Nieuwe decaan Lex Meijdam Joke Hermsen, buitengesloten in Tilburg
We've got the power 50
no. 07 17 januari 2013
Onafhankelijk magazine van Tilburg University
02. En passant
Ik was jong en onschuldig en aardig om te zien
Column
Zalig uiteinde Het schijnt dat iemand op het moment dat hij doodgaat, zijn hele leven aan zijn geestesoog voorbij ziet flitsen. Flits! Wat was dat? Dat was je leven. Ach zo, het kwam me al bekend voor. Dat idee heb ik nu al, dat alles aan me voorbij flitst. Alles gaat zo snel. Weken, maanden, jaren. Flits, flits, flits. Vroeger leek alles veel langzamer te gaan en veel langer te duren. Ik was jong en onschuldig en aardig om te zien, en er lag een hele toekomst voor me open. Een toekomst die vooral uit wachten bestond. Zo duurde het eeuwenlang en soms nog wel langer voordat bijvoorbeeld mijn verjaardag in zicht kwam. Of een vakantie. Gelukkig duurde zo’n vakantie zelf ook ontzettend lang, vooral de grote vakantie natuurlijk, waarvan alle dagen ook weer dagenlang duurden en elke dag scheen de zon, ook in Nederland, en bijna alle meisjes waren op zulke
Tips? Mail de redactie:
[email protected]. Tweeten kan ook: twitter.com/ universtweet.
Univers 17 januari 2013
Slank & jojo Goede voornemens? De universiteit heeft er wel een: afslanken. Minder werknemers in vaste dienst. Hoe zit het nu met het aantal werknemers van de uni de laatste jaren? We gaan van 2107 mensen in dienst in 2008 naar 2320 in 2010. Op dit moment zitten we op het keurige gewicht van 2176. In afslanktermen spreken we hier van een jojo-effect. Je komt wat aan, valt wat af en langzaam word je dikker. De diensten vallen gestaag af, dat dan weer wel. De faculteiten komen steeds wat aan, lovehandles zijn het gevaar. Maar misschien hebben de faculteiten op dit moment wat gewicht nodig. Goede voornemens genoeg dus...
dagen mooi, ook zonder tatoeages en piercings op ongemakkelijke plaatsen. Maar helaas, die tijden zijn reeds lang voorbij, en mijn toekomst ligt inmiddels grotendeels achter me. Wat stelt een week nog voor, een maand, een jaar? De inflatie van de tijd. Wat stelde 2012 nou helemaal voor? Volgens de Maya’s zou eind 2012 de wereld vergaan. Ik liet nog snel mijn leven een aantal keer aan me voorbij flitsen. Was zo gebeurd. Maar toen stond toch ineens 2013 voor de deur. Ik heb nog getwijfeld om open te doen. Zal ook wel weer zo voorbij zijn. Dus de beste wensen voor het nieuwe jaar, en alvast een zalig uiteinde. Erik-Jan Broers is docent aan de rechtenfaculteit. Lees zijn blogs op UniversOnline.
Warme truiendag & koude week Op 8 februari 2013 gaat de verwarming bij Tilburg University 1 à 2 graden naar beneden. De actie is bedoeld om medewerkers en studenten bewust te maken van hun energieverbruik en om het belang van energiebesparing bij zoveel mogelijk mensen onder de aandacht te brengen. Maar hoe zit het nou met de eerste week van januari, toen was het erg koud in Cobbenhagen. Warme truienweek of verplicht calorieën verbranden in een balansweek? Collegegeld & Kafka Stichting Collectieve Actie Universiteiten (SCAU) zat met hun bezwaar tegen hoge collegegelden bij de verkeerde instantie. Ze waren naar de rechter gestapt, omdat ze het niet eens waren met de veel te hoge kosten voor een tweede studie. Het bleek dat ze niet bij de civiele rechter moesten zijn, maar bij het bestuursrechtelijk college. Dat bepaalde de rechtbank Amsterdam. Kafkaëske toestanden.
Duizend & campustweeter Duizend volgers heeft Univers op Universtweet sinds december 2012. We vergaren steeds meer gewicht en ons vogeltje wordt steeds dikker. Andere goede twitteraars kun je vinden via #campustweeter. De uitreiking van de fel begeerde titel Campustweeter 2012 is op 24 januari.
Inhoudsopgave .03 Colofon
21.
Adres Postbus 90153 5000 LE Tilburg
[email protected] www.universonline.nl Basisontwerp Unit20: Yoe San Liem en Maud van Velthoven Cover Dolph Cantrijn Druk PrismaPrint Advertenties
[email protected] Uitgave Univers is het driewekelijks onafhankelijk magazine van Tilburg University Volgende editie Univers 8 verschijnt op 7 februari 2013 Redactieraad Annemarie Hinten (voorzitter), Jasper Haenen, Marcel Zeelenberg, Antony Pemberton, Jos Straathof (Walther Verhoeven, adviseur) Dit nummer is gemaakt door Francine Bardoel, Erik-Jan Broers, Dolph Cantrijn, Clemens van Diek, Gerrie van Dooren, Adrian van den Eerenbeemt, Luuk Eliëns, Joris Hendriks, Joni Hendrix, Anneke Hymmen, Sonia Kolasinska, Stephan van Leiden, Lieke Meertens, Charles Peter, Iris Scherphof, Bas van der Schot, Bart Smout, Tim Staps, Mathijs Sukel, Pascal Tieman, Puck van Tilburg, Marten van de Wier, Malini Witlox, Esra van der Wolk.
06.
18..
Mathijs Sukel, bladcoördinator Univers, schreef 'Iedere jurist zou ook rechtssocioloog moeten zijn' (pagina 16-17)
Altijd een genot om mensen met een goed verhaal te spreken, als interviewer. Voormalig hoogleraar van Tilburg Law School Jan van Dijk - eind vorig jaar nam hij officieel afscheid van Tilburg University - is zo iemand. Het gesprek op zijn werkkamer was onderhoudend, verrassend en ging bij tijd en wijle alle kanten op. Van zijn nickname KLM (Van Dijk vloog veel voor zijn werk bij de VN), zijn advies om anoniem surfen op internet af te schaffen tot aan de politiek. Onderbuikgevoelens voeren daar de boventoon als het op veiligheid en bestrijding van misdaad aankomt, volgens hem. Slecht verhaal vind ik dat.
08.
Passion, Fear & Faith
18.
De Mediatop 2012
04. Buzz
Filosofe en schrijfster Joke Hermsen blikt terug
Hij werd al zeven keer uitgeroepen tot medi-
06. Pics
op haar tijd als post-doc onderzoeker aan de
atopper van Tilburg University en ook in 2012
08. Passion, fear & faith
faculteit Wijsbegeerte in Tilburg. Hoewel het
verscheen Sylvester Eijffinger talloze keren in
12. Coverstory
geen gemakkelijk tijd was, sluit ze een nieuwe
het nieuws. Maar was het genoeg was voor een
samenwerking niet uit.
nieuwe titel?
12.
Meepraten op de Universiteit
24.
Train your brain
15. Univers 50 16. Wetenschap 21. Personeel
Het Hollandse poldermodel met inspraak op vele
Hans IJzerman, a social psychology teacher
22. Lifestyle
niveaus is wereldberoemd. Ook Tilburg Univer-
invented a way to test scientific knowledge in a
24. Science & School
sity maakt er gebruik van. Maar medezeggen-
humorous way. He and his team created the app
26. International
schap op de universiteit, hoe is dat nu precies
Social Knowledge: The Game.
27. What’s in the world
geregeld?
Univers 17 januari 2013
04. Buzz
coördinatie Malini Witlox
Knipoog
;)
Economentoppen en topeconomen
Nieuws
Nieuwe CAO voor universiteiten Per 1 januari 2013 zijn de salarissen van universiteitsmedewerkers verhoogd met 1 procent. In september 2013 komt daar nog eens 1 procent bij. Dat is het resultaat van de nieuwe CAO voor universiteitspersoneel die is afgesloten tussen bonden en werkgeversorganisatie VSNU.
De onderhandelingen voor een nieuwe CAO lopen al jaren. De nieuwe cao wordt afgesloten voor de periode van 1 januari 2011 tot 1 januari 2014. Er zijn ook afspraken gemaakt over werk-naar-werktrajecten en modernisering van de CAO. De Seniorenregeling, de Leeftijdsdagen en de 60-plusregeling vervallen per januari 2013. Wel komen er de volgende overgangsmaatregelen: wie op 1 januari 2013 gebruik maakt van de Seniorenregeling, kan dit blijven doen tot de aow-gerechtigde leeftijd. Werknemers die op 1 januari 2013 58 jaar of ouder zijn kunnen tot 1 juli 2013 schriftelijk aangeven of zij op, of na 59 jarige leeftijd van de regeling gebruik willen maken. Vanaf 1 januari 2014 is toetreding tot de Seniorenregeling niet meer mogelijk. Werknemers die op 31 december 2012 aanspraak op leeftijdsdagen hebben, behouden deze dagen tot 1 januari 2018, maar het aantal dagen neemt niet meer toe. Personeel dat na 1 januari 2013 in dienst komt, krijgt deze dagen niet. De leden van Abvakabo FNV, CNV Publieke Zaak, CMHF, AC/ FBZ kunnen zich volgende maand over het akkoord uitspreken.
Hij is er weer: de Tilburg University Mediatop. Welke wetenschapper kwam het meest op tv, radio of in de krant? We zullen de uitslag hier niet verklappen. Lees dat verderop in dit magazine. Wel kunnen we melden dat de winnaar een econoom is. Dat is niet zo vreemd. De grote Tilburgse mediamannen - want de media hielden dit jaar niet van onze vrouwen - zijn allemaal economen (of hebben ten minste iets te melden over de arbeidsmarkt). Je vraagt je af of economen ook nog aan iets anders toekomen dan steeds maar weer de natie haarfijn uitleggen welke maatregelen het land, Europa en de wereld nu wél kunnen redden. Dat blijkt nog mee te vallen. Ook wetenschappelijk productief wordt er in Tilburg economenstad een behoorlijk partijtje meegetoeterd. In de landelijke Economentop van Economisch Statistische Berichten staat de Tilburgse faculteit namelijk op een ijzersterke tweede plaats, slechts een fractie verwijderd van de eerste plek van de Erasmus Universiteit Rotterdam. Die krijgt de lauweren, maar zal er niet te veel op moeten rusten. Beste Tilburger is Arthur van Soest, vanuit het niets in één keer op plek vijf terechtgekomen. Maar: hij staat niet in de Tilburgse mediatop. Sterker nog: in de Economentop 40 van ESB staan negen Tilburgers. En geen van hen heeft de Tilburgse Mediatop 20 gehaald. Appels en peren? Misschien, maar ze komen wel uit dezelfde fruitmand.
Studenten en docenten moeten meer invloed hebben op het beleid van de universiteit Ja, zeker omdat bestuurders weinig aandacht hebben voor onderwijs
Ja, het is goed voor studenten om bestuurlijke ervaring op te doen binnen hun universiteit
(35%, 38 votes)
(24%, 26 votes)
Ja, goede inspraak zorgt voor controle op de begroting en voorkomt fraude
Nee, het interesseert studenten toch niet wat er in de top gebeurt
(25%, 27 votes)
(16%, 18 votes)
(Advertentie)
Totaal aantal stemmen: 109 Fernanda de Beir (24, studente Economi sche psychologie): “Ik ben het eens met de stelling. Het zorgt voor een verbetering van het onderwijs. Studenten en docenten ervaren meer dan de bestuurders de dagelijkse praktijk op de universiteit.”
