De raad zal voor de vaststelling van de begroting 2016 worden geïnformeerd over de gevolgen van de Septembercirculaire 2015.
Beoogd resultaat: Verwerking van de actuele rijksuitkeringen. Afbouw taakstelling activering interne uren
structureel nadeel € 200.000
In de begroting gaan we ervan uit dat uren van medewerkers, die werkzaam zijn op projecten, geactiveerd kunnen worden op investeringen. De kosten van projectleiding, directievoering en (interne) advisering worden dan als projectkosten beschouwd en ten laste van de investeringskredieten verantwoord. Vervolgens worden deze (loon-)kosten over de looptijd van de investering afgeschreven. De ‘taakstelling activering interne uren’ bedraagt vanaf 2016 structureel € 486.500. In de praktijk blijkt dat deze taakstelling niet haalbaar is. De resultaten uit 2013 (€ 355.000) en 2014 (€ 237.100) bevestigen het beeld van achterblijvende activering. Medewerkers zijn werkzaam op projecten die (nog) niet geactiveerd kunnen worden en veelal uit éénmalige middelen worden bekostigd. Bij de vaststelling van de 1e Prorap 2014 is besloten deze taakstelling éénmalig met € 100.000 te verlagen. Eind 2014 is invulling gegeven aan de uitbreiding van het aantal interne projectleiders. Deze projectleiders binnen de afdeling ontwikkeling worden onder meer ingezet voor planvorming die een grote impact op onze gemeente heeft zoals bijvoorbeeld de “Aanpak planvoorraad woningbouw”, het “Deltaplan Hoogwater Maasvallei” of plannen voor de (economisch-recreatieve) “Doorontwikkeling de Maasplassen” (zie elders in deze begroting). Daarnaast besteden de projectleiders veel tijd aan het stimuleren en begeleiden van maatschappelijke (private) initiatieven voor project- en gebiedsontwikkeling. Voor het begeleiden van planvorming of van private projecten in de initiatief- en haalbaarheidsfase zijn geen aparte kredieten beschikbaar. Pas wanneer de haalbaarheidsfase van Programmabegroting 2016
57
Gemeente Maasgouw dergelijke projecten is doorlopen kunnen contractuele afspraken worden gemaakt over het kostenverhaal van ambtelijke uren, bijvoorbeeld in de vorm van een exploitatieovereenkomst. Hierdoor is kostentoerekening op voorhand niet mogelijk. Voorgesteld wordt de taakstelling activering interne uren structureel af te ramen met € 200.000 (naar € 286.500).
Beoogd resultaat: Raming van reële taakstelling voor de activering van interne uren. Inrichting Vennootschapsbelasting (Vpb)
structureel nadeel p.m.
In mei 2015 is de Wet modernisering Vpb-plicht overheidsondernemingen aangenomen. Dat betekent dat overheidsondernemingen per 1 januari 2016 belastingplichtig zijn voor de vennootschapsbelasting. Met deze wet wil de Nederlandse overheid gelijkheid creëren tussen overheidsondernemingen en private ondernemingen: voor overheidsondernemingen gelden straks dezelfde verplichtingen voor de Vpb als voor private ondernemingen. Om de invoering van de Vpb-plicht succesvol te laten verlopen in onze gemeente hebben wij een traject opgestart dat de volgende fasering kent: Fase 1: Inventariseren vpb-plicht Fase 2: Voorbereiden en maken van beleidskeuzes In een inrichtingsvoorstel worden Vpb-scenario’s en de daarbij behorende Vpb-druk inzichtelijk gemaakt. Fase 3: Implementeren Fase 4: Beheer vpb-geldstroom Fase 5: Aangifte vpb In 2017 zal de eerste Vpb-aangifte worden ingediend over 2016 Fase 1 is inmiddels afgerond. Uit het inventarisatiedocument blijkt dat nader onderzoek noodzakelijk is om de mogelijke vpb-plicht vast te stellen voor de clusters grondexploitatie, vastgoedexploitatie, sport, detachering personeel, haven, snippergroen, markten en kermissen, parkeren en afvalinzameling. Bij samenstelling van de begroting 2016 was het nog niet mogelijk om een indicatie te geven van de financiële gevolgen van de invoering van Vpb. Fase 2 is onderhanden en zal naar verwachting een doorlooptijd hebben tot eind 2015. Pas nadat fase 2 is afgerond zal meer bekend zijn over de vpb-druk en zullen wij u hierover informeren.
Beoogd resultaat: De gevolgen van de herziening Vennootschapsbelasting worden inzichtelijk en geïmplementeerd. Wet Revitalisering Generiek Toezicht De Provincie houdt per 2015 interbestuurlijk toezicht op een aantal (mede-)bewindstaken. Gemeenten moeten vastgestelde toezichtinformatie gaan ontsluiten. De toezichtinformatie betreft een aantal (kwalitatieve en kwantitatieve) indicatoren die door KING zijn opgesteld. De indicatoren zijn nog volop in ontwikkeling. Jaarlijks wordt het aantal beleidsvelden waarvoor indicatoren beschikbaar zijn, verder uitgebreid. 2015 werd gezien als een proefjaar om met gemeenten ervaring op te doen bij het opbouwen van horizontaal toezicht en beschikbaar stellen van informatie. Met de implementatie en structurele verzameling en interpretatie van toezichtinformatie is ambtelijke capaciteit gemoeid. In 2016 borgen we de structurele aanlevering van informatie aan de landelijke database. Deze wordt ontsloten via de site www.waarstaatjegemeente.nl .
Beoogd resultaat: Aanlevering van toezichtinformatie volgens de Wet Revitalisering generiek toezicht
Dividend Bank Nederlandse Gemeenten
structureel nadeel € 51.000
Het dividend van de BNG is structureel begroot op € 91.600. De werkelijke uitkering voor 2015 bedraagt € 41.100. Dit betreft het dividend over het uitkeringsjaar 2014. De meer dan halvering van de Programmabegroting 2016
58
Gemeente Maasgouw dividenduitkering is een gevolg van lagere winstmarges, verminderde verstrekkingen van geldleningen en verschuldigde winstbelasting. De BNG verstrekt geen meerjarig dividendadvies zodat we in de 1e Prorap 2015 deze inkomstenderving van € 50.500 incidenteel hebben geraamd. De Provincie adviseert in haar aandachtspuntenbrief in de meerjarenraming het dividend BNG op maximaal € 0,57 per aandeel te ramen. Ons aantal aandelen bedraagt 72.150 maal € 0,57 is € 41.100. Dit resulteert in een structurele aframing van € 51.000.
BNG Vermogensbeheer
voordeel 2016: € 5.000 voordeel 2017: € 9.000 voordeel 2018: € 15.000 voordeel 2019: € 27.000
BNG Vermogensbeheer beheert onze obligatieportefeuille die we in 2009 gevormd hebben voor belegging van de uitkering door de verkoop van Essent. Deze obligaties hebben verschillende looptijden. De hoogte van de beheervergoeding is gerelateerd aan de omvang van de obligatieportefeuille. De komende jaren worden een aantal obligaties afgelost. Hierdoor wordt de beheervergoeding aan BNG Vermogensbeheer (oorspronkelijk geraamd op € 60.000) evenredig verlaagd. Verder wordt verwezen naar de Financieringsparagraaf in deze begroting.
Actualisatie kapitaallasten
structureel voordeel incidenteel voordeel 2016 incidenteel voordeel 2017 incidenteel nadeel 2018 incidenteel voordeel 2019
€ 190.000 € 375.000 € 140.000 € 28.000 € 73.000
De samenstelling van de productenraming 2016-2019 betekent ook een volledige actualisatie van de investeringsstaat voor de berekening van de kapitaallasten en de toerekening daarvan aan de producten. Met name door de lage marktrente kan een structureel voordeel geraamd worden van € 190.000. Tot begin 2014 financierden we nieuwe investeringen met beschikbare reserves (met name de Essentreserve). Daarna volgde financiering met kasgeldleningen waarbij we enkele malen rentevergoeding ontvingen in plaats van rente verschuldigd waren! Op basis van hogere regelgeving is een maximum gesteld aan financiering met kort geld (< 1 jaar looptijd). Daarom is voor de financiering van nieuwe projecten een vaste geldlening van € 15 miljoen afgesloten (tegen 1,79% met een rentevast periode van 30 jaar). Daarmee is de hoofdoorzaak van genoemd structureel voordeel verklaard. Daarnaast is er door latere realisatie van reeds beschikbaar gestelde kredieten een onderuitputting van kapitaallasten in 2016 van € 375.000 en in 2017 € 140.000. Door met name latere aankoop bestaande WMO-middelen worden de kapitaallasten in 2018 incidenteel hoger. In 2019 dalen de netto-kapitaallasten als gevolg van actualisatie van het MIP en de activastaat. Bespaarde rente voorzieningen Rioolbeheer en Afval
voordeel 2016: € 350.000 voordeel 2017: € 294.000 voordeel 2018: € 248.000 voordeel 2019: € 200.000
Op basis van voorschriften zijn de reserves Rioolbeheer (1 januari 2016: € 8.253.200) en Afval(1 januari 2016: € 564.000) in de jaarrekening 2014 overgeboekt naar een voorziening Rioolbeheer en Afval. Aan genoemde bestemmingsreserves werd de rente toegevoegd. Bij voorzieningen is dit niet toegestaan. Dit betekent een substantieel voordeel van € 350.000 in 2016 aflopend naar € 200.000 in 2019. Deze afname van de rente-opbrengst is een gevolg van de dekking van de jaarlijkse tekorten volgens het GRP uit de voorziening Rioolbeheer omdat we geen kostendekkend tarief hanteren. Uitgaande van het vervallen van rentetoevoeging aan Rioolbeheer is berekend dat de rioolheffing niet extra verhoogd behoeft te worden. De oorzaak hiervan is dat in de periode 2012-2015 de investerings- en exploitatiekosten lager zijn geweest dan geraamd in het GRP. In het GRP 2012-2016 was geraamd dat de voorziening per 1 januari 2016 € 7 miljoen zou bedragen. Door genoemde onderuitputting is er nog € 8,3 miljoen beschikbaar waarmee nagenoeg de gehele rentederving kan worden afgedekt. In voorbereiding is het GRP 2017-2020 waardoor bij de behandeling in de loop van 2016 ook een volledige financiële actualisatie zal plaatsvinden. Programmabegroting 2016
59
Gemeente Maasgouw Reserves en voorzieningen. De gemeente heeft een robuuste Algemene Reserve. Daarnaast is er nog een “appeltje voor de dorst” in de Essent-reserve waarmee ongeveer € 600.000 aan structurele middelen gegenereerd kunnen worden. De overige reserves zijn bestemmingsreserves. Dit betekent dat hieraan in het verleden door de raad een bestemmingsdoel voor aangegeven is. Voorzieningen zijn vreemd vermogen en kunnen derhalve niet herbestemd worden.
Toelichting reserves:(per 1 januari 2016 in totaal € 48.575.400) Algemene reserve € 8.031.300* Er is sprake van een robuuste algemene reserve. De provincie hanteert een verplichte ondergrens van de algemene reserve van € 2,3 miljoen. Het vrij aanwendbare deel van de algemene reserve is per 1 januari 2016 € 5,7 miljoen en vormt een belangrijk onderdeel van de weerstandscapaciteit. Deze weerstandscapaciteit is beschikbaar voor afdekking van de in de paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing zoveel mogelijk gekwantificeerde financiële risico’s. Bij aanwending van de algemene reserve dient wel in de structurele dekking van de rentederving van 4% te worden voorzien. Bovenwijkse voorzieningen € 82.800* De gemeente heeft bouwexploitaties in eigen beheer. Daarnaast beschikken projectontwikkelaars over bouwgrond. Volgens interne en externe afspraken wordt bij daadwerkelijke verkoop van bouwpercelen een bepaalde bijdrage per m2 afgedragen aan de gemeente en gestort in deze reserve. Deze reserve kan nog volledig besteed worden voor bovenwijkse investeringen. Stevolgelden € 163.000* Is nog nader te bestemmen. Essent € 13.984.000* Deze reserve loopt nog op tot circa € 16 miljoen en is afgezonderd voor het genereren van structurele middelen van circa € 600.000. Dit bedrag behoort tot de weerstandscapaciteit.
Bruglening Enexis € 5.029.100* Deze reserve valt gedeeltelijk vrij in 2016 en het overige gedeelte in 2019 en wordt, volgens eerdere besluitvorming, toegevoegd aan de Essentreserve. Dekking kapitaallasten € 20.452.800 Sinds 2010 zetten we de Essentreserve in voor extra afschrijvingen. Bij investeringen maatschappelijk nut (wegen e.d.) worden de uitgaven in het betreffende jaar verrekend met de Essentreserve. Volgens de voorschriften worden bij investeringen economisch nut (met name bouw Brede Scholen en technisch onderhoud gebouwen) de investeringen geactiveerd en komen de volledige kapitaallasten ten laste van de exploitatie. Om het effect van besparingen op de afschrijvingslasten toch mogelijk te maken worden de te dekken investeringsuitgaven vanuit de Essentreserve gestort in een afzonderlijke reserve, de bestemmingsreserve Dekking kapitaallasten. Uit deze reserve valt dan elk jaar een bedrag vrij ten gunste van de exploitatie ter dekking van de daaraan gekoppelde kapitaallasten. Deze reserve is dus volledig beklemd. Pensioenen ex-wethouders € 720.300 Deze reserve voorziet in de dekking van de betalingsverplichtingen van de jaarlijkse pensioenuitkeringen wethouders.
Programmabegroting 2016
60
Gemeente Maasgouw IZA € 57.100* Bestemd voor begeleidingstrajecten. Parkeerfonds € 41.200 Bestemd voor het realiseren van aangewezen parkeervoorzieningen. Toeristische infrastructuur € 10.400 Nader te bestemmen voor uitgaven toeristische infrastructuur. Kwaliteitsfonds RO € 3.600 Resterend bedrag voor aanleg nieuwe natuur. Conclusie Uit deze toelichting op de reserves blijkt dat € 21,2 miljoen van het totaal van € 48,6 miljoen bestemd is voor concrete voorgenomen uitgaven. Het overige bedrag van € 27,4 miljoen is beschikbaar, met deze restrictie dat de renteopbrengst van 4% reeds ten gunste van de exploitatie structureel ingezet is. In bovenstaande toelichting zijn de beschikbare reserves ad. € 27,4 met een * gemarkeerd. Onze reservepositie is substantieel gewijzigd doordat bij de jaarrekening 2014 op basis van de BBVvoorschriften de reserves Rioolbeheer (€ 8,3 miljoen) en Afval (€ 494.000) overgeboekt zijn naar voorzieningen. De voorzieningen bedragen per 1 januari 2016 ruim € 11 miljoen. Zie voor een specificatie de bijlage Reserves en Voorzieningen bij deze programmabegroting.
Belastingen en leges
Bij vergelijking van het belastingniveau (door COELO en de Provincie Limburg) blijkt dat Maasgouw een lage belastingdruk heeft. De gemeente Maasgouw is nummer 2 van Limburgse gemeenten met de laagste lasten (na de gemeente Beesel). De onbenutte belastingcapaciteit (de belasting die we maximaal zouden mogen heffen en de belasting die we daadwerkelijk opleggen) bedraagt bijna € 1,5 mln structureel. Voor de komende jaren is er budgettair een ozb-opbrengstverhoging van 2,5% opgevoerd voor de woningen eigenaren. De rioolheffingen zullen op basis van het GRP toenemen om de lasten te kunnen afdekken. In navolging van het Coalitieprogramma streven we ernaar om in deze periode tot verlaging dan wel handhaving van de ozb-opbrengsten voor niet-woningen (mede afhankelijk van woz-waarde ontwikkeling niet-woningen). Bij vergelijking met omliggende gemeenten blijken weliswaar de woonlasten in Maasgouw laag, maar is er wel sprake van een gemiddeld tarief voor niet-woningen (bedrijfspanden). In de meerjarenbegroting 2016-2019 is de nullijn voor niet-woningen vanaf 2018 ook voor 2019 gehandhaafd. De huidige belastingsystematiek van de perceptiekosten van belastingen is geëvalueerd op basis van kosten in relatie tot effectiviteit. Vastgesteld is dat een eventuele kostenreductie niet mogelijk is. De mogelijkheid om lagere perceptiekosten in te zetten voor belastingverlagingen, is daarmee komen te vervallen. De overige uitgangspunten met betrekking tot gemeentelijke belastingen en leges: - OZB : opbrengstverhoging niet hoger dan ozb-macronorm voor woningen - Rioolheffing : kostendekkend tarief volgens vGRP - Afvalstoffenheffing : max. 100% kostendekkend tarief; inzet overschot afvalreserve - (Water-)toeristenbelasting : bij begroting 2014 is het tarief naar € 1,00 verhoogd; voorstel is om dit tarief handhaven. Een verdere verhoging wordt niet reëel geacht. Programmabegroting 2016
61
Gemeente Maasgouw - Hondenbelasting - Forensenbelasting - Leges
- Parkeerbelasting
: bij begroting 2014 wordt tarief over meerdere jaren verspreid naar € 50 verhoogd; voorstel is om deze stijging aan te houden. Een verdere verhoging wordt niet reëel geacht. : bij de begroting 2013 is besloten een tariefsverhoging van 10% verdeeld over 4 jaar in te voeren; een verdere verhoging wordt niet reëel geacht. : voor WABO-leges en lijkbezorgingsrechten is sprake van een onderdekking van de feitelijke kosten. Desalniettemin is het uitgangspunt om deze leges, net als overige leges, slechts trendmatig te verhogen op basis van prijsindex. : uitgangspunt is gelijkblijvend tarief (dagtarief € 2,50)
Onroerende zaakbelastingen
structureel nadeel € 80.000
De BsGW verzorgt de heffing en inning van gemeentelijke belastingen. De OZB-opbrengsten zijn door de BSGW geactualiseerd. De volgende bijstellingen zijn noodzakelijk: Gebruikers niet woningen aan afname met Eigenaren niet woningen een afname met Totaal lagere inkomsten
- € 45.000 - € 35.000 - € 80.000
Volgens BsGW zijn nagenoeg alle aanslagen over 2014 opgelegd zodat geconstateerd kan worden dat er een daling is van de ozb niet-woningen. Door BsGW is een onderzoek ingesteld en hieruit blijkt dat de Woz waarde van de Clauscentrale afneemt. Essent heeft bezwaar gemaakt tegen de WOZ-waarde 2014. Dit bezwaar is nog in behandeling bij BsGW. In 2013 bedroeg de woz-waarde € 102 mln. en voor 2014 is deze bijgesteld naar € 89 mln. Dit verklaart in hoofdzaak de lagere OZB-opbrengst niet-woningen vanaf 2014. Het bezwaarschrift is gericht op verdere verlaging. De uitkomst is nog niet bekend. In de foto 2016-2019 is met eventuele verlaging geen rekening gehouden. Dit is wel aan te merken als een financieel risico. Uit het onderzoek van de BsGW blijkt verder dat de tijdelijke buitengebruikstelling van de Clauscentrale geen invloed heeft op de verschuldigde ozb niet-woningen gebruiker. Er zijn nog voldoende activiteiten om de centrale gebruiksklaar te houden die dit rechtvaardigen. Een eventuele incidentele aframing van deze ozb-opbrengst is dus niet aan de orde.
Indexering onroerende zaakbelastingen
structureel voordeel v.a.2018: € 60.000 structureel voordeel v.a. 2019: €120.000
Hiervoor is het belastingbeleid beschreven. Van de drie onroerende zaakbelastingen wordt alleen de ozb woningen eigenaren jaarlijks geïndexeerd, met ongeveer 2,5%. De raming vanaf 2018 was nog niet in de meerjarenbegroting opgenomen.
Beoogd resultaat: Een laag gemeentelijk belastingniveau voor burgers en bedrijven in relatie tot het voorzieningenniveau.
Programmabegroting 2016
62
Gemeente Maasgouw
Bezuinigingen In de 1e Prorap 2015 is gerapporteerd over de voortgang van de taakstellende bezuinigingen. In deze begroting is de actuele stand van de resterende taakstellingen opgenomen. De taakstelling ‘Bijdrage brandweer Roermond’ is afgevoerd. In de vorige rapportage is aangegeven dat deze taakstelling structureel verzilverd is en budgettair vertaald in een lagere bijdrage aan de Veiligheidsregio.
Taakstelling
2016
2017
2018
2019
250 80 75 150 223 75 700 40 1.643
250 80 75 150 223 150 700 40 1.718
250 80 75 150 223 150 700 40 1.718
250 80 75 150 223 150 700 40 1.718
(bedragen x € 1.000)
1 2 3 4 5 6 7 8
Regionale samenwerking Realisatie burgerplein Brandweer Kwaliteitsniveau groen verlagen Westrom / afbouw WsW Maatschappelijk vastgoed Herstructurering organisatie & bedrijfsvoering Opleidingen Totaal taakstellingen
Legenda: Taakstelling wordt gerealiseerd Taakstelling wordt mogelijk niet of in mindere mate gerealiseerd Taakstelling wordt niet gerealiseerd
Toelichting per taakstelling: 1. Regionale samenwerking: De taakstelling is grotendeels geëffectueerd en budgettair vertaald door lagere bijdragen aan m.n. verbonden partijen. Van de oorspronkelijke taakstelling van € 250.000 resteert nog een te behalen bedrag van € 30.750 die nog niet geconcretiseerd is. 2. Realisatie burgerplein: De besparing op het facilitair bedrijf ter gedeeltelijke bekostiging van de bouw van het burgerplein is nog niet gerealiseerd. De realisatie van het burgerplein is nog niet in de fase gekomen waarmee door centrale huisvesting kostenreductie mogelijk is. De besparingsmogelijkheden zijn geconcretiseerd en worden gevonden in besparing op kosten van schoonmaak, energie, bode, transport, ict, kopiëren en koffievoorziening. Effectuering van de besparing is aan de orde als het Burgerplein wordt gerealiseerd. 3.Brandweer: De begroting van de Brandweer binnen de Veiligheidsregio (VRLN) was onderverdeeld in oude districten. Binnen dit district is een taakstelling van € 75.000 per 1-1-2016 opgenomen die Maasgouw zou gaan invullen door sluiting van een brandweerkazerne. Inmiddels hebben zich binnen de VRLN diverse ontwikkelingen voorgedaan, zoals een nieuwe financieringsmethodiek op basis van de bijdrage uit het gemeentefonds en een nieuwe regio brede begroting. Ook loopt er een project over de overgang van alle kazernes naar de Veiligheidsregio. Door deze ontwikkelingen gaat de bijdrage aan de VRLN met € 82.000 omlaag. Dit voordeel zal per 1 januari 2017 worden teruggeven over een periode van 3 jaar. In het eerste jaar 33%, in het tweede jaar 67% en vanaf het derde jaar 100%. Dit voordeel zal ten gunste van de bovengenoemde taalstelling ad. € 75.000 worden gebracht zodat deze per 2019 ingevuld is.
Programmabegroting 2016
63
Gemeente Maasgouw 4. Groen: Het omvormen van plantsoenen resulteert in lagere onderhoudskosten voor een bedrag van € 50.000. Het onderhoudsniveau daalt van A/B-kwaliteit in 2013 naar de afgesproken B-kwaliteit in 2014 en volgende jaren. Het restant van de besparing wordt gerealiseerd via omvorming van plantsoenen en het doortrekken van de succesvolle pilot van het wijkteam openbare ruimte door inzet mensen met beperking in arbeidscapaciteit. Eind 2014 was de totale besparing ca. €100.000. In 2015 moet de taakstelling van € 150.000 worden bereikt. Bij de jaarrekening 2015 is er naar verwachting voldoende inzicht om te beoordelen of de taakstelling structureel gerealiseerd kan worden. 5. Westrom / afbouw WSW: In tegenstelling tot de melding in eerdere voortgangsrapportage achten we de kans reëel dat de beoogde taakstelling wordt gerealiseerd. In de 1e Prorap 2015 (Programma Werk, Zorg & Jeugd, pag. 7) wordt in de tabel aangegeven dat de structurele taakstelling op participatie bij invoering van de 3 decentralisaties € 689.700 bedraagt. De taakstelling van € 223.000 maakte budgettair al onderdeel uit van het bedrag van € 689.700. Recent hebben we inzicht in de structurele bijdrage die we meerjarig aan Westrom zijn verschuldigd. Mede als gevolg van de voorgenomen samenwerking met de Risse kan de besparing bij Westrom (op bedrijfsvoering) volledig worden gehaald. 6. Maatschappelijk vastgoed: De taakstelling is niet gerealiseerd. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de besluitvorming op 8 oktober 2015. Bij vaststelling van de programmabegroting 2016 wordt de taakstelling volledig afgeraamd. 7. Bedrijfsvoering & Herstructurering organisatie: Bij de voortgangsrapportage van de 1e Prorap 2015 werd aangegeven dat de taakstellingen ‘herstructurering organisatie’ (€ 300.000) en de taakstelling ‘bedrijfsvoering’ (€ 400.000) in samenhang moeten worden bezien. Met ingang van 2016 zijn deze taakstellingen samengevoegd en ook als 1 bezuinigingspost gemonitord worden.Eerdere invulling van de besparingen (facilitair, wethoudersformatie, versobering arbeidsvoorwaarden en salariskosten) zijn al gerapporteerd. Er resteert nog een te besparen bedrag van € 95.000 structureel. 8. Opleidingen: Er is een duidelijke stijging te zien in de kosten voor opleidingen. We zien in de kosten ook een golfbeweging. Na jaren van onderschrijding is er in 2014 en 201weer sprake van overschrijding van deze post. Steeds vaker kiezen ambtenaren ervoor om hun vakkennis en persoonlijke kwaliteiten te verbeteren door aanvullende opleidingen en trainingen te volgen. De werkgever stimuleert dit ook nadrukkelijk door jaarlijks in de zogenaamde ontwikkelgesprekken in te zoomen op de specifieke behoefte van het individuele personeelslid. Bij de vaststelling van de begroting 2014 is besloten de taakstelling op de post opleidingen ad. € 40.000 te handhaven met dien verstande dat incidentele overschrijdingen wel verklaarbaar kunnen zijn.
Programmabegroting 2016
64
Gemeente Maasgouw
Wat gaat dat kosten?
Programma Financiën en belastingen Bestaand beleid Lasten Nr. Product 913 914 921 922 923 930 931 932 935 936 937
940
960 990
Overige financiële middelen Geldleningen en uitzettingen langer of gelijk aan 1 jaar Uitkeringen gemeentefonds Algemene baten en lasten Uitkering deelfonds sociaal domein Uitvoering Wet WOZ Baten onroerendezaakbelasting gebruikers Baten onroerendezaakbelasting eigenaren Baten forensenbelasting Baten toeristenbelasting Baten hondenbelasting Baten en lasten heffing en invordering gemeentelijke belastingen Saldo van kostenplaatsen Saldo gewone dienst
Realisatie 2014
Raming 2015
Raming 2016
Raming 2017
Raming 2018
Raming 2019
317.917
255.864
263.191
261.599
261.342
261.147
1.297.721
1.253.757
1.098.972
1.092.927
1.051.985
849.946
0
0
0
0
0
0
9.983
748.629-
116.401
396.502
471.833
448.744
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
19.397
3.000
3.000
3.000
3.000
3.000
117.571
1.055.160-
564.644
328.957
156.488
84.623
477.205
0
0
0
0
0
Nieuw beleid Lasten Nr. Product 914 922 960
Realisatie 2014
Geldleningen en uitzettingen langer of gelijk aan 1 jaar Algemene baten en lasten Saldo van kostenplaatsen
Totaal lasten
2.239.794
Raming 2015
Raming 2016
Raming 2017
Raming 2018
Raming 2019
-
-
4.900-
9.200-
15.000-
26.600-
-
-
286.912
248.268-
392.368-
247.254-
-
-
548.475-
587.275-
413.583-
624.266-
291.168-
1.779.745
1.238.242
1.123.697
749.340
Programmabegroting 2016
65
Gemeente Maasgouw Bestaand beleid Baten Nr. Product 913 914 921 922 923 930 931 932 935 936 937
940
960
Overige financiële middelen Geldleningen en uitzettingen langer of gelijk aan 1 jaar Uitkeringen gemeentefonds Algemene baten en lasten Uitkering deelfonds sociaal domein Uitvoering Wet WOZ Baten onroerendezaakbelasting gebruikers Baten onroerendezaakbelasting eigenaren Baten forensenbelasting Baten toeristenbelasting Baten hondenbelasting Baten en lasten heffing en invordering gemeentelijke belastingen Saldo van kostenplaatsen
Realisatie 2014
Raming 2015
Raming 2016
Raming 2017
Raming 2018
Raming 2019
179.602
88.625
139.131
139.131
139.131
139.131
4.820.786
4.348.554
4.081.919
3.891.898
3.559.264
3.447.792
20.922.619
18.134.864
18.685.607
18.470.127
18.494.560
18.562.054
42.653
0
0
0
0
0
0
10.868.493
10.776.027
10.369.988
10.211.595
10.211.595
0
0
0
0
0
0
614.119
679.245
767.245
767.245
767.245
767.245
3.195.942
3.303.914
3.380.914
3.429.914
3.429.914
3.429.914
145.682
150.180
153.180
153.180
153.180
153.180
204.067
206.989
206.989
206.989
206.989
206.989
127.278
129.424
134.424
139.424
139.424
139.424
7.465
3.000
3.000
3.000
3.000
3.000
237.150
506.000
486.500
486.500
486.500
486.500
Nieuw beleid Baten Nr. Product 913
Overige financiële middelen Geldleningen en uitzettingen langer of gelijk aan 1 jaar Baten onroerendezaakbelasting gebruikers Baten onroerendezaakbelasting eigenaren Saldo van kostenplaatsen
Realisatie 2014
Raming 2015
Raming 2016
Raming 2017
Raming 2018
Raming 2019
-
-
50.500-
50.500-
50.500-
50.500-
-
-
208.351-
388.307-
388.307-
478.072-
-
-
45.000-
45.000-
45.000-
45.000-
-
-
35.000-
35.000-
25.000
85.000
-
-
200.000-
200.000-
200.000-
200.000-
Totaal baten
30.497.362
38.419.288
38.276.085
37.338.589
36.931.995
36.858.252
Totaal saldo van baten en lasten
28.257.569
38.710.456
36.496.30
36.100.347
35.808.298
36.108.912
914 931 932 960
Programmabegroting 2016
66
Gemeente Maasgouw Resume totaal saldo van baten en lasten Lasten 2.239.794 291.168Baten 30.497.362 38.419.288 Saldo
Mutaties reserves Lasten Baten Saldo
Resultaat programma 8
28.257.568
38.710.456
1.779.745 38.276.085
1.238.242 37.338.589
1.123.697 36.931.995
749.340 36.858.252
36.496.340
36.100.347
35.808.298
36.108.912
2.286.010 3.378.546 1.092.536
322.645 538.480 215.835
3.039.859 4.141.609 1.101.750
67.680 728.979 661.299
53.771 780.763 726.992
2.110.666 2.469.274 358.608
29.350.104
38.926.291
37.598.090
36.761.646
36.535.290
36.467.520
Programmabegroting 2016
67
Gemeente Maasgouw
4 Paragrafen inzake de financiële positie 4.1. Inleiding In dit hoofdstuk zijn de paragrafen opgenomen waarin de beleidslijnen zijn vastgelegd voor ‘beheersmatige aspecten’. Het doel van deze paragrafen is om onderwerpen die verspreid in de begroting staan, gebundeld weer te geven. Het gaat om de verplichte paragrafen: weerstandsvermogen, onderhoud kapitaalgoederen, financiering, bedrijfsvoering, verbonden partijen, grondbeleid en lokale heffingen. Daarnaast is er de krimpparagraaf en dit jaar voor het eerst de paragraaf Projecten.
4.2 Paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing 4.2.1. Inleiding In de paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing stellen we vast of de financiële positie van Maasgouw robuust genoeg is om onvoorziene tegenvallers op te vangen. Om dat te bepalen zijn twee componenten belangrijk: 1. De risico’s die we als gemeente lopen. Een aantal risico’s is afgedekt door verzekeringen af te sluiten en door samen te werken met andere partijen. De risico’s die niet te verzekeren zijn of verbonden zijn aan de maatschappelijke doelen die we als Maasgouw willen realiseren, moeten we in kaart brengen, proberen te verkleinen en goed bewaken. 2. De ‘weerstandscapaciteit’ (buffer) die er is om de resterende risico’s op te vangen. De weerstandscapaciteit zijn de middelen en mogelijkheden die de gemeente heeft om deze niet begrote risico’s te ondervangen. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om de algemene reserve, de bestemmingsreserves, waarvan de gemeenteraad de bestemming kan wijzigen, en om de nog niet benutte belastingcapaciteit. Deze twee begrippen geven in essentie het begrip ‘risicomanagement’ weer. Een aantal risico’s dekken we af met beheersmaatregelen. Voor de overblijvende risico’s geven we inzicht in de mate waarin de gemeente in staat is om de financiële en niet-financiële gevolgen van risico’s op te vangen. Ook geven we inzicht in de financiële buffer die we daarvoor nodig en beschikbaar hebben. De paragraaf is als volgt opgebouwd: eerst gaan we in op het bestaand beleid rondom weerstandsvermogen; daarna wordt de weerstandscapaciteit geïnventariseerd en dan komen de risico’s aan bod. Op basis hiervan wordt het weerstandsvermogen bepaald.
4.2.2. Beleid Onze gemeente heeft nog geen specifiek beleidskader rondom risicomanagement en weerstandsvermogen vastgesteld. In zo’n beleidskader wordt (naast definiëring van een aantal begrippen) bepaald wat we als risico classificeren, welke ondergrens voor weerstandscapaciteit we hanteren enzovoort. De Provincie heeft in haar recent financieel verdiepingsonderzoek geconstateerd dat een dergelijk beleidskader wenselijk is. We streven ernaar dit beleidskader in het voorjaar 2016 aan de raad aan te bieden. Dit betekent echter niet dat er geen risicomanagement wordt toegepast. In bestaande werkprocessen zijn beheersmaatregelen ingebed die risico’s beperken. Dat doen we bijvoorbeeld door projectmatig werken, afdelingsplannen, functiescheiding, budgethoudersregeling, verbijzonderde interne controle, beveiligingsaudits, geprogrammeerde controles en het afsluiten van verzekeringen. Bij de programmabegroting en de programmarekening actualiseren we elk jaar de risico’s en het weerstandsvermogen. Dit doen we via de bestaande planning & controlcyclus.
Programmabegroting 2016
68
Gemeente Maasgouw
4.2.3. Een inventarisatie van de weerstandscapaciteit In de tabel hieronder zien we hoe de weerstandscapaciteit is opgebouwd.
Onderdelen Weerstandscapaciteit
Omschrijving
Algemene reserve Vrij aanwendbare deel
Dit zijn vermogensbestanddelen die als eigen vermogen zijn aan te merken. Per 1-1-2015 is de algemene reserve € 8.031.300. De Provincie hanteert een verplichte ondergrens van de algemene reserve van € 2.300.000. Deze norm (10% van het genormeerd uitgavenniveau) is van toepassing als er geen sluitend systeem is van risicomanagement. Deze norm houden we aan, in afwachting van het beleidskader ‘risicomanagement en weerstandsvermogen’. Het vrij aanwendbare deel van de algemene reserve is per 1-1-2015 € 5.731.300 Dit is een reserve waaraan de gemeenteraad een bepaalde bestemming heeft gegeven en waarvan de bestemming nog kan wijzigen. Dit heeft dan wel gevolgen voor het budget en de financiering. Dit zijn de privaatrechtelijke eigendommen met een hogere waarde in het economisch verkeer dan de boekwaarde voor zover deze eigendommen direct verkoopbaar zijn. Dit is de ruimte die ombuigingen op de korte (en lange) termijn mogelijk maakt (jaarschijf 2016 meerjarenbegroting 2016-2019). Deze post creëren we om middelen te hebben om nieuwe beleidsinitiatieven (incidenteel of structureel) te bekostigen of om onvoorzienbare, onontkoombare, onuitstelbare tegenvallers op te vangen. Voor incidentele uitgaven is € 25.000 beschikbaar en voor structurele lasten vanaf 2016 € 25.000 Dit zijn inkomsten die nog niet gemaximeerd of kostendekkend zijn. Dit betreft alleen de onroerende zaakbelastingen en sommige leges. De tarieven voor de afvalstoffenheffing en rioolheffing zijn al kostendekkend.
Bestemmingsreserve Vrij aanwendbare deel
Stille reserves
Begrotingsruimte De post onvoorziene uitgaven
De onbenutte belastingcapaciteit
€
Totaal
€ 5.731.300*
€ 19.316.000*
PM € 353.000
€ 25.000
€ 1.465.000 € 26.890.300
Het is relevant om onderscheid te maken tussen incidenteel weerstandsvermogen dat beschikbaar is (voor incidentele tegenvallers op te vangen) en weerstandsvermogen met een structureel karakter. Het incidentele weerstandsvermogen (bestaande uit de reserves) bedraagt * € 25.047.300 Het structurele weerstandsvermogen bedraagt € 1.843.000 Totaal € 26.890.300
4.2.4. Inventarisatie risico’s Een risico is de kans dat een gebeurtenis optreedt, met een (negatief) gevolg voor de betrokkene. We onderscheiden de volgende risico’s: Risicocategorieën 1. Budgettaire risico’s; dit zijn risico’s die o.a. voortvloeien uit het eigen beleid, uit het beleid van een hogere overheid of uit samenwerking met andere instanties. 2. Risico’s op eigendommen; dit zijn bijvoorbeeld risico’s als ontvreemding, schade door brand, storm en water, maar ook risico’s die voortvloeien uit niet bijgestelde onderhouds- en beheersplannen. 3. Risico’s die samenhangen met de bedrijfsvoering; hiermee bedoelen we de informatievoorziening, de administratieve organisatie en de interne controle. 4. Overige risico’s; dit zijn risico’s als imago, politiek, strategie, veiligheid, aansprakelijkheidsstelling, milieu en arbo.
