stichting mozon
Leren door doen Jaarverslag 2011
mozon
Stichting voor Montessori-onderwijs Zuidoost Nederland
Leren door doen Jaarverslag 2011
www.mozon.nl
mozon jaarverslag 2011
< Terug naar inhoudsopgave
Inhoud (titels zijn aanklikbaar) Leren door doen Stichting MOZON Raad van toezicht Bestuursverslag Personeel en organisatie Financiën Balans per 31 december 2011 Exploitatierekening 2011 Toelichting op de jaarrekening 2011 Baten en lasten Huisvesting en inrichting Onderwijs Toekomstige ontwikkelingen Bijlagen Organogram 2011 Samenstelling raad van toezicht College van bestuur Directiesamenstelling 2011 Personeelsbestand en leeftijdopbouw peildatum 1-10-2011 Uitstroom van MOZON-scholen naar voortgezet onderwijs 2011 Verzuimgegevens primair onderwijs (PO)
Stichting voor Montessori-onderwijs Zuidoost Nederland (MOZON) Montessorischool Helmond Dinkelstraat 65 5704 GK Helmond Montessorischool Venlo Craneveldstraat 187 5914 SH Venlo Montessorischool Venray Sleutelbloem 22-24-28 5803 KH Venray Montessorischool Weert Wiekendreef 101 6003 BV Weert Emmasingel 37 6001 BA Weert Bestuursbureau MOZON Schoutlaan 11a 6002 EA Weert Tel. 0495 54 79 98
[email protected] www.mozon.nl
mozon jaarverslag 2011
4 6 8 11 19 26 28 29 30 31 33 35 39 41 41 41 41 42 42 43 43
Leren door doen ‘Wat je moet leren doen, leer je door het te doen’, zei de filosoof Aristoteles reeds in de vierde eeuw voor onze jaartelling. MOZON is het met hem eens. In ons montessori-onderwijs leren kinderen door te doen, ze nemen handelend kennis tot zich. ‘Leren door doen’ is ook van toepassing op MOZON zelf; als lerende organisatie blijven wij ons ontwikkelen. In dit jaarverslag leest u hoe wij in 2011 vorm hebben gegeven aan onze doelstelling: goed en eigentijds montessori-onderwijs voor iedereen. Woord vooraf Het jaar 2011 stond voor MOZON in het teken van ontwikkeling, verdieping, leren en doen. We hebben ons georiënteerd op passend onderwijs en opbrengstgericht werken. Verder zijn we gestart met een traject storytelling om de meerwaarde van montessori-onderwijs in verhalen te vangen. In een tijd waarin veel te kiezen is, willen we de ‘plus’ van ons onderwijs goed uitdragen. Keuzevrijheid staat voor ons voorop; ouders moeten het onderwijs kunnen kiezen dat bij hen past. In Helmond, Venlo, Venray en Weert hebben zij de mogelijkheid te kiezen voor onderwijs dat hun kinderen de ruimte geeft. Op onze scholen ontdekken zij de wereld op hun eigen manier.
< Terug naar inhoudsopgave
Om de kinderen naast hoogwaardig onderwijs ook een duurzame omgeving te bieden, hebben we in 2011 veel tijd gestoken in huisvestingsplannen. Zo bereidde de school in Helmond zich voor op een grote verbouwing in 2012, en met de gemeente Venray oriënteerden we ons op een betere huisvesting voor de groeiende Montessorischool. Ook in Weert hebben we uitvoerig aandacht gevraagd voor de geplande huisvesting van de Montessorischool in Laarveld.
Onze missie: MOZON helpt gedreven richting geven aan de toekomst van kinderen Het afgelopen jaar kende veel feestelijke momenten: de kinderen in Weert leefden vol spanning toe naar de viering van Koninginnedag. Op 30 april stonden zij oog in oog met de koninklijke familie – een belevenis voor jong en oud. De Venlose Montessorischool vierde in juni haar 25-jarige jubileum met een symposium. In Helmond werd een nieuwe directeur verwelkomd, en de in 2009 opgerichte Montessorischool Venray leverde voor de zomervakantie haar eerste groep schoolverlaters af. Mijlpalen waar we trots op zijn. Al met al is 2011 een jaar waarin we veel hebben geleerd en gedaan. Natuurlijk kan dat niet zonder de inzet van alle medewerkers en ouders. Dankzij hun bijdrage hebben wij MOZON op allerlei gebieden verder ontwikkeld, door te leren en te doen. Wij wensen u veel leesplezier! Drs. Jan Winter, Voorzitter raad van toezicht Weert, juli 2012
mozon jaarverslag 2011
Lex Spee MES, directeur-bestuurder
Stichting MOZON Stichting MOZON bestuurt vier montessorischolen in de gemeenten Helmond, Venlo, Venray en Weert (twee locaties). Op onze scholen krijgen kinderen montessori-onderwijs volgens de principes van Maria Montessori. De zelfontplooiing van het kind staat voorop. Jubileum In augustus 1999 bundelden de montessorischolen in Helmond, Venlo en Weert hun krachten en gingen ze verder onder het bestuur van MOZON. De vierde school, Montessorischool Venray, is in 2009 door MOZON opgericht. In februari 2012 bestaat de stichting 12,5 jaar.
In februari 2012 bestaat MOZON 12,5 jaar
Montessoricentra voor onderwijs, opvoeding en kinderopvang Iedere montessorischool van MOZON vormt samen met kinderopvangorganisatie Korein Kinderplein een montessoricentrum. Een montessoricentrum is een brede school waar onderwijs en kinderopvang onder hetzelfde dak zitten. Zowel op school als in de dagopvang en buitenschoolse opvang (bso) realiseren we samen met Korein Kinderplein één pedagogische leerlijn van 0 tot 13 jaar. Dankzij onze aanwezigheid in Helmond, Venlo, Venray en Weert
< Terug naar inhoudsopgave
kunnen ouders en kinderen in deze regio’s kiezen voor onderwijs met een expliciet pedagogisch concept. Onze collectieve ambitie De invloed van de digitale revolutie maakt dat informatie sneller en omvangrijker voor iedereen beschikbaar is. Dat heeft nogal wat consequenties voor de manier waarop kinderen tegenwoordig in het leven staan. Meer dan ooit dienen ze op vroege leeftijd te leren kiezen en beslissen. De scholen van MOZON creëren ruimte voor kinderen, in een opvoedingsklimaat volgens de principes van Maria Montessori. Op onze vier kleurrijke regionale montessoricentra in Helmond, Venlo, Venray en Weert staan kinderen van 0 tot 13 jaar écht centraal. MOZON wil onderscheidend zijn door kwaliteit, durf en zelfstandigheid. Wij kijken verder dan de straat of wijk alleen: onze scholen hebben ook een regionale functie. Wij werken er met hoofd, hart en handen aan de zelfstandigheid van kinderen. Optimisme, respect voor anderen, humor en plezier zijn hierbij belangrijke kernwaarden. Onze missie luidt dan ook: ‘MOZON helpt gedreven richting geven aan de toekomst van kinderen’. Schoolplannen 2011-2015 In de schoolplannen 2011-2015 beschrijven de scholen wat zij willen bereiken en hoe dat gaat gebeuren. Dit jaarverslag beschrijft de ontwikkelingen van Stichting MOZON in 2011.
mozon jaarverslag 2011
Raad van toezicht Stichting MOZON heeft een raad van toezicht en een college van bestuur. Zo wordt een scheiding aangebracht tussen toezicht houden en besturen. MOZON onderschrijft de uitgangspunten van de Code Goed Bestuur van de PO-Raad. In 2011 was de nieuwe bestuurs- en toezichtstructuur twee jaar van kracht. Samenstelling De raad van toezicht bestond in 2011 uit vier leden, onder wie een voorzitter en een vicevoorzitter (zie bijlage). In 2012 zal de raad zich beraden of en hoe zij uitbreiding wil bereiken. Werkzaamheden raad van toezicht In 2011 vergaderde de raad van toezicht in aanwezigheid van de directeur-bestuurder over de volgende reguliere onderwerpen: -- meerjarenbegroting 2011-2015; -- jaarrekening, jaarverslag 2010; -- begroting 2012; -- statuten – en correcties – van de stichting; -- regeling bestuur en toezicht; -- Code Goed Bestuur -- GMR-reglement; -- meerjarenbestuursformatieplan; -- verantwoordingsrapportages van de directeur-bestuurder; -- voortgang Montessorischolen Helmond, Venlo, Venray en Weert.
