Tijdig advies voorkomt knelpunten ruimte en milieu. Verbeteren van rendement door parkmanagement. Parkeerproblematiek op bedrijventerreinen

jaargang 3, juni 2004

2 Magazine over duurzaam beheer van bedrijventerreinen

Tijdig advies voorkomt knelpunten ruimte en milieu Verbeteren van rendement door parkmanagement Parkeerproblematiek op bedrijventerreinen

In dit nummer…

4

C. de Graaf

8

AccoN Accountants en Adviseurs

Tijdig advies voorkomt knelpunten ruimte en milieu

Verbeteren van rendement

11

Lokaal Verhaal

14

H. Timmermans en P. Smolders

16

Robert Groenhof en Frank Brouwer

18

Business Park Management vanuit de basis

Marketing van bedrijventerreinen

Kwaliteit door parkeren

Column ‘P en P’: Burgemeester Scheeres: Schiedam, dynamisch en modern

Fout parkeren of fout parkeerbeleid? Op vele duurzame bedrijvenparken geldt een zeer strikt parkeerbeleid. Dit beleid is gebaseerd op de zogenaamde parkeernormering. Het aantal parkeerplaatsen dat gerealiseerd mag worden, is strikt gebonden aan een norm die afgezet wordt tegen het aantal vierkante meters kaveloppervlak dat een bedrijf benut. Dit leidt bijvoorbeeld tot situaties waarbij op een potentiële parkeerplaats een boom is geplant, zodat parkeren op die plek in ieder geval niet mogelijk is. Een ander element in het parkeerbeleid op bedrijvenparken is het uitgangspunt dat uitsluitend op eigen terrein mag worden geparkeerd. Ter stimulering van dit beleid treft de frequente bezoeker van bedrijvenparken stoepranden aan die zo hoog zijn dat elke neiging om op de openbare weg te parkeren direct problemen oplevert met het schadeverzekeringsbedrijf. De parkeermogelijkheden voor trucks laten helemaal te wensen over. Slechts een beperkt aantal gemeenten heeft besloten speciale parkeerplaatsen voor transportcombinaties aan te leggen. Dit voorziet in een behoefte en voorkomt dat truckchauffeurs op zoek gaan naar een buurgemeente waar parkeren min of meer wordt gedoogd. Klagen bij de gemeente over het stringente beleid heeft geen zin, want de lokale overheid verwijst meteen door naar de provincie en die verwijst ook weer door naar de volgende instantie. Wat mij stoort bij het opleggen van parkeernormen is dat er vrijwel geen sprake is van een integrale aanpak van de verkeersstromen op een bedrijvenpark. De overheid mag een strikt parkeerbeleid voeren, maar dient dan ook de voorwaarden te scheppen dat werknemers goede alternatieven hebben om op de juiste tijd op een bedrijvenpark te arriveren. Een gemeente die wel strikte parkeernormen oplegt, maar niet zorgt voor een fatsoenlijke busverbinding naar een bedrijvenpark moet zich schamen. Wel strikte parkeernormen, maar geen goed berijdbaar en veilig verlicht fietspad is eveneens een gemiste kans. Misschien dat we het beste met elkaar kunnen afspreken dat stringent parkeerbeleid pas mag worden ingevoerd als er daadwerkelijk sprake is van een integraal vervoersmanagement met een scala aan goed uitwisselbare alternatieven voor forensen die gewoon ’s morgens op tijd op hun werk worden verwacht. Drs. Ton Sels, Directeur Sels Advies & Secretariaat B.V. Redactie BusinessPark magazine

BusinessPark magazine verschijnt viermaal per jaar als platform van ontwikkelingen op het gebied van parkmanagement en duurzaam beheer van bedrijventerreinen. Doelgroep: BusinessPark magazine wordt in controlled circulation verzonden aan gemeente- en provinciebesturen en gemeentelijke en provinciale diensten EZ en RO en aan besturen van lokale bedrijvenkringen. Oplage: 3.000 exemplaren

Uitgave en management Sels Advies & Secretariaat B.V. Redactie J.E. de Jong Drs. M.E.H. Koop Drs. A.A. Sels Drs. J.N.W. Zoet Eindredactie en coördinatie Bureau Koop & Koot Delft Vormgeving en productie Santbergen Grafische Vormgeving & DTP, Den Haag Fotografie Marcel Cornelissen Druk en handling Modderman Drukwerk, Amsterdam Aan dit magazine werkten mee Mr. C.M.H. Cohen M. Contant Drs. M.E.H. Koop Drs. A.A. Sels Prof. dr. T.J.M. Spit Redactiesecretariaat Sels Advies & Secretariaat B.V. Postbus 21328 3001 AH Rotterdam Tel.: 010 – 205 24 35 Fax: 010 – 205 24 33 E-mail: [email protected]

@

Foto voorpagina: Bereikbaarheid en parkeerproblematiek op bedrijventerreinen

Tijdig advies voorkomt knel Ir. Drs. C. de Graaf is directeur van de BMD Advies Den Haag en Regio, geves-

Wanneer bedrijven plannen ontwikkelen voor verhuizing naar een andere locatie, zijn er diverse zaken waaraan gedacht moet worden. Zo niet, dan kunnen die zich ontwikkelen tot behoorlijke knelpunten in de continuïteit van het bedrijf. In dit artikel wordt ingegaan op de kansen die bedrijven hebben als ze bijtijds inspelen op de juridische kanten van de verhuizing.

Een verhuizing van een bedrijf naar een andere locatie is meer dan alleen de spullen inpakken en die een nieuwe plek geven. Een ondernemer kan bij zo´n project tegen een aantal juridische zaken aanlopen. Het gaat hierbij onder andere om: - Wet- en regelgeving (Wm, WVO, CPR, NER, etc.) - Bodemverontreiniging (WBB, NRB) - Huur- of koopcontracten - Bestemmingsplannen Bij verhuizing naar een nieuw pand kunnen zich, naast bijvoorbeeld de gebruikelijke financieringsproblemen en discussies met architectenbureaus, nogal wat moeilijkheden op het pad van de vernieuwende ondernemer in het MKB en MKB+ voordoen. Voor de duidelijkheid staan hieronder een aantal voorbeelden. Wet- en Regelgeving

De verantwoordelijkheid voor een bedrijf in het MKB of MKB+ berust doorgaans bij de directeur/eigenaar. Ook zaken van wet- en regelgeving horen meestal tot het takenpakket van de directeur/eigenaar. Deze is over het algemeen minder goed of in het geheel niet op de hoogte van dergelijke zaken en accepteert meestal zonder meer de voorschriften van het bevoegd gezag. Voorbeeld 1: Een bedrijf dat een vergunning Wet milieubeheer diende aan te vragen,

tigd in Rijswijk (ZH). De bedrijfsmilieudienst (BMD) Den Haag is opgericht door de werkgeversorganisaties VNONCW, de Kamers van Koophandel, het Ministerie van VROM en de Provincies en is lid van de VBMD, de vereniging van bedrijfsmilieudiensten in Nederland. De BMD Den Haag ondersteunt, adviseert en begeleidt bedrijven, met name in het MKB en MKB+, maar ook grotere organisaties op het gebied van milieu, arbo en kwaliteit. Op basis van een deelnemerschap kan gebruik worden gemaakt van de diensten van de BMD en de serviceverlening, vraagbaakofwel helpdeskfunctie. Tevens ontvangt u dan de nieuwsbrief. Informatie hierover wordt graag verstrekt. Telefoon: 070-413 28 28/413 28 23.

