FEBEM. dossier 14 FEBEM JAARBERICHT JAAR BOUWEN AAN DE MILIEUSECTOR ZEVEN SLEUTELFIGUREN GETUIGEN

FEBEM dossier 14 BEDRIJVIG IN MILIEUZORG

FEBEM JAARBERICHT 2010-2011 20 JAAR BOUWEN AAN DE MILIEUSECTOR ZEVEN SLEUTELFIGUREN GETUIGEN

1

Wij produceren slijtdelen  Een competente contactpersoon bij u in de buurt  Meten en advies bij u ter plaatse  Alleen bij CRACO: Premium-slijtvast staal CRACOX 400 tot CRACOX 650  Altijd leveringsmogelijkheden dankzij enorme voorraad ®

®

CRACO Belgïe Stefan van Marcke GSM 0498-515363 [email protected]

Inhoudstafel 4

Voorwoord

7

FEBEM in enkele woorden

10

Een federatie met meerdere functies

15

20 jaar FEBEM - Zeven sleutelfiguren uit de sector getuigen



17

De scope van FEBEM breidt steeds uit



Marc Van Oye

19

Overleven in de Belgische milieusector



Marc Devogele





Het FEBEM Jaarbericht 2010-2011 is een realisatie van de Federatie van Bedrijven voor Milieubeheer. Redactie: Forte (www.forte.eu), Werner Annaert, Anita Cosaert, Cédric Slegers, Baudouin Ska en Mireille Verboven. Lay-out: 2Mpact (www.2mpact.be).







V.U. Werner Annaert. Dit jaarbericht wordt gedrukt op 100 % gerecycleerd en chloorvrij papier. Ce dossier est également disponible en français.

20

Publiek-private samenwerking hertekent



Belgische milieusector



Ronny Ansoms

23

Van gemeentelijke stortplaats naar



georganiseerde inzameling



Philippe Decaluwé

24

Van storten tot recycleren



Jean Putmans

27

Beheer van gevaarlijk vast en vloeibaar afval



heeft een lange weg afgelegd



Héliane De Vlieghere-Haus

29

Sectorversnippering: welke toekomst voor



grondreiniging, bouw- en sloopafval?



Herman Backaert

32

Ledenlijst

34

Het vierde Afval- en Materialencongres

Wilt u meer informatie over onze federatie? FEBEM - Federatie van Bedrijven voor Milieubeheer Buro & Design Center Esplanade 1b.87 BE-1020 Brussel Tel. 02/757.91.70 Fax 02 240 27 29 [email protected] www.febem-fege.be

3

2010-2011 was historisch voor FEBEM En nu is het tijd om vooruit te kijken

Afgelopen jaar is de interesse en de erkenning voor de federatie aanzienlijk gestegen. Zo plukken we de vruchten van het werk van de afgelopen jaren.

Groeiende erkenning voor FEBEM

Krachten bundelen met COBEREC

Het afgelopen jaar hebben we gemerkt dat onze federatie meer en meer erkenning krijgt in Vlaanderen, Brussel en Wallonië, zowel bij de overheid als binnen de industrie. Ook binnen onze Europese federatie FEAD zien we de waardering voor ons werk toenemen. Onze vragen en standpunten vinden er steeds meer ingang. Soms wachten onze partners op ons specifieke standpunt vooraleer ze verdergaan in een dossier. Een belangrijke evolutie, zeker voor het verdedigen van de belangen van onze sector.

De erkenning die FEBEM binnen en buiten de Belgische milieusector geniet, is ongetwijfeld het resultaat van onze goede werking van de voorbije jaren. De komende jaren willen we onze werking nog versterken. En daar hebben we het afgelopen jaar werk van gemaakt. Onder meer door een nauwere samenwerking op te zetten met COBEREC. Na de integratie van kleinere federaties, zoals Belshore en VSO, is dit een nieuwe en cruciale stap om de krachten binnen de sector te bundelen. We zullen intensief met COBEREC samenwerken in gemeenschappelijke dossiers, zoals papier, kunststoffen en afgedankte elektrische en elektronische apparaten. Voor de papierproblematiek hebben we samen een vzw opgericht, COBEREC FEBEM PAPER. Voor het overige behouden onze federaties hun autonomie. Zo blijft COBEREC zich richten op de metaal- en textielrecuperatie, twee activiteiten die weinig gemeen hebben met onze leden.

Steeds meer interesse vanuit de sector Daarnaast zagen we ons ledenaantal vorig jaar opnieuw toenemen. De interesse voor onze federatie blijft dus aanwakkeren. Ook bij bestaande leden neemt de interesse in ons werk toe. Zowel grote als kleine bedrijven richten zich meer en meer tot ons. Zo vragen ze ons om meer domeinen op te volgen, zoals het product­beleid, het energiebeleid, de sociale politiek en het globaal economisch beleid. Het FEBEM-secretariaat heeft daardoor de handen meer dan vol, maar het personeel ziet het als een uitdaging om daar mee oplossingen voor te vinden.

4

Uitbreiding dienstenaanbod met opleidingen

Blik op de toekomst

Een tweede mijlpaal was de uitbreiding van ons dienstenaanbod. FEBEM biedt leden tal van services, zoals het dagelijkse krantenbericht, gespecialiseerde vertalingen, infoavonden en congressen. Daar hebben we vorig jaar ook een uitgebreid opleidingsaanbod aan toegevoegd. Vooral de basisopleiding voor personen die in de sector beginnen werken of die graag alles eens op een rijtje gezet willen zien, kan op veel waar­ dering rekenen van de deelnemers.

Na de mooie realisaties van het afgelopen werkjaar is het nu tijd om te bestendigen, om verder te bouwen op de basis die er vandaag ligt. We moeten ons nog beter integreren in het indu­strieel weefsel, het imago van de sector uitbouwen en de dienstverlening naar onze leden blijven uitbreiden. Groot of klein, integraal of gespecialiseerd, onze federatie moet elke dag bewijzen dat ze er is voor en door haar leden. Ik hoop daarvoor ook het komende jaar op uw steun te mogen rekenen. ​•

Een nieuwe locatie die aansluit op onze dynamiek Daarnaast hebben we in 2010 een nieuw onderkomen gevonden dat perfect aansluit bij de frisse dynamiek van onze federatie. Samen met het secretariaat van COBEREC hebben we onze intrek genomen in het Buro & Design Center aan de Brusselse Heizel. De nieuwe locatie beantwoordt volledig aan onze behoeften: eenvoudig bereikbaar en aangenaam om te vergaderen.

David Vanheede Voorzitter van de Raad van Bestuur van FEBEM

5

SG Revolution: Maak komaf met lekke banden! Bespaar geld en verhoog uw productiviteit met onze innovatieve reeks SG Revolution banden. Deze duurzame band, ontworpen voor de meest veeleisende omgevingen, is bestand tegen sneden en scheuren veroorzaakt door losse en scherpe voorwerpen op de werkplek. Zo wordt verloren tijd ten gevolge van dure bandherstellingen tot een minimum beperkt.

SG Revolution banden SG Revolution banden – erkende specialisten in de afval- en recyclingsector, doen onze klanten tijd en geld besparen doordat er geen lekke banden meer hersteld moeten worden. Bovendien gaan ze langer mee, kunnen ze gemakkelijk worden gemonteerd en bieden ze hetzelfde rijcomfort als gevulde luchtbanden, waardoor uw bestuurders en uw machines langer productief blijven. Bel ons vandaag nog en ontdek hoe wij uw afval- en recyclingactiviteiten productiever kunnen maken.

WEB: WWW.BELTYRE.BE EMAIL: [email protected] TEL.: +32-(0)89-65 64 11

Met milieubeleid ga je best om met kennis van zaken.

Advertentie 148x100 CMYK.indd 2

7/06/10 19:46

B O VA environmental consulting

Ruime ervaring en expertise in: Stortplaatsbeheer

(erkend deskundige, inrichtings- en afwerkingsplannen, ...)

Studies TOP, grondreiniging en baggerwerken

(inrichting, ...)

Afvalstoffenstudies en -beheer (optimalisatie beheer, gebruikscertificaten, ...) Haalbaarheidstudies

(milieutechn., fin.-econ., maatsch. aanvaardbaarheid, ...)

Milieueffectenrapporten

(MER, ontheffingsnota’s, ...)

Milieueffectenstudies

M-tech is gespecialiseerd in: Milieuvergunningen

Milieucoördinator

(extern, bijstand, ...)

Milieuvergunning

(opmaak, begeleiding, ...)

Milieuauditing

(due diligence, compliance, ...)

Bodemstudies

(erkend Bodemsaneringsdeskundige type II)

Bodemonderzoeken

Externe milieucoördinatie

(oriënterende en beschrijvende bodemonderzoeken)

Milieuaudits en ISO

Bodemsaneringsprojecten

Veiligheidsrapportage en -studies

Grondverzetstudies

Hasselt

Maastrichtersteenweg 210, 3500 Hasselt T. 011/22 32 40 • F. 011/23 46 70

Gent

Industrieweg 118/4, 9032 Gent T. 09/216 80 00 • F. 09/375 36 17

Milieueffectenrapportage en -studies

Second opinions

Open ruimte en planologie

Brussel

Clovislaan 82, 1000 Brussel T. 02/734 02 65 • F. 02/734 61 80

Authority engineering

Energiestudies

Namur

Av. Comte de Smet de Nayer 2/28, 5000 Namur T. 081/22 60 82 • F. 081/22 99 22



(impactbepaling, remediërende maatregelen, ...)

