Programmabegroting 2016
09-11-2015
4.0 Versie Raad - in bewerking
Inhoudsopgave Leeswijzer................................................................................................................................. 5 Inleiding..................................................................................................................................... 7
Aanbiedingsbrief.............................................................................................................................. 7 Waar staan we op financieel gebied.............................................................................................10 Baten en lasten per programma................................................................................................... 16 Structureel evenwicht.................................................................................................................... 17
Beleidsbegroting..................................................................................................................... 19 Programma's......................................................................................................................................21 Programma Bestuur en dienstverlening......................................................................................23 Programma Veiligheid en openbare orde................................................................................... 31 Programma Bereikbaarheid en mobiliteit....................................................................................37 Programma Onderwijs en kinderopvang.....................................................................................43 Programma Sociaal domein........................................................................................................47 Programma Welzijn, sport en cultuur..........................................................................................57 Programma Inkomen en armoedebeleid.....................................................................................61 Programma Leefomgeving en milieu.......................................................................................... 67 Programma Ruimtelijke ontwikkeling.......................................................................................... 75 Algemene dekkingsmiddelen.......................................................................................................81
Paragrafen......................................................................................................................................... 87 Paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing................................................................ 89 Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen...................................................................................103 Paragraaf Financiering.............................................................................................................. 111 Paragraaf Bedrijfsvoering.......................................................................................................... 117 Paragraaf Verbonden Partijen...................................................................................................121 Paragraaf Grondbeleid.............................................................................................................. 135 Paragraaf Lokale Heffingen...................................................................................................... 137 Paragraaf Grootschalige Projecten........................................................................................... 145
Financiële begroting............................................................................................................. 147
Programmabegroting....................................................................................................................... 149 Meerjarenoverzicht per programma.......................................................................................... 149 Toelichting op de programmabegroting...........................................................................................151 Programma Bestuur en Dienstverlening................................................................................... 151 Programma Veiligheid en Openbare Orde................................................................................152 Programma Bereikbaarheid en Mobiliteit..................................................................................152 Programma Onderwijs en Kinderopvang.................................................................................. 153 Programma Sociaal Domein..................................................................................................... 154 Programma Sport Welzijn en Cultuur....................................................................................... 154 Programma Inkomen en armoedebeleid...................................................................................155 Programma Leefomgeving en Milieu........................................................................................ 156 Programma Ruimtelijke Ontwikkeling....................................................................................... 157 Algemene Dekkingsmiddelen.................................................................................................... 158 Overige financiële tabellen.............................................................................................................. 159 Incidentele baten en lasten.......................................................................................................160
Inhoudsopgave
Pagina 3
Structurele toevoegingen en onttrekkingen reserves................................................................162 Reserves en voorzieningen.......................................................................................................163 Meerjareninvesteringsplan.........................................................................................................164 Overzicht nieuw beleid.............................................................................................................. 166 Stelpost...................................................................................................................................... 167 Balans 2016 - 2019...................................................................................................................168 EMU Saldo................................................................................................................................ 169
Bijlagen................................................................................................................................. 171 Kerngegevens..................................................................................................................................173 Subsidies......................................................................................................................................... 177 Afkortingenlijst..................................................................................................................................179
Raadsbesluit ........................................................................................................................ 181
......................................................................................................................................................... 182
Moties en amendementen.................................................................................................... 185
......................................................................................................................................................... 194
Inhoudsopgave
Pagina 4
Leeswijzer In de voorliggende begroting presenteren wij de resultaten van de stappen die wij gezet hebben in de verdere verbetering van de programmabegroting. In de programmabegroting 2016 zijn de doelstellingen, activiteiten en indicatoren meer met elkaar in verband gebracht. Bij elk programma zijn in een zogenaamde doelenboom alle doelstellingen in één oogopslag zichtbaar gemaakt. Deze doelstellingen zijn in belangrijke mate aan het coalitieprogramma ontleend. Deze doelstellingen zijn vervolgens vertaald in een gewenst maatschappelijk effect, activiteiten en prestatie indicatoren. Het streven is er op gericht om te komen tot een compacte en concrete programmabegroting. Dit jaar heeft met name de invulling van de indicatoren aandacht gekregen. Waar mogelijk is de waarde over 2013 en 2014 opgenomen en is de geprognosticeerde waarde voor 2015 en 2016 vermeld. In de lay out van de paragrafen zijn ten opzichte van vorig jaar geen noemenswaardige wijzigingen aangebracht. De paragrafen bevatten de elementen die zijn voorgeschreven in het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV). In het hoofdstuk 'Financiële begroting' wordt ingegaan op de cijfermatige opstelling. Per programma is een toelichting met de verschillen ten opzichte van de primitieve begroting 2015. In dit hoofdstuk zijn onder andere tabellen opgenomen met het verloop van de reserves en voorzieningen en de investeringen per jaar. Nieuw in dit hoofdstuk zijn de meerjarenbalans en meerjarige EMU-saldo. Deze onderdelen zijn het gevolg van de Wet Houdbaarheid Openbare Financiën (Wet HOF) en is er op gericht de schuldenpositie van gemeenten in beeld te brengen. In de Bijlagen zijn ondermeer de Kerngegevens opgenomen. Alle bedragen in de financiële tabellen zijn afgerond op hele getallen en zijn “x € 1.000”. Hierdoor kunnen zich afrondingsverschillen in de tellingen voordoen. Alle bedragen bij de indicatoren en in de financiële toelichtingen zijn exacte bedragen.
Leeswijzer
Pagina 5
Pagina 6
Inleiding Aanbiedingsbrief Wist u dat Diemen minstens twaalf adviesraden telt, die de gemeente op tal van momenten van gevraagd en ongevraagd van advies voorzien? Denk daarbij aan de Sportraad, het buurtpanel in Diemen-Noord en Ondernemend Diemen. Maar bijvoorbeeld ook aan de wmo-raad, Duurzaam Dorp Diemen en aan de Vrienden van het Diemerbos. De jongste adviesraad is onze eigen Jongerenraad, in 2014 gestart om de Diemense jeugd meer invloed te geven op de lokale politiek. Het college is erg content met deze actieve betrokkenheid. Het sluit dan ook zeer aan bij ons motto voor 2014-2018: Ontmoeten en verbinden. In samenwerking met de inwoners, alle adviesraden, en andere lokale adviseurs, geven we invulling aan de opgaven waarvoor Diemen gesteld staat. Ook op andere manieren zorgt het college ervoor dat de politiek deel is van de Diemense gemeenschap. Zo zijn we met trots aanwezig op de vele festivals die Diemen inmiddels rijk is: het Loswalfestival, Duke op het Diemerplein en natuurlijk het jaarlijkse Diemerfestijn. Al deze festivals worden georganiseerd door de actieve inzet van vele honderden vrijwilligers die Diemen telt. Die vrijwilligers, die ook onze rijke verenigingsleven laten draaien, ontmoet het college altijd met veel plezier. Bijzonder daarin zijn altijd de momenten die we kunnen omlijsten met de uitreiking van een Koninklijke onderscheiding. Zo hebben wij sinds 2010 bijna vijftig ‘lintjes’ mogen opspelden. Daarnaast heeft de gemeente in die periode aan ongeveer een zelfde aantal personen een vrijwilligers-onderscheiding uitgereikt. In aanvulling van deze onderscheiding wordt een nieuwe Diemense onderscheiding in het leven geroepen. Mensen die zich in hun professie bijzonder verdienstelijk hebben gemaakt voor Diemen en de samenleving, of een heldendaad hebben verricht, komen daarvoor in aanmerking. Het college ontmoet niet alleen inwoners die op dat moment een (vrijwillige) bijdrage leveren aan de Diemense gemeenschap. Inwoners krijgen bijvoorbeeld ook met de gemeente te maken in het geval van werkzaamheden in hun buurt. Daarvoor organiseren we in het gemeentehuis vele open inloopavonden, of waar mogelijk doen we die in de buurt zelf. In alle gevallen proberen we het contact zo persoonlijk mogelijk te maken, om vragen te beantwoorden, ideeën op te halen en wensen te inventariseren. Ook participeert de gemeente steeds meer bij initiatieven uit de wijk. Dit geldt bijvoorbeeld bij het zelfbeheer: inwoners die zelf of met elkaar plantenbakken, kleine groenstrookjes of zelfs een gezamenlijke buurtmoestuin onderhouden. De rol van de gemeente is dan vooral faciliterend. Bij de organisatie of ondersteuning van al deze momenten van participatie blijven we actief op zoek naar betere methoden. Meer van onze medewerkers zullen daarin de komende jaren actief het voortouw nemen. De gemeente ondersteunt individuele en collectieve initiatieven op het gebied van duurzaamheid. Het persoonlijk contact is ook een zeer belangrijk uitgangspunt binnen het sociaal domein. We gaan met iedereen die een voorziening aanvraagt, in gesprek. ‘Aan de keukentafel’ willen we beter zicht krijgen op waar onze klanten tegenaan lopen, om tot een zo goed mogelijk aanbod te komen. Daarbij komt ook de eigen kracht van de hulpvrager en zijn netwerk nadrukkelijk in beeld.
