6
Oud-international blikt terug op bewogen hockeyloopbaan
Fatima Moreira de Melo ziet hockeydames weer Olympisch goud pakken Tekst: Coen Heil Beeld: Ivar Pell
Fatima Moreira de Melo was vrijdag 10 augustus een van de vele aandachtige volgers van de olympische vrouwenfinale hockey tussen Nederland en Argentinië. Hoewel de voormalige hockeyster en winnares van Olympisch goud in 2008 vijf dagen aanwezig was in Londen zag ze de door Oranje met 2-0 gewonnen finale vanuit de tv-studio van RTL.
‘Ik was wel aanwezig bij de halve finale
‘Na de halve finale heb ik ook een paar
tegen Nieuw-Zeeland en dat was hef-
speelsters nog heel even gesproken.’
tig’, blikt ze terug op het duel dat na verlenging in 2-2 eindigde, maar door
Moreira de Melo verrichtte in de Engelse
Nederland na shoot-outs werd beslist.
hoofdstad onder meer werkzaamheden
‘Juist vanwege die shoot-outs. Ik vond
voor RTV Rijnmond. In die hoedanig-
het verder leuk om ze te zien spelen,
heid hield ze ook de prestaties van de
want ik heb onder anderen Naomi van
Nederlandse hockeymannen bij. ‘Ik vind
As, Ellen Hoog, Kim Lammers, Maartje
het knap van ze’, doelt ze op de zilveren
Paumen en Maartje Goderie mede opge-
plak van Oranje. ‘Die halve finale tegen
voed’, voegt zij daar lachend aan toe.
Groot-Brittannië (9-2-zege) was heel bij-
7
zonder. Ze speelden zo vrij en verbaasden
Moreira de Melo wint met Oranje
Nieuwe loopbaan
zichzelf. Een gouden medaille was de
onder meer een gouden medaille op
Saillant genoeg is Moreira de Melo de
kers op de taart geweest, maar het was
de Olympische Spelen van 2008. Verder
laatste jaren een heel andere weg inge-
sowieso een mooie ervaring en het is
prijken er drie Europese titels en een
slagen en verdient zij tegenwoordig de
geen schande van Duitsland te verliezen.’
wereldtitel op haar erelijst. Ondanks haar
kost als professioneel pokerster. “Het
tamelijk abrupte afscheid beseft de ex-
is mijn derde jaar en ik ben er heel
Olympische titel
international terdege dat ze veel heeft
actief mee”, vertelt ze vanuit een fraai
Fatima Moreira de Melo beëindigt in
te danken aan de hockeywereld. “Bijna
Rotterdams etablissement met uitzicht
2008 haar hockeyloopbaan. Daarmee
alles in mijn leven”, stelt zij onomwon-
over de Rotte. Maar vanwaar deze stap?
komt een einde aan een prachtige car-
den. “Vooral de manier waarop ik in
“De reden dat ze mij hebben benaderd is omdat Pokerstars werkt voor oud-
‘Behalve de benodigde fysieke aandacht is er bij het Nederlands elftal ook ruimte voor psychologische ondersteuning’
sporters zoals bijvoorbeeld Boris Becker. Nu zochten ze iemand voor in Nederland. Ik ben toen gebeld door een sportmarketingbureau of ik iets met pokeren had. Buiten het feit dat ik iedere vrijdagmiddag pokerde met vrienden en ook op de club voor de lol speelde, kende ik ook al een jongen die professioneel actief was.
rière die de 34-jarige Rotterdamse langs
het leven sta en hoe ik met mensen
Verder kon ik op school goed rekenen.
Tempo ‘34, Victoria, HGC en Rotterdam
omga. Alles komt door wat je ervoor hebt
Dat was voor mij dus een optelsom.”
