Programmabegroting 2016

Programmabegroting 2016

Inhoudsopgave Programmabegroting 2016 1. INLEIDING

5

Inleiding Kerngegevens

2. PROGRAMMA'S 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.

Bestuurlijke organistatie Veiligheid Verkeer en vervoer Beheer openbare ruimte Samenleving Begraafplaats en milieu Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting Economische zaken, toerisme en recreatie Havens

3. ALGEMENE DEKKINGS MIDDELEN Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Lokale heffingen, waarvan besteding niet gebonden Algemene uitkering Integratie-uitkering Sociaal domein Kostenplaatsen Financiering Onvoorzien Reserves en voorzieningen

4. PARAGRAFEN 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

5 7

9 9 13 16 18 21 30 33 36 39

41 41 41 41 42 42 42 43 43

45 Lokale heffingen Weerstandsvermogen Onderhoud kapitaalgoederen Financiering Bedrijfsvoering Verbonden partijen Grondbeleid

45 50 62 64 67 68 79

5. FINANCIELE POSITIE EN MEERJARENRAMING

86

5.1 5.2

Financiële begroting Financiële positie

85 86

6. BIJLAGEN Bijlage 1: Meerjarenperspectief 2016-2019 Bijlage 2: Staat van reserves en voorzieningen op programmaniveau

91 97

1. Inleiding

Inleiding

Inleiding Voor u ligt de programmabegroting 2016. Deze begroting is gebaseerd op de kadernota 2016. Naar aanleiding van de kadernota 2016 heeft u ingestemd met de uitgangspunten voor de begroting 2016, de bijgestelde bezuinigingen en de extra middelen voor ingezet en nieuw beleid. Uw besluiten zijn in de voorliggende begroting verwerkt, evenals de subsidieplafonds 2016 zoals die in de kadernota 2016 zijn vermeld. De begroting 2016 is de eerste begroting die door de SED organisatie is opgesteld. De begroting is ingedeeld zoals u dat tot nu toe was gewend. De indeling van de paragrafen verschilt enigszins als gevolg van uniformering van de opzet van de begrotingen van de drie deelnemende gemeenten. Voor de komende jaren is in onderzoek op welke wijze de begrotingen van de deelnemende gemeenten verder kunnen uniformeren, zonder daarbij overigens afbreuk te doen aan de eigenheid van de individuele gemeente. Financiële positie De primitieve begroting 2016 sluit met een overschot van € 352.000. Het doorrekenen van al eerder voorgenomen bezuinigingen en nieuw beleid, die nog niet tot concrete besluitvorming heeft geleid en daarom niet in de primitieve begroting zijn verwerkt, leiden er toe dat de begroting sluit met een positief saldo van € 247.000. In bijlage 2 van de begroting, het meerjarenperspectief 2016 – 2019, ziet u om welke nog te nemen besluiten het gaat. Het gaat o.a. om het beschikbaar stellen van gelden voor onderwijshuisvestingsvoorzieningen onderwijs en uitvoering handhavingsnota. Meerjarenperspectief 2016 – 2019. In de bijlage bij deze begroting wordt het meerjarenperspectief van de financiële positie geschetst. Ten opzichte van de kadernota 2016 is het beeld in grote lijnen hetzelfde: er is sprake van een meerjarig sluitende begroting met een behoorlijk overschot in 2016 en 2017, teruglopend naar een gering overschot in 2018 en 2019. Getalsmatig ziet het beeld er als volgt uit:

Kadernota 2016 Begroting 2016

2016 269.000 247.000

2017 477.000 354.000

2018 67.000 20.000

2019 14.000 76.000

Autonome mutaties die in de aanloop naar de begroting nog bekend zijn geworden, zijn in de cijfers van de begroting verwerkt. De belangrijkste mutaties zijn de algemene uitkering op grond van de meicirculaire, die tegenviel en de bijdrage aan de Veiligheidsregio, die op termijn meevalt ten opzichte van wat aanvankelijk kon worden verwacht. Beheer openbare buitenruimte In de raadsvergadering van 21 mei 2015 is het rekenkamercommissierapport “Reserve Onderhoud Kapitaalgoederen Enkhuizen” behandeld. In vervolg op het rapport vindt nu overleg plaats met raads- en commissieleden met als doel te komen tot een geheel vernieuwd meerjaren onderhoudsplan. In de begroting 2016 zijn is het reguliere niveau van de kosten voor groot onderhoud opgenomen (€ 939.000) aangevuld met het verwachte restant van de reserve grootonderhoud op 1 januari 2016 (€ 709.000). Sociale Domein Evenals vorig jaar staan ook in 2016 de decentralisaties van het rijk naar de gemeenten centraal. Sinds 1 januari 2015 voeren de gemeenten deze taken uit, terwijl er nog onzekerheid is over het toereikend zijn van de overgekomen middelen om de taken uit te voeren. De begroting 2016 is, zoals ook bij de begroting 2015 is gedaan, zodanig opgesteld dat de verwachte uitgaven kunnen worden opgevangen met de nieuwe uitkering van het rijk: het deelfonds sociaal domein. De uitvoering van de WMO maakt in financiële zin nu ook onderdeel uit van het sociale domein. Als gevolg van de wijzigingen binnen het sociale domein heeft u bij de kadernota 2016 besloten de reserve WMO en de reserve WMO voorzieningen gehandicapten samen te voegen tot één reserve Sociaal Domein. Vanuit deze reserve kunnen mogelijke tekorten als gevolg van het inregelen van nieuwe maatregelen worden opgevangen.

Gemeente Enkhuizen

5


SED De bedrijfsvoering is met ingang van 2015 ondergebracht in de gemeenschappelijke regeling SED. Dat betekent dat de kosten van de bedrijfsvoering geen onderdeel meer zijn van de begroting van de gemeente Enkhuizen. Daarvoor in de plaats is de bijdrage aan de gemeenschappelijke regeling SED-organisatie opgenomen. De bijdrage in de begroting 2016 is gebaseerd op de vastgesteld begroting SED-organisatie 2016. Auditcommissie De huidige indeling van de begroting is mede op advies van de auditcommissie tot stand gekomen. Alhoewel er in de afgelopen jaren al de nodige vernieuwingen zijn doorgevoerd blijven wij ons gezamenlijk inzetten voor het verbeteren van de leesbaarheid. Naast het aanpassen van de programma-indeling is de webapplicatie “ begroting in beeld” ontwikkeld. Sinds vorig jaar wordt via heldere beelden de begroting stap voor stap inzichtelijk gemaakt voor raad, college en organisatie, maar ook voor burgers, instanties en organisaties. De webapplicatie is geschikt voor pc en tablet. Leeswijzer De programmabegroting is opgebouwd uit de volgende onderdelen: - inleiding - programma’s - algemene dekkingsmiddelen - paragrafen - financiële positie Alle programmateksten zijn op dezelfde wijze ingedeeld. Na een korte inhoud van het programma worden trends en ontwikkelingen toegelicht. Daarna wordt ingezoomd op de 3 “W”-vragen: Wat willen we bereiken, wat gaan we er voor doen en wat mag het kosten. De maatschappelijke doelstelling wordt zoveel mogelijk “smart” gemaakt door het gebruik van indicatoren. Op het onderdeel “Wat mag het kosten?” is een analyse gemaakt van de afwijkingen ten opzichte van de begrotingscijfers van het vorig jaar. Op grond van nieuwe begrotingsvoorschriften worden een aantal indicatoren met ingang van het begrotingsjaar 2017 voorgeschreven. In afwachting van de toekomstige regelgeving hebben we wat betreft het doorontwikkelen van indicatoren een pas op de plaats gemaakt. Zodra meer duidelijk is over de toekomstige regelgeving, worden in SED verband nieuwe indicatoren ontwikkeld. Op het programmablad staan ook de begrote cijfers voor de jaren 2017, 2018 en 2019. Die zijn voor deze jaren dezelfde als voor het jaar 2016. In voorgaande jaren waren in deze cijfers de mutaties door prijsaanpassingen, afgesloten cao’s en inflatiecorrecties bij belastingen meegenomen. Omdat dit jaar de aanpassingen slechts zeer beperkt zijn, (nullijn t.a.v. prijsstijgingen, inflatiecorrectie belasting na 2016 slechts 0.5%) zijn deze mutaties niet op de programmabladen verwerkt. In het beeld over de meerjarige financiële positie zijn deze mutaties uiteraard wel meegenomen. U vind ze terug in het meerjarenperspectief 2016 – 2019 (bijlage 2)

Gemeente Enkhuizen

6


KERNGEGEVENS 2016

A.

Sociale Structuur

Per 1 januari 2015 Werkelijk

Aantal inwoners waarvan jongeren (t/m 19 jaar) waarvan 20 t/m 64 jarigen waarvan ouderen (vanaf 65 jaar)

Per 1 januari 2016 Prognose

18.345 4.010 10.899 3.436

18.450 4.025 10.895 3.530

2.890 365 675

2.900 355 675

1.268 228 10.000 117 54 10.700 2.330 1 8.599 80 93 10

1.268 228 10.000 117 54 10.700 2.330 1 8.638 80 93 10

Indien de bevolkingsopbouw grafisch wordt weergegeven, ontstaat het volgende beeld

per 1 januari 2016 (prognose)

waarvan jongeren (t/m 19 jaar) waarvan 20 t/m 64 jarigen waarvan ouderen (vanaf 65 jaar)

Aantal huishoudens met een laag inkomen Aantal periodiek bijstandsgerechtigden Aantal inwoners minderheden

B.

Fysieke structuur

Oppervlakte land in hectares Oppervlakte binnnenwater in hectares Oppervlakte buitenwater in hectares Oppervlakte bebouwing Oppervlakte historische kernen Lengte historisch water Historische woningen in historische kernen Aantal kernen Aantal woonruimten Lengte van de wegen in kilometers Lengte van voetpaden in kilometers Lengte van fietspaden in kilometers

C.

Financiële structuur

Gewone uitgaven (zie 5.2 Fin.positie) Investeringen waarvan voor grondexploitatie Opbrengst belastingen en retributies Algemene uitkering gemeentefonds Langlopende leningen Reserves Voorzieningen

Gemeente Enkhuizen

Primitieve begroting 2015 Totaal

Begroting 2016 Totaal

€ 48.495.000 € 51.264.000 € 6.519.000 € 9.388.000 € 18.473.000 € 31.967.000 € 11.639.000 € 3.520.000

€ 47.417.000 € 50.785.000 € 6.704.000 € 9.588.000 € 18.482.000 € 30.388.000 € 12.680.000 € 2.905.000

Primitieve begroting 2015 Per inwoner € 2.643 € 2.794 € 355 € 512 € 1.007 € 1.743 € 634 € 192

7

Begroting 2016 Per inwoner

€ 2.570 € 2.753 € 363 € 520 € 1.002 € 1.647 € 687 € 157


Gemeente Enkhuizen

8


2. Programma’s

Programma 1 Bestuurlijke organisatie

Portefeuillehouder

J.G.A. Baas

Inhoud van het programma De gemeente Enkhuizen staat voor een betrouwbaar bestuur, die op een open en transparante wijze inwoners en ondernemers betrekt bij haar besluitvorming en over de uitvoering hiervan verantwoording aflegt. Enkhuizen biedt een goede dienstverlening aan onze inwoners door: • • • •

snel te reageren; de juiste informatie te verstrekken; mee te denken; digitale diensten aan te bieden.

Trends en relevante ontwikkelingen De samenleving heeft een groeiende behoefte om op digitale wijze geïnformeerd en betrokken te worden bij de (lokale) overheid. Hierbij past een transparante overheid die de digitale mogelijkheden inzet voor betere dienstverlening, gegevensuitwisseling en participatie. In 2015 is de Wet elektronische dienstverlening burgerlijke stand ingevoerd. De wet regelt de gefaseerde invoering van de digitale aangifte van overlijden en geboorte. Ook is een aantal niet-digitale zaken in de wet geregeld, zoals de afschaffing van ondertrouw in de woongemeente, afschaffing van de M46-verklaring (een verklaring om aan te geven dat er geen sprake is van een schijnhuwelijk) en een vereenvoudigde procedure bij akteverbetering. Vanaf 1 juli 2015 bestaat voor gemeenten de mogelijkheid om aangifte van overlijden digitaal plaats te laten vinden. Men is niet verplicht de aangifte van overlijden digitaal aan te bieden. In 2016 zal voor de SED organisatie de mogelijkheid worden onderzocht om de aangifte van overlijden volledig digitaal te laten plaatsvinden.

Wat willen we bereiken? Maatschappelijke doelstelling 1. 2.

Een open, transparante en betrouwbare overheid Verhogen kwaliteit dienstverlening

Indicatoren

nulmeting

Norm

2016

2017 2018 2019

1. Een open, transparante en betrouwbare overheid Waardering van inwoners voor de wijze waarop de gemeente burgers en organisaties betrekt bij (de uitvoering van) beleid*

2014: 5,8

6,8

Waardering van inwoners voor de communicatie en voorlichting van de gemeente*

2014: 6,8

7

7

7

2. Verhogen kwaliteit dienstverlening Waardering totale gemeentelijke dienstverlening*

Gemeente Enkhuizen

2014: 6,5

9


7

Aantal bezwaarschriften (ex. WOZ): Waarvan: Herroepen Niet herroepen Niet ontvankelijk Ingetrokken

2014: 124 27% 48% 7% 18%

*Cijfers afkomstig uit de benchmark ‘Waar staat je gemeente’

Wat gaan we ervoor doen? Bestuur Informatie is voor iedereen beschikbaar (met inachtneming van wettelijke regels). Het Raads Informatie Systeem (RIS) is voor iedereen toegankelijk en de schriftelijke verslaglegging van raads- en commissievergaderingen zijn volledig beschikbaar Door het instellen van adviescommissies (bijvoorbeeld WMO adviesraad) worden burgers waar mogelijk in de gelegenheid gesteld invloed uit te oefenen op de besluitvorming van het gemeente bestuur. Ten behoeve van de participatie van jongeren in de Enkhuizer politiek wordt een Jongeren Advies Commissie (JAC) ingesteld die gevraagd of ongevraagd adviezen kan uitbrengen. Communicatie Burgers en klanten actief informeren via een breed mediaspectrum, waaronder sociale media. Hierin worden verdere stappen gemaakt, maar er is blijvende aandacht voor mensen zonder computer. Dienstverlening Landelijke Basisregistratie Personen Er wordt gewerkt aan een landelijke Basisregistratie Personen (BRP). Om als gemeente aan te sluiten op de BRP zijn mutaties nodig op de huidige persoonslijsten. De meldingen zijn te vinden in de Kwaliteitsmonitor, ontwikkeld door de Rijksdienst voor Identiteitsgegevens (RvIG). De Kwaliteitsmonitor biedt gemeenten nu en in de toekomst ondersteuning bij het up to date houden van de kwaliteit van de BRP. In 2016 is de streefwaarde een percentage afwijkingen van minder dan 3% over 22.000 persoonslijsten. Klant Contact Centrum (KCC) Het Klant Contact Centrum is volop in ontwikkeling. Steeds meer vragen en producten worden rechtstreeks aan de balie in het gemeentehuis, via internet of via de telefoon geregeld. Naast de huidige inloopmogelijkheid zal er ook meer op afspraak gewerkt gaan worden om de inwoner nog beter van dienst te kunnen zijn. De nieuwe website heeft daar een belangrijke rol in. Het is de bedoeling dat via de website inwoners zelf een afspraak kunnen maken op de dag en het tijdstip die voor hen het beste uitkomt. Natuurlijk blijft het ook mogelijk telefonisch of via een bezoek een afspraak te maken. Halverwege 2016 is de nieuwe website klaar en de tweede helft van 2016 zal in het teken staan van het verbeteren en verder ontwikkelen van de digitale dienstverlening. Speerpunten dienstverlening Voor 2016 zijn er twee speerpunten. We willen dat inwoners meer producten en diensten rechtstreeks kunnen regelen en we willen dat dit ook meer digitaal kan gebeuren.

Gemeente Enkhuizen

10


Juridische Zaken Bellen met de burger De burger wordt steeds mondiger. Meer dan voorheen wordt bezwaar gemaakt en juridische procedures gevoerd. Dit is een landelijke tendens. Wij signaleren dit ook in onze gemeente. De aanpak van de ‘klassieke overheid’ werkt niet meer. De tijd is voorbij dat de burger een aanvraag indient en vervolgens moet afwachten tot het moment dat hij de negatieve beschikking in de bus krijgt. Meer persoonlijk en tussentijds contact is nodig. Dit wordt ook wel ‘pre-mediation’ genoemd. De bedoeling is om tijdens de behandeling van de aanvraag contact te hebben met de burger om problemen op te lossen, ontevredenheid weg te nemen of simpelweg zaken goed uit te leggen. Deze nieuwe aanpak wordt aanbevolen door (onder meer) het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, de Nationale ombudsman en de VNG conform het project ‘Prettig contact met de overheid’. Ook de organisatie gaat hiermee aan de slag. In de eerste helft van 2016 worden medewerkers conform deze methodiek opgeleid. Het project Bellen met de burger maakt onderdeel uit van de juridische kwaliteitszorg. Dit is erop gericht om structureel zowel de klanttevredenheid te verbeteren als de algehele juridische kwaliteit te verhogen. Een succesvolle aanpak van juridische kwaliteitszorg heeft daarmee rechtstreeks positieve gevolgen voor de onze gemeente. LEAN Bezwaar Bezwaarschriften worden door de organisatie voor de SED gemeenten op uniforme wijze behandeld. Dit is het resultaat van LEAN Bezwaar. Hierdoor kunnen bezwaarschriften sneller worden afgehandeld waarbij een persoonsgerichte aanpak centraal staat.

Wat mag het kosten? Lasten en baten programma Bestuurlijke Organisatie Rekening Begroting 2014 2015

(Bedragen x € 1.000) Begroting Begroting 2016 2017

Begroting 2018

Begroting 2019

Lasten

3.788

3.880

3.949

3.949

3.949

3.949

Baten

-760

-306

-320

-320

-320

-320

3.028

3.574

3.629

3.629

3.629

3.629

Saldo programma P01.

Toelichting Uit bovenstaande tabel blijkt dat er in 2016 voor dit programma per saldo € 55.000 meer is begroot ten opzichte van 2015. De belangrijkste verschillen worden hieronder toegelicht: Lasten Hogere apparaatskosten. De publicatie van ‘Gemeentenieuws’ wordt teruggebracht van 2 naar 1 pagina. In 2015 was een incidenteel bedrag opgenomen voor de organisatie van de waterschapsverkiezingen. De aanschaf van reisdocumenten is duurder geworden. Overige verschillen.

Gemeente Enkhuizen

11

Euro’s -/-50.000 21.000 26.000 -/-50.000 -/-16.000 -/-69.000


Baten Overige verschillen.

Euro’s 14.000 14.000

Per saldo nadeel van

-/-55.000

Reserves en Voorzieningen Bij dit programma behoren de volgende reserves en voorzieningen:

Reserve Verkiezingen

Voorzieningen Voorziening pensioen wethouders Voorziening wachtgeld wethouders

Prognose

Prognose

01-01-2016

31-12-2016

0

0

498.000 11.000 509.000

462.000 0 462.000

Toelichting voorzieningen: Voorziening • Pensioen ex- wethouders; de onttrekking in 2016 betreft de pensioenuitkering aan 7 pensioengerechtigde ex-wethouders. • Voorziening wachtgeld ex-wethouders; de onttrekking in 2016 betreft de wachtgeldverplichting van de ex-wethouders.

Gemeente Enkhuizen

12


Programma 2 Veiligheid

Portefeuillehouder

J.G.A. Baas

Inhoud van het programma De gemeente Enkhuizen streeft er met dit programma naar om het niveau van zowel de feitelijke veiligheden (objectief) als de gevoelens van veiligheid (subjectief) bij burgers te vergroten. Enkhuizen is voor zowel burgers als toeristen een stad waar men op een veilige manier kan vertoeven. Trends en relevante ontwikkelingen Doordat meer en meer taken vanuit het Rijk bij de lokale overheden komen te liggen, hebben gemeenten ook op veiligheidsgebied elkaar steeds meer nodig. Dit heeft inmiddels geleid tot het vaststellen van de West-Friese veiligheidsambitie, waarin de zeven Westfriese gemeenten prioriteiten hebben benoemd die zij gezamenlijk gaan oppakken. Veiligheidsregio Vanwege de taakverbreding die is ontstaan op het vlak van brandweerzorg en integrale veiligheid, is het 1 huidige beleidsplan aangepast. Het beleidsplan VR 2015-2018 borduurt voort op de maatschappelijke ambities uit het vorige beleidsplan, maar aanpassing was noodzakelijk vanwege diverse ontwikkelingen. De brandweer is geregionaliseerd, de veiligheidshuizen zijn per 2014 ingebed in de organisatiecontext van de veiligheidsregio, de meldkamer wordt in de komende periode onderdeel van de landelijke meldkamerorganisatie en de verdere professionalisering van risicobeheersing wordt binnen het regionale netwerk verder vormgegeven. Verdeelsleutel In juni heeft de commissie verdeelsleutel haar bevindingen en advies ten aanzien van de toe te passen verdeelsleutel voor de begroting van de Veiligheidsregio NHN gepresenteerd. De commissie heeft hierbij gekeken naar de wijze waarop de gemeenten gefinancierd worden voor deze taak en is uiteindelijk tot het advies gekomen om een verdeelsleutel te kiezen gebaseerd op het draagkrachtbeginsel. Inhoudelijk betekent dit dat de begroting wordt verdeeld op basis van het relatieve aandeel van de eigen belastinginkomsten en het relatieve aandeel van herziene OOV component binnen de algemene uitkering. Dit advies is voorgelegd aan het AB en het AB heeft besloten dat op basis van het voorstel van de commissie verdeelsleutel een wijziging van de gemeenschappelijke regeling wordt voorbereid. Deze wijziging wordt vervolgens ter besluitvorming aan de individuele colleges van Burgemeester en Wethouders voorgelegd. De individuele colleges nemen een besluit op het voorstel en vervolgens wordt op basis hiervan door de VR bepaald of er meerderheid is voor het wijzigen van de GR. Voor wat betreft de financiële gevolgen voor onze gemeente, deze kunnen pas inzichtelijk worden gemaakt op e moment dat duidelijk is of er een 2/3 meerderheid van stemmen voor de wijziging is. Dit traject gaat lopen in het najaar. Daarnaast zal 2016 een spannend jaar worden voor de veiligheidsregio omdat inzichtelijk gaat worden hoe de voorgenomen bezuinigingen worden gerealiseerd en welke gevolgen dat heeft in de taakuitoefening.

Wat willen we bereiken? Maatschappelijke doelstelling 1. 2. 3.

Het vergroten van de objectieve veiligheid Het vergroten van het veiligheidsgevoel van zowel onze inwoners als bezoekers Verkleinen van risico’s en het beperken van leed en schade bij incidenten

Het stond in de planning om het beleidsplan eind 2014 vast te stellen, maar door de bezuinigingsslag is dit uitgesteld. Het beleidsplan heeft namelijk geen rekening gehouden met 7,4 miljoen bezuinigingen. 1

Gemeente Enkhuizen

13


Indicatoren

nulmeting

Norm

2016

2017 2018

2019

1. Vergroten objectieve veiligheid Het aantal woninginbraken is met 25% gedaald ten opzichte van het jaar 2011

56 (2011)

37

45

40

37

35

Het aantal misdrijven van uitgaansgeweld is significant lager dan in 2011

54 (2011)

<54

50

48

45

42

115 (2011)

<115

110

105

100

95

14% (2011) 19% (2013)

<14%

16%

14%

13%

12%

10% (2013)

8%

9%

8%

8%

7%

46% (2014)

54%

50%

54%

54%

56%

Het aantal incidenten van huiselijk geweld is significant lager dan in 2011 2. Vergroten veiligheidsgevoel Percentage mensen dat aangeeft zich wel eens onveilig te voelen in de eigen buurt* Percentage mensen dat aangeeft zich soms onveilig te voelen in het eigen huis* Percentage mensen dat aangeeft dat er voldoende aandacht is voor verbeteren leefbaarheid en veiligheid*

*Cijfers afkomstig uit de benchmark ‘Integrale veiligheidsmonitor’ ** concept doelstellingen VR-NHN 2015-2018

Veiligheidsregio De hoofddoelstelling van het beleidsplan is als volgt geformuleerd: “De veiligheidsregio NHN richt zich op het verkleinen van risico’s en het beperken van leed en schade bij incidenten. Naast deze hoofddoelstelling heeft de veiligheidsregio negen andere subdoelstellingen geformuleerd. 1. In 2018 wordt de samenwerking in NHN door ketenpartners met een 8 gewaardeerd 2. In 2018 is 80% van de burgers en 100% van de bedrijven in NHN op de hoogte van risico’s en handelingsperspectieven 3. In 2018 zijn alle burgers en alle bedrijven op de hoogte van de (on)mogelijkheden van hulpdiensten 4. In 2018 zijn er 75 (10%) minder uitrukken voor brand dan in 2013 5. In 2018 is er 10% minder overlast en criminaliteit in NHN dan in 2015 6. In 2018 hebben burgers minder gezondheidsschade dan in 2015 7. In 2018 is er 10% minder schade en minder onveiligheid bij incidenten dan in 2015 8. In 2018 wordt gevaar bij woningbrand en bij ongevallen binnen 15 minuten weggenomen 9. In 2018 worden alle acute effecten van incidenten binnen 4 uur teruggebracht naar situatie brongebied

Wat gaan we ervoor doen? Veiligheidsregio De veiligheidsregio biedt adequate hulp en werkt samen met alle bij de veiligheid en hulpverlening betrokken partijen. Daarbij worden burgers en bedrijven gestimuleerd tot het nemen van eigen verantwoordelijkheid en actief betrokken bij de hulpverlening”. Rampenbestrijding Binnen de veiligheidsregio Noord-Holland Noord zijn de processen die onder bevolkingszorg (gemeente) vallen regionaal opgepakt, zodat expertisevoordelen ontstaan. Voor de resterende taken die onder verantwoordelijkheid van de gemeente uitgevoerd dienen te worden, is er in SED verband een crisisorganisatie neergezet. Dit zal zo gecontinueerd worden. Interbestuurlijk toezicht Op grond van de ‘Wet veiligheidsregio’s’ zijn wij verplicht om informatie aan te leveren aan de Veiligheidsregio voor de risicokaart. Deze kaart vermeldt onder andere kwetsbare objecten, ongevallen, lpg-installaties, opslag en risicovolle bedrijven. Onze informatieverstrekking voor deze kaart is actueel.

Gemeente Enkhuizen

14


Overige beschermende maatregelen Door uitvoering te geven aan uitgangspunten uit de Doorontwikkelingsnotitie Integrale Veiligheid 2013-2016 en het Integraal Handhavingsbeleidsplan wordt bijgedragen aan een positieve gedragsverandering in de maatschappij ten aanzien van gedragingen in de openbare ruimte. Een gevolg hiervan is dat het aantal parkeerovertredingen en ergernissen zullen afnemen. Bij gemeentegrensoverschrijdende onderwerpen zullen beleidsuitgangspunten regionaal opgepakt worden. Onze inwoners worden hierover geïnformeerd. Tevens creëert de gemeente omstandigheden die het mogelijk maken dat burgers ook hun eigen verantwoordelijkheden kunnen oppakken en waarmaken voor een veiliger Enkhuizen.

Wat mag het kosten? Lasten en baten programma Veiligheid (Bedragen x € 1.000) Rekening Begroting Begroting 2014 2015 2016

Begroting 2017

Begroting 2018

Begroting 2019

Lasten

2.177

2.141

2.135

2.135

2.135

2.135

Baten

-66

-69

-34

-34

-34

-34

2.112

2.072

2.101

2.101

2.101

2.101


Toelichting Uit bovenstaande tabel blijkt dat er in 2016 voor dit programma per saldo € 29.000 meer is begroot ten opzichte van 2015. De belangrijkste verschillen worden hieronder toegelicht: Lasten Hogere bijdrage aan de Veiligheidsregio. In 2015 is incidenteel een bedrag toegekend voor een extra handhaver.

Euro’s -/- 74.000 80.000 6.000

Baten De vergoedingsregeling gemeenten voor handhaving parkeren en overlast is komen te vervallen.

Euro’s -/- 35.000 -/-35.000

Per saldo voordeel van

-/-29.000

Reserves en Voorzieningen Bij dit programma behoren geen reserves en voorzieningen.

Gemeente Enkhuizen

15


Programma 3 Verkeer en vervoer

N.J.J. Kok

Portefeuillehouder

Inhoud van het programma Het oplossen van knelpunten (zowel objectief als subjectieve) in de infrastructuur. In de Stadsvisie wordt gepleit voor betere verbindingen tussen de buitenwijken en de binnenstad. De binnenstad is zo goed als vrij van autoverkeer. Via de havens kunnen watertoeristen de stad goed bereiken. Door busverbindingen, wandel- en fietsroutes en het gebruik van binnenwateren is het op allerlei manieren mogelijk voor mensen om zich in en rondom de stad te bewegen. (bron: Stadsvisie) Trends en relevante ontwikkelingen Geen


Vergroten verkeersveiligheid en leefbaarheid Gebruiksvriendelijker Parkeerbeleid

Indicatoren

nulmeting

Norm

2016

2017 2018 2019

1. verkeersveiligheid Oordeel van de burger over de verkeersveiligheid van de gemeente.

6.3

7.0

6,3

6,3

6,3

6,3

Oordeel van de burger over de verkeersveiligheid In de buurt.

6.3

7.0

6,3

6,3

6,3

6,3

Oordeel van de burger over onderhoud wegen en fietspaden.

6.5

6.0

6,5

6,5

6,5

6,5

Wat gaan we ervoor doen? Verkeersveiligheid Eind 2015 of begin 2016 wordt het herziene Verkeersplan vastgesteld. Vanaf 2016 worden de daaruit vloeiende verkeersmaatregelen of werkzaamheden uitgevoerd. Door het concept ‘duurzaam veilig’ verder door te voeren worden straten en woonwijken op een duurzame en veilige manier ingericht. Dit is een doorlopend proces. Verder worden de verkeersonveilige situaties adequaat opgepakt. Parkeren Het huidige parkeerbeleid is geëvalueerd. Afhankelijk van de resultaten van dit onderzoek zullen er aanpassingen worden gedaan. Parkeerfonds In de raadsvergadering van 7 mei 2014 is de parkeerfondsverordening vastgesteld waarbij tevens het parkeerfonds is ingericht en een storting van 36.000 euro in de reserve is gedaan voor het aanleggen van de eerste 12 parkeerplaatsen. Het parkeerfonds dient ervoor om kleine projecten mogelijk te maken die nu stranden op het niet kunnen realiseren van voldoende parkeerplaatsen op eigen terrein. Bij kleine projecten

Gemeente Enkhuizen

16


moet worden gedacht aan ontwikkelingen met een parkeervraag gelijk aan die van maximaal vijf woonhuizen/woningen. De eerste 12 parkeerplaatsen zullen in de loop van 2015/2016 worden aangelegd. Inmiddels is een aantal van deze parkeerplaatsen ook ingezet voor verschillende kleine projecten in de binnenstad. Op dit moment worden twee nieuwe locaties verkend om verdere parkeerplaatsen aan te leggen.

Wat mag het kosten? Lasten en baten programma Verkeer en Vervoer (Bedragen x € 1.000) Rekening Begroting Begroting Begroting 2014 2015 2016 2017

Begroting 2018

Begroting 2019

Lasten

231

323

247

247

247

247

Baten

-152

-146

-146

-146

-146

-146

79

177

101

101

101

101

Saldo programma P03. Toelichting

Uit bovenstaande tabel blijkt dat er in 2016 voor dit programma per saldo € 76.000 minder is begroot ten opzichte van 2015. De belangrijkste verschillen worden hieronder toegelicht: Lasten Voor het actualiseren van het verkeersplan is in 2015 een incidenteel budget beschikbaar gesteld. Voor de evaluatie van het parkeerbeleid is in 2015 een incidenteel budget toegekend Overige verschillen


35.000 -/-

50.000 9.000 76.000

76.000

Reserves en Voorzieningen Bij dit programma behoort de volgende reserve:

Reserve Parkeerfonds

31-12-2015

31-12-2016

36.000 36.000

36.000 36.000

Voorzieningen Bij dit programma behoren geen voorzieningen Toelichting op de reserve Reserve Parkeerfonds; Om daar waar het niet mogelijk is op eigen terrein parkeerplaatsen aan te leggen toch in een oplossing te voorzien, is een bedrag van € 36.000 in het parkeerfonds gestort.

