Table des matières
Table des matières
De aan de franchisenemer te overhandigen previsionele financiële plannen 15 Annick DE BOECK en Benoit SIMPELAERE I. Inleiding II. Een verplichting tot mededeling van previsionele financiële informatie en plannen? A. Wet Laruelle: Loutere verplichting tot oplijsting van lasten en investeringen (artikel 4, § 1, 2°, k) B. Wat met previsionele financiële informatie die verder gaat dan opgelegd door de wet Laruelle? III. Sanctionering van onjuiste previsionele financiële informatie A. De sancties van de wet Laruelle B. De sancties van het gemene recht: nietigheid ingevolge wilsgebreken en schadevergoeding op grond van precontractuele aansprakelijkheid C. Relatieve nietigheid van de wet Laruelle (en wilsgebreken): mogelijkheid tot afstand en dekking? D. Exoneratie voor precontractuele aansprakelijkheid IV. Toepassing in de rechtspraak A. Discrepantie in vooropgestelde en reële brutomarge geen reden tot nietigheid B. Geen automatische nietigheid bij niet mededeling van PID C. Grote discrepantie tussen vooropgestelde en reële cijfers maakt geen dwaling noch precontractuele fout uit D. Previsioneel financieel plan werd niet ter goeder trouw opgesteld V. Concrete aanbevelingen bij het opstellen van een previsioneel financieel plan A. Previsioneel financieel plan is afhankelijk van vele factoren B. Verplichte oplijsting specifieke lasten en investeringen van bepaald verkooppunt (wet Laruelle) C. Mededeling van niet (strikt) wettelijk voorgeschreven financiële informatie: aanbevelenswaardig doch niet zonder risico VI. Conclusie
15 16 16 18 20 20
22 25 26 27 28 29 30 32 33 33 34 36 37
larcier 379
MEP-DISCOM.indd 379
05/06/14 16:15
Table des matières
L’information précontractuelle
39
Pierre DEMOLIN I. II.
Introduction – objet de la présente contribution 39 La définition du contrat de partenariat commercial 41 A. Accords conclus entre deux personnes 42 B. Des personnes qui agissent chacune en son propre nom et pour son propre compte 42 C. En contrepartie d’une rémunération directe ou indirecte 45 III. La modification du projet de contrat pendant le délai de réflexion d’un mois 48 IV. Le respect de l’obligation de confidentialité 49 V. Les obligations prises au moment ou le contrat est renouvelé ou modifié 50 VI. La modification de la clause relative à la rémunération dans le document particulier d’information 50 VII. Le document d’information précontractuelle simplifié 52 VIII. Les conséquences de la communication d’informations incomplètes ou inexactes ou de l’absence de communication de certaines informations54 IX. La renonciation à invoquer la nullité du contrat en cas de nonrespect de l’obligation d’information précontractuelle 56 X. Les dispositions transitoires 58 XI. L’état actuel de l’avant-projet de loi 58
De invulling van de wet van 19 december 2005 (betreffende de precontractuele informatie bij commerciële samenwerkingsovereenkomsten) in de rechtspraak
65
Béatrice PONET I. Inleiding 65 II. De invulling van de definitie “commerciële samenwerkingsovereenkomsten”67 A. Een nieuwe wettelijke definitie 67 B. Afgewezen toepassingsgevallen: overeenkomst overdracht handelszaak, uitbating kansspelen, brouwerijcontract en licentieovereenkomst68 C. Vallen wel onder de wet: franchisecontracten sensu strictu, concessieovereenkomsten (soms), bevoorradingsovereenkomsten (type discount) en onbenoemde exclusiviteitsovereenkomsten (soms) 69 III. De invulling van de notie “inhoudelijke precontractuele informatieplicht” en de voorwaarde van het afzonderlijk documentwettelijke verplichtingen in artikel 3 en 4 71 A. Draagwijdte in de rechtspraak 72 B. Wie draagt de bewijslast? 74 380
MEP-DISCOM.indd 380
larcier
05/06/14 16:15
Table des matières
IV. De invulling van de nietigheidssanctie in de praktijk de wettelijke nietigheidssanctie in artikel 5 A. De uitspraak over de nietigheid is een zaak… B. De gevolgen van de nietigheid is een andere zaak V. Kan er beroep gedaan worden op misbruik van recht of het adagium in pari causa? VI. Is arbitrage mogelijk? Le commerce de distribution – Aspects du droit public : L’urbanisme commercial à l’épreuve du droit communautaire et perspectives de réforme
76 77 78 83 83
87
François BOON et Nathalie BOTON I. Introduction 87 II. Cadre européen 88 A. Traité instituant la Communauté européenne 88 B. La directive 2006/123/CE relative aux services dans le marché intérieur96 III. Cadre belge 105 A. Cadre actuel 105 B. Perspectives 114 IV. Conclusion 118 De Juridische verankering van het Distributienetwerk
119
Stijn CLAEYS I. II.
