studeren In DE UB Zorgen om de zorg Nederland is gastvrij imago kwijt Gedoe dubbele paspoorten is non-issue International News inside Erasmus Magazine

Erasmus Magazine

18 november 2010 #07

stUDErEn In DE UB Gedoe dubbele paspoorten is non-issue

Nederland is gastvrij imago kwijt

Zorgen om de zorg

In Ne ter w na s i tio ns n id al e

www.erasmusmagazine.nl

INHOUD

De Kwestie

18 november 2010 | 03

10

10 | Zorgen om de zorg

Er moet flink bezuinigd worden, maar tegelijkertijd is de vraag naar personeel groot. Elly Stolk van het instituut Beleid Management & Gezondheidszorg over de toekomst van de zorg.

Coververhaal 14 | Afleiding gezocht

Er is nooit een computer vrij, eten is verboden en bellen moet je op de gang. En toch zit de Universiteitsbibliotheek (UB) iedere dag vol. Wat zoeken studenten daar toch?

21

16

Achtergrond

16 | Dubbel paspoort

In De Haag houden dubbele paspoorten de gemoederen regelmatig bezig. EM ging op zoek naar medewerkers en studenten met meerdere paspoorten en vroeg hen wat ze van al dat gedoe vinden.

Wetenschap

25

21 | Expert in leermethoden

De vonk, de passie en de betovering. Deel twee van een tweeluik over jonge, excellerende onderzoekers: onderwijspsycholoog Tamara van Gog.

En verder… 04 06 12 18 20 25 28 29 32

Uitvergroot Campus Ongehoord Nederland is zijn gastvrije imago kwijt Bedrijfsvoering 2013: de bezem er door! Lifestyle Service International Pages Achterpagina

Erasmus Magazine/EM onafhankelijk opinie- en informatieblad van de Erasmus Universiteit Rotterdam

JP de prof Jan Peter Balkenende wordt hoogleraar aan de EUR. Alles wijst er op. De oud-premier kwam zij-aan-zij met de collegevoorzitter de aula binnen bij de viering van de Dies afgelopen week. Hij mocht ook vooraan zitten. De rector maakte een onnozel grapje om zijn aanwezigheid te verklaren. Balkenende droeg een Erasmus-stropdas (had-ie die net gekregen van P & O?). Hij bleef na afloop geanimeerd met studenten praten tijdens de receptie. Alle persvoorlichters en marketingmannen keken me met lege blauwe ogen aan, toen ik vroeg wat JP de ex-MP naar Woudestein bracht? Ze hadden geen idee. En op de vraag aan Balkenende zelf wat hem naar de universiteit bracht, antwoordde hij dat er geen speciale reden voor was. Kijk, dan wordt het opletten geblazen. Want als politici zeggen dat er niets aan de hand is, weet je zéker dat er iets aan de hand is. Bovendien is Balkenende al eens hoogleraar geweest (aan de VU), dus wetenschappelijk zit dat wel snor; studeerde hij rechten én geschiedenis (ook verkrijgbaar aan de EUR), en behelsde zijn vorige leerstoel het christelijk sociaal denken over maatschappij en economie. Komt dat even goed uit: de EUR = economie en nadenken over de maatschappij is core business. Dat christelijke vindt dan ook wel z’n weg. En als íemand ‘thuis in de wereld’ is, dan is het onze oud-minister-president wel. Verder is hij beschikbaar, woont in de buurt (en dat kun je niet van alle hoogleraren zeggen) én heeft hij iets met Rotterdam (hij racete graag over de Coolsingel). Kortom: ik schrijf het maar vast op, want ik weet inmiddels hoe zoiets gaat; voordat er een officiële bevestiging uitkomt van zijn benoeming, is het al genoegzaam bekend bij iedereen. Dus u las het hier eerst: Balkenende wordt hoogleraar aan de EUR. Wieneke Gunneweg Hoofdredacteur Erasmus Magazine & EM Online [email protected]

UITVERGROOT

18 november 2010 | 05

RAMPENPLAN

Brandweermannen, politieagenten, bedrijfshulpverleners en milieumedewerkers testten op 4 november in hoeverre Woudestein berekend is op rampen. Over de portofoon klonken onheilspellende mededelingen over explosies, een gijzeling en Greenpeace die met spandoeken aan de Van Brienenoordbrug hing. Allemaal virtueel, want de enige actie vond plaats in de rode container, het crisiscentrum. De training was de eerste in een serie van vier. De volgende vinden plaats op 18 en 25 november, en 2 december. (Foto: RvdH)

CAMPUS

18 november 2010 | 06

NUMERUS FIXUS

‘Selecteer alle studenten geneeskunde’

In het regeerakkoord staat dat binnen vijf jaar de numerus fixus voor de studie geneeskunde afgeschaft wordt. Dat betekent dat veel meer studenten geneeskunde kunnen studeren.

Het Hofkwartier, een van de drie locaties in Dordrecht voor het University College

ONDERWIJS

Dordrecht wil University College Het stadsbestuur van Dordrecht wil graag het University College van de EUR huisvesten. De gemeente heeft hiervoor een concreet aanbod gedaan. Het College van Bestuur neemt in december een besluit over de locatie.

Dordrecht heeft tijdens een rondleiding door het historische centrum al drie gebouwen voor onderwijs en studentenhuisvesting aangewezen aan het College van Bestuur. De stad is serieus want ook de woningcorporaties zijn al gemobiliseerd en kunnen desgewenst snel voor 600 studentenkamers in het centrum zorgen. De Zuid-Hollandse gemeente deed dit voorjaar al een aanbod aan de EUR. De Dordtse onderwijswethouder Dion van

te veranderen; ik zie de twee steden als een aaneengesloten gebied en ik wil niet de concurrentie aangaan met Rotterdam.” Want ook de gemeente Rotterdam is in de race voor de huisvesting van het University College, een multidisciplinaire, kleinschalige bachelor die in 2012 of 2013 moet beginnen. “We zijn nog heftig in gesprek met de universiteit”, zegt de Rotterdamse wethouder Korrie Louwes, verantwoordelijk voor hoger onder-

zijn er drie mogelijke locaties, aldus Ronald van den Bos, directeur Institutional Development Office van de EUR, die zich beleidsmatig met het University College bezighoudt. Dat zijn campus Woudestein, het stadscentrum van Rotterdam of Dordrecht. “We doen momenteel een marktonderzoek voor de University College en daar wordt de locatievraag ook gesteld. Tot die tijd laten we alle opties open.” Voor Van Steensel is de Erasmus Universiteit de ideale

‘De Erasmus Universiteit is ideale partner’ Steensel: “Wij hadden ons verdiept in het fenomeen University College en hebben daarop contact gelegd met de Erasmus Universiteit als ideale partner. Onze stad heeft een historisch centrum en de kleinschaligheid om een community te huisvesten, meer dan Woudestein of de gemeente Rotterdam. Maar de universiteit hoeft haar naam niet

wijs. Ze vindt het ‘niet erg’ dat Dordrecht zich ook heeft gemeld, maar wil wel haar nek uitsteken om het University College een plek binnen de eigen stadsgrenzen te geven. “Ik ben van het serieuze soort; we doen een goed aanbod, maar als Dordrecht een beter bod doet, dan zal ik me daar bij neerleggen.” Voor de Erasmus Universiteit

partner om hun ambitie waar te maken. “Tot 1 december doen we niks; de Erasmus moet zelf overtuigd raken van de intieme setting van Dordrecht en de betekenis van een University College die verder gaat dan de gemeentegrenzen.” Van Steensel vindt het nog te vroeg om over een andere partneruniversiteit na te denken.WG (foto: RvdH)

Het Erasmus MC vindt het niet zo’n goed idee. “Naast dat we veel extra geld nodig zouden hebben, hebben we op dit moment geen capaciteit voor zoveel extra geneeskundestudenten”, zegt Axel Themmen, hoogleraar endocrinologie en opleidingsdirecteur van de bacheloropleiding geneeskunde. “Het huidige aantal van 410 eerstejaars zou anderhalf keer zoveel kunnen worden.” De loting afschaffen vindt hij wél een goed idee. Sinds 2001 selecteert de EUR de helft van het aantal geneeskundestudenten zelf op grond van motivatie, en niet alleen op cijfers. De rest komt via loting binnen, daarbij tellen alleen eindexamencijfers mee. Themmen: “We hebben er goede ervaringen mee. Geselecteerde studenten presteren beter.” Uit onderzoek blijkt dat de geselecteerde studenten bijna drie keer minder vaak uitvallen dan ingelote studiegenoten. “Het is bovendien een minder willekeurig systeem. Wat mij betreft zouden we alle studenten kunnen selecteren.” Op dit moment mogen universiteiten wettelijk maximaal 50 procent van de geneeskundestudenten via decentrale selectie aannemen. Recent zijn andere universiteiten ook begonnen met het selectiesysteem. WG

CIJFER

200.000 euro

Ruim dit bedrag hebben Bruno Bocanegra en René Zeelenberg van het Instituut voor Psychologie ontvangen uit de NWO MaGW Open Competitie voor hun onderzoek naar de invloed van emotie op visuele waarneming. TL

CAMPUS

18 november 2010 | 07

KORTAF

LSVb vreest diplomafraude De Landelijke Studenten Vakbond voorspelt meer gevallen van diplomafraude en slechter onderwijs, als universiteiten en hogescholen inderdaad boetes gaan krijgen voor vertraagde studenten. Het is erop of eronder voor de studenten. Ze doen nog één uiterste poging om het nieuwe bekostigingsstelsel voor universiteiten en hogescholen tegen te houden. Samen met andere studentenorganisaties hebben ze een website gemaakt: www.minimaalnominaal.nl. De studentenvakbond wijst nog eens op het regeerakkoord. Als studenten langer dan één jaar uitlopen, gaat hun collegegeld met drieduizend euro omhoog. Dat bedrag wordt er bij de onderwijsinstellingen vanaf getrokken. Daarbovenop krijgen de instellingen nog een extra korting van drieduizend euro per vertraagde student. De LSVb vindt het onbegrijpelijk dat instellingen weer een financiële prikkel krijgen om studenten snel te laten afstuderen. HOP

Vakbonden ‘verbijsterd’ over VSNU De vakbonden zijn ‘verbijsterd’ dat de universiteiten de cao hebben verworpen die hun onderhandelaar met hen was overeengekomen. Marieke van den Berg, onderhandelaar van de grootste universitaire vakbond AbvaKabo FNV. “We merken dat de onvrede groeit.” Ze benadrukt dat de bonden verre van blind zijn voor de krappe financiële situatie van de universiteiten. Volgens Van den Berg was het concept-akkoord goed in balans met de verschillende belangen. Intussen geven de universiteiten volgens Van den Berg een fout signaal af door de topsalarissen te handhaven en grote bedragen in nieuwbouwprojecten te steken. HOP

‘I am walking with giants now’ Het is geen wonder dat probleem gestuurd onderwijs (PGO), waar studenten vooral gezamenlijk de stof doornemen, in de roaring sixties is ontstaan: “We deden toen alles graag in groepjes”, grapte eredoctor Geoff Norman na de ontvangst van de bul en de kappa uit handen van erepromotor Henk van der Molen, decaan van de sociale faculteit. De Canadees Norman kreeg de onderscheiding voor zijn werk als grondlegger van PGO tijdens de 97e Dies van de universiteit op maandag 8 november. Norman voelde zich vereerd met het eredoctoraat. “I feel, I am walking with giants now.” Norman kwam bij toeval met PGO in aanraking toen hij als werkloze fysicus bij de opleiding geneeskunde aan de McMaster University in Hamilton werd gevraagd om te onderzoeken hoe mensen problemen oplossen. Dit leidde in de jaren zeventig tot de eerste opleiding die volgens het PGO-principe ging werken. (foto: MM) ONDERTUSSEN OP EM ONLINE Videoverslag Dies Natalis Tijdens de 97e Dies Natalis van de EUR kreeg Skadi een nieuwe roeiboot die ‘Five in a row’ werd gedoopt. lees meer op www.erasmusmagazine.nl

DE QUOTE

Ruim een kwart van de studenten leent om de studietijd relaxed door te komen. Volgens Annemarie Koop van het Nibud lenen deze studenten om verkeerde redenen geld. (Bron nrc.next van 9 november)

Dubbel geslaagd De sportdag op Woudestein ‘Pink Sensation’ heeft 6 november ruim 900 euro opgeleverd voor Pink Ribbon, de organisatie die zich inzet voor de bestrijding van borstkanker. lees meer op www.erasmusmagazine.nl

Uitgaansleven heeft boost nodig Van alle stedelingen gaan Rotterdammers het minst vaak uit. Maar ze geven wel het meeste geld uit tijdens een avond stappen. lees meer op www.erasmusmagazine.nl

Playmate in Radboud-filmpjes Promotiefilmpjes van de Nijmeegse universiteit, waarin ‘latexmodel’ Ancilla een grote rol speelt, worden afgekeurd door collegevoorzitter Roelof de Wijkerslooth. lees meer op www.erasmusmagazine.nl

EM Nieuwsbrief Meld je aan voor onze nieuwsbrief! Deze verschijnt elke twee weken en bij breaking news. www.erasmusmagazine.nl/emonline/ aanmelden lees meer op www.erasmusmagazine.nl

CAMPUS

18 november 2010 | 08

DIGITALE LEEROMGEVING

Cijfers in Blackboard niet veilig Hoger onderwijsinstellingen die cijfers van hun studenten in de digitale leeromgeving Blackboard opslaan, moeten oppassen. Wie handig is met computers kan de cijfers manipuleren. De EUR gebruikt echter een ander systeem voor cijferregistratie.

CAMPUS IN ONTWIKKELING

‘Eieren’ van Petri lijken verloren De ‘eieren van Petri’ – het kunstwerk bij de hoofdingang van campus Woudestein – zijn niet meer te redden. Afscheid nemen of geld inzamelen voor een replica is de enige oplossing.

De bollen zijn de afgelopen decennia twee keer opgeknapt. Recent nog in 2004 toen voor ongeveer een ton aan herstelwerkzaamheden is verricht. De bollen zouden nog circa tien jaar kunnen blijven liggen, maar moeten vanwege de verbouwing van de campus worden verplaatst en die verhuizing zouden ze niet overleven. “Ze zijn op”, zegt hoofd Kunstzaken Carmen Heijmerink met pijn in het hart. Het kunstwerk – officieel zonder titel – stamt uit 1969 en bestaat uit tien bollen van watervast triplex met enkele lagen spuitbeton er omheen. “Uit onderzoek blijkt dat het triplex in de bollen kletsnat is en dat de lagen beton niet meer hechten aan elkaar. Verplaatsen is niet mogelijk zonder een groot risico op beschadiging.” In totaal worden tien buitenkunstwerken verplaatst vanwege de verbouwing, maar het kunstwerk van Hans Petri is het enige dat die verhuizing niet aan kan. Het risico nemen en eventueel kapotte bollen vervangen door

TALENT AAN DE EUR

Jan Oudeman Jan Oudeman (23), premasterstudent Business Administration, is net terug uit Jakarta, waar hij twee jaar op de financiële afdeling van warenhuisgigant Carrefour werkte. Hij had een chauffeur, een tuinman, fulltimebewaking voor de deur en hij bezocht in de korte tijd zestien landen. Te mooi om

nieuwe, is volgens Heijmerink geen optie. “Dan heb je oude en nieuwe delen bij elkaar en dat kan echt niet.” Een replica maken van het totale kunstwerk zou volgens Heijmerink een optie zijn, maar wel een kostbare. Naar schatting is hier een bedrag van 3 ton mee gemoeid, nog los van de eilanden en de fundering waarop ze moeten liggen. Ze hoopt dat via alumni en andere betrokkenen van de EUR het beeldbepalende kunstwerk in ere kan worden hersteld. Overigens moet eerst de weduwe van de overleden kunstenaar toestemming geven om het werk na te mogen maken. Het gesprek met haar loopt nog. “Maar als zij zegt, dat het kunstwerk niet past op een andere plek, dan houdt het sowieso op en moeten we afscheid nemen van de eieren van Petri”, aldus Heijmerink. WG (foto: RvdH)

Blackboard heeft nogal wat lekken en gevaren, ontdekte onderzoeksbureau Online24 toen het de digitale leeromgeving eens stevig onder de loep nam. Een van de grootste gevaren voor onderwijsinstellingen is dat studenten cijfers kunnen wijzigen en tentamens kunnen stelen uit Blackboard. Wat hiervoor nodig is, is een wachtwoord van een docent. “Aangezien veel docenten op hoger onderwijsinstellingen hetzelfde wachtwoord gebruiken voor zowel hun mailprogramma, als bijvoorbeeld Blackboard, kunnen studenten dit eenvoudig achterhalen”, legt Michiel Prins van Online24 uit. Op de Erasmus Universiteit is de kans nihil dat studenten zelf hun cijfers veranderen, vertelt Lilian Jillissen, directeur SSC Onderwijs, Onderzoek & Studentenzaken. De EUR gebruikt Osiris voor het registreren van cijfers. “Om iets te kunnen doen in dit programma moet je bepaalde rechten hebben”, licht zij toe. Studenten, docenten en medewerkers van de studentenadministratie hebben verschillende rechten toebedeeld gekregen. Studenten gebruiken dit programma bijvoorbeeld om zich aan te melden voor tentamens en om hun voortgang te bekijken, vertelt Jillissen. “Docenten hebben wel het recht om tentamencijfers in te vullen in Osiris, maar alleen een medewerker van de studentenadministratie kan die cijfers definitief maken. Kortom, Osiris hanteert strenge regels voor elke gebruiker.” LJ

Op de website Campus in Ontwikkeling staat wat er met de andere negen kunstwerken gebeurt.

