Visie Wonen, Welzijn en Zorg

Visie Wonen, Welzijn en Zorg Gemeente Zandvoort

Vastgesteld door de gemeenteraad van Zandvoort : d.d. 24 maart 2009 Gepubliceerd in de Zandvoortse Courant : d.d. 09 april 2009 Inwerkingtreding : d.d. 16 april 2009 Registratienr: 2008/16240

Gemeente Zandvoort Telefoon: Fax: E-mail: Internet: Postadres:

Bankrekening:

023 574 01 00 023 571 37 24 [email protected] www.zandvoort.nl Postbus 2 2040 AA Zandvoort Swaluëstraat 2 Zandvoort BNG 28.50.10.034

Registratienr:

2008/16240

Bezoekadres:

Visie Wonen, Welzijn en Zorg Gemeente Zandvoort INHOUDSOPGAVE

Hoofdstuk 1 Inleiding

blz.

4

Hoofdstuk 2 Maatschappelijke en politieke ontwikkelingen

blz.

6

Hoofdstuk 3 Uitgangspunten en visie wonen, welzijn en zorg in Zandvoort

blz.

8

Hoofdstuk 4 Uitwerking van de uitgangspunten en visie

blz.

9

Hoofdstuk 5 Actiepunten ter realisering van de visie

blz.

16

Hoofdstuk 6 Conclusie

blz.

18

Bijlage 1

Geraadpleegde literatuur en websites

3


Hoofdstuk 1. Inleiding Zandvoort vergrijst. Op dit moment is twintig procent van de inwoners 65 jaar en ouder en dat is al percentueel meer dan het landelijke gemiddelde. In 2030 behoort ruim een kwart van de inwoners tot de groep ouderen. Daarnaast krijgt Zandvoort te maken met een dubbele vergrijzing. In 2030 telt de gemeente maar liefst 2 keer zoveel 80-plussers als nu. Ook is de oudere van de toekomst niet onder één noemer te vangen. Aan de ene kant wordt de oudere steeds mondiger, zelfstandiger, (deels) koopkrachtiger en gaat ook andere vragen naar zorg stellen. Aan de andere kant blijven er groepen ouderen die, omdat ze langer in de wijk blijven wonen extra aandacht nodig hebben. Dit geldt ook voor mensen met bijvoorbeeld een psychiatrische stoornis. In tegenstelling tot vroeger, verhuizen (kwetsbare) ouderen of mensen met een functiebeperking niet als vanzelfsprekend meer naar een intramurale voorziening, maar willen zij langer in hun eigen woonomgeving blijven wonen. Door deze ontwikkeling wordt er een groter beroep gedaan op zorg- en welzijnsvoorzieningen en woningen die geschikt zijn om zorg in te ontvangen. Overigens is het zo dat de meeste ouderen volledig zelfstandig wonen en een beperkte groep beroep doet op zorg- en welzijnsvoorzieningen. De gemeente Zandvoort is van mening dat Zandvoorters de mogelijkheid moeten hebben zo lang mogelijk te kunnen wonen in hun eigen vertrouwde woonomgeving, waar ze zelf de regie zoveel en zo lang mogelijk over hun leven houden met een goed sociaal netwerk. Om het ‘meedoen’ van burgers mogelijk te maken, zoals dat is neergelegd in de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), realiseert de gemeente een adequaat pakket van wonen, welzijn en zorg en ontwikkelt een samenhangende visie op wonen, welzijn en zorg. Deze ambitie is neergelegd in de nota ‘Alle hens aan dek’1. Deze notitie gaat in op de visie op wonen, welzijn en zorg. Om zelfstandig te kunnen wonen is niet alleen een geschikte woning van belang, maar gaat het ook om de samenhang tussen woning en woonomgeving en voorzieningen in de omgeving en/of aan huis. In dat opzicht is deze notitie breder dan de Wmo, omdat het ook gaat over wonen, ruimtelijke ordening (nieuwe locaties, herbouw) en planning. De visie is opgesteld door het beleid dat binnen de gemeente al deels is geformuleerd in individuele nota’s (bijvoorbeeld wonen en maatschappelijke ondersteuning) te combineren en integraal te interpreteren2. Hierbij is ook gebruik gemaakt van informatie uit (regionale) onderzoeken naar wonen, welzijn en zorg, leefbaarheid en ouderen3. Het doel van de notitie is het bieden van een denkkader voor het (verder) ontwikkelen van een lokaal samenhangend beleid op het terrein van wonen, welzijn en zorg. De visie is opgesteld door de gemeente in samenwerking met de stuurgroep Wonen, Welzijn, Zorg waarin naast de gemeente, woningbouwcorporatie EMM, ZorgContact, Stichting Nieuw Unicum en Stichting Pluspunt participeren4. De stuurgroep staat open voor participatie van andere grote lokale partijen zoals het Regionaal Instituut voor Begeleid Wonen.

1

Beleidsnota Maatschappelijke ondersteuning en gezondheid 2008-2011. Beleidsnota Alle hens aan dek, Sportnota, Wonen in Zandvoort tot 2015, Wonen, Zorg en Welzijn in Zandvoort-Noord 2003, Meerjarenontwikkelingsprogramma Stedelijke Vernieuwing 2005-2009, Bijzondere bijstand en minimabeleid 2008. 3 Verkenning, zorg, wonen met zorg en welzijn in Kennemerland 2003-2015, Leefbaarheidsmonitor 2006, Ouderenenquête 2008, Wat willen ouderen zelf, provincie Noord-Holland 2003. 4 EMM/de Key is de woningbouwcorporatie; ZorgContact biedt intramurale zorg in Huis in de Duinen en extramurale voorzieningen; Nieuw Unicum is een bovenregionale zorgaanbieder voor lichamelijk gehandicapten; Pluspunt is de welzijnsorganisatie. 2

4

Visie Wonen, Welzijn en Zorg Gemeente Zandvoort De opbouw van de notitie is als volgt: Hoofdstuk 2 beschrijft de actuele maatschappelijke en politieke ontwikkelingen die vragen om een integrale aanpak van wonen, welzijn en zorg. Hoofdstuk 3 geeft de uitgangspunten en de visie op wonen, welzijn en zorg weer, die in hoofdstuk 4 aan de hand van vragen nader worden uitgewerkt. De actiepunten ter realisatie van de visie komen in hoofdstuk 5 aan de orde en de notitie eindigt met de conclusies in het laatste hoofdstuk.