Inleiding
Pagina 7
In het sociaal domein heeft de gemeente er de afgelopen jaren, rondom zorg, ondersteuning en participatie, veel taken bij gekregen. Bij de uitvoering van die taken staat de komende jaren het begrip ‘transitie’ centraal: alle betrokken instanties zullen steeds intensiever samen optrekken, om samen het aanbod steeds beter op de individuele situatie van de inwoners te laten aansluiten. Het Brede Hoed netwerk biedt een goede basis om deze samenwerking verder te optimaliseren. Maatwerk, integrale ondersteuning en zorg in de buurt zijn daarin belangrijke uitdagingen. Daarbij kiest het college er voor om het armoedebeleid de komende jaren uit te breiden. Zo kunnen we nog betere ondersteuning bieden aan inwoners met een smalle beurs, om mee te doen. Ook het re-integratiebeleid wordt nog een jaar op het huidige niveau doorgezet voor begeleiding van uitkeringsgerechtigden naar werk of scholing. Wanneer inwoners niet tevreden zijn en in contact willen komen met het gemeentebestuur, is ons spreekuur op de donderdagochtend daarvoor een uitgelezen mogelijkheid. Iedere inwoner kan zo een persoonlijke kwestie aan een van de collegeleden voorleggen. Daar wordt wekelijks goed gebruik van gemaakt. Verder is er in het geval van een klacht, de toegang tot onze officiële klachtregeling. Zo proberen wij op tal van manieren invulling te geven aan de ontmoeting en de verbinding. Maar het kan natuurlijk altijd meer en beter. Daarom gaan wij, samen met de ambtelijke organisatie, nog nadrukkelijker zoeken naar de mogelijkheden om het contact met onze inwoners te versterken. Misschien zijn groepen inwoners bereid om samen na te denken over de toekomst van Diemen. Of wellicht heeft iemand een enthousiast idee om samen met de gemeente, of met een klein zetje, op te pakken. Het college gaat er graag over in gesprek. Ook in de DUO+ plannen zijn ontmoeting en verbinding belangrijke thema’s. DUO+ staat voor de gezamenlijke uitvoeringsorganisatie, waar Diemen haar bedrijfsvoering per 1 januari 2016 in onderbrengt. Vanaf dan zullen juridische en financiële ondersteuning, evenals P&O, ICT en communicatie bij DUO+ zijn ondergebracht. Feitelijk gaat het om oude, vertrouwde collega’s, afkomstig uit drie gemeenten, die nu gezamenlijk drie gemeenten ondersteunen. Een van de uitdagingen zal zijn om de ‘korte lijnen’ waar Diemen om bekend staat, in deze nieuwe samenwerkingsvorm te behouden. Overigens is ‘verbinding’ ook goed te zien in een aantal grote ruimtelijke ontwikkelingen in Diemen. Een daarvan is de spoorwegovergang tussen Diemen-Centrum en DiemenNoord. In de plannen, waar meerdere partijen waaronder de gemeente bij betrokken zijn, zit inmiddels flink schot. Daarom heeft het college al in deze begroting concrete vertaling gegeven aan de voorbereidende werkzaamheden voor dit project. Hetzelfde geldt voor wooncomplex De Sfinx, gelegen tussen de spoorwegovergang en het winkelcentrum Diemerplein. Een ander, mooi resultaat van ‘verbinding’ is Holland Park. Inmiddels komt in Bergwijkpark, vanuit een unieke samenwerkingsrelatie tussen gemeente en ontwikkelaar, een bouwprogramma van maar liefst 600 woningen per jaar op gang. Met deze herontwikkeling genieten we op dit moment landelijke bekendheid. Belangrijk in deze ontwikkeling is wel om de verbinding tussen de nieuwe bewoners en de gemeenschap en voorzieningen van Diemen, goed in de gaten te houden. Daarin is voor de gemeente een belangrijke rol weggelegd. Die aandacht is tevens nodig voor de fysieke verbindingen tussen Holland Park, Diemen-Zuid en de rest van Diemen. Het college zal op deze opgaven dan ook stevig inzetten.
Inleiding
Pagina 8
Al met al blijft ‘ontmoeten en verbinden’ ook voor de komende jaren de centrale uitdaging. De voorliggende programmabegroting geeft het college veel vertrouwen om die uitdaging ook waar te kunnen maken.