ADR-regelgeving

(bodemonderzoeken, milieumanagement, ...)

Expertise en bemiddeling

Afval- en bodemwetgeving

(ook begeleiding van saneringswerken) (technisch verslag, studie ontvangend terrein, ...)

(haalbaarheid, onderbouwing, overleg overheden, ...) (conflictbemiddeling, ...)

Geert Bogaert, GSM 0495 274 185 - [email protected] Wellingstraat 102 - B-9070 Destelbergen Tel. 09/328.11.40 - Fax 09/328.11.50

[email protected]

Wetenschapspark 1 (Greenbridge, Plassendale I) - B-8400 Oostende Tel. 059 33 92 51 - Fax 059 33 92 59

www.m-tech.be advertentie-bova.indd 1

17-2-2011 13:22:46

FEBEM in enkele woorden De Federatie van Bedrijven voor Milieubeheer (FEBEM) groepeert Belgische privaat­rechte­ lijke ondernemingen die actief zijn in afvalbeheer, grondreiniging en de productie van duurzame energie uit biomassa(afval). Zij verdedigt de belangen van haar leden, informeert hen en helpt hen om de uitdagingen van de sector aan te gaan. FEBEM telt vijf vaste medewerkers die bruggen slaan tussen de sector en de buitenwereld.

Van afvalbeheer tot bodemsanering

De uitdagingen van de sector aangaan

Eind 2010 telde FEBEM ongeveer 220 leden. Onder hen zowel grote als kleine bedrijven die actief zijn in de Belgische milieusector. Ze zijn onder te verdelen in twee groepen: grondrei­ nigingscentra en privaatrechtelijke bedrijven die afvalstoffen inzamelen, sorteren en verwerken via recycling, terugwinning van energie of ver­wijdering.

FEBEM ijvert voor een duurzame, hoogkwalitatieve, veilige en sterke milieusector. •

Wij zien er systematisch op toe dat de activiteiten van onze leden passen in een duurzaam kader.

•

Wij willen een kwaliteitslabel zijn voor de dienst­verleningen binnen de sector. Elk lid van FEBEM onderschrijft zo het Ethisch en Deontologisch Charter. Dit Charter is integraal te raadplegen op www.febem-fege.be.

•

Wij willen de 10 000 medewerkers bij onze leden de veiligste werkomstandigheden bieden.

•

Wij stimuleren de verdere ontwikkeling en versteviging van onze markt, en zien daarbij toe op gelijke concurrentievoorwaarden voor iedereen.

Informeren en belangen verdedigen Ons hoofddoel is om de belangen van onze leden te verdedigen naar de buitenwereld, vooral naar de overheid, de media en de organisaties voor het beheer van de terugnameplichten. We stimu­ leren bovendien de contacten tussen onze leden. Dat gebeurt voornamelijk via geplande werkgroepen en ad hoc ‘task forces’. We besteden ook veel aandacht aan het informeren van onze leden, via newsletters, evenementen of specifieke infoavonden.

7

Een goed geoliede organisatie De werkgroepen vormen de motor van FEBEM. Binnen deze werkgroepen ontwikkelen onze leden gemeenschappelijke standpunten over specifieke sectorale thema’s zoals gevaarlijk of niet-gevaarlijk afval, bouw- en sloopafval, en de kwesties rond kwaliteit, leefmilieu, gezondheid en veiligheid. De RAAD VAN BESTUUR analyseert en valideert de standpunten van de werkgroepen. De dertien bestuurders weerspiegelen de diversiteit van de FEBEM-leden. De vergaderingen van de RAAD VAN BESTUUR worden voor-

De vijf vaste medewerkers van FEBEM informeren de leden en stimuleren de onderlinge contacten tussen de leden. (vlnr: Werner Annaert, Anita Cosaert, Baudouin Ska, Cédric Slegers, Mireille Verboven)

bereid door het Coördinatiecomité. Het secreta­ riaat van FEBEM kan rekenen op de steun van vijf vaste medewerkers. Zij slaan bruggen tussen de federatie, de sector en de buitenwereld.  ​•

Met de steun van COBEREC

Algemene vergadering

Coördinatiecomité

Raad van bestuur

Leslie Dubois helpt bij de vertaling van heel wat vakteksten.

Werkgroepen • Treatment

• Sociaal

• Bouw- en sloopafval

• Gevaarlijk afval

• Communicatie

• Glas

• Niet gevaarlijk afval

• Wallonië

• Banden

• QESH

• Belshore

• Oud papier en karton

• CGR’s

• Kunststoffen

(samen met OVB)

Het FEBEM-secretariaat kan rekenen op de steun van enkele COBERECmedewerkers.

(samen met COBEREC)

(samen met COBEREC)

Task forces • Heffingen

• Hout

• Olie

• Biomassa

• Vetten

• ...

Stéphanie Thomaes volgt de sociale onderhandelingen op voor het Paritair Comité 142 en het daaraan verbonden Sociaal Fonds. Marty Leroy beheert de administratie van het Sociaal Fonds verbonden aan het Paritair Comité 142. Jan Vermoesen volgt samen met de FEBEM-medewerkers de dossiers op inzake AEEA en oud papier. Monique Ghijs ondersteunt de FEBEM-administratie waar en wanneer nodig.

8

Plastic Omnium uw ideale partner in dienstverlening!

Verder kijken dan de inzamelmiddelen:

de kracht van Plastic Omnium Plastic Omnium: dienstverlener met meerwaarde

?X

Papier van verantwoorde herkomst

FSC C092577 ©

Plastic Omnium N.V., Ring Oost 14, B-9400 Ninove Tel. 054 31 31 31 Fax 054 31 31 30 E-mail: [email protected] Internet: www.plasticomnium.be

Meer informatie

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de Afdeling Verkoop. Plastic Omnium produceert en levert een Tel. 054 31 31 31 - Fax 054 31 31 30 zeer uitgebreid gamma van kunststof E-mail: [email protected] recipiënten en inzamelmiddelen. Maar Plastic Omnium is veel meer dan een producent en leverancier. Zo bieden wij een veelzijdige dienstverlening rond containers, afvalbakken, DifTar en ondergrondse containers. Voor verschillende gemeenten en openbare besturen in de Benelux verzorgen wij deze service al jaren op basis van langlopende contracten. Al sinds 2002 is Plastic Omnium ISO 9001 gecertificeerd voor: de opmaak van offertes en planningen, de implementatie, de interventies en nazorg met betrekking tot containermanagementsystemen, alsmede voor onze Ecosourcing-diensten, waaronder Service Premier en DifTar.

Een federatie met meerdere functies FEBEM vervult een centrale rol in de milieusector. We nemen daarbij meerdere functies op. Eén van onze opdrachten bestaat erin om gemeenschappelijke standpunten te vormen waar al onze leden zich in kunnen vinden. Dit impliceert een nauwe samenwerking met andere federaties. Bovendien vertegenwoordigen we onze leden zowel in binnen- als buitenland en houden we hen zo goed mogelijk op de hoogte van de belangrijkste sectorevoluties. Verder maken wij hen het leven gemakkelijker via onze partnerships met gespecialiseerde dienstverleners.

De sector verdedigen en vertegenwoordigen

In onze contacten met deze instanties werken we aan een doeltreffende samenwerking tussen onze leden en de openbare actoren in de sector. We werken ook voorstellen uit voor hervormingen en moedigen de autoriteiten bijvoorbeeld aan om bedrijven te steunen die investeren om energie te produceren op basis van biomassa.

FEBEM zit regelmatig rond de tafel met gewes­telijke, nationale en Europese overheids­ instanties. Bovendien onderhouden we goede contacten met de diverse beheerorganisaties die werden opgericht om afvalproducenten op hun plichten te wijzen. Gesprekspartner van de Belgische overheids­ instanties

FEBEM is ook aangesloten bij verschillende interprofessionele bedrijfsorganisaties. Wij werken samen met en nemen actief deel aan de debatten in het VBO (Verbond van Belgische Ondernemingen), VOKA (Vlaams netwerk van ondernemingen) en UWE (Union Wallonne des Entreprises). We werken bovendien samen met de interprofessionele organisaties die de middenstand vertegenwoordigen: UNIZO in Vlaanderen en UCM in Wallonië.

We zijn een bevoorrechte gesprekspartner van de regionale en federale overheids­instanties in België. We spreken regelmatig met OVAM (Openbare Vlaamse Afvalmaatschappij), Leefmilieu Brussel, OWD (Office Wallon des Déchets) en de kabinetten van de gewestelijke ministers van Leefmilieu. We hebben ook goede contacten met de interprofessionele organisaties van de intercommunales: INTERAFVAL in Vlaanderen en COPIDEC in Wallonië.

10

Standpunten harmoniseren Besprekingen tussen leden organiseren

FEBEM werkt nauw samen met de Europese federatie FEAD.

