Programmabegroting 2016
Fase 1: Ontwikkelingen schetsen Fase 2: Kaders stellen
Fase 3: Begroting vaststellen
Vastgesteld door de gemeenteraad op 10 november 2015
Programmabegroting 2016
Inhoudsopgave Inleiding: het jaar van de uitvoering ..................................................................................... 5 Leeswijzer programmabegroting 2016 .................................................................................. 7 Hoofdstuk 1 – Kerngegevens ............................................................................................. 11 Hoofdstuk 2 – Begroting .................................................................................................. 13 2A Programma’s ...................................................................................................... 13 Programma 1 De gemeente Texel: voor en door bewoners .................................................. 13 Programma 2 Zorg voor elkaar, veiligheid op orde ............................................................ 25 Programma 3 Mooi en gastvrij Texel ............................................................................ 35 Programma 4 Texel werkt! ....................................................................................... 47 Programma 5 Toekomst voor de jeugd .......................................................................... 57 Programma 6 Samen beleven en bewegen ..................................................................... 65 Programma 7 Duurzaam, schoon en innovatief ................................................................ 75 Programma 8 Goed wonen, goede bereikbaarheid ............................................................ 85 2B Recapitulatie ..................................................................................................... 96 2C Financiële vertaling voorstellen 2016 ......................................................................... 98 Hoofdstuk 3 - Meerjarenraming 2016-2019 ......................................................................... 101 Hoofdstuk 4 - Overzicht incidentele baten en lasten en stand algemene reserve ........................... 107 Hoofdstuk 5 – Verloop Reserves en voorzieningen ................................................................. 109 Hoofdstuk 6 - Paragrafen................................................................................................ 111 Paragraaf A – Sociaal Domein ....................................................................................... 113 Paragraaf B – Onderhoud openbare ruimte en gebouwen ...................................................... 117 Paragraaf C – Verbonden partijen .................................................................................. 121 Paragraaf D – Bedrijfsvoering ....................................................................................... 137 Paragraaf E – Grondbeleid .......................................................................................... 145 Paragraaf F – Financiering........................................................................................... 149 Paragraaf G – Lokale lasten ......................................................................................... 153 Paragraaf H – Weerstandsvermogen ............................................................................... 161 Hoofdstuk 7A - Investeringsplan 2016-2019 ......................................................................... 169 Hoofdstuk 7B - Vervangingsinvesteringen ............................................................................ 175 Hoofdstuk 8 - Overheveling projectbudgetten ...................................................................... 179 Hoofdstuk 9 – Subsidies .................................................................................................. 181 Hoofdstuk 10 – Overzicht algemene dekkingsmiddelen ........................................................... 183 Hoofdstuk 11 – Meest gestelde vragen ................................................................................ 185 Hoofdstuk 12 - Begrippenlijst Programmabegroting ............................................................... 197 Hoofdstuk 13 - Schema behandeling Programmabegroting 2016 ............................................... 199 Hoofdstuk 14 – Besluit ................................................................................................... 201 Bijlage 1 - Actuele doelenboom van 9 naar 8 ....................................................................... 203 Bijlage 2 - Doelen: verplaatst of gerealiseerd ....................................................................... 211
3/212
Programmabegroting 2016
Inleiding: het jaar van de uitvoering Voor u ligt de vernieuwde Programmabegroting 2016 Fase 3: Begroting vaststellen. In de 1e fase werden de trends en ontwikkelingen geschetst voor de diverse programma’s. In de 2e fase heeft de raad kaders gesteld op basis van de voorstellen bij de diverse programma’s. Van de raad wordt in deze laatste fase gevraagd deze uitgewerkte programmabegroting vast te stellen op basis van een integrale afweging. De programmabegroting is in het afgelopen jaar steeds verder gevuld. Losse stukken, zoals begrotingsbrieven, zijn achterwege gebleven. Er wordt nu één boekwerk aangeboden inclusief de begrotingsbrief. In samenspraak met de raad is het aantal voorstellen voor nieuw beleid beperkt gehouden, omdat in het begrotingsjaar 2016 de nadruk ligt op het uitvoeren van eerder ingezet beleid. Eerst moeten de zaken die nu spelen en waar al afspraken over zijn gemaakt op een goede manier afgerond worden. De nieuwe indeling van de programma’s is gebaseerd op het vastgestelde samenwerkingsakkoord “Samen Zelfstandig”. Om het verband met de laatst vastgestelde programmabegroting te kunnen volgen hebben we een oud-nieuw lijst (zie bijlage 1: Doelenboom) gemaakt. De oude programma indeling is daarbij naast de nieuwe indeling gezet. De belangrijkste trends en ontwikkelingen zijn: Nederland en dus ook Texel vergrijst, ontgroent, individualiseert en wordt cultureel meer divers; We zijn steeds meer afhankelijk van de wereldwijde economische ontwikkeling, de arbeidsmarkt laat een toename aan werkloosheid, flexibiliteit en arbeidsmigratie zien; De transities voor de zorg zijn nu een feit. Daarmee wordt de zorg en ondersteuning dichter bij huis georganiseerd en integraal en meer op maat georganiseerd. De nadruk komt meer te liggen op het ontzorgen en voorkomen van problemen. Burgers weten elkaar te vinden via sociale media en online communities, ook onze digitale dienstverlening wordt steeds belangrijker; De verantwoordelijkheden in het politieke landschap verschuiven: meer Europa, meer decentraal en regionaal, meer markt, meer burger en minder overheid. Er is sprake van verdergaande decentralisaties van rijksoverheidstaken, meestal met een korting van het budget. De gemeentelijke organisatie staat daarbij niet op zichzelf, maar opereert in diverse samenwerkingsverbanden om zo de rijksoverheidstaken te kunnen realiseren; Er is een toenemend bewustzijn op het gebied van duurzaamheid en aandacht voor de kwaliteit van de leefomgeving. Voor Texel wordt dit onder meer vertaald in de verdere uitwerking van de ambities van Planet Texel; Een aansprekende openbare ruimte voor burger en toerist wordt meer en meer als “basisvoorziening” gezien. Steeds grotere afhankelijkheid van nutsvoorzieningen.
5/212
Programmabegroting 2016
De Programmabegroting 2016 nieuwe stijl biedt een goede basis voor een succesvolle samenwerking met de raad. Beoogd wordt te komen tot een afsluitende Begrotingsraad in november 2015 waarin gedragen beslissingen worden genomen om voor de burgers én gasten van onze gemeente een gezond woon-, werk-, leef- en recreatieklimaat te scheppen. Hoogachtend, burgemeester en wethouders van Texel, de secretaris, de burgemeester, R.P. van Menen
R. Kruisinga
Programmabegroting 2016
Leeswijzer programmabegroting 2016
Fase 1: Ontwikkelingen schetsen Fase 2: Kaders stellen Fase 3: Begroting vaststellen
De programmabegroting 2016 komt gefaseerd tot stand De afgelopen periode zijn door de raad wensen geuit om te komen tot een aangepaste vorm en werkwijze voor de programmabegroting. Wensen waren onder andere: dunnere documenten, niet twee keer hetzelfde schrijven, integratie lange termijnplanning, doelen zo volledig mogelijk beschrijven en de paragrafen opnemen. Vanaf 2015 is een nieuwe werkwijze ingevoerd die tegemoet komt aan deze wensen. De programmabegroting komt in 3 fasen tot stand:
Fase 1: Ontwikkelingen schetsen In deze fase wordt op basis van de gesignaleerde trends en ontwikkelingen voorgesteld welke acties genomen zouden moeten worden. Tevens wordt hetgeen we al doen (lange termijn planning) inzichtelijk gemaakt. Van de raad wordt in deze fase gevraagd de geschetste trends en ontwikkelingen te bespreken. Tevens worden de raadsfracties uitgenodigd om andere voorstellen toe te voegen. Hierbij kan ook worden aangegeven of de raad op een bepaald onderwerp meer of minder inspanning wenst.
Fase 2: Kaders stellen Het college biedt de raad een programmabegroting aan waarin alle nieuwe voorstellen, inclusief de financiële gevolgen, zijn verwoord. Daarnaast zijn in deze fase ook de voorstellen meegenomen die volgen uit bestaand beleid of wettelijk verplicht zijn. De meicirculaire zal geïntegreerd zijn in het financieel meerjarenoverzicht. Van de raad wordt in deze fase gevraagd aan te geven welke voorstellen mee moeten naar de definitieve Programmabegroting voor een integrale afweging.
Fase 3: Begroting vaststellen Op basis van de resultaten uit fase 2 levert het college in oktober de concept programmabegroting 2016 aan. Hierin zijn de septembercirculaire en de begrotingsbrief integraal opgenomen waardoor er 1 document ontstaat op basis waarvan in november besluitvorming plaatsvindt. Van de raad wordt in deze fase gevraagd om de definitieve Programmabegroting vast te stellen.
Van 9 naar 8 programma’s met een fasegewijze invulling van de opbouw Het aantal programma’s is op basis van het coalitieprogramma van 9 naar 8 gegaan. In de programmabegroting 2016 komt deze nieuwe programma-indeling terug. Per programma wordt het volgende stramien gebruikt: Een korte omschrijving van het programma A. Ontwikkelingen en het beleidskader (inclusief beleidsnota’s) B. Wat doen we al? (Lange Termijn Planning) C. Voorstellen D. Begroting (financiën) per programma
7/212
Programmabegroting 2016
Bij onderdeel D. Begroting is een toelichting toegevoegd waar de verschillen per beleidstaak worden geanalyseerd. De verschillen die ontstaan door uren, verrekeningen en kapitaallasten worden niet nader toegelicht. Door de invoering van de nieuwe programma indeling zijn sommige beleidstaken anders gerubriceerd. In deze fase van de programmabegroting zijn de vastgestelde onderdelen van fase I en II opnieuw bekeken. Dit heeft geleid tot enkele tekstuele aanpassingen en nieuwe voorstellen. De volgende onderdelen zijn in fase III toegevoegd: Infographics Begroting programma 1 t/m 8 (financieel) Samenvatting Begroting (financieel) Meerjarenraming 2016-2019 inclusief septembercirculaire Reserves en Voorzieningen Meest gestelde vragen Besluit De paragrafen Sommige operationele doelen hebben betrekking op de bedrijfsvoering. De relevante informatie wordt in het vervolg vermeld in de paragrafen waarin een overkoepelend integraal beeld wordt gegeven. De paragrafen zijn: 1. Paragraaf A: Sociaal Domein; 2. Paragraaf B: Onderhoud openbare ruimte en gebouwen; 3. Paragraaf C: Verbonden partijen; 4. Paragraaf D: Bedrijfsvoering; 5. Paragraaf E: Grondbeleid; 6. Paragraaf F: Financiering; 7. Paragraaf G: Lokale lasten; 8. Paragraaf H: Weerstandsvermogen.
Toelichting “wat mag het kosten” Gemeente Texel De programmabegroting 2016 is voor het eerst gebaseerd op de nieuwe programma-indeling. De cijfers van de jaarrekening 2014 en de programmabegroting 2015 zijn eveneens omgezet in de nieuwe programma-indeling, zodat de cijfers vergelijkbaar zijn. In de programmabegroting 2016 is het bestaande beleid opgenomen. De voorstellen uit de programmabegroting 2e fase 2016 zijn verwerkt. Tussentijdse besluiten zijn meegenomen tot en met de raadsvergadering van oktober. Ook de financiële consequenties van de septembercirculaire zijn in de cijfers verwerkt. In de kolom programmabegroting 2015 zijn de incidentele wijzigingen over dat jaar meegenomen. De belangrijkste incidentele wijzigingen die betrekking hebben op 2015 worden onder de begroting (D) nader toegelicht. Deze bedragen komen niet terug in de begroting 2016. Omdat ook de jaarrekening 2014 is omgezet naar de nieuwe programma-indeling is het dit jaar lastig om aansluiting te zoeken bij de cijfers van de jaarrekening 2014. Deze is immers nog gemaakt in de oude programma-indeling. Dit ongemak is dit jaar helaas niet te vermijden.
8/212
Programmabegroting 2016
De Bolder De door De Bolder aangeleverde cijfers zijn in onze begroting overgenomen. De begroting van De Bolder sluit met een voordelig saldo van € 140.000.
OSG De Hogeberg De door OSG De Hogeberg aangeleverde cijfers zijn in onze begroting overgenomen. De begroting van de OSG is sluitend.
9/212
Programmabegroting 2016
Hoofdstuk 1 – Kerngegevens De belangrijkste kerngegevens worden visueel weergegeven door middel van een infographic. Vanzelfsprekend kunnen hier niet alle kerngegevens van de gemeente Texel gepresenteerd worden. Meer kerngegevens zijn te vinden via: www.waarstaatjegemeente.nl en via www.texel.incijfers.nl. Visuele weergave van informatie: infographics geven beeld op hoofdlijnen Een wens vanuit de raad was om de (financiële) informatie ook visueel weer te geven. De volgende gegevens zullen door middel van een infographic opgenomen worden: Een samenvattende overall infographic van de begroting op hoofdlijnen; Een infographic met kerngegevens van de gemeente; Per programma een infographic van de belangrijkste punten van het programma. De infografhics zijn nog in ontwikkeling en worden in de toekomst verder verfijnd.
Peildatum aantal inwoners: 1 januari 2015
11/212
Programmabegroting 2016
12/212
Programmabegroting 2016
Hoofdstuk 2 – Begroting 2A
Programma’s
Programma 1
De gemeente Texel: voor en door bewoners
Dit programma gaat over het centraal stellen van de bewoner. De gemeente is er voor haar inwoners. Klantgerichtheid moet zichtbaar worden in het handelen van de gemeente Texel. Bewoners zijn in staat zelf verantwoordelijkheid te dragen voor hun directe omgeving. Er zijn talent en inzet op Texel aanwezig die beter benut kunnen worden. Kortom: inzetten op burgerkracht en mensen met ervaring, ambitie, kennis en ideeën bij elkaar brengen.
A. Ontwikkelingen en beleidskader Burgerparticipatie Burgers willen en kunnen meer. De overheid verwacht ook steeds meer van burgers. Zelfredzaamheid, verantwoordelijkheid nemen, zorg voor elkaar. Daar staat tegenover dat burgers ook mee willen praten en beslissen, hun ideeën willen aandragen, geïnformeerd willen worden en willen weten wat er met hun bijdrage gebeurt. Samenwerken Voor de gemeente Texel is bestuurlijke zelfstandigheid het uitgangspunt. Om de dienstverlening voor de inwoners en gasten van ons eiland optimaal in te vullen, is samenwerking tussen gemeenten en zelfs regio’s onontkoombaar. Het rijksbeleid zet daar ook op in. Strategische kennis-allianties, waarbij de bestaande ambtelijke expertise bij andere gemeenten wordt benut, zal de inzet zijn in de komende jaren. Hierbij worden de bestaande samenwerkingsverbanden zoals de Waddeneilanden en de regio Kop van Noord-Holland benut.
13/212
Programmabegroting 2016
Er dient niet alleen bij het college maar ook bij de raad het gevoel te bestaan dat er grip is op de samenwerkingsverbanden waarin Texel participeert. De informatievoorziening over verbonden partijen is een continu aandachtspunt. Sturing en controle van de verbonden partijen is onderdeel van het beleid zoals verwoord in de Nota verbonden partijen (2015). De gemeenteraden in de Kop van Noord-Holland werken samen in enkele regionale projecten, zoals ‘de Kop werkt’, ‘ruimte voor vraag’ en ‘de inkoop van de zorg’. “Zorg voor elkaar” (zie ook programma 2) betekent dat wij samen met de regio de uitvoering van de taken in het sociaal domein moeten gaan uitvoeren. Eén van de onderdelen daarbij is het structureel zorgdragen voor contractmanagement voor op dit moment meer dan 100 leveranciers van zorg. Naast een professionele inkoop begeleiding vergt dit ook in toenemende mate een specialisme op het gebied van inkoop van zorg. Dienstverlening Er is een permanente behoefte aan minder regels en procedures, waardoor meer maatwerk voor burgers geleverd wordt. De ontwikkeling is dat er steeds meer mensen digitaal willen communiceren met de gemeente. Het rijk wil in 2017 dat burgers en bedrijven alles digitaal kunnen afhandelen. De gemeentelijke websites worden ingericht door de klantvraag centraal te stellen. Zaakgericht werken zorgt voor digitaal werken en digitaal communiceren. De gemeente heeft de ambitie om de kwaliteit van de dienstverlening aan inwoners en gasten te verbeteren. Hierin past goede automatiserings- en communicatieapparatuur om de meldingen doelmatiger en sneller af te handelen. De regelgeving op het gebied van de Archiefwet vraagt verbetering van de toegankelijkheid van archiefbestanden. Dit kan door nieuwe technieken voor ontsluiting en beschikbaarstelling van archieven te gebruiken. Samen met het Regionaal Historisch Centrum Alkmaar (RHCA) wordt een E-depot ontwikkeld. Deze ontwikkeling hoopt het RHCA in 2018 af te ronden. Financiën De nasleep van de wereldwijde recessie zal de komende jaren op Europees, landelijk en ook op gemeentelijk niveau gevolgen hebben. Voor het gemeentefonds betekent dit dat de voeding zeer waarschijnlijk niet meer dan trendmatig zal toenemen voor de huidige taken. Ook zal dit jaar de 2e ronde herverdeling gemeentefonds afgerond worden. De signalen op dit moment zijn dat het voor onze gemeente niet ongunstig uitvalt. Wel is mogelijk sprake van extra bezuinigingen op het sociaal domein. De trend dat het rijk een groot aantal onderwerpen naar een lagere overheid decentraliseert, zal doorgaan. De bijbehorende financiële risico's (vaak open einde regelingen) komen ook bij de gemeenten te liggen. Voor belastingverhogingen geldt “Nee, tenzij…”. Dat betekent dat wij de belastingen alleen gaan verhogen als de basisvoorzieningen, zoals onderwijs en zorg, en onze zelfstandigheid in de knel komen. We willen onze inwoners en bedrijven niet extra belasten in deze toch al zware tijden. Beleidsnota’s en verordeningen Structuurvisie Texel op koers 2020 (2009) Algemene Plaatselijke Verordening (APV) Persprotocol (oktober 2007) Communicatieplan 2013 en 2014 Plan van aanpak samenwerkingstrajecten (2012)
14/212
Programmabegroting 2016
B. Wat doen we al? Onderwerp:
In het eerste kwartaal 2016 zal het nieuwe automatiseringsplan aan de raad worden aangeboden. Hierin wordt het onderzoek of uitbesteden van ICT een optie kan zijn, meegenomen. We zijn gestart met de risico’s voor de gemeente te inventariseren. Het proces van risicomanagement bestaat uit verschillende fasen: kaderstelling en strategie, risicoanalyse, treffen van beheersmaatregelen, monitoren van de resultaten, toezicht en toetsing en het treffen van maatregelen ter verbetering. In 2015 is (op incidentele basis) gestart met de Installatieverantwoordelijkheid op basis van NEN 3140 en NEN 1010. Installatieverantwoordelijkheid is van toepassing op de electrische installaties van de gemeente Texel. Onderzoeken noodzaak urnenmuur op Algemene Begraafplaats Oosterend. Onderzoeken welke vorm van samenwerking het beste past bij de gemeente. Vanaf februari 2015 is een tijdelijk samenwerkingsverband Inkoop voor een jaar aangegaan met de gemeente Den Helder. In de Secretarissenkring staat het onderwerp op de agenda. In september 2015 is de website van de gemeente Texel een toptakensite geworden. Toptaken zijn de belangrijkste zaken die een inwoner bij de gemeente wil of moet regelen en waarvoor hij informatie nodig heeft. Op de website staat de vraag van de burger centraal en vindt men snel een antwoord op veelgestelde vragen. De website is behalve informatievehikel, ook een communicatiemiddel en gezicht van de gemeente. In de komende periode wordt de website uitgebreid met onder meer kerngegevens van Texel en de gemeente en informatie voor bijvoorbeeld inwoners met een politieke interesse. Beleid: actueel en vindbaar. In 2015 wordt gestart met het project wat resulteert in goed vindbare beleidsstukken op onze website en een steeds actuele website. Inwoners merken dat er minder regels en procedures zijn en er meer maatwerk wordt geleverd en ze waarderen de korte informele lijnen. De doelstelling is dat Texel geen onvoldoendes meer scoort op www.waarstaatjegemeente.nl. Voorstel is de herhaalmeting in het voorjaar 2016 uit te voeren. De resultaten zullen dan in het 2e kwartaal 2016 bekend zijn. Mediation levert tevreden klanten op en de gemeente tekent slechts bij hoge uitzondering beroep aan. Bij een conflict zal altijd eerst getracht worden een oplossing te vinden waar partijen mee in kunnen stemmen. Daarna blijft mogelijkheid voor bezwaar en beroep mogelijk. Binnen de gemeentewinkel zal op termijn 80% van alle vragen beantwoord gaan worden via alle bestaande dienstverleningskanalen (telefonie, balie, web, post en e-mail). Hiervoor is een gedegen kennisbank nodig waarmee de medewerkers efficiënt en adequaat direct antwoord kunnen geven zonder door te hoeven verwijzen. Dit verbetert de informatievoorziening naar de klant. Amendement IJspegels voor bewonersinitiatieven uitvoeren. Actualisatie Financiele verordeningen artikel 212, 213 en 213a Gemeentewet. Herziening APV vanwege diverse inhoudelijke wijzigingen die nodig zijn en de wens om waar mogelijk de APV eenvoudig en simpeler te maken (deregulering). Interactieve beleidsvorming.
15/212
Programmabegroting 2016
C. Voorstellen Voorstel 2016-101
Ruimte voor panels denktanks en ideeën
Doelenboom
1.1.2.14 Ruimte voor panels denktanks en ideeën van burgers
Motivatie
We willen bewoners stimuleren, in navolging van het Samenwerkings Akkoord, zelf met goede plannen voor hun eiland, dorp, wijk en straat te komen. Het ontwikkelen van denktanks is een vervolgactie.
Financieel
Bedrag
Lasten
Dekking
€0
Incidenteel
N.v.t.
Toelichting financieel
Kan uitgevoerd worden binnen de bestaande formatie.
Voorstel 2016-102
Bestaande regelgeving dereguleren
Doelenboom
1.1.2.15 Bestaande regelgeving dereguleren
Motivatie
In het kader van de deregulering van de bestaande regelgeving (coalitieakkoord) wordt in 2016 verder gegaan met toetsing van gemeentelijke verordeningen en andere regels. Leidraad hierbij is onder meer het rapport naar aanleiding van het onderzoek naar de actualiteit van het Texelse verordeningenbestand uit 2015. Bij de toetsing zal onder meer beoordeeld worden in hoeverre de Texelse verordeningen overeen komen met de modelverordeningen van de VNG en – indien dat niet het geval is - in hoeverre wordt voldaan aan de richtlijnen voor decentrale regelgeving. De toetsing zal ook gericht zijn op het – waar mogelijk en gewenst – verminderen van regels of het vereenvoudigen daarvan. Verordeningen zijn toegesneden op de Texelse situatie en wensen (de“Texelse maat”).
Financieel
Bedrag
Lasten
Dekking
€0
Structureel
N.v.t.
Toelichting financieel
Binnen de bestaande formatie.
Voorstel 2016-103
Samenwerken met regionaal Archief Alkmaar
Doelenboom
1.1.3.2 In regioverband samenwerken
Motivatie
De bestaande (wettelijke) regels, zoals de Archiefwet en de provinciale regelgeving, vragen een bepaalde kwaliteit van het archief. Wij kunnen hier niet op alle terreinen (meer) aan voldoen. De aansluiting bij het Regionaal Archief Alkmaar waarborgt dat ons archief op een professionele wijze wordt onderhouden en ontsloten.
Financieel Toelichting financieel
Bedrag
Lasten
Dekking
€ 48.000
Structureel
Begroting 2016
De bijdrage voor aansluiting bij het Regionale Archief is € 3,50 per inwoner, afgerond € 48.000. Het voorstel is aangenomen in de raad van 21 oktober 2015.
Voorstel 2016-104
Software en Hardware up to date houden
Doelenboom
1.1.6 Digitale dienstverlening uitbreiden
Motivatie
Voor gemeentewerken, onze handhavers, de vergunningverleners en de collega’s die de kaarten maken voor het beheer van de openbare ruimte en de basisregistratie grootschalige topografie (BGT) zijn de zogenaamde “Obliek foto’s” een steeds belangrijkere hulpbron om informatie uit te verzamelen. Deze zijn in 2013 voor het laatst gemaakt. Voorgesteld wordt om dit jaarlijks te gaan doen. Daarnaast worden de eisen die de rijksoverheid stelt aan de kwaliteit van de beheerkaarten steeds groter. Op grond van de Wet Basis Registratie Grootschalige Topografie (BGT) moeten per 1 januari 2016 veranderingen in de kaart binnen 3 of 6 maanden worden verwerkt. Hiervoor is het noodzakelijk dat de gemeente over actuele Obliek luchtfoto’s beschikt.
Financieel Toelichting financieel
Bedrag
Lasten
Dekking
€ 32.500
Structureel
Begroting dit jaar e.v.
De kosten van het jaarlijks maken van de foto’s worden geraamd op € 12.500 per jaar en om aan de auditeisen te kunnen voldoen is € 20.000 nodig per jaar.
16/212
Programmabegroting 2016
Voorstel 2016-105
Installatieverantwoordelijkheid implementeren
Doelenboom
1.2.4.1 Installatieverantwoordelijkheid gemeentelijke gebouwen implementeren
Motivatie
De gemeente Texel beheert onder andere riolering, openbare verlichting, diverse gebouwen (met WKO), een zwembad, parkeermeters, en de haven van Oudeschild met bijbehorende technische (elektrische) installaties. Als eigenaar en beheerder van gedeelten van deze netwerken en gebouwen heeft de gemeente de plicht dat deze aan de wettelijke inspecties/eisen en normeringen voldoen (NEN1010 en de NEN 3140). Om hieraan te voldoen dient er een installatieverantwoordelijke aangewezen te worden en dient het beheer ervan opgezet en uitgerold te worden. In 2015 is een aanvang met installatieverantwoordelijkheid gemaakt. Het is echter een continue proces. Om 2016 operationeel te kunnen overbruggen wordt voor dit jaar € 34.000 gevraagd. Hierdoor zijn de wettelijke richtlijnen met betrekking tot veilig werken (Arbo) voor elektrische installaties voldoende gewaarborgd. In 2016 komt er een raadsvoorstel voor de verdere invulling van het IV-schap en de daar bij behorende financiële consequenties.
Financieel Toelichting financieel
Bedrag
Lasten
Dekking
€ 34.000
Incidenteel
Begroting 2016
Er wordt voorgesteld een externe installatieverantwoordelijke aan te wijzen die de gemeente begeleidt in deze procedure. In deze procedure worden de installaties geïnspecteerd, tekeningenbeheer op orde gemaakt en medewerkers opgeleid. In 2015 is incidenteel € 34.000 beschikbaar gesteld. Om de continuïteit te waarborgen is ook voor 2016 een bedrag van € 34.000 nodig.
Voorstel 2016-106
Voorbereiden aanleg begraafplaats De Koog
Doelenboom
1.1.7.1 Voorbereiden aanleg begraafplaats De Koog
Motivatie
Een lang gekoesterde wens vanuit de bewoners van De Koog is, dat er in de directe nabijheid van het dorp een begraafplaats komt. In 2014 is de aanleg planologisch mogelijk gemaakt. Er wordt nu een voorbereidingskrediet gevraagd om een quick-scan te doen waar in eerste instantie in beeld wordt gebracht de verschillende mogelijkheden om de wens vanuit het dorp in te vullen. Daarnaast wordt gekeken naar de verschillende exploitatiemogelijkheden, de technische en financiële consequenties ervan. Op voorhand wordt niet uitgegaan van exploitatie door de gemeente. Ook de overeenkomst met de eigenaar van de grond vormt een onderdeel van dit onderzoek. Het onderzoek zal in het eerste kwartaal van 2016 plaatsvinden, zodat in datzelfde jaar de daadwerkelijke aanleg van de begraafplaats eventueel kan plaatsvinden.
Financieel Toelichting financieel
Bedrag
Lasten
Dekking
€ 25.000
Incidenteel
Begroting 2016
Het gaat om een onderzoeksbudget.
17/212
Programmabegroting 2016
18/212
Programmabegroting 2016
19/212
Programmabegroting 2016
D. Begroting (bedragen in duizenden euro's)
Lasten
Rekening
Begroting
Begroting
2014
2015
2016
Bestuursorganen
1.242
1.069
1.074
1.242
1.069
1.074
Kwaliteitszorg
203
199
343
Kwaliteitszorg
184
199
268
Digitale dienstverlening
19
0
75
2.737
3.835
2.274
Bestaand beleid
Bestuursorganen
Ondersteuning bestuur
Gemeentesecretaris
Bestuursondersteuning
Kabinet
1
6
6
2.674
3.777
2.219
62
53
50
Rechtsbescherming
327
224
164
327
224
164
Voorlichting, promotie en representatie
315
288
239
Voorlichting
236
187
191
Representatie
79
101
48
668
451
448
15
14
15
Bezwaar- en beroepschriften
Burgerzaken
Uittreksels en verklaringen
Gemeentelijke basisadministratie
359
170
151
Rij- en reisdocumenten
117
141
150
Burgerlijke stand
176
125
133
Huisnummering
1
1
0
Verkiezingen
75
60
51
75
60
51
200
195
194
20
11
9
180
184
185
Ondersteuning raad
437
544
570
437
544
570
Festiviteiten
210
195
216
210
195
216
Handhaving
420
397
400
420
397
400
Verkiezingen
Samenwerking
Gewestelijke samenwerking
GR de Waddeneilanden
Ondersteuning raad
Festiviteiten
Handhaving
20/212
Programmabegroting 2016
Lasten
Rekening
Begroting
Begroting
2014
2015
2016
Mediabeleid
19
20
0
19
20
0
Begraven
114
102
106
114
102
106
Woningcomplex
62
91
92
62
91
92
Leningen en beleggingen
377
-141
-153
Geldleningen en uitzettingen < 1 jaar
254
-244
-244
Overige financiële middelen
20
6
7
Geldleningen en uitzettingen > 1 jaar
102
96
84
Algemene baten en lasten
803
485
399
Algemene baten en lasten
736
458
357
Projecten
67
27
42
Belastingen en rechten
303
403
381
Uitvoering wet WOZ
241
333
302
Onroerende zaakbelasting
11
11
15
Baatbelasting
0
0
0
Woonforensenbelasting
9
12
13
Toeristenbelasting
36
40
43
Precariorechten
6
6
6
Heffing en invorderingen
0
1
2
Saldo kostenplaatsen
6.353
1.602
0
6.353
1.602
0
14.862
10.019
6.797
Bestaand beleid
Mediabeleid
Lijkbezorging
Woningexploitatie / woningbouw
Saldo kostenplaatsen
Totaal lasten programma 1
21/212
Programmabegroting 2016
Toelichting lasten: verschil begroting 2016 ten opzichte van 2015 Algemene mutaties Uren/verrekeningen/kapitaallasten
Ondersteuning bestuur Voortgang organisatieontwikkeling Waarborgen regionale samenwerking inkoop- en aanbesteding Versnelde invoering Mozard Inrichten kennisbank Planet Texel De Koog: projectleiding, projectplan plus iabr boekwerk resultaten kwalitetisplan IJspegels
(bedragen in duizenden euro's)
P.M.
€ € € €
358 30 111 10
€ 340 € 100
Rechtsbescherming/Bezwaar- en beroepschriften Risicomanagement Juridische kosten beroepsprocedures Griffie- en proceskosten (Raad van Staten)
€ 10 € 25 € 20
Voorlichting, promotie en representatie Lustrumjaar, overheveling restantbudget van 2014
€ 35
Algemene Baten en lasten Grondruil “Landje van Schraag”
€ 80
Ondersteuning raad Kwartiermaker Noordkopberaad Gemeenteraad en griffie/bestuurlijke uitwisseling Leerlingen OSG naar Tweede Kamer, overheveling budget van 2014
€6 €9 €8
Mediabeleid Lokale omroep (budget 2016 staat bij progr.6, subsidie en inv.kred.regeling)
€ 20
Saldo Kostenplaatsen Installatieverantwoordelijkheid gemeentelijke gebouwen implementeren Diverse inhuur archief Digitaliseren bouwvergunningendossier en publicatie-voorbereiding niet openbare register burgerlijke stand Toevoegingen aan algemene reserve vanuit de exploitatie zoals bijvoorbeeld financieel voordeel halfjaarrapportage, lucht uit de begroting etc.
22/212
€ 34 € 118 € 50 € 1.356
Programmabegroting 2016
(bedragen in duizenden euro's)
Baten
Rekening
Begroting
Begroting
2014
2015
2016
Kwaliteitszorg
37
37
37
37
37
37
Ondersteuning bestuur
361
409
0
361
409
0
Rechtsbescherming
0
0
0
0
0
0
234
199
274
Bestaand beleid
Digitale dienstverlening
Bestuursondersteuning
Bezwaar- en beroepschriften
Burgerzaken
Gemeentelijke basisadministratie
Rij- en reisdocumenten
Burgerlijke stand
1
0
0
174
138
205
59
61
69
Ondersteuning raad
1
0
0
1
0
0
Festiviteiten
69
46
46
69
46
46
Handhaving
-6
3
0
-6
3
0
Begraven
57
53
53
57
53
53
Woningcomplex
36
103
0
36
103
0
Ondersteuning raad
Festiviteiten
Handhaving
Lijkbezorging
Woningexploitatie / woningbouw
Leningen en beleggingen
1.231
1.152
1.194
Geldleningen en uitzettingen < 1 jaar
686
998
1.052
Overige financiële middelen
443
57
57
Geldleningen en uitzettingen > 1 jaar
102
96
84
16.822
22.496
23.239
16.822
22.496
23.239
Algemene baten en lasten
705
94
50
Algemene baten en lasten
676
44
0
Projecten
28
50
50
Algemene uitkering
Algemene uitkering
23/212
Programmabegroting 2016
Baten
Rekening
Begroting
Begroting
2014
2015
2016
6.976
7.307
7.333
0
0
0
Bestaand beleid Belastingen en rechten
Uitvoering wet WOZ
Onroerende zaakbelasting
1.744
1.786
1.800
Woonforensenbelasting
1.043
1.051
1.062
Toeristenbelasting
4.082
4.368
4.368
Precariorechten
106
101
103
Saldo kostenplaatsen
5.523
8.109
174
5.523
8.109
174
Totaal baten programma 1
32.045
40.007
32.399
Saldo
17.183
29.988
25.602
Saldo kostenplaatsen
Toelichting baten: verschil begroting 2016 ten opzichte van 2015
(bedragen in duizenden euro's)
Algemene mutaties Uren/verrekeningen/kapitaallasten
P.M.
Ondersteuning bestuur Onttrekking voorziening organisatieontwikkeling ten gunste van de exploitatie voor dekking vaststellingsovereenkomsten (229) en vrijval (180).
€ 409
Burgerzaken Herverdeling leges (rij- en reisdocumenten)
€ 54
Woningcomplex Nettopbrengst verkoop Schoolstraat
€ 103
Algemene Baten en lasten Grondverkoop
€ 40
Leningen en beleggingen Betreft saldo financiering. Verschil toegerekende rente aan producten en werkelijk betaalde/ontvangen rente t.o.v. 2015. Door extra aflossingen in 2015 op hypotheken minder renteopbrengsten in 2016.
Saldo Kostenplaatsen Onttrekkingen uit de algemene reserve ten gunste van de exploitatie voor onder andere dekking begrotingsbrief 2015 (2.574), Planet Texel (340), Noodaanlanding Teso (522), terugdraaien eigen bijdrage atletiekbaan (200), brug Volmolen (90), Quickscan beroepsonderwijs (50) etc. Onttrekking uit de bestemmingsreserve overheveling budgetten. Het gaat om de budgetten waarvan in 2014 besloten is om deze over te hevelen naar 2015. In 2014 worden deze ten gunste van deze reserve geboekt om vervolgens in 2015 daaruit onttrokken te worden (administratieve boeking, kruispost). Personeelskosten 2016 doorwerking afspraken 2015 (Vaststellingsovereenkomsten).
24/212
€ 54 € 12
€ 4.417
€ 2.848 € 94
Programmabegroting 2016
Programma 2
Zorg voor elkaar, veiligheid op orde
Dit programma gaat over het Sociaal Domein: de (nieuwe) Wmo, Jeugdwet en Participatiewet (inclusief De Bolder) en de thema’s minimabeleid en gezondheidsbeleid (inclusief bestrijding van alcohol- en drugsgebruik, onder jongeren). Daarnaast gaat het over de zorg in relatie tot veiligheid. Het gaat ook over veiligheid: uitvoering geven aan de Wet Veiligheidsregio, de samenwerking met de Veiligheidsregio en integrale veiligheid. Het havenbeveiligingsplan voor de haven in Oudeschild is opgenomen in programma 4.
A. Ontwikkelingen en beleidskader Zorg voor elkaar Het Sociaal Domein is door de rijksoverheid overgeheveld naar de gemeente. Zo kan vernieuwing plaatsvinden van zorg en welzijn. Er is een transformatieagenda opgesteld. Hierin wordt beschreven hoe de bezuinigingen en de cultuuromslag nader ingevuld worden. Dit loopt over meerdere jaren. De thema’s hieruit worden stapsgewijs in de jaren daarna uitgewerkt en geïmplementeerd. Hierbij wordt gedacht aan: preventie verschuiving van maatwerk voorzieningen naar algemene voorzieningen beleidsuitwerking mantelzorgondersteuning zorgaanbod voor dementerenden vervoer Wmo verpleging en verzorging thuis ook in terminale gevallen stimuleren langer zelfstandig wonen. De ontwikkeling is dat de bevolking vergrijst en ontgroent. Eén van de gevolgen is dat het aantal dementerenden absoluut en procentueel toeneemt, net als de zorgvraag. Juist de kleine schaal van de Texelse samenleving biedt mogelijkheden om zaken zelf goed te regelen. Wij denken dat dat het beste georganiseerd kan worden (naar goed Texels gebruik) in eigen zorgondernemingen: TEZO’s. Trend is dat traditionele verzorgingshuizen verdwijnen en er steeds meer scheiding komt van wonen en zorg. Mensen blijven langer zelfstandig wonen. Dit betekent dat meer zorg aan huis nodig is of woningen aangepast moeten worden. Als het gaat om woningaanpassing wordt verwezen naar Programma 8. Op het gebied van zorg zijn naast de Wmo en Jeugdwet ook de Wet langdurige zorg (Wlz) en de Zorgverzekeringswet (Zvw) van belang. De afbakening tussen deze vier wetten is nog niet helder. Dit betekent dat de gemeente, zorgverzekeraar en het zorgkantoor afspraken moeten maken over wie waar verantwoordelijk voor is. In 2015 en 2016 komt hierover meer duidelijkheid. 25/212
Programmabegroting 2016
Naast de verplichte (boven)regionale samenwerking speelt de veranderende samenwerking ook binnen de gemeente en het eiland zelf. Het gaat hierbij om de samenwerking met burgers, maatschappelijk middenveld en zorg- en welzijnsaanbieders. Dit geldt voor zowel de Wmo, de Jeugdwet als de Participatiewet. Voor 2016 gaat het rijk de budgetten anders bepalen op basis van een objectief verdeelmodel (nu historische verdeelsleutel). Wat dit gaat betekenen voor de rijksbijdrage is nog onduidelijk. Dit is meegenomen in de septembercirculaire 2015 (fase III P&C cyclus). Een trend is ook dat burgers steeds meer zelf en samen (willen en moeten) doen. Belangrijke doelen hierbij zijn: stimuleren van de eigen kracht, verder vormgeven aan de participatie-samenleving en ondersteunen van burgerinitiatieven. Concreet gaat het ook om de inzet van vrijwilligers en mantelzorgers. Gemeenten hebben de taak hen optimaal te waarderen en ondersteunen. Er wordt regionaal samengewerkt met gemeenten, UWV, werkgevers en werkbedrijven (zoals sociale diensten/sociale teams en sociaal werkbedrijf De Bolder) op het gebied van participatie. Er zijn drie arrangementen voor het bevorderen van participatie: Van uitkering naar werk Van werk naar werk Van opleiding naar werk Voor de inkoop zorg is in 2014 voor het eerst regionaal zorg ingekocht voor de nieuwe zorgonderdelen uit de transities. De contracten zijn voor 1 jaar (2015) afgesloten. Voor 2016 wordt bekeken of er meerjarige contracten kunnen worden afgesloten. Een nieuwe ontwikkeling is het vluchtelingenvraagstuk. De gemeente Texel heeft aangeboden tijdelijk extra vluchtelingen op te vangen. Hiermee probeert de gemeente een bijdrage te leveren aan het vluchtelingenvraagstuk. Op 17 september 2015 heeft de gemeenteraad daarvoor haar steun uitgesproken en unaniem een motie aangenomen waarbij het college de ruimte wordt gegeven om te doen wat nodig is voor het vluchtelingenvraagstuk. De ontwikkelingen rond de toenemende vluchtelingenstroom zijn moeilijk te voorspellen. Verwacht wordt dat het effect zal hebben op de budgetten (met name voor de bijstandsuitkeringen vanuit de Participatiewet en de minimaregelingen) en mogelijk voor de ambtelijke capaciteit. Zodra er meer duidelijkheid is over aantallen en bedragen wordt u hierover geïnformeerd. Veiligheid op orde In het coalitieprogramma staat dat onderzoek gedaan wordt naar buurt-preventieteams. De politie reorganiseert. Volgens het coalitieprogramma moet de politie voor zowel bereikbaarheid, zichtbaarheid en effectiviteit van inwoner en toerist een ruime voldoende krijgen. Daar wordt verder naartoe gewerkt. Een instrument om de tevredenheid te meten bestaat al. Er wordt regelmatig gemonitord.
26/212
Programmabegroting 2016
Beleidsnota’s en verordeningen Structuurvisie 2020 “Texel op Koers” (2009) Strategische visie op de 3 transities en de transformatie binnen het Sociaal Domein Kop van Noord Holland (2013) Uitvoeringsdocument 3 Transities Sociaal Domein “Met Kop en schouders” (2013) Maatschappelijk beleidskader “Samen leven op Texel” (2013-2017) (2012) Verordening Wmo adviesraad (2009) Algemene subsidieverordening (2011) Zorg voor de jeugd op Texel (2013) Beleidsregels handhaving Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen (2013) Samen gezond op Texel (2013) Verordening tegemoetkoming kosten voorschoolse voorzieningen (2014) 3D Beleidsplan - Op weg naar een zorgzame samenleving (2014) Schuldhulpverlening Texel 2012-2015 (2012) Minimabeleid (2015) Verordening Jeugdhulp (2015) Verordening Wmo 2015 Verordening Individuele Studietoeslag en Individuele Inkomenstoeslag (2015) Afstemmingsverordening Participatiewet Inkomensvoorziening voor Oudere en gedeeltelijke Arbeidsongeschikte werkloze Werknemers(IOAW) en Inkomensvoorziening Oudere of gedeeltelijk Arbeidsongeschikte gewezen Zelfstandige (IOAZ) (2015) Verordening verrekening bestuurlijke boete bij recidive (2015) Verordening Tegenprestatie Participatiewet (2015) Beleidsregels maatschappelijke ondersteuning en Jeugdhulp (2014) Verordening Participatiewet re-integratie en gesubsidieerde arbeid(2015) Instrumentarium Participatiewet Beleidsvisie Externe Veiligheid (2014)
27/212
Programmabegroting 2016
B. Wat doen we al? Onderwerp:
28/212
Richtlijnen formuleren voor de uitvoering van het beleid om werklozen verplicht maatschappelijk te laten participeren. (De meeste richtlijnen zijn al opgenomen in de Verordening Tegenprestatie Participatiewet 2015. Wegens de prioritering wordt van aanvullende richtlijnen nu afgezien.) We zetten actief mensen en ondernemers om de tafel voor TEZO (Texelse Eigen Zorg Ondernemingen). (voorlopig geen gemeentelijk beleid) De Bolder is nog steeds een bloeiend bedrijf, dat werk biedt aan iedereen die binnen de kaders van de nieuwe wetgeving valt en daarnaast gericht is op re-integratie van werkzoekenden. We werken aan herijking van het vrijwilligers- en mantelzorgbeleid. We gaan de kanteling evalueren. We doen aanpassingen van de Beleidsgestuurde contractfinanciering. We gaan het dorpshuizenbeleid actualiseren. Er wordt een meerjarenperspectief Sociaal Domein opgesteld. (Wordt geïntegreerd met de Transformatie agenda.) Uitvoering en ontwikkeling Huishoudelijke Hulp Toelage (HHT) waar voor 2015 en 2016 budget van het Rijk aan is toegekend. Plan van aanpak Transformatie agenda: Na de transities moet nu vorm gegeven worden aan een transformatie agenda om de bezuinigingen en de cultuuromslag nader in te vullen. De uitvoering hiervan loopt over meerdere jaren. Hierbij wordt gedacht aan thema's als preventie, verschuiving van maatwerkvoorzieningen naar algemene voorzieningen, beleidsuitwerking mantelzorgondersteuning, zorgaanbod voor dementerenden, vervoer AWBZ, verpleging en verzorging thuis in terminale gevallen, stimuleren van langer zelfstandig wonen. We geven vorm aan de uitvoering van het sociaal domein. Dit valt uiteen in het inrichten en ontwikkelen van het sociaal team op Texel en de administratieve organisatie in samenwerking met Den Helder. (afgerond) (Jeugd)gezondheidszorg, tegengaan en voorkomen van overgewicht bij jongeren, het project lekker in je life wordt uitgevoerd. (afgerond) We onderzoeken regionaal of het pleegzorgfonds dat per 1 januari 2015 is overdragen aan de gemeenten in Noord-Holland in stand kan worden gehouden. We werken aan een oplegger drugs voor het handhaving- en preventieplan in het kader van alcohol- en drugsmatiging onder jongeren. Herijking schuldhulpverleningsbeleid Uitwerken en implementeren Transformatie agenda (Wmo, Jeugdwet, Participatiewet) Vervolg inkoop zorg 2017 Innovatie Jeugdhulp Sociaal team doorontwikkelen Meer Texelse zomerkampen Ontwikkelen brede cliëntenparticipatieraad
Programmabegroting 2016
C. Voorstellen Voorstel 2016-201
Buurtpreventieteams onderzoeken
Doelenboom
2.1.1.7 Buurtpreventieteams onderzoeken
Motivatie
Onderzoek doen naar de noodzaak van buurtpreventie teams, zoals verzocht in het coalitieprogramma. Planning start 3e kwartaal 2016.
Financieel
Bedrag
Lasten
Dekking
€0
Structureel
N.v.t.
Toelichting financieel
Wordt binnen de bestaande formatie uitgevoerd.
Voorstel 2016-202
Locatie onafhankelijk werken sociaal team Texel
Doelenboom
2.2.8.1 Het Sociaal Team Texel optimaal inrichten en laten functioneren
Motivatie
Dit voorstel komt te vervallen: Reeds uitgevoerd binnen bestaand budget 2015. Het Sociaal Team is in de wijk aanwezig en zichtbaar en voert gesprekken, veelal bij de mensen thuis. Om hun werk goed te kunnen uitvoeren is het een randvoorwaarde dat zij hierin gefaciliteerd worden om locatie onafhankelijk te werken. Hierbij hebben zij een laptop, telefoon en de beschikking over een mobiele printer nodig.
Financieel
Toelichting financieel
Bedrag
Lasten
Dekking
€ 4.720
Incidenteel
Budget sociaal domein
€ 720
Structureel
Budget sociaal domein
In 2015 zijn eenmalige kosten gemaakt voor de aanschaf van 6 mobiele telefoons (€1.200), 6 laptops (€3.000), 2 mobiele printers (€500). In de daarop volgende jaren wordt jaarlijks € 720 uitgegeven aan abonnementskosten voor de telefoons.
29/212
Programmabegroting 2016
30/212
Programmabegroting 2016
31/212
Programmabegroting 2016
D. Begroting (bedragen in duizenden euro's)
Lasten Bestaand beleid Brandweer en rampenbestrijding
Rekening
Begroting
Begroting
2014
2015
2016
1.566
1.740
2.124
41
82
86
1.443
1.497
1.944
Brandpreventie
Brandweer pro-actie en preparatie
Brandweer repressie
36
50
11
Rampenbestrijding
46
112
83
Openbare orde en veiligheid
240
315
324
Openbare orde en veiligheid
163
222
231
Uitvoering bijzondere wetten
50
57
53
Algemene plaatselijke verordening
27
36
39
359
Subsidies
186
191
Subsidie MO
0
0
19
Subsidie Kinderopvang
0
0
119
Subsidie Jeugdwerk
186
191
221
Inkomensvoorzieningen
2.512
2.679
2.470
Gebundelde uitkeringen
2.128
1.963
1.805
IOAW/IOAZ (2016 in gebundelde uitkering)
44
50
0
Minimabeleid
294
585
578
Statushouders
46
82
87
Participatiebudget
413
3.197
2.982
Participatiebudget
120
198
220
WSW - Werkbedrijf De Bolder
293
2.998
2.762
Algemene voorzieningen
789
712
689
Welzijn
410
312
371
Dorpshuizen
158
145
153
Peuterspeelzalen
221
255
165
Sociaal Domein
1.571
7.046
7.278
Wmo oud
1.170
1.171
987
Algemene voorzieningen Wmo-jeugd
0
385
430
Jeugd
0
1.749
1.929
Wmo nieuw
0
1.715
1.814
Uitvoeringskosten
401
1.360
1.438
Persoonsgebondenbudget Wmo-Jeugd
0
435
441
Veiligheid, reclassering en opvang jeugd
0
231
239
Volksgezondheid
635
581
568
Openbare gezondheidszorg
268
313
336
Jeugdgezondheidszorg
367
268
232
32/212
Programmabegroting 2016
Lasten Bestaand beleid
Totaal lasten programma 2
Rekening
Begroting
Begroting
2014
2015
2016
7.913
16.460
16.794
Totale lasten de Bolder
5.583
Eliminatie participatiebudget WSW
-2.710
Totaal
19.667
Toelichting lasten: verschil begroting 2016 ten opzichte van 2015
(bedragen in duizenden euro's)
Algemene mutaties Uren/verrekeningen/kapitaallasten
P.M.
Brandweer en rampenbestrijding Incidentele maatregelen regionalisering brandweer incl. Snel Interventie Voertuig (SIV) Incidentele extra bijdrage brandweer wegens niet realiseren bezuiningen 2015 Extra bijdrage Veiligheidsregio 2016 ten opzichte van 2015
€ 275 € 50 € 647
Inkomensvoorzieningen Communicatiebudget voor doelgroep en vereenvoudiging van minimabeleid
€ 10
33/212
Programmabegroting 2016
(bedragen in duizenden euro's)
Baten Bestaand beleid Brandweer en rampenbestrijding
Brandpreventie
Brandweer pro-actie en preparatie
Openbare orde en veiligheid
Rekening
Begroting
Begroting
2014
2015
2016
120
45
45
10
0
0
110
45
45
68
52
35
Openbare orde en veiligheid
4
0
0
Uitvoering bijzondere wetten
64
52
35
Inkomensvoorzieningen
1.848
1.738
1.700
Gebundelde uitkeringen
1.809
1.669
1.631
Minimabeleid
10
5
5
Statushouders
29
64
64
Participatiebudget
449
65
65
Participatiebudget
141
0
0
WSW - Werkbedrijf De Bolder
308
65
65
Algemene voorzieningen
0
5
5
0
5
5
Sociaal Domein
0
487
487
Eigen bijdrage Wmo oud
0
307
307
Eigen bijdrage algemene voorzieningen Wmo-jeugd
0
1
1
Ouderbijdrage jeugd
0
15
15
Eigen bijdrage Wmo nieuw
0
164
164
Volksgezondheid
201
0
0
201
0
0
2.685
2.391
2.336
-5.228
-14.069
-14.458
Dorpshuizen
Openbare gezondheidszorg
Totaal baten programma 2
Saldo
Toelichting baten: verschil begroting 2016 ten opzichte van 2015
(bedragen in duizenden euro's)
Inkomensvoorzieningen Voorlopig budget (gebundelde uitkering) 2016 lager vastgesteld dan definitief budget 2015.
