Analyse Stapel-affaire Volkswoede volgens Witte
Bosman: een vloektirade Bestuur gezocht
Lessen uit Hollywood no. 02 22 september 2011
Onafhankelijk magazine van Tilburg University
02. Analyse
tekst Malini Witlox foto hetrozeolifantje.nl
Stapelanalyse Ontzetting, verbazing, boosheid. Tal van emoties beheersten het publieke debat nadat bekend werd dat Tilburg University-hoogleraar Diederik Stapel per direct op non-actief was gezet. Hij zou bij meerdere onderzoeken data hebben gefingeerd. Een onderzoekscommissie bekijkt nu bij welke onderzoeken dat gebeurde. De wetenschappelijke wereld worstelt intussen met de vraag hoe een nieuwe affaire Stapel voorkomen kan worden. Natuurlijk kan een wetenschapper niet zomeer dingen roepen. In 2004 heeft een werkgroep van de Vereniging van Universiteiten (VSNU) de Nederlandse Gedragscode Wetenschapsbeoefening opgesteld, waar elke wetenschapper zich aan dient te houden. In de gedragscode staat onder andere dat wetenschappelijke activiteiten zorgvuldig uitgevoerd dienen te worden. “Een wetenschapsbeoefenaar vermijdt persoonlijke relaties die een redelijke twijfel zouden kunnen wekken aan de objectiviteit van zijn beslissingen.” Betrouwbaarheid is de tweede pijler. Het selectief weglaten van onderzoeksresultaten moet worden gemeld en beargumenteerd. Daarnaast moet de gepresenteerde informatie controleerbaar zijn. “Als onderzoeksgegevens openbaar worden gemaakt, blijkt duidelijk waar de gegevens en de conclusies op zijn gebaseerd, waaraan ze zijn ontleend en waar ze te controleren zijn. Onderzoek moet gerepliceerd kunnen worden om de juistheid ervan te testen.” Ook moet de onderzoeker zijn werk kunnen doen in vrijheid en onafhankelijkheid. “Als een wetenschapper onderwijs of onderzoek in opdracht verricht, wordt hij in staat gesteld om de opdracht onafhankelijk van opdrachtgever uit te kunnen voeren.”
Persoonlijke relatie Mooie woorden in de code dus, maar de praktijk is weerbarstiger. Bij bijna alle pijlers ging het in de affaire Stapel mis. Een van de besmette onderzoeken van de hoogleraar is uitgevoerd samen met Radboudhoogleraar Roos Vonk en UvT-hoogleraar Marcel Zeelenberg. Daaruit zou blijken dat het eten van vlees mensen minder sociaal zou maken. Een opvallende conclusie, maar wetenschappers stuiten wel vaker op verrassingen. Dat Roos Vonk eerder voorzitter was van Wakker Dier en Diederik Stapel bekend stond als tegenstander van kiloknallers, leidde al tot scepsis. Er leek hier sprake van een persoonlijke relatie, zoals de VSNU-code die verbiedt. Later gaf Vonk in een interview met Univers toe dat ze diverse mails had gekregen van mensen waarin stond dat het onderzoek niet klopte. Die mails legde ze naast zich neer – zelfs de reactie van een wiskundige die aangaf dat er iets mis was met de berekening. Een blind vertrouwen op de smetteloze reputatie van Stapel, noemde ze het. Vonk was mogelijk kritischer geweest als haar oordeel niet onbewust beïnvloed was door haar liefde voor dieren. Maar zelfs dan was het voor haar lastig om te checken of de aangeleverde data klopte. Wetenschappers kunnen elkaars data simpelweg niet in elk detail nakijken. Het gaat vaak om stapels enquêteformulieren, of om data uit mondelinge interviews. Die formulieren kunnen natuurlijk overhandigd worden aan collegaonderzoekers, maar wie weet of de sjoemelende wetenschapper zelf wat enquêtes invulde bij zijn veldonderzoek? Alleen als twee wetenschappers continu samenwerken, heb je volledige controle. Maar dat is erg arbeidsintensief.
Univers 22 september 2011
Stapel bleek achteraf niet zo netjes te werken als iedereen dacht. Is dat een incident of gebeurt het vaker? Wetenschappers zijn normaal zeer integer, meent Robbert Dijkgraaf, president van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW). “Wetenschap is op vertrouwen gebaseerd en in het bijzonder op feiten. Die feiten, daar beginnen we mee. Als je ze zelf gaat verzinnen, is het hek van de dam. Er is maar een handjevol gevallen in de hele wereld waarbij sprake is van verzonnen data. Er is heel veel druk om te presteren, maar bijna niemand gaat aan die verleidingen ten onder.”
Integriteit De hiërarchische verhoudingen waar de wetenschappelijke wereld om bekend staat, helpen ook niet om onderzoek controleerbaar te houden. Je hebt docenten, promovendi, universitair hoofddocenten en hoogleraren in diverse gradaties. Rangen en standen genoeg. Ook al heb je een vermoeden, je uit niet zomaar kritiek op een collega die hoger op de ladder staat. Tilburg University kent de regeling Wetenschappelijke Integriteit. Hierin staat dat ‘iedereen bevoegd is aangelegenheden welke redelijkerwijs kunnen raken aan de wetenschappelijke integriteit in kennis te stellen van de rector magnificus.’ Drie jonge onderzoekers besloten dat uiteindelijk te doen. Ze kaartten hun vermoedens van fraude aan bij onderzoeker Marcel Zeelenberg die naar rector Philip Eijlander stapte. Makkelijk kan deze stap voor de betrokkenen niet geweest zijn, zeker niet omdat Stapel ook decaan bij FSW was. Heb je het mis, dan riskeer je je hele carrière. De commissie die onderzoek doet naar de werkwijze van Stapel, moet zich ook een idee vormen van de werkwijze en de onderzoekscultuur die mogelijk heeft geleid tot de fraude om zo herhaling te voorkomen. Dat staat in de opdracht die de commissie van Eijlander heeft gekregen. Dit onderzoek is een noodzakelijke stap om herhaling te voorkomen. Ethiek is geen vanzelfsprekendheid. Wetenschappers zullen kritischer tegenover elkaar moeten staan. Met respect voor elkaars kennis, maar tegelijkertijd met een kritische academische geest. Ze moeten niet geleid worden door angst voor rangen en standen, persoonlijke voorkeuren of publicatiedrang. Alleen door een kritische houding kan een nieuwe affaire Stapel voorkomen worden. Het is aan de wetenschap. Op UniversOnline vind je een dossier over de affaire Stapel.
Inhoudsopgave .03 Colofon
10.
Adres Postbus 90153, 5000 LE Tilburg.
[email protected] www.universonline.nl Basisontwerp Unit20: Yoe San Liem & Maud van Velthoven Cover Adrian van den Eerenbeemt Druk PrismaPrint Advertenties
[email protected] Uitgave Univers is het onafhankelijk magazine van Tilburg University Volgende editie Univers 03 verschijnt op 27 oktober 2011 Redactieraad Jan Bouwens, Bart de Geus, Thom Meens, Walther Verhoeven, Wiel Schmetz, Marcel Zeelenberg Dit nummer is gemaakt door Lieke Steijvers, Adrian van den Eerenbeemt, Lieke Meertens, Malini Witlox, Francine Bardoel, Marten van de Wier, Gerrie van Dooren, Tom van Nuenen, Yvonne Verschuren, Marie de Laaf, Marthe Kalkhoven, Bas van de Schot, Sonia Kolasinska, Erik-Jan Broers, Charles Peter, Andrew Cartwright, Luuk Eliens, Ton Toemen, Koen Verheijden, Iris Scherphof.
24.
13.
© 2011 Univers Magazine
Malini Witlox schreef: Gezocht: bestuurslid (pagina 16-17) “Het vinden van bestuurders voor het volgende collegejaar is een van de lastigste taken van een zittend verenigingsbestuur. Al tijdens mijn studie, een jaar of tien geleden, was het bij de kleine verenigingen waar ik lid van was een groot probleem om geschikte kandidaten te vinden. Meestal was er bij een ALV niets te kiezen – we waren al blij als iemand zich kandidaat stelde. Het probleem dreigt nu nog groter te worden door de langstudeerdersmaatregel.”
11. Eigen rechter spelen Politicoloog Rob de Witte vertelt waarom de rellen in Engeland ook hier kunnen gebeuren.
16. Bestuur gezocht Door de langstudeermaatregel zijn bestuurders moeilijk te vinden. De problemen op een rijtje.
04. Buzz
12. Films in je college UvT-docenten tonen hun favoriete films. Waarom zijn ze interessant collegemateriaal?
22. Honeymoon in Tilburg How to cope with the different stages of culture shock?
12. Coverstory
06. Pics 08. Passion, fear & faith 11. Wetenschap 16. Bestuur gezocht 18. Lifestyle 22. Science & School 24. International 27. What’s in the world
Univers 22 september 2011
04. Buzz
coördinatie Malini Witlox
Knipoog
;)
No heaven, no hell
Kabinet bezuinigt op wetenschap Het kabinet gaat de komende jaren bezuinigen op wetenschap. Zo daalt het bedrag dat onderzoeksfinancier NWO jaarlijks krijgt de komende jaren van 325 miljoen in 2011 naar 304 miljoen in 2016.
Ook de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) moet geld inleveren, maar komt er iets beter vanaf. De geldstroom gaat hier van 93 miljoen in 2011 naar 90 miljoen in 2016. Dat blijkt uit bestudering van de deelbegroting van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen. OCW heeft meerdere streefdoelen voor het onderwijs opgesteld. Zo wil het ministerie uiterlijk in juni 2012 afspraken met individuele universiteiten en hogescholen hebben gemaakt over verhoging van de onderwijsintensiteit. Per instelling worden prestatieafspraken gemaakt over uitval, rendement, docentenkwaliteit en reductie van overheadkosten. De overheid vraagt ook meer inzet van de studenten. De prestaties moeten omhoog, zo meldt ze in de begroting. Het ministerie verwacht dat het aantal studenten dat ingeschreven staat aan een universiteit zal stijgen van 241000 in het collegejaar 2011/2012 naar 257000 in 2014/2015. De rijksbijdrage die de instellingen van hoger onderwijs en onderzoek ontvangen, stijgt echter nauwelijks. De universiteiten zullen dus meer studenten moeten onderwijzen met bijna evenveel geld. Hein van Oorschot, collegevoorzitter van de UvT, was bij het ter perse gaan van deze Univers nog niet bereikbaar voor commentaar.
Ooit was de Tilburgse universiteit een katholiek bolwerk. De rector magnificus van dienst was nog een monseigneur, de naam – Katholieke Universiteit Brabant – liet weinig aan de verbeelding over. Langzaam werd het katholieke uitgefaseerd, zoals dat zo mooi heet. Aan het geloof worden we alleen nog herinnerd tijdens het gebed bij de academische opening en andere officiële plechtigheden. Het geloof is nu ook uit de harten van de Tilburgse studenten verdwenen, zo blijkt uit een klein onderzoek dat de vier christelijke studentenverenigingen (Emèt Qenee, Ichthus, Vegetist en Navigators) hielden tijdens de TIK-week. Ongeveer de helft van de 75 ondervraagden beantwoordden de vraag of ze weleens over de reden van hun bestaan nadachten met een ‘Ja’. De andere helft vond die gedachten veelal niet nodig. Zij gaven aan van dag tot dag te leven en waren op dit moment veel te druk met andere dingen – zoals de TIK-week, hun studie of hun toekomstige carrière. Een andere vraag luidde: ‘Denk je dat er meer is tussen hemel en aarde, en wat dan wel?’ Van alle respondenten gaven tien personen aan in een God te geloven. De andere 24 die deze tweede vraag met ‘ja’ beantwoordden, waren minder eenduidig. Enkelen noemden de verwachting van een leven na de dood, maar de meerderheid gaf een typerend studentenantwoord: zij geloofden niet dat er meer is tussen hemel en aarde vanwege een gebrek aan wetenschappelijk bewijs.