5


Hoofdstuk 2 Maatschappelijke en politieke ontwikkelingen De vraag om een integrale aanpak op wonen, welzijn en zorg heeft te maken met de volgende ontwikkelingen: * De toenemende vergrijzing De bevolking van Nederland (en dus ook in Zandvoort) is aan het vergrijzen. Vergrijzing betekent dat zowel het absolute aantal ouderen als het aandeel ouderen in de totale bevolking toeneemt. Op dit moment is 20% van de inwoners in Zandvoort 65 jaar en ouder en dat is percentueel al meer dan het landelijke gemiddelde (14,6%). Verwacht wordt dat in 2030 dit percentage is gestegen naar 25%. Daarnaast is sprake van een 'dubbele vergrijzing'. Binnen de groep 65-plussers stijgt het deel 80-plussers het sterkst. Voor Zandvoort is berekend dat deze groep in 2030 is verdubbeld naar 12,9%5. De belangrijkste oorzaak van de vergrijzing is het op leeftijd komen van de naoorlogse generatie (1946-1960). Vanaf 2011 zal het aantal ouderen nog sterker stijgen dan daarvoor (RIVM). Door deze ontwikkeling wordt een groter beroep gedaan op zorg- en welzijnsvoorzieningen en woningen die geschikt zijn om zorg in te ontvangen. Daarbij moet naast kwantiteit in voorzieningen ook rekening worden gehouden met variëteit in de voorzieningen (winkels, wellness, uitgaansgelegenheden). Tegelijkertijd stijgt het gemiddeld aantal levensjaren dat mensen mogen verwachten in goede gezondheid door te brengen. De laatste jaren is de totale levensverwachting voor zowel mannen als vrouwen toegenomen. Voor mannen geldt dat deze toename van de levensverwachting volledig uit gezonde jaren bestaat. Voor vrouwen is het beeld onduidelijk: het aantal jaren dat vrouwen erbij hebben gekregen zijn over het algemeen jaren zonder lichamelijke beperkingen, maar in minder goede ervaren gezondheid6. * De vermaatschappelijking van de zorg en extramuralisering Een tweede ontwikkeling is de vermaatschappelijking van de zorg en de extramuralisering. Nederland kende een beleid van het concentreren van ouderen en mensen met bijzondere problematiek in grootschalige voorzieningen en hen zo te voorzien van goede zorg en opvang. Een groot aantal intramurale voorzieningen was het gevolg. De maatschappelijke opvattingen, de zorgopvattingen én de wensen en behoeften van de mensen zélf zijn echter de laatste jaren flink gewijzigd. Hierdoor is in de afgelopen jaren een proces van extramuralisering (de afbouw van grootschalige zorgvoorzieningen) ingezet en komt het accent steeds meer te liggen op ‘zo lang mogelijk zelfstandig thuis wonen’ en als het niet anders kan, in de wijk in kleinschalige voorzieningen. De vraag naar geschikte woningen en zorg- en welzijnsvoorzieningen voor mensen met een zorgvraag neemt sterk toe. Het gaat dan om bijvoorbeeld ouderen of mensen met een handicap. Zandvoort maakt werk van deze ontwikkeling. In 2007 werd het eerste wonen, welzijn, zorgproject in Noord opgeleverd, een combinatie van een wijksteunpunt met een dienstenaanbod op welzijn en zorg met begeleid wonen (voor lichamelijk gehandicapten en mensen met een psychiatrisch verleden) en aangepaste woningen voor ouderen. Zandvoort heeft vier verschillende dagbestedingslocaties waaronder een houtwerkplaats en een petit-restaurant. Op stapel staan de oplevering van 19 appartementen (medio 2009) aan de Hogeweg die door Woningbouwcorporatie EMM geschikt worden gemaakt voor bewoning voor cliënten van Nieuw Unicum. De ambitie bestaat om binnen vijf jaar dit uit te breiden met 3 nieuwe complexen. Het project De Achtsprong voorziet in een aantal woonvoorzieningen voor verstandelijk gehandicapten die eveneens in 2009 gereed komen. 5 6

Centraal Bureau voor de Statistiek Statline. Nationaal Kompas Volksgezondheid (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu).

6

Visie Wonen, Welzijn en Zorg Gemeente Zandvoort Het spreekt voor zich dat voor cliënten die op geen enkele manier zelfstandig kunnen wonen en functioneren intramurale zorg beschikbaar blijft. Op basis van het prognose model van TNO/College Bouw Zorginstellingen blijkt dat de groep ouderen in Zandvoort die niet zelfstandig kan wonen groeit. Hierbij moet worden opgemerkt dat in de afgelopen 10 jaar al een stevige reductie van intramurale plaatsen in de sector verpleging en verzorging in Zandvoort is doorgevoerd. * Decentralisatie op het gebied van zorg en maatschappelijke ondersteuning Door decentralisatie worden in toenemende mate zaken van het rijk tot de verantwoordelijkheid van de gemeente gemaakt. Zo zijn de Wet voorzieningen gehandicapten (Wvg), de Welzijnswet, de huishoudelijke verzorging uit de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) en delen uit de Openbare Geestelijke Gezondheidszorg (OGGz) opgegaan in de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Dat geldt ook voor de ondersteuning van de mantelzorg en vrijwillige thuiszorg. Decentralisatie vindt plaats vanuit de overtuiging dat wonen, welzijn en zorg per definitie dicht bij mensen thuis is en dan ook lokaal door de gemeente en partners georganiseerd moet worden. Het overhevelen van een aantal AWBZ-taken naar de gemeente heeft te maken met het rijksbeleid om cliënten invloed te geven op de zorg en meer keuzevrijheid en diversiteit in wonen. In de toekomst moet de AWBZ weer helemaal gericht zijn op de groep mensen voor wie deze wet oorspronkelijk bedoeld is: mensen die door een stoornis of aandoening langdurig niet in staat zijn zelfstandig te leven, bijvoorbeeld dementerende ouderen. Decentralisatie betekent voor de gemeente een nieuwe uitdaging, maar ook een veranderende rol. Als regisseur van het wonen, zorg en welzijnsbeleid en het regelen van delen van de uitvoering via de Wmo en de beleidsterreinen Ruimtelijke Ordening, Volkshuisvesting en Volksgezondheid. In de toekomst worden nog meer AWBZ-taken (vanaf 2009 de ondersteunende - en de activerende begeleiding) overgeheveld naar de gemeente.

