Het magazine dat deugd doet • ZOMER 2013
www.facebook.com/magazinecava
Rub rieksnaam
SPECIAL VOEDING WEET JIJ NOG WAT JE EET? · ALAIN LEEFT MET ALS
+
E ENQUÊT
HOE PROPEJR? BEN JI
een uitgave van CM mechelen-turnhout • editie 4
E! DOE ME
Sean Dhondt & Frederik Sioen over gehoorschade
HALLO! WAT zEG JE?
1
Relax sessie voor 30 of 50 euro p.p.
Verwen jezelf met een
Wellness-arrangement Ben je toe aan wat relaxen? Even helemaal ontspannen in en rond de sauna, de jacuzzi of het stoombad? Wil je een verkwikkende massage of ben je toe aan een zuiverende scrub? Maak dan je keuze uit een van de budgetvriendelijke wellness-arrangementen voor CM-leden en geniet van een heerlijke relaxsessie voor 30 of 50 euro per persoon. Surf naar www.cm.be > diensten en voordelen > vakantie en vrije tijd voor de lijst met deelnemende sauna- en wellnesscentra en de juiste actievoorwaarden.
EDITO
de zorgboerderij
Z
oals meerdere mensen maal ik heel wat kilometertjes af op mijn fiets. En dan kan het wel eens gebeuren dat ik op een ochtend een boerderij passeer. ‘Mooi beroep’, is het eerste wat ik dan bedenk. Ik vraag me af of ik een boer zou kunnen of willen zijn. Voor dag en dauw opstaan zal me nog wel afgaan, maar dan elke dag van die grote beesten verzorgen, hmm … weet niet of me dat ligt. En hebben boeren ook niet altijd zorgen aan hun hoofd? Over het weer, over de veel te lage marktprijzen voor hun producten. Enfin, veel bestaanszekerheid lijkt het beroep mij niet te bieden. Maar dat het begrip zorgboerderij heel wat anders betekent, werd me duidelijk gemaakt door het verhaal van Siebe, wat verderop in dit magazine. Een jongen van 17 heeft wat probleempjes waardoor hij opgevangen wordt door Rita, boerin. Zij en haar man geven al jaren jongeren een steuntje in de rug, laten hen een dosis zelfvertrouwen bijtanken op hun boerderij. Hoe? Doordat ze gewoon mee mogen helpen en zo ontdekken dat ze wel degelijk heel wat in hun mars hebben. Een schitterend initiatief dat door heel wat boeren dagelijks in de praktijk gebracht wordt. Zou de wereld er niet een beetje beter uitzien als meer sectoren zich onbaatzuchtig zouden inspannen voor de zwakkeren in de samenleving? Zodat het woord zorg eindelijk eens ontdaan wordt van het aureool van ziekte en ellende. Boodschappen doen in de zorgsupermarkt, tanken bij het zorgstation, brood halen bij de zorgbakker …
Inhoud 04
Special Weet jij nog wat je eet?
13,18,47 GESPOT Cijfers & weetjes
gehoorschade Sean Dhondt & Frederik Sioen getuigen
39
Mijn gedacht Dina Tersago
14
CONDITIE Afslanken als jonge moeder. Onze reporter Eva doet de test!
19
Hallo! CM-medewerker in de kijker
20
VERHAAL Alain leeft met ALS
25
stelling Studeren kan je leren
26
SAY CHEESE Picknicken in de zon!
30
GROENE ZORG Siebe draait twee dagen mee in Arendonk
35
36
vraag aan de straat Wat bezorgt jou stress tijdens de vakantie?
40
pleegouders Saskia & Stefan getuigen
45
zeg eens aaa Wat kan je tegen die beestjes beginnen?
48
cm-deals Korting voor CM-leden!
50
resultaten CONDITIEONDERZOEK Bewegen we eigenlijk wel genoeg?
59
CM-AGENDA Plan je activiteiten!
+
Enquête blz. 57 Hoe PROPER ben jij?
Doe mee en win een LEUKE prijs!
Mooi beroep, zorgboer. jim jansen Bladmanager
Benieuwd naar de ‘making of’ van onze covershoot met Sean? Ga dan snel naar www.facebook.com/magazinecava
Verantwoordelijke uitgever Tonnie Steeman, Korte Begijnenstraat 22, 2300 Turnhout • Bladmanagement Jim Jansen • Redactie Peter Lambert, Jeroen Bruggeman, Katelijne Duerinck, Paul Van Roy, Sofie Segers, Dirk Ceulemans, Het Salon • Concept, fotografie en vormgeving Het Salon • Advertenties Annick Moons 09 349 69 64, Jordi Daems 0471 11 03 57 • Contact CM regio MechelenTurnhout, Korte Begijnenstraat 22, 2300 Turnhout, 014 40 31 11,
[email protected] • Çava? is een uitgave van CM regio Mechelen-Turnhout en verschijnt in een oplage van 305 000 ex. huis aan huis in de arrondissementen Mechelen en Turnhout. De CM-diensten en -voordelen die in çava? vermeld worden zijn informatief. Bij twijfel of betwisting gelden enkel de statuten en de huishoudelijke reglementen. CM Mechelen-Turnhout is niet verantwoordelijk voor de inhoud van de cava?-advertenties.
4
SPECIAL VOEDING
Weet jij nog Waar tomaten vandaan komen? Uit de winkel. Toch? En ja, we eten wel eens een koekje te veel, maar morgen dan eentje minder. Als we maar iéts binnen hebben. We zijn de weg een beetje kwijt als het over eten gaat en dat is ook niet zo gek, want er is zo ongelooflijk veel. Tekst Femke Coopmans Illustratie Pieter Van Eenoge Fotografie Studio 37
5
wat je eet?
➤
6
SPECIAL VOEDING
WEET JIJ NOG WAT JE EET?
E
r was een tijd waarin ik vond dat kippensoep uit een zakje en daarbij een cracotte met smeerkaas wel konden tellen als hoofdmaal van de dag. Het doordeweeks ontbijt bestond uit cornflakes en ’s middags vonden we ergens een broodje of zo. Ik rookte sigaretjes en dronk pintjes. En toch, om geen enkele duidelijke reden en ook bijna zonder het zelf door te hebben, ben ik het daarna helemaal anders gewoon geworden. Gezond eten werd een onderdeel van een paar opeenvolgende marathontrainingen en toen er een klein mannetje bij kwam, is er uitgebreid nagedacht over zijn voeding. Aan papjes uit potjes hebben we nooit meegedaan en als hij dorst heeft, vraagt hij water. We zijn niet gek en doen niet extreem, maar we doen ons best om bewust te eten. Denken we. En dan bogen vier experts zich over ons boodschappenlijstje ...
doen zittende arbeid, sporten te weinig en alle energie die ze nodig hebben, vinden ze ook in groenten, fruit, brood en aardappelen.” 1 blikje cola “De alomtegenwoordigheid van toegevoegde suikers is niet zonder gevaar”, gaat de specialist verder. “Men ziet een link met hart- en vaatziekten, met diabetes, met obesitas, met bepaalde vormen van kanker. Een heel stel welvaartsziekten. Niet voor niets geldt in Europa dat maximum 10 % van de energie die we opnemen uit toegevoegde suikers mag bestaan en in de Verenigde Staten hanteert men zelfs maximum 5 % als norm.” Hij maakt er een eenvoudige berekening bij:
We nemen iemand die dagelijks 2000 kcal nodig heeft, voor ons gemak. 5 % is dan 100 kcal. Deel die 100 door 4, dit is de verbrandingswarmte van suiker, en je komt aan maximum 25 gram toegevoegde suikers voor deze persoon per dag. Frisdrank bevat ongeveer 11 % suikers. Dat is 110 gram op 1 liter, zo’n 22 klontjes suiker. Voor 1 blikje frisdrank moet je delen door 3. Dan kom je al aan 7 à 8 klontjes of 36 gram en heb je alleen nog maar een frisdrank binnen. Je ziet hoe snel Iemand die 2000 de limiet van 5 % toegevoegde suikers wordt kcal nodig heeft, mag maximum 25 gram overschreden.
25
GRAM SUIKER
Suikeralarm Dr. ir. Eric De Maerteleire was onder meer lid van de Hoge Gezondheidsraad en is nog altijd erkend scheikundige voor de rechtbanken op het vlak van voedingsmiddelen. Hij zet meteen toegevoegde suikers een kruisje bij de cola, de chocopasta en de per dag gebruiken. Afkicken of vervangen? chocolade. “Toegevoegde suikers”, zucht hij. We zijn verslaafd. Er zijn mensen die suiker “Het grootste zeer van deze tijd. Kijk maar nodig hebben om zich goed te voelen. Eric De eens op de etiketten thuis. Bijna overal lees je Maerteleire raadt ons allemaal een afkickkuur glucose, fructose, suikers, maïsstroop ... Men aan. “Probeer eens drie weken helemaal te doet dat bewust. Mensen houden van suiker en stoppen met toegevoegde suikers. Zo lang de industrie houdt ons verslaafd. Het klopt dat duurt het ongeveer voor je de smaak ontwend we suiker nodig hebben. Om de energie te probent. Ik voorspel je doffe ellende. Maar na drie weken duceren die ons warm houdt of die we nodig hebben bij hebben je hersenen door dat ze toch geen suiker meer inspanningen. En als je van plan bent om een krachttoer krijgen. Het is vooral een hersenprobleem, die reageren uit te halen, heb ik er geen problemen mee dat je iets met op allerlei manieren op suikeropname. Zij werken ook suiker eet. Maar weinig mensen bewegen zoveel dat ze die uitsluitend op glucose, maar dan liefst de glucose die je ➤ toegevoegde suikers niet kunnen missen. Integendeel: ze ONZE JOURNALISTE LEGT HAAR KOELKAST VOOR AAN VOLGENDE EXPERTS:
Louise Fresco
Professor landbouw- en voedseldeskundige en hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam.
Eric De Maerteleire was Lid van de Hoge Gezondheidsraad en is erkend scheikundige voor de rechtbanken op het vlak van voedingsmiddelen.
Caroline Baerten Nutritionist & psychotherapist met een eigen praktijk in Brussel, MeNu.
Martine Prenen
Gezondheidscoach en heeft net een boek uit over snel, slank & lekker koken.
7 DE KOELKAST VAN JOURNALISTE FEMKE
Banaan, sinaasappel, kiwi, druiven, Prei, paprika, wortel, courgette, Witte vis, kom biosoep, Spa reine, cola, Boerenpaté, Diepvriespizza, Granenbrood, Honing, Bioyoghurt natuur, Halfvolle melk, Sojamelk, Sojaminarine, Nutella, Zwarte chocolade
8
SPECIAL VOEDING
WEET JIJ NOG WAT JE EET?
➤
van nature in groenten, fruit en aardappelen vindt.” En wat hij dan vindt van de suikervervangers? “In de regel ben ik daar niet tegen. Alleen onderhouden ze nog altijd die drang naar zoet en weet je nog dat het een hersenprobleem is? Mensen die lightproducten kiezen, raken heel moeilijk van hun suikerdrang af. Voor aspartaam moeten we volgens het laatste grote rapport van de EFSA (European Food Safety Authority), het overkoepelende Europese Voedselagentschap, geen schrik meer hebben. Ik blijf voorzichtig, maar kankerverwekkend is het zeker niet. Dat mogen we echt geloven. Op jouw boodschappenlijstje staat honing. Een schitterend product met veel antioxidanten en zo. Ik gebruik het ook af en toe, maar het bevat wel 84 % suiker. Eigenlijk is dat dus weer hetzelfde verhaal. Waar ik wel heel gelukkig mee ben, dat is met stevia, van de Zuid-Amerikaanse steviaplant. Het is nog duur doordat de afname nog onvoldoende is, maar ik hoop echt dat het doorbreekt. Alleen heeft stevia een speciale nasmaak waaraan je moet wennen.” Een stevig stuk boerenpaté We hebben ook boerenpaté in huis. “Ik eet wel eens een stukje paté, maar dan vooral in het wildseizoen en met een beetje confituur van ajuinen erbij bijvoorbeeld. Varkensvlees eet ik niet. Ik vind het niet lekker en ik ben me ervan bewust dat
Martine Prenen: Varkensvlees eet ik niet. ik vind Het niet lekker en het jaagt je stresslevel de hoogte in.
Dr. Eric De Maerteleire: De boosdoeners gaan
op etiketten schuil onder namen als plantaardige vetten, toegevoegde vetten, triglycerine ...
het stressvlees is. Het jaagt je stresslevel de hoogte in”, oordeelt gezondheidscoach Martine Prenen. Caroline Baerten is diëtiste en Mindful Eating trainer met een eigen praktijk in Brussel, MeNu. Zij vraagt ons om de paté bij een authentieke slager te halen, waar hij met liefde is gemaakt. “Het is een stiel die verloren gaat.” En verder vindt ze het geen goed idee om elke dag paté te eten, wegens te vetrijk. Vieze vettigheid Eric De Maerteleire moet bij vet denken aan een tweede gigantisch probleem in onze voeding: transvetzuren. “Ik streef er nu al jaren naar om het gebruik daarvan te verminderen, ook via politieke partijen. Wanneer mensen een vlootje uit de koelkast halen, willen ze meteen kunnen smeren. Haal boter uit de koelkast en dat is beton. Geen probleem, zegt de industrie, wij maken dat voor u via een proces dat al sinds 1905 bestaat. Men gaat vloeibare, plantaardige oliën harden of hydrogeneren tot producten met een verschillende smeerbaarheid. Fantastisch, ware het
84 % SUIKER
Honing is lekker maar bevat 84 % suiker.
niet dat men al heel lang gezien heeft dat er tijdens dat proces bijproducten ontstaan, vetzuren die men transvetzuren noemt. Vroeger dacht men dat dat gewoon nieuwe vetzuren waren zoals alle andere en ons lichaam zou die ook wel gewoon verteren. De realiteit is anders. Die nieuw gevormde transvetzuren zijn schadelijk voor onze gezondheid en nog niet zo’n klein beetje ook. Ze veroorzaken duidelijk meer hart- en vaatziekten, tien keer meer dan de verzadigde vetzuren waar men altijd zo op sakkert. Ze dragen bij tot een bepaalde vorm van kanker en zijn de hoofdverantwoordelijken voor het ontstaan van diabetes type 2. En dat vet op de buikstreek, zelfs bij jonge mensen? Transvetzuren. Jongeren die veel moderne fast food eten – junk food vind ik een betere term – vertonen meer agressief gedrag dan jongeren die normaler eten en dat is voor een groot stuk te wijten aan de transvetzuren.” De volksgezondheid Kunnen we de transvetzuren vermijden? “Als je zo naturel mogelijk eet. Mensen hebben
9
Tips
van professor landbouw & voedseldeskundige Louise Fresco vooR het boodschappen doen Ga winkelen met verwondering en vreugde omdat er zoveel is. Voeding is goedkoop, divers en van goede kwaliteit. Maak er niet het probleem van een individueel voedingsmiddel van. Er is niet zoiets als goed of slecht voedsel, behalve als het bedorven is of met kinderarbeid geproduceerd. Zorg er gewoon voor dat je eetpatroon divers is. Dat is goed voor je gezondheid én voor de milieubelasting. Of je dan bio neemt of
niet, hangt af van je persoonlijke criteria. Een beetje matigen kan nooit kwaad.
Weet wat je doet en wat voor jou belangrijk is. Consumeer bewust. Het is niet zo’n gek idee om verse producten in de aanbieding te kopen. Je krijgt dan 30 % korting
omdat de houdbaarheidsdatum bijna is overschreden. Zo spaar je zelf iets uit en als je het niet koopt, dan wordt het gewoon weggegooid. Als je een keertje voor een verjaardagsfeestje in de winter aardbeien wil kopen of iets feestelijks van ver weg, dan mag dat best. Als we alleen maar Europese dingen kochten, gaven we de boeren in de rest van de wereld geen kans.
schrik van echte hoeveboter, maar dat is eigenlijk nergens voor nodig. Wetenschappelijk onderzoek van de laatste tien jaar wijst uit dat verzadigde vetten geen enkel effect hebben op een hoger aantal hart- en vaatziekten. De boosdoeners gaan op etiketten schuil onder namen als plantaardige vetten, toegevoegde vetten, triglyceriden ... Het zit in veel frituuroliën, in chips, in de harde margarineblokken, in koeken, cakes, croissants ... De bakkers schreeuwen al lang om hulp, want zij krijgen hun vetten aangeleverd en kunnen er niets aan doen dat er transvetzuren in zitten. Ze hebben geen alternatief. In België ligt er een ministerieel besluit klaar voor publicatie. Maar het is wachten, want het kost geld en speciale technieken om de transvetzuren eruit te halen. Maar het zal moeten, want het effect op de volksgezondheid is veel te groot.” Sojaminarine De minarines vormen geen gevaar, dus die sojaminarine mogen we met een gerust hart op ons boodschappenlijstje laten staan. “Daar waakt men er al over dat het gehalte aan transvetzuren laag blijft”, weet de expert. “Kijk maar eens achteraan op het etiket bij alle grote merken zoals Becel, Vitelma, Alpro ... Er staat nu al op dat het gehalte aan transvetzuren lager is dan 0,5 % of 1 %, ook al zijn ze nog niet verplicht. Maar ze zien de bui al hangen. Verder is een minarine een smeerbaar iets waar maar 40 % vet in zit en al de rest is water. Boter bevat 82 à 84 %
➤
10
SPECIAL VOEDING
WEET JIJ NOG WAT JE EET?
De bakkers hebben goed meegeholpen om ons zoutverbruik te doen dalen.