De directies presenteerden hun schoolplannen 2011-2015 Verder kwamen aan bod het Bestuursformatieplan 2011-2012 en de Schoolplannen 2011-2015, het inspectiebezoek aan de Montessorischool Venray en de leeropbrengsten van de scholen, invoering en voortgang van de functiemix, invoering van passend onderwijs en de gevolgen hiervan voor MOZON, de samenwerking op de centra met Korein Kinderplein, verbouwing van Montessorischool Helmond en de voortgang van de geplande nieuwbouw van Montessorischool Weert in de wijk Laarveld, beleid rondom tevredenheid van kinderen, ouders en medewerkers, pr en marketing. Leden van de raad van toezicht volgden met de directeur-bestuurder een cursus ‘Policy Governance’. Relevante stukken voor bovenstaande onderwerpen waren: -- Planmatig Onderhoud Beheer en aanvragen onderwijshuisvesting gemeenten; -- begroting 2012; -- bestuursformatieplan 2011-2012;
< Terug naar inhoudsopgave
-- jaarverslag, jaarrekening 2010; -- meerjarenpersoneelsbeleidsplan; -- Code Goed Bestuur; -- Statuten MOZON; -- GMR-reglement. Centrale bijeenkomst MOZON Op 10 oktober 2011 was de jaarlijkse centrale bijeenkomst van de raad van toezicht, de directeur-bestuurder, de beleidsmedewerkers, de directies van de scholen en de Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad (GMR). Tijdens de bijeenkomst presenteerden de directies hun schoolplannen voor 2011-2015. Deze zijn in de loop van het schooljaar 2010-2011 opgesteld en ze zijn vóór 1 augustus 2011 verstuurd naar de Onderwijsinspectie.
mozon jaarverslag 2011
< Terug naar inhoudsopgave
Bestuursverslag MOZON wil onderscheidend zijn door kwaliteit, durf en zelfstandigheid. Op onze scholen werken we met hoofd, hart en handen aan de zelfstandigheid van kinderen. De directies worden daarbij ondersteund door het college van bestuur. College van bestuur Het college van bestuur (directeur-bestuurder Lex Spee) heeft als bevoegd gezag de taak de stichting te besturen. De directeur-bestuurder houdt zich op hoofdlijnen bezig met het ontwikkelen, vaststellen en evalueren van het strategisch en operationeel beleid en de identiteit van de stichting. Daarnaast initieert hij nieuwe onderwijskundige ontwikkelingen, projecten en activiteiten. Hiermee ondersteunt hij de directeuren, zodat zij hoogstaand montessori-onderwijs realiseren. De directeur-bestuurder legt verantwoording af aan de raad van toezicht over de mate waarin de vastgestelde doelstellingen zijn gehaald en over de besteding van de middelen. Het is de taak van de directeur-bestuurder om de raad van toezicht en overige belanghebbenden goed en volledig te informeren.
Nieuwe onderwijskundige ontwikkelingen, projecten en activiteiten In 2011 zijn de volgende zaken gerealiseerd: -- benoemen van een directeur voor Montessorischool Helmond; -- ‘onderwijs aan 3-jarigen’ in de gemeenten Helmond, Venlo en Weert; -- verzamelen van (onderwijs)opbrengsten in het kader van kwaliteitsbeleid; -- tevredenheidspeilingen onder kinderen, ouders en medewerkers van Montessorischool Helmond; -- de functiemix is voor het tweede jaar ingevoerd. Dat betekent onder andere dat er op een school lerarenfuncties op verschillende niveaus naast elkaar bestaan. Verder kwamen aan bod: -- deelname aan de organisatie van Koninginnedag 2011, H.M. Koningin Beatrix bracht een bezoek aan Weert op 30 april 2011; -- aansturen van de organisatie rondom de MOZON-studiedag in september 2011 voor medewerkers rondom het thema: ‘Als het doel niet helder is, is iedere richting de verkeerde. Met ambitie kom je verder’; -- de gebruikelijke, jaarlijkse bijeenkomst in oktober 2011 waarbij leden van de raad van toezicht, Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad, bestuur, directieleden en bestuursbureaumedewerkers aanwezig waren. Thema was de presentatie van de schoolplannen 2011-2015. Voor uitgebreidere informatie verwijzen wij naar www.mozon.nl.
mozon jaarverslag 2011
Andere belangrijke (beleids)onderwerpen, in 2011 nog volop in ontwikkeling: -- visieontwikkeling en vernieuwing Montessorischool Helmond; -- intranet voor medewerkers; -- voorbereiding nieuwbouw Montessorischool Weert in de wijk Laarveld; -- uitbreiding van Montessorischool Venray. Directieberaad en overleg In 2011 kwam het directieberaad tien maal bijeen. Iedere directeur kreeg op zijn/haar school in 2011 enkele keren bezoek van de directeur-bestuurder. Bestuursbureau De raad van toezicht, het bestuur en de directies krijgen ondersteuning van het bestuursbureau. Dat is gevestigd aan de Schoutlaan in Weert. De beleidsmedewerkers Financiën en Personeel & Organisatie hebben als hoofdtaken: -- bestuur- en beleidsondersteuning; -- directieondersteuning; -- algemene dienstverlening (personeel, organisatie en financiën); -- dienstverlening in relatie met gemeenten en andere (overheids)instanties; -- administratieve dienstverlening. Orthopedagoog Bij MOZON werkt een orthopedagoog: Marieke Rous. Hoewel zij op bovenschools niveau is benoemd, vinden haar werkzaamheden voornamelijk op de scholen plaats. Zo neemt zij deel aan het overleg met intern begeleiders, ze voert testen uit met leerlingen en ze participeert namens MOZON in overlegorganen als de PCL (Permanente Commissie Leerlingenzorg). In 2011 zijn de taken van de orthopedagoog in samenspraak met de directeur-bestuurder nader bepaald. De hoofdtaken van de orthopedagoog zijn: -- bovenschools overleg met intern begeleiders van MOZON; -- psychodiagnostisch onderzoek, behandeling en advies; -- beleidsadvies over opbrengstgericht werken en zorgkwaliteit. Goed schoolbestuur De minister, inspectie, ouders, maar ook partijen binnen de onderwijsinstelling – leraren, schoolleiding, toezichthouders – verwachten steeds meer van schoolbesturen. Daarom heeft de brancheorganisatie PO-Raad samen met de schoolbesturen de Code Goed Bestuur vastgesteld. De bestuurders hebben zich gecommitteerd de code na te leven. De code beschrijft wat er wordt verstaan onder goed bestuur. De directeur-bestuurder van MOZON heeft actief deelgenomen aan de werkconferenties over goed bestuur. MOZON onderschrijft de uitgangspunten en zal de code naleven. De code is te vinden op de bestuurs website van MOZON: www.mozon.nl.
< Terug naar inhoudsopgave
Management van de scholen De directeuren zijn integraal verantwoordelijk voor hun scholen. Zij leggen verantwoording af aan de directeur-bestuurder over resultaten, opbrengsten en financiën.