Programmabegroting 2016
69
Gemeente Maasgouw De omvang van een risico proberen we te kwantificeren. Dit doen we door de kans dat iets gebeurt te vermenigvuldigen met het financiële gevolg van deze gebeurtenis.
Enkele uitgangspunten bij de inventarisatie van risico’s We pretenderen niet volledig te zijn. Het is van belang om de belangrijke risico’s te signaleren, deze proberen te verminderen en te monitoren. Risico’s kunnen een belangrijk afwegingscriterium zijn om tot een goed besluit te komen. Met de geschatte omvang bedoelen we de grootte van het financieel gevolg als het risico zich voordoet. We onderscheiden een aantal kansklassen om gradaties aan te brengen in risico’s:
Klasse 1 2 3 4 5
Percentage 10% 20% 50% 70% 90%
Referentiebeeld < of 1 x per 10 jaar 1 x per 5-10 jaar 1 x per 2-5 jaar 1 x per 1-2 jaar 1 x per jaar of >
De 8 belangrijkste risico’s We maken een overzicht van onze ‘top’-risico’s. We geven daarmee vooral aan dat we de belangrijkste risico’s in beeld willen hebben en brengen op deze manier prioritering aan. Na signalering is het van belang de ontwikkeling te blijven monitoren en daar waar mogelijk beheersingsmaatregelen te treffen om de risico’s te verkleinen.
1. Decentralisaties sociaal domein Uitgangspunt voor de decentralisaties is budgettaire neutraliteit. Gezien de korting door het Rijk, de zorgcontinuïteit en de impact van de decentralisaties (transitie en transformatie), is het de vraag of de uitvoering van deze nieuwe taken budgettair neutraal mogelijk is. Om deze redenen wordt voor de verdeling van de kosten van de gezamenlijk inkoop en subsidie jeugdzorg voor 2015 een ‘vereveningsmodel’ gehanteerd door de Midden-Limburgse gemeenten, gebaseerd op de Rijksinkomsten. Dit model, waarbij uitschieters naar boven en beneden verdeeld worden over de gemeenten, is ook het uitgangspunt voor de verdeling van de kosten voor de jeugdzorg voor 2016. Ook bij de uitvoering van de Wmo en de Participatiewet wordt samengewerkt en gezamenlijk ingekocht, maar voor deze decentralisaties geldt geen ‘vereveningsmodel’. Om de risico’s te beperken hebben de Midden-Limburgse gemeenten in 2015 een regionaal regieteam ingericht. Dit team heeft als opdracht te zorgen voor een efficiënte sturing op proces- en kwaliteitsverbetering bij de aanbieders met als doel het maximaliseren van de inzichten op de beleidsdoelstellingen. De samenwerking in het regionale regieteam en met de individuele gemeenten is een groeiproces. Het inkoop- en aanbestedingstraject Wmo voor 2016 vindt plaats in het najaar van 2015, gebaseerd op de bekostigingsmodellen voor 2015. Net als voor de inkoop 2015 wordt ook voor de inkoop Wmo nieuwe taken en Jeugdhulp in 2016 een budgetplafond per aanbieder gehanteerd. Voor 2016 kunnen ook kleinere (lokale) en nieuwe aanbieders toetreden tot de raamovereenkomst. Op basis van de eerste kwartaalrapportages over 2015 is geconcludeerd dat de regionale budgetplafonds naar verwachting niet overschreden worden. De kwartaalrapportages zijn echter nog niet volledig en de gehanteerde gegevens nog niet voldoende betrouwbaar. We blijven koersen op een budgettair neutraal verloop. In de Programmabegroting 2015 is aangegeven dat in dit stadium van de decentralisaties de omvang van het financiële risico nog moeilijk te kwantificeren is. Dat is ook voor 2016 van toepassing. Er wordt een robuuste buffer aangehouden in de vorm van weerstandsvermogen met een indicatief bedrag van € 3 mln., met 70 % kans.
Programmabegroting 2016
70
Gemeente Maasgouw 2. Intergemeentelijke samenwerking / verbonden partijen Door onze transformatie naar regiegemeente zullen we in de toekomst steeds meer uitvoeringstaken onderbrengen bij verbonden partijen. Vaak in de vorm van gemeenschappelijke regelingen. Als we taken afstoten en samenwerkingsverbanden aangaan, wordt op diverse (bedrijfsvoerings-)disciplines efficiënter gewerkt (schaalvoordeel) en is kwaliteit beter geborgd. Maar er zijn ook mogelijke risico’s. De gemeente blijft namelijk beleidsmatig en financieel verantwoordelijk voor deze partijen. We zijn hierbij wel afhankelijk van besluitvorming van de samenwerkingspartners. Het risico bestaat dat aanvullende gemeentelijke bijdragen worden gevraagd door één of meerdere gemeenschappelijke regelingen. De GR MER vormt, vanwege de toekomstig over te hevelen taken, een specifiek aandachtspunt in het kader van risicomanagement. De organisatie-in-wording kan te maken krijgen met onvoorziene aanloopkosten, omdat de begroting van de GR MER nog niet is uitgekristalliseerd. Ook de administratieve organisatie moet nog verder ontwikkeld worden: er wordt gewerkt op basis van een bedrijfsplan en geharmoniseerde (hoofd-)processen worden LEAN beschreven. In de transitiefase worden de ondersteunende bedrijfsvoeringstaken vanuit de drie moedergemeenten geleverd. Afbakening en vastlegging van afspraken in de vorm van een dienstverleningsovereenkomst moet nog plaatsvinden. Werkprocessen, genereren van stuurinformatie, taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden moeten nog verder gefinetuned worden. Bovendien is de ‘bouwfase’ pas afgerond als de overige beoogde taken (bedrijfsvoering en sociaal domein) ook zijn overgeheveld naar de GR MER. De overheveling van taken zal gepaard gaan met initiële investeringen. Daar staat wel tegenover dat door de samenwerking toekomstige meerkosten worden voorkomen. Bovendien wordt een kwaliteitsverbetering doorgevoerd en de continuïteit beter geborgd. We gaan uit van een budgettair neutraal karakter: de kosten van initiële investeringen worden terugverdiend door een besparing in de processen. Ook bij de Veiligheidsregio Limburg Noord (VRLN) is er sprake van diverse ontwikkelingen: harmonisatie van de begroting en huisvesting, het repressief brandweerorganisatieplan en de af te spreken taakverdeling risicobeheersing tussen de VRLN en de MER Omgevingsdienst. In financiële zin betreft het een herschikking van bestaande middelen. De effecten worden binnen de begroting van de VRLN en de bestaande gemeentelijke bijdrage van Maasgouw opgevangen. Verwezen wordt naar het Programma Veiligheid & Handhaving. 3. Bouwgrondexploitaties De afzet van woningen en daarmee de afzet van bouwpercelen is beperkt. Dit wordt veroorzaakt door de stagnerende woningmarkt. Aanleiding van de stagnatie is de kredietcrisis, demografische ontwikkelingen, aangescherpte richtlijnen voor hypotheekverstrekkers en beperktere mogelijkheden van woningcorporaties. In Maasgouw ligt het risico van de stagnerende afzet voor de meeste plannen bij andere partijen. Dat zijn in dit geval projectontwikkelaars. De risico’s voor de gemeente met betrekking tot de grondexploitatie zijn dat ze de bedongen bijdragen later of niet ontvangen en dat de geplande woningbouw niet wordt gerealiseerd. Risico’s zijn per bouwplan geactualiseerd en beschreven in de paragraaf grondbeleid. De eerder aangevulde reserve ontwikkelingsbedrijf is inmiddels grotendeels ingezet om de tekorten of lagere opbrengsten van de bijgestelde plannen financieel af te dekken. We proberen qua ontwikkelen maximaal aan te sluiten op de vraag van de markt. Bij aanhoudende stagnatie zal een verdere neerwaartse bijstelling moeten plaatsvinden. Vooruitlopend op deze mogelijke bijstelling wordt voor afboeking rekening gehouden met een bedrag van € 850.000 (50% van de verwachte boekwaarde ultimo 2015). Dit bedrag is beschikbaar binnen de algemene reserve. Daarnaast kunnen er nog claims door projectontwikkelaars worden ingediend. De omvang van het (resterende) risico is niet in te schatten en wordt op PM gesteld. 4. Open-eind-budgetten Er zijn financiële risico's bij enkele 'open-eind-budgetten' en de voorzieningen die hieraan verwant zijn. Het gaat hier bijvoorbeeld om leerlingenvervoer, Wet werk en Bijstand en WMO (individuele voorzieningen en hulp bij het huishouden). Hoeveel aanvragen er voor deze voorzieningen ontvangen worden is nu moeilijk in te schatten. Een voorziening moet verstrekt worden als de aanvraag voldoet aan de criteria. Omvang risico PM.
5. Vestingwerken De Raad van Arbitrage (verder RvA) heeft uitspraak gedaan in het door de gemeente ingestelde hoger beroep in de zaak met aannemer Vissers Ploegmakers. Via een aparte raadsinformatiebrief is de raad daarover nader geïnformeerd. De uitspraak houdt in dat de vorderingen over en weer opnieuw door de Programmabegroting 2016
71
Gemeente Maasgouw RvA zijn beoordeeld, waarbij er nu een uitspraak ligt welke licht in het voordeel van de gemeente is. Er waren echter twee belangrijke punten waarop de gemeente beroep heeft ingesteld. Enerzijds ging dat om de verdeling van de kosten voor het herstel van de gracht en anderzijds om de hoogte van deze herstelkosten. In eerste aanleg heeft de RvA geoordeeld dat de gemeente voor de helft (50%) de kosten van het herstel van de gracht zou moeten dragen omdat, naar de mening van de RvA, kwel na oplevering de lekkage verergerd zou hebben. Dat argument heeft de gemeente in beroep weten te weerleggen. Nu echter heeft de RvA geoordeeld dat het ontwerp van de grachtbodem (van Taken) onvoldoende robuust (niet sterk/dik genoeg) zou zijn. Om die reden heeft de RvA geoordeeld dat de kostenverdeling tussen aannemer en gemeente gelijk dient te blijven (50%-50%). Het tweede punt gaat om de hoogte van de herstelkosten van de gracht. In eerste aanleg heeft de RvA die zelf vastgesteld op € 225.000, terwijl Tauw deze geraamd heeft op € 625.000. In beroep heeft de RvA geen uitspraak hierover gedaan maar verwezen naar een zogenaamde schadestaatprocedure. In deze procedure gaat het nog uitsluitend om de hoogte van het herstelbedrag. De gemeente heeft haar stuk in het kader van de schadestaatprocedure ingediend. Ten tijde van het schrijven van deze risicoparagraaf wordt het stuk dat de aannemer zal indienen op korte termijn verwacht. Daarna volgt nog een zitting en vervolgens de definitieve uitspraak. Taken heeft op haar beurt de gemeente betrokken in een procedure. Noodgedwongen heeft de gemeente daarom een tegenvordering tegen Taken ingesteld. Pogingen om met Taken in der minne te schikken zijn (vooralsnog) niet gelukt. Er zit, indien er niet tot een schikking kan worden gekomen, voor de gemeente niets anders op dan de door Taken ingestelde procedure verder te doorlopen. Taken heeft recent nogmaals getracht om te komen tot een schikking, dit nadat de gemeente haar tegenvordering had ingediend. De onderhandelingen daarover lopen nog. Komen partijen niet tot elkaar dan zal de procedure worden voortgezet. Een risico indicatie is op dit moment niet te geven, noch ten aanzien van hoogte, noch ten aanzien van kans. In de kwantificering is daarom p.m. opgenomen. 6. OML Per juli 2013 is Maasgouw toegetreden tot OML. Onderdeel van de toetreding is o.a. een garantstelling van € 126.000 voor de achtergestelde lening van de Provincie Limburg. Daarnaast is er een aandeel in de garantstelling van de BNG kredietfaciliteit van € 500.000. De garantstelling kan worden aangesproken als OML niet aan haar rente- en aflossingsverplichtingen kan voldoen als bedrijfskavels niet worden verkocht. Tot dusver heeft OML aan haar betalingsverplichting gedaan en is de garantstelling niet aangesproken. De deelnemende gemeenten monitoren actief op basis van rapportages. Doordat de afname van bedrijfskavels stagneert, neemt het risico toe dat de (volledige) garantstelling aangesproken gaat worden. Bovendien is per ultimo 2016 herfinanciering aan de orde. De huidige kredietverstrekker (BNG) zal daarbij bereid zijn tot herfinanciering als de aandeelhouders (de 5 deelnemende gemeenten) risicodragend participeren. We schatten het risico in op 50% van € 626.000 .
7. Doelgroepenvervoer De opzet van het nieuwe doelgroepenvervoer wordt flexibel, om zodoende de verschillende vervoersvormen vroeg of laat in één model in te laten stappen. Daarbij heeft het organiseren van een eensluidende opvolger voor Regiotaxi per 11 december 2016 prioriteit. De samenwerking tussen gemeenten en met de provincie gaat goed en het projectbudget van € 0,15 per inwoner per gemeente, was tot dusver voldoende. Gezien de tijdsdruk op deze planning en de hiervoor noodzakelijk capaciteit, wordt verwacht dat een beroep wordt gedaan op aanvullende middelen voor de voorbereiding. Dat leidt naar verwachting tot een verhoging van het bedrag per inwoner naar € 0,30. De aanbesteding van het vervoer vindt medio februari 2016 plaats. De inschatting is dat de kosten voor het doelgroepenvervoer toenemen als gevolg van de aanbesteding. Het nieuwe bedrag is op dit moment niet aan te geven.
8. Ozb-opbrengsten De jaarlijks te genereren ozb-opbrengst is onder meer afhankelijk van de woz-waarde-ontwikkeling van het woningen- en niet-woningenbestand binnen onze gemeente. Deze waarde kan jaarlijks fluctueren. Essent heeft een bezwaarschrift ingediend tegen de huidige waardering van de Clauscentrale vanwege het feit dat deze centrale niet in gebruik is. Een eventuele afwaardering heeft een substantiële impact op de totale woz-waarde van niet-woningen. Het netto financiële effect (na Programmabegroting 2016
72
Gemeente Maasgouw correctie van de inkomstenmaatstaf van de algemene uitkering) bedraagt max. € 110.000 structureel. De bezwaarprocedure is nog lopende, dus een uitkomst is nog niet bekend. We schatten het risico in op 50-50.
Enkele risico’s maken géén deel (meer) uit van de toprisico’s: Handhaving Edelchemie Bestuursrechtelijke handhaving: Handhaving WABO wetgeving Edelchemie heeft op eigen initiatief de constructief onveilige bouwwerken en situaties op het terrein verholpen. Het betrof het slopen van de procesinstallaties en de ovensectie. Er zijn hekwerken geplaatst rondom het terrein en rondom de vrij liggende bassins. De kosten van deze werkzaamheden heeft Edelchemie zelf gedragen. In afwachting van een nieuwe ontwikkeling op het terrein (bijvoorbeeld verkoop aan een derde partij) wordt het handhavingstraject gepauzeerd. Momenteel is er geen concreet zicht op verkoop van het terrein of een nieuwe ontwikkeling. De geraamde kosten voor de bestuurlijke handhaving van € 1 miljoen zullen naar verwachting niet benut hoeven te worden. De enige kosten bestaan momenteel uit uitvoeringskosten (huur materieel) en kosten voor externe advisering. Deze uitgaven blijven beperkt tot enkele duizenden euro’s. Met de Provincie Limburg is overeengekomen dat de kosten van de bestuursrechtelijke handhaving onder het bestuurlijk akkoord vallen. Dit betekent dat, indien kostenverhaal op de overtreder niet afdoende is, een (mogelijke) bijdrage van het Rijk en de (mogelijke) opbrengsten uit de gebiedsontwikkeling worden aangesproken. Afhankelijk van het vervolgtraject zal bezien moeten worden in hoeverre deze bestuurlijke afspraak nog relevant is voor het bestuursrechtelijke handhavingstraject van de Wabowetgeving.
Bewaking en beveiliging De kosten van bewaking en beveiliging worden door de gemeente Maasgouw in rekening gebracht bij Edelchemie. Deze kosten bedragen circa € 1,2 miljoen. Ook deze kosten vallen onder het bestuurlijk akkoord. Daarom wordt eerst kostenverhaal toegepast. Vervolgens wordt bezien of de (resterende) kosten gedekt kunnen worden uit een (mogelijke) bijdrage door het Rijk en/of de (mogelijke) opbrengsten uit de gebiedsontwikkeling. In de risicoparagraaf is daarom een risicoprofiel van 10% opgenomen voor deze kosten.
Bodem- en grondwaterverontreiniging De Provincie Limburg is het traject gestart om te komen tot een sanering van de bodem- en grondwaterverontreiniging onder en afkomstig van het terrein van Edelchemie. De onderzoeks- en saneringsverplichting is gebaseerd op de Wet bodembescherming. De Provincie Limburg is bevoegd gezag voor deze wet. Voor de gemeente Maasgouw komen geen kosten voort uit dit handhavingstraject. Het risico wordt daarom opgenomen als 0%. De kosten worden volledig gedragen door de Provincie Limburg en/of het Rijk.
Handhaving Milieu Service Zuid Vanwege overtredingen van de vergunningen heeft de gemeente Maasgouw een handhavingstraject opgestart bij Milieu Service Zuid in Maasbracht. In maart en augustus 2015 is er bestuursdwang toegepast om een risicovolle overtredingssituatie te beëindigen. De gemeenteraad heeft voor deze handhavingsacties in totaal € 1,4 miljoen beschikbaar gesteld. De werkelijke kosten zijn afhankelijk van de hoeveelheden afgevoerd materiaal. Ten tijde van opstellen van dit document was de bestuursdwang nog in uitvoering en was het nog niet mogelijk om de feitelijke kosten vast te stellen. Uitgangspunt is dat de kosten van de bestuursdwang verhaald worden op de overtreder(s). Voor de kosten van de bestuursdwang uitgevoerd in maart 2015, zijnde circa € 300.000, heeft de gemeente Maasgouw inmiddels beslag laten leggen op de bezittingen van de betrokken rechts- en natuurlijke personen. De kans bestaat dat echter dit kostenverhaal op de overtreder(s), evenals het kostenverhaal van de bestuursdwang in augustus, niet of niet geheel slaagt. Dit moet blijken uit de (nog te volgen) juridische procedures.
Programmabegroting 2016
73
Gemeente Maasgouw In een bestuurlijk akkoord met de provincie Limburg is vastgelegd dat de kosten die resteren na kostenverhaal tot € 1 miljoen gelijk verdeeld worden tussen de Provincie en de gemeente. Voor het bedrag boven € 1 miljoen neemt de Provincie tenminste de helft voor haar rekening. Het gereserveerde budget bedraagt € 1.400.000. Het maximale risico voor de gemeente Maasgouw bedraagt 50% van dit bedrag, derhalve € 700.000. Dit risico is volledig afgedekt binnen het gevoteerde krediet. Krimp Door demografische ontwikkelingen daalt het aantal inwoners en verandert de samenstelling van de bevolkingsopbouw. Het aantal ouderen neemt toe (‘vergrijzing’) en het aantal jongeren neemt af (‘ontgroening’). De omvang van de krimp is tot nu toe redelijk beperkt, maar de prognoses zijn negatief. De krimp heeft verschillende financiële effecten: 1. Een direct financieel gevolg van krimp is een afnemende algemene uitkering. 2. De veranderende bevolkingssamenstelling leidt tot andere behoeften op het gebied van sportparken, scholen en accommodaties. Deze ‘omvorming’ kost geld. In het kader van ‘harmonisatie van het accommodatiebeleid’ hebben wij al op deze trend geanticipeerd. Op termijn blijven er mogelijk minder accommodaties over met lagere kosten. Maar de omvorming brengt misschien ook eenmalige investeringskosten met zich mee en een daling van huurinkomsten. 3. De groeiambities voor de woningbouw moeten naar beneden worden bijgesteld. In financiële zin is dit risico afgedekt Voor een verdere uitwerking verwijzen we naar de aparte krimpparagraaf. Taakstellingen In de meerjarenbegroting 2015 was er sprake van een aantal taakstellingen die mogelijk niet gerealiseerd zouden worden. Deze worden in het programma Financiën actief gemonitord. In 2015 en ook bij deze begroting 2016 worden een taakstellingen heroverwogen. De nu nog resterende taakstellingen in onze begroting zijn reëel en worden naar verwachting gerealiseerd.
Kwantificering risico’s We willen het totale financiële effect van deze risico’s weten. Dit hebben we nodig om vast te stellen of onze financiële buffer voldoende is. In de tabel hieronder is het financieel effect berekend. Omdat we een aantal risico’s niet kunnen inschatten, houden we hiervoor PM posten aan. Niet alle risico’s komen tegelijk voor. Ook zijn de gevolgen van de risico’s niet altijd maximaal. Het geld dat nodig is om de risico’s op te kunnen vangen is daarom minder dan alle risico’s bij elkaar opgeteld. Een praktische methode om het effect te berekenen is het maximale risico te vermenigvuldigen met de kans dat dit risico zich voordoet. In de tabel hieronder zijn zoveel mogelijk risico’s gekwantificeerd.
Kwantificering risico’s
Risico
Geschatte
Geschatte kans Financieel effect
omvang (€)
(%)
Decentralisaties sociaal domein
3.000.000
van de risico’s (€) 70%
2.100.000
Intergemeentelijke samenwerking / verbonden partijen
PM
Bouwgrondexploitaties
PM
Open – eind – budgetten
PM
Vestingwerken
PM
OML
626.000
50%
Doelgroepenvervoer
313.000 PM
OZB opbrengsten
110.000
Totaal
3.736.000
50%
55.000 2.468.000
Het maximale kwantificeerbare risico bedraagt € 2.468.000. Programmabegroting 2016
74
Gemeente Maasgouw
4.2.5.Bepaling weerstandsvermogen Voor de bepaling van het weerstandsvermogen kan de formule hieronder worden gebruikt. Weerstandsvermogen =
Beschikbare weerstandsbuffer Risico’s
Ondergrens norm weerstandscapaciteit Bij de vaststelling van de financiële beleidsuitgangspunten is bepaald dat de algemene reserve minimaal het niveau houdt van 10% van het ‘genormeerde uitgavenniveau’ (GUN). Dat is ongeveer € 2,3 mln. In de tabel hieronder is de waardering van het weerstandsvermogen aangegeven. Weerstandsvermogen >2 1,4 -2 1 – 1,4 0,8 - 1 0,6 -0,8 < 0,6
Betekenis uitstekend ruim voldoende voldoende matig onvoldoende ruim onvoldoende
Conclusie De beschikbare weerstandsbuffer van de gemeente Maasgouw is circa € 27 mln te verdelen in een incidentele buffer van € 25 mln en een structurele buffer van € 1,84 mln. Het kwantificeerbare financiële effect van de risico’s is berekend op afgerond € 2,47 mln. Daarnaast zijn er ook nog een aantal risico’s als PM-post opgenomen. Die kunnen we (nog) niet kwantificeren. Ondanks dat we nog geen kadernota risicomanagement hebben vastgesteld en een minimum omvang van het gewenste weerstandsvermogen hebben bepaald, kunnen we concluderen dat de weerstandsbuffer dusdanig robuust is dat we er de waardering ‘uitstekend’ aan kunnen geven.
4.2.6 Kengetallen Een deugdelijke en transparante begroting is in het belang van de horizontale controle door de raad op de financiële positie van de gemeente. Sommige te presenteren informatie is vastgelegd in het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV). Door de Adviescommissie Vernieuwing BBV is geconstateerd dat de financiële informatie die de raad krijgt – nog altijd – technisch en complex is. Om dit te verbeteren heeft de commissie Vernieuwing BBV in 2014 voor zijn advisering een zevental uitgangspunten opgesteld, waarbij de rode draad is de versterking van de horizontale verantwoording. Een eerste resultaat is inmiddels vastgesteld en betreft de invoering van een verplichte basisset van 5 financiële kengetallen in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing met ingang van de begroting 2016. Met ingang van de begroting 2016 gaat het om de volgende verplichte kengetallen: 1. Schuldquote: a. Netto schuldquote; b. Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen; 2. Solvabiliteitsratio; 3. Kengetal grondexploitatie; 4. Structurele exploitatieruimte; 5. Belastingcapaciteit. In de voorschriften is aangegeven hoe de kengetallen moeten worden berekend, zodat de kengetallen over de verschillende jaren, maar ook voor de gemeenten onderling, vergelijkbaar zijn. Voor Maasgouw leiden de voorschriften tot de volgende kengetallen en waardering:
Programmabegroting 2016
75
Gemeente Maasgouw Rekening 2014
Kengetallen:
Begroting 2015:
Begroting 2016:
%
%
%
1) Netto Schuldquote:
-37
-51
-51
Netto Schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen:
-45
-45
-62
2) Solvabiliteitsratio:
63
63
48
3) Grondexploitatie:
4
4
3
4) Structurele exploitatieruimte:
-11
-6
-4
5) Belastingcapaciteit:
81
84
83
Beoordeling kengetallen De mate waarbij een tegenvaller kan worden bijgestuurd, wordt ook wel de wendbaarheid van de begroting genoemd. Wanneer een gemeente te maken heeft met een hoge schuld en de structurele lasten hoger zijn dan de structurele baten en de woonlasten al relatief hoog zijn, dan is er minder ruimte om te kunnen bijsturen. Uit de beschrijving van de verschillende kengetallen (zie hierna) blijkt dat een afzonderlijk kengetal nog weinig zegt over hoe de financiële positie moet worden beoordeeld. Zo hoeft een hoge schuld geen nadelig effect te hebben op de financiële positie, maar is dat afhankelijk of en wat er aan eigen vermogen en baten tegenover die schuld staat en hoe groot de kans is dat de schuld weer wordt afgelost. Noch hoeft een tegenvallende ontwikkeling van de grondprijs een negatieve invloed te hebben indien de structurele exploitatieruimte groot is of men over voldoende ruimte in belastingcapaciteit beschikt, omdat er dan ruimte is om tegenvallers op te vangen. Het is dus niet mogelijk om een individueel kengetal te gebruiken voor de beoordeling van de financiële positie. De kengetallen zullen altijd in samenhang moeten worden bezien, omdat ze alleen gezamenlijk en in hun onderlinge verhouding een goed beeld kunnen geven van de financiële positie van een gemeente. Op basis van de bovenstaande kengetallen kunnen de volgende conclusies worden getrokken met betrekking tot de financiële positie van onze gemeente: 1) De gemeente heeft een gezonde schuldpositie aangezien meer middelen bij derden worden uitgezet dan aan schulden aanwezig zijn. 2) De gemeente heeft voldoende middelen om aan haar verplichtingen te voldoen. 3) De grondexploitatie heeft een geringe invloed op de financiële positie. 4) De structurele exploitatieruimte is negatief, maar de gemeente heeft nog voldoende onbenutte belastingcapaciteit om hogere inkomsten te genereren. 5) De woonlasten voor de burgers worden beperkt gehouden – er is nog voldoende ruimte om in de toekomst eventuele belastingverhogingen door te voeren. De verplichte kengetallen maken het gemakkelijker om inzicht te krijgen in de financiële positie van de gemeente, zowel door de jaren heen als ook in vergelijking met andere gemeenten. Daarmee leveren deze kengetallen ook een bijdrage aan de kaderstellende en controlerende rol van de raad. De kengetallen maken inzichtelijk(er) over hoeveel (financiële) ruimte de gemeente beschikt om structurele en incidentele lasten te kunnen dekken of opvangen. Ze geven zodoende inzicht in de financiële weerbaar- en wendbaarheid. Hoe de kengetallen in relatie tot de financiële positie moeten worden beoordeeld is voorbehouden aan het horizontale controle- en verantwoordingsproces van de betrokken gemeente. Voor de beoordeling van de financiële positie is het belangrijk dat zowel naar de balans als naar de exploitatie wordt gekeken. In de kengetallen structurele exploitatieruimte en belastingcapaciteit komt tot uitdrukking of de gemeente over voldoende structurele baten beschikt, en welke mogelijkheid er is om de structurele baten op korte termijn te vergroten. De kengetallen netto schuldquote en netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen, solvabiliteitsratio en grondexploitatie hebben betrekking op de balans.
Programmabegroting 2016
76
Gemeente Maasgouw Hieronder wordt per kengetal weergeven welke verhouding wordt uitgedrukt en wat het kengetal inhoudt. Netto Schuldquote/Netto Schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen Hoe hoger de schuld, hoe hoger de netto schuldquote. De netto schuldquote geeft inzicht in het niveau van de schuldenlast van de gemeente ten opzichte van de eigen middelen. Het geeft zodoende een indicatie in welke mate de rentelasten en aflossingen op de exploitatie drukken. Een hoge netto schuldquote hoeft op zichzelf geen probleem te zijn. Of dat het geval is valt niet direct af te leiden uit de netto schuldquote zelf, maar hangt af van meerdere factoren. Zo kan een hoge schuld worden veroorzaakt doordat er leningen zijn afgesloten en die gelden vervolgens worden doorgeleend aan bijvoorbeeld woningbouwcorporaties die op hun beurt weer jaarlijks aflossen. In dat geval hoeft een hoge schuld geen probleem te zijn. Om inzicht te verkrijgen in hoeverre er sprake is van doorlenen wordt de netto schuldquote zowel in- als exclusief doorgeleende gelden weergegeven (netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen). De netto-schuldquote wordt berekend door het totaal van de vaste schulden, de vlottende schulden minus de financiële vaste activa en alle vlottende activa exclusief de voorraden te delen door het totaal van de baten exclusief mutaties reserves. Normaal bevindt de netto schuldquote van een gemeente zich ergens tussen de 0% en 100% (groen). Afhankelijk of een gemeente net grote investeringen achter de rug heeft, is de netto schuldquote hoger of lager. Op het moment dat de netto schuldquote boven de 100% komt springt het licht op oranje. Boven de 130% springt het licht op rood, er is dan sprake van een zeer hoge schuld. De norm houdt in dat een gemeente een netto schuldquote ruim onder de 130% moet hebben om bij een grote investering of voor het opvangen van de gevolgen van een recessie niet boven dit plafond uit te stijgen. Vandaar dat het licht al boven de 100% op oranje staat. De netto schuldquote (gecorrigeerd voor alle leningen) voor onze gemeente is negatief. Dit wil zeggen dat de door de gemeente aangetrokken middelen volledig zijn uitgezet bij derden. Daarnaast zijn ook nog eigen middelen uitgezet bij derden. Solvabiliteitsratio Dit kengetal geeft inzicht in de mate waarin de gemeente in staat is aan haar financiële verplichtingen te voldoen. Indien er sprake is van een forse schuld én veel eigen vermogen (het totaal van de algemene en de bestemmingsreserves), hoeft een hoge schuld geen probleem te zijn voor de financiële positie. Daar is bijvoorbeeld sprake van indien een lening is aangegaan omdat het eigen vermogen niet liquide is (omdat het vast zit in bijvoorbeeld een gemeentehuis of dat er andere investeringen mee zijn gefinancierd). Hoe hoger de solvabiliteitsratio, hoe groter de weerbaarheid van de gemeente. De mate van weerbaarheid geeft in combinatie met de andere kengetallen een indicatie over de financiële positie van een gemeente. De solvabiliteitsratio drukt het eigen vermogen uit als percentage van het totale vermogen (eigen en vreemd vermogen). Het eigen vermogen bestaat uit de algemene reserve, bestemmingsreserves en het resultaat. Hoe hoger het percentage hoe beter de gemeente is toegerust om verplichtingen na te komen. Bij een solvabiliteitsratio van lager dan 20% bevindt de gemeente zich op glad ijs. In het bedrijfsleven worden ondernemingen als financieel gezond aangemerkt wanneer de solvabiliteitsratio tussen de 25% en 40% bedraagt. De solvabiliteitsratio van onze gemeente is voor 2016 ruim 40%. Reden voor de daling t.o.v. 2015(63%) is het feit dat de reserve riolering als gevolg van BBVvoorschriften niet meer gerekend wordt tot het eigen vermogen, maar tot het een voorziening (vreemd vermogen). Geconcludeerd kan worden dat onze gemeente financieel gezond is en ruimschoots aan haar financiële verplichtingen kan voldoen. Kengetal Grondexploitatie De afgelopen jaren is landelijk gebleken dat de grondexploitatie een forse impact kan hebben op de financiële positie van een gemeente. Indien een gemeente leningen heeft afgesloten om grond te kopen voor een (toekomstige) woningbouwproject heeft zij een schuld. Bij de beoordeling van een dergelijke schuld is het van belang om te weten of deze schuld kan worden afgelost wanneer het project wordt uitgevoerd. Van de opbrengst van de grondexploitatie kan immers de schuld worden afgelost. Het kengetal grondexploitatie geeft aan hoe groot de grondpositie (boekwaarde van de grondexploitatie) is ten opzichte van de totale baten exclusief mutaties reserves. Programmabegroting 2016
77
Gemeente Maasgouw
Wanneer de grond tegen de prijs van landbouwgrond is aangekocht, loopt een gemeente relatief gering risico. Het is dus belangrijk om te kunnen beoordelen of er een reële verwachting is of de grondexploitatie kan bijdragen aan de verlaging van de schuld. Staat de grond tegen een te hoge waarde op de balans en moet die worden afgewaardeerd dan leidt dit tot een lager eigen vermogen en dus een lagere solvabiliteitsratio. De accountant beoordeeld ieder jaar of de gronden tegen de actuele waarde op de balans zijn opgenomen en of een eventueel gevormde voorziening van voldoende omvang is. Hoe lager de ratio hoe minder invloed het grondbedrijf heeft op de exploitatie. Het becijferde kengetal grondexploitatie voor onze gemeente daalt tot zo’n 3%. Dit wil zeggen dat de grondexploitatie een relatief geringe impact heeft op de financiële positie. Structurele exploitatieruimte Voor de beoordeling van het structurele en reële evenwicht van de begroting wordt onderscheid gemaakt tussen de structurele en incidentele lasten. Bij incidentele baten en lasten gaat het om eenmalige zaken die zich gedurende maximaal drie jaar voordoen. Voorbeelden van structurele baten zijn de algemene uitkering en de eigen belastinginkomsten. Bij structurele lasten zijn dat bijvoorbeeld de personeelslasten, kapitaallasten en bijdragen aan gemeenschappelijke regelingen. Een begroting waarvan de structurele baten hoger zijn dan de structurele lasten is meer flexibel dan een begroting waarbij de structurele baten en lasten in evenwicht zijn. Bij een ratio van 100% zijn de structurele baten gelijk aan de structurele baten. Bij een ratio lager dan 100% is de gemeente structureel niet in evenwicht. Als de ratio hoger is dan 100% zijn de structurele baten toereikend om de structurele lasten (waaronder de rente en aflossing van een lening) te dekken. Hoe hoger het percentage hoe flexibeler en beter toegerust de gemeente is om in te springen op wijzigende omstandigheden. De relevantie van dit kengetal voor de beoordeling van de financiële positie schuilt erin dat het van belang is om te weten welke structurele ruimte een gemeente heeft om de eigen lasten te dragen, of welke structurele stijging van de baten of structurele daling van de lasten daarvoor nodig is. De kengetallen moeten daarbij in samenhang worden bezien. Wanneer bijvoorbeeld de grondexploitatie er niet toe bijdraagt om de schuldpositie te verminderen en de structurele exploitatie ruimte negatief is, geeft het kengetal belastingcapaciteit inzicht in de mogelijkheid tot hogere baten. Hoewel de structurele exploitatieruimte negatief is, is er nog voldoende ruimte in de onbenutte belastingcapaciteit om inkomsten te verhogen. Belastingcapaciteit De OZB is de belangrijkste eigen belastinginkomsten van een gemeente. De ruimte die een gemeente heeft om zijn belastingen te verhogen wordt vaak gerelateerd aan de totale woonlasten. verstaan de OZB Het Coelo publiceert deze lasten ieder jaar in de Atlas van de lokale lasten. Onder de woonlasten worden en de rioolheffing en afvalstoffenheffing voor een woning met gemiddelde WOZ-waarde in de gemeente. De reden dat tevens wordt gekeken naar de riool- en afvalstoffenheffing is dat deze heffing maximaal kostendekkend mag zijn. In het geval dat de heffing lager dan kostendekkend wordt vastgesteld is er sprake van belastingcapaciteit die niet wordt benut. De belastingcapaciteit van gemeenten wordt berekend door de totale woonlasten van meerpersoonshuishoudens in jaar t te vergelijken met het landelijk gemiddelde in jaar t-1. Volgens het Coelo bedragen de gemiddelde woonlasten in Nederland voor 2013 € 697, 2014 € 704 en voor 2015 € 716. Uit de becijferde kengetallen blijkt dat onze gemeente de woonlasten voor de burgers beperkt wil houden. Er is nog voldoende ruimte om in de toekomst de belastingen te verhogen.
