Fatima Moreira de Melo ziet hockeydames weer Olympisch goud pakken. Gezond gedrag op basis van gevoel Droog opsommen van voor- en nadelen

Magazine voor ondernemers in beweging 13 e jaargang | Editie 3 | 2012

Fatima Moreira de Melo ziet hockeydames weer Olympisch goud pakken Oud-international blikt terug op bewogen hockeyloopbaan

Gezond gedrag op basis van gevoel Droog opsommen van voor- en nadelen is niet effectief - Franchisen in de zorg: meer lusten dan lasten Eigen baas blijf je altijd - Fysiotherapeut moet dagelijks kwaliteit waarborgen ‘We moeten naar 1 keurmerk en 1 gezamenlijke norm’ - Als niet kan wat moet, dan moet wat kan Gezamenlijk het beste uit de diabetespatiënt halen - RSI of CANS; het vraagt (nog steeds) om aandacht Ontwikkeling van nieuwe doelgroep voor een oud probleem

De beste manier om de toekomst te voorspellen, is om deze zelf te creëren.

Opleidingen in echografie en shockwave! Opleidingen

Nationaal Trainingscentrum echografie Als fysiotherapeut bent u benieuwd naar nieuwe ontwikkelingen die u helpen om effectiever te worden. U wilt erover horen, de evidentie beheersen, en natuurlijk de praktische toepassingen leren en trainen. Maar boven alles wilt u na een cursusdag geïnspireerd thuiskomen en direct gebruik kunnen maken van alle nieuwe vaardigheden en kennis. De opleidingen in het NT-e bieden dit allemaal. U wordt geïnformeerd door ervaren collega’s, geschoold door professoren en geïnspireerd door ondernemers en pioniers. U kiest zelf uit verschillende cursusvormen en instapniveaus. Door de modulaire opbouw zijn onze cursusdata flexibel en bepaalt u uw eigen tempo. De meeste cursussen zijn geaccrediteerd, krijgen hoge waarderingscijfers en zijn ook onderdeel van masterstudies: manuele-, sportfysio- en bekkenfysiotherapie. Als grootste opleider voor echografie en shockwave therapie helpen wij u graag op weg in de zorgmarkt!

Echografie opleidingen • Basisopleiding MSU-echografie • Vervolgopleiding MSU-echografie • Het EchoLab, scanvaardigheid • Masterclasses echografie • Echografie bij rug- en bekkenklachten • Introductie kleurendoppler echografie

Shockwave opleiding • Shockwavetherapie, theorie en praktijk

Kijk snel op www.nt-e.nl voor een van de opleidingen.

Bel 073 5999000, mail naar [email protected] of ga naar www.nt-e.nl

Echografie opleidingen

Shockwave opleidingen

Inhoud Fatima Moreira de Melo ziet hockeydames weer Olympisch goud pakken

6

Oud-international blikt terug op bewogen hockeyloopbaan

Gezond gedrag op basis van gevoel 12 Droog opsommen van voor- en

6

nadelen is niet effectief

Franchisen in de zorg: meer lusten dan lasten

20

Eigen baas blijf je altijd. Dáár ben je ondernemer voor!

Fysiotherapeut moet dagelijks kwaliteit waarborgen

32

‘We moeten naar 1 keurmerk en 1 gezamenlijke norm’

Als niet kan wat moet, dan moet wat kan

40

Gezamenlijk het beste uit de diabetespatiënt halen

20

32

RSI of CANS; het vraagt (nog steeds) om aandacht 48 Ontwikkeling van nieuwe doelgroep voor een oud probleem

12

En verder

Voorwoord 5 Benchmarken in de paramedische sector dient macro doelen 28 Nieuwe cijfers

Food for thoughts

57

Column Oudkerk

Als fysiotherapeut is je werk nooit af

58

Ondernemer aan het woord

MoveMens Partners Colofon

64 66

48

40

Gaat u ook voor de hoogste kwaliteit? Het Gezonde Net is een kwaliteitsnetwerk waarbij de aangesloten praktijken begeleid worden in het behalen van het HKZ- en HCA-certificaat. Met deze certificaten op zak heeft uw praktijk de mogelijkheid om bij zorgverzekeraars de maximale contracten af te sluiten. In het netwerk van Het Gezonde Net praktijken zijn al 60 Topzorg- en/of Pluspraktijken actief. Bent u de volgende?

informatie koppelen procesbewaking

audit rapportages

analyse en review

Webbased kwaliteitsmanagementsysteem De praktijken van Het Gezonde Net maken gebruik van een webbased kwaliteitsmanagementsysteem. Dit systeem is exclusief voor Het Gezonde Net ontwikkeld en biedt o.a. de volgende functies: • digitaal handboek met zoekfuncties • processen voor klantreacties, interne klachten en verbetermaatregelen • jaarplanning en periodieke management review • praktijkoverleg met agenda, notulen en acties Het systeem wordt gebruikt door alle praktijkmedewerkers. Afhankelijk van de functie is de autorisatie vastgelegd. Interesse? Heeft u interesse in dit webbased kwaliteitsmanagementsysteem neem dan contact op met de centrale organisatie van Het Gezonde Net: [email protected] w w w.he tgezon de ne t.of n l bel Cees de Zoete op 0653 353 126

Gouden gok Topsporters hebben nog een carrière na

Dat is in Nederland volledig uit het

hun topsportcarrière. Ze zijn immers nog

straatbeeld verdwenen. Iedere winkel-

steeds jong wanneer ze stoppen met

straat in iedere stad is hetzelfde. De

topsport. En ze willen natuurlijk voor-

ketens maken de dienst uit en bepalen

komen om in het beruchte ‘zwarte gat’

het stadsbeeld. Wij willen dat blijkbaar

terecht te komen. Het stereotype beeld

als klant (in Nederland), anders hadden

was vroeger dat iedere topvoetballer een

die ketens niet deze dominante positie

sigarenzaak op de hoek begon. Daar zijn

ingenomen en alle kleine ondernemers

tal van mooie voorbeelden van. Maar

verdrongen uit de winkelstraat. Enkel nog

ik ken ook voldoende voetballers die in

heel gespecialiseerde en onderscheiden-

de horeca verder zijn gegaan, of in de

de winkeliers hebben bestaansrecht. Die

kleding en zelfs als juwelier. Dat zien we

worden minder beoordeeld op uniforme

ook bij Fatima Moreira de Melo, nu het

kwaliteit en prijsstelling.

gezicht van het zilveren sieradenmerk Zinzi, vroeger van de gouden lichting

In deze Movemens worden deze onder-

hockeysters. Een gedoseerde afbouw van

werpen in het perspectief van de zorg-

goud naar zilver dus.

markt geplaatst. Franchising, ketenvorming, benchmarking, kwaliteit en gedrag

De sigarenzaak was ook het voorbeeld

(van klanten) zijn allemaal thema’s die

van kleine ondernemers met authentieke

hun weg ook vinden in onze markt. Nu

zaakjes. Winkeltjes die zorgden voor de

zijn er nog 1 man/vrouw praktijken op

verspreiding van het nieuws, de sfeer

de hoek van de straat. Hoe zal het beeld

in de straat en het gezellige beeld van

er over 10 jaar uitzien. Enkel nog ketens

een stad. Naast de sigarenboer was er

en franchising? De kniestraat op een

de bakker, de slager en de buurtsuper.

zorgboulevard is al een feit.

Allemaal detaillisten die met hart en ziel werkten met hun producten voor hun

Komt u straks ook in het ‘zwarte gat’

klanten.

terecht of maakt u zelf keuzes. Waagt u de gok, of kiest u er net als Fatima voor

In landen als Italië zie je dat nog steeds

om professioneel te gaan pokeren? j

en daarmee vinden wij het daar op vakantie ook zo leuk: de tabaccheria, die

Namens de uitgever en redactie,

beschermd is door de overheid waardoor

Geert-Jan van der Sangen

het niet mogelijk is om in supermarkten of bij benzinestations rookwaren te kopen. De talrijke barretjes waar je een caffè aan de bar kan drinken. De panetteria, macelleria en alimentari die je iedere dag weer opvrolijken met lokale lekkernijen, regionale producten en vooral service en kwaliteit.

Reageren? 

5

6

Oud-international blikt terug op bewogen hockeyloopbaan

Fatima Moreira de Melo ziet hockeydames weer Olympisch goud pakken Tekst: Coen Heil Beeld: Ivar Pell

Fatima Moreira de Melo was vrijdag 10 augustus een van de vele aandachtige volgers van de olympische vrouwenfinale hockey tussen Nederland en Argentinië. Hoewel de voormalige hockeyster en winnares van Olympisch goud in 2008 vijf dagen aanwezig was in Londen zag ze de door Oranje met 2-0 gewonnen finale vanuit de tv-studio van RTL.

‘Ik was wel aanwezig bij de halve finale

‘Na de halve finale heb ik ook een paar

tegen Nieuw-Zeeland en dat was hef-

speelsters nog heel even gesproken.’

tig’, blikt ze terug op het duel dat na verlenging in 2-2 eindigde, maar door

Moreira de Melo verrichtte in de Engelse

Nederland na shoot-outs werd beslist.

hoofdstad onder meer werkzaamheden

‘Juist vanwege die shoot-outs. Ik vond

voor RTV Rijnmond. In die hoedanig-

het verder leuk om ze te zien spelen,

heid hield ze ook de prestaties van de

want ik heb onder anderen Naomi van

Nederlandse hockeymannen bij. ‘Ik vind

As, Ellen Hoog, Kim Lammers, Maartje

het knap van ze’, doelt ze op de zilveren

Paumen en Maartje Goderie mede opge-

plak van Oranje. ‘Die halve finale tegen

voed’, voegt zij daar lachend aan toe.

Groot-Brittannië (9-2-zege) was heel bij-

7

zonder. Ze speelden zo vrij en verbaasden

Moreira de Melo wint met Oranje

Nieuwe loopbaan

zichzelf. Een gouden medaille was de

onder meer een gouden medaille op

Saillant genoeg is Moreira de Melo de

kers op de taart geweest, maar het was

de Olympische Spelen van 2008. Verder

laatste jaren een heel andere weg inge-

sowieso een mooie ervaring en het is

prijken er drie Europese titels en een

slagen en verdient zij tegenwoordig de

geen schande van Duitsland te verliezen.’

wereldtitel op haar erelijst. Ondanks haar

kost als professioneel pokerster. “Het

tamelijk abrupte afscheid beseft de ex-

is mijn derde jaar en ik ben er heel

Olympische titel

international terdege dat ze veel heeft

actief mee”, vertelt ze vanuit een fraai

Fatima Moreira de Melo beëindigt in

te danken aan de hockeywereld. “Bijna

Rotterdams etablissement met uitzicht

2008 haar hockeyloopbaan. Daarmee

alles in mijn leven”, stelt zij onomwon-

over de Rotte. Maar vanwaar deze stap?

komt een einde aan een prachtige car-

den. “Vooral de manier waarop ik in

“De reden dat ze mij hebben benaderd is omdat Pokerstars werkt voor oud-

‘Behalve de benodigde fysieke aandacht is er bij het Nederlands elftal ook ruimte voor psychologische ondersteuning’

sporters zoals bijvoorbeeld Boris Becker. Nu zochten ze iemand voor in Nederland. Ik ben toen gebeld door een sportmarketingbureau of ik iets met pokeren had. Buiten het feit dat ik iedere vrijdagmiddag pokerde met vrienden en ook op de club voor de lol speelde, kende ik ook al een jongen die professioneel actief was.

rière die de 34-jarige Rotterdamse langs

het leven sta en hoe ik met mensen

Verder kon ik op school goed rekenen.

Tempo ‘34, Victoria, HGC en Rotterdam

omga. Alles komt door wat je ervoor hebt

Dat was voor mij dus een optelsom.”

HC voert. Daarnaast verdedigde zij tien

gedaan. Ik heb het grootste gedeelte

Dat een rokerige gokhal niet meteen cor-

jaar lang de kleuren van het Nederlands

van mijn leven aan hockey besteed en

respondeert met een multitalent dat ook

elftal, waarmee ze vele successen aan-

daardoor ben ik waar ik nu ben. Ik ben nu

nog eens haar universitaire rechtenstudie

eenreeg.

heel gelukkig.”

afrondde, begrijpt ze wel. “Tuurlijk is het

Behaalde titels van Fatima Moreira de Melo met het Nederlands Elftal (1997 – 2008) WK hockey 1998 te Utrecht (NL) EK hockey 1999 te Keulen (Dui) Champions Trophy 2000 te Amstelveen Olympische Spelen 2000 te Sydney (Aus) WK hockey 2002 te Perth (Aus) EK Hockey 2003 te Barcelona (Spa) Olympische Spelen 2004 Athene (GRI) Champions Trophy 2005 Rosario (Arg) EK Hockey 2005 te Dublin (Ier) WK hockey 2006 te Madrid (Spa) Champions Trophy 2007 te Buenos Aires (Arg) EK Hockey 2007 te Manchester (GB) Olympische Spelen 2008 te Beijing (Chn)

8

iets anders dan met hockey, wat ik vanaf

eerst aan meegedaan en dat vond ik erg

precies dezelfde bewegingen en skills

mijn zesde heb gedaan en waaraan een

leuk. Ik had echt al drieëneenhalf jaar

als vroeger, maar toch tien keer trager.

heel traject qua organisatie aan vooraf

geen stick meer aangeraakt.

Uiteindelijk wonnen we wel.” Ook al ging

is gegaan. Maar het pokeren is heel

We speelden met allemaal meiden en

het bij de Zuid-Hollandse niet van harte.

bijzonder en ik heb daardoor een heel

met sommigen van hen speelde ik in

“Ik had het gevoel alsof er een atoombom

nieuwe wereld leren kennen. Ik heb wel

1998 mijn eerste WK, maar ook mensen

in mijn hoofd was ontploft, zo zwaar vond

uitdagingen nodig in mijn leven. Ik wil

van daarvoor en erna deden mee. Het is

ik het. Ik dacht ook, hoe heb ik dit ooit

iets leren, want ik ben heel leergierig en

toch wel heel leuk om die dan weer te

gedaan? Ik deed het op wilskracht, maar

nieuwsgierig.”

zien.” Ofschoon het een ontmoeting is

niet op conditie.”

Hockeyen met oud-internationals Op het hockeyveld heeft Moreira de Melo na haar afscheid in 2008 amper nog een bal geslagen. Hoewel ze na het behalen van Olympisch goud in Peking

‘Ik heb uitdagingen nodig in mijn leven. Ik wil iets leren, want ik ben heel leergierig en nieuwsgierig’

nog wel aan een nieuw seizoen begint bij Rotterdam, is het vuur snel gedoofd. Daarna hangt ze haar stick definitief aan

om des keizers baard kunnen de heldin-

Tennis

de wilgen, totdat ze vorig jaar ineens

nen van weleer hun wil om te winnen

Niet zo vreemd als men bedenkt dat

haar opwachting maakt bij de Zwarte

niet onderdrukken. “We speelden tegen

Moreira de Melo zich tegenwoordig

Tulpen, een team van oud-internationals.

een eerste clubteam en die meiden had-

beperkt tot het spelen van competitieten-

“Die spelen een of twee keer per jaar

den de hele zomer doorgetraind en wij

nis op recreatief niveau. “En daar word

een gelegenheidswedstrijd”, klinkt het

helemaal niet. Iedereen bij ons speelde

ik heel happy van. Ik moet het tennis

enthousiast. “Daar heb ik toen voor het

echt nog op zijn talent en je zag nog

nog helemaal oppakken, maar dat vind

9

ik superleuk. Ik heb al wel van mijn

heb ik nog wel een EK gespeeld, maar

maar dat vond ik zo gemakkelijk. Hij

tiende tot mijn twaalfde getennist. Ik kon

het voelde niet goed. Daarna ging ik weer

hoefde daarna niet verder te kijken en ik

het toen ook wel redelijk, maar daarna

bij de club spelen en kon ik niet meer

werd teruggeworpen op mezelf. Ik heb

heb ik nooit meer gespeeld”, aldus de

wenden en keren. Toen heb ik besloten

uiteindelijk allemaal acties ondernomen

levensgezellin van voormalig toptennis-

dat ik eerst wilde weten wat er mis was

om er achter te komen wat ik had.

ser Raemon Sluiter. Op de vraag of man-

voordat ik door zou gaan.”

Toen heb ik me wel heel alleen gevoeld,

lief haar sportieve verrichtingen wel eens

Een zwerftocht langs enkele orthopeden

terwijl ik een teamsport bedreef waar

nader onder de loep neemt, antwoordt ze

en een kijkoperatie bieden geen soelaas,

begeleiding had moeten zijn. Uiteindelijk

met enige zelfspot: “Nee joh. Het mag

hoewel de specialist die de kijkoperatie

zal diegene er ook van hebben geleerd.

wel en misschien zou het voor hem ook

uitvoert haar wel op het spoor brengt van

Dat is gewoon een leerproces.”

wel humor zijn om te zien.”

Jan Naaktgeboren. “Hij is de oud-fysio-

De in haar ogen mindere medische bege-

therapeut van Richard Krajicek”, doelt

leiding bij Rotterdam HC is volgens de

Hoewel de dochter van een Portugese

de hoofdrolspeelster op de voormalige

ex-hockeyster te wijten aan de beperkte

diplomaat en een Nederlandse moeder

winnaar van Wimbledon. “Jan zag ook

financiële middelen. “Dat vond ik wel

tijdens haar professionele loopbaan – die

gelijk dat het kopje van mijn kuitbeen

kwalijk, omdat je toch veel tijd in je

bijna vijftien jaar in beslag nam – redelijk

gewoon niet goed zat. Dat had hij bin-

sport investeert. Gelukkig had ik de maz-

gevrijwaard is gebleven van blessures,

nen een minuut gezien. Vervolgens zette

zel dat er bij het Nederlands elftal ook

kampt ze wel degelijk met de naweeën

hij het recht en toen was ik er vanaf.

wel goede fysiotherapeuten rondliepen.

van een keihard bestaan. “Mijn rug is

Tegelijkertijd zei hij dat als ik hiermee

Iedere fysio heeft iets wat hij goed kan,

niet heel lekker, er zit veel spanning op.

was blijven doorlopen ik op den duur

maar bij Oranje vond ik er eentje die

Daarvoor loop ik wel bij een chiropractor

had moeten stoppen met hockeyen. Op

op alle terreinen goed was”, steekt ze

en een masseur. Volgens mij is mijn ske-

een gegeven moment beknelt namelijk

de loftrompet over iemand wiens naam

let ook helemaal door elkaar gehusseld:

die zenuw en kun je er niet meer op

onbekend blijft. “Die was ook steeds

mijn ene heup hangt iets naar voren, de

lopen. Daar kun je een klapvoet aan

bezig met het ontwikkelen van zichzelf.

andere iets naar achteren. Verder zijn

overhouden.”

