Wat we gaan doen vandaag.. • • • • • •
Preconference workshop
VGCt NJC 2015
Klinisch psycholoog
K&J psycholoog specialist
Opleider/supervisor VGCt
‘Sprankelend moment’ Wat is positieve CGt & waarom positieve CGt Positieve psychologie & oplossingsgerichte therapie De praktijk van CGt & de rol van de positieve CGt therapeut Samenwerkingsrelatie & feedback door cliënten Wat neem je me?
www.fredrikebannink.com
moment
Geef complimenten
Vraag je partner naar een ‘sprankelend’ moment in zijn/haar werk de afgelopen tijd, een moment waarop h/zij op zijn/haar best was
Gebaseerd op wat je partner net vertelde....
Wat precies maakte dat moment sprankelend?
Vraag zoveel mogelijk details!
Denk even na over wat je nu weet over zijn/haar excellente kwaliteiten, vaardigheden en hulpbronnen....
Luister goed naar wat je partner zegt, je hebt het zometeen nodig…
En dan....vertel je dit aan je partner en wacht tot h/zij ‘dank je’ zegt
Kleine stapjes
kunnen leiden tot grote veranderingen....
Wat is positieve CGt Paradigma verandering Positieve CGt is een nieuwe vorm van CGt.
De focus is niet (alleen) op pathologie en hoe het ergste hersteld kan worden, maar vooral op wat er goed gaat en hoe het beste gecreëerd kan worden.
Gebaseerd op het gesprek tot zover.... Help je partner een klein stapje te vinden om de kans op (nog meer) sprankelende momenten te vergroten
De focus is niet (alleen) op het reduceren van distress, maar vooral op het bouwen aan succes. „Positive CBT captures the essential importance of building on positive feelings, motives, imagery, memories and behaviors.
It changes what we focus on and how we work in helping clients change” (Gilbert, 2012).
80/20 regel
What’s wrong with you? •
In media, hulp- en dienstverlening en cultuur is de focus 80% op wat niet werkt en 20 % op wat wel werkt.
De focus is op probleemanalyses, foutenreductie en repareren wat er mis is.
•
Positieve psychologie (o.a. Appreciative Inquiry) en oplossingsgerichte gespreksvoering draaien die deficit-rule om: 80% focus op tekenen van vooruitgang, successen, kwaliteiten en oplossingen.
•
Drucker (2002): „The great task of leadership is to create an alignment of strengths in ways that make weaknesses irrelevant.”
•
Conclusie: focus (meer) op wat werkt!
What’s right with you?
Waarom positieve CGt
Twee bronnen
• 40% van cliënten heeft geen baat bij therapie; laatste 30 jaar nauwelijks vooruitgang
• Veel cliënten vallen terug & hoge drop-out • Ethiek: minder intrusieve interventies gewenst • Meer autonomie en self-efficacy van cliënten mogelijk • Sneller resultaat > kosten-effectief? Onderzoek UM • Vriendelijker voor therapeuten (OT: minder burnout) • Derde generatie CGt is al positiever
Wat is positieve psychologie
• PP is de wetenschap van welbevinden en optimaal functioneren (individueel, relaties, werk en maatschappij)
•
‘Familieleden’ zijn o.a.: optimisme, hoop, geluk, veerkracht, flow, positieve emoties, dankbaarheid, moed, zelfrespect, etc.
• Positieve psychologie (focus op sterktes) therapie (focus op wat werkt)
• Oplossingsgerichte - als iets (beter) werkt, doe er meer van;
- als iets niet werkt, doe iets anders
•
Positieve CGt integreert PP, OT en CGt
Klachten én krachten became pathologizers and victimologists (Seligman)
• We “Making miserable people less miserable”
• (Geestelijke) gezondheid is meer dan de
afwezigheid van klachten en stoornissen: het gaat om welbevinden en optimaal functioneren
• Welbevinden = beschermende factor tegen psychopathologie
Making miserable people less miserable
Positieve roddel Focus op sterktes
‘The aim of traditional psychotherapy is to make miserable people less miserable.
When I started out as a therapist it was common for my patient to tell me: “I just want to be happy, Doctor”. I transformed this into: “You mean you want to get rid of
Voer samen een kort positief gesprekje (2 minuten) over de derde persoon, alsof deze er niet bij zit en het niet kan horen.
your depression.” Back then I did not have the tools of building wellbeing and was blinded by Freud and Schopenhauer (who taught that the best humans can ever achieve is to minimize their
Derde persoon gaat met rug naar anderen toezitten.
Als je elkaar niet kent: gebruik je eerste positieve indrukken.
misery), the difference had not even occurred to me. I had only the tools for relieving depression.’ (Seligman, 2011, p. 54).
!