Programmabegroting 2016
78
Gemeente Maasgouw
4.3 Onderhoud Kapitaalgoederen In deze paragraaf lichten we de belangrijkste investeringen in het beheer van de openbare ruimte van de gemeente toe gebaseerd op de volgende beheerplannen: Beleidskaders Wegen en Groen 2015-2018 (18 december 2014) vGRP notitie 2013-2016 ( 20 december 2012) Beheerplan civieltechnische kunstwerken 2013-2016 (28 maart 2013) Beleidsplan Openbare Verlichting 2014-2018 (raad 19 december 2013) Beheerplan Gebouwen 2013-2016 (28 maart 2013) Tractieplan voertuigen wijkteam. Beleidskaders Wegen en Groen 2015-2018 (18 december 2014) Het beheerplan voor onderhoud van Wegen en Groen is geactualiseerd en vastgesteld. Het kwaliteitsniveau is vertaald in de meerjarenbegroting. Voor wegen en groen is dit kwaliteit B (Basis) volgens landelijke CROW normen. Er is rekening gehouden met de bezuinigingstaakstelling volgens de besluitvorming bij de begrotingsvaststelling 2013 (vanaf 2015 €150.000 bezuinigen op groen). Het onderhoud wordt uitgevoerd volgens deze aangepaste plannen. In de begroting 2015 is het budget voor onderhoud wegen structureel bijgeraamd met € 271.000 tot € 1.155.000. Voor het onderhoud van groen is het budget (excl. kapitaallasten) verlaagd van € 893.000 in 2013 naar € 843.000 in 2014 naar € 743.000 vanaf 2015. Reconstructieplannen komen voort uit het meerjarig investeringsplan (MIP). Aan de hand van jaarlijkse visuele inspecties en datagegevens uit het vGRP worden de prioriteiten jaarlijks vertaald in een investeringsplan. De volgende reconstructieprojecten zijn voor 2016 gepland. Reconstructie Stationsweg Brachterbeek. In 2016 zal gestart worden met de reconstructie van deze doorgaande weg in Brachterbeek. In de begroting 2016 is hiervoor een bedrag van € 380.000 voor wegen en € 853.000 voor riolering gereserveerd. Reconstructie Baarstraat, Eind Thorn. In 2016 zullen deze wegen gereconstrueerd worden. In het JIP is een bedrag van € 242.000 voor wegen en € 500.000 voor riolering opgenomen. Aanleg fietspad Brouwerstraat Maasbracht Het fietspad aan de oostzijde van de Brouwerstraat is in 2014 vernieuwd. Het fietspad aan de westzijde zullen we in 2016 vernieuwen. In het JIP 2016 is een krediet van € 100.000 opgenomen. Voor deze werkzaamheden is vanuit de Provincie een subsidie van maximaal € 50.000 beschikbaar gesteld. Zonnewarmte in verharding openbare infra We zijn voornemens in de infrastructurele sfeer een duurzaamheidspilot in te plannen. We denken daarbij aan gebruik van zonnewarmte in de verharding van de openbare infra. De extra eenmalige kosten zullen in de planning van een reconstructie worden meegenomen en kunnen mogelijk worden gefinancierd uit de aanbestedingsvoordelen vanuit het investeringsplan 2016. Aanleg fietspad Lange Beemdens Wessem In het GVVP is de wens uitgesproken voor het aanleggen van een fietspad langs de Lange Beemdens. Geparkeerde auto’s op de fietsstroken zorgen op dit moment voor gevaarlijke situaties. Voor het gedeelte tussen de twee rotondes Pastoor Janssensstraat en Hofstraat kan dit fietspad meegenomen worden met de geplande onderhoudswerkzaamheden. Bovendien is hiervoor van de Provincie een subsidie van € 60.000 toegezegd voor 2016. Om het fietspad langs de Lange Beemdens vanaf de Molenweg tot de Paardenbeemd te completeren bedragen de extra kosten € 220.000. Kapitaallasten van gemeentelijk deel bedragen € 16.000 vanaf 2017 en zijn opgenomen in de financiële foto. Fietsroute Mispadenhof – Linnerweerd Maasbracht De toeristische fietsroute vanaf Mispadenhof richting Essent-centrale en aansluiting tot aan Linnerweerd verkeert in een slechte staat. Wij willen de mogelijkheden voor verharding van deze fietsroute onderzoeken in 2016. Aangezien Essent grondeigenaar is zal eerst overleg nodig zijn. Tevens zullen de subsidiemogelijkheden worden bezien.
Programmabegroting 2016
79
Gemeente Maasgouw Onkruidbestrijding op verhardingen Vanaf 2016 is het verboden om chemische bestrijdingsmiddelen te gebruiken op verhardingen. Dit betekent dat naar alternatieve mogelijkheden gezocht moet worden. Door een andere werkwijze te kiezen, wordt getracht hetzelfde onderhoudsniveau te handhaven als nu (= basis) en de extra kosten te minimaliseren. Het huidige budget bedraagt € 38.700. We denken dat minimaal een bedrag €125.000 per jaar extra nodig zal zijn. Naar verwachting zal het totaalbudget van € 163.700 per jaar aan de krappe kant zijn. Na de aanbesteding zullen eventuele meerkosten in een Prorap worden bijgeraamd. Met name in de historische kernen met veel sierbestrating zal het verbod op het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen extra inzet vragen. Voorbereidingskredieten projecten In 2016 zullen diversen reconstructieprojecten wegen en riolering worden voorbereid welke in 2017 in uitvoering zullen komen. Het betreft hier het gebied Julianalaan, Sintelstraat, Parklaan en Maasstraat in Maasbracht (€ 65.000) en het gebied Oude Trambaan, Eind, Steeg en Putstraat te Thorn ( € 70.000). Tevens wordt vernieuwing van de riolering in de Wilhelminalaan in Stevensweert (€ 50.000) voorbereid. Ter oplossing van de wateroverlast bij extreme regenval zal de tweede fase worden voorbereid voor het gebied Breerpark, Stevensweerterweg en Klipperstraat (€ 50.000).
Financieel overzicht
Wegen en trottoirs* Realisatie 2014 Maaien bermen Onderhoud Onkruidbestrijding Vegen wegen/bladzuigen
106.300 1.179.000 45.900 51.800
Raming 2015 ná wijziging
Raming 2016
107.400 1.154.600 38.700 73.800
Raming 2017
107.400 1.154.600 163.700 74.300
Raming 2018
107.400 1.154.600 163.700 74.300
Overigen exploitatie 66.400 43.100 33.100 33.100 Kapitaallasten 2.391.900** 4.264.900** 60.500 125.000 Totaal 3.841.300 5.682.500 1.593.600 1.658.100 *In het overzicht is geen rekening gehouden met de kosten van de bedrijfsvoering (personeel + overhead) ** Kapitaallasten 2014 en 2015 worden gedekt door uitname Essentreserve
Raming 2019
107.400 1.154.600 163.700 74.300
107.400 1.154.600 163.700 74.300
33.100 220.900 1.754.000
33.100 314.900 1.848.000
Groen Op dit moment wordt gewerkt aan een integrale groenvisie. Deze is besproken met belangengroeperingen. In het najaar van 2015 zal ook de raad over deze visie worden geïnformeerd en zal deze voor alle belangstellenden ter inzage worden gelegd. De financiële consequenties zijn op dit moment niet geheel inzichtelijk. Deze zullen in de loop van 2016 aan de raad worden voorgelegd. Mogelijk dat uit de groenvisie een differentiatie van onderhoudsniveaus of andere accenten zullen voortvloeien. Financieel overzicht Groen en plantsoenen* Realisatie 2014 Onderhoud
348.400
Raming 2015 ná wijziging
Raming 2016
241.700
Raming 2017
241.700
Raming 2018
241.700
Kapitaallasten 10.200 9.700 9.600 9.400 Directe kosten Werkbedrijf 501.000 501.000 501.000 501.000 Totaal 859.600 752.400 752.300 752.100 *In het overzicht is geen rekening gehouden met de kosten van de bedrijfsvoering (personeel + overhead)
Raming 2019
241.700
241.700
9.300
7.200
501.000 752.000
501.000 749.900
vGRP notitie 2013-2016 ( 20 december 2012) Het Gemeentelijk Rioleringsplan 2013-2016 is vastgesteld op 20 december 2012. De financiële gevolgen van de geplande investeringen zijn hierin doorgerekend. De projecten uit het JIP/MIP zijn hierop afgestemd.
Programmabegroting 2016
80
Gemeente Maasgouw vGRP 2017-2021 In het samenwerkingsverband Limburgse Peelen wordt gezamenlijk het verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan (vGRP) voor de periode 2017 tot en met 2021 opgezet. In dit rioleringsplan wordt aangegeven welke voorzieningen de gemeente bezit, hoe deze functioneren, hoe ze in de planperiode beheerd gaan worden en welke kosten hieraan verbonden zijn. De omgang met (stedelijk) grond- en regenwater wordt ook in dit vGRP vastgelegd. Het vGRP 2017 – 2021 wordt gezamenlijk opgezet met andere gemeenten, de waterschappen en het waterschap bedrijf. Hierdoor wordt (kosten)efficiënte samenwerking tussen deze overheden gewaarborgd. Ook wordt op deze manier gebruik gemaakt van elkaars kennis en ervaring. Vaststelling door de raad is voorzien in het 2e halfjaar van 2016. Afkoppelbeleid riolering Uitvoering van het afkoppelbeleidsplan voor ons rioolstelsel betekent dat er hogere investeringskosten noodzakelijk zijn om de maatregelen te realiseren. De plannen voor 2016 (o.a afronding pilot Reutsberg) zullen worden gedekt uit eventuele aanbestedingsvoordelen van rioleringsprojecten en de voorziening riolering. In het nieuwe vGRP 2017-2021 worden de maatregelen beschreven en met ingang van 2017 zal dit in de begroting worden vertaald. Per jaar één project betekent € 500.000 extra ten laste van het GRP. Afkoppelen gemeentelijke gebouwen Volgend uit het afkoppelbeleidsplan wordt ingaande 2016 jaarlijks het regenwater van een aantal gemeentelijke gebouwen en verharde oppervlakken afgekoppeld. De jaarlijkse extra kosten (€ 75.000) worden binnen het nieuwe vGRP (ingaande 2017) opgevangen. Aanpassing overstort riolering Maasboulevard Wessem. De aanpassingen aan de overstort zijn voorzien in 2016. Hiervoor is binnen het GRP een bedrag van € 65.000 opgenomen. Financieel overzicht
Riolering Realisatie 2014
Raming 2015 ná wijziging
Raming 2016
Raming 2017
Raming 2018
Raming 2019
Exploitatie riolering Reinigen putten en gemalen Vegen wegen Onderhoud
149.400 41.600 47.100
165.900 45.400 51.000
165.900 45.900 51.000
165.900 45.900 51.000
165.900 45.900 51.000
165.900 45.900 51.000
Kolkenzuigen
50.000
53.900
53.900
53.900
53.900
53.900
Huisaansluitingen
44.900
52.000
52.000
52.000
52.000
52.000
Externe ondersteuning
73.500
135.000
135.000
135.000
135.000
135.000
Projecten
37.000
213.000
213.000
132.500
132.500
15.000
47.800 1.171.800 453.900
108.400 1.613.700 404.400
117.400 1.768.400 418.900
106.400 1.869.800 416.600
106.400 1.991.300 417.300
106.400 2.096.800 416.700
80.000 2.197.000
81.100 2.923.800
75.100 3.096.500
75.100 3.104.100
56.300 3.207.500
56.300 3.194.900
399.800
553.000
589.600
592.100
617.600
615.100
-2.283.800
-2.370.000
-2.443.000
-2.541.000
-2.640.000
-2.743.000
-313.000
-1.106.800
-1.243.100
-1.155.200
-1.185.100
-1.067.000
0
0
0
0
0
0
Overigen exploitatie Kapitaallasten Interne uren Doorbelasting bijdrage BSGW Totaal lasten excl.BTW BTW Opbrengsten rioolheffing Mutatie voorziening Totaal
Beheerplan civieltechnische kunstwerken 2013-2016 (28 maart 2013) In 2016 zal er een nieuw beheerplan voor civieltechnische kunstwerken worden opgesteld. De kosten worden geraamd op € 25.000 en worden gedekt uit de voorziening groot onderhoud civiele kunstwerken.
Programmabegroting 2016
81
Gemeente Maasgouw Financieel overzicht
Bruggen en civiele kunstwerken* Realisatie 2014
Raming 2015 ná wijziging
Raming 2016
Raming 2017
Raming 2018
Exploitatie 0 2.400 2.400 2.400 Storting voorziening 72.500 72.500 72.500 72.500 Kapitaallasten 32.500** 331.700** 900 900 Totaal 105.000 406.600 75.800 75.800 *In het overzicht is geen rekening gehouden met de kosten van de bedrijfsvoering (personeel + overhead) **Kapitaallasten 2014 en 2015 worden gedekt door uitname Essentreserve
Voorziening groot onderhoud civiele kunstwerken Stand beschikbare voorziening
Werkelijk 1-1-2015 139.600
2.400 72.500 800 75.700
Raming 2019
2.400 72.500 800 75.700
Raming 1-1-2016 138.100
Beleidsplan Openbare Verlichting 2014-2018 (19 december 2013) De uitvoering van het jaarplan Openbare Verlichting 2016 betekent een investering van € 131.900 t.b.v. vervanging van lichtmasten en armaturen, bijplaatsing van masten i.v.m. de verkeersveiligheid (ROVLeisen) en renoveren van antieke armaturen.
Financieel overzicht
Openbare Verlichting* Realisatie 2014
Raming 2015 ná wijziging
Raming 2016
Raming 2017
Raming 2018
Energie 112.100 116.300 117.600 117.400 Onderhoud 243.900 248.200 248.200 245.700 Kapitaallasten 89.500 29.200 36.700 47.200 Totaal 445.500 393.700 402.500 410.300 *In het overzicht is geen rekening gehouden met de kosten van de bedrijfsvoering (personeel + overhead)
117.200 243.100 57.500 417.800
Raming 2019
117.200 243.100 67.500 417.800
Beheerplan Gebouwen 2013-2016 (28 maart 2013) Afhankelijk van de besluitvorming omtrent de vastgoednota zijn de volgende grotere investeringen in het JIP 2016 opgenomen: -vervangen vloer sporthal Reutsdael € 96.000 -dak en voegwerk sportzaal De Tump €113.000 -tegelwerk bovenverdieping Sportzaal Linne € 53.000 -dakrenovatie Wisheim* € 92.000 (* Uitvoering afhankelijk van toekomstige ontwikkeling) Op basis van de huidige inzichten zal de jaarlijkse reservering van € 345.500 voldoende zijn om het geplande groot onderhoud de komende jaren te kunnen uitvoeren. Bijstelling van deze jaarlijkse reservering is in afwachting van de besluitvorming over de vastgoednota en het geactualiseerde beheerprogramma. Beheerplan gebouwen 2017-2020. In 2016 zal er een nieuw beheerplan voor gemeentelijke gebouwen 2017-2020 worden opgesteld. De kosten van deze vierjaarlijkse actualisering worden geraamd op € 65.000 en worden gedekt uit de voorziening groot onderhoud gemeentelijke gebouwen. Financieel overzicht
Gebouwen* Realisatie 2014 Storting voorziening Totaal
345.500 345.500
Raming 2015 ná wijziging
Raming 2016
345.500 345.500
Raming 2017
345.500 345.500
345.500 345.500
Raming 2018
345.500 345.500
Raming 2019
345.500 345.500
Programmabegroting 2016
82
Gemeente Maasgouw *In het overzicht is geen rekening gehouden met de kosten van de bedrijfsvoering (personeel + overhead)
Voorziening groot onderhoud gemeentelijke gebouwen Stand beschikbare voorziening*
Werkelijk 1-1-2015
Raming 1-1-2016
702.100
712.000
* Enerzijds wordt de kosten van het gemiddeld groot-onderhoud, bezien over een periode van 10 jaar, in deze voorziening vanuit de exploitatie gestort. Anderzijds worden de jaarlijks fluctuerende uitgaven voor groot-onderhoud hieruit gedekt.
Tractieplan voertuigen wijkteam. Voor vervangingen van voertuigen/materieel wijkteam staat voor 2016 een bedrag geraamd van €152.000.
Elektrische auto’s Zie Programma Ruimtelijk Beheer, Milieu & Verkeer.
Beheersplannen
Wegen Riolering Groen Gebouwen Civiele kunstwerken Openbare verlichting
Door de raad vastgesteld d.d. 18 dec. 2014 20 dec. 2012 18 dec. 2014 28 mrt 2013 28 mrt 2013 19 dec. 2013
Looptijd t/m 2018 2016 2018 2016 2016 2018
Financiële vertaling in begroting Ja Ja Ja Ja Ja Ja
Achterstallig onderhoud
Voorziening / reserve
Nee Nee Nee Nee Nee Nee
Nee (MIP) Ja (Voorziening) Nee (Exploitatie) Ja (Voorziening) Ja (Voorziening) Nee (MIP)
4.4 Financiering De financieringsparagraaf heeft als doel om enerzijds inzicht te geven in het treasurybeleid en anderzijds het beheer van de financiële functie bij de gemeente. Het treasurybeleid van de gemeente Maasgouw is gericht op het zo goed mogelijk financieren van de publieke taak, waarbij het beperken van financiële risico’s centraal staat. De financieringsparagraaf in de begroting is samen met het treasurystatuut een belangrijk instrument. Zij sturen, beheersen en controleren de financieringsfunctie en maken deze transparant. Het treasurystatuut werd in 2009 door de Raad vastgesteld en zal uiterlijk volgend jaar worden geactualiseerd, waarbij een aantal ontwikkelingen (zoals de Wet HOF en verplichte schatkistbankieren) wordt opgenomen. Deze actualisatie zal afgestemd worden met de gemeenten Roerdalen en Echt-Susteren in het kader van de samenwerking MER-Financiën. In deze financieringsparagraaf lichten wij het financieringsbeleid voor het komende jaar en de (externe en interne) ontwikkelingen nader toe. In deze paragraaf wordt (verplicht via de BBV-voorschriften) aandacht besteed aan de volgende onderwerpen: - Ontwikkelingen (extern en intern) - Kasgeldlimiet en Renterisiconorm - Risicobeheer - Liquiditeitenbeheer en Financieringsbehoefte - Opgenomen leningenportefeuille - Obligatieportefeuille - Schatkistbankieren, EMU-saldo en Wet HOF
Programmabegroting 2016
83
Gemeente Maasgouw Ontwikkelingen Externe ontwikkelingen De Nederlandse banken houden rekening met een verdere stijging van de (korte en lange) rente, maar de mate waarin loopt hierbij zeer uiteen; het onderstaande staatje laat de verwachting van enkele grote Nederlandse banken zien.
Rentetarieven en - verwachtingen 3-maands 10-jaars euribor staat Huidige rente -0,03% 1,01% Verwachting (ultimo 2015) BNG 0,10% 1,60% RABO -0,04% 1,30% ABN AMRO 0,10% 2,00% gemiddeld 0,05% 1,63% Interne ontwikkelingen Investeringen Om verschillende investeringsprojecten te realiseren is een totaalbedrag van ongeveer € 24 miljoen beschikbaar gesteld en nog uit te geven naar de toestand per 1 augustus 2015. Dit geld is beschikbaar door overboeking uit de jaarrekening 2014 samen met het JIP 2015 en aanvullend beschikbaar gestelde kredieten in de loop van 2015. Het gaat om de kredieten renovaties wegen en rioleringen, met name reconstructie N271 Maasbracht. Verder de financiële afwikkeling van de Brede Scholen Maasbracht en Thorn. Voor de liquiditeitsplanning is rekening gehouden met wanneer de daadwerkelijke uitgaven gaan plaatsvinden, nagenoeg geheel in 2015 en 2016. Op basis van het JIP 2016 worden in de begrotingsvergadering kredietvoorstellen aan de orde gesteld. De uitgaven daarvan worden verwacht in de loop van 2016 met een uitloop naar 2017. Van enkele projecten is wel budgetruimte in de meerjarenbegroting opgenomen maar is kredietvotering eerst aan de orde na noodzakelijke voorbereidende werkzaamheden. Betreft met name Gebiedsontwikkeling kernen Heel-Linne-Wessem, Herstructurering Natte bedrijventerreinen en de realisatie van het publieksplein. Kasgeldlimiet Het ‘rood’ staan is voor gemeenten aan regels en richtlijnen gebonden, vastgelegd in onder andere de Wet FIDO (Financiering Decentrale Overheden). Hiermee beoogt de wetgever te voorkomen, dat lagere overheden uitsluitend kortlopende leningen afsluiten. Het aantrekken van leningen met een kortlopende rentevaste periode is aantrekkelijk, wanneer de rente hierop erg laag is. Maar het renterisico (van een stijgende rente in het geval van herfinanciering) is daarmee in verhouding hoog. Om dit risico te beperken, mogen gemeenten maximaal 8,5 % van het jaarlijkse begrotingstotaal gebruiken voor kortlopende leningen. Voor onze gemeente betekent dit, dat de kasgeldlimiet in 2016 maximaal € 4,5 miljoen bedraagt. Wij verwachten geen overschrijding van de kasgeldlimiet voor 2016. Onze liquiditeitspositie en het exploitatie- en investeringsniveau voor 2016 geven hier geen aanleiding toe. Ook niet omdat wij de vervaldata van onze obligatieportefeuille hebben afgestemd op onze meerjarige liquiditeitsbehoefte. Mocht zich in een onverhoopt geval toch een grotere financieringsbehoefte voordoen, dan kan de gemeente een obligatie (vroegtijdig) verkopen of zal de gemeente een middellange lening aantrekken. De benutting van de kasgeldlimiet over de afgelopen kwartalen ziet er als volgt uit:
Programmabegroting 2016
84
Gemeente Maasgouw Kasgeldlimiet conform wetgeving FiDo (Financiering Decentrale Overheden) * € 1.000 Saldo rekeningen per maandprimo 3e kw. 2014 vlottende schuld (1)
1e kw. 2015
2e kw. 2015
€ -9.175
€ -12.641
€ -17.975
€ 719
€ 245
€ 49
€ 1.112
€ -9.609
€ -8.931
€ -12.592
€ -16.863
vlottende middelen (2) netto vlottende positie (3) kasgeldlimiet ruimte onder de kasgeldlimiet overschrijding van de kasgeldlimiet
4e kw. 2014
€ -10.328
€ -4.493
€ -4.493
€ -4.493
€ -4.493
€ -5.116
€ -4.438
€ -8.099
€ -12.370
€ 52.844 8,50% € 4.493
Begrotingstotaal Percentage regeling Kasgeldlimiet
Door het hoge investeringsniveau werd de kasgeldlimiet overschreden. Om binnen de kaders van de wettelijke regeling (FIDO) te blijven, nam onze gemeente een lening voor een bedrag ad € 15 miljoen op tegen een rente van 1,79 % per jaar, 30 jaar vast. Renterisiconorm De renterisico’s op de vaste schuld worden ingekaderd door de renterisiconorm. Op grond van de wet FIDO mag het lang vreemd vermogen dat in een jaar opnieuw gefinancierd moet worden (bijv. door aflossing of renteherziening) niet groter zijn dan de renterisiconorm. Deze norm is bij ministeriële regeling vastgesteld op 20-% van het begrotingstotaal. Dat is ruim € 10,6 miljoen voor onze gemeente. Deze norm wordt in het komende begrotingsjaar niet overschreden, zoals in onderstaande staat is te zien: Renterisiconorm en renterisico's van de vaste schuld 2016 e.v. Bedragen * € 1.000
1
2
Ruimte ( + ) resp. overschrijding ( - ) renterisiconorm Renteherzieningen Leningen o/g leningen u/g per saldo Aflossingen Leningen o/g leningen u/g per saldo
2016
2017
2018
2019
2020
0 0 0
1.067 0 1.067
0 0 0
0 0 0
0 0 0
805 0 805
805 0 805
770 0 770
770 0 770
771 0 771
3
Renterisico (1 + 2)
805
1.872
770
770
771
4
Renterisiconorm
10.569
10.569
10.569
10.569
10.569
Ruimte onder de renterisiconorm Overschrijding van de renterisiconorm
9.764 -
8.697 -
9.799 -
9.799 -
9.798 -
52.844 20% 10.569
52.844 20% 10.569
52.844 20% 10.569
52.844 20% 10.569
52.844 20% 10.569
5a = 4 > 3 5b = 4 < 3
Berekening renterisiconorm op basis van primitieve begroting 4a percentage regeling 4b 4: (4a * 4b / 100) Renterisiconorm
Risicobeheer Als we het treasurybeleid uitvoeren, zijn de belangrijkste financiële risico’s: renterisico; valutarisico; kredietrisico. Hieronder laten we zien op welke manier de gemeente Maasgouw deze risico’s beheert.
Renterisicobeheer Renterisico is het risico dat in de toekomst de rentelasten van vreemd vermogen hoger- of renteopbrengsten van activa lager zijn dan het geraamde niveau. Bijvoorbeeld door veranderingen in de marktrente. Daardoor moeten we in de begroting uitvoeriger ingaan op het renterisico. De rente voor lange termijnfinanciering is nu op een historisch laag niveau. Wij gaan ervan uit dat deze lage renteniveaus komend jaar aanhouden. Programmabegroting 2016
85
Gemeente Maasgouw Valutarisicobeheer Valutarisico is het risico dat de waarde van een positie wordt beïnvloed door veranderingen in valutakoersen. De gemeente Maasgouw verricht geen transacties met ‘niet-Eurolanden’. Daarom is het valutarisico niet aan de orde. Kredietrisicobeheer Kredietrisico is het risico dat de tegenpartij van een positie niet aan haar verplichtingen kan voldoen waardoor de gemeente verlies lijdt. Het kredietrisico kan onderverdeeld worden in: een risico uit hoofde van de publieke taak. In het treasurystatuut van Maasgouw staat onder welke voorwaarden de gemeente leningen en garanties aan anderen mag verstrekken. Dit is, uitsluitend toegestaan met het oog op de uitoefening van de publieke taak van de gemeente; een risico op tijdelijke overschotten. In het treasurystatuut staat met welke tegenpartijen Maasgouw beleggingen mag aangaan (zie “Status en ontwikkeling obligatieportefeuille”); Bij de verkoop van de aandelen Essent aan RWE in 2009, werden (naast een contante betaling van het leeuwendeel van het verkoopbedrag) ook 4 brugleningen aan Enexis verstrekt; hiervan lopen nog 2 leningen voor een bedrag van ruim € 5 mln. Deze zullen worden terugbetaald in 2016 en in 2019. Het debiteurenrisico op deze (verstrekte) leningen wordt uitermate laag ingeschat. Verstrekte leningenportefeuille (€ * 1.000) Geldnemer
Hoofdsom
Vordering op Enexis B.V. Vordering op Enexis B.V.
€ 2.958 € 2.071
Saldo per 1 januari 2014
€ 5.029
Aflossing per
Rente-%
30 september 2016 30 september 2019
4,65% 7,20%
De uitzettingen uit hoofde van de publieke taak van de gemeente Maasgouw zijn vastgelegd in de staat van gewaarborgde geldleningen. Voor 2016 voorzien we geen veranderingen in het aantal uitzettingen. Het debiteurenrisico valt ook onder het kredietrisicobeheer. Hierover voeren we elk jaar een beoordeling van de openstaande posten uit. Voor de debiteuren (incl. debiteuren sociale zaken) heeft de gemeente Maasgouw een voorziening voor dubieuze debiteuren van € 722.000 (geactualiseerd bij de jaarrekening 2014). Liquiditeitenbeheer en financieringsbehoefte Op dit moment is de gemeente voldoende liquide. Rente- en aflossingsverplichtingen van lopende geldleningen kunnen worden betaald zonder herfinanciering. Verder is van belang om binnen de exploitatie te zorgen voor een zo goed mogelijke afstemming van de inkomstenstromen met de uitgaven. Als de investeringen volgens planning worden gerealiseerd is er in 2016 evenals in 2015, sprake van een financieringsbehoefte van circa € 20 mln. Voor de voortgang van kredieten wordt op basis van de te verwachten uitgaven op kwartaalbasis een liquiditeitsprognose gemaakt. Voor een verdere verfijning zal in de samenwerking MER-Financiën een aanzet worden gemaakt voor een voortschrijdende liquiditeitsplanning. Vaste geldleningen Onze gemeente heeft per 1 januari 2016 9 langlopende leningen opgenomen. Deze hebben een totale waarde van € 20,1 miljoen. Zoals bovenstaand gemeld (zie: kasgeldlimiet) nam onze gemeente medio 2015 één langlopende lening op ad € 15 mln. Het verloop van onze leningenportefeuille is als volgt: Verloop opgenomen geldleningen 2015 tot en met 2020 (€ * 1.000) Jaar
Saldo 1 januari
2015 2016 2017 2018 2019 2020
€ 5.572 € 20.099 € 19.294 € 18.489 € 17.719 € 16.949
aflossing nieuwe lening
-€ 473 -€ 805 -€ 805 -€ 770 -€ 770 -€ 771
€ 15.000
rente
Totaal Rente & Aflossing
Saldo 31 december
-€ 265 -€ 448 -€ 427 -€ 407 -€ 389 -€ 370
-€ 15.780 -€ 1.292 -€ 1.270 -€ 1.114 -€ 1.101 -€ 1.087
€ 20.099 € 19.294 € 18.489 € 17.719 € 16.949 € 16.178
Programmabegroting 2016
86
Gemeente Maasgouw Status en ontwikkeling obligatieportefeuille Onze vermogensbeheerder houdt de samenstelling van de obligatieportefeuille en de daarbij behorende risico’s constant in de gaten. Hij rapporteert dit iedere maand en bespreekt ook de status van de voortgang. Als het nodig is, doet de vermogensbeheerder een transactievoorstel en heeft hij tussentijds overleg. Enkele malen heeft dit geleid tot vroegtijdige aflossingen door aanbiedingen te gebruiken en om risico in onze obligatieportefeuille te verlagen. Periodiek is er afstemming met de auditcommissie. De aankoopwaarde van de obligatieportefeuille in 2009 bedroeg € 37,6 mln. Sindsdien zijn een aantal obligaties terugbetaald. Van de nu nog lopende obligaties bedroeg de initiële aankoopprijs per medio 2015 € 25,8 mln, maar door afschrijvingen is de boekwaarde € 24,8 mln, terwijl de marktwaarde per deze datum ruim € 29,2 mln bedraagt. De ontwikkeling van de obligatieportefeuille is in het schema hieronder te zien: Obligatieportefeuille Waardering
per
2014
2015
* € 1.000 2016 2017
2018
2019
nominale waarde per 1 januari lossingen in boekjaar nominale waarde per 31 december
25.590 850 24.740
24.740 1.000 23.740
23.740 2.650 21.090
21.090 0 21.090
21.090 4.900 16.190
16.190 5.150 11.040
1 2 3=1-2
aankoopwaarde per 1 januari
27.609
26.740
25.797
23.095
23.095
17.881
4
Aankoopwaarde per 31 december
26.740
25.797
23.095
23.095
17.881
12.478
5
Afschrijvingen m.b.t. lopende obligaties cumulatief afschrijving tot boekjaar afschrijving in boekjaar (op nog lopende obligaties) cumulatieve afschrijving tot en met boekjaar
596 149 745
793 204 997
952 159 1.110
1.110 159 1.269
990 124 1.113
886 98 985
Boekwaarde 31 december
25.995
24.801
21.985
21.826
16.768
11.494
Obligatieportefeuille Rente
over
Aan het jaar toegerekende Rente Gerealiseerd koersresultaat Afschrijving in boekjaar Beheersprovisie Netto rendement over boekjaar
Jaar-rendement op de obligatieportefeuille
2014
2015
2016
2017
2018
1.245 0 -194 -56
1.195 0 -166 -55
1.127
904
814
-159 -51
-159 -45
-124 -33
1.080
995
973
918
701
657
3,80%
4,00%
3,99%
3,43%
=5-8
2019
1.290 0 -153 -58
3,98%
6 7 8=6+7
10 11 12 13 14 = 10 + 11 + 12 + 13
4,34%
Het bovenstaande percentuele rendement van de obligatieportefeuille is uitgedruk t als het "Netto rendement over boek jaar" gedeeld door de "gemiddelde aank oopwaardewaarde" van de portefeuille van het betreffende boek jaar (na afschrijving)
Verplicht Schatkistbankieren In het Begrotingsakkoord 2013 is afgesproken dat decentrale overheden vanaf 1 januari 2014 gaan ‘schatkistbankieren’ zonder leenfaciliteit. Schatkistbankieren betekent dat we overtollige banktegoeden verplicht moeten beleggen in de Nederlandse schatkist. Hierdoor hoeft de Nederlandse Staat minder geld te lenen op de financiële markten. Zo daalt de staatsschuld. Contracten en beleggingen die zijn aangegaan vóór 4 juni 2012 vallen onder de oude regels. Onze belegde obligatieportefeuille naar aanleiding van de ontvangen Essentgelden valt onder de oude regels. Het is toegestaan een relatief klein bedrag aan overtollige middelen buiten de schatkist te houden. De hoogte van het drempelbedrag is gelijk aan 0,75 % van de jaarlijkse begrotingsomvang. In de volgende tabel is een overzicht opgenomen van de vrijvallen rente- en aflossingsbedragen van de obligatieportefeuille en van de Essent-leningen:
Programmabegroting 2016
87
Gemeente Maasgouw
Jaar 2015 2016 2017 2018 2019 2020 Eindtotaal
Kasstroom uit hoofde van obligatie- en Essent leningen (* € 1.000) CouponLossing Rente u/g Aflossing u/g betaling obligatie(s) Essent Essent Eindtotaal
1.262 1.229 1.127 1.127 895 620 6.261
1.000 2.650 4.900 5.150
287 287 149 149 149
2.549
2.958
7.124 1.276 6.176
2.071
8.265 620
13.700
1.021
5.029
26.011
Zoals toegelicht onder Liquiditeitenbeheer en financieringsbehoefte, verwachten wij in 2016 niet deel te (hoeven) nemen aan het verplicht schatkistbankieren. Wet HOF ( Houdbare Overheidsfinanciën). Begin 2013 is in Europa een Financieel Akkoord bereikt. Hierin werd afgesproken hoeveel het tekort van de diverse decentrale overheden maximaal mag bedragen. Deze Europese begrotingsregels staan in het Stabiliteits- en Groeipact (SGP) en bepalen de normen voor het begrotingstekort (EMU-saldo) en de overheidsschuld (EMU-schuld). De Europese regeringsleiders hebben afgesproken de eisen uit het SGP te verankeren in nationale wetgeving. Nederland doet dat met de Wet Houdbare Overheidsfinanciën (Wet HOF). Ook Nederland moet zijn begrotingstekort terugdringen en daar zijn de Rijksoverheid en de decentrale overheden gezamenlijk verantwoordelijk voor. Op 1 januari 2014 is de Wet HOF in werking getreden. Voor de huidige kabinetsperiode werd afgesproken om het begrotingstekort geleidelijk aan terug te brengen. De raming en monitoring van het EMU-saldo van decentrale overheden(o.a. gemeenten) gebeurt op basis van: de EMU-enquête; Informatie voor Derden (Iv3); ramingen van het Centraal Planbureau (CPB) Het doel van de EMU-enquête is vooruit te kijken op basis van begrotingscijfers van de deelnemende (o.a. decentrale) overheden. Ontwikkeling lokaal EMU-saldo Sinds 1999 bestaat de Economische en Monetaire Unie (EMU). Zij voeren een gemeenschappelijk monetair beleid. Het EMU-saldo bij het Rijk wordt berekend van het saldo op kasbasis. Maar de gemeente werkt met het stelsel van lasten en baten. Op basis daarvan bepaalt ze haar saldo. Zo wordt dat ook in de begroting gepresenteerd. De saldi kunnen dan ook sterk verschillen. De gemeente moet toch het EMU-saldo laten zien. Dat heeft te maken met de afspraken in Europa over de tekorten die maximaal toegestaan zijn in de collectieve sector in de landen van de euro. Ook de EMUsaldi van de gemeenten tellen daarbij mee.
Programmabegroting 2016
88
Gemeente Maasgouw
Gelet op het investeringsprogramma van onze gemeente laat het EMU-saldo een tekort voor de komende twee jaren zien. Daardoor zullen vaste leningen opgenomen dienen te worden. Met het oog op onze solide financiële positie, bescheiden huidige leningenportefeuille en de te verwachten lage marktrente is de inzet van dit financieringsinstrument geheel verantwoord.