7


Hoofdstuk 3 Uitgangspunten en visie wonen, welzijn en zorg in Zandvoort De gemeente staat samen met het welzijnswerk, de zorgaanbieders en de woningcorporatie voor de taak te anticiperen op bovengenoemde ontwikkelingen en daarop een actief beleid te ontwikkelen. Binnen de gemeente functioneert een strategische alliantie (de stuurgroep Wonen, Welzijn, Zorg) waarin alle bestuurders participeren die deze terreinen vertegenwoordigen. Het doel van deze stuurgroep is duurzame samenwerking en verdere optimalisering van het beleid en uitvoering op wonen, welzijn en zorg in Zandvoort. In de stuurgroep is overeenstemming over de belangrijkste uitgangspunten die centraal staan bij het vormgeven van een op de toekomst gericht aanbod. 3.1 Uitgangspunten - Burgers kunnen zo lang mogelijk zelfstandig in hun eigen omgeving blijven wonen. - Er is een evenwichtige spreiding van voorzieningen op het terrein van wonen, zorg en welzijn. - Het welzijns- en zorgbod is op elkaar afgestemd en is wijkgericht. - Preventie is een vanzelfsprekend onderdeel van wonen, welzijn en zorg. - Het (toekomstige) aanbod op wonen, welzijn, zorg sluit aan bij vraag en behoeften van bewoners. - De gemeente zet in op het versterken van netwerken van burgers en faciliteert ontmoeting in wijken. - De gemeente Zandvoort heeft een actieve regierol binnen de samenwerkingsverbanden rondom wonen, welzijn en zorg. - De visie op wonen, welzijn en zorg sluit aan bij bestaand gemeentebeleid, gaat uit van inclusief beleid en nieuwe beleidsontwikkelingen worden aan deze visie gerelateerd. 3.2 Visie De visie is van belang voor alle inwoners van Zandvoort. De gemeente gaat uit van actief burgerschap en vindt het belangrijk dat alle burgers zoveel mogelijk worden betrokken bij deelname aan het maatschappelijk verkeer en in staat zijn zelfstandig te functioneren. Het spreekt voor zich dat de visie op de invulling van wonen, welzijn en zorg wordt gedeeld en gedragen door de gemeente en alle samenwerkingspartners en dat zij de visie en de uitgangspunten onderdeel maken van hun beleid. De uitvoering van het beleid ligt hoofdzakelijk bij partijen zoals de woningbouwcorporatie, zorg-, welzijns- en vrijwilligersorganisaties. Op basis van bovenstaande kan de visie als volgt worden geformuleerd: De gemeente streeft ernaar alle Zandvoorters in staat te stellen in de omgeving die zij verkiezen zelfstandig te kunnen wonen zo lang als zij dat zelf willen met eigen regie over hun dagelijkse leven. De gemeente geeft verder vorm aan het inrichten van levensloopbestendige wijken met een grote sociale samenhang. De gemeente wil dit beleid uitdrukkelijk samen met burgers, hun belangenorganisaties, de woningbouwcorporatie en aanbieders van zorg- en welzijnsdiensten ontwikkelen. De gemeente heeft hierbij een regisserende rol.

8


Hoofdstuk 4. Uitwerking van de uitgangspunten en de visie Aan de hand van de volgende vragen worden de uitgangspunten en de visie in grote lijnen uitgewerkt: 1. Wat is de ambitie van de gemeente op wonen, welzijn en zorg? 2. Wat is nodig om die ambitie te realiseren? 3. Welke inspanningen moeten geleverd worden op de gebieden wonen, welzijn en zorg? 4. Wat zijn de wensen en behoeften van bewoners? 5. Wat betekent dat voor de welzijns- en zorginfrastructuur en de inrichting van de openbare ruimte?

Ad. 1 Wat is de ambitie van de gemeente op wonen, welzijn en zorg? De gemeente Zandvoort is van mening dat Zandvoorters de mogelijkheid moeten hebben zo lang mogelijk te kunnen wonen in hun eigen vertrouwde woonomgeving, waar ze zelf de regie zoveel en zo lang mogelijk over hun leven houden met een goed sociaal netwerk (familie, buren). Dit is ook reëel omdat de meeste inwoners autonoom functioneren en zelf verantwoordelijkheid voor hun leven nemen. Om het volwaardig ‘meedoen’ van burgers mogelijk te maken, zoals dat is neergelegd in de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), gaat de gemeente onverminderd door met het realiseren van een adequaat pakket van wonen, welzijn en zorg. Hiermee wordt gezorgd voor voldoende -zowel kwalitatief als kwantitatief- aanbod van levensloopbestendige7 woonzorgvoorzieningen voor doelgroepen als ouderen en mensen met een beperking (verstandelijk, lichamelijk of psychisch). De woonvoorzieningen staan in een prettige leefomgeving met voldoende goed aansluitende, zorggerelateerde welzijnsvoorzieningen. Woningen, openbare ruimten en openbare gebouwen dienen dusdanig ingericht te zijn om dit mogelijk te maken. Deze ambitie is neergelegd in de nota ‘Alle hens aan dek’.

Ad. 2 Wat is nodig om die ambitie te realiseren? Het vraagstuk wonen, welzijn en zorg beslaat in feite verschillende terreinen waarvoor binnen de gemeente al deels beleid is geformuleerd in individuele nota’s zoals op het terrein van wonen en maatschappelijke ondersteuning. De aanpak van het vraagstuk vraagt om samenhang en samenwerking op deze beleidsvelden, omdat dit leidt tot een beter aanbod (‘op maat’) dan het gescheiden ontwikkelen van deelterreinen. Dit betekent dat de fysieke infrastructuur (wonen) verbonden moet worden met de sociale infrastructuur (welzijn en zorg) door de visies en de doelstellingen op de verschillende terreinen te combineren en integraal te interpreteren. Hierdoor sluit de visie op wonen, welzijn en zorg aan op bestaand beleid. Nieuwe beleidsontwikkelingen binnen de gemeente Zandvoort worden op hun beurt gerelateerd aan de visie op wonen, welzijn, zorg en gaan uit van inclusief beleid (een gelijke behandeling van mensen mét en zonder beperking8). Algemene voorzieningen dienen zoveel mogelijk geschikt te zijn voor mensen met een beperking, daarentegen kan het vergroten van de toegankelijkheid van bijvoorbeeld het openbaar vervoer ook comfortabel zijn voor een bredere doelgroep.

7

Levensloopbestendig : nultredenwoning in nabijheid van voorzieningen en openbaar vervoer geschikt voor ouderen en gehandicapten. 8 De 22 VN Standaardregels Gelijke kansen voor mensen met een handicap. Het doel van deze regels is dat mensen met functiebeperkingen dezelfde kansen krijgen als andere burgers. De Nederlandse overheid is verplicht om de Standaardregels uit te voeren.