Ben jij tussen r de 15 en 24 jaa ur je en schrijf je? Stu ril 2013 in tekst voor 1 ap now.nu en via www.write een MacBook maak kans op , een t.w.v. €1.500,– of een schrijfcontract tro publicatie in Me Vlaanderen.
Ga naar UniversOnline en stem op onze nieuwe poll
Renovatie station Tilburg
UniversOnline Univers 17 januari 2013
Manon Staps (22, studente Cultuur wetenschappen): ‘Ik ben het eens met de stelling. Het beleid moet zo transparant mogelijk zijn. Als een student of docent het ergens niet mee eens is dan moet daar iets aan veranderd worden.”
Tilburg krijgt een gerenoveerd station. Met een 25 meter brede doorgang onder de spoorlijnen, nieuwe entrees en de Willem II-passage voor voetgangers en fietsers moet de stad beter bereikbaar worden.
TLS financieel gezond
Tilburg Law School verkeert weer
in een gezonde financiële situatie. Zij heeft het afgelopen jaar flink bezuinigd, wat zich uit in een positieve begroting in 2012. Het overschot op de begroting zal geïnvesteerd worden in onderwijs en onderzoek.
UvT: kleine vaste kern met flexibele schil De Universiteit van Tilburg
gaat haar personeelsbeleid veranderen. De universiteit wil naar een kleinere vaste kern met daaromheen een flexibele schil van mensen die tijdelijk aan de universiteit verbonden zijn.
ERC Advanced Grant voor Humanities
Aan Jaap van den Herik en Aske Plaat van de Creative Computing
Buzz .05
Het vlees: angstig, onwennig en vooral bezig met leuk doen
ff bellen
Column
met Thijs van Reekum Ondanks de bezuinigingen van het kabinet zal het aantal studenten op termijn niet dalen. Dat meent Thijs van Reekum, voorzitter van het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO). Hoe staat het met de studentenaantallen? “De basisbeurs verdwijnt pas in 2014. Ik denk dat het aantal studenten in september 2013 daardoor zal stijgen. Middelbare scholieren die hun beslissing rondom een studie eerst een jaar hadden uitgesteld en waren gaan reizen of werken, gaan nu toch alvast studeren. In september 2014 zal het aantal studenten waarschijnlijk wel dalen. Op termijn zal het wel weer stijgen. Dat heb je ook in Australië gezien, waar de studiefinanciering is afgeschaft. Zeker studenten met hoog opgeleide ouders gaan zelf ook studeren.”
Wat hebben de prestatieafspraken voor gevolg? “Het aantal contacturen wordt verhoogd, studenten moeten meer uren aan hun studie besteden, het rendement moet omhoog. Dat is op zich positief. Het heeft echter wel gevolgen voor het sociale leven. Er zijn steeds minder studenten die naast hun studie actief worden voor een gezelligheidsvereniging, die verenigingen krijgen steeds meer moeite om commissieleden te vinden. Je krijgt voor zulke functies ook geen bestuursbeurs. Er vallen nu al klappen. Zo waren er dit jaar in Utrecht geen verkiezingen voor de medezeggenschap nodig, er waren maar net voldoende kandidaten.”
Proost
Pierson voor Trautmann Prijzen, prijsjes, benoemingen, subsidies, schouderklopjes en veren in de reet; het academische wereldje zit er vol mee. Univers licht er de mooiste uit. Een econoom die van alle markten thuis is. Hoe indrukwekkend het niveau en de publicaties van alle genomineerden ook waren, om gedragseconoom Stefan Trautmann kon de jury van de Pierson medaille echt niet heen: "hij is breed georiënteerd, productief en heeft ook economisch wat te zeggen.” De medaille is een aanmoedigingsprijs voor veelbelovende economische onderzoekers die eens in de drie jaar wordt uitgereikt tijdens de jaarvergadering van de Koninklijke Vereniging voor Staathuiskunde. Behalve die medaille ontving Trautmann ook nog eens vijfduizend euro.
Group van de Tilburg School of Humanities is een ERC Advanced Grant toegekend. Zij krijgen dit van de European Research Council (ERC) van de Europese Commissie.
Tot zover het oude nieuws. Elke dag vers nieuws? Ga naar UniversOnline!
Vanmorgen met Bettine Vriesekoop de laatste puntjes op de i gezet in stadscafé De Spaarbank. 31 januari start haar masterclass. #uvt @hvdriel op 8 januari
Vleeskeuring We hadden alle macht, alleenheerschappij. Eén voor één belden onze slachtoffers met knikkende knietjes aan. Klaar voor de slachtbank. Het was kijkavond op Smidspad 28. De eerste keuring geschiedde online: een parkiet? Roken? Te jong? Te dom? Te alternatief? Opgerot. Een keurcorps van vijftien exemplaren bleef over. En toen was ik getuige van een van de meest fascinerende en pijnlijke sociale schouwspellen in mijn leven. Aan de ene kant de Keuringsdienst van Waren: volledig op zijn gemak, achteroverleunend, genietend van de macht. Aan de andere kant het vlees: angstig, onwennig en vooral bezig met leuk doen. Ik dacht altijd dat iemand leuk was. Als je leuk moet doen, hoe kan je het dan nog zijn? Een kleine greep uit de melange van pijnlijke sfeertjes op de bewuste kijkavond: een bebrilde econometrie student die te lang bleef, in de hoop dat zijn kans op de kamer rechtevenredig toenam met het aantal minuten dat hij aanwezig was. Wist hij veel. Een iets te opdringerig onderdeurtje die zijn best deed indruk op mij te maken totdat hij erachter kwam dat ik degene was die het huis verliet, waarna hij al zijn interesse in mij plotsklaps verloor. Een jong onschuldig meisje dat ons vol enthousiasme vertelde dat dit al haar eenentwintigste kijkavond was. Tja... Uiteindelijk kwam de Keuringsdienst van Waren tot een eensgezind oordeel: keuren is kut. En de kamer? Die ging naar de jongen die niet leuk deed maar het was. Luuk Eliëns is student Liberal arts. Zijn blogs zijn te lezen op UniversOnline.
Tweets Weer hopeloos verdwaald in gebouw P. Mocht iemand over 3 jaar ergens in een gang een skelet vinden: waarschijnlijk ben ik dat. #uvt @arnoudvanhulst op 17 december
Doei Methodologie! Victoria’s Secret Fashion show op televie. Veeeeeeeel belangrijker :-) #uvt #tentamens
Vandaag gaat mijn dank uit naar de man met de slijptol op de #uvt. Kon mn fiets gelukkig weer onderbrengen in mn eigen berging vandaag!
@orelievhs op 17 december
@Veertje17 op 13 december
Univers 17 januari 2013
06. Pics
fotografie Dolph Cantrijn
Univers 17 januari 2013
Pics .07
Bikiniproof Een goed voornemen: elke week naar Zumba in het Sports Center. Er is geen plaats voor stijve harken. Alle lichaamsdelen worden grondig losgeschud. Danservaring is niet nodig, want gelijk gaat het toch nooit. Blijven bewegen en lol hebben, zo vliegen de calorieën er wel vanaf. Wat natuurlijk nodig is om straks weer mooi in bikini te verschijnen. Al vindt
Univers de meiden slank genoeg om het lekkere warme zonnetje nu al tevoorschijn te toveren. De twee meiden vooraan houden zich braaf aan hun goede voornemen voor 2013. “Wij willen meer sporten en het jaar goed beginnen met ons eerste lesje Zumba.” Stiekem zullen zij zich ook wel klaarstomen voor de komende zomer.
Univers 17 januari 2013
08. Passion, fear & faith
De veronderstelling zou zijn dat een goede denker geen vrouwelijke denker kan zijn
Univers 17 januari 2013
Passion, fear & faith .09
tekst Lieke Meertens fotografie Anneke Hymmen
Ze gunden me het licht in de ogen niet Filosofe-schrijfster Joke J. Hermsen (51) heeft flink wat te stellen gehad op de Tilburgse universiteit. Haar collega’s staken een stokje voor haar zwangerschapsverlof en jarenlang werd ze niet uitgenodigd voor de Tilburgse dag van de filosofie. Toch sluit ze een nieuwe samenwerking niet uit.
“H
annah Arendt? Dat is geen filosoof, dat is een eeh... vrouw.” Deze quote staat genoteerd in de satirische universitaire roman De Profielschets, die Hermsen acht jaar geleden aan haar werk toevoegde. Fictieve opmerking? Nee, waargebeurd. De uitspraak werd gedaan in een Tilburgse vakgroepvergadering. Hoe reageerden de andere collega’s? “De helft van de zaal, in totaal dertig mannelijke medewerkers, grinnikte gegeneerd. De andere helft knikte instemmend. De opmerking is bijna te ludiek om waar te zijn, maar illustratief voor de wijze waarop het gedachtegoed van vrouwelijke denkers gewaardeerd wordt.”
Je moet gewoon een representatieve keuze maken uit de rijke filosofische geschiedenis. Dat gebeurt nog steeds niet. Noch bij diegenen die onderzocht, bestudeerd of onderwezen worden, noch bij de vertegenwoordiging van hen in hogere functies.” Het is lang geleden dat ze herinneringen ophaalde aan de Tilburgse universiteit, merkt Hermsen aan het einde van het interview op. Daarmee laaien frustraties op, door het inzicht dat er nog steeds weinig veranderd is binnen de universitaire wereld. Nog geen vijftien procent van de Nederlandse hoogleraren is vrouw, waarmee dit land in de onderste regionen van de Europese ranglijst bungelt. Tilburg scoort met 11,7 procent nog ónder het landelijke gemiddelde.
Je moet niet kijken of het een mannelijke of vrouwelijke filosoof is, maar of het een goede filosoof is, zeggen tegenstanders. “Dat is altijd het nepargument dat veronderstelt dat er neutraliteit zou zijn. Eigenaardig is dat het áltijd mannelijke medewerkers zijn die dit soort uitspraken doen. De veronderstelling zou zijn dat een goede denker geen vrouwelijke denker kan zijn.
In de Amsterdamse wijk De Baarsjes behuist Hermsen een benedenetage, waar ze voor dit interview plaatsneemt aan de houten eetkamertafel. Blond haar losjes opgestoken, nauwelijks een spoortje make-up te bekennen. Achter haar een murenhoge boekenkast, met De Profielschets achter glazen deurtjes. De roman verhaalt over een vakgroep Wijsbegeerte waar machtsspelletjes de boventoon voeren zodra er een profielschets voor een nieuw aan te stellen hoogleraar wordt opgesteld. Hermsens alter-ego, Det van Vliet, stapt gefrustreerd op nadat blijkt dat niemand aan haar denkt voor de functie van hoogleraar. Zelf nam Hermsen afscheid van de universiteit voordat ze überhaupt had kunnen opklimmen tot hoogleraar. Tegen die tijd waren er al genoeg druppels geweest die de emmer hadden doen overlopen. Zo ging de hele faculteit ervoor liggen toen ze probeerde zwangerschapsverlof te krijgen. Toenmalig collegevoorzitster Yvonne van Rooy moest voor haar in de bres springen en een aparte constructie verzinnen zodat Hermsen alsnog zestien weken contractverlenging kon krijgen.
