Reorganisatie BEST spannend Onafhankelijk magazine van Tilburg University
no. 07 8 januari 2015
02. Waar
tekst Jozien Wijkhuijs fotografie Jack Tummers
Een sirene met armpjes en beentjes
Waar is Univers
Bambi’s op schaatsen Univers is overal. Misschien ook wel bij jou in de buurt. Los van drie enorme plastic pinguïns en talloze foto’s van Ireen Wüst aan de muur is de schaatsbaan in Tilburg-Zuid een oase van rust deze woensdagmiddag. Een klein groepje studenten heeft zich daar, op initiatief van Polis, verzameld voor een middagje schaatsen en de bijbehorende warme chocolademelk met slagroom. Dus worden de ijzers ondergebonden, onder vele verklaringen van schaatsonkunde. Voorzitter Stijn van Heck pakt er om te beginnen zelfs even een schaatsrekje bij. Na een rondje of twee waagt ook hij de sprong in het diepe en gaat op eigen kracht over het ijs. Op verschillende tempo’s worden de rondjes afgewerkt, de een als Bambi bij z’n eerste stapjes, een ander op topsnelheid, achterwaarts, met een grote grijns op het gezicht. Polis, de vereniging van Organisatiewetenschappen, telt zo’n 500 leden. “Ongeveer 90 van hen zijn echt actief betrokken bij de vereniging”, schat Isa. De leden van het bestuur blijken ook naast hun bestuurswerk actief in het universiteitsleven. Zo promoot Isa de universiteit in de rest van het land en zit Stijn af en toe als vertegenwoordiger van een aantal studieverenigingen met Koen Becking himself om tafel. Terwijl de organisatiewetenschappers rondjes schaatsen, worden de medewerkers van de universiteit ingelicht over het BEST-programma, een praktijkvoorbeeld van wat studenten Organisatiewetenschappen bezighoudt. Als ware professionals weten ze werk en privé gescheiden te houden, want de bezuinigingsperikelen zijn op de schaatsbaan geen onderwerp van gesprek. Rond kwart voor drie glijden steeds meer ogen van het ijs naar de klok en dan door naar de horecagelegenheid van het complex. Precies om 15.00 uur rennen de studenten richting warme chocolademelk. Netjes voordat er gewonden vallen.
Column
Schreeuw Elke woensdagavond om 22.00 uur steken studenten in de Amsterdamse Houthavens en Slotervaart hun hoofd uit het raam van hun wooncontainer. Dan schreeuwen, krijsen en gillen ze zich twee minuten lang de longen uit het lijf. De traditie zou zijn overgewaaid uit Zweden, waar studenten in Stockholm en Upp sala al tientallen jaren elke avond om 22.00 uur schreeuwend uit het raam hangen. Volgens sommigen om een studente te herdenken die in de jaren zeventig zelfmoord pleegde, volgens anderen om studiestress weg te schreeuwen. En nu dus ook in Nederland. De initiatiefnemer, een 21-jarige student uit Amsterdam, hoopt op een landelijke uitrol van de schreeuw. Niet als protest tegen de bezuinigingen in het hoger onderwijs, dan had het nog enig nut gehad - maar gewoon omdat het kan. Schreeuwen staat in een lange traditie. Denk aan de damschreeuwer, Emile Ratelband, Louis van Gaal, Gordon Ramsay. Of gewoon Syrië; een schreeuwende vrouw bij een plasje bloed, omringd door fotografen. Enfin, ik ben er eens op gaan letten. Overal om mij heen slaat de rage inmiddels aan. Ik zag in de Albert Heijn hoe een klein meisje zich krijsend op de grond wierp toen haar moeder zonder op- of omkijken het schap met de Danoontjes voorbijliep. Een si rene met armpjes en beentjes. Het was 14.53 uur op een dinsdag. Vanochtend fietste ik door de Vogeltjesbuurt toen ik glasgerinkel hoorde, direct gevolgd door een prachtig schreeuwen waarin ik de langgerekte woorden ‘HOERRRR!!!! HOERRRRR!!!!’ herkende. Daarna het gekrijs van een vrouw. Het was 11.28 uur op een donderdag. Maar het mooiste geschreeuw hoorde ik op het strand van Scheveningen. Het hollen van de bijna naakte meute, de aanloop, de duik. En dan het gegil en geschreeuw. Het was 12.01 uur op een donderdag. Luuk Koelman columnist Univers
Inhoudsopgave 04. Buzz 06. Pics 08. Passion, fear & faith 11. Coverstory 14. Speak up & opinie 16. Lifestyle 18. Incrowd 19. Science & school 20. Science & society 21. International Univers 8 januari 2015
Een goed geprek met Marloes van Noorloos
08.
Strafrechtjuriste vindt dat een vrije samenleving begint met het vrije woord. ‘Het is gevaarlijk dat mensen steeds sneller naar het strafrecht wijzen.’
BEST: de universiteit op de schop
11. Een massaontslag gonst door de gangen. Maar na vier reorganisaties denk je als nuchtere medewerker: eerst zien, dan geloven.
Dusty old constitution
20. The Dutch constitution should have a complete makeover. Some kind of rewrite by 'we the people'. Presented to the parliament in August this year.
The good old boys of CentER
21. After 25 year it’s time to look back on the start of Center of Economic Research. “The bureaucracy was awful at the university”, says Eric van Damme, Professor of Economics.
En passant .03
fotografie Spotted Dolph Cantrijn
Spotted! Warande gebouw, 7 december – IMC Weekendschool Even kijken hoor, twee kinderen zijn aan het kleuren... en dat is het Koopmans-gebouw op achtergrond... O ja! Dit zijn de leerlingen van de IMC Weekendschool: een school op zondag voor aanvullend onderwijs voor leergierige jongeren. Pubers in de leeftijd van tien tot veertien jaar die uit achterstandswijken komen. Momenteel zijn ze druk bezig met de voorbereiding voor het toneelstuk Het Noordse Vuur, dat 31 januari zal plaatsvinden. Daarvoor maken zij banieren die een tekening bevatten met dingen waar ze trots op zijn. We zien een poppetje met een haakarm. Het andere poppetje heeft de tekst ‘keep calm and play minecraft’ op zijn shirt. Aha, we hebben hier dus te maken met gamers! Die trots zijn op hun spelresultaten...?
Tips ons!
En passant
&
[email protected]
&
Kerstpakket & windjack Het personeel van Tilburg University werd in december verrast met een kerstpakket, bestaande uit een kek windjackje dat je helemaal kunt dichtritsen tot je voorhoofd. Veel medewerkers gingen los op Twitter en zo ontstond een kleine windjackhype. Van het departement medische en klinische psychologie tot aan team webcare (zie foto). Het motto: pak die swag met zo’n te gek windjack. Hoe creatief kun je zijn met een kerstpakket? #windjackswag
&
facebook.com/ universonline @universtweet
Campus & dichter Wij van de afdeling ‘Rijmen en dichten, zonder ons hemd op te lichten’, roepen alle dichtende TiU’ers op om mee te doen aan de Verkiezing van de Campusdichter 2015. In ieder geval ben je dan verzekerd van een optreden tijdens de Poetry Party op 29 januari. Wie daar naar smaak van publiek en jury het best voor de dag komt, is een jaar lang Campusdichter. En ja, dat is een eer. Je publiceert in Univers. Je gaat live voordragen op evenementen. En je wint 500 euro. Dus kom maar door met die rijmsels. Minimaal drie gedichten voor 19 januari sturen naar academicforum@ tilburguniversity.edu.
Jarig & godin Leipe Lea is dus 22 jaar geworden en de hele campus mag het weten. Want er hingen veel posters. Je krijgt zelfs gratis knuffels van deze blonde godin. En aangezien Univers niet de beroerdste is, krijgt ze een plekje in ons magazine. Gefeliciteerd nog, Leipe Lea!
Univers 8 januari 2015
04. Buzz
fotografie Sergio Ianni
;)
Debat
Knipoog
U-Raad: tussen transparantie en vertrouwelijkheid
Welkom bij de Ugly girls club
In de universiteitsraad passeren belangrijke onderwerpen: neem BEST. Op de alerte Univers-redactie bestaat de indruk dat er in de besluitvorming steeds vaker wordt geschermd met vertrouwelijkheid cq. geheimhouding. Universredacteuren worden regelmatig op de gang gezet. Klopt dit beeld? Reactie van de U-Raad: er zijn niet méér vertrouwelijke stukken. Echter, die indruk kan bestaan omdat in SharePoint (platform voor informatieuitwisseling, red.) álle documenten zichtbaar zijn. Het oude systeem toonde alleen de openbare stukken. Daarbij komt: Koen Becking, de nieuwe CvB-voorzitter, is geneigd om zaken in een prematuur stadium met het DB te bespreken. Zo gebeurt het dat er nog niet eens stukken zijn... Nix aan de handa dus. Vinden de fracties in de U-Raad dat ook? Eigenlijk wel. Fractie Front ziet juist méér transparantie. Rowie Florijn (Dagelijks Bestuur): “Dat is deels het gevolg van de besluitvorming rond het Augmented Reality Lab. Wij vonden dit proces schimmig verlopen. Met betrekking tot BEST en de Graduate School is besloten om alle stukken gewoon op de agenda van de U-Raad te zetten, waardoor ze vaak eerder te raadplegen zijn.” Marinus Verhagen (AbvaKabo): “Er is geen sprake van meer vertrouwelijkheid. Zo ken ik maar één onderwerp dat tot op de dag van vandaag 100% vertrouwelijk is.” Vaker dan voorheen worden onderwerpen voorbesproken. Voor de leek wekt dat soms de indruk van achterkamertjespolitiek. Dat is het niet. “Het is een afweging tussen ‘vroeg geïnformeerd’ en ‘volledig open’. Voor ons is het juist belangrijk om in een vroeg stadium de ins en outs te kennen. De mogelijkheid van bijsturen is dan groter.”