Daarom gingen de meeste dames graag naar hem toe en voelde ik me ook heel

‘Gevrijwaard van ernstige blessures, maar wel degelijk de naweeën van een keihard bestaan’

prettig bij hem.”

Psychologische ondersteuning Behalve de benodigde fysieke aandacht is er bij het Nederlands elftal ook ruimte voor psychologische ondersteuning. Iets

mijn knieën op zich schoon, al had ik op

Dat de medische staf van Rotterdam HC

dat in veel andere takken van sport

een gegeven moment heel erg last bij het

en een enkeling van Oranje de blessure

nog altijd een ondergeschoven kindje is.

hardlopen. Dat klopt ook wel, want als je

over het hoofd ziet, stelt Moreira de

“We hebben bijvoorbeeld wel eens uitleg

rug niet goed staat belast je de binnen-

Melo enigszins teleur. Al weigert ze met

gekregen over Action Type”, hetgeen

en buitenkant van je knieën. De pezen

een beschuldigende vinger te wijzen.

kan worden gezien als een soort zelf-

raken dan ook overbelast.”

“Het enige wat ik de toenmalige fysio

kennistest. “Dat heeft in het begin wel

van het Nederlands elftal wel kwalijk

dingen duidelijk gemaakt voor het team,

Blessure

heb genomen is dat hij niet gelijk de

maar ook voor het eigen bewustzijn was

Toch is het uitgerekend haar knie die

gevoelige plek heeft onderzocht, maar in

het wel goed”, stelt de Rotterdamse.

Moreira de Melo in 2003 flink parten

plaats daarvan vroeg of het niet mentaal

“Daarnaast is Bouke de Boer een keer

speelt. “Ik heb toen een halfjaar heel veel

was. Daar kreeg ik de kriegels van. Vooral

langs geweest om het over neurolinguïs-

last gehad en wist niet wat ik mankeer-

omdat ik al zo lang in het Nederlands

tisch programmeren (NLP) te hebben, wat

de. Dat was heel frustrerend. Uiteindelijk

elftal zat. Ik ben redelijk zelfbewust,

op zich interessant was. Dat waren ech-

10

CV Fatima Moreira de Melo Fatima Moreira de Melo (4 juli 1978, Rotterdam) is speelster van Tempo ‘34 (1984-1990), Victoria (1990-1993), HGC (1993-2000) en HC Rotterdam (20002008). Haar belangrijkste zege boekt ze op de Olympische Spelen van 2008 in Peking, waar ze met het Nederlands elftal goud verovert. Het is niet haar enige prijs met Oranje, want ook de wereldtitel (2006), Europese titel (1999, 2003 en 2005) en de Champions Trophy (2000, 2005 en 2007) prijken op haar imposante ereter eenmalige dingen. Als je jezelf echter

verbazingwekkend dat Moreira de Melo

lijst. In clubverband legt de 257-vou-

meer wilde verdiepen werd je bijgestaan.

haar heil heeft gezocht in het pokeren. “Ik

dig international met HGC tweemaal

Ik heb dat alleen nooit gedaan omdat het

ben natuurlijk wel gewend voor dingen

beslag op de landstitel. Tevens wint ze

niet iets was waarmee ik aan de slag

te trainen en me ergens op te focussen.

met de Wassenaarse club de Europa

moest. Ik ben een vrij optimistisch en

Dat is natuurlijk ook een deel van mijn

Cup 1. Met Rotterdam wint ze later ook

positief mens en dat helpt me vaak door

karakter. Ik ben niet voor niets topsporter

nog de Europa Cup 2 (2x).

onzekerheden of moeilijke situaties heen.

geworden.”

Ik kan ook redelijk goed relativeren. Toch

Het zijn juist deze ingrediënten die haar

Al tijdens haar loopbaan wordt duidelijk

had achteraf gezien wat extra interesse

uitstekend van pas komen tijdens tijdro-

dat de ambities van Moreira de Melo

geen kwaad gekund. Het is namelijk

vende wedstrijden en toernooien. “Die

verder reiken dan de hockeywereld. Zo

voor iedereen goed. Niet voor niks gaan

duren meestal van twaalf uur ‘s middags

wordt zij in 2006 het gezicht van de

mensen, die vroeger in hun jeugd issues

tot een uur ‘s nachts, mits je dan nog in

Rabobank en komt ze geregeld voorbij in reclamespotjes van de bank.

‘Ik ben gewend voor dingen te trainen en me ergens op te focussen, dat is een deel van mijn karakter’

Later speelt ze onder meer een gastrol in de soapserie Onderweg naar Morgen en ontwerpt ze een kledingen sieradenlijn voor haar sponsors Le Coq Sportif en ZINZI. De meeste bekendheid geniet ze de laatste jaren

hebben meegemaakt, later psychologie

het toernooi zit. Als je niet wilt inboeten

als verdienstelijk pokerspeelster. Met

studeren. Al ben ik wel van mening dat

aan focus en concentratie moet je dus

het Team PokerStars reist ze de hele

iedereen een ander type mental coach

redelijk fit zijn. Zodra ik meerdere live-

wereld over om toernooien te spelen.

zou moeten hebben. Dat blijft het lastige

toernooien achter elkaar speel, wordt de

van teamsport; de ene mental coach kan

focus anders. Je bent dan steeds meer

heel goed zijn voor de één, maar kan

bezig met het observeren van mensen om

weinig ‘feeling’ hebben met een ander.”

van daaruit informatie in te winnen. Dat psychologische vind ik een mooi aspect

Gezien haar onafhankelijke geest en

van pokeren.” j

innerlijke drive is het eigenlijk niet eens

11

12

Droog opsommen van voor- en nadelen is niet effectief

Gezond gedrag op basis van gevoel Tekst: Sanne van der Poel Beeld: Martin van Velzen

Het gevoel speelt een zeer belangrijke rol in het maken van gezondheidsbeslissingen; veel meer dan aanvankelijk werd gedacht. Dit concludeert Mario Keer, die onderzocht in hoeverre mensen gezondheidsbeslissingen maken op basis van hun verstand of hun gevoel.

Intuïtief heel logisch

van gezondheidsgedrag dan verstand.

Heel lang is men er vanuit gegaan dat

In de afgelopen jaren zijn hier wel

mensen gezondheidsbeslissingen maken

aanwijzingen voor geweest maar was

op basis van verstandelijke afwegingen,

dit nog erg onduidelijk. Nu blijkt het

oftewel op basis van ratio. Om gezond

een veel belangrijkere rol te spelen dan

gedrag te bevorderen of ongezond gedrag

in de wetenschappelijke literatuur werd

te verminderen werden vooral de voor- en

aangenomen.

nadelen opgesomd. “Maar intuïtief is het

Het blijkt in veel gevallen dat het gebruik

juist heel erg logisch dat mensen een

van affectieve argumenten mensen eer-

bepaald gedrag wel of niet uitvoeren op

der motiveert om het gedrag uit te voeren

basis van hoe ze zich daarbij voelen”,

dan praktische argumenten. “Als mensen

ondersteunt Mario Keer de conclusie van

horen dat ze zich prettiger gaan voelen

zijn promotieonderzoek.

door regelmatig te sporten, zijn ze eerder geneigd hun hardloopschoenen aan te

Zijn onderzoek laat zien dat voor veel

trekken dan dat ze wordt vertelt dat ze er

gezondheidsgedragingen gevoel een

gezonder door worden”, legt Mario uit.

veel grotere rol speelt dan sociale afwegingen

(‘wat

vinden

andere

Wat drijft mensen?

mensen’) of verstandelijke afwegingen.

Om dit te onderzoeken heeft hij bij men-

Gevoel is vaak een sterkere voorspeller

sen zowel het verstand als het gevoel

13

gemeten als het ging om gezondheids-

ratio) of het prettige (het gevoel) meer

Meer aandacht voor gevoel

gedragingen. Dit heeft hij gedaan voor

de intentie gaf om het gedrag wel of niet

Voor gezondheidsprofessionals betekent

20 gezondheidsgedragingen zoals het

uit te voeren.

deze kennis bijvoorbeeld dat ze meer

dragen van een autogordel of het eten

Wat mensen drijft om gezondheidsbe-

aandacht zouden kunnen besteden aan

van groenten. Het verstand heeft hij

slissingen te nemen is iets wat sociaal

het gevoel. In de gezondheidscommuni-

bekeken door bij bepaalde gezondheids-

psychologen zich al lang afvragen. Een

catie worden nu meestal vooral de vooren nadelen van het gedrag aangegeven

‘Gevoel is vaak een sterkere voorspeller van gezondheidsgedrag dan verstand’

om mensen te motiveren tot gezond gedrag. Zij worden dus met name op basis van het verstand gestimuleerd. De intentie is daardoor vaak wel aanwezig. Maar om de intentie daadwerkelijk om te zetten in gedrag is het belangrijk om ook

gedragingen te vragen of mensen het bij-

interessante vraag daar het veel gezond-

voorbeeld wel of niet nuttig of verstandig

heidskosten zou kunnen besparen. Door

vonden om te doen. Vervolgens heeft hij

te onderzoeken hoe mensen beslissen

Op het moment dat mensen het gedrag

gevraagd hoe mensen het ervaren heb-

zich wel of niet gezond te gedragen,

moeten gaan uitvoeren beslissen ze

ben (leuk, vervelend, prettig, onprettig),

kunnen zij gerichter gestimuleerd worden

namelijk niet vanuit ratio maar veel meer

om daarna te kijken of het nuttige (de

hun levensstijl aan te passen.

vanuit hun gevoel. Mario: “Als je een

14

het gevoel aan te spreken.

The Fun Theory De website ‘www.thefuntheory.com’, een initiatief van Volkswagen, laat prachtige voorbeelden zien hoe mensen met humor en plezier kunnen worden gestimuleerd tot positief (gezondheids) gedrag. Bijvoorbeeld de ‘piano stairs fun theory’; een actie om mensen te stimuleren om meer de trap te nemen dan de lift of roltrap. Een trap is omgebouwd tot piano waarbij mensen bij het stappen op iedere trede een andere toon horen. Het wordt dan leuker om de trap te nemen dan de roltrap. Het resultaat is dat iedereen de trap neemt. Een ander voorbeeld om mensen te gevoel kunt koppelen aan een bepaald

te koppelen aan een gedrag dat je wilt

stimuleren tot gedragsverandering is

gedrag dan heb je een veel grotere kans

ontmoedigen. Zoals het aanspreken van

‘the world’s deepest bin’. Een vuilnis-

dat mensen het ook daadwerkelijk gaan

angst. Een bekend voorbeeld zijn de

bak die geluid maakt als iemand er

uitvoeren.”

angst opwekkende teksten op een pakje

iets in gooit. Of ‘the speed camera

sigaretten.

lottery’. De snelheidsmeter geeft de

Gevoel koppelen aan gedrag

rijsnelheid aan, bij rustig rijden wordt

Wanneer een zorgverlener bijvoorbeeld

Deze theorie zal bijdragen aan een gro-

men beloond met een prijs. En ‘the

de therapietrouw bij een cliënt wil bevor-

tere therapietrouw. Door de behandeling

bottle bank arcade’ is een glasbak

deren of de cliënt wil aanzetten om dage-

prettig en leuk te maken, wordt een

omgebouwd tot gokkast. Mensen krij-

lijks oefeningen te doen is het dus goed

positief gevoel gecreëerd ten aanzien van

gen plezier in het weggooien van glas. De fun theory is ervan overtuigd dat ze

‘Als je een gevoel kunt koppelen aan een bepaald

mensen hiermee kunnen aanzetten tot positieve gedragsverandering.

gedrag dan heb je een veel grotere kans dat mensen het ook daadwerkelijk gaan uitvoeren’ om een positief gevoel aan dat gedrag

de behandeling. Zo zou een spelelement

te koppelen. Bijvoorbeeld door te benoe-

kunnen helpen, waardoor het gedrag

men dat de cliënt zich na de oefeningen

leuker wordt om uit te voeren. Of iemand

ontspannen zal voelen, lekkerder in zijn

zou te motiveren zijn om vol te houden

vel zal zitten of trots op zichzelf zal zijn.

door de vooruitgang zichtbaar te maken

Of andersom, door een negatief gevoel

in bijvoorbeeld een grafiek waardoor hij

15

U komt regelmatig bij uw huisarts, een specialist en dan weer de fysiotherapeut…. Maar ondanks al hun goede adviezen en behandelingen voelt u zich niet gezond en treedt er geen blijvende verbetering op. En als er al een diagnose is gesteld, wordt er vaak gesproken over termen als RSI, burn-out, bromyalgie, chronische pijnklachten of lichamelijk onverklaarde klachten. Dit zijn allemaal ‘diagnoses’ waar geen makkelijke, snelle behandeling of een medicijn voor bestaat. Misschien zou u wel ‘ns even uit die medische wereld willen stappen en vanuit de visie van De Gezonde Wereld uw klachten te lijf gaan. Niet zozeer om een verklaring te vinden voor uw klachten, maar om er samen met het multidisciplinair team op een positieve en constructieve wijze zelf aan te werken. Zodat u zich weer gezond gaat voelen en met plezier (weer) kunt gaan werken, want ....

werken is gezond!

www.DeGezondeZaak.nl www DeG

trots wordt op zijn prestatie. Ook kan het

In print en audiovisuele communicatie

Ter promotie van groente- en fruitcon-

helpen de cliënt bewust te belonen om

kan ervoor gekozen worden om gebruik te

sumptie werden onder andere onder-

het positieve gevoel van de beloning aan

maken van emotieopwekkende beelden

staande posters ontwikkeld. De prints

het gedrag te koppelen.

(bijvoorbeeld foto’s) van blije mensen die

spelen in op gevoel door aan te geven

het gedrag uitvoeren in plaats van grafie-

dat je je goed voelt (niet lusteloos) als

Narratief

ken of tabellen die de voor- en nadelen

je voldoende fruit eet.

Mario: “Een andere effectieve manier

inzichtelijk maken.

om mensen met gezondheidsberichten te bereiken is deze berichten op een nar-

Intentie op gevoel

ratieve (verhalende) manier te brengen.”

De invloed van gevoel blijkt groter

Het gebruik van narratieve boodschappen

naarmate de gedragsbeslissing dichter-

is een veelbelovend instrument in de

bij komt. De houding ten opzichte van

gezondheidsbevordering, blijkt uit zijn

gezondheidsgedrag wordt grotendeels

onderzoek. Gezondheidsberichten zijn

bepaald door verstand, maar de inten-

‘De invloed van gevoel blijkt groter naarmate de gedragsbeslissing dichterbij komt’ vaak erg objectief; ze sommen meestal

tie om het gedrag uit te voeren en het

de voor- en nadelen op. De gevolgen van

daadwerkelijk uitvoeren van het gedrag

gezondheidsgedragingen illustreren aan

worden meer bepaald door gevoel.

de hand van een verhaal of voorbeeld van eerdere cliënten, maakt dat cliën-

In zijn promotieonderzoek heeft Mario

ten zich deze consequenties beter kun-

gekeken naar mensen hun attitude ten

nen voorstellen en kunnen koppelen aan

opzichte van gedrag (vinden mensen iets

hun eigen situatie. Narratieve berichten

goed of slecht?), naar hun intenties (heb-

werken vooral goed wanneer daarin de

ben ze de intentie om het uit te voeren?)

affectieve consequenties van het gedrag

en naar het werkelijke gedrag. De attitu-

worden benadrukt.

de ten opzichte van een bepaald gedrag voorspelt de intentie om het gedrag uit

Een goed voorbeeld van voorgaande theo-

te voeren. Het blijkt dat verstand steeds

rie is te zien op www.datdoeteenhivtest.nl

minder belangrijk wordt ten opzichte van

waarbij homoseksuele mannen worden

gevoel naarmate je dichterbij het gedrag

gestimuleerd een HIV-test te ondergaan.

komt. Als mensen hun attitude bepalen

De site laat foto’s zien van acht mannen.

doen ze dat vaak met verstandelijke

Deze mannen benoemen hun positieve

overwegingen. Bijvoorbeeld: ‘sporten is

ervaringen met betrekking tot de HIV-

goed want daar word ik fit van’. Hierbij

test. Mensen uit de doelgroep kunnen

heeft het gevoel nog niet veel invloed.

zich identificeren met een persoon en

Maar als je op het punt komt dat je

betrekken de informatie dan meer op

het gedrag moet gaan uitvoeren wordt

zichzelf en hun gevoel.

gevoel veel belangrijker dan je verstan-

17

FysioRoadmap

FysioRoadmap 4.3 met nieuwe module: de PLUS-manager De PLUS-manager in FysioRoadmap is een nieuwe tool die u helpt bij het monitoren van de dossiers. Door het gebruik van de PLUS-manager bespaart u kostbare tijd bij het (intern) toetsen van alle dossiers en heeft u een middel om te communiceren met alle fysiotherapeuten binnen uw praktijk. De PLUS-manager is een betaalde module: u kunt een offerte aanvragen via [email protected]

FysioRoadmap: het fysiotherapeutisch EPD met o.a.:

•Online intake; Audit •Online vragenlijsten; proof Online stambestanden; • •Management-ondersteuning voor de primaire processen; •Quality Check methodisch handelen en fysiotherapeutische verslaglegging; •en meer.... Monitored Rehab Systems Claes Tillyweg 2 2031 CW Haarlem 023 750 5444 [email protected] www.mrsystems.nl

FysioRoadmap en de mogelijkheden Maak een afspraak voor een demonstratie bij u in de praktijk. Bel 023 - 750 54 44.

delijke overwegingen. Bij sporten bijvoor-

een autogordel werd meer uitgevoerd op

beeld omdat dan het fysieke ongemak

verstand. Mario denkt dat dit komt omdat

voelbaar wordt.

er meteen instrumentele consequenties aanhangen (schone tanden en veiligheid).

Gedrag niet altijd op gevoel Er blijken wel individuele verschillen.