Door de langstudeerboete ga ik komend collegejaar:
Niets
veranderen aan mijn gedrag. (47%, 188 stemmen)
Keihard
studeren. Ik wil echt op tijd klaar zijn. (43%, 173 stemmen)
Daan van Dijk (19), tweedejaars Fiscaal Recht “Ik ga me niet ineens anders gedragen vanwege die boete. Ik werk sowieso wel hard. In het eerste jaar had ik drie hertentamens, maar ik loop nog op schema. Ik denk dat het nu wel wat dieper zal gaan, en moeilijker worden. Ik verwacht op tijd klaar te zijn, maar als ik langer moet doorstuderen is dat jammer maar helaas.”
Bedelen
bij mijn ouders om extra geld. (10%, 39 stemmen)
Melissa Balootje (24), eerstejaars International Management “Van deze drie opties kies ik voor ‘keihard studeren’. Ik ben een zelfstandig persoon, en wil niet een ander met mijn kosten opzadelen. Niets doen is ook geen optie. Mijn studie lijkt me wel te doen, maar toch maak ik me zorgen over die boete. Die druk voel ik wel. Ik ga dus extra mijn best doen.”
Nieuwe poll: Is fraude door wetenschappers te voorkomen? Ga naar UniversOnline.
Vacturestop UvT mogelijk snel opgeheven
Univers online Univers 22 september 2011
De vacaturestop bij de Universiteit van Tilburg wordt mogelijk binnen een maand opgeheven. Het College van Bestuur overlegt op 22 september met het Lokaal Overleg over het opheffen van de maatregel. Van Oorschot: “De maatregel is in maart opgelegd, omdat we dachten dat 120 vaste banen moesten verdwijnen. Door
natuurlijk verloop blijkt dit aantal veel lager uit te vallen. Negen werknemers worden boventallig. Dan is een vacaturestop een te zwaar middel.”
Verdediging proefschrift uitgesteld
De verdediging van een proefschrift aan de UvT is uitgesteld omdat promovendus Marijn Meijers is begeleid door hoogleraar Theo Verhallen en
de frauderende oud-hoogleraar Diederik Stapel. Meer Stapelnieuws vind je op UniversOnline.
Fusie Studium Generale en Center for Science and Values
Studium Generale en het Center for Science and Values gaan per direct samen. De nieuwe naam van de afdeling is het Academic Forum. Het nieuwe afdelingshoofd van het Academic Forum is Annemarie Hinten. Zij ontkent
Buzz .05
Spanje is het land voor de luiwammes eerste klas
ff bellen
met Teun Giljamse
De Tilburgse Verberneflats worden voorlopig niet gesloopt. Wel komt er een splitsing binnen de flats, waar nu nog Nederlandse en internationale studenten samenwonen. Univers vroeg Teun Giljamse, manager studentenhuisvesting bij Wonen Breburg, naar het hoe en waarom. Hoe ziet die splitsing eruit? “Er komen drie flats voor Nederlandse studenten (of internationale studenten die hier een reguliere studie volgen) en twee flats voor internationale studenten die hier korter verblijven. De internationale studenten huisvesten we nog vijf jaar in de twee oudste flats (de achterste twee, vanaf de universiteit gezien). Tegen die tijd zal er een nieuw pand zijn waar ze terecht kunnen. Waar dat zal zijn weten we nog niet.”
Hoe staat het dan met de plannen voor groot onderhoud in die twee oude flats? “Die zijn van de baan. We hebben de kosten en baten tegen elkaar afgewogen. We wilden de kamers vergroten, die zijn nu 12 vierkante meter. Maar dat gaat zoveel kosten dat een verbouwing niet verantwoord is. Het gaat om twee flats uit 1969 die daarna niet meer opgeknapt zijn. De drie andere flats zijn in de jaren ‘90 al grondig opgeknapt. Die kunnen we dus – met regulier onderhoud – nog 15 jaar in de markt houden.
Proost
Nieuwe vleesnorm De lezing die Henriëtte Prast, hoogleraar Persoonlijke financiële planning, in augustus op Lowlands gaf, oogstte veel positief commentaar. Het festivalpubliek was erg enthousiast over de lezing over gedragseconomie. Prast: “Het ging over de vleesnorm: mensen worden minder snel vegetariër omdat ze een uitzondering zijn, waar rekening mee gehouden moet worden. Meegaan met de meerderheid is een bekende drijfveer in de gedragseconomie. De manier waarop we keuzes krijgen aangeboden is dus niet-neutraal. En dat als we dan toch niet-neutraal zijn, kunnen we beter sturen in een richting die aansluit bij onze doelen van duurzaamheid.” Prast stelde voor om de norm om te draaien: vleeseters moeten het specifiek aangeven als ze ergens vlees willen eten.” Prast bedacht zelfs een slagzin: ‘Carnivoor? Geef het door!’ Een link naar de lezing van Prast vind je op UniversOnline.
dat het om een bezuiniging gaat: de fusie zat volgens haar al langer in de pijplijn.
Helft studenten rekent op studieschuld
De helft van de Nederlandse studenten verwacht af te studeren met een studieschuld. Een derde vindt zelfs dat een lening pure noodzaak is om te kunnen studeren, blijkt uit onderzoek van het ING Economisch Bureau. Meer nieuws lezen? Ga naar UniversOnline!
Heb het gevoel dat ik sinds een dag of twaalf in de verkeerde film terecht ben gekomen..
Column
Melkertbaantjes Aangezien ondergetekende zich een half jaar in Spanje bevindt, heb ik alle tijd om het eens zo machtige Spanje te bestuderen. Het resultaat is eenduidig. Spanje is het land van en voor de luiwammes eerste klas. Zo houdt een ietwat mollige, goedgebruinde, bebaarde Spanjaard zich bezig met het zitten op een stoel om vervolgens, waar nodig, een poort te openen door te drukken op een knop. Knopdrukker, is hij dus. Een rimpelige, chagrijnige, oudere vrouw vult haar dagen door tasjes aan te geven aan winkelende klanten. Deze tasjesaangeefster wordt gelukkig in haar bestaan vergezeld door een boodschappeninpakster (beide taken kunnen uiteraard niet door dezelfde persoon gedaan worden, stel je voor zeg). Ik, als milieubewuste Nederlander, neem uiteraard mijn eigen tas mee, waardoor beide dames me onwennig aanstaren. De oudste van de twee overweegt nog even of ze me moet helpen mijn eigen tas in te pakken, maar besluit te berusten in haar redundantie. Wat volgt is gekeuvel. Tot slot, heb ik nog een negroïde man in de aanbieding wiens taak het is om de gehele dag bij de ingang van het metro station te staan om mensen te wijzen op het feit dat ze een kaartje nodig hebben. Uiteraard vinden diezelfde mensen ongeveer 100 meter later, poortjes op hun pad die hen hetzelfde duidelijk maken. Maar dan zonder woorden. Knopdrukker, tasjesaangeefster, booschappeninpakster & kaartjesattendeerder zijn belangrijk, erg belangrijk. Stel je eens voor dat ik zelf op een knop moest drukken of moest bedenken dat ik een kaartje moest kopen. Nee gelukkig, hoef ik me hier niet overmatig in te spannen. Hun Melkert-baantjes leren mij de betekenis van luiheid. Lekker, helemaal niks en zelfs dat is te veel. Luuk Eliëns is student Liberal arts. Zijn blogs zijn te lezen op UniversOnline.
Tweets je een chinees voor #BusinessNetworks op de #Uvt
@rector_uvt op 8 september
@DutchBlueNL, 5 september
Kom je helemaal je bed uit voor een college #boekhouden, is de collegezaal veel te klein voor alle studenten. Geen college dus.
Een droom kwam vandaag uit: college in het epische DZ3! #uvt
@BernHummelink, 6 september
Zodra je denkt dat niemand slechter engels kan spreken heb
@mathijs_90, 6 september
Een smoelenboek? Dude. Ik dacht dat ik net van deze onzin af was. #UvT @JeroeniP, 30 augustus
Univers 22 september 2011
06. Pics
fotografie Dolph Cantrijn
Univers 22 september 2011
Pics .07
Kleren maken de bestuurder. Dat geldt natuurlijk ook voor de kersverse senaat van St. Olof. David Hilgers, Sofie Wisse, Kamiel Verstraten en Winfried de Coo hijsen zich
in hun nieuwe werkpakken. Niet in beeld: giletjes, die zijn nog in de maak.
Univers 22 september 2011
08 Passion, 08. Passion, fear fear && faith faith tekst Lieke Meertens foto Koen Verheijden
Univers 22 september 2011
'Het gevaar op arrogantie is heel groot'
Passion, fear & faith .09
‘Mijn leven is een vloektirade' Wat drijft succesvolle mensen? Dat onderzoekt Univers in de serie ‘Passie, angst & geloof’. Deze keer: veel geloof met cultuurtheoloog Frank G. Bosman (32), afgelopen zomer uitgeroepen tot meest spraakmakende theoloog.
H
ij schrijft recensies over Lady Gaga en Robbie Williams, twittert over de nieuwste game Brink, en analyseert een reclame over erotisch speelgoed. Allemaal bedoeld om mensen ervan bewust te maken dat het christelijke aspect nog springlevend is in de huidige maatschappij, dat er een religieuze laag zit onder die moderne uitingen. Gaga die over Judas zingt, Williams over engelen en Durex die als slogan ‘Play with the devil’ hanteert. Zijn moderne insteek, samen met een flinke pr-actie, leverde Bosman de titel ‘Nederlands meest spraakmakende theoloog’ op. “O, houden we het interview ’s ochtends? Dan kunnen we wel geen biertjes drinken”, zegt hij van tevoren aan de telefoon. Het worden twee cappuccino en twee sigaretten. Hij heeft ze veel gehad de afgelopen tijd, interviews. NRC Handelsblad noemde hem ‘een van de geheime wapens van de katholieke kerk: jong, vrolijk, kundig, veelzijdig en toch: helemaal katholiek.’ Hij vindt het allemaal verschrikkelijk leuk, die interviews. Bosman: “Dat is toch heel menselijk, om aandacht leuk te vinden? En het is fijn dat mensen belangstelling hebben voor het verhaal dat ik te vertellen heb.”
Hoe zit het met het gevaar op ego-vorming? “Ja, dat is enorm. Om leuk te vinden wat ik doe, moet je over een bepaalde mate van extravertheid en zelfverzekerdheid beschikken. De keerzijde daarvan is arrogantie. Een groot ego. Ik kan niks ter verdediging aanvoeren – dat gevaar is heel groot. Af en toe merk ik ook wel: nou, het gaat nu teveel over mezelf en te weinig over het verhaal dat ik wil vertellen: over God, de samenleving.”
naar een steen om onder te kruipen’. En over twee vrouwen die samen een kindje krijgen, schrijft hij: ‘even kromp ik van schaamte in elkaar.’ Bosman: “Ik merk bij mezelf dat ik het soms niet makkelijk vind om alles maar goed te vinden en te accepteren. Die worsteling heb ik op een columnachtige manier weergegeven. Vind ik een zwangere man moreel juist? Dat vind ik lastig. Maar de column is cynisch. Dat moet je wel weten, anders komt er zo’n ultra-conservatief katholiekje uit. En dat ben ik dus niet.”