Gemeente Enkhuizen

17


Programma 4 Beheer openbare ruimte

N.J.J. Kok

Portefeuillehouder

Inhoud van het programma Met het programma beheer openbare ruimte streeft de gemeente Enkhuizen naar een verantwoord beheer van de openbare ruimte en de riolering en wel zodanig dat de instandhouding ervan en de volksgezondheid worden gewaarborgd. Er is sprake van een minimaal beheer waarbij achterstallig onderhoud wordt voorkomen. Het kwaliteitsniveau wordt gekenschetst als basis. Trends en relevante ontwikkelingen In met name de buitenwijken van Enkhuizen naderen een aantal kapitaalgoederen het einde van hun technische levensduur te denken valt aan beschoeiingen en kunstwerken. Momenteel wordt er hard gewerkt om goed in beeld te krijgen welke maatregelen getroffen moeten worden om kapitaalgoederen te vervangen of te renoveren. Ten aan zien van de verhardingen en de waterwegen zal het huidig beleid worden voortgezet en waar dat uit de inspecties blijkt zal (groot) onderhoud worden gepleegd. Ten aanzien van het groenonderhoud en met name de onkruidbestrijding op verhardingen zal in 2016 duidelijk worden of het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen (glyfosaat) verboden wordt. Alternatieve werkmethoden worden momenteel onderzocht op effectiviteit en financiële haalbaarheid. Wat willen we bereiken? Het beheer van de kapitaalgoederen wordt uitgevoerd op kwaliteitsniveau ‘basis’, met uitzondering van het Snouck van Loosenpark wat op een hoog kwaliteitsniveau wordt onderhouden. Voor de komende bestuursperiode zal dit niveau worden gehandhaafd. Wel zal er een accentverschuiving zichtbaar worden naar de buitenwijken waar de komende jaren meer aandacht geschonken zal worden voor het onderhoud en vervanging van kunstwerken en beschoeiingen. Maatschappelijke doelstelling 1. 2.

Tevreden burgers over de leefbaarheid en het onderhoud in de buurt en wijk Voorkomen van wateroverlast en waterschade

Indicatoren

nulmeting

1. Tevreden burgers over de leefbaarheid en het onderhoud in de buurt en wijk

Norm

2017

2018 2019

(2012)

over de leefbaarheid in de buurt (benchmark: Waar staat je gemeente)

7,4

over het onderhoud van de wijk (benchmark: Waar staat je gemeente)

6,3

over het openbaar groen in de wijk (benchmark: Waar staat je gemeente)

6,4

7,4

7,4

7,4

7,4

6,3

6,3

6,3

6,3

6,4

6,4

6,4

6,4

66

55

55

55

55

80

110

110

110

110

6

6

6

6

6

6,0

1)

(2013)

2. Voorkomen van wateroverlast en waterschade Aantal meldingen over riolering (gemeentelijke registratie) Aantal meldingen over kolken (gemeentelijke registratie) Aantal meldingen over grondwater (gemeentelijke registratie) 1)

2016

Het vastgestelde uitgangspunt is dat de kapitaalgoederen (de buitenruimte) op een zodanige wijze worden beheerd dat er sprake is van minimaal verantwoord beheer hetgeen overeenkomt met de cijfer 6,0

Gemeente Enkhuizen

18


Wat gaan we ervoor doen? Op basis van het vernieuwde Meerjarenonderhoudsplan, onderhouden en beheren van de kapitaalgoederen op het afgesproken kwaliteitsniveau. Hiervoor zijn (meerjaren)onderhoudscontracten afgesloten met diverse aannemers. Daarnaast zullen, conform het gestelde in de paragraaf ‘Onderhoud Kapitaalgoederen’, in het kader van grootonderhoud kapitaalgoederen worden vervangen of gerenoveerd. Het beheer en onderhoud van de riolering wordt op basis van het GRP in 2016 verder geoptimaliseerd voor wat betreft het systeembeheer en operationele onderhoud. Vanuit het bestuursakkoord water wordt in 2016 het reinigen van de kolken in WF7-verband aanbesteed. In SED-verband wordt het beheer en onderhoud van de gemalen aanbesteed. Waarbij de manier van storingsafhandeling wordt geharmoniseerd. T.b.v. de visie op het stedelijk water wordt in samenwerking met de gemeente Medemblik en het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier een waterplan opgesteld waarin alle aspecten die met water van belang zijn, o.a. waterrecreatie, ecologie en doorvaarbaarheid. In het eerste kwartaal 2016 kan dit plan ter vaststelling worden aangeboden aan het bestuur. Voor het gemeentelijk baggerwerk is een meerjarenplan opgesteld waarbij rekening is gehouden met de functie van het water. Doorvaarbaar water wordt bijvoorbeeld dieper gebaggerd.

Wat mag het kosten? Lasten en baten programma Beheer Openbare Buitenruimte (Bedragen x € 1.000) Rekening Begroting Begroting Begroting Begroting 2014 2015 2016 2017 2018

Begroting 2019

Lasten

5.809

7.400

5.602

5.602

5.602

5.602

Baten

-1.481

-1.414

-1.478

-1.478

-1.478

-1.478

4.328

5.986

4.124

4.124

4.124

4.124


Toelichting Uit bovenstaande tabel blijkt dat er in 2016 voor dit programma per saldo € 1.862.000 minder is begroot ten opzichte van 2015. De belangrijkste verschillen worden hieronder toegelicht: Lasten In 2015 is éénmalig extra afgeschreven op geactiveerde kapitaalsuitgaven In 2015 is éénmalig een bedrag van € 10.000 toegevoegd voor onderzoek riool De geplande uitgaven voor groot onderhoud zijn in 2016 lager Overige verschillen

1.450.000 10.000 347.000 -/- 9.000 1.798.000

Baten Op grond van de begrote baten en lasten voor rioolwerkzaamheden en investeringen wordt een hoger bedrag onttrokken aan de voorziening rioleringen

Euro’s 64.000 64.000


Gemeente Enkhuizen

1.862.000

19


Reserves en Voorzieningen Bij dit programma behoren de volgende reserves en voorzieningen

Reserves Egalisatie tarieven riolering Reserve onderhoud kapitaalgoederen

Voorzieningen Voorziening onderhoud rioleringen

Prognose 01-01-2016

Prognose 31-12-2016

412.000 709.000 1.121.000

392.000 0 392.000

607.000 607.000

524.000 524.000

Toelichting reserves en voorzieningen: Reserves Reserve egalisatie tarieven; Deze reserve wordt ingezet om de lastenverzwaring voor de burger te temporiseren. Reserve onderhoud kapitaalgoederen; De uitgaven voor groot onderhoud worden gedekt uit deze (egalisatie)Reserve. Voor een nadere toelichting verwijzen wij u naar de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen.

Voorzieningen Voorziening onderhoud rioleringen; naar verwachting wordt in 2016 € 83.000 onttrokken aan deze voorziening.

Gemeente Enkhuizen

20


Programma 5 Samenleving

Portefeuillehouder

M.W. Olierook K. Kok

Inhoud van het programma Met het programma Samenleving streven we ernaar dat de inwoner van Enkhuizen zelf regie voert over zijn/haar leven met een gemeente die dat stimuleert en daar waar nodig ondersteunt. De gemeente biedt compensatie waar zij dit nodig acht.

Trends en relevante ontwikkelingen Algemeen • demografische ontwikkelingen zorgen voor vergrijzing waardoor er een toename is van de zorgvraag; • bereikbaarheid en leefbaarheid staan onder druk door beperking OV-vervoer; • Maatschappelijke tweedeling neemt toe, de consequentie hiervan is een toename van de druk op de voorzieningen en uitkeringen; • Invulling geven aan "participatiesamenleving” is een belangrijke opgave; • Integrale benadering van vraagstukken is de norm. Zorg • • • • •

Toenemende samenhang tussen het medische en het sociale domein; Transformatie sociaal domein: in 2015 hebben de gemeente nieuwe taken gekregen, in 2016 zal dit zich verder ontwikkelen; De overheid participeert steeds meer in de lokale samenleving; Met de uitgangspunten zo lang mogelijk zelfstandig thuis en eigen kracht, zal het beroep op mantelzorg en vrijwilligers toenemen; Met de wijzigingen in de zorg verwachten we in 2016 een grotere druk op maatschappelijke opvang, inloopvoorzieningen en beschermd wonen.

Onderwijs • In 2016 wordt de visie op de brede school doorontwikkeld naar integraal aangeboden kindvoorzieningen waarbij spelen en leren organisch in elkaar overlopen en kinderen één doorgaande leerlijn wordt geboden. Integrale kindvoorzieningen geven een impuls aan duurzame inhoudelijke samenwerking tussen kinderdagverblijf, peuterspeelzaal, naschoolse opvang, PO- en VO onderwijs, sport en cultuur. In 2016 zal worden verkend welke partijen hierin het initiatief nemen. Sport, bewegen en cultuur • Sport en bewegen zijn belangrijk daar waar het gaat om bevordering van de sociale cohesie, participatie, gezondheid; • Het kunst en cultuurbeleid zal worden herijkt.

Wat willen we bereiken? De Beleidsnota WMO 2013-2016 fungeert als overkoepelend document voor de beleidsterreinen op het gebied van samenleving. De uitgangspunten van deze nota passen goed bij de nieuwe taken rondom de decentralisatie van zorg die de gemeenten vanaf 1 januari 2015 hebben gekregen. De beleidsnota is opgebouwd uit drie thema’s: • Opvoeden en opgroeien • Thuis in Enkhuizen • Drempels weg in Enkhuizen De maatschappelijke doelstellingen in dit hoofdstuk worden per thema weergegeven.

Gemeente Enkhuizen

21


Maatschappelijke doelstellingen 1.

2.

3.

Meer ontplooiingsmogelijkheden passend bij de mogelijkheden van het individuele kind • Kinderen in Enkhuizen groeien op in een veilige en gezonde omgeving • Ouders worden (of zijn!) zich (nog meer) bewust van hun voorbeeldfunctie in het gedrag en de leefstijl van hun kind en worden hierbij zo nodig (tijdelijk) ondersteund • Een versterkte zorgstructuur, waarbij alle kinderen in beeld zijn en goede zorgbegeleiding wordt geboden in een doorlopende (leer-)lijn; • Extra aandacht voor preventie, jeugdzorg en ondersteuning voor kinderen waarmee het soms even of voor een langere periode niet goed gaat; • Bevordering van actieve, receptieve en reflectieve (deze begrippen worden later in het document toegelicht) cultuureducatie voor en door jeugd. Vergroten van de leefbaarheid en de veiligheid in de stad • Vrijwilligerswerk in Enkhuizen is en wordt vanzelfsprekend(er) door (potentiele) vrijwilligers te stimuleren en te faciliteren; • Een brede inzet van sport en bewegen als middel ter bevordering van sociale samenhang, een gezonde leefstijl en participatie van burgers; • Een brede inzet van kunst en cultuur als middel ter bevordering van sociale cohesie, leefbaarheid en betrokkenheid. Vergroten van de zelfredzaamheid • Samen sterk voor kwetsbare burgers • Een vergroting van de draagkracht bij mantelzorgers en het verlichten van de draaglast van mantelzorgers; • Ondersteuning naar werk: scholing, een re-integratie traject, een stage of werken in de sociale werkvoorziening; • Ondersteuning voor inwoners die niet op eigen kracht of met behulp van het eigen sociale netwerk in staat zijn om mee te doen

Als uitgangspunt voor dit programma zijn, naast de in februari 2014 vastgestelde Wmo-nota, de nota Gezondheidsbeleid en het beleidskader ‘zorg voor jeugd’ gebruikt. Eind 2014 en halverwege 2015 worden de nog te ontwikkelen cultuurnota en de sport en bewegen opgeleverd. Indicatoren nulmeting 1. Meer ontplooiingsmogelijkheden passend bij de mogelijkheden van het individuele kind Cultuureducatie en cultuurparticipatie % scholen basisonderwijs die in aanraking komen met zoveel mogelijk vormen van cultuureducatie en kunstdisciplines 2. Vergroten van de veiligheid en leefbaarheid in de stad Stimuleren van vrijwilligerswerk percentage mensen dat vrijwilligerswerk doet 3. Vergroten van de zelfredzaamheid

Norm

2016

2017

2018

2019

Niet bekend

100%

100%

100%

100%

100%

53% (2015)

55%

57%

59%

60%

60%

≥70%

≥70%

≥70%

≥70%

Vergroting draagkracht en verlichten draaglast van mantelzorgers Mantelzorgers die zeggen tevreden tot zeer tevreden te zijn over de ondersteuning die 70% (2010) ≥70% de gemeente biedt.

Gemeente Enkhuizen

22


Wat gaan we ervoor doen? 1.Meer ontplooiingsmogelijkheden passend bij de mogelijkheden van het individuele kind Bieden van adequate huisvesting voor kindvoorzieningen Door het scherp in beeld brengen van de toekomstige huisvestingsbehoefte van scholen en kinderopvang in relatie tot de visie op integrale kindvoorzieningen, wordt een goed aanbod, spreiding en bereikbaarheid gerealiseerd. Een integraal huisvestingsplan (IHP) voor meerdere jaren brengt de ambitie van de gemeente in beeld. Dit plan biedt een ruimtelijk, financieel en beleidsmatig kader voor de toekomstige huisvesting van kindvoorzieningen. Het integraal huisvestingsplan heeft een nauwe relatie met de visie op het integraal kindcentrum. Waar mogelijk vinden netwerkverbindingen tussen onderwijs, kinderopvang, sport en cultuur plaats binnen de bestaande huisvesting. Als in het IHP een aanpassing in de huisvesting is voorzien, wordt hierin de mogelijkheid tot fysieke samenvoeging van de betrokken voorzieningen onderzocht. Toezicht en handhaving kwaliteitseisen kinderopvang en peuterspeelzaalwerk Onze gemeente streeft ernaar dat ouders en verzorgers alleen kunnen kiezen uit goede en zeer goede kinderopvang. De kwaliteit wordt daarom voortdurend gecontroleerd, verbeterd en geborgd. Dit wordt uitgevoerd door middel van goed toezicht, adequate handhaving, nieuwe initiatieven, het ondersteunen van pilots en het zoeken van afstemming met de ondernemers. Bieden van educatie thuisnabij Met de invoering van Passend Onderwijs wordt gestreefd naar een zorgstructuur in en rond de school, waarbij elke leerling de zorg krijgt die hij/zij nodig heeft om thuisnabij een doorgaand ontwikkelingsproces te kunnen doorlopen. Om dit te realiseren zijn verbindingen nodig tussen onderwijs en jeugdbeleid, waarbij de samenwerkingsverbanden essentieel zijn. Stimuleren behalen startkwalificatie De gemeente is verantwoordelijk voor het voorkomen van vroegtijdige schooluitval. Deze actie wordt voornamelijk uitgevoerd door de regionale RMC functie. Het RMC heeft een wettelijke taak om te zorgen dat jongeren een startkwalificatie halen of om ze een passend traject te bieden. Voorkomen van taalachterstanden Een goede beheersing van de Nederlandse taal is een voorwaarde om nu en in de toekomst te kunnen participeren in de maatschappij. Toch zijn er veel kinderen en volwassen met een taalachterstand. De gemeente zet zich in om taalachterstanden bij jonge kinderen en laaggeletterdheid bij (jong) volwassenen te voorkomen dan wel aan te pakken. Dit betekent dat er moet worden geïnvesteerd in de preventieve (het voorkomen) en curatieve (het bestrijden) aanpak van taalachterstanden. Binnen de gemeente Enkhuizen wordt reeds veel geïnvesteerd in de preventieve aanpak door middel van voor- en vroegschoolse educatie (VVE). Zoals VVE-educatie in de peuterspeelzalen, voorleesexpress en de pilot peuterplus voor kinderen met taal- en ontwikkelingsachterstanden en gedragsproblematiek. Dit beleid wordt in 2016 voortgezet. De Nieuwkomerklas op ‘t Palet - voor kinderen die bij het primair onderwijs aangemeld worden, maar geen woord Nederlands spreken - is geëvalueerd. Zowel de gemeente als het primair onderwijs is blij met de voorziening. In de regio West-Friesland is daarop besloten om de voorziening uit te breiden met een voorziening voor Medemblik en Koggenland - en voor vier jaar te consolideren. Bieden van opvoeden opgroeiondersteuning Het Centrum Jeugd en Gezin ontwikkelt zich door als zorgen welzijnsnetwerk op de peuterspeelzalen, kinderdagverblijven en scholen. Hierdoor ontstaat een intensieve samenwerking tussen onderwijs, peuterspeelzaalwerk, kinderopvang en buitenschoolse opvang en de partners van het CJG netwerk. Voorlichtings- en informatiebijeenkomsten over opvoeden- en opgroeien worden in samenwerking met bovengenoemde partners voor ouders/verzorgers, jeugd en jongeren georganiseerd. Gezinnen met specifieke vragen over opvoeden opgroeiondersteuning kunnen daarnaast terecht bij de CJG-partners op de peuterspeelzalen, kinderdagverblijven, in het onderwijs of bij hen thuis.

Gemeente Enkhuizen

23


Ondersteunen van (kwetsbare) tieners Halverwege juni 2015 is Stichting Welzijn Enkhuizen van start gegaan met een pilot tienerwerk. De pilot heeft als doel de (kwetsbare) tieners, in de leeftijd van 10 t/m 16 jaar, in hun ontwikkeling optimaal te ondersteunen, hen te voorzien in nuttige vrijetijdsbesteding en vroegtijdige schooluitval te voorkomen. De tienerwerker werkt samen met het onderwijs, de professionals vanuit het CJG netwerk en/of het stadsteam en politie, zodat steeds meer adequate verbindingen ontstaan tussen vroeg signalering, preventie en de inzet van gespecialiseerde zorg. Specifiek tienerwerk en specifiek jongerenwerk liggen hierbij in elkaars verlengde. In het kader van de pilot is IJsselzand omgebouwd als tienerhonk. Sinds de opening van het tienerhonk komen er gemiddeld 30 á 50 tieners naar het tienerhonk. Brede school binnenstad In 2013 is besloten tot nieuwbouw van de brede school (de Tweemaster / Veste / Pierewiet) in de binnenstad. Na een bemiddelingstraject met de schoolbesturen wordt er verder vorm gegeven aan de invulling van de voorziening. Hierbij worden de ontwikkelingen rondom de Sprong meegenomen. Het streven is om in 2016 een start te maken aan de daadwerkelijke realisatie van de brede school. Uitgangspunt voor deze school is een intensieve samenwerking van de betrokken partners, die verder gaat dan alleen de fysieke samenvoeging. Kunst en cultuur Dit beleid zal worden herijkt. In de regio wordt gewerkt aan een gezamenlijke regionale bibliotheekvisie. Deze gaat echter verder dan alleen het bibliotheekwerk. Gestreefd wordt naar een integrale visie waar ook muziekonderwijs, cultuureducatie en cultuurparticipatie deel van uit maken. Integratie van en samenwerking tussen voorzieningen, cultureel ondernemerschap en zoveel mogelijk in de scholen, zijn uitgangspunten. Mogelijk maken van cultuureducatie en cultuurparticipatie Cultuureducatie vormt een onmisbaar onderdeel in de ontwikkeling van een kind. En niet alleen van kinderen. Door elkaars cultuur en tradities te kennen wordt wederzijds begrip gecreëerd, maar ook het kennen van de historie van een stad of plaats creëert meer verbondenheid en betrokkenheid. Het belang van cultuureducatie is daarmee groot. Kunst en cultuur zijn om van te genieten en om door geraakt te worden. Bovendien levert het een bijdrage aan de algemene ontwikkeling van jongeren. Alle jeugd in Enkhuizen wordt daarom in aanraking gebracht met verschillende kunstdisciplines op een actieve, receptieve en reflectieve wijze. De subsidie draagt bij aan het prikkelen, enthousiasmeren en uitdagen van jeugd om talenten te ontdekken en te ontwikkelen. De activiteiten dienen bij te dragen aan de volgende resultaten: • Alle kinderen in Enkhuizen komen in aanraking met zoveel mogelijk vormen van cultuureducatie en kunstdisciplines, er is dus sprake van een gedifferentieerd aanbod cultuureducatie; • Een lokale en regionale infrastructuur waar het onderwijs en alle (lokale) cultuurinstellingen deel van uitmaken en waarin een goede coördinatie tussen de vraag vanuit het onderwijs en het aanbod vanuit de culturele instellingen aanwezig is; • Een samenhangend aanbod van cultuureducatie ten behoeve van de doorlopende leerlijn cultuureducatie en de bijbehorende kerndoelen in het basisonderwijs; • De binnenschoolse activiteiten zijn vernieuwend, verrassend en verbindend, ofwel activiteiten die prikkelen, indruk maken en beklijven; • Zoveel mogelijk kinderen ontwikkelen hun talent door (naschools) zelf aan actieve kunstbeoefening te doen. 2. Vergroten van de leefbaarheid en de veiligheid in de stad Bieden van tijdelijke en/of langdurige vormen van ondersteuning Sinds april 2015 vervult het stadsteam een cruciale rol bij het verhogen van de kwaliteit en efficiency van de jeugdhulp en bij de vermindering van het gebruik van (dure) specialistische hulp. In Enkhuizen is gekozen het Stadsteam te positioneren als “spin in het web” tussen de eerste en tweede lijn. Het stadsteam is vooral gericht op bieden van ambulante ondersteuning om zoveel mogelijk vragen lokaal en laagdrempelig af te kunnen vangen in de gemeente Enkhuizen. De enkelvoudige vragen worden opgepakt door de consulenten en/ of andere vrij toegankelijke voorzieningen.

Gemeente Enkhuizen

24


De gespecialiseerde zorg is in West-Friesland regionaal ingekocht. In de Jeugdwet is ook voorgeschreven dat in ieder geval Veilig Thuis (Advies en Meldpunt Huiselijk geweld en Kindermishandeling) en de zorg van gecertificeerde instellingen voor jeugdbescherming en –reclassering bovenregionaal zullen worden ingekocht. Bevorderen dat iedereen gezond kan leven Gezondheid bepaalt in belangrijke mate de kwaliteit van leven. Een goede gezondheid wordt door mensen vaak benoemd als het belangrijkste aspect in hun leven. Gezonde mensen voelen zich beter, zijn minder vaak ziek en werken meer en langer. Ze kunnen in de samenleving beter meedoen. Een goede gezondheid komt dus zowel het individu, alsook de samenleving ten goede. De gemeente initieert, stimuleert, subsidieert en faciliteert initiatieven op het gebied van preventie met als doel de gezondheid van inwoners te beschermen en te bevorderen, zodat mensen zo lang mogelijk lichamelijk en geestelijk gezond blijven. Het project ‘In Control of Alcohol&Drugs’ wordt verlengd tot in ieder geval 2018, de regionale samenhang en samenwerking blijven onverminderd overeind. Lokale initiatieven dragen bij aan de gemeenschappelijke doelstellingen. De gemeente Enkhuizen zal in 2016 nader onderzoeken hoe we het drugsgebruik in onze gemeente kunnen beperken. In 2016 zal de gezondheidsnota 2013-2016 worden geëvalueerd en een nieuwe nota worden voorbereid. Stimuleren van sport en bewegen Sport en bewegen leveren een belangrijke bijdrage aan een goede gezondheid, de sociale samenhang en de leefbaarheid. Met het ontwikkelen van een kadernota sport en bewegen 2030 probeert de gemeente Enkhuizen enerzijds een gezamenlijke visie op lange termijn te formuleren en anderzijds de lokale gemeenschap (bewoners, verenigingen en maatschappelijke partners) de vrijheid te geven om zelf een aanpak te ontwikkelen en te implementeren. De kadernota sport en bewegen 2030 kan gezien worden als een kompas dat richting geeft maar niet stuurt. Bewoners en maatschappelijke organisaties hebben nadrukkelijk het stuur in handen als het gaat om het realiseren van de door hen gewenste vitale samenleving. Het is daarbij van belang om te bepalen wat de gezamenlijke ambities zijn, die helpen om de eigen bijdrage aan het doel te kunnen bepalen, in een gezamenlijke uitwerking van een tweejarig uitvoeringsprogramma. Bij de uitwerking is samenwerking tussen alle betrokkenen cruciaal. Vrijwilligerswerk in Enkhuizen is en wordt vanzelfsprekend(er) door (potentiele) vrijwilligers te stimuleren en te faciliteren De gemeente Enkhuizen stimuleert het vrijwilligerswerk door jongeren en de senioren (65+) aan te spreken. De gemeente Enkhuizen zoekt meer samenwerking en afstemming met de kerken en moskee uit Enkhuizen. De kerken en moskee leveren een grote bijdrage aan de gemeenschap, met name in de inzet van vrijwilligers(projecten) in Enkhuizen. Ook worden er mogelijkheden gecreëerd om potentiële vrijwilligers zelf hun wensen kenbaar te laten maken. Daarnaast worden hiervoor ook de maatschappelijke organisaties en het bedrijfsleven bij elkaar gebracht. Om het vrijwilligerswerk te versterken worden organisaties, die werken met vrijwilligers, actief geïnformeerd en ondersteund. Ook is het belangrijk om vrijwilligers zichtbaar te waarderen. Dit middels een jaarlijks vrijwilligersfeest en een –conferentie. 3.Vergroten van de zelfredzaamheid Samen sterk voor kwetsbare burgers Gemeenten hebben de taak om kwetsbare burgers te ondersteunen die moeite hebben om op eigen kracht te participeren, regie over het leven te bewegen in en om het huis. Om te voorkomen dat mensen buiten de samenleving komen te staan wil de gemeente dit soort situaties tijdig en effectief oppakken, zo mogelijk maatschappelijk herstel bevorderen en samen met de betrokkenen een passende oplossing vinden. Uitgangspunt van de Wmo 2015 is dat zelfredzaamheid en meedoen in de samenleving in eerste instantie een verantwoordelijkheid is van de burger en zijn sociale omgeving zelf. Aan inwoners wordt ondersteuning geboden, zodat zij zo lang mogelijk thuis kunnen blijven wonen. Inloop activiteiten, zoals de inloopvoorziening van de Baanbreker, richten zich bijvoorbeeld op kwetsbare inwoners binnen de gemeente Enkhuizen waarbij de vraag latent aanwezig is. Kwetsbare inwoners zijn inwoners van Enkhuizen die niet op eigen kracht mee kunnen doen aan de samenleving en het maatschappelijk verkeer.

Gemeente Enkhuizen

25


De komende jaren worden meer initiatieven voor algemene voorzieningen ontwikkeld. Dit zijn voorzieningen die toegankelijk zijn voor iedereen en die de participatie en zelfredzaamheid ondersteunen. Zo zal in 2016 verder onderzocht worden hoe we als gemeente een goed laagdrempelig aanbod van dagbesteding kunnen aanbieden In het kader van eenzaamheidspreventie voor senioren heeft de gemeente Enkhuizen een actief beleid waarbij de nadruk ligt op senioren. Er wordt meer bekendheid gegeven aan eenzaamheidspreventie, voornamelijk het signaleren hiervan en wat te doen met de signalen. Ook vinden er, in samenwerking met Welwonen, maandelijkse ‘zondagmiddagpodia’ plaats. Dit is een plek waar senioren op de zondagmiddag bij elkaar kunnen komen onder het genot van koffie, spelletjes, workshops, enz. Ondersteuning naar werk Met de invoering van de participatiewet zijn er nieuwe doelgroepen toegevoegd aan het klantenbestand. De afbouw van de WSW en de beperkte toegang tot de Wajong zorgen voor een aanvullende instroom van inwoners met een arbeidsbeperking. Met de komst van deze nieuwe klanten, die vanwege hun arbeidsbeperking slechts in beperkte mate zullen kunnen uitstromen, vindt een verschuiving plaats van volledig uitstroom naar het zoveel als mogelijk toeleiden naar arbeid binnen de mogelijkheden die de klant heeft. Hier ligt een belangrijke rol voor het WerkSaam om samen met de klant op zoek gaat naar individuele oplossingen. Via WerkSaam geven de Westfriese gemeenten gezamenlijk invulling aan het centrale doel “iedereen met arbeidsvermogen naar werk toe te leiden, regulier werk of zo regulier mogelijk werken en beschut waar het moet”. De kerntaak van WerkSaam West-Friesland is het – samen met het bedrijfsleven – zorg dragen voor het zo snel mogelijk aan het werk helpen van werkzoekenden in het kader van de Participatiewet en het goed bedienen van werkgevers die op zoek zijn naar (tijdelijke) arbeidskrachten. Voor locale initiatieven op het gebied van re-integratie heeft de gemeente Enkhuizen 10% van het reintegratiebudget. Hiervoor zijn afspraken gemaakt met WerkSaam hoe wij dit willen gaan inzetten. Een voorbeeld van een dergelijk initiatief is SailWise. In 2016 zullen de mogelijkheden van vrijwilligerswerk door klanten met een grote afstand tot de arbeidsmarkt verder worden onderzocht. De ervaringen van het project ‘bijstandsgerechtigden geven bijstand’ worden hiervoor gebruikt. Versterken van financiële redzaamheid door middel van minimabeleid Het uitgangspunt van de gemeente Enkhuizen is dat alle inwoners meedoen. Wie dat niet op eigen kracht kan, krijgt extra steun bijvoorbeeld in de vorm van financiële ondersteuning. Deze ondersteuning kan een tijdelijk of langdurig karakter hebben. We bieden hierbij lokaal maatwerk. Leerlingenvervoer In augustus 2015 start de islamitische school in Hoorn met een kleine groep leerlingen om in vijf jaar uit te groeien naar een volwaardige school. Leerlingen uit Enkhuizen die naar deze school gaan hebben recht op een tegemoetkoming in de kosten van het leerlingenvervoer (signatuurvervoer). Op dit moment is nog geen inschatting te maken van het aantal leerlingen dat hiervan gebruik gaat maken. Project “Van vervoeren naar Vervoer” De SED-gemeenten hebben subsidie van de provincie voor de kanteling in het leerlingenvervoer toegekend gekregen. Doelstelling is om de zelfredzaamheid van leerlingen in het zelfstandig reizen te vergroten en daarmee het aantal leerlingen in het aangepast vervoer te verminderen. Hierbij is gekozen voor de methode MEE op Weg, waarbij leerlingen met behulp van een maatje zelfstandig leren reizen. In de uitvoering van het project is ook de borging in de gemeentelijke organisatie meegenomen. Los van deze ontwikkeling staat de nieuwe gebundelde aanbesteding van het leerlingenvervoer, WMO-vervoer en jeugdvervoer die per augustus 2016 gereed moet zijn. Fysieke toegankelijkheid De richtlijn toegankelijkheid openbare ruimte en -gebouwen wordt toegepast door de gemeente Enkhuizen. Verder stemt de gemeente Enkhuizen ontwikkelingen/projecten, waarbij toegankelijkheid een rol speelt, af

Gemeente Enkhuizen

26


met de Groep Toegankelijk Enkhuizen. De Groep Toegankelijk Enkhuizen zal ook in 2016 meerdere projecten, ontwikkelingen en bestaande bouw en openbare ruimte beoordelen en hierover aan de gemeente adviseren. Vergroting draagkracht en verlichten draaglast van mantelzorgers Om mantelzorgers zo lang mogelijk in staat te stellen om zorg te kunnen bieden worden zij ondersteund en van informatie voorzien vanuit de consulenten van de gemeente Enkhuizen. Jaarlijks zet de gemeente Enkhuizen haar mantelzorgers in het zonnetje. Daarnaast subsidieert de gemeente Enkhuizen het Westfriese Kennisplatform Mantelzorgondersteuning. Een van de belangrijkste doelen van dit Kennisplatform is om mantelzorgers eerder te bereiken en te voorkomen dat ze overbelast raken. De vragen en behoeften van mantelzorgers (bijv. met betrekking tot wonen) worden daarbij continu gemonitord, zodat er passende ondersteuning geboden kan worden. Vrijwilligers en mantelzorgers die te maken hebben met mensen met (beginnende) dementie vergen extra aandacht. Ook respijtzorg is een blijvend aandachtspunt voor de gemeente Enkhuizen waarbij ook kerkgenootschappen een rol weggelegd zien.

Wat mag het kosten? Lasten en baten programma Samenleving (Bedragen x € 1.000) Rekening Begroting Begroting 2014 2015 2016

Begroting 2017

Begroting 2018

Begroting 2019

Lasten

19.864

26.772

25.135

25.135

25.135

25.135

Baten

-8.981

-6.141

-5.766

-5.766

-5.766

-5.766


10.883

20.631

19.369

19.369

19.369

19.369

Toelichting Uit bovenstaande tabel blijkt dat er in 2016 voor dit programma per saldo € 1.262.000 minder is begroot ten opzichte van 2015. De belangrijkste verschillen worden hieronder toegelicht: Lasten De apparaatskosten zijn lager De kapitaallasten zijn lager bij onderwijshuisvesting en het Recreatiebad Er is bezuinigd op het subsidieprogramma Hogere kosten leerlingen vervoer want er was in 2015 een incidentele verlaging Lagere lasten BUIG De kosten WMO zijn hoger door een incidentele post huishoudelijke hulp toelage (ook hogere dekking in algemene uitkering) Lagere lasten vanwege de decentralisaties (ook lagere dekking in algemene uitkering) Lagere lasten bij het Recreatiebad vanwege een incidentele bijraming in 2015 Eenmalige koopkrachtregeling in 2015 Incidentele investeringsbijdrage Immerhornpolder in 2015 Lagere lasten onderhoud kapitaalgoederen Overige verschillen

Gemeente Enkhuizen

27

Euro’s 14.000 304.000 50.000 -/-25.000 370.000 88.000 233.000 107.000 27.000 100.000 94.000 275.000 1.637.000


Baten Lagere rijksbijdrage BUIG incidentele IAU Incidentele huuropbrengsten SMC in 2015 Overige verschillen

Euro’s 275.000 90.000 10.000 375.000


1.262.000

Reserves en Voorzieningen Bij dit programma behoren de volgende reserves.