€ 38
Openbare orde en veiligheid Herverdeling leges uitvoering bijzondere wetten
€ 17
34/212
Programmabegroting 2016
Programma 3
Mooi en gastvrij Texel
Dit programma gaat onder andere over het Texelse landschap, Planet Texel, recreatie en toerisme, ruimtelijke ordening, toezicht en handhaving, strandzaken en de dijkversterking. Het unieke landschap zorgt er mede voor dat toeristen graag naar Texel komen. Een mooi landschap streelt de ogen van zowel inwoner als bezoeker en is daarmee een belangrijke pijler van ons leef- en verblijfgenot. Planet Texel en de daaruit voortvloeiende Texelprincipes geven inspiratie voor ontwikkeling met behoud van kernwaarden. Op het gebied van recreatie en toerisme zijn ‘sport’ en ‘zorg’ belangrijke aandachtspunten.
A. Ontwikkelingen en beleidskader Recreatie en toerisme De balans tussen toerisme en economie enerzijds en ecologie en landschap anderzijds staat onder druk. Investeringen in het toerisme en haar voorzieningen zijn noodzakelijk voor behoud van toeristisch Texel. De landelijke zorgmarkt verandert. Poliklinische zorg verhuist van centrale ziekenhuizen naar satellieten in de nabije omgeving. Vanuit de focus op efficiency wordt de ligduur in verpleeg- en ziekenhuizen steeds korter. Logiesverstrekkers spelen hierop in en vergroten tegelijkertijd de service. Zorgtoerisme biedt kansen. Sporten en sportevenementen in een natuurlijke en rustige omgeving zijn sterk in opmars. Texel beschikt over natuurlijke karakteristieken die voor de sporttoerist interessant zijn. Dit geeft kansen om meer sporttoeristen te verleiden naar het eiland toe te komen. De manier waarop mensen informatie over Texel vergaren en het tijdstip waarop mensen besluiten naar het eiland te komen, wijzigt. Er is een toename van het gebruik van sociale media en lastminute boekingen. De Veiligheidsregio krijgt op termijn een grotere rol op het gebied van de strandbewaking. Het Texelse landschap Het aantal agrarische bedrijven neemt af door de schaalvergroting. Deze ontwikkeling heeft gevolgen voor het kleinschalige Texelse landschap. De subsidies op het gebied van landschaps(elementen) nemen de komende jaren af waardoor schapenboeten, kolken en tuinwallen onvoldoende onderhouden kunnen worden en de kans bestaat dat ze vervallen of verdwijnen. Daarnaast staan de inkomsten uit schapenhouderij onder druk.
35/212
Programmabegroting 2016
Bij de terreinbeherende organisaties als Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten is steeds minder budget beschikbaar. Op landelijk niveau is er sprake van ontwikkelingen als betaald parkeren in het bos, op Texel is dit nog niet aan de orde. Wat op Texel wel speelt is dat recreatieve voorzieningen als fietspaden minder onderhouden worden. Goed onderhouden en fraai uitziend openbaar groen is belangrijk voor Texel. In het nog door de gemeenteraad vast te stellen IBOR-Plan is dit verder (financieel) uitgewerkt. Hierin wordt tevens een oplossing geboden voor het onderhouden van het openbaar groen in Den Burg. De eisen die aan gemeenten gesteld worden in het kader van de wettelijke zorgplicht nemen toe. Ruimtelijke Ordening De Ruimtelijke Ordening in Nederland gaat steeds meer uit van een integrale, gebiedsgerichte benadering. Dit is vertaald in een wetsvoorstel voor een nieuwe omgevingswet. Deze gaat naar verwachting in 2018 in werking. De nieuwe werk- en denkwijze die in deze wet staat wordt nu al steeds meer toegepast. Het gaat daarbij om het beschouwen van ruimtelijke vraagstukken vanuit de samenhang van de verschillende onderwerpen, zoals natuur, milieu, landschap en veiligheid. Op Texel komt dit o.a. tot uiting door een integrale benadering van de Ruimtelijke Kwaliteit van plannen en projecten. De kernwaarden functioneren hierbij als toetsingskader via het vastgestelde bestemmingsplan Buitengebied en de Texelprincipes zijn steeds meer een bron van inspiratie bij het maken en beoordelen van plannen. De Ruimtelijke Ordening is daarbij faciliterend voor de beleidsmatig wenselijke ontwikkelingen. Toezicht en Handhaving Het overgrote deel van de gemeenten in Nederland kan niet voldoen aan de gestelde eisen op het gebied van toezicht en handhaving. Deze eisen, die opgenomen zijn in het “landelijke kwaliteitsprotocol vergunning, toezicht & handhaving”, staan ter discussie. Verschillende partijen waaronder IPO en VNG vinden de eisen te zwaar. Medio 2016 zal duidelijk zijn in hoeverre de eerder gestelde eisen aangepast worden en wat de gevolgen hiervan zijn voor Texel. Dijkversterking Gebleken is dat 17 van de 27 kilometer Waddenzeedijk van Texel niet voldoet aan de normen. Het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK) heeft een Dijkversterkingsplan opgesteld, dat in juni 2015 ter inzage heeft gelegen. Na goedkeuring kan het plan worden uitgevoerd. Begin 2016 wordt een aparte procedure gevoerd voor de versterking van de Prins Hendrikzanddijk. Beide projecten zorgen er samen voor dat eind 2019 de Texelse dijken weer aan de norm voldoen. In Oudeschild wordt ingezet op herstel van de coupure in de dijk in het verlengde van de Heemskerckstraat.
36/212
Programmabegroting 2016
Beleidsnota’s en verordeningen Nota Recreatie en Toerisme (2003) Structuurvisie Texel op koers 2020 (2009) Aanwijzingsbesluit Natura 2000 Duinen en Lage Land van Texel (2011) Beleidsnota Monumentenzorg Texel 2009 Beleidskader Landschap en Cultuurhistorie Noord-Holland (2006) Cultuurnota Texel (2007) Natuurbeheerplan provincie NH (jaarlijks) Natuur- en landschapsbeleidsplan 2003 Raadsbesluit structurele financiering landschapsbeleidsplan Texel (2007) Strandnota (december 2007, juni 2009) Mooi Texel, meer toekomst (2012) Beeldkwaliteitplan Bestemmingsplan Buitengebied (2013) Welstandsnota Texel (2008) Nota van uitgangspunten bestemmingsplan kernen (2011) Planet Texel (2014)
37/212
Programmabegroting 2016
B. Wat doen we al? Onderwerp:
38/212
Zandige variant Prins Hendrikdijk mogelijk maken. Opstellen landschapsbeleidsplan. Integraal Beheersysteem Openbare Ruimte opzetten en beheren. Veiligheid speelvoorzieningen bewaken. Beheerplannen Natura 2000 voor Duinen en Lage Land, Waddenzee en Noordzeekustzone beinvloeden. Reparatieplan Bestemmingsplan Buitengebied maken. Actualiseren bestemmingsplan dorpskernen Reparatieplan De Koog opstellen. De VVV behoort nog steeds tot de beste van Nederland, is ook op zondag open en er zijn gedragen prestatieafspraken gemaakt. Beleid Recreatie en Toerisme actualiseren. Inzetten op kwaliteitstoerisme in het hogere marktsegment. Zorgtoerisme stimuleren en integreren in nota recreatie en toerisme. Regionale toeristische samenwerking stimuleren. Strandnota actualiseren. Herstructureren bedrijventerrein Oosterend, De Cocksdorp en Oudeschild in samenwerking met private partijen. Ontwikkelen 2e fase Bedrijventerrein Oudeschild.
Programmabegroting 2016
C. Voorstellen Voorstel 2016-301
Het unieke Texelse landschap behouden
Doelenboom
3.2.4 Het unieke Texelse landschap behouden
Motivatie
De subsidies op het gebied van landschaps(elementen) nemen de komende jaren af. De provinciale ROL/RAL subsidie stopt per 1-1-2019. Het meest urgent hierin is het gebied de Hoge Berg. Samen met de natuurbeherende organisaties zoals de Lieuw, agrariërs en inwoners van Texel zal onderzocht worden op welke wijze het unieke kleinschalige Texelse landschap met zijn tuunwallen, schapenboeten en kolken ook na 2018 behouden kan blijven. Als eerste activiteit zal er een businesscase Hoge Berg opgesteld worden. Op basis van de uitkomsten van de business case Hoge Berg kan de gemeente om een structurele bijdrage gevraagd worden voor de instandhouding van het unieke en voor toeristen belangrijke Texelse landschap. De budgetten van de Nationale Parken in Nederland zijn aan verandering onderhevig. Sommige provincies hebben deze parken afgeschaft, Noord-Holland niet. Wel wordt een bijdrage gevraagd van de gemeente om het Nationaal Park in stand te houden en de gewenste jaarlijkse activiteiten voort te zetten. Het Nationaal Park is een visitekaartje voor Texel en heeft een belangrijke toeristische meerwaarde. De ecologische hoofdstructuur (EHS) is nagenoeg afgerond, hiermee zijn de natuurgebieden op Texel gerealiseerd. Met de afronding van de EHS is gelijktijdig ook het areaal landbouw op Texel vastgelegd. Uitgangspunt van de gemeente is dat het areaal landbouwgrond niet verminderd mag worden. Vanuit de recreatiesector zijn er wensen om recreatiegebieden/-objecten kwalitatief te verbeteren. Voor deze kwalitatieve verbetering is veelal ruimte nodig. Met het vastleggen van zowel de natuur- als landbouwgebieden is de vraag waar deze ruimte vandaan moet komen. Er zal een fundamentele discussie plaatsvinden over hoe we hier op Texel mee om willen gaan. De resultaten van dit onderzoek zullen meegenomen worden bij het op te stellen landschapsbeleidsplan. In 2016 wordt het landschapsbeleidsplan geactualiseerd. Mede op basis van de verkregen informatie uit de business case Hoge Berg, het onderzoek naar de balans tussen landbouw-, natuur- en recreatiegebieden en “Mooi Texel” wordt het landschapsbeleidsplan opgesteld.
Financieel
Toelichting financieel
Bedrag
Lasten
Dekking
€ 40.000
Incidenteel
Begroting dit jaar
€ 25.000
Structureel
Begroting dit jaar e.v.
Provincie Noord-Holland draagt jaarlijks zo’n € 136.000 bij aan het Nationaal Park Duinen van Texel. Als voorwaarde voor deze provinciale bijdrage wordt de gemeente gevraagd jaarlijks een bedrag van € 25.000 bij te dragen. Externe ondersteuning bij twee projecten is benodigd. Hiervoor is eenmalig een budget van € 40.000 benodigd (landschapsbeleidsplan en balans landbouw, Hogeberg gebied, natuur en recreatie).
Voorstel 2016-302
Veiligheid bomen in windsingels controleren
Doelenboom
3.3.1.6 Veiligheid bomen in windsingels controleren
Motivatie
Wettelijke keuring bomen in dorpen en in windsingels uitvoeren. Dit is de wettelijke 3-jaarlijkse keuring van al de gemeentelijke bomen, inclusief het uitvoeren van de werkzaamheden voortvloeiend uit deze keuring.
Financieel Toelichting financieel
Bedrag
Lasten
Dekking
€ 10.000
Incidenteel
Begroting 2016
De keuring inclusief de werkzaamheden die hieruit voortvloeien vergen een bedrag van € 10.000 per jaar.
Voorstel 2016-303
Voorbereiden aanleg begraafplaats De Koog
Doelenboom
Dit voorstel is door een ingediend amendement van Texel 2010 en D66 verplaatst naar programma 1.
39/212
Programmabegroting 2016
Voorstel 2016-304
Oudeschild: Bestemmingsplan, reparatieplan en uitbreiding bedrijventerrein maken
Doelenboom
3.5.1 Oudeschild: Bestemmingsplan, reparatieplan en uitbreiding bedrijventerrein maken
Motivatie
In 2015 is Bestemmingsplan Oudeschild vastgesteld. Bij de vaststelling bleek dat nog enkele zaken zich zullen uitkristalliseren, zoals de functies op bedrijventerreinen en de plannen voor de haven. Voorgesteld wordt in 2016 een (reparatie)plan te maken. Daarnaast is in de programmabegroting 2015 opgenomen dat herstructurering van de bedrijventerreinen Oosterend, De Cocksdorp en Oudeschild samen met private partijen moet worden uitgevoerd. Dit levert geen substantiële extra kavelruimte op. De herstructurering is met name bedoeld voor kwaliteitsverbetering op de terreinen en om de technische levensduur te verlengen. Het behouden en creëren van ruimte voor bedrijven is een beleidsdoel van de gemeente. Er is momenteel wel behoefte aan extra ruimte voor bedrijven. Diverse bedrijven staan bij de gemeente ingeschreven als gegadigde voor een kavel. Voorgesteld wordt om het bedrijventerrein bij Oudeschild uit te breiden en hiervoor een bestemmingsplan te laten maken. Uitbreiding bij Oudeschild is de enige optie die past in de Provinciale Ruimtelijke Verordening.
Financieel Toelichting financieel
Bedrag
Lasten
Dekking
€ 30.000
Incidenteel
Begroting dit jaar
Het bedrag is nodig om de bestemmingsplannen te laten maken door een extern bureau. Er is onvoldoende capaciteit aanwezig dit zelf te doen. Het bedrag is inclusief de benodigde onderzoeken (milieu/natuur/etc).
Voorstel 2016-305
Coupure Oudeschild aanleggen
Doelenboom
3.2.2.3 Verbinding dorp Oudeschild met haven herstellen
Motivatie
Bij de dijkversterking in de jaren ’70 van de vorige eeuw, is de coupure in de dijk in Oudeschild, in het verlengde van de Heemskerckstraat verdwenen en vervangen door een trap. Tegelijkertijd is de dijk toen veel hoger en breder geworden, waardoor het dorp werd afgesneden van het eigenlijke hart: de haven. Wat toen gewaardeerd werd als extra veilig, bleek later toch ook wel een groot obstakel. Voor de ontwikkeling van Oudeschild is in het kader van Planet Texel een aantal mogelijkheden geschetst om het dorp weer te verbinden met de haven en zo de ruimtelijke kwaliteit te verhogen. Het mooiste leek een complete dijkverlegging waarmee de oude havens binnendijks zouden komen te liggen, maar dat bleek financieel helaas onhaalbaar. Als goede terugvaloptie wordt herstel van de coupure gezien. Zeker nu de dijk opnieuw verhoogd moet worden, is herstel van de verbinding van het dorp met de haven belangrijk voor Oudeschild.
Financieel Toelichting financieel
Bedrag
Lasten
Dekking
€ 50.000
Incidenteel
Begroting 2016
De aanleg van de coupure kan gecombineerd worden met de dijkversterking ter plaatse, mits alle voorbereidingen tijdig rond zijn. Wel moet de gemeente zorgen voor ontwerp, vergunningen en financiering, uiteraard in overleg met het Hoogheemraadschap. Uiteraard probeert de gemeente een zo groot mogelijk deel met subsidies van derden te dekken.
40/212
Programmabegroting 2016
41/212
Programmabegroting 2016
42/212
Programmabegroting 2016
43/212
Programmabegroting 2016
D. Begroting (bedragen in duizenden euro's)
Lasten
Rekening
Begroting
Begroting
2014
2015
2016
Natuur en landschap
418
459
439
418
459
439
Groen en recreatie
1.099
1.263
1.159
Openbaar groen
1.069
1.154
1.107
Buitenrecreatie
12
22
22
Recreatiebeleid
17
86
31
Noordzeestrand
514
510
502
514
510
502
Toerisme
600
621
605
VVV
600
621
230
STIFT
Bestaand beleid
Natuur en landschap
Noordzeestrand
375
Openbare toiletten
48
47
58
48
47
58
Ruimtelijke ordening
278
370
187
Ruimtelijke ordening lokaal
260
344
178
Ruimtelijke ordening bovenlokaal
17
26
10
2.957
3.270
2.951
Openbare toiletten
Totaal lasten programma 3
Toelichting lasten: verschil begroting 2016 ten opzichte van 2015
(bedragen in duizenden euro's)
Algemene mutaties Uren/verrekeningen/kapitaallasten
P.M.
Natuur en landschap Definiëren kernwaarden Texel Coupure haven Oudeschild
€ 9 € 11
Groen en recreatie Beleid recreatie en toerisme actualiseren (overheveling van 2014) Onderhoud openbaar groen Den Burg (de Bolder)
€ 35 € 40
Toerisme Bijdrage Stift afrekening 2014 incidenteel 2015
€ 21
Ruimtelijke ordening lokaal Externe capaciteit reparatieplan buitengebied Drukken en verspreiden beeldkwaliteitsplan Aanbesteding bestemmingsplannen kernen Uitsterfregeling logies en ontbijt Uitvoering regeling logies en ontbijt
€ € € € €
44/212
20 15 121 10 15
Programmabegroting 2016
(bedragen in duizenden euro's)
Baten
Rekening
Begroting
Begroting
2014
2015
2016
Natuur en landschap
156
151
151
156
151
151
Groen en recreatie
2
2
2
Openbaar groen
1
7
7
Buitenrecreatie
1
-5
-5
Noordzeestrand
180
182
182
180
182
182
Openbare toiletten
0
0
0
0
0
0
Ruimtelijke ordening
0
0
0
0
0
0
339
335
335
-2.618
-2.935
-2.616
Bestaand beleid
Natuur en landschap
Noordzeestrand
Openbare toiletten
Ruimtelijke ordening lokaal
Totaal baten programma 3
Saldo
Toelichting baten: verschil begroting 2016 ten opzichte van 2015
(bedragen in duizenden euro's)
Geen
45/212
Programmabegroting 2016
Programma 4
Texel werkt!
Dit programma gaat over de Texelse economie. Ingegaan wordt op de werkgelegenheid met als doel om de werkgelegenheid in alle Texelse economische sectoren te behouden en waar mogelijk te versterken. Onderwerpen waaraan aandacht wordt besteed zijn vestigingsbeleid, NIOZ haven, haven Oudeschild en specifiek de sectoren landbouw en visserij. Hier hoort een constante verbinding met de digitale wereld bij, wat we hier noemen digitaal Texel. Belangrijk is dat de dorpscentra aantrekkelijk zijn om te verblijven voor inwoners en gasten.
A. Ontwikkelingen en beleidskader Denktank Om meer integraal te werken wordt intensiever samengewerkt op allerlei terreinen met zowel het maatschappelijk middenveld als andere overheden. Dit gebeurt in de vorm van denktanks (werkgroepen). Dorpscentra zijn visitekaartjes In tegenstelling tot veel plaatsen in Nederland is er op Texel nauwelijks sprake van leegstand. Het is nog steeds mogelijk in vrijwel alle dorpen voorzieningen zoals een supermarkt in stand te houden, hetgeen bijdraagt aan de leefbaarheid in de dorpscentra. Werkgelegenheid is van belang, arbeidsplaatsen en beroepsbevolking: Landelijk staat de werkgelegenheid en de omvang van de beroepsbevolking onder druk. Ook op Texel neemt de beroepsbevolking af. Mede door schaalvergroting neemt het aantal bedrijven en daarmee de werkgelegenheid in de landbouw en visserij af. Alleen de werkgelegenheid in de zorgsector en toeristische sector biedt nog toekomstperspectief. Het aantal ZZP-ers – in alle economische sectoren - neemt op Texel toe. Functies op bedrijventerreinen Uit concrete verzoeken van ondernemers (tijdens procedures nieuwe bestemmingsplannen zoals bijvoorbeeld Oudeschild) blijkt dat er behoefte is aan lichtere ambachtelijke/bedrijfsmatige functies (dan aangemerkt als milieucategorie 1) op bedrijventerreinen. Havens De haven van Oudeschild heeft potenties voor maatschappelijke, duurzame en economische ontwikkelingen. Er komen steeds meer grote cruiseschepen die Oudeschild willen aandoen. Bij de ontwikkelingen van de NIOZ-haven zal ook promotie gegeven worden voor vestiging van bedrijven met een duurzaam oogmerk.
47/212
Programmabegroting 2016
Texel digitaal De digitale snelweg op Texel is niet dekkend en daarmee niet optimaal. Voor een goede werkgelegenheid en dienstverlening is een snellere verbinding ook in het buitengebied noodzakelijk. De ontwikkeling op Texel loopt achter bij de behoeften die er zijn. Beleidsnota’s en verordeningen Nota toerisme en recreatie (2003) Structuurvisie Texel op Koers 2020 (2009) Regionale visie Bedrijfsterreinen (2006) Richting voor Economie, geef ruimte (2011) Mooi Texel, meer toekomst (2012) Verkenning haven Oudeschild (2014) Toekomstvisie Voorzieningenstructuur Texel (2010) Regionale Detailhandelsvisie (2012) Beleidsnota Volwassenen Educatie 2013-2015 (2013)
B. Wat doen we al? Onderwerp:
48/212
Actualisatie Toekomstvisie Voorzieningenstructuur Texel. De visie op wonen en winkelen in dorpskernen ontwikkelen. Werkgelegenheid handhaven en waar mogelijk te vergroten. Op heel Texel, van ’t Horntje tot aan De Cocksdorp, is kosteloos wifi beschikbaar voor gasten en inwoners. Texel is voorzien van een hoogwaardige digitale infrastructuur waardoor bedrijven zich graag vestigen op Texel. Regionale samenwerking "De Kop Werkt". Uitwerking havenvisie Oudeschild. Onderzoek naar coupure Oudeschild. Volwasseneneducatie. Het rijk heeft in 2014 in de Wet educatie beroepsonderwijs wijzigingen doorgevoerd. O.a. de verplichte winkelnering besteding middelen is losgelaten. Voor de uitvoering van de wet is voor de regio met Texel de gemeente Alkmaar aangewezen. De gemeente in de nieuwe samenwerkingsregio moeten hiertoe uitvoeringsafspraken maken. Texel propageren als ‘proeftuin’ voor natuur, water, duurzame energie en kennis. Een maritiem beleidsplan ontwikkelen. Werelderfgoedstatus Waddenzee economisch benutten. Inzetten op het aantrekken van nieuwe bedrijven naar Texel, die als bedrijfsdoel hebben: verduurzaming van de samenleving.
Programmabegroting 2016
C. Voorstellen Voorstel 2016-401
Uitwerking geven aan de afspraken uit De Kop Werkt
Doelenboom
4.1.2.7 uitvoering geven aan de afspraken uit De Kop Werkt
Motivatie
Op het gebied van Ruimtelijke-Economische structuurversterking participeert Texel in het regionale samenwerkingsverband De Kop Werkt!. Afgesproken is te focussen op een viertal bestuursopdrachten: havens, destinatiemarketing, arbeidsmarkt en ambitiekaart. Deze bestuursopdrachten worden thans omgezet in plannen van aanpak. Deze plannen van aanpak zijn input voor de evaluatie. De plannen van aanpak zijn nog niet gereed. Deze zullen afzonderlijk in De Raad via “Slim Samenwerken” aan de orde komen. De procedurele aspecten worden gefinancierd uit de begroting 2016. Voor de feitelijke aspecten volgt een voorstel in de begroting 2017.
Financieel
Toelichting financieel
Bedrag
Lasten
Dekking
€ 15.000
Structureel
Begroting 2016 e.v.
€ 27.000
Structureel
Begroting 2016 e.v.
Participatie in De Kop Werkt kost qua organisatiekosten € 15.000 en proceskosten € 27.000 per jaar.
Voorstel 2016-402
Deelname Leader 2015-2020
Doelenboom
4.1.2.8 Deelname Leaderprogramma 2015-2020
Motivatie
Leader is een subsidieprogramma voor plattelandsontwikkeling dat speciaal is bedoeld voor kleinschalige projecten die van belang zijn voor de regio. De voorkeur gaat uit naar initiatieven van de eigen bevolking. Mensen die zich willen inspannen voor het op peil houden van de kwaliteit van leven in hun eigen woonomgeving hebben vaak goede ideeën. Meestal worden die echter niet uitgevoerd door gebrek aan ondersteuning in de planvorming en financiële bijdragen. In de afgelopen periode 2007-2013 heeft het Leader-programma veel voor de regio, maar ook vooral voor Texel, opgeleverd. Op dit moment ligt het voorstel om voor de periode 2015-2020 het programma te vervolgen.
Financieel Toelichting financieel
Bedrag
Lasten
Dekking
€ 30.000
Structureel
Begroting 2016 e.v.
Het programma wordt gevoed met bijdragen vanuit Europa, Rijk, provincie en gemeenten en bedraagt voor deze periode € 6.000.000 (onder voorbehoud van bijdragen gemeenten). Op basis van de verdeelsleutel komt dit voor Texel neer op een bijdrage van € 30.000 per jaar gedurende zes jaren.
Voorstel 2016-403
stimulering economische projecten
Doelenboom
4.1.3.7 stimulering economische projecten
Motivatie
De beleidsvisie Ruimte voor Economie blijkt een stimulans voor economische projecten. Vaak is een startbudget nodig voor een economisch project dat gericht is op de bevordering van de werkgelegenheid. In het belang van de Texelse werkgelegenheid biedt dit fonds gemeentelijke cofinanciering. Voorwaarde is steeds dat naast de aanvrager nog een ander medefinancier is.
Financieel Toelichting financieel
Bedrag
Lasten
Dekking
€ 150.000
Incidenteel
Begroting 2016
Het college stelt de raad voor om éénmalig € 150.000 beschikbaar te stellen voor stimulering economisch projecten. Deze afweging is gemaakt om te komen tot een sluitende meerjarenbegrotingprojecten.
49/212
Programmabegroting 2016
Voorstel 2016-404
Constante digitale verbindingen
Doelenboom
4.1.6.1 Constante digitale verbindingen
Motivatie
In het coalitieprogramma is aangegeven dat de gemeente inzet op de aanleg van een zogeheten NGA netwerk (een glasvezelnetwerk), ondersteund door een subsidie van de provincie op basis van de uitvoeringsregeling ‘subsidie hoogwaardige communicatienetwerken Noord-Holland’ (hierna: de regeling), dat het Buitengebied van Texel volledig dekt. De gemeente heeft – in samenwerking met de stichting Glasvezel Texel - hierbij de rol van aanjager vervuld. Na toekenning van de provinciale subsidie ondersteunt de gemeente De Stichting Glasvezel Texel. Op dit moment betreft de ondersteuning uitsluitend ambtelijke uren. De uitkomsten van de onderzoeken die in opdracht van de Stichting Glasvezel Texel plaatsvinden worden eind 2015 verwacht. Afhankelijk van de uitkomsten kan nadere besluitvorming over een eventuele vervolgbijdrage voor 2016 en verder plaatsvinden.
Financieel Toelichting financieel
Bedrag
Lasten
Dekking
€0
Structureel
Niet van toepassing
In deze fase is geen budget benodigd en vinden de werkzaamheden plaats binnen de bestaande formatie.
Voorstel 2016-405
Aan Sail 2017 deelnemen
Doelenboom
4.1.2.9 Aan Sail 2017 deelnemen
Motivatie
Stichting Sail Den Helder heeft de gemeente verzocht om een financiële bijdrage voor Sail 2017 (22 tot en met 25 juni). De Stichting geeft aan dat Texel uit mag gaan van gelijkblijvende ambities voor wat betreft de invulling van het evenement door onze gemeente. Uit de evaluatie van Sail 2013 is gebleken dat Sail een economisch impuls gaf, hetgeen voor 2017 ook wordt verwacht.
Financieel Toelichting financieel
Bedrag
Lasten
Dekking
€ 50.000
Incidenteel
Begroting 2016
Het gevraagde geld is nodig voor de voorbereidingen en kosten tijdens het evenement. Dat het nu al in de begroting wordt opgenomen, is omdat de stichting zicht wil hebben op sponsorgelden en dat een deel van de uitgaven door de stichting al in 2016 worden gemaakt.
50/212
Programmabegroting 2016
51/212
Programmabegroting 2016
52/212
Programmabegroting 2016
53/212
Programmabegroting 2016
D. Begroting (bedragen in duizenden euro's)
Lasten
Rekening
Begroting
Begroting
2014
2015
2016
Havens
890
1.045
996
890
1.045
996
Economie
185
615
318
Economie algemeen
153
549
263
Maandagmarkt
27
32
31
Destructie
5
34
24
Volwassenonderwijs
35
77
8
35
77
8
1.110
1.737
1.323
Bestaand beleid
Haven Oudeschild
Volwasseneneducatie
Totaal lasten programma 4
Toelichting lasten: verschil begroting 2016 ten opzichte van 2015 Algemene mutaties Uren/verrekeningen/kapitaallasten
(bedragen in duizenden euro's)
P.M.
Havens Oudeschild Onderhoud infrastructuur/bijdrage vuilwaterinstallatie
€ 60
Economie Nieuwe bedrijven op Texel met als doel verduurzaming Werelderfgoedstatus Waddenzee Maritiem beleidsplan Ontwikkelingsplan haven Oudeschild (overheveling van 2014) Stimulering economische projecten (overheveling van 2014) De Kop Werkt (2015) De Kop Werkt (overheveling van 2014) Actualisatie retailvisie Agrarische ondernemingen (overheveling via jaarrekening 2014)
€ € € € € € € € €
Volwasseneducatie HBO dependance gekwalificeerde vakmensen (overheveling van 2014) Quick scan (versterking)beroepsonderwijs
€ 8 € 50
54/212
10 50 24 54 82 50 42 25 10
Programmabegroting 2016
(bedragen in duizenden euro's)
Baten
Rekening
Begroting
Begroting
2014
2015
2016
Havens
847
886
896
847
886
896
Economie
26
78
24
Economie algemeen
10
55
2
Maandagmarkt
16
22
23
Volwassenonderwijs
19
0
0
19
0
0
892
964
920
-218
-773
-403
Bestaand beleid
Haven Oudeschild
Volwasseneneducatie
Totaal baten programma 4
Saldo
Toelichting baten: verschil begroting 2016 ten opzichte van 2015 Economie Subsidieinkomsten aanleg WI-FI
(bedragen in duizenden euro's)
€ 45
55/212
Programmabegroting 2016
Programma 5
Toekomst voor de jeugd
Dit programma gaat over het onderwijs op Texel. Een zo breed mogelijk aanbod van kwalitatief goed onderwijs is belangrijk voor kinderen van Texel en de aantrekkelijkheid van Texel als woon- en werkeiland. Onderwijs verruimt de sociale omgeving en vergroot de kansen op de arbeidsmarkt. Schoolbesturen voor basisonderwijs en voortgezet onderwijs moeten samen voor goed primair en voortgezet onderwijs zorgen. De gemeente faciliteert waar mogelijk initiatieven om dit doel te ondersteunen. De gemeente heeft wettelijke taken op het gebied van onderwijshuisvesting. Er gebeurt meer voor de jeugd dan onderwijs. Jeugdhulpverlening en jeugdgezondheidszorg zijn opgenomen in programma 2. Werkgelegenheid, sport/cultuur en wonen vallen onder programma 4, 6 en 8.
A. Ontwikkelingen en beleidskader Het aantal leerlingen neemt af: ontgroening. Deze ontwikkeling heeft een sterke invloed op het onderwijs. De terugloop van het aantal leerlingen is van invloed op het aantal scholen. Daarnaast is het op een kleinere school een grotere uitdaging om tóch een breed aanbod van kwalitatief goed onderwijs te bieden. Kernbegrip voor de komende jaren is samenwerking. Maatschappelijke partners zoals bso/kinderopvang, sportverenigingen, cultuurinstellingen, scholen en gemeente zullen de handen in een moeten slaan om tot slimme samenwerkingsverbanden/netwerken te komen. Texelse kinderen moeten op het eiland vinden wat ze nodig hebben. Met de uitvoering van onderstaande documenten wordt invulling gegeven aan de ambities uit de Structuurvisie Texel op koers 2020: de onderwijsvisie ‘Passend thuisnabij onderwijs op Texel’ (basisonderwijs) en het procesplan ‘Ontwikkeling Onderwijs Texel’ (waaronder Onderwijs Centrum Texel); de nota Toekomstvisie OSG De Hogeberg (voortgezet onderwijs); de notitie ‘Versterking van beroepsonderwijs op Texel’;
57/212
Programmabegroting 2016
Beleidsnota’s en verordeningen Structuurvisie Texel op koers 2020 (2009) Nota toekomstvisie OSG De Hogeberg (2014) Visie op onderwijs “Passend Thuisnabij onderwijs” (2013) Procesplan Ontwikkeling Onderwijs Texel (2015) Notitie Versterking Beroepsonderwijs op Texel Beleidsnota motorische remedial teaching (2011) Verordening voorzieningen huisvesting (2013) Verordening overleg lokaal onderwijsbeleid (2001) Verordening materiële financiële gelijkstelling onderwijs (2009) Verordening leerlingenvervoer gemeente (2014) Verordening Toelage Uitwonende Studerenden (2010) Ambtsinstructie leerplichtambtenaar (2006) Verordening samenwerkingsverband (2013)
B. Wat doen we al? Onderwerp:
Ontwikkelen onderwijsvisie waaronder Integraal Huisvestingsplan Basisonderwijs Texel: uitvoering Procesplan Ontwikkeling Onderwijs Texel (fase 1 en 2.1). Nota Toekomstvisie OSG De Hogeberg uitvoeren. Visie Thuis nabij onderwijs uitvoeren. Uitkomsten onderzoek verbreding huidige onderwijsaanbod met mbo- en hbo-onderwijs en stageplaatsen uitvoeren. Herziening verordening voorzieningen huisvesting onderwijs gemeente Texel.
C. Voorstellen Voorstel 2016-501
Ontwikkelen van een onderwijscentrum Texel
Doelenboom
5.1.1.3 Ontwikkeling Onderwijscentrum Texel
Motivatie
Uitvoering fase 2.2 en fase 3 van het procesplan Ontwikkeling Onderwijs Texel. Het betreft – in vervolg op de Onderwijsvisie Passend Thuisnabij Onderwijs - de verdere ontwikkeling van een Onderwijscentrum Texel in Den Burg in samenhang met de onderwijshuisvesting in de buitendorpen.
Financieel Toelichting financieel
Bedrag
Lasten
Dekking
€0
Incidenteel
Nog niet bekend
P.M. Financiële consequenties volgen uit afronding fase 1 en 2.1 van het procesplan Ontwikkeling Onderwijs Texel eind 2015.
58/212
Programmabegroting 2016
59/212
Programmabegroting 2016
60/212
Programmabegroting 2016
61/212
Programmabegroting 2016
D. Begroting (bedragen in duizenden euro's)
Lasten
Rekening
Begroting
Begroting
2014
2015
2016
249
244
237
61
61
61
188
183
176
244
256
237
56
84
86
188
171
150
Openbaar speciaal onderwijs
38
39
38
Huisvestings- en inrichtingsvoorz. oso
22
23
22
Materiële voorzieningen oso
16
16
16
Openbaar voortgezet onderwijs
535
2.221
541
Bestaand beleid Openbaar basis onderwijs
Onderwijzend personeel obs
Huisvestings- en inrichtingsvoorz. obs
Bijzonder basisonderwijs
Overige gemeentelijke taken bbo
Huisvestings- en inrichtingsvoorz. bbo
Schoolbestuurlijke taken ovo
Huisvestingsvoorzieningen ovo
Lokaal bestuurlijke onderwijstaken
1
32
32
534
2.189
510
652
539
557
83
90
90
Leerplicht
Schoolbegeleiding
57
56
56
Leerlingenvervoer
270
233
270
Overige lokaal bestuurl. onderwijstaken
242
161
141
Totaal lasten programma 5
1.717
3.298
1.610
Totale lasten OSG De Hogeberg
7.512
7.707
7.874
Totaal
9.229
11.005
9.484
Toelichting lasten: verschil begroting 2016 ten opzichte van 2015
(bedragen in duizenden euro's)
Algemene mutaties Uren/verrekeningen/kapitaallasten
P.M.
Openbaar voortgezet onderwijs OSG De Hogeberg Toekomstvisie Procesplan ontwikkeling en uitwerking visie onderwijs
€ 1.600 € 70
Lokaalbestuurlijke onderwijstaken Leerlingenvervoer
€ 37
62/212
Programmabegroting 2016
(bedragen in duizenden euro's)
Baten
Rekening
Begroting
Begroting
2014
2015
2016
Openbaar basis onderwijs
0
62
17
0
62
17
Lokaal bestuurlijke onderwijstaken
21
20
20
Leerplicht
20
20
20
Overige lokaal bestuurl. onderwijstaken
1
0
0
21
82
37
-1.696
-3.216
-1.572
Bestaand beleid
Huisvestings- en inrichtingsvoorz. obs
Totaal baten programma 5
Saldo
Toelichting baten: verschil begroting 2016 ten opzichte van 2015 Openbaar basis onderwijs Lagere onttrekking uit reserve (rationeel gebouwen beheer)
(bedragen in duizenden euro's)
€ 44
63/212
Programmabegroting 2016
Programma 6
Samen beleven en bewegen
Het programma “Samen beleven en bewegen” gaat over cultuur, evenementen en sport. Het aanbod van kunst en cultuur, het verenigingsleven, beeldende en uitvoerende kunsten en ook culinaire cultuur wordt gestimuleerd. Iedereen moet mee kunnen doen, actief of passief, arm of rijk. Evenementen (cultureel, sportief, culinair) vormen een belangrijke bijdrage aan beleven en bewegen op Texel. Texel kent een groot aantal actieve sport- en cultuurverenigingen. Er zijn binnen- en buitenaccommodaties voor de diverse sporten en diverse voorzieningen voor cultuur. Cultuur, evenementen en sport zijn belangrijk voor de Texelse samenleving en dragen bij aan de verdere versteviging van het imago van Texel als een aantrekkelijke woon- en werkgemeente en vakantiebestemming.
A. Ontwikkelingen en beleidskader Landelijke demografische ontwikkelingen, zoals ontgroening en vergrijzing, hebben invloed op het aanbod van cultuur, evenementen en sport op Texel. Verenigingen en organisaties waar activiteiten voor de jeugd een grote rol spelen, worden de komende jaren geconfronteerd met een afnemend deelnemers- en ledenaantal. De behoefte aan speciale activiteiten voor ouderen neemt toe. Deze beide ontwikkelingen verlangen een herijking van het aanbod van de verenigingen en organisaties. Steeds meer taken op het gebied van cultureel erfgoed vallen niet langer onder het rijk of de provincie maar zijn de verantwoordelijkheid van de gemeente. Op Texel wordt steeds meer de verbinding gelegd tussen de waarde van het gebouwde erfgoed en het landschap waarin het gebouwde zijn plek heeft. In diverse discussies en nota's is hierop de nadruk gelegd (Structuurvisie, Planet Texel). Ook niet zichtbaar erfgoed draagt bij aan het verhaal over Texel. In de nota Cultureel Erfgoed wordt de nadruk gelegd op de verwevenheid van het gebouwde erfgoed, archeologie en het maritiem erfgoed (De Reede van Texel). De gemeente zet in op regie. Van culturele en sportieve verenigingen/instellingen wordt zelfredzaamheid en samenwerking verwacht. Dit proces wordt versterkt nu de subsidiemogelijkheden van (hogere) overheden zijn afgenomen. De betrokkenheid van het Texelse bedrijfsleven bij de sport- en cultuurevenementen op Texel neemt toe.
65/212
Programmabegroting 2016
Er vindt een toename plaats van het aantal evenementen op Texel. Deze toename is goed voor de economie van Texel, er is (bijna) altijd wel wat te doen voor zowel jong als oud. Daarnaast is er sprake van diversiteit, zowel op actief, cultureel, natuur alsmede op culinair gebied worden er evenementen georganiseerd. Als de groei van het aantal evenementen doorgaat, zal er een conflict kunnen ontstaan met de voor Texel zo belangrijke kernwaarden. Aan de andere kant moet Texel ook geen saai eiland worden waar geen evenementen meer georganiseerd worden en waar nagenoeg niets meer te doen is. Een goede balans tussen beide uitersten is essentieel. In 2016 wordt een evenementenvisie opgesteld waarin genoemde onderwerpen nader worden uitgewerkt. Beleidsnota’s en verordeningen Beleidsnota Monumentenzorg Texel (2009) Maatschappelijk Beleidskader 2013-2017 Samen Leven op Texel (2012) Structuurvisie Texel op koers 2020 (2009) Cultuurnota (2007)
B. Wat doen we al? Onderwerp:
66/212
Raadsopdracht openluchtbad en binnensportaccommodaties: "in samenspraak met gebruikers en met advies Sportraad". Texel als eiland voor sportevenementen positioneren. Beleidsnota sport (opstellen in 2017). Sportaccommodaties beschikbaar stellen tegen laagdrempelige tarieven. Cultuurnota 2016 ontwikkelen. Evenementenvisie 2016 ontwikkelen. Onderzoek naar huisvesting Artex Kunstenschool Texel. Onderzoek naar mogelijkheden voor fonds sportaccommodaties. Opstellen van nota Cultureel Erfgoed 2016. Restauratie en onderhoud cultuur-historische gebouwen stimuleren. Eilanddichter aanstellen Aanwijzen en restaureren gemeentelijke stolpen en boeten. Stolpen, schapenboeten en stolpschuren subsidiëren. Onderwaterarcheologie. Starten met promotieactiviteiten voor het erfgoed dat de gemeente Texel in beheer heeft.
Programmabegroting 2016
C. Voorstellen Voorstel 2016-601
Invoering Buurtsportcoach
Doelenboom
6.1.1.11 Invoering Buurtsportcoach
Motivatie
Uitvoering Brede impuls combinatiefuncties implementatie buurtsportcoach. Buurtsportcoaches organiseren sport- en beweegaanbod in de buurt en maken een verbinding tussen sport- en beweegaanbieders en andere sectoren zoals zorg, welzijn, jeugdzorg en kinderopvang en onderwijs. Uitvoering raadsbesluit van 1 december 2009. Gemeentelijke cofinanciering structureel in begroting opnemen.
Financieel Toelichting financieel
Bedrag
Lasten
Dekking
€0
Structureel
Begroting 2017 e.v.
De gemeente ontvangt van het Rijk € 16.240 is 40% van de kosten voor een Buurtsportcoach (0,8 FTE). De gemeentelijke cofinanciering bedraagt € 24.360 is 60%. De kosten kunnen in 2016 volledig en in 2017 gedeeltelijk gedekt worden uit de bestemmingsreserve combinatiefunctieregeling van € 42.680. 2016: € 24.360 bestemmingsreserve 2017: € 18.320 bestemmingsreserve €
6.040 begroting 2017
2018: € 24.360 begroting 2018 e.v. Voorstel 2016-602
Texelaars naar Texelse musea!
Doelenboom
6.1.3.7 Texelaars naar Texelse musea!
Indiener
Texel2010
Motivatie
Tijdens de excursie van de raad van Texel naar de Texelse musea hebben verschillende enthousiaste vrijwilligers verteld dat vele Texelaars de weg naar de Texelse musea nog niet hebben gevonden. Terwijl Texel zoveel moois te bieden heeft aan musea! Sommige musea hebben al gratis dagen voor Texelaars, maar er is op dit moment geen sprake van één uniforme, duidelijke regeling of afspraken daarover. Wij zouden graag zien dat de gemeente een stimulerende rol gaat spelen, door te zorgen dat de Texelse musea kosteloos bezocht kunnen worden door Texelaars – jong en oud. Dat hoeft niet het hele jaar door, uiteraard, maar bijvoorbeeld een paar zaterdagen. Of een bepaalde maand, bijvoorbeeld september. Het is wel belangrijk dat het een heldere, overzichtelijke regeling is: iets dat voor alle musea geldt. Er kan ook een variant worden bedacht op de Texelse museumkaart die de Rabobank weleens heeft verstrekt aan haar klanten.
Financieel
Bedrag
Toelichting financieel
Aan tafel gaan met alle Texelse musea om met hen te onderzoeken hoe het aan
Lasten
Dekking
Texelse bezoekers aan de Texelse musea kan worden vergroot en dit mee te nemen in de Cultuurnota (actuele planning: eerste kwartaal 2016)
67/212
Programmabegroting 2016
Voorstel 2016-603
Meer Texelse zomerkampen
Doelenboom
6.1.1.12 Meer Texelse zomerkampen
Indiener
PvdA en Groen Links
Motivatie
Veel kinderen op Texel kunnen in de zomervakantie niet op vakantie omdat hun ouders juist dan aan het werk zijn of in elk geval niet in staat zijn de gehele zomervakantie vrij te nemen. Sport- en cultuurverenigingen hebben dan ook een zomerstop. Jonge kinderen kunnen een week meedoen aan het prachtige initiatief bouwdorp of de succesvolle Vakantiekaart, maar meer is er ook niet. Natuurlijk zijn er ook zomerkampen te boeken aan de overkant, maar dat zal niet voor iedereen mogelijk zijn, gezien de kosten daarvan. Wij willen graag dat alle Texelse kinderen tussen 6 en 16 jaar één of twee weken tegen een laag tarief naar een Texels zomerkamp kunnen gaan. Kinderen kunnen op die manier toch een extra vakantiegevoel krijgen, komen in aanraking met sport, cultuur, natuur en andere activiteiten, maken kennis met Texelse verenigingen en maken samen plezier. Voor de ouders betekent het iets meer ruimte om hun kind onder goede begeleiding en betaalbaar onderdak te bieden terwijl ze zelf aan het werk zijn. Het mes snijdt aan meerdere kanten. Wij willen graag dat het college samen met Artex, Young4ever, Sportraad en andere organisaties die activiteiten voor kinderen en jongeren aanbieden, onderzoekt of het mogelijk is om al in het zomerseizoen van 2016 uiteenlopende nieuwe zomerkampen voor Texelse kinderen te organiseren. Tegen een laag tarief. Aansluiting zoeken bij bestaande activiteiten is uiteraard prima en gewenst. Ook kunnen al bestaande commerciële activiteiten (met deelname tegen een meerprijs) in het onderzoek worden meegenomen.
Financieel
Bedrag
Toelichting financieel
Ons doel is:
Lasten
Dekking
Een betaalbaar gevarieerd aanbod aan zomerkampen voor Texelse kinderen tussen de 6 en 16 jaar met uiteenlopende interesses. Voorstel 2016-604
Pilot onderwaterarcheologie uitvoeren
Doelenboom
6.1.2.4 Pilot onderwaterarcheologie uitvoeren
Motivatie
In 2015 is door de gemeente, in samenwerking met het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed, de provincie NoordHolland, Stichting Texelse Musea en Duikclub Texel, een protocol voor onderwaterarcheologie opgesteld. Het protocol heeft tot doel het door natuurlijke invloeden vrijspoelend maritiem erfgoed onder voorwaarden veilig te stellen en na mogelijke restauratie/conservering ten toon te stellen. Het protocol wijkt af van bestaande wet- en regelgeving doordat de Duikclub Texel een grote verantwoordelijkheid krijgt in het waarnemen, veiligstellen en aanmelden van het maritiem erfgoed en de vondstlocatie, een werkwijze uniek in Nederland. Het protocol is onder een pilotproject gebracht zodat alle betrokken partijen ervaring op kunnen doen met deze werkwijze.
Financieel Toelichting financieel
Bedrag
Lasten
Dekking
€ 50.000
Incidenteel
Begroting 2016
De provincie zet een aanzienlijk deel van de voor archeologie en erfgoed beschikbaar gestelde € 600.000 (coalitieprogramma provincie Noord-Holland) in voor de uitvoering van de pilot onderwaterarcheologie. In het protocol heeft de gemeente als bevoegd gezag de verantwoordelijkheid voor de eerste waardestelling van de vondstlocaties. Hiervoor is, in ieder geval voor de duur van de pilot, extra expertise nodig. De kosten voor deze in te huren expertise zal worden gedekt met dit budget.
68/212
Programmabegroting 2016
69/212
Programmabegroting 2016
70/212
Programmabegroting 2016
71/212
Programmabegroting 2016
D. Begroting (bedragen in duizenden euro's)
Lasten
Rekening
Begroting
Begroting
2014
2015
2016
Vormings- en ontwikkelingswerk
615
608
626
Bibliotheek
271
270
274
Muziek- en dansonderwijs
327
332
340
Stimulering ontwikkelingswerk
17
6
12
Monumenten en torens
174
244
243
Monumenten
109
183
185
Torens
66
62
58
Bestaand beleid
Sport
1.443
2.102
1.919
Sport algemeen
418
696
479
Binnensportaccommodaties
559
716
785
Zwempark Molenkoog
331
499
473
Buitensport accommodaties groen
135
193
182
872
1.095
753
77
92
65
Kunst en cultuur
Kunst en theater
Musea
309
313
315
Overige cultuur en oudheidkunde
486
691
373
Subsidies en leningen
94
104
116
94
104
116
Speelplaatsen
118
95
93
118
95
93
3.317
4.249
3.750
Subsidies en leningen incl. uitvoeringskosten
Speelplaatsen
Totaal lasten programma 6
Toelichting lasten: verschil begroting 2016 ten opzichte van 2015
(bedragen in duizenden euro's)
Algemene mutaties Uren/verrekeningen/kapitaallasten
P.M.
Sport Advieskosten/begeleiding kunstgrasveld en BTW onderzoek Exploitatie nieuwe sporthal
€ 36 € 180
Kunst en cultuur Overdracht en Verplaatsing boet Duykerdam 25 Huisvesting Artex in Rabobank Bijdrage project atlantikwall Cultuurnota beleid
€ 10 € 200 € 25 € 2
Subsidies en leningen Lokale omroep, bijdrage 2014 en 2015 staan onder progr.1 mediabeleid
€ 20
72/212
Programmabegroting 2016
(bedragen in duizenden euro's)
Baten
Rekening
Begroting
Begroting
2014
2015
2016
Monumenten en torens
0
0
0
0
0
0
288
297
267
58
87
57
Bestaand beleid
Monumenten
Sport
Sport algemeen
Binnensportaccommodaties
Zwempark Molenkoog
Buitensport accommodaties groen
Kunst en cultuur
Kunst en theater
Overige cultuur en oudheidkunde
Totaal baten programma 6
Saldo
Toelichting baten: verschil begroting 2016 ten opzichte van 2015 Sport Minder aflossing en rente sportverenigingen (administratief)
88
90
90
106
88
88
36
33
33
190
217
216
22
22
21
168
195
195
478
514
482
-2.838
-3.735
-3.268
(bedragen in duizenden euro's)
€ 30
73/212
Programmabegroting 2016
Programma 7
Duurzaam, schoon en innovatief
Dit programma gaat over schoonheid. Schoon in de zin van duurzaam en hoe Texel daar als proeftuin zo snel mogelijk toe kan komen. Maar ook schoon in de zin van een schoon milieu, een verzorgde openbare ruimte zonder zwerfvuil en verontreiniging. Texel is de proeftuin van Nederland voor duurzame innovaties. Zowel de cultuur van de Texelaars, de natuur op het eiland als het feit dat er elk jaar bijna een miljoen mensen komen kijken, maken dat Texel gemakkelijk in de kijker staat voor innovaties. ‘Tested on Texel’ en het betrekken van kennis en kunde van buiten het eiland, biedt nieuwe kansen om een duurzaam en zelfvoorzienend eiland te realiseren. Zelfvoorzienend op het gebied van energie en ook zoveel mogelijk van water blijft de ambitie. Er is een heel serieus begin gemaakt met besparen van energie en dat blijft van groot belang. Planet Texel heeft ideeën aangedragen hoe de opwekking van duurzame energie op grote schaal vormgegeven kan worden en daarnaast staan er tal van duurzaamheidsprojecten op stapel die uitgevoerd kunnen worden. Veelal in samenwerking met TexelEnergie en Urgenda, vaak ook met anderen. ‘Schoon’ heeft meer dan één betekenis: het is duurzaam, gezond en gewoon mooi. Heel basaal gaat het natuurlijk ook om schone straten en bermen, geen zwerfvuil, het schoonste strand van Nederland. Daar hoort een goed ophaalsysteem van afvalstoffen of grondstoffen bij, zoals ze tegenwoordig passender genoemd worden. Het meeste afval wordt immers hergebruikt.
