RAPPORTAGE Haalbaarheidsonderzoek. ruiterverbinding Groengebied Purmerland - Purmerbos

Recreatie Noord-Holland Genieweg 46, 1981 LN Velsen-Zuid Postbus 2571, 2002 RB Haarlem www.recreatienoordholland.nl [email protected]

RAPPORTAGE Haalbaarheidsonderzoek ruiterverbinding Groengebied Purmerland - Purmerbos

Recreatie Noord-Holland NV


Recreatie Noord-Holland Genieweg 46, 1981 LN Velsen-Zuid Postbus 2571, 2002 RB Haarlem www.recreatienoordholland.nl [email protected]

RAPPORTAGE Haalbaarheidsonderzoek ruiterverbinding Groengebied Purmerland - Purmerbos

Naam rapportage : Haalbaarheidsonderzoek ruiterverbinding Groengebied Purmerland Purmerbos Versie Datum Projectnaam Projectnummer Opdrachtgever

: <1> : maart 2013 : Haalbaarheidsonderzoek ruiterverbinding Groengebied Purmerland Purmerbos : 1616 : Algemeen Bestuur Landschap Waterland

Opgesteld door : mw. M.C.A. van Beugen Goedgekeurd door : dhr. A. Th. Rohof



Haalbaarheidsonderzoek ruiterverbinding Groengebied Purmerland - Purmerbos

INHOUDSOPGAVE

1

2

blz.

ACHTERGROND

3

1.1

Aanleiding

3

1.2

Doelstelling

5

1.3

Gebiedsbeschrijving

5

1.4

Betrokken partijen

8

1.5

Opbouw rapport

8

INVENTARISATIE

9

2.1

Meerwaarde

9

2.2

Natuur

10

2.3

De 5 B’s

10

3

RESULTATEN: SCENARIO’S & BIJHORENDE KOSTEN

13

4

CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN

16


1 / 17



2 / 17


1

ACHTERGROND

1.1

Aanleiding In december 2002 heeft het bestuur van Landschap Waterland het Recreatieplan Waterland vastgesteld. In dat Recreatieplan wordt in het hoofdstuk Uitwerking recreatiestructuur ingegaan op de groen/blauwe recreatie-as langs de stedelijke concentraties Amsterdam, Zaanstad en Purmerend, aansluitend op de Gouwzee en de Markermeerkust. Oftewel: de recreatie-as tussen Amsterdam-Noord, recreatiegebied Het Twiske, Groengebied Purmerland (toen nog in de voorbereidingsfase), het Purmerbos, aansluitend op de Gouwzee en de Markermeerkust. Op de kaart hieronder is e.e.a. verduidelijkt.

Gouwzee/ Markermeerkust

Groengebied Purmerland

Purmerbos

Ruiterverbinding Groengebied Purmerland - Purmerbos

Recreatiegebied Het Twiske

Amsterdam-Noord

Bij de paragraven over Fiets- skate- en ruiterpaden is als onderdeel van het uitvoeringsprogramma opgenomen de realisatie van een doorgaande gemarkeerde fiets-, skate- en ruiterroute in de recreatie-as. Om dit mogelijk te maken dienen enkele knelpunten te worden opgelost om de verschillende recreatiegebieden en stedelijke concentraties met elkaar te verbinden. In de periode 2001 – 2011 is het nieuwe recreatiegebied Groengebied Purmerland gerealiseerd, waarbij weer een stap verder is gezet in de realisatie van de doorgaande recreatieve routestructuur in Landschap Waterland, te weten de “recreatie-as”. In dit Recreatie Noord-Holland NV

3 / 17


recreatiegebied is o.a. 4 km. aan nieuwe fietspaden gerealiseerd, als ook wandelpaden, speelvoorzieningen, laarzenpaden, een ruiterroute en een kanoroute. In 2010 is bij Landschap Waterland van ruiters uit de omgeving Purmerend en Landsmeer het verzoek binnen gekomen om de ontbrekende schakel in het ruiterpad tussen Groengebied Purmerland en Het Twiske te realiseren, als ook de ontbrekende schakel tussen Groengebied Purmerland en het Purmerbos. Met de realisatie van ruiterpaden in Groengebied Purmerland is weer 4 km extra ruiterpad gerealiseerd, maar kan er niet worden aangesloten op de ruiterpaden in Het Twiske (in zuidelijke richting), dan wel op de ruiterpaden in het Purmerbos (in oostelijke richting). Een fiets/wandelverbinding tussen Groengebied Purmerland en Het Twiske enerzijds, en Groengebied Purmerland en het Purmerbos anderzijds is er al wel, maar een ruiterverbinding ontbreekt. Door de realisatie van een ruiterverbinding kan een doorgaande ruiterroute worden gerealiseerd tussen Purmerbos en recreatiegebied Het Twiske. Naar aanleiding van dit verzoek zijn beide recreatieve verbindingen, in zijn geheel (dus niet alleen de ruiterverbinding), als aandachtspunt meegenomen in het Uitvoeringsprogramma Landschap Waterland 2011-2015. In december 2010 heeft het bestuur van Landschap Waterland dit Uitvoeringsprogramma Landschap Waterland 2011-2015 behandeld en ondermeer besloten: 1.