Doel analyse
De praktijk van positieve CGt • Probleem analyse > doel analyse • Focus op problemen en zwakheden > focus op doel en sterktes en op uitzonderingen op het probleem (registraties en FA’s van uitzonderingen; opwaartse pijltechniek)
• Bekrachtigen van ‘problem talk’ > bekrachtigen van ‘strengths & solutions talk’
• Therapeut als enige expert > cliënt als co-expert
Therapeut geeft adviezen > therapeut stelt vragen
• • •
“Waarheen?” in plaats van “Waar vandaan/waaraf?” “Ik weet het niet……" “Niet naar het vliegveld….."
Uitzonderingen
• ‘For the client, the problem is seen as primary (and exceptions, if seen at all, are seen as secondary).
• For therapists the exceptions are seen as primary; interventions are meant to help clients make a similar inversion, which will lead to the development of a solution.’
(De Shazer, 1991, p. 58)
Vinden van uitzonderingen • Wanneer is het probleem er niet of minder? • Wanneer is het probleem (even) geen probleem? • Wanneer is het probleem er wel, maar lukt het om er anders/ beter mee om te gaan?
• Wanneer is er (al) iets van wat je voor het probleem in de plaats wil (de gewenste toekomst, het doel, het wonder)?
Oefening
vinden van uitzonderingen
De oplossing is altijd in de kamer Switch (2010)
Functieanalyses
Burger (1994, p 30)
• Vinden van uitzonderingen:
oefening in 3-tallen
Positieve functieanalyse
• ‘Het zou overigens heel goed mogelijk zijn de
procedure te laten starten bij gewenst gedrag (dat misschien nog niet of te weinig wordt vertoond).
• Alleen de koppeling van therapeutische
maatregelen aan de C’s zou dan gespiegeld moeten worden, in die zin dat inhiberende C’s worden ondergraven en stimulerende C’s worden versterkt.’
1. Doelformulering (beschrijving gewenste toekomst) 2. Wanneer gaat/ging het beter (of minder slecht), of is/was er al iets van de gewenste toekomst aanwezig? 3. Wanneer het beter (of minder slecht) gaat, wat merk jij dan dat je anders doet (en anderen anders doen)?
Welke andere gevolgen heb je opgemerkt?
Pijl techniek
‘Goed voor je’
De pijltechniek spoort cognities op die reacties op een bepaalde situatie ondersteunen
Neerwaartse pijltechniek
focus op negatieve reacties.
Traditionele CGt vragen:
-Wat is daar zo erg aan?
- Wat is daar weer zo erg aan?
- Wat zegt dat over jou?
- Wat is het ‘worst case scenario’?
Deze vragen worden steeds herhaald na elk antwoord van de client
• Wat heb je vandaag tot nu toe gedaan
Opwaartse pijltechniek
focus op positieve reacties. Positieve CGt vragen:
- Stel dat er iets zou/kan veranderen,
dat goed voor je is?
• Wat heb je vandaag nog meer gedaan
welk verschil zal dat maken?
- Wat zal er nog meer anders zijn? Wat zegt dat over jou?
- Wat is het ‘best case scenario’?
dat goed voor je is?
• Wat nog meer? • En wat nog meer?
Deze vragen worden steeds herhaald na elk antwoord van de client
Rol positieve CGt therapeut
Water the flowers, not the weeds
Een oude indiaan zei over zijn innerlijke strijd: ‘In mij wonen twee honden. De ene is gemeen, de andere is goed.’ ‘Wie wint?’, vroeg zijn kleinzoon. ‘De hond die ik het meeste eten geef’, antwoordde de oude man.
Positieve focus
Welke hond geef jij het meeste eten? Negatieve focus
Positieve focus
Focus op problemen, wat cliënten niet willen, oorzaken, negatieve emoties, nadelen, tekortkomingen, mislukkingen, risico’s en de ongewenste of gevreesde toekomst
Focus op wat cliënten voor problemen in de plaats willen, uitzonderingen, positieve emoties, voordelen, sterke kanten, successen, kansen en de gewenste toekomst
Ergo: minder creativiteit, flexibiliteit en empathie
Ergo: meer creativiteit, flexibiliteit en empathie
Broaden and build theory van positieve emoties (Fredrickson) Negatieve emoties
Fight-flight-freeze
Positieve emoties Verbreden het denken: meer creativiteit, flexibiliteit en empathie Bouwen aan relaties, veerkracht en gezondheid Tegengif voor negatieve emoties
De samenwerkingsrelatie •
Bezoekertypische relatie: persoon is gestuurd (onvrijwillig) en heeft geen probleem. Omgeving heeft probleem met hem of maakt zich zorgen. Is niet veranderingsbereid
•
Klaagtypische relatie: persoon is vrijwillig en lijdt onder probleem. Ziet zichzelf niet als deel van probleem en/of de oplossing. Iemand anders of iets anders moet veranderen.
