Veiligheids- en crisismanagement in de zorg: 3 ontwikkelingen op strategisch niveau Marco Zannoni – mei 2014
COT: 25 jaar ervaring in oefeningen, onderzoek en advies
1
Artikelen
2
Crisis = impact
Ontwikkeling 1: van calamiteitenbestrijding naar crisismanagement
Kritieke momenten, kritieke besluiten
4
Oog voor het bijzondere 5
Verdienen van vertrouwen
6
Integraliteit
7
8
Intermezzo: integraliteit rond Troonswisseling Doelen, uitgangspunten en diagnose belangrijk
Ongestoord Feestelijk
Open
Veilig
10
TW 2013
11
Ontwikkeling 2: naar een integraal crisisplan
Integrale voorbereiding • • • • • • • •
(beknopt)Crisisplan Zicht op risico’s Doelen en uitgangspunten Terugkerende vraagstukken Kritieke besluiten helder Partners kennen Basisorganisatie: strategisch, tactisch en operationeel Crisisoefening/ OTO
Nafase
Leiding en coordinatie
Zorgcontinuiteit
Bedrijfscontinuiteit/ logistiek
Juridische aspecten
Slachtofferopvang
Privacy
Crisis ‘Bedrijfsopvang’
Onderzoek
Externe hulpverlening
Externe communicatie
Opsporin g
Ontruiming
Interne communicatie 13
(ZI)ROP Nafase
Plancomplexiteit
Leiding en coordina -tie
Continuiteitsplan Zorgcontinuiteit
Juridische aspecten
Continuiteitsplan IT-crisisplan Bedrijfscontinuiteit
Convenant X Afspraken y
(ZI)ROP Slachtofferopvang
Privacy
Crisis
Meldprotocol IGZ Onderzoek
Bedrijfsopvang
(ZI)ROP Ontruimingsplan/ noodplan
Externe hulpverlening
Externe communicatie Opsporing
Ontruimingsplan/ noodplan
Ontruiming
Interne communicatie
Crisiscommunicatieplan/ mediaprotocol
Crisis-communicatie-plan/ mediaprotocol
14
Integraliteit ook in nafase
15
Ontwikkeling 3: bewuster sturen op veiligheid (integraliteit aan de voorkant) Visie & Dashboard
16
Voorbeelden uit een (kwaliteit- en) veiligheidsvisie ‘Het uitgangspunt is dat in acute situaties de veiligheid van onze medewerkers op de eerste plaats komt en dat daarnaar gehandeld wordt. Alleen dan kunnen zij vervolgens doen wat nodig en mogelijk is voor anderen.’ ‘Er zijn grenzen aan het bieden van zorg. Een voorbeeld hiervan is wanneer een medewerker zich niet veilig voelt in de ambulante setting. Dit kan zijn door het gedrag van de desbetreffende cliënt. Dan staakt de medewerker de zorg en verlaat de woning. Een ander voorbeeld is herhaaldelijk agressief gedrag van een cliënt waarbij het niet mogelijk blijkt het gedrag te veranderen of omstandigheden te verbeteren waardoor de agressie afneemt. In dat geval wordt met prioriteit gezocht naar een andere, meer toegeruste behandellocatie.’
‘Professionals hebben een eigen verantwoordelijkheid om gevraagde taken en werkzaamheden alleen uit te voeren als ze zich daartoe gekwalificeerd en in staat achten. Daar waar risico’s hoog zijn, moeten trainingen worden gevolgd voordat de risicovolle taken mogen worden uitgevoerd. Daar waar de risico’s lager zijn, kan een passend moment worden gezocht voor het volgen van de desbetreffende training of opleiding.’ ‘Veiligheidsmaatregelen zijn zoveel als mogelijk gebaseerd op risicoanalyses. De maatregelen zijn proportioneel: ze passen bij het risico of de dreiging in de specifieke situatie. Veiligheids-maatregelen kunnen per zorgtype en per locatie verschillen.’ ‘Wij bereiden ons voor op calamiteiten en doen dit vanuit inzicht in risico’s en vanuit kennis van onze clienten/patienten. We zoeken actief samenwerking met externe partners. Waar nodig escaleren we dit tot en met bestuurlijk niveau.’
17
Bestuurlijk dashboard veiligheid Verzuim is lager dan de branchenorm (6%) Onvolledig inzicht in gevolgde opleidingen medewerkers Medewerkers en clienten voelen zich veilig.Merkbare toename in monitoringsonderzoek
Veiligheidsbeleving
Bewustzijn is in ontwikkeling. Implementatie traject is vertraagd.
Realisatie veiligheidsvisie
HR
Incidenten
Crisismgt nog beperkt voorbereid: vooral operationeel. Beperkte kennis crisisstructuren veiligheidspartners. Contracten /convenanten op orde
Samenwerking veiligheidspartners
Clientpopulatie
Aandachtsgebieden: medicatieveiligheid en diefstal. Toename meldingen agressieincidenten: impact wel kleiner. 3 locaties aanpak op maat
Vragen over gevolgen ambulantisering. Gevolgen sluiting locaties worden in beeld gebracht.
Tevredenheid over nieuwe BHV-opleider en nadruk op realistisch oefenen.
Vastgoed
Nieuwbouw is uitgesteld. Kostenpost aanpassingen bestaande bouw betekent tegenvaller. Vergt keuzes
Externe oordelen
Brandveiligheid
Recent IGZ rapport mediactie positief. Binnen 2 maanden nieuwe externe audit. RI&E op alle locaties positief afgerond 18
Marco Zannoni e
[email protected] i www.cot.nl I http://www.cot.nl/sectoren/zorg/index.html T @MarcoZannoniCOT
Het COT is een onderdeel van Aon Nederland
19