bleek bij nadere beschouwing in het geheel niet vergunningplichtig. Veel tijd en geld onnodig besteed! Een deskundige begeleiding vooraf was hier op zijn plaats geweest. Voorbeeld 2: Of het metaalbedrijf, dat in haar ontwerpbeschikking werd opgezadeld met de eis de openbare weg rondom het bedrijfspand schoon te houden. In de definitieve beschikking opgenomen, kan zo’n eis leiden tot een aaneenschakeling van processen-verbaal door andermans vuil (afval/zwerfafval). Een dergelijke eis is niet in de Wm terug te

punten ruimte en milieu vinden en de openbare weg is de verantwoordelijkheid van de gemeentelijke reinigingsdienst. Overleg met de betrokken milieu-inspecteur leidde tot het intrekken van deze onterechte eis. Ondersteuning door een externe adviseur (bijvoorbeeld de BMD) bewijst in zulke situaties zijn waarde. Bodemverontreiniging

Wanneer een bedrijf verhuist naar een ander of nieuw pand, moet voordat een handtekening onder een contract wordt gezet, de verontreinigingsituatie van de bodem duidelijk worden. De verkoper heeft de plicht de koper daarover grondig te informeren, terwijl de koper, als hij verstandig is, die gegevens dient op te vragen. Het gaat dan om gegevens van een bodemonderzoek of een zogeheten schoongrond-verklaring. Niet alleen bij de aankoop van een nieuw pand, maar ook bij het ingaan van een huurcontract moet aan de bodemsituatie worden gedacht. In zo’n geval (het aangaan van een pachten/of huurovereenkomst) is het verstandig vooraf een bodemonderzoek te laten verrichten. De kosten worden dan vaak door partijen gedeeld. Bij het beëindigen van de huurperiode kan dit dan worden herhaald. Daarmee ontstaat duidelijkheid en het

voorkomt moeizame en langdurige trajecten van onenigheid naderhand. Voorbeeld 3: De algemeen directeur van een middelgroot bedrijf kocht het terrein plus panden van zijn buurman (een transportonderneming) en zette zijn handtekening op basis van een nogal oppervlakkig bodemonderzoek. Na circa twee jaar besloot hij daar te gaan bouwen, maar moest van het bevoegd gezag opnieuw bodemonderzoek laten doen. Het volgens de normen verrichte onderzoek stelde ernstige verontreiniging vast met als resultaat saneringskosten, die opliepen tot 350.000 euro. Op de oude eigenaar waren die niet meer te verhalen. Ook in dit geval zou een goede externe begeleiding (bijvoorbeeld door de BMD) op zijn plaats zijn geweest en zou een en ander anders zijn gelopen. Voorbeeld 4: Een ondernemer met een metaalbedrijf kreeg de kans om erfpachtgrond te kopen van de gemeente en ging daar grif op in. Te snel, bleek later. De door de gemeente vroeger opgehoogde grond bleek bij nader onderzoek verontreinigd te zijn. Echter, de gemeente had in haar leveringsvoorwaarden alle risico’s en kosten gelegd aan de kant

van de koper en door zijn snelle wijze van handelen had de ondernemer zichzelf in de vingers gesneden. Ook hier had tijdig inschakelen van een milieuadviseur (de BMD) veel narigheid kunnen voorkomen. Huur- of koopcontracten

Zoals uit het voorgaande is gebleken, verdient het aanbeveling de risico’s bij verandering van de huisvesting tot een minimum te beperken, vooral de risico’s van bodemverontreiniging. Zowel in koop- als in huurcontracten kunnen passages worden opgenomen die het mogelijk maken de aansprakelijkheid voor eventuele bodemverontreiniging zodanig vast te leggen, dat de nieuwe eigenaar of gebruiker geen risico loopt. Elke notaris en/of makelaar zou daarbij behulpzaam kunnen zijn. Een verkoper of verhuurder, die weet dat de grond op de betreffende locatie schoon is, zal geen bezwaren maken tegen bodemonderzoek of het opnemen van de aangegeven passages. Ook kan het voorkomen dat een verontreiniging in de bodem aanwezig is, maar dat partijen in goed overleg hierover duidelijke afspraken maken (bijvoorbeeld een lagere koopprijs of een som in depot als garantiekapitaal om de schoonmaakkosten af te dekken). Al diverse malen riepen opdracht-

gevers in een dergelijke situatie de hulp van de BMD in met voor alle partijen duidelijkheid op basis van goede afspraken. Bestemmingsplannen

Nederland is een zeer dichtbevolkt land. Daarom kijkt de overheid streng toe op het juiste gebruik van de beschikbare grond. Zo kan grond een woonbestemming hebben, een agrarische bestemming, maar ook een bedrijfsbestemming. De verdeling van de beschikbare ruimte wordt vastgelegd in daartoe opgestelde stadsvernieuwingsplannen, structuurplannen, verkeersplannen, streekplannen, etcetera. Voor al die bestemmingen worden regels opgesteld en vastgelegd in bestemmingsplannen.Wie voor een bedrijfsvestiging een geschikte locatie zoekt, oud of nieuw, krijgt daarmee te maken. Een bedrijf dient zijn vestiging en haar activiteiten te melden dan wel daarvoor een vergunning aan te vragen. Daaraan voorafgaand dient de ondernemer echter, en dat is van essentieel belang, te onderzoeken of de vestiging van het bedrijf en haar activiteiten zijn toegestaan binnen het geldende

bestemmingsplan. Op grond van de bedrijfsactiviteiten worden alle bedrijven ingedeeld in zogeheten milieubelastingcategorieën. Als op grond daarvan zou blijken dat het bedrijf niet past bij de toegestane categorieën, mag de onderneming zich niet op de betreffende locatie vestigen. Soms komt het voor dat een bedrijf zich al heeft gevestigd zonder aandacht te besteden aan de eerder genoemde zaken. Dan is er sprake van een illegale situatie, die kan leiden tot zeer onaangename situaties, van boetes tot bedrijfssluiting toe. Voorbeeld 5: Een bedrijf met als hoofdactiviteit verhuur van materieel en gereedschappen had na het indienen van de aanvraag vergunning Wm niets meer vernomen van de gemeente. Toen de BMD werd ingeschakeld, waren al ettelijke jaren verlopen; het verzoek aan de BMD was de vergunning alsnog te regelen. Vastgesteld werd, dat het bedrijf door de gemeente was ingedeeld in milieucategorie 3, terwijl volgens het bestemmingsplan maximaal categorie 2 was toegestaan. Een maandenlang getouwtrek over de aard van de activi-

teiten, aanvullende kostbare akoestische onderzoeken en argumenten, leidde er uiteindelijk toe dat de vergunning Wm categorie 2, overeenkomstig bestemmingsplan werd afgegeven en aan de bestaande illegale situatie een eind kon worden gemaakt. Samenvatting

Ondernemen betekent risico nemen, dat wordt nogal eens verkondigd. Echter, het blijkt dat ondernemen veelal plaats vindt op basis van zeer gezonde afwegingen: de kosten en baten. De hier aangehaalde aspecten laten duidelijk zien dat niet altijd alles is te voorzien en dat ondernemers/eigenaren in valkuilen terecht kunnen komen met alle nare gevolgen van dien. Het lijkt dan ook raadzaam om tijdig vooraf assistentie in te schakelen op het gebied van milieu, arbo, wetgeving en de bijbehorende juridische zaken. Dat voorkomt veel ergernis, tijdverlies en onnodige, vaak hoge kosten. C. de Graaf

