DUURZAAMHEIDSPACT Faculteit: Politieke en Sociale Wetenschappen Vakgroep Conflict- en Ontwikkelingsstudies DZHV: Datum:
Bernard Mazijn Koen Vanrumste 18-11-2011
Aankopen 4
Rekening houden met de energiezuinigheid (zie de website met energiekeurmerken) bij de beoordeling van offertes. 4
Vooraf raadplegen van de website www.topten.eu, waar per productgroep een rangschikking wordt gegeven m.b.t. energiezuinigheid. 4
Inwinnen van advies bij
[email protected] in geval van aankopen van toestellen van meer dan 10 kW vermogen. Kwaliteitsvolle, stevige producten kopen. 4
Producten kopen die weinig afval produceren tijdens hun gebruik. 4
4
Er is weinig materiaal die wordt afgedankt en dit wordt in eerste instantie aangeboden binnen de vakgroep.
1
4
Vooreerst moet worden opgemerkt dat - bij het rekening houden met de hele levenscyclus van het product – het toch niet onbelangrijk is voor een Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen en in het bijzonder een Vakgroep Studie van de Derde Wereld dat bezorgdheden over niet-duurzame processen/activiteiten in de levenscyclus van een product niet alleen te maken heeft met ‘milieu’. Sociale en sociaaleconomische overwegingen zijn eveneens van belang in het streven naar duurzame ontwikkeling. Hierbij wordt o.a. verwezen naar de publicatie van een lid van onze vakgroep: Benoît C. en Mazijn B. (Red.), Richtlijnen voor de Sociale Levenscyclus-Analyse van Producten - Richtlijnen voor een sociale en sociaaleconomische LCA, ter aanvulling van een milieugerichte LCA en van een analyse van de levenscycluskosten, als bijdrage tot de volledige beoordeling van goederen en diensten in de context van duurzame ontwikkeling. ISBN: 978-92-8073136-1, UNEP-DTIE, Paris, 2009 (2011), 108 pp. In de publicatie wordt aangetoond waarom en hoe met sociale en sociaaleconomische bekommernissen kan worden opgegaan. Verder kan ook worden opgemerkt dat een vakgroep sterk zou geholpen worden als het aanbod van producten via de raamcontracten ook melding zouden maken van de levenscyclus-kost. Een printer bijv. kan misschien in aankoop goedkoop zijn, maar tijdens de levensduur nogal wat kosten met zich meebrengen aan toner enz. LCC (‘life cycle costing’) wordt meer en meer toegepast bij (duurzame) overheidsaankopen. Er wordt opgemerkt dat aankopen op het niveau van de vakgroep in grote mate wordt bepaald door de raamcontracten die de universiteit afsluit. Bij het aankopen via deze dienstverlening hebben de leden van de vakgroep bijgevolg weinig keuzemogelijkheden zoals bepaald door het duurzaamheidspact. De universiteit zou bij het afsluiten van deze raamcontracten consequent gebruik kunnen maken van de Gids voor Duurzame Aankopen (zie www.gidsvoorduurzameaankopen.be) waar wordt aangegeven hoe met milieu en sociale criteria rekening kan worden gehouden. Verder wil de Vakgroep de universiteit er nog attent op maken dat met het SAP-systeem het ook gemakkelijker om met bepaalde leveranciers te werken zoals Lyrico. Gezien deze verdeler van bureaumateriaal ook over bijv. ‘groene producten’ en ‘ergonomische producten’ beschikt, zou dit kanaal (SAP) door de universiteit kunnen worden aangewend om de aankoop van uitsluitend deze duurzame producten te bevoordelen.
4
Van de Kringloopwinkel wordt momenteel geen gebruik gemaakt. Er zal worden nagegaan op welke aankopen het gebruik van Online Kringloopwinkel een invloed zou kunnen hebben. Omgekeerd, worden afgedankte toestellen door de universiteit op de faculteit gecentraliseerd opgehaald. Het lijkt erop dat de vakgroep bijgevolg weinig mogelijkheden heeft om toestellen of producten in overschot aan te bieden.
Afval 4
Voldoende soorten vuilbakken op de juiste plaats voorzien. Hiertoe behoren PMD, papier, KGA, glas en restafval. 4
Specifieke afvalstromen hergebruiken. Bijvoorbeeld materialen van maquettes, laboconstructies, enz. 4
Op een juiste manier recycleren en hergebruiken. 4
De studenten aanmanen om afval tijdens de lessen te vermijden of te recycleren. 4
Er wordt gesuggereerd dat de universiteit nagaat of en hoe GFT apart kan worden ingezameld. 2
Educatie 4
Een spreker uitnodigen of een film tonen in verband met duurzaamheid. 4
Studenten een tekst laten lezen of een paper laten schrijven omtrent duurzaamheid. 4
In slideshows meer slides omtrent duurzaamheid integreren. 4
De engagementen van de vakgroep (al dan niet in het kader van het duurzaamheidspact) toelichten aan de studenten. 4
Studenten de mogelijkheid geven om een bachelorproef/thesis te maken rond het thema milieu en duurzaamheid.