Schooldirecties per 1 augustus 2011 man
vrouw
Montessorischool Helmond
Jolanda Duijvestijn, directeur Anja Verschuren, plaatsvervangend directeur/IB
Venlose Montessorischool
Liny Demandt, directeur Petra Janssen, adjunct-directeur/IB
Montessorischool Venray
Lieke Akkermans, directeur Petra Janssen, adjunct-directeur/IB
Montessorischool Weert
Joris Dekker, directeur Paul Goossens, adjunctdirecteur/IB op twee locaties
Ankie Ketelaars, directeur
Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad Begin 2011 bestond de Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad (GMR) uit tien leden. Aan het begin van schooljaar 2011-2012 werd dit aantal teruggebracht tot acht. In het GMR-reglement is afgesproken hoe het aantal leden wordt vastgesteld. Omdat het leerlingenaantal in Weert onder de vierhonderd uitkwam, werd het aantal leden voor Weert teruggebracht van vier naar twee. Naast de GMR heeft iedere school van MOZON een eigen medezeggenschapsraad. Bekostigingsgrondslag Op peildatum 1 oktober 2010 bedroeg het aantal leerlingen 866. Dit aantal – ten opzichte van 2009 licht gegroeid met 13 leerlingen – vormt de grondslag voor de bekostiging in 2011. Aantal leerlingen op 1 oktober bij MOZON
mozon jaarverslag 2011
Kwaliteitszorg In 2010 hebben we het beleidsdocument ‘Kwaliteitszorg MOZON’ opgesteld. Daarnaast heeft elke school een eigen kwaliteitsdocument, dat jaarlijks wordt bijgesteld. De schooldocumenten beschrijven hoe de leerlingenpopulatie is opgebouwd, wat de doelen van de school zijn, hoe de kwaliteit in de school wordt gemeten, hoe het cyclisch verbeterproces eruitziet, hoe de school zorgt voor borging van activiteiten en op welke manier er verantwoording wordt afgelegd aan interne en externe betrokkenen. Klachtencommissie In het kader van goed personeelsbeleid en kwaliteitszorg heeft MOZON een klachtenregeling en een onafhankelijke klachtencommissie voor personeel en ouders. In 2011 bestond de klachtencommissie uit voorzitter dhr. mr. T. Tindemans, en de leden mw. W. de Wolf en dhr. drs. J. Bos. In 2011 werd geen beroep gedaan op de klachtencommissie. In juli 2011 ontvingen we bericht van mw. De Wolf dat zij haar taak als lid van onze klachtencommissie wilde neerleggen. Een sollicitatieprocedure zal leiden tot de benoeming van een nieuw lid. De commissie gaf aan behoefte te hebben aan een reservelid. Opbrengsten en leerlingresultaten MOZON werkt met een zogenoemde ‘Opbrengstenkaart’. Deze kaart geeft een beknopte samenvatting van de leerlingresultaten – lezen, taal en rekenen – en zet die af tegen de nor-
< Terug naar inhoudsopgave
men van de Onderwijsinspectie en de eigen schoolnormen. Met dit document analyseren onze scholen hun opbrengsten en plannen ze acties voor eventuele verbeteringen. De opvallendste trends aan het einde van kalenderjaar 2011: -- Montessorischool Helmond heeft dit jaar opnieuw een voldoende score voor de CITOeindtoets. De school is echter nog niet tevreden over de tussenopbrengsten van met name het rekenen. Er zijn activiteiten opgestart om deze te verbeteren. -- Montessorischool Venlo heeft wederom een goede score behaald voor de CITO-eindtoets. De school heeft veel aandacht besteed aan het leerstofaanbod technisch lezen en rekenen. -- Montessorischool Venray heeft veel instromende leerlingen van andere scholen. Daarom is het moeilijk een betrouwbare schoolanalyse te maken van de tussen- en eindopbrengsten. Bij veel ingestroomde leerlingen zijn leerachterstanden geconstateerd, waardoor de opbrengsten nog niet optimaal zijn. Veel leerlingen boeken echter wel een goede leerwinst op individueel niveau. De school heeft het leerstofaanbod geoptimaliseerd. Spelling en technisch lezen waren hierbij speerpunten. -- Montessorischool Weert laat weer een voldoende score zien voor de CITO-eindtoets. De score is zelfs licht gestegen ten opzichte van de voorgaande twee jaren. Ook de tussenresultaten zijn voldoende; de school wil de komende tijd extra aandacht gaan besteden aan het aanvankelijk (beginnend) technisch lezen.
mozon jaarverslag 2011
Bovenschools overleg intern begeleiders en orthopedagoog Iedere maand bespreken de intern begeleiders/adjunct-directeuren en de orthopedagoog onder leiding van de directeur van Montessorischool Helmond het leerlingenzorgbeleid. In 2011 stond het opbrengstgericht werken centraal. In het bovenschools overleg zijn dit jaar afspraken gemaakt over de ‘Opbrengstenkaart’, waarmee elke school twee keer per jaar de opbrengsten in kaart brengt en evalueert. Zo werd onder andere de Niet-Schoolse Capaciteiten Test (NSCCT) in 2011 ook voor groep 6 ingevoerd, zodat de test voortaan wordt afgenomen bij alle leerlingen in groep 4 en 6. Met dit instrument schatten we de leermogelijkheden van leerlingen in en onderbouwen we onze ambities. Verder is afgesproken dat alle scholen van MOZON twee keer per jaar de toetsresultaten van hun leerlingen analyseren. Daardoor kunnen de scholen doelgericht werken aan het verhogen van de toetsopbrengsten van de leerlingen en waarborgen zij de kwaliteit van het onderwijs. Verder zijn in het bovenschools overleg afspraken gemaakt over: -- het Eureka!-beleid en hoe we willen omgaan met onze hoogbegaafde kinderen; -- het ontwikkelingsperspectief van kinderen die veel moeite hebben met de leerstof. In dit ontwikkelingsperspectief (OPP) worden individuele, didactische tussendoelen en einddoelen vastgelegd. In het bovenschools overleg is afgesproken hoe we dit OPP binnen MOZON concreet vormgeven; -- de referentieniveaus: deze brengen in kaart wat leerlingen aan het einde van de basisschool moeten kunnen. In ons onderwijsaanbod nemen we die referentieniveaus als uitgangspunt; -- een aanpassing van het toelatingsbeleid van MOZON, dat verder zal worden uitgewerkt in 2012; -- het beschikbaar stellen van de toetsen begrijpend lezen van het CITO als luisterbestand voor leerlingen die recht hebben op auditieve ondersteuning bij toetsing, bijvoorbeeld omdat ze dyslectisch zijn. De komende periode wil het bovenschools overleg zich richten op een leerlingvolgsysteem voor sociaal-emotionele ontwikkeling en op processen rond het leesonderwijs.
< Terug naar inhoudsopgave
mozon jaarverslag 2011
< Terug naar inhoudsopgave
Personeel en organisatie De landelijke regelgeving voor onderwijspersoneel volgen we op de voet. Zo heeft MOZON in 2011 hard gewerkt aan de functiemix en carrièrekansen voor medewerkers. We zijn ook trots op ons lage percentage ziekteverzuim. Daaruit blijkt eens te meer de hoge betrokkenheid van onze medewerkers. Functieboek en functiebouwwerk Sinds 2010 is het door MOZON opgestelde functieboek/functiebouwwerk van kracht. Het functieboek beschrijft welke functies MOZON nodig heeft om een goede onderwijs- en organisatiekwaliteit te waarborgen. Eventuele nieuwe (docent)functies en loopbaanmogelijkheden – vanuit de door de overheid ingevoerde ‘functiemix’, waardoor meer leraren in hogere salarisschalen terechtkomen – voegen we toe in samenspraak met de personeelsgeleding van de GMR. Het functiebouwwerk beschrijft de functies die MOZON hanteert. Het zijn vooral normfuncties, zoals deze sinds 2006 zijn opgesteld in de functiewaardering voor het primair onderwijs (FUWA-PO). Een gedeelte bestaat uit functies die zijn toegespitst op onze organisatie. Zo is de functie van directeur voor iedere school nader gespecificeerd vanuit de regionale vraag- en taakstelling. De functie van adjunct-directeur is bijvoorbeeld uitgebreid met zorgtaken. Verder heeft MOZON het standaard functiebouwwerk uitgebreid met de functies leraarondersteuner, administratief medewerker en onderwijsassistent.