Zou je ook in een ander geloof kunnen geloven? “Ja, ik denk het wel. Ik voel me nu het meeste thuis bij de christelijke traditie. Maar als ik in een ander land of gezin was geboren, was ik misschien moslim geweest. Ik ben een ‘inclusivistische’ theoloog. Ik geloof dat er vele wegen naar het goddelijke leiden. Iedereen die oprecht probeert het goede te doen, zal veilig en wel uitkomen.” Bosman groeide op als enig kind in een devoot gezin, vlakbij Den Haag. Daar werd hij ondergedompeld in het katholieke geloof inclusief bedevaart, rozenkransen, heiligbeelden en veel bidden en biechten. Rond zijn veertiende wilde hij priester worden. “Dat vond mijn hele sociale omgeving fantastisch, het was ongeveer het hoogste wat je kon behalen.” Toch kwamen na een jaar priesteropleiding, op zijn negentiende, steeds meer twijfels bovendrijven over deze gekozen weg. “Sowieso had ik geen celibaatroeping. Dat kon ik niet. En ik had de behoefte om de katholieke traditie kritisch te bevragen, om opgeschrikt te worden, door elkaar gerammeld te worden, geconfronteerd te worden. Maar die ruimte was er niet op het seminarie.”
“Ja, maar dan heel impliciet. Subtiel, liefdevol. Als ik bijvoorbeeld teveel klets in gezelschap, fluistert ze in mijn oor: ‘ík vind het heerlijk om naar jouw stem te luisteren.’ En dan weet ik al: oja, de ander natuurlijk niet. Je hebt gelijk, dankjewel.” Bosman vertelt snel, behoeft geen denkpauzes, gooit er eens een bijbelverhaal doorheen, of neuriet een liedje. Hij is opvallend mild en genuanceerd. Toch kunnen zijn columns en tweets behoorlijk pittig zijn. Zo schreef hij een column met de titel ‘Help, ik ben intolerant’ waarin hij over een zwangere man - die werd geboren als Jessica - zegt: ‘ik voel me soms zo moe, heimwee
Het werd een strijd voor Bosman. “Ik zat zo opgesloten in dat idee: dit moet ik doen. Ook omdat ik wist dat ik mijn ouders en hele sociale omgeving hevig zou teleurstellen.” En terwijl hij overspoeld werd door de twijfels, kwam zijn ticket out voorbij lopen. In de vorm van een prachtige roodharige vrouw. “Ja, dacht ik. Dáár doe ik het voor. Ik vind dat wel een van de mooiste redenen om van het seminarie af te gaan: de liefde van je leven. Ik ben een romantische ziel.” Maar daarmee was zijn eigen gevecht nog niet ten einde. Niet alleen kwam hij zelf in een geloofscrisis terecht, ook kreeg hij te maken met de afkeur van vrienden en familie. “Mijn hele sociale netwerk begreep het niet. Mijn ouders hebben er verschrikkelijk veel moeite mee gehad, dat snap ik ook.
Bosmans bezigheden Frank Gerardus Bosman (1978) is programmacoördinator bij LUCE – het centrum voor religieuze communicatie, aan de theologische faculteit. Daar organiseert hij onder andere lezingen, symposia en cursussen.
Ook werkt Bosman aan een proefschrift over de dadaïst Hugo Ball. Bosman houdt zich bezig met moderne cultuuruitingen en noemt zichzelf daarom cultuurtheoloog. Hij is getrouwd en heeft twee kinderen.
Fluit je vrouw je wel eens terug?
Univers 22 september 2011
10. Passion, fear & faith
Niet het stokbrood, geef mij maar croissants
'Het is menselijk om aandacht leuk te vinden' Ze waren oprecht bang dat ik de beslissing in een opwelling nam. Ze hadden de twijfels vooraf niet meegemaakt, want die hield ik verborgen. Dat had ik natuurlijk niet moeten doen.” Terugkijkend ziet hij het als zijn ‘ultieme afzetmoment’. “Ik ben een vreselijke niet-puber geweest. Ik heb al mijn puberenergie opgespaard om dat er in één keer uit te laten komen.” Het betekent niet dat Bosman geen twijfel meer heeft over het geloof. “Natuurlijk twijfel ik: ik ben ook wetenschapper, een rationeel mens. En geloven is: niet zeker weten. We hebben allemaal demonen in onze ziel: twijfel, cynisme, wanhoop en haat. Daar moet je een keer in de zoveel tijd tegen vechten.”
Dan is er de angst dat er eigenlijk niks is? “Ja. Dat ik boven kom na mijn dood en erachter kom dat het leven een resultaat is van een toevallige samenloop van kosmische omstandigheden. Zinloos en doelloos. Dat zou ik verschrikkelijk vinden en dat weiger ik te geloven. Dat maakt het leven leeg. Dan is verliefdheid alleen nog een chemisch proces in je hoofd. Dan is liefde niet meer de kracht die ons voortdrijft. Voor mij is God de borg voor de poëzie, emoties, esthetiek en moraal in het leven. Maar mijn geloof gaat met pieken en dalen. Soms rollen de tranen over m’n gezicht en denk ik: God, nu weet ik dat je er bent.”
Column
Er was eens... In een land hier ver vandaan... Nou ja, ook weer niet zo heel erg ver... Maar toch ook niet echt dichtbij. Niet zo dichtbij als België bijvoorbeeld. Of Duitsland. Maar ook weer niet zo ver weg als Italië of Spanje. Of Portugal, dat ligt nog veel verder weg. Goed, in een land dus dat best wel een beetje ver weg ligt ten opzichte van Nederland, in dat land... Ik kan even niet op de naam komen maar het begint met een F. Nee, niet Finland, want dat ligt dus wel heel ver weg, net als Italië en Spanje, en Portugal, hoewel het in Finland veel kouder is. Nee, een land dat begint met een F, en ze eten er stokbrood... Het ligt op het puntje van mijn tong, de naam van dat land dus, niet dat stokbrood, want daar ben ik niet zo dol op, op stokbrood, geef mij maar croissants. In dat land – ik kom zo nog wel op de naam – daar woonde lang geleden een mooie prinses. Ik weet niet precies hoe lang geleden, maar behoorlijk lang, in elk geval nog vóór de Eerste Wereldoorlog. Maar ook weer niet zo lang geleden als de Kruistochten, die er trouwens diverse zijn geweest, net als Wereldoorlogen, maar dan dus véél verder terug, die Kruistochten dus. Welnu, ergens in de periode tussen de Kruistochten en de Wereldoorlogen, toen leefde er in dat land dat begint met een F en waar ze stokbrood eten en alpinopetten dragen, de mannen dan, want vrouwen dragen die niet, in dat land... Ach, laat trouwens ook maar zitten. Zo mooi was die prinses nou ook weer niet. Erik-Jan Broers is docent aan de rechtenfaculteit. Lees zijn blogs op UniversOnline.
Univers 22 september 2011
Welke momenten zijn dat? “Dat zijn van die geluksmomenten. Als ik een heel mooi diep gesprek met iemand heb gehad. Als ik in de kerk zit met prachtige muziek. Als ik naar een film kijk, een muziekstuk hoor, mijn vrouw vasthoud of mijn kinderen een aai over de bol geef. Dan denk ik: dit is waar het ten diepste om gaat. En dan voel ik niets dan geluk, en dankbaarheid.”
Huil je dan ook makkelijk? “Huil je dan ook makkelijk!? (en dan op cynische toon) En dat vraag je aan een machoman? O, nou... jahoor. Ik laat heel makkelijk mijn emoties zien. Ik ga niet met lange uithalen grienen. Maar mensen zijn gemaakt om geraakt te worden door elkaar. En als je geest daarop reageert door tranen, dan hoort dat bij ons mens-zijn. Ik heb dat ook als ik naar muziek luister. Dan stroomt m’n hart over van alle emoties.” Gepassioneerd somt Bosman een lijst op van muziek, films en boeken die hem ten diepste raken. “Our Farewell van Within Temptation, dat snijdt door mijn ziel heen. De vier jaargetijden van Vivaldi, het Requiem van Mozart. Afgelopen week was ik bijvoorbeeld in Wenen in een jezuïetenkerk en tijdens de communie-uitreiking speelden ze een melodie waarbij de tranen over mijn wangen rolden. Ik dacht: wat gebeurt hier? Daarna besefte ik dat het dezelfde muziek was die we draaiden terwijl mijn zoontje geboren is.” Terwijl hij het vertelt, schiet Bosman vol. En ook daarna, als hij overstapt op de film The Mission en bijbehorende muziek neuriet. “Stom he? Dat gaat door merg en been. Sorry hoor... dadelijk moet je nog in je interview opschrijven dat de geïnterviewde niet meer verder kon praten, omdat hij overmand was door emoties.” Het goddelijke aspect terugvinden én voelen in alledaagse dingen, is de manier waarop Bosman in het leven staat. Hij gaat wel op zondag naar de kerk – waar hij als gitarist meedoet in het koor –, maar een gebedsmens is hij niet. “Mijn spiritualiteit is dat ik in de ontmoetingen met mensen iets van God probeer te herkennen. Ik wil mensen niet overtuigen van mijn religie, maar ik wil wel horen hoe ze over de grote zaken van het leven denken. Dankzij anderen kan ik weer meer van God begrijpen. Op die manier probeer ik mijn hele leven een gebed te laten zijn. Nou, het is vaak een vloektirade hoor.”
Wetenschap .11
tekst Lieke Steijvers foto Nico Hogg
‘De rellen zijn een topje van de ijsberg’ Understanding Society? Univers voelt onze experts aan de tand over actuele zaken. Deze keer: politicoloog/criminoloog Rob Witte over de Londense rellen en de toenemende anti-establishmentgevoelens in Europa.
E
ngeland presenteerde begin augustus een klassiek voorbeeld van hoe een enkel incident kan leiden tot een enorme geweldsuitbarsting. De politiek en de media buitelden over elkaar heen in verklaringen voor de rellen. Volgens dr. Rob Witte zoekt men echter te veel bijzonderheden in dit specifieke incident. Hij stelt dat ernstige rellen, zoals die in Engeland, ook in Nederland kunnen plaatsvinden. Als een situatie maar opgefokt genoeg is, dan is er niet veel nodig voor een explosie. En ook hier zet een groeiende groep mensen zich af tegen de overheid en de politie.
discriminerend overkomende ‘stop and search’-acties. In de armere wijken fouilleert de politie continu, dat wekt irritatie op en een gevoel van ‘ze moeten ons altijd hebben’. In Londen is bovendien het gemengde bouwen in zwang, waarbij je ook designwinkels in arme wijken ziet verschijnen. Als je iedere dag langs die dure tas loopt, kunnen rellen ineens een vrijbrief zijn. Overigens speelde het feit dat het zomer was waarschijnlijk ook mee. Je ziet dat er vaak meer rellen zijn in juli en augustus, omdat de verveling toeslaat.”
In de media is vooral geschokt gereageerd op de heftigheid van de rellen en het overspringen naar andere steden. Is dat typisch voor Engeland? “Zeker niet. Het is eerder een typisch voorbeeld van hoe dit soort zaken lopen. Als je een cocktail aan frustraties hebt, hoeft er maar iets te gebeuren of de zaak escaleert. Vechtpartijen waarbij de partijen zich gezamenlijk tegen de politie keren als die komt opdraven, zijn ook geen onbekend fenomeen.”