HC voert. Daarnaast verdedigde zij tien
gedaan. Ik heb het grootste gedeelte
Dat een rokerige gokhal niet meteen cor-
jaar lang de kleuren van het Nederlands
van mijn leven aan hockey besteed en
respondeert met een multitalent dat ook
elftal, waarmee ze vele successen aan-
daardoor ben ik waar ik nu ben. Ik ben nu
nog eens haar universitaire rechtenstudie
eenreeg.
heel gelukkig.”
afrondde, begrijpt ze wel. “Tuurlijk is het
Behaalde titels van Fatima Moreira de Melo met het Nederlands Elftal (1997 – 2008) WK hockey 1998 te Utrecht (NL) EK hockey 1999 te Keulen (Dui) Champions Trophy 2000 te Amstelveen Olympische Spelen 2000 te Sydney (Aus) WK hockey 2002 te Perth (Aus) EK Hockey 2003 te Barcelona (Spa) Olympische Spelen 2004 Athene (GRI) Champions Trophy 2005 Rosario (Arg) EK Hockey 2005 te Dublin (Ier) WK hockey 2006 te Madrid (Spa) Champions Trophy 2007 te Buenos Aires (Arg) EK Hockey 2007 te Manchester (GB) Olympische Spelen 2008 te Beijing (Chn)
8
iets anders dan met hockey, wat ik vanaf
eerst aan meegedaan en dat vond ik erg
precies dezelfde bewegingen en skills
mijn zesde heb gedaan en waaraan een
leuk. Ik had echt al drieëneenhalf jaar
als vroeger, maar toch tien keer trager.
heel traject qua organisatie aan vooraf
geen stick meer aangeraakt.
Uiteindelijk wonnen we wel.” Ook al ging
is gegaan. Maar het pokeren is heel
We speelden met allemaal meiden en
het bij de Zuid-Hollandse niet van harte.
bijzonder en ik heb daardoor een heel
met sommigen van hen speelde ik in
“Ik had het gevoel alsof er een atoombom
nieuwe wereld leren kennen. Ik heb wel
1998 mijn eerste WK, maar ook mensen
in mijn hoofd was ontploft, zo zwaar vond
uitdagingen nodig in mijn leven. Ik wil
van daarvoor en erna deden mee. Het is
ik het. Ik dacht ook, hoe heb ik dit ooit
iets leren, want ik ben heel leergierig en
toch wel heel leuk om die dan weer te
gedaan? Ik deed het op wilskracht, maar
nieuwsgierig.”
zien.” Ofschoon het een ontmoeting is
niet op conditie.”
Hockeyen met oud-internationals Op het hockeyveld heeft Moreira de Melo na haar afscheid in 2008 amper nog een bal geslagen. Hoewel ze na het behalen van Olympisch goud in Peking
‘Ik heb uitdagingen nodig in mijn leven. Ik wil iets leren, want ik ben heel leergierig en nieuwsgierig’
nog wel aan een nieuw seizoen begint bij Rotterdam, is het vuur snel gedoofd. Daarna hangt ze haar stick definitief aan
om des keizers baard kunnen de heldin-
Tennis
de wilgen, totdat ze vorig jaar ineens
nen van weleer hun wil om te winnen
Niet zo vreemd als men bedenkt dat
haar opwachting maakt bij de Zwarte
niet onderdrukken. “We speelden tegen
Moreira de Melo zich tegenwoordig
Tulpen, een team van oud-internationals.
een eerste clubteam en die meiden had-
beperkt tot het spelen van competitieten-
“Die spelen een of twee keer per jaar
den de hele zomer doorgetraind en wij
nis op recreatief niveau. “En daar word
een gelegenheidswedstrijd”, klinkt het
helemaal niet. Iedereen bij ons speelde
ik heel happy van. Ik moet het tennis
enthousiast. “Daar heb ik toen voor het
echt nog op zijn talent en je zag nog
nog helemaal oppakken, maar dat vind
9
ik superleuk. Ik heb al wel van mijn
heb ik nog wel een EK gespeeld, maar
maar dat vond ik zo gemakkelijk. Hij
tiende tot mijn twaalfde getennist. Ik kon
het voelde niet goed. Daarna ging ik weer
hoefde daarna niet verder te kijken en ik
het toen ook wel redelijk, maar daarna
bij de club spelen en kon ik niet meer
werd teruggeworpen op mezelf. Ik heb
heb ik nooit meer gespeeld”, aldus de
wenden en keren. Toen heb ik besloten
uiteindelijk allemaal acties ondernomen
levensgezellin van voormalig toptennis-
dat ik eerst wilde weten wat er mis was
om er achter te komen wat ik had.
ser Raemon Sluiter. Op de vraag of man-
voordat ik door zou gaan.”
