Faculteit der Geesteswetenschappen, Universiteit Leiden

Film en Literatuurwetenschap en Mediastudies Faculteit der Geesteswetenschappen, Universiteit Leiden

Quality Assurance Netherlands Universities (QANU) Catharijnesingel 56 Postbus 8035 3503 RA Utrecht The Netherlands Telefoon: 030 230 3100 Fax: 030 230 3129 E-mail: [email protected] Internet: www.qanu.nl Projectnummer: Q321 © 2013 QANU Tekst en cijfermateriaal uit deze uitgave mogen, na toestemming van QANU en voorzien van bronvermelding, door middel van druk, fotokopie, of op welke andere wijze dan ook, worden overgenomen.

2

QANU/ Communicatie- en Informatiewetenschappen en Mediastudies, Universiteit Leiden

INHOUD Rapport over de bacheloropleiding Film- en Literatuurwetenschap en de masteropleiding Mediastudies van de Universiteit Leiden ........................................... 5 Administratieve gegevens van de opleidingen ...................................................................................5 Administratieve gegevens van de instelling........................................................................................5 Kwantitatieve gegevens over de opleidingen .....................................................................................6 Samenstelling van de commissie ..........................................................................................................6 Werkwijze van de commissie................................................................................................................6 Bijzonderheden van het bezoek aan de Universiteit Leiden............................................................8 Samenvattend oordeel van de commissie.........................................................................................10 Behandeling van de standaarden uit het Beoordelingskader voor de beperkte opleidingsbeoordeling..........................................................................................................................14 Bijlagen.......................................................................................................................... 31 Bijlage 1: Curricula Vitae van de leden van de visitatiecommissie................................................33 Bijlage 2: Domeinspecifiek referentiekader......................................................................................37 Bijlage 3: Beoogde eindkwalificaties..................................................................................................43 Bijlage 4: Overzicht van de programma’s.........................................................................................49 Bijlage 5: Kwantitatieve gegevens over de opleidingen ..................................................................53 Bijlage 6: Bezoekprogramma..............................................................................................................57 Bijlage 7: Bestudeerde afstudeerscripties en documenten..............................................................59 Bijlage 8: Onafhankelijkheidsverklaringen........................................................................................61

Dit rapport is vastgesteld op 25 april 2013.


3

4


Rapport over de bacheloropleiding Film- en Literatuurwetenschap en de masteropleiding Mediastudies van de Universiteit Leiden Dit rapport volgt het Beoordelingskader voor de beperkte opleidingsbeoordeling van de NVAO.

Administratieve gegevens van de opleidingen Bacheloropleiding Film- en Literatuurwetenschap Naam van de opleiding: CROHO-nummer: Niveau van de opleiding: Oriëntatie van de opleiding: Aantal studiepunten: Afstudeerrichtingen: Locatie: Variant: Vervaldatum accreditatie:

Film- en Literatuurwetenschap 50414 bachelor wetenschappelijk (wo) 180 EC Literatuurwetenschap Filmwetenschap Leiden voltijd 31-12-2014

Masteropleiding Mediastudies Naam van de opleiding: CROHO-nummer: Niveau van de opleiding: Oriëntatie van de opleiding: Aantal studiepunten: Afstudeerrichtingen:

Locatie: Variant: Vervaldatum accreditatie:

Mediastudies 60830 master wetenschappelijk (wo) 60 EC Comparative Literature and Literature Theory Film and Photographic Studies Journalistiek en Nieuwe Media Book and Digital Media Studies Leiden voltijd 31-12-2014

Het bezoek van de visitatiecommissie Communicatie- en Informatiewetenschappen en Mediastudies aan de Faculteit der Geesteswetenschappen van de Universiteit Leiden vond plaats op 3 en 4 december 2012.

Administratieve gegevens van de instelling Naam van de instelling: Status van de instelling: Resultaat instellingstoets:

Universiteit Leiden bekostigde instelling aangevraagd


5

Kwantitatieve gegevens over de opleidingen De vereiste kwantitatieve gegevens over de opleidingen zijn opgenomen in Bijlage 5.

Samenstelling van de commissie De beoordeling van de bacheloropleiding Film- en Literatuurwetenschap en de masteropleiding Mediastudies van de Universiteit Leiden valt binnen de clusterbeoordeling Communicatie- en Informatiewetenschappen (CIW) en Mediastudies, waarvoor in 2012 en 2013 in totaal 23 opleidingen worden beoordeeld. De commissie voor de clusterbeoordeling bestond uit: • • • • • • • • • • •

Prof. dr. Jan Baetens, hoogleraar Literatuur en Cultuur, KU Leuven (voorzitter); Prof. dr. Marie-Thérèse Claes, hoogleraar Interculturele Communicatie, KU Leuven; Emiel Hoffer BA, student masteropleiding International Business Communication, Radboud Universiteit Nijmegen; Prof. dr. Sonja de Leeuw, hoogleraar Nederlandse televisiecultuur, Universiteit Utrecht; Dr. Philippe Meers, universitair hoofddocent Communicatiewetenschappen, Universiteit van Antwerpen; Prof. dr. Karin Raeymaeckers, hoogleraar Communicatiewetenschappen, Universiteit Gent; Dr. Jan Simons, universitair hoofddocent Nieuwe Media, Universiteit van Amsterdam; Prof. dr. Gerard Steen, hoogleraar Taalgebruik en Cognitie, Vrije Universiteit Amsterdam; Prof. dr. Ed Tan, hoogleraar Communicatiewetenschappen, Universiteit van Amsterdam; Prof. dr. Willy Vanderpijpen, emeritus hoogleraar Informatie- en Bibliotheekwetenschappen, Universiteit van Antwerpen, Koninklijke Bibliotheek Brussel; Lennart de Vries, student masteropleiding Communicatie- en Informatiewetenschappen, Rijksuniversiteit Groningen.

Voor ieder bezoek werd op basis van expertise en beschikbaarheid, en het voorkomen van eventuele belangenconflicten, een (sub)commissie samengesteld, bestaande uit zeven commissieleden. Coördinator van de clustervisitatie CIW en Mediastudies was drs. Trees Graas, medewerker van QANU. Zij trad eveneens op als secretaris tijdens het bezoek van de commissie aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Chantal Gorissen MA was secretaris van de commissie tijdens het bezoek aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Bij de overige bezoeken trad drs. José van Zwieten op als secretaris. De curricula vitae van de leden van de commissie zijn opgenomen in Bijlage 1.

Werkwijze van de commissie Voorbereiding Op 17 september 2012 hield de commissie haar formele startvergadering. Tijdens de startvergadering werd de commissie geïnstrueerd en werd het domeinspecifieke referentiekader CIW en Mediastudies besproken. Dit domeinspecifieke referentiekader is opgenomen in Bijlage 2.

6


Bij ontvangst van de kritische reflecties van een universiteit werden deze door de projectleider gecontroleerd op kwaliteit en compleetheid van informatie. Nadat de kritische reflecties in orde waren bevonden, zijn deze doorgestuurd aan de commissieleden. De commissieleden namen de kritische reflecties door en formuleerden vragen die aan de projectleider werden toegestuurd. De projectleider compileerde de vragen per onderwerp en/of gespreksgremium. Eventuele additionele vragen van de commissieleden werden aan de opleidingen toegestuurd met het verzoek om een reactie. Naast de kritische reflecties lazen de commissieleden gezamenlijk minimaal vijftien scripties per opleiding. Visitatiebezoeken Tijdens de voorbereidende vergadering van ieder bezoek werd de visitatie concreet voorbereid en zijn afspraken gemaakt over de taakverdeling op grond van inhoudelijke expertise. De commissie wenst te benadrukken dat zij in haar geheel verantwoordelijk is voor de oordeelsvorming en het eindrapport. Voorafgaand aan ieder bezoek maakte de projectleider een conceptprogramma voor de (dag)indeling van het bezoek. Dit concept werd in samenspraak tussen de voorzitter, de projectleider en de coördinator van de betreffende universiteit aangepast aan de specifieke situatie van de opleiding(en). Tijdens de bezoeken is gesproken met een (representatieve) vertegenwoordiging van het faculteitsbestuur, het opleidingsbestuur, de afgestudeerden, de opleidingscommissie en de examencommissie. Daarnaast werd per opleiding gesproken met studenten docentvertegenwoordigers van de beoordeelde opleidingen. Op verzoek van de commissie heeft de opleiding gesprekspartners geselecteerd binnen de door de commissie aangegeven kaders. De commissie heeft met studenten uit alle studiejaren gesproken en met kerndocenten en begeleiders uit de diverse disciplines binnen de te visiteren opleiding(en). Voorafgaande aan het bezoek heeft de commissie een overzicht ontvangen van de gesprekspartners en ingestemd met de door de opleiding gemaakte selectie. Een overzicht van het programma met alle gesprekspartners is opgenomen als Bijlage 6 bij dit rapport. Tijdens ieder bezoek bestudeerde de commissie het ter inzage gevraagde materiaal en gaf zij gelegenheid tot een spreekuur ten behoeve van studenten en docenten die zich voorafgaand aan het bezoek hadden aangemeld. De commissie heeft het laatste deel van het bezoek gebruikt voor een discussie over de beoordeling van de opleidingen en de voorbereiding op de mondelinge rapportage. Aan het einde van elk bezoek heeft de voorzitter in een mondelinge rapportage de eerste bevindingen van de commissie gepresenteerd. Daarbij ging het steeds om een aantal algemene waarnemingen en eerste indrukken per opleiding. De coördinator was aanwezig bij de eindvergadering van de bezoeken, enerzijds om de bevindingen van de voorgaande bezoeken in te brengen, en anderzijds om de commissie te attenderen op haar wijze van oordelen. Er heeft regelmatig overleg plaatsgevonden tussen de coördinator en de tweede projectleider om de beoordelingen op elkaar af te stemmen. Beslisregels In overeenstemming met het Beoordelingskader voor de beperkte opleidingsbeoordeling van de NVAO (versie van november 2011) heeft de commissie de volgende definities voor de beoordeling van de afzonderlijke standaarden en de opleiding als geheel gehanteerd:


7

Basiskwaliteit De kwaliteit die in internationaal perspectief redelijkerwijs verwacht mag worden van een bachelor- of masteropleiding binnen het hoger onderwijs. Onvoldoende De opleiding voldoet niet aan de gangbare basiskwaliteit en vertoont op meerdere vlakken ernstige tekortkomingen. Voldoende De opleiding voldoet aan de gangbare basiskwaliteit en vertoont over de volle breedte een acceptabel niveau. Goed De opleiding steekt systematisch en over de volle breedte uit boven de gangbare basiskwaliteit. Excellent De opleiding steekt systematisch en over de volle breedte ver uit boven de gangbare basiskwaliteit en geldt als een (inter)nationaal voorbeeld. Uitgangspunt van de beoordeling is ‘voldoende’, waarbij de standaard, of de opleiding, voldoet aan de gestelde criteria. In de ogen van de commissie kan zij het oordeel ‘voldoende’ toekennen, ook wanneer zij kritische opmerkingen heeft gemaakt. Het is dan wel noodzakelijk dat tegenover de kritische opmerkingen positieve observaties staan. Rapportages De projectleider heeft op basis van de bevindingen van de commissie, per instelling, een conceptrapport opgesteld. Het conceptrapport is voorgelegd aan de commissieleden die bij het bezoek aanwezig waren. Na vaststelling van het conceptrapport is dit aan de betrokken faculteit voorgelegd ter toetsing van feitelijke onjuistheden. Het commentaar van de opleidingen is met de voorzitter en, indien nodig, met de overige commissieleden besproken. Vervolgens is het rapport definitief vastgesteld.

Bijzonderheden van het bezoek aan de Universiteit Leiden Het bezoek aan de Universiteit Leiden vond plaats op 3 en 4 december 2012 in Leiden. Het programma van het bezoek is te vinden in Bijlage 6 van dit rapport. Van het spreekuur is geen gebruik gemaakt. De commissie die de bacheloropleiding Film- en Literatuurwetenschap en de masteropleiding Mediastudies van de Universiteit Leiden beoordeelde bestond uit:

• • •

Prof. dr. Jan Baetens, hoogleraar Literatuur en Cultuur, Katholieke Universiteit Leuven (voorzitter); Prof. dr. Karin Raeymaeckers, hoogleraar Communicatiewetenschappen, Universiteit Gent; Dr. Jan Simons, universitair Hoofddocent Nieuwe Media, Universiteit van Amsterdam; Prof. dr. Gerard Steen, hoogleraar Taalgebruik en Cognitie, Vrije Universiteit Amsterdam; Prof. dr. Ed Tan, hoogleraar Communicatiewetenschappen, Universiteit van Amsterdam;

8


• •

• •

Prof. dr. Willy Vanderpijpen, emeritus hoogleraar Informatie- en Bibliotheekwetenschappen, Universiteit van Antwerpen, Koninklijke Bibliotheek Brussel; Lennart de Vries, student masteropleiding Communicatie- en Informatiewetenschappen, Rijksuniversiteit Groningen.

De commissie werd ondersteund door drs. José van Zwieten. Het College van Bestuur van de Universiteit Leiden en de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) hebben ingestemd met de samenstelling van de commissie voor de beoordeling van de twee genoemde opleidingen. Voor de beoordeling van het gerealiseerde eindniveau van de opleiding heeft de commissie voorafgaand en tijdens de visitatie meerdere producten beoordeeld. Om het gerealiseerde eindniveau van opleidingen te bepalen hebben de coördinator en voorzitter van de visitatiecommissie 15 bacheloreindwerkstukken en 15 masterscripties geselecteerd. De scripties werden aselect gekozen uit een lijst van afgestudeerden van de laatste twee voltooide studiejaren. Hierbij is rekening gehouden met een spreiding in cijfers en varianten (zie Bijlage 7). Voor de visitatie heeft de commissie inzage gevraagd in de organisatie, de inhoud, de toetsing en de evaluatie van de volgende cursussen: Bacheloropleiding • Tekst-beeldanalyse 1 • Academische vaardigheden • Comparative Studies • Paragone • Interculturele literatuurbenaderingen • Literatuur en film • Filmbenaderingen • Postmodernisme • Globalisering en postkoloniale literatuurtheorie Masteropleiding • Literary Genres • Methodological devices • Historiographies of Film and Photography • Media Art/Art Practice • New Media and Society • Bronnenonderzoek • Digital Media Technology • History of the Book II Tijdens het bezoek bestudeerde de commissie de kwaliteit van het cursusmateriaal, de studentinformatie, de toetsen en de praktische onderwijsprogramma’s van deze cursussen in detail.