Prognose 01-12-2016

Prognose 31-12-2016

1.595.000 461.000 0 467.000 235.000 2.758.000

0 0 2.056.000 467.000 228.000 2.751.000

Prognose 01-01-2016

Prognose 31-12-2016

1.273.000 1.273.000

1.273.000 1.273.000

Reserves Reserve WMO Reserve WMO voorziening gehandicapten Reserve Sociaal Domein Reserve Huisvestingsvoorzieningen onderwijs Reserve Kunst- en museumbeleid

Bij dit programma behoren de volgende voorzieningen.

Voorzieningen Investeringssubsidie Wijkcentrum Toelichting reserves:

Reserves • Reserve WMO en Reserve WMO voorzieningen gehandicapten; worden ingebracht in de nieuwe Reserve Sociaal Domein; vooralsnog geen mutaties. • Reserve kunst-museumbeleid; ten laste van de exploitatie zal € 13.000 in de reserve Kunst- en museumbeleid worden gestort in 2015. Als onttrekking is € 20.000 regulier begroot voor diverse onderdelen van het kunst en museumbeleid. • Huisvestingsvoorziening onderwijs; Vanaf 1 januari 2015 is het buitenonderhoud overgeheveld naar de schoolbesturen. De gemeente blijft wel verantwoordelijke voor bepaalde onderhoudsactiviteiten zoals bijv. constructiefouten, schade en nieuwbouw. De onderhoudsvoorziening houden we hiervoor in stand. De jaarlijkse dotatie kan worden opgeschort tot er een nieuw Integraal Huisvestingsplan wordt vastgesteld. Naar aanleiding hiervan kan worden bekeken of er nog een jaarlijkse dotatie moet plaatsvinden of dat de voorziening in zijn geheel kan worden opgeheven. • Reserve onderhoud kapitaalgoederen; De uitgaven voor groot onderhoud worden gedekt uit deze (egalisatie)Reserve. Voor een nadere toelichting verwijzen wij u naar de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen.

Gemeente Enkhuizen

28


Toelichting voorzieningen: Voorzieningen • Voorziening investeringssubsidie Wijkcentrum; deze voorziening 2010 betreft uitvoering van het raadsbesluit van 8 mei 2007, “Dekkingsplan voorzieningen WoZoCo". Aan Stichting Woondiensten is een geldlening van € 1.273.000 verstrekt, waarvan de aflossing ineens na afloop van de looptijd (2048) zal plaatsvinden en waarbij de gemeente dan een investeringssubsidie verstrekt voor hetzelfde bedrag. Voor de dan uit te betalen investeringssubsidie is deze voorziening ingesteld.

Gemeente Enkhuizen

29


Programma 6 Begraafplaats en Milieu

Portefeuillehouder

N.J.J. Kok G. Wijnne

Inhoud van het programma Het onderdeel milieu uit dit programma bestaat globaal uit drie componenten. Op het gebied van milieu streven we naar een kwalitatief goede vergunningverlening, handhaving en toezicht in het omgevingsrecht. Daarnaast gaat het op het gebied van duurzame ontwikkeling om een evenwichtige ontwikkeling waarbij rekening gehouden wordt met de mens (People), met het milieu (Planet, ecologie en natuurlijke hulpbronnen) en de economie (Profit). Het derde onderdeel is een effectieve afvalinzameling waarbij aandacht is voor gescheiden afvalstromen. Trends en relevante ontwikkelingen Milieu Op het gebied van vergunningverlening milieu is heeft er een opschaling plaatsgevonden met de vorming van regionale uitvoeringsdiensten. Taken op het gebied van vergunningverlening en handhaving zijn hier ondergebracht. Aandacht voor duurzaamheid is een continue maatschappelijk item. De laatste jaren is met name de interesse voor andere vormen van energie, zoals zonnepanelen, actueel. Op het gebied van gescheiden afvalinzameling blijft Enkhuizen iets achter ten opzichte van andere gemeenten in de regio. Landelijk zijn afspraken gemaakt om een doelstelling van 65% hergebruik te halen. Regionaal wordt samengewerkt aan nieuwe inzamelmethodes om deze doelstelling te halen. Enkhuizen zal in 2016 starten met een nieuwe manier van inzamelen om de landelijke doelstelling te behalen. Hierbij worden de inwoners intensief betrokken. Begraafplaats Volgens de landelijke prognose van het CBS zullen, door de vergrijzing van de bevolking, het aantal sterfgevallen per vijf jaar met ongeveer 10% stijgen. Een dergelijke stijging komt nog niet tot uiting in de cijfers van de Gemeentelijke begraafplaats, dit kan verklaard worden door het toenemende aantal crematies waarbij de asbussen niet op een begraafplaats worden bijgezet of verstrooid.

Wat willen we bereiken? Maatschappelijke doelstelling 1.

Bedrijven en burgers kunnen rekenen op een goede dienstverlening als het gaat om vergunningen en handhaving milieu

2.

Het duurzaamheidsbeleid draagt bij aan een klimaatvriendelijke stad met een gezonde leefomgeving, waarbij het aandeel duurzaam opgewekte energie wordt vergroot en een jaarlijkse energiebesparing van 2% wordt gerealiseerd.

3.

Een efficiënte afvalscheiding draagt bij aan een gezonde leefomgeving waarbij het percentage hergebruik wordt verhoogd.

Wat gaan we ervoor doen? Milieu • •

Optimaliseren van de samenwerking met de RUD op het gebied van milieu, vergunningverlening en handhaving Het duurzaamheidsuitvoeringsprogramma zal worden vernieuwd en aangepast. Hierbij zal de evaluatie die in 2015 is uitgevoerd worden verwerkt.

Gemeente Enkhuizen

30


• •

Samen met de HVC worden acties geformuleerd tot een nog effectievere inzameling van afval om zo te komen tot een hoger percentage materiaalhergebruik en minder zwerfaval. In 2016 zal naar aanleiding van het onderzoek ondergrondse containers, bekeken worden of het haalbaar en/of wenselijk is om de zakkenwijken in de binnenstad van Enkhuizen gebruik te te laten maken van ondergrondse afvalcontainers.

Begraafplaats De stijging van het aantal opgegeven graven komt de capaciteit voor particuliere graven op de gemeentelijke begraafplaats ten goede. Om de begraafcapaciteit voor de toekomst te waarborgen is de komende jaren geen uitbreiding van de gemeentelijke begraafplaats noodzakelijk. Er zal de komende jaren moeten worden ingezet op een inbreiding, een kwaliteit/efficiencyslag die ervoor moet zorgen dat zoveel mogelijk particuliere graven geschikt zijn om in te begraven. Voor de uitbreiding van het aantal urnengraven is momenteel nog ruimte genoeg aanwezig op de begraafplaats.

Wat mag het kosten? Lasten en baten programma Begraafplaats en Milieu (Bedragen x € 1.000) Rekening Begroting Begroting Begroting 2014 2015 2016 2017

Begroting 2018

Begroting 2019

Lasten

2.966

3.036

3.059

3.059

3.059

3.059

Baten

-3.004

-3.042

-3.140

-3.140

-3.140

-3.140

-38

-6

-81

-81

-81

-81


Toelichting Uit bovenstaande tabel blijkt dat er in 2016 voor dit programma per saldo € 75.000 minder is begroot ten opzichte van 2015. De belangrijkste verschillen worden hieronder toegelicht: Lasten In 2015 is een incidenteel bedrag toegekend voor het uitvoeringsplan ondergrondse afvalinzameling. Voor het wijzigingen van het afvalinzamelingstraject (nieuwe wijze van inzameling waarbij een extra container wordt uitgerold voor kunststof en drankenkartons) is in 2015 een incidenteel bedrag van € 24.000 beschikbaar gesteld Hogere kosten afvalverwijdering Overige verschillen

Euro’s 44.000 24.000 -/- 83.000 -/- 8.000 -/-23.000

Baten Hogere inkomsten afvalstoffenheffing

Euro’s 98.000 98.000


75.000

Gemeente Enkhuizen

31


Reserves en Voorzieningen Bij dit programma behoren de volgende reserves en voorzieningen.

Voorzieningen Begraafplaats; vooruitbetaald grafrechten / onderhoud graven

Prognose 31-12-2015

Prognose 31-12-2016

438.000 438.000

451.000 451.000

Toelichting reserves en voorzieningen: Voorziening Voorziening begraafplaats, vooruitbetaalde grafrechten / onderhoud graven; naar verwachting zal € 20.000 worden vooruitbetaald en € 7.000 aan de voorziening worden onttrokken ten gunste van de exploitatie.

Gemeente Enkhuizen

32


Programma 7 Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting

Portefeuillehouder

N.J.J. Kok

Inhoud van het programma Met het programma voor deze beleidsvelden beoogt de gemeente Enkhuizen een evenwichtig en duurzaam kader te geven voor de inrichting en het gebruik van de ruimte. Voor de huidige en toekomstige inwoners zal naar verwachting het geactualiseerde beleid leiden tot een uitkomst waarbij het aantal woningen en de gewenste kwaliteit passend is en aansluit bij hun behoefte. Hierbij is speciale aandacht voor kwetsbare groepen. Trends en relevante ontwikkelingen Recreatieoord Enkhuizen Zand De aanbesteding voor het Recreatiegebied Enkhuizer Zand (REZ) is vroegtijdig beëindigd. Twee partijen hadden zich aangemeld, maar konden niet voldoen aan de selectievoorwaarden. Omgevingswet De Omgevingswet vervangt tientallen wetten en honderden ministeriële regelingen en AMvB's over ruimte, wonen, infrastructuur, milieu, natuur en water, die relevant zijn voor de leefomgeving. Volgens planning is in 2018 de huidige wet- en regelgeving volledig vervangen door de Omgevingswet. Vanaf 2016 wordt onderzocht welke (organisatorische) gevolgen de omgevingswet heeft en op welke manier we ons hier het beste op kunnen voorbereiden. Interbestuurlijk toezicht Wro De Provincie houdt (interbestuurlijk) toezicht op het werkveld Wet ruimtelijke ordening (Wro). Het is daarbij van belang dat bestemmingsplannen actueel zijn; niet ouder dan 10 jaar. Er is een inhaalslag gemaakt en veel bestemmingsplannen zijn vervangen en vernieuwd. De Provincie oordeelt dat de gemeente haar zaken op het Wro-werkveld op orde heeft. Voor nagenoeg het hele grondgebied van Enkhuizen (m.u.v. REZ en IJsselmeer/Markermeer) geldt nu een actueel bestemmingsplan. Wabo De informatie over de Wabo moet inzicht geven in een doelmatige vergunningverlening, toezicht en handhaving. Het wetsvoorstel VTH (Kwaliteitscriteria 2.1) is op een aantal punten aangepast. Een belangrijke wijziging is dat de eisen aan deskundigheid en beschikbaarheid van personeel (kritische massa) niet langer in landelijke wetgeving wordt opgenomen. Wij kunnen daar zelf regels over stellen. Hiervoor heeft de VNG een modelverordening opgesteld. Procescriteria In 2014 richtte de Provincie Noord-Holland zich in haar toezichthoudende rol op de procescriteria. Dit zijn de eisen die worden gesteld aan het beleidskader en de beleidscyclus. In 2014 zijn het handhavingsbeleid en het uitvoeringprogramma vastgesteld. Hiermee is een grote stap gemaakt, maar we voldoen nog niet aan alle proceseisen. Dit jaar zijn/worden verbeterpunten opgepakt, zodat in 2016 volledig aan alle procescriteria wordt voldaan.


Passend woningaanbod voor elke inwoner. Een evenwichtige en duurzame ruimtelijke ontwikkeling van Enkhuizen.

Gemeente Enkhuizen

33


Indicatoren

nulmeting

Norm

Nvt

35-55 per jaar

Nvt

20-30 per jaar

2015

2016

2017

2018

1. Passend woning aanbod voor elke inwoner Aantal te bouwen woningen uitleglocatie

Aantal te bouwen woningen inbreiding

35-55 35-55 35-55 35-55 per per per per jaar jaar jaar jaar 20-30 20-30 20-30 20-30 per per per per jaar jaar jaar jaar

Wat gaan we ervoor doen? Om de bovenstaande maatschappelijke doelstelling(en) te halen wordt het volgende voorgenomen: • • • • • • •

• • • •

Het in ontwikkeling nemen van nieuwe woningbouwlocatie (besluitvorming locaties moet nog plaats vinden). Circa 20/30 woningen via inbreiding realiseren, veelal particuliere initiatieven. Het maken van volkshuisvestingsafspraken met de woningbouwcorporaties (prestatieafspraken). Op basis van de door de raad vastgestelde woonvisie op 7 april 2015 worden de voorbereidende werkzaamheden voor woningbouw op Gommerwijk-west-west voortgezet. Onderzocht wordt hoe het braakliggende terrein aan de Reigerweg ontwikkeld kan worden. In 2015 zijn oriënterende gesprekken gevoerd over de wijze waarop de woningbouw op de locatie de Cuyp vorm kan krijgen. In 2016 verwachten wij de planologische procedure verder vorm te geven. Met bedrijven en partijen onderzoeken waarom er geen volwaardige inschrijvingen voor de aanbesteding REZ zijn binnengekomen. Daarna worden vervolgstappen uitgewerkt in diverse scenario’s. Het college legt in februari 2016 hun voorkeursvariant voor aan de gemeenteraad. Naast de herontwikkeling van het REZ, ontwikkelingen voorbereiden voor het plangebied IJsselmeer/Markermeer), zoals de versterking van de Houtribdijk. Conform het college-uitvoeringsprogramma wordt het monumentenbeleid doorontwikkeld. Op basis van een startconferentie, uiterlijk begin 2016, wordt het monumentenbeleid verder uitgewerkt. Op basis van opgedane ervaringen met de in 2013 vastgestelde bestemmingsplannen, blijkt dat het wenselijk is een aantal regelingen te herzien. In 2016 wordt de actualisatie van het bestemmingsplan ‘Landelijk Gebied’ ter hand genomen. Voor februari 2018 moet het bestemmingsplan zijn vastgesteld door de raad.

Wat mag het kosten? Lasten en baten programma Ruimtelijke Ordening en Volkshuisvesting (Bedragen x € 1.000) Rekening Begroting Begroting Begroting Begroting 2014 2015 2016 2017 2018

Begroting 2019

Lasten

1.208

1.330

1.243

1.243

1.243

1.243

Baten

-624

-397

-364

-364

-364

-364

584

933

879

879

879

879


Gemeente Enkhuizen

34


Toelichting Uit bovenstaande tabel blijkt dat er in 2016 voor dit programma per saldo € 54.000 minder begroot ten opzichte van 2015. De belangrijkste verschillen worden hieronder toegelicht: Lasten Voor de structuurvisie West/ Pact van West Friesland is in 2015 een incidenteel budget toegekend Voor de uitvoering van de woonvisie is in 2015 een incidenteel bedrag toegekend. Voor het door ontwikkelen van het monumenten beleid is in 2015 een incidenteel bedrag toegekend Op basis van opgedane ervaringen met de in 2013 vastgestelde bestemmingsplannen, blijkt dat het wenselijk is een aantal regelingen te herzien. Hiervoor is in 2016 een incidenteel bedrag beschikbaar gesteld. Door de gewijzigde planning wordt in 2016 op dit programma minder uitgegeven voor groot onderhoud. Overige verschillen

Baten Twee uitgezette leningen zijn volledig afgelost. De rente-inkomsten komen te vervallen.

Per saldo een nadeel van

Euro’s 9.000 15.000 15.000 -/- 40.000 80.000 6.000 87.000

Euro’s -/-33.000 -/- 33.000 54.000


Reserves Volkshuisvestingfonds Voorzieningen Actualisering bestemmingsplannen/stedenbk

Prognose 01-01-2016

Prognose 31-12-2016

180.000 180.000

180.000 180.000

100.000 100.000

82.000 82.000

Reserve: Reserve Volkshuisvestingsfonds; geen mutaties. Reserve onderhoud kapitaalgoederen; De uitgaven voor groot onderhoud worden gedekt uit deze (egalisatie)Reserve. Voor een nadere toelichting verwijzen wij u naar de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen.

Voorziening: • Voorziening actualisering bestemmingsplannen / stedenbk; jaarlijks wordt € 77.000 in de voorziening gestort. In 2016 wordt incidenteel € 40.000 extra in de voorziening gestort. Door het uitwerken van diverse bestemmingsplannen en stedenbouwkundige adviezen wordt naar verwachting in 2016 € 135.000 onttrokken aan deze voorziening.

Gemeente Enkhuizen

35


Programma 8 Economische zaken, toerisme en recreatie

Portefeuillehouder R. de Jong

Inhoud van het programma Het programma Economische zaken, toerisme en recreatie is vooral gebaseerd op de uitgangspunten van de Routekaart naar de toekomst (2014) en het Coalitieakkoord 2014-2018. In een economie die al jaren onder druk staat is het uitgangspunt om te streven naar kwalitatieve groei. Daarbij ligt de nadruk op drie sterke pijlers: het toerisme, de agribusiness en nautische industrie. Trends en relevante ontwikkelingen De economische ontwikkeling vraagt om een grotere sturing op kwaliteit in plaats van kwantiteit. De behoefte aan bijvoorbeeld bedrijventerreinen en winkelvloeroppervlak is niet langer sterk groeiende. Daarentegen is het wel steeds belangrijker dat het aanbod goed aansluit bij wat de consument en de ondernemer vraagt. De overheid richt zich meer op het actief stimuleren en het bieden van een perspectief. Deze nieuwe rollen vragen om een open en flexibele houding van de overheid richting de toekomst. Door vrijheid te bieden kunnen toekomstige functies een plek vinden en het voorzieningenniveau in de stad versterken. Ook is het op veel fronten niet mogelijk om als gemeente alleen zaken op te lossen. De Westfriese gemeenten hebben hierop ingespeeld door gezamenlijk een Economische agenda vast te stellen. Deze agenda zal de komende jaren de leidraad zijn voor regionaal economische beleid op het gebied van onder andere bedrijventerreinen, detailhandel, toerisme, agribusiness.

Wat willen we bereiken? Maatschappelijke doelstelling 1. 2. 3. 4.

Behoud en uitbreiding van werkgelegenheid in Enkhuizen en de regio met groei in de sterkere sectoren Groei van het toeristisch en recreatief bezoek aan de stad Behoud van het voorzieningenniveau en groei van de aantrekkelijkheid van de stad Verbetering van de gemeentelijke dienstverlening aan ondernemers

Wat gaan we ervoor doen? Economische zaken De dienstverlening richting de ondernemer zal versterkt worden en de ondernemer wordt pro-actief benaderd. Op SED-niveau is er een bedrijfscontactfunctionaris die samen met partners in de regio, zoals Werksaam, het regionale Bedrijvenloket en het Ontwikkelingsbedrijf, de ondernemer met elke vraag verder kan helpen. Speerpunt daarbij zijn vooral de zgn parels in de regio, de bedrijven die het meeste potentie hebben als het gaat om innovatie en werkgelegenheid. Op regionaal niveau zal Enkhuizen haar bijdrage leveren in de uitvoering van de Regionaal Economische agenda. Het betreft hier projecten die een meerwaarde hebben om op Westfries niveau opgepakt te worden. De focus voor Enkhuizen ligt daarbij vooral op het verstevigen van het toeristisch product en marketing, het verstevigen van het nautisch cluster en de agribusiness. In de binnenstad streven we naar samenwerking met de verschillende belangenpartijen als het gaat om economie. Het Stadsmanagement is daarvoor het beoogde instrument maar de inhoud gaat vooral over de aantrekkelijkheid van de totale binnenstad. Daarom richten we ons op het verbeteren van de uitstraling van de Westerstraat en omgeving, het tegengaan van de leegstand, het creëren van een samenhangen evenementenaanbod, het verbeteren van het marktaanbod en een effectieve stadspromotie.

Gemeente Enkhuizen

36


Toerisme Lokaal ondersteunen we het Toeristisch Platform Enkhuizen om in samenwerking met de VVV Enkhuizen de promotie van Enkhuizen te verzorgen onder de noemer Enkhuizen Boeit, bij de organisatie van toeristische activiteiten en voor het verzorgen van het gastheerschap voor de stad. Regionaal werken we samen binnen Westfriesland en Noord-Holland Noord aan de marketing en promotie van de regio en verbetering van het toeristisch product. Binnen de VVRE wordt najaar 2015 een toeristische agenda voor Westfriesland opgesteld als uitwerking van het Pact van Westfriesland en de Regionaal Economische Agenda. Op de schaal van Noord-Holland Noord wordt gewerkt aan de oprichting van een Destinatiemarketingorganisatie (DMO), welke de marketing en promotie van onze regio zal gaan verzorgen onder de noemer “Holland boven Amsterdam”. Afhankelijk van de besluitvorming omtrent de toeristische agenda voor Westfriesland en de DMO Holland boven Amsterdam gaan we met daaruit voortvloeiden activiteiten aan de slag in 2016. Op het gebied van de promotie van Enkhuizen als bestemming voor de riviercruisevaart en chartervaart werken we samen met andere havenplaatsen binnen het platform Amsterdam Cruise Port.

Wat mag het kosten? Lasten en baten programma Economie, Toerisme en Recreatie (Bedragen x € 1.000) Rekening Begroting Begroting Begroting Begroting 2014 2015 2016 2017 2018

Begroting 2019

Lasten

2.558

3.061

3.020

3.020

3.020

3.020

Baten

-2.143

-4.940

-2.771

-2.771

-2.771

-2.771

415

-1.879

249

249

249

249

Saldo programma P8.

Toelichting Uit bovenstaande tabel blijkt dat er in 2016 voor dit programma per saldo € 2.128.000 meer is begroot ten opzichte van 2015. De belangrijkste verschillen worden hieronder toegelicht: Lasten Voor de verkoop van een woning zijn kosten gemaakt. Voor deze kosten is in 2015 incidenteel een bedrag in de begroting opgenomen Voor het opstellen van de economische visie is in 2015 incidenteel een bedrag in de begroting opgenomen Op basis van de opgestelde dienstverleningsovereenkomst met de nieuwe doelen is in 2015 incidenteel een bedrag in de begroting opgenomen Voor de uitvoering va de regionale kadernota voor de economische agenda is in 2016 een structureel een bedrag in de begroting opgenomen. Overige verschillen

Gemeente Enkhuizen

37

Euro’s 10.000 18.000 25.000 -/- 15.000 3.000 41.000


Baten Wegens verkoop van een woning is in 2015 incidenteel een bedrag in de begroting opgenomen Wegens de verkoop van aandelen NUON door GKNHN is in 2015 interim dividend ontvangen van GKNHN Hogere opbrengst erfpacht Overige verschillen

Euro’s -/- 452.000 -/- 1.750.000 40.000 -/- 7.000 -/- 2.169

Per saldo een voordeel van

-/- 2.128


Prognose 01-01-2016

Prognose 31-12-2016

777.000 753.000 101.000 1.631.000

777.000 753.000 120.000 1.650.000

1

Reserves Stadsuitleg bouwgrondexploitatie Wijk gebonden voorzieningen Schepenwijk Ondernemersfonds Bij dit programma behoren geen voorzieningen.

Toelichting reserve: Reserves: Stadsuitleg bouwgrondexploitatie; Geen mutaties. Wijk gebonden voorzieningen Schepenwijk; geen mutaties Ondernemersfonds; er wordt € 19.000 in 2016 gestort.

1

De risicoreserve bouwgrondexploitatie maakt deel uit van de algemene reserve en is opgenomen onder het overzicht algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien

Gemeente Enkhuizen

38


Programma 9

Havens

Portefeuillehouder

R. de Jong

Inhoud van het programma De havens van Enkhuizen zijn de grootste passantenhavens van het IJsselmeer. De stad is samen met zijn rijke historie en grote attracties een aantrekkelijke verblijfslocatie. De gemeentelijke haven van Enkhuizen streeft met dit programma naar de ontwikkeling tot een A-klasse watersportaccommodatie. Trends en relevante ontwikkelingen De gemeentelijke haven kent een brede groep gebruikers en behoort tot een kleine groep unieke havens op basis van deze diversiteit. De pleziervaart, motor- en zeilchartervaart, riviercruisevaart, veerdiensten en andere beroepsvaart zijn continue gebruikers van de haven. In vervolg op de Stadsvisie zijn de integrale Haven-, Economische-, Recreatieve-, en Toeristische visie (HERTvisie) en Routekaart naar de toekomst opgesteld en vastgesteld. Deze documenten geven in grote lijnen de toekomstige ontwikkelingen van de havens weer, waarbij de focus ligt op de kwalitatieve ontwikkeling van de havens. In het najaar van 2015 worden deze hoofdlijnen in samenwerking met de andere Enkhuizer Havens (Buijshaven en Compagnieshaven) uitgewerkt in een actieprogramma voor de komende jaren waar vanaf 2016 aan zal worden gewerkt.

Wat willen we bereiken? Maatschappelijke doelstelling 1. 2. 3.

Streven ontwikkeling A-klasse watersportaccommodatie. Promoten aantrekkelijkheid haven. Betere bezetting afmeerlocaties riviercruisevaart door het seizoen heen.

Wat gaan we ervoor doen? Goede samenwerking en regelmatig overleg met de Buys-, Compagnieshaven en de VVV. Onze haven wordt middels een beursstand gepresenteerd op Boot Holland en/of Hiswa. Betrokken bij overleg Amsterdam Cruise Port ter promotie van de riviercruisvaart.

Wat mag het kosten? Lasten en baten programma Havens (Bedragen x € 1.000) Rekening Begroting Begroting 2014 2015 2016

Begroting 2017

Begroting 2018

Begroting 2019

Lasten

2.634

1.860

1.830

1.830

1.830

1.830

Baten

-683

-697

-702

-702

-702

-702

1.952

1.163

1.128

1.128

1.128

1.128

Saldo programma P9.

Gemeente Enkhuizen

39


Toelichting Uit bovenstaande tabel blijkt dat er in 2016 voor dit programma per saldo € 35.000 minder is begroot ten opzichte van 2015. De belangrijkste verschillen worden hieronder toegelicht:

Lasten Door de ingebruikname van ondergrondse containers zijn de afvallasten met € 26.000 gedaald. Daarentegen zijn de kapitaallasten gestegen met € 13.000 Lagere kosten voor civiel technisch onderhoud. Overige verschillen

Euro’s 13.000 18.000 -/- 1.000 30.000

Baten Overige verschillen

Euro’s 5.000 5.000


35.000

Reserves Bij dit programma behoort de volgende reserve: Reserve onderhoud kapitaalgoederen De uitgaven voor groot onderhoud worden gedekt uit deze (egalisatie)Reserve. Voor een nadere toelichting verwijzen wij u naar de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen.

Gemeente Enkhuizen

40


3. Algemene dekkingsmiddelen

3.

Algemene dekkingsmiddelen

Onder dit hoofdstuk vallen de baten en lasten die samenhangen met: • lokale heffingen (OZB), besteding niet gebonden; • algemene uitkering / deelfonds sociaal domein • kostenplaatsen • dividend • rente • financiering • onvoorzien Overzicht algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Bedragen x € 1.000 Algemene dekkingsmiddelen Lokale heffingen Algemene uitkeringen Integratie-uitkering Sociaal domein Lasten Kostenplaatsen Dividend Financiering Lasten Onvoorziene uitgaven Totaal algemene dekkingsmiddelen

Werkelijk 2014 3.188 20.336

Begroting 2015 3.249 18.475

Begroting 2016 3.298 18.482

Begroting 2017 3.324 18.115

Begroting 2018 3.350 18.020

Begroting 2019 3377 18.121

-502 171 537

9.160 -176 75 355

8.981 -92 75 372

9.026 -92 75 392

8.999 -92 75 404

8.961 -92 75 424

0

-25

-25

-25

-25

-25

23.730

31.113

31.091

30.815

30.731

30.841

Lokale heffingen Lokale heffingen bestaan uit gebonden en niet gebonden heffingen. Gebonden heffingen zijn bijvoorbeeld afvalstoffenheffing en rioolheffing en zijn niet vrij aanwendbaar. Zij worden verantwoord op het programma waar ook de kosten worden gemaakt. De niet gebonden heffingen zijn Onroerende Zaak Belasting(OZB), toeristenbelasting, vermakelijkhedenretributie en precariobelasting. Deze belastingen zijn dus vrij aanwendbaar. Ook de baten dwanginvordering worden in deze post meegenomen. Bovengenoemd bedrag lokale heffingen is de netto verantwoording van de opbrengst (baten minus lasten). Dit wijkt af van de tabel in de paragraaf lokale heffingen waar alleen de baten zijn verantwoord. De geraamde opbrengsten in 2016 stijgen trendmatig met 1% inflatiecorrectie, de jaren daarna met 0,5% waarbij rekening is gehouden met areaaluitbreiding. Algemene uitkering In de begroting 2016 is een bedrag van € 18.482.000 opgenomen voor de algemene uitkering. Dit bedrag is gebaseerd op de meicirculaire 2015. Hierin is de tweede fase van het groot onderhoud van het gemeentefonds gedeeltelijk verwerkt. Gedeeltelijk omdat besloten is een aanvullend onderzoek te doen. De uitkomsten van dit aanvullend onderzoek worden meengenomen in de meicirculaire 2016. Het nadelig herverdeeleffect volgens de meicirculaire 2015 is voor ons berekend op € 143.000. Via een suppletie-uitkering krijgen we hiervoor in 2016 éénmalig een tegemoetkoming (50% van € 143.000). In 2016 wordt het nadelig herverdeeleffect gecompenseerd door het hogere accres. Dit geldt niet voor 2017 en de jaren daarna, waar het accres juist weer lager nadelig doorwerkt.

Gemeente Enkhuizen

41


Integratie-uitkering Sociaal domein In de begroting 2016 is een bedrag van € 8.981.000 opgenomen voor de integratie-uitkering Sociaal domein. Deze middelen zijn bedoeld voor de nieuwe taken op het gebied van maatschappelijke ondersteuning (€ 2,5 miljoen), voor jeugd (€ 4.2 miljoen) en voor participatie (€ 2.3 miljoen). De afname van de uitkering ten opzicht van 2015 is voor een groot deel het gevolg van de uitname uit het gemeentefonds in verband met de Wlzindiceerbaren; besluitvorming in het kader van de Wet langdurige zorg heeft ertoe geleid dat minder cliënten dan verwacht instromen bij de gemeenten, waarvoor er op dit budget wordt gekort. Verder zijn de gevolgen meegenomen van de invoering van de objectieve verdeelmodellen van de middelen voor het sociaal domein. Voor 2016 en de jaren er na komen meer middelen beschikbaar, waardoor de uitkering hoger uitkomt dan de eerdere ramingen. Kostenplaatsen Het saldo kostenplaatsen heeft betrekking op schade onbekende daders. Deze lasten zijn niet specifiek toe te rekenen aan één programma en vallen derhalve onder de dekkingsmiddelen. In 2016 is een bedrag van € 92.000 voor schade onbekende daders opgenomen. Dividend Aandelen gasbedrijf (NUON) (deze opbrengst is verantwoord bij programma 10) Aandelen Stadsherstel 130.650 aandelen BNG Aandelen Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord

Boekwaarde 66.000

Begrote inkomsten 153.000

7.000

Geen

296.000

75.000

1000

Geen

Boekwaarde 3.186.000

Begrote rente 40.000

58.000

1.455

2.224

67

Rente Stimuleringsfonds volkshuisvesting Van grootboek nationale schuld wordt jaarlijks rente ontvangen op uitstaande obligaties Grootboekinschrijving 2,5% Grootboekinschrijving 3,0%

Financiering De Gemeente Enkhuizen heeft per 1 januari 2016 voor een bedrag van € 30.388.000 aan langlopende leningen aangetrokken, waarvan € 3.785.000 in het jaar wordt afgelost. De hiermee gepaard gaande rentelasten bedragen € 887.000. Dit is exclusief de rentekosten ad € 96.000 van een in 2016 aan te trekken lening van € 3.000.000. Wat niet wordt gefinancierd met langlopende leningen, wordt betaald met kortlopende leningen en rekening-courant krediet. De rentelasten van deze kortlopende financieringen bedragen € 57.000. De rente van de algemene reserve en van de bestemmingsreserves wordt aan de exploitatiebaten toegevoegd. Een deel van de rente kan worden doorberekend aan derden, b.v. van verstrekte geldleningen, of worden doorbelast aan zelfstandige bedrijfsmatige onderdelen zoals de bouwgrondexploitaties. Deze rentekosten drukken niet op de begroting. In onze gemeente hanteren wij het systeem van ‘totaalfinanciering’, dat wil zeggen dat niet per investering geld wordt aangetrokken, maar leningen worden afgesloten op basis van de totale financieringsbehoefte. De totale netto financieringslasten worden via het renteomslagpercentage aan de producten toegerekend op basis van de investeringen voor die producten. Het saldo Financiering betreft het rentevoordeel ad € 372.000 van wege eigen financieringsmiddelen en vanwege het verwachte voordeel op de rentekosten.