Meer deskundigheid in het werken met leerlijnen Functiemix 2011 In 2011 stond voor het tweede jaar een functiemix-benoemingsronde op de agenda. Na een interne sollicitatieprocedure en aansluitende gespreksronde zijn twee kandidaten benoemd in de LB-functie. De overheid heeft vastgesteld dat twee jaar na het invoeren van de functiemix 16% van de medewerkers moet zijn ingeschaald in hogere functies. MOZON voldoet aan deze norm. Schaaluitloopbedrag Conform de cao kan MOZON een extra bedrag uitkeren aan leerkrachten die volgens het hoogste salarisnummer uitbetaald krijgen. Dit zogenoemde schaaluitloopbedrag krijgen zij bij goed functioneren uitbetaald met ingang van januari van het daaropvolgende jaar. Door een verkorting van de salarislijnen sinds 2009 bereiken leraren eerder het maximum van hun salarisschaal. Voorheen was dit LA 18; inmiddels is dit LA 15 geworden. Het verkorten van de salarislijnen is in 2010 afgerond. Mobiliteit De stichting wil de mobiliteit vergroten van medewerkers binnen de school en tussen de MOZON-scholen onderling. Mobiliteit stimuleert de kwaliteit en inzetbaarheid van het personeel en waarborgt de continuïteit van het onderwijs. Daarnaast kan de afwisseling van
mozon jaarverslag 2011
taken, werkomgeving en loopbaanperspectieven een positieve bijdrage leveren aan het functioneren en welbevinden van medewerkers. Op Montessorischool Helmond werd de waarnemend adjunct-directeur na een interne sollicitatieronde per 1 januari 2011 benoemd tot directeur. De LB-leraar werd vanaf 1 augustus 2011 benoemd als plaatsvervangend directeur om bij eventuele afwezigheid van de directeur haar taken tijdelijk over te nemen. Eind 2011 nam de school afscheid van de conciërge, omdat de overheid de subsidie voor ID-werknemers per 1 januari 2012 heeft stopgezet. Sinds schooljaar 2010-2011 is de adjunct-directeur van de Venlose Montessorischool ook twee dagen per week adjunct-directeur op onze school in Venray; haar groepstaken in Venlo vervielen daarmee. De administratief medewerker – tot dan werkzaam als ID-werknemer in Venlo – werd per 1 augustus 2011 op meerdere locaties ingezet. Vanuit Montessorischool Weert ging een leerkracht aan de slag op de Venlose Montessorischool. In afwachting van de definitieve verhuizing van de tweede locatie van Montessorischool Weert naar Laarveld, is de school in 2009 verhuisd naar de Emmasingel. Aanvankelijk daalde daardoor het aantal leerlingen. In 2011 trok de belangstelling weer flink aan. In Montessorischool Venray bleef het aantal groepen stabiel met vier. De leraarondersteuner, werkzaam bij MOZON voor drie dagen, ging één dag per week werken op onze school in Venlo en bleef voor twee dagen werkzaam in Venray.
< Terug naar inhoudsopgave
De arbodienst MOZON werkt al een aantal jaren met APAC-arbodienst te Veghel. APAC-arbodienst voert de verzuimbegeleiding uit. Daarnaast adviseert de arbodienst over arbeidsomstandigheden, arbozorg, re-integratie en gezondheidsmanagement. Voor MOZON is samenwerking met de arbodienst van groot belang voor een adequate en snelle aanpak van het ziekteverzuim. Er is gekozen voor kwaliteit, snelle interventie en een eigen aanpak voor iedere werknemer. Om de voortgang en onderlinge afstemming zo goed mogelijk vorm te geven, is in 2011 regelmatig gestructureerd overleg gevoerd met de directies en het bestuur. Voor 2011 stond er geen risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) voor onze scholen op de planning. MOZON volgt de landelijke richtlijn om elke vier jaar een RI&E uit te laten voeren. Ziekteverzuim In 2011 is het gemiddelde ziekteverzuimpercentage bij MOZON gedaald van 3,04% naar 2,48%. Dit percentage ligt naar verwachting flink onder het landelijk gemiddelde. MOZON streeft ernaar om het verzuimcijfer steeds ruim onder het gemiddelde te houden, en is daar ook voorgaande jaren ruimschoots in geslaagd. Leeftijdbewust personeelsbeleid In 2011 namen bij MOZON zes medewerkers BAPO-uren op, waardoor ze minder uren per week werken. Deze regeling geeft medewerkers van 52 jaar en ouder de gelegenheid om extra uren verlof op te nemen, zodat deelname aan het arbeidsproces voor hen aantrekkelijk blijft. Een vijftal medewerkers binnen MOZON spaart het BAPO-verlof. Vertegenwoordiging van vrouwen In de directies van MOZON steeg de vertegenwoordiging van vrouwen van 67 naar 75%. Het landelijke percentage in 2011 was ongeveer gelijk aan het percentage in 2010 (± 36%). In het team van medewerkers is 82% vrouw. Landelijk is dit 84%. Ouderschapsverlof In 2011 maakten drie collega’s gebruik van de regeling (betaald) ouderschapsverlof. Na terugkeer van het zwangerschaps- en ouderschapsverlof kiezen collega’s er vaker voor om in deeltijd of minder uren te gaan werken. De preventiemedewerker De preventiemedewerker ziet toe op het actueel houden van risico-inventarisaties en -evaluaties (RI&E’s). Deze vormen – samen met een aantal beleidsstukken – onderdeel van het wettelijk verplichte Veiligheidsplan. In oktober 2011 organiseerden we een bijeenkomst, waarbij alle directies, beleidsmedewerkers en BHV-ers van MOZON, onder begeleiding van senior-adviseur drs. Ine Spee van de KPC-groep, aan de slag gingen met de bestaande veiligheidsprotocollen. Doel van de bijeenkomst was een allesomvattend veiligheidsplan. Na de studiedag kon het bestuur in één sessie het veiligheidsplan van MOZON vaststellen.
mozon jaarverslag 2011
Tool for Talent De methode ‘Tool for Talent’ ondersteunt MOZON-medewerkers bij het opstellen van hun Persoonlijk Ontwikkelingsplan (POP). MOZON hanteert een gesprekkencyclus om de voortgang van het POP te bespreken. Ook in 2011 voerden directeuren gesprekken met hun medewerkers. Bekwaamheidsdossier Sinds 1 augustus 2006 is iedere werkgever verplicht voor alle leerkrachten een bekwaamheidsdossier op te stellen. De overheid heeft duidelijke kwaliteitseisen opgesteld, die staan genoemd in de Wet BIO (Beroepen in het Onderwijs). In de methode ‘Tool for Talent’ houden medewerkers hun bekwaamheidsdossier bij. Scholing Voor ieder personeelslid van MOZON wordt jaarlijks in principe een budget voor scholing ter beschikking gesteld van b 500,- gedurende een periode van vier jaar. Dit budget is bestemd voor studies die onderdeel zijn van het Persoonlijk Ontwikkelingsplan (POP). Daaronder valt ook de post-hbo Montessori-opleiding van Fontys Hogeschool Eindhoven; MOZON stelt de voorwaarde dat iedere leerkracht binnen drie jaar na benoeming het diploma behaalt. Directeuren stellen met het beschikbare budget een begroting op, die het bestuur moet goedkeuren. Dit zogenaamde nascholingsplan maakt deel uit van de begroting. In 2011 maakten enkele werknemers ook gebruik van de lerarenbeurs voor scholing. Deze subsidie stelt leraren in staat een extra kwalificerende opleiding te volgen. De leraar ontvangt middelen voor studie- en reiskosten en de werkgever kan middelen ontvangen om de leraar studieverlof te verlenen en een vervanger te benoemen. Het ministerie heeft de richtlijnen voor deze studiebeurs aangescherpt; alleen opleidingen van minimaal twee jaar komen nog in aanmerking. Bij MOZON werd in 2011 gekozen voor de volgende studies: -- Montessori-opleiding Fontys Hogeschool Eindhoven; -- Master SEN (Special Educational Needs); -- RT-opleiding; -- PABO-opleiding (onderwijsassistent); -- Rekencoördinator; -- Taalcoördinator; -- Coaching; -- Bewegingsonderwijs. Rekenverbetertraject In 2011 werd het rekenverbetertraject afgesloten. Tijdens dit traject bezochten de intern begeleiders onder andere rekenadviesbijeenkomsten. MOZON ontving voor drie scholen drie jaar lang b 6000,- per school per jaar. Op alle scholen is een rekencoördinator aan de slag gegaan. De teams maakten een omslag: van observeren wat het kind doet, naar observeren hoe het kind bezig is met wiskundige vaardigheden. Meer deskundigheid in het werken met
< Terug naar inhoudsopgave
leerlijnen was een belangrijk onderdeel van het traject. In 2012 worden de opbrengsten van dit driejarige traject geëvalueerd. Nascholing teams MOZON besteedt niet alleen veel aandacht aan scholing van de individuele medewerkers, maar ook aan scholing van de teams. In 2011 waren er op schoolniveau studiedagen, teamen themavergaderingen. Onderwerpen die in 2011 aan bod kwamen: -- Schoolplan 2011-2015; -- invoering spellingmethode; -- Kosmische Opvoeding en Onderwijs; -- aanvankelijk lezen; -- voortgezet technisch lezen; -- hoogbegaafdheid; -- werken met handelingsplannen; -- kwaliteitskaarten; -- communicatie, teamrollen, feedback geven; -- invoering intranet (centrale cursusbijeenkomst voor directieleden, beleidsmedewerkers en ICT’ers van MOZON en aansluitend op locatie een cursus voor alle schoolteams, om te kunnen werken met intranet).
