Faculteitsraad Faculteit Bètawetenschappen ingekomen 9 juni 2005
FRBF 05-033 Eindrapportage projectteam
Onderwijsorganisatie in de Science Faculteit Concept: 11 mei 2005
1 Algemeen In deze eindrapportage is opdracht 4 van het project vorming Bètafaculteit, t.w. Onderwijsorganisatie, uitgewerkt. De decanen van de faculteiten Biologie (Peter Weisbeek), Scheikunde (Andries Meijerink) en Wiskunde & Informatica (Jan van Leeuwen) hebben het project namens het bestuur van de bètafederatie begeleid en waren onderdeel van het projectteam. Half januari 2005 zijn de projectopdrachten voor de deelprojecten t.b.v. de vorming van de Bètafaculteit, aan de projectteams gegeven. Het projectteam heeft daarnaast gebruik gemaakt van het stuk “Voorstel organisatie Bètafaculteit universiteit Utrecht, 3-11-2004” en de uitkomsten van het deelproject “topstructuur”. In het projectteam zaten: Gerrit Heil, voorzitter (BIO) Lex Bijlsma (W&I) Thijs Ruijgrok (W&I) Frank Witte (N&S) Frans Warnaar (BIO) Dicky van Heuven (FAR) Margot Kok, secretaris Namens de decanen: Peter Weisbeek (BIO) Andries Meijerink (SCH) Jan van Leeuwen (W&I) De projectopdracht is samengevat in de opdracht: “Het ontwerpen van de onderwijsorganisatie vereist keuzes ten aanzien van clustering van departementen ten behoeve van de onderwijsorganisatie. Volgend op de clustering kan bepaald worden welke taken op welk niveau gedaan moeten worden. Op basis hiervan kunnen de taken voor het BOB bepaald worden (project 5)” Uitgangspunten In het “Voorstel organisatie Bètafaculteit UU”, van 3 november 2004 wordt een opbouw beschreven bestaande uit een inhoudelijk verantwoordelijk niveau (Boards of Studies) en een praktisch uitvoerend niveau (Bèta Onderwijs Bureau). Het werk wordt hierbij met name georganiseerd rond opdrachtgevers (BoS) en opdrachtnemers (BOB). Wij stellen vast dat 1) veel van de werkzaamheden in de huidige onderwijsinstituten in termen van processen georganiseerd zijn, 2) er een grensgebied bestaat waarin een scheiding tussen inhoudelijke aspecten en uitvoeringsmodaliteiten in het werk niet productief is. De huidige onderwijsinstituten vangen dat op door binnen het instituut, naast de docenten, ook nog andere inhoudelijke functionaliteiten te plaatsen zoals opleidingscoördinatoren, onderwijsdirecteuren, onderwijsmanagers, programmacoördinatoren, studieadviseurs, mentoren, tutoren, studievoorlichters etc. Uit de discussies is duidelijk geworden dat elk van
deze functies op dit moment bij verschillende faculteiten verschillend ingevuld wordt. Sommige onderwijsdirecteuren, als voorbeeld, maken OER-en en/of roosters, terwijl andere onderwijsdirecteuren dit delegeren aan “Bachelor” en/of “Master” coördinatoren. In dit stuk wordt daarom niet alleen een onderwijsorganisatie uitgewerkt, maar worden ook de onderwijsfuncties in de departementen beschreven. Onderwijsorganisatie De Bètafaculteit heeft: • 6 Departementen, elk met een: ⇒ vakdecaan ⇒ onderwijsdirecteur ⇒ practicumorganisatie •
Meerdere Boards of Graduate Studies: ⇒ Board of Studies Graduate School Natural Science, geleid door een vicedecaan Natural Science van de Bètafaculteit ⇒ Participeert in de Board of Studies Graduate School Life Science, geleid door vicedecaan Life Science van de Bètafaculteit ⇒ Board of Studies Utrecht School of Applied Science, geleid door de vicedecaan Natural Science van de Bètafaculteit
•
Eén Board of Undergraduate Studies: ⇒ Eén voor de gehele bètafaculteit geleid door de vicedecaan Bachelor Onderwijs.
•
Uitvoeringsorganisaties; ⇒ Eén Bèta Onderwijs Bureau (BOB) met ondersteunende taken, waarschijnlijk op twee locaties ⇒ Per departement beperkte ondersteuning t.b.v. de onderwijsdirecteur.