Om de belangen van onze leden zo goed mogelijk te verdedigen naar de buitenwereld (overheid, pers, beheerorganisaties...), is het van essentieel belang om binnen de sector gemeenschappe­ lijke standpunten uit te werken. Dat impliceert een nauwe samenwerking met en tussen onze leden. Daarvoor voorzien we werkgroepen. Die komen vier tot vijf keer per jaar samen en geven onze leden de kans om standpunten uit te wisselen over specifieke thema’s. Er bestaan drie soorten werkgroepen:

(vlnr: Carlo Noto La Diega, oud-FEAD-voorzitter, Nadine De Greef, Secretaris-Generaal FEAD, Peter Kurth, nieuwe FEAD-voorzitter)

Vertegenwoordiging op Europees niveau FEBEM verdedigt de belangen van haar leden in Europa. Deze vertegenwoordiging wordt steeds belangrijker, aangezien er steeds meer richtlijnen worden opgesteld op Europees niveau. Sinds 2010 is FEBEM voorzitter van meerdere groepen binnen FEAD, de overkoepelende federatie van Europese milieubedrijven. We vertegenwoordigen FEAD ook tijdens vergaderingen met de Europese Commissie. In dat kader werken we voorstellen uit voor de Europese Commissie en het Europees Parlement. Binnen FEAD behandelen we tal van thema’s, waaronder de samenwerking/concurrentie tussen openbare en private spelers, end-of-waste of beheer van gevaarlijk afval. Nauwe contacten met beheerorganisaties Onze leden hebben vaak contact met diverse beheerorganisaties over de aanvaardings- en terugnameplichten. Het gaat onder andere over Fost Plus, Recupel, Recytyre en VAL-I-PAC. Vanuit de federatie houden we regelmatig overleg met deze organisaties, zodat ze de behoeften en suggesties van onze leden in rekening kunnen brengen. Samen met deze instanties

•

De horizontale werkgroepen richten zich tot activiteiten die voor al onze leden van belang zijn. De focus ligt niet op een bepaalde afvalstroom, maar op communicatie, kwaliteit, veiligheid of sociale zaken.

•

De overkoepelende werkgroepen behandelen onderwerpen die betrekking hebben op de verschillende afvalstromen of hun verwerkingsmethodes: gevaarlijk en niet-gevaarlijk afval en treatment.

•

De gespecialiseerde werkgroepen concentreren zich op onderwerpen die gekoppeld zijn aan een bepaalde afvalstroom. Enkele voorbeelden zijn bouw- en sloopafval, glas, banden, kunststof- en havenafval en papier en karton.

organiseren we infoavonden voor onze leden.

De werkgroepen vormen het moment bij uitstek voor de leden om ideeën uit te wisselen.

11

Onze krachten verenigen, ook tussen de federaties onderling

Ook in Wallonië werkt FEBEM samen met meerdere federaties.

Een unaniem standpunt verdedigen, vraagt om een nauwe samenwerking met andere federaties. FEBEM onderhoudt goede contacten met Belgische sector- en werkgeversfederaties en met onze Europese overkoepelende federatie. Bovendien zetten we al jaren samenwerkings­ verbanden op met zusterfederaties.

•

In het kader van ons partnership met FERAB (de federatie van Waalse verwerkers van organisch en biologisch afval) ijveren we voor de invoering van een duidelijke Waalse wetgeving over valorisatie van afval in de landbouw.

•

We werken nauw samen met ASENAS (de federatie van Waalse bodemsaneerders), bijvoorbeeld over de uitgraving van gronden in Wallonië.

•

We ontwikkelen gezamenlijke initiatieven met FEREDECO (de federatie van Waalse recycleerders van bouwafval).

•

De energiekwestie wordt steeds belangrijker, vandaar een versterkte samenwerking met EDORA (de federatie van producenten van hernieuwbare energie).

FEBEM werkt structureel samen met diverse Vlaamse federaties. •

Met OVB (de Ondernemersvereniging van Bodemsaneerders) verdedigen we de belangen van bodemsaneerders in Vlaanderen; onze focus ligt vooral op de grond­reinigers en de tijdelijke opslag­ plaatsen.

•

We bundelen de krachten met het bio energieplatform van ODE (Vlaams overlegplatform rond Duurzame Energie) om samen de belangen te verdedigen van bedrijven die geïnvesteerd hebben in het produceren van energie uit biomassa(afval).

•

We overleggen regelmatig met collega federaties zoals FPRG (producenten van granulaten) en Essenscia (chemie-industrie) om elkaar te ondersteunen en de belangen van de gemeenschappelijke leden te verdedigen.

•

Met VITO is er afstemming en overleg rond heel wat studies en onderzoeken.

FEBEM neemt deel aan talrijke projecten met zusterfederaties.

12

Partnerships die onze leden het leven gemakkelijker maken

Evenementen rond actuele thema’s We organiseren regelmatig evenementen voor onze leden, vaak in samenwerking met partner­ organisaties. In 2010 waren er bijvoorbeeld meerdere infodagen en seminaries. We organi­ seerden samen met onze collega’s van COPIDEC het Waalse Afvalcongres. De aandacht ging toen vooral naar de beleids-, milieu- en sociale keuzes rond afvalbeheer. In 2011 brachten we 350 personen samen op het vierde Afval- en Materialencongres in Brugge (zie ook p. 34). Deze evenementen zijn niet alleen bedoeld om onze leden te informeren; ze zijn ook uitstekende gelegenheden om elkaar te ontmoeten.  ​•

FEBEM werkt nauw samen met diverse gespecia­ liseerde dienstverleners die beantwoorden aan de verwachtingen van de sector. Deze bedrijven bieden advies over milieuwetgeving, informatica­ ondersteuning, ophaaltechnieken of verwerkings­ installaties. Via deze partnerships detecteren we snel nieuwe tendensen en breiden we onze kennis van de sector verder uit. Deze informatie delen we dan met onze leden, zodat zij kunnen anticiperen op marktevoluties. Bij deze partnerships ligt de focus op kwaliteit. We selecteren onze partners oordeelkundig en evalueren ze regelmatig. Een overzicht van onze partners vindt u onderaan de voorpagina van dit jaarbericht.

Onze leden informeren en networking bevorderen We zien het als een belangrijke taak om onze leden te informeren over de evoluties in de sector. Dat doen we onder meer via publicaties en evenementen. Meerdere communicaties We communiceren regelmatig via onze elektronische nieuwsbrief FLASH, het tijdschrift FOCUS en onze website. Dankzij ons CRM-systeem (Customer Relationship Management) kunnen we onze leden snel in contact brengen met de geschikte gesprekspartners.

FEBEM informeert haar leden regelmatig via tal van publicaties.

13

It’s not a waste to sort !

P

sort it all in one pass

P

save space

P

limit costs

P

reduce energy

[email protected] | www.bestsorting.com

20 jaar FEBEM 20 jaar bouwen aan een sterke en gezonde milieusector

De geschiedenis van onze federatie gaat terug tot 1991. Als Beroepsvereniging Van Afvalverwijderaars (BVAV) behartigden we toen de belangen van de stortplaatsen in België. Sindsdien hebben we onze actieradius aanzienlijk verruimd. Vandaag zijn we de Federatie van Belgische Milieubedrijven (FEBEM) en vertegen­ woordigen we 220 grote en kleine grondreinigings­ centra en privaatrechtelijke bedrijven die afvalstoffen inzamelen, sorteren, recycleren, behandelen, nuttig toepassen of verwijderen. Niet alleen wij, maar de hele sector is de laatste jaren grondig veranderd. Er zijn nieuwe markten ontstaan, er zijn samenwerkingsverbanden gesmeed, de professionaliteit is gestegen, het imago is sterk verbeterd en de waardering is toegenomen. ​•

Een ophaalwagen uit de jaren ‘80.

Naar aanleiding van 20 jaar FEBEM hebben we enkele sleutelfiguren uit de geschiedenis van onze sector opgezocht. Samen met hen blikken we terug op de belangrijkste gebeurtenissen in de Belgische milieuwereld, en kijken we ook vooruit naar wat de toekomst nog voor ons in petto heeft.

15

De scope van FEBEM breidt steeds uit Van storten tot algemeen afvalbeheer

Uiteindelijk werd u verkozen als voorzitter van de federatie.

Als één persoon een belangrijke rol heeft gespeeld in de oprichting en ontwikkeling van FEBEM dan is het Marc Van Oye. Toen het bouwbe­

Een compromisoplossing. Geen van de grote bedrijven zag het zitten dat één van de concurrenten voorzitter zou worden. CEM kwam toen pas kijken en was dus voldoende neutraal. Oorspronkelijk voelde ik me niet geroepen om de voorzitterszetel te vullen. Onder het mom dat ik mijn handen even wou gaan wassen, verliet ik de vergadering en besprak ik de zaak met mijn chef. Die zette het licht op groen en zo werd ik plots voorzitter van het BVAV, de Beroepsvereniging Van Afvalverwijderaars. Mijn secretaresse deed wat secretariaatswerk voor de federatie en ik probeerde er ook wat tijd in te investeren, allemaal onbezoldigd.

drijf CFE via haar filiaal CEM begin jaren ’90 de Categorie-I-stortplaats OVMB wou opstarten in Gent, ging hij na of er geen federatie was van de afvalbedrijven. Toen bleek dat dit niet het geval was, bleef hij niet bij de pakken zitten. Hij kreeg uiteindelijk zeven bedrijven rond de tafel en luidde zo het begin van het FEBEM-verhaal in.

