Filmmagazine in zwart-wit, gewijd aan Laurel & Hardy

• Filmmagazine in zwart-wit, gewijd aan Laurel & Hardy.

No. 13

HET KERST PROGRAMMA IN A'DAM EN R'DAM WORDT NATUURLIJK OOK EEN NIEUWJAARSPROGRAMMA!

EN (SONNIE SCOTLAND)

•

Nieuwe gasten zijn on derweg naar Nederland!

De intocht van Sinterklaas was als steeds een blijde en welkome gebeurtenis, want de goede Sint toonde zich na zijn aankomst uit Span je weer van den gullen kan t !

Uit Schotland wordt ons de komst gemeld van Stan Mc Laurel en Oliver Mc Hardy, en al ligt 't niet in hun natuur om Kerstcadeaux mee te brengen, hun bezoek aan Nederland is een Kerstgeschenk op zichzelf en een glorieuse intocht is in zicht!

DATUM EN UUR VAN AANKOMST ZULLEN NOG NADER WORDEN BEKEND GEMAAKT. IEUW WEEKBLAD VOOR DE Cl

EMATOGRAFIE

O. 10

1935

LAUREL en HARDY doen 't weer zoo geweldig, dat het Royal Concern in alle

4 THEATERS PROLONGEERT:

3 ONAFSCHEIDELIJK E VRIENDEN STAN LAUREL OLIVER HARDY

SCHOTS EN SCHEEF (BONNIE

SCOTLAND)

HET GROOTE METRO KERST-SUCCES! '4 WEKEN AMSTERDAM ROYAL EN CORSO CINEMA '4 WEKEN ROTTERDAM CAPITOL EN CITY THEATER

1935 NIEUW WEEKBLAD VOOR DE CINEMATOGRAFIE

Bloll o #23

O . 13

1935

INHOUD _23 Bulletin #10 I 5 met nieuws over de viering van het 25-jarig jubileum, de slechte toestand van L&H-filmkopieën in ederland, plannen voor een standbeeld in Ulverston, de komende Europese conventie in Rolduc, de première van een liedje geschreven door Stan Laurel en opnieuw onbekend werk van Leroy Shield gevonden.

Dubbelgangers David Wyatt beschrijft een groepje obscure films uit de late jaren twintig, met het komische duo pollard & Loback. Die twee gedragen zich als Laurel & Hardyen wat meer zegt: de grappen van beide koppels zijn vrijwel identiek. FOTO'S OMSLAG yoorzijde: uit 'Berth Muks' achterzijde: Afliche ' Fra Diuolo' jGemeeDtelijk Arcbief UD Amsterdam)

Wat heeft zich rond 1927 afgespeeld tussen Hal Roach Studios en de nu vergeten Weiss Brothers?

Niet leuk? I tt

Bonnie Scotland I 16

Jacques Klöters plaagde vrienden en bekenden met een brandende vraag: waarom houden sommige mensen absoluut niet van Laurel & Hardy? Het resultaat was een column in Vrfj Nederland in de vorm van een brief aan een denkbeeldige vriendin. 'Waarom Laurel & Hardy niet leuk zijn' Een herdruk.

Geen enkele film van de jongens draagt zozeer de sporen van het voortdurende geharrewar achter de schermen van hun studio over de vraag hoe de jongens het best tot hun recht zouden komen in films met een langere speelduur dan twintig minuten. Hille Tijmstra schraapte alle argumenten bij elkaar en vond al doende in een Engels filmblad uit de jaren dertig een inter\'iew met Stan Laurel, waarin de geplaagde komiek omstandig verhaalt van zijn dagelijkse zorg: hoe verzin ik een verhaal voor een film die de karakters van Stan en Ollie onverlet laat, voldoende mogelijkheden biedt voor hun specifieke vorm van humor en toch geen lappendeken wordt van losse sketches?

Onderwijs I 12 Blouo krijgt regelmatig het onderwijs aan de telefoon, want werkstukken moeten nu eenmaal gemaakt worden. Van de weeromstuit wilde de redactie dan wel eens weten hoe het zit met 'de appreciatie van Laurel & Hard)' onder de hedendaagse schooljeugd' En hoe voltrekt de kennisoverdracht zich van generatie op generatie?

mullu i. ''''n uit~!I""!ln d,· Stieht in~ Luun·l k I I !I.J~ Fund .. upl....·ri"',t in 10(1;'. lid I ~\: II Fund. i•• ind. 1\)il .. I. I\A"d J)..~ T"nt (0 .....· I:lJ in~'·sel,re"·n hij d,· inlt*"nulionnll' L. nurl·1 und I I""th .\ppn....

dt.· ·~nn" Hf tilt' I)t.'lu.'rl'. dnt nOl·hl á(·efl up J(,' IU"·I'(.·nJin4 'Uil nil'u\\"

l11unts(·hnp' Uil

hril"

111('(','

dun ('('n juur.

Aan dit nummer werkten mee •\ndrt·... B"um. C,·,·. Kl t:~" eEll. J..nl"'·' KI
Foto's C,II,,·tlt· Si,'p Bou,mll. ,\ ..thu,· KI"intj,·n •. I Ii11,· Tijm.tm. Pllul ,,"n \\ .....1.

2

(.'n Jl,(.·lnullll' Hun (1(.'1 i, ,tl'itl'tl in 4,.'11

buitf..'IllunJ.

Administratie en redactie

Wuttu "'r•..I,ijnt un'·'·El,·lm"t i~. il"~

tOn

binnt:n

riut ju" ~()ei(·'~ 'Sun~ of t h(~ Dt."\('rl'

muur JUHrl:uunK hH·l·l~l·l·f· in

Komt daar nog iets van terecht? Twee leerkrachten doen een boekje open.

Raad van Advies 1),.•.

J.e. KI "~""llt (milId",)

Lil U rel ol.: I I I,,·d~ Funds P"Htl.us ~ iO 1200 \\\ Il il"'rsulll T,·I,·I;Hrn (o:!;;) H 2\ 2i :!Il

P.L S,·hr'·UlleN (ml'l"'!'TirrëJ

E-mAil : l Ah fo CUl. nel

Abonnementen

Zetwerk

1)(, (O(nltrillUt Îl' bt.·JrIUH::t J ah.

De filmhistoricus en auteur William K. Everson is dit jaar in ew Vork overleden. Hij was de herontdekker van L&H's eerste team-film Duck Soup, zag Battle qfthe Century op de draaitafel van Robert Youngson voor de schaar erin ging en schreef in de jaren zestig The Films qfLaurel & Hardy, een constante 'seUer' In een niet eerder gepubliceerd interview dat hij twee jaar geleden toestond aan David Wyatt, vertelt Everson over de naoorlogse herleving van de belangstelling voor de jongens.

Hofschilder Williams I 3 In wo 11 deserteerde hij uit het Duitse leger om 'hofschilder' te worden in Hollywood. Het levensverhaal van affichemaker Wil! Williams zou stof kunnen zijn voor een spannende speelfilm. Hij werkte voor de CIA en voor Roberto Rosselini, maar heeft ook iets met Laurel en Hardy. Speciaal voor de 'Sons of the Desert' schilderde hij een affiche met een voorstelling. gebaseerd op Below Zero.

Alle platen I 32 a de 'update' van de bibliografie in Blotto #22 wordt in dit nummer na vijf jaar de discografie geactualiseerd. In de afgelopen jaren is er weer veel bijgekomen, met de Beau Hunks natuurlijk als belangrijkste aanwinst. Behalve de nieuwe schijven zijn ook alle oude weer in de lijst opgenomen, met aanvullingen en verbeteringen waar nodig.

E.,. ..., •• "'.". Colt/_,a ..... ,., I

Kunt U xfch indenken, HOE U zult LACHEN waM U ziel' oe

STAN LAUAEL

EN

OLiVER HARDY

per ongeluk inge l fd worden bij de SCHOTSCHE HOOGLANDERS m I hun or e ro °es en U ol hun avonturen en hun os' I • grol e en grappen op een expeditie naor Indie medo z t b even'l W

I

ft • • •

rt.,.4 .1

'Laurel or Hardy', 'Studio Tour' I 4 In de rubriek 'Marktberichten' twee gebeurtenissen van belang: het verschijnen van Rob Stone's boek Laurel or Hardy over de solofims, en van de lang verwachte CD-ROM van TaurusFilm, de Hal Roach Studio Tour

Plak/)()ek 39 · "Iarktberichten O· l3olhcx"(ljc.Ç I

nummc.'" lt.. Kludt.'" up bunhn·lwnin4

Druk P U"'I"'Il'pUMnut

William Ko Everson I 27

Rubrieken

\ ()ur 1\\ (Ol'

:l\.h2.1Ii.:lill.n.,. Luun·1"n IllInh Fund •. IlilH'num undl'" H·,·mt·ldmC: \1111 'nÎl'U\\ lid' lid p"st~ir()numl1l"" ,,"n d,·lu",l. (. \II~ \\1 Il O. ,\nlSt,·,...llIm) i. 2:1\)1. Hij d,·/(· '·C>I,t,·il.ut i,· i. inl.,·~n·p,·n 11I't lid

Herfst/winter 1996

B.\ _. \ m"'lh'I,Jum

Internet-adressen

ISSN

810110 online: wwwl.lip.nl/users/t000124

Rolduc 91: web.inter.NL.nellhcc/Rolduc.911

mali Cl # '2 :J Blotto 44

Iier/.~t/winte,· 1996

Herfst/Winter 2012/2013

5

:3

Iletin VEEL FILMS AFGEKEURD De vooruitzichten zijn niet goed voor de liefhebbers van Laurel en Hardy die de films op het grote scherm willen blijven zien. Steeds meer 3Smm kopieën blijken tot op de draad versleten en moeten voor projectie worden afgekeurd.

6

Blotto 44

Dit is gebleken bij de voorbereidingen van de jubileumviering van de Perfect Day Tent die dit jaar 25 jaar bestond. Alle in ederland aanwezige, draaibare kopieën stonden op het programma. Er bleken heel wat aanvullingen uit het buitenland nodig te zijn. Onder meer Block-Heads, Way Out West; Our Wffe, Going Bye-Bye, Be/ow Zero en Saps at Sea kwamen bij controles als slecht tot zeer slecht uit de bus. Ze kunnen niet meer worden gedraaid. De toestand van de andere films was evenmin rooskleurig: er waren maar enkele echt goede kopieën. Van Fra

Diavolo, Babes in Toyland en Bonnie Scotland was al eerder bekend dat ze niet op het 35mm formaat in ederland voor vertoning beschikbaar zijn. Dit aUes wierp een schaduw over de feestvreugde. De Perfect Day Tent is immers een kwart eeuw geleden opgericht met als enig doel het beschikbaar maken van de films voor vertoning in zalen. De Tent heeft een belangrijke rol gespeeld bij het in stand houden van de huidige voorraad kopieën die grotendeels dateert uit de jaren vijftig en zestig. Zes jaar geleden nam Movies Select Video ( nu Polygram) de films over, waardoor zowel de video- als theaterrechten konden worden geregeld. Nu de slijtage begint door te zetten, is het lang niet zeker dat de versleten kopieën door nieuwe zullen worden vervangen.

VERlATE PREMIÈRE VAN LIEDJE VAN lAUREL

vertelde dat haar vader het lied had geschreven voor zijn tweede vrouw Ruth. In het programma was verder onder andere muziek te horen gespeeld door het orkest van Ronnie Hazlehurst en de Beau Hunks.

Een liedtekst geschreven door Stan Laurel heeft pas dit jaar een wereldpremière gekregen. In een twee uur durend radioprogramma van de BBC, getiteld 'Laurel en Hardy's Music Box', werd het liefdesliedje TU Buy You a Bayou' gezongen door Peter Goodwright. Stans dochter Lois werd voor het programma geïnterviewd. Zij

In Falkirk, een stad in Schotland even ten Oosten van Edinburgh, is een gedenksteen onthuld ter nagedachtenis van de Schotse komiek james Finlayson, die daar geboren is. Het initiatief was genomen door het Scottish Film Council, in het kader van de viering van Honderd jaar Cinema.

Iler{st/wintel' 1996

Herfst/Winter 2012/2013

INSCHRIJVING "ROLDUC 97" OPENGESTELD Op een planning-weekend in Rolduc is het programma voor de Derde Europese Conventie in hoofdlijnen vastgesteld. Drieentwintig leden van de Europese Double Whoopee Tent, afkomstig uit Engeland, Duitsland, België en Nederland gaven het groene licht voor de conventie, die volgend jaar zal worden gehouden van vrijdag 16 mei tot maandag 19 mei (Pinksteren), opnieuw in de voormalige abdij Rolduc, in Kerkrade. Opnieuw zal jean Darling de conventie als eregast bijwonen. Als voormalig kindsterretje van Our Gang (De Boefjes) zal zij vertellen over haar ervaringen in de studio van Hal Roach waar zij samenwerkte met Laurel en Hardy Over de komst van andere eregasten kan op dit moment nog niets worden gezegd. vervolg pag. 6, kolom 1

FIN NIET VERGETEN

7

5

JUBILEUMVIERING 'PERFECT DAY'

Eerste dag expositie .. . ' Komt er nog iemand?'

ROLDUC 97 (vervolg) Lezingen zullen worden verzorgd door de film historicus David Wyatt en (onder voorbehoud) diens landgenoot A.J. Marriot, auteur van The British Tours over de tournees van Laurel en Hardy in Engeland en Schotland. Beiden zullen uniek beeldmateriaal meenemen . In de grote Aula van Rolduc zullen films op het 35- en 16mm formaat worden venoond. Het filmorkest 'Max Tak' zal een drietal stomme L&H-films muzikaal begeleiden. Een andere zaal van het historische complex zal worden ingericht voor videoprojectie op een groot scherm. Kwizzen, Pee-Wee competitie, fancy-dress en een parade staan ook op het programma, evenals een 'Stan Laurel Fishing Contest' en een avond met live entertainment met medewerking van o.a. het orkest 'Max Tak'. Een banket op zondagavond wordt gevolgd door een jam-session in de kelderbar van Rolduc, waar het slotfeest wordt gehouden.

De nauwkeurige invulling van het programma zal nog enkele maanden in bes/ag nemen. Nadere in/ichá'ngen over de conventie kunnen worden verkregen bfJ' Sons of the Desert, Postbus 870, 1200 AW Hilversum.

Qf kfJk op de eigen website van de conventie: http://web.inter.NL.netlhcc/Rolduc.91

86

JUBILERENDE TENT TRAI(TEERT

Laatste dag expositie: 'Het waren er toch nog drieduizend! '

RUIM DRIEDUIZEND BEZOEKERS IN FILMMUSEUM

Andri van Duin en Bili Cnbin laten zien hoe het worden moet.

De reeks voorstellingen in het Nederlands Filmmuseum en de gelijktijdige expositie in het museum hebben 3245 bezoekers getrokken. Een woordvoerder van het museum noemde dit een heel erg goed resultaat. In vorige zomers stonden de Marx Brothers en Jacques Tati op het programma. Laurel en Hardy verhouden zich gunstig tot deze twee andere trekkers.

De Perfect Day Tent heeft een bedrag van duizend gulden geschonken aan het Statue Fund voor de oprichting van een standbeeld van Laurel en Hardy in UIverston, Laureis geboortestad in oord-Engeland. De cheque werd op zaterdag 3 augustus in het Filmmuseum overhandigd aan Bill Cubin, voorzitter van het Fonds en curator van het L&H-Museum in UIverston, door André van Duin, die erelid is van de Perfect Day Tent. Bijna 200 leden van de Tent waren daarbij aanwezig. Zij zagen later die middag een voorstelling van Fra Diavoto, aan de jubilerende club aangeboden door het ederlands Filmmuseum. In het voorprogramma werd natuurlijk Perfect Day gedraaid. De bijeenkomst markeerde de officiële opening van de jubileumviering. Bill Cubin zei in zijn dankwoord nauwelijks verbaasd te zijn over het gebaar. 'De ederlandse fans zijn een fantastische groep,' zei hij.' ergens is het enthousiasme voor Laurel en Hardy groter dan hier. ' Het bronzen standbeeld, dat bijna tachtigduizend gulden gaat kosten , wordt bijna tweeënhalve meter hoog. Het ontwerp is gebaseerd op een scène uit You're Dam Toodn' en toont Stan en Ollie leunend tegen een lantaarnpaal. De plaats voor het standbeeld is

Bij elkaar werden 71 voorstellingen gegeven waarbij vrijwel de hele Hal Roach-produktie van het duo de revue passeerde. Het gemiddelde bezoekersaantal was 46, wat een stoelbezetting inhoudt van ruim vijftig procent. Vier keer was een voorstelling in de weekend uitverkocht. Dit betrof de films Sons qf the Desert en Our Relations. Uit de cijfers per voorstelling is nauwelijks een voorkeur voor bepaalde films afte lezen. 'Het is steeds heel erg

BIRMINGHAM, UK CONVENTIESTAD IN 1998 De volgende Internationale Conventie van de Sons of the Desert zal worden gehouden in de Britse stad Birmingham. De datum is voorlopig vastgesteld op 10-14 juli 1998. Het besluit is gevallen tijdens een vergadering van de Grand Council tij -

stabiel geweest', aldus de zegsman. De solo films waren daarop een (begrijpelijke) uitzondering, met niet meer dan zestien bezoekers op zondag 18 augustus. Ook de tentoonstelling, die vrij toegankelijk was, trok veel belangstelling. De expositie in de affichezaal omvatte tientallen zeldzame affiches, voor het merendeel afkomstig uit de collectie van Siep Bousma en aangevuld met exemplaren uit het eigen archief van het Filmmuseum . Verder een bijzonder fraai ederlands affiche van Fra Diav% , in bruikleen afgestaan door het Gemeentelijk Archief van Amsterdam (zie reproduktie op de achterzijde van deze Blotto). In vier vitrines lagen foto's, brieven van Stan Laurel en andere curiosa tentoongesteld. De manifestatie duurde vijf weken, van 1 augustus tot 4 september. dens de Cruise Conventie die zich de afgelopen zomer in de wateren tussen Miami en Mexico heeft afgespeeld. De rivaal van Birmingham, Monterey in californië, werd met een nipte meerderheid van 25 tegen 23 stemmen verslagen. De organiserende tent, 'Laughing Gravy', heeft o.a. een bezoek aan UIverston op het programma. 8/0110 #2:J

Blotto 44

CHEQUE VOOR STANDBEELD

Ilcl{s/lwin/el'1996 Herfst/Winter 2012/2013

ook al bekend: het plein tegenover de Coronation Hall in UIverston. Laurel en Hardy hebben in 1947 op het balkon van dit feestgebouw gestaan, toen ze tijdens een kort bezoek werden toegejuicht door duizenden mensen die zich op het County Square hadden verzameld. Bill Cubin hoopt dat het gedenkteken er in 1998 zal staan, als in Birmingham de internationale conventie van de Sons of the Desert wordt gehouden.