Ugly girls club, zo noemde een Londense student de femi nist society op een studentenfeest van de Royal Holloway universiteit in London. Hoe het bedoeld was, is gissen. Was het denigrerend, een uiting van pure misogynie, dan wel een soort poging tot mannenhumor? Hoe dan ook liep het uit de hand, en niet zo’n beetje ook. Leden die dienst deden als kraamvrouwen bij de actiestand van de vereniging die avond hoorden de opmerking van de student en lieten het niet op zich zitten. Ze begonnen elkaar vrijwel onmiddellijk gekkebekkensel fies te snapchatten onder die mooie nieuwe geuzennaam #uglygirlsclub. Het duurde niet lang of meer mensen werden gegrepen door die selfiekoorts. Het ging op Twit ter, kreeg een eigen Facebookgroep en was in één klap wereldwijd viraal. Jongens, meisjes, mannen, vrouwen, in groepjes of alleen, vanuit de wereld werden de gekste bekken getrokken. De #uglygirlsclub, dat zijn wij al lemaal. “Er zijn ondertussen maar weinig universitaire feminis tenverenigingen waar we niet van gehoord hebben. We kregen steun uit Amerika, Canada en ook Australië. Het is echt cool, zelfs mensen uit Oklahoma lieten van zich ho ren”, vertelt verenigingspreses Natasha Barrett aan Britse krant The Independent. Ook over media-aandacht was er namelijk niets te klagen. En zo blijft het maar groeien. De Ugly girls club, binnenkort ook bij u in de buurt.
Conclusie: er is geen sprake van méér vertrouwelijkheid. De transparantie is gegroeid. Waakhond Univers blaft iets te vroeg. Reageer!
[email protected] of @universtweets Lees ook op Universonline.nl
Flyeren op de campus, wat vinden we daarvan?
Van de redactie Toen ik 18 was en uitzendkracht belde ik eens naar de vakbond om te vragen waarom zij niets voor ons deden. Het antwoord leek verdacht veel op mijn vraag: “Wij zijn een vakbond en we doen niks voor tijdelijk personeel. Mensen kiezen zelf voor een onzeker bestaan.” Ik heb dat altijd kortzichtig gevonden. In de bezuinigingsoperatie BEST zijn weinig woorden gewijd aan de bijna 60 FTE aan tijdelijke contracten die verdwijnen. Alsof hier geen mensen achter zitten, die hun baan verliezen. Het idee dat iemand kiest voor een tijdelijk contract is allang achterhaald en getuigt van een opvatting over arbeid die uit de vorige eeuw stamt. Lees meer over BEST op pag. 11. Francine Bardoel, hoofdredacteur
Al dat papier is milieuverspilling. Afschaffen die papieren spam.
Flyeren is prima, maar ik hoef niet bij elke deur een flyer in mijn gezicht.
Promotie hoort nu eenmaal op een universiteit. Niets aan doen dus.
48%, 86 stemmen)
35%, 62 stemmen)
(17%, 30 stemmen)
Totaal aantal stemmen: 178 Larissa Menze (29), premaster communicatie en informatiewetenschappen “Ik vind het prima dat er wordt geflyerd op de campus en ik heb er niet heel veel last van. Maar soms staan ze met zijn vieren te wachten. Dat vind ik wel vervelend. Of als ze je aanhouden. Dan voel je je gedwongen om te stoppen. Net wanneer je haast hebt.”
Nina Trebaticka (22) , premaster communicatie en informatiewetenschappen “Ik heb er niet veel problemen mee. Als ze me maar niet constant aanvallen met informatie. En ik vind het jammer dat veel flyers in het Nederlands zijn geschreven, dat kan ik niet lezen. Waarom niet in het Engels, gezien de hoeveelheid internationale studenten? Daarom gooi ik ze ook vaak weg.”
[email protected] Ga naar UniversOnline en stem op onze nieuwe poll.
Univers 8 januari 2015
Buzz .05
Vanavond ga ik me helemaal naar de mavo zuipen
ff bellen met Adjiedj Bakas
2015 is een feit. De Chinezen gaan vol het jaar van de Geit in. Maar wat wordt het voor ons: is het nieuwe jaar kei-swag of valt er toch weer het nodige te mekkeren? We vragen het Adjiedj Bakas, ‘Trendwatcher des Vaderlands’. Waar moeten studenten in 2015 rekening mee houden? “Het allerbelangrijkst: blijf niet stilstaan. De vervaltijd van ‘gestudeerde’ kennis en relevante vaardigheden is tegenwoordig vijf jaar. Vroeger − vóór de digitale revolutie − kon je zo’n dertig jaar teren op een universitaire studie. Omdat je continu bij moet leren, zegt een academische graad niet alles meer. Belangrijke kwaliteiten van vandaag zijn leergierigheid en aanpassingsvermogen. Voor de nieuwe manier van leren bedacht de Amerikaanse organisatiedeskundige John Seely Brown de term ‘schaalbaar leren’. Daarbij hoort dan de metafoor van het wildwatervaren. Onze huidige wereld is een onophoudelijke stroom van kennis. Je redt je daarin het
beste in een continue interactie met de context: het water oftewel een informatieoverload. Blijf wakker en ga ervoor…” Hoe wapenen studenten zich het beste in deze woelige stroom? “Ga uit van je eigen kracht en passie. Stel je daarbij open en flexibel op: de beste manier om te reageren op de kansen die de omgeving je biedt. Niet iedereen is daarin even assertief en vindingrijk. Ondernemerschap wordt steeds belangrijker, maar dat betekent niet dat iedere student ook van nature een ondernemer is. Wees eerlijk tegenover jezelf. Als je geen voorloper bent, moet je het ook niet willen zijn. Zoek dan een plek die wél past bij jouw kwaliteiten. Al verandert de wereld nog zo snel- ga hoe dan ook uit van je eigen kracht.” Adjiedj Bakas trendwatcht nog veel meer. Zijn boek Trends 2015 ligt in de winkel.
Proost
Doelman scoort Prijzen, prijsjes, benoemingen, subsidies, schouderklopjes en veren in de reet; het academische wereldje zit er vol mee. Univers licht er de mooiste uit.
Column
Opgevangen gesprek ‘Je raadt nooit wat Liesbeth op het lustrumfeest heeft gedaan afgelopen weekend!’ Diederik* komt net binnen gesloft, met wallen onder zijn ogen en een AH Basic Energydrink in de hand. Hij gaat zitten naast Leo, die verrukt opkijkt. ‘Vertel me alles!’, roept hij enthousiast. ‘Oké.’ Diederik schuift aan bij Leo, die druk bezig is zich voor te bereiden op een tentamen. ‘Wanneer moet-ie?’, vraagt Diederik. ‘Morgen’, antwoordt Leo, ‘dus ik moet op tijd klaar zijn vandaag, want vanavond ga ik me helemaal naar de mavo zuipen. Maar vertel over Liesbeth!’ Diederik knikt. ‘Juist. Op het feestje was ze weer eens bang als eindbazin te eindigen, dus toen is ze maar topless op de bar gaan dansen en heeft ze een unit bier over zichzelf heen gegoten. Het was echt koning!’ Leo heeft zijn pen neergelegd. ‘Vo voor die meid, prima actie van d’r! Heeft ze iemand kunnen regelen?’ ‘Ik gok op Robert-Jan. Die heeft al zoveel pandapun ten dat hij z’n studieschuld ermee kan afbetalen.’ Leo lacht. ‘Te verwachten van die kerel, die komt nauwelijks in het daglicht.’ Ondertussen heeft Diederik bijna zijn blikje leeg. ‘Die moest ik echt even wegtikken, heb moeilijk weinig zin in het college,’ klaagt hij. ‘Hopelijk kan ik erachter komen hoe het is afgelopen met Liesbeth. Het meeluisteren wordt lastiger.’ Leo knikt en voegt toe ‘Succes! Ik zie je straks wel lullo, de groeten aan je studenten,’ Diederik loopt zwaaiend het kantoor uit. ‘Maak jij er maar een lekker pittig tentamen van!’ *De namen in dit verhaal zijn om privacyredenen gefingeerd. Rincke de Bont was masterstudent Jeugdliteratuur
Sommige studenten hebben naast hun studie andere drukke werkzaamheden. Dat gaat zeker op voor TiU-student Camille van Emstede. De goalie van hockeyclub Tilburg heeft zo'n beetje het meest te doen van iedereen op het veld. Gelukkig maakt het topsportbe leid van Tilburg University zijn leven iets gemakkelijker. Hij kreeg een Hockeybeurs van 1000 euro.
Colofon Adres Postbus 90153 5000 LE Tilburg
[email protected] www.universonline.nl
Basisontwerp Unit20
Cover Voor: Dolph Cantrijn Achter: Adrian van den Eerenbeemt
Uitgave Univers is het driewekelijks onafhankelijk magazine van Tilburg University
Productie PrismaPrint
Productie PrismaPrint
Volgende editie Univers 8 verschijnt op 29 januari 2015 Redactieraad Irene Claessens, Jasper Haenen, Annemarie Hinten, Hille van der Kaa, Antony Pemberton (voorzitter a.i.), Lisa Reizevoort, Jos Straathof, Marcel Zeelenberg
Dit nummer is gemaakt door Francine Bardoel, Rincke de Bont, Erik-Jan Broers, Dolph Cantrijn, Adrian van den Eerenbeemt, Michiel Elands, Sergio Ianni, Marianne Lalande, Luuk Koelman, Frank van den Nieuwenhuijzen, Sheila Rutten, Bas van der Schot, Bart Smout, Ton Toemen, Jack Tummers, Ron Vaessen, Rik Wassens, Bert Westenbrink, Marten van de Wier, Niek Willems, Jozien Wijkhuijs.
Univers 8 januari 2015
06. Pics
fotografie Dolph Cantrijn
Univers 8 januari 2015
Pics .07
Nieuwjaarsnacht is een nacht vol emoties. Om die voluit te voelen gaan de traditionelen conservatief comazuipen en de opportunisten keihard (dansen). In Studio is Kindergarten voor de laatste groep dé avond om veel te vroeg een kaartje voor te kopen en je mooiste bloemetjesshirt voor aan te trekken, moet de jongen bij de pilaar gedacht hebben. Het is 04.06 uur ’s nachts en de jongen links ziet in de feestvreugde nog kans om met
een knuffelkus een mooi meisje gelukkig nieuwjaar te wensen. Zij was hem overigens voor, getuige de lipstickzoen op z’n wang. Het meisje daar links van viert de blijdschap uitbundig met haar Happy Newyear-diadeem. Maar niemand laat de nieuwjaarsemotie zo over zich heen stromen als de jongen in het midden en zijn medestander rechts. Zo hoort Oud en Nieuw gevierd te worden: zonder consessies. En je weet: inkakken is bijpakken.