Vooraankondiging

Symposium Ruimte voor ondernemers op duurzame bedrijventerreinen Hierbij nodigen wij u uit voor het Symposium "Ruimte voor ondernemers op duurzame bedrijventerreinen" ter gelegenheid van de oprichting van de Vereniging Bedrijvenparken Nederland. Het symposium wordt georganiseerd op 7 oktober 2004 op de Philips High Tech Campus te Eindhoven. Nu, 2 jaar na oprichting, is het moment gekomen dat de al bestaande Stichting Nederlands Register voor Parkmanagers en de Stichting Businesspark Belangen bredere inbedding behoeven in hun maatschappelijke omgeving. De Vereniging Bedrijvenparken Nederland biedt een platform aan bedrijven, overheden, ondernemingsverenigingen, intermediairs en leveranciers voor uitwisseling van kennis en expertise bij de ontwikkeling, de exploitatie en het beheer van bedrijvenparken in Nederland. De vereniging zal vanuit een onafhankelijke positie een bijdrage leveren aan de kwaliteit, de kwantiteit en de economische duurzaamheid van bedrijventerreinen in Nederland. Het Programma voor het Symposium Vereniging Bedrijvenparken Nederland met daaraan voorafgaand de ledenvergadering en een bezichtiging aan de Philips High Tech Campus, is als volgt: 11.00 uur 12.00 uur 13.00 uur

Bezichtiging Philips High Tech Campus Oprichting Vereniging Bedrijvenparken Nederland Lunch

Symposium 13.30 uur Ontvangst en opening symposium 14.00 uur Actieplan bedrijventerreinen 2004 – 2008: Ministerie van Economische Zaken 14.20 uur Ruimte, kwaliteit en duurzaamheid van bedrijventerreinen vanuit het perspectief van de provincies: Provincie Noord-Brabant 14.40 uur Ruimte kwaliteit en duurzaamheid van bedrijventerreinen vanuit het ondernemersperspectief: MKB-Nederland 15.00 uur Netwerk pauze 15.30 uur De balans tussen individueel ondernemerschap en het organiseren van collectiviteit: Ondernemers en overheid 17.00 uur Netwerk borrel De kosten voor het symposium bedragen

195 (exclusief btw, maar inclusief 1 jaar gratis lidmaatschap

van de Vereniging Bedrijvenparken Nederland). U kunt zich alvast aanmelden per e-mail [email protected]. Indien u vragen heeft, kunt u contact opnemen met drs. A.A. Sels op telefoonnummer 010 – 205 24 34.

Mr. C.M.H. Cohen

In een serie van vier artikelen besteedt AccoN aandacht aan parkmanagement. In de eerste bijdrage stonden het sociale en juridische kader centraal. De tweede bijdrage ging over de beheersing van het proces om een optimaal parkmanagement te realiseren. De ondernemer stond in de derde bijdrage centraal. In deze vierde bijdrage ga ik in op de verbeteringsmogelijkheden van het rendement van een onderneming door optimale toepassing van parkmanagement.

Verbeteren van rendement Strategisch vierkant In een periode met het huidige economische klimaat zullen veel ondernemers een interne en externe analyse uitvoeren om de kansen en de bedreigingen voor de onderneming in kaart te brengen. Dit zal vaak gebeuren met behulp van een ‘strategisch vierkant’:

ONDERNEMER

OPDRACHTGEVERS

Willen

Wat wil de ondernemer?

Wat wil de opdrachtgever?

Kunnen

Wat kan de ondernemer?

Wat kan de opdrachtgever?

Op basis van deze analyse kan de bedrijfsstrategie worden bepaald. Vervolgens kunnen de ondernemersactiviteiten hierop worden afgestemd. Wonderzout

Zo gebeurde dat ook bij het tapijtreinigingsbedrijf Tapis*. De firma had ervaren dat juist een verandering in weersgesteldheid het schoonmaakgevoel kon oproepen. Dit had tot gevolg dat alleen in het voorjaar de vraag naar producten erg groot was. Daarnaast waren er in de afgelopen periode enkele ongelukjes gebeurd met het laatst ontwikkelde superproduct. Het ging om een vloershampoo die door middel van een zout het vloer-

kleed weer schoon zou maken. Het spul rook wel lekker en er ontstond bij gebruik in ieder geval een machtige hoeveelheid schuim. Alleen wanneer het schuim wegtrok, bleven er vreemde strepen achter van allerlei kleur en hoedanigheid. Erger nog, wanneer de vertegenwoordiger de problemen trachtte op te lossen door onverdunde toepassing van het wonderzout, was het resultaat desastreus. Het leek dan wel of er met teer was gewerkt en of de pool van het tapijt was losgeraakt. De directie had veel kwaadaardige brieven ontvangen van boze of onthutste cliënten. De advocaat was ingeschakeld en veel claims moesten worden afgewikkeld door de verzekeraar. Door alle negatieve ontwikkelingen rond het zogenaamde superproduct daalde de omzet en stegen de kosten. Bovendien moest het bedrijf binnenkort het pand in de kern van een rivierstadje in de provincie Utrecht verlaten omdat de vergunningen niet in orde waren. Kortom, één doffe ellende. De directie besloot het superproduct niet meer te produceren. De investeringen in dit product hadden geen rendement maar het was, gelet op de klachten, toch beter snel deze beslissing te nemen. Op basis van het strategisch vierkant was een nieuwe bedrijfsstrategie bepaald. De bedrijfsstrategie omvatte een nieuwe productlijn, speciaal voor

houten vloeren. Continuïteit in afzet was door de nieuwe productlijn geborgd en een vergroting van de omzet lag in de rede. De nieuwe strategie met nieuwe productlijn kon worden toegepast vanuit het nieuwe pand dat in een businesspark was gesitueerd. Bezoek van de parkmanager

De directeur had gezien dat hij met betrekking tot het nieuwe pand een huurovereenkomst had getekend met de clausule dat hij gelijk lid was van een vereniging. Op het moment dat hij de huurovereenkomst had getekend, bevroedde de directeur nog niet welke voordelen door de vestiging van het bedrijf in het businesspark voor het bedrijf zouden ontstaan. Deze voordelen werden duidelijk toen de parkmanager zich meldde. De parkmanager gaf een uitleg over de verschillende manieren waarop deze ondernemer kosten kon besparen en zijn rendement zou kunnen verbeteren. Kostenbesparing en rendementsverbetering