➤
vet, margarineblokken 80 à 82 %.” Voor wie het echt gezond wil aanpakken, hebben de experts toch nog andere tips. Caroline Baerten raadt notenboter aan: “Wanneer amandelen en sesam gemalen worden, geven ze olie af. Dat is plantaardig, zeer zuiver en noten zijn heel goed voor de bloedvaten. Soja is toch iets meer bewerkt geweest.” Martine Prenen smeert wel eens een dun laagje koudgeperst, ongeraffineerd kokosvet. Soep uit een doosje Zonder te willen klagen, maar een journalist heeft toch een redelijk gestresseerd en jachtig leven. Op veel dagen zijn de deadlines zo dreigend dat er echt geen tijd overblijft om vers te koken. In een poging om te doen alsof we toch nog goed bezig zijn, wordt er dan wel eens een pot biosoep opengetrokken. Uit het versvak van de supermarkt. “Soep is nochtans op vijf minuten klaar”, zegt Martine streng. “Maar als je zelfs die niet hebt, neem dan inderdaad de verse biosoep en blijf ver weg van de zakjes, want daar zit zoveel troep in. Let er ook op dat er geen bewaarmiddelen in zitten.” “Het is niet omdat er bio op staat dat het ook gezonder is”, merkt Caroline Baerten op. “Ik zou ze
In een brood mag volgens de wet niet meer dan 2 % zout zitten. De laatste vijf jaar hebben zij er spontaan en in kleine stapjes voor gezorgd dat ze ruim onder die norm geraakten. In onze broden zit niet meer dan 1,7 % zout en niemand die daar iets van heeft gemerkt.
2 % 1,7 % ZOUTGEHALTE toch zelf maken en porties invriezen. Vooral over het zoutgehalte heb je geen controle bij kant-en-klaar.” Diepvriespizza Zout is inderdaad het derde zeer in onze Westerse voeding, weet Eric De Maerteleire. “Er zijn al veel inspanningen gedaan door het Federaal Voedselagentschap en het is al verbeterd, maar het zoutgehalte moet nog naar beneden. We gebruiken nog altijd dubbel zoveel zout als we nodig hebben. Opnieuw: kijk naar de etiketten en je zult zien dat er heel vaak zout in zit. Meer nog, in veel producten zitten zout, transvetzuren en suiker samen. De diepvriespizza op jouw lijstje is een makkelijk voorbeeld. Ik vind nochtans dat
Martine Prenen: ALs je voorverpakte
soep koopt, neem dan de verse biosoep en blijf ver weg van de zakjes, want daar zit zoveel troep in. Let er ook op dat er geen bewaarmiddelen in zitten.
mensen zelf moeten kunnen kiezen of ze zout willen of niet. Maar producenten blijven het doen voor het smaakeffect. Omdat mensen dat graag lusten. Te veel zout zorgt nochtans voor een hoge bloeddruk, voor meer kans op darmkanker, vochtophoping, zware benen, ons hart moet dubbel zo hart pompen ...” To bio or not to bio? Biosoep, bioyoghurt en af en toe een biogroente laten wij ons smaken, maar we rijden geen extra kilometers naar de biosupermarkt. Van onze experts gelooft alleen Martine Prenen dat er in biologische groenten en fruit nog meer goede stoffen zitten dan in de gewone. “Ik begrijp dat het niet voor ieders beurs is om altijd biologisch te eten, maar af en toe een keer moet wel haalbaar zijn. Het hoeft niet veel te kosten. Vorig jaar heb ik bij Aldi voor een paar euro biologische tomatenen aardbeiplantjes gehaald.” Caroline Baerten wijst erop dat biologische producten net zo
11
goed onevenwichtig en met veel suikers en vetten samengesteld kunnen zijn. Eric De Maerteleire ziet het meer als een levensfilosofie: “Biologisch is meer dan alleen maar eten, het gaat ook om respect voor de natuur, de dieren, de planten en het behoud van de verschillende variëteiten. Heel goed, maar we moeten wel een onderscheid maken tussen dat concept en de producten zelf. Heeft biologisch eten een meerwaarde voor onze gezondheid? Heel grote onderzoeken aan universiteiten in binnen- en buitenland bewijzen allemaal hetzelfde: qua voedingsstoffen, voedingswaarde en veiligheid scoren bioproducten niet beter. Er is geen verschil”, besluit hij. Er is te weinig plaats Professor Louise O Fresco is landbouw- en voedseldeskundige. In haar boek ‘Hamburgers in het Paradijs’ legt ze de geografische, biologische, psychologische en historische wortels bloot van de verwarring rond voedsel. Zij wil het bioverhaal ook graag nuanceren. “Ook voor bioyoghurt heb je melk en dus dieren nodig. Kalfjes, want anders geeft de koe geen melk. De helft daarvan is mannelijk en gaat regelrecht de vleesindustrie in. Over biologisch moet bovendien sowieso gezegd dat het meer ruimte in beslag neemt, onder meer omdat ze zonder kunstmest werkt. In mijn boek heb ik dat allemaal uitgerekend. De dierlijke biologische
Dr. Eric De Maerteleire: Biologisch is meer
dan alleen maar eten, het gaat ook om respect voor de natuur, de dieren, de planten EN het behoud van de verschillende variëteiten.
productie heeft als voordeel dat er minder antibiotica gebruikt worden. Maar duurzaam is het niet. Een voorbeeld: kippen groeien langzamer, leven langer, hebben meer ruimte nodig en stoten dus ook meer broeikasgassen uit.” Deze specialist hanteert liever andere criteria. “Duurzaamheid betekent voor mij dat je ziet dat er altijd verschillende dimensies zijn en je kunt niet altijd overal goed doen. Dierenwelzijn en milieu staan wel eens haaks op elkaar. Het is afwegen. Mijn verwachting en mijn hoop is dat de beste technieken van de gangbare landbouw, die ook heel divers is, en die van de biologische elkaar vinden. Kijk bijvoorbeeld naar de tuinbouw, die gebruikt op dit moment eigenlijk geen chemische bestrijding meer. Het principe van geen of zo min mogelijk chemicaliën is ook voor de gangbare landbouw belangrijk. Uiteindelijk willen ze toch allemaal hetzelfde: met zo min mogelijk milieubelasting zo goed mogelijk produceren. De methoden zijn verschillend, maar de doelen niet.” Moet het van dicht bij ons komen? Wanneer Martine Prenen bananen en kiwi’s op het lijstje ziet staan, wijst ze op de kilometers die dat fruit hebben afgelegd.
SMAAK GEWONE KOMKOMMER
SMAAK BIO KOMKOMMER
“Bananen hebben wij ook altijd in huis. Ik draai het heel vaak door mijn smoothies. Het is een goede koolhydratenbron, dat merkt ook mijn man die marathons loopt en twee uur gaat trainen op basis van twee bananen. Maar het is wel één van de enige exotische vruchten die ik het hele jaar door eet. Kiwi komt van heel ver en dat is weinig ecologisch.” Louise Fresco sust ons geweten: “Je kunt jezelf niet voeden met alleen maar dingen van dichtbij. In België niet en in Nederland niet. We hebben veel meer behoeftes dan je ooit lokaal zou kunnen voorzien. Dat is ook al honderden jaren zo. We importeren al eeuwen granen uit Oost-Europa en vis van ver weg. Maar we hebben ook veel van dichtbij en dan is het een voordeel dat je kunt zien hoe de voedselketen in elkaar zit. En het is heel goed om een soort niche te creëren voor de lokale boeren. Maar wat zij maken is ook vaak duurder en dus niet voor iedereen beschikbaar. Het is met andere woorden niet of-of, het is en-en.” Is ons eten veilig? De experts kunnen nog wel iets zeggen over water (dat we er zeker genoeg moeten drinken), over brood (dat we minder naar de kleur dan naar de vezeltjes ➤
12
SPECIAL VOEDING
WEET JIJ NOG WAT JE EET?
➤
moeten kijken. En een volkoren brood is altijd volkoren, dus een goede keuze), over zwarte chocolade (goed voor lijf en geest) en over koemelk of sojamelk. Maar eigenlijk gaat het minder om het eten dan om wat wij ermee doen. De kwaliteit en de controle van de voeding is nog nooit zo goed geweest, daar bestaat geen discussie over. Ze is te energierijk, dat zeker wel. Maar het gaat pas echt fout bij onze voedingsgewoonten, lustig in de hand gewerkt door de industrie. Nutritionist Caroline Baerten merkt dat heel duidelijk in haar praktijk. Zij legt de verantwoordelijkheid bij de volledige keten: producenten, distributiekanalen én consumenten. Etenstijd! Caroline is gespecialiseerd in Mindful Eating, voluit Mindfulness Based Eating Awarenes Therapy, een klinisch programma van acht weken voor mensen die het gevoel hebben dat eten voor hen meer is dan brandstof. Emo-eten, eten omdat het twaalf uur is ... “Het is geen vermageringsprogramma of dieet. We maken mensen bewust van hun eetgedrag en vanuit die inzichten raken zij gemotiveerd om er ook iets aan te doen. Wij spreken zelden in termen van wat goed is en wat slecht. Een beetje chocolade mag best, om van te genieten.” Caroline leert mensen het verschil tussen echte honger en een goesting.
Caroline Baerten:
Als ze weten hoe het verzadigingspunt voelt, weten ze ook wanneer ze kunnen stoppen met eten. “In onze maatschappij is altijd eten voorhanden. Dat leidt ertoe dat we iets in onze mond steken bij elk signaal dat het lichaam geeft. En zo zijn we vergeten hoe honger voelt.” Nutella bij het ontbijt Elke maandag krijgt de zoon van Martine Prenen boterhammen met choco (uit de biowinkel) mee naar school. “Ik heb hem ooit betrapt. Er zaten ’s avonds witte broodkorsten met choco in zijn boterhammendoos, terwijl ik hem bruine boterhammen met een zelfgemaakte tonijnsalade had meegegeven. Hij had ze op school geruild. Misschien ben ik wel een beetje te streng, dacht ik toen. En de maandag is een zware dag, zo na het weekend.” Martine weet net zo goed als Eric De Maerteleire dat hier een belangrijke opvoedingstaak voor de ouders schuilt. “En om te beginnen moeten ze het goede voorbeeld geven. Als jij elke dag een fles wijn drinkt en tegen je kinderen zegt dat dat niet goed is, dan snappen ze dat niet. Zo werkt het in de natuur: jongen apen hun ouders na. Dat is een mooie manier om je kinderen dingen te leren, toch?” Als het over eten gaat, gaat het niet zo slecht met onze wereld en in elk geval spectaculair veel beter dan pakweg tweehonderd jaar geleden. Dat besluit Louise
Gezond eten? CM helpt je op weg • Ga naar www.cm.be en typ ‘gezond eten’ in het zoekvakje. Je komt terecht bij een schat aan betrouwbare informatie. Je vindt er tips over ontbijten, tussendoortjes, feestmalen, gezond eten op het werk, op vakantie, tijdens de examens … Ook veganisten en vegetariërs worden niet vergeten. • Ook op de CM-website vind je onder ‘Diensten en voordelen › Gezondheid en preventie › voeding’ allerlei CM-initiatieven in verband met voeding: een online coach voor wie gezonder wil eten en meer bewegen, info over een tegemoetkoming voor dieetadvies en voor een cursus voor mensen met obesitas, CM-voordelen bij Weight Watchers …
In onze maatschappij is altijd eten voorhanden. Dat leidt ertoe dat we iets in onze mond steken bij elk signaal dat het lichaam geeft. En zo zijn we vergeten hoe honger voelt.
Fresco. “Ik ontken de problemen niet, maar het is belangrijk om te zien dat er ook heel veel dingen goed gaan. De laatste vijftig jaar is de levensverwachting toegenomen en tegelijk is de groei van de bevolking aan het afremmen. We gaan dus naar een stabielere situatie en kunnen in principe iedereen voeden, als we even niet naar de politieke en economische problemen kijken. Het doemdenken is erg Europees, typisch voor generaties die snelle veranderingen hebben gezien. In de rest van de wereld heb je dat veel minder.” ● MEER INFO? ➝ Louise Fresco. Hamburgers in het paradijs. Voedsel in tijden van schaarste en overvloed, uitgeverij Promotheus, € 24,95. www.louiseofresco.com ➝ Martine Prenen. Easy, Healthy, Fast. Slank, snel en lekker koken met Martine Prenen, uitgeverij Borgerhoff & Lamberigts, € 22,50. ➝ Caroline Baerten. MeNu, Centre for Mindful eating & Nutrition. www.me-nu.org www.mindfuleating.eu
GESPOT
13
40
KUNST
Oozewiezewatte
CIJFER
Oozewiezewatte, een interactieve tentoonstelling rond kinderliedjes, toert vanaf juli door de Kempen. Kinderen én volwassenen komen er liedjes tegen die ze vast wel kennen. Maar weten ze ook dat het in witte zwanen, zwarte zwanen niet over Engeland gaat, maar over Engel-
land, het hiernamaals? Of dat het bekende hoedje van papier in de negentiende eeuw eigenlijk spotte met de Nederlandse bezetter? Wil jij deze expositie niet missen? Mail dan naar
[email protected] De eerste 10 personen die
ACTIE
Van zwangerschap tot bevalling, de verjaardag van je kleine spruit, leuke uitstapjes … Het zijn dingen die je vastlegt op foto. Sinds het digitale tijdperk belanden die vaak ver weg in een mapje op de harde schijf van je computer. Maar geef toe: eigenlijk verdienen ze meer. Daarom biedt Skoebidoe je vanaf nu de mogelijkheid om je mooiste foto’s te verzamelen in een prachtig fotoboek. Skoebidoe-leden betalen slechts € 22,95 (incl. btw en verzending) in plaats van € 33,90 voor een liggend A4-fotoboek met harde kaft en glanzend papier. Je kunt je fotoboek ook delen met vrienden en familie via Facebook en Twitter.
MAAK JE EIGEN FOTOBOEK!
Skoebidoe-lid worden is eenvoudig. Surf naar www.cm.be/skoebidoe en registreer je. Daarna kun je meteen aan de slag.
Voor jonge avonturiers
reageren maken kans op een ticket. Deze interactieve tentoonstelling loopt van 1 augustus 2013 tot 28 oktober 2013 Taxandriamuseum; TRAM 41, Begijnenstraat 28, 2300 Turnhout
Om het voedselprobleem uit de wereld te helpen kunnen we met z’n allen beginnen met het eten van insecten. Er is zo’n 40 ton beestjes per persoon voorhanden! Insecten hebben bovendien een hoge voedingswaarde en kunnen gemakkelijk op grote schaal gekweekt worden.
slechts 22,95 E URO vOOR SKOEBIDOE LEDEN
Iemand zin in een gefrituurde krekel met dipsaus?
Je bent jong en wilt een stuk van de wereld zien. Je houdt van avontuur en van reizen, hoe exotischer hoe liever. Maar dat betekent niet dat je domme risico’s moet nemen. Tijdig voor de nodige vaccinaties zorgen is belangrijk. CM betaalt alvast mee voor een stukje van de kost, tot 25 euro. De enige voorwaarden zijn dat je CM-lid bent en nog recht hebt op kinderbijslag. ➝ De tegemoetkoming geldt voor de vaccins tegen gele koorts, hepatitis A, buiktyfus, Japanse encefalitis, tekenencefalitis, polio en meningitis A, W en Y. Meer info op www.cm.be (typ ‘reisvaccins’ in het zoekvakje rechts boven)
14
CONDITIE
AFSLANKEN ALS JONGE MOEDER
Onze reporter Eva maakt er een maand werk van!
Net moeder en NU al in topvorm? On-mo-ge-lijk! Ik heb de voorbije maanden dikwijls gedacht aan Elsschots citaat ‘tussen droom en daad staan wetten in de weg en praktische bezwaren’. Want het combineren van een sportregime met de zorg voor een jonge baby, dat blijkt in de praktijk toch veel moeilijker dan gedacht. Tekst Eva Hugaerts Fotografie Eva Hugaerts & Anne Suys
15
Z
te verstevigen. Want thuis oals ik zijn er velen: lukte het niet om elke dag je bent tijdens je de nodige oefeningen te zwangerschap de doen. Wilde ik net beginnodige kilo’s bijgekomen, nen, dan liet de dochter zelfs iets meer dan mocht. van zich horen. Met extra Ik ben niet meteen de beurten lukte het toch al grootste sportfreak ter om de spieren te versteviwereld, dus ik vond die gen, wat nodig is vooraleer zwangerschap best wel een je echt aan je conditie handig excuus om het sporkunt beginnen werken. Na ten even aan mij voorbij te zes maanden had ik geen laten gaan. Maar ik had een enkel ‘excuus’ meer om strak plan in mijn hoofd. niet te sporten. Het werd Zes weken na de bevalling ook opnieuw hoog tijd om zou ik opnieuw in conditie meer aandacht te besteden geraken. Zodat ik na mijn aan mijn eigen zwangerschapsvoeding. Dat kon verlof stralend veel beter, vond en in topvorm ik, want ontbijopnieuw aan de Naar 60 kg of minder gaan (startgewicht ten deed ik niet slag kon. Het ging dagboek 64 kg), en dat snoepen meteen mis .... 5 km kunnen lopen en regelmatig en tussendoor, daar gezond eten. moest ik ook Afvallen ging van af. aanvankelijk bijzonder vlot. In Positief. Ik ben de kilo’s Ik wilde veel: no time was ik kwijt die ik wilde afvallen, nog een vijftal mijn zwangerik eet gezonder en kilo’s afvallen schapskilo’s kwijt. zit op de goede weg voor een regelmatige om terug in al Dankzij het geven sportroutine. mijn kleren te van borstvoeding kunnen, een en/of het feit schitterende conditie én dat ik door het geven van een gezond voedingspaborstvoeding in die eerste troon. Maar hoe kon ik dit – hete – zomermaanden streefdoel bereiken? Als zelf niet aan eten toekwam. het over sporten gaat heb Maar toen waren we zes ik vaak een gebrek aan weken verder: tijd voor zelfdiscipline, dus zonder het echte werk. Ik heb het begeleiding leek me dit niet geprobeerd, maar mijn haalbaar. Mijn sportregime lichaam protesteerde en de moet zich ook vooral in de intensieve sportplannen lunchpauze afspelen. Met vlogen in de kast. Met een de collega’s één keer in de partner die werkt op heel week zwemmen, check. onregelmatige uren kon ik Verder doe ik nu twee keer ook moeilijk een regelmatig per week oefeningen onder sportmoment inplannen. begeleiding in een infraroodcabine, aangevuld met Over naar plan b! Als je een eetplan. zwanger of pas bevallen bent, heb je recht op negen Met die leidraad zou het terugbetaalde beurten bij gemakkelijker zijn – dacht de kinesiste. Die beurten ik – om weg te blijven van greep ik aan om mijn bekverleidingen. kenbodem- en buikspieren
12 maart
3,2,1 ... Start! MAART 2013
12
Vandaag wordt de eerste dag van de rest van mijn leven. Vanaf nu ga ik 100 procent voor gezond. Dus geen zoete zondes meer, behalve dat ene stukje chocoladetaart dat nog op mij ligt te wachten in de ijskast. Geen afhaaleten meer, daarom snel nog gisterenavond Chinees gaan halen, en ook geen alcohol meer. Mijn gezond slaatje en soep neem ik mee naar het werk. Vanaf vandaag hou ik ook een eetdagboek bij. Op basis hiervan krijg ik tips mee voor enkele dagen om mijn voedingsgewoonten bij te schaven.