Gemeente Enkhuizen

42


Onvoorzien De post onvoorzien wordt in de begroting opgenomen voor uitgaven waarmee tijdens het opmaken van de begroting (in de zomer) geen rekening kon worden gehouden. Hiervoor wordt jaarlijks een bedrag van € 25.000 opgenomen.

Reserves en voorzieningen behorende bij algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien

Reserves Algemene reserve Risicoreserve bouwgrondexploitatie Bedrijfsrisicoreserve

Werkelijk 01-01-2015

Prognose 01-01-2016

Prognose 31-12-2016

2.157.000 749.000 3.500.000 6.406.000

2.673.000 700.000 3.500.000 6.873.000

2.253.000 657.000 3.500.000 6.410.000

Algemene reserve De algemene reserve is bedoeld voor het versterken van het financieel weerstandsvermogen van de gemeente. Over de algemene reserve wordt in 2016 2% rente als bate in de begroting opgenomen. De algemene reserve wordt gevoed door batige jaarresultaten en eventuele incidentele baten. Indien er een nadelig jaarresultaat is, wordt deze onttrokken aan deze reserve. De verwachte stand van de algemene reserve per 1 januari 2016 bedraagt € 2.673.000. Met de volgende onttrekking moet nog rekening worden gehouden: -

Frictiekosten SED Incidentele kosten i.v.m. de Brede School

€ 220.000 € 200.000

(raadsbesluit 2 juli 2013 bedrijfsplan SED) (raadsbesluit 2 juli 2013)

Reserve bouwgrondexploitatie Deze reserve is bedoeld als buffer voor financiële tegenvallers van de diverse bouwgrondexploitaties binnen onze gemeente. Deze reserve is een geoormerkt onderdeel van het weerstandsvermogen van de gemeente. Onttrekkingen uit deze reserve vinden plaats indien er een voorziening moet worden getroffen voor een complex waar een tekort wordt voorzien. Bij het afsluiten van een complex, met een negatief saldo, vindt er eveneens een onttrekking plaats. De voeding komt uit de batige exploitatiesaldi van afgesloten bouwgrondexploitaties. De verwachte stand van de risicoreserve bouwgrondexploitatie bedraagt per 1 januari 2016 € 700.000. Ten laste van de risicoreserve bouwgrondexploitatie komt een bedrag van € 43.000. Dit betreft de verrekening van alle kosten voor het complex Zilverstraat, die de economische waarde van € 1.050.000 te boven gaan. Reserve Bedrijfsrisico’s De reserve Bedrijfsrisico’s fungeert als buffer voor risico’s in de bedrijfsvoering. Met deze bestemmingsreserve kunnen tijdelijke tekorten in onderdelen van de bedrijfsvoering worden opgevangen. Deze buffer is op basis van een risico-analyse vastgesteld op € 3.500.000. Over deze reserve wordt in 2016 2% rente als bate in de begroting opgenomen.

Gemeente Enkhuizen

43


Gemeente Enkhuizen

44


4. Paragrafen

Paragraaf 1

Lokale heffingen

Inleiding In deze paragraaf wordt een overzicht geboden van de heffingen die de gemeente Enkhuizen kent en welke plaats deze heffingen innemen in de gemeentelijke begroting voor 2016. Ook de ontwikkelingen op het gebied van de lokale heffingen komen aan bod. Hiermee wordt een beeld gegeven van het belang van deze heffingen en wordt inzicht gegeven in de lokale lastendruk. Daardoor wordt het kader geschetst waarbinnen de afwegingen gemaakt kunnen worden tussen het gewenste beleid en de gewenste inkomsten. De tarieven van belastingen kennen in principe geen begrenzingen, deze zijn vrij vast te stellen. De belastingopbrengsten zijn vrij te besteden en vallen onder de algemene dekkingsmiddelen. De tarieven van de rechten, leges, retributies en dergelijke mogen maximaal kostendekkend zijn. De baten daarvan dienen ter dekking van de gemaakte kosten en de opbrengsten worden daarom in de diverse programma’s afzonderlijk verantwoord. In deze begroting is het gematigde beleid met betrekking tot de tarieven van de gemeentelijke belastingen voortgezet. In algemene zin komt dit er op neer, dat jaarlijks een stijgingspercentage wordt doorgevoerd ter grootte van het inflatiepercentage. (dit is bepaald op 1%). Uitgangspositie bij het bepalen van de tarieven van de leges en dergelijke is dat wordt uitgegaan van kostendekkendheid. In deze paragraaf worden in tabellen de tarieven van 2014 en 2015 weergegeven. De tarieven van 2016 worden niet genoemd. Dat komt omdat de vaststelling van de begroting in november plaats vindt en het vaststellen van de tarieven in december. Overzicht lokale heffingen Welke lokale heffingen In de onderstaande tabel is een overzicht opgenomen van verwachte opbrengsten van de belangrijkste heffingssoorten in 2016. Opbrengst uit lokale heffingen A Leges Burgerlijke stand, GBA, reisdocumenten, rijbewijzen B Haven- en liggelden C Marktgelden D Afvalstoffenheffing E Grafrechten F Bouwleges en leges welstand G Onroerendezaakbelasting H Toeristenbelasting en vermakelijkhedenretributie I Rioolheffing J Reinigingsrechten K Precariobelasting L Overige heffingen Totaal

Gemeente Enkhuizen

45

Begroting 2016 X € 1.000 320 545 11 2.849 220 302 3.370 500 1.365 25 47 34 9.588


Gerealiseerde opbrengst lokale heffingen

6%

12%

35%

30%

3%

Afvalstoffenheffing Rioolheffing Bouwleges en welstand OZB

14%

Het totaal aan belastingen en heffingen bedraagt € 9,59 miljoen. Hierbij zijn de inkomsten uit onroerende zaakbelastingen met 35% de belangrijkste. De afvalstoffenheffing volgt met 30% en de rioolheffing bedraagt 14% van de totale opbrengsten. Beleid ten aanzien van lokale heffingen. Onroerendezaakbelasting (OZB) OZB wordt geheven van de eigenaren en gebruikers van onroerende zaken. Er zijn drie soorten OZB ieder met een eigen tarief: Soort OZBOZB-heffing OZB Woning eigenaar OZB Niet-Woning eigenaar OZB Niet-Woning gebruiker

2014 2014 0,1084% 0,2377% 0,1689%

2015 2015 0,1131% 0,2518% 0,1915%

Gebruikers van woningen worden niet in de heffing betrokken. Woongedeelten van niet-woningen worden ook niet meegenomen in de heffing. De berekening van de OZB tarieven wordt gedaan aan de hand van de door de raad goedgekeurde methode. De berekening wordt vastgelegd in de Belastingnota en is daarmee toegankelijk voor iedereen. Door de verlaging van de totale WOZ-waarde van woningen en niet-woningen de laatste jaren, zijn de OZB tarieven verhoogd om toch de gewenste begrotingsopbrengst te behalen. Het te betalen bedrag aan OZB is het genoemde percentage van de WOZ-waarde. De WOZ-waarde wordt ieder jaar vastgesteld. Voor het belastingjaar 2016 is de waardepeildatum 1 januari 2015. De Waarderingskamer houdt toezicht op de uitvoering van de Wet WOZ door gemeenten. De werkzaamheden van de Gemeente Enkhuizen worden als goed beoordeeld. Rioolheffing De gemeente heeft niet alleen de zorg voor de inzameling en het transport van afvalwater, maar ook een regenwaterzorgplicht en een taak om grondwaterproblemen te voorkomen. De kosten die de gemeente voor de uitvoering van haar taken maakt mogen doorberekend worden via de rioolheffing. De tarieven voor 2014 en 2015 zijn als volgt vastgesteld: Tarieven rioolheffing voor 2014 Aansluitrecht (eigenaar) € 83,76 Afvoerrecht (gebruiker) € 61,20

2015 € 86,40 € 63,12

De rioolheffing mag maximaal 100% kostendekkend opgelegd worden. Jaarlijks wordt op basis van de (voorlopige) begroting de kostendekkendheid berekend. De berekening is opgenomen in de Belastingnota.

Gemeente Enkhuizen

46


Afvalstoffenheffing De afvalstoffenheffing is een vergoeding voor de kosten van het ophalen van huisvuil en de verwerking daarvan. Ieder perceel waar huishoudelijk afval kán ontstaan, wordt in de heffing betrokken. In de gemeente Enkhuizen is niet gekozen voor Diftar. Dit staat voor gedifferentieerde tarieven waarbij per huishouden geregistreerd wordt hoeveel afval aangeboden wordt en hoe meer afval een burger aanbiedt hoe hoger de afvalstoffenheffing zal zijn. Toch wordt er gewerkt met een gedifferentieerd systeem. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen een eenpersoons- en een meerpersoonshuishouden. De volgende tarieven zijn vastgesteld: Tarieven afvalstoffenheffing voor Eenpersoonshuishouden Meerpersoonshuishouden

2014 € 259,20 € 363,60

2015 € 266,64 € 374,04

Afvalstoffenheffing mag maximaal 100% kostendekkend opgelegd worden. Jaarlijks wordt op basis van de (voorlopige) begroting de kostendekkendheid berekend. De berekening is opgenomen in de Belastingnota. Reinigingsrecht Een bedrijf betaalt reinigingsrecht wanneer met huisvuil vergelijkbaar bedrijfsafval aan de straat wordt gezet of in (haven)containers wordt aangeboden. Vrijstelling van deze heffing wordt alleen verleend op verzoek en wanneer wordt aangetoond dat het bedrijf zelf zorgdraagt voor de afvoer van afval dan wel een overeenkomst heeft met een inzamelaar. De tarieven exclusief BTW over 2014 en 2015 luiden als volgt: Tarieven reinigingsrechten voor 2014 1 t/m 4 zakken per week € 346,20 5 t/m 9 zakken per week € 687,12

2015 € 354,84 € 704,28

Bedrijfsafval wordt niet opgehaald door het HVC met uitzondering van het gebied in de gemeente waar het huisvuil in zakken wordt aangeboden. Wel is het bedrijfsafval beperkt tot het zogenaamde KWD (kantoor, winkel en detailhandel) afval, wat in samenstelling en hoeveelheid overeenkomt met huishoudelijk afval. Door het HVC wordt bij het ophalen van het huisvuil gecontroleerd op het onjuist aanbieden van bedrijfsafval. Bij een overtreding wordt in overleg met de gemeente gehandhaafd. Roerende-zaakbelasting Deze belasting wordt geheven over de waarde van roerende woon- en bedrijfsruimten gelijk aan de belasting die wordt geheven over de waarde van onroerende woon- en bedrijfsruimten (de OZB). Daarom wordt deze belasting ook wel Roerende-zaakbelasting (RZB) genoemd. Omdat deze belasting zorgt voor een gelijke behandeling van woon- en bedrijfsruimten (ongeacht of deze roerend dan wel onroerend zijn) ligt het voor de hand dat voor deze belasting dezelfde tarifering geldt als voor de OZB. Ook hierbij wordt het tarief vastgesteld als een percentage van de waarde. Leges Leges zijn betalingen aan de overheid waar een individueel aanwijsbare tegenprestatie van die overheid tegenover staat. Het gaat om een bedrag dat betaald moet worden aan de overheid voor het gebruik van hun diensten of producten. De leges worden geheven van de aanvrager van de dienst dan wel van degene ten behoeve van wie de dienst is verleend. De leges zijn uitgewerkt in een Tarieventabel welke onderdeel is van de verordening. De leges mogen maximaal 100% kostendekkend zijn. Jaarlijks wordt op basis van de (voorlopige) begroting de kostendekkendheid berekend. De berekening is opgenomen in de Belastingnota. Precariobelasting Precario is een vergoeding voor het hebben van voorwerpen onder, op of boven voor de openbare dienst bestemde gemeentegrond/provinciegrond. In Enkhuizen worden alleen terrassen in de heffing betrokken.

Gemeente Enkhuizen

47


Begraafplaatsrechten Begraafplaatsrechten geven recht op een graf gedurende een bepaalde periode. De grafrechten zijn uitgewerkt in een tarieventabel behorende bij de verordening Begraafplaatsrechten mogen mag maximaal 100% kostendekkend opgelegd worden. Jaarlijks wordt op basis van de (voorlopige) begroting de kostendekkendheid berekend. De berekening is opgenomen in de Belastingnota. Toeristenbelasting Toeristenbelasting is bedoeld om mensen die wel gebruik maken van- maar geen inwoner zijn- mee te laten betalen aan de gemeentelijke voorzieningen. De inkomsten die gegenereerd worden uit de heffing komen ten gunste van de algemene middelen. In Enkhuizen is er voor gekozen om (een deel van) de inkomsten te gebruiken om het voorzieningenniveau voor de toeristen te handhaven. De belasting wordt geheven van degene die verblijf biedt. De aanbieder kan dit bij degene die overnacht in rekening brengen. De gemeente probeert op alle mogelijke wijze alle aanbieders in de gemeente te bereiken en in de toeristenbelasting te betrekken. Zo vragen wij gegevens op bij de VVV en zijn wij afnemers van het boekje Vrienden op de fiets. Ook wordt de plaatselijke krant doorgenomen, zoeken we op internet en wordt er regelmatig een rondje door de stad gefietst. Vermakelijkhedenretributie In 2006 deed de vermakelijkhedenretributie haar intrede. Over de bijdrage in de vorm van een retributie (en dus de tarifering van de heffing) is met de belastingplichtige partijen voor de jaren 2012 tot en met 2017 een nieuwe overeenstemming bereikt. Met deze retributie wordt een bijdrage gevraagd aan organisaties die vermaak bieden voor de voorzieningen die de gemeente treft voor de bezoekers van de vermakelijkheid. De gemeente ontvangt namelijk voor toeristen geen bijdrage via de Algemene uitkering. Voor overnachtende toeristen is door u een toeristenbelasting ingevoerd. Marktgelden Voor het innemen van een standplaats om daarop zaken of voorwerpen te plaatsen, uit te stallen of te verkopen tijdens de weekmarkt, jaarmarkten, braderieën, themamarkten of andere evenementen worden onder de naam “marktgelden” rechten geheven. Woonlasten per huishouden. Het Coelo (Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden) heeft de cijfers van de gemeentelijke belastingdruk voor 2015 bekend gemaakt. De gemiddelde woonlasten voor een meerpersoonshuishouden in Nederland bedragen € 717,00 (2014 € 704,00). Uit deze cijfers blijkt dat de gemeente Enkhuizen voor deze regio een gemiddelde lastendruk kent en rond het Nederlandse gemiddelde zit met gemiddelde woonlasten voor een meerpersoonshuishouden van € 722,00. De gemeente met de laagste gemiddelde lastendruk in onze regio staat op nummer één in de rangorde. Rangorde

Gemeente

1 2 3 4 5 6 7

Koggenland Hoorn Enkhuizen Drechterland Stede Broec Medemblik Opmeer

Bruto woonlasten eenpersoonshuishouden € 551,00 (was € 526,00) € 601,00 (was € 577,00) € 615,00 (was € 598,00) € 636,00 (was € 619,00) € 654,00 (was € 629,00) € 657,00 (was € 636,00) € 684,00 (was € 657,00)

Bruto woonlasten meerpersoonshuishouden € 634,00 (was € 601,00) € 686,00 (was € 657,00) € 722,00 (was € 702,00) € 736,00 (was € 707,00) € 747,00 (was € 715,00) € 749,00 (was € 722,00) € 782,00 (was € 752,00)

Bron: Atlas van de lokale lasten 2015 – Coelo

Gemeente Enkhuizen

48


Aanslag gemeentelijke belastingen De aanslagen voor de lokale belastingen worden in 2016 verzonden inclusief de waardebeschikking voor de WOZ-objecten (waardepeildatum 1-1-2015). De aanslag dient in met ingang van 2016 in één termijn te worden betaald. Een meer gespreide betaling is mogelijk op voorwaarde dat een automatische incasso wordt aangegeven. De gemeente Enkhuizen kent de mogelijkheid tot betaling van aanslagen OZB, rioolheffing, afvalstoffenheffing en negen maandelijkse termijnen via automatische incasso. Kwijtschelding In de gemeente Enkhuizen wordt een kwijtscheldingsbeleid gevoerd waarbij 100% van de belastingschuld wordt kwijtgescholden indien men aan de wettelijke normen voldoet waarbij er geen sprake mag zijn van betalingscapaciteit of vermogen. De beleidsvrijheid van gemeenten is beperkt. Waar er een keuzemogelijkheid is, is deze voorgelegd aan de raad en vastgesteld in de Kwijtscheldingsverordening. Om kwijtschelding zo gemakkelijk mogelijk te maken wordt gebruik gemaakt van jaarlijkse geautomatiseerde toetsing via een overkoepelende rijksinstantie. Degene die volgens de toets voor kwijtschelding in aanmerking komen, krijgen hier bij de aanslagoplegging schriftelijk bericht over. Zij hoeven zelf geen gegevens meer te leveren. Ook werkt de gemeente samen met het waterschap. Kwijtschelding hoeft slechts bij één van beide instanties aangevraagd te worden. De gegevens van de aanvraag evenals de uitkomst van de toetsing worden aan elkaar doorgegeven.. Het blijft de verantwoordelijkheid van de gemeente om te toetsen of het door het Hoogheemraadschap genomen besluit ook door de gemeente overgenomen kan worden. De afgelopen jaren is het aantal kwijtscheldingsaanvragen toegenomen. Ook is de toetsing van de aanvragen complexer geworden, waardoor de afhandeling van verzoeken langer duurt. Met name het aantal aanvragen door eigen woning bezitters en door ondernemers zijn hier debet aan. Samenwerking De gemeente heeft voor de behandeling van kwijtscheldingsverzoeken een samenwerkingsverband gesloten met het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK). Indien iemand in aanmerking wil komen of denkt te komen voor kwijtschelding van gemeentelijke heffingen of waterschapsbelastingen, kan volstaan worden met het indienen van een kwijtscheldingsverzoek bij een van deze twee organisaties. De organisatie waar het verzoek wordt ingediend, zorgt ervoor dat het verzoek tevens bij de andere organisatie wordt behandeld.

Gemeente Enkhuizen

49


Paragraaf 2

Weerstandsvermogen en risicobeheersing

Inleiding Weerstandsvermogen Het weerstandsvermogen is de mate waarin de gemeente in staat is om de gevolgen van risico’s op te vangen zonder dat het beleid of de uitvoering daarvan in gevaar komt. Het weerstandsvermogen is afhankelijk van de beschikbare weerstandscapaciteit en de benodigde weerstandscapaciteit (hoeveel middelen zijn er nodig om alle risico’s op te kunnen vangen). Beide komen in het vervolg van deze paragraaf aan de orde. Kengetallen Nieuw in deze paragraaf zijn de kengetallen die als gevolg van de wijzigingen in het BBV (Besluit Begroting en Verantwoording) verplicht zijn opgenomen. Om beter inzicht te krijgen in de financiële positie van gemeenten schrijft het BBV (Besluit Begroting en Verantwoording) een verplichte basisset van kengetallen voor. De volgende kengetallen komen in deze paragraaf aan bod: 1. a. Netto schuldquote b. Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen 2. Solvabiliteitsratio 3. Grondexploitatie 4. Structurele exploitatieruimte 5. Belastingcapaciteit Inhoud De opbouw van deze paragraaf is als volgt: 2.1 – Beschikbare weerstandscapaciteit 2.2 – Risicobeheersing 2.3 – Kengetallen en toelichting kengetallen 2.4 – Reserve Bedrijfsrisico’s 2.1 Beschikbare weerstandscapaciteit De beschikbare weerstandscapaciteit geeft aan hoeveel middelen beschikbaar zijn om eventuele risico’s op te kunnen vangen. De volgende onderdelen maken deel uit van de beschikbare weerstandscapaciteit: Begroting 1-1-2016

Beschikbare weerstandscapaciteit 1. 2. 3. 4.

Vrij aanwendbare reserves Onbenutte belastingcapaciteit Post onvoorzien Stille reserves

7.650 620 25 p.m.

Totaal

8.295 Bedragen zijn in duizenden euro’s

1. Toelichting vrij aanwendbare reserves Reserves kunnen worden gedefinieerd als onderdelen van het eigen vermogen, die vrij te besteden zijn. Tot de vrij aanwendbare reserves worden gerekend de reserves die van de gemeenteraad (nog) geen bestemming hebben gekregen. De vrij aanwendbare reserves bestaan uit meerdere onderdelen, die hieronder worden toegelicht.

Gemeente Enkhuizen

50


Begroting 1-1-2016

Vrij aanwendbare reserves Algemene reserve Reserve bouwgrondexploitatie Reserve stadsuitleg Reserve Bedrijfsrisico’s

2.673 700 777 3.500

Totaal

7.650 Bedragen zijn in duizenden euro’s

De toename van de algemene reserve in 2015 wordt voornamelijk veroorzaakt door de toevoeging van het positieve resultaat uit 2014. In de lagere stand van de algemene reserve 2016 is rekening gehouden met het raadsbesluit van 2 juli 2013 over de onttrekking voor de Brede School in de Binnenstad, waarvoor een bedrag van € 200.000 beschikbaar is gesteld. Verder wordt in 2016 rekening gehouden met een bedrag van € 220.000 aan frictiekosten SED. 2. Onbenutte belastingcapaciteit De belastingcapaciteit geeft inzicht in de mate waarin bij het voordoen van een financiële tegenvaller deze in het volgende begrotingsjaar kan worden opgevangen of dat er ruimte is voor nieuw beleid. Wanneer het berekende gemiddelde OZB-tarief voor de gemeente lager is dan het percentage voor toelating tot artikel 12 is er in principe sprake van een onbenutte belastingcapaciteit. In tabel 2.1 is bij benadering aangegeven welke opbrengst deze verhoging genereert. Er is voor gekozen het verschil in percentage te vermenigvuldigen met de woz-waarde van de woningen + de woz-waarde van de niet-woningen. Tabel 2.1 Onbenutte belastingcapaciteit t.o.v. “artikel-12 norm” voor het jaar 2015

OZB-percentage van de Woz-waarde voor toelating art.12

0,1790%

Werkelijk gewogen % Woz-waarde gemeente

0,1512%

Verschil

0,0278%

Onbenutte belastingcapaciteit

€ 620.229

3. Post onvoorzien In de begroting 2016 is een bedrag van € 25.000 voor onvoorziene uitgaven opgenomen. 4. Stille reserves Stille reserves hebben te maken met activa die administratief te laag of tegen nul zijn gewaardeerd. De stille reserves maken alleen deel uit van de beschikbare weerstandscapaciteit als de betrokken activa op korte termijn (binnen 1 jaar) verkoopbaar zijn, verkoop van de stille reserves niet leidt tot een gat in de gemeentebegroting en verkoop de taakuitoefening van de gemeente niet aantast. De volgende objecten kunnen tot de stille reserves worden gerekend Erfpachtgronden die voor 2004 in erfpacht zijn uitgegeven. De erfpachtgronden die vanaf 2004 in erfpacht zijn uitgegeven worden conform de voorschriften opgenomen op de balans; De stille reserve waterberging Schootsveld; Het gebouw aan het Witte Hert; Het gebouw aan de Vijzelstraat (SMC). 2.2 Risicobeheersing De benodigde weerstandscapaciteit is afhankelijk van de risico’s die onze gemeente loopt . De risico’s die voor deze paragraaf relevant zijn, zijn de risico’s die niet op de één of andere wijze zijn afgedekt of anderszins kunnen worden opgevangen. Risicogebeurtenissen die zich regelmatig voordoen en voorzienbaar zijn horen niet thuis in deze paragraaf. Voor deze gebeurtenissen worden voorzieningen getroffen, verzekeringen afgesloten of verbetermaatregelen getroffen.

Gemeente Enkhuizen

51


De risico’s bij de gemeente Enkhuizen worden als volgt ingedeeld; • Risico’s die voortvloeien uit het eigen beleid • Risico’s die voortvloeien uit het beleid van een hogere overheid • Risico’s die voortvloeien uit de samenwerking met andere gemeenten of instanties • Risico’s die voortvloeien uit het doen / nalaten van derden • Risico’s die voortvloeien uit voor de gemeente niet te beïnvloeden (autonome) ontwikkelingen. Risico’s die voortvloeien uit het eigen beleid Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), maatwerkvoorzieningen Per 1 januari 2015 is de Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 in werking getreden. Daarmee zijn ook de individuele begeleiding, groepsbegeleiding en kortdurend verblijf naar de gemeente gekomen. Er zijn diverse contracten voor het verstrekken van maatwerkvoorzieningen gesloten: hulpmiddelen (voornamelijk scootmobielen en rolstoelen), Regiotaxi, huishoudelijke hulp, individuele begeleiding, groepsbegeleiding, dagbesteding en kortdurend verblijf. Jaarlijks worden de uitgaven en inkomsten (eigen bijdrage) voor deze voorzieningen begroot. De beheersbaarheid van deze regeling is moeilijk omdat de verstrekking van deze voorzieningen een zogenoemde “open einde regeling” betreft. Op voorhand staat niet vast in welke mate er gebruik van wordt gemaakt. Om aan deze onbeheersbaarheid tegemoet te komen is de reserve Sociaal Domein ingesteld. Overschotten, dan wel tekorten worden verrekend met deze reserve. Op dit moment kan geconstateerd worden dat op de reeds bestaande voorzieningen de uitgaven al enkele jaren dalende zijn. Op de uitgaven voor begeleiding is nog onvoldoende zicht. Daarnaast is er geen zekerheid of het aantal klanten zal stijgen of dalen. Ook in 2016 zijn de door het Rijk (eerder) aangekondigde kortingen op de budgetten toegepast. Het jaar 2015 is een overgangsjaar, wettelijke bestaande indicaties worden gehandhaafd. Het budget dat vanuit het Rijk wordt ontvangen is daarop gebaseerd. Vanaf 2016 kunnen gemeenten door innovatie en inzet van andere regelingen andere vormen van zorg en ondersteuning inzetten. Een grote uitgavenpost, 1,35 miljoen euro per jaar, is hulp bij het huishouden. Aan eigen bijdrage wordt € 330.000 ontvangen zodat de netto lasten € 1.02 miljoen bedragen. Van het Rijk wordt een integratiebudget WMO van 1,26 miljoen euro ontvangen. De overeenkomsten hulp bij het huishouden zijn in 2015 voor maximaal 12 maanden verlengd. Dit geeft de gemeente ruimte om in 2015 na te denken over andere vormen van ondersteuning. Grote woningaanpassingen zijn moeilijk beheersbaar gebleken. Sommige jaren zijn er geen aanvragen voor een grote woningaanpassing, andere jaren meerdere. Een grote woningaanpassing kan meer dan € 100.000 per woning bedragen. De gemeente is volledig verantwoordelijk voor deze kosten. Op dit moment is nog niet in te schatten of de kosten van begeleiding ook een dergelijk risico kent. Een deel van de zorg zwaarte pakketten wordt ge-extramuraliseerd. Inwoners blijven langer thuis wonen en doen voor begeleiding een beroep op de Wmo. Op dit moment is het nog niet duidelijk welke aantallen het betreft en wat de bijbehorende kosten zullen zijn. Een functie uit de AWBZ die ook naar de Wmo is overgeheveld is beschermd wonen. Deze voorziening wordt door de centrum gemeente (Hoorn) uitgevoerd. De toegekende regionale budgetten zijn door het rijk naar boven bijgesteld. Het is nog niet bekent of deze verhoogde budgetten voldoende zullen zijn in 2016 en er kan een (klein) te kort ontstaan. Mogelijk spreekt de gemeente Hoorn de regiogemeenten aan voor dit tekort. Naast de hierboven genoemde decentralisaties heeft het rijk in het regeerakkoord een aantal bestaande regelingen voor financiële compensatie afgeschaft. Dit betreft de regelingen: Wet tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten; Compensatie eigen risico zorgverzekeringswet; Regeling specifieke zorgkosten. Het bijbehorende budget is overgeheveld naar het gemeentefonds. Onbekend is op dit moment of dit dekkend zal zijn.