Kunnen dit soort rellen ook in Nederland plaatsvinden? “Als de omstandigheden ernaar zijn: ja. Nederland kent nauwelijks voorbeelden van rellen die overslaan naar andere steden. Maar dit veranderde voor het eerste na de moord op Theo van Gogh. In vele gemeenten deden zich incidenten voor. Over het algemeen kan ik wel zeggen dat de relatie tussen politie en groepen mensen in Nederland van een andere - vaak ook betere - orde is dan in Engeland. Maar ook hier kunnen spanningen tussen groepen mensen en de politie oplopen, waarbij een klein incidentje tot enorme reacties kan leiden. Denk aan de rellen in de Utrechtse wijk Ondiep in 2007. Uit onderzoeken blijkt dat een groeiende groep mensen weerstand heeft tegen de overheid.”
Wat was in Engeland de oorzaak van de frustraties? “Dat is moeilijk te zeggen. Er wordt vaak ‘sociale ongelijkheid’ geroepen, maar het was niet speciaal het Financial District waar gereld werd. Er heeft zelfs een dochter van een miljonair meegedaan. De spanningen hebben deels te maken met de houding van de Engelse politie. De vijandigheid tussen groepen en de Britse politie - en omgekeerd - kent een lange geschiedenis, aangewakkerd door
Wat is daar de reden voor? “Het anti-establishmentgevoel is veel sterker dan vijftien, twintig jaar geleden. Niet alleen in Engeland, maar ook in Nederland, en in Frankrijk. Het is opmerkelijk dat mensen zich minder veilig voelen, terwijl tegelijkertijd de criminaliteitscijfers dalen. De wereld wordt steeds groter, het gevoel van bescherming door de overheid neemt af, en daarmee ook het vertrouwen in de politiek. Het gevaar bestaat dat burgers vaker voor eigen
Wie is Rob Witte? Dr. Rob Witte is politicoloog/criminoloog bij IVA en gespecialiseerd in polarisatie en radicali-
sering, en jeugd- en veiligheidsbeleid. Hij onderzoekt en geeft advies aan overheden bij de aanpak van sociale crises, maatschappelijke
Waren deze rellen te voorspellen? “Ja. Het incident zelf was slechts het topje van de ijsberg. De voorafgaande maanden richtte de agressie zich steeds vaker op de politie zelf. Het incident waarbij iemand werd doodgeschoten door de politie was slechts een trigger.”
rechter gaan spelen: laatst nogwas er een buurt in Helmond die zelf een knokploeg bij elkaar wilde trommelen. In onzekere tijden reageren mensen heftiger. Deze ontwikkeling ligt ook achter de Londense rellen.” Speelt globalisering een rol? “Als er vijftig jaar geleden een raar figuur door het dorp fietste wist iedereen: dat is ome Henkie, die is niet wijzer. Nu denken we meteen dat ome Henkie een massamoordenaar kan zijn omdat er in het verre Noorwegen één persoon is losgeslagen. We krijgen alle ellende van de wereld over ons heen, dat maakt mensen angstig en explosief en zorgt ervoor dat ze op zoek gaan naar de schuldvraag. Die ligt dan vaak bij de overheid, of bij de vertegenwoordigers van die overheid: de politie.” Heeft de Engelse overheid wijs gereageerd op de kwestie? “Ja en nee. Het is heel lastig om groepen mensen te handelen die compleet doordraaien. Ik kan wel begrijpen dat de overheid veel politie inzette om de eerste agressie te dempen. Maar er is een grens. Sommige relschoppers krijgen in Engeland vier jaar gevangenisstraf voor een reloproep op Facebook, dat is een te heftige reactie. De overheid gooit zo alleen nog maar meer olie op het vuur.” Wat zou u adviseren? “De politiek moet haar spierballentaal laten varen en onderzoeken wat de oorzaken zijn van de frustraties en het explosiegevaar. In Londen zijn bijvoorbeeld achttien buurthuizen in bepaalde wijken gesloten. Jongeren hangen op straat, en de buurt krijgt een slechte naam. Vaak hoor je na een rel jongerenwerkers zeggen dat ze dit al veel langer zagen aankomen, maar dat er niemand luisterde. Eigenlijk moeten gemeentes al een ‘sociaal rampenplan’ klaar hebben liggen voor zo’n incident.”
spanningen, extreemrechtse radicalisering, jeugdgroepen en veiligheid.
Univers 22 september 2011
12. Coverstory
tekst Tom van Nuenen en Francine Bardoel Illustraties Adrian van den Eerenbeemt
geen onderzoeksresultalijk en eig n ka Je r. de en eld be rdt De wetenschap wo of een leuk YouTube-f ilmpje. ic raf og inf e ed go een r de zon en ten presenter ies zijn al net zozeer verplichte tat sen pre int rpo we Po en ziPre bij Plaatjes ier binnen de academische wereld ke rdt wo nt ka re de an de n va ar Ma kost. hard neergekeken op beeld.
Coillnegeemzaaal
in de c
“M
de enige en ziet een lap tekst nog steeds als s van Han stelt g”, iepin verd van vorm echte tuur. dcul beel Driel, universitair hoofddocent van rden waa en en norm “Dat komt omdat de aire ersit univ de en binn de schriftcultuur nog erg heersen stabiele teksten met een wereld. Die is immers gebaseerd op e. Pagina’s volgen elkaar duidelijk begin en een evident eind ven.” Maar Van Driel denkt lineair op. Genres zijn helder omschre snel gaat veranderen. heel dat dit binnen de digitale cultuur ende samenleving, nder vera aar alsm Want bij de digitale, zich n als ongrijpbaar, verhoren andere trefwoorden. “Woorde iteit.” strooid, interactiviteit en pluriform tuur, waarin de nadruk Die verschuiving naar een beeldcul
dat academisch onderwijs minder ligt op de tekst, betekent ook en. “De beeldcultuur gaat steeds meer gevisualiseerd zal word ltuur, ook in onze het langzaam winnen van de schriftcu chap. Grote stukken tekst behoudende academische gemeens ieboeken veranderen met stud ook en worden niet meer gelezen, context past film goed in witregels en tussenkopjes.” In deze erg belangrijk in onze colleges, stelt Van Driel. “Beelden zijn vingswereld van de samenleving en sluiten aan bij de bele essante manier van inter een film studenten. In die zin kan de lesgeven zijn.” ging Univers op zoek naar vier Om de proef op de som te nemen gemateriaal inzetten – en wetenschappers die de film als colle t. werk goed die aangeven waarom dat zo
De Naam van de Roos
Broers De Naam van de In de collegereeks Capita selecta Rechtsgeschiedenis gebruikt Erik-Jan uitgedaagd om de worden en film, Roos. Studenten maken opdrachten aan de hand van de omslag in de rechtde t illustreer Roos de van Naam “De studiestof beter te begrijpen. Broers: k (inquisitie) in de rechtban kerkelijke De lde. ontwikke eeuw dertiende de spraak die zich vanaf ak. De rechtspra film staat nog met één been in de kerkelijke en met één been in de moderne toe te moorden van golf de dat geloven zij monniken hebben een mystiek-religieus wereldbeeld: te genoegen weigert ) detective (de le Baskervil van schrijven is aan duivelse krachten. William feiten.” van hand de aan lossen te op mysterie het probeert en nemen met hun bijgeloof qua rechtsgeschiedenis, maar De film heeft een prachtige gelaagdheid, vertelt Broers. “Niet alleen le is gebaseerd op Baskervil van ook in de namen van de personages. De naam van William buiten de boeken te ook om pleitte ervoor die monnik Willam of Ockham – een middeleeuwse moet begrijpen eerst natuur de men dat predikte die man de Bacon, leven –, en op Francis de studenten uit om te daag Ik namen. de met spel dat Heerlijk, n. beheerse kan die je alvorens van ‘toen was alles slecht en gaan denken zoals de middeleeuwers, want terugkijken met een bril , het zet kracht en illustratie als dus ik gebruik Film lijk. nu is alles goed’, is vreselijk gemakke te doorgronden, is een dieper f studiesto de uit n studente de daagt Het aan. wakkert de discussie toetsmiddel voor je ideeën en zet tot onderzoek en creativiteit aan.”
Univers 22 september 2011
Coverstory .13
Univers Univers 22 september september 2011 2011 22
14. Coverstory
The Crucible
sekse – zou je ku Het onderzoek naar gender – de gedrags- en identiteitsaspecten van Arts & Sci Liberal bij ente hoofddoc Lenning, van Alkeline als Maar boeken. met tal van de film h van medium onderwerp bespreekt in haar college, kan en wil ze niet om het nt Experime Das klaar: stapel hele een onderwerp zie je overal terug. Op haar tafel ligt a zich speelt film De ze. vertelt nt, interessa is laatste die Dogville, The Crucible. Vooral ri fictieve ze als betrapt wordt isjes tienerme groep Een Amerika. in eeuw, zeventiende gedrag, verk bos aan het uitvoeren zijn. Om niet bestraft te worden voor hun heidense hand, en de uit meer steeds loopt meisjes dat Satan hen in zijn macht had. De leugen
heksenjacht. uit. “De ta “De film is fascinerend als je kijkt naar de rol van gender”, legt Van Lenning machts van manier vrouwen gebruiken doet denken aan bezetenheid en hysterie. Die naa stap één in film deze via je kun Zo veel met gender te maken, en is van alle tijden. eth een Crucible The heeft t Daarnaas hysterie.” naar analyse; Freud en zijn onderzoek geeft de cursus – en ook die is van groot belang voor studenten, stelt Van Lenning. Ze gebruiken heeft samen met filosoof David Janssens. “De cursus waar wij de film voor vraag hoe het k kwaad’ als centraal thema. De film geeft een duidelijk antwoord op de Ik geloof groep. de met doen gaan mee gs blindelin overhand kan krijgen: als mensen die w opdracht De denken. moeten na kwesties ethische soort dat over studenten ook kwa het eigenlijk nu meegeven, is dat ze een argumentatie moeten opzetten over wie com de over veel zegt dat en karakter, teert in de film. Dan noemt iedereen een ander deze kwestie.”
The Social Network
mation managein Smits, universitair hoofddocent Infor Een echte filmfreak? Nee, dat kan Mart bekeek, wist hij ork Netw l Socia The van hij de trailer ment, zichzelf niet noemen. En toch: toen zit niet alleen “Hij e. merc e-com s cursu zijn bij inleiding meteen dat hij hem in wilde zetten als met wat ik heeft n fundamenteel element in dat te make ontzettend goed in elkaar, er zit ook een iemand als ij, voorb r traile de het laatste moment van in de cursus uitleg.” Dat element komt op egrebewe zijn over al verha het ze dat Facebook – zegt aan Mark Zuckerberg – de ontwerper van ’ – waarna de part? h ‘Whic met vraag die dt woor eur beant denen niet begrijpt. De jonge programm trailer stopt. dit is niet nten stel is: waar kijken jullie naar? Want “De vraag die ik naderhand aan mijn stude via het gezet t mark de op a, medi l socia en et intern alleen een film – dit is een film over het het fenomeen laat ik studenten zien dat ze middenin internet en social media. Op die manier en was social geled jaar Vijf lgen. r in razend tempo opvo zitten, waarbinnen ontwikkelingen elkaa dat die is is, grijk belan e colleg mijn nu. Wat voor media nog helemaal niets vergeleken met gers samenmana en euten techn op waar er mani n op de ontwikkelingen allemaal invloed hebbe werken.” die aan verbanden nog veel af te dingen. “De vraag Volgens Smits valt er op die samenwerkings de gat gapen het over veel erg n zegge , geeft hij dat Zuckerberg gesteld wordt, en het antwoord proberen, gie strate e s willen om de haverklap een nieuw tussen techneuten en business. Marketeer ig in volled eut, techn de ijl past moet worden. Terw waarbij vaak de hele programmatuur aange s telken om is het lijk moei hoe jpt begri t de ander niet zichzelf gekeerd, gefrustreerd raakt omda tisch gigan een het schrijven van een programma. Er zit weer helemaal opnieuw te beginnen met bedrijven problemen op. veel n binne t lever dat en en, groep verschil in flexibiliteit tussen die twee techneuten en l media, dat verschil in mindset tussen Deze trailer laat, naast de impact van socia managers perfect zien.”