mozon jaarverslag 2011
In Helmond stonden de studiedagen in het teken van het rekenverbetertraject, de 1-zorgroute, gedragsproblematiek en schrijven. In Venlo werd op de studiemomenten aandacht besteed aan rekenen, taal (onderzoek spellingresultaten), meer- en hoogbegaafdheid en de verkeersmethode. In Venray stonden de studiedagen in het teken van basisafspraken voor het zelfstandig werken, het werken aan een registratiesysteem en een registratiemodel. Verder heeft het team diverse documenten vastgesteld voor zelfstandig lezen, begrijpend lezen, schoolregels en afspraken. Het hele team volgde een tweedaagse cursus Human Dynamics. In Weert is een start gemaakt met het gefaseerd invoeren van het CITO-leerlingvolgsysteem, en werd een studiedag georganiseerd over de CITO-opbrengsten, waarbij er een analyse en een plan van aanpak werd gemaakt. Voor de directieleden is eind 2011 een traject storytelling ingezet onder begeleiding van Bex Communicatie, om de meerwaarde van montessori-onderwijs beter uit te dragen. Dit traject krijgt in 2012 een vervolg. Digitale communicatie Medio 2011 ging ons intranet voor alle medewerkers online. De ervaring leerde al snel dat het een veelgebruikt medium is, al gebruikt niet iedereen het even intensief. Het zorgt in ieder geval voor een soepele informatie-uitwisseling tussen de scholen. Digitale communicatie overbrugt de afstanden tussen collega’s in Helmond, Venlo, Venray en Weert snel en eenvoudig.
< Terug naar inhoudsopgave
Tevredenheidspeilingen De resultaten van de tevredenheidspeilingen in 2010 zijn meegenomen in de individuele schoolplannen die voor 2011 op de planning stonden. De peilingen zijn een bron van informatie, op basis waarvan wij ons onderwijs, onze organisatie en communicatie kunnen optimaliseren. In 2011 organiseerde Montessorischool Helmond opnieuw een tevredenheidspeiling onder ouders, kinderen en personeelsleden om in kaart te brengen wat het resultaat was van de gewijzigde directiesamenstelling. Uit de peiling bleek dat de tevredenheid van personeel, ouders en leerlingen significant beter was dan in 2010. Het resultaat van ouders (7.9) en personeel (8.0) lag boven het landelijk gemiddelde, dat van de leerlingen was gestegen van 6.0 naar 7.2, wel nog iets onder het landelijk gemiddelde. Al met al een resultaat om trots op te zijn.
mozon jaarverslag 2011
Financiën De kengetallen per 31 december 2011 laten zien dat MOZON een gezonde financiële basis heeft. Zie ook de toelichting op de jaarrekening. Decentraal wat kan, centraal wat moet In onze bestuurlijke organisatie liggen taken en bevoegdheden zo laag mogelijk in de organisatie, vanuit het principe ‘decentraal wat kan, centraal wat moet’. De scholen maken bewuste keuzes voor een gefundeerde begroting. Ook als het gaat om energie, onderhoud, schoonmaak en leermiddelen stellen zij prioriteiten. Op bestuursniveau worden er zaken centraal geregeld, zodat de directeuren zich zo veel mogelijk kunnen richten op hun onderwijskundig leiderschap. Het bestuursbureau is ook een vraagbaak voor specialistische details. Het bestuur houdt de financiële regie over zaken die de directeuren op schoolniveau voorbereiden, en stuurt die ter vaststelling naar de raad van toezicht.
De komende jaren willen we inzetten op een stabiel leerlingenaantal
Ontwikkelingen met gevolgen voor de financiën -- Voor Montessorischool Helmond werd in 2011 duidelijk welke gelden konden worden ingezet voor de verbouwing. Naar verwachting starten de werkzaamheden medio 2012. In 2011 werd voor de school in Helmond geïnvesteerd in een nieuw computernetwerk. -- De leerlingprognoses geven aan dat scholen van MOZON te maken krijgen met een dalend aantal leerlingen, vanwege dalende geboortecijfers. Daarom zet MOZON de financiële middelen voorzichtig in. De groeiverwachting van Montessorischool Venray stelt de prognose van het aantal leerlingen binnen MOZON naar boven bij, net als de groei van het leerlingenaantal op onze school in Venlo. Met gericht beleid hopen we de dalende trend van andere MOZON-scholen om te zetten naar een stabiel leerlingenaantal in de komende jaren. -- Montessorischool Weert maakt sinds maart 2010 gebruik van een tweede pand aan de Emmasingel. De school wil in 2014 een nieuw gebouw in Laarveld betrekken. Het pand aan de Emmasingel biedt tijdelijke huisvesting en dat brengt extra kosten met zich mee. -- Bezuinigingen vanuit het ministerie volgen elkaar in hoog tempo op: • Bij de invoering van de lumpsum in 2006-2007 is er gekort op de personele bekostiging vanwege de overgang van het declaratiestelsel naar de lumpsum-financiering. De overheid geeft besturen voor elke leerkracht hetzelfde bedrag om de salariskosten te dekken. Oudere leerkrachten verdienen significant meer dan starters. • De bekostiging van de materiële middelen blijven structureel onder de inflatie. De bekostigingsbedragen voor schoonmaak en energie geven al lang geen reële afspiegeling meer van de daadwerkelijk gemaakte kosten. • Vanaf 1 januari 2010 vindt geen compensatie plaats van de stijging van de sociale lasten van 0,3% per jaar.
< Terug naar inhoudsopgave
• Vanaf 1 augustus 2010 is het budget voor bestuur en management komen te vervallen. • De lastenstijging per 1 augustus als gevolg van de aanpassingen in de pensioen- en de fpu-premies zijn niet gecompenseerd. • Met ingang van schooljaar 2010-2011 vindt de bekostiging voor groeitellingen niet meer plaats op brinnummer (schoolniveau), maar op bestuursnummer (bestuursniveau). • De invoering van de functiemix wordt door het Rijk maar voor 75% vergoed. • De invoering van passend onderwijs is in 2012 uitgesteld.
mozon jaarverslag 2011
Balans per 31 december 2011 ACTIVA
b
31-dec-11 b
b
31-dec-10 b
Vaste activa Materiële vaste activa Gebouwen en terreinen Inventaris en apparatuur Leermiddelen Andere vaste bedrijfsmiddelen
89.529 316.449 87.190 38.514
531.682
94.720 307.689 109.446 41.757
553.612
Vlottende activa Vorderingen Debiteuren Ministerie van OCW Belastingen en premies sociale verzekeringen Overige vorderingen Overlopende activa
2619 184.495 0 1.944 116.268
Liquide middelen
PASSIVA
b
Eigen vermogen Algemene reserve
305.326
89.176 37.400
Kortlopende schulden Crediteuren Ministerie van OCW Belastingen en premies sociale verzekeringen Schulden terzake van pensioenen Overige kortlopende schulden Overlopende passiva
120.776 3.807 118.442 38.653 6.057 147.623
251.076
1.219.040 1.524.366
1.495.157 1.746.233
2.056.048
2.299.845
31-dec-10 b
b
1.494.114
Voorzieningen Overige voorzieningen Personele voorzieningen
126.576
435.358 2.056.048
< Terug naar inhoudsopgave
847 183.947 0 11.340 54.942
31-dec-10 b
1.570.783
90.033 33.651
99.255 6.322 199.272 83.400 68.749 148.380
123.684
605.378 2.299.845
Exploitatierekening 2011 Realisatie 2011 b
Begroting 2011 b
Begroting 2010 b
3.692.972 62.759 362.844
3.609.674 11.493 311.039
3.765.117 46.150 420.688
4.118.575
3.932.206
4.231.955
Lasten Personele lasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige instellingslasten
3.268.510 98.397 364.913 481.768
3.179.988 94.483 340.170 409.462
3.417.814 96.053 365.593 449.608
Totaal lasten
4.213.588
4.024.103
4.329.068
Saldo baten en lasten
-95.013
-91.897
-97.113
Financiële baten en lasten
18.344
24.000
20.360
Resultaat uit gewone bedrijfsvoering
-76.669
-67.897
-76.753
Exploitatieresultaat
-76.669
-67.897
-76.753
Baten (Rijks)bijdragen OCW Overige overheidsbijdragen Overige baten Totaal baten
MOZON heeft het kalenderjaar 2011 afgesloten met een negatief exploitatieresultaat van b 76.669, en bleef niet binnen het begrote negatief resultaat van b 67.897. De verbouwing in Venlo was in 2009 afgerond. De verbouwingskosten voor het schoolgebouw zullen nog tot 2029 op de exploitatie van MOZON drukken. In 2010 werd de inrichting van het speelplein opgeleverd. De kosten daarvan worden over tien jaar uitgesmeerd. Het ministerie hanteert de bekostiging T-1. Dat wil zeggen dat het leerlingenaantal op 1 oktober 2010 de basis is voor de bekostiging in 2011. Ten opzichte van 2010 groeide het leerlingenaantal in 2011 op stichtingsniveau van 866 naar 879. Het aandeel van de scholen in Venlo en Venray blijkt daarin cruciaal; de school in Weert kende een teruggang in het leerlingenaantal; de school in Helmond stabiliseerde.