Ondersteuning & Mandaat: Het leidend principe is het departement. Het onderwijsinstituut in het departement bestaat uit een onderwijsdirecteur en docenten. Het onderwijsinstituut is inhoudelijk verantwoordelijk voor het departementale onderwijs en heeft geen lijnverantwoordelijkheid. Onderwijsondersteuning, zowel inhoudelijk als logistiek vindt plaats in het BOB (zie tabel 1). Er zijn verschillende opdrachtgevers voor het BOB: 1. Elke afzonderlijke onderwijsdirecteur 2. De Board of Undergraduate Studies 3. De verschillende Boards of Graduate Studies Het BOB heeft een ruim uitvoeringsmandaat en legt verantwoording af aan de opdrachtgevers. Het BOB geeft ondersteuning aan service onderwijs. De huidige departementale onderwijscommissies worden in de toekomst bacheloronderwijscommissies. De Graduate Schools moeten besluiten nemen over hoe zij hun masteronderwijscommissies gaan inrichten. Omdat de Graduate Schools nog in oprichting zijn, is er een overgangssituatie ontstaan. In de departementale onderwijscommissies zullen daarom vooralsnog ook masterstudenten worden betrokken. Verantwoordelijkheid Undergraduate opleidingen: De undergraduate opleidingen worden gedragen door de departementen. Deze verantwoordelijkheid geldt in overleg met de overige departementen en de faculteit. De Board of Undergraduate Studies is verantwoordelijk voor de samenhang en de integratie van het undergraduate bètaonderwijs. De onderwijsdirecteuren van de departementen zijn “uitvoeringsverantwoordelijk” en geven de werkopdrachten aan het BOB. Inhoudelijke verantwoordelijkheid graduate opleidingen in: UGS Natural Science De (onderzoeks) graduate opleidingen (MSc. en PhD.) worden inhoudelijk gedragen door de Utrecht Graduate School Natural Science. De betreffende Board of Graduate Studies heeft
uitvoeringsverantwoordelijk voor alle graduate opleidingen binnen die School. Dit betreft o.a. zorg, samenhang en het OER. De voorzitter van de Board of Graduate studies geeft werkopdrachten aan het BOB. UGS Life Science De (onderzoeks) graduate opleidingen (MSc. en PhD.) worden inhoudelijk gedragen door de Utrecht Graduate School Life Science. De betreffende Board of Graduate Studies heeft uitvoeringsverantwoordelijk voor alle graduate opleidingen binnen die School. Dit betreft o.a. zorg, samenhang en het OER. De voorzitter van de Board of Graduate studies geeft werkopdrachten aan het BOB. Pharmacy School De graduate opleidingen worden inhoudelijk gedragen door het departement Farmaceutische Wetenschappen. De onderwijsdirecteur heeft uitvoeringsverantwoordelijk voor alle graduate opleidingen binnen die School. Dit betreft o.a. zorg, samenhang en het OER. De onderwijsdirecteur geeft werkopdrachten aan het BOB. De onderwijsdirecteur overleg hiertoe met de vicedecaan Bachelor Onderwijs. Utrecht School of Applied Science De (onderzoeks) graduate opleidingen (MSc. en PhD.) worden inhoudelijk gedragen door de bètafaculteit. De vicedecaan Natural Science heeft eindverantwoordelijkheid voor alle graduate opleidingen binnen die School. Dit betreft o.a. zorg, samenhang en het OER. De directeur van de USAS overlegt hiertoe met de vicedeaan Natural Science. De directeur geeft werkopdrachten aan het BOB. Functionaliteiten Faculteit: • Decaan: De decaan van de Science Faculteit. ⇒ Eindverantwoordelijk voor de Science Faculteit • Vicedecaan Natural Science ⇒ Voorzitter Board of graduate Studies, Graduate School (GS) Natural Science ⇒ Adviseert over strategie: welke graduate-programma’s moeten binnen de GS Natural Science worden aangeboden ⇒ Bepalen van de inhoudelijke en onderwijskundige uitgangspunten voor alle graduate opleidingen in de School ⇒ Adviseert de decaan over het benoemen van de leden opleidingscommissies, toelatingscommissies & examencommissies van faculteitsbrede graduate opleidingen binnen de GS Natural Science •
Vicedecaan Life Science ⇒ Voorzitter Board of graduate Studies, GS Life Science ⇒ Adviseert samen met counterparts in faculteit Geneeskunde en Diergeneeskunde over strategie: welke graduate-programma’s moeten binnen de GS Life Science worden aangeboden ⇒ Samen met counterparts in faculteit Geneeskunde en Diergeneeskunde bepalen van de inhoudelijke en onderwijskundige uitgangspunten voor alle graduate opleidingen in de GS Life Science ⇒ Adviseert het co-decanaat over het benoemen van leden Opleidingscommissies & Examencommissie van faculteitsbrede graduate opleidingen binnen de GS Life Science
