Een nieuwe ronde Verslag van het bestuur van Imagine IC over het jaar 2013
Erfgoednetwerk Imagine IC is voortvarend van start gegaan met het plan 2013-2016. Hierin combineren wij onze mix van archief- en museumwerk met de uitbouw van de kennisfunctie op het terrein van immaterieel erfgoed. Voor deze samengestelde erfgoedopdracht werden in 2013 nieuwe verbanden en projecten ontwikkeld. Imagine IC zelf werd meer dan ooit een netwerk-organisatie. Het kernteam van vier (zie bijlage 4) heeft een werkpraktijk ingezet van niet alleen inhuren van tijdelijke collega’s, maar vooral ook samenwerken. Met vier mensen kan het team geen enkel doel verwezenlijken. Noch kunnen zij gevieren genoeg middelen werven om iedereen in te huren die nodig is om de kwalitatieve en kwantitatieve ambities te halen. Het vast-losse team heeft samen wel een mooie propositie om partners duurzaam in de uitvoering van ons werk te involveren. Imagine IC verstevigde in 2013 zijn positie als ontwikkelpartner op erfgoedterrein. Daar gaan we mee door; daar gaan we voor.
Kennisprogramma Imagine IC verzamelt en presenteert modes en codes van grootstedelijke jongeren van nu. Inzichten uit de werkpraktijk brengen we in in het landelijk debat over immaterieel erfgoed. Dat is actueel nu Nederland het UNESCOverdrag voor de bescherming van immaterieel erfgoed heeft geratificeerd. Met perspectieven op jongeren, de grote stad en de eigen tijd neemt Imagine IC in het veld een bijzondere positie in. Die krijgt beslag in een meerjarige reeks van symposia, gefinancierd door het Mondriaanfonds en ontwikkeld in samenwerking met de Reinwardt Academie voor Cultureel Erfgoed. In juni en november vonden de eerste bijeenkomsten plaats, over (nieuwe) tradities van slavernijherdenking, en over geluiden als erfgoed. In totaal bereikten we met 19 kennisevenementen 702 deelnemers (bijlage 2 en 3). De website werd uitgebreid om verslagen en publicaties toegankelijk te maken (6580 hits).
Imagine IC, jaarverslag 2013
1
20 juni: Mercedes Zandwijken presenteert de Keti Koti Tafels en neemt deelnemers van de verkenning Spoken Slavery mee in rituelen van slavernijherdenking.
Foto: Jeremy Paesch © Imagine IC
Foto: Jeremy Paesch © Imagine IC
Verzamelen en presenteren Imagine IC maakte vier nieuwe tentoonstellingen: de winterexpo Panna’s en Akka’s en de exposities Mijn God, Picturing Panna’s en Spoken Slavery op de OBA-vloer. Hierin deelden 50 vertellers hun verhalen en gewoontes van geloof, straatvoetbal en slavernij-herdenking. In 28 lesprogramma’s voegden 614 leerlingen van PO tot HBO uit de hele stad, hun eigen verhalen toe. De tentoonstellingen stonden in het huis dat Imagine IC in Bijlmer-centrum deelt met de Openbare Bibliotheek Amsterdam. Bovendien ging Spoken Slavery op reis naar de OBA Reigersbos, en bracht Panna’s en Akka’s verhalen van de straat terug naar het Bijlmerplein en het Mercatorplein. In totaal bereikten we met 67 events (2012: 72) 76.849 bezoekers en 2.453 deelnemers (2012: 71.630; 772). Zie bijlage 3. De deelnemersgroei wordt met name verklaard uit de (internationale) kennisevenementen.
