Recreatie Noord-Holland Genieweg 46, 1981 LN Velsen-Zuid Postbus 2571, 2002 RB Haarlem www.recreatienoordholland.nl
[email protected]
RAPPORTAGE Haalbaarheidsonderzoek recreatieve verbinding Het Twiske – Groengebied Purmerland
Recreatie Noord-Holland NV
Recreatie Noord-Holland NV
Recreatie Noord-Holland Genieweg 46, 1981 LN Velsen-Zuid Postbus 2571, 2002 RB Haarlem www.recreatienoordholland.nl
[email protected]
RAPPORTAGE Haalbaarheidsonderzoek recreatieve verbinding Het Twiske – Groengebied Purmerland
Naam rapportage : Haalbaarheidsonderzoek recreatieve verbinding Het Twiske – Groengebied Purmerland Versie Datum Projectnaam Projectnummer Opdrachtgever
: <2> : 17 oktober 2011 : Haalbaarheidsonderzoek recreatieve verbinding Het Twiske – Groengebied Purmerland : 1615 : Algemeen Bestuur Landschap Waterland
Opgesteld door : mw. M.C.A. van Beugen Goedgekeurd door : dhr. A. Th. Rohof
Recreatie Noord-Holland NV
Recreatie Noord-Holland NV
Haalbaarheidsonderzoek recreatieve verbinding Het Twiske – Groengebied Purmerland
INHOUDSOPGAVE
1
2
3
4
blz.
ACHTERGROND
3
1.1
Aanleiding
3
1.2
Doelstelling
5
1.3
Gebiedsbeschrijving
5
1.4
Betrokken partijen
7
1.5
Opbouw rapport
7
INVENTARISATIE
8
2.1
Meerwaarde
8
2.2
Natuur
9
2.3
De 5 B’s
10
RESULTATEN: 3 SCENARIO’S BIJHORENDE KOSTEN
13
3.1
Ruiterspoor
14
3.2
Ruiterspoor + nieuwe asfaltlaag huidig fietspad
16
3.3
Ruiterpad + verbreding fietspad
18
CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN
Recreatie Noord-Holland NV
20
1 / 21
Haalbaarheidsonderzoek recreatieve verbinding Het Twiske – Groengebied Purmerland
Recreatie Noord-Holland NV
2 / 21
Haalbaarheidsonderzoek recreatieve verbinding Het Twiske – Groengebied Purmerland
1
ACHTERGROND
1.1
Aanleiding In december 2002 heeft het bestuur van Landschap Waterland het Recreatieplan Waterland vastgesteld. In dat Recreatieplan wordt in het hoofdstuk Uitwerking recreatiestructuur ingegaan op de groen/blauwe recreatie-as langs de stedelijke concentraties Amsterdam, Zaanstad en Purmerend, aansluitend op de Gouwzee en de Markermeerkust. Oftewel: de recreatie-as tussen Amsterdam-Noord, recreatiegebied Het Twiske, Groengebied Purmerland (toen nog in de voorbereidingsfase), het Purmerbos, aansluitend op de Gouwzee en de Markermeerkust. Op de kaart hieronder is e.e.a. verduidelijkt.
Gouwzee/ Markermeerkust
Groengebied Purmerland
Purmerbos
Recreatieve verbinding Het Twiske – Groengebied Purmerland
Recreatiegebied Het Twiske
Amsterdam-Noord
Bij de paragraaf over Fiets- en skatepaden is als onderdeel van het uitvoeringsprogramma opgenomen de ‘realisatie van een doorgaande gemarkeerde fiets- en skateroute in de recreatie-as. Om dit mogelijk te maken dienen enkele knelpunten te worden opgelost om de verschillende recreatiegebieden en stedelijke concentraties met elkaar te verbinden. In de periode 2001 – 2011 is het nieuwe recreatiegebied Groengebied Purmerland gerealiseerd, waarbij weer een stap verder is gezet in de realisatie van de doorgaande recreatieve routestructuur in Landschap Waterland, te weten de “recreatie-as”. In dit Recreatie Noord-Holland NV
3 / 21
Haalbaarheidsonderzoek recreatieve verbinding Het Twiske – Groengebied Purmerland
recreatiegebied is o.a. 4 km. aan nieuwe fietspaden gerealiseerd, als ook wandelpaden, speelvoorzieningen, laarzenpaden, een ruiterroute en een kanoroute. Begin 2010 is bij Landschap Waterland van ruiters uit de omgeving Purmerend en Landsmeer het verzoek binnen gekomen om de ontbrekende schakel in het ruiterpad tussen Groengebied Purmerland en Het Twiske te realiseren, als ook de ontbrekende schakel tussen Groengebied Purmerland en het Purmerbos. Met de realisatie van ruiterpaden in Groengebied Purmerland is weer 4 km extra ruiterpad gerealiseerd, maar kan er niet worden aangesloten op de ruiterpaden in Het Twiske (in zuidelijke richting), dan wel op de ruiterpaden in het Purmerbos (in oostelijke richting). Een fiets/wandelverbinding tussen Groengebied Purmerland en Het Twiske enerzijds, en Groengebied Purmerland en het Purmerbos anderzijds is er al wel, maar een ruiterpad ontbreekt. Door de realisatie van een ruiterpad kan een doorgaande ruiterroute worden gerealiseerd tussen Purmerbos en recreatiegebied Het Twiske. Naar aanleiding van dit verzoek zijn beide recreatieve verbindingen, in zijn geheel (dus niet alleen de ruiterverbinding), als aandachtspunt meegenomen in het Uitvoeringsprogramma Landschap Waterland 2011-2015. In december 2010 heeft het bestuur van Landschap Waterland dit Uitvoeringsprogramma Landschap Waterland 2011-2015 behandeld en ondermeer besloten: 1.