•
Vicedecaan bachelor onderwijs ⇒ Voorzitter Board of undergraduate Studies ⇒ Verantwoordelijk voor strategie: welke undergraduate-opleidingen zouden binnen de faculteit moeten worden aangeboden
⇒ ⇒
Bepalen van de inhoudelijke en onderwijskundige uitgangspunten voor alle undergraduate opleidingen in de faculteit Adviseert de decaan over het benoemen van leden Opleidingscommissies & Examencommissie van faculteitsbrede undergraduate opleidingen
Departement: • Vakdecaan: ⇒ Inhoudelijk verantwoordelijk voor de departementale undergraduate opleidingen ⇒ Beslist de verdeling van onderwijs inzet over BSc / MSc en PhD ⇒ Adviseert de decaan over het benoemen van leden Opleidingscommissies & Examencommissie van de departementale undergraduate opleidingen ⇒ Verantwoordelijk voor de vaststelling van de omvang van de taken van afzonderlijke docenten op het gebied van BSc-MSc-Phd-onderwijs en onderzoek. ⇒ Verantwoordelijk voor coaching, bijscholing en permanente professionalisering van de staf. ⇒ Verantwoordelijk voor de selectie van personeel (omvang, niveau). ⇒ Verantwoordelijk voor het begroten, bepalen en beheren van de inzet van financiële middelen voor het onderwijs. ⇒ Benoemt de onderwijsdirecteur van het departement • ⇒ ⇒ ⇒ ⇒ ⇒ ⇒ ⇒ ⇒ ⇒ ⇒
Onderwijsdirecteur van het Departement: Inhoudelijke coördinator van de departementale undergraduate opleiding(en) Lid Board of Undergraduate Studies Onderhoudt landelijke contacten in het kader van landelijk disciplineoverleg Organisatie, coördinatie afstemming, uitvoering en kwaliteitszorg undergraduate & masteronderwijs Zorgt voor inzetplanning docenten voor zowel het bachelor als het masteronderwijs Opdrachtgever BOB Stuurt de Masterprogrammaleiders aan met betrekking tot de organisatie rond het onderwijs. Behartigt de belangen van het onderwijs in het departement Stuurt docenten van het departement aan Verantwoordelijk voor contacten/overleg met VO betreffende eigen discipline
Board of Undergraduate Studies: • bestaat uit: Vicedecaan Bachelor Onderwijs en onderwijsdirecteuren van de departementen • is eindverantwoordelijk voor: ⇒ Het totale aanbod van bacheloropleidingen en de samenhang van het aanbod ⇒ Zorgt voor een model OER bètabacheloropleidingen ⇒ procedures kwaliteit, accreditaties ⇒ toelating-aansluiting VO-BSc-MSc ⇒ voorlichting werving /selectie, aansturing BOB ⇒ Contacten/overleg VO ⇒ Richtlijnen onderwijs kwaliteit, Onderwijs format ⇒ Richtlijnen voor de curriculumontwikkeling ⇒ Richtlijnen voor de vaststelling van het jaarlijkse onderwijsaanbod ⇒ Richtlijnen voor inhoudelijke afstemming tussen de vakken ⇒ Richtlijnen voor de didactische signatuur van de opleidingen en de onderwijsvormen ⇒ Richtlijnen voor de roostering van verplichte vakken binnen de Majors Onderzoeks Instituut: ⇒ Inhoudelijk verbonden aan de instituutsgebonden graduate opleidingen (MSc. en PhD.); Board of Studies Graduate School Life Sciences / Natural Sciences:
• • ⇒ ⇒ ⇒ ⇒ ⇒ ⇒ ⇒ ⇒ ⇒ ⇒ ⇒
bestaat uit: 1 vertegenwoordiger per departement (mogelijk een MSc.programmaleider), de vicedecaan LS/NS en een secretaris. De BoS Life Science bestaat verder nog uit een tweede secretaris. is eindverantwoordelijk voor: Aanbod en samenhang Zorgt voor model OER masteropleidingen procedures kwaliteit, accreditaties; toelating-aansluiting BSc-MSc-PhD.; voorlichting werving /selectie; organisatie en uitvoering MSc en PhD.-ow; Richtlijnen onderwijs kwaliteit, Onderwijs format; Richtlijnen voor de curriculumontwikkeling, Richtlijnen voor de vaststelling van het jaarlijkse onderwijsaanbod, Richtlijnen voor inhoudelijke afstemming tussen de vakken; Richtlijnen voor de didactische signatuur van de programma’s en de onderwijsvormen;
MSc programmaleider: ⇒ Inhoudelijke coördinator van een masterprogramma ⇒ Lid Board of Graduate Studies (om de omvang beperkt te houden alleen departementale vertegenwoordiging) ⇒ Onderhoudt landelijke en internationale contacten ⇒ PhD-advisering ⇒ In overleg met departementale Onderwijs directeuren: ∗ Organisatie, coördinatie afstemming, uitvoering ∗ Roostering & inzetplanning B.Sc / M.Sc. ∗ Verrekening OW B.Sc. / M.Sc.