9

Samenvattend oordeel van de commissie Dit rapport geeft de bevindingen en overwegingen weer van de commissie CIW en Mediastudies over de bacheloropleiding Film- en Literatuurwetenschap en de masteropleiding Mediastudies van de Universiteit Leiden. De commissie baseert haar oordeel op informatie uit de zelfstudie, aanvullende informatie naar aanleiding van vooraf geformuleerde vragen van de commissie, informatie uit de gesprekken tijdens het bezoek, de geselecteerde scripties, en de documenten die tijdens het bezoek ter inzage beschikbaar waren. De commissie heeft voor beide opleidingen zowel positieve aspecten opgemerkt als verbeterpunten gesignaleerd. Na deze tegen elkaar te hebben afgewogen, concludeert de commissie dat beide opleidingen voldoen aan de eisen voor basiskwaliteit die een voorwaarde zijn voor heraccreditatie. De commissie beoordeelt de standaarden uit het Beoordelingskader voor de beperkte opleidingsbeoordeling als volgt: Bacheloropleiding Film- en Literatuurwetenschap De commissie concludeert dat de eindkwalificaties van de bacheloropleiding Film- en Literatuurwetenschap passen binnen het domeinspecifiek referentiekader. De eindkwalificaties zijn helder geformuleerd. Zij sluiten aan bij het bachelorniveau van de opleidingen en hebben een duidelijke academische oriëntatie. De opleiding heeft een herkenbaar klassiek profiel met een historisch analytische bestudering van media. De commissie constateert dat de oriëntatie op het functioneren in de beroepspraktijk, zoals ook geformuleerd in de doelstelling van de opleiding, nog te beperkt aanwezig is in de eindtermen van de opleiding. De commissie heeft het curriculum van de bacheloropleiding bestudeerd en concludeert dat dit een samenhangend, compleet geheel vormt. Het bachelorprogramma bestaat uit een gezamenlijke propedeuse waarin zowel filmals literatuurvakken geprogrammeerd zijn. Na de propedeuse kiezen studenten uit twee afstudeerrichtingen: Literatuurwetenschap of Filmwetenschap. Beide richtingen hebben een vergelijkbare opbouw met gedeeltelijk parallelle thema’s, zoals Wereldliteratuur/Wereldcinema en Postmodernisme. De eindkwalificaties en het opleidingsprofiel zijn duidelijk vertaald in opbouwende leerlijnen en leerdoelen in het programma. De commissie waardeert de wijze waarop de twee bestudeerde media zowel ieder afzonderlijk als in samenhang bestudeerd worden. De bacheloropleiding waarborgt in het curriculum de academische oriëntatie. De commissie heeft in de opzet van de vakken en in de bestudeerde werken van studenten waargenomen dat er voldoende aandacht is voor academische schrijf- en onderzoeksvaardigheden. De opleiding sluit af met een individueel eindwerkstuk waarin studenten onder begeleiding een onderzoek uitvoeren. In het derde jaar staat in elk semester vrije keuzeruimte geprogrammeerd. Studenten kunnen deze ruimte benutten om een minor te volgen in een ander vakgebied, stage te lopen of een periode in het buitenland te studeren. Daarnaast gebruiken veel studenten deze ruimte om een deel van het andere afstudeerprogramma binnen de opleiding te volgen: studenten Literatuurwetenschap vullen hun curriculum aan met vakken Filmwetenschap en andersom. De commissie constateert dat er in de vrije keuzeruimte gelegenheid is voor studenten om praktijkervaring op te doen in een stage. Hieraan is door middel van een onderzoeksvraag het academisch karakter gewaarborgd. Buiten deze keuzeruimte is er volgens de commissie beperkt sprake van praktijkgerichtheid van het programma. De keuzeruimte biedt studenten tevens de gelegenheid om een periode in het buitenland te studeren. De commissie concludeert dat hier in de praktijk nog te weinig gebruik van wordt gemaakt. Zij adviseert om

10


deze mogelijkheden te versterken door de keuzeruimte te concentreren in één semester en studenten actiever aan te moedigen om op internationale uitwisseling te gaan. De commissie concludeert uit het bestuderen van de OER van de opleiding dat in de opleiding formeel geen vaste volgorde in het programma is aangebracht. Hoewel hier in de praktijk geen problemen mee blijken te ontstaan, adviseert de commissie toch om deze volgorde te formaliseren. Dit vergroot de transparantie naar studenten en waarborgt de opbouw in complexiteit van het programma. De commissie heeft vastgesteld dat de opleiding door een kwalitatief hoogstaand en zeer gedreven team van docenten wordt verzorgd. Studenten zijn positief over de vakgedrevenheid en toegankelijkheid van hun docenten. De opleidingsspecifieke kwaliteitszorg en studiebegeleiding voldoen. De commissie onderstreept het belang voor de Opleidingscommissies om actief de meningen van de studenten die zij vertegenwoordigen te verzamelen. De commissie concludeert dat er binnen de opleiding een gebalanceerde mix van toetsen wordt gehanteerd die aansluit bij de leerdoelen van de betreffende programmaonderdelen. De door de commissie bestudeerde toetsen en de gemaakte toetsen zijn van een goed niveau. De commissie waardeert de wijze waarop met deeltoetsen studenten gestimuleerd worden actief te studeren. De examencommissies en opleiding hebben, zo concludeert de commissie, goede stappen gezet in het bewaken van de toetskwaliteit. Met de invoering van tweede beoordelaars bij eindwerkstukken, standaard beoordelingsformulieren, toetsplannen en trainingen voor examencommissies realiseert de faculteit belangrijke voorwaarden voor toetskwaliteit en bewaking van het eindniveau. De commissie heeft op één uitzondering na alle eindwerkstukken van de bacheloropleiding als voldoende beoordeeld. In de eindwerkstukken demonstreren de studenten dat zij over de beoogde kennis en vaardigheden beschikken. Uit deze eindwerkstukken concludeert de commissie dat het gerealiseerde eindniveau van de opleiding voldoet. Standaard 1: Beoogde eindkwalificaties Standaard 2: Onderwijsleeromgeving Standaard 3: Toetsing en gerealiseerde eindkwalificaties

voldoende voldoende voldoende

Algemeen eindoordeel

voldoende

Masteropleiding Mediastudies De commissie concludeert dat de eindkwalificaties van de masteropleiding Mediastudies passen binnen het domeinspecifiek referentiekader. De eindkwalificaties zijn helder geformuleerd. Zij sluiten aan bij het masterniveau van de opleiding en hebben een duidelijke academische oriëntatie. De opleiding heeft een herkenbaar klassiek profiel met een historisch analytische bestudering van media. De commissie adviseert het opleidingsmanagement om een visie te ontwikkelen op de gemeenschappelijkheid en de meerwaarde van de vier verschillende specialisaties die de opleiding verenigt. De masteropleiding Mediastudies kent vier verschillende programma’s: Comparative Literature and Literature Theory, Film and Photographic Studies, Journalistiek en Nieuwe Media en Book and Digital Media Studies. De programma’s zijn Engelstalig, met uitzondering van het programma Journalistiek en Nieuwe Media. De vier programma’s bevatten ieder een evenwichtige vertaling van de eindkwalificaties van de opleiding. De programma’s bevatten deels inleidende


11

componenten, om studenten met verschillende achtergronden bekend te maken met de grondslagen van de discipline. De commissie heeft vastgesteld dat de curricula vervolgens voldoende verder opbouwen naar masterniveau. De masteropleiding waarborgt in het curriculum de academische oriëntatie. De commissie heeft in de opzet van de vakken en in de bestudeerde werken van studenten waargenomen dat er voldoende aandacht is voor academische schrijf- en onderzoeksvaardigheden. Alle programma’s worden afgesloten met een individuele masterthesis. De programma’s binnen de masteropleiding hebben nu geen gezamenlijke componenten. De commissie moedigt de opleiding aan om naar mogelijkheden te zoeken om een kruisbestuiving tussen de verschillende programma’s binnen de opleiding te realiseren. De commissie concludeert uit het bestuderen van de OER dat in de opleiding formeel geen vaste volgorde in het programma is aangebracht. Hoewel hier in de praktijk geen problemen mee blijken te ontstaan, adviseert de commissie toch om deze volgorde te formaliseren. Dit vergroot de transparantie naar studenten en waarborgt de opbouw in complexiteit van de programma’s. De commissie heeft vastgesteld dat de opleiding door een kwalitatief hoogstaand en zeer gedreven team van docenten wordt verzorgd. Studenten zijn positief over de vakgedrevenheid en toegankelijkheid van hun docenten. De opleidingsspecifieke kwaliteitszorg en studiebegeleiding voldoen. De commissie onderstreept het belang voor de Opleidingscommissies om actief de meningen van de studenten die zij vertegenwoordigen te verzamelen. De commissie concludeert dat er binnen de opleiding een gebalanceerde mix van toetsen wordt gehanteerd die aansluit bij de leerdoelen van de betreffende programmaonderdelen. De door de commissie bestudeerde toetsen en de gemaakte toetsen zijn van een goed niveau. De commissie waardeert de wijze waarop met deeltoetsen studenten gestimuleerd worden actief te studeren. De examencommissies en opleiding hebben, zo concludeert de commissie, goede stappen gezet in het bewaken van de toetskwaliteit. Met de invoering van tweede beoordelaars bij scripties, standaard beoordelingsformulieren, toetsplannen en trainingen voor examencommissies realiseert de faculteit belangrijke voorwaarden voor toetskwaliteit en bewaking van het eindniveau. De commissie heeft alle scripties van de masteropleiding als voldoende beoordeeld. In de scripties demonstreren de studenten dat zij over de beoogde kennis en vaardigheden beschikken. Uit deze scripties en het succes van de studenten in vervolgstudies en op de arbeidsmarkt concludeert de commissie dat het gerealiseerde eindniveau van de opleiding voldoet. Standaard 1: Beoogde eindkwalificaties Standaard 2: Onderwijsleeromgeving Standaard 3: Toetsing en gerealiseerde eindkwalificaties

voldoende voldoende voldoende

Algemeen eindoordeel

voldoende

12


De voorzitter en de secretaris van de commissie verklaren hierbij dat alle leden van de commissie kennis hebben genomen van dit rapport en instemmen met de hierin vastgestelde oordelen. Zij verklaren ook dat de beoordeling in onafhankelijkheid heeft plaatsgevonden. Datum: 25 april 2013

Prof. dr. Jan Baetens

drs. José van Zwieten


13

Behandeling van de standaarden uit het Beoordelingskader voor de beperkte opleidingsbeoordeling Standaard 1: Beoogde eindkwalificaties De beoogde eindkwalificaties van de opleiding zijn wat betreft inhoud, niveau en oriëntatie geconcretiseerd en voldoen aan internationale eisen. Toelichting: De beoogde eindkwalificaties passen wat betreft niveau en oriëntatie (bachelor of master; hbo of wo) binnen het Nederlandse kwalificatieraamwerk. Ze sluiten bovendien aan bij de actuele eisen die in internationaal perspectief vanuit het beroepenveld en het vakgebied worden gesteld aan de inhoud van de opleiding.

Bevindingen Binnen het domeinspecifiek referentiekader dat het Disciplineoverleg Letteren en Geschiedenis heeft vastgesteld voor de onderwijsvisitatie CIW en Mediastudies (zie Bijlage 1) valt de bacheloropleiding Film en Literatuurwetenschap te scharen onder het cluster Mediastudies, waarin studenten kennis dienen te verwerven over de aard en rol van film en literatuur, hun maatschappelijke functies en historische ontwikkeling, de institutionele, esthetische en filosofische aspecten daarvan alsmede processen als intermedialiteit en remediatie. De Leidse bacheloropleiding richt zich op het bestuderen van film en literatuur als narratieve media vanuit een cultuurhistorisch en analytisch perspectief. Empirische invalshoeken bij de bestudering van film en literatuur komen beperkt aan bod. De opleiding legt de nadruk op het bestuderen van film en literatuur uit de modern/hedendaagse periode. Daarbij beoogt de opleiding studenten een mondiaal perspectief bij te brengen door de studie van westerse film en literatuur aan te vullen met Aziatische, Afrikaanse en Latijns-Amerikaanse film en literatuur. Met deze moderne en mondiale profilering wil de opleiding aansluiten bij de hedendaagse beroepspraktijk. De combinatie van de bestudering van film en literatuur en de vergelijking daarvan binnen één opleiding is uniek in het nationale en internationale universitaire landschap, zo vermeldt de kritische reflectie. De commissie concludeert dat er voor de bacheloropleiding duidelijke keuzes zijn gemaakt in de oriëntatie van de opleiding. De opleiding heeft volgens de commissie een herkenbaar klassiek profiel dat een gerechtvaardigde positie heeft binnen de Nederlandse academische bacheloropleidingen. Enerzijds worden tekst en beeld samengebracht in functie van een visie op "medium" als een historisch wisselend samenspel van drager, tekensoort, inhoud, en praktijken wat een kijk op "medium" is die in de geesteswetenschappelijke benadering kan bogen op een ruime consensus. Anderzijds is ook de keuze voor een prioritair "verhalende" benadering van een medium (in dit geval: film en literatuur) een optie die binnen het veld kan terugvallen op een solide traditie. Ten slotte besteedt de opleiding aandacht aan alle dragers, objecten en praktijken waarbij de digitalisering een verandering in continuïteit eerder dan een breuk is. De commissie constateert dat de integratie van filmwetenschap in de bestaande opleiding literatuurwetenschap die in september 2011 heeft plaatsgevonden, in zijn opzet geslaagd is: het samenbrengen van deze twee media maakt het programma aantrekkelijk voor studenten en maakt het mogelijk om aandacht te besteden aan intermedialiteit. Meerdere studenten geven in hun gesprek met de commissie aan dat zij voor de combinatie van film en literatuur naar Leiden zijn gekomen. Ook herkennen zij de historisch analytische oriëntatie van de opleiding.

14


De opleidingsspecifieke eindtermen van de bacheloropleiding Film- en Literatuurwetenschap zijn in drie delen uiteengezet: ten eerste algemene oriëntatie op de film en literatuur, de grondslagen van film- en literatuurwetenschap en teksten beeldanalytische vaardigheden. Ten tweede beoogt de opleiding studenten kennis en inzicht in de theoretische film- en literatuurwetenschap bij te brengen. Ten derde dienen afgestudeerde bachelorstudenten over historische en vergelijkende kennis van film- en literatuurwetenschap te beschikken. Naast opleidingsspecifieke eindtermen heeft de opleiding ook algemene, facultaire eindtermen die zich richten op academische vaardigheden: onderzoeksvaardigheden, schrijfvaardigheden, mondelinge presentatievaardigheden en samenwerkings- en leervaardigheden. In de kritische reflectie zijn zowel de opleidingsspecifieke als de algemene eindtermen afgezet tegen de Dublin-descriptoren. Uit deze overzichten blijkt, zo constateert de commissie, dat de eindtermen aansluiten bij de algemeen geldende opvattingen over de oriëntatie van academische bacheloropleidingen. De commissie merkt op dat in de eindtermen geen expliciete aandacht is voor het functioneren van afgestudeerden in de beroepspraktijk. De algemene eindtermen bevatten volgens de commissie wel relevante vaardigheden voor afgestudeerde bachelors, zoals het helder en beargumenteerd uiteenzetten van onderzoeksresultaten en het sociaal en communicatief optreden in samenwerkingsrelaties. De verbinding met het functioneren in een beroepspraktijk wordt echter niet expliciet gelegd. In het domeinspecifiek referentiekader is bepaald dat ook bacheloropleidingen naast een generalistische opleiding gericht dienen te zijn op een gevarieerd beroepenveld. Het functioneren in de beroepspraktijk valt wel onder de algemene doelstelling van de opleiding. De commissie dringt er bij de opleiding op aan om, mede in het licht van de harde knip tussen bacheloren masteropleidingen, een visie te ontwikkelen op deze beroepsoriëntatie van de bacheloropleiding Film- en Literatuurwetenschap. De masteropleiding Mediastudies bestaat als zodanig sinds september 2012, toen vier voorheen afzonderlijke opleidingen zijn samengebracht in dit brede opleidingslabel. De opleiding bestaat uit vier specialisaties: Comparative Literature and Literature Theory, Film and Photographic Studies, Journalistiek en Nieuwe Media en Book and Digital Media Studies. De opleiding beoogt studenten grondige kennis en inzicht te geven in de eigenschappen en het gebruik van de bij de specialisatie horende media. Studenten dienen deze kennis te leren toepassen in de praktijk van het bestuderen en analyseren van materialen. Zij dienen bij hun afstuderen tevens in staat te zijn om tot een gedegen reflectie op de methodische, historische en ethische aspecten van het vakgebied te komen. De Leidse opleiding Mediastudies onderscheidt zich van andere opleidingen Mediastudies door de nadruk op het transversale begrip medium en de grote aandacht voor mediumspecificiteit en narrativiteit. Het literatuurwetenschappelijk perspectief is daarbij dominant. Daarnaast beschrijft de kritische reflectie dat de combinatie van de verschillende media in deze opleiding uniek is. De vier specialisaties hebben generieke eindtermen die aansluiten op de formulering van de Dublin-descriptoren voor academische masteropleidingen. Aanvullend zijn er voor iedere specialisatie aparte eindtermen geformuleerd. De commissie herkent duidelijk het klassieke profiel van de opleiding in alle vier de specialisaties: het programma Film & Photografic Studies is gericht op ‘oudere’ media. Evenals in het programma Comparative Literature & Literature Theory worden de media vanuit een historisch en analytisch perspectief bestudeerd. In het programma Journalistiek en Nieuwe Media is de klassieke benadering te herkennen in de nadrukkelijke aandacht voor retorica. Het programma Book and Digital Media Studies tenslotte besteedt veel aandacht aan de historische benadering en het cultureel erfgoed. De commissie


15

vindt deze klassieke profilering evenals bij de bacheloropleiding onderscheidend in het Nederlandse mediastudies cluster. Zij merkt op dat de notie van uniciteit van de opleiding door de combinatie van de verschillende media een beperkte waarde blijkt te hebben: in de eindtermen van de verschillende specialisaties komt de samenhang tussen deze media niet aan bod. Daarmee komt in de ogen van de commissie een aandachtspunt voor de opleiding naar voren. De gezamenlijke noemer van de vier specialisaties lijkt tot nu toe beperkt tot de definitie van het begrip medium. Dit rechtvaardigt volgens de commissie slechts beperkt de samenvoeging in één opleiding met gezamenlijke doelstellingen. De commissie dringt er bij de opleiding op aan om nader te bepalen waar de samenhang en de meerwaarde van de verschillende specialisaties in één opleiding uit dient te blijken. De commissie is van mening dat de eindtermen van de masteropleiding voldoende helder zijn geformuleerd en passen binnen het domeinspecifiek referentiekader. Specifiek voor de specialisatie Book and Digital Mediastudies merkt zij op dat een explicietere benadering van de digitale aspecten van deze specialisatie de eindtermen verder zal versterken. Zowel de bacheloropleiding als de masteropleiding heeft volgens de commissie een duidelijke wetenschappelijke oriëntatie. Afgestudeerde bachelorstudenten dienen te beschikken over elementaire onderzoeksvaardigheden waarmee zij onder begeleiding een onderzoek van beperkte omvang kunnen opzetten en uitvoeren. Afgestudeerde masterstudenten dienen zelfstandig een onderzoek te kunnen opzetten en daar een schriftelijk en mondeling verslag van te kunnen uitbrengen aan vakgenoten en niet-specialisten. Overwegingen De commissie concludeert dat de eindkwalificaties van de bacheloropleiding Film- en Literatuurwetenschap en de masteropleiding Mediastudies passen binnen het domeinspecifiek referentiekader. De eindkwalificaties zijn helder geformuleerd. Zij sluiten aan bij het bachelordan wel masterniveau van de opleidingen en hebben een duidelijke academische oriëntatie. De opleidingen hebben ieder een herkenbaar klassiek profiel met een historisch analytische bestudering van media. De commissie constateert dat voor de bacheloropleiding de oriëntatie op het functioneren in de beroepspraktijk, zoals ook geformuleerd in de doelstelling van de opleiding, nog te beperkt aanwezig is in de eindtermen. Voor de masteropleiding adviseert de commissie het opleidingsmanagement om een visie te ontwikkelen op de gemeenschappelijkheid en de meerwaarde van de vier verschillende specialisaties die de opleiding verenigt. Conclusie Bacheloropleiding Film- en Literatuurwetenschap: de commissie beoordeelt Standaard 1 als voldoende. Masteropleiding Mediastudies: de commissie beoordeelt Standaard 1 als voldoende.