A. Ontwikkelingen en beleidskader Schoon Zwerfafval wordt steeds minder geaccepteerd, schone bermen, straten en pleinen zijn de norm. Vooral op het strand is dat een uitdaging. Hergebruik neemt steeds verder toe, afval wordt grondstof. Scheiden van afvalstromen is daarom noodzaak. Het beleid van Texel speelt daar goed op in: In 2014 is het Grondstoffenbeleid aangenomen, waarin staat hoe we Texel schoon houden. Het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) regelt onderhoud en verbetering van het rioolstelsel. Daarnaast zijn er veranderingen in de regelgeving. Zo is de wetgeving over slibverwerking aangescherpt. Als beheerder van veel waterlopen moet de gemeente daardoor haar werkwijze aanpassen. Sinds begin 2015 is het bestrijden van ratten met gif verboden, zodat alternatieven worden gezocht. Protocollen voor uitvoering daarvan worden opgesteld. Ook onkruidbestrijding op verharding mag vanaf 2016 niet meer met gebruik van gifstoffen.
75/212
Programmabegroting 2016
Duurzaam Duurzaamheid is een breed begrip geworden dat in tal van maatschappelijke sectoren tot andere werkwijzen en producten leidt. Zelfvoorziening, gerichtheid op de eigen omgeving is inmiddels ook overal doorgedrongen als reactie op internationalisering. Het gaat niet alleen meer over energie en water, het gaat over tal van onderdelen in de samenleving, fysiek, ruimtelijk, maar ook sociaal en communicatief. Het programma Planet Texel laat die samenhang zien op eilandniveau en schetst daarnaast heel concreet ontwikkelingsmogelijkheden in (deel)projecten . Het Deltaprogramma wordt op eilandniveau uitgewerkt voor het waterbeleid en er vinden tal van duurzaamheidsprojecten plaats. De grootste stap op weg naar zelfvoorziening op energiegebied moet gemaakt worden door uitvoering van het project ‘Innovatiewaard’, een buitendijkse ontwikkeling ter hoogte van Nieuweschild waar ruimte is voor onder andere zonne- en windenergie, algen- en andere zilte teelten. Voorstellen hiertoe zullen in 2016 aan de raad worden voorgelegd. Veel duurzame energie zal door de zon opgewekt moeten worden, omdat een aantal andere methoden moeilijk haalbaar blijken. Naast het gebruik van gebouwen (zeker ook gemeentelijke), wordt gekeken naar meervoudig ruimtegebruik. De rioolwaterzuivering, maar ook openbare parkeerplaatsen zijn nadrukkelijk in beeld als potentiële locaties voor PV-panelen. Woningen en andere gebouwen worden steeds vaker ‘energie-nul’ gemaakt: de techniek is er en wordt steeds betaalbaarder. Goede voorlichting, stimulering en facilitering is en blijft nodig. Hier kan de gemeente een belangrijke rol in spelen. Het waterbeheer verandert. Klimaatverandering dwingt daartoe, maar ook de veranderende watervraag vanuit de samenleving leidt tot aanpassing. Texel loopt voorop met haar aanpak en dat is nodig: de gevolgen van klimaatverandering zullen in dit deel van Nederland het sterkst merkbaar zijn. In het samenwerkingsverband voor de afvalwaterketen in de Noordkop wordt uitgezocht of er winst te behalen valt door het onderzoeken en uitwerken van onder andere: levensduurverlenging leidingen, eenduidig gegevensbeheer, gedifferentieerd reinigen en inspecteren, assetmanagement (heroverweging bij vervanging). Dit alles binnen de kaders van het eerder vastgestelde Gemeentelijk RioleringPlan 2014-2018. Innovatief Texel blijkt door omvang, cultuur, natuur en beleid een ideale plaats voor proefprojecten, innovatieve systemen, producten en werkwijzen. Met name zaken die samenhangen met de duurzaamheidstransitie worden gefaciliteerd. Dit levert vernieuwing, kennis, kunde en mogelijkheden op, maar ook relatief gemakkelijk toegang tot subsidies. Bovendien komt er rechtstreeks werkgelegenheid uit voort. Het organiseren en faciliteren van een systeem waarbij kennis van buiten het eiland in relatie tot plannen en ambities van Texelaars tot nieuwe producten en methoden leiden (vergelijk Planet Texel) is een kans. Planet Texel Planet Texel is eind 2012 gestart met ontwerpend onderzoek op het eiland door architectenbureau Faro en de landschapsarchitecten van LA4Sale. Onder leiding van Dirk Sijmons vanuit de Internationale Architectuur Biënnale Rotterdam hebben zij samen met veel Texelaars gezocht naar antwoord op de vraag: ‘Hoe kunnen we de duurzaamheidstransitie en de ontwikkelingen in toerisme en landbouw in relatie tot elkaar een goede plaats geven in het kwetsbare landschap van Texel?’ De antwoorden hebben een inspirerend vergezicht opgeleverd, Texel Principes als leidraad voor ontwikkelingen en uitwerkingen op verschillende plaatsen. De energie die dit project losgemaakt heeft, is ingezet om veel ontwikkelingen in gang te zetten en verder te brengen. Er is in 2015 samen met ondernemers en bewoners een projectenboek gemaakt voor De Koog en er is besloten een aantal projecten direct uit te gaan voeren.
76/212
Programmabegroting 2016
Beleidsnota’s en verordeningen
Schoon Masterplan Water Texel (2001) Gemeentelijk Rioleringsplan GRP 2014 t/m 2018 (2014) Grondstoffenplan (2013)
Duurzaam Energievisie (2007) Structuurvisie Texel op koers 2020 (2009) Uitvoeringsprogramma ‘Energie voor Texel’ (2009) Ambitiemanifest Waddeneilanden
Innovatief Planet Texel (2014) Werk aan De Koog (2015)
B. Wat doen we al? Onderwerp:
Uitvoering subsidieregeling voor isolatie van bestaande woningen en duurzame investeringen in de woningbouw en instellen loket voor burgers. Verstrekken van voorlichting over nieuwe energiebesparingstechnieken. Stimuleren energiebesparing in bestaande bouw. Ondersteunen van kansrijke energieprojecten in het zoeken naar mogelijke subsidie. In 2020 zelf duurzaam in energiebehoefte voorzien. Zonnepanelen op gemeentelijke daken installeren in 2015. Bovengrondse glas- en prullenbakken vervangen door ondergrondse. Gastvrijheid verhogen door meer, schonere en toegankelijkere openbare toiletten. Uitvoeren notitie "Openbare toiletten". Duurzaamheidsaspecten uit Planet Texel, waaronder “Innovatiewaard”, uitwerken. Werk aan De Koog, het projectenboek als uitwerking van de ideeën uit Planet Texel, uitwerken en een aantal grote openbare ruimte projecten gaan uitvoeren. Mogelijkheden voor Offshore windenergie verkennen.
77/212
Programmabegroting 2016
C. Voorstellen Voorstel 2016-701
Texelse energie uiterlijk 2020 duurzaam en zelfvoorzienend maken
Doelenboom
7.2.1 Texelse energie uiterlijk 2020 duurzaam en zelfvoorzienend maken
Motivatie
In 2015 wordt het uitvoeringsprogramma van de Energievisie herijkt, zodat de technische en maatschappelijke ontwikkelingen verwerkt kunnen worden. Ook de resultaten uit Planet Texel komen daarin terug. Een flink aantal van de acties zijn inmiddels bekend en aan de voorbereiding daarvan wordt gewerkt. In 2016 kan de uitvoering ter hand genomen worden. Het gaat daarbij om zowel het verduurzamen van woningen, het stimuleren van duurzaam vervoer als het maken van grootschalige opwekcapaciteit. Het nieuwe, herijkte uitvoeringsprogramma Energie voor Texel2, zal in elk geval de volgende onderdelen bevatten: - grootschalige energieopwekking, bij voorkeur in meervoudig ruimtegebruik zoals op parkeerterreinen. Een concreet voorstel daartoe zal later aan de raad worden aangeboden; - grootschalige opwekcapaciteit voor duurzame energie realiseren op basis van de ideeën uit Planet Texel. In 2016 en de jaren daarna moeten deze projecten uitgewerkt worden teneinde de ambitie om Texel duurzaam en zelfvoorzienend te maken zoveel mogelijk te realiseren; - Mobiliteit verduurzamen: Elektrisch rijden of rijden met behulp van waterstof moet gestimuleerd worden. Daarnaast wordt gestreefd naar een beter openbaar vervoersysteem (zie programma 8). Een autodeelsysteem met elektrisch aangedreven auto's (naar voorbeeld van Terschelling) is een goede kans; - Particuliere huishoudens en midden- en kleinbedrijf worden via het Duurzaam bouwloket van informatie voorzien om hun huis of bedrijfsruimte te verduurzamen; - De generieke duurzaamheidssubsidies zijn op, het energieloket wordt eind 2015 gesloten. We willen wel inzetten op een aantal specifieke speerpunten: het stimuleren van energie-neutraal maken van bestaande woningen (enkele tientallen met subsidie in samenwerking met Urgenda) en het subsidiëren van opslagcapaciteit voor energie voor particulieren. Daarnaast wordt kennis en kunde ingebracht door universiteiten en hogescholen op het gebied van de duurzame ontwikkeling van Texel gefaciliteerd.
Financieel
Toelichting financieel
Bedrag
Lasten
Dekking
€ 400.000
Incidenteel
Begroting dit jaar
€ 115.000
Structureel
Begroting dit jaar e.v.
Van de aanvankelijke € 5 miljoen TWNH-middelen die de provincie ter ondersteuning van de Texelse duurzaamheidsambitie heeft toegezegd, is nog € 400.000 te besteden. Het leek er op dat er nog € 550.000 vrij zou vallen uit eerder toegezegde subsidie, maar dat bedrag kan toch aangewend worden voor het oorspronkelijke doel, PVpanelen. TexelEnergie voert dat uit. De resterende € 400.000 kan gebruikt worden om woningeigenaren te stimuleren hun huis energieneutraal te maken. De € 115.000 is nodig voor de projectleiding en facilitering van uitvoering van de duurzaamheidsaspecten uit Planet Texel. Daarnaast wordt daarmee betrokkenheid van universiteiten en hogescholen gefaciliteerd.
78/212
Programmabegroting 2016
Voorstel 2016-702
Een fonds om woningen geheel energie-neutraal te maken
Doelenboom
7.2.1.7 Een fonds om woningen geheel energie-neutraal te maken
Indiener
Sterk Texel
Motivatie
We constateren regelmatig dat we nog steeds de ambitie hebben om in 2020 energieneutraal te zijn, maar dat we nog een lange weg te gaan hebben. Sterk Texel denkt dat je met vele kleine stappen ook een lange afstand kunt afleggen. Dit voorstel gaat dus niet over grote windmolenparken of zonneakkers, maar over het realiseren van steeds meer energieneutrale huizen op Texel. Onder het kopje: wat Amsterdam kan, kunnen wij ook! wil Sterk Texel dat het college gaat onderzoeken of er mogelijkheden zijn voor het instellen van de “Energielening Texel”, naar voorbeeld van o.a. Amsterdam. Amsterdam verstrekt laagrentende leningen aan woningeigenaren, VvE’s en kleine particuliere verhuurders om de energiezuinigheid van hun woning(en) te verbeteren: de Energielening Amsterdam. De rente in 2015 is 1,05%. Voor woningeigenaren of VvE’s is het vaak lastig om bij een bank financiering te krijgen voor energiebesparende ingrepen aan een woning. De gemeente biedt een oplossing voor dit tekort aan financiering door laagrentende leningen te verstrekken. De lagere energierekening stelt de woningeigenaar in staat de lening terug te betalen. Sterk Texel is van mening dat de gemeente Texel ook een dergelijk fonds zou moeten starten, maar dan wel met als voorwaarde dat de gezamenlijke energiemaatregelen leiden tot een energieneutraal huis. Een huis is energieneutraal als je alle energie die je nodig hebt in een jaar zelf op je eigen perceel duurzaam opwekt. Urgenda werkt concreet aan het verduurzamen van bestaande woningen en de transitie van fossiele energie naar duurzame energie. Dit betekent tevens dat fossiel aardgas uit de woningen verdwijnt en de huizen op verschillende manieren duurzaam verwarmd worden, bijvoorbeeld met infraroodpanelen. Urgenda maakt al werk van het energieneutraal maken van huizen op onder andere Texel. Nu wij nog. Voorstel Onderzoeken hoe (voorwaarden, kosten, uitvoering, communicatie) Texel kan komen tot een “Energielening Texel”, in samenwerking met o.a. Urgenda.
Financieel Toelichting financieel
Bedrag
Lasten
Dekking
€ 40.000
Structureel
Begroting 2016 e.v.
Toelichting organisatie: Als de raad akkoord gaat met het voorstel voor het inrichten en beheren van een fonds om goedkope leningen te verstrekken is naar verwachting (en ervaring van Urgenda) circa € 40.000 structureel per jaar nodig.
79/212
Programmabegroting 2016
80/212
Programmabegroting 2016
81/212
Programmabegroting 2016
D. Begroting (bedragen in duizenden euro's)
Lasten
Rekening
Begroting
Begroting
2014
2015
2016
2.062
1.741
1.799
23
40
71
1.632
1.635
1.668
Bestaand beleid Afval
Afvalstoffenbeleid
Inzameling huishoudelijk afval
Inzameling bedrijfsafval
380
45
38
Beerputten / vetvangers
28
21
23
2.757
2.740
2.664
117
105
130
2.640
2.635
2.534
Milieubeleid
1.747
1.838
1.107
Milieubeheer
1.562
1.610
828
Bodembescherming / sanering
3
0
0
Geluidshinder
1
7
2
Milieuhandhaving
23
27
34
Ongediertebestrijding
92
103
85
Duurzame ontwikkeling
66
90
157
Totaal lasten programma 7
6.566
6.319
5.570
Rioolbeheer
Straatreiniging
Rioleringen
Toelichting lasten: verschil begroting 2016 ten opzichte van 2015
(bedragen in duizenden euro's)
Algemene mutaties Uren/verrekeningen/kapitaallasten
P.M.
Milieubeleid Subsidieregeling energieloket (360) overheveling van 2014 plus (300) nieuwe regeling Lagere storting mobiliteitsfonds 2016 (maatregel sluitende begroting) Milieudienst nog te betalen wabo decentralisatie (overheveling van 2014) Mobiliteitsvisie/actieprogramma (knelpunten dorpen) Evaluatie stand van zaken duurzaamheidsambitie 2020 Digitalisering dossiers, milieudienst Duurzaam Texel inhuur 2015 Texel energie uiterlijk 2020 duurzaam (2016)
€ € € € € € € €
82/212
660 54 -/21 19 15 12 48 115
Programmabegroting 2016
(bedragen in duizenden euro's)
Baten
Rekening
Begroting
Begroting
2014
2015
2016
Afval
2.108
1.917
1.999
Inzameling huishoudelijk afval
1.703
1.840
1.922
Inzameling bedrijfsafval
378
45
54
Beerputten / vetvangers
28
32
23
3.004
3.017
2.976
36
22
22
2.968
2.996
2.955
Milieubeleid
124
610
15
Milieubeheer
122
603
8
Geluidshinder
0
0
0
Ongediertebestrijding
2
7
7
5.237
5.545
4.990
-1.328
-774
-580
Bestaand beleid
Rioolbeheer
Straatreiniging
Rioleringen
Totaal baten programma 7
Saldo
Toelichting baten: verschil begroting 2016 ten opzichte van 2015 Milieubeleid Onttrekking reserve mobiliteitsfonds ten gunste van exploitatie voor mobiliteitsknelpunten. Subsidie energieloket
(bedragen in duizenden euro's)
€ 295 € 300
83/212
Programmabegroting 2016
Programma 8
Goed wonen, goede bereikbaarheid
Dit programma gaat over mobiliteit in brede zin, dus zowel over verkeer, parkeren, wegen en fietspaden als over de leefbaarheid en bereikbaarheid van de dorpen. Het gaat ook over wonen waarbij aandachtspunten zijn dat iedereen sociaal mag bouwen, dat Woontij terugkeert naar haar kerntaak, dat bouwinitiatieven zoals CPO ondersteund worden en dat er ruimte is voor nieuwe woon-zorg initiatieven. Ook onder dit programma vallen de gebiedsontwikkelingen zoals het Centrumplan Den Burg, gebiedsontwikkelingen in Den Burg-West en Den Burg –Zuid (sportaccommodaties). Tot slot maakt het plan voor goede nieuwe functies voor (vrijkomende) gemeentelijke gebouwen onderdeel uit van programma 8.
A. Ontwikkelingen en beleidskader Mobiliteit Landelijk gezien worden slechtlopende buslijnen opgeheven door de provincies. Daarom is de provincie Noord-Holland samen met de gemeente Texel het proefproject Texelhopper gestart voor de periode van twee jaar. Op 14 december 2016 is de proefperiode afgelopen. Hoe het openbaar vervoer vanaf die datum zal functioneren op Texel, hangt af van het verloop van de proef en de (politieke) keuzes die in het najaar van 2015 en 2016 gemaakt zullen worden. Het aantal auto’s dat op Texel rijdt neemt toe, de volgende TESO boot is groter en kan meer auto’s per uur overzetten dan de huidige boot. De toename vindt vooral plaats buiten het hoogseizoen. Om ook in de toekomst een goede mobiliteit op het eiland te houden zijn maatregelen noodzakelijk. Deze worden in het mobiliteitsplan verder uitgewerkt. Texel scoort heel goed op het gebied van gastvrijheid voor fietsers. Er worden steeds meer elektrische fietsen gebruikt en er wordt gefietst met hogere snelheid waardoor aanpassing (verbreding) van fietspaden noodzakelijk kan zijn. De kwaliteit van de wegen op het eiland loopt terug als gevolg van de bezuinigingen die vanaf 2012 zijn ingevoerd. Het betreft ook wegen die niet in beheer van de gemeente zijn. Budgetten staan onder druk. Er is vanuit de Wegenverkeerswet een gemeentelijke zorgplicht voor belijning en markering van de wegen. Tot nu toe is er geen inzicht in kwantiteit en kwaliteit.
85/212
Programmabegroting 2016
“De algehele tendens is dat overheden sneller aansprakelijk worden gesteld voor gebreken in de openbare ruimte. Dit betreft gebreken aan de bestrating, speelvoorzieningen en vermeende tekortkomingen bij de gladheidsbestrijding”. Door verminderd onderhoud is er (landelijk) een toename van incidenten met civiele kunstwerken in de openbare ruimte. Wonen Texel vergrijst en ontgroent, het bevolkingsaantal stabiliseert. Er is nog wel sprake van een lichte stijging in het aantal huishoudens (verdunning). Op de langere termijn is de prognose dat de bevolking licht daalt. Mensen blijven steeds langer zelfstandig thuis wonen. Daarom is het belangrijk om maatregelen te treffen zodat de woningvoorraad hiervoor geschikt (te maken) is. (Zie ook programma 2.) Het bouwbesluit dwingt tot duurzamer bouwen. (Zie programma 7.) Door landelijke regelgeving wordt Woontij aan meer regels gebonden en wordt het toezicht verscherpt. De woningcorporatie heeft focus op sociale huur en ontwikkelt alleen bij hoge uitzondering commercieel vastgoed. De provinciale woonvisie geeft de omslag aan van aanbodgericht naar vraaggestuurd bouwen. In de regio Kop van Noord-Holland zijn hier afspraken over gemaakt. Texel heeft een status aparte en kan woningbouwplannen ontwikkelen voor de lokale woonbehoefte. Het zelf bouwen in Collectief Particulier Opdrachtgeverschap (CPO) is in opmars. Het projectmatig bouwen van wijken door ontwikkelaars sluit niet meer aan bij de hedendaagse woonwensen. Gebiedsontwikkelingen Tot ongeveer 5 jaar geleden (kapitaal- en vastgoedcrisis) waren de ruimtelijke ontwikkelingen grootschalig en integraal. Overheden en grote marktpartijen werkten samen om in een gebied waarde te vermeerderen. Die tijd is voorgoed voorbij. De economische structuur is fundamenteel veranderd. De burgers willen meer zeggenschap over ruimtelijke ontwikkeling. Er is een verschuiving van uitbreiding naar inbreiding, van groei naar consolidatie, van aanbodgestuurde naar vraaggestuurde ontwikkeling, van grootschalig naar kleinschalig, van “in een keer” naar “geleidelijk”, van een projectgerichte naar procesgerichte aanpak, van grote professionele partijen naar kleine aannemers en particuliere opdrachtgevers. Daarmee is ook de rol van de gemeente veranderd: van actief naar faciliterend. De gemeente levert maatwerk in planologie en grondbeleid. De gewijzigde insteek is te vatten onder de term organische gebiedsontwikkeling. Nieuwe regelgeving maakt regionale afstemming van ontwikkelingen op verschillende gebieden noodzakelijk (bedrijventerreinen, detailhandel, woningbouw). Stedelijke ontwikkelingen kunnen alleen nog plaatsvinden als ze voorzien in een regionale behoefte. Daarnaast mogen ze alleen plaats vinden buiten de bestaande kernen als aangetoond is dat er geen ruimte binnen de kernen beschikbaar is. Bovendien moet de nieuwe locatie goed bereikbaar zijn, ook met openbaar vervoer (SER ladder).
Den Burg Zuid - waar nu een aantal binnensportaccommodaties staan - gaat “op de schop”. Voor de herinrichting wordt niet alleen gekeken naar de sportfuncties in het gebied maar ook naar andere functies zoals zorg en verkeer. Als gevolg van ontgroening komt een aantal schoolgebouwen vrij. In 2015 is een onderzoek uitgevoerd naar gebouwen die op termijn vrijkomen. Hierbij is niet alleen gekeken naar de schoolgebouwen en gebouwen die bij de gemeente in eigendom zijn, maar ook naar gebouwen waarin gesubsidieerde instellingen gehuisvest zijn (zoals bijvoorbeeld een dorpshuis), kerken en andere grote gebouwen (zoals bijvoorbeeld de Rabobank). Uitgangspunt hierbij is dat het beheer van vastgoed geen kerntaak is van de gemeente.
86/212
Programmabegroting 2016
Beleidsnota’s en verordeningen Verkeersveiligheidsplan (mei 2000) Fietspadenplan (2001) Nota wegbeheer (mei 2007) Onderhoud wegen 2015 – 2019 (vast te stellen in 2016) Structuurvisie Texel op koers 2020 (2009) Veilig en verlicht Texel (2012) Knelpuntenanalyse mobiliteit (2012) Mobiliteitsvisie Texel 2015 - 2025 Beheerprogramma bruggen (vast te stellen in 2015) Beheerprogramma duikers, beschoeiingen en stuwen (vast te stellen in 2016) Beheerprogramma bebording (vast te stellen in 2016) Woonvisie Texel 2008 – 2015 (2008) Regionale Woonvisie (2006) (wordt in 2014/2015 geactualiseerd) Kwalitatief Woningbouwprogramma Kop van Noord Holland (KWK, wordt in 2015 vastgesteld) Provinciale woonvisie (2010) Waddenwoonvisie
B. Wat doen we al? Onderwerp:
Ontwikkelingsplan Centrum Den Burg - Groeneplaats vaststellen. Locaties oude LTS, Burgemeester de Koninghal en zwembad herinrichten. Voorbereiding herstellen winkelrondje Den Burg. Integrale evaluatie en herziening Woonvisie, Prestatieafspraken en Huisvestingsverordening; Belangrijke onderwerpen daarbij zijn: bevordering doorstroming; sociale woningbouw voor vooral kleine huishoudens, senioren, alleenstaanden en jongeren. Prestatieafspraken met Woontij monitoren. Verduurzaming huurwoningen stimuleren. Onderzoeken of er mogelijkheden zijn om mensen met een groot huis de kans te geven dat huis (ook bouwkundig) te splitsen. In woonvisie passage opnemen over huurders en zelf investeren in duurzaamheid. Uitvoeren Motie Waaldereind. Onderdelen van Planet Texel nader uitwerken. In De Koog worden de eerste effecten van de revitalisering zichtbaar. Aan het kwaliteitscriteriaprotocol Vergunningen-, Toezicht- en Handhavingstaken (VTH) voldoen. Ruimte voor bedrijven behouden en creëren. Herstructureren bedrijventerrein Oosterend, de Cocksdorp en Oudeschild in samenwerking met private partijen. Ontwikkelen 2e fase Bedrijventerrein Oudeschild.
87/212
Programmabegroting 2016
C. Voorstellen Voorstel 2016-801
Bestemmingsplan en grondexploitatieplan Den Burg zuid vaststellen
Doelenboom
8.2.1.4 Bestemmingsplan en grondexploitatieplan Den Burg zuid vaststellen
Motivatie
In 2015 is een besluit genomen over de visie voor de ontwikkeling van Den Burg zuid. Dit moet verder uitgewerkt worden in een bestemmingsplan en grondexploitatie, om te komen tot realisatie van de plannen.
Financieel Toelichting financieel
Bedrag
Lasten
Dekking
€ 20.000
Incidenteel
Grondexploitatie
Er is onvoldoende capaciteit om de werkzaamheden zelf te doen. Bedrag is nodig voor extern advies voor het maken van het bestemmingsplan en de grondexploitatie.
Voorstel 2016-802
Voorstel ontwikkelen voor tijdelijke woningbouw
Doelenboom
8.3.2.2 Voorstel ontwikkelen voor tijdelijke woningbouw
Motivatie
In 2015 wordt een nieuwe woonvisie gemaakt. Een van de onderdelen daaruit, het maken van een plan voor tijdelijke woningbouw, zal in 2016 verder worden uitgewerkt. De daarvoor benodigde expertise zal worden ingehuurd.
Financieel
Bedrag
Lasten
Dekking
€ 20.000
Incidenteel
Begroting 2016
Toelichting financieel
Het bedrag is bestemd voor inhuur expertise.
Voorstel 2016-803
Particuliere woningaanpassingen stimuleren
Doelenboom
8.3.4.1 Stimuleren particuliere woningaanpassing
Motivatie
De landelijke ontwikkeling is dat mensen steeds langer zelfstandig thuis in hun eigen woning blijven wonen. Ook op Texel speelt dit, zeker gezien de hoge vergrijzingsgraad. In 2015 wordt een onderzoek gedaan naar de geschiktheid van de bestaande woningvoorraad. Dit wordt in regio verband gedaan, met geld van het provinciale woonfonds. Als uitkomst komt er o.a. een toolbox voor aanpassingen aan particuliere woningen. In 2016 komt er een plan om eigenaren te stimuleren en te faciliteren om hun woning aan te passen, zodat deze levensloopbestendig wordt. Verbinding met duurzaamheid wordt hierin meegenomen. Ook wordt onderzocht of via de SvN (net als bij de startersleningen) de mogelijkheid geboden kan worden voor leningen voor woningaanpassingen.
Financieel
Toelichting financieel
Bedrag
Lasten
Dekking
€ 10.000
Incidenteel
Begroting 2016
€ 7.500
Incidenteel
Begroting 2016
Met het eerste bedrag dat door de gemeente beschikbaar gesteld wordt, kunnen de leningen gefaciliteerd worden. Het tweede bedrag is bestemd voor verdere informatie en communicatie naar woningeigenaren.
Voorstel 2016-804
Zorgen voor onze civiele kunstwerken
Doelenboom
8.1.1.10 Zorgen voor onze civiele kunstwerken
Indiener
Texel2010
Motivatie
Dit voorstel is hier niet meer opgenomen omdat het meegenomen is in hoofdstuk 4.
88/212
Programmabegroting 2016
Voorstel 2016-805
Onderzoek doen naar herindeling opslagterreinen
Doelenboom
8.1.1.1 Onderzoek doen naar herindeling opslagterreinen
Motivatie
De gemeente Texel heeft momenteel drie opslagterreinen: gemeentewerf, terrein aan de Pontweg en het voormalige terrein van Rijkswaterstaat aan de Laagwaalderweg. Gemeenten zijn verplicht een gronddepot te hebben. Het bestaande gemeentelijke depot is uitbesteed aan een plaatselijke ondernemer, waardoor het bestaande opslagterrein (deels) vrij valt. Het Hoogheemraadschap heeft ook een aantal opslagterreinen op Texel. In het kader van verdere samenwerking tussen de gemeente en het Hoogheemraadschap wordt momenteel gezamenlijk gekeken naar het gebruik van de opslagterreinen. In het kader van synergie en efficiëntie wordt voorgesteld om een bedrijfskundig onderzoek te doen naar de opslagterreinen.
Financieel Toelichting financieel
Bedrag
Lasten
Dekking
€ 25.000
Incidenteel
Begroting 2016
Het gevraagde bedrag bestaat uit onderzoekskosten en een milieutechnisch onderzoek.
Voorstel 2016-806
Aanleg graskeien intensiveren
Doelenboom
8.1.1.3 Graskeienprogramma 2014-2020 uitvoeren
Motivatie
Verkeersveiligheid is van groot maatschappelijk belang. De gemeente Texel heeft een flink aantal wegen in het buitengebied. Deze zijn relatief smal. In het kader van verkeersveiligheid zijn vanaf eind 90-er jaren veel wegen voorzien van graskeien. Het blijkt een goede maatregel te zijn om enerzijds de wegen niet breder te maken, zodat ze het Texelse karakter behouden en anderzijds toch te zorgen dat ze veilig genoeg zijn. Voorgesteld wordt de aanleg van de graskeien te intensiveren.
Financieel Toelichting financieel
Bedrag
Lasten
Dekking
€ 35.000
Structureel
Begrotng 2016 e.v.
Het huidige jaarlijkse budget is ruim € 75.000. Voorgesteld wordt om hieraan een bedrag toe te voegen van € 35.000.
89/212
Programmabegroting 2016
90/212
Programmabegroting 2016
91/212
Programmabegroting 2016
D. Begroting (bedragen in duizenden euro's)
Lasten
Rekening
Begroting
Begroting
2014
2015
2016
Wegen, straten en pleinen
3.152
3.548
3.072
Onderhoud wegen wel rationeel wegbeheer
2.148
2.317
2.010
Onderhoud wegen niet rationeel wegbeheer
423
516
496
Nutsvoorzieningen
16
16
19
Openbare verlichting
277
427
242
Gladheidbestrijding
75
64
80
Schouw
213
208
225
564
1.806
289
Bestaand beleid
Verkeer
Verkeer algemeen
31
36
23
Verkeersveiligheid
191
973
180
Openbaar vervoer
342
798
86
Parkeren
492
464
444
492
464
444
Luchtvaartterreinen
7
7
7
7
7
7
1.159
Fiscaliseren parkeren
Luchtvaartterrein
Volkshuisvesting
1.163
1.304
Volkshuisvesting
218
141
67
Uitvoering woningwet
945
1.163
1.092
Bouw- en woningtoezicht
92
161
142
92
161
142
Bouwgrondexploitatie
758
2
0
758
2
0
6.228
7.292
5.114
Bouw- en woningtoezicht
Bouwgrondexploitatie
Totaal lasten programma 8
92/212
Programmabegroting 2016
Toelichting lasten: verschil begroting 2016 ten opzichte van 2015
(bedragen in duizenden euro's)
Algemene mutaties Uren/verrekeningen/kapitaallasten
P.M.
Wegen straten pleinen Aanleg brug Volmolen Duikers beschoeiingen, stuwen en bruggen onderhouden Inventarisatie kunstwerken Opzetten IBOR-plan Integraal beheerssysteem opzetten en beheren
€ € € € €
90 80 11 50 17
Verkeer Aanpak knelpunten mobiliteit ANWB-bebording Noodaanlanding TESO Pilot openbaar vervoer/Texelhopper Pilot openbaar vervoer/Texelhopper (gem. bijdrage 2015-2016)
€ € € € €
270 30 521 661 100
Parkeren Parkeerautomaten (aanbesteding) Parkeervignet, communicatie en voorlichting (mobiliteitsknelpunten)
€ 19 € 25
Volkshuisvesting Subsidie Woontij verduurzaming huurwoningen stimuleren Volkshuisvesting/evaluatie woonvisie
€ 10 € 40
Bouw- en woningtoezicht Protocol VTH voldoen wettelijke verplichting opleiding en uitbesteding
€ 25
93/212
Programmabegroting 2016
(bedragen in duizenden euro's)
Baten
Rekening
Begroting
Begroting
2014
2015
2016
Wegen, straten en pleinen
373
136
136
Onderhoud wegen wel rationeel wegbeheer
333
90
90
Onderhoud wegen niet rationeel wegbeheer
36
38
38
Nutsvoorzieningen
1
3
3
Openbare verlichting
3
6
6
Gladheidbestrijding
0
0
0
Bestaand beleid
Verkeer
397
491
21
Verkeer algemeen
6
10
11
Verkeersveiligheid
1
0
0
Openbaar vervoer
390
481
10
Parkeren
1.424
1.320
1.394
1.424
1.320
1.394
Volkshuisvesting
838
848
842
Uitvoering woningwet
838
848
842
Bouw- en woningtoezicht
15
14
14
15
14
14
Bouwgrondexploitatie
1.757
0
0
1.757
0
0
4.804
2.809
2.407
-1.424
-4.483
-2.706
Fiscaliseren parkeren
Bouw- en woningtoezicht
Bouwgrondexploitatie
Totaal baten programma 8
Saldo
Toelichting baten: verschil begroting 2016 ten opzichte van 2015 Openbaar vervoer Pilot openbaar vervoer/Texelhopper (subsidie)
94/212
(bedragen in duizenden euro's)
€ 480
Programmabegroting 2016
95/212
Programmabegroting 2016
2B
Recapitulatie
Programma L/B
PRO01 De gemeente Texel: voor en door bewoners
PRO02 Zorg voor elkaar, veiligheid op orde
PRO03 Mooi en gastvrij Texel
PRO04 Texel werkt!
PRO05 Toekomst voor de jeugd
PRO06 Samen beleven en bewegen
PRO07 Duurzaam, schoon en innovatief
PRO08 Goed wonen, goede bereikbaarheid
Begroting 2016
14.862
10.019
6.797
Baten
32.045
40.007
32.399
17.183
29.988
25.602
Lasten
7.913
16.460
16.794
Baten
2.685
2.391
2.336
-5.228
-14.069
-14.458
2.957
3.270
2.951
339
335
335
-2.618
-2.935
-2.616
1.110
1.737
1.323
892
964
920
-218
-773
-403
1.711
3.293
1.609
21
82
37
-1.691
-3.211
-1.572
3.317
4.249
3.750
478
514
482
-2.839
-3.735
-3.268
Lasten
6.566
6.319
5.570
Baten
5.237
5.545
4.990
-1.328
-774
-580
Lasten
6.228
7.292
5.114
Baten
4.804
2.809
2.407
-1.424
-4.483
-2.706
1.832
3
0
Lasten Baten
Lasten Baten
Lasten Baten
Lasten Baten
L/B
96/212
Begroting 2015
Lasten
Resultaat na bestemming (excl. OSG en De Bolder)
Gemeente Texel
Rekening 2014
Rekening 2014
Begroting 2015
Begroting 2016
Lasten
44.670
52.644
43.908
Baten
46.502
52.647
43.908
Saldo
1.832
3
0
Programmabegroting 2016
L/B
Gemeente Texel
OSG De Hogeberg (pr. 5)
Totaal
Begroting 2016-2019
44.670
52.644
43.908
Baten
46.502
52.647
43.908
Saldo
1.832
3
0
Lasten
7.512
7.707
7.874
Baten
7.512
7.707
7.874
0
0
0
Lasten
5.703
5.693
5.583
Baten
5.958
5.886
5.723
255
193
140
Lasten
0
-2.948
-2.710
Baten
0
-2.948
-2.710
Saldo
0
0
0
Lasten
57.885
63.096
54.655
Baten
59.972
63.292
54.795
2.087
196
140
Saldo
Eliminatie participatiebudget WSW In de algemene uitkering van de gemeente wordt vanaf 2015 rekening gehouden met deze inkomsten. De Bolder neemt deze uitkering ook mee als inkomsten. Dit wordt hier gecorrigeerd.
Begroting 2015
Lasten
Saldo
DSW De Bolder (pr. 2)
Rekening 2014
Saldo
97/212
Programmabegroting 2016
2C
Financiële vertaling voorstellen 2016
Voorstel
Nummer
nummer
doelenboom
Voorstel
Incidenteel
Structureel
Opmerkingen
Programma 1 101
1.1.2.14
Ruimte voor panels denktanks en
Binnen formatie
ideeën 102
1.1.2.15
Bestaande regelgeving dereguleren
Binnen formatie
103
1.1.3.2
Samenwerken met regionaal archief
Aansluiting bij regionaal
Alkmaar
archief. De kosten zijn 48.000, meegenomen in de meerjarenraming
104
1.1.6
Software en hardware up to date
32.500
houden 105
1.2.4.1
Installatieverantwoordelijkheid
audit-eisen voldoen 34.000
In verband met
implementeren 106
1.1.7.1
Voorbereiden aanleg begraafplaats De
Foto’s maken en aan
wettelijke regelgeving 25.000
Onderzoeksbudget
Koog Programma 2 201
2.1.1.7
Buurtpreventieteams onderzoeken
202
2.2.8.1.
Locatie onafhankelijk werken sociaal Team Texel
Binnen formatie 4.720
Budget Sociaal Domein
-/-4.720
Programma 3
301
3.2.4
Het unieke Texelse landschap
40.000
behouden 302
3.3.1.6
304
3.5.1
Veiligheid bomen in windsingels
Externe inhuur 25.000
10.000
Jaarlijkse bijdrage In verband met wettelijke verplichting
30.000
Voor extern bureau
50.000
Onderzoek
controleren Bestemmingsplan, reparatieplan en uitbreiding bedrijventerrein maken 305
3.2.2.3
401
4.1.2.7
Coupure Oudeschild Programma 4
402
4.1.2.8
Uitvoering geven aan de afspraken uit
15.000
de Kop werkt
27.000
Organisatiekosten Proceskosten
Deelname Leaderprogramma 2015-
30.000
Op basis van
2020 403
4.1.3.7
Stimulering economische projecten
404
4.1.6.1
Constante digitale verbindingen
405
4.1.2.9
Bijdrage Sail 2017
501
5.1.1.3
verdeelsleutel 150.000
Economisch projecten Binnen formatie
50.000
Programma 5 Ontwikkeling Onderwijscentrum Texel in Den Burg
p.m.
Fin. consequenties volgen eerste kwartaal 2016. De resultaten worden aangeboden aan de raad.
98/212
Programmabegroting 2016
Voorstel
Nummer
nummer
doelenboom
Voorstel
Incidenteel
Structureel
Opmerkingen
Programma 6 601
6.1.1.11
Invoering Buurtsportcoach
Vanaf 2017 struct.
602
6.1.3.7
Texelaars naar Texelse musea!
603
6.1.1.12
Meer Texelse zomerkampen
604
6.1.2.4
Pilot onderwaterarcheologie uitvoeren
budget nodig Kosten moeten onderzocht worden p.m.
Kosten moeten nog onderzocht worden
50.000
Voor externe expertise
Programma 7 701
7.2.1
702
7.2.1.7
Texelse energie uiterlijk 2020
400.000
duurzaam en zelfvoorzienend maken
115.000
-/- 400.000
Een fonds om woningen geheel
40.000
energie-neutraal te maken
Projectleiding Prov. subsidie Inrichten/beheren fonds om goedkope leningen te verstrekken
Programma 8 801
8.2.1.4
Bestemmingsplan en grondexploitatieplan Den Burg zuid
20.000 -/-20.000
Grondexploitatie
vaststellen 802
8.3.2.2.
Voorstel ontwikkelen voor tijdelijke
20.000
Inhuur externe
woningbouw 803
8.3.4.1
expertise
Stimuleren particuliere
10.000 7.500
woningaanpassing 804
8.1.1.10
Zorgen voor civiele kunstwerken
805
8.1.1.1
Onderzoek opslagterrein
806
8.1.1.3
Aanleggen graskeien intensiveren
Verstrekken leningen Communicatie Is nu opgenomen in hoofdstuk 4
25.000
Totaal
35.000 501.500
Uitvoeren
319.500
Totaal Incidenteel
501.500
Structureel
319.500
Totaal aan voorstellen
821.000
99/212
Programmabegroting 2016
Hoofdstuk 3 - Meerjarenraming 2016-2019 Dit overzicht geeft de stand van zaken tot en met de collegevergadering van 6 oktober 2015 weer.
1a 1b 1c 1d 1e 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29
Omschrijving Begrotingsoverschot 2015 Algemene uitkering septembercirculaire 2015 mutatie ten opzichte van voorgaand jaar Algemene uitkering integratie en gedecentraliseerde uitkeringen Algemene uitkering gelabeld WMO oud Algemene uitkering gelabeld Sociaal domein Algemene uitkering gelabelde taakmutaties Raad 11-11-2013 Geaccordeerde ombuigingen 2014 Raad 11-11-2014 Besluit toeristenbelasting 2015-2016 naar € 1,70 Raad 21-11-2012 Consequenties latere uitvoering openbare verlichtingsplan Raad 17-09-2014 Bijstellen begroting de Waddeneilanden Raad 11-11-2014 Preventieve logopedische zorg vanuit het lokaal onderwijsbeleid Financiële gevolgen nieuwe verdeelsleutel kosten Veiligheidsregio v.a. 2016 op basis van ingroei Raad 22-10-2014 Exploitatiekosten nieuwbouw binnensportaccommodaties B&W 01-12-2014 Deelname project rivier- en watercruisepromotie Raad 17-12-2014 Verwijderen kadavers van het strand en de waddenkust Raad 17-03-2015 Budget onderhoud fietspad Waalenburg B&W 06-01-2015 Vervanging belading huisvuilwagen (incidenteel voordeel kapitaallasten 2017-2018) Raad 17-03-2015 Regeling commissie ruimtelijke kwaliteit Raad 01-07-2015 Investeringsbijdrage Atletiekvereniging (verhoging huur) Raad 11-11-2015 Financiële consequenties programmabegroting 2016; fase 3 begroting Raad 17-09-2015 Halfjaarrapportage 2015 (mutaties budgetten) Raad 17-09-2015 Halfjaarrapportage 2015 (lucht uit de begroting) Raad 17-09-2015 Structurele last investering Planet Texel project De Koog B&W 25-08-2015 Deelname GR RHCA Archief Alkmaar B&W 06-10-2015 Huur grond fietsenstalling Parkstraat Raad 11-11-2015 Extra kapitaallasten investeringsplan 2016 (boven investeringsplafond) Raad 11-11-2015 Exploitatiekosten investeringsplan 2016 Raad 02-07-2014 Indexering BCF subsidies Personeelsbegroting 2016 (structureel nadeel t.o.v. 2015) B&W 15-09-2015 Zonnepanelen op gemeentelijke gebouwen Participatiewet Voordeel rente langlopende leningen Verlaging storting mobiliteitsfonds Maatregelen sluitende begroting 2017-2019 TOTAAL
2016 2017 2018 2019 3 0 0 0 887 -242 32 25 -382 0 -13 0 88 -34 0 0 -117 26 158 129 16 9 -6 -3 10 -8 -45 -3 11 -5 -3 -3 3 -647 -180 -6 -20
-218 -5
11
-17 27
-27
-7 5 -320 828 237 -78
-47
306 0
94 0
-48 -1 -36 -8 -13 -198 -5 -150 60 54 0
124
Daarnaast zijn er een aantal ontwikkelingen die mogelijk incidentele en of structurele lasten met zich meebrengen. Dit zijn onder andere:
Coupure Oudeschild Onderwijscentrum Texel Incidentele bijdrage mobiliteitsfonds Huisvesting Artex Begraafplaats De Koog
101/212
Programmabegroting 2016
Toelichting Begrotingsoverschot 2014 De begroting 2015 heeft een voordelig saldo van € 3.000. Dit is het startpunt voor de begroting 2016. 1a. Algemene uitkering septembercirculaire De in het meerjarenbeeld genoemde bedragen zijn gebaseerd op de septembercirculaire 2015. In vergelijking met het begrote bedrag 2015 (basis: septembercirculaire 2014) is het totaalbedrag van de algemene uitkering voor 2016 met € 887.000 verhoogd. Ten opzichte van de meicirculaire is de algemene uitkering ruim € 600.000 hoger. De belangrijkste oorzaken hiervoor zijn de doorwerking van hogere rijksuitgaven (samen de trap op en af). Daarnaast is de compensatie die Waddengemeenten ontvangen voor de gevolgen van de herijking van het gemeentefonds nu structureel verwerkt. Ook ontvangt de gemeente een toelage voor huishoudelijke hulp. Deze is door het rijk toegekend om de gevolgen van de korting op huishoudelijke hulp via de WMO tijdelijk te verzachten. Deze uitkering is incidenteel. Het meerjarenbeeld over de jaren 2017 - 2020 valt voordeliger uit. Hierbij moet wel worden opgemerkt, dat het meerjarenbeeld van circulaire tot circulaire sterk kan wisselen, waarbij het risico blijft bestaan dat door veranderende economische omstandigheden of lagere rijksuitgaven de algemene uitkering lager kan uitvallen. 1b. Algemene uitkering integratie en gedecentraliseerde uitkeringen Het rijk verstrekt een aantal uitkeringen met een specifiek doel. In 2016 ontvangt de gemeente een toelage huishoudelijke hulp van € 382.000. Dit bedrag is begrepen in de hogere algemene uitkering (zie toelichting bij 1a). Deze toelage wordt ingezet om de gevolgen van de bezuiniging van het rijk op huishoudelijke hulp te verzachten. De toelage is gelabeld voor het doel waarvoor ze wordt verstrekt. 1c. Algemene uitkering gelabeld WMO oud De WMO oud (hoofzakelijk huishoudelijke hulp) daalt in 2016 van € 1.041.270 naar € 941.868. Deze daling wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door de tweede fase van de korting op huishoudelijke hulp. De mutatie van de WMO oud wordt budgettair neutraal verwerkt; een lagere gelabelde uitkering leidt tot meer vrije ruimte. 1d. Algemene uitkering gelabeld Sociaal domein De gelden die de gemeente ontvangt voor het sociaal domein worden gelabeld. De totale uitkering van het sociaal domein valt € 117.447 hoger uit. Deze mutatie wordt budgettair neutraal verwerkt; een hogere gelabelde uitkering leidt tot minder vrije ruimte. In onderstaande tabel wordt aangegeven wat de mutatie is van de uitkering volgens de septembercirculaire 2015 ten opzichte van de septembercirculaire 2014. Naam uitkering
Uitkering volgens
Uitkering volgens
Septembercirculaire
Septembercirculaire
Mutatie
2014
2015
WMO – nieuw
1.639.411
1.828.249
188.838 V
Jeugdwerk
2.166.429
2.453.028
286.589 V
Participatie – re-integratiedeel
156.148
134.134
22.014 N
Participatiewet
3.046.372
2.710.436
335.936 N
Totaal
7.008.370
7.125.817
117.447 V
1e. Algemene uitkering gelabelde taakmutaties Dit betreft de administratieve verwerking van taakverschuivingen binnen de algemene uitkering.
102/212
Programmabegroting 2016
2. Geaccordeerde ombuigingen 2014 Het betreft de doorwerking van de geaccordeerde ombuigingen van 2014 naar 2016 en 2018. In 2016 is er een voordeel van € 10.000 door het vervallen van de huur van de kopieermachines/printers. In 2018 vervalt het voordeel van het eigen risicodragerschap van € 8.000 3. Besluit toeristenbelasting 2015-2016 naar € 1,70 Met ingang van 1 januari 2015 is de toeristenbelasting voor de jaren 2015 en 2016 verhoogd van € 1,60 naar € 1,70. Door de twee-jaarlijkse vaststelling is de inflatie-component over 2016 al in 2015 ontvangen. Voor het meerjarenbeeld moet dit bedrag worden gecorrigeerd. 4. Consequenties latere uitvoering openbare verlichtingsplan Het openbare verlichtingsplan wordt later uitgevoerd omdat de definitieve toekenning subsidie Waddenfonds op zich liet wachten. De financiële consequenties zijn: Voor 2016 ten opzichte van 2015 € 3.000 nadelig Voor 2017 ten opzichte van 2015 € 11.000 voordelig 5. Bijstellen begroting de Waddeneilanden De raad is in september 2014 akkoord gegaan met de begroting van de Gemeenschappelijke regeling “De Waddeneilanden”. De financiële consequenties zijn: Voor 2016 ten opzichte van 2015 € 5.000 nadelig Voor 2017 ten opzichte van 2016 € 3.000 nadelig Voor 2018 ten opzichte van 2017 € 3.000 nadelig 6. Preventieve logopedische zorg vanuit het lokaal onderwijsbeleid Tot 2015 voert het Logopedisch Centrum Noordwest (LCNW) voor alle kinderen van de eerste klassen van het basisonderwijs de preventieve logopedische screening uit. Vanaf 2015 worden de leerkrachten van de onderbouw getraind om te herkennen wanneer er deskundige logopedische zorg nodig is. Hiermee kan in 2016 een bezuiniging van € 3.000 gerealiseerd worden. 7. Financiële gevolgen nieuwe verdeelsleutel Veiligheidsregio vanaf 2016 op basis van ingroei. De Veiligheidsregio is voornemens om de verdeelsleutel voor kostenverdeling bijdrage Veiligheidsregio vanaf 2016 aan te passen op basis van het advies van de externe commissie verdeelsleutel. De meerderheid van het algemeen bestuur van de Veiligheidsregio kan zich in het voorstel van de externe commissie vinden. Aan de colleges van de diverse gemeenten is het voorstel tot aanpassing van de gemeenschappelijke regeling, waarin de nieuwe verdeelsleutel is meegenomen, ter besluitvorming voorgelegd. Het college heeft conform de motie van de gemeenteraad “(her)verdeelsleutel kosten Veiligheidsregio van 1 juli 2015 besloten. Vooruitlopend op het definitieve besluit van het Dagelijks Bestuur van de Veiligheidsregio houdt de gemeente Texel financieel rekening met het worst case scenario: Kostenverdeling op basis van de subcluster OOV brandweer en rampenbestrijding en belastingcapaciteit uit de algemene uitkering. Financieel betekent dit vanaf 2016 een extra bijdrage van € 647.200 ten opzichte van eerdere jaren. In 2018 komt er € 218.035 bij in verband met het beëindigen van de ingroeiperiode. De jaarlijkse bijdrage wordt dan voor de jaren 2016 en 2017 € 1.442.200 en vanaf 2018 € 1.660.235. 8. Nieuwbouw binnensportaccommodaties Op 21 oktober 2015 is het voorstel nieuwbouw sportaccommodaties in de raad besproken. De raad kan nog kiezen uit aangeboden alternatieven. De extra lasten van de voorgestelde keuze ad € 180.000 zijn in de meerjarenraming verwerkt. 9. Deelname project rivier- en watercruisepromotie Het college heeft besloten deel te nemen aan het strategieplan van Amsterdam CruisePort om de zee- en riviercruisevaart en motorcharters voor Texel te promoten. De kosten zijn € 5.500 voor 2016 en 2017. In 2018 valt deze begrotingsruimte weer vrij. 103/212
Programmabegroting 2016
10. Verwijderen kadavers van het strand en de waddenkust De raad heeft besloten voor het verwijderen van kadavers van het strand en de Waddenkust budget beschikbaar te stellen. De structurele kosten zijn € 19.475 voor het laten opruimen en afvoeren van kadavers op het strand en langs de waddenkust. 11. Budget onderhoud fietspad Waalenburg De raad heeft besloten budget beschikbaar te stellen voor het in beheer en onderhoud nemen van een nog aan te leggen fietspad in Waalenburg. De aanleg van het fietspad wordt betaald door de Provincie Noord Holland. De jaarlijkse onderhoudskosten vanaf 2017 zijn € 16.250. 12. Vervanging belading huisvuilwagen In 2015 is het beladingssysteem van een huisvuilwagen vervangen. Als gevolg van deze vervanging gaat de huisvuilauto 2 jaar langer mee. Hierdoor zijn de kapitaallasten over de jaren 2017 en 2018 € 27.000 lager. 13. Regeling commissie ruimtelijke kwaliteit De raad heeft besloten één commissie voor advisering over ruimtelijke kwaliteit in te stellen. Voor deze commissie is extra budget van € 6.700 nodig. 14. Investeringsbijdrage atletiekvereniging De raad heeft besloten om de in 2003/2004 aangelegde atletiekbaan alsnog geheel te financieren. De eigen bijdrage van € 200.000 die Atletiekvereniging Texel zelf had gedaan, is aan de vereniging terugbetaald. Het gevolg hiervan is dat op grond van de 70/30 regeling wel structureel een hogere huur van € 4.613 in rekening wordt gebracht. 15. Financiële consequenties programmabegroting fase 3: begroting Dit betreft de financiële consequenties van de voorstellen die zijn verwerkt in de Programmabegroting 2016 van in totaal € 320.000. Een specificatie van deze bedragen is opgenomen in hoofdstuk 2C. 16. Halfjaarrapportage 2015: Mutatie budgetten Uit de halfjaarrapportage blijkt dat de budgetten per saldo met € 827.700 kunnen worden verlaagd. Een specificatie van deze posten is opgenomen in de halfjaarrapportage. 17. Halfjaarrapportage 2015: Lucht uit de begroting In het voorjaar van 2015 is de operatie “Lucht uit de begroting” afgerond. Dit leidt per saldo tot een structurele besparing van € 237.069. De detailinformatie over deze operatie is opgenomen in de halfjaarrapportage 2015. 18. Structurele last investering Planet Texel project De Koog De raad heeft het projectenboek Planet Texel De Koog vastgesteld. Er wordt voor maximaal € 2.235.000 geïnvesteerd in de openbare ruimte onder de voorwaarde, dat 50% (€ 1.117.500) aan co-financiering gevonden wordt. De kapitaallasten voor het gemeentelijk aandeel bedragen vanaf 2017 € 78.000 en vanaf 2018 € 47.000; de totale kapitaallasten zijn € 125.000. 19. Deelname gemeenschappelijke regeling Regionaal Historisch Centrum Archief Alkmaar De raad heeft besloten voor de uitvoering van de wettelijke taken die voortvloeien uit de Archiefwet aansluiting te zoeken bij de gemeenschappelijke regeling Regionaal Historisch Centrum Archief te Alkmaar. Hiervoor is vanaf 2016 een budget nodig van € 47.537.
