A
gemeente Eindhoven
Bijlage
De voorbije raadsperiode heeft u meerdere keren over Brainport Development gesproken, onder meer bij gelegenheid van de meerjarenfinanciering ervan en de jaarlijkse inbreng ten behoeve van de 3-helix vast te stellen jaarplannen. Uw raad heeft zich in een aantal moties uitgesproken. 1. Effectief en efficiënt werken in het economische domein. Brainport Development Zien wij deze moties in hun onderlinge samenhang, dan zijn deze vooral een oproep tot meer eigenaarschap van bedrijfsleven en onderwijs- en kennisinstellingen en een versterking van de synergie met bijvoorbeeld de marketingactiviteiten van EHV365.Een dergelijke oproep ondersteunen wij en plaatsen wij in lijn met het recent door de stichting Brainport genomen besluit de Brainportstrategie aan te vullen en een stevige nieuwe impuls te geven door toe te werken naar een nieuwe, concrete agenda voor Brainport regio Eindhoven. In de kern betekent dit dat de 3helixsamenwerking zich vooral zal richten en focusseren op maatschappelijke opgaven (‘grand challenges’) rondom een aantal thema’s, bijvoorbeeld ‘health’, ‘energy’ en mobility’; opgaven die aansluiten bij de economische sterktes van Brainport, het in de regio aanwezige organiserende vermogen en nieuwe, opkomende bedrijvigheid. Deze opgaven worden de aankomende tijd onder leiding van bestuurders van de stichting Brainport in zogeheten ‘verkennersgroepen’ uit de triple helix, waarin ook jong talent uit de regio is vertegenwoordigd, verder uitgewerkt voor met name het ‘people’en business’-domein. Bedrijfsleven en kennisinstellingen hebben zo uitdrukkelijk hun verantwoordelijkheid genomen in de 3-helix. Met deze stap naar een ‘Brainport Next Generation’ wordt beoogd te komen tot nieuwe initiatieven, nieuwe verbindingen en vooral ook nieuwe vormen van samenwerking, alle met het doel om Brainpprt het (exporteerbaar) antwoord te doen geven op de grote maatschappelijke uitdagingen van morgen. Daarmee beantwoordt deze nieuwe koers aan onze visie om Brainport zo nog sterker te benutten als een platform, waarin de agenda’s van stakeholders bij elkaar komen en van waaruit overheden, bedrijfsleven en onderwijs- en kennisinstellingen, bottom up met focus op een aantal maatschappelijke opgaven invulling geven aan hun uitvoeringsstrategie en zo stad en regio versterken. Brainport
F
Development komt daarin de rol toe van uitvoerder van deze strategie, onder meer door de ontwikkeling van daarop gerichte programma’s, projecten en lobby-activiteiten, zoals zeer succesvol met betrekking tot het Techniekpact. Het 3-helix-samenwerkingsmodel in onze Brainportregio is hét voorbeeld voor economische structuurversterking (topsectoren), nationaal en internationaal. De kern ervan is dat bedrijven, onderwijs- en kennisinstellingen en overheden in de programmatische aanpak daarvan in gezamenlijkheid eigenaar zijn, ieder vanuit zijn eigen rol en verantwoordelijkheid. Dit basisprincipe is de spil van onze duurzame samenwerking. In de 3-helix heeft elke geleding haar rol. De rol van de (gemeentelijke) overheid is die van ‘enabler’ -het bij elkaar brengen van partijen, bevorderen van samenwerking, bieden van continuïteit, daartoe langjarig financieren van een basisorganisatie met uitvoeringskracht, en cofinancieren van projecten- ‘launching customer’ én eigenaar van activiteiten ter versterking van het vooral het vestigingsklimaat (‘basics’). Bedrijfsleven en kennisinstellingen op hun beurt zorgen voor de strategische focus, zijn eigenaar van activiteiten ter versterking van de domeinen ‘technology’ (open innovatie, kennisontwikkeling en -transfer), ‘business’ (investeren in starters, doorgroeiers en samenwerking) en –tezamen met de overheid- ook ‘people’ (ondernemerschap, flexibele arbeidsmarkt en scholing), en treden daarin op als cofinancier en kartrekker. Denk hierbij aan bijvoorbeeld aan hun -in de voorbije jaren toegenomen- inzet voor het Brainport Talent Center (internationale kenniswerkers) en de Dutch Technology Week. Beide programma’s worden niet alleen inhoudelijk getrokken door bedrijven en instellingen, ook de financiering ervan wordt vrijwel geheel verworven buiten de basisfinanciering van de vennootschap (uit specifieke projectfinancieringen van onder meer de provincie, financiële bijdragen van het bedrijfsleven en inzet van kennisinstellingen). Deze rolverdeling vormt de basis van de 3-helix. Zij is ook zuiver. Een door de overheid gefinancierde organisatie is open, transparant, voor eenieder toegankelijk, onpartijdig en staat zonder onderscheid- ten dienste van de onderwijs- en kennisinstellingen en van het hele bedrijfsleven. Kennisinstellingen en bedrijfsleven worden op de inhoud, hun bijdrage aan activiteiten of business, aangesproken. In deze rolverdeling is met name het
2
F
bedrijfsleven bereid om te investeren. Het heeft ook direct baat bij de ontwikkeling van projecten. De financierende gemeenten hebben dat indirect. Gaat het –zoals het succes van Brainport ook laat zien- goed, dan vertaalt dit succes zich in een toename van welvaart en welzijn die de regio als geheel ten goede komt: o.a. in termen van groei van werkgelegenheid, ook aan de onderkant van de arbeidsmarkt (social return), consumentenbestedingen, verbeterde gezondheidszorg en duurzaamheid. De stad wordt er beter van. Met Brainport 2020 hebben wij een hoge ambitie neergezet, te weten: in 2020 de economie van Zuidoost-Nederland tweemaal harder laten groeien dan die van Nederland gemiddeld. Diezelfde ambitie is doorvertaald naar onze eigen Brainportregio. Om deze ambitie waar te maken is in het meerjarenplan 2013-2016 uit 2012 ingezet op handhaving van hetzelfde niveau van basisfinanciering als in de periode 2010-2012. Omdat het in 2010-2012 ingezette financieringsinstrument van het SRE-financieringsfonds niet meer kon worden ingezet, is gekeken naar een herverkaveling van het financieringstekort dat daardoor is ontstaan (€ 500.000,-). De overheidspartners hebben daarom de private partijen (‘het bedrijfsleven’) in stichting Brainport verzocht om, in een tijd van publieke bezuinigingen, een extra financiering van de basisorganisatie ‘in cash’ te leveren. In 2013 heeft het bedrijfsleven voor een groot deel aan dit verzoek voldaan. Voor 2014 en daarna acht de stichting Brainport een dergelijke bijdrage, vanuit de hierboven beschreven rolverdeling, niet meer wenselijk en passend. Het wordt als ontwrichtend ervaren voor de nauwe 3helixsamenwerking, en als een negatieve vestigingsfactor, zeker als bedacht wordt dat, bij een toenemende internationale concurrentie, andere steden juist zeer actief investeren in bedrijfsvestiging (zie bijvoorbeeld de bijdrage van Amsterdam in het ASML-lab). Zoals ook hiervoor geschetst, is het ook daarom dat het bedrijfsleven en de onderwijs- en kennisinstellingen in de stichting Brainport hebben aangegeven nog actiever en intensiever hun rol te willen oppakken en zo eigenaarschap zullen tonen ten aanzien van de strategische focus voor de Brainportregio en voor het uitvoeren en cofinancieren van activiteiten en projecten en programma’s van Brainport Development, die mede door hen zijn aangedragen. In 2012 was de bijdrage van de twee 3-helixpartnes aan individuele projecten en programma’s al stevig: ruim 1,9 mln (1,25 mln ‘in cash’ en 0,65 mln ‘in kind’), tegenover 3,839 mln basisfinanciering van de overheden.