Prikkel het gevoel

Sommige mensen maken hun beslissing

Gevoel blijkt dus vaak een sterkere

op basis van gevoel, andere maken hun

voorspeller van gezondheidsgedrag dan

beslissing meer op basis van verstand.

verstand. De invloed van gevoel wordt

Mario speculeert dat voor de meeste

bovendien groter naarmate de gedrags-

gezondheidsgedragingen de gevoels-

beslissing dichterbij komt.

matige gevolgen van het gedrag direct

Voor de zorgverlener een belangrijk gege-

plaatsvinden als mensen het gedrag uit-

ven om in gedachten te houden bij de

voeren. Bijvoorbeeld: als je gaat sporten

communicatie met cliënten. Kom niet met

heeft het direct invloed op hoe je je voelt.

een droge opsomming van de voor- en

Maar de verstandelijke consequenties

nadelen of indrukwekkende grafieken.

komen pas later, dus dat je afvalt of je fit-

Prikkel het gevoel om ze te motiveren tot

ter gaat voelen. Wellicht is dat de reden

gezond gedrag! j

dat gevoel bij dat soort gedragingen

Mario Keer is afgestudeerd in de

een grotere rol speelt. Gedragingen als een goede mondzorg en het dragen van

psychologie en communicatiewetenMeer info 

schapper. Hij promoveerde 8 juni jl. aan de Universiteit van Amsterdam. De titel van zijn proefschrift luidt: ‘Persuasion through facts and feelings: Integrating affect and cognition into

Promotie Mario Keer

beïnvloed door hun verstand of gevoel.

behavioral decision models and health

Mario Keer onderzocht of mensen het

De eigen inschatting kan desondanks van

messages’. Het proefschrift is te vin-

wel of niet uitvoeren van gezond gedrag

belang zijn voor de gezondheidsbevor-

den via www.movemens.nl. Mario

baseren op de voor- en nadelen van dat

dering, omdat de eigen inschatting wel

was tot voor kort universitair docent

gedrag (verstand), of op het gevoel dat

gerelateerd is aan de voorkeur voor de

gezondheidscommunicatie aan de UvA

ze met het gedrag associëren. Hij laat

argumenten die in gezondheidsberichten

en is per 1 september onderzoeker

zien dat gevoel een sterke voorspel-

worden gebruikt: mensen die inschatten

gezondheidsbevordering bij TNO.

ler is van gezondheidsgedrag; in veel

dat zij hun beslissingen met name op

gevallen is dit een sterkere voorspeller

hun verstand baseren, hebben een voor-

dan verstand. De invloed van gevoel

keur voor argumenten met betrekking

wordt bovendien groter naarmate de

tot de voor- en nadelen van het gedrag.

gedragsbeslissing dichterbij komt. De

Mensen die inschatten dat zij hun beslis-

houding ten opzichte van gezondheids-

singen met name op hun gevoel baseren,

gedrag wordt grotendeels bepaald door

hebben een voorkeur voor argumenten

verstand, maar de intentie om het gedrag

met betrekking tot de gevoelens die het

uit te voeren en het daadwerkelijk uit-

gedrag oproept.

voeren van het gedrag worden meer

Zijn promotietekst is te downloaden via

bepaald door gevoel. Ook blijkt dat men-

www.movemens.nl

sen geen correcte inschatting kunnen maken van de mate waarin zij worden

19

20

Eigen baas blijf je altijd. Dáár ben je ondernemer voor!

Franchisen in de zorg: meer lusten dan lasten Tekst: Martijn Plantinga

Hoewel franchising ook in de zorg meer en meer gemeengoed wordt, en verschillende netwerken de afgelopen jaren flink zijn gegroeid, blijft er juist in de zorgsector nog steeds de nodige scepsis bestaan. ‘Gaat het niet ten koste van mijn persoonlijk contact?’ ‘Krijgen we dan allemaal dezelfde kleur gevel en wachtkamer?’ ‘Worden we dan geen McDonalds?’ Aan de andere kant is het met het oog op de strenge regelgeving, de administratieve rompslomp en de eisen van de zorgverzekeraars wel prettig als je op een partij kunt terugvallen...

Om met het voorbeeld van McDonald’s te

Kwaliteit afdwingen

beginnen, het schrikt veel zorgonderne-

Een franchisegever kan een nieuwe laag

mers terecht af dat ze als franchisenemer

aanbrengen van consistentie, onderne-

straks allemaal als eenheidsworst moe-

mersschap en bedrijfsvoering binnen

ten functioneren. De vergelijking gaat

een organisatie. Dit kan leiden tot meer

niet op, eenvoudigweg omdat niet alleen

herkenbaarheid en vertrouwen voor de

de branche, maar vooral de klanten totaal

cliënten, synergie en vooral efficiency.

verschillend zijn. Bovendien is het altijd

En misschien wel het belangrijkste: de

de markt die bepaalt wat er gebeurt. De

franchisegever heeft het commerciële

zorg is gewend aan criteria en protocol-

vermogen om (nog meer) kwaliteit af te

len. Omdat er in de zorg al zoveel proces-

dwingen. Nog meer dan de overheid zit

sen vastleggen, leent de branche zich

een franchisegever bovenop de busi-

juíst voor franchiseformules.

ness. Zorgondernemers praten vaak over

21

identiteit maar nog vaker over kwaliteit.

als de behandeling zelf. En wat is er mis

moet staan. Als je het niet wil, moet je

Als ondernemer houdt je altijd een eigen

met een collega te vragen hoe hij het

het zeker niet doen!

identiteit, daar doet zelfs een overkoe-

toch voor elkaar krijgt om zijn apparatuur

pelende naam niets aan af. Juist een

duizenden euro’s goedkoper in te kopen?

slimme ondernemer realiseert zich dat

Als het gaat om benchmarking kun je je

“Franchising kan katalysator zijn”

de kaders juist toevoegen en niet wegne-

zelfs afvragen of het niet stimulerend kan

Paul van Wageningen is partner bij

men. En ook binnen die kaders is er altijd

werken om de winst- en verliesrekening

FranchiseMatch, een onafhankelijk wer-

ruimte en moet een regel aantoonbaar

van collega’s te bekijken.

ving- en selectiebureau voor franchise

voordeel bieden. Voordelen als innovatie,

ondernemers en is al 30 jaar actief in

opleidingen, kennisdeling, gezamenlijke

Natuurlijk zijn er ook nadelen te benoe-

franchise. Samen met zijn partners van

inkoop en marketing wegen in dat opzicht

men. Een collectieve naam boven je

FranchiseMatch heeft hij zich gespeci-

vrij zwaar ten opzichte van het inleveren

gevel betekent dat de reputatie van

aliseerd in het ondersteunen van fran-

van een stukje eigen identiteit.

‘zwakke broeders’ ook op jou door kun-

chisegevers bij hun groei. Hij kent veel

nen werken. Je bent vaak een percen-

voorbeelden uit de praktijk en heeft een

In de zorgsector is het vooral de backoffice (denk aan inkopen, kennis in het netwerk, marketing) die ondernemers over de streep trekt om zich aan te sluiten bij bijvoorbeeld een netwerk. Hoe vaak hoor

‘Samenwerken in een franchiseformule komt de kwaliteit altijd ten goede’

je niet een therapeut die het behandelen van patiënten (de reden om voor dit beroep te kiezen!) het mooiste vindt dat

tage van je omzet kwijt en niet alles ligt

duidelijke mening over de mogelijkheden

er is, maar het hele ‘backoffice gebeu-

meer in je eigen hand. Maar over het

die franchising biedt. Voor iedere bran-

ren’ liever zou uitbesteden. Bovendien

algemeen komt franchising de kwaliteit

che, en zeker voor de zorg...

kost dit de laatste jaren door o.a. wet-

van de dienstverlening en het rendement

en regelgeving steeds meer tijd. Maar

ten goede. ‘Samen’ werkt nu eenmaal

Paul: “De zorg is natuurlijk niet zo een

juist die ‘randzaken’ in de zorg zijn zeer

meestal beter. Denk maar aan de positie

twee drie te vergelijken met een andere

belangrijk. Schone wachtkamers, vrien-

ten opzichte van de zorgverzekeraars. Al

branche, maar ‘zakelijke dienstverlening’

delijk personeel; het is net zo belangrijk

blijft het wel zo dat je er 100% achter

komt in veel opzichten aardig in de buurt.

22

Ook, of misschien wel juist in de zorg

sleutel kunnen leden 24 uur per dag naar

moet ook meer marktwerking komen. De

binnen.

bezorgdheid bij ondernemers is begrijpe-

Anytime Fitness biedt met de formule

lijk, maar ik durf te beweren dat samen-

ondernemende fysiotherapeuten met

werken in een franchiseformule de kwa-

ambities

liteit, maar vooral het rendement, altijd

vooral gemak en comfort. Het hoofd-

ten goede komt. Zeker voor startende

kantoor ontlast de ondernemer zodat

ondernemers biedt het grote voordelen.

deze vooral als professional bezig kan

Natuurlijk wordt je soms wat beperkt

zijn. Hameleers: “De eerste fysiothera-

in je vrijheden, maar je hebt nu een-

piepraktijk heeft reeds een licentie en er

maal protocollen nodig. Zeker in de zorg.

zijn nog 2 fysiotherapeuten vergevorderd

Franchise heeft te maken met dupliceer-

(Maastricht en Hengelo). Tevens zijn er

Voor MoveMens ging de redactie bij

baarheid. In de zorg is het al gebruikelijk

vergevorderde gesprekken met een zie-

drie franchise spelers in de markt

om processen te beschrijven. Dat goed

kenhuis om daar een Anytime Fitness

kijken hoe zij hun concept uitzetten

toepassen op meer dan de behandeling

centrum te vestigen. Een fysiotherapeut

en exploiteren. Zo spraken we met

versterkt het rendement.

kan ruimere faciliteiten creëren voor zijn

Anytime Fitness, De Gezonde Zaak

Eén voordeel wordt wel eens over het

patiëntenpopulatie en ook de beweeg-

en Mentaal Beter. Op de website van

hoofd gezien. In een goede franchise

norm na een behandeling structureel op

MoveMens leest u verder.

hebben de ondernemers invloed. Om als

een hoger niveau houden.”

voor

beweegprogramma’s

Franchisende ondernemers in beweging

zelfstandige iets voor elkaar te krijgen collectief praat het een stuk gemakke-

Combinatie fysiotherapie en sport

lijker en krijg je ongetwijfeld meer voor

Een zaak wordt gerund door een full time

elkaar.”

bedrijfsleid(st)er en een part time fitness

moet je van goede huize komen. Als

instructeur (evt in combinatie met een

Anytime Fitness: 24/7 sporten

personal trainer / beweegbegeleider).

Anytime Fitness is wereldmarktleider in

In de USA bezit 60% van de franchise-

franchising fitness met meer dan 1920

nemers meerdere clubs. Hameleers runt

clubs. Vorig jaar openden meer dan 300

in Nederland vier eigen Anytime Fitness

nieuwe Anytime Fitness clubs hun deu-

zaken. Hierin zijn ook aparte ruimtes

ren. Convenience (gemak / comfort) is

voor fysiotherapie en diëtetiek aanwezig.

het sleutelwoord van het concept. Het

Hameleers gelooft dan ook heilig in de

ligt straks om de hoek en het is 24 uur per

combinatie van fysiotherapie en sporten.

dag toegankelijk tegen een betaalbare

“Een fysiotherapeut heeft enorm veel

prijs. Als sportfysiotherapeut en manueel

contacten en expertise op het terrein

therapeut kwam Petro Hameleers enkele

van beweegprogramma’s. Daarbij wordt

jaren geleden in contact met Anytime

de bedrijfsvoering van een fitnessclub zo

Fitness, een franchiseformule uit de VS,

gemakkelijk mogelijk gemaakt met onder

die hier zeer succesvol bleek. In de for-

andere marketingondersteuning, een

mule, die vooral is gericht op gemak en

coach op het hoofdkantoor en een onroe-

eenvoud (kostenefficiënt) in ondernemen,

rend goed-specialist die helpt bij het kie-

wordt bewust gekozen voor wat kleinere

zen van de juiste locaties, de verbouwing

fitnessclubs met een oppervlakte van

en inrichting... Daarbij zijn de instapkos-

ongeveer 400 tot 450 m . De naam is niet

ten relatief laag. High tech apparatuur

voor niets zo gekozen. Met een digitale

kan de franchiser bijvoorbeeld leasen

2

23

De manier van zoeken bepaalt in hoge mate wat er gevonden wordt.

Echografie

Met echografie ziet u vrijwel niets over het hoofd! Uw fysiotherapeutisch onderzoek geeft veel informatie, maar niet altijd de gewenste zekerheid. Met echografie verhoogt u in veel gevallen de zekerheid van uw conclusies tot wel 100%. Wetenschappelijk onderzoek toont dit aan. Uw oordeel wordt betrouwbaarder, waardoor u nóg betere keuzes maakt voor uw behandelplan. Echografie kan twijfel wegnemen en het beleid van de behandeling optimaliseren. Datvergroot uw effectiviteit. Als startende en als ervaren echografist vindt u bij Fyzzio geweldige echoapparaten voor uw praktijk. Desgewenst met de handige leermodule ‘Guided Imaging Software’. In het Nationaal Trainingscentrum echografie, kortweg NT-e, bieden wij u bovendien een breed pakket geaccrediteerde opleidingen voor echografie. Honderden collega’s gingen u voor. Ervaar het zelf en maak een afspraak voor een vrijblijvende demonstratie of vraag informatie aan. Bel nu of stuur een e-mail en u heeft onze brochure snel in huis.

: aam we n n nieuoorhee v

Philips HD7

Philips ClearVue 550

Echomaster 128 Color

Ned

erlan

d

Bel 073 59 99 000, mail naar [email protected] of ga naar www.fyzzio.nl Echografie

Shockwave

Medische fitness

Behandelbanken

Fysiotechniek

Opleidingen

en de abonnementsprijzen bepaalt de

aan het hanteerbaar en beheersbaar

onze samenwerking met De Gezonde

ondernemer ook zelf.” In een jaar tijd zijn

maken van ‘somatisch onvoldoende ver-

Zorg wordt het grootste deel betaald

er vijf zaken geopend in Limburg en nu is

klaarde lichamelijke klachten’ (SOLK) die

vanuit de basisverzekering. Circa 75%

het tijd om het concept uit te rollen. “Dit

optimaal functioneren in werk en privé in

van de trajectkosten wordt vergoed van-

jaar wordt de zesde zaak geopend en er

de weg staan. De organisatie richt zich

uit de basisverzekering van de cliënt, het

zijn inmiddels 11 licenties verkocht. De

dan ook met name op (langdurig) ziekte-

overige deel wordt door de werkgever

verwachting is 20-25 zaken per jaar en

verzuim van werknemers.

betaald. Buiten het feit dat de financiering is georganiseerd voor de franchi-

‘Het werken volgens onze zorgpaden is een belangrijke voorwaarde om kwalitatief goed werk te leveren, met de gewenste duurzame resultaten’

senemer zijn we met onze multidisciplinaire formule uniek binnen de geestelijke gezondheidszorg.”

Landelijk netwerk Met 14 locaties in Nederland is De Gezonde Zaak een landelijk netwerk. Met het oog op de landelijke klanten is er

op lange termijn moeten 150 Anytime

Peter Westdijk is als productmanager

bewust gekozen voor een spreiding door

Fitness zaken door heel Nederland haal-

bij De Gezonde Zaak vooral verantwoor-

heel het land. Voor de franchisenemers

baar zijn”, aldus Hameleers.

delijk voor de ontwikkeling van nieuwe

wordt er daarbij tevens gekeken naar

diensten en voor het kwaliteitsbeheer.

regiobescherming.

De Gezonde Zaak: multidisciplinaire en gedragsmatige aanpak

Daarbij zit hij in het bestuur van De

Als gevolg van de bezuinigingen in de

Gezonde Zorg, een stichting waarmee

zorg en de GGz in het bijzonder, heeft

nauwe banden zijn en die de cont(r)acten

De Gezonde Zaak te maken met kleinere

De Gezonde Zaak richt zich met haar

heeft met zorgverzekeraars. Westdijk:

budgetten vanuit de zorgverzekeraars.

franchiseformule op multidisciplinaire

“We werken landelijk veel voor zowel

Daarnaast zal de marktwerking per 1

gedragsinterventies binnen de (bedrijfs)

werkgevers als arbodiensten. Binnen

januari 2013 echt zijn intrede doen in

gezondheidszorg. Er wordt gewerkt met

onze formule verzorgen we als franchise-

de GGz. Derhalve wordt kritisch gekeken

een team van psychologen, fysiothera-

gever onder andere de contracten met de

naar nieuwe kandidaten / franchisers.

peuten, ergotherapeuten, psychiaters en

verzekeraars, bieden softwarepakketten

Westdijk: “Er worden scherpe kwalita-

andere medisch specialisten. Onder lei-

en gespecialiseerde programma’s aan en

tieve voorwaarden aan onze franchise-

ding van een psychiater werkt dit team

bieden inhoudelijke ondersteuning. Door

nemers gesteld. Zo moeten bijvoorbeeld

25

Vormt uw administatie een belasting voor uw patiëntenzorg?

Ieder zijn vak! Denkt u nooit eens: “Ik ben toch een zorgverlener en geen administratief medewerker?” Een begrijpelijk gevoel, want de zorgsector gaat gepaard met stapels administratief werk. Tijdrovende zaken die – als u niet oppast – ten koste gaan van de zorg van uw patiënt.

Patiëntvriendelijk

Dankzij Infomedics kunt u zich wél op de zorg blijven focussen. U kunt namelijk met een gerust hart al uw administratieve zaken in onze handen leggen. Van declareren en verwerken van informatie van zorgverzekeraars tot facturering. Het resultaat? Minder zorgen voor u, en een betere zorg voor uw patiënten. Precies waar het om gaat in uw vak.

Betrokken service

U ontvangt netjes uw geld, terwijl uw patiëntrelatie goed blijft.

Tijdwinst Met onze innovatieve producten bespaart u kostbare tijd die u kunt investeren in uw patiënten.

Met onze betrokken klantenservice hebben u en uw patiënten één contactpunt voor alle betalingsvragen.

Inzichtelijk Het beveiligde Self Service Portaal biedt u overal en altijd inzicht in uw declaraties.

Kennis en ervaring Dankzij onze kennis en ervaring bent u er zeker van dat we optimaal aan uw wensen tegemoet komen.

Meer informatie?