2.
3.
4. 5.
6.
Zich realiserende dat de economische en financiële situatie een zeer kritische houding vraagt ten aanzien van nieuwe voorzieningen, het uitvoeringsprogramma Landschap Waterland 2011–2015 vast te stellen als concrete richtlijn voor de inzet van Landschap Waterland in de voorliggende periode; Voor de selectie van nieuwe projecten of vervolgprojecten de volgende hoofduitgangspunten en criteria aan te houden: • Passend binnen het bestaande beleidskader van landschap Waterland; • Prioriteitstelling afhankelijk van de benodigde investering (lage investering), beheer (geen of lage beheerkosten), toegevoegde waarde en haalbaarheid; • Aansluiting bij prioriteiten lokale besturen regio; Op basis van de criteria van het vorige besluitpunt de projecten 12 t/m 32, betrekking hebbende op verbeteren van recreatieve structuur zoals fietsverbindingen, wandelvoorzieningen, routevoorzieningen, vaar- en kano-voorzieningen, recreatieve knooppunten en het verbeteren van samenwerking, de komende periode prioriteit te geven en op te pakken; In volgende vergaderingen te besluiten over eventuele investeringsbijdragen en/of eventuele structurele bijdragen aan de projecten; Op basis van de criteria van bovenstaand besluitpunt 2 de projecten 33 t/m 40 voorlopig aan te houden en pas een besluit te nemen over het opstarten als er meer duidelijkheid is over deze projecten; Recreatie Noord-Holland NV opdracht te geven invulling te geven aan de hierboven genomen besluiten waarbij de gewijzigde begroting 2011, rekening houdend met de nog vast te stellen bezuinigingsvoorstellen, kaderstellend is voor de inzet van Recreatie Noord-Holland NV.
De recreatieve verbinding tussen recreatiegebied Het Twiske en Groengebied Purmerland, zijnde projectnummer 22, valt onder deze punten van dit bestuursbesluit. Ook de recreatieve verbindingen tussen Groengebied Purmerland en het Purmerbos, zijnde nummer 17, valt hieronder. Dit haalbaarheidsonderzoek beperkt zich tot nummer 22 van het Uitvoeringsprogramma: de recreatieve verbinding tussen recreatiegebied Het Twiske en het onlangs (in 2011) gerealiseerde Groengebied Purmerland, op de kaart op de vorige pagina rood omsingeld.
Recreatie Noord-Holland NV
4 / 21
Haalbaarheidsonderzoek recreatieve verbinding Het Twiske – Groengebied Purmerland
1.2
Doelstelling Doel is de haalbaarheid te onderzoeken van de verbreding dan wel opwaardering van het bestaande fietspad tussen Het Twiske en Groengebied Purmerland in combinatie met de aanleg van een ruiterverbinding, inclusief verschillende scenario’s met bijkomende kostenramingen. De eindrapportage van dit haalbaarheidsonderzoek vormt de afronding van de initiatieffase, zodat een bestuurlijke afweging kan worden gemaakt om eventueel verder te gaan met de financiering en uitvoering van de definitie- en ontwerpfase. Het eindresultaat is een versterking van de recreatieve hoofdstructuur, de zogenoemde recreatie-as, van Landschap Waterland, en dan met name tussen de stedelijke concentratie Zaanstad en Purmerend
1.3
Gebiedsbeschrijving De huidige recreatieve verbinding tussen recreatiegebied Het Twiske en Groengebied Purmerland betreft een smal fietspad, tussen de 1,90m en 2,40m breed, met aan beide zijden een smalle berm. Vanuit het zuiden, dus vertrekkend vanuit recreatiegebied Het Twiske, in noordelijke richting, kronkelt het huidige fietspad door het open veenweidelandschap. Dit eerste deel tot aan de Oostzanerrijweg is circa 650m. lang. Het tweede deel, vanaf de Oostzanerrijweg, nog steeds in noordelijke richting, sluit aan op het onlangs gerealiseerde fietspad in Groengebied Purmerland. Het fietspad is recht met in het begin smalle berm, daarna een brede berm, en aan het einde weer een smalle berm. Dit tweede deel ligt evenwijdig aan de spoorlijn Zaanstad – Purmerend. Dit tweede deel is circa 1.800m lang.
Beide delen worden met elkaar verbonden door een vrijliggend fietspad evenwijdig aan de Oostzanerrijweg van 250m lang. In totaal is de recreatieve verbinding 2.700m, ofwel 2,7km. Het huidige fietspad, inclusief bermen, is in zijn geheel in eigendom, beheer en onderhoud bij het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier. Het hoogheemraadschap heeft aangegeven geen plannen te hebben het huidige fietspad op te waarderen o.i.d.. De verbinding is weergegeven op de kaart op de volgende pagina.