En weer naar het buitenland waar te zijn, helemaal voor een 21-jarige. Maar het expatwereldje had ook minder leuke kanten: de zelfingenomenheid, het potsierlijke materialisme. Zijn vrouw, lerares Engels, met wie hij voor vertrek uit Nederland getrouwd was, hoefde nog niet zo nodig terug. Maar hij miste zijn familie, vrienden en – niet onbelangrijk – wilde eindelijk een keer een master halen. Tijdens zijn hbo technische bedrijfskunde

liep Oudeman prachtige stages. Bij Daimler Chrysler in ZuidAfrika, bij DSM in Indonesië. En al die tijd wist hij: als ik door wil stromen, moet ik een universitaire titel hebben. Hij is nog bezig met zijn eerste vakken, maar loopt, waar hij kan, een paar meters extra. En het buitenland trekt alweer. Hij heeft een uitwisselingsfolder in zijn tas zitten en hij adviseert, via ondernemersnetwerk BiD, samen

met een aantal medestudenten een kippenboerin in Tanzania over het opzetten van haar eigen megafokkerij. Zodra hij de bul voor zijn entrepreneurship-master heeft, zijn Jan en zijn vrouw weer gevlogen. Naar Zuid-Amerika het liefst. Als het aan hem ligt voor Asyx, het supply-chain-finance-servicebedrijf waar hij nu voor werkt. En als dat niet lukt? Dan gaan ze gewoon op eigen houtje. GM

CAMPUS

18 november 2010 | 09

STUDEREN ZONDER DREMPELS

Waar waren de docenten?

Jacqueline van der Pijl (24), bestuurskundestudente die dit najaar afstudeert via duurzaamheidsplatform AIDA. De organisatie koppelt studenten aan bedrijven voor onderzoek. Wat doet AIDA?

“Als de gemeente Rotterdam, of een andere partij, een probleem heeft op het gebied van duurzaamheid, kunnen ze bij AIDA terecht. Bij de opdracht die vervolgens geformuleerd wordt, worden geschikte studenten gezocht. AIDA is een onderdeel van Enviu en werkt vooral faciliterend.”

Maar jij had er mooi wel extra scriptiebegeleiding bij?

“Zo zou je het kunnen noemen. Elke twee weken hadden we een evaluatie. Het was een flink project, eigenlijk voor twee studenten. Maar ik kon gebruik maken van de kennis die bij Enviu aanwezig was. We hebben veel gediscussieerd.”

Waar studeer je op af?

“Ik heb bij de Dienst Centraal Milieubeheer Rijnmond (DCMR) gekeken hoe zij klantgerichter kunnen worden op het gebied van duurzame ontwikkeling. Dat willen ze graag, maar in de praktijk zijn ze nog niet flexibel genoeg.”

Hoe komt dat?

“Bestuurskundige processen zijn ontzettend complex. En in duurzaamheidsvraagstukken komen allerlei disciplines en organisaties bij elkaar. De conclusie van mijn thesis is dat de milieudienst klantgerichter te werk moet gaan en veel meer een verbindende rol moet spelen.” TL Op 23 november vindt het ‘AIDA symposium duurzaamheidsvraagstukken’ plaats, om 15.00 uur in Your Space. Daar zijn zowel bedrijven als studenten welkom om succesvolle initiatieven te bekijken of voorstellen te doen.

Een gemêleerd gezelschap was 10 november aanwezig bij de première van ‘Waarom niet?!’; een documentaire over studeren met een functiebeperking op de Erasmus Universiteit. Maar een belangrijke groep ontbrak: de docenten. En dat terwijl de avond over studeren met een functiebeperking zeker ook voor hen was georganiseerd en ze allemaal waren uitgenodigd. Gespreksleider Awee Prins, docent en onderwijsdecaan bij de wijsbegeertefaculteit, compenseerde dit door zijn eigen ervaring met het publiek te delen. Hij zei dat het voor een do-

cent soms moeilijk is om te weten hoe je moet omgaan met een student met een functiebeperking. In hoeverre moeten docenten begrip tonen voor studenten met een functiebeperking en in hoeverre moeten de studenten het heft in eigen handen nemen? Dit was vooral de kwestie tijdens het gesprek na afloop van de documentaire, waarin drie jongeren vertelden over hun leven met een functiebeperking. Verschillende ervaringsdeskundigen in de zaal zworen bij eigen initiatief, want als student weet je het beste hoe jouw probleem opgelost kan worden. Aan de andere kant

moeten docenten willen meewerken, en dat is lang niet altijd vanzelfsprekend. Meer kennis over het herkennen en erkennen van (onzichtbare) functiebeperkingen, zoals chronische ziektes, slechtziendheid en slechthorendheid, ADHD of een depressie, is dus noodzakelijk, was de conclusie. De documentaire ‘Waarom niet?!’ is gemaakt om daarbij te helpen. Daarin vertellen twee studenten en een promovenda over ADHD, dyslexie en het leven in een rolstoel. LJ Meer info op: www.eur.nl/szd

WETENSCHAP

NWO-directeur Engelen: ‘Ik hoop maar dat we geen talent vergooien’

Het wordt tijd om de talentensubsidies van onderzoeksfinancier NWO weer tegen het licht te houden, vindt directeur Jos Engelen. Zijn organisatie moet te vaak goede onderzoekers afwijzen. Vorige week werd bekend welke jonge wetenschappers een Veni-subsidie hebben gekregen. Dat is de eerste van drie onderzoeksbeurzen in de Vernieuwingsimpuls: de Veni-, Vidi- en Vicisubsidies voor respectievelijk jonge onderzoekers, ervaren onderzoekers en zeer ervaren onderzoekers. Er zijn meer winnaars dan ooit, want het budget voor zulke beurzen is verruimd. Maar het aantal aanvragers is nog harder gestegen. Daardoor hebben sommigen pech: ze zijn goed genoeg voor subsidie en krijgen toch geen geld. “Ik hoop maar dat we in Nederland geen talent vergooien waar we later spijt van krijgen”, zegt Jos Engelen. Hoe belangrijk is een Veni-subsidie voor een wetenschappelijke carrière? Wie een Veni-subsidie krijgt, heeft later een pre: het is immers een teken van kwaliteit. Maar ik hoop dat het iemand niet tegenwerkt als hij geen geld heeft gekregen, terwijl hij een excellente aanvraag heeft ingediend. Zo iemand moet eigenlijk op een andere plek terecht kunnen komen.” Zijn zulke subsidies misschien te belangrijk aan het worden? “In discussies met universiteiten hebben we het erover gehad. Wat is het structurele belang van deze subsidies? De Vernieuwingsimpuls is bedoeld om kwaliteit te verhogen en talent te stimuleren. Maar ik zou mij akelig voelen als bij wijze van spreken het hele personeelsbeleid van een universiteit ervan afhankelijk wordt. De Vernieuwingsimpuls is in 2007 voor het laatst geëvalueerd. Dat is niet zo lang geleden, maar het moment komt naderbij dat we het opnieuw moeten doen.”

De universiteiten hoeven intussen geen eigen bijdrage meer te betalen aan gehonoreerde onderzoeksvoorstellen. Dienen ze daardoor misschien makkelijker en vaker een aanvraag in? “U vraagt eigenlijk of het een soort prijsschieten wordt? Ik durf onder ede te verklaren dat het zo niet werkt. We zagen ook geen plotselinge stijging van het aantal indieners toen de eigen bijdrage van universiteiten werd geschrapt. Ze doen nu eenmaal steeds vaker een beroep op onze subsidies, omdat ze minder middelen hebben. Ze voelen de krapte. Wijzelf overigens ook. We zouden graag alle excellente onderzoekers subsidiëren.” Is extra geld dan de oplossing? “Er zijn inderdaad meer investeringen in onderzoek noodzakelijk. Ik zeg wel eens: als we één jaar helemaal niets aan onderzoek zouden besteden, hebben we tien jaar nodig om de schade weer in te halen. Langzamerhand merken we de gevolgen: Nederlandse onderzoekers beginnen iets minder te publiceren en we zakken op de lijst met meest concurrerende kenniseconomieën. Op welk moment gaat onderinvestering leiden tot blijvende schade?” Denkt u dat deze regering, die zoveel wil bezuinigen, extra zal investeren in onderzoek? “Nieuwe regering, nieuwe kansen. De uitgaven aan onderzoek en ontwikkeling moeten omhoog. Dat moest al voordat er sprake was van een economische crisis, en nu is het zelfs nog belangrijker. Kennelijk is het moeilijk om de urgentie ervan duidelijk te maken. Ik werk hier nog maar anderhalf jaar en ik klink nu al als een grammofoonplaat die blijft hangen. We moeten het blijven herhalen tot het doordringt. HOP

INHOUD DE KWESTIE

18 november 2010 | 10

Zorgen om de zorg In de zorg moet flink bezuinigd worden. Door de vergrijzing is er in de komende jaren echter een explosieve vraag naar zorgpersoneel. Zijn de bezuiniingsgsplannen eigenlijk wel zinvol? Hoe zal de zorg er in de toekomst uit zien? En hoe krijgen we meer handen aan het bed? Erasmus Magazine vroeg het onderzoekster Elly Stolk. tekst Thessa Lageman fotografie Levien Willemse

Het nieuwe kabinet is van plan 1 miljard euro te investeren voor de verbetering van de ouderenzorg. Daarmee zouden 12.000 extra zorgwerknemers aangesteld kunnen worden. Daarnaast moet er heel veel bezuinigd worden. Zo zal het basispakket beperkt worden; en moeten bewoners van verzorgingstehuizen bijvoorbeeld zelf hun huur gaan betalen, en de rollator. Hoe kijkt u hier tegen aan? “In de afgelopen decennia moest vooral in

DR. ELLY STOLK (1975) is universitair docent economische evaluatie en verdeling van gezondheidszorg aan het institute for Medical Technology Assessment (iMTA) bij het Instituut van Beleid en Management Gezondheidszorg (iBMG). Ze studeerde Gezondheidswetenschappen aan de Universiteit van Maastricht en voltooide haar proefschrift ‘Equity and efficiency in health care priority setting. How to get the balance right?’ in 2005 aan de EUR.

de langdurige zorg steeds meer werk met hetzelfde geld gedaan worden. Op een gegeven moment ben je alleen nog maar aan het verschralen. Het lijkt me een logische stap om nu te investeren in de ouderenzorg. Maar de kosten van de hele gezondheidszorg zijn natuurlijk sterk gestegen in de afgelopen jaren. Het is dan ook niet vreemd dat ook naar de zorg gekeken wordt nu er veel bezuinigd moet worden. Dat gaat alleen wel pijn doen. Het basispakket zal verkleind moeten worden, of de individuele bijdrage moet omhoog. Het basispakket kan beperkt worden, maar veel onzin zit er niet in, dus dat gaan mensen ervaren als een gevoelig verlies. Hetzelfde geldt voor het verhogen van de premie, of voor de eigen bijdrage bij specifieke voorzieningen. Die laatste maatregel lijkt weinig solidair, omdat vooral deze maatregel de rekening bij de zieken legt. Maar ouderen hun eigen huur laten betalen, vind ik niet zo’n vreemd idee. Toen ze jonger waren, moesten ze dat ook. En een rollator of een leesbril hoort nu eenmaal bij het ouderworden. Eerder gaf je geld uit aan een fiets. Met dit soort dingen kun je van te voren rekening houden.” Kan er nog meer uit het basispakket? “Er zijn wel minder

noodzakelijke behandelingen, zoals voor aandoeningen met een lage ziektelast, of die we een ongemak kunnen noemen, zoals spataderen, plasklachten en flaporen. Dit idee speelt al langer. In het besluit Viagra niet te vergoeden, speelde lage ziektelast vermoedelijk ook al een rol, zij het impliciet. Maar het is niet gemakkelijk om op die manier grote besparingen te realiseren, want als overheid is het moeilijk aan te tonen of iets een lage ziektelast heeft.” Gaat de ziektekostenverzekering in de toekomst nog veel duurder worden? “Ja, dat kan niet anders. Tot het

punt dat we niet meer solidair met elkaar willen zijn. We kunnen ons dan af gaan vragen of we tienduizend euro over hebben voor het verlengen van iemands leven met twee maanden.”

En zal mantelzorg – zorgen voor mensen uit je eigen familie of omgeving – steeds gebruikelijker worden? “Dat is onvermijdelijk. De betrokkenheid moet toenemen. En de gêne moet eraf. Dat is niet alleen om kosten te besparen, maar ook nodig om de kwaliteit te verbeteren. Een voordeel is, dat wij de behoeften van onze eigen familieleden beter kennen dan de zorgmedewerkers en daar dus beter op in kunnen spelen. Ook willen ouderen steeds langer thuis blijven wonen.” Kunnen wij als we oud zijn nog wel goede zorg verwachten, of wordt dat alleen maar voor de rijken beschikbaar? “Ik denk dat het wel mee zal vallen. Wat buiten het

basispakket valt, blijft wel nog wel toegankelijk voor de rijken ja. Niet alles wat medisch mogelijk is, zal nog te betalen zijn door de maatschappij. Maar als je toch eens wat uit het pakket haalt, neem dan iets wat een lage ziektelast heeft of teveel kost. Het gaat erom waar mensen nog aan mee willen betalen, tot hoe ver de solidariteit reikt. Ben je bereid om voor je buurman te betalen, terwijl je zelf nooit ziek bent? Mensen tot hun veertigste zijn gemiddeld oververzekerd. Het gevaar bestaat dat mensen met het meeste geld zich misschien wel terug gaan trekken uit de collectieve verzekering. Dan hou je de armere mensen over die noodgedwongen in het pakket van de staat zitten, en ben je uiteindelijk heel slecht af. Die solidariteit moet je daarom bewaken.”

DE KWESTIE

18 november 2010 | 11

‘Ik denk dat de meeste mensen die voor de zorg kiezen, dat doen vanwege de voldoening die ze halen uit het doen van relevant werk.’

mis gaan. Managers maken zich vaak niet populair, omdat ze moeten zorgen dat het efficiënter gaat. Zij moeten misschien banen schrappen of ervoor zorgen dat er meer patiënten behandeld worden per uur. Anders gaat de instelling failliet. De toekomstige managers, die nu bij iBMG studeren, worden heel breed opgeleid. Ze bewegen zich in een breed spectrum aan vakgebieden, maar zullen zich in de praktijk veel met de financiën bezig moeten houden. De managers die ik ken, zijn over het algemeen erg begaan met hun personeel en proberen creatieve oplossingen te bedenken.” Is het een idee om buitenlandse zorgwerknemers aan te trekken om personeelstekorten op te lossen? “Daar moet je, denk ik, niet per se nee tegen

Volgens het Zorginnovatieplatform dreigt er in 2025 een tekort van 450.000 zorgwerknemers. Zou het inkomen van de verzorgenden en verpleegkundigen niet moeten stijgen om zoveel mensen bereid te vinden om in de zorg te gaan werken?

“Dat maakt het beroep uiteraard aantrekkelijker. Ik denk dat het een beetje gaat helpen, maar niet de volledige oplossing is. Bovendien hebben andere sectoren ook te maken met personeelstekorten. En het is de vraag of mensen met een hoger inkomen te prikkelen zijn om in de zorg te gaan werken. Ik denk dat de meeste mensen die voor de zorg kiezen, dat doen vanwege de voldoening die ze halen uit het doen van relevant werk. Belangrijk is om het werk zo in te richten dat de werknemers het naar hun zin hebben en graag willen blijven. Daarnaast leunen steeds meer instellingen op vrijwilligers. Ook zouden zij-instromers, mensen met andere beroepen, in de zorg kunnen gaan werken.” Medisch specialisten zullen volgens de kabinetsplannen een deel van hun hoge salarissen in moeten leveren. Terecht? “Ja, dat vind ik wel. Ze

hebben wel erg hoge salarissen. Veel specialisten hebben een veel hoger inkomen gekregen na de invoering van een nieuw declaratiesysteem. Aange-

‘Ouderen hun eigen huur laten betalen, vind ik niet zo’n vreemd idee’ zien Nederlanders in die tijd niet veel zieker geworden zijn, lijkt het er echt wel op dat er te veel of te hoge declaraties worden ingediend. Het systeem is in 2006 ingevoerd om de regeldruk te verminderen, maar er gaat duidelijk wat verkeerd. Die kinderziekten moeten er nog uit.” Een veelgehoorde klacht van zorgmedewerkers is dat managers in de zorg weinig doen, veel verdienen en niet weten wat er op de werkvloer speelt. Kunnen zij niet wat inleveren, en zijn er echt zoveel managers nodig? “De meeste managers gaan

niet met tonnen naar huis. Zoveel valt daar niet te halen. Een ziekenhuis als het Erasmus MC heeft toch een goed bestuur nodig. Het kan ook heel erg

zeggen. Als het hier tekorten kan oplossen, lijkt me dat prima. EU-onderdanen hebben het recht om hier te komen werken. Er moet dan wel geïnvesteerd worden in het slechten van taal- en cultuurbarrières. Maar op het moment dat er in een bepaald land niet genoeg mensen overblijven voor de zorg, ben je niet goed bezig.”

