WELKOM ! inspiratieworkshop
Van afval naar duurzame business MIP Vlaanderen VITO PRODEM FEBEM Veolia
Netwerkreceptie
C2C, kringloopsluiting, en slimme pistes voor bedrijven hier en nu Geert De Meyer, y Directeur MIP Vlaanderen Carine Van Hove, Coördinator VITO kmo-werking
“MIP wil een relevante rol spelen in een versnelde
transitie naar een ‘groenere’ economie.” 3 © 2010, VITO NV
Opdracht bedrijven
onderzoek
ondersteuning d i
projecten
cyclusdenken
Vlaanderen
energie- en materiaalbeheer
transitie
sensibilisatie
haalbaarheid duurzaam
netwerking innovatie
"Creativity Creativity is thinking up new things things. Innovation is doing new things“ (Theodore Levitt)
4 © 2010, VITO NV
RESULTATEN MIP2 – 13 experimenten
Programma 2 Bitukring Bit ki C2C-STBS CHAP-YT EOSAN Groene datacenters Limburgs Groen Bio-energieregio’s Restwarmtevalorisatie Haven van Antwerpen
Programma 1 ALCHEMIS BRS PRIME SEWAGE PLUS II VAMORAS € 2.258.072
€ 1.423.338
5 © 2010, VITO NV
P1 – ALCHEMIS C S Algae for chemicals and emission abatement B d ijf Bedrijfspartners t
O d Onderzoekspartners k t
Andere
€ 543000
€ 500000 6 © 2010, VITO NV
P1 – BRS B t h recuperatie Batch ti van solventen l t uit it azeotrope t solventmengsels B d ijf Bedrijfspartners t
O d Onderzoekspartners k t
€ 327125
€ 327100 7 © 2010, VITO NV
P1 - SewagePlus II Gecombineerde G bi d verwerking ki van huishoudelijk h i h d lijk afvalwater en afvalstromen B d ijf Bedrijfspartners t
O d Onderzoekspartners k t
€ 432660
€ 432655 8 © 2010, VITO NV
P1 – VAMORAS Valorisatie van mechanisch ontwaterde baggerspecie B d ijf Bedrijfspartners t
O d Onderzoekspartners k t
Overheden
€ 661000
€ 498376 9 © 2010, VITO NV
P1 – PRIME Perfecting Research on Intelligent Material Exploitation
B d ijf Bedrijfspartners t
O d Onderzoekspartners k t
€ 533269
€ 500000 10 © 2010, VITO NV
PRIME - Perfecting Research on Intelligent Material Exploitation
11 © 2010, VITO NV
P2 – BITUKRING Recyclage van bitumineus afval
Bedrijfspartners
Vzw’s
Budget: € 460778
12 © 2010, VITO NV
P2 - C2C Steelcase Take Back Service Bedrijfspartners
Vzw’s
Budget: € 231937,5
13 © 2010, VITO NV
P2 - CHAP-YT Gebruik van gerecycleerd cellenbeton in chape
Bedrijfspartners
Jochems Chapewerken nv
Budget: € 56479
14 © 2010, VITO NV
P2 - Groene datacenters
Bedrijfspartners
Budget: € 439828
15 © 2010, VITO NV
P2 - Limburgs groen voor een groene economie Bedrijfspartners
M.I.G. bvba
Overheden
Budget: € 351373
16 © 2010, VITO NV
P2 - Maatschappelijke en economische haalbaarheid van bio-energieregio’s bio-energieregio s in Vlaanderen Bedrijfspartners
Vzw’s, overheden
Budget: € 313864
17 © 2010, VITO NV
P2 - Restwarmtevalorisatie in de haven van A t Antwerpen Bedrijfspartners
Vzw’s
Budget: € 554316
18 © 2010, VITO NV
P2 – EOSAN Met energieenergie en voedselproductie naar een gezonde bodem Bedrijfspartners
Budget: € 492418,14 19 © 2010, VITO NV
20 © 2010, VITO NV
M I G bvba M.I.G. b b
Jochems Chapewerken nv
21 © 2010, VITO NV
Uiterste indiendatum maandag 5 5 april 2011 om 14u il 2011 14
22 © 2010, VITO NV
MIP3- Projectideeën Hoogwaardig sluiten van de recyclagekring van aluminium
Winkelinrichting als dienst? Afvalwater voor algenkweek Take Back Chemicals CREAtive valorisation of Side STREam synergies in Flanders Productdesign met niet-valoriseerbare afvalstromen Milieuvriendelijk reinigen en ontvetten van metalen oppervlakken met biogebaseerde & afbreekbare middelen Ketenbeheer bedmeubiliair + linnen Sluiten materiaalkringloop Gyproc gamma (uitbr. naar volledige gamma) Businessontwikkeling bamboetoepassingen Leasingconcept voor tapijt Sluiten Sl it van d de materiaalkringloop t i lk i l van h handdoeken dd k
23 © 2010, VITO NV