16


Standaard 2: Onderwijsleeromgeving Het programma, het personeel en de opleidingsspecifieke voorzieningen maken het voor de instromende studenten mogelijk de beoogde eindkwalificaties te realiseren. Toelichting: De inhoud en vormgeving van het programma stelt de toegelaten studenten in staat de beoogde eindkwalificaties te bereiken. De kwaliteit van het personeel en van de opleidingsspecifieke voorzieningen is daarbij essentieel. Programma, personeel en voorzieningen vormen een voor studenten samenhangende onderwijsleeromgeving.

Bevindingen De commissie heeft de onderwijsprogramma’s van beide opleidingen bestudeerd, inzage gehad in cursusmateriaal en notulen van relevante commissies, resultaten van onderwijsevaluaties en in de digitale leeromgeving Blackboard. In deze standaard wordt eerst een korte beschrijving gegeven van de onderwijsprogramma’s. Vervolgens worden de bevindingen van de commissie weergegeven met betrekking tot de inhoud en opbouw van de programma’s, de vertaling van de eindkwalificaties in het onderwijs en de wetenschappelijke vorming. Tot slot wordt aandacht besteed aan de staf, de opleidingsspecifieke kwaliteitszorg en studiebegeleiding.

Opbouw en samenhang onderwijsprogramma’s Bacheloropleiding Film- en Literatuurwetenschap Het bachelorprogramma bestaat uit een gezamenlijke propedeuse (60 EC) waarin zowel filmals literatuurvakken geprogrammeerd zijn. Na de propedeuse kiezen studenten uit twee afstudeerrichtingen: Literatuurwetenschap of Filmwetenschap (55 EC). Beide richtingen hebben een vergelijkbare opbouw met gedeeltelijk parallelle thema’s, zoals Wereldliteratuur/Wereldcinema en Postmodernisme. In het tweede jaar volgen studenten nog enkele gezamenlijke vakken (25 EC). In het derde jaar staat in elk semester 15 EC vrije keuzeruimte geprogrammeerd. Studenten kunnen deze ruimte benutten om een minor te volgen in een ander vakgebied, stage te lopen of een periode in het buitenland te studeren. Daarnaast gebruiken veel studenten deze ruimte om een deel van het andere afstudeerprogramma binnen de opleiding te volgen: studenten Literatuurwetenschap vullen hun curriculum aan met vakken Filmwetenschap en andersom. Beide programma’s worden afgesloten met een bacheloreindwerkstuk (10 EC). In de propedeuse verwerven studenten algemene kennis van de inhoud en grondslagen van de twee vakgebieden. Hierin vormen de vakken Tekst-beeldanalyse 1 en 2 de kern van het programma. In deze vakken verwerven studenten vaardigheden om tekst en beeld gedetailleerd te bestuderen en analyseren. De vakken in de twee afstudeerrichtingen bouwen altijd voort op deze vaardigheden. In de propedeuse volgen studenten tevens twee vakken Taalvaardigheid Engels. In de kritische reflectie is de achtergrond van deze vakken weergegeven. In het verleden konden studenten aan de faculteit kiezen voor een van de aangeboden vreemde talen. Dit onderwijs leverde voor veel studenten studievertraging op, waardoor de keuze voor het onderwijs in een vreemde taal is beperkt tot Engels. Ook in dit onderwijs blijken studenten nog regelmatig studievertraging op te lopen. Daarom heeft de opleiding besloten om met ingang van het studiejaar 2012-2013 deze vakken zelf te gaan verzorgen om zo een betere aansluiting bij de overige programmaonderdelen te waarborgen. Na de propedeuse doen studenten verdiepende kennis en vaardigheden op. Het programma onderscheidt daarvoor twee leerlijnen: theoretische film- en literatuurwetenschap en vergelijkende film- en literatuurwetenschap. De eerste leerlijn richt zich op verdieping door


17

middel van analytische vaardigheden en theoretische reflectie. Onder deze leerlijn vallen vakken als Filmbenaderingen, Literatuurbenaderingen, Wetenschapsfilosofie, Representatie: cultuur en betekenis en de eerder genoemde analysevakken. De tweede leerlijn brengt verdieping aan door het schetsen van een historisch perspectief. De opleiding wil zich profileren met nadrukkelijke aandacht voor een mondiaal perspectief op Film en Literatuur. Er is in de vergelijkende leerlijn dan ook in ieder studiejaar aandacht voor Aziatische, Afrikaanse en Latijns-Amerikaanse literatuur en film. Onder de vergelijkende leerlijn vallen vakken als Modernisme en Historische Avant-garde, Wereldliteratuur, Wereldcinema en Realisme in film en literatuur. Een volledig overzicht van het programma is opgenomen in Bijlage 4. In de bacheloropleiding worden hoorcolleges en werkcolleges aangeboden. In het eerste jaar streeft de opleiding ernaar studenten een brede kennisbasis bij te brengen. In dit jaar ligt de nadruk meer op hoorcolleges, studenten hebben wekelijks twaalf contacturen. Na het eerste jaar is het programma meer verdiepend van aard, zowel in de onderwezen kennis als vaardigheden. Er staan dan meer werkcolleges geprogrammeerd. Deze werkcolleges vragen meer voorbereiding van studenten, er zijn daarom minder contacturen (gemiddeld acht per week) ingeroosterd om de studielast evenwichtig te verdelen. De opleiding stimuleert studenten om regelmatig te studeren. De tijd die zij aan zelfstudie dienen te besteden wordt voor hen gestructureerd door middel van lees- en kijklijsten waar studenten vervolgens papers over schrijven. Ook wordt ieder vak op twee momenten getoetst. De commissie heeft de beschrijving in de kritische reflectie bestudeerd en een steekproef genomen van cursussen uit iedere leerlijn en uit ieder studiejaar. Van deze cursussen heeft zij tijdens het bezoek inzage gekregen in al het cursusmateriaal: studiehandleidingen, literatuurlijsten, werkgroepopdrachten, toetsen met beoordelingssleutels en evaluatieresultaten. Daarnaast had zij toegang tot de digitale leeromgeving Blackboard, waar zij inzage had in het cursusmateriaal van alle cursussen binnen de opleiding. De commissie heeft vastgesteld dat het curriculum rond de eindkwalificaties logisch en samenhangend is opgebouwd. Het programma is volgens de commissie een coherente vertaling van het voor de opleiding gekozen profiel. Zij constateert dat in het programma daadwerkelijk sprake is van een vergelijkend perspectief op de twee vakgebieden, bijvoorbeeld in het vak Paragone en in de vakken Tekst- Beeldanalyse. Voor de studenten is het programma in de studiegids inzichtelijk en voldoende uitgebreid beschreven. Wel constateert de commissie dat in de studiegids noch in de Onderwijs- en Examenregeling ingangseisen zijn opgenomen voor de verschillende vakken. De volgorde waarin studenten het programma doorlopen is daardoor formeel gezien zeer vrijblijvend. Hoewel uit de gesprekken tijdens het bezoek bleek dat de meeste studenten de voorgestelde volgorde aanhouden in hun programma, adviseert de commissie om de vereiste voorkennis voor vakken meer te formaliseren. De commissie heeft vastgesteld dat voor iedere cursus op uniforme wijze duidelijke leerdoelen zijn geformuleerd. De opbouw van het niveau in de opleiding is volgens de commissie herkenbaar in de opbouw en toetsing van de vakken. Eindwerkstuk bacheloropleiding Studenten sluiten hun bacheloropleiding af met een individueel eindwerkstuk (10 EC). Zij dienen hierin aan te tonen onder begeleiding wetenschappelijk onderzoek te kunnen doen en hierover helder te kunnen rapporteren.

18


De opzet van het eindwerkstuk is verdeeld over de twee semesters van het derde jaar. In het eerste semester participeren studenten in een Schrijfworkshop. Tijdens werkcolleges kiezen studenten een onderwerp, formuleren zij een probleemstelling en bepalen het theoretisch kader van het onderzoek. Op basis van het onderwerp dat een student kiest, wordt een begeleider toegewezen. Deze begeleidt de student bij het nader inkaderen van het onderwerp. In het tweede semester gaat de student individueel aan de slag met het uitwerken van de gemaakte onderzoeksopzet. Voor het schrijven van het bacheloreindwerkstuk is een handleiding beschikbaar waarin staat beschreven hoe studenten het werkstuk dienen in te delen, hoe zij een probleemstelling dienen te formuleren en hoe deze informatie verwerkt wordt in het eindwerkstuk. Studenten presenteren hun onderzoek na afronding van het eindwerkstuk in een eindgesprek. De commissie kan zich goed vinden in de wijze waarop het eindwerkstuk door de opleiding wordt georganiseerd. Beroepsoriëntatie en buitenlandverblijf Studenten die zich binnen de bacheloropleiding willen oriënteren op de beroepspraktijk hebben de mogelijkheid om een deel van de vrije keuzeruimte in te vullen met een stage (1520 EC). Zij dienen de overige keuzeruimte in dat geval in te vullen met vakken die aansluiten bij de gekozen stage. De invulling van de stage wordt vastgelegd in een stageplan. Hierin is in ieder geval een onderzoeksvraag opgenomen waar de student tijdens de stage aan werkt. De stage krijgt op deze wijze een academisch karakter. De opleiding heeft een stagehandleiding opgesteld waarin de vereisten en een stappenplan zijn opgenomen. Jaarlijks organiseert de Faculteit der Geesteswetenschappen een stagevoorlichting vanuit de Studenten Loopbaan Service. Naast de stagemogelijkheden zijn er ook een aantal minoren die een praktijkgerichter karakter hebben, zoals de minor ‘Journalistiek’ en de minor ‘Boek, boekhandel en uitgeverij’. De commissie concludeert dat de beroepsoriëntatie enkel in de keuzeruimte een plek heeft. Studenten hebben daar de mogelijkheid om vaardigheden op te doen die hen voorbereiden op de beroepspraktijk. De rest van het bachelorcurriculum heeft volgens de commissie een sterk theoretisch, academisch karakter. De praktijkgerichtheid van het curriculum is daarmee beperkt. De commissie adviseert om, zoals ook is weergegeven onder standaard 1, in het kader van de harde knip tussen de bachelor en masteropleidingen een visie te ontwikkelen op de praktijkoriëntatie in de bacheloropleiding. De vrije keuzeruimte biedt studenten tevens de gelegenheid om een periode aan een buitenlandse universiteit te studeren. Er is een facultaire buitenlandcoördinator aangesteld die de studentenuitwisseling coördineert. Uit het gesprek dat de commissie voerde met studenten uit de bacheloropleiding blijkt dat de informatievoorziening over studeren in het buitenland voldoende is, studenten zijn bekend met de mogelijkheden en de informatiekanalen. Zij geven echter aan dat er weinig studenten binnen de opleiding gebruik maken van deze mogelijkheid. Een mogelijke verklaring hiervoor is dat de keuzeruimte is verdeeld over twee semesters, waardoor studenten in elk semester verplichte programmaonderdelen moeten volgen. De commissie concludeert dat het mogelijk is voor studenten om een periode in het buitenland te verblijven, maar dat mede door de ongunstige programmering van de vrije ruimte, er in de praktijk te weinig gebruik gemaakt wordt van deze mogelijkheid. Dit contrasteert in de ogen van de commissie met het internationale profiel van de opleiding. Masteropleiding Mediastudies De masteropleiding Mediastudies kent vier verschillende programma’s: Comparative Literature and Literature Theory, Film and Photographic Studies, Journalistiek en Nieuwe Media en Book and Digital Media Studies. De programma’s zijn Engelstalig, met uitzondering van het programma Journalistiek en Nieuwe Media.


19

In de masteropleiding Mediastudies hanteert de opleiding net als in de bacheloropleiding een mix van hoor- en werkcolleges. Studenten worden daarin aangespoord om kennis toe te passen en een oordeel te vormen. De afstudeerrichting Journalistiek en Nieuwe Media werkt tevens met een professionele praktijkomgeving waarin studenten worden voorbereid op het functioneren in de beroepspraktijk. De vier programma’s hebben ieder een eigen samenstelling. Alle programma’s zijn eenjarig en worden afgesloten met een masterthesis (20 EC). Studenten kunnen in september of in februari starten met de opleiding. Een overzicht van de verschillende programma’s is opgenomen in Bijlage 4. Het programma Comparative Literature and Literature Theory bouwt voort op de kennis en vaardigheden vanuit de bacheloropleiding. Het cursorisch onderwijs richt zich op vier gebieden: literatuurtheorie, vergelijkende literatuur, interculturaliteit en intermedialiteit. Het programma bestaat uit twee methodologische vakken, twee thematische vakken en een masterthesis. Studenten kunnen de vakken kiezen uit een breder aanbod aan keuzevakken. De commissie heeft waargenomen dat de vakken deels initiële componenten bevatten, maar ook verder bouwen op de kennis uit de bacheloropleiding. Zij concludeert dat het programma een mooi en compleet pakket vormt. Wel merkt zij op dat het programma een zeer losse structuur heeft waardoor er slechts beperkt sprake is van een opbouwende leerlijn tussen de vakken. Film and Photographic Studies richt zich op theorieën van ‘lens-based media’ en op reflecties op hun historiserende dimensies. Het karakter van de opleiding is interdisciplinair: in een aantal vakken speelt de artistieke praktijk en de samenwerking met de speciale collecties van de universiteitsbibliotheek een belangrijke rol. Naast een vaste programmering kiezen studenten ieder semester één keuzevak. Eén van de aangeboden keuzemogelijkheden is een combinatie van twee vakken die het Editorial and Curatorial Training Programme vormen. Dit programma wordt in samenwerking met en op locatie van de Koninklijke Academie Beeldende Kunst in Den Haag georganiseerd. In het tweede semester kunnen studenten de keuzeruimte tevens gebruiken om een stage te koppelen aan hun afstudeerscriptie. De commissie vindt het programma coherent en passend bij het klassieke Leidse profiel. Doordat het programma geen doorstroommaster is starten sommige vakken op een inleidend niveau, maar de commissie stelt vast dat studenten uiteindelijk op een degelijk masterniveau werken. Het programma Journalistiek en Nieuwe Media bouwt voort op een verplichte minor in de bacheloropleiding en richt zich op internetjournalistiek, wetenschapsjournalistiek en zakelijke journalistiek. Het eerste semester beslaat drie theoretische vakken die voorafgegaan en afgesloten worden met een praktijkonderdeel waarin studenten een nieuwssite beheren. In de theoretische vakken vormt retorica het hoofdthema. Daarnaast kiest de opleiding jaarlijks een maatschappelijk onderwerp dat in de verschillende programmaonderdelen geanalyseerd wordt. Hiermee brengt de opleiding samenhang aan in het curriculum. Naast het cursorisch onderwijs volgen studenten workshops en seminars in journalistieke vaardigheden en foto- en filmtechniek. In het tweede semester lopen studenten stage en schrijven zij hun thesis. De commissie herkent in het programma een tweestrijd die eigen is aan deze discipline: aandacht voor de beroepspraktijk van de journalistiek enerzijds en academische vorming anderzijds. De commissie stelt na bestudering van de cursusmaterialen vast dat de theorievakken de laatste jaren verder ontwikkeld zijn. Er ontstaat een goede balans, maar de commissie onderstreept de noodzaak om deze aandacht voor de academische kant van de discipline voortdurend te bewaken.

