Master of Science in de bio-ingenieurswetenschappen: cel- en gentechnologie
Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen
Leuven, KU Leuven en de Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen Leuven, dé studentenstad bij uitstek, is gelegen in het hart van Europa op slechts twintig minuten rijden van Brussel. Ze is een ideale uitvalsbasis voor uitstapjes in binnen- en buitenland. In Leuven zelf ga je het snelst van de ene plaats naar de andere met de fiets. De stad telt vandaag zo’n 97 000 inwoners. Daarnaast lopen er tijdens het academiejaar meer dan 45 000 universiteitsen hogeschoolstudenten school (waarvan aan de KU Leuven 14 % internationale studenten uit meer dan 140 verschillende landen). Het straatbeeld oogt dan ook erg jong. Leuven is een bruisende stad die leeft op het ritme van haar studenten. Er is zoveel te zien en te beleven dat je je nooit zult vervelen. De KU Leuven werd opgericht in 1425 en mag zich de oudste universiteit van de Lage Landen en de oudste overgebleven katholieke universiteit van de wereld noemen. Met 14 faculteiten en bijna 10 000 personeelsleden is ze ook de grootste universiteit van België. KU Leuven bevordert de samenwerking met andere universiteiten en onderzoekscentra in het kader van de Liga van de Europese Onderzoeksuniversiteiten (LERU). Studenten kunnen rekenen op interdisciplinair wetenschappelijk en kwalitatief hoogstaand onderwijs, uitgebreide studentenvoorzieningen, en worden bovendien ondersteund door de universiteit. De Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen werd opgericht om onderwijs en onderzoek in de landbouwwetenschappen te organiseren. Vandaag biedt de faculteit een uitgebreide selectie van onderwijsprogramma’s in de bio-ingenieurswetenschappen aan op bacheloren masterniveau. Deze onderwijsprogramma’s worden rechtstreeks ondersteund door het onderzoek dat in de verschillende departementen wordt verricht. Onderzoeksgroepen zijn onder andere actief in het brede domein van landbouw en voeding, (groene) chemie, cel- en gentechnologie, land- en bosbeheer en milieu. Zowel theoretische kennis als praktische oefeningen in laboratoria en op het veld, in België en in het buitenland, komen aan bod. Afgevaardigden van de studenten nemen actief deel aan het dagelijks bestuur van de faculteit, vooral bij onderwerpen met betrekking tot de opleiding. De studentenvereniging organiseert culturele, sportieve en andere sociale activiteiten gedurende het academiejaar en is bovendien verantwoordelijk voor de cursussenverkoop.
Biotechnologie De moderne biotechnologie laat toe om rechtstreeks het DNA van organismen te wijzigen. Het gebruik van genetische technieken laat ook toe om via fundamenteel wetenschappelijk onderzoek beter te begrijpen hoe biologische basisprocessen in cellen en organismen werken en waar ze fout kunnen gaan. Deze kennis kan dan resulteren in nieuwe toepassingen. Biotechnologie is in volle expansie, maar nu al duidelijk onmisbaar in vele sectoren. Zo heeft biotechnologie toepassingen in de landbouw en voeding, de geneeskunde en het milieu. Bacteriën en gisten worden gebruikt om geneesmiddelen aan te maken zoals insuline en antibiotica. Dierlijke cellen worden ingeschakeld voor de aanmaak van biofarmaceuticals en biotechnologische vaccins. In de biomedische sector worden nieuwe medische therapieën ontworpen voor de behandeling van o.a. cardiovasculaire aandoeningen, hepatitis en kanker. Ook worden nieuwe methoden om ziekten en genetische afwijkingen tijdig op te sporen en te verhelpen toegepast. In de landbouwen voedingssectoren worden genetisch gewijzigde gewassen gebruikt in de strijd tegen insectenvraat of schimmelinfecties, of voor de productie van gouden rijst, een rijstvariant die bètacaroteen produceert en zo een tekort aan vitamine A kan verhelpen. En misschien kunnen in de toekomst gewassen groeien op marginale gronden en op die manier voedseltekorten verminderen in ontwikkelingslanden. Biotechnologie werpt ook ethische vragen op in verband met toepassingen ervan in de landbouw, voeding en gezondheid. Zijn genetisch gewijzigde gewassen veilig? Kan en mag reproductief klonen? Wat zijn de gevolgen van genetische diagnose? Ook hier zijn wetenschappelijk onderbouwde standpunten noodzakelijk in een breder maatschappelijk debat.