9

Visie Wonen, Welzijn en Zorg Gemeente Zandvoort Regierol gemeente De gemeente is verantwoordelijk voor het proces om te komen tot goede samenwerkings- en uitvoeringsafspraken. Om dat goed te borgen richtte de gemeente in 2006 de stuurgroep Wonen, Welzijn, Zorg op. Deze strategische alliantie heeft al geleid tot realisatie van een wijksteunpunt in Nieuw Noord, in combinatie met een project wonen en zorgwoningen. De partners in deze stuurgroep nemen -naast de verantwoordelijkheid voor hun primaire domein- hun maatschappelijke verantwoordelijkheid en zetten hun expertise in voor brede actuele vraagstukken die betrekking hebben op wonen, welzijn en zorg, het ontwikkelen van een lokaal samenhangend beleid op die terreinen en het adequaat uitvoeren daarvan. De gemeente stuurt aan op visie- en besluitvorming en voert regie op de afstemming en coördinatie op wonen, welzijn en zorg. De gemeente stuurt op het proces, bewaakt de voortgang, stelt zich proactief op, maar heeft ook stimulerende en faciliterende rol. Daarnaast is de gemeente ook uitvoerder van wettelijke taken. De komende maanden werkt de stuurgroep aan een nieuwe samenwerkingsovereenkomst met verbrede doelstellingen. Dat houdt onder andere in dat het voorzitterschap wordt neergelegd bij de wethouder, bestaande stuurgroepen zoals Wonenplus worden opgeheven en er een ambtelijke structuur wordt ingericht die besluiten voorbereidt voor de stuurgroep. In de nog af te sluiten overeenkomst worden de onderlinge verantwoordelijkheden en verwachtingen van de partijen nader beschreven. De gemeente verwacht dat de uitvoerende partijen met elkaar voldoende ideeën en initiatieven ontwikkelen voor de uitwerking van de uitgangspunten. De invulling en realisatie van de uitvoeringsafspraken is een verantwoordelijkheid van alle samenwerkingspartners. De wijze waarop zij dat doen wordt aan de partijen overgelaten, waarbij er wel overeenstemming is over het minimumniveau aan voorzieningen. Bij de uitwerking en concretisering per wijk is er speelruimte om zoveel mogelijk maatwerk te kunnen leveren. De gemeente gaat ook steeds meer uit van de kracht van de burger en de samenleving. De meeste burgers weten goed waaraan zij behoefte hebben, het is van belang de vraag van de burger helder te hebben en zo goed mogelijk daarop aan te sluiten. Voorzieningen kunnen dan sneller, efficiënter en uiteindelijk beter worden opgezet. De gemeente ondersteunt zoveel mogelijk particuliere initiatieven (bijv. bewonersorganisaties) die passen binnen de visie van wonen, welzijn en zorg en binnen de behoefte van de wijk of buurt. De gemeente kan in dat proces verder sturen op samenwerking.

Ad. 3 Welke inspanningen moeten geleverd worden op wonen, welzijn en zorg? Wonen De focus bij huisvesting richt zich op kwantiteit en kwaliteit. Om alle inwoners goed te kunnen bedienen werkt Zandvoort met haar partners aan een geschikt woningaanbod. Hierbij gaat het ook om technologische voorzieningen (bijvoorbeeld alarmerings- en communicatiesystemen, de zgn. domotica) ten behoeve van wooncomfort, veiligheid en wonen met zorg, omdat ze mensen in staat stellen langer zelfstandig te blijven wonen. Aandachtspunten op het gebied van wonen zijn: - Toekomstige woningbouwprojecten in Zandvoort worden mede beoordeeld op het aspect van een breed aanbod van levensloopbestendige woningen. Daarnaast moeten waar mogelijk bestaande woningen worden aangepast (bij voorkeur in de nabijheid van het winkelbestand en andere voorzieningen). Ook moet rekening worden gehouden met kleinere huishoudens en wijzigende vraag.

10

Visie Wonen, Welzijn en Zorg Gemeente Zandvoort - Doorstroming is een belangrijk onderdeel in de Woonvisie van Zandvoort met als doel het bevorderen van het passend wonen. Door een betere afstemming tussen de woningbehoefte van huishoudens en de woningvoorraad kunnen meer huishoudens een geschikte woning vinden, waardoor de stagnatie op de woningmarkt bestreden wordt, meer huishoudens naar tevredenheid kunnen wonen en de wachtlijsten voor een andere woning worden bekort. - Voor woningen met een zorgindicatie spant de gemeente, vanwege de sterk lokaal georiënteerde woonzorgvraag, zich ervoor in dat Zandvoortse ouderen met voorrang worden geplaatst. De woningen waarvoor een zorgindicatie nodig is, vallen buiten het reguliere woonruimte verdelingssysteem en om in aanmerking te kunnen komen is het hebben van een indicatie van zorg verplicht. Inmiddels heeft de gemeente voor de periode 2008-2012 prestatieafspraken gemaakt met woningbouwcorporatie EMM over het aantal woningen gelabeld voor senioren en minder validen, het toegankelijk maken van woningen en de toegang tot woningen en het levensloopbestendig bouwen van nieuwe woningen. - Op dit moment beschikt Zandvoort over een kleine 600 woningen intramuraal en zelfstandige woningen met in meer of mindere mate zorg. Hieronder vallen o.a. woonzorgcentrum Huis in de Duinen, Bodaan en een aantal eenheden in Nieuw Noord voor begeleid wonen voor mensen met een psychiatrisch verleden. Uit het rapport Toekomstscenario’s voor wonen met zorg in Noord-Holland 2000-20309 blijkt dat Zandvoort bij zowel een gematigde als vergaande extramuralisering voldoende woningen heeft in 2015. Het betreft het type woonzorgcomplex (seniorenwoningen en woningen met zorg en zelfstandige woningen met zorgcomponent. De spreiding van deze woningtypen is redelijk te noemen. In Zandvoort is er geen duidelijke scheiding tussen clusterwoningen10 en eenheden begeleid wonen11. Daarom kan worden gesteld dat in Zandvoort er bij zowel gematigde als bij vergaande extramuralisering een tekort is aan clusterwoningen / eenheden begeleid wonen. De woningen die er in deze categorie zijn, hebben als doelgroep gehandicapten of expsychiatrische patiënten (Regionale Instelling Beschermd Wonen). Voor de doelgroep (dementerende) senioren worden eenheden begeleid wonen gebouwd op het terrein Huis in de Duinen/ Gertenbach. Het betreft 116 plaatsen in een kleinschalige vormgeving met de uitstraling van een woonvoorziening. - De gemeente werkt samen met haar lokale partners te weten Woningbouwcorporatie EMM, Stichting Pluspunt, Zorgcontact en Nieuw Unicum aan een modern en hoogwaardig aanbod van woningen in combinatie met zorg en welzijn. Het gaat daarbij vooral om kleinschalige projecten die evenwichtig over de gemeente verspreid worden en een integraal onderdeel van de Zandvoortse samenleving zijn. In 2007 is het wonen, welzijn, zorgproject in Nieuw Noord afgerond. Hierbij is een bestaand flatgebouw opgeplust aan de gebruikerswensen van ouderen, er zijn wooneenheden gebouwd voor begeleid wonen voor mensen met een psychiatrische achtergrond en lichamelijk gehandicapten (extramuralisering Nieuw Unicum), en het wijksteunpunt van waaruit diverse welzijnsdiensten en zorg worden aangeboden is vernieuwd.