De directeur viel tijdens het gesprek met de parkmanager bijna van zijn stoel van enthousiasme. Hij ging de geschetste mogelijkheden tot kostenbesparing gelijk toepassen: • Facilitair De bewaking, de catering en het onderhoud van de grondvoorzieningen worden voortaan via de parkmanager verzorgd. • Transport en logistiek Omdat zich op dit bedrijventerrein diverse ondernemers bevinden die werken met grondstoffen voor schoonmaakmiddelen, is de mogelijkheid aanwezig van een gecombineerde aanvoer van grondstoffen en een gecombineerd transport van eindproducten. • Werkgeversservice Het bedrijf Tapis was gedwongen geweest enkele medewerkers te ontslaan als gevolg van de problemen met het vermeende superproduct. Wanneer de nieuwe productlijn zal

aanslaan, is er de mogelijkheid om via het parkmanagement nieuw (tijdelijk) personeel aan te trekken. Ook de loonadministratie wordt door het bedrijf uitbesteed. • Accountancy Het bedrijf besluit een geheel nieuwe start te maken en ook te kiezen voor een accountant die door vooruitstrevende automatiseringsprogramma’s op kwalitatief zeer hoogwaardige wijze de boekhouding kan verzorgen waarbij tegelijk, door de vergaande automatisering inzicht bestaat in het rendement gerelateerd aan gemiddelde cijfers in de branche. • Bedrijfsjuridische advisering Het bedrijf besluit eveneens de algemene voorwaarden aan te passen waardoor de bedrijfsjuridische risico’s afnemen. Verder laat het bedrijf alle door haar gehanteerde contracten controleren om eventuele problemen in de toekomst te voorkomen.

worden omdat nu geen advocaat ingeschakeld hoeft te worden. De effecten laten zich vertalen in de volgende balansen: Met de lotgevallen van tapijtreinigingsbedrijf Tapis zijn de verbeteringsmogelijkheden van het rendement van een onderneming door optimale toepassing van parkmanagement geïllustreerd. De afloop van de affaire met het wonderzout zal als gevolg van de mogelijkheden van parkmanagement noch zout, noch bitter maar juist zoet smaken voor deze ondernemer. Mr. C.M.H. Cohen Directeur Juridisch Advies AccoN Accountants en Adviseurs * De naam van de firma Tapis is gefingeerd.

2002: Jaar van de introductie van het superproduct

2003: Jaar van de rendementsverbetering

Verlies- en winstrekening 2002

Verlies- en winstrekening 2003

Omzet Directe inkoop kosten Personeelskosten Voertuig- + transportkosten Overige kosten1 Resultaat voor belastingen

Omzet Directe inkoop kosten Personeelskosten Voertuig- + transportkosten Overige kosten Resultaat voor belastingen

Administratie-, advies- en ontwikkelingskosten, Kosten verzekering Rest

100 10 40 10 30 0

100 20 32 7 25 16

1

-

10 5 15 30

Het resultaat van de veranderingen

Voor dit bedrijf zijn de effecten van de voordelen die parkmanagement kan bieden direct merkbaar. In het eerste jaar zijn er uiteraard extra advieskosten. Die kosten zijn echter veel beperkter dan de kosten die bespaard

7 3 15 25

De juiste krachten bundelen leidt tot succes Uw kracht als ondernemer schuilt in specifieke marktkennis, commerciële ervaring en een prima financieel inzicht. Kwaliteiten die de dagelijkse vitamines zijn om succesvolle zakelijke prestaties te kunnen en blijven leveren. Toenemende regelgeving binnen diverse marktsectoren vereist bedrijfskundige en specialistische ondersteuning om uw onderneming het juiste gewicht binnen uw branche mee te geven. Vanuit haar kantorennetwerk biedt AccoN Accountants & Adviseurs een uitgebreid dienstenpakket. Gecombineerd met uw kennis en ervaring zorgt dit er voor dat uw doelstellingen worden gehaald. AccoN is actief vanuit 22 kantoren in 5 provincies. AccoN biedt: • Accountancy • Belastingadvies • Consultancy

Contactadres Meander 725 6825 ME Arnhem Tel. 026-384 23 84

• Agrarisch Advies • Bedrijfsadvies • Subsidieadvies

• Juridisch Advies

www.accon.nl

Zicht op uw zaak

LOKAAL VERHAAL Businessparkmanagement vanuit de basis Vertel uw lokaal verhaal Deze ruimte in Business Park Magazine is gereserveerd voor berichten en nieuws over de praktijk van en ontwikkelingen op het gebied van parkmanagement. Heeft u als ondernemersvereniging nieuws te melden of bent u als gemeentebestuur met interessante initiatieven bezig? Laat het ons weten. U bent van harte uitgenodigd uw bericht te zenden aan: Redactie BusinessPark magazine Postbus 21328, 3001 AH Rotterdam E-mailen kan ook: [email protected]

Herstructurering Bedrijventerreinen: Van verwerving tot verwezenlijking

De essaybundel ‘Herstructurering Bedrijventerreinen: Van verwerving tot verwezenlijking’ is onlangs verschenen naar aanleiding van het congres ‘Herstructurering Bedrijventerreinen’, dat op 10 maart 2004 door het Rotterdamse onderzoeks- en advies-

bureau ECORYS-Kolpron is georganiseerd. De publicatie bundelt de uiteenzettingen van de congressprekers, die vanuit verschillende invalshoeken hun visie geven op de herstructurering van bedrijventerreinen. Zo gaat wethouder Doornebos van de gemeente Deventer in op de verwervingsstrategie die door Deventer wordt gevolgd. Nico Harkes, partner Vastgoedeconomie bij ECORYSKolpron, belicht een aantal financiële aspecten van de herstructurering. Daarnaast komen onderwerpen aan bod zoals ontwikkelingsstrategie, stedenbouw, juridische aspecten en de aanpak van het herstructureringsproces.

proces, met al zijn dynamiek, een doorslaggevende rol. De publicatie bevat niet alleen achtergrondinformatie, maar geeft ook praktische ideeën over de aanpak van herstructurering van bedrijventerreinen, de partijen die hier een rol bij (moeten gaan) spelen, of de momenten waarop externe experts zoals bijvoorbeeld een stedenbouwkundige of jurist moeten worden ingeschakeld, etc. Dat er ook een aantal nieuwe vragen zal rijzen, is niet verwonderlijk. Herstructurering van bedrijventerreinen blijft immers een unieke opgave waar we in Nederland nog verder aan moeten werken. Voor meer informatie: ECORYS-Kolpron, Ir. N.C. (Nico) Harkes, partner Vastgoedeconomie Watermanweg 44, 3067 GG Rotterdam • Telefoon: 010 - 453 85 21/453 85 20 • Fax: 010 - 453 85 88 • E-mail: [email protected] Nico Harkes en Saskia Nieuwenhuizen, ECORYS-Kolpron Rotterdam, april 2004, Herstructurering Bedrijventerreinen: Van verwerving tot verwezenlijking, Rotterdam, ECORYS Nederland BV, ISBN 90-5737-013-1. De essaybundel is te bestellen door een e-mail te sturen naar [email protected]. De bundel kost 25,- (incl. BTW en incl. verzendkosten).