Gemeente Enkhuizen

52


Leerlingenvervoer Het leerlingenvervoer betreft een “open einde regeling”. Het is vooraf moeilijk te bepalen hoeveel ouder(s)/verzorger(s) een financiële tegemoetkoming vragen voor de vervoerskosten van hun kind. In de begroting 2016 is voor het aangepaste leerlingenvervoer € 410.000 begroot, voor het individuele leerlingenvervoer op grond van geloofs- of levensovertuiging € 65.000, en het overige individuele leerlingenvervoer € 20.000. Daarnaast is het onduidelijk hoeveel kinderen uit Enkhuizen naar de islamitische school in Hoorn zullen gaan. Deze kinderen hebben recht op een tegemoetkoming in de kosten van openbaar vervoer. Deze kosten zijn nu nog niet in te schatten. Minimabeleid De uitgaven voor het minimabeleid zijn afhankelijk van de hoogte van de vergoeding en het aantal mensen dat er een beroep op doet. De economische crisis heeft de afgelopen periode geleid tot meer werkloosheid. Het aantal uitkeringsgerechtigden en/of mensen met een inkomen op het sociaal minimum stijgt. De minimaregelingen zijn, in tegenstelling tot de subsidie, open einderegelingen. Overschotten, dan wel tekorten, worden via het rekeningresultaat verrekend met de algemene reserve. Het aantal mensen dat een beroep doet op schuldhulpverlening is groot. De afgelopen tijd is de problematiek van mensen met schulden landelijk enorm toegenomen en van karakter veranderd. Steeds meer mensen raken in de problemen. Ook mensen met een boven modaal inkomen, een eigen woning en zelfstandigen. Omdat dit probleem bij alle West-Friese gemeenten speelt, wordt regionaal samengewerkt. Daarnaast stijgt het aantal aanvragen voor minimaregelingen. Door het Rijk zijn extra middelen ter beschikking gesteld ter bestrijding van armoede en schuldhulpverlening. De bijbehorende lasten zijn reeds opgenomen in de begroting. Onbekend is of dit voldoende zal zijn. Openbare orde en veiligheid De kosten voor openbare orde en veiligheid zijn afhankelijk van de gebeurtenissen die in de loop van een jaar kunnen gebeuren. Bij iedere gebeurtenis zal worden bekeken hoe er gereageerd zal moeten worden. De financiële consequenties zijn derhalve niet in te schatten. WA verzekering buiten de dekking / Verzekeringen met eigen risico Er worden regelmatig claims voor lichamelijke of zakelijke schade ingediend bij onze gemeente, waarbij wij aansprakelijk worden gesteld door particulieren, bedrijven of rechtsbijstandverzekeringen. Bij toewijzing van claims moet een beroep op het eigen risico worden gedaan. Voor de aansprakelijkheidsverzekeringen geldt nu een eigen risico van € 5.000 per aanspraak voor schade aan zaken en personen. Voor vermogensschade is dit € 12.500. Voor de brandverzekering geldt een eigen risico van € 1.000 per gebeurtenis. Het verzekeringsbeleid is er op gericht, mede door het treffen van preventieve maatregelen, om het schadeprofiel van de gemeente zo laag mogelijk te houden. Onderhoudsreserve Om goed inzicht te hebben in de te verwachten kosten voor het onderhoud van de buitenruimte wordt er onderscheidt gemaakt in: A) de te verwachten kosten op korte termijn Dit zijn de kosten die worden verwacht in de komende 4 jaar. Deze periode loopt gelijk met de periode die wordt aangehouden in het meerjarenperspectief. De te verwachten kosten worden bepaald op basis van gehouden inspecties. De frequentie van inspecteren is afhankelijk van het kapitaalgoed. Voor het ene kapitaalgoed is het van belang om jaarlijks een inspectie uit te voeren. Voor het andere kapitaalgoed is één keer in de twee of drie jaar voldoende. B) de te verwachten kosten op middellange termijn Dit zijn de kosten die worden verwacht in de periode die aansluit op de korte termijn, de jaren 5 tot en met 10. De verwachten kosten worden bepaald op basis van de theoretische onderhoudscyclus van het kapitaalgoed, gebaseerd op kengetallen en ervaringscijfers. Een onderhoudscyclus is een set van maatregelen die gedurende de levensloop van het kapitaalgoed moeten worden uitgevoerd om de kwaliteit op peil te houden. De

Gemeente Enkhuizen

53


onderhoudscyclus is geen instructie om maatregelen op gezette tijden uit te voeren. Of een maatregel daadwerkelijk wordt uitgevoerd wordt bepaald door de uitgevoerde inspectie. In het coalitieakkoord en het collegeprogramma staan aangegeven dat de financiële middelen vanaf 2018 niet meer toereikend zijn om het dagelijkse en groot onderhoud te verrichten. De rekenkamercommissie heeft op verzoek een onderzoek ingesteld naar het verloop van de gevormde reserve en naar de noodzakelijke middelen voor de toekomst. Dit om inzicht te krijgen in wat er vanaf de begroting 2016 nodig is om de reserve op een adequaat niveau te brengen, zodat het noodzakelijke onderhoud ook daadwerkelijk uitgevoerd kan worden. Om invulling te geven aan de kaderstellende en controlerende rol op basis van de in het onderzoeksrapport van de rekenkamercommissie “Reserve Onderhoud Kapitaalgoederen Enkhuizen” aangegeven verbeterpunten, wordt gewerkt aan een vernieuwd ‘Meerjarenonderhoudsplan’ met daarin opgenomen: Een eenduidig geformuleerd raadskader voor de kwaliteit van de openbare ruimte. Een nadere uitwerking van de mogelijkheden voor het stellen van een maximaal taakstellend budget en het bijbehorend risico gestuurd beheer. De inhoudelijke en financiële keuzemogelijkheden bij groot onderhoud en vervanging voor de diverse beheerobjecten. Waaronder de kaders waarop keuzes tot aanpassingen aan (afstoten van) het areaal kunnen plaatsvinden. De kosten voor groot onderhoud voor de korte en middellange termijn (0-10 jaar) op basis van het geformuleerde raadskader voor de kwaliteit. De benodigde vervangingsinvesteringen. De wijze van financiering van het groot onderhoud en de vervangingsinvesteringen. Een duidelijke omschrijving van eventueel achterstallig onderhoud en de gevolgen hiervan voor de financiën en de kwaliteit van de buitenruimte (de kaders). De verwachting is dat eind 2015 besluitvorming kan plaatsvinden op basis van het geactualiseerde meerjaren onderhoudprogramma waarin recht wordt gedaan aan de aanbevelingen van de Rekenkamercommissie. Bouwleges Vanaf 2013 wordt (al) een daling van de bouwleges voorzien i.v.m. het afronden van de lopende bouwprojecten in plan Kadijken en de Weron-locatie. In de begrotingen is in dat verband de raming van de bouwleges naar beneden bijgesteld. De bouwmogelijkheden in de bestaande woningbouwuitleglocaties zijn vrijwel benut. Dit levert naar verwachting een vertraging op in de bouw. Besloten is de haalbaarheid van woningbouw op Gommerwijk West-West nader te onderzoeken. Het moment van feitelijke uitvoering is (nog) niet besloten. Ook de effecten van de crisis werken nog door alsmede een verdere verruiming van de mogelijkheden voor vergunningvrij bouwen. Verkoop van gemeentelijke eigendommen De verkoop van gemeentelijk vastgoed is onderdeel van de bezuinigingen. Door de aanhoudende crisis en door de vastgelopen vastgoedmarkt stagneren de verkopen. Zolang de verkopen niet zijn gerealiseerd kan dit extra kosten met zich meebrengen. Ontwikkelingen gemeenschappelijke regelingen Een natuurlijk gevolg van het oprichten van samenwerkingsverbanden is dat hierdoor frictiekosten ontstaan. Het beleid en de uitvoering zijn er uiteraard op gericht om deze zoveel mogelijk te voorkomen en indien dit niet mogelijk is dit zoveel mogelijk te beperken. Risico’s die voortvloeien uit het beleid van een hogere overheid Archeologisch onderzoek De initiatiefnemer van een ruimtelijke project neemt in beginsel de archeologische kosten voor zijn rekening. In geval van excessieve kosten kunnen de archeologische kosten in redelijkheid niet (geheel) ten laste van de initiatiefnemer komen. Wanneer de werkelijke kosten de redelijkheid te boven gaan, kan een initiatiefnemer een verzoek indienen bij de gemeente als bevoegd gezag, om ook bij te dragen in de kosten. Het veroorzakerbetaalt-principe, zoals dat in de memorie van toelichting van de Wet op de Archeologische monumentenzorg is

Gemeente Enkhuizen

54


verwoord, staat bij de afweging tot toekenning van (excessieve) schadevergoeding voorop. De gemeente zal zelf per geval moeten afwegen wat ‘redelijk’ of ‘buitenproportioneel’ is of dat er aanpassingen in het bouwplan mogelijk en acceptabel zijn. Ontwikkelingen Gemeentefonds Een belangrijk risico vormt de stabiliteit van onze belangrijkste bron inkomsten: de Algemene Uitkering uit het gemeentefonds. Deze uitkering vormt voor een belangrijk deel dekking van de gemeentelijke uitgaven. Wijzigingen in het uitgavenniveau van de Rijksoverheid hebben invloed op de ontwikkeling (accres) van het gemeentefonds. Eventuele onderuitputting bij de vakdepartementen of uitstel van investeringen kunnen een negatieve doorwerking hebben naar het gemeentefonds. Naast deze macro-ontwikkeling geeft ook de verdeling onzekerheid. Doordat de totale omvang van het gemeentefonds niet wijzigt kan door aanpassing van de landelijke uitkeringsbasis een effect ontstaan (tweede-orde-effect). BTW Compensatiefonds Het Rijk heeft maatregelen genomen om het de groei van het BTW Compensatiefonds (BCF) beheersbaar te maken. Aan de hoogte van het fonds is vanaf 2015 een grens gesteld, het plafond. Overschrijden gemeenten samen dit plafond dan wordt het tekort uit het gemeentefonds genomen. Ligt het declaratiegedrag lager dan het plafond dan voegt het Rijk dit verschil toe aan het Gemeentefonds. Groot onderhoud aan het verdeelstelsel De afgelopen jaren is groot onderhoud aan het verdeelstelsel uitgevoerd. De uitkomsten van de eerste fase zijn e in 2014 afgerond, en met ingang van 2015 doorgevoerd. Met ingang van 2016 worden de uitkomsten van de 2 fase doorgevoerd. Omdat besloten is een aanvullend onderzoek te doen is de nieuwe verdeling slechts gedeeltelijk (33%) ingevoerd. De uitkomsten van het aanvullend onderzoek worden meegenomen in de meicirculaire 2016. Ook hier moet rekening worden gehouden met herverdeeleffecten. Wet houdbare overheidsfinanciën (Wet Hof) De Wet Houdbare overheidsfinanciën stelt dat de decentrale overheden een gelijkwaardige inspanning leveren bij het streven om te voldoen aan de Europese begrotingsdoelstellingen. De budgettaire vrijheden van de gemeenten kunnen hierdoor worden ingeperkt en dat kan met name consequenties hebben voor het gemeentelijk investeringsniveau. Afgesproken is dat deze kabinetsperiode van een sanctie wordt afgezien zolang er geen sanctie uit Europa volgt. Participatiewet Op 1 januari 2015 is de Participatiewet in werking getreden en zijn de uitvoeringstaken voor het verstrekken van uitkeringen neergelegd in een werkorganisatie : WerkSaam Westfriesland. De risico’s voor de financiering van de te verstrekken uitkeringen blijven bij de gemeente. De Wet participatiebudget is ingetrokken. De nieuwe financieringssystematiek sluit aan bij het uitgangspunt van de Participatiewet (PW) dat de beleidsmatige en financiële verantwoordelijkheid bij gemeenten ligt. Dit moet gemeenten een prikkel geven om zoveel mogelijk mensen uit de uitkering en aan het werk te helpen en te houden. Daarom kent de PW – evenals voorheen de WWB - een budgetteringssystematiek in plaats van een declaratiesystematiek. Voor de bekostiging van het gemeentelijke beleid op het gebied van werk en inkomen bestaan de volgende geldstromen: • Een gebundelde uitkering voor de bekostiging van uitkeringen op grond van de Participatiewet, de IOAW, de IOAZ en het Bbz 2004 (voor zover deze laatste betrekking heeft op levensonderhoud voor startende ondernemers). Vanaf 2015 kunnen gemeenten de gebundelde uitkering ook benutten voor de inzet van het nieuwe instrument loonkostensubsidie. Het betreft een ongeoormerkt budget. Een gemeente mag een overschot op het budget vrij besteden, maar moet een tekort op het budget in beginsel ook zelf opvangen. • Een aanvullende uitkering voor gemeenten die tekort komen op hun budget voor de gebundelde uitkering. Om hiervoor in aanmerking te komen gelden een aantal voorwaarden. • Een participatiebudget voor de bekostiging van onder andere re-integratievoorzieningen en de WSW is vanaf 2015 samengevoegd met de budgetten voor de Wmo 2015 en de jeugdhulp tot een integratie-uitkering sociaal domein. De middelen van de integratie-uitkering Sociaal domein, zullen na drie jaar in de algemene uitkering van het gemeentefonds worden opgenomen, tenzij dit

Gemeente Enkhuizen

55


om verdeel-technische redenen niet mogelijk blijkt. In de integratie-uitkering Sociaal domein zijn tevens de middelen voor de WMO en de Jeugdzorg opgenomen. De middelen van de integratieuitkering Sociaal domein zijn voor de gemeente geheel vrij besteedbaar voor alle gemeentelijke taken. Het participatie deel van de integratie uitkering Sociaal Domein wordt in 2016 wel gekort vanwege de verplichte afbouw van het WsW-bestand. Vooralsnog wordt er vanuit gegaan dat dit niet zal leiden tot tekorten omdat via WerkSaam de afbouw zal worden gerealiseerd. • Een uitkering voor de bekostiging van uitkeringen op grond van het Bbz 2004 voor zover deze betrekking hebben op levensonderhoud voor gevestigde ondernemers en op kapitaalverstrekking. • Specifieke vergoedingen, op declaratiebasis, voor bepaalde uitvoeringskosten voor bijstandsverlening aan gevestigde en startende zelfstandigen. • Een algemene uitkering uit het Gemeentefonds voor de bekostiging van onder andere de gemeentelijke uitvoeringskosten. In de gemeentelijke systematiek wordt uitgegaan van de laatst ontvangen budgetbrieven en de meicirculaire 2015. Nieuw verdeelmodel Bij de verdeling van de gebundelde uitkering wordt vanaf 1 januari 2015 gebruik gemaakt van het nieuw gekozen ‘multiniveau-model’. Dit model houdt rekening met alle objectieve kenmerken van de huishoudens in een gemeente, die van belang zijn voor de kans dat een huishouden een bijstandsuitkering ontvangt. Dan gaat het om het type huishouden, waarbij onder andere wordt gekeken naar gezinssamenstelling, leeftijd, opleiding en het wel of niet hebben van gezinsleden met een arbeidsbeperking. Ook wordt specifieke informatie over de regionale arbeidsmarkt betrokken bij het vaststellen van het budget. Op basis van deze gegevens wordt uiteindelijk het budget van in totaal € 5,5 miljard euro onder gemeenten verdeeld. Om de effecten die met de overgang naar een nieuw model gepaard gaan te beperken, is er een overgangsregeling, waarbij rekening wordt gehouden met de historische uitgaven van gemeenten. Na twee jaar wordt de overgangsregeling geëvalueerd. Voor gemeenten waar omvangrijke tekorten ontstaan, blijft er een vangnetregeling bestaan. Vangnet regeling. Vanaf 2015 is de IAU-regeling vervangen door de zogenaamde Vangnet regeling. Bij gemeenten met 15.000-40.000 inwoners is de uitkering voor 2016 deels gebaseerd op het historisch aandeel in de bijstandsuitgaven van het jaar 2014 en deel op een objectieve verdeelgrondslag.. Goede prestaties in het verleden betekent twee jaar later minder budget. Bij een incidenteel tekort op het budget voor de gebundelde uitkering kan de gemeente Enkhuizen een beroep doen op de vangnet regeling bij het Rijk. Daarvoor moet aan een aantal voorwaarden worden voldaan. Een verschil van 7,5 % tussen budget en uitgaven blijft altijd voor rekening van de gemeente. De gemeente Enkhuizen heeft eerder de IAU ontvangen. Over 2014 zal eveneens een IAU aangevraagd. Of deze uitkering wordt toegekend is nog niet bekend. De baten zijn reeds opgenomen in de rekening. Decentralisatie Jeugdzorg Vanaf 2015 worden gemeenten integraal verantwoordelijkheid voor de gehele jeugdzorgketen in Nederland. De verwachting is dat deze decentralisatie zorgt voor betere jeugdzorg tegen lagere kosten. Gemeenten staan hiermee voor een grote uitdaging: met minder middelen dan de huidige uitgaven een nieuwe taak uitvoeren. De gemeente Enkhuizen ziet kansen in het organiseren van betere en betaalbare jeugdzorg maar realiseert zich terdege dat deze decentralisatie ook grote risico’s op verschillende gebieden (o.a. zorginhoudelijk, financieel, imago) met zich mee brengt. Een aantal te noemen financiële risico’s: onvoldoende budget om de benodigde zorgaanbod te realiseren; er is een grotere zorgvraag dan waarmee rekening is gehouden. Vennootschapsbelasting overheidsbedrijven Vanaf 2016 zijn bedrijfsmatige onderdelen van gemeenten onderhevig aan de Vennootschapsbelasting (Vpb). In principe betekent dit dat over batige resultaten van “ondernemersactiviteiten’ 25% aan Vpb moet worden afgedragen. Er is geïnventariseerd welke activiteiten mogelijk als ondernemersactiviteit moeten worden aangemerkt. Hiervoor gelden als vereisten dat sprake is van een duurzame organisatie van arbeid en kapitaal, deelname aan het economisch verkeer, potentiële concurrentie met andere belastingplichtigen en de mogelijkheid van een bescheiden bestaan.

Gemeente Enkhuizen

56


Er is nog geen volledige zekerheid over de Vpb gevolgen van bepaalde activiteiten, aangezien vanuit het Ministerie/Belastingdienst nog geen duidelijkheid is gegeven. Zo is nog niet duidelijk in welke mate activiteiten mogen worden geclusterd (Mag het totaal van bouwgrondexploitaties binnen de gemeente als één bedrijf worden gezien of moet iedere exploitatie afzonderlijk als fiscale entiteit worden beoordeeld; is het mogelijk om alle gemeentelijke ondernemersactiviteiten in één fiscale eenheid onder te brengen?) en welke kosten aan ondernemersactiviteiten mogen worden toegerekend (B.v. overheadkosten, rentekosten).Een regionale werkgroep, waarin ook de SED gemeenten participeren, brengt de financiële gevolgen in beeld en adviseert over eventueel te nemen maatregelen om de gevolgen te beperken. Risico’s die voortvloeien uit de samenwerking met andere gemeenten of instanties Gemeenschappelijke regelingen De gemeente kan geconfronteerd worden met financiële tegenvallers van gemeenschappelijke regelingen waarin de gemeente zich heeft verplicht bij te dragen in eventuele nadelige saldi. Voor de risico’s wordt verwezen naar de paragraaf verbonden partijen. Risico’s die voortvloeien uit het doen / nalaten van derden Gemeentegaranties De afgelopen jaren zijn er met betrekking tot de garanties geen aanspraken gedaan. Revolving Fund Het revolving fund wordt aangewend om laagrentende leningen, zoals o.a. de startersleningen, te verstrekken aan derden. Er bestaat altijd een kans dat de hoofdsom uiteindelijk niet kan worden teruggevorderd. Door de nodige waarborgen - hypotheek, Nationale HypotheekGarantie (NHG), of andere zekerheidsrechten - is de kans hierop gering. Vanaf 1 januari 2014 geldt voor geldverstrekkers een eigen risico van 10% op NHG-leningen. Voor de Starterslening neemt het Stimuleringsfonds dit risico van haar deelnemers over. Dit geldt voor de gehele looptijd van de leningen die worden verstrekt in de periode 2014-2016. Risico’s die voortvloeien uit voor de gemeente niet te beïnvloeden (autonome) ontwikkelingen Renteontwikkelingen Hiervoor verwijzen wij naar de paragraaf “Financiering”. Beleid omtrent weerstandscapaciteit en risico’s Vanuit de verschillende raden is aangegeven dat zij meer inhoud willen geven aan het onderwerp risicomanagement. In de voorgaande jaren is toegezegd dat de het risicomanagement wordt opgepakt in de SED Organisatie. In 2015 zal het risicomanagementbeleid worden opgesteld voor de vier organisaties en zal tevens een initiële risico-inventarisatie worden opgesteld. In 2016 zal het risicomanagementbeleid en de risicoinventarisatie het uitgangspunt zijn voor de verdere implementatie van risicomanagement binnen de afdelingen.

Gemeente Enkhuizen

57


2.3 Kengetallen en toelichting kengetallen Om de financiële positie van de gemeente inzichtelijker te maken schrijft het rijk met ingang van de begroting 2016 en de jaarrekening vanaf 2015 een verplichte basisset van vijf financiële kengetallen voor. Deze vijf kengetallen worden hierna uitgewerkt. 1a. Netto schuldquote De netto schuldquote weerspiegelt het niveau van de schuldenlast van de gemeente ten opzichte van de eigen middelen. De nettoschuldquote geeft een indicatie van de druk van de rentelasten en de aflossingen op de exploitatie. Rekening Begroting Begroting 31-12-2014 31-12-2015 31-12-2016 A. B. C. D. E. F. G. H.

Vaste schuld (inclusief waarborgsommen € 44.000) Netto vlottende schuld Overlopende passiva Financiële activia Uitzettingen Liquide middelen Overlopende activa Totale baten (exclusief reserves)

31.011 4.894 1.750 1 18 1.157 42.809

Netto schuldquote (A+B+C-D-E-F-G)/H x 100

85%

30.432 6.940 1.745 18 1.150 49.181

29.447 7.851 1.825 18 1.150 46.625

77%

81%

Bedragen zijn in duizenden euro’s

1b. Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen Om inzicht te krijgen in hoeverre sprake is van doorlenen wordt de netto schudquote zowel in- als exclusief doorgeleende gelden weergegeven (netto schudquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen). Op die manier wordt duidelijk in beeld gebracht wat het aandeel van de verstrekte leningen is en wat dit betekent voor de schuldenlast. Rekening Begroting Begroting 31-12-2014 31-12-2015 31-12-2016 A. Vaste schuld (inclusief waarborgsommen € 44.000) B. Netto vlottende schuld C. Overlopende passiva D. Financiële activia E. Uitzettingen F. Liquide middelen G. Overlopende activa H. Totale baten (exclusief reserves) Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen (A+B+C-D-E-F-G)/H x 100

31.011 4.894 1.750 5.192 1 18 1.157 42.809 73%

30.432 6.940 1.745 5.227 18 1.150 49.181

29.447 7.851 1.825 5.225 18 1.150 46.625

67%

70%


2. De solvabiliteitsratio Dit kengetal geeft inzicht in de mate waarin de gemeente in staat is aan haar financiële verplichtingen te voldoen. Onder de solvabiliteitsratio wordt verstaan het eigen vermogen als percentage van het balanstotaal. Het eigen vermogen van een gemeente bestaat uit de reserves en het resultaat uit het overzicht van baten en lasten.

A. B.

Eigen vermogen Balanstotaal

Solvabiliteit (A/B) x 100%

Rekening 31-12-2014

Begroting 31-12-2015

Begroting 31-12-2016

15.252 55.918

12.679 54.701

11.499 53.393

27%

23%

22%


Gemeente Enkhuizen

58


3. Kengetal grondexploitatie De afgelopen jaren is gebleken dat grondexploitatie een forse impact kan hebben op de financiële positie van een gemeente. De boekwaarde van de voorraden is van belang, omdat deze moet worden terugverdiend bij de verkoop. De accountant beoordeelt ieder jaar of de gronden tegen een actuele waarde op de balans zijn opgenomen. Rekening Begroting Begroting 31-12-2014 31-12-2015 31-12-2016 A. B. C.

Niet in exploitatie genomen bouwgronden Bouwgronden in exploitatie Totale baten (exclusief mutaties reserves)

4.430 1.549 42.809 14%

Grondexploitatie

5.468 1.236 49.181

5.468 1.236 46.625

14%

14%


4. Structurele exploitatieruimte Voor de beoordeling van het structurele en reële evenwicht van de begroting wordt thans het onderscheid gemaakt tussen structurele en incidentele lasten. Bij incidentele lasten of baten gaat het om eenmalige zaken die zich gedurende maximaal drie jaar voordoen. Voorbeelden van structurele baten zijn de algemene uitkering en eigen belastinginkomsten. Bij structurele lasten zijn dat bijvoorbeeld de personeelslasten, kapitaallasten en bijdragen aan gemeenschappelijke regelingen. Een begroting waarvan de structurele baten hoger zijn dan de structurele lasten is meer flexibel dan een begroting waarbij structurele baten en lasten in evenwicht zijn. Rekening Begroting Begroting 31-12-2014 2015 2016 A. B. C. D. E.

Totale structurele lasten Totale structurele baten Totale structurele toevoegingen aan de reserves Totale structurele onttrekkingen aan de reserves Totale baten (exclusief mutaties reserves)

Structurele exploitatieruimte (B-A)+(D-C)/E x 100%

41.209 40.544 920 936 42.809 - 1,4%

46.693 46.684 920 958 49.181

46.951 46.625 971 952 46.625

0,1%

- 0,7%


5. Belastingcapaciteit: Woonlasten meerpersoonshuishoudens De ruimte die een gemeente heeft om zijn belastingen te verhogen wordt vaak gerelateerd aan de totale woonlasten. Het Coelo publiceert deze lasten ieder jaar in de Atlas van de lokale lasten. Onder de woonlasten worden verstaan de OZB en de rioolheffing en reinigingsheffing voor een woning met gemiddelde WOZ-waarde in die gemeente. De belastingcapaciteit van gemeenten wordt daarom berekend door de totale woonlasten meerpersoonshuishouden in jaar t te vergelijken met het landelijk gemiddelde in jaar t-1 in en uit te drukken in een percentage. De (ongewogen) gemiddelde woonlasten van gemeenten in 2015 - op basis van de cijfers van het Coelo - bedragen € 716. Het gemiddelde voor de jaren 2013 en 2014 is respectievelijk € 697 en € 704.

A. B. C. D. E.

OZB-lasten voor gezin bij gemiddelde WOZ-waarde Rioolheffing voor gezin bij gemiddelde WOZ-waarde Afvalstoffenheffing voor een gezin Eventuele heffingskorting Totale woonlasten voor gezin bij gemiddelde WOZwaarde (A+B=C-D) F. Woonlasten landelijk gemiddelde voor gezin in t-1 Woonlasten t.o.v. landelijk gemiddelde jaar er voor (E/F) x 100%

Gemeente Enkhuizen

59

Rekening 31-12-2014

Begroting 2015

Begroting 2016

194 145 363 702

198 150 374 722

200 150 379 729

697

704

716

101%

103%

102%


Toelichting kengetallen De nettoschuldquote wordt sterk beïnvloed door de baten. De baten zijn in 2015 incidenteel hoger. Zo heeft de dividenduitkering in 2015 van het Gasbedrijf Kop Noord Holland ad € 1.750.000 een positieve invloed op de schuldquote in 2015, waardoor de schuldquote in 2015 tijdelijk lager is. Ook beïnvloedt de integratie-uitkering Sociaal Domein de nettoschuldquote in positieve zin, waardoor deze ten opzichte van 2014 lager uitkomt. Verder laat de solvabiliteitsratio zien dat het Eigen Vermogen naar verhouding meer terugloopt dan het balanstotaal. Dit betekent dat er naar verhouding meer gefinancierd wordt met vreemd vermogen. De structurele exploitatieruimte laat zien dat de baten en lasten behoorlijk in evenwicht zijn en dat de mutaties met de reserves minimaal zijn. Het kengetal grondexploitatie laat zien hoeveel middelen zijn gestopt in de boekwaarden van de grondexploitatie, maar zegt niets over de terugverdienmogelijkheden. Bij de belastingcapaciteit worden de woonlasten van meerpersoonshuishoudens vergeleken met de woonlasten van het landelijk gemiddelde in het jaar daarvoor. In de tabel wordt er vanuit gegaan dat het tarief voor de rioolheffing in 2016 ten opzicht van 2015 gelijk blijft. Hierdoor is de trend van de woonlasten in 2016 lager als in 2015. 2.4 Reserve Bedrijfsrisico’s In onderstaand overzicht zijn de risico’s benoemd die als basis zijn genomen voor het berekenen van de omvang van de reserve bedrijfsrisico’s. Berekening buffer reserve bedrijfsrisico’s Benoemde risico's

Klasse Kwantiteit

Factor

Balans

Totaal

Bandbreedte

Bedrag

Max. risico

Risico

Structureel Begroting 2016

Openbare orde en veiligheid

3

50%

Nvt

100.000

Leerlingenvervoer

3

50%

2,5 begroting

495.000

75.000

50.000 Incidenteel risico 90.000

WWB Inkomensdeel (Inclusief IOAW en IOAZ )

3

50%

2,5 begroting

4.901.000

500.000

625.000

Minimabeleid

3

50%

2,5 begroting

954.000

225.000

280.000

WMO, voorzieningen gehandicapten

Risico reserve Sociaal Domein

WMO, huishoudelijke hulp


Risico reserve Sociaal Domein Risico reserve Sociaal Domein

AWBZ



Jeugdzorg



Grondbeleid

Risico bouwgrondexploitatie

Risico bouwgrond-exploitatie

Archeologisch onderzoek



Planschade



Algemene uitkering

3

50%

2,5 begroting

18.482.000

295.000

365.000

Gemeenschappelijke regelingen

3

50%

2,5 begroting

20.000.000

700.000

850.000

Huisvuilcentrale

1

10%

balans

3.200.000

1.500.000

Verstrekte leningen met risico

1

10%

balans

730.000

200.000

20.000

Achtervang WSW

1

10%

Revolving Fund (uitgeleend)

1

10%

balans

1.900.000

300.000

30.000

2,5 begroting

1.309.000

150.000 Door CAW gewaarborgde leningen 60.000

Egalisatie rentekosten

2

30%

250.000

300.000

Brand- en stormschade (ER)

1

10%

Nvt

1.000.000

100.000

WA aanspraken (max. 5.000 per geval)

4

70%

Nvt

150.000

Schade onbekende daders

3

50%

2,5 begroting

90.000

100.000 3.120.000

Subtotaal

380.000

Overige niet benoemde risico's

3.500.000

Noodzakelijke buffer reserve bedrijfsrisico’s

Gemeente Enkhuizen

90.000

100.000 Incidenteel risico

60


Uitgangspunten bij de berekening van het risico Referentiebeeld is de kans dat een risico voorkomt Kwantiteit is de kans van optreden Klasse 1 2 3 4 5

Referentiebeelden maximaal 1 keer per 10 jaar 1 keer per 5 - 10 jaar 1 keer per 2 - 5 jaar 1 keer per 1 - 2 jaar tenminste 1 keer per jaar

Gehanteerde kwantiteit 10% 30% 50% 70% 90%

Bandbreedte geeft het maximale risico aan. Bij structurele lasten gaan we er van uit dat 2,5 jaar nodig is de lasten terug te brengen en/of om het effect in te bouwen in het meerjarenperspectief De gehanteerde kwantiteit is de kans dat een voorval zich jaarlijks voordoet. Risicoduur ofwel risicofactor Het risicoprofiel kan worden onderverdeeld in drie groepen. Incidentele, semi-structurele en structurele risico’s. Het geeft aan of een risico zich bij herhaling of lager voordoet. Ook hier is het een subjectieve inschatting. Voor de eenvoud wordt er hierbij vanuit gegaan dat er in de voorkomende gevallen waarbij wordt geschat dat risico’s meer dan incidenteel zijn, maatregelen er toe leiden dat binnen 2,5 jaar het risico is afgedekt door bijvoorbeeld een begrotingsaanpassing, bezuiniging, taakafstemming e.d.

Gemeente Enkhuizen

61


Paragraaf 3

Onderhoud kapitaalgoederen

Inleiding Enkhuizen heeft openbare ruimte en gebouwen in beheer. Vele activiteiten vinden er plaats zoals wonen, werken en recreëren. Om dit mogelijk te maken zijn er onder andere wegen, openbare verlichting, bruggen, plantsoenen, sportvelden en gebouwen nodig. Deze worden ook wel kapitaalgoederen genoemd. De kwaliteit van de kapitaalgoederen in combinatie met het uitgevoerde onderhoud zijn bepalend voor het onderhoudsniveau, de uitstraling van de stad. Het onderhoudsniveau en de uitstraling zijn echter afhankelijk van de beschikbare budgetten. Vastgesteld onderhoudsniveau In oktober 2009 heeft de raad besloten dat de kapitaalgoederen zodanig worden beheerd dat er sprake is van minimaal verantwoord beheer. Veilige en functionele kapitaalgoederen zijn de norm. Deze norm houdt in dat er wordt gewerkt met een kritische ondergrens. Tegenvallers door interne of externe invloeden zullen direct leiden tot achterstallig onderhoud en kunnen niet met de beschikbare middelen worden verholpen. Soorten werkzaamheden Bij het beheren en onderhouden van kapitaalgoederen is er sprake van diverse soorten werkzaamheden. Werkzaamheden die frequent, minder frequent en incidenteel plaatsvinden. • Dagelijks- en klein onderhoud: dit zijn werkzaamheden die periodiek (dagelijks onderhoud) of ad hoc (klein onderhoud) plaatsvinden en worden toegepast om het object gedurende zijn levensduur in goede staat te houden. De budgetten hiervoor zijn opgenomen in de exploitatie van de begroting. • Groot onderhoud: dit zijn werkzaamheden om het object gedurende zijn levensduur weer in goede staat te brengen. Kenmerkend voor deze werkzaamheden is dat ze planmatig zijn. De budgetten hiervoor zijn opgenomen in de reserve. • Rehabilitatie: dit zijn werkzaamheden die moeten worden uitgevoerd wanneer het object geheel vervangen moet worden, de zgn. vervangingsinvestering. De eerste aanleg van een dergelijk object wordt meestal bekostigd van een grondexploitatie. Beheergegevens Om de kapitaalgoederen goed te kunnen beheren is het in eerste instantie van belang te beschikken over de juiste hoeveelheden en aantallen te beheren kapitaalgoederen en over actuele informatie van de onderhoudstoestand van het kapitaalgoed. Daarnaast is het van belang om over voldoende financiële middelen te beschikken zodat de benodigde werkzaamheden kunnen worden uitgevoerd. Reserve Voor het onderhouden van de kapitaalgoederen is één reserve ingesteld. Het is van belang om inzicht te hebben in de beheersen onderhoudskosten per kapitaalgoed. De reserve kent de onderstaande indeling: • Groen • Wegen • Stedelijk water • Buitenwater • Openbare verlichting • Kunstwerken (bruggen) • Oeverbeschermingen • Havens – civiel technische voorzieningen • Havens – walvoorzieningen • Speelvoorzieningen • Verkeersborden en wegmeubilair • Sportvelden • Gebouwen

Gemeente Enkhuizen

62


Hoewel er is besloten om één reserve voor het onderhoud van de kapitaalgoederen in te stellen, is het wel van belang om per kapitaalgoed inzicht te hebben in de komende onderhoudswerkzaamheden en de hierbij behorende kosten. Op basis hiervan kunnen benodigde budgetten en jaarlijkse stortingen in de reserve worden bepaald. Riolering De riolering, gemalen, persleidingen en drainage maken ook onderdeel uit van de openbare ruimte. In tegenstelling tot de bovengenoemde onderdelen van de buitenruimte wordt het onderhoud en de vervangingen van de riolering, gemalen, persleidingen en drainage bekostigd vanuit de rioolheffing. Voor wat betreft de werkzaamheden met betrekking tot riolering, gemalen, persleidingen en drainage wordt verwezen naar het verbrede GRP 2010-2015. In het GRP zijn de investeringen, de planning en de financiële onderbouwing opgenomen. Ontwikkeling van de buitenruimte Vanaf halverwege de jaren vijftig wordt er gebouwd buiten de oude binnenstad, buiten de vesting. De eerste wijk buiten de vesting is Plan Noord. Vervolgens zijn de wijken Oude Gouw, Gommerwijk Oost, Gommerwijk west gebouwd. Momenteel worden de laatste woningen nog gebouwd in de wijk Kadijken. Inmiddels is gestart met de bouw van woningen in Gommerwijk west–west. Naast de woningbouwlocaties zijn er nog een drietal industrieterreinen. De industrieterreinen Ketenwaal en Krabbersplaat zijn volgebouwd. Het nieuwste terrein Schepenwijk is grotendeels volgebouwd. Met het uitbreiden van de stad met woningen en industrie komt er meer buitenruimte bij die moet worden beheerd en onderhouden. Een groot gedeelte hiervan is al “behoorlijk op leeftijd” en is de komende tijd aan groot onderhoud of vervanging toe. De te verwachten onderhoudskosten Om een goed inzicht te hebben in de te verwachten onderhoudskosten wordt er onderscheidt gemaakt in: A) de te verwachten kosten op korte termijn Dit zijn de kosten die worden verwacht in de komende 4 jaar. Deze periode loopt gelijk met de periode die wordt aangehouden in het meerjarenperspectief. De te verwachten kosten worden bepaald op basis van gehouden inspecties. De frequentie van inspecteren is afhankelijk van het kapitaalgoed. Voor het ene kapitaalgoed is het van belang om jaarlijks een inspectie uit te voeren. Voor het andere kapitaalgoed is één keer in de twee of drie jaar voldoende. B) de te verwachten kosten op middellange termijn. Dit zijn de kosten die worden verwacht in de periode die aansluit op de korte termijn, de jaren 5 tot en met 10. De verwachten kosten worden bepaald op basis van de vastgestelde onderhoudscyclus van het kapitaalgoed. Een onderhoudscyclus is een set van maatregelen die gedurende de levensloop van het kapitaalgoed moeten worden uitgevoerd om de kwaliteit op peil te houden. De onderhoudscyclus is geen instructie om maatregelen op gezette tijden uit te voeren. Of een maatregel daadwerkelijk wordt uitgevoerd wordt bepaald door de uitgevoerde inspectie. Actuele situatie Momenteel wordt er gewerkt aan een vernieuwd meerjarenonderhoudsplan, waarbij zoveel mogelijk recht wordt gedaan aan de aanbevelingen vanuit de rekenkamercommissie. Doel is om dit vernieuwde meerjarenonderhoudsplan eind 2015 vast te stellen. Synergie, subsidies en aanbestedingsvoordeel Om de kosten voor het onderhoud zoveel mogelijk te beperken zal steeds worden onderzocht of er subsidiemogelijkheden zijn en/of werkzaamheden te combineren zijn waardoor er synergievoordelen ontstaan. Bijvoorbeeld afstemming tussen riool- en wegwerkzaamheden. Op het ogenblik is de markt nog steeds gunstig voor opdrachtgevers en dit leidt tot gunstige aanbestedingsresultaten.