Zijn er nog andere oplossingen mogelijk om de personeelstekorten het hoofd te bieden, bijvoorbeeld via technologische innovaties, meer inzetten op preventie van ziekten, of door personeel efficiënter in te zetten? “Op het gebied van tech-

nologische innovaties is veel mogelijk. Zo kunnen verzorgingshuizen toezicht op afstand houden en thuiszorginstellingen hulpmiddelen aanschaffen die steunkousen aantrekken. Dat moet elke zorginstelling zelf afwegen. Ook kan er in huis meer aangepast worden, waardoor mensen langer thuis kunnen blijven wonen. Een probleem is dat we van veel technische oplossingen niet goed weten of deze zich terugverdienen, of in welke mate het welzijn van patiënten ermee bevorderd wordt. Vaak zal het zo zijn dat de techniek zorg beter maakt, maar niet goedkoper. Dit geldt ook voor ziektepreventie, anders dan veel mensen denken. Je voorkomt een ziekte, maar je leeft langer en overlijdt vroeg of laat aan een andere ziekte. Bij het efficiënter inzetten van personeel moet je erg oppassen dat je het werkplezier niet wegneemt. In deze sector kun je je duidelijk niet veroorloven dat mensen vertrekken.”

INHOUD ONGEHOORD

2 september 2010 | 10

BRIEF

Fraude én cum laudes bij IBA? (ON)GEHOORD (On)gehoord is de brieven- en opinierubriek van Erasmus Magazine. De pagina’s staan open voor iedereen die wil reageren op de inhoud van Erasmus Magazine of een opiniebijdrage wil schrijven over zaken die de Erasmus Universiteit in de meest brede zin, of het hoger onderwijs in het algemeen betreffen. Anonieme bijdragen worden niet geaccepteerd. Inzenders dienen hun naam, adres en telefoonnummer of e-mailadres bij de redactie bekend te maken. De redactie behoudt zich het recht voor stukken in te korten, dan wel (in overleg) aan te passen. Wilt u reageren, stuur uw bijdragen dan naar [email protected]

Fraude bij tentamens komt bij (bijna?) elke studie wel voor. Wie kent niet de verhalen van de rechtenstudent die in zijn wettenbundels bij bepaalde artikelen stipjes zet onder letters, net zolang tot deze letters hele woorden of zelfs zinnen vormen? Sterker nog, dit is mij eens aangeraden door een werkgroepdocent; de surveillanten zouden dat toch niet doorhebben en als ze het wel in de gaten krijgen, zeg je gewoon dat je gewend bent om je pen neer te zetten waar je aan het lezen bent. Daarnaast heb je ook de simpele gebaren die vooraf worden afgesproken tussen twee of meer studenten die een multiplechoicetentamen af gaan leggen. Dat er fraude wordt gepleegd is dus geen verrassing, maar als het het Erasmus Magazine haalt dan ben ik toch benieuwd wat er in dat artikel staat. Vandaar dat de kop ‘Fraude bij tentamens IBA’ (EM 6, 4 november 2010, red.) mijn aandacht trok. Volgens dat artikel is er een groep studenten van het IBA die ‘op grote schaal’ fraudeert bij tentamens. ‘Op grote schaal’ is iets anders dan die ene student die zijn wettenbundel misbruikt. ‘Op grote schaal’ is slecht voor de opleiding en schandalig tegenover de medestudenten die wél op eigen kracht het tentamen halen, soms ook met lagere cijfers dan de frauderende studenten. Het diploma wordt minder waard, etc. etc. Dat is allemaal niks nieuws onder de zon: het is vervelend. Maar als we het artikel mogen geloven doet de EUR er iets (ik zal niet zeggen alles) aan om de fraude bij IBA en andere studies tegen te gaan. Prima, dat kan ik alleen maar toejuichen. Wat echter mijn verbazing opwekt, is als ik een paar blad-

zijden verder bij EM International op de eerste pagina hetzelfde artikel in het Engels zie staan – daar is niks mis mee – maar een bladzijde verder staat dat IBA een nieuw record heeft gevestigd wat betreft het aantal studenten dat cum laude afstudeert. En dat Adri Meijdam, de executive director IBA, vol trots vertelt dat in het jaar 2007 kennelijk een hele goede lichting is begonnen met zijn studie. Nou meneer Meijdam, het zou inderdaad kunnen dat het een goede lichting is/was, maar misschien heeft het ook iets te maken met de grootschalige fraude die kennelijk wordt gepleegd op uw faculteit, of was u daar niet van op de hoogte? Ik wil hier niet meneer Meijdam afkraken, want het is logisch dat hij trots is op zoveel hoge cijfers, maar het is toch de moeite waard om een paar vraagtekens te plaatsen, onder andere bij deze rare manier van journalistiek. Een eindredacteur moet toch ook in de gaten hebben dat twee van zulke berichten in hetzelfde blad raar overkomt? Misschien is er ook helemaal niet gefraudeerd door de studenten die nu (cum laude) zijn afgestudeerd, misschien zijn latere lichtingen daar pas mee begonnen. Ik zal het waarschijnlijk nooit te weten komen, maar ze hebben in ieder geval de schijn tegen. Tot slot wil ik nog wel aan alle afgestudeerden, of dat nou cum laude was of niet, die niet hebben gefraudeerd bij hun tentamens mijn oprechte felicitaties aanbieden, gefeliciteerd! Kevin Bloklander, student rechten

De ontmoeting tend op Nederland gerichte studie is, vind ik wel jammer; ik mis de internationale oriëntatie.”

Aniek van Schooneveld, eerstejaars bestuurskunde Leeftijd: 19 jaar Woonplaats: Rotterdam Je belt? “Nee, ik ping.” Wat is dat? “Net zoiets als sms’en, maar dan tussen blackberries onderling, en het kost niets. Nu ping ik met een vriendin die college heeft. Als ik een vraag heb, gebruik ik dit medium om snel antwoord te krijgen.” Wat studeer je? “Vorig jaar deed ik IBA en dat beviel me niet. Naar mijn gevoel is die studie teveel gericht op het maken van winst. Bestuurskunde speelt meer op het menselijke vlak. Dat het een uitslui-

Woon je thuis? “Nee ik woon op kamers. Via via heb ik een antikraakadres gevonden. Nadat ik voorgedragen was door een andere huurder, kon ik bij Ad Hoc deze kamer betrekken. Inmiddels heb ik al drie studenten voorgedragen, die op die manier ook een kamer hebben gekregen.” Nog iets leuks te melden? “Ja, ik ga in april naar New York als afgevaardigde naar de model VN. Mijn motivatiebrief en cv waren voldoende om uitverkozen te worden. Dat ik al jaren bij een salesbureau voor goede doelen werk, heeft – vermoed ik – meegewerkt. Verbaal ben ik best sterk; ik spar graag met anderen.” Advies? “Leg meteen contact met iedereen, ook al ben je geen lid van een studentenvereniging, dat ben ik ook niet.” RvdH

INHOUD ONGEHOORD

18 november 2010 | 13

OPINIE

Feuten

Sinds enkele weken is de BNN-serie ‘Feuten’ op de televisie. Deze serie is gebaseerd op de introductieperiode van een studentenvereniging, in het bijzonder van een studentencorps. Wij zijn als Rotterdamsch Studenten Corps vereerd dat er een serie is gemaakt over een studentencorps met al zijn facetten, waaronder de introductieperiode. Het programma wordt binnen onze vereniging goed ontvangen, tijdens de eerste aflevering was onze hele sociëteit afgeladen om met z’n allen de serie te bekijken. Onze conclusie: het is een vermakelijke parodie met reële elementen wat een beeld probeert te geven van het leven binnen een studentenvereniging. Uit artikelen en interviews blijkt dat de insteek van de producenten was om een fictieve dramaserie neer te zetten. Vandaar dat er onwaarheden en zeer schokkende gebeurtenissen in voor kunnen komen. Op een aantal vlakken herkennen wij ons dus ook totaal niet in de serie. Van fysiek en extreem verbaal geweld, discriminatie en seksuele intimidatie is nooit sprake. De introductieperiode kan intensief zijn, maar er wordt goed voor je gezorgd. Aankomend leden krijgen voldoende slaap en eten, en er is continue aandacht voor hygiëne en persoonlijke mentale- en fysieke grenzen. Voor het produceren van de serie is er nauwelijks medewerking verleend door studentencorpora. Dit is vanwege het feit dat onze aankomend leden vooraf niet hoeven te weten wat hun in de introductieperiode exact te wachten staat; de mystieke kracht rondom deze periode hoeft wat ons betreft niet geheel te verdwijnen. Bovendien zou een volledig realistische serie, gebaseerd op onze introductieperiode, maar saai worden zonder de toegevoegde actie en sensatie die nu op BNN te zien is. Aan de andere kant kunnen wij ons wel gedeeltelijk vinden in de serie wat betreft enkele eigenschappen van de introductieperiode: de aankomend leden komen voor elkaar op, en tijdens de introductieperiode ontstaat er een hechte band tussen hen. Een eigenschap die wij ook terugvinden binnen onze vereniging. Wij zijn er trots op dat, in een tijd waar de studiedruk steeds hoger komt te liggen, er nog steeds een grote bereidheid is van onze leden om zich in te zetten voor de vereniging. Deze bereidheid is mede te danken aan het beleven van de introductieperiode: een ervaring die ieder aankomend lid meemaakt en zodoende zorgt voor een oprecht gevoel van saamhorigheid. Een introductieperiode zal altijd een mysterieus karakter blijven houden, maar dit betekent niet dat er dan ook onverantwoordelijke en onmenselijke gebeurtenissen plaatsvinden. Integendeel, wij vinden het als Rotterdamsch Studenten Corps erg belangrijk dat een aankomend lid na een intensieve, maar rechtvaardige introductieperiode met een goed en positief gevoel kan beginnen aan zijn verenigingsleven! Bart Louwerenburg, President College van Senaat en Bestuur, Rotterdamsch Studenten Corps

VAN DER SCHOT

PETER ACHTERBERG

Kastanjes zoeken Het is herfst en dus kastanjetijd. Kastanjes, mijn dochter Pippi is er dol op. Zo’n beetje elk weekend wil ze erop uit: kastanjes zoeken. Daar loopt ze dan, in het Amsterdamse bos, vlak achter de geitenboerderij. Haar ogen zijn strak gericht op de grond. Ze heeft amper oog voor wat er om haar heen gebeurt. Ze is namelijk op zoek naar van die bruine stekelige bolsters. En heeft ze er een in het vizier, dan springt ze er met haar roze laarsjes op, en stampt onverbiddelijk op het ding totdat het breekt en een mooie, glanzende kastanje tevoorschijn komt. Met haar zakken volgeladen met kastanjes verlaten we dan het bos. Missie geslaagd. Tot de week erop. Al die oude kastanjes, dat zijn geen beste, volgens de Pip. Nee, we moeten naar het bos, nieuwe kastanjes zoeken! Onderzoek is net als kastanjes zoeken. Ik ben er dol op: wat er ook allemaal om je heen gebeurt, het gaat immers maar om één ding – het kraken van die ene harde noot. Het gaat om het vinden van dat mooie glanzende inzicht, dat lang aan het zicht onttrokken blijft en dat je door eigen inspanning tevoorschijn kan toveren. Lekker een fijn papertje schrijven. Het klinkt vreemd, maar ik ben vaak een beetje verliefd op het onderzoek waar ik mee bezig ben. Totdat ik ermee klaar ben natuurlijk. Dan vind ik er gewoon geen bal meer aan. Maar gelukkig, net op tijd, dient het volgende onderzoek zich al weer aan, en begint het allemaal weer opnieuw. Al dat oude onderzoek, da’s niks, maar mijn volgende onderzoek, ach jongen toch! Vorig jaar stond ik wat bier erin te trekken op een of andere borrel. Ik doe dat graag, want bier is lekker, zoals je weet. Op een gegeven moment kwam de voorzitter van de nationale wetenschapsfinancier bij mij staan. Ik vroeg hem – omdat in stilte pilzen ook maar zo zo is – of hij zijn oude werk bij de Zwitserse zwartegatengenererende megadeeltjesversneller niet enorm miste. Zijn antwoord verbaasde mij. Daar waar ik verwachtte dat hij zou vertellen dat hij de pracht van het wetenschappelijke spel inderdaad helaas moet missen – sinds hij opperbaas van NWO was geworden – begon hij een verhaal over eindeloze files in Nederland en treurige wachtpartijen op koude perrons. En dat terwijl hij in Zwitserland in amper vijftien minuutjes op zijn werk kon zijn! Tsjongejonge, ik begrijp dat niet. Het is net alsof sommige mensen gewoonweg geen noten meer te kraken hebben. Geen liefde meer hebben voor het volgende paper. Alsof ze geen kastanjes meer willen zoeken. Peter Achterberg, cultuursocioloog aan de FSW, heeft onlangs nog een NWO-aanvraag ingediend.

Afleiding gezocht Er is nooit een computer vrij, eten is verboden en bellen moet je op de gang. En toch zit de Universiteitsbibliotheek (UB) iedere dag vol. Wat zoeken studenten daar toch? tekst Geert Maarse fotografie Levien Willemse

ACHTERGROND

H

et is pas half elf ’s ochtends en de jongen met de blauwe trui en de sportschoenen weet nu al niet meer hoe hij moet zitten. Hij buigt zich over zijn reader economie, leunt op de achterste poten van zijn stoel, zakt weer terug naar voren, zet een elleboog op tafel, steunt met zijn voorhoofd op zijn rechterhand, kijkt op als er iemand passeert, speurt rond alsof hij een bekende zoekt, en richt zijn blik weer op de reader. Af en toe slaat hij een pagina om, maar het is de vraag of hij echt iets leest. Je pikt ze er zo tussenuit: de studenten die het niet gewend zijn om op gezette tijden te studeren. Normaal blijven ze in bed tot ze een werkgroep of verplicht college hebben. Omdat ze tot laat in de kroeg hebben gehangen, films hebben gekeken, of zichzelf weer eens niet hebben kunnen losrukken van StarCraft of een netwerksessie Command & Conquer. Maar op een helder moment hebben ze besloten dat het eens afgelopen moest zijn met dat vrijblijvende gerommel, en tegen zichzelf gezegd: morgen zorg ik dat ik voor tienen in de UB ben. Er zijn studenten die steevast elke ochtend om half tien inklokken en de hele dag gedreven aan hun tentamen of scriptie werken. Maar het aantal dat de UB gebruikt als uitvalsbasis voor kopjes koffie, sigarettenpauzes of andere sociale ondernemingen is minstens zo groot. Voor wetenschappelijke literatuur hoeven ze hier niet te komen; met een VPNverbinding kun je vanaf elke willekeurige locatie door de tijdschriftendatabase browsen. Thuis is bovendien altijd een werkplek beschikbaar, en moppert er niemand als je ontbijtkoek op het toetsenbord kruimelt. Toch ziet de UB-bewaker zijn poortjes elke dag duizenden keren open- en dichtzwaaien. Hoe kan dat?

