PERSBERICHT Publiek Aan Zet Leuven, 13 november 2013 Geef een publiek een ruimte en een kunstcollectie en ze maken een intrigerende tentoonstelling. Illusie of werkelijkheid? T ot en met 16 februari 2014 kom je dit te weten in M – Museum Leuven. Dan neemt het publiek M over met hun tentoonstelling van werken uit de Cera-collectie.
Publiek Aan Zet is de naam van een nieuw project waarin het publiek het heft in handen neemt in musea en andere cultuurhuizen. Voor het eerste traject zette het publiek een tentoonstelling op in M. De drie initiatiefnemers van Publiek Aan Zet (M, Mooss en Cera) stelden een groep samen die bestaat uit Mbassadeurs (de vrienden van M), vrijwilligers van M, vennoten van Cera en kinderen en jongeren uit de kunstjeugdbeweging BAZART van Mooss. Deze kunstminnende bende werd losgelaten op de Cera-collectie, die om en bij de 450 werken bevat van Belgische kunstenaars van 1945 tot nu. Deze ongewone groep van curatoren legde een maandenlang parcours af om de hele tentoonstelling op poten te zetten. Publiek Aan Zet is de naam van het project, DINGES is de naam van de tentoonstelling. DINGES? De kinderen van BAZART kozen deze ongewone naam omdat ze gefascineerd waren door gebruiksvoorwerpen die kunst werden. De hele groep heeft deze naam vervolgens geadopteerd, maar het concept erachter aangepast: kunst als object, het kunstwerk als ding. De nadruk ligt op de materiële en vormelijke eigenschappen van het kunstwerk, en onze onmiddellijke ervaring ervan. Materie en vorm kunnen rechtstreeks tot ons spreken, ongeacht of we kunstkenner of kunstleek zijn. Daarom krijgt de bezoeker verschillende manieren aangeboden om zelf de zintuigen scherp te stellen en de kunstwerken op een nieuwe manier te beleven. In 2012 sloten Cera en M een samenwerkingsovereenkomst waarbij M de collectie beheert en jaarlijks een presentatie brengt. Mooss, specialist op het gebied van kunst- en erfgoededucatie, M, met een innovatieve en sterke publiekswerking en Cera, een van de grootste coöperaties in België, gaan samen het experiment aan om het publiek een tentoonstelling van a tot z te laten samenstellen. Het publiek wordt curator én presentator in dit project. Een buitengewone ervaring die je kunt beleven van 3 november tot en met 16 februari 2014 in M - Museum Leuven, Vanderkelenstraat 28 in 3000 Leuven.
Contactpersonen: Voor Mooss: Vicky Bogaert, verantwoordelijke communicatie,
[email protected], 016 65 94 65 Voor M: Isabel Lowyck, afdelingshoofd publiekswerking,
[email protected], 016 27 29 31 Voor Cera: Hilde Talloen, hoofd communicatie,
[email protected], 016 27 96 79 projectcoördinator: Marijke Van Eeckhaut,
[email protected] tentoonstellingscoördinator: Tine D’haeyere,
[email protected]
Dames en heren van de pers, Mogen we ons even voorstellen? Wij zijn het publiek en wij nemen M-Museum Leuven over, of toch één zaal van zondag 3 november 2013 tot en met 16 februari 2014. Wij brengen daar de tentoonstelling DINGES die onze eigen selectie uit de Cera-collectie toont. Hoe is dit tot stand gekomen? In samenwerking met Mooss, een autoriteit op het gebied van kunsten erfgoededucatie, zijn M en Cera het experiment aangegaan om het publiek een tentoonstelling van A tot Z te laten samenstellen. Het publiek wordt curator én presentator in dit project, genaamd Publiek Aan Zet. Waar vonden M, Mooss en Cera hét publiek, ons dus? Er werd een groep samengesteld die bestaat uit M-bassadeurs (de vrienden van M), vrijwilligers van M, vennoten van Cera en jongeren van 6 tot 8 jaar uit de kunstjeugdbeweging Bazart. Deze ongewone groep van curatoren heeft gedurende enkele maanden een parcours afgelegd om de hele tentoonstelling op poten te zetten. De groep is onderverdeeld in een presentatie-, bemiddelings-, en communicatiegroep. Er werd overeengekomen dat deze kunstminnende bende zou worden losgelaten op de Ceracollectie, die ca. 450 werken van Belgische kunstenaars van 1945 tot nu bevat. In 2012 sloten Cera en M een samenwerkingsovereenkomst waarbij M de collectie beheert en jaarlijks een presentatie brengt. Dit jaar is de eer aan Publiek Aan Zet om deze tentoonstelling te maken. Hoe kwamen we in godsnaam bij DINGES als naam en wat zegt deze naam over het tentoonstellingsthema? De ongewone naam was een voorstel van de jongeren van Bazart die gefascineerd waren door gebruiksvoorwerpen die kunst werden. Na discussie in de voltallige groep werd overeengekomen om de naam DINGES te behouden maar het thema scherper te stellen als “kunst als object”. Het uitgangspunt van DINGES is het kunstwerk als ding: wat kunnen we waarnemen? De nadruk ligt op de materiële en vormelijke eigenschappen van het kunstwerk, en onze onmiddellijke ervaring ervan. Materie en vorm kunnen rechtstreeks tot ons spreken, ongeacht of we kunstkenner of kunstleek zijn. Tot de bezoekers zeggen wij: “Neem je tijd om het kunstwerk in je op te nemen en ontdek welke impact het kan hebben, enkel door ‘ding’ te zijn.” Tijd, focus en ervaring zijn dus belangrijk. Daarom hebben we in de tentoonstellingszaal een muur gebouwd die afstand en nabijheid schept. De muur omsluit een ontmoetingsplek voor mensen, maar vormt ook een grens tussen bezoeker en kunst. Die grens valt ook weer weg wanneer de bezoeker door de gaten kijkt: het gat wordt een kader, de bezoeker is alleen met het kunstwerk. Door de muur wordt de ervaring juist intenser. Op deze manier willen wij de bezoeker uitnodigen om zelf de zintuigen scherp te stellen en de kunstwerken op een nieuwe manier te beleven. Kom de tentoonstelling bewonderen van 3 november tot 16 februari 2014 in M-Museum Leuven, Vanderkelenstraat 28,3000 Leuven.