Gemeente Enkhuizen

63


Paragraaf 4 Financiering

In deze paragraaf komen de onderwerpen aan de orde die behoren tot het geldstromenbeheer van de gemeente. Financieringsfunctie De financieringsfunctie ondersteunt de uitvoering van de programma’s. Deze functie omvat de financiering van het beleid en het uitzetten van geldmiddelen die niet direct nodig zijn. De Wet financiering decentrale overheden (wet Fido) schrijft de decentrale overheden een aantal zaken voor op het gebied van financiering. In deze wet staan transparantie en risicobeheersing centraal. De transparantie komt daarbij tot uitdrukking in voorschriften voor een verplicht Financieringsstatuut evenals een financieringsparagraaf in de begroting en rekening. De risicobeheersing binnen de Wet Fido richt zich o.a. op koersrisico’s, renterisico’s, en kredietrisico’s. Financieringsstatuut Treasury is het sturen en beheersen van, het verantwoorden over en het toezicht houden op de financiële vermogenswaarden, de financiële geldstromen, de financiële posities en de hieraan verbonden risico’s. Het “Treasurystatuut gemeente Enkhuizen” is in 2011 voor het laatst geactualiseerd. Inmiddels zijn er een aantal ontwikkelingen zoals het Schatkistbankieren en de verandering van de gemeentelijke organisatie die leiden tot een aanpassing van het Treasurystatuut. Het Treasurystatuut wordt in de komende periode hierop aangepast. Tegelijkertijd wordt de naam dan aangepast in “Financieringsstatuut”. Financieringsbeleid Financieringen voor een periode van een jaar en langer worden enkel aangetrokken ten behoeve van de uitoefening van de publieke taak. Het aantrekken van geldleningen geschiedt overeenkomstig het gestelde in het Treasurystatuut. Ontwikkelingen leningenportefeuille Het onderstaand overzicht is een raming van het verloop van de vaste financiering. Voor 2016 houden we voorlopig rekening met een nieuwe lening van € 3.000.000. Dit bedrag is benodigd voor herfinanciering en voor nieuwe investeringen, zoals investeringen ten laste van de reserves en investering in de Brede School. Verwachte stand per 1 januari Nieuwe leningen Reguliere aflossingen Stand per 31 december

€ € € €

2016 30.388 3.000 3.985 29.403

€ € € €

2017 29.403 3.000 3.540 28.863

€ € € €

Rentelasten

€

983

€

955

€

2018 28.863 3.000 3.164 28.699

€ € € €

2019 28.699 3.000 3.036 28.664

963

€

989


Kasbeleid Het beleid van de gemeente is erop gericht om de financieringsbehoefte af te dekken met kortlopende schulden omdat de rente op de kortlopende schulden in het algemeen lager is dan de rente op langlopende middelen. Hierbij is de gemeente gehouden aan de kasgeldlimiet, die bepaalt dat de gemiddelde vlottende schuld over drie maanden gezien, niet boven de 8,5% van het begrotingstotaal mag uitkomen. De liquiditeitenplanning geeft aan of het te financieren saldo op enig ogenblik structureel of incidenteel is. Bij een structureel tekort zal de gemeente overgaan tot het aantrekken van een langlopende vaste geldlening. De gemeente is vrij in zijn keuze voor de bank waarbij leningen worden opgenomen, met in acht name van de bepalingen uit de Wet fido en het treasurystatuut. Overtollige middelen worden belegd bij de schatkist. Schatkistbankieren Eind 2013 is de Wet fido gewijzigd vanwege de invoering van het verplicht schatkistbankieren voor decentrale overheden (zonder leenfaciliteit). Reden voor de invoering van het verplicht schatkistbankieren is het beheersen van de overheidsschuld en het reduceren van het financiële risico voor decentrale overheden Schatkistbankieren betekent dat deelnemers de middelen die zij (tijdelijk) niet nodig hebben voor de

Gemeente Enkhuizen

64


uitoefening van hun publieke taken en verantwoordelijkheden – met andere woorden hun overtollige middelen – aanhouden bij het ministerie van Financiën. Het schatkistbankieren heeft een verlagend effect op de Nederlandse EMU-schuld. Wanneer decentrale overheden hun tegoeden aanhouden in de Nederlandse schatkist, daalt de financieringsvraag van de overheid op de financiële markten. Een vordering van de ene overheidspartij op de andere valt tegen elkaar weg. Gelet op onze schuldpositie is het de verwachting dat schatkistbankieren bij ons niet structureel voor zal komen. Rentevisie Kortlopende leningen: een belangrijke factor bij het uitvoeren van het treasurybeleid is het verwachte en werkelijke verloop van de rente. De korte rente is voorlopig nog laag. De marktrente met betrekking tot 1 maand kasgeldleningen bedraagt in de maand augustus 2015 0,05%. Langlopende leningen: de marktrente met betrekking tot leningen voor een periode van 15 jaar, met een vast rentepercentage, bedraagt in de maand augustus 2015 1,26%. Ten opzichte van 2014 1,97% is dat nog weer lager. De verwachting is dat de lange rentetarieven onder invloed van het gematigde economisch herstel wat op gaan lopen. Risicobeheer De belangrijkste financiële risico’s bij de uitvoering van het treasurybeleid zijn koersrisico’s, renterisico’s en kredietrisico’s. Hieronder wordt weergegeven op welke wijze de gemeente deze risico’s beheerst. Koersrisico De gemeente beschikt niet over aandelen van beursgenoteerde ondernemingen en loopt als zodanig geen risico’s. Wel neemt de gemeente deel in het aandelenvermogen van de N.V. Bank Nederlandse Gemeenten en indirect via Gasbedrijf Kop Noord-Holland in de aandelen Alliander(netwerkbeheer). Het risico op waardeverlies van deze aandelen is zeer beperkt. Renterisico Het renterisicobeheer is het beheersen van de risico’s die gepaard gaan met een in de toekomst hoger dan gewenst niveau van de rentelasten van het vreemd vermogen of lager uitvallen van de rente inkomsten. Ter beperking van het renterisico heeft de wetgever de kasgeldlimiet en de renterisico-norm ingesteld. Kasgeldlimiet De kasgeldlimiet geeft voor de gemeente de maximale toegestane omvang van de kortlopende schuld (met een looptijd korter dan 1 jaar) aan. Wettelijk moet worden overgegaan tot omzetting naar langlopende schulden zodra de limiet meer dan twee achtereenvolgende kwartalen wordt overschreden. Het doel van deze limiet is het renterisico op korte financiering te beperken. Fluctuaties in korte rente kunnen namelijk een relatief grote invloed hebben op rentelasten. De kasgeldlimiet wordt uitgedrukt in een percentage van het begrotingstotaal (8,5%) en bedraagt voor de gemeente Enkhuizen voor 2016 afgerond € 4.000.000. Bij het financieringsbeleid in 2016 wordt rekening gehouden met deze limiet. Renterisiconorm De norm voor het renterisico stelt een grens aan financiering op lange termijn (met een oorspronkelijke looptijd van één jaar of langer). Het doel is om overmatige renterisico’s op de vaste schuld te vermijden. Door zorg te dragen voor een gelijkmatige opbouw van de leningportefeuille spreidt de gemeente het renterisico op vaste schuld. De norm wordt berekend door het begrotingstotaal te vermenigvuldigen met een door het Rijk vastgesteld percentage (20%). Het totaal van renteherzieningen en de aflossingen in een begrotingsjaar mag deze norm niet overschrijden. In cijfers betekent dit het volgende:

2016

2017

2018

2019

Het renterisico bedraagt 20% van het begrotingstotaal Het totaal van de renteherzieningen Reguliere aflossingen

€ 9.483 € 3.985

€ 9.483

€ 9.483

€ 9.483

€ 3.540

€ 3.164

€ 3.036

Ruimte binnen de renterisiconorm

€ 5.698

€ 5.943

€ 6.319

€ 6.447

Gemeente Enkhuizen

65



De bedragen aan langlopende leningen waar de gemeente de komende jaren een renterisico over loopt blijven de komende periode ruimschoots binnen de norm. De gemeente Enkhuizen loopt een beperkt krediet risico over gelden die zijn uitgezet in het kader van haar publieke taak. Kredietrisico’s gemeente Enkhuizen

Schuldrestant per 31-12-2014



Geldlening De Nieuwe Doelen Lening stimuleringsfonds Volkshuisvesting / Revolvingfund Lening Nationaal Restauratiefonds Overige verstrekte geldleningen

€ 676.000 € 3.187.000 € 14.000 € 42.000

€ 676.000 € 3.222.000 € 14.000 € 42.000

€ 676.000 € 3.222.000 € 14.000 € 40.000

Totaal verstrekte leningen

€ 3.919.000

€ 3.954.000

€ 3.952.000

Lening verstrekt aan

Voor de bouw van het wijkcentrum de Bonte Veer is aan Stichting Woondiensten een geldlening verstrekt voor 40 jaar (raadsbesluit 8 mei 2007). Het bedrag van de geldlening bedraagt € 1.273.000 en wordt aan het eind van de looptijd (31 december 2048) in één bedrag afgelost. Tegelijkertijd wordt dan een investeringssubsidie beschikbaar gesteld voor hetzelfde bedrag als de restant-hoofdsom op dat moment. Deze wordt verrekend met de aflossing. Om op termijn aan deze verplichting te kunnen voldoen is een voorziening ingesteld, waarmee tevens het risico van deze lening is afgedekt.

Gemeente Enkhuizen

66


Paragraaf 5

Bedrijfsvoering

Traditioneel treft u hier de paragraaf bedrijfsvoering een volgens BBV verplichte paragraaf waarin inzicht wordt gegeven in de stand van zaken en de beleidsvoornemens ten aanzien van de bedrijfsvoering. Als gevolg van de ambtelijke fusie, geëffectueerd per 1 januari 2015 liggen alle onderwerpen voor wat betreft de bedrijfsvoering bij de SED organisatie. Indien u inzicht wil in de huidige stand van zaken van de bedrijfsvoering binnen de SED alsmede naar beleidsvoornemens ten aanzien van de bedrijfsvoering van de SED verwijzen wij naar de paragraaf bedrijfsvoering zoals deze In de begroting 2016 van de SED organisatie opgenomen.

Gemeente Enkhuizen

67


Paragraaf 6

Verbonden partijen

Inleiding Gemeenten brengen steeds meer taken onder bij verbonden partijen. Verbonden partijen stellen beleid op en/of voeren vaak beleid uit dat de gemeente in principe ook in eigen beheer kan doen. De gemeente mandateert als het ware de verbonden partijen, maar houdt wel de eindverantwoordelijkheid voor het realiseren van de beoogde doelstellingen van de programma’s. Van belang is te controleren of de doelstellingen van de verbonden partijen nog steeds corresponderen met die van de gemeente en of de doelstellingen van de gemeente via de verbonden partijen gerealiseerd zijn. Een ander belang is het kostenbeslag en de financiële risico’s die de gemeente met verbonden partijen kan lopen en de daaruit voortvloeiende budgettaire gevolgen. Voor het adequaat invullen van de toezichthoudende rol door de gemeenteraad is het belangrijk, dat de begroting en de jaarrekening inzicht geven in de verbonden partijen waarin de gemeente deelneemt, het belang dat de gemeente hierin heeft en de financiële positie van de verbonden partijen. In deze paragraaf wordt enkel gerapporteerd over de partijen waarin de gemeente een bestuurlijk én financieel belang heeft. Gekozen is voor de indeling: gemeenschappelijke regelingen, deelnemingen en regionale samenwerking. Verbonden partijen Een verbonden partij is een privaatrechtelijke of publiekrechtelijke rechtspersoon waarin de gemeente een bestuurlijk en financieel belang heeft. Publiekrechtelijke rechtsvormen zijn gemeenschappelijke regelingen (vier vormen; openbaar lichaam, centrumgemeente, gemeenschappelijk orgaan of regeling zonder meer) en privaatrechtelijke rechtsvormen zijn vennootschappen (NV, BV, CV, VOF), stichtingen en verenigingen. Bestuurlijk belang betekent dat de gemeente zeggenschap heeft door vertegenwoordiging in het bestuur of door stemrecht. Het financiële belang is het bedrag dat de gemeente ter beschikking heeft gesteld en dat niet verhaalbaar is, of het bedrag waarvoor aansprakelijkheid bestaat wanneer de verbonden partij failliet gaat of haar verplichtingen niet nakomt. In onderstaande tabel treft u het totaal overzicht aan van de bijdragen aan de gemeenschappelijke regelingen.

Westfries Archief Op/Maat WerkSaam Westfriesland Stichting Muziekschool Oostelijk West-Friesland Ondersteuning bestuurlijke Samenwerking West-Friesland Veiligheidsregio Noord-Holland Noord Recreatieschap Westfriesland Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst Hollands Noorden Archeologie Westfriese gemeenten Regionale Uitvoeringsdienst Noord-Holland Noord SED organisatie Shared Service Center DeSom (SED) Totale bijdrage

Gemeente Enkhuizen

2014 rekening 2015 begroting 2016 begroting 119.000 119.000 119.000 2.100.000 N.v.t N.v.t N.v.t 7.254.000 7.111.000 57.000 53.000 53.000 37.000 37.000 41.000 198.000 1.042.000 1.119.000 93.000 93.000 93.000 305.000 321.000 315.000 17.000 17.000 17.000 405.000 334.000 406.000 N.v.t 9.654.000 9.748.000 N.v.t 626.000 536.000 3.331.000

68

19.550.000

19.558.000


Gemeenschappelijke regelingen Westfries Archief Vestigingsplaats: Hoorn Vertegenwoordiging: Deelname verplicht: Bijdrage (afgerond): Bedrag per inwoner:

Lid van het algemeen bestuur Nee € 119.000 € 6,51

Jaar

EV per 1-1

VV per 1-1

EV per 31-12

VV per 31-12

Resultaat

2013 2014

580.000 514.000

443.000 365.000

514.000 421.000

365.000 147.000

33.000 N 32.000 V

Relatie programma:

1 Bestuur, organisatie en publieke dienstverlening

Doelstelling en openbaar belang: De zorg, bewaring en het beheer van archiefbescheiden van de aangesloten overheidsorganisaties,, alsmede het bevorderen van de lokale regionale geschiedbeoefening. Activiteiten en ontwikkelingen: In het vastgestelde informatiebeleidsplan wordt een gedetailleerd beeld geschetst van de gevolgen van digitalisering bij de gemeentelijke overheden. Dit heeft gevolgen voor zowel de gemeenten als de archiefdienst. Belangrijkste ontwikkeling voor 2016 zal de implementatie van een Westfries e-depot zijn, waar de digitale archiefbescheiden van de overheidsorganisaties in opgeslagen kunnen worden. Daarnaast helpt het e-depot met de verdere ontwikkeling van de digitale dienstverlening van het Westfries Archief. WerkSaam Westfriesland Hoorn Vestigingsplaats: Vertegenwoordiging: Lid van het algemeen bestuur Deelname verplicht: Nee Bijdrage (afgerond): Rijksbijdrage € 7.111.000 Bedrag per inwoner: n.v.t.

Jaar

EV per 1-1

VV per 1-1

EV per 31-12

VV per 31-12

Resultaat

2013 2014

11.730.000 11.484.000

3.090.000 2.791.000

11.484.000 11.103.000

2.791.000 3.665.000

80.000 V 566.000 V

Toelichting: de gegevens van 2013 zijn afkomstig uit jaarrekening Op/Maat

Relatie programma:

6 Sociaal Domein

Doelstelling en openbaar belang: Op 1 januari 2015 is de Participatiewet in gegaan. De Participatiewet vervangt de Wet Werk en Bijstand, de Wet Sociale Werkvoorziening (Wsw) en een deel van de Wajong. WerkSaam Westfriesland voert de Participatiewet uit voor 7 Westfriese gemeenten, namelijk: Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Stede Broec, Drechterland, Koggenland en Opmeer. Ook het SW bedrijf Op/maat is opgegaan in WerkSaam Westfriesland.

Gemeente Enkhuizen

69


Activiteiten en ontwikkelingen: Het doel van de Participatiewet is dat WerkSaam Westfriesland iedereen die gedeeltelijk of volledig kan werken begeleidt naar werk, het liefst bij een gewone werkgever. Hierbij kan WerkSaam Westfriesland verschillende instrumenten inzetten, zoals een sollicitatietraining of een loonkostensubsidie. Wat nodig is om werk te vinden is voor iedereen anders. Lukt het (nog) niet om te werken dan zorgt WerkSaam Westfriesland voor een uitkering als dat nodig is. De beleidsvoornemens en activiteiten van WerkSaam staan uitgebreid verwoord in het beleidsplan voor WerkSaam. Het beleidsplan is, na een positieve zienswijze van alle gemeenteraden, begin 2015 vastgesteld door het Algemeen Bestuur. De verwachting is dat na het oprichtingsjaar 2015 er in 2016 steeds meer te merken zal zijn van het verwachte voordeel door WerkSaam op het gebied van re-integratie en de uitstroom uit de bijstand voor de gemeente Drechterland. Ook zal er worden onderzocht hoe er aansluiting kan worden gevonden bij de ontwikkelingen binnen de gemeente Drechterland in het kader van de WMO 2015 en de Jeugdhulp. Centraal afvalverwijderingsbedrijf West-Friesland (CAW) Vestigingsplaats: Hoorn Vertegenwoordiging: Lid van het algemeen bestuur Deelname verplicht: Nee Bijdrage (afgerond): n.v.t. Bedrag per inwoner: n.v.t.

Jaar

EV per 1-1

VV per 1-1

EV per 31-12

VV per 31-12

Resultaat

2013 2014

133.000 227.000

2.118.000 2.614.000

227.000 155.000

2.614.000 2.342.000

94.000 V 9.000 V

Relatie programma:

5 Bouwen en Milieu

Doelstelling en openbaar belang: Behartigen van nog enkele resterende taken op het gebied van milieu. Activiteiten en ontwikkelingen: Het CAW is de voortzetting van de gemeenschappelijke regeling waarbinnen tot en met 2003 het afvalbeheer binnen de regio Westfriesland werd uitgevoerd. Het CAW is namens de deelnemende gemeenten aandeelhouder van de NV HVC. De gemeente betaalt geen bijdrage, maar ontvangt garantstellingsprovisie en dividend vanuit het CAW. Over de gegarandeerde leningen wordt jaarlijks door HVC een garantstellingsprovisie van 1% uitgekeerd. Daarnaast wordt nog dividend uitgekeerd mits de garantstellingsprovisie niet reeds meer dan 40% van het nettoresultaat bedraagt. Het bestuur van het CAW besluit jaarlijks over de uitkering van de garantstellingsprovisie en dividend. Binnen de gemeenschappelijke regeling worden de volgende activiteiten uitgevoerd: - beheer van de voormalige stortplaats te Westwoud; - uitoefening van de rechten en plichten zoals verbonden aan het aandeelhouderschap in NV HVC; - uitvoering van de taken en bevoegdheden in het kader van de gemeenschappelijke regeling. Stichting Muziekschool Oostelijk West-Friesland (MOW) Vestigingsplaats: Wervershoof Vertegenwoordiging: N.v.t. Deelname verplicht: Nee Bijdrage (afgerond): € 53.000

Gemeente Enkhuizen

70


Bedrag per inwoner:

n.v.t.

Jaar

EV per 1-1

VV per 1-1

EV per 31-12

VV per 31-12

Resultaat

2013 2014

n.v.t. n.v.t.

n.v.t. n.v.t.

n.v.t. n.v.t.

n.v.t. n.v.t.

n.v.t. n.v.t.

Relatie programma:

7 Sport, cultuur en welzijn

Doelstelling en openbaar belang: Het in stand houden van muziekonderwijs Activiteiten en ontwikkelingen: Deze gemeenschappelijke regeling is voortgekomen uit de opheffing van de Gemeenschappelijke Regeling Muziekschool West-Friesland in 1989. Op grond van het vastgestelde personeelsplan gaat het personeel over naar de deelnemende gemeenten. De gemeente Medemblik is centrumgemeente. In regionaal verband wordt onderzocht op wat voor manier het muziekonderwijs herijkt kan worden. Het doel is om een beter bereik te behalen en het muziekonderwijs binnen de scholen te professionaliseren. Het aanbod zal flexibeler en meer vraaggericht ingezet moeten worden. Het is nog de vraag of het instituut ‘muziekschool’ daar in haar huidige vorm nog in past. Niet alleen de gemeenten, maar ook het veld (de aanbieders) worden bij dit proces betrokken. De gemeenten dienen de voorwaarden en kaders te vormen en de instellingen worden uitgenodigd om op basis hiervan met ideeën te komen voor de organisatie van het aanbod. Ondersteuning Bestuurlijke Samenwerking West-Friesland Vestigingsplaats: Hoorn Vertegenwoordiging: n.v.t. Deelname verplicht: Nee Bijdrage (afgerond): € 41.000 Bedrag per inwoner: € 2,50 OBSW € 0,43 SOW i.l.

Jaar

EV per 1-1

VV per 1-1

EV per 31-12

VV per 31-12

Resultaat

2013 2014

n.v.t. n.v.t.

n.v.t. n.v.t.

n.v.t. n.v.t.

n.v.t. n.v.t.

8.000 V 2.000 V

Relatie programma:

1 Bestuur, organisatie en publieke dienstverlening

Doelstelling en openbaar belang: Het doel van deze regeling is om voor de regio West-Friesland de samenwerking tussen de zeven deelnemende gemeenten op het gebied van bestuurlijk overleg te ondersteunen. De overblijvende taken van het voormalig Samenwerkingsorgaan Westfriesland zijn hierin ook opgenomen. Activiteiten en ontwikkelingen: Sinds 1 januari 2005 voert de gemeente Hoorn als centrumgemeente een aantal taken uit voor de regio, gebaseerd op de gemeenschappelijke regeling “Ondersteuning bestuurlijke samenwerking West-Friesland 2005”. Dit gebeurt in de vorm van de marktplaatsen ABZ (algemeen bestuurlijk) MaDiVoSa (sociaal) en VVRE (fysiek). Daarnaast worden ook diverse ander taken uitgevoerd zoals de volwasseneneducatie, de coördinatie van het regionale jeugdbeleid, Urgentiecommissie huisvesting, het (ambtelijk) secretariaat van de Regionale

Gemeente Enkhuizen

71


Klachtencommissie woningtoewijzing en de coördinatietaken van het regionaal leerlingenvervoer, alsmede het Pact van Westfriesland. Verder is ook de rechtsopvolging van het SOW i.l. als taak in deze gemeenschappelijke regeling ondergebracht. De begroting en jaarrekening hiervan worden separaat aangeboden. Deze regionale voorziening wordt per 1 januari 2017 opgeheven. De gemeente hoeft hiervoor dan geen bijdrage meer te betalen. Veiligheidsregio Noord-Holland Noord Vestigingsplaats: Alkmaar Vertegenwoordiging: Lid van het algemeen bestuur Deelname verplicht: Ja Bijdrage (afgerond): € 1.119.000 Bedrag per inwoner: € 60,86

Jaar

EV per 1-1

VV per 1-1

EV per 31-12

VV per 31-12

Resultaat

2013 2014

2.408.000 1.563.000

9.677.000 61.690.000

1.563.000 1.370.000

61.690.000 63.370.000

508.000 N 146.000 N

Relatie programma:

2 Openbare orde en veiligheid

Doelstelling en openbaar belang: Het gezamenlijk behartigen van belangen die de schaal van de individuele gemeenten te boven gaan ten behoeve van de veiligheid van de bevolking in het samenwerkingsgebied. Activiteiten en ontwikkelingen: Vanwege de taakverbreding die is ontstaan op het vlak van brandweerzorg en integrale veiligheid, is het huidige beleidsplan aangepast. Het beleidsplan VR 2015-2018 borduurt voort op de maatschappelijke ambities uit het vorige beleidsplan, maar aanpassing was noodzakelijk vanwege diverse ontwikkelingen. De brandweer is geregionaliseerd en de veiligheidshuizen zijn ingebed in de organisatiecontext van de veiligheidsregio. De gemeenschappelijke meldkamer wordt in de komende periode onderdeel van de landelijke meldkamerorganisatie en de verdere professionalisering van risicobeheersing wordt binnen het regionale netwerk verder vormgegeven. Recreatieschap Westfriesland (RSW) Vestigingsplaats: Stede Broec Vertegenwoordiging: Lid van het algemeen bestuur Deelname verplicht: Nee Bijdrage (afgerond): € 93.000 Bedrag per inwoner: € 5,09

Jaar

EV per 1-1

VV per 1-1

EV per 31-12

VV per 31-12

Resultaat

2013 2014

1.408.000 1.186.000

2.869.000 2.894.000

1.186.000 1.054.000

2.894.000 3.023.000

39.000 N 109.000 V

Relatie programma:

Gemeente Enkhuizen

4 Ruimtelijke- en economische ontwikkeling

72


Doelstelling en openbaar belang: Behartigt voor de Westfriese gemeenten de belangen van de openluchtrecreatie en het landschap in het samenwerkingsgebied. Inzet voor een rijkere, gevarieerdere natuur met meer recreatiemogelijk-heden, beheer en onderhoud van de terreinen. Activiteiten en ontwikkelingen: Afgelopen jaren heeft er in het algemeen bestuur een brede discussie gespeeld over de rol en taken alsmede de bedrijfsvoering van het recreatieschap. Halverwege 2014 heeft een aanbestedingstraject plaatsvonden om het aantrekken van een manager/directeur en het huisvesten van de huidige medewerkers van het schap op te vangen binnen één van de organisaties van deelnemende gemeenten. Naar aanleiding daarvan is besloten dat de organisatie van het recreatieschap ondergebracht wordt binnen de SED organisatie en wethouder Nico Slagter van Stede Broec als nieuwe voorzitter benoemt. In 2015 zijn de medewerkers daadwerkelijk gehuisvest in het gemeentehuis van Stede Broec. Een andere belangrijke ontwikkeling binnen het schap is dat er in 2015 wordt gewerkt aan de herziening van het huidige overkoepelende beleidsplan: Landschapsplan WestFriesland. Er zal en nieuw plan worden opgesteld dat ‘Natuur- en recreatieplan’ gaat heten. Hierin zullen de verouderde beleidsambities en doelstellingen op gebied van openluchtrecreatie worden bijgesteld en een nieuwe strategie voor de toekomst uiteengezet worden. De vaststelling van dit plan staat gepland in de eerste helft van 2016. Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst Hollands Noorden (GGD) Schagen Vestigingsplaats: Vertegenwoordiging: Lid van het algemeen bestuur Deelname verplicht Ja Bijdrage (afgerond) € 315.000 Bedrag per inwoner € 17,15

Jaar

EV per 1-1

VV per 1-1

EV per 31-12

VV per 31-12

Resultaat

2013 2014

182.000 497.000

3.861.000 3.299.000

497.000 744.000

3.299.000 3.616.000

361.000 V 285.000 V

Relatie programma:

6 Sociaal Domein

Doelstelling en openbaar belang: Het bevorderen, bewaken en beschermen van de gezondheid van de inwoners van de regio’s Westfriesland, Kop van Noord-Holland en Noord-Kennemerland. Activiteiten en ontwikkelingen: De GGD bevindt zich nog steeds in een dynamische periode. De afgelopen jaren is veel inzet gepleegd om bezuinigingen op te vangen en de organisatie (na de fusie) op orde te brengen. De afwikkeling daarvan vordert gestaag terwijl er nieuwe uitdagingen bij zijn gekomen. De overdracht van taken in het sociaal domein van rijk naar gemeenten (decentralisaties) heeft ook gevolgen voor de GGD, bijvoorbeeld de samenwerking met de nieuw opgerichte jeugd- of wijkteams. Het overnemen van de taak Algemeen Meldpunt Kindermishandeling en Huiselijk Geweld (AMHK), tegenwoordig Veilig Thuis, is in 2014 opgepakt en wordt in 2015 geïmplementeerd binnen de GGD. De GGD HN is een actieve partner in tal van ontwikkelingen zoals o.a. Holland Health, de JOGG projecten, Lekker leven doe je samen, het preventieplatform en het programma versterking publieke gezondheid. In 2016 zullen de effecten van de decentralisaties in het sociaal domein voor gemeenten nog een grote impact hebben. De uitdaging voor de GGD is de gemeenten daarbij effectief te ondersteunen. In een Position Paper Sociaal Domein is het aanbod van de GGD hierop geformuleerd. In nauw contact met de gemeenten zal de vertaling plaatsvinden naar een effectieve werkwijze. Deze moet voorzien in een slagvaardig, flexibel en passend aanbod met sterke nadruk op de preventieve rol van de GGD.

Gemeente Enkhuizen

73


Archeologie Westfriese Gemeenten (AWF) Hoorn (centrumgemeente) Vestigingsplaats: Vertegenwoordiging: n.v.t. Deelname verplicht: Nee Bijdrage (afgerond): € 17.000 Bedrag per inwoner: n.v.t.

Jaar

EV per 1-1

VV per 1-1

EV per 31-12

VV per 31-12

Resultaat

2013 2014

n.v.t. n.v.t.

n.v.t. n.v.t.

n.v.t. n.v.t.

n.v.t. n.v.t.

0 0

Relatie programma:

5 Bouwen en milieu

Doelstelling en openbaar belang: De regeling draagt bij aan de slagvaardigheid van de gemeente met betrekking tot gebiedsontwikkeling en ruimtelijke ordeningsprocessen. Tevens versterkt het de cultuurhistorische identiteit. Activiteiten en ontwikkelingen: De ingevoerde Wet op de Archeologische Monumentenzorg (Nederlandse uitwerking van het Verdrag van Malta), zorgt voor een aanmerkelijke verzwaring van de verantwoordelijkheid bij de individuele gemeenten voor de zorg van het erfgoed in de bodem. Deze wet regelt hoe gemeenten bij hun ruimtelijke plannen rekening moeten houden met het erfgoed. Dat wil zeggen dat in het ruimtelijk ordeningsbeleid ook deze waarden onderdeel dienen uit te maken van de afwegingen in de besluitvorming. Door deze decentralisatie wordt van de gemeenten verwacht over kennis en expertise op het complexe beleidsveld te beschikken. Dit is voor veel gemeenten alleen in de gezamenlijkheid haalbaar gebleken. Archeologie speelt een belangrijke rol in het gemeentelijk archeologiebeleid voor wat betreft de hele keten van archeologische monumentenzorg. Tot de kerntaken van Archeologie West-Friesland behoren o.a. Het adviseren van gemeenten, projectontwikkelaars en particulieren; Het uitvoeren van archeologisch onderzoek; Het archeologisch depotbeheer; Kennisbank over de Westfriese archeologie. Regionale Uitvoeringsdienst Noord-Holland Noord (RUD) Vestigingsplaats: Hoorn Vertegenwoordiging: Lid van het algemeen bestuur Deelname verplicht: Ja Bijdrage (afgerond): € 406.000 Bedrag per inwoner n.v.t.