WEER ONBEKEND WERKLEROY SHIELD ONTDEKT Onderzoekers in dienst van het Nederlandse orkest The Beau Hunks delen mee dat er opnieuw belangrijke vorderingen zijn gemaakt in het onderzoek naar de composities van Leroy Shield. Zoals bekend hebben The Beau Hunks in de periode 1992-1995 drie CD's met in totaal 100 werken van Shield opgenomen, waarbij ze zich baseerden op eigengemaakte 'reconstructies' van de zoekgewaande bladmuziek

aan de hand van honderden filmfragmentjes van Laurel & Hardy, Our Gang en andere Roach-series. Dankzij intensief speunverk blijkt die bladmuziek inmiddels niet langer zoek. In 1994 troffen Gert-Jan Blom en Piet Schreuders in de Library of Congress te Washington een stapeltje 'lead sheets' aan van Shield en Hatley, vooral muziek uit de periode 1936-1938, dus afkomstig uit films als Our Re/ations en Way Out West. Een jaar later deden Rob Stone en Piet Schreuders in Los Angeles een nog veel belangwekkender vondst: dozen vol originele, handgeschreven muziekpartijen van een groot aantal melodieën die in de Hal Roach- films gebruikt zijn. Afgelopen zomer bevond onderzoeker Schreuders zich weer in Washington, waar tot zijn verbazing en die van de bibliothecaris een hoeveelheid 'lead sheets' boven water kwam waarvan zelfs bij de Library of Congress het bestaan niet bekend was. Het gaat om muziek uit 1931, waaronder de tot nu toe onbekende werken "Going Places", "Heap Big Injun", "Playing", 'Til Meetcha Kid". "RockA-Bye", "Fanfares", "Grandma Plays" en "Tussle" Intussen is ook het materiaal uit Los Angeles grondig onderzocht. De gevonden partijen muziek uit Our Relaáons blijken veel meer te omvatten dan tot nu toe werd aangenomen. Behalve "Airs Hornpipe" en "Walkin' the Deck" (te vinden op de CD On to the Show) is alle muziek die oorspronkelijk bedoeld was voor de eerste twee filmreels aanwezig. Daaronder bevinden zich ook liedjes die in de nu bekende versie van Our Re/ations helemaal niet voorkomen, zoals de thema's "carefree", "captain WinkIe", "Transition o. 3", "Just A Kiss" en "Walk" a een 'preview' in juli 1936 werd de film Our Reladons aanzienlijk bekort. De nu teruggevonden muziek is vermoedelijk het enige overblijfsel van de oorspronkelijke 'director's cut' Binnen het orkest The Beau Hunks beraadt men zich nu over een CD waarin de volledige muziekscore van Our Relat/ons wordt gereconstrueerd. 9

7

DuLLelgangers I~ uim eenjaar t?eleclen was op de Leulle J)at? in melde pub/ie/l.ln j anljes

T/lC

!ovies een (,Im Ie zien clie {/erIJazint? we/lle IJij hel V('f"Za-

p, ' lap '. een oIJ.~cure Muchluil cIc co//cc/ic van Peter KO/l. slaplcn Iwee komieken

over hel doek van Zaa l J)rie die in a//e opzichlen een c/ub/Jel waren van L aurel &: Ilardy . B lo/lo benaderde J)cwicl \\~lJall . /lenner van de vroc4e Ameri/wanse comedies. om een anltl'O(wd Ie kr!it?en op een prant?encle vraat? f) uMelt?ant?ers. o/lé... maar wie duMelcle wie?

E

E dikke man en een kortere, dunne man zijn ingehuurd als bedienend personeel in een huis waar een diner wordt gegeven. Een van de tafeldames achtervolgt met het bestek een kers op haar bord. adat hij haar een handje heeft geholpen wordt de korte dunne gevraagd 'to serve the salad undressed' - en dat is precies wat hij doet...

Laurel & Hardy natuurlijk, in From Soup to Nuts.. . ou nee, toch niet! Dit is een film met een komisch duo dat maar weinigen zullen kennen: Snub Pollard en Marvin Loback. Als ze al in de filmboeken worden vermeld, en meestal dus niet, dan worden deze komieken met een paar regels afgedaan. In de late jaren twintig speelden ze voor een korte periode samen in een aantal stomme tweeakters. Die films krijg je niet gemakkelijk te zien. Maar als je toch de kans krijgt, moet het wel opvallen hoe die twee een getrouwe imitatie lijken te zijn van Laurel & Hardy, en hoe dikwijls ze de grappen uit L&H-films exact dupliceren . Hoe zit dat? Wie waren Snub Pollard en Marvin Loback?

Pollard L&H-fans kennen Snub Pollard waarschijnlijk het beste van zijn korte verschijning in One Good Tum, als een van de acteurs op de toneelrepetitie. et als Laurel & Hardy bracht Pollard de beste jaren van zijn filmcarrière door in de Hal Roach Studios. Stan Laureis eerste screen-test voor Hal 10

Roach maakte hij trouwens samen met Snub Pollard. Pollard is te zien op het tweede plan van enkele vroege Chaplinkomedies die door Essanay zijn gemaakt (o.a. By the Sea, 191 S) . Later bij Roach speelde hij naast Harold Lloyd. Daar verwierf de kleine Australische clown de opvallende druipsnor die vanaf dat moment zijn handelsmerk zou zijn. Tegen 1919 kreeg hij zijn eigen filmserie. Deze èèn- en tweeakters waren een tijdlang de op een na grootste bron van inkomsten voor Roach. !t's a Gift, uit 1923, is de beroemdste. Snub is een maffe uitvinder in een huis vol tijdbesparende snufjes en hij demonstreert zijn laatste uitvindingeen vervanger voor benzine-met rampzalige gevolgen voor een hele vloot van T-Fordjes. Snubs magneetauto, die haar aandrijving krijgt van elke andere auto op straat, leeft nog steeds in dankbare herinnering voort, dankzij een fragment in When Comedy Was King en andere compilaties van zwijgende kluchten. Maar in dat jaar was Pollard, die eerder gepromoveerd was naar tweeakters, al teruggezet naar films van één akte. Het genre van de zwijgende comedy werd steeds subtieler en Pollards stijl van 'gag'comedy raakte uit de mode. Hij zei Hal Roach kort daarna vaarwel. In 1926 lijkt Pollard een begin te hebben gemaakt met eigen productie

van films, die werden uitgebracht door Weiss Brothers Artclass, een kleine onafhankelijke maatschappij. De eerste film, Doughboy, uitgebracht in september 1926, ziet er nog uit alsof er wat geld aan gespendeerd is, met Pollard als een oenige soldaat 'over there' in de Eerste Wereldoorlog. De volgende films maken een goedkope indruk en, wat erger is, ze zijn niet erg om te lachen. Het bewijst dat pollard het opnieuw moeilijk had om de sterkomiek te zijn in tweeakters, ook als hij zelf produceerde. De oplossing was blijkbaar om Marvin Loback erbij te halen.

Loback Marvin Loback was nooit meer dan een bijrolspeler. Over hem is veel minder bekend dan over Snub Pollard. Rond 1924 komt hij nu en dan op de proppen in een handjevol Hal Roachcomedies. In Stan Laureis White Wings is hij de dikke politieman die Stan in het grootste deel van de film achterna zit. Later verschijnt hij in een paar Mack Sennett-comedies. Hij is dan dikker dan Oliver Hardy, al is het misschien niet veel. In het voo~aar van 1927 beginnen Marvin Loback en Snub Pollard regelmatig samen op te treden in de serie van Weiss Brothers Artclass. De kluchten worden iets beter met de komst van Loback. Ze zien er nog steeds goedkoop uit, ze zijn nog steeds niet erg leuk en ze hobbelen nog steeds voort van de ene slapsticksequentie naar de andere, tot ze

Wol/o #2:J Blotto 44

abrupt ophouden aan het eind van twee akten. Maar voor L&H-fans is het om verschillende redenen de moeite waard om het werk van dit vergeten komische koppel te bekijken. Ze zien er uit als Laurel & Hardy (behalve dat Snub pollard zijn druipsnor handhaaft) . Ze zijn dik en dun, en allebei dragen ze meestal bolhoeden. Ze gedragen zich als Laurel & Hardy: allebei zijn ze dom, terwijl de dikke de aandrang heeft het heft in handen te nemen want hij denkt dat hij de slimste is. Misschien zijn ze meer gewelddadig en in elk geval minder subtiel-wat meer als de Three Stooges dan als Laurel & Hardy? Maar het meest verbazingwekkende is dat de intriges en de gags herhaaldelijk parallel lopen met die van de Laurel & Hardy-films.

Jacquet Hier zijn een paar voorbeelden: In Sock and Run moet Marvin Loback zijn neef Alphonse (Snub Pollard) afhalen van een boot die uit Frankrijk komt. Het groepje afhalers op de kade lacht als pollard de valreep af komt, gekleed in jacquet en hoge hoed, en vervolgens achterna gezeten wordt door officieren omdat hij zijn medische keuring niet heeft ondergaan. Tijdens het onderzoek slikt hij de thermometer in. Loback vindt de foto die hij toegestuurd heeft gekregen en realiseert zich dat dit de persoon is die hij moet afhalen . Zich schamend wil hij dat pollard in de stad driehonderd meter achter hem blijft lopen, maar de neef haalt hem steeds in. Dit alles is precies als in Putting Pants on Philip, behalve dat Stan Laurel in de L&H-versie uit Schotland komt. Later gaan het stel ergens iets eten. pollard doet zout in zijn soep en laat het dopje van het zoutvaatje los. Als Loback het vaatje pakt, krijgt hij alles in zijn soep. a het ruilen van de borden, gebeurt hetzelfde met de peper. Dit is precies als in You're Dam Tootin' Weer later volgt een leer-om-leer gevecht waarbij stropdassen en overhemden het moeten ontgelden, weer net als in You 're Dam Tootin ' In Once Over doen ze alsof ze aan het werk zijn terwijl een politieagent hen in de gaten houdt. Pollard loopt dwars over het scherm met een heel lange plank en als het andere uiteinde in beeld komt, draagt hij ook daar de plank. Laurel en Hardy doen deze gag in The Fimshing Touch en later in Great Guns (hoewel Laurel hem 't eerst deed in zijn solofilm The Noon Whist/e). De climax van de film is een taartengevecht als in Batt/e qf the Century, maar wel op kleinere schaal.

Spatborden In Meet the Pn'nce zit een scène waarin auto's worden vernield die aan 7Wo Tars doet denken. Geërgerde vrachtwagenchauffeurs nemen de T-Ford van de twee onderhanden, buigen de spatborden omhoog en trekken de wielen eraf. Een andere film, waarschijnlijk Here Comes a Sailor (de ederlandse titel is Jantjes op Stap) begint als /'Wo Tars met Pollard en Loback als twee zeelui met verlof die twee meisjes oppikken met hun 'U Drive' huurauto. Maar dit is de film die eindigt als From Soup to Nuts, zoals eerder genoemd, met Pollard 'serving the salad undressed', eten dat bij een mannelijke Frame-ver!JlOIÎDgen uil 'DonbJe TronbJe'

Ile,Is//win/er 1996 Herfst/Winter 2012/2013

11

gast in de halsopening valt en een dame die een cocktail-kers achtervolgt. Precies als in de Laurel & Hardy-film. In Double Trouble moeten ze een piano in beslag nemen van hun vroegere hospes (die gespeeld wordt door de sterk op BiUy Gilbert gelijkende Jack Lipson-weer een L&H-connectie). Er is maar weinig verschil met Bacon Grabbers, waarin Laurel en Hardy een radio in beslag moeten nemen van Edgar Kennedy. Met een ladder die te kort is, proberen Pollard en Loback een raam te bereiken. Ze proberen het opnieuw door de ladder om te draaien (doen L&H ook) en de venijnige eigenaar geeft eindelijk toe en betaalt (het is zijn vrouw die betaalt, net als in Bacon Grabbers) , maar op hetzelfde moment wordt de piano versplinterd door een wals. Het einde is gelijk aan dat van Bacon Grabbers, alleen wordt in die film bovendien de auto van Stan en Ollie vernield. De kampioen is waarschijnlijk Men About Town die zowel de intrige als de gags van Should Mamed Men Go Home? bijna van begin tot eind dupliceert. Wat ontbreekt is de gag van Ollie die de gtammofoon te strak opwindt waardoor het apparaat uit elkaar springt (dat hadden ze al gebruikt in Double Trouble!) en het eindigt niet met modder smijten (wat ze hadden gedaan in Soek and Run!). Maar het idee is in principe hetzelfde: het duo vertrekt van huis naar de golfbaan, ontmoet twee meisjes, kan de rekening voor de frisdrank niet betalen omdat ze samen maar één muntstuk hebben, en het hele geval eindigt met een rel op de golfbaan waarbij steeds meer mensen betrokken worden. Er wordt tegen schenen geschopt en nogal wat borden worden op hoofden kapot geslagen, meer als in You're Dam Tootin' en Prom Soup to Nuts dan in Should Mam'ed Men Go Home. Er is zelfs een portemonnee van het type- Below Zero als ze naar geld zoeken in de frisdrank-scène! atuurlijk zijn er andere komische koppels geweest die probeerden de stijl, de gags of iets van het genie van Laurel & Hardy te kopiëren. Maar nooit, lijkt het, is een groep films daarin zo ver 10 12

gegaan als in dit geval. 'Lijkt het' ... want nu komt voor L&H-fans de grote verrassing: vrfjwel zeker Zijn dezejilms als eerste gemaakt, vóór de Laurel & Hardy's die ze schijnen te imiteren.

Copyright Het is moeilijk om de precieze data te vinden, omdat de Weiss Brothers geen copyright hebben genomen op de films en de meeste ervan destijds ook niet besproken schijnen te zijn in de vakbladen. iemand heeft diepgravende research gedaan naar deze

'Moge/ijl? hebben de

~/ms van Pol/ard &= Loback de schrijvers van Ha! Roacl1 "'ludios meer dan een paar ideeën verschaft voor de eersle Laure! & Ilardy-comedies ..

kluchten. Eén bron bijvoorbeeld zegt dat de serie bestaat uit twaalf titels, maar het waren er ten minste veertien, en waarschijnlijk zestien. In Leonard Maltins Laurel & Hardy Book staat bij Putting Pants on Philip: 'Remade as Soek and Pun [moet zijn Soek and Run] within the same year by the Weiss Brothers.' Maar Soek and Run is uitgebracht in maart 1927 We weten dat omdat de films maandelijks werden uitgebracht en twee eerdere films gerecenseerd zijn in januari en februari. Putting Pants on Philip is niet geschreven of gefilmd (volgens Randy Skretvedt in The Magie Behind the Movies) voor augustus, en uitgebracht in december 1927 Zelfs al liggen deze data dicht bij elkaar, het hergebruik van de soep-scène uit Soek and Run in You're Dam Tootin' kan niet worden betwist. You're Dam Tootin' is een jaar later uitgebracht dan Soek and Run. Hetzelfde geldt voor alle andere

pollard & Loback-films. De Laurel & Hardy-films schijnen later te zijn gemaakt. In alle gevallen is de Laurel & Hardy-film een verbetering. Het lijkt ondenkbaar dat iemand die betrokken was bij de L&H-comedies---een schrijver misschien, of Leo Mccarey?-ideeën zou hebben ontleend aan de obscure, goedkoop gemaakte pollard & Loback-serie, maar toch is dat de meest voor de hand liggende verklaring. Het is niet echt waarschijnlijk dat iemand aan beide series heeft gewerkt in twee verschillende studio's. Snub Pollard en Marvin Loback waren simpelweg een dunne komiek en een dikke komiek die een paar komische dingen deden. Soms zijn de gags om te lachen-de komieken zelf niet. Ze hebben geen echte karakters. Laurel en Hardy vormden een echt team. Hun karakters kregen de overhand zodat ze uiteindelijk nauwelijks gags nodig hadden om grappig te zijn. Ze waren gewoon grappig van zichzelf. En terwijl Laurel & Hardy zich ontwikkelden tot het beste, meest geliefde komische duo ter wereld, zakten Snub Pollard en Marvin Loback weg in de vergetelheid. Snub Pollard speelde het komische hulpje van de ster in drie westerns en zijn carrière eindigde waar ze begonnen was: Chaplin gaf hem een klein rolletje in Limelight. Marvin Loback speelde later opnieuw bij Mack Sennett. Hij is de helft van een L&H-achtig stel detectives in Sing Bing Sing, met Bing Crosby Hij overleed in 1938.

Waar0 IU

Laurel en Hardy niet leuk zijn

Jaccfue,~ Klölers belcle slad en land afom v,.ienden en I?ennissen op le

spo,.en c/ie LaU/'el en Ha,.dy nielleuk vonclen.llij wilde welen waal'Om. Zijn bevindin4en valle hij samen in de VOt'm van een b,.iefaan een ~clie ­ ve vriendin.

V,.ij

Ideeën

I lel werd in column in

op geen enkele manier kunnen Pollard & Loback worden beschouwd als het brein achter Laurel & Hardy Maar het is mogelijk dat ze met hun films de schrijvers van Hal Roach meer dan een paar ideeën verschaften, die verder werden uitgewerkt en verbeterd om als basis te dienen voor enkele van de eerste Laurel & Hardy-comedies. In de woorden van een zekere Stan Laurel: 'It eould happen!'

slcmmin4 van cle schrijver wordt herdru/?I.

David W'la/l

8/0110 #23 Blotto 44

J

ede,.lancf die hier mei vrienc/elijl?e loe-

E HEBT EEN PROBLEEM want je vindt Laurel en Hardy niet leuk en iedereen in je omgeving wel. Op ve~aardagen vertellen sommige mensen elkaar hele scènes na. Ze lachen om de domste details. Die ene keer dat je zei dat je Laurel en Hardy niet leuk vond, werd je verweten dat je geen gevoel voor humor had. Is dat nou zo?

liet/st/winter 1996

Herfst/Winter 2012/2013

Je kunt best wel om bepaalde dingen lachen. Laatst heb je nog gelachen om wat was het ook alweer? Om dat hondje dat niet over dat hekje wou springen maar er onderdoor kroop. Dat was leuk. Je vriendin vindt Laurel en Hardy ook niet leuk want er komen geen vrouwen in die films voor die haar aanspreken. Alleen bazige vrouwen die die domme komieken onder de plak houden. Het is altijd weer hetzelfde: die dikke en die dunne willen

stiekem uit met meiden, hun vrouwen ontdekken dat en dan gaat het allemaal net niet door en dan krijgen ze een klap met een koekepan. Is dat nou humor? et niet vreemd gaan? Even de overtreding laten zien en dan gelukkig weer veilig naar moeder de vrouw. Je vriendin mompelt iets over inferieure identificatiemodellen waar ze niet om kan lachen. Zij weet heel goed wat niet leuk is, want ze heeft toen ze vrouwenstudies deed een vierentwintigpuntswerkgroep 'rolbevestigende humor' gedaan. Jammer dat je broer ook zo'n Laurel en Hardy-gek is. Hij doet zelfs voor hoe die dikke gaat trouwen en hoe die magere dan de getuige is die hem te laat afhaalt van huis en hem te vroeg het huwelijkscadeau geeft. Het is een grote jigsaw puzzle en ja hoor, die mannen vergeten meteen alles om zich heen en gaan helemaal op in het spel. En wie er ook binnenkomt, een taxichauffeur, een politieagent, een butler en een telegrambezorger, ze vergeten allemaal waarvoor ze kwamen en beginnen mee te puzzelen terwijl de bruid ondertussen op het altaar staat te schraaphoeven. En wat roept je broer? 'Stan heeft Ollie's huwelijk al naar de kloten geholpen voor het begonnen, is!' En gieren weer, die hele zooi. Waarom vindt je broer een kapot huwelijk zo leuk? Dat is toch zielig voor dat meisje.

NJ

s kind had je al de neiging komische dingen zielig te vinen. In de familiekring werd nog jaren bulderend verteld dat je ooit in huilen was uitgebarsten toen op een partijtje een filmpje werd gedraaid waarin met taarten gegooid werd. 'Ze zijn stout!' had je geroepen. Had je net geleerd met mes en vork te eten en niet te kliederen, maakten zij er een knoeiboel van en het ergste was dat volwassenen dat nog leuk vonden ook. Eigenlijk vind je het nog niet prettig dat die komieken overal zo'n troep van maken door hun domme gedoe. Het lijkt wel of ze hun hersens op hun nachtkastje hebben laten liggen. a de zoveelste keer maken ze nog dezelfde stomme fouten en hobbelen ze weer met die piano van die 13

II

trap af. Die film, dat is wel de ergste. Je snapt niet wat iemand eraan kan vinden om naar sukkels te kijken die niet leren van hun fouten. Het is dezelfde machteloosheid die je voelt als een leerling in je klas niet wil leren en zelfs remedial teaching niets uithaalt. blijven ze toch almaar over die komieken zeuren? u je vader weer, die aan je vriendin vraagt of ze die dikke toch eigenlijk niet charmant en verlegen vindt als hij zo aan zijn das frunnikt. 'Ik ben al té vaak door een man opzij geduwd met de woorden "laat mij dat maar even doen" om nog om hem te kunnen lachen,' zegt ze. Meteen springt je broer op om een kerstboomscène na te vertellen. Een heel huis schijnt erbij vernield te worden. Razend kun je daar om worden. Als je zelf karweitjes in het huis doet, mag er ook beslist niemand naar kijken, want dat werkt op je zenuwen. Er kan wel eens iets misgaan en dan gaan ze je uitlachen en dan gaat er nog veel meer mis. Het is alsof de dingen soms tegen je samenspannen. Laatst nog, toen je de auto startte en die in zijn achteruit bleek te staan. Het mag toch niet zo zijn dat de dingen van je winnen?