Op 12 maart 2013 werd ik bij inschrijving opgemeten:
Streefdoel
Gewicht: 64 kg – normaal Streefgewicht: 60 kg
Eindbalans
14 maart dag 3
14
Nu ik al twee dagen en een half op mijn voeding let, levert dit meteen resultaat op: min 1,2 kg in vergelijking met dinsdag! Die veertig baantjes in het zwembad gisterenmiddag zullen er ook geen slecht aan gedaan hebben. Aan dit tempo is mijn doel in no time gehaald, maar ik maak me geen illusies. Dikwijls valt het na een vliegende start snel stil, en de motivatie neemt evenredig mee af. Maar goed, hoopgevend begin! Met mijn eetdagboek van enkele dagen, krijg ik volgende tips mee: van het ontbijt een volwaardige maaltijd maken, en ook mijn slaatje als lunch aanvullen met brood. Want door te weinig te eten overdag, verbrand ik ook te weinig. Verder krijgt alles waar iets van vet in zit – tot dat handjevol gemengde noten toe – een waarschuwing mee. ➤
16
CONDITIE
AFSLANKEN ALS JONGE MOEDER
19 maart
DAG 8
➤
Nog altijd stijve spieren van het lopen van zondag. Ik ben er eindelijk toe gekomen om opnieuw de loopschoenen aan te trekken. Het ging prima! Weliswaar slechts de helft van de vooropgestelde vijf kilometer, maar je moet ergens beginnen. Van stretchen is niets in huis gekomen, want dochterlief had honger, en manlief lag geveld door griep in de zetel. Vandaag is het de tweede keer dat ik word opgemeten. De eerste keer was ik 7 centimeter kwijt, vandaag zijn het er 5, en een kilo lichter. Ik zit op schema.
19
26
2 april
DAG 22
26 maart dag 15 De griep heeft mijn schema helemaal overhoop gegooid. Vandaag is de eerste dag dat ik opnieuw normaal kan functioneren. Het enige ‘positieve’ aan ziek zijn, is dat ik hopelijk opnieuw wat gewicht kwijt ben. Morgen alvast proberen om te zwemmen. Het zonnetje piept erdoor, wat me zin doet krijgen in een blokje omlopen. Maar dat zal niet lukken aangezien mijn vriend vanavond moet werken en ik alleen thuis ben met de baby. Ach, we kunnen maar hopen dat de lente nu eindelijk de weg heeft gevonden naar ons land. Dan komen er nog genoeg loopmomenten.
APRIL 2013
O help, de paashaas is langsgekomen op kantoor! Snel al die lekkere chocolade verdelen voor ik het zelf allemaal opsnoep. Toch wel een paar eitjes opgegeten, lekker ...
2 9 APRIL
DAG 29
4 april
DAG 24
Een paar dagen Frankrijk achter de rug. Daar is niet veel van sporten in huis gekomen en ook op vlak van gezond eten heb ik de teugels wat gevierd. Hoe zullen de restaurantbezoekjes zich vertalen op de weegschaal? Prima, zo blijkt! Ik ben niet bijgekomen in vergelijking met vorige week. Maar of dit nu betekent dat je om op gewicht te blijven in een sterrenzaak moet eten, zo ver durf ik niet te gaan. Anderzijds moet ik wel nog 2 kilo afvallen op één week tijd, als ik mijn streefdoel wil halen. Moeilijk! Gelukkig heb ik onlangs een stoomkoker in huis gehaald. De komende week wordt er niet meer met vetstof gekookt.
4
9
De eerste zon van afgelopen zondag nodigde uit tot een rondje lopen, maar heeft het moeten afleggen tegen de lenteschoonmaakkriebels. Maar is intensief schoonmaken ook geen work-out? Oef, nog 1 kilogram eraf! In theorie wil dit zeggen dat ik nog een paar dagen heb om die laatste kilo eraf te krijgen. Maar zelfs als dat niet lukt, ben ik op een maand tijd toch 3 kilogram afgevallen. Ook al is er van een regelmatige looproutine nog niet veel in huis gekomen. Toch vind ik drie keer in de week een halfuurtje sporten al een redelijke prestatie. We rekenen daar nog niet de uren bij dat ik met mijn dochter bezig ben, toch ook vaak vormen van lichaamsbeweging. Ook mijn voedingspatroon is er qua regelmaat en gezondheid op vooruit gegaan. Op een manier die niet als een straf aanvoelt.
17
DINA’S TIPS Op VTM wil Dina Tersago de Vlaming terug in vorm krijgen met het programma ‘Let’s get fit’. Dit zijn haar tips die niet veel moeite kosten: • Zoek groenten die je wel lust. Heel wat mensen zeggen dat ze bepaalde zaken niet lusten. Maar zoek bijvoorbeeld eens groenten die je wel lekker vindt. Ik probeer ook om telkens een dubbele portie groenten te nemen. Zo vermijd je ook dat je naar vlees of aardappelen grijpt. • Eet niet te laat en zeker niet te veel. Niet de restjes opeten van de anderen in het gezin. Niet te snel eten, probeer te genieten van je eten. Als je pikant eten neemt, kan je ook niet te snel eten en heb je meer een verzadigd gevoel. • Drink voldoende water. • De auto eens verder zetten in plaats van drie keer een blokje om te rijden om toch maar een plaatsje voor de deur te vinden.
EVA’S TIPS • Als je over een uur lunchpauze beschikt, gebruik die dan om te sporten. Een halfuurtje zwemmen, lopen of andere intensieve work-outs van een halfuur zijn ideaal.
10
EINDE
10 april dag 30, D-DAY! Het moment van de waarheid is aangebroken. Eerst het slechte nieuws: het plan om tegen vandaag 5 kilometer te lopen, heb ik niet gehaald. Gisteravond nog een rondje gelopen, maar meer dan 2,5 kilometer is dat niet. Dus op sportief vlak is er nog werk aan de winkel. De grote vraag van vandaag: heb ik mijn streefdoel van 60 kg behaald? Spannend allemaal. Nog een paar uur geduld ... In tussentijd knabbel ik wat aan mijn wortel. Het is gelukt! Een maand ‘hard werk’ krijgt de weegschaal op 60 kg. Tijd voor een nieuwe lentegarderobe, eindelijk! ●
• Maak ‘s avonds een gezonde lunch klaar: verse soep, een slaatje, enkele stukken fruit. Zo heb je ’s morgens meer tijd voor een ontbijt. • Eet minder vlees: in hoeveelheid en aantal keer per week. Beloon jezelf door – als je vlees eet – voor topkwaliteit te gaan. • Deel je doelen met anderen, zodat zij je kunnen aanmoedigen en eventueel op de vingers tikken. • Hou het aangenaam. Dus af en toe zondigen of eens een sportsessie overslaan mag, maar pik de draad meteen weer op. • Borstvoeding heeft tal van voordelen, vooral voor je kindje. Maar je valt er ook snel door af, mooi meegenomen!
CM-gezondheidswandelingen Als je dagelijks minstens een half uur matig beweegt, heeft dit een positief effect op je gezondheid. Daarom biedt CM-Fit regelmatig gratis gezondheidswandelingen aan in verschillende gemeenten, telkens om 19 uur, toegankelijk voor mensen met een rolstoel of kinderwagen. Iedereen kan dus meedoen! En ook de hond is welkom. Regelmatige deelnemers worden beloond met een veiligheidsgadget. Inschrijven vooraf hoeft niet. Sluit gewoon bij de groep aan. De deelname is gratis. Meer informatie: 014 40 35 80 of
[email protected]
GESPOT
18
QUOTE
‘Zalig fietsweer. Zalige 40 km in de billekes #1000km’ Eva Daeleman op Twitter. Volg Eva Daeleman op Twitter voor meer leuke quotes: @evadaeleman
MAATSCHAPPIJ
VERBODEN
1
Dit bericht is ons opgevallen. In Brugge kreeg een man een verbod om nog Red Bull te drinken. De rechter oordeelde dat de combinatie van kalmeringsmiddelen en het energiedrankje de dader in kwestie enorm agressief maakten.
Concertkaartjes zijn in 30 jaar tijd in verhouding erg duur geworden. De prijzen van vooral grotere shows zijn onevenredig hard gestegen en kosten nu vaak zo'n 100 euro per kaartje. Heel wat mensen mislopen hierdoor kans om hun favoriete groep te zien optreden. Een Spaanse promotor erkende dit probleem en liet concertgangers na afloop van het concert de prijs van hun ticket bepalen. Radiohead heeft dit principe al eens toegepast bij hun albumrelease. Misschien betalen we binnenkort pas op restaurant wanneer het gerecht bijna op is? Of laten we bij het uitchecken in een hotel aan de receptioniste weten hoeveel we willen betalen?
CONSUMENT
WAT ALS ...
Teleblok Niets mis met een dosis gezonde stress die je helpt presteren, maar wat als de stress verlammend werkt? Wat als twijfels en faalangst de overhand nemen?
2
Iets verder van huis, in Kentucky in de Verenigde Staten, mag een 18-jarige jongen zes maanden lang het woord ‘bingo’ niet in de mond nemen. Hij riep het woord in een zaal vol bejaarde bingospelers. Die waren zo kwaad en verward dat de jongen prompt werd opgepakt.
Studenten die het tijdens de blok- en examenperiode even niet zien zitten, vinden concrete tips en steun bij Teleblok. Op www.teleblok.be vind je gemakkelijk informatie en tips over studeren en examens. Wie nood heeft aan een anoniem gesprek, kan tijdens examenperiodes ook gratis, vertrouwelijk en anoniem chatten en telefoneren met daarvoor opgeleide Teleblok-medewerkers. Ook bezorgde ouders, vrienden, partners en docenten kunnen een beroep doen op Teleblok. In 2013 is Teleblok van 30 mei tot en met 27 juni elke dag van 18 tot 23.00 uur bereikbaar via chat. Bellen kan tussen 18 en 20.30 uur op het gratis nummer 0800 13 14 4.
Hallo!
19
Vrijdag 12 april, 18u00, Voetbalterreinen van Schelle Sport
WIE? Leen Hoefman, consulente bij CM Antwerpen. WAT? In haar vrije tijd traint ze twee keer per week een voetbalploeg van 18 kinderen met een fysieke of mentale beperking. WAAROM? Lesgeven in het buitengewoon secundair onderwijs was haar droom.
©Jelle Vermeersch
‘Dit geeft mij zó veel voldoening’
Benieuwd naar het volledige verhaal van Leen? Ga dan naar facebook.com/magazinecava
20 XXX
XXX
VERHAAL
21
ALAIN LEEFT MET ALS
Veel sterkere koppels maken ze niet, merk je snel als je bij Alain en Katrien bent uitgenodigd. Dat is meteen ook hun grote geluk, want zij is zijn armen, zijn benen, zijn alles. Alain leeft sinds 2006 met ALS.
‘Telkens je een oplossing vindt, dient het volgende zich al aan.’ Tekst Femke Coopmans Fotografie Filip Naudts
ALS is de afkorting van Amyotrofe Laterale Sclerose. “Mensen denken wel eens dat het een spierziekte is, maar het is een zenuwziekte. Eén waarvoor je niet naar de psychiatrie moet.” Alain zegt het met een kwinkslag. Zijn ogen blinken. Maar hij zit wel in een rolstoel, heeft beademing nodig en daarnet moest hij nog aan Katrien vragen om zijn armen even goed te leggen. “Ik voel nog precies hetzelfde als tien jaar geleden, tot in mijn kleinste teen, maar ik kan het niet meer bedienen. De zenuwcellen of neuronen die met de spieren communiceren zijn afgestorven.” In 2006 voelde Alain Verspecht, een sportieve en hardwerkende zakenman, een klein krachtverlies in duim en
wijsvinger. Na een lang weekend Italië besloot hij toch maar naar de huisarts te gaan. Die reageerde paniekerig en stuurde Alain meteen door naar een specialist. “Ik vond dat raar”, herinnert Alain zich. “En toen een hele reeks testen een week later niets opleverden, wist ik niet of dat goed of slecht nieuws was. Goed, geloofde ik dan maar. Ik had iets vervelends aan mijn rechterhand, maar er viel mee te leven.” Ik ben toch niet ziek? Alain moest nog wel naar een professor in het Gentse UZ voor een tweede opinie. “Gewoon routine, dachten we, ➤
22
VERHAAL
ALAIN LEEFT MET ALS
enorm emotioneel. ’s Avonds hebben we een fles champagne opengemaakt. Niet om te vieren dat ik ziek was, wel omdat we meteen beslist hebben om er het beste van te maken. We wilden geen dag verloren laten gaan. Die avond heeft het verloop van de volgende jaren getypeerd. We hebben geprobeerd om ons voornemen zoveel mogelijk waar te maken.” Na een paar dagen heen en weer bellen met huisarts en specialist viel het woord: ALS. “De snelle vorm van ALS maakt mensen in enkele maanden tot een paar jaar kapot. Met de tragere vorm kan je langer overleven. Want dat is het wel, overleven”, zegt Alain. Het bekendste voorbeeld is Stephen Hawking, bij hem is het al in 1963 vastgesteld. Alain heeft ook de tragere vorm, maar dat kon niemand hem op voorhand zeggen. “In het begin denk je in maanden. Naarmate het vordert, begin je in jaren te denken. Ik weet BENIEUWD NAAR DE ‘MAKING OF’ VAN DEZE FOTO’S? nu dat het niet over drie, Op facebook.com/magazinecava vind je de leuke reportage. vier maanden of een jaar gedaan zal zijn. Tenzij ik – en dat kan altijd – een longontsteking krijg of me ergens in verslik”, vertelt hij.
➤
dus ik ging er alleen naartoe. Maar de professor viel met de deur in huis: ‘Wat heeft men u verteld over uw ziekte?’ Ik dacht dat het om een misverstand ging. Ik was toch helemaal niet ziek? Wel dus. Er waren twee mogelijkheden, vertelde hij, en allebei waren ze levensbedreigend. Hij noemde geen namen, want hij wou niet dat ik op het internet zou gaan zoeken, maar legde heel precies uit wat er aan de hand kon zijn. Onderweg naar huis heb ik geweend. Dit had ik niet zien aankomen. Ik had met vrienden een softwarebedrijf opgebouwd, in mijn privéleven viel alles eindelijk in de plooi en dan dit. Mijn thuiskomst was
Ineens is het gedaan “Daarna volgt het typische verhaal van de ALS-patiënt die zich constant moet aanpassen aan nieuwe situaties”, gaat Alain verder. “Bij mij begon het bij twee vingers, dan de volledige rechterhand. Plots begon de pols door te slaan. Mijn hele arm verzwakte. En telkens je een oplossing vindt, dient het volgende zich al aan. Dat is heel zwaar.” Het is Katrien erg opgevallen hoe geleidelijk de achteruitgang soms gaat, “tot hij ineens iets niet meer kan”. Alain geeft een voorbeeld: “Je drinkt een kop koffie. De volgende keer wordt het moeilijker om die naar je mond te brengen. Nog moeilijker ... En dan ineens, van week op week, gaat het niet meer. En het komt ook niet meer terug, want de
Alain: Je drinkt een kop koffie. De volgende keer wordt het
moeilijker om die naar je mond te brengen. Nog moeilijker ... En dan ineens, van week op week, gaat het niet meer.