Univers 8 januari 2015
08. Passion, fear & faith
Ik vind het erg dat steeds meer zaken meteen in de juridische hoek worden geduwd
Univers 8 januari 2015
Passion, fear & faith .09
Op de barricaden voor het vrije woord
tekst Bart Smout fotografie Dolph Cantrijn
Alsjeblieft geen aangiftecultuur in Nederland, vindt Marloes van Noorloos. De jonge strafrechtjuriste ziet Nederlanders steeds sneller naar de rechter rennen na een beledigende opmerking. “De vrijheid van meningsuiting geldt ook voor mensen die je niet leuk vindt.”
A
ls kind kreeg Marloes van Noorloos van haar ouders kinderboeken over de Rainbow Warrior cadeau. In de vrolijk gekleurde boekjes trok het schip van Greenpeace ten strijde tegen allerlei soorten onrecht. Ja, Van Noorloos komt uit een links gezin van wereldverbeteraars. En daar heeft ze het een en ander van meegekregen. Toch is ze strafrechtjuriste geworden in plaats van actievoerder. Vastgeketend aan het hek van een kerncentrale zal je haar niet snel aantreffen. Maar ook het strafrecht kan het begin van een betere wereld zijn. Marloes van Noorloos is pas 31 jaar en heeft al een indrukwekkend cv. Gepromoveerd, werkzaam als universitair docent aan Tilburg University en daarnaast actief in verschillende organisaties. Zo is Van Noorloos voorzitter van het Nederlands Juristen Comité voor de Mensenrechten (NJCM) en lid van de Stichting Mens en Strafrecht. De laatste tijd kom je haar steeds vaker tegen in de media. Vreemd is dat niet. Van Noorloos is gespecialiseerd in het grijze gebied tussen de vrijheid van meningsuiting en haatuitingen. De grenzen van wat gezegd mag worden, zijn haar dagelijks werkterrein. En juist aan die grenzen rommelt het de laatste tijd nogal in Nederland. De vrijheid van meningsuiting is een mensenrecht, stelt Van Noorloos. Ziet ze zichzelf als een hoeder van dat recht? Dat niet meteen, maar Van Noorloos is het wel honderd procent eens met de beroemde uitspraak van Voltaire: “Ik verafschuw wat u zegt, maar ik zal uw recht om het te zeggen met mijn leven verdedigen.” Een vrije samenleving begint met het vrije woord. En het vrije woord moet voor iedereen toegankelijk zijn, vindt Van Noorloos. Daar moet je niet zomaar aan willen morrelen. Toch lijkt dit steeds vaker te gebeuren. Hoe goed is dat eigenlijk, al die Nederlanders die aangifte deden tegen Geert Wilders na zijn ‘minder Marokkanen’-toespraak op de uitslagenavond van de gemeenteraadsverkiezingen? Ook op kleiner niveau komen aangiften tegen uitingen steeds meer voor. Zo stapte Pownedverslaggever Jan Roos naar de rechter nadat anti-Zwarte Piet activist Quinsy Gario hem ‘racist’ had genoemd. En strafadvocaat Theo Hiddema stapte naar de rechter vanwege een cartoon waarin hij als ‘louche’ wordt bestempeld.
bij wordt gehaald en dat mensen steeds sneller naar het strafrecht wijzen. Het leidt de aandacht af van waar het echt om gaat. Dat is misschien vreemd om te zeggen voor een strafrechtjurist. Maar ik denk dat de rol van het recht in uitingszaken niet te groot moet zijn. Anders slaat het maatschappelijk debat dood. Als alleen maar besproken wordt of een uiting strafbaar is of niet, vind ik dat heel irritant. Hoe belachelijk sommige uitingen ook zijn.” Jij zegt dus eigenlijk: het strafrecht is een allerlaatste redmiddel? “Ja, zeker bij meningsuitingen. Strafrecht moet je bewaren voor de ergste dingen. Vergeet niet dat het een vergaand middel is. Je kunt iemand in de gevangenis zetten, je kunt allerlei opsporingsbevoegdheden toepassen, noem maar op. In het geval van meningsuitingen moet je daar voorzichtig mee omspringen.” Waar ligt de grens? “Als je het hebt over vragen als hoeveel islam we in Nederland willen, vind ik dat je daarover in discussie moet gaan. Hoe onzinnig de voorstellen van de PVV ook zijn, en hoe laag het debat, je moet blijven uitleggen waarom dat soort voorstellen verwerpelijk zijn. Als het gaat om puur racisme ligt het natuurlijk anders. Schelden kan mensen pijn doen. Dat raakt mensen echt. Dan is het niet gek dat je aangifte doet.” Toch speelt de mate waarin iets kwetsend is geen rol in de wetgeving. Moet je in een vrije samenleving niet gewoon een olifantenhuid ontwikkelen? “Het is deels terecht als je zegt dat mensen ergens tegen moeten kunnen. Het gaat er in onze huidige wetgeving niet om of een uiting kwetsend is en dat vind ik terecht. Veel te subjectief. De norm is of het beledigend is, wat betekent dat het iemands eer en goede naam aantast. Het gaat erom of een uiting objectief een negatief beeld schetst van een bepaalde groep mensen.”
Wat voor gevoel geven bovenstaande voorbeelden jou? “Ik vind het heel erg dat steeds meer zaken meteen in de juridische hoek worden geduwd. Het is gevaarlijk dat de rechter er snel
Dat lijkt me moeilijk vast te stellen. Wat een onterecht negatief beeld is voor de een, is voor de ander gewoon een rake analyse. “Ja, daar worstelen rechters ook erg mee. In de jaren ’90 had je nog Hans Janmaat die werd veroordeeld voor uitspraken als ‘eigen volk eerst’ en ‘vol is vol.’ Wilders heeft uitspraken gedaan die veel verder gaan en is vrijgesproken. Terwijl de wetsartikelen die stellen dat je niet mag aanzetten tot haat en discriminatie nog altijd dezelfde zijn.”
Marloes van Noorloos (1983) is universitair docent bij het departement Strafrecht van de Tilburg Law School. Ze promoveerde in 2011 aan de Universiteit Utrecht op het proefschrift Hate Speech Revisited. Voordat ze ging promoveren studeerde Van Noorloos rechten in Tilburg. Haar masterdiploma International and European Public Law behaalde ze in 2007.
Vanwege haar expertise op het gebied van de vrijheid van meningsuiting en haatuitingen verschijnt ze geregeld in de media. Van Noorloos is voorzitter van het Nederlands Juristen Comité voor de Mensenrechten (NJCM) en is lid van de Stichting Mens en Strafrecht. Ook maakt ze deel uit van de Adviescommissie Grondrechten en Functie-Uitoefening Ambtenaren (AGFA).
Univers 8 januari 2015
10. Passion, fear & faith
Onveiligheid blijft, wat politici er ook van zeggen
Wat is er in de tijdsgeest veranderd dat deze artikelen nu anders worden toegepast? “Ik denk dat de tijdgeest vooral sinds 2001 enorm is veranderd. Met de opkomst van Pim Fortuyn barstte toen het integratiedebat volledig los. Het leek wel alsof alles wat we vroeger nooit durfden te zeggen ineens aan de oppervlakte kwam. Daarvoor was het debat echt netjes. Natuurlijk was er toen al racisme, maar in het maatschappelijk en politiek debat werd dat absoluut niet getolereerd. Fortuyn had daar lak aan, waardoor veel mensen zich gesteund voelden in de opvattingen die ze stiekem al hadden en niet durfden te uiten. Er worden tegenwoordig veel meer politiek incorrecte uitspraken gedaan dan voor 2001. De norm is verschoven en dus wordt het strafrecht anders toegepast.” Onze vrijheid van meningsuiting is dus toegenomen? “De vrijheid van meningsuiting wordt nu fanatiek beleden. Maar die vrijheid is ook voor je tegenstanders van belang en niet alleen voor jezelf. Dat lijken we steeds minder te beseffen. Vooral de vrijheid om radicale meningen vanuit een geloof te verkondigen is afgenomen. Daar zijn we bang voor geworden. Er bestaat een grote angst voor radicale geloofsuitingen. Die moeten worden tegengehouden vinden velen, omdat ze kunnen leiden tot geweld. Het CDA wil bijvoorbeeld radicale uitlatingen door extreem-islamitische bewegingen verbieden. Terwijl we tegelijkertijd een partij als de SGP in ons democratisch bestel hebben, die vindt dat alle wetgeving gebaseerd moet zijn op het woord van God. Dat is ook behoorlijk radicaal, maar dat mag kennelijk wel. Daar gaat dus iets scheef.” De vrijheid van meningsuiting gunnen we alleen aan onszelf? “Daar begint het steeds meer op te lijken. Er ontstaat een soort aangiftecultuur waarbij iedereen het juridisch gevecht gebruikt om alleen de eigen vrijheid te beschermen. Maar vrijheid van meningsuiting is een mensenrecht. En mensenrechten zijn er ook voor de mensen die je niet leuk vindt.”