Recreatie Noord-Holland NV
5 / 21
Haalbaarheidsonderzoek recreatieve verbinding Het Twiske – Groengebied Purmerland
Richting Purmerend: Aansluiting op fiets- en ruiterpaden Groengebied Purmerland
Oostzanerrijweg
Richting Zaanstad: Aansluiting op fiets- en ruiterpaden Het Twiske
Recreatie Noord-Holland NV
6 / 21
Haalbaarheidsonderzoek recreatieve verbinding Het Twiske – Groengebied Purmerland
1.4
Betrokken partijen Ten behoeve van dit haalbaarheidsonderzoek is geen projectgroep in het leven geroepen, maar zijn de volgende verschillende partijen afzonderlijk benaderd: • • • • • •
1.5
Provincie Noord-Holland, Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier Aangrenzende eigenaren, zoals agrariërs Gemeente Landsmeer Gemeente Purmerend Stadsregio Amsterdam.
Opbouw rapport In hoofdstuk 2 wordt ingegaan op de resultaten van het onderzoek, zoals de meerwaarde van het project en daarbij aandacht voor de 5B’s: Bestuurlijk draagvlak, Budget, Beschikbaarheid gronden, Bestemming en Beheer. Daarbij is globaal het draagvlak getoetst voor realisatie en de bereidheid van participatie (inzet/ financieel/ beheer) hierin bij de potentiële projectpartners. In hoofdstuk 3 worden de mogelijke scenario’s voor de opwaardering van de recreatieve verbinding weergegeven, met bijhorende kostenraming per scenario van voorbereiding, realisatie en beheer van de recreatieve verbinding. In hoofdstuk 4 worden conclusies getrokken op basis van de resultaten van dit haalbaarheidsonderzoek, en worden aanbevelingen gedaan voor de vervolgfasen.
Recreatie Noord-Holland NV
7 / 21
Haalbaarheidsonderzoek recreatieve verbinding Het Twiske – Groengebied Purmerland
2
INVENTARISATIE
2.1
Meerwaarde De recreatieve verbinding tussen Het Twiske en Groengebied Purmerland maakt onderdeel uit de van recreatie-as uit het Recreatieplan Waterland, en wordt gezien als een belangrijke verbinding, naast recreatief ook utilitair, tussen de stedelijke concentraties Zaanstad en Purmerend. Dát de verbinding er al is, is een meerwaarde, maar het huidige fietspad voldoet niet meer aan de huidige eisen aan fietspaden zoals kwaliteit en afmetingen. De realisatie van de recreatieve hoofdstructuur betreft namelijk niet alleen de realisatie van een fietspad, of alleen een ruiterpad, maar betreft de realisatie van recreatieve verbindingen waar verschillende doelgroepen gebruik van kunnen maken. Het Recreatieplan Waterland stelt dus eisen aan de kwaliteit en afmetingen van de paden. Zo is het bijvoorbeeld wenselijk een fietspad minimaal 3 meter breed te maken om gezamenlijk gebruik van fietsers en skaters mogelijk te maken, met daarnaast een apart gelegen ruiterpad. De recreatieve verbindingen in bijvoorbeeld Groengebied Purmerland voldoen allen aan de voorwaarden zoals vastgelegd in het Recreatieplan. Het huidige fietspad is circa 2m breed, waardoor maximaal twee fietsers naast elkaar kunnen fietsen. Het inhalen van en door fietsers, zowel in dezelfde als tegenovergestelde richting, is mogelijk, maar kan leiden tot onveilige situaties. door het fietspad te verbreden kan een veiligere situatie gecreëerd worden. Op dit moment wordt door de ruiters ook al de oversteek gemaakt van het Groengebied Purmerland naar Het Twiske, waarbij door de ruiters gebruik wordt gemaakt van de bestaande fietspaden en bermen langs fietspaden en wegen. Dit kan leiden tot verkeersonveilige situaties. door voor de ruiters een ‘eigen’ pad te realiseren kunnen onveilige situaties worden voorkomen. Hierdoor kan een doorgaande ruiterroute gerealiseerd worden. Vanwege de kwaliteit van het asfalt van het huidige fietspad, niet glad met gaten en scheuren, wordt het pad nauwelijks gebruikt door skaters, simpelweg omdat dit niet prettig skaten is. De afstand tussen de twee recreatiegebieden, te weten 2,7km, is dan te ver om te overbruggen. Dit terwijl in Het Twiske een mooie skateroute van ruim 15km is gerealiseerd. Tevens leidt een ongelijkmatige asfaltlaag tot onveilige situaties. De minder goede kwaliteit van het asfalt is ook een reden voor rolstoelgebruikers om geen gebruik te maken van het fietspad. door de verbinding te voorzien van een nieuwe, gladde laag asfalt wordt gebruik door andere doelgroepen, te weten skaters en rolstoelgebruikers, bevorderd. Hierdoor kan een doorgaande skateroute gerealiseerd worden. Kort samengevat is de meerwaarde van het project: • Uitvoering geven aan het Recreatieplan Waterland: het oplossen van een knelpunt in de recreatieve hoofdstructuur; • Recreatieve gebruiksmogelijkheden van de verbinding worden verbreed en vergroot, zoals gebruik door meerdere groepen recreanten; • Het voorkomen van onveilige situaties.