mozon jaarverslag 2011
Toelichting op de jaarrekening 2011 Vermogenspositie Aan de hand van de financiële kengetallen kunnen we vaststellen dat de financiële positie van MOZON gezond is. Financiële kengetallen
Realisatie MOZON 2011
Realisatie MOZON 2010
CFI norm
Liquiditeit
3,50
2,88
1,2
Solvabiliteit (incl. voorzieningen)
78,83
73,68
30
Rentabiliteit
-1,85
-1,80
1,0 – 4,0
Weerstandsvermogen
26,06
27,02
10,0 – 40,0
Kapitalisatiefactor
47,51%
51,84%
60% (voor kleine organisaties)
De kengetallen die iets zeggen over de financiële positie van de stichting zijn: liquiditeit, solvabiliteit, rentabiliteit, weerstandsvermogen en kapitalisatiefactor. Liquiditeit Berekening: de verhouding tussen de vlottende activa (som van liquide middelen, de vorderingen en de voorraden) en de kortlopende schulden. De liquiditeit geeft aan in hoeverre de instelling op korte termijn aan de verplichtingen kan voldoen. De liquiditeitspositie geeft de toestand weer op 31 december; er is dus sprake van een momentopname. Een liquiditeit groter dan 1 wordt doorgaans gekwalificeerd als voldoende, omdat dan tegenover de snel vervallende schulden ten minste evenveel vlottende activa staan. Solvabiliteit Berekening: Eigen vermogen en voorzieningen gedeeld door het totale vermogen. De solvabiliteit geeft de verhouding tussen eigen en vreemd vermogen aan en verschaft dus inzicht in de financieringsopbouw. De solvabiliteit geeft ook aan in hoeverre de instelling op langere termijn aan de verplichtingen kan voldoen. De solvabiliteitspositie geeft de toestand op 31 december weer; er is dus sprake van een momentopname. De solvabiliteit geeft aan dat 78,83% van het totale vermogen uit eigen vermogen ofwel reserves en voorzieningen bestaat, hetgeen inhoudt dat 21,17% van het totale vermogen gefinancierd wordt met vreemd vermogen. Rentabiliteit Berekening: resultaat gedeeld door de totale baten (inclusief rentebaten). De rentabiliteit geeft aan of er sprake is van een positief dan wel negatief bedrijfsresultaat in relatie tot de totale baten. De rentabiliteit geeft aan hoeveel procent van de totale opbrengsten omgezet wordt in het uiteindelijke resultaat.
< Terug naar inhoudsopgave
Weerstandsvermogen Het weerstandsvermogen geeft het vermogen aan om niet voorziene risico’s op te vangen, die behoren tot de reguliere bedrijfsvoering. Bij toepassing en verankering van het risicomanagement in de organisatie en het goed functioneren van de cyclus voor Planning en Control blijven altijd restrisico’s achter. Voor het opvangen van de mogelijke financiële effecten moet het bestuur voldoende weerstandsvermogen hebben of opbouwen. De commissie Don heeft in haar rapport een beoordelingskader aangereikt met kengetallen en signaleringsgrenzen, dat de minister en de staatssecretaris van OCW hebben overgenomen. Het kengetal ‘Weerstandsvermogen’ is op advies van de commissie Don vervangen door het door haar geïntroduceerde nieuwe kengetal ‘Kapitalisatiefactor’. Kapitalisatiefactor Berekening: de activazijde van de balans minus de materiële vaste activa betreffende onroerende goederen gedeeld door de totale baten. De kapitalisatiefactor geeft een indicatie van hoe rijk een schoolbestuur is. Dit om te signaleren of onderwijsinstellingen misschien een deel van hun kapitaal niet of inefficiënt benutten voor de vervulling van hun taken.
Baten en lasten
Rijksbijdragen Ministerie van OCW Overige overheidsbijdragen Overige baten
Personeelslasten Huisvestingslasten Afschrijvingen Overige lasten
Baten De baten in 2011 zijn ongeveer gelijk als begroot. Ten opzichte van 2010 zijn de baten 1% gedaald. MOZON is voor ongeveer 91% afhankelijk van de overheid (zie diagram). De opbrengsten bestaan grotendeels uit de rijksbijdragen van het ministerie van OCW (90%). Lasten De totale lasten zijn ongeveer 5% hoger dan begroot, en ongeveer 3% lager dan in 2010. De kosten bestaan vooral uit personele lasten: ongeveer 78%, zie diagram. Andere belangrijke kosten zijn de overige lasten (11%). De huisvestingslasten zijn 9%. De afschrijvingslasten van 2011 zijn gebaseerd op de gerealiseerde investeringen.
mozon jaarverslag 2011
Regeling beleggen en belenen Het ministerie heeft in 2001 een kader gesteld waarbinnen onderwijsinstellingen hun financierings- en beleggingsbeleid moeten inrichten en organiseren. Uitgangspunt is dat de toegekende publieke middelen worden besteed in overeenstemming met hun bestemming. De regeling bevat voorschriften over risicomijdend beleggen en belenen. Per 1 januari 2010 zijn de regels aangescherpt. Treasurybeleid Het beleid is erop gericht om een zo hoog mogelijk rendement te combineren met een zo laag mogelijk risico. De primaire doelstelling van MOZON is: werkzaam zijn op het gebied van primair onderwijs. Financieren en beleggen zijn ondergeschikt aan deze doelstelling.
< Terug naar inhoudsopgave
Huisvesting en inrichting Ieder kind verdient een fijn schoolgebouw. De kwaliteit van onze gebouwen is essentieel om onze kinderen hoogwaardig montessori-onderwijs te bieden. In een goed gebouw kunnen we een uitstekende voorbereide omgeving creëren volgens de ideeën van Maria Montessori. MOZON besteedt veel aandacht aan huisvesting en inrichting. Zowel binnen het schoolgebouw als in de omgeving. Huisvesting De huisvesting van scholen is een gedeelde verantwoordelijkheid van het bestuur en de gemeenten. Het bestuur is verantwoordelijk voor het onderhoud binnen en het schilderwerk buiten. Stichting MOZON hanteert het Planmatig Onderhoudsbeleid (POB) zoals dat in samenwerking met het administratiekantoor (OSG) wordt opgesteld. Dit plan brengt het onderhoud aan de gebouwen en de omliggende terreinen in kaart in een vierjarencyclus. Het POB wordt meegenomen bij het opstellen van de begroting. In 2011 zijn de volgende werkzaamheden uit dit plan uitgevoerd: in Helmond is gewerkt aan de inrichting van de schooltuin. In Venlo is het schoolplein verder afgewerkt en zijn de bovenbouwlokalen aangepast. In Weert is het buitenschilderwerk uitgevoerd en is de benedenverdieping van de oudste vleugel voorzien van nieuwe vloerbedekking.