Joke’s Jaren Joke Hermsen (1961) studeerde literatuur en filosofie in Amsterdam en Parijs. Ze promoveerde in Utrecht en werkte van 1995 tot 2000 als postdoc onderzoeker aan de faculteit Wijsbegeerte in Tilburg. In 1998 verscheen haar debuutroman Het Dameoffer. Daarna volgden diverse andere romans en publicaties waaronder Tweeduister, De
profielschets en haar bestseller Stil de tijd. Pleidooi voor een langzame toekomst. In 2010 schreef ze het essay Windstilte van de Ziel voor de Maand van de Spiritualiteit. Haar laatste roman Blindgangers verscheen begin dit jaar en gaat over materialisme, nihilisme en de liefde. Hermsen woont samen in Amsterdam en heeft twee kinderen. Zie ook www.jokehermsen.nl
Vrouwelijke filosofen worden genegeerd? “Arendt is typisch een voorbeeld van een grote denker die destijds niet of nauwelijks tot de canon van de filosofie was doorgedrongen. Ik heb jaren moeten pleiten om haar werk op het onderzoeksprogramma te krijgen. Er is inmiddels, tien jaar na dato, gelukkig wel íets verbeterd. Maar nog steeds worden bedroevend weinig vrouwelijke auteurs onderzocht of onderwezen. De laatste dertig jaar heb ik geprobeerd hier aandacht op te vestigen door romans, lezingen en congressen, maar het is een lange weg te gaan.”
Univers 17 januari 2013
10. Passion, fear & faith
Ik dacht altijd dat slapeloosheid een natuurlijke afwijking van me was
Je kwam lijnrecht tegenover je mannelijke collega’s te staan “Vooral rondom de genderkwestie in de lesstof werd er met hoon en woede gereageerd. Zoals die bewering dat Hannah Arendt geen filosoof is omdat ze een vrouw is. Ik vergelijk mijn toenmalige positie wel eens met die van joodse intellectuelen, die in de jaren dertig antisemitische reacties moesten incasseren. Gek genoeg begrijpen mensen de situatie dan makkelijker.” Heftige vergelijking “Maar exact dezelfde. Je wordt namelijk op grond van een onderdeel van je identiteit, zoals je gender of ras, buitengesloten. Als ik die uitsluiting van mezelf of van mede-vrouwelijke denkers ter sprake stelde, werd daar zo haatdragend op gereageerd. Dat is vergelijkbaar met de positie van Joodse intellectuelen in de Tweede Wereldoorlog. Ik ben natuurlijk niet vervolgd, maar kreeg wel zulke emotionele en ronduit domme reacties, dat het mij de zin ontnam om daar nog langer te werken. De stupiditeit, de onredelijkheid... agressie. Allemaal nog net binnen het tamelijke, hoor. Alhoewel, een collega publiceerde een stuk in Univers met als kop ‘Als Joke Hermsen nee zegt, bedoelt ze ja’. Dat is typisch de vrouw die verkracht wordt. Daar gaat het over, hè? Ze zegt wel nee, maar bedoelt ja.’’ Dat haalde jij eruit Dat staat er! Dat is de context, de semantische context van zo’n zin. Filosofen, die ook taalfilosofie hebben gehad, moeten zich dat terdege realiseren. Dat gaat ver... dat gaat heel ver. En dan kwam ik op voor een vrouwelijke filosofe, niet eens voor een feministische. Men gunt je het licht in de ogen niet. Niet alleen van jou niet, maar ook niet van alle vrouwelijke denkers die aan je vooraf zijn gegaan én van alle niet- bestaande vrouwelijke collega’s. Dat is nogal wat om tegen te vechten. Ik dacht altijd dat slapeloosheid een natuurlijke afwijking van me was. Pas nadat ik ontslag had genomen, kwam ik erachter dat dit een puur stressverschijnsel was.” Twaalf jaar geleden nam ze afscheid van de universitaire wereld. Een 'donker jaar' volgde, waarin ze zichzelf opnieuw diende uit te vinden. Ze ziet het nu als een noodzakelijke transitiefase. Ook de jaren daarna waren armoedig. Hermsen kon nauwelijks rondkomen en woonde met haar twee kinderen op een kleine etage. Niet dat ze die armoede erg vond overigens. “Je weet dat
Univers 17 januari 2013
het erbij hoort, als je filosofie als vak kiest.” Bovendien kreeg ze ook weer lucht en ruimte om tot zichzelf te komen. Na te denken over wat er werkelijk toe doet, nieuwe bezieling te vinden. Dezelfde ziel die op de universiteit snel overschaduwd wordt, door de constante zoektocht naar kennis. Drie jaar geleden kwam ineens het onverwachte grote succes: ‘Stil de tijd. Pleidooi voor een langzame toekomst’ werd een bestseller en is inmiddels aan de twintigste druk toe. Door het hele land wordt Hermsen gevraagd om lezingen te geven over de tijd, en de noodzaak van rust en reflectie. In haar tweede huis in Frankrijk geeft ze filosofische workshops over tijd en creativiteit. Dochter Rodante, twintig jaar, studeert inmiddels ook filosofie. Hoop je dat zij hoogleraar wordt? “Ik verwacht het niet. Ze is nu al behoorlijk ontmoedigd, door deze zelfde kwesties onder andere. Het zijn mannen die doceren, mannen die ze bestuderen. Onlangs schreef ze een werkstuk over Kierkegaard. De docent in kwestie mailt haar terug dat het niet de bedoeling is dat ze zelf gaat denken, dat ze zijn visie op Kierkegaard niet goed heeft weergegeven en dat hij weigert haar nog langer te begeleiden. Als ik de mail niet zelf had gelezen, had ik het niet geloofd. Ik heb haar werkstuk gelezen, daarna, en nou ja... Niet omdat het mijn dochter is, maar wat wíl je nog meer? Maar van haar wordt niet verwacht dat ze zelf denkt. Zij moet op haar knieën vallen voor alle grote mannelijke denkers en ze herkauwen met eerbied en ontzag. Zoniet, dan weigert een docent je te begeleiden.” Zou je zelf ooit teruggaan naar de universiteit? Dit onrecht van binnenuit bestrijden? “Als er een uitnodiging zou komen, zou ik die zeker in overweging nemen. Vooral om een voorbeeldfunctie te vervullen voor vrouwelijke studenten. Maar ik zie het er niet van komen eerlijk gezegd. Na mijn succes van ‘Stil de Tijd’ ben ik in alle gremia van de Nederlandse samenleving geweest om lezingen te geven, van het bedrijfsleven tot de overheid. Vanuit de universiteit is er nauwelijks interesse getoond. Pas dit jaar zijn er twee uitnodigingen geweest. Hoe kun je zo voorbij gaan aan intellectuelen die weliswaar niet meer binnen de universiteit werken, maar daarbuiten wel belangrijk werk verrichten? Ook hebben oud-medewerkers jarenlang voorkomen dat ik zou worden uitgenodigd voor de
Passion, fear & faith .11
Tilburgse Dag van de Filosofie. Dat is mij ter ore gekomen van iemand die in de organisatie zat. Ik kan me daar amper druk om maken, omdat ik zoveel lezingen elders geef. Maar door dit soort praktijken trekt de universiteit zichzelf terug in de ivoren toren, waar ze het contact met de samenleving volledig verliest.” Wat moet er gebeuren op de universiteiten? “Iemand moet er met de bezem doorheen. Neem die krankzinnige publicatiedrang. Die leidt tot fraudeschandalen en knijpt
de intellectuele rijkdom af. Eén goed artikel per jaar is meer dan genoeg! Laat ze boeken schrijven. Wie schrijft er nog boeken aan de Nederlandse universiteit? Boeken die gelezen worden, die bijdragen aan de maatschappij. En gooi die vensters open. Het zou de boel zó opfrissen en opschudden. Het is een gemiste kans als schrijvers en filosofen zoals ik niet uitgenodigd worden. Bovendien heb ik een gigantisch lezerspubliek. Als je mij uitnodigt, krijg je niet alleen mijn expertise binnen, maar ook mijn achterban. Ik zou zeggen: tel uit je winst.”
Univers 17 januari 2013
12. Coverstory
tekst Esra van der Wolk fotografie Dolph Cantrijn
Studenten weten goed wat beter kan De Universiteitsraad, opleidingscommissies en diverse faculteitsraden: mogelijkheden zat om mee te praten op Tilburg University. Maar wat is medezeggenschap nu precies en hoe is het georganiseerd? Univers zocht het voor je uit.
M
edezeggenschap op Tilburg University voert ons terug naar het jaar 1969, ‘het jaar van de bezetting’. Op 28 april 1969 waren de Tilburgse studenten het zat en bezetten ze de Katholieke Hogeschool. Zij eisten recht op medebeslissing in zaken die de Hogeschool betroffen. Overal in de gebouwen trof men hordes studenten met brillen en baarden aan die nieuwsgierig lazen wat de landelijke dagbladen over hen schreven. Er hingen spandoeken met linkse teksten en de orde- en bewakingsdienst zorgde ervoor dat alleen studenten en vertegenwoordigers van de pers de gebouwen betraden. In de overvolle aula waren vaak meer dan 1500 studenten aanwezig die druk vergaderden over hoe het nu verder moest. Zelfs ’s nachts was de Hogeschool bezet, omdat studenten in de lokalen overnachtten.
Studentenperspectief
De bezetting duurde ruim een week en was aanleiding voor een veel beroemdere bezetting: die van het Maagdenhuis in Am-
De studentenfracties in de universiteitsraad zijn SAM en Front. Samen bekleden ze negen studentenzetels, waarbij SAM er vijf in handen heeft en Front vier. Deze verdeling hangt af van het aantal stemmen dat de fracties ontvangen. Dat inspraak belangrijk is, daar zijn ze het uiteraard over eens. Volgens de fracties moeten studenten gehoord worden, omdat zij het belangrijkste
Inspraak: een gelaagde structuur Op centraal niveau heb je de universiteitsraad waarin negen medewerkers en negen studenten zitten. Zij overleggen met het College van Bestuur en hebben daarbij belangrijke advies- en instemmingbevoegdheden op het terrein van strategisch beleid, organisatie en financiën. In de universiteitsraad zitten twee personeelsfracties, Abva-kabo en Onafhankelijken. De fracties die de studenten representeren zijn SAM en Front. Binnen de universiteitsraad heb je ook nog twee commissies: Onderwijs & onderzoek (O&O) en Financiën & infrastructuur (CFI). Deze commissies bestaan uit afgevaardigden van elke fractie. Zij vergaderen voorafgaand aan de raadsvergadering om een advies op te stellen voor de agendapun-
ten. Ook is er een Dagelijks bestuur (DB) waarin iedere fractie één afgevaardigde heeft. In de universiteitsraad (u-raad) worden zaken besproken die de hele universiteit aangaan. Op decentraal niveau zijn er de faculteitsraden (f-raden), die ook voor de helft uit studenten en voor de helft uit medewerkers bestaan. Hierin komen zaken die faculteitsbreed van belang zijn ter sprake. De faculteitsraden wegen de visies en belangen van het personeel en de studenten tegen elkaar af als het gaat om onderwijs, onderzoek en besluitvorming binnen de faculteit. En wat doen de opleidingscommissies dan? De oc's zijn meer inspraakorganen dan medezeggenschapsorganen. Hierin geven studenten en docenten advies over hun betreffende opleiding.