Tot in de tentoonstelling! Het Publiek Aan Zet-team Kunstwerken in DINGES
Kunstwerken in DIN GES Raphaël Buedts Ovaal, 2007 (eik, potlood, 21 x 12 cm) Koenraad Dedobbeleer A Void, 1999 (foto, C-print op diasec, 100 x 150 cm) Robert Devriendt Untitled, 2000 (olieverf op doek, 7,5 x 9,0 cm – valk) Untitled, 2000 (olieverf op doek, 13,3 x 6,6 cm – Vlaamse gaai) Untitled, 2000 (olieverf op doek, 9,5 x 7 cm – witte vogel) Lili Dujourie Hommage à… I, 1972 (video, 20’7’’, op monitor) René Heyvaert Zonder titel, 1972 (geanodiseerd aluminium en zwart geanodiseerd aluminium, 15 x 15 x 2 cm) Ann Veronica Janssens Corps Noir, 1994-99 (zwart plexiglas, Ø 180 x 95 cm) Walter Leblanc Torsions Twisted Strings, 1973 (katoendraad en witte latex op karton, 40,5 x 40,5 cm) Guy Mees Verloren ruimte, 1985 (papier, roze en oranje, 230 x 70 cm) Marc Mendelson Magma Rouge, 1964 (olieverf op doek, 64 x 80 cm) Messieurs Delmotte Mamadadememoiselle, 1999 (lichtbak: melamineplaat, plexiglas, neon, 42,5 x 135 x 12 cm) Joëlle Tuerlinckx Hier een gat maken in de muur om de andere kant te zien, 2002 (papier, 50 x 35 cm) Richard Venlet Zonder Titel, 1995 (wit geschilderd karton en plexiglas, 19 x 49 x 44 cm) Jan Vercruysse Tombeaux, 1988 (brons, 122 x 23,7 x 34,5 cm) Marthe Wéry Monochrome vert, 1998 (aluminium, 200 x 200 cm)
DIN GES binnen Publiek Aan Zet – PAZ Over het project Mooss, M-Museum Leuven en Cera slaan de handen in elkaar op zoek naar nieuwe en betere manieren om publiek en kunst bij elkaar te brengen. Mooss is een autoriteit op het vlak van kunst- en erfgoededucatie en is steeds op zoek naar manieren om de methodiek te verbeteren. M hecht veel belang aan publieksparticipatie en staat voor de oefening om de eigen bemiddelingsmethodiek op punt te stellen. Cera wil haar collectie Belgische moderne en hedendaagse kunst (van na 1945) beter ontsluiten voor en door de gemeenschap. Er zijn verschillende sporen uitgezet. Het eerste spoor is het opzetten en begeleiden van een participatief traject waarin ‘het publiek’ wordt uitgenodigd om zelf een tentoonstelling te maken (DINGES). Het tweede spoor is de ontwikkeling van een bemiddeling bij deze tentoonstelling die het brede publiek uitnodigt om de presentatie op een meer actieve en intense manier te beleven. Het derde spoor is expertiseontwikkeling en -verspreiding zodat ook in de toekomst en in andere contexten het publiek meer betrokken kan worden en de bezoekerservaring naar een hoger niveau kan worden getild. Om die expertiseontwikkeling en -verspreiding mogelijk te maken, wordt dit pilootproject van PAZ opgevolgd door een onderzoeker van de opleiding Kunst- en Cultuurbemiddeling van de Karel de Grote-Hogeschool Antwerpen. De gebruikte methodiek en de effecten op de bezoekerservaring worden geanalyseerd en de resultaten via studiedagen en publicaties met de bredere sector gedeeld. Bovendien werden partners aangezocht om de methodiek verder te ontwikkelen: Z33 (Hasselt), Wiels (Brussel), Musée de la Photographie (Charleroi) en IKOB (Museum voor Hedendaagse Kunst in Eupen) hebben zich geëngageerd om met de resultaten uit dit pilootproject aan de slag te gaan. Het publiek komt met andere woorden in drie steeds verbredende stappen aan zet: de participanten die de tentoonstelling in M maken, de bezoekers van de tentoonstelling in M en toekomstige bezoekers van tentoonstellingen die voortbouwen op de resultaten van het pilootproject. Het project wordt ondersteund door de Vlaamse overheid (als een kunsteducatief project binnen het Kunstendecreet). Over het participatief traject dat resulteerde in DIN GES Voor het participatief traject werden participanten gerekruteerd uit vier groepen: Cera-vennoten, Mbassadeurs (vrienden van M), M-vrijwilligers en de kunstjeugdbeweging Bazart (een project van Mooss). Met deze (meer dan 40) participanten werden drie