23
communicatie tussen de zenuwen en de spieren is weg. Stel het je voor als een kortsluiting. Je voelt dat ook. Het trilt in armen en benen, soms heel hard. Alsof er onderhuids iets zit te woelen. Spieren verkrampen en laten weer los.” Katrien herinnert het zich nog goed. Ze kon het niet alleen voelen, maar ook echt zien. (Geen) afstand nemen De ziekte dwong Alain om stukje bij beetje dingen af te sluiten. Met de moto rijden lukte niet meer. Zelf stappen werd te moeilijk en ook gevaarlijk. Reizen zorgde voor meer stress dan plezier. Alain is heel lang blijven werken, maar moest ook dat opgeven. “Eens de stap gezet is, is hij ook echt gezet. Dat is niet fijn, maar er komt wel iets in de plaats. Vandaag geniet ik van dingen waar ik vroeger gewoon aan voorbij liep. En als ik in het begin nadacht over het allerergste dat mij kon overkomen, dan dacht ik dat
dat het moment zou zijn waarop ik niet meer zelfstandig kon eten. Maar heel eerlijk? Als er een wonder gebeurde en ik kon het wel weer zelf, dan was Katrien de laatste die het wist”, lacht Alain. Of de aanvaarding ook stukje bij beetje komt? “Ik ga nooit kunnen aanvaarden dat ik ALS heb. Zoiets mag je niet aanvaarden. Het is meer een kwestie van leren ermee om te gaan. In het begin ging ik heel erg afstand nemen van de dingen, maar ik besefte snel dat ik me niet volledig mocht afsluiten. Ik heb een relatie, twee prachtige kinderen, vrienden. Die mochten niet verdwijnen.” En er is nog iets wat Alain gaandeweg moest overwinnen: “Mijn trots. Ik ben altijd nogal ijdel geweest, geen haar op mijn hoofd mocht verkeerd liggen. Door ALS ben ik op korte tijd heel erg veranderd.” Elkaar recht houden “Gelukkig kan ik mijn optimisme redelijk vasthouden, dankzij mijn vrouw ook. We crashen regelmatig, nog altijd. Maar Katrien en ik houden elkaar recht en dat straalt uit naar de omgeving. Mensen vinden het leuk om hier binnen te ➤
MEER INFO? Dienst Maatschappelijk Werk Mensen met ernstige beperkingen kunnen nood hebben aan een vaste contactpersoon die je situatie kent en je belangen behartigt. Daarvoor kun je beroep doen op de dienst Maatschappelijk Werk van CM.
E
en maatschappelijk werker komt dan bij je langs, neemt de tijd voor je verhaal, je vragen en problemen, je wensen. Hij luistert, bespreekt, begrijpt en doet voorstellen. Hij gaat na welke rechten je hebt en brengt dit in orde.
‘Thuis zolang het kan’ is onze drijfveer. De maatschappelijk werker overlegt daarom of de hulp nog volstaat, moet uitgebreid of beperkt worden. Hij benut zijn uitstekende contacten met verschillende zorgaanbieders in de
regio en bemiddelt voor passende hulp. De dienst Maatschappelijk Werk heeft heel wat troeven in handen: • een gedegen ervaring in sociale wetgeving; • ervaring in thuiszorg;
• het talent om moeilijke regelgeving te vertalen in begrijpelijke taal; • uitstekende kennis en documentatie over welke diensten en organisaties aansluiten bij jouw vraag, zowel op gemeentelijk als op regionaal niveau; • professioneel opgeleide en goed ondersteunde medewerkers.
De dienst Maatschappelijk Werk heeft ook een erkend Multidisciplinair Team om je dossier voor het Vlaams Agentschap voor personen met een handicap in orde te maken. Aarzel niet ons te contacteren op het nummer 014 47 37 03.
Hulpmiddelen kopen of huren Bij de Thuiszorgwinkels Assist kun je terecht voor allerlei hulpmiddelen die het mogelijk maken om langer thuis te blijven wonen. Je kunt er bijvoorbeeld terecht voor een volledig aangepaste verzorgingsrolstoel of allerlei hulpmiddelen om je woning makkelijk toegankelijk te houden. Je kunt ze kopen, maar ook huren. Voor meer informatie kun je terecht op www.thuiszorgwinkel.be. Je vindt er ook de locatie van een winkel in je buurt.
24
VERHAAL
ALAIN LEEFT MET ALS
Een ❤ voor ALS
‘Het is mooi dat we misschien een steen kunnen verleggen. En als er geen geneesmiddel gevonden wordt, dan toch iets dat het afremt. Zoals ik nu ben, en als mijn vrouw het aankan, zou ik er nog wel vijftig jaar bij willen doen.’ Mensen kennen ALS vaak alleen als ze iemand kennen die het heeft. Het aantal groeit, maar blijft een minderheid in vergelijking met alles om zich heen grijpende aandoeningen als kanker of dementie. Een vervelend gevolg is dat er ook minder onderzoek naar wordt gedaan. Met de vzw Een hart voor ALS willen Alain, Katrien en steeds meer sympathisanten
daar iets aan doen. De vzw werft fondsen voor het wetenschappelijk onderzoek naar ALS en wil tegelijk een positief verhaal brengen: het is mogelijk om ermee te leven. “Wat helpt het om in een hoekje te zitten wegkwijnen”, vraagt Alain zich hardop af. www.eenhartvoorals.be
Alain: WIJ WILLEN BEZIG ZIJN MET DE DINGEN WAAR ELK
GEZIN MEE BEZIG IS. SOMMIGE SITUATIES ZIJN CONFRONTEREND, MAAR HET LEVEN VAN ALLE DAG MOET TOCH OOK ZIJN GANG GAAN. DAT MAAKT HET VOOR IEDEREEN DRAGELIJK. ➤
springen en de kinderen zijn gelukkig in de mate dat dat in zo’n situatie kan. Mijn dochter Julie is zestien. Zij zag het evolueren, hoorde de gesprekken en heeft natuurlijk ook al opgezocht op internet. Mijn zoontje Robbe was goed drie jaar toen ik het kreeg, hij is er nu negen. Ik herinner me een moment waarop ik in de tuin aan het werk was met zo’n graskantmaaiertje. Ik moet toen ongeveer een jaar ALS gehad hebben. Robbe wilde ook eens proberen. Hij was nog te klein, maar bleef aandringen en ik gaf toe. Terwijl ik de machine doorgaf, duwde hij op de knop, het maaiertje raakte mijn duim en die begon te bloeden. Het was helemaal niet zo erg. Maar een dik jaar geleden kwam ALS ter sprake en Robbe moest me iets vragen: ‘Het komt toch door mij dat jij ALS hebt?’ Ik was verbijsterd. Heeft hij al die tijd rondgelopen met het idee dat het zijn schuld was? We hebben het hem toen uit zijn hoofd kunnen praten en hij heeft nu ook stilaan een leeftijd waarop hij bewuster kan volgen wat er aan de hand is. Het maakt hem ook wel banger. Ik kan nog moeilijk ademen, zelfstandig zelfs niet meer, en daardoor is hoesten heel zwaar. Het klinkt bijna als een doodsrochel en dat maakt hem enorm bang.” Een gezellige thuis Alain en Katrien zijn niet bezig met het afscheid dat er op een bepaald moment zal komen. Gaandeweg hebben ze praktisch wel zowat alles geregeld wat moet, maar ook daarmee hebben ze zich niet gehaast. “ALS is nooit
op twee weken gedaan, zelfs niet in de snelle variant, dus je hebt altijd nog tijd om de administratieve zaken proper te regelen.” En verder gaan ze ervan uit dat Alain er nog een hele tijd tegen kan, dus proberen ze ook zo normaal mogelijk te leven. “Wij willen bezig zijn met de dingen waar elk gezin mee bezig is. Sommige situaties zijn KATRIEN: ‘Of we nu samen confronterend, maar het leven van genieten van de kleine alle dag moet toch ook zijn gang dingen? Misschien zijn gaan. Dat maakt het voor iedereen dat nu wel de grote dingen.’ dragelijk. We hebben er ook van in het begin op gelet dat het huis geen ziekenhuis wordt. Het moet hier leuk vertoeven zijn. Er staat best wel wat materiaal: een luchtbevochtiger, achter de hoek een ziekenhuisbed en je ziet aan mij natuurlijk wel dat er iets is. Maar Katrien zorgt dat het hier vooral gezellig is.” Sinds anderhalf jaar is Katrien gestopt met werken. Via PAB, een persoonlijk assistentiebudget, kan ze nu voltijds voor Alain zorgen. “Ik wou het eerst blijven combineren, maar dat werd te zwaar. Ook al omdat hij ’s nachts makkelijk zes tot acht keer wakker wordt. Op de duur zat ik bijna slapend achter mijn computer”, zegt ze. Ze is enorm blij met haar beslissing, en Alain ook. “Of we nu samen genieten van de kleine dingen? Misschien zijn dat wel net de grote dingen.” ●
PRO & CONTRA
Tekst: Joke Gabriëls
25
TOMMY OPGENHAFFEN & MAAIKE EGGERMONT
Studeren kan je leren! PRO Tommy Opgenhaffen ‘Ik merk in mijn begeleiding van studenten dat je soms met een paar kleine bijsturingen een enorm verschil kunt maken.’
H
et is pure onzin dat je niet kunt leren studeren. Iedereen heeft een bepaalde aanleg, maar binnen die aanleg zijn er nog heel veel mogelijkheden. Ik zeg niet dat ik bijvoorbeeld geboren ben om Usain Bolt te verslaan in de 100 meter. Maar als je traint, kun je bepaalde capaciteiten verder ontwikkelen. Dat is ook het geval op het vlak van leren. Ik merk in mijn begeleiding van studenten dat je soms met een paar kleine bijsturingen een enorm verschil kunt maken. De ‘ultieme’ of enige juiste studiemethode bestaat uiteraard niet. Je moet kijken van waaruit iemand vertrekt en daar dan verder op inpikken. Een concreet voorbeeld hiervan is het verwerken van lesnotities. Je hebt mensen die meer gebaat zijn bij het maken van een klassiek schema, terwijl anderen het dan weer leuker vinden om te werken met mindmaps.
CONTRA Maaike Eggermont
In elk nummer van çava? leggen we een stelling voor aan twee experts. Deze keer vroegen we ons af, met de examens in zicht, of je studeren eigenlijk wel kan leren?
‘Door hen de vrijheid, vertrouwen en verantwoordelijkheid te geven zie je dat ze heel gefocust dingen uit zichzelf kunnen leren.’
L
eren leren op zich is volgens mij vrij absurd omdat het iets is dat we van nature uit al in ons hebben. Kinderen worden geboren met een aantal mechanismen om te leren. Ze gaan kijken, observeren, uitproberen, nadoen, … en zijn heel nieuwsgierig en ondernemend. Ik ben dan ook van mening dat wij natuurlijke ‘leerders’ zijn. Natuurlijk kunnen we dat leerproces gaandeweg verfijnen. Maar je doet dat door interactief te zijn met andere mensen, ervaring op te doen, door te ontdekken dat bepaalde zaken erg moeilijk zijn, … Niet door dat opgelegd te gaan leren. Als kinderen erg speels leren lezen door bijvoorbeeld interactief om te gaan met het geschreven woord, zien ze constant een uitdaging in de wereld rondom hen. We gaan daar weinig in sturen, maar wel in coachen. Dat dingen moeilijk zijn, ervaren mensen vanaf de eerste dag dat ze geboren zijn. Maar dat wil daarom niet zeggen dat ze geen dingen meer gaan uitproberen. Door hen de vrijheid, vertrouwen en verantwoordelijkheid te geven zie je dat ze heel gefocust dingen uit zichzelf kunnen leren.
Tommy Opgenhaffen is Licentiaat Germaanse Talen. Hij is al meer dan tien jaar actief als leerkracht, studiecoach en verantwoordelijke van het opleidingscentrum Docentes-Campus in Gent. Hij is auteur van het boek ‘Leren hoe? Zo!’ Wil jij meer weten over leren studeren? Ga naar facebook.com/magazinecava! en bekijk de tips van Tommy Opgenhaffen
Maaike Eggermont is initiatiefneemster van de Sudbury School Gent. Sudbury onderwijs is democratisch en zelfsturend voor kinderen en jongeren tot 18 jaar. In de scholen ligt de nadruk op persoonlijke interesses en talenten en op verantwoordelijkheid voor zichzelf, anderen en de omgeving. www.sudbury.be
10 % korting bij aankoop van het boek ‘Leren Hoe? Zo!’
Leren Hoe? Zo! Tommy Opgenhaffen, uitgegeven bij Lannoo Campus.
Een must have voor elke adolescent, ouder en leerkracht. Het boek helpt je om je kennis, vaardigheden en attitudes met betrekking tot leren verder te ontwikkelen. De interactieve leeromgeving op www.lerenhoezo.be geeft het boek een extra dimensie. Je vindt er meer informatie, video’s, testen, oefeningen en een heleboel interessante weblinks.
Korting voor çava?-lezers Çava? schenkt je i.s.m. www.lerenhoezo.be 10 % korting* bij aankoop van dit boek. In plaats van € 29,99 betaal je slechts € 26,99 euro. Surf hiervoor naar www.lerenhoezo.be en geef bij uw bestelling de volgende code in: cavacm. Betalen kan via een overschrijving.
*De korting: (1) is enkel geldig via de webshop www.lerenhoezo.be en dus niet in de reguliere boekhandel; (2) wordt verrekend nadat je de code hebt ingegeven; en dit (3) bij elke bestelling voor 30/06/2013.
26
SAY CHEESE
Tekst: Joke Gabriëls, FOTOGRAFIE: Filip Naudts
EINDELIJK ZON!
Picknickers gesignaleerd We hebben dit jaar lang op de lente moeten wachten, maar bij de eerste zonnestralen genoten al heel wat mensen van de buitenlucht. Wij trokken gewapend met een picknickdekentje en een koelbox vol lekkers naar enkele van de mooiste picknickplekjes en kwamen deze vrolijke picknickers tegen. Want geef nu zelf toe, een mooi plekje, een heerlijk zonnetje en een goed gevulde picknickmand, meer moet dat niet zijn!
HEB JIJ EEN leuke PICKNICKFOTO van jezelf en je vrienden of familie? Deel je foto op facebook.com/magazinecava!
01 Michael D’hooge en Jasmien Hoffmann 22 jaar, Park Stadshal Gent “Samen met een tiental vrienden organiseren we af en toe wel eens een wijnproefavond, pannenkoekenslag of picknick. We zijn allemaal verzot op lekker eten, maar dat kost vrij veel geld. Als we zoiets zelf organiseren is het veel goedkoper én gezelliger!”
XXX
27 XXX
02 Daniel, Valérie, Marie-Odile en Hans Park aan de St. Anna tunnel “Wij zijn afkomstig uit het Noorden van Frankrijk en verblijven drie dagen in Antwerpen. Het is echt zalig om hier te kunnen picknicken langs de Schelde en te genieten van het mooie uitzicht.”
03 Nathalie en Gino Grote Markt Mechelen “Wij hebben elkaar via een gemeenschappelijke vriend leren kennen. Het is de eerste keer dat we hier afspreken, maar het leek ons wel gezellig om te picknicken op onze eerste date.”
30
XXX
XXX
VASTE ROUTINE Drinken geven aan het vee, strooien voor de kalveren en de stallen uitmesten zijn een vaste routine voor Siebe.
GROENE ZORG
31
SIEBE DRAAIT TWEE DAGEN MEE IN ARENDONK
Koeien zeggen boe maar zijn niet boos op mij Boerderijen zijn altijd al een plek geweest waar sociaal zwakkeren terecht kunnen. Groene zorg haakt in op die eeuwenoude traditie. Dankzij die omkadering kunnen jongeren of volwassenen met een beperking of gedragsproblemen meehelpen op een zorgboerderij. In Arendonk startten Rita Peeters en haar man in 2006 met hun zorgboerderij. De zeventienjarige Siebe* draait er twee dagen per week mee. Tekst Jan Verstraete Fotografie Jelle Vermeersch
*Siebe is een fictieve naam
32
GROENE ZORG
SIEBE DRAAIT TWEE DAGEN MEE IN ARENDONK
Siebe: Oreo, de stier is mijn favoriet. Hij was net geboren toen ik hier kwam en dat schept een band.
H
et allerbelangrijkste voor mij? Dat is dat mensen zich welkom en thuis voelen bij ons”, nuanceert Rita Peeters meteen. “Daarbij is het heel belangrijk dat je de gasten niet als een extra werkkracht beschouwt. Integendeel: ze hebben nood aan extra tijd en extra aandacht.”
RITA: ‘Voor sommige kinderen kan naar onze boerderij komen een oplossing betekenen, ze zijn er eventjes helemaal uit.’