Programmabegroting 2016
89
Gemeente Maasgouw
4.5 Bedrijfsvoering Personeel en Organisatie
Organisatie ontwikkeling De organisatie van Maasgouw staat niet stil. Denk bijvoorbeeld aan de inmiddels welbekende drie decentralisaties (incl. Rijksbezuinigingen) per 1 januari 2015. Deze decentralisaties zijn ‘de hefboom’ naar een veranderende rol van de overheid, en met name de rol van de gemeentelijke, lokale overheid. Deze rol evolueert naar het acteren in diverse netwerken op basis van gelijkwaardigheid. Gelijkwaardigheid betekent dus niet acteren op basis van “wij versus zij” maar samen, waarbij een leidende rol van de gemeente niet langer vanzelfsprekend is. Daarnaast is er een aantal belangrijke trends en ontwikkelingen in onze omgeving. Denk bijvoorbeeld aan krimp en digitalisering. Onze gemeentelijke organisatie kent daarom intern en extern de nodige ontwikkelingen die ook merkbaar een vertaling krijgen in 2016. Zo zal de Uitvoeringsorganisatie Sociaal Domein na een gefaseerde inrichting per 1 januari 2016 organiek deel uit maken van het Servicecentrum MER. Per 1 januari 2017 zullen ook de navolgende bedrijfsvoeringstaken als één afdeling Bedrijfsvoering deel gaan uitmaken van het Servicecentrum MER: informatisering & automatisering (I & A ); personeel & organisatie (P & O); financiën; documentaire informatievoorziening (DIV); inkoop. De drie MER-colleges stellen eind 2015 het ‘Bedrijfsplan Afdeling Bedrijfsvoering MER’ vast. Het jaar 2016 is dan het overgangs-/pilotjaar voor de bedrijfsvoering, analoog aan het overgangsjaar 2015 voor het sociaal domein. In 2016 wordt dan verder gebouwd aan de afdeling Bedrijfsvoering onder leiding van een kwartiermaker. Het college van Maasgouw wil de hiervoor geschetste uitdagingen als zelfstandige gemeente aangaan, waarbij het college zich ervan bewust is dat hiervoor robuustheid (minder kwetsbaar) en slagkracht gecreëerd moet worden in de uitvoering en bedrijfsvoering(-sondersteuning). Door zelfstandig te blijven wil het college de bestuurlijke nabijheid en herkenbaarheid behouden. Hier past ook een grote mate van beleidsautonomie en een lokale frontoffice bij. De hiervoor genoemde in- en externe ontwikkelingen hebben gevolgen voor de (gemeentelijke) organisatie. Het in gang gezette programma ‘organisatieontwikkeling Maasgouw’ speelt hierop in of anticipeert op deze ontwikkelingen. Dit programma zal in het begrotingsjaar 2016 verder ten uitvoer gebracht worden. Personeelsbeleid Harmonisatie arbeidsvoorwaarden en CAO In 2015 is binnen het BGO en met de ondernemingsraden een definitief akkoord bereikt over de harmonisatie van de arbeidsvoorwaarden voor de gemeenten Maasgouw, Echt-Susteren, Roerdalen en het Servicecentrum MER. Uiteraard is hierbij rekening gehouden met verplichtingen die voortvloeien uit de CAO. In 2016 wordt doorgegaan met het vertalen van de in 2015 vastgelegde afspraken naar de praktijk. In de CAO 2013-2015 zijn sociale partners overeengekomen een individueel keuzebudget (IKB) in te voeren. Dit IKB sluit aan bij de wens voor meer keuzevrijheid voor werknemers en is daarmee een verdere stap in de modernisering van de arbeidsvoorwaarden. Het IKB maakt maatwerk op individuele basis mogelijk en is voor alle gemeenten gelijkvormig. Om gemeenten voldoende tijd te geven om tot zorgvuldige invoering te komen is de invoeringsdatum van het individueel keuzebudget verplaatst van 1 januari 2016 naar 1 januari 2017. De invoering wordt in 2016 voorbereid. Opleiden en ontwikkelen Ook in 2016 wordt geïnvesteerd in de ontwikkeling van de organisatie en de medewerkers. Deze investering is van belang als we kijken naar de grote wijzigingen in de organisatie. De interne mobiliteit van ambtenaren wordt groter door middel van brede opleidingstrajecten. Verder zullen individuele opleidings- en ontwikkeltrajecten en Programmabegroting 2016
90
Gemeente Maasgouw trainingen op teamniveau georganiseerd worden. De recent opgestarte taalvaardigheidscursussen zullen –met een lagere intensiteit- voortgezet worden waarbij de kracht van de boodschap zit in de herhaling. Arbeidsomstandigheden In 2015 is een geharmoniseerd ziekteverzuimprotocol voor alle MER-organisaties vastgesteld. Daarmee is een belangrijke basis gelegd voor het op een eenduidige en adequate wijze aanpakken en voorkomen van ziekteverzuim in de ambtelijke organisatie. In 2016 zal onder meer een aanbestedingsprocedure worden gestart om te komen tot een gezamenlijke bedrijfsarts. Daarnaast is beoogd om in 2016 te komen tot een gezamenlijke aanpak van de bedrijfshulpverlening. Als gevolg van de MER-samenwerking maken medewerkers gebruik van de verschillende kantoren van de MER-organisaties en vinden er verhuizingen van werklocaties plaats. Om een goede bedrijfshulpverlening te waarborgen is samenwerking, afstemming en overstemming tussen de verschillende organisaties noodzakelijk. Eenmalige uitkering Gemeenteambtenaren ontvangen per 1 oktober 2015 en per 1 juli 2016 een eenmalige uitkering van 0,74%. Deze eenmalige uitkeringen vloeien voort uit een LOGA-afspraak over de besteding van de vrijval van pensioenpremie. De vrijval van de pensioenpremie is afgesproken in het Pensioenakkoord van november 2014. Hierin is afgesproken dat de vrijval van werkgeverspremie beschikbaar is voor het sectorale cao-overleg voor verbetering van het salaris. De eenmalige uitkeringen vloeien voort uit dit akkoord. Het LOGA wil in de cao 2016 een afspraak maken over structurele aanwending van deze 0,74% in de vorm van een salarisverhoging. Loonsverhoging in publieke sector Verder is door de sociale partners in juli 2015 een onderhandelaarsovereenkomst publieke sector 2015-2016 afgesproken. In deze Loonruimte-overeenkomst Publieke Sector 2015-2016 is afgesproken dat de indexeringssystematiek van pensioenen wordt aangepast. Werd de pensioenbijdrage de afgelopen jaren gebaseerd op de loonontwikkeling, vanaf 2016 zullen de pensioenen stijgen op basis van de prijsstijgingen en gaat het systeem dus van een loonindexatie naar een prijsindexatie. Gevolg hiervan is dat de pensioenpremie per 2016 gaat dalen. De loonstijging van 1,4% per 1 januari 2016 is mogelijk door de verlaging van de ABP werkgeverspremie. Gemeenten hechten met andere sectorwerkgevers en vakbonden waarde aan een goed ABPpensioen voor gepensioneerden en werknemers. Daarbij hoort een haalbare, heldere indexatieambitie. Het hieruit voortvloeiende lagere werkgeversdeel van de ABP premie wordt volledig per 1 januari 2016 aangewend voor loonstijging. Daarnaast heeft het lagere werknemersdeel van de ABP premie een positief effect op het netto loon van werknemers. Het stijgt hierdoor gemiddeld met 0,5%.
Informatisering en Automatisering De laatste jaren heeft er enige terughoudendheid plaatsgevonden in investeringen in de ICT-omgeving binnen de eigen gemeente. Met het oog op de samenwerking MER is ervoor gekozen alleen het noodzakelijke uit te voeren voor de eigen organisatie. We zullen als individuele gemeente niet meer alles zelf doen, maar zullen juist meer samen doen binnen MER-verband In het kader van de samenwerking hebben de drie MER-gemeenten in 2015 de Projectenkalender Realisatie MER Informatiearchitectuur 2015-2016 vastgesteld. De dekking voor de projecten binnen de projectenkalender zijn reeds beschikbaar gesteld door de gemeenteraad in de vergadering van 16 juli 2015. De projectenkalender bevat een 18-tal projecten met als doel de MER samenwerking verder door te zetten. De I&A omgeving, die in 2013 is opgezet, wordt voor de MER Omgevingsdienst gaandeweg uitgebreid en zal op termijn de bestaande drie gemeentelijke omgevingen gaan vervangen. Enkele projecten die met name direct onze eigen organisatie zullen raken in 2016 zijn: Project Zaakgericht werken Project Klantcontactsysteem Project Multifunctionals Project Telefonie
Privacy De gemeente heeft belangrijke taken en verantwoordelijkheden op grond van de Jeugdwet, de Participatiewet en de Wet maatschappelijke ondersteuning 2015. De decentralisatie vraagt, ook vanuit wetgeving, om een samenhangend integraal privacy beleid, en dit beleid is nodig voor de verdere uitwerking van de gemeentelijke processen en de samenhang met samenwerkende partijen.
Programmabegroting 2016
91
Gemeente Maasgouw De 7 gemeenten in Midden Limburg werken samen op het gebied van privacy beleidsvoering. De basis voor het privacy beleid is dan ook op Midden-Limburgse schaal gezamenlijk opgepakt. Naar aanleiding van het beleidsplan is een specifiek plan van aanpak voor de gemeente opgesteld om de implementatie ervan uit te kunnen voeren. Binnen de samenwerking wordt tevens één functionaris gegevensbescherming aangesteld voor 6 gemeenten in Midden-Limburg. De functionaris ondersteunt de gemeenten door mee te denken over privacy bestendige oplossingen (preventief toezicht) maar toetst ook achteraf of oplossingen daadwerkelijk binnen de kaders van de wet zijn vormgegeven (‘privacyaudits’). Onze bijdragen in 2016 van € 9.300 en in 2017 van € 6.200 worden gedekt uit de post “Tijdelijke inhuur personeel”. Informatiebeveiliging Op een toenemend aantal gebieden zijn wetten en regels opgesteld waaraan de gemeente moet voldoen om in control te komen ten aanzien van haar informatievoorziening en beveiliging. De gemeente Maasgouw beschikt daarom dan ook over een integraal beveiligingsbeleid en plan. Hiermee is de basis gelegd voor informatiebeveiliging binnen de organisatie. Vanwege diverse interne en externe ontwikkelingen moet het beleid en plan continu geactualiseerd worden. Bovendien is de beveiliging van de informatie continu aan verandering onderhevig en daarom is het van belang hier in te blijven investeren. Om de beveiliging van informatie te waarborgen en om te kunnen voldoen aan alle wettelijke taken wordt de gemeente op enkele vlakken ondersteund. Deze ondersteuning is gericht op de jaarlijkse BRP-audit. Daarnaast wordt er een gemeente brede risicoanalyse, GAP-analyse en dataclassificatie uitgevoerd. De uitwerking hiervan zal worden vastgelegd in het informatiebeveilingsplan.
Financieel overzicht van de kosten van de bedrijfsvoering. Overzicht van de kosten welke met de bedrijfsvoering verband houden. Dit is inclusief salariskosten en bijbehorende kosten personeel sociaal domein. Voor deze uitname volgt nog een begrotingswijziging naar de toestand per 1 januari 2016.
Uitgaven Salariskosten Algemene kosten Huisvesting Automatisering Totaal uitgaven Inkomsten Salariskosten Algemene kosten Huisvesting Automatisering Totaal inkomsten saldo
€ € € € €
2016 9.589.000 402.000 395.000 1.166.000 11.552.000 2016 59.000 210.000 269.000
€
11.283.000 €
€ € € € €
€ € € € € € € € € €
2017 9.589.000 359.000 397.000 1.099.000 11.444.000 2017 59.000 210.000 269.000
€ € € € € € € € € €
11.175.000 €
2018 9.589.000 359.000 415.000 1.064.000 11.427.000 2018 59.000 210.000 269.000
€ € € € €
2019 9.589.000 359.000 411.000 1.056.000 11.415.000 2019 59.000 210.000 269.000
11.158.000 €
11.146.000
€ € € € €
Programmabegroting 2016
92
Gemeente Maasgouw
4.6 Verbonden partijen De definitie van verbonden partijen is volgens het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV): ‘Een verbonden partij is een privaatrechtelijke of publiekrechtelijke organisatie waarin de gemeente een bestuurlijk (1) én een financieel belang (2) heeft. De gemeente Maasgouw heeft bestuurlijke en financiële belangen (zoals gemeenschappelijke regelingen en vennootschappen) in verschillende verbonden partijen. Deze verbonden partijen voeren beleid uit voor de gemeente. Maasgouw blijft beleidsmatige- en financiële verantwoordelijkheden houden voor deze partijen. Welke verantwoordelijkheden, voor welke partijen, geven we straks in een overzicht aan. Hierin zijn ook de budgetten te zien. Daarnaast zijn er ook verschillende samenwerkingen op contractbasis met de omringende gemeenten. Deze zijn niet opgenomen in dit overzicht. In het overzicht staan wel ‘deelnemingen’. In deelnemingen is het bestuurlijk belang beperkt tot het stemrecht in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders (AvA). Het financieel belang is beperkt tot de aanschafprijs van de aandelen. De gemeente is bij deelnemingen aandeelhouder. Omdat de gemeente een publieke taak heeft, is zij aandeelhouder van een aantal privaatrechtelijke ondernemingen, een NV of BV. Een deelneming als belegging, is volgens de Wet FIDO niet toegestaan. Maar door aandelen te verkopen, hoger dan de boekwaarde (incidentele opbrengst) of jaarlijkse dividendinkomsten (structurele inkomsten), kan dit wel leiden tot inkomsten. Als de gemeente verbindingen aangaat met andere rechtspersonen, komt dat altijd voort uit het publiek belang. Er zijn veel verbonden partijen met een eigen financiële en bestuurlijke betekenis. Als de raad hier inzicht in wil krijgen, moeten we de relatie tussen de verbonden partijen en het publiek belang in hoofdlijnen aangeven. Dat wordt in deze paragraaf omschreven. Samenwerking met andere rechtspersonen kan op het gebied van gezamenlijke beleidsontwikkeling, als overlegplatform of voor uitvoerende taken. Voor de uitvoerende taken kunnen de andere rechtspersonen op hun beurt ook kiezen voor andere uitvoeringsorganisaties dan de verbonden partij. Als we een samenwerking aangaan en continueren met verbonden partijen, is het belangrijk om ons af te vragen of: - er een doelmatige manier is om de taak uit te voeren - de verbonden partij bij de taakuitvoering dezelfde resultaten voor ogen heeft als de gemeente - we inhoudelijk en financieel genoeg inzicht hebben in de taakuitvoering Op dit moment zijn er verschillende initiatieven om te komen tot samenwerking tussen de gemeenten. De Provincie ziet er vanuit haar toezicht functie op toe dat er door individuele gemeenten geen taakstellingen bij verbonden partijen worden ingeboekt, zonder bekrachtiging door het bestuur van de verbonden partij en haar deelnemers.
Overzichten verbonden partijen Naam: Gevestigd in: Openbaar belang
Veiligheidsregio Limburg-Noord Venlo De Veiligheidsregio Limburg-Noord geeft vorm en inhoud aan samenwerking tussen gemeenten in Noord- en Midden-Limburg en heeft tot doel: I. Het behartigen van de belangen van de gemeenten en hun inwoners op het gebied van: de brandweerzorg; de geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen; de rampenbestrijding en crisisbeheersing; het bevorderen van de multidisciplinaire uitvoering van de rampenbestrijding, de crisisbeheersing en de bestrijding van zware ongevallen; het bevorderen van een samenhangend integraal veiligheidsbeleid in de regio.
1 2
Bestuurlijk belang is zeggenschap, hetzij uit hoofde van vertegenwoordiging in het bestuur hetzij uit hoofde van stemrecht Financieel belang is een aan de verbonden partij ter beschikking gesteld bedrag dat niet verhaalbaar is indien de verbonden partij failliet gaat onderscheidenlijk het bedrag waarvoor aansprakelijkheid bestaat indien de verbonden partij haar verplichtingen niet nakomt. Programmabegroting 2016
93
Gemeente Maasgouw
Participanten:
Bestuursstructuur: Financiën
Bijdrage
Taakstelling: Risico:
Naam: Gevestigd in: Openbaar belang:
Participanten: Bestuursstructuur: Financiën:
Bijdrage:
II. Het behartigen van die taken die door de wet- en regelgeving aan gemeenten zijn toegekend op het gebied van collectieve preventie volksgezondheid en maatschappelijke zorg. Hiervoor moeten gemeenten uit de regio samenwerken. Dat is efficiënter en effectiever. Aantal gemeenten per 01-01-2016: 15. Aantal inwoners: 516.014. Deelnemende gemeenten: Beesel, Bergen, Echt-Susteren, Gennep, Horst aan de Maas, Leudal, Maasgouw, Mook en Middelaar, Nederweert, Peel en Maas, Roerdalen, Roermond, Venlo, Venray, Weert. Het algemeen bestuur zijn de burgemeesters van de gemeenten die aan de gemeenschappelijke regeling deelnemen. Openbaar lichaam, ingesteld bij gemeenschappelijke regeling Het algemeen bestuur heeft besloten d.d. 15 januari 2014 dat de Veiligheidsregio Limburg-Noord geen algemene reserve hoeft te vormen om tegenvallers te kunnen opvangen. Eigen vermogen begin begrotingsjaar: € 2.738.000(prognose) Eigen vermogen einde begrotingsjaar: € 2.538.000(prognose) Vreemd vermogen begin begrotingsjaar: € 44.782.000(prognose) Vreemd vermogen einde begrotingsjaar: € 43.368.000(prognose) Solvabiliteit(verhouding Eigen Vermogen/Vreemd Vermogen) 0,06. Nettoresultaat jaarrekening 2015: € 1.848.000 verlies(prognose). De kosten worden gedragen door de deelnemende gemeenten. Die staan in verhouding tot het aantal inwoners. Bijdrage 2016: € 2.137.310(begrotingsbasis);(ca. € 89,40 per inwoner, mede afhankelijk van KPA-keuzes en inclusief bijdrage 0-4 jarige zorg).) Bijdrage 2015: € 2.163.172 (ca. € 90,48 per inwoner; mede afhankelijk van KPA-keuzes en inclusief bijdrage 0-4 jarige zorg). N.v.t. Er is geen financiële ruimte om tegenvallers binnen de begroting op te vangen of ten laste van de algemene reserve te brengen. Hierdoor kan de bijdrage van de gemeente, bij calamiteiten, leiden tot extra lasten voor de gemeente. Momenteel is de Veiligheidsregio Limburg-Noord aansprakelijk gesteld voor de door een bedrijf opgelopen schade tijdens de bestrijding van een brand. De claim is in handen gesteld van de verzekeringsmaatschappij (aansprakelijkheidsverzekering). Afhandeling van de claim heeft nog niet plaatsgevonden en is niet kwantificeerbaar.
Ontwikkelingsmaatschappij Midden-Limburg (OML) Roermond De Midden-Limburgse economie blijven stimuleren en positioneren door: - ontwikkeling en uitgifte van nieuwe bedrijventerreinen in Midden-Limburg; - herstructurering van bestaande bedrijventerreinen in Midden-Limburg; - verhuur bedrijfsruimten; - advies en begeleiding van bedrijven in contacten met gemeente; - intermediaire rol structuurversterkende opdrachten. Gemeenten Roermond, Leudal, Echt-Susteren, Maasgouw en Roerdalen. Besloten Vennootschap met de gemeenten als aandeelhouders en een raad van commissarissen. De gemeente neemt deel in de vorm van aandelenkapitaal. Dit staat in verhouding tot het aantal inwoners. De deelname van Maasgouw is 533 aandelen tegen een aankoopwaarde van € 3.722 (dat is de intrinsieke waarde ultimo 2008). Dit vertegenwoordigt een belang van ca. 14%. Eigen Vermogen per 31 december 2015: € 16.362.848(prognose) Vreemd Vermogen per 31 december 2015: € 22.908.042(prognose, inclusief achtergestelde lening provincie Limburg) Resultaat 2015: € 719.894(prognose) Eenmalige deelname van € 1.984.000 (intrinsieke waarde van de aandelen per 31 december 2008)bij toetreding in juli 2013; daarnaast garantstelling voor de achtergestelde lening Provincie Limburg ad € 125.900 en een Programmabegroting 2016
94
Gemeente Maasgouw
Taakstelling: Risico:
Naam: Gevestigd in: Openbaar belang:
Participanten:
Bestuursstructuur:
Financiën:
Bijdrage: Taakstelling: Risico:
Naam: Gevestigd in: Openbaar belang:
Participanten:
borgstelling voor de financiering door de BNG ad € 500.000. N.v.t. Het maximale risico bedraagt het totaalbedrag aan investeringen in de OML ad. € 2.609.900 opgebouwd uit: Aandelen OML: € 1.984.000 Garantstelling: € 125.900 Borgstelling: € 500.000 Inkoopverplichting bedrijventerrein “Koeweide” Wessem € 750.000. Mogelijk dient in 2017 een herfinanciering plaats te vinden.
Samenwerking Midden-Limburg (SML) N.v.t. Sinds januari 2015 functioneert het netwerk Samenwerking Midden-Limburg (SML). Binnen deze structuur werken de zeven Midden-Limburgse gemeenten samen op de werkvelden Economie en Energie, Wonen en Zorg, Recreatie en Toerisme, Landbouw en Natuur, Infra en Mobiliteit en Euregionale aangelegenheden. De ambities voor de regionale samenwerking worden beschreven in een Agenda van Midden-Limburg die tevens actieplannen per werkveld bevat. Over de totstandkoming van deze agenda vindt in het najaar van 2015 overleg plaats met de Midden-Limburgse gemeentebesturen. Daarbij wordt tevens afstemming gezocht met het meerjarenprogramma Keyport 2020 dat in ontwikkeling is Zeven gemeenten Midden-Limburg (Echt-Susteren, Leudal, Maasgouw, Roerdalen, Roermond, Nederweert, Weert). Aantal inwoners: 235.389 (per 1-1-2014). Netwerkberaad SML (bestaande uit vertegenwoordigers van deelnemende gemeenten), bestuurlijke werkgroepen per thema, inclusief Keyport 2020-bestuur. Er is geen sprake van een aparte organisatie of rechtsvorm. De financiën worden beheerd door de Provincie. Vertrekpunt voor de inrichting van de SML-structuur is dat de MiddenLimburgse gemeenten € 1,50 per inwoner ter beschikking stellen voor de ondersteuning van de proces- en organisatiekosten van SML (incl. Keyport 2020). Uitgaande van het inwonersaantal van gemeente Maasgouw op 1-1-2014 (23 924 inw.) betekent dat voor 2015 een bijdrage van € 35 886. € 35.886 (proces- en organisatiekosten) N.v.t. Financieel risico is beperkt tot de jaarlijkse bijdrage ad € 35.886 aan proceskosten.
Ons WcL Roermond De Stichting Ons Waardevol Cultuurlandschap Midden-Limburg (Ons WCL) is opgericht d.d. 28 november 1994. Het werkgebied van de Stichting Ons WCL bestaat uit 5 gemeenten. De Stichting Ons WCL(Ons Waardevol Cultuur Landschap Midden-Limburg) heeft als doel: het adviseren en ondersteunen bij- en aanjagen van projecten in het kader van inrichting en beheer van het werkgebied. Zowel aan subsidiegevers als aan de indieners van deze te subsidiëren projecten; het zelfstandig uitvoeren van projecten, maar ook het afmaken van lopende WCL-projecten; het in stand houden van een netwerk van organisaties, overheden en instellingen die werkzaam zijn in of belang hebben bij de inrichting en het beheer van het landelijk gebied. Aantal gemeenten: 5. Deelnemende gemeenten: Beesel, Echt-Susteren, Maasgouw, Roerdalen en Programmabegroting 2016
95
Gemeente Maasgouw
Bestuursstructuur: Financiën: Bijdrage: Taakstelling: Risico:
Naam: Gevestigd in: Openbaar belang:
Participanten:
Bestuursstructuur: Financiën: Bijdrage:
Taakstelling:
Risico:
Naam: Gevestigd in: Openbaar belang:
Participanten:
Roermond. Stichting Eigen Vermogen ultimo 2014: € 382.029 € 39.500 Jaarlijks N.v.t. Financieel risico beperkt tot de jaarlijkse bijdrage groot € 39.500.
Westrom Roermond (hoofdkantoor) Westrom is voor vijf gemeenten in Midden-Limburg partner voor de uitvoering van de Participatiewet. Daarnaast voert Westrom de Wet sociale werkvoorziening (Wsw) en de Wet werk en bijstand (Wwb) uit. Westrom is actief op het gebied van re-integratie en sociale activering. Ruim 1700 gemotiveerde medewerkers hebben passend werk bij of via Westrom. Daarmee vervult Westrom een belangrijke maatschappelijke functie en is Westrom één van de grootste werkgevers in de regio. Westrom is een erkend leerwerkbedrijf en is meervoudig gecertificeerd. · Aantal gemeenten: 5. · Aantal inwoners: ca. 170.400. · Deelnemende gemeenten: Echt-Susteren, Leudal, Maasgouw, Roerdalen, Roermond. Gemeenschappelijke regeling · Eigen vermogen ultimo 2015(prognose): € 3.317.396 · Vreemd vermogen ultimo 2015(prognose): € 5.276.201. De bijdrage aan de Westrom bedraagt voor 2016: € 2.936.021, en bestaat uit: € 2.725.021: voor de te realiseren arbeidsovereenkomsten; € 211.000: voor overige kosten. Het bedrag wordt gefinancierd vanuit het participatiebudget en eigen gemeentelijke bijdrage. De Wsw blijft bestaan voor degenen die op 1 januari 2015, als gevolg van de invoering van de Participatiewet, een (vaste) Wsw-dienstbetrekking hebben (deze groep blijft hun recht behouden). Na 1 januari 2015 is de Wsw niet meer toegankelijk voor nieuwe instroom en wordt deze geleidelijk afgebouwd. Hiermee vervalt de taakstelling voor de Wsw. De geïnventariseerde risico’s voor de Westrom bedragen € 3,3 miljoen. De weerstandscapaciteit van de Westrom is net voldoende om de geïnventariseerde risico’s op te vangen. Het risico voor de gemeente Maasgouw is gelegen in het feit of de Westrom in staat zal blijken te zijn om de tegenvallende bedrijfsresultaten een halt toe te roepen. Tevens worden de financiële consequenties van een mogelijke fusie van de Westrom met de Risse nog geconcretiseerd. Dit in relatie tot de taakstelling van € 600.000.
RD Maasland Haelen Het vervullen van de zorgplicht van de lokale overheid ten aanzien van de inzameling van huishoudelijk afval en het vegen van straten en pleinen tegen de laagst mogelijke kosten met de meest optimale service. Daarnaast het exploiteren van milieuparken in het kader van flankerend beleid op het gebied van huisvuilinzameling als gevolg van de gekozen methodiek volume/frequentie. Aantal gemeenten: 5 (Leudal, Maasgouw, Roerdalen, Peel en Maas en EchtSusteren). Aantal geraamde aansluitingen totaal 47.491, waarvan Maasgouw 10.360. Programmabegroting 2016
96
Gemeente Maasgouw
Bestuursstructuur: Financiën:
Bijdrage:
Taakstelling: Risico:
Naam: Gevestigd in: Openbaar belang:
Participanten:
Peel en Maas alleen voor de grondgebieden Kessel en Meijel; gemeente Roerdalen neemt alleen deel voor wat betreft inzameling huisvuil h-a-h, gemeente Echt-Susteren neemt alleen deel voor wat betreft milieuparken. Gemeenschappelijke regeling Exploitatietotaal 2016(prognose) € 3.251.466 Eigen vermogen 2016(prognose) € 900.000 Vreemd vermogen 2016(prognose) € 7.000.000 Geraamde gemeentelijke bijdrage inzameling huishoudelijk afval naar rato van aantal aansluitingen en straatvegen o.b.v. daadwerkelijke veeguren en werkelijk geledigde kolken. Bijdrage Maasgouw 2016: € 776.000(Programma 1 inzameling huishoudelijk afval) ; € 163.400 (Programma 2 vegen en kolken zuigen ) N.v.t. RD Maasland is een overheidsinstelling ( met allemaal ambtenaren in dienst) welke de zorgplicht van de individuele gemeente in een samenwerkingsverband uitvoert op het gebied van het verwijderen / inzamelen van huishoudelijk afval. De kosten van de dienst ( lees de bijdrage van de gemeente ) worden versleuteld in de afvalstoffenheffing en rioolheffing. Met andere woorden : de burger betaalt de bijdrage ( van de gemeente aan RD Maasland ) terug aan de gemeente. Hiermee is dit financieel sluitend. In het geval een gemeente zich niet ( meer ) kan vinden in de wijze waarop het op dit moment is geregeld en al doende wordt uitgevoerd door RD Maasland, bestaat de mogelijkheid om uit te treden. In dat geval zal een accountantsbureau de hoogte van de uittreedkosten moeten bepalen, immers er is sprake van desintegratie ( in de vorm van personeel, materieel, gebouwen, etc. ) . De hoogte is niet direct te kwantificeren en kan elk jaar wijzigen. Kosten van een onderzoek om jaarlijks de hoogte inzichtelijk te maken worden ingeschat op maximaal € 100.000 per jaar. Samenvattend is de conclusie dat het risico van deelname aan RD Maasland als zeer klein kan worden ingeschat.
Euregio Rijn-Maas-Noord Mönchengladbach De Euregio Rijn-Maas-Noord zet zich sinds 1978 in voor de Europese integratie voor ongeveer 2 miljoen burgers in dit gebied. Ze wil het wederzijds begrip van de Nederlandse en Duitse inwoners van de Euregio versterken, de contacten verdiepen en samenwerking stimuleren. De Europese Unie, de deelstaat Nordrhein-Westfalen en de Nederlandse regering ondersteunen dit plan. Dit doen zij door verschillende subsidieregelingen. Eind 2012 besloot de gemeenteraad om per 1 januari 2013 de deelname aan de Euregio Rijn-Maas-Noord op te zeggen. Door de opzegtermijn van drie jaren betekent dit, dat de deelname eindigt op 1 januari 2016. Destijds is als voorbehoud gesteld dat wanneer in de tussentijd alsnog blijkt dat de gemeente een duurzaam maatschappelijk of een financieel rendement uit de deelname kan halen, de deelname wordt heroverwogen. De aanknopingspunten uit de nieuwe Euregiovisie 2014-2020 en de meerwaarde die de gezamenlijke aanpak in het SML-netwerk biedt, leidt tot de verwachting dat een verlening van de deelname voor Maasgouw perspectiefrijk is. De feitelijke heroverweging vindt in het najaar van 2015 plaats. Op basis hiervan volgt een voorstel aan de gemeenteraad. Aantal participanten (gemeenten en instellingen): 28 Nederlandse participanten: Beesel, Bergen, Echt-Susteren, Gennep, Horst aan de Maas, Leudal, Peel en Maas, Maasgouw, Roerdalen, Roermond, Venlo, Venray en de Kamer van Koophandel. Duitse participanten: Mönchengladbach, Krefeld, zuidelijk deel van de Kreis Kleve, de gemeenten Brüggen, Niederkrüchten, Straelen, Geldern, Nettetal, Programmabegroting 2016
97
Gemeente Maasgouw
Bestuursstructuur: Bijdrage:
Taakstelling: Risico:
Naam: Gevestigd in: Openbaar belang:
Participanten:
Bestuursstructuur: Financiën:
Bijdrage:
Taakstelling: Risico:
Wassenberg en Wegberg, de Kreis Viersen, de Rhein-Kreis Neuss, de Industrie- und Handelskammer Mittlerer Niederrhein en de Niederrheinische Industrie- und Handelskammer in Duisburg. De Euregio Rijn-Maas-Noord is een publiekrechtelijk openbaar lichaam naar Duits recht met bestuur en ledenvergadering. € 6.880 voor het jaar 2015 (€ 0,29 per inwoner). Het bedrag ad € 6.880 is opgebouwd uit: € 3.440 per stem; € 2.236 voor algemene kosten; € 1.204 voor financiering INTERREG-projecten. Cofinanciering aan projecten is hierin nog niet meegenomen. N.v.t. N.v.t.
BsGW (Belastingsamenwerking Gemeenten en Waterschappen) Roermond De Gemeenschappelijke Regeling is er om een wettelijke bepaling of beleidsregel- als het gaat om heffing en invordering- zo goed mogelijk uit te voeren. Het gaat om: Gemeentelijke belastingen, inclusief activiteiten in het kader van de Wet waardering onroerende zaken. Dit is door de deelnemende gemeenten en het algemeen bestuur bepaald. Waterschapsbelastingen en de werkzaamheden van de administratie van gegevens ten behoeve van bestuurs-verkiezingen in het beheersgebied van de deelnemers. De BsGW optimaliseert het maatschappelijk rendement door de volgende doelstellingen: het minimaliseren van de uitvoeringskosten; het optimaliseren van de belastingopbrengsten; het beperken en spreiden van de risico’s in de bedrijfsvoering en het optimaliseren van de kwaliteit van haar dienstverlening aan de burger en haar deelnemers. Waterschap Peel en Maasvallei, Waterschap Roer en Overmaas, gemeenten Venlo, Bergen, Nederweert, Beek, Echt-Susteren, Leudal, Maasgouw, Nuth, Peel en Maas, Roerdalen, Roermond, Maastricht, Sittard-Geleen, Heerlen, Brunssum, Landgraaf, Onderbanken, Simpelveld, Voerendaal, Stein, Beesel, Gennep, Gulpen-Wittem, Schinnen, Eijsden-Margraten, Weert, Valkenburg aan de Geul, Kerkrade, Vaals en Meerssen. Openbaar lichaam, ingesteld bij gemeenschappelijke regeling (opgericht per 1-4-2011). Resultaat 2016(prognose): € 0. Eigen vermogen per 1-1-2016: € 550.000 prognose . Eigen vermogen per 31-12-2016 € 550.000 prognose. De netto exploitatiekosten worden gedragen door de deelnemers. De BsGW gebruikt een methodiek waarbij de kosten worden toegerekend aan producten van dienstverlening. Zo worden de kosten verdeeld over de deelnemers. De verdeelsleutels voor de kosten zijn gebaseerd op de productieomvang van de deelnemers. De bijdrage van de gemeente Maasgouw is vanaf 2014 na toetreding van de nieuwe deelnemers structureel € 331.000. Daarnaast moet er een totaalbedrag aan ‘goodwillvergoeding’ worden betaald van € 306.000 op basis van het aantal inwoners per 1 januari 2012. De goodwill wordt in 6 jaarlijkse termijnen vergoed tot 2019. De goodwillvergoeding is vanaf 2014 jaarlijks € 50.000. N.v.t. De ontwikkeling van de proceskosten, uitbesteding niet-kernactiviteiten, vervuiling van en/of incomplete gegevensbestanden, ambitieuze raming opbrengst vervolgkosten, personele risico’s, overschrijding exploitatiebegroting BsGW, extern opgelegde aanpassingen en fraude vormen een risico. Voor de gemeente Maasgouw zijn de risico’s dat de gemeentelijke bijdrage aan BsGW en de (belasting)inkomsten wijzigen. Programmabegroting 2016
98
Gemeente Maasgouw
Naam: Gevestigd in: Openbaar belang:
Participanten: Bestuursstructuur:
Financiën:
Bijdrage:
Taakstelling: Risico:
Servicecentrum MER Statutair in Echt, fysieke huisvesting Omgevingsdienst in Heel en Sociaal Domein in Echt-Susteren (vanaf 1 januari 2016). De Gemeenschappelijke Regeling MER is opgericht en 15 oktober 2012 ingegaan. M.E.R. staat voor de Midden-Limburgse gemeenten Maasgouw, EchtSusteren en Roerdalen. De gemeenschappelijke regeling die na grondige voorbereiding in het leven is geroepen richt zich op intergemeentelijke samenwerking bij de realisatie van diverse taken. Personeel van de aangesloten gemeenten kan in deze gemeenschappelijke regeling worden ondergebracht zodra ook de bijbehorende taken overgaan naar de gemeenschappelijke regeling. De regeling richt zich op taken op het gebied van bedrijfsvoering en taken in de backoffice van de dienstverlening. De frontoffice van de dienstverlening en externe beleidstaken zijn in de huidige opzet van de regeling uitgesloten. Servicecentrum MER richt zich op het efficiënt en professioneel uitvoeren van deze taken. Door deze samenwerking kan de professionaliteit toenemen en op termijn bespaard worden op de uitvoeringskosten. De Gemeenschappelijke Regeling gaat uit van een groeimodel. In de loop der tijd zal het aantal taken worden uitgebreid. Het personeel blijft gehuisvest in de bestaande gemeentehuizen waardoor feitelijk sprake is van een herverdeling van personeel over de gemeentehuizen De eerste afdeling die in het Servicecentrum is ondergebracht is de afdeling Omgevingsdienst. Per 1 september 2013 is deze operationeel. De afdeling is gehuisvest in het bestuurscentrum Heel. Vanaf 1 januari 2016 is het Sociaal Domein ondergebracht bij het Servicecentrum en gehuisvest in het gemeentehuis van Echt-Susteren. De gemeenten Maasgouw, Echt-Susteren en Roerdalen. Gemeenschappelijke regeling. Het algemeen bestuur van de Gemeenschappelijke Regeling MER wordt gevormd door de drie colleges van Burgemeester en Wethouders. Het dagelijks bestuur wordt gevormd door de drie burgemeesters. De burgemeester van Maasgouw is voorzitter. De directie van de MERsamenwerking wordt gevormd door de drie gemeentesecretarissen. Mede door overheveling van budgetten uit de begrotingen van de deelnemende gemeenten, beschikt de MER over een eigen begroting. Het uitgangspunt voor 2016 is budgettaire neutraliteit. De structurele bijdrage aan de M.E.R. in 2016 is geraamd op € 2.074.000. Het bedrag is inclusief vergoeding budget VVGB(=Verklaring Van Geen Bedenkingen) € 135.000. De vergoeding van het budget VVGB bedraagt vanaf 2017 structureel € 101.000. N.v.t. De GR MER vormt, vanwege de recente oprichting en toekomstig over te hevelen taken, een specifiek aandachtspunt in het kader van risicomanagement. De organisatie-in-wording kan te maken krijgen met onvoorziene aanloopkosten, omdat de begroting van de GR MER nog niet is uitgekristalliseerd. Ook de administratieve organisatie moet nog verder ontwikkeld worden: er wordt gewerkt op basis van een bedrijfsplan, maar ondersteunende bedrijfsvoeringstaken worden vanuit de drie moedergemeenten geleverd. Afbakening en vastlegging van afspraken in de vorm van een dienstverleningsovereenkomst moet nog plaatsvinden. Werkprocessen, genereren van stuurinformatie, taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden moeten nog verder gefinetuned worden. Bovendien is de ‘bouwfase’ pas afgerond als de overige beoogde taken (bedrijfsvoering en sociaal domein) ook zijn overgeheveld naar de GR MER. De GR MER heeft zelf een algemene reserve van beperkte omvang (€ 100.000). Het risico op een (structureel) aanvullende bijdrage ingeschat op € 300.000. De omvang van het bedrag is arbitrair, maar is gebaseerd op de Programmabegroting 2016
99
Gemeente Maasgouw taakstellingen die de MER zou moeten invullen. Deze taakstellingen in samenhang met beoogde kwaliteitsverbetering en efficiencyverhoging is zonder meer ambitieus. Bovendien kan er in de aanloopfase juist sprake zijn van een extra investering, alvorens de voordelen kunnen worden geëffectueerd.