20


De sociaalwetenschappelijke benadering van de journalistiek die in de eindtermen wordt vermeld is in het onderwijsprogramma in het algemeen voldoende herkenbaar aanwezig. Wel merkt de commissie op dat er in het programma beperkt aandacht is voor empirische onderzoeksmethoden. Studenten worden geacht in hun scriptie empirische methoden toe te kunnen passen, maar doen hier in het cursorisch onderwijs slechts zeer beperkte kennis over op. In de praktijk blijken studenten wel vaak te kiezen voor een sociaal-wetenschappelijk perspectief in hun scriptie. De commissie beveelt aan om hen in het programma hier nadrukkelijker op voor te bereiden, dan wel om dit aspect uit zowel eindtermen als afstudeermogelijkheden weg te laten en slechts op de retorica en taalbeheersing te richten. Book and Digital Mediastudies richt zich op het dynamische proces van het doorgeven van kennis en informatie via analoge en digitale media. Studenten volgen 20 EC cursorisch onderwijs in de historische ontwikkeling en hedendaagse praktijk van tekstuele communicatie. Een deel van het programma (20 EC) stellen studenten zelf samen door een keuze te maken uit een geselecteerd aanbod van keuzevakken. Het programma richt zich naast wetenschappelijke vorming nadrukkelijk op de praktijk door een samenwerking met de Koninklijke Bibliotheek en de universiteitsbibliotheek en door gastsprekers en excursies. De commissie beoordeelt het programma als duidelijk samenhangend. Alle relevante aspecten van deze discipline komen aan bod. De commissie benadrukt het belang om in het programma de ontwikkelingen op het gebied van digitalisering nauw te blijven volgen. Daarnaast is de commissie van mening dat een stage als keuze-onderdeel van het curriculum van toegevoegde waarde zou zijn. Scriptietraject In de loop van het eerste semester worden door docenten bijeenkomsten belegd waarin zij studenten voorbereiden op het schrijven van hun thesis. Doel hiervan is om studenten te stimuleren om bij aanvang van het tweede semester een onderwerp te hebben bepaald. Zij krijgen dan een supervisor toegewezen. Studenten stellen in overleg met deze supervisor een lijst met te gebruiken literatuur op. In het tweede semester werken studenten verder aan de thesis. Zij hebben in totaal minimaal vier contactmomenten met hun supervisor. In het programma Film & Photographic studies volgen studenten eerst nog een Graduate Seminar als voorbereiding op het schrijven van de thesis. In dit seminar oefenen studenten hun schrijfvaardigheden op een jaarlijks wisselend thema. In het gesprek met studenten van de vier programma’s blijkt dat scriptiebegeleiders zeer toegankelijk zijn voor studenten en dat de studenten tevreden zijn over de begeleiding. De commissie concludeert dat alle programma’s compleet en voldoende samenhangend zijn. Uit haar gesprekken met studenten en alumni van de opleiding maakt zij op dat deze zeer tevreden zijn over de opleiding. Wel mist de commissie een visie op de samenhang tussen de verschillende programma’s. Er is nu geen enkel gemeenschappelijk onderdeel. De commissie realiseert zich dat het samenvoegen van de programma’s onder het label Mediastudies het gevolg is van de landelijke afspraak om binnen de geesteswetenschappen met brede opleidingslabels te werken. Zij vraagt zich af wat in de huidige opzet de gerealiseerde meerwaarde is om de vier programma’s onder één opleiding te scharen. Meer samenwerking zou voor een positieve kruisbestuiving tussen de programma’s kunnen zorgen. Naar het oordeel van de commissie zou al veel gewonnen zijn als minstens één onderdeel deel zou uitmaken van alle programma’s. Ook lijkt het gemakkelijk te realiseren dat de vakken beeldanalyse en persfotografie, op dit moment verwant en deel van twee programma’s verder op elkaar afgestemd worden. De opleiding zou zich moeten beraden over nog andere stappen die de eenheid over de programma’s heen beter zichtbaar maken. Ook studenten geven aan dat zij het positief zouden vinden om onderdelen van andere programma’s te kunnen volgen.


21

De commissie moedigt de opleiding aan een visie te ontwikkelen op de meerwaarde van het samengaan in één opleiding.

Wetenschappelijke vorming In de bacheloropleiding Film- en Literatuurwetenschap ontwikkelen studenten in verschillende programmaonderdelen academische vaardigheden. In het eerste jaar staan deze vaardigheden als vak geprogrammeerd. Studenten oefenen in mondeling presenteren, discussiëren, het formuleren van een probleemstelling, het opzetten van een paper en het doen van literatuurstudie. Studenten merken op dat zij regelmatig uitgebreide feedback krijgen op hun papers. In het tweede jaar volgen studenten een faculteitsbreed vak wetenschapsfilosofie. Hierin komen algemene wetenschapsfilosofische thema’s aan bod, maar ook specifiek geesteswetenschappelijke stromingen en debatten. Onderzoeksvaardigheden doen studenten op in de analysevakken, deze oefenen zij verder in de verdiepende vakken in het tweede en derde jaar. Ook een stage dient altijd gekoppeld te zijn aan een onderzoeksvraag. In de schrijfworkshop komen de schrijfvaardigheden nogmaals aan bod, waarna studenten hun eigen onderzoek uitwerken in het eindwerkstuk. Ook in de masteropleiding Mediastudies is er voldoende aandacht voor de wetenschappelijke vorming van studenten. Zij maken in het onderwijsprogramma direct kennis met het onderzoek van stafleden. De inhoud van de colleges wordt jaarlijks aangevuld met nieuwe inzichten en waar mogelijk eigen onderzoeksresultaten. Enkele voorbeelden hiervan zijn genoemd in de kritische reflectie, waaronder het behandelen van eco-critisism in een keuzevak van Comparative Literature and Literature Theory en de aandacht voor etnografische studies in de financiële journalistiek. Studenten ontwikkelen hun eigen academische vaardigheden verder in de werkcolleges waarin zij papers schrijven op basis van eigen literatuurstudie. De thesis vormt het sluitstuk van deze ontwikkeling. De commissie stelt vast dat beide opleidingen een duidelijk academisch karakter hebben. Studenten leren onderzoek doen en kritische analyses uit te voeren. Uit de bestudering van cursusmaterialen en papers van studenten blijkt dat de bacheloren masterprogramma’s een sterke wetenschappelijke oriëntatie hebben.

Studeerbaarheid en begeleiding De commissie heeft tijdens het bezoek met studenten gesproken over de ervaren studielast en eventuele struikelblokken in het programma. Uit de kwantitatieve gegevens van de opleidingen (zie Bijlage 5) blijkt dat studenten van beide opleidingen gemiddeld langer dan nominaal studeren. Het rendement van de bacheloropleiding Film- en Literatuurwetenschap laat zien dat na vier jaar gemiddeld 55% van de herinschrijvers hun diploma haalt. De commissie beoordeelt het rendement daarmee als matig, in tegenstelling tot de positieve waardering hiervan in de kritische reflectie. In de kritische reflectie staat vermeld dat met name bij het vreemde talen onderwijs en het eindwerkstuk vertraging ontstaan is. Hier zijn zoals eerder beschreven remediërende acties op ondernomen: ter voorbereiding op het eindwerkstuk volgen studenten een schrijfworkshop. Het vreemde talen onderwijs is onderdeel van de eigen opleiding geworden en beperkt tot de Engelse taal. De commissie is positief over de organisatie van dit onderwijs als geïntegreerd onderdeel van de eigen opleiding, zij constateert dat dit onderwijs hierdoor sterk verbeterd is. De commissie zou het waarderen als keuze voor een andere taal dan het Engels mogelijk zou zijn, maar realiseert zich dat dit met de huidige omvang van de opleiding lastig te realiseren is.

22


Studenten geven aan dat zij de studie uitdagend vinden, het niveau is volgens hen hoog. Met name de analysevakken ervaren zij als pittig. Er is volgens hen echter voldoende begeleiding om deze vaardigheden te ontwikkelen. Uit hun toelichting blijkt een sterke intrinsieke motivatie voor het vakgebied. Toch schatten zij de uren die zij aan zelfstudie besteden lager in dan hiervoor is geprogrammeerd. Dit komt deels omdat studenten viewing en lezen niet als studietijd ervaren. Studenten van de masteropleiding Mediastudies geven wel aan fulltime met hun studie bezig te zijn. De opleiding heeft daar de introductie van de thesis al in het eerste semester een plaats gegeven, om te voorkomen dat studenten te lang nodig hebben om dit individuele traject op te starten. Zij hoopt hiermee de gemiddelde studieduur te verkorten. De commissie concludeert dat beide opleidingen geen grote struikelblokken kennen en dat het kleinschalige karakter van de opleidingen bijdraagt aan een goede begeleiding van studenten.

Staf In de kritische reflecties zijn overzichten opgenomen van de docenten die het onderwijs van de opleidingen verzorgen en van hun aanstellingsomvang. De commissie concludeerde op basis van deze informatie dat er sprake leek te zijn van een zeer gunstige staf-studentratio. Tijdens het bezoek bleek dat de gepresenteerde aanstellingen niet alleen voor de betreffende opleidingen beschikbaar zijn, maar dat docenten ook veel onderwijs voor andere opleidingen verzorgen. De gepresenteerde ratio’s gaven daardoor een sterk vertekend beeld. De werkdruk ten behoeve van de bacheloropleiding Film- en Literatuurstudies en de masteropleiding Mediastudies wordt als hoog ervaren. Op verzoek van de commissie heeft de faculteit een herberekening gemaakt van de staf-studentratio die beter aansluit bij de daadwerkelijke inzet van docenten in de verschillende onderwijsprogramma’s. Uit deze ratio’s (1:32 voor Film en Literatuurwetenschap en 1:38 voor Media Studies, zie Bijlage 5) blijkt dat de werkdruk van docenten van beide opleidingen inderdaad relatief hoog is. De commissie concludeert dat er een kwalitatief hoogwaardig docentencorps verantwoordelijk is voor de opleidingen. Alle docenten die verbonden zijn aan de bacheloropleiding zijn gepromoveerd. Aan de masteropleiding zijn docenten vanuit alle vakdisciplines verbonden. De meerderheid van de docenten is gepromoveerd en actief in wetenschappelijk onderzoek. De masterprogramma’s Film & Photographic Studies en Journalistiek en nieuwe media worden deels verzorgd door docenten die naast hun onderwijswerkzaamheden actief zijn in de beroepspraktijk. De faculteit stimuleert de docentkwaliteit. Vanaf 2008 dienen alle nieuw aangestelde docenten de BKO te behalen. Vanaf 2013 dient ook de zittende staf aan het traject deel te nemen, de BKO is een vereiste bij promotie. Momenteel werkt de faculteit aan de ontwikkeling van de Senior Kwalificatie Onderwijs (SKO). Tevens reikt zij jaarlijks de Onderwijsprijs uit aan een uitblinkende docent. De commissie maakt uit deze informatie en uit de gesprekken met studenten en docenten op dat beide opleidingen door een hoogwaardig en zeer gedreven team van docenten worden verzorgd. Studenten zijn positief over de vakgedrevenheid en toegankelijkheid van hun docenten.


23

Opleidingsspecifieke kwaliteitszorg en studiebegeleiding Opleidingen kunnen desgewenst gebruik maken van de mogelijkheid om standaard vragenlijsten af te nemen voor vakevaluaties en deze automatisch te laten verwerken door het ICLON (Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing). De masteropleiding Mediastudies maakt gebruik van dit systeem. Resultaten van deze evaluaties worden zowel in stafvergaderingen als in de Opleidingscommissie van de masteropleiding besproken. Daarnaast vinden er informele evaluaties plaats door docenten die na afloop van een vak mondeling evalueren met de studenten. Voor de bacheloropleiding bestonden eigen evaluatieformulieren. De administratieve verwerking hiervan is echter achtergebleven, waardoor ook deze opleiding met ingang van het studiejaar 2012-2013 is overgegaan op de automatisch verwerkte vragenlijsten. Tijdens het gesprek met de beide Opleidingscommissies zijn enkele voorbeelden genoemd van vakken die op basis van evaluaties zijn aangepast. De Opleidingscommissie van de bacheloropleiding is recent teruggebracht in samenstelling naar twee studenten en twee docenten. Dit betekent dat niet alle studiejaren een directe vertegenwoordiging hebben in de Opleidingscommissie. Er wordt wel overwogen een extra student-lid als toehoorder aan de Opleidingscommissie toe te voegen. De commissie wil benadrukken dat het met deze kleinere Opleidingscommissie nog belangrijker is om proactief de meningen en ervaringen van studenten en docenten met het onderwijs te verzamelen als basis voor het uitoefenen van de kwaliteitsbewakende rol die de Opleidingscommissie heeft. Zij is positief over het feit dat de Opleidingscommissie Facebook als medium gebruikt om input te verzamelen bij studenten voorafgaand aan de vergaderingen. Jaarlijks stelt de faculteit voor de opleidingen een Onderwijs- en ExamenRegeling (OER) vast. De commissie heeft deze OER-en bestudeerd en in de gesprekken met de Opleidingscommissies en de Examencommissie hierover gesproken. De commissie constateert dat er in de OER van zowel de bacheloropleiding Film- en Literatuurwetenschap als de masteropleiding Mediastudies geen gebruik is gemaakt van de mogelijkheid om ingangseisen te stellen voor programmaonderdelen. Tijdens het bezoek geven de gespreksdeelnemers aan dat zich op dat vlak geen problemen voordoen, in onderling overleg kunnen studenten een andere volgorde in het onderwijsprogramma volgen. Bij de masteropleiding geldt tevens dat door de twee instroommomenten er geen volgordelijkheid aangebracht is in de programmaonderdelen. De commissie concludeert dat er sprake is van een informele, op overleg gebaseerde organisatie van het onderwijs. Zeker met het oog op groeiende studentenaantallen adviseert de commissie met klem om hier een formalisering in aan te brengen. De bacheloropleiding heeft een studiecoördinator waar studenten terecht kunnen met vragen over de opleiding of problemen bij hun studievoortgang. De studiecoördinator is dagelijks aanwezig en heeft twee maal per week een spreekuur. Daarnaast houdt een docent van de opleiding twee maal per jaar in de functie van mentor een gezamenlijk gesprek met alle studenten over de studievoortgang en ontwikkelingen. In de masteropleiding heeft ieder programma een eigen studiecoördinator waar studenten met vragen terecht kunnen. Overwegingen De commissie heeft het curriculum van de bacheloropleiding bestudeerd en concludeert dat dit een samenhangend, compleet geheel vormt. De eindkwalificaties en het opleidingsprofiel zijn duidelijk vertaald in opbouwende leerlijnen en leerdoelen in het programma. De commissie waardeert de wijze waarop de twee bestudeerde media zowel ieder afzonderlijk als in samenhang bestudeerd worden.

24


De commissie constateert dat er in de vrije keuzeruimte gelegenheid is voor studenten om praktijkervaring op te doen in een stage. Hieraan is door middel van een onderzoeksvraag het academisch karakter gewaarborgd. Buiten deze keuzeruimte is er volgens de commissie beperkt sprake van praktijkgerichtheid van het programma. De keuzeruimte biedt studenten tevens de gelegenheid om een periode in het buitenland te studeren. De commissie concludeert dat hier in de praktijk nog te weinig gebruik van wordt gemaakt. Zij adviseert om deze mogelijkheden te versterken door de keuzeruimte te concentreren in één semester en studenten actiever aan te moedigen om op internationale uitwisseling te gaan. De vier programma’s in de masteropleiding bevatten ieder een evenwichtige vertaling van de eindkwalificaties van de opleiding. De programma’s bevatten deels inleidende componenten, om studenten met verschillende achtergronden bekend te maken met de grondslagen van de discipline. De commissie heeft vastgesteld dat de curricula vervolgens voldoende verder opbouwen naar masterniveau. De programma’s binnen de masteropleiding hebben nu geen gezamenlijke componenten. De commissie moedigt de opleiding aan om naar mogelijkheden te zoeken om een kruisbestuiving tussen de verschillende programma’s binnen de opleiding te realiseren. De commissie concludeert uit het bestuderen van de OER-en van de opleidingen dat zowel in de bacheloropleiding als in de masteropleiding formeel geen vaste volgorde in het programma is aangebracht. Hoewel hier in de praktijk geen problemen mee blijken te ontstaan, adviseert de commissie toch om deze volgorde te formaliseren. Dit vergroot de transparantie naar studenten en waarborgt de opbouw in complexiteit van de programma’s. Zowel de bachelor- als de masteropleiding waarborgen in het curriculum de academische oriëntatie. De commissie heeft in de opzet van de vakken en in de bestudeerde werken van studenten waargenomen dat er voldoende aandacht is voor academische schrijf- en onderzoeksvaardigheden. Beide opleidingen sluiten af met een individueel scriptietraject waarin studenten onder begeleiding een onderzoek uitvoeren. De commissie heeft vastgesteld dat beide opleidingen door een kwalitatief hoogstaand en zeer gedreven team van docenten worden verzorgd. Studenten zijn positief over de vakgedrevenheid en toegankelijkheid van hun docenten. De opleidingsspecifieke kwaliteitszorg en studiebegeleiding voldoen. De commissie onderstreept het belang voor de Opleidingscommissies om actief de meningen van de studenten die zij vertegenwoordigen te verzamelen. Conclusie Bacheloropleiding Film- en Literatuurwetenschap: de commissie beoordeelt Standaard 2 als voldoende. Masteropleiding Mediastudies: de commissie beoordeelt Standaard 2 als voldoende.


