duurzaam (budget) Kwaliteitsborging door de noodzakelijke randvoorwaarden aan te geven

Workshop Kwaliteitsborging bij Thuisadministratie / TA. Vrijwilligers zijn een belangrijke schakel in de keten van schulddienstverlening. Zij maken voor de vele kwetsbare mensen in onze samenleving het verschil. Vrijwilligerswerk is weliswaar vrijwillig, maar niet vrijblijvend. De wereld van huishoudfinanciën is complex. Daarom noodzakelijk: -

dat een vrijwilliger goed weet wat te doen EN wat niet dat een organisatie die vrijwilligers inzet niet zomaar iemand kan inzetten bij het ondersteunen van een hulpvrager. dat een organisatie de kwaliteit borgt.

Kwaliteit = 1.Veiligheid + 2.Duidelijkheid + 3.Continuïteit/duurzaam (budget) Kwaliteitsborging door de noodzakelijke randvoorwaarden aan te geven. Belang kwaliteitsborging intern Hoe weet u, als vrijwilliger, dat wat u doet ook goed is en de mensen echt helpt? En hoe borgt de organisatie, waar u bij bent aangesloten, de kwaliteit (= de veiligheid voor alle betrokkenen, duidelijkheid en de continuïteit)? n.b. Met hulp van de Nibud Handreiking “Kwaliteitsborging in de thuisadministratie” kunnen organisaties ‘scherp’ blijven.

Belang kwaliteitsborging extern Als organisaties aan opdrachtgevers/financiers en andere samenwerkingspartners kunnen laten zien dat (en hoe) zij de kwaliteit hebben geborgd, geeft dat houvast en biedt daardoor perspectief en kansen bij toekenning van de opdracht/budget en samenwerking. Tevens kan de opdrachtgever de kwaliteit bewaken. n.b. Zie ook Nibud Handreiking “Kwaliteitsborging in de thuisadministratie”

Doel TA: Financiële zelfredzaamheid bereiken, waar mogelijk! Door: …. Ondersteuning bij het (weer) ordenen en op orde houden van de financiële administratie: -

Ordenen papieren  met de hulpvrager (en/of mantelzorger) + 1 op 1 thuis?,  de hulpvrager (en/of mantelzorger) bij sorteergroepen/inloopspreekuren?

-

Overzicht inkomsten-uitgaven  Disbalans? Zo ja waardoor? (oorzaken extern/omstandigheden - intern/gedrag).

-

Balans aanbrengen + houden  Extra inkomen (via extra werk e/o voorliggende voorzieningen)?  Minder uitgeven (bezuinigen, goedkopere leveranciers)? 1 LANDELIJK STIMULERINGSNETWERK THUISADMINISTRATIE ● Herengracht 220 ● 1016 BT Amsterdam ● T 020 420 5945 ● F 020 638 2814 ● www.lsta.nl ● [email protected]

-

Regelen betalingsachterstanden / schulden  Eenvoudige schulden door hulpvrager zelf?  Problematische schulden via SHV?

-

Aanleren ander gedrag – zie Effectenster -BudgetSter  Motivatie en verantwoordelijkheid (houding en zelfvertrouwen)  Sociale vaardigheden (en sociaal netwerk betrekken)  Basisvaardigheden  Stabiliteit (relatie met andere problemen in het gezin/huishouden)  Stress / schaamte door schulden.

1. Kwaliteit: veiligheid voor alle betrokkenen is noodzakelijk, betreft immers “mensen en hun financiën” De kwetsbaarheid is groot, fouten zijn makkelijk gemaakt! Bovendien is het onderwerp financiën wel het ‘laatste’ onderwerp waar we met anderen over praten. De betrokkenen: - de hulpvrager (en/of mantelzorger) o geeft aan ondersteuning nodig te hebben; o moet dus kunnen vertrouwen op ondersteuning door een deskundige. -

de vrijwilliger (kan een ervaringsdeskundige zijn of iemand anders) o wil zich inzetten voor anderen (op basis van interesse/werkervaring en/of levenservaring) o wil ondersteunen bij de financiële administratie, t.b.v. financiële zelfredzaamheid o geeft aan hoeveel tijd daarvoor beschikbaar o welke ondersteuning daarbij nodig heeft.