Inleiding: Onafhankelijke distributeurs 119 Franchising als Commerciële samenwerkingsovereenkomst 121 A. Ter beschikking stelling van een commerciële formule 121 B. Bescherming van de commerciële formule door samenwerkingsplicht124 III. Bescherming door contractueel niet concurrentiebeding of exclusieve afnameverplichting. 137 IV. Clausules in verband met de handelszaak 148 V. Verwerving van het fysieke verkooppunt 151 A. Handelshuur – onderhuur 151 B. Franchiseovereenkomst met huuruitbating 153 VI. Conclusie 155
De organisatie van een efficiënt overleg en goede communicatie binnen een distributienetwerk. Beschouwingen n.a.v. het panelgesprek van 3 oktober 2013
157
Benoit SIMPELAERE I. Inleiding 157 II. De verschillende types overlegplatformen binnen een distributienetwerk158 larcier 381
MEP-DISCOM.indd 381
05/06/14 16:15
Table des matières
A. Efficiënte communicatie in functie van de intensiteit van de samenwerking158 B. Keuze van type overlegplatform in functie van de intensiteit van samenwerking160 III. Welke onderwerpen kunnen aan bod komen in een overlegplatform? 165 A. Herorganiseren van exclusiviteitsgebieden binnen een netwerk 165 B. Marketing en promotie: budgettering en strategie 166 C. Wijzigingen m.b.t. prijzen, productassortiment, logistiek, it…167 D. Remodeling (wijziging concept, logo’s, merk…) 168 E. Verlengingen van de contractduur 170 IV. Werking van het overleg binnen het netwerk en analyse van conflictsituaties 171 A. Hoe worden de beslissingen binnen het adviesorgaan genomen? 171 B. Conflictanalyse draagt bij tot betere communicatie en focus op belangrijke onderwerpen binnen overlegplatforms 172 C. Organisatie van een efficiënte geschillenregeling met blijvende nadruk op communicatie 175 V. Besluit: meer overleg – minder conflict – meer succes 176 La question de l’attribution d’une « indemnité de clientèle » au franchisé à la fin du contrat
177
Olivier CLEVENBERGH I. II.