Ga naar www.infomedics.nl of bel naar 036 536 30 51

alle professionals die het multidiscipli-

zaken als inkoopvoordelen, eigen soft-

ten en de totale branche in de breedste

naire team vormen, in huis zijn en ook

ware, rapportages, facturatie naar de

zin van het woord. “Daar moet niets van

daadwerkelijk onder 1 dak werken.”

zorgverzekeraars, HKZ-normen etc. aan-

worden weg genomen. Voeg er echter

geboden. Maar ook krijgen onze leden

zaken aan toe als (lokale) marketing,

Mentaal beter: landelijk gz-netwerk

de mogelijkheid voor (in-company) vakop-

management, sales, ICT, (groei) strate-

leidingen, bijscholingen, het volgen van

gie, businessplan, financiën en onder-

Mentaal Beter is een netwerk van gz-

congressen etc.”

nemen in de zorg wordt opeens reëel en haalbaar. Belangrijk verschil is dat bij

psychologen, psychotherapeuten en psychiaters. Met zowel (17) eigen praktijken

Zelfstandigheid, groot goed

de ondernemer de tevredenheid van de

als (± 80) franchise praktijken verenigen

Ook De Heer is bekend met de angst van

cliënt vooropstaat. Kwaliteit is, net als

ze meer dan 400 professionele hulp-

veel ondernemers om hun zelfstandig-

in ‘echte’ bedrijven een gegeven en mag

verleners door heel Nederland. Hiervan

heid te verliezen. “Zelfstandigheid is een

als vanzelfsprekend worden beschouwd.

zijn er circa 100 in loondienst. Door het

groot goed, maar vooral door de nieuwe

Steeds meer zal echter moeten worden

beschikbare budget en het plafond dat

en steeds wisselende regelgeving wordt

gestuurd op de beleving van de klant

met de zorgverzekeraars is afgesproken

dit voor een ondernemer steeds moeilij-

(cliënt of patiënt). Voor de zorg betekent

wordt de groei van het netwerk momen-

ker. Als franchiseorganisatie kunnen wij

dat dus dat service, hygiëne, oogcontact,

teel geremd. Maar doordat er nu meer

hier wél op anticiperen en ons vooraf al

comfort van de wachtkamer, uitstraling

en meer naar prestatiebekostiging wordt

voorbereiden. We zorgen mede gelet op

etc. net zo relevant zijn als de kwaliteiten

gekeken (hoe beter de praktijk presteert,

concurrentie voor een goede spreiding

van de behandelaar of medische vaardig-

des te hoger de beloning) is er naar ver-

van onze praktijken, maar willen wel

heden van de (zorg)ondernemer. Zonder

wachting de komende jaren weer groei

dat de ondernemer laat zien dat hij

het probleem simpel voor te stellen,

mogelijk.

bij Mentaal Beter hoort. Een keuze uit

betekent het dat je vooral in staat moet

Wat een aantal jaren geleden begon

drie uitingsvormen is nu bijvoorbeeld

zijn om een bedrijf te exploiteren.

als soort van corporatie van psychothe-

verplicht.

rapeuten die met name het EPD geza-

Vrijheid in ondernemerschap zal altijd

Juist omdat er barrières te slechten zijn,

menlijk deden en een kwaliteitscrite-

blijven bestaan. Wat wij vooral doen is

juist omdat de toekomst ander gedrag

rium hanteerden (effectmetingen ROM-

de aangesloten professionals ruimte en

vraagt en juist omdat er een nieuw elan

behandelingen) is inmiddels geworden

tijd bieden om zich bezig te houden met

nodig is, liggen hier kansen te over.

tot een harde franchiseformule.

hun kerntaak. Want dat blijft toch de zorg

Franchising kan daarbij een katalysator

“Kwaliteit in de zorg is vereist”, vertelt

en behandeling van cliënten!”

zijn. Het maakt dat juist de begeleiding en coaching op genoemde (nieuwe) ter-

Martin de Heer van Mentaal Beter. “Dat door we onder andere harde afspraken

Sturen op beleving van de patiënt

kunnen maken met de verzekeraars. Ter

Paul van Wageningen van FranchiseMatch

ondersteuning van de dienstverlening

gelooft dat alle vrijwel alle zorgwerkers

bieden we de deelnemers een ‘Shared

een prima taakopvatting hebben en zijn

Service Center’. Hier worden allerlei

begaan met het lot van individuele cliën-

vertalen we door in een keurmerk waar-

reinen voor de zorg goed geregeld is.” j

Meer info 

27

Nieuwe cijfers

Benchmarken in de paramedische sector dient macro doelen Met benchmarken voor de paramedische sector is het sinds begin van dit jaar mogelijk om op grote schaal prestaties van ondernemers af te zetten tegen andere praktijken. In iedere uitgave van MoveMens ziet u resultaten en houden we u op de hoogte van (nieuwe) cijfers en gegevens. Op dit moment gaat het om 139.000 patiënten met 170.000 klachten, die in 94 praktijken werden behandeld. Het aantal praktijken met directe toegang tot de benchmark is sinds de vorige uitgave van MoveMens gestegen van 250 naar 325 praktijken en zal de komende weken stijgen naar 400. Totale zorgconsumptie zichtbaar maken

om aansluiting te vinden bij elkaar. Het is

veerd is, beter wil worden en transparant

belangrijk om vooral de funding voor de

wil werken, zou voor iedere onderne-

De zorgmarkt verandert in grote mate

paramedische beroepen goed te houden.

mende praktijk voldoende reden moeten

en zeker nu Kwaliefy 2012 definitief

Steeds meer behandelingen belanden in

zijn om zichzelf te willen vergelijken”,

van tafel is, blijft er grote behoefte

de aanvullende verzekering. Als reguliere

vindt Gerard Boschman, geestelijk vader

bestaan aan kwaliteitsindicatoren. Met

fysiotherapie als behandeling afdoende

van ParaBench. “Een mooi voorbeeld zien

de toenemende druk op financieringen

is om een klacht te verhelpen, dan hoort

we bij de behandeling van patiënten met

is de hamvraag voor veel (fysiotherapie)

deze wellicht in de basisverzekering.

chronische reuma. De vergoeding voor

praktijken: ‘Wat is mijn toegevoegde

Maar dat moet wel worden aangetoond

reuma is uit de basisverzekering gehaald

waarde?’ Uiteraard is het belangrijk de

kunnen worden met betrouwbare cijfers.

en in de benchmark is nu al zichtbaar dat er minder behandelingen plaatsvonden.

eigen praktijkvoering te kunnen toetsen, maar er zijn ook macro redenen te

Durft ú te vergelijken?

Was de instroom in 2009, 2010 en 2011

benoemen die het belang van bench-

Alle kwaliteitsindicatoren komen in de

gemiddeld 12%: de cijfers van 2012 (1e

marken onderschrijven. De toegevoegde

benchmark aan bod. Met informatie uit

half jaar) laten zien dat dit al is terugge-

waarde van de fysiotherapeut is alleen

declaraties, en later ook uit het EPD en

lopen naar 8,5%. Dit terwijl de instroom

inzichtelijk te maken als er op grote

de CQ-Index, ontstaat een helder beeld

van patiënten voor andere chronische

schaal cijfers bekend zijn. Tevens zijn

en de rapportages kunnen in de toe-

behandelingen wel redelijk constant zijn

er met goede benchmarks relaties te

komst geschikt gemaakt worden voor alle

gebleven. Kortom, de hele beroepsgroep

leggen met andere zorg. Het doel is om

belanghebbenden zoals verzekeraars en

is erbij gediend om zoveel mogelijk rele-

uiteindelijk de totale consumptie bin-

patiënten en kunnen dan ook direct door-

vante informatie bij elkaar te verzame-

nen de 1e lijns zorg zichtbaar te maken,

gezet worden op initiatief natuurlijk van

len zodat de effecten van maatregelen

waarbij de patiëntprofielen volledig in

de praktijk. Zo kun je als praktijk laten

direct zichtbaar gemaakt kunnen worden.

kaart zijn gebracht. Hiertoe zijn partijen

zien waar je goed in bent. “Er van uit-

Daarmee dient het dus een groter doel

als NIVEL en ParaBench al druk doende

gaande dat iedere fysiotherapeut gemoti-

dan dat van de praktijk alleen.”

28

Instroom Instroom zonder verwijzing (DTF) per kwartaal

% 40 35 30 25 20 15 10

12/2

12/1

11/4

11/3

11/2

11/1

10/4

10/3

10/2

10/1

09/4

09/3

09/2

09/1

08/4

08/3

08/2

0

08/1

5

jaar/kwartaal

De grafiek van de instroom van patiënten zonder verwijzing (DTF) laat een stijging zien van 19% (2008 kwartaal 1) naar 30% (2012 kwartaal 2), met pieken van zo’n 37% in het 3e en 4e kwartaal van 2011. Het totaal ingestroomde patiënten in 2011 van circa 94 praktijken bedraagt ongeveer 170.000, waarvan over het gehele jaar genomen zo’n 65% met verwijzing. De grote terugloop begin 2012 kan te maken hebben met andere financiering van verzekeraars voor screenings in combinatie met DTF.

Behandelingen chronische klachten Aantal behandelingen per uitbehandelde patiënt 2011 chronische klachten, per type klacht

reuma neuro long postoperatief hart-, vaat froz. sho,ost,dys. overig totaal 0

10

20

30

40

50

60

70 aantal

De grafiek geeft het aantal behandelingen weer per uitbehandelde patiënt in 2011. Voor chronische patiënten ligt het behandelgemiddelde over 2011 op 34,2. In kwartaal 1 van 2012 is een lichte toename te zien van het aantal chronische patiënten. Van ongeveer 21% naar 22,5%.

29

Behandelingen niet chronische klachten Aantal behandelingen per uitbehandelde patiënt 2011 niet chronische klachten, per type klacht

nek/rug bovenste extremiteit onderste extremiteit long overig totaal 0

2

4

6

8

10

12

14

16 aantal

De grafiek geeft het aantal behandelingen weer per uitbehandelde patiënt in 2011. Voor niet chronische patiënten ligt het behandelgemiddelde over 2011 op 8,5. In de gemiddelden zijn geen significantie verschillen.

Patiëntervaringen

Met een slimme koppeling worden ook de patiëntervaringen die gemeten worden door de FysioPrestatieMonitor (FPM) van Qualizorg zichtbaar in de benchmark. De verschillende gemeten aspecten worden inzichtelijk gemaakt. De grafiek toont een voorbeeld van wat er in het najaar van 2012 ook in de benchmark zichtbaar wordt. Andere items die dan worden opgenomen zijn: * Dashboard voor oefentherapie * Uitsplitsing leeftijd voor kinderen * Diverse aanpassingen en uitbreidingen n.a.v. gebruikersinzichten * Landkaart (waar patiënten vandaan komen) j



Meer informatie is te vinden op /parabench

31

32

‘We moeten naar 1 keurmerk en 1 gezamenlijke norm’

Fysiotherapeut moet dagelijks kwaliteit waarborgen Tekst: Martijn Plantinga en Renso van Nuland Beeld: Wim van IJzendoorn, René Koster, Martin van Welzen en Laila Vroom

Fysiotherapiepraktijken doen er verstandig aan om te voldoen aan de HKZ-norm volgens Ad Molenaar, lead-auditor bij Kiwa (Kwaliteit voor alles). De audits van Kiwa geven een goed beeld van de staat van een praktijk. Molenaar kijkt vooruit en constateert dat er nog ruimte is voor verbeteringen. Verleden Sinds 1996 is het voor zorginstellingen

Het is inmiddels ook verplicht om het

verplicht om een kwaliteitssysteem te

kwaliteitssysteem te laten toetsen door

hebben. Dit besluit komt voort uit de

een externe partij. Voor ziekenhuizen

Kwaliteitswet Zorginstellingen (KWZ). De

is het van belang om te voldoen aan

boodschap luidde zestien jaar geleden als

de NIAZ-norm (Nederlands Instituut

volgt: “De Kwaliteitswet Zorginstellingen

voor Accreditatie in de Zorg), voor

verplicht zorginstellingen hun eigen kwa-

fysiotherapiepraktijken is de HKZ-norm

liteit te bewaken, te beheersen en te

(Harmonisatie

verbeteren. In de wet worden vier kwali-

in de Zorgsector) een zeer belangrijke

teitseisen benoemd waaraan een instel-

graadmeter. Zorgverzekeraars stellen

ling moet voldoen: verantwoorde zorg, op

tegenwoordig meer eisen bij de zorgin-

kwaliteit gericht beleid, het opzetten van

koop, dus voor fysiotherapiepraktijken is

een kwaliteitssysteem en het maken van

het van belang om in het bezit te zijn van

een jaarverslag.”

het HKZ-keurmerk.

Kwaliteitsbeoordeling

33

HKZ en de cirkel van Deming Het hart van het HKZ model wordt gevormd door de zogenaamde ‘cirkel van Deming’ en is vooral gericht op procesbesturing. Door het proces te beheren, probeert men een optimaal resultaat te bewerkstelligen. Deming stelt dat bij elk proces sprake moet zijn van een Plan-Do-Check-Act cyclus voor procesbeheersing. In de Planningsfase wordt bedacht welke producten of diensten geleverd worden. De doelstellingen voor het proces worden als SMART gedefinieerd. Daarna volgt de Uitvoeringsfase: wat bedacht is, wordt uitgevoerd. In de Checkfase wordt nagegaan of dat wat er in de Planningsfase bedacht is ook

HKZ-audits door Kiwa

daadwerkelijk heeft plaatsgevonden.

Kiwa is in Nederland een van de belang-

nagekomen die zijn vastgelegd. Op papier

Als dat niet het geval is, onderzoek dan

rijkste certificerende organisaties. Zij

kan het er prachtig uitzien, maar wij

waar dat door komt, hierbij denkend

toetsen fysiotherapiepraktijken om te

willen dat graag toetsen in de praktijk.

aan: te ambitieuze doelen, te weinig

kijken of deze voldoen aan de HKZ-norm.

Wel is het zo dat er bij veel praktijken

of verkeerd personeel, meer cliënten

Ad Molenaar is lead-auditor bij Kiwa.

verbeterpunten zijn aan te geven. Vooral

en op andere tijden dan verwacht of

Zijn organisatie is in het bezit van een

in de dossiervorming is er veel ruimte

veranderde wensen van cliënten. De

accreditatie die is afgegeven door de

voor verbetering.

bereikte resultaten worden vergeleken

Raad van Accreditatie. Kiwa verzorgt de

Zijn fysiotherapeuten zich er bewust van

met de doelstellingen.

jaarlijkse HKZ-audits van Het Gezonde

wat ze allemaal vastleggen en waar ze

Net. Daarnaast certificeren ze ook kleine

in de praktijk aan moeten voldoen?”,

Tenslotte volgt de Actfase: Doe iets

en grote praktijken, variërend van een

vraagt Molenaar zich hardop af. “De

met de constateringen. Het is niet

eenmanspraktijk tot een zorginstelling

meeste fysiotherapeuten hebben de

zinvol om alleen maar te constateren

met dertig fysiotherapeuten.

zaakjes prima op orde. Het komt zelden

dat iets niet is gegaan zoals gedacht,

Hoe gaat een audit in zijn werk?

voor dat een zorginstelling zo slecht is

zonder daarbij na te gaan of en hoe dat

Molenaar: “Onze auditors bezoeken prak-

onderhouden dat we het HKZ-keurmerk

in de toekomst vermeden kan worden.

tijken om te kijken of ze voldoen aan de

niet afgeven of dat we een certificering

vastgestelde normen. Wij kijken hierbij

intrekken. Wel is het zo dat bij een eerste

naar hygiëne, veiligheid en dossiervor-

bezoek alles direct moet kloppen. In deze

ming. Een rondje door de praktijk levert

eerste fase moeten nog wel eens tekort-

al snel een duidelijk beeld op van de

komingen worden opgelost voordat men

staat van een praktijk. De auditor houdt

het certificaat krijgt. Als het certificaat

gesprekken met medewerkers, en soms

is behaald en we komen binnen enkele

ook met patiënten. Dat levert geregeld

maanden terug, dan kom ik het maar

kostbare informatie op. Waar we scherp

weinig tegen dat praktijken het systeem

op letten is of alle afspraken worden

niet onderhouden.”

34

Volop in ontwikkeling

verbetering van de zorg- en dienstver-

keurd door de zorgverzekeraars en ook

HKZ heeft zich de afgelopen jaren ont-

lening en het kunnen presenteren van

de fysiotherapeuten zelf hebben er een

wikkeld tot het toonaangevende kwali-

resultaten.

stem in gehad. De totstandkoming van het keurmerk wordt breed gedragen door

teitskeurmerk voor normontwikkeling en kwaliteitsbeoordeling. Momenteel zijn er

Breed gedragen

alle partijen die belang hebben bij een

kwaliteits- en veiligheidsnormen opge-

Het is voor een fysiotherapiepraktijk

kwalitatief hoogstaande zorginstelling”,

steld voor meer dan dertig branches in

geen wettelijke verplichting om HKZ-

verduidelijkt Molenaar. “Voor een prak-

de zorgsector. Met het HKZ-keurmerk

gecertificeerd te zijn. Molenaar is van

tijk is het prettig dat ze weet dat een onafhankelijke en externe partij ze als voldoende beoordeelt. Voor de toekomst

‘Voor de toekomst van de fysiotherapie is het van

van de fysiotherapie is het van belang dat

belang dat praktijken voldoen aan de norm’

voor alles.” Wel vindt Molenaar dat een

praktijken voldoen aan de norm. Kwaliteit praktijk elke dag bezig moet zijn met het waarborgen van kwaliteit. “Het houdt niet op bij het bezoek van een auditor.

geeft een organisatie aan intern de zaken

mening dat een praktijk er baat bij heeft

Het moet geen momentopname zijn voor

goed op orde te hebben, de klant centraal

als ze voldoet aan de HKZ-norm. “Het

de praktijk. Elke dag van het jaar moet de

te stellen, voortdurend te werken aan

HKZ-keurmerk is opgesteld en goedge-

praktijk voldoen aan de norm.”

35

Eigen verantwoordelijkheid en volledig digitaal Alle gebruikers van het KMS van Het Gezonde Net hebben op iedere computer met een internetverbinding via een eigen inlogcode toegang tot de applicatie. Na het inloggen verschijnt hun eigen persoonlijke dashboard. Hierin zijn zaken als een jaarplanning op te nemen met acties, deadlines en uitvoerenden. Ook verbetermaatregelen, klantreacties en interne klachten worden op dezelfde wijze verwerkt. Op deze manier is iedereen uiteindelijk verantwoordelijk voor het uitvoeren van zijn of haar eigen taken en verantwoordelijkheden, binnen het vastgestelde tijdspad. De applicatie bewaakt de processen en ‘trekt aan de bel’ bij de betreffende persoon als de deadline nadert of zelfs al is overschreden. Het verwerken van het praktijkoverleg is

Vastleggen

Zorgverzekeraars en patiënten

tevens opgenomen, samen met de

Naast zijn huidige werk als lead-auditor

Ook met betrekking tot zorgverzekeraars

agenda, de notulen en de actielijst.

denkt Molenaar na over de toekomst van

is het van belang dat praktijken voldoen

Passend in deze tijd is alles digitaal,

keurmerken in de fysiotherapie. “Het is

aan de norm. “Zorgverzekeraars kijken

tot en met de handleiding en het

natuurlijk afhankelijk van de organisatie,

steeds meer naar die aspecten waar

handboek aan toe. Bovendien zit er

maar leg niet alles tot in detail vast. Leg

ze goede zorgkwaliteit kunnen kopen.

een praktische zoekfunctie in die ver-

vast wat essentieel is voor de bedrijfs-

Met het HKZ-keurmerk in huis sta je

gelijkbaar is met Wikipedia. Via handige rubrieken is allerhande informatie

‘Een keurmerk en een gezamenlijke norm

snel op te vragen. Mochten er zaken zijn waar de gebruikers niet uitkomen, dan is er een eerstelijns helpdesk op

voor alle praktijken’

gebruikersniveau en een tweedelijns helpdesk waar men met technische vragen terecht kan. Zoals met alle

voering van de praktijk. Maak het inzich-

als praktijk veel sterker in je schoenen.

software is ook bij deze nieuwe appli-

telijk voor de medewerkers zodat zij ook

Ik verwacht dat er zelfs praktijken gaan

catie sprake van een dynamisch pro-

weten wat er van hen wordt verlangd.

afvallen die niet meer voldoen aan de

ces. De uitdaging voor Het Gezonde

Dat lijkt mij meer dan voldoende”, geeft

eisen die de zorgverzekeraars stellen”,

Net is om op korte termijn perio-

Molenaar aan. “De wens van de overheid

geeft Molenaar aan. Hij verwacht daar-

dieke management reviews te kunnen

is om de bureaucratie terug te dringen

naast dat de patiënt meer gaat eisen:

genereren. Daarbij wordt het systeem

in de zorg. Het kwaliteitssysteem moet

“Zorg wordt duurder en de patiënt hecht

verder uitgebouwd richting het borgen

geen extra ballast voor de fysiotherapeut

hierdoor steeds meer waarde aan goede

van de noodzakelijke processen voor

opleveren.”

zorgkwaliteit. De patiënt zal kritischer

het halen en vooral behouden van de Plusstatus bij de zorgverzekeraars.