104/212
Programmabegroting 2016
20. Huur grond fietsenstalling Parkstraat Op grond van het plan “Aanpak kleine mobiliteitsknelpunten Texel 2015-2025” wordt een fietsenstalling aan de Elemert gerealiseerd. De ondergrond is niet in gemeentelijk bezit en moet worden gehuurd. De jaarlijkse huur bedraagt € 606. 21. Extra kapitaallasten investeringsplan 2016-2019 (boven plafond investeringsplan) De extra kapitaallasten voor nieuwe investeringen boven het plafond investeringsplan bedragen € 36.000. 22. Exploitatiekosten investeringsplan 2016 De exploitatiekosten van het investeringsplan 2016 bedragen € 7.911. 23. Indexering BCF Op 2 juli 2014 heeft de raad besloten het amendement “Indexering subsidies grote culturele instellingen” aangenomen. Daarbij is besloten dat deze instellingen verzekerd zijn van indexering. De prijsontwikkeling voor 2016 wordt door het Centraal Planbureau (basis meicirculaire 2015) ingeschat op 0,8%. Deze indexering geldt voor KopGroep bibliotheken, Stichting Young4Ever jongerenwerk (inclusief huursubsidie), Artex Muziek en Kunstenschool (inclusief huursubsidie), Stichting Texels Museum en Texels Welzijn. De verhoging met 0,8% kost structureel € 13.000. 24. Personeelsbegroting 2016 Er is een financieel nadeel ten opzichte van vorig jaar van € 198.387. Dit nadeel wordt veroorzaakt doordat er in 2015 een gedeelte van de loonsom (administratief) met incidentele middelen gefinancierd is. Het gaat dan om de loonsom van het personeel dat in 2015 en 2016 met pensioen of de VUT gaat of gegaan is, waarvan de structurele voordelen dus al zijn meegenomen. Bij “de meest gestelde vragen ( hoofdstuk 11)” kunt u zien dat de personeelsbegroting 2016 € 94.832 lager is dan 2015. In dit overzicht worden de lasten van het personeel in een meerjarig overzicht gezet, waarbij de dalende tendens dus voortgezet wordt. 25. Zonnepanelen op gemeentelijke gebouwen De raad heeft besloten zonnepanelen op gemeentelijke gebouwen te plaatsen. Op basis van de nu toegekende subsidies zijn de zonnepanelen nog niet kostendekkend; de structurele last bedraagt € 4.844. Er loopt nog een aanvraag voor SDE+ subsidies, over het al dan niet toekennen en de financiële consequenties daarvan wordt de raad nog geïnformeerd. 26. Participatiewet Tot en met 2014 was het participatiebudget een aparte bijdrage vanuit het ministerie, welke kostenneutraal in de begroting van de gemeente Texel was opgenomen. Vanaf 2015 is het een onderdeel van de gelabelde gelden sociaal domein in de algemene uitkering. Hierdoor moet de begroting 2016 qua extra inkomsten ministerie gecorrigeerd worden. 27. Voordeel rente langlopende leningen Conform de liquiditeitsplanning is het niet nodig om volgend jaar een lening aan te trekken waardoor € 100.000 aan rentelasten structureel vrij kan vallen. In “lucht uit de begroting” is al rekening gehouden met een voordeel van € 40.000 waardoor nog eens extra € 60.000 opgenomen kan worden. 28. Verlaging storting mobiliteitsfonds Het college heeft besloten om aan de raad voor te stellen de jaarlijkse storting in het fonds structureel met € 54.000 te verlagen om tot een sluitende begroting 2016 te komen. Ter compensatie stelt het college aan de raad voor om eenmalig € 150.000 in het mobiliteitsfonds te storten.
105/212
Programmabegroting 2016
29. Maatregelen sluitende begroting Er zijn aanvullende maatregelen nodig om tot een sluitende meerjarenbegroting te komen. Het college komt te zijner tijd met voorstellen.
106/212
Programmabegroting 2016
Hoofdstuk 4 - Overzicht incidentele baten en lasten en stand algemene reserve Incidentele lasten Besluitvorming
Omschrijving
1) Raad 17-09-2015
Mutaties halfjaarrapportage 2015 m.b.t. 2016
2) Raad 21-10-2015
Onderzoek beheer en exploitatie haven Oudeschild
3) Raad 10/11-11-2015
Motie reparatie vissteiger De Koog
4) Raad 10/11-11-2015
Incidentele voorstellen begroting 2016 fase 3
5) Comm.3/4-11-2015
Startnotitie evenementenvisie
6) B&W 13-10-2015
Incidentele storting mobiliteitsfonds
2015
2016
2017
2018
2019
75.000 50.000 9.000 501.500 10.000 150.000
Totaal incidentele lasten
60.000
735.500
0
0
0
2015
2016
2017
2018
2019
0
0
0
0
Incidentele baten Besluitvorming
Omschrijving
7) B&W 13-10-2015
Verkoop Kotterstraat Oosterend
8) B&W 13-10-2015
Bijdrage verhuizing Artex
200.000
Totaal incidentele baten
352.878
152.878
Saldo Omschrijving Saldo voordeel (-) resp. nadeel (+)
2015
2016
2017
2018
2019
-292.878
735.500
0
0
0
2015
2016
2017
2018
2019
292.878
-735.500
292.878
-735.500
0
0
0
0
0
Dekking Besluitvorming
Omschrijving
Diverse
Onttrekking (-) /toevoeging (+) Algemene reserve Totaal dekking Saldo incidentele baten en lasten
Financiële consequenties algemene reserve Stand algemene reserve per halfjaarrapportage 2015
3.979.505
Saldo mutaties incidentele baten en lasten 2015
292.878
Saldo mutaties incidentele baten en lasten 2016 Saldo
-735.500 -442.622
Correctie: reeds rekening gehouden in het saldo van de Halfjaarrapportage 2015:
Onderzoek beheer en exploitatie haven Oudeschild
Startnotitie evenementenbeleid
Incidentele voorstellen begroting fase 2
Mutaties halfjaarrapportage 2015 m.b.t. 2016
Stand algemene reserve per begroting 2016 fase 3
50.000 10.000 176.500 75.000
311.500 3.848.383
107/212
Programmabegroting 2016
Het saldo van de algemene reserve is € 1.848.383 boven de ondergrens. Er zijn echter een aantal ontwikkelingen die mogelijk incidentele en of structurele lasten met zich meebrengen. Dit zijn onder andere: Coupure Oudeschild Onderwijscentrum Texel Incidentele bijdrage mobiliteitsfonds Huisvesting Artex Begraafplaats De Koog Geadviseerd wordt om het bedrag boven de ondergrens hiervoor gereserveerd te houden.
Toelichting 1) Mutaties halfjaarrapportage 2015 m.b.t. 2016 Met de halfjaarrapportage heeft de raad incidenteel € 75.000 beschikbaar gesteld voor een eenmalige uitkering naar aanleiding van het pensioenakkoord. Per 1 juli 2016 ontvangen gemeenteambtenaren een eenmalige uitkering van 0,74% op het jaarsalaris. Met deze eenmalige uitkering wordt het pensioenakkoord 2015 uitgevoerd. 2) Onderzoek beheer en exploitatie haven Oudeschild De kosten van het onderzoek voor de verbetering walvoorzieningen (o.a. water, stroom, wifi), sanitair van het gebouw en upgrading functies opslaggebied (gebied van de voormalige asfaltcentrale) bedragen € 50.000. Het extern onderzoek is gericht op de meest passende vorm van beheer en exploitatie van de voorgestane ontwikkelingen van de haven. 3) Motie reparatie vissteiger De Koog De raad heeft in haar motie op 1 juli 2015 besloten om de vissteiger in de Koog te repareren ten laste van de algemene reserve. 4) Incidentele voorstellen begroting 2016 fase 3 De incidentele voorstellen van de begroting 2016 fase 3 bedragen € 501.500. Voor een specificatie van de deze voorstellen wordt u verwezen naar hoofdstuk 2B financiële vertaling voorstellen 2016. 5) Startnotitie evenementenvisie Het college heeft besloten om aan de raad voor te stellen voor de startnotitie evenementenbeleid € 10.000 beschikbaar te stellen. De startnotitie zal als leidraad gebruikt worden voor het opstellen van de evenementenvisie. Planning is om dit advies in de commissie van november 2015 te behandelen. 6) Incidentele storting mobiliteitsfonds 2016 Het college heeft besloten om aan de raad voor te stellen eenmalig € 150.000 te storten in het mobiliteitsfonds. De jaarlijkse storting in het fonds is met € 54.000 structureel verlaagd om te komen tot een sluitende begroting 2016. 7) Verkoop Kotterstraat Oosterend Het college heeft besloten om de opbrengst van de verkoop van de woning aan de Kotterstraat per saldo in de algemene reserve te storten. De woning is in juni 2015 vrij gekomen van verhuur. Aangezien het verhuren van woningen niet tot de gemeentelijke taak behoort, is besloten deze te verkopen. 8) Bijdrage verhuizing Artex De raad heeft in haar begrotingsvergadering van 11 november 2014 € 200.000 beschikbaar gesteld voor verbouwing en inrichting huisvesting Artex in de Rabobank. Hieraan was de voorwaarde verbonden dat de uitkomst van het onderzoek naar de exploitatie op deze locatie afgerond moest zijn. De verhuizing van Artex naar de Rabobank gaat niet door waardoor de bijdrage kan vervallen. 108/212
Programmabegroting 2016
Hoofdstuk 5 – Verloop Reserves en voorzieningen Hieronder wordt het verloop van de saldi van de reserves en voorzieningen van de gemeente Texel, Openbare Scholengemeenschap De Hogeberg en de Bolder weergegeven. Daar waar nog geen zicht is op toekomstige mutaties, wordt ervan uitgegaan dat er geen mutaties plaatsvinden. Voor nadere informatie over het reserveringsbeleid wordt verwezen naar de nota reserves en voorzieningen 2014. Er wordt onderscheid gemaakt in algemene reserve, bestemmingsreserves, stille reserves en voorzieningen. Een specificatie van de stille reserves is te vinden in de nota reserves en voorzieningen 2014, hoofdstuk 5. (bedragen x € 1.000)
Progr.
1
1
Reserves gemeente Texel
Saldo
Verwacht saldo
Mutatie
Mutatie
Verwacht
01-01-2015
01-01-2016
2016
2016
saldo
structureel
incidenteel
01-01-2017
991100 Algemene reserve gemeente Texel
7.351
4.584
0
-736
3.848
Totaal algemene reserve gemeente Texel
7.351
4.584
0
-736
3.848
75
38
0
-38
0
239
214
-25
0
189
2.926
2.926
0
0
2.926
744
744
0
0
744
905037 Afschrijvingskosten ICT investeringen e-gem
1
994000 Egalisatie WKO gemeentehuis en OSG De Hogeberg
1
996000 Budgetten vorig jaar
2
912000 Brandweer
2
962100 Wet inburgering
4
922002-006 Haven investeringen, personeel,
225
161
-64
3.069
3.307
242
0
3.549
97
1.283
1.266
0
0
1.266
45
0
0
0
0
0
1.656
0
0
1.656
200
200
0
0
200
43
43
0
0
43
103
103
0
0
103
onderhoud en egalisatie 5
905043 Onderhoud scholen (rgb)
5
948002 Verbetering onderwijshuisvesting
5
OSG De Hogeberg toekomstvisie
6
944106 Aanpassing bgm. de Koninghal
6
953000 Combinatiefunctieregeling
6
954103 Gemeentelijke monumenten
6
954104 Gemeentelijke schapenboeten
78
78
0
0
78
7
972210 Riolering
900
0
0
0
0
7
972300 Uitvoeringsprogramma ‘Energie voor
100
100
40
0
140
573
553
211
150
914
72
72
0
-44
28
10.675
11.461
404
68
11.933
Texel’ 8
972301 Mobiliteit
8
904001,002,013-015 Bouw- en woonrijp maken grond Totaal bestemmingsreserves gemeente Texel
109/212
Programmabegroting 2016
(bedragen x € 1.000)
Voorzieningen gemeente Texel
Saldo 1-1-2015
Verwacht
Mutatie
Verwacht
saldo 01-01-
2016
saldo 01-01-
2016
2017
904004-904011, 905000-905041 Rationeel gebouwenbeheer
3.153
3.410
7
3.417
900101 Pensioenen voormalige wethouders
1.578
1.520
-66
1.454
485
0
0
0
900102 Organisatieontwikkeling en reorganisatie 953001 Onderhoud atletiekbaan 972200 Rioolegalisatiefonds 900201 Kasschuif NUP 331000 Voorziening grondexploitatie Den Burg centrum Totaal voorzieningen gemeente Texel
16
20
4
24
2.719
2.964
-278
2.686
57
0
0
0
162
162
0
162
8.170
8.076
-333
7.743
DSW De Bolder Soort:
Omschrijving:
(bedragen x € 1.000)
Saldo 1-1-2015
Verwacht
Mutatie
Verwacht
saldo 01-01-
2016
saldo 01-
2016
01-2017
A
Algemene reserve
360
360
0
360
B
Bestemmingsreserve
902
979
-5
974
V
Voorziening
0
0
0
0
1.262
1.339
-5
1.334
Totaal De Bolder
OSG De Hogeberg Soort:
Omschrijving:
(bedragen x € 1.000)
Saldo 1-1-2015
Verwacht
Mutatie
Verwacht
saldo 01-01-
2016
saldo 01-01-
2016 V
Toelichting
110/212
2017
Voorzieningen
2.426
2.426
0
2.426
Totaal OSG De Hogeberg
2.426
2.426
0
2.426
In de jaarrekening en in de begroting van de gemeente Texel worden de algemene reserve en de bestemmingsreserves van de OSG De Hogeberg als voorziening opgenomen omdat deze in het kader van het onderwijs gelabeld zijn.
Programmabegroting 2016
Hoofdstuk 6 - Paragrafen Doel van de paragrafen is dat onderwerpen die versnipperd in de begroting staan worden gebundeld in een kort overzicht. De programma’s gaan over de maatschappelijk te bereiken doelen. De paragrafen geven informatie over de financiële positie op de korte en langere termijn en bedrijfsvoeringaspecten in het algemeen voor de gehele organisatie. Als er voor een onderwerp een aparte nota bestaat blijft de paragraaf beperkt tot een korte beschrijving van de stand van zaken. Als een actuele nota ontbreekt is de paragraaf uitgebreider. Behalve de paragraaf Sociaal Domein zijn de onderstaande paragrafen volgens artikel 9 van het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) verplicht. De paragrafen zijn: Paragraaf A Sociaal Domein Paragraaf B Onderhoud openbare ruimte en gebouwen Paragraaf C Verbonden partijen Paragraaf D Bedrijfsvoering Paragraaf E Grondbeleid Paragraaf F Financiering Paragraaf G Lokale lasten Paragraaf H Weerstandsvermogen
111/212
Programmabegroting 2016
Paragraaf A – Sociaal Domein Waar gaat het over? In deze paragraaf worden de onderdelen van de programmabegroting bij elkaar gebracht die de 3 decentralisaties betreffen. De gemeente is sinds 1 januari 2015 verantwoordelijk voor alle taken op het terrein van Jeugdzorg, de niet-medische zorg en ondersteuning en alles op het terrein van Werk & Inkomen. De gemeente (in de vorm van het Sociaal Team) is het aanspreekpunt voor burgers die (tijdelijk) ondersteuning nodig hebben. Met de komst van de nieuwe taken en verantwoordelijkheden is ook de financiële bijdrage van het rijk voor uitvoering van deze taken fors toegenomen.
Bestaand beleid Staat beschreven in programma 2.
Trends en ontwikkelingen – wat is er gaande, wat komt eraan Door de bezuinigingen van het rijk, de nieuwe verantwoordelijkheden van de gemeenten en de hervormingen in het zorgstelsel is er nu en in de komende jaren nog veel inzet nodig om het sociaal domein vorm te geven. Dit gaat gepaard met veel onrust en veranderende manieren van samenwerken met burgers, zorgaanbieders en andere partners. Het betreft de Participatiewet, de Jeugdwet en de Wmo. Deze wetten kunnen niet los van elkaar gezien worden. Voor de vernieuwing is het juist nodig naar de overlap en samenhang te kijken en slim te combineren.
Beleidsdoelstellingen Om hier invulling aan te geven is in 2015 een transformatie-agenda opgesteld. Dit is een plan van aanpak waarin de thema’s voor verandering van de zorg omschreven staan. (te denken valt aan thema’s als: van formele naar informele zorg, stimuleren van eigen kracht en zelfredzaamheid, integrale aanpak – integrale behandeling). Dit is een proces dat in nauwe samenwerking met betrokkenen (zoals gemeente en zorgaanbieders) wordt ingevuld. In 2016 worden beleidsaanpassingen gedaan voor deelonderwerpen. Deze veranderingen nemen enkele jaren in beslag. De toegang voor de burger voor zorg- en voorzieningen voor werk en inkomen is georganiseerd via het Sociaal Team Texel. De uitvoering van de wetten ligt daar. In 2015 zijn het team en de backoffice (administratief proces) ingericht. Vanaf 2016 wordt dit jaarlijks verder verfijnd en doorontwikkeld. De deskundigheid van medewerkers en kennis van de wetgeving zal de komende jaren verder versterkt worden. Vooral daar waar het gaat om de nieuwe taken voor de gemeente, maar ook als het gaat om inkoop van zorg. Hieronder worden de nieuwe taken kort opgesomd. Nieuwe taken Wmo Ondersteuning zelfredzaamheid (individuele begeleiding, dagbesteding, kortdurend verblijf, persoonlijke verzorging) Ondersteuning participatie (individuele begeleiding, dagbesteding, kortdurend verblijf, persoonlijke verzorging) Beschermd wonen en opvang Ondersteuning en waardering mantelzorg Cliëntondersteuning Nieuwe taken Jeugdwet Specialistische jeugdzorg Jeugdbescherming Jeugdreclassering Jeugdhulp (Persoonlijke verzorging, Zorg voor jeugdigen met verstandelijke beperkingen, Geestelijke gezondheidszorg jeugdigen)
Preventie
(Eigen kracht, Participatie, Sociale omgeving)
113/212
Programmabegroting 2016
Nieuwe taken Participatiewet Begeleiding naar en bij werk Nieuwe instroom mensen met arbeidsbeperking Nieuwe instroom jonggehandicapten.
Samenwerking Sociaal Domein Regio Kop van Noord-Holland Op regionaal niveau wordt samengewerkt met de gemeenten Schagen, Den Helder en Hollands Kroon. Er wordt samengewerkt op basis van wettelijke plicht (Jeugd & Veiligheid, Jeugd GGZ, Participatie, OGGZ), op basis van langlopende afspraken (bijvoorbeeld gezamenlijk afgesloten contracten voor de transities) en op basis van de bestuurlijk uitspraak tot zelfstandig verdergaan ‘regie’ (bijvoorbeeld samen inkopen en contracteren, afstemming samenwerking op het gebied van beleidsplan, verordeningen sociaal domein). Er wordt zoveel mogelijk samengewerkt met alle gemeenten in de Kop, maar op bepaalde gebieden wordt er niet met zijn vieren samengewerkt maar met zijn tweeën: Backoffice Texel-Den Helder en RAKC SchagenHollands Kroon. Maandelijks is er een Regionaal Managementoverleg en een Regionaal Portefeuillehouders overleg. Tijdens deze overleggen wordt gesproken over onderwerpen waarbij wordt samengewerkt in de regio. Daarnaast is er structureel ambtelijk overleg over bijvoorbeeld wettelijke samenwerkingsverplichtingen en de inkoop van de zorg. Regio Noord-Holland Noord Het rijk heeft voor 2016 gesteld dat de gespecialiseerde jeugdzorg op bovenregionaal niveau (regio Noord-Holland Noord) ingekocht moet worden. Voor 2016 is de Jeugdzorgplus nog niet bovenregionaal ingekocht omdat het proces van afstemming tussen 15 gemeenten (3 regio’s) meer tijd en voorbereiding nodig heeft. De inkoop 2016 is wel gezamenlijk in de regio’s voorbereid en zal voor 2017 gezamenlijk worden ingekocht. De komende jaren zal bekeken worden op welke andere onderdelen wellicht ook bovenregionaal kan worden ingekocht. Door de bovenregionale inkoop creëren we een sterke partij om te onderhandelen over goede inkoopafspraken met zorgaanbieders. Samenwerking met vele partijen Om adequate invulling te geven aan het beleid rondom de transities is samenwerking nodig met verschillende organisaties en instellingen. Samenwerking binnen het sociaal team als frontoffice, samenwerking met Den Helder ten aanzien van de Backoffice, inkoop van verschillende voorzieningen bij zorgpartijen en samenwerking op Texel met diverse maatschappelijke organisaties. Tezamen met deze partijen wordt vorm en inhoud gegeven aan de nieuwe taken en de transformatie die nodig zal zijn. Het is van groot belang dat met elkaar vanuit dezelfde visie en uitgangspunten wordt gewerkt. Ook de omslag in denken die bij de inwoners van Texel moet plaatsvinden, zal moeten landen bij deze partijen. In 2016 zullen naar verwachting de eerste wijzigingen in beleid en/of verordeningen plaatsvinden omdat in de praktijk van 2015 is gebleken dat onderwerpen soms anders geregeld kunnen of moeten worden zodat er minder bureaucratie ontstaat.
Budget – financiën De gemeente heeft voor de uitvoering van de nieuwe taken op basis van de septembercirculaire 2015 extra budget gekregen in de vorm van een decentralisatie-uitkering via het Gemeentefonds. Onderstaand de actuele stand van zaken voor 2016. Jeugd (2015: 2.166.439) WMO nieuw (2015: 1.639.411) Totaal budget voor nieuwe taken (2015: 3.805.850) 114/212
2.453.028 1.828.249 4.281.277
Programmabegroting 2016
Bestaande taken: Participatie (vml. reïntegratiedeel van participatiebudget; 2015:156.148) WSW (de Bolder; 2015: 3.805.850) Totaal budget voor bestaande taken (2015: 3.202.520) WMO oud (o.a. hulp bij huishouden, woningaanpassing; 2015: 1.029.817) Participatiewet gebundelde uitkering * Centrum voor jeugd en gezin (incl.wettelijke taken GGD; 2015: 267.614) Totaal budget (2015: 9.776.761)
134.134 2.710.436 2.844.570 941.868 1.470.960 267.516 9.806.191
*Wet bundeling van uitkeringen inkomensvoorziening aan gemeente (BUIG: inkomensdeel/IOAW/IOAZ/BBZ starters) heet met ingang van 2015 Participatiewet gebundelde uitkering.
Risicoparagraaf Voor de uitvoering van de nieuwe taken is veel geld nodig. Er zijn diverse risico’s verbonden aan de nieuwe taken (en overigens ook aan de bestaande). Hieronder worden enkele risico’s benoemd. Overgangsrecht en bestaande zorgtrajecten Bestaande (lopende) ondersteuningstrajecten zijn overgenomen. Dit legt direct een financieel beslag op de middelen van de gemeente. Daarbij is wel direct sprake van een korting op de budgetten door het rijk. In hoeverre de kortingen van het rijk, al direct opgevangen kunnen worden door het nieuwe gemeentelijk beleid, is nog niet in te schatten. Voor 2016 wordt opnieuw een korting op de budgetten van het rijk verwacht. Open-eind-regelingen Op niveau van de burger wordt bezien welke vormen van ondersteuning nodig zijn. Als blijkt dat bepaalde individuele maatwerkvoorzieningen nodig zijn om de burger te ondersteunen, kan de aanvraag niet worden afgewezen vanwege een budgettair plafond. Dit is vergelijkbaar met de gebundelde uitkeringen; het opraken van het budget kan geen reden zijn om een bijstandsuitkering te weigeren. Hierbij kan ook nog worden gewezen op het feit dat bepaalde vormen van ondersteuning (bijvoorbeeld in de jeugdzorg) kostbare trajecten zijn. Een paar extra ondersteuningstrajecten in een bepaald jaar, kan zorgen voor een forse overschrijding van het budget. Budgettair neutraal Uitgangspunt bij de vormgeving van het nieuwe beleid is budgettaire neutraliteit, ofwel het geld dat door het rijk beschikbaar wordt gesteld, is het budgettaire kader. Zeker gezien de kortingen van het rijk op de budgetten en het voor de gemeente nieuwe beleid kan niet op voorhand zekerheid worden gegeven of de inkomsten van het rijk en de uitgaven in de pas lopen met elkaar. Het is daarom noodzaak het budget te monitoren. Objectief verdeelmodel De budgetten die van het rijk in 2015 zijn ontvangen, zijn gebaseerd op historische uitgaven (minus een korting). Er wordt gewerkt met diverse objectieve verdeelmodellen. De uitkomsten van deze verdeelmodellen zijn voor 2016 nog niet duidelijk. Behalve dat voor het inkomensdeel Participatiewet voor Texel (als gemeente < 15.000 inwoners) gebaseerd blijft op historische data (T-2).
115/212
Programmabegroting 2016
Sturing en monitoring Vanwege bovenstaande risico’s en de omvang van de budgetten is adequate sturing en monitoring van beleid en budgetten noodzakelijk. Op diverse manieren wordt via monitoring zicht gehouden op de ontwikkeling van de budgetten en contracten:
Monitoring van budgetten om tijdig knelpunten te signaleren; Deelname aan landelijke monitoring Sociaal Domein van het CBS en ‘Waar staat je gemeente’ Verantwoording door instellingen en organisaties via inkoopafspraken; Verantwoording door instellingen en organisaties middels BCF-cyclus; Afstemming en monitoring via bestaande overlegkanalen zoals bijvoorbeeld WMO adviesraad en Texelzorg; Beleidsevaluatie.
De raad wordt geïnformeerd via de reguliere P&C cyclus.
Reserve Sociaal domein In eerste instantie heeft het rijk voorgesteld de financiële middelen voor de taken en verantwoordelijkheden op het terrein van de maatschappelijke ondersteuning, jeugd en participatie beschikbaar te stellen via een deelfonds Sociaal Domein. Recent heeft het rijk besloten toch geen deelfonds in te voeren en de gemeenten meer beleidsvrijheid te geven om goed te kunnen inzoomen op de lokale behoefte aan zorg en begeleiding naar werk. Op 22 oktober 2014 is met het vaststellen van de nota reserves en voorzieningen besloten een egalisatiereserve te vormen die wordt gevoed met overschotten vanuit het gehele sociale domein. Daaronder wordt verstaan de WMO oud, WMO nieuw, jeugd (inclusief CJG). Hiermee wordt het mogelijk eventuele tegenvallers op te vangen. Na drie jaar, als meer zicht en grip is op de budgetten zal evaluatie kunnen plaatsvinden en worden bezien of deze reserve in stand gehouden moet worden.
116/212
Programmabegroting 2016
Paragraaf B – Onderhoud openbare ruimte en gebouwen Waar gaat het over? De gemeente Texel heeft een scala van openbare ruimten en gebouwen in beheer en onderhoud. Veel activiteiten vinden hierop of hierbinnen plaats, zoals wonen, werken en recreëren. De kwaliteit van de kapitaalgoederen en het onderhoud ervan zijn bepalend voor het voorzieningenniveau en uiteraard de (jaarlijkse) lasten. Het beleid ten aanzien van de diverse kapitaalgoederen is in diverse nota’s verwoord, zoals in de nota Wegbeheer, het Gemeentelijk Rioleringsplan en de nota Rationeel Gebouwenbeheer. IBOR De gemeente Texel beheert de openbare ruimte. Qua wijze van beheer vindt dit deels traditioneel plaats. Dit geldt bijvoorbeeld voor het openbaar groen. Het maaien, schoffelen en snoeien vindt periodiek plaats met als uitgangspunt de beschikbare mensen en middelen. Een andere wijze van beheer is het rationeel beheer. Dit is beheer waar op basis van technische inspecties een beheerplan wordt opgesteld met de daarbij behorende budgetten. Op Texel vindt het wegbeheer op deze wijze plaats. Deze twee beheerswijzen staan compleet los van elkaar. Daarnaast zijn ze sterk technisch, personeel en financieel getint. Vanaf 2000 vindt er landelijk gezien een omslag plaats van de wijze van beheer. Hierbij wordt sterk ingestoken op de kwaliteit van de openbare ruimte en welke prestaties daarvoor verlangt worden bij het beheren van de openbare ruimte. In deze werkwijze speelt de integraliteit van de openbare ruimte een grote rol. Er wordt niet meer naar sec aparte beheeronderdelen gekeken, maar naar de openbare ruimte in zijn totaliteit. Het “handen en voeten” geven van de kwaliteit van de openbare ruimte vindt plaats door middel van “beelden”. Aan het beeld van de openbare ruimte (hoe ziet de openbare ruimte eruit) hangt een kwaliteitsnormering met daaraan weer de noodzakelijke budgetten en de werkmethoden. Het technische aspect speelt uiteraard nog wel een rol, maar meer op de achtergrond. Deze wijze van beheer heet IBOR en staat voor Integraal Beheer Openbare Ruimte. De aparte beheeronderdelen hebben samenhang met elkaar op het gebied van beeldvorming, planning en financiering. Uitvoering aan één onderdeel kan consequenties hebben voor de andere onderdelen. Een vervolg op IBOR is IBOR 2.0. Hierin wordt ingezet om de plaatselijke bevolking en bedrijven een meer actieve rol te geven bij het beheer en onderhoud van de openbare ruimte. Het kernbegrip hierin is Burgerparticipatie. Een flink aantal gemeenten in Nederland zijn hier inmiddels in één of andere vorm mee bezig. In 2015 start de gemeente Texel met de opzet van het IBOR-Plan. De openbare ruimte wordt in beeld gebracht. Op basis van de gewenste kwaliteiten worden hieraan budgetten en werkmethoden gehangen. De verwachting is, dat eind 2015, begin 2016 dit plan ter vaststelling aan de gemeenteraad wordt aangeboden. In 2016 wordt het IBOR-Plan uitgewerkt in diverse beheerplannen, waarmee vanaf 2017 gewerkt gaat worden. Wegen Op 29 mei 2007 is door de gemeenteraad de nota Wegbeheer vastgesteld. In deze nota zijn de gewenste kwaliteitsniveaus met bijbehorende budgetten voor de verschillende groepen van wegen vastgelegd. De gemeenteraad heeft het onderhoudsbudget voor wegen vanaf 2012 met 10% verminderd. Concreet betekent dit minder geld voor daadwerkelijk onderhoud. Een deel van de wegen op Texel is in beheer en onderhoud bij andere instanties, onder meer Staatsbosbeheer (SBB). De kwaliteit van de wegen begint zorgen te baren.
117/212
Programmabegroting 2016
Eind 2014 zijn de wegen van de gemeente en van SBB geïnspecteerd. Op basis hiervan wordt een Beheerplan Wegen opgesteld. In 2015/2016 wordt u dit plan aangeboden ter vaststelling als onderdeel van het IBORPlan. In 2016 worden de gemeentelijke wegen conform het door de gemeenteraad vastgestelde Beheerplan uitgevoerd. In 2016 vindt overleg met SBB plaats met als doel overeenstemming te bereiken over het beheer en onderhoud van hun wegen. Civiele Kunstwerken In 2014 en 2015 is budget beschikbaar gesteld voor een beleidsplan civiele kunstwerken (bruggen, duikers, beschoeiing). Het beleidsplan wordt in 2015 door de raad vastgesteld. In 2016 worden de kunstwerken onderhouden conform het door de gemeenteraad vastgestelde beleidsplan. Bebording en bebakening In 2015/2016 wordt het Beheerplan Bebording en Bebakening aan de gemeenteraad aangeboden ter vaststelling als onderdeel van het IBOR-Plan. Een onderdeel hierin is een saneringsslag bebording. Groen Het Groenbeleidsplan wordt geïntegreerd in het IBOR-Plan. In 2015/2016 wordt dit aan de gemeenteraad ter vaststelling aangeboden. Het nieuwe beleid omvat het openbaar groen in de dorpskernen, het bermbeheer, het groen op de begraafplaatsen en de sportvelden. Er is een lange termijnvisie vastgelegd voor het groen in de kernen en verbindende elementen in het landschap. Het onderhoud aan het openbare groen wordt daarna op basis van dit nieuwe beleid uitgevoerd. 2016 is een overgangsjaar. Er wordt nog traditioneel uitgevoerd. Echter de uitvoering wordt afgestemd op het door de gemeenteraad vastgesteld Groenbeleidsplan. In 2017 wordt er conform dit plan gewerkt. Speeltoestellen Onderdeel van het nieuwe beleid in het Groenbeheersplan is ook het beheer van speeltoestellen. Het vergt de komende jaren meer aandacht om de wettelijk verplichte administratieve- en onderhoudsmaatregelen uit te voeren. Riolering In 2013 is door de gemeenteraad het gemeentelijk rioleringsplan 2014 – 2018 vastgesteld. In het GRP is het Basisrioleringsplan (BRP) nader uitgewerkt. In de beide plannen is aangegeven welke maatregelen de gemeente gaat uitvoeren in deze planperiode. In 2016 worden de voor dit planjaar opgenomen werken uitgevoerd. Water De gemeente Texel gaat sinds jaar en dag op een duurzame en doelmatige manier om met het water op het eiland. Op aangeven van het Hoogheemraadschap is gestart met een follow up van het Masterplan Water. Doel is om te kijken welke acties er genomen kunnen worden om hierin voorbereid te zijn op toekomstige ontwikkelingen. Klimatologische veranderingen spelen hierin een grote rol. Hierbij zijn Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, de gemeente Texel, de Provincie Noord Holland, Staatsbosbeheer, natuurmonumenten, LTO, De Lieuw, recreatie en meer betrokkenen aangesloten. Naast water en klimaatsveranderingen wordt er ook gekeken naar dijkverhoging, verdroging en verzilting.
118/212
Programmabegroting 2016
Sportaccommodaties Gebouwen
De binnensportaccommodaties in de buitendorpen zijn onderdeel van de plaatselijke dorpshuizen. In Den Burg worden twee sportzalen en één sporthal in stand gehouden. Momenteel wordt gewerkt aan een toekomstvisie voor deze accommodaties. Sportvelden
De gemeente maakt buitensportactiviteiten mogelijk door het in standhouden van accommodaties zoals voetbalvelden, een wielerbaan, een atletiekbaan, een ijsbaan en een zwembad. Tijdens de zomerstop wordt aan de voetbalvelden groot onderhoud uitgevoerd. In het algemeen verkeren de sportvelden in goede conditie. Er zijn met uitzondering van kleine delen van de velden van TX 94 geen knelpunten bekend. In 2015 wordt er een kunstgrasveld op Sportpark Zuid in Den Burg aangelegd. Openluchtzwembad
In 2015 is het openlucht zwembad van Den Burg volledig gerenoveerd. In 2016 worden de reguliere werkzaamheden uitgevoerd. Haven Oudeschild Op 1 december 2008 is de haven in eigendom en beheer overgenomen van het Rijk. De raad heeft op 2 juni 2009 een onderhoudsbudget goedgekeurd waardoor het dagelijks onderhoud uitgevoerd kan worden. In 2013 is in overleg met alle belanghebbenden gewerkt aan een structurele aanpak van het beheer en toekomstige ontwikkelingen. Begin 2014 is de havenvisie vastgesteld in de gemeenteraad. Nu volgt de uitwerking van de havenvisie. Er wordt prioriteit gegeven aan verbetering van de walstroomvoorzieningen en aan de ontwikkeling van het opslaggebied. Naast overslag van goederen wordt gekeken naar mogelijkheden voor verblijfsrecreatie. Gebouwen en terreinen Het nieuwe Beheerplan Gebouwen wordt in 2016 door de gemeenteraad vastgesteld. Veiligheids- en milieueisen vragen om nieuwe investeringen. Dit betreft onder meer de aanpassing van de zoutopslag. Met de Huisvuilcentrale wordt er gesproken over de vernieuwing van vuiloverslagstation “De Hamster”.
119/212
Programmabegroting 2016
Paragraaf C – Verbonden partijen Waar gaat het over? In deze paragraaf wordt beleidsinhoudelijk en financiële informatie verstrekt over de verbonden partijen. Verbonden partijen zijn rechtspersonen waarin de gemeente een bestuurlijk én een financieel belang heeft. Onder bestuurlijk belang wordt verstaan: een zetel in het bestuur van een participatie of het hebben van stemrecht. Met een financieel belang wordt bedoeld dat de gemeente middelen ter beschikking heeft gesteld. Deze middelen kunnen verloren gaan in geval van faillissement van de verbonden partij en/of als de financiële problemen bij de verbonden partijen kunnen worden verhaald op de gemeente. Bestaand beleid Nota Verbonden Partijen (2015) Plan van Aanpak samenwerkingstrajecten (2012) Overzicht bestuurlijke vertegenwoordigingen bij verbonden partijen (2014) Trends en ontwikkelingen De Wet gemeenschappelijke regeling (Wgr) is per 1-1-2015 geactualiseerd. Dit maakt dat de P&Ccyclus van gemeenschappelijke regelingen en die van gemeenten beter op elkaar zijn afgestemd. Uiterlijk 15 april dienen gemeenschappelijke regelingen hun jaarrekening over het afgelopen jaar en de begroting voor het komende begrotingsjaar aan de gemeente aan te bieden. De nieuwe Wgr biedt de (nieuwe) mogelijkheid om een Bedrijfsvoeringsorganisatie (BVO) met ongedeeld/enkelvoudig bestuur op te richten waarbij gemeenten met name de uitvoering van bedrijfsvoeringstaken kunnen onderbrengen. Er is een toename van het aantal verbonden partijen, gerelateerd aan wettelijke ontwikkelingen en eigen keuze om effectiever of efficiënter de gemeentelijke dienstverlening te kunnen uitvoeren (perspectief kosten, kwaliteit, continuïteit/voorkomen kwetsbaarheid). Dit geldt voor de overheid in het algemeen, maar ook voor Texel. Het bestuurlijk en financieel belang van verbonden partijen is binnen de overheid (en ook voor Texel) de laatste jaren toegenomen en zal naar verwachting blijven groeien. Kleinere gemeenten zullen vanwege ontwikkelingen binnen de overheidssector in toenemende mate in samenwerkingsverbanden participeren om de bestuurskracht en uitvoeringskracht te kunnen garanderen. Voor college en raad wordt in toenemende mate een balans gevraagd tussen ‘loslaten’ en ‘grip hebben op’. Dit vraagt een nauwer samenspel tussen raad, college en ambtelijke organisatie (intern) en de samenwerking met andere gemeenten. GR De Waddeneilanden voert een evaluatie uit van de gemeenschappelijke regeling De Waddeneilanden en waar van toepassing wordt samen met de andere eilanden de regeling bijgesteld. Beleidsdoelstellingen Uitvoering geven aan beleid conform de in 2015 vastgestelde Nota Verbonden Partijen, in het bijzonder het optimaliseren van de informatievoorziening in relatie tot (sturing en toezicht) op de uitvoering. Verbeteren van de informatievoorziening aan de gemeenteraad over de verbonden partijen, conform de uitgangspunten zoals college en raad overeenkomen. In 2015 neemt de raad een besluit om al dan niet te participeren in de Noordkopraad i.o. Beoogd doel is de samenwerking in de regio te versterken en de grip op grotere gemeenschappelijke regelingen te verbeteren (besluitvorming in 2015).
121/212
Programmabegroting 2016
In 2015 is het besluit genomen om deel te nemen aan de gemeenschappelijke regeling Regionaal Historisch Centrum Alkmaar (GR RHCA – regionale archiefdienst). Beoogde aansluiting per januari 2016. Gemeenschappelijke regeling ‘De Waddeneilanden’ wordt in 2016 herzien/gewijzigd (reeds bestaand voornemen)
Totaaloverzicht verbonden partijen gemeente Texel Publiekrechtelijke verbonden partijen
GR GR GR GR
Naamloze vennootschappen
N.V. Huisvuilcentrale Noord-Holland; N.V. Bank Nederlandse Gemeenten; N.V. Houdstermaatschappij Gaskop Noord-Holland; N.V. Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord; N.V. TESO; Texel Airport N.V..
Besloten vennootschap
BV NIOZ haven
Stichtingen
V.V.V. / Stichting Texel Promotie
Coöperaties
Coöperatie Texel Energie U.A.
Overige, niet zijnde verbonden partijen. Wel groot belang voor samenwerking
Bestuursovereenkomst NoordKop Afvalwaterketen; ‘De Kop Werkt’; Samenwerking op het gebied Sociaal Domein.
Veiligheidsregio Noord-Holland Noord; GGD Hollands Noorden; Regionale Uitvoeringsdienst Noord-Holland Noord; De Waddeneilanden.
Informatievoorziening verbonden partijen van college aan de raad Op 21 oktober 2015 heeft de raad de ‘Nota verbonden partijen gemeente Texel 2015’ vastgesteld. Hierin is opgenomen dat informatievoorziening tussen college en raad plaatsvindt op basis van een risico-inschatting. Dit op basis van bestuurlijke en financiële risico’s van de gemeente in relatie tot verbonden partijen (zie Nota verbonden partijen in 3.5. en 3.6. en bijlage 3). Bij de aanbieding van de programmabegroting doet het college op basis hiervan in de paragraaf verbonden partijen een voorstel voor wat betreft de informatievoorziening die recht doet aan de omvang en risico’s van de verbonden partij op basis van de drie pakketten (‘basis, plus, plus-plus’). Voor de begroting 2016 is het niet meer haalbaar om een volwaardige risico-inschatting te doorlopen. Enerzijds heeft dit te maken met uitvraag van informatie bij derden, maar ook de interne organisatie dient nog in te groeien in nieuwe werkwijzen. Daarom het voorstel om voor 2016 op basis van een inschatting toch op pragmatische wijze te komen tot de volgende indeling voor de informatievoorziening over verbonden partijen: Basis Pakket
Plus Pakket
Plusplus Pakket
N.V. Bank Nederlandse Gemeenten; N.V. Houdstermaatschappij Gaskop Noord-Holland; N.V. Ontwikkelingsbedrijf NoordHolland Noord; N.V. TESO; Texel Airport N.V.; Coöperatie Texel Energie U.A..
GR GGD Hollands Noorden; GR Regionale Uitvoeringsdienst NoordHolland Noord; V.V.V. / Stichting Texel Promotie; BV NIOZ haven
Huisvuilcentrale Noord-Holland; GR Veiligheidsregio Noord-Holland Noord; GR De Waddeneilanden; GR RCHA.
122/212
Programmabegroting 2016
Motivatie voor deze indeling (nu dus op basis van inschatting) in het basispakket de (zeer) kleine verbonden partijen waar de gemeente zeer kleine risico’s loopt; in het pluspakket de grotere verbonden partijen met een naar inschatting gemiddeld risicoprofiel; in het plus-pluspakket de grotere verbonden partijen met een hoger risicoprofiel. HVC en VRNHN m.n. financieel, de Waddeneilanden bestuurlijk en programmatisch en GR RCHA wordt op basis van aanvraag een nieuwe verbonden partij. Het college stelt de raad voor: bovengenoemde indeling te hanteren voor 2016 qua informatievoorziening over verbonden partijen. In 2016 wordt op basis van implementatie risicomanagement en de optimalisering van sturing richting verbonden partijen op basis van de geactualiseerde nota toegewerkt naar de bepaling van een goed risicoprofiel verbonden partijen voor de begroting 2017. Informatie verbonden partijen Hierna treft u de beleidsinhoudelijk en financiële informatie per verbonden partij. Er wordt zoveel mogelijk een uniform format gebruikt. Een aantal onderdelen is wettelijk verplicht, overige onderdelen zijn opgenomen om tegemoet te komen aan de informatiebehoefte van de lezer. Samenwerking op het gebied van Sociaal Domein De informatie over de regionale samenwerking in het sociaal domein is te vinden in de paragraaf A: Sociaal Domein.
123/212
Programmabegroting 2016
Publiekrechtelijk verbonden partijen Veiligheidsregio Noord-Holland Noord Naam
Veiligheidsregio Noord-Holland Noord
Rechtsvorm
Gemeenschappelijke regeling
Vestigingsplaats
Alkmaar
Doelstelling en openbaar
De doelstelling van de Veiligheidsregio NHN is het verkleinen van risico’s en het beperken van
belang
leed en (gezondsheids-)schade bij incidenten. De Veiligheidsregio bereikt dit door het bieden van adequate hulp en door intensief samen te werken met andere betrokken partijen.
Relatie met beleidsprogramma
Openbare orde en veiligheid.
Deelnemende partijen
Gemeenten Noord-Holland Noord
Bestuurlijk belang
De burgemeester, lid algemeen bestuur
Bestuurlijk aandeel
Er is sprake van een gewogen stemverhouding gerelateerd aan het inwonertal van de deelnemende gemeente. Hierbij geldt de volgende sleutel: één stem voor gemeente tot 10.000 inwoners, twee stemmen voor gemeenten tot 20.000 inwoners, drie stemmen voor gemeenten tot 30.000 inwoners, etc. Peildatum voor het aantal inwoners is 1 januari van het jaar waarin de verkiezingen van de gemeenteraden plaatsvinden.
Financieel belang
2016 € 60 miljoen (incl. taakstellende bezuiniging) Bijdragen gemeenten € 39.25 miljoen;
Bijdrage gemeente
Voor 2016 op basis van huidige verdeelsleutel ca. € 835.000 per jaar. Een onafhankelijke commissie heeft in juni 2015 advies uitgebracht over een nieuwe verdeelsleutel. Hierbij is gekeken naar hoe in het algemeen gemeentelijke uitgaven worden bekostigd. Voor de verdeling van de kosten is gekeken naar het aandeel van het ‘oov-subcluster brandweer en rampenbestrijding’ en naar de belastingcapaciteit van een gemeente. Vanuit de VR ligt er momenteel een voorstel tot wijziging van de gemeenschappelijke regeling, waaronder wijziging van de verdeelsleutel. Indien deze wordt overgenomen, houdt dit voor Texel in een bijdrage van € 1.660.235 vanaf 2018 per jaar. Voor de jaren 2016 en 2017 geldt een ingroeimodel.
Eigen Vermogen
2013 € 1.563.000 2014 € 1.370.000
Vreemd vermogen
2013 € 61.690.000 2014 € 63.370.000
Solvabiliteit
2013: 0,025 2014: 0,022
Financieel resultaat
2014: - € 146.000
Risico’s
De geïnventariseerde risico’s hebben voornamelijk betrekking op het niet volledig terugverdienen van organisatieopbouw- en projectkosten en transitiekosten regionalisering. De benodigde weerstandscapaciteit wordt geschat op ca. € 1,5 miljoen. Het weerstandvermogen van de VR is onvoldoende. Gemeente Texel heeft een zienswijze bij de Veiligheidsregio ingediend met opdracht om het weerstandsvermogen binnen drie jaar weer op peil te krijgen.
Ontwikkelingen
De verdeelsleutel, zoals hierboven genoemd, staat onder druk. Er is een commissie ingesteld welke een advies uitbrengt over een nieuwe verdeelsleutel. Oktober 2014 is de primitieve begroting 2015 vastgesteld met een structurele bezuinigingstaakstelling van € 7,4 miljoen. Het AB heeft in maart 2015 besloten om de bezuinigingstaakstellingen gefaseerd in te voeren. Dit houdt het volgende in:
124/212
2015: € 4,9 miljoen
2016: € 5,9 miljoen
2017: € 6,5 miljoen
2018: € 6,8 miljoen
Programmabegroting 2016
GGD Hollands Noorden Naam Rechtsvorm Vestigingsplaats Doelstelling en openbaar belang Relatie met beleidsprogramma Deelnemende partijen
Bestuurlijk belang
Bestuurlijk aandeel
Financieel belang Bijdrage gemeente Texel Eigen Vermogen Vreemd Vermogen Solvabiliteitsindex Financieel resultaat
Risico’s
Ontwikkelingen
Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst Hollands Noorden (GGD Hollands Noorden) Publiekrechtelijk; gemeenschappelijke regeling (openbaar lichaam) Alkmaar Doel van de samenwerking is het behartigen van belangen, die de schaal van de individuele gemeenten te boven gaan. GGD Hollands Noorden bewaakt, beschermt en bevordert de gezondheid en veiligheid van de inwoners van Noord Holland Noord. Openbare gezondheidszorg Uitvoering Gemeentelijk gezondheidsbeleid Sociaal domein De volgende gemeenten nemen deel aan de GR: Alkmaar, Bergen, Castricum, Den Helder, Drechterland, Enkhuizen, Heerhugowaard, Heiloo, Hollands Kroon, Hoorn, Koggenland, Langedijk, Medemblik, Opmeer, Schagen, Stede Broec en Texel. De wethouder van Volksgezondheid Mevrouw H. Huisman-Peelen is gemeentelijk vertegenwoordiger in het algemeen bestuur van de GGD. Daarnaast is zij ook lid van het dagelijks bestuur van de GGD. Dit gaat wellicht wijzigen door de wijziging van de Wet gemeenschappelijke regelingen die in 2015 in werking is getreden Ieder lid van het algemeen bestuur heeft een aantal stemmen afhankelijk van het aantal inwoners van de gemeente. Hierbij geldt de volgende sleutel: één stem voor gemeenten tot 10.000 inwoners, twee stemmen voor gemeenten tot 20.000 inwoners, drie stemmen voor gemeenten tot 30.000 inwoners enzovoort. Het totaal aantal stemmen is 75. Ieder lid van het dagelijks bestuur heeft één stem. De totale begroting van GGD Hollands Noorden in 2016 bedraagt €32.541.000 2015 € 421.064 2016 € 425.435 2013 € 497.000 2014 € 744.000 2013 € 3.299.000 2014 € 3.616.000 2013: 0,15 2014: 0,21 2014 € 285.000 2015 - € 294.000 2016 - € 167.000 Vanaf 2016 wordt een financieel risico voorzien door het wegvallen van de aanvullende bijdrage voor de Mobiliteitspool. Mogelijke verdere hantering van de nullijn voor loon- en prijsindexatie in de bijdrage per inwoner door gemeentes zorgt voor een financieel risico dat toeneemt met € 150.000,- per jaar. Gevolg voor de gemeente zou kunnen zijn dat de GGD in de toekomst een hogere bijdrage zal vragen om haar taken goed uit te kunnen voeren. Er zijn ontwikkelingen gaande in het sociale domein waardoor er discussie ontstaat over de taken van de GGD en een mogelijke heroverweging van de taken die aanvullend aan de GGD worden opgedragen. Minder beroep op deze taken door gemeenten zal leiden tot minder inkomsten. Daarnaast zal de GGD ook de komende jaren nog verder bezuinigen en zich verder ontwikkelen naar een organisatie die op flexibele wijze kan inspelen op lokale behoeften.