Introduction – objet de la présente contribution 177 Les indemnités de fin de contrat en droit commun 178 A. Les sources d’indemnités de fin de contrat en droit commun 178 B. Absence d’indemnité pour « plus-value » en droit commun 183 III. Les indemnités en cas de fin de contrat prévues par des lois particulières. La vaine recherche d’une cohérence 184 A. Aperçu des principales dispositions légales 184 B. Conclusions sur le fondement de ces indemnités 187 IV. La notion d’« indemnité de fin de contrat » 188 V. La question des droits du franchisé et du franchiseur sur la clientèle 188 A. Intérêt de la question 188 B. Propriété de la clientèle en matière de franchise 189 VI. L’application des règles de la concession exclusive de vente au contrat de franchise ? 191 VII. Aperçu de la jurisprudence belge qui se prononce sur la question d’une indemnité en faveur du franchisé 192 VIII. L’application de la théorie de l’enrichissement sans cause ? 194 A. Introduction 194 B. Examen des conditions de l’enrichissement sans cause 195 C. Les autres fondements proposés à la reconnaissance d’un droit à indemnité204 IX. Opportunité d’une intervention législative ? 210 X. Conclusion 211 382
MEP-DISCOM.indd 382
larcier
05/06/14 16:15
Table des matières
Handelsagentuur: uitwinningsvergoeding 213 Pieterjan NAEYAERT I. Algemeen 213 II. Kenmerken 214 III. Toepassingsvoorwaarden 215 A. Overzicht 215 B. Evolutie van de toepassingsvoorwaarden na ontstaan van het recht215 C. Toepassingsvoorwaarden: in concreto 216 D. Verplichte kennisgeving 232 IV. Begrotingselementen 234 A. Omvang van de aanbreng van nieuwe klanten en van de (aanzienlijke) uitbreiding van de zaken met de bestaande klanten 234 B. Omvang van de (aanzienlijke) voordelen voor de principaal 235 C. Rol van de billijkheid 237 D. Wettelijk plafond 238 V. Tijdstip van de begroting 240 VI. Begrotingswijze 240 A. Begroting door de contractpartijen 240 B. Begroting door de rechter 242 L’évaluation de l’indemnité complémentaire en cas de rupture d’un contrat de concession exclusive : dernières tendances (article 3 de la loi du 27 juillet 1961) 247 Stéphane WILLEMART I. Conditions préalables relatives à la débition de l’indemnité 247 A. La concession doit être à durée indéterminée et régie par la loi du 27 juillet 1961 247 B. La résiliation du contrat ne peut être imputable au concessionnaire 248 II. Caractéristiques essentielles de l’indemnité 249 A. Droit né lors et du fait de la résiliation 249 B. Indépendance des deux indemnités prévues par la loi 249 C. Droit éventuel 251 D. Caractère global limitatif et forfaitaire de l’indemnité complémentaire251 E. Caractère contractuel du droit à l’indemnité complémentaire 252 III. La clientèle : premier élément d’évauation 252 A. Première condition : une plus-value notable de clientèle 253 B. Deuxième condition : l’apport de la clientèle par le concessionnaire255 C. Troisième condition : l’acquisition de la clientèle par le concédant 256 IV. Les frais : deuxième élément d’évaluation 260 V. Les dédits : troisième élément d’évaluation 261 larcier 383
MEP-DISCOM.indd 383
05/06/14 16:15
Table des matières
VI. Moment de l’évaluation de l’indemnité VII. Quantum de l’indemnité complémentaire A. Pour la clientèle B. Pour les frais exposés et les dédits au personnel licencié
264 266 266 269
The trips Agreement and its protection of undisclosed information Impact on distribution networks from an international, European and us perspective 271 Thomas HENNINGER I. Background 271 II. International legal framework 273 A. Paris Convention for the Protection of Industrial Property (Paris Convention) 273 B. Agreement on Trade-Related Aspects of Intellectual Property Rights (“TRIPS”) 274 III. Theoretical discussion on trade secret protection 280 A. Property theory 281 B. Tort and unfair completion law theory and law of confidence 281 C. Objectives of trade secret protection 282 IV. Approach to protection in the European Union and European Member States 283 A. Information protected 284 B. Protection against third parties or ex-employees 285 C. Remedies provided 286 D. Court proceedings 287 V. Approach to trade secret protection in the United States of America 287 A. Information protected 288 B. Acts of misappropriation 289 C. Available remedies 289 VI. Implication of trade secret protection on franchising and distribution networks291 A. Risks of establishing distribution networks 291 B. Management of confidentiality 292 VII. Conclusions 296 Protection of know-how within distribution networks. Case studies – experience from national law Protection of know-how in the context of distribution networks – the belgian perspective Jo WILLEMS and Sarah VAN PARYS I. Introduction II. Definition of trade secrets and know-how III. Protection by the law A. Protection through intellectual property law 384
MEP-DISCOM.indd 384
299 299 299 300 300 larcier
05/06/14 16:15
Table des matières
B. Protection through unfair market practices law C. Protection through the liability in tort D. Protection through criminal law E. Protection through employment law IV. Licensing of trade secrets V. Effectiveness of non-disclosure agreements VI. Conclusion Protection of know-how within distribution networks – the German law experience
301 302 302 303 303 304 305
307
Philipp SÜSS I. II.