Inleiding
Pagina 9
Waar staan we op financieel gebied Leidraad voor het opstellen van de begroting 2016 zijn het coalitieakkoord, de uitgangspunten zoals vastgesteld in de Kadernota 2016 en de aanpassing van de algemene uitkering zoals vermeld in de raadsmemo over de Meicirculaire 2015. Alle autonome en nieuwe ontwikkelingen uit de Kadernota 2016 zijn verwerkt in de begroting 2016. Ontwikkelingen van na de kadernota zijn toegevoegd en zijn apart toegelicht. Dit leidt tot het volgende meerjarenperspectief: Begroting 2016 Saldo meerjarenraming
2016
2017 30
-55
2018 -55
2019 390
Het lijkt er op dat de economie zich steeds verder herstelt. In ieder geval zien we dat de bouw en verkoop van woningen aantrekt. De afspraken met de ontwikkelaars over Bergwijkpark / Holland Park en de Plantage de Sniep zijn afgerond en leiden tot minder risico's en een verbeterd financieel perspectief. Meer woningen en dus meer inwoners leiden immers tot een hogere algemene uitkering. Het financiële risico van de decentralisaties blijft. De komende jaren moet uit ervaringscijfers blijken of de Rijksmiddelen toereikend zijn voor de uitvoering van de taken. Begrotingstechnisch gaan we er nog steeds van uit dat de taken binnen de toegekende Rijksmiddelen kunnen worden uitgevoerd. Ook in 2016 blijft u via de kwartaalrapportages geïnformeerd over de voortgang, ontwikkelingen en resultaten. Tot en met de begroting 2017 worden eventuele tekorten of overschotten verrekend met het rekeningresultaat. Vanaf 2018 nemen we de effecten van de decentralisaties structureel op in de begroting. Het College hecht zwaar aan het in stand houden van het huidige voorzieningen niveau in Diemen. Dit leidt mede tot relatief hoge lokale lasten in Diemen. In 2016 stelt het college voor het tarief afvalstoffenheffing te verlagen (plusminus € 15 per huishouden). Dit als gevolg van lagere kosten voor de verwerking van afval en een eenmalige onttrekking uit de egalisatievoorziening. Weerstandsvermogen en risicobeheersing De risico's en de berekening van het weerstandsvermogen zijn geactualiseerd. Het structurele weerstandsvermogen van Diemen is in deze begroting sterk verbeterd. Dit door de risicobeheersende maatregelen binnen de grondexploities. Het structurele weerstandsvermogen is nog steeds matig. Belangrijke oorzaak hiervan is de overheveling van de taken binnen het sociaal domein. Het college blijft onverminderd inzetten op zoveel mogelijk risicobeheersende maatregelen. Toelichting saldoverloop meerjarenraming 2016-2019 In deze paragraaf wordt ingegaan op het verloop van het meerjarenperspectief. Zoals aangegeven zijn alle autonome en nieuwe beleidsontwikkelingen uit de Kadernota 2016 overgenomen. Onderstaand een overzicht met het financiële mutaties uit de kadernota. De nieuwe ontwikkelingen zijn apart inzichtelijk gemaakt. De toelichting is terug te vinden op de programmabladen.
Inleiding
Pagina 10
Van Kadernota 2016 naar Begroting 2016
2016
2017
2018
2019
Nieuw beleid kadernota 2016 Bestuur en Dienstverlening: Formatieontwikkeling Burgerzaken extra werkzaamheden
-30
-30
-30
-30
Burgerzaken afdracht Rijk ivm legesinkomsten
-20
-20
-20
-20
50
50
50
50
Balie Brede HOED
-40
-40
-40
-40
Totaal Bestuur en Dienstverlening
-40
-40
-40
-40
Wijziging Wet Educatie en Beroepsonderwijs
131
131
131
131
Wijziging Wet Educatie en Beroepsonderwijs
-131
-131
-131
-131
-
-
-
-
-15
-15
-15
-15
Formatieontwikkeling 3 D's in het sociaal domein
-388
-388
-388
Formatieontwikkeling 3 D's in het sociaal domein
388
388
388
Burgerzaken Rijksbijdrage + hogere leges
Onderwijs en Kinderopvang:
Totaal Onderwijs en Kinderopvang Sociaal Domein: Vluchtelingenwerk
Participatiewet
-200
Totaal Sociaal Domein
-215
-15
-15
-15
Voedselbank
-20
-20
-20
-20
Armoedebeleid
-40
-40
-40
-40
Totaal inkomen en armoedebeleid
-60
-60
-60
-60
-10
-10
-10
-10
Uitbreiding formatie team Infra
-127
-127
-127
-127
Uitbreiding formatie team Infra
127
127
127
127
-200
-200
Inkomen en armoedebeleid
Leefomgeving en Milieu Handhaving
Stopzetten dotatieverlaging voorzieningen groot onderhoud openbare ruimte Totaal Leefomgeving en Milieu
-10
-10
-210
-210
Hogere belastingopbrengsten door handhaving
10
10
10
10
Totaal Algemene Dekkingsmiddelen
10
10
10
10
-315
-115
-315
-315
Algemene dekkingsmiddelen
Kadernota 2016 nieuwe ontwikkelingen Autonome ontwikkelingen Kadernota 2016 Overige mutaties kadernota Saldo kadernota 2016 Saldo Begroting 2016 Verschil Kadernota 2016 en Begroting 2016
-36
45
115
115
-835
-1.030
-1.170
-525
-1.186
-1.100
-1.370
-725
30
-55
-55
390
1.216
1.045
1.315
1.115
De grootste mutaties zijn veroorzaakt door de wijzigingen in de algemene uitkering als gevolg van de meicirculaire 2015. Daarnaast zijn er nog enkele autonome en nieuwe ontwikkelingen opgenomen in de Begroting 2016.
Inleiding
Pagina 11
Analyse verschillen
2016
2017
2018
2019
Algemene uitkering
633
694
985
947
Autonome ontwikkelingen
384
323
214
308
Nieuwe ontwikkelingen
199
28
116
-140
1.216
1.045
1.315
1.115
Totaal
Onderstaand een toelichting per categorie. Effect algemene uitkering In de kadernota 2016 hebben we een negatief effect gemeld. Op basis van de informatie uit de meicirculaire 2015 is dit gereduceerd. In de hierna volgende tabel hebben wij de ontwikkelingen die wij eerder in een raadsmemo over de meicirculaire 2015 hebben gemeld nogmaals in beeld gebracht. Wij hebben het effect van de drie decentralisaties neutraal gehouden omdat tegenover de inkomsten, uitgaven van dezelfde orde van grootte staan geraamd. Naast deze ontwikkelingen hebben wij de prognose voor de woning- en inwoneraantallen bijgesteld. In de prognose van de Kadernota 2016 is opgenomen dat de oplevering van de woningen van Bergwijkpark en de Kiezel in respectievelijk 2017 en 2018 worden opgeleverd. Voortschrijdend inzicht laat zien dat de oplevering een jaar eerder plaats gaat vinden. Daarnaast worden ook nog 300 woningen in 2019 opgeleverd. De mutatie van woningaantallen leidt ook tot wijziging van de inwoneraantallen. Wijzigen algemene uitkering Meicirculaire
2016
2017
2018
2019
Accresontwikkeling / uitkeringsfactor
174
-125
-72
-19
Actualiseren maatstaven
111
246
211
188
Herverdeeleffect 2 fase groot onderhoud gemeentefonds
410
453
512
529
Decentrale en integratie uitkeringen
-62
-9
-9
-9
-
129
343
258
633
694
985
947
de
Aanpassen versnelde oplevering woningen Totaal algemene uitkering
Een risico voor de algemene uitkering, zijn de studentenwoningen die nu onderdeel uitmaken van het woningaantal van Diemen. Het Rijk heeft aangekondigd in de septembercirculaire 2015 hierover meer duidelijkheid te geven. Het risico bedraagt circa € 240.000. • Autonome ontwikkelingen Autonome ontwikkelingen: 1. Coalitieakkoord vrijval 2019
2016
2017
2018
2019
-
-
-
200
2. Rente
71
32
-55
-194
3. Bijstelling reserve wachtgelden
64
64
64
64
4. Buurtsportcoach
93
93
93
93
116
116
116
116
40
18
-4
29
384
323
214
308
5. Administratieve correctie uitgaven 3 decentralisaties 6. Overige Totaal Autonome ontwikkelingen
Inleiding
Pagina 12