@

Herstructureren van bestaande bedrijventerreinen is geen eenvoudige opgave. Grond- en opstaleigendom zijn versnipperd over meerdere eigenaren, verwervingskosten zijn hoog en maar weinig eigenaren zijn bereid mee te investeren. Bovendien is er vaak sprake van milieuproblemen. Geslaagde herstructurering vereist creativiteit op het gebied van de functionele invulling, stedenbouw en financieringsarrangementen. Daarbij speelt de aanpak van het herstructurerings-

Zware bedrijvigheid onder druk

Zware bedrijvigheid kan steeds moeilijker een plaats vinden in Nederland. Iedereen onderschrijft het economisch belang, maar niemand wil ze in de buurt hebben. Met name de provincies Zuid-Holland, Noord-Brabant en Limburg lijken de komende jaren af te stevenen op krapte aan bedrijventer-

Geregistreerde Parkmanagers reinen met een maximaal toegestane milieucategorie 5 of 6. Dit blijkt uit een analyse van EZ met onder meer een vergelijking tussen de beschikbare ruimte en de uitgifte op deze bedrijventerreinen. Deze analyse is gebaseerd op de landelijke IBIS-enquête en navraag van EZ onder diverse gemeenten. De analyse geeft wel een indicatie van de kwantitatieve omvang van de problematiek, maar niet van de kwalitatieve component. Om een eenzijdige en kwetsbare ‘diensteneconomie’ te voorkomen, is het belangrijk dat ook moeilijk ruimtelijk inpasbare bedrijvigheid een kwalitatief geschikte locatie vindt. Te denken valt aan delfstoffenwinning, chemie en metaalindustrie, maar ook aan ogenschijnlijk minder milieugevoelige nutsbedrijven en laboratoria. Meer informatie: • notitie Schaarse ruimte voor bedrijven in milieucategorie 5 en 6: www.bedrijventerreinen.ez.nl klik op ‘documenten’ • contactpersoon EZ: Marcel van Wijk, directie Ruimtelijk Economisch Beleid [email protected]; 070 - 379 76 08 • IBIS: www.werklocaties.nl

MKB-loket

Hogeschool INHOLLAND Rotterdam heeft een MKB-loket. Dit loket is ontstaan uit een intentieverklaring tussen MKB-Rotterdam en Hogeschool INHOLLAND Rotterdam. Beide partijen zijn van mening dat het midden- en kleinbedrijf en het hoger onderwijs in de regio Rotterdam elkaar veel te bieden hebben. Creatief jong talent kan het ondernemerschap en vakmanschap van nieuwe noodzakelijke impulsen voorzien. MKB-bedrijven vormen een aantrekkelijke leer- en werkomgeving voor HBO-studenten. Daarnaast zijn er uitwisselingen mogelijk tussen bedrijven en de hogeschool op het gebied van gastcolleges, maar ook stages en afstudeeropdrachten. Tevens willen beide partijen zo een belangrijke bijdrage leveren aan het programma van de kenniseconomie van de gemeente Rotterdam. Het nieuwe loket fungeert als toegang tot de hogeschool en verwijst ondernemers goed door binnen de hogeschool. Daarnaast stimuleert het loket

In de afgelopen periode zijn de volgende personen geregistreerd in het Nederlandse Register van Parkmanagers: De heer ir. C. Metselaar (links), 2M4 Development International De heer R. Nagel, Berg Consult BV

allerlei activiteiten op het gebied van hoger beroepsonderwijs en het midden- en kleinbedrijf in de regio Rotterdam. Om dit loket te realiseren heeft hogeschool INHOLLAND Rotterdam een regioregisseur aangesteld, Cora van Vliet. De samenwerking richt zich in eerste instantie op een aantal speerpunten: veiligheid, ICT en elektronische dienstverlening, aansluiting arbeidsmarkt en onderwijs, distributie en logistiek en ruimte en herstructurering.

advertentie

Park

management

Het bedrijventerrein als onderneming

hjGrontmij

Wie laat uitvallers weer snel invallen?

Net als een sportteam zijn uw mensen goed op elkaar ingespeeld. Maar als iemand uitvalt, heeft u geen invallers. Commit beseft wat het is als u iemand moet missen. Daarom zijn onze diensten erop gericht uw medewerkers in conditie te houden en uitvallers weer snel op de been te

krijgen. Doordat onze deskundigen aanwezig zijn op uw bedrijventerrein hebben we daarbij steeds oog voor wat er lokaal speelt. Voor meer informatie belt u gratis 0800 1901 of u surft naar www.commit.nl.

Omdat u niemand kunt missen

Goede bedrijvenlocaties kunnen de werkgelegenheid en de economische positie van een gemeente versterken. Een bedrijventerrein is een product dat bedrijven ruimtelijk-organisatorisch faciliteert. Een goed functionerend bedrijventerrein is een element in het versterken van de concurrentiepositie van het bedrijfsleven. Goed voor het bedrijfsleven, maar ook voor de gemeente en de regio. Want politiek- economische doelen zijn onder meer het bevorderen van de werkgelegenheid, inkomensposities en passend aanbod van terreinen. Gemeente en bedrijven kunnen hierin gezamenlijk optrekken. Berkel en Rodenrijs heeft er ervaring mee.

Marketing van bedr

"Bedrijventerrein Oudeland te Berkel en Rodenrijs is een product waarmee wij de markt opgaan. Dat vereist een marketingstrategie die wij als basis kunnen gebruiken voor onze pr-activiteiten." Tjeerd van Bekkum, wethouder Economishe Zaken

Een bedrijventerrein (geldt uiteraard ook voor een kantorenlocatie) is steeds meer een identiteit, een naam, een locatie met een imago. Bedrijven kiezen onder meer vanwege hun bedrijfsvoering, hun eigen marketingdoelstelling een vestigingslocatie. Er bestaat een parallel belang van bedrijven en van gemeenten om een product bedrijventerrein te bieden dat goed in de markt ligt. Hierbij doet zich een aantal vragen voor. Welke terreinen liggen goed in de markt? Wat zijn de vestigingsvoorwaarden van de bedrijfssectoren, van de individuele bedrijven? Welke vorm en aard van voorzieningen en organisatie (parkmanagement) wensen de bedrijven? Gemeenten die dat weten, hebben een voorsprong in hun marketing en acquistie van bedrijven. Voorzieningen

In algemene zin kan gesteld worden dat een terrein goed in de markt ligt als het concept, en de kwaliteit van de locatie op de marktbehoefte aansluiten. Het terrein wordt zo ingericht dat het de gewenste bedrijven aanspreekt. De voorzieningen en faciliteiten

beantwoorden aan de wensen van de doelgroep. En wanneer continuïteit van het concept wordt gegarandeerd. Veel gemeenten hebben bij de uitgifte van hun terreinen een inrichtings- uitgiftebeleid vastgesteld, met een beeldkwaliteitsplan. Met segmentering naar sectoren van bedrijven die zich er hopelijk gaan vestigen. In de praktijk blijkt echter dat zo’n concept bij bijvoorbeeld tegenvallende uitgiften, te snel wordt verlaten met negatieve gevolgen: eerder verloedering, herstructureringsvragen, verlies waarde vastgoed en verandering van de aard van de werkgelegenheid. Het terrein verliest de concurrentiepositie. Dit is een van de redenen voor de gemeente Berkel en Rodenrijs om niet passief te blijven bij de uitgifte van een nieuw gemengd terrein, maar om actief dit terrein te positioneren en de gewenste doelgroep in de markt te gaan benaderen. Marketing van het uitstekend bereikbare, gesegmenteerde, van parkmanagement voorziene bedrijventerrein Oudeland. Het moet een modern gemengd terrein worden met een kwalitatief hoogwaardige inrichting en bedrijfsbebouwing. De waarde van het vastgoed blijft behouden. De voorwaarde voor een succesvolle

marketing is dat er klantgericht wordt gewerkt, de timing optimaal is, een eenduidig beleid wordt gevoerd en de doelgroepen zich aangesproken voelen, kortom dat het product Oudeland klopt. Klantgerichte dienstverlening