9

De Provincie Noord-Holland heeft voor alle Noord-Hollandse gemeenten onderzocht en berekend hoe groot de behoefte aan zorggebonden woonvormen zal zijn voor langdurig zorgbehoeftige ouderen, lichamelijk en verstandelijk gehandicapten en psychiatrische patiënten. Voor de periode 2000-2030 zijn drie scenario’s ontwikkeld waarin rekening wordt gehouden met het verdere verloop van de extramuralisering van de zorg en de demografische ontwikkeling. De scenariostudie heeft alleen betrekking op de woonbehoefte. De mate waarin de effecten zich voordoen is afhankelijk van een gematigde of vergaande extramuraliseringsoperatie. 10 Aaneengeschakelde onzelfstandige woonruimten met mogelijkheid voor 24-uurs zorg of toezicht. 11 Volwaardige één of tweepersoons wooneenheden in een woongebouw met daarnaast gemeenschappelijke voorzieningen en zorgruimten. Er is begeleiding op afroep, maar geen 24-uurszorg.

11

Visie Wonen, Welzijn en Zorg Gemeente Zandvoort Het project Louis Davidscarré is een herontwikkeling van een deel van het centrum van Zandvoort. Oplevering in de eerste fase in 2010 omvat een Brede School die onder andere onderdak biedt aan de openbare bibliotheek, een kinderdagverblijf met buitenschoolse opvang, het Loket Zandvoort en enkele kantoren voor Stichting Pluspunt. Boven de Brede School worden circa 50 levensloopbestendige appartementen gebouwd die in de sociale sector worden verhuurd door woningbouwcorporatie EMM. Oplevering in de tweede fase gepland voor 2013 omvat onder andere oplevering van appartementen in de koopsector en het nieuwe dorpsplein, dat ruimte gaat bieden aan de weekmarkt. Op de plaats van het Gemeenschapshuis komt nieuwbouw die ruimte biedt aan een AHOED (apotheker en huisartsen onder één dak) met daarboven koopappartementen. De openbare ruimte wordt volledig heringericht; nadat het parkeren ondergronds is gebracht wordt op straatniveau meer groen aangebracht en meer ruimte voor spelen, recreëren, lopen en fietsen. Welzijn Het langer zelfstandig blijven wonen van mensen heeft als gevolg een groter beroep op hulp en ondersteuning. De focus op welzijn richt zich op het in staat stellen van mensen om deel te nemen aan sociaal leven en maatschappelijk verkeer. Welzijnsdiensten leveren een belangrijke bijdrage aan de sociale cohesie, het bevorderen van sociale contacten, ontmoeting en preventie en bestrijding van eenzaamheid. Aandachtspunten op het gebied van welzijn zijn: - Er is een grotere inzet van vrijwilligers en mantelzorgers12 nodig. Door de nadruk op zelfzorg en zorg voor anderen wordt het steeds minder vanzelfsprekend dat de benodigde ondersteuning en zorg door (professionele) instellingen wordt geleverd. De gemeente ontwikkelt in 2008 en 2009 nieuw beleid op het ondersteunen van mantelzorgers (waaronder respijtzorg) en het vinden en binden van vrijwilligers (waaronder jongeren). - Het geven van informatie en advies aan burgers draagt bij aan de zelfredzaamheid. Eenheid in informatie en advies is van belang om de inzichtelijkheid voor de burger te vergroten. Informatievoorziening wordt op dit moment geboden door het wmo Loket Zandvoort13, WonenPlus14 en Cliëntenservice15 van Zorgcontact. De gemeente streeft naar één loket voor informatie en advies in Zandvoort. - Het welzijnsaanbod dient zich te richten op participatie (maatschappelijke deelname), ondersteuning (maaltijden, bewegingsactiviteiten, ontmoeting) en persoonlijke veiligheid en geborgenheid (alarmering en alarmopvolging, ondersteuning van sociale contacten). Binnen het welzijnswerk is het van belang te komen tot een samenhangend en vraaggericht aanbod en meer samenwerking tussen instellingen en organisaties. Burgers kunnen hierdoor ook gerichter toegeleid worden naar de meest passende dienstverlening. Bij Stichting Pluspunt is momenteel een beleidsvisie in ontwikkeling. - Het gemeentelijk sportbeleid is een belangrijk middel om de maatschappelijke participatie te bevorderen. Ter stimulering van het sporten en bewegen verstrekt de gemeente subsidies 12

Een mantelzorger is iemand die onbetaald zorgt voor een oudere, zieke of gehandicapte met wie hij een persoonlijke relatie heeft. 13 Loket Zandvoort is het wmo loket, hét aanspreekpunt voor de burger voor een betere toegang tot het aanbod aan voorzieningen. Het Loket biedt ook informatie over financiën en vervoer. 14 WonenPlus werkt samen met de vrijwillige hulpdienst van Pluspunt en Loket Zandvoort en is een initiatief van de gemeente, Pluspunt, Zorgcontact, Nieuw Unicum en E.M.M. WonenPlus geeft antwoord op iedere vraag die te maken heeft met (ondersteuning bij) zelfstandig wonen en welzijn van haar klanten (abonnees). 15 Cliëntenservice geeft informatie en beantwoordt alle vragen omtrent de zorg- en ondersteuning die ZorgContact biedt. Cliëntencontact werkt samen met Loket Zandvoort.

12

Visie Wonen, Welzijn en Zorg Gemeente Zandvoort aan doelgroepen zoals ouderen en mensen met een beperking en het project aangepast sporten. In het kader van de Breedtesportimpuls (BSI) 2004-2008 is het GALM-project16 uitgevoerd. Binnen de BSI 2009-2012 vindt continuering van dit project plaats en wordt gestart met het GALM-project 65+. Verder zet de gemeente in op modernisering van de sportaccommodaties. - Het faciliteren van wijksteunpunten wordt steeds belangrijker omdat die ontmoetingspunten zijn voor jong en oud, waardoor het een functie heeft in het versterken van sociale verbanden. Dit is ook belangrijk voor mensen die geen ondersteuning nodig hebben, maar wel behoefte aan een praatje en een kopje koffie. Zandvoort Noord beschikt over een wijksteunpunt, in het te bouwen Louis Davidscarré in het Centrum kunnen mensen elkaar treffen in de ruimte van de Brede School en in de bibliotheek. Gesteld kan worden dat op dit moment in Zandvoort de ontmoetingsfunctie onvoldoende per wijk is ingericht. - Het stimuleren van de sociale cohesie door het versterken van informele - en formele netwerken zoals de ouderenbond of een buurtcomité. De gemeente ondersteunt initiatieven van burgers voor het organiseren van activiteiten in hun wijk of buurt zowel financieel als materieel. Een andere aanpak om de sociale cohesie te bevorderen is het buurtgericht werken; de gemeente zal zich nader oriënteren op nut en noodzaak van een integrale invoering van wijkgericht werken. - De gemeente heeft nieuw beleid geformuleerd op het gebied van de bijzondere bijstand en minima waarin armoede als sociale uitsluiting in brede zin is benoemd. In smalle zin ondersteunt de gemeente aan de hand van vastgestelde criteria 65 plussers, chronisch zieken en gehandicapten met een toeslag. Deze regeling is in het leven geroepen omdat ouderdom, ziekte en een handicap vaak extra kosten met zich mee brengen. Zorg De focus op zorg is dat deze vraaggericht, toegankelijk en bereikbaar moet zijn. Het eerste aanspreekpunt voor mensen die zorg nodig hebben en waar iemand zonder doorverwijzing of een indicatie terecht kan is de eerstelijnszorg (o.a. huisarts, apotheek, tandarts, thuiszorg). De eerstelijnszorg is vaak de toegang tot de tweedelijnszorg zoals ziekenhuis en specialist. Zandvoort heeft op dit moment voldoende capaciteit op het gebied van de eerstelijnszorg. In de zomer beschikt de gemeente over een huisartsenpost bij de EHBO locatie op het strand. Zandvoort biedt voorzieningen en seniorenwoningen via de woonzorgvormen Huis in de Duinen en Bodaan. De wijkziekenboeg in Het Huis in de Duinen (een voorziening van ZorgContact) biedt tijdelijk extra verzorging en verpleging voor mensen die thuis wonen maar die bijvoorbeeld net uit het ziekenhuis zijn ontslagen en nog ondersteuning nodig hebben. Een onderdeel van de wijkziekenboeg is de unit palliatieve en terminale zorg17. Mensen die thuis wonen kunnen, indien gewenst, gebruik maken van deze ‘hospice’ voorziening. Aandachtspunten op het gebied van zorg zijn: -Er zijn voldoende eerstelijnsvoorzieningen nodig voor het stellen van indicaties en het bieden van de eerste zorg. De rol van de huisarts is met name belangrijk omdat deze een signaalfunctie heeft als het gaat om de fysieke en mentale gezondheid van inwoners. Gezien het toenemende aantal ouderen moet rekening worden gehouden met een toenemende vraag naar huisartsenzorg, farmaceutische zorg, spoedeisende zorg en thuiszorg18. 16