1. Coalitieakkoord vrijval 2019 In het coalitieprogramma 'Verbinden en ontmoeten' is er voor de periode 2014 tot en met 2018 budget vrijgemaakt voor in totaal € 200.000. Dit budget was bestemd voor Citymarketing € 100.000, het aanblijven van de energiecoördinator € 60.000 en uitbreiding van formatie-uren van de wethouders € 40.000. Dit beleid wordt na de collegeperiode niet gecontinueerd, waardoor het budget vanaf 2019 vrijvalt ten gunste van het begrotingssaldo. 2. Rente Het rentepercentage in de begroting 2016 handhaven we op 3,5%. De aantrekkende woningmarkt heeft een negatief effect op de toegerekende rente in de begroting. Door de snellere oplevering van woningen daalt de boekwaarde van grondexploitatie 'Plantage De Sniep' sneller dan geprognosticeerd. Dit veroorzaakt een negatief rente-effect, de rente over de boekwaarde rekenen we immers toe naar de begroting. Tegenover deze dalende rente-inkomsten staan ook rentevoordelen. Ten eerste kunnen leningen tegen een lager rentepercentage worden geherfinancierd en ten tweede hoeven we steeds minder leningen (volledig) te herfinancieren. In de jaren 2016 en 2017 levert dit per saldo een voordeel op. In 2018 en 2019 slaat dit om in een nadeel. Het niet te hoeven herfinancieren van geldleningen levert een positief effect op voor onze vermogenspositie. De schuld per inwoner neemt in de loop der jaren af. 3. Verlaging dotatie voor wachtgelden bestuurders Bestuurders hebben recht op een wachtgeldregeling van 3 jaar en 2 maanden. Voor de betaling van de wachtgelden zijn een voorziening en een reserve ingesteld. De voorziening is voor de lopende verplichte wachtgelden en de reserve is voor toekomstige verplichtingen. We reserveren wel geld, maar het is nog onzeker of de verplichting gaat ontstaan. Dit is afhankelijk hoe de invulling van het college is na de gemeenteraadsverkiezingen in 2018. Gebleken is dat de huidige voorziening niet volledig wordt uitgenut. Raming is dat er eind 2015 een bedrag van € 200.000 resteert. Hierdoor kan de huidige jaarlijkse dotatie structureel afgeraamd worden met € 64.000. 4. Buurtsportcoach In de meerjarenbegroting zijn de uitgaven voor de buurtsportcoaches structureel geraamd. De inkomsten zijn niet structureel geraamd. Ieder jaar maakt het Ministerie van Binnenlandse Zaken in de meicirculaire bekend of de Rijksmiddelen worden gecontinueerd. De structurele ramingen van de uitgaven voor buurtsportcoaches zijn uit de begroting gehaald. Voorstel is dit budget te ramen zodra ook de toekenning van de Rijksmiddelen in de meicirculaire is bekend gemaakt. Deze aanpassing verwerken we in een kwartaalbrief. Per saldo levert deze wijziging nu een voordeel op. 5. Correctie uitgaven budgetten drie decentralisaties Het uitgangspunt is dat drie decentralisaties binnen de gestelde inkomstenbudgetten worden uitgevoerd. In 2015 zijn de inkomsten geraaamd zoals vermeld in de meicirculaire 2014. Daartegenover was een stelpost opgenomen voor de uitgaven. Vervolgens zijn op basis van de septembercirculaire 2014, waarin aan Diemen een hogere bijdrage is verstrekt, de uitgaven aangepast maar de inkomsten niet. In de begroting 2016 zijn de inkomsten en de uitgaven aangepast aan de beschikbaar gestelde budgetten zoals nu bekend (meicirculaire 2015) ten gevolge waarvan er nu een voordelig saldo ontstaat ten opzichte van de Kadernota 2016.
Inleiding
Pagina 13
6. Overige De overige autonome ontwikkelingen worden hier niet specifiek toegelicht. De 'grotere' afwijkingen staan vermeld op de programmabladen. Nieuwe ontwikkelingen Nieuwe ontwikkelingen 7. Uitbesteding handhaving
2016
2017
2018
2019
54
54
54
54
8. Bouwleges
166
-5
-11
-10
9. Bergwijkpark
-21
-21
-127
-21
10. Onderdoorgang spoorwegtunnel
-
-
-
-125
11. Vervallen stopzetten Dotatieverlaging Voorziening Groot onderhoud Openbare Ruimte
-
-
200
-
12. Dotatie voorziening Waterpartijen
-
-
-
-38
199
28
116
-140
Totaal nieuwe ontwikkelingen
7. Uitbesteding handhaving De handhaving van het parkeerbeleid is uitbesteed aan P1. Met de kosten voor de uitbesteding van de werkzaamheden was al rekening gehouden. Het vrijvallen van eigen formatie (personeelskosten) was nog niet verwerkt. 8. Bouwleges Het huidige beleid is dat er € 325.000 van de algemene middelen beschikbaar wordt gesteld voor de afhandeling van omgevingsvergunningen (bouwleges). Reden hiertoe is dat er financiële ruimte moet zijn voor een minimale bezetting voor de uitvoering van de afhandeling van aanvragen omgevingsvergunning. Verschillen groter of kleiner dan € 325.000 worden verrekend met de 'Reserve Bouwleges'. In 2016 zijn de ontvangsten voor incidentele bouwleges door grote bouwprojecten dermate hoog dat dit leidt tot een dotatie van € 166.000 aan de Reserve Bouwleges. Het college acht het, gezien de hoogte van de 'Reserve Bouwleges' (€ 1,6 miljoen), verantwoord om in 2016 geen dotatie te ramen maar de middelen vrij te laten vallen aan de algemene middelen. 9. Bergwijkpark Met de ontwikkelaar van Bergwijkpark is een meerjarige overeenkomst afgesloten voor de bijdrage van de gemeentelijke projectaansturing. Per jaar ontvangt de gemeente € 290.000. € 190.000 is nodig voor de gemeentelijke projectaansturing en de overige € 100.000 komt binnen via de bouwleges. Dit betekent ook een verschuiving van de werkzaamheden. Waar eerst de uren nog toegerekend werden naar het 'Krediet Bergwijkpark' worden de uren nu toegerekend naar de bouwleges (voorbereiding en toetsen). Per saldo ontstaat een klein nadeel van € 21.000 per jaar. Het verplaatsen van het BP tankstation levert in 2018 een kostenpost op van € 106.000. 10. Onderdoorgang Spoorwegtunnel De aanleg van de spoorwegtunnel wordt steeds aannemelijker. In overleg met de Provincie en de Stadsregio worden de plannen uitgewerkt. De gemeentelijke bijdrage wordt maximaal ingeschat op € 5 miljoen. De afschrijving van deze kosten start in 2019.
Inleiding
Pagina 14
11. Vervallen dotatieverlaging voorziening groot onderhoud openbare Ruimte De werkplannen voor het groot onderhoud van de openbare ruimte zijn geactualiseerd. De stand van de voorziening laat het toe de voorgenomen ophoging van de jaarlijkse dotatie een jaar later te plannen, 2019 in plaats van 2018. Dit levert in 2018 een voordeel van € 200.000 op ten opzichte van de kadernota. 12. Dotatie Voorziening Waterpartijen Vanaf 2019 wordt jaarlijks de dotatie verhoogd aan de voorziening waterpartijen met € 38.000. Dit budget is nodig voor het in goede staat houden van vaste oeverbescherming en steigers.
Inleiding
Pagina 15
Baten en lasten per programma Baten en lasten 2016 Bestuur en Dienstverlening
Baten
Lasten
1.522
-10.777
Veiligheid en Openbare Orde
85
-1.959
Bereikbaarheid en mobiliteit
729
-1.132
Onderwijs en Kinderopvang
734
-3.041
Sociaal Domein
9.820
-15.184
Sport, Welzijn en Cultuur
1.513
-4.529
Inkomen en armoedebeleid
8.451
-10.541
Leefomgeving en milieu
7.486
-15.331
Ruimtelijke Ontwikkelingen
23.862
-24.386
Algemene Dekkingsmiddelen
33.071
-363
Totaal
87.273
-87.243
Saldo van baten en lasten
30
Onderstaande grafieken geven de baten en lasten per programma aan ten opzichte van het totaal.