Berkel en Rodenrijs heeft in de eerste plaats op basis van haar notitie Marketing Bedrijventerrein Oudeland gekozen voor de organisatorische vormgeving van de marketing voor het

Samenhang

In de derde plaats is de integraliteit en samenhang in de promotie en wervingsmiddelen in de marketing vanuit de gemeente belangrijk. Het maken van onderscheid tussen de lange en korte termijn en tussen algemene en specifieke promotiemiddelen is vanuit actualiteit en financiën zinvol. Dat is ook het geval bij een keus tussen bijvoorbeeld het organiseren van een (internationaal) congres en/of het

ijventerreinen één loketconcept. Een bedrijvencontactfunctionaris met specifieke taken en verantwoordelijkheden is verantwoordelijk voor het acquireren en behouden van bedrijven. Daarmee voldoet de gemeente aan de wens van het bedrijfsleven om snel en adequaat geholpen te worden. Dit betreft niet alleen de communicatie over het terrein, maar ook de kennis van bijvoorbeeld uitgifte- en vestigingsvoorwaarden. Onder meer hiermee bouwt een gemeente aan haar positieve imago bij het bedrijfsleven. En als bedrijven niet als klant behandeld worden, kiezen ze bij verplaatsing voor concurrerend aanbod van terreinen in de regio. Timing

In de tweede plaats is de timing een cruciaal onderdeel van de marketing van een bedrijventerrein. Het tijdstip waarop de marketingmiddelen als promotie en werving worden ingezet, is zeer belangrijk. Er dient een relatie te zijn met de uitgifte, het bouwrijp maken van (delen van) het terrein en de start c.q doorstart van de promotie en de werving. Te vroege start van de marketing betekent dat er geen relatie is met het moment van levering, te laat betekent vertraging in de uitgifte en daarmee ondermeer renteverlies.

gebruik maken van free publicity. Aan die keus dient wel een visie en een plan ten grondslag te liggen. Doelgroepen

In de vierde plaats moet de doelgroep worden bereikt. De keuze van de doelgroepen is gerelateerd aan de segmentering die in het concept van het bedrijventerrein zijn gedefinieerd. Maar grosso modo zijn daarin te onderkennen de lokaal gevestigde bedrijven, de bedrijven in de regio en de doelgroep bedrijven nationaal en internationaal. Al die groepen vereisen een op hen toegesneden diversiteit aan instrumenten en middelen. Dat kan variëren van een bijeenkomst voor de locale bedrijven tot deelname aan internationale congressen, van een algemene folder gerelateerd aan de website tot het specifiek benaderen van doelgroep bedrijven op terreinen die worden geherstructureerd. Marketing zoekt de klant op via promotie en acquisitie vanuit kennis van de geselecteerde doelgroepen.

"Met dit marketingplan in de hand bereiden wij concrete activiteiten voor. Daarmee gaan wij na de zomer het bedrijventerrein Oudeland bij ondernemers onder de aandacht brengen." Anneke Knol, bedrijfscontactfunctionaris Berkel en Rodenrijs

H. Timmermans en P. Smolders

Kwaliteit door parkeren

Zodra (vracht)auto’s stil staan, is er sprake van een probleem. Dat is niet alleen het geval bij files, maar evenzeer bij parkeren. Geparkeerde vervoermiddelen vormen een sta-in-de-weg, doen beslag op schaarse ruimte en vormen een inbreuk op de ruimtelijke kwaliteit. Het is niet eenvoudig om tot goede oplossingen te komen. Frank Brouwer en Robert Groenhof van ARCADIS Ruimte en Milieu BV menen dat het veel beter kan. ‘Parkeren op eigen terrein’ is de veel gehoorde uitspraak bij de ontwikkeling van nieuwe bedrijventerreinen. Uitgangspunt in menig bestemmingsplan is dat er geen openbare parkeerruimte meer wordt gerealiseerd, maar dat alle bedrijven zelf maar parkeerruimte moeten creëren op eigen terrein. In beeldkwaliteitplannen worden steeds meer richtlijnen opgenomen waarbij het parkeren uit het straatbeeld verdwijnt, bij voorkeur niet zichtbaar vanaf de openbare weg, maar gesitueerd onder of achter de bedrijfsbebouwing. Bij de ingang van menig bedrijventerrein staat een (zonaal) parkeerverbod, waardoor straatparkeren wordt tegengegaan. Bij bestaande bedrijventerreinen is inmiddels zichtbaar wat deze insteek tot gevolg heeft. Bedrijven die in alle hoekjes van het terrein parkeerplaatsen creëren, soms voor aan de weg, soms weggemoffeld achteraan het terrein. Braakliggende terreintjes worden gebruikt als parkeerplaats en slagbomen en paaltjes moeten zorgen dat alleen de eigen werknemers op het parkeerterrein parkeren. En in een aantal situaties ont-

staat toch weer de terugslag naar de openbare ruimte waar langs de weg wordt geparkeerd of laad- en losstroken worden gebruikt als parkeerhavens. Het parkeren wordt gedoogd. Vooral op de kantoorlocaties komen dit soort parkeerexcessen naar voren. Door de vaak strakke parkeernorm die de overheid heeft opgelegd, is het aantal parkeerplaatsen beperkt en staan de straten vol geparkeerde auto’s of vindt het parkeren plaats in de omliggende wijken. Wat op papier en in plannen vaak goed staat omschreven, blijkt in de praktijk niet zo te werken. Enerzijds doordat de parkeerbehoefte van een bedrijf over de jaren heen sterk kan wisselen of doordat er een ander bedrijf op de locatie komt, terwijl geen nieuwe behoeftebepaling plaatsvindt. Anderzijds omdat de overheid die de regels heeft opgesteld het nalaat om deze te controleren. De politie/gemeente geeft een lage prioriteit aan parkeerovertredingen op bedrijventerreinen.

Duurzame visie

Een andere visie op parkeren leidt tot andere parkeerconcepten. In tegenstelling tot bedrijventerreinen wordt bij woonwijken een parkeerbehoeftebepaling uitgevoerd voor een hele wijk. Uitgangspunt daarbij is medegebruik. Bij multifunctionele voorzieningen wordt het aantal parkeerplaatsen ook bepaald door juist niet van de losse voorzieningen de parkeerbehoefte te bepalen maar van het geheel. Zo kan je voor een bedrijventerrein als geheel een parkeerbehoefte opstellen, rekening houden met bijvoorbeeld verschillende type bedrijven en wisselende werk- en bezoektijden. Rekeninghoudend met de omvang van het bedrijventerrein, en daaraan gekoppeld de loopafstand, is te werken met één of meerdere centrale openbare parkeerplaatsen. Bij nieuw aan te leggen bedrijventerreinen is dit door een goede ruimtelijke inrichting te realiseren, bij bestaande bedrijventerreinen lijkt dat niet het geval. Maar op hoeveel bestaande terreinen zie je niet de ooit als strategische reserve, aangekocht door bedrijven voor ooit voorziene,

Soms worden in alle hoekjes parkeerplaatsen gecreëerd.

maar nooit geëffectueerde uitbreiding, braakliggende, als rommelterrein of als paardenwei gebruikte percelen? Die ruimtelijke capaciteit kan in veel gevallen voor collectieve parkeeroplossingen worden ingezet. Intensief ruimtegebruik

De schaarse ruimte moet effectief worden besteed. Ook in de nieuwe Nota Ruimte staat intensief ruimtegebruik weer op de agenda. Bedrijven kunnen hun gehele perceel gebruiken voor het uitoefenen van de bedrijfsvoering en het parkeren wordt centraal geregeld op openbare parkeerplaatsen. Bij bestaande bedrijventerreinen kan dit zelfs betekenen dat een bedrijf niet hoeft te verplaatsen, omdat de parkeerruimte gebruikt kan worden in het productieproces. De centrale parkeerplaatsen kunnen, gezien het hogere aantal, mogelijk zelfs in een gebouwde vorm verschijnen, waardoor het ruimtegebruik nog efficiënter wordt. Daarnaast is het grote voordeel dat wisselende parkeerbehoeftes van een bedrijf eenvoudig kunnen worden opgevangen in een grotere parkeerplaats. Bij bedrijven waar wisselende diensten voorkomen, kan die ook een vermindering van parkeerplaatsen inhouden.