4
De Vakgroep Studie van de Derde Wereld is wellicht een schoolvoorbeeld voor de universiteit. Sedert 1998 wordt er een vak ‘duurzame ontwikkeling’ gedoceerd (5 ECTS) én in vele andere vakken van de lesgevers komen aspecten van duurzame ontwikkeling aan bod, in het bijzonder in de ManaMa Conflict & Development. Let wel, zoals reeds hoger aangegeven, ‘duurzame ontwikkeling’ gaat over veel meer dan de ecologische duurzaamheid. Deze vakgroep staat voor een holistische en geïntegreerde benadering.
Elektriciteit 4
De computer/laptop (automatisch) uitzetten wanneer hij voor langere tijd niet wordt gebruikt. 4
Verantwoord en correct geschaald aankopen van PC’s en randapparatuur. 4
De handleiding van alle elektrische toestellen duidelijk weergeven bij het toestel. 4
De ventilatieopeningen van koelkast en diepvriezer jaarlijks reinigen. 4
Een centrale koelkast voorzien in plaats van individuele koelkasten op de bureaus. 4
Nakijken of de koelkasten nog goed sluiten. Lichten uitdoen bij afwezigheid of bij voldoende omgevingslicht. Stickers of posters aanbrengen bij schakelaars. 4
Lokalen en kantoren slim en functioneel inrichten om optimaal gebruik te maken van het natuurlijk licht. 4
4
Studenten aansporen om na de les de verlichting in de aula’s uit te doen of dit zelf doen.
Keuken en catering 4
Lokale producten en/of biologische producten gebruiken waar mogelijk. Afvalarme producten of herbruikbare verpakking gebruiken bij recepties, vergaderingen of in de keuken. 4
Minstens één vegetarische optie voorzien bij recepties, groepsetentjes of in de keuken. 4
Met bovenstaande zaken ook rekening houden in relatiegeschenken. 4
4
Wat betreft de catering wordt gebruik gemaakt van de mogelijkheid die de universiteit/faculteit ons biedt, bijv. voor de aankoop van broodjes n.a.v. een werklunch. In die zin hebben wij daar weinig invloed op. 3
Papier 4
De nodige gebruiksinformatie voor zuinig afprinten ophangen bij printers en kopieerapparaten. 4
Het afdrukken van e-mails zo veel mogelijk vermijden. 4
Enkel gerecycleerd of bosvriendelijk papier gebruiken. 4
Wij zorgen ervoor dat onze cursussen op een duurzame manier afgedrukt worden
Verwarming 4
De verwarming op een juiste manier gebruiken. 4
De radiatoren vrijhouden. 4
Jaarlijks nagaan of alle deuren en ramen goed sluiten. 4
De deuren gesloten houden. 4
De verwarming in weinig of niet gebruikte lokalen afzetten. 4
De verwarming in gangen, verbonden aan de groep, afzetten of op een lage temperatuur zetten. 4
De verwarming in alle veelgebruikte lokalen overdag enkele graden lager zetten. 4
Doorheen het jaar actief toekijken dat bepaalde ruimtes niet nodeloos worden verwarmd.
4
Bij de renovatie van het gebouw werden grote raampartijen niet vervangen door dubbelglas; er gaat heel wat warmte verloren. Er wordt bijgevolg aanbevolen ook werk te maken van renovatie van deze ramen. Daarenboven wordt de afstelling van de centrale verwarming niet geregeld op het niveau van de vakgroep, maar van het gebouw. Dit blijkt zowel naar warmte als naar geluid niet optimaal te zijn.
Werkreizen 4
Het nodige communicatiemateriaal voor audio- en videoconferenties voorzien op de computer. 4
Gebruik maken van de internationale leslokalen. 4
Richtlijnen opstellen om vliegreizen (internationaal, intercontinentaal) te beperken. 4
Richtlijnen opstellen voor het gebruik van treinreizen of carpoolen. Een verbeterpunt voor alle dienstreizen met het vliegtuig (aan de universiteit): het systematisch compenseren van de CO2-uitstoot door ‘green seats’ te reserveren of via een andere actie 4
Woon- en werkverkeer 4
Zoveel mogelijk gebruik maken van de mogelijkheden binnen UGent. 4
Zoveel mogelijk gebruik maken van fiets, openbaar vervoer of carpooling. 4
Dienstverplaatsingen binnen een straal van 4 km afleggen met de fiets. 4
Verzekeren dat er voldoende dienstfietsen en een registratiesysteem ter beschikking zijn. 4
Dienstverplaatsingen naar bestemmingen in de nabijheid van een station overbruggen met het openbaar vervoer. 4
Communicatie en participatie 4
Een mail sturen naar
[email protected] indien er problemen of suggesties zijn. De duurzaamheidsverantwoordelijke van de groep laten participeren in de facultaire milieucommissie of een werkgroep aan de faculteit. 4
Deelnemen aan de sensibilisatiecampagnes van de UGent rond duurzaamheid, energie en mobiliteit door het ophangen van affiches. 4
4
Meewerken aan of aanwezig zijn op speciale acties (hangt van jaar tot jaar af).
5