Flesje water

Van de ruim zevenhonderd werkplekken verspreid over zalen, gangen en kelders, zijn er maar 195 uitgerust met een computer. Wie een pc wil bemachtigen, moet zich tijdig melden, is het credo. Pieter Rebel (25) is daarin geslaagd. Hij zit in de Hatta-zaal, met uitzicht op de uitleenbalie beneden. Zijn buurman zwerft over Facebook, verderop kijkt iemand met oordopjes in naar een aflevering van de BNN-serie Feuten. Zelf heeft hij net even zitten kijken op een hotelwebsite voor een weekendje weg, maar hij probeert de afleiding tot een minimum te beperken. “Met internet zit je binnen de kortste tijd dingen te doen die niets met je studie te maken hebben. Thuis is dat helemaal erg. Daarom zit ik hier. Ik zie het echt als een werkdag. Anders blijf ik maar in mijn bed liggen.” Rebel rondde vorig jaar zijn bachelor Algemene Cultuurwetenschappen af en is nu bezig met een master Televisiestudies aan de Universiteit van Amsterdam. Om reistijd te besparen – hij woont nog steeds in Rotterdam – is hij de UB hier als studieplek blijven gebruiken. “En het mooie is: mijn inloggegevens werken nog steeds.” Manissa Gunandi (19), die de internationale bachelor Economics & Business Economics volgt,

18 november 2010 | 15

‘Met internet zit je binnen de kortste tijd dingen te doen die niets met je studie te maken hebben’

komt hier ook om afleiding te ontlopen. De Indonesische studente staat voor de kluisjes met haar mandje, waarin ze een flesje water, een iPhone met een fleurig hoesje en een volgekalkt kladblok heeft liggen. Ze vindt het stimulerend om andere mensen te zien studeren. Niet dat ze hier zo vaak zit, haast ze te zeggen, vandaag sluit ze zich op om zich voor te bereiden voor het Finance-tentamen dat ze vanavond heeft. “Mensen die hier elke dag komen, dat vind ik toch redelijk extreem.” Het publiek is divers. Meer dan de helft van de studenten die zich in het witte tl-licht aan een tafel bevindt heeft, afgaand op uiterlijke kenmerken, wortels buiten Nederland. Younes El Hajouti (23) kan dat wel verklaren. Hij is op de rode bank in de krantenhoek neergeploft voor een pauze. Zijn ouders zijn Marokkaans. Zelf woont hij in Zwijndrecht, zegt de pre-masterstudent Bedrijfskunde. “Maar veel van mijn vrienden komen uit verpauperde wijken. Ze hebben last van trams, drukte op straat, mensen die in en uit lopen. Hier kunnen ze zich afsluiten van de buitenwereld en alle bijbehorende problemen.”

Lange benen Keurige studenten met keurige motieven. Maar het verhaal gaat dat de UB niet alleen een broeinest van kennis is. Tussen de stellingen met naslagwerken en rijen computers zouden ook de onderdrukte seksuele behoeften die bij de adolescentie horen alle kanten op gieren. Een blond meisje met lange benen wordt vier keer nage-

staard voor ze een plekje heeft gevonden in de achterste stiltezaal. Het begint al bij de ingang van de bibliotheek, waar een jongen met een poloshirt over zijn schouder kijkt hoe zij op haar grijze suède hakjes tussen de poortjes door schrijdt. Is dit de ordinaire vleeskeuring waar sommige vrouwen het over hebben? “Natuurlijk kijken mannen hier naar vrouwen”, zegt Pieter Rebel. “Maar ik heb niet het idee dat die vrouwen dat vervelend vinden. Bovendien gebeurt het net zo goed andersom.” De meeste studenten zien er behoorlijk opgedirkt uit, waarmee de situatie anders is dan in bijvoorbeeld Delft: daar schijnen de ingenieurs van de toekomst soms in hun pyjama van pc naar pc te stiefelen. Maar om nou te zeggen dat de blote lichaamsdelen je in Rotterdam in het gezicht geduwd worden? Florine Bannier (22): “Misschien zijn het vooral de eerstejaars die het spannend vinden om te gaan zitten loeren naar elkaar. Voor hen is het nog lang leve de lol. Ik kom hier gewoon om te studeren.” Bannier – hese stem, leren jas, bloemetjesbroek in de UGG’s gestopt – studeert Management Economie & Recht aan de nabijgelegen HES, maar daar vindt ze de mediatheek te rumoerig. Ze zit ook weleens in de Blaakbibliotheek, maar de EUR is dichterbij, en bovendien gezelliger. “Er lopen huisgenootjes en vriendinnetjes rond, dus kunnen we gezellig even koffie doen. Om daarna weer hard aan de slag te gaan natuurlijk.”

ACHTERGROND

18 november 2010 | 16

Dubbel paspoortgedoe is non-issue

Even leek het nieuwe kabinet bijna direct na installatie te vallen. Aanleiding: een staatssecretaris met een dubbel paspoort. In 2007 ging Geert Wilders fel tekeer tegen twee bewindslieden met dubbele paspoorten. Hij kreeg toen bijval van Rutte. Dit najaar stond de kersverse premier zelf in ‘Vak K’ en stelde dat een dubbel paspoort eigenlijk toch niet zo’n groot probleem is. EM zocht op de campus naar mensen met meerdere paspoorten. Wat vinden zij van al dat gedoe? tekst René van Leeuwen fotografie Ronald van den Heerik Muhammad Awais: Nederlands en Pakistaans

A

ls je goed luistert, hoor je het nog wel aan haar uitspraak. Het is in ieder geval niet aan haar stijlvolle verschijning af te zien. Pearl Dykstra zou zomaar een Nederlandse staatssecretaris kunnen zijn. Hoogopgeleid, geëngageerd, carrière gemaakt en vorig jaar binnengehaald als hoogleraar Sociologie op de Erasmus Universiteit. Op de vraag of ze haar Canadese paspoort zou inleveren om staatssecretaris te worden reageert ze fel.“Nooit! Het is een belangrijk onderdeel van mijn identiteit.” Daarnaast is het Canadese paspoort gewoon praktisch. Wonen, studeren en

werken in Canada of de Verenigde Staten is ineens veel makkelijker. Minder gedoe met Green Cards, nooit in de rij op het vliegveld. Die voordelen zijn zo groot dat de kinderen van Dykstra naast een Nederlands, ook een Canadees paspoort hebben gekregen. Geboren en getogen in Canada kwam Dykstra vele jaren geleden naar Nederland. Ondanks haar Nederlandse ouders moest ze zich de Nederlandse taal zelf eigenmaken; thuis in Canada werd er nooit Nederlands gesproken. Soms hoor je nog wat Canadese invloeden in haar uitspraak terug. “Toch voel ik me helemaal Hollandse. Ik werk en woon hier al weer zo lang”. Dykstra vindt dat er in principe helemaal niet gevraagd moet worden naar de loyaliteit van een staatssecretaris wanneer die een dubbel paspoort heeft. “Kijk liever naar wat de persoon doet, wat diens activiteiten zijn. Loyaliteit is niet te vangen in een papieren document.” Bovendien zegt Dykstra dat het leven in meer dan één land een persoon juist rijker maakt. “Je krijgt verschillende culturen mee. Dat is alleen maar goed”.

Direct inleveren Jessie Blijden (25) zou haar Amerikaanse paspoort direct inleveren als dat nodig is om staatssecretaris te worden. Voordat je staatssecretaris wordt, moet je al zo lang in Nederland wonen en werken, dat het andere paspoort toch al geen nut meer heeft, is haar redenering. Blijden, op dit moment persoonlijk assistent van RSM-decaan George Yip, ziet zichzelf trouwens niet zo lang in één land wonen. Als

ACHTERGROND

18 november 2010 | 17

Links Jessie Blijden: Nederlands en Amerikaans (mocht van haar vader - diplomaat - niet met twee paspoorten op de foto) Onder Pearl Dykstra: Nederlands en Canadees

dochter uit een diplomatengezin is ze gewend op verschillende plaatsen in de wereld te vertoeven. “In mijn hele jeugd heb ik eigenlijk maar twee jaar echt in een schoolklas gezeten. De rest van de tijd kreeg ik thuis les.” Blijden voelt zich daarom geen Amerikaanse of Nederlandse, maar meer een wereldburger. In de Verenigde Staten mocht Blijden na vijf jaar het toelatingsexamen doen. Zo kreeg ze haar Amerikaanse paspoort. Naast het gemak wat ze ervan heeft op reizen naar de VS, en het stemrecht, hecht ze er verder geen waarde aan. Ze ontleent haar identiteit niet aan een document. Toch merkt ze wel dat ze de laatste jaren lang in de VS heeft gewoond. “In New York werken mensen non-stop. Ik moet bijvoorbeeld nog wennen aan het feit dat er hier zo consistent lunchpauzes worden genomen.” Naast het arbeidsethos ziet Blijden een klassiek verschil tussen Amerikanen en Nederlanders. “Nederlanders zijn veel directer dan Amerikanen, daar houd ik wel van.”

Non-issue Celie de Block (21) heeft nooit in België gewoond. Ze heeft wel sinds haar geboorte twee paspoorten – een Nederlands en een Belgisch. Haar vader had een Frans en een Belgisch paspoort voordat hij naar Nederland kwam. Toen moest hij zijn Franse paspoort opgeven om een Nederlandse te kunnen krijgen. Praktisch nut heeft De Block tot dusver nooit gehad van haar dubbele nationaliteit. Toch is het Belgische paspoort voor haar belangrijk. “Ik ben bourgondisch opgevoed. Ik heb toch een net iets andere levensstijl meegekregen dan de Nederlandse.” Vroeger bij vriendinnetjes thuis liep De Block daar nog wel eens tegenaan. Vlak voor etenstijd werd haar dan duidelijk gemaakt dat het zes uur was. Begrijpen wat dat betekende was voor De Block lastig. Zij was gewend dat er altijd meer dan voldoende eten was, ook voor onverwachte gasten. “Eigenlijk is de hele kwestie een non-issue”, zegt ze. De tweedejaars sociologie ziet in de discussie ook een politieke afleidingsmanoeuvre om echte problemen uit de weg te gaan. Van haar hoeft de staatssecretaris haar paspoort dan ook niet in te leveren. Zelf zou ze dat immers ook niet doen. “Ik ben toch een beetje gehecht aan het paspoort. Het is bovendien een officiële bevestiging van een deel van je identiteit.” Theaterspel Ja, hij wil best even met me praten, maar hij moet eerst het vrijdaggebed doen. Of ik twee uurtjes later af kan spreken, is de vraag. Op zevenjarige leeftijd kwam hij van Pakistan naar Nederland. Muhammad Awais (23) kwam in Nederland op een zogenaamde zwarte school. Tussen voornamelijk andere allochtone kinderen moest hij de

‘Kijk liever naar wat de persoon doet’ Nederlandse taal zien te leren. Dat is hem in ieder geval goed afgegaan. Inmiddels doet Awais de master fiscaal recht. Als zoon van een gastarbeider kon hij in het kader van gezinshereniging een Nederlands paspoort krijgen. Inmiddels is hij zo lang in Nederland dat hij in Pakistan als een buitenlander wordt gezien. Een buitenlander die wel goed kan vertellen hoe het er in Nederland aan toe gaat. De hele kwestie, eigenlijk de hele politiek, is wat Awais betreft theaterspel. “Politici worden op hun zwakke punten aangepakt, er wordt teveel op de persoon gespeeld.” Hij begrijpt niet waarom een dubbele nationaliteit tegenwoordig een probleem zou zijn. “Of je het wilt of niet, Nederland heeft een multiculturele samenleving. Daar horen ook mensen bij die een dubbele nationaliteit hebben. Het is ouderwets om alleen te kijken naar iemands paspoorten.”

WETENSCHAP

18 november 2010 | 18

INHOUD

Dan maar naar een ander land DOVILE PAUŽAITE (Litouwen) liet een promotieplaats aan de EUR schieten vanwege het aantreden van het nieuwe kabinet. “Wilders’ populariteit toont aan hoe groot de angst is voor andere nationaliteiten en culturen. In de tijd dat ik in Rotterdam woonde, heb ik me geen moment bang gevoeld. Dus waar is in hemelsnaam die extra politie voor nodig? Nederland verandert. Iedereen doet alsof het een open, tolerant land is, maar in werkelijkheid gaat het er steeds traditioneler aan toe.”

Nederland is zijn gastvrije imago kwijt en daar lijkt het nieuwe kabinet geen verandering in te brengen. Trekt de EUR nu minder internationaal talent aan? Collegevoorzitter Van der Meer Mohr: “Het klimaat wordt grimmiger.” tekst Geert Maarse illustratie Bas van der Schot

S

teven Van de Walle baalt. De universitair hoofddocent bestuurskunde had de perfecte kandidaat voor zijn Europese onderzoeksprogramma op het oog: Dovile Paužaite, een briljant studente, afgestudeerd met een 8,7 gemiddeld, afkomstig uit Litouwen, en in Rotterdam een master afgerond. Ze stond te trappelen om als aio te beginnen, en vond het geen probleem om zich voor nog eens vier jaar aan de EUR te committeren. Wilde haar partner hier wel heen halen ook. Maar toen de sollicitatie bijna rond was, haakte ze af. Wat was er gebeurd? Hoewel Dovile Paužaite en haar Turkse man best een beetje opzagen tegen de

formaliteiten rond hun vestiging in Nederland, hadden ze besloten om de onzekerheden voor lief te nemen. Maar toen was daar ineens een nieuw kabinet. Paužaite, die wel wist dat Wilders er waarschijnlijk bij betrokken zou zijn, sloeg steil achterover toen ze de vertaalde passages uit het regeerakkoord las: halvering van de immigratie en opheffing van de speciale status voor Turken met een verblijfsvergunning. Het weekend daarop kreeg Van de Walle bericht: het speet haar heel erg, mailde Paužaite, maar dit was niet het goede moment om naar Nederland te verhuizen.

WETENSCHAP

18 november 2010 | 19

KIM PUTTERS

Goudse kaas Het is het eerste bericht over een wetenschappelijk medewerker die Rotterdam laat schieten vanwege de aangetreden regering. Misschien blijft het hierbij, zeggen EUR-medewerkers hoopvol: de slag om de beste wetenschappers is al zwaar genoeg. Maar tussen de regels door klinkt de twijfel. “Het is te vroeg om de grootte van het probleem in te kunnen schatten”, zegt Pauline van der Meer Mohr, voorzitter van het College van Bestuur (CvB). “Maar ik ben nog niemand tegengekomen die zegt: het loopt allemaal wel los.” Áls Nederland tien jaar geleden al ergens om bekend stond, was het om de Goudse kaas, het alom geprezen, doch nauwelijks opwindende poldermodel en de Amsterdamse grachten, schreef de New York Times onlangs. De laatste tijd zijn we in het buitenland echter steeds va-

niet weg dat de komst van het nieuwe kabinet inderdaad onduidelijkheden oplevert over nieuwe regels en procedures. “Daar zijn ook wij onzeker over.” Het probleem ligt vooral bij het signaal dat wordt afgegeven, zegt Van de Walle. “Het is in de praktijk niet moeilijker geworden om naar Nederland te komen als kenniswerker. De Europese grenzen gaan enkel dicht voor probleemgevallen. Maar naast analfabete Berbers houd je nu ook academici buiten de deur. Dit kabinet kan nog zo vaak zeggen dat dit niet de bedoeling is van het beleid, maar het imago is om zeep geholpen.” Het blijkt lastig om de invloed van het politieke klimaat op de toestroom van internationaal talent in te schatten. Je weet als universiteit niet hoeveel wetenschappers stilzwijgend van een

‘Naast analfabete Berbers houd je nu ook academici buiten de deur’ ker het land waar een provocerende filmmaker op straat wordt neergesabeld, moslima’s moeten betalen voor het dragen van een hoofddoekje en waar een politicus met een aristocratische blonde kuif de mening van het bange volk vertolkt. De gevolgen mogen nog onduidelijk zijn, een kind begrijpt dat zo’n imago haaks staat op de ambities van een ‘internationaal georiënteerde universiteit’. Koningin Beatrix sprak tijdens de afgelopen troonrede de ambitie uit om bij de vijf beste kenniseconomieën ter wereld te behoren. Maar in het licht van de felle kritiek op het onderwijsen innovatiebeleid, klinkt deze wens een tikje absurd. De internationale concurrentie is moordend, zegt Saskia Krijger, medewerker Personeel & Organisatie aan de Erasmus School of Economics. De universiteit heeft nauw contact met de Rotterdamse expat desk en de Immigratie en Naturalisatie Dienst (IND). Gezamenlijk zijn die er de afgelopen jaren in geslaagd om tijdelijke vestiging voor kenniswerkers een stuk makkelijker te maken. Maar het blijft knokken om de beste mensen. “We zijn geen Harvard”, aldus Krijger.

Inburgeringscursus Brenda Docter, internationaliseringsmedewerker op de centrale afdeling Human Resource & Finance is verbaasd over het verhaal van Paužaite. Als EU-burger was ze binnen twee weken aan het werk geweest, zegt ze. En van een inburgeringscursus voor de Turkse partner, waarover achteraf is geklaagd, is helemaal geen sprake. Neemt

sollicitatie afzien, en wat hun overwegingen daarbij zijn. Misschien komt het doordat ze Wilders hebben horen speechen in New York. Misschien door de papierwinkel die ze boven het hoofd hangt als ze hun geadopteerde kinderen mee willen nemen. Maar het kan net zo goed te maken hebben met een voor buitenlanders onaantrekkelijke belastingregeling. Hoe dan ook is het voor Van der Meer Mohr zaak om de vinger aan de pols te houden bij ‘onze vrienden in Den Haag’, beseft ze. De EUR is een universiteit met een diverse studentenpopulatie, maar met een redelijk homogene staf. Het is al lastig zat om multicultureel talent te interesseren voor wetenschap, zegt de collegevoorzitter. “Het is mijn rol om de politiek een spiegel voor te houden. Het is duidelijk welk beleid we moeten voeren om een internationale kenniseconomie te worden, maar dat doen we niet. Prima, maar het afstoten van internationaal talent kan nooit een bedoeld neveneffect zijn.”