Dit concept levert voordeel op vanuit meerdere invalshoeken: intensief ruimtegebruik, flexibiliteit en bereikbaarheid. Flexibiliteit

Flexibiliteit is een aspect van duurzaamheid. Het soort bedrijven, aantal en verkeersaantrekkende werking veranderen in de loop der jaren. Nieuwe bedrijven komen, maar hebben andere, nieuwe (parkeer-)behoeftes. Deze veranderende vraag heeft voor een individueel bedrijf grote gevolgen,

echter voor het collectief van bedrijven maakt het weinig verschil. Door groei en afname blijft de gemiddelde behoefte vaak gelijk. Bereikbaarheid

Bereikbaarheid is een van de belangrijkste vestigingsvoorwaarden voor bedrijven. Een bedrijfslocatie moet goed bereikbaarheid zijn voor medewerkers, bezoekers en goederen. Afhankelijk voor het type bedrijf zijn er verschillen in accent tussen deze drie doelgroepen. Vaak wordt in eerste instantie gekeken naar de bereikbaarheid van de locatie vanaf een autosnelweg. De bereikbaarheid op het terrein zelf en ook de parkeermogelijkheden zijn vaak van minder belang. Toch is uit het oogpunt van de kwaliteit van de bereikbaarheid het snel vinden van een goede en veilige parkeerplaats net zo belangrijk. Een gegarandeerde en duurzame bereikbaarheid vraagt dus ook om een duurzame oplossing voor het parkeren. Centrale parkeerlocaties zijn met name geschikt voor werknemersparkeren. Voor deze groep van langparkeerders is een korte afstand tussen bedrijf en parkeerplaats in principe geen probleem. Bezoekersparkeren blijft vaak toch voor de deur van het bedrijf. Dit kan echter wel worden beperkt tot slechts enkele parkeerplaatsen per bedrijf, waarbij bedrijven met grotere bezoekersstromen ook van de centrale parkeerplaatsen gebruik kunnen maken. Een specifieke groep betreft het vrachtautoparkeren. Het concept voor een centrale parkeerplaats kan ook hier worden toegepast. Wachtende vrachtauto’s hoeven niet op de rijbaan of in de berm te staan. Plannen en beheren

Het succes van duurzame parkeeroplossingen vereist dat traditionele

rolpatronen worden doorbroken. Het is niet voldoende dat de overheid een bedrijventerrein plant en de gronden uitgeeft, waarna zij terugvalt op haar verantwoordelijkheid voor de openbare ruimte en de bedrijven zich achter hun hekken terugtrekken. De kans op succes neemt toe als overheid en bedrijven gezamenlijk verantwoordelijkheid nemen voor het beheer van het totale terrein. Het organiseren en beheren van centrale parkeerplaatsen vraagt wel, in tegenstelling tot de individuele opzet, een goede organisatie. Het past daarbij uitstekend in een parkmanagementconcept, waarin voorzieningen/faciliteiten centraal worden geregeld. De kostenvoordelen van het efficiënte gebruik van de individuele bedrijfskavels kunnen worden ingezet voor het realiseren en beheren van centrale parkeerplaatsen. Combinatie met commerciële diensten zoals centrale brandstofvoorziening vergroten de haalbaarheid. De gezamenlijke verantwoordelijkheid kan daarbij ook zorgen voor het tegengaan van verloedering. Dat draagt niet alleen bij aan de maatschappelijk gewenste en voor het voor bedrijven vaak abstracte begrip ´duurzaamheid´, maar vertaalt zich tevens terug in waardecreatie en -behoud van het bedrijfsonroerend goed. Dit is een voorbeeld waar door het formuleren van een ander parkeerconcept duurzame oplossingen ontstaan voor parkeren, die voordeel voor zowel de bedrijven als de kwaliteit van de openbare ruimte kunnen opleveren. ARCADIS Ruimte en Milieu BV Robert Groenhof, adviseur mobiliteit Frank Brouwer, adviseur stedelijke ontwikkeling

Column ‘P en P’

Schiedam, dynamisch en modern Schiedam is met het historische stadshart, de molens, de monumentale pakhuizen, de branderijen en de havens een unieke stad in het Rijnmond-gebied. Maar Schiedam is meer dan molens en jenever. De stad is ook dynamisch en modern. Strategisch gelegen voor verkeer en vervoer met aansluitingen op de rijkswegen A20 en A4. Een stad met 75.500 inwoners en meer dan 2700 gevestigde bedrijven en instellingen. We zijn volop bezig met de verdere ontwikkeling van Schiedam. De laatste jaren zijn een aantal nieuwbouwprojecten gerealiseerd, zoals het winkelcentrum De Nieuwe Passage en het Stadserf, met de Stadswinkel, bibliotheek en het Theater aan de Schie. Momenteel vindt een omvangrijke en ambitieuze nieuwbouwontwikkeling plaats achter het NS-station. Op een uitstekend bereikbare locatie zowel met de auto als met het openbaar vervoer, wordt het kantorenpark Schieveste ontwikkeld. Zestien hectaren grond rond het Schiedamse station, tussen centrum en A20, worden getransformeerd tot een brandpunt van activiteit. Met de ontwikkeling van Schieveste willen we een nieuwe multifunctionele locatie realiseren met een unieke bereikbaarheid. De ambitie is een nieuw stadsdeel waar veel te beleven valt, voor wonen, werken en ontspanning. Het ruimtelijk ontwerp gaat uit van een diversiteit aan functies zoals wonen, werken, parkeren, vervoeren en recreëren. Een belangrijk aspect van de ontwikkeling van Schieveste is dat het sociale ontwerpproces gelijk loopt aan het fysieke ontwerpproces. Hoewel sociale processen zich niet laten sturen, zijn gewenste ontwikkelingen wel te stimuleren. We willen het ingezette hoogwaardige, duurzame en leefbare karakter van Schieveste ook in de toekomst behouden. Duurzaam beheer staat bij ons dan ook hoog op de agenda. Gekozen is voor het introduceren van Locatiemanagement voor het beheer van Schieveste. Locatiemanagement is hierbij gedefinieerd als het instrument dat markt en overheid gezamenlijk kunnen