Oproer met resultaat
Univers 17 januari 2013
sterdam. Heel wat oproer dus, maar met resultaat: in september 1970 wordt de Wet Universitair Bestuur aangenomen waarin het recht op inspraak van studenten en medewerkers is vastgelegd. Na een modernisering en inperking van de wet in 1997 is er veel veranderd. Studenten en medewerkers zijn nu meer belangenbehartigers. In de huidige vorm bestaat de Tilburgse universiteitsraad sinds 1 januari 1999. Er zijn diverse fracties die inspraak hebben op het beleid van Tilburg University. Maar met de u-raad, de f-raden en de oc's, wie weet er tegenwoordig nog hoe het zit?
Coverstory .13
Univers 17 januari 2013
14. Coverstory
Het gaat niet om meer of minder invloed, maar om invloed op meerdere niveaus
Klachten a.u.b. Voor SAM en Front is het belangrijk dat alle studenten zich betrokken voelen en blijven. Daarom kun je met al je klachten, vragen of gewoon voor een praatje bij hen terecht. Heb je na het lezen van dit artikel ook interesse in een bestuursjaar bij een van de fracties? Neem dan contact op met SAM of Front via onderstaande contactgegevens. De verkiezingen vinden naar verwachting eind april plaats.
onderdeel van TiU zijn. “Daarnaast weten studenten goed wat beter kan”, vindt Front. Volgens SAM kijken studenten vaak vanuit een andere invalshoek en met een ander perspectief naar onderwijs- en universiteitszaken dan het College van Bestuur.
geschillen zijn tussen een medezeggenschapsorgaan en het bestuur. Hier komt dat eigenlijk niet voor. Het college van bestuur geeft het gevoel dat je stem echt gehoord wordt”, vindt Front.
Invloed
En wat studenten niet moeten vergeten, is dat je tijdens een jaar SAM en Front ook bestuurservaring opdoet. SAM: “Je leert heel erg veel van medezeggenschap, onder meer omdat je functie tweeledig is: je bent bestuurslid en raadslid. Het is niet alleen een unieke kans om mee te praten over het beleid van een grote instelling, maar ook om te zien hoe een organisatie in elkaar zit. Je leert goed samen te werken, maar ook om kritisch te zijn. Bovendien is het leuk om te zien hoe de vergadercultuur werkt en hoe politieke spelletjes gespeeld worden.” Op de vraag wat hen drijft, antwoordt SAM: “Je hebt een persoonlijke en gezamenlijke drive. Je zit hier om studenten te laten horen en om iets bij te dragen aan de universiteit. Als een van de negen studenten in de raad van al die 13.000 studenten, word je echt serieus genomen en dat is een gaaf gevoel. Dat motiveert om nog harder je best te doen.”
Maar hoe groot is hun invloed nu eigenlijk? En hoe zwaar wegen al die verschillende inspraakorganen? SAM: “Wij hebben een advies- en instemmingsrecht. Onze macht is in zoverre groot dat voor meeste agendapunten advies of instemming nodig is.” Front: “Het adviesrecht heeft een enorme impact op het bestuur. Er wordt wel degelijk geluisterd, want er moeten zwaarwegende redenen zijn om geen rekening te houden met het advies van de universiteitsraad. Bij geheel negatief advies zullen ze dan ook niet snel tegen de raad ingaan.” Wat betreft hun niveau van invloed in vergelijking met andere organen, zegt Front: “Het gaat niet om meer of minder invloed, maar om invloed op meerdere niveaus. Je moet zelf vormgeven aan die invloed en veel samenwerken. In de universiteitsraad wordt het echte politieke debat gevoerd, omdat over het algemeen de technische zaken al besproken zijn in de commissies. Daar ligt volgens ons het verschil.” Waar SAM en Front trots op zijn, is dat ze er gezamenlijk voor hebben gezorgd dat er vorig jaar geen 500 pc’s zijn wegbezuinigd. Ook de versoepeling van de regels voor de excellent scholarships zien ze als een mijlpaal. Het gemiddelde eindcijfer voor toekenning van deze beurs werd opgehoogd van een 8 naar een 8,5. SAM en Front zorgden ervoor dat als er budget over is, ook studenten met gemiddeld een 8 voor de beurs in aanmerking komen. Volgens de fracties heerst er op TiU een goede medezeggenschapscultuur. De fracties zijn kritisch waar nodig, maar vooral constructief. “We moeten er samen een betere organisatie van maken. Als men naar andere steden kijkt, zie je vaak dat daar
Alexander Sinke
Gaaf gevoel
Front zegt dat er ook een stukje onmacht over het regeringsbeleid meespeelt: “Je wilt invloed uitoefenen op alle maatregelen die tegenwoordig spelen: de prestatiebeurs, langstudeerboete, sociaal leenstelsel. Daarnaast wil je een steentje bijdragen aan de gemeenschap en Tilburg als studentenstad.” Beide fracties geven toe dat hun bestuurstaak weliswaar officieel parttime is, maar dat er een flink aantal uurtjes bij komt kijken. Een paar vakken erbij volgen, moet echter kunnen. “Als je het goed wilt doen, ben je er fulltime mee bezig”, legt SAM uit. “Het is je eerste prioriteit en omdat je maar één keer zo’n bestuursjaar doet, moet je er ook het maximale uit halen.”
Lisa van der Made
Thomas van Wees
SAM, Kamer E206,
[email protected], 013-4662075, www. fractiesam.nl Front, Kamer E209,
[email protected], 0134668780, www. fractie-front.nl
Univers 17 januari 2013
Pieter Swagemakers
Manou Windhausen
Yaşar Sazak
David Castaňo Estévez
Daan Schoofs
Rosanne Broekhuizen
Univers 50 .15
Vijftig
tekst Francine Bardoel fotografie Persbureau van Eijndhoven
Op 16 januari 1964 startte het Tilburgs Hogeschoolblad, de voorloper van Univers. We zijn met dit nummer van Universmagazine onze vijftigste jaargang ingegaan. Om dit te vieren gunnen we je een nostalgische terugblik op de universiteit.
Gerucht De reden voor de instelling van een officieel blad voor de hogeschool blijkt vooral het verschijnsel roddel te zijn: “Er blijkt op de colleges en op andere wijze meer te worden bekend gemaakt dan „ad valvas” wordt medegedeeld (ad valvas: op de mededelingenborden, red.). Niet alle studenten – zeker niet de derdejaars economen – komen elke week naar de Hogeschool; zij missen daardoor vaak voor hen belangrijke berichten. Er blijken – vooral in Tilburg – altijd vermeende bekendmakingen te zijn – door de wind voortbewogen berichten „kabar angin” (kabar angin is Indonesisch en betekent gerucht, red.).” Dit schrijft rector magnificus Scheffer in zijn Ten geleide.
Viking De secretaris van de curatoren, de heer Loevendie, wijt het oprichten van een mededelingenblad vooral aan het niet verschijnen van de Viking, het blad van Olof. Er is behoefte aan een echte redactie zo schrijft hij, hoewel hij ervan overtuigd is dat Olof de Viking weer tot leven zal roepen. Voorts doet Loevendie een oproep om een wat prozaïscher titel te verzinnen voor het Tilburgs Hogeschoolblad (het werd uiteindelijk THB). Het blaadje lijkt nog erg op een parochieblad, hoewel er vanaf het begin onafhankelijke artikelen in verschijnen. Om de veertien dagen ligt het blad in het schap.
50 Prinses Beatrix met Claus von Amsberg. Zij bezochten op 28 oktober 1965 de Katholieke Hogeschool Tilburg. De campus is goed herkenbaar aan de keitjes die nog steeds bij het Cobbenhagengebouw liggen. Op de foto is het gebouw nieuw, de bomen en onze koningin zijn nog jong. Beatrix is pas vier maanden verloofd met Claus. Het Tilburgs Hogeschoolblad doet geen aankondiging van het bezoek, zij geven slechts aan dat op 28 oktober de inaugurele rede van professor Alting van Geusau plaatsvindt op de Hogeschool. Verder worden er veel regels gewijd aan de nieuwe parkeerregeling omdat er te veel schade is aan auto’s doordat er scooters, bromfietsen en fietsen tussen de auto’s worden gezet. Er komen aparte vakken voor hoogleraren. Studenten die niet meewerken, krijgen een tijdelijk parkeerverbod.
Univers 17 januari 2013
16. Wetenschap
tekst Mathijs Sukel fotografie Stephan van Leiden
Iedere jurist zou ook
rechtssocioloog moeten zijn Een rol in de advocatuur of bij justitie zou niks voor hem zijn, dat had Jan van Dijk (66) tijdens zijn studie snel bekeken. In plaats daarvan koos hij voor de wetenschap. Het leverde hem een zeer succesvolle carrière op waarin twee onderzoekslijnen tot op de dag van vandaag centraal staan: preventie van misdaad en meer aandacht voor de rol van slachtoffers. Op 7 december 2012 nam Van Dijk afscheid als hoogleraar van TiU.
H
ij kan er ’s middags tijdens het interview nog kwaad om worden, om de kop die ‘de wakkerste krant van Nederland’ ‘s ochtends in chocoladeletters bracht. “Tuig harder aanpakken”, kopte de Telegraaf. Een uitspraak van Ivo Opstelten, Minister van Veiligheid en Justitie. “Dat een minister het woord tuig gebruikt, schandelijk vind ik het”, schampert Van Dijk. Dergelijk taalgebruik door bewindslieden leidt tot normvervaging, vindt hij. “Als ministers dit al zeggen, hoe brengen we jongetjes van twaalf dan respect bij voor grensrechters?”, refereert hij aan het tragische overlijden van vlagger Richard Nieuwenhuizen eind vorig jaar.
Dieptreurig De uitspraak van Opstelten heeft volgens Van Dijk alles te maken met het politieke klimaat van nu en de laatste jaren. “De politiek buigt voor onderbuikgevoelens uit de samenleving en dat is dieptreurig.” Dit raakt direct het thema waarnaar de Tilburgse hoogleraar, verbonden aan de Tilburg Law School, jarenlang onderzoek deed: preventie van misdaad. Van Dijk toonde met zijn onderzoek in acht Westerse landen aan dat dankzij preventieve maatregelen, bijvoorbeeld het goed beveiligen van auto’s en woningen, criminaliteit aanzienlijk daalt. Maar de politiek interesseert dat momenteel niets, volgens hem. “Preventie is politiek niet populair. Liever hebben ze het over harder straffen en meer blauw op straat. Alle preventie-units bij de politie zijn inmiddels wegbezuinigd door de politiek. Het zou geen kerntaak zijn. Terwijl preventie juist een van de meest nuttige taken is als je het afzet tegen de investering en het rendement dat het oplevert.” Het beleid is extra wrang nu de overheid staat voor de aanpak van een van de snelst groeiende vormen van misdaad: cybercriminaliteit. “Kinderporno, economische fraude, oplichting van bejaarden en stalking via internet, juist dat moet je aan de voor kant aanpakken en niet achteraf. Want met het strafrecht bereik je niets.” Van Dijk pleit voor het wegnemen van de anonimiteit op internet. “Dat betekent dat je een offer moet brengen qua privacy. Maar ik zie geen andere weg, want wat doe je anders tegen iemand die de boel probeert te flessen vanuit Nigeria?”