25

Standaard 3: Toetsing en gerealiseerde eindkwalificaties De opleiding beschikt over een adequaat systeem van toetsing en toont aan dat de beoogde eindkwalificaties worden gerealiseerd. Toelichting: Het gerealiseerde niveau blijkt uit de tussentijdse en afsluitende toetsen, de afstudeerwerken en de wijze waarop afgestudeerden in de praktijk of in een vervolgopleiding functioneren. De toetsen en de beoordeling zijn valide, betrouwbaar en voor studenten inzichtelijk.

Bevindingen

Toetsing De commissie heeft tijdens het visitatiebezoek het toetsbeleid, de procedures rondom toetsing en de toegepaste toetsvormen bestudeerd. Zij heeft hiertoe verschillende toetsmaterialen uit beide opleidingen ingezien, waaronder gemaakte toetsen, antwoordsleutels, beoordelingsformulieren en proeftentamens. Op basis hiervan concludeert zij dat de toetsvragen helder zijn geformuleerd, de toetsen transparant zijn en aansluiten bij de leerdoelen van de cursussen. Bacheloropleiding In de bacheloropleiding worden alle programmaonderdelen op twee momenten getoetst. De opleiding wil studenten hiermee stimuleren om regelmatig te studeren en daarmee de rendementen verhogen. De commissie heeft tijdens het bezoek van studenten vernomen dat zij deze werkwijze waarderen: zij krijgen hiermee al tijdens een vak inzicht in hun vorderingen. De opleiding hanteert een gevarieerde mix van toetsvormen: schriftelijke tentamens, papers, analyse opdrachten en onderzoeksopdrachten. Over het algemeen wordt algemene kennis getoetst door middel van schriftelijke tentamens. Specialistische kennis en vaardigheden worden doorgaans getoetst met een paper. Tussentoetsen zijn meestal een analyse- of onderzoeksopdracht. Studenten vinden in de online studiegids de leerdoelen per vak en de toetsvormen die gehanteerd worden. Voor papers en scripties is er tevens een handleiding opgesteld waarin studenten kunnen lezen hoe deze producten beoordeeld worden. Studenten ontvangen uitgebreide feedback op hun papers en tentamens. De commissie heeft voorbeelden hiervan ingezien tijdens het bezoek en is positief over de kwaliteit van deze feedback. Ook heeft zij een aantal antwoordmodellen bestudeerd. Deze zijn volgens de commissie zeer helder en laten voldoende ruimte open voor de beoordeling door de docenten. De toetsen die de commissie tijdens het bezoek heeft ingezien, beoordeelt zij als adequaat. De toetsing sluit goed aan bij de vakinhoud en het niveau hiervan. Het bacheloreindwerkstuk wordt begeleid door een supervisor en mede beoordeeld door een tweede beoordelaar. Hiervoor gebruiken beide beoordelaars een standaard beoordelingsformulier. Studenten presenteren hun onderzoek mondeling aan beide beoordelaars. Deze stellen aan het einde van deze mondelinge presentatie in overleg een eindcijfer vast. De commissie waardeert deze uitgebreide wijze van beoordeling van het eindwerkstuk, studenten oefenen hiermee zowel hun schrijf- als hun presenteervaardigheden. Zij krijgen uitgebreide feedback van hun docent. Het beoordelingsformulier voor de bachelor eindwerkstukken is volgens de commissie zeer evenwichtig en duidelijk. Masteropleiding Alle vakken binnen de verschillende masterspecialisaties worden getoetst met meerdere toetsmomenten. Bij Comparative Literature and Literature Theory is dit meestal een opdracht en een eindpaper. Bij de andere specialisaties is vaak sprake van een tussentijdse toets van met name de kennisdoelen van het vak. De vakken worden afgesloten met een paper. Sommige

26


specialisaties kennen specifieke praktijkonderdelen die met andere toetswijzen worden getoetst zoals een analyseopdracht, een portfolio of een stageverslag. Bij Journalistiek en Nieuwe Media vindt bijvoorbeeld een Multimediaal project plaats waarin studenten gezamenlijk een nieuwssite beheren. Studenten worden voor dit vak beoordeeld op de eigen producties en hun optreden in de groep. Het vak Practice and debates in art history binnen de specialisatie Film & Photographic Studies wordt getoetst door middel van een mondelinge panelpresentatie, een groepsopdracht en een individueel portfolio. De commissie heeft van iedere specialisatie toetsen ingezien. De commissie constateert dat deze van goede kwaliteit zijn. Met de toetsen worden zowel kennis als analytisch vermogen en eigen oordeelsvorming getoetst. Voor het schrijven van de masterthesis is een handleiding beschikbaar voor studenten waarin de werkwijze en beoordelingscriteria zijn opgenomen. De masterscriptie wordt beoordeeld door de supervisor en een tweede beoordelaar. Net als bij de bacheloropleiding presenteren studenten hun onderzoek in een scriptie en in een mondelinge presentatie. De beoordeling gebeurt met behulp van een beoordelingsformulier. De vier specialisaties hebben een eigen formulier. Deze formulieren hebben wel uniforme criteria: scripties worden beoordeeld op kennis en inzicht, oordeelsvorming en consistent argumenteren. De opleiding evalueert in het studiejaar 2012-2013 of deze formulieren door één uniform beoordelingsformulier kunnen worden vervangen. De commissie concludeert dat de beoordeling van de scripties door het gebruik van beoordelingsformulieren en twee beoordelaars op transparante wijze plaatsvindt. Zij moedigt de opleiding aan om de ingezette ontwikkeling om tweede beoordelaars vanuit een andere specialisatie te betrekken verder voort te zetten.

Toetssysteem en examencommissie Het faculteitsbestuur heeft in september 2012 één nieuwe examencommissie aangesteld voor beide opleidingen. In het voorjaar van 2012 zijn alle examencommissies door de centrale onderwijsondersteuning getraind in hun rol in de kwaliteitsbewaking van toetsing. Per opleiding zijn toetsplannen opgesteld. Door het samengaan van vier specialisaties in één masteropleiding Mediastudies is een van de taken voor de huidige examencommissie om deze toetsplannen tot één toetsplan te uniformeren. De kwaliteit van toetsing is ook onderwerp van gesprek in de vergaderingen van de Opleidingscommissies: op basis van de vakevaluaties komen in de vergaderingen de toetsing van het onderwijs en eventuele knelpunten daarin aan bod. De gezamenlijke examencommissie hanteert de faculteitsbreed opgestelde Regels en Richtlijnen’ om de uniformiteit van beoordeling en rechtsgelijkheid van studenten te formaliseren. Onderdeel van het toetsbeleid van de examencommissie is voorts dat er bij het opstellen van toetsen een vierogen-principe wordt gehanteerd. Ook dienen docenten alle toetsen op een gezamenlijke server te plaatsen waar de examencommissie toegang toe heeft. De examencommissie heeft hier vooralsnog geen beoordelingen op uitgevoerd. Stageplannen en thesisplannen worden altijd ter goedkeuring aangeboden aan de examencommissie. Door de kleine omvang van de opleidingen is het in de praktijk in de meeste gevallen zo dat de eerste of tweede beoordelaar van een scriptie een lid van de examencommissie is. Dit is echter geen geformaliseerd beleid. De commissie vindt het aan te bevelen om ten behoeve van consistente beoordelingen een tweede beoordelaar altijd vanuit een andere specialisatie aan te stellen, waarbij het niet noodzakelijk is dat dit een lid van de examencommissie is. De commissie concludeert dat de examencommissie zich bewust is van haar taak en rol in het bewaken van de kwaliteit van toetsing en het eindniveau van studenten. De formalisering hiervan door middel van toetsplannen, beoordelingsformulieren en tweede beoordelaars


27

bevorderen de transparantie en uniformiteit van toetsing van beide opleidingen. De kwaliteit van theses wordt met de vaste beoordelingscriteria, de twee onafhankelijke beoordelingen en de vaste opzet van de mondelinge presentatie geborgd.

Gerealiseerde eindkwalificaties Bacheloropleiding Om het gerealiseerde eindniveau van de bachelorstudenten te beoordelen heeft de commissie 15 bacheloreindwerkstukken bestudeerd uit de studiejaren 2010-2011 en 2011-2012. De commissie heeft vastgesteld dat één eindwerkstuk niet voldoet aan de door de opleiding gestelde eisen. Dit eindwerkstuk is door de opleiding beoordeeld met een 6, maar was naar het oordeel van de commissie van onvoldoende niveau. In het werkstuk is geen degelijke literatuurverwerking opgenomen, is geen sprake van een samenhangend structuur en is het taalgebruik slordig. De beoordelingen van het merendeel van de eindwerkstukken kwamen overeen met de beoordelingen van de commissie. De kwaliteit van de eindwerken varieerde van voldoende tot goed. De commissie trof echter wel in meerdere eindwerkstukken regelmatig taalfouten aan. In de kritische reflectie is vermeld dat in 2010-2011 58% van de afgestudeerde bachelorstudenten doorstudeert in een masteropleiding aan de Universiteit Leiden. Over de overige alumni is geen informatie opgenomen. Masteropleiding De commissie heeft voorafgaande aan het visitatiebezoek 15 scripties beoordeeld uit de studiejaren 2010-2011 en 2011-2012. Van de meeste scripties kwamen de oordelen van de commissie ongeveer overeen met de oordelen van de begeleiders. Twee scripties kregen volgens de commissie een beoordeling die 1,5 tot 2 punten hoger lag dan wat zij zouden toekennen aan deze scripties. Alle bestudeerde scripties waren echter van voldoende niveau. Uit alumnionderzoek van de faculteit blijkt dat afgestudeerden meestal snel een baan vinden: 94,1% van de respondenten vond binnen een half jaar een baan. Onder de alumni die de commissie tijdens het bezoek sprak, waren er echter nog een aantal die het niet gelukt was een baan te vinden in hun afstudeerspecialisatie. De commissie concludeert uit de lezing van de scripties dat zowel in de bacheloropleiding als in de masteropleiding studenten bij hun afstuderen de door de opleiding beoogde eindkwalificaties realiseren. Overwegingen De commissie concludeert dat er binnen de twee opleidingen een gebalanceerde mix van toetsen wordt gehanteerd die aansluit bij de leerdoelen van de betreffende programmaonderdelen. De door de commissie bestudeerde toetsen en de gemaakte toetsen zijn van een goed niveau. De commissie waardeert de wijze waarop met deeltoetsen studenten gestimuleerd worden actief te studeren. Beide opleidingen en de gemeenschappelijke examencommissie hebben, zo concludeert de commissie, goede stappen gezet in het bewaken van de toetskwaliteit. Met de invoering van tweede beoordelaars bij scripties, standaard beoordelingsformulieren, toetsplannen en trainingen voor examencommissies realiseert de faculteit belangrijke voorwaarden voor toetskwaliteit en bewaking van het eindniveau.

28


De commissie heeft op één uitzondering na alle eindwerkstukken van de bacheloropleiding en de masteropleiding als voldoende beoordeeld. In de scripties demonstreren de studenten dat zij over de beoogde kennis en vaardigheden beschikken. Uit deze scripties en het succes van de studenten in vervolgstudies en op de arbeidsmarkt concludeert de commissie dat het gerealiseerde eindniveau van de opleidingen voldoet. Conclusie Bacheloropleiding Film- en Literatuurwetenschap: de commissie beoordeelt Standaard 3 als voldoende. Masteropleiding Mediastudies: de commissie beoordeelt Standaard 3 als voldoende.

Algemeen eindoordeel Conclusie De commissie beoordeelt de bacheloropleiding Film- en Literatuurwetenschap als voldoende. De commissie beoordeelt de masteropleiding Mediastudies als voldoende.


29

30


Bijlagen


31

32


Bijlage 1: Curricula Vitae van de leden van de visitatiecommissie Prof. dr. J. (Jan) Baetens is gewoon hoogleraar in de culturele studies aan de Faculteit Letteren van de KU Leuven. Hij is werkzaam binnen het dubbele veld van de culturele studies en de literatuurwetenschap en voormalig programmadirecteur van de MA-opleiding Culturele Studies. Hij is medecoördinator van een Leuvens GOA ("geconcerteerde onderzoeksactie")-onderzoeksprogramma rond literaire verandering (2011-2016) en algemeen coördinator van een IUAP ("interuniversitaire attractiepool") rond genrestudie en mediumverandering, met als partners: VUB, UCL, ULg (voor België) en OSU (Colombus, OH) en UQAM (Montréal) (voor Noord-Amerika). Hij participeert regelmatig aan onderzoeksevaluaties in Frankrijk (AERES) en is expert voor diverse nationale instellingen voor wetenschappelijk onderzoek. Hij is ook zelf actief in het veld, zowel in een functie als uitgever als in hoedanigheid van dichter (hij is de auteur van een twaalftal bundels, allemaal in het Frans, en sommigen daarvan in samenwerking met beeldend kunstenaar Olivier Deprez). Emiel R. Hoffer BA is masterstudent Communicatie- en Informatiewetenschappen aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Naast zijn bacheloren masterprogramma (International Business Communication) was hij drie jaar lang – van 2008 tot 2011 – lid van de Opleidingscommissie. Twee onderbrekingen in deze periode vormden zijn stage bij een animatiestudio in Auckland, New Zealand en een buitenlandsemester aan de University of California (Berkeley). In zijn hoedanigheid als lid van de Opleidingcommissie heeft Hoffer verder plaatsgenomen in drie benoemingsadviescommissies. Hij adviseerde inzake de benoeming van twee universitair docenten – Business English en Organisationele Communicatie. In de laatste benoemingsadviescommissie adviseerde hij bij de aanstelling van een nieuwe hoogleraar Taal, Communicatie en Culturele Cognitie aan zijn faculteit. Prof. dr. Marie-Thérèse Claes is professor intercultureel management bij de Louvain School of Management in België. Ze was twee jaar decaan van de Business Faculteit van Asian University in Thailand. Ze is gastprofessor in universiteiten in Europa, Azië en de Verenigde Staten van Amerika. Haar onderzoeks- en onderwijsgebied omvat interculturele communicatie, intercultureel management, international Human Resource Management en Diversity Management. Ze is ook trainer en consultant voor bedrijven. Ze is Fulbright en Japan Foundation alumna, en was voorzitter van Sietar Europa (Society for Intercultural Education, Training and Research) en van EWMD (European Women in Management Development international network). Prof. dr. Sonja de Leeuw is hoogleraar in het departement Media- en cultuurwetenschappen aan de Universiteit Utrecht. Haar werkveld is de Nederlandse televisiecultuur in een internationale context. Haar onderwijs en onderzoek liggen op het gebied van de televisiecultuur (geschiedenis en theorie), het televisie-erfgoed en media en culturele diversiteit (media en diaspora, representaties van etniciteit). Ze is actief in verschillende internationale netwerken. Zij coördineerde het EU-project: Video Active, Creating Access to European Audiovisual Heritage, en is coördinator van EUscreen. Exploring Europe’s Television Heritage in Changing Contexts. Zij is mede-oprichter en mede hoofdredacteur van het ejournal Journal of European television history and culture. Zij heeft gepubliceerd over Europese televisiecultuur, televisiedrama en over media en identiteit. Ze is mede-oprichter van het European Television History Network (EHTN) en van het Centre for Television in Transition (Universiteit Utrecht ) en vice-voorzitter van de sectie Diaspora, Migration and the Media van ECREA.