Vrouwenquotum op de EUR! Afgelopen week verdedigde Hester van de Bovenkamp haar proefschrift over patiëntenparticipatie. Vijf jaar lang onderzocht ze hoe patiënten (niet) worden betrokken bij beslissingen in de zorg. De vraag die ik haar stelde tijdens de verdediging ging over twee stellingen bij het proefschrift. De ene stelling betrof de emancipatie van de patiënt, de andere de emancipatie van de vrouw. Met beide is het beroerd gesteld. Het grote misverstand over de emancipatie van de patiënt is dat deze overal over mee zou moeten praten en beslissen. Dat is niet zo, want soms zijn patiënten zo afhankelijk van dokters dat ze gewoonweg zelf niet goed kunnen beslissen. De grote misvatting over de emancipatie van de vrouw is juist de idee dat vrouwen overal al over meepraten en meebeslissen. Dat is in de praktijk helemaal niet het geval. Mark Rutte zegt geen vrouwen van voldoende kwaliteit te kunnen vinden. In het bedrijfsleven is het nemen van harde en daadkrachtige beslissingen nog steeds een ‘mannending’. Ook de wetenschap wordt gedomineerd door mannen. Macht wordt zo meestal herverdeeld onder de groep die de macht al had. In de zorg zal de patiënt waarschijnlijk nooit de meest invloedrijke persoon worden. Dokters en financiers hebben de kennis, het geld en de besluitvormende macht om over hen te beslissen. In de wetenschap verdeelt de elite van intelligente mannelijke hoogleraren de macht onderling. Vrouwen hebben er nog steeds niet de macht. Ik ben nooit zo voor positieve discriminatie geweest, want het moet immers gaan om de kwaliteit van mensen. Zonder dat we het in de gaten hebben, houden we zo echter de mannen de hand boven het hoofd. Ik keer terug op mijn standpunt. Ik ben man en vóór een quotum van vrouwelijke hoogleraren aan de universiteit. De verdediging van Hester heeft me overtuigd. Zij is een krachtige promovenda die het ver gaat schoppen en gewoonweg de prikkel behoort te krijgen om het ooit tot hoogleraar te schoppen. Ze heeft echter nauwelijks vrouwelijke voorbeelden. Je maakt mij niet wijs dat er geen goede vrouwen waren voor al die leerstoelen. Haar promotor slaagde er evenwel toch in om een promotiecommissie samen te stellen met drie vrouwelijke hoogleraren. De goede vrouwen zijn er dus wel, al maak ik zo’n diverse commissie bijna nooit mee. Het is teveel afhankelijk van een enkele goedzoekende hoogleraar of de vrouwen ook echt in die functie terechtkomen. Een quotum is de enige manier om het mannenbolwerk te doorbreken en de wetenschappelijke wereld een spiegel voor te houden. Kim Putters is hoogleraar Management van instellingen in de gezondheidszorg

ACHTERGROND

18 november 2010 | 20

INHOUD

Bedrijfsvoering 2013

De bezem er door! Noem het achterstallig onderhoud en nieuwe bezems vegen schoon. Duidelijk is dat de bedrijfsvoering van de EUR ouderwets is, en dat het nieuwe College van Bestuur de universitaire organisatie wil ‘vitaliseren’. tekst Wieneke Gunneweg fotografie Michelle Muus

BEDRIJFSVOERING 2013 Zes thema’s heeft het CvB bij de kop gepakt die de actieteams moeten aanpakken: campus services, financiën, ict, human resource management, marketing & communicatie en student support, onderwijs & onderzoekondersteuning. Een consultant van Deloitte begeleidt het project. Half oktober kwamen de actieteams voor het eerst twee dagen bijeen in Kijkduin. In december moeten de eerste plannen er liggen. EM is benieuwd naar de ervaringen. Mail: gunneweg@ em.eur.nl

O

uderwets, noemt collegelid Bart Straatman de bedrijfsvoering van deze universiteit. Faculteiten en centraal bestuur werken te weinig samen, waardoor ondersteunende diensten te weinig ondersteunend zijn, of kunnen zijn. Dit leidt tot inefficiëntie en irritatie bij medewerkers en studenten. Een voorbeeld: medewerkers en studenten kunnen alleen inloggen op hun account in het gebouw waar ze werken of studeren. Studenten die twee studies volgen, kunnen niet bij hun gegevens van de ene studie als ze in het gebouw van de andere studie inloggen. Medewerkers kunnen alleen bij hun eigen account binnen het netwerk waar ze bijhoren. Nog een voorbeeld: elke faculteit houdt op een eigen manier de voortgangscijfers van studenten bij. Hierdoor zijn cijfers over bijvoorbeeld het bindend studie advies maar moeizaam vergelijkbaar en ontbreekt het op een hoger niveau aan goede managementinformatie. Te lang hebben faculteiten en ondersteunende diensten te weinig echt samengewerkt door een gebrek aan sturing vanuit het CvB. Faculteiten zijn hierdoor zelf oplossingen gaan verzinnen, met als gevolg dat de verschillende systemen en werkwijzen niet op elkaar aansluiten. Overigens geldt dit niet enkel voor ict-zaken. Ook bijvoorbeeld een gezamenlijk personeelsbeleid gericht op talentontwikkeling ontbreekt. Kortom, er moet wat veranderen, zag ook Straatman vrij snel in na zijn aantreden in februari 2010: “De ambities van de universiteit en de huidige bedrijfsvoering stroken niet met elkaar”, merkt hij op. Straatman wordt daarbij gesteund door het rapport van de commissie Evaluatie Reorganisatie Bureau van de Universiteit onder leiding van hoogleraar Job Hoogendoorn, dat voor de zomer verscheen. Het oordeel van de commissie over de uitvoering van de reorganisatie van het Bureau van de Universiteit begin 2008 was hard. De keus om alle ondersteunende diensten in shared service centra (ssc’s) onder te brengen was een goede, maar de uitvoering en sturing op deze structuurwijziging was zwak, aldus het rapport. Onduidelijk is gebleven of de beoogde efficiencyverhoging is gerealiseerd. De commissie beveelt onder meer aan om ‘ernst te maken met de ontwikkeling van een afrekencultuur’.

Gezamenlijke basis Waar de faculteiten de afgelopen tijd weinig sturing hebben ervaren vanuit het centraal niveau, wordt nu nadere samenwerking georganiseerd met

Collegelid Bart Straatman: “Over een paar jaar moet je overal op de campus kunnen inloggen.”

het projectplan Bedrijfsvoering 2013. Straatman heeft daarbij bewust de keus gemaakt dit samen met de faculteiten te doen, omdat hij niet gelooft in een top-down benadering. Hij zegt zelfs te ‘gruwen’ van termen als centraliseren en standaardiseren. De universiteit moet echter wel een ‘gezamenlijke basis’ leggen voor de ondersteunden diensten. “Uiteindelijk gaat het om het ontzorgen van de mensen waarom het gaat: wetenschappers en studenten”, licht Borg van Nijnatten, directeur van de faculteit der Sociale Wetenschappen toe. Van Nijnatten is trekker van een van de zes gevormde ‘actieteams’ die deze maanden druk zijn met het formuleren van concrete acties die de komende jaren – tot 2013 – moeten worden genomen om de bedrijfsvoering van de universiteit te professionaliseren. Hij is blij dat Straatman als nieuwkomer de urgentie van het onderwerp heeft ingezien. Straatman op zijn beurt stond er op dat Van Nijnatten bij dit interview zou zijn, omdat de betrokkenheid van faculteiten cruciaal is bij dit project. “Decanen en college moeten dit samen oppakken, omdat het een gezamenlijk probleem is. Wat mij betreft zijn grote structuurwijzigingen niet nodig; we moeten vooral werkprocessen beter inrichten.” Van Nijnatten voegt daaraan toe: “Het gaat om het vitaliseren van de organisatie; hoe ga je met elkaar om?” Straatman: “De term afrekencultuur spreekt mij niet aan. Wel moet duidelijk zijn dat afspraak afspraak is, en dat we elkaar erop aanspreken als iemand zich niet aan de afspraken houdt. En laten we niet vergeten dat goede bedrijfsvoering leuk is; dat je kunt bijdragen aan waar deze universiteit voor staat.”

WETENSCHAP

18 november 2010 | 21

Expert in leermethoden Tamara van Gog: 'Je weet eerst helemaal niet hoe iets werkt en op een bepaald punt kun je het. Maar waarom dan, hoe gaat dat?

De vonk, de passie en de betovering. Deel twee van een tweeluik over jonge, excellerende onderzoekers in de ban van de wetenschap. Onderwijspsycholoog Tamara van Gog doet onderzoek naar hoe wij leren door te kijken naar anderen. Sinds maart 2010 is zij lid van de Jonge Akademie van de KNAW. tekst Hans van Vinkeveen fotografie Levien Willemse

T

amara van Gog was zelf een mondige, ‘om niet te zeggen vervelende’, leerling, verklapt zij. In een tijd dat zelfstandig leren op school nog niet erg op prijs werd gesteld. “Ik had op de middelbare school een aanvaring met de leraar Duits. Waarom ik niet meedeed met de luistertoets en in een dik Engels boek zat te lezen? Ik zei dat ik met de luistertest geen moeite had en binnenkort voor Engels een toets had. Zijn reactie was dat hij dit wel begreep, maar niet kon tolereren met nog dertig leerlingen in de klas. Daar wilde ik niet aan. Dat je iets moest doen wat je allang kunt, puur omdat de docent an>> ders geen orde kan houden.”

WETENSCHAP

18 november 2010 | 22

INHOUD

TAMARA VAN GOG (1979) is sinds 2009 hoofddocent bij het instituut voor Psychologie. Zij werkte als docent van 2006 tot 2009 bij het Center for Learning Sciences and Technologies aan de Open Universiteit (OU). Ze promoveerde in 2006 op haar dissertatie Uncovering the problem-solving process to design effective worked examples aan de OU. In 2001 behaalde zij haar masterdiploma Ontwikkelings- en Onderwijspsychologie aan de Universiteit van Tilburg.

Van Gog doet experimenteel onderzoek naar hoe mensen leren en welke instructiemethoden efficiënt zijn. Zij richt zich vooral op een succesvol gebleken methode: het leren via voorbeelden op papier of door te kijken naar anderen. “Stel dat je leerlingen wilt leren redeneren over fouten in elektrische schakelingen”, geeft zij als voorbeeld. “Daarvoor moeten zij de wet van Ohm kennen en kunnen toepassen. Voor leerlingen die hiervan geen kennis hebben, blijkt dit via uitgewerkte voorbeelden een stuk effectiever dan wanneer zij het zelf moet uitzoeken. Dit observationeel leren gaat verder dan puur gedachteloos imiteren. Ook problemen die net even anders zijn leer je oplossen.” Bij het zelfstandig leren, dat inmiddels het credo

‘Het blijven kleine stapjes vooruit. Ons vakgebied is er niet een van revolutionaire doorbraken’ van onderwijsland is geworden, speelt een extra probleem, legt Van Gog uit. Er wordt van leerlingen verwacht dat zij zichzelf goed kunnen beoordelen en weten wat ze wel en niet weten. Maar de vaardigheden om goed te presteren blijken dezelfde te zijn als de vaardigheden om goede prestaties te herkennen. “Leerlingen met weinig kennis van een taak of domein zijn dus dubbel de klos bij zelfstandig leren, omdat ze vaak ook slecht zijn in zelfevaluatie. Dit is weleens de double curse of incompetence genoemd.” Een promovendus van Van Gog heeft aangetoond

dat ook het leren zelfevalueren het best gaat door dit eerst voorgedaan te krijgen. “Een model demonstreert hoe je de eigen prestatie, en vooral ook de moeite die deze heeft gekost, via een ratingschaal beoordeelt en waarop je vervolgens allemaal moet letten als je een nieuwe taak kiest.”

Nonnenroute Als peuter vroeg Van

Gog staand voor het raam aan haar moeder waar al die kinderen elke dag naartoe gingen. Vanaf dat moment wilde zij ook naar school. “Mijn moeder vond dat vreselijk. Op de eerste schooldag leek het wel de omgekeerde wereld. Niet ik, maar zij stond te huilen.” Ze was leergierig, dook graag met haar neus in de boeken, maar komt uit een gezin waar doorleren niet vanzelfsprekend was. “Mijn moeder heeft wél mulo gedaan, wat destijds heel wat was. Via de route van de nonnen, die dachten haar zo in te kunnen lijven in het klooster. Ze heeft ons altijd gestimuleerd om te doen wat je kunt, en wat goed bij je past.” Het gezin moest na de scheiding van haar ouders rondkomen van een bijstandsuitkering. “Elk dubbeltje werd drie keer omgedraaid en er werden geen schulden gemaakt. Dat vond mijn moeder heel belangrijk. Ze wilde niet nog meer afhankelijk zijn van anderen en in een uitzichtloze situatie terechtkomen. Ik heb ook altijd naast mijn studie een baantje gehad, wat me heeft gestimuleerd hard en efficiënt te werken.” Van Gog koos na de middelbare school, twijfelend tussen filosofie en psychologie, voor de laatste studie, om wat ze nu een slechte reden noemt. “Ik dacht dat er met filosofie minder uitzicht was op een baan later. Ik wilde, gelet op mijn achtergrond, vooral niet in een uitkeringssituatie terechtkomen, of afhankelijk blijven van baantjes die niets met mijn opleiding te maken hadden.” Bovendien herkende zij bij psychologie een aantal haar aansprekende filosofische vragen: hoe werkt de geest, hoe zit het met de scheiding tussen geest en lichaam? En het bleek een zeer goede keuze. “Wat me vooral fascineerde was de cognitieve kant: het concreet via experimenten ontdekken hoe het menselijke gedrag werkt.”

Claimen en bewaken Van onderwijspsychologie had Van Gog, tot zij ermee in aanraking kwam, nog nooit gehoord. “Wat mij hieraan vooral interesseerde, was hoe je leerprocessen kunt bevorderen bij ‘normale’ kinderen en volwassenen. Als eerstejaars vond ik een basaal leerexperiment als dat van Pavlov – dat van de bel en de hond – ontzettend fascinerend. Ik was nieuwsgierig naar hoe complexere leerprocessen werken. Je weet eerst helemaal niet hoe iets werkt en op een bepaald punt kun je het. Maar waarom dan, hoe gaat dat?” Haar passie ligt bij het experimenteren; het brainstormen met collega’s vooraf; het bedenken van

WETENSCHAP

experimenten en de uitvoering later. “Ik houd ervan met de voeten in de klei te staan en kan heel blij worden van data.’ Maar ze is bescheiden over haar bijdrage. “Het blijven kleine stapjes vooruit, babysteps. Ons vakgebied is er niet een van revolutionaire doorbraken.” Jammer vindt ze het wel dat ook op de universiteit de waan van de dag regeert. “Creatieve ideeën vragen tijd om er rustig mee aan de slag te kunnen. Je moet deze tijd echt claimen en bewaken.” Het heeft haar mooie momenten gebracht als het lidmaatschap van de Jonge Akademie, een uniek platform voor jonge talentvolle onderzoekers. “En een recente publicatie in een gerenommeerd medisch tijdschrift is een enorme klapper.”

Topinstituut

Prestatiedruk is er volgens Van Gog altijd, maar zij hoeft nog niet per se de beste in haar vakgebied te zijn. Liever wil zij met de besten kunnen samenwerken om van hen te leren. Maar samenwerking brengt ook een risico met zich mee wanneer je opening van zaken geeft. Ze heeft daarmee eens een slechte ervaring gehad: “Ik had een voorstel geschreven voor onderzoek in het buitenland. Nadat ik daar begon, trof ik een onderzoeksvoorstel van een promovendus aan dat bijna identiek was. Dat bleek geen toeval. Dat is even slikken. Verder hangen sommige onderwerpen soms ook gewoon in de lucht, wat weer de mogelijkheid geeft met elkaar iets leuks te doen.” Nee, ze heeft niet de ambitie om een leermethode te ontwikkelen die naar haar vernoemd wordt. Bescheiden: “Ik hoop mede het onderwijsrendement te kunnen verhogen door handvatten aan te reiken aan docenten en ontwerpers van lesmaterialen, bijvoorbeeld voor het zelfstandig leren of leren via voorbeelden.” Ze droomt ervan dat er ooit in Nederland een groot interdisciplinair centrum voor leren en instructie komt. Een topinstituut waar leertechnologie, cognitieve en neuropsychologie zijn geïntegreerd en waar een brug naar de praktijk wordt geslagen. Zelf zou ze daar best een van de dragende krachten willen zijn. Leidinggevend? “Liefst inhoudelijk dan, voorlopig niet in een pure managementrol. Dat komt later als ik groot ben misschien nog wel.”