Univers 17 januari 2013
Jan van Dijk (Amsterdam, 1947) is sinds 2005 verbonden aan Tilburg University. Op 7 december nam hij formeel afscheid als hoogleraar van de universiteit. In zijn afscheidsrede stond de preventie van criminaliteit centraal. Van Dijk deed hier jarenlang (internationaal) onderzoek naar, net als naar de rol en ervaringen van slachtoffers van criminaliteit. Deze
Uit de juristerij breken Wie met Van Dijk spreekt, spreekt met een bevlogen man. Een man ook die bewust koos voor het sociaal wetenschappelijke aspect van rechten. Tijdens zijn studie werd het hem al snel duidelijk dat uitoefening van het recht, als advocaat of voor justitie, niets voor hem was. Te droog en te statisch. “Ik ben altijd veel nieuwsgieriger geweest naar hoe het recht en de rechtspraak in de praktijk uitpakt. Wat is de uitwerking ervan op de maatschappij? Dat vind ik interessant en relevant. Nog te vaak is het recht losgezongen van de realiteit. Ik vind daarom dat iedere goede jurist ook rechtssocioloog zou moeten zijn.” Van Dijk vond in de wetenschap dan ook zijn passie. “Ik wilde uit de juristerij breken en dat is aardig gelukt”, zegt hij met gevoel voor understatement. Van Dijk bekleedde door de jaren heen diverse topfuncties, onder meer bij de Verenigde Naties, en is vaak gelauwerd voor zijn werk. Op 7 december 2012 nam hij formeel afscheid van Tilburg University als hoogleraar met een afscheidsrede. Evengoed blijft hij voorlopig nog voor twee dagen verbonden aan de universiteit. Deels als docent voor de nieuwe master Victimology and Criminal Justice en deels als onderzoeker in een project voor de Europese Unie (Harmonisering statistieken Europese Unie met betrekking tot mensenhandel).
Mooiste jaren Zijn aanstelling in Tilburg, zeven jaar in totaal, omschrijft hij als “de mooiste jaren van mijn loopbaan vanuit academisch perspectief”. “Ik ben hier heel productief geweest, heb tientallen artikelen en enkele boeken kunnen schrijven. Dat geeft het gevoel dat je echt een bijdrage aan de wetenschap levert.” Daarnaast koestert hij de interactie met zijn studenten. “Tijdens je colleges probeer je jouw liefde voor de wetenschap en de schoonheid van het vak over te dragen. Dat lukt natuurlijk niet altijd, maar als het lukt dan is dat mooi. Bijvoorbeeld wanneer studenten hun dankbaarheid uitspreken door te zeggen dat je ze op het juiste spoor hebt gezet. Daar doe je het voor.” Daarom denkt hij ondanks zijn formele afscheid nog allerminst aan stoppen met werken. “Als je nog gemotiveerd bent en je fit voelt, waarom zou je dan achter de geraniums gaan zitten?”
twee onderwerpen vormen de rode draad in zijn wetenschappelijke carrière en Van Dijk is vaak gelauwerd voor zijn onderzoekswerk. Zo ontving hij vorig jaar nog de Stockholm Prijs voor Criminologie uit handen van Koningin Sylvia van Zweden. Van Dijk blijft voorlopig actief voor TiU als docent voor de nieuwe master Victimology and Criminal Justice.
Wetenschap .17
Criminoloog Jan van Dijk: 'De politiek buigt voor onderbuikgevoelens'.
Univers 17 januari 2013
18. Mediatop 2012
tekst Clemens van Diek illustratie Bas van der Schot
Sylvester, Stagnatie & Slodderman zetten Tilburg op de kaart
Met bijna 5000 ‘hits’ in de media – krant, radio, tv en opiniestukken – was Tilburg University in 2012 zo’n 14 keer per dag in het nieuws. Welke onderzoeker en/of docent scoorde het beste?
V
orig jaar typeerden we de winnaar als de Lance Armstrong onder de mediatoppers. Sylvester Eijffinger won toen voor de zevende keer de jaarlijkse ‘Mediatour’. Je kunt je afvragen met welke pepmiddelen deze zeges tot stand zijn gekomen, in analogie met de wielerwereld. Wel, de ‘epo’ die de winnaar van 2012 – jawel, Sylvester voor de achtste keer – gebruikt is zijn eigen adrenaline, de eigen tomeloze energie en inzet om op dit front de beste te zijn en zo lang mogelijk te blijven, ter meerdere eer en glorie van de zaak. Misschien moeten we maar overgaan tot de analogie met darts. Phil Taylor werd op Nieuwjaarsdag voor de 16e keer wereldkampioen pijltjesgooien. Als de 59-jarige Sylvester zijn crisispijlen in de mediaroos blijft mikken, komt hij wellicht nog in de buurt van de Brit.
Economics University Tilburg De economen hadden weer een topjaar. Maar liefst vijf eindigden bij de eerste zes (Eijffinger, Benink, Bovenberg, Canoy, Mujagic) en negen economen staan in de top 20. En dan kun je de Reflect-mannen Wilthagen (#3) en Dekker (# 9) ook nog best als halve economen meenemen vanwege hun specialisme: arbeidsmarkt en (jeugd)werkloosheid. Al het crisisleed speelde hen in de kaart, maar de verdeeldheid is groot. Econoom A zegt X, econoom B zegt Y, en econome C Z. En de AEX is ook niet meer wat het geweest is. Over de oorzaken van de crisis, de bear-markets en de baisse zijn verschillende analyses, om over bankenbeleid, depressiepolitiek en dipoplossingen nog maar te zwijgen. Op de vraag hoe we er weer bovenop komen volgt een vrije gedachtenmarkt aan liberale antwoorden en regulerings
Wie houdt er het meest van ons? Kranten
Univers 17 januari 2013
Mediatop 2012 .19 Mediatop Tilburg University 2012 1. (1) 2. (2) 3. (8) 4. (4) 5. (6) 6. (28) 7. (9) 8. (5) 9. (25) 10. (11) 11. (-) 12. (18) 13. (17) 14. (7) 15. (-) 16. (-) 17. (-) 18. (32) 19. (22) 20. (16) 21. (24) 22. (-) 23. (-) 24. (26) 25. (13) 26. (12) 27. (-) 28. (-) 29. (-) 30. (-)
suggesties! Dat bracht Kees Koedijk en Harry van Dalen van het blog Me Judice op het lovenswaardige idee om consensus te zoeken onder economen met een omvangrijk economenpanel.
Stijgers en dalers Bij een krimpende mediaoogst, 5000 ‘hits’ tegenover 6650 in 2011, zijn toch nog groeiers te vinden. Er was werk aan de winkel voor Ton Wilthagen, die zijn score ruim zag verdubbelen en opklom naar een derde stek. Ronald Dekker stoomde op naar plek 9. Flexibele wetenschappers, zeker weten! Blijvertjes. Ook Marcel Canoy zag zijn media-inspanningen beloond met een fikse klim van plaats 28 naar 6. De zorgeconoom kon (en kan) zijn borst natmaken omdat de zorg waarover hij zich zorgen maakt, een van de belangrijkste maatschappelijke issues is en
Eijffinger, Prof.dr. Sylvester (TiSEM) Benink, Prof.dr. Harald (TiSEM) Wilthagen, Prof.dr. Ton (TLS) Bovenberg, Prof.dr. Lans (TiSEM) Mujagic, Drs. Edin (TiSEM, PhD) Canoy, Prof.dr. Marcel (TiSEM) Ruiter, Dr. Jan Jaap de (TSH) Bosman, Drs. Frank (TST) Dekker, Dr. Ronald (TLS) Verbon, Prof.dr. Harrie (TiSEM) Scheffer, Prof.dr. Paul (TSH) Brounen, Prof.dr. Dirk (TiSEM) Seters, Prof.dr. Paul van (TiasNimbas) Eijlander, Prof.dr. Philip (CvB) Brink, Prof.dr. Gabriël vdn (TLS) Blommaert, Prof.dr. Jan (TSH) Graafland, Prof.dr. Johan (TiSEM) Bouwens, Prof.dr. Jan (TiSEM) Borgman, Prof.dr. Erik (TSH) Boogers, Dr. Marcel (TLS) Maalsté, Drs. Nicole (TLS) Dijk, Prof.dr.mr. Jan van (TLS) Polder, Prof.dr. Johan (TSB) Geest, Prof.dr. Paul van (TST) Prast, Prof.dr. Henriëtte (TiSEM) Lammers, Dr. Joris (TSB) Bovekerk, Henk (Student TSH) Riemen, Dr. Rob (Nexus) Mees, Dr. Heleen (TiSEM) Wicherts, Dr. Jelte (TSB)
blijft. Gezondheidseconoom Johan Polder voert vanwege dit thema de medialijst van TSB aan. Jonge belofte en vastgoedexpert Dirk Brounen stijgt dankzij (of ondanks) de dalende huizenprijzen weer iets, evenals de duurzame TiasNimbas-representant Paul van Seters.
Mediagenieke student De meeste mediagenieke student komt van TSH en heet Henk Bovekerk. Hij kreeg van Jan Jaap de Ruiter (#1 bij TSH) en nieuw komer Jan Blommaert een tien voor zijn scriptie waarin hij zich afvroeg of de PVV fascistisch is. Dat leidde tot nogal wat reuring. Paul Scheffer is de hoogste binnenkomer op 11 (dankzij o.a. diverse Buitenhof-optredens). Cultuursocioloog Gabriël van den Brink, ook nieuw, scoorde als commissielid rellen Haren en zijn
Student Henk Bovekerk, kreeg voor zijn bachelorscriptie een tien en heel veel gedonder.
Radio
Televisie
Univers 17 januari 2013
20. Mediatop 2012 Sylvester, Stagnatie & Slodderman boek Eigentijds Idealisme. Frank Bosman, spraakmakende theo loog in 2011 moest wat inleveren. Zijn opvolger Erik Borgman wist de titel wat minder te ‘cashen’ ondanks een paar plaatsen stijging. Twee opvallende aderlatingen uit de top: Ad Vingerhoets, nog derde in 2011 maar – zo belooft Ad – 2013 wordt weer een huiljaar en Cyrille Fijnaut (in 2011 op 10, inmiddels met emeritaat en aangesteld als vertrouwensman wetenschappelijke integriteit).
Brandstapel Na 2011 zou de naamsbekendheid van Tilburg University ook in 2012 weer stijgen vanwege onze ‘fraudeprof’. Althans, dat was de verwachting. Maar echt betrouwbare data over een verband zijn er niet. Het is wat dat aangaat ‘sloddervingerwerk’. Evengoed had rector Philip Eijlander er zijn handen aan vol. Statisticus Jelte Wicherts deed ook een duit in de datafraudezak en kwam nog net de top 30 binnen.