33

Dr. Ph. (Philippe) Meers (PhD Universiteit Gent, 2003) is departementsvoorzitter en hoofddocent film- en mediastudies in het departement Communicatiewetenschappen van de Universiteit Antwerpen. Meers doceert Filmtheorie, Geschiedenis en esthetiek van de film, en Wereldcinema in de master Filmstudies en Visuele Cultuur, in de master Communicatiewetenschappen en in de bachelor Communicatiewetenschappen. Hij is ondervoorzitter van de Onderzoeksgroep Visuele Studies en Mediacultuur, waar hij promotor is van een aantal projecten en doctoraten. Hij is tevens ondervoorzitter van de opleidingscommissie van de master Filmstudies en Visuele Cultuur en bestuurslid van het Centrum voor Mexicaanse Studies van de Universiteit Antwerpen. Meers is hoofd van de Film Studies section van de European Communication Research and Education Association (ECREA), stichtend lid van het European Network for Cinema and Media Studies (NECS), en van het Network on History of Movie-going, Exhibition, and Reception (HoMER) Buiten de universiteit is hij lid van de raad van bestuur van de (audiovisuele) culturele organisaties Aifoon, C.H.I.P.S., Laika en Fonds Raoul Servais. Prof. dr. K. (Karin) Raeymaeckers is hoogleraar in de communicatiewetenschappen aan de Universiteit Gent. Ze is verantwoordelijk voor de vakken ‘Gedrukte Media’ en ‘werkcollege journalistiek’ in de bacheloropleiding. In de masteropleiding is ze vooral actief in de afstudeerrichting journalistiek met module vakken als journalistieke Praktijk I en II. Ze is ook medelesgever voor de cursus Actuele Aspecten van Journalistiek en verantwoordelijk lesgever voor het vak ‘Politiek en Media’ een mastervak dat zowel in het curriculum is opgenomen van de opleiding communicatiewetenschappen als van de opleiding politieke wetenschappen. Zij is in de opleiding ook verantwoordelijk voor de organisatie van de stages en neemt tegelijk ook de rol van academisch secretaris van de faculteit Politieke en Sociale wetenschappen op zich. Tegelijk is ze ook verantwoordelijk voor de facultaire bibliotheek. Ze is directeur van de onderzoeksgroep Center for Journalism Studies en lid van internationale netwerken als Euromedia Research Group. Dr. J. (Jan) Simons is universitair hoofddocent Nieuwe Media aan de Faculteit der Geesteswetenschappen van de Universiteit van Amsterdam (FGW-UvA). Hij is tevens trekker van het onderzoeksspeerpunt ‘Creatieve Industrie’ van die faculteit. Hij is lid van de redactieraad Media van de Amsterdam University Press (AUP) en de programmaraad ICT & Onderwijs van de UvA. Voorheen was hij o.a. hoofdredacteur van het filmtijdschrift Skrien en filmcriticus van De Groene Amsterdammer en Het Financieele Dagblad. Prof. dr. G.J. (Gerard) Steen is gewoon hoogleraar Taalgebruik en Cognitie aan de Letterenfaculteit van de Vrije Universiteit Amsterdam. Hij heeft aanstellingen als UD gehad aan de Universiteit Utrecht bij Engelse Taal en Cultuur en bij Algemene Letteren, bij de Universiteit van Tilburg bij Tekstwetenschap, en bij de VU bij Engelse Taal en Taalkunde. Hij is verantwoordelijk voor onderwijs in Communicatie en Informatiewetenschap op bacheloren masterniveau, en runt een interdisciplinair expertisecentrum over metaforiek, the Metaphor Lab. In 2004 ontving hij een NWO Vici beurs voor zijn onderzoek naar Metaphor in Discourse. Hij is coördinator van het onderzoeksprogramma Taal, Cognitie en Communicatie in de Letterenfaculteit, en bestuurslid van de Landelijke Onderzoekschool Taalwetenschap, LOT. Aan de VU heeft hij diverse facultaire en universitaire taken in commissies op het terrein van talentbeleid en kwaliteitszorg bij het onderzoek. Prof. dr. (Ed) Tan is sinds 2003 hoogleraar Communicatiewetenschap aan de Universiteit van Amsterdam, waar hij o.a. Wetenschapsfilosofie- en methodologie en seminars op het gebied van film- en televisiereceptie doceert. Hij was gedurende enkele jaren voorzitter van de Opleidingscommissie Communicatiewetenschap, en onderwijscoördinator van de

34


programmagroep Jeugd en Media Entertainment. Hij was lid van de Visitatiecommissie Filmstudies en Visuele Cultuur die over de kwaliteit van het onderwijs van de gelijknamige specialisatie aan de Universiteit Antwerpen rapporteerde in 2010. Hij was hoogleraar Vergelijkende Kunstwetenschap aan de Vrije Universiteit van 1995 tot 2003, verantwoordelijk voor het onderwijs in de Algemene Cultuurwetenschap en voorzitter van de Opleidingscommissie. Tan was betrokken bij de oprichting en inrichting van het onderwijs van de opleiding Film en Televisiewetenschap aan de Universiteit van Amsterdam aan het eind van de jaren tachtig, en ongeveer tezelfdertijd bij de inrichting van het onderwijs van de opleiding Theater, Film- en Televisiewetenschap van de Universiteit Utrecht. Begin jaren tachtig werkte hij als onderwijskundige bij de faculteiten Diergeneeskunde van de UU en Geneeskunde van de UvA aan vraagstukken van toetsing en onderwijsontwikkeling. Prof. dr. Willy Vanderpijpen is emeritus hoogleraar Informatie- en Bibliotheekwetenschappen aan de Universiteit Antwerpen. Hij doceerde de vakken Documentaire informatiesystemen en Management in de bibliotheek- en informatiesector aan de postacademische Opleiding Informatie- en Bibliotheekwetenschap (Instituut voor Onderwijsen Informatiewetenschappen). Hij doceerde deze vakken ook in het kader van ontwikkelingssamenwerking [o.m. RECOSCIX Workshop in Kenia (Regional Cooperation in Scientific Information Exchange in the Western Indian Ocean Region) en STIMULATE, een jaarlijks International Training Program on Information). Hij was voorzitter en nadien ondervoorzitter van de Onderwijscommissie Informatie- en Bibliotheekwetenschap. Tevens beheerde hij in de Koninklijke Bibliotheek van België de departementen Logistiek (nationale en internationale samenwerking; automatisering) en Gedrukte Werken. Hij vertegenwoordigde de Koninklijke Bibliotheek van België bij verschillende internationale organisaties, o.m. CENL (Conference of European National Librarians), IFLA World Library and Information Congres. Hij was lid van de ISO-werkgroep ter voorbereiding van Performance Indicators for National Libraries. Hij was betrokken bij onderzoeksprojecten van de Europese Commissie op het gebied van het ontsluiten en beschikbaarstellen van informatie en van de digitalisering van het cultureel patrimonium. L. (Lennart) de Vries is masterstudent Communicatiekunde binnen de opleiding Communicatie- en informatiewetenschappen aan de Rijksuniversiteit Groningen. Sinds 2010 houdt hij zich bezig met de controle en verbetering van het onderwijsprogramma van zijn opleiding. Dit deed hij in 2010 als studentvoorzitter in de opleidingscommissie Communicatie- en Informatiewetenschappen en in 2011 als bestuurslid van studievereniging Commotie, gelieerd aan de Faculteit Letteren, gericht op studenten Communicatie- en informatiewetenschappen. Als bestuurslid van Commotie heeft hij zich onder andere bezig gehouden met studievoorlichting, studiebegeleiding en loopbaanoriëntatie.


35

36


Bijlage 2: Domeinspecifiek referentiekader 1. Inleiding Dit referentiekader is bedoeld voor de bacheloren masteropleidingen aan de universiteiten in Nederland, die in het kader van de landelijke onderwijsvisitatie in de Geesteswetenschappen worden beoordeeld. Het domein wordt Communicatie- en Informatiewetenschappen en Mediastudies genoemd. Binnen dit domein kunnen drie clusters van disciplines en opleidingen worden onderscheiden: •

• •

Communicatie- en informatiewetenschappen, waarin taal, informatie en communicatie centraal staan; onder deze noemer bevinden zich opleidingen waarin taal- en beeldgebruik, cognitie en communicatie- en informatieprocessen, primair onderwerp van studie zijn, maar ook opleidingen die tot doel hebben theoretische inzichten te verbinden met communicatiepraktijken in de meest brede zin van het woord; Journalistiek en journalistieke studies; Mediastudies, waaronder film- en televisiewetenschap, nieuwe media, literatuur- en boekwetenschap.

Omdat de visitatie betrekking heeft op een breed spectrum van opleidingen, is gekozen voor een referentiekader dat niet prescriptief van aard is, maar veel ruimte geeft aan opleidingen om naar de aard van het object van studie dat centraal staat en naar de aard van de eigen invalshoek keuzes te maken en accenten te leggen. Het QANU-kader vraagt van de opleidingen om bij die keuze heldere doelstellingen te formuleren en om te onderbouwen dat aan de NVAO-criteria voor niveau en oriëntatie wordt voldaan. In het navolgende wordt allereerst ingegaan op de doelstellingen die door de opleiding bereikt moeten worden, met name de domeinspecifieke eindtermen en kwalificaties. Aansluitend worden in de domeinspecifieke eisen de inrichting en inhoud van het programma besproken. 2. Doelstellingen en aard van de opleidingen De bacheloren masteropleidingen die in de visitatie Communicatie- en Informatiewetenschappen en Mediastudies worden beoordeeld, hebben als doel studenten op te leiden tot een initieel (bachelor), dan wel meer specialistisch (master) wetenschappelijk niveau op het gebied van het object van de studie. Daarnaast bereiden ze studenten voor op een maatschappelijke loopbaan, waarbij de kennis en vaardigheden die binnen de studie verworven zijn in praktijk kunnen worden gebracht. Dit verwijst, behalve in het geval van de professionele masters, niet zozeer naar een bepaalde beroepsactiviteit, als wel naar wat de samenleving in de eerste plaats verwacht van bachelors en masters van de opleidingen, die in de visitatie Communicatie- en Informatiewetenschappen en Mediastudies worden beoordeeld. Dit betekent dat zowel het wetenschappelijk niveau als de wetenschappelijke en maatschappelijke relevantie dienen te zijn gegarandeerd. Actuele ontwikkelingen binnen het vakgebied krijgen voldoende aandacht in de opleiding. Eén van de doelen van de bacheloropleiding is de student zodanig op te leiden dat hij gekwalificeerd is voor een masteropleiding. Voor de master geldt dat de student zodanig wordt opgeleid dat hij zelfstandig wetenschappelijk onderzoek kan uitvoeren. In principe houdt dit een dusdanig niveau in, dat de afgestudeerde master zelfstandig een proefschrift kan schrijven, al zal in de praktijk de master die doorstroomt in een promotietraject, vaak ook nog aanvullend of specifiek onderwijs volgen alvorens zelfstandig wetenschappelijk onderzoek uit te kunnen


37

voeren. Professionele masteropleidingen combineren theoretische en praktische elementen in het kader van het streven naar beroepsvorming op academisch niveau. De commissie verwacht van de bacheloren masteropleidingen die in het kader van de visitatie Communicatie- en Informatiewetenschappen en Mediastudies beoordeeld worden, dat zij de volgende doelen nastreven: 1. het bieden van kennis van resp. inzicht in het vakgebied van de opleidingen (a) Communicatie- en informatiewetenschappen, in het bijzonder met betrekking tot informatieprocessen en informatiemanagement, taal- en beeldgebruik en cognitie, en organisaties op dit gebied; (b) Journalistiek (c) Mediastudies, waaronder film-, literatuur- en televisiewetenschap, boekwetenschap en nieuwe media; 2. de student zodanig te vormen dat hij zich in woord en geschrift op academisch niveau kan uitdrukken; 3. de student vertrouwd te maken met de waarde en de betekenis van wetenschappelijke benaderingen, waarvan theoretische inzichten een wezenlijk onderdeel uitmaken; 4. het bieden van een kader waarbinnen de student leert omgaan met de verworven theoretische kennis en deze op een geëigende wijze toe te passen op verschillende soorten bronnen en literatuur; 5. het bieden van een evenwicht tussen breedte en diepte van kennis en inzicht, waarbij het accent verschuift van breedte in de bachelor naar diepte in de master. De bacheloropleiding biedt een algemene, brede basisopleiding en leidt op tot een initieel academisch niveau. De masteropleiding biedt specialisatie en verdieping per vakgebied. Bij de masteropleiding is het ook denkbaar dat de specialisatie en verdieping meerdere vakgebieden bestrijken. Dit heeft dan noodzakelijkerwijs gevolgen voor de mate van diepgang. Bij masteropleidingen die op zichzelf staan en niet aansluiten bij één bepaalde BA-opleiding, wordt voortgebouwd op algemene bachelorkwalificaties en neemt de specialisatie derhalve andere vormen aan. 3. Eindtermen en kwalificaties van de bacheloropleiding Studenten die een bachelor hebben afgerond in een van de opleidingen die in het kader van de visitatie Communicatie- en Informatiewetenschappen en Mediastudies beoordeeld worden, beschikken over de volgende domeinspecifieke kennis en vaardigheden. Opleidingen kunnen naar de aard van het object van studie en de eigen invalshoek keuzes maken en accenten leggen.

Kennis •

•

•

38

Voor de opleidingen op het terrein van Communicatie en informatie gaat het om kennis van resp. inzicht in communicatieprocessen en de rol die taal, beeld en geluid spelen, kennis van relevante communicatiewetenschappelijke en informatiewetenschappelijke theorieën, kennis van de rol en betekenis van technische, organisatorische en contextuele factoren, en de mogelijke gevolgen van deze processen; voor de opleidingen Mediastudies gaat het om kennis van en inzicht in de aard en rol van film, literatuur, televisie en oude of nieuwe media, hun maatschappelijke functies en historische ontwikkeling, de institutionele, esthetische en filosofische aspecten daarvan, alsmede processen als intermedialiteit en remediatie; voor de opleidingen Journalistiek gaat het om kennis en inzicht in de rol van de journalistiek in de samenleving, het medialandschap en de werking en het karakter van de journalistiek;


Alle genoemde opleidingen verwerven daarnaast: •

• • • •

kennis van en inzicht in de eigentijdse en historische ontwikkelingen in het vakgebied en de relevante disciplines vanuit een geesteswetenschappelijk, en voor zover relevant, sociaal-wetenschappelijk perspectief; kennis van theoretische en wetenschapsfilosofische achtergronden op het gebied van de betrokken disciplines; kennis van de relevante kwalitatieve en kwantitatieve onderzoeksmethoden; kennis van en inzicht in de complexiteit van het vakgebied van de betrokken disciplines vanuit een geesteswetenschappelijke oriëntatie; vermogen tot oordeelsvorming over de toepasbaarheid van de theorieën die voor het vakgebied relevant zijn;

Basale kennis van interdisciplinaire werkwijzen.

Vaardigheden In staat tot analyse van wetenschappelijke teksten en tot schriftelijke en mondelinge rapportage daarover; in staat tot snel verzamelen, selecteren en organiseren van secundaire literatuur en primaire bronnen en hiermee zelfstandig kunnen werken; • in staat tot het schrijven van een werkstuk volgens de eisen van de wetenschappelijke discipline; • in staat om tot het vakgebied behorende theorieën en methoden in de praktijk te brengen; • in staat om maatschappelijke vraagstukken vanuit het perspectief van de betrokken disciplines te evalueren; • vermogen tot het toepassen van de verworven kennis in een context die typerend is voor het vakgebied; In staat tot zelfstandige oriëntatie op relevante beroepssectoren.

•

Academische attitude Blijk geven van het vermogen tot oordeelsvorming op het vakgebied mede gebaseerd op het afwegen van relevante sociaal-maatschappelijke, wetenschappelijke en ethische aspecten; blijk geven van het vermogen tot reflectie op eigen verantwoordelijkheid; Respect tonen voor de meningen van anderen.

Afstemming op de arbeidsmarkt De opleiding streeft ernaar de inhoud van het programma op een flexibele wijze af te stemmen op de vereisten van het toekomstige werkveld. De bacheloropleidingen binnen het domein Communicatie- en Informatiewetenschappen en Mediastudies zijn vanuit het arbeidsmarktperspectief enerzijds overwegend generalistische opleidingen, die hun waarde ontlenen aan de hierboven beschreven academische vorming en vaardigheden; anderzijds zijn ze gericht op een gevarieerd beroepenveld, in zowel creatieve als zakelijke en publieke sectoren, op het terrein van communicatie, tekstproductie, voorlichting, journalistiek, film, televisie, nieuwe media en digitalisering.