3
F De steeds sneller toenemende internationale concurrentie zet eens te meer druk op de investeringsagenda van Brainport. Dat vraagt, behalve om doorlopend stresstesten van de strategie op mogelijke toekomstscenario’s (‘doen we de goede dingen’) –daarmee is in 2013 begonnen-, met name ook scherpte op de activiteiten van Brainport Development zelf, daarmee de juiste, optimale inzet van financiële middelen (‘doen we dingen goed’). Kijken wij terug, dan heeft dat onder meer ertoe geleid dat - Brainport Development focusseert op de waardecreërende bedrijvigheid in Brainport (de speerpuntsectoren) en niet op inkomensgenerende bedrijvigheid (het reguliere MKB); dat laatste doet de gemeentelijke sector Economie. Wij hebben u daarover bij raadsinformatiebrief van 1 november 2011 geïnformeerd; - in met name de branding van de merken ‘Brainport’ en ‘Eindhoven’ de organisaties Brainport Development en Eindhoven365 inmiddels gebruik maken van elkaars expertise, netwerken, doelgroepen en, zonder dubbelingen, uitvoering geven aan één cobrandingsstrategie; een afspraak die periodiek wordt geëvalueerd. Omtrent de co-brandingstrategie en de in dat verband overeengekomen Letter of Intent tussen gemeente, Brainport Development en Eindhoven 365, bent u bij raadsinformatiebrief van 17 september 2013 geinformeerd. Omtrent de praktische uitvoering van deze Letter of Intent wordt u separaat geïnformeerd. Hier vermelden wij als ‘goodpractice’ de succesvolle samenwerking rondom de recente fDi-ranking: Brainport Development heeft Eindhoven daarvoor ingeschreven en de (regio)data (feiten en cijfers) aangeleverd. Direct daarop is, vooruitlopend op de bekendmaking van de Times-ranking, met Eindhoven 365, vertegenwoordigers van de stichting en de gemeente intensief samengewerkt om deze hoge FDI-ranking in de komende maanden internationaal te kunnen verzilveren; - In februari 2014 zijn er 49 FTE bij Brainport Development waarvan 3,83 FTE gedetacheerd bij de bedrijvencentra van Twice Eindhoven BV. Daarmee is het aantal medewerkers in dienst bij de vennootschap sinds 2013 met 4 FTE afgenomen. De verhouding vaste versus flexibele arbeidscontracten bedraagt 60/40; - de stakeholders van Brainport Development, waaronder uw raad, actief worden betrokken in de totstandkoming van de jaarplannen van Brainport, met name door middel van een
4
F
jaarlijkse consultatie in uw raadscommissie en in halfjaarlijkse bijeenkomsten van Brainport zelf. 2 Actuele motie M1 (29 maart 2011) Deze motie stelt uw raad voor ons opdracht te geven, bij de behandeling van het jaarverslag, mede rapportage te geven over de realisatie en voortgang van projecten in relatie tot de gestelde ambities, prioriteiten en financiële kaders. Aan de motie is uitvoering gegeven in de sinds 2011 aan uw commissie gepresenteerde commissienotitie, bij gelegenheid waarvan verslag wordt gedaan van de door Brainport Development verrichte activiteiten alsmede uw inbreng voor het nieuwe jaarplan wordt gevraagd. 3 Actuele motie M2 (29 maart 2011) Deze motie strekt tot afstemming van activiteiten die door meerdere partijen in Eindhoven en de regio worden ingevuld, resulterend in ontdubbeling van activiteiten en intensieve samenwerking, daarmee kostenbesparing. De gemeentelijke sector EZ wordt daarbij op sterkte gehouden. In de raadsinformatiebrief van 1 november 2011 hebben wij u bericht omtrent de uitvoering van de adviezen dienaangaande van ‘Tien Organisatieadvies’. Met inachtneming van dit advies is uitvoering gegeven aan uw motie. Zo werkt de sector EZ (ten behoeve van inkomensgenerende bedrijvigheid) en Brainport Development (ten behoeve van waardecreërende bedrijvigheid) complementair aan elkaar. Waar er vermijdbare overlap bestond -een belangrijke bevinding van ‘Tien Organisatieadvies was overigens dat dit vooral een beeld was, dat bijstelling behoefde- namelijk op het gebied van ‘internationalisering’, wordt thans op het schaalniveau van de 4 Campusgemeenten met Brainport Development en andere stakeholders gewerkt aan één krachtig en doelmatig samenwerkingsmodel. 4. Actuele motie M2 (6 september 2011) Deze motie betreft de inbreng in het jaarplan van uw expliciete wens om de operationele invulling van de branding van Brainport alsmede de uitvoerende werkzaamheden die hieruit voortvloeien over te dragen aan Eindhoven365, teneinde te komen tot één geïntegreerd marketingbeleid, hogere kwaliteit, meer efficiency en lagere kosten. Aan deze motie is uitvoering gegeven in de actuele co-brandingsstrategie van de merken Eindhoven en Brainport door beide organisaties. Vertrekpunt daarin is dat Eindhoven het
5
F
leidende merk is als het gaat over individuen, de stad en de regio. Brainport is het leidende merk als het gaat over het high-tech ecosysteem, de economische structuur en aanspreken van organisaties. 5 Actuele motie M3 (27 maart 2012) Deze motie strekt kortgezegd tot het evenredig in lijn brengen van de funding van Brainport Development. Daarin is additioneel gevraagde financiering van de onderwijs- en kennisinstellingen en bedrijfsleven een eerste stap. Zoals hiervoor vermeld wordt aan deze motie aldus uitvoering gegeven dat de onderwijs- en kennisinstellingen, nog actiever en intensiever hun rol oppakken en eigenaarschap tonen ten aanzien van de strategische focus voor de Brainportregio en voor het uitvoeren en cofinancieren van activiteiten en projecten en programma’s van Brainport Development, die mede door hen zijn aangedragen.
6