W

A

•

Jong geleerd... All we need is on educalion.· ze4l Slem in een van ele {;fms.llel is er

AAROM

de mens in harmonie is met de dingen, dan kan hij alles. Eigenlijk halen die filmpjes alles wat mooi is aan de mens omlaag en laten ze een dom creatuur zien dat knoeit, fouten maakt, niet leert en zich vrouwvijandig opstelt. Vreemd dat je nu een heel stuk zit te lezen over die oninteressante komieken. Ze zullen best wel leuk zijn, maar jij kan er de humor niet van inzien. Het is net of die dingen waar andere mensen zo om moeten lachen die dingen zijn waar jij een beetje mee zit. ormaal had je deze bladzijde met de foto van die afschuwelijke komieken meteen omgeslagen, maar door de kop 'Waarom Laurel en Hardy niet leuk zijn' ben je toch verder gaan lezen. Bedankt, je bent lief. LS

nooil uan 4elwmen.

Tent' van de 'Sons of the Desert', een soort grote fanclub in ederland. Ze zullen daar wel gek zijn geworden van al die verzoekjes om informatie,' lacht Mirjam. Verder doken de zussen in allerlei boeken in de bibliotheek en bekeken ze ook thuis films van het duo op de video.

laar loch IwiJfJen dejon4ens hel vel' 4eschopl. Op

Kleur hoort niet

sommi4e scholen zijn ze in4elij!J [Jij de leermidcle!en.

Het is inmiddels al weer drie jaar geleden dat de tweeling Mirjam en Elda Hoffman (15) als kersverse brugklassers de opdracht kreeg voor het vak ederlands een werkstuk over Laurel en Hardy te maken. Ze zijn een uurtje eerder naar school gekomen om met hun docent terug te kijken en een interview te geven over hun ervaringen met de twee komieken. Elda herinnert zich nog hoe de docent op de dag van hun opdracht Laurel en Hardy-sokken droeg. De grote posters van de 'Dikke en de Dunne' hadden ze uiteraard al eerder gezien, dus de opdracht voor het werkstuk kwam niets als een volslagen verrassing. 'We hadden al gehoord dat u nogal een filmfreak was met een speciale interesse voor de zwijgende film,' her-

innert Mirjam zich. Op school zagen ze een aantal korte filmpjes van het tweetal en de speelfilm The Flying Deuces. Ook werd ter vergelijking een aantal beelden getoond van sterren als Buster Keaton, Charlie Chaplin en Harold Lloyd. 'Mijn vader is altijd een grote fan van Charlie Chaplin geweest', zegt Elda. ' atuurlijk kenden mijn ouders de films van Laurel en Hardy wel. Sommige hebben ze zelfs nog in de bioscoop gezien. Maar erg veel informatie konden we bij hen toch niet loskrijgen. We zijn toen naar een docent op een andere school gegaan van wie we wisten dat hij een verwoed Laurel en Hardy-fan was. Van hem hebben we veel informatie en materiaal gekregen.' 'Op aanraden van onze docent schreven we ook aan 'The Perfect Day

Mirjam en Elda Hoffman.

op de vraag wat ze van de ingekleurde versies van de films vinden, reageren beiden direct negatief. 'Het past helemaal niet bij de sfeer in die films', vindt Elda. 'Zwart-wit hoort nu eenmaal bij die periode', vult Mirjam aan. 'Sommige klasgenoten waren dat absoluut niet met ons eens, die vonden het wel mooi. ' Absolute topper blijft voor de tweeling wel de film The Flying Deuces. Het verhaal is spannend en de locaties wisselen regelmatig. 'Die korte filmpjes zijn veel op één locatie opgenomen' , zegt Elda. 'Dat is daar niet zo erg, maar een langere film moet toch regelmatig van decor wisselen. Dat houdt de vaart erin.' De ongelofelijke populariteit van de L&H-films verklaren de zussen door op het tijdloze karakter van de films te wijzen. Iedere generatie kan zich in de films vinden. De vraag wie van het duo het sympathiekst is, wordt door hen tegengeDe k1u yan meester Thie

Deze column verscheen eerder in vriJ' Nclkrlalld van 29 januari 1994 .

12 14

B!ollo #2:J Blotto 44

I ft',·/.~I/w;nll!r /996

Herfst/Winter 2012/2013

steld beantwoord. Elda vindt Lau rel sympathieker, omdat hij altijd 'het slachtoffer' is van de bazige Hardy 'Eigenlijk vind ik hem soms een beetje zielig. Maar ik heb begrepen dat juist hij de meeste grappen uitdacht, dus het zal allemaal wel meevallen.' Mirjam kiest duidelijk voor 'De Dikke' 'Hij neemt altijd de leiding en vooral de manier waarop hij met vrouwen omgaat, vind ik komisch. Wij hebben hier in de buurt een man die sprekend op "De Dikke" lijkt. Als we hem tegenkomen, zeggen we ook altijd zachtjes "DagOllie" , 'Hardy kan wel heel mooi zingen' , vindt Elda. Zijn lied in The Flying Deuces staat haar nog helder voor de geest.

Geen vergelijking Een vergelijking met andere komieken willen de zusjes niet trekken. Lloyd, Chaplin en Keaton zijn allemaal individueel bezig. De wisselwerking die er van een duo uitgaat, is bij hen uiteraard niet aanwezig. Het op elkaar inspelen, aangeven en timen kom je wel tegen bij moderne komieken . Mirjam stelt: 'Toch kun je André van Duin op geen enkele manier met Laurel en Hardy vergelijken. Ik heb trouwens wel gelezen dat hij een heel grote fan van hen is. Hier en daar zal hij best het een en ander gepikt hebben uit het werk van L&H, maar dat pleit meer

DE KLAS IS

EEN MUSEUM Rob Thie is verbonden aan een Montessori-basisschool in Amsterdam. Als trouw lid van de Perfect Day Tent leek het hem zo'n tien jaar geleden een aardig idee om in zijn klas wat van zijn L&H-verzameling te laten zien. Het bleek dat de leerlingen al snel in de ban kwamen van zijn hobby: 'Om de meester te behagen kwam er door de jaren heen een enorme hausse aan L&Hspullen de klas in die allemaal een plaatsje moesten krijgen. Als dank voor al het geschonken materiaal startte ik vorig jaar met het organiseren van een zogenaamde Laurel en Hardy-dag, waarbij de hele dagindeling in het teken van 'De Dikke en de Dunne' stond.' Een van de onderdelen aan het eind van de dag was het bekijken van wat films. Omdat Battle qf the Century nogal aansloeg, werd het duidelijk dat zo'n schooldag zonder taarten geen echte L&H-dag zou zijn. Dit jaar kwam er op unaniem verzoek van de leerlingen weer zo'n dag. 'De leerlingen waren verkleed, ik kreeg weer enkele passende cadeautjes en er werden maar liefst achttien taarten de klas binnengedragen. De hele ochtend hebben de kinderen in het speciale werkboekje gewerkt, genoten ze van wat films en hebben ze gegeten, véél gegeten.' Het lokaal is nu al zo'n acht jaar een groeiend L&H-museum. 'Het wordt bewonderd door leerlingen uit andere klassen,' zegt Rob Thie, 'maar ook door ouders en bezoekers uit het veld. Doordat er steeds nieuwe aanwinsten aangedragen worden, denk ik dat ik deze collectie met goed fatsoen nooit meer kan weghalen, als ik dat ooit zou willen.'

15

13

Uit het werkstuk un Mirjam

voor hen dan voor hem.' Op de vraag of ze weleens een 'Leuke Dag' hebben bezocht, antwoordden ze ontkennend. 'Wel lazen we op een gegeven moment dat Stans dochter Lois in Holland was op een conferentie of zo. We hadden haar graag ontmoet om haar wat dingen over haar vader te vragen. Toen we genoeg moed verzameld hadden, bleek ze al weer onderweg naar huis te zijn.' Het werkstuk dat ze als brugklassertjes maakten, is de huidige eindexamenkandidaten wel bijgebleven.

'Veel mensen hebben het gelezen en er informatie uitgehaald', zegt Mi~am. 'Zelf hebben we vanaf die eerste klas eigenlijk L&H niet meer uit het oog verloren. Alles wat er over hen werd gepubliceerd hebben we gevolgd. Wanneer je in de familie eenmaal als "Laurel & Hardy-kenner" bekend staat, moet je dat natuurlijk wel kunnen waarmaken. Wanneer hun gevraagd wordt of ze hun eigen kinderen later ook met de twee komieken zullen laten kennismaken reageren ze met een eenstemmig 'Absoluut!' '.K.

Onder en hiernaast: twee opdrachteD uit het werkboekje van meester Thie

TAAL In de volgende tekst staat van alles beschreven over de film Counry Hospita/. Oe punten, hoordleuers en spaties zijn alleen een beetje vergeten. Lees de tekst eerst goed door en zet met pen de punten en hoordletters in de tekst. Veel plezier.

defilmbegintmet eenraamwaarnade cameradaalttotereengrotedeurmet daarboven co u ntyhospital i n beel d verschijntalswedeingangvolinbeeld hebbenkomtstanineenautovanlinkshet beeldbinnenrijdenhijbrengtdezeprecies voordeingangtotstilstanddaarstaateen paalwaaropinhoofdlettersstilte,ziekenhuisstaatstanziethetbordwildemotor afzettenditheeftechtertoteffectdatde uitlaateenknalgeefteneengrotewolkrook waarbijdeachterkanteenmetertje omhoogkomtstanspringtverschriktuitde autohijweetnietwathijmetdesituatieaan moetvandevoorbankpakthijeenpapieren zakenhijprobeertnogmaalsdemotoruitte zettenweereenknalishetantwoord eindelijkbetreedthijhetziekenhuisbinnen gekomeninformeerthijwaarzijnvriend oliverhardyligtderestvanhetfilmpjekunje straksze Ifbe kij ken 14 16

REKENEN

~

1. Stan Laurel werd geboren

EXPRESS

in 1890 in Ulverston. In 1928 werd zijn dochter Lois geboren. Hoe oud was Stan toen?

filM

Lois leeft nog steeds en was vorig jaar nog in Nederland. Hoe oud is Lois nu? 2. Oliver Hardy hield van paardenrennen. Hij gokte veel. Op een dag heeft hij $30.000 verloren ($=dollar). Dat is wel heel veel geld. 1$ = f 1,68 waard in Nederlands geld. Hoeveel verloor hij dan?

I~A

ZÓ lopt-u de

nl~l~t'll

11

RD\' -FII.J~I·

aD ..: l)re~!'9 I' i1m 53.143 h zo kef:- zagen deze film in de "l

l\.er~tw

k

3. Voor een seconde film heb je 24 beeldjes nodig. Hoeveel beeldjes moesten er dan gemaakt worden voor een korte film van twintig minuten?

4. Laurel en Hardy maakten 60 films in 9 jaar. Hoeveel

films is dat per Jaar? (Se groep: doordelen) 5. Laurel en Hardy maakten

een film die 'Het gevecht van de eeuw' heette. In deze film uit 1927 werden 3000 taarten besteld die binnen 12 minuten gegooid moesten worden. Hoeveel taarten was dat per minuut? 6. Stan Laurel overleed in 1965. Hoe oud was zijn doch-

ter Lois toen? 7. 'Me and My Pal' is een film waarin Laurel & Hardy vergeten om naar de trouwerij van Hardy te gaan, omdat ze het leuker vinden om een legpuzzel te maken. Ze vergeten de tijd. De trouwpartij zou om 5 over half 3 plaatsvinden. Ze zijn om 13 over 4 bij het stadJhuis. Hoeveel tijd zijn ze te laat?

B/ollo #23 Blotto 44

7 . !~ \ OOl{KO\l 'J'J:U.(TJ{ lELLI . ' 7 \Ik nic'U\\(' (,°111 i'n lijn 0l' '\ HJl. CHEE. (;1:1,1' l \\ nis n : \\ U~l ~" !

BOEK TIJDI

TELEI~OO ,

K 2964.2331

M TELV E Ile,I s/lw;n/e,' /996 Herfst/Winter 2012/2013

17

15

•

i

\ Is Cr één f,lm is die de sporen draa(:/ van hel [I()()ddur'ende (:eharrewal' in cic lwezem van I lal n oach S/uclios

over de sCl'iplin(: van f,lm.~ mei een lan(:ere aclcm. clan is hel 'Bannie Scatland: clalel'encl uil 1935. \'/ecl'
H

IER

te lande ging vooral het

Algemeen Handelsblad uit-

voerig in op de scheiding. De moeilijkheden ontstonden in de periode waarin werd gesleuteld aan het scenario voor Bannie Scatland, dat toen nog als werktitel 'Laurel and Hardy in India' had. We citeren: , a eindeloze onderhandelingen, die niets hebben uitgericht, gaat het duo Stan Laurel-Oliver Hardy nu toch definitief uit elkaar. De klucht 'Laurel en Hardy in Indië' zal niet worden gemaakt, en de voorheen onafscheidelijke komieken scheiden bovendien niet eens als vrienden. De breuk is in hoofdzaak het gevolg van Stan LaureIs eisen: hij weigerde een nieuw contract te tekenen-het oude liep 15 maart jl. af-waarbij hem evenveel honorarium werd toegekend als Oliver Hardy; volgens Stan Laurel is de dikkere komiek meer een bijwagen, een bekwaam koppelgenoot, en geen groot artiest. ' 'En zo zijn de beide komieken ieder hun eigen weg gegaan, Oliver Hardy weigert thans op zijn beurt nog iets met Stan Laurel te maken te hebben, en heeft met zijn oude maatschappij (Hal Roach) een nieuwe overeenkomst getroffen. aast zich krijgt hij Patsy Kellyen Spanky McFarland, de laatste is een knaap van zes jaar, die

18

Blotto 44

Ilcrl.~I/U';nll'r 1996

Herfst/Winter 2012/2013

/ )001' / / ;//('

T!jms{ /'(/

geregeld optrad in de 'Our Gang'series. Dit drietal zal onder den naam 'De Hardy's' komische tweeakters maken.' 'Stan LaureIs ambities gaan verder. Een van zijn bezwaren tegen een nieuwe verbintenis met Oliver Hardy naast zich, was juist het continueren van de fabricatie van korte kluchten . Volgens Laurel zijn deze uit de tijd, impopulair en niet winstgevend ge-

noeg. Hij wil grote films spelen onder grote regisseurs, en onderhandelt thans met de Metro-Goldwyn Co., die niet ongenegen schijnt op LaureIs voorstellen in te gaan. Als nieuw koppelgenoot wil de komiek de 'he-man' George Bancroft hebben, met wie eveneens onderhandelingen worden gevoerd. Het staat thans wel onomstotelijk vast, dat het duo LaurelHardy tot het verleden behoort, nadat de combinatie zeven jaren heeft bestaan en in die tijd vele successen heeft geboekt.'

Breuk

•

een M G M Idm

....

Het artikel, ondertekend met de initialen van film recensent Piet Kloppers, is gebaseerd op berichten van de internationale persbureaus. Het is typerend voor de manier waarop onenigheden tussen Laurel en Roach in de publiciteit kwamen, namelijk altijd met de suggestie dat er iets haperde in de verhouding tussen Laurel en Hardy Wat de reden hiervoor is, kan alleen gegist worden . Mogelijk lag het voor de hand om aan te nemen dat het op een gegeven moment wel mis moest gaan tussen die twee. Het Amerikaanse vakblad Varicty had twee dagen voor het artikel in de ederlandse krant bericht dat volgens de officiële verklaring van Roach het 19

lï

20

Blotto 44

Herfst/Winter 2012/2013

21

De regisseur

James Wesley Home (tussen Hardyen de ongeïdentificeerde man met de strohoed) was een van de meest inschikkelijke regisseurs die ooit voor Roach (en Laurel) heeft gewerkt. Zijn eerste opdracht betrof 'retakes' voor Llöerry in 1928. Zijn laatste L&H-film was Way Out West in 1936. Daartussen lagen Big Business, Be Big, Chiekens Come Home, Laughing Gravy, Dur Wffe, Come Clean, One Good Turn, Thicker Than Water en The Bohemian Girl. En natuurlijk Bonnie Seocland. De foto is gemaakt tijdens het traditionele feestje op de laatste draaidag. Home werkte ook aan Charley Chase-komedies en hij was regisseur van de Buster Keaton-film College. aast kluchten waren seriefilms zijn specialiteit. a zijn vertrek bij Roach regisseerde hij een groot aantal van deze 'serials', (o.a. The Green Areher, The Spider's Web, The Spider RelUms, Captain Mldnighe, Teny and the Pirates) tot zijn plotselinge dood in 1942, op 61-jarige leeftijd. De lekst op de lurt: 'Lultl " Budy, tbe twa best comics in tbe worId. Tat Jlmmy Bom, tbe ablesl mector in tbe business, Uld tbe grealest casI" crew. Munllous. Wh.'s like us. Damn tbe yin.'

22

2()

contract was verbroken omdat het niet mogelijk was gebleken, het met Laurel eens te worden over filmscenario·s. Laurel zelf toonde zich tegenover de Amerikaanse pers verbaasd over de verbreking van het contract. Sprekend over 'Laurel and Hardy in India' zei hij: 'We werkten aan het verhaal. Er waren weliswaar moeilijkheden, maar die waren gladgestreken en opgelost. ' Oliver Hardy was al even verbijsterd. Aangesproken door journalisten op de golfbaan verklaarde hij: 'We zijn niet uit elkaar. We zijn de beste vrienden. Ik denk dat de wrijving ligt tussen hem [Laurel] en de studio.' Hardy wist het natuurlijk het best. Hij was volkomen tevreden met de functieverdeling tussen hem en zijn koppelgenoot, waarbij Laurel het werk achter de schermen deed en hijzelf buiten schot bleef als de opnamen afgelopen waren. Hij had er vrede mee dat Laurel om die reden ook twee keer zoveel verdiende als hij.

Tactisch Hal Roach werd in 1981 over de reden voor de breuk ondervraagd door Randy Skretvedt, die materiaal verzamelde voor zijn zes jaar later verschenen standaardwerk Laurel & Hardy, The Magie Behind The Movles. Roach zei zich niet te kunnen herinneren wat precies de oorzaak was. Maar, zo verklaarde hij: 'Het is nooit gebeurd dat of Laurel, of Hardy zei: "We worden onderbetaald", of dat het financieel anders fout zat. Dus dat kan ik garanderen. Ik ben vergeten waar de strijd met Laurel over ging, maar een nieuw contract was niet aan de orde. LaureIs grote problemen waren gezinsproblemen die niets van doen hadden met de studio. Het enige waar Laurel en ik woorden over hadden, was de opbouw van het verhaal. ' Skretvedt voegt hieraan toe dat het persbericht waarin Roach een nieuwe serie aankondigde van Hardy met Patsy Kellyen Spanky McFarland, vrijwel zeker een tactische zet was van de studio om Laurel onder druk te zetten. Stans toenaderingspogingen tot M-G-M waren niet meer dan een tegenzet. Het was bekend dat Laurel, in tegensteUing tot het artikel in het B!ol/o #2:J Blotto 44

Handelsblad, teleurgesteld was over

het besluit van de studio om de productie van korte films te staken omdat de vraag van de bioscopen naar dit genre sterk was afgenomen. Een breuk met Hardy zou hem al heel slecht uitkomen. Om te demonstreren dat er geen sprake was van ruzie vertoonden Laurel en Hardy, die zelden samen uitgingen, zich een week later gearmd en in avondkostuum in de Cocoanut Grove van het sjieke Ambassador Hotel. Deze gebeurtenis werd prompt in Vanety gemeld. Later publiceerde het ederlandse vakblad Nieuw Week blad voor de CinematogrqJie een 'radiografisch overgebrachte' foto van Laurel en Hardy, bedoeld als bewijs dat de kranten het weer eens helemaal mis hadden. In elk geval was in de eerste week van april 1938 het conflict verleden tijd. Stan begon aan het herschrijven van het scenario. samen met vijf andere scenaristen en 'gag-men', onder wie de regisseur james W Home. Hij tekende ook een nieuw contract waarbij hij zich verbond mee te werken aan nog één korte en zeven langere films onder persoonlijke supervisie van Hal Roach. De korte film, die inderdaad de laatste zou zijn van de jongens, werd Thieker Than Water, uitgebracht in augustus 1935.