37

De manier van zoeken bepaalt in hoge mate wat er gevonden wordt.

Echografie

Met echografie ziet u vrijwel niets over het hoofd! Uw fysiotherapeutisch onderzoek geeft veel informatie, maar niet altijd de gewenste zekerheid. Met echografie verhoogt u in veel gevallen de zekerheid van uw conclusies tot wel 100%. Wetenschappelijk onderzoek toont dit aan. Uw oordeel wordt betrouwbaarder, waardoor u nóg betere keuzes maakt voor uw behandelplan. Echografie kan twijfel wegnemen en het beleid van de behandeling optimaliseren. Datvergroot uw effectiviteit. Als startende en als ervaren echografist vindt u bij Fyzzio geweldige echoapparaten voor uw praktijk. Desgewenst met de handige leermodule ‘Guided Imaging Software’. In het Nationaal Trainingscentrum echografie, kortweg NT-e, bieden wij u bovendien een breed pakket geaccrediteerde opleidingen voor echografie. Honderden collega’s gingen u voor. Ervaar het zelf en maak een afspraak voor een vrijblijvende demonstratie of vraag informatie aan. Bel nu of stuur een e-mail en u heeft onze brochure snel in huis.

: aam we n n nieuoorhee v

Philips HD7

Philips ClearVue 550

Echomaster 128 Color

Ned

erlan

d

Bel 073 59 99 000, mail naar [email protected] of ga naar www.fyzzio.nl Echografie

Shockwave

Medische fitness

Behandelbanken

Fysiotechniek

Opleidingen

Volledig webbased KMS-applicatie voor fysiotherapiepraktijken: Eenvoudig bedrijfsprocessen borgen In lijn met de gewenste kwaliteitseisen staan partijen in de sector niet stil. Er zijn nieuwe en innovatieve ontwikkelingen gaande. Het Gezonde Net introduceerde onlangs een volledig webbased kwaliteitsmanagementsysteem. Alle medewerkers van een fysiotherapiepraktijk hebben toegang tot het systeem. Het borgen van de bedrijfsprocessen blijft hiermee onder controle en wordt een fluitje van een cent.

Meer inzicht en samenwerking binnen de praktijk Het kwaliteitsmanagementsysteem van Het Gezonde Net is al in 2006 ontstaan op basis van de HKZ/ISO 9001 normering. Praktijken worden begeleid in het implementeren en onderhouden van het kijken naar hoe de behandeling verloopt

kritisch tegen het licht worden gehouden.

kwaliteitsmanagementsysteem (KMS).

en waar hij of zij de meest efficiënte

We zijn inmiddels zeven jaar verder en

Inmiddels werkt ruim 80% van de bij

zorg kan krijgen. Dat is logisch gezien de

hanteren nog steeds de norm uit 2005.

Het Gezonde Net aangesloten prak-

stijgende zorgkosten. De patiënt wil waar

Een herijking van de norm is in mijn ogen

tijken met dit kwaliteitsmanagement-

voor zijn geld. Fysiotherapeuten moeten

noodzaak. Maar dat kost geld en dat is

systeem. De implementatie van het

deze signalen niet negeren.”

er helaas niet.” Voor de lead-auditor van

systeem in een fysiotherapiepraktijk is niet zo’n grote operatie, het vervolgens uitbouwen, onderhouden en optimaal

‘Alle gebruikers hebben hun eigen toegang

gebruiken des te meer. De kans op een

vanaf iedere computer’

daarmee ontstaat een afbreukrisico.

papieren tijger wordt steeds groter en Het bouwen van een webbased applicatie was noodzakelijk om enerzijds tijd te besparen en anderzijds meer inzicht en

Eensgezindheid

Kiwa is het duidelijk: “We moeten er

samenwerking te creëren in het team

Molenaar is van mening dat er meer een-

met zijn allen naartoe om praktijken op

van de praktijk. Het systeem is niet

duidigheid moet komen. “Nu is het zo dat

dezelfde manier te beoordelen. Dus één

alleen toegankelijk voor de kwaliteits-

zorgverzekeraars hun eigen kwaliteits-

keurmerk en één gezamenlijke norm voor

manager. Voortaan hebben namelijk

norm kunnen definiëren met de daarbij

alle praktijken.” j

alle medewerkers van de praktijk toe-

behorende audits. Voor fysiotherapeuten

gang tot het systeem. Iedereen werkt

zijn verschillende audits behoorlijk tijd-

vanuit zijn/haar eigen taak of verantwoordelijkheid. De kwaliteitsmanager

rovend. Daarnaast mag de HKZ-norm, zoals vastgesteld in 2005, ook wel eens

Meer info 

is verantwoordelijk voor de monitoring.

39

40

Gezamenlijk het beste uit de diabetespatiënt halen

Als niet kan wat moet, dan moet wat kan Tekst: Angelique Spaan Foto’s: Maaike van Grol

Diabetes is een intensieve, ingrijpende ziekte. Naast het vinden van de balans in de bloedsuikerspiegel speelt vooral het voorkomen en behandelen van complicaties een belangrijke rol in de zorg. Met diabetes valt te leven, maar met de gevolgen, bijvoorbeeld aan hart, ogen en nieren, niet. De diabeteszorg in het Medisch Centrum Haaglanden werkt met een multidisciplinair team om deze problemen te voorkomen, eerder op te sporen of af te remmen. Het diabetes-EPD dat door internist Geelhoed is geïnitieerd, ondersteunt op een bijzondere wijze het diabetesbehandelteam in de gezamenlijke aanpak.

Diabetes type 1 wordt in het algemeen

ties ontstaan. Bij type 1 treft dit vooral

gekenmerkt door een acuut begin met

de ogen, zenuwen en nieren. Bij type 2

dorst, veel plassen en gewichtsverlies,

komen een hartinfarct, een beroerte en

maar type 2 wordt vaak bij toeval ontdekt

afwijkingen aan de bloedvaten vaak voor.

door de huisarts, internist, cardioloog of

Dr. Nel Geelhoed, internist

op de spoedeisende hulp. In het begin

“Vroeger was de diagnose eenvoudiger”,

heeft iemand met type 2 diabetes geen

vertelt internist dr. Nel Geelhoed van het

klachten. Bij hen duurt het gemiddeld vijf

Medisch Centrum Haaglanden. “Onder

jaar voordat de diagnose wordt gesteld.

de 35 jaar hadden patiënten diabetes

Dit zijn vijf kostbare jaren, waarin patiën-

type 1 en boven de 35 jaar type 2. Door

ten onbehandeld rondlopen en complica-

overgewicht gaat dit niet meer op, zelfs

41

Bij diabetes kan het lichaam de bloed-

kinderen van zes jaar hebben nu diabetes

goed. Voor hen is het belangrijk om

suiker (bloedglucose) niet binnen

type 2.”

goede voeding te verdelen over de dag,

bepaalde grenzen houden. Geen mens

Bij diabetes type 1 moeten koolhydraten,

te bewegen en medicijnen in de vorm van

kan zonder glucose, want dat is de

bloedsuiker en insuline goed op elkaar

tabletten te nemen. Wanneer de diagno-

brandstof voor het lichaam waarop alle

worden afgestemd. Daarom moeten

se wordt gesteld, begint de behandeling

spieren en organen werken. Glucose

patiënten hun bloedsuiker vaak meten

van de huisarts met voedingadvies en

haalt het lichaam uit koolhydraten in de voeding. Normaal regelt het lichaam de bloedsuikerspiegel heel precies met het hormoon insuline dat door de alvleesklier wordt afgeschei-

‘Vroeger was de diagnose eenvoudiger, door overgewicht is dit veranderd’

den. Mensen met diabetes maken zelf geen insuline meer aan, of hun lichaam reageert niet meer goed op

en 4x daags insuline inspuiten. Veel

leefstijladvies, zoals 30 minuten per dag

de insuline. Als insuline zijn werk niet

patiënten hebben een insulinepompje dat

bewegen en niet roken. Afhankelijk van

kan doen, loopt de bloedsuiker veel te

continu insuline afgeeft. Patiënten kun-

de bloedsuikerspiegel en als de effecten

hoog op. Daardoor ben je moe, heb je

nen de insulinedosering zelf bijregelen

van voeding en beweging tekortschieten,

dorst en moet je veel plassen, want het

als dit nodig is. Geelhoed is verbaasd dat

krijgen patiënten medicatie volgens de

lichaam wil de suiker uit het bloed op

veel patiënten hier goed mee omgaan.

step-up methode, steeds een tabletje

een andere manier kwijtraken. Naast

“Het vergt veel discipline en motivatie.

erbij, en uiteindelijk ook insuline.

het probleem met bloedsuiker zijn ook

Ze zijn hier dag en nacht mee bezig en

Wanneer zich problemen blijven voor-

vaak het cholesterol, het gewicht en

hebben nooit vakantie van hun diabetes.”

doen, kunnen huisartsen verwijzen naar

de bloeddruk te hoog.

De patiënten met diabetes type 2 maken

de diabetespolikliniek van het Medisch

zelf insuline aan, maar deze werkt niet

Centrum Haaglanden.

De twee belangrijkste soorten diabetes zijn diabetes type 1 en diabetes type 2. Diabetes type 1 is een autoimmuunziekte. Dat betekent dat het eigen afweersysteem de oorzaak is. Normaal ruimt de afweer alleen ziektes op in je lichaam. Bij diabetes type 1 vergist het afweersysteem zich. Het vernielt per ongeluk de cellen die insuline aanmaken en het lichaam wordt volledig afhankelijk van extern toegediende insuline. Bij diabetes type 2 kan het lichaam de bloedsuikerspiegel niet meer goed regelen, niet doordat er te weinig van het hormoon insuline in het lichaam is, maar omdat het lichaam niet meer goed op insuline reageert. Dat heet ongevoeligheid voor insuline ofwel insulineresistentie. Negen van de tien mensen met diabetes hebben diabetes type 2.

42

Judith van Niel, diabeteszorg/diabetesverpleegkundige

Diabetesbehandelteam

Het behandelteam overlegt elke dag een

loopt snel bij iemand binnen en spreekt

(DZH),

half uur en één keer per week is er een

elkaar makkelijk aan. Diabetes vraagt ook

onderdeel van het Medisch Centrum

uitgebreide patiëntbespreking, waarin

om een multidisciplinaire aanpak, omdat

Haaglanden, is een behandel- en ken-

iedereen hoort en leert van elkaar. “We

er zoveel factoren meespelen op het

niscentrum voor diabetespatiënten, dat

werken heel nauw samen”, vertelt nurse

bloedsuiker. Samenwerking is eigenlijk

in 2005 is opgezet als transmuraal dia-

practitioner diabeteszorg/diabetesver-

onontbeerlijk.”

betescentrum. Nu de diabeteszorg bij de

pleegkundige Judith van Niel. “Er is

huisartsen via zorggroepen is geregeld,

veel ruimte voor overleg, waardoor mijn

De psycholoog heeft eveneens een

is het DZH weer een tweedelijnscentrum

rol door het hele team beter benut kan

belangrijke taak in het team, want diabe-

geworden en een integraal onderdeel van

worden en ons werk op een hoger niveau

tespatiënten reageren heel verschillend

de diabeteszorg in het MCH. Er wordt

getild wordt. De korte lijnen dragen bij

op hun ziekte. Sommigen negeren de

Diabetes

Zorg

Haaglanden

gewerkt met een diabetesbehandelteam van internisten, diabetesverpleegkundigen en diëtisten, aangevuld met een

‘De korte lijnen dragen bij aan veilige en goede zorg’

psycholoog en een multidisciplinair voetenteam, bestaande uit een voetspecialist, een revalidatiearts, een chirurg en

aan veilige en goede zorg. We starten per

problemen, anderen maken zich terecht

een schoenmaker. “Doordat bloedvaatjes

patiënt gezamenlijk vanuit hetzelfde ver-

zorgen, zijn angstig of zelfs depressief.

en zenuwen beschadigd raken door dia-

trekpunt, waarna de behandeling uitrolt

Andre van Houwelingen is als psycholoog

betes, stroomt het bloed minder goed

over het hele team. Wanneer er iets mis

onderdeel van het behandelteam. Van

door benen en voeten”, legt Geelhoed

dreigt te gaan, zetten we snel de juiste

Houwelingen: “Dat er aandacht gegeven

uit. “Ook voelen mensen vaak minder

stappen. Bij een onderling moeizaam

wordt aan de psychische gevolgen van

in hun voeten, waardoor wondjes en

contact zou dit veel langer doorsudde-

diabetes is heel belangrijk. Dit heeft een

ontstekingen niet opvallen. Bij mensen

ren.”

positief effect op de medische behandeling.” Hij leert mensen om te gaan met

met diabetes genezen wondjes minder snel, maar door goede behandeling kan,

Ook diëtiste Brenda van der Meer is blij

hun ziekte in de zin van acceptatie en

in het ergste geval, amputatie worden

met haar plek in het team. “Dit noem

aanpassingen. Ook geeft hij de cursus

voorkomen.”

ik pas echt multidisciplinair werken, je

‘Bewust van je bloedsuiker’ voor patiën-

43

“Dankzij Fysio Prestatie Monitor is iedere collega bewuster geworden van zijn eigen handelen”

Op een gebruiksvriendelijke manier inzicht in de prestaties van uw praktijk? De Fysio Prestatie Monitor (FPM) is een meetinstrument dat op geautomatiseerde basis de ervaring van cliënten van fysiotherapiepraktijken meet door middel van CQ-index. De resultaten van de ingevulde enquêtes zijn continu online door u in te zien. Met de FPM kunt u de resultaten per therapeut vergelijken met het praktijkgemiddelde (interne benchmark) en de resultaten van uw eigen praktijk vergelijken met branchegemiddelden (externe benchmark). De voordelen van de Fysio Prestatie Monitor op een rij: Nauwelijks belasting voor u! Gegevens komen uit uw eigen systeem. (Intramed, Fysiomanager, Fysiologic, Raam, Fastguide, Curasoft, Abakus, FysioRoadMap, G2, Medikad en Incura.)

Continu onderzoek met real-time resultaten in eigen online monitor. Interne benchmark mogelijkheden en externe benchmark mogelijk heden met het gemiddelde van zo’n 3.000 praktijken en 12.000 actief deelnemende fysiotherapeuten. Ongelimiteerd deelnemers uitnodigen per e-mail. Bruikbaar voor functioneringsgesprekken met medewerker. Volledig onafhankelijk! Data blijft eigendom van uw praktijk! Geschikt voor contractering verzekeraars. Uw CQI data is indien u wenst (binnenkort) als management informatie toegankelijk via Parabench, FysioRoadMap en Abakus. Alle Pharmeon websites faciliteren u in standaard informatie over FPM! Zet dit eenvoudig aan en laat zien dat de feedback van uw patiënt voor u telt!

Meer informatie en aanmelden:

www.fysiomonitor.nl

Brenda van der Meer, diëtiste

ten die moeite hebben hun bloedsuiker

kennisoverdracht en begeleiding, zowel

individuele behoeftes van de patiënt te

te reguleren en hier meer vat op willen

individueel als in groepsverband.

bespreken. De ervaring leert dat een individuele vraag van een patiënt zeer uitge-

krijgen. Zo raken ze de angst voor een

breid behandeld wordt door het gehele

hoog bloedsuiker) kwijt en hoeven ze niet

Groepseducatie en gezamenlijke consulten

neurotisch twaalf keer per dag in hun

In aanvulling op de één-op-één consulten

een leereffect voor alle deelnemende

vinger te prikken om dit te checken.

met de internist, diabetesverpleegkun-

patiënten.