Recreatie Noord-Holland NV
8 / 21
Haalbaarheidsonderzoek recreatieve verbinding Het Twiske – Groengebied Purmerland
2.2
Natuur De recreatieve verbinding tussen recreatiegebied Het Twiske en Groengebied Purmerland ligt deels in een waardevol natuurgebied. De verbinding tussen de noordkant van Het Twiske en de Oostzanerrijweg maakt onderdeel uit van Natura 2000 gebied. In dit gebied is er sprake van meerdere wet- en regelgeving die van toepassing is, en waar rekening mee gehouden dient te worden in de uitvoeringsfase door het tijdig aanvragen van benodigde vergunningen. Benodigde vergunningen in het kader van Natura 2000 nemen meer tijd in beslag dan een reguliere vergunningprocedure. Richting Purmerend: Aansluiting op fiets- en ruiterpaden Groengebied Purmerland
Oostzanerrijweg
Natura 2000 gebied
Richting Zaanstad: Aansluiting op fiets- en ruiterpaden Het Twiske
Recreatie Noord-Holland NV
Richting Zaanstad: Aansluiting op
9 / 21
Haalbaarheidsonderzoek recreatieve verbinding Het Twiske – Groengebied Purmerland
2.3
De 5 B’s De haalbaarheid van genoemd project wordt mede bepaald aan de hand van 5 B’s : a. Bestuurlijk draagvlak b. Bestemmingsplan c. Beschikbaarheid gronden d. Budget e. Beheer en onderhoud Hieronder wordt globaal ingegaan op de 5B’s, per scenario (met verschillende ambitieniveau) zal dit nader worden uitgewerkt. Ad a. Bestuurlijk draagvlak Om te komen tot de opwaardering van de recreatieve verbinding tussen Het Twiske en Groengebied Purmerland is het van belang dat betreffende besturen achter het project staan. •
Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (EIGENAAR & BEHEERDER): Het Hoogheemraadschap heeft aangegeven positief te staan tegenover de opwaardering van de recreatieve verbinding, inclusief ruiterpad. Als eigenaar en beheerder van de gronden en het fietspad en de bermen geeft zij aan medewerking te zullen verlenen aan de realisatie, als ook heeft zij aangegeven het beheer van het eventueel vernieuwde fietspad op zich te nemen. Echter, HHNK geeft aan niet te willen investeren in de uitvoeringsfase, en ook niet het beheer van een eventueel ruiterpad op zich te willen nemen.
•
Provinciaal beleid / provincie Noord-Holland: de provincie heeft geen expliciet beleid omtrent de betreffende recreatieve verbinding, maar heeft wel aangegeven voorkeur te geven aan het oplossen van meerdere relatief kleine knelpunten, dan één groot knelpunt.
•
Stadsregio Amsterdam: het fietsbeleid van de Stadsregio is gericht op het realiseren van een op utilitaire verplaatsingen gericht fietsnetwerk in de regio. Daarbij gaat het om zoveel mogelijk gestrekte en verkeersveilige verbindingen tussen belangrijke herkomst- en bestemmingsgebieden zoals van diverse woonwijken naar het centrum van Purmerend of van Purmerend naar Amsterdam. Om dit te bereiken kan de Stadsregio subsidie geven voor dergelijke initiatieven. Recreatieve fietsroutes vallen niet binnen de scope van de subsidies (behalve als deze ook een utilitaire functie kunnen hebben). De stadsregio subsidieert verbeteringen aan fietsinfrastructuur als deze binnen het vastgestelde Regionaal Netwerk Fiets vallen. Dit netwerk is opgebouwd op basis van de fietsplannen van de gemeenten. De Stadsregio heeft geen middelen beschikbaar voor beheer en onderhoud van bestaande of nieuwe routes.
•
Recreatieschappen (Landschap Waterland / Het Twiske): een kerntaak en doelstelling van de recreatieschappen is het bevorderen van een evenwichtige ontwikkeling van de openluchtrecreatie en het tot stand brengen en bewaren van een evenwichtig natuurlijk milieude. In Het Twiske is de afgelopen jaren flink geïnvesteerd in het breder toegankelijk maken van de fietspaden, zoals het opnieuw asfalteren van de fietspaden zodat een skateroute gerealiseerd kan worden. Het is van toegevoegde waarde als voor de verschillende groepen
Recreatie Noord-Holland NV
10 / 21
Haalbaarheidsonderzoek recreatieve verbinding Het Twiske – Groengebied Purmerland
recreanten, ruiters, skaters, aansluiting kan worden gevonden met andere recreatiegebieden, zoals Groengebid Purmerland en het Purmerbos, zodat langere (doorgaande) routes mogelijk worden. •
Gemeentelijk beleid: de gemeenten Purmerend en Landsmeer hebben aangegeven meerwaarde te zien in de opwaardering van de recreatieve verbinding, waarbij wordt gestreefd naar het bevorderen van intensieve vormen van recreatie, zoals ruiterpaden.