IMPROVISATIES Wat speelde op de achtergrond van dit conflict? De schrijversgroep van Hal Roach Studios worstelde met het probleem om de typische, in korte improvisaties ontwikkelde humor van Laurel en Hardy in te passen in een verhaal met dramatische spanning. De mogelijkheden voor een samenhangende 'story' waren beperkt, omdat de karakters van de hoofdpersonen een gegeven was waar de scriptschrijvers niet omheen konden. Aan de personages van Stan en Ollie mocht niet worden gedokterd, anders zou het resultaat geen Laurel & Hardy-film meer zijn. Daar kwam bij dat de lach hoofdzakelijk werd opgewekt door de interactie tussen de twee komieken; voor derden-echtgenotes, bazen, politiemannen, rechters, huiseigenarenI/e/'f;/Iwin/e/' /996 Herfst/Winter 2012/2013

De Rontanee

William Janney en June Lang speelden het ongelukkige liefdespaar. De meeste van hun scènes werden uit de film geknipt, waardoor het onduidelijk blijft of ze elkaar ooit krijgen. june Lang werd voor deze gelegenheid geleend van Fox, waar ze onbelangrijke rollen speelde in onbelangrijke films. june Lang heeft in Bonme Seocland geen enkele scène samen met Laurel en Hardy. De onbekende acteur William janney werd ingehuurd toen de oorspronkelijke keus van Roach, Barry orton, niet bleek te voldoen. janney, geciteerd door Randy Skretvedt: 'Die arme kerel was heel conscientieus. orton bestudeerde het scenario heel grondig, leerde het woord voor woord. En hij wist niet hoe Laurel en Hardy werkten-ze gingen aan de gang en zagen wel. orton kon die uit het hoofd geleerde zinnen nooit vergeten. ormaal wil een regisseur dat je je tekst al kent als je op de set komt. Maar in dit geval ging dat anders-de jongens bedachten de 'gags' al doende en de dialoog kwam op de tweede plaats. Ik geloof dat de opnamen zes weken duurden. Het werk van de eerste paar dagen werd weggegooid toen ik arriveerde en ze begonnen helemaal opnieuw.'

Romancing Latirel-Hardy Hollywood, July 23. 'Bonnie Scotland,' Laurel-Hardy feature, is back tor added scenes and eUmination ot 1;500 feet from preview length. Romantic angle is being revamped.

23 2 1

was de rol van katalysator weggelegd, en niet meer dan dat. Onder die omstandigheden was het bijna onvermijdelijk dat de comedy, die het handelsmerk was van Laurel en Hardy, fataal zou zijn voor de spanning en de actie tussen meerdere spelers die de verhaallijn voor een langere film nu eenmaal nodig heeft, Dat was ook precies wat gebeurde bij de eerste twee pogingen een feature te maken. Zowel Pardon Us als Pack Up Your Troubles maakten een onsamenhangende, episodische indruk. Maar er waren ook twee geslaagde pogingen geweest. Sons 0/ the Desert werd zonder inzinkingen gedragen door Lau rel & Hardy, maar dan wel ten koste van de uitgesponnen komische 'nummers' die de kone films zo aantrekkelijk maakten. Latere films van dit type waren (tot op zekere hoogte) Way Out West en vooral Our

Rolduc Roundup Derde Europese Conventie van de Sons of the Desert • 16 - 19 mei 1997 in conferentiecentrum 'Rolduc', Kerkrade WIJZE VAN BETALING

U kunt het bedrag in drie termijnen overmaken. Als binnen 4 weken na inzending van het registratieformulier uw eerste termijn van tenminste f 150.- per persoon binnen is, is uw reservering definitief. De tweede termijn ten bedrage van de helft van het dan nog openstaande bedrag dient 15 januari binnen te zijn. Het resterende bedrag moet uiterlijk 1 maan zijn voldaan. Annulering met terugbetaling blijft mogelijk. Overschrijvingen alleen naar bankrekening nummer 67 76 02197 ten name van Stichting Double Whoopee, Het postgironummer van de bank (ING te Hoorn) is 17410.

Re/ations.

Operette De tweede geslaagde poging was Fra Diavolo, die weer langs een andere lijn werd opgezet. Stanlio en Ollio zorgden voor komische intermezzi in een operetteverhaal dat van meet af aan door het publiek als episodisch werd begrepen en aanvaard. Zangnummers, komisch-romantische scènes tussen Thelma Todd en zanger Dennis King en groteske nummers van Laurel en Hardy als boeven helpers tegen wil en dank wisselden elkaar af in een uitgebalanceerd geheel. Voorganger van dit genre was Babes in Toyland. Latere min of meer geslaagde pogingen om dit recept met andere ingrediënten te herhalen waren Swiss Miss en The

Bohemian Gir!. Stan Laurel zette zijn zinnen op films van het type Sons 0/ the Desert, wat vrij logisch was gezien het risico dat Laurel & Hardy bij het type Fra Diavolo op het tweede plan zouden geraken en uitsluitend voor 'comic relief zouden worden gebruikt. Even duidelijk is dat Hal Roach voorstander was van L&H-films van het type Diavolo. Van hem is de uitspraak bekend dat 'komieken nog zo goed kunnen zijn, als ze langer dan twintig minuten in beeld zijn, slaat de verveling toe'

22

24

BloIlo #2:J Blotto 44

IJoISCHRIJVING NU MOGELIJK!

HET PROGRAMMA

De registratie voor 'Rolduc 97' is geopend. U kunt het registratieformulier op de volgende bladzijde invullen en opsturen aan Laurel en Hardy Fonds, Postbus 870,

Het is nog te vroeg om het programma in alle details te kunnen publiceren. a inschrijving zult via u nieuwsbrieven van de vorderingen op de hoogte worden gehouden. Maar hier volgt alsvast een programma in hoofdlijnen. Veranderingen voorbehouden en aanvullingen op komst!

/200 A W Hilversum. OUTSIDE THE NETHERLANDS AND BELG/UM Booking.fonns and ilJfosheets in English or Gennan are avatiableftom Eric Woods (Come Clean Tent, Widnes, UK) or Wo!fgang Günther (7'wo Tars Tent, Solingen) or wn'te to Laurel & Hardy Fonds, P. O. Box 870, /200 A W Hilversum, The Nether!ands. KOSTEN

Voor het eerst zullen verschillende prijzen gelden voor verschillende soonen kamers. Er zijn twee types kamers: Type AI: kamer voor 1 persoon met douche en W.C. Type A2: kamer voor 2 personen met douche en W.C. Type BI: kamer voor 1 persoon met wastafel. Type B2: kamer voor 2 personen met wastafel. Douches en W.C. zijn bij de types B I en B2 op de gang.

Bjj de pnj'zen is inbegrepen: hotelaccomodatie voor drie nachten, alle maaltijden; alle activiteiten in Rolduc. TypeAI:f510 Type A2: f 465 Type BI: f 450 Type B2: f 400

pp pp pp pp

IHerfst/Winter h,,./~lllI'inlt',, WO(j 2012/2013

(BFR9625) (BFR 8775) (BFR 8490) (BFR 7550)

Vrjjdag. /6 mei /997 De officieuze stan van de conventie is om 18.00 uur, als het diner begint in de grote eetzaal. Om 20.00 uur zullen de deelnemers zich verzamelen in de Aula Major die zal worden ingericht als L&H-Theater met 16- en 35mm projectie. Dit is het officiële begin van de conventie. De bijeenkomst zal ongeveer een uur duren. De Belgische delegatie heeft voor deze avond een 'sing-song' in het vooruitzicht gesteld. Daarna 'socializing' in de kelderbar 'De Verloren Zoon', die tot in de kleine uunjes open zal zijn. De 'dealer's room' gaat om 23.00 uur open. Wie spullen te koop ofte ruil wil aanbieden, wordt verzocht ruim van tevoren, uiterlijk januari, contact op te nemen met de organisatie. U kunt op vrijdag overigens vanaf 13.00 uur terecht voor het ophalen van de sleutels van uw kamer en het in ontvangst nemen an de 'goodie-bags' Om 14. 00 uur begint een programma in de videozaal en zullen er rondleidingen met een gids mogelijk zijn door het uitgestrekte, historische complex.

25

Inschrjjvingifonnulier 'Rolduc 97' Derde Europese Conventie van de 'Sons qf the Desert. 16-19 mei 1997

Hieronder aankruisen welk type kamer u wenst: (één kamer per formulier!)

o type AI

De AoJa Major, nor toneel, mDZÎek en 6lm (lSmm en 16mm)

Hotelkamer in tie Noortl'lleagel.

Zaterdag. 17 mei /997

het Drielandenpunt. Informatie over deze uitstapjes zal beschikbaar zijn en misschien kunnen groepjes worden gevormd die onder aanvoering staan van deelnemers die plaatselijk bekend zijn. Dit alles is dan wel voor eigen rekening. Het diner is om 18.00 uur in Rolduc, mogelijk wat later.

De dag zal beginnen met een parade van de tenten van Rolduc naar het centrum van Kerkrade, waar in de Rodahal een copieuze lunch zal worden aangericht (in de conventieprijs inbegrepen). Fezzen, parasols en vaandels. Kwis. Een alternatief programma in Rolduc als het slecht weer is. De traiteur brengt dan ook de lunch naar Rolduc in plaats van naar de Redahal. Voor de middag is iets nieuws bedacht. Standaard op conventies is een uitstapje op de zaterdag. Maar van deelnemers aan Rolduc 93 en Rolduc 95 is gehoord dat ze het vervelend \'inden zo kort na aankomst in Rolduc alweer weg te moeten. Daarom zal de zaterdagmiddag dit keer vrij kunnen worden besteed. In Rolduc zal een 'licht' programma worden gegeven met films, video, spelletjes en sport (o.a. de 'Stan Laurel Viswedstrijd' in de vijvers bij Rolduc). Wie zich meer toeristisch wil gedragen heeft een keuze uit verschillende mogelijkheden: Maastricht of Valkenburg, Aken in Duitsland, of

's Avonds is er 'live entertainment' in het L&H-Theater (Aula Major) . Op het ogenblik is alleen bekend dat het film- en dansorkest 'Max Tak' en 'De Montuurtjes' zullen optreden. Verdere onderdelen van het programma worden later bekend gemaakt. Er zijn in elk geval vergevorderde plannen om een 'Koor van Conventiegangers' samen te stellen, dat onder leiding van Leonard van Goudoever, koordirigent van professie en leider van 'Max Tak' , het lijflied 'Sons of the Desert' zal instuderen. Daarvan zal een opname worden gemaakt, die als musicassette en misschien CD zal worden verkocht ten bate van het Statue Fonds voor de oprichting van een standbeeld voor Laurel & Hardy in UIverston.

De Fabritiunleugel '1U conferentiecentrum 'loltlllc'

(Pinksteren) In de ochtend pee-wee, lezing in de videozaal en een quiz op video. Een groepsportret zal worden gemaakt door 'de Hongaarse hoffotograaf' Karoly Almos. 's Middags gaat de Aula Major, die vijfhonderd plaatsen heeft, open voor de conventiegangers en het algemene publiek. Het orkest 'Max Tak' zal drie zwijgende films van Laurel en Hardy muzikaal begeleiden. Meer films op 35mm. De titels zijn nog niet bekend, maar vrijwel zeker zal o.a. 'The Bohemian Girl' op het programma staan. De 'dealer's

26

510,-pp 465,- pp 450,- pp 400,- pp

Er zijn ook kamers voor meer dan twee personen. Indien u daarvan gebruik wil maken vul dan hieronder de namen en het correspondentieadres in, en wij zullen contact met u opnemen.

Vergeet niet uw eerste termjjn van tenminste /1 SO. - per persoon binnen vier weken te betalen (zie toe lichting). Uw reserven'ng wordt pas d'!finitiif als dat bedrag is overgemaakt.

NB:

Namen deelnemers

Welke tent vertegenwoordigt u?

1 I--

2

-

-~

3

r-4

Vegetarisch (invullen hoeveel personen)

Zondag, 18 mei 1997

11

o o o

f type A2 (2-pers) f type BI (I-pers) f type B2 (2-pers) f (I-pers)

m o l/ o #2:J Blotto 44

conespondentie-adres: aam: Straat: Postcode en plaats: Telefoon: Fax:

zo spoedig mogelijk opsturen aan: Laurel en Hardy Fonds, Postbus 870, 1200 AW Hilversum of fax (035) 6242736

Herfst/Winter 2012/2013

27111

Boven: De voonitter en de penningmeester blikten op het slotfeest van 'Rolduc 95' alweer vooruit naar 1991. Midden: Het film- en dansorkest 'Max Tak' is geëngageerd voor 'Rolduc 91'. Zopas heeft het orkest een CD en een video gemaakt met eigen muziek voor Chaplin's 'The Cold Rush' (Basta CD 30-90502; video 9010). Onder: Leden van de Emopese Double Whoopee Tent vergaderen op een binnenplaats van Rolduc tijdens een planning-weekend in september 1996.

room' zal open zijn. Om 18.30 begint het traditionele, feestelijke banket. Fancy-dress met een L&H-thema wordt op prijs gesteld, maar is niet verplicht. Er zal dit jaar een echte jury zijn die een prijs gaat toekennen aan het origineelste kostuum. Het banket zal worden gevolgd door een feestavond in de kelderbars van Rolduc. Met levende muziek natuurlijk. Er is een jam-session in voorbereiding.

Maandag. /9 mei 1997 Video, lezing, Grand Council in de ochtend. Afscheid, en good-bye's om 12.00 uur (De lunch op maandag is niet in de conventieprijs inbegrepen, maar kan wel worden besteld.) • Er wordt nog nagedacht over de mogelijkheid van een optionele post-conventie m'p op maandag naar Warner Brothers Movie World in Bottrop. Als een redelijke prjjs kan worden bedongen voor een rei&'e op de maandag (uit en thuis Rolduc), zal begin volgendjaar de belangstelling onder de deelnemers worden gepeild. • Voor leden van de Limburgse Them Thar Hills Tent kan een speciale regeling gelden. Neem daarvoor contact op met GS Math Lenzen s. v.p. • Voor kinderen onder 14jaar is eveneens een speciale regeling mogelijk. Bel even met: (035) 6242736.

Actuele inrormatie over de conventie is te vinden op het internet: http://web . inter . NL . net/hcc I Rolduc . 91

1\'

28

• Dit ilyormatieblad verschijnt als bijlage van 'B/otto #23' Deelnemers aan de conventie ontvangen in het eerste kwartaal van /997 een volgend ilJformatieblad. Via een vragerlformulier kunnen zij zich dan ook opgeven voor diverse onderdelen van het programma.

Hlol/o #2:J Blotto 44

Roach co-regisseerde Fra Diavolo (hij deed de scènes zonder Laurel & Hardy) , hij bedacht een verhaal voor Babes in Toyland (en kreeg daar ruzie over met Stan), hij kwam met het idee voor Swiss Miss (na een bezoek aan Zwitserland waar zijn voorouders vandaan kwamen) en had ook regieplannen voor The Bohemian Girl (die hij wegens zijn drukke werkzaamheden als studiobaas niet kon uitvoeren).

IT'S TRUE!

8y Wiley Padan

Recept Voor Bonm'e Scotland werd een derde recept bedacht. De jongens gingen een rol spelen in een verhaal dat zich op eigen kracht zou ontwikkelen, dit keer zonder zang entof dans. a langdurige herschrijvingen kwam een script uit de bus over de liefdesperikelen van de Schotse erfgename Loma die na het overlijden van de schatrijke erflater Angus lan McLaurel tot haar 21-ste verjaardag onder voogdij wordt geplaatst. De voogd is een kolonel bij een regiment van de Schotse Hooglanders in India en als het meisje Oune Lang) naar dat verre land vertrekt moet zij haar onbemiddelde geliefde A1an (William janney) in Schotland achterlaten. De perfide zus van de kolonel houdt in India alle liefdebrieven van A1an achter en arrangeen een verloving tussen Loma en de kolonel. De verloving wordt bekendgemaakt op het moment dat Alan, die dienst heeft genomen bij het regiment, in India arriveen. Hij verstoot Loma en meldt zich, gedreven door liefdesverdriet, als vrijwilliger voor een gevaarlijke missie, bedoeld om een opstand van inheemse nationalisten de kop in te drukken. De verbindingen met Laurel en Hardy? Ze zijn flinterdun en gering in aantal. Stan is ook erfgenaam en A1an is schrijver bij de notaris die de erfenis verdeelt: voor Stan is er alleen een doedelzak en een snuifdoos. Door een misverstand worden Stan en Ollie bij diezelfde Schotse Hooglanders ingedeeld. In India aangekomen brengen zij een briefje van A1an over aan Loma. Zij besluiten ook mee te gaan op de gevaarlijke missie als hun sergeant een lunch in het paleis van de Iierfst/winter /996

Herfst/Winter 2012/2013

~

ElMOP.E.

VETtMN 0 'AlEINl!RNATlONAL

STAGE ANO T-HE-

AM1RIl QXfON>.

"IT'S TRUEI that Stan Laurc1's collection of rare plants and beautiful 80wers won fint prize in a home garden contest conducted in Los Angeles" , says artist Wiley Padan . . . "IT'S TRUE! that in 'Bonnie Scotland' $everal distincuished. welteducated natives of India appear as extra•. " opstandelingenleider in het vooruitzicht stelt. De film valt uiteen in twee helften van gelijke lengte: het eerste deel speelt in Schotland, het tweede in India. Het Indiase verhaal is in een later stadium in het scenario geschre-

ven en is bedoeld als een parodie op een film die destijds groot uitgebracht werd, Lives qf a Bengal Lancer, met Gary Cooper. Intussen hebben Lau rel en Hardy ruim gelegenheid om zichzelf te zijn. In het eerste deel zijn het vooral de scènes in het Schotse hotel, 23

29

tweeakter With Love and Hisses. Bij een wilde achtervolging smijten Stan en Ollie met bijenkorven. Zowel de rebellen als de te hulp gesnelde Hooglanders worden door de woedende bijen aangevallen waarna de eindtitel op het doek verschijnt. Wie de strijd wint, blijft ongewis en ook wordt geen enkele moeite gedaan om Lorna en Alan alsnog bij elkaar te brengen. In het oorspronkelijke script wordt A1an bevorderd tot luitenant en sluit hij zijn geliefde in de armen.