125/212
Programmabegroting 2016
Regionale Uitvoering Dienst (RUD) Noord-Holland Noord Naam
Regionale Uitvoeringsdienst Noord Holland Noord
Rechtsvorm
Gemeenschappelijke Regeling
Vestigingsplaats
Hoorn
Doelstelling en openbaar
De kwaliteit van de uitvoering van de milieutaken op het gebied van vergunningverlening,
belang
toezicht en handhaving te verbeteren en een uniform karakter te geven. Openbaar belang: een schone en veilige leefomgeving.
Relatie met beleidsprogramma
Openbare orde en veiligheid, milieubeheer.
Deelnemende partijen
Gemeente Alkmaar, Drechterland, Hollands Kroon, Medemblik, Stede Broec, Bergen, Enkhuizen, Hoorn, Opmeer, Castricum, Heerhugowaard, Koggenland, Den Helder, Heiloo, Langedijk, Schagen, Texel en de Provincie Noord-Holland.
Bestuurlijk belang
Wethouder F. Kingma – Lid van het Algemeen Bestuur.
Bestuurlijk aandeel
De stemverhouding is op basis van de inbreng van taken en financiën. Texel heeft 3% van de stemmen.
Financieel belang
Lumpsum bijdrage deelnemende gemeente 2016: € 10.979.965 waarvan € 419.709 voor de gemeente Texel (=3,82%)
Bijdrage gemeente
Eigen vermogen
2014: €
419.709
2015: €
419.709
2016: €
419.709
2013: €
222.900
2014: € 1.029.940 2015: € Vreemd vermogen
157.770
2013: € 3.795.597 2014: € 3.762.619 2016: NNB
Solvabilteit
2013: 0,058 2014: 0,273 2015: NNB
Financieel resultaat
2013: 0 2014: € 990.506
Risico’s
Het beleid omtrent risicobeheersing is vastgelegd in de Nota Weerstandsvermogen en Risicobeheersing. De geïnventariseerde risico’s hebben betrekking op Meerwerk ICT, Bezuinigingen en personele overhead. De kosten per gemeente zijn gebaseerd op afname van de basistaken. Dit is een wettelijke verplichting waardoor het risico beperkt is.
Ontwikkelingen
De RUD is momenteel hard bezig om te kunnen voldoen aan de kwaliteitscriteria VTH-taken. Hiervoor is een roadmap ontwikkeld welke zal worden nagelopen. Het streven is dat de RUD in 2016 aan deze criteria zal voldoen. Daarnaast wordt afgetast of de RUD een breder takenpakket dan alleen milieutaken kan gaan verzorgen.
126/212
Programmabegroting 2016
Gemeenschappelijke regeling de Waddeneilanden Naam
De Waddeneilanden
Rechtsvorm
Publiekrechtelijk; gemeenschappelijke regeling (openbaar lichaam)
Vestigingsplaats
Harlingen
Doelstelling en openbaar
Het doel van de gemeenschappelijke regeling:
belang
•
de behartiging van de gemeenschappelijke belangen van de vijf Nederlandse Waddeneilanden:
•
het uitdragen van het standpunt van de deelnemende gemeenten richting andere betrokken overheden;
•
overleg, coördinatie en afstemming ten aanzien van beleids- en beheersaspecten;
•
samenwerking en ondersteuning ten aanzien van uitvoeringszaken van deelnemende gemeenten die te kennen hebben gegeven bij deze deelactiviteit betrokken te willen zijn;
•
het voorbereiden, vaststellen en uitvoeren van gemeenschappelijke beleidskaders voor zover de bevoegdheid hiertoe door de gemeenteraden van de deelnemende gemeenten aan het Openbaar Lichaam is overgedragen.
Relatie met beleidsprogramma
De samenwerking is met name gericht op samenwerking tussen de Waddeneilanden en het behartigen van eilandspecifieke- of waddengebied gerelateerde zaken. De samenwerking omvat de volgende portefeuilles: •
Bestuur, organisatie, Algemene zaken, Openbare Orde en Veiligheid
•
Economische zaken
•
Volkshuisvesting, RO, Milieu, Kustveiligheid en Water
•
Onderwijs, Welzijn, Zorg, Transities
•
Duurzaamheid/ Ambitiemanifest 2020
Deelnemende partijen
Texel, Vlieland, Terschelling, Ameland en Schiermonnikoog.
Bestuurlijk belang
Vanuit het college maakt de burgemeester deel uit van het Dagelijks Bestuur, vanuit de gemeenteraad hebben 5 raadsleden namens de gemeente Texel zitting in het Algemeen Bestuur (Eilander Raad) De burgemeester is namens gemeente Texel lid van het Dagelijks Bestuur (Eilander College), de heer F. Kingma is vervanger
Bestuurlijk aandeel
De EilanderRaad (hoogste orgaan) heeft 19 leden, het ledental is afgeleid van de grootte van de eilanden. Texel heeft 5 leden (benoemd vanuit de gemeenteraad) in de EilanderRaad.
Financieel belang
Omvang totale begroting 2014: € 780.693 Omvang totale begroting 2015: € 608.000 Omvang totale begroting 2016: € 579.000
Bijdrage gemeente Texel
2014: € 141.900 2015: € 141.900 2016: € 142.400 Voor de verdeling van bijdrage voor de ‘5-eilandtaken’ levert Texel een bijdrage van 30%.
Eigen Vermogen
2013: € 325.675 2014: € 106.818
Vreemd Vermogen
2013: € 284.300 2014: € 263.361
Solvabiliteitsindex
2013: 1,15 2014: 0,41
Financieel resultaat
2014 (5 eilandtaken): € 36.793
Risico’s
Geen voorziene risico’s vanuit activiteiten zoals blijkt uit de risicoparagraaf jaarrekening 2014 en de begroting 2016. Mogelijk risico is afnemende bijdrage van de deelnemers als gevolg van bezuinigingen.
Ontwikkelingen
Recent: •
Gemeenschappelijke rekenkamercommissie
•
Convenant getekend met het Rijk en de 2 betrokken provincies
Komend: •
Intensivering van samenwerking op verschillende dossiers
•
Bijstelling van de Gemeenschappelijk Regeling staat in de planning
127/212
Programmabegroting 2016
Overzicht privaatrechtelijk verbonden partijen N.V. Huisvuilcentrale Naam
N.V. Huisvuilcentrale
Rechtsvorm
Privaatrechtelijk; Naamloze Vennootschap
Vestigingsplaats
Jadestraat 1/Postbus 9199, 1800 GD Alkmaar
Doelstelling en openbaar
HVC is een nutsbedrijf van en voor gemeenten en waterschappen.De opdracht is om de
belang
aandeelhouders te helpen bij het realiseren van hun doelstellingen op het gebied van hergebruik van grondstoffen, afvalbeheer en duurzame energie. De HVC scheidt aan de bron zoveel mogelijk afval en werkt dit afval op tot nieuwe grondstoffen. Van het afval dat niet tot grondstof kan worden opgewerkt, produceert de HVC door middel van vergisting en verbranding duurzame energie. Deze energie levert de HVC aan de aandeelhouders. Daarnaast helpt de HVC de aandeelhouders bij het ontwikkelen van lokale initiatieven op het gebied van warmte, winden zonne-energie.
Relatie met beleidsprogramma
Duurzaam, schoon en innovatief.
Deelnemende partijen
46 Aandeelhoudende gemeenten en 6 aandeelhoudende waterschappen.
Bestuurlijk belang
Wethouder F. Kingma is vertegenwoordiger van de gemeente Texel bij de aandeelhoudersvergaderingen van de HVC
Bestuurlijk aandeel
De gemeente Texel bezit 24 van de in totaal 3.311 aandelen (0,72%). De stemverhouding is naar rato (één stem per aandeel)
Financieel belang
De NV had over 2014 een omzet van € 246.537.000. De gemeente Texel neemt diensten af van de HVC (afvalverwerking, energie) en betaalt voor deze dienstverlening.
bijdrage gemeente
Geen aparte bijdrage.
Eigen vermogen
2013: € 63.178.000 2014: € 68.309.000
Vreemd vermogen
2013: € 967.307.000 2014: € 936.905.000
Solvabiliteit
2013: 0,065 2014: 0,073
Financieel resultaat
2013: € -4.940.000 verlies (na belastingen) 2014: € 5.137.000 winst (na belastingen)
Risico’s
De grootste risico’s voor de HVC zijn een verminderde aanvoer van afval als gevolg van een betere scheiding en lagere energieprijzen als gevolg van een te groot aanbod van elektriciteit. Het risico voor de gemeente is dat de aandeelhouders op basis van de verleende garantstelling op grond van artikel 9 van de ballotage-overeenkomst garant staat voor(maximaal € 670 miljoen van) de aangetrokken leningen. Dit risico doet zich voor als de NV in faillissement zou raken. Als de HVC verlies lijdt daalt het eigen vermogen en zijn de aandeelhouders verplicht het verlies van de HVC te compenseren (artikel 7 van de ballotage-overeenkomst).
Ontwikkelingen
Afnemende hoeveelheid te verbranden afval door betere scheiding. Energie-opbrengsten onder druk als gevolg van dalende prijzen. De HVC verwacht voor 2015 een positief bedrijfsresultaat van circa € 5 miljoen. Volgens de laatste rapportage ontwikkelt het resultaat zich volgens verwachting, ondanks het feit dat de opbrengst voor energie nog steeds onder druk staat. HVC onderzoekt in hoeverre het mogelijk is om door altenatieve financieringsvormen te zoeken de garantstelling voor de aandeelhouders (sneller) naar beneden te krijgen. De uitkomsten van dit onderzoek worden voorgelegd aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders.
128/212
Programmabegroting 2016
N.V. Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) Naam
N.V. Bank Nederlandse Gemeenten
Rechtsvorm
N.V.
Vestigingsplaats
Den Haag
Doelstelling en openbaar
BNG is de bank van en voor overheden en instellingen voor het maatschappelijk belang. BNG is
belang
een betrouwbare eigentijdse bank en expert in het financieren van publieke voorzieningen. Met gespecialiseerde financiële dienstverlening draagt BNG bij aan het zo laag mogelijk houden van de kosten van maatschappelijke voorzieningen voor de burger. Daarmee is de bank essentieel voor de publieke taak.
Relatie met beleidsprogramma
Dividend en aandelen worden verantwoord onder leningen en beleggingen onder het programma “Gemeente Texel: voor en door bewoners”.
Deelnemende partijen
Staat der Nederlanden, provincies, gemeenten, waterschappen en andere openbare lichamen.
Bestuurlijk belang
Wethouder F. Kingma
Bestuurlijk aandeel
Ieder aandeel geeft recht tot 1 stem. De gemeente heeft 7.371 aandelen. In totaal zijn er 100 miljoen aandelen.
Financieel belang
De gemeente heeft een financieel belang van € 18.427,50. Ontvangen dividend 2014: € 9.361 Ontvangen dividend 2013: € 4.202
Bijdrage gemeente
7.371 aandelen van € 2.50 nominaal
Eigen vermogen
2013: €
3.430.000.000
2014: €
3.582.000.000
Vreemd vermogen
2013: € 127.753.000.000 2014: € 149.923.000.000
Solvabiliteitsindex
2013: 0,027 2014: 0,024
Financieel resultaat Risico’s
2013: €
283.000.000
2014: €
126.000.000
Aandelen (nominaal € 18.427,50). In de begroting wordt rekening gehouden met een dividend opbrengst van € 7.000.
Ontwikkelingen
Geen relevante ontwikkelingen.
N.V. Houdstermaatschappij Gaskop Noord-Holland Naam
NV Houdstermaatschappij Gaskop Noord-Holland
Rechtsvorm
Privaatrechtelijk; naamloze vennootschap.
Vestigingsplaats
Amsterdam
Doelstelling en openbaar
Het beheren van de aandelen NUON
belang Relatie met beleidsprogramma
De gemeente Texel: voor en door bewoners
Deelnemende partijen
Voormalige aandeelhouders NUON
Bestuurlijk belang
Wethouder F. Kingma
Bestuurlijk aandeel
1 van de 4.646 aandelen.
Financieel belang
De Houdstermaatschappij beheert de aandelen van het NUON.
Bijdrage gemeente
De gemeente doet geen bijdrage in de Houdstermaatschappij.
Eigen vermogen
Niet bekend
Vreemd vermogen
Niet bekend
Solvabiliteit
Niet bekend
Financieel resultaat
Niet bekend
Risico’s
Er zijn geen risico aan het beheer van het aandeel verbonden.
Ontwikkelingen
Er zijn geen ontwikkelingen
129/212
Programmabegroting 2016
N.V. Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord Naam
Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland-Noord
Rechtsvorm
Privaatrechtelijk ; naamloze vennootschap
Vestigingsplaats
Alkmaar
Doelstelling en openbaar
De gemeente Texel moet voorwaardenscheppend beleid ontwikkelen teneinde Texel als
belang
kenniseiland zoveel mogelijk te stimuleren. Participatie in het Ontwikkelingsbedrijf NoordHolland Noord draagt hieraan bij. Van het ontwikkelingsbedrijf wordt verwacht dat een meer centrale aanpak op regionaal economisch terrein zal leiden tot een betere coördinatie van de activiteiten en daardoor tot een grotere effectiviteit en samenhang in het bereiken van resultaten. De ambitie is om de economische dynamiek en de werkgelegenheid in de regio optimaal te stimuleren. Hierbij gaat het om de volgende drie kerntaken:
Promotie en acquisitie; Ontwikkeling/revitalisering van regionale bedrijventerreinen; Kennistoepassing en innovatie structuurverbeterende projecten.
Relatie met beleidsprogramma
Programma 4 Texel Werkt! (Economie)
Deelnemende partijen
De gemeenten uit Noord-Holland-Noord, Kamer van Koophandel en provincie Noord-Holland.
Bestuurlijk belang
Wethouder H. Huisman-Peelen vertegenwoordigt het college in de NV waar de gemeente aandeelhouder van is.
Bestuurlijk aandeel
De gemeente heeft als aandeelhouder 1 stem.
Financieel belang
Het Ontwikkelingsbedrijf ontving in 2014 van alle deelnemende gemeenten € 2.509.564 aan subsidiegelden.
Bijdrage gemeente
€ 40.429 incl. btw
Eigen Vermogen
2013: € 593.714 2014: € 659.716
Vreemd Vermogen
2013: € 2.931.401 2014: € 2.146.656
Solvabiliteit
2013: 0,202 2014: 0,307
Financieel resultaat
2013: € 109.422 2014: € 66.002
Risico’s
Gemeente is aandeelhouder en draagt verder geen (financieel) risico
Ontwikkelingen
Samen met het ontwikkelingsbedrijf wordt ingezet op versterking van de economie in de regio Noord-Holland-Noord.
130/212
Programmabegroting 2016
N.V. TESO Naam
NV TESO
Rechtsvorm
Privaatrechtelijk; naamloze vennootschap
Vestigingsplaats
Pontweg 1, 1797 SN Den Hoorn
Doelstelling en openbaar belang
Het exploiteren van de bootdienst tussen Texel en Den Helder en – in het algemeen – het verbeteren van de verbinding van Texel met de vaste wal.
Relatie met beleidsprogramma
Goed wonen, goede bereikbaarheid Mooi en gastvrij Texel
Deelnemende partijen
Individuele aandeelhouders.
Bestuurlijk belang
De burgemeester.
Bestuurlijk aandeel
Texel is één van de aandeelhouders. Texel heeft 2 aandelen met een nominale waarde van € 13,61(respectievelijk € 2,27 en € 11,34). In 2014-2015 waren er in totaal 3.129 aandeelhouders. (was: 3.125) Eén van de aandelen die de gemeente in bezit heeft, kan worden verkocht.
Financieel belang
De TESO exploiteert de bootdienst zelfstandig.
Bijdrage gemeente
De gemeente draagt niet bij in de exploitatie.
Eigen vermogen
Het boekjaar van TESO loopt van 1 april tot 31 maart: 31 maart 2014: € 94.677.000 31 maart 2015: € 97.812.000
Vreemd vermogen
31 maart 2014: € 8.421.000 31 maart 2015: € 8.761.000
Solvabiliteitsindex
31 maart 2014: 11,2 31 maart 2015: 11,2
Financieel resultaat
31 maart 2014: € 2.651.000 31 maart 2015: € 2.170.000
Risico’s
TESO heeft een goede liquiditeitspositie. Het grootste risico voor de TESO is dat als gevolg van een milieu- of natuurramp de toeristen wegblijven.
Ontwikkelingen
Het aantal personenauto-equivalenten dat door TESO wordt vervoerd, stijgt nog steeds. In 2013/2014 werden 2,7% meer voertuigen overgezet. Ook in boekjaar 2014-2015 zette de groei van het aantal voertuigen door; er werden in dat boekjaar 5,7% meer voertuigen overgezet.
131/212
Programmabegroting 2016
Texel Airport N.V Naam
Texel Airport
Rechtsvorm
Privaatrechtelijk, naamloze vennootschap.
Vestigingsplaats
De Cocksdorp
Doelstelling en openbaar belang
Het doel van Texel Airport NV is de aanleg, het onderhoud, de ontwikkeling en de exploitatie van het vliegveld.
Relatie met beleidsprogramma
De gemeente heeft belang bij het voortbestaan van de Texel Airport N.V. wegens de toeristische waarde ervan en in verband met de bereikbaarheid van het eiland bij calamiteiten.
Deelnemende partijen
Gemeente Texel, Stichting Vrienden Luchtvaartterein en Kamer van Koophandel
Bestuurlijk belang
De burgemeester. De gemeente heeft 2 vertegenwoordigers in de Raad van Commissarissen. Dit zijn de heren P.F. Hartman en C. den Ouden. De heer N. Erwich vertegenwoordigt de gemeente namens de gemeenteraad bij de algemene vergadering van aandeelhouders.
Bestuurlijk aandeel
De gemeente Texel heeft 250 aandelen (47,6%). Dit is ook de stemverhouding.
Financieel belang
De NV exploiteert het vliegveld zelfstandig.
Bijdrage gemeente
De gemeente doet geen bijdragen in de exploitatie van de NV.
Eigen vermogen
2013: € 5.358.859 2014: € 5.360.887
Vreemd vermogen
2013: € 2014: €
Solvabiliteitsindex
2013: 50,9 2014: 55,9
Financieel resultaat
2013: € 2014: €
Risico’s
De NV heeft een goede liquiditeitspositie en is in staat het eigen bedrijf te exploiteren. Het grootste risico voor de NV zijn overheidsmaatregelen die de exploitatiemogelijkheden van het vliegveld beperken.
Ontwikkelingen
Er zijn momenteel geen bijzondere ontwikkelingen.
105.337 95.949
13.275 positief (na belastingen) 2.028 positief (na belastingen)
BV NIOZ-haven Naam
NIOZ-Haven BV
Rechtsvorm
Publiekrechtelijk; Besloten vennootschap.
Vestigingsplaats
‘t Horntje
Doelstelling en openbaar
Exploiteren en ontwikkelen van de NIOZ-haven
belang Relatie met beleidsprogramma
Programma 4 Texel Werkt!: Gebiedsontwikkeling in kader van Economie en Haven
Deelnemende partijen
Stichting NIOZ, Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland-Noord, gemeente Texel
Bestuurlijk belang
Wethouder E. Hercules in het kader van gebiedsontwikkeling.
Bestuurlijk belang
Geen stemverhoudingen; het betreft participatie in het directie-bestuur.
Financieel belang
Geen. Er is wel voor de upgrading € 1,2 miljoen subsidie verstrekt welke in 50 jaar via de canon wordt terugontvangen.
Bestuurlijk aandeel
Van Gedeputeerde Staten van Noord-Holland is goedkeuring ontvangen voor participatie in het bestuur/algemene directie van de NIOZ-haven. Elke partij (NIOZ-OntwikkelingsbedrijfGemeente) heeft 1 stem.
Eigen Vermogen Vreemd Vermogen
2013 €
0
2014 €
12.987
2013 €
0
2014 € 1.212.384 Solvabiliteitsindex
2013: 0,00 2014: 0,01
Financieel resultaat
2014: 0 (gestart in 2014)
Risico’s
De gemeente draagt geen risico’s.
Ontwikkelingen
Gericht op een positief exploitatieresultaat van de haven, met nieuwe ontwikkelingen op het gebied van vervoer van goederen over water en kennisinstituten.
132/212
Programmabegroting 2016
V.V.V. inclusief kantoorpand Emmalaan en Stichting Texel Promotie Naam
Vereniging voor Vreemdelingen Verkeer Texel
Rechtsvorm
Privaatrechtelijk samenwerking; Stichting
Vestigingsplaats
Den Burg
Doelstelling en openbaar
Het doel van het bestuur van de VVV is intensief overleg voeren van promotie en/of reclame en
belang
het verschaffen van informatie aan toeristen 1.
met het stimuleren van het toeristisch bezoek is een groot algemeen economisch en maatschappelijk belang gediend.
2.
door bundeling van krachten in de stichting VVV kan aan bovenstaande doelen adequaat invulling worden gegeven.
Dit betreft een vorm van publiek-private samenwerking waarbij gekozen is een en ander via een stichting vorm te geven. Relatie met beleidsprogramma
Programma 3 met betrekking tot Toerisme
Deelnemende partijen
TOP-TESO-Gemeente
Bestuurlijk belang
Wethouder H. Huisman-Peelen
Bestuurlijk aandeel
Niet van toepassing
Financieel belang
TOP en Gemeente betalen elk € 220.500,= en TESO € 110.250.= per jaar.
Bijdrage gemeente
€ 220.500 per jaar voor promotie, inclusief voorlichting en informatie
Eigen vermogen
2013: € 469.078 2014: € 463.644
Vreemd vermogen
2013 € 526.629 2014: € 604.832
Solvabiliteitsindex
2013: 0,89 2014: nog niet bekend
Financieel resultaat
2013: € 17.427 2014: € 1.566
Risico’s
Geen gemeentelijke risico’s
Ontwikkelingen
Ingezet wordt op versterking van het Texelse product
Coöperatie Texel Energie U.A. Naam
Coöperatie Texel Energie
Rechtsvorm
coöperatie
Vestigingsplaats
Texel
Doelstelling en openbaar
Inkopen en verkopen van duurzame energie
belang
Produceren van duurzame energie
Bevorderen van energiebesparing
Samenwerken met gelijkgestemden
Relatie met beleidsprogramma
De duurzaamheidsambitie van de gemeente Texel, verwerkt in programma 7 is grotendeels overgenomen in de statutaire doelen van de coöperatie Texel energie.
Deelnemende partijen
Ruim 2000 Texelaars
Bestuurlijk belang
Geen. De gemeente bezit één aandeel van € 50,-
Bestuurlijk aandeel
Elke aandeelhouder heeft één stem.
Financieel belang
?
Bijdrage gemeente
Geen
Eigen vermogen
?
Vreemd vermogen
?
Solvabiliteit
?
Financieel resultaat
?
Risico’s
geen
Ontwikkelingen
TexelEnergie heeft besloten om de door haar opgerichte Duurzame Energie Unie af te splitsen en de administratieve taken over te dragen, zodat ze zich weer beter kan richten op haar doelen.
133/212
Programmabegroting 2016
Bestuursovereenkomst Noordkop Afvalwaterketen Naam
Samenwerkingsovereenkomst afvalwaterketen Noordkop gemeenten en HHNK
Rechtsvorm
Bestuurlijke overeenkomst
Vestigingsplaats
Noordkop Noord Holland
Doelstelling en openbaar
Doel van de samenwerking is om burgers en bedrijven goede voorzieningen te bieden op gebied
belang
van riolering, afvalwater en drinkwater tegen een aantrekkelijke ‘prijs’. Daarmee draagt de regio ook bij aan het realiseren van de doelstellingen voor 2020 uit het landelijk Bestuursakkoord Water uit 2011: terugdringen van de geraamde kosten voor de afvalwaterketen met 12,5% en voor drinkwater met 5%, het verbeteren van de kwaliteit en verminderen van de personele kwetsbaarheid.
Relatie met beleidsprogramma
Rioolbeheer (Gemeentelijk Riolerings Programma)
Deelnemende partijen
Gemeentes Texel, Hollands Kroon, Schagen, Den Helder en Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier.
Bestuurlijk belang
Wethouder F. Kingma Deelnemer bestuurlijke stuurgroep.
Bestuurlijk aandeel
Texel is volwaardig deelnemer en houdt de regie in eigen hand.
Financieel belang
Elke deelnemer heeft de keuze om wel/niet mee te gaan in een bepaald onderwerp en de daaraan hangende uitvoeringskosten. Onderzoekskosten worden wel door alle deelnemers gedeeld omdat er vanuit gegaan wordt dat allen hier vroeg of laat van profiteren.
Bijdrage gemeente
Bij werkzaamheden/projecten waar enkel de gemeentes belang hebben draagt Texel 10% van de gezamenlijke kosten. Als door belangen HHNK ook meedoet in een project bedraagt het deel van Texel 7%. Dit betreft voor het overgrote deel onderzoeks- en projectvoorbereidingskosten. Uitvoeringskosten van de projecten komen voor eigen rekening van de deelnemende organisaties. Verantwoording van deze kosten komen alle ten laste van rioolbudget.
Eigen vermogen
n.v.t.
Vreemd vermogen
n.v.t.
Solvabiliteit
n.v.t.
Financieel resultaat
n.v.t.
Risico’s
n.v.t.
Ontwikkelingen
Lopende projecten zijn: efficiënter gegevensbeheer, levensduurverlenging en gedifferentieerd inspecteren. Dit zijn onderwerpen die naast financieel voordeel ook een verbeterde invulling aan rioolbeheer geeft. Deze projecten worden momenteel uitgezocht en uitgewerkt.
134/212
Programmabegroting 2016
De Kop Werkt! Naam
De Kop Werkt
Rechtsvorm
Publiekrechtelijk; samenwerkingsvorm
Vestigingsplaats
Hollands Kroon (qua voorzitter)
Doelstelling en openbaar
Het doel van 'De Kop Werkt!' is:
belang
1.
de economische structuurversterking van de regio (Kop van Noord-Holland)
2.
het ontwikkelen van een aantrekkelijk woon- en leefomgeving
3.
economie-demografie-ruimte staan centraal in de aanpak: vanuit regionaal perspectief verbindt, organiseert en realiseert De Kop Werkt acties en projecten
focus ligt op vijf economisch kansrijke clusters Agribusiness Vrijetijdseconomie Medisch Duurzame Energie Marien/Maritiem & Offshore
Relatie met beleidsprogramma
Programma 4: De samenwerking betreft de ruimtelijke ordening en economie
Deelnemende partijen
Gemeenten Den Helder, Schagen, Hollands Kroon, Texel en provincie Noord-Holland.
Bestuurlijk belang
Wethouder H. Huisman-Peelen is eerst verantwoordelijke, wethouder E. Hercules tweede.
Bestuurlijk aandeel
Niet van toepassing
Financieel belang Bijdrage gemeente
€ 50.000 per jaar Gemeente Texel draagt € 14.000,= per jaar bij aan de organisatie van De Kop Werkt. Daarnaast betaalt de gemeente vanaf 2015 € 27.000,= per jaar aan proces- en onderzoekskosten. De vier gemeenten dragen samen 50% bij en de provincie de andere 50%.
Eigen vermogen
€ 0,=
Vreemd vermogen
€ 0,=
Solvabiliteitsindex
€ 0,=
Financieel resultaat
€ 0,=
Risico’s
Geen
Ontwikkelingen
In de subregio Kop van Noord-Holland werken de gemeenten Schagen, Hollands Kroon, Texel, Den Helder en de provincie Noord-Holland aan de regionale ruimtelijk-economische samenwerking: ‘De Kop Werkt!’, ter versterking van de economie en ruimtelijke kwaliteit in de regio. In de stuurgroep De Kop Werkt! is de regionale bestuurlijke visie op de samenhang in ruimtelijke vraagstukken (ontsluiting, infrastructuur) geagendeerd, naast vraagstukken over arbeidsmarkt en onderwijs. En last but not least de behoefte om te laten zien dat de Kop van Noord-Holland een aantrekkelijk recreatie-, woon- en vestigingsklimaat met passende voorzieningen heeft. Er zijn regionale effecten op het gebied van werkgelegenheid, welke op zich weer effect hebben op onder andere de woningmarkt, (recreatie-) voorzieningen en het gezicht van de Kop naar buiten. Als de werkgelegenheid toeneemt, is er geen automatisme dat mensen ook daadwerkelijk in de Kop gaan wonen. Wat brengt mensen ertoe om te komen wonen? Deze en aanverwante vragen zijn onderdeel van het proces van de synergie tussen vier voor onze regio overstijgende thema’s die zijn vertaald naar vier bestuursopdrachten: Haven(s)ontwikkeling, Arbeidsmarkt & Onderwijs, Destinatiemarketing en Regionale Ambitiekaart. Het doel is om op basis van de thema’s in deze bestuursopdrachten gezamenlijk een regionale investeringsagenda op te stellen. De regio wil in deze opzet investeren, omdat het duidelijk maakt hoe concrete projecten passen in een groter geheel aan de ene kant en aan de andere kant hoe belangen en doelen concreet hun beslag krijgen. Voor 2016 is nog geen grote financiële impuls te verwachten voor het programma, doordat pas in het vierde kwartaal 2015 de complete financieringsbehoefte in beeld is. Het programma zit in de fase van uitwerking van de plannen van aanpak en het investeringsschema. Deze uitwerking geeft ons inzage in de benodigde financiële middelen vanaf 2017. Voor 2016 kan worden volstaan met een werkbudget dat reeds in de afzonderlijke gemeentelijke begrotingen geborgd is.
135/212
Programmabegroting 2016
Paragraaf D – Bedrijfsvoering Waar gaat het over? In deze paragraaf wordt een aantal ontwikkelingen beschreven die betrekking hebben op de bedrijfsvoering van de gemeentelijke organisatie: organisatieontwikkeling, personeelsbeleid, algemeen financieel beleid, kwaliteitszorg, interbestuurlijk toezicht, informatieveiligheid en integriteit. Beleidsnota’s en verordeningen Notitie Regie. naar een slagvaardiger en compactere organisatie (2012) Grofstructuur: op weg naar de stip op de horizon (2012) Grofstructuur: de stip op de horizon (2012) Integriteitsbeleid gemeente Texel (2011) Gedragscode voor politieke ambtsdragers (2010) Gedragscode voor ambtenaren (2011) Leidraad integriteit bij werving en selectie (2012) Regeling melding vermoeden misstand (2012) actualisering 2014 Regeling melding financiële belangen (2012) Protocol integriteitsschendingen (2012) Nota Verbonden Partijen (2015) Treasurystatuut 2015 Verordening commissie bezwaarschriften Financiële Verordening artikel 212 Gemeentewet Financiële Verordening artikel 213 Gemeentewet Financiële Verordening artikel 213a Gemeentewet A
Organisatieontwikkeling
Naar een slagvaardiger en compactere organisatie – samenwerken om zelfstandig te blijven De gemeente Texel staat de komende jaren voor grote uitdagingen. De ontwikkeling van een daadkrachtige en compactere overheid, bezuinigingen, de noodzaak tot samenwerken, behoud en ook de ontwikkeling van de kwaliteit van dienstverlening en tegelijkertijd het behoud van de bestuurlijke autonomie. In de huidige trend waarin allerlei gemeenten fuseren en samenwerken is een kleine zelfstandige gemeente zoals de onze steeds vaker uitzondering dan regel. Uitgangspunt is als gemeente zelfstandigheid te behouden. Dit is alleen mogelijk wanneer de uitvoering van taken en de dienstverlening op kwalitatief goed niveau is en blijft. Het is daarmee noodzakelijk blijvend in te zetten op ontwikkeling van de gemeentelijke organisatie. De ontwikkeling van onze organisatie is niet los te zien van een aantal grote ontwikkelingen waar we mee te maken krijgen en waarop we moeten anticiperen. Daarmee wordt niet alleen gedoeld op de economische ontwikkelingen en veranderingen vanwege het verschuiven van omvangrijke taken van de rijksoverheid naar gemeenten, maar ook op de wensen en behoeften binnen onze gemeenschap. In de notitie ‘Naar een slagvaardiger en compactere organisatie’ zijn de hoofdlijnen van de voorgestelde organisatieontwikkeling beschreven. De reorganisatie is inmiddels uitgevoerd. De afwikkeling loopt nog door tot 1 januari 2017.
137/212
Programmabegroting 2016
Vanaf 2012 is ingezet op de versterking van de samenwerking. In 2016 zullen de volgende trajecten van start gaan: De samenwerking op het gebied van het Sociaal Domein met andere gemeenten in de Kop van NoordHolland wordt gecontinueerd. Op het gebied van economie en RO wordt binnen de regio Kop van Noord-Holland samengewerkt binnen het programma ‘De Kop Werkt’. Voor de uitvoering van Belastingtaken wordt samen met de andere Waddeneilanden aansluiting gezocht bij Leeuwarden. Gemeente Texel en Hollands Kroon werken samen in de voorbereiding voor de werking van een regionale commissie voor beroeps- en bezwaarschriften. Mogelijk dat ook andere gemeenten in de Kop van Noord-Holland aanhaken. De Participatiewet die op 1 januari 2015 in werking is getreden moet ervoor zorgen dat meer mensen met een arbeidsbeperking meedoen op de arbeidsmarkt. In het sociaal akkoord uit 2013 hebben het kabinet en de sociale partners afgesproken om samen in totaal 125.000 extra banen te realiseren voor mensen met een arbeidsbeperking; 100.000 (oplopend tot 2016) banen in de marktsector en 25.000 (oplopend tot 2014) banen bij de overheid en het onderwijs. Voor de gemeente Texel betekent dit dat zij gedurende 10 jaar één extra baan (van 25,5 uur per week of 1331 per jaar) moet creëren. De gemeente werkte met een extern schoonmaakbedrijf. Vanaf 2016 zal de schoonmaak gedaan worden door mensen uit de doelgroep die vallen onder de Participatiewet. De raad heeft besloten dat de gemeente Texel per 1 januari 2016 aansluiting zoekt bij gemeenschappelijke regeling Regionaal Historisch Centrum Alkmaar (regionale archiefdienst). Op basis van het in 2014 ontwikkelde organisatieplan dat eindigt eind 2016 en bijbehorende teamplannen wordt vanaf 2015 binnen de ambtelijke organisatie aan de volgende punten gewerkt welke doorlopen in 2016: Optimaliseren van dienstverlenend handelen: goed aansluiten bij de klantvraag en –behoefte. Denken vanuit oplossingen en de eigen kracht van klanten. Werk maken van burgerparticipatie, waaronder het faciliteren van het werken van denktanks binnen de gemeenschap. Optimaliseren van de interne samenwerking ten dienste van de dienstverlening aan onze klanten. Actief zoeken naar samenwerking met andere partijen (samenwerking, uitbesteden, strategische kennisallianties) om te zoeken naar de optimale uitvoering van werkzaamheden (kosten, kwaliteit, voorkomen kwetsbaarheid) om te kunnen voorzien in goede dienstverlening. Verbetering van interne processen/procesmatig werken (digitaal ondersteund) en het planmatig en projectmatig werken. Grip op samenwerkingsverbanden: optimaliseren van het acteren met Verbonden Partijen en organisaties die op basis van subsidies bijdragen aan de realisatie van doelen van de gemeente Texel. Kostenbewust werken: versterking kostenbewustzijn op basis van de in 2015 geactualiseerde budgethoudersregeling. In 2015 vindt er een onderzoek plaats naar de resultaten over de voortgang van de organisatieontwikkeling. In 2016 zullen de acties voortkomend uit de uitkomst van dit onderzoek worden uitgevoerd. Het MT heeft besloten om de verandering die nodig is, te ondersteunen door instrumenten in te zetten voor persoonlijke en teamontwikkeling. De ontwikkeling van de organisatie en de bestuurlijke agenda zoals verwoord in het coalitieprogramma worden op deze wijze met elkaar in lijn gebracht.
138/212
Programmabegroting 2016
B Personeelsbeleid Na de uitvoering van fase 2 van het organisatieontwikkelingstraject is iedereen geplaatst binnen de nieuwe structuur van de ambtelijke organisatie. De uitgangspunten van de organisatieontwikkeling hebben directe impact op het handelen en functioneren van medewerkers. Hierbij wordt veel aandacht gegeven aan een nieuwe wijze van werken. Deze nieuwe werkwijze richt zich op o.a.: Samenwerken Werken vanuit regie Klantgericht handelen Om daadwerkelijk tot deze nieuwe wijze van werken en handelen te komen worden systemen en regelingen aangepast en/of vernieuwd. Nadruk komt te liggen op: Medewerkers zo laten groeien totdat ze kwaliteit kunnen geven die nodig is voor een goede dienstverlening. Planmatig opleiden en trainen (functieontwikkelings- en loopbaangericht) Traject op verbindende teamontwikkeling Coachen op functiegerichte competenties Coachen op competentiegericht handelen naar klanten Loopbaanplanning gericht op interne doorstroom en externe mobiliteitsondersteuning gericht op duurzame inzetbaarheid. Generatiepact (leeftijdsbewust personeelsbeleid) Generatiepact is de naam voor verschillende regelingen met hetzelfde doel: oudere medewerkers kunnen minder gaan werken en krijgen daarvoor gedeeltelijke financiële compensatie. De hierdoor ontstane ruimte in de formatie wordt gebruikt om nieuwe jongere medewerkers te werven. De CAO stimuleert gemeenten te kijken naar de mogelijkheden van een generatiepact. Meerdere gemeenten hebben al een generatiepact. De mogelijkheden voor een generatiepact voor de gemeente Texel worden uitgewerkt. Doorontwikkelen van het instrument flexpool naar een instrument dat meer ondersteunend is aan de bedrijfsvoering en aansluit bij planmatig richting geven aan individuele loopbaanontwikkeling Ontwikkeling en uitvoering van ondersteunende arbeidsvoorwaardelijke regelingen w.o.: Implementatie Individueel Keuze Budget (IKB). C
Algemeen financieel beleid
Beleidsdoelstellingen Gezamenlijk met de raad gaat de organisatie verder bouwen aan de nieuwe Programmabegroting. Voor het jaar 2016 staat onder andere op de planning: Doorklikken in doelenboom en document; Voldoende ruimte in tijdspaden; Koppelen financiën; Speelruimte inzichtelijk maken; Zichtbaar maken wat vrij te besteden is; Welk stuk van de taart kan de raad beïnvloeden? In 2016 wordt het traject v.w.b. beïnvloedbaarheid van de begroting doorlopen en inzet is deze informatie in de Programmabegroting 2017 inzichtelijk te hebben. In het traject wordt de begeleidingsgroep P&C als klankbord betrokken om tot een goed afwegingskader te komen. De financiële verordeningen worden periodiek geactualiseerd. In 2016 zullen er behoudens wettelijke wijzigingen geen actualisaties zijn. Op basis van de financiële verordening 213a Gemeentewet heeft het college besloten in 2016 de onderwerpen “inhuur derden” en “beïnvloedbaarheid begroting” te laten onderzoeken. 139/212
Programmabegroting 2016
In 2016 wordt gewerkt aan de optimalisering van AO/IC (administratieve organisatie/interne controle) en de werkwijze van de VIC (verbijzonderde interne controle). Het is belangrijk dat de interne controle zo wordt ingericht dat periodiek een goed inzicht ontstaat of de uitgevoerde taken op een correcte en volledige wijze worden uitgevoerd. Naast de controles op financieel-juridische rechtmatigheid zullen ook andere processen en werkwijzen onderdeel gaan uitmaken van de nieuwe werkwijze van AO/IC en (V)IC. Daarbij valt te denken aan: Auditplan informatiebeveiliging Feitelijke werking van de budgethoudersregeling en mandaatregeling Actueel houden verordeningenbestand. Een en ander zal ook binnen de organisatie een ontwikkelslag betekenen.
Trends en ontwikkelingen Vanaf 1 januari 2016 worden gemeenten in Nederland vennootschapsbelasting (vpb-)plichtig. In maart 2015 is gezamenlijk met de gemeente Vlieland gestart met de inventarisatie van gemeentelijke taken die onder de vpb kunnen vallen. Na de inventarisatie volgt een rapportage, waarna de administratieve voorbereiding kan worden afgerond. De wetgeving c.q. de uitvoeringsregelingen zijn op landelijk niveau nog volop onderwerp van discussie. Op dit moment is nog niet te voorspellen of de invoering van de vpb wetgeving financiële dan wel organisatorische gevolgen heeft. Sinds 2011 is de Wet markt en overheid van kracht. Kern van deze wet is, dat overheden belastinggeld niet mogen gebruiken om in concurrentie te gaan met marktpartijen. Indien de gemeente activiteiten ondersteunt moet worden getoetst of deze ondersteuning past binnen de kaders van deze wet. Dit onderwerp vergt de komende jaren de nodige aandacht. De gemeente heeft als beleid dat leges en heffingen die aan burgers en bedrijven worden doorberekend kostendekkend zijn. Wettelijk is bepaald dat de begrote baten de begrote kosten niet mogen overschrijden. Burgers vragen steeds meer om goed onderbouwde en heldere kostentoerekening. De gemeente moet kunnen onderbouwen hoe zij haar kosten toerekent. Aan deze onderbouwing moet aandacht worden besteed om risico’s door ingrijpen van de rechter te voorkomen. Daarom gaan we de kostendekkendheid van leges en heffingen bepalen. Inzet daarbij is om de onderbouwing van individuele leges en heffingen ook periodiek te laten bepalen opdat actualiteit gewaarborgd is. D Kwaliteitszorg Zaakgericht werken is een manier om processen op orde te krijgen, efficiënt en digitaal te werken en de dienstverlening transparant te maken. Er wordt gestandaardiseerd gewerkt, informatie wordt hergebruikt en is beschikbaar in 1 systeem. De klant kan via track en trace de verwerking van zijn aanvraag volgen. Zaakgericht werken vergt een organisatieontwikkeling (verantwoordelijkheden laag), investering in digitale vaardigheden en een reorganisatie van het informatielandschap. Het is een doorlopende ontwikkeling voor de komende jaren. Het werkproces in het zaaksysteem kan eenvoudig of compleet digitaal met ‘slimme documenten’ en hergebruik van gegevens worden ingericht (dit wordt de dikke inrichting genoemd). Nog niet alle processen zijn compleet ingericht. Het blijkt dat bij een complete inrichting winst te behalen is in de behandeltijd. Door het proces van de WABO (omgevingsvergunning) in het zaaksysteem te plaatsen is bijvoorbeeld de behandeltijd met 1 week ingekort. Ook de raadsvragen zijn ondergebracht in het zaaksysteem, waardoor er een duidelijker overzicht is binnen de organisatie van de openstaande vragen. Inmiddels is er een uniforme afhandeling van de vragen en krijgen alle raadsleden– en collegeleden een mail met het antwoord. In de komende jaren worden vrijwel alle gemeentelijke processen en producten in het zaaksysteem ingericht, met volledige digitale afhandeling en ‘slimme documenten’ waarin gegevens worden hergebruikt.
140/212
Programmabegroting 2016
Daarnaast is voor de inrichting van de gemeentewinkel en de ontwikkeling van de dienstverlening van de gemeente Texel het zaaksysteem een onderliggende voorwaarde. De in het zaaksysteem verwerkte kennisbank en website ondersteunt medewerkers én klanten bij het vinden van antwoorden op veel gestelde vragen. Lean In januari 2014 is gestart met Lean. Lean is een filosofie die uitgaat van toegevoegde waarde voor de klant. Alle activiteiten in een proces die geen waarde toevoegen voor de klant worden gezien als verspilling. Met Lean wordt geprobeerd de verspillingen uit het proces te verwijderen of te reduceren. Het gaat niet over eenmalig een verbetering in een dienstverleningsproces doorvoeren; Lean gaat over continu verbeteren van de dienstverlening. Net als zaakgericht werken vergt het werken met Lean een organisatie- en cultuurverandering. Er zijn in 2015 leansessies geweest voor de processen handhaving, melding openbare ruimte en de planning & control cyclus. In 2016 zullen meer teams en medewerkers kennismaken met de Lean manier van werken. Diverse processen worden lean gemaakt en andere (lean)manieren van continue verbetering worden geïntroduceerd. E Juridisch Op landelijk niveau is het project ‘Prettig contact met de overheid’ een goed voorbeeld van de wijze waarop ook Texel wil komen tot een goed en slagvaardig bestuur en versterking van het vertrouwen van burgers in de gemeente. Dat doen we door zoveel mogelijk te kiezen voor ‘de informele aanpak’. Daarmee geven we uitvoering aan het gestelde in het samenwerkingsakkoord “Samen zelfstandig”. In dit akkoord wordt uitdrukkelijk de wens uitgesproken om met onze burgers in gesprek te gaan en te komen tot conflictvoorkomend handelen. Ook als het toch tot een formeel bezwaar komt gaan we eerst na of een informele oplossing mogelijk is. In samenhang daarmee zijn we in 2015 samen met de gemeente Hollands Kroon gestart met een onderzoek naar de mogelijkheden voor regionale samenwerking op het gebied van de behandeling van bezwaren. In 2016 zal het naar verwachting komen tot nadere besluitvorming op dit onderwerp (aanpassing van de verordening op de commissie bezwaarschriften). In 2015 heeft reeds een eerste opschoning plaatsgevonden van het verordeningenbestand en zijn de publicaties van verordeningen op overheid.nl geactualiseerd. In 2016 wordt de actualiteit van de gepubliceerde verordeningen gecheckt en een vervolg gegeven aan het waar mogelijk verder actualiseren en dereguleren van het verordeningenbestand. Dit op basis van het voorstel dat het college aanbiedt tijdens de commissievergadering in december 2015. F Interbestuurlijk toezicht De Wet Revitalisering Generiek Toezicht is op 1 oktober 2012 in werking getreden. De wet vereenvoudigt het stelsel van interbestuurlijk toezicht waarbij ervan wordt uitgegaan dat de bedoelde volksvertegenwoordiging de wettelijke medebewindstaken van haar eigen bestuur zoveel als mogelijk zelf controleert. Hiermee wordt het verticaal toezicht van het Rijk en provincies op gemeenten aanzienlijk verminderd. Uitgangspunt hierbij is dat de provincie in principe de enige verticale toezichthouder op de gemeente is. De doelen van de wet zijn: Vermindering van het interbestuurlijk toezicht; Minder belasten van overheden; Transparant en duidelijk toezicht In 2016 (over verslagjaar 2015) wordt de rapportage Overzicht informatie Interbestuurlijk Toezicht tegelijkertijd aangeboden bij het jaarverslag. Hierdoor wordt de verantwoording over de uitvoering van medebewindstaken gekoppeld aan de P&C-cyclus. Op internet is de toezichtinformatie toegankelijk via: http://www.waarstaatjegemeente.nl/themas
141/212
Programmabegroting 2016
G Informatieveiligheid Informatie is één van de belangrijkste bedrijfsmiddelen van onze gemeente. Toegankelijke en betrouwbare overheidsinformatie is essentieel voor een gemeente, die zich verantwoordelijk gedraagt, aanspreekbaar en servicegericht is, die transparant en proactief verantwoording aflegt aan burgers en raadsleden en die met minimale middelen maximale resultaten behaalt. De bescherming van waardevolle informatie, dat is waar het uiteindelijk om gaat. Hoe waardevoller de informatie is, hoe meer maatregelen er getroffen moeten worden. In de bijzondere Algemene ledenvergadering van de VNG op 29 november 2013 werd dit bevestigd door het aannemen van de resolutie ‘Informatieveiligheid’. Vanuit VNG en het Kwaliteitsinstituut Nederlandse Gemeenten (KING) zijn een ‘strategische en tactische baseline informatiebeveiliging gemeenten’ (BIG) opgesteld voor het opstellen van een beleid voor informatiebeveiliging. De resolutie betrof het benadrukken van het belang van informatiebeveiliging en het opstellen van beleid op basis van de baselines. Op 3 december 2013 heeft het college het ‘Informatiebeveiligingsbeleid gemeente Texel 1.0’ vastgesteld, gebaseerd op de eerdergenoemde baselines. Op basis van dit beleid en de in 2013 uitgevoerde scan/benchmark wordt jaarlijks een actieplan opgesteld om te kunnen voldoen aan de wettelijke normen op het gebied van informatiebeveiliging (GBA, Wet bescherming Persoonsgegevens, Suwinet, enz.). Op basis van het beleid, het jaarlijkse actieplan en de jaarlijkse evaluatie stuurt het college op een continue verbetering van kwaliteit, effectiviteit en efficiency op het gebied van informatieveiligheid. Binnen de organisatie is de rol van Informatiebeveiligingsfunctionaris benoemd en is een werkgroep informatiebeveiliging actief. Jaarlijks wordt daarnaast door het college een Auditplan Informatiebeveiliging vastgesteld. De focus van het auditplan richt zich op twee gebieden: Opvolging van acties in relatie tot verwante specifieke audits (bijvoorbeeld Basisregistratie Personen, Basisregistratie Adressen en Gebouwen, gebruik Suwinet, DigID etc.) Check op effectieve inzet van het Informatiebeveiligingsbeleid in het algemeen ten opzichte van de (landelijke) richtlijnen van de Baseline Informatiebeveiliging gemeenten (BIG). In 2016 is aandacht voor: Het uitvoeren van Informatieveiligheidsbeleid en verder ontwikkelen daarvan; Verbeteracties op basis van de GAP-analyse (analyse van blinde vlekken) die in 2015 is uitgevoerd. H Integriteitsbeleid De doelstelling van het integriteitsbeleid van de gemeente Texel is als volgt geformuleerd: 1. Het bevorderen en waarborgen van openheid en transparantie in het openbaar bestuur. Politieke ambtsdragers en ambtenaren handelen op moreel verantwoorde wijze, op basis van algemeen aanvaarde sociale en ethische normen.
Integriteit houdt in dat bestuurders en medewerkers hun taken adequaat, zorgvuldig en betrouwbaar uitoefenen, rekening houdend met alle in het geding zijnde belangen. Het handelen van onze medewerkers sluit aan bij het belang van de organisatie of de samenleving en laten ons daarvan niet afleiden door eigenbelang of door specifieke groepsbelangen. In 2011 is het Integriteitsbeleid gemeente Texel 2011 vastgesteld met daaraan gekoppeld een lijst van actiepunten. Het beleid en de actiepunten zijn gebaseerd op de ‘Basisnormen integriteit voor overheid en politie’. Met de implementatie van de actiepunten wordt het integriteitsbeleid van onze gemeentelijke organisatie op peil gebracht.