MIP3- Projectideeën Ecologisch ontwerp en terugnamesysteem voor matrassen Ketenbeheer laminaatvloeren Innovatief business model voor drukplaten Intelligente inzet van flexibiliteit van koel- en vrieshuizen voor optimaal gebruik van hernieuwbare energie Energieconsumptieanalyse Haven Gent Energie-atol als hernieuwbare energiebron Valorisatie van hoogwaardige restwarmte in de Haven van Antwerpen Smartgrid waterstof Valorisatie biogas Haalbaarheidsonderzoek naar de economische haalbaarheid van een businessmodel voor valorisering van restwarmte uit rioolwater
24 © 2010, VITO NV
MIP3- Projectideeën • Leasen van comfort • Schakelinstrument voor carbon en water reductie in supply chains • Innovatieve renovatie • Imovar – Implicaties van en de oogstmethode voor de valorisatie van agrarische i h reststromen t t • Vergisting anders bekeken: de haalbaarheid van pocketvergisting in Vlaanderen
25 © 2010, VITO NV
bedrijven
onderzoek
g ondersteuning
projecten
cyclusdenken
Vlaanderen
energie- en materiaalbeheer
transitie
sensibilisatie
haalbaarheid duurzaam
netwerking innovatie
"Creativity is thinking up new things. Innovation is doing new things“ (Theodore Levitt)
pagina 026 I 1/04/2011 26 © 2010, VITO NV
“MIP wil een relevante rol spelen in een versnelde
transitie naar een ‘groenere’ economie.” 27 © 2010, VITO NV
Onderweg naar Cradle-to-cradle Cradle to cradle Slimme pistes voor bedrijven hier en nu Carine Van Hove, Coördinator kmo-werking, VITO PRODEM
O d Onderweg naar C2C Slimme pistes voor kmo’s hic et nunc » Totale kringloopsluiting of C2C: vandaag? » Nood aan maatregelen in de overgangsfase » 3 concrete pistes voor afvalvalorisatie » Mineraal afval secundaire grondstof » Biologisch afval energie » Biologische g reststromen nutritionele valorisatie » Concrete haalbaarheidsstudie alvorens te investeren » VITO-kmo-cofinancieringsprogramma PRODEM
29 © 2010, VITO NV
Mineraal afval secundaire grondstof » S Spectrumkaart k van hergebruiksmogelijkheden h b ik lijkh d » Technisch » Economisch » Licence-to-operate » 3 fasen » Spectrumkaart » Labo- of piloottest » Industriële opschaling » Case C » Diresco
30 © 2010, VITO NV
Biologisch reststromen energie • Verbranding, vergassing, pyrolyse, vergisting, … •p plantaardig g en dierlijk j ((“van varkenskopp tot ggroene kiloWatt” – case Goldmeat)
• energieclusterprojecten (case Beneens) • afweging t.o.v andere mogelijkheden (ladder van Lansink) »
Biomassa beschikbaarheid » Welke biomassa ? » Continue aanvoer ? » Prijsniveau ? » Eigenschappen Ei h ? » Voorbehandeling nodig ? » Techniek » Warmtevraag: basislast en piekvermogen ? » Elektriciteitsproductie ? » Welke conversie- en energietechniek ? » Wetgeving » Welke vergunningen nodig ? » Welke eisen: emissie eisen, meetfrequenties, etc. ? » Subsidies » Welke steunmaatregelen ? j ? » Welke voorwaarden moeten voldaan zijn » Kosten » Wat zijn systeem kosten ? » Welke aanvullende kosten: verbouwing, warmtenetwerk, aansluiting op elektriciteitsnet, voorstudie, civiele werken, etc ? » Wat zijn de baten: exploitatiesteun, vermeden energiekosten31 ? © 2010, VITO NV» Welke financieringsvorm ?
Biologische reststromen nutritioneel • moederbedrijf VERBINNEN • kipversnijderij • spin-off PROLIVER • productie hoogwaardige eiwitpreparaten • investering 12 mio € • enzymatische hydrolise
32 © 2010, VITO NV
Wat is PRODEM – hoe werkt het? (1/2) » VITO PRODEM » Innovatieve duurzame technologieën » Voor Technologiegebruikers » technologiedemonstratie » Bedrijfsprocessen » Bedrijfsgebouwen » Voor Technologieleveranciers » Onafhankelijke technologievalidatie » Vlaamse kmo’s Cofinancieringsprogramma » 2/3de subsidie » EFRO + Vlaamse overheid » Administratief » Aanvraag door VITO » Direct verrekend op p factuur
KMO vindt VITO!