Wie waren de pioniers van FEBEM? Er waren zeven sleutelfiguren: Charles Rijckenberg van BIFFA, René Brocteur van PAGE, Eliane Pauwels van Tractebel, Adolphe Dillenbourg van Soneville, Alfons Avonts van Van Gansewinkel en tot slot Yves De Bruyne van Watco. We lieten statuten uitschrijven en de federatie kon van start. We moesten enkel nog een voorzitter kiezen…

Maar na enkele jaren liep het mis? Al van bij de start bleek dat niet iedereen op dezelfde golflengte zat. Sommigen geloofden sterk in de federatie, anderen zagen het meer als een noodzakelijk kwaad dat ze vooral onder hun controle wilden houden. Tractebel wilde in die periode net als in de energiesector een zeer sterke positie uitbouwen in de milieu-

Marc Van Oye ‘Président-Fondateur’ van FEBEM

“Al het werk dat we in de jaren ’90 en begin 21ste eeuw in de federatie hebben gestoken, rendeert vandaag nog steeds. Ik vind het dan ook fantastisch wat FEBEM de afgelopen vijf jaar heeft verwezenlijkt.” 17

1967 – 1970

Bouwbedrijf CEI, waarvan 2.5 jaar in Afrika

1971 – 1981

Sobemap, van management consultant tot Directeur

1981 – 2002

CFE, van marketingmanager in verschillende landen in het Midden-Oosten tot directeur; gedelegeerd bestuurder van OVMB; bestuurder bij VAL-I-PAC; bestuurder bij FEAD en FEBEM

sector. In Vlaanderen woedde er ook een hevige discussie over de Vlaamse Milieuholding en de VLAR, waar Electrabel in participeerde. Kortom, de milieusector voelde zich op een gegeven ogenblik bedreigd vanuit de toenmalige Generale Maatschappij met bedrijven zoals Tractebel, Watco en Electrabel. Toen ik mij als voorzitter van de BVAV in de nieuwsbrief INCIDENCES nogal negatief uitliet over de strategie van Tractebel, werd mijn voorzitterschap meteen in vraag gesteld.

is het ledenaantal gestaag beginnen stijgen, wat een heel goede zaak is voor de Belgische milieusector.

Als u terugblikt op die ontwikkelingen, wat valt u dan het meest op? Ik denk dat de sector veel te danken heeft aan politici zoals Guy Lutgen en Theo Kelchtermans. Zij ontwikkelden de wetgeving die onze sector professioneler heeft gemaakt. Wat ik persoonlijk wel jammer vond, was dat we met CFE in Wallonië geen Categorie-I-stortplaats zoals OVMB in Gent hebben kunnen uitbouwen. We waren er dicht bij, maar politiek lag het moeilijk. Toen ik in 2003 met pensioen ging en de voorzittersfakkel overdroeg aan Walter De Jonghe van het toenmalige BIFFA was de sector ingrijpend veranderd. Alles werd veel professioneler, en ook de federatie volgde deze evolutie. Al het werk dat we in de jaren ’90 en begin 21ste eeuw in de federatie hebben gestoken, rendeert vandaag nog steeds. Ik vind het dan ook fantastisch wat FEBEM de afgelopen vijf jaar heeft verwezenlijkt. Als ik vandaag de nieuwe kantoren zie, ben ik fier dat ik mee aan de wieg heb gestaan van deze federatie.

Hoe heeft de federatie die strubbelingen overleefd? De federatie heeft toen beslist om een externe voorzitter aan te stellen, VUB-professor Alfons Buekens. Maar op twee jaar tijd zag de wereld er ineens heel anders uit. Bepaalde personen waren van het toneel verdwenen en de politiek had enkele beslissingen genomen waardoor de afvalsector niet de weg van de energiesector zou opgaan. Toen kreeg ik de vraag om opnieuw voorzitter te worden. De federatie veranderde van naam en werd FEBEM, de Federatie van Belgische Milieubedrijven. Vanuit Watco werd vanaf dan heel positief meegewerkt aan de uitbouw van de federatie. Met Joëlle Pollentier kregen we ook een eerste volwaardige secretaris-generaal.

Uw pensioen betekende een abrupt afscheid van de sector. Waarom? Bij mijn pensioen heb ik nog verschillende aanbiedingen moeten afslaan. Maar ik wou echt een definitieve streep trekken onder mijn professionele loopbaan om me volledig te concentreren op mijn passie: golf. Ik heb jaren deel uitgemaakt van de Belgische seniorenploeg. En vorig jaar schopte ik het nog tot Belgisch kampioen bij de 55 plussers. Ik ben er enorm trots op dat ik dat als bijna 70-jarige heb klaargespeeld. Tot op vandaag heb ik geen enkel contact meer met vroegere collega’s of concurrenten. Ik heb er ook geen tijd voor: golfen, familie, reizen… dat neemt allemaal heel wat tijd in beslag. Enkel voor FEBEM maak ik graag nog een uitzondering. ​•

Wie waren toen de drijvende krachten? Figuren zoals Marc Devogele van Watco en huidig FEBEM-voorzitter David Vanheede investeerden toen heel wat tijd in de verdere ontwikkeling van de federatie. De federatie telde al 25 leden en het enthousiasme binnen de sector bleef toenemen. Enkel de kleinere bedrijven volgden niet. Het water tussen kleine en grote bedrijven bleek nog te diep. Daar kwam pas verandering in toen we Werner Annaert aanstelden als Algemeen Directeur van FEBEM. De sector zag hem als een neutrale persoon, iemand die niet gebonden was aan één van de spelers in de sector. Sindsdien

18

Overleven in de Belgische milieusector

Marc Devogele is een echte overlever. Hij maakte alle reorganisaties bij Watco en SITA mee, en ook bij FEBEM. Hij vervulde van bij het begin een belangrijke rol binnen FEBEM. Vandaag zit hij nog steeds mee aan tafel, zij het niet langer als bestuurder. FEBEM vroeg Marc om even terug te blikken op de evolutie van de afgelopen 20 jaar. Geen probleem, al wil hij niet te lang stilstaan bij het verleden. Hij wil vooral vooruitkijken. Want ook al wordt hij volgend jaar 65, hij zit nog boordevol ambitie en ideeën.

Marc Devogele Bevoorrechte getuige van de vele reorganisaties in de Belgische milieusector

“Samenwerking is cruciaal in onze sector. Ik ben dan ook zeer tevreden als ik zie waar FEBEM vandaag staat en welke samenwerkingsverbanden de federatie heeft opgezet.” 1974-1982

Sales Manager bij Beecham

1982-1989

Commercieel Directeur Synthelabo

1989-1991

Algemeen Directeur Hypromat

1991-heden Commercieel Directeur Watco Holding en daarna diverse functies bij SITA Holding

Wat was de aanleiding voor de oprichting van FEBEM in 1991? Er waren verschillende redenen. Er werd in die periode volop gewerkt aan de Vlaamse afvalplannen en de terugnameplicht voor verpakkingen. Als sector wilden we niet passief aan de zijlijn blijven staan; we wilden mee de pen vasthouden. Een persoon die ik daarbij graag wil vermelden is Dirk Devooght, die helaas overleden is. Hij had ervaring opgedaan bij het kabinet van minister Theo Kelchtermans en bracht vanuit Watco heel wat kennis binnen bij FEBEM. Hij heeft de toenmalige afvalplannen mee vorm gegeven en zette zo de private sector mee op de beleidskaart. Ik ben altijd een pleitbezorger geweest van samenwerkingsverbanden. Daarom vind ik het vaak nog jammer dat de band met Fost Plus vandaag niet even sterk is als tussen FEBEM en VAL-I-PAC.

De jaren ’90 waren nochtans geen ideaal klimaat voor samenwerking. De spanning tussen de private bedrijven onderling en tegenover de VLAR was vaak te snijden. Klopt, maar de overname van VLAR door Indaver loste dat probleem op. Vanuit SITA hebben we toen heel wat samenwerkingsverbanden gesloten, onder meer met Indaver en de intercommunales. Dat was niet evident. Het heeft me veel zweet gekost; de tranen en het bloed ben ik vergeten. Ik ben trouwens zeer tevreden als ik zie waar FEBEM vandaag staat en welke samenwerkingsverbanden de federatie heeft opgezet. Zowat iedereen in onze sector staat nu achter dit gemeenschappelijk project.

En de toekomst?

U draait nu al zoveel jaren mee in onze sector. Wat is uw geheime recept om te overleven?

Ik denk dat de federatie haar huidige positie moet consolideren en versterken. Onder meer de samenwerking met COBEREC moet nu meer vorm krijgen. Dat kan bijvoorbeeld onder een nieuwe naam en met enkele wijzigingen aan de structuur. Huidig voorzitter David Vanheede levert heel goed werk en is ook zeer plichtsbewust, maar zelf ben ik altijd voorstander geweest van een voorzitter die niet uit de leden komt maar wel uit het academisch milieu. Het kan voor FEBEM bijkomende deuren openen en onze aanwezigheid in het industrieel weefsel nog versterken.

