Effect van demografische en economische ontwikkelingen op waarde beleggingsvastgoed

Effect van demografische en economische ontwikkelingen op waarde beleggingsvastgoed Bert Teuben, 21 mei 2013

©2013 Investment Property Databank Ltd. All rights reserved.

ipd.com

1

Agenda


ipd.com

2

IPD Nederland

Vastgoedbeleggers Gemeenten Woningcorporaties

Nederland databank vastgoedbeleggers

2012

IPD Databank kapitaalswaarde (miljard)

37,3

Totaal rendement

1,2%

Direct rendement

5,4%

Indirect rendement

-4,0%

Aantal objecten

4.521

Aantal fondsen

58


ipd.com

3

Totaal rendement 1995 - 2012 Totaal rendement NL vastgoed alle sectoren 1995 – 2012 (SI)

18

Waardeontwikkeling

Netto huuropbrengsten

Totaal Rendement

15

Totaal Rendement %

12 9 6 3 0 -3 -6 199519961997199819992000200120022003200420052006200720082009201020112012


ipd.com

4

Introductie onderzoek naar waardeontwikkeling winkels en kantoren

Demografische ontwikkelingen Economische ontwikkelingen

Data vastgoedbeleggingen: Standing investments IPD Key Centres Report 2012 Demografische en economische data: CBS regionale cijfers op COROP niveau


ipd.com

5

Waardeontwikkeling winkels Ontwikkeling totaal Nederland 1995-2012 voornaamste parameters 10 Winkels

8

% per jaar

6 Bevolking

4 2

Inflatie

2-

Economische groei (BBP)

4-

1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

6-


ipd.com

Detailhandelsbestedingen

6

Analyse gemiddelde waardeontwikkeling per jaar - winkels

Ontwikkeling bevolking

60% y = -1.1143x + 0.1148 R² = 0.0074

50% 40% 30% 20%

Flevoland

Oost Groningen

10% 0% -10% -1%

0%

1%

2%

3%

4%

Ontwikkeling beroepsbevolking

Ontwikkeling 1995 – 2012 op COROP niveau, regionale ontwikkeling totale periode 60% y = 1.7076x + 0.1333 R² = 0.0153

50% 40% 30% 20% 10% 0% -10% -1%

0%

160% 140% 120% 100% 80% 60% 40% 20% 0%

y = 8.4239x + 0.6567 R² = 0.0853

-1%

0%

1%

2%

Waardeontwikkeling

2%

3%

4%

3%

4%

Waardeontwikkeling

Ontwikkeling arbeidsvolume

Ontwikkeling BBP per inwoner

Waardeontwikkeling

1%

3%


4%

60% 50%

y = 3.8034x + 0.0739 R² = 0.0718

40% 30% 20% 10% 0% -10% -1% ipd.com

0%

1%

2%

Waardeontwikkeling

7

Analyse waardeontwikkeling winkels

Flevoland extreme waarneming, echter ook indien Flevoland buiten beschouwing wordt gelaten geen duidelijke relatie Mogelijk ontwikkeling op lager geografisch niveau meer van belang

100%

20% 15%


Bevolkingsprognose 2012-2023

Mogelijk dat regionale ontwikkelingen door middel van prognoses al in waarde in 1995 waren verwerkt

y = 1.0856x + 0.0073 R² = 0.0368

10% 5% 0% -5% -1%

0%

1%

2%

3%

Waardeontwikkeling ©2013 Investment Property Databank Ltd. All rights reserved.

4%

y = 4.4343x + 0.0705 R² = 0.0264

80% 60%

y = 5.0276x + 0.0408 R² = 0.0488

40% 20% 0% -20% 0.0% ipd.com

1.0%

2.0% Waardeontwikkeling

3.0%

4.0% 8

Analyse gemiddelde markthuurontwikkeling per jaar - winkels

60%

60%

50%

50%

40%

Ontwikkeling bevolking Ontwikkeling beroepsbevolking


Ontwikkeling 1995 – 2012 op COROP niveau, regionale ontwikkeling totale periode

y = -0.1854x + 0.0926 R² = 9E-05

30% 20% 10% 0% -10% 0.0%

0.5%

1.0%

1.5%

2.0%

2.5%

y = 3.4127x + 0.1101 R² = 0.0272

40% 30% 20% 10% 0% -10% 0.0%

3.0%

0.5%

Ontwikkeling arbeidsvolume


0.0%

y = 1.2806x + 0.8203 R² = 0.0009

0.5%

1.0%

1.5%

2.0%

Markthuurontwikkeling

1.5%

2.0%

2.5%

3.0%

2.5%

3.0%


Markthuurontwikkeling 160% 140% 120% 100% 80% 60% 40% 20% 0%

1.0%

2.5%


3.0%

60% 50% 40% 30%

y = 1.5479x + 0.129 R² = 0.0056

20% 10% 0% -10% 0.0% ipd.com

0.5%

1.0%

1.5%

2.0%


9

Waardeontwikkeling per jaar - kantoren Ontwikkeling 1995 – 2012 totaal Nederland 8 6