142/212
Programmabegroting 2016
De borging van het integriteitsbeleid binnen de organisatie omvat een aantal zaken: het beschikken over een actueel integriteitsbeleid (afgeleid van de basisnormen); het vaststellen van jaarlijkse actiepunten; duidelijkheid over verantwoordelijkheden en bevoegdheden bij uitvoering van het beleid; het beschikken over een integriteitcoördinator en vertrouwenspersonen; een jaarlijkse verantwoording en evaluatie over het gevoerde beleid (van college aan de raad). Jaarlijks wordt in het eerste kwartaal verslag gedaan over het gevoerde beleid in het voorgaande jaar en worden actiepunten voor het komende jaar benoemd. Het benoemen van actiepunten geschiedt daarom niet in de programmabegroting maar door het college bij de vaststelling van het jaarverslag. Over de uitvoering van taken wordt vervolgens door het college verantwoording afgelegd aan de raad via het ‘Jaarverslag Integriteit’. Het integriteitsbeleid, regelingen en uitvoering worden onderhouden en afgestemd op ontwikkelingen. Desalniettemin is het goed om het beleid en de uitvoering daarvan periodiek en tijdig te checken op volledigheid en consistentie. Dit kan worden afgemeten aan de ‘Modelaanpak basisnormen integriteit voor openbaar bestuur en politie’. Begin 2016 wordt een wat uitgebreidere evaluatie gehouden en op basis daarvan – indien nodig – het beleid bij te stellen. I Automatisering Automatisering is belangrijk voor onze gemeente. Nagenoeg alle medewerkers hebben een probleem als de automatisering (gedeeltelijk) uitvalt. Een stabiele automatiseringsomgeving en een laagdrempelige helpdesk zijn belangrijk. Om de omgeving zo stabiel mogelijk te houden beschikken we sinds enige tijd over een noodstroomaggregaat en een uitwijkomgeving in het PHH-gebouw zodat we ook in geval van calamiteiten de computersystemen kunnen gebruiken. In 2016 zal er aandacht zijn voor: Informatiebeveiliging Mobility Medewerkers kunnen efficiënter werken als ze ook buiten de deuren van het gemeentehuis bij de actuele gegevens kunnen komen. Ze kunnen dan bijvoorbeeld ter plaatse op een tekening kijken zonder hiervoor eerst terug naar het gemeentehuis te moeten. Medewerkers van onder andere het sociaal team, gemeentewerken en toezicht zullen meer en meer gebruik gaan maken van deze mogelijkheden. Cloud computing Om Mobility mogelijk te maken moeten de benodigde gegevens altijd beschikbaar zijn. Dit kan door de systemen van de gemeente van buitenaf toegankelijk te maken of gebruik te maken van cloud computing. Samenwerking Op dezelfde manier als bij het sociaal team, dat op de systemen van de gemeente Den Helder werkt, zal bij toekomstige wijzigingen worden gekeken of samenwerking de automatisering kan versterken.
143/212
Programmabegroting 2016
Paragraaf E – Grondbeleid Waar gaat het over? De paragraaf grondbeleid is het beheersinstrument voor de raad om kaders vast te stellen en om de uitvoering te controleren. Deze paragraaf is sinds 2004 een verplicht onderdeel van de programmabegroting en het jaarverslag. In de paragraaf grondbeleid wordt ingegaan op de wijze waarop de gemeente vorm geeft aan haar grondbeleid. Nieuwe ontwikkelingen worden onder de aandacht gebracht en er wordt teruggegrepen op vorige paragrafen grondbeleid. Zo ontstaat een doorlopend en transparant verhaal over hoe de gemeente op de grondmarkt handelt. Grondbeleid kan gezien worden als een gereedschapskist met verschillende privaatrechtelijke, publiekrechtelijke- en financiële instrumenten. Met deze instrumenten intervenieert de gemeente op de grondmarkt. Grondbeleid is een instrument voor het bereiken van hogere doelen die verwoord zijn in visiedocumenten als het coalitieprogramma, de woonvisie, de retailvisie en de structuurvisie. In deze paragraaf grondbeleid komen de volgende onderwerpen aan bod: 1. Bestaand beleid: geldigheid van eerder gemaakte beleidskeuzes 2. Grondprijsbeleid 3. Grondexploitatierisico’s 4. Overzicht lopende grondexploitaties met een korte toelichting Bestaand beleid De vastlegging van de politieke keuzes gebeurt in de paragraaf grondbeleid bij de begroting. Met deze keuzes speelt de gemeente in op veranderingen in de maatschappelijke en economische context. Deze context verandert voortdurend en daarom wordt jaarlijks bekeken of de ordening van instrumenten in de gereedschapskist adequaat is. De instrumenten van grondbeleid (zoals grondverwerving, gronduitgifte, en exploitatieplan) veranderen minder snel dan de beleidskeuzes en de beschrijving hiervan hoeft dan ook minder vaak geactualiseerd te worden. De beschrijving van het instrumentarium van grondbeleid is opgenomen in de Notitie Grondbeleid 2009 – 2012. De algemene juridische context voor de uitvoering van het grondbeleid is sinds 2009 niet significant gewijzigd. Er is dan ook geen aanleiding voor een bijstelling van de Notitie Grondbeleid 2009 – 2012. Deze notitie blijft tot nader order van toepassing. De algemene doelstelling van het grondbeleid is ongewijzigd. Daarom is ook voor het jaar 2016 het hoofdstuk 1 uit de paragraaf grondbeleid 2010 het leidende kader. Samenvattend staat hierin beschreven dat de gemeente op de grondmarkt intervenieert om het feitelijke ruimtegebruik zo goed mogelijk te laten aansluiten op het maatschappelijk gewenste ruimtegebruik. Denk aan een evenwichtig woningbouwprogramma, de ontwikkeling van landschappelijke en stedenbouwkundige waarden, bevordering van de doorstroming en veiligheid van het verkeer, stedelijke vernieuwing om vitaliteit te vergroten. Uitgifte van grond is een van de instrumenten die de gemeente heeft om grondbeleid uit te voeren. En bij uitgifte van grond hoort weer een methodiek voor grondprijsberekening. Die moet zo eenvoudig als mogelijk zijn, maar we hebben rekening te houden met de volgende uitgangspunten: De prijs moet marktconform zijn, waarbij rekening gehouden wordt met de door gemeente gewenste kwaliteit en functie. Er ligt een directe relatie tussen de grondprijs en het opbrengstpotentieel van het te realiseren vastgoed. Marktconformiteit is een lastig begrip, zeker in de huidige conjunctuur waarin weinig transacties op de markt plaatsvinden, maar de gemeente komt tot een goede benadering met behulp van externe taxaties. Voor de gronduitgifte levert de gemeente maatwerk zowel in de prijsstelling als in de inzet van het juiste gronduitgifte instrument.
145/212
Programmabegroting 2016
Er wordt gestreefd naar een positief economisch rendement op de gemeentelijke grondexploitatie als geheel. Uit de ontwikkeling van locaties met hoge opbrengstpotentie verwerft de gemeente middelen waarmee verliezen op andere projecten gedekt kunnen worden.
Gegeven de relatief grote grondpositie van de gemeente, de effecten van de kredietcrisis op de woningbouw, en de beperkingen die de vastgestelde woonvisie aan woningbouw stelt, is het niet noodzakelijk om in 2016 voorbereidingen te treffen voor het maken van een strategisch verwervingsplan (actief grondbeleid)). Ingeval de gemeente de bouwgrond niet in eigendom heeft biedt de Wet ruimtelijke ontwikkeling bovendien voldoende instrumenten voor het verhalen van kosten en voor het uitoefenen van een sterke gemeentelijke regierol in de ruimtelijke ontwikkeling en woningbouw (facilitair grondbeleid). Met betrekking tot het grondprijsbeleid (hoofdstuk 2 uit de paragraaf grondbeleid) zijn al voor het begrotingsjaar 2011 de kaders eenvoudiger gemaakt. Voor 2012 zijn enkele kleine wijzigingen doorgevoerd en voor het begrotingsjaar 2013 is de uitgifte van grond voor sociale huurwoningen en voorzieningen met een groot maatschappelijk belang fundamenteel gewijzigd. De gemeente geeft aan de woningcorporatie(s) of organisaties zonder winstoogmerk gronden in erfpacht uit tegen een prijs die de exploitatie voor sociale woningbouw en maatschappelijk vastgoed mogelijk maakt. Bij verandering van gebruik van het vastgoed, bijvoorbeeld door verkoop van de woning (“uitponden”), wordt de grond opnieuw getaxeerd en wordt opnieuw afgerekend. Voor een aantal categorieën (snippergroen, restgrond voor erf en voor parkeren) hanteert de gemeente vaste uitgifteprijzen. Deze zijn weergegeven in hoofdstuk 2 van deze paragraaf. Met betrekking tot het management van de grondexploitatierisico’s en de informatievoorziening hierover aan de gemeenteraad, is het kader in 2016 niet anders dan vastgesteld in hoofdstuk 3 van de paragraaf grondbeleid 2013. De positieve en negatieve risico’s van het grondbedrijf zijn voor de algemene dienst. Grondprijsbeleid Uitgangspunten Algemeen uitgangspunt voor de herziening van het grondprijsbeleid is de wens om de toepassing van het beleid eenvoudiger en transparanter te maken. De grondprijzen worden bepaald aan de hand van externe taxaties en in de grondexploitatiebegrotingen vastgelegd. Deze begrotingen worden door de gemeenteraad vastgesteld. Dat gebeurt jaarlijks op hoofdlijnen in de Paragraaf Grondbeleid en meer in detail als een bouwgrondexploitatiebegroting (GREX) ter besluitvorming wordt aangeboden aan de raad. Beleidsregels grondprijzen 1. De gemeente geeft grond uit tegen een markconforme prijs. De marktconformiteit wordt aangetoond aan de hand van een externe taxatie. Voor in exploitatie genomen grond staat de grondprijs vastgelegd in de GREX. 2. In specifieke situaties kan de gemeente de grond aanbieden tegen een tarief dat lager is dan de in de GREX vastgestelde waarde. Het gaat in die gevallen om situaties met een aanmerkelijk maatschappelijk belang. Als dat aan de orde is wordt over de financiële consequenties apart geadviseerd aan de raad. 3. Voor organisaties die een zogenaamde dienst van algemeen economisch belang (DAEB) leveren kan de gemeente een lagere grondprijs hanteren. Hieronder valt onder andere gronduitgifte voor sociale huurwoningen. De grondprijs voor organisaties die een DAEB leveren wordt vastgesteld op € 100 per m². Specifiek voor de periode 2016-2022 geldt dat de gemeente stichting Woontij een extra stimulans wil geven voor de realisatie van 100 woningen meer dan het in de prestatieafspraken (basis 2015) vastgelegde aantal. Deze nieuwe woningen worden gebouwd voor de laagste huursegmenten. De stimulans bestaat uit een korting op de grondprijs die leidt tot een prijs van € 50 euro per m2 met een maximum van € 7.500 euro per woning. 146/212
Programmabegroting 2016
4.
5.
6.
De korting op de grondprijs wordt op een later moment met stichting Woontij verrekend zoals hierboven is aangegeven. Woontij kan alleen sociale huurwoningen verkopen na toestemming van de gemeente. Als er dan middelen vrijkomen beslist de gemeente op welke wijze deze middelen opnieuw ingezet worden voor de sociale woningbouw op Texel, conform de door de gemeenteraad vastgestelde woonvisie en de prestatieafspraken tussen gemeente en Woontij. Het te hanteren canonpercentage wordt vanaf 2013 jaarlijks vastgesteld en is op dat moment gelijk aan het percentage voor een 25-jarige annuïtaire lening van de Bank Nederlandse Gemeenten met wederzijdse renteaanpassing om de 10 jaar, verhoogd met 0,5 procentpunt voor administratiekosten en risico. Het in 2016 te hanteren canonpercentage is 2,5%. De berekening van de reserveringsvergoedingen die potentiële afnemers van bouwgrond aan de gemeente betalen zal in beginsel gebeuren aan de hand van het canonpercentage. Het college kan hiervan afwijken zolang het oogmerk van de berekening van een reserveringsvergoeding, het stimuleren van marktpartijen om de gereserveerde grond daadwerkelijk af te nemen, gewaarborgd is. Voor een aantal categorieën hanteert de gemeente een vaste uitgifteprijs. Voor de verkoop van snippergroen wordt overal op Texel in principe de vastgestelde minimum grondprijs van € 55 kosten koper per m² gehanteerd. Het gaat dan om grond met een groenbestemming. De uitgifteprijs van grond voor tuin en erf bij een woonbestemming is vastgesteld op € 104 kosten koper per m². De uitgifteprijs van grond voor parkeren bij een bedrijfsmatige bestemming is vastgesteld op € 81 kosten koper per m². Er wordt een uitzondering gemaakt als naar het oordeel van de gemeente de grond een duidelijk hogere waarde heeft dan de vaste grondprijs. Ingeval van twijfel kan een externe taxatie uitkomst bieden.
Grondexploitatierisico’s De toekomst is onzeker. Elk uit te voeren plan kent verwachte resultaten en het risico dat die resultaten niet volgens planning worden gehaald. Dat geldt ook voor plannen voor de productie van bouwgrond, de zogenaamde grondexploitatie. De belangrijkste grondexploitatierisico’s zijn: Planontwikkeling De grondexploitatiebegrotingen kennen verschillende gradaties van detaillering. Algemeen gestelde plannen worden doorgerekend aan de hand van kengetallen voor grond- en vastgoedexploitatie. Bovendien wordt gewerkt met aannames ten aanzien van de procesgang. Tijdens de uitvoering van de projecten ontstaat beter zicht op verwachte kosten en opbrengsten en de fasering daarvan. Dan ontstaan deelbegrotingen met meer detail op basis waarvan nauwkeuriger voorspellingen gedaan kunnen worden. Gaandeweg de uitvoering van het project daalt het risico. Conjunctuur- en renteontwikkelingen Conjunctuur- en renteontwikkelingen kunnen leiden tot vertraging van de verkoop en renteverliezen met zich mee brengen. In het algemeen geldt bovendien dat de onzekerheden ten aanzien van toekomstige opbrengsten groter zijn dan die voor toekomstige kosten. De gemeente hanteert voor het berekenen van de geschatte opbrengsten het voorzichtigheidsbeginsel. Bij vaststelling van en rapportage over individuele grondexploitaties wordt expliciet aangegeven hoe de inschatting van de fasering en de hoogte van de verwachte opbrengsten zijn onderbouwd. Milieu en archeologie Milieurisico’s (hoge kosten van te saneren grondvervuilingen of maatregelen ter bescherming van flora en fauna) zijn te managen door gedegen en vaak kostbaar vooronderzoek, maar nooit helemaal uit te sluiten. Dat geldt ook voor de risico’s van hogere kosten als gevolg van de noodzaak van oudheidkundige bodemonderzoeken. Zienswijzen en bezwaren Vertragende werking van zienswijzen en bezwaren in de planontwikkelingsfase leidt tot hogere plankosten en latere opbrengsten.
147/212
Programmabegroting 2016
Planschadeclaims Tenslotte is er het risico van planschadeclaims. Dit risico is door de eind 2008 vastgestelde procedureverordening tot aanvaardbare proporties teruggebracht maar is altijd afhankelijk van de impact van het verschil tussen het vigerende en nieuw vast te stellen planologisch besluit. Beheersing risico’s Jaarlijks wordt voor alle grondexploitaties een verwachting voor de resterende looptijd gemaakt. Bij deze jaarlijkse actualisatie worden de in het verleden gehanteerde uitgangspunten beoordeeld en waar nodig bijgesteld. Op basis van de bijgestelde verwachtingen wordt het verwachte eindresultaat bepaald. Indien de grondexploitaties een hoog risico kennen dan is het zinnig om vaker dan jaarlijks inzicht te hebben in de stand van zaken. Bij het in exploitatie nemen van gronden of bij afsluiting van grondexploitaties wordt de gemeenteraad apart geadviseerd. Dat gebeurt ook bij grote wijzigingen: afwijkingen ten nadele van het verwachte resultaat groter dan 10% van dat resultaat. Ingeval een grondexploitatiebegroting ter besluitvorming wordt aangeboden, zal het college daarbij aangeven hoe deze begroting zich verhoudt tot de andere lopende grondexploitaties en het geconsolideerde totaal. Overzicht lopende grondexploitaties In onderstaand overzicht treft u een overzicht aan van de actuele boekwaarde en het vermoedelijk resultaat bij afsluiting GREX. Wordt up-to-date gemaakt voor fase 3. Kostprijsberekening op 31.12.2014
Complex Den Burg – West Oudeschild bedrijventerrein 2e fase Oosterend Noord
Jaar
Vermoedelijk
boekwaarde
realisatie
Resultaat
31.12.2014 129.790 +
2017
V
2.094.000
129.709 -
2015
V
92.000 115.000
57.325 -
2015
V
Den Hoorn Zouteland
102.738 -
2015
V
84.000
Den Burg – centrum - voorziening Den Burg – centrum
656.287 +
2022
N
157.000
V
2.228.000
Totalen N.B.
Actuele
161.705 334.600 +
Een negatief bedrag bij de boekwaarde betekent dat er per saldo meer is ontvangen dan uitgegeven. Een positief bedrag bij boekwaarde betekent dat er op 31.12.2014 meer is uitgegeven dan ontvangen, een overigens normale situatie bij grondexploitaties waar de kosten altijd voor de baten uitlopen. Jaar realisatie is het jaar waarin de gemeente verwacht het complex te kunnen afsluiten. Een bedrag voorafgegaan met een V bij vermoedelijk resultaat is voordelig. Dit is het bedrag dat de gemeente verwacht over te houden bij afsluiting van het complex. Een bedrag voorafgegaan met een N betekent dat de gemeente een tekort verwacht bij afsluiting van het complex.
Algemene toelichting Het risico voor de gemeente op de plannen is gering. Weliswaar wordt voor de komende jaren geen sensationele stijging van de grondverkopen verwacht, maar op de meeste plannen is al sprake van meer inkomsten dan uitgaven (een negatieve boekwaarde) of een kleine positieve boekwaarde. De exploitatie in Den Burg - centrum blijft een risico. Voor het te verwachten verlies op de exploitatie is al in 2013 een voorziening getroffen.
148/212
Programmabegroting 2016
Paragraaf F – Financiering Waar gaat het over? De paragraaf financiering geeft inzicht in de financiële positie op korte-, middellange- en lange termijn en de bijbehorende financieringsbehoefte. Bestaand beleid Wettelijke grondslag Wet financiering decentrale overheden (FIDO) Wet Houdbare overheidsfinanciën (HOF) Wet Schatkistbankieren
Interne regelgeving Treasurystatuut 2015 Financiële verordening gemeente Texel 2012
Trends
en ontwikkelingen Laag blijvende rente Regelgeving Wet HOF (mogelijk aangescherpt van macro naar micro) Meer leningen verstrekken aan maatschappelijke partners?
Beleidsdoelstelling Beheersing van de financiële positie en de daarbij behorende kosten en risico’s door sturing en bewaking . Renterisico Ter toetsing van het renterisico heeft de wetgever twee instrumenten gedefinieerd: de kasgeldlimiet en de renterisiconorm.
Kasgeldlimiet (renterisico vlottende schuld) De kasgeldlimiet van de gemeente is voor het jaar 2016 ca. 4,7 miljoen. Dit betekent dat de gemiddelde omvang van leningen per kwartaal (peildatum 1e dag van iedere maand) met een looptijd van maximaal een jaar niet hoger mogen zijn dan 4,7 miljoen. De grondslag van de kasgeldlimiet is 8,5% van de omvang van het begrotingstotaal incl. de Bolder en de O.S.G. De begrotingsomvang van 2016 is ca. € 55 miljoen.
Renterisico vaste schuld Om het renterisico voor gemeenten te beperken heeft het Ministerie een norm gesteld. Deze norm heeft betrekking op leningen met een looptijd langer dan een jaar en houdt in dat maximaal 20% van het begrotingstotaal bij het begin van het jaar mag worden afgelost. Het doel van deze norm is om te voorkomen dat bij herfinanciering door aflossingen en renteherzieningen grote schokken optreden in de hoogte van de rente die de gemeente moet betalen. In onderstaande tabel wordt de voorlopige norm afgezet tegen de feitelijke situatie. De gemeente kan de komende jaren ruim aan deze norm voldoen. Verwacht wordt dat er in 2016 geen kortlopende/langlopende leningen worden aangegaan.
149/212
Programmabegroting 2016
2016
2017
2018
2019
55.000.000
55.000.000
55.000.000
55.000.000
20%
20%
20%
20%
11.000.000
11.000.000
11.000.000
11.000.000
0
0
0
544.535
2.121.233
1.606.453
1.621.695
1.675.210
Renterisico (aflossingen + renteherziening)
2.121.233
1.606.453
1.621.695
2.219.745
Ruimte (rente risiconorm – renterisico)
8.878.767
9.393.547
9.378.305
8.780.255
Begrotingstotaal incl. De Bolder en de OSG Percentage bij ministeriële regeling Rente risiconorm (20% van € 58 miljoen) Renteherziening Aflossingen
Kasbeheer Het betalingsverkeer wordt nagenoeg alleen via de Bank Nederlandse Gemeenten uitgevoerd. De BNG doet de regulering van de saldi rekening-courant inclusief de Bolder en de O.S.G. Daarnaast boekt de BNG dagelijks het meerdere boven het wettelijke werkkapitaal automatisch over naar de Schatkist. Daarnaast heeft de gemeente enkele bankrekeningen voor het afstorten van kasgeld, parkeergeld en de webwinkel. Financieringsbehoefte en leningenportefeuille Financieringsbehoefte Om aan de financiële verplichtingen te kunnen voldoen en binnen de kasgeldlimiet van ca. 4,7 miljoen te blijven zal conform de liquiditeitsplanning in 2017 een langlopende lening aangetrokken moeten worden. Dit zal mede afhankelijk zijn van geplande grote investeringen zoals buitensportaccommodaties, het ambitieniveau en de grondexploitatie. Ervaring is echter dat de werkelijkheid positiever uitvalt dan de planning als gevolg van o.a. rekeningresultaat, uitstel investeringen, extra aflossingen hypotheken. In de meerjaren- liquiditeitsplanning wordt daarom vooralsnog geen rekening gehouden met het aantrekken van een lening. Daarnaast wordt de gemeente met enige regelmaat benaderd door maatschappelijke partners voor garantstellingen of het verstrekken van leningen. Hier ontstaat een spanningsveld: enerzijds is er vraag en anderzijds moet de gemeente zich aan nationale en europese regelgeving houden. Als de gemeente financiële steun verstrekt heeft dat gevolgen voor de financieringsbehoefte. Het tijdelijke liquiditeitsoverschot wordt aangehouden in de Schatkist. De rente is nihil. De verwachting is dat de rente op korte termijn niet zal stijgen. In de begroting wordt geen rekening gehouden met renteopbrengsten waardoor de begroting hierop niet aangepast hoeft te worden.
Leningenportefeuille Stand leningen per 31-12-2015 Rente
€
31.491.523
Aflossingen
2016
€
1.251.522
-/-
€
2.121.233
2017
€
1.165.749
-/-
€
1.606.453
2018
€
1.107.052
-/-
€
1.621.695
2019
€
1.047.717
-/-
€
1.675.210
€
24.466.932
Stand leningen per 31-12-2019
De gemeente heeft voor het laatst in 2010 een lening aangetrokken tegen een rente van 3,25%. Het gemiddelde rentepercentage van de leningenportefeuille is 3,99%.
150/212
Programmabegroting 2016
Liquiditeitsplanning De liquiditeitsplanning 2015-2019 is grotendeels opgesteld op basis van de kasstroom van de begroting 2015 voor wat de reguliere begroting betreft plus aanvullende raadsbesluiten.
Liquiditeitsplanning 2015-2019 per 31 augustus 2015
(bedragen x € 1.000)
2015 sept.
BEGINSALDO RC BNG werkelijk sept 2015, planning v.a. oktober 2015 BEGINSALDO OVERIGE REKENINGEN werkelijk sept. 2015, planning v.a. okt. 2015 BEGINSALDO SCHATKIST MINISTERIE werkelijk sept. 2015, planning v.a. okt. 2015 1 TOTAAL PER 1E VAN DE MAAND
2015 okt.
2015 nov.
2015
2016
2017
2.215
953
2018
2019
dec.
401 13 6.587 7.001 5.968 5.493 5.299
-8.906 -13.509
Kasstroom uit operationele activiteiten Inkomsten (+) Rijksinkomsten Belastingen en leges Overige ontvangsten
2.380 1.938 2.089 1.496 24.579 24.587 24.514 24.514 1.478 1.334 837 949 12.848 12.848 12.848 12.848 294 294 294 294 5.525 5.525 5.525 5.525
Uitgaven (-) Salarissen, loonbelasting en sociale lasten Leveranties en diensten derden Inkomensoverdrachten en subsidies Overige uitgaven
-799 -799 -799 -1.232 -11.117 -11.117 -11.117 -11.117 -1.175 -1.175 -1.175 -1.175 -13.762 -13.770 -13.697 -13.697 -1.554 -1.531 -1.192 -1.192 -15.151 -15.151 -15.151 -15.151 -235 -220 -80 -270 -2.285 -2.285 -2.285 -2.285
2 SALDO KASSTROOM UIT OPERATIONELE ACTIVITEITEN
389
-159
-26 -1.130
637
637
637
637
Kasstroom uit investeringsactiviteiten Inkomsten (+) Grondexploitatie Cofinanciering haven 't Horntje Openbare verlichtingsplan Texelhopper Extra subsidie energiebesparing woninbouw
0 0 0 0 60
500 500 0 1.145 0 0 0 0
100 0 0 480
2.112 0 1.409 0
580 0 0 0
0 0 0 0
0 0 0 0
Uitgaven (-) Investeringen investerinsplan Cofinanciering haven ''t Horntje Openbare verlichtingsplan Renovatie openluchtzwembad Molenkoog Texelhopper Aanleg kunstgrasveld Binnensportaccommodaties Nettoinvestering Planet Texel project De Koog Overdracht fonds APPA wethouderspensioenen Kosten grondexploitatie zoals bouwrijpmaken etc. 3 SALDO KASSTROOM UIT INVESTERINGSACTIVITEITEN
-198 0 -468 -107 -30 0 0 0 0 -107 -850
-198 -198 0 -1.145 -468 -468 0 0 -30 -30 -148 0 0 0 0 0 0 0 -107 -107 -451 -303
-198 0 -467 0 -30 0 0 0 0 -107 -222
-900 0 -1.000 0 -360 0 0 0 0 -385 876
-900 0 0 0 0 0 -7.226 -704 0 -55 -8.305
-900 0 0 0 0 0 0 -413 -1.578 -183 -3.074
-900 0 0 0 0 0 0 0 -116 -1.016
Inkomsten (+) Aflossing en rente u/g leningen verenigingen Aflossing en rente hypotheken Dividenden/Garantstellingsprovisie Vergoeding kosten cofinanciering t'horntje (40 jaar annuiteit)
0 17 0 0
0 17 0 0
0 17 0 0
68 17 0 51
60 195 49 51
53 185 49 51
45 175 49 51
38 165 49 51
-707 -690
0 17
0 -1.471 17 -1.335
-3.373 -3.018
-2.772 -2.434
-2.729 -2.409
-2.723 -2.420
-1.151
-593
-312 -2.687
-1.505 -10.102
-4.846
-2.799
Uitgaven (-) Aflossingen en rente aangetrokken leningen 4 SALDO KASSTROOM UIT FINANCIERINGSACTIVITEITEN
5 MUTATIES LIQUIDE MIDDELEN (2+3+4) 6 EINDSALDO Planning (1+5) planning Gemeente Texel
5.850 5.375 5.181 2.612
710
-9.149 -13.752 -16.308
2015 2015 2015 2015 sept. okt. nov. dec.
2016
2017
2018
2019
Liquiditeitsplanning 2015-2019 De Bolder en O.S.G. per 31 augustus 2015
(bedragen x € 1.000)
Geldstroom de Bolder Inkomsten Uitgaven
465 -438
465 -438
465 -438
496 -542
5.611 -5.572
5.611 -5.572
5.611 -5.572
5.611 -5.572
Geldstroom O.S.G. de Hogeberg Inkomsten Uitgaven
642 -551
642 -551
642 -551
642 -993
7.702 -7.498
7.702 -7.498
7.702 -7.498
7.702 -7.498
5.968 5.493 5.299 2.215
953
7 EINDSALDO generaal planning incl. de Bolder en OSG per laatste dag van de maand
-8.906 -13.509 -16.065
151/212
Programmabegroting 2016
Emu-schuld Voor het rijk geldt dat de schulden niet hoger mogen zijn dan 60% van het Bruto Binnenlands Product. De vuistregel voor decentrale overheden is dat de netto schuld niet hoger mag zijn dan de jaarlijkse exploitatie (omvang baten exclusief inzet reserves, dus 100%). Per 31 december 2014 is de netto schuld van de gemeente Texel uitgedrukt in een percentage 54%. Gezien het ambitieniveau van de gemeente zal dit percentage de komende jaren hoger worden. Emu saldo Als gevolg van de Wet houdbare overheidsfinanciën (HOF) heeft het rijk voor de jaren 2014 en 2015 voor de individuele decentrale overheden een referentiewaarde berekend op basis van de begrotingsomvang voor het toegestane financieringstekort. Het financieringstekort voor alle decentrale overheden mocht t/m 2015 niet meer zijn dan 0,5% van het Bruto Binnenlands Product. Voor 2016 en 2017 is dat percentage vooralsnog verlaagd naar 0,4% respectievelijk 0,3%. In 2016 evalueert het rijk of deze daling mogelijk en verantwoordt is. Voor 2016 heeft het rijk geen referentiewaarden per gemeente berekend. Tezamen mogen alle decentrale overheden niet boven het maximaal toegestane financieringstekort uitkomen. Afzonderlijke decentrale overheden hoeven derhalve met hun investeringen niet meer op de individuele referentiewaarde te sturen. Vooralsnog is er nog geen sprake van aangescherpte regelgeving “van macro naar micro”. Ter illustratie, de laatst berekende referentiewaarde financieringstekort 2015 was voor Texel conform de septembercirculaire 2014 € 2,2 miljoen. Onderstaande EMU-saldo-prognose laat zien dat de gemeente Texel voor de begroting 2016 aan deze waarde zou voldoen. De actuele begroting 2015 voldoet op dit moment niet meer aan deze waarde. Uitgangspunt bij deze prognose is wel dat het rekeningsaldo 2015 van de gemeente Texel nihil is en dat de overhevelingen van projectgelden ten opzichte van vorig jaar op het zelfde niveau zullen zijn. Van invloed is verder ook dat in 2015 per saldo meer uit de algemene reserve is onttrokken dan toegevoegd. Naar verwachting zou ook in 2017 niet voldaan worden aan deze waarde. Voornamelijk oorzaak hiervoor zijn de geplande uitgaven voor de nieuwe sporthal en planet Texel De Koog. (bedragen x € 1.000)
Exploitatiesaldo vóór toevoeging aan c.q. onttrekking uit
2015
2016
2017
Begroting (actueel)
Primaire Begroting
MeerjarenBegroting
-2.660
-420
430
reserves + Afschrijvingen -/- Investeringen in (im)materiële vaste activa die op de
2.200
2.440
2.435
-4.105
-2.120
-8.895
335
1.675
705
0
0
0
-710
-385
-55
1.070
585
580
-3.870
1.775
-4.800
balans worden geactiveerd + Baten uit bijdragen van andere overheden (niet in exploitatie of bij investeringen meegenomen ) + Desinvesteringen in (im)materiële vaste activa (tegen verkoopprijs) voor zover niet op exploitatie verantwoord -/- Aankoop grond en uitgaven aan bouw- en woontijp maken e.d. (alleen transacties met derden die niet op de exploitatie staan). + Baten bouwgrondexploitatie voor zover niet op exploitatie verantwoord EMU saldo -/- tekort / + overschot
152/212
Programmabegroting 2016
Paragraaf G – Lokale lasten Waar gaat het over? In de paragraaf lokale lasten is aangegeven welke belastingen en leges de gemeente van de burger vraagt en wat de jaarlijkse opbrengsten zijn. Elke gemeente in Nederland heeft de mogelijkheid om zelfstandig belastingen en heffingen op te leggen. Dat kan zijn voor taken die zij doet in het algemeen belang, maar ook voor specifieke werkzaamheden of levering van diensten. Dit totale pakket van de lokale lasten is vastgelegd in de door de gemeenteraad vastgestelde belastingverordeningen. De hoogte van de lokale heffingen wordt deels bepaald door de ambities van de gemeente. Hoe meer ambities er zijn bij het bestuur, des te meer middelen beschikbaar moeten zijn voor realisatie. Bestaand beleid De bestaande belastingen en leges zijn per soort vastgelegd in een belasting- of legesverordening. Trends en ontwikkelingen Door de lage inflatie wordt de trendmatige verhoging 0,8%. Onroerend goed daalt niet langer in waarde en lijkt vanaf 2015 weer te gaan stijgen. Beleidsdoelstelling Leges en heffingen zijn kostendekkend. Belastingen en leges worden niet meer dan trendmatig verhoogd. De toeristenbelasting wordt meerjarig vastgesteld. Kwijtscheldingen Voor mensen met de laagste inkomens bestaat de mogelijkheid van een gehele of gedeeltelijke kwijtschelding van gemeentelijke belastingen. In beginsel moet iedereen de aanslag gemeentelijke belastingen betalen. De gemeente kan echter in uitzonderlijke gevallen overgaan tot kwijtschelding (geheel of gedeeltelijk) van gemeentelijke belastingen. Dit is afhankelijk van het inkomen en wordt getoetst aan de voorwaarden voor kwijtschelding die in de invorderingswet worden genoemd. De gemeente werkt op dit onderdeel samen met het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier. Het waterschap toetst alle verzoeken en verstrekt de gemeente informatie over het wel of niet verlenen van kwijtschelding. Het voordeel van deze samenwerking voor de belastingbetaler is dat maar 1 keer een verzoek hoeft te worden ingediend. In 2015 zijn 157 verzoeken om kwijtschelding ontvangen. Hiervan zijn 117 verzoeken toegekend, 1 aanvraag gedeeltelijk toegekend en 36 afgewezen. Per medio september waren er nog 3 verzoeken in behandeling.
153/212
Programmabegroting 2016
Rapportage kostendekkendheid leges Achtergrond met betrekking tot leges en kostendekkendheid De Gemeentewet (artikel 229b) vormt sinds jaar en dag de basis voor de legesheffing waarbij het uitgangspunt is dat de tarieven van de leges zodanig dienen te worden vastgesteld dat de geraamde opbrengsten van de leges niet uitgaan boven de geraamde lasten daarvan. Gelet op de grote verscheidenheid aan diensten waarvoor leges geheven zouden kunnen worden is het voor de wetgever in formele zin niet mogelijk gebleken daar voorschriften voor te geven zonder te vervallen in zeer gedetailleerde regelgeving. De wetgever heeft het daarom aan de gemeentelijke autonomie over willen laten om te bepalen welke diensten tegen welk tarief in een verordening worden vastgelegd. De mogelijkheid van kruissubsidiëring (subsidiëring van onrendabele activiteiten met 'winst' uit rendabele activiteiten) is toegestaan. De legesverordening en de bijbehorende tarieventabel van Texel zijn ingericht in de volgende 3 onderdelen: Titel 1, Algemene dienstverlening Titel 2, Dienstverlening vallend onder fysieke leefomgeving /omgevingsvergunning Titel 3, Dienstverlening vallend onder de Europese dienstenrichtlijn In deze rapportage wordt een overzicht gegeven van de kostendekkendheid voor het totaal van de tarieventabel. Hiermee wordt inzicht verkregen of we qua kostendekkendheid voldoen aan de wettelijke vereisten die gesteld worden. Het belang van zicht op kostendekkendheid In deze rapportage worden de resultaten van kostendekkendheid van leges van onze gemeente gepresenteerd. Voor de kostendekkendheid van leges van gemeenten gelden een aantal wettelijke kaders, o.a. is er specifieke wetgeving die bijvoorbeeld aangeeft wat de maximale prijs mag zijn van een paspoort. Daarnaast zijn er door de gemeenteraad van Texel kaders gesteld. Deze komen kort gezegd neer op ‘tarieven voor diensten en producten dienen kostendekkend te zijn, tenzij’. Waarbij het ‘tenzij’ betrekking heeft op besluiten van de raad om voor bepaalde diensten geen of een lager tarief te hanteren (bijvoorbeeld bij evenementenvergunningen). De inning van leges vormt een belangrijk deel van de inkomsten van de gemeente. Uitgedrukt in een percentage: de totale leges/heffingen inkomsten begroot 2016 zijn gelijk aan 65% van onze totale OZB inkomsten. Vanuit het perspectief van burgers en bedrijven is het van belang de kostendekkendheid te bewaken zodat zij niet te veel of te weinig betalen voor geleverde diensten. In geval van rechtszaken waarbij de hoogte van tarieven in het geding is, zal de gemeente de legesverordening, de tarieventabel op orde moeten hebben én kunnen aantonen dat de tarieven binnen de wettelijke kaders van kostendekkendheid worden gehanteerd. Inzicht in de kostendekkendheid geeft ook zicht op heffingsruimte. Zolang de maximale kostendekkendheid van 100% niet bereikt is, is er ruimte voor verhoging van tarieven. Bij een keuze voor het verhogen van de tarieven is het niet noodzakelijk om alle tarieven te verhogen. Ook is het niet noodzakelijk om tarieven met hetzelfde percentage te verhogen. Zolang de maximale kostendekkendheid van het geheel niet overschreden wordt, kan per tarief besloten worden of en met hoeveel procent het tarief verhoogd wordt (hierbij mogen wettelijk voorgeschreven tarieven, zoals bijvoorbeeld het maximumtarief voor een paspoort, niet verhoogd worden).
154/212
Programmabegroting 2016
Kostendekkendheid algemeen Op basis van de huidig beschikbare gegevens is de kostendekkendheid voor 2016 van de gemeente Texel in het totaal 82%. Dit (samengesteld gewogen) percentage van de totale kostendekkendheid is opgebouwd uit de onderstaande percentages per Titel: Titel 1 Algemene dienstverlening 88,2% Titel 2 Dienstverlening vallend onder fysieke leefomgeving/omgevingsvergunning 90,8% Titel 3 Dienstverlening vallend onder de Europese dienstenrichtlijn (EDR) 14,5% Overzicht kostendekkendheid Titel 1: Algemene dienstverlening 1 Burgerlijke stand 2 Reisdocumenten en Nederlandse identiteitskaart 3 Rijbewijzen 4 Verstrekkingen uit de basisregistratie personen 5 Diversen burgerlijke stand 6 Verstrekkingen op grond van Wet bescherming persoonsgegevens 7 Bestuursstukken 8 Vastgoedinformatie 9 Overige publiekszaken 10 Gemeentearchief 11 Huisvestingswet 12 Leegstandswet 13 Markstandplaatsen 14 Winkeltijdenwet 15 Kansspelen 16 Kabels en leidingen 17 Verkeer en vervoer 18 Diversen Kostendekking Titel 1
lasten 68.029 190.630 44.870 7.473 33 0 0 165 11.273 0 0 662 1.323 0 74 4.563 10.608 105 339.807
baten 55.511 164.181 40.703 2.001 28 0 0 426 11.405 0 0 1.192 1.550 0 90 4.572 17.827 83 299.568
dekkings % 81,6% 86,1% 90,7% 26,8% 83,9% 0,0% 0,0% 257,4% 101,2% 0,0% 0,0% 180,2% 117,2% 0,0% 122,4% 100,2% 168,0% 78,7% 88,2%
Titel 2: Dienstverlening vallend onder fysieke leefomgeving/ omgevingsvergunning 1 Begripsomschrijvingen 2 Vooroverleg(principeverzoek, conceptaanvraag) 3 Omgevingsvergunning 4 Vermindering 5 Teruggaaf 6 Intrekking omgevingsvergunning(vervallen) 7 Wijziging omgevingsvergunning als gevolg van wijziging project 8 Bestemmingswijzigingen zonder activiteiten 9 Sloopvergunning(vervallen) 10 In deze Titel niet benoemde beschikking 11 Reprokosten 12 Diversen Kostendekking Titel 2
lasten
baten
dekkings %
0 72.030 825.831 0 0 0 8.820 14.700 0 0 0 0 921.381
0 42.188 815.652 -14.568 -35.011 0 12.500 16.200 0 0 0 0 836.961
0,0% 58,6% 98,8% 0,0% 0,0% 0,0% 141,7% 110,2% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 90,8%
155/212
Programmabegroting 2016
Titel 1 2 3 4
3: Dienstverlening vallend onder Europese dienstenrichtlijn Horeca Organiseren evenementen of markten Prostitutiebedrijven In deze Titel niet benoemde vergunning, ontheffing of andere beschikking Kostendekking Titel 3
lasten 21.315 130.738 0 0
baten 22.004 0 0 0
dekkings % 103,2% 0,0% 0,0% 0,0%
152.053
22.004
14,5%
Kostendekkendheid totaal
lasten 1.413.241
baten 1.158.533
dekkings % 82%
De bedoeling is om dit overzicht elk jaar te presenteren bij de Programmabegroting en onderdeel uit te laten maken van paragraaf G. Met dit overzicht hebben we snel en overzichtelijk inzicht in de mate van kostendekkendheid. Dit gegeven kan ook van dienst zijn bij het krijgen van inzicht van de onbenutte heffingsruimte. Toelichting bij lasten en baten per Titel Titel 1: De tarieven die zullen worden geheven in 2016 zijn ten opzichte van 2015 geïndexeerd met een percentage van 0,8%. Een uitzondering hierop zijn de tarieven die vastgesteld worden door het rijk (o.a. rijbewijzen en reisdocumenten). De tarieven van de rijbewijzen zijn echter nog conform de tarieven 2015. Zodra de tarieven van de rijbewijzen over 2016 bekend worden gemaakt zullen deze worden aangepast in de verordening en worden doorgerekend. Titel 2: De baten en lasten die zijn geprognosticeerd onder hoofdstuk 3 (omgevingsvergunning) geven een kostendekkendheidspercentage van 98,8% aan. Daar staat wel tegenover dat geheven leges kunnen worden verminderd (hoofdstuk 4) met leges die al eerder in rekening zijn gebracht voor het in behandeling nemen van de aanvraag voor een vooroverleg, of worden teruggeven (hoofdstuk 5) indien een aanvraag wordt ingetrokken of een omgevingsvergunning wordt geweigerd. Het gaat hier om een totaal bedrag van ongeveer € 50.000. Titel 3: Voor het organiseren van evenementen of markten worden sinds 2015 geen leges meer geheven en kunnen de toegerekende lasten van € 130.738 derhalve niet worden gedekt vanuit de leges. Het dekkingspercentage bij Titel 3 komt hierdoor onder de 15% waardoor het percentage kostendekkenheid in totaal(82%) lager is dan het aan te bevelen % (tussen 90 en 95%). Indien deze lasten volledig gedekt zouden kunnen worden via de leges dan komen we uit op een percentage kostendekkendheid van in totaal 91,2%. Conclusie Omdat de toe te rekenen kosten mede gebaseerd zijn op jurisprudentie is een exact 100% kostendekkende legesverordening risicovol. Wanneer nieuwe jurisprudentie tot een wijziging in de toe te rekenen kosten leidt, kan de kostendekkendheid overschreden worden. Overschrijding van de kostendekkendheid kan leiden tot het onverbindend verklaren van de legesverordening en de daarbij behorende tarieventabel. Dit betekent dat er geen leges geheven kunnen worden. Door iets onder het toegestane maximum te blijven wordt dit risico opgevangen. Vanuit dit oogpunt is een dekkingspercentage tussen de 90 en 95 % aan te bevelen. Voldoet de legestabel aan de wettelijk gestelde eisen? Op basis van het gepresenteerde overzicht kan geconcludeerd worden dat de leges/heffingen met een dekkingspercentage van 82% voldoet aan de wettelijke eisen.
156/212
Programmabegroting 2016
Welke belastingen en leges heft de gemeente en wat levert dat op? Omschrijving
a. b. c. d. e. f. g. h. i. j. k. l. m.
Afvalstoffenheffing Forensenbelasting Havengelden Leges (incl. bouwvergunningen c.s.) Lijkbezorgingrechten (inclusief huuropbrengsten graven) Marktgelden OZB eigenarenbelasting OZB gebruikersbelasting Parkeerbelastingen (incl. boetes) Precariobelasting Reinigingsrechten voor bedrijven Rioolheffing Toeristenbelasting / Watertoeristenbelasting
Werkelijke Opbrengst 2014 €
Geraamde opbrengst 2015 €
Geraamde opbrengst 2016 €
1.481.186
1.538.201
1.585.361
1.043.069
1.051.500
1.062.000
143.935
139.725
141.100
1.146.731
1.123.146
1.158.533
56.867
52.215
52.700
13.530
20.650
20.815
1.418.153
1.436.109
1.440.000
326.306
349.549
360.000
1.343.146
1.286.417
1.306.417
106.152
101.453
102.500
355.069
69.000
54.172
2.926.655
2.946.732
2.907.500
4.081.659
4.368.363
4.368.363
ad a
De gemeente heft afvalstoffenheffing van huishoudens die gebruikmaken van de diensten van de gemeentelijke ophaaldienst. In 2014 was de afvalstoffenheffing niet kostendekkend. De totale opbrengst stijgt ten opzichte van 2014 met meer dan 0,8% omdat er meer aansluitingen zijn.
ad b
Forensenbelasting is een belasting die de gemeente heft, als personen meer dan 90 dagen per jaar een gemeubileerde woning voor zich of voor hun gezin houden. Het geldt alleen voor personen die niet woonachtig zijn in de gemeente Texel. De forensenbelasting is gebaseerd op de WOZ-waarde. De taxatiewaarden van het onroerend goed zijn nog niet bekend. Het tarief voor de forensenbelasting zal dusdanig worden aangepast, dat de opbrengst ten opzichte van de begroting 2015 met 0,8% zal stijgen.
ad c
Onder de naam "havengeld" wordt een recht geheven voor vaartuigen die gebruik maken van de gemeentelijke haven. De havengeldtarieven worden trendmatig met 0,8% verhoogd. Voorgesteld wordt om het liggeld van pleziervaartuigen niet te verhogen. De tarieven worden afgerond op ronde bedragen. Door de aanpassing met 0,8% ontstaan praktische problemen met wisselgeld.
ad d
Leges worden in rekening gebracht voor een dienst die de gemeente levert. Voorbeelden van zo’n dienst zijn: het behandelen van een aanvraag voor een bouwvergunning en het verstrekken van een uittreksel uit het bevolkingsregister. Ten opzichte van fase 2 zijn de legesopbrengsten hoger, vooral als gevolg van hogere opbrengsten omgevingsvergunning.
ad e
De gemeente kent een verordening lijkbezorging rechten. Hierin staan de tarieven die gelden voor het gebruik van de gemeentelijke begraafplaats en voor verlenen van diensten in verband met de begraafplaats. In de opbrengsten zijn ook de huuropbrengsten van graven meegenomen.
ad f
De gemeente heft marktgelden voor het innemen van een standplaats met marktwaren. De geraamde opbrengst over 2014 is niet gerealiseerd.
157/212
Programmabegroting 2016
ad g/h
Eigenaren betalen een OZB eigenarenbelasting. Gebruikers van niet woningen betalen ook gebruikersbelasting. De eigenaar: Iedereen die op 1 januari in een bepaald jaar eigenaar is van een onroerende zaak ontvangt de aanslag OZB eigenarenbelasting. Indien men het eigendom in de loop van het belastingjaar verkoopt heeft dat geen invloed op de hoogte van de aanslag. Meestal verrekent de notaris de eigenarenbelasting met de nieuwe eigenaar.
De gebruiker: Iedereen die op 1 januari een onroerende zaak (niet woning) in gebruik heeft, ontvangt de aanslag OZB gebruikersbelasting. Verhuizing in de loop van het belastingjaar heeft geen invloed op de hoogte van de aanslag. Hier staat tegenover dat de gebruiker, bij bijvoorbeeld verhuizing in de loop van het jaar, geen aanslag OZB gebruikers voor de nieuwe onroerende zaak ontvangt.
De totale opbrengst OZB (eigenaren en gebruikers) is € 20.000 lager dan geraamd. Dit is veroorzaakt door een andere wijze van waarderen van bungalowparken en een rechterlijke uitspraak voor de definitie van verzorgingstehuizen. Deze lagere opbrengst wordt via de halfjaarrapportage structureel in de begroting vanaf 2015 verwerkt.
Wet Waardering Onroerende Zaken (WOZ). De gemeenten moeten jaarlijks een nieuwe waarde vaststellen. Over deze waarde wordt de aanslag Onroerende Zaakbelastingen berekend.
Het tarief van de OZB wordt zodanig vastgesteld, dat de netto-opbrengst 0,8% hoger is dan de begrote opbrengst van 2015. Het tarief van de OZB kan nog niet worden vastgesteld, omdat op dit moment nog onvoldoende inzicht bestaat in de waarde-ontwikkeling van het onroerend goed op Texel. De OZB-tarieven zullen uiterlijk in december 2015 ter vaststelling aan de raad worden aangeboden.
ad i
De gemeente heft parkeerbelasting van degene die een voertuig parkeert op een door de gemeente ingerichte parkeervoorziening. Als niet wordt betaald op een parkeerplaats waar parkeerbelasting moet worden betaald, dan legt de gemeente een parkeerboete op, de zogeheten naheffingsaanslag. De hogere inkomsten worden via de halfjaarrapportage in de begroting vanaf 2015 meegenomen. Dit heeft geen voordelig budgettair effect, omdat de hogere opbrengsten conform raadsbesluit worden gestort in de bestemmingsreserve mobiliteit. Er worden geen voorstellen gedaan om het parkeergeld in 2016 te verhogen. In 2012 is het parkeervignet ingevoerd en zijn de parkeergelden voor het laatst verhoogd. Kleine jaarlijkse aanpassingen van de tarieven brengt hoge kosten met zich mee omdat de parkeerautomaten door externen moeten worden aangepast.
ad j
De gemeente heft precariobelasting indien derden gebruik maken van de openbare ruimte voor commerciële doeleinden.
ad k
Vanaf 1 januari 2015 zamelt de gemeente geen bedrijfsafval meer in. Er geldt een uitzondering voor bedrijven waarvoor de gemeente een ondergrondse container heeft geplaatst. De opbrengst voor deze containers wordt geraamd op € 70.000.
ad l
Rioolheffing wordt geheven voor het gebruik van de riolering. Door het inzetten van de bestemmingsreserve van € 900.000 voor het versneld afschrijven van rioleringsinvesteringen in 2015 kan het rioolrecht met € 5,40 worden verlaagd. Vervolgens wordt het rioolrecht trendmatig met 0,8% verhoogd. Het tarief voor 2016 daalt hierdoor per saldo van € 256,16 naar € 252,77; per saldo een daling van € 3,39. Hierdoor valt de opbrengst rioolheffing circa € 39.000 lager uit dan vorig jaar.
158/212
Programmabegroting 2016
ad m
De gemeente heft toeristenbelasting. Per overnachting wordt in de jaren 2015 en 2016 een bedrag van € 1,70 in rekening gebracht, waarbij voor elk aaneengesloten verblijf een maximum van 7 nachten wordt geheven. In 2016 wordt de toeristenbelasting niet verhoogd. De opbrengst wordt via de halfjaarrapportage vanaf 2015 structureel verhoogd tot € 4.368.363 op basis van de werkelijke opbrengst (en het werkelijk aantal overnachtingen) in 2014.
Waarover moet de raad in november beslissen? De belastingen en leges worden in 2016 met 0,8% verhoogd op basis van de meicirculaire 2015. De rioolheffing zal met € 3,39 worden verlaagd door het inzetten van de bestemmingsreserve. De toeristenbelasting wordt niet verhoogd omdat deze voor twee jaar is vastgesteld. De parkeergelden worden conform afspraak met de raad eveneens niet verhoogd.