Naam: Gevestigd in: Openbaar belang:
Participanten:
Regionale Uitvoeringsdienst(R.U.D.) Limburg Noord Venray RUD Limburg-Noord is per 1 januari 2013 opgericht ter verbetering van: de dienstverlening bij de uitvoering van de vergunningsverlenings-, toezichts- en handhavingstaken (VTH-taken); de kwaliteit, veiligheid en gezondheid van de leefomgeving. Taken, verantwoordelijkheden, bevoegdheden: De RUD Limburg Noord voert in 2016 de taken uit het landelijk basistakenpakket op het gebied van vergunningverlening, toezicht en handhaving uit. Daarnaast zijn er partners die buiten het basistakenpakket verzoektaken indienen of uitvoeren. Venlo levert constructieadvies aan Roermond en Beesel, en archeologisch advies aan Venray. Venray levert bouwtoezichturen aan Bergen. In de regio Noord- en Midden-Limburg is gekozen voor een regionale uitvoeringsdienst in de vorm van een netwerkorganisatie. De basis van de netwerkorganisatie is neergelegd in een bestuursovereenkomst waarin de wijze van samenwerking is beschreven. Ook in 2016 zullen de RUD Limburg Noord en de 15 Noord- en Midden Limburgse gemeenten en de provincie Limburg samenwerken.
Bestuursstructuur:
Financiën:
Het bestuur wordt gevormd door het bestuurlijk overleg, waarin elke partner was vertegenwoordigd. Zij stellen de programmatische, organisatorische en financiële kaders vast. Het coördinatiecentrum verzorgt de dagelijkse ondersteuning van de RUD Limburg Noord. De uitvoering van de taken wordt opgepakt op basis van het regionaal uitvoeringsprogramma (RUP). Elke partner stelt in 2016 haar uitvoeringsprogramma (UP) op. Deze UP’s samen vormden het RUP. Het UP gaf weer welke taken de partner in de RUD Limburg Noord inbracht. Voor de uitvoering van deze taken dient de partner middelen te reserveren. Hetzij in eigen capaciteit, hetzij in financiële middelen om de taken te kunnen financieren. Met behulp van georganiseerde werkverdelingsbijeenkomsten wordt het ingebrachte werk verdeeld onder de toezichthouders op basis van kennis, ervaring en interesse. Dit leidt tot het over en weer uitvoeren van werkzaamheden tussen partners. De verrichte werkzaamheden tussen de partners wordt onderling verrekend Programmabegroting 2016
100
Gemeente Maasgouw
Bijdrage:
Risico: Naam: Gevestigd in: Openbaar belang:
Participanten:
Bestuursstructuur: Financiën: Bijdrage: Taakstelling: Risico:
op basis van de hiervoor door het bestuur vastgestelde uniforme uurtarieven en kengetallen. Voor de bemensing en de activiteiten van het coördinatiecentrum zijn de kosten als volgt over de partners verdeeld. 20% kwam voor rekening van de provincie Limburg, 80% voor de gemeenten. Deze 80% werd verdeeld op basis van het aantal inwoners. In 2016 worden hiervoor bijvoorbeeld medewerkers- en lijnmanagersbijeenkomsten georganiseerd, de bestuurlijke overleggen voorbereid, diverse kennisgroepen en werkgroepen ondersteund, het ICT traject begeleid, de basis gelegd voor het strategisch opleidingsplan, de voorevaluatie en het Lobbytraject van de RUD Limburg Noord voorbereid en begeleid, ondersteuning geboden bij landelijke projecten en ondersteuning bij het project kwaliteitscriteria. Voor Maasgouw zal de bijdrage in 2016 € 24.373 bedragen(inclusief BTW).
N.v.t.
Maas-Schwalm-Nette Roermond (secretariaat) Het Openbaar Lichaam Duits-Nederlands Grenspark Maas-Schwalm-Nette is opgericht met het doel de grensoverschrijdende samenwerking te verbeteren. Het uiteindelijke doel is het realiseren van een regionale grensoverschrijdende identiteit, die gebaseerd is op de verscheidenheid van de natuur- en cultuurlandschappen binnen het Grenspark en het karakter van de mensen die hier leven. Eén van de belangrijkste doelen van de grensoverschrijdende samenwerking is het behoud en de ontwikkeling van de karakteristieke natuur en cultuurlandschappen. Door de samenwerking over de grens heen kan de regio zich beter en breder presenteren. Het presenteren en het verder verbeteren van de mogelijkheden tot recreatief gebruik van de gebieden aan weerszijde van de grens is een verder doel van de samenwerking. De basis voor het wekken van interesse voor dit waardevol grensgebied ligt in een afgestemde en uitgebreide milieueducatie en voorlichting. Aantal participanten (gemeenten en instelling): 7 Gemeenten: Echt-Susteren, Leudal, Maasgouw, Roerdalen, Roermond, Venlo; Instelling: het Duitse Naturpark Schwalm-Nette. Algemeen en dagelijks bestuur Jaarlijkse bijdrage vanuit Nederlandse en Duitse ministeries en Provincie. Daarnaast een bijdrage vanuit participerende gemeenten. Jaarlijks € 4.000 N.v.t. Beperkt tot de jaarlijkse bijdrage groot € 4.000 Voor bijdrages aan projecten worden afzonderlijke voorstellen gedaan.
Programmabegroting 2016
101
Gemeente Maasgouw Recapitulatie verbonden partijen
Bijdragen verbonden partijen 2016 2017 2018 2019 Te betalen bijdragen (x € 1.000) 2.137 2.027 2.027 2.027 0 0 0 0 36 36 36 36 40 40 40 40 211 198 186 186 939 942 957 973 7 7 7 7 381 381 381 331 2.087 2.059 2.079 2.079 24 25 26 26 4 4 4 4 5.866 5.719 5.743 5.709
Verbonden partijen: Veiligheidsregio Limburg-Noord OML SML Ons WCL Westrom RD Maasland Euregio Rijn-Maas-Noord BsGW Gemeenschappelijke Regeling MER RUD Limburg-Noord Maas-Schwalm-Nette Totaal te betalen bijdragen:
Overzicht deelnemingen Naam
Enexis Holding NV Vordering op Enexis BV CBL Vennootschap BV (Cross Border Leases) CSV Amsterdam B.V. voorheen: Claim Staat vennootschap BV NV Bank Nederlandse Gemeenten NV Waterleidingmaatschappij Limburg
NV Industriebank Limburg (LIOF)
Aantal/waarde aandelen in bezit gemeente 854.526 118,33 118,33
Percentage aandelen gemeente i.r.t. het totaal aantal aandelen 0,527117%
118,33
Verwachte dividenduitkering 2016 € 572.532 -
72.150 stuks
0,1296%
€ 41.125
9 stuks
1,8%
10 stuks
0,0013%
Positief resultaat wordt bij voorkeur aangewend ter versterking van het bedrijf en verwezenlijking van het doel van de vennootschap. Positief resultaat wordt bij voorkeur aangewend ter versterking van het bedrijf en verwezenlijking van het doel van de vennootschap.
Totaal
€ 613.657
Aanleiding: Verkoop aandelen Essent (2009) en Attero (2014) In 2009 is besloten de aandelen in het productie- en leveringsbedrijf van Essent te verkopen aan energiebedrijf RWE. En in 2014 is besloten de aandelen in het afvalverwerkingsbedrijf van Attero te verkopen aan private equity organisatie Waterland. Uit de verkoop aan RWE en Waterland vloeien de deelnemingen zoals genoemd onder 1a t/m 1f voort. Wij zijn aandeelhouder in deze deelnemingen. 1a Enexis Holding N.V. Doelstelling: Enexis beheert het energienetwerk in Noord-, Oost- en Zuid-Nederland voor de aansluiting van ongeveer 2,7 miljoen huishoudens, bedrijven en overheden. De netbeheerderstaak is een publiek belang, wettelijk geregeld met o.a. toezicht vanuit de Autoriteit Consument en Markt. De vennootschap heeft ten doel: Programmabegroting 2016
102
Gemeente Maasgouw het (doen) distribueren en het (doen)transporteren van energie, zoals elektriciteit, gas, warmte en (warm) water; het in stand houden, (doen) beheren, (doen) exploiteren en (doen) uitbreiden van distributie en transportnetten met annexen voor energie; het doen uitvoeren van alle taken die ingevolge de Elektriciteitswet 1998 en de Gaswet zijn toebedeeld aan een netbeheerder zoals daarin bedoeld; het binnen de wettelijke grenzen ontplooien van andere operationele en ondersteunende activiteiten. Financiële risico’s: De aandeelhouders lopen het risico (een deel van) de boekwaarde ad € 6,2 miljoen te moeten afwaarderen. Het risico voor de aandeelhouders is zeer gering omdat Enexis opereert in een gereguleerde (energie)markt, onder toezicht van de Energiekamer. Daarnaast is het risico gering in relatie tot de (intrinsieke) waarde van Enexis Holding N.V. Wettelijk is minimaal 40% eigen vermogen vereist, Enexis heeft op dit moment meer dan 50% eigen vermogen. Gecombineerd met de achtergestelde status van de ‘Vordering op Enexis vennootschap’ (zie 1c), levert dit een laag risico op voor de aandeelhouders van Enexis Holding N.V. Een aanvullend risico is het achterblijven van de geraamde dividendinkomsten. Het risico is echter gemitigeerd middels een overeengekomen garantiedividend van € 100 miljoen.
Eigen vermogen
1 jan 2016
31 dec 2016
EUR 3.616 mln.
EUR 3.716 mln.
Vreemd vermogen
Hiervan is geen reële inschatting te maken.
Financieel resultaat 2016
EUR 200 mln.
1b CBL Vennootschap B.V. Doelstelling: De functie van deze vennootschap is de verkopende aandeelhouders van energiebedrijf Essent (“Verkopende Aandeelhouders”) te vertegenwoordigen als medebeheerder (naast RWE, Essent en Enexis) van het CBL Escrow Fonds en te fungeren als "doorgeefluik" voor betalingen in en uit het CBL Escrow Fonds (CBL: Cross Border Lease). Voor zover na beëindiging van alle CBL’s en de betaling uit het CBL Escrow Fonds van de daarmee corresponderende voortijdige beëindigingvergoedingen nog geld overblijft in het CBL Escrow Fonds, wordt het resterende bedrag in de verhouding 50%-50% verdeeld tussen RWE en Verkopende Aandeelhouders. Financiële risico’s: Met de voortijdige beëindiging van alle CBL-contracten is alleen nog sprake van een risico en daarmee aansprakelijkheid voor de Verkopende Aandeelhouders ter hoogte van het bedrag in het CBL Escrow Fonds ($ 20 mln.). Daarnaast is het risico en daarmee de aansprakelijkheid voor de verkopende Aandeelhouders relatief gering en beperkt tot de hoogte van het nominale aandelenkapitaal van deze vennootschap (totaal € 20.000), art 2.:81 BW. 1c Vordering Enexis B.V. Doelstelling: Als gevolg van de invoering van de Wet Onafhankelijk Netbeheer (WON) in Nederland werd Essent per 30 juni 2009 gesplitst in een netwerkbedrijf (later Enexis) enerzijds en een productie- en leveringsbedrijf (het deel dat verkocht is aan RWE) anderzijds. Essent heeft eind 2007 een herstructurering doorgevoerd waarbij de economische eigendom van de gas- en elektriciteitsnetten binnen de Essent-groep zijn verkocht en overgedragen aan Enexis tegen de geschatte fair market value. Omdat Enexis destijds over onvoldoende contante middelen beschikte om de koopprijs hiervoor te betalen is deze omgezet in een lening van Essent. In de Wet Onafhankelijk Netbeheer was opgenomen dat er na splitsing geen financiële kruisverbanden mochten bestaan. Omdat het op dat moment niet mogelijk was om de lening extern te financieren is besloten de lening over te dragen aan de verkopende aandeelhouders van Essent. Op het moment van overdracht bedroeg de vordering € 1,8 miljard. De vordering is vastgelegd in een leningovereenkomst bestaande uit vier tranches: 1e tranche: € 450 mln., looptijd 3 jaar, rente 3,27% 2e tranche: € 500 mln., looptijd 5 jaar, rente 4,1% 3e tranche: € 500 mln., looptijd 7 jaar, rente 4,65% Programmabegroting 2016
103
Gemeente Maasgouw 4e tranche: € 350 mln., looptijd 10 jaar, rente 7,2% Enexis is gerechtigd om de tranches maximaal 1 jaar voor einde termijn vervroegd geheel of gedeeltelijk af te lossen. Op basis van de aanwijzing van de Minister van Economische Zaken is de 4e tranche van € 350 mln geoormerkt als mogelijke toekomstige conversie naar het eigen vermogen. In januari 2012 heeft Enexis de 1e tranche en in oktober 2013 de 2e tranche van de aandeelhouderslening vervroegd afgelost. Beleidsvoornemens: Eind december 2014 resteren nog de leningen van de 3e en 4e tranche. Enexis is eventueel gerechtigd de 3e tranche in de periode 30 september 2015 – 30 september 2016 geheel of gedeeltelijk vervroegd af te lossen. Deze tranche zal in ieder geval uiterlijk 30 september 2016 worden afgelost. De 4e tranche mag niet vervroegd worden afgelost. Afhankelijk van het resultaat van een aantal financiële ratio’s zou de 4e tranche eventueel geconverteerd kunnen worden in eigen vermogen. Financiële risico’s: De aandeelhouders lopen zeer beheerst geachte risico’s op Enexis voor de niet -tijdige betaling van rente en/of aflossing en, in het ergste geval, faillissement van Enexis. Daarnaast is het risico en daarmee de aansprakelijkheid voor de aandeelhouders relatief gering en beperkt tot de hoogte van het nominale aandelenkapitaal van deze vennootschap (ongeveer € 20.000), 1d Verkoop vennootschap B.V. Doelstelling: In het kader van de verkoop van Essent aan RWE hebben de verkopende aandeelhouders een aantal garanties en vrijwaringen gegeven aan RWE. Het merendeel van deze garanties en vrijwaringen is door de verkopende aandeelhouders overgedragen aan Verkoop Vennootschap. Ter verzekering van de betaling van eventuele schadeclaims heeft RWE bedongen dat een deel van de verkoopopbrengst door de verkopende aandeelhouders gedurende een bepaalde tijd in het General Escrow Fonds wordt aangehouden. Buiten het bedrag dat in het General Escrow Fonds zal worden gehouden, zijn de verkopende aandeelhouders niet aansprakelijk voor inbreuken op garanties en vrijwaringen. Daarmee is de functie van Verkoop Vennootschap B.V. dus tweeërlei: namens de verkopende aandeelhouders eventuele garantieclaim procedures voeren tegen RWE; het geven van instructies aan de escrow agent wat betreft het beheer van het bedrag dat in het General Escrow Fonds is gestort. Het vermogen in het General Escrow Fonds was bij de oprichting van het fonds in 2009, € 800 mln. In april 2011 is het eerste deel van de General Escrow minus gemelde claims door RWE vrijgevallen en aan de aanhouders uitgekeerd. In het General Escrow Fonds resteert nu nog een bedrag van € 440 miljoen voor de afwikkeling van claims van RWE als gevolgen van garantie en vrijwaringen die door de verkopende aandeelhouders zijn afgegeven. Het General Escrow Fonds wordt belegd conform de FIDO/RUDDO-regels, die gelden voor decentrale overheden. Beleidsvoornemens: De looptijd van deze vennootschap is afhankelijk van de periode dat claims (die door RWE tot uiterlijk 30 september 2015 kunnen worden ingediend) worden afgewikkeld. Op 30 september 2015 zal automatisch het gedeelte van het General Escrow Fonds vrijvallen waarvoor RWE geen claims heeft ingediend. Gelet op de afhandeling van lopende claims en nog eventueel tot door RWE in te dienen claims, kan over de omvang van deze vrijval nog geen uitspraak worden gedaan. Planning is om in de 2e helft van 2015 de discussies met RWE over de ingediende claims af te ronden. De vennootschap zal daarmee eind 2015 (mogelijk begin 2016) kunnen worden geliquideerd. Een positief liquidatiesaldo zal vrijvallen aan de aandeelhouders. Financiële risico’s: Het financiële risico is beperkt tot eventuele claims van RWE als gevolg van garanties en vrijwaringen die door de verkopende aandeelhouders zijn afgegeven en tot het maximale bedrag (EUR 440 mln.) dat nog in het General Escrow Fonds resteert. Daarnaast is het risico en daarmee de aansprakelijkheid voor de aandeelhouders relatief gering en beperkt tot de hoogte van het nominale aandelenkapitaal van deze vennootschap (ongeveer € 20.000), art 2.:81 BW.
Programmabegroting 2016
104
Gemeente Maasgouw 1e CSV Amsterdam B.V. Doelstelling: Op 9 mei 2014 is de naam van Claim Staat Vennootschap B.V. gewijzigd in CSV Amsterdam B.V.. De statuten zijn gewijzigd zodat de nieuwe organisatie nu drie doelstellingen vervult: namens de verkopende aandeelhouders van Essent een eventuele schadeclaimprocedure voeren tegen de Staat als gevolg van de WON; namens de verkopende aandeelhouders eventuele garantieclaim procedures voeren tegen RECYCLECO B.V. (“Waterland”); het geven van instructies aan de escrow-agent wat betreft het beheer van het bedrag dat op de escrowrekening n.a.v. verkoop Attero is gestort. In februari 2008 zijn Essent en Essent Nederland B.V., met toestemming van de publieke aandeelhouders, een procedure begonnen tegen de Staat der Nederlanden waarin zij een verklaring voor recht vragen dat bepaalde bepalingen van de Wet Onafhankelijk Netbeheer (WON) onverbindend zijn. Als gevolg van de WON (en de als gevolg daarvan doorgevoerde splitsing tussen het productie- en leveringsbedrijf enerzijds en netwerkbedrijf anderzijds) hebben haar aandeelhouders schade geleden. Vanwege praktische moeilijkheden om de juridische procedure aan de verkopende aandeelhouders van Essent N.V. over te dragen, hebben de verkopende aandeelhouders en RWE afgesproken dat de onderliggende (declaratoire) procedure over de vraag of (delen van) de WON onverbindend zijn, ook na afronding van de transactie met RWE, door Essent zal worden gevoerd. De verkopende aandeelhouders en RWE zijn verder overeengekomen dat de eventuele schadevergoedingsvordering van Essent op de Staat der Nederlanden die zou kunnen ontstaan als de rechter inderdaad van oordeel is dat (delen van) de WON onverbindend is, wordt gecedeerd aan de verkopende aandeelhouders (en dus niet achterblijft binnen de Essent groep), die deze vordering gebundeld zullen gaan houden via de deelneming (de "Claim Staat Vennootschap BV"). De WON leidde er toe dat het productie- en leveringsbedrijf enerzijds en het netwerkbedrijf anderzijds gesplitst moesten worden. De Rechtbank te 's-Gravenhage heeft de vordering van Essent in eerste instantie afgewezen. Essent is tegen deze uitspraak in hoger beroep gegaan. In juni 2010 heeft het Gerechtshof in Den Haag de WON onverbindend verklaard. De Staat is tegen de uitspraak in cassatie gegaan bij de Hoge Raad. De Hoge Raad heeft pre justitiële vragen gesteld aan het Europese Hof van Justitie. Het Europese Hof van Justitie heeft een reactie gegeven aan de de Hoge Raad een uitspraak doen. De Hoge Raad heeft op 26 juni 2015 jl. uitspraak gedaan. De Hoge Raad heeft besloten dat de Splitsingswet niet in strijd is met het recht van de Europese Unie. Met deze uitspraak van de Hoge Raad zijn de vorderingen van Essent op de Staat definitief afgewezen. Voor de vennootschap is de procedure daarmee geëindigd. In het kader van de verkoop van Attero aan Waterland hebben de verkopende aandeelhouders een aantal garanties en vrijwaringen gegeven aan Waterland. Het merendeel van deze garanties en vrijwaringen is door de verkopende aandeelhouders overgedragen aan CSV Amsterdam B.V. Ter verzekering van de betaling van eventuele schadeclaims heeft Waterland bedongen dat een deel van de verkoopopbrengst door de verkopende aandeelhouders gedurende een bepaalde tijd op een escrow-rekening wordt aangehouden. Buiten het bedrag dat op deze rekening zal worden gehouden, zijn de verkopende aandeelhouders niet aansprakelijk voor inbreuken op garanties en vrijwaringen. Het vermogen op de escrow-rekening is initieel € 13,5 mln. De escrow-rekening wordt aangehouden bij de notaris. Beleidsvoornemens: De looptijd van deze vennootschap is afhankelijk van de periode dat een eventuele schadeclaim wordt gevoerd tegen de Staat en dat claims (die door Waterland tot 5 jaar na completion (mei 2019) kunnen worden ingediend) worden afgewikkeld. Conform de verkoopkoopovereenkomst (“SPA”) zal de escrow-rekening tot 5 jaar na completion blijven staan voor de afwikkeling van potentiële claims van Waterland. Financiële risico’s: Het financiële risico is beperkt tot eventuele claims van Waterland als gevolg van garanties en vrijwaringen die door de verkopende aandeelhouders zijn afgegeven en tot het maximale bedrag (EUR 13,5 mln.) op de escrow-rekening. Daarnaast is het risico en daarmee de aansprakelijkheid voor de aandeelhouders relatief gering en beperkt tot de hoogte van het nominale aandelenkapitaal van deze vennootschap (ongeveer € 20.000), art 2.:81 BW. Programmabegroting 2016
105
Gemeente Maasgouw 1f Publiek Belang Elektriciteitsproductie B.V. Doelstelling: Onderdeel van Essent was het 50% aandeel in N.V. Elektriciteits Productiemaatschappij Zuid-Nederland (EPZ), o.a. eigenaar van de kerncentrale in Borssele. Het bedrijf Delta NV uit Zeeland heeft de verkoop van dit bedrijfsonderdeel van Essent aan RWE bij de rechter aangevochten. Er liepen zowel een kort gedingprocedure als bodemprocedure. Publiek Belang Elektriciteitsproductie BV (“PBE”) had het 50% belang in EPZ bij Energy Resources Holding (ERH) ondergebracht. In 2010 is een bemiddelingstraject gestart om het geschil tussen partijen op te lossen. In 2011 is dit bemiddelingstraject succesvol afgerond. Op 30 september 2011 is, 2 jaar na de verkoop van de aandelen Essent, ERH alsnog geleverd aan RWE. PBE blijft bestaan met een beperkt takenpakket. PBE zal de zaken afwikkelen die uit de verkoop voortkomen. Daarnaast is PBE verplichtingen aangegaan in het kader van het Convenant borging publiek belang kerncentrale Borssele uit 2009 die nopen tot voortbestaan van PBE in afgeslankte vorm. Hiermee is een termijn van 8 jaar na verkoop gemoeid. Na een statutenwijziging in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders op 14 december 2011 is de inrichting van PBE aangepast naar de status van een SPV, vergelijkbaar met o.a. Verkoop Vennootschap. Beleidsvoornemens: Binnen PBE is nog vanaf medio 2012 een bedrag tussen de € 1,5 en 2,0 miljoen (merendeel aandelenkapitaal) achtergebleven om mogelijke zaken die uit de verkoop voortkomen af te wikkelen. Conform de verkoopkoopovereenkomst (“SPA”) zal het General Escrow Fonds tot 30 september 2015 blijven staan voor de afwikkeling van potentiële claims van RWE. Planning is om in de 2e helft van 2015 de discussie met het Ministerie van Economische Zaken te voeren, omtrent de overdracht van de rol van PBE in het hiervoor genoemde convenant. Afhankelijk van de uitkomst van deze gesprekken zou PBE evenals Verkoop Vennootschap BV en CBL Vennootschap BV begin 2016 geliquideerd kunnen worden. Financiële risico’s: Het financiële risico na de levering van ERH aan RWE, waarmee de vervreemding van de aandelen Essent nu is afgerond, is beperkt tot eventuele contractueel vastgelegde mogelijkheden van claims c.q. garanties. Eventuele claims komen ten laste van het General Escrow Fonds (zie Verkoop Vennootschap BV). Daarnaast is het risico en daarmee de aansprakelijkheid voor de aandeelhouders beperkt tot de hoogte van het nominale aandelenkapitaal van deze vennootschap (€ 1.496.822) (art 2.:81 BW).
4.7. Krimpparagraaf Voorschoolse- en onderwijsvoorzieningen Het aantal inwoners van de gemeente Maasgouw was in de periode van 1996 tot en met 2012 redelijk stabiel. Over de hele periode is het inwoneraantal met slechts 3% afgenomen. Als echter gekeken wordt naar de verschillende leeftijdsgroepen zien we dat het aantal jongeren, vooral in de categorie 0-10 jaar sterker is afgenomen: 0-5 jaar met 32% en 5-10 jaar met 13%. Ook in de bevolkingsprognose zien we een verdere afname van het aantal jongeren zoals blijkt uit onderstaande tabel. Aantal Inwoners 0 tot 5 jaar 5 tot 10 jaar 10 tot 15 jaar 15 tot 20 jaar
2013 860 1.080 1.390 1.260
2014 860 1.010 1.340 1.280
2015 860 960 1.270 1.280
2016 840 960 1.200 1.310
2017 830 920 1.150 1.320
2018 830 890 1.090 1.310
2019 840 890 1.020 1.260
2020 840 900 970 1.200
2025 830 870 910 910
2030 790 860 880 850
De bevolkingskrimp, veranderende wetgeving als ook de economische crisis hebben gevolgen voor de (instandhouding van) voorschoolse- en onderwijsvoorzieningen. Om de kwaliteit ook op termijn te behouden is enkele jaren geleden gestart met de samenvoeging van scholen onder de verantwoordelijkheid van de schoolbesturen en vindt concentratie plaats van onderwijsgebouwen met voorschoolse voorzieningen. Hierdoor ontstaan integrale kindcentra en worden de (onderwijs)gebouwen, die niet meer voldoen aan de eisen van deze tijd, afgebroken. Per kern wordt kort de stand van zaken weergegeven. Programmabegroting 2016
106
Gemeente Maasgouw
Gevolgen van krimp voor de voorschoolse voorzieningen In 2011 zijn de gevolgen van krimp alsook van een verscherping van de kwaliteitseisen zichtbaar geworden voor het peuterspeelzaalwerk: om de peuterspeelzaal in iedere kern te kunnen handhaven zou de subsidie jaarlijks verhoogd moeten worden bij een afnemend aantal peuters. In 2012 is met de partners uit het peuterspeelzaalwerk en de kinderopvang onderzocht welke mogelijkheden er zijn om het peuterprogramma te kunnen blijven organiseren met als doel om een kwalitatief, toegankelijk en exploitabel voorzieningenniveau te realiseren. Dit heeft geleid tot het besluit van de gemeenteraad op 20 december 2012 tot het integreren van het peuterprogramma in de kinderopvang en daarmee per schooljaar 2013-2014 het opheffen van de peuterspeelzaal als aparte organisatievorm. In 5 kernen: Heel, Thorn, Maasbracht, Linne en Stevensweert wordt kinderopvang 0 tot 4 jaar georganiseerd inclusief een peuterprogramma. In Wessem wordt een peuterprogramma (2 tot 4 jaar) door de kinderopvang aangeboden en in Beegden is er een peuterspeelzaal (2 tot 4 jaar) door een burgerinitiatief in samenwerking met de basisschool tot stand gekomen. In de geïntegreerde peutergroepen wordt gewerkt volgens de uitgangspunten van voorschoolse educatie (VVE) ter vroegsignalering en aanpak van ontwikkelingsachterstanden met als doel de kans op onderwijsachterstanden te voorkomen/verkleinen. De integratie van peuterspeelzaalwerk in de kinderopvang wordt in steeds meer gemeenten toegepast en is een belangrijke stap voor het realiseren van integrale kindercentra. Onderwijsvoorzieningen Basisschool De Maasparel Stevensweert Basisschool de Maasparel is ontstaan uit de fusie van de H. Hartschool Stevensweert en Moeder Magdalenaschool Ohé en Laak. De voormalige BS H. Hart te Stevensweert is na renovatie, aanpassing en uitbreiding voor de leerlingen uit Ohé en Laak en met kinderopvang “Ut Kerreraad” in oktober 2012 in gebruik genomen. De onderhoudsstaat is derhalve uitstekend. Gelet op de prognose blijft de school ook op de lange termijn ruim boven de opheffingsnorm. De overcapaciteit wordt op de lange termijn 1 groepslokaal. Basisschool De Sleye Heel Basisschool De Sleye te Heel maakt deel uit van de brede school en is in 2007 in gebruik genomen. De onderhoudstoestand is goed tot zeer goed. Binnen de leerlingenprognose kent de school de laatste jaren een vrij sterke krimp die vanaf 2016 resulteert in een ruimtebehoefte van 11 groepslokalen (of 12 lokalen incl. de ruimte voormalige bibliotheek). Op dit moment heeft de school de beschikking over 15 lokalen. Bij de bouw is met de krimp reeds rekening gehouden. Op de eerste verdieping worden nu nog door de gemeente Maasgouw 4 lokalen gehuurd van woningbouwvereniging Domus. De kosten hiervan bedragen ongeveer € 22.000 op jaarbasis. Omdat de huidige bibliotheek in afgeslankte vorm verplaatst kan worden naar MFC Don Bosco (collectie voor volwassenen), kan binnen de bestaande en nieuw beschikbaar gekomen ruimte in de brede school het totaal van de behoefte van de basisschool, de kinderopvang, de peutergroep en buitenschoolse opvang (geëxploiteerd door kinderopvang Robbedoes) gehuisvest worden. De gehuurde lokalen op de eerste verdieping kunnen dan afgestoten worden. De kosten van aanpassing van de bibliotheek kunnen gedekt worden uit het wegvallen van deze huurkosten. BS De Sleye maakt voor het bewegingsonderwijs gebruik van de pal aangrenzende Sporthal Reutsdael. Basisschool St.Martinus Beegden Op de teldatum van 1-10-2014 zit de school precies op de opheffingsnorm. Voor de nabije toekomst wordt echter rekening gehouden met een lager leerlingenaantal. In het ongunstigste geval zou bekostiging door het Rijk per 1-8-2018 ophouden. Besluitvorming over de gevolgen behoort tot de verantwoordelijkheid van het schoolbestuur. Op dit moment wordt bekeken wat de mogelijkheden zijn om de locatie te behouden als het leerlingenaantal verder zou dalen (vorming nevenvestiging/gebiedssplitsing). De overcapaciteit van de school is groot en bedraagt momenteel 4 groepslokalen. De overcapaciteit wordt sinds het schooljaar 2013-2014 deels benut door peuterspeelzaal De Torteltuin (1 lokaal). Daarnaast wordt 1 lokaal gebruikt door het servicepunt bibliotheek. De onderhoudstoestand van basisschool St. Martinus is volgens de meerjarenonderhoudsplanning goed. Groter en duurder onderhoud zoals vervangen dakbedekking en renovatie bestrating staan voor 2016 respectievelijk 2020 gepland en behoren vanaf 2015 door de overheveling van het onderhoud tot de verantwoordelijkheid van het schoolbestuur. BS St. Martinus maakt voor het bewegingsonderwijs gebruik van de aangrenzende gymzaal. Basisschool St. Medardus Wessem Gelet op de prognose blijft de school ook op de lange termijn ruim boven de opheffingsnorm. De overcapaciteit van de school is vrij groot en bedraagt momenteel 3 groepslokalen en groeit tot 4 lokalen in 2026. De buitenschoolse opvang maakt gebruik van 1 lokaal. In de bij de school gesitueerde voormalige Programmabegroting 2016
107
Gemeente Maasgouw peuterspeelzaal wordt het peuterprogramma door Stg. Kindcentra Thornerkwartier aangeboden. Op termijn is er wellicht uitbreiding van het aanbod met dagopvang 0-4 jarigen. De onderhoudstoestand van basisschool St. Medarus verkeert volgens de meerjarenonderhoudsplanning in goede staat. In 2006 zijn intern de nodige aanpassingen gedaan en is de nieuwe peuterspeelzaal aan de school gebouwd. In 2012 zijn de sanitaire voorzieningen door het schoolbestuur vernieuwd. Groter en duurder onderhoud zoals terrein/riolering en kozijnen/deuren staan voor 2020 respectievelijk 2027 gepland en komen eveneens voor rekening van het schoolbestuur. BS. St.Medardus maakt voor het bewegingsonderwijs gebruik van de nabijgelegen sportzaal De Tump te Wessem. Basisschool De Koningsspil Thorn De bouw van de brede maatschappelijke voorziening De Wieken in Thorn is in 2013 gestart en de ingebruikneming heeft in februari plaatsgevonden. Onderhoud is dus vooralsnog niet aan de orde. Bij de bouw is rekening gehouden met de krimp. Het aantal m² ligt beneden de genormeerde ruimtebehoefte. Binnen de brede maatschappelijke voorziening zijn ook kinderdagopvang 0-4 jaar, een peutergroep, de buitenschoolse opvang en de schoolbibliotheek gehuisvest. De leerlingen van Thorn maken voor het bewegingsonderwijs sinds 2011 gebruik van sportzaal De Tump te Wessem. De gymlessen zijn geclusterd op maandag en vrijdag waarbij gebruik wordt gemaakt van gymvervoer per bus (afstand 2850 m). Basisschool Triangel Linne Gelet op de prognose blijft de school op de lange termijn ruim boven de opheffingsnorm. De overcapaciteit van de school bedraagt 5 groepslokalen en groeit tot 6 lokalen in 2015. Kinderdagopvang, peutergroep en buitenschoolse opvang maken gebruik van de leegstand. Daarnaast is er binnen de school nog een steunpunt bibliotheek en kent de school nog twee medegebruikers. Hierdoor is de feitelijke leegstand beperkt tot 2 klaslokalen. De onderhoudstoestand van basisschool Triangel verkeert volgens de meerjarenonderhoudsplanning in goede staat. Basisschool ’t Breerke Maasbracht (bouwjaar 1975) Gelet op de prognose blijft de school op de lange termijn boven de opheffingsnorm. De overcapaciteit van de school bedraagt momenteel 1 groepslokaal en groeit tot 2 lokalen in 2030. Er vindt buitenschoolse opvang plaats in ’t Breerke voor leerlingen van ’t Breerke en De Vlinder (1 lokaal). De onderhoudstoestand van basisschool ’t Breerke verkeert volgens de meerjarenonderhoudsplanning in goede staat. Basisschool De Tweesprong Maasbracht Openbare Basisschool Het Palet De bouw van de brede school in Maasbracht, De Hoeksteen, is in 2014 afgerond. Onderhoud is dus vooralsnog niet aan de orde. Bij de bouw is rekening gehouden met de krimp van de scholen. Het totaal aantal lokalen bedraagt 15. Voor Basisschool De Tweesprong 10 lokalen, ligplaatsschool het Maashofje maakt gebruik van 1 groepslokaal en OBS Het Palet maakt gebruik van 4 lokalen. Gelet op de prognoses blijven de scholen ook op de lange termijn boven de opheffingsnorm. In de Hoeksteen wordt kinderdagopvang 0-4 jaar, een peutergroep en de buitenschoolse opvang geëxploiteerd door kinderopvang Prokino. De kinderopvang huurt eigenstandig ruimten en maakt geen gebruik van leegstand binnen het onderwijsdeel. Daarnaast is PSW als nieuwe gebruiker gestart met de opvang en begeleiding van een groep gehandicapte kinderen. Op dit moment is er een overcapaciteit van 2 (groeps)ruimten. Voor het bewegingsonderwijs maken de scholen gebruik van de nabijgelegen Andreashal. Basisschool De Vlinder Maasbracht Deze basisschool kent een goede onderhoudsstaat, zowel aan de buitenzijde als ook de binnenzijde. Binnen de meerjarenonderhoudsplanning staan dan ook geen opvallende of kostbare onderhoudstaken. Gelet op het leerlingenaantal en omvang heeft de school een overcapaciteit van 2 groepslokalen. Met het oog op de onderwijskundige aspecten is echter gekozen voor 4 onderwijsgroepen. Voor het bewegingsonderwijs maakt BS De Vlinder gebruik van de nabijgelegen Andreashal. De schoolbesturen van Het Palet, De Tweesprong en De Vlinder hebben medio mei medegedeeld voornemens te zijn om de scholen per augustus 2016 te fuseren. De effecten op de ruimtebehoeften zijn nog niet bekend. SBO Op de Tump en ZMLK De Maaskei te Heel Vanwege het feit dat de gevolgen van passend onderwijs op de leerlingenstromen naar deze speciale scholen nog niet bekend zijn en mede gelet op het regionale karakter van beide scholen, kan over de leerlingenprognoses nog niets gezegd worden en worden binnen deze paragraaf dan ook niet verder uitgewerkt. De onderhoudstoestand van deze scholen is goed. Met betrekking tot het bewegingsonderwijs Programmabegroting 2016
108
Gemeente Maasgouw maak ZMLK De Maaskei gebruik van sporthal Reutsdael en de gymzaal en het zwembad van Stichting Daelzicht. SBO Op de Tump heeft een eigen gymzaal in de school. Leegstand De leegstand in scholen is voor de schoolbesturen een groter wordend probleem. Voor leegstand ontvangt het schoolbestuur immers geen vergoeding. Naast inhoudelijke samenwerking met kindpartners, heeft verhuur of medegebruik een financiële meerwaarde. De wettelijke regels rond verhuur en medegebruik zijn weliswaar in de Verordening huisvesting onderwijs opgenomen, maar geven voor de uitvoering geen nadere uitwerking. Op 14 juli 2015 zijn er daarom beleidsregels rond verhuur en medegebruik vastgesteld die meer houvast bieden en ongelijke behandeling in vergelijkbare situaties voorkomen. De beleidsregels bevorderen gelijke tarifering en eenduidige procedures bij medegebruik en verhuur. Tot 1-1-2016 is er een overgangsperiode voor de diverse scholen om een en ander in overeenstemming te brengen met deze beleidsregels. Sportcomplexen en binnensportaccommodaties De gemeente Maasgouw heeft in 2014 een kadernota gemeentelijke accommodaties opgesteld. Hierin is op hoofdlijnen aangegeven welke accommodaties, in welke omvang, op welke locatie, en in welke vorm de gemeente Maasgouw accommodaties nodig heeft ter realisering van de gemeentelijke beleidsdoelen op het gebied van welzijn, zorg, onderwijs, cultuur, sport en recreatie. Er wordt nadrukkelijk rekening gehouden met de (effecten van) krimp. Aandachtspunten voor de nieuwe nota zijn: - de nota bevat een duidelijke koppeling tussen beleid en accommodaties (accommodaties zijn instrumenten om beleidsdoelen te realiseren); - de nota geeft een korte, middellange en lange termijnvisie (richting 2030); - de nota bevat een rationele benadering van omgaan met maatschappelijke accommodaties; - de nota geeft een duidelijke rolverdeling van gemeente en andere partijen; - de nota is handzaam in gebruik en eenvoudig te actualiseren; - de ontwikkeling van de nota zal geschieden in overleg met de gemeente en betrokkenen. Tenniscomplexen In Maasgouw zijn 7 tennisverenigingen actief met 1.119 KNLTB leden op 28 banen. Dat geeft een baanbezetting van 40 spelers per baan en dat is laag. Volgens de planningsnorm heeft Maasgouw voldoende aan 12 banen; dat is dus minder dan de helft. Met de voorgenomen verhuizing van TV Ohé en Laak naar Stevensweert stijgt de baanbezetting tot 47 spelers per baan. Ook is al besloten om 2 banen op het E9 park overtollig te verklaren. Deze mogen gebruikt worden totdat de gemeente de grond voor andere ontwikkelingen nodig heeft. Tabel: Aantal KNLTB leden (vraag) en aantal banen (aanbod) in Maasgouw vereniging
banen
ondergrond
aantal knltb leden
spelers/ baan
bezetting
TC Linne
4
Grand Slam Clay=kunstgras met keramische infill
191
48
laag
TV Wessem
3
smashcourt=kunstgras met keramische infill
79
26
zeer laag
TC Beegden
3
gravel
81
27
zeer laag
TC Helios
5
kunstgras
348
70
redelijk/goed
TV E9 park
6
260
43
laag
TVSO Stevensweert TV Ohé en Laak
4
4 kunstgras gravel gravel
131
33
zeer laag
3
gravel
29
10
zeer laag
Totaal 2013
28
1119
40
laag
Situatie na beoogde verhuizing TV Ohé en Laak
24
1119
47
laag
en
2
Programmabegroting 2016
109
Gemeente Maasgouw Voetbalcomplexen Maasgouw telde voor 2006 9 voetbalverenigingen. De laatste jaren zijn 6 verenigingen gefuseerd tot 3 verenigingen, zodat er momenteel nog 6 verenigingen resteren. S.C. Brachterbeek en RKVV Maasbracht zijn in het voorjaar van 2013 gefuseerd en gaan verder onder de naam MBC’13 (Maasbracht Baek Combinatie). De accommodatie Mortelskoel is gerenoveerd in de zomer van 2013. De accommodatie van SC Brachterbeek in Brachterbeek wordt opgeheven. VV Hebes Is ontstaan uit de fusie van Heel en Beegden in 2006. Het sportpark, gelegen aan de Baexemerweg in Beegden, omvat twee wedstrijdvelden en een trainingsveld en een strook dat dienst doet als 'evenemententerrein'. FC Maasgouw Komt voort uit de fusie (2006) tussen RKSVW uit Wessem en VV Thorn. De club speelt op Sportpark Ter Koel in Thorn. Het sportcomplex is in 2011/2012 gerenoveerd (reconstructie van de velden en een nieuw gebouw). Naast deze drie voetbalverenigingen die recent zijn gefuseerd, zijn er nog drie verenigingen: in Linne, Stevensweert en Ohé en Laak. VV Linne is verhuisd van Sportpark Kraaiveld naar een nieuw complex met 2 kunstgrasvelden en een nieuw kleed- en clubgebouw. Het oude complex is bestemd voor toekomstige woningbouwontwikkeling. Het aantal spelende teams heeft momenteel (2013/2014) voldoende aan 1 kunstgrasveld (zaterdag 0,9 veld en zondag 0,8 veld). Walburgia in Ohé en Laak en VV Stevensweert hebben een gezamenlijke jeugdopleiding. De gemeente heeft besloten dat V.V. Stevensweert naar Ohé en Laak gaat en de tennisvereniging van Ohé en Laak naar Stevensweert verhuist. Deze verhuizing is nog niet gerealiseerd. De belangrijkste opgave voor de voetbal in de gemeente is de afname van jeugd in de toekomst. Mocht de behoefte afnemen met 30% tot 40%, dan kan het aantal wedstrijdvelden in onderhoud worden teruggebracht. Met het oog op minder jeugd en meer ouderen, zouden de voetbalverenigingen moeten nadenken over verbreding van hun sport- en beweegaanbod en het binden van leden. Ook NOC*NSF stimuleert verenigingen om na te denken over verbreden van het sportaanbod.