In EM 6 (4 november) verscheen deel één van dit tweeluik, een interview met filosofe Ingrid Robeyns.

18 november 2010 | 23

DE INSPIRATIE

Cultuurwetenschapper Stijn Reijnders doet onderzoek naar mediatoerisme en literair toerisme. Hij vraagt zich af waarom mensen geïnteresseerd zijn om een bepaalde plaats die in een film, serie of roman voorkomt te bezoeken. Wat inspireert hem hierbij? “De kennis die nog geen kennis is”, zegt hij mysterieus. “Als wetenschapper moet je eerst kijken wat er al in kaart gebracht is over een bepaald onderwerp, en er daarna zelf wat aan toevoegen.” Daar heb je volgens hem een flinke dosis creativiteit voor nodig. “Als uit de chaos en veelheid aan details een helder idee verschijnt, waardoor alles op zijn plaats lijkt te vallen,

DE STELLING 'A good traveller has no fixed plans and is not intent on arriving' (Lao Tzu) is de elfde stelling van Jonathan A. Lipton in zijn proefschrift Improving Quality of Care in Acute Cardiology.

zijn dat momenten van inzicht voor mij.” Soms verschijnt zo’n inzicht tijdens het lezen van andermans werk. “Laatst overkwam het me tijdens het herlezen van Ways of Escape van Chris Rojek.” In het boek van de Britse socioloog herkende hij veel van zijn eigen onderzoek. “Zaken waar ik zelf al mee in aanraking was gekomen en wel aanvoelde, maar nog niet onder woorden had weten te brengen.” Reijnders deed veldwerk naar de locaties in James Bond-films, Dracula-films en enkele detectiveseries. Mediatoerisme zit volgens hem in de lift. Zo werd het Louvre na het verschijnen van De Da Vinci Code overspoeld door toeristen, en trok Nieuw Zeeland door de populariteit van The Lord of the Rings meer bezoekers. “Het paradoxale is dat je de plaats al gezien hebt op het witte doek, maar er toch veel geld en moeite voor over hebt om er zelf naar toe te reizen. Mensen willen het beeld uit de film vergelijken met hun eigen zintuiglijke waarnemingen.” TL (foto: RvdH)

“

Lipton koos voor deze stelling uit de Tao Te Ching, een van de belangrijkste geschriften van het taoïsme, omdat hij veel van reizen houdt. Deze winter gaat hij naar Australië en China. Volgens de stelling is hij een goede reiziger: “Ik vind het altijd erg jammer als de reis weer ten einde loopt”, zegt hij. De stelling van de Chinese filosoof uit de zesde eeuw voor Christus heeft ook betrekking op het doen van onderzoek. Lipton: “Het is een continu proces, waarbij je altijd onderweg bent. Het promoveren is slechts een tussenstop op weg naar de volgende carrièrestap.” De komende jaren is hij bezig om zijn opleiding tot cardioloog af te ronden. “Daarna is het lastig te voorspellen waar ik als cardioloog aan het werk kan. Voorlopig houd ik dus alle opties open.” In zijn proefschrift staan een aantal strategieën beschreven om met informatietechnologie de kwaliteit van zorg bij patiënten met een hartinfarct te verbeteren. Het onderzoek en toekomstige projecten zijn online te bekijken:www.acutecardiology.com TL

NotuBiz bv

INTERLLOYD SURVEY BV zoekt

is een innovatief bedrijf dichtbij Woudestein. Wij zoeken studenten om politieke vergaderingen af te luisteren en te indexeren. Jij bent gestructureerd en breed geïnteresseerd.

Je wilt minimaal een (zelf te bepalen) dag in de week werken.

Wij bieden je een flexibele baan met een uurloon tussen € 6,50 en

MEDICIJN BEZORGER

Te huur:

Voor een apotheek in Capelle a/d IJssel zoeken wij een nee bezorger voor enkele dagen in de week. Werkjden in overleg. Rijbewijs vereist.

ruim 3-kamerapp. R’damNoord, G. Scholtenstraat Voor max. 2 pers.

VOOR INFO : TEL. 010-4506555

[email protected]

€ 700 p/m (excl. gas en licht)

EuroCollege Hogeschool (ECHS) particuliere school voor versnelde en begeleide MBO & HBO opleidingen in centrum van Rotterdam zoekt

s t evig talent

voor verschillende functies: steunlessen studiebegeleiding  projectbegeleiding 







secretarieel en receptie-werk

Bij voorkeur ouderejaars studenten met pit en ambitie. Wij hechten veel belang aan inhoud, representatie en betrouwbaarheid. Zie www.eurocollege.nl voor impressies. Informatie : [email protected] Sollicitaties : [email protected] t.a.v. Mw W.J.M. Ruijgrok.

Goed betaalde studentenbaan? Direct aan de slag? Bel Palm Professionals! 010-2188085 VERKEERSSCHOOL AVANTI Hoog slagingspercentage bij het eerste examen (55 - 60%). Diverse rijopleidingen. Examendatum direct bekend. Stadhoudersweg 6e. Telefoon (010) 4673820 / 4679448, e-mail: [email protected], www.avantirijschool.nl

Geïnteresseerd? Mail snel je cv naar [email protected]

Studentenpakketten: -30 rijlessen incl. Praktijk examen €880,- - 40 rijlessen incl. Praktijk examen+TTT+GRATIS theorie online €1285,(Gespreide betaling is ook mogelijk) Tel: 010 - 437 25 77 [email protected] www.RijscholenConcurrent.nl

OPROEPKRACHTEN voor onder andere de vakantieperiodes Werkzaamheden: • geautomatiseerde administratieve werkzaamheden • telefonisch communiceren • verwerken rapporten Ben jij flexibel inzetbaar? Reageer dan! Mail jouw CV en indicatie van de beschikbare tijd naar: [email protected]

LIFESTYLE

18 4 november 2010 | 25

Koffie met carrot cake

DE AAN RADER

In elk nummer vraagt EM een EUR-medewerker om een uitgaanstip. Sarah Nanninga begeleidt als medewerker traffic het communicatieproductieproces op de afdeling Onderwijsmarketing en tipt de Urban Espresso Bar (UEB) West op de Nieuwe Binnenweg.

Wat maakt deze Urban Espresso Bar zo bijzonder? “In een altijd drukke en gezellige sfeer kun je er heerlijke koffie drinken van speciaal geselecteerde koffiebonen uit Panama of Ethiopië. Als het weer het toelaat kun je lekker buiten zitten onder de rode luifels, en er ligt genoeg lectuur binnen om lekker door te lezen en te ontspannen.” Wie drinken daar zoal hun koffie? “Het publiek in de UEB is zeer gevarieerd, van studenten tot kunstenaars uit de omgeving. De UEB op de Nieuwe Binnenweg zit er pas drie maanden, maar heeft door een spectaculaire opening met een live band al snel een groot publiek weten te trekken.” Wat moeten we absoluut proberen? “Mijn favoriet is een grote koffie verkeerd met een lekker stuk carrot cake. Heb je haast en wil je koffie of taart voor onderweg meenemen, dan kan dat ook. De koffie is heerlijk, de taart ook en de prijs is goed.”IW

Laagdrempelig kunst proeven

Velen denken bij het woord kunst niet direct aan toegankelijk. Gelukkig telt Rotterdam een hoop galerieën, met steeds wisselende exposities, waar voortdurend hard wordt gewerkt om het kunstklimaat naar een hoger en toegankelijker niveau te tillen. Trek er daarom op die druilerige zondag eens op uit om een bezoekje te brengen aan één van de volgende tekst Iris Withuis fotografie Levien Willemse galerieën en verbreed je horizon.

Bob Smit Gallery Eendrachtsplein 16 Aan het Eendrachtsplein in hartje centrum kun je voor hedendaagse kunst uit alle disciplines, zoals fotografie, collages en sculpturen, terecht in de galerie van Bob Smit. De jonge en charmante kunstenaar, die momenteel zelf nog autonome beeldende kunst studeert aan de Willem de Kooning Academie, opende in februari van dit jaar de deuren van zijn eigen galerie. Verdeeld over twee verdiepingen wordt het werk van verschillende kunstenaars getoond. In zijn galerie stelt Bob Smit Rotterdam centraal. Iedere vier weken toont de galerie een expositie waarvan tenminste één van de kunstenaars afkomstig is uit Rotterdam. De huidige exposities van Rob van der Hoeven en Birgit Verwer, zijn nog tot 28 november te zien en zeker de moeite van het bezoeken waard. Vooral het uitbundige werk van Verwer, waarin ze vanuit haar katholieke jeugd regelmatig verwijst naar rituelen in de katholieke kerk, is erg indrukwekkend. Speciaal voor de maand van de collage kun je bovendien nog tot 21 november in de voormalige galerie Wim van Krimpen aan de Oude Binnenweg naar een groepstentoonstelling waaraan ook Bob Smit heeft meegewerkt.

Urban Espresso Bar West, Nieuwe Binnenweg 263. Voor meer informatie: www.urbanespressobar.nl

Roodkapje Meent 119-133 Op 6 maart van dit jaar opende Roodkapje met het project ROT(T)TERDAM. In deze ‘culturele supermarkt’ op de Meent kun je in de verschillende ruimtes – die bij elkaar uit maar liefst 700 m2 bestaan – shoppen naar een zeer breed en steeds wisselend aanbod aan kunst. Iedere maand presenteert Roodkapje nieuwe projecten en tentoonstellingen die gericht zijn op de actualiteit. Kunstenaars kunnen voor een periode van maximaal zes weken gebruikmaken van de expositieruimte van Roodkapje. Achter de eerste deur bevindt zich de Minishop, waar kunstenaars hun werk kunnen etaleren en verkopen. Daarnaast bevindt zich de work in progress-ruimte, waar je zomaar even binnen kunt lopen om de kunstenaars ter plekke aan het werk te zien. Maak eens een praatje met de persoon achter de kunstwerken en zie hoe deze werken zich ontwikkelen voor ze daadwerkelijk worden tentoongesteld in één van de drie expositieruimten. Wanneer je tussendoor trek krijgt kun je tijdens je bezoek even een pauze inlassen voor een hamburger en een drankje in Beatburger, de kantine van project ROT(T)TERDAM. Het project biedt tentoonstellingen, performances, filmscreenings en dus ook een hapje te eten. Het idee komt uit Berlijn, waar kunst, muziek en eten vaak worden gecombineerd. Roodkapje wil kunst presenteren op een actuele en laagdrempelige manier en biedt beginnende, veelbelovende kunstenaars graag een podium. Het project ROT(T)TERDAM loopt nog tot maart 2011. >>

LIFESTYLE

18 november 2010 | 26

Kunst Cash & Carry Mathenesserweg 26-28 Het optrekje van de stichting KunstInzigt aan de Mathenesserweg bestaat uit een designstudio en uit de galerie Kunst Cash & Carry. In de designstudio werken deelnemers van KunstInzigt zeven dagen per week gezamenlijk of individueel aan opdrachten van opdrachtgevers in de creatieve sector. Ernaast, in de galerie Kunst Cash & Carry, kun je terecht voor betaalbare en originele kunst. KunstInzigt heeft zich tot doel gesteld om iedereen, jong en oud, een kans te geven om kunst te kopen en te verkopen. Zo werd vorige maand de expositie Fresh Talent van de jonge fotografen Philipp Abbass en Melanie Samat geopend door de Rotterdamse grootheid Ted Langenbach. Langenbach is een ‘multi-artiest’ die vooral bij het jonge (uitgaans)publiek erg populair is. Volgens KunstInzigt is verjonging van het vakgebied de achterliggende gedachte van deze foto-expositie. Nog al te vaak worden exposities voornamelijk bezocht door doorgewinterde kunstkopers en kunstliefhebbers. De stichting houdt zich daarom graag bezig met het organiseren van projecten en exposities om kunst op een betaalbare en originele wijze onder de aandacht van het grote publiek te brengen.

tekst Geert Maarse illustratie Enio Ramalho

Sofie “

Dus je hebt een vriendje?” Haar moeder had net haar bord vol geschept met couscous toen haar broer Arvid het vroeg. Hij keek haar uitdagend aan. Haar vader had het niet gehoord, die had vanmiddag voor het eerst een NRC gedownload op zijn iPad en gleed afwezig met zijn vingers over het apparaat dat naast zijn bord lag. “Wat?”, zei Sofie. “Hoe kom je daar nou bij?” Arvid prikte blokjes feta uit de saladebak. “Je wilde het toch niet geheimhouden hè?” “Er is helemaal niets om geheim te houden.” “Is het een kakker?”, vroeg broerlief door. “Wie is een kakker?”, mengde ma zich in het gesprek. Sofie wendde zich tot haar moeder, maar die zat haar met een speelse glimlach aan te kijken. “Arvid is Elly tegengekomen bij het voetballen”, verklaarde ze na. Haar vriendin Marjolein had het er dus met haar moeder over gehad. Jezus. Stelletje ouwe wijven. “Dus?” Arvid zette een zeurderig stemmetje op. “Roderick, Roderick, met z’n lekkere di...” “Nou schiet op joh,” zei haar moeder. En toen: “Peter, mag dat ding weg?” Haar vader murmelde iets en legde de iPad

achter zich op een stapel kranten. “Eet smakelijk.” “Pap, wat vind jij er eigenlijk van dat Sofie een vriendje heeft?”, “Ze doet maar”, zei die, een druipende kippenpoot uit de braadpan vissend. “Ik heb helemaal geen vriendje.” “Als wij hem maar een keer te zien krijgen”, zei haar moeder, lief bedoeld. “Hij zit in een band, zag ik”, zei Arvid. “Hoe weet jij dat nou?” “Ik heb hem gegoogled.” Nou ja zeg, het moest niet veel gekker worden. Niet dat ze het thuis nooit over vriendjes hadden, maar met Roderick was ze nog niet verder gekomen dan een telefoonnummer. Ze voelde zich opgelaten door de vragen. Sloeg nergens

Cokkie Snoei Mauritsweg 55 Wanneer we het hebben over kunst in Rotterdam, dan mag de naam Cokkie Snoei absoluut niet ontbreken. Haar galerie zit in een statig pand op de Mauritsweg, waar ze al sinds 1989 is gespecialiseerd in hedendaagse kunst en twintigste-eeuwse vintage-fotografie. De galerie heeft een grote reputatie opgebouwd, en is een begrip in de kunstwereld. Cokkie Snoei toont in haar galerie de werken van zowel bekende, gevestigde namen in de kunstwereld, als van nieuwe kunstenaars. Stap hier gerust eens binnen en laat je door de enthousiaste Cokkie Snoei herself informeren over de werken die er op dat moment hangen en over wat er nog te verwachten valt. Iedere maand wordt er in de galerie nieuw werk tentoongesteld. Op dit moment is ze net terug van een trip naar Berlijn en hangt een deel van haar galerie vol met een verzameling van werken van allerlei Berlijnse kunstenaars, in diverse stijlen. Ze reist zeer regelmatig af naar grote kunststeden om op die manier altijd de laatste trends in haar galeries te laten zien. Cokkie Snoei is niet alleen te vinden in Rotterdam, ook aan de Hazenstraat in Amsterdam heeft zij een galerie.

op natuurlijk. Maar Arvid leek te ruiken dat er meer aan de hand was, als een hyena die een gewonde gazelle op het spoor is. “Er is niks aan de hand, oké?” “Tuurlijk joh.” “Echt.” Hij nam een hap en keek haar overdreven serieus aan. “Ik geloof je toch, zus.” Toen ze haar blik afwendde hoorde ze hem zachtjes grinniken. (wordt vervolgd)

LIFESTYLE

18 november 2010 | 27

STUDIUM GENERALE & ERASMUS CULTUUR AGENDA Crazy Piano Bar Virtuoze pianisten treden op. Pianisten, zangers en veel mooie muziek. Neem een kijkje in onze Crazy Piano Bar! We hebben in ieder geval een mooie vleugel ter beschikking. Donderdag 18 november van 20.00 tot 22.00 uur. Maria’s Cantina, J-gebouw, Woudestein

UIT/GAAN

Body Worlds: Rondleiding en bezoek tentoonstelling

De koning van de bierbrouwers

Studenten geneeskunde leiden Woudesteinstudenten rond door de fascinerende anatomietentoonstelling Body Worlds.