Univers 8 januari 2015
Staat de vrijheid van meningsuiting onder druk? “Er is meer aandacht voor de vrijheid van meningsuiting dan ooit. Dat is op zich goed. Het is een vrijheid die in het verleden weleens onder het tapijt is geschoven uit angst om te kwetsen. Maar de manier waarop die aandacht tot stand komt, via allerlei juridisch getouwtrek, dat is minder positief. We moeten opletten dat we de vrijheid van meningsuiting niet uit angst en frustratie gaan inperken.” Als strafrechtjuriste heb je een grote terughoudendheid tegenover het strafrecht. “Ik ben daar niet alleen in hoor. Ik zit bij de stichting Mens en Strafrecht. Jonge juristen zetten zich daar in voor een wat genuanceerder beeld van het strafrecht. Wij pleiten voor een voorzichtig gebruik ervan.” Tegelijkertijd neemt de roep om hardere straffen toe. “Klopt. Dat is precies de reden waarom we een tegengeluid laten horen. De samenleving roept om hardere straffen en de politiek heeft het idee dat ze daarin mee moet. Ik denk dat het onrealistisch is om te denken dat je met het strafrecht alles kan oplossen.” Veiligheid koop je niet bij de rechter? “Het grappige is dat het aantal misdrijven daalt. Terwijl de roep om hardere straffen luider klinkt. Mensen worden dus banger terwijl Nederland veiliger wordt. Ik denk dat dit voor een groot deel komt door de hoge verwachtingen over veiligheid. Politici presenteren onveiligheid steeds vaker als iets dat volledig uitgebannen moet worden. Dat kan natuurlijk niet, maar die suggestie wordt wel gewekt. Daardoor worden de verwachtingen enorm hooggespannen. Alleen een politiestaat kan superveilig zijn en daar wil toch echt niemand in wonen. Er is geen absoluut einde aan de onveiligheid denkbaar.”
Coverstory .11
tekst Bert Westenbrink en Rik Wassens fotografie Jack Tummers
Gaat BEST goed
komen?
De reorganisatie van de diensten is voor Tilburg University een lakmoesproef. Op de campus twijfelen medewerkers of de plannen leiden tot een betere dienstverlening. TiU heeft geen best track record als het aankomt op reorganisaties. En nu ligt er een plan dat alleen een richting aangeeft. Gaat dat goed komen?
→
Kopstukken praten na over de roadshow BEST.
Univers 8 januari 2015
12. Coverstory
Gaat BEST goed komen?
D
aags na de eerste personeelsbijeenkomst in de aula stroomt collegezaal CZ005 vol. Medewerkers zoeken een plekje, schikken in en schuiven op als de stroom aanhoudt. Als iedereen zit begint de derde bijeenkomst in de roadshow over BEST. Geconcentreerd luisteren de medewerkers naar de plannen van het College van Bestuur voor de reorganisatie van de diensten. Verliezen ze hun baan? Krijgen ze een andere functie? BEST hakt er in; het is af te lezen op de gespannen gezichten. Collegevoorzitter Koen Becking, Rector Magnificus Philip Eijlander en BEST-stuurgroepvoorzitter Bas Werker krijgen kritische vragen. Over de vacaturestop, het gedwongen vertrek van tijdelijke krachten die ‘hartstikke goed functioneren’, de dienstverlening in de faculteit ‘dichtbij het primaire proces’, maar ook over de vraag hoe het bestuur gaat bepalen of zijn claim dat de dienstverlening verbetert ook wordt gerealiseerd. Een reactie uit het publiek: “Ik heb nu vier reorganisaties meegemaakt, maar nooit waren de doelen duidelijk. En het was nooit goed genoeg. Hoe gaat dat nu? Je moet na een paar jaar toch kunnen vaststellen of het gelukt is?” Het antwoord van de trojka blijft steken in ‘monitoren’, ‘slagen maken’ en ‘goed in de gaten houden’, passend in het script van een besluit dat ‘een richting aangeeft’ en nog in detail moet worden uitgewerkt. Want dat is de status van BEST: het is een besluit op hoofdlijnen (zie kader). Veel is dan ook nog niet duidelijk. In de roadshow kwam het bestuur er mee weg, maar het is de vraag of dat ook op 13 februari het geval is, als ‘BEST’ in de Universiteitsraad ter sprake komt.
Kritiek De raad is kritisch. Zo vraagt Marinus Verhagen (AbvaKabo) zich af waar de claim van het bestuur - dat de dienstverlening verbetert - op gebaseerd is. “Het is geen sterk stuk dat de stuurgroep heeft afgeleverd. Je merkt aan iedereen met wie je praat: niemand weet wat het betekent. Er wordt geen goede onderbouwing gegeven voor de oplossing van de geconstateerde problemen.” Verhagen is, naar eigen zeggen, geen principieel tegenstander van de bundeling van de diensten, het belangrijkste onderdeel van het plan. “Maar de redenering is: het zou kunnen werken, het kan ook niet werken. Wij weten het niet, de stuurgroep weet het niet. Terwijl aannemelijk moet worden gemaakt dat het op een aantal terreinen tot verbetering van de ondersteuning leidt. Wij moeten daar als U-raad zwaarwegende besluiten over nemen.” Verhagen is kritisch over het besluit van het bestuur om de mid-
Stelling: dienstverlening wordt te veel uitgekleed “Ieders werk is noodzakelijk, het is niet dat we allemaal aan bezigheidstherapie doen. Ik vind het verontrustend.” William Haans (44), salarisadministrateur
“Ik ben het niet eens met de stelling. Het bundelen van krachten lijkt mij juist een goede ontwikkeling en een win-win situatie.” Gerrie van Dooren-Janssen (44), secretaresse
“Sommige dingen kunnen natuurlijk efficiënter. Maar als het om je eigen boterham gaat, is het altijd moeilijk. Ik wil graag mijn plek hier behouden.” Ilona van den Hout (31), telefoniste/ receptioniste
“Gedeeltelijk mee eens. Ik denk wel dat het model te ver doorslaat en dat de medewerkers nu inderdaad als een soort speelbal zullen functioneren. Dat is juist inefficiënt.” Edwin Hendriks (43), treasurer/ fiscalist
delen die vrijkomen bij de reorganisatie van de dienstverlening te investeren in onderwijs & onderzoek om zo de verhouding tussen onderwijzend en ondersteunend personeel te verbeteren. “Er is heel veel aan te merken op die ratio, het is appels met
Wat gaat BEST veranderen? Building Excellent Support at Tilburg University (BEST) is een reorganisatie die de ondersteunende diensten van Tilburg University treft. Het College van Bestuur redeneert: Door onder andere efficiënter te werken en ‘verregaande digitalisering’ kan 58 fte aan banen geschrapt worden bij de ondersteunende diensten. Zonder dat op er op dienstverleningskwaliteit wordt ingeleverd, want die verbetert zelfs, schrijft het College van Bestuur. Samen met een besparing van anderhalf miljoen euro op huisvesting en het schrappen van een half miljoen subsidie aan het Nexus Instituut, hoopt het College 90 fte aan (universitair) docenten en onderzoekers in dienst te nemen.
Univers 8 januari 2015
Alle diensten worden, volgens de plannen, samengevoegd in één Universiteitsdienst met daaronder vier divisies: Academic
Support, Facility Services, HR en Finance & Control. Onder Academic Support vallen alle diensten die het primaire proces – onderwijs, onderzoek en valorisatie – ondersteunen. Facility Services is de naam voor de nieuwe dienst die alle infrastructuur gaat beheren: dus ook delen van de huidige dienst Library & IT Services (LIS). Facility Services beheert verder een secretaressepool, die secretaresses plaatst bij faculteiten en diensten. Naast deze vier divisies ontstaat uit de resten van Corporate Staff een Executive Office onder directe leiding van de secretaris van de universiteit. Deze dienst gaat universitaire en facultaire besluitvorming ondersteunen. Dit ‘bestuursbureau’ wordt verantwoordelijk voor het opstellen van de instellingsplannen en het uitvoeren en evalueren van beleid voor de hele universiteit. Executive Office detacheert ook bestuurssecretarissen bij facultaire management teams.
Deze worden cruciaal in de nieuwe organisatie. De bestuurssecretarissen moeten ‘de verbindende bestuurlijke schakel’ worden tussen het facultaire management team en het Executive Office. Deze functionarissen ‘bevorderen de afstemming tussen het centrale en het decentrale niveau, maar zijn er idealiter ook op gespitst verkokering tussen divisies tegen te gaan.’ De faculteitsbureaus worden ook opgeheven. Door het vervallen van de diensten, verdwijnen ook hun dienstraden. In de nieuwe situatie komt er één raad voor de gehele universiteitsdienst, groot genoeg om iedereen te vertegenwoordigen - gedacht wordt aan tien tot twaalf leden. Omdat ondersteuners niet meer aangesteld worden door de faculteiten ‘zal de samenstelling en mogelijk ook omvang van de faculteitsraden wijzigen’. Dit wordt pas later bekend en vereist een wijziging van het bestuurs- en beheersreglement.
Coverstory .13
peren vergelijken en wij vinden dat je daar geen beleid op kunt bouwen en om het te gebruiken als argument om mensen te ontslaan. Voor ons is dat echt een belangrijk punt.” Ook bij andere argumenten plaatst Verhagen vraagtekens. Maar in de kern is de kritiek dat de U-raad moet instemmen met een plan dat een richting aangeeft. En meer niet. Dus waar stem je nou mee in? Het antwoord op die vraag komt voor een flink deel in de loop van dit jaar, als de nieuwe dienst tot in detail wordt ingevuld en ook duidelijk wordt wie moet vrezen voor zijn baan. En dan komen er ook antwoorden op vragen wat er geschrapt gaat worden in de dienstverlening (Becking: “We moeten keuzes maken in wat we wel en wat we niet doen”) en over de wijze waarop de centrale dienstverlening wordt afgestemd op decentrale diensten in de faculteiten.
Decanen Dat laatste is een zorg van de decanen. Afgelopen zomer trokken ze er over aan de bel, maar sindsdien is het stil gebleven. De reden: ze zijn akkoord. Becking: “We hebben heel nauwkeurig gesproken met zowel de decanen, vice-decanen als de directeuren van de faculteiten van de diensten. Ze staan achter de plannen.” Marcel Sarot, decaan van de Theologische Faculteit, bevestigt: “We hebben als decanen ingestemd. Maar we hebben wel toegezegd gekregen dat wat decentraal moet gebeuren, ook decentraal gaat gebeuren.” Toch is niet iedereen er gerust op. Alkeline van Lenning, dean van Liberal Arts and Sciences zegt: “Ik maak me grote zorgen.” Ze vreest dat de ondersteuning op grotere afstand komt te staan
van het primaire proces. Van Lenning begrijpt dat het bestuur inzet op centralisering van de dienstverlening, maar gaat dit nou het gat verkleinen tussen het onderwijzend en ondersteunend personeel? “Ik denk het niet.” En het moet wel. Dat is een van de redenen waarom het reorganisatieproces om een sterke bemoeienis vraagt van het bestuur, vindt Verhagen. Hij zegt dat collegevoorzitter Becking zijn verantwoordelijkheid moet nemen en zelf op de bok moet gaan zitten. Maar die rol is nu voorbehouden aan Bas Werker.