Groningse Aanpak Leefbaarheids Model: een sportstimuleringsprogramma voor 55- en 65 jarigen. Palliatieve terminale zorg is de zorg aan mensen met een ongeneeslijke aandoening in de laatste maanden, weken of dagen van hun leven. 18 Op één lijn, Toekomstverkenning eerstelijnszorg 2020, Nivel en RIVM 17

13

Visie Wonen, Welzijn en Zorg Gemeente Zandvoort De verwachting is dat er een tekort ontstaat aan huisartsen. Zowel het aanbod aan als de vraag naar huisartsenzorg zal stijgen, verwacht wordt dat de vraag in de periode 2004-2020 sneller toeneemt. De extra opleidingsplaatsen vangen naar verwachting de tekorten niet op, omdat steeds meer huisartsen parttime willen werken. Bovendien is de beroepsgroep sterk verouderd, waardoor de uitstroom in de periode 2005-2020 zal toenemen19. Deze situatie gaat zich ook in Zandvoort voordoen. - Op basis van de vergrijzing en de dubbele vergrijzing is uitbreiding van onplanbare zorg en 24-uurs toezicht noodzakelijk voor ouderen met een hoge indicatie. - In Zandvoort functioneert al jaren het eerstelijns overleg, het ELSO20. Het doel is de kwaliteit van de professionele eerstelijns hulpverlening in Zandvoort te bewaken en zonodig te verbeteren. De gemeente wil het contact met het ELSO verstevigen om beter en sneller op ontwikkelingen te kunnen anticiperen en ontwikkelt hiervoor een voorstel. Dit sluit ook aan bij het beleid van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport om de komende jaren de eerstelijnszorg te versterken21. De gemeente moet in 2011 een meer aantoonbare rol spelen in het eerstelijns gezondheidsbeleid onder andere door verbetering van de afstemming tussen de gemeente en eerstelijnszorg op lokaal niveau. Ook moet de zorg binnen de gemeente zoveel mogelijk integraal georganiseerd gaan worden. De gemeente werkt deze ontwikkeling uit in een notitie lokaal gezondheidsbeleid. - Er komen steeds meer gezondheidscentra en bundeling van gezondheidsdisciplines onder één dak in beeld. In Zandvoort zijn plannen voor het bouwen van een multifunctioneel gezondheidscentrum in Nieuw Noord, waar diverse eerstelijnsfuncties gehuisvest worden gecombineerd met onder andere een sportschool en het Centrum voor Jeugd en Gezin in oprichting. In de plannen wordt rekening gehouden met de mogelijkheid om de diensten met tweedelijnszorg te verbreden. Tweedelijnsvoorzieningen zijn regionale voorzieningen. Zandvoort volgt nauwgezet de ontwikkelingen om het niveau te waarborgen. - De aandacht voor preventie in het kader van wonen, welzijn en zorg neemt toe. De gemeente formuleert specifiek doelgroepenbeleid en verstrekt subsidies aan professionele en vrijwillige maatschappelijke organisaties. Preventieactiviteiten die zich richten op de fysieke gezondheid van mensen (zoals meer bewegen voor ouderen) en de geestelijke gezondheid (ter voorkoming van depressie, vereenzaming) zijn belangrijk, omdat deze zich richten op het bevorderen van de lichamelijke en geestelijke gezondheid van burgers en het scheppen van condities zodat mensen zelf kunnen kiezen om gezond te leven. De gemeente ontwikkelt in 2009 een notitie lokaal gezondheidsbeleid als uitwerking van het onderdeel gezondheid en preventie uit de nota ‘Alle hens aan dek’. Hierbij wordt ook de vraag onderzocht of het realiseren van een consultatiebureau voor ouderen in Zandvoort wenselijk is.

Ad. 4 Wat zijn de wensen en behoeften van bewoners? De centrale vraag is in eerste instantie ‘Wat wil de burger zélf?’ Juist de vraag zorgt ervoor dat er een goed aanbod van diensten en voorzieningen is of gaat komen en voorkomt dat het huidige en doorgaans reguliere aanbod bepaalt wat iemand op een zeker moment kan gebruiken. Inzicht in de zorgvragen, wensen en behoeften van de burger kan op verschillende manieren worden verkregen.