‘hypo’ (te laag bloedsuiker) of ‘hyper’ (te

team van aanwezigen. Hierdoor ontstaat

dige en diëtist vinden ook groepsedu-

Behandelplan

catie en gezamenlijke medische con-

DiabetesNed

Het diabetesteam stelt voor iedere

sulten plaats. Tijdens de maandelijkse

Alle data van de diabetespoli komen per

patiënt een behandelplan op in over-

groepseducatie komen alle aspecten van

patiënt in een speciaal voor diabetespa-

leg met de diabetesverpleegkundige en

diabetes en voeding aan de orde. Dit

tiënten ontwikkeld Elektronisch Patiënten

de internist. De uitvoering van dit plan

gebeurt door een interactieve educa-

Dossier, het DiabetesNed. Iedere zorg-

begint na bespreking met en goedkeuring

tievorm. De groep patiënten bestaat uit

verlener heeft hierin een eigen rol,

van de patiënt. Eén keer in de drie maan-

minimaal 6 en maximaal 12 deelnemers.

waardoor een gezamenlijk overzicht per

den komt de patiënt om en om bij de

De gespreksleider (diabetesverpleegkun-

patiënt ontstaat. De internist tekent elke

internist en diabetesverpleegkundige, bij

dige/diëtist) begeleidt het gesprek met

wijziging af, zodat er een controlemo-

acute problemen is dit vaker. Geelhoed:

als doel het leerrendement bij alle deel-

ment is. In één oogopslag is duidelijk

“Vanuit onze expertise kijken we geza-

nemers te optimaliseren.

wat de acties en de aandachtspunten

menlijk waar het grootste probleem zit,

zijn. Via het overzicht is direct zichtbaar

hoe we dit aanpakken en hoe we de

Een gezamenlijk medisch consult bestaat

wanneer welk onderzoek is uitgevoerd en

patiënt het beste kunnen begeleiden,

uit een serie van consulten, in aanwezig-

aan het eind van een consult wordt via de

motiveren en informeren. Onze diëtis-

heid van een groep (10-16) medepatiën-

aanbevolen acties direct weergegeven

tes leren bijvoorbeeld patiënten hoe ze

ten. Hierbij is naast de internist ook een

wat direct of bij een volgend bezoek moet

zelf kunnen beoordelen of hun voeding

groepsbegeleider, een doktersassistente

gebeuren.

voldoet aan de normen van gezonde

of een diabetesverpleegkundige aanwe-

voeding. Daarnaast is er intensieve

zig. Het is zowel een voorlichtingsbij-

“Dit systeem gebruiken we sinds 2006

begeleiding om te gaan bewegen, veel

eenkomst als een mogelijkheid om de

en ondersteunt onze multidisciplinaire

45

Wij bieden: •

Een ruim aanbod van nascholingen op diverse gebieden (met de nadruk op ouderen en chronisch zieken)

•

Nascholingen op aanvraag en als incompany

•

Actuele lezingen en congressen op vakgebied

•

Geaccrediteerde masteropleiding Fysiotherapie/Oefentherapie bij mensen met chronische ziekten met de uitstroomvarianten: Hart-, long- en vaataandoeningen, Centraal neurologische aandoeningen, Reumatische- en orthopedische aandoeningen. En de door specialistenvereniging NVFG ofcieel erkende uitstroom Geriatrische aandoeningen

•

Aanschuifonderwijs bij masteropleiding (volgen van losse onderdelen)

Stichting DiaKen Nel Geelhoed is, naast internist in het MCH, initiatiefnemer en voorzitter van Stichting Diabetes Kenniscentrum (DiaKen). Deze stichting heeft als doel de kennis over en de behandeling van diabetes mellitus te bevorderen voor de mensen met diabetes en de zorgverleners die hen begeleiden. Stichting DiaKen heeft een diabetes-EPD met expertfunctie ontwikkeld, gebaseerd op actuele richtlijnen, genaamd DiabetesNed. Dit ICT-systeem is volAndre van Houwelingen, psycholoog

ledig op maat gemaakt en draagt bij aan de verbetering van efficiency en effectiviteit van het behandelproces in de diabeteszorg.

aanpak enorm”, zegt Geelhoed. “We

situatie, zodat we mensen positief hou-

weten van elkaar wat we doen, bespre-

den met kleine stappen in de goede

Het systeem ondersteunt de zorgver-

ken het beste beleid, waar we beginnen

richting. Zo houden zij meer energie

leners bij consulten met de algemene

en hoe we dit vervolgens zo ideaal moge-

en vertrouwen om iets nieuws aan te

gegevens, maar ook met specifieke

lijk maken voor de patiënt. We kunnen

pakken.”

behandelings- en begeleidingsaspecten. Individuele streefwaarden kun-

‘Aandacht voor de psychische gevolgen van diabetes heeft een positief effect op

nen per patiënt worden ingevoerd. Het programma bewaakt het ‘wat’ en ‘hoe’ door dit flexibel aan te passen aan de specifieke omstandigheden van de diabetespatiënt. Het gebruik van

de medische behandeling’

DiabetesNed draagt bij aan een betere communicatie tussen zorgverleners, een betere registratie en presentatie

ons haast niet meer voorstellen dat we

Ook is het mogelijk precies te weten

van patiëntgegevens en betere moge-

met papieren statussen hebben gewerkt.

hoeveel patiënten er zijn met diabetes

lijkheden voor kwaliteitsbewaking.

Ook nemen we samen met de patiënt de

type 1 en 2, welke complicaties zij heb-

Continuïteit en kwaliteit zijn gega-

tijd om naar dit overzicht te kijken. De

ben en hoe de uitkomsten van onder-

randeerd. Door het (geanonimiseerd)

effectiviteit van een consult is hiermee

zoeken zijn. De output aan informatie is

ontsluiten van de verzamelde gege-

veel groter, want we hoeven niets meer

eindeloos. “Kwalitatief en kwantitatief is

vens voor benchmarking en weten-

op te zoeken en patiënten hoeven hun

het systeem een echte aanwinst”, vindt

schappelijk onderzoek draagt Stichting

verhaal niet voor de derde keer te ver-

Geelhoed. “Zowel voor de patiënt als

DiaKen bij aan verdere kennisontwik-

tellen. De aanbevolen richtlijnen vullen

voor onszelf.” j

keling. Het systeem is beschikbaar voor elk ziekenhuis en integratie met

we aan met individuele streefwaarden, afhankelijk van bijvoorbeeld leeftijd en

Meer info 

ZIS-systemen is mogelijk.

47

48

Ontwikkeling van nieuwe doelgroep voor een oud probleem

RSI of CANS; het vraagt (nog steeds) om aandacht Tekst: Sanne van der Poel

Twintig jaar geleden had RSI (repetitive strain injury) een enorme belangstelling in de media. Die aandacht is de laatste jaren enorm verzwakt. Terwijl het aantal mensen met RSI juist is toegenomen. Sterker nog: er ontwikkelt zich een nieuwe doelgroep. Kinderen en jongeren die niet meer achter hun game, mobiele telefoon of computer weg te slepen zijn. Om grip te krijgen op RSI pleit de RSI-vereniging voor meer aandacht. Meer aandacht vanuit de overheid, meer aandacht voor elkaar en meer aandacht voor jezelf. Repetitive strain injury

bandwerkers en schoonmakers. RSI leidt

Repetitive strain injury, sinds een aantal

niet zelden tot beperkingen of parti-

jaar ook CANS (complaints of arm, neck

cipatieproblemen en gaat tevens vaak

and/or shoulder) genoemd, is een klach-

gepaard met erg veel pijn.

tensyndroom aan nek, bovenrug, schouder, boven- en onderarm, elleboog, pols

De RSI-vereniging

of hand of een combinatie hiervan. De

De laatste twintig jaar is het compu-

klachten worden meestal voorafgegaan

tergebruik in Nederland drastisch toe-

door activiteiten met herhaalde bewegin-

genomen. Vanaf het begin kregen veel

gen of een statische houding van één of

mensen daardoor last van RSI-klachten.

meer van de genoemde lichaamsdelen.

Dit heeft onder grote belangstelling van

In Nederland hebben meer dan 3 miljoen

de media geleid tot de oprichting van de

werkende mensen last van RSI-klachten.

RSI-vereniging. De RSI-vereniging is een

Veel daarvan zijn beeldschermwerkers

landelijke, onafhankelijke vereniging die

maar de aandoening komt daarnaast heel

zich op vele manieren inzet voor mensen

veel voor bij kappers, musici, lopende

met RSI.

49

TIPS 1. Neem de RSI-patiënt serieus, heb aandacht voor de klacht en de persoon achter de klacht. 2. De RSI-vereniging heeft veel kennis in huis waar de behandelaar wat aan zou kunnen hebben. Maar daarom gebruik van deze kennis bij het inhoudelijk verdiepen in RSI. Neem hiervoor contact op met de vereniging. 3. Overleg met RSI-deskundigen wanneer u RSI-patiënten in de praktijk krijgt, maar hier zelf weinig ervaring mee hebt. De RSI-vereniging heeft contactgegevens van bijvoorbeeld artsen en therapeuten die gespecialiseerd zijn in RSI en bereid zijn hun kennis te delen. 4. Er wordt nog te weinig wetenschappelijk onderzoek gedaan op het gebied van RSI en de resultaten worden veel

Een belangrijk doel van de vereniging is

in deze tijd staan weinig bedrijven hier

te weinig gebundeld. Er liggen interes-

het in contact brengen van lotgenoten.

open voor. De 1400 leden die de vereni-

sante onderzoeksvragen om op te pak-

Daarnaast geeft de vereniging voorlich-

ging telt, betalen lidmaatschapsgeld en

ken. Zoals de vraag wat de echte reden

ting en informatie over RSI en voert ze

er zijn vrijwilligers actief.

is dat mensen RSI krijgen. Is het de con-

overleg met onder meer de overheid,

Er zal met andere riemen geroeid moeten

stante repeterende beweging of is het

werkgevers, scholen en behandelaars.

worden. Een mogelijkheid zou zijn om te

meer de emotie? Daar zou duidelijkheid in moeten komen want pas dan kunnen

‘Het probleem lijkt steeds groter te worden,

behandelaars veel gerichter werken. 5. Uit onderzoek van Marjon van Eijsden

maar RSI is inmiddels ‘uit’’

(revalidatiearts) en Ans Samama-Polak (Mensendiecktherapeute) blijkt wel dat het karakter van de patiënt een grote rol speelt bij het ontstaan van de

De vereniging telt nu zo’n veertienhon-

fuseren met andere patiëntenverenigin-

klachten. Werknemers zijn volgens hen

derd leden en wordt geadviseerd door

gen die ook zijn gericht op aandoenin-

over het algemeen té perfectionistisch.

een adviesraad met expertise vanuit

gen van het bewegingsapparaat (zoals

Of het zijn mensen die bang zijn voor

diverse invalshoeken.

BurnOut of Fibromyalgie) om zo te krach-

pijn waardoor ze bepaalde activiteiten

ten te kunnen bundelen.

gaan vermijden. Het aanhouden van de

Bekostiging

fysieke klachten zorgt bij veel patiën-

Zoals vele patiëntenverenigingen heeft

ten ook voor psychische klachten. Wie

de RSI-vereniging het financieel niet

De integrale behandeling van RSI

te perfectionistisch is, heeft baat bij

gemakkelijk. De vereniging krijgt nog

Deskundigen pleiten al jaren voor meer

begeleiding door een psycholoog en wie

nauwelijks subsidie, dus moet omkijken

onderzoek naar de oorzaak van RSI en

angstig is, kan goed geholpen worden

naar andere manieren van financiering.

gerelateerd daaraan naar de effectiviteit

met cognitieve gedragstherapie, aldus

Voorzichtig wordt geprobeerd middels

van behandelingen. Uit ervaring blijkt

de onderzoeksters (Maastricht, 2010).

sponsoring geld binnen te krijgen, maar

dat RSI wordt veroorzaakt door een com-

50

binatie van lichamelijke en psychische

een belangrijk antwoord op deze vraag

factoren. De RSI-vereniging adviseert

lijkt. Hollander: “Vroeger was er de Telex.

Aandachtspunten bij lichamelijk onderzoek

dan ook een integrale aanpak tijdens de

In alle rust en aandacht werd die gelezen

• een hoge spanning van de nek-/

(preventieve) behandeling, gericht op alle

en na een paar dagen via de post beant-

schouderspieren en vaak ook van

aspecten die een rol spelen bij het ont-

woord. Toen kwam de fax en gingen

staan en in stand blijven van de klachten.

mensen elkaar onmiddellijk bellen met

de onderarmspieren. • pijnlijke punten bij het aanraken tussen de schouderbladen, op de

‘De RSI-vereniging verwacht de komende tien jaar een grote toename van RSI bij kinderen en jongeren’

schouderspier, rond de schouder en op de rugzijde van de onderarm. • vaak een stram verlopende polsbeweging. • heel vaak een verminderd elastisch gewrichtskapsel van het schoudergewricht. • een prikkelbare grote zenuwstreng in de arm bij rek.

De zogenaamde gedragsgeoriënteerde

de vraag of de fax was aangekomen en

revalidatie richt zich op het verbete-

dat ze graag een reactie wilden. En nu

ren van de (werk)houding, het uitvoeren

is er e-mail en wordt er vaak binnen een

• soms een verminderd vermogen

van spierversterkende oefeningen, het

dag antwoord verwacht. Mensen in het

tot het uitvoeren van (heel) fijne

toepassen van pauzes, pijnmanagement,

werkzame leven zitten soms de hele dag

motorische bewegingen.

verbeteren van ergonomie en eventuele

achter een scherm. Ze stellen een vraag

ondersteuning van hulpmiddelen.

en verwachten meteen een antwoord te

Daarnaast is het van belang om aandacht

krijgen. Dat verhoogt enorm de druk in

te hebben voor de spanningen in het

de maatschappij. Bovendien geeft het

lichaam en voor de invloed van stress en

onvoldoende ruimte om even rustig na te

werkdruk. Dus RSI-patiënten te leren zich

denken over het probleem dat naar voren

meer bewust te zijn van hun lichaam, te

wordt geschoven.” Dit heeft waarschijn-

leren ontspannen en te leren hun grenzen

lijk niet alleen invloed op RSI-klachten,

aan te geven.

maar ook op aandoeningen als depressie

• minder goede doorbloeding van de arm bij heffen van die arm.

en Burn Out.

Van telex naar e-mail Opvallend is dat er nauwelijks iemand

Twee miljard euro besparen

van 80 of 60 jaar oud is die vroeger

Jaarlijks gaan 340.000 tot 675.000 werk-

RSI heeft gehad. De RSI-vereniging zou

nemers naar de dokter met werkgerela-

graag onderzoeken hoe het komt dat

teerde klachten aan arm, nek of schouder.

deze generatie de term RSI weinig zegt.

RSI kost de maatschappij 2 miljard euro

Logischerwijs komt dat omdat er toen

per jaar, blijkt uit een onderzoek van

minder apparaten waren, en als die

TNO. Vreemd genoeg is er nu vanuit de

er waren werden ze minder gebruikt.

overheid nog maar weinig aandacht voor

Vroeger was er de typemachine, maar

de RSI-problematiek. Hollander denkt dat

die beweging was minder monotoon

dit komt omdat er twintig jaar geleden

dan de muis. Willem Hollander, voorzit-

uit het niets opeens heel veel aandacht

(bron: Jip Driehuizen & Carien Karsten

ter van de RSI-vereniging, denkt dat de

was voor dit probleem en er echt sprake

in “Omgaan met RSI; hoe je voorkomt

steeds groter wordende prestatiedruk

was van een hype. En dat terwijl het toen

dat het chronisch wordt” (2002)).

51

Herken RSI op basis van de volgende criteria • de klachten zijn langer dan zes weken aanwezig. • er is sprake van pijn of onaangename, diffuse gevoelens, dove gevoelens of tintelingen op in ieder geval meer dan een van de volgende locaties: een bepaald plekje tussen de schouderbladen, in de schouderspier, rond het schoudergewricht, rond de elleboog (links, rechts of beide), in de onderarm (rugzijde, voorzijde of beide), in de pols of in een of meerdere vingers. • de klachten verergeren snel door fijne bewegingen en lang in dezelfde houding zitten. Het meest genoemd zijn: computerwerk en autorijden. Vaak verergert de pijn

eigenlijk een relatief klein probleem was.

op de gevaren van te lang gebruik; met

Hollander: “Nu lijkt het probleem steeds

name bij kinderen en jongeren. Helaas

groter te worden, maar is RSI inmiddels

wordt hier nog niets mee gedaan van-

• de klachten worden geprovoceerd

‘uit’.”

uit de industrie. Vertegenwoordigers

bij krachtzetten met de handen

in Nederland verschuilen zich volgens

na de activiteit.

(wringen, tillen).

Kinderen en jongeren met RSI

Hollander onder de uitleg dat de appa-

• klachten kunnen zich manifesteren

De RSI-vereniging verwacht de komende

raten in het buitenland worden gemaakt

in gespannen omstandigheden (bij

tien jaar een nog grotere toename van

en de producenten moeilijk te bereiken

stress).

RSI-klachten bij kinderen en jongeren. De

of over te halen zijn. Men is er blijkbaar

• klachten ontstaan vaak tijdens of

oorzaak hiervan is het veelvuldig gebruik

onvoldoende van overtuigd dat RSI bij

juist na een periode van toewijding

van games, mobiele telefoons en compu-

jongeren een groot probleem kan wor-

aan een bepaalde taak, bij drukte

ters. Des te meer auto’s des te meer ver-

den. RSI wordt, niet zozeer door artsen of

en/of stress.

keersongelukken. Des te meer apparaten

behandelaars, maar door de maatschap-

des te groter wordt het RSI-probleem.

pij zelf nog steeds onvoldoende serieus

Hollander: “je hoeft geen expert te zijn

genomen.

om deze conclusie te trekken als je

De RSI-vereniging is ervan overtuigd dat

vandaag de dag om je heen kijkt en ziet

als er vanuit de overheid meer aandacht

hoeveel kinderen met hun mobieltje of

voor preventie komt, er minder ziektever-

game in de handen bezig zijn.”

zuim zal zijn wat uiteindelijk veel geld kan besparen. De waarschuwing in de

Waarschuwing in de bijsluiter

bijsluiter als voorbeeld nemend: de over-

De RSI-vereniging pleit daarom bijvoor-

heid zou fabrikanten kunnen verplich-

beeld voor een waarschuwing in de bij-

ten de risico’s van gebruik bij jongeren

sluiter van apparatuur als games, mobie-

te melden. Dan wordt het veel sterker

(bron: Jip Driehuizen & Carien Karsten

le telefoons en computers. De fabrikant

gedragen. De overheid zou verschillende

in “Omgaan met RSI; hoe je voorkomt

zou bij zo’n apparaat kunnen attenderen

patiëntenverenigingen kunnen stimule-

dat het chronisch wordt” (2002)).

53

Naast onze vertrouwde diensten en services voor ICT implementaties en -beheer biedt Comvio: Online diensten van Comvio: Met afstand de grootste! Met Server Based Computing wordt uw administratie beheerd vanaf een centrale server van Comvio. Uw administratie is zo veilig, goedkoop en vanaf verschillende locaties (praktijk, sublocaties en thuis) bereikbaar en beschikbaar. Deze dienst is verkrijgbaar vanaf € 20,50 ex BTW per maand.

De voordelen • • • • • • • • • •

Onafhankelijk Server Based Computing zonder kinderziekten Hosting van zowel uw beroeps applicatie als MS-Office of zelfs Open Office Uw gegevens staan in een centrale en veilige omgeving Updates, back-up, onderhoud en beheer doet Comvio voor u U bent niet gebonden aan een vaste werkplek Dure investeringen zijn verleden tijd Vakkundige, adequate en snelle support Aansluiting Vecozo en ZorgMail, Uzi register en Abacus Alle pakketten: Intramed, RAAM, Fysio Road Map, FIS-i, Fysiologic, Medikad, Health software, Prosoftware en Het Gezonde Net

Dit betekent • • • • • •

Groot gemak Super veilig Communicatie met overige zorgverleners in 1e en 2e lijn Nooit meer verlies van data Tijd-en kosten besparend Dagelijks meer dan 3.000 tevreden gebruikers actief

Online demonstratie op aanvraag! Comvio b.v. | Postbus 150 | 6940 AB Didam Telefoon: 0316 29 42 42 | Fax: 0316 29 41 00 E-mail: [email protected] | Web: www. Comvio.nl

ren en ondersteunen om veel preventie-

veel mensen met overgewicht, veel men-

ver te werken.

sen verzorgen zichzelf slecht en bewegen te weinig. Dit heeft grotendeels met zelf-

Voorlichting in de media

bewustzijn te maken en met hoe men in

De overheid zou volgens Hollander in de

het leven staat. Veel mensen hebben te

voorlichting een veel actievere rol kunnen

weinig echte aandacht voor zichzelf. Door

spelen. “Ze zouden bijvoorbeeld samen

camouflage middels kleding en make-up

met patiëntenorganisaties en de publieke

besteden ze aandacht aan hun uiterlijk.