Toen heb ik me wel heel alleen gevoeld,
lief haar sportieve verrichtingen wel eens
Een zwerftocht langs enkele orthopeden
terwijl ik een teamsport bedreef waar
nader onder de loep neemt, antwoordt ze
en een kijkoperatie bieden geen soelaas,
begeleiding had moeten zijn. Uiteindelijk
met enige zelfspot: “Nee joh. Het mag
hoewel de specialist die de kijkoperatie
zal diegene er ook van hebben geleerd.
wel en misschien zou het voor hem ook
uitvoert haar wel op het spoor brengt van
Dat is gewoon een leerproces.”
wel humor zijn om te zien.”
Jan Naaktgeboren. “Hij is de oud-fysio-
De in haar ogen mindere medische bege-
therapeut van Richard Krajicek”, doelt
leiding bij Rotterdam HC is volgens de
Hoewel de dochter van een Portugese
de hoofdrolspeelster op de voormalige
ex-hockeyster te wijten aan de beperkte
diplomaat en een Nederlandse moeder
winnaar van Wimbledon. “Jan zag ook
financiële middelen. “Dat vond ik wel
tijdens haar professionele loopbaan – die
gelijk dat het kopje van mijn kuitbeen
kwalijk, omdat je toch veel tijd in je
bijna vijftien jaar in beslag nam – redelijk
gewoon niet goed zat. Dat had hij bin-
sport investeert. Gelukkig had ik de maz-
gevrijwaard is gebleven van blessures,
nen een minuut gezien. Vervolgens zette
zel dat er bij het Nederlands elftal ook
kampt ze wel degelijk met de naweeën
hij het recht en toen was ik er vanaf.
wel goede fysiotherapeuten rondliepen.
van een keihard bestaan. “Mijn rug is
Tegelijkertijd zei hij dat als ik hiermee
Iedere fysio heeft iets wat hij goed kan,
niet heel lekker, er zit veel spanning op.
was blijven doorlopen ik op den duur
maar bij Oranje vond ik er eentje die
Daarvoor loop ik wel bij een chiropractor
had moeten stoppen met hockeyen. Op
op alle terreinen goed was”, steekt ze
en een masseur. Volgens mij is mijn ske-
een gegeven moment beknelt namelijk
de loftrompet over iemand wiens naam
let ook helemaal door elkaar gehusseld:
die zenuw en kun je er niet meer op
onbekend blijft. “Die was ook steeds
mijn ene heup hangt iets naar voren, de
lopen. Daar kun je een klapvoet aan
bezig met het ontwikkelen van zichzelf.
andere iets naar achteren. Verder zijn
overhouden.”
Daarom gingen de meeste dames graag naar hem toe en voelde ik me ook heel
‘Gevrijwaard van ernstige blessures, maar wel degelijk de naweeën van een keihard bestaan’
prettig bij hem.”
Psychologische ondersteuning Behalve de benodigde fysieke aandacht is er bij het Nederlands elftal ook ruimte voor psychologische ondersteuning. Iets
mijn knieën op zich schoon, al had ik op
Dat de medische staf van Rotterdam HC
dat in veel andere takken van sport
een gegeven moment heel erg last bij het
en een enkeling van Oranje de blessure
nog altijd een ondergeschoven kindje is.
hardlopen. Dat klopt ook wel, want als je
over het hoofd ziet, stelt Moreira de
“We hebben bijvoorbeeld wel eens uitleg
rug niet goed staat belast je de binnen-
Melo enigszins teleur. Al weigert ze met
gekregen over Action Type”, hetgeen
en buitenkant van je knieën. De pezen
een beschuldigende vinger te wijzen.
kan worden gezien als een soort zelf-
raken dan ook overbelast.”
“Het enige wat ik de toenmalige fysio
kennistest. “Dat heeft in het begin wel
van het Nederlands elftal wel kwalijk
dingen duidelijk gemaakt voor het team,
Blessure
heb genomen is dat hij niet gelijk de
maar ook voor het eigen bewustzijn was
Toch is het uitgerekend haar knie die
gevoelige plek heeft onderzocht, maar in
het wel goed”, stelt de Rotterdamse.