Masteropleiding cel- en gentechnologie Deze masteropleiding omvat zowel een fundamentele als een toepassingsgerichte biotechnologische vorming. De basis van de opleiding is de studie van de moleculaire en cellulaire processen actief in micro-organismen, plant, dier en mens. Zo verwerf je een grondige kennis in moleculaire biologie, celbiologie, genetica, biochemie, nanobiologie, fysiologie en immunologie. Deze basiskennis wordt verder uitgebreid met technologische opleidingsonderdelen: gen-, genoom- en proteoomtechnologieën, cel- en weefselkweek, immunologische biotechnologie en bio-informatica. Via meer toepassings- en ingenieursgerichte opleidingsonderdelen leer je je kennis toe te passen in o.a. de landbouw, farmaceutische en biomedische sectoren. Ten slotte leer je ook biotechnologie een plaats geven in een maatschappelijke, economische en industriële context en kun je een maatschappelijk debat over biotechnologie en genetische modificatie en hun toepassingen voeren, sturen en leiden.
Toelatingsvoorwaarden Rechtstreeks: • Bachelor of Science in de bio-ingenieurswetenschappen Na voorbereidingsprogramma (60 studiepunten): • Bachelor of Science in de biochemie en de biotechnologie • Bachelor of Science in de chemie • Bachelor of Science in de industriële wetenschappen: chemie • Bachelor of Science in de biowetenschappen
Programma MASTER OF SCIENCE IN DE BIO-INGENIEURSWETENSCHAPPEN: CEL- EN GENTECHNOLOGIE 120 studiepunten OPLEIDINGSONDERDEEL
MAJOR VAST PAKKET • Genetica • Microbiële fysiologie • Plant Physiology • Dierenfysiologie • Immunologie • Bio-informatica en genoomtechnologie • Nanobiology • Geïntegreerd practicum (GIP): moleculaire biotechnologie • Seminarie cel- en gentechnologie • Ethiek • Biotechnologie in arbeidsomgeving en leefwereld VARIABEL PAKKET 1: TOEPASSINGSDOMEINEN VAN BIOTECHNOLOGIE Je kiest minstens twee opleidingsonderdelen uit deze groep. • Toepassingsdomeinen in de biotechnologie: dier • Toepassingsdomeinen in de biotechnologie: mens • Toepassingsdomeinen in de biotechnologie: micro-organisme • Toepassingsdomeinen in de biotechnologie: plant VARIABEL PAKKET 2: MAJORVERBREDING Je kiest indien nodig een opleidingsonderdeel uit deze lijst of een extra onderdeel uit variabel pakket 1, zodat het aantal studiepunten van de major gelijk is aan 64 of 66. • Laboratory Animal Science • Beginselen van programmeren • Fysische chemie • Objectgericht programmeren • Statistische dataverwerking • Elektronische instrumentatie • Biokatalyse
SP
5 5 5 5 5 6 5 5 4 4 3
4 4 4 4
5 6 5 6 5 5 4
MINOR 20 In overleg met je studietrajectbegeleider stel je een minorprogramma samen. Een vrije minor bevat opleidingsonderdelen uit één major binnen de Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen. Afhankelijk van je vooropleiding is een bijstuurminor aangewezen om tekorten op te vangen. Je kunt ook een gerichte minor kiezen: voeding en gezondheid, industriële microbiologie, Human Health Engineering of leidinggeven in een globaliserende context.
OPLEIDINGSONDERDEEL
SP
MASTERPROEF De masterproef is een werkstuk waarmee je je masteropleiding voltooit. Met dit werkstuk bewijs je dat je over een analytisch en synthetisch vermogen beschikt en geef je blijk van een zelfstandig probleemoplossend vermogen op academisch niveau.
