Discussie over voor- en nadelen van windenergie

Argumenten in het maatschappelijke debat en de politieke besluitvorming rondom wind op zee Mogelijkheden en beperkingen van MKBA’s

04/11/2014, KIVI, Den Haag David de Jager

Discussie over voor- en nadelen van windenergie • • • •

Maatschappelijke Kosten - Baten Analyse (MKBA)

Innovatie en energietransitie Internationale dimensie (b.v. t.a.v. energiesysteem) Politieke aspecten Sancties op niet halen doelstellingen

Bredere context benadering

Maatschappelijk debat • •

5

Kwalitatieve aspecten (b.v. visuele hinder) • Angst / onzekerheid • Vervuiling van debat met onjuiste of irrelevante informatie •

Geschikt voor vergelijken van specifieke opties Methodologische aspecten • Onzekerheden soms groot • Niet alles kan eenvoudig worden gekwantificeerd • Scope (geografisch, tijd)

© ECOFYS | 04/11/2014 | David de Jager

1

Effect

Drie aspecten nader bekeken

Groot

1. CO2 discussie 2. Energieprijzen 3. Innovatie

Klein

Complexiteit/ Onzekerheid 6


1. CO2 discussie – wat als het waterbed lek is? > Vermijdt windenergie de uitstoot van CO2 in Europa? Decisio/CPB: nee, vanwege het waterbed-effect Het Europese emissiehandelssysteem (ETS) zorgt voor een plafond op de totale uitstoot van CO2. Door duurzame elektriciteit te produceren, kan de overige in Europa geproduceerde elektriciteit met een hogere emissiefactor worden geproduceerd zolang het plafond niet wordt bereikt.

> Hoe groot is het effect van wel of niet meenemen?

7


2

Effect van wel/geen CO2-prijs in MKBA voor wind op zee 200%

Employment

150%

Security of supply

Benefits other emissions

Externalities

100%

Benefits CO2

CO2 benefits

Electricity sales 50% OPEX

Electricity sales CAPEX

0%

Costs

0

45-79

65-180

123-220

Benefits (different shadowprices for CO2, in €/tCO2) Bron: Ecofys / CE Delft (2014) 10


Argumenten voor het hanteren van een prijs voor CO2 1. Het emissiehandelssysteem is slechts één onderdeel van het EU Climate and Energy Package (2007) –

Objectives ● Combat climate change ● Increase energy security ● Strenghten competitiveness (smart, sustainable and inclusive growth)

–

Measures ● One European target/cap for CO2 emissions of big installations, ETS (Emissions Trading System) reform ● National targets for non-ETS emissions (NL: 105 Mt CO2-eq.) ● National targets for renewable energy (NL: 14%) ● Legal framework for CCS (Carbon Capture and Storage)

–

20-20-20 Targets for 2020 ● 20% greenhouse gas emission reduction compared to 1990 ● 20% share of renewable energy in final consumption ● 20% improvement of energy efficiency (compared to baseline)

11


3

Argumenten voor het hanteren van een prijs voor CO2 1. Het emissiehandelssysteem is slechts één onderdeel van het EU Climate and Energy Package (2007)

2. Het plafond heeft in werkelijkheid geen effect op de CO2 emissies

– Totale ETS-emissie ligt al een aantal jaren onder het plafond – Volgens EU scenarios zal dit ook tot 2020 het geval zijn – Banking is niet een aannemelijke verklaring voor dit effect – Dus: windenergie kan totale CO2 uitstoot wel degelijk verder omlaag brengen

3. De baten treden elders op, de scope is te nauw – De scope van de MKBA’s is nationaal, terwijl de effecten internationaal zijn, en het beleid ook bedoeld is om Europese en mondiale problemen op te lossen

– Nederland profiteert ook van dit internationale beleid, b.v. door de import van goedkopere (gesubsidieerde) elektriciteit 14


Argumenten voor het hanteren van een prijs voor CO2 Conclusie:

> De discussie moet niet over waterbedden gaan, maar over het bereiken van een duurzame (‘sustainable’) energievoorziening op verschillende niveaus (NL, EU en wereld) en op langere termijn

> Het waterbed effect treedt nu niet op (althans, niet volledig) > Windenergie vermijdt de uitstoot van CO2-emissies – in welke mate? – tegen welke vermeden kosten?

16


4

Welke waarde voor CO2 emissiereductie?