Is niet veranderingsbereid
• !
Klanttypische relatie: persoon is vrijwillig en lijdt onder probleem. Ziet zichzelf wel als deel van probleem en/of de oplossing. Is wel veranderingsbereid
•
Zolang iemand geen deel is van de oplossing, is z/hij deel van het probleem!
door cliënt
• • •
•
Kans op succesvol therapieresultaat 2x zo groot ‘Supershrinks’ vragen feedback Session Rating Scale www.scottdmiller.com
Voorbeelden…
Special Interest Group (SIG)
Positive CBT Welcome to all colleagues interested in Positive CBT who wish to join our group! VGCt: sinds 2006 Sectie Oplossingsgerichte Cognitieve Gedragstherapie
"!#$%&'()#*+,-&)%+(.$$&((&(/+,-',0(+12+3450
!"#$$%&'(%)*+,%-(*.*/,+$".0*,,*+%$10$##'",#,*+'234*%43*+51'*6% !
Wat neem je mee?
Help je collega vijf dingen of ideeën te beschrijven die hij/zij op het werk kan gebruiken en die hem/haar het idee zullen geven dat deze workshop de moeite/tijd/geld waard is geweest…
14.10.2009
15:13 Uhr
Seite 1
Auf Lösungen fokussiert statt durch Probleme blockiert! Statt Probleme zu untersuchen, nimmt die Lösungsfokussierte Mediation von Anfang an konsequent die erhoffte positive Zukunft in den Blick. So werden die Ressourcen der Beteiligten angesprochen und verstärkt, damit die Streitparteien ihre Arbeits- und Lebenssituation verbessern können. Dieses Vorgehen ist sehr wirksam und führt erstaunlich schnell zu akzeptablen Lösungen.
Dieser Band bietet praktische Übungen, beschreibt detailliert vielfach erprobte Methoden und illustriert deren Anwendung in unterschiedlichen Praxisfällen. Der Lösungs-fokussierte Ansatz wird überdies untermauert mit Erkenntnissen der Neurophysiologie und der empirischen Forschung zu Psychotherapie und Mediation. Das Buch gehört deshalb unbedingt in die Hände aller Mediatorinnen und Mediatoren!
Aus dem Inhalt • Lösungs-fokussierte Fragen • Arbeitsbündnis mit Klienten • Motivation für Veränderungen • Stärkung des positiven Denkens • Konsensbildung • Umgang mit Fehlern • Vergleich mit anderen Ansätzen
Fallbeispiele aus den Bereichen • Scheidungsmediation • Paarmediation • Familienmediation • Nachbarschaftsmediation • Teammediation • Mediation bei Personenschäden • Täter-Opfer-Mediation
Praxis der Positiven Psychologie
Im Vorwort führt der bekannte Mediator Ken Cloke aus, wie verschiedene Fachdisziplinen und Mediationsansätze zum Nutzen der Klienten integriert werden können.
Sie ist Master of Dispute Resolution (Universität Amsterdam), gibt Weiterbildungen in den USA und wirkt auch als Mediatorin für den Gerichtshof Amsterdam. Neben ihrer Tätigkeit als NMI-zertifizierte Mediatorin führt sie in diesem Fachgebiet Trainings und Workshops durch und ist u.a. in Afrika und Asien für Ärzte ohne Grenzen und andere humanitäre Organisationen engagiert.
ISBN 978-3-940112-23-1
www.concadoraverlag.de
9 783940 112231
Konzepte, Methoden und Übungen für MediatorInnen und Führungskräfte
Im Nachwort stellt Friedrich Glasl Vergleiche an zwischen verschiedenen Mediationsansätzen und zeigt auf, wann welches Vorgehen Erfolg verspricht.
Dra. Fredrike Bannink MDR Die niederländische Autorin ist klinische Psychologin, hat sich viele Jahre auf Kinder- und Jugendpsychologie spezialisiert und in verschiedenen Institutionen des Gesundheitswesens gearbeitet. Gestützt auf ihre praktischen Erfahrungen hat sie bereits mehrere erfolgreiche Bücher zur Lösungs-fokussierten Therapie und Beratung publiziert, von denen einige auch in anderen Sprachen erschienen sind.
Fredrike Bannink
Praxis der Lösungs-fokussierten Mediation
Praxis der Lösungs-fokussierten Mediation
Fredrike Bannink
Praxis der Positiven Psychologie
Fredrike Bannink
er Band
Fredrike Bannink
CD_BTBannink_15,5mmruecken.qxp
D
Buch-&-Film-Reihe Professionelles Konfliktmanagement
Hartelijk dank voor je aandacht www.fredrikebannink.com @FredrikeBannink