Tabel: Toepassing planningsnormen voetbal seizoen 2013/2014 Naam vereniging plaats
Capaciteit (aanbod)
vv Hebes
Beegden
FC Maasgouw VV Linne
Thorn Linne
2 wedstrijdvelden en 1,5 trainingsvelden 2 wedstrijdvelden 1 trainingsveld 1 oefenhoek/ evenementenveld 1 wedstrijdveld 1 wetraveld 1 trainingsveld 2 kunstgrasvelden
Walburgia /Stevensweert
Ohé en Laak
1 wedstrijdveld 1 trainingsveld 1 oefenhoek
MBC'13
Maasbracht
Nodig wedstrijd 1,4=2
1,08=2
1,9=2 0,9=1
1,2*
training 1,5 vraag=aanbod vraag=aanbod, maar wedstrijdbehoefte loopt 1 terug naar 1 veld
1,5 vraag=aanbod 1 1 kunstgrasveld teveel wedstrijdcapaciteit 1 aandachtspunt
De investeringen die de gemeente Maasgouw heeft gedaan om te anticiperen op de krimp wat betreft buitensportaccommodaties zijn:
Programmabegroting 2016
110
Gemeente Maasgouw Investeringen in clustering van buitensportaccommodaties: Voetbalaccommodatie VV Hebes: € 1.700.000 Voetbalaccommodatie Fc Maasgouw: € 1.547.000 Voetbal Mortelskoel MBC’13: € 557.500 Voetbalaccommodatie Ohé en Laak: € 1.075.000 (nog te realiseren) Tennisaccommodatie Stevensweert: € 225.000 (nog te realiseren) Kraaiveld Linne Tennis: € 652.000 Kraaiveld Linne Voetbal: € 2.005.000 Totaal: € 7.761.500
Binnensportaccommodaties De gemeente Maasgouw beschikt over twee sporthallen (de Andreashal in Maasbracht en Sporthal Reutsdael in Heel), twee sportzalen (sportzaal De Tump in Wessem en de sportzaal in Linne) en vier gymzalen (in Beegden, Maasbracht, Stevensweert en in Wessem). De kantine van sporthal Reutsdael in Heel wordt tevens gebruikt als handboogschietbaan. In de nota Binnensportaccommodaties gemeente Maasgouw is het gebruik geanalyseerd. De conclusie is dat anno 2013 de gemiddelde bezetting van de sporthallen, sportzalen en gymzalen over het algemeen matig is. Dat geldt voor alle (typen) binnensportaccommodaties in Maasgouw. De uitdaging bij de binnensport is het bekijken of de gemeente met één of enkele accommodaties minder kan, om daarmee de bezetting te verhogen en de oplopende exploitatiekosten (onderhoud) te verlagen. De opgave is om te bekijken of het gebruik van één of meer gymzalen zonder teveel concessies te hoeven doen in gebruiksuren, ondergebracht kan worden in een andere accommodatie binnen aanvaardbare reisafstand. Transitieatlas Midden-Limburg Eind 2014 is door de Midden-Limburgse colleges de Transitie-atlas Midden-Limburg vastgesteld. Deze atlas vormt een doorkijk op de wijze waarop ingespeeld kan worden op de veranderende samenstelling van de bevolking en de gevolgen hiervan op de voorzieningenstructuur. Op 2 april 2015 heeft hiertoe een bijeenkomst voor alle Midden-Limburgse gemeenteraadsleden plaatsgevonden. Uitgangspunt is dat iedere gemeente zijn eigen invulling verder kan geven aan de wijzigingen in zijn voorzieningenstructuur, maar dat waar mogelijk over de gemeentegrenzen heen gekeken wordt. In de loop van 2015 zal ook een bijeenkomst georganiseerd worden voor de stakeholders binnen dit werkveld. Tenminste als hier behoefte aan is. De ontwikkelingen binnen de regionale voorzieningenstructuur zullen gemonitord worden. Krimp verenigingsleven De Startnotitie subsidies en leges geeft aan dat ook het verenigingsleven last heeft van krimpende ledenaantallen. Samenwerkingsvormen en fusies kunnen indien gewenst door de verenigingen, gefaciliteerd worden door onder andere de combinatiefunctionaris. Krimpgelden Tegenover de hoge gemeentelijke uitgaven voor met name Brede Scholen en buitensportaccommodaties heeft de gemeente via de algemene uitkering voor het opvangen van de krimp in 2014 € 202.800 en in 2015 € 253.500 ontvangen. Vanaf 2016 zijn geen extra middelen door het Rijk beschikbaar gesteld.
Programmabegroting 2016
111
Gemeente Maasgouw
4.8. Grondbeleid Algemeen Visie grondbeleid/beleidsvoornemens Grondnota De visie van de gemeente Maasgouw op het grondbeleid is vastgelegd in de nota grondbeleid 2010-2013. Deze nota is door de gemeenteraad vastgesteld. Een nieuwe nota voor de komende periode wordt voorgelegd. Als gevolg van verschillende ontwikkelingen o.a. de vpb-plicht per 1-1-2016 en te maken keuzes inzake de structuurvisie Wonen, Zorg en Woonomgeving Midden-Limburg wordt gekozen om de nota later aan te bieden. In de grondnota 2010-2013 is het volgende vastgesteld: •
Actieve rol Maasgouw kiest wanneer dit mogelijk is voor een actievere rol met betrekking tot de grondexploitatie. Per plan wordt afgewogen welke rol de gemeente kan en wil spelen. Door deze ‘actievere rol’ heeft de gemeente meer grip en kan ze meer sturen op de gewenste doelstellingen op het gebied van ruimtelijke ordening. Het beleid dat de gemeente per plan gaat voeren, wordt bepaald door: de grondpositie die de gemeente heeft; de risico’s die de gemeente mogelijk loopt; de (personele) capaciteit die nodig en aanwezig is. In praktijk blijkt dat we de laatste jaren vooral de regisseursrol opzoeken, zonder zelf op voorhand een actieve rol te claimen in de productie (c.q. het ontwikkelen) van plannen.
•
Vormen van grondpolitiek en financiële risico’s Actieve grondpolitiek houdt in dat de gemeente zelf kan sturen door - verwerving van - eigen gronden, ontwikkeling en exploitatie van de complexen. In deze vorm is er sprake van vermogensbeslag en krijgt men te maken met financieringskosten. In een stagnerende markt loopt de gemeente waarderings- en prijsrisico’s. Bij faciliterend grondbeleid wordt de ontwikkeling aan de markt overgelaten maar door samenwerkingsovereenkomsten met marktpartijen probeert de gemeente sturing te geven. Is er sprake van samenwerkingsovereenkomsten, dan liggen de (financiële) risico’s in de meeste gevallen bij de marktpartijen. Het risico dat we wel lopen is dat geplande woningbouwprogramma’s, geplande maatschappelijke voorzieningen en eigen projecten stagneren. Dit kan in het geval van de huidig tegenvallende economische ontwikkelingen nadelige financiële consequenties hebben.
•
Voldoende invloed op gewenste ruimtelijke ontwikkelingen In de nota grondbeleid komen alle facetten van de grondexploitatie aan de orde. Door deze nota hebben we - ook bij minder actief grondbeleid -voldoende invloed op de gewenste ruimtelijke ontwikkelingen.
•
Geen relatie meer leggen tussen grondexploitatie en ontwikkeling maatschappelijke voorzieningen We gingen er in voorgaande jaren van uit dat de opbrengsten die voortvloeien uit de (bouw)grondexploitatie gebruikt worden voor het realiseren van maatschappelijke voorzieningen. Zoals bijvoorbeeld bij: de Brede School Maasbracht, de Brede School Thorn, de sportvelden Linne, sportcomplex Op Schatte. De gemeente heeft besloten dat er in de toekomst geen directe relatie meer wordt gelegd tussen de resultaten van de grondexploitatie en de maatschappelijke voorzieningen die ze wil realiseren. Dit komt door onder andere de tegenvallende resultaten van de grondexploitatie in de afgelopen jaren.
•
Bijstelling te bouwen woningarsenaal/planvoorraad De woningmarkt stagneert al jaren. We hebben hier een aantal jaren geleden op ingespeeld door het ‘woningbouw arsenaal’ te heroverwegen. Het totaal aantal te bouwen woningen tot 2024 is teruggebracht van 1.653 tot 1.163 woningen.
Programmabegroting 2016
112
Gemeente Maasgouw Met de vaststelling van de structuurvisie Wonen, Zorg en Woonomgeving Midden-Limburg (de visie) op 18 december 2014 heeft de raad het college opgedragen de planvoorraad zowel kwantitatief als kwalitatief in overeenstemming te brengen met de in de visie geformuleerde uitgangspunten. De huidige demografische ontwikkelingen met een veranderende kwalitatieve woningbehoefte vragen om zowel een transformatie als een nog slechts beperkte uitbreiding van de bestaande woningvoorraad. Met de aanpak van de overtollige plancapaciteit en de bestaande mismatch tussen vraag en aanbod op de lokale woningmarkt wordt, in combinatie met het realiseren van voldoende kwalitatieve nieuwbouwwoningen, op een verantwoorde wijze sturing gegeven en regie gevoerd. De planvoorraad zal naar verwachting in de tijd gecontroleerd worden afgebouwd tot 430 in 2023. Om de verkopen te stimuleren met het doel het aantal van 430 in genoemde periode te realiseren, wordt een voorstel met stimuleringsmaatregelen gedaan. Dit voorstel is in oktober 2015 aan de Raad voorgelegd. In de Kadernota 2016 is aangegeven om te anticiperen op de planvoorraadwijziging c.q. het afbouwen van de planvoorraad en de mogelijk daaruit volgende afwaarderingen. Omdat de concrete plannen en precieze omvang ervan nog niet bekend is, is in genoemde nota het risico ingeschat op 50% van de (te verwachten) boekwaarde van € 1,7 miljoen ultimo 2015 financieel af te waarderen/dekken. Afwaardering te hoge boekwaarde Op basis van de feitelijke situatie en de geactualiseerde exploitatieopzetten worden jaarlijks de mogelijk benodigde afwaarderingen doorgevoerd om risico’s te reduceren en te hoge financieringslasten te voorkomen. Vpb-plicht (Vennootschapsbelasting) De EU heeft de Nederlandse overheid opgelegd dat o.a. gemeentes per 1 januari 2016 Vpb-plichtig worden voor een aantal taken. Dit betreft taken van de gemeente waarvoor zij een materiële onderneming en er geen objectieve vrijstelling van toepassing is. Om te bepalen of onderdelen van de gemeente Vpb-plichtig zijn, is het in de eerste plaats dus belangrijk om te bepalen of er sprake is van een onderneming. Voor de beoordeling of de Vpb van toepassing is, heeft de gemeente een inventarisatie-onderzoek laten uitvoeren op welke taken en onderdelen de VpB-plicht van toepassing zijn. Grondexploitatie behoort tot de genoemde categorie van taken. Hoewel nog onzeker, is het belangrijk is om als één ontwikkelbedrijf naar buiten te treden om zodoende niet per plan per jaar aangifte te hoeven doen. De gemeente treedt ook als 1 bedrijf naar buiten via de website www.woneninmaasgouw.nl. Zaak is om plannen wel/of niet af te sluiten in 2015 vanwege de fiscale Vpb-consequenties. Verkopen maar ook interne leveringen zijn vanaf 2016 altijd fiscaal belast met de Vpb. De financiële impact van de VPB-plicht is nog niet inzichtelijk.
Voorgestelde wijzigingen BBV grondexploitaties Een aantal ontwikkelingen zoals de forse afboekingen en de nieuwe Omgevingswet is de aanleiding geweest om de afbakening, definiëring en verslaggevingsregels rondom grondexploitaties kritisch te bezien. De afbakening is mede van belang in het kader van de aankomende vennootschapsbelastingplicht voor gemeenten. Gevolgen voor de gemeente: De NIEGG’s boekwaarde circa € 1,1 miljoen wordt per 31-12-2015 verantwoord onder de post strategische gronden van de materiële vaste activa (staat C). Ten aanzien van deze plannen stellen we voor een besluit te nemen complexen voor 31-12-2015. Aan deze posten mogen geen kosten en rente toegerekend worden. Wel moet er een exploitatieplan/begroting voorhanden zijn, om te mogen worden opgenomen de gronden in exploitatie. De rentetoerekening, die eerder gebaseerd was op een voorcalculatorische rente (4%) wordt lager. De rente op basis van de jaarrekening 2014 kan berekend worden op 0,16%.
Programmabegroting 2016
113
Gemeente Maasgouw Ontwikkelingsbedrijf In de nota grondbeleid is gekozen om de grondexploitatie in de vorm van een administratief ontwikkelingsbedrijf te gieten. Het ontwikkelingsbedrijf kan zo per complex inspelen op de gewenste positie. Afhankelijk van de situatie dan wel eigen grondposities, middelen, risico’s, gewenste lokale ontwikkelingen kan gekozen worden voor gebruik te maken van (een mix van) actieve en passieve/faciliterende grondexploitatie. We hebben ervoor gekozen om het ontwikkelingsbedrijf in te bedden in de bestaande organisatie. Dit geldt zowel voor de fysieke organisatie als de financiële administratie. Planning & Control Ontwikkelingsbedrijf Grondnota is uitgangspunt De voornoemde visie en beleidsvoornemens zijn de uitgangspunten voor de beheersing van de grondexploitatie. Exploitatieopzet vastgesteld door de gemeenteraad De ontwikkeling van plannen doorlopen een aantal fases, waarvoor de Raad krediet voteert. Nadat een plan de initiatieffase en vervolgens de definitiefase doorlopen zijn, wordt de exploitatieopzet voorgelegd aan de Raad ter vaststelling. De vastgestelde exploitatieopzet is het kader voor de uitvoering en realisatie van het bestemmingsplan. Voor inzicht in de plannen worden exploitatieoverzichten per plan bijgehouden. De verwachte resultaten zijn hierin zichtbaar. Kadernota In de kadernota staan in grote lijnen de consequenties van de voorgenomen uitgangspunt dienen voor de begroting.
keuzes, die mede als
Programmabegroting In de programmabegroting worden de visie, beleidsvoornemens en de plannen voor het komende jaar toegelicht. Tussentijdse rapportage/verantwoording/bijsturing door Proraps In de Proraps wordt de planologische en financiële voortgang weergegeven en eventuele voorgedane afwijkingen gemeld. Exploitatieopzetten worden jaarlijks geactualiseerd Deze exploitatieoverzichten en de exploitatieopzetten worden elk jaar geactualiseerd als de jaarrekening samengesteld wordt. De jaarrekening geeft op basis van dit overzicht een totaaloverzicht van de boekwaardes, de verwachte resultaten en risico’s. Jaarrekening: risicoanalyse versus weerstandsvermogen De realisatie en de geactualiseerde exploitatieoverzichten tezamen geven inzicht in de looptijden, de verwachte resultaten, de risicoanalyse, de te vormen buffers van de onderhanden zijnde complexen. Voorzieningen worden getroffen als dat nodig is. We zetten de omvang van de reserve ‘ontwikkelingsbedrijf’ af tegen de risico’s c.q. te vormen buffers om te kunnen beoordelen of de aanwezige weerstandsbuffer voldoende van omvang is om niet voorziene tegenvallers op te vangen. Ontwikkelingen 2015 en 2016 Vanaf het voorjaar zijn er aanwijzingen dat de woningmarkt weer in beweging komt en de verkopen ten opzichte van 2014 licht stijgen. De hypotheekrente staat op een historisch laag punt wat een positieve invloed heeft. Daar tegenover staat dat de banken nog maar mondjesmaat hypotheken verstrekken aan nieuwkomers op de woningmarkt. Per 1 juli 2015 zijn de maximale leenmogelijkheden weer iets strenger geworden. De werkeloosheid daalt langzaam maar is nog relatief hoog. Het vertrouwen van de burgers stijgt door dit alles licht. Voor 2015 zijn de vooruitzichten iets beter mede door een stijging van de woningverkopen. Hoewel lichtpuntjes te zien zijn in de woningmarkt, zal deze in 2016 nog lang niet op het oude dan wel het gewenste niveau zijn. Hierdoor stijgt de afzet van gronden nauwelijks. Met maatregelen om de (doorstroming in de) woningmarkt weer op gang te brengen, blijken de verkopen toch niet substantieel gerealiseerd kunnen worden. De oude niveaus van voor 2008 zullen voorlopig niet meer gehaald worden. Op 18 december 2014 is de structuurvisie Wonen, Zorg en Woonomgeving Midden-Limburg (de visie) door Raad vastgesteld. Het college heeft de opdracht gekregen de planvoorraad zowel kwantitatief als kwalitatief in overeenstemming te brengen met de in de visie geformuleerde uitgangspunten. Programmabegroting 2016
114
Gemeente Maasgouw
In oktober 2015 zal binnen het door raad vastgestelde beleidskader een collegebesluit worden genomen. Afhankelijk van de concrete keuzes die gemaakt worden, kunnen deze wel of niet invloed hebben op “harde en zachte” plannen in het ontwikkelingsbedrijf. Bouwgronden in exploitatie (BIE) Voor het plan Bosserhofsveld in Maasbracht is in februari 2014 een exploitatieopzet door de raad vastgesteld. Deze opzet gaat uit van 2 maal 13 woningen op projectbasis en 22 kavels voor particuliere bouw. De looptijd is naar verwachting tot 2023. De grondexploitatie sluit met een klein batig saldo. Bij deze berekening is rekening gehouden met een gestage verkoop van gronden. Inmiddels heeft een loting plaatsgevonden van de kavels waarop 14 opties zijn vergeven, die lopen tot half november. De gronden zijn grotendeels in eigendom van een ontwikkelaar, die grond verkoopt aan de gemeente waarna de gemeente de grond bouwrijp levert aan de verkopers. Met projectontwikkelaars zijn destijds intentieovereenkomsten gesloten met verplichtingen over en weer. De gemeente heeft de ontwikkelaars diverse malen de kans gegeven “te gaan ontwikkelen”. Hurks Vastgoedontwikkeling heeft zich gemeld met een claim van € 600.000. De juridische procedure heeft extra kosten tot gevolg. Deze worden ingeschat op € 40.000 tot € 60.000. Mocht de claim van de ontwikkelaar worden toegewezen dan heeft dit negatieve gevolgen voor het eindresultaat. Voor de ontwikkeling van Reutsdael in Heel is een exploitatieplan vastgesteld. Inmiddels zijn 4 kavels verkocht en zijn 2 opties verstrekt aan geïnteresseerden. Realisatieovereenkomst Brede School Maasbracht Grofweg bestonden er drie afspraken met Complan bv in de realisatieovereenkomst. Het betreft de bouw van de school, de aankoop van 8300 m2 grond in het gebied Kruisweg en de afnameplicht van de vrijkomende schoollocaties. De eerste twee activiteiten zijn voltooid en afgerekend met Complan bv. Brede School Maasbracht Kruisweg. Oorspronkelijk was het de planning dat er 120 (zorg)woningen, en 28 verpleeghuisbedden zouden worden gerealiseerd. In het gebied aan de Kruisweg worden 30 appartementen gebouwd door Wonen Zuid en 32 verpleeghuisbedden pg door de Zorggroep. De gronden zijn verkocht. De bouw zal in april 2016 zijn voltooid. Een neveneffect van deze wijziging van het woningbouwprogramma is dat er een aanmerkelijk groter openbaar gebied resteert. Gingen we in 2011 nog uit van 3100 m2 openbaar gebied, anno 2015 is dat 6400 m2. Hierdoor ontstaat er een groot plein dat de verbinding tussen de verpleeghuisbedden, appartementen en school tot stand moet brengen. In de 1e prorap van 2015 is deze bijstelling bijgeraamd. Het goede aan het gewijzigde plan is dat er meer wordt toegewerkt naar een realistisch woningbouwprogramma. Er worden maar liefst 90 woningen geschrapt van het oorspronkelijk geplande aantal van 120. Vrijkomende voormalige schoollocaties Europlein en Brachterbeek. Door het faillissement van de projectontwikkelaar is een nieuwe situatie ontstaan om dat de vrijkomende gronden op de voormalige schoollocaties bij Europlein en in Brachterbeek niet meer konden worden afgenomen. In juli 2015 heeft het college besloten dat grondexploitatie locatie Europlein wordt voorgezet door een andere invulling en de Brachterbeek-locatie niet wordt ontwikkeld. De meerkosten ad € 685.000 van het plein, rentederving en extra voorzieningen bij de school zijn opgenomen in de 1e prorap 2015. Bij het gekozen scenario ontstaat er een tekort van € 1.204.605. In de dekking wordt voorzien door aanwending van het bedrag 1e prorap 2015 € 685.000 en het provinciaal subsidie € 607.000. Betekent wel dat de ingediende verlenging en aanpassing van het project door de provincie moet worden toegewezen. Maar ook dat de gronden verkocht worden. In 2015 wordt het project en grondexploitatie brede school Thorn afgerond. Het plan zal binnen de geactualiseerde kredieten worden afgerond. “Gronden nog niet in exploitatie”/ NIEGG -> strategische gronden materiële vaste activa Vanuit de nieuwe regelgeving dienen de gronden nog niet in exploitatie (NIEGG) geen verdere toelichting meer omdat deze onder de materiële vaste activa worden opgenomen. Relevante ontwikkelingen worden desondanks beknopt toegelicht. Programmabegroting 2016
115
Gemeente Maasgouw Momenteel zijn voor het complex Catualiumplein Heel gesprekken gaande met partijen om het plan te ontwikkelen. Indien de nieuwe ontwikkelingen concreet worden zal een nieuwe exploitatie worden opgezet. Eventuele revenuen uit dit plan komen ten gunste van de reserve ontwikkelingsbedrijf. Het complex De Sleije in Heel is in jaarrekening 2013 tot nihil afgeraamd. Rector Driesenstraat Heel is in de jaarrekening 2013 afgewaardeerd tot nihil omdat er geen vooruitzichten waren op de verkoop van gronden. Voor het plan Op de Konie ligt een voorstel om dit te schrappen in het kader van de structuurvisie wonen mede vanwege geen/geringe belangstelling. In de jaarrekening 2014 is Op de Konie afgewaardeerd tot nihil. In de 1e prorap 2015 is in het plan Chateau Heel ingestemd met herbestemmingsonderzoek, waarbij de eigenaar en de Koraalgroep mee delen in de kosten. Bij het plan Houthandel Parren in Thorn zal de provinciale subsidie ad € 106.000 met een aanvulling door de gemeente van € 45.400 in 2015 worden doorbetaald. Nadat de bedrijfsbestemming van het perceel is gewijzigd zal de subsidie worden door betaald. De schoollocatie Ohé en Laak is gesloopt. De locatie heeft een woningketting initiatief, hetgeen inhoudt dat behoeftepeiling wordt uitgevoerd en eind november 2015 de uitkomsten bekend worden. De insteek hiervan is dat bij voldoende belangstelling een derde partij de gronden overnemen. De restvordering op Sleydal BV (voormalige gemeente Heel) bedraagt € 81.358. Volgens contract wordt bij verkoop van bouwkavels in het plan Sleydal dit bedrag in de komende jaren ontvangen. In verband met het lage leerlingenaantal van CBS De Vlinder wordt de school mogelijk per 1 augustus 2016 opgeheven. Het gebouw komt dan terug naar de gemeente op basis van het economische eigendom. Exploitatieovereenkomsten Linnerpark De projectontwikkelaar van de sportvelden Linne is failliet verklaard. Ten tijde van de jaarrekening bestond onzekerheid over de continuïteit van de projectontwikkelaar. Al rekening houdende met dit worst-case scenario is bij de jaarrekening 2013 de gehele boekwaarde ten laste van de reserve ontwikkelingsbedrijf teruggebracht. Door het faillissement kan het in 2015 verwachte positieve resultaat niet gerealiseerd worden en is er daarnaast in de 2e Prorap 2014 een aanvullend krediet voor de infrastructurele kosten gevraagd. Verder zijn in 2015 nog kosten gemaakt voor juridische, planeconomische kosten en kosten voor de riolering. Bij de start van dit plan is een grondexploitatieplan opgesteld om kosten te kunnen verhalen. Niet geheel gebruikelijk was het om een exploitatieplan voorafgaand aan een realisatieovereenkomst op te stellen. Achteraf gezien is dit heel zinvol gebleken om zodoende door de gemeente gemaakte kosten in het gebied mede kunnen te verhalen bij het faillissement van de projectontwikkelaar. Echter het exploitatieplan moet worden herzien om de haal- en verhaalbaarheid in eigen handen te worden gehouden. Dit herziene exploitatieplan zal in het voorjaar 2016 aan de Raad worden voorgelegd. Vanwege de verwachte juridische procedure zullen ook in 2016 extra kosten (€. 40.000) worden gemaakt. Sint Anna De lopende overeenkomst betreft een overeenkomst met Jansen de Jong met vaste vergoedings- en betaalmomenten aan de gemeente. Het noordelijk deel is in ontwikkeling. Het zuidelijk deel wordt pas in ontwikkeling genomen als het noordelijk deel klaar is. Krijtenberg De exploitatieovereenkomst is gesloten met Krijtenberg BV. Die BV zorgt voor de ontwikkeling van nieuwbouw in het gebied. In de bijgelegen Hoeve zijn zorgwoningen met een indicatie gepland. Momenteel wordt de haalbaarheid onderzocht. In bijgaand overzicht zijn bij de plannen met een resterende boekwaarde de verwachte woningverkopen opgenomen met de daarbij behorende looptijd van het plan. De verwachting is dat de boekwaarden en de nog te maken kosten bouwrijp maken kunnen worden gedekt door de opbrengst van grondverkopen. Programmabegroting 2016
116
Gemeente Maasgouw Uitgaande van de huidig geldende regelgeving zijn onderstaande posten overgenomen uit de jaarrekening 2014 met de stand per 1-1-2015. Afgezien is van de mogelijke VpB-consequenties en de nieuwe verwachte regelgeving. Wel is een verwijzing opgenomen naar de nieuwe indeling volgens de per 1-12016 wijzigende verslaggevingsvoorschriften. Boekwaarden
Boekwaarde 1-1-2015
Gronden in exploitatie
702.127
Gronden nog niet in exploitatie-> MVA
1.027.777
Exploitatieovereenkomsten
11.646-
Totaal generaal
Overzicht exclusief VpBconsequenties
1.718.258
Boekwaarde Aantal m2 te 1-1-2015 woningen verkopen
looptijd
Verwacht resultaat
Gronden in exploitatie Bosserhofsveld
575.473
46
18.463
2023
560.000
Reutsdael Heel
436.888
18
9.960
2020
1.147.000
-355.374
84
2016
530.000
45.140
25
2015
0
702.127
173
Brede School Maasbracht Brede School Thorn Subtotaal
Nog niet in exploitatie zijnde gronden (NIEGG) -> Strategische gronden (MVA) Catualiumplein Heel Heuvelstraat Maasbracht Op de Konie Stevensweert Majoor Huthstraat Linne
Boekwaarde Aantal 1-1-2015 woningen 0 955.902
De Sleije Heel
0
Minervaplein Linne
0
RectorDriessenstraat Heel
0
Schoollocatie Ohe en Laak*
97.719
m2 te verkopen
Looptijd
1.997 40
46.191
2018
27.100
2020
2
550
2015
8
1.338
0 80.156
2.237.000
Gebiedsontwikkeling Groeskamp Thorn
0
Chateau Heel
0
nvt
Ruimte voor Ruimte Linne
0
pm
Houthandel Parren Thorn
-106.000
pm
0
Inbreidingslokatie Wessem Daalstraat Thorn (voormalig jeugdhuisproject)(K)
0
Ruimte voor Ruimte Beegden
0
Subtotaal
1.027.777
50
Programmabegroting 2016
117
Gemeente Maasgouw
Exploitatieovereenkomsten
Boekwaarde 1-1-2015
Linnerpark
0
Sint Anna Heel
-11.494
Krijtenberg Beegden
-152
Beegderveld
0
Subtotaal
-11.646
Risico’s plannen Door de kredietcrisis stagneert de afzet van nieuwbouwwoningen en bouwpercelen. Hoewel een kleine opleving van de woningverkopen zich openbaart, staat de planvoorraad van de plannen die in ontwikkeling zijn niet in verhouding tot de vraag naar bouwpercelen. Risico’s zijn zoveel als mogelijk overgedragen aan projectontwikkelaars in het verleden. Ondanks deze overdracht leiden faillissementen naast de eigen exploitaties tot zowel financiële als niet financiële risico’s voor de gemeente. Bij de kadernota 2014 zijn financiële risico’s op basis van scenario’s berekend. Gebaseerd op het minscenario zijn in de jaarrekening 2013 destijds risico’s door een forse afwaardering gemitigeerd. Een aantal complexen is toen op nihil gewaardeerd. In de jaarrekening 2014 zijn de nihil waarderingen gestand gedaan. In de Kadernota 2016 is aangegeven om te anticiperen op de planvoorraadwijziging c.q. het afbouwen van de planvoorraad en de mogelijk daaruit volgende afwaarderingen voorvloeiend uit de structuurvisie wonen. De bijstelling van de woningvoorraad leidt mogelijk tot juridische kosten en verdere afwaardering van de plannen. Omdat de concrete wijziging van de voorraad en de precieze omvang nog niet bekend zijn, is in de kadernota overeengekomen om 50% van de (te verwachten) boekwaarde € 1,7 miljoen ultimo 2015 als risico af te waarderen/dekken(€ 850.000). Mogelijk is dat er planschadeclaims volgen uit de besluiten die genomen worden. De door de conceptwijziging van de verslaggevingsvoorschriften voorgestelde herrubricering van de NIEGG zal tot gevolg hebben dat de boekwaarde van de grondexploitatie verder terugloopt. Over de rubricering van de projecten zal voor 2016 een besluit genomen (dienen te) worden.