Inleiding
Pagina 16
Structureel evenwicht Het toezicht van de provincie richt zich op het meerjarige structurele evenwicht van de begroting. Uit onderstaand overzicht blijkt dat we de komende jaren structureel in evenwicht zijn. De toelichting van de incidentele baten en lasten zijn terug te vinden op de programmabladen en onder de overige financiële tabellen in de bijlage Incidentele baten en lasten. De belangrijkste incidentele inkomsten en uitgaven zijn: - € 308.000 betreft de uitkeringen aan voormalig personeel; - € 200.000 incidenteel budget voor reïntegratie; - € 183.000 extra opbrengsten en uitgaven voor huishoudelijke hulp (HHT); - € 1.191.000 extra incidentele kosten voor afhandeling van omgevingsvergunningen van grote projecten - € 1.292.000 incidentele opbrengsten voor leges van grote bouwprojecten. Totaal Programma's
2016
2017
2018
2019
- lasten
-85.015
-78.668
-74.199
-70.318
- baten
85.832
78.966
74.701
70.812
-200
-90
-200
-90
Structureel
- toevoegingen aan reserves - onttrekkingen aan reserves
-
110
-
110
617
318
302
514
- lasten
-2.028
-1.398
-1.377
-1.144
- baten
1.424
877
753
587
- toevoegingen aan reserves
-
-
-
-
- onttrekkingen aan reserves
17
148
267
433
-587
-373
-357
-124
30
-55
-55
390
Saldo structureel Incidenteel
Saldo incidenteel Saldo van baten en lasten
Inleiding
Pagina 17
Pagina 18
Beleidsbegroting
Beleidsbegroting
Pagina 19
Pagina 20
Programma's
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 21
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 22
Programma Bestuur en dienstverlening Portefeuillehouder: E. Boog (Juridische Zaken; Personeel en organisatie; Dienstverlening en ICT; Bestuurscommunicatie; Regionale zaken; Coördinatie Wijkgericht werken) en J. Klaasse (Citymarketing; Communicatie bedrijfsvoering; Evenementen) Afdelingsmanager: A. Oonk Afdeling: Bestuur- en Management Ondersteuning Visie / strategisch doel De kracht van Diemen is dat het een samenleving is met een schaal waarop mensen dichtbij elkaar zijn en nauw bij elkaar betrokken zijn. De gemeente wil daarin op een geloofwaardige manier ondersteunen en versterken en open en communicatief optreden. Ook wil de gemeente ontmoeting stimuleren. Daarom kiezen wij ervoor om burgers actiever te betrekken bij beleids- en besluitvorming, de eigen initiatieven van burgers te stimuleren en te faciliteren en wijkgericht te werken. We willen inwoners en ambtenaren stimuleren en motiveren om samen tot oplossingen te komen voor (dreigende) conflicten. Mediation is één van de middelen hiertoe, met name in kwesties die te zwaar zijn om alleen met communicatievaardigheden (De Informele Aanpak) op te lossen maar waarin er geen belang is bij het starten of continueren van een juridische procedure. Met mediation kunnen (dreigende) conflicten zo opgelost worden dat partijen zich committeren aan de resultaten, relaties behouden blijven en de burger zich serieus genomen voelt. Ook wil de gemeente daarom de kwaliteit van dienstverlening daar waar mogelijk afstemmen op de wens van de burger. Bij het beheer van de openbare ruimte vragen we bestaande netwerken zich in te zetten voor meer verbinding binnen de samenleving en willen we gebruik maken van hun kennis. De gemeente kan deze visie niet alleen realiseren en doet dat in samenwerking met maatschappelijke partners en met gemeenten in de regio, waarbij de DUO+-gemeenten de voorkeurspartner zijn. Doel van versterking van samenwerking binnen de regio en van een krachtige rol van gemeente Diemen hierin is een krachtig en toekomstbestendig lokaal bestuur. De kracht van Diemen willen we ook uitdragen, binnen de eigen gemeente en daarbuiten. Daarom kiezen we voor citymarketing. Citymarketing is de wijze waarop Diemen zich als geheel presenteert op verschillende markten en aan verschillende doelgroepen. Het is niet een activiteit die zich beperkt tot een enkel programma, maar visie en strategie zijn ontwikkeld vanuit dit programma en ook de coördinatie vindt hier plaats. Wijkgericht werken maakt onderdeel uit van meerdere programma’s. Dit programma zoomt in op de wijkgerichte aanpak en de aanpak om bestuurlijk en ambtelijk dichtbij de burgers te opereren door verbinding te zoeken tussen de fysieke en sociale domeinen. Dat gebeurt door de inzet van wijkcoördinatoren en wijkwethouders. Zij zijn het aanspreekpunt voor de bewoners van de wijk over zaken die boven het persoonlijk belang uitstijgen. Door wijkgericht
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 23
te werken wil de gemeente de leefbaarheid in de wijken verder verbeteren, de sociale samenhang in een wijk versterken, bestuur en bewoners dichter bij elkaar brengen, en bewoners ondersteunen bij het realiseren van ideeën of initiatieven in hun wijk. Doelstellingen in één oogopslag
Kaderstellende beleidsnota's • Beleidsnota Burgerparticipatie in Diemen; beleidsnota over het betrekken van burgers bij beleids- en besluitvorming, april 2013 • Coalitieakkoord 2014-2018 • Klachtenregeling 2010 • Raamnotitie personeelbeleid en daaraan voorafgaande en afgeleide beleidsnotities en personeelinstrumenten, samengevat in de DVA TPO 2011 • Strategisch beleidsprogramma 2010-2014 • Strategisch Communicatieplan 2009 • Gelaagd regionaal samenwerken: onze basis voor regionale samenwerking 2015 • Dienstverleningsvisie 2020
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 24
Nieuwe ontwikkelingen Conventant DUO+ Door een strategische agenda zal het college vanaf 2016 de samenwerking binnen DUO + (Diemen, Uithoorn, Ouder-Amstel) verstevigen. Ook de gemeenteraad speelt hierin een belangrijke rol. Op die manier versterken we onze positie in de regio, van Amstelland Meerlanden tot aan de Metropoolregio en alle lagen daartussen. Werken vanuit een strategische agenda loopt naast de ontwikkeling van de SSO DUO+, waarin Diemen vanaf 2016 haar bedrijfsvoeringstaken belegt. Vervoerregio en Metropoolregio Recent is de wettelijke 'plus'-status van de Stadsregio Amsterdam (SRA) afgeschaft. Om die reden is in 2016 de gemeenschappelijke regeling aangepast naar een vorm op basis van vrijwilligheid. De huidige bestuurlijke werkwijzen zijn daarin gelijk gebleven. Voor specifiek de samenwerking op het gebied van verkeer en vervoer (eerder onderdeel van de SRA) willen de partners in de regio de huidige bevoegdheden en middelen behouden door de nieuwe wettelijke status van 'vervoerregio' te hanteren. Aan de vervoerregio zullen meer partners deelnemen dan aan de stadsregio. Daarnaast zijn verkenningen gaande om de vrijwillige samenwerking rondom bv. economie, ruimte en wonen meer te beleggen op het niveau van de Metropoolregio (MRA). Dit vanuit de overtuiging dat de regionale vraagstukken zich veelal op dat niveau afspelen. Begin 2016 wordt hiervoor een strategische MRA-agenda verwacht. Wat willen we bereiken? 1. Samenwerkingsgerichte, verbindende en communicatieve bestuursstijl Subdoelen 1.1 Verhoogde kwaliteit van beleid en besluiten 1.2 Vergroot draagvlak voor beleid en besluiten 1.3 Vergroot eigen initiatief en verantwoordelijkheid voor de leefomgeving door (groepen van) bewoners 1.4 Sterkere verbinding tussen bewoners en maatschappelijke organisaties en bedrijven Indicator maatschappelijk effect
Werkelijk 2013
Werkelijk 2014
Begroot 2015
Begroot 2016
1.1 Oordeel van burgers over betrekken van burgers bij totstandkoming van gemeentelijke plannen
6,1
6,0
NB
NB
1.2 Aantal bewonersinitiatieven
NB
NB
NB
nvt: nulmeting 2015
1.2 Aantal bewoners en bedrijven dat meedoet aan bedrijven/ buurtpanel, wijkplatform en ov. wijkactiviteiten
19
14
15
15
2. Burger is tevreden over dienstverlening die zelfredzaamheid ondersteunt Subdoelen 2.1 De burger wordt snel geholpen met zijn vraag ongeacht welk communicatie kanaal hij gebruikt 2.2 De gemeente is via diverse kanalen makkelijk bereikbaar met de nadruk op het digitale kanaal 2.3 Alle vragen van de burger worden snel afgehandeld Indicator maatschappelijk effect