19

Nationaal Kompas Volksgezondheid (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) In het ELSO participeren onder andere een logopedist, maatschappelijk werk, geestelijke gezondheidszorg, ZorgContact, de thuiszorg, GGD en Stichting Pluspunt. 21 Doelstellingennota Eerstelijnszorg, Ministerie van Volksgezondheid , Welzijn en Sport (juli 2008). 20

14

Visie Wonen, Welzijn en Zorg Gemeente Zandvoort Aandachtspunten hierbij zijn: - Alvorens burgers te bevragen naar hun zorgbehoefte is het zinvol eerst literatuuronderzoek te doen, omdat er al veel gegevens voorhanden zijn zowel lokaal als regionaal. Uit de Zandvoortse Leefbaarheidsmonitor 2006 bijvoorbeeld blijkt dat veel inwoners doorgaans tevreden zijn over het voorzieningenniveau (huisarts, apotheek, winkelaanbod), maar dat daarbij wel verschillen in wijken zijn. Uit de GGD-ouderenenquête 2008 blijkt dat bijna een op de tien Zandvoortse ouderen zich (zeer) ernstig eenzaam voelt. Wat ouderen en specifieke doelgroepen willen als het gaat om wonen, welzijn en zorg is reeds onderzocht door de provincie Noord-Holland. Mogelijk biedt de gezondheidsenquête onder volwassenen van de GGD (uitvoering najaar 2008) ook goede informatie. Mocht aanvullend onderzoek nodig zijn dan dient de gemeente daarvoor middelen vrij te maken. - De gemeente en aanbieders betrekken inwoners en doelgroepen bij het ontwikkelen van ideeën en plannen. Om vraag gestuurd aanbod te realiseren is inzicht nodig in de wensen en de behoeften van (zorg)vragers. Het is daarbij van belang ouderen, chronische zieken en gehandicapten niet als één doelgroep te zien, maar daarin te segmenteren. Dat past niet alleen bij de individualisering die in de maatschappij zichtbaar is, maar senioren van 55 jaar hebben andere behoeften en zorgvragen dan 75-plussers en ook weer andere behoeften dan mensen met een lichamelijke handicap. Ook moet rekening worden gehouden met het feit dat niet alle ouderen even goed in staat zijn hun zorgbehoefte of vragen onder woorden te brengen. Preventieve huisbezoeken bij 75-plussers, zoals die door het welzijnswerk in Zandvoort uitgevoerd kunnen aan vraagverheldering een bijdrage leveren. Dat is van belang omdat de grootste zorgvraag en afhankelijkheid ligt bij de groep die ouder is dan 75 jaar.

Ad. 5 Wat betekent dat voor de welzijns- en zorginfrastructuur en de inrichting van de openbare ruimte? De focus op de welzijn- en zorginfrastructuur is gericht op voldoende aanbod, afgestemd aanbod en gespreid aanbod (van supermarkt tot aan 24-uurs zorg). Of het huidige aanbod van zorg- en welzijnsvoorzieningen in Zandvoort voldoet aan de actuele vraag is niet echt bekend. Aandachtspunten hierbij zijn: - Het aanbod moet duidelijker in beeld gebracht te worden zowel in horizontale zin (gewenste en benodigde aanbod) als in verticale zin (spreiding van het wonen, welzijn en zorgaanbod). Welke voorzieningen zijn er al voor ouderen en mensen met een beperking, welke voorzieningen ontbreken om de toenemende vergrijzing op te vangen en waar hebben bewoners met een zorgvraag behoefte aan. De volgende Leefbaarheidsmonitor waarvan de resultaten in 2009 bekend zijn zal aantonen of er inspanningen nodig zijn voor het formuleren van aanvullend beleid. - De focus op de inrichting van de openbare ruimte is erop gericht dat ouderen en gehandicapten zich vrij kunnen bewegen, maar dient ook gecombineerd te worden met eisen voor andere doelgroepen (baby’s, kinderen, jongeren). Een toegankelijke woonomgeving gaat zowel over het verwijderen van obstakels (drempels, losliggende stoeptegels) als over bereikbaar en toegankelijk openbaar vervoer, wandel- en fietspaden en het inrichten van de groenruimte als ontmoetingsplaats. De gemeente zet de komende jaren in op het verder verbeteren van de openbare ruimte.

15


Hoofdstuk 5 Actiepunten ter realisering van de visie Overlegstructuur • Opstellen van een nieuwe samenwerkingsovereenkomst met verbrede doelstellingen binnen de stuurgroep Wonen, Welzijn, Zorg, met opheffing van bestaande stuurgroepen en inrichting van een ambtelijke structuur die besluiten voorbereidt voor de stuurgroep. Realisatie eind 2008. • Maken van een voorstel ter versteviging van het contact tussen de gemeente en het ELSO vooruitlopend op de landelijke ontwikkelingen, waarbij de gemeente in 2011 een meer aantoonbare rol moet spelen in het lokale eerstelijns gezondheidsbeleid. Dit wordt uitgewerkt in een notitie lokaal gezondheidsbeleid in 2009.

Wonen • De gemeente heeft in 2008 prestatieafspraken gemaakt met woningbouwcorporatie EMM voor de periode 2008-2012. • Realisatie van het Louis Davids Carré in 2013. • Het levensloop bestendig maken van de wijk Nieuw Noord in 201122. Welzijn • Oplevering van een nieuwe nota vrijwilligersbeleid in 2009, met als doelstelling stijging van het totaal aantal vrijwilligers in 2010 met 5% en het totale aantal jonge vrijwilligers (18 tot 25 jaar) met 10% ten opzichte van 2006. • Ontwikkeling van nota Mantelzorg, met als doelstelling versterking van de informatie- en adviesfunctie over mantelzorgondersteuning via het Loket Zandvoort vanaf 2009 en het ontwikkelen van een adequaat aanbod voor tijdelijke vervanging van mantelzorg (respijtzorg23) in 2010. • Realisatie van één informatie en adviesloket, namelijk het Loket Zandvoort. Met de maatschappelijke partners worden hiervoor verdere afspraken gemaakt . • Uitbreiding van de functie van het Loket door het geven van informatie en advies over mantelzorg en voorzieningen voor mensen met psychische beperking vanaf 2009 en het integraal behandelen van alle aanvragen voor Wmo, AWBZ en de bijzondere bijstand (Wet werk en bijstand) in 2011. • De gemeente maakt met Pluspunt prestatieafspraken over de dienstverlening. Hiervoor wordt een procedure afgesproken. • Continueren van het sportproject GALM en het opstarten van het GALM 65+ in 2009 (nog vast te stellen). • Vervanging van de Prinsessenhal in het Centrum in 2010 en mogelijke uitbreiding van Sportpark Duintjesveld met een tennishal. • Formuleren van aanvullend beleid op burgerinitiatieven (bijvoorbeeld buurtfeesten) ter bevordering van de sociale cohesie in buurten en wijken, gereed in 2008/2009. • Nadere oriëntatie op nut en noodzaak van invoering buurtgericht werken in Zandvoort.

22

De wijk Noord heeft een deel aangepaste woningen, een toegankelijke openbare ruimte en voorzieningen op het gebied van wonen, welzijn en dienstverlening zodat mensen zelfstandig kunnen blijven wonen. 23 Respijtzorg is tijdelijke vervanging van de zorg die de mantelzorger verleend.

16

Visie Wonen, Welzijn en Zorg Gemeente Zandvoort Zorg • •

•

Realisatie van een multifunctioneel gezondheidscentrum in Nieuw Noord in 2010. Ontwikkeling van een nieuwe nota lokaal gezondheidsbeleid met aandacht voor de openbare geestelijke gezondheidszorg, huiselijk geweld en valpreventie. De gemeente doet dit in samenwerking met onder andere de GGD Kennemerland, met huisartsen en het welzijnswerk. De gemeente ziet hierbij ook een rol weggelegd voor bijvoorbeeld fitnessbedrijven die maatschappelijk willen ondernemen. Realisatie nieuwbouw van het Huis in de Duinen in 2011 (voorlopige planning).