Ik heb in de afvalsector heel wat ego’s gekend. Die verdwijnen na korte tijd van het toneel, vaak omdat ze altijd zelf willen scoren. In onze sector moeten we denken als een ploeg en verdragen dat anderen scoren, ook al heb je zelf soms al het werk gedaan. Als je daarmee kunt leven, dan kom je al een heel eind ver. ​•

Publiek-private samenwerking hertekent Belgische milieusector

Ronny Ansoms 20 jaar aan het roer van een publiek-privaat succes in afvalbeheer

Terugblik op het opmerkelijke 1975

Eerste Belg met een diploma milieusanering

1976 - 1986

Aan de slag bij Monsanto

1986 - 1991

Productiedirecteur bij Indaver

1991 - 2011

CEO van Indaver

Indaver-verhaal Sinds 1985 is het gezicht van het Belgische afvalbeheer grondig veranderd. Indaver heeft daarin een belangrijke rol gespeeld. Als publiek private samenwerking moest het bedrijf een lokaal afvalprobleem aanpakken. Maar sindsdien

“FEBEM en Indaver zijn in 20 jaar sterk geëvolueerd. Zo hebben we elkaar een aantal jaar geleden gevonden in enkele gemeenschappelijke standpunten en is een mooie relatie ontstaan.”

is het blijven groeien. CEO Ronny Ansoms had een groot aandeel in deze evolutie. FEBEM sprak met hem aan de vooravond van zijn pensioen.

20

Wat was de belangrijkste uitdaging voor de Belgische afvalsector in de jaren ’80?

afval te valoriseren. Met succes. In 2009 zetten we 50 % van het afval om in energie, 40 % werd gerecycleerd en de overige 10 % werd gestort of chemisch behandeld.

Er heerste een enorm afvalprobleem. In en rond het Antwerpse havengebied werd op grote schaal gevaarlijk en industrieel afval geproduceerd waar geen goede oplossing voor bestond: ofwel storten, ofwel verschepen naar het buitenland. Maar in Frankrijk of Nederland zaten ze niet te wachten op ons afval. De Vlaamse overheid en de lokale bedrijfswereld sloegen de handen in elkaar om dat afval op een efficiënte manier te verwerken. Zo ontstond Indaver.

Staat de sector volgens u voor een nieuw tijdperk? Afvalvalorisatie zal steeds belangrijker worden. Als je weet dat er meer goud zit in een ton gsm’s dan in een ton gouderts, dan zie ik bedrijven op termijn meer gerecycleerde producten gebruiken dan ruwe grondstoffen. Dergelijke trends volgen we nauw op, zodat we zeker zijn dat we mee­stappen in duurzame ontwikkelingen. Meegroeien en evolueren zijn trouwens essentiële voorwaarden om overeind te blijven in onze sector. Dat blijkt niet alleen uit de geschiedenis van Indaver, maar ook uit die van FEBEM. Sinds de oprichting heeft de federatie haar focus uitgebreid. Bijgevolg hebben we elkaar een aantal jaar geleden gevonden in enkele gemeenschappe­lijke standpunten en ontstond er een mooie relatie.

25 jaar later is Indaver sterk gegroeid. Hoe komt dat denkt u? Na de bouw van verschillende complementaire verwerkingsinstallaties in Stabroek zat onze oorspronkelijke missie er op. Toch zijn we verder gegaan. We zijn nu ook actief in Nederland, Duitsland, Ierland… En we hebben onze acti­viteiten uitgebreid. Zo verwerken we vandaag ook huishoudelijk afval en vergelijkbaar bedrijfs­ afval.

Gaat Indaver Ronny Ansoms niet missen als u in juni op pensioen gaat?

Werd Indaver ook niet geholpen door evoluties in de wetgeving?

Indaver heeft een enorme ontwikkeling doorgemaakt. Ik ben zeer trots dat we dit met nagenoeg hetzelfde team hebben gerealiseerd. Maar of Indaver Ronny Ansoms gaat missen? Indaver is meer dan Ronny Ansoms alleen. Moest dat niet het geval zijn, dan zou ik me mislukt voelen. Paul De Bruycker zal met een vernieuwde ploeg het roer overnemen en de continuïteit verzekeren. ​•

Zonder een wetgever die duidelijke richtlijnen formuleert voor afvalbeheer zou onze sector niet bestaan. Dat betekent nog niet dat het aandeel van de overheid in onze organisatie ons succes heeft bepaald. Net als andere bedrijven hebben ook wij de principes van de vrije markt gevolgd. Die marktgerichtheid heeft geloond. Eind 2007 verwierf het Nederlandse elektriciteitsbedrijf Delta 75 % van onze aandelen. Bovendien zijn we steeds op zoek gegaan naar manieren om

21

Met senTRAL hebt u alle info meteen bij de hand ! www.senTRAL.be: dé website voor veiligheid, milieu en arbeidsgeneeskunde Gemaakt in samenspraak met preventieadviseurs, milieucoördinatoren en arbeidsgeneesheren uit de praktijk. senTRAL is de enige website in België met:

• • • • • • •

wetgeving commentaar op de wetgeving commentaar op rechtspraak de praktische uitvoering van de wetgeving praktische en invulbare werkdocumenten in Word en Excel formaat de volledige NBN basisnormen nieuws

voor de drie domeinen.

Kluwer • Ragheno Business Park • Motstraat 30 • 2800 Mechelen

Interesse? Een demo op maat? Bel ons op 0800 30 144 ann_senTRAL.indd 1

26/10/09 15:38:45

Van gemeentelijke stortplaats naar georganiseerde inzameling De inzameling van afval bestaat al lang en heeft

Hoe gebeurde de afvalinzameling vroeger?

zich geleidelijk aan georganiseerd. De laatste

Vroeger zamelde elke gemeente zelf het afval in of ze vertrouwden het toe aan privéfirma’s. In de prijs was altijd de inzameling, het transport en de verwijdering van het afval inbegrepen. De ver­wijdering gebeurde in het algemeen in één van de talrijke stortplaatsen, min of meer vergund. In 1976 startte de intercommunale Idélux in de provincie Luxemburg als eerste met de gemeenschappelijke inzameling van afval in meer dan dertig aangesloten gemeenten. De onderneming stond zelf in voor de verwerking van het afval. Tot dan werden de meeste van deze gemeenten bediend door een transporteur – of zelfs door een plaatselijke landbouwer met zijn tractor – die het afval naar de verschillende gemeentelijke stort­ plaatsen vervoerde.

dertig jaar is ze zelfs aanzienlijk in professiona­ liteit toegenomen. Philippe Decaluwé is al sinds 1980 actief in de sector en vertelt ons over de voornaamste evoluties.

Philippe Decaluwé Een indrukwekkende loopbaan in afval­ inzameling

1980 - 1992

Belangrijke rol bij de ontwikkeling van Soneville, tot de fusie met Watco

1992 - 2002

Operationeel directeur van Watco, daarna Algemeen Directeur van SITA België

2002 - 2004

Twee jaar vrijwillig sabbatsverlof

Sinds 2004

Directeur bij Van Gansewinkel voor de activiteiten in Wallonië en in het Groothertogdom Luxemburg, Afgevaardigd-Bestuurder van RECYDEL (recyclage van AEEA); Bestuurder van UVELIA (Unité de Valorisation Énergétique de la région de Liège)

Sinds eind jaren ‘80 werd afvalinzameling steeds professioneler. De oprichting van FEBEM in 1991 past in die evolutie.

Hoe is de sector geëvolueerd? Sinds de jaren ’80 is de inzameling van afval sterk geëvolueerd, gaande van ‘alles voor de deur’ tot de te betalen afvalzak en later zelfs de container met de mogelijkheid tot afzonderlijke weging. Dankzij de selectieve inzameling van papier en karton, pmd en organisch afval is de inhoud van de vuilniszak van de burger sterk verminderd. Hetzelfde geldt ook voor het netwerk van glasbollen en de ontwikkeling van containerparken. De vuilniszak is zo van 350 naar 100 kg/inwoner/ jaar gegaan. Van één enkele ophaalwagen per gemeente, zijn we momenteel geëvolueerd naar drie tot vier ophaalwagens.

Wat heeft de manier van afval inzamelen doen evolueren?

Hebben de openbare en de private sector deelgenomen aan deze evolutie?

Het stijgende milieubewustzijn bij politici en burgers. Dat is in fasen gebeurd. Eerst was er toezicht nodig om alle ingezamelde afval in vergunde centra te laten verwerken. Het aantal centra is daarna drastisch verminderd. Vervolgens zijn de stortplaatsen zo goed als verdwenen ten voordele van de verbrandingsinstallaties die het huishoudelijk restafval thermisch valoriseren. Het ‘alles naar de stortplaats’ is vervangen door ‘recyclage en terugwinning van energie’. Vandaag de dag vindt zelfs de filosofie ‘afval bestaat niet’ steeds meer ingang.

De twee sectoren hebben aan professiona­ liteit gewonnen. De gemeenten vertrouwden de verwerking van huishoudelijk afval en de organisatie van de inzameling meer en meer toe aan intercommunales. Die laatste zijn uitgegroeid tot krachtige spelers. Ze hebben bijgedragen tot de permanente sensibilisering van de bevolking voor het belang van afval sorteren aan de bron. De privésector onderging een sterke consolide­ringsfase. De meeste plaatselijke of gewestelijke familiebedrijven zijn overgenomen door internationale groepen die beschikten over gespecia­liseerd personeel, een ruime expertise en aanzienlijke financiële middelen. ​•

Van storten tot recycleren

Jean Putmans Veertig jaar actief in de afvalsector

Veertig jaar geleden zag de sector van het

1978 - 1998

bouwafval er heel anders uit. Niet-gesor-

Diverse functies als bestuurder en directeur bij Lamesch, Soneville en Watco

1998 - 2002

Meerdere functies als bestuurder directeur bij Stallaert

Sinds 2002

Onafhankelijk bestuurder

teerd afval, illegale stortplaatsen, moeilijk te bekomen vergunningen voor de bouw van sorteercentra... Er is sindsdien heel wat veranderd. Sectorspecialist Jean Putmans blikt terug op enkele belangrijke evoluties.