‘Eén medewerker beheert Blackboard’
BEST-stuurgroepvoorzitter Bas Werker, Rector Magnificus Philip Eijlander en collegevoorzitter Koen Becking beantwoorden kritische vragen van het personeel tijdens de roadshow in de aula.
Dertien werkgroepen lichtten hun dienstverlening door. Enkele conclusies: • De regie op de hele keten bij Communicatie en Marketing is diffuus. “Er lijkt weinig regie van bovenaf via welke pijlers en via welke middelen we eendrachtig het merk Tilburg University kunnen laden.” • Education Support: verbeteringen zijn mogelijk, maar ingrepen in de organisatiestructuur zijn contraproductief in het verbeteren van de dienst. • Law School laat eigen docenten surveilleren om
kosten te drukken. Dit tot grote ontevredenheid van de docenten. TiSEM overweegt dit juist. • Centraliseer de postdienst en belast niet meer door aan de gebruikers. • Verdere bezuiniging bij ICT Support leidt automatisch tot versobering van de dienstverlening. • Beheer van BlackBoard ligt bij één medewerker. • Alumni relations: binding met studenten is niet vanzelfsprekend. Univers 8 januari 2015
14. Speak up
coördinatie Frank van den Nieuwenhuijzen fotografie Dolph Cantrijn
Hoog tijd voor een retrix Speak up
Philip Eijlander neemt na zes jaar afscheid als rector magnificus. Met de opvolging wil onze aimabele rector zich niet bemoeien, zo zei hij in het Kerstnummer van Univers. Of toch? “Als ik één ding mag zeggen, dan hoop ik dat het een vrouw mag zijn. Ik denk ook dat het fantastisch zal zijn voor deze universiteit. We worden 87 en er is nog nooit een vrouw rector geweest. Het is hoog tijd dat dat gebeurt.” Een rectrix magnifica dus. Doen of niet?
Vrouwelijk rector is goud Psychologie verplichten of niet? Reageer!
[email protected] facebook.com/ universonline @universtweet
Univers 8 januari 2015
Laat een vrouw de weg bouwen
Peter Achterberg (37), hoogleraar en programmaleider onderzoek Sociologie, Tilburg School for Social and Behavioral Sciences “Symboolpolitiek! Dat woord klinkt alsof ik Eijlanders pleidooi maar niets vind, maar symbolen zijn natuurlijk belangrijk. Het geeft aan wat we waardevol vinden. Dus een vrou welijke rector lijkt me goud! Laatst presen teerde Marloes van Engen (Human Resource Studies) trouwens haar onderzoek over het glazen plafond voor TiU-vrouwen. Daaruit bleek dat er hier betrekkelijk weinig vrouwen doorstromen naar topfuncties: te weinig vrouwelijke profs, en te weinig doorstroom van UD- naar UHD-niveau. Daarom een voorstelletje: subsidieer het bevorderen van talentvolle vrouwelijke universitair docenten en universitair hoofddocenten. Vergeleken met plannen om tientallen vrouwelijke leer stoelhouders te subsidiëren − waarvoor het geld blijkbaar ontbreekt − heeft dit plan drie voordelen. Het kost praktisch niets (voor plus minus € 20.000 extra per positie per jaar ben je klaar). Daarnaast zorgt het natuurlijk voor meer vrouwen in de top en ten derde vergroot het de poel waaruit uiteindelijk hoog leraren worden geworven. De nieuwe rector, of die nu een vrouw of een man is, zou hier gewoon werk van kunnen maken!”
Jan-Willem van Wouw (22), student bedrijfseconomie & vicevoorzitter Cicero
Kies op basis van kwaliteit
Jos Buyvoets (26), student rechten & secretaris Debatclub Cicero “Er is totaal geen bezwaar tegen een rectrix magnifica. Sterker nog: als je een lijst met gelijke kandidaten overhoudt, dan kan ik me voorstellen dat een vrouw de voorkeur krijgt. Het gaat om een voorbeeldfunctie en het heeft waarde om voor het eerst in de ge schiedenis een rectrix aan te stellen. Echter: je moet niet − zoals waar Philip Eijlander hier tot lijkt op te roepen − een vrouw benoe men, omdat het ‘hoog tijd’ is. Daarin schuilt het gevaar dat een keuze niet plaatsvindt op basis van kwaliteit. Als dat gebeurt, krijgt een toekomstige rectrix gedurende haar hele bestuursperiode tegengeworpen dat ze benoemd is omdat de universiteit per se iets wilde laten zien. Eilanders oproep heeft ook iets raars omdat hier genoeg goede vrouwe lijke bestuurders rondlopen. Bijvoorbeeld Co rien Prins, die Philip Eijlander eerder ook als decaan opvolgde. Vrouwen als Prins kunnen ‘gewoon’ een benoeming op kwaliteit, zonder bijsmaak, bemachtigen.”
“Mannen zijn in hun leiderschap taak georiënteerd, terwijl vrouwen eerder relatie-gefocust zijn. Ik generaliseer ontzet tend, maar wacht even. In het begin van dit academisch jaar werd verkondigd: we gaan co-creëren. Tilburg University wil de dialoog aangaan met studenten om (bijvoorbeeld) het onderwijs te verbeteren. Een uitstekend idee, maar tot nu toe komt het slecht uit de verf. Deels begrijpelijk, want het bestuur is op zoek naar richting en daardoor misschien wat in zichzelf gekeerd. Waarom moet een vrouw de rol van Philip Eijlander overnemen? Juist nu moeten we niet puur focussen op een taak. Immers: we weten nog niet eens wat die is... We kunnen wel gas geven, maar als er geen afgebakende weg is dan crashen we. We hebben een omgeving nodig waarin co-creatie (samen bouwen aan inhoud en richting) daadwerkelijk gestimuleerd wordt. Ik beweer niet dat dit niet kan met een man. Wel staat de statistiek aan mijn kant als ik zeg dat een vrouw hierbij prima van pas komt.”
Opinie .15
tekst Philip Eijlander illustratie Bas van der Schot
BEST: sleutel voor succes
BEST houdt de gemoederen flink bezig. Het verlies van 58 fte in de ondersteuning is fors. Maar BEST is niet alleen een slechtnieuwsverhaal. “De keuze vóór onderwijs en onderzoek betekent veel voor Tilburg University.” Dat betoogt rector magnificus Philip Eijlander.
T
ilburg University heeft relatief gezien de ‘zwaarste’ facilitaire tak van alle Nederlandse universiteiten: 663 fte ondersteuning versus 931 fte wetenschapspersoneel. Met operatie BEST willen we de balans herstellen. De toevoeging van zo’n honderd mensen aan de onderwijskant maakt dat we onze concurrentiepositie verbeteren, nationaal én internationaal. Het verlies van 58 fte, natuurlijk hakt dat erin. Maar we moeten duidelijk zijn. Er is nog steeds sprake van overlap tussen centraal en decentraal. We snijden in obp (ondersteunend en beheerspersoneel), maar we kleden de dienstverlening niet uit. Als je investeert in onderwijspersoneel is het juist cruciaal om de ondersteuning op peil te houden.
De besparing van € 5,5 miljoen gaat volledig naar het primaire proces. Deze focus op onderwijs en onderzoek krijgt op twee manieren vorm: meer ‘docentcapaciteit’ en meer jonge onderzoekers. Om met het eerste te beginnen: ik noem dit ‘meer handen aan het bord’. In ons Onderwijsprofiel 2015-2017 staat dat we kleinere groepen willen en meer contactmomenten voor de student. Die kleinschaligheid leidt tot kwalitatief beter onderwijs. Een ander streven is het aantrekken van jonge onderzoekers. De ruimte om uit de eerste geldstroom promovendi aan te stellen is enorm afgenomen. Dat budget moet elders vandaan komen. Wij vinden de aanwezigheid van (jonge) promovendi essentieel. Zij zorgen voor vernieuwing en creativiteit, wezenlijke kenmerken van de wetenschap. Ten slotte zoeken we naar de juiste opbouw
in de wetenschappelijke staf: de mix van ‘hoog’ en ‘laag’ en van ‘oud’ en ‘jong’. Onze hoogleraarcapaciteit is nu relatief ruim. De 100 nieuwe mensen zorgen straks voor meer evenwicht in de verhouding hoogleraren en ander wetenschappelijk personeel. Een en ander leidt tot een kwaliteitsimpuls op onderwijs en onderzoek, en dat komt de hele universiteit ten goede. Bij sommige mensen bestaat misschien de vrees dat we straks nog een bezuinigingsslag krijgen. Ik heb geen glazen bol, maar ik denk dat de beleidsmakers zich op een goed moment wel realiseren dat het verder afknijpen van de academie niet werkt. Zodra de economie aantrekt, zien we weer andere beleidskeuzes. Dat leidt dan tot een hernieuwde versterking van de eerste geldstroom. Ons ultieme doel is om meer studenten te trekken. We gaan daarbij uit van onze kwaliteiten. We zijn een kleine universiteit, maar dat biedt aanzienlijke voordelen. Je voorkomt anonimiteit, ook omdat we allemaal bij elkaar zitten op een compacte, mooie campus. Het beoogde kleinschalig onderwijs zorgt voor herkenbaarheid en kwaliteit. BEST moet je zien in een breed perspectief: het is óók een sleutel om de terugloop van het aantal studenten te stoppen. Dat is van levensbelang, voor ons allemaal.
Philip Eijlander is rector magnificus aan Tilburg University.