Univers 22 september 2011
Coverstory .15
unnen inleiden iences, het heen: het t, Elephant, af in de ituelen in het klaren de er ontstaat een
actiek die de sgebruik heeft ar de psychohische dimensie s dan ook dan ook ‘het kwaad de er heilig in dat wij de studenten aad represenmplexiteit van
The Tenant
s, niet tgeschiedeni docent kuns ir ta si j de hi er iv n ge waari Hanssen, un over het colle nt wil Léon is na en jn Te ed zi e n vr Th te te j. “Docen koos voor helemaal Waarom hij en”, begint hi t hij dat niet le film. stuk laten zi lereerst stel n Al ei . ts van de he kl en aa n pl gg ee ze in r e, aa m ub n uT meteen ko Yo k . Het n “I k. h probleem deoclips va ński bespra n methodisc nemen tot vi ee te film van Pola is t t ch da lu fil ev en de m in gen hun to or de ‘clip’ – nodig als je vaak gedwon mineerd do r – die zijn do uu ct ge ru dt commercist or en ultuur w van films op g alde lengte lin pa te be ti n af Onze beeldc ee op t feit dat de .” is gebaseerd e ziek aan he n de ervaring medium film . Ik erger m en ijp kelijk deel va gr za be od ilt no w n el ee he jn ge zi zijn lingen knipt. Ze f ik mijn leer wordt wegge e. “Daarin ga ële zenders ur sde lt aa cu rb ry Ve ra . te vatten Contempo emer samen de or de cursus no er vo n nd m éé fil ro r aa de de W e on uikt de kunsten. aatschappij in m : e Hanssen gebr en ig id nd vi hu el degelijk . Probeer de rd kun je w één opdracht ijs dan r dat antwoo aa M n. isch onderw eu kr blikken, ge or het academ vo orden en w el s sp l lm grotere ro derwijs. Fi film.” over het on ms een veel we fil ijk eu gl ni en ui nn en kt ku er is w ssen zelf ook kenn enschap erg ch et Volgens Han zi w in de s, ze er in enschapp tje. Terwijl “We denken s, net als wet atie, als plaa ar tr ze nu doen. us na ill te s ns al t ku tuigd dat uit ingeze daarbij hoog erk van over ereld.” . Ik ben er st en tt en over de w va bb be n he t ch da inzichte be n n te metafoor va jn die concep vinden in de te voorlopers zi e di zo is ch t to mij betref lijkertijd emer? “Wat zijn en tege er et die ene no zo bang voor m e w en r film gaat ov ak e aa m D w . , te Heeft dat The Tenant ent vergetelheid in em de rd rt s, ee pa et tr ap ni us t gat. Het ouw die he tterend geïll vr hi sc de t dt het zwarte da or w er te a enplaats mt eracht gen. Dat them naar de binn huurt. Hij ko naar verlan lf uit het raam in een Parijs or er m do pt hij zichze ka er en n w eg k ee uiteindelij eft willen pl iemand die en he en rd ig oo lv ze lfm urde, ze ar vereen voor hem hu meer met ha at zich steeds ga ij H . en spring den.” toe naar bene tot twee keer
Univers Univers 22 22 september september 2011 2011
16. Bestuur gezocht
tekst Malini Witlox Illustratie Bas van der Schot
Gezocht: bestuurslid (niet bang voor boetes) De invoering van de langstudeerboete dupeert studie- en studentenverenigingen. Minder studenten kiezen voor een bestuursjaar. De grote verenigingen hebben hun bestuur allemaal rond, maar bij de kleinere verenigingen is de spoeling dun. Het voorbestaan van sportraad Pendragon was kantje boord.
D
e universiteitsgangen hangen vol met briefjes van verenigingen op zoek naar nieuwe bestuurleden – vaak minimaal een penningmeester, een voorzitter, een secretaris en iemand voor public relations. Bij sommige verenigingen was het bestuur in het verleden vrij snel gevuld, bij andere was het al langer een lastige opgave. Dit jaar echter, ervaren velen de zoektocht als moeilijk. Omdat studenten vanaf 2013 een boete voor de kiezen krijgen als ze meer dan een jaar langer doen over hun studie, krijgt die studie voorrang op een bestuursjaar. Daar kan zelfs het profileringsfonds – bedoeld voor studenten die kiezen voor een bestuursjaar – weinig aan doen. Het probleem is dat deze vergoeding maximaal het wettelijk collegegeld van een normaal studiejaar betreft (1.713 euro). Zo konden studenten in het verleden een jaar met hun studie uitlopen, zonder dat ze dat geld kostte. Langstudeerders moeten straks echter daarnaast een boete betalen van ongeveer 3000 euro. Geld dat niet wordt vergoed door het profileringsfonds.
Vrees voor voortbestaan Niels Buijs is voorzitter bij Sportraad Pendragon, het overkoepelend orgaan van alle studentensportverenigingen van Tilburg. “Wij hebben drie kandidaten. We missen nog een voorzitter en pr-functionaris. We hebben zelfs lange tijd gevreesd voor het voortbestaan van de Sportraad. Er is nu besloten dat we doorgaan. De huidige bestuursleden zullen een deel van de extra taken erbij nemen, totdat het bestuur voltallig is. En we zullen dit jaar minder organiseren. We hebben over de situatie nog overleg met het Sportcentrum en met onze raad van toezicht. Drie kandidaten zijn afgehaakt omdat zij bang waren voor de langstudeerboete. Er is verder iemand afgehaakt vanwege een verplichte stage, iemand anders vanwege te veel colleges, en een derde omdat voor het bestuur van een studievereniging werd gekozen.”
Snelle studenten De Tilburgse studentenverenigingen Vidar, Plato en Olof zijn verenigd in de Stichting Overleg Tilburgse Studentenverenigingen (SOTS). SOTS-voorzitter David Langerak geeft aan dat de grote drie geen probleem hadden om een nieuw bestuur te vormen. “Dat komt omdat de verenigingen een actief kader van leden hebben. De langstudeerboete gaat ook pas in 2013 in. Het zou kunnen dat dan minder studenten voor een zware commissie kiezen, die veel tijd kost. Aan de andere kant zijn studenten die een bestuursjaar doen vaak goede en snelle studenten. Er wordt bij de selectie ook gekeken naar hoeveel studiepunten ze hebben en hoelang ze nog moeten studeren.” Vidar-abactis Jeroen Geurts verwacht wel dat het lastig gaat worden in de toekomst. “Daarom betreuren wij de maatregel ten zeerste.” Jeroen Thys is voorzitter bij de Landelijke Kamer van Verenigingen (LKvV), het overkoepelend orgaan van 46 studentengezelligheidsverenigingen. “Het Tilburgse beeld herkennen we ook landelijk. Veel bestuurskandidaten hebben last minute afgezegd uit angst voor studievertraging. Wij kregen bij de zoektocht naar een LKvV-bestuur zelfs nog afmeldingen in de tweede en derde sollicitatieronde. Studenten hadden met hun studieadviseur gesproken en besloten van een bestuursjaar af te zien. We zagen de problemen dit jaar wel aankomen. We hebben alle bij ons aangesloten verenigingen geadviseerd om eerder te starten met de werving. Dat heeft geholpen. Maar ik maak me wel zorgen voor de toekomst.”
Univers 22 september 2011
Bestuur gezocht .17
Flinke kluif TIK-bestuur “We hebben nog niet voldoende mensen. De langstudeerboete is reden nummer één waarom mensen ervan afzien. We hebben nog geen functies ingedeeld dus in principe is alles nog beschikbaar: voorzitter, secretaris, functionaris PR, penningmeester en twee logistiek managers.” Onno Brouns, bestuurslid Aegee Tilburg “We hebben twee kandidaat-bestuursleden. We zoeken naar minstens één persoon om het bestuur volledig te maken, maar nog drie extra personen zijn welkom. In het verleden is het zoeken naar bestuursleden ook moeilijk geweest. Maar bij mijn weten zijn er altijd meer aanmeldingen dan twee geweest.” Rianne van Asperen, bestuurslid European Affairs ELSA Tilburg “Nog geen volledig bestuur, helaas. Wij zoeken nog drie mensen. Dit jaar is lastiger geweest, omdat wij tot laat bezig zijn geweest met onze activiteiten. Verder hebben we afgelopen jaar binnen de commissies ouderejaars studenten gehad, die nu (bijna) klaar zijn met hun studie en dus geen bestuur kunnen doen.” Suzanne Kok, president UniPartners “Voorgaande jaren was eind mei, begin juni steeds een zeskoppig fulltime bestuur bekend. We hebben dit jaar gemerkt dat mensen later beslissen, en ook schrikken fulltime functies erg af. Na veel extra promotie, waarbij we ook parttime functies zijn gaan aanbieden, hebben we nu vier fulltime bestuursleden gevonden. Een van deze fulltimers neemt zelfs twee functies op zich. Nu alleen nog op zoek naar een penningmeester.” Lianne Heijnen, hr-manager/projectmanager
Versot “De FSW-verenigingen hebben allemaal veel problemen ondervonden. Wij hebben lange tijd slechts één kandidaat gehad, voor het voorzitterschap. De secretaris en pr-functionaris hebben erg lang getwijfeld, tot aan twee weken voor de bestuursoverdracht. De penningmeester heeft zich twee dagen voor de overdracht aangemeld. Als zij dat niet had gedaan, hadden we de pr-functie moeten laten vervallen of moeten verdelen onder de overige bestuursleden. Voorheen waren er meestal meer gegadigden dan bestuursplaatsen. Het probleem nu is hoofdzakelijk de langstudeerregel. Zelfs het aftredende bestuur begrijpt dat - hadden wij geweten dat we deze boete zouden riskeren, dan hadden we langer nagedacht over de keuze voor een bestuursjaar.” Malika Waijers, pr-functionaris Media Vita “Het kostte dit jaar wat meer moeite om het bestuur rond te krijgen, maar dat kwam vooral door persoonlijke problemen. Toch zien wij ook de problemen die de langstudeerdersmaatregelen gaan opleveren. De studie Theologie en de studie Religie in Samenleving & Cultuur zijn beiden kleine studies met weinig studenten. Deze studentenaantallen lopen steeds meer achteruit. Daardoor is de instroom van Media Vita ook kleiner. De grote vraag voor dit jaar is of we de commissies kunnen vullen.” Arnoud van Hulst, Externe Zaken
Magister JFT “Het lukte ons uiteindelijk eind juni om een bestuur te vormen. Wij hebben wel gemerkt dat er mensen aarzelden doordat de langstudeerdersboete boven hun hoofd hing. Dit heeft ons zeker kandidaten gekost.” Roy van Helvoirt, secretaris
Eitje De Smeetskring “Wij hebben ons bestuur al enige tijd rond. Wel merken wij dat onze leden eerder willen afstuderen (in vier jaar) en dus de voorkeur geven aan hun studie boven een bestuursjaar. Of dit een correlatie heeft met de langstudeerregel, weten we niet.” Michiel Berns, vice-voorzitter Complex “We hadden vrij snel zes geschikte kandidaten gevonden. Het enige dat opvalt aan onze huidige selectie is dat er veel ouderejaars in zitten. Dit komt overeen met het idee dat eerstejaars liever eerst hun studie op orde willen hebben en dan pas tegen het eind van de bachelor de mogelijkheid bekijken om er dingen naast te gaan doen. De ervaring leert echter vooral dat het aantal sollicitaties van jaar tot jaar verschilt, dus ik durf zeker niet van een trend te spreken.” Thomas van Rooij, secretaris Animo “Mensen zijn enthousiast en bieden zichzelf aan. Verder is het moeilijk om daar veel over te zeggen, aangezien we pas twee jaar als aparte studievereniging bestaan. Maar ik heb het
idee dat de langstudeerboete hier niet echt meespeelt. Het gaat bij Animo ook om parttime functies, die goed te combineren zijn met de studie en bijbaantjes.” Simone van Rees, penningmeester Emet Qenee “Het bestuur was in november 2010 al rond. Omdat onze vereniging vorig jaar relatief veel nieuwe leden heeft gekregen, was het niet echt moeilijk.” Hanneke Bassa, h.t. abactis Polis “Op de aanmeldingsdatum hadden wij tien sollicitanten voor zes bestuursfuncties. Als een van weinige verenigingen hadden wij dus een ruime keuze. Wel hebben wij gemerkt dat geïnteresseerden in een bestuursfunctie langer en bewuster hebben nagedacht in verband met de langstudeermaatregel. Studenten die het afgelopen jaar in het eerste studiejaar zaten zijn terughoudender. Onzeker of zij hun bachelor binnen drie jaar gaan halen, en daarom durven ze een bestuursfunctie in het tweede studiejaar niet aan.” Robin Fens, secretaris/vicevoorzitter Integrand “Het kostte iets meer moeite, toch is het ons gelukt om op volle sterkte te komen. Wat ons betreft is er dus niet al te veel te merken van de langstudeermaatregel.” Pieter van Pelt, pr-functionaris
Een uitgebreid overzicht van de situatie bij de verenigingen vind je op UniversOnline
Univers 22 september 2011
18. Lifestyle
coördinatie Tom van Nuenen
Speak up!