Werkelijk 2013
Werkelijk 2014
Begroot 2015
Begroot 2016
2.1 Tevredenheid burger over de dienstverlening binnen de gemeente
nvt
nvt
7,5
7,5
2.2 Percentage digitale aanvragen van het totaal aantal aanvragen
nvt
nvt
+5%
+5%
2.2 Aantal gegronde klachten over gemeentelijke dienstverlening die afwijkt van de norm.
nvt
66
-5%
-5%
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 25
3. Krachtig lokaal bestuur in samenhang met sterke regionale samenwerking Subdoelen 3.1 Diemen is een krachtige speler in de regio 3.2 Competente ambtelijke en regionaal bewuste organisatie 3.3 Doelmatige en doeltreffende vrijwillige samenwerkingsverbanden 3.4 Doelmatige en doeltreffende verplichte samenwerkingsverbanden Indicator maatschappelijk effect
Werkelijk 2013
Werkelijk 2014
Begroot 2015
Begroot 2016
NB
NB
NB
NB
3.0 Oordeel burgers over goed gemeentebestuur
4. Verbeterd imago van Diemen bij bedrijven en inwoners door citymarketing Subdoelen 4.1 Bestaande bedrijven en inwoners herkennen en waarderen de positionering van Diemen 4.2 Nieuwe bedrijven en inwoners waarderen de positionering van Diemen Indicator maatschappelijk effect
Werkelijk 2013
Werkelijk 2014
Begroot 2015
Begroot 2016
4.1 Het oordeel van burgers en bedrijven over aantrekkelijkheid van een aantal aspecten van Diemen (woonklimaat, vestigingsklimaat, voorzieningen, bereikbaarheid, winkelaanbod, groen, levendigheid, sociaal klimaat, veiligheid)
nulmeting
in 2015 opnemen
nulmeting 7,5
in 2015 opnemen
4.1 Het oordeel van nieuw gevestigde bedrijven en bewoners over de aantrekkelijkheid van een aantal aspecten van Diemen
nulmeting
in 2015 opnemen
nulmeting
in 2015 opnemen
Wat gaan we ervoor doen? 1. Samenwerkingsgerichte, verbindende en communicatieve bestuursstijl Activiteiten Subdoel 1.1 - Verhoogde kwaliteit van beleid en besluiten 1.1.1 - Bij projecten en nieuw beleid in het startdocument expliciet benoemen van participatie en de participatietrede aangeven 1.1.2 - Deelname als pioniergemeente aan project Landelijke Uitrol Mediation bij Overheidsorganisaties (LUMO) Subdoel 1.2 - Vergroot draagvlak voor beleid en besluiten 1.2.1 - Zorgen dat burgers tijdig en helder worden geïnformeerd over besluiten die hen raken Subdoel 1.3 - Vergroot eigen initiatief en verantwoordelijkheid voor de leefomgeving door (groepen van) bewoners 1.3.1 - Proactief communiceren over bewonersinitiatieven 1.3.2 - Wijkcoördinatoren ondersteunen en faciliteren bewonersinitiatieven 1.3.3 - Samenwerking met SWD versterken door ze te betrekken bij bewonersinitiatieven 1.3.4 - Ruimer aanbieden van laagdrempelige digitale communicatiemiddelen (social media of specifieke project sites) Subdoel 1.4 - Sterkere verbinding tussen bewoners en maatschappelijke organisaties en bedrijven 1.4.1 - Overzicht geven van bewonersinitiatieven, welke daarvan in samenwerking met SWD tot stand komen en bijbehorende bewonersgroepen 1.4.2 - Ondersteunen van wijkcoördinatoren en faciliteren van bewonersinitiatieven Werkelijk 2013
Werkelijk 2014
Begroot 2015
Begroot 2016
1.1.1 - % gegrond verklaarde bezwaarschriften nav formele behandeling
26%
15%
20%
15%
1.1. - % ingetrokken bezwaarschriften nav informele behandeling/mediation
85%
80%
70%
70%
1.1.4 - % herziene primaire besluiten nav informele behandeling/mediation
23%
35%
60%
50%
1.1.5 - % informele aanpak/mediation van binnengekomen bezwaarschriften
31%
27%
60%
70%
1.1.6 - verschil in doorlooptijd tussen formeel/informeel/mediation
45%
45%
55%
60%
Prestatie-indicatoren
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 26
2. Burger is tevreden over moderne dienstverlening die de zelfredzaamheid van de burger ondersteunt Activiteiten Subdoel 2.1 - De burger vindt snel de informatie die hij zoekt en zijn product of dienst wordt snel afgehandeld 2.1.1 - Samen met gebruikers de gebruikersvriendelijkheid van de e-diensten verbeteren 2.1.2 - Jaarlijks meet de gemeente de bereikbaarheid van zijn afdelingen 2.1.3 - Servicenormen over afhandeltijden vaststellen en hierop sturen met behulp van de nieuwe monitoringsystemen en actief communiceren Subdoel 2.2 - De gemeente wil burgers meer gebruik laten maken van het digitale kanaal (op maat afgestemd op de situatie van de inwoners, digitaal als het kan en persoonlijk als het moet) 2.2.1 - Wij geven cursus in digitale vaardigheden 2.2.2 - Een product is goedkoper indien het digitaal wordt aangevraagd 2.2.3 - Invoeren werken op afspraak Werkelijk 2013
Werkelijk 2014
Begroot 2015
Begroot 2016
71,5%
71%
70%
70%
2.2.1 - % van de diensten dat digitaal wordt aangevraagd
nvt
nvt
nvt
50%
2.2.2 - e mail binnen 5 werkdagen afgehandeld
nvt
nvt
nvt
100%
2.2.3 - Wachttijd voor een afspraak bij Burgerzaken is maximaal 5 1 werkdagen
nvt
100%
100%
100%
2.3.3 - Cijfer van de tweejaarlijkse kwaliteitsmeting (waar staat je 2 gemeente )
7,6
nvt
6,9
nvt
Prestatie-indicatoren 2.1.3 - % binnenkomende gesprekken KCC binnen 30 seconden beantwoord.