Milieu- en economische schade • nu en in de toekomst • voor ‘ons’ en ‘anderen’

b.v. 50 (30-100) /ton CO2-eq

NL broeikasgas emissies

Hoe kun je de waarde van 1 ton vermeden CO2-eq bepalen? • schaduwprijzen (schade/preventie) • discontovoet voor toekomstige kosten/baten

17

@ 50 €/tonCO2-eq.: schadekosten van ca. € 10 miljard


2. Energieprijzen 200%

150%

•

Aannames voor energieprijzen zijn cruciaal voor de uitkomst van een MKBA. En zeer onzeker.

•

Energieprijzen zijn ook voor fossiel en nucleair gesubsidieerd Security of supply

•

Energieprijsscenarios worden Benefits other emissions beïnvloed door internationaal Benefits CO2duurzame beleid (ETS/non-ETS, energie, energiebesparing), Electricity sales (wind op waaronder de maatregel zee) juist wordt geïmplementeerd

•

Onze energiesystemen moeten CAPEX drastisch veranderen (IPCC, 2014)

100%

50%

Employment

OPEX

Electricity sales

0%

Costs

0

45-79

65-180

123-220

Benefits (different shadowprices for CO2, in €/tCO2)

18


5

Effect van subsidies / interventies (EU28)

In 2012: ca. € 120 miljard

€ 120 billion in 2012

> € 30 miljard aan fossiel > € 7 miljard aan nucleair > € 41 miljard aan hernieuwbaar

Tot 2012:

> € 480-580 miljard aan fossiel > € 200-300 miljard aan nucleair > € 200-300 miljard aan hernieuwbaar – w.v. € 60-120 aan non-hydro

Source: Subsidies and costs of EU energy, Ecofys, 2014 19


Andere benadering: levelised cost of energy (nieuwe projecten) Levelised costs of electricity in Europe (2012) Cost increase: lower capacity factors, resource depletion, volatile fossil fuel prices, CO2 pricing, nuclear safety

Cost decline: learning curve



6

Plus externalities

External costs of electricity supply options in Europe (2012)



3. Innovatie en energietransitie

> Innovatie – Kostprijsreductie ● Aannames over ontwikkeling van de markt ● Aannames over de leercurve

– Make or buy ● Ontwikkelen van nieuwe markten vs. ● Goedkope productie van energie op kortere termijn

> Energietransitie – Mondiale uitdaging: ● uitfaseren van CO2 emissies van fossiele energie ● voorzieningszekerheid

– Internationale coördinatie collectieve verantwoordelijkheid: ● delen van lusten en lasten ● actie voor 2020 levert winst op na 2020 23


7

Delaying mitigation increases the difficulty and narrows the options for limiting warming to 2°C.

„immediate action“

24

Working Group III contribution to the IPCC Fifth Assessment Report


25


8


26


Delaying mitigation is estimated to increase the difficulty and narrow the options for limiting warming to 2°C.

„delayed mitigation“

„immediate action“

27


9


28



Based on Figures 6.32 and 7.16 29


10

Conclusies

> Een maatschappelijke kosten-baten analyse heeft met name toegevoegde waarde bij het vergelijken van concrete varianten

> De gehanteerde scope heeft een groot effect op de uitkomst: voor mondiale thema’s (leercurves, CO2-beprijzing) volstaat een Nederlandse blik niet

> Onzekerheden zijn groot voor een aantal cruciale onderdelen van een MKBA

> Een MKBA is niet geschikt voor het beoordelen van een energietransitie – hiervoor zijn meer omvattender analyses als van het IPCC voor nodig

> Een MKBA is niet waardevrij, en niet het enige instrument in de besluitvorming. Uiteindelijk zal de politiek en de samenleving de totaalafweging moeten maken

30


Achtergrond informatie

> TKI Wind op Zee, http://tki-windopzee.nl/ Argumenten in het maatschappelijke debat en de politieke besluitvorming rondom wind op zee. Mogelijkheden en beperkingen van MKBA’s (Ecofys / CE Delft, 2014);

> Europese Commissie DG Energie: http://ec.europa.eu/energy/studies/index_en.htm Full dataset on energy costs and subsidies for EU28 across power generation technologies (Ecofys, 2014)

> IPCC Werkgroep 3, http://mitigation2014.org/ Fifth Assessment Report (AR5) (IPCC, 2014)

31


11

sustainable energy for everyone

32


12

Discussie over voor- en nadelen van windenergie

Recommend Documents