2.

3.

4. 5.

6.

Zich realiserende dat de economische en financiële situatie een zeer kritische houding vraagt ten aanzien van nieuwe voorzieningen, het uitvoeringsprogramma Landschap Waterland 2011–2015 vast te stellen als concrete richtlijn voor de inzet van Landschap Waterland in de voorliggende periode; Voor de selectie van nieuwe projecten of vervolgprojecten de volgende hoofduitgangspunten en criteria aan te houden: • Passend binnen het bestaande beleidskader van landschap Waterland; • Prioriteitstelling afhankelijk van de benodigde investering (lage investering), beheer (geen of lage beheerkosten), toegevoegde waarde en haalbaarheid; • Aansluiting bij prioriteiten lokale besturen regio; Op basis van de criteria van het vorige besluitpunt de projecten 12 t/m 32, betrekking hebbende op verbeteren van recreatieve structuur zoals fietsverbindingen, wandelvoorzieningen, routevoorzieningen, vaar- en kano-voorzieningen, recreatieve knooppunten en het verbeteren van samenwerking, de komende periode prioriteit te geven en op te pakken; In volgende vergaderingen te besluiten over eventuele investeringsbijdragen en/of eventuele structurele bijdragen aan de projecten; Op basis van de criteria van bovenstaand besluitpunt 2 de projecten 33 t/m 40 voorlopig aan te houden en pas een besluit te nemen over het opstarten als er meer duidelijkheid is over deze projecten; Recreatie Noord-Holland NV opdracht te geven invulling te geven aan de hierboven genomen besluiten waarbij de gewijzigde begroting 2011, rekening houdend met de nog vast te stellen bezuinigingsvoorstellen, kaderstellend is voor de inzet van Recreatie Noord-Holland NV.

De recreatieve verbinding tussen recreatiegebied Het Twiske en Groengebied Purmerland, zijnde projectnummer 22, valt onder deze punten van dit bestuursbesluit. Ook de recreatieve verbindingen tussen Groengebied Purmerland en het Purmerbos, zijnde nummer 17, valt hieronder. Dit haalbaarheidsonderzoek beperkt zich tot nummer 17 van het Uitvoeringsprogramma: de recreatieve verbinding tussen Groengebied Purmerland en het Purmerbos, op de kaart op de vorige pagina rood omsingeld.


4 / 17


1.2

Doelstelling Doel is de haalbaarheid te onderzoeken van de realisatie van een ruiterpad, ruiterspoor of ruiterroute tussen Groengebied Purmerland en het Purmerbos, zodat de bestaande ruiterpaden in het Purmerbos en Groengebied Purmerland met elkaar verbonden worden en, bij realisatie van het ruiterpad tussen Groengebied Purmerland en Het Twiske in 2013, er een doorgaande ruiterverbinding ontstaat tussen het Purmerbos en Het Twiske. Het onderzoeken van de haalbaarheid is inclusief verschillende scenario’s met bijkomende kostenramingen. De eindrapportage van dit haalbaarheidsonderzoek vormt de afronding van de initiatieffase, zodat een bestuurlijke afweging kan worden gemaakt om eventueel verder te gaan met de financiering en uitvoering van de definitie- en ontwerpfase. Het eindresultaat is een versterking van de recreatieve hoofdstructuur, de zogenoemde recreatie-as, van Landschap Waterland, en dan met name tussen de stedelijke concentratie Zaanstad en Purmerend

1.3

Gebiedsbeschrijving De huidige recreatieve verbinding tussen Groengebied Purmerland en het Purmerbos bestaat uit verschillende mogelijkheden. Op pagina 7 is een kaart opgenomen waarop de verschillende mogelijkheden zijn aangeduid met “optie A”, “optie B”, “optie C” en “optie D”. Vanuit Groengebied Purmerland bestaat het eerste deel van de recreatieve verbinding uit alleen een bestaand vrijliggend fietspad, langs een weg voor autoverkeer, met aan één of twee zijden een grasberm. Het fietspad gaat over de Nelson Mandela Brug (Mandelapad). De volgende brug, de Verzetslaan over de Purmerringvaart, beschikt niet over een fietspad, waardoor alle fietsers, wandelaars en overige recreanten onder langs moeten over het Oudelandsdijkje en de aanwezige fietsbrug over de Purmerringvaart. Vanaf deze fietsbrug zijn er verschillende opties om het Purmerbos te bereiken. Niet alle verbindingen zijn voor alle groepen recreanten beschikbaar. De opties zijn als volgt: A) optie A: voor wandelaars gaat vanaf de fietsbrug de verbinding met het Purmerbos verder over de dijk in zuidelijke richting, waarna even verderop een verbinding met het Purmerbos wordt gemaakt middels een voetbrug. Deze route maakt ook onderdeel uit van de “Bos- en Dijkroute”, aangeboden door Landschap Waterland; B) optie B: voor zowel wandelaars als fietsers kan vanaf de fietsbrug ook het fietspad over de Groeneweg/ Vrijheidsplantsoen worden gevolgd, waarna na de tunnel onder de Verzetslaan rechtsaf wordt geslagen en het halfverharde pad in zuidelijke richting naar het Purmerbos wordt gevolgd. Deze route is op dit moment niet toegankelijk voor ruiters, omdat bij de ingang van het Purmerbos een hek is geplaatst dat alleen toegankelijk is voor wandelaars en fietsers; C) optie C en D: voor zowel wandelaars als fietsers als ruiters kan vanaf de fietsbrug ook het fietspad over de Groeneweg/ Vrijheidsplantsoen worden gevolgd tot aan de Westerweg, waarna of linksaf kan worden geslagen de Westerweg op (optie C) of