Van een eet- en bierlokaal kun je meestal geen gastronomische hoogstandjes verwachten. Zo bewijst ook Cambrinus. Het ruime aanbod aan speciaalbieren maakt een bezoek aan dit bruine eetcafé voor de liefhebber echter wel de moeite waard. Cambrinus Aan de overkant van station Blaak schitteren de roodverlichte letters op de gevel van het bruine eetcafé je van een afstand tegemoet. Cambrinus is de ideale Blaak 4 plek om vóór het stappen een cruciale bodem te leggen; je kunt namelijk meteen na de maaltijd via de achterdeur doorlopen naar een van de vele kroegen Bier: € 2,10 die de Rotterdamse Oude Haven rijk is. Het etablissement stond jarenlang beStudentikoosheid: 9 kend om zijn zogenaamde ‘Bierbijbel’, maar die kun je er vandaag de dag helaas Sjanskansen: 6 niet meer op naslaan. Wel is ieder gerecht dat op de menukaart staat voorzien Sfeer: 8 van een speciale biersuggestie. Bij Cambrinus – tevens de naam van de legendarische koning van de bierbrouwers – staat de Belgische keuken centraal. Dat komt goed uit, want de keuken van onze zuiderburen doet het erg goed in combinatie met bier. De menukaart is simpel en overzichtelijk, de bediening vriendelijk en sympathiek. Zoals een echt studenteneetcafé betaamt, kun je in Cambrinus als het moet voor erg weinig geld eten. Voor slechts vijf euro bestel je hier al de wisselende daghap. Dit mag dan erg goedkoop zijn, de prijzen van de overige gerechten op de kaart zijn dat lang niet allemaal. Voor de kogelbiefstuk moet vijftien euro worden neergeteld en voor dat geld kun je ergens anders zeker beter eten. Het vlees is taai en de grote hoeveelheid vette friet, het blaadje sla en de stukjes tomaat die erbij worden geserveerd, kunnen dit gebrek helaas niet compenseren. De ravioli met geitenkaas, die maar liefst dertien euro kost, lijkt regelrecht uit een pakje in de pan te zijn gegooid en iemand is overduidelijk iets te scheutig geweest met de pesto in de tomatensaus. De prijs-kwaliteitverhouding is hier ver te zoeken. Vanaf je tafel kijk je bovendien recht in de open keuken waar een jongeman met een lange paardenstaart onhandig met een pan staat te klungelen, terwijl zijn vrouwelijke collega hem constant van zijn werk houdt en zelf niks staat te doen. Afijn, naar Cambrinus ga je voor het bier, niet voor het eten. IW (foto: Levien Willemse) Cambrinus is van maandag tot en met zondag geopend. Reserveren kan via 010-4146702

GESPOT OP DE CAMPUS

Hot: E-reader

Elektronisch lezen heeft het afgelopen jaar een flinke vlucht genomen en ook op de campus komt de E-reader steeds frequenter in beeld. De nieuwe topmodellen worden continu aangescherpt en verbeterd, en ook de prijs past tegenwoordig steeds beter binnen het gemiddelde studentenbudget. Zeulen met een tas vol studieboeken behoort dankzij dit fijne gadget definitief tot het verleden – en voor een beetje ontspanning past ook de broodnodige literatuur er nog makkelijk bij. Kortom, het ideale cadeau voor de naderende feestdagen. Om te krijgen, of om te geven. IW

Dinsdag 23 november, 16.00 uur, toegang € 7,(rondleidende geneeskundestudenten gratis), LPII in Las Palmas, Wilhelminakade 326, Rotterdam

Students On Stage: Bryan van Putten Eén keer per maand, op de laatste woensdag, treden studenten op onder het motto Students On Stage. Woensdag 25 november van 17.00 tot 18.00 uur Café De Smitse, Woudestein

SG Filmclub + Natuurdreiging en Klimaatcrisis Klimaatverandering is allang niet meer iets van de toekomst. Een van de manifestaties nu is de toename van het aantal natuurrampen. Met: prof. dr. ir. Thea Hilhorst (Universiteit van Wageningen). Film: The Last Days of Shismaref (NL, 2008). Incl. een inleiding door filmmaker Jan Louter. Donderdag 25 november, 19.30 tot 22.00 uur De Unie, Mauritsweg 34-35

Oor van Erasmus In december vindt de bandcontest Het Oor van Erasmus plaats. Rockbands spelen tot het zweet in dikke druppels van de muren en het plafond naar beneden komt. Met (onder voorbehoud): Bryan van Putten, Lenny can’t remember, Groove Embassy en Eddie Next Door. Donderdag 2 december, 20.00 tot ca. 23.30 uur Exit, Mauritsstraat 173, Rotterdam, toegang: € 2,-

Meer informatie? www.eur.nl/sgec Alle programma’s zijn gratis toegankelijk tenzij anders vermeld.

SERVICE

18 november 2010 | 28

EM SERVICE

bewezen diensten. De

zijn met name de studen-

De Servicepagina’s voor al-

Zwaan heeft van 1998 tot

ten met lage cijfers. Betere

gemene (niet-commerciële)

2004 - tezamen met verte-

zelfinschatting zal tot beter

mededelingen zijn per 1

genwoordigers van een

studiegedrag en betere cij-

september grotendeels ver-

aantal andere universitei-

fers leiden.

huisd naar de website van

ten - voor Comenius Univer-

www.erasmusmagazine.nl

sity en de University of Eco-

Erasmus MC:

nomics Bratislava, een mas-

Maarten Paulides,

terprogramma Law and

Radiotherapie

Economics georganiseerd.

Wendy van de Sande,

De servicepagina in het blad bestaat voortaan uit één pagina, met de volgende rubrieken: -Personalia (en In Memoriams) -Colofon Berichten voor zowel het blad, als voor het web, kunt u sturen naar: [email protected]

Bernadette Kester Universitair docent aan de afdeling Media en Commu-

Medische Microbiologie en

nicatie van de Faculteit der

NWO-veni

Historische en Kunstweten-

De NWO-veni is een subsi-

schappen, heeft door de

dievorm (maximaal 250.000

Raad voor de Rechtspraak

euro) die de pas gepromo-

een subsidie toegekend ge-

veerde onderzoeker de mo-

kregen om evaluatieonder-

gelijkheid biedt om gedu-

zoek te doen naar de Pers-

rende drie jaar haar/zijn

richtlijn 2008.

ideeën te ontwikkelen. In Rotterdam kregen de vol-

Voor meer informatie: bel 010-4081115.

Infectieziekten Martijn Schonewille, Neurowetenschappen Gerben Vader, Celbiologie Menno van Zelm, Immunologie Kim van der Heiden, Biomedical Engineering

gende onderzoekers de sub-

NWO-vici

sidie:

De NWO-vici is gericht op de senior-onderzoeker die heeft

PERSONALIA

aangetoond met succes een

Een overzicht van belangrij-

eigen vernieuwende onder-

ke benoemingen, prijzen en

zoekslijn tot ontwikkeling te kunnen brengen en als

andere opmerkelijke personalia van de Erasmus Uni-

Peer Swinkels,lid raad van

coach voor jonge onderzoe-

versiteit Rotterdam

bestuur van Bavaria N.V., is

kers te kunnen fungeren. Het biedt de onderzoeker de

de winnaar van de ESE Alumni Award 2010, die op 3

Dr. Lasse Gerrits

gelegenheid een eigen on-

november voor de eerste

Bestuurskunde

derzoeksgroep op te bou-

keer werd uitgereikt. In zijn

Politici en ambtenaren

wen, vaak vooruitlopend op

rol als lid RvB Bavaria, en als

staan vaak onder druk om

een structurele hoogleraars-

verantwoordelijke voor o.a.

snel tot goede besluiten te

positie. De onderzoekslijn

de wereldwijde marketing,

komen. Daarbij is een popu-

zou een structurele inbed-

heeft Peer aangetoond lef

laire opvatting dat einde-

ding binnen de onderzoeks-

te hebben door met ver-

loos praten, afwegen en on-

instelling moeten krijgen. In

Mr. dr. P.W.A. (Pieter)

nieuwende, creatieve en ge-

derzoeken de publieke be-

Rotterdam werd de subsidie

Huisman is per 1 november

durfde marketingcampag-

sluitvorming onnodig op-

toegekend aan:

2010 benoemd tot bijzon-

nes de aandacht op zijn

houdt en inhoudelijk wei-

der hoogleraar Onderwijs-

merk en nieuw logo te ves-

nig toevoegt: simplificatie

recht in de Erasmus School

tigen, en is daarmee een

leidt tot betere besluiten.

of Law vanwege de Stich-

voorbeeld voor de Rotter-

Gerrits gaat in zijn project

ting Bijzondere Leerstoel

damse economiestudent.

onderzoeken of die veron-

Redactie bezoekadres Erasmus Magazine, Gebouw E, kamers ET 21-27 Burg. Oudlaan 50, 3062 PA Rotterdam Postadres Redactie Erasmus Magazine Postbus 1738, 3000 DR Rotterdam Em.Online Erasmus Magazine verschijnt in zijn geheel ook op www.erasmusmagazine.nl Redactie Wieneke Gunneweg, hoofdredacteur Gert van der Ende, eindredacteur Lindemarie Jongste, webredacteur Thessa Lageman, wetenschapsredacteur, Geert Maarse, redacteur Medewerkers Fotografie: Ronald van den Heerik, Levien Willemse, Michel de Groot, Michelle Muus Illustraties: Enio Ramalho Cartoons: Bas van der Schot Columns: Peter Achterberg, Elfahmi el Bouazati, Gijsbert Oonk, Kim Putters Teksten: Tim Gouw, Thomas de Leeuw, René van Leeuwen, Daan Rutten, Hans van Vinkeveen, Iris Withuis, Martine Zeijlstra. International Pages: Mansee Bal, Jonathan Friedman, Christian Mathis, Hannes Peters, Gail Whiteman Secretariaat/Servicepagina’s José Luijpen T 010 4081115 E [email protected] Abonnement? Maak € 35,00 over op bankrekening 465 964 397 t.n.v. Erasmus Magazine te Rotterdam, o.v.v. ‘jaarabonnement EM’

Ingezonden brieven [email protected]

me grondslag. Huisman volgt prof.mr.dr. D. Mentink op die in 2008 met emeritaat ging. Huisman gaat

Dr. Joost Gribnau

onderwijs geven in het keu-

Universitair hoofddocent

zevak Onderwijsrecht, zo-

Voortplanting en Ontwikke-

wel voor rechtenstudenten

ling van het Erasmus MC,

als voor studenten van an-

Uitgave jaargang 14, 2010-2011 EM 07 – 18 november 2010 Erasmus Universiteit Rotterdam ISSN: 0922 – 713x

Advertenties Hennie Boes T 010 4081827 E [email protected] www.erasmusmagazine.nl/advertenties

derstelling klopt.

Onderwijsrecht op plurifor-

COLOFON

heeft een NWO-vici gekre-

dere faculteiten. Daarnaast

Prof.dr. Jaap de Zwaan

begeleidt hij promovendi,

Deeltijdhoogleraar Euro-

Dr. Anique de Bruin

Dr. Mauricio Avendano

doet onderzoek en heeft hij

pees Recht aan de Erasmus

Psychologie

Pabon is eveneens gehono-

een adviesfunctie.

School of Law (ESL), ontving

Zij doet onderzoek naar

reerd. Pabon werkt vanuit

op 20 oktober jl. in Slowa-

oorzaken en oplossingen

University College London,

kije, uit handen van de de-

voor overschatting van

maar doet zijn onderzoek in

caan van de Juridische Fa-

toetsprestaties door stu-

nauwe samenwerking met

culteit van Comenius Uni-

denten in het middelbaar

de afdeling Maatschappelij-

versity in Bratislava, Marián

en hoger onderwijs. Meer

ke Gezondheidszorg, onder

Vrabko, een “commemora-

dan 50% van de studenten

leiding van prof. Johan Mac-

tive medal”, als dank voor

overschat zichzelf, en dit

kenbach.

gen.

Redactieraad Henk Volberda (voorzitter), Wajid Hassan, Wim de Jong, Martijn Kleppe, Sophie Konings, Liesbeth Noordegraaf, Robert van Putten, Pieter Kuijt (adviseur) Cover Levien Willemse Volgende editie EM EM 08 verschijnt op donderdag 2 december 2010 Advertentieoverzicht Het Rijk, Erasmus Universiteit Rotterdam © Erasmus Magazine Auteursrecht voorbehouden. Het is niet toegestaan om zonder schriftelijke toestemming van de hoofdredacteur artikelen of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen.

EM INTERNATIONAL

18 November 2010 | 29

INTERNATIONAL

NO.7//NOV//2010

‘Eggs’ Petri seem lost The ‘eggs of Petri’ – the artwork at the main entrance of campus Woudestein – can not be saved. Saying farewell or raising money for a replica is the only solution.

‘Rotterdam’s night life needs a boost’ Of all large Dutch cities the inhabitants of Rotterdam go out at night the least. But they do spend the most money during a night out. These are the results of an annual survey on going out by NL-magazines.

Rotterdam’s night life needs a boost. The score of 6.5 places the port city at the bottom. Scoring an 8, Groningen is the best place to party. Utrecht, The Hague and Amsterdam each received a 7. The capital, coming in first last year, lost one whole point. People from Rotterdam do have the largest wallets. They spend an average of 43 euro on a night out, five euros more than the national mean. Nation-wide the interest in clubs is diminishing. We prefer bars (33%), followed by bars with a dance floor (24%) and only in third place visit clubs (22%). Just last year 29 percent said they visit clubs. Student Salko Hofman (24) recognizes this. “In the beginning of my student career I went to Off_Corso regularly, but lately I don’t go out as much. And if I do, I go to Elite – a bar with a dance floor.” Hofman is a master student Business and Economics, working on his thesis about Rotterdam’s events and festivals market. “People often say good parties are hard to find in Rotterdam. The time of major parties may be over, but I also think that many people are not up to date about the small things happening all over town.” GM

Due to the reconstruction of the campus the sculptures need to be moved from their current location, which, unfortunately, is impossible. The eggs would suffer permanent damage. “They’re done for”, says Carmen Heijmerink, head of art affairs, with regret. The art piece – officially without a title – is from 1969 and consists of 10 spheres made of waterproof triplex with several layers of shotcrete sprayed onto the spheres. “Research has shown that the eggs are extremely moist on the inside and therefore the concrete layers do not stick to another anymore. Moving them entails a great risk of damaging them.” All together nine outdoor art pieces have been moved for the impending construction, but Hans Petri’s piece is the only one where this is not possible. Taking the risk and replacing broken eggs with replicates is not an option for Heijmerink. “That would mean mixing old and new parts and that is simply not done.” Making a complete replica of the piece would be an option for Heijmerink, albeit an expensive one. The costs are estimated at 300,000 euro. She hopes that alumni and other stakeholders of the EUR will pull together to reinstate the signature art piece in its original honour. Moreover, the widow of the late artist has to give permission first in order to make a replica. The dialogue is still on-

going. “But if she decides the art piece does not fit in another place it is the end of the line and we will have to say farewell to the eggs of Petri”, declares Heijmerink.WG On the website Campus under Construction an overview of the fate of the other nine pieces is given.

Dordrecht wants University College The city of Dordrecht would like to host the University College of the EUR. The municipality has made a concrete offer for this. EUR’s Executive Board will decide on the location this December

Dordrecht has already pinpointed specific buildings for education and student accommodation during a tour of the historic center for the Executive Board. The community would like to offer more higher education within its cities boarders and has already made an offer to the Erasmus University this spring. So informs us Ronald van den Bos, director of the Institutional Development Office of the EUR, who is involved with policy making for the University College. The spokesperson of Dordrecht’s municipal executive for education confirms the interest in the new education. The executive himself was not yet available for an interview. The city of Rotterdam is in the race for hosting the University College, a small-scale and multidisciplinary bachelor starting in 2012 or 2013, as well. “We are still

heavily engaged in talks with the university”, says Rotterdam’s municipal executive for higher education, Korrie Louwes. She doesn’t mind that Dordrecht has declared interest as well, but will do her best to ensure the University College will be within Rotterdam’s boundaries. “I am a serious type; we’ll make a good offer, but if Dordrecht’s offer is better I will accept that.” According to Van den Bos there are three potential locations for the Erasmus University. Those are the campus Woudestein itself, Dordrecht or the city center of Rotterdam. “We are currently conducting market research for the University College and location is one of the questions raised. Until then we are considering all options.” WG

EM INTERNATIONAL

3 september 2009 | 02

Mansee Bal

CH-IN-DIA in the Netherlands Ch-in-dia is a word used to say something that is common in China and India. Ch-in-dia was coined by Indian politician Jairam Ramesh in an official speech. As one third of the world’s population is Ch-in-dian, it is not surprising to see many of them in foreign countries such as the Netherlands; especially in ‘cosmopolitan’ Rotterdam and at ‘international’ Erasmus University. Although Ch-in-dians differ strongly amongst each other, there are some things very common in them which are strikingly different from other people around the world. I have a few Ch-in-dian friends in Rotterdam. I also visited my Chin-dian friends in their homeland recently. I’m keen to share a few experiences with the Ch-in-dians in their homeland and in Rotterdam. The first distinction is the entrepreneurial quality in Ch-in-dians. There is a remarkable change in local trade patterns internationally after the free trade policy in the world. Ch-in-dian markets are common in every nook and corner of the globe. Food related products are the most common in these markets. This is linked to the traditional Ch-in-dian food culture. This leads to the second distinction of sustainable food consumption patterns at individual level. I’m always impressed by the fact that the importance of herbal and fresh food is still prevalent amongst Ch-in-dians. There is much less food waste generated at the household level. Most of the generated waste is recycled for things such as animal food, compost, etc. Although things have changed amongst Ch-in-dians in the last few decades with the influences of international cultures, traditional food culture still prevails especially among the Chin-dians I know. The importance of food brings me to the third distinction of hospitality. With the countless variety of food ingredients and dish options, Ch-in-dians love to host. My recommendation would be to try Hot-pot and Khichdi at Ch-in-dian invitation or at a restaurant. Of all the distinctions, two are the most telling. Chin-dians have the quality of sugar. Wherever they go they blend with the culture and the people so easily like sugar in milk, tea or coffee. In addition, they bring taste to place and culture. Ch-in-dians are usually content and happy with what they have and what they achieve. In addition, it is also a nice feeling that Ch-in-dians always find a way out of crisis. I say: The food culture plays a big role in the way the Ch-in-dians are. Mansee Bal PhD Researcher at Public Administration and Yoga Teacher at Erasmus Sports Centre

Manuel Schönfeld: ‘My heart beats most of all for humanitarian work.’