Tabel 1: Departement Onderwijsbeleid Verantwoordelijk voor onderwijsvernieuwing Verantwoordelijk voor aanbod undergraduateonderwijs Inhoud onderwijs Inhoudelijke verantwoordelijkheid voor de departementale undergraduate opleidingen Verantwoordelijk voor de vaststelling van de omvang van taken docenten en AIO’s op het gebied van het bachelor en master onderwijs Verantwoordelijk voor inzet tijdelijke onderwijsmedewerkers (zoals studentassistenten) Beslissingsbevoegdheid inzake onderwijsinzet docenten Verantwoordelijk voor OER, statuut en studiegids bacheloronderwijs Verantwoordelijk voor ondersteuning practica Roosters, ruimtes Verantwoordelijk voor het opstellen van een roosterplanning (Welke docent geeft welke cursus, welke cursus in welke periode en timeslot)
Informatie/studievoortgang Verantwoordelijk voor onderhouden landelijke contacten in het kader van disciplineoverleg Verantwoordelijk voor contacten/overleg met VO betreffende eigen discipline
Kwaliteitszorg Verantwoordelijk voor kwaliteitsplan en -zorg voor het bacheloronderwijs Verantwoordelijk voor accreditatie en visitatie van het bacheloronderwijs
BOB Onderwijsbeleid Beleidsvoorbereiding op het gebied van onderwijs Ondersteuning Boards of Studies Undergraduate en Graduate. Ondersteuning Boards of Studies van de Pharmacy School en de Utrecht School of Applied Science. Inhoud onderwijs Onderwijsbelasting bijhouden (docenttaken) Studiegids maken Voorbereiden OER en departementale invulling hieraan geven (idem voor statuut) Administratie cursusevaluaties
Roosters, ruimtes Opstellen roosterplanning op verzoek van departement (Welke docent welke cursus, welke cursus in welke periode en timeslot) Zaalreserveringen Voorzieningen beheer Technische ondersteuning onderwijs Studielandschap Arbo/Milieu Informatie/studievoortgang Studievoorlichting en werving studenten / Informeren van belangstellenden over de inhoud van de studie en het beroepsperspectief (1e lijn) Advisering, begeleiding en verwijzing van studenten omtrent studiegerelateerde vragen of problemen Studievorderingssysteem, Osiris en andere systemen bijhouden Aanspreekpunt studenten met problemen als handicaps, studievertraging, bijzondere omstandigheden Docenten informeren Examencommissies ondersteunen en informeren Examen en diploma administratie/ diploma uitreiking Kwaliteitszorg Accreditatie en visitatie voorbereiding Registratie en administratie van klachten/knelpunten in onderwijs.
Verantwoordelijk voor certificeren docenten conform BKO/SKO Verantwoordelijk voor coaching, bijscholing en permanente professionalisering van de docenten Verantwoordelijk behandeling klachten Financien Verantwoordelijk voor het begroten, bepalen en beheren van inzet van financiële middelen voor het bacheloronderwijs. Onderwijsmateriaal
Masteronderwijs Verantwoordelijk voor afstemming met masteronderwijs, t.a.v. organisatie rondom masteronderwijs Overig Taken Wetenschapswinkel
Tutor ondersteuning
Financien Vervlechtingsonderwijs Onderwijsmateriaal Productie materiaal Verkoop studiemateriaal Masteronderwijs Coördinatie aanmelding en toelating masterprogramma’s (administratieve afhandeling) Organisatie opvang buitenlandse studenten Overig