Bianca Siebe voelt zich in elk geval in zijn element op de boerderij van fok- en vleesvee. Intussen komt hij er drie jaar. Siebe heeft ADHD en kan daardoor soms moeilijk volgen op school. Vandaag is hij extra in zijn nopjes. De voorbije nacht werd een kalfje geboren en hij mocht het een naam geven. Hij doopte
het kalfje Bianca. “Jammer dat ik er niet bij was”, bekent Siebe. “Maar ik heb wel al een geboorte meegemaakt. Ik heb dan geholpen, bijvoorbeeld met het geven van zout. Zout zorgt ervoor dat pasgeboren kalfjes de slijmen uitniezen. Ik geef ook de papfles aan nieuwe kalfjes.” Rita knikt bewonderend bij zoveel kennis van de boerenstiel. Geen stress Of Siebe het later als landbouwer wil proberen? “Nee, ik wil liever metser worden, maar ik zal zien wat mijn mogelijkheden zijn”, aldus Siebe. Op de boerderij van Rita valt altijd wel een stuk stal af te breken, te verbouwen of uit te breiden. Voor het zwaardere fysieke
tegen haar gericht was, tot bleek dat de jongere erg perfectionistisch was. Als hij dacht dat hij iets fout deed, werd hij daarvoor boos op zichzelf. “Als zorgboerderij bieden we kleinschalige opvang. Daardoor kunnen we meer individuele aandacht schenken aan de jongeren. Volgens mij zorgt dat voor een gevoel van veiligheid en geborgenheid. En zelf word ik er heel welgezind van”, vertelt Rita.
werk steekt Siebe maar al te graag de handen uit de mouwen. Rita, die weleens lezingen geeft over haar ervaringen als zorgboerin, vindt het helemaal niet belangrijk of haar gasten later boer worden. Volgens haar is het zelfs helemaal niet de bedoeling dat Groene zorg jongeren klaarstoomt voor het landbouwbedrijf. “Voor sommige kinderen kan naar onze boerderij komen een oplossing betekenen”, aldus Rita. “Ze zijn er eventjes helemaal uit. Een moeilijke thuissituatie, problemen op school, het leven in een instelling … Ze kunnen het allemaal even opzij zetten. Meewerken op onze boerderij leert hen ook respectvol omgaan met mensen en dieren.”
dag in het kippenhok. Hij zorgt ervoor dat de dieren water hebben en raapt eieren. Later op de dag kookt hij de eitjes in de keuken. Drinken geven aan het vee, strooien voor de kalveren en de stallen uitmesten vormen een vaste routine. Andere klussen zoals sneeuwruimen of helpen bij bouwwerken zijn minder voorspelbaar. “Het belangrijkste is dat de jongeren hier een mooie tijd beleven”, zegt Rita. “Ze moeten weten dat ze meetellen. Ze krijgen de verantwoordelijkheid voor dieren en voelen zich nuttig. Vaak komen ze hier ook tot rust. Een van onze jongens vatte het eens mooi samen. ‘De koeien zeggen boe, maar ze zijn nooit boos op mij’, zei hij.”
Rust geven De dagelijkse activiteiten op de zorgboerderij zijn netjes gestructureerd. Siebe begint zijn
Bij sommige Groene zorgjongeren is het weleens wennen. Zo maakte een jongere zich vaak boos. Rita dacht dat die woede
Siebe:
ik wil liever metser worden, maar ik zal zien wat mijn mogelijkheden zijn.
Stout? Naar de slacht! Siebe geeft toe dat hij in het begin wat bang was voor de koeien. “Ik was ook stillekes omdat de familie nieuw was voor mij. Maar nu hoor ik erbij. We beginnen elke dag met een gezamenlijk ontbijt”, aldus Siebe. Siebe is intussen ook vertrouwd met de dieren. “Oreo, de stier, is mijn favoriet. Hij was net geboren toen ik hier kwam en dat schept een band”, zegt Siebe. “Als ik zijn naam roep, komt hij naar mij. Ik ben niet bang van hem, ook niet als ik hem moet vangen omdat hij de koeien moet bevruchten.” Wat het karakter van de dieren betreft, houden Rita en haar man er een strikte vuistregel op na. “We hebben brave dieren. Als er een dier niet braaf is, vliegt het naar het slachthuis”, zegt Rita resoluut. “We willen niet dat er ongelukken gebeuren met onszelf of met onze gasten. Een koe, hoe goed ook, is geen ongeluk waard.” Spontaan vertrouwen Rita kwam bij de Groene zorg terecht nadat ze er tien jaar als verpleegkundige en vijf jaar als thuisverpleegster op had zitten.
➤
34
GROENE ZORG
SIEBE DRAAIT TWEE DAGEN MEE IN ARENDONK
Zorgboerderijen in Vlaanderen
E
en zorgboerderij vangt mensen uit kwetsbare groepen op door ze te laten meedoen met de dagelijkse activiteiten van het land- of tuinbouwbedrijf. Dit gebeurt steeds in samenwerking met een erkende welzijns- of zorgvoorziening. Land- en tuinbouwbedrijven die op die manier zorgactiviteiten aanbieden kunnen daarvoor een subsidie krijgen. Ook sommige hobbyboeren, maneges of tuinaanleggers zijn actief als zorgboerderij. Alles samen telt het Vlaamse platteland meer dan 700 zorgboerderijen. Op een zorgboerderij
kunnen niet enkel jongeren met gedragsproblemen terecht, maar ook mensen met een lichamelijke of verstandelijke beperking, ex-drugsverslaafden, mensen met psychische problemen … Het accent van de zorgverlening op de zorgboerderij ligt op het meewerken met de dagelijkse activiteiten, maar ook op de onderdompeling in de familiale sfeer en de natuur. De duidelijke structuur en het vaste ritme van een zorgboerderij bieden houvast. Meer info via www.groenezorg.be
Rita:
➤
Ze stopte om voor haar ouder wordende schoonouders, haar gezin en huishouden te zorgen. “Maar ik miste de sociale contacten en wou me blijven nuttig maken in de zorgsector. Na overleg met mijn man en wat zoekwerk kwam ik uit bij Steunpunt Groene Zorg.” Intussen vonden één mentaal gehandicapte man en een zevental jongeren hun weg naar de zorgboerderij. “Je krijgt er zoveel voor terug in vergelijking met wat je eigenlijk maar doet”, zegt Rita, die dagelijks een Groen zorgenkind begeleidt. “Je mag wel niet focussen op rendement, en je mag onze helpers zeker geen stress bezorgen.” Over de gasten hoeft Rita niet
Een andere vorm van Groene zorg vinden we op sommige boerderijen die gekoppeld zijn aan een instelling voor personen met een handicap of psychiatrische problemen. Voorbeelden van dergelijke Groene zorginitiatieven zijn: De Bekwame Boon: deze zorgboerderij vind je aan de rand van de Vinderhoutse bossen, in Drongen. De hoofdopdracht van deze vzw is jongeren uit de bijzondere jeugdzorg te begeleiden. Jongeren kunnen er onder andere helpen met het kweken van bioaardbeien en biokonijnen. www.debekwameboon.be De Sterhoeve: op deze hoeve komen de gasten van vzw De Rotonde uit Kapellen dagelijks meehelpen in de groentetuin, bij de dieren of in de keuken. www.rotonde.eu De Galbergen: zorgboerderij De Galbergen in Mol geeft mensen met sociale, psychische of psychosociale problemen de kans mee te helpen met het verzorgen en voederen van de dieren. www.desprongvzw.be
alles te weten. “Het kan wel belangrijk zijn om te weten of iemand verschillende taken kan onthouden en of de persoon zelfstandig kan werken. Ook op het vlak van gedrag is het goed om weten als iemand moeilijk contact legt of agressief kan worden. Een goede samenwerking blijft echter het allerbelangrijkste. Als het klikt, vertellen onze gasten spontaan wel dingen over hun leven en problemen waar ze mee kampen.”
Ik ben blij dat ik sommige jongeren een richting kan geven. Last Post Dat de boerderij meer in petto heeft dan werken, weet Siebe intussen maar al te goed. “Vorig jaar zijn Rita en ik in de grote vakantie een dag naar Flanders’ Fields geweest”, vertelt Siebe enthousiast. “Toen we op de IJzertoren stonden was er een immense windhoos en mochten we niet naar buiten. Het was echt wel spectaculair! En we zijn ook gaan luisteren naar de Last Post onder de Menenpoort in Ieper. Deze zomer wil ik een dag naar de Ardennen met Rita. Ik ga daar graag omdat er veel natuur is.” Rita kan haar pupil in elk geval niks weigeren. Zeker niet nu hij haar massa’s pompoenpitten cadeau gedaan heeft. Die zullen ze samen planten. Lastpost Soms loopt het weleens fout met de gasten op de boerderij. Een van hen kwam in de gevangenis terecht. “Maar zelfs dan denkt die persoon nog steeds met veel plezier terug aan de tijd op onze boerderij”, zegt Rita. “En dat motiveert me om te blijven proberen en toch het verschil te maken. Ik ben blij dat ik sommige jongeren een bepaalde richting kan geven. Ze krijgen hier de mogelijkheid om hun eigen ritme te ontdekken en het vertrouwen om een eigen leven proberen uit te bouwen.” ●
VRAAG AAN DE STRAAT
Tekst & FOTOGRAFIE: Timothy Puype
35
STRESS & VAKANTIE
Wat bezorgt jou stress tijdens de vakantie? Elke editie trekt het çava? magazine de straat op en bevraagt een aantal voorbijgangers. Deze editie gingen we op zoek naar de stressmomenten tijdens hun vakantie. 6 mensen getuigen ....
KOEN LOUIS (Londerzeel) Ik hou niet van de drukte tijdens vakanties. Ik moet nooit werken op maandag, dus ik ben het gewoon dat het erg rustig is als ik ga winkelen. In de vakantieperiodes is dat helemaal anders. Dan is het bijna elke dag zo druk als op een zaterdag.
MYRIAM HAUCHECORNE (Puurs) We zijn allemaal te veel bezig met onze gsm. Zeker in de vakantie moet het mogelijk zijn om je toestel aan de kant te leggen. We moeten allemaal wat meer buitenkomen en genieten van het mooie weer, zonder telkens gestoord te worden door telefoontjes.
LOTTE BORRé (Grimbergen) Het slechte weer kan voor mij de hele vakantie verpesten. Ik vind er niks aan om een hele vakantie binnen te zitten. Het liefst ga ik op stap met mijn vrienden. Als het echt warm is, trekken we naar het openluchtzwembad van Grimbergen.
DAVID VAN DEN BOSCH (Mechelen) Vrienden die moeten werken als je zelf vrijaf hebt, dat is voor mij het irritantste tijdens een vakantie. Ik werk in de horeca en mijn vakantieperiodes liggen dus helemaal anders dan die van mijn vrienden. Als ik vrij ben, moeten zij werken, en omgekeerd.
STEFAN VAN ERDEGHEM (Gent) Vakantie wordt pas echt lastig als de kinderen de hele periode niet buiten kunnen door het slechte weer. Als ze dagen aan een stuk binnen moeten blijven, dan zit je wel eens zonder inspiratie om hen bezig te houden.
Hélène poncelet (Oudenaarde) In de vakantieperiodes is het heel moeilijk om opvang voor de kinderen te vinden. We hebben ook niet zo’n sterke familieband, zoals vaak het geval is in heel wat andere families. Mijn man en ik moeten dus dikwijls vakantiedagen opnemen.
WAT BEZORGT JOU STRESS TIJDENS DE VAKANTIE? Op facebook.com/magazinecava kan je je mening delen!
36
Hal
GEHOORSCHADE
SEAN DHONDT & SIOEN OVER GELUIDSPREVENTIE
Gebruik je verstand als het over je gehoor gaat!
Tekst Lies Vermeesch Fotografie Filip Naudts
SEAN ‘Na een schooloptreden op mijn veertiende kreeg ik plots een ‘piep’ in mijn oren en die is nooit meer verdwenen … Ik heb nu een lichte vorm van tinnitus.’
llo
37
wat zeg JE?
Sean Dhondt (29) is meer dan een mooie jongen. We kennen hem vooral als presentator voor de televisiezenders JIM, 2BE en VTM en als zanger van de voormalige punkrockband Nailpin. Momenteel maakt hij deel uit van de band Hush Hush. Muziek zit hem in het bloed. Jammer genoeg liep hij in zijn jeugdig enthousiasme al op zijn veertiende gehoorschade op.
Sean Dhondt zweert bij zijn op maat gemaakte oordoppen. “Ik heb die altijd in de binnenzak van mijn jas zitten. Ik draag die niet alleen wanneer ik op het podium sta of aan het repeteren ben, maar ook wanneer ik in mijn vrije tijd op café zit of naar concerten ga. Vergeet ik ze uitzonderlijk – omdat ik bijvoorbeeld een andere jas aanheb – dan slaat er lichte paniek toe. Voor dergelijke noodsituaties heb ik ondertussen mijn eigen uitgekiende systeem ontwikkeld om oordopjes te maken van toiletpapier”, lacht Sean. “Dit helpt
terugdraaien. Mijn allergrootste nachtmerrie is namelijk doof worden. Muziek is te belangrijk in mijn leven om links te laten liggen.”
natuurlijk amper, maar het lijkt me beter dan niets.”
Piep in de oren “Ik liep al op jonge leeftijd gehoorschade op.” Sean drumt al sinds zijn elf jaar en begon daarna in verschillende bands te spelen. “Ik had toen nogal een voorkeur voor ‘het hardere genre’ zoals metal en hard rock”, verklaart Sean. “Na een schooloptreden op mijn veertiende kreeg ik plots een ‘piep’ in mijn oren en die is nooit meer verdwenen … Ik heb dus een lichte vorm van tinnitus. Wanneer ik bijvoorbeeld in bed lig of in een heel stille ruimte ben, heb ik oorsuizingen. Gelukkig valt het mee, ik slaag erin om die ruis weg te filteren in dagelijkse situaties.” “Nu, door zo vroeg tegen de lamp te lopen, ben ik wel héél alert geworden wat mijn gehoor betreft. Die vroegtijdige gehoorschade was voor mij een signaal om voorzichtiger te worden. Mijn ouders riepen me vroeger altijd toe: ‘doe die oordopjes toch in, jongen’, maar ik vond die natuurlijk niet cool ogen. Achteraf bekeken, wou ik dat ik geluisterd had en de tijd kon
10 % van onze bevolking heeft gehoorverlies.
30 % daarvan heeft tinnitus.
Oordoppen op maat “Wat ik als raad kan meegeven? Ga niet vooraan bij de boxen staan tijdens een concert, draag op maat gemaakte oordoppen en stel een geluidsmaximum in op je mp3-speler. Sensibilisering en terugbetalingsinitiatieven, zoals bijvoorbeeld het terugbetalen van op maat gemaakte oordoppen, zijn nodig. Veel mensen willen die niet aankopen omdat het een investering is, maar je bent er je leven lang goed mee. Met op maat gemaakte oordoppen filter je de schadelijke geluidsfrequenties weg. Daardoor kan je blijven genieten van muziek en de hele sfeer errond. Oordopjes zien er allesbehalve hip uit dat dacht ik jammer genoeg ook ooit maar het is zo belangrijk om je oren te beschermen!” “Geluidslimieten op concerten voorkomen gehoorschade, maar de muzikant in mij vindt dat er niet in mag overdreven worden. Er gaat namelijk niets boven het
➤
38
GEHOORSCHADE
SEAN DHONDT & SIOEN GETUIGEN OVER GELUIDSPREVENTIE
live-gevoel van een concert, je moet muziek ‘in je buik’ voelen en je laten meeslepen door de beats. Door je blind te staren op decibellimieten en de muziek té stil te zetten, kan je de totaalervaring van een concert naar de vaantjes helpen. Een gulden middenweg moet perfect haalbaar zijn: onlangs was ik op een indoorfestival waar het geluidsvolume heel aangenaam was. Het stond niet te luid, niet te stil. Iedereen leek zich daar geweldig te amuseren!”
Muzikant Frederik Sioen (33) is op het podium een vat vol dynamiet maar staat toch met beide voeten op de grond. Zijn standpunt ten opzichte van geluidspreventie klinkt realistisch. “Vooral de luisteraar moet zijn verstand gebruiken en oren beschermen.” Voor een muzikant als Sioen is gehoor van vitaal belang. Hij
Oorgasme CM denkt aan je oren. Langer en intenser genieten van muziek, dat is het doel. Met de actie ‘Oorgasme’ wil CM helpen om je oren te sparen! Zo kun je op meer dan 40 festivals gratis kwaliteitsvolle CM-oordopjes verkrijgen.
©D. Leunis
➤
kan niet meer zonder zijn op maat gemaakte wassen oordopjes die hij drie jaar geleden liet maken. “Toen was het veel riskanter om gehoorschade op te lopen, nu is alles meer gereguleerd”, vertelt Frederik Sioen. Hij draagt zijn oordoppen wanneer hij zelf op stap gaat, maar niet wanneer hij op het podium staat. In kleine clubs heeft hij vaker last van zijn oren dan op de grote festivals. “Zelf las ik regelmatig rustpauzes in voor mijn oren. Op dagen dat
Knoop dit goed in de oren! 6 Tips van Professor Vinck
1
Laat op maat gemaakte oordoppen gieten, die sluiten je gehoorgang doeltreffend af. Goedkopere oordopjes die gratis uitgedeeld worden, bieden slechts een zekere vorm van veiligheid. Met op maat gemaakte oordoppen heb je geen geluidslek. CM betaalt die momenteel gedeeltelijk terug.
2
Gebruik niet de standaard bijgeleverde oortjes van je iPod of mp3speler, maar investeer in
een hoofdtelefoon die het geluid wegtrekt van je trommelvlies.
3
Luister niet langer dan één uur per dag naar muziek op je persoonlijke muziekspeler.
4
Doe aan sociale controle: wijs mensen erop om hun geluid stiller te zetten.Beperk de algemene geluidsdosis: las een rustperiode in van minimum 24 uur na blootstelling.
5
Verminder de intensiteit van de bron: zet je muziekspeler of boxen niet te luid.
6
Mensen zoals Sean, met een ‘piep’ in hun oren, hechten er best zo weinig mogelijk belang aan. Door er aandacht aan te geven, kan je het signaal versterken. Ga dus zeker niet het internet raadplegen wanneer je bepaalde symptomen hebt, want dan krijg je meteen allerlei doemscenario’s te lezen.
MEER WETEN over het onderzoek VAN PROFESSOR VINCK? Op facebook.com/magazinecava kan je verder lezen!