159/212
Programmabegroting 2016
Paragraaf H – Weerstandsvermogen Waar gaat het over? Het weerstandsvermogen is het vermogen om incidentele risico's te kunnen opvangen. Het weerstandsvermogen, gebaseerd op (een systeem van) risicomanagement, is van belang voor het bepalen van de gezondheid van de financiële positie van de gemeente voor het begrotingsjaar, maar ook voor de meerjarenraming. Bestaand beleid Nota reserves en voorzieningen 2014 Nota risicomanagement en weerstandsvermogen (vastgesteld september 2015) Trends en ontwikkelingen Op basis van het in 2015 vastgestelde risicomanagementbeleid wordt vanaf 2016 op een meer gestructureerde manier gewerkt met risicomanagement. Hierdoor wordt het risicobewustzijn vergroot en waar nodig worden er maatregelen getroffen. Dit geeft een steviger fundament voor het bepalen van het benodigde weerstandsvermogen van de gemeente. De implementatie van het risicomanagement is een meerjarig traject. Er is een aantal trends en ontwikkelingen die van invloed zijn: Bezuinigingen rijk: gemeenten krijgen minder geld vanuit het gemeentefonds. Decentralisaties: de omvangrijke decentralisaties, waarbij taken en budgetten naar de gemeenten zijn overgeheveld hebben invloed op de financiële positie van gemeenten. De risico’s nemen toe. De gedecentraliseerde taken dragen dikwijls een open-einde karakter. In toenemende mate wordt van gemeenten een hoger kwaliteitsniveau verwacht. Kleinere gemeenten hebben steeds grotere moeite om hieraan te blijven voldoen en zijn genoodzaakt de samenwerking met anderen formeel te regelen waarbij de taakuitvoering meer op afstand komt te staan. Beleidsdoelstelling Door de weerstandscapaciteit af te zetten tegen het verwachte financiële gevolg van alle risico’s zullen conclusies getrokken kunnen worden over het reëel benodigde weerstandsvermogen van de gemeente. Op basis van de ‘Nota risicomanagement en weerstandsvermogen’ worden de volgende doelen beoogd: Kaderstelling door de raad en formuleren van beleidsuitgangspunten voor weerstandsvermogen en risico’s; Reduceren van de gevolgen van risico's; Voldoen aan wet- en regelgeving; Verhogen van het risicobewustzijn; Actualisering van het weerstandsvermogen en risico's; Toetsen of de gemeente Texel voldoende weerstandsvermogen heeft. Algemene Reserve en ratio weerstandsvermogen De gemeenteraad heeft de ondergrens voor de algemene reserve vastgesteld op € 2 miljoen. Het is van belang te weten of er sprake is van een toereikend weerstandsvermogen. De gemeente Texel rekent de volgende componenten tot de beschikbare weerstandscapaciteit: het budget onvoorzien; de algemene reserve; de stille reserves; de onbenutte belastingcapaciteit.
161/212
Programmabegroting 2016
Op basis van de ‘Nota risicomanagement en weerstandsvermogen’ heeft de gemeenteraad een ratio weerstandsvermogen vastgesteld (benodigde weerstandscapaciteit/beschikbare weerstandscapaciteit). Gemeente Texel streeft naar een weerstandsvermogen dat tenminste voldoende is. Dat komt neer op een (ratio) weerstandsvermogen tussen de 1,0 en 1,4. De exactere bepaling van de ratio weerstandsvermogen zal vanaf begrotingsjaar 2017 beter mogelijk zijn op basis van een gestructureerde en systematische risicobepaling. Op basis van het risicoprofiel kan een relatie worden gelegd tussen de financieel gekwantificeerde risico’s en de daarbij benodigde weerstandscapaciteit en de beschikbare weerstandscapaciteit. Verderop in deze paragraaf wordt nader ingegaan op risico’s van enige omvang. Na de vaststelling van de Nota risicomanagement en weerstandsvermogen worden vanaf 2016 ook de top 10 van belangrijkste risico’s organisatiebreed in kaart gebracht. De invoering van een systematische en gestructureerde wijze van risicomanagement vergt enige aanloop (o.m. deskundigheidsbevordering medewerkers). Vanwege zeer recente vaststelling zal de nieuwe wijze van werken in deze paragraaf zichtbaar zijn vanaf begrotingsjaar 2017. Weerstandscapaciteit Er wordt onderscheid gemaakt in incidentele weerstandscapaciteit (eenmalig in te zetten in verband met calamiteiten en tegenvallers) en structurele weerstandscapaciteit (structureel in te zetten voor tegenvallers op de lopende exploitatie). De verwachte totale weerstandscapaciteit voor het jaar 2016 is ruim 8 miljoen. In de volgende tabel is een overzicht gegeven van de berekening en of het om incidentele of structurele weerstandscapaciteit gaat. Weerstandscapaciteit exploitatie (structureel) OZB Rechten en leges Totaal onbenutte belastingcapaciteit Onvoorzien
€ 4.137.101 (1) € 254.708 (2) € 4.391.809 (1) € 33.000 (3)
Weerstandscapaciteit exploitatie
€ 4.424.809
Weerstandscapaciteit vermogen (incidenteel) Vrij aanwendbaar deel algemene reserve
€ 2.000.000 (4)
Stille reserves
€ 1.800.000 (5)
Weerstandscapaciteit vermogen
€ 3.800.000
Totale Weerstandscapaciteit
€ 8.224.809
De weerstandscapaciteit exploitatie zou indien noodzakelijk ingezet kunnen worden om de begroting structureel dekkend te maken. Van de weerstandscapaciteit vermogen is in principe de algemene reserve inzetbaar. De raad heeft de ondergrens bepaald op € 2 miljoen. Stille reserves kunnen alleen worden ingezet als deze te gelde kunnen worden gemaakt.
162/212
Programmabegroting 2016
Toelichting 1.
Belastingcapaciteit
Omschrijving
1.
OZB eigenaar woning
2.
OZB eigenaar niet woning
3.
OZB gebruiker niet woning
Waarde 2015
% OZB
Opbrengst
waardepeildatum 1/1/2014
Texel
Texel
2015
2016
% toelating art.12 gemeenten meicirculaire 2015
Opbrengst Belastingtoelating art. capaciteit 12 gemeenten Texel
€ 2.141.563.000
0,0457
€ 980.000
0,1889
€ 4.045.413
€ 3.065.413
€ 527.247.000
0,0739
€ 460.000
0,1889
€ 995.970
€ 535.970
€ 474.176.000
0,0584
€ 360.000
0,1889
€ 895.718
€535.718
Totaal
€ 1.800.000
€ 5.937.101 € 4.137.101
De waarde van de woningen en niet-woningen is bijna € 2,7 miljard (1 OZB eigenaar woning + 2 OZB eigenaar niet-woning). De belastingcapaciteit is berekend op ruim € 4 miljoen. Het verschil in de omvang van de belastingcapaciteit ten opzichte van de fase 2 wordt veroorzaakt door een andere berekensystematiek. In fase 2 is gerekend met het percentage landelijk gemiddelde. Echter in het kader van de landelijke uniformiteit (overleg provincie) is nu de belastingcapaciteit berekend op basis van het tarief toelating artikel 12 gemeenten. 2.
Het beleid is dat leges en rechten kostendekkend zijn. Uit onderzoek is gebleken dat de leges op dit moment niet kostendekkend zijn. Zie voor nadere toelichting paragraaf G Lokale lasten.
3.
Voor onvoorziene uitgaven wordt jaarlijks een bedrag van € 33.000 gereserveerd.
4.
Voor de berekening van het incidenteel weerstandsvermogen is alleen rekening gehouden met de ondergrens van de algemene reserve van € 2 miljoen. In werkelijkheid kan deze hoger zijn.
5.
De stille reserves zijn in de nota reserves en voorzieningen 2014 geactualiseerd en hebben betrekking op het woningcomplex, overige gebouwen, voorraad gemeentewerken en kunstbezit. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar deze nota.
Weerstandsvermogen per inwoner Omschrijving
Texel 2015 op basis Texel 2016 op basis van 13.581 van 13.559 inwoners
inwoners
Onbenutte belastingcapaciteit exploitatie incl. leges/rechten en onvoorzien (structureel)
€ 177
€ 325
Weerstandscapaciteit vermogen (incidenteel)
€ 280
€ 280
Totale weerstandscapaciteit
€ 457
€ 605
De totale weerstandscapaciteit per inwoner is ten opzichte van 2015 gestegen. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door een combinatie van stijging aantal inwoners,daling ozb waarde (waardepeildatum van 2013 naar 2014) en het toepassen van een andere berekeningssystematiek (zie boven).
163/212
Programmabegroting 2016
Risico's Onderstaand vindt u een overzicht van de bekende risico’s die de gemeente loopt. Voorbeelden van risico's uit het verleden die later zichtbaar kunnen worden zijn grondverontreiniging en schaderisico's. Voorbeelden van toekomstige risico's zijn economische ontwikkelingen en beleidsbeperkingen die opgelegd worden door de hogere overheden. Voor zover risico's niet door een verzekering opgevangen kunnen worden, moeten zij vertaald worden naar de financiële opvangbuffer van de gemeente, de algemene reserve. Vanaf 2015 wordt risicomanagement in de organisatie ingebed en wordt de koppeling gemaakt naar het benodigde weerstandsvermogen. De omvang van het weerstandsvermogen is in combinatie met de verzekeringsportefeuille voldoende om onderstaande mogelijke risico’s af te dekken. Risico
Omschrijving
Financieel impact / kans
Terugkijkend naar de laatste decennia is het niet waarschijnlijk dat de onderstaande risico’s in de komende jaren zullen leiden tot forse nadelige financiële consequenties. 1 Toeristenbelasting/ForensenDe opbrengst van de toeristen- en forensenbelasting is Omvang: belasting afhankelijk van het aantal overnachtingen. In 2014 is ca. € 5.000.000 4 miljoen aan toeristenbelasting en ca. 1 miljoen aan Kans: 0-5% forensenbelasting gerealiseerd. Dit kan variëren. 2 Grondsanering bij de voormalige Omvang: Afhankelijk van de (grond)onderzoeken en de daarop vuilstort-plaatsen (Den Hoorn, Niet bekend volgende besluitvorming, zal dit kunnen leiden tot Veenselangweg en andere nog niet Kans: 0-5% gemeentelijke bijdragen in saneringskosten. bekende locaties) 3 Juridische aansprakelijkheid Omvang: In het kader van juridische kwaliteitszorg moet bewust Niet bekend omgegaan worden met juridische risico’s. Kans: 0-5% Aansprakelijkheidstellingen kunnen (forse) financiële consequenties hebben. Voor de wettelijke aansprakelijkheid is de gemeente verzekerd. Indien zich onderstaande risico’s voordoen worden deze geëffectueerd en financieel afgedekt in de begroting als de situatie zich voordoet. 4
Algemene uitkering: Kortingen
Laatste jaren meer regel dan uitzondering.
5
Decentralisatie van rijk- en provincietaken
Het gaat om taken die overgeheveld worden en waarvan de financiële consequenties niet of alleen gedeeltelijk geregeld zijn.
6
Sociaal domein
Het financiële uitgangspunt van de decentralisatie van het sociaal domein in 2015 is dat de jaarlijkse inkomsten en uitgaven in evenwicht zijn. Het gaat om een open einde regeling. Als blijkt dat deze geldstroom niet (meer) in evenwicht is, wordt het beleid bijgestuurd. Voor de overgangsperiode van 3 jaar is een egalisatiereserve sociaal domein ingesteld.
164/212
Omvang: Niet bekend. Kans: 50-75% Omvang: niet aan te geven, afhankelijk van onderwerp. Kans: 50-75% Omvang: 4,3 miljoen Kans: 0-25%
Programmabegroting 2016
Overige: 7 Juridische aansprakelijkheid (eigen risico) 8
Situatie Waaldereind
Voor de wettelijke aansprakelijkheid is de gemeente verzekerd. Op 18 juni 2014 heeft de gemeenteraad besloten geen medewerking te verlenen aan het vaststellen van het ontwerp-bestemmingsplan Waaldereind. Als gevolg hiervan kan Woontij haar plan niet realiseren en lijdt daardoor schade. De juridische positie van de gemeente is verkend. Niet uitgesloten is, dat Woontij een juridische claim indient. De uitkomst van deze claim is ongewis.
Omvang: 10.000 – 15.000 Kans: 75-100% Omvang Niet bekend Kans: niet bekend
Kengetallen: Beoordeling van de financiële positie: Inleiding. Voor de beoordeling van de financiële positie is het belangrijk om zowel naar de exploitatie als naar de balans te kijken. Om de raad inzicht te geven in deze positie is het vanaf de begroting 2016 en de jaarrekening 2015 verplicht om een aantal kengetallen op te nemen en een beoordeling te geven van deze kengetallen en de onderliggende verhoudingen. Deze kengetallen maken inzichtelijk hoe de gemeente er financieel voorstaat en in hoeverre de gemeente in staat is om structurele en incidentele lasten te kunnen opvangen. Het is voor het eerst dat deze kengetallen gepresenteerd worden. Het berekenen en interpreteren van deze kengetallen is een nieuw fenomeen. Deze eerste presentatie is een “vingeroefening”, naarmate er (landelijk) meer inzicht komt in de kengetallen en de ontwikkelingen van deze getallen door de jaren heen zal de waarde ervan toenemen. De kengetallen worden uitgerekend op basis van de cijfers van de vastgestelde jaarrekening 2014 en de vermoedelijke uitkomsten van het lopende jaar en het begrotingsjaar. De cijfers van de jaarrekening zijn hard. De cijfers van 2015 en 2016 zijn berekend op basis van nu bekende gegevens. Kengetallen. Kengetallen
Jaarrekening 2014
Begroting
Begroting
2015
2016
Netto schuldquote
27%
38%
44%
Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen
20%
31%
36%
Solvabiliteitsratio
28%
23%
25%
Structurele exploitieruimte
2%
5%
4%
Grondexploitatie
1%
1%
-3%
87%
86%
85%
Belastingcapaciteit (voor vergelijking andere gemeenten)
165/212
Programmabegroting 2016
Toelichting Algemeen Elk afzonderlijk kengetal zegt weinig over de beoordeling van de financiële positie. De kengetallen moeten in samenhang worden bekeken. Eerst volgt een korte uitleg per kengetal, tenslotte wordt een algehele beoordeling van de kengetallen gegeven. Netto-schuldquote (en gecorrigeerde netto-schuldquote) Hoe hoger de schuld, hoe hoger de netto-schuldquote. De netto schuldquote geeft het niveau van de schuldenlast van de gemeente en geeft een indicatie van de druk van de rentelasten en aflossingen. De netto-schuldquote van 44% is in relatie tot de schuldquote van andere gemeenten gunstig. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten heeft de schuldquote op basis van de jaarrekening 2013 op een rijtje gezet. Met dit percentage hoort Texel tot de betere gemeenten. Zie hier voor nadere informatie: Solvabiliteitsratio De solvabiliteitsratio drukt het eigen vermogen uit als percentage van het totale vermogen. Dit kengetal geeft inzicht in de mate waarin de gemeente in staat is aan haar financiële verplichtingen te voldoen. Hoe hoger de solvabiliteitsratio, hoe groter de weerbaarheid van de gemeente. De solvabiliteitsratio voor onze gemeente is voor 2016 25%. Structurele exploitatieruimte Dit kengetal geeft aan hoe groot de structurele ruimte is doordat wordt gekeken naar de structurele baten en structurele lasten, die vervolgens worden vergeleken met de totale baten. Een positief percentage betekent dat de structurele baten toereikend zijn om de structurele lasten (waaronder de rente en aflossing van de leningen) te dekken. De structurele exploitatieruimte is voor onze gemeente voor 2016 4%. Grondexploitatie Sinds de economische crisis is er bijzondere aandacht voor de grondexploitatie. Landelijk hebben veel gemeenten grote verliezen moeten nemen op hun grondexploitatie. Dat kan een forse impact hebben op de financiële positie van een gemeente. Het kengetal grondexploitatie geeft weer hoe groot de grondpositie (boekwaarde van de grond) is ten opzichte van de totale geraamde baten van de gemeentelijke begroting. Bij de gemeente Texel is de omvang van de grondexploitatie relatief gering. De lopende exploitaties hebben een lage boekwaarde. Omdat de gezamenlijke boekwaarde van alle grondexploitaties eind 2016 negatief is (de gemeente heeft meer opbrengsten gerealiseerd dan kosten gemaakt) is dit percentage voor de gemeente Texel negatief. Belastingcapaciteit (in relatie met andere gemeenten). De belastingcapaciteit geeft inzicht in de mate waarin een financiële tegenvaller kan worden opgevangen of dat er ruimte is voor nieuw beleid. Om deze ruimte te kunnen weergeven moet als ijkpunt het gemiddelde landelijke tarief voor OZB, afvalstoffenheffing en rioolheffing genomen. Dit is een andere grondslag dan de eerder in deze paragraaf berekende maximale opbrengst OZB voor het weerstandsvermogen. Voor die berekening is het verplicht uit te gaan van het minimaal door te berekenen tarief om in aanmerking te komen voor de artikel 12 – status. Ten opzichte van het landelijk gemiddelde scoort de gemeente Texel voor de begroting 2016 85%. Het OZBtarief op Texel is erg laag, daar staat tegenover dat onze (kostendekkende) tarieven voor afvalstoffenheffing en rioolheffing relatief hoog zijn. Per saldo liggen de woonlasten op Texel 15% lager dan het landelijk gemiddelde.
166/212
Programmabegroting 2016
Beoordeling
De gemeente Texel staat er financieel gezien gezond voor. De netto-schuldquote is gezonder dan het landelijk gemiddelde. Voor wat betreft de solvabiliteit zijn er op dit moment geen vergelijkende cijfers beschikbaar. Gezien onze lage netto-schuldquote zal de solvabiliteit niet slecht afsteken bij collega-gemeenten. Texel scoort ook positief op de exploitatieruimte. Dat betekent dat de baten voldoende zijn om de lasten op te vangen en er sprake is van ruimte om tegenvallers te kunnen opvangen. In de grondexploitatie loopt Texel nagenoeg geen risico omdat de nog lopende grondexploitaties geen hoge boekwaarden hebben. Weliswaar wordt voor Den Burg-Centrum een tekort voorzien, maar hiervoor is conform de geldende regelgeving een voorziening gevormd. De belastingdruk op Texel ligt beneden het gemiddelde landelijke belastingdruk. Daarnaast kent Texel een laag OZB-tarief, waardoor er nog veel potentiële belastingruimte is om financiële tegenslagen te kunnen opvangen.
Wel moet worden opgemerkt dat de liquiditeitspositie, die nu nog positief is, door het invullen van ambities zoals Planet Texel, de bouw van de nieuwe sporthal en het maken van een coupure in de dijk bij Oudeschild snel afneemt. Hierdoor moeten naar de verwachting vanaf medio 2017 weer leningen worden aangetrokken. Dit heeft een nadelige invloed op bovenstaande kengetallen.
167/212
Programmabegroting 2016
Hoofdstuk 7A - Investeringsplan 2016-2019 In dit hoofdstuk zijn de noodzakelijke investeringen voor het jaar 2016 opgenomen. Het investeringsplafond voor nieuw te activeren investeringen bedraagt voor de gemeente Texel € 350.000. Investeringen met een economisch nut moeten geactiveerd worden, bij investeringen met een maatschappelijk nut is er een keuze.
Nr.
Omschrijving
Maatschappelijk/E conomisch Bedrag incl. BTW
Exploitatie/ onderhoud incl. BTW
Beleid 901
ICT-implementatie sociaal domein Dekking sociaal domein
E
50.000
10.000
-50.000
-10.000
15.500
1.250
Dienstverlening 902 903
Aansluiting basisregistratie Kadaster Koppeling Geo-database
E
Koppeling financieel pakket met basisregistratie
5.920
661
E
13.500
1.000
GBA en bedrijven 904
Inrichting kennisbank
E
11.500
905
Inrichting gemeentelijke website
E
12.750
22.000
Gemeentewerken 906
Digitalisering Meldingen Openbare ruimte
E
907
Vervangen prullenbakken door ondergrondse
M
40.000
908
Herinrichting Bernhardlaan BDU uitkering
M
208.000 -50.000
909
Herinrichting Kogerstraat Dekking onderhoud wegen BDU uitkering (reële kans)
M
215.000 -50.000 -61.250
910
Revatilisering bedrijventerrein Wezenland
M
90.000
914
Herinrichting Epelaan Bijdrage onderhoud wegen
M
265.000 -/- 155.000
30.000
Ondersteuning 911
Aanschaf van I-Pads
E
912
Nieuwe firewall voor digitale netwerk
E
Totaal gemeente Texel
5.000
21.000 633.920
7.911
DSW De Bolder 913 Productiemiddelen
Totaal De Bolder
E
110.000 110.000
169/212
Programmabegroting 2016
Investeringsvoorstellen Investeringsvoorstel 2016-901 Motivatie
Financieel
Toelichting financieel
Investeringsvoorstel 2016-902 Motivatie
Financieel
Toelichting financieel
Investeringsvoorstel 2016-903 Motivatie
Financieel
Toelichting financieel
Investeringsvoorstel 2016-904 Motivatie
ICT-implementatie Sociaal Domein Het betreft de uitbreiding en implementatie van het software systeem van Centric ter ondersteuning van het sociaal team, dat de uitvoering verzorgt van het sociaal domein. Het gaat om aanschaf van de module Suite4SocialeRegie en om het inhuren van deskundigen voor de inrichting van het gehele softwaresysteem. Bedrag investering (incl. BTW) Dekking € 50.000 Budget sociaal domein € 10.000 Budget sociaal domein Het gaat om de aanschaf van een nieuw pakket dat jaarlijks €10.000,- kost en daarnaast € 50.000 eenmalige kosten voor inhuren van deskundigheid om het softwaresysteem opnieuw in te richten. De investering kan betaald worden uit budget sociaal domein.
Aansluiting basisregistratie Kadaster Het Kadaster gaat over van het maandelijks opsturen van kadastrale wijzigingen naar dagelijks berichtenverkeer via de Basisregistratie kadaster. Aangezien wij volgend zijn, dienen wij ons systeem hierop aan te passen. Bedrag investering (incl. BTW) Dekking € 15.500 Begroting 2016 € 1.250 Begroting 2016 € 5.920 Begroting 2016 € 661 Begroting 2016 Naast de lasten voor een eenmalige digitale koppeling ad € 15.500 hebben we jaarlijkse licentiekosten van € 1.250 In verband met de koppeling met Geo-database wordt voorgesteld dit bedrag op te hogen met € 5.920 incidenteel en € 661 structureel (jaarlijkse licentiekosten).
Koppeling financieel pakket met basisregistraties GBA en Bedrijven Het adressenbestand van ons financieel pakket is nog niet gekoppeld aan de Basisregistratie GBA en het Register Bedrijven. Adresmutaties moeten dus handmatig worden doorgevoerd. Het financiële pakket kan nu gekoppeld worden aan genoemde basisregistraties, de kans op foutieve adresseringen verlaagd wordt. Bedrag investering (incl. BTW) Dekking € 13.500 Begroting 2016 € 1.000 Begroting 2016 Eenmalige installatie en licentiekosten ad € 13.500 en een jaarlijkse onderhoudslast van € 1.000
Inrichten Kennisbank De kennisbank is een verzameling teksten over producten en diensten van de gemeente. Het is de basis voor de inrichting van de gemeentewinkel. De medewerker beantwoordt met de kennisbank de meest gestelde vragen van de klant. Op www.texel.nl kan de klant zelf informatie vinden over producten en diensten. Met de kennisbank is gestart in juli 2014 en in gebruik genomen in januari 2015. Het is nodig de technische mogelijkheden van de kennisbank te optimaliseren en functionaliteit te ontwikkelen, waarbij de klantvraag en het gebruiksgemak van de kennisbank centraal staat.
Financieel Toelichting financieel
170/212
Daarnaast is het gewenst de digitale vaardigheden van de medewerkers te coachen en te ontwikkelen. Bedrag investering (incl. BTW) Dekking € 11.500 Begroting 2016 Voor bovengenoemde optimalisatie is € 11.500 eenmalig nodig.
Programmabegroting 2016
Investeringsvoorstel 2016-905 Motivatie
Financieel Toelichting financieel
Investeringsvoorstel 2016-906 Motivatie
Financieel Toelichting financieel
Investeringsvoorstel 2016-907 Motivatie
Financieel Toelichting financieel
Investeringsvoorstel 2016-908 Motivatie
Financieel
Toelichting financieel
Inrichting gemeentelijke website In het coalitieprogramma ‘Samen Zelfstandig’ staat de wens om de website voor de klant in te richten en daarvoor de methode Toptaken te gebruiken. De Toptakenmethode stelt de klantvraag centraal. De klantvraag wordt in beeld gebracht door enquêtes, statistieken en monitoring. Voor deze monitoring om de klantvraag te achterhalen is een investering nodig zodat duidelijk wordt welke taken de bezoeker wil uitvoeren op de website. Hieraan verbonden is het verbeteren van de gebruiksgemak, waarbij gebruikersvriendelijk en toegankelijkheid (webrichtlijnen, mobiele apparatuur) centraal staan. Bedrag investering (incl. BTW) Dekking € 12.750 Begroting 2016 De eenmalige kosten voor externe inhuur zijn € 12.750
Digitaliseren Meldingen Openbare Ruimte In de tweede helft van 2015 wordt het software programma voor de meldingen openbare ruimte operationeel. In 2016 zal het programma en de wijze van afhandeling verder geoptimaliseerd en gedigitaliseerd worden. De gedane meldingen kunnen dan sneller en efficiënter worden afgehandeld via de digitale weg. De burger zal dan ook digitaal worden geïnformeerd over de status van de gedane melding. Bedrag investering (incl. BTW) Dekking € 22.000 Begroting 2016 Om bovenstaande te bereiken is eenmalig € 22.000 nodig voor de nodige hardware.
Vervangen prullenbakken door ondergrondse De huidige minicontainers in beugel worden stapsgewijs vervangen door ondergrondse containers. Het bovengrondse deel is vormgegeven als meerpaal, wat beter past in de openbare ruimte. De openbare ruimte, incl. strand en buitengebied schoon gehouden. Minder dan 10 klachten over zwerfvuil ontvangen. Bedrag investering (incl. BTW) Dekking € 40.000 Begroting 2016 In 2016 is € 40.000 nodig om nog eens 20 ondergrondse containers aan te brengen, conform de jaarschijf uit het Grondstoffenplan.
Herinrichting Bernhardlaan De Bernhardlaan is een belangrijke ontsluitingsweg van Den Burg. Op deze weg wordt veel gefietst. Ten behoeve van de verkeersveiligheid van met name de fietsers is het gewenst om hen een aparte strook op deze weg te geven. Dit ligt ook in de lijn van herinrichtingen van soortgelijke wegen in de afgelopen jaren. In de begroting van 2015 heeft de gemeenteraad onder andere laten opnemen het vervangen van het openbaar groen langs de Bernhardlaan. Hiervoor is geen budget beschikbaar gesteld. Dit kan nu ingevuld worden door voor 2016 een bedrag hiervoor op te nemen. In 2016 wordt op dit gedeelte van de Bernhardlaan het riool vervangen. Zowel technisch als financieel is het handig om tegelijkertijd de herinrichting alsmede het vervangen van het openbaar groen uit te voeren. Bedrag investering (incl. BTW) Dekking € 208.000 Begroting 2016 -€ 50.000 Bijdrage BDU De totale kosten zijn begroot op € 208.000 incl. btw. Voor de aanleg van de fietsstroken (verkeersveiligheid) mag een BDU-bijdrage verwacht worden van € 50.000 vanwege het wegtype. De netto kosten bedragen derhalve € 158.000 incl. btw.
171/212
Programmabegroting 2016
Investeringsvoorstel 2016-909 Motivatie
Financieel
Toelichting financieel
Investeringsvoorstel 2016-910 Motivatie
Financieel Toelichting financieel
Investeringsvoorstel 2016-911 Motivatie
Financieel
Toelichting financieel
Investeringsvoorstel 2016-912 Motivatie
Financieel Toelichting financieel
172/212
Herinrichting Kogerstraat De Kogerstraat tussen de Akenbuurt en de Bernhardlaan is een belangrijke ontsluitingsweg. In het seizoen is dit één van de drukste wegen op Texel met veel fietsverkeer. De weg is te smal voor al het verkeer wat leidt tot verkeersonveilige situaties. Al geruime tijd krijgen we klachten over deze verkeerssituatie. In het verleden is hierover regelmatig met de bewoners gesproken tijdens buurtbijeenkomsten. Als entree leidt deze weg ook niet direct naar een groot parkeerterrein. In die zin is het handig om de routing van het inkomende verkeer aan te passen en te leiden via de Pontweg of de Geörgiëweg/Waalderstraat. De Kogerstraat tussen de Bernhardlaan en De Zes is een woonstraat. De maximumsnelheid is 30 km per uur, maar de huidige inrichting is onvoldoende om dit af te dwingen. De aanleg cq verbetering van een aantal verhoogde plateaus zal een flinke verbetering hierin bereiken. Daarnaast is de inrichting van de omgeving van de begraafplaats niet fraai. Vanwege de maatschappelijke functie is het gepast om deze omgeving opnieuw in te richten. In 2016 wordt het riool in de Kogerstraat vervangen. Zowel technisch als financieel is het handig om met deze vervanging tegelijkertijd ook de herinrichting uit te voeren. Bedrag investering (incl. BTW) Dekking € 215.000 Begroting 2016 -€ 50.000 Bijdrage Onderhoud Wegen -€ 61.250 Bijdrage BDU De totale kosten zijn begroot op een bedrag van € 215.000 incl. btw. Vanuit onderhoud wegen wordt € 50.000 bijgedragen aan dit project. Er is een reële kans op een BDU-bijdrage gezien de functie van deze weg. Verwacht wordt een bijdrage van € 61.250. De netto kosten bedragen derhalve € 103.750 incl. btw.
Revitalisering Bedrijventerrein Wezenland In 2011 is de kwaliteit van het industrieterrein Wezenland (Wezenland, Reijer Keijserstraat en Slingerweg) onderzocht. Onder meer kwam hieruit naar voren, dat de kwaliteit van de openbare ruimte niet hoog scoort en dat er verkeerstechnische aanpassingen gewenst zijn, zoals het aanpassen van de kruispunten en het verruimen van de parkeermogelijkheden. Aanpassingen hieromtrent zijn gewenst. In 2016 wordt het riool op het industrieterrein vervangen. Op dat moment is het handig om tegelijkertijd de herinrichting uit te voeren. Bedrag investering (incl. BTW) Dekking € 90.000 Begroting 2016 De totale kosten voor het aanpassen van de openbare ruimte is begroot op een bedrag van € 90.000 incl. btw.
Aanschaf van I-Pads Meer en meer worden de tablets gebruikt om de dagelijkse werkzaamheden uit te kunnen voeren, zowel op ambtelijk als bestuurlijk niveau. De in 2012 aangeschafte iPads voor Raad, College, MT en gemeentelijke organisatie worden in 2016 vervangen. Tevens dienen voor deze iPads de hogere structurele kosten (voor o.a. het gebruik van iBabs) te worden gedekt. Bedrag investering (incl. BTW) Dekking € 30.000 Begroting 2016 € 5.000 Begroting 2016 De eenmalige investering is € 30.000. Daarnaast is structureel € 5.000 nodig voor licentiekosten. Deze zijn destijds incidenteel gedekt en daarom nu nieuw opgenomen.
Nieuwe Firewall voor ons digitale netwerk Er dient een firewall te worden aangeschaft die onze digitale omgeving beschermt tegen de digitale bedreigingen van buitenaf. Zonder een goede firewall zullen wij als gemeente geen goedkeuring meer krijgen bij de diverse (digitale) audits. Bedrag investering (incl. BTW) Dekking € 21.000 Begroting 2016 De totale lasten zijn eenmalig € 21.000. De vorige firewall is niet via het investeringsplan aangevraagd, vandaar dat deze nu als “Nieuw” is opgevoerd.
Programmabegroting 2016
Investeringsvoorstel 2016-913 Motivatie
Financieel
Toelichting financieel
Investeringsvoorstel 2016-914 Motivatie
Financieel
Toelichting financieel
Productiemiddelen de Bolder Naar verwachting is het noodzakelijk om aanpassingen in de productieomgeving te doen wegens vertrek van sterkere mensen en achterblijven van de zwakkere doelgroep. De aanpassingen betreffen beperking van fysieke belasting en/of beperking van vakbekwaam werk door verdere mechanisering en automatisering. Verwacht wordt dat er door het rijk extra geld beschikbaar wordt gesteld voor de transitie van alle WSW bedrijven van uitvoerder WSW naar uitvoerder Participatiewet. Voor dit extra geld is een cofinanciering van 50% door de gemeenten vereist. Bedrag investering (incl. BTW) Dekking € 110.000 50% via het Rijk en 50% via bestemmingsreserve transitiekosten Participatiewet De plannen die de Bolder voor deze transitie gaat indienen betreffen investeringen in het verlichten van de werkzaamheden van de huidige en toekomstige werknemers. Als deze plannen worden goedgekeurd zullen deze investeringen de Bolder geen extra geld kosten want 50% van de lasten komt uit de financiering door het rijk en de resterende 50% wordt gedekt door de bestemmingsreserve cofinanciering transitiekosten Participatiewet. Deze laatste bestemmingsreserve is gevormd uit de resultaatbestemming van het voordelig saldo 2014 van de Bolder.
Herinrichting Epelaan De Epelaan is een woonstraat in De Koog. De maximale snelheid bedraagt 30 km per uur. De huidige inrichting van de weg voldoet niet aan de richtlijnen voor dit type weg. De maximumsnelheid wordt veelvuldig overschreden. Hierover komen regelmatig klachten binnen bij de gemeente. Vanuit de bewoners van de Epelaan en de dorpscommissie van De Koog wordt gepleit voor herinrichting van deze weg. In 2012 zijn voor de herinrichting in breed overleg met de bewoners en met de dorpscommissie plannen ontwikkeld. Wegens bouwplannen van de omgeving Koogerhoop is de herinrichting uitgesteld. De ontwikkeling van omgeving Koogerhoop is inmiddels gerealiseerd, zodat de herinrichting nu plaats kan vinden en daarmee een breed gedragen wens vanuit De Koog ingewilligd kan worden. Bedrag investering (incl. BTW) Dekking € 265.000 Begroting 2016 -€ 110.000 Bijdrage Onderhoud Wegen De totale kosten zijn begroot op een bedrag van € 265.000 incl. btw. De kans op een BDU-bijdrage wordt zeer klein geacht, zodat hiermee niet gerekend wordt. Vanuit onderhoud wegen wordt € 110.000 bijgedragen. De netto kosten bedragen derhalve € 155.000 incl. btw.
173/212
Hoofdstuk 7B - Vervangingsinvesteringen De vervangingsaanvragen van de gemeente Texel bedragen € 843.150 en kunnen worden gefinancierd door middel van vrijvallende kapitaallasten afgeschreven middelen. De vervangingsaanvraag van de Bolder kan worden gefinancierd uit de exploitatie.
Investeringsplan 2016 - Vervanging Nr.
Omschrijving
Maatschappelijk/E conomisch Bedrag incl. BTW
Exploitatie/ onderhoud incl. BTW
Gemeentewerken 1 Vervangen kantonniersauto
E
66.550
2 Vervangen multi-inzetbare combi-wagen
E
297.000
3 Vervangen kolkenzuiger
E
357.500
4 Vervangen lasapparatuur
E
9.100
5 Upgrade kantoorautomatisering
E
36.000
6 I&A programmatuur & apparatuur
E
25.000
7 Uitbreiding automatiseringsomgeving
E
30.000
8 Vervanging koffiemachines
E
22.000
Ondersteuning
843.150
Totaal gemeente Texel
DSW De Bolder 9 Productiemiddelen
Totaal De Bolder
E
75.000 75.000
175/212
Toelichting op investeringsplan 2016 - Vervanging Nr.
Gemeentewerken
1
2
3
4
Nr.
Vervangen kantonniersauto Deze auto wordt dagelijks ingezet bij allerlei werkzaamheden langs de weg zoals weginspecties, plaatsen en herstel borden, verwijderen zwerfvuil e.d. Vervangen multi-inzetbare combi-auto Deze auto wordt afwisselend ingezet bij het legen van ondergrondse containers, het afvoeren van afzetcontainers en transportwerkzaamheden ten behoeve van onderhoud groen, bermen en waterlopen. Tevens wordt het voertuig ingezet bij de gladheidsbestrijding. De vervanging betreft chassis, afzetsysteem en een kraan. Vervangen kolkenzuiger De kolkenzuiger is cruciaal voor een duurzaam rioolbeheer. De zuiger wordt dagelijks ingezet bij het reinigen van hoofdriool, pompputten en straatkolken. Tevens worden vetputten en andere rioolafvoerputten geleegd en wordt de auto gebruikt bij het doorspuiten van rioolafvoer, duikers e.d. De auto wordt tevens gebruikt voor de gladheidsbestrijding. Vervangen lasapparatuur Voor allerlei herstelwerkzaamheden beschikt de werkplaats over lasapparatuur. Deze wordt dagelijks gebruikt voor veelzijdige laswerkzaamheden (diverse soorten metalen). Ondersteuning
5
6
7
8 Nr.
Upgrade kantoorautomatisering Vervanging van de in 2010 aangeschafte kantoorautomatiseringsomgeving. Dit is voornamelijk programmatuur zoals Microsoft Office-producten (Word, Excel, Access, Powerpoint, Outlook). I&A programmatuur & apparatuur Jaarlijks budget voor software en apparatuur dat wordt gebruikt voor onverwachte extra uitgaven op IT-gebied ten behoeve van vakafdelingen uit de hele organisatie. Kleine uitbreidingen en vervangingen van software en apparatuur worden niet altijd via het investeringsplan aangevraagd. Hierbij kan gedacht worden aan allerlei zaken als een tablet, een extra monitor, de vervanging van software die niet meer ondersteund wordt, uitbreiding van licenties voor software. Uitbreiding automatiseringsomgeving De nieuwe automatiseringsomgeving die in 2006 is geïmplementeerd en in 2012 gedeeltelijk is vernieuwd zal gedurende een langere periode zijn werk kunnen blijven vervullen. Om hierbij echter aan een continue groei van de omgeving (o.a. door zwaardere programmatuur en explosief stijgende dataopslag) te kunnen voldoen zal de omgeving jaarlijks aan de opgetreden groei moeten worden aangepast. Hierbij moet gedacht worden aan: extra schijfruimte extra geheugen in servers extra server(s) Vervanging koffiemachines Na zes jaar lopen de contracten van alle Gallery210 machines in het gemeentehuis af. DSW De Bolder
9
176/212
In 2016 zijn diverse productiemiddelen afgeschreven, meer dan € 75.000. Vanwege het krimpende aantal werknemers wordt jaarlijks bezien of vervanging noodzakelijk is en of vervanging wegens veranderde productiewijze door hetzelfde productiemiddel moet plaatsvinden of door andersoortige apparatuur.
Investeringsplan 2017 – nieuw en vervanging
Nr.
Omschrijving
Maatschappelijk /Economisch
Bedrag incl. BTW nieuw
Bedrag incl. BTW vervanging
Exploitatie/ onderhoud incl. BTW
Dienstverlening 1
Modules burgerzaken BRP
E
48.400
27.000
2 Licentiebeheer
E
11.000
3 I-Pads
E
30.000
4 I&A Programmatuur
E
25.000
5 Uitbreiding automatisering
E
30.000
6 Oracle server
E
14.500
7 CAD werkplekken
E
14.000
8 Licenties besturingsprogramma’s
E
11.000
Ondersteuning
89.400
Totaal gemeente Texel
5.000
94.500
32.000
DSW De Bolder 9 Productiemiddelen
75.000 75.000
Totaal De Bolder
Investeringsplan 2018 – nieuw en vervanging
Nr.
Omschrijving
Maatschappelijk /Economisch
Bedrag incl. BTW nieuw
Bedrag incl. BTW vervanging
Exploitatie/ onderhoud incl. BTW
Bedrijfsvoering 1 Nieuw financieel pakket
E
175.000
23.000
Ondersteuning 2 Licentiebeheer
E
11.000
3 Antivirus
E
35.500
4 ICT voorzieningen
E
111.000
5 ESX-servers
E
23.000
6 I&A Programmatuur
E
25.000
7 Uitbreiding automatisering
E
42.000
8 I-Pads
E
30.000
9 Hard- en software webcasten
E
33.000 11.000
Totaal gemeente Texel
474.500
5.000 28.000
DSW De Bolder 10 Productiemiddelen
Totaal De Bolder
E
75.000 75.000
177/212
Investeringsplan 2019 – Nieuw en vervanging
Nr.
Omschrijving
Maatschappelijk /Economisch
Bedrag incl. BTW nieuw
Bedrag incl. BTW vervanging
Exploitatie/ onderhoud incl. BTW
Ondersteuning 1 Licentiebeheer
E
2 I&A Programmatuur
E
11.000 25.000
3 Uitbreiding automatisering
E
42.000
4 30 ICT werkplekken
E
15.000
5 I-Pads
E 11.000
Totaal gemeente Texel
30.000
5.000
112.000
5.000
DSW De Bolder 6 Productiemiddelen
Totaal De Bolder
178/212
E
75.000 75.000
Hoofdstuk 8 - Overheveling projectbudgetten Binnen de organisatie lopen een aantal projecten waarvan de uitvoering langer duurt dan één jaar. De financiële verantwoording van deze projecten vindt binnen de exploitatie plaats en is daarom boekjaar gebonden. Om te voorkomen, dat het restantbudget van projecten aan het eind van het jaar ten gunste van het rekeningresultaat komt, wordt voorgesteld om het saldo aan het einde van jaar van deze gelden over te hevelen zolang het project duurt. In onderstaand overzicht is per programma het totaal saldo per 1 oktober 2015 opgenomen van de projecten die in aanmerking voor overheveling. De specificatie van deze projecten is in het bestand overheveling projectbudgetten te bekijken. In dit overzicht is aangegeven of verwacht wordt dat het project in 2016 gerealiseerd is of dat het meerjarig is. Via de halfjaarrapportage 2016 wordt de stand van zaken met betrekking tot de uitvoering gerapporteerd.
Overhevelingen per programma
Restant budget per 1/10/2015
Programma 1 € 513.554
Programma 2 € 277.370
Programma 3
€ 407.722
Programma 4 € 475.048
Programma 5
0
Programma 6 € 37.824
Programma 7 Programma 8
Totaal
€ 265.330 € 1.021.769 € 2.988.617
Het college heeft besloten om aan de raad voor te stellen voor het onderstaande overhevelingsverzoek een bestemmingsreserve “Toekomstvisie OSG De Hogeberg” in te stellen en het saldo aan het einde van het jaar 2015 daarin te storten. OSG De Hogeberg Toekomstvisie
Totaal
€ 1.656.460 € 1.656.460
179/212
Hoofdstuk 9 – Subsidies Op 2 juli 2014 heeft de gemeenteraad het amendement “Indexering subsidies grote culturele instellingen” aangenomen. Daarbij is besloten dat deze instellingen verzekerd zijn van indexering. De indexering voor 2016 wordt door het Centraal Planbureau geraamd op 0,08%. De indexering geldt voor KopGroep bibliotheken, Stichting Young 4 Ever jongerenwerk, Artex Muziek en Kunstenschool, Stichting Texels Museum en Texels Welzijn. Deze verhoging kost structureel € 12.953 en is meegenomen in de begroting 2016. Voorgesteld wordt om de overige subsidies niet te indexeren. Het college stelt de raad voor om voor 2016 de volgende subsidieplafonds vast te stellen conform artikel 4.1 van Algemene Subsidieverordening Texel 2011. Subsidiebedragen uit deze ‘budgetten’ stelt het college vast volgens de regels die zij in overeenkomstige uitvoeringsregelingen heeft vastgelegd: € 6.815,00 € 12.636,00 € 40.086,00 € 33.419,00 € 90.644,00 € 49.279,00 € 20.243,00 € 20.243,00 € 273.365,00
Jaarlijkse subsidies maatschappelijke organisaties Eenmalige subsidies maatschappelijke organisaties Jaarlijkse subsidies kunst & cultuur Eenmalige subsidies kunst & cultuur Jaarlijkse subsidies sport Eenmalige subsidies sport Gemeentelijke monumenten Schapenboeten Subtotaal subsidieplafonds
181/212
Daar waar het een structurele ‘prestatiegerichte’ subsidie betreft (budgetsubsidie genoemd) heeft het college besloten deze, volgens artikel 4:23 lid 3 van de Algemene wet bestuursrecht, als aparte post in de begroting op te nemen. Het college stelt de raad voor onderstaande bedragen voor het jaar 2016 hiervoor beschikbaar te stellen. Dit zijn maximale bedragen. De hoogte van de daadwerkelijke subsidie wordt gebaseerd op de gegevens bij de aanvraag. € 24.652,00 € 22.509,00 € 14.001,00 € 8.975,00 € 11.004,00 € 12.071,00 € 13.689,00 € 399.226,00 € 50.000,00 € 205.751,00 € 43.780,00 € 19.469,00 € 4.868,00 € 6.868,00 € 17.910,00 € 70.208,00 € 2.884,00 € 220.500,00 € 3.500,00 € 375.000,00 € 267.851,00 € 481.020,00 € 278.189,00 € 2.553.925,00
Dorpshuis 't Skiltje Stichting tot Exploitatie van Dorpshuis De Hof Stichting tot Exploitatie van het Eierlandsche Huis Dorpshuis "De Waldhoorn" Dorpshuis de Bijenkorf Stichting Dorpshuis "De Wielewaal" Stichting Broodnodig op Texel Stichting Texels Welzijn Stichting Peuterplezier Texel Stichting Young 4 Ever Brijder Verslavingszorg B.V. Stichting Cultuurhistorisch Museum Texel Stichting Luchtvaartmuseum Texel Stichting Theateractiviteiten Texel Stichting Lokale Omroep Texel Stichting Sportservice Noord-Holland Stichting Slachtofferhulp Nederland VVV Texel Stichting ‘t Drijverhuus Stichting Toeristisch Investerings Fonds Texel Stichting KopGroep Bibliotheken Artex-Kunstenschool Texel Stichting Texels Museum Subtotaal budgetsubsidies
€ 2.827.290,00 Totaal subsidies Samenvattend de beschikbare subsidiegelden per programma: € 827.993,00 € 595.500,00 € 1.403.797,00 € 2.827.290,00
182/212
Programma 2 Zorg voor elkaar, veiligheid op orde Programma 3 Mooi en gastvrij Texel Programma 6 Samen beleven en bewegen Totaal subsidie
Hoofdstuk 10 – Overzicht algemene dekkingsmiddelen In gevolge artikel 8 van het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) wordt in de programmabegroting een overzicht van de algemene dekkingsmiddelen opgenomen. (bedragen x € 1.000) Omschrijving
Begroting 2016
Onroerende zaak belasting
1.800
Toeristenbelasting /Watertoeristenbelasting
4.368
Forensenbelasting
1.062
Parkeerbelastingen
1.306
Precariorechten 1) Totaal lokale heffingen Algemene uitkering 2) Totaal algemene uitkering
103 8.639 23.239 23.239
Dividend
57
3) Totaal dividenden
57
Onvoorzien
33
4) Totaal onvoorzien
33
Saldo financiering
1.052
5) Totaal voordeel financieringsfunctie
1.052
Totaal algemene dekkingsmiddelen
33.020
183/212
Hoofdstuk 11 – Meest gestelde vragen Algemeen Vraag 1
Wat wordt uitgegeven aan externe inhuur (derden, expertise, projecten, externe verwerking, uitbesteding), historisch ook, en dat onderverdeeld per programma in de begroting?
Antwoord
Het bedrag van € 2.752.260 is een samengesteld op basis van de definitie die we al een aantal jaren hanteren. Onder andere door het instellen van een flexibele schil in 2015, is het raadzaam om gezamenlijk de definitie te gaan herbepalen welke bedragen/soorten uitgaven wel of niet moeten worden meegenomen. Wij zullen via de Klankbordgroep met een besprekingsvoorstel komen. Onderstaande bedragen maken deel uit van de genoemde € 2.752.260: 1. Beschikbaar gestelde flexibele schil
510.000
2. Budget inzet belastingen (bestaande vacaturegelden)
140.000
3. Tijdelijke inzet Dienstverlening
74.000
4. Extra budgetten gedurende 2015 vanuit de raad
300.000
5. Extra ziekteverzuim
200.000
6. Extra inzet Sociaal Domein (tijdelijk voor transitie)
200.000
De jaarlijkse verantwoording over inhuur zal regulier plaatsvinden via de jaarrekening en (bij afwijkingen) via de halfjaarsrapportage van enig jaar.
Vraag 2
Hoe ontwikkelt de loonsom zich?
Antwoord
De ontwikkeling van de loonsom vanaf het jaar 2005 is als volgt: Jaar
Totaal
2005
€ 7.263.996
2006
€ 8.461.859
2007
€ 8.691.632
2008
€ 9.099.362
2009
€10.354.842
2010
€11.542.019
2011
€11.308.663
2012
€11.190.057
2013
€11.147.001
2014
€10.955.893
2015
€10.389.827
2016
€10.294.995
185/212
Vraag 3
Hoe ontwikkelt het ziekteverzuim zich?
Antwoord
Het ziekteverzuim 2015 (tot september) in vergelijking met 2014 en 2013 ziet er als volgt uit. Maand
Vraag 4 Antwoord
2015
2014
2013
januari
6,8
2,8
5,8
februari
7,6
4,4
6,7
maart
7,4
4,0
5,7
april
6,6
3,9
4,3
mei
5,6
2,2
3,6
juni
5,4
2,6
3,8
juli
5,5
2,2
3,1
augustus
5,9
3,1
2,9
september
3,4
3,4
oktober
4,1
4,1
november
4,5
3,1
december
4,7
3,0
Totaal gemeente Texel
3,5
4,1
Landelijk gemiddelde
3,8
3,9
Landelijk gemiddelde gemeente
5,2
5,2
Welk percentage van de begroting is gemoeid met Gemeenschappelijke Regelingen? De gemeente betaalt in 2016 aan gemeenschappelijke regelingen: •
Veiligheidsregio Noord Holland Noord (op basis doorbelasting cluster OOV)
€
1.442.500*
•
GGD Hollands Noorden
€
425.435
•
Regionale Uitvoeringsdienst
€
419.709
•
Gemeenschappelijke regeling De Wadden
€
142.400
€
2.430.044
Totaal
Bij een begrotingstotaal van ca. € 53.500.000 gaat het om 4,5%. * Dit bedrag geldt voor 2016 en 2017. Vanaf 2018 wordt de bijdrage aan de VR op grond van het ingroeimodel € 1.660.235 Vraag 5
Wat is de (lokale) belastingruimte?
Antwoord
De (lokale) belastingruimte (onbenutte belastingcapaciteit) is € 4.137.158. Een specificatie van dit bedrag kunt u vinden in paragraaf H Weerstandsvermogen.
186/212
Programma 1
De gemeente Texel: voor en door bewoners
Vraag 6
Hoeveel succesvolle mediationtrajecten zijn er?
Antwoord
Er zijn 11 bezwaarschriften op grond van informeel overleg – dus zonder tussenkomst van de commissie bezwaar – afgedaan. In 2014 werden in totaal 24 bezwaarschriften via mediation en informeel overleg afgedaan.
Vraag 7
Hoeveel bezwaarschriften zijn er?
Antwoord
In 2015 zijn tot nu toe (21 september 2015) 33 (algemene) bezwaarschriften ingediend, daarnaast 402 belasting/leges/heffingen georiënteerd.
Vraag 8
Hoeveel brieven worden binnen de gestelde termijnen afgehandeld?
Antwoord
Dit jaar zijn er 67,5% zaken binnen de gestelde termijn afgehandeld. In totaal zijn er tot nu toe 10.851 afgehandeld.
Vraag 9
Wat is het percentage gemeentelijke producten dat (ook) digitaal, via de website, afgehandeld kan worden?