2
Imagine IC, jaarverslag 2013
Communicatie en media De bezoekers en deelnemers van Imagine IC worden met name digitaal benaderd. Het digitale bereik via sites en social media was met ruim 43.000 stabiel. Mensen komen verder door mond-tot-mondreclame, mede van ambassadeurs. Van (school)groepen krijgen we herhaalbezoek. De OBA brengt groepen soms ook naar ons. Imagine IC richt zich op een algemeen publiek in Zuidoost, op jongeren uit de hele stad en op erfgoedprofessionals. Met de diverse productlijnen (tentoonstellingen, erfgoededucatie en kennisprogrammering) zijn deze doelgroepen in 2013 bereikt. Flyers en posters hebben daaraan relatief weinig bijgedragen. Wel zorgen zij voor naamsbekendheid. Daaraan bouwt Imagine IC ook via de media. In 2013 is het mediabereik kwalitatief verbeterd. In 74 uitingen op internet, rtv en in gedrukte media werd een breder en kennis-publiek aangesproken. Zie bijlage 3. 19 september: de opening van de wintertentoonstelling Panna’s en Akka’s; Werk van Guus Dubbelman op deze expositie en in de collectie van Imagine IC Foto: Jeremy Paesch © Imagine IC
Foto: © Guus Dubbelman en Imagine IC
Imagine IC, jaarverslag 2013
3
Vaste opstelling in voorbereiding Op uitnodiging van Stadsdeel Zuidoost (en afgestemd met de stad Amsterdam) werd dit jaar het plan ontwikkeld voor een nieuwe vaste opstelling. Deze verstevigt de opzet en het aanbod van Imagine IC. De presentatie zal verhalen vertellen van het leven in Zuidoost en items presenteren uit de archiefcollectie van Imagine IC en uit privé-archieven (en collecties) van mensen en instellingen in Zuidoost. De OBA stelt vloerruimte ter beschikking. Het Meertens Instituut werkt mee aan een verhaallijn. Met de Reinwardt Academie buigen we ons over kennisontwikkeling op het experimentele terrein van participatieve archiefvorming. Het Stadsarchief Amsterdam trekt mee op en is beoogd beheerder van de te verzamelen archiefcollectie Zuidoost. Het Stadsarchief en CBK Zuidoost zijn bovendien gevraagd om bruiklenen voor de tentoonstelling.
In Zuidoost 2013 bracht meer nieuwe samenwerkingen. Onder de naam Cultuurlijn 1102 (naar ons postcodegebied) startten het Bijlmer Parktheater, CBK Zuidoost en Imagine IC met een jaarlijks programma vol erfgoed, kunst en theater voor gezamenlijk publiek. Hierin wordt een thema geadresseerd dat leeft in de Bijlmer en van betekenis is voor de hele stad. Op 20 juni 2013 was dat de 150e herdenkingsdag van de afschaffing van slavernij door Nederland. Imagine IC programmeerde de opening van Spoken Slavery en het symposium over herdenkingstradities. Hierop was Saidiya Hartman van Columbia University hoofdspreker. De partners van ‘1102’ kregen van Stadsdeel Zuidoost in het najaar samen de opdracht om een cultuurplatform in dit stadsdeel aan te jagen. Penvoerder werd het Bijlmer Parktheater; de middelen zijn niet zichtbaar in de cijfers van Imagine IC.
In Europa Op Europees niveau verbond Imagine IC zich aan Res Publica Reloaded. Dit project met Arbeit und Leben (Düsseldorf) en Villa Decius (Krakow) richt zich op kennisontwikkeling over maatschappelijke educatie geïnspireerd door straatcultuur. Imagine IC werd maatschappelijk partner’ in twee Europese onderzoeksprojecten: Icons of Religion van Birgit Meyer aan de Universiteit Utrecht en Forces that Bind or Divide van Martijn de Koning aan de UvA. Beide haakten in op het project Mijn God en de religieuze verhalencollectie van Imagine IC. Tot slot werd Imagine IC door de Europese Culturele Stichting met achttien andere netwerken in Europa uitgenodigd om mee te dingen naar één van de zes plekken in een nieuw werkverband over culturele democratie. We werden zevende. Om de eer van de uitnodiging noemen we dit resultaat toch, en als symbool voor de vele ijzers die we in het vuur plaatsten. 4
Imagine IC, jaarverslag 2013
3 maart: leerlingen van het ROC van Amsterdam maakten deze foto’s voor de expositie Picturing Panna’s die op 29 april open ging op de OBA-vloer van ons huis Foto: © Imagine IC
Foto: © Imagine IC
Project-ontwikkeling Imagine IC ontwikkelde vijftien offertes met diverse partners en voor verschillende financiers. Hiervan werden er acht gehonoreerd. De andere zeven legden een even zwaar beslag op de capaciteit van het kernteam. De grote tijdsinvestering in effectieve verbanden en duurzame projecten resulteerde zo niet alleen in de realisatie van kansen, maar ook in risico’s. De vaste opstelling moest in reactie op de offerteaanvraag van Stadsdeel Zuidoost op zeer korte termijn worden ontwikkeld. De ontwikkeling ging ten koste van de fondsenwerving voor de wintertentoonstelling 2014-2015 (werktitel Let’s Party) die te zelfder tijd op de rol stond. Op dit moment worden alsnog fondsen geadresseerd naast partners die met kennis en spullen willen sponsoren. Op het sponsoringsfront leerde 2013 dat sponsoring in natura nog steeds de betere kansen biedt, en het best realiseerbaar is voor het kleine team.