Sinds haar oprichting ijvert FEBEM ervoor om het imago van de afvalsector te verbeteren.

24

Hoe is het storten veranderd?

Welke rol heeft de bouwsector gespeeld in de verbetering van het afvalbeheer?

Vroeger was storten de enige oplossing, ook in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Zo herinner ik mij nog treinen die ’s nachts aan Tour en Taxis vertrokken naar de stortplaats in Mont-Saint-Guibert. Met de toenemende professionalisering van de sector sloten de laatste stortplaatsen de deuren in 1987. De oude sites zijn momenteel gesaneerd. Zo hebben meerdere grote bedrijven in de hoofdstad vandaag hun zetel op oude stortsites. De bouw van de verbrandingsoven in Neder-over-Heembeek gaf Brussel meer autonomie, maar voor sloopafval moet de stad samenwerken met de twee andere gewesten. Hiervoor zijn immers grote verwer­ kingscentra nodig die moeten aangepast zijn aan zwaar vervoer. Het is overigens jammer dat het transport naar de verbrandingsoven over de openbare weg verloopt. De installatie bevindt zich langs het kanaal, en toch zijn waterwegen nooit overwogen. Treintransport werd dan weer geschrapt als alternatief.

Afbraakwerken genereren enorm veel afval. Welnu, in Brussel begint elke nieuwbouw met een afbraak. Dat zorgt voor aanzienlijke hoeveel­ heden afval die snel moeten worden afgevoerd en verwerkt. De sector moest dus zeer snel oplos­ singen vinden, want de ruimte in onze hoofdstad is beperkt.

Welke toekomst ziet u voor de recyclagesector? Het voornaamste probleem is het bouwafval recycleren tot puin van een hoge kwaliteit. Er is dus nood aan kwaliteitsnormen. Ook al moeten recycleerders de overheid nog overtuigen van het belang om dit afbraakmateriaal te gebruiken. Daarnaast gaat er steeds meer afval langs sorteer-, recyclage- en verwerkingscentra. Toch zal er altijd afval blijven bestaan. Ik zie het dan ook als een belangrijke uitdaging om de autoriteiten, inclusief de taxerende gemeenten, bewust te maken dat stortplaatsen geen alternatief zijn voor valorisatie. Ze blijven een noodzake­lijke schakel in de keten van het afvalbeheer.

Hoe is het sorteren geëvolueerd in Brussel? Er zijn heel wat inspanningen geleverd om industrieel afval te sorteren. Toen ik voor Soneville verantwoordelijk was voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, midden de jaren ’80, heb ik er meegewerkt aan de bouw van het eerste sorteercentrum voor industrieel afval. Het heeft ons vijf jaar onderhandelen gekost om de nodige vergunningen te bekomen. Dat illustreert de inspanningen die de sector soms moest leveren om zich te organiseren en haar imago te verbeteren. Uiteindelijk kon het centrum de deuren openen in 1990.

Er is dus nog veel werk aan de winkel? Er zijn nog grote inspanningen nodig om bepaalde illegale circuits in het bouwafval een halt toe te roepen. In Brussel is het dankzij de beperkte ruimte nog mogelijk om dit te beheren, maar in de andere gewesten moeten de autoriteiten de controle en de opvolging van de grond of het afval verbeteren. Ondanks de strenge wetgeving nemen veel kleine bedrijven nog te weinig hun verantwoordelijkheid voor het milieu. In de praktijk zorgt dat voor problemen van oneerlijke concurrentie. ​•

25

The reflection of quality

driven by quality

DAF Trucks België • Telefoon: 03/710.14.11 • Telefax: 03/710.14.02 • www.daf.be • Geef voorrang aan veiligheid

DAF_RANGE_2010_A4_B.indd 1

18-03-2010 13:04:52

Beheer van gevaarlijk vast en vloeibaar afval heeft een lange weg afgelegd Van een experimentele tot een professionele aanpak

Hoe zou u de sector van gevaarlijke afvalstoffen beschrijven in de jaren ’70?

De sector van giftige vaste en vloeibare afval­ stoffen heeft een enorme gedaanteverwisseling

Er werd in die periode vooral gezocht naar oplossingen. Ook op de verkeerde plaatsen. Zo kwamen illegale stortingen aan het licht, zoals in de opslagplaats van Namêche in de buurt van Namen. In reactie daarop kwam er in 1974 de wet op giftig afval. Daarin stond onder meer dat gevaarlijk afval gecontroleerd gedeponeerd, verbrand of chemisch verwerkt moest worden. Maar in België waren de mogelijkheden beperkt.

ondergaan. Nieuwe technieken en nauw overleg met sectorgenoten en overheid hebben daarin een belangrijke rol gespeeld. Dat bevestigt ook Héliane De Vlieghere-Haus van TWZ die de evolutie van dichtbij meemaakte.

Héliane De Vlieghere-Haus 40 jaar in de frontlinie van de sector voor gevaarlijk afval en waterzuivering

1978 - 1998

Bestuurder Destructo – meege­werkt aan de eerste wetten voor gevaarlijke afvalstoffen

Jaren ’80

Ecorec-werkgroep – milieuoverleg in de chemische nijverheid

1989-heden

Bestuurder TWZ – één van de eerste afvalwaterzuiveraars in België

Bood de komst van Indaver oplossing? Ja en nee. Toen Indaver midden jaren ’80 opera­ tioneel was, bestonden er in het buitenland al installaties om gevaarlijk afval op een gecontroleerde manier te verbranden. Vooral in Nederland en Frankrijk stonden ze toen verder dan bij ons. In dat kader richtten mijn man en ik Destructo op, om gevaarlijk afval te laten verwerken in gespecialiseerde buitenlandse installaties. De komst van Indaver maakte de situatie complexer. Door een aanpassing van de wet moest gevaarlijk afval in Vlaanderen worden verwerkt. Indaver had de verwerkingscapaciteit gevoelig uitgebreid, maar onvoldoende om alle gevaarlijk afval op te vangen.

Hoe werd het capaciteitsprobleem opgelost? In de jaren ’80 had België een voorsprong opgebouwd in de zuivering van afvalwater. Daar lag een deel van de oplossing. Heel wat vloeibare afvalstoffen en afvalwaters konden in water­ zuiveringsstations worden verwerkt in plaats van in verbrandingsinstallaties. TWZ was één van de eerste bedrijven in België die dergelijke waterzuivering aanbood.

“FEBEM heeft de sector mee vooruit­ geholpen door grijze zones in milieuwetgeving bij de overheid aan te kaarten en aan te pakken.”

27

Welke evoluties ziet u nog in uw sector? De milieuwetgeving wordt steeds strikter en legt al maar meer druk op de afvalbeheersbedrijven. Zo blijven de toegelaten concentraties gevaar­ lijke stoffen dalen en wordt het steeds meer een uitdaging om te voldoen aan de strengere normen voor de lozing van afvalwater. Overleg tussen sector en overheid zal eens te meer cruciaal zijn om het evenwicht te bewaren.

Hoe ziet u dat overleg tussen sector en overheid gebeuren? In het verleden heb ik op verschillende manieren samengewerkt met de overheid. Vanuit Destructo hebben we bijvoorbeeld mee vorm gegeven aan

de wetgeving voor giftig afval. We konden toen in alle openheid de grijze zones van bepaalde wetten met de overheid bespreken en ze ook aanpakken. Maar dat wordt steeds moeilijker. Een federatie zoals FEBEM kan meer slagkracht aan de dag leggen en zo veranderingen teweegbrengen. Daarnaast zie ik FEBEM ook als een belangrijke partner voor overleg met de industrie. Niet alleen in grote sectoren, maar ook in niches. Dat bleek al bij de verwerking van afvalwater van de scheepvaart. Dankzij Belshore, dat nu in FEBEM is opgegaan, is de relatie met de havenautoriteiten de laatste jaren enorm gegroeid. Een partner die ons mee vooruithelpt, dat kan onze sector zeker gebruiken. ​•

• LABORATORIA • LUCHTONDERZOEK • REACH & SDS • MILIEU-ADVIES • VEILIGHEIDSSTUDIES • GEOTECHNIEK SGS IS THE WORLD’S LEADING INSPECTION, VERIFICATION, TESTING AND CERTIFICATION COMPANY

• GELUID & TRILLINGEN

[email protected] www.be.sgs.com

adv SGS-febem_3.indd 2

WHEN YOU NEED TO BE SURE

5/11/10 11:26

Sectorversnippering: welke toekomst voor grondreiniging, bouw- en sloopafval?

Op 20 jaar tijd zijn de sectoren van bouw- en sloopafval en grondverzet sterk gegroeid. Het aantal marktspelers is enorm toegenomen, waardoor ze het steeds moeilijker hebben om te overleven. Herman Backaert speelde van bij het begin een belangrijke rol. Hij ziet in FEBEM de sleutel voor het voortbestaan van beide sectoren.