Vragen en behoeften burgers • Uitvoeren van literatuuronderzoek naar de zorgbehoefte van burgers in 2009. • Indien nodig aanvullend onderzoek uitvoeren in 2010. Omgeving • Opstellen van een uitvoeringsplan aan de hand van een knelpuntenanalyse en uitvoeren voor het meer toegankelijk maken van de openbare ruimte en de overgang naar openbare gebouwen voor mensen met een lichamelijke en visuele beperking in 2009. Zandvoort streeft ernaar dat in 2011 95% van de trottoirs toegankelijk is. • Het uitwerken van het begrip “collectief voor individueel” in het kader van voorzieningen voor mensen met een beperking zoals gepresenteerd in de Kadernota Wet maatschappelijke ondersteuning in 2009. De mix van collectieve en individuele voorzieningen voor mensen met een beperking wordt geëvalueerd en herijkt.

17


Hoofdstuk 6 Conclusie De gemeente Zandvoort vindt het belangrijk dat mensen (ook ouderen en mensen met een beperking) zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen in hun vertrouwde woonomgeving en hun eigen leefstijl kunnen continueren. Door de vergrijzing, de extramuralisering en de vermaatschappelijking van de zorg moeten partijen op het gebied van wonen, welzijn en zorg inspelen op de zich snel ontwikkelende vraag naar een breed scala van geschikte woonvormen, woonomgeving, welzijnsvoorzieningen en zorg. De grootste zorgvraag en afhankelijkheid ligt bij de groep die ouder is dan 75 jaar. In Zandvoort functioneert vanaf 2006 de stuurgroep Wonen, Welzijn, Zorg waarin alle grote partijen participeren: de gemeente, woningbouwcorporatie EMM, ZorgContact, Stichting Nieuw Unicum en Stichting Pluspunt. Deze strategische alliantie heeft als taak het ontwikkelen van een lokaal samenhangend beleid op de terreinen, wonen, welzijn en zorg en het uitvoering geven aan dit beleid. De unieke samenstelling van de alliantie heeft inmiddels al geleid tot succesvolle projecten. In een nog af te sluiten overeenkomst worden de onderlinge verantwoordelijkheden en verwachtingen van alle partijen nader vastgelegd. Deze vorm van commitment biedt volop perspectieven voor het realiseren van een sluitend lokaal voorzieningenniveau van een hoge kwaliteit. Voor het voeren van een effectief en efficiënt beleid op wonen, welzijn en zorg is het nodig de zorgvraag en de wensen en behoeften van de burger centraal te stellen en deze goed in beeld te hebben. Door juist vraaggericht te opereren kan een passend aanbod van diensten en voorzieningen ontstaan. Literatuuronderzoek kan al veel informatie opleveren over wat de burger wil. De 2-jaarlijkse Leefbaarheidsmonitor levert onder meer veel waardevolle informatie op. Zonodig wordt aanvullend onderzoek gedaan. Naast de gemeente en andere partijen kunnen mensen zélf een belangrijke bijdrage leveren aan het zo lang mogelijk zelfstandig blijven wonen, bijvoorbeeld door een gezonde leefstijl (dagelijks bewegen, niet roken), maar ook door het opzoeken van sociale contacten (ter voorkoming van eenzaamheid) of door het doen van vrijwilligerswerk. De gemeente en haar samenwerkingspartners hebben hierin een faciliterende en stimulerende rol, door onder andere het subsidiëren en uitvoeren van preventieactiviteiten of het veilig maken van de leefomgeving. Wil Zandvoort haar ambitie waarmaken dan is continuering van beleid nodig zoals dat al op verschillende terreinen is vastgesteld, bijvoorbeeld het levensloopbestendig maken van woningen, het realiseren van projecten met combinaties van wonen, welzijn en zorg en het toegankelijk maken van de openbare ruimte voor jong en oud en mensen met een handicap. Daarnaast moet de komende jaren geïnvesteerd worden in woonzorgvoorzieningen voor dementerende ouderen, de ontmoetingsfunctie per wijk, participatie van bewoners, preventieactiviteiten die bijdragen aan een gezonde leefstijl en de contacten met de eerstelijnsdisciplines. Een ander belangrijk aandachtspunt is het te verwachten tekort aan huisartsen op de middellange termijn. Ter realisering van de visie zijn diverse actiepunten benoemd. Het actiepunt ‘opstellen van een nieuwe samenwerkingsovereenkomst met verbrede doelstellingen ter versterking van de rol en positie van strategische alliantie Wonen, Welzijn, Zorg’ vloeit direct voort uit deze visie. De gemeente hoopt met deze visie een belangrijke bijdrage te leveren aan de essentie van haar WMO beleid nl. dat iedereen moet kunnen meedoen.

18

Visie Wonen, Welzijn en Zorg Gemeente Zandvoort Bijlage 1 Geraadpleegde bronnen - Gemeente Zandvoort: Maatschappelijke ondersteuning en gezondheid Alle hens aan dek (2007) - Gemeente Zandvoort: Wonen in Zandvoort tot 2015 (2007) - Gemeente Zandvoort: Wonen, Zorg en Welzijn in Zandvoort-Noord (2003) - Gemeente Zandvoort: Sportnota 2004-2010 - Gemeente Zandvoort: Meerjarenontwikkelingsprogramma Stedelijke Vernieuwing 2005-2009 - Gemeente Zandvoort: Bijzondere bijstand en minimabeleid (2008) - Gemeente Zandvoort: Leefbaarheidsmonitor 2006 - Verkenning, zorg, wonen met zorg en welzijn in Kennemerland 2003-2015, ABF Research in opdracht van Regionaal Initiatief Wonen, Welzijn en Zorg (2005) - Ouderenonderzoek Kennemerland 2008, GGD Kennemerland - Gemeente Alkmaar: Visie Wonen, Welzijn en Zorg (2006) - Monitor Stimuleringsprogramma Wonen, Welzijn en Zorg, deel III en IV, provincie Noord-Holland (2007) - Wonen zorg welzijn: Wat willen ouderen zelf? Een behoeftepeiling onder Noord-Hollandse ouderen, provincie Noord-Holland (2003) - Op één lijn, Toekomstverkenning eerstelijnszorg 2020, Nivel en RIVM - Doelstellingennota zorg, ministerie van VWS, juli 2008

Geraadpleegde websites - Nationaal Kompas Volksgezondheid, RIVM - Centraal bureau voor de Statistiek, Statline - Provincie Noord Holland

19

Visie Wonen, Welzijn en Zorg

Recommend Documents