Meer info over de festivals, wedstrijden, korting voor oordoppen op maat en veel meer vind je op: www.cm.be/gezondleven/lichaam/ oorgasme.jsp
ik niet moet optreden, geniet ik bewust van de stilte en zet ik géén muziek op. Na concerten of lange repetities kunnen mijn oren gevoelig aanvoelen en dan ‘vragen’ die ook rust.” Gezond verstand gebruiken Sioen is een grote voorstander van bewustmakingscampagnes, maar hij vindt dat de eindverantwoordelijkheid bij de consument moet liggen. “Mensen moeten vooral zelf hun gezond verstand gebruiken en bewust omgaan met hun gehoor. Tegenwoordig loop je zo makkelijk schade op in clubs, op concerten of festivals ... Met je oren tegen de boxen gaan staan zonder enige gehoorbescherming is om problemen vragen.” Frederik Sioen kan zich ook perfect vinden in de huidige geluidsnormen, maar het moet haalbaar blijven. “Muziek blijft tenslotte iets fysiek, je moet die bassen voelen. Soms wil je keihard ‘uithalen’ met je muziek en een bepaalde dynamiek op het podium brengen. Wanneer de muziek dan te stil staat, merk je dat een publiek al snel minder betrokken is.” ●
39
MIJN GEDACHT
Waarom is lekker vaak zo ongezond? Dina Tersago, presentatrice
M
omenteel loopt het tv-programma ‘Let’s get fit’. Dat blijkt heel veel mensen aan te spreken. Toch is het voor velen verdomd moeilijk om dat allemaal te combineren met een job of levensstijl. Ik hoop dat ik de kijkers net dat duwtje in de rug kan geven om ze op weg te helpen.
bijvoorbeeld niet van versgeperst sinaasappelsap blijven ...
aan het woord dina tersago
Door de véél te lange winter heeft het sporten een beetje stilgelegen bij mij. Echt jammer, want ik was als kind al erg sportief. Mijn moeder zei vaak dat ik geen zittend gat had. Ik was een bezige bij en heb erg intensief geturnd en gedanst.
U KENT HAAR VAN ... het tv-programmA let's get fit, waarin vlamingen gevolgd worden die wat aan hun conditie willen werken
En ik? Leef ik zelf wel zo gezond? Euhhh … betrapt! Niet altijd dus. Het grote struikelblok is het onregelmatig leven dat ik leid. Dat is de boosdoener. Soms eet ik daardoor veel te laat en dan kruip ik met een volle maag in bed. Da’s niet goed. En tijdens de opnames waren het vaak hele lange dagen, buiten in de kou. Dan greep ik nogal snel eens naar een ongezonde snack. Ik probeer dat te vermijden door een stuk fruit of granenkoek in mijn auto te leggen of zelf soep mee te nemen. Ik probeer het dus wel! Ik probeer zelf zoveel mogelijk gezond te eten en te leven. Toch heb ik - net zoals iedereen - ook wel eens een uitspatting. Frietjes van het frietkot zijn mijn zwak, daar kan ik moeilijk aan weerstaan om dat af en toe te eten. Wanneer mensen zeggen dat ze verslaafd zijn aan iets, dan zijn dat altijd ongezonde dingen. Is dat niet vreemd? Waarom is lekker vaak zo ongezond? Nu ja, ik vergis me: ik kan
Een flauw excuus kan nu zijn dat mijn fietsbanden plat staan, die zou ik dringend eens moeten oppompen. Het zal zeker in het begin weer moeilijk zijn, maar nadien heb ik zo veel energie. Sporten moet wel op een verantwoorde manier gebeuren, je moet niet over je grenzen gaan. Vele kleintjes maken een groot: het is soms beter om drie keer in de week te gaan wandelen dan één keer drie kwartier te gaan lopen. Kwestie van het wat op te bouwen. Tja, gezond leven vraagt dus wel een beetje planning. Maar het mag geen strafkamp worden: maak er een levensstijl van die je vol kan houden. En nu mijn banden oppompen!
HEB JIJ EEN GEDACHT OVER DIT GEDACHT? Op facebook.com/magazinecava kan je je mening delen!
40
GETUIGENIS
SASKIA & STEFAN HEBBEN TWEE PLEEGKINDEREN
‘Wij zijn pleegouder omdat het ons gelukkig maakt.’ Saskia en Stefan zijn al 18 jaar gelukkig getrouwd, hebben zelf vier kinderen en twee pleegkinderen. Ze kozen er bewust voor om pleegouder te worden. Vele peuters kenden er al (tijdelijk) een fijne thuis.
“De twee pleegkindjes die we nu hebben, zullen voor een lange plaatsing zijn, waarschijnlijk tot hun achttien jaar, we zien een terugkeer naar huis amper mogelijk”, steekt pleegmama Saskia van wal. “Hoewel we natuurlijk altijd moeten beseffen dat het plots gedaan kan zijn. Zeker bij Ben (schuilnaam, red.) omdat die vrijwillig bij ons is geplaatst, dat wil zeggen: met de toestemming van zijn moeder. Als zijn mama morgen zegt dat ze haar kind terug wil kan niemand haar tegenhouden. Of als zijn moeder een ander pleeggezin wil, kunnen we hem ook kwijtraken. Bij Bart (schuilnaam, red.) is dat niet zo, voor hem beslist de jeugdrechter.”
Tekst Saskia Van Nieuwenhove Fotografie Studio 37
Pleegzoon Ben is net vijf jaar geworden en Bart is twee jaar. Beide kindjes werden als baby bij hen geplaatst. De mama van Ben is al jaren zwaar verslaafd en de mama van Bart leeft onder controle van een psychiatrische instelling. ➤
42
GETUIGENIS
SASKIA & STEFAN HEBBEN TWEE PLEEGKINDEREN
➤
Saskia: “Met Bart gaat het goed, hij speelt graag en is een gelukkig kind. Maar met Ben hebben we veel problemen. Zijn moeder is na acht maanden zwangerschap van hem bevallen, zonder ook maar één controle door een gynaecoloog. Hij woog amper 2 kilo en was abnormaal klein. Na zijn geboorte moest hij meteen afkicken”. Stefan: “Spijt hebben we nog geen dag gehad. Maar dat het zwaarder is dan we hadden gedacht, staat als een paal boven water. Ondertussen is Ben bijna vijf jaar bij ons, maar nog steeds worstelen we met de administratie als pleegouder. Zo moet hij dringend een hersenscan krijgen voor zijn ernstige gedragsstoornis, de specialist heeft die scan zo snel mogelijk nodig en had alles al geregeld. We zijn op de dag van de afspraak het ziekenhuis binnengegaan maar de anesthesist wou niet verdoven omdat zijn moeder geen toelating had getekend.” Saskia: “Toen waren we echt woest en ontgoocheld. Zijn moeder is hier altijd welkom en kan echt lief zijn voor haar kinderen wanneer ze nuchter is, maar de helft van het jaar zit ze in kraakpanden of logeert ze bij foute figuren uit het drugsmilieu. Dan kan zelfs de politie, de consulente of de begeleider van pleegzorg haar niet vinden. We hebben nu gevraagd dat zijn dossier aan een jeugdrechter wordt gegeven zodat de jeugdrechter toestemming kan geven voor deze scan.”
STEFAN: ‘Spijt hebben we nog geen dag gehad. Maar dat het zwaarder is dan we hadden gedacht, staat als een paal boven water.’
Is dat uitzonderlijk of zitten er veel kindjes van verslaafde mama's in pleegzorg? Saskia: “Er zijn er meer dan je denkt. Wij hebben veel contact met verschillende pleegouders over heel Vlaanderen. Er zijn onder andere gespreksavonden waar je van gedachten kan wisselen. Zoiets is een enorme steun.” Stefan: “Ook Bart heeft nog een broertje dat in een pleeggezin werd geplaatst. Zijn mama is zelfs niet in staat om een baby vast te houden of de papfles te geven. We weten dat het recht op voortplanting in de grondwet is verankerd, het is een recht voor eenieder, ook zware misdadigers in de gevangenis hebben recht op kinderen. Maar bij verslaafden en psychiatrische patiënten zou er toch meer op moeten worden gehamerd om het sterk af te raden. Die kinderen zijn vaak drama's en zorgmensen voor het leven (zucht).”
Wisten jullie op voorhand dat jullie twee pleegkindjes hoogstwaarschijnlijk tot hun achttien jaar bij jullie blijven? Stefan: “Nee. Wij hebben ook al andere pleegkindjes gehad waar het contact met de ouders kon worden hersteld en die weer thuis zijn.” Saskia: “Als pleegouder ga je eerst door een zware selectieronde. Je geeft ook aan wie je wenst: een jongen of een meisje, baby of peuter, blank of gekleurd, Nederlandstalig of niet ... Zo wordt er een perfecte match gezocht. Als die er is mag je eerst een paar keer kennismaken met het kind: eerst een uurtje, dan twee uur, dan een halve dag ... Dat proces kan wel een maand duren. Wij hebben geen voorkeur opgegeven. We willen kinderen in moeilijkheden louter een thuis bieden waar ze recht op hebben.” Stefan: “In ons gezin met
Stefan: En vergeet nooit: deze kinderen hebben niet gekozen voor het milieu waarin ze geboren zijn. Zij hebben ons nodig.
43 zes kinderen maken we geen onderscheid. Moeten we door de ernstige gedragsstoornis en gezondheidsproblemen van Ben elke dag naar het ziekenhuis, dan zullen wij elke dag gaan. Zonder morren. Als pleegouder dien je de periode dat de pleegkinderen je zijn toegewezen altijd te handelen zoals bij je eigen kinderen.” Saskia: “Zo steken we op dit moment heel veel tijd in Ben, maar onze eigen kinderen hebben daar alle begrip voor en helpen zelfs mee. Bij hem wisten we van dag één dat hij een probleemkind zou zijn. Een baby die honger heeft of een vuile pamper begint te huilen. Hij deed dat nooit.” Zijn dat zaken die te wijten zijn aan zijn drank- en verslavingsproblematiek in de baarmoeder? Stefan: “Ja, hij komt bijvoorbeeld nooit voor een knuffel of een kus zeuren. Nooit. Wij moeten al die jaren naar hem gaan en dan nog verweert hij zich vaak als we hem eens willen vastpakken.” Voelen jullie dan geen bepaalde woede tegenover de moeder? Stefan: “Niet tegenover zijn mama, wel tegenover de maatschappij. Zijn moeder had beter moeten geholpen worden. Zij zat zelf na zwaar misbruik door haar vader in de jeugdzorg en toch leefde ze van haar zestien jaar op straat. Jeugdzorg had toen intensiever moeten zoeken, helpen en haar ondersteunen.” Saskia: “Er zouden veel meer mensen pleegouder moeten worden, er staan te veel kindjes op de wachtlijst. Hoe goed ze ook hun best doen in de opvangcentra van Kind en Gezin, daar hoort een kind niet langer dan enkele weken te blijven. Zo
kweek je ernstige hechtenisstoornissen onder toezicht van jeugdzorg.” Waarom kozen jullie eigenlijk voor pleegzorg? Stefan: “Om mensen te helpen en omdat het voldoening geeft wanneer zo'n pleegkind later goed terechtkomt. Want als niemand het doet, komt er zeker niets van die kinderen. En vergeet nooit: deze kinderen hebben niet gekozen voor het milieu waarin ze geboren zijn. Zij hebben ons nodig.” Saskia: “Wij zijn pleegouder omdat het ons gelukkig maakt. Voor de vriendschap en de warmte ook. Elk kind is een kind dat alle kansen moet krijgen. Zo hadden we ruim een jaar peuter Sander (schuilnaam, red.) bij ons. Zijn ouders werden onterecht beschuldigd van zware mishandeling. Het duurde meer dan een jaar voor het duidelijk werd dat de onthaalmoeder van Sander hem had mishandeld. Zij werd daarvoor veroordeeld. De ouders werden uiteindelijk over de ganse lijn vrijgesproken. Die mensen zijn door een hel gegaan, zij werden onterecht beschuldigd, onterecht hun kind afgepakt en ook een tijdje onterecht opgesloten in de gevangenis. Wij zijn toen naar dat proces geweest waar de onthaalmoeder werd veroordeeld. Dat vonden deze ouders een enorme steun. Nog steeds bellen ze of springen ze eens binnen. En dan zijn we blij te zien dat Sander het goed maakt bij zijn ouders en we drie gelukkige mensen over de vloer krijgen.” ● De namen van de pleegkinderen zijn schuilnamen, dit door de perswet ‘privacy plicht’ van geplaatste kinderen.
WIL JIJ GRAAG EEN PLEEGKIND HELPEN? Wie wordt geplaatst in pleegzorg? Men geeft de voorkeur aan jonge kinderen die (tijdelijk) niet thuis kunnen blijven: • Ouders kunnen zelf hulp zoeken bij een dienst voor gezinsondersteunende pleegzorg. • Het Comité voor Bijzondere Jeugdzorg kan kiezen voor pleegzorg bij problematische opvoedingssituaties wanneer ouders (en minderjarige) ermee instemmen. • De Jeugdrechtbank kan een beslissing tot plaatsing in een pleeggezin nemen. Dat gebeurt bij dringende zaken en indien de vrijwillige hulpgeving niet op gang komt. • Personen met een beperking kunnen terecht bij pleegzorg erkend door het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap. Zij moeten wel ‘ingeschreven’ zijn in het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap en voor pleegzorg in aanmerking komen. • Kinderen en volwassenen met een psychiatrische problematiek kunnen via de behandelende arts doorverwezen worden naar psychiatrische pleegzorg. Bij wie kan je terecht als je pleegouder wil worden? Bij een dienst voor pleegzorg in jouw regio: www.pleegzorgvlaanderen.be/organisatie/ diensten Wat is het onderscheid tussen een vrijwillige en gedwongen plaatsing? Vanuit Jongerenwelzijn gebeurt bij een vrijwillige plaatsing de plaatsing door een Comité voor Bijzondere Jeugdhulp, in samenspraak met de ouders. Bij gedwongen plaatsing gebeurt de plaatsing door een jeugdrechter. Is er een maximum aantal pleegkinderen per gezin? Wat de pleegzorgplaatsingen binnen Jongerenwelzijn betreft, bedraagt het maximum aantal pleegkinderen vier per gezin. Wat is de dagvergoeding voor pleegouders? • -12 jaar: € 12,99 /dag • +12 jaar: € 13,97 /dag Deze wordt aangevuld met de kinderbijslag.
ZEG EENS AAA
Tekst: Eva Hugaerts
45
WAT MET DIE BEESTJES?
Dokter, dokter! Wat kan ik tegen die beestjes beginnen? Mooi weer betekent terrasjes doen, picknicken, … Maar jammer genoeg ook de komst van vliegen, bijen, muggen, wespen, teken en vlooien. Ze bezorgden ons allemaal wel eens onaangename momenten. Maar wat kan je tegen die beestjes beginnen? Wij vroegen het aan huisarts Tom Jacobs.
1 GEBRUIK een muggenraam Niet alle middeltjes van oma tegen muggen helpen. Zo kan je beter vitamine B innemen dan bier drinken voor je gaat slapen, raadt dokter Jacobs aan. Nog een tip van oma, maar weinig effectief: eet enkele walnoten en leg er naast je bed. Citronella werkt ook niet lang. “Je kunt de muggen nog het beste buitenhouden met een muggenraam! Slaap ook niet in een te warme kamer.” Toch gebeten, dan raadt hij een zalfje aan met de lichtste dosis cortisone en menthol. Of test één van grootmoeders middeltjes, zoals deppen met azijn of tandpasta.
2
3
4
ZOUT ZUIVERT DE WONDE
VermijD bloemenparfUM
(E)AU DE COLOGNE!
Net als voor alle insectenbeten geldt ook voor mieren- en spinnenbeten dat je ze ook ontsmet met een eenvoudig huis-, tuin- en keuken ontsmettingsmiddel, om het binnendringen van microben te vermijden. Genezen kan volgens oma met lavendelolie of met een oplossing van water en zuiveringszout. Mieren zijn op zich geen kwaadaardige beestjes. Ze zullen enkel bijten als ze in het nauw worden gedreven.
Om wespen niet aan te trekken, vermijd je geuren zoals een bloemenparfum en felle of donkere kleuren. Drink niet uit blikjes die al een tijdje open staan. Bij een beet in de mond of de keel doe je een ijsblokje in je mond en ga je meteen naar het ziekenhuis. Een beet elders zuig je uit of koel je met ijs. Grootmoeders tip om een suikerklontje nat te maken met speeksel en dat over de beet te wrijven raadt dokter Jacobs absoluut af. De pijn verzacht oma met lavendelolie of met een schijfje ajuin. Of met natte fijngesneden tabak!
Het eerste wat je doet is de pijn verzachten. Geen fan van medicijnen? Gebruik dan theeboomolie. Of een ijsblokje of eau de cologne, volgens grootmoeder. Een kleine insectenbeet kan soms een zware allergische reactie uitlokken. Hou de beet dus de eerste uren goed in de gaten en kijk uit voor verschijnselen van een allergie: zoals een veralgemeende rode huid of een daling van de bloeddruk waardoor je niet meer op je benen kunt staan of ademhalingsstoornissen krijgt. In deze laatste gevallen, raadpleeg je meteen je huisarts of ga je naar het ziekenhuis!