Reserve ontwikkelingsbedrijf In de reserve Ontwikkelingsbedrijf worden de resultaten van de diverse grondexploitaties verwerkt. Uit deze reserve is in het verleden geld gebruikt voor de ontwikkeling van maatschappelijke projecten. De economische ontwikkeling en de daaruit voortvloeiende herijking van projecten hebben geleid tot lager bijgestelde verwachte resultaten. Deze lagere resultaten hebben een nadelige invloed op het verloop van de reserve maar ook op de beschikbare middelen om maatschappelijke voorzieningen te realiseren. Indien de realisatie van deze voorzieningen wordt doorgezet, zullen er wellicht andere dekkingsmiddelen gevonden dienen te worden. In de toekomst willen we geen directe relatie meer leggen tussen de grondexploitatie en te realiseren maatschappelijke voorzieningen. De reserve ontwikkelingsbedrijf is per ultimo 2015 zo goed als nihil door de bijdrage van ruim € 1 miljoen in 2014 aan de bouw van de Brede School Maasbracht. De komende jaren, op kleine mutaties na in 2016, worden geen toevoegingen en onttrekkingen verwacht. Het verwachte verloop van de reserve ontwikkelingsbedrijf is voor de periode 2015-2018 als volgt:
x € 1.000
2015
2016
2017
2018
0
25
0
0
Bij
650
15
0
Af
625
40
0
0
25
0
0
0
Beginsaldo
Eindsaldo
0
Programmabegroting 2016
118
Gemeente Maasgouw Saldo 1-1-2015 Ontwikkeling: Bij 2015 Majoor Hutstraat
2015
20.000
Verkoop woningen en garages*
2015
100.000
Grex Brede School Maasbracht**
2015
530.000 650.000 650.000
Af 2015*** Houthandel Parren
2015
45.400
Sportvelden Linne
2015
50.000
Brede School Maasbracht**
2015
530.000 625.400
Saldo 31-12-2015 Af 2016*** Sportvelden Linne
24.600
2016
40.000 40.000
Bij 2016 Dekking kadernota 2016 (tlv € 850.000)
2016
15.400 15.400
Saldo 31-12-2016
0
Bij 2020 en verder Bosserhofsveld
2020 Ev
560.000
Reutsddael
2023 Ev
1.147.000 1.707.000
Eind saldo
1.707.000
*) In 2010 heeft besluitvorming plaatsgevonden met betrekking tot de verkoop van gemeentelijke eigendommen: 3 woningen en 4 garages met een totale waarde van € 577.500. Misschien kan deze opbrengst niet gerealiseerd worden, in elk geval veel lager zal uitkomen. Daarom is de te verwachten opbrengst voor een bedrag van € 100.000 opgenomen. **) In de 1e Prorap 2015 wordt hierop teruggekomen. ***) Bijdrage RvR Linne Ossenbergweg groot € 50.000 vervalt, omdat in de afbouwplannen sowieso voorgesteld wordt deze te schrappen deze gaat vervallen
Risico’s versus afdekking en reserve ontwikkelbedrijf Hoewel bij de jaarrekening 2013 de boekwaarden c.q. risico’s fors zijn gereduceerd, zijn er nog mogelijke risico’s aanwezig indien als gevolg van de sanering van het woningareaal in daadwerkelijke exploitaties of gronden nog niet in exploitatie zal worden gesneden. In de kadernota 2016 is een voorschot genomen op dit risico door € 850.000 af te dekken. Mocht bij de heroverweging besloten worden om bestemmingsplannen niet of in andere vorm voort te zetten zullen de mogelijke financiële consequenties worden genomen.
Programmabegroting 2016
119
Gemeente Maasgouw
4.9 Lokale heffingen Woonlasten Eigenwoningbezitters, maar ook huurders zijn een groot deel van hun besteedbare inkomen kwijt aan woonlasten. Ongeveer de helft van de woonlasten bestaat uit hypotheeklasten. Daarnaast zijn er meer bijkomende woonlasten, zoals energie, water, de opstalverzekering en andere woonlasten, zoals belastingen. De belangrijkste woonbelastingen worden door het Rijk opgelegd, zoals belastingen op energie en water, het eigenwoningforfait en de overdrachtsbelasting. Daarnaast zijn er nog waterschapslasten en de gemeentelijke belastingen. Over deze gemeentelijke belastingen gaat de paragraaf Lokale heffingen. Lastendruk Hieronder staat een overzicht van de tariefontwikkeling en de lastendruk van de afgelopen vier jaren. Ontwikkeling belastingtarieven Maasgouw 2013-2016 2013
2014
2015
2016 percentage
percentage
percentage
percentage
tarief eig woning
0,0997
0,1057
0,1095
tarief eig niet-woning
0,1800
0,1882
0,2029
tarief gebr. niet-woning
0,1442
0,1510
0,1573
OZB Maasgouw
OZB
€
184,74
€
189,00
€
190,32
Afvalstoffenheffing
€
190,32
€
180,84
€
173,52
Rioolheffing eigendom
€
90,00
€
92,70
€
95,64
gebruik
€
100,20
€
103,20
€
106,20
Huishouden met eigen woning
€
565,26
€
565,74
€
565,68 €
WOZ-waarde*
€
Huishouden met huurwoning
€
185.297 € 290,52
€
178.812 € 284,04
€
-
173.805 279,72 €
-
* gemiddelde waardedaling 2012-2013: 3,6% gemiddelde waardedaling 2013-2014: 3,5% gemiddelde waardedaling 2014-2015: 2,8% gemiddelde waardedaling 2016-2016: x,x%
De kolomgegevens 2016 kunnen nog niet worden ingevuld omdat de WOZ waardeontwikkeling per 1 januari 2015 nog niet beschikbaar is. Eveneens dient voor de afvalstoffenheffing nog een kostendekkende exploitatie voor 2016 te worden berekend. Ter indicatie een voorbeeld van lastendruk van een (eigenaars) woning van € 200.000 (bij gelijkblijvende woz-waarde) met 2,5% stijging OZB.
Programmabegroting 2016
120
Gemeente Maasgouw Verschil
Verschil
absoluut
%
2015
2016
OZB woningen
€ 216,68
€ 222,10
€ 5,42
2,50% o.b.v. 2,5% stijging opbrengst
Rioolheffing (e/g)
€ 201,80
€ 207,96
€ 6,16
3,00% o.b.v. GRP (3% stijging/jaar)
Afvalstoffenheffing
€ 180,84 p.m.
Totaal lastendruk
p.m.
p.m
o.b.v. begroting 2016 m.n. Maasland nog te berekenen.
€ 599,32
Uitgangspunten tarievenbeleid. Algemeen uitgangspunt is om de belastingdruk voor de burgers zo laag mogelijk te houden. Toch is het onoverkomelijk om de tarieven jaarlijks aan te passen. Om extra ruimte in het budget te generen is voorgesteld om een aantal tarieven al dan niet geleidelijk te laten stijgen. Het gaat hier om de onroerende -zaakbelastingen, de hondenbelasting, de (water)toeristenbelasting en de forensenbelasting. Voor de berekening van de tarieven gebruiken we de uitgangspunten van de kadernota’s 2013, 2014 en 2015. In deze nota’s is opgenomen dat de ozb- tarieven maximaal 10 % mogen stijgen in de periode 20142016. Tot het jaar 2016 is deze verhoging begroot. In de meerjarenbegroting 2016-2019 is de nullijn voor niet-woningen vanaf 2018 ook voor 2019 gehandhaafd. In de kadernota 2016 is opgenomen dat in 2019 de OZB opbrengsten woningen met 2-3 % stijgen. We houden rekening met het aangenomen Amendement in de raad van 20 juni 2013, waarin opgenomen dat de tarieven voor de OZB-belastingen niet meer stijgen dan de vastgestelde macronorm. Verder mogen volgens het beleidskader de tarieven voor de afvalstoffen- en rioolheffing niet hoger zijn dan 100% kostendekkend. Het tarief voor de rioolheffing is gebaseerd op het vastgestelde vGRP Maasgouw 2012-2016. Het tarief afvalstoffenheffing wordt berekend op basis van een actuele berekening van de totale verwerkingskosten. Voor de andere lokale heffingen (leges, lijkbezorgingsrechten en marktgelden) gaan we voor het jaar 2016 uit van een verhoging met het inflatiepercentage van 0,80% zoals opgenomen in de Meicirculaire. De tarieven parkeerbelastingen blijven op het niveau van 2012. In de raadsvergadering van 10 december 2015 is de definitieve vaststelling van deze tarieven aan de orde. Dit is mede afhankelijk van de uitkomsten van de begrotingsdiscussie. De financiële foto is wel reeds vertaald. Wat dit betekent voor de opbrengsten per belastingsoort wordt hieronder weergegeven, evenals als een totaaloverzicht van de tariefvoorstellen.
Onbenutte belastingcapaciteit. De heffing van gemeentelijke belastingen zijn een belangrijk dekkingsmiddel voor gemeenten. Heffingen kunnen daarom ook in beeld komen als tekorten moeten worden gesaneerd. In een situatie dat een gemeente er niet meer in slaagt om zelf de tekorten te saneren, kan zij een beroep doen op artikel 12 van de Financiële verhoudingswet (Fvw). Om voor artikel 12 van de Fvw-steun in aanmerking te kunnen komen moet een gemeente aan strenge eisen voldoen, ook op het gebied van haar belastingpakket. Voor het jaar 2015 moet een gemeente aan OZB voor alle drie onderdelen een gewogen gemiddelde van x % van de waarde heffen en de riool- en afvalstoffenheffing moeten kostendekkend zijn. Als de riool- en afvalstoffenheffing niet kostendekkend zijn, kan dit gecompenseerd worden met een hogere OZB-heffing. Het OZB tarief van de gemeente Maasgouw zit voor 2015 ruim € x onder het artikel 12 niveau. Zoals eerder vermeld stelt Maasgouw dat de riool- en afvalstoffenheffing 100% kostendekkend zijn. Ervan uitgaande dat de riool- en de afvalstoffenheffing kostendekkend zijn, heeft Maasgouw in 2016 een onbenutte belastingcapaciteit van € 1.465.000. De uitwerking hiervan per belastingsoort is hieronder te zien.
Onroerdende-zaakbelastingen (OZB) Er is een relatie tussen de OZB en de algemene uitkering uit het Gemeentefonds. De algemene uitkering wordt over de gemeenten verdeeld met behulp van verdeelmaatstaven. Deze weerspiegelen onder andere verschillen in belastingcapaciteit. Deze capaciteit is afgeleid van de waarde van onroerende zaken. Gemeenten met een hoge WOZ-capaciteit binnen hun grenzen, krijgen een lagere uitkering dan soortgelijke gemeenten met minder waardevol onroerend goed. Hierbij speelt het ‘rekentarief’ een belangrijke rol. Dit rekentarief is globaal afgeleid van het gemiddelde OZB-tarief. Hieronder is te zien Programmabegroting 2016
121
Gemeente Maasgouw hoe de OZB-tarieven 2016 in onze gemeente zich verhouden tot de door het Rijk vastgestelde rekentarieven 2016. Dit is uitgedrukt in procenten. Rekentarief 2015 Woningen eigenaar Niet-woningen eigenaar Niet-woningen gebruiker
0,1135 0,1504 0,1213
Rekentarief 2016 0,1139 0,1546 0,1246
OZB-tarief 2015 0,1095 0,2029 0,1573
OZB-tarief 2016 0,xxxx 0,xxxx 0,xxxx
De gemeente mag zelf het OZB-stijgingspercentage voor woningen en niet-woningen bepalen. Maar om een onevenredige stijging van de collectieve lastendruk te voorkomen, is door het Rijk een restrictie ingesteld in de vorm van een macronorm. De macronorm als beheersinstrument om de tariefstijgingen bij de OZB binnen grenzen te houden is niet effectief gebleken. Na evaluatie hiervan wil de minister, in overleg met de VNG, met ingang van 2016 met een zogenaamde “woonlastennorm” komen. In afwachting van deze uitkomsten is er voor 2016 nog geen macronorm vastgesteld. Bij de tariefbepaling voor het jaar 2016 is het belangrijk dat ieder jaar opnieuw wordt gewaardeerd in het kader van de Wet WOZ. Hierbij moet dus uitgegaan worden van nieuwe waarden (naar waardepeildatum 1 januari 2015) voor woningen en niet-woningen. De verwachting is dat de waarden van woningen landelijk gemiddeld ongeveer 0,6 % stijgen en de waarden van niet-woningen landelijk gemiddeld 1,8 % dalen. Zoals hiervoor aangegeven is de regionale waardeontwikkeling 2015 nog niet bekend. Deze gegevens worden als uitgangspunt bij de berekening van de nieuwe tarieven genomen. De OZB is één van de weinige ‘knoppen waaraan gedraaid’ kan worden en die substantiële meeropbrengst kan genereren.
Afvalstoffenheffing De verwijdering van huishoudelijke afvalstoffen wordt in onze gemeente uitgevoerd door Reinigingsdienst Maasland en eigen medewerkers. Het tarief voor de afvalstoffenheffing is afhankelijk van de volumes van de huisvuilcontainers en bestaat uit drie componenten. Iedere belastingplichtige betaalt een basistarief per perceel. Dit is afhankelijk van het containervolume per soort afval (gft/rest). In de raadsvergadering van 10 december 2015 leggen we de tarieven 2016 voor via een voorstel tot vaststelling van de belastingverordeningen 2016. We houden hierbij rekening met een hogere bijdrage aan Reinigingsdienst Maasland en het inzetten van de voorziening Afval.
Rioolheffing In de kadernota 2014 is de mogelijkheid beschreven om te bezuinigingen in de openbare ruimte, onder andere op het aanleggen en onderhouden van het rioleringssysteem. Bij riolering is sprake van een financieel ‘gesloten systeem’. We willen de kosten voor riolering terugbrengen. Daarom hebben we met andere partners een vGRP opgesteld met verdeling van een aantal taken onder deelnemende gemeenten. In dit recente samenwerkingsverband kan Maasgouw geen afzonderlijke koers varen. In de raad van 20 december 2012 is het vGRP 2012-2016 van de gemeente Maasgouw vastgesteld. Toen is een uitspraak gedaan over de tarieven van de rioolheffingen die we hanteren voor de jaren 2012 t/m 2016. Er is geen reden om van deze vastgestelde tarieven af te wijken. In 2016 wordt een volledig geactualiseerd GRP opgesteld voor de periode 2017-2020 en in de 2e helft van 2016 aan de raad ter vaststelling aangeboden.
Tarieven rioolheffing Ons voorstel voor 2016 is om de tarieven van 2015 met 3,0% te verhogen conform het vGRP 2012-2016. 1.
De belasting voor het eigenarendeel per perceel is € 98,52 (2015: € 95,64)
2.
Het gebruikersdeel bedraagt bij een hoeveelheid water < 400 m³ € 109,44 (2015: € 106,20)
Programmabegroting 2016
122
Gemeente Maasgouw Hondenbelasting We hebben een progressief tarief voor de hondenbelasting. In de kadernota 2014 was opgenomen om het tarief gefaseerd te laten stijgen naar € 50. In 4 jaar tijd is de stijging dan 4% per jaar.
Tarieven hondenbelasting Voor 2016 stellen we voor om de tarieven van 2015 met 4% te verhogen. -
eerste hond tweede hond e.v. hond boven twee kennel
€ 47,92 € 72,26 € 96,10 € 239,87
€ 46,08 (2015) € 69,48 (2015) € 92,40 (2015) € 230,64 (2015)
(Water)Toeristenbelasting In de kadernota 2014 was opgenomen een geleidelijke tariefsverhoging naar € 1 te bestendigen en geen verdere verhoging toe te passen. Het tarief voor 2013 bedroeg per persoon per overnachtiging/etmaal € 0,88.
Tarief (water)toeristenbelasting We stellen voor om het tarief in 2016 te handhaven op € 1,00.
Forensenbelasting Bij de vaststelling van de programmabegroting 2013 is besloten de tarieven met 10% te laten stijgen, verdeeld over de jaren 2013 tot en met 2016. Voor 2016 betekent dit een stijging van 2,5% ten opzichte van 2015.
Tarieven forensenbelasting We stellen voor om de tarieven van 2016 met 2,5% te verhogen ten opzichte van 2015. De belasting wordt dan € 142,00 per woning. (2015: € 138) Heeft de woning een waarde in het economische verkeer van meer dan € 50.000, dan wordt de belasting in het eerste lid verhoogd met € 256,00 (2015: € 250,00).
Leges De WABO tarieven voor 2016 zijn niet 100% kostendekkend. Toch stellen we voor deze tarieven te handhaven (exclusief inflatiecorrectie van 0,80 %). Ook voor de overige leges is het voorstel om de tarieven te verhogen met het inflatiepercentage van 0,80%. Tarieven Leges We stellen voor de leges, met uitzondering van de wettelijke maximumtarieven en eventuele andere wijzigingen voor 2016, met 0,80 % te verhogen ten opzichte van 2015.
Programmabegroting 2016
123
Gemeente Maasgouw Lijkbezorgingsrechten Er heeft in 2011 een onderzoek plaatsgevonden naar de opbrengsten- en kostenstructuur lijkbezorging om de mogelijkheden van een hogere kostendekkendheid te overwegen. Daarbij is vast komen te staan dat het kostendekkendheidspercentage 42% bedraagt. Voorgesteld wordt deze rechten voor 2016 (evenals voor 2015) te verhogen met het inflatiepercentage.
Tarieven lijkbezorgingsrechten Voorgesteld wordt voor 2016 de tarieven lijkbezorgingsrechten ten opzichte van 2015 met 0,80 % te verhogen.
Marktgelden Eind 2009 is reeds gebleken dat de marktgelden bij lange na niet kostendekkend zijn. Voorgesteld wordt de marktgelden te verhogen met het inflatiepercentage van 0,80%.
Tarieven marktgelden Voor 2016 stellen we voor om de marktgelden ten opzichte van 2015 met 0,80 % te verhogen.
Parkeerbelastingen Alleen in de kern Thorn worden parkeerbelastingen geheven. Vanaf 1 juni 2009 geldt voor het parkeren op beide parkeerplaatsen in Thorn een dagtarief van € 2,50. We adviseren dit tarief te handhaven.
Tarief parkeerbelastingen We stellen voor het parkeertarief voor 2016 te handhaven op het niveau van 2015. Het dagtarief bedraagt € 2,50
OVERZICHT OPBRENGST PER BELASTINGSOORT Belastingsoort
Opbrengst 2015
Opbrengst 2016
nieuwe raming
Opbrengst 2016
voorgestelde bijstelling nieuwe raming
OZB eigenaar woning
2.278.000
52.000
2.330.000
OZB eigenaar niet - woning
1.025.000
-10.000
1.015.000
679.000
43.000
722.000
Rioolheffing
2.370.000
73.000
2.443.000
Afvalstoffenheffing
OZB gebruiker niet - woning
1.670.000
150.000
1.820.000
Hondenbelasting
129.000
5.000
134.000
(Water)toeristenbelasting
207.000
0
207.000
Forensenbelasting
150.000
3.000
153.000
Leges overig
317.000
0
317.000
Bouwleges
249.500
0
249.500
Lijkbezorgingsrechten
83.000
0
83.000
Marktgelden
15.000
0
15.000
Parkeergelden
75.000
0
75.000
9.247.500
316.000
9.563.500
Totaal
Programmabegroting 2016
124
Gemeente Maasgouw
4.10 Projecten Lijst projecten 2016 De gemeentelijke ambities komen voor een belangrijk deel tot uitdrukking in projecten. De onderstaande lijst geeft een overzicht van de meest omvangrijke projecten die in het jaar 2016 in de gemeente Maasgouw zullen lopen. Bestuur, samenwerking & dienstverlening
Wonen & leefomgeving
Ruimtelijk beheer, milieu en verkeer
Economie, toerisme & recreatie
Verbouw gemeentehuis * (Maasbracht)
Bosserhofsveld * (Maasbracht)
A2-ontsluiting Clauscentrale * (Maasbracht)
Maasresidence Thorn * (Thorn)
Woningbouw schoollocaties (Maasbracht)
Begeleiding Deltaplan Maasvallei * (gemeentebreed)
Fietspad Land van Thorn (Wessem-Thorn)
Veiligheid & handhaving
Heuvelstraat (Maasbracht)
Belevenispark Daelzicht * (Heel)
Edelchemie *
Linne ZO (Linnerpark) (Linne)
Herstructurering natte bedrijventerreinen * (Maasbracht-Wessem) Doorontwikkeling Maasplassen (incl. NPvE) (gemeentebreed) Eiland in de Maas: molen & vesting (St'weert/Ohé en Laak)
(Panheel)
Gebiedsontwikkeling Heel (Heel)
Verenigingen & accommodaties
Gebiedsontwikkeling Linne * (Linne)
Sportvelden Eiland in de Maas (St' weert- Ohé en Laak)
Gebiedsontwikkeling Wessem * (Wessem) Kasteel, kapel & St. Anna-terrein (Heel) Huis ter Beegden (Beegden)
Domein Stevensweert * (Stevensweert) Fun Beach (Panheel)
Aanpak planvoorraad woningbouw * (gemeentebreed)
Toelichting De bovenstaande programmalijst bevat alleen projecten die: die gericht zijn op ruimtelijke (fysiek zichtbare) maatregelen; die gericht zijn nieuwe ontwikkelingen (en niet op reconstructie of onderhoud JIP/MIP). van substantiële omvang zijn (v.w.b. de inzet van financiële en/of personele middelen). Projecten die zijn afgerond of stop gezet zijn niet op deze lijst vermeld. Kleinschalige projecten die in 2016 geen substantiële inzet van middelen (in personele of financiële zin) vereisen worden ook niet in de bovenstaande lijst vermeld, maar lopen wel door. In die gemeente Maasgouw worden ieder jaar enkele "majeure" projecten aangeduid die -gelet op hun impact- om bijzondere aandacht van het gemeentebestuur vragen. Om die reden wordt over deze majeure projecten uitgebreid gerapporteerd aan de hand van een format die is gekoppeld aan de Proraps. Voorgesteld wordt om voor het jaar 2015 twaalf projecten het predikaat van "majeur project" te geven. De betreffende projecten zijn aangeduid met een asterisk (*) in de bovenstaande Programmalijst. Ten opzichte van de Lijst majeure projecten 2015 zijn de volgende wijzigingen doorgevoerd: in plaats van het project "Sportvelden Eiland in de Maas" is het project "Domein Stevensweert" als majeur project aangeduid. de voorgenomen "Aanpak planvoorraad woningbouw' is aan de projectenlijst toegevoegd en als majeur project aangeduid (deze aanpak wordt elders in deze begroting toegelicht). de begeleiding van de totstandkoming van het Deltaplan Maasvallei (hoogwatermaatregelen) is aan de projectenlijst toegevoegd en als majeur project aangeduid.
Programmabegroting 2016
125
Gemeente Maasgouw
5. De financiële begroting Budgetautorisatie 2016 A. Resultaatbepaling
Lasten
Baten
Saldo
Bestuur, samenwerking en dienstverlening
6.532.800
481.700
-6.051.100
Veiligheid en handhaving
1.675.700
148.000
-1.527.700
Werk(participatie), zorg en jeugd
23.348.800
4.072.500
-19.276.300
Verenigingen en accommodaties
4.737.200
424.000
-4.313.200
Wonen en leefomgeving
3.420.200
381.700
-3.038.500
Ruimtelijk beheer, milieu en verkeer
9.828.000
6.279.200
-3.548.800
Economie, toerisme en recreatie
1.874.500
195.500
-1.679.000
Financiën
1.426.400
38.276.100
36.849.700
52.843.600
50.258.700
-2.584.900
Saldo vóór resultaatbestemming B. Resultaatbestemming Reserve bestemming Storting in reserves Bestuur, samenwerking en dienstverlening
30.500
Veiligheid en handhaving
11.300
Werk(participatie), zorg en jeugd Verenigingen en accommodaties
900 686.500
Wonen en leefomgeving
17.600
Ruimtelijk beheer, milieu en verkeer
12.800
Economie, toerisme en recreatie
4.900
Financiën
3.039.900
Totaal
3.804.400
-3.804.400
Onttrekking uit reserves Bestuur, samenwerking en dienstverlening
160.300
Veiligheid en handhaving
35.300
Werk(participatie), zorg en jeugd
1.400
Verenigingen en accommodaties
1.372.400
Wonen en leefomgeving
892.400
Ruimtelijk beheer, milieu en verkeer
61.600
Economie, toerisme en recreatie
77.600
Financiën
4.141.600
Totaal
6.742.600
Saldo ná resultaatbestemming
6.742.600 353.300
Programmabegroting 2016
126
Gemeente Maasgouw
Grafische weergave baten en lasten begroting 2016
Lasten begroting 2016 per programma Financien, 8% Economie en recreatie, 3%
Bestuur en Communicatie, 12% Veiligheid en Handhaving, 3%
Ruimtelijk beheer, milieu en verkeer, 17% Werk (participatie ) zorg en jeugd, 41%
Wonen en leefomgeving, 6% Verenigingen en accomodaties, 10%
Bestuur en Communicatie, 1%
Baten begroting 2016 per programma Veiligheid en Handhaving , 0%
Werk (participatie ) zorg en jeugd, 7% Verenigingen en accomodaties, 3% Wonen en leefomgeving, 2% Ruimtelijk beheer, milieu en verkeer, 11%
Financien, 75%
Economie en recreatie, 1%
Programmabegroting 2016
127
Gemeente Maasgouw
Recapitulatie per programma
Realisatie 2014
Raming 2015
Raming 2016
Raming 2017
Raming 2018
Raming 2019
6.532.807 481.717 6.051.090-
6.378.459 481.717 5.896.742-
6.320.087 481.717 5.838.370-
6.265.292 481.717 5.783.575-
30.534 160.289 129.755
30.327 130.222 99.895
30.122 130.155 100.033
29.915 79.088 49.173
Programma Bestuur, samenwerking en dienstverlening Resume totaal saldo van baten en lasten Lasten 8.018.778 6.784.844 Baten 561.193 518.317 Saldo 7.457.584- 6.266.527Mutaties reserves Lasten Baten Saldo Resultaat programma 1
569.020 2.138.250 1.569.231 5.888.354-
266.613 409.587 142.974 6.123.553-
5.921.335-
5.796.847-
5.738.337-
5.734.402-
Resume totaal saldo van baten en lasten Lasten 1.811.889 1.807.372 Baten 368.294 155.842 Saldo 1.443.595- 1.651.530-
1.675.740 148.042 1.527.698-
1.658.355 148.042 1.510.313-
1.647.101 148.042 1.499.059-
1.645.880 148.042 1.497.838-
11.254 35.254 24.000
10.654 25.654 15.000
10.054 25.054 15.000
9.454 24.454 15.000
Programma Veiligheid en handhaving
Mutaties reserves Lasten Baten Saldo Resultaat programma 2
12.454 54.354 41.900 1.401.695-
11.854 68.104 56.250 1.595.280-
1.503.698-
1.495.313-
1.484.059-
1.482.838-
Programma Werk(participatie), zorg en jeugd Resume totaal saldo van baten en lasten Lasten 16.887.004 24.136.575 Baten Saldo Mutaties reserves Lasten Baten Saldo Resultaat programma 3
8.324.644 8.562.360-
0 0 0 8.562.360-
23.383.584
22.737.908
22.544.525
22.429.001
4.417.094 4.072.459 4.072.459 4.057.459 4.057.459 19.719.481- 19.311.125- 18.665.449- 18.487.066- 18.371.542-
590 105.161 104.571 19.614.910-
875 1.426 551 19.310.574-
801 1.391 590 18.664.859-
725 1.356 631 18.486.435-
650 1.321 671 18.370.871-
Programmabegroting 2016
128
Gemeente Maasgouw
Realisatie 2014
Raming 2015
Raming 2016
Raming 2017
Raming 2018
Raming 2019
Resume totaal saldo van baten en lasten Lasten 4.450.396 4.863.015 Baten 379.385 423.920 Saldo 4.071.012- 4.439.095-
4.702.389 423.920 4.278.469-
4.712.389 423.920 4.288.469-
4.642.449 423.920 4.218.529-
4.581.777 423.920 4.157.857-
Mutaties reserves Lasten Baten Saldo
Programma Verenigingen en accommodaties
6.172.786 6.651.564 478.778
1.012.267 1.756.953 744.686
686.520 1.372.396 685.876
659.355 1.345.005 685.650
632.187 1.317.281 685.094
605.029 1.284.644 679.615
3.592.234-
3.694.409-
3.592.593-
3.602.819-
3.533.435-
3.478.242-
Resume totaal saldo van baten en lasten Lasten 4.504.754 2.943.182 Baten 1.999.287 426.663 Saldo 2.505.468- 2.516.519-
3.420.171 381.663 3.038.508-
2.548.857 381.663 2.167.194-
2.544.238 381.663 2.162.575-
2.538.803 381.663 2.157.140-
17.559 892.413 874.854
16.565 41.418 24.853
15.570 40.424 24.854
14.577 39.431 24.854
Resultaat programma 4
Programma Wonen en leefomgeving
Mutaties reserves Lasten Baten Saldo Resultaat programma 5
1.044.915 1.439.138 394.223 2.111.245-
18.553 258.407 239.854 2.276.665-
2.163.654-
2.142.341-
2.137.721-
2.132.286-
9.815.499 6.279.198 3.536.301-
9.770.531 6.289.298 3.481.233-
10.002.524 6.407.190 3.595.334-
10.086.954 6.392.090 3.694.864-
12.816 61.619 48.803
10.863 59.666 48.803
Programma Ruimtelijk beheer, milieu en verkeer Resume totaal saldo van baten en lasten Lasten 11.799.875 15.557.837 Baten 6.127.964 8.099.051 Saldo 5.671.912- 7.458.786Mutaties reserves Lasten Baten Saldo Resultaat programma 6
1.104.848 878.661 226.187-
2.990.842 6.504.633 3.513.791
5.898.099-
3.944.995-
3.487.498-
3.432.430-
8.912 57.715 48.803 3.546.531-
6.960 50.456 43.496 3.651.368-
Programmabegroting 2016
129
Gemeente Maasgouw Realisatie 2014
Raming 2015
Raming 2016
Raming 2017
Raming 2018
Raming 2019
1.886.980 195.523 1.691.457-
1.835.279 195.523 1.639.756-
1.817.014 195.523 1.621.491-
1.825.754 195.523 1.630.231-
4.930 77.649 72.719
4.422 17.141 12.719
3.913 16.632 12.719
3.405 16.123 12.718
Programma Economie, toerisme en recreatie Resume totaal saldo van baten en lasten Lasten 2.270.922 2.665.721 Baten 192.854 195.523 Saldo 2.078.068- 2.470.198Mutaties reserves Lasten Baten Saldo Resultaat programma 7
4.091 186.041 181.950 1.896.118-
5.394 799.113 793.719 1.676.479-
1.618.738-
1.627.037-
1.608.772-
1.617.513-
1.426.432 38.276.085
1.140.008 37.338.589
1.094.232 36.931.995
597.850 36.858.252
36.849.653
36.198.581
35.837.763
36.260.402
Programma Financiën en belastingen Resume totaal saldo van baten en lasten Lasten* 2.239.794 291.168Baten 30.497.362 38.419.288 Saldo
28.257.568
38.710.456
*exclusief post Onvoorzien structureel Mutaties reserves Lasten Baten Saldo Resultaat programma 8
Totaal resultaat
2.286.010 3.378.546 1.092.536
322.645 538.480 215.835
3.039.859 4.141.609 1.101.750
67.680 728.979 661.299
53.771 780.763 726.992
2.110.666 2.469.274 358.608
29.350.104
38.926.291
37.951.403
36.859.880
36.564.755
36.619.010
0
0
353.313
98.234
29.465
151.490
Programmabegroting 2016
130
Gemeente Maasgouw Ontwikkeling financiële positie Maasgouw in één oogopslag Ontwikkeling financiele positie Maasgouw Ons dashboard Indicator
Uitstekend
Goed
Neutraal / n.n.b.
Zwak
Onvoldoende
Flexibiliteit begroting Onvoorzien Incidentele baten en lasten Rente eigen financieringsmiddelen Algemene reserve Bestemmingsreserves Stille reserve Voorzieningen Dekkendheid tarieven Gespaard voor onderhoud Er zijn geen wijzigingen in de ontwikkeling van de financiële positie ten opzichte van 2015. Overzicht incidentele baten en lasten Om voor repressief financieel toezicht in aanmerking te komen, dienen we te beschikken over een structureel sluitende begroting. Om dit gewenste inzicht te bieden, moeten we de meerjarenraming ‘zuiveren’ van incidentele componenten: (Conform artikel 19 lid c BBV)
Overzicht incidentele baten en lasten Bedragen x € 1.000
INCIDENTELE LASTEN:
2016
2017
2018
2019
51
51
0
Programma Bestuur, samenwerking en dienstverlening Thema Water
30
"Good-will" vergoeding BsGW
51
Programma Veiligheid en handhaving 9
Desintegratiekosten brandweer Roermond Programma Werk ( participatie ), Zorg & Jeugd Inzet ambulante jongerenwerker
24
Programma Verenigingen & Accomodaties Verzelfstandiging Accomodatiebedrijf
35
Programma Wonen & Leefomgeving Woningbouwstimulering
100
Aanpak leegstand
50
Afboeken boekwaarde grondexploitatie
850
Programma Ruimtelijke beheer, Milieu en Verkeer Delta programma Grote rivieren
50 Programmabegroting 2016 131
Gemeente Maasgouw
Duurzaamheid
30
Programma Economie,Toerisme en Recreatie Keurmerk veilig ondernemen (KVO)
5
Ondernemersprijs
8
IKL (zorgplan natuur en landschap)
45
Visievorming Economie Toerisme Recreatie
15
Programma Financiën & Belastingen
Totaal raming incidentele lasten
1.294
59
51
0
2016
2017
2018
2019
51
51
0
INCIDENTELE BATEN Programma Bestuur, samenwerking en dienstverlening Thema Water (Alg Res)
30
"Good-will" vergoeding BsGW (Alg Res)
51
Programma Veiligheid en handhaving Desintegratiekosten brandweer Roermond (Alg Res)
9
Programma Werk ( participatie ), Zorg & Jeugd Inzet ambulante jongerenwerker (Alg Res)
24
Programma Verenigingen & Accomodaties Verzelfstandiging Accomodatiebedrijf (Alg Res)
35
Programma Wonen & Leefomgeving Woningbouwstimulering (Alg Res)
100
Aanpak leegstand (Alg Res)
50
Afboeken boekwaarde grondexploitatie (Alg Res)
850
Programma Ruimtelijke beheer, Milieu en Verkeer Delta programma Grote rivieren (Alg Res)
50
Duurzaamheid (Alg Res)
30
Programma Economie,Ttoerisme en Recreatie Keurmerk veilig ondernemen (KVO) (Alg Res)
5
Ondernemersprijs (Alg Res)
8
IKL Zorgplan natuur en landschap (Alg Res)
45
Visievorming Economie Toerisme Recreatie (Alg Res)
15
Programma Financiën & Belastingen Aflossing bruglening Enexis
Totaal raming incidentele baten
2.958
4.252
2.070
59
51
2.070
Programmabegroting 2016 132
Gemeente Maasgouw
Financiële foto ‘In de cijfers komt alles samen’ De voorstellen die in deze programmabegroting opgenomen zijn, hebben financiële consequenties. Die laten we via deze ‘financiële foto’ gebundeld zien. Voor de inhoudelijke beleidstoelichting verwijzen we naar de programma’s en paragrafen.