Ad b. Bestemmingsplan Het gehele tracé valt binnen de gemeente Landsmeer en is opgenomen in het Bestemmingsplan Landelijk Gebied. Het zuidelijke deel tot aan de Oostzanerrijweg betreft N-A: Natuur met agrarsich medegebruik; het noordelijke deel vanaf de Oostzanerrijweg betreft A-W: Agrarisch met waarden. Daar het tracé een bestaand fietspad betreft worden geen problemen verwacht voor opwaardering van het huidige fietspad en de realisatie van een ruiterpad. Een omgevingsvergunning is wel vereist. Ad c. Beschikbaarheid gronden Voor de opwaardering (en mogelijk verbreding) van het fietspad en de realisatie van een ruiterpad is het niet nodig de grond in eigendom te hebben. Wél dient er toestemming te worden verkregen van de grondeigenaren, en waar van toepassing beheerders en pachters, om de gewenste voorzieningen te realiseren. Er zijn diverse privaatrechtelijke mogelijkheden om een voorziening op gronden van derden aan te leggen, zoals bv. een gebruiksovereenkomst, huur of zakelijk recht (opstalrecht of pacht bijvoorbeeld). De grondeigenaren zijn getraceerd via de kadastrale gegevens. Voor het huidige fietspad inclusief bermen geldt dat HHNK eigenaar en beheerder is. Aangrenzende percelen (aan de andere kant van de sloten) zijn in eigendom bij verschillende partijen, zoals Staatsbosbeheer en agrariërs. Daarnaast dient een omgevingsvergunning te worden verkregen voor de te realiseren voorzieningen. Zodra werkzaamheden dienen te worden uitgevoerd aan of dichtbij wateren, waterkeringen of wegen, dan dient bij het waterschap een ontheffing te worden aangevraagd. Verlening van de ontheffing is afhankelijk van de waterhuishoudkundige, waterkeringtechnische en/of wegentechnische belangen. In de ontheffing worden voorwaarden opgenomen om ervoor te zorgen dat bijvoorbeeld de water aan- en afvoer, de waterkering, de wegen en de onderhoudswerkzaamheden niet in gevaar komen. De voorwaarden waaronder ontheffing kan/zal worden verleend zijn voor een (groot) deel vastgelegd in een aantal beleidsnotities van de waterschappen. Ad d. Budget Op dit moment is vanuit Landschap Waterland, de opdrachtgever van dit haalbaarheidsonderzoek, alleen budget gereserveerd voor het onderzoeken van de haalbaarheid. Er is nog geen budget gereserveerd voor de realisatiefase, dit is afhankelijk van de uitkomsten van dit onderzoek. Er is een mogelijkheid tot aanvragen van een subsidiebijdrage vanuit de Stadsregio Amsterdam voor de realisatiefase, gezien de route onderdeel uitmaakt van het fietsbeleid van de Stadsregio. Zij stellen alleen de eis dat het fietspad dan 3m breed moet zijn.
Recreatie Noord-Holland NV
11 / 21
Haalbaarheidsonderzoek recreatieve verbinding Het Twiske – Groengebied Purmerland
HHNK heeft aangegeven geen budget beschikbaar te hebben voor de uitvoering, maar is wel bereid de kosten van beheer van mogelijk een nieuw/vernieuwd fietspad op zich te nemen. Ad e. Beheer en onderhoud Het is niet wenselijk voorzieningen te realiseren voordat vooraf het beheer en onderhoud (inclusief vervangingsinvesteringen), én de financiering hiervan, goed geregeld is. Het Hoogheemraadschap heeft aangegeven een nieuw (opgewaardeerd) fietspad in beheer te willen, dat wil zeggen, het huidige beheer van het fietspad voortzetten. Echter, het beheer en onderhoud van een ruiterpad wil het Hoogheemraadschap niet op zich nemen, maar is wel bereid met een andere beheerorganisatie afspraken te maken aangaande het beheer van een ruiterpad.
Recreatie Noord-Holland NV
12 / 21
Haalbaarheidsonderzoek recreatieve verbinding Het Twiske – Groengebied Purmerland
3.
RESULTATEN: 3 SCENARIO’S & BIJHORENDE KOSTEN Uit het onderzoek blijkt dat het wenselijk is de recreatieve verbinding Het Twiske – Groengebied Purmerland op te waarderen. Opname van dit project in het Uitvoeringsprogramma 2011-2015 betekent dat het project past binnen het beleidskader van Landschap Waterland. De vraag over de haalbaarheid is afhankelijk van het scenario dat beoogd wordt, de financiële middelen die beschikbaar zijn en de termijn waarin men het recreatieve fietspad wil realiseren. Er zijn 3 scenario’s, waar bij scenario 1 en 2 de huidige breedte van de berm en het huidige fietspad kan worden gehandhaafd en waar bij scenario 3 de huidige breedte van de berm verbreed dient te worden en ook het fietspad geheel opnieuw gemaakt moet worden. 1. ruiterspoor*: er wordt ingegaan op het verzoek van de ruiters om een ruiterspoor te realiseren naast het bestaande fietspad. Het huidige fietspad wordt ongemoeid gelaten; 2. ruiterspoor* + nieuwe asfaltlaag huidig fietspad: er wordt ingegaan op het verzoek van de ruiters om een ruiterspoor te realiseren naast het bestaande fietspad en het huidige fietspad (van ca. 2m breed) wordt voorzien van een nieuwe asfaltlaag; 3. ruiterpad* + verbreding fietspad: er wordt ingegaan op het verzoek van de ruiters om een ruiterpad te realiseren los van het fietspad. De huidige bermen worden verbreed door gronden aan te kopen en de sloot te verleggen. Op de nieuwe brede berm kan een geheel nieuw fietspad van 3m gerealiseerd worden als ook een ruiterpad van 1m breed. * Een ruiterspoor betreft een spoor van ca. 50cm breed die grotendeels ‘zichzelf onderhoud’ door gebruik door ruiters. Een ruiterpad is een pad van ca. 100cm breed en behoeft meer onderhoud, omdat louter onderhoud door gebruik niet voldoende is een pad van 100cm in stand te houden.
Ruiterpad, breedte 1 meter
Ruiterspoor
In de volgende paragrafen worden de verschillende scenario’s nader uitgewerkt.