5 / 17


rechtdoor de Groeneweg vervolgd kan worden (optie D), waarna zich na circa 500 meter een toegang tot het Purmerbos bevindt. Op alle genoemde tracés zijn geen ruiterpaden of –sporen aanwezig en de routes zijn ook niet bewegwijzerd als ruiterroute. Uit overleg met ruiters uit de omgeving is gebleken dat de, op dit moment mogelijke ruiterverbindingen (optie C en D), op dit moment al wél worden gebruikt door ruiters, waarbij gebruik wordt gemaakt van fietspaden en de bermen. In totaal zijn de recreatieve verbindingen tussen de 2.100m (optie A), 3.000m (optie B en C) en 3.500m (optie D). Het huidige fietspad, inclusief bermen, is bij verschillende partijen in eigendom, beheer en onderhoud. De betreffende verbinding ligt binnen de grenzen van de gemeente Purmerend, maar is dan wel bij de gemeente zelf, dan wel bij het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (bv. waterkerende kades) of bij Staatsbosbeheer (toegangen Purmerbos) in eigendom, beheer en onderhoud. Op de volgende pagina ook een overzicht van de verdeling van eigendom, beheer en onderhoud.


6 / 17


Optie C Aansluiting Purmerbos

Richting Het Twiske Aansluiting op ruiterpaden Groengebied Purmerland en Het Twiske

Optie A Aansluiting Purmerbos via dijk

Optie B Aansluiting Purmerbos

Bestaande ruiterpaden (links EBO bij gemeente Purmerend, midden en rechts E bij Staatsbosbeheer en BO bij Landschap Waterland)

Zoektracé verbinding bestaande ruiterpaden Groengebied Purmerland en Purmerbos (EBO bij de gemeente Purmerend)

Deel tracé EBO bij Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier Toegangsvoorzieningen Purmerbos (EBO bij Staatsbosbeheer)

EBO = Eigendom, Beheer en Onderhoud Recreatie Noord-Holland NV

7 / 17

Optie D Aansluiting Purmerbos


1.4

Betrokken partijen Ten behoeve van dit haalbaarheidsonderzoek is geen projectgroep in het leven geroepen, maar zijn de volgende verschillende partijen afzonderlijk benaderd: • • • • • •

1.5

Provincie Noord-Holland, Gemeente Purmerend Landschap Waterland / Recreatieschap Het Twiske Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier Staatsbosbeheer Ruiters uit de omgeving

Opbouw rapport In hoofdstuk 2 wordt ingegaan op de resultaten van het onderzoek, zoals de meerwaarde van het project en daarbij aandacht voor de 5B’s: Bestuurlijk draagvlak, Budget, Beschikbaarheid gronden, Bestemming en Beheer. Daarbij is globaal het draagvlak getoetst voor realisatie en de bereidheid van participatie (inzet/ financieel/ beheer) hierin bij de potentiële projectpartners. In hoofdstuk 3 worden de mogelijke scenario’s voor de realisatie van de ruiterverbinding weergegeven, met bijhorende kostenraming van voorbereiding, realisatie en beheer van de ruiterverbinding. In hoofdstuk 4 worden conclusies getrokken op basis van de resultaten van dit haalbaarheidsonderzoek, en worden aanbevelingen gedaan voor de vervolgfasen.


