Voor- en nadelen van inkoopmacht zorgverzekeraars

Voor- en nadelen van inkoopmacht zorgverzekeraars Zorgvisie congres zorginkoop Lucy Kok

Ede, 31 oktober 2012

“NMa wijst klachten zorgaanbieders tegen zorgverzekeraars af” “Rechter: NMa moet klacht mondhygiënisten opnieuw behandelen” “Zorgverzekeraars maken de apotheker kapot” “Lage prijzen medicijnen leiden tot schaarste” “Aanbieders klagen over onredelijke zorgkantoren” “Zorgverzekeraars hebben een te grote machtspositie” Nza: “Inkoopmacht verzekeraar geeft consument de sterkste troef” NZa-baas Langejan: „Zorgverzekeraars mogen eisen wat ze willen‟

Inhoud      

Klachten zorgaanbieders Effecten inkoopmacht gewone markt (bv supermarkt) Zorgverzekeraar is geen supermarkt Effecten inkoopmacht zorgmarkt Geven zorgverzekeraars voordelen door aan consument? Conclusie

Klachten zorgaanbieders     

Niet onderhandelen Hoge administratieve lasten Te lage prijzen Inmenging in bedrijfsvoering Niet verlenen van voorschotten

Gevolgen inkoopmacht gewone markt Bijvoorbeeld supermarkt als inkoper

Aanbieders zonder marktmacht (bijvoorbeeld boeren) Lagere prijs aanbieder minder aanbod Minder aanbod  hogere prijs consument

Inkoopmacht heeft nadelige gevolgen voor aanbieder en nadelige gevolgen voor consument

Behalve als supermarkten hevig concurreren

Gevolgen inkoopmacht gewone markt Aanbieders met marktmacht (bijvoorbeeld Coca Cola) Lagere prijs aanbieder meer aanbod Meer aanbod  lagere prijs consument

 Inkoopmacht heeft nadelige gevolgen voor aanbieder en positieve gevolgen voor consument

Zorgverzekeraar is geen supermarkt Prijsmechanisme werkt niet Patient heeft onvoldoende informatie geen relatie tussen prijs zorgaanbieder en vraag naar zorg er wordt ook onnodige zorg geleverd

Consument koopt verplichte verzekering (niet afzonderlijke producten) Zorgverzekeraars hebben zorgplicht Zorgverzekeraars hebben belang bij voldoende aanbod Probleem: zorgverzekaars weten niet wat optimaal is

Effecten inkoopmacht zorgmarkt Aanbieders zonder marktmacht Lagere prijs zorgaanbieder minder aanbod Bij voldoende concurrentie tussen verzekeraars zullen verzekeraars voldoende aanbieders contracteren Op korte termijn geen tekort omdat bestaande aanbieders geen keuze hebben Op lange termijn mogelijk wel tekort omdat er minder animo zal zijn om toe te treden tot de markt Switchen van verzekeraar helpt niet  concurrentie tussen verzekeraars lost probleem niet op Risico dat ook nodige zorg niet wordt geleverd

Effecten inkoopmacht zorgmarkt Zorgaanbieders met marktmacht Lagere prijs zorgaanbieder minder aanbod Zorgaanbieder zal vooral onnodige zorg minder aanbieden Verzekeraar kan prijs niet onder de optimale prijs krijgen, vanwege marktmacht aanbieder  Inkoopmacht biedt tegenwicht tegen marktmacht aanbieder

Effecten inkoopmacht zorgverzekeraars Welke aanbieders hebben marktmacht ten opzichte van verzekeraar? Degenen die hun klanten naar een andere verzekeraar kunnen sturen: • Ziekenhuizen • Medisch specialisten • Huisartsen Geen marktmacht hebben fysiotherapeuten, mondhygienisten, psychotherapeuten Ten opzichte van zorgkantoor heeft geen enkele aanbieder marktmacht

Effecten inkoopmacht zorgmarkt  Nadelig voor zorgaanbieders  Aanbieders met marktmacht: goed voor consumenten  Aanbieders zonder marktmacht. Mogelijk tekort aanbod: langere reistijd en/of wachtlijsten.  Onder voorwaarde dat verzekeraars voordelen doorgeven aan consument

Geven zorgverzekeraars voordelen door aan consument? Sterke concurrentie op prijs Concurrentie wordt verzwakt door nieuwe labels

Menzis VGZ CZ Achmea ASR

Anderzorg Zekur / Blue/ Bewuzt CZ Direct FBTO/Youcare Ditzo

In 2012 bijna 5 procent van de markt

Geven zorgverzekeraars voordelen door aan consument?  Ouderen en chronisch zieken switchen minder  Prijsconcurrentie vooral op jongeren en gezonden

De prijs van de oude labels kan hoog blijven Ouderen en chronisch zieken hebben minder voordeel bij inkoopmacht verzekeraars Maximering prijsverschil oude en nieuwe labels mogelijk oplossing

Conclusie Inkoopmacht zorgverzekeraars meer gunstige effecten en minder ongunstige effecten dan inkoopmacht in andere markten.

Verzekeraars en NMa moeten wel opletten dat de voorwaarden voor aanbieders met onvoldoende marktmacht niet te onaantrekkelijk worden. Daardoor kunnen op lange termijn tekorten ontstaan. Maximeer prijsverschillen tussen oude en nieuwe labels.