Interview De productiegeschiedenis van Bonnie Seot/and, zoals die door Skretvedt en

De film werd toch nog hijna twintig minuten langer ...

waar ze een kabeljauw grillen op een bedspiraal, die tot hun betere werk behoren en die bijna de lengte van een tweeakter hebben. In het tweede deel zit een dansje dat een voorbode is van de uit Way Out West beroemde 'eccentric dance' Ook de scènes in de kazerne, waar Laurel en Hardy gezelschap krijgen van james Finlayson (als sergeant 'Leatherpuss') zijn van de bovenste plank. Ze krijgen te horen dat de luchtspiegeling een van de mysteries van India is: 'It is somethtilg that yOll _,~'e that isn 't there or something that is there butyou eannot see it.' De oudgedienden in de

kazerne nemen de groentjes in de maling door op een onzichtbare accordeon te spelen. Het instrument wordt in werkelijkheid bespeeld door een veteraan die zich heeft verstopt. Dat rolletje wordt vervuld door T Mar\'in Hatley, de componist van 'Ku-Ku'

Preview De opnamen van Bonnie Seotland werden in een periode van anderhalve maand gemaakt zonder conflicten van het kaliber dat zich onder andere bij Babes in Toyland had voorgedaan. De problemen begonnen bij de montage en vooral na de preview, toen bleek dat het romantische verhaal teveel tijd in beslag nam. Met toestemming van

2',

30

Hal Roach besloot Stan Laurel de film met zeker twintig minuten in te korten. Daardoor werd het nodig nieuwe opnamen te maken met William janney om de schijn van samenhang te kunnen bewaren. janney zei later over de gang van zaken: 'Toen ze de preview hadden in Glendale had ik de hele film en Laurel en Hardy waren de eomedy reliij. En dat kon je natuurlijk niet doen, want het was bedoeld als een Laurel & Hardy-film. Stan knipte er zoveel uit dat, als je een bepaalde scène zag, de scène ervoor ontbrak, zodat je je afvroeg "Verdorie, waarom doen ze dat nou?" Het zou een veel betere film geweest zijn, als ze waren begonnen met Laurel en Hardy als de sterren en van mijn aandeel een secundaire rol hadden gemaakt. Ik had veel, heel veel scènes waarin ze helemaal niet voorkwamen, en de meeste daarvan zijn eruit geknipt.' (L&H, The Magie Behind the Movies, pag. 304305). Maar ook tijdens de productie waren ingrepen in het scenario gedaan, die het verhaal niet ten goede komen. Opvallend is bijvoorbeeld de afronding, die wel heel slordig is. De finale in de tuin van het paleis van de opstandelingenleider is gebaseerd op het einde van de acht jaar oudere

andere auteurs is achterhaald, wordt in een verhelderend licht geplaatst door een interview met Stan Laurel, dat in juni 1935 is verschenen in het Engelse blad Film Week{y. De auteur is W.H. Mooring, correspondent van het blad in Hollywood, die nog tijdens de opnamen voor Bonnie Scot/and op de set met Laurel sprak. We laten de meest belangwekkende gedeelten uit zijn artikel hier volgen: 'Als "Babe" mij op m'n kop slaat met een baksteen of zoiets, zie ik dat misschien niet, maar ik voel het tenminste. Maar als het op filmmaken aankomt, zit ik er zo verrekt dicht op dat ik het niet kan zien óf voelen. Iedereen zegt tegen me dat dit de beste film wordt die we ooit gemaakt hebben. Het enige wat ik op het ogenblik zeker weet is dat ik het zo snel mogelijk afwil maken.' 'Tegen de tijd dat we bijna klaar zijn met een film, zoals nu met deze, schijn ik het nooit met mezelf eens te kunnen worden of het een laaiend succes wordt of een jammerlijke mislukking. Als ik een lang gezicht trek op het scherm lacht het publiek (hopen we) zich krom. Ze denken dat ik grappig ben. Als ze eens als het ware in mijn binnenste konden kijken, zouden ze weten dat ik uit angstige spanning in werkelijkheid een nog veel langer gezicht trok.' 'Het is één ding om in een film te spelen maar iets heel anders als je elk detail moet plannen en het tegelijk ook moet spelen. En de ervaring heeft ons geleerd dat onze soort filmcomedy B/ollo #2:J Blotto 44

De Schotse komiek Jamts Finlayson heeft ten authentiek accent als de sergeant -majoor die door Olie 'watherpuss' wordt genoemd. Finalyson keerde rpeciaal voor deze film terug naar Bal Boaeh, na ten afwezigheid van twee jaar. In die periode werkte hij in Londen in films en op het toneel.

zich moet ontwikkelen, terwijl we aan de gang zijn. We zijn altijd op zoek naar de 'chain gag', het soort dat van de ene lach naar de andere voert, enzovoorts. Toch moeten we om te beginnen precies het goede soort verhaal hebben, en het moet een echt verhaal zijn. je hebt ons nog nooit in een film gezien zonder een logisch verhaal. Bijna alles wat we doen zou tussen vrienden kunnen gebeuren, als er twee vrienden zouden bestaan als Laurel en Hardy' 'Deze opbouw van het verhaal, "gag" na "gag", neemt veel van mijn tijd in beslag en intussen staat "Babe" de hele tijd klaar om me om de oren te slaan met bakstenen. Ik moet altijd verhaalsituaties construeren waarin we comedy kwijt kunnen die niet geforceerd lijkt.' 'Het wordt steeds moeilijker om Ile"{sI/uoinle,' /996

Herfst/Winter 2012/2013

verhalen te vinden waarvan de basis dit proces van oppeppen kan doorstaan. Laurel en Hardy moeten altijd in karakter blijven. Ik kan duizenden dingen bedenken die we zouden kunnen doen om de mensen aan het lachen te maken, als we dit karakterprobleem niet in acht zouden hoeven te nemen. Maar Laurel en Hardy moeten nooit "wise guys" zijn. Ze mogen alleen blijven denken dat ze dat zijn en dienovereenkomstig handelen. Ze moeten nooit "brutaal" zijn, of vindingrijk; ze moeten gewoon heel dom zijn.' 'Hun avonturen moeten op de goeie manier eindigen, niet door hun slimheid, maar ondanks hun blunders. Het toeval kan overdreven worden, maar het moet toch steeds binnen de grenzen van het waarschijnlijke blijven.'

'Altijd moet Hardy naar voren komen als iemand die alle antwoorden weet, terwijl hij minachtend doet bij de gedachte alleen al dat Laurel ook maar ergens het antwoord op weet. En toch moet alles wat een van de partijen doet bij het publiek overkomen als absoluut verkeerd, tot de lange arm van het toeval de redding brengt. Hardy moet van leer trekken tegen Lau rel , en altijd moet iemand anders in de film, en ook het publiek, om allebei kunnen lachen. Zie je wat ik bedoel?' 'Geloof me, ik weet hoe moeilijk het is om iets nieuws te doen zonder ook maar iets aan de karakters te wijzigen. Het is mijn dagelijkse zorg. Met twee lange films en zes korte jaarlijks op het programma, kan je er donder op zeggen dat ik er alles van weet.' 'Ik geloof dat we nog lang niet ver31

25

Bonnie Scotland Productie I Hal Roach, 1935 Regie I James W Home Scenano I Frank Butler en Jefferson Moffitt Camera I Art Lloyd en Walter Lundin Geluid I Elmer R. Raguse Technisch adviseur I Kolonel W.E. Wynn MllZiek I Leroy Shield en Marvin Hatley Acteurs I Stan Laurel (Atanley McLaurel), Oliver Hardy (als zichzelf), Anne Grey (Lady Violet Ormsby), David Torrence (notaris), June Lang (Loma McLaurel), William Janne)' (A1an Douglas), James Mack (butler), James Finlayson (sergeant-majoor), Mary Gordon (Mrs. Bickerdike, hotelhoudster), Daphne Pollard (Milly, de dienstbode), James May (postbestelIer), Maurice Black (rebellenleiderr Khan Mir Jutra), Vemon Steele (kolonel Gregor McGregor), Marvin Hatle)' (soldaat die accordeon speelt), Claude King (generaal), Lionel Belmore (smid), Dick Wessel (smidsknecht), Charlie Hall (Indiase rebel), Carlotta Monti (danseres in het paleis)

Lengte I ca. 78 minuten Werktitels I McLaurel and McHardy en Laurel and Hardy in India. Opnieuw uitgebracht als Heroes ifthc Regiment.

slagen zijn, maar ik weet dat ooit, vroeg of laat, de voorraad 'domme grappen' uitgeput zal zijn, Of misschien zullen veranderingen ons allemaal overkomen-het publiek inbegrepen, bedoel ik--en zal er een volslagen andere stijl van filmcomedy ontstaan.' 'Laurel en Hard)' kunnen niet veranderen, dus als de tijd komt zal ik bereid zijn om stil te gaan leven of over te schakelen op schrijven, regisseren of produceren. We weten dat er een eind aan zal komen, maar elke keer als Laurel en Hard)' denken dat ze het aan zien komen, zullen ze het waarschijnlijk mis hebben, Alleen het publiek weet het echt.' 'Onlangs waren er geruchten dat Lau rel en Hardy uit elkaar zouden gaan. iet zolang we ons brood ermee kunnen verdienen is onze belofte. We zijn samen tot "debt do us part", en we gaan door met ons best te doen tot de kassa zegt: " iet meer, dank u," Ons best doen betekent dat we nieuwe wijn moeten doen in oude zakken, of oude wijn in nieuwe zakken, dat weet ik niet precies.' 2U 32

'Ik geloof dat we met Bonnie Scot/and een onderwerp bij de kop hebben dat ver genoeg van de platgetreden paden verwijderd is om ons een paar variaties toe te staan op ideeën die we al eerder gebruikt hebben. Mijn probleem is nu om het hoofdverhaal, dat de achtergrond vormt, in balans te brengen en het net genoeg, maar dan ook maar net genoeg van onze zonigheid mee te geven om de lach erin te houden zonder de actie te vertragen. Ik heb nu alle hoop dat ik het zal klaren, hoewel ik toe moet geven dat het verhaal me in het begin niet aan stond. Ik had me bijna teruggetrokken, om "Babe" achter te laten met een nieuwe partner. We zijn allebei heel blij dat alles goed gekomen is, zodat we samen kunnen blijven, want we hebben altijd in volmaakte harmonie gewerkt, vanaf de dag (in 1927) dat we bij toeval ontdekten dat we bepaalde kwaliteiten hadden die het goed zouden doen in een team.'

sprek dat bijna een litanie werd, hebben in Bonnie Scotland hun neerslag gekregen. Het is niet gelukt het hoofdverhaal 'in balans' te krijgen. Vertraging van de handeling kon alleen worden voorkomen, door de handeling zodanig te komvieken dat ze vrijwel uit de film is verdwenen. In de eerste helft van de film, die in totaal 78 minuten duurt, wordt niet meer dan tien procent van de speeltijd in beslag genomen door scènes uit het hoofdverhaal zonder Laurel en Hardy In de tweede helft is het percentage nauwelijks twintig procent. Met een paar verdere simpele ingrepen zouden Loma en Alan geheel verwijderd kunnen worden zonder het komische gehalte van het overblijvende deel geweld aan te doen. Uiteindelijk triomfeerden Laurel en Hardy De kritieken waren nergens uitgesproken goed, maar het publiek kwam toch. In ederland beleefde de film reprise na reprise. Onder de titel Schots en Scheif draaide Bonnie Scotland in mei 1940 nog in het City Theater in Ronerdam. De kopie èn de bioscoop gingen bij het Duitse bombardement verloren. Maar na de oorlog kwam de film opnieuw in roulatie. Stan en Ollie blijven immers altijd dezelfden?

Ilil/" Tijm,tm

Litanie De twijfels en problemen waarvan Lau rel gewag maakt in dit vraagge-

13/011 0

# 2 :J

Blotto 44

'Op Lun best zijn ze zo fantastiscL dat Let ntakkelijk is een hInt af te kant nt en die niet van de bovenste plank is.' In 'ew }lork ouerleed in april uan dil jaar de f,/mllislorieus en auleur \\lilliam

K.

Euerson. schrijuer uan "'/he

f"'i/ms o{Laure/ onc/llorc~LJ'

(1967), Euerson was ooI? de hemnldeMu'r uon Duel? 5oup: de cersle pm waarin dejonqens als leam oplreden, David \\~lJall l1Qd lweejaar qe/eden in Londen een lol du,~uer onqepub1iceerd inlerview mel deze fan van hel eersle uur en pionier' uon de f,lmcon,~('rverinq in de \fereniqde Slolen.

, Ik

heb Laurel en Hardy maar één keer op het toneel gezien hier in Londen, toen ze optraden in het Hippodrome of, meer waarschijnlijk, in het London Palladium, voordat ik naar Amerika emigreerde. Ze waren toen net een klein beetje over hun hoogtepunt heen, maar het was natuurlijk een geweldige kick voor mij. Ik was geen geregeld theaterbezoeker-bij mij draaide alles om films. Ik herinner me dat ik het meest genoot als ze hun maniertjes dedenHardy frunnikend aan zijn das, het gedoe met de hoeden- het in de ogen staren van het publiek werkte niet als ze niet in close-up waren, maar alles was er-al hun bekende stukjes pantomime. En later in de States sprak ik Stan een aantal keren over de telefoon en de implicatie was dat hij me graag zou ontvangen als ik ooit naar Hollywood kwam, wat in die dagen niet zo dikwijls gebeurde. Ongelukkig genoeg is het daar nooit van gekomen. Maar ik had verscheidene heel plezierige telefoongesprekken met hem, niet noodzakelijk over zijn films. Hij praatte graag over comedy in het algemeen en hoe geweldig andere comedians waren, en wat hij leuk vond en wat niet.'

Ile,.{sllw;nle,. 1996

Herfst/Winter 2012/2013

'Ik ben in Engeland opgegroeid tijdens de Depressie in een tijd dat de korte films van Laurel en Hardy veel werden vertoond. Ze waren echte kassatrekkers. Ik herinner me dat ze dikwijls werden gebruikt om tamelijk zwakke programma's op te vijzelen. Als een bioscoopexploitant er niet zeker van was dat zijn reguliere programma mensen zou trekken, konden Laurel en Hardy het goed maken. Soms ging ik enkel en alleen naar de film omdat op de affiches buiten TM Live Ghost of 7ivice 7ivo werd aangekondigd- dus ik denk dat ik vanaf het begin gek op ze was, ja. Ik geloof dat ze kinderen aanspreken omdat ze niet moeilijk te begrijpen zijn. De subtielere volwassen betekenis komt er later bij, maar zonder dat het die heerlijk simpele stijl in de weg zit.'

Toen u naar Amerika ging. ontdekte u daar toen een gebrek aan belangstelling voor Laurel en Hardy vergeleken met Engeland? 'Toen ik in daar in 1950 aankwam, was dat juist voordat de televisie op grote schaal doorbrak. Laurel en Hardy waren een beetje vergeten, omdat er zoveel nieuwe komieken waren opgestaan. Abbott en Costello waren tegen die tijd nagenoeg vergeten, ook al werkten ze nog steeds. Het waren Martin en Lewis, en dat soort

mensen, die alle aandacht kregen. Wat de doorslag gaf, zoals je zeker wel weet, was de compilatie van Robert Youngson The Golden Age ifComedy. Die was niet alleen ontzenend goed als een film op zich, maar bracht ook veel prachtig zwijgend materiaal terug dat niemand kende-ook ik had het meeste ervan nooit gezien. Dus het was alsof je Laurel en Hard)' helemaal opnieuw ontdekte. Dat maakte een geweldige indruk in heel Amerika en leidde tot vervolgfilms en veel grotere activiteit in het gebruik van andere L&H-films. Ze waren beschikbaar voor televisie, maar ze werden min of meer weggegooid. adat Youngson ze had gebruikt werden ze steeds meer gedraaid in reprisetheaters en museums en dergelijke.'

Geloift u dat Robert Youngson hier in Engeland verantwoordelijk was voor zo'n ze!lde revival? Ik heb altijd de theon'e gehad dat het dejilmverzamelaars waren die Laurel en Hardy in /even htddcn, omdat dejilms, in dit land tenminste, altijd besclukbaar zijn geweest. 'De verzamelaars hebben zeker een grote rol gespeeld. L&H-materiaal was beschikbaar zowel op 8mm als 16mm, en de markt voor verzamelaars was in Amerika veel groter dan in Engeland. Het duurt hier altijd wat langer voordat een nieuwe filmuend ingang vindt, maar ik geloof dat het de Youngson-film was die de meeste indruk maakte.'

Wat vindt u van die Youngson- compilaties? 'Ik kende Bob heel goed; hij was een heel goede vriend en het is moeilijk om echt objectief te zijn. Ik hield

27 33

• ,

1

"

1

' orolongtf'" 'cMOOftI ~< k.u Ik.

arec"n Ju'tn

tr".

11\

C- ie

u ,"Jtrorn

I('I'W tI« N I

"'fIC~ ....