8 / 17


2

INVENTARISATIE

2.1

Meerwaarde De recreatieve verbinding tussen Groengebied Purmerland en het Purmerbos maakt onderdeel uit de van recreatie-as uit het Recreatieplan Waterland, en wordt gezien als een belangrijke recreatieve verbinding. Deze verbinding wordt doorsneden door twee wateren, het Noordhollandsch Kanaal en de Purmerringvaart, dat betekent dat er slechts een enkele optie is om deze wateren over te steken. Dát de verbinding er al is, is een meerwaarde, maar de verbinding bestaat alleen uit een fietspad. De realisatie van de recreatieve hoofdstructuur betreft namelijk niet alleen de realisatie van een fietspad, of alleen een ruiterpad, maar betreft de realisatie van recreatieve verbindingen waar verschillende doelgroepen gebruik van kunnen maken. Daarnaast stelt het Recreatieplan Waterland eisen aan de kwaliteit en afmetingen van de paden. Zo is het bijvoorbeeld wenselijk een fietspad minimaal 3 meter breed te maken om gezamenlijk gebruik van fietsers en skaters mogelijk te maken, met daarnaast een apart gelegen ruiterpad. De recreatieve verbindingen in bijvoorbeeld Groengebied Purmerland voldoen allen aan de voorwaarden zoals vastgelegd in het Recreatieplan. Deze haalbaarheidsverkenning onderzoekt de mogelijkheden voor een ruiterverbinding tussen Groengebied Purmerland en het Purmerbos. Bij het veldbezoek in het kader van deze haalbaarheidsverkenning is ook gekeken naar de verbinding voor fietsers, skaters en wandelaars. Er is geconstateerd dat in principe de huidige fietsverbinding voldoet aan de eis van 3 meter breed, zodat verschillende groepen recreanten hiervan gebruik kunnen maken. Uitzondering hierop vormt een stukje fietspad van circa 500 meter over het Oudelandsdijkje (EBO Hoogheemraadschap). Het fietspad over het Oudelandsdijkje is circa 2 meter breed, waardoor maximaal twee fietsers naast elkaar kunnen fietsen. Het inhalen van en door fietsers, zowel in dezelfde als tegenovergestelde richting, is mogelijk, maar zou kunnen leiden tot onveilige situaties. Gezien dit slechts 500 meter betreft en de rest van de verbinding bestaat uit een vrijliggend fietspad, wordt verder onderzoek naar verbetering van fietspaden in deze haalbaarheidsverkenning buiten beschouwing gelaten. Op dit moment wordt door de ruiters ook al de oversteek gemaakt van het Groengebied Purmerland naar Purmerbos en vice versa, waarbij door de ruiters gebruik wordt gemaakt van de bestaande fietspaden en bermen langs fietspaden en wegen. Deze route is niet bewegwijzerd en het is daarom ook niet altijd duidelijk dat ook ruiters gebruik mogen maken van de fietspaden en bermen. Deze onduidelijkheid kan leiden tot verkeersonveilige situaties. door de route te bewegwijzeren en daar waar mogelijk voor de ruiters een ‘eigen’ pad te realiseren kunnen onveilige situaties worden voorkomen. Hierdoor kan een doorgaande ruiterroute gerealiseerd worden. Kort samengevat is de meerwaarde van het project: • Uitvoering geven aan het Recreatieplan Waterland: het oplossen van een knelpunt in de recreatieve hoofdstructuur; • Recreatieve gebruiksmogelijkheden van de verbinding worden verbreed en vergroot, zoals gebruik door meerdere groepen recreanten; • Het voorkomen van onveilige situaties.


9 / 17


2.2

Natuur De recreatieve verbinding tussen recreatiegebied Groengebied Purmerland en het Purmerbos ligt in stedelijk gebied en maakt geen onderdeel uit van Natura 2000 gebied of de Ecologische Hoofdstructuur. In het zoekgebied voor de ruiterverbinding tussen beide recreatiegebieden hoeft dus geen rekening te worden gehouden met geldende wetgeving op het gebied van Natuur. Wel zal er in de uitvoeringsfase rekening worden gehouden met het broedseizoen.

2.3

De 5 B’s

Natura 2000 gebied

De haalbaarheid van genoemd project wordt mede bepaald aan de hand van 5 B’s : a. Bestuurlijk draagvlak b. Bestemmingsplan c. Beschikbaarheid gronden d. Budget e. Beheer en onderhoud Hieronder wordt globaal ingegaan op de 5B’s, per scenario (met verschillende ambitieniveau) zal dit nader worden uitgewerkt. Ad a. Bestuurlijk draagvlak Om te komen tot de realisatie van een ruiterverbinging tussen Groengebied Purmerland en het Purmerbos is het van belang dat betreffende besturen achter het project staan. •

Provinciaal beleid / provincie Noord-Holland: de provincie heeft geen expliciet beleid omtrent de betreffende recreatieve verbinding, maar heeft wel aangegeven voorkeur te geven aan het oplossen van meerdere relatief kleine knelpunten, dan één groot knelpunt.

•

Gemeente Purmerend (eigenaar en beheerder grootste deel zoekgebied tracé): bij de gemeente is draagvlak voor de realisatie van een ruiterverbinding, waarbij de voorkeur uitgaat naar een ruiterroute die bewegwijzerd is en dat zo min mogelijk investeringen hoeven te worden gedaan. Bij de gemeente is hiervoor geen budget beschikbaar. Navraag bij de politie heeft uitgewezen dat medegebruik van de fietspaden door ruiters is toegestaan, maar dat hiervoor formele bewegwijzering en een verkeersbesluit noodzakelijk zijn. De gemeente heeft aangegeven dat indien tot uitvoering wordt overgegaan zij deze werkzaamheden op zich zal nemen.