Herman Backaert Aan de wieg van grondreiniging en recyclage van bouwen sloopafval in België

“We moeten nu meer dan ooit onze krachten bundelen om onze sector vooruit te helpen. FEBEM kan daarin een sleutelrol spelen.” 1986

Oprichting ABR – het eerste openbare beton- en puinrecyclage­ center van België

1989

Oprichting VVS – de vereniging voor verwerkers van sloopafval die mee aan de basis ligt van VLAREA

2001

Oprichting AWS – eerste Belgische grondreiniger met afgesloten loods in onderdruk voor biologische reiniging

2009

Oprichting FPRG – vereniging voor vaste en mobiele brekerinstallaties

Hoe is de sector van bouw- en sloopafval geëvolueerd sinds de jaren ’80? Bedrijven verwerkten toen voornamelijk zelf hun puin. Geleidelijk aan zijn er enkele centra ontstaan waar meerdere bedrijven terecht konden om hun beton en puin te laten recycleren. Die centra werkten enkele jaren in een luxesituatie, waarbij ze enkel zeer zuiver puin hoefden te verwerken. Maar naarmate er meer spelers op de markt kwamen, moesten we ook puin van slechtere kwaliteit beginnen aanvaarden om de installaties draaiende te houden. En dus waren er investe­ ringen nodig in nieuwe technologieën om dat puin tot de gewenste kwaliteit te kunnen recycleren.

Waar ligt volgens u de oplossing? De sector moet beter gestructureerd worden. Er moet meer samenwerking komen tussen de verschillende spelers, zodat we in grotere projecten kunnen stappen en we de investe­ ringen in onze installaties beter kunnen dragen. Bovendien zouden puingranulaten meer en meer in hoogwaardige toepassingen opgenomen moeten worden, zoals beton voor wegeniswerken. Dat gebeurt nu nog veel te weinig.

Hoe kunnen we deze oplossingen in de praktijk brengen? Ik zie daarin een belangrijke rol weggelegd voor FEBEM en FPRG, de Federatie van Producenten van Recycling Granulaten. Al die kleine bedrijven op onze markt hebben niet de tijd of de middelen om met de overheid te gaan overleggen. Bovendien wegen ze elk apart te licht

om iets te veranderen. FEBEM en FPRG moeten de krachten binnen de sector bundelen om een gemeenschappelijk standpunt te vormen en te verdedigen naar de overheid.

Kan FEBEM ook hier een rol van betekenis spelen? Zeer zeker. Dat is in het verleden al gebleken. De laatste vijf jaar heeft FEBEM samen met OVB goed werk geleverd om de belangen van grond­ reinigers en bodemsaneerders te verdedigen naar de overheid toe. Daaraan hebben we onder meer de aanpassingen aan Vlarebo te danken. In de toekomst zal het belang van de federatie nog toenemen, aangezien de sector in een steeds scherpere concurrentiestrijd verwikkeld geraakt, net nu samenwerking meer dan ooit nodig is. ​•

Ziet u dezelfde evoluties ook in de sector voor grondverzet? Op enkele jaren tijd is ook de markt voor grond­ reiniging sterk versnipperd. In Vlaanderen alleen al zijn er ongeveer achttien bedrijven actief. En dat is te veel voor deze kleine markt.

Wat moet er volgens u gebeuren? De wet moet strenger worden, zodat meer gronden verplicht gesaneerd worden. Bovendien moet de overheid de budgetten optrekken. Anders is uitwijken naar het buitenland de enige optie, of we zullen de markt zien vervlakken tot er opnieuw een aantal kleine spelers over­blijven. Ondertussen is er in Wallonië wel budget vrijgekomen voor grond­ reiniging. Ik voorspel de komende maanden en jaren dan ook enkele samenwerkings­verbanden tussen Vlaamse en Waalse grond­reinigers.

30

GZ-Zone 8, Oosterring 23, B-3600 Genk Telefoon 089 - 623830 / Fax089 - 623829 E-mail: [email protected] www.terbergmachines.nl

LEDENLIJST Meer info op onze website www.febem-fege.be

4Biofuels 1070 Brussel www.4energyinvest.com

Bremcon 2070 Zwijndrecht www.bremcon.be

De Sutter 9900 Eeklo www.afvalbeheer-desutter.be

A.B.R. 1850 Grimbergen www.demeuter.be

Broeckx Plastic Recycling NL-5085 ET Esbeek www.broekcx.nl

Dilissen Transport 3900 Overpelt www.dilissen-transport.com

Accurec 3980 Tessenderlo

Bruco Containers 2030 Antwerpen www.bruco.containers.com

Doopa 8800 Roeselare www.doopa.be

Brussel Recyclage 1190 Brussel www.brussel-recyclage.be

Duferco Diversification 7100 La Louvière www.duferco.be

BST 2830 Willebroek www.belgianscrap.com

Ecomac 3990 Linde-Peer www.groupmachiels.com

BSV 8530 Harelbeke www.bsv-nv.be

Ecosmart 2870 Puurs www.vangansewinkel.com

Buchen Industrial Services 7170 Manage www.buchen.net

Ekol 3530 Houthalen-Helchteren www.ekol.be

Campine Recycling 2340 Beerse www.campine.be

EKP Recycling 2860 St Katelijne Waver www.jacobsbeton.be

CETB 7141 Carnières www.sita.be

Electrawinds 8400 Oostende www.electrawinds.be

Cimenteries CBR 1170 Brussel www.cbr.be

Eneco België 2800 Mechelen www.eneco.be

AOP Antwerpse Oudpapiercentrale 2660 Hoboken

CNA Containers 9300 Aalst www.leysen.org

Envisan 9308 Hofstade-Aalst www.envisan.com

Apparec 2830 Tisselt-Willebroek www.apparec.be

Cogal 9100 St.-Niklaas www.cogal.be of www.dehon.com

Eurocompost 3530 Houthalen www.eurocompost.be

Attero 2800 Mechelen

Cogetrina 7522 Marquain www.dufour.be

Eurofat 8552 Zwevegem-Moen

Houtrecyclage Vandendriessche 8900 Ieper www.houtrecyclage.be

Eurowaste 2000 Antwerpen www.eurowaste.be

IEH Recycling 2310 Rijkevorsel www.iehrecyclingbelgium.com

Fim P&R 2260 Westerlo, www.fim.be

Inafzo 8980 Zonnebeke

Aclagro 9032 Wondelgem www.aclagro.be Adams Massenhoven 2240 Massenhoven www.adams-massenhoven.be Aerts Jan Containerdienst 2160 Wommelgem www.aerts-containers.be Alfamet 9200 Dendermonde www.alfamet.be Alvin 7012 Jemappes Amacro 1654 Huizingen www.amacro.be André Celis Containers & Recyclage 3210 Lubbeek www.celis.be Antwerp Tank Cleaning ATC 2030 Antwerpen www.vanloon.be

AVR België 2400 Mol www.avr-belgie.be AWS 2860 Sint-Katelijne-Waver www.aws.eu Bel Fibres 7022 Hyon Belgras 2235 Hulshout www.belgras.be Beta Recycling 3660 Opglabbeek www.betarecycling.com Bionerga 3740 Bilzen / 3630 Maasmechelen www.bionerga.be Bioterra 3660 Opglabbeek www.bioterra.be Bio Oil Expoitation 3980 Tessenderlo www.bio-oil-holding.eu Bio Oil Recycling 8200 Brugge www.allvet.be Biomass Center 8900 Ieper www.biomasscenter.be BLC-group 9600 Ronse www.containerdienst-bert.be Bongaerts Recycling 3990 Peer BOS 2030 Antwerpen Bosatec 3600 Genk www.groupmachiels.com

Comet Tyre Recycling 6200 Chatelet www.cometsambre.be Conelso 2840 Reet www.fransdevocht.be

FMM 1070 Brussel www.recylex.be

Corvers 3583 Beringen www.sita.be

Foronex 8710 Wielsbeke www.foronex.com

Croco 3910 Neerpelt De Bree Solutions 9990 Maldegem www.debree.be

Frimpex 3370 Boutersem Fraxicor 1500 Halle www.colruyt.be

De Coninck 3020 Veltem www.de-coninck.be

Garwig 8650 Houthulst www.garwig.be

De Coster Dominique 3530 Houthalen-Helchteren www.decosternv.be De Dijcker Recycling 2860 Puurs www.ddrecycling.be De Kock E. 3090 Overijse www.dekock.info Demets Containers 1120 Brussel www.sita.be De Meuter G&A containers 1740 Ternat www.demeuter.be

32

GRC-Kallo 9130 Kallo www.decnv.com GRCT 2270 Herenthout www.grct.be GRL 3560 Lummen www.grl.be Grondreinigingscentrum Limburg 3560 Lummen www.carmans.be GRV 8800 Roeselare www.vanheede.com GV & T Kruishoutem 9770 Kruishoutem www.gvtkruishoutem.be HCI 2950 Kapellen www.hci.be Henri Containerdienst 3300 Tienen www.henricontainerdienst.be Holcim Belgique 7034 Obourg www.holcim.be Hoslet 1325 Chaumont-Gistoux www.sita.be

Indaver 2800 Mechelen www.indaver.be Ivo Van den Bosch Containerdienst 2520 Ranst www.ivovandenbosch.be Jeritop 9031 Drongen www.jeritop.be Jozef Michel oudpapier 2920 Kalmthout Kargro Group 2920 Kalmthout www.tyreplan.be Kayak Maritime Services 2000 Antwerpen Kempisch Recyclage Bedrijf 2340 Beerse www.krb-glasscollecting.be