I-con
Geen grenzen Het afgelopen jaar is de Tilburgse campus weer aan verschillende veranderingen onderhevig geweest: het Academia Building, de nieuwe catering, de herinrichting van de bibliotheek... Om nog maar te zwijgen over de verandering van de vertrouwde naam ‘Universiteit van Tilburg’ naar het meer fancy ‘Tilburg University’. Onze universiteit gaat met de tijd mee, blijft investeren in zichzelf en vormt een prettige academische omgeving. Toch zou je al snel kunnen vergeten dat de Warandelaan slechts een minuscuul atoom in het academische lichaam is. Een buitenlandse studie of stage is dé mogelijkheid om dat niet uit het oog te verliezen. De afgelopen jaren heb ik deelgenomen aan een Topklascursus Arbeidsrecht in Rome, stage gelopen op het kantoor van Sophie in ’t Veld (D66 Europees Parlement), voor een half jaar op uitwisseling in Oslo gezeten, en Tilburg University vertegenwoordigd op de Summer School 2012 van de Foundation for Law, Justice and Society in Oxford. Vanaf oktober 2012 studeer ik als Masterstudent Rechten (LLM) aan Cambridge University. Soms is het goed om over grenzen heen te stappen. Simpelweg omdat men buiten je eigen grenzen anders denkt dan jij en omdat andere manieren van denken net zo legitiem en interessant kunnen zijn als jouw eigen denkwijze. Van elkaar kunnen we leren, maar dat wordt lastig als we binnen onze vaste hokjes blijven. Nederlandse grenzen bieden een geweldig kader en daar binnen biedt de Tilburgse campus een nog verdere afbakening. Maar er is meer. Veel meer. Waar anderen van jou kunnen leren, kan jij van anderen leren. Niet alleen in Tilburg, maar ook in Beijing, New York, Kaapstad, Oslo, Melbourne, Reykjavik en Mexico City. Durf confrontaties aan te gaan, andere gedachten te absorberen of pareren en je eigen inzichten te verstevigen. Durf te praten en te luisteren. Breng je opgedane kennis onder buitenlandse aandacht en bouw op die manier je eigen kennis op. Voor wie omhoog kijkt, zijn er geen grenzen. Patrick van Berlo (21) is in juni 2011 cum laude geslaagd voor zijn Bachelor Internationaal en Europees recht.
Ga naar UniversOnline voor de hele opinie
Mijn tas staat gewoon leuk bij mijn kleding Stijl? Heel verschillend. Vandaag een beetje sportief, maar ik ga ook wel eens chique. Motto? Leef van dag tot dag, en haal alles uit het leven. Muziek? Van alles, van R&B – Drake bijvoorbeeld – tot klassieke muziek. Ik houd meer van Old School dan van Top 40. Film? Enge of grappige films. Ik houd niet van liefdesverhalen, die zijn bijna altijd hetzelfde. Gothica vond ik erg goed. Kleding? Mijn gympen zijn van Vans, ik weet niet meer waar mijn legging en spijkerjasje vandaan komen. En een hoofddoek inderdaad, die heeft geen merk, haha. Accessoires? Ik ben helemaal fan van Guess, daar is mijn horloge van. Ik vind Guess heel vrouwelijk, en bijna alles dat ze maken is mijn smaak. Deze Swarovskioorbellen heb ik van mijn ouders gekregen. De tas is van Sacha. Er zit bijna niets in. Ik draag mijn tas wel vaker als accessoire. Winkels? De Zara, de Omoda voor schoenen, en de Bijenkorf voor tassen. Wonen? Bij mijn ouders en twee broer-
Trendspotting
Pop/mod
heren
Wat zijn de laatste trends op de Tilburgse campus? Univers zit bovenop alles wat hip & happening is. Deze keer: herenhaar Univers 22 september 2011
Sanae El Hajioui (18) Eerstejaars Rechten tjes in Bergen op Zoom. Ik woon voorlopig liever daar dan op kamers. De reistijd is maar veertig minuten. Hang-out? Ik ben op weg naar het Suikerfeest van de Turkse vereniging NBA in het Academia-gebouw. Ik wilde eerst niet gaan, maar mijn vriendinnen hebben me meegesleept. Ik spreek vaak thuis af met vriendinnen, we gaan niet ieder weekend feesten of zo. Website? Ik ben gek op Twitter, ik volg @telegraaf. En ik kijk grappige filmpjes op YouTube.
Als je haar maar goed zit. Maar wanneer is dat het geval? Welnu heren, de haartrend voor komende herfst en winter is de Britse pop/mod look. Deze haartooi is te herkennen aan het naar voor gestylde haar boven op je hoofd, zodat het als een soort pony over het voorhoofd valt. De look kan zowel zorgen voor een nette ‘mod’-uitstraling als voor die ruige ‘pop’ look. Maar je kunt er ook een zijscheiding in kammen, of een kloddertje glansgel gebruiken voor een jaren ‘50-stijl. Leg de kapper uit waar je voor gaat, zodat hij met langere of kortere haarlengtes kan spelen. Vertel de barbier in kwestie bovendien niet alleen over korte zijkanten en een langere bovenlengte, maar benadruk dat je het haar bovenop je hoofd naar voren wilt gaan dragen. Kapselfoto’s meenemen werkt altijd.
Lifestyle .19 Tv-programma
Wè nou?
Voer voor psychologen
Schuldgevoel Leenaversie. Een op de drie studenten schijnt het te hebben, volgens het Groot Studenten Leen Onderzoek van de ING Bank. Hoe dan toch rond te komen: meer werken, rijke ouders, loterij winnen of op een houtje bijten? Wè nou? zoekt het uit. “Ik hoef niet te lenen, en dat wil ik zo houden. Vooral omdat ik werk sinds ik met mijn studie begonnen ben. Ik ben telefoniste bij de Rabobank, bij een studententeam. Het aantal uren wisselt, afhankelijk van de vraag en de tijden dat ik beschikbaar bent. Heel flexibel, dat is mooi.” Daniek Vermeer, master Human resource studies “Ik leen. Naast mijn salaris als chauffeur bij TNT Post.nl en de studiefinanciering, heb ik er graag een extra centje erbij. De voorwaarden zijn redelijk, de aflossing is goed geregeld en als ik aan het einde van de maand wat overhoud, betaal ik het direct terug. Mijn schuld is nu zo rond de vijfduizend euro. Daar maak ik me geen zorgen over, ik heb nu al meer dan genoeg spaargeld.” Orin Dehulster, Recht en management “Alles wat je nu leent, moet je toch weer terugbetalen. Straks wil je toch ook een hypotheek nemen. Daarom leen ik niet. In plaats daarvan heb ik de afgelopen jaren hard gewerkt, en ik doe het nu nog. Ik werk in de beveiliging, ’s morgens vroeg, ’s avonds laat en in de vakantie. Best zwaar, maar ik heb geen studievertraging.” Ruud van Donselaar, Rechten “Ik wil vooral mijn levenstandaard handhaven. Vandaar dat ik leen. Eigenlijk vooral voor vakanties. Van het werk wat ik nu doe, privéchauffeur, kan ik rondkomen, maar ik hou niets aan over. Mijn schuld is nu zo’n twaalfduizend euro. Veel geld, maar als ik zie wat ik ervoor heb teruggekregen is het dat wel waard. Een vakantie heb je ook echt nodig na een semester hard studeren.” Remco van den Heuvel, MSc Economics en BSc Recht en management.