•

Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (eigenaar en beheerder Oudelandsdijkje): Het Hoogheemraadschap heeft aangegeven positief te staan tegenover de realisatie van een ruiterverbinding. Echter, de dijk aan de oostzijde van de Purmerringvaart is een waterkerende dijk in zwakke staat en dus niet geschikt voor gebruik door paarden (optie A). Deze potentiele verbinding met het Purmerbos valt af. Het alternatief is de route via de Groeneweg te laten verlopen. De dijk aan de westzijde van de Purmerringvaart is wel mogelijk, maar de precieze uitwerking van de ruiterverbinding dient in overleg met het Hoogheemraadschap nog nader te worden uitgewerkt i.v.m. mogelijk werk aan de dijk in 2013 met als doel de dijk te verstevigen. Ook de beheerverantwoordelijkheid van mogelijk te treffen voorzieningen dient nog nader uitgewerkt te worden. Een exacte


10 / 17


kostenraming en kostenverdeling tussen partijen kan om deze reden ook nog niet worden gegeven. •

Staatsbosbeheer: het Purmerbos is in eigendom van Staatsbosbeheer. Enige jaren terug heeft Landschap Waterland de ruiterpaden in het Purmerbos gerealiseerd, met behulp van subsidies. Zowel de fietsen wandelpaden als de ruiterpaden zijn in beheer bij Landschap Waterland. Hierover zijn beheerafspraken gemaakt. [aanvullen hekwerk]

•

Recreatieschappen (Landschap Waterland / Het Twiske): een kerntaak en doelstelling van de recreatieschappen is het bevorderen van een evenwichtige ontwikkeling van de openluchtrecreatie en het tot stand brengen en bewaren van een evenwichtig natuurlijk milieu. In Het Twiske is de afgelopen jaren flink geïnvesteerd in het realiseren van ruiterpaden en –routes (circa 15 km). Ook in het Purmerbos zijn de afgelopen jaren ruiterpaden gerealiseerd door Landschap Waterland (circa 11km), op grond in eigendom bij Staatsbosbeheer. Als laatste is circa 4km ruiterpad gerealiseerd in Groengebied Purmerland. Landschap Waterland beheert de ruiterpaden in het Purmerbos. Beide schappen zijn voorstander van het verbinden van de verschillende, over drie gebieden verspreide, reeds beschikbare ruiterpaden, zodat langere (doorgaande) routes mogelijk worden.

Ad b. Bestemmingsplan Het gehele tracé valt binnen de gemeente Purmerend en heeft de bestemming groen of agrarisch. Het gehele tracé wordt al gekenmerkt als recreatieve route vanwege de reeds aanwezige vrijliggende fietspaden. Daar het tracé een bestaand fietspad betreft worden geen problemen verwacht voor realisatie van een ruiterroute en mogelijk op delen een ruiterpad. Een omgevingsvergunning is wel vereist, indien voorzieningen worden gerealiseerd en daarnaast een verkeersbesluit voor medegebruik van ruiters van de fietspaden en bewegwijzering van de route als ‘ruiterroute’. Ad c. Beschikbaarheid gronden Voor de realisatie van een ruiterpad dan wel een ruiterroute is het niet nodig de grond in eigendom te hebben. Wél dient er toestemming te worden verkregen van de grondeigenaren, in deze de gemeente Purmerend, Hoogheemraadschap en Staatsbosbeheer, om de gewenste voorzieningen te realiseren. Er zijn diverse privaatrechtelijke mogelijkheden om een voorziening op gronden van derden aan te leggen, zoals bv. een gebruiksovereenkomst, huur of zakelijk recht (opstalrecht of pacht bijvoorbeeld). Zoals onder b. al is vermeld is een omgevingsvergunning vereist als ook een verkeersbesluit om de ruiterroute mogelijk te maken. Daarnaast dient, zodra werkzaamheden worden uitgevoerd aan of dichtbij wateren, waterkeringen of wegen, bij het waterschap een ontheffing te worden aangevraagd. Verlening van de ontheffing is afhankelijk van de waterhuishoudkundige, waterkeringtechnische en/of wegentechnische belangen. In de ontheffing worden voorwaarden opgenomen om ervoor te zorgen dat bijvoorbeeld de water aan- en afvoer, de waterkering, de wegen en de onderhoudswerkzaamheden niet in gevaar komen. De voorwaarden waaronder ontheffing kan/zal worden verleend zijn voor een (groot) deel vastgelegd in een aantal beleidsnotities van de waterschappen.