2013 wordt weer een huiljaar Mannenzaak Nicole Maalsté (wiedewiedewietexpert) scoorde dit jaar het hoogst bij de vrouwen (#21). Stond Henriëtte Prast (hoogleraar Financiële Planning) als beste vrouwelijke wetenschapper vorig jaar nog op plaats 13, nu keldert ze uit de top 20 naar plek 25. Ze stopte met haar column in FD. De dames doen het in 2012 niet zo best: zero in de top 20. Met weinig vrouwelijke hoogleraren is de spoeling natuurlijk dun. Hier valt nog wel wat beleid op te voeren. Er is ongetwijfeld nog potentie bij bijvoorbeeld instituten als Intervict, Tranzo en CoRPS, met de nodige vrouwelijke talenten in de gelederen, die belangrijke en medamieke issues moeten kunnen vermarkten (slachtofferschap en -hulp, zorg, gezondheid).
Oogstcijfers De 23e editie van de Mediatop laat een oogst zien van bijna 5000 ‘hits’ (optredens, bijdragen, vermeldingen). Dat is een flinke daling t.o.v. 2011 (6650), wat deels verklaard kan worden door toepassen van een strengere selectie. Een en ander betekent dat de universiteit zo’n 14 keer per dag in het nieuws was. Van de
totale 4977 verwerkte bijdragen leverde Sylvester Eijffinger er 743, dat is net als in 2011 goed voor zo’n 15%. Er werden in totaal 3265 krantenberichten gespot met UvTlink (2011: 4148). Het Brabants Dagblad was met 574 artikelen hofleverancier (2011: 588), gevolgd door de Volkskrant 268 (2011: 285), Financieel Dagblad 210 (259), Trouw 205 (244), NRC 174 (207), Ned. Dagblad 169 (142) en Telegraaf 164 (173). Er werden 460 radio-optredens verwerkt (2011: 604). Top 4: BNR, Radio1, Radio5 en Omroep Brabant. De TV-optredens: 191 (2011: 260). RTL, EenVandaag, Omroep Brabant TV, Nieuwsuur en NOS Journaal deden het vaakst een beroep op Tilburgse experts.
Mediavalorisatie De mediatoppers dragen bij aan de verdere naamsbekendheid en valorisatie van Tilburg University. Bijdragen uit een mediabe stand (LexisNexis) worden dagelijks verwerkt en gewaardeerd, afhankelijk van soort en medium, culminerend in de eindscore. Men mag zelf optredens doorsturen naar de redactie van de Mediameter (
[email protected]). Een bijdrage zonder UvT-melding levert niks op. Clemens van Diek is teamleider wetenschap bij Education & Research Marketing (ERM). Een uitgebreid verhaal met meer details staat vanaf 18 januari op: www.tilburguniversity.edu/mediatop2012.
Wat waren de belangrijkste mediatopper-thema’s? • • • • • • • •
Univers 17 januari 2013
Eijffinger, Benink (Tisem): eurocrisis, Grexit, bankencrisis, ECB Wilthagen, Dekker (TLS, Reflect): arbeidsmarkt, flexibilisering, (jeugd)werkloosheid, ontslagrecht Bovenberg, Verbon, Graafland (Netspar/Tisem): pensioenen, woningmarkt, overheidsfinancien Mujagic (Tisem/PhD): eurocrisis, inflatie (promovendus bij Eijffinger) Canoy (Tisem), Polder (Tranzo): zorg, gezondheids economie De Ruiter (TSH): islam, Arabische Lente, politiek (PVV) Bosman (TST, Luce), Borgman (TSH, Babylon): religie, cultuurtheologie, katholieke kerk Scheffer, Blommaert (TSH), Van den Brink (TLS): Europa, cultuursociologie, politiek, democratie, multiculturalisme, integratie, civil society
• • • •
Brounen (Tisem): vastgoed, woningmarkt Van Seters (TiasNimbas): duurzaamheid Eijlander (CvB): Stapel Bouwens (Tisem): onderwijs, accountancy
Zijn dit ook de thema’s waarmee de UvT zich wil profileren? Daarover zal de komende tijd nog een boom over worden opgezet. Maar dat pensioenen, de euro, Europa en arbeidsmarkt Understanding Society-issues zijn en blijven, staat buiten kijf. Economen en juristen, met hun mediavoorhoedespelers, zijn daarin de meesters. Maar ook zorg en (geestelijke) gezondheid, victimologie, duurzaamheid, civil society en integratie zijn bij uitstek thema’s die horen bij deze universiteit. De economie en het recht mogen dan het lichaam vormen, maar dat lichaam kan niet zonder de geest.
Personeel .21
tekst Marten van de Wier fotografie Dolph Cantrijn
Ik ben niet voor tweet-discussies De economische crisis woedt nog altijd. En ook de economische faculteit zelf moet op de kleintjes letten. In deze roerige tijden treedt Lex Meijdam aan als decaan bij TiSEM. ‘Economie is complex, daar moeten we eerlijk over zijn.’
De economische wetenschap staat volop in de belangstelling. Maar niet altijd positief. Wat doet de crisis met het imago van uw vak? “Er is discussie geweest over de vraag of we die niet hadden moeten kunnen voorspellen. Aan de andere kant blijkt ook dat de economische wetenschap goede ideeën heeft. De manier waarop de overheid in eerste instantie gereageerd heeft, was heel adequaat. Er was een gebrek aan vertrouwen door de bankencrisis en het kabinet stimuleerde de vraag: de Keynesiaanse aanpak. Als de politiek de systeembanken om had laten vallen waren we direct in een veel diepere crisis terechtgekomen. De wetenschap heeft er zeker aan bijgedragen dat dit niet is gebeurd. Het is positief dat er meer aandacht is voor macroeconomie. Maar de finance-hoek heeft het zwaar te verduren.” Zij zitten met de banken in het verdomhoekje. “Onterecht, denk ik. Je kunt niet het niet degenen die de kennis ontwikkelen verwijten, het gaat erom wat ermee gedaan is. Maar er moeten bij finance wel lessen geleerd worden. De samenhang van risico’s heeft te weinig aandacht gekregen. Het blijkt maar weer dat we eigenlijk maar heel weinig weten. En nu zitten we in de situatie dat de crisis langer duurt en dan komt de enorme discussie of je nu moet bezuinigen, of juist stimuleren.” Dat economen daarover verschillende adviezen geven, is dat geen probleem? Ook de economen van uw faculteit zijn het niet eens. “Dat is geen probleem, als de adviezen maar gebaseerd zijn op kennis. We moeten voorkomen dat we dingen roepen die nergens op gebaseerd zijn. We kunnen misschien beter uitleggen waarom er verschillende meningen zijn. Het is complex, daar moeten we eerlijk over zijn. Ik ben geen voorstander van wetenschappelijke discussies in tweets.” Waarom bent u decaan geworden? “Ik ben heel betrokken bij deze faculteit. Ik ben al eerder vicedecaan en hoofd van mijn departement geweest. Ik denk dat ik pas bij het type decaan dat gezocht werd. In het profiel was sprake van ‘een verbindend leider’, daar herken ik me in. Wat het hardst gegaan is de laatste tijd, is met name de externe zichtbaarheid, bijvoorbeeld in het maatschappelijk debat in Nederland en in internationale rankings. Het accent zal nu iets meer op de interne processen van de faculteit moeten liggen. De budgetten per student lopen bijvoorbeeld terug. Dan moet je proberen binnen de begroting te blijven.” Dat lijkt me wel een lastige klus. “Lastig... Positief spreek je dan van een uitdaging, hé? Maar er ligt een financiële opgave. Ik heb geen blauwdruk van hoe ik het
Lex Meijdam (53) is hoogleraar algemene economie en sinds deze maand decaan van TiSEM. Tot 2006 was hij al eens vice-decaan onderwijs. Meijdam (getrouwd, drie kinderen, van wie twee al volwassen) woont
ga doen, ik wil het met de mensen samen doen. Het belangrijkste dat we hebben als faculteit is ons menselijk kapitaal. Daarmee moet het toch lukken om meer geld binnen te halen en op de kleintjes te passen bij het uitgeven.” Zij er nog nieuwe bezuinigingen nodig? “Dat durf ik zo niet te zeggen. Ik ga deze maand rustig met mijn mensen kijken naar de cijfers.” Wat zijn verder uw plannen? “Heel belangrijk bij het onderwijs is research based learning: studenten al vanaf dag één laten zien dat ze deel uitmaken van een excellente onderzoeksomgeving. Maar ook: onderzoek meer laten terugkomen in het onderwijs en intensivering van het onderwijs, dus in kleinere groepen. Die lijn is ingezet, en die wil ik verder ontwikkelen. Dat bijtrekken van het ‘onderwijsbeen’ mag natuurlijk niet ten koste gaan van onderzoek, waarin we het heel goed doen. We willen met beide benen stappen zetten. We willen dat ons onderzoek impact heeft op de wetenschap en de maatschappij.” U doet onderzoek op het gebied van vergrijzing en pensioenen, momenteel twee belangrijke maatschappelijke thema’s. En nu wordt u manager. Kunnen we u als onderzoeker wel missen? Meijdam lacht. “Ik hoop in ieder geval nog een beetje onderwijs te kunnen blijven geven. En er zijn genoeg andere mensen die dat onderzoek doen. Of ík het kan missen, dat is een andere vraag.”
in Boxtel en reist iedere dag met de stoptrein naar de campus. Hij gaat graag de natuur in, en houdt van fietsen en zeilen.
Univers 17 januari 2013
22. Lifestyle
coördinatie Francine Bardoel
Speak up!
Sluwe minimalisten Niet hoorcolleges zijn het probleem, maar het institutionele systeem van de Nederlandse universiteiten dat luie studenten in de kaart speelt. Op basis van mijn dagelijkse observaties onderscheid ik, ideaaltypisch, vier soorten studenten: nerds, plichtsgetrouwen, falers en minimalisten. Eigenlijk veroorzaken drie groepen geen problemen; het probleem zit hem in de grote groep van minimalisten. De minimalisten zijn behoorlijk intelligent en kunnen snel verveeld raken. Ze hebben niets met schoolse colleges en al helemaal niet met het lezen van academische lectuur. Ze ergeren zich kapot aan verplichte groepsopdrachten en het schrijven van papers. Sluw als ze zijn minimaliseren ze hun inspanningen; een 5.5 is tenslotte al een voldoende. En als je met vier man groepswerk moet maken, dan haal je gewoon twee kantjes van Wikipedia. Het inhoudelijk werk laat je de rest lekker doen. Dit gedrag is niet raar; het is zelfs menselijk. Maar het institutionele systeem van de Nederlandse universiteiten speelt de minimalisten in de kaart. Voor een vak haal je studiepunten door het wel óf niet te halen. Er is geen middenweg. In deze zesjescultuur zijn hoge punten alleen aantrekkelijk voor de intrinsiek gemotiveerde studenten. Door oververtegenwoordiging zijn de minimalisten in het voordeel bij de colleges, hun aantal is een machtsfactor. Ze lezen vooraf geen literatuur waardoor de het hoorcollege vaak in ‘napraatsessie’ over het boek vervalt. Colleges missen dan de diepgang die docenten zo graag willen. En nog erger: nerds en plichtsgetrouwen zien óók af van het vooraf bestuderen van de stof, omdat de napraatsessie anders te langdradig wordt. Daarom is het tijd voor echte, structurele oplossingen. Faciliteer de minimalisten niet langer, maar dwing ze om te kiezen. Óf ze worden plichtsgetrouw, óf ze falen en vertrekken. Ken voortaan studiepunten toe op basis van het behaalde resultaat. Of nog radicaler, schaf de tentamens helemaal af. Doe één of twee keer per jaar een kennistoets, en concentreer vooral op het echte academische werk. Laat studenten onderzoek doen en individueel papers schrijven. Organiseer alleen nog werk- en interactiecolleges. Laat napraatsessies achterwege. Wellicht zullen de universiteiten aanmerkelijk minder afgestudeerden afleveren. Is dat erg? In een land dat al overloopt van hoogopgeleide bureaucraten en managers, kunnen we beter wat minder academici hebben, die dan wél tenminste allemaal van topkwaliteit zijn. Een universitair diploma hoort een indicatie te zijn voor excellentie; in plaats van een garantie voor een bodemniveau. Rens Raemakers is student Bestuurskunde
I-con
Ik haat UGGs, ze zijn seksloos Kledingstijl? Mijn stijl is niet in één woord te beschrijven. Soms ben ik heel minimalistisch gekleed en soms met heel veel accessoires. Ik werk in een mannenwinkel, daardoor neig ik meer naar de mannelijke kledingstijl. Maar ik draag ook jurkjes hoor. Gelukkigst met? Mijn familie en vriend. Ze zijn mij heel erg dierbaar. Ik ben soms ook bang om ze te verliezen. Grootste miskoop ooit? Hoge stiletto’s van Jimmy Choo. Hij was een keer guestdesigner van H&M en ik wilde die schoenen zo graag hebben, want normaal zijn ze heel erg duur. Ik ben toen om 06.00 uur voor de H&M gaan staan om die stiletto’s te kopen. Ik heb ze eigenlijk maar een keer aangehad. Ook waren ze een week later nog te koop. Een echte miskoop dus.