30
KEUZEOPLEIDINGSONDERDELEN min. 3 Alle opleidingsonderdelen die door de Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen en andere faculteiten aan de KU Leuven worden ingericht en die relevant zijn voor de opleiding tot bio-ingenieur kunnen, mits toelating van de programmadirecteur en van de opleidingsonderdeeltitularis, opgenomen worden. Hierbij wordt je aangeraden om minstens één opleidingsonderdeel te kiezen uit levensbeschouwelijke of verbredende opleidingsonderdelen. Voor een gedetailleerde beschrijving van de opleidingsonderdelen en het uurrooster: www.onderwijsaanbod.kuleuven.be
Studeren in het buitenland Bij aanvang van de tweede masterfase kunnen masterstudenten enkele maanden (minstens drie) onderzoek uitvoeren in het kader van een ontwikkelingssamenwerkingproject of bij een Europese partnerinstelling. In dit laatste geval kan ook het Erasmusstatuut aangevraagd worden. Meer info: www.biw.kuleuven.be/internationalisering www.kuleuven.be/student/buitenland
Beroepsuitwegen Er is een stijgende vraag naar afgestudeerde bio-ingenieurs met specialisatie cel- en gentechnologie. Met dit diploma kun je terecht in vele tewerkstellingssectoren. Zo ben je graag gezien in onderzoeks- en onderwijsinstellingen (universiteit, hoger onderwijs, overheid). Mede door de interesse en vorming in wetenschappelijk onderzoek behalen vele afgestudeerden van deze richting ook een doctoraat. Je kunt uiteraard ook terecht in een leidinggevende of onderzoeksfunctie in de bedrijfswereld in een van de biotechnologiebedrijven (medisch, plantkundig of microbiologisch gericht) of in de farmaceutische, chemische, agro- of voedingsindustrie.
Na mijn studies ben ik een doctoraat gestart aan het Centrum voor Microbiële- en Plantengenetica (KU Leuven) waar ik ook mijn masterproef had gedaan. Daar heb ik gedurende vier jaar onderzoek verricht in het domein van de moleculaire microbiologie waarbij ik de moleculaire communicatie tussen stikstoffixerende bacteriën en planten heb bestudeerd. Gedurende deze periode bouwde ik een uitgebreide expertise op in recombinante DNA- en eiwittechnieken, microbiologie en toegepaste bio-informatica. Na mijn doctoraat kreeg ik de kans om Down Under (Brisbane, Australië) aan de slag te gaan als postdoctoraal onderzoeker bij de Commonwealth Scientific and Industrial Research Organisation. Hier specialiseerde ik mij in diverse biotechnologische hogedoorvoertechnieken welke werden toegepast om de effecten van pathogene schimmels op planten te bestuderen. Na twee jaar werd de lokroep vanuit het vaderland te sterk en besloot ik terug te keren om nogmaals van onderwerp te veranderen. Als ingenieur ben ik altijd op zoek geweest om mijn kennis te kunnen aanwenden in een meer toegepast gebied. Ik ben nu werkzaam als onderzoeker bij Ablynx, een Vlaams biotechnologiebedrijf dat zich bezighoudt met het ontwikkelen van lama-antilichamen voor therapeutische doeleinden, de zogenaamde nanobodies. In dit bedrijf ligt de nadruk vooral op teamwork en toegepast onderzoek. Binnen het Departement Moleculaire Biologie ben ik mee verantwoordelijk voor het uitwerken en implementeren van protocollen en technologieën, en het aansturen van laboranten. Ook maak ik deel uit van verschillende projectgroepen die zich toeleggen op de ontwikkeling van therapeutische middelen. (Oud-student)
Dienst Communicatie Oude Markt 13 bus 5005 BE-3000 LEUVEN, België tel. + 32 16 32 40 10 • fax + 32 16 32 40 14
[email protected] www.kuleuven.be
Meer info www.kuleuven.be/ma/biwcelgen www.mastersinleuven.be Infomomenten www.mastersinleuven.be/infomomenten Publicaties www.mastersinleuven.be/publicaties Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen Kasteelpark Arenberg 20 bus 2300 3001 HEVERLEE tel. + 32 16 32 16 29
[email protected]
Deze folder biedt een zo volledig mogelijk beeld van een van de masteropleidingen die de KU Leuven organiseert. Tijdens het academiejaar kunnen echter nog kleine wijzigingen op het vlak van de programmaopbouw worden goedgekeurd. De informatie in deze folder kan de universiteit dan ook juridisch niet binden. De meest recente informatie over het onderwijsaanbod vind je op www.onderwijsaanbod.kuleuven.be Bijgewerkt tot februari 2012 Wettelijk depot: D/2012/1082/46