Kantoren

4

% per jaar

2

Bevolking

2-

Inflatie

46-

Economische groei (BBP)

8-

1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

10-


ipd.com

Werkloosheid

10

Analyse gemiddelde waardeontwikkeling per jaar - kantoren


60%

Flevoland

50% y = 11.991x + 0.1531 R² = 0.3501

40% 30% 20% 10% 0%

Zuid-Oost Zuid Holland

-10% -1.5%

-1.0%

-0.5%

0.0%

0.5%

1.0%

1.5%


Ontwikkeling 1995 – 2012 op COROP niveau, regionale ontwikkeling totale periode 60%

y = 9.6992x + 0.2325 R² = 0.2507

50% 40% 30% 20% 10% 0% -10% -1.5%

-1.0%

160% 140% 120% 100% 80% 60% 40% 20% 0%

60%

y = 19.671x + 1.0099 R² = 0.404

-1.5%

0.0%

0.5%

Waardeontwikkeling

1.0%

1.5%

40% 30% 20% 10% 0%

Het Gooi en Vechtstreek

-10% -0.5%

0.5%

y = 11.143x + 0.2355 R² = 0.3379

50%

Het Gooi en Vechtstreek -1.0%

0.0%

Waardeontwikkeling

Arbeidsvolume


Waardeontwikkeling

-0.5%

1.0%


1.5%

-1.5% ipd.com

-1.0%

-0.5%

0.0%

0.5%

Waardeontwikkeling

1.0%

1.5% 11

Analyse waardeontwikkeling kantoren

Duidelijkere relatie tussen waardeontwikkeling en demografische en economische ontwikkelingen bij kantoren

Bevolkingsprognose 2012-2023

Vastgoedbeleggers nagenoeg alleen kantoren in eigendom in groeigebieden

20%

y = 4.341x + 0.0603 R² = 0.4124

15% 10% 5% 0% -5% -1.5%

-1.0%

-0.5%

0.0%

0.5%

1.0%

1.5%

Waardeontwikkeling ©2013 Investment Property Databank Ltd. All rights reserved.

ipd.com

12

Analyse leegstand ultimo 2012 - kantoren


60% 50% y = -0.005x + 0.2216 R² = 0.211

40% 30% 20% 10% 0% -10% 0

10

20

30

40

50

60


Leegstand ultimo 2012 op COROP niveau, regionale ontwikkeling periode 1995-2012 60% y = -0.004x + 0.2866 R² = 0.1466

50% 40% 30% 20% 10% 0% -10% 0

10

y = -0.0057x + 1.0684 R² = 0.1199

160% 140% 120% 100% 80% 60% 40% 20% 0%

30

40

50

60

Leegstand (% o.b.v. markthuur) 60%

y = -0.0032x + 0.2675 R² = 0.0972

50%

Arbeidsvolume


Leegstand (% o.b.v. markthuur)

20

40% 30% 20% 10% 0% -10%

0

10

20

30

40



50

60

0 ipd.com

10

20

30

40


50

60 13

Conclusies onderzoek

• Verklaringskracht ontwikkelingen door de jaren heen is groter dan tussen de verschillende regio’s • Voor kantoren blijkt de verklaringskracht van één individuele variabele al 40% te zijn • Voor winkels blijkt de verklaringskracht minder, mogelijk dat de regionale toevoegingen en onttrekkingen hierop een grotere invloed hebben, daarnaast kan een ander geografisch niveau van onderzoek tot een betere verklaringskracht leiden


ipd.com

14

Bedankt voor uw aandacht IPD Nederland Busplein 30 1315 KV Almere Nederland Tel: +31 88 328 2200 Fax:+31 88 328 2201 www.ipd.com/netherlands

Intellectual Property Rights and use of IPD statistics as benchmarks Whether in the public domain or otherwise, IPD's statistics are the intellectual property of Investment Property Databank Limited. It is not permissible to use data drawn from this presentation as benchmarks. © Investment Property Databank Limited (IPD) 2013. Database Right, Investment Property Databank Limited (IPD) 2013. All rights conferred by law of copyright and by virtue of international conventions are reserved by IPD


ipd.com

15

Effect van demografische en economische ontwikkelingen op waarde beleggingsvastgoed

Recommend Documents