Univers zoekt een stagiair Bij Univers is plaats voor een stagiaire. Studenten met journalistieke ambities kunnen solliciteren. Mail een brief met curriculum naar
[email protected]
Gek word je ervan, die tweederangs beroemdheden in elk lullig tv-spelletje. Dit is het tweede jaar waarin er sterretjes meedoen aan Expeditie Robinson. Maar goed, als fervent aanhanger moest ik het proberen. Toch blijven de karakters meteen weer verbazen. De werkschuwe schoonzoon van de familie Pfaff blijkt een prima visser en weerkenner. Nationale knuffel-politie-opsporings-homo Sipke Jan wordt in de eerste eilandraad weggestuurd door de eeuwig gemene Belgen. Een complot! Het blijft een ons-kent-ons volkje, en ze blijven bang voor Nederlanders. En die arme Sipke Jan, verbannen naar een stinkende vleermuizengrot. Dat schreeuwt om een boycot! Uit solidariteit eet ik voorlopig geen Belgische Frieten. Ook de uithoudingsproef in aflevering 1 is boeiend. Deelnemers moeten kiezen tussen werktuigen, voedsel en snelheid. Het spel is goed doordacht, en de beloning ook: de verliezers krijgen veel eten in mooie hutten, de winnaars krijgen niets. Het zijn die psychologische kwinkslagen die het programma nog steeds de moeite waard maken. Hoe gedragen mensen zich in een wedstrijd, hoe gaat de groep zich vormen, wordt het fotomodel echt de gevierde leider of toch weer de man met het meeste testosteron? Er zijn zoveel lagen waarop je kunt kijken. Wat is echt wat hebben de programmamakers aangedikt? Er wordt wel steeds meer geïnterviewd, er de voice-over wordt steeds vaker ingezet. Dat is echt jammer: een echte fly on the wall-camera die alles registreert zonder commentaar is veel spannender. Hoe dan ook: ik ben weer verslaafd. Het blijven mensen in een sociaal geïsoleerde groep en dat blijft interessant om te kijken. Al blijf ik mijn hele gezin inclusief hond, konijn en haan natuurlijk lastigvallen met mijn onvrede over die B-sterren. Francine Bardoel Expeditie Robinson – RTL5
CD
Geen kitsch Recensenten zijn zulke idioten. De nieuwe Beirut is kitscherig, aldus een criticaster op een recensiesite, – een geforceerd, te groots verhaal. Zachary Francis, de man achter Beirut, zal het al vaak gehoord hebben. De 25-jarige multi-instrumentalist heeft met zijn project een hele muzikale carrière gebouwd op iets wat je zowel ‘weemoed’ als ‘kitsch’ zou kunnen noemen. Toch klinken beide woorden nogal zwaarmoedig, en dat past voor geen meter bij de nieuwe plaat. The Rip Tide bevat negen nummers, met een totale speeltijd van iets meer dan 33 minuten: niet bepaald excessief. De eerste single, Santa Fe, is een doodnormaal liedje – in de beste zin van het woord. Het nummer bouwt subtiel op, tot de gepatenteerde Beirut-blazers erin komen en het hele ding van de grond tillen. Is dat kitsch? Nee. Want er is niets overdadigs aan – de nummers blijven ontzettend klein vergeleken met die eerste plaat. Dezelfde lichtvoetigheid komt terug in Payne’s Bay, waarvan alleen de simplistische intro al zijn gewicht in goud waard is. Goed, de titeltrack is wat trager, dweept wat; is dat dan kitsch? Weer nee. Om het maar in een reizigersmetafoor te vatten: dit album heeft weinig van doen met pronken: het is eerder slenteren. Bescheiden slenteren. Tom van Nuenen Beirut – The Rip Tide
Univers 22 september 2011
08 Passion, fear & faith tekst Lieke Meertens foto Koen Verheijden
het laatste nieuws de leukste blogs de scherpste recensies vind je op
Univers 22 september 2011
Student? Abonneer je nu op nrc.next en krijg 50 euro cash op je rekening Ga naar
nrcnext.nl/student
DE SER SCRIPTIESERVICE HELPT JE OP WEG ! Studeer je aan de universiteit, of aan het hbo ? Gaat je scriptie over een sociaal-economisch onderwerp ? Kijk dan voor handige literatuurlijsten en schrijftips op de SER-site.
WWW.SER.NL
Ben jij SCRIPTIE SERVICE
tot
de ondernemende student die een vliegende start wil maken? Check www.LIOF Yeah.nl
Yeah!
Aanmelden tot uiterlijk 9 oktober! LIOF Yeah is een studentondernemerscompetitie van NV Industriebank LIOF met leadpartners Rabobank en Vodafone en met medewerking van OfficeDepot, Unilogic integrated ICT, RSM Wehrens, Mennen & de Vries, Infour Marketing + Communicatie, Schrijen-Lippertz en LIOF Business Centers.
Univers 22 september 2011
22. Science & School
text Malini Witlox photo Jack Tummers
Unscrupulous science: how to avoid it Dismay, astonishment, anger. Various emotions held sway over the public debate after it became known that Diederik Stapel, professor at Tilburg University and Dean of the Tilburg School of Social and Behavioral Sciences (TSB), was suspended for fabricating research data. A fact-finding committee was set up, investigating in which studies misconduct took place. Meanwhile, the scientific community is coming to grips with the question how to avoid a similar scandal in the future.
Code of conduct In 2004, an Association of Universities in the Netherlands-workgroup drew up The Netherlands Code of Conduct for Scientific Practice. All university teachers and researchers affiliated to a Dutch university are required to abide by it. Five principles govern this code. Foremost, scientific activities need to be scrupulously executed. Mounting pressure to achieve shouldn’t affect this, the code states. “Scrupulousness is expressed through precision and nuance ... A scientific practitioner avoids personal relationships that may give rise to reasonable doubt concerning the objectivity of his decisions.” The second fundamental cornerstone of the code: reliability. Selective omission of research results needs to be reported and justified. “The data have indeed been collected. The statistical methods employed are pertinent to the acquired data.” Also, the presented information should be verifiable. “Whenever research results are publicized, it is made clear what the data and the conclusions are based on, where they were derived from and how they can be verified. Research must be replicable to verify its accuracy.” Finally, the scientist should work in independence and liberty. “Whenever a scientific practitioner is commissioned to provide instruction or conduct research, he is allowed ... to execute the assignment without interference by the commissioning party.”
Verifiable Fine words indeed, but practice shows otherwise. Nearly all principles lost out when it comes to Stapel’s case. It also shows it’s easier said than done for scientists to review each other’s data thoroughly. Usually, these are stacks of questionnaires and interviews. These forms can obviously be handed to co-researchers, but who can be sure that the fraudulent scientist hasn’t filled in some of his own questionnaires during field research? Verifiability can be guaranteed when scientists always conduct their questionnaires together. That’s very labor-intensive, though.
One-off Stapel didn’t adhere to the proper scientific practice, contrary to common
Univers 22 september 2011
belief. However, is it a one-off, or does it happen more often? Scientists are usually very principled, says Robbert Dijkgraaf, President of the Royal Netherlands Academy for Arts and Sciences. “Science is based on trust, and especially on facts. One can always debate if the facts warrant the conclusions. However, those facts are always our foundation. When they’re fabricated, things go awry. Worldwide, only a few cases report the use of invented data. Why someone would do such a thing? Hard to say. When it proves to be successful once, you might just try again. The pressure to succeed is high, but hardly anyone is unable to resist temptation. It happens very rarely, as far as we’re aware. Nevertheless, do we know what we don’t know?”
Integrity The science community, known for its hierarchy, rather obstructs the verifiability of studies. Universities abound in lecturers, PhD students, senior lecturers and professors in all gradations. Plenty of ranks to go around. Although you might have suspicions, criticizing someone ranking above you is difficult. Tilburg University has formulated a Scientific Integrity Arrangement, which states that ‘everyone is authorized to notify the Rector of matters which, reasonably, touch upon scientific integrity’. Ultimately, three young researchers did this. They raised their suspicions of fraud with researcher Marcel Zeelenberg, who informed Philip Eijlander. It must have been hard to take action, especially since Stapel also acts as Dean of the TSB. Should you be mistaken, your career is at stake.
Repeat An investigation into scientific practices will be necessary in order to prevent similar incidents. Ethical behavior can’t be taken for granted. Scientific practitioners will have to be more critical of one another; respecting each other’s knowledge but at the same time be governed by a critical academic mind. Neither should they be guided by fear instilled by hierarchy nor act upon personal preferences and pressures to publish in scientific journals. Only a critical attitude can prevent another scandal-Stapel. It’s up to science now.
Science & school .23
Masterpiece
Learn the language of school books Linguist Mohammadi Laghzaoui made arrangements about it at home: while he speaks Moroccan-Arabic to his kids, his wife uses the Dutch language. By doing so, they aim to raise their children to be bilingual. It is familiar territory for Laghzaoui: he recently got his PhD in the field of language acquisition by immigrant children between three and six years old. There has been a lot of talk concerning language deficiency with immigrant children. It is argued that, because they learn a different language at home, learning Dutch becomes a problem. According to Laghzaoui this presumption is too short-sighted: pedagogues and linguists usually agree on the fact that bilingualism is an asset for language development. While researching the issue, Laghzaoui found that the language deficit is connected to a deficit in the so-called academic language. When they’re between three and six years old, children develop this academic language. It is different in structure and vocabulary from everyday spoken language: it tends to use longer, more complex sentences. Academic language is used in textbooks, in classrooms and on tests. The research of Laghzaoui shows that many immigrant children find this kind of language especially
difficult, because teachers in a kindergarten with many ‘secondlanguage kids’ use it a different way than their colleagues in a kindergarten with few second-language kids. While they use just as much abstract language, it is less academic. Therefore, many second-language children don't learn to use it properly. Laghzaoui also argues that the situation at home is important for the acquisition of academic language. He found that mothers of Maroccan-Berber descent and a lower socioeconomic background use less academic language than higher educated parents. Both parents and teachers need to be more aware of the kind of language they’re using, Laghzaoui thinks. Teachers shouldn’t simplify the language they use, while parents should make more use of academic language. Does the researcher, who is of Maroccan-Berber descent himself, try to teach this academic language to his own children as well? “My mother’s tongue is Berber, my wife’s is Dutch. At the moment we're teaching our children Arabic, so that they can communicate with their family when we're on vacation in Maroc. Still, the dominant language we teach our son is Dutch. That's a deliberate choice, as he is educated in the Netherlands.” LS
Mohammadi Laghzaoui
Because I say so Bosses with an authoritarian style of leadership are done for in current-day organizations, according to research by PhD’s Ineke Strijp and Freek Peters.
Eureka! Are we there yet While on vacation, the outward journey seems endlessly long, while the return trip is a piece of cake. Social psychologist Niels van de Ven discovered why.
It’s a familiar phenomenon for anyone who travels regularly: the return trip seems much shorter than the outward trip. Now, there’s also scientific proof for this phenomenon. Social psychologist Niels van de Ven states that the return trip can feel about 22 percent shorter than it is in reality. The reason for this difference in experience is purely psychological. According to Van de Ven it has to do with the underestimation of the outward voyage, making it seem much longer than it actually is. This experience is then applied to the return trip, which consequently feels much shorter.
The boss no longer is the boss. While the CEO of bygone times could usually derive his authority from characteristics like charisma, the modern-day director primarily needs networking and facilitating skills. If he does not obtain these skills, he runs the risk of conflict. According to the researchers, doing something ‘because my boss said so’ no longer fits in with the proactive and critical behavior that is expected of modern-day employees.
On the seesaw The seesaw on the street corner has less influence on the movement behavior of children than you would expect. According to PhD Marie-Jeanne Aarts, a simple stoop for skateboarding or a safe street is much more important.
If a neighborhood is safe, and the neighbors know each other, children are more likely to play outside. Therefore, Aarts argues that a fun street to live in is
a much bigger determinant for the physical exercise of children than ‘planned’ playgrounds or parks in the vicinity. Additionally, if the parents are enthusiastic about sporting, their offspring will likely be keener on doing so. If municipalities want children to exercise more often, not only do they have to invest in playing facilities, but also focus on safety and traffic.
Focus on traffic is also important
Univers Univers 22 22 september september 2011 2011
24. International
tekst Lieke Steijvers en Tom van Nuenen illustratie Marthe Kalkhoven
Honeymoon in Tilburg Starting at a university is always exciting – or nerve-wracking. Finding a room, finding a job, finding time to do your laundry once a week. For students coming from a completely different country, the issues are perhaps even more complicated. Univers spoke to international student associations, who are experts in intercultural communication, and two foreign students at Tilburg University to get some advice.
T
he consequences of studying abroad are familiar territory to Bernadette van Houten. She’s the director of Consultants Intercultural Communication (CIC), an institute for cross-cultural management, and is frequently asked to give training and workshops on culture shock. “Culture shock can be divided into several phases. When you’re abroad, the first feeling is one of excitement – we call that the honeymoon phase. After that, feelings of frustration, embarrassment and loneliness rear their head, before you ultimately, through a Grin and Bear It phase, start to accept the new culture and your new way of living.”