-

de coördinator o is de intermediair tussen hulpvrager, vrijwilliger en beroepskrachten o zorgt voor de begeleiding, ondersteuning van de vrijwilligers o zorgt voor de interactie en samenwerking met beroepskrachten

-

de organisatie o zorgt voor beleid (wanneer vrijwilligers en/of ervaringsdeskundigen in te zetten, wanneer in combinatie met beroepskrachten en wanneer alleen beroepskrachten) o zorgt voor bijbehorend budget.

-

de formele zorg (de betaalde kracht: maatschappelijk werker, schuldhulpverlener, bewindvoerder). o hoe is het samenspel met informele zorg? Gelijkwaardig - respectvol - (h)erkenning ieders (meer)waarde?

2 LANDELIJK STIMULERINGSNETWERK THUISADMINISTRATIE ● Herengracht 220 ● 1016 BT Amsterdam ● T 020 420 5945 ● F 020 638 2814 ● www.lsta.nl ● [email protected]

2. Kwaliteit: duidelijkheid verwachtingen, rollen, taken en budget - de hulpvrager (en/of mantelzorger) o verwacht ondersteuning voor de tijd die nodig is, daarom belangrijk te achterhalen/ onderkennen: wat die persoon (personen) zelf kan (kunnen), waar ondersteuning bij nodig en voor hoelang en van wie (informeel-formeel-combinatie?) o moet(en) mee (kunnen) werken (taal- en rekenvaardig?, digivaardig?..) o DUS goede probleemanalyse en plan (wat-wanneer-door wie?). -

de vrijwilliger (kan een ervaringsdeskundige zijn of iemand anders) o wat brengt de vrijwilliger en wat komt hij/zij ‘halen’ o verwacht zonder te veel ‘last’ (regels, protocollen) zich in te kunnen zetten; maar vrijwillig is niet vrijblijvend en betekent werken binnen een kader o ervaringsdeskundige zijn voor hulpvragers degenen die ‘weten wat het is’ en zijn daardoor geloofwaardige gesprekspartners; wel noodzakelijk dat de ervaringsdeskundige ‘boven’ zijn/haar ervaring staat (eigen situatie verwerkt heeft) o laat via rapportages aan de coördinator zien waar met de hulpvrager aan wordt gewerkt en wat er wordt afgesproken (is ook in belang van continuïteit).

-

de coördinator o hoort de hulpvrager (mantelzorger) aan en bekijkt welke ondersteuning door vrijwilliger gegeven kan worden en dus verwacht mag worden en waar beroepskrachten bij nodig zijn o werft en selecteert vrijwilligers en zorgt voor scholing en begeleiding o koppelt vrijwilligers aan hulpvragers (zie 3) o zorgt dat er in samenspraak met hulpvrager een plan van aanpak is/wordt gemaakt en zo nodig door hulpvrager en vrijwilliger wordt bijgesteld.

-

de betaalde kracht (maatschappelijk werker, schuldhulpverlener, bewindvoerder) o ondersteunt de hulpvrager op basis van zijn/haar taakopdracht o werkt samen met andere betrokkenen (zoals het netwerk van de hulpvrager/mantelzorgers, vrijwilligers, ervaringsdeskundigen, collega’s).

-

de organisatie o maakt duidelijk wat hulpvragers, mantelzorgers, vrijwilligers/ervaringsdeskundigen en beroepskrachten mogen en kunnen verwachten van de organisatie en wat van hen wordt verwacht, o zorgt voor goed werkklimaat voor coördinatoren, andere beroepskrachten, vrijwilligers en ervaringsdeskundigen (dus inclusief scholing, begeleiding en vrijwilligersbeleid) o zorgt voor budget en gaat (dus) in gesprek met en legt verantwoording af aan financiers/donateurs o maakt duidelijk aan ‘indirect’ belanghebbenden de noodzaak van ‘meewerken’ (zoals woningcorporaties, energieleveranciers, ziektekostenverzekeraars …).

3. Kwaliteit: Goede match hulpvrager - vrijwilliger (i.k.v. resultaten, veiligheid en continuïteit) - noodzakelijk te weten wie de hulpvrager is en wie de vrijwilliger o waarom heeft hulpvrager nu ondersteuning nodig? Is er iets onverwachts gebeurd? goede probleemanalyse o hoe taal- en rekenvaardig is de hulpvrager? 3 LANDELIJK STIMULERINGSNETWERK THUISADMINISTRATIE ● Herengracht 220 ● 1016 BT Amsterdam ● T 020 420 5945 ● F 020 638 2814 ● www.lsta.nl ● [email protected]

o o o

hoe staat het met diens ordeningsvaardigheden? waarom wil de vrijwilliger zich nu inzetten? welke vaardigheden heeft de vrijwilliger (technisch en/of motiverend/stimulerend)?