The legal concept of “know-how” Statutory protection of trade secrets in germany A. Historical development B. Protection of trade secrets de lege lata III. Contractual protection A. General contract law B. Possible contractual stipulations C. Limits of contractual freedom Protection of know-how in the context of distribution networks – the uk and franchising perspective
307 308 308 309 311 311 311 312
315
John PRATT, Natalia LEWIS et Andrew WARD I. Introduction 315 A. Sources of law for trade secret protection and know-how 315 B. Definition of trade secrets and know-how in the uk316 C. Licensing know-how and trade secrets 318 II. Competition law 318 A. Effectiveness of non-disclosure and non-use agreements 319 B. Injunctions and damages 319 C. Case study – pirtek (uk) limited v. Joinplace limited and others [2010] ewhc 1641 321 Protecting Know-How in the United States
323
Jennifer DEBROW I.
II.
Practical advice A. Evaluate what information constitutes a trade secret B. Implement reasonable security measures C. Clearly communicate confidentiality expectations to employees D. Incorporate confidentiality needs into contractual provisions E. Develop a response plan to reduce leakage when confidentiality practices have failed Special considerations for franchisors/distributors
325 325 325 326 326 326 326
larcier 385
MEP-DISCOM.indd 385
05/06/14 16:15
Table des matières
III. Case study IV. Conclusion
327 327
Applicable law, jurisdiction and arbitration issues affecting international distribution agreements 329 Pascal HOLLANDER I. The law applicable to commercial distribution agreements 330 II. Conflict of jurisdictions 334 III. Arbitration of disputes pertaining to commercial distribution agreements337 Restrictions on the sale of products through the Internet – the european perspective Tom S. PICK I. The historical context of the application of the European competition rules to the restriction of sales through the Internet II. Most commonly found Internet sales restrictions A. Restrictions imposed by a supplier in the distribution context B. Pricing restrictions imposed by the operators of internet platforms III. Outlook Resale prices and competition law Frank WIJCKMANS I. Introduction II. Resale price maintenance A. Applicability of regulation 330/2010 B. Non-applicability of regulation 330/2010 III. Resale price cartels A. Context B. Different scenarios IV. Conclusion
343
343 344 345 350 352 355 355 355 356 361 364 364 365 368
Panorama de stratégies e-commerce dans les réseaux de franchise 369 Christophe GRISON I. L’organisation du site internet dans les réseaux de franchise – aperçu général369 A. 1re possibilité : le franchiseur possède un site marchand et ses franchisés ne possèdent pas le leur 370 B. 2e possibilité : le franchiseur possède un site internet marchand et ses franchisés ont également un site internet, mais non marchand370 C. 3e possibilité : le franchiseur et ses franchisés disposent d’un site internet marchand 370 386
MEP-DISCOM.indd 386
larcier
05/06/14 16:15
Table des matières
II. L’éventuelle rémunération des franchisés 371 III. Internet : une contrainte pour les réseaux de franchise ? 371 A. Internet – un concurrent des points de vente ? 371 B. Internet – la problématique des prix de vente 372 C. Internet – les difficultés pratiques posées par l’affaire Pierre Fabre 373 D. Les différentes alternatives face aux réticences d’un réseau de franchise 374 IV. Internet : une opportunité pour les réseaux de franchise 374 A. Les modifications de l’organisation interne du franchiseur 375 B. La nécessité de faire adhérer les franchisés à la stratégie e-commerce375 V. Conclusion 376
larcier 387
MEP-DISCOM.indd 387
05/06/14 16:15