Jaar

EV per 1-1

VV per 1-1

EV per 1-12

VV per 31-12

Resultaat

2013 2014

0 223.000

0 3.706.000

223.000 1.030.000

3.706.000 3.763.000

0 991.000 V

Relatie programma:

Gemeente Enkhuizen

5 Bouwen en milieu

74


Doelstelling en openbaar belang: Het behartigen van de belangen van de deelnemers bij de uitvoering van taken op het gebied van vergunningverlening, toezicht en handhaving. Activiteiten en ontwikkelingen: Per 1 januari 2014 voert de Regionale uitvoeringsdienst Noord Holland Noord de milieutaken voor de gemeente Drechterland uit. Jaarlijks wordt er een werkprogramma opgesteld, waarin de werkafspraken tussen het dagelijks bestuur van de RUD en het college van B&W worden vastgelegd. Het is aan de opdrachtgever om te bewaken of de afspraken conform het programma worden uitgevoerd. De RUD zal hiervoor de nodige managementrapportages aanleveren. De RUD legt jaarlijks verantwoording af aan de deelnemers via de jaarstukken. De bevoegd gezag verantwoordelijkheid blijft bij de gemeente. De gemeente blijft daarmee verantwoordelijk voor de taakuitvoering en het beleid. In 2015 heeft de RUD het beleidsvoorstel t.a.v. knalapparaten afgerond en is de geurverordening t.a.v. veehouderijen in ontwikkeling. Gemeenschappelijke Regeling SED organisatie Vestigingsplaats: Stede Broec, Enkhuizen en Drechterland Vertegenwoordiging: Lid van het algemeen bestuur Deelname verplicht: Nee Bijdrage (afgerond): € 9.748.000 Bedrag per inwoner: n.v.t.

Jaar

EV per 1-1

VV per 1-1

EV per 31-12

VV per 31-12

Resultaat

2013 2014

n.v.t. n.v.t.

n.v.t. n.v.t.

n.v.t. n.v.t.

n.v.t. n.v.t.

n.v.t. n.v.t.

Relatie Programma:

diversen

Doelstelling en openbaar belang: Bewerkstelligen van een kwalitatief hoogwaardige, effectieve en efficiënte uitvoering door de SED organisatie van de door de gemeenten opgedragen uitvoerende taken met het oog op een goede dienstverlening aan de inwoners en een krachtige ondersteuning aan de besturen van de gemeenten. Activiteiten en ontwikkelingen: Het jaar 2015 stond in het teken van Samen en in 2016 wordt er gewerkt aan Beter. Er worden verdere stappen gezet in de realisatie van de dienstverleningsvisie. In 2016 staan de volgende activiteiten op het programma: implementatie dienstverleningsconcept; verdere digitalisering van de dienstverlening; een optimale informatie voorziening; optimaliseren gegevensuitwisseling interne en externe partners; doorontwikkeling gezamenlijk klantcontactcentrum: implementeren digitaal werken middels zaaksysteem. Shared Service Centre ICT DeSom Vestigingsplaats Wognum Vertegenwoordiging Lid van het algemeen bestuur Deelname verplicht Nee Bijdrage (afgerond) € 536.000 (opgenomen in SED-begroting) Bedrag per inwoner n.v.t.

Gemeente Enkhuizen

75


Jaar

EV per 1-1

VV per 1-1

EV per 31-12

VV per 31-12

Resultaat

2013 2014

n.v.t. n.v.t.

n.v.t. n.v.t.

n.v.t. 160.000

n.v.t. 4.945.000

n.v.t. 160.000 V

Relatie programma:

diversen

Doelstelling en openbaar belang Bewerkstelligen van een kwalitatief hoogwaardige en een doelmatige uitvoering door het Shared Service Center van de door de gemeenten opgedragen uitvoerende taken en de ondersteuning in brede zin op het terrein van de ICT en het creëren van voorwaarden voor een efficiënte bedrijfsvoering en een efficiënte en klantgerichte dienstverlening. Activiteiten en ontwikkelingen: Deelnemers aan deze gemeenschappelijke regeling zijn de gemeenten Koggenland, Medemblik, Opmeer, Stede Broec, Enkhuizen en Drechterland. Daarnaast is WerkSaam afnemer. In het opgestelde busisnessplan is inzicht gegeven in het waarom en de daarbij behorende financiële consequenties. Op basis hiervan hebben de raden in 2012 besloten in te stemmen met deelname aan het Shared Service Center ICT Desom. Deze samenwerking heeft naast de eerder genoemde doelen een verbetering van de bedrijfszekerheid op het gebied van ICT tot gevolg. In het businessplan zijn verschillende aandachtspunten genoemd; verlaging van het aantal werkplekken, samenwerking op gebied van telefonie, opschoning en beëindiging van het aantal ICT contracten, terugdringen van het aantal applicaties en samenwerking op gebied van functioneel beheer. Na de projectperiode is de gemeenschappelijke regeling gestart op 1 januari 2014. De uitvoering van fase 2 van het businessplan is in 2015 gestart en wordt begin 2016 afgerond. Fase 3 start volgens het businessplan in 2016 en betreft de samenwerking op het gebied van applicaties. Deelnemingen (vennootschappen) NV Houdstermaatschappij Gaskop Noord-Holland Vestigingsplaats: Twisk Vertegenwoordiging: Aandeelhouder Deelname verplicht: Ja Bijdrage (afgerond): n.v.t. Bedrag per inwoner: n.v.t.

Jaar

EV per 1-1

VV per 1-1

EV per 31-12

VV per 31-12

Resultaat

2013 2014

29.936.000 92.764.000

4.254.000 4.839.000

92.764.000 91.557.000

4.839.000 4.802.000

110.558.000 V 4.787.000 V

Relatie programma:

Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien

Doelstelling en openbaar belang: Beheren van de NUON aandelen. Activiteiten en ontwikkelingen: In 1999 werd het Gasbedrijf Kop Noord-Holland overgenomen door Energie Noordwest (ENW) Kop NoordHolland (thans Nuon). Het aandelenbezit werd ondergebracht in een houdstermaatschappij. In 2009 is de

Gemeente Enkhuizen

76


Nuon juridisch gesplitst in een energieleverancier (Nuon Energy) en een netbeheerder (Alliander). Medio 2009 heeft de Houdstermaatschappij besloten de aandelen van Nuon Energy te verkopen. De aandelen van Alliander kunnen niet verkocht worden, wettelijk is bepaald dat die in handen van de (lagere) overheid blijven. Op 1 juli 2015 is de laatste tranche (21%) van de NUON Energy aandelen aan Vattenfall verkocht. Daarmee kan het hoofdstuk Vattenfall worden afgesloten. Alliander zal de komende jaren het hoofd moeten bieden aan de veranderingen in energieproductie en energie-verbruik als gevolg van fossiele brandstoffen naar duurzame alternatieven. Decentrale opwekking door zonnepanelen, warmtepompen, windturbines en biogas heeft gevolgen voor de infrastructuur van de netwerken. Het transport van energie wordt gecompliceerder. De omvangrijke investeringen zullen in lijn moeten blijven met deze ontwikkelingen. NV Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) Vestigingsplaats: Den Haag Vertegenwoordiging: Aandeelhouder Deelname verplicht: Ja Bijdrage (afgerond): n.v.t. Bedrag per inwoner: n.v.t.

Jaar

EV per 1-1

VV per 1-1

EV per 31-12

VV per 31-12

Resultaat

2013 2014

2.752.000 3.430.000

139.476.000 127.753.000

3.430.000 3.582.000

127.753.000 149.923.000

283.000 V 126.000 V

Relatie programma:

Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien

Doelstelling en openbaar belang: De BNG draagt met gespecialiseerde dienstverlening bij aan het laag houden van de kosten van maatschappelijke voorzieningen voor de burger. Activiteiten en ontwikkelingen: In het streven de banken veiliger te maken worden door meerdere regelgevers in hoog tempo vele voorstellen tot nieuwe wet- en regelgeving doorgevoerd. De gevolgen van de nieuwe regelgeving voor BNG Bank zijn zichtbaar in een structurele stijging van de operationele lasten en bijdragen aan heffingen zoals de nationale bankenbelasting en het Europese resolutiefonds. V HVC-Holland Collect Vestigingsplaats: Alkmaar Vertegenwoordiging: Via CAW als aandeelhouder Deelname verplicht: Ja Bijdrage (afgerond): n.v.t. Bedrag per inwoner: n.v.t.

Jaar

EV per 1-1

VV per 1-1

EV per 31-12

VV per 31-12

Resultaat

2013 2014

68.145.000 63.178.000

982.027.000 967.307.000

63.178.000 68.309.000

967.307.000 936.905.000

4.940.000 N 5.137.000 V

Relatie programma:

5 Bouwen en milieu

Doelstelling en openbaar belang: Stelt afvalverwijderingsbeleid op en maakt afspraken met de uitvoeringsorganisaties.

Gemeente Enkhuizen

77


Activiteiten en ontwikkelingen: Terugwinning van secundaire grondstoffen uit afval vormt een nationaal en Europees speerpunt. Gemeenten worden vanaf 2015 verantwoordelijk voor het sorteren van ingezamelde kunststofverpakkingen. Om de landelijke doelstelling van 75% hergebruik in 2020 te behalen wordt het afval op een andere manier ingezameld. De laagbouwaansluitingen krijgen er een container voor kunststof verpakkingen bij. Het inzamelen van kunststof verpakkingen en drankenkartons zal opgenomen worden in de reguliere inzamelcyclus. Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord NV (ONHN) Vestigingsplaats: Alkmaar Vertegenwoordiging: Aandeelhouder Deelname verplicht: Nee Bijdrage (afgerond): n.v.t. Bedrag per inwoner: n.v.t.

Jaar

EV per 1-1

VV per 1-1

EV per 31-12

VV per 31-12

Resultaat

2013 2014

703.000 594.000

1.203.000 1.950.000

594.000 660.000

1.959.000 1.168.000

109.000 V 66.000 v

Relatie programma: 4 Ruimtelijke- en economische ontwikkeling Doelstelling en openbaar belang: Bevorderen onderlinge samenwerking binnen de regio waardoor efficiënter aan economische doelstellingen gewerkt wordt en stimulering van de economische structuur en daarmee de werkgelegenheid in Noord-Holland Noord. Activiteiten en ontwikkelingen: Het Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord werkt als uitvoeringsorgaan in opdracht van de regio NoordHolland Noord in het teken van de overall ambitie: bedrijvigheid behouden en vergroten, meer mensen aan het werk in de eigen regio. In 2013 is er een transitie afgerond waarbij de aandelenverhouding is gesynchroniseerd met het aantal inwoners. Tevens is de Kamer van Koophandel geen aandeelhouder meer. Bij de transitie is besloten dat de N.V. zich alleen nog maar richt op regionale economische stimulering. Deelnemingen in projecten via onderliggende B.V.’s zijn worden voor de uitvoering van projecten die beschreven zijn in het Regionaal Economisch Actieprogramma West-Friesland, die door alle zeven gemeenteraden is vastgesteld. Regionale samenwerking Door het stellen van gezamenlijke Westfriese kaders voor regionale samenwerking ontstaat meer grip en sturing op regionale samenwerking door de raden. Dit draagt bij aan de betrokkenheid van de raden en daarmee aan de effectiviteit van regionale samenwerking. Door verbetering van regionale samenwerking kunnen gemeentegrens-overschrijdende opgaven beter en sneller worden opgelost. Dit heeft een duidelijk effect voor inwoners van Westfriesland. Vastgestelde kaders voor samenwerking: de Westfriese 5: algemene principes voor regionale samenwerking in Westfriesland; de Hoornse 10 (of 9): dit zijn de spelregels die specifiek van toepassing zijn op de interactie met de gemeenschappelijke regelingen. Hierin staat met name het tijdig, juist en volledig informeren van de gemeenteraad centraal het Pact van Westfriesland: door een door de raden opgestelde gezamenlijk ambitie om binnen vijf jaar tot de top 10 van meest aantrekkelijke regio's in Nederland te behoren.

Gemeente Enkhuizen

78


Paragraaf 7

Grondbeleid

Grondbeleid algemeen Binnen de grondexploitatie wordt een onderscheid gemaakt tussen actief- en passief grondbeleid. Bij actief grondbeleid verwerft de gemeente de grond, maakt deze bouwen woonrijp en verkoopt de bouwgrond aan projectontwikkelaars/particulieren, die op deze bouwgrond het vastgoed realiseren. Bij passief grondbeleid heeft de gemeente een faciliterende rol bij ‘gebiedsontwikkeling door derden’. De gemeente stelt het bestemmingsplan vast, waarbij kosten van gemeenschapsvoorzieningen worden verhaald door middel van (anterieure) overeenkomst of vaststelling van een exploitatieplan. Een variant ‘tussen’ deze beide vormen is de publiek-private samenwerking (PPS), waarbij de gemeente samen met een private partij de grondexploitatie doet. Winst en risico worden dan gedeeld. Op basis van de Financiële verordening ex artikel 212 Gemeentewet stelt de gemeenteraad iedere vier jaar een geactualiseerde nota Grondbeleid vast. Op 6 december 2011 heeft de raad de Nota Grondbeleid 2011 vastgesteld. In 2015 zal een geactualiseerde nota Grondbeleid aan de raad worden voorgelegd. In de nota Grondbeleid 2011 heeft de gemeenteraad het volgende besloten: 1.

Het doel van het gemeentelijk grondbeleid is het, ten behoeve van de gemeentelijke doelstellingen op het gebied van ruimtelijke ordening, creëren van ruimte voor wonen, welzijn, zorg, werken, winkelen en recreëren in zowel uitleggebieden als bestaand stedelijk gebied, door het oppakken of ondersteunen van concrete ontwikkelinitiatieven. Hierbij wordt gestreefd naar optimalisatie van het financiële resultaat per project (in principe sluitende grondexploitaties).

2.

Om de financiële positie van de gemeente (via de risicoreserve bouwgrondexploitaties) niet in gevaar te brengen en dus op peil te houden, is de gemeente terughoudend met het starten van nieuwe risicovolle projecten en wordt steeds - ook vanuit financieel oogpunt - een weloverwogen afweging gemaakt tussen nut en noodzaak van aanvullende kwaliteitseisen van het ruimtelijke ordening- en facetbeleid enerzijds en kosten c.q. opbrengstenverlagingen die daarbij horen anderzijds

3.

De vorm van grondbeleid (actief, passief/faciliterend of mengvorm) wordt afhankelijk van de individuele situatie gekozen. Uitgangspunt is actief grondbeleid, tenzij dit op basis van factoren als grondposities, gemeentelijke doelstellingen, sturingsmogelijkheden, risicoprofiel, financieel resultaat en/of benodigde capaciteit en/of deskundigheid onwenselijk of niet goed mogelijk is.

4.

Strategische aankopen in het kader van actief grondbeleid vinden plaats voor zover deze passen binnen de door de raad vastgestelde plannen en visies.

5.

In het geval van faciliterend grondbeleid streeft de gemeente naar het afsluiten van anterieure overeenkomsten. In het uiterste geval dat geen overeenstemming is te bereiken met één of meer eigenaren in het gebied en het publieke belang van de ontwikkeling groot is, wordt een exploitatieplan, gekoppeld aan een bestemmingsplan of een projectbesluit, vastgesteld.

6.

Voor complexe gebieds(her)ontwikkelingen die een lang tijdsbeslag hebben en waar voor de gemeente een sterke sturende rol noodzakelijk wordt geacht, wordt met private partijen onderzocht of er samenwerking via een Publiek Private Samenwerking (alleen grond- of ook vastgoed-exploitatie) tot de mogelijkheden behoort.

7.

Gelet op de financiële positie is de gemeente terughoudend met verwervingen met een hoog risicoprofiel.

Gemeente Enkhuizen

79

Programma begroting 2016

8.

Grondprijzen worden, rekening houdend met de specifieke gebruiksfunctie, marktconform vastgesteld. Hierbij wordt rekening gehouden met lagere, marktconforme prijzen bij specifieke gebruiksfuncties (sociale huur en koop en niet-commerciële voorzieningen van algemeen belang).

9.

De boekwaarde, de omvang van de risicoreserve bouwgrondexploitaties en het geprognosticeerd eindresultaat worden vastgesteld op basis van de in de nota genoemde grondslagen voor waardering en resultaatbepaling.

10. De risicoreserve bouwgrondexploitaties dient ter afdekking van de inherente risico’s die verbonden zijn met de grondexploitatie. Aan de hand van het normatieve risicomodel wordt ten laste van deze risicoreserve direct de benodigde voorziening gevormd indien een bouwgrondexploitatie tussentijds een gecalculeerd verlies te zien geeft. 11. Voor zover de risicoreserve, na jaarlijkse resultaatbepaling, een grotere omvang kent dan op basis van het vastgestelde beleid in de “Nota Reserves en Voorzieningen 2010” noodzakelijk is, wordt het meerdere boven de € 1,5 miljoen afgedragen aan de algemene reserve van de gemeente. Indien de beschikbare risicoreserve kleiner is dan de benodigde risicoreserve (€ 250.000), dan moet het saldo van de risicoreserve worden aangevuld uit toekomstige resultaten dan wel uit de algemene middelen. 12. Alleen kosten en opbrengsten die het aankopen, het bouwen woonrijpmaken en het verkopen van grond mogelijk maken of die daaruit voortvloeien, worden betrokken in de grondexploitatie. Hierbij wordt de kostensoortenlijst uit de Grondexploitatiewet gehanteerd. De gemeentelijke investeringen binnen het plangebied in (openbare) gebouwde voorzieningen (zoals sportaccommodaties, buurthuizen, scholen, culturele instellingen) worden gedekt uit de algemene middelen. Binnen de grondexploitatie wordt wel rekening gehouden met het fysieke ruimtebeslag en met een specifieke (lage) grondprijs voor deze voorzieningen. De inbreng van eigen gemeentelijke onroerend goed in de grondexploitatie vindt plaats tegen een taxatiewaarde waarbij rekening gehouden wordt met de planologische risico’s en de marktrisico’s bij de herontwikkeling van het betreffende gebied, dan wel de residuele herontwikkelingswaarde. 13. Met de in deze nota opgenomen toerekensystematiek als basis, wordt een nadere uitwerking opgesteld met betrekking tot de verhaalbaarheid van bovenwijkse voorzieningen. Deze uitwerking wordt vastgelegd in een afzonderlijke nota, de Nota Bovenwijkse Voorzieningen, welke vervolgens jaarlijks geactualiseerd wordt. 14. Bij het grondbeleid gelden openheid, transparantie en verantwoording als uitgangspunt, maar de mate en de vorm van openbare democratische sturing zal altijd worden afgewogen tegen de mogelijke schade die kan ontstaan voor de strategische positie van de gemeente bij onderhandelingsprocessen Nieuwe (wettelijke) ontwikkelingen Vanaf 2016 zijn bedrijfsmatige onderdelen van gemeenten –en dus ook bouwgrondexploitatie- onderhevig aan de Vennootschapsbelasting (Vpb). In principe betekent dit dat over batige resultaten van grondexploitaties 25% aan Vpb moet worden afgedragen. De VNG en de Vereniging van grondbedrijven zijn in discussie met de Belastingdienst over de vraag of het totaal van grondexploitaties binnen de gemeente in dit kader als één bedrijf mag worden gezien (zodat batige– en nadelige resultaten eerst kunnen worden verevend) en daarnaast of het mogelijk is om alle gemeentelijke bedrijfsmatige activiteiten in één fiscale eenheid onder te brengen. Daarmee wordt alleen over een eventueel batig resultaat ‘onder de streep’ Vpb afgedragen. Momenteel wordt beoordeeld wat de financiële gevolgen van het voorgaande voor de gemeente zijn. Conclusies hiervan zullen met de raad worden gedeeld en –indien nodig- worden maatregelen om de gevolgen te beperken, voorgelegd.

Gemeente Enkhuizen

80


Stand van zaken grondexploitatie In het kader van actief grondbeleid is op dit moment één exploitatie actief, namelijk bedrijventerrein Schepenwijk. Ten aanzien van de grondexploitatie Recreatieoord Enkhuizer Zand is sprake van een ‘mengvorm’: de gemeente heeft een plan van eisen opgesteld inzake de ontwikkeling van dit gebied en dit in zijn geheel “aan de markt” aanbesteedt. In dit onderdeel wordt de huidige stand van beide ontwikkelingen weergegeven (medio 2015) en de verwachting voor 2016 en de wat langere termijn. Schepenwijk De (gemeentelijke) exploitatie van Schepenwijk, fase 1 is doorgezet waarbij in 2011 de locatie van het voormalige baggerdepot bouwrijp is gemaakt. Hiermee heeft de gemeente weer mogelijkheden voor uitgifte van kavels voor bedrijfsdoeleinden. Door de economische situatie echter is de verkoop nagenoeg stil gevallen. In december 2010 is één kavel verkocht (4.000 m²) en op 2 januari 2014 heeft de juridische overdracht van een 2 tweede kavel (2.700 m²) plaats gevonden. Er ligt nog 18.300 m bedrijfsgrond. Recreatieoord Enkhuizer Zand De raad heeft op 12 mei 2009 het Vlekkenplan gewijzigd vastgesteld. Dit Vlekkenplan is leidraad voor het vervolg van de ontwikkeling van Recreatieoord Enkhuizer Zand. Op 23 juni 2009 is vervolgens een Beeldkwaliteitsplan door de raad vastgesteld, waarna een voorontwerp bestemmingsplan voor het totale gebied in procedure is gebracht. Zienswijzen daartegen moeten nog worden afgerond. Hiervoor en om het bestemmingsplan verder te kunnen brengen is het noodzakelijk gebleken om het gedateerde “flora en fauna onderzoek 2011” te actualiseren. Om de creativiteit van de markt te kunnen benutten is er voor gekozen om de gesprekken met marktpartijen in 2015 parallel te laten lopen met de verdere voortgang van het bestemmingsplan om zo “wederzijdse bevruchting” mogelijk te maken. Voor deze wijze van aanbesteden heeft de raad, na een gehouden marktconsultatie, op 7 januari 2014 het college de ruimte gegeven. Dit geldt eveneens voor een verruiming van de oorspronkelijke randvoorwaarden. Deze zijn op 7 oktober 2014 nader door de raad bepaald, na een goed communicatietraject met alle betrokkenen. De raad heeft toen kennis genomen van het opgestelde risicodossier en de afwegingsmatrix en vervolgens besloten het project definitief voort te zetten. Het aanbestedingsdocument is, conform de gedane toezegging, in april 2015 ter kennis van de raad gebracht, waarna de aanbestedingsprocedure is gestart. Het resultaat van de aanbesteding is inmiddels bekend. Er zijn te weinig inschrijvingen om het plan te kunnen gunnen. Wij beraden ons over de wijze waarop wij het project nu gaan voortzetten. Stand van zaken strategische grondposities De gemeente heeft in het verleden grondposities verworven, waarvoor - op dat moment - nog geen concrete plannen voor (grond)exploitatie waren. Het feit dat deze gronden op dat moment te koop werden aangeboden en een (voor de gemeente) strategische ligging hadden, heeft de raad doen besluiten deze gronden te verwerven. Tot het moment dat deze gronden in exploitatie worden genomen is voor balanswaardering van deze gronden met name van belang hoe de raad zich heeft uitgesproken over de ‘bestemming’ hiervan. Waar de raad heeft besloten tot “een reëel en stellig voornemen tot ontwikkeling van dit gebied” mogen de gronden als ‘nog niet in exploitatie genomen gronden’ op de balans worden gewaardeerd tegen economische waarde. Daar waar de raad dit niet heeft uitgesproken worden de gronden als ‘Voorraad’ gerubriceerd en gewaardeerd tegen (maximaal) de aankoopprijs. Nog niet in exploitatie genomen gronden Zilverstraat De - in 2010 - voor de locatie Zilverstraat/Bierkade opgestelde stedenbouwkundige verkenning is het vertrekpunt voor verdere planuitwerking van deze ontwikkeling. De getaxeerde waarde van deze locatie (ultimo 2012 ad € 815.000) is –als gevolg van aanhoudende onzekerheid- in 2013 bijgesteld: ten laste van de risicoreserve bouwgrondexploitaties is de voorziening met € 80.000 verhoogd. In 2015 is opnieuw een taxatie uitgevoerd. Daarbij is de getaxeerde waarde uit 2013 bestendigd.

Gemeente Enkhuizen

81


Voorraad Gronden Gommerwijk West-west Het totale gebied ten noorden van het Weelenpad is eigendom van de gemeente. Het bestemmings-plan met de bestemming “wonen met een uitwerkingsplicht” is door een uitspraak van de voorzitter van de Raad van State van 29 augustus 2009 onherroepelijk geworden. Daarmee is het voorkeursrecht voor een periode van 10 jaar veilig gesteld. In de Structuurvisie 2020 is opgenomen dat voor de overige fasen van Gommerwijk West-West, gelet op gewijzigde beleidsinzichten, een stagnerende woningmarkt en demografische ontwikkelingen een heroverweging noodzakelijk is. In 2014 is de financiële haalbaarheid van drie scenario’s voor ontwikkeling van deze woningbouwlocatie onderzocht en op 7 april 2015 aan de gemeenteraad voorgelegd. De gemeenteraad heeft daarbij gekozen voor een verdere uitwerking van scenario 2: alleen ontwikkeling van het noordelijke deel langs De Haling, alsmede een soort lintbebouwing langs De Gouw. Dit betekent een groen middenhart, woningbouw ten noorden van het Weelenpad en een verdikt lint aan de zuidzijde van De Gouw. In totaal is daarbij sprake van ca. 274 woningen (sociale sector; midden- en duursegment) in een plangebied 2 2 van ca. 125.000 m , waarvan reeds 108.000 m in eigendom van de gemeente is. Gronduitgifte binnen dit plan kan –na besluitvorming- in vijf jaar worden gerealiseerd. Financiële kaders Gedetailleerde presentatie van ramingen per grondexploitatie kunnen de onderhandelingspositie van de gemeente bij toekomstige aanbestedingen ondermijnen. Daarom worden de financiële kaders in dit onderdeel op totaalniveau gepresenteerd, conform hetgeen daarover in voorschriften is opgenomen. Voor de diverse grondexploitaties (grexen) is bij aanvang een totaal batig resultaat geraamd ad € 59.000. Medio 2015 wordt het financieel totaalresultaat van de grexen geraamd op batig € 49.000. In deze kaders is nog geen rekening gehouden met de eventuele financiële gevolgen van invoering van de Vpb voor gemeenten. Deze kunnen op dit moment niet nader worden gekwantificeerd. Financiële risico ‘s: Grondexploitatie Schepenwijk De mate waarin de resterende kavels in de (nabije) toekomst afgezet kunnen worden, zal bepalend zijn voor het uiteindelijke financiële resultaat van dit complex. Voorlopig wordt uitgegaan van een exploitatie tot en met 31 december 2020, waarbij de resterende 18.300 vierkante meters (met een geraamde opbrengst van ruim € 2,1 miljoen) min of meer gelijkmatig over de periode 2015-2020 worden verkocht. Op basis van de gehanteerde uitgangspunten voor deze exploitatie wordt nog altijd een bescheiden positief saldo voorzien. Strategische grondposities Financiële risico’s ontstaan onder andere wanneer deze grondposities uiteindelijk niet kunnen worden aangewend als bouwgrond en moeten worden afgewaardeerd naar agrarische waarde. Ook toerekening van rente aan de nog niet in exploitatie genomen gronden houden een financieel risico in zich, daar deze kosten worden geactiveerd en derhalve toegevoegd worden aan de boekwaarde. Zilverstraat De boekwaarde van gronden in dit complex bedraagt eind 2014 € 407 p/m2. De huidige verwachting is dat bij exploitatie van deze gronden als woningbouwproject de boekwaarde wordt gecompenseerd. Gommerwijk West-west Uit het onderzoek naar financiële haalbaarheid volgt dat scenario 2 kan worden ontwikkeld met een zeer bescheiden batig resultaat. In dit onderzoek is gerekend met normbedragen en uitgangspunten, voor zowel plankosten als opbrengsten. De raad heeft op 7 april 2015 besloten de haalbaarheid verder te (laten) onderzoek overeenkomstig scenario 2. Hiertoe wordt zowel een meer uitgewerkt woningbouwprogramma als een meer gedetailleerde- en geactualiseerde exploitatieopzet opgesteld, met daarbij een nieuwe resultaatberekening.

Gemeente Enkhuizen

82


Vennootschapsbelasting Zoals aangegeven is het op dit moment nog niet duidelijk of de fiscus in het kader van de Vpb het gemeentelijk grondbedrijf als één belastingentiteit ziet of dat iedere exploitatie binnen het grondbedrijf als een aparte fiscale entiteit wordt beoordeeld. In het laatste geval betekent dit dat batige exploitaties niet meer (deels) worden gecompenseerd met eventuele nadelige exploitaties. De Vpb-heffing zal dan (wellicht) hoger uitvallen dan wanneer het grondbedrijf als één fiscale entiteit wordt gezien. Reserves en voorzieningen Op de balans 2014 is een voorziening afronding grondexploitaties opgenomen van € 172.000, bedoeld voor dekking van eventuele restkosten van afgewikkelde exploitaties Kadijken en De Oksel. Op de balans 2014 is een reserve Bouwgrondexploitatie opgenomen van € 749.000. De beleids-uitgangspunten voor de Reserve Bouwgrondexploitaties zijn vastgelegd in de door de raad vastgestelde Nota Reserves en Voorzieningen. Het saldo van deze Reserve per 31 december 2014 ligt tussen het vastgestelde minimum (€ 250.000) en maximum (€ 1,5 miljoen).

Gemeente Enkhuizen

83


Gemeente Enkhuizen

84


5. Financiële positie en meerjarenplanning

5.1

Financiële begroting

Programma's

(bedragen x € 1.000)

Begroting 2016 Lasten

Baten

1 Bestuurlijke organisatie

3.949

320

3.629

2 Veiligheid

2.135

34

2.101

247

146

101

3 Verkeer en vervoer 4 Beheer openbare buitenruimte

Saldo

5.602

1.478

4.124

25.135

5.766

19.369

6 Begraafplaats en milieu

3.059

3.140

7 Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting

1.243

364

879

8 Economische zaken, toerisme en recreatie

3.020

2.771

249

9 Havens

1.830

702

1.128

46.220

14.721

5 Samenleving

81-

31.499 Nadeel Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien


a

Lokale heffingen

b

Algemene uitkering

c

Dividend

d

Saldo financieringsfunctie

656

Subtotaal algemene dekkingsmiddelen Onvoorzien

Baten 3.954

3.298-

27.463

27.463-

40

115

75-

92

372

280-

788

31.904

31.116-

25 813

25 31.904

Geraamd resultaat voor bestemming

Beoogde toevoegingen en onttrekkingen aan reserves

Saldo

31.091- Voordeel 408 Nadeel


Baten

Saldo

Algemene reserve

-

Financiering en algmene dekkingsmiddelen

-

Kostenplaatsen

-

1 Bestuurlijke organisatie

-

2 Veiligheid

-

3 Verkeer en vervoer

-

4 Beheer openbare buitenruimte 5 Samenleving

13

729

729-

20

7-

6 Begraafplaats en milieu

-

7 Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting

-

8 Economische zaken, toerisme en recreatie

19

43

32

792

9 Havens

24-

760- Voordeel Totaal

47.065

Ruimte nieuw beleid

Gemeente Enkhuizen

47.417 352- Voordeel

85


5.2

Financiële positie

Algemeen De primitieve begroting is gebaseerd op de kadernota 2016. Dat betekent dat autonome mutaties zoals ontwikkeling aantal uitkeringsgerechtigden en ontwikkeling algemene uitkering in de begroting zijn verwerkt, maar ook de extra middelen voor ingezet en nieuw beleid waartoe is besloten. Dat geldt ook voor de financiële gevolgen van eerder genomen besluiten van de raad. De primitieve begroting 2016 sluit met een overschot van € 352.000. Het doorrekenen van al eerder voorgenomen bezuinigingen en nieuw beleid conform de kadernota 2016, die nu nog niet tot concrete besluitvorming hebben geleid en daarom nog niet in de primitieve begroting zijn verwerkt, leiden er toe dat de begroting sluit met een positief saldo van € 247.000 (zie bijlage 2 ). Ook in het jaar 2016 zullen de decentralisaties van het rijk naar gemeenten centraal staan. De gemeenten gaan deze taken uitvoeren maar er bestaat nog steeds onzekerheid over het toereikend zijn van de overgekomen middelen om de taken uit te voeren. De begroting 2016 is zodanig opgesteld dat de verwachte uitgaven kunnen worden opgevangen met de nieuwe uitkering van het rijk: het deelfonds sociaal domein. Tegelijk zijn van rijkswege de middelen gekort voor de uitvoering van de huidige WMO taken. Uitgangspunt is dat deze bezuinigingen zijn c.q. worden doorgevoerd, zij het dat, om dat te bereiken, mogelijk tijdelijk middelen worden onttrokken uit de reserve WMO Op voorhand gaan we er van uit dat ook deze taken kunnen worden uitgevoerd met de jaarlijks beschikbare middelen. Algemeen financieel beeld voor 2016 Het resultaat van de primitieve begroting voor 2016 is als volgt opgebouwd (x € 1.000): De totale baten bedragen excl. onttrekkingen aan reserves Onttrekkingen aan reserves ten gunste van de begroting Totale baten

De totale lasten bedragen excl. stortingen in reserves en nieuw beleid Stortingen in reserves ten laste van de begroting Subtotaal lasten Stelpost voor lasten nieuw beleid Totale lasten

€ 46.625 € 792 € 47.417

€ 47.033 € 32 € 47.065 € 352 € 47.417

In de lasten van de begroting 2016 is rekening gehouden met een bedrag voor onvoorziene uitgaven van € 25.000. Uitgangspunten begroting 2016 De uitgangspunten voor het opstellen van de begroting 2016 zijn de volgende: de basis voor de structurele lasten en baten is het bestaande beleid, waarbij raadsbesluiten c.q. raadsvoorstellen, genomen tot en met de raadsvergadering van 30 juni 2015, worden meegenomen; de besluiten over extra middelen voor ingezet en nieuw beleid naar aanleiding van de kadernota 2016; rekening wordt gehouden met autonome ontwikkelingen zoals het aantal bijstandsgerechtigden, algemene uitkeringen, doeluitkeringen etc.; de realisatie van het ombuigingsplan 2012 t/m 2015 met inbegrip van de bijgestelde fasering voor de ombuiging op de kosten voor welzijn, cultuur en sport tot een bedrag van € 100.000 in 2016 en 2017; de bijdrage aan het SED is overeenkomstig de door het DB vastgestelde ontwerp begroting 2016. Voor de jaren na 2016 wordt rekening gehouden met loon- en prijscompensatie van 0.5% en verhogingen op grond van de rechtspositie van het personeel; de rente voor in te lenen “kort” geld bedraagt in 2016 3,2%; de opbrengst van lokale heffingen 2016 wordt, conform de hiervoor vastgestelde beleidslijn, verhoogd ten opzichte van de raming 2015 met het inflatiepercentage (consumentenprijs-indexcijfer) van het voorgaande jaar. Voor 2016 bedraagt de verhoging ten opzichte van 2015 op grond van het

Gemeente Enkhuizen

86


-

inflatiepercentage van 2014 1%. Daarnaast wordt rekening gehouden met areaaluitbreiding (toename waarde vastgoed door uitbreiding); voor de gemeentelijke tarieven, zoals voor de camping, havens etc., worden de ramingen verhoogd met het inflatiepercentage (consumentenprijsindexcijfer) van 2014. De verhoging bedraagt 1%.

