F A C U LT E I T D E R R E C H T S G E L E E R D H E I D L E I D E N
Architect prof. ir. Hans Ruijssenaars
Opdrachtgever Universiteit Leiden
Constructeur Aronsohn Raadgevend Ingenieursbureau
Hoofdaannemer Heymans IBC Bouw
Opdracht 1998
Bouwjaar 2002-2004
Bruto oppervlak 20.000 m2
Bouwsom 29.390.000,00 (excl. btw en honorarium)
Fotografie Jan Derwig, Hans Ruijssenaars
Werknummer 9830
faculteit der rechtsgeleerdheid, leiden
Het monumentale Kamerlingh Onnes Laboratorium in de binnenstad van Leiden stamt uit 1856. Van solitaire gebouwen in een park is het complex door verdichting ontwikkeld tot een nieuw stadsblok. Tot voor kort werkten natuurkundigen in dit Laboratorium dat vernoemd is naar de Leidse hoogleraar Heike Kamerlingh Onnes. Hij bereikte als eerste temperaturen tot een duizendste graad boven het absolute nulpunt (-273 C) en ontdekte en passant de supergeleiding. Ook andere grote natuurkundigen als Lorentz, Bohr en Einstein hebben in het laboratorium gewerkt of colleges gegeven als gastdocent. Na een ingrijpende verbouwing zal het Kamerlingh Onnes complex onderdak gaan bieden aan de gehele rechtenfaculteit. Deze faculteit was gaandeweg verspreid geraakt over een groot aantal gebouwen en komt nu weer samen in één gebouw. De oorspronkelijke bebouwing aan de Steenschuur wordt aan de buitenzijde gerestaureerd en de monumentale voorgevel van architect des Konings (koning Willem III) Henri F.G.N. Camp (1821-1875) zichtbaar gemaakt. Van binnen wordt het gebouw gerenoveerd waarbij waardevolle interieurelementen zoals de imposante collegezaal intact blijven. De al in de vorige eeuw aangebouwd vestibule wordt de nieuwe centrale entree. De bebouwing aan de Nieuwsteeg blijft gehandhaafd. Van de bebouwing aan de Zonneveldstraat worden de gevels opnieuw bekleed. Op het bestaande betonskelet is een vierde verdieping geplaatst. Deze is 3,5 meter van de gevellijn teruggelegd waardoor de bezonning van de Zonneveldstraat verbetert. Aan de kant van de Langebrug is nieuwbouw in drie bouwlagen gerealiseerd. Door deze ingrepen ontstaat een nieuw stadsblok met een grote trapezoïde-vormige ruimte in het hart.
Leiden rond 1560
situatie rond 1576
situatie rond 1670
situatie rond 1870
situatie 1998
faculteit der rechtsgeleerdheid, leiden
faculteit der rechtsgeleerdheid, leiden
begane grond
Essentieel en centraal in de Faculteit der Rechtsgeleerdheid bevindt zich de relatief omvangrijke bibliotheek. Opslag en toegankelijkheid van kennis, nieuwsgierigheid, de wil om te leren. De bibliotheek is als het hart van de faculteit op het binnenterrein gesitueerd en bestaat uit één bouwlaag met daarin twee entresols. Daglicht komt rondom de bibliotheek naar binnen als ook via een glazen koker. Hierdoor is overal een rechtstreeks visueel contact mogelijk met het buitenklimaat. Rondom deze bibliotheek zijn de vier bouwdelen (drie bestaand, één nieuw) logistiek gekoppeld. Dit leidt tot een circuit van lesgeven, onderzoek en restauratieve voorziening rond de bibliotheek. Op de begane grond, eerste verdieping en het souterrain bevinden zich vrijwel alle collectieve ruimten. Op de overige lagen bevinden zich meerendeels de niet publieke ruimten. eerste verdieping
De college-zalen ten behoeve van hoor- en werkcolleges grenzen aan de bibliotheek en ontvangen boven- en zijlicht door de opaal-glazen-bouwsteen-wanden. Leidend beginsel bij alle architectonische ingrepen is de fundamentele waarde van daglicht geweest. Er is ontstaan een flexibel, multifunctioneel gebouw dat aanzienlijk kan bijdragen aan de nieuwe identiteit van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid. Bij de gratie van daglicht. Projectmedewerkers: Gerrit Apeldoorn, Piet Besteman, Fieke But, Roosmarie Carree, Joep Damstra, Michael Durgaram, Gert-Jan van Ginneke, Pieter Hoogendoorn, Jos de Kler, Annemarie Schuitema, Nono van der Veen, Silvester Vermast, Simon van Zadelhoff
derde verdieping
faculteit der rechtsgeleerdheid, leiden
faculteit der rechtsgeleerdheid, leiden