3. Krachtig lokaal bestuur in samenhang met sterke regionale samenwerking Activiteiten Subdoel 3.1 - Diemen is een krachtige speler in de regio 3.1.1 - Vertegenwoordiging in regionale besturen Subdoel 3.2 - Competente ambtelijke en regionaal bewuste organisatie 3.2.1 - Uitvoeren van (strategisch) HRM-beleid met focus op competenties Subdoel 3.3 - Doelmatige en doeltreffende vrijwillige samenwerkingsverbanden 3.3.1 - Onderzoeken welke taken we beter in samenwerking kunnen uitvoeren (onder andere in DUO + en AM- verband) 3.3.2 - Controleren of we de doelen die we met de deelname nastreven, ook realiseren Subdoel 3.4 - Doelmatige en doeltreffende verplichte samenwerkingsverbanden 3.4.1 - Onderzoeken welke taken we beter in samenwerking kunnen uitvoeren 3.4.2 - Controleren of we de doelen die we met de deelname nastreven, ook realiseren
4. Verbeterd imago van Diemen bij bedrijven en inwoners door citymarketing Activiteiten Subdoel 4.1 - Bestaande bedrijven en bewoners herkennen en waarderen de positionering van Diemen 4.1.1 - Doorontwikkeling citymarketingnetwerk binnen Diemen 4.1.2 - Stimuleren van het organiseren van bij de positionering passende evenementen 4.1.3 - Doorontwikkelen instrumentarium ter ondersteuning van de gekozen positionering 4.1.4 - Opstarten van overleg met evenementenorganisatoren en horeca-ondernemers Subdoel 4.2 - Nieuwe bedrijven en nieuwe bewoners waarderen de positionering van Diemen 4.2.1 - Aandacht voor werving nieuwe bedrijven en bewoners 4.2.2 - Doorontwikkelen instrumentarium ter ondersteuning van de gekozen positionering
1 2
deze indicator is aangepast ivm introductie werken op afspraak bij Burgerzaken gewijzigde methodiek waardoor lager wordt gescoord t.o.v. de oude methodiek. Diemen scoort 0,3 boven het landelijk gemiddelde
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 27
Wat mag het kosten? Programma Bestuur en Dienstverlening
2016
2017
2018
2019
Structureel - lasten
-10.278
-10.352
-10.405
-10.321
- baten
1.518
1.520
1.518
1.517
- toevoegingen aan reserves
-90
-90
-90
-90
- onttrekkingen aan reserves
-
-
-
-
-8.850
-8.922
-8.977
-8.894
-409
-373
-251
-124
Saldo structureel Incidenteel - lasten - baten - toevoegingen aan reserves - onttrekkingen aan reserves Saldo incidenteel Saldo van baten en lasten
4 -405
-373
-251
-124
-9.255
-9.295
-9.228
-9.018
Toelichting wat mag het kosten Verlaging dotatie voor wachtgelden bestuurders Bestuurders hebben recht op een wachtgeldregeling van 3 jaar en 2 maanden. Voor de betaling van de wachtgelden zijn een voorziening en een reserve ingesteld. De voorziening is voor de lopende verplichte wachtgelden en de reserve is voor toekomstige verplichtingen. We reserveren wel geld maar het is nog onzeker of de verplichting gaat ontstaan. Dit is afhankelijk hoe de invulling van het college is na de gemeenteraadsverkiezingen in 2018. Gebleken is dat de huidige voorziening niet volledig wordt uitgenut. Raming is dat er eind 2015 een bedrag van € 200.000 resteert. Hierdoor kan de huidige jaarlijkse dotatie structureel afgeraamd worden met € 64.000. Ontwikkeling Burgerzaken Zoals wij in de tweede kwartaalbrief 2015 hebben gemeld, krijgt de ontwikkeling in het gebied Bergwijkpark dusdanig vorm dat het aantal inwoners binnen afzienbare termijn met circa 20% toeneemt. Daarnaast hebben wij ook gemeld dat het Rijk is gestart met het project Landelijke Aanpak Adreskwaliteit. De gemeente Diemen gaat hieraan deelnemen. Om de
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 28
extra werkzaamheden die voortkomen uit deze ontwikkelingen te kunnen uitvoeren, hebben wij structureel circa € 30.000 extra nodig. Wij verwachten de hiervoor genoemde structurele kosten als volgt te dekken: Voor de onderzoeken die wij doen in het kader van het project Landelijke Aanpak Adreskwaliteit ontvangen wij jaarlijks structureel circa € 10.000 van het Rijk. Daarnaast verwachten wij door toename van het aantal inwoners circa € 40.000 meer aan legesinkomsten te genereren (voordelig), die automatisch ook tot circa € 20.000 meer aan afdrachten aan het Rijk leiden (nadelig). Per saldo kan de uitbreiding budgettair neutraal plaatsvinden. Tenslotte ontvangt de gemeente door de toename van het aantal inwoners ook extra inkomsten via de algemene uitkering. Ontwikkeling balie brede hoed Op dit moment neemt de assistente van de jeugdgezondheidszorg (JGZ) voor 8 dagdelen per week plaats achter de receptie van de Brede Hoed, waarvan zij 3 dagdelen de receptie alleen bemenst. Als gevolg van een wijziging in de werkwijze van de JGZ kan de assistente niet meer achter de balie zitten. De baliemedewerkers brede hoed ontvangen bezoekers en verrichten enkelvoudige werkzaamheden zoals ondersteuning bij het invullen van formulieren. Daarnaast beantwoorden zij vragen van bezoekers van de brede hoed, ter ondersteuning van de Wmo, juridisch raadsman en andere partners. Omdat het wenselijk is om de balie iedere werkdag te bezetten met op maandag en dinsdag een dubbele bezetting in de ochtend, wordt voorgesteld om een balie medewerker aan te stellen voor 5 dagdelen per week. Mede gezien het feit dat de werkzaamheden van de JGZ wegvallen. Na een jaar wordt geëvalueerd of dit inderdaad werkbaar is. De kosten voor de inzet van een baliemedewerker brede hoed zijn structureel € 40.000 op jaarbasis. Verantwoording bedrijfsvoeringskosten Vooruitlopend op de samenwerking DUO+ en de vernieuwing van het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) zijn de kosten voor bedrijfsvoeringstaken vanaf 2016 ondergebracht onder één programma. In het programma Bestuur en Dienstverlening is het beleidsproduct 'Bedrijfsvoering' aangemaakt en zijn de kosten voor de bedrijfsvoering verantwoord . Deze kosten worden vanaf 2016 niet meer als 'overhead' verrekend binnen de uurtarieven van de medewerkers. Door deze wijziging zijn overheadkosten transparanter en beter inzichtelijk. Daar waar uurtarieven onderdeel zijn van een kostendekkend tarief of grondexploitatie zijn de overheadkosten apart doorberekend. De totale overheadkosten bedragen € 5,7 miljoen. Daarvan rekenen we € 0,8 miljoen door naar kostendekkende tarieven en de grondexploitatie. Coalitieakkoord vrijval 2019 In het coalitieprogramma 'Verbinden en ontmoeten' is er voor de periode 2014 tot en met 2018 budget vrijgemaakt voor Citymarketing € 100.000 en uitbreiding van formatie-uren van de wethouders € 40.000. Dit beleid wordt na de collegeperiode niet gecontinueerd waardoor het budget vanaf 2019 vrijvalt ten gunste van het begrotingssaldo.