11 / 17


Ad d. Budget Op dit moment is vanuit Landschap Waterland, de opdrachtgever van dit haalbaarheidsonderzoek, alleen budget gereserveerd voor het onderzoeken van de haalbaarheid. Er is nog geen budget gereserveerd voor de realisatiefase, dit is afhankelijk van de uitkomsten van dit onderzoek en de uiteindelijk gekozen variant. Zowel de gemeente, Staatsbosbeheer als HHNK heeft aangegeven geen budget beschikbaar te hebben voor de uitvoering, ook voor de beheerfase dienen nadere afspraken gemaakt te worden. De gemeente heeft wel aangegeven tijd beschikbaar te stellen voor het te nemen verkeersbesluit. Ad e. Beheer en onderhoud Het is niet wenselijk voorzieningen te realiseren voordat vooraf het beheer en onderhoud (inclusief vervangingsinvesteringen), én de financiering hiervan, goed geregeld is. Het Hoogheemraadschap heeft, net als bij de haalbaarheidsverkenning ruiterverbinding Groengebied Purmerland – Het Twiske, aangegeven beheer en onderhoud van een ruiterpad niet op zich te nemen, gezien het beheer van recreatieve voorzieningen niet (meer) tot hun kerntaken behoren. De gemeente heeft aangegeven dat enkele bebording van de ruiterroute meegenomen kan worden in het beheer en onderhoud van reeds aanwezige verkeersborden. Beide partijen zijn ook bereid met een andere beheerorganisatie afspraken te maken aangaande het beheer van de ruiterroute, indien dit wenselijk wordt geacht. Een mogelijkheid is bijvoorbeeld om het beheer en onderhoud van de ruiterroute en bijhorende voorzieningen onder te brengen bij Landschap Waterland / Het Twiske, gezien ook het beheer en onderhoud van de reeds aanwezige ruiterpaden (uitgezonderd ruiterpaden Groengebied Purmerland) zijn ondergebracht bij Landschap Waterland / Het Twiske. Hierdoor kan het beheer en onderhoud gecombineerd worden en in één keer worden uitgevoerd en kunnen er efficiency voordelen behaald worden.


12 / 17


3.

RESULTATEN: SCENARIO’S & BIJHORENDE KOSTEN Uit het onderzoek blijkt dat het wenselijk is een ruiterverbinding te realiseren tussen Groengebied Purmerland en het Purmerbos. Met de realisatie van een ruiterpad tussen Groengebied Purmerland en Het Twiske in 2013 wordt op deze manier een doorgaande ruiterverbinding gerealiseerd tussen het Purmerbos en Het Twiske en wordt uitvoering gegeven aan het Recreatieplan Waterland. Opname van dit project in het Uitvoeringsprogramma 2011-2015 betekent dat het project past binnen het beleidskader van Landschap Waterland. De vraag over de haalbaarheid is afhankelijk van het scenario dat beoogd wordt, de financiële middelen die beschikbaar zijn en de termijn waarin men ruiterroute wil realiseren. Er zijn verschillende scenario’s mogelijk, variërend tussen een minimale en een maximale variant: •

De minimale variant houdt in dat de ruiterverbinding alléén wordt bewegwijzerd d.m.v. de formele blauwe borden (G9) en ruiterroute borden (zie afbeeldingen hieronder). Door de gemeente Purmerend wordt een verkeersbesluit genomen dat ruiters mede gebruik mogen maken van de fietspaden en de bermen. De kans is aanwezig dat door gebruik van de bermen hier een ruiterspoor* ontstaat. Er worden in deze variant géén ruiterpaden* van 1m breed gerealiseerd. In deze minimale variant dient bij optie B het huidige hek dat toegang biedt tot het Purmerbos te worden vervangen door een doorgang die toegankelijk is voor paarden, of de verbinding wordt gemaakt via optie C en/of D.

Bebording ruiterroute zoals in Purmerbos

•

Ruiterspoor ontstaan langs Groeneweg

de maximale variant houdt in dat, naast alle voorzieningen van de minimale variant, in de huidige grasbermen die daarvoor de mogelijkheid en ruimte bieden, een ruiterpad van 1m breed wordt gerealiseerd. Alhoewel ruiters ook vaak gebruik maken van een grasberm, geven zij aan dat een zandbed/ruiterpad toch zeker de voorkeur geniet. Dit is alleen mogelijk in die grasbermen die 1m uit het fietspad de ruimte bieden om een ruiterpad van 1m breed te realiseren. Gezien vanaf de rand van het fietspad is dus een berm van minimaal 2m een vereiste. Het gaat om de volgende drie delen van het tracé: berm onder de Nelson Mandelabrug, aansluitend op ruiterpad Groengebied Purmerland (100m, ondergrond veen), Oudelandsdijkje westzijde (500m, ondergrond veen) en de berm langs de Verzetslaan (600m, ondergrond zware klei). De overige bermen, zoals langs het fietspad Groeneweg, bieden niet voldoende ruimte voor de realisatie van een 1m breed ruiterpad. In deze smallere bermen kan door gebruik wel een ruiterspoor ontstaan.


13 / 17


•

er zijn ook verschillende tussenvarianten denkbaar, die tussen de minimale en maximale variant in zitten. In een tussenvariant wordt, bij voorkeur in overleg met de ruiters, gekozen om slechts op één of twee van de delen van het tracé waar een ruiterpad mogelijk is, een ruiterpad van 1m breed te realiseren. De drie delen van het tracé bekeken biedt het tracé langs de Verzetslaan (optie B, 600m) de beste mogelijkheden om een ruiterpad te realiseren. Dit deel van het tracé sluit direct aan op de ruiterpaden in het Purmerbos en vormt hiermee een geheel. Voor dit deel van het tracé is realisatie eenvoudig omdat de berm hier breed genoeg is en de reguliere vergunningprocedures doorlopen moeten worden. Realisatie is op relatief korte termijn (circa 1 jaar) haalbaar en de kosten/baten verhouding is goed. Voorwaarde is dat het huidige toegangshek naar het Purmerbos toegankelijk voor ruiters wordt gemaakt. In de begroting is daarom als voorbeeld voor een tussenvariant gerekend met realisatie van dit deel van het tracé.