d" Ilt "" eN

%6 "'H"loc;
ie., plu 'J!ee nptod .e dJ's",,,, k.l .. U.l IC ia 'rIIrMl'\lCn. de h.a.rtel1,1t Dl TlI.lGOAAI'

~~~'Ii'l~,:. ...

~

U 11tt ",t&cpclt'f1.." Ml1achtAln,"NuocJa!shttlt(}~",ccrop,U(" ... lilT VkJJI VOLK

1i THE dUIDENACE

:':(-;:JJ:.:OU"~~N ;~. ~ uuw., ILUDT

OF(f!.~DY

DAOEU.JKS TWEE MATINÉESI

• Will O<;W· 1EAJ( KAAlOW ·IWAJ W
WOlllOHWD· lUI IU.,I"

Ook in lIederland waren de compilatiefilms yan Youngson een opmaat yoor de herwaardering yan wllIel , Hardy in de jaren rijftig.

van zijn gevoel voor humor. Hij was een geweldig editor-hij wist precies hoe je het beste uit een film kon halen, welke film dan ook. Jammer genoeg dacht hij ook dat hij een geweldige schrijver was. Hij was verliefd op het geluid van zijn eigen commentaar en ondanks eindeloze preview-kaarten die zeiden dat er teveel commentaar was-men hoefde je niet te vertellen wat de films je lieten zien-bleef hij maar koppig schrijven en schrijven en schrijven. En toen hij meer controle kreeg over zijn films en hij onafhankelijk werd, was er niemand meer om hem te zeggen wat hij moest doen. Zijn gevoel voor cutting en tempo was geweldig. The L&H-films in het bijzonder hebben veel minder cutting nodig dan andere, ze zijn zo gestaag en mooi opgebouwd. Ik denk dat Youngson waarschijnlijk een grote dienst heeft verleend aan Mack Sennett. Hij heeft gemaakt dat Sennett er veel beter uitziet dan hij was, door al die parels te selecteren uit films die soms niet om aan te zien zijn, zo slecht.

Sommigen hebben gesuggereerd dat Robert Youngson de negatieven van L&H:films heift gevandaliseerd om zfjn compilaties te kunnen maken. Dat The Battle of the Century nog in z'n geheel zou hebben bestaan als h!J er qfgebleven was. 'Wel, ik was erbij toen hij de de 2 34

meeste films in negatief bekeek. Ik zag 771e Battle 91 the Century samen met hem toen hij die voor het eerst bekeek. Ik weet nog dat hij opgetogen was over de scène met het taartengevecht. Maar zelfs toen was de eerste akte in afschuwelijke staat. Hij redde wat hij kon, maar een een groot deel van die film was al vergaan toen hij er de hand op legde, en dit gaat terug tot de vijftiger jaren. Zo gauw hij het negatief had bekeken en wist wat hij wilde, maakte hij onmiddellijk 'fine grain masters' Dus nee, hij heeft heel weinig of niet bijgedragen aan enige verslechtering van negatiefmateriaal, integendeel: hij heeft er heel veel toe bijgedragen dat de films zijn behouden. Want als die zwijgende films niet in de openheid waren gebracht en gebruikt zoals hij deed, zouden de meeste ervan wellicht verloren zijn gegaan. eem Putting Pants on Philip, die volgens mij een van hun beste komedies is. Het is geen typische L&H-film, er worden twee of drie 'gags' uitgemolken, maar het is een briljant voorbeeld van zwijgende visuele gag-comedy die niet op slapstick berust. Het is een belangrijk voorbeeld van klassieke zwijgende comedy en als Youngson de film niet had uitgekozen en gekopieerd om hem op zijn manier te gebruiken, als hij de film gewoon in de blikken had gelaten, dan zou hij twee zomers later niet meer te redden zijn geweest. .

Hoe hebt u Duck Soup gevonden? 'Ik deed zaken met archieven in Europa en ik zag Duck Soup in een inventarislijst. Ik geloof dat het in Toulouse was. Ik werd plotseling heel opgewonden en de man die daar de leiding had zei; "Oh, maak je niet blij. Het is niet de film van de Marx Brothers, het is gewoon een of andere komische tweeakter." En het bleek natuurlijk de film van Laurel en Hardy te zijn, vreemd genoeg met een heel slechte muzikale soundtrack. De film was dus kennelijk in de jaren dertig opnieuw uitgebracht met muziek. Het was interessant om te vergelijken met de re-make Another Fine Mess en te zien hoe ze de dingen die niet werkten eruit hebben gelaten en de dingen die wel werkten hebben verbeterd.' In uw boek bent u een van de weinige en'tei die iets goeds zeggen over Laurel en Hardy's laatstejilm Atoll K. Ik denk dat dat in die àjd tamelfjk moedigwas. 'Ach, ik vond de film vooral goed omdat ze iets nieuws probeerden. Tot dat moment waren ze nooit bijzonder avontuurlijk geweest als het erop aankwam buiten de door henzelf afgebakende grenzen te gaan. AI moet ik toegeven dat ze niet zelf het materiaal hebben geschreven. Ik denk dat hetzelfde van toepassing is op de Franse film van Buster Keaton , The King 91 the Champs Elysees die niet verschrikkelijk goed is, maar die een paar prachtige momenten heeft. Ik bedoel, Laurel en Hardy zijn zo fantastisch als ze op hun best zijn dat het heel makkelijk is om iets af te kammen dat niet van de bovenste plank is. Toegegeven, elke keer als ik Atol/ K. opnieuw zie, vind ik dat ik iets te vriendelijk ben geweest, maar ik geloof dat er een paar goede dingen in zitten en als je dat niet zegt, neemt niemand de moeite de film te vertonen of goed te bewaren. Hij is nu tenminste beschikbaar. Er was ooit een tijd waarin hij vrijwel onmogelijk te zien was.' Ik ben nu al een hele tiJd bezig met onderzoek naar de solo-cam'ères van Laurel en Hardy. Ik vraag me qf wat BIoIlo #2:J Blotto 44

u van dejilms vindt die Stan Laurel al/een heift gemaakt voor de samenwerking met Hardy. 'Ze zijn volgens mij in veel gevallen heel knap. Vooral de satires op andere films zoals Mud and Sand, The Soi/ers en Dr Pyckle and Mr Pnde zijn buitengewoon grappig. De grootste verrassing is volgens mij om te zien hoe totaal verschillend Laurel is vergeleken met zijn latere personage-
Ile,.{s/lw;n/e,· /996

Herfst/Winter 2012/2013

William K. Everson was een Brit van geboorte. Op zijn eenentwintigste jaar, in 1950, emigreerde hij naar Amerika, waar hij zich vestigde als publicist. Hij begon films te verzamelen uit de jaren twintig en dertig in een periode waarin de culturele en commerciële waarde van oude films in de Verenigde Staten nog nauwelijks werd onderkend. Zijn collectie groeide uit tot bijna vierduizend films. Hij verzorgde voorstellingen voor filmclubs zoals de Theodore Huif Film Society en was twintig jaar lang docent in filmgeschiedenis aan de School ofVisual Arts in ew Vork. Everson schreef meer dan twintig boeken, waaronder The Films 91Laure/ and Hardy (herdrukt als The Complete Films 91 Laure/ and Hardy) , Classics 91 the Ho"or Film, Amencan Silent Film, 77w Westemftom Silents to Cinerama, The Art 91 Wc. Fie/ds en The Bad Guys. Hij overleed op 14 april 1996 op 67 -jarige leeftijd.

de hoeveelheid lachsalvo's die ze kunnen ontketenen.' 'Ik weet dat het ketterij is om ze boven Chaplin te plaatsen. Zeker sinds Kevin Brownlow die prachtige ChapIin-documentaire maakte, met al dat volledig nieuwe Chaplin-materiaal dat niemand van ons ooit gezien had. Dat gaf de reputatie van Chaplin een geweldige opkikker.' 'Ik heb zeker een hernieuwd respect voor Chaplin sinds die film. Maar ik geloof dat als ik ze moest vergelijken, wat zinloos is, want ze hadden verschillend publiek en verschillende budgetten en verschillende manieren van werken, dan zou ik nog steeds Laurel & Hardyen Lloyd en Keaton bovenaan zetten.. met misschien zelfs W.C. Fields boven Chaplin, om je de waarheid te zeggen .. .' (lacht)

Is er iets wat u kwiJt wilt over uw boek 'The Films 91 Laurel and Hardy'? 'Alleen dat het een constante bron van frustratie voor mij is dat ze me nooit de gelegenheid geven het te actualiseren, want het is een constante 'seller' Laurel en Hardy zijn overal populair, en dankzij de Sons of the Desert en de uitbreng van de films op video is er altijd een nieuw publiek voor Laurel en Hardy AI mag het tekortkomingen hebben, ik geloof dat het altijd een goed, degelijk naslagwerk zal zijn. Er staan een paar ergerlijke fouten in. Sommige fouten zijn gemaakt door de uitgever, omdat ze de drukproeven niet hebben gecorrigeerd, wat tegenwoordig een veel voorkomend probleem is. Sommige fouten zijn gemaakt door mij toen ik samen met Youngson de negatieven bekeek van films die ik niet eerder gezien had. Ik had die enige kans om het negatief te zien en ik probeerde tegelijkertijd te zwart in mijn hoofd te vertalen naar wit, van de film te genieten en alle handelingen en gags te onthouden en notities te maken-in welk geval ik soms in de war raakte en fouten maakte. Maar veel zijn dat er niet, het zou heel, heel eenvoudig zijn om die vergissingen te corrigeren. De uitgevers zeggen steeds maar dat het eigenlijk niets uitmaakt, niemand klaagt en, ach, er zijn latere L&H-boeken dus als iemand het complete beeld wil dan is het voorhanden. Dus wordt het steeds maar weer herdrukt zoals het is. Gezien het feit dat het een van de eerste boeken is, zou ik het ook graag een beetje actualiseren. Ik heb sindsdien een of twee korte films en ander materiaal voor het eerst gezien en het zou leuk zijn als ik dat erbij zou kunnen doen om het boek echt compleet te maken. Het is intussen door anderen gedaan, dus het is niet zo kritiek, maar als ik in elk geval die vergissingen zou kunnen corrigeren, zou ik heel gelukkig kunnen sterven!' Dculi,l \\ ~lllIlI William K. E\'erson: 71Ie FIlms ifLaurd alld Hardy. Cil<,dell Press. Ine.. ew Vork. 1967 Her· drukl mei een nieuwe lilel 71Ie Comp/ele FIlms if Laurd alld Hardy. maar \'erder ongewij7igd. ISBN 0-8065-0146-4

35

29

De hofsehilder van Hollywood \Vil/ \Vil/iams. bijqenaamd cle 11O{schilder van de sierren. was dil jaarleruq in zijn gebaar/eland Ouil sland. onder anderen om een exposil ie van zijn bellendsle aff,ches mei zijn aanweziqheid op Ie luisler·en. J-f ij werd voor de Ilranl qeïnlef'Viewd dool' Andreas Baum. die loeval/iqlid is van de Two Tors T enl in 'olinqen. Toen hel qesprell op Laurel « I lord.'} kwam. suqqereerde Baum dol hel misschien aardiq was als \Villiam .~ eens een arr;che van Sion en Ol/ie maallie in de si ijl die qebruilwlijll was. voordal I/olfljwood overstapte op {otoqra-

~sche malieven voor' de posiers. I/el resultaal is op deze paqina in zwar/-wilte zien. \Vil/iams !wseerde zich op een scène uil Below Z ef'O ·. Blollo publiceer/ hel oor'spf'On llelijke ar/ilwl van Andreas Baum in ver/alinq.

M

ARILYN MO ROE, john Wayne, Humphrey Bogan, Ingrid Bergman, jane Russell, enkele van de ontelbare Hollywood-legendes van wie Will Williams de mimiek en gelaatstrekken kent als geen tweede. Want de 73-jarige Bochumer en genationaliseerde Amerikaan schilderde hen allemaal, met zwierige penseelstreken op even bekende als bonte filmaffiches. Het is dus geen wonder dat in de tekenmap van 'Hollywoods hofschilder' , zoals Williams genoemd wordt, talrijke herinneringen aan de goeie ouwe filmwereld sluimeren. Hij maakte filmaffiches voor cineastische meesterstukken als Gentle-

werd het publiek vrijwel uitsluitend met geschilderde affiches de bioscoop ingelokt,' herinnen Williams zich. In die tijd ontwierp hij onder hoogspanning de kleurrijke kunstwerken voor filmmaatschappijen als Columbia, Fox en MGM. 'Voordat de films in de bioscoop kwamen, kreeg ik een werkcopie met de belangrijkste scènes. AI in de projectieruimte maakte ik de eerste schetsen die dan meestal onder zware tijdsdruk moesten worden uitgewerkt.'

men Paffer Blondes, Mutiny On The Bounty en River QfNo Return. 'Bij elkaar heb ik in mijn leven meer dan duizend bioscoopaffiches gemaakt,' blikt de kunstenaar in charmant Keuls-Amerikaans terug op zijn levenswerk, dat hem op een promotiereis naar Duitsland voerde. aar aanleiding van de opening van het 'KulturbahnhoP in Kassei maakte hij een reusachtig affiche met een Laurel en Hardy-motief. 'In de gouden jaren vijftig en zestig

:lO 36

A HAL ROACH PR_

~

De slechts in kleine oplage gedrukte affiches werden toen met de filmcopieën meegestuurd van bioscoop naar bioscoop. Tegenwoordig zijn Williams' originelen en oude drukken felbegeerde, zeldzame stukken, die op veilingen verhandeld worden voor bedragen met vijf cijfers en die filmmusea over de hele wereld sieren. Williams, wiens bewogen leven stof zou zijn voor een spannende speelfilm , werd in 1922 in Bochum geboren. Opgegroeid in Wuppenal bezocht hij de middelbare school in Essen en de kunstacademie in Düsseldorf. Tijdens de oorlog werd hij ingedeeld bij de marine. a weigering van een dienstbevel kwam hij er vanaf met arrest en een blauw oog, om tenslotte te belanden bij een fronttheater waar hij tot plezier van de soldaten Hans Albens, Theo Lingen, Heinz Rühmann en soms ook Goebbels parodieerde. In Denemarken kwam hij in contact met de verzetsbeweging, die hem hielp naar Zweden over te steken, vanwaar hij via Engeland uiteindelijk in oord-Afrika terechtkwam. Daar stuit Will Williams, die overigens echt zo heet, op de Amerikaanse

BIolIa #23 Blotto 44

Will WillIilJIlS en enkele nn zijn affiches

geheime dienst OSS, de voorloper van de CIA, waarvoor hij vanaf dat moment als perstekenaar anti- azi propaganda bedrijft. ' ee,' ween hij gnuivend af, 'ik was niet bijzonder politiek ingesteld en ik was evenmin een drieste 007, maar gewoon antiazi en een gedreven schilder.' Zo gaat hij in 1946 met de OSS naar Rome, waar hij uit militaire dienst ontslagen wordt en de meesterregisseurs Rossellini en Fellini leen kennen. Zij brengen hem in contact met de elite

//e/l's/I"'ÎI1/e/' /996

Herfst/Winter 2012/2013

van de Italiaanse affichemakers. 'Van hen leerde ik de kunst van het afficheschilderen met een lichte toets en intensieve kleurstelling. ' In 1948 wordt zijn eerste eigen filmaffiche (een western van john Ford) gepubliceerd. Twee jaar later is zijn naam in deze branche gevestigd en keen hij met 120 motieven naar Duitsland terug. Tien jaar lang is hij de specialist voor westerns en avonturenfilms. Williams klimt hoger op de carrièreladder als hij in 1960 een aanbod krijgt om naar Hollywood te komen. Sterren laten zich door hem ponretteren en hij leen de sterren ook persoonlijk kennen . Zijn kennismaking met john Ford groeit uit tot vriendschap. a de dood van Ford en John Wayne krijgt de schilder behoefte aan een decorwisse-

Iing en hij trekt in bij zijn levenspanner, de beroemde zangeres Rosita Serrano, die een villa heeft in de Chileense hoofdstad Santiago. a enkele jaren in dit Zuid-Amerikaanse land trekt de U.S.A. weer en krijgt hij de opdracht 'actie-illustraties' te maken voor het nieuwe museum van de Amerikaanse geheime dienst. Zijn tegenwoordige woonplaats werd daardoor Washington O.C., dat hij voor een kon verblijf in Duitsland verlaten heeft. We zijn er trots op dat Will Williams nog èèn keer een nieuw Laurel en Hardy affiche geschilderd heeft. Iedere 'Son' krijgt nu de mogelijkheid een echte 'Williams' te bezitten.

, \11c1r('o, Houm Het UH-affiche (60 I 80 cm) van Williams is gedrukt in een oplage van ZZZZ exempluen, alle genummerd en door de artiest gesigneerd. Alleen verkrijgbau bij de Sons of tbe Demt. Prijs /19.Inlichtingen: Postbos 810, lZOO AW Rilvmom.

37

•

Alle platen dan/uij de Beau JJun/ls. Omdal van cle vmeqe uilqauen (leel (100"

met een wire-recorder, in de jaren veertig gemaakt door een radioluisteraar. Een collector's item van BROKE RECORDS. ummer LH-I 00 I Geen jaartal.

Laurel and Hardy, Naturally High (LP)

Laurel , Hardy (LP)

Deze plaat stamt uit 1970 en is uitgebracht door PIP RECORD (DOUGLAS 10). Geproduceerd door Stefan Bright, Ross Firestone en Alan Douglas in samenwerking met de Hal Roach Studios. Dertien fragmenten, dialoog en zang uit L&H-films als One Good Turn, Helpmates ('A Dog Bit Me'), Thicker Than Water, Sons Qf The Desert ('The convention at Chicago'), Way Out West ('The trail of the Lonesome Pine') en Beau Hunks (' I Love You')

'\ '0 uij(jaa,. wo,.dlllel lijd (100,. een nieuwe discoq,.a/;e. D e laalsle was in BloLlo # 11. • 'inc/sc/ien i.~ e,. veel bijqelwmen. jaar/allen onlb,·eken. is opnieuw qe/ul/en

vrijwel van begin tot eind. Gastheer Ralph Edwards is voornamelijk zelf aan het woord. Compleet met reclamespots van de sponsor Hazel Bishop Cosmetics.

een v,.ije {1olqo/"(le:

een menqvo,.m van syslemaliseh en chronoloqisch. D e oucle,.e qeq('ven.~ 7ijn wao,. nodiq qeaclualisee,.cI.

Dit fraaie album verscheen in 1975 in de serie 'The Golden Age of Hollywood Comedy' (U ITED ARTISTS RECORDS UAG 29676) Dialogen en liedjes uit zestien films. Ook hier is in de fragmenten gemonteerd, maar er zijn geen verschillende films door elkaar gegooid. Hoogtepunten zijn Ollies versie van 'Let Me call You Sweetheart' uit Swiss Miss met Stan

op de tuba (de echte blazer is Marvin Hatley), het nummer 'In the Good Old Summertime' uit Be/ow Zero en fragmenten uit Way Out West waaronder 'The Trail of the Lonesome Pine', gezongen door Stan en Ollie met hulp van The A valon Boys, onder wie Chili Wills (de bas) en van Rosina Lawrence (de sopraan)

Another Fine Mess (LP) Dit is een 'companion volume' van bovengenoemde LP, verschenen in 1976 in dezelfde serie van U ITED ARTISTS RECORDS onder nummer UAG 30010 en evenals de vorige plaat geproduceerd door Alan Warner.

I MlD-SEPTEMBER

- - - - - 1932

Sene

Hal Roach and MGM present Laurel and Hardy in 'The Song of the Cookoos' (18 toeren) Dit is de oudste commerciële geluidsopname die van Laurel & Hardy bestaat, opgenomen in Londen in 1932, door de Britse tak van de COLUMBIA Graphophone Company (DX 370). Op de A-kant staat de sketch 'L&H visit London' (opgenomen op 18 augustus 1932 en geschreven door Stan Laurel, terwijl de apparatuur in de studio gereed werd gezet). Op de B-kant kondigt Hardy met enkele zinnen een dansversie aan van de 'Coo Coo Song', uitgevoerd door het London Symphony Orchestra o.l.v Van Philips. In 1967 werd de Columbia-opname, zij het niet geheel compleet, in microgroeven geperst. Deze 33-toerenplaat is uitgebracht door MO MOUTH-EVERGREE (MES 7031)

Cuckoo Dans (18 toeren) Gezongen door Bob Scholten is dit een ederlandse versie van Marvin Hatley's herkenningsmelodie voor Stan en Ollie. De begeleiding is door de Avro-band van Kovacs Lajos. Het nummer van de plaat: ODEO A 1064992a. Voor de volledigheid hierbij de tekst (van Ferry van Delden): :J2 38

'Ik zing Cuckoo en ut?) Cuckoo/ Zo maken wij thans / een gloednieuwe dans / Ik dans Cuckoo en u Cuckoo / van tra-Ia-Ia-Ia-Ia-Ia / -Zie, Stan Laurel en Hardy doen / ons de figuurtjes voor / eerst op je knie / dan op je neus / dan grijp je gauw je oor. / Kalmpjes aan en niet zo'n haast / Geloof me want anders grijp je ernaast! Dans Cuckoo, wat ik nu doe / van tra-Ia-IaIa-la-Ia.' Jaartal ons onbekend, maar na Fra Diav%, dus vermoedelijk ca. 1934.

Dance of the Cuckoos (18 toeren) Een uitvoering van Marvin Hatley's L&H-thema door Arthur Lally and his Orchestra, met zang van Rudy Starita. Op de B-kant staat 'Wicked Mr. Punch' DECCA F 3186.