Ieder kind verdient een fijn schoolgebouw Verbouwing Helmond Montessorischool Helmond gaat uitbreiden. De gemeente Helmond heeft hiervoor een budget beschikbaar gesteld. Het is de bedoeling dat, in overleg met alle geledingen binnen de school, het gebouw wordt uitgebreid en opgeknapt. In de meivakantie 2012 worden de lokalen aangepakt. Tijdens de zomervakantie 2012 zal de verbouwing van Montessorischool Helmond in volle gang zijn: dan is de speelzaal/ontvangstruimte aan de beurt.
mozon jaarverslag 2011
< Terug naar inhoudsopgave
Onderwijs De ideeën van Maria Montessori bleven in 2011 onverminderd actueel. De methode is de afgelopen jaren sterk gemoderniseerd, maar de zelfopvoeding van het kind is nog altijd de essentie.
Kenmerken van montessori-onderwijs Vrije keuze, zelfstandig werken Voor elk kind is de weg door de leerstof een eigen weg. De kinderen kiezen zo veel mogelijk zelf hun werk. De leerkracht stimuleert leerlingen eigen keuzes te maken en maakt gebruik van hun enthousiasme. Naast het individuele werk zijn er groepsactiviteiten en klassikale lessen. Gevoelige periode Kinderen zijn van nature nieuwsgierig. Maria Montessori ontdekte dat kinderen in bepaalde perioden van hun ontwikkeling gevoelig zijn om iets te leren. Tijdens zo’n periode is het kind in staat met veel gemak iets onder de knie te krijgen. Montessori ontwikkelde een onderwijsmethode die gebruikmaakt van deze gevoelige perioden. Voorbereide omgeving De omgeving prikkelt het kind tot leren. Hoe meer de omgeving is aangepast aan de behoeften van een kind, des te meer het kind leert. In het schoolgebouw kunnen kinderen bewegen en samenwerken. Ze werken aan tafels en op kleedjes op de grond, in een rustige leeromgeving. In de tuin doen ze ontdekkingen over het leven van planten en dieren. Montessorimateriaal Het materiaal is een middel om handelend begrippen en vaardigheden te leren: een schakel tussen doen en denken. Veel materialen zijn door Maria Montessori en haar medewerkers ontwikkeld in de beginperiode. In de loop van de decennia hebben zij hun waarde behouden. Onder-, midden- en bovenbouw Op een montessorischool zitten kinderen van verschillende leeftijden bij elkaar: onderbouw (4-6 jaar), middenbouw (6-9 jaar) en bovenbouw (9-12 jaar). Jongere en oudere kinderen leren van elkaar. Peuters en kinderopvang MOZON werkt samen met kinderopvangorganisatie Korein Kinderplein. Samen zorgen we voor een doorgaande lijn in onderwijs en vrije tijd voor kinderen van 0 tot 13 jaar. Peuters vanaf 3 jaar van Korein Kinderplein mogen de onderbouwgroep bezoeken.
Schoolplannen 2011-2015 In augustus 2011 zijn de schoolplannen 2011-2015 ingegaan. In de schoolplannen beschrijven de scholen de hoofdlijnen van hun onderwijskundig beleid en wat ze willen bereiken. Het schoolplan beschrijft de missie, de visie en de daaraan gekoppelde doelen. Het plan is een verantwoordingsdocument voor de overheid en dient tevens als overzicht voor het bestuur en het personeel. De doelen worden jaarlijks geëvalueerd en opnieuw vastgesteld.
mozon jaarverslag 2011
Beleidsterreinen: -- onderwijskundig beleid; -- integraal personeelsbeleid; -- organisatie en beleid; -- financieel beleid; -- kwaliteitsbeleid. Weer Samen Naar School (WSNS) Sommige kinderen hebben extra zorg en begeleiding nodig. Weer Samen Naar School (WSNS) wil die begeleiding zo veel mogelijk bieden in de reguliere basisschool. De samenwerkingsverbanden van WSNS zijn regionaal georganiseerd. Iedere MOZON-school maakt deel uit van een ander samenwerkingsverband. De situatie in 2011 bleef hetzelfde: alle directeuren participeren in de directiebijeenkomsten in hun regio. De adjunct-directeuren zijn lid van een werkgroep waaraan de intern begeleiders van alle regionale scholen deelnemen. De directeur-bestuurder van MOZON is bestuurslid in het samenwerkingsverband in Venlo, Venray en Weert. De directeur van Montessorischool Venray is lid van een regionale coördinatiegroep. Schoolbegeleiding De scholen van MOZON bedienen ieder een eigen regio. Ze hebben op centraal niveau afspraken gemaakt met de regionale schoolbegeleidingsdiensten. Deze afspraken golden ook in 2011.
Elk kind persoonlijk onderwijs Elk kind persoonlijk onderwijs: Eureka!-groep De Eureka!-groep is bestemd voor kinderen die een onderwijsbehoefte hebben die duidelijk boven het gemiddelde ligt. In 2011 waren er Eureka!-groepen in Helmond, Venlo, Venray en Weert. Daarnaast was er op iedere MOZON-school een Eureka!-aanbod met extra verdiepingsmateriaal. In een Eureka!-groep krijgen kinderen een dagdeel per week een eigen onderwijsaanbod onder begeleiding van de orthopedagoog. In de eigen groep werken ze door aan de opdrachten uit de Eureka!-groep. Op die manier is het juiste aanbod gewaarborgd voor de hele schoolweek. De kinderen blijven deel uitmaken van de eigen groep, terwijl de Eureka!-groep een moment biedt om kinderen met hetzelfde niveau te ontmoeten. De Eureka!-groep is het montessoriaanse antwoord op de onderwijsbehoefte van hoogbegaafde kinderen. Onderwijs aan 3-jarigen Volgens de visie van Montessori ontwikkelen kinderen van 3 jaar zich het best in de leeftijdsgroep van kinderen van 3 tot 6 jaar. De samenwerking met Korein Kinderplein maakt een pilot ‘Onderwijs aan 3-jarigen’ mogelijk. Het onderwijs aan 3-jarigen gaat er gemoedelijk aan toe.
< Terug naar inhoudsopgave
Vanaf schooljaar 2010-2011 konden peuters in Helmond en Venray – en vanaf 2011-2012 ook in Weert en Venlo – vanaf 3 jaar in onze montessoricentra kennismaken met de onderbouwgroep, de leerkrachten en het gebouw. Samenwerking voortgezet onderwijs (VO) Om een probleemloze overstap naar het voortgezet onderwijs te bewerkstelligen, waren er ook in 2011 overlegmomenten tussen leerkrachten van de montessorischolen en het voortgezet onderwijs. Zij wisselden informatie uit over de verschillende vormen van vervolgonderwijs en mogelijke veranderingen daarin. Aan het einde van het schooljaar bespraken de leerkrachten de individuele leerlingen met de coördinatoren van de brugklassen. Voor uitstroomgegevens naar het voortgezet onderwijs: zie bijlage. Stichting Zet In 2011 is het traject afgerond dat Montessorischool Helmond heeft doorlopen met Stichting Zet, een centrum voor maatschappelijke ontwikkeling in Brabant. De stichting heeft de school in opdracht van MOZON begeleid in de samenwerking met Korein Kinderplein, richting een integraal kindcentrum. Stichting Zet heeft in twee jaar veel gesprekken gevoerd met de toenmalige directeur en de huidige directeur J. Duijvestijn. Gedurende dit proces is de opzet van het kindcentrum overgenomen door een bovenschoolse werkgroep, om op alle scholen hetzelfde traject effectief eenmalig te doorlopen. In Helmond bleek bij de wisseling van de directeur, dat de procesbegeleiding van Zet niet meer nodig was. De opdracht werd gewijzigd: Zet ontwikkelde een programmaboekje met ontwikkelkansen voor de kinderen onder en na schooltijd – te denken valt aan muziek, toneel of techniek. Zet heeft het traject in 2011 afgesloten met een overzicht van mogelijke partners. Het is nu aan de school en Korein Kinderplein om activiteiten te organiseren die de ontwikkelkansen van kinderen vergroten.
mozon jaarverslag 2011
< Terug naar inhoudsopgave
Toekomstige ontwikkelingen Leren stopt nooit: de ontwikkelingen in het onderwijs volgen elkaar in hoog tempo op. Wij spelen daarop in en we leren door te doen. Net als onze kinderen. Bezuinigingen passend onderwijs In eerste instantie zouden de bezuinigingen op passend onderwijs al ingaan in het schooljaar 2011-2012. Bij de totstandkoming van dit jaarverslag (we schrijven voorjaar 2012) is duidelijk geworden dat de bezuinigingen later worden ingevoerd dan verwacht (1 augustus 2013) en dat de aanpak waarschijnlijk gefaseerd zal zijn. Voor de scholen van MOZON zal de consequentie vooral zijn, dat leerlingen met een verwijzing naar het SO (speciaal onderwijs) mogelijk niet – of slechts met grote moeite – kunnen worden doorverwezen. Deze kinderen trekken in het onderwijs een grote wissel op de inzet van leerkrachten. Wij beraden ons intern hoe we hier goed op kunnen inspelen. Flexibele schooltijden De Eerste en de Tweede Kamer hebben ingestemd met voorstellen om schoolbesturen meer keuzevrijheid te geven bij de inrichting van de onderwijstijd. Voor een aantal scholen in Nederland is in het schooljaar 2011-2012 de mogelijkheid gecreëerd om te werken met flexibele schoolvakanties. Twaalf scholen zijn daartoe door de minister aangewezen. MOZON behoort niet tot deze groep scholen, maar denkt wel na over een model om de lestijd voor kinderen over de hele week gelijkmatig te verdelen. Het directieteam heeft besloten eerst de resultaten van de pilot af te wachten voordat we overgaan tot een systeem van flexibele lestijden.