Priscilla Nieuwbuurt (20), Organisatiewetenschappen
Belangrijkste persoon? Mijn vader. Wij zijn twee handen op één buik. Ik heb met hem een sterkere band dan met mijn moeder.
Lelijkste trend? UGGs. Ik haat UGGs. Ik vind ze verschrikkelijk, seksloos en lelijk. Er zijn genoeg andere warme schoenen.
Fashionblunder? Als ik terug denk aan mijn brugklastijd, dan vraag ik me echt af hoe ik er toen zo kon bijlopen. Ik was heel kleurrijk gekleed. Gekleurde sneakers, panty’s en shirtjes. Hoe kon ik dat in godsnaam uitzoeken?
Toekomstdroom? Baas van Coca Cola worden. Het is een fascinerend bedrijf. Het lijkt me super om daar de baas van te zijn. Ik vind coca cola ook lekker en dan kan ik het iedere dag gratis drinken. Geweldig toch?
Trendspotting
Grote kruizen,
kleine kruisjes
Wat zijn de laatste trends op de Tilburgse campus? Univers zit bovenop alles wat hip & happening is. Deze keer: kruizen.
Univers 17 januari 2013
Grote kruizen op shirts, kleine witte kruisjes op zwarte leggings, kruizen op schoenen en kruizen aan kettingen, armbanden, oorbellen en ringen. Een trend die steeds ergere vormen aan begint te nemen. Voor vrouwen is het nu helemaal hot in fashionland. Voor de mannen blijft deze trend een beetje achter. Misschien maar beter ook, want een legging met kruisjes bij een man, dat zien we liever niet. Met de kruizentrend kun je snel overdrijven. Trek niet meer dan één kledingstuk aan met kruizen als motief. Combineer het ook niet met drukke kledingstukken. Houd het subtiel en rustig. Zo ben je toch hip en word je geen overdadige non.
Lifestyle .23 Kunst Wè nou?
Mijlpaal 013 Ieder jaar is het weer hetzelfde liedje: goede voornemens. Nu 2013 in volle gang is, wordt het tijd om stil te staan bij je toekomst. Wat wordt jouw mijlpaal van 2013? “Ik hoop dit jaar mijn bachelor te halen. Ik moet nog een paar vakken. Als ik deze gehaald heb, wil ik dit jaar nog een master beginnen. Ik weet nog niet welke, de keuze moet ik nog maken. Daar heb ik nog een tijdje voor.” Steffie Kozica (22) Psychologie “Ik hoop dit jaar nog te trouwen. Ik wil het heel graag. Jammer genoeg laat het steeds op zich wachten. Ik vraag het elke dag, maar dan zegt mijn vriend: ‘Ja hoor, dat wil ik wel een keertje'. Zijn moeder heeft mij al een verlovingsring gegeven. Ze zei: 'Dan ben jij alvast mijn schoondochter.' Lief hè?" Eveline van der Ham (26) medewerker Nexus “Heel graag zou ik dit jaar mijn BSA halen. Ik wil niet stoppen, daar heb ik geen zin in. De studie is te leuk. Maar ik moet wel mijn best blijven doen.” Danny Koevoets (20) Rechten "Mijn doel dit jaar is om Nederlands te leren. Ik kom uit Indonesië en ik spreek al een paar woorden Nederlands. Over een half jaar hoop ik het een stuk beter te kunnen. Dat is natuurlijk erg handig voor mij. Ik krijg al één keer in de week les van een vriend. Ook hoop ik dit jaar een parttime baan hier te vinden.” Paulus Sigalingging (23) International business administration
Organisch en vloeiend Twintig jaar geleden liet De Pont bij de openingstentoonstelling al werk zien van Anish Kapoor. Nu is er een hele tentoonstelling gewijd aan de van oorsprong Indiase kunstenaar. Bij Kapoor (1954) staan vervorming en desoriëntatie centraal. Zijn enorme sculpturen van gepolijst staal in de grote hal zijn een soort opgeblazen lachspiegels. Ze vertekenen de omgeving op groteske wijze. Als je ervoor staat, voel je je al snel verloren. Eenzelfde truc flikt Kapoor met een serie bakken gevuld met hypnotiserende kleuren. Kijk te lang in die bakken en het begint je te duizelen. Je weet niet meer goed waar het kunstwerk ophoudt en de realiteit begint. Dat is de kracht van Kapoors kunstwerken: ze spreken je fysiek aan. Dit is geen kunst waarnaar je onbewogen kan kijken. Of je wilt of niet, je wordt lijfelijk bij de vreemde wereld van Kapoor betrokken. Dat is vermakelijk, maar heeft ook een ongemakkelijke kant. Je wordt als bezoeker geconfronteerd met de menselijke behoefte aan vastigheid, iets waar de sculpturen van Kapoor niet om malen. De kunst van Kapoor is organisch en vloeiend, en heeft in al zijn eenvoud een mysterieuze kwaliteit. Het beste komt dit tot uiting bij Shooting into the Corner, waar een kanon om het half uur een bus rode was tegen de wand aanschiet. Het resultaat is een muur vol rode klonters, die de toeschouwer vragend aankijken. Mooi en onthutsend tegelijk. De tentoonstelling van Anish Kapoor is een absolute aanrader. Bart Smout Anish Kapoor - De Pont, te zien tot en met 27 januari
Eten
Subliem brood Het brood van Tilburgh Sourdough lijkt nergens op: het is fantastisch! De bakkerij annex winkel opende zijn deuren zomer 2012 in de Willem-II-straat (nr 82). Dat is een fraai oud pand met veel glas in lood, vlakbij slagerij Lejeune en speelgoedwinkel Het Zingende Nijlpaard. Ze maken er desembrood van ongekende kwaliteit. Door het lange rijsproces met natuurlijke gisten smaakt hun heerlijk geurende brood zeer zacht. Probeer bijvoorbeeld een 100% speltbrood of het ‘pain naturel’: elk heeft een lekkere, knapperige korst. De arbeid van deze excellente zuurdesembakkers is noest. Weliswaar gebeurt het kneden van de achttien kilo zware ‘poolish’, het voordeeg, met een kneedmachine, maar het op gewicht snijden en herhaald vouwen en vormen van het brood gaat allemaal met de hand. Met z’n tweeën. “Goed voor zeven-, acht-, negenhonderd broden per week”, aldus Adrian Benko van Sourdough. “Veertig van die zakken van 25 kilo.” Het rijzen neemt tot 36 uur per brood in beslag. Zo wordt aan het rogge van zaterdag ‘s woensdags al begonnen. Het motto van de winkel? ‘Brood is kunst.’ Voor 4 euro heb je een 750-grams meesterwerk van biologisch, in Woudrichem windgemalen graan. Voor croissants is dat 1,20 euro en bolletjes kosten 1 euro. Joris Hendriks Tilburg Sourdough tilburgsourdough.nl
Univers recenseert alles. Op UniversOnline.
Univers 17 januari 2013
24. Science & school
tekst Joni Hendrix illustratie Bas van der Schot
New app: Social Knowledge Have you always wanted to know why people do the things they do? And how they think? The app Social Knowledge: The Game provides you with a better understanding of the human psyche by offering interesting scientific propositions. This app has been devised by scientists at the InMind Foundation, including Hans IJzerman, a Social Psychology university teacher at Tilburg University and chairman of the organization.
T
he idea for developing this scientific app came about as a result of the lectures of one of IJzerman’s colleagues. “At the start of a lecture, this colleague grabbed the students’ attention with some counterintuitive true or false questions. That’s when I thought: there are more possibilities here - why not develop an app? It would be an easy way for people to learn something new.” From that moment on, scientists have been working for over a year on developing the app. The first propositions were entered midSeptember.
Surprising proposition Once you’ve downloaded the app, you’ll be sent a new and surprising proposition every day. You have 24 hours to mull it over, at which point the answer will be given. There are two possibilities: the proposition is correct or incorrect. The app is mainly intended to interest people in social psychology. IJzerman thinks that many will at first think of it as a simple game, but once they’re interested, they can delve deeper into the subject. This is because the app also refers them to in-depth articles on the website and research on which the propositions are based. “It’s easily accessible for people who want to improve their knowledge of social psychology, but the app does oversimplify reality. Human behavior cannot be summed up in sound bites, but the app does put the variety of research that has been carried out across.”
Univers 17 januari 2013
Curious to know more? Test your knowledge with these propositions. • Less-dominant women tend to be intimidated by more masculinelooking women. • Extroverts are more likely to use positive coping strategies. • It’s common to lose sense of who you are after a break-up. • Men are generally more jealous when sexual infidelity occurs, while women are generally more jealous when emotional infidelity occurs.
Compete with friends The app allows people to increase their knowledge of social psychology. But is there is more: to find out who knows most about the human psyche, you can compete with your friends. “It’s a fun game, and you’ll even learn something while you’re at it. Your results and those of your competitors are ranked, so you can easily compare your level of success. Additionally, you can create a group and compete with its members. It also offers the possibility of participating in online research. This simply means that you’ll complete a survey.” Social Knowledge: The Game is the first to test scientific know ledge in a humorous way, says the social psychologist. The academic team has come up with enough propositions to last them a year. The team doesn’t have any outlined future plans, but has plenty of ideas. “We hope we can link the app to textbooks and articles. We also hope that journals will send us statements once new research is published. We could process this new information in our app and keep people posted on current developments in social psychology research. Over 1,500 people have downloaded the app and we hope there will be many more. We want to try to continue this project, because spreading information about social psychology is very important”, Hans IJzerman says.