Antwoord
Van de gemeentelijke producten die digitaal afgehandeld kunnen worden, hebben we inmiddels 60% als digitale mogelijkheid op onze website (van subsidie tot uittreksel BRP). Digitaal afhandelen is direct een formulier invullen en verzenden. De producten waarbij een klant een pdf kan downloaden worden niet meegerekend.
187/212
Programma 2
Zorg voor elkaar, veiligheid op orde
Vraag 10
Wat zijn de totale gedeclareerde kosten Jeugd alsmede het aantal jeugdigen in trajecten?
Antwoord
De gedeclareerde kosten Jeugd worden geraamd op
€ 1.750.000
Budget jeugdhulp/jeugdbescherming 2015
€ 1.953.455
Budget jeugd septembercirculaire 2015 (incl. uitvoering)
€ 2.121.580
Budget jeugd 2016
€ 2.453.028
Aantal trajecten september 2015
86
Vraag 11
Hoeveel mensen doen een beroep op het Minimabeleid?
Antwoord
In 2014 zijn 210 verschillende klanten geweest die gebruik hebben gemaakt van het minimabeleid. (Dit is het meest recente volledige cijfer.)
Vraag 12
Wat zijn de totale kosten van de uitvoering van de Participatiewet en het aantal cliënten?
Antwoord
Bijstandsgerechtigden: € 1.470.960, 119 personen (2015; 125 prognose 2016) WSW (De Bolder): € 2.778.000, 132 personen/104 fte (prognose 2016) Wajongers vallen wel onder de Participatiewet maar onder verantwoordelijkheid van het UWV.
Vraag 13
Hoeveel mensen zitten in de Schuldhulpverlening?
Antwoord
17 personen.
Vraag 14
Hoeveel mensen hebben mantelzorg nodig (of: hoeveel mantelzorgers zijn er?)
Antwoord
Op Texel zijn dit 2.150 personen. Dit aantal is afgeleid van het landelijke cijfer. Dit laat zien dat 1 op de 5 volwassenen mantelzorger is. Een telling gebaseerd op werkelijke Texelse aantallen is moeilijk te geven omdat mantelzorgers zich meestal niet actief melden. Vandaar dat gewerkt is met een schatting op basis van landelijke cijfers. Er zijn wel zo’n 100 mantelzorgers bekend bij diverse organisaties op Texel.
188/212
Programma 3
Mooi en gastvrij Texel
Vraag 15
Hoeveel handhavingstrajecten zijn er gestart?
Antwoord
In 2015 zijn tot half september circa 150 handhavingstrajecten gestart.
Vraag 16
Hoeveel toeristische overnachtingen zijn er?
Antwoord
Het aantal belastbare overnachtingen in 2014 bedroeg 2.524.386. Dit zijn niet het aantal werkelijke overnachtingen aangezien de toeristenbelasting voor maximaal 7 aaneengesloten overnachtingen wordt geheven. Het aantal vervoerde personen door de TESO was 1.886.397 hetgeen 4,2% meer was dan in 2013. Meer gedetailleerde gegevens zijn niet voorhanden.
189/212
Programma 4
Texel werkt!
Vraag 17
Wat is de vraag naar bedrijventerrein?
Antwoord
Op dit moment zijn er 31 gegadigden ingeschreven. Bij de procedure tot uitgifte zal definitief blijken hoe hoog het aantal is. Vooralsnog is het wel een indicatie van behoefte aan bedrijfskavels.
Vraag 18
Hoe ziet de werkgelegenheid er uit? (aantal arbeidsplaatsen)
Antwoord
Er zijn 7.742 arbeidsplaatsen (bron texel.incijfers.nl 2014)
Vraag 19
Wat is het percentage leegstand van bedrijfspanden? (voorkeur: uitgesplitst in bijv. 3 categorieën: klein, middel en groot)
Antwoord
Er is 3% leegstand op een totaal aanbod voorzieningen van 39.188 m² in de centra. Er zijn geen gegevens bekend over klein-middel-groot. (Het landelijke gemiddelde van leegstand bedraagt 10%.) Er zijn geen cijfers bekend van panden op bedrijventerreinen, maar de praktijk wijst uit dat daar de leegstand ook gering is.
Vraag 20 Antwoord
Wat is het bedrag dat jaarlijks direct naar economie gaat? (via De Kop werkt!, eigen budgetten) De uitgaven in de regio voor economie bedroegen in 2014: •
De Kop Werkt € 15.000
•
Ontwikkelingsbedrijf € 33.413
Daarnaast is in een aantal situaties afzonderlijk voor een project bijgedragen zoals circa € 1.000,= voor monitoringssite bedrijventerreinen De uitgaven voor particuliere initiatieven in het kader van economie bedroegen in 2014:
190/212
•
Stimulering economische projecten € 50.000
•
STIFT € 375.000.
Programma 5
Toekomst voor de jeugd
Vraag 21
Hoeveel kinderen/jongeren tussen de 18 en 23 jaar heeft geen startkwalificatie?
Antwoord
Op dit moment hebben 46 kinderen/jongeren tussen de 18 en 23 jaar geen startkwalificatie.
Vraag 22
Hoeveel leerlingen zijn er per basisschool?
Antwoord
Aantallen per teldatum 1-10-2015
1-10-2014
OBS Jac. P. Thijsseschool
164
184
OBS Durperhonk
63
65
OBS Bruinvis
102
112
OBS Vliekotter
85
88
ABBS Lubertischool
69
63
OBS Kompasschool
22
17
PCBS De Fontein
160
168
KBS Jozefschool
237
238
Vrije School Texel
94
121
Vraag 23
Hoeveel leerlingen heeft de OSG?
Antwoord
949 leerlingen Bron: Administratie OSG De Hogeberg 15-09-2015
Vraag 24
Hoe scoren de scholen volgens de Onderwijsinspectie?
Antwoord
Op basis van de meest recente kwalificatie van de Onderwijsinspectie, d.d. 21-9-2015; www.onderwijsinspectie.nl: OBS Jac. P. Thijsseschool: Financieel: basistoezicht Kwaliteit onderwijs: zeer zwak OBS Durperhonk: Financieel: basistoezicht Kwaliteit onderwijs: zwak OBS Bruinvis: Financieel: basistoezicht Kwaliteit onderwijs: zwak OBS Vliekotter: Financieel: basistoezicht Kwaliteit onderwijs: basistoezicht ABBS Lubertischool: Financieel: basistoezicht Kwaliteit onderwijs: basistoezicht N.B.: Schooltij is op Texel bezig met een belangrijke inhoudelijke kwaliteitsslag die nu vruchten begint af te werpen. De Thijsseschool is zijn zeer zwakke status inmiddels kwijt. De verwachting is dat alle basisscholen van Schooltij in de loop van het huidige schooljaar 2015-2016 weer een basisarrangement krijgen toegekend. OBS Kompasschool: Financieel: basistoezicht Kwaliteit onderwijs: basistoezicht
191/212
PCBS De Fontein: Financieel: basistoezicht Kwaliteit onderwijs: basistoezicht KBS Jozefschool: Financieel: basistoezicht Kwaliteit onderwijs: basistoezicht Vrije School Texel: Financieel: basistoezicht Kwaliteit onderwijs: basistoezicht OSG De Hogeberg (voor Vmbo, Mavo, Havo, Vwo): Financieel: basistoezicht Kwaliteit onderwijs: basistoezicht
192/212
Programma 6
Samen beleven en bewegen
Vraag 25
Hoeveel restauratie-subsidies zijn verstrekt?
Antwoord
In de periode van 1 januari 2014 tot 1 juli 2015 is voor twee gemeentelijke monumenten een restauratiesubsidie toegekend. Deze staan nader toegelicht in het recent verstuurde eindverslag van de Monumentencommissie.
Vraag 26
Hoeveel abonnementen zijn er voor Molenkoog verkocht?
Antwoord
Dit jaar/seizoen 2015 zijn er 444 (totaal voor- en na-verkoop) abonnementen verkocht: Voorverkoop abonnementen (€ 37,50):
253
Na-verkoop abonnementen (€ 43,15):
94
Voorverkoop abonnementen 65-plus (€ 20,35):
66
Na-verkoop abonnementen 65-plus (€ 23,45):
7
Abonnementen 4 of meer gezinsleden (€ 25,40):
24
-------Totaal:
444
Vraag 27
Hoeveel evenementen worden er georganiseerd?
Antwoord
In 2015 195, waarvan 30 ter gelegenheid van 600 jaar stad. In 2016 naar verwachting 160.
Vraag 28
Kosten die de gemeente maakt t.b.v. sportaccommodaties in verhouding tot het deel dat de verenigingen zelf bijdragen/investeren.
Antwoord
De gemeente baseert de verhuurtarieven op een kostenverdeling van 70/30 (procent). Dit betekent dat 30 procent van de exploitatiekosten van de sportaccommodaties wordt doorbelast aan/verrekend met de sportverenigingen. De gemeente draagt 70 procent. Op basis van het tarievenbeleid zijn de tarieven vanaf 1996 geïndexeerd. In de ontwikkeling van het nieuwe sportbeleid wordt het tarievenbeleid voor de sportaccommodaties herijkt. De startnotitie hiervoor wordt in het vierde kwartaal aangeboden aan de raad.
193/212
Programma 7
Duurzaam, schoon en innovatief
Vraag 29
Waar staan we in de ambitie om zelfvoorzienend te zijn, procentueel?
Antwoord
Dat is moeilijk te zeggen. De herijking van het energiebeleid komt in de tweede helft van 2015 gereed. Op basis van het totale energieverbruik op het eiland, de ontwikkelingen daarin en de mogelijkheden die in Planet Texel zijn geschetst, worden uitvoeringsprojecten geformuleerd voor zowel de verschillende doelgroepen (gemeente, bedrijven, inwoners) als de thema’s (voorbeeldfunctie, energiebesparing, duurzame energieopwekking, mobiliteit en bewustwording) die er zijn op het gebied van energie. Deze uitvoeringsprojecten geven weer welke maatregelen moeten worden genomen om Texel energie zelfvoorzienend te laten zijn, hoe groot de bijdrage aan deze ambitie is (in hoeveelheid besparing dan welk opwekking van energie) en welke financiële gevolgen deze met zich meebrengen Enerzijds is er veel gedaan aan energiebesparing, vooral ook gestimuleerd door het Energieloket, met name in woningen. Particulieren hebben ook veel geïnvesteerd in energie-opwek voor eigen gebruik, met name door PV(zonne)-panelen. Alleen van de projecten die met geld vanuit het Energieloket gestimuleerd zijn, weten we exact hoeveel kWh of Joule er bespaard is. Daarnaast staat vervanging van de openbare verlichting en de opwekking van energie daarvoor middels PV op punt van uitvoering. Veel andere acties zijn wel opgestart, maar nog beperkt van schaal, zoals in het (elektrisch) vervoer. Anderzijds staat de grootschalige energieopwekking nog in de kinderschoenen. Texelenergie heeft enkele grotere PV-projecten gerealiseerd en een houtkachel geïnstalleerd voor de 99, maar daar blijft het op dit moment bij. Wel is in Planet Texel de mogelijkheid verkent, waaruit het idee van de Innovatiewaard bij Nieuweschild is voortgekomen. Die mogelijkheid wordt nu verder onderzocht. Procentueel moet het blijven bij een ruwe schatting: 5% (vooral door besparing dus).
Vraag 30
Op hoeveel procent van de gemeentelijke daken zijn zonnepanelen geplaatst?
Antwoord
Sinds de schoolgebouwen overgedragen zijn aan de schoolbesturen, is dat nog maar heel weinig. De Bolder springt er gunstig uit. In oktober 2015 komt er in de raad een voorstel om daar verandering in te brengen bij het gemeentehuis, gemeentewerken, de Beatrixzaal, PHH-gebouw en De Bolder.
Vraag 31
Komen er ook zonnepanelen op de Beatrixzaal?
Antwoord
De Beatrixzaal zal nog enige jaren in functie blijven. In de plannen voor nieuwbouw van de sporthal in Den Burg is rekening gehouden met het behoud van de Beatrixzaal voor middellange termijn. De technische levensduur van de voorziening is naar schatting nog 20 jaar. Op lange termijn zal de zaal worden gesloopt, op middellange termijn (5 tot 10 jaar) blijft de voorziening functioneel voor het bewegingsonderwijs. Mocht de zaal gesloopt worden voordat de economische en technische levensduur van de PV-panelen verstreken is dan worden deze panelen hergebruikt op een andere locatie.
194/212
Programma 8
Goed wonen, goede bereikbaarheid
Vraag 32
Hoeveel woningzoekenden zijn er? (met name de urgente)
Antwoord
Er zijn 1300 woningzoekenden. Hiervan worden er 355 als actief woningzoekend aangemerkt.
Vraag 33
Hoeveel huurwoningen zijn verduurzaamd (uitgesplitst naar huurwoningen van Woontij en van particulieren, indien mogelijk). En: is aan te geven in welke mate verduurzaamd (is daar een schaal voor te bedenken?)
Antwoord
Deze vraag is niet op deze manier te beantwoorden, mede omdat er geen algeheel overzicht bestaat van huurwoningen. Ook is ‘verduurzaming’ als begrip niet omschreven en is geen nulmeting beschikbaar. De meest gebruikelijke schaal om de verduurzaming van een woning te meten is het energielabel van de woning. Dit is een schaal van A t/m G, waarbij A het meest energiezuinig is en G het minst. Voor de woningen van Woontij worden de energielabels bijgehouden in een bestand. De nieuwste woningen zitten hier niet in, maar die hebben, gezien de eisen uit het huidige bouwbesluit, een goed label. Voor de oudere woningen geldt dat er enkele woningen zijn met een A- label, de overgrote meerderheid evenredig verspreid is over de labels B t/m E en er nog een restgroep zit in de labels F en G. In het 4e kwartaal 2015 volgt de evaluatie van het Energieloket, waarmee inzichtelijk wordt hoeveel er verduurzaamd is door deze stimuleringsmaatregel.
195/212
Hoofdstuk 12 - Begrippenlijst Programmabegroting BDU: Brede Doeluitkering Een Brede Doeluitkering is een financiële bijdrage van het rijk aan provincies en stadsregio voor de uitvoering van verkeer- en vervoerbeleid op regionaal niveau. De gemeente kan bij de provincie om een bijdrage verzoeken in projecten die het verkeer en vervoer kwalitatief verbeteren. Bestaand beleid Beleid is het stellen van doelen, middelen en een tijdpad in onderlinge samenhang. Liefst zijn plaats en tijd omschreven. Onder beleid wordt dus verstaan het aangeven van de richting en de middelen waarmee men gestelde organisatiedoelen wil gaan realiseren. Bestemmingsreserve Een reserve is een vermogensbestanddeel dat behoort tot het eigen vermogen. Een reserve kan (bedrijfs)economisch vrij worden besteed. Een bestemmingsreserve is een reserve waaraan door de raad een bepaalde bestemming is gegeven. Zie artikel 43 voor de nadere beschrijving. Binnen de bestaande formatie De formatie is de toegestane omvang van het personeel uitgedrukt in full-time eenheden (fte). Indien werkzaamheden “binnen de bestaande formatie” kunnen worden uitgevoerd betekent dit dat er geen extra middelen beschikbaar nodig zijn. De taak kan worden uitgevoerd binnen de aanwezige personeelsbezetting. Doelenboom De doelenboom is een instrument, waarbij per programma een maatschappelijk doel (wat willen we bereiken), beleidsdoelen en operationele doelen (wat gaan we daarvoor doen) worden geformuleerd. De doelenboom beschrijft een toekomstige situatie en maakt het mogelijk de voorgenomen doelen te volgen tot en met de realisatie. Economisch nut Economische nut heeft als kenmerk een zekere mate van verhandelbaarheid en draagt bij aan de mogelijkheid om (financiële) middelen te verwerven. GREX De afkorting GREX staat voor grondexploitatie. Een grondexploitatie is een financiële vertaling van een ruimtelijk plan, waarbij kosten en opbrengsten gefaseerd zijn in de tijd. Een grondexploitatie geeft inzicht in de kosten van bouwrijpmaken en woonrijpmaken enerzijds en de te verwachten grondopbrengsten anderzijds. Voor nadere informatie: zie commissie BBV Incidentele en structurele lasten/baten Incidentele lasten/baten zijn éénmalige uitgaven/inkomsten die zich gedurende maximaal 3 jaar voordoen. Structurele lasten/baten zijn uitgaven/inkomsten die jaarlijks terugkomen. Inflatie Inflatie is een stijging van het algemeen prijspeil. Bij inflatie daalt de waarde van het geld; voor hetzelfde bedrag kan minder gekocht worden.
197/212
Kapitaalgoederen Kapitaalgoederen zijn gemeentelijke investeringen in de vorm van wegen, groen en recreatieve voorzieningen, speelvelden, riolering, gebouwen, openbare verlichting, en civiele kunstwerken. Het onderhoud van deze kapitaalgoederen is van belang voor het zo optimaal mogelijk functioneren van de gemeente, onder andere op het gebied van vervoer, leefbaarheid en recreatie. Daarnaast is het onderhoud nodig om kapitaalvernietiging te voorkomen. Kasgeldlimiet De kasgeldlimiet geeft aan hoeveel de gemeente kort (korter dan 1 jaar) mag financieren als percentage van de begroting. De toegestane kasgeldlimiet bedraagt 8,5% van het begrotingstotaal. Liquiditeitsplanning Het doel van de liquiditeitsbegroting is om per maand, kwartaal of jaar inzicht te krijgen of er voldoende financiële middelen in de gemeente aanwezig zijn om aan alle betalingsverplichtingen te kunnen voldoen. Een liquiditeitsplanning geldt als een controlemiddel. Het is een schatting van de inkomende en uitgaande geldstromen. Maatschappelijk nut Maatschappelijk nut is datgene dat voor het welzijn van de inwoners nuttig, gewenst of nodig is. Investeringen en voorzieningen met een maatschappelijk nut zijn niet verhandelbaar en genereren geen inkomsten. Mei- en septembercirculaire In de mei- en septembercirculaire wordt de gemeente geïnformeerd over de omvang en de verdeling van de algemene uitkering, de integratie-uitkeringen, inclusief die voor het sociaal domein, en de decentralisatieuitkeringen uit het gemeentefonds. De informatie betreft zowel de financiële kant als de beleidsmatige kant. De informatie gaat over het begrotingsjaar, tevens wordt er vooruitgekeken en in de septembercirculaire wordt er een afrekening gemaakt over de afgelopen jaren. Paragrafen: wat staat daar voor informatie in? In de begroting worden in afzonderlijke paragrafen de beleidslijnen vastgelegd met betrekking tot relevante beheersmatige aspecten, alsmede tot de lokale heffingen. De paragrafen zijn programma-overschrijdend. Zie voor nadere informatie artikel 9 van deze publicatie. Rationeel beheer Rationeel beheer is het planmatig beheer van kapitaalgoederen, waarbij met behulp van software het meerjarig onderhoud kan worden gepland. Hierdoor ontstaat meerjarig inzicht in de structurele kosten van deze kapitaalgoederen en kunnen maatregelen genomen worden om pieken in deze onderhoudskosten op te vangen. Schatkistbankieren Schatkistbankieren houdt in dat gemeenten verplicht zijn hun liquide middelen – met uitzondering van een werkkapitaal – aan te houden bij de schatkist. Treasury Treasury staat voor het beheren van de geldstromen en het beperken van de financiële risico’s. Verbonden partij Verbonden partijen zijn rechtspersonen waarin de gemeente een bestuurlijk én een financieel belang heeft. N.V. Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) en N.V. Huisvuilcentrale zijn voorbeelden van verbonden partijen.
198/212
Hoofdstuk 13 - Schema behandeling Programmabegroting 2016 10 april 2015
Verzenden programmabegroting fase 1: Ontwikkelingen schetsen naar raadsfracties
11 mei 2015
Uiterste datum aanlevering keuze scenario’s en indienen voorstellen raadsfracties
05 juni 2015
Verzenden programmabegroting 2016 fase 2: Kaders stellen naar raadsfracties
24 juni 2015
Bespreking programmabegroting 2016 fase 2 in commissie
01 juli 2015
Vaststelling programmabegroting 2016 fase 2 in raad
14 oktober 2015
Verzenden programmabegroting 2016 fase 3: Begroting vaststellen naar raadsfracties
21 oktober 2015
Uiterste datum indiening schriftelijke vragen programmabegroting fase 3
28 oktober 2015
Bespreking programmabegroting fase 3 in commissie
10 november 2015
Vaststelling programmabegroting fase 3 (inclusief investeringsplan, begroting DSW de Bolder, begroting OSG De Hogeberg en belastingvoorstellen)
199/212
200/212
Hoofdstuk 13 - Schema behandeling Programmabegroting
Hoofdstuk 14 – Besluit In de programmabegroting 2016 wordt een beeld geschetst van de begroting 2016-2019. Besluitvorming met betrekking tot de financiële informatie vindt alleen plaats voor het begrotingsjaar 2016.
De raad van de gemeente Texel; Gelezen het advies van burgemeester en wethouders;
Besluit 1.
Vast te stellen de programmabegroting 2016 van de gemeente Texel.
2.
Vast te stellen de begroting 2016 van DSW De Bolder
3.
Vast te stellen de begroting 2016 van de OSG De Hogeberg.
Vastgesteld in de openbare vergadering van 10 november 2015, De griffier,
De voorzitter,
201/212
202/212
Hoofdstuk 14 – Besluit
Bijlage 1 - Actuele doelenboom van 9 naar 8 Programma 1 De gemeente Texel: voor en door bewoners
Oud
1.1
Dienstverlening optimaliseren
1.1
1.1.1
Gemeente Texel bestuurlijk zelfstandig houden 1.1.1.1 Texel naar een regie gemeente transformeren Integer, transparant en daadkrachtig besturen 1.1.2.6 Actueel gemeentelijk beleid beter vindbaar maken 1.1.2.12 Gemeentewinkel inrichten 1.1.2.13 Kennisbank inrichten 1.1.2.14 Ruimte voor panels, denktanks en ideeën van burgers 1.1.2.15 Bestaande regelgeving dereguleren Op taakvelden met andere instellingen samenwerken 1.1.3.1 Met Waddeneilanden samenwerken 1.1.3.2. In regioverband samenwerken 1.1.3.3 Structureel waarborgen regionale samenwerking Inkoop en Aanbesteding Representatieve werkzaamheden 1.1.4.1 Herdenkingen in het kader van 4 en 5 mei organiseren 1.1.4.3 Onderscheidingen faciliteren 1.1.4.4. De gemeente representeren
1.1.1 1.1.1.1 1.1.2 1.1.2.6 1.1.2.12 1.1.2.13 1.1.3.4 nieuw 1.1.3 1.1.3.1 1.1.3.2. 1.1.3.3 1.1.4 1.1.4.1 1.1.4.3 1.1.4.4
1.1.7.1
7.2.3.1
1.1.2
1.1.3
1.1.4
1.2
Onderzoek Begraafplaats De Koog
Een gezonde financiële positie behouden
1.3
1.2.1
Een structureel sluitende begroting behouden
1.3.1
1.2.2
Financieel risicomanagement inventariseren
1.3.2
1.2.4
Bedrijfsmiddelen op peil houden
1.3.4
1.2.4.1
1.3.4.1
Installatieverantwoordelijkheid implementeren
Programma 2 Zorg voor elkaar, veiligheid op orde
Oud
2.1
Een veilige gemeente behouden
1.2
2.1.1
Openbare orde en veiligheid garanderen
1.2.1
2.1.1.1
Met de partners in de veiligheidsketen samenwerken
1.2.1.1
2.1.1.2
Strandvonderij Texel organiseren en uitvoeren
1.2.1.2
2.1.1.4
Huidig niveau van sociale veiligheid behouden
1.2.1.5
2.1.1.5
Dorpswacht inzetten
1.2.1.6
2.1.1.7
Buurtpreventieteams onderzoeken
nieuw
2.1.3
2.2
Een efficiënte brandweerorganisatie bewerkstelligen
1.2.2
Deelname aan de samenleving stimuleren
6.1
2.2.1
Arbeidsparticipatie bevorderen
6.1.1
2.2.1.1
Integratie van inburgeraars bevorderen
6.1.1.1
2.2.1.2
Re-integratietrajecten inkopen
6.1.1.2
2.2.1.4
Met Wmo-adviesraad onderzoeken of "LetsTexel” in het kader van participatiebevordering een meerwaarde in Wmo beleid kan krijgen
6.1.1.4
2.2.2
Gesubsidieerde arbeid in de Wet Sociale Werkvoorziening uitvoeren
6.1.2
2.2.2.1
6.1.2.1
Beschut werken WSW mogelijk maken
203/212
Programma 2 Zorg voor elkaar, veiligheid op orde
2.2.3
2.2.4
2.2.5 2.2.8
2.3
2.4
2.5
2.2.2.2
Detacheren en begeleid werken vanuit de WSW mogelijk maken
6.1.2.2
2.2.2.3
Beschut werken vanuit de Participatiewet mogelijk maken
6.1.2.3
2.2.2.4
6.1.2.4
2.2.2.5
Begeleiding met loonkostensubsidie vanuit de Participatiewet mogelijk maken Wettelijke taken voor de WSW en de Participatiewet uitvoeren
2.2.2.6
Nieuwe productiemiddelen aanschaffen
6.1.2.6
6.1.2.5
Zorgzaamheid van de Texelse samenleving versterken
6.1.3
2.2.3.2
Wmo adviesraad faciliteren
6.1.3.2
2.2.3.4
Wmo Algemene Welzijnstaken uitbesteden
6.1.3.4
2.2.3.5
Antidiscriminatie bevorderen
6.1.3.5
Algemene voorzieningen bieden (Wmo)
6.1.4
2.2.4.2
Algemeen maatschappelijk werk faciliteren
6.1.4.2
2.2.4.3
Voedselbank ondersteunen
6.1.4.3
2.2.4.4
Steunpunt huiselijk geweld adviseren
6.1.4.4
2.2.4.5
Dorpshuizen en dorpscommissies faciliteren
6.1.4.5
Individuele Wmo-voorzieningen bepalen en bieden
6.1.5
2.2.5.2
6.1.5.2
Hulp bij het huishouden faciliteren
Voor alle zorg- en welzijnsvragen toegankelijk
nieuw
2.2.8.1
nieuw
Het Sociaal Team Texel optimaal inrichten en laten functioneren
Iedereen op Texel een financieel bestaansminimum bieden
6.2
2.3.1
Structurele inkomensondersteuning bieden
6.2.1
2.3.2
Incidentele ondersteuning bieden
6.2.2
2.3.2.1
6.2.2.1
Bijzondere bijstand verstrekken
Een goede volksgezondheid en een gezond milieu bevorderen
7.1
2.4.1
Gezonde leefstijl bevorderen
7.1.1
2.4.1.1
Nieuw gezondheidsbeleid uitvoeren
7.1.1.1
2.4.1.4
Verslavingszorg uitvoeren
7.1.1.4
2.4.1.5
Bewegen stimuleren
7.1.1.5
Texelse jeugd veilig en gezond op laten groeien
6.3
2.5.1
Jeugd ontwikkelkansen bieden
6.3.1
2.5.1.2
Kwaliteit kinderopvang instellingen controleren
6.3.1.2
2.5.1.4
Jeugd op Texel behouden
6.1.1.6
2.5.2
204/212
Oud
Jongeren bij opgroeien ondersteunen
6.3.2
2.5.2.3
Voorlichting over problemen bij opgroeien geven
6.3.2.3
2.5.2.4
Preventief jeugdbeleid uitbreiden
6.3.2.4
2.5.2.7
Nieuwe taken jeugdzorg uitvoeren
6.3.2.7
2.5.2.8
Alcoholmatiging bij jongeren bevorderen en terugdringen drugsgebruik
6.3.2.8
Programma 3 3.1
3.2
Mooi en gastvrij Texel
Natuur op Texel in stand houden
9.1
3.1.1
Natuurbeheer op andere maatschappelijke functies afstemmen
9.1.1
3.1.1.1
Beheeroverleggroep Natura 2000 faciliteren
9.1.1.1
3.1.1.3
Aan het Overleg Nationaal Park deelnemen
9.1.1.3
Het Texelse landschap behouden en ontwikkelen
9.2
3.2.1
Landschapsbeleidsplan uitvoeren
9.2.1
3.2.1.1
Landschapselementen aanleggen en onderhouden
9.2.1.1
3.2.1.2
Tuinwallen en kolken aanleggen en onderhouden
9.2.1.2
3.2.1.4
Provinciaal Natuurbeheerplan monitoren
9.2.1.4
3.2.1.5
Toegankelijkheid natuurgebieden waarborgen
9.2.1.5
3.2.1.8
Ecologische hoofdstructuur inclusief Waalenburg, Hanenplas, Dorpszicht en Zeeburg afronden Werkbare beheerplannen Natura 2000 en Nationaal Park bewerkstelligen
9.2.1.8
3.2.1.9 3.2.2
3.2.4
3.3
9.2.2
3.2.2.1
Zandige variant Prins Hendrikdijk uitvoeren
9.2.2.1
3.2.2.2
Bij dijkversterking binnendijks ruimtegebruik beperken
9.2.2.2
3.2.2.3
Verbinding dorp Oudeschild met haven herstellen
9.2.2.3
Het unieke Texelse landschap behouden
nieuw
9.3
3.3.1
Openbaar groen beheren
9.3.1
3.3.1.1
Openbaar groen onderhouden
9.3.1.1
3.3.1.2
Openbaar groen verbeteren
9.3.1.2
3.3.1.6
Veiligheid bomen in windsingels controleren
9.3.1.4
3.3.1.7
Vervolgacties na wettelijke verplichte boomcontrole uitvoeren
9.3.1.5
3.3.3
Speelplaatsen beheren
9.3.2
3.3.2.1
9.3.2.1
Voldoende openbare speelplaatsen verzorgen
Voldoende begraafplaatsen op het eiland beschikbaar stellen
7.2.3
3.3.3.1
7.2.3.1
Onderzoek Begraafplaats De Koog
Recreatie faciliteren
9.4
3.4.1
Strand schoon en bereikbaar houden
9.4.1
3.4.1.1
9.4.1.1
3.4.2
3.5
9.2.1.9
Dijkversterking zoveel mogelijk buitendijks uitgevoerd
Openbaar groen beheren en verbeteren
3.3.2
3.4
Oud
Strandnota uitvoeren
Toerisme kwalitatief en kwantitatief stimuleren
3.1.1
3.4.2.1
Beleid Recreatie en Toerisme actualiseren
3.1.1.1
3.4.2.2
Zicht op zorgplaatsen
3.1.1.2
3.4.2.3
3.1.1.3
3.4.2.4
Aantal recreatieve slaapplaatsen binnen het geactualiseerde beleid maximaliseren Activiteiten in en rondom de Waddenzee stimuleren
3.4.2.5
Zorgtoerisme stimuleren
3.1.1.6
3.4.2.6
Regionale toeristische samenwerking stimuleren
3.1.1.7
3.1.1.4
Zorgdragen voor een goede ruimtelijke ordening met behoud van de Texelse kernwaarden
8.1
3.5.1
Voor een goede ruimtelijke ordening zorgdragen
8.1.1
3.5.1.1
Bestemmingsplannen actualiseren
8.1.1.1
3.5.1.2
Grond bij ontwikkeling van gebieden strategisch inzetten
8.1.1.2
3.5.1.3
Dichtslibben van het landschap voorkomen
8.1.1.3
3.5.1.4
Reparatieplan Bestemmingsplan Buitengebied maken
8.1.1.4
205/212
Programma 3
3.5.2
Programma 4 4.1
Mooi en gastvrij Texel 3.5.1.5
Regeling Logies met Ontbijt uitvoeren
8.1.1.5
3.5.1.6
Beeldkwaliteitsplan laten drukken en verspreiden
8.1.1.6
3.5.1.7
Aan het kwaliteitscriteriaprotocol VTH-taken voldoen
8.1.1.7
3.5.1.8
Reparatieplan Bestemmingsplan Oudeschild maken
nieuw
3.5.1.9
Bestemmingsplan Uitbreiding bedrijventerrein Oudeschild maken
nieuw
Texelse kernwaarden behouden
8.1.3
3.5.2.1
8.1.3.1
Commissie ruimtelijke kwaliteit een vergoeding verstrekken
Texel werkt!
Oud
Een gezonde en brede economie stimuleren
3.1
4.1.1
Werkgelegenheid behouden en waar mogelijk bevorderen
3.1.2
4.1.1.1
De werkgelegenheid vergroten in de diverse economische sectoren
3.1.2.1
4.1.1.2
De werkgelegenheid in de sector kenniseconomie stimuleren
3.1.2.2
4.1.2
4.1.3
Economische activiteiten die voor Texel van belang zijn stimuleren
3.1.3
4.1.2.1
Actiepunten uit “Richting voor economie” uitvoeren
3.1.3.1
4.1.2.2
Regionale uitvoeringsagenda “De Kop werkt!” uitvoeren
3.1.3.2
4.1.2.3
Toeristische arrangementen aan het Texelvignet koppelen
3.1.3.3
4.1.2.4
Leegstand en strijdig gebruik van bedrijventerreinen tegengaan
3.1.3.4
4.1.2.7
Uitvoering geven aan de afspraken uit de Kop Werkt
nieuw
4.1.2.8 4.1.2.9
Deelname Leaderprogramma 2015-2020 Aan Sail 2017 deelnemen
nieuw nieuw
Ondernemerschap in eigen omgeving stimuleren
3.1.4
4.1.3.2
Inwoners en ondernemers hun omgeving in laten richten
3.1.4.2
4.1.3.3
Onderzoek om te stimuleren dat jonge technisch opgeleide VMBO-ers en MBO-ers zich op Texel gaan vestigen verricht Uitvoering resultaten onderzoeksrapportage verbreding huidige onderwijs aanbod met mbo- en hbo-onderwijs en stageplaatsen toegevoegd Inzetten op het aantrekken van nieuwe bedrijven naar Texel,die als bedrijfsdoel hebben: verduurzaming van de samenleving Stimulering economische projecten
3.1.4.3
4.1.3.4
4.1.3.5 4.1.3.7 4.1.4
4.1.5 4.1.6
206/212
Oud
3.1.4.4
3.1.3.7 nieuw
Visserij behouden en Havenactiviteiten stimuleren
3.1.5
4.1.4.1
Het maritiem beleidsplan vaststellen
3.1.5.1
4.1.4.2
Haven Oudeschild exploiteren
3.1.5.2
4.1.4.3
NIOZ-haven upgraden
3.1.5.3
Voldoende ruimte voor bedrijfsvestigingen verzorgen
3.1.6
4.1.5.1
3.1.6.1
Ruimte voor bedrijven behouden en creëren
Texel Digitaal
nieuw
4.1.6.1
nieuw
Constante digitale verbindingen
Programma 5 Toekomst voor de jeugd
Oud
5.1
Goed onderwijs faciliteren
4.1
5.1.1
Primair en voortgezet onderwijs huisvesten 5.1.1.1 Meerjaren integraal huisvestingsplan voor scholen opstellen ter uitvoering Visie Passend Thuisnabij Onderwijs (huisvestingsdeel visie) 5.1.1.2 Integraal huisvestingsplan scholen uitvoeren 5.1.1.3 Ontwikkelen Onderwijscentrum Texel Onderwijsaanbod behouden en verbreden 5.1.2.7 Nota Toekomstvisie OSG De Hogeberg uitvoeren 5.1.2.9 Visie Thuis nabij onderwijs uitvoeren 5.1.2.10 Uitkomsten onderzoek verbreding huidige onderwijsaanbod met mbo- en hbo-onderwijs en stageplaatsen uitvoeren
4.1.1 4.1.1.1
5.1.2.11
4.1.2.11
5.1.2
5.1.3
5.1.4 5.1.6 5.1.7
OSG leerlingen gaan 1 keer in hun schoolcarrière naar de Tweede kamer
4.1.1.2 nieuw 4.1.2 4.1.2.7 4.1.2.9 4.1.2.10
Medebewindstaken onderwijs uitvoeren
4.1.4
5.1.3.1 De gemeentelijke leerplichttaken uitvoeren 5.1.3.2 Voortijdig schoolverlaten voorkomen 5.1.3.3 Verordening Leerlingenvervoer gemeente Texel 2009 uitvoeren 5.1.3.4 Verordening Toelage Uitwonende Studenten gemeente Texel 2010 5.1.3.5 Leerlingen van de Pijler begeleiden in 2012 – 2017 Goed onderwijs faciliteren 5.1.4.1 Een breed en gezond onderwijsaanbod faciliteren Speciale school voor basisonderwijs op Texel behouden 5.1.6.1 Speciale school voor basisonderwijs cofinancieren Volwasseneneducatie aanbieden 5.1.7.1 In samenwerking met gemeenten in de Kop van Noord-Holland een zo breed mogelijk aanbod sociale redzaamheid bewerkstelligen
4.1.4.1 4.1.4.2 4.1.4.3 4.1.4.4 4.1.4.5 4.1.5 4.1.5.1 4.1.7 4.1.7.1 4.1.3 4.1.3.1
Programma 6 Samen beleven en bewegen
Oud
6.1
Sport, kunst en cultuur op Texel stimuleren
5.1
6.1.1 Voorzieningen en activiteiten voor sport stimuleren 6.1.1.1 Sportverenigingen, -organisaties en -initiatieven ondersteunen 6.1.1.2 Voldoende goede sportaccommodaties faciliteren 6.1.1.3 Combinatiefunctie Sport, cultuur en onderwijs evalueren 6.1.1.5 Een kunstgrasveld op Den Burg-Zuid aanleggen 6.1.1.7 Texel als “eiland voor sportevenementen” positioneren 6.1.1.8 Beleidsnota sport opstellen voor de periode 2015-2018 6.1.1.11 Invoering Buurtsportcoach 6.1.2 Monumenten in stand houden en archeologie conserveren 6.1.2.1 Erfgoed behouden 6.1.2.2 Restauratie en onderhoud monumenten stimuleren 6.1.2.3 Restauratie en onderhoud cultuur- historische gebouwen stimuleren 6.1.2.4 Pilot onderwaterarchologie uitvoeren
5.1.1 5.1.1.1 5.1.1.2 5.1.1.3 5.1.1.5 5.1.1.7 5.1.1.8 nieuw 5.1.2 5.1.2.1 5.1.2.2 5.1.2.3 nieuw
6.1.3 Kunst en cultuur stimuleren 6.1.3.1 Cultuurverenigingen, -instellingen en –initiatieven faciliteren 6.1.3.4 Cultuurnota 2015 ontwikkelen 6.1.3.5 Evenementenvisie ontwikkelen en vaststellen 6.1.3.6 Onderzoek naar mogelijkheden toekomstige huisvesting Artex Kunstenschool Texel 6.1.3.7 Texelaars naar Texelse musea!
5.1.3 5.1.3.1 5.1.3.4 5.1.3.5 5.1.3.6 nieuw
207/212
Programma 7 Duurzaam, schoon en innovatief
Oud
7.1
Een gezond milieu bevorderen
7.2
7.1.1 Rioolstelsel in stand houden en eventueel verbeteren 7.1.1.1 Basis Rioleringsplan (BRP) uitvoeren 7.1.2 Texel schoon houden 7.1.2.1 Texel voor burgers, bedrijven en toeristen schoon houden 7.1.2.3 Onkruidbestrijding op verharding 7.1.2.5 Voldoende openbare toiletten op het eiland verzorgen 7.1.2.9 Voorkomen dat kadavers en andere dode dieren op het strand gevaar kan opleveren voor de volksgezondheid vanwege mogelijke besmetting met overdraagbare ziekten
7.2.1 7.2.1.1 7.2.2 7.2.2.1 7.2.2.5 7.2.2.3
Een duurzame samenleving bevorderen
7.3
7.2.1 Texelse energie uiterlijk 2020 duurzaam en zelfvoorzienend maken 7.2.1.1 Ambitie 2020 bereiken 7.2.1.2 Energietransitie subsidiëren, energiebesparing en schone energie stimuleren 7.2.1.3 Energiebesparing woningbouw stimuleren 7.2.1.4 Texel tot voorbeeld van energiebesparing en duurzame energietechnieken maken 7.2.1.5 Projecten van derden voor duurzame energieproductie faciliteren 7.2.1.6 Bouwen van Energie-0-woningen en -vakantiewoningen stimuleren 7.2.1.7 Een fonds om woningen geheel energie neutraal te maken 7.2.2 Texels drinkwater uiterlijk 2020 duurzaam en zelfvoorzienend krijgen 7.2.2.2 Duurzaamheidsambitie zoetwaterbeheer waarmaken
7.3.1 7.3.1.1 7.3.1.2 7.3.1.3 7.3.1.4 7.3.1.5 7.3.1.6 nieuw 7.3.2 7.3.2.2
7.2
7.2.2.7
Programma 8 Goed wonen, goede bereikbaarheid
Oud
8.1
Gemeentelijke infrastructuur beheren en mobiliteit reguleren
2.1
8.1.1 Infrastructuur beheren en aanpassen 8.1.1.1 Onderzoek doen naar herindeling opslagterrein 8.1.1.3 Graskeienprogramma 2014-2020 uitvoeren 8.1.1.6 Diverse straten herinrichten 8.1.1.7 Rotonde Pontweg-Keesomlaan-Westerweg aanleggen 8.1.2 Openbare verlichting onderhouden 8.1.2.1 Voor energiezuinige verlichting zorgen 8.1.3 Mobiliteit reguleren 8.1.3.1 Verkeer en bevorderen veiligheid reguleren 8.1.3.2 Kiss and ride bij de Thijsseschool aanleggen 8.1.3.3 Openbaar vervoer laten functioneren 8.1.3.4 Mobiliteitsvisie en actieprogramma vaststellen 8.1.3.5 Parkeerautomaten eventueel vervangen 8.1.3.6 Parkeerautomaten onderhouden 8.1.4 Wegen, voet- en fietspaden in het landschap inpassen 8.1.4.1 Fietspaden moeten in het landschap passen
2.1.1 nieuw 2.1.1.3 2.1.1.6 2.1.1.7 2.1.2 2.1.2.1 2.1.3 2.1.3.1 2.1.3.2 2.1.3.3 2.1.3.4 2.1.3.5 2.1.3.6 2.1.4 2.1.4.1
Gebiedsontwikkelingen faciliteren
nieuw
8.2.1 Een nieuwe bestemming ontwikkelen voor vrijkomende locaties 8.2.1.1 Plan ontwikkelen voor Locatie Oude LTS en Burg. De Koninghal 8.2.1.4 Bestemmingsplan en grondexploitatieplan Den Burg zuid vaststellen 8.2.1.5 Herontwikkeling locaties vrijkomende bebouwing faciliteren
8.1.2 8.1.2.1 nieuw nieuw
8.2
208/212
Programma 8 Goed wonen, goede bereikbaarheid
Oud
8.3
Voor voldoende goede woningen zorgen
8.2
8.3.1 Voldoende betaalbare woningen beschikbaar houden 8.3.1.1 Woonvisie evalueren en actualiseren 8.3.1.3 Huisvestingsverordening evalueren en herzien 8.3.1.4 In het regionale woonbeleid participeren 8.3.1.7 Onderzoeken of er mogelijkheden zijn om mensen met een groot huis de kans te bieden dat huis (ook bouwkundig) te splitsen in 2 wooneenheden 8.3.2 Meer perspectief op de woningmarkt creëren 8.3.2.1 Mogelijkheden voor starters op de woningmarkt creëren 8.3.3 Gemeentelijke gebouwen beheren en verbeteren 8.3.3.1 In verband met veroudering gebouwenbestand onderhoudskosten verhogen 8.3.4 Faciliteren dat meer mensen langer zelfstandig thuis kunnen wonen 8.3.4.1 Stimuleren particuliere woningaanpassing
8.2.1 8.2.1.1 8.2.1.3 8.2.1.4 8.2.1.7 8.2.2 8.2.2.1 8.2.3 8.2.3.1 nieuw nieuw
209/212
Programmabegroting 2016 Fase 2
Bijlage 2 - Doelen: verplaatst of gerealiseerd Om de doelenboom overzichtelijk en actueel te houden, zijn de volgende operationele doelen zijn niet meer in de actuele doelenboom opgenomen. De hier opgenomen doelen zijn afgerond of verplaatst naar de paragrafen. Ook doelen die overgegaan zijn in reguliere werkzaamheden staan hieronder vermeld en worden niet meer in de actuele doelenboom opgenomen. Programma 1
Oud
1.1.2.1
Integriteitbeleid uitvoeren
1.1.2.1
1.1.2.2
Digitale dienstverlening uitbreiden
1.1.2.2
1.1.2.3
Bezwaarschriften zorgvuldig binnen de termijn afhandelen
1.1.2.3
1.1.2.4
Pre-mediation bevorderen
1.1.2.4
1.1.2.5
Klachten binnen de termijn zorgvuldig afhandelen
1.1.2.5
1.1.2.9.
Burgerinitiatieven faciliteren
1.1.2.9
1.1.2.11
Juridische kwaliteitszorg actualiseren
1.1.2.11
1.1.4.2
Lustrumactiviteiten organiseren
1.1.4.2
1.1.4.5
Feestelijkheden rond 600 jaar stadsrechten organiseren
1.1.4.5
1.1.5.1
Papierloos en digitaal vergaderen faciliteren
1.1.5.1
1.1.6.1
Archieven naar Mozard uitfaseren
1.1.6.1
1.1.6.2
Antivirus software(uitbreiding) aanschaffen
1.1.6.2
1.1.6.3
Wi-Fi omgeving professionaliseren
1.1.6.3
1.2.1.1
Leges en rechten trendmatig verhogen
1.3.1.1
1.2.1.2
Leges en rechten kostendekkend houden
1.3.1.2
1.2.2.1
Risico’s voor de gemeente Texel inventariseren
1.3.3.1
1.2.3.1
Financieringstekort monitoren
1.3.3.2
1.2.3.2
Schuldenpositie
1.3.3.3
1.2.3.3
Onder- en bovengrens Algemene Reserve
Programma 2
Oud
2.1.1.6
Beveiligingsbeleid uitvoeren
1.2.1.7
2.1.3.1
Brandweer regionaliseren
1.2.2.3
2.2.3.1
Wmo beleidsplan
6.1.3.1
2.2.3.3
Mantelzorgers en vrijwilligers ondersteunen
6.1.3.3
2.2.3.6
Nieuwe taken(transitie AWBZ)
6.1.3.6
2.2.3.7
Beleid rondom individuele verstrekkingen Wmo herijken
6.1.3.7
2.2.3.8
Kanteling als nieuwe werkwijze door ontwikkelen
6.1.3.8
2.2.4.1.
Dorpswerkers ondersteunen in de dorpen laten bieden
6.1.4.1
2.2.5.1
Behoefte aan individuele voorziening vaststellen
6.1.5.1
2.2.5.3
Woningaanpassingen faciliteren
6.1.5.3
2.2.5.4
Wmo vervoersvoorziening aanbieden
6.1.5.4
2.2.5.5
Vervoer in en om de woning aanbieden
6.1.5.5 2.2.5.6
Woonvoorziening voor daklozen aanbieden
6.1.5.6
2.2.5.7
Aanvullende individuele voorzieningen bieden
6.1.5.7
2.2.6.1
Transities Sociaal Domein door ontwikkelen
6.1.6.1
2.2.6.2
Sociaal domein rapporteren via aparte paragraaf
6.1.6.2
2.3.1.1
WWB-uitkeringen verstrekken
6.2.1.1
2.3.1.2
IOAZ-uitkeringen verstrekken
6.2.1.2
2.3.2.2
Kwijtschelding gemeentelijke belastingen verlenen
6.2.2.2
2.3.2.3
Schuldhulpverlening bieden
6.2.2.3
2.3.2.4
Minimaregeling uitvoeren
6.2.2.4
2.4.1.2
Over gezondheid voorlichting geven
7.1.1.2
2.4.1.3
Basispakket gezondheidszorg aanbieden
7.1.1.3
2.5.1.1.
Peuterspeelzaalwerk subsidiëren
6.3.1.1
211/212
Programmabegroting 2016 Fase 2
Programma 2
Oud
2.5.1.3
Onderwijsachterstanden voorkomen
6.3.1.3
2.5.2.1
Centrum Jeugd en Gezin in stand houden
6.3.2.1
2.5.2.2
Netwerksamenwerking binnen het CJG versterken
6.3.2.3
2.5.2.5
Jeugd en jongerenwerk uitvoeren
6.3.2.5
2.5.2.6
Jeugdgezondheidszorg uitvoeren
6.3.2.6
Programma 3
Oud
3.1.1.2
Structureel Natuuroverleg organiseren
9.1.1.2
3.2.1.3
Financieringsfonds en- regeling landschap
9.2.1.3
3.2.1.6
Voldoende ruimte voor kleins. Hist. medegebruik behouden
9.2.1.6
3.2.1.7
Kernwaarden Texels landschap versterken
9.2.1.7
3.2.1.10
Problematiek overzomerende grauwe ganzen/verwilderde katten
9.2.1.10
3.2.1.11
Mooi Texel meer toekomst
9.2.1.11
3.2.1.12
Bestemmingsplan buitengebied aan Beeldkwaliteitsplan toetsen
9.2.1.12
3.3.1.2
Openbaar groen verbeteren
9.3.1.2
3.3.1.3
Banken en picknickplaatsen onderhouden
9.3.1.3
3.3.1.4
Integraal Beheersysteem Openbare Ruimte opzetten en beheren
9.3.1.6
3.3.1.5
Beplanting Bernhardlaan: toch doen, maar gefaseerd
9.3.1.7
3.3.2.2
Veiligheid speelvoorzieningen bewaken
9.3.2.2
Programma 4 4.1.3.1
Oud Regels in bestemmingsplannen die het uitoefenen van een beroep of bedrijf aan huis
3.1.4.1
mogelijk maken opnemen
Programma 5
Oud
5.1.5
Leerlingen op Texel adequaat voortgezet onderwijs aanbieden
4.1.6
5.1.5.2
Passend onderwijs vormgeven
4.1.6.2
Programma 6
Oud
6.1.1.4
Openluchtzwembad Molenkoog renoveren
5.1.1.4
6.1.1.9
Sportaccommodaties beschikbaar stellen tegen laagdrempelige tarieven
5.1.1.9
6.1.1.10
Invoeren naschools zwemarrangement schoolgaande kinderen uit het basisonderwijs
5.1.1.10
6.1.3.3
Voorzieningen op het gebied van kunst, cultuur en musea ondersteunen
5.1.3.3
6.1.4.1
Digitaal aanbod archief optimaliseren
5.1.4.1
Programma 7
Oud
7.1.2.2
Restafval openbare ruimte inzamelen
7.2.2.2
7.1.2.4
Olie op wegen, straten en pleinen bestrijden
7.2.2.6
7.2.2.1
Masterplan water 2 ontwikkelen
7.3.2.1
7.2.2.3
Meer met hemelwater doen
7.3.2.3
7.2.2.4
Eigen drinkwatervoorziening Texel onderzoeken
7.3.2.4
Programma 8
Oud
8.1.1.2
Bebording en bebakening beheren
2.1.1.2
8.1.1.4
Duikers, beschoeiingen en stuwen onderhouden
2.1.1.4
8.1.1.5
Bruggen onderhouden
2.1.1.5
8.1.2.2
Onderhoud openbare verlichting
2.1.2.2
8.2.1.2
Ontwikkelingsplan centrum Den Burg-Groeneplaats vaststellen
8.1.2.2
8.2.1.3
Herstellen winkelrondje Den Burg voorbereiden
8.1.2.3
8.3.1.2
Prestatieafspraken Woontij evalueren en actualiseren
8.2.1.2
8.3.1.5
Prestatieafspraken met Woontij Gemonitord
8.2.1.5
8.3.1.6
Verduurzaming huurwoningen stimuleren
8.2.1.6
8.3.3.2
Valbeveiliging op 14 platte daken aanbrengen
8.2.3.2
212/212