Recreatie Noord-Holland NV
13 / 21
Haalbaarheidsonderzoek recreatieve verbinding Het Twiske – Groengebied Purmerland
3.1
SCENARIO 1 - RUITERSPOOR Eindresultaat Er wordt ingegaan op het verzoek van de ruiters om een ruiterspoor te realiseren naast het bestaande fietspad. Het huidige fietspad wordt ongemoeid gelaten. Hieronder een foto om het eindbeeld te visualiseren:
Doelgroepen die bediend worden WEL
NIET
fietsers* skaters wandelaars* rolstoelgebruikers ruiters *maar suboptimaal i.v.m. beperkte ruimte tegemoetkomend en inhalend verkeer
Veiligheid De veiligheid is voldoende. Het fietspad blijft circa 2m breed en bij huidig gebruik zijn tot op heden geen noemenswaardige incidenten voorgekomen. Passeren en inhalen is mogelijk, maar niet optimaal. Ruiters krijgen een eigen spoor van ca. 50cm breed, waardoor ze ten alle tijden niet gebruik hoeven te maken van het fietspad. Realisatietermijn: circa 1 jaar De realisatie van een ruiterspoor is eenvoudig. De reguliere vergunningprocedures dienen doorlopen te worden. Zodra budget beschikbaar komt kan gestart worden met de realisatie (bestekvoorbereiding, aanbesteding en realisatie). 5 B’s Bestuurlijk Draagvlak Budget
HHNK heeft aangegeven medewerking te zullen verlenen aan realisatie, dient nog geformaliseerd te worden op dit moment geen budget beschikbaar, in overleg
Beschikbaarheid gronden Bestemming
Toestemming en ontheffing HHNK en aanlegvergunning gemeente (mogelijk) keurontheffing, omgevingsvergunning, Natura 2000
Beheer
nader te bepalen, in overleg met HHNK, Landschap Waterland / recreatieschap Het Twiske
LEGENDA groen licht / geregeld / vastgesteld
Recreatie Noord-Holland NV
mogelijk geregeld / nog nader te onderzoeken
niet geregeld / knelpunt
14 / 21
Haalbaarheidsonderzoek recreatieve verbinding Het Twiske – Groengebied Purmerland
Begroting Omschrijving
Kosten
Ruiterspoor 2.700 meter
€
17.000
Subtotaal Onvoorzien (10%)
€ €
17.000 1.700
Subtotaal VATkosten (15%)
€ €
18.700 2.805
Totaal voorzieningen Projectleidingskosten (25%)
€ €
21.505 5.376
Totaal excl. btw
€
26.881
Btw (19%)
€
Totaal incl. btw
€
Beheerkosten* €
1.800
5.107
€ €
1.800 342
31.989
€
2.142
*jaarlijkse beheerkosten, incl aanvullen van ruiterspoor eens in de 5 jaar
Toelichting Projectleidingskosten Onder projectleidingskosten wordt verstaan alle kosten die benodigd zijn voor projectleiding om dit project in goede banen te leiden en tot een goed eindresultaat te brengen, zoals kosten voor (moeizame) vergunningprocedures, verkrijgen toestemming, regelen beheer en onderhoud, etc. Ervaring van RNH leert dat hoe kleiner de kosten voor hardware (voorzieningen), hoe meer inzet (procentueel uitgedrukt) benodigd is voor overleg en vergunningprocedures.
Recreatie Noord-Holland NV
15 / 21
Haalbaarheidsonderzoek recreatieve verbinding Het Twiske – Groengebied Purmerland
3.2
SCENARIO 2
- RUITERSPOOR + NIEUWE ASFALTLAAG HUIDIG FIETSPAD
Eindresultaat Er wordt ingegaan op het verzoek van de ruiters om een ruiterspoor te realiseren naast het bestaande fietspad en de toplaag van het huidige fietspad (van ca. 2m breed) wordt vervangen (oppervlaktebehandeling), zodat het fietspad ook geschikt is voor gebruik door skaters en rolstoelgebruikers Hieronder een foto om het eindbeeld te visualiseren:
Doelgroepen die bediend worden WEL NIET fietsers* wandelaars* skaters (let op: maar 2m breed)* rolstoelgebruikers* ruiters *maar suboptimaal i.v.m. beperkte ruimte tegemoetkomend en inhalend verkeer
Veiligheid De veiligheid is voldoende. Het fietspad blijft circa 2m breed en bij huidig gebruik zijn tot op heden geen noemenswaardige incidenten voorgekomen. Passeren en inhalen is mogelijk, maar niet optimaal. Ruiters krijgen een eigen spoor van ca. 50cm breed, waardoor ze ten alle tijden niet gebruik hoeven te maken van het fietspad. Een breedte van 2m voor skaters is mogelijk, maar niet optimaal. Realisatietermijn: circa 1 tot 2 jaar De realisatie van een ruiterspoor en een oppervlaktebehandeling van het fietspad is eenvoudig. De reguliere vergunningprocedures dienen doorlopen te worden. Zodra budget beschikbaar komt kan gestart worden met de realisatiefase (bestekvoorbereiding, aanbesteding en realisatie). 5 B’s Bestuurlijk Draagvlak Budget