Gemini Corporation 2050 Antwerpen www.geminicorp.be

Klerk’s Plastic Recycling KPR 2320 Hoogstraten www.hyplast.be

General Plastics International D-24558 Henstedt-Ulzburg gpigmbh.blogspot.com

Lammertyn.net 9070 Destelbergen www.lammertyn.net

Geocycle 7181 Seneffe www.geocycle.be

Lavatra 8930 Lauwe

Gielen Container Service 3600 Genk www.gielen-recyclage.be

Depovan 8800 Roeselare www.vanheede.com

Govaerts Recycling 3570 Alken www.govaplast.com

Geldof 8560 Wevelgem www.geldof-recycling.be

Geo-Milieu 2440 Geel www.geo-groep.com

De Neef Chemical Processing 2220 Heist-op-den-Berg www.deneef.net

Gilgemyn oudpapierbedrijf 8560 Wevelgem

Lhoist Recherche & Développement 1342 Ottignies www.lhoist.com Liekens 2030 Antwerpen www.liekens.be MAC 2030 Antwerpen

Machiels 3500 Hasselt www.groupmachiels.com

Put Boudewijn & zoon 3582 Beringen www.putboudewijn.be

Maintenance Industrielle Walonne 7971 Basècles

Ravago Production 2370 Arendonk www.ravago.be

Maltha 3920 Lommel www.maltha.nl Marpobel 2030 Antwerpen Marpos 8380 Dudzele Matco 8790 Waregem www.matco.be

Recoval Belgium 6182 Souvret www.trcnv.be

MCR 2627 Schelle

Recupa 1070 Bruxelles

M.E.C. nv 8500 Kortrijk Minérale 6042 Lodelinsart

New West Gypsum Recycling 9130 Kallo www.nwgypsum.com Norland 5300 Andenne www.sita.be OCS - ATM 2170 Antwerpen www.atmmoerdijk.nl Oostvlaams Milieubeheer OVMB 9042 Gent www.ovmb.be Op de Beeck 9130 Kallo www.odbeeck.be Oriental Recycling 2230 Oevel www.orientalrecycling.com Out of Use 2840 Putte www.outofuse.com Pack2pack 8800 Rumbeke www.pack2pack.com

SHANKS sa 1435 Mont-St-Guibert www.shanks.be SHANKS Vlaanderen 8800 Roeselare www.shanks.be

Recma 4100 Seraing

M.C.A. Recycling 1190 Vorst www.mca-recycling.com

MTD Milieutechnieken 2270 Herenthout www.mtd-etec.com

SGS Ewacs 9120 Beveren-Melsele www.be.sgs.com

R.D. Recycling 3530 Houthalen www.rdrecycling.be

Matco Glas 8710 Wielsbeke

Monseu 1440 Braine le Chateau

SEOS Plastic Recycling 4600 Verviers

RCMD 9870 Zulte www.rcmd.be

Renovius 3900 Overpelt www.renovius.be

Molok 3530 Houthalen www.molok.-benlux.com

SAF Recyclage 9990 Maldegem

Stora Enso Langerbrugge 9000 Gent www.storaenso.com SVK 9100 Sint-Niklaas www.svk.be Tellgnosis 2860 Sint-Katelijne-Waver Thenergo 2018 Antwerpen www.thenergo.be Thomé H. & Fils 1730 Mollem

SHANKS Vlaanderen 9042 Gent www.shanks.be

Track International 8790 Waregem www.track-international.com

Silvamo 8800 Roeselare

Transcoma 3600 Genk www.transcoma.be

SIMS Recycling Solutions 9100 Sint-Niklaas www.sims-group.com

Tri-Terre SAFS 4040 Herstal

Recup-Oil 8770 Ingelmunster

SITA Remediation 1850 Grimbergen www.sitaremediation.be

TWZ 9940 Evergem www.twz.be

Recyc-Oil 8710 Wielsbeke www.recyc-oil.be

SITA Recycling Services 2340 Beerse www.sita.be

Vaco Containerdienst 2950 Kapellen www.leysen.org

Recydel 4020 Wandre www.vangansewinkel.com

SITA Treatment 1180 Brussel www.sita.be

Valomac 1850 Grimbergen www.sita.be

Recyfin International 2980 Halle-Zoersel

SITA Wallonie 4460 Grâce-Hollogne www.sita.be

Vandewiele Recycling 8470 Gistel www.houtmolen.be

Smet Jet 8400 Oostende www.edelweissnv.be

Van Gansewinkel 2870 Puurs www.vangansewinkel.com

Smurfit Kappa 2170 Merksem www.smurfitkappa.com

Vanheede Environment Group 8940 Wervik www.vanheede.com

Soborel 3550 Heusden-Zolder www.vangansewinkel.com

Van Moer H & Zn 9120 Melsele www.vanmoerh.be

Socaplast 1840 Londerzeel www.socaplast.be

Van Pelt Containerbedrijf 2900 Schoten www.vanpelt-nv.be

Sodecom 7040 Quévy www.vanheede.com

Van Puijfelik NL 4815 CD Breda www.vanpuijfelik.nl

Sodever 1420 Braine l’Alleud

Van Roy 9470 Denderleeuw www.van-roy.be

Recyfood 3560 Lummen www.recyfood.be Recyfuel 4480 Engis www.recyfuel.be Recygom 4821 Andrimont www.sita.be Recyper 9100 Sint-Niklaas www.sita.be Remo Milieubeheer 3530 Houthalen www.groupmachiels.com REMONDIS 3210 Lubbeek www.remondis.be Rendac 9470 Denderleeuw www.rendac.com

Soraf 2840 Rumst www.ljanssens.be

Repaper 2910 Essen

Soret 1560 Hoeilaart

Re-Tyre 3920 Lommel

Soreplastic 6971 Champlon www.soreplastic.be

Papnam 5060 Auvelais

Revabo 2990 Wuustwezel www.hensnv.be

Pieck Containers 3290 Tessenderlo www.sita.be

Revatech 4480 Engis www.revatech.be

Pirobouw 2900 Schoten www.pirobouw.com

Rik’s Plastics 3600 Genk www.riksplastics.com

Plasticollect F-59250 Halluin www.plasticollect.com

Romarco 9240 Zele www.romarco.be

Plastirec 2330 Merksplas www.plastirec.be

Rulo 7742 Hérinnes-lez-Pecq www.rulo.be

Protelux 6880 Bertrix

Rumst Recycling 2840 Rumst

SO.TRA.EX 4700 Eupen www.sotraex.com Spanin 8780 Oostrozebeke www.indaver.be Stadsbader-Flamand 8530 Harelbeke www.stadsbader.com Stallaert Recycling 1800 Vilvoorde www.stallaert.be Stevan 8860 Lendelede www.stevan.be Stok&Co 3530 Houthalen-Helchteren www.leysen.org

Rymoplast 3920 Lommel www.morssinkhofplastics.nl

33

Veolia ES 1800 Vilvoorde www.veolia-es.be Verpola 8000 Brugge www.verpola.be Vetboerke 8750 Wingene Vlar Papier 2830 Tisselt www.storaenso.com Vosselaarse Oud Papier Centrale 2330 Merksplas www.vopc.be Vulsteke & Verbeke 8970 Poperinge www.vulsteke-verbeke.be West Waste Treatment 8600 Diksmuide www.wwt.be WOS 3600 Genk www.wos-genk.be Wubben Aflaatolie 2910 Essen

Het vierde Afval- en Materialencongres was opnieuw een succes Op 6 april 2011 ontving Brugge het vierde Afval- en Materialencongres, een organisatie van FEBEM en INTERAFVAL, de federatie van Vlaamse afvalintercommunales. Zowat de vol­tallige Vlaamse afval- en recyclagesector was aanwezig. Daardoor is het evenement uitgegroeid tot hét ontmoetingsmoment van het jaar voor de Vlaamse afvalsector.

tendensen en de gevolgen van de Europese kaderrichtlijn voor afval. Tijdens het congres bleek dat de meeste aanwezigen de afvalsector zien evolueren naar een grondstoffensector. Overal stond de productie van nieuwe materialen en brandstoffen centraal. Het evenement kreeg een leuke afsluiter: tijdens een stemtest konden de aanwezigen hun mening geven over een hele reeks uitspraken.

De meer dan 350 deelnemers konden er acht workshops volgen. Daarin kwamen allerhande onderwerpen aan bod, zoals de optimalisatie van de afvalinzameling, de verwerking van moeilijke afvalstromen (gras, cellenbeton, asbest...), de financiering van het afvalbeheer, internationale

Alle presentaties staan op de FEBEM-website. Meer info via [email protected]. ​•

34

K WA L I T E I T O P W E G EN ROUTE POUR LA QUALITE

hoogkwalitatieve machines bedrijfszekerheid service 24/24 u. wisselstukkenbeheer onderhoud klantvriendelijkheid

machines de haut qualité fiabilité service 24/24h. gestion de pièces de rechange entretien acceuil clientèle

Geen loze woorden maar bij ons een dagdagelijkse opdracht.

Ne sont pas des vaines paroles mais notre mission journalière.

www.schmidt-belgium.be

SCHMIDT BELGIUM SCHMIDT BELGIQUE

Boomsesteenweg 74 - B 2630 Aartselaar Route de Wavre 110 - B 4280 Hannut

www.schmidt-belgique.be

Tel.: +32(0)3 458 15 85 Tel.: +32(0)19 65 76 32

Fax: +32(0)3 458 18 25 e-mail: [email protected] Fax: +32(0)19 65 76 33 e-mail: [email protected]

36