De optimale variant, waarbij het gehele tracé wordt voorzien van een 1m breed ruiterpad, is niet haalbaar vanwege het stedelijke gebied en de beperkte ruimte in de bestaande bermen om een ruiterpad te realiseren. Het maximaal haalbare is dus circa eenderde van het tracé voorzien van een 1m breed ruiterpad. Bij de uitvoering van de ruiterpaden dient rekening te worden gehouden met de ondergrond. Ervaring in Groengebied Purmerland leert dat als de ondergrond veen is het noodzakelijk is drainage aan te brengen, zodat regenwater weg kan. Bij zware klei is dit niet nodig. De ruiterpaden in het Purmerbos liggen op de ondergrond zware klei, zijn niet gedraineert en voldoen. * Een ruiterspoor betreft een spoor van ca. 50cm breed die grotendeels ‘zichzelf onderhoudt’ door gebruik door ruiters. Een ruiterpad is een pad van ca. 100cm breed en behoeft meer onderhoud, omdat louter onderhoud door gebruik niet voldoende is een pad van 100cm in stand te houden.

Ruiterpad, breedte 1 meter

Ruiterspoor

Realisatietermijn: circa 1 jaar (voor alle varianten) De realisatie van bewegwijzering, hekwerk, een ruiterspoor of een -pad is eenvoudig. De reguliere vergunningprocedures dienen doorlopen te worden. Zodra een uitvoeringsvariant is gekozen en hiervoor budget beschikbaar komt kan gestart worden met de realisatie (bestekvoorbereiding, aanbesteding en realisatie).


14 / 17


5 B’s Bestuurlijk Draagvlak

Budget: - minimale variant

De gemeente en HHNK hebben aangegeven medewerking te zullen verlenen aan realisatie, dient nog geformaliseerd te worden Op dit moment geen budget beschikbaar, in overleg: - de minimale variant vergt een relatief kleine investering

- maximale variant

- de maximale variant vraagt een aanzienlijke investering

Beschikbaarheid gronden Bestemming

Toestemming en ontheffing HHNK en omgevingsvergunning gemeente Purmerend Keurontheffing, omgevingsvergunning

Beheer

nader te bepalen, in overleg met gemeente, HHNK, Landschap Waterland. Ook afhankelijk van aantal te realiseren meters ruiterpad.

LEGENDA groen licht / geregeld / vastgesteld

mogelijk geregeld / nog nader te onderzoeken

niet geregeld / knelpunt

Begroting varianten Om schrijving

Kosten m inim ale variant

Kosten tussenvariant

Kosten Beheerkosten* m axim ale variant

Bebording ruiterroute

€

1.500 €

1.500

€

1.500 door gemeente

Hekw erk Purmerbos

€

2.500 €

2.500

€

2.500 door SBB

€

13.500

Realisatie ruiterpad 1m breed, 600m (ondergrond klei, excl. drainage) nvt

Realisatie ruiterpad 1m breed, 1.200m (ondergrond deels veen, incl. drainage)

€750 in overleg €

32.500 €1.500 in overleg

Subtotaal Onvoorzien (10%)

€ €

4.000 € 400 €

17.500 1.750

€ €

36.500 3.650

Subtotaal VATkosten (15%)

€ €

4.400 660

€ €

19.250 2.888

€ €

40.150 6.023

Totaal voorzieningen Projectleidingskosten

€ €

5.060 1.265

€ €

22.138 4.428

€ €

46.173 8.080

26.565 €

54.253

Totaal excl. btw

€

Btw (21%)

€

Totaal incl. btw

€

6.325 € 1.328

€

7.653 €

5.579

€

11.393

32.144 €

65.646

*jaarlijkse beheerkosten, incl aanvullen van ruiterpad eens in de 5 jaar

Toelichting Projectleidingskosten Onder projectleidingskosten wordt verstaan alle kosten die benodigd zijn voor projectleiding om dit project in goede banen te leiden en tot een goed eindresultaat te brengen, zoals kosten voor (moeizame) vergunningprocedures, verkrijgen toestemming, regelen beheer en onderhoud, etc. Ervaring van RNH leert dat hoe kleiner de kosten voor hardware (voorzieningen), hoe meer inzet (procentueel uitgedrukt) benodigd is voor overleg en vergunningprocedures.


15 / 17


4.