Imagine IC, jaarverslag 2013
5
Baten Imagine IC realiseerde in 2013 een omzet van € 495.836. Deze omzet is aanmerkelijk lager dan in 2012 (€ 769.798): per 2013 is de Rijksbijdrage van € 291.000 beëindigd. Met een verkleind team is de absolute opbrengst van inverdienen in 2013 ook lager. De directe en indirecte inkomsten laten dit effect zien. Percentueel is desondanks de opbrengst uit private bronnen flink hoger dan in 2012 en dan begroot voor 2013: 24% (tegen resp. 17% en 20%) van de totale omzet kwam uit medefinanciering van onder meer het VSBfonds en sponsoren in natura. Uit het Kunstenplan van de stad Amsterdam werd een bijdrage van € 249.730 ontvangen. Stadsdeel Zuidoost maakte € 65.000 beschikbaar. Aanvullende publieke middelen werden geworven bij het Mondriaanfonds (€ 60.000).
Baten-risico's In 2014 wordt de bestuurlijke integratie van de stadsdelen in de centrale stad een feit. Voor dat jaar heeft Stadsdeel Zuidoost wederom € 65.000 beschikbaar gemaakt (naast de opdrachten, zie boven). Na 2014 lijkt de financiering door de nieuwe bestuurscommissie Zuidoost te kunnen worden voortgezet. Maar stad en stadsdeel hebben de implicaties van de integratie nog niet volledig in beeld gebracht. Imagine IC heeft de huur van de expositiezaal per 2014 met niet meer dan één jaar verlengd; daarvoor komen immers ook uit het Rijk geen inkomsten meer. Voor de bijdrage van de stad uit het Kunstenplan 20132016, in het bijzonder voor de kennisfunctie, is in 2014 een tussentijdse evaluatie voorzien door de commissie Musea van de Amsterdamse Kunstraad. De commissie toonde zich op 24 september 2013 in een gesprek ‘zonder status’ tevreden over de ingeslagen wegen.
6
Imagine IC, jaarverslag 2013
26 november: het geluid van straatvoetbal door Edward van Gils en Bouchra Ait L’Hou en dat van het carillon door Boudewijn Zwart op de verkenning Gedeelde Geluiden. Foto: Jeremy Paesch © Imagine IC
Foto: Jeremy Paesch © Imagine IC
Lasten en vermogensgroei De lasten over 2013 volgen de begroting. De materiële activiteitenlasten lijken laag, maar hierin zijn ten laste van het frictiekostenbudget á € 81.760 van het Ministerie van OCW, vanwege de beëindiging van de Rijksfinanciering per 2013, negatieve lasten opgenomen ter dekking van de huur van de expositiezaal en van een navigatieapplicatie voor de beeldbank. Beide posten houden verband met afspraken uit het vorige Kunstenplan. De kosten voor de navigatie zijn opgenomen als reservering. Gereserveerd is daarnaast € 19.000 extra voor de finale van de verbouwing van ons huis, dat daarmee kan worden afgestemd op de nieuwe vaste opstelling. Dit budget verklaart de hoge materiële beheerlasten. Schulden zijn er alleen op de korte termijn. De current ratio is 1,06. Het eigen vermogen nam in 2013 wederom toe in de richting van een gezonde vermogenspositie. Het is nu € 22.943 (2012: € 16.414).
Imagine IC, jaarverslag 2013
7
Het team van het jaar 2013 was het eerste jaar dat Imagine IC in de kern met zijn vieren op de werkvloer stond. Er is door projectleider Yassine Boussaid, marketeer Martin van Engel, producent Tugba Özer en directeur Marlous Willemsen vele uren hard gewerkt. De salarissen zijn in 2013 bevroren. Uit waardering voor uitzonderlijke inzet heeft het bestuur aan elk van deze vier over 2013 een eenmalige salarisaanvulling aangeboden van € 1.000 netto. In 2013 is de pensioen-regeling van Imagine IC toekomstbestendig gemaakt door de nieuwe adviseur PMG. Op ARBO-advies kregen de mensen op kantoor nieuwe stoelen. Intussen was er ook tijd voor professionele ontwikkeling: Martin van Engel (communicatie, marketing en sales) volgde trainingen social media en marketing en publieksbereik. Het kern- en werkteam volgde een excursieprogramma over verhalen en ‘experience’ naar musea in stad en land.