De RSI-vereniging zet zich op vele

omroep een programma kunnen opzetten

Maar ze zijn zich te weinig bewust van

fronten in voor de RSI-patiënt. De

en sponsoren wat op regelmatige basis

het feit dat ze iets aan hun lijf moeten

vereniging beschikt over een zeer uit-

een gezondheidsprobleem (waaronder

doen. En deze groep mensen denkt op

gebreide, informatieve website.

RSI) of bepaalde aandoening onder de

het werk niet aan een goede zithouding.

aandacht brengt. Een voorlichtend en

Daarnaast geeft de vereniging vier

informatief programma wat ook het lijden

Aandacht voor elkaar

keer per jaar een informatief blad

van de patiënt laat zien.

Meer zelfbewustzijn en aandacht voor je

uit, Magazine Handvat, geschreven

Mooie voorbeelden waarbij ze dat wél

lichaam en geest lijken belangrijk in het

door vrijwilligers. Naast een jaarlijkse

doen zijn bijvoorbeeld de anti rook en

terugdringen van RSI. Maar Hollander

themadag, bieden ze verschillende

diabetes campagnes of programma’s

is er ook van overtuigd dat we het ziek-

mogelijkheden voor lotgenoten om

als Ingang Oost, waarbij mensen op

teverzuim kunnen verminderen door

elkaar te vinden en antwoorden te krij-

de eerste hulp worden gefilmd. Maar

simpelweg aardiger voor elkaar te zijn,

gen op vragen. Zoals de RSI-lijn waar ervaringsdeskundigen telefonisch ant-

‘Aandacht voor elkaar: Iemand die zich goed voelt wordt minder snel ziek dan iemand die dat niet is’

woord geven op diverse vragen. Ook voor het uitwisselen van ervaringen of tips kunnen mensen hier terecht. De RSI-lijn is voor mensen met RSIklachten en voor hun directe omgeving zoals partners, familie en vrienden.

de overheid moet hiervoor eerst gelo-

meer aandacht voor elkaar te hebben en

Daarnaast is er het RSI-forum om van

ven in de ernst van RSI, de aandoening

elkaar serieuzer te nemen, met name op

gedachte te wisselen.

serieus nemen en beseffen dat het de

de werkvloer. “Daarbij moet ik denken

maatschappij 2 miljard euro per jaar kan

aan de ouderwetse typekamers waar

besparen.”

tien dames bij elkaar brieven aan het typen waren. Daar zag je een stuk col-

Te weinig aandacht voor onszelf

legialiteit en kameraadschap. Een goede

Uiteraard is niet alleen de overheid ver-

werkomgeving is van belang voor prettig

antwoordelijk voor het terugdringen van

en gezond werken. Dit is belangrijk voor

aandoeningen als RSI. “Aandoeningen

ieders gezondheid en algemeen welbe-

als RSI creëren we ook wel een beetje

vinden. Iemand die zich goed voelt wordt

zelf. Deze generatie is zichzelf een beetje

minder snel ziek dan iemand die dat niet

aan het verloederen”, aldus Hollander.

is”, concludeert Hollander. j

Vorige generaties waren zich in moeilijkere omstandigheden veel meer bewust dat het lichaam belangrijk was. Het gemiddelde straatbeeld in Nederland laat nu wat anders zien. Er zijn veel te

Doorlezen? 

55

U kent Chemodol, de hypo-allergene afwasbare massage-olie. Maar Chemodis heeft meer massage-oliën. Zoals Chemotherm, een massage-emulsie met milde en verantwoorde warmtewerking. Het zuiver plantaardige Olivine, zonder conserveermiddelen en emulgatoren. Chemovine, speciaal voor de sterk behaarde huid.

Over de rug van Chemodol. En, speciaal voor de overgevoelige huid, Chemoderm met natuurlijke werkstoffen en de ongeparfumeerde Baselin Emulsion met biologische eigenschappen. Uw leveranciers kunnen u er alles over vertellen. Of bel voor meer informatie: 0800-chemodis (0800-24 36 63 47). www.chemodis.nl

Chemodis B.V.

CHEMODIS

Dat ligt voor de hand

Para-medische Farmacie Postbus 9160 NL-1800 GD Alkmaar Tel. +31 (0)72 - 520 50 83 Fax +31 (0)72 - 512 82 14

Food for thoughts

Tekst: Rob Oudkerk

Deze zomer was ik twee dagen in

indammen. Maar zet dat eens af tegen

te spreken van haar echtgenoot, die het

New York op een groot congres dat

de miljarden die gepompt worden in het

begrip waterbeheer’ een geheel nieuwe

een zoveelste opmaat was in de mondi-

verleidend luilekker maken van onze obe-

invulling kan geven door water in plaats

ale strijd tegen obesitas en overgewicht.

sogene samenleving... Dan weet je dat

van fris- en mierzoete fruitdrankjes aan

Internationale gasten uit de wetenschap

je het met geld alleen nooit zal redden,

te prijzen.

en politiek spraken met en tegen elkaar.

maar slim moet opereren om onbetaalba-

Probleemstelling: de wereld dijt gezwind

re zorg te voorkomen. Daarom moet je bij

4 ‘Think global, act local’. In Nederland

uit. Oplossing: voorlopig niet. De cijfers

dit soort congressen aanwezig zijn. Echte

is dat laatste zeker in opmars, maar

worden nergens rooskleuriger.

ondernemers weten altijd waar ze wel en

locals hebben wel erg weinig denkers in

niet moeten zijn: de overheid vaak niet.

huis die global kunnen denken. Dat lijkt

Enkele zaken waren meer dan opmerke-

me weer een dilemma.

lijk en zijn food for thoughts door onder-

2 Het gat tussen wetenschap en praktijk

nemers. Niet alleen voor dit onderwerp

is ook hier te groot. We weten vaak heel

5 Er was een prachtige keynote speech

of dit congres.

veel, maar passen het te onverschillig

over economic benefits: 1 dollar inves-

toe. Terecht werd een oproep gedaan om

teren in dit probleem levert uiteindelijk

evidence-based onderzoek minder prio-

5,35 dollar op. Dat wordt in health-

in Nederland fors toenemen, hadden wij

riteit te geven, en practice-based meer

economics-modellen niet betwist. In het

in tegenstelling tot vele andere landen

prioriteit. Echte ondernemers gebruiken

bedrijfsleven zou dat goed zijn voor een

1 Hoewel obesitas en overgewicht ook

beursgang. Politici zeggen doodleuk: wij

‘1 dollar investeren levert uiteindelijk 5,35 dollar op’

’geloven‘ het niet.

6 Coca Cola en Nestle sponsorden dit geen hoge ambtenaar of bestuurder

dat soort onderzoek vaak beter dan lokale

congres voor vele tonnen. Dat leverde

afgevaardigd. Ook vorig jaar, bij een

of landelijke overheden.

het volgende uitsmijter-excuus van de

zeer groot congres van de UN over de

CEO van Coca Cola op: “Wij kunnen

financiële gevolgen, waren er 130 toren-

3 Het is bij de aanpak van een groot

hoge bobo’s uit evenzoveel landen, waar

maatschappelijk probleem vaak meer een

onze drankjes voorzien. Daarom doen

Nederland een lage ambtenaar van VWS

kwestie van goede ambassadeurs dan

wij mee.”

had gestuurd. Is dat dan belangrijk?

van geld. Amerika heeft Michelle Obama

Ja. Het geeft een indicatie hoe seri-

op overgewicht, Chili heeft de first lady

Twee dagen NY.

eus een land met een onderwerp bezig

en Bulgarije heeft nu een charismatische,

Food for many thoughts. j

is. Jazeker, onze minister heeft -onder

jonge vrouwelijke ambassadeursminis-

druk van de Tweede Kamer- 26 miljoen

ter. Wij zouden met ’onze‘ Maxima een

extra toegezegd om obesitas te helpen

geweldige troef kunnen hebben, om niet

alleen een gezonde samenleving van

Reageren? 

Rob Oudkerk (1955) is huisarts, publicist en politiek commentator. Momenteel is Oudkerk als lector verbonden aan de Haagse Hogeschool en is hij directeur van de Jeugdfabriek. Hij was lid van de Tweede Kamer (1994 - 2002) en wethouder in de gemeente Amsterdam (2002-2004) namens de Partij van de Arbeid.

57

58

Ondernemer aan het woord

Als fysiotherapeut is je werk nooit af Tekst: Renso van Nuland Beeld: Michael F. Voogsgerd

Fysiotherapeute Miriam Donders en praktijkmanager Patrick van Dijk kregen onlangs een prachtige buitenkans om naast een praktijk in het zorgcentrum in Rheden ook een nevenvestiging te openen in het nabijgelegen Huissen. De Gelderlandse Miriam is al ruim twintig jaar werkzaam als fysiotherapeute. Sindsdien is er veel veranderd: “Ons team bestaat inmiddels uit twaalf mensen met ieder zijn eigen specialisme.” De nieuwbakken vestiging in Huissen

alleen in Rheden aanwezig, maar kun-

bevindt zich ook in een medisch centrum,

nen we ook in Huissen zorg verlenen.”

waar onder andere een apotheek, twee-

In juni was de officiële opening van het

tal huisartsenpraktijken, een centrum

medisch centrum, dus bij het verbouwen

voor medische diagnostiek en podothera-

van de ruimte was enige haast geboden.

pie zijn gehuisvest. Alle medici dus dicht

“Een maand voor de opening was er nog

bij elkaar. “Wel zo gemakkelijk”, aldus

niks. Ik ben als een bezetene aan de slag

Miriam. “Meerdere zorgaanbieders onder

gegaan om alles tot in de puntjes te rege-

één dak is de toekomst. Zo zit je dicht bij

len voor de officiële opening. Het kostte

het vuur en kun je elkaar als zorginstel-

bloed, zweet en tranen, maar dan heb je

lingen ondersteunen en helpen.” Hoe

ook wat”, aldus de trotse Patrick. Daar is

zijn Miriam en haar man Patrick van Dijk,

niets van gelogen. Wat direct opvalt aan

die als praktijkmanager een prominente

de praktijkruimte in Huissen, is het open

rol bekleedt in de organisatie, verzeild

karakter en de prettige indeling.

geraakt in het naburige Huissen? “In dit nieuwe medische centrum was een

Rolverdeling

ruimte over waar wij zijn ingesprongen.

De rolverdeling tussen de twee eega’s in

Wij willen vooruitstrevend zijn en af

de zorgonderneming is duidelijk: Miriam

en toe moet je je nek uitsteken. Het is

is van de inhoud, Patrick houdt het over-

een prachtige ruimte en nu zijn we niet

zicht en is de ‘sturende’ factor in de orga-

59

Mijn Fysio Online verandert de wereld van fysiotherapeut en patiënt voorgoed Fysiotherapie 2.0 • De patiënt voert steeds meer de regie en vervult een actieve rol binnen de behandeling. • De patiënt neemt meer verantwoordelijkheid; u als fysiotherapeut treedt meer op als coach.

• U sluit meer bij uw patiënten en hun veranderende behoeften aan. • Fysiotherapie waar en wanneer de patiënt én de fysiotherapeut het uitkomt (‘het nieuwe werken’). • Anticipatie op dreigende arbeidstekort in zorgsector (en ook fysiotherapie sector).

Heeft u belangstelling voor Mijn Fysio Online? Wilt u meer informatie? Neem dan contact met ons op via www.defysioonline.nl, kies Mijn Fysio Online en kies ‘meer weten?’. Zie ook: www.movemens.nl/mijnfysioonline

nisatie. “Ik heb geen medische achter-

aan als een warm bad: “Laat mij maar

bijgehouden.” Inmiddels heeft ze ook

grond”, geeft Patrick, die vóór zijn functie

behandelen. Daar liggen mijn wortels. Je

alle belangrijke certificeringen vanuit

als praktijkmanager werkzaam was in

ontkomt er tegenwoordig niet meer aan

de zorgverzekeraars binnen: het TopZorg

verschillende salesfuncties, eerlijk toe. Is

om te voldoen aan de vele eisen en dat

predikaat van Menzis, dat aangeeft dat

dat geen nadeel in een onderneming die

geeft meer administratieve rompslomp.”

ze voldoet aan de hoogste eisen op het gebied van kwaliteit van zorg, service

draait om het aanbieden van zorg? “Nee”, zegt hij resoluut. “Ik bemoei me op deze

Inzichtelijke bedrijfsvoering

en informatie voor de patiënt en het

manier niet met behandelmethodes en

Bij het management van hun praktijk

PLUS certificaat van zowel Achmea als

de medische aanpak. Maar ik ben wel

ondervindt de praktijk veel ondersteuning

CZ. Daarnaast behaalde ze de ISO/HKZ

iemand die de lijnen uitzet in het bedrijf.

van hun KwaliteitsManagmentSysteem.

certificering: hét keurmerk in de gezond-

Als praktijkmanager komt er een hoop

Miriam: “Met dit systeem maken we

heidszorg. “Dat maakt ons gepast trots, want het keurmerk geeft aan dat we

‘We zetten niet voor niets 15.000 koppen koffie per jaar voor onze bezoekers’

kwalitatief van grote waarde kunnen zijn voor de patiënt. Op deze manier snijdt het mes aan twee kanten: het bieden van de beste zorg en daarnaast voldoen we aan alle randvoorwaarden om de patiënt zo optimaal mogelijk van dienst te kunnen

op je bordje, waar Miriam en de andere

onze bedrijfsvoering inzichtelijk voor de

zijn op dossiervorming, transparant en

fysiotherapeuten niet aan toekomen of

patiënt, want we zijn graag transpa-

kwaliteitsregistratie. Daarnaast treden

waar ze minder verstand van hebben. Ik

rant. De patiënt komt door dit systeem

we op als sparringspartner van verschil-

ben bijvoorbeeld bestuurslid bij Fygra.”

niets te kort, want alle informatie over

lende zorgverzekeraars.”

Ook voor Miriam voelt de taakverdeling

het behandelproces wordt nauwkeurig

61

www.hollandseindruk.nl

Van onze frisse bries krijgt u een

hollandse indruk.

Bij Hollandse InDruk doen we in drukwerk, maar dan wel zonder een laagje stof erop. We doen het graag ánders. U de gelegenheid geven om te kiezen uit offset of digitaal, want we doen beide. Verfrissend zijn we ook in de omgang. Geen formele toestanden als iets slagvaardig en soepel moet worden opgelost. En gewoon eerlijk zeggen als drukwerk beter, sneller of goedkoper kan. Da’s nog eens een drukker om de vlag voor uit te hangen. Heeft u ooit zo’n hollandse indruk van een drukker gekregen?

Vestiging Rotterdam Bergambachtstraat 2 3079 DA Rotterdam T +31 (0) 10 292 29 55 E

[email protected]

FULL COLOUR DRUKKEN

VOELBAAR PRINTEN

FSC CERTIFICAAT

Bedrijfscultuur

stijgen en de opkomst van e-health en

Miriam en Patrick willen de patiënt een

social media hebben hun sporen al nage-

warm gevoel geven. “Hartelijkheid staat

laten in het aanbieden van zorg. Patrick,

bij ons hoog in het vaandel. Alle mensen

manusje-van-alles binnen de praktijk,

die bij ons werken drukken we op het hart

erkent dat e-health en social media ook

om zo met onze patiënten om te gaan.

in fysiotherapieland in opkomst zijn: “Ik

Wellicht een cliché, maar bij ons is de

zit nu in de onderzoeksfase hoe we de

klant koning. Hij of zij moet zich bij ons

social media kunnen inzetten binnen de

op het gemak voelen.” Patrick illustreert

praktijk. Je kunt de social media niet

dit met een treffend voorbeeld: “Laatst

ontwijken, want we beseffen ons ter-

is een van onze fysiotherapeuten naar

dege dat we met de tijd mee moeten.

het ziekenhuis gegaan met een zak drop

Alleen zijn wij op onze hoede en enigs-

waar een patiënt van ons lag. Het zit ‘m

zins terughoudend. Een twitter-account

vaak in de details en door dit soort geba-

behoort tot de mogelijkheden, maar het

ren laat je aan de patiënten zien je om

kan tegen je werken. Het is killing als er

hen te bekommeren. Wij zetten niet voor

kritiek op internet over je zorgonderne-

Miriam Donders Fysiotherapie

niets 15.000 koppen koffie per jaar voor

ming wordt geuit. Maar het biedt aan de

Het zorgcollectief van Miriam en

onze bezoekers”, lacht hij. “Juist de per-

andere kant veel voordelen: social media

Patrick bestaat inclusief henzelf uit

soonlijke benadering onderscheidt ons.

hebben de toekomst en is voor jonge-

twaalf personen; ieder heeft een eigen

Althans, aan de reacties te horen wordt

ren dé manier van communiceren.” Zijn

specialisme. “Waar wij veel waarde

dit gewaardeerd door de patiënten.” Hoe

eega is terughoudender in het gebruik

aan hechten is dat onze mensen een eigen visie en op een gezonde manier een eigen wil hebben. We hebben

‘Het managen van de praktijk ondervindt

onder andere oedeemtherapeuten, sporttherapeuten en manueel thera-

veel ondersteuning van een

peuten. Een zeer complementair team dat elkaar door dik en dun steunt.

KwaliteitsManagementSysteem’

Geweldig om met zijn allen elke dag weer met frisse zin aan de slag te gaan”, vervolgen ze. Het is voor de

gaat het tweetal om met feedback van

van social media: “Als zorgondernemer

twee belangrijk dat het team zich

de patiënt? “We hebben een ideeënbus

moet je opletten wat je allemaal over

blijft ontwikkelen en waar nodig uit-

en daar kunnen onze patiënten aangeven

het internet slingert. Ik omarm het nog

breidt. “Wij zijn staan altijd open voor

wat er eventueel beter kan. Laat duidelijk

niet zo als Patrick, al zie ik ook wel de

goede en authentieke medewerkers.

zijn dat we nooit zijn uitgeleerd en niet

voordelen. Toch heb ik nog steeds liever

Geregeld ontvangen wij open sollici-

stilstaan. Ook bij ons kan er altijd nog

een patiënt voor me dan dat ik via een

taties. Elke open sollicitatie nemen wij

wat worden verbeterd. Als de patiënten

webcam instructies geef. Het fysieke

serieus. Wellicht is er op dat moment

daar een rol in willen vervullen, dan staat

contact is voor mij essentieel als fysio-

geen vacature vrij, maar we onthouden

de deur vanzelfsprekend open.”

therapeut. Dat is de basis en die zal nooit

de sollicitanten vaak wel. Later kan dat

verdwijnen.” j

altijd van pas komen”, sluiten ze af.

