Euroschuldencrisis en beleggingsalternatieven
Koen De Leus Senior Economist KBC Group
Agenda Constructiefouten EMU en oplossingen Beleggingsalternatieven
2
Obligaties Aandelen Vastgoed
19 oktober 2012
“Geen monetaire unie zonder fiscale unie” … behalve in Europa? 1
Trade within EMU
3
2
Transfer Union
Labour Mobility
(fiscal union)
Automatische stabilisatoren Centraal budget slechts 1,2% v/h EU BBP met zeer beperkte fiscale transfers
14
Fiscale transfers: EU vs US (% v/h GDP)
12
Average top 5 net receivers
10
Average top 5 net contributors
8 6 4 2
3
0 EU
US
Herstel constructiefouten … OVERLEVINGSSTRIJD ECONOMISCHE MONETAIRE UNIE Instrumenten, impact en waarschijnlijkheid realisatie* (van 0 tot +++) INSTRUMENTEN & OPTIES ECONOMISCH MARKT PROBABILITY Fiscale Unie Geïntegreerd budgettaire unie ++ ++ ++ Gemeensch. uitgifte schuldbewijzen ++ +++ + (eurobonds, amortisatiefonds, …) Economische Unie Intro automatische stabilisatoren Beleidscoördinatie Fin.transactietax, structuurfondsen
+++ ++ 0/+
+++ + 0/+
Politieke Unie +++ +++ Bron: KBC Economic Research, * realisatie op korte tot middellange termijn
4
19 oktober 2012
0 ++ +++ +
… in toegevoegde tijd gekocht door ECB OVERLEVINGSSTRIJD ECONOMISCHE MONETAIRE UNIE Instrumenten, impact en waarschijnlijkheid realisatie* (van 0 tot +++) INSTRUMENTEN & OPTIES ECONOMISCH MARKT PROBABILITY ECB Renteverlaging 0 0 +++ Herlancering SMP (= OMT) 0/+ 0/+ ! LTRO3 + + ++ Renteplafond (5%) +++ +++ 0 Terugbetalingsgarantie +++ +++ 0 Bankenunie Gemeensch. regelgeving + + +++ Gemeensch. depositogarantie +++ +++ ++ Gemeensch. liquidatiefonds +++ +++ ++ Bron: KBC Economic Research, * realisatie op korte tot middellange termijn
5
19 oktober 2012
Agenda Beleggingsalternatieven
6
Obligaties Aandelen Vastgoed
19 oktober 2012
Beleggen in omgeving van lage rente!
Dilemma obligatiebelegger
Duitsland : Obligatierente en inflatie 10%
5
8%
4
6%
3
2 4%
Continue rentedaling duwde de waarde van obligaties laatste 20 jaar hoger ….. Obligatierente daalde veel meer dan inflatie Geen forse rentestijging te vrezen in komende maanden … Inflatie onder controle Verdere monetaire versoepeling waarschijnlijk … maar verdere rentedaling (meerwaarden) is onwaarschijnlijk …. …. en lopende rendementen zijn extreem laag 5,00%
1
Duitsland 6 maand
4,00%
België 6 maand
2%
3,00%
0
2,00%
0%
-1
1,00% 0,00% 2006 -1,00%
-2%
Inflatie
10 jaars rente
2007
2008
2009
2010
2011
2011
2008
2005
2002
1999
1996
16
1993
1990
1987
1984
1981
1978
1975
1972
1969
1966
1963
1960
1957
1954
1951
1948
1945
1942
1939
1936
1933
1930
Rente-evolutie van de 10-jaars UST
18
15,84% (sep ‘81)
14
12
10
8
1,55% (nov ’45)
6
4
2
0
Waarde-evolutie voor een belegging in 10-jaars UST sinds het dieptepunt van de rente Op eerste zicht…
Maar… 250 Reële opbrengst (=na correctie voor inflatie)
Nominale opbrengst 200
150
150
100
100
50
50
0
0 1945 1948 1951 1954 1957 1960 1962 1965 1968 1971 1974 1977 1979
200
1945 1948 1951 1953 1956 1958 1961 1964 1966 1969 1971 1974 1976 1979
250
Alternatief: Groeilanden
11
19 oktober 2012
Alternatief: Groeilanden 14 12 Maleisië
10
Mexico
8
Rusland
6
Polen Brazilië
4
Turkije Colombië
0
Duitsland 03/2011 04/2011 05/2011 06/2011 07/2011 08/2011 09/2011 10/2011 11/2011 12/2011 01/2012 02/2012 03/2012 04/2012 05/2012 06/2012 07/2012 08/2012 09/2012
2
Relatief hoge rentevoeten Lagere schuldniveaus & begrotingstekorten, gezondere fin. positie in de meeste groeilanden Steeds verbeterende kredietkwaliteit in tegenstelling tot eurolanden &VS Meeste munten in groeilanden zijn nog ver verwijderd van niveaus van vóór financiële crisis
Politieke risico’s blijven echter groter in groeilanden, een goede diversificatie tussen de verschillende regio’s is daarom belangrijk
Aandelen Globale economic activiteit blijft zwak…
25 20
Onzekerheid op KT
15
10
5
Eurozone: Verloren decennium? VS: Fiscal Cliff Groeilanden
0 -5 -10
Relatieve waardering
-15 -20 -25
Export volumes (yoy in %) Industrial Production (yoy in %)
19/10/2012
13
Aandelen
Eurozone: dividendrendement en rente op bedrijfsobligaties 9
Markten – trage groei –
8
High Dividend
7
Regionaal
6 5
EM Azië
4
Sector
3
Cyclisch: IT Defensief: Gezondheidszorg
2 1 0 Jan-99
Aandelenpositie
Jan-01
Jan-03
Jan-05
Jan-07
Jan-09
Jan-11
Rente op bedrijfsobligaties in euro Dividendrendement Eurozone aandelen
Vastgoed
Vastgoed Vastgoedprijzen (jaarstijging, periodegemiddelde in %)
12
Overwaardering maar
6
Alternatief? Risico op crash beperkt • Stabiel aandeel bouwsector • Rijkdom Belgen • Beperkte schuldenlast + relatief lange looptijd
0
-6
1999-2007
-12
2008-2010 -18
LT risico zeepbelvorming 16
(*) GIPS = Griekenland, Ierland, Portugal, Spanje
Agenda Constructiefouten EMU en oplossingen Beleggingsalternatieven
17
Obligaties Aandelen Vastgoed
19 oktober 2012
Euroschuldencrisis en beleggingsalternatieven
Koen De Leus Senior Economist KBC Group