39

4. Eindtermen en kwalificaties masteropleiding De masteropleiding bouwt wat kennis en vaardigheden betreft voort op een al dan niet specifieke bacheloropleiding. Opleidingen kunnen hierin naar de aard van het object van studie of de eigen invalshoek keuzes maken en accenten leggen. Dit geldt in het bijzonder voor de professionele masteropleidingen, die expliciet gericht zijn op de beroepsuitoefening. Studenten die een master hebben afgerond in één van de opleidingen die in het kader van de visitatie Communicatie- en Informatiewetenschappen en Mediastudies worden beoordeeld, dienen over de volgende kennis en vaardigheden te beschikken:

Kennis •

• •

Kennis van en het vermogen tot actieve deelname aan de wetenschappelijke activiteiten van de discipline, in het bijzonder op het gebied van de gevolgde specialisatie. Dit impliceert voldoende kennis en inzicht voor het zelfstandig opzetten en uitvoeren van onderzoek op het gebied van Communicatie- en informatiewetenschappen, Journalistiek en Mediastudies, waaronder film-, literatuur- en televisiewetenschap, boekwetenschap en nieuwe media. Grondige kennis van en inzicht in de belangrijkste theorieën en de kernbegrippen, de onderzoeksmethoden en -technieken; Kennis van de complexiteit en diversiteit van het vakgebied en het vermogen om deze kennis bij de beoordeling van eigen en ander onderzoek toe te passen.

Vaardigheden •

•

Het beschikken over technische en theoretische vaardigheden om op een zelfstandige en wetenschappelijke wijze bronnen en literatuur te verzamelen, te analyseren en te beoordelen met als doel op een creatieve wijze verklarende of inzichtelijke werkhypothesen te formuleren en te toetsen en daarmee een bijdrage te leveren aan relevante wetenschappelijke debatten; Het beschikken over mondelinge en schriftelijke vaardigheden om de kennis en de resultaten van (eigen) wetenschappelijk onderzoek op een heldere en boeiende wijze kenbaar te maken aan zowel vakgenoten als het bredere publiek.

Academische attitude •

• •

Bereid en in staat tot rekening houden met sociaal-maatschappelijke, wetenschappelijke en ethische aspecten bij de oordeelsvorming over en analyse van complexe vraagstukken op het eigen vakgebied; bereid en in staat tot reflectie op methodische, historische en ethisch-maatschappelijke aspecten van de betrokken wetenschap; Reflectie op ethische vraagstukken, verband houdend met het eigen vakgebied.

Afstemming op de arbeidsmarkt Afgestudeerden beschikken over voldoende van de genoemde vaardigheden om academische beroepen of functies te kunnen vervullen, waarvoor een wetenschappelijke masteropleiding vereist of dienstig is. Onder academische beroepen worden beroepen verstaan waarin duurzame kennisontwikkeling, -verwerving of -verwerking, bereidheid om nieuw en/of onontgonnen terrein te betreden en het dragen van verantwoordelijkheid samengaan.

40


5. Inhoud/programma bacheloropleiding Tijdens de bacheloropleiding dienen studenten te worden ingewijd in artistieke, cultuurtheoretische en/of maatschappelijke contextualisering van communicatie en communicatieprocessen, van media en hun producten, en mediafenomenen, in het uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek en in het schrijven van wetenschappelijke teksten. De verantwoordelijken voor de opleiding bezinnen zich op de toenemende noodzaak van kennis van de Engelse taal in het (geven van) onderwijs en in de wetenschappelijke communicatie. In de bacheloropleiding wordt aandacht geschonken aan de maatschappelijke inbedding van het vakgebied. De bacheloropleiding wordt afgesloten met een bachelorscriptie of een vergelijkbare opdracht. 6. Inhoud/programma masteropleiding In de masteropleiding specialiseert de student zich in één of meerdere domeinen: journalistiek, film, literatuur, televisie, oude of nieuwe media, taal en communicatie van (internationale) organisaties, informatiekunde, of juist de convergentie tussen twee of meerdere van al deze gebieden. Het programma biedt ruimte voor bestudering van methodologie en theorie en voor de samenstellende of ondersteunende disciplines. In multidisciplinaire opleidingen wordt ruim aandacht besteed aan de integratie van de verschillende disciplines.Voor professionele opleidingen geldt, dat zij studenten uitrusten met specifieke theoretische kennis, praktische vaardigheden en attitudes die voor de uitoefening van een functie op het werkterrein van de master onontbeerlijk zijn. Indien een stage onderdeel uitmaakt van de opleiding, dient deze aantoonbaar bij te dragen aan de ontwikkeling van kennis, vaardigheden en attitudes noodzakelijk voor de uitoefening van een functie op het terrein van de master. In het programma van de masteropleiding is voldoende ruimte aanwezig voor de ontwikkeling van de specifieke onderzoeksvaardigheden zodat een masterstudent in staat is een masterscriptie of een vergelijkbaar academisch werkstuk te schrijven op het vakgebied. In de masteropleiding wordt aandacht geschonken aan de maatschappelijke inbedding van het vakgebied. De verantwoordelijken voor de opleiding bezinnen zich op de toenemende noodzaak van kennis van de Engelse taal in het (geven van) onderwijs en in de wetenschappelijke communicatie. Uit de wijze van presentatie van de masteropleiding blijkt dat de opleiding zich er rekenschap van geeft welke andere masteropleidingen er op het eigen en verwante gebieden bestaan en wat de plaats van de aangeboden masteropleiding daarbinnen is.


41

42


Bijlage 3: Beoogde eindkwalificaties Bacheloropleiding I. Algemeen Bachelors film- en literatuurwetenschap: 1. zijn bekend met de grondslagen van de film- en literatuurwetenschap, bezitten een algemene oriëntatie op de verschijnselen film en literatuur als onderdeel van een breed cultureel domein, en hebben in het bijzonder kennis van één van beide media, film of literatuur; 2. beheersen teksten beeldanalytische vaardigheden opdat daarmee zelfstandig gedetailleerde closereadings van teksten en films gemaakt kunnen worden. II. Theoretische film- en literatuurwetenschap Bachelors film- en literatuurwetenschap bezitten: 1. algemene kennis van de belangrijkste literaire en filmische benaderingen en meer gespecialiseerde kennis van een van beide; Dwz dat studenten instaat zijn deze benaderingen te identificeren, uit te leggen en te gebruiken. 2. kennis van de verschillende visies op verschillen en overeenkomsten tussen woord en beeld, en op het fenomeen intermedialiteit en mediumspecifiteit, opdat zij daarmee adequate tekst/beeld interpretaties kunnen komen; 3. analytisch inzicht in de aard en werking van literaire teksten en films om daarmee teksten en films niet uitsluitend als betekenisvolle objecten te kunnen analyseren, maar ook in hun performativiteit en in hun receptie. III. Vergelijkende film- en literatuurwetenschap Bachelors film- en literatuurwetenschap bezitten: 1. algemene kennis van de Westerse literatuurgeschiedenis van de klassieke oudheid tot heden; algemene kennis van de Amerikaanse en Europese filmgeschiedenis; 2. bijzondere kennis van de film- ofwel literatuurgeschiedenis van de nieuwste tijd (19e, 20ste en 21ste eeuw); 3. algemene kennis van enkele belangrijke literaire en/of filmische werken/stromingen uit Afrika, Azië of Latijns-Amerika, om daarmee invulling te kunnen geven aan een inter/multicultureel perspectief; 4. kennis van, en vertrouwdheid met, de discussies over film ofwel literatuur en interculturaliteit, opdat zij begrippen als hybriditeit, transnationalisme, globalisering, kolonialisme en postkolonialisme als kritisch perspectief op de traditionele omgang met film ofwel literatuur kunnen hanteren. Voorts leidt elke Leidse geesteswetenschappelijke opleiding op tot facultair geformuleerde algemene academische vaardigheden. De afgestudeerde Bachelor beheerst: Elementaire onderzoeksvaardigheden, waaronder heuristische vaardigheden 1. vakwetenschappelijke literatuur verzamelen en selecteren met behulp van traditionele en digitale methoden en technieken 2. deze analyseren en beoordelen op kwaliteit en betrouwbaarheid 3. op basis hiervan een goed afgebakende probleemstelling formuleren


43

4. onder begeleiding een onderzoek van beperkte omvang opzetten en uitvoeren met inachtneming van de voor het vakgebied relevante traditionele en digitale methoden en technieken 5. op basis daarvan een beargumenteerde conclusie formuleren 6. ook buiten zijn eigen vakgebied gebruik maken van zijn verworven onderzoeksvaardigheden Schriftelijke presentatievaardigheden 1. onderzoeksresultaten helder en beargumenteerd uiteenzetten en 2. een antwoord formuleren op vragen betreffende (een onderwerp in) het vakgebied – in de vorm van een heldere en goed opgebouwde schriftelijke presentatie – overeenkomend met de criteria die het vakgebied daaraan stelt – met gebruikmaking van relevante illustratie- of multimediale technieken – gericht op een specifieke doelgroep Mondelinge presentatievaardigheden 1. onderzoeksresultaten helder en beargumenteerd uiteenzetten 2. een antwoord formuleren op vragen betreffende (een onderwerp in) het vakgebied – in de vorm van een heldere en goed opgebouwde mondelinge presentatie – overeenkomend met de criteria die het vakgebied daaraan stelt – met gebruikmaking van moderne presentatietechnieken – gericht op een specifieke doelgroep 3. actief deelnemen aan een vakinhoudelijke discussie Samenwerkings- en leervaardigheden 1. sociaal en communicatief optreden in samenwerkingssituaties 2. op constructieve wijze aan medestudenten feedback geven en van medestudenten feedback ontvangen en gegronde kritiek verwerken tot een herziening van het eigen standpunt of de eigen argumentatie 3. aanwijzingen en kritiek van begeleiders goed verwerken, en in nieuwe situaties met eerder gegeven aanwijzingen en kritiek rekening houden 4. een realistische planning kunnen maken en zich houden aan overeengekomen planningen en prioritering. Masteropleiding Afgestudeerden van de opleiding hebben de onderstaande eindkwalificaties bereikt: 1. Kennis en inzicht a. kennis van de specifieke eigenschappen van de verschillende media en inzicht in het gebruik van die media. b. inzicht in de betekenis daarvan voor het culturele, socio-economische en commerciële verkeer in de samenleving; c. inzicht in de discussies, begrippen en methoden die in het vakgebied – of in een bepaalde richting daarbinnen – vereist zijn om (actuele) vraagstellingen en problemen te kunnen onderkennen. 2. Kennis en inzicht toepassen a. Kennis van de eigenschappen van verschillende media is vereist voor toepassing in praktijk (bv. analyseren roman, fotografie/film, schrijven journalistieke reportage); b. Het vermogen om zelfstandig vakwetenschappelijke literatuur te verzamelen met behulp van traditionele en moderne technieken en/of benaderingen; c. In staat om vakliteratuur en (primair) bronnenmateriaal kritisch te beoordelen;

44


d. in staat om zelfstandig een onderzoek te kunnen opzetten en daar een schriftelijk en ook mondeling verslag over te kunnen uitbrengen, passend bij de beoogde doelgroep (vakgenoten dan wel niet-specialisten). 3. Oordeelsvorming a. in staat zijn een overzicht te geven van de bestaande literatuur over een voor het vakgebied relevant onderwerp en daarop kritisch en met argumenten onderbouwd te reflecteren, met het doel een oordeel te vormen dat mede gebaseerd is op het afwegen van relevante sociaalmaatschappelijke, wetenschappelijke of ethische aspecten. b. in staat zijn verantwoorde conclusies te trekken uit eigen onderzoek aangaande de stand van zaken betreffende een onderwerp binnen het vakgebied Mediastudies; 4. Communicatie a. in staat zijn om een uitgebreid, correct, beargumenteerd en kritisch verslag te doen van de stand van zaken betreffende onderwerpen binnen één of meer deelgebieden van Mediastudies b. in staat zijn door het geven van voordrachten, lezingen en door publicaties resultaten van onderzoek op een begrijpelijke manier te presenteren. 5. Leervaardigheden a. Bezit de leervaardigheden die noodzakelijk zijn om een vervolgstudie die een hoog niveau van autonomie veronderstelt aan te gaan. In aanvulling op bovenstaande opleidingsbrede eindtermen hebben afgestudeerden per afstudeerrichting de volgende eindkwalificaties bereikt: Afstudeerrichting Book and Digital Media Studies 1. Kennis en inzicht a. Kennis van en inzicht in de specifieke eigenschappen, functie en betekenis van de verschillende media voor tekstoverdracht (handschrift, druk, digitaal) in hun maatschappelijke context, in heden en verleden; b. Kennis van en inzicht in de materialen en technieken die worden gebruikt in de productie, distributie en consumptie van de verschillende media voor tekstoverdracht. 2. Toepassen van kennis en inzicht a. Het vermogen om zelfstandig en op basis van academische inzichten en concepten de vorm, inhoud en functie van de verschillende media voor tekstoverdracht te analyseren, interpreteren en beschrijven; b. Het vermogen om de verkregen kennis en begrip toe te passen op een wetenschappelijke en praktische wijze, met name op het gebied van de boekgeschiedenis, de uitgeverij en boekhandel, het internet en (de digitale toegang tot) cultureel erfgoed. c. Vaardigheid op het gebied van tekstverrijking en tekstvermarkting en de toepassingen hiervan in onderzoek en de praktijk. 3. Oordeelsvorming a. Het vermogen om op basis van de opgedane kennis zelfstandig en kritisch te reflecteren op thema’s op het gebied van de tekstoverdracht in heden en verleden. Afstudeerrichting Comparative Literature and Literary Theory 1. Kennis en inzicht a. kennis van en inzicht in de inhoud van literatuurwetenschappelijke concepten en theorieën.


45

b. Kennis van en inzicht in interculturele processen en praktijken zoals die zich manifesteren in literaire productie en receptie. c. kennis van en inzicht in de belangrijkste literaire stromingen, met name die van de 19e, 20ste en 21ste eeuw d. kennis van en inzicht in de belangrijkste literaire genres. 2. Toepassen van kennis en inzicht a. het vermogen om literaire teksten kritisch te analyseren; b. In staat om de opgedane inzichten en vaardigheden aan te wenden bij het schrijven van een kritische bijdrage aan literatuurwetenschappelijke discussie; 3. Oordeelsvorming a. In staat zijn om een literatuurwetenschappelijke discussie in te schatten op vooronderstellingen, benadering en interpretatieve praktijk, om vervolgens tot een kritisch oordeel te hierover te komen Afstudeerrichting Film and Photographic Studies 1. Kennis en inzicht a. kennis van en inzicht in de uitgangspunten en principes van film en fotografie op het snijvlak van kunstgeschiedenis, visuele cultuur en media studies; b. kennis van en inzicht in de functies van film en fotografie alsook in relatie tot de ontwikkelingen in kunst en cultuur en in processen van commercialisering, digitalisering, technologisering en de institutionalisering van beide media; c. kennis van en inzicht in de materialen en de technieken die gebruikt worden in de professionele praktijk van film en fotografie. 2. Toepassen van kennis en inzicht a. in staat om de vorm, functie en inhoud van objecten van studie (in het bijzonder films, foto’s, fotografische objecten) te analyseren en interpreteren alsmede oog te hebben voor de omgevingen en contexten waarbinnen film en fotografie worden gepresenteerd; b. in staat tot het visueel analyseren en, op basis van academische inzichten en concepten, beschrijven en vergelijken van films, foto’s en fotografische objecten alsmede van de omgevingen en contexten waarin film en fotografische worden gepresenteerd; c. In staat om de opgedane inzichten en vaardigheden te toetsen aan het beroepsveld (museumwereld, film- en fotografiepraktijk) 3. Oordeelsvorming a. In staat om een onafhankelijke academische studie op te zetten met als doel film, foto’s en/of fotografische objecten te interpreteren met behulp van relevante bronnen, specialistische literatuur en de taal die specifiek is voor deze media; en om kritisch te reflecteren op de via bestudering opgedane kennis en inzichten. Afstudeerrichting Journalistiek en Nieuwe Media 1. Kennis en inzicht a. kennis van en inzicht in de retorica, taalbeheersing, communicatiewetenschappen en sociologie, in het bijzonder op de volgende deelgebieden: nieuwe media-ecosysteem (in het bijzonder ontwikkelingen in medialandschap en mediagenres) • nieuwssociologie (o.a. de constructie van sociale problemen en de verhouding tussen nieuwsmedia en hun bronnen)

•

46


moderne retorica (argumentatietheorie en persuasieve tendensen in berichtgeving en opinie) • beeldcommunicatie.