Proposition one through three are correct. Would you like to know the answer to proposition four? Just download the app. For iPhone-users, it’s 89 eurocents, for Android-users, it’s free. It’s advisable for Social Psychology students to download the app, because lots of the propositions will be discussed in the first year. Nothing wrong with getting into the teacher’s good books while you’re at it!
Science & School .25 text Bart Smout & Esra van der Wolk
Masterpiece
Keep your feet on the ground There is more to sustainable innovation than number crunching and quantitative analysis. Social engagement is also part of the equation. This is the starting point of the thesis in which PhD student Jaap Voeten builds a new model for the phrase ‘socially acceptable innovation’. Sitting in his office on campus, Voeten explains how he came in touch with poor entrepreneurs in the traditional villages just outside of Hanoi, in the days that he was working in Vietnam as a technical advisor. Small-scale entrepreneurs took the initiative to introduce new technologies, new products and new methods of selling. This allowed them to increase their income but Voeten also witnessed the development of new environmental problems and social inequality. Not everybody was profiting from the new economic activity. This is when he became interested in scientifically studying socially acceptable innovation. Sustainable and socially acceptable innovation as a means to combat poverty in the developing countries. It sounds great. But how do you successfully realize this in practice? The accepted ‘sustainable business’ models (such as Corporate Social Responsibility and people-planet-profit) are by-products of large Western companies’ reality, which are totally different to the complicated reality that poor and small-scale entrepreneurs in developing countries have to deal with.
Eureka! Working the net
With the rise of internet use the last decades, the problem of network neutrality is increasingly getting more attention from regulators. Network neutrality means that Internet service providers should treat all content on the internet equally without blocking, degrading or prioritizing traffic. The dissertation ‘Network Neutrality and European Law’ by Jasper Sluijs, concludes that regulation of network management is necessary on EU level. This would prevent regulatory fragmentation that could lead to a threat of internal markets. This regulation should take the form of a transparency policy because this is a flexible instrument and allows regulators to keep a close eye on the network management activities of the companies.
In his thesis Understanding Responsible Innovation in Small Producers’ Clusters in Northern Vietnam: A grounded theory approach to globalization and poverty alleviation, Voeten develops a unique understanding of socially acceptable innovation which starts from within the local social process. “You don’t start with the figures, you start with the actual situation on the ground – that’s why my model is called a grounded theory approach.” Voeten sees this as a great way of Understanding Society. “People in the developing countries want to do it by themselves but often they have to organize this in an informal way because the government is less forthcoming in developing policy and legislation,” says Voeten. If we want to stimulate socially acceptable innovation, policymakers will have to develop a feel for these informal structures.
Jaap Voeten
Voeten hopes that his thesis will inspire students to broaden their horizons. “Not that all students have to become starry-eyed idealists but certainly for a University whose motto is Understanding Society, studying the social aspects of innovation and entrepreneurship is a logical step and much needed too.”
Disgraceful taxes The taxation of the Jews by the Dutch tax authorities during the second world war was disgraceful. This is written by Peter Essers, professor at Tilburg University, in his book Belast verleden. Het Nederlandse belasting recht onder nationaalsocialistisch regime. In this book, Essers takes a close look at the functioning of the Dutch tax authorities during the occupation of the Nazi’s. As it seems to be, the tax authorities were not very critical of the Nazi regime. Even after the war, the tax authorities showed little empathy with the victims, taxing the heritage of Jewish war victims.
Information is overrated
When it comes down to making wise decisions for our retirement, it does not help to be well informed. In her article Information Overrated? Evidence from the Pension Domain, professor Henriëtte Prast concludes that providing information is not always effective.
While most of the Dutch population know that their pensions will be lower than they anticipated, still only a small percentage puts this knowledge into action. Prast: “It’s not about knowing. Smokers know that smoking is deadly, and yet they continue to do it. The same mechanism applies to saving for later.” According to Prast, the government should not waste money on information campaigns that do not work. Instead, employers should try to get their employees to commit to saving more.
Henriëtte Prast
Univers 17 januari 2013
26. Student participation text Puck van Tilburg
What in the world is ‘medezeggenschap’? Student participation in decision making governing bodies at the university is a typically Dutch phenomenon. In the Netherlands it is called ‘Medezeggenschap’. This is an almost untranslatable (and probably unpronounceable) term which means something like ‘co-determination’. It means that students are involved in the decision-making process.
Student participation at Tilburg University Student participation in decision making councils and committees takes place at different levels. There are program committees at program level, Faculty Councils at school level and there is a University Council at university level. At the latter students can discuss with and consult the Executive Board. Together with staff members students have a number of powers in the field of strategic policy, organization, management, and budget. They are able to discuss and decide on many issues, such as education, services and the annual budget.
My vote is not for sale! Every year elections are held to decide which students will represent the student population in the different representative bodies. Every student of Tilburg University can (usually) register as a candidate. During the elections the campus of TiU is the playing field of student candidates trying to convince other students to vote for them. They walk around with laptops for casting votes. For one week the handing out policy of gadgets on campus is suspended. The candidates gratefully exploit this by not only handing out flyers, but also water bottles, pens, candy, crisps and even condoms and playboys. They hand out so much; it’s probably the only week you don’t have to buy your own lunch! All to please the student voters to give their vote!
Barrier Most candidates for these elections have the Dutch nationality. International students hardly ever stand for election. They seem to experience a barrier when it comes to participating. First of all, because of the practical reason that the councils mostly operate in Dutch. This means the meetings are held in Dutch and the minutes and other documents concerning these meetings are in Dutch. Only the minutes of the meeting of all student members of councils at school and university level are taken in English. It is the policy of the university to keep the councils operating in Dutch until an international student is elected. Once elected, the official language has to be changed into English. From then on, the council would operate completely in English. According to Hans-Georg van Liempd, senior program manager at TiU and internationalization expert, this will be a challenge. “It
Univers 17 januari 2013
will be a challenge for all employees involved to write all documents in proper English. Next to that, experience at Maastricht University shows that the quality of the discussions will decrease since not all members of the council are able to debate in English fluently.” Secondly, student participation is a typical Dutch phenomenon and it is therefore possible that international students do not grasp the idea of ‘medezeggenschap’. Participation came to being in the Dutch society, which was divided in different groups or ‘pillars’ not too long ago. These segments of society had their own religions and social institutions such as radio stations and newspapers. Discussion was institutionalized and participation became a conflict resolution strategy. Many international students who come to study in Tilburg are not familiar with participation in decision making governing bodies. They come from more hierarchical cultures, with other traditions. Therefore they do not know what it means to stand for election for a council or committee.
Relevance However, there are about a thousand international degree seeking students at Tilburg University. According to Hans-Georg van Liempd, these international students also belong to the academic community of Tilburg University. In his view these students should be listened to and be represented. After all, an international campus requires input from all stakeholders. “You could argue that their voice is already heard via the current student representatives, but international students are free to stand for election and participate if they get elected.” Not only will they contribute to their study and a diversified campus, but it would also be a good learning experience. “As long as there is no direct representation, factions have the responsibility to inform international students about the decisions being made and the plans being discussed at the Council meetings.” In return, international students could get involved by getting in contact with the different student factions, to make sure their voice is heard. For more information about student participation, see www.tilburguniversity.edu/students/broaden/participation/
What’s in the world .27 edited by Puck van Tilburg
I made my little brother hate Santa
Ben
Daniel
Controversy
Study abroad? By next year Tilburg University wants at least 30 percent of their students to study abroad for some period. However, at this moment not even three percent of the students go on exchange. Students Daniel van Rijswijk (International Business) and Ben Kraaijeveld (Public Administration) discuss whether studying abroad is a must or just an added bonus. Daniel: I think studying abroad is an
added bonus, but everyone is free to decide whether they want to go on exchange. If you go, you will probably benefit from it, but not everyone is internationally orientated, so I do not think it’s a must.
Ben: For me, it was a must to study abroad. I went to South Africa in my last bachelor year. I felt the need to take some distance from my everyday life at Tilburg University. I had the feeling everything I did was somehow related to studying. I found it healthy to go somewhere else and rethink my everyday patterns. Daniel: I think you are right; it helps you
see things differently and also improves your social skills. However, it is not necessary, especially not when it comes to professional knowledge. I never studied abroad. I have always played ice hockey actively and I chose my sports career
over an international experience. Ben: It’s understandable, but also a pity when practical reasons keep you here. However, it would be a shame when fear of the unknown is the most important reason for staying. It is really worth it, going abroad can help you to reevaluate your world. Daniel: True, but it remains a big step.
The university could stimulate exchanges by emphasizing the improvement of social skills and the fun of studying abroad more. They can also make it financially more attractive.
Ben: And TiU can use more testimonials of students who went abroad to convince other students to go on exchange. If they succeed in doing that, it might even create a more open academic community. This way students will not only leave TiU professionally educated, but also inspired.
Column
Driving (away from) Home after Christmas Have I written an article about homesickness in the last Univers? What was I thinking? Apparently I’ve forgotten what Christmas at home looks like. I can’t talk to my teenage brother without flinching. He bet with his friends that he’s going to stretch the hole in his ear until he can carry a pack of cigarettes in it. I got used to his little earring, but a giant bison horn stuck in his ear just makes me nauseous. My Grandma thinks that eating (or talking about eating) should be the primary occupation in one’s life. Even though she is skin and bones herself, she suspects anorexia in everyone around her. You want to know our little Christmas tradition? It’s her trying to force a fried carp down my brother’s throat. She still doesn’t get that shaking a plate with the mentioned fish under his nose year after year is not going to cut it. On top of all that, I made my little brother hate Santa. I didn’t buy him a toy because my dad ensured me that he has every thing a four year old can possibly want. Instead, I brought him some candy and a Santa-shaped chocolate that I used to love so much at his age. Who wouldn’t want to bite off a head of a saint and be spared the consequences? My little brother, having noticed a new gift under a Christmas tree, dropped a plastic truck on the floor causing all four wheels to fall off, stepped on a snowman singing “Jingle Bells” (insensitively interrupting the chorus) and seized the package. After throwing the chocolate Santa out of the bag and decapitating him prematurely, he grumbled: “Where’s the toy?!” Since my explanation that Santa has a toy limit per child, I think he has started designing the Invade the North Pole plan. Sonia Kolasinska
Overheardon campus
No more toilet paper shortages
‘Boxing day’ came early last year!
Awkward; running out of toilet paper while you are answering nature's call in the library. Especially in weekends the paper runs out quickly. Luckily the Cleaning Service ISS will be making more tours of inspection to make sure paper shortages are prevented in the future! This way you don’t have to worry about toilet paper and you can worry about your own papers!
It’s not every day you see Santa and ‘Sinterklaas’ having a fight, especially not with what seems to be the Easter bunny as referee! The student association Asset Marketing wanted to express that more and more Dutch families are choosing to celebrate Christmas instead of ‘Sinterklaas’, although the latter is a Dutch tradition. To embody the ongoing ‘competition’
between these holidays, Asset Marketing thought outside the box and organized a boxing match.
Do you have a funny photo or overheard something on campus? Send it to
[email protected]. Or post it on our facebook page facebook.com/ universonline
Univers 17 januari 2013
International starts here
New app: Social Knowledge Keep your feet on the ground
We've got the power no. 07 Januari 17, 2013
Independent magazine of Tilburg University