Univers 8 januari 2015
16. Lifestyle
coördinatie Niek Willems
Jee, wat trok dat mens een muil open zeg
Column
De kater en de kat “Hoi, met mij, hartstikke leuk feest gisteren, nogmaals bedankt, maar waar ik je voor opbel... Sorry? Nee, dat weet ik niet meer, wie mij had uitgenodigd, alles is nogal mistig in mijn hoofd, want ik heb een flinke kater. Wat heb ik gedaan? Me misdragen? Dat zal toch wel meevallen? Ik heb volgens mij alleen wat staan te zoenen met die blonde meid. O, is dat je vriendin, dat wist ik niet, sorry. Maar verder heb ik me toch niet vervelend... Gekotst? Heb ik gekotst? Ja, dat kan wel kloppen, want ik heb een wat zure smaak in mijn mond. Wat zeg je? In het aquarium? Nee toch zeker? O, toch wel. Ja, dat snap ik – ja, dat kan ik me voor stellen, dat tropische vissen daar niet tegen kunnen. Dus daarom was dat dikke wijf zo tegen me tekeer aan het gaan, ik vond dat al zo vreemd. Jee, wat trok dat mens een muil open zeg. Ja, inderdaad, toen ben ik gaan terugschelden, wat dacht jij dan. Je moeder? Was dat je moeder? Echt waar? Ja sorry hoor, dat kon ik toch niet weten. Maar waar ik je eigenlijk voor opbelde... Pardon? Wat heb ik gedaan? Uit het raam gegooid? Kitty? Ik ken geen Kitty. O, de kat. Dat weet ik niet meer, waarom ik dat heb gedaan, maar die zal toch wel op haar pootjes zijn geland, want dat doen katten altijd. De achtste verdieping, tsja, dat is inder daad wel erg hoog. Maar waar ik dus voor opbelde... Hallo? Ben je daar nog? Hallo?” Erik-Jan Broers is docent aan de rechtenfaculteit. Lees zijn blogs op UniversOnline.
I-con
Willem Princen (24), Organisatiewetenschappen
Die gasten van 1D zijn moeilijke eindbazen Kledingstijl? Meestal skinny jeans en lange shirts. Ik ga vaak voor of heel fel of heel donker. Gewoon wat ik leuk vind en wat niet iedereen heeft.
Univers 8 januari 2015
ook wel willen. Beetje muziek maken en verder al het geld hebben om te kunnen doen wat je wil.
Droombaan? Kok, in mijn eigen eetcafé. Ik werk al negen jaar in de horeca en dat bevalt me ontzettend goed. Maar ja, als fulltime baan is dat niet zo ideaal. Je moet altijd werken als iedereen vrij is.
Hoe gaat het in de liefde? Niet goed, niet slecht. Ik ben niet op zoek, al zou ik een vriendin wel leuk vinden. Ik heb nog nooit een relatie gehad. Ik ben best wel een vrije vogel. Ik ben wel met een meisje bezig, maar je weet nooit of dat ergens toe zal leiden.
Idool? Die gasten van One Direction zijn moeilijke eindbazen. Ik luister het ook. De muziek is gewoon goed, qua tekst, beat en hoe ze het brengen. Ik zou dat
Wat ga jij in 2015 doen? Hopelijk naar Litouwen. En mijn propedeuse halen. Mijn bachelor een heel eind afronden. En veel leuke mensen leren kennen.
Lifestyle .17
fotografie Ype Driessen (Ionica Smeets)
Boek Wè nou?
Zatte Facebook-berichtjes Lelijke foto’s op internet zetten als je dronken bent. Dat doet iedereen toch, of niet? Wat vinden onze studenten eigenlijk van dronken uitspattingen op Facebook? Kan dat nog wel? Een kennis heeft ooit een halve naaktfoto van iemand op vleesboek gezet. Hij had toen iets van pep gebruikt. De ochtend erna was die foto wel weer redelijk snel weg. Dat soort dingen zijn wel grappig, behalve als jij degene op die naaktfoto bent natuurlijk. Het heeft alleen niet echt toegevoegde waarde en vaak krijg je er toch spijt van uiteindelijk. Stefan van der Velden (24), master Organization Studies
Ik vind dronken berichtjes leuk, zolang ik het maar niet ben. Maar eigenlijk hoort het niet, vind ik. Iedereen zet tegenwoordig zijn privéleven op internet, beetje not done om eerlijk te zijn. Remco van der Meule (23), Organisatiewetenschappen
Het kan echt niet meer. Het ziet er gewoon slecht uit voor diegene en het heeft nul toegevoegde waarde.
Gebruik poep in je presentaties Er was eens een hoogleraar, in een luchtig tv-programma. Mét een openingszin: “Iedereen weet dat fotonen afgebogen worden door het zwaartekrachtveld van de aarde.” De zaal is in verwarring. Zo moet popularisatie dus niet, oppert wetenschapsjournalist Ionica Smeets (1979). Ze lijkt ervoor te leven om wetenschap toegankelijk te maken. Ze schrijft boeken en columns, geeft voordrachten en presenteert tv-programma’s. Want wetenschap is hartstikke leuk. Maar het is wel een vak apart om het toegankelijk te maken. Daarom schreef Smeets Het exacte verhaal. Om te laten zien hoe het wél moet. Nuchter, nergens te ernstig maar wel serieus, met een vleugje humor, neemt ze de lezer op een drafje mee door de wereld van de popularisatie. Waarom zou je als geleerde überhaupt de hort op gaan? Na beantwoording van die vraag trekt ze het verhaal breder, dieper ook. Moet wat je zegt of schrijft precies kloppen? Mag je ook iets verzinnen? Wat doe je met formules (die laat je weg) en waarom is poep een mooi woord om in presentaties te gebruiken? Het boek is doorspekt met puntige ervaringsverhalen van knappe koppen. Dat maakt het tot een compleet, nuttig en eenvoudig handboekje wetenschapspopularisatie. Voor een brede groep, en toch in de eerste plaats voor de wetenschapsbeoefenaar zelf. En het boek mag dan Wetenschapscommunicatie voor bèta’s als ondertitel hebben, duidelijk is dat het heilzaam is voor beoefenaars van alle disciplines. Op Universonline.nl lees je de vijf belangrijkste lessen. Ook voor studenten. Ron Vaessen
Elwin Schotanus (24), master Organization studies
Dronken Facebook-dingen kunnen heel erg grappig zijn. Maar vaak ook echt irritant, zeker als iemand je tijdlijn helemaal volspamt. Zelf zet ik bijna niks op Facebook. Zeker niet als ik dronken ben. Felice Pechholt (21), Psychologie
Draadje los Sheilla, onze redactiestagiaire, vraagt: “Er zit een draadje bij mij los, wat moet ik doen?” Een kleine kortsluiting in je hersenen kan grote gevolgen hebben; het zorgt soms voor catastrofes. Lees daarvoor Leo Vromans’ gedicht Een klein draadje. Losse draden aan kleding kunnen ook catastrofaal uitpakken. Denk aan de knoop op bustehoogte die van je blouse springt tijdens een sollicitatie, het draadje in de bilnaad van de pantalon bij te diep bukken én de loslatende zoom van een rok. Advies van Ons Mam: trek nooit aan een los draadje! Knippen is iets minder erg, maar ook niet goed. Wat wel te doen? Zoek een roker met aansteker, te vinden bij elke buitendeur van de UvT. Vraag om een normale wegwerpaansteker, geen vlammenwerper. Trek het draadje voorzichtig recht en brand het af. Doordat bijna alle garens tegenwoordig synthetisch zijn, vormt zich een natuurlijk propje dat als knoopje in het garen werkt. Het kan daardoor niet verder rafelen. Wel op tijd de vlam uitknijpen, maar dat gaat soms ook vanzelf.
Het exacte verhaal, Ionica Smeets. Diverse boekhan dels, 19,95
Radio
Emotionele instabiliteit en blije tronies Voor velen is het net als het aapjes kijken bij het Glazen Huis al een onderdeel geworden van de decembertraditie: de Top 2000. Het radio-evenement bereikt jaarlijks niet minder dan 11 miljoen mensen en iedereen heeft er een mening over. Zomaar een greep uit het aanbod van dit jaar: “als ik Every breath you take van The Police tijdens de Top 2000 hoor, vind ik het leuker dan als ik het zelf aanzet”, en: “ik had tijdens het stemmen niet eens ruimte voor Arcade Fire in mijn vrije keuze. Die moest ik al opvullen met The Smiths”. Voor de echte haters is er de Snob 2000 en radio Veronica maakt ook al jaren de top 1000 allertijden. De lijst heeft het Somebody That I Used To Know-effect, het liedje van Gotye dat iedereen zegt te haten, maar tegelijkertijd meezingt. De lijst is zo groot en op zoveel verschillende meningen gebaseerd, dat het niemands smaak echt weerspiegelt. De mensen van Radio 2 spelen schaamteloos in op nostalgische gevoelens. Zoveel mogelijk verliefdheden, baby’s, familiebanden en nog meer baby’s passeren de revue. Dit alles tussen de feestdagen door, toch al een periode van emotionele instabiliteit. En dan is er ook nog een tv-variant. Als je maar lang genoeg volhoudt dat de blije tronies van Matthijs van Nieuwkerk en Leo Blokhuis bij december horen, dan horen ze erbij. Zodoende schreeuw ik al een paar jaar Bohemian Rhapsody mee met Oud en Nieuw. En ik haat Bohemian Rhapsody. Jozien Wijkhuijs Top 2000. Radio 2, Top 2000-hits worden jaarrond uitgezonden Univers recenseert alles. Ook op UniversOnline.
Heb jij prangende vragen voor Ons Mam? Mail naar
[email protected]
Univers 8 januari 2015
18. Incrowd
tekst Ron Vaessen en Niek Willems
Over de schutting Wat gebeurt er ondertussen op de andere universiteiten? #Bestuursjaar: niet doen Voor jou 200 anderen. Dus knal je je tentamens erin en beun je flink bij. Je cijferlijst blinkt, je cv is een omgevallen boekenkast. Stop! Onmiddellijk. Want: slecht nieuws. Je maakt het alleen maar erger. Bestuursjaar? Buitenlandervaring? Enkeltjes werkloosheid. Geen bedrijf zit namelijk te wachten op strebertjes met uitgebreide cv’s, lezen we in Vox. Met je hoge verwachtingen ben jij immers zo uitgekeken op het wereldse werk. Dat is voor bedrijven niet handig. Wat wel te doen? Een tweede master, in een compleet ander gebied. Wat dan weer onbetaalbaar is geworden. Kutleven.