+
heb jij een VRAAG VOOR DE DOKTER? Laat het ons weten op facebook.com/magazinecava!
facebook.com/denblok
V.U.: Bert Peirsegaele, Haachtsesteenweg 579, 1031 Brussel
46
XXX
XXX
GESPOT
47
ZWAARTEKRACHT
Gelukzak
De man die zich dé gelukzak van het voorjaar mag noemen is de Amerikaan Craig Stapleton. Hij viel 2,5 kilometer naar beneden tijdens het skydiven en hield er enkel een ontwrichte schouder aan over. Zijn twee parachutes weigerden alle dienst nadat een stunt met een collega-skydiver mislukte. Andere geluksvogels zijn de Australische piloot Joe Herman die in 1944 uit zijn vliegtuig werd gekatapulteerd zonder parachute en zijn val overleefde door zich vast te klampen aan het been van een medepiloot en de 22-jarige WOII-gevechtspiloot Nicholas Alkemade die na een vijandelijke aanval 5 km naar beneden stortte zonder parachute en wiens val gebroken werd door dennenbomen en een pak sneeuw. Meneer Franz Reichelt daarentegen had minder geluk. De Oostenrijkse kleermaker sprong in 1912 met een zelfontworpen jas, die dienst kon doen als parachute, van de Eiffeltoren maar overleefde de sprong niet.
Franz Reichelt bij zijn sprong in 1912
113,1 CIJFER
113,1 decibel, zo luid blaft de Australische Golden Retriever Charlie. Daarmee komt de hond in het Guinness Book of Records. In Vlaanderen zou Charlie jammer genoeg niet welkom zijn op concerten en festivals omwille van de maximale wettelijke geluidsnorm van 100 dB.
Gratis reisbijstand van CM Naar het buitenland deze zomer? Als lid van CM ben je gedekt door de gratis CM-reisbijstandsverzekering die het grootste deel van je kosten voor dringende gezondheidszorg dekt – en dat wereldwijd. Meer info vind je op www.cm.be (Wat te doen bij? Vakantie in het buitenland). ➝ Wat je zeker moet meenemen, is het telefoonnummer van de alarmcentrale Mutas. Die bel je bij hospitalisatie of bij problemen rond gezondheidszorg. Zet het nummer +32 2 272 09 00 in je gsm, dan hoef je geen kaartje mee te nemen. Door het +teken werkt dit nummer vanuit om het even welk land. Ga je op reis in de Europese Unie (of in Zwitserland, Noorwegen, Liechtenstein, IJsland,
Macedonië of Australië), neem dan ook een Europese Ziekteverzekeringskaart mee voor elk gezinslid. Voor die kaartjes hoef je niet aan te schuiven in een CM-kantoor. Bestel ze via onze website of bel 014 40 31 11. ➝ Op je smartphone kan je ook een gratis app downloaden, die je alle concrete info geeft voor gebruik van deze kaart in alle betrokken landen. Ga naar je appstore en zoek ‘Europese ziekteverzekeringskaart’. ➝ Door de financiële crisis zijn er een aantal ziekenhuizen (vooral in Zuid-Europese landen) die volledige cash betaling vragen, zelfs al heb je je Europese ziekteverzekeringskaart bij. Als dit je overkomt, bel dan de alarmcentrale Mutas en laat je door hen bijstaan.
Hanswijk cavalcade Mechelen De Mechelse Hanswijkprocessie heeft een lange traditie: ze gaat elk jaar uit sinds 1273. Maar 2013 is een bijzonder jaar, want dan gaat de Hanswijk Cavalcade uit, de extra-luisterrijke jubileumeditie van deze processie. Een unieke gelegenheid om naar Mechelen af te zakken, want je kan dit maar één keer om de 25 jaar meemaken! De traditie van de Cavalcade gaat terug tot 1738. Samen met de Cavalcade gaat de Ommegang uit, die terugblikt op de rijke geschiedenis van Mechelen, en waarin ondermeer de Mechelse reuzen en Opsinjoorke de show stelen. De Mechelse Ommegang is door Unesco erkend als werelderfgoed. Afspraak op zondag 25 augustus en 1 september. Meer info op www.hanswijkjubelfeesten.be CM regio Mechelen-Turnhout is medesponsor van dit evenement.
48
CM-Deals 1
Gezinsvakantie met Intersoc JOUW VOORDEEL? Kinderen gratis!
kindere n tot 6 ja ar logere n volledig gratis
30
startb ewijz antwerp en triatlo n
Tijdens de Oekkie-vakantie van 4 tot 13 september in Zinal, Zwitserland, logeren alle kinderen tot 6 jaar volledig gratis. Als volwassene betaal je 531 euro in volpension. CM-voordeel • Vakanties exclusief voor CM-leden; • Nederlandstalige kinderclubs vanaf 3 maanden; • Babymaaltijden en kinderbuffetten; • Dagelijks kindershow met Nellie & Cezar; • Kinderbedje, -stoeltje en babybadje aanwezig in het hotel.
Extra info Alle informatie over de Intersoc-vakanties vind je in onze brochure. Deze kan je gratis aanvragen via onze website, via 070 233 119 of in je CM-kantoor. Info + boeking Intersoc vzw Lic.7013 070 233 119 www.intersoc.be
2
antwerp triatlon JOUW VOORDEEL? 30 startbewijzen te winnen
In Antwerpen kun je sinds vorig jaar ook recreatief aan triatlon doen. Da’s leuk nieuws, want de halve ironman met aankomst op de Grote Markt, is immers niet voor iedereen haalbaar. Daarom is er op zondag 23 juni opnieuw de Antwerp Triatlon. Het uitgangspunt is om een haalbare, gezonde uitdaging aan te bieden aan iedereen die wil beginnen bewegen of die al beweegt en op zoek is naar eens iets anders, iets nieuws, een tikkeltje grensverleggend misschien wel. De Antwerp Triatlon biedt verschillende afstanden aan.
Deelnemen kan individueel, maar ook samen met collega’s, vrienden of familie. Extra info: www.antwerptriatlon.be Praktisch CM geeft 30 startbewijzen weg (10 voor de 1/4 triatlon, 10 voor de 1/8 triatlon en 10 voor de aflossingstriatlon. Wil je kans maken? Stuur voor 9 juni 2013 een mailtje naar ç
[email protected] met vermelding van ‘triatlon’. De winnaars worden persoonlijk verwittigd.
familIEpark harry malter
NU LENTE-AANBIEDINGEN
JOUW VOORDEEL? 20 euro korting
Het Familiepark Harry Malter te Heusden situeert zich in een bosrijke omgeving en biedt een dagje uit voor het hele gezin. Kinderen beleven er de dag van hun leven! Je maakt er een ritje op kamelen en
TUINBERGINGEN SERRE’S VERANDA’S BIJGEBOUWEN POOLHOUSES ORANGERIES
pony's, bezoekt er de ringstaartmaki's, bewondert een leerrijke circusshow, ... Extra info: www.harrymalter.be Bosheidestraat 15 9070 Destelbergen
TALLIEU & TALLIEU - WWW.TNT.BE
3
POOLHOUSES, TUINBERGINGEN & SERRES IN CEDER
Ronsesestraat 238, Brakel (baan Brakel-Ronse) 055 42 76 08 - OPEN vrijdag, zaterdag & ZONDAG van 10-18u
✁ Bij afgifte van deze bon betaalt u € 7,50 per persoon i.p.v. €12,50. Deze actie is geldig voor 4 personen, t.e.m. 1 september 2013. Niet van toepassing op woensdagen en zaterdagen. Niet cumuleerbaar met andere acties.
50
RESULTATEN CONDITIEONDERZOEK
BEWEGEN WE WEL GENOEG?
Bewegen we eigen We zijn de laatste jaren een redelijk sportief volkje geworden. Maar zitten doen we ook veel te veel. Dat zeggen de cijfers van de nieuwste online CM-enquête. 3.009 mensen lieten weten hoe het met hun conditie is gesteld. Tekst Femke Coopmans Fotografie Studio Edelweiss
51
eigenlijk wel genoeg?
29,8 % Bijna een derde (29,8 %) van de deelnemers voelt zich uitgeput na een gewone activiteit zoals het oplopen van de trap, 4,7 % zelfs meer dan een beetje.
➤
groep (34,9 %) 2 of 3 dagen per week, al doet 18,2 % toch ook 5 dagen per week zwaardere inspanningen.
V
60,7 %
ooral vrouwen (72,3 %) vulden de enquête in. Misschien waren de mannen op dat moment volop aan het sporten, want uit alle onderzoeken en ook uit het onze blijkt dat zij toch de grootste sportievelingen blijven. 82,7 % van de mannen sport langer dan anderhalf uur per week, tegenover 74,1 % van de vrouwen. Bijna de helft van de mannen (46,3 %) zegt 5 à 7 dagen per week minstens 10 minuten aan cardiobeweging te doen. Bij de vrouwen is dat voor de grootste
Beter dan het gemiddelde Die cijfers zijn zoals professor Johan Lefevre ze had kunnen voorspellen. Hij is voorzitter van het departement Bewegingswetenschappen aan de Leuvense universiteit en onderzoek naar onze algemene conditie is hun specialiteit. De professor merkt daarbij meteen op dat het moeilijk is een representatieve groep samen te stellen, zelfs als je meer dan 3.000 respondenten vindt. “Wij maken het ook mee. In onze onderzoeken werken we altijd met vrijwilligers en diegenen die deelnemen zijn meestal iets actiever en fitter dan gemid-
zit op werkdagen 4 uren of langer, tijdens het weekend is dat 43,4%.
72,3 % van de deelnemers aan de enquête zijn vrouwen.
76,5 % zegt langer dan 1,5 uur per week met sport bezig te zijn.
POPULAIR De populairste sporten zijn fietsen en lopen
RESULTATEN CONDITIEONDERZOEK
53
BEWEGEN WE WEL GENOEG?
deld. Dat hebben we tien jaar geleden een keer getest. Bovendien blijkt uit vragenlijsten altijd dat activiteit wordt overschat en inactiviteit onderschat. Mensen denken dat ze meer bewegen dan ze in werkelijkheid doen.” Het klopt in elk geval dat de meerderheid (58,1 %) vindt dat hij genoeg beweegt, dat 39,5 % gelooft dat zijn conditie even goed is als die van de gemiddelde Vlaming en 32,4 % schat dat hij in een betere vorm is. En toch voelt een derde (29,8 %) zich wel een beetje uitgeput na een gewone activiteit zoals het oplopen van de trap, 4,7 % zelfs meer dan een beetje. “Het antwoord op zo’n vraag is heel subjectief, dus dat is een moeilijke om te beoordelen. Wat is uitgeput? Ben je buiten adem als je de trappen op loopt?” Ja, we sporten meer. Driekwart (74 %) sport regelmatig, 76,5 % zegt langer dan anderhalf uur per week met sport bezig te zijn. De populairste sporten zijn fietsen (bijna 59,6 %), lopen (50,1 %) en dan volgt fitness met 28,2 %. “Fietsen en lopen blijven boomen”, merkt ook de professor. “Zonder twijfel ook dankzij allerlei campagnes zoals Start to Run en Start to Bike. Het helpt en het is absoluut een positieve evolutie dat er meer gesport wordt. Onlangs verscheen aan deze faculteit een nieuw boek met cijfermateriaal van Jeroen Scheerder (www.academiapress.be/vlaanderen-sport. html). Hij bekijkt de evolutie in de laatste dertig, veertig jaar en wat hem vooral opvalt, is dat we steeds meer sporten in ‘lichte organisatievormen’. Ik heb twintig jaar gevolleybald op
IS EEN GOEDE CONDITIE GOED VOOR JE SEKSLEVEN?
H
et departement Bewegingswetenschappen verdiepte zich nog nooit in de relatie tussen de conditie en het seksleven, maar professor Johan Lefevre kan zich wel vinden in de mening van de meerderheid. 77,5 % van de mannen gelooft dat bedprestaties en een goede conditie hand in hand
gaan en 65,1 % van de vrouwen. “Je bent fitter, voelt je wat beter in je vel en dat zal zich wel vertalen naar je seksleven. Maar zoals bij heel veel dingen spelen ook hier meer factoren. Misschien letten die actieve mensen ook meer op hun voeding en misschien heeft die voeding ook een rechtstreeks effect? Of misschien
zijn ze minder gaan roken toen ze sportiever werden en dan is dat een enorme plus voor de partner?” Het onderzoek waar we uit putten: Patterns of physical activity and sedentary behavior and their association with health outcomes, doctoraatsthesis in de biomedische wetenschappen door Tineke Scheers, 2012, KU Leuven
77,5 % van de mannen gelooft dat bedprestaties en een goede conditie hand in hand gaan, tegenover 65,1 % van de vrouwen.
➤
HET GOEIE VOORBEELD Ouders die meer sporten, kunnen hun kinderen aanzetten tot. Het omgekeerde kan ook.
Professor Lefevre: de meest actieve dag in de week IS de zaterdag, van 12 uur ’s nachts tot 12 uur ’s nachts bekeken. Je job is natuurlijk erg bepalend. Als je 8 uur achter je scherm zit, heb je 8 uur gewerkt, maar ook gezeten. ➤
dinsdag, donderdag en zondag. Dat waren vaste uren en in clubverband. Nu spreken mensen af om te gaan joggen, fietsen of zwemmen. Op de Finse piste hier aan de faculteit is tussen 6 uur ’s morgens en 10 uur ’s avonds altijd wel iemand aan het lopen.” Ja, we zitten te veel. Van de 3.009 mensen die de vragenlijst invulden zegt 60,7 % op werkdagen 4 uur of langer te zitten. Tijdens het weekend is dat 43,4 %. Op werkdagen zitten mannen en vrouwen ongeveer evenveel, in het weekend
zakken mannen iets sneller onderuit. 50 % van de mannen zit 4 uur of langer op zaterdag en zondag, tegenover 40,8 % van de vrouwen. Tineke Scheers, één van de doctoraatsstudenten bij professor Lefevre, heeft dat thema uitgebreid onderzocht. Vierhonderd werkende volwassenen kregen van haar een Sensewear rond hun arm gegespt, een toestelletje dat meet wanneer en hoe intensief je fysiek actief bent, wanneer je slaapt, ... Professor Lefevre: “Haar onderzoek wijst uit dat de meest actieve dag in de week de zaterdag is, van 12 uur ’s nachts
tot 12 uur ’s nachts bekeken. Je job is natuurlijk erg bepalend. Als je 8 uur achter je scherm zit, heb je 8 uur gewerkt, maar ook gezeten. In onderzoek peilden we vroeger naar activiteit-inactiviteit. De laatste jaren kijken we meer naar actief, inactief en sedentair (zittend). Je kunt een zeer actieve dag achter de rug hebben, maar tegelijk ook een sedentaire. Een typisch voorbeeld zijn topsporters: wanneer zij actief zijn, is die activiteit zeer hoog, maar ze zitten en liggen ook vele uren om te recupereren.”
RESULTATEN CONDITIEONDERZOEK
55
BEWEGEN WE EIGENLIJK WEL GENOEG?
Ja, rokers hebben het moeilijker om hun sportieve voornemens vol te houden. 5,8 % van de deelnemers rookt, dus dat zijn er niet zo heel veel. Ze voelen zich sneller uitgeput, ze sporten minder en als de fervente rokers met sporten beginnen, hebben ze het moeilijk tot zeer moeilijk om vol te houden. 34,9 % bij de rokers tegenover 22,2 % bij de occasionele rokers en 21,4 % bij de niet-rokers. Allemaal samen vinden we ‘tijd’ (50,3 %) de grootste belemmering om aan sport te doen. 26,9 % heeft gewoon geen zin, bij 25,2 % heeft het met doorzettingsvermogen te maken. Ruim een vijfde zegt zich helemaal niet belemmerd te voelen. Zelfs niet door de kinderen? Kinderen geen bezwaar Er blijkt niet echt een verband te zijn tussen de tijd die je per week aan sport besteed en of je kinderen hebt. Professor Lefevre heeft niet onmiddellijk cijfers waaraan hij onze bevinding kan toetsen, maar hij weet wel dat er een verband is tussen sportactiviteiten bij ouders en kinderen: “Ouders die meer sporten, kunnen hun kinderen aanzetten tot. Het omgekeerde kan ook. Een voorbeeld uit eigen ervaring: mijn zoon liep op hoog niveau. Hij moest naar de training gebracht worden en zijn zes vrienden ook. Eén van de papa’s stelde op een bepaald moment voor om ook samen te lopen in plaats van een uur te staan kletsen tijdens de training.” Het lijkt de professor interessanter om naar leeftijdscategorieën te kijken. ➤
50,3 % van de deelnemers vindt ‘tijd’ de grootste belemmering om aan sport te doen.
26,9 % heeft gewoon geen zin om aan sport te doen.
56
RESULTATEN CONDITIEONDERZOEK
➤
“Tussen 25 en 35 jaar zijn er vaak kleine kinderen, bouwen mensen aan dat huisje-tuintjeboompje. Dan blijft er minder tijd over om te sporten, ook al is het fysiek een actieve periode. Onderzoek wijst ook uit dat mensen weer meer tijd voor sport gaan maken als de kinderen groter worden.” Onze enquête geeft hier geen opvallende verschillen aan. 73,8 % van de 26- tot 35-jarigen doet aan sport, 72 % van de 36- tot 45-jarigen en 72,7 % van de mensen die ouder zijn dan 45. Jonge mensen zitten meer De 15- tot 25-jarigen zijn met 80,7 % sportievelingen misschien wel de best getrainde groep, maar zij zitten tegelijk ook het meeste neer. 54,1 % van hen zegt in het weekend vier uur of langer te zitten, bij mensen van 26 of ouder ligt dat gemiddelde op 41,2 %. “Eén en ander heeft ook te maken met de industriële vooruitgang”, weten ze aan de Leuvense universiteit. “De computer en social media houden ons allemaal aan onze stoel gekluisterd. Wij hebben ooit gegevens over jongeren verzameld en gemiddeld blijken ze 25 tot 28 uur per week voor het scherm door te brengen, schooltijden niet meegerekend. Dat is een gemiddelde van 4 uur per dag. Het is al lang zo dat kinderen vanaf een bepaalde leeftijd veel minder actief worden, maar vroeger zat die terugval rond de dertien of veertien jaar, tegenwoordig zijn ze nog maar tien of elf. Ik moet wel zeggen dat dat niet alleen
80,7 %
De 15- tot 25-jarigen zijn met 80,7 % sportievelingen misschien wel de best getrainde groep.