2012: jaar van digitalisering, huisvesting en passend onderwijs Functiemix MOZON zal in 2012 een derde sollicitatieronde organiseren voor het benoemen van leraren LB. Hierbij zal getracht worden het gemiddelde percentage van 24% te behalen; de verwachting is echter dat het steeds moeilijker zal worden om aan de landelijk bepaalde percentages te voldoen. Intranet In 2011 werd het intranet van MOZON in gebruik genomen op de scholen in Venlo, Venray en Weert. De school in Helmond moest in 2011 eerst nog overgaan naar een andere provider. Naar verwachting wordt dit aan het begin van 2012 uitgevoerd. De medewerkers van MOZON kunnen nu de onderlinge contacten via het intranet verstevigen. Het is de bedoeling dat collega’s elkaar onderling met raad en daad bijstaan via forums en blogs. Via intranet kunnen zij soepel onderwijskundige kennis en kunde uitwisselen.
mozon jaarverslag 2011
Huisvesting Voor Montessorischool Helmond staat een verbouwing en nieuwbouw gepland: een grondige renovatie en uitbreiding met ruimtes voor kinderdagopvang. De school wordt daarbij ondersteund door stichting Zet. Stichting Zet heeft expertise op het gebied van wonen, welzijn en zorg. Zij begeleidt processen waarbij meerdere partners zijn betrokken, biedt zicht op maatschappelijke ontwikkelingen en brengt partijen samen die zich inzetten voor een samenleving waarin iedereen meetelt, ongeacht leeftijd of beperkingen. Voor Montessorischool Venray betekent de groei van het aantal leerlingen mogelijk dat in schooljaar 2011-2012 een vierde schoolwoning kan worden betrokken. Op 1 augustus 2011 werd de derde schoolwoning in gebruik genomen. Voor Montessorischool Weert was 2011 een belangrijk jaar voor de nieuwbouwplannen in de wijk Laarveld. Demografische ontwikkelingen, overheidsbezuinigingen en leegstand in bestaande schoolgebouwen maken dat de gemeente erg kritisch is over het bouwen van een nieuwe school. Dit betekent voor Weert dat in 2011 een verdergaande gemeentelijke discussie werd gevoerd over onderwijshuisvesting. Schoolplannen 2011-2015 Vóór 1 augustus 2011 hebben de directies hun nieuwe schoolplannen 2011-2015 naar de Onderwijsinspectie verstuurd. In schooljaar 2010-2011 hebben zij vanaf september gewerkt aan de invulling. Alle scholen van MOZON hebben in de eerste helft van 2011 een op de eigen school toegespitst plan gemaakt, dat ter instemming is verstuurd naar de medezeggenschapsraad. Voedingsbodem voor de schoolplannen 2011-2015 zijn onder andere de resultaten van de tevredenheidspeilingen onder leerlingen, ouders en personeel, beleidsvoornemens uit het Strategisch Beleidsplan, jaarplannen en studiedagen. In hun schoolplannen beschrijven de scholen wat zij de komende schooljaren willen bereiken. Daarnaast beschrijven ze in hun jaarplannen de onderdelen die dat jaar bijzondere aandacht krijgen. De scholen van MOZON blijven zich dus volop ontwikkelen. Leren door doen, ook in de toekomst!
< Terug naar inhoudsopgave
Bijlagen Organogram 2011 Stichting voor Montessori-onderwijs Zuidoost Nederland (MOZON) Raad van Toezicht
Directeur-bestuurder
Montessorischool Helmond
Ondersteunend
Montessorischool Weert
Directeur Plv. directeur
Locatie Emmasingel
Locatie Wiekendreef
Directeur IB / adjunct 50%
Directeur IB / adjunct 50%
MR
MR
MR Coördinerende leerkrachten + zelfsturende bouwen
Coördinerende leerkrachten + zelfsturende bouwen
GMR
personeel
Bestuursbureau
Venlose Montessorischool
Montessorischool Venray
Directeur IB / adjunct
Directeur IB / adjunct
MR
Coördinerende leerkrachten + zelfsturende bouwen
Coördinerende leerkrachten + zelfsturende bouwen
MR Coördinerende leerkrachten + zelfsturende bouwen
Samenstelling raad van toezicht Naam
deelname als
benoemd per
herkiesbaar
aftredend
termijn
drs. J. Winter
voorzitter sinds
01-03-2009
01-01-2014
2 1
01-08-2010 P. Pennock
vicevoorzitter
01-03-2009
01-01-2012
H. Freund
lid
01-03-2009
01-01-2012
01-01-2012
1
Mw. M. Hendriks
lid
01-08-2010
01-08-2013
1
Mw. mr. drs. A. van
lid
01-08-2010
01-08-2013
1
Alphen
College van bestuur Naam
functie
Benoemd per
Bij MOZON sinds
Nevenfuncties
A.F. Spee MES
directeur-
01-03-2009
01-08-1996
voorzitter comité Bevrijding
bestuurder
en Herdenkingen gemeente Weert
mozon jaarverslag 2011
Directiesamenstelling 2011 Montessorischool
Naam
Functie
Benoemd per
Helmond
Jolanda Duijvestijn Anja Verschuren
plv. directeur
01-08-2010
Venlo
Liny Demandt
directeur
01-01-2010
Petra Janssen
adjunct-directeur/IB
01-08-1999 (3 dgn.)
Lieke Akkermans
directeur
01-01-2009
Petra Janssen
adjunct-directeur/IB
01-08-2010 (2 dgn.)
Ankie Ketelaars
directeur
01-08-2009
Joris Dekker
directeur
01-08-2009
Paul Goossens
adjunct-directeur/IB
01-08-2009
Venray
Weert
directeur
01-01-2011
Einde benoeming
Personeelsbestand en leeftijdopbouw peildatum 1-10-2011 Montessorischool
Helmond OP* Helmond Venlo Venlo Venray Venray Weert Weert
OOP* OP* OOP* OP* OOP* OP* OOP*
MOZON bestuursbureau** MOZON
< 30
30-40
40-50
3
1
5
5
14
1
1
1
1
4
2
1
2
5
10
8
1
2
5
50-60 3
> 60
1
4
1
1
3
25 2
1 13
1
2
4
17
17
67
* OP = onderwijzend personeel incl. directie * OOP = onderwijs ondersteunend personeel ** bestuursbureau = d irecteur-bestuurder, beleidsmedewerker financiën, beleids medewerker personeel & organisatie, orthopedagoog.
< Terug naar inhoudsopgave
11 1
2 20
totaal
Uitstroom van MOZON-scholen naar voortgezet onderwijs 2011 Vervolgonderwijs
LWOO
VMBO
HAVO
VWO
2008
3%
27%
37%
33%
2009
3%
28%
39%
30%
2010
2%
27%
32%
39%
2011
1%
29%
36%
34%
Verzuimgegevens primair onderwijs (PO) % ziekteverzuim
2008
2009
2010
2011
Landelijk percentage
6,18
6,28
6,6
pas bekend in nov. 2012
MOZON
4,1%
4,6%
3,04 %
2,48 %
Naar verwachting is het verzuimpercentage bij MOZON in 2011 wederom beduidend lager dan het landelijk gemiddelde.
mozon jaarverslag 2011