#Bliksem: linke soep
#Massive Online Open Courses (MOOC’s) Online lesgeven voor tienduizenden studenten is andere koek. Dat ontdekken ze in Wageningen, lezen we in Resource. Zo’n college moet gelikt zijn, de beelden professioneel en aantrekkelijk. Onderwijskundigen en multimediaexperts komen er aan te pas. Begrijpt een student iets niet, dan kan er immers geen hand worden opgestoken. Maar waarom massaal online onderwijs aanbieden, als maar 15 procent van de deelnemers een (immers vrijblijvende) cursus afmaakt? Omdat de stof vaak beter uitgelegd kan worden dan in de collegezaal, en er zo meer ruimte is voor intensieve begeleiding. Zo kan kwaliteit van onderwijs de groeiende studentenaantallen bijbenen.
In Eindhoven brouwt promovendus Pavlo Kochkin bliksem in zijn lab. Cursor schrijft erover. Kochkin onderzoekt hoe bliksem ontstaat en maakt er foto’s van. Zo weet hij nu dat aan bliksem, de ontlading van elektrodes, niet alleen gammaflitsen, maar ook röntgenstraling voorafgaat. Waar je een labcamera laat, bij dit hoog geladen onderzoek? Op drie meter afstand. Want wordt de camera geraakt, dan ‘ben je in één klap zestigduizend euro armer.’ Omdat de stralingen gevaarlijk kunnen zijn, bijvoorbeeld voor passagiers en apparatuur van vliegtuigen, onderzoekt Kochkin ook de ‘echte’ bliksem hoog in de lucht. In een Airbus.
‘Het is net een groot studentenhuis’ Univers spot personeel en studenten in het wild. De redactie overvalt je op de campus met de vraag: wat ben je aan het doen? Op een vrijdagmiddag op de tweede verdieping in het Esplanade-gebouw zitten drie studenten met elkaar te kletsen op de kamer van Fractie SAM. Bijna weekend. Normaal gezien werken ze hard, maar vandaag even niet. “Gister avond een feestje gehad in Amsterdam”, lacht Coen Bergenhenegou wen (23), student fiscale economie. In het Esplanade-gebouw zitten verschillende studieverenigingen van de universiteit. “De sfeer op deze verdieping is goed. We lopen regelmatig bij elkaar binnen.” Coen hoort eigenlijk een deur verder te zitten bij de Tilburgse Fiscalisten Vereniging De Smeetskring, maar is even bij Fractie SAM binnen komen wandelen om een praatje te maken. Hoe het is om bij een studievereniging te zitten? “Het is leerzaam, gezellig en het staat goed op je cv. Je regelt bijvoorbeeld activiteiten, verzorgt ledenadministratie en je houdt social media bij. Het is belangrijk dat je ook iets doet naast je studie, vooral in deze tijd van crisis.” En dat het hier en daar niet zo heel goed is opgeruimd, daar kan niemand wakker van liggen: “Het is net een groot stu dentenhuis. De schoonmakers komen hier een keer in de week stofzuigen. Heb je de keuken al gezien?”
Univers 8 januari 2015
C a m p u s corners
#’Slaapgebrek is een epidemie’ Daarvoor waarschuwt chronobioloog Thomas Kantermann in UKmagazine. Gebukt als we gaan onder wekkers, uitslapen in weekenden en blauw licht, wordt ons biologisch ritme verstoord. Het is een ramp. We worden er ongezonder door, minder productief en we verlagen onze levensvreugde. Terwijl genoeg slaap voor het omgekeerde zorgt: we voelen ons automatisch goed, fit, uitgerust. Hiervan zijn we ons echter niet bewust. Nu dus wel. De belangrijkste tips: zet geen wekker maar slaap met open gordijnen, stel jezelf in de ochtend bloot aan veel zonlicht en in de avond aan weinig blauw licht. Telefoon, televisie en lampen uit – kaarsjes aan. Welterusten.
Science & School .19
Masterpiece
Committing fraud for status Financial fraud isn’t just about the money. For frauds acquiring status also plays a role. PhD student Alan Kabki studied the motives for committing fraud. Due to all the scientific scandals you’d almost forget that fraud is also committed outside universities. In the financial sector, for instance. To be able to strengthen the struggle against financialeconomic crime, Kabki studied the ways and motives behind investment fraud, bankruptcy fraud and banking fraud. According to Kabki, fraud is often committed to impress others. “Frauds want to surpass people in their environment. For instance, people in their own families who they see as being successful.” To achieve this, investment frauds want a better profit than is normally possible. “The money the frauds gather this way is used to polish up their own image by supporting charities in a very conspicuous way, for example. Psychological research has shown that frauds often have a narcissistic personality.” Besides status seekers, Kabki distinguishes four other types of frauds: opportunists, those driven by crisis, occasion seekers and stereotypical criminals, who have a lot of criminal antecedents to their name. Financial fraud causes the victims a large amount of emotional and psychological harm. Kabki believes that to detect fraud in an early stage, a more active approach from the direct surroundings is required. “Signs need to be seen earlier. Out of fear that
Eureka! Whatsapp, teacher?
Cell phones are a powerful weapon in the struggle against illiteracy. Learning how to use a phone and how to send text messages can improve levels of literacy for people who have no access to education. This is the conclusion reached by cultural scientist Fie Velghe. In Cape Town’s West bank township, she studied the potential cell phones have of becoming an alterna tive educational environment for under privileged women. Sending text messages, e-mails and being active on Facebook by using a cell phone increased the women’s command of the language. It also turned out that they were more capable of build
offenders will file damages claims, supervisors do too little or they act too late.” In addition, naming and shaming could well be an effective method to combat fraud, says Kabki. “Exactly because many frauds are so sensitive to status.” However, according to Kabki, the most important thing is that the money is retrieved. This doesn’t happen in many cases. Many frauds get to keep the money even after they’ve been convicted. “Frauds are intelligent people. They’re not street criminals. They’re good at channeling away money.” Retrieving the missing money is an intensive operation. Collaboration with parties that don’t have anything to do with the criminal justice chain of command is crucial. Nevertheless, in his thesis Kabki promotes this method. “If you don’t retrieve the money, financial fraud continues to pay off.” Alan Kabki (1969) is a criminologist and an economist. He achieved his doctoral degree at Tilburg University with his thesis Fraude Ontrafeld (Fraud Unraveled).
ing and maintaining new social networks. Velghe calls the cell phone an excel lent learning device for underprivileged people.
Forgotten victims
War victims of collateral damage should be compensated. At the mo ment, we distinguish between victims of war crimes and victims of collateral dam age in a war. This last group isn’t eligible for compensation of the damage. Accord ing to Alphonse Muleefu, temporary re searcher with Intervict, this distinction is untenable. For humanitarian reasons, the warring parties have a duty to limit the effects of war to the bare minimum. This includes compensating any unforeseen damage. That this doesn’t happen at the moment, is because the laws of engage ment have been drawn up with a focus on punishing certain behavior, says Muleefu. There is not enough focus on the victims’ interests.
Intelligent Blue
More cops on the beat don’t necessarily increase safety. What does help is more intelli gent policemen in the streets. Research by sociologist of law Paulien Meesters has shown that police effectiveness is mainly increased by decisionmaking based on intel ligence. The National Police’s information discipline should further develop by making more use of Big Data. On top of this, the police should work closer together with other organizations concerned with safety. According to Meesters, Intelligent Blue comprises of three components: alert capability, adaptive capabil ity and responsive capability.
Univers 8 januari 2015
20. Science & Society
text Adrian van den Eerenbeemt
Change that dusty old constitution
What do you give a 200-year-old? Books, flowers and speeches, of course. But also, if you want to ensure a flourishing future, a complete overhaul. Therefore, as a final shot in the celebratory 200th anniversary of the Dutch constitution, Tilburg and Leiden researchers advocate a complete makeover. So the old lady will be the popular young girl she once was.
T King William I holding the new constution in 1815 on a painting by Mattheus Ignatius van Bree
he Dutch constitution was built to last. Like, for instance, the American constitution it is one of the oldest still in use today. Although ‘in use’ is a bit of an overstatement, according to Tilburg law researcher Karsten Meijer. “The Dutch constitution only plays a small role. Compared to other countries it is almost never consulted.” The reason for this is in the constitution itself, it prohibits courts to judge the constitutionality of laws. The Netherlands is one of the few countries with such a stipulation. That makes it a bit toothless, agrees Meijer. Changing that might make the constitution more relevant to Dutch citizens, but that is easier said than done. When parliament decides to make a change, general elections have to be held and a two-thirds majority of the new parliament has to agree, before any constitutional changes can take effect. But this is not the first thing that should change according to Karsten Meijer, Gert-Jan Leenknecht, Maurice Adams and Ernst Hirsch Ballin, all professors and researchers at Tilburg University. In an opinion piece in daily Brabants Dagblad they state: “If we want the constitution to be of real importance in the public debate and judicial practice, we will have to make sure that it can be changed in accordance with important developments.” “It may have worked for a bicentennial, but”, explains Karsten Meijer, “when problems should arise in society we don’t want to look back and wish we had made the constitution a stronger force when we had the chance.”
Tried and tested But even if we can, what should we change in a constitution that has been tried and tested and formed the foundation of a democratic state for 200 years? Maurice Adams, Tilburg professor of democratic governance and rule of law, spearheads a number of initiatives that look for answers to this question. The most recent was a theme day on constitutional renovation and the democratic state in the assembly hall of the Dutch senate on December 4th. Twelve specialists in the field pitched their ideas to a selected audience of 75 young lawyers, students and researchers. “It was so very inspirational”, says Adams, “the senate hall is a beautiful location and there was a lot of interaction with the audience. They were all very well-prepared.”
Univers 8 januari 2015
If there ever was any doubt whether young people are still interested in a dusty old constitution that hasn’t seen any major changes in over thirty years, this gathering was reassuring. Adams: “There was massive interest. We had to turn people down. They actually had to apply for a seat at the meeting.” The speakers covered a variety of topics. From the dangers of information technology and the challenges posed by refugees and human rights to the need for a preamble to the constitution. Maurice Adams himself spoke about Multiple Politica. According to him, the old idea of Trias Politica no longer meets the demands of modern society. “There is much criticism on our democracy. Civilians no longer feel represented by Dutch parliament. Nevertheless there are other institutions in civil society that take on this role of representation. For instance NGO’s like animal welfare organization Wakker Dier, the free press, supervisory institutes, or the Ombudsman. These representatives also make sure that the interests of civilians are met, it is not necessarily parliament alone that represents people.”