-

hoe lang is de ondersteuning nodig en hoeveel tijd stelt de vrijwilliger beschikbaar ? o kortdurend, langer (1 tot 1½ jaar) of meerdere jaren (wat kan dan nog informeel en wat minimaal in combinatie met betaalde ondersteuning)? o hoe kort/lang verbindt een vrijwilliger zich? Periode aansluitend of met onderbrekingen?

-

waar wordt de ondersteuning gegeven o als thuis bij hulpvrager, dan is belangrijk: hoe bereikbaar voor de vrijwilliger? zijn er huisdieren?, zijn er andere gezinsleden?, wordt er gerookt? …. o als andere locatie (inloopspreekuur, sorteergroep, budgetgroep), dan is belangrijk: is die bereikbaar voor de hulpvrager? , zijn er (fysieke, lichamelijke) belemmeringen?

4. Kwaliteit: meetbare resultaten - monitoren van hetgeen er bij de hulpvrager speelt en wat er samen met de hulpvrager wordt gedaan, de voortgang en veranderingen en de wijze van afsluiting - monitoren welke doelen wel en niet gehaald zijn en waarom/waardoor …. - resultaten en knelpunten / signalen vastleggen en uitdragen via periodieke verslagen - op basis van rapportages is het beleid bijstellen.

Informeel wat kan en formeel wat moet! - op basis van welke signalen + casuïstiek/feiten is/wordt bepaald wat informeel kan en wat formeel moet? - hoe is het samenspel tussen vrijwilligers, ervaringsdeskundige, mantelzorgers en betaalde medewerkers? Gelijkwaardig + respectvol? - wordt ieders meerwaarde (h)erkend? Vrijwilligerswerk is niet gratis! … Minimale betaalde infrastructuur…. Is nodig … - om beleid te maken: waarvoor worden vrijwilligers ingezet?, onder welke condities? … hebben vrijwilligers hier ook een inbreng? - om een coördinator aan te stellen, waar vrijwilligers (en ervaringsdeskundigen) op kunnen terugvallen. - om vrijwilligers te werven, te selecteren en te scholen (voordat ze beginnen, als ze tijdje bezig zijn) - om vrijwilligers in staat te stellen met elkaar te overleggen (intervisie) over hoe het gaat, knelpunten te bespreken en stil te staan bij waar ze blij van worden? - om vrijwilligers in staat te stellen makkelijk te rapporteren (en deze rapportages te monitoren) - om onkosten te vergoeden - om vrijwilligers te waarderen (jaarlijkse bijeenkomst?) - om hulpvragers actief te vragen wat zij van de ondersteuning vinden - om periodieke rapportages te maken - eventuele risico’s te onderkennen en af te dekken. 4 LANDELIJK STIMULERINGSNETWERK THUISADMINISTRATIE ● Herengracht 220 ● 1016 BT Amsterdam ● T 020 420 5945 ● F 020 638 2814 ● www.lsta.nl ● [email protected]

Vragen 10.10.15 1. Wat brengen en halen jullie? Wordt jullie inzet gezien + gewaardeerd? (door alle betrokkenen) 2. Wat vinden jullie van: verplichte training, deskundigheidsbevordering, intervisie, begeleiding en aan de coördinator rapporteren wat jullie doen? 3. Is er sprake van samenspel met betaalde krachten (mw-ers, shv-ers, bewindvoerders e.a.)? En zo ja is dat respectvol? 4. Is er een spanningsveld tussen wat informeel kan en formeel moet? 5. Kunnen jullie meepraten over beleid (+ onkostenvergoeding)? Worden jullie signalen meegenomen, via de coördinatoren? 6. Eventueel betalen voor training? Vragen, opmerkingen en tips n.a.v. dit schrijven zijn van harte welkom. Stuur een mail > [email protected]. Schrijf je via www.lsta.nl in voor de nieuwsbrief

12 oktober 2015, AnneMieke Sprenger, Projectcoördinator LSTA

5 LANDELIJK STIMULERINGSNETWERK THUISADMINISTRATIE ● Herengracht 220 ● 1016 BT Amsterdam ● T 020 420 5945 ● F 020 638 2814 ● www.lsta.nl ● [email protected]