inzetten om de leefbaarheid, het kwaliteitsniveau en de vastgoedwaarde van Schieveste op termijn te behouden en te versterken. Het beheer dient echter verder te gaan dan parkmanagement en preventie van destructieve processen. Naast beheer van de fysieke ruimte, is het sociale klimaat van Schieveste een belangrijk thema binnen het Locatiemanagement concept. Het sociale klimaat van Schieveste is essentieel voor de economische levensvatbaarheid van de locatie. Het beheer is vooral ook gericht op het realiseren en behouden van een vitaal sociaal klimaat. Met Locatiemanagement wordt gestreefd naar een variërend, bruisend, aantrekkelijk, duurzaam en bereikbaar Schieveste nu en in de toekomst. Hierbij staat een participerende rol van eigenaren, gebruikers, bewoners en omwonenden centraal. Locatiemanagement vormt daarmee een (ver)bindende factor tussen verschillende betrokken doelgroepen. Momenteel zijn we bezig met het nader vormgeven van het Locatiemanagement concept. Er zal een actieve beheerorganisatie worden ingericht. In deze beheerorganisatie zullen de betrokken partijen vertegenwoordigd zijn. De beheerorganisatie zal zorgdragen voor het aanbieden van producten en diensten die bijdragen aan het onderhoud, de leefbaarheid en het voorzieningenniveau van Schieveste. Wij streven hierbij naar een optimale aansluiting bij de wensen van de bedrijven en instellingen die zich willen vestigen op Schieveste. Bij de uitwerking van het masterplan voor Schieveste zijn marktpartijen, omwonenden, ondernemers en andere belanghebbenden op verschillende manieren betrokken. Dit willen we in de beheerfase graag voortzetten. Ik heb er het volste vertrouwen in dat Schieveste een vitaal gebied wordt en blijft. Drs. R. Scheeres, Burgemeester van Schiedam

INHOLLAND breidt opleidingsaanbod parkmanagement uit Sinds enkele jaren organiseert INHOLLAND Academy de post-HBO opleiding Businessparkmanagement. Deze opleiding geeft in 18 modules een compleet inzicht in de uiteenlopende disciplines die binnen parkmanagement relevant zijn. Dit varieert van ruimtelijke ordening en vastgoedmanagement tot beheer en inkoopprocessen. De opleiding wordt afgerond met een examenwerkstuk dat door de deelnemer voor een commissie van deskundigen moet worden gepresenteerd en verdedigd. Deelnemers kiezen vaak voor een onderwerp dichtbij de eigen dagelijkse praktijk met parkmanagement. Uit ervaring blijkt dat deelnemers van verschillende pluimage de opleiding volgen, zoals parkmanagers (in spe), beleidsverantwoordelijken van gemeenten en Kamers van Koophandel, consultants en projectontwikkelaars. De opleiding wordt in principe elk half jaar aangeboden op een centrale locatie in de regio Utrecht. De eerstkomende opleiding start op 4 november a.s. De opleiding vraagt per deelnemer een investering van 4.250,-.

Aanbod op maat voor provincies Naast de opleiding van 18 modules is voor de provincie Zuid-Holland een leergang duurzaam economisch ruimtegebruik op maat ontwikkeld. Wegens grote belangstelling is dit maattraject nu voor de derde keer gegeven. De cursus voor de provincie Zuid-Holland beslaat 10 modules met o.m.: • inleiding parkmanagement; • financieel en juridisch management; • communicatie tussen overheid en bedrijfsleven; • ontwikkelingen in vastgoed; • georganiseerd bedrijfsleven. De opleiding die voor de provincie Zuid-Holland wordt gegeven is met name bedoeld voor personen die betrokken zijn bij herstructureringsprojecten en aanleg van bedrijventerreinen in Zuid-Holland. Momenteel wordt met een aantal provincies en grote gemeenten overlegd over het aanbieden van trajecten op maat zoals in Zuid-Holland. Ook voor bedrijven kan de opleiding Incompany en op maat worden aangeboden.

Meer informatie? Als u meer informatie wenst te ontvangen over de opleiding Businessparkmanagement kunt u de onderstaande bon invullen en opsturen naar: INHOLLAND Academy t.a.v. Ada uit den Bosch Antwoordnummer 2025 3000 VB ROTTERDAM U ontvangt dan een informatiepakket over de opleiding.

Antwoordbon Opleiding Businessparkmanagement Naam Functie

Organisatie

Adres Postcode/plaats

E-mail

Telefoon Ontvangt graag informatie over: O De opleiding Businessparkmanagement die 4 november a.s. van start gaat. O Het maattraject duurzaam economisch ruimtegebruik voor provincies en gemeenten. O De mogelijkheden van een maattraject parkmanagement voor bedrijven.

De opleiding is modulair opgebouwd en omvat drie Voor wie is deze post-HBO opleiding Businessparkexcursies en een netwerk– en discussiebijeenmanagement met name geschikt? komst. Centraal staat het schrijven van een positix Beleidsmedewerkers van gemeentelijke ontwikkeon paper en de opleiding wordt afgesloten met het lingsbedrijven, grondbedrijven, afdelingen economiverdedigen van dit position paper. sche zaken, ruimtelijke ordening en milieu en daarDe opleiding geeft recht op toelating tot het Nederaan gerelateerde afdelingen van provincies en gelands Register voor Parkmanagers. meenten x Medewerkers van private instanties die zich met name richten op (de ontwikkeling van) bedrijven– Voor wat betreft ‘parkmanagement’ onderen kantoorterreinen scheiden wij drie niveaus: x Medewerkers van organisaties als werkgeversverea. Parkmanagement om kennis van het traject nigingen, ondernemers(kringen), Kamers van van voorbereiding tot besluitvorming op te Koophandel, ontwikkelingsmaatschappijen en doen en de besluitvorming zelf (strategie) soortgelijke instellingen b. Parkmanagement om implementatietrajecx Beleidsmedewerkers bij de overheid die zich richten goed te kunnen uitvoeren, begeleiden of ten op gebiedsontwikkeling (met name bedrijven– besturen (proces) en kantoorterreinen) c. Parkmanagement om de dagelijkse werkx Medewerkers van private adviesbureaus die experzaamheden te kunnen uitvoeren (uitvoering) tise leveren voor en over gebiedsontwikkeling en parkmanagement Modules x Introductie gebiedsmanagement Inleiding businessparkmanangement Regionale Ruimtelijke Ordening x Actoren binnen gebiedsmanagement Rol markt en overheid (Samen)werkingsvormen x Behoeften: Krachtenveldanalyse Omgevingsanalyse x Ambitie x Herstructurering x Excursie (terreincase) en forumdiscussie x Risico analyse. Financieel management, vastgoedmanagement x Visie en strategie x Excursie. Bezoek bedrijventerrein

Toelatingseisen: Duur opleiding: Investering: Locatie: Cursustijden:

Kwaliteitsgarantie: Docenten:

Startdatum:

HBO-niveau één jaar € 4.250 Regio Utrecht Filevriendelijk, ongeveer tussen 16.00 en 20.00 uur op donderdagen Permanente evaluatie, registratie bij SPHBO Wij beschikken over hooggekwalificeerde docenten uit de universitaire wereld en het bedrijfsleven. 4 november 2004

x Managen van processen Juridische vormgeving en constructies.

x Netwerkbijeenkomst x Managementvaardigheden. Onderhandelen en interactie

x Draagvlak creëren. relatiebeheer x Contractmanagement. Contracteren, inkoopmanagement en x x x x

collectieve inkoop Uitvoering. Programmeren / Monitoren Excursie Businesspark Marketing Examen

Inschrijven? Download het inschrijvingsformulier van onze website of bel 0900 464655263