Don Marlowe of Our Gang Comedies talks with Stan Laurel of Laurel , Hardy (33 toeren) In 1968, drie jaar na het overlijden van Stan Laurel, verscheen dit plaatje met een telefoongesprek dat Don Marlowe ooit met de komiek had gevoerd. De inhoud is weinig opzienbarend. Het is een eigen uitgave van Don Marlowe die overigens een omstreden figuur is. Hij heeft nooit tot Our Gang behoord, maar afficheerde zich wel als

zodanig. Zijn boek The Ho/lywood That Was, ook uit 1968, wemelt van de onjuistheden.

Laurel and Hardy on the Air (LP) De A- en B-kant van de Columbiaplaat die als eerste in deze discografie wordt genoemd, zijn ook op deze LP te beluisteren (RADIOLA MR-II04, Personality Series o. 7). De ondertitel van de plaat luidt: 'A Collection of Rare Recordings made by Stan Laurel and Oliver Hardy 1932-1959' Op de A-kant van de LP staat ook de sketch 'The Marriage of Stan Laurel' (ook bekend als 'Mail call' en 'The Elopement'). Dit was een proefopname met publiek voor een radioserie die er nooit is gekomen. aast Stan en Ollie staan als spelers Patsy Moran en Donaid McBride vermeld. Verder op de A-kant 'The Life and Times ofStan Laurel- in his own words', een kort interview opgenomen in januari 1959 bij Laurel thuis. De komiek vertelt over het begin van zijn carrière in Engeland en Amerika. Op de B-kant de volledige geluidsband van het televisie-programma This Is Your L!ft, dat de BC in 1954 heeft uitgezonden met Laurel en Hardy in de hoofdrollen. Geen van beide sterren zegt veel. Laurel zwijgt mol/o #23 Blotto 44

Laurel and Hardy Original Motion Picture Soundtracks (1 LP's) In 1972 begon de Amerikaanse firma MARK 56 met deze serie, geproduceerd door George Garebedian. Van de zeven LP's die in de loop van de jaren verschenen, zijn er drie met complete soundtracks. Deze drie dragen ook de titels van de betreffende films: Babes In Toy/and (577),Way Out West (688) en Sons Qf TM Desert (689). De andere vier bevatten gemonteerde fragmenten waarvan de herkomst soms moeilijk is na te gaan. Op de plaat No U Turn (60 I) bijvoorbeeld is onder het kopje 'Rejuvenation' een samenhangend geheel gemonteerd van flitsen uit vier verschillende films. De andere LP's zijn: Laurel and Hardy, Another Fine Mess en In Trouble Again. Dit alles dus van MARK 56, verschenen tussen 1972 en 1975. Van dezelfde firma bestond een album onder de titel The Best Qf Lau re/ and Hardy. Het is een doos met drie LP's: de hierboven genoemde Babes In Toy/and, Way Out West en In Troub/e Agatil.

Laurel and Hardy Their First and Only Gramophone Record HE (amous screen stars made thls Columbla record In the same charncteristic "ein of humour as thelr fllms . In It, too , we have the fl rst and only record in!! of thelr quaint linie theme tune , cle\'erly !!i"en In dance form-the Dance of the Cuekoos .• , Take Laurel and Hardy home w!th you for laugh ter.

T

THE RECORD la) LAt:JU:L A.''O HARD\' THE~ISEL\'ES • } Ib ) LAt:REL AI"D HARD\' IX " THE DA:-öCE OF THE CI,;CKOOS " ~

~

•

•

•

12·inch DX370 (4 /-)

.......~~~.~~~.~..~ ................................············································1 ConaratulaUons; we are h;appy hoplnQ lhat our record

~

,_~!~~~:~~'~:~.:~~;~.~;~~;;~~ _J

The Elopement (single) Een Amerikaanse privé-uitgave uit de jaren '70 van de sketch die ook op de RADIOLA-LP staat. Het oorspronkelijke materiaal was hier een opname

I ",,/;'/Iu,in/el' 1996 Herfst/Winter 2012/2013

39

Opnieuw uitvoerige en goedgekozen dialoogfragmenten, plus 'Lazy Moon', gezongen door Oliver Hardy in Pardon Us en uit Sans qf the Desert het lijflied 'We Are the Sons of the Desert' en 'Honolulu Baby', eerst gezongen door Ty Parvis en daarna door Ollie met banjobegeleiding.

The Stan and Ollie Serenade (4St.) Alan Warner had ook de hand in dit plaatje, waarvan de inhoud ons niet bekend is. Als uitvoerders worden genoemd Laurel and Hardy with the Boston Serenaders, zodat het waarschijnlijk lijkt dat hier opnieuw soundtracks zijn gebruikt. Uitgebracht in 1976. Het was een demonstratieplaat die niet te koop was. (UP 36107)

Laurel & Hardy (dubbele me) De ondenitel is Dialogue and songs fiom the original soundtracks qf selected Hal Roachjilms. De inhoud is dezelfde als van de twee hiervoorgenoemde LP's van United Artists Records. Uitgegeven in 1991 door EMI Records Ltd. ( r. ECC 13)

The Trail of the Lonesome Pine (single) Om de Engelse UA-LP Laurel & Hardy te promoten bracht producent Alan Warner deze 45-toerenplaat (UP 36026) in november 1975 uit met op de B-kant 'Honolulu Baby', gezongen door Ty Parvis, wat (toevallig?) samenviel met een vertoning van Way Out West op de Britse televisie, Rond ieuwjaar stond de single nummer 2 in de Britse Top- 100, Ook uitgeven door MARK 56 en later nog eens onder het label L1BERTY

The Rogue Song (LP) De film The Rogue Sang wordt nog steeds vermist, maar de muziek en stukjes dialoog zijn te horen op deze LP uit 1980 (PELICA RECORDS LP 2019), De film werd in 1930 gemaakt toen het optische geluidspoor bij producent MGM nog niet algemeen in gebruik was, Er werd gewerkt met synchroon af te draaien schellakplaten van enorme omvang. juist deze platen zijn bewaard gebleven, terwijl het beeldmateriaal op één klein fragment na tot dusver onvindbaar is. Op de Pelican-versie is de zang van Lawrence Tibbett (de film was gebaseerd op Lehars 'Zigeunerliebe') het belangrijkst, maar Stan en Ollie laten wel degelijk van zich horen.

Laurel and Hardy's Musie Box, Vol. 1 (CD, LP) In 1980 verscheen op het label MO ARCH RECORDS deze collectie stereo-opnamen van dertien nummers die Leroy Shield heeft gecomponeerd in opdracht van Hal Roach en die veelvuldig in de films van Stan en Ollie te horen zijn. Deze LP heeft als nummer MO LP024. Verantwoordelijk voor de arrangementen is Ronnie Hazlehurst, die ook het orkest, de 'GG Band', aanvoert.

Laurel and Hardy's Musie Box, Vol. Z (CD, LP) Precies tien jaar later verscheen het tweede deel. weer met muziek van Ro)' Shield (o.a. composities voor Our Relatiolls). maar ook met melodietjes van T Marvin Hatley (o.a. uit Way Out West en 'Looking for a Locker') en het nummer 'Smile When The

Raindrops Fal), De CD is van het merk TER (CDTER 1182) . Hierop staan twee tracks die niet op de LP voorkomen (L&H-RECORDS LH- 100) . Het zijn alternatieve tracks van 'In My canoe' en 'The Good Old Da)'s', beide in sneller tempo dan de LP-versies. Deze LP-versies staan ook op de CD.

The Best of Laurel & Hardy's Musie Box (CD) Enkele jaren geleden verscheen een selectie uit de twee hiervoor genoemde albums van Ronnie Hazlehurst op CD. Het label is DOUBLE PLA Y, GRF286.

Oliver Hardy & Stan Laurel (LP) Dit is een picture disc van EXCLUSIVE PICTURE D1SCS (PO 83018). Geen muziek, geen stemmen van Stan en Ollie, maar alleen voordracht, en wel door jerry Cowan, die op de A-kant een biografie van Oliver Hard)' leest en op de B-kant die van Stan Laurel. De tekst is letterlijk overgenomen uit het boek van William K. Everson (zie bibliografie). Stans geboortedatum, die in Eversons boek abusievelijk vermeld staat als 1895, staat ook zo op deze plaat! Het productiejaar is niet bekend.

Honolulu Baby (single) Een Italiaanse versie van Marvin Hatley's geliefde nummer uit Sans qf the Desert, gearrangeerd door Piero Montanari. Op de B-kant staat een compositie, getiteld 'Stan & Babe', die Montanari heeft gemaakt voor een Italiaanse TV-serie over L&H in dertien afleveringen RAl). Het label is CGD, het nummer CGD 10624.

LAUREL and HARDY'S MUSJe BOX v..... D ARTDECO ...4t1tt

:3'1

In 1986 verscheen een 45-toerenplaatje van COLUMBIA (DB 9145) met op de A-kant 'Shine On Harvest Moon' uit The Flying Deuces. Om tot de gewenste lengte te komen wordt het nummer herhaald en is er een 'play-out' van de 'Coo Coo Song' Op de B-kant staat het harpfragment 'The World Is Waiting For The Sunrise' uit dezelfde film, met de stemmen van james Finlayson en Charles Middleton. Ook hier met de 'Coo Coo Song' als naspel.

Serie Stan Laurel & Oliver Hardy (3 CD's, 3 LP's, Z singles, 1 maxi-single) De complete serie van A OTHER FI E MESS RECORDS beslaat drie CD's, alle drie getiteld 'Stan Laurel & Oliver Hardy' met de nummers MESS CDI, MESSCD2 en MESSCD3. Deze platen bevatten fragmenten van de soundtracks van L&H-films. Op ummer I staan, naast elf dialoogfragmenten, al direct de bekendste muzieknummers, nl. 'The Trail Of The Lonesome Pine', 'At The Ball', 'Laz)' Moon', 'Way Down SouthJDixie' en natuurlijk de 'Coo Coo Song' urn mer 2 heeft als muzikale hoogtepunten 'In the Good Old Summenime', 'You Are The Ideal of My Dreams', 'Honolulu Baby' en verder tien dialoogfragmenten. Op ummer 3 staat het 'Fresh Fish'-nummer uit Towed In A Hole, het 'Goodbye!'-nummer uit Peifect Day. Uit Flying Deuces zijn er 'Shine On, Harvest Moon' en het harpnummer 'The World Is Waiting For The Sunrise', plus nog een 7-tal dialogen.

Alle drie ook verkrijgbaar als LP onder de nummers MESSLPI, MESSLP2 en MESSLP3. Tegelijkertijd zijn verschenen 7" platen (singles, vinyl) met 'The Trail Of The Lonesome Pine' en 'At The Bali' (MESSOO I), met 'Honolulu Baby' en 'Let Me call You Sweetheart' (MESS002), en een 12" plaat (maxisingle, vinyl) (12MESS002) met 'The Trail Of The Loneseome Pine', 'Honolulu Baby','Let Me call you Sweetheart' en de afbetalingsdialoog uit Thicker Than Water. Het assoniment bevat ook PICTURE D1SCS en uitvoeringen op rood of groen vinyl.

The Best of Songs and Dialogue (CD) In 1996 verscheen een selectie uit de hierboven genoemde drie CD's, met negen muzieknummers en tien dialoog-tracks. Speelduur 60 minuten. Another Fine Mess Records MESSCD 123.

Musie for Laurel & Hardy (and Friends) (MC, LP) Op deze cassette van MOO STO E PRESS, P.O. Box 142, Beverly HilIs, CA 90213 staan originele thema's, gecomponeerd door Marvin Hatley voor Way Out West, Block-Heads, Saps At Sea en andere L&H-films, met inbegrip van een extra lange versie van 'Will You Be My Lovey-Dovey' gezongen door Sharon Lynne en een complete versie (zonder dialoog-interrupties) van 'Honolulu Baby' gezongen door Ty Parvis. Op de andere kant zingt en speelt Marvin Hatley liedjes die hij oorspronkelijk geschreven heeft voor Charley Chase-films en andere Hal Roach-komedies. Deze zes opna-

men dateren uit 1982. De LP, destijds verschenen als pnve-U1tgave van Hatley, had als label MUSIC BOX RECORDS (TMH 4305)

Lamel, Hardy, Hatley and Shield (me) Een verzameling van zeldzame opnamen, opnieuw van MOO STO E PRESS (voor adres zie boven) en evenals de vorige samengesteld uit het persoonlijke archief van Marvin Hatley Alle nummers houden op een of andere manier verband met Laurel en Hardy, zoals de enige twee commerciële plaatopnamen die het Victor HolIywood Orchestra van Leroy Shield ooit heeft gemaakt ('Sing Song Girl' en 'Song of the Big TraiI'), een opname uit 1930 van 'SmiIe When The Raindrops Fal), door Lew Reynolds' Flexo Recording Orchestra en koddige swing-versies van de 'Coo Coo Song' Verder pianosolo's door Marvin Hatley uit de jaren '30, twee versies van 'Honolulu Baby', namelijk door de Weintraub Syncopators en door Hatley zelf, de sketch 'Hal Roach-MGM present Laurel & Hardy' en ook weer de sketch 'The Elopement' die nu 'Mail Call' heet en waarin ook de stem van de gastvrouw te horen is: Lucille Bali.

Dance of the Cuekoos (CD) Uit 1994 stamt een merkwaardige schijf met zeven (!) house-versies van Dance of the Cuckoos, geproduceerd door de Britse Dance Music Federation. Het label BMG is van Bertelsmann. urn mer: DMUT 1296.

LAURd& hARdy

TOE-TAPPERS

40

Lamel & Hardy, Smile On, Harvest Moon (single)

Wolt 0 # 2 :J

Blotto 44

II{'r/.~I/w;nl{'r /996

Herfst/Winter 2012/2013

41

:15

Stan en OUie, Tekst en Muziek (3 mes) Drie radiodocumentaires van elk een uur, voor de VPRO gemaakt door Piet Schreuders en Bram Reijnhoudt. Deel 1 ('Stan') en Deel 2 (Ollie') zijn montages van interviews met Stan Laurel, dialoogfragmenten en commentaar (gesproken door Jan Schippers). Deel 3 ('Muziek') laat onder andere de eerste reconstructies horen die de Beau Hunks van de muziek van Shield hebben gemaakt aan de hand van Schreuders' research. In 1990 uitgegeven door de VPRO.

Laurel & Hardy: Memories in Musie (CD) Onder auspiciën van TaurusFilm ver- Het documentair orkest 'Beau Hunks' werd giformeerd in /99/, toen de Perscheen deze CO in Duitsland onder het Ject Day Tent plannen had voor de vien"ng van Oliver Hardy's honderdste label' ice Music' , ice' is het in elk geboortedag lil het Tuschinski-theater in Amsterdam. Het ging toen om een geval dat deze plaat, naast de bekende geiegenheidsJormatie, een uitbreiding van de muziekgroep 'The /zzies' (Ton nummers met de stemmen van Hardy van Bergefjk, Jan Robfjns, Theo Pieterse en Gert-Jan Blom). Het optreden in enlof Laurel, ook soundtrack-frag- Tuschinski injanuan" /992 was zo'n succes dat Theo van der Schaqf van menten bevat die we nergens anders Movies Select VIdeo het orkest uitnodigde een CD vol te spelen met deze aanstetegenkomen. Uit Swiss Miss bijvoor- kelfjke muziek. Hiertoe werd de groep nogmaals uitgebreId {Ot /6 man Veelal beeld: 'I ean't Get Over the Alps', 'The spelend op on"ginele instrumenten uit dejaren twintig en dertig laten de Beau Mousetrap Song', 'The Cricket Song' Hunks niet al/een de klank, maar vooral ook 'het gevoel' van de oorspronkelfjen 'Could you say "no'" en uit Bohe- ke opnamen herleven Voor een radiodocumentaire over Stan en Ol/ie (VPRO,Jebruan' /990) door mian Girl'The Heart of a Gypsy' en '1 Dreamt I Dwelt in MarbIe Halls' (off- Piet Schreuders en Bram Refjnhoudt was voor het eerst gewaagd de achterscreen gezongen door Rosina Lawren- grondmuzielyes van Leroy Shield te reconstrueren Omdat veel van de circa ce, al wordt dat in het slordig uitge- negentig muzielyes meerdere keren werden gebruikt, was het mogelfjk.fragvoerde CO-boekje niet vermeld). Ook menten uit verschtÏlendeJilms zo aan elkaar te plakken dat een muzikaal numde titelsong uit Fra Diavolo staat erop mer hoorbaar werd met zo min mogelfjk dialoog qfgeluidsifJectell. Dit bleek de en 'The Curse of an Aching Heart' enige manier om de oorspronkelijke opnamen hoorbaar te maken, omdat dit

Diek & Doof (CD) Vermoedelijk eerder dan de hierboven genoemde schijf werd in Duitsland "Dick & Door uitgebracht, in de Movie Hit-Collection van het obscure label Trend. Het heeft dezelfde tracks als 'Memories in Music' minus 'Cuckoo', 'Let Me eall You Sweetheart', 'Swingalong Chillun' (uit Pardon Us en 'The Mousetrap Song' De voorkeur moet dan ook worden gegeven aan 'Memories in Music' TRE 0 CO 156.312.

werk nooit op plaat in de handel is gebracht. Op deze montages maakten de Beau Hunks nauwgezette transcn"ptles: de individuele partiJen dIe door het orkest gespeeld werden zIJn daardoor zo getrouw mogellJ"ke reconstructies van de oorspronkellJ"ke partituren Toen later In Los Angeles enkele scores werden ontdekt bleken er nauwelIJb qfivIJ"klngen te zIJn. The Beau Hunks hebben Intussen hun repertoire uitgebreId. Ze spelen niet meer al/een de mUZIek van de Hal Roach Studios. Voor deJans van het orkest een korte opgave van hun andere CD's: Celebration on the Planet Mars. VPRO/Eigen Wijs EW 9410.

MUZIek van Raymond Scott, gespeeld door een sextet uit de Beau Hunks onder de naam The Wooden /ndians. Manhattan Minuet. Basta 30 90362.

The Beau Hunks Play the Original Laurel & Hardy Musie (CD) De eerste CD van The Beau Hunks, verschenen in 1992, was een regelrechte sensatie. De plaat werd bekroond met een Edison. Voor het eerst 36

42

Meer muziek van Raymond Scott. Woodland Sketches. Basta 30 90 382

Bewerking van een pianosuite van de Amen"kaanse componist Edward MacDowel/ (Opus SI) voor 4 stn}kers en 2 blazers, door Lucas Asselbergs. Plus het oorspronkellJ"ke werk, gespeeld door pianist Guido Nielsen. /3/0110 #23 Blotto 44

klonk de aanstekelijke muziek uit de L&H-films niet alleen luid, compleet en duidelijk, maar ook authentiek. Met engelengeduld waren de soundtracks van de films afgeluisterd, vergeleken, aan elkaar geplakt en getranscribeerd, tot de partituren op de lessenaars konden worden gezet. aast deze reconstructies zijn er eigen arrangementen van de Beau Hunks voor de vocale nummers, 'The Trail of the Lonesome Pine' At the Bali, That's All' 'Honolulu Baby' 'In the Good Old Summertime' 'I Wake Up With a Song' (Fa)' Lovsky) en 'The Curse ofan Aching Heart' (Theo Pieterse) Een bijzondere toevoeging is 'Let Me eall You Sweetheart' gezongen door Ischa Meijer die de naamgever was van 'The Izzies' het kwartet waaruit de Beau Hunks zijn voortgekomen. De composities (er zijn 26 tracks! zijn van Leroy Shield en T Marvin Hatley wiens stem in het openingsnumemr te horen is als hij uitlegt hoe 'Ku-Ku' moet worden geïnterpreteerd. Het nummer wordt daarna naadloos overgenomen door de Beau Hunks'

Het label is Movies Select Audio, de producer is Theo van der Schaqf De CD wordt nu uitgebracht door diens eigen maatschappij Basta. BASTA 30-99003-2

The Beau Hunks Play the Original Laurel & Hardy Musie 2 (CD) De tweede CD van dit orkest, uitgebracht in 1993, is gewijd aan de composities die Leroy Shield voor Hal Roach Studios heeft gemaakt (Iet wel: de eerste CD heeft niet de toevoeging Volume I; blijkbaar was niet op zoveel succes gerekend!) Daarnaast zijn er twee composities opgenomen van T Marvin Hatle)' 'The Awakening' (uit de Roach-productie Topper Takes a 7'n'p) en 'Ku-Ku' dit keer in het arrangement dat Shield van het 'cuckoo'thema maakte voor Way Out West, De CD bevat ook een aantal vocale 'evergreens' van andere componisten in eigen arrangementen van de Beau Hunks, zoals 'You are the ideal of my dreams' (gezongen door Theo Pieterse met Piet Kroon op het Tuschinwskiorgel) 'I Dreamt I Dwelt in MarbIe halls' (Fay Lovsky) en 'Lazy Moon, Come Out Soon' (Ton van Bergeijk) De Shield-composities, waaronder ook een aantal korte 'effecten' zijn-net als op de eerste CD-getrouwe reconstructies. Het label is opnieuw Movies Select Audio, Basta is de huidge distributeur. BASTA 30-99025-2

The Beau Hunks Play the Orginal Laurel & Hardy Musie 1 & 2 (box set)

De vijf gezongen liedjes van de allereerste CD van de Beau Hunks. Speelduur 15 minuten. BASTA 30-99009

De twee hierboven besproken CD's zijn apart in de verkoop, maar ook samen verkrijgbaar (1 10 minuten speelduur) in een speciale verpakking met illustratie van R. Crumb. De gezamenlijke prijs is iets voordeliger BASTA 30-99026-2

The Beau Hunks I Cangway Charlie (Maxi-single)