Moreira de Melo in 2003 flink parten
plaats daarvan vroeg of het niet mentaal
“Daarnaast is Bouke de Boer een keer
speelt. “Ik heb toen een halfjaar heel veel
was. Daar kreeg ik de kriegels van. Vooral
langs geweest om het over neurolinguïs-
last gehad en wist niet wat ik mankeer-
omdat ik al zo lang in het Nederlands
tisch programmeren (NLP) te hebben, wat
de. Dat was heel frustrerend. Uiteindelijk
elftal zat. Ik ben redelijk zelfbewust,
op zich interessant was. Dat waren ech-
10
CV Fatima Moreira de Melo Fatima Moreira de Melo (4 juli 1978, Rotterdam) is speelster van Tempo ‘34 (1984-1990), Victoria (1990-1993), HGC (1993-2000) en HC Rotterdam (20002008). Haar belangrijkste zege boekt ze op de Olympische Spelen van 2008 in Peking, waar ze met het Nederlands elftal goud verovert. Het is niet haar enige prijs met Oranje, want ook de wereldtitel (2006), Europese titel (1999, 2003 en 2005) en de Champions Trophy (2000, 2005 en 2007) prijken op haar imposante ereter eenmalige dingen. Als je jezelf echter
verbazingwekkend dat Moreira de Melo
lijst. In clubverband legt de 257-vou-
meer wilde verdiepen werd je bijgestaan.
haar heil heeft gezocht in het pokeren. “Ik
dig international met HGC tweemaal
Ik heb dat alleen nooit gedaan omdat het
ben natuurlijk wel gewend voor dingen
beslag op de landstitel. Tevens wint ze
niet iets was waarmee ik aan de slag
te trainen en me ergens op te focussen.
met de Wassenaarse club de Europa
moest. Ik ben een vrij optimistisch en
Dat is natuurlijk ook een deel van mijn
Cup 1. Met Rotterdam wint ze later ook
positief mens en dat helpt me vaak door
karakter. Ik ben niet voor niets topsporter
nog de Europa Cup 2 (2x).
onzekerheden of moeilijke situaties heen.
geworden.”
Ik kan ook redelijk goed relativeren. Toch
Het zijn juist deze ingrediënten die haar
Al tijdens haar loopbaan wordt duidelijk
had achteraf gezien wat extra interesse
uitstekend van pas komen tijdens tijdro-
dat de ambities van Moreira de Melo
geen kwaad gekund. Het is namelijk
vende wedstrijden en toernooien. “Die
verder reiken dan de hockeywereld. Zo
voor iedereen goed. Niet voor niks gaan
duren meestal van twaalf uur ‘s middags
wordt zij in 2006 het gezicht van de
mensen, die vroeger in hun jeugd issues
tot een uur ‘s nachts, mits je dan nog in
Rabobank en komt ze geregeld voorbij in reclamespotjes van de bank.
‘Ik ben gewend voor dingen te trainen en me ergens op te focussen, dat is een deel van mijn karakter’
Later speelt ze onder meer een gastrol in de soapserie Onderweg naar Morgen en ontwerpt ze een kledingen sieradenlijn voor haar sponsors Le Coq Sportif en ZINZI. De meeste bekendheid geniet ze de laatste jaren
hebben meegemaakt, later psychologie
het toernooi zit. Als je niet wilt inboeten
als verdienstelijk pokerspeelster. Met
studeren. Al ben ik wel van mening dat
aan focus en concentratie moet je dus
het Team PokerStars reist ze de hele
iedereen een ander type mental coach
redelijk fit zijn. Zodra ik meerdere live-
wereld over om toernooien te spelen.
zou moeten hebben. Dat blijft het lastige
toernooien achter elkaar speel, wordt de
van teamsport; de ene mental coach kan
focus anders. Je bent dan steeds meer
heel goed zijn voor de één, maar kan
bezig met het observeren van mensen om
weinig ‘feeling’ hebben met een ander.”
van daaruit informatie in te winnen. Dat psychologische vind ik een mooi aspect
Gezien haar onafhankelijke geest en
van pokeren.” j
innerlijke drive is het eigenlijk niet eens
11