Het jaar van het bestuur De Stichting Imagine IC kent een bestuur-model en hanteert de Code Cultural Governance. Het bestuur bespreekt zijn samenstelling en functioneren. Het vergaderde in 2013 vier maal: op 28 maart, 23 mei, 23 september en 17 december. Op 28 maart zat Judith Belinfante voor de laatste keer zelf voor (zie hierna). De bijeenkomst van 17 december was samengesteld van aard: niet-aanwezige leden waren telefonisch bereikbaar en in een schriftelijke ronde werden voorbesproken besluiten voltallig genomen. Op de agenda’s van 2013 stonden onder meer: het eigen functioneren, de jaarrekening en het jaarverslag over 2012, de begroting voor 2014 en de besluitvorming over de (beperkte) verlenging van het huurcontract. Ook de opzet van een Comité van aanbeveling is besproken, maar voor uitvoering aangehouden tot na de volledige herbezetting van het bestuur en in het bijzonder de installatie van een nieuwe voorzitter.
8
Imagine IC, jaarverslag 2013
4 december: klas 2c van het Bindelmeer College volgt het lesprogramma Erfgoedpioniers in de tentoonstelling Panna’s en Akka’s.
Foto: © Imagine IC
Foto: © Imagine IC
Bestuursbezetting De invulling van de posten van de voorzitter, de penningmeester en een zevende bestuurslid kwam op elke vergadering van het bestuur lid aan de orde. Op 17 december werd Sabri Riahi tot penningmeester gekozen. Aan de afgetreden Rosanna Duttenhofer is Imagine IC veel dank verschuldigd. Grote dank gaat ook uit naar Judith Belinfante. Zij gaf per 17 december officieel de voorzittershamer door aan secretaris Joris Rijbroek. Onder zijn leiding zoekt het bestuur verder naar een nieuwe voorzitter. Die blijkt lastig te vinden; Imagine IC is klein en niet zonder risico’s. Het dossier met daarin één kandidaat gaat mee naar 2014, net als dat van een zevende bestuurslid met een marketingprofiel. Die wordt samen met een nieuwe voorzitter gezocht. Naast penningmeester en voorzitter/secretaris hebben nu zitting: Francio Guadeloupe; Anne Nigten en Saskia Grotenhuis. Zie bijlage 4.
Imagine IC, jaarverslag 2013
9
Bij de ondertekening We hebben zin in 2014. Met vaste partners brengen de ontwikkelde programma’s nieuwe activiteiten. Zo organiseren we met de Reinwardt Academie weer twee symposia. Het eerste gaat over de plek van materie in immaterieel erfgoed. Het staat geprogrammeerd voor Cultuurlijn 1102. Hiervoor kozen de partners dit jaar de titel Urban Spirits. We sluiten aan bij het stedelijke erfgoedpact van het Amsterdam Museum over De Gelovige Stad. Hiervoor maken we met het Bijbels Museum en een groep 2-vmbo-ers van het Bindelmeer College ook de expo Believe it or Not! De financiering van al deze activiteiten, i.e. tot september, is rond. Naast kennisprogramma’s en tentoonstellingen staan op de agenda van Imagine IC voor 2014 ook de invulling van de voorzitterspost van het bestuur. Intussen wordt dit verslag tevreden ondertekend door de nieuwe penningmeester en de tussentijdse voorzitter.
18 maart 2014,
Joris Rijbroek voorzittend secretaris
Sabri Riahi penningmeester
De volgende bijlagen zijn opvraagbaar bij Imagine IC via
[email protected]: Bijlage 1: Jaarrekening 2013 (tevens gepubliceerd via www.imagineic.nl) Bijlage 2: Publieksprogramma 2013 Bijlage 3: Prestatieoverzicht 2013 Bijlage 4: De mensen in 2013
10
Imagine IC, jaarverslag 2013