CONCLUSIES & AANBEVELINGEN Dit haalbaarheidsonderzoek naar de realisatie van een ruiterverbinding tussen de recreatiegebieden Groengebied Purmerland en het Purmerbos heeft een duidelijker inzicht gegeven in de (on)mogelijkheden hiervan en de verschillende varianten. Conclusies De volgende conclusies kunnen getrokken: -

Er geldt dat er draagvlak is bij betrokken partijen voor de realisatie van een routerroute die bewegwijzerd wordt;

-

De realisatie van een ruiterroute wordt, op basis van de resultaten van dit onderzoek, haalbaar geacht. Hiervoor zijn verschillende varianten mogelijk, uiteengezet in ambitieniveau. Voor de realisatie geldt dat voor elke variant de uitvoeringstermijn circa 1 jaar bedraagt. Realisatie van de gewenste voorzieningen is eenvoudig waarvoor de reguliere vergunningprocedures doorlopen dienen te worden;

-

Voor de minimale variant geldt dat een niet al te grote investering nodig is om de ruiterverbinding te realiseren (circa € 7.500 incl btw). Daarentegen voor de maximale variant, de meest ambitieuze variant, is een grotere investering (circa € 61.000 incl btw) nodig. Een variant hier tussen in is ook mogelijk. Voor een tussenvariant wordt aanbevolen de uit te voeren voorzieningen in overleg met de ruiters te bepalen, in volgorde van meest wenselijk. Uit dit haalbaarheidsonderzoek blijkt dat het deel van het tracé langs de Verzetslaan (600m) hiervoor de beste opties biedt. De investering voor deze tussenvariant bedraagt in totaal circa € 32.000 (incl btw). Voor alle varianten geldt dat financiële dekking van de geraamde projectkosten nog dient te worden gevonden;

-

De maatschappelijke kosten/baten verhouding (met de aantekening dat de optimale variant niet haalbaar is), voor de minimale variant, is matig. De te maken kosten in absolute termen zijn weliswaar het laagst, de realisatietermijn kort (dit kan binnen 1 jaar), en het rendement in termen van verbeterde gebruikswaarde is relatief groot gezien er een bewegwijzerde ruiterroute wordt gecreëerd, maar de verbinding wordt niet optimaal conform de beleidsuitgangspunten voor de recreatieve hoofdstructuur van Landschap Waterland. Er wordt namelijk geen ruiterpad van 1m breed gerealiseerd. Voor de maximale variant geldt dat de maatschappelijke kosten/baten verhouding redelijk is: de kosten in absolute termen zijn in vergelijking met de minimale variant aanzienlijk, maar de realisatietermijn is ook circa 1 jaar. Het rendement in verbeterde gebruikswaarde is groter dan de minimale variant, omdat de helft van de ruiterroute wordt voorzien van een 1m breed ruiterpad en voor ruiters geldt: de meer meters zandbed voor de paarden, de beter. Voor de tussenvariant geldt dat met een redelijke investering toch nog éénvijfde deel van het tracé kan worden voorzien van een 1m breed ruiterpad dat direct aansluit op het Purmerbos, waardoor de gebruikswaarde weer toeneemt;

-

De meerwaarde van genoemde varianten is groot, er wordt immers een bewegwijzerde ruiterroute gerealiseerd, en mogelijk wordt een op dit moment niet toegankelijk verbinding met het Purmerbos toegankelijk gemaakt. Voor ruiters wordt de meerwaarde groter des te meer meters ruiterpad worden gerealiseerd, gezien


16 / 17


de realisatie van een zandbed beter is voor een paard dan een ongelijkmatig slijtpad in een grasmat. Samen met de in 2013 te realiseren ontbrekende schakel tussen Groengebied Purmerland en Het Twiske wordt een doorgaande ruiterroute gerealiseerd tussen Het Twiske en het Purmerbos. Hiermee wordt uitvoering gegeven aan het Recreatieplan Waterland, onderdeel doorgaande ruiterroutes. Samengevat geldt dat de haalbaarheid van elk gekozen variant goed is, maar gerelateerd aan de 5 beschouwende beheersaspecten het aspect Budget (het rond krijgen van de financiële dekking) de aandacht verdient. De meer budget beschikbaar is, met een minimaal budget van circa €7.500, de meer voorzieningen gerealiseerd kunnen worden voor de ruiters. Aanbevelingen Op basis van de resultaten van dit onderzoek kunnen de volgende aanbevelingen worden gedaan: -

De realisatie van een ruiterroute tussen de recreatiegebied Groengebied Purmerland en het Purmerbos is van toegevoegde waarde voor de ruiter en de al bestaande ruiterpaden in de omgeving. Aanbevolen wordt een vervolg te geven aan dit haalbaarheidsonderzoek en op basis van de resultaten van dit onderzoek in te zetten op realisatie van de ruiterroute, waarbij het beschikbare budget (minimaal €7.500) bepalend is voor de uiteindelijke uitvoering. Aanbevolen wordt in te zetten op realisatie van de tussenvariant en een budget van circa €30.000 beschikbaar te stellen. Hiermee wordt in aanvulling op realisatie van de routerroute toch ook nog 600m ruiterpad gerealiseerd, direct aansluitend op de ruiterpaden in het Purmerbos.


17 / 17

RAPPORTAGE Haalbaarheidsonderzoek. ruiterverbinding Groengebied Purmerland - Purmerbos

Recommend Documents