The Beau Hunks Play the Orginal Little Raseals Musie (CD)

Een speciale editie in beperkte, genummerde oplage, met zeven instrumentale nummers uit de CD The Beau

Deze CO is in Amerika uitgebracht door KOCH De ondertitel is 50 Ro)' Shield themes from Hal Roach talkies' Deze vijftig thema's zijn geselecteerd uit de twee hierboven genoemde ederlandse CD's. Vocale nummers zijn niet overgenomen. De plaat is naar de Boefjes genoemd, omdat hun films in Amerika populairder zijn dan die van Laurel en Hardy In ederland is de CO niet of slecht verkrijgbaar. In Amerika is hij ook samen uitgebracht met On to the show! (zie hieronder) KOCH SCREE 3-8702-2

The Beau Hunks I The Curse of an Aehing Heart (maxi-single)

Hunks Play the Orgtnal Laurel & Hardy Music 2 Bijzonder is de alternatieve versie van het nummer 'BeIIs' (met intro en pizzicato-violen) dat verder alleen op de Amerikaanse Little Rascals-CO te vinden is. Deze maxisingle (11 minuten) is in 1993 gratis uitgereikt aan de deelnemers van de Eerste Europese Conventie van de Sons of the Desert in 1993. BASTA 30-99012 11(',l~l/will/(''' ' 996

Herfst/Winter 2012/2013

.. N

.....

.....

...

.. ~

43

The Beau Hunks I On to the show! (CD) Een tweede CD van de Beau Hunks die in de U.S.A. is uitgebracht, opnieuw door KOCH, met als ondertitel 'The Original Uttle Rascals Music' Het is jammer dat deze schijf (hoewel wereldwijd uitgebracht) in ederland vrijwel onvindbaar is, want het orkest is hiervoor opnieuw de opnamestudio ingegaan. De directe aanleiding was de video-serie die Taurus in Duitsland wilde uitbrengen. De stomme films werden door Piet Schreuders van een soundtrack voorzien en er was meer muziek nodig. KOCH was opnieuw geïnteresseerd en bracht de CD samen met de hierboven genoemde 'UttIe Rascals'-schijf op de Amerikaanse markt. Het bracht Newsweek tot de uitroep 'The best thing from Holland since tulips' Uit Blotto's Bulletin nr. 9: 'De stampvolle CD telt niet minder dan vijftig nummers. Een handvol zeer korte effecten met titels als 'Laugh' 'Slouching' en 'Bassooning' zijn als pepernoten tussen de langere nummers gestrooid. Daaronder is natuurlijk het titelnummer 'On to the Show' dat ook op de eerste CD van de Beau Hunks voorkomt, maar hier kan

worden gehoord in een vroegere versie. Alle arrangementen zijn authentiek, dat wil zeggen gereconstrueerd aan de hand van de soundtracks. In Amerika uitgebracht samen met

The Beau Hunks Play the Origlilal Little Rascals Music (zie hierboven) in een box set. KOCH SCREE 3-8705-2 The Complete Little Rascals Music KOCH SCREE 3-8704-2 (box set) The Beau Hunks I Live in Tuschinski Amsterdam (video) Een van de eerste concerten van de Beau Hunks (1992) live opgenomen in Tuschinski, onder leiding van dirigent Peter Stöve. De nummers komen van de allereerste CD. Speelduur 57 minuten. BASTA 92030

hij had gecomponeerd voor tussenspel en effecten voor de talloze radioshows waaraan hij met het orkest had bijgedragen. Ze worden op deze dubbel-CD, die door de VPRO is uitgebracht (speelduur 2 uur en 1 minuut!) gespeeld door Guido ielsen. De opnamen zijn gemaakt in november 1995. De genummerde thema's zijn onderverdeeld in vier hoofdgroepen: Montages, Pay-Offs, eutrals en Dramatic Transitions. Met ondertitels als 'slow - for things that happen in darkness such as robberies - other unpleasant thing' en 'suitable for final pay-off; curtain for gay or happy endings. Echo's van zijn werk voor Hal Roach (o.a. Miser' en 'Walkin' the Deck') zijn hier en daar te beluisteren, maar strikt genomen hoort dit werk in deze discografie niet thuis. VPRO EW9627 BASTA 9058-2

Cuido Nielsen I Roy Shield's Musical Transitions tor Radio (dubbel-CD) Leroy Shield werkte tussen 1929 en 1931 voor Hal Roach Studios. Daarna verhuisde hij naar Chicago, waar hij dirigent werd van een orkest van BC-radio. In 1948 publiceerde hij pianopartituren van 158 thema's die

OR A TRANSPORT &

VERHUIZ DOOR HEEL NEDERLAND Misschien leuk voor de rubriek 'inzend-dingen'?

M.I. teA.

Sigareuenplaatje van Gallagher Ltd. A.I. Ie B.

CA J ou TnL Nt[ t~Jl1 E ~ E IIl7 W r..N vT AV NUf: IS? Postzegels uit oorwegen

'---

Groeten van Texel.

44

o

W oll 11 # 2 :J Blotto 44

Iler{sl/winler 1996 Herfst/Winter 2012/2013

P.S. Ie A.

1.1. Ie B.

De bewoners aan de overkant in Argyle Street. UIverston hebben hun huis .Laurel View' genoemd. De reOectie in het glas van de voordeur is Stans geboortehuis. I.C. Ie U.

39

45

t:J

MARI{TBERICHTEN (J

Boeken Laurel of Hardy Je hebt A- en B-boeken over Laurel en Hardy. De A-boeken zijn gebaseerd op documenten en getuigenissen van mensen die erbij zijn geweest. De Bboeken zijn gebaseerd op de A-boeken. Van deze laatste categorie zijn er tientallen, maar de A-boeken zijn op de vingers van één hand te tellen. Sinds kort moet er een hand bijkomen: Rob Stone's 'Laurel or Hardy' is een dappere-en wat meer zegt-geslaagde poging om meer te weten te komen over de periode die ligt voor het samengaan van de twee komieken. Zijn voornaamste bronnen waren vergeelde vakbladen over de Amerikaanse filmbranche in opkomst. Vooral Hardy maakte het van het begin af mee: hij speelde vanaf 1913 in honderden films, Laurel in tientallen. Stone geeft van al die titels een korte inhoudsbeschrijving en zo mogelijk recensies uit de vakpers. Tussendoor geeft hij verslag van de omzwervingen van beiden langs de vele filmmaatschappijtjes uit die dagen. Het aantal foto's dat Stone heeft weten te vergaren is verbazingwekkend, ook al is de kwaliteit soms niet al te best. De bedoeling is echter duidelijk: ook de vaagste foto kan waardevol zijn als een film moet worden geïdentificeerd. Veel van de genoemde kluchten zijn immers zoek en de kans dat er titels worden teruggevonden is niet denkbeeldig. Stone voegt een tiental titels toe aan de al bekende lijst en schrapt er ongeveer evenveel. Hij rekent onder meer af met de legendes dat Laurel een rol heeft in The Rent Collector en dat Hardy in de Chase-comedy The Lighter That Fatïed speelt. Dat laatste is overigens vastgesteld toen op de Tweede Euroconventie in Kerkrade een zeldzame kopie van deze film uit de collectie van Peter Kok werd ge-

Hl 46

draaid in aanwezigheid van David Wyatt, die als researcher met Stone heeft samengewerkt. Laurel or Hardy is in particulier beheer uitgegeven als een forse hardcover van meer dan vijfhonderd pagina's.

Voor verdere ilJformatie zie de adver tentie in dit nummer. B.R.

de Acht' Hij kreeg daarop zoveel reacties van kijkers die zich afvroegen waar ze dat meer gehoord hadden, dat hij in Hollywood een speurtocht begon naar de muziek van Shield en Hatley Het resultaat daarvan is the horen op de twee Music Box-CD's die in Engeland zijn verschenen (zie ook de discografie in dit nummer). Het boek is op het ogenblik nog niet in de handel, maar er is een beperkt aantal exemplaren voorgedrukt. Wanneer het officieel uitkomt. is nog niet bekend. The Music Theatre Guild, Order No. AM90082. ISBN 0 - 7119-3157- 7. PrijsE12,95

tijd van de schollen letten. anders krimpt de schol als bij Stan!' Het boek (in het Duits) zal in totaal tachtig recepten tellen. Harry Hoppe zal zijn schepping op de eerstkomende 'Leuke Dag' in The Movies in Amsterdam presenteren. Trescher Verlag Berlin. Formaat 20,5 x 20,5 cm (gebonden) . ISBN 3-928409-55- 7. Prijs 39,80 DM.

CD-Rom

Binnenkod:

Das Ultimative Laurel & Hardy Kochbuch

The Laurel & Hardy Music Dook In Engeland verschijnt dit speciaal voor muzikanten bestemde boek van de hand van Ronnie Hazlehurst. Het bevat de woorden en de muziek van twaalf liedjes die we van Laurel en Hardy kennen, van 'The trail of the loneseome pine' tot 'Honolulu Baby', gearrangeerd voor piano en gitaar. Verder zijn er piano-solo-arrangementen van 'Dance of the Cuckoos' ('KuKu)' en van elf andere muziekjes die als achtergrond in de L&H-films zijn gebruikt. Het voorwoord is van (de inmiddels overleden) Roy castIe. Ronnie Hazlehurst was muziekdirecteur van de BBC in de tijd dat The Generation Game (nu weer herleefd) een van de meest bekeken programma's was. Hij gebruikte een L&Hdeuntje als tune voor dit programma, dat de Britse versie was van 'Eén van

De boog kan niet altijd gespannen zijn moet Harry Hoppe hebben gedacht en hij maakte een kookboek met een L&H-thema. Het verschijnt dezer dagen. Blotto verwierf als voorpublicatie het recept voor de 'Agnus lan McLaurel'-schol, ontleend aan Bonnie Scot land (we dachten dat het hier een kabeljauw betrof, maar alla): '2 keukenklare schollen, 2 el citroensap, 20 gr meel, 30 gr braadboter, 2 el kappertjes, 2 hardgekookte eieren, lonbehandelde citroen, 1 bosje peterselie, 40 gr boter, zout. Schollen wassen, droog deppen, zouten en met citroensap bedruppelen, in meel wentelen. Braadboter in een pan verhitten en de schollen bij gemiddelde hitte aan beide kanten elk 3 minuten lang knapperig bruin bakken. Schollen uit de pan nemen en op een voorverwarmde schotel warm houden. Met gehakte kappertjes en ei bestrooien, met peterselie en citroenschilletjes garneren. Licht gebruinde boter erover heen gieten. Direct ser.'eren. Goed op de bak-

Blotto 44

Hal Roach Studio Tour De lang beloofde Laurel en Hardy CDROM van TaurusFilm (voor PC en Mac, Duitstalig) is eindelijk van de persen gerold en nu verkrijgbaar voor rond honderd gulden, tenminste in

Duitsland. De titel is Hal Roach Studio Tour Het is een merkwaardig produkt, met sterke en zwakke kanten. Het leukst is de zwerftocht over het studioterrein aan de hand van een blauwdruk en veel foto's van de studio, die vrijwel zonder uitzonderingbij ons weten-niet eerder zijn gepubliceerd. Via muiskliks kom je in het kantoor van Hal Roach, de straten van het deconerrein achter de studiohallen en in een bioscoop waar de complete We Faw Down te zien is, nagesynchroniseerd met muziek van het ederlandse orkest The Beau Hunks! De filmkluis is het startpunt voor een twintigtal korte filmfragmenten op tamelijk klein formaat. In een register kunnen alle films van het duo worden aangeklikt. De meeste zijn gerepresenteerd met (magnifieke) foto's, en allemaal met credits en een intelligente bespreking van de hand van Christan Blees. Hier en daar is er wat gefoezeld, zoals in het 'Autorenbüro' (de hele schijf is in het Duits gesteld), waar we Stan Laurel zogenaamd achter zijn schrijfmachine in een studiokantoortje zien zitten. In werkelijkheid is het een foto die hem op latere leeftijd toont in zijn appartement in Santa Monica. Een klik op zijn jaren-zestig-telefoon en Oliver Hardy verschijnt aan de lijn, in een fragment uit 7'wice 7lvo. Het

Eell Uil de decorstralell ('Knlissemtrde') op bel achlerterreln Uil Bal Ruch SllIdios. De twee stadioballell zijll zichtllau op de achlngtolld. Uit: CD·ROM ' Bal Rucb Studio Tou

BOLHOEDJES J \/~mn,.'(~ kunn.," hij ;nL.\.cIllOol ""''--

I);"U" ';n~ t Cln hun nIH",n"",e,,' ' C'11

H../1"~,li, ·",,fi,·,"'''' .1,,1 flntli ••,,1 """I,· .. fi,·"I""1 1.1" (I"d,·n'fi,·,·..II,·n i., I"'IIII';"/'J trI. -. Gezocht: Het boek 'De wereld van Stan Laurel & Oliver Hardy' door Thomas Leeflang, ISB 90269-51140. Loek Hendrickx, Leeuwsdtraat 50, 1338 BM Almere. 036-5328901

•

L&H voor beginners en gevorderden f 12,50; Blotto 10 F 15,-; Dikke en Dunne, Wehkamp-uitgave fI5,-; kSCRAM", Te Koop:

kleur-uitgave van Fleuril f35,(alles incl. porto).L. Respen 04020-4 1613

•

Te koop gevraagd: Blotto nrs 11 en 12. L. Respen 04020-41613

•

'Laurel and Hardy: The Bn'tish Tours' door angeboden: Boek

A.J. Marriot (hardcover). ieuw. Prijs f60,-. L&H-Fonds, Postbus 870, 1200 AW Hilversum.

• onderstreept het speelse karakter van de schijf, en dat is precies wat het is: een speeltje, leuk om cadeau te geven aan een beginnende fan of een verzamelaar. De gevorderde L&H-kenner zal vooral verrast zijn als hij in het kantoor van Hal Roach volledige inzage k.rijgt in contracten met Laurel en met M-G-M, en in het 'music cue sheet' van We Faw Down. Te vergelijken dus met de cues van Piet Schreuders voor zijn nasynchronisatie van deze film met de muziek van de Beau Hunks! De zwakte van deze CD is de slordige manier waarop ze is samengesteld. We krijgen een complete filmografie van Charley Chase gepresenteerd, maar vinden in het namenregister

11(',./.~I/lL'il1l(',. 1996 Herfst/Winter 2012/2013

47"I

geen vermelding van The linie Rascals alias 'Die Kleinen Strolche' In de kluis ligt weliswaar een verdwaalde filmclip uit Hook and Ladder, maar de film is verder niet gedocumenteerd. Het kan nog gekker: Een lange filmclip van Once Upon a Honeymoon, een film van Leo Mccarey met Gary Grant, is via de interface niet te bereiken en kan alleen worden gevonden met een' file search' op het achtervoegse
<MOV>! Our Wffe wordt consequent 'Our Wives' genoemd en is vertegenwoordigd met een filmclip uit Night Owls. Ernstiger nog is het negeren van belangrijke figuren van het t\\'eede plan, zoals james Finlayson (al verschijnt hij wel per ongeluk in het laatstgenoemde fragment), Billy Gilbert, Charlie Hall, Mae Busch en Anita Garvin. En wel Charley Chase, maar geen Thelma Todd? Die zagen we toch liever dan George Kotsonaros (One-Round Kelly uit We Faw Down). Deze omissies maken de inhoudsopgave op de achterzijde van de hoes: ('Filmographiën aller wichtigen Mitarbei ter') tot een t\vijfelachtig selling point. En wat moeten we beginnen met Martin Luther King en Wyatt Earp? Het lijkt of de samenstellers af en toe zijn verdwaald in het bos van vijfhonderd schermpagina's. md

B.R. danh acm ('h,.i., Sc'i!uin

\ '"It:l'nc/jc",,.,

The Laurel & Hardy Stock Company Ter gelegenheid van de Derde Europese Conventie van de Sons of the Desert in Kerkrade verschijnt volgend jaar het langverwachte book van Leo Brooks, rhe Laurel & Hardy Stock Company, als een speciale uitgave van Blotto, in de Engelse taal. Brooks heeft jaren gewerkt aan bio- en filmografieën van geliefde bijrolspelers als james Finlayson, Billy Gilbert, Charlie Hall, Edgar Kennedy, Anita Garvin, Mae Busch en anderen. Dit speciale dubbelnummer van Blotto zal worden verlucht met vele bekende een onbekende foto's. Te verwachten omstreeks mei

1997 48

Vrij veilig met Stan & Ollie Laurel en Hardy worden intensief gebruikt voor publiciteitscampagnes. Auto's, wasmiddelen, kopieermachines, verzekeringen, vermageringskuren-we hebben het allemaal voorbij zien trekken op televisie en in de kranten. Een originele toepassing was dit jaar te zien in een 'Vrij Veilig' -spot, gemaakt in opdracht van het Miniserie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Hiernaast zeven frames uit deze voorlichtingsfilm. Voor een goed begrip: in het bovenste beeldje is rechts nog net een stu kje van het televisietoestel te zien waarop Perfect Day wordt vertoond, al is er in de onderhavige huiskamer weinig belangstelling voor. Wat hier niet tot uiting komt, is het contrast tussen de koele, blauwachtige kleuren van het televisie-oog en het warme rood en magenta van de overige beelden. Maar er is nog een ander contrast. Als 'de jongens' in verband worden gebracht met seks gaan al gauw de wenkbrauwen omhoog van de velen die in de films niets anders willen zien dan 'good, clean fun' Maar wie verder kijkt, ontdekt dat er in heel wat films juist een komische werking uitgaat van de aseksuele geaardheid van Stan en Ollie. Die zijn immers nog niet eens toe aan het stadium van de bloemetjes en de bijtjes. Van dit contrast tussen de naïeve denkwereld van Laurel en Hardyen de 'harde werkelijkheid' is in deze spot een dankbaar gebruik gemaakt. De makers hebben precies de goede beelden gevonden. De brit Kenneth Hope regisseerde het filmpje voor de Director's Film Company of Amsterdam. J\ [('/

H.T. cl"nh """ -n,ij, Oei"·,·,,,,,

0

Oliver Hardy bij de paardenrennen

l3!ul/u Blotto 44#23

Herfst/Winter 2012/2013

49

ALLES MOET WEG (maar veel is al weg)

LAUREL or HARDY The solofilms qfStan Laurel and Oliver "Babe" Hardy A newbookby Nummer I Voorjaar 1984 Uirvcrkocht

Rob Stone

Nummer 7 Herf t 198ó Uit\.'crkocht

David Wyatt, Research Assodate

with aJoreword by

Randy Skretvedt ummer8 Voorjaar 1987 Uif1,'crkocht

Nummer 5-8 Bundel (herduk) Voorradig J 5.-

Nummer 10 Winter 1987/88 Uit\.'erkoclu

576 pages over 300 photographs Hardcover with dustj'acket

$29.9511 53,As a comedy team, Stan Laurel and Oli\'er Hardy made 106 films. Individually a solo performers,

Nummer 12 Herfst 1989 Uirvcrkocht

Nummer 13 1ei 1989 Uirvcrkocht

Nummer 14 Winter 1990/9 I Voorradig J 3,-

Nummer 15 Voorjaar 1991 Voorradig J 3,-

they made over three times as many Stan-working both as a star comedian and a director-made around 90 films, and Babe-playing both lead and supporting roles-made over 250 films. Nummer 16 Winter 1991/92 Uifl'crkodu

Many excellent books have been wrinen on the classic comedy team of Laurel & Hardy LAUREL or HARDY is the first book to look at the Boys' films before they were a team. Each and every solo film that either comedian made is addressed with complete credits, storylines, comments and contemporary reviews. Rare photographs iIIustrate most of the film entries which include dozens of titles not heretofore credited to either comedian. This study of the solo films of Stan and Babe helps fill in a long-neglected aspect of the history of Laurel & Hardy Stan was a competent vaudeville performer, who struggled to become a star film comedian and made it-only

(0

give it up and go into film writing and directing. Babe, who worked

steadily as a well-regarded supporting player, was a top-notch comedian-but not a star.

Nummer 18 Herfst 1992 Voorradig J 3,-

Nummer 19/20 Spring/summcr 1993 Engelstalig dubbell1ummcr! Voorradig J 8 .-

Nummer21 Maart 1995 Beperkt voorradig J 12,50

Nummer 22 Voorjaarl99ó Enkele nummers J 14 ,50

LAUREL or HARDY celebrates the forgonen films of two very talented comedians, and also provides some new insights into the events th at led up to the formation of the greatest comedy team of all time.

To order, write to: BESTELLEN kan alleen door storting van het verschuldigde bedrag op bankrekeningnummer 54.82.16.371 t.n.v. Laurel en Hardy Fonds (het gironummer van de bank ABN- AMRO is 2391), onder vermelding van de gewenste nummers van Blotto. De in veel gevallen sterk verlaagde prijzen zijn inclusief porto.

',',50

/3/01/ () # 2 :J Blotto 44

SPLIT REEL P.O. Box 672 • Temecula, CA 92593-0672, U.s.A. • E-mail: [email protected] or: Postbus 870 · 1200 AW Hilversum . ederland • E-mail: lahafo@pLnet Herfst/Winter 2012/2013

51

NS GROOT VROOLIJK ERSTPROGRAMMA

52

Blotto 44