54,1 % van de 15- tot 25 jarigen zegt in het weekend vier uur of langer te zitten.
73,8 % van de 26- tot 35 jarigen zegt regelmatig aan sport te doen.
€ 3 korting 20 x wandelen, fietsen & picknicken Robert Declerck, Luc Vanneste, Julien van Remoortere Uitgegeven bij Lannoo. Zonder meer genieten 20 zalige fietstochten en wandelingen voeren je door de mooiste landschappen van België. Neem de tijd om smakelijk te picknicken op een van de zorgvuldig geselecteerde plekken onderweg.
met de computer te maken heeft. Het vrijetijdsaanbod is zo ruim, ze kunnen ook naar de tekenacademie, naar de muziekles ...” Zo gaat het beter In een ideale wereld zijn we allemaal actief – en hoe sportiever hoe beter, volgens de professor, als je maar geen topsporter wordt – en weinig sedentair. “De vraag is nu hoe je dat zittend gedrag kunt doorbreken? Of in elk geval al onderbreken, want dat levert ook al gezondheidswinst op. Een voorbeeld is de printer die alle bureaus van één verdieping met elkaar delen. Als je papier moet ophalen, moet je rechtstaan. Hier en daar worden vergaderingen rechtstaand gehouden. Of er zijn staantafels waarachter je op je computer kunt werken.” Al die kleine beetjes helpen. ●
Met gezondheidstips en leuke picknickrecepten De ideale gids om vrienden en familie te verleiden voor een gezellig uitstapje. Korting voor çava?-lezers çava? schenkt je i.s.m. Uitgeverij Lannoo 3 euro korting* bij aankoop van dit boek. In plaats van € 15,99 betaal je slechts € 12,99. Surf hiervoor naar www.lannooshop.be/cava. Betalen kan online of via eenvoudige overschrijving.
*De korting: (1) is enkel geldig via de webshop van de uitgeverij en dus niet in de reguliere boekhandel; (2) wordt verrekend nadat je het boek in de webshop hebt toegevoegd aan je winkelmandje; (3) geldt enkel indien je gebruik maakt van bovenstaande actie-url en dit (4) zolang de voorraad strekt.
VOND JE DIT INTERESSANT? DOE DAN MEE AAN DE NIEUWE ENQUETE EN LEES HET RESULTAAT IN DE VOLGENDE çAVA!
BEWEGEN WE WEL GENOEG?
doe mee !
OPROEP ENQUETE
WIN EEN BON VAN RITUAL t.w.v. E1 S 00
HOE PROPER BEN JIJ? Begint voor jou de dag met een frisse douche? Of huiver je al bij de gedachte aan een bad? Poets je je tanden plichtsbewust elke dag of durf je wel eens een beurt over te slaan? Geeft men jou best geen hand na een toiletbezoek of was je je handen buitensporig vaak? Hoe is het met je persoonlijke hygiëne gesteld? Laat het ons weten door mee te doen aan onze hygiëne-enquête! Deelnemen kan tot 25 juni 2013 op www.cava-enquete.be
Wij verhogen uw comfort !
Huisliften
Plateauliften
VrijBLijVeNde offerte / BezoeK Bel gratis : 0800 20 950 www.trapliftinfo.be
E SERVIC 7d/7d
24u/24u
-
NV Coopman Liften Heirweg 123 | B-8520 Kuurne
[email protected] | www.trapliftinfo.be
Trapliften
Voor meer info kan u terecht in één van de onderstaande Thuiszorgwinkels: 2200 2220 2260 2300 2320 2400 2440
HERENTALS Hofkwartier 5 HEIST-O-D-BERG Boudewijnlaan 39 WESTERLO St.-Lambertusstr. 33D TURNHOUT Patersstraat 85 HOOGSTRATEN Vrijheid 168 MOL Corbiestraat 3 GEEL Stationsstraat 162
Tel. 014 22 07 01 Tel. 015 24 12 24 Tel. 014 54 12 19 Tel. 014 47 36 00 Tel. 03 314 96 59 Tel. 014 34 76 40 Tel. 014 57 42 10
2470 2500 2800 2880
RETIE Peperstraat 2 Tel. LIER Mechelsesteenweg 215 Tel. MECHELEN Antwerpsesteenweg 259 Tel. BORNEM Stationsstraat 36 Tel.
014 37 03 480 015 28 03 889
18 72 30 08
00 29 70 35
“Terug makkelijk de trap op en af. Dankzij m’n traplift van ThyssenKrupp Encasa.” Onbezorgd blijven genieten van het comfort en de privacy van uw eigen huis? Daar staat geen leeftijd meer op. Een traplift van ThyssenKrupp Encasa brengt iedereen veilig en comfortabel naar boven. Over verschillende verdiepingen. Zelfs al is uw trap erg smal, steil of hebt u een wenteltrap. En dat allemaal dankzij onze unieke monorail. Die is niet alleen veilig en elegant, maar past ook in ieder interieur. Kortom, met een traplift van ThyssenKrupp Encasa blijft alles bij het oude. Behalve natuurlijk het gemak waarmee u voortaan de trap op en af gaat!
Comfortabel, veilig en gebruiksvriendelijk!
vend Vraag vrijblij maat. op e rt fe of n ee Bel gratis
0800 94 365 www.tk-traplift.be
Ontvang nu uw gratis documentatiepakket!
CM
AGENDA
XXX
59 59 XXX
VOLLEDIG OVERZICHT OP WWW.CM.be/AGENDA
BABY, KIND & TIENER
PAS ZWANGER
J
e bent in je eerste 4 maanden van je zwangerschap en enorm nieuwsgierig naar wat je te wachten staat. Je hebt veel vragen en verwachtingen. • Hoe zal mijn zwangerschap verlopen? • Hoe kan ik mij voorbereiden op de bevalling? • Dien ik bepaalde gewoonten te veranderen? • Hoe kan ik omgaan met mijn ongemakken? • Hoe ontwikkelt de baby zich in mijn buik? • Welke administratie dien ik in orde te brengen? • Wie kan mij begeleiden tijdens mijn zwangerschap? Een vroedvrouw en CMdeskundige geven een antwoord op deze vragen. CM-leden die nog geen CM-zwangerschapsagenda hebben, krijgen die tijdens deze infoavond mee.
Praktisch Waar en wanneer
• 4/6 van 19.30 tot 22 uur, Wijnhuis, Stationsstraat 56 Geel • 17/6 van 19.30 tot 22 uur, CM-campus Antwerpsesteenweg 261, Mechelen Begeleiding
Lieve Huybrechts en Michel Pastijn (Geel), Rita Daems (Mechelen) Prijs
• CM-leden gratis, • Niet-leden € 6, • Verhoogde tegemoetk./ omnio gratis Organisatie
BABY, KIND & TIENER
dienst Gezondheidspromotie
EIGEN BAAS OVER JE GEDACHTEN: POSITIEF DENKEN
Info en inschrijven
www.cm.be/rmt.inschrijven of Gezondheidspromotie 014 40 35 45
B
en je tussen de 9 en 11 jaar en maak jij je snel zorgen? Ben jij een piekeraar? Zeggen ze dat je de wereld door een zwarte bril ziet? Dan is deze training iets voor jou! Leer de baas te worden over je negatieve gedachten, je angst en je boosheid, door een andere bril op te zetten. Als je in staat bent om positief te denken, leg je de basis voor een goed zelfbeeld. Deze cursus helpt je daarin op weg. Je leert goed om te gaan met tegenslag en krijgt een aanzet tot meer zelfvertrouwen. De training bestaat uit zes delen en vindt zijn oorsprong in de gedragstherapie. We gaan niet enkel praten maar ook veel doen, met onder andere oefeningen en opdrachten voor thuis. Voorafgaand aan de training is er een telefonisch kennismakingsgesprek met je ouders, om te kijken of deze training goed aansluit bij datgene wat je wilt
verbeteren. Na afloop van de hele training is er een individueel evaluatiegesprek. We overlopen de aangeleerde vaardigheden en geven werkpunten voor de toekomst.
Praktisch Waar en wanneer
29/7, 30/7, 31/7, 1/8, 2/8, 11/9, telkens van 10 tot 12 uur (behalve 11/9 – van 14 tot 16 uur), CM-campus Antwerpsesteenweg 261 Mechelen Begeleiding
Wendy de Pree, ontwikkelingspsycholoog en gedragstherapeut Prijs
• CM-leden €120, • Niet-leden € 170, • Verhoogde tegemoetk./ omnio € 60 Organisatie
dienst Gezondheidspromotie Info en inschrijven
www.cm.be/rmt.inschrijven of Gezondheidspromotie 014 40 35 45
CM 60
AGENDA
XXX
XXX
VOLLEDIG OVERZICHT OP WWW.CM.be/AGENDA
LIJF EN LEDEN
AROMATHERAPIE VOOR GEVORDERDEN (THEMA ZOMER)
E
LIJF EN LEDEN
leven met lichamelijke beperkingen
I
nfonamiddag voor langdurig zieken. Als je op volwassen leeftijd door een ziekte, stoornis of ongeluk met lichamelijke beperkingen geconfronteerd wordt, dan heeft dat vaak grote gevolgen voor je manier van leven. Dat je last kunt hebben van sombere gevoelens is dan ook niet zo verwonderlijk. Vaak blijft het echter niet bij sombere gevoelens. Mensen met een lichamelijke aandoening hebben meer kans op het krijgen van psychische problemen. Dit kan er dan weer toe leiden dat de lichamelijke klachten erger worden. Tijdens deze infosessie worden
handvaten aangeboden om met deze negatieve gevoelens om te gaan.
Praktisch Waar en wanneer
22/5 van 13.30 tot 16.30 uur, Sporta-centrum, Geneinde 2, Tongerlo Prijs
• CM-leden € 3, • Niet-leden € 6, • Verhoogde tegemoetk./ omnio € 2
en workshop waarbij de kennis van aromatherapie centraal staat en verwerkt wordt in voet, hand- en ligbaden, in korte bewustzijnsoefeningen en ademhalingsoefeningen die al zittend of rechtstaand worden uitgevoerd, en in verschillende andere korte toepassingen. De workshops voor gevorderden leggen accenten naargelang de seizoenen, net zoals we onze zomerkleding ook niet doordragen in de winter. Bij het thema ‘zomer’ gaat de aandacht naar zelfzorg van hart en dunne darm. De instap is laagdrempelig en haalbaar voor iedereen. Je kan op elk moment van het jaar instappen, mits je enige basiskennis hebt van aromatherapie. Het doel is om met plezier preventief voor je eigen welzijn te zorgen, of ook als aanvullende zorg op een doktersbehandeling maar nooit ter vervanging daarvan.
enige basiskennis hebben van aromatherapie (of de kennismakingsworkshop gevolgd hebben).
Gastspreker Veerle Waterschoot leidt u met de nodige voorzichtigheid in deze wereld in. Voorwaarde tot deelname:
Info en inschrijven
Organisatie
Ziekenzorg CM Ariadne Info en inschrijven
[email protected] of 015 21 59 46
Praktisch Waar en wanneer
• 19/6 van 14 tot 17 uur (namiddagsessie) ofwel van 19 tot 22 uur (avondsessie), CM-campus Antwerpsesteenweg 261, 2800 Mechelen • 20/6 van 14 tot 17 uur (namiddagsessie) ofwel van 19 tot 22 uur (avondsessie), Hotel Den en Heuvel, Geelsebaan 72-74, Kasterlee Begeleiding
Veerle Waterschoot Prijs
• CM-leden € 10, • Niet-leden € 15, CM-leden met verhoogde tegemoetk./omnio € 5 Organisatie
dienst Gezondheidspromotie en Thuiszorgcentrum www.cm.be/rmt.inschrijven of Gezondheidspromotie 014 40 35 45
XXX
61 61 XXX
LIJF EN LEDEN
GEZOND IN JE HOOFD
DEMENTIE & SEKSUALITEIT
ASSERTIVITEIT VOOR VOLWASSENEN (KORTE CURSUS)
T
ijdens dit infomoment gaan we trachten een tip van de sluier te lichten van het taboe rond dementie en seksualiteit.
Praktisch Waar en wanneer
23/5 van 19.30 tot 22 uur, hotel Den en Heuvel, Geelsebaan 72-74, Kasterlee Begeleiding
Susan Van Hooren, psycholoog-seksuologe Prijs
• CM-leden € 3, • niet-leden € 6, • CM-leden met verhoogde tegemoetk./omnio € 2 Organisatie
Thuiszorgcentrum Info en inschrijven
www.cm.be/rmt.inschrijven of Thuiszorgcentrum 014 40 35 45
A
ssertief kunnen zijn wanneer dat nodig is, is iets wat veel mensen wel willen, maar het realiseren is veel moeilijker! Soms zeg je iets te bruut, soms laat je niet krachtig genoeg zien wat je wilt. Hoe leer je evenwichtig reageren tegenover een baas of een buur die je overdondert? Hoe leer je je zo uitdrukken dat mensen je duidelijk verstaan? Hoe leer je ook dingen ‘zeggen’ met je lichaam? De cursus bestaat uit drie sessies en wordt gegeven door Patrick Jossa, medewerker van PRH Vlaanderen. Hij brengt zeven bouwstenen aan om te leren assertief en zelfverzekerd naar voor te komen. Door ervaringsgerichte oefeningen brengt hij je tot inzicht wat assertiviteit is.
Praktisch Waar en wanneer
4/6, 11/6 en 18/6, van 19 tot 22.15 uur, CM-campus Antwerpsesteenweg 261, 2800 Mechelen Begeleiding
Patrick Jossa Prijs
• CM-leden € 50, • Niet-leden € 100, • Verhoogde tegemoetk./ omnio € 25 Organisatie
dienst Gezondheidspromotie In samenwerking met: PRH Vlaanderen Info en inschrijven
www.cm.be/rmt.inschrijven of Gezondheidspromotie 014 40 35 45
CM 62
AGENDA
XXX
XXX
VOLLEDIG OVERZICHT OP WWW.CM.be/AGENDA
ZORG
ZORG
OUDERMISBEHANDELING
NATUURWANDELING IN DE ‘AVEREGTEN’
I
nfocafé voor mantelzorgers actief in de thuiszorg. Ouderenmis(be)handeling (OMB) blijkt nog vaak een taboe te zijn. Om dit uit de taboesfeer te halen, is het belangrijk dat alle partners hierrond kunnen samenwerken. Wanneer we op de hoogte zijn van situaties van OMB moeten we in actie schieten. Maar wat is die actie dan precies? En wat houdt OMB net in? Welke stappen kan je hierin zetten? En bij wie kan je terecht met vragen hierrond?’
Praktisch Waar en wanneer
• 28/5, van 13 tot 16.30 uur, Ten Kerselaere, Boonmarkt 27 Heist-op-den-Berg • 4/6, van 13 tot 16.30 uur, ACW-gebouw zaal Cardijn,
Korte Begijnenstraat 18, Turnhout • 4/6 van 13 tot 16.30 uur, CM Campus – zaal Rezzon, Antwerpsesteenweg 261, Mechelen • 11/6, van 13 tot 16.30 uur, CC De Kollebloem, Kloosterhof 1, Puurs • 11/6, van 13 tot 16.30 uur, Wit-Gele Kruis, Nonnenstraat 12, Herentals Prijs
gratis Begeleiding
Evelien van Hauwert (Heisto/d-Berg, Puurs) en Marlies Cools (Turnhout, Herentals) Organisatie
Thuiszorgcentrum In samenwerking met
Vlaams Ondersteuningscentrum OMB en CAW De Kempen Info en inschrijven
www.cm.be/rmt.inschrijven of Thuiszorgcentrum 015 21 58 88
de schapen als wattenbollen op een groen canvas. Op een winterse dag zie je tussen de bevroren kruinen van een groepje elzen de torens van Hallaar en Heist-op-den-Berg als versteende wachters van dit pastorale landschap. In De Averegten adem je de tijdloosheid van de natuur.
V
oor mantelzorgers actief in de thuiszorg. Het Provinciaal Groendomein De Averegten is een 100 hectare grote inspiratiebron. Wie er ooit gewandeld heeft op een zomerse dag na een hevig onweer, heeft tussen de coulissen van opstijgende waterdamp de ware schoonheid van dit bos beleefd. Verzadigd groen, de roep van de koekoek en de prikkelende geur van de aarde. In hun malse weiden pronken
Praktisch Waar en wanneer
6/7, van 13.30 tot 17 uur, Provinciaal Groendomein De Averegten, Boonmarkt 12, Hallaar (Heist-op-den-Berg) Prijs
• CM-leden € 6, • Niet-leden € 8, • Verhoogde tegemoetk./ omnio € 4 Organisatie
Ziekenzorg CM Info en inschrijven
[email protected] of 015 21 59 48
CM beTaalT Mee vOOr MIjn nIeuWe brIl. nu 1 x per jaar TOT 40 eurO* TeGeMOeTKOMInG bIj aanKOOp van een brIl OF lenZen. (*TOT 50 eurO vOOr WIe nOG Geen 19 jaar OuD IS) WWW.CM.be - ZOeK ‘brIllen’