HHNK heeft aangegeven medewerking te zullen verlenen aan realisatie, dient nog geformaliseerd te worden op dit moment geen budget beschikbaar, in overleg
Beschikbaarheid gronden Bestemming
Toestemming en ontheffing HHNK, vergunning gemeente
Beheer
nader te bepalen, in overleg met HHNK, Landschap Waterland / recreatieschap Het Twiske
Recreatie Noord-Holland NV
(mogelijk) keurontheffing, omgevingsvergunning, Natura 2000
16 / 21
Haalbaarheidsonderzoek recreatieve verbinding Het Twiske – Groengebied Purmerland
Begroting Omschrijving
Kosten
Beheerkosten*
Ruiterspoor 2.700 m1
€
17.000 €
1.800
Vervangen toplaag 5.400m2
€
40.000
Subtotaal Onvoorzien (10%)
€ €
57.000 5.700
Subtotaal VATkosten (15%)
€ €
62.700 9.405
Totaal voorzieningen Projectleidingskosten (20%)
€ €
72.105 14.421
Totaal excl. btw
€
86.526
Btw (19%)
€
16.440
€ €
1.800 342
Totaal incl. btw
€
102.966
€
2.142
door HHNK
*jaarlijkse beheerkosten, incl aanvullen van ruiterspoor eens in de 5 jaar
Recreatie Noord-Holland NV
17 / 21
Haalbaarheidsonderzoek recreatieve verbinding Het Twiske – Groengebied Purmerland
3.3
SCENARIO 3
- RUITERPAD + VERBREDING FIETSPAD
Eindresultaat Er wordt ingegaan op het verzoek van de ruiters om een ruiterpad te realiseren los van het fietspad. De huidige bermen worden verbreed door gronden aan te kopen en de sloot te verleggen. Op de nieuwe brede berm kan een geheel nieuw fietspad van 3m gerealiseerd worden als ook een ruiterpad van 1m breed naast het bestaande fietspad. Hieronder een foto om het eindbeeld te visualiseren (als in Groengebied Purmerland):
Doelgroepen die bediend worden WEL fietsers wandelaars skaters rolstoelgebruikers ruiters
NIET
Veiligheid De veiligheid is goed. Het fietspad wordt circa 3m breed en voldoet aan de huidige eisen voor de afmetingen van een fietspad. Passeren en inhalen is goed mogelijk. Ruiters krijgen een eigen ruiterpad van ca. 100cm breed, waardoor ze ten alle tijden niet gebruik hoeven te maken van het fietspad. Een breedte van 3m voor skaters is goed. Realisatietermijn: circa 3 jaar Het benodigd budget is aanzienlijk hoog. Het vinden en beschikbaar krijgen van dit budget vergt naar verwachting veel tijd. Tevens dienen gronden te worden aangekocht van particulieren, vergunningprocedures doorlopen, en vervolgens dient veel grondwerk verricht worden (sloten verleggen, oud fietspad verwijderen, nieuwe fundering aanbrengen voor nieuw fietspad, etc.). Het gehele proces neemt veel tijd in beslag. Daarnaast is een deel van het tracé Natura 2000 gebied, waarbij het risico groot is dat grondaankopen niet rond komen. Voor het overige tracé geldt dat de reguliere vergunningprocedures doorlopen dienen te worden.
Recreatie Noord-Holland NV
18 / 21
Haalbaarheidsonderzoek recreatieve verbinding Het Twiske – Groengebied Purmerland
5 B’s Bestuurlijk Draagvlak Budget Beschikbaarheid gronden Bestemming Beheer
HHNK heeft aangegeven medewerking te zullen verlenen aan realisatie, dient nog geformaliseerd te worden. op dit moment geen budget beschikbaar, in overleg. Het benodigd budget is aanzienlijk hoog Grondaankopen van particulieren, toestemming en ontheffing HHNK, vergunning gemeente (mogelijk) keurontheffing, omgevingsvergunning, Natura 2000 nader te bepalen, in overleg met HHNK, Landschap Waterland / recreatieschap Het Twiske
Begroting
Omschrijving
Kosten
Ruiterpad 2.700 m1*
€
33.500
Grondaankopen 5ha
€
250.000
Verwijderen oud fietspad en verleggen sloten
€
250.000
Realisatie nieuw fietspad
€
250.000
Subtotaal Onvoorzien (10%)
€ €
783.500 78.350
Subtotaal VATkosten (15%)
€ €
861.850 129.278
Totaal voorzieningen Projectleidingskosten (17,5% )
€ €
991.128 173.447
Totaal excl. btw
€
Btw (19%)
€
Totaal incl. btw
€
1.164.575
Beheerkosten* €
3.200 door HHNK
door HHNK
221.269
€ €
3.200 608
1.385.844
€
3.808
*jaarlijkse beheerkosten, incl aanvullen van ruiterpad eens in de 5 jaar
Recreatie Noord-Holland NV
19 / 21
Haalbaarheidsonderzoek recreatieve verbinding Het Twiske – Groengebied Purmerland
4.