Toekomst Geen enkele fysiotherapeut ontkomt er tegenwoordig nog aan: het continu bezig zijn met de ontwikkelingen in het vakgebied. De zorgkosten voor de patiënt



Ook ondernemer?

63

MoveMens is een communicatieplatform voor ondernemers, leveranciers, partners en netwerken in de markt van ondernemers in beweging Primair richt MoveMens zich niet op het eerste vak van de professional, maar op het tweede vak, dat van ondernemen. MoveMens belicht zoveel mogelijk facetten van het ondernemerschap in de gezondheidszorg en heeft als doel opinies te presenteren, informatie te geven, kennis te delen en de branche in beweging te houden. T: 070 - 41 51 313 | E: [email protected] | I: www.movemens.nl | Twitter @MoveMens Comvio is een automatiseringsbedrijf, gespecialiseerd in het automatiseren van paramedische praktijken. Met een deskundig team van R&D-ers en supportmedewerkers staan wij praktijken bij in het opzetten en beheren van de IT-omgeving. Comvio ontzorgt praktijken met Cloud Computing (SBC), hardware leveringen en -installaties, systeembeheer en Back-up voorzieningen. Praktijken in het hele land weten Comvio al te vinden. Van Comvio kan en mag u ‘ouderwetse’ kwaliteit verwachten in de zich steeds vernieuwende IT-wereld. T. 0316 - 294 242 | F. 0316 - 294 100 | I. www.Comvio.nl | Twitter @comvioBV De Nederlandse Associatie voor Orthopedische Manuele Therapie (N.A.O.M.T.) behartigt de sociaal- maatschappelijke belangen van de Orthopedisch Manueel Therapeuten. De leden hebben de opleiding orthopedische manuele therapie gevolgd of zijn daarvoor in opleiding. Alleen afgestudeerden kunnen de titel OMT dragen. De Associatie verplicht de Orthopedisch Manueel Therapeuten hun vakkennis op peil te houden door middel van bij- en nascholing. De leden staan allen geregistreerd in het Centraal Kwaliteitsregister voor manueel therapeuten. Daarnaast wil de NAOMT de OMT een zelfstandige plek geven in de veranderende zorgmarkt. T. 070 - 415 13 13 | E. [email protected] | I. www.naomt.nl Intramed levert overzichtelijke, efficiënte en betaalbare software voor de zorg. Software die inmiddels meer dan 18.000 professionele (para)medici ondersteunt in hun dagelijkse bedrijfsvoering. Door de ontwikkelingen in de (para) medische markt en het inspelen van Intramed op de bestaande behoeften verschuift Intramed van administratief pakket naar één geïntegreerde oplossing voor administratie en beroepsinhoudelijke zaken. Altijd up-to-date en met de zekerheid van alleen de beste support van mensen die het pakket door en door kennen. T. 0182 - 621 107 | E. [email protected] | I. www.intramed.nl Hogeschool Leiden heeft naast een uitgebreid opleidingen- en cursusaanbod elf lectoraten. Eén van de lectoraten van de Hogeschool is het lectoraat Fysiotherapie bij chronisch zieken en ouderen. Alle prognoses wijzen op een sterke toename van dit aantal in Nederland. Daarom heeft het Centrum Opleiding en Nascholing Zorg als speerpunt de zorg bij chronisch zieken en ouderen gekozen. Hogeschool Leiden sluit met haar nascholingen Fysiotherapie en Professional Master Fysiotherapie/Oefentherapie aan bij deze ontwikkelingen. De scholingen worden aangeboden als open inschrijving en als incompany. Masteropleiding T. 071 - 518 87 14 | Nascholing T. 071 - 518 87 00 | E. [email protected] | I. www.hsleiden.nl Abakus B.V. richt zich als onderdeel van de Winbase Groep op het ontwikkelen van praktijksoftware voor paramedici, waarbij het primaire proces optimaal ondersteund wordt. De software onderscheidt zich op het gebied van gebruiksgemak en efficiëntie, maar biedt bovendien een uitgebreid instrumentarium om de zorgverlener te ondersteunen in zijn of haar handelen. Klinisch redeneren, evidence based handelen en sturen op basis van outcome zijn daar slechts enkele voorbeelden van. Samenwerkingsverbanden met o.a. hogescholen, de SOMT en TNO borgen de kwaliteit en de toekomstbestendigheid van de producten. T. 0318 - 657 825 | E. [email protected] | I. www.abakus.nl

64

De ene keer vraagt een drukwerkopdracht om het vakmanschap van echt offsetdrukwerk en een andere keer weegt de efficiency en het kostenvoordeel van digitaal drukwerk zwaarder. Daarom is het handig dat Hollandse InDruk beide disciplines in huis heeft. Twee vestigingen (in Rotterdam en Westland), vertrouwd met offset én met digitaal. Hollandse InDruk is bovendien een heel servicegerichte drukker. Snel schakelen, meedenken in het belang van de klant en vooral heel scherp geprijsd. Dat blijkt al bij de offerteaanvraag. T. 010 - 292 29 55 | E. [email protected] | I. www.hollandseindruk.nl De Gezonde Zaak helpt mensen met chronische en medisch niet goed te verklaren klachten om weer te functioneren in werk en privé. Met een succesvol concept bereikt De Gezonde Zaak geweldige resultaten. Geen klachten meer en zonder problemen weer met plezier functioneren: ruim 92% van onze cliënten bereikt het beoogde resultaat. Door een intensief traject leren mensen in korte tijd anders omgaan met hun klachten. Goed samenwerkende, multidisciplinaire teams bestaande uit psychologen, fysiotherapeuten, ergotherapeuten en medisch specialisten, staan daarvoor garant. T. 088 - 00 88 600 | E. [email protected] | I. www.degezondezaak.nl Fysiz is een netwerk van fysiotherapeuten waarbij de eigen inbreng van de deelnemers essentieel is. Fysiz is geschikt voor fysiotherapiepraktijken die excellente fysiotherapie willen leveren, openstaan voor innovatie, van ondernemen houden en hun praktijk als een goed geoliede organisatie willen zien. Fysiz onderscheidt zich door haar bedrijfskundige ondersteuning aan praktijken en haar uitstekende contacten met zorgverzekeraars. T. 073 - 644 61 88 | E. [email protected] | I. www.fysiz.nl | Twitter @fysiz Het Gezonde Net is een netwerk van ondernemende fysiotherapiepraktijken, actief in gezondheid en zorg. Ruim 125 praktijken werken met elkaar samen om marktkansen optimaal te benutten. De helft van het netwerk is al Plus- of Topzorgpraktijk. De centrale organisatie van Het Gezonde Net stimuleert uitwisseling van kennis en ervaring tussen de praktijken, in samenwerking met de MoveMens partners. Een Plus- of Topzorgpraktijk is ook bedrijfsmatig een gezond bedrijf. Wij begeleiden deze praktijken in het succesvol managen van de eigen onderneming. Samenwerken maakt samen sterk. T. 070 - 415 13 13 | E. [email protected] | I. www.HetGezondeNet.nl Qualizorg is gespecialiseerd in het faciliteren van continu-onderzoek voor en door eerstelijns zorgaanbieders. Patiëntervaringonderzoek wordt bijvoorbeeld continu gemeten en online gerapporteerd. Dit gebeurt door een dataverzamelingsoplossing te faciliteren waarmee ervaringen gemeten en gerapporteerd kunnen worden. Dit gebeurt op gebruiksvriendelijke, laagdrempelige, actuele en kostenefficiënte wijze. Zowel vanuit de optiek van de zorgaanbieder als van de patiënt. Qualizorg is werkzaam voor zo’n 3.500 zorgaanbieders met producten als Fysio Prestatie Monitor en met vergelijkbare producten voor huisartsen, ketenzorg, kraamzorg en apothekers. T. 0570 - 820 219 | E. [email protected] | I. www.qualizorg.nl | Twitter @qualizorg Het is een tijd van veel en snelle veranderingen. Als ondernemer schakelt u daarom continue en neemt u besluiten die goed moeten uitpakken. Dat kan alleen als u op het juiste moment de beschikking hebt over de juiste informatie. Met FysioRoadmap bent u de tijd vooruit. Het is een modern elektronisch patiëntendossier dat de eisen van de markt en van zorgverzekeraars volgt en aansluit op patiëntbehoeften en algemene ontwikkelingen. Met FysioRoadmap geeft u nu al antwoord op de vragen van morgen. T. 023 - 750 54 44 | E. [email protected] | I. www.mrsystems.nl | Twitter: @FysioRoadmap Infomedics is specialist in het debiteurenbeheer voor de zorgsector. Infomedics geeft hier invulling aan met een betrouwbaar, solide en efficiënt declaratiesysteem voor (para)medische zorgverleners en zorginstellingen. Op die manier draagt Infomedics bij aan een optimale zorg, waar de zorgverlener, de zorgverzekeraar en de patiënt baat bij hebben. Zorgverleners kunnen het factureren en incasseren van hun prestaties met een gerust hart aan Infomedics uitbesteden. Want zorgverleners kunnen hun waardevolle tijd het beste aan zorg besteden. T. 036 - 547 22 99 | E. [email protected] | I. www.infomedics.nl Pharmeon is gespecialiseerd in websites en internettoepassingen voor zorginstellingen. Pharmeon maakt standaard en op maat gemaakte websites voor met name paramedici. Met informatie over verschillende paramedische specialisaties, diverse formulieren en nieuwsupdates bieden onze klanten hun patiënten een online service zonder dat het hen tijd kost. De ‘Uw Praktijk Online’ website is uitermate geschikt voor paramedici zoals fysiotherapeuten, manueel therapeuten, podotherapeuten, oefentherapeuten en huidtherapeuten. T. 020 - 650 01 00 | E. [email protected] | I. www.pharmeon.nl Fyzzio International BV, kortweg Fyzzio, is de nieuwe naam van GymnaUniphy Nederland. Met de naam Fyzzio geven we uitdrukking aan wie wij zijn, wat we doen en voor wie we dat doen; het logo van Fyzzio zegt alles. Inrichten: onze vernieuwende producten vonden en vinden hun weg naar bijna alle fysiotherapie praktijken in Nederland. Opleiden: met onze opleidingen voor onder andere echografie en shockwavetherapie dragen we bij aan een professionele toepassing van nieuwe onderzoeks- en behandelmethoden. Ondernemen: we adviseren praktijken bij de uitvoering van hun bedrijfs- en marketingactiviteiten. T. 073 599 90 00 | E. [email protected] | I. www.fyzzio.nl / www.nt-e.nl | Twitter @fyzzio

65

Colofon 13e jaargang | editie 3 | 2012 MoveMens – Magazine voor ondernemers in beweging MoveMens is een toonaangevend magazine voor ondernemers in beweging. Ondernemers met als achtergrond een (para)medische beroep die zichzelf herkennen in de formule van het blad. Primair richt het blad zich niet op het ‘eerste’ vak van professional maar op het ‘ tweede’ vak, dat van ondernemer. Het platform richt zich op alle facetten van ondernemerschap in de gezondheidszorg en heeft als doel opinies te presenteren, informatie te geven, kennis te delen en de branche in beweging te houden. Hoofdredactie/uitgever MoveMens Media BV | Postbus 1027 | 2280 CA Rijswijk T: 070 – 415 13 13 | E: [email protected] | W: www.movemens.nl Eindredactie Martijn Plantinga Redactieadvies Dick Hartog, Janneke Hermans, Geert-Jan van der Sangen en Inge van de Weem ([email protected]) Aan dit nummer werkten verder mee: Coen Heil, Caroline Mangnus, MP tekst, Sanne van der Poel, Renso van Nuland, Angelique Spaan

Magazine voor onderneMers in beweging 13 e jaargang | EditiE 3 | 2012

Fotografie Ivar Pell, Maaikje van Grol, Michael F. Voogsgerd, René Koster, Martin van Welzen, Laila Vroom en Wim van IJzendoorn Mediamanagement Geert-Jan van der Sangen en Inge van de Weem Sales en marketing Cees de Zoete ([email protected])

Fatima Moreira de Melo ziet hockeydames weer Olympisch goud pakken Oud-international blikt terug op bewogen hockeyloopbaan

Gezond gedrag op basis van gevoel Droog opsommen van voor- en nadelen is niet effectief - Franchisen in de zorg: meer lusten dan lasten Eigen baas blijf je altijd - Fysiotherapeut moet dagelijks kwaliteit waarborgen ‘We moeten naar 1 keurmerk en 1 gezamenlijke norm’ - Als niet kan wat moet, dan moet wat kan Gezamenlijk het beste uit de diabetespatiënt halen - RSI of CANS; het vraagt (nog steeds) om aandacht Ontwikkeling van nieuwe doelgroep voor een oud probleem

Vormgeving Atalba ([email protected]) DTP, lithografie, druk en verspreiding Hollandse InDruk ([email protected])

Partners MoveMens wordt mogelijk gemaakt door bijdragen van de partners van MoveMens: Intramed, Fyzzio, Het Gezonde Net, NAOMT, Monitored Rehab Systems, De Gezonde Wereld, Pharmeon, Hogeschool Leiden, Qualizorg, Hollandse InDruk, Comvio, Infomedics en Fysiz. Adreswijzigingen kunt u doorgegeven via de website www.movemens.nl. Het adreslabel met het oude en nieuwe adres kunt u ook sturen naar: Postbus 1027, 2280 CA Rijswijk. Wijzigingen per telefoon zijn niet mogelijk. Verschijning, oplage en abonnement MoveMens verschijnt 4 keer per jaar in een oplage van ca. 13.500 exemplaren. Het magazine wordt aangeboden aan (gezondheidszorg)ondernemers in beweging. Aanmelding om in het lezersbestand te worden opgenomen kan uitsluitend via de website www.movemens.nl. Geïnteresseerden niet behorend tot de doelgroep kunnen zich abonneren via de website www.movemens.nl. Een jaarabonnement kost € 24,00 inclusief BTW en kan op ieder moment ingaan. Opzeggen kan uitsluitend per einde jaar. Copyright 2012 MoveMens Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen en/of vermenigvuldigd, voor welk doel dan ook en op welke wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever MoveMens Media B.V.

66

MoveMens MoveMens is een communicatieplatform voor ondernemers, leveranciers, partners en netwerken in de markt van ondernemers in beweging. Dit communicatieplatform bestaat naast het magazine uit een website, nieuwsbrief en seminars. MoveMens Website: De website is een platform waar ondernemers uit de branche zich verder kunnen laten informeren. Waar het magazine stopt gaat de website verder. Www.movemens.nl dient als naslagwerk voor de lezer. Hier vindt hij naast naslagwerk ook verdieping op de onderwerpen die worden aangekaart in het MoveMens Magazine. Ook zijn op de website relevante en ondersteunende onderzoeken te vinden, uitgebreide bronvermeldingen, relevante links en bijvoorbeeld de publicaties van geïnterviewden. MoveMens Nieuwsbrief: De MoveMens nieuwsbrief is een maandelijkse uitgave waarbij ondernemers in beweging worden geïnformeerd over actuele zaken.

Meld u aan voor de nieuwsbrief via MoveMens Seminars: Movemens organiseert regelmatig interessante seminars. Schrijf u nu in voor de nieuwsbrief en u bent als eerst op de hoogte wanneer er weer een voor u interessant seminar georganiseerd wordt.

Social Media Volg MoveMens op www.twitter.com/movemens

MR CUBE

Klinimetrie: functioneel trainen en testen met de MR Cube De MR Cube; een uniek systeem dat u eenvoudig aan elk trainingsapparaat kunt koppelen en dat communiceert via Bluetooth. Testresultaten worden automatisch aan het EPD FysioRoadmap gekoppeld.

Isometric Gate

Door het pad te volgen, wordt er een beroep gedaan op coördinatie gecombineerd met isometrische spiercontracties.

Ski Game

Volledige Super G afdaling in 3D. De meest uitdagende oefening.

Random Explosive

Mathematics

Coordination test

Power Test

Door het terugkaatsen van de gele ballen, wordt er een beroep gedaan op timing en acceleratievermogen.

Een test die in 60 seconden een beeld geeft over de coordinatieve vaardigheden.

€ 995,-

tie5,- licen en € 1 and per ma kosten tW incl. B

Bij de Dual Tasks worden wiskundige problemen gecombineerd met de beweging van verschillende spiergroepen.

Een eenvoudige test met informatie over snelheid en vermogen.

Wilt u een demonstratie van de MR Cube? Maak een afspraak via 023 - 7505444 bekijk filmpjes via de QR-code:

Monitored Rehab Systems Claes Tillyweg 2 2031 CW Haarlem 023 750 5444 [email protected] www.mrsystems.nl

P

R

A

K

T

I

J

K

B

E

R

I

C

H

T

Bedankt Intramed! “We hebben nooit geweten dat Intramed zo compleet is”. Vanaf het moment dat we met jullie praktijksoftware aan de slag gingen, loopt onze bedrijfsvoering op rolletjes. Plannen, registreren, declareren, behandeldossiers aanleggen en bijhouden gaan zo efficiënt dat we echt blij zijn dat we voor Intramed hebben gekozen. Trouwens, de medewerkers van de helpdesk zijn werkelijk fantastisch!

Via de website van Intramed hebben we gebruik kunnen maken van een gratis proefperiode van 3 maanden. Hierdoor zijn we aan de slag gegaan zonder kosten of verplichtingen. Al snel bleek dat dit pakket prima aansloot bij onze wensen en zijn we na 3 maanden overgegaan tot een contract.

De praktijk gaat er op vooruit

Intramed, complete praktijksoftware voor uw praktijk Intramed is de meest gebruikte praktijksoftware met digitaal patiëntendossier van waaruit u gemakkelijk kunt declareren. • Verslaglegging in het patiëntendossier volgens richtlijnen beroepsvereniging of uw eigen richtlijnen • Opslaan van gescande documenten in uw patiëntendossier (verwijzingen, röntgenfoto’s e.d.) • Beveiligd online declareren bij alle zorgverzekeraars (VeCoZo) • Mogelijkheid tot het maken van uitgebreide managementrapportages • Een Service Centrum waar u direct deskundig en vriendelijk geholpen wordt, ook ‘s avonds • Nu ook Online werken rechtstreeks Al meer dan 17.500 gebruikers via Intramed werken dagelijks met de Intramed software Op de website treft u tevens uitgebreide productinformatie voor uw praktijk:

Noordkade 94 2741 GA Waddinxveen T 0182 62 11 07 F 0182 62 11 99 [email protected]

www.intramed.nl