Multimedia platform Another initiative by Adams is the website nederlandrecht staat.nl. It is a multimedia platform for the Dutch constitution and scientific research. Not only does it list current research, but it also hosts a forum, blogs and video lectures. It is growing into a complete reference guide to the constitution. And it is being noted too, Adams has noticed. “A few weeks ago I gave a lecture for professionals in Surinam and when I mentioned the site I asked the audience whether they knew it. Yes, they said, of course they knew it.” But it’s more than a playground for academics; the website also aims to involve the general public. As Adams and Meijer state in their opinion piece: ”The constitution is too important to leave it up to the specialists”. And that’s not just talk. At the December conference another website was launched: a constitutional wiki. Its goal is to rewrite the Dutch constitution -Wikipedia style- and everyone can join in. The technique has previously been used in New Zealand for the creation of a new police act. The result should be a constitution that truly is the product of ‘we the people’. In nine months the rewritten wiki, newborn, constitution should be finished. It will be presented to the Dutch parliament in august 2015.
International .21
CentER turned
text Marten van de Wier illustration Adrian van den Eerenbeemt
science on its head CentER changed Tilburg University and the science of economics worldwide. The institute celebrated its 25th anniversary last fall. But does CentER really still exist, now that it has been absorbed by the Faculty of Economics?
O
nce upon a time, there was an introverted little country with dusty economics faculties. Its scientists hardly tried to get anything published in international magazines. “When I took my post-grad some people thought it would be nice if it would result in a booklet for the Tilburg University Press to publish, to mark one of the Professor’s emeritus status. That was the ambition”, recollects Aart de Zeeuw, current Professor of Environmental Economics. “When I wanted to present a paper at an international conference and I asked for my travel expenses to be reimbursed, no one had a clue how to go about this.” And seminars were in a sad state in Tilburg too. “Once or twice a year someone would come to give a lecture. And three people would attend”, De Zeeuw tells us. Any self-respecting economist would flee the Netherlands in the eighties. There were strong universities with good faculties abroad where you could perform solid and fundamental research. “The bureaucracy was awful at the University”, says Eric van Damme, Professor of Economics. “People were active in politics in the University Council and the Faculty Board. Hardly any attention was paid to the core business of doing
research.” Van Damme whips out a government report from 1986. “In here it says that the science of Economics is a joke in the Netherlands. And Tilburg is right down the bottom of the list.” In other words: things had to change. CentER (Center for Economic Research) was Professor Arie Kapteyn’s idea. There was a need for an economics institute that offered such an excellent climate for research that it would cause a ‘reversed brain drain’: Dutch leading experts needed to return to the Netherlands and of course foreign leading experts were also most welcome at Tilburg University.
Secret lunch Kapteyn asked Aart de Zeeuw to help out: he was young but he had already seen the insides of several good international universities. “I remember a kind of secret lunch meeting with the Ministry of Education’s director for higher education”, says De Zeeuw. “Before long he was charmed by the whole idea. If we could lure three leading experts to the Netherlands we’d receive 4,5 million euro spread out over five years. It was very exciting. We were about to change things, and I was lucky enough to be part of it!” →
Univers 8 januari 2015
22. International CentER turned science on its head In those days, Eric van Damme worked for at the Universität Bonn in Germany. Kapteyn didn’t have much trouble convincing him to come to Tilburg. “Especially my wife wanted to return to the Netherlands”, says Van Damme. “The idea of a small research center that had to make clear what the science of Economics was all about, appealed to me. We were allowed to focus on research without all of the bureaucratic hassle.” Van Damme thinks that he wasn’t their first choice. “I think they had their sights set on Rick van der Ploeg, Sweder van Wijnbergen and Willem Buiter. They go really well together. But Rick came and the others didn’t.”
The eighth floor This caused CentER to change its plans: it wasn’t just about macro economics anymore. CentER was about to fill the gap between the more theoretical econometrists and the economists who were fiercely focused on what went on in practice. This led to the creation of ‘the eighth floor’: a place in the current Koopmans building where Dutch experts Van der Ploeg and Van Damme and the Flemish Anton Barten (the first director) were about to change the science of economics. Kapteyn and De Zeeuw didn’t get involved in the new institute. “We wanted people who were better than us”, says De Zeeuw. “At first, CentER was regarded with a certain amount of jealousy by the Faculty of Economics. They had the money for improved secretarial services and it was easier for people to attend conferences abroad. And they had carpet! ‘Why can’t we have that?’ some were wondering. When people arrive who are better than yourself, you become less important for the University”, says De Zeeuw. But there was another side to the coin. “Good people allow you to improve yourself”, says De Zeeuw. “And exactly that happe-
Suddenly, Tilburg was back on the map again
Of the three CentER experts in the nineties, only Eric van Damme (right) remained at Tilburg University. The most famous among them is Rick van der Ploeg (middle): he went on to become the Assistant Secretary of State for Culture. He is currently a Professor in Amsterdam and Oxford. Anton Barten (left) returned to Belgium and is Univers currently attached to the 8 januari 2015 University of Louvain.
ned. Before long, international magazines were receiving more publications from Tilburg. And the majority weren’t coming from CentER. For example, Professor Theo van de Klundert did some very interesting things, but published less because it wasn’t stimulated. After CentER had been set up, he started to publish again.” On top of all this, Kapteyn managed to attract interesting foreigners to spend time as guests at CentER or to come and organize seminars. Nobel Prize winners such as Reinhard Selten and Daniel Kahneman found their way to Tilburg. And before long, CentER started training up large groups of PhD students from home and abroad. It may well have saved the entire University. Not long before this, the government had drawn up plans to phase out the small, former provincial college. Suddenly, Tilburg was back on the map again: Within the Netherlands and beyond. “Before, people didn’t really know the university. But as early as in the first two years of CentER I noticed that people abroad started to say: ‘Oh yes, Tilburg’”, says De Zeeuw.
Envy The economic faculties in the rest of the Netherlands regarded the team ‘with admiration but also with a bit of envy”, Van Damme reveals. It caused them to reorganize as well. CentER also influenced world-wide science of economics. “CentER was one of the first institutes to integrate psychological insights into the science of economics”, says Van Damme. “Behavioral Economics is widespread nowadays but it wasn’t back then. That made it easy for a small institute to steer in a certain direction.” Van Damme names Uri Gneezy, a PhD student who is a Professor in San Diego now, and Aldo Rustichini, who was a Professor at CentER in the nineties and who is currently working in Minnesota. They wrote ‘A fine is a price’: an article that demonstrated that dealing out fines for undesired behavior doesn’t always work. Parents started to see their fines for picking up their children too late from a daycare centre as a ‘price’. Their intrinsic motivation, the motivation they felt to be on time, disappeared because of it. And now? Is CentER still alive and kicking after 25 years? It depends how you look at it. After ten years, the special government subsidy stopped and CentER was absorbed into the economics
International .23
faculty TiSEM. “To a certain extent that brought an end to the privileges”, says De Zeeuw. “The better secretarial services had to be shared from then on. In actual fact, the entire faculty’s research falls under CentER nowadays”, says De Zeeuw. “CentER isn’t an organization anymore but a brand name.” He regrets this. “Sometimes it’s easier to start something within a small institute than within a large faculty. Now the entire decision-making process has to follow the official channels. I would have liked to see CentER remain as a kind of holding under the faculty’s strong research groups.” Van Damme is less sorry to see the CentER disappear as an institute. “We had a good institute, now we have a faculty that is good.” CentER is doing well, in Geert Duijsters’ opinion. He is the viceDean for research at TiSEM, and in that role he is the boss of CentER. “We have one hundred research master students”, he proudly tells us. “Next year we have a record number of doctoral degrees planned: 54. The number of scientific articles has increased from 6 or 7 a year in the beginning to 225 a year now.” But then again, can we still call it CentER? Or is it just the Faculty of Economics? “For the time being we’re keeping the name CentER”, says Duijsters. “People feel connected to it and it’s a well-known name abroad. But I can imagine us having a fundamental discussion about it in the future.” As far as CentER-veteran Van Damme is concerned the name can go. Thanks to CentER, the name ‘Tilburg’ is famous now. “I think ‘Tilburg’ is more famous than CentER. I told my foreign colleagues that CentER doesn’t exist anymore, fifteen years ago, At least, not in the same way that it used to.”
Life goes on the same way it has always had
Column
Study routine makeover Between the wishes of ‘Happy New Year!’ and the intestinal relief that Christmas is over and that all of the family there is to visit has been visited, January feels like a fresh start. Now, you can calm down, pull yourself together again, and start anew. Still, we’re only halfway through the academic year, winter is here to stay (and get much, much worse than you thought it would), and, all in all, life goes on the same way it has always had. My advice: don’t fool yourself with overly ambitious New Year’s resolutions. If you want to make a change in your life, the most important thing is to be patient and to find something that works for you and that you know you can keep up. Rome wasn’t built in a day. I feel like many of us could use a study routine makeover... You know what I mean. At the beginning of the semester, you’re relaxed, you feel like you have all the time in the world to get things done. You think that you’ll be good this time; you’ll read ahead and do your homework as soon as you get it and you’ll never be late to class. But within 2 months, you’re already behind on every class, you’ve skipped more lectures than you can count and you’re stuck in a well-there’s-no-point-starting-now kind of routine. Neh-eh. Not this time. I know it’s hard (trust me, I do), but just get into the habit of studying now. Set yourself a minimum to do every single day. Re cord your progress somewhere – tell your mum about it or tweet it out, #donefortheday! Whatever works for you. Just make sure you are getting the most out of your education. Appreciate how lucky you are to be here and mix with cool people from every corner of the world. Spread the love. Read your textbooks. Marianne Lalande Liberal Arts student
Univers 8 januari 2015
International starts here
Impress your friends, commit fraud Change the dusty old constitution
25 years CentER
no. 07 Januari 8, 2015
Independent magazine of Tilburg University