De uitgangspunten liggen in de lijn van de uitgangspunten van voorgaande jaren met uitzondering van het niet toepassen van prijsindexatie. Overeenkomstig een eerder ombuigingsbesluit was de nullijn toegepast t/m het begrotingsjaar 2015. Vanaf 2016 zouden de prijzen weer worden geïndexeerd. Gelet op het meerjarige begrotingsbeeld is besloten om in de komende jaren geen prijsindexatie toe te passen. Incidentele baten en lasten In de begroting 2016 zijn de volgende incidentele baten en lasten verwerkt: Incidentele lasten en baten

(bedragen x € 1.000)

Programma 4. Beheer openbare buitenruimte

Omschrijving Onderhoud openbare buitenruimte

Lasten

4. Beheer openbare buitenruimte 4. Beheer openbare buitenruimte

Dekking onttrekking reserve Onderhoud Kapitaalgoederen Dekking onttrekking egalisatie tarieven riolering

5. Samenleving

Incidentele bijdrage Nieuwe Doelen ivm bezuinigingen

7. Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting

Actualisatie bestemmingsplannen

8. Economische zaken, toerisme en recreatie

Camping, uitgestelde bezuiniging

Baten 759 759 20 19 40 23

Structurele toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves In de begroting 2016 zijn de volgende structurele toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves opgenomen: (bedragen x € 1.000)

Structurele toevoegingen en onttrekkingen reserves Programma 4. Beheer openbare buitenruimte

Omschrijving Onderhoud kapitaalgoederen, jaarlijkse storting

4. Beheer openbare buitenruimte 5. Samenleving

Onderhoud kapitaalgoederen, dekking uitgaven onderhoud Kunst- en museumbeleid, jaarlijkse storting

5. Samenleving

Kunst- en museumbeleid, dekking uitgaven


Ondernemersfonds, jaarlijkse storting


Bouwgrondexploitatie, tbv complex Zilverstraat

Lasten

Baten 939 889 13 20 19 43

Jaarlijks terugkerende arbeidskosten (arbeidsgerelateerde verplichtingen) Het BBV onderscheidt arbeidskosten gerelateerde verplichtingen met en zonder jaarlijks vergelijkbaar volume. Voor arbeidskosten gerelateerde verplichtingen met een jaarlijks vergelijkbaar volume mag geen voorziening meer worden gevormd. In de begroting zijn hiervoor ramingen opgenomen. Voor de verplichtingen die niet een gelijkmatig verloop kennen, dienen er voorzieningen te worden getroffen, waarvan de hoogte is afgestemd op toekomstige verplichtingen. De Gemeente Enkhuizen kent de volgende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen, waarbij de geraamde meerjarenlast vanaf 2016 gelijk blijft:

Gemeente Enkhuizen

87


Pensioenen (ex) wethouders

Voor gewezen wethouders is een pensioenvoorziening ingesteld. Jaarlijks worden daar de pensioenuitkeringen uit gefinancierd. In 2016 gaat het om 3 exwethouders en 4 nabestaande van een gewezen wethouder.

Wachtgeld (ex) wethouders

Voor de voormalige wethouders is een voorziening ingesteld. Jaarlijks worden de wachtgelduitkeringen van de 3 wethouders hieruit gefinancierd.

De vermogenspositie Het totaal van de reserves en voorzieningen per 1 januari 2016 bedraagt € 15.585.000 en is daarmee € 2.680.000 lager dan de werkelijke stand per 1 januari 2015 (inclusief het rekeningresultaat 2014). De belangrijkste mutaties zijn onttrekkingen uit de algemene reserve van door de raad goedgekeurde budgetten (resultaatsbestemming 2014) en geraamde onttrekkingen uit de reserves bouwgrondexploitaties, onderhoud kapitaalgoederen, WMO, stadsuitleg, pensioenvoorziening en wachtgeldvoorziening wethouders. De stand van alleen de reserves (algemene- en bestemmingsreserves) is per 1 januari 2016 € 12.680.000. De standen van de algemene reserves, zijnde de Algemene reserve en de reserve Bouwgrondexploitatie, zijn op 1 januari € 2.673.000 respectievelijk € 700.000. Binnen de bestemmingsreserves wordt één algemene buffer aangehouden voor risico’s, waarvoor tot 1 januari 2008 specifieke reserves werden aangehouden. Op grond van de risicoanalyse wordt een bedrag van € 3.500.000 aangehouden. Hiermee is de buffer voldoende groot om onverwachte tegenvallers op te kunnen vangen. Voor een nadere detaillering verwijzen wij u naar bijlage “Staat van reserves en voorzieningen” en de paragraaf “Weerstandsvermogen”. De financieringspositie Het financieringsoverzicht (bedragen x € 1.000) per 1 januari 2016 ziet er als volgt uit: Activa per 1 januari 2016 Beschikbaar aan vaste financieringsmiddelen: - reserves en voorzieningen - geldleningen - waarborgsommen Totaal vaste financieringsmiddelen

€ 50.785 € 15.585 € 33.388 € 44 € 49.017

Financieringsbehoefte

€ 1.768

Voor een nadere detaillering verwijzen wij u naar de paragraaf “Financiering”. In de financieringsbehoefte zal worden voorzien door het aantrekken van vaste geldleningen en, binnen de kasgeldlimiet, met kortlopende leningen of rekening-courant krediet. De werkelijke kapitaalbehoefte zal lager zijn omdat nog niet alle investeringen, waarvoor kredieten zijn gevoteerd, op 1 januari zijn voltooid. Vaste leningen worden aangetrokken op het moment dat de liquiditeitsprognose uitwijst dat de financieringsbehoefte structureel is. Lokale heffingen en tarieven Op grond van bestaand beleid, waarbij de lokale heffingen en tarieven worden verhoogd met het inflatiepercentage (consumentenprijsindexcijfer) van het voorgaande jaar, bedraagt de verhoging voor 2016 ten opzichte van 2015 op grond van het inflatiepercentage van 2014 1 %. Deze tariefstijgingen zijn in de primitieve begroting 2016 verwerkt. EMU saldo. Om zicht te hebben op het EMU (Economische en Monetaire Unie) saldo van de lokale overheid, zijn gemeenten verplicht de berekening van het EMU-saldo in de begroting op te nemen. Daarbij moet naast de berekening van het begrotingsjaar, ook de berekening van het voorafgaande jaar en het jaar volgend op het begrotingsjaar worden opgenomen. Hiervoor wordt onderstaand model gebruikt.

Gemeente Enkhuizen

88


Onderdeel

Omschrijving

+1

Exploitatiesaldo vóór toevoeging aan c.q. onttrekking uit reserves. Afschrijvingen ten laste van de exploitatie. Bruto dotaties aan de post voorzieningen ten laste van de exploitatie. Uitgaven aan investeringen in (im)materiële vaste activa, die op de balans worden geactiveerd. De in mindering op onder 4 bedoelde investeringen gebrachte ontvangen bijdragen van het rijk, de provincies, de Europese Unie en overigen. Verkoopopbrengsten uit desinvesteringen in (im)materiële vaste activa (tegen verkoopprijs). Uitgaven aan aankoop van grond en de uitgaven aan bouw-, woon rijp maken e.d. Verkoopopbrengsten van grond (tegen verkoopprijs). Betalingen ten laste van de voorzieningen. Betalingen die niet via de exploitatie lopen, maar rechtstreeks ten laste van de reserves (inclusief fondsen e.d.) worden gebracht en die nog niet vallen onder één van de andere genoemde posten Boekwinst bij verkoop van deelnemingen en aandelen. Berekend EMU-saldo

+2 +3 -4 +5 +6 -7 +8 -9 -10

-11

2015 bedragen x € 1.000 -1.594

2016 bedragen x € 1.000 -408

2017 bedragen x € 1.000 -408

1.689 234

1.236 214

1.230 170

1.700

1.833

2.000

0

23

0

0

0

0

500

500

500

350

350

350

374

348

329

0

0

0

-1.895

-1.266

-1.487

De begroting wordt opgesteld op basis van het stelsel van baten en lasten. Het EMU saldo wordt berekend op basis van inkomsten en uitgaven.

Gemeente Enkhuizen

89


Gemeente Enkhuizen

90


6. Bijlagen

Gemeente Enkhuizen

91


Omschrijving

Subtotaal 1

Dekkingsmiddelen

Primitieve begroting:

Stand nieuw beleid volgens begroting 2015

Begrotingsruimte begroting 2016

Programma

Bijgewerkt tot 15 september 2015

Bijlage 1 Meerjarenperspectief 2016 - 2019 bij begroting 2016

af-

term.

investering schr.

bedrag

352.000

352.000

3,2% + afschr.

nieuwe inv.

2016

jaarlast

= opgenomen in prim begroting

352.000

352.000

nieuwe inv.

2017

jaarlast

352.000

352.000

nieuwe inv.

2018

jaarlast

= aangepast na kadernota 2016

Toelichting

352.000

352.000 saldo in primitieve begroting 2016

nieuwe inv.

2019

jaarlast

Gemeente Enkhuizen

92


Omschrijving

Trendmatige verhoging overige belastingen

Verhoging opbrengst vermakelijkhedenretributie.

Extra verhoging rioolheffing

Extra verhoging afvalstoffenheffing

Verlaging onttrekking reserve egalisatie tarieven

Verhogen rechten en heffingen tot meer kostendekkend niveau

Ombuigingen 2012 extra verhoging belastingen 2015

Invoeren wintertarief haven voor electra

Taakstelling opbrengst door verkoop van gemeente eigendommen

Taakstelling vermindering kosten weekmarkt

Dekkingsmiddelen

Dekkingsmiddelen

Dekkingsmiddelen

Dekkingsmiddelen

Dekkingsmiddelen

Dekkingsmiddelen

Dekkingsmiddelen

Dekkingsmiddelen

Kostenplaatsen

Economische zaken, toe-

Wijziging in verstrekken van subsidies

Aanvullende bezuiniging op kosten van welzijn, cultuur en sport

Samenleving

Samenleving

Subtotaal 2

SED, verlaging bijdrage

Kostenplaats

risme en recreatie

Trendmatige verhoging onroerende zaakbelastingen

Dekkingsmiddelen

Ruimtescheppende- en ombuigingsmaatregelen

Programma



af-

term.

investering schr.

bedrag

15.000

0

0

0

15.000

0

p.m.

0

0

0

0

0

0

0

0

3,2% + afschr.

nieuwe inv.

2016

jaarlast


491.000

100.000

50.000

300.000

15.000

0

p.m.

0

0

(20.000)

15.000

5.000

0

10.000

16.000

nieuwe inv.

2017

jaarlast

637.000

200.000

50.000

300.000

15.000

0

p.m.

0

0

(20.000)

30.000

10.000

0

20.000

32.000

nieuwe inv.

2018

jaarlast


Toelichting

Wordt niet gerealiseerd in 2015.

663.000

Kadernota 2016: bezuiniging in 2016 en 2017 (deels) teruggedraaid.

200.000 Raad 11-11-2014, bezuingingsmaatregel

50.000 Raadsbesluit 5 november 2013, Verlaging subsidieplafond ná 2014

300.000

invulling behoeft nadere besluitvorming.

15.000 Ombuigingsplan 2013, taakstellende vermindering van kosten

met ingang van 2016.

0 Bezuinigingsplan 2012 bedrijfsvoering ,vervallen huur zorgloket

opbrengst van 25.000 euro.

p.m. Het invoeren van het wintertarief kan leiden tot een lagere

0 Bezuinigingsplan 2012 (ophoging 2015)

over 3 jaar gefaseerd over 2014 - 2016 ingevoerd

0 Bezuinigingsplan 2012 (ophoging 2014) Taakstelling wordt

(20.000) Raadsbesluit 5 november 2013

30.000 Raadsbesluit 5 november 2013

( In college besproken op 24 maart 2015, kostendekking is 100%)

de voorziening riolering te verhogen en het tarief gelijk te houden.

10.000 Raadbesluit 5 november 2013. Te realiseren door de onttrekking uit

Rb. 6 december 2005, 2009 convenant met exploitanten tot 2015

30.000 stijgingspercentage in 2016 1%, daarna 0,5%

48.000 stijgingspercentage in 2016 1%, daarna 0,5%

nieuwe inv.

2019

jaarlast

Gemeente Enkhuizen

93


Beschikking over reserve bedrijfsrisico's

Structurele mutaties voorjaarsnota 2015

Alle

Alle

Incidentele mutaties voorjaarsnota 2015

Uitbreiding erfpacht REZ

Meer OZB door toename aantal woningen/bedrijven

EZ, recreatie en toerisme

Hogere lasten a.g.v. indexering van prijzen

Alle

Dekkingsmiddelen

Mutatie in kapitaallasten door investeringen Immerhorn

Samenleving

dividend GKNH (door verkoop aandelen NUON)

145.000

0

Mutatie kapitaallasten i.v.m. krediet aanpassingen stadskantoor

(47.000)

0

0

0

0

0

0

0

0

0

Mutaties in rentelasten.

Mutatie kapitaallasten i.v.m. versnelde afschrijvingen uit

0

0

Mutaties in afschrijvingen

Hogere bijdrage aan het SED, excl. bezuinigingstaakstelling

(47.000)

0

Verrekenen met WMO (€ 1.351.000)

Waarvan bestemd voor huisvestingsvoorzieningen onderwijs

0

500.000

nieuwe inv. 3,2% + afschr.

0

term.

2016

jaarlast

Verekenen met het budget sociaal domein (8.981.000)

Mutatie in kapitaallasten door investeringen Immerhorn

Subtotaal 3

af-

investering schr.

bedrag


Algemene uitkering dec.circulaire 2016 ( € 27.462.000 )

Omschrijving

Samenleving

Diversen

Kostenplaats

Kostenplaats

Algemene Uitkering

Autonome mutaties

Programma



(476.000)

0

0

10.000

0

0

0

0

0

0

20.000

(21.000)

(115.000)

(47.000)

43.000

(45.000)

(321.000)

nieuwe inv.

2017

jaarlast

(676.000)

0

0

20.000

0

0

0

0

0

0

32.000

(34.000)

(230.000)

(47.000)

43.000

(18.000)

(442.000)

nieuwe inv.

2018

jaarlast


Toelichting

(646.000)

Op grond van voorjaarsnota 2015 (juni raad)

0 Op grond van voorjaarsnota 2015 (juni raad)

Kadernota 2016: onttrekking is vervallen in 2016 en 2017.

vervallen omdat een IAU uitlkering wordt ontvangen

0 Onttrekking i.v.m. tijdelijk extra kosten bijstand, kan in 2015

huidige (verbouw)volume

30.000 stelpost voor jaarlijkse areaaluitbreiding op basis van het

0 Toename van in erfpacht uitgegeven gronden

0 De prijzen worden niet geïndexeerd.

Raad 12-05-2015, was al wel opgenomen in het MJP

0 Raadsvoorstel april 2015, aanvulling op eerder investeringensbedrag

Raad 12-05-2015, was al wel opgenomen in het MJP

0 Kadernota 2014, uitbreiding capaciteit. Kpl.aangepast aan rente 2015

afschrijvingen

Raadsbesluit 11-11-2014: € 1.440.000 aanwenden voor vervroegde

maatschappelijk nut. (1 juli 2015 1.740.000)

aanwenden voor vervroegde afschrijvingen investeringen met

0 Raadsbesluit 5 november 2013, opbrengst verkoop aandelen NUON

0 Raad 11-11-2014 investering € 300.000 in stadskantoor

52.000 toe- c.q. afname rentekosten

zwembad na 2015 afgeschreven.

(18.000) toe- c.q. afname afschrijvingen

jaarlijkse periodieke verhogingen ingeschat op € 65.000 p.jr

loon- en prijscompensatie 0,5% per jaar . Daar boven op

(345.000) 2016 aangepast o.g.v. uitgangspunten SED begroting 2016, na 2016

(47.000)

43.000 Meicirculaire 2015

20.000 Meicirculaire 2015

(381.000) Meicirculaire 2015

nieuwe inv.

2019

jaarlast

Gemeente Enkhuizen

94


Omschrijving

Nieuw programma @genda

Fietsverbindingen bedrijventerreinen

Invoering parkeerplan

Herinrichting Melkmarkt

Aanleg parkeerplaatsen noordzijde binnenstad

Verkeer en Vervoer

Verkeer en vervoer

Verkeer en vervoer

Verkeer en vervoer

Samenleving

Investering primair onderwijs

Opwaarderen loswal Krabbersplaat

Beheer openbare buitenruimte

Programma 5 Samenleving

Opstellen waterplan (2013)

Acties vanuit vastgoed- en accommodatiebeleid

(2013)

Opstellen beeldkwaliteitplan openbare buitenruimte binnenstad




Programma 4 Beheer Openbare Buitenruimte

Ontsluiting Schepenwijk 2e fase

Verkeer en Vervoer

Programma 3 Verkeer en Vervoer

Veiligheid

GR Veiligheidsregio (aangepast)

Automatisering verkiezingsproces

Uitvoering handhavingsnota

Bestuurlijke organisatie

Veiligheid

Programma 2 Veiligheid

Modernisering GBA

Digitalisering Burgerlijke Stand



Programma 1 Bestuurlijke Organisatie

Automatisering

Bedijfsvoering

Projecten ingezet beleid en nieuw beleid.

Programma



af-

4.900.000

p.m.

60.000

p.m.

41.000

p.m.

210.000

612.000

2.237.000

p.m.

p.m.

p.m.

p.m.

40

term.

investering schr.

bedrag

0

p.m.

p.m.

p.m.

0

0

0

0

(60.000)

p.m.

p.m.

p.m

0

3,2% + afschr.

nieuwe inv.

2016

jaarlast


0

0

p.m.

p.m.

p.m.

0

0

0

0

(60.000)

p.m.

p.m.

p.m.

nieuwe inv.

2017

jaarlast

0

(280.000)

p.m.

p.m.

p.m.

0

0

0

0

(60.000)

p.m.

p.m.

p.m.

nieuwe inv.

2018

jaarlast


0 Programma NUP en @Antwoord zijn hierin opgenomen. Dekking

Toelichting

In gebruikname in 2017

(Brede School). Kapitaallasten op basis van afschrijving 40 jr

(280.000) Betreft nieuwbouw De Tweemaster en nieuwbouw De Veste

uitgebreid.

p.m. Constructurele aanpassing , waardoor mogelijkheden worden

T.l.v. algemene reserve

Water en de vertaling van de Europese Kaderrichtlijn Water

Onder deel van Uitvoering van het Nationaal Bestuursakkoord

gesteld.

p.m. Er is een rapport vastgoed- en accommodatiebeleid vast-

(coproductie beheer en RO)

Eénmalige last in 2013, ten laste van de algemene reserve

p.m. Op basis van vastgesteld parkeerbeleid

verkeersplan

0 Investering verschoven tot na 2016. Afhankelijk van actualisatie

0 kadernota 2009, uitgangspunt betaald parkeren budget. neutraal

kadernota 2009, uitstel tot na 2016.

0 Ten laste van de reserve Voorzieningen Schepenwijk.

sleutel inwoners (nog in discussie)

0 Basis is de vastgestelde begroting van € 39.200.000 en de verdeel-

uitbreiding met 1 fte.

(60.000) In 2014 uitbreiding 1 fte t.l.v. reguliere formatie. In 2015 opnieuw

p.m. Mogelijk wordt hiervoor een bijdrage van het rijk ontvangen.



nieuwe inv.

2019

jaarlast

Gemeente Enkhuizen

95


Onderwijshuisvestingsplan 2013

Regionale bibliotheekvisie

Eerstelijns taken cultuureducatie

GR WerkSaam WF

Subsidie Nieuwe Doelen

Tienerwerk

Samenleving

Samenleving

Samenleving

Samenleving

Samenleving

Samenleving

Evaluatie regelingen bestemmingsplannen

Subtotaal 4

Regionale Economische Agenda West-Friesland

revitalisering industrieterrein Krabbersplaat

EZ, toerisme en recreatie


eerste uitwerking gebiedsvisie


verwerving waterstrook langs Krabbersplaat

(Integraal evenementenbeleid)

terugdringen exploitatietekort camping

Parkmanagement




Herstructurering Krabbersplaat



uitvoeringsprogramma HERT visie


p.m.

p.m.

15.000

p.m.

p.m.

p.m.

p.m.

3.000.000

100.000

ISV3 programma. Herontwikkeling Piet Rodenburgstraat e.o.(2012)

p.m.

p.m.

p.m.

199.000

500.000

ISV3 programma. Herontwikkeling REZ (2014)

af-

term.

investering schr.

bedrag

(73.000)

0

0

p.m.

p.m.

p.m.

p.m.

p.m.

0

0

0

0

p.m.

0

0

0

p.m.

p.m.

p.m.

(13.000)

3,2% + afschr.

nieuwe inv.

2016

jaarlast


ISV3 programma. Herontwikkeling Vijzelstraat (2012)

Uitwerking / realisatie Landschapsplan

Programma 8 Economische zaken, Toerisme en Recreatie.

Volkshuisvesting en RO

Volkshuisvesting en RO

Programma 7 Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening

Programma 6 Begraafplaats en Milieu

Investeringen 2014

Omschrijving

Samenleving

Programma



(13.000)

0

0

p.m.

p.m.

p.m.

p.m.

p.m.

0

0

0

p.m.

0

60.000

p.m.

p.m.

p.m.

(13.000)

nieuwe inv.

2017

jaarlast

(293.000)

0

0

p.m.

p.m.

p.m.

p.m.

p.m.

0

0

0

p.m.

0

60.000

p.m.

p.m.

p.m.

(13.000)

nieuwe inv.

2018

jaarlast


Rente is aangepast, nu 3,2%

Toelichting

(293.000)

0 Kadernota 2016: Uitvoeringskosten programma REA

0 Vanaf 2017 is de camping onderdeel van project REZ

p.m. In eigen beheer verhuren en storten in onderhoudsvoorziening

p.m. Functionele opwaardering Krabbersplaat, bedrijvenuitwisseling

Ten laste van bouwgrondexploitatie

p.m. budgettaire gevolgen nog onduidelijk



0 budgettaire gevolgen nog onduidelijk

Kadernota 2016, éénmalig budget

Na 2014, lasten komen ten laste van bouwgrondexploitatie

0 In 2015

0 Krediet is al gevoteerd

p.m. aandachtspunt nog geen bedragen bekend

0 Kadernota 2016: Pilot tienerwerk 2015

Raad 11-11-2014, aanvullende middelen voor temporisering afbouw

60.000 Op basis van de begrotingsstukken

p.m. Financiële consequenties nog niet bekend

p.m. Eventuele financiële consequenties voorhands nog onbekend

voor het meerjarig onderhoudsplan zijn nog niet bekend

p.m. De consequenties van de nieuwe verordening onderhuisvesting

(13.000) Betreft uitbreiding Driespan.

nieuwe inv.

2019

jaarlast

Gemeente Enkhuizen

96


Exclusief meicirculaire 2015

Recapitulatie:

Programma

Bijgewerkt tot 15 september 2015 af-

247.000

Saldo ruimte voor aanvullend nieuw beleid

354.000

(13.000) 367.000

(73.000)

nieuwe inv.

2017

jaarlast

20.000

313.000

(293.000)

nieuwe inv.

2018

jaarlast


320.000

3,2% + afschr.

nieuwe inv.

2016

jaarlast

Beschikbare ruimte volgens sub 1, 2 en 3

term.

investering schr.

bedrag


Projecten ingezet beleid, lasten na 2011

Omschrijving


76.000

369.000

(293.000)

nieuwe inv.

2019

jaarlast

Toelichting

Gemeente Enkhuizen

97


BESTEMMINGSRESERVES: Parkeerfonds Egalisatie tarieven Onderhoud kapitaalgoederen Huisvestingsvoorzieningen onderwijs WMO WMO voorziening gehandicapten Sociaal Domein Kunst- en museumbeleid Energiebeleid Volkshuisvestingfonds Ondernemersfonds Stadsuitleg Wijkgebonden voorzieningen Schepenwijk Bedrijfsrisico's

ALGEMENE RESERVE: Algemene reserve Resultaatsbestemming 2014 Bouwgrondexploitatie

Omschrijving

TOTAAL GENERAAL

VOORZIENINGEN: Bestuurlijke organisatie Pensioenvoorziening wethouders Bestuurlijke organisatie Wachtgeldvoorziening wethouders Beheer openbare ruimte Voorziening rioleringen Samenleving Investeringssubsidie Wijkcentrum Begraafplaats en milieu Begraafplaats Ruimtelijke ordening en volkshuisv. Actualisering bestemmingsplannen/stedenbk Econ.zaken, toerisme en recreatie Afwikkeling Restkosten Kadijken Econ.zaken, toerisme en recreatie Afwikkeling Restkosten Oksel

Verkeer en Vervoer Beheer openbare ruimte Beheer openbare ruimte Samenleving Samenleving Samenleving Samenleving Samenleving Begraafplaats en milieu Ruimtelijke ordening en volkshuisv. Econ.zaken, toerisme en recreatie Econ.zaken, toerisme en recreatie Econ.zaken, toerisme en recreatie Dekkingsmiddelen en onvoorzien

Dekkingsmiddelen en onvoorzien


Programma

Bijlage 2 Overzicht reserves en voorzieningen

€ 16.409.815

3.011.735

380.452 76.626 626.408 1.272.614 410.010 73.430 32.195 140.000

285.445 79.916 180.463 82.235 876.858 753.481 3.500.000 10.492.355

36.000 347.000 1.956.907 0 1.932.932 461.119

2.157.127 (0) 748.598 2.905.725

31-12-2014

60.000 76.626 19.000 75.000 50.000 6.000

286.626 6.207.152

103.000 77.000

180.000 5.382.052

1.493.000 0

2.678.000

0

63.000 0 0

338.000

40.000 2.137.000

1.339.000 1.854.526 49.000 3.242.526

-/2015

100.000 0

19.000

13.000

105.000 889.000 467.000

3.709.052

1.854.526 1.854.526

+/+ 2015

€ 15.584.715

2.905.109

320.452 0 607.408 1.272.614 438.010 100.430 26.195 140.000

235.445 79.916 180.463 101.235 776.858 753.481 3.500.000 9.307.354

36.000 412.000 708.907 467.000 1.594.932 461.119

2.672.653 (0) 699.598 3.372.251

31-12-2015

0

0

0

(1.594.932) (461.119) 2.056.051

0

Kadernota 2016

Herschikking

0

1.185.000

214.000

97.000 117.000

971.000

19.000

13.000

939.000

+/+ 2016

2.498.907

348.000

84.000 135.000 10.000

36.000 0 83.000

1.687.907

20.000

20.000 1.647.907

43.000 463.000

420.000

-/2016

€ 14.270.808

2.771.109

284.452 0 524.408 1.272.614 451.010 82.430 16.195 140.000

36.000 392.000 (0) 467.000 0 0 2.056.051 228.445 79.916 180.463 120.235 776.858 753.481 3.500.000 8.590.447

656.598 2.909.251

2.252.653

31-12-2016

Gemeente Enkhuizen

98


Verkeer en Vervoer Beheer openbare ruimte Beheer openbare ruimte Samenleving Samenleving Samenleving Samenleving Samenleving Begraafplaats en milieu Ruimtelijke ordening en volkshuisv. Econ.zaken, toerisme en recreatie Econ.zaken, toerisme en recreatie Econ.zaken, toerisme en recreatie Dekkingsmiddelen en onvoorzien

TOTAAL GENERAAL

VOORZIENINGEN: Bestuurlijke organisatie Pensioenvoorziening wethouders Bestuurlijke organisatie Wachtgeldvoorziening wethouders Beheer openbare ruimte Voorziening rioleringen Samenleving Investeringssubsidie Wijkcentrum Begraafplaats en milieu Begraafplaats Ruimtelijke ordening en volkshuisv. Actualisering bestemmingsplannen/stedenbk Econ.zaken, toerisme en recreatie Afwikkeling Restkosten Kadijken Econ.zaken, toerisme en recreatie Afwikkeling Restkosten Oksel

BESTEMMINGSRESERVES: Parkeerfonds Egalisatie tarieven Onderhoud kapitaalgoederen Huisvestingsvoorzieningen onderwijs WMO WMO voorziening gehandicapten Sociaal Domein Kunst- en museumbeleid Energiebeleid Volkshuisvestingfonds Ondernemersfonds Stadsuitleg Wijkgebonden voorzieningen Schepenwijk Bedrijfsrisico's


Omschrijving

ALGEMENE RESERVE: Algemene reserve Resultaatsbestemming 2014 Bouwgrondexploitatie


Programma

Bijlage 2 Overzicht reserves en voorzieningen

0

19.000

948.000

19.000

921.000

70.000 115.000 8.000

329.000 1.546.000

93.000 77.000

170.000 1.091.000

36.000 0 100.000

20.000 20.000

0 889.000

49.000 269.000

220.000

-/2017

13.000

889.000

+/+ 2017

€ 13.815.808

2.612.109

248.452 0 424.408 1.272.614 474.010 44.430 8.195 140.000

36.000 392.000 (0) 467.000 0 0 2.056.051 221.445 59.916 180.463 120.235 776.858 753.481 3.500.000 8.563.447

607.598 2.640.251

2.032.653

31-12-2017

0

1.091.000

170.000

93.000 77.000

921.000

19.000

13.000

889.000

+/+ 2018

1.301.195

304.195

70.000 95.000 8.195

36.000 0 95.000

948.000

19.000

20.000 20.000

0 889.000

49.000 49.000

-/2018

€ 13.605.613

2.477.914

212.452 0 329.408 1.272.614 497.010 26.430 0 140.000

36.000 392.000 (0) 467.000 0 0 2.056.051 214.445 39.916 180.463 120.235 776.858 753.481 3.500.000 8.536.447

558.598 2.591.251

2.032.653

31-12-2018

0

1.091.000

170.000

93.000 77.000

0

921.000

1.219.350

179.350

70.000 54.350 0

36.000 0 19.000

991.000

0

0

19.000

63.000 20.000 0 19.000

889.000

49.000 49.000

-/2019

13.000

889.000

+/+ 2019

€ 13.477.263

2.468.564

176.452 0 310.408 1.272.614 520.010 49.080 0 140.000

36.000 392.000 (0) 467.000 0 0 2.056.051 164.445 19.916 180.463 120.235 776.858 753.481 3.500.000 8.466.447

2.032.653 0 509.598 2.542.251

31-12-2019

Programmabegroting 2016

Recommend Documents