Financiële foto 2016-2019 Bedragen x € 1.000 Bestaand beleid Saldo onvoorzien raad 4 juni 2015 1e Prorap 2015 Mei-circulaire 2015 (3D's budgettair neutraal) Kadernota Bibliotheekbeleid 2015-2019 ( 16 juli 2015) I&A projectenkalender Bestaand beleid raad 16 juli 2015
Programma Bestuur, Samenwerking & Dienstverlening Euregio Rijn-Maas-Noord (lidmaatschap) Burgerparticipatie Bevolkingscontrole Gemeentelijke publicaties in 1Maasgouw Thema Water Versterking burgersensitiviteit Representatiefunctie bestuur Burgerplein Totaal Programma Bestuur, Samenwerking & Dienstverlening
2016 50 -330 322 25 0 67
2017 232 -176 241 50 0 347
2018 160 -165 353 75 0 423
2019 Bldz. 160 -165 421 57 75 -91 400
-7 -10 -25 0 -30 0 0 0
-7 -10 -25 -25 0 0 0 0
-7 -10 -25 -25 0 0 0 0
-7 -10 -25 0 0 0 0 0
-72
-67
-67
-42
0
0
0
0
0 -15 0 0 -60 p.m. -10 100
0 -15 0 0 -60 p.m. -10 100
0 -15 0 0 -60 p.m. 0 100
0 -15 0 0 -60 p.m. 0 100
22 23 23 23 24 24 25 25
-65 -50
-65 -50
-65 -40
-65 -40
26
9 10 10 11 11 11 12 13
Programma Veiligheid & Handhaving Totaal Programma Veiligheid & Handhaving
Programma Werk(participatie), Zorg & Jeugd Jongeren op Gezond Gewicht icm beweging voor ouderen Taskforce achtig inzetten op statushouders Samenwerking informeel zorg-vrijwilligersbeleid Opstellen plan mantelzorgondersteuning Kernenregisseur Doelgroepenvervoer Schuldhulpverlening DDD reservering voor mogelijke tekorten (incidenteel afdekken uit Algemene Reserve) Kwijtschelding belastingen Totaal Programma Werk(participatie), Zorg & Jeugd Programmabegroting 2016
133
Gemeente Maasgouw Programma Verenigingen en Accommodaties Vernieuwing subsidiesystematiek Verzelfstandiging accommodatiebedrijf Maatschappelijk Vastgoed (taakstelling) Besparingen volgens Vastgoednota Baekerhoes Brachterbeek (Investering € 255.000/ kapitaallasten) Harmoniezaal Wessem (Investering € 275.000/ kapitaallasten) Andreashal Maasbracht (Aanv. investering € 50.000 t.l.v. Essentreserve) CC Don Bosco (Investering € 30.000 / kapitaallasten) Westa Wessem Totaal Programma Verenigingen en Accommodaties
Programma Wonen en leefomgeving Aanpak leegstand (pilot) Stimuleringsfonds transformatie en herontwikkeling Stimuleringsmaatregelen woningbouw Kosten bestemmingsplanaanpassingen, procesbegeleiding, expertise Structuurvisie (€ 140.000 tlv reserve Inhaalslag bestemmingsplannen) Afboeking boekwaarde grondexploitatie Grondexploitatie BS Maasbracht Overdracht woonwagencentra Totaal Programma Wonen en leefomgeving
Programma Ruimtelijk Beheer, Milieu en Verkeer Openbaar busvervoer / wijziging bushaltes Delta programma Grote Rivieren / Maas (inhuur expertise) Duurzaamheid (inhuur expertise) Regionale energievisie (budgettair neutraal) Ondersteuningsprogramma Energie (budgettair neutraal) Windenergie CO2 neutrale OV obv zonnepanelen Zonnepanelen gem gebouwen (budgettair-neutraal) Elektrische auto's Zonnewarmte verharding infra pilot Afkoppelbeleid riolering Onkruidbestrijding Fietspad Lange Beemdens (€ 220.000 plus € 60.000 prov.subs. / kapln) Fietsroute Mispadenhof-Linnerweerd (onderzoek) Totaal Programma Ruimtelijk Beheer, Milieu en Verkeer
2016 0 -70 -75 24 0 0
2017 0 -35 -150 24 -20 -22
2018 0 -35 -150 24 -20 -22
2019 Bldz 0 31 -35 31 -150 31 24 31 -20 31 -22 31
0 0 0 -121
-2 -3 -25 -233
-2 -3 -25 -233
-2 -3 -25 -233
31 31 32
-50 0 0
0 0 0
0 0 0
0 0 0
35 35 36
0
0
0
0
37
-850 p.m. p.m. -900
0 0 0 0
0 0 0 0
0 0 0 0
57 38 38
p.m. -50 -30 0 0 0 0 0 0 0 0 -125
p.m. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 -125
p.m. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 -125
p.m. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 -125
42 42 43 43 43 44 44 44 44 79 80 44
0 0 -205
-16 0 -141
-16 0 -141
-16 0 -141
45 79
Programmabegroting 2016 134
Gemeente Maasgouw Programma Economie, Toerisme en Recreatie Implementatie nota speelruimte Visievorming ETR Economie (OML) Digitale reclame (Inv. € 90.000 / kap.lasten € 9.600 expl.lasten € 5.000) Totaal Programma Economie, Toerisme en Recreatie
Programma Financiën & Belastingen Dekking incidentele uitgaven uit Algemene Reserve Activering interne uren (van € 486.500 naar € 286.500) Dividend BNG BNG Vermogensbeheer beheerkosten obligatieportefeuille Lagere rentekosten Actualisatie kapitaallasten / bespaarde rente Bespaarde rente voorzieningen Afval en Riolering Actualisatie ozb opbrengst niet-woningen Ozb indexering 2,5% woningen eigenaren Aanvullende taakstelling samenwerking Wet Revitalisering generiek toezicht Vennootschapsbelasting Actualisatie salarissen 2016 e.v. Totaal Programma Financiën & Belastingen
Totaal raming begroting 2016-2019
2016 0 -15 0
2017 -4 0 p.m.
2018 -9 0 p.m.
2019 Bldz. -14 49 0 49 p.m. 50
0 -15
-15 -19
-15 -24
-15 -29
51
1060 -200 -51 5 190 375 350 -80 0 0 0 p.m. 0 1649
-43 -200 -51 9 190 140 294 -80 0 0 0 p.m. 0 259
-43 -200 -51 15 190 -28 248 -80 60 p.m. 0 p.m. 0 111
-43 -200 -51 27 190 73 200 -80 120 p.m. 0 p.m. 0 236
57 57 58 59 59 59 59 62 62 90 58 58 90
353
96
29
151
Programmabegroting 2016 135
Gemeente Maasgouw
JIP(Jaarlijks Investerings Programma) 2016 Investeringen Investeringen vervullen in de gemeentelijke begroting een bijzondere rol. Investeringen zijn grote uitgaven. Ze zijn nodig om activa die een meerjarig nut hebben (vaste activa), aan te schaffen of voort te brengen. Hierbij maken we het volgende onderscheid: • De immateriële vaste activa • De materiële vaste activa • De financiële vaste activa Investeringsprojecten worden geactiveerd. Er wordt vervolgens op afgeschreven. Hierdoor worden de kosten verdeeld over meerdere jaren. De afschrijvingstermijn hangt samen met de te verwachten economische levensduur. In het BBV zijn strikte voorwaarden opgenomen over de verwerking van materiële vaste activa in de gemeentelijke begroting. Deze investeringen worden ingedeeld op basis van economisch- of maatschappelijk nut. Volgens de voorschriften activeren we Investeringen met economisch nut en investeringen met maatschappelijk nut liever niet. Investeringen nemen een gereguleerde positie in de gemeentelijke begroting. Daarom is hier een apart hoofdstuk voor. We hebben energie gestoken in het systematisch opstellen van de beheerplannen. Een voordeel hiervan is dat er een gestructureerd inzicht is ontstaan in het grootste deel van onze toekomstige investeringen. Uw raad stelt het investeringsplan voor het komende jaar (2016) vast en neemt kennis van de meerjarige investeringsopgave. Deze splitsing vertaalden wij in een JIP (Jaar InvesteringsProgramma) en een MIP (Meerjaren InvesteringsProgramma). In de raadsvergadering van 29 oktober 2009 stelden wij aan de orde om de financiële verordening ex. artikel 212 Gw te veranderen als volgt: Als de Programmabegroting van een jaar (ingaande begroting 2010) wordt vastgesteld, bepaald het JIP ook de omvang van de kredieten die hierin opgenomen zijn en nemen ze op dat moment kredietbesluiten. Bij de behandeling van de Programmabegroting wordt voor de grote investeringswerken in het MIP (jaar t+1) elk jaar een voorbereidingskrediet gevoteerd. Blijkt bij de aanbesteding van het betreffende project een aanbestedingsvoordeel dan betekent het aanbestedingsbesluit van het college dat tevens dienovereenkomstig het betreffende krediet is verlaagd; een verlaagd krediet wordt geformaliseerd bij een reguliere begrotingswijziging in de P&Ccyclus. Voor ‘vervangingsinvesteringen aan gebouwen’ wordt in het JIP 2016 geld beschikbaar gesteld. Maar soms zijn er ‘onvoorziene omstandigheden’ waardoor een vervangingsinvestering eerder nodig is. In dat geval kan het college deze vervanging uitvoeren. Maar alleen als deze investering (en de kapitaallasten) in de lopende meerjarenbegroting (t/m 2019) is opgenomen.
Programmabegroting 2016 136
Gemeente Maasgouw
Overzicht investeringen jaar 2016 JIP 2016 Vervangingsinvesteringen wegen (zo mogelijk in samenhang met het GRP) Voorbereidingskosten Julianalaan (Sintelstraat-Parklaan)Sintelstraat, Parklaan en Maasstraat
Plaats
Krediet
Kapitaallasten
Maasbracht
€
25.000
€
1.833
Thorn
€
30.000
€
2.200
Voorbereidingskosten Oude Trambaan- Eind- Steeg- Putstraat Stationsweg (Voortstraat-Linnerweg) incl. rotonde
Brachterbeek
€
380.000
€
27.867
Baarstraat-Eind (tussen Schoolstraat-Oude Trambaan)
Thorn
€
242.000
€
17.747
Brouwersstraat (fietspaden westzijde) / 50% subsidie Provincie
Maasbracht
€
100.000
€
3.667
€
777.000
€
53.313
Totaal
Vervangingsinvesteringen riolering (GRP)
Plaats
Krediet
Kapitaallasten
Voorbereidingskosten Julianalaan (Sintelstraat-Parklaan)Sintelstraat, Parklaan en Maasstraat
Maasbracht
€
40.000
€
2.267
Voorbereidingskosten Oude Trambaan- Eind- Steeg- Putstraat
Thorn
€
40.000
€
2.267
Voorbereidingskosten Wilhelminalaan
Stevensweert
€
50.000
€
2.833
Voorbereidingskosten wateroverlast StevensweerterwegBreerpark-Klipperstraat Baarstraat-Eind (tussen Schoolstraat-Oude Trambaan)
Maasbracht
€
50.000
€
2.833
Thorn
€
500.000
€
28.333
Stationsweg (Voortstraat-Linnerweg) incl. rotonde
Maasbracht
€
853.000
€
48.337
Maasboulevard (nieuw riool, aanpassen drempel, overstort)
Wessem
€
65.000
€
3.683
Afkoppelen Reutsberg
Heel
€
500.000
€
28.333
Afkoppelen gemeentelijke gebouwen
Maasgouw
€
75.000
€
4.875
Vervangen rioolgemalen
Maasgouw
€
20.000
€
2.133
Renovatie gemalen bouwkundig (coating)
Maasgouw
€
15.000
€
975
€ 2.208.000
€
126.870
Totaal
Vervangingsinvesteringen openbare verlichting
Plaats
Krediet
Kapitaallasten
OV plan 2014-2018 vervangen lichtmasten
Maasgouw
€
21.384
€
1.390
OV plan 2014-2018 vervangen armaturen
Maasgouw
€
110.472
€
9.942
€
131.856
€
11.332
Totaal
Programmabegroting 2016 137
Gemeente Maasgouw
Vervangingsinvesteringen kunstwerken (bruggen, duikers) Passantensteiger
Plaats Wessem
Totaal
Vervangingsinvesteringen gebouwen
Krediet
Kapitaallasten
€
25.000
€
1.833
€
25.000
€
1.833
Plaats
Krediet
Kapitaallasten
Sporthal Reutsdael; vervangen vloer/afwerking
Heel
€
96.000
€
7.680
Sportzaal De Tump; metselwerk/voegwerk en dak
Wessem
€
113.000
€
9.040
Sportzaal Wisheim; dakrenovatie
Wessem
€
92.000
€
7.360
Publiekscentrum; dilatatie kit vervangen
Maasbracht
€
7.500
€
800
Gebouw MER-OD; mechanische ventilatie vervangen
Heel
€
44.000
€
4.693
Brandweerkazerne; dakrenovatie
Wessem
€
28.000
€
2.240
Sportzaal Linne; Tegelwerk bovenverdieping
Linne
€
53.000
€
4.240
Publiekscentrum UPS (Utra Power Supply) serverruimte
ICT
€
30.000
€
3.200
€
463.500
€
39.253
Totaal
Vervangingsinvesteringen tractieplan
Plaats
Krediet
Kapitaallasten
Vervangen tractor John Deere (smalspoor)
wijkteam
€
38.500
€
5.390
Vervangen apparatuur chemische bestrijding ongedierte
wijkteam
€
25.000
€
3.500
Vervangen tractor John Deere 6010
Wijkteam
€
88.500
€
12.390
€
152.000
€
21.280
Totaal
Overige vervangingsinvesteringen Vervangen diverse speeltoestellen
Plaats Maasgouw
Krediet
Kapitaallasten
€
60.000
€
6.400
WMO middelen (nieuw)
€
157.600
€
28.818
Totaal
€
217.600
€
35.218
Totaal investeringen 2016
€ 3.974.956
€
289.101
Programmabegroting 2016 138
Gemeente Maasgouw
Overzicht investeringen jaar 2017 MIP 2017
Vervangingsinvesteringen wegen (zo mogelijk in samenhang met het GRP)
Plaats
Krediet
Kapitaallasten
Voorbereidingskosten Maasbrachterweg (PlantsoenstraatMergelweg) en Nieuwe Mergelweg (MIP 2018)
Linne
€
25.000
€
1.833
Voorbereidingskosten Wilhelminalaan-Julianalaan (Wilhelminalaan-Sintelstraat)-St.Gertrudisstraat (EmmalaanSintelstraat) (MIP 2018)
Maasbracht
€
25.000
€
1.833
Voorbereidingskosten Wilhelminalaan
Thorn
€
15.000
€
1.100
Julianalaan (Sintelstraat-Parklaan)-Sintelstraat, Parklaan en Maasstraat
Maasbracht
€
560.000
€
41.067
Oude Trambaan - Eind- Steeg - Putstraat en Meers Totaal
Thorn
€
667.000
€
48.913
€
1.292.000
€
94.747
Vervangingsinvesteringen riolering (GRP)
Plaats
Krediet
Kapitaallasten
Voorbereidingskosten Maasbrachterweg (PlantsoenstraatMergelweg) en Nieuwe Mergelweg (MIP 2018)
Linne
€
45.000
€
2.550
Voorbereidingskosten Wilhelminalaan-Julianalaan (Wilhelminalaan-Sintelstraat)-St.Gertrudisstraat (EmmalaanSintelstraat) (MIP 2018)
Maasbracht
€
35.000
€
1.983
Voorbereidingskosten Wilhelminalaan
Thorn
€
35.000
€
1.983
Julianalaan (Sintelstraat-Parklaan)-Sintelstraat, Parklaan en Maasstraat Wilhelminalaan / relining
Maasbracht
€
58.933
Stevensweert
€
350.000
€
19.833
Wateroverlast Stevensweerterweg-Breerpark-Klipperstraat
Maasbracht
€
250.000
€
14.167
Oude Trambaan- Eind - Steeg - Putstraat en Meers
Thorn
€
759.000
€
43.010
Afkoppelen gemeentelijke gebouwen
Maasgouw
€
75.000
€
4.875
Vervangen rioolgemalen
Maasgouw
€
20.000
€
2.133
Renovatie gemalen bouwkundig (coating)
Maasgouw
€
20.000
€
1.300
€
2.629.000
€
150.768
Totaal
Vervangingsinvesteringen openbare verlichting
€ 1.040.000
Plaats
Krediet
Kapitaallasten
OV plan 2014-2018 vervangen lichtmasten
Maasgouw
€
21.384
€
1.390
OV plan 2014-2018 vervangen armaturen
Maasgouw
€
110.472
€
9.942
€
131.856
€
11.332
Totaal Programmabegroting 2016
139
Gemeente Maasgouw
Vervangingsinvesteringen kunstwerken (bruggen, duikers)
Plaats
Totaal
Krediet
€
Vervangingsinvesteringen gebouwen
Plaats
Kapitaallasten
-
Krediet
€
-
Kapitaallasten
Tennis Beegden (vervangen asbest dakplaten)
Beegden
€
53.000
€
4.240
Sporthal Reutsdael; scheidingswanden
Heel
€
41.000
€
4.373
Publiekscentrum; dakrenovatie
Maasbracht
€
118.000
€
9.440
Publiekscentrum; luchtbehandeling
Maasbracht
€
82.000
€
8.747
Publiekscentrum; CV ketel vervangen
Maasbracht
€
26.500
€
2.827
Gebouw MER-OD; ventilatie
Heel
€
9.000
€
960
€
329.500
€
30.587
Totaal
Vervangingsinvesteringen tractieplan
Plaats
Krediet
Kapitaallasten
Vervangen tractor Sibura
wijkteam
€
24.100
€
3.374
Vervangen natzoutstrooier Heel
wijkteam
€
61.500
€
8.610
wijkteam
€
20.000
€
2.800
wijkteam
€
8.000
€
1.120
wijkteam
€
5.200
€
728
wijkteam
€
30.000
€
4.200
€
148.800
€
20.832
Vervangen actiewagen Doornwaard Vervangen aanhangwagen Hapert K 2-assig Vervangen aanhangwagen Hapert R 1-assig Vervangen volkswagen Caddy Totaal
Overige vervangingsinvesteringen
Plaats
Krediet
Kapitaallasten
Vervangen speeltoestellen
Maasgouw
€
60.000
€
6.400
Extra tennisbaan ivm verhuizing Beegden naar Heel
Heel
€
40.000
€
5.600
WMO middelen (nieuw)
€
157.600
€
28.818
Totaal
€
257.600
€
40.818
€
4.788.756
€
349.084
Totaal investeringen 2017
Programmabegroting 2016 140
Gemeente Maasgouw
Overzicht investeringen jaar 2018 MIP 2018
Vervangingsinvesteringen wegen (zo mogelijk in samenhang met het GRP) Voorbereidingskosten Veestraat(MIP 2019)
Plaats Linne
Krediet
Kapitaallasten
€
25.000
€
1.833
Voorbereidingskosten Kruchterstraat, Rondestraat, Maasbracht Binnenweg en Sint Gertrudisstraat (Sintelstraat-Zuidsingel) (MIP 2019)
€
20.000
€
1.467
Voorbereidingskosten Hoofdstraat-Kloosterstraat (Kromstraat-Haverkamp) en Kromstraat (MIP 2019)
Maasbracht
€
20.000
€
1.467
Maasbrachterweg (Plantsoenstraat-Mergelweg) en Nieuwe Mergelweg
Linne
€
569.000
€
41.727
Wilhelminalaan-Julianalaan (Wilhelminalaan-Sintelstraat)St.Gertrudisstraat (Emmalaan-Sintelstraat)
Maasbracht
€
460.000
€
33.733
Wilhelminalaan
Thorn
€
240.000
€
17.600
€
1.334.000
€
97.827
Totaal
Vervangingsinvesteringen riolering (GRP) Voorbereidingskosten Veestraat(MIP 2019)
Plaats Linne
Krediet
Kapitaallasten
€
35.000
€
1.983
Voorbereidingskosten Kruchterstraat, Rondestraat, Maasbracht Binnenweg en Sint Gertrudisstraat (Sintelstraat-Zuidsingel) (MIP 2019)
€
35.000
€
1.983
Voorbereidingskosten Hoofdstraat-Kloosterstraat Maasbracht (Kromstraat-Haverkamp) en Kromstraat (MIP 2019)
€
35.000
€
1.983
€
59.897
€ 1.057.000
Maasbrachterweg (Plantsoenstraat-Mergelweg) en Nieuwe Mergelweg
Linne
Wilhelminalaan-Julianalaan (Wilhelminalaan-Sintelstraat)St.Gertrudisstraat (Emmalaan-Sintelstraat) Wilhelminalaan
Maasbracht
€
690.000
€
39.100
Thorn
€
360.000
€
20.400
Afkoppelen gemeentelijke gebouwen Vervangen rioolgemalen
Maasgouw
€
75.000
€
4.875
Maasgouw
€
20.000
€
2.133
Renovatie gemalen bouwkundig (coating)
Maasgouw
€
20.000
€
1.300
€
2.327.000
€
133.655
Totaal
Vervangingsinvesteringen openbare verlichting
Plaats
Krediet
Kapitaallasten
OV plan 2014-2018 vervangen lichtmasten
Maasgouw
€
21.384
€
1.390
OV plan 2014-2018 vervangen armaturen
Maasgouw
€
110.472
€
9.942
€
131.856
€
11.332
Totaal
Programmabegroting 2016 141
Gemeente Maasgouw
Vervangingsinvesteringen kunstwerken (bruggen, duikers)
Plaats
Totaal
Krediet
€
Vervangingsinvesteringen gebouwen
Plaats Heel
€
Gemeenschapshuis 't Leuke; keukenmeubilair
Beegden
De spil; vloerafwerking
Maasbracht
De spil; verwarming Gemeenschapshuis Baekerhoes; plafond vervangen
Kapitaallasten
€
9.000
€
960
€
78.000
€
6.240
Maasbracht
€
19.500
€
2.080
Brachtbeek
€
94.500
€
7.560
€
210.000
€
17.800
Plaats
Totaal
Vervangen speeltoestellen
-
€
Wijkteam
Overige vervangingsinvesteringen
€
9.000
Totaal
Vervangen natzoutstooier Pick-Up
-
Krediet
Tennis Heel; cv ketel
Vervangingsinvesteringen tractieplan
Kapitaallasten
Krediet
Kapitaallasten
€
50.000
€
7.000
€
50.000
€
7.000
Plaats Maasgouw
960
Krediet
Kapitaallasten
€
60.000
€
6.400
WMO middelen (nieuw)
€
157.600
€
28.818
Totaal
€
217.600
€
35.218
Totaal investeringen 2018
€
4.270.456
€
302.832
Programmabegroting 2016 142
Gemeente Maasgouw
Overzicht investeringen jaar 2019 MIP 2019
Vervangingsinvesteringen wegen (zo mogelijk in samenhang met het GRP)
Plaats
Voorbereidingskosten diverse wegen (MIP 2020)
Kapitaallasten
€
125.000
€
9.167
Sint Maasbracht
€
560.000
€
41.067
Hoofdstraat-Kloosterstraat (Kromstraat-Haverkamp) en Kromstraat
Maasbracht
€
294.000
€
21.560
Veestraat
Linne
€
270.000
€
19.800
€
1.249.000
€
91.593
Kruchterstraat, Rondestraat, Binnenweg Gertrudisstraat (Sintelstraat-Zuidsingel)
Maasgouw
Krediet
en
Totaal
Vervangingsinvesteringen riolering (GRP)
Plaats
Voorbereidingskosten diverse rioleringswerken (MIP 2020) Kruchterstraat, Rondestraat, Binnenweg Gertrudisstraat (Sintelstraat-Zuidsingel)
en
Maasgouw Sint Maasbracht
Krediet €
Kapitaallasten
125.000
€ 1.040.000
€
7.083
€
58.933
Hoofdstraat-Kloosterstraat (Kromstraat-Haverkamp) en Kromstraat Veestraat
Maasbracht
€
686.000
€
38.873
Linne
€
630.000
€
35.700
Afkoppelen gemeentelijke gebouwen Vervangen rioolgemalen
Maasgouw
€
75.000
€
4.875
Maasgouw
€
20.000
€
2.133
Renovatie gemalen bouwkundig (coating)
Maasgouw
€
20.000
€
1.300
€
2.596.000
€
148.898
Totaal
Vervangingsinvesteringen openbare verlichting
Plaats
Krediet
Kapitaallasten
OV plan 2014-2018 vervangen lichtmasten
Maasgouw
€
21.384
€
1.390
OV plan 2014-2018 vervangen armaturen
Maasgouw
€
110.472
€
9.942
€
131.856
€
11.332
Totaal
Vervangingsinvesteringen kunstwerken (bruggen, duikers)
Plaats
Totaal
Krediet
€
Kapitaallasten
-
€
-
Programmabegroting 2016 143
Gemeente Maasgouw
Vervangingsinvesteringen gebouwen
Plaats
Krediet
Kapitaallasten
Tennis De Werken; renovatie dak
Stevensweert
€
46.000
€
3.680
Andreashal; CV vervangen / ventilatie
Maasbracht
€
49.000
€
5.227
Sportzaal De Tump; vloer vervangen
Wessem
€
22.000
€
1.760
Sportzaal Wisheim; vloer vervangen
Wessem
€
71.500
€
5.720
Gemeenschapshuis Don Bosco; vervangen gevelbekleding
Heel
€
29.000
€
2.320
Gemeenschapshuis Don Bosco; vervangen inbraak alarm
Heel
€
45.000
€
6.300
Gemeenschapshuis De Spil; vervangen ramen en kozijnen
Maasbracht
€
557.000
€
44.560
Gemeenschapshuis De Spil; vervangen CV
Maasbracht
€
14.500
€
1.547
Gemeenschapshuis De Spil; diversen dak en lichtkoepel
Maasbracht
€
93.000
€
7.440
Gemeenschapshuis De Spil; inbraak en brandbeveiling
Maasbracht
€
39.000
€
5.460
Publiekscentrum; vervangen hang en sluitwerk
Maasbracht
€
11.500
€
920
Gebouw MER-OD; luchtbehandeling
Heel
€
10.500
€
1.120
Gemeenteloods Maasbracht; vervangen inbraak alarm
Maasbracht
€
21.500
€
3.010
€
1.009.500
€
89.063
Totaal
Vervangingsinvesteringen tractieplan Aanhanger Hapert D Kipper
Plaats Wijkteam
Totaal
Overige vervangingsinvesteringen Vervangen speeltoestellen
Krediet €
15.000
€
2.100
€
15.000
€
2.100
Plaats Maasgouw
Kapitaallasten
Krediet
Kapitaallasten
€
60.000
€
6.400
WMO middelen (nieuw)
€
157.600
€
28.818
Totaal
€
217.600
€
35.218
Totaal investeringen 2019
€
5.218.956
€
378.206
Programmabegroting 2016 144
Gemeente Maasgouw
Bijlage: Staat van reserves en voorzieningen 2016.
Nummer
Omschrijving Reserve:
Saldo 1-1-2016
Toevoeging
Onttrekking
Saldo 1-1-2017
Reserve 8.031.289
0
105.000
11
Regiofonds Maasgouw
0
0
0
0
12
Bestemmingsreserve incidenteel 2009
0
0
0
0
15
Incidenteel 2006 Heel
0
0
0
0
18
Reserve bouwgrondexploitatie Maasbracht
0
0
0
0
23
Incidentele middelen 2006 Maasbracht
0
0
0
0
29
Ontwikkelingsbedrijf
0
0
0
0
34
Bovenwijkse voorzieningen Maasgouw
82.773
0
0
82.773
35
Stevolgelden
162.954
0
0
162.954
39
Egalisatiereserve BLG
0
0
0
0
40
Bestemmingsreserve Essent
13.984.038
2.958.268
575.353
16.366.953
1
41 4
Alg. res. Maasgouw: weerstandsvermogen
Bestemmingsreserve IZA Bestemmingsreserve Bruglening Enexis
7.926.289
57.093
0
15.000
42.093
5.029.071
0
2.958.268
2.070.803
44
Bestemmingsreserve incidenteel 2010
0
0
0
0
45
Reserves dekking kapitaallasten (gedeeltelijke dekking + 500 - 582)20.452.816
818.114
1.953.435
19.317.495
63
Reserve Wachtgelden Wethouders
0
0
0
0
64
Reserve uitkeringen voormalige personeel
0
0
0
0
67
Reserve Overname Rijksweg N271
0
0
0
0
69
Reserve Parkeerfonds
41.188
0
0
41.188
70
Reserve Toeristische Infrastructuur
10.385
0
1
10.384
71
Reserve Kwaliteitsfonds RO
3.600
0
0
3.600
73
Reserve Riolering
0
0
0
0
74
Reserve pensioen ex wethouders
720.278
27.965
75.600
672.643
48.575.484
3.804.347
5.682.657
46.697.175
Totaal:
Nummer
Omschrijving Voorziening
Saldo 1-1-2016
Toevoeging
Onttrekking
Saldo 1-1-2017
Voorziening 48
Voorziening dubieuze debiteuren
117.617
0
0
117.617
49
Voorziening dubieuze debiteuren Soza Maasgouw
604.242
0
0
604.242
51
Voorziening pensioen wethouders
830.875
0
0
830.875
57
Voorziening riolering(vervanging en egalisatie)
8.253.200
0
1.243.100
7.010.100
64
Voorziening afval(vervanging en egalisatie)
493.994
0
150.000
343.994
58
Voorziening groot onderhoud gemeentelijke gebouwen
712.012
345.538
171.666
885.884
59
Groot onderhoud kunstwerken(bruggen, duikers, e.d.)
138.111
72.500
42.860
167.751
62
Voorziening lening aan deelneming Essent
0
0
0
0
68
Voorziening onderhoud schoolgebouwen
0
0
0
0
63
Voorziening Attero
79.930
0
0
79.930
11.229.980
418.038
1.607.626
10.040.392
Totaal:
Programmabegroting 2016 145
Gemeente Maasgouw
Bijlage: Staat van reserves en voorzieningen 2017.
Nummer
Omschrijving Reserve:
Saldo 1-1-2017
Toevoeging
Onttrekking
Saldo 1-1-2018
Reserve 7.926.289
0
51.000
11
Regiofonds Maasgouw
0
0
0
0
12
Bestemmingsreserve incidenteel 2009
0
0
0
0
15
Incidenteel 2006 Heel
0
0
0
0
18
Reserve bouwgrondexploitatie Maasbracht
0
0
0
0
23
Incidentele middelen 2006 Maasbracht
0
0
0
0
29
Ontwikkelingsbedrijf
0
0
0
0
34
Bovenwijkse voorzieningen Maasgouw
82.773
0
0
82.773
35
Stevolgelden
162.954
0
0
162.954
39
Egalisatiereserve BLG
0
0
0
0
40
Bestemmingsreserve Essent
16.366.953
0
299.862
16.067.091
42.093
0
15.000
27.093
2.070.803
0
0
2.070.803
1
41 4
Alg. res. Maasgouw: weerstandsvermogen
Bestemmingsreserve IZA Bestemmingsreserve Bruglening Enexis
7.875.289
44
Bestemmingsreserve incidenteel 2010
0
0
0
0
45
Reserves dekking kapitaallasten (gedeeltelijke dekking + 500 - 582)19.317.495
772.702
1.908.022
18.182.175
63
Reserve Wachtgelden Wethouders
0
0
0
0
64
Reserve uitkeringen voormalige personeel
0
0
0
0
67
Reserve Overname Rijksweg N271
0
0
0
0
69
Reserve Parkeerfonds
41.188
0
0
41.188
70
Reserve Toeristische Infrastructuur
10.384
0
0
10.384
71
Reserve Kwaliteitsfonds RO
3.600
0
0
3.600
73
Reserve Riolering
0
0
0
0
74
Reserve pensioen ex wethouders
672.643
27.965
75.600
625.008
46.697.175
800.667
2.349.484
45.148.358
Totaal:
Nummer
Omschrijving Voorziening
Saldo 1-1-2017
Toevoeging
Onttrekking
Saldo 1-1-2018
Voorziening 48
Voorziening dubieuze debiteuren
117.617
0
0
117.617
49
Voorziening dubieuze debiteuren Soza Maasgouw
604.242
0
0
604.242
51
Voorziening pensioen wethouders
830.875
0
0
830.875
57
Voorziening riolering(vervanging en egalisatie)
7.010.100
0
1.155.200
5.854.900
64
Voorziening afval(vervanging en egalisatie)
343.994
0
0
343.994
58
Voorziening groot onderhoud gemeentelijke gebouwen
885.884
345.538
331.372
900.050
59
Groot onderhoud kunstwerken(bruggen, duikers, e.d.)
167.751
72.500
118.849
121.402
62
Voorziening lening aan deelneming Essent
0
0
0
0
68
Voorziening onderhoud schoolgebouwen
0
0
0
0
63
Voorziening Attero
79.930
0
0
79.930
10.040.392
418.038
1.605.421
8.853.010
Totaal:
Programmabegroting 2016 146
Gemeente Maasgouw
Bijlage: Staat van reserves en voorzieningen 2018.
Nummer
Omschrijving Reserve:
Saldo 1-1-2018
Toevoeging
Onttrekking
Saldo 1-1-2019
Reserve 7.875.289
0
51.000
11
Regiofonds Maasgouw
0
0
0
0
12
Bestemmingsreserve incidenteel 2009
0
0
0
0
15
Incidenteel 2006 Heel
0
0
0
0
18
Reserve bouwgrondexploitatie Maasbracht
0
0
0
0
23
Incidentele middelen 2006 Maasbracht
0
0
0
0
29
Ontwikkelingsbedrijf
0
0
0
0
34
Bovenwijkse voorzieningen Maasgouw
82.773
0
0
82.773
35
Stevolgelden
162.954
0
0
162.954
39
Egalisatiereserve BLG
0
0
0
0
40
Bestemmingsreserve Essent
16.067.091
0
365.513
15.701.578
27.093
0
15.000
12.093
2.070.803
0
0
2.070.803
1
41 4
Alg. res. Maasgouw: weerstandsvermogen
Bestemmingsreserve IZA Bestemmingsreserve Bruglening Enexis
7.824.289
44
Bestemmingsreserve incidenteel 2010
0
0
0
0
45
Reserves dekking kapitaallasten (gedeeltelijke dekking + 500 - 582)18.182.175
727.289
1.862.267
17.047.196
63
Reserve Wachtgelden Wethouders
0
0
0
0
64
Reserve uitkeringen voormalige personeel
0
0
0
0
67
Reserve Overname Rijksweg N271
0
0
0
0
69
Reserve Parkeerfonds
41.188
0
0
41.188
70
Reserve Toeristische Infrastructuur
10.384
0
0
10.384
71
Reserve Kwaliteitsfonds RO
3.600
0
0
3.600
73
Reserve Riolering
0
0
0
0
74
Reserve pensioen ex wethouders
625.008
27.965
75.600
577.373
45.148.358
755.254
2.369.380
43.534.231
Totaal:
Nummer
Omschrijving Voorziening
Saldo 1-1-2018
Toevoeging
Onttrekking
Saldo 1-1-2019
Voorziening 48
Voorziening dubieuze debiteuren
117.617
0
0
117.617
49
Voorziening dubieuze debiteuren Soza Maasgouw
604.242
0
0
604.242
51
Voorziening pensioen wethouders
830.875
0
0
830.875
57
Voorziening riolering(vervanging en egalisatie)
5.854.900
0
1.185.100
4.669.800
64
Voorziening afval(vervanging en egalisatie)
343.994
0
0
343.994
58
Voorziening groot onderhoud gemeentelijke gebouwen
900.050
345.538
374.987
870.601
59
Groot onderhoud kunstwerken(bruggen, duikers, e.d.)
121.402
72.500
30.636
163.266
62
Voorziening lening aan deelneming Essent
0
0
0
0
68
Voorziening onderhoud schoolgebouwen
0
0
0
0
63
Voorziening Attero
79.930
0
0
79.930
8.853.010
418.038
1.590.723
7.680.325
Totaal:
Programmabegroting 2016 147
Gemeente Maasgouw
Bijlage: Staat van reserves en voorzieningen 2019.
Nummer
Omschrijving Reserve:
Saldo 1-1-2019
Toevoeging
Onttrekking
Saldo 1-1-2020
Reserve 7.824.289
0
0
11
Regiofonds Maasgouw
0
0
0
0
12
Bestemmingsreserve incidenteel 2009
0
0
0
0
15
Incidenteel 2006 Heel
0
0
0
0
18
Reserve bouwgrondexploitatie Maasbracht
0
0
0
0
23
Incidentele middelen 2006 Maasbracht
0
0
0
0
29
Ontwikkelingsbedrijf
0
0
0
0
34
Bovenwijkse voorzieningen Maasgouw
82.773
0
0
82.773
35
Stevolgelden
162.954
0
0
162.954
39
Egalisatiereserve BLG
0
0
0
0
40
Bestemmingsreserve Essent
15.701.578
2.070.787
0
17.772.365
1
41 4
Alg. res. Maasgouw: weerstandsvermogen
Bestemmingsreserve IZA Bestemmingsreserve Bruglening Enexis
7.824.289
12.093
0
12.093
0
2.070.803
0
2.070.803
0
44
Bestemmingsreserve incidenteel 2010
0
0
0
0
45
Reserves dekking kapitaallasten (gedeeltelijke dekking + 500 - 582)17.047.196
681.890
1.806.294
15.922.792
63
Reserve Wachtgelden Wethouders
0
0
0
0
64
Reserve uitkeringen voormalige personeel
0
0
0
0
67
Reserve Overname Rijksweg N271
0
0
0
0
69
Reserve Parkeerfonds
41.188
0
0
41.188
70
Reserve Toeristische Infrastructuur
10.384
0
0
10.384
71
Reserve Kwaliteitsfonds RO
3.600
0
0
3.600
73
Reserve Riolering
0
0
0
0
74
Reserve pensioen ex wethouders
577.373
27.965
75.600
529.738
43.534.231
2.780.642
3.964.790
42.350.083
Totaal:
Nummer
Omschrijving Voorziening
Saldo 1-1-2019
Toevoeging
Onttrekking
Saldo 1-1-2020
Voorziening 48
Voorziening dubieuze debiteuren
117.617
0
0
117.617
49
Voorziening dubieuze debiteuren Soza Maasgouw
604.242
0
0
604.242
51
Voorziening pensioen wethouders
830.875
0
0
830.875
57
Voorziening riolering(vervanging en egalisatie)
4.669.800
0
1.067.000
3.602.800
64
Voorziening afval(vervanging en egalisatie)
343.994
0
0
343.994
58
Voorziening groot onderhoud gemeentelijke gebouwen
870.601
345.538
270.275
945.864
59
Groot onderhoud kunstwerken(bruggen, duikers, e.d.)
163.266
72.500
75.024
160.742
62
Voorziening lening aan deelneming Essent
0
0
0
0
68
Voorziening onderhoud schoolgebouwen
0
0
0
0
63
Voorziening Attero
79.930
0
0
79.930
7.680.325
418.038
1.412.299
6.686.064
Totaal:
Programmabegroting 2016 148