•

b. kennis van en inzicht in de principes en wetten van de vrije pers, inclusief beroepsmogelijkheden (Wet openbaarheid bestuur) en het functioneren van de Raad voor de Journalistiek; c. kennis van en inzicht in journalistiek-ethische principes; 2. Toepassen van kennis en inzicht a. kennis en inzicht van bovengenoemde disciplines toepassen in het beroepsveld van journalistiek en nieuwe media; b. in staat zijn wetenschappelijk onderzoek uit te voeren en te evalueren op basis van methoden en technieken die passen bij de professionele context van journalistiek en nieuwe media (o.a. basale statistische en rekenkundige concepten en bewerkingen); c. in staat zijn journalistieke vaardigheden toe te passen binnen een multimediale omgeving (waaronder: bronnen vinden, beoordelen, selecteren en bewerken, complexe informatie op journalistieke of educatieve wijze ‘vertalen’ en schrijven voor diverse publieksgroepen in uiteenlopende media, toepassen van gereedschappen en softwareprogramma’s) 3. Oordeelsvorming a. in staat zijn als ‘reflective practitioners’ kritisch en creatief te reflecteren op journalistiekethische principes in ethische dilemma’s; b. in staat zijn in complexe casus te beoordelen op grond van onvolledige of beperkte informatie;


47

48


Bijlage 4: Overzicht van de programma’s Bacheloropleiding Film- en Literatuurwetenschap Eerste jaar, semester I Cursus Film en Literatuur Inleiding literatuurwetenschap Realisme in literatuur en film Tekst-beeldanalyse 1: proza en film Filmgeschiedenis Academische vaardigheden Taalvaardigheid Engels 1 Eerste jaar, semester II Cursus Film en Literatuur Representatie: cultuur en betekenis Comparative Studies Tekst-beeldanalyse 2: poëzie en andere cinema Wereldliteratuur A Wereldcinema A Taalvaardigheid Engels 2

EC 5 5 5 5 5 5

EC 5 5 5 5 5 5

Tweede jaar, semester I Cursus Film en Literatuur Paragone: conflict en samenwerking tussen Woord en Beeld Literatuur Film Modernisme en Modernisme en Historische Avant-garde postmodernisme in cinema Interculturele Filmbenaderingen literatuurbenaderingen Tweede jaar, semester II Cursus Film en Literatuur Literatuur en film Wetenschapsfilosofie Literatuur Literatuurbenaderingen Wereldliteratuur B

EC 10

10 10

EC 10 5 Film Filmdocumentaire Wereldcinema B

10 5


49

Derde jaar, semester I Cursus Film en Literatuur Individuele invulling vrije keuzeruimte Literatuur Film Globalisering en Experimentele cinema postkoloniale literatuurtheorie BacheloropleidingBacheloropleidingwerkstuk (start) werkstuk (start) Derde jaar, semester II Cursus Film en Literatuur Individuele invulling vrije keuzeruimte Literatuur Film Postmodernisme Film en filosofie BacheloropleidingBacheloropleidingwerkstuk (afronding) werkstuk (afronding)

EC 15 10 5

EC 15 10 5

Masteropleiding Mediastudies Afstudeerrichting Book and Digital Media Studies Vak First semester New Media and Society History of the Book 1: Developments and Practice Digital Media Technology Bridging Theory and Practice Choose two of the following three: The Library: Knowledge Centre of the Past, Present and Future Manuscript Book in the West From Manuscript to Modern Media: Transmission of Texts and Knowledge in the Islamic World Second semester Choose two of the following three:

Semester Blok EC

Niveau

1 1 1 1

I, II I, II I, II I, II

5.0 5 5 5

500 500 500 500

1

I, II

5

500

1

I, II

5

500

1

I, II

5.0/10.0 500

Publishing Studies

2

History of the Book 2: Histories of Reading

2

Digital Acces to Cultural Heritage

2

MA Thesis Book and Digital Media studies

2

50

III, IV III, IV III, IV III, IV

5

600

5

600

5

500

20

600


Afstudeerrichting Comparative Literature and Literary Theory Semester Blok

EC Niveau

1

I, II

10.0 500

1

I, II

10.0 500

1 1

I, II I, II

10.0 600 10.0 500

1

I, II

10.0 600

1

I, II

10.0 600

2 2

III, IV 10.0 500 III, IV 10.0 500

Methodological Concepts in Art and Literature MA Thesis Comparative Literature and Literary Theory

2 2

III, IV 10.0 500 20.0 600

Afstudeerrichting Film and Photographic Studies Vak First semester

Semester Blok

Theories of Photography and Film

1

I, II

Historiographies of Photography and Film

1

I, II

Media Art/Art Practice

1

I, II

Choose one elective out of three: Editorial and Curatorial Training Programme (ECTP 1) Film Programs

1 1

I, II I, II

5.0 400 5.0 500

Practices and debates in Art History Second semester

1

I, II

5.0 500

Graduate Seminar

2

III, IV

Vak First semester Choose three courses out of the following: Approaches to Literature Academia in Literature: Campus Novels and Theorists as Novelists Literature and Theory: Foucault, Derrida and Benjamin Interculturality 1: Key Concepts The worst of heresies or the highest goal: Literature’s didactic powers Theme Second semester Choose one of the following: Literature, Art, and the Political after 9/11 Interculturality 2: The Global Imagination

Choose one elective out of three: itorial and Curatorial Training Programme (ECTP 2) 2 Internship (in combination with MA-thesis) 2 Audiovisuele Journalistiek (verdiepingsvak), elective MA Film 2 and Photographic Studies MA Thesis Media Studies: Film and Photographic Studies

2

EC Niveau 10. 500 0 5.0 500 10. 500 0

5. 500 0

III, IV 5.0 400 III, IV 5.0 500 III, IV 5.0 300 III, IV


20. 600 0

51

Afstudeerrichting Journalistiek en Nieuwe Media Vak Semester Blok First semester New Media and Society 1 I, II Retorica en argumentatie in de journalistiek 1 I, II Bronnenonderzoek 1 I, II Tutorial (voorbereiding op scriptie) 1 I, II Multimediaal Project 1 I, II Second semester Stage JNM 2 III, IV MA Thesis JNM 2 III, IV

52

EC Niveau 10.0 10.0 5.0 0.0 5.0

500 500 500 600 500

10.0 600 20.0 600


Bijlage 5: Kwantitatieve gegevens over de opleidingen Instroom-, doorstroom- en uitstroomgegevens Bacheloropleiding Film- en Literatuurwetenschap Instroom (voltijd): Jaar 04/ 05 05/ 06 06/ 07 07/ 08 08/ 09 09/ 10

Cohortomvang met vooropleidingscategorie VWO HBO prop HBO* 9 0 0 13 0 0 9 0 3 14 3 2 11 2 1 18 2 1

Buitenland 1 0 1 1 1 0

Overig 3 0 4 0 2 2

13 13 17 20 17 23

10/ 11

17

0

0

19

2

0

Totaal

* HBO is inclusief de studenten die een schakelprogramma/premaster doen Rendement - Bachelorrendement van herinschrijvers opleiding (en hoop binnen instelling) B Literatuurwetenschap (56802) t/m 09/10, B Film- en Literatuurwetenschap (50414) vanaf 10/11

absoluut 04/ 05 05/ 06 06/ 07 07/ 08 08/ 09 09/ 10

7 12 14 19 12 19

Percentage (cumulatief), wordt niet vermeld als het totaal kleiner dan 4 is 54 14 29 29 43 43 71 92 33 58 67 67 82 21 57 57 95 47 63 71 50 83

10/ 11

11

58


> 6 jaar

> 6 jaar

hoop /inst na 6 jaar

na 5 jaar

na 4 jaar

Bachelorrendement van herinschrijvers na 3 jaar

% van

totale cohort

Omvang herins.

Cohort

53

Uitstroom - B Literatuurwetenschap (56802) t/m 09/10, B Film- en Literatuurwetenschap (50414) vanaf 10/11 Jaar 04/ 05 05/ 06 06/ 07 07/ 08 08/ 09 09/ 10

Aantal geslaagden 2 9 6 12 9 18

10/ 11

12

Masteropleiding Mediastudies Toelichting: aangezien de Masteropleiding Media Studies pas in september 2012 van start is gegaan, zijn geen gegevens ten aanzien van instroom, doorstroom en uitstroom te geven. Hieronder worden de gegevens van de Masteropleidingen Boek en Uitgeverij, Literatuurwetenschap en Photographic Studies hieronder weergegeven. Omdat Journalistiek en Nieuwe Media voor 2012 geen afzonderlijke opleiding was, zijn hiervan geen gegevens opgenomen. Master Literatuurwetenschap:

Duur opl.

Geslaagd

gemiddeld

absoluut

Duur opl.

Geslaagd absoluut

1 7 12 13 16 23

gemiddeld

Duur opl.

absoluut 54

1 4 6 4 7 6

Buiten HO

gemiddeld

2 10 11 4 12 9

HBO

Geslaagd

4 15 9 10 17 11

Andere universiteit NL

absoluut

05/ 06 06/ 07 07/ 08 08/ 09 09/ 10 10/ 11

Eigen universiteit Duur opl.

Uitstroom

gemiddeld

Instroom

Geslaagd

Cohort

1

12

1 6 4

1 2

12 10

4 1

12 12 14 14 12


Master Photographic Studies:

10 13 13 12 13 21

3 4 8 9 12

1 2

24 24

4

20

1 6 3 5

1 1 2 1 2

24 32 28 18

Duur opl.

Geslaagd absoluut

24 24 23 34 34

gemiddeld

Duur opl.

Geslaagd absoluut

Buiten HO

gemiddeld

Duur opl.

HBO

gemiddeld

Geslaagd

absoluut 05/ 06 06/ 07 07/ 08 08/ 09 09/ 10 10/ 11


absoluut

Eigen universiteit Duur opl.

Uitstroo m

gemiddeld

Instroom

Geslaagd

Jaar

1

24

5 1

21 12

Master Boek en Uitgeverij:

04/ 05 05/ 06 06/ 07 07/ 08 08/ 09 09/ 10 10/ 11

7 16 18 18 17 30 25

6 9 9 19 11 16 16

12 12 12 12 17 29 21

1 1 3 5 1 3 3

Buiten HO

12 12 15 23 28 12 21

Duur opl.

Duur opl.

Duur opl. 2 2 2 6 5 6 5

HBO

Geslaagd


Geslaagd

Eigen universiteit

Duur opl.

Uitstroom

Geslaagd

Instroom

Geslaagd

Jaar

3 6 4 8 5 7 8

12 14 12 20 18 15 16

Gerealiseerde docent-studentratio Opleiding Film- en Literatuurwetenschap Media Studies

Aantal hoofdvakstudenten in opleiding 101

Totaal onderwijstijd opleiding in aantal fte 3,11

Student/Stafratio 32

157

4,11

38

Gemiddeld aantal contacturen per fase van de studie Jaar Bachelor 1 Bachelor 2 Bachelor 3

Gemiddeld aantal contacturen 12 8 8


55

Programma Journalistiek en Nieuwe Media Film and Photographic studies (semester 1)

Gemiddeld aantal contacturen 12,75 11

Comparative Literature and Literature Theory Book and Digital Media Studies

9,25

56

8


Bijlage 6: Bezoekprogramma Dag 1 Tijd 11.30

Onderdeel Ontvangst commissie

11.30 - 13.30

Voorbereidende bijeenkomst commissie, inzien van documenten (inclusief lunch) Gesprek met inhoudelijk verantwoordelijken

13.30 - 14.15

14.15 - 14.30

Pauze

14.30 - 15.15

Gesprek met bachelorstudenten

15.15 - 16.00

Gesprek met masterstudenten

16.00 - 16.30

Pauze, overleg commissie

16.30 - 17.30

Gesprek met docenten

17.30 - 18.00

Gesprek met alumni

19.00

Diner commissie: commissieoverleg

Gesprekspartners

Ernst van Alphen, professor Film- en Literatuurwetenschap en Comparative Literature Peter Verstraten, opleidingsvoorzitter MA Media Studies, Film and Photographic Studies Jaap de Jong, professor Journalistiek en Nieuwe Media Paul Hoftijzer, professor Book and Digital Media Studies Sonia den Dubbelden, 1e jaar Jamila Arichi, 3e jaar Eva de Jonge, 1e jaar Lanette Lanting, 3e jaar Ilse van der Spoel, 2e jaar Esther van Haaren, 2e jaar Olivier van Hoore, 2e jaar Steven Burgman, comparative literature Varuschka Uhlenkamp, comparative literature Eline Boshuizen, journalistiek en nieuwe media Joost van Zoest, journalistiek en nieuwe media Sjors de Heuvel, book and digital media studies Jorde van de Weerd, book and digital media studies Anorah Kooiman, film and photographic studies Sonia de Jager, film and photographic studies Frans-Willem Korsten, film en literatuurwetenschap; comparative literature Isabel Hoving, film en literatuurwetenschap; comparative literature Helen Westgeest, film and photographic studies Tineke de Ruiter, film and photographic studies Tom van Hout, film and photographic studies Willem Koetsenruijter, journalistiek en nieuwe media Adriaan van der Weel, book and digital media studies Fleur Praal, book and digital media studies Sjaak Baars, journalistiek en nieuwe media Nick Hortensius, film and photographic studies Looi van Kessel, film en literatuurwetenschap Christel Meijer, comparative literature Elli Bleeker, book and digital media studies


57

Dag 2 Tijd 08.45 - 09.00

Onderdeel Aankomst commissie

09.00 - 09.30

Inzien documenten, voorbereiden gesprekken

09.30 - 10.00

Gesprek met studenten docentleden Opleidingscommissie

10.00 - 10.30

Gesprek met Examencommissie en studieadviseur(s)

10.30 - 11.30

Voorbereiding afsluitend gesprek met formeel verantwoordelijken

11.30 - 12.15

Afsluitend gesprek met formeel verantwoordelijken

12.15 - 14.45

Opstellen voorlopige bevindingen (inclusief lunch)

14.45 - 15.00

Mondelinge rapportage van voorlopige bevindingen

15.00

Afsluitende borrel

58

Gesprekspartners

Liesbeth Minnaard, student-lid Maria Boletsi, student-lid Robin van Doorn, student-lid Merel Oudshoorn, student-lid Madeleine Kasten, comparative literature Peter Burger, journalistiek en nieuwe media Paul Hoftijzer, book and digital media studies Mariette van Soesbergen, film and photographic studies Eleanor van Grootveld, comparative literature Stephanie Teunisse, book and digital media studies Jaap de Jong, journalistiek en nieuwe media Pepita Hesselberth, film- en literatuurwetenschap Yasco Horsman, film- en literatuurwetenschap Eric de Bruyn, film and photographic studies Karin van der Zeeuw, studieadviseur

Ernst van Alphen, professor Film- en Literatuurwetenschap en Comparative Literature Peter Verstraten, opleidingsvoorzitter MA Media Studies, Film and Photographic Studies Jaap de Jong, professor Journalistiek en Nieuwe Media Paul Hoftijzer, professor Book and Digital Media Studies


Bijlage 7: Bestudeerde afstudeerscripties en documenten Voor het bezoek heeft de commissie de afstudeerscripties bestudeerd van de studenten met de volgende studentnummers: Bacheloropleiding: 732699 621455 512389 744131 815578

686816 714240 730769 734527 659169

748498 502308 852260 525774

Masteropleiding: 1054139 0974854 1051237 0514934 0892637 0959308

501980 0634646 1051830 0963550 1073257 0572314

0962023 0716170 0962279 0534978

Tijdens het bezoek heeft de commissie onder meer de volgende documenten bestudeerd (deels als hard copies en deels via de elektronische leeromgeving): • • • •

Verslagen van overleg in relevante commissies / organen; Samenvatting en analyse van recente evaluatieresultaten en relevante managementinformatie; Toetsmateriaal van cursussen (tentamens, werkstukopdrachten, richtlijnen voor stageverslagen en presentaties etc.); Documentatie over docenten studenttevredenheid, waaronder alumni-enquêtes

De commissie heeft van een door haar gemaakt steekproef van cursussen de volgende informatie ingezien: vakomschrijving, syllabus of studiehandleiding met collegeopzet studieopdrachten en literatuur ed; het (proef)tentamen en de herkansing met nakijk-modellen en vakevaluaties van de laatste 3 studiejaren; de gemaakte tentamens van de meest recente tentamenmogelijkheid, inclusief de herkansing; een representatieve selectie van gemaakte tentamens, werkstukken, essays, opdrachten. Deze steekproef betrof: Bacheloropleiding: • Tekst-beeldanalyse 1 • Academische vaardigheden • Comparative Studies • Paragone • Interculturele literatuurbenaderingen • Literatuur en film • Filmbenaderingen • Postmodernisme • Globalisering en postkoloniale literatuurtheorie


59

Masteropleiding: • Literary Genres • Methodological devices • Historiographies of Film and Photography • Media Art/Art Practice • New Media and Society • Bronnenonderzoek • Digital Media Technology • History of the Book II

60


Bijlage 8: Onafhankelijkheidsverklaringen


61

62



63

64


Faculteit der Geesteswetenschappen, Universiteit Leiden

Recommend Documents