voortrajecten afgelegd (juni-augustus 2013): één met de Cera-vennoten, één met de M-bassadeurs en M-vrijwilligers en één met de leeftijdsgroep van 6 tot 8 jaar van Bazart Leuven. De voortrajecten van de Cera-groep en de M-groep bestonden elk uit twee samenkomsten waarin de participanten werkten rond mogelijke tentoonstellingsconcepten, met de Bazart-groep werd één langere sessie tijdens hun zomerkamp georganiseerd. De participanten uit de voortrajecten konden kiezen om hun betrokkenheid verder te zetten in het tentoonstellingstraject; de kinderen van Bazart werden hierin vertegenwoordigd door hun begeleiders, maar ze droegen wel nog hun steentje bij. Op 8 september werd de aftrap gegeven: uit de verschillende tentoonstellingsconcepten werd het definitieve concept gedestilleerd en de 20 overblijvende participanten werden over drie werkgroepen verdeeld die het concept van a tot z zouden realiseren: de werkgroepen presentatie, communicatie en bemiddeling.
DIN GES binnen de samenwerking tussen Cera en M-Museum Leuven
Begin 2012 beslisten M en Cera om een brede samenwerking op te zetten. Deze was bedoeld om in een eerste fase drie jaar te duren maar werd recent na evaluatie verlengd tot 2018. Cera verzamelde de afgelopen jaren een uitgebreide collectie Belgische kunst. De kunstcollectie van Cera weerspiegelt het beleid van steun aan jonge, beloftevolle kunstenaars en aan oudere, maar ondergewaardeerde kunstenaars die als referentie kunnen dienen voor de jonge garde. De Ceracollectie telt een 450-tal werken en biedt een unieke doorsnede van Belgische kunst na 1945. De collectie omvat verschillende sterke ensembles van zowel gekende namen als jong talent in uiteenlopende media. Van Marcel Broodthaers tot Jan De Cock, van Lili Dujourie tot Valérie Mannaerts, van Jef Geys tot Anne Daems. Het beheer van een collectie is een taak die tijd en expertise vergt. Cera zocht daarvoor naar een partner om haar kunstcollectie te helpen valoriseren, met respect voor het werk van de kunstenaars. Daarnaast was het voor Cera belangrijk om de collectie naar het publiek toe te kunnen presenteren en naar haar 420.000 vennoten. Het engagement van M ten aanzien van de Cera-collectie situeert zich op diverse terreinen: - grotere zichtbaarheid creëren en ontsluiten van de collectie naar een publiek - opzetten van presentaties met de collectie in M (één per jaar) - onderzoek naar de kunstwerken en kunstenaars uit de Cera-collectie - het behoud en beheer van de collectie - organiseren van het bruikleenverkeer - adviseren over mogelijke collectie-uitbreiding Er zijn nog meer raakvlakken tussen Cera en M dan de interesse in kunst. De community projecten van M, waarmee het museum een maatschappelijke rol in het Leuvense wil opnemen, sluiten aan bij de maatschappelijke werking van Cera. Met deze projecten focust M op maatschappelijk kwetsbare groepen of thema’s en betrekt het deze groepen bij de actualiteit in M, de stad of de samenleving. Dit resulteert telkens in een presentatie in de onthaalruimte of de antichambre van M. Door haar open karakter en gratis toegang is deze ruimte uitermate geschikt als forum voor sociaalartistieke projecten. De expertise van Cera op maatschappelijk vlak kan hierbij versterkend werken. Door de jarenlange ervaring van Cera in het ondersteunen en opbouwen van maatschappelijke projecten, zowel nationaal als regionaal, kan Cera aan M expertise en veldkennis aanbieden. De kunstcollectie vormt zo bijvoorbeeld ook geen doel op zich voor Cera, maar sluit nauw aan bij de maatschappelijke projectwerking binnen het domein ‘Kunst en cultuur’. De doelstelling van Publiek Aan Zet, namelijk de zoektocht naar nieuwe en betere manieren om publiek en kunst bij elkaar te brengen, past perfect in dit maatschappelijk engagement en vindt nu een eerste uiting in de Cera-presentatie van 2013: DINGES.