één halte een waaier aan expertises
33 © 2010, VITO NV
Wat is PRODEM – hoe werkt het? (1/2) » VITO PRODEM » Innovatieve duurzame technologieën » Voor Technologiegebruikers » technologiedemonstratie » Bedrijfsprocessen » Bedrijfsgebouwen » Voor Technologieleveranciers » Onafhankelijke technologievalidatie » Vlaamse kmo’s Cofinancieringsprogramma » 2/3de subsidie » EFRO + Vlaamse overheid » Administratief » Aanvraag door VITO » Direct verrekend op p factuur
KMO vindt VITO!
één halte een waaier aan expertises
34 © 2010, VITO NV
Wat is PRODEM – hoe werkt het? (2/2) » Vlaamse kmo’s » 2007 – 35 kmo’s » 2011 – 100 kmo’s » samen met partners! » Innovatiecentra, AO, Sectorfederaties, … » Type projecten » Haalbaarheidsstudies, piloottesten, testen op laboschaal » Dimensioneringen Oostend » Domeinen Berchem e » Technisch-economisch » New business development » Go-to-market » Meer voorbeelden » www.vito.be/kmo
Mol
35 © 2010, VITO NV
VITO PRODEM Milieu voorbeelden » optimalisatie waterzuivering » haalbaarheid CO2-reiniging van leidingen » haalbaarheid h lb h id nieuw i vergistingsconcept i ti t » haalbaarheid extractie eiwitpreparaten uit biologische afvalstromen
»…
Grondstoffen en Materialen
Energie
Milieu
36 © 2010, VITO NV
VITO PRODEM Energie voorbeelden »haalbaarheid restwarmterecuperatie van ovens »haalbaarheid bio-WKK op houtkrullen »haalbaarheid h lb h id van enkele k l alternatieve lt ti energievoorzieningen bij wijkrenovatie »haalbaarheid aanwending geothermie
»…
Grondstoffen en Matrialen
Energie
Milieu
37 © 2010, VITO NV
VITO PRODEM Duurzame materiaaltechnologie »Oppervlaktefunctionalisering met atmosferisch plasma »Laser centrum Vlaanderen »Keramische materialen
»…
Grondstoffen en Materialen
Energie
Milieu
38 © 2010, VITO NV
Nog slimme pistes voor kmo kmo’s s hic et nunc » Visie-ontwikkeling en concrete projecten voor de bouwsector - case De Mechelse Goedkope Woning - open oproep “Duurzaam bouwen’ » “Blauwe Blauwe cirkel cirkel” concept case TODI – eerste indoor duikaquarium » sectoriële samenwerking samen erking ter detectie van an innovatie-opportuniteiten inno atie opport niteiten “eco-technologiescan” Milieu
VITO KMO technologieën scan
vleesverwerking, poederlaksector, dranken, wasserijen, e.a.
Water 4 Algemeen
3
milieu- en energietechnologie Afvalwater
2
maximum
1 Uw bedrijf Chemicaliën
» Smart energy grid » Slimme antwoorden op REACH
Energie
0
gemiddelde bedrijf in de drankensector Geluid / trillingen
minimum Afval Lucht / geur / stof
39 © 2010, VITO NV
Een slimme blik op technologie wat is de technologische positie van uw bedrijf binnen haar sector? Water 5,00 4,00
Algemeen
Afvalwater
3,00 2,00 1,00
Chemicaliën
Energie
0,00
Geluid / trillingen
Afval
Lucht / geur / stof
maximum i
UW BEDRIJF
gemiddelde idd ld bedrijf b d ijf iin d de vleesverwerkende l k d sector t
minimum i i
Aantal bezochte bedrijven in de sector = 26 40 © 2010, VITO NV
Nog slimme pistes voor kmo kmo’s s hic et nunc » Visie-ontwikkeling en concrete projecten voor de bouwsector - case De Mechelse Goedkope Woning - open oproep “Duurzaam bouwen’ » “Blauwe Blauwe cirkel cirkel” concept case TODI – eerste indoor duikaquarium » sectoriële samenwerking samen erking ter detectie van an innovatie-opportuniteiten inno atie opport niteiten “de Duurzame technologiescan” Milieu
VITO KMO technologieën scan
vleesverwerking, poederlaksector, dranken, wasserijen, e.a.
Water 4 Algemeen
3
milieu- en energietechnologie Afvalwater
2
maximum
1 Uw bedrijf Chemicaliën
» Smart energy grid » Slimme antwoorden op REACH
Energie
0
gemiddelde bedrijf in de drankensector Geluid / trillingen
minimum Afval Lucht / geur / stof
41 © 2010, VITO NV
» Vragen? Meer info? » netwerkdrink op VITO stand vanaf 16u » Brochure B h » www.vito.be/kmo
KMO vindt VITO!
één halte een waaier aan expertises
42 © 2010, VITO NV
inspiratieworkshop p p
Van afval naar duurzame business MIP Vlaanderen VITO PRODEM FEBEM Veolia
Netwerkreceptie om 16u
inspiratieworkshop p p
Van afval naar duurzame business MIP Vlaanderen VITO PRODEM FEBEM Veolia
Netwerkreceptie om 16u