‘Focus is very important’

Friday, the 5th of November, Manuel Schönfeld graduated as an IBA-student. Nothing special, one would say – hundreds graduate every year in Rotterdam. But the 25-year old German did so with the highest average grade ever: a spectacular 9.5. Who is Schönfeld and what is his ‘secret’? text Gert van der Ende photography Ronald van den Heerik

It’s a Thursday, late in the afternoon, when Manuel Schönfeld enters the canteen of the T-building. He is dressed very casual since he just arrived on campus after a six hour drive from central Germany. Tomorrow he will get his International Business Administration diploma; and this evening he will have a dinner on the Euromast to celebrate this memorable occasion. Schönfeld appears to be a charming, nice guy, who smiles a lot and speaks quietly, formulating sentences in a thoughtful way. Born and raised in a little village in the vicinity of Stuttgart, he took up travelling after finishing high school. He took the Transsiberian train through Russia and Mongolia to China and in between his work in Beijing, he visited Tibet, Nepal and Thailand. Schönfeld did his voluntarily work in Beijing – as a replacement for the military service – as a supervisor of autistic Chinese children aged between six and twelve years. “The teaching staff tried to teach the kids behaviours that are understood and accepted by people in the ‘normal’ world so as to reduce the deficits and family distress that are associated with autism. It was a hard time”, Schönfeld acknowledged looking back. “Both emotionally and physically. I underestimated the whole project and that broke me in a way. I was also low on money since I wasn’t paid for this work, I didn’t speak Chinese very well, and the teaching itself was hard and drained my strength. Well, I was only 20 years old back then.” At the end of the period, in the middle of 2006, he arrived back in Germany with his entire household of fifty kilograms of luggage and a severe headache. The latter appeared to be a symptom of meningitis; within two days of his return Schönfeld found himself on a hospital bed in quite a critical condition. Luckily he recovered rather fast. “I see it as a wonder of God. A couple of friends from Germany visited me for a trip through Japan and at the very last day in Asia – after I had spent many months there traveling – I got a high fever. I don’t know

how that would have ended in the middle of nowhere in Tibet. In Japan, however, surrounded by good friends and the plane already booked, it was durable.”

Failing the entrance exam

The next year he took up the study Sinology in Heidelberg to observe the aftermath of the meningitis – laughing when he considers the fact that he might have started sinology before he left for China. But after a year he decided to change his student career, to the great disappointment of the head of the Institute of Chinese Studies for that matter, who wrote ‘Schönfeld is undoubtedly one of our most talented students’. Stemming from a family full of medical doctors (mother, father, elder sister and elder brother), he wanted to contribute to the wellbeing of others as well, but in a different manner. “I am a Christian and I want to help people, so I thought that studying business could give me the tools to do that in a way that has impact”, he explains. He applied for a business study at the University of St. Gallen in Switzerland, but failed the entrance exam – quite surprisingly and not knowing what to do next. “I had told God that I wanted to trust in him, even, that is, especially when things go wrong. So I called my mother and we prayed. I then remembered somebody had talked about a very good business school in Rotterdam, so I went to an internet cafe and applied there.” He found out that the school was ranked pretty okay in Europe. “It was mid-July, but within a day after sending in an email with my high school grades and additional documents I got the email back that I was admitted”.

Overstudy nor understudy Now three years later Manuel is the IBA graduate with the highest grades ever – 9.5 average. Although he did not imagine that when starting with IBA, he effortlessly comes up with five key factors when pressed for an

318 september November2009 2010| |03 31

explanation for his remarkable results. “The first is that this result is God’s work. I am not smarter than other students, it is thanks to God. The second factor is the team of students I worked with here in Rotterdam, most of the time the same people; they were wonderful. Thirdly, being able to focus is also very important. One has to cut out a lot of things that don’t contribute to anything. Fourth, I had an apartment nearby campus and a quiet room mate who didn’t play too loud music all day on his stereo. I admit I am not a party animal myself either, although I do like to go out, but mostly to meet friends and practise sports – soccer and taekwondo. And I was a member of the debating society for some time, although I am afraid not the best member they could wish for. Anyway, the last important thing is the fact that when you read your study books, you need to be very clever and sensitive about what you read and what you skip. One can overstudy or understudy. For example, if it concerns mathematics and finance there is no short-cut; one has to practise this over and over again. But when it comes to other areas, one doesn’t need to read the complete book all the time.”

Missionary work

After the three years Schönfeld studied in Rotterdam – or better 2,5 years, since he went to Wharton for half a year – he worked as a consultant to provide himself with some money. He may continue to do so, but only part time, because soon after he graduated, Schönfeld met up with the German executive director of the Adventist Development and Relief Association (ADRA) to discuss different placements for him. He also has plans to get a master at a prestigious American university in the near future, but right now his heart beats most of all for humanitarian and missionary work. That is the reason why he founded UnitedGlobe about 1,5 years ago. The site is meant to be for people who are involved in all kind of social projects, they can post them, discuss them with other people, find help, places to stay and so on. “To finance the growth of UnitedGlobe, I became a financial consultant. However, when applying, I did tell my boss about the underlying situation. Reflecting about the job two months later, I eventually took the decision that I would not want to work full time in “real business”.

THINGS TO DO IN ROTTERDAM There is one advantage of having shorter days in winter. The nights are longer! This calls for a little outline of where to go out in Rotterdam. First, a clear distinction is made between bars and clubs. Bars are suited to have a beer with friends, simply chat and warm up before the actual going out action in a club. Good spots are definitely the two Irish pubs, Paddy Murphy’s and O’Sheas, both located in the city center. If you are into Latin music, Cuban cigars and good rum, a special location surely is Tin Tin’s. Those who are more into fine wine should have a glass at Café L’Ouest close to Eendrachtsplein. Focusing on the club scene of Rotterdam, Rotown is probably the most notable spot with special gigs such as ‘The Cheer Up! Club’ or ‘Gettoblasters’, as well as upcoming live performances of bands from all over Europe. After that the high end clubs come into play, most prominently Off_Corso, Club Vie and the Thalia Lounge. Off_Corso can surely be called one of the top clubs in the Netherlands, regularly hosting world famous DJs and artists. One reason for the constant fame is surely the acceptable entrance fees: Usually around 8 Euros, which is damn fair for performances of such quality. Summing up, one can always look forward to the next night out in Rotterdam. Keep yourself updated regarding concerts and gigs using the websites of the clubs. Enjoy the Rotterdam Nightlife!

War Resistance Museum Slightly hidden under the Coolhaven bridge in the west of the city, a brand new museum has opened its gates. The War Resistance Museum hosts a constant exhibition on the period from 1940 to 1945, during which the Netherlands were under attack and occupied. Special attention is drawn to the year 1940 with the defense of the bridges across the Maas and the

bombing of Rotterdam on May 14. Until today the ugly scar drawn through the city’s center distinguishes Rotterdam from all other Dutch cities. With a large collection of artifacts the museum invites you to learn about this dramatic time. Use a rainy day in November and widen your horizon. www.ovmrotterdam.nl

Feyenoord flee market It is a special treat to all flee market lovers. From the 20th to the 21st of November the entire Feyenoord Stadium will be turned into one massive flee market. More than 300 different stands will be available from 10:00 to 16:00 o’clock. If you like strolling through the Blaak Market on Saturdays discovering rare curiosities and long forgotten gadgets, this is an obligatory visit for you. The stadium is easily reachable by bike, tram or train.

“Shout” - Movies that matter The reopened LantarenVenster at the Kop van Zuid presents to you a special film festival: “Movies that matter”. As the name suggests the movies shown treat serious topics ranging from political criticism and immigration difficulties to social tolerance. On Sunday the 28th of November at 15:00 the movie “Shout” is shown. It tells the story of two 18-year-old Syrian youngsters

text Christian Mathis

that leave their current home, the Golan Heights, to go study in their actual homeland’s capital Damascus. Strong emphasis is put on the still ongoing conflict about the territorial dispute regarding the Golan Heights as well as the treatment of the citizen’s rights there. Furthermore, the movie tells the story of how it is to grow up within such a difficult environment and how the people there cope with their everyday problems. An impressive scene is how the boys communicate with their family at the border by shouting across a deep valley that divides the Golan Heights from Syria. They can see each other, but there is no chance to get any closer. “Shout” is only one of the highly interesting movies presented during the festival. Check out the new website of LantarenVenster for upcoming movies. www.lantarenvenster.nl

Jenever Museum and Brewery in Schiedam One of the most famous Dutch liquors is called jenever. If you have not tried it yet, you are missing out on something special. Schiedam, the neighbor city of Rotterdam, has always been a main location for jenever production. Today it is home to one of the last remaining breweries still producing the fine liquid. To preserve the history and traditions of the Dutch liquor, a special jenever Museum has been installed. It perfectly combines an interesting visit to the brewery with a little bit of history about the origins and developments until today. Schiedam is easily reachable by bike, Metro, tram or train and in itself worth a visit. Over centuries its cute ancient city center with the beautiful channels and bridges has been well conserved. Use one of the remaining nice autumn days to pay a visit to Schiedam and the Jenever Museum. www.jenevermuseum.nl

ACHTEROP

Elfahmi el Bouazati

Waar taal ophoudt Op het moment dat ik een slokje koffie neem, hoor ik een man buiten op straat berispend tegen iemand roepen: ‘Kijk eens uit!’ De hierop gevallen stilte wordt al snel doorbroken door de verontwaardigde reactie van de geadresseerde: ‘Wat?!’, snauwt hij van zich af. Het wordt mij in ieder geval snel duidelijk dat dit spontane onderhoud niet zal leiden tot een happy end. De twee heren brengen in nog geen twee minuten hun rijke woordenschat ten tonele. Normaal gesproken spring ik er natuurlijk meteen als een held tussen. Ik wil nog grappen of de heren misschien een klinker willen kopen, maar vrees voor mijn tanden. Niet dat het mij ontbreekt aan martiale technieken. Integendeel, ik heb mij vandaag alleen voorgenomen om als George Clooney door het leven te gaan en niet als Vrouwe Justitia. Nadat de twee kemphanen hun vocabulaire van plusminus twintig woorden in alle mogelijke combinaties hebben uitgekraamd, beginnen hun armen lichte stuiptrekkingen te vertonen. Voor de omstanders er erg in hebben, zijn ze beland in een waardeloze reprise van The Dragon met Bruce Lee. Deze anekdote laat het adagium ’waar taal ophoudt, begint kunst’ goed tot zijn recht komen. In dit geval weliswaar de vechtkunst, maar het kan net zo goed de schrijfkunst betreffen. De tot stof wedergekeerde schrijver Harry Mulisch heeft een oeuvre nagelaten, dat plotsklaps door vriend en vijand tot kunst wordt verheven. Hij wordt welhaast de hemel in geprezen. Blijkbaar heb ik iets gemist? Volgens mij was Harry Mulisch slechts een dromer, een woordentekenaar, een doodgewone manspersoon met bodemloze filosofieën, en net als u en ik verdwaald in dit onmetelijke universum. Desalniettemin ben ik toch maar weer eens begonnen met het lezen van De ontdekking van de hemel. Misschien, heel misschien, dat de vonk post mortem als een bliksem uit de hemel inslaat. Zo zijn er lieden die het paradijs worden ingepraat, en zo zijn er magnaten die er uit worden getwitterd. Onze eigentijdse Robin Hood, Youp van ’t Hek, is namelijk in staat gebleken om met één druk op de knop een miljardenbedrijf op zijn knieën te krijgen. Niet te vuur en te zwaard ten strijde trekken tegen die zakkenvullers, nee, gewoon lekker veilig vanaf zijn iPhone woordjes de wereld in katapulteren. Wel jammer dat zijn zoon de aanleiding was voor deze heldendaad: dat maakt het een beetje Robin Hood-onwaardig, vindt u niet? Elfahmi el Bouazati is rechtenstudent

Club Faculteitsvereniging Histartes Wat Studievereniging der faculteit historische- en kunstwetenschappen Erasmus Universiteit Rotterdam aantal leden ongeveer 530

DE CLUB

Constitutieborrel van Histartes

Middernacht in Café Boudewijn. Voor de zoveelste keer ramt Ybrand Huisman zijn pedelstaf in de houten kroegvloer. Het harde gebonk komt nauwelijks boven het geluid van de aanwezigen uit. Studentenbesturen uit het hele land zijn afgereisd naar het Rotterdamse om het nieuwe bestuur van Histartes te feliciteren. Ybrand Huisman – netjes gekleed in pak met knalrode stropdas – schraapt z’n keel en leest van een van de vele bierviltjes af die hij in z’n handen houdt. Nou ja, aflezen… de longen uit z’n lijf schreeuwen is wellicht een treffender omschrijving. ‘GEACHT BESTUUR! GEACHTE AANWEZIGEN! HET IS MIJN GROTE EER! EN WAAR GENOEGEN! U AAN TE MOGEN KONDIGEN! HET XXVIe BESTUUR DER S.F.V. CEDO NULLI!’ Na elke aankondiging neemt Huisman een grote slok bier. Gezien het aantal bierviltjes in z’n handen zijn dat er zeker vijftig aan het einde van de avond. Gelukkig is de drank gratis. Achterin de kroegzaal staat het nieuwe vijfkoppige bestuur van Histartes de hele avond opgesteld. De collega-bestuursleden van Cedo Nulli zijn de eersten die hen feliciteren. Onder toeziend oog van het Belgische koningshuis, waarvan representanten in grote getale aan de muur hangen in dit etablissement, volgen ze de zuurstokkleurige pedelstaf naar de feestvarkens. Achteraan de stoet loopt een Histartes-lid met een vers blad bier. Er wordt gefeliciteerd – met handenschudden en waar mogelijk met zoenen. Dan volgen wat officiële voordrachten en de overhandiging van een cadeau. Cedo Nulli heeft als presentje een stokpaard meegebracht. Die hadden ze eerder zelf cadeau gekregen tijdens een eigen constitutieborrel, legt de secretaris me uit. ‘Gewoon op-

nieuw een strik erom en klaar.’ Doorgeefcadeaus zijn het helemaal bij constitutieborrels, zo blijkt. Alhoewel flessen wijn het ook goed blijken te doen vanavond. Het bestuur van de Erasmus Sportraad heeft er een flesje sportdrank bijgedaan. ‘Kunnen ze het ergens mee aanlengen. Het cadeau moet natuurlijk wel een beetje opvallen’, vindt algemeen bestuurslid Stefan Barbiers. De constitutie is immers een belangrijke gelegenheid om contacten te leggen met de verschillende besturen. “Als je straks iets van de ander nodig hebt, dan weet je met wie je te maken hebt. Een beetje netwerken dus.” De gesprekken die volgen op de felicitaties zijn door al het lawaai amper te volgen. Er wordt in ieder geval veel gelachen en het ziet er gezellig uit. Na zo’n tien minuten steekt iedereen de glazen omhoog en wordt er geproost met de woorden ‘Histartes hoog!’ Dan mag het bezoekend bestuur een boodschap achterlaten in het gastenboek en kan het volgende bestuur zich klaarmaken om aan te treden. Dat klinkt als een afrondende zaak, maar het spannendste van de avond begint pas. Plots vliegt er een barkruk door de kroeg en sneuvelen een paar glazen. Een ordinair kroeggevecht? Nee, gewoon ouderwets brassen. Dat betekent iets stelen, op het moment dat het Histartes-bestuur niet goed oplet. Niet voor niets is het gastenboek met een groot slot vastgeketend aan een barleuning. Een spontaan potje rugby lijkt het, met alle fysieke handelingen van dien. De aanwezige Histartesleden komen in actie. Alle kroeguitgangen worden gedekt en met succes wordt het cadeau weer teruggebracht. Opluchting alom. Niemand gewond. Tijd voor de volgende felicitatie. Thomas de Leeuw (foto: Michel de Groot)