Feeling welcome So, let’s start at the beginning. A honeymoon in Tilburg might have started off with the welcome week (called TIK-week in Dutch) which has just changed its scope. This year for the first time it was organized for Dutchies and internationals together. This mixture is for the better, Xin Zhang (23) from China thinks. After finishing her bachelor, Xin came to Tilburg to complete her master’s degree here. She had never before really left her home town, and felt a bit out of place at first. “My own honeymoon phase was pretty lonely, actually. I think that many international students will find it easier to mingle when they immediately have the opportunity to go out and have fun with Dutch students.” After the welcome week, most internationals are busy finding a room. Since the university no longer provides a 100% guarantee of finding a room for them, internationals may have to compete in the private housing business. Then they get to know the phenomenon of the kijkavond – an open-house evening in which a new roommate is selected. Bernadette: “It is important to be comfortable with a kijkavond. Know what to expect. If there are other people from your home country living there, it’s not as scary. But the straightforward manners of Dutch students can be a bit shocking or too personal for comfort (‘Do you have a
Univers 22 september 2011
Practical tips • Looking for a room? Websites like yourroomintilburg.com offer a range of options. • If you’re an EU student and want to be eligible for a grant from the Dutch
•
girlfriend?’, ‘Can you cook?’). Unlike young Dutch people, some foreigners have no experience with other cultures and languages. Not being accepted for a room may spell failure for Chinese and Korean students. The student might think that he is not accepted because he is a foreigner. So make sure to be prepared, and practice the kind of questions you may expect with some friends beforehand.” Xin attended several kijkavonden. “Via Facebook and several sites I attended several of these. It wasn’t always easy, but eventually I found a room. In my first year, I stayed in a house with solely Chinese students. While I had fun there, it wasn’t my first choice. In a few weeks I’m actually moving to another house,
government (DUO), you have to work in the Netherlands for at least 32 hours per month. International graduates who want to find a job as a so-called ‘skilled migrant’, can apply for a Zoekjaar. By doing so, you get
•
a VISA for an additional year. To see which kind of employers are eligible and the minimum income that is required, see Dutch government site indklantdienstwijzer.nl. Not all international students are aware of
International.25
Frowning, I left the classroom with students of different nationalities.” Of course, it's also possible to opt for the whole nine yards and find a house with only Dutch students. Anna Zmacinskaja (27) from Belarus ended up like that. She picked a Dutch student house, unlike many of her friends. “If you want to integrate quickly, it’s the best way to go”, she laughs. “Still, it wasn’t all joy and happiness. Dutchies are nice people, but they can be a bit distant. They take their time to get to know you.”
Don't be polite After the initial feeling of joy, there’s disillusionment with the host culture. Adjusting to it gets a bit rougher. How to cope with all these language barriers, paperwork and loneliness? Well, one option is to join an association. And with the two biggest international student associations, ESN and ICONN, having merged into I*ESN, there’s a good opportunity to meet all kinds of people. Dennis van Erp, chairman of I*ESN: “We both have exchange students, who only stay in Tilburg for half a year, and Degree seeking students, who come to get their full Bachelor’s or Master’s degree here. Becoming a member is a great way of getting to know people who can help you out with practical stuff, or who are facing the same issues so you can solve them together.” Bernadette also thinks joining an association is valuable. “It helps meeting other outsiders. Don’t forget that language, however, could still be a social barrier. Even when you are fluent in English, it is not the same as being able to speak in your own language.” Furthermore, not everyone feels the urge to partake in such a group, the consultant knows. “Some students need all their energy to focus on their studies - don’t forget that most of them come here to get A-grades – and others might not have the money. I think the most important thing is to look for something familiar. Join a soccer club if you like soccer, so to speak.” Also, let's not forget the small behavioral differences between the country of origin and this one. Bernadette. “A lot of newcomers have trouble with the fact that Dutch people expect that if you want something, you ask for it. Out of politeness they might not inform you about things – thinking it is patronizing. An international student, also out of politeness, might not dare to approach somebody to ask for information. And that is normal. Most people do not make friends or adjust as easy as 1-2-3. It has to do with comfort, and usually resolves itself later on.” To Anna, the most important lesson is to keep investing actively. “You just have to be extravert and speak to people if you want to get to know them. That may be difficult if you don’t speak any Dutch or you’re shy, but it pays off eventually. I think international students expect others to come to them, and vice versa. There are too many expectations on both sides.”
English or Dutch Finally, there's the language barrier. Those harsh sounding g’s and r’s may be off-putting at first, but it’s never too late to learn. According to Xin, it is wise to learn the language early on from a career perspective. “One year passes by so fast. You have to know what you want to be doing beforehand. If you want to work here, develop the qualities necessary for the job – which also means learning Dutch. It really is a big advantage.” Bernadette does not totally agree with this. “Every new international student probably likes to learn Dutch in the beginning. They all know that learning Dutch is important; for a chat in the pub, catching a train, making friends and understanding what is happening. But how much energy do you have in a day? Not everybody likes languages and for many students it is already hard just to focus on English. Learning Dutch should not be a priority. Many students are here to get good grades, focusing on why they are here already uses up a lot of energy. When the initial stressful period is over, and the first high grades are in, they usually feel happier. That might be a good time.” And then, after these hardships, we arrive at the last stages of the cultural adjustment cycle: the autonomy phase. Insecurity and frustration have turned into self-assurance and understanding. And above all, Bernadette summarizes: “At the end of the journey you’ll get to know yourself, your culture and your norms better than ever. Something that at the start seemed like something you could never get used to, may end up fitting with the kind of person you are.”
this, but everyone who pays taxes in the Netherlands is eligible for a tax refund from the government. The forms (and English explanatory notes) can be found on the governments’ website, belastingdienst.nl.
•
If you want to follow an internship or work in Holland, you might need a work permit (Tewerkstellingsvergunning) in addition to your entry visa. Your employer must apply for this permit for you.
Column
Have your head in a book, not a book in your head One of my first academic experiences in South Africa was quite unusual. In front of the huge classroom with two hundred South African students the professor was expressing his stereotypical opinions about the Western culture that I did not entirely agree with. Frowning, I left the classroom. After the next lecture I approached the professor just to chat about his points of view. We spent an hour smoking a cigarette and discussing his previously made statements about us, Western students. I have to admit, this chat about his points of view, fascinations, and life experiences were much more valuable for me than all the Media and Communication lectures he gave so far... “I am glad you disagreed with my opinions” said the professor. “Students almost never ask me questions. And it’s the University, for God’s sake”! I agreed with him entirely. Modern higher education seems to work more on the basis of sit-andlisten passivity rather than listen-and-discuss activity. Critical thinking is diminishing in modern universities, because the students would just unconditionally accept whatever the professor says as well as read the materials provided rarely questioning their value. Does being an educated person mean learning information by heart? My grandfather, a law professor, used to say: your head should be in a book, not a book in your head. As you read, confront the information with the knowledge you already have, your past experiences and opinions. Fortunately, I have met few lecturers in Tilburg University that enthusiastically cultivate individual relations with students. One of the professors invited a group of Liberal Arts and Sciences students to his house after visiting an art exhibition; we have spent few afternoons with another one in Esplanade Cafe discussing literature, philosophy and our plans for the future. Don’t you wish your education would look like from the “Dead Poets Society” movie? You can make it more meaningful by questioning the world and finding answers, rather than merely getting a paper diploma. Sonia Kolasinska is a second-year Liberal Arts student.
Univers Univers 22 september september 2011 2011 22
26. My face on the cover of Univers photography Suzanne Maathuis
For fun, as a souvenir, to send home. As an individual or with your entire TIK group. During the Tilburg introduction week new students had their picture taken to be on the cover of Univers magazine.
Univers 22 september 2011
Univers 22 september 2011
What's in the world .27 edited by Yvonne Verschuren
Minute of Fame A high mark, yes, but Véronique Verhagen (25) never thought that her master’s thesis would result in a perfect 10. “No, it can’t be”, was her first thought when she heard it at her graduation ceremony. “It was very unreal, so special and such an honor.”
say: just do the best you can, that is all that matters. Plus, I can always say: I peaked too early.”
Column
L-L-Liberate my Language Love!
Her family and friends were present and they applauded loudly and cheered. And to her surprise, the local media called. Friends were sending messages: ‘you are on local, regional and national news websites!’ “At first I thought it was odd to get a 10 score. As if my thesis had no flaws at all”, Véronique says. Now she is just in a celebratory mood and not worried that she might have to live up to the high expectations of her PhD position at Tilburg University, which is starting soon. As my mother would
They’re loaning Lene Lovich’s whacky old hit “Lucky Number” in a car and on Dutch TV. The song with ‘er-oh-eeh-oh’ in the chorus. Ah, those lovely noises instead of words! To hell with conventional language logic and lexis, the prison of rules and convention. Today I want to grunt and bark and squeak, to ejaculate luscious noises like a loony. Blwaaeerrghhhh! A big shout out to emotive, visceral, abstract utterances. Mmmmmaaaa, hrumphggg krrkkk. Ggggggggg. Er-oh-eeh-oh… that last one is actually a Dutch word. Andrew Cartwright teaches English at the Language Center.
Hello
Hola Madrid! Luuk Eliens (22), Liberal Arts and Sciences student, is spending one semester of his Bachelor degree in Universidad Carlos III in Spain. Although he has only been in Madrid for a few days, he’s already made some local friends. He deliberately chose to live with three Spaniards who help him improve his language and show him interesting places.
“During my studies I will meet many international students”, Luuk says, “but there is nothing like experiencing true Spain with local people”. In the light of recent economic problems that many European
countries are facing, Luuk observed that the Spanish are relatively calm. “They don’t seem to be worried about money issues”, says Luuk, “perhaps because their culture seems to be more about enjoying social life rather than accumulating wealth”. Spaniards might be
perceived as temperamental and passionate, but when it comes to finances they show a more relaxed attitude. When asked about the 2004 bomb attacks in Madrid, Luuk replies: “I have visited the monument commemorating the terrorist-
attacks. At the place where the bomb struck there is a text written in different languages to stress the variety of nationalities that suffered from it”. He thinks that building a monument just like this one is a good idea, since it is a part of mourning the victims and shows them respect. However, public commemoration of the terrorist attacks is quite controversial, since “it also gives credit to the terrorists for what they did, and fame is exactly what they need to frighten more people” says Luuk. He also found it striking that at the time of the terrorist attacks, three millions Madrilenians came out on the streets to express their anger with the tragedy. “You have to keep in mind, that there are 3.5 million people living in Madrid”, says Luuk, showing the bigger picture. Sonia Kolasinska
Stuff to do
Student Sounds has a simple concept: a great party for students with the best DJs, for the cheapest ticket possible. It is supposed to be the biggest student party in the South of the Netherlands. In case it is sold out on Thursday 27 September, no worries, there are three parties per year! The 16-km Kampina hiking trail takes you through scenic heath land, Along charming fens with abundant wildlife (birds) and an occasional free-roaming Icelandic horse or Blonde d’Aquitaine cow. Recommended on a beautiful autumn day! Start at NSStation Boxtel, follow the yellow-red signs to NS-station Oisterwijk (7km from Tilburg). A kaleidoscopic filmtrip through ‘station cathedral’ Antwerp Central, fascinating metropole Istanbul and freerunners and skaters in Copenhagen. The Architecture Film Festival Rotterdam (AFFR) shows 100 movies and documentaries about architecture and urban development. From 6 - 9 Oktober 2011.
Univers 22 september 2011
International starts here
The Stapel affair explained Honeymoon in Tilburg
Your faces on the cover of Univers
no. 2 september 22, 2011
Independent magazine of Tilburg University