CONCLUSIES & AANBEVELINGEN
Dit haalbaarheidsonderzoek naar de opwaardering van de recreatieve (en utilitaire) verbinding tussen recreatiegebied Het Twiske en Groengebied Purmerland heeft een duidelijker inzicht gegeven in de (on)mogelijkheden hiervan en de verschillende scenario’s. Conclusies De volgende conclusies kunnen getrokken: -
Er geldt dat er draagvlak is bij betrokken partijen voor de opwaardering van het tracé, dat wil zeggen het toevoegen van een ruiterpad/-spoor en een kwaliteitsimpuls van het huidige fietspad;
-
De opwaardering van de recreatieve/utilitaire verbinding wordt, op basis van de resultaten van dit onderzoek, haalbaar geacht. Hiervoor zijn verschillende scenario’s mogelijk, uiteengezet in ambitieniveau. Voor de realisatie kan niet één vaste termijn gegeven worden, gezien de opwaardering van het fietspad afhankelijk is van het gekozen scenario, de te doorlopen vergunningprocedures, te voeren overleggen met betrokken partijen, de aanbesteding en de uitvoeringstermijn. In scenario 3 zijn ook grondaankopen, en medewerking en toestemming van particulieren en/of pachters vereist. Daarnaast geldt dat het eerste deel van het tracé, gezien vanaf recreatiegebied Het Twiske, gelegen is in Natura 2000 gebied, waarvoor de vergunningprocedures langer zijn dan een reguliere vergunning. Voor de realisatiefase dient (ten minste) rekening te worden gehouden met één jaar;
-
Voor scenario 1 en 2 geldt dat een niet al te grote investering nodig is om de verbinding op te waarderen (resp. circa € 30.000 en € 100.000). Daarentegen voor scenario 3, de meest ambitieuze variant, is een grote investering (circa € 1,4 mlj) nodig om tot inrichting van een optimale recreatieve verbinding te komen. Voor alle scenario’s geldt dat financiële dekking van de geraamde projectkosten nog dient te worden gevonden;
-
De maatschappelijke kosten/baten verhouding voor scenario 1, is voldoende. Hoewel de te maken kosten in absolute termen het laagst zijn en de realisatietermijn kort (dit kan binnen 1 jaar), het rendement in termen van verbeterde gebruikswaarde is relatief klein. Voor scenario 2 geldt dat de maatschappelijke kosten/baten verhouding goed is: de kosten in absolute termen zijn beperkt en de realisatietermijn is 1 à 2 jaar. Het rendement in verbeterde gebruikswaarde is relatief groot maar wordt net niet optimaal conform de beleidsuitgangspunten voor de recreatieve hoofdstructuur van Landschap Waterland. Voor scenario 3 geldt dat deze verhouding ongunstig is: de kosten zijn hoog, de realisatietijd is lang i.v.m. noodzakelijk te voeren onderhandelingen voor grondverwerving, bestemmingsplanprocedure, etc.. De functionele baten zijn het grootst, namelijk het ideaalplaatje voor de recreant;
-
De meerwaarde van scenario 1 is minimaal t.o.v. huidige situatie. Er is al een informeel ruiterspoor, waar geen actief onderhoud aan wordt gepleegd. Scenario 2 geeft een wezenlijke meerwaarde d.m.v. kwaliteitsverbetering voor fietsers, minder validen en skaters. Passeren en ‘voluit’ gaan blijft lastig. Voor ruiters is de meerwaarde beperkt, dat wil zeggen functioneel een minimale verbetering, maar de
Recreatie Noord-Holland NV
20 / 21
Haalbaarheidsonderzoek recreatieve verbinding Het Twiske – Groengebied Purmerland
realisatie van een zandbed is beter voor een paard dan een ongelijkmatig slijtpad in een grasmat. Scenario 3 is functioneel een ideaalplaatje en voldoet aan alle eisen van een kwalitatief hoogwaardige recreatieve verbindingszone. Samengevat geldt, naast het rond krijgen van de financiële dekking, dat: •
De haalbaarheid van scenario 1 = goed. Gerelateerd aan de 5 beschouwende beheersaspecten verdient het aspect beschikbaarheid van gronden én bestemmingsplan in relatie tot te verlenen vergunningen de aandacht. Dit is voor dit scenario een beheersbaar risico.
•
De haalbaarheid van scenario 2 = goed. Gerelateerd aan de 5 beschouwende beheersaspecten verdient het aspect beschikbaarheid van gronden én bestemmingsplan in relatie tot te verlenen vergunningen de aandacht. Dit is voor dit scenario een beheersbaar risico.
•
De haalbaarheid van scenario 3 = onvoldoende. De vereiste investering weegt niet op tegen de maatschappelijke baten. Daarnaast verdient het aspect beschikbaarheid van gronden (van particulieren) én bestemmingsplan in relatie tot te verlenen vergunning (grondaankopen in Natura 2000 gebied) de aandacht. Dit vergt veel inzet (in tijd) met onzekere resultaten en vormt dus een risico.
Aanbevelingen Op basis van de resultaten van dit onderzoek kunnen de volgende aanbevelingen worden gedaan: -
het opwaarderen van de recreatieve en utilitaire verbinding tussen recreatiegebied Het Twiske en Groengebied Purmerland, is van toegevoegde waarde voor de recreant en de verschillende belevingsvormen (fietsen, wandelen, paardrijden, skaten etc.) van het open veenweidelandschap. Aanbevolen wordt een vervolg te geven aan dit haalbaarheidsonderzoek en op basis van de resultaten van dit onderzoek in te zetten op realisatie van scenario 2, waarbij wordt ingezet op het vergroten van de gebruikswaarde met een relatief groot rendement. De toegevoegde gebruikswaarde van scenario 1 is relatief klein en de benodigde investering in tijd en geld bij scenario 3 is groot, waardoor aanbevolen wordt niet in te zetten op realisatie van deze twee scenario’s.
Recreatie Noord-Holland NV
21 / 21