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 29
Meerjareninvesteringsplan Omschrijving
Investeringsbedrag 2016
DiDi: Modernisering GBA (incl. RNI)
2017
2018
2019
Totaal Afschrijvings bedrag per jaar
210
210
35
Vervanging Iveco Daily nr. 10
73
73
15
Vervangen Micro Vett wagen nr. 32
58
-
-
-
58
12
Vervangen hekwerk Werf
50
-
-
-
50
5
Vervangen Iveco wagen nr. 14
75
75
15
Vervangen Fiat Doblo wagen nr. 18
35
35
7
Installeren noodstroomagregaat gemeentehuis
80
80
8
13
13
4
Vervangen Iveco wagen nr. 12
107
107
21
Vervangen Iveco wagen nr. 13
78
78
16
Vervangen Fiat Doblo wagen nr. 15
30
30
6
Vervangen Iveco wagen nr. 19
73
73
15
Vervangen Iveco wagen nr. 21
62
62
12
Vervangen Fiat Doblo wagen nr. 28
30
30
6
Vernieuwen back-up voorziening
30
30
10
Vastleggen werkprocessen en enterprise architecture
40
40
13
Basisregistratie personen
Pickup straatveegauto nr. 20
18
18
4
Kanter straatveegauto nr. 22
73
73
15
Vervangen shovel wagen nr. 26
75
75
15
Vervangen Mercedes wagen nr. 29
37
37
7
17
17
3
Vervanging voertuigen team Wijkbeheer veegmachine nr. 30
180
180
36
Vervanging voertuigen team Wijkbeheer veegmachine nr. 31
125
125
25
Vervangen heftruck Toyota nr 34
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 30
Programma Veiligheid en openbare orde Portefeuillehouder: E. Boog Afdelingsmanager: M.R.A. Cornelissen Afdeling: Bestuur- en Management Ondersteuning Visie / strategisch doel We streven naar een Diemen waar een ieder zich binnen- en buitenshuis veilig voelt en waarin buren elkaar kunnen aanspreken. Waar de openbare ruimte veilig, heel en schoon is. Waar respect de basisnorm is en waarin de regels gehandhaafd worden. Visie De gemeente en haar partners ontwikkelen en voeren veiligheidsbeleid uit met als resultaat een afname van criminaliteit en overlast aan de ene kant en verbetering van het veiligheidsgevoel en de leefbaarheid aan de andere kant. Veiligheid is een kerntaak van de overheid, maar inwoners, instellingen en ondernemers wordt ook nadrukkelijk gevraagd te participeren in de verbetering hiervan. De gemeente speelt hierin een stimulerende en faciliterende rol. Integrale veiligheid is een samenspel tussen gemeente, politie, veiligheidsregio en landelijke overheid. De gemeente bepaalt de doelstellingen van het lokale veiligheidsbeleid (zelfredzaamheid, participatie en preventie). Deze zijn complementair aan het regionale en landelijke beleid. Naast regionale en landelijke doelstellingen is er lokaal ruimte voor specifieke bestuurswensen die regionaal en landelijk niet geprioriteerd zijn, maar die wel van essentieel belang zijn voor het verbeteren van de lokale veiligheid. Hier ligt het eigen speelveld van de gemeenteraad. De gemeente bepaalt ook wat binnen het veiligheidsdomein, naast de activiteiten van de gemeente, aan inspanningen van de partners wordt verwacht. Zij heeft de regierol in de samenwerking tussen alle bij de lokale veiligheid betrokken partijen. De gemeente draagt bij aan de totstandkoming van het regionaal veiligheidsplan. Het plan wordt uiteindelijk vastgesteld door het veiligheidsbestuur van de regio AmsterdamAmstelland nadat de gemeenteraad in staat is gesteld hier een zienswijze op te geven. Het regionaal veiligheidsplan is voor de gemeente een overkoepelende kader, waarin het landelijk beleid vertaald wordt naar prioriteiten van de gemeente in de regio. Deze worden vervolgens doorvertaald naar concrete inspanningen op gemeentelijk niveau. Op landelijk niveau worden door korpsleiding nationale politie, het openbaar ministerie en de minister van Veiligheid en Justitie afspraken gemaakt over de landelijke prioriteiten.
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 31
Doelstellingen in één oogopslag
Kaderstellende beleidsnota's • Beleid Bevordering integriteits beoordelingen door het openbaar bestuur • Besturen is handhaven • Regionaal crisisplan 2012-2016 • Regionaal Beleidsplan crisisbeheersing 2015-2018 • Preventie- en handhavingsplan drank en horeca • Evenementenbeleid • Regionaal Veiligheidsplan 2015-2018 • Intergemeentelijk nota's • Marktverordening/reglement • Meerjarenbeleidsplan Integrale Veiligheid 2015-2018 • Notitie parkeren, terrassenbeleid • Prostitutie/escortbeleid • Verordening winkeltijden Nieuwe ontwikkelingen Meerjarenbeleidsplan Integrale Veiligheid Diemen 2015-2018 In november 2014 is het Meerjarenbeleidsplan Integrale Veiligheid Diemen 2015-2018 door de gemeenteraad vastgesteld. Hierbij is aangegeven de behaalde resultaten te behouden en verder in te zetten op een versterking van de samenwerking met de diverse partijen, burgers, bedrijven. Daarbij blijft het uitgangspunt van versterken van de zelfredzaamheid van de burger. Door gebruik te maken van de inzet van vrijwilligers (Samen Veilig) is het mogelijk om diverse activiteiten vorm te geven en deze vrijwilligers ook te benutten als ogen en oren in de wijk. De vrijwilligers worden hiervoor getraind door onder andere de politie en de brandweer en van faciliteiten voorzien door de gemeente. Daarnaast wordt ingezet op het uitwisselen van gegevens tussen de gemeente en de hulpdiensten om meer gerichte voorlichting te kunnen geven op locaties of aan bepaalde doelgroepen.
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 32
Ook kunnen de vrijwilligers meer gericht worden ingezet bij het ondersteunen van de gemeente en de politie bij toezichthoudende taken. De aanpak van criminele activiteiten (waaronder bv. Hennepteelt) en illegale bewoning is een onderdeel waar via het Regionaat Informatie en Expertise Centrum steeds meer uitwisseling van gegevens en afstemming van activiteiten plaatsvindt. Ook de actualisering van het convenant Doorzon en de aanhaking van de belastingdienst zijn daarbij instrumenten die worden ingezet. Er zijn een aantal ontwikkelingen gaande die invloed zullen of kunnen hebben op de uitvoering van het gemeentelijk veiligheidsbeleid. De invoering van de Nationale Politie heeft als effect dat de gemeente (i.c. de burgemeester) geen directe zeggenschap meer heeft over de capaciteitsinzet van de politie; in ons geval de basiseenheid Diemen/ Ouder-Amstel. De decentralisatie van de jeugdzorg zal effect hebben op de uitvoering van het jeugdveiligheidsbeleid. Nog onduidelijk is wat dat effect zal zijn. Wat willen we bereiken? 1. Bijdrage aan de verbetering van de veiligheid Subdoelen 1.1 Minder criminaliteit 1.2 Sociale cohesie en veilige leefomgeving 1.3 Verhoogd gevoel van veiligheid in de eigen leefomgeving Indicator maatschappelijk effect
Werkelijk 2013
Werkelijk 2014
Begroot 2015
Begroot 2016
1758
1660
«1660
«1660
1.1 Aantal misdrijven 1.2 Aantal overlastmeldingen bij politie (buren, drugs, jeugd)
202
206
«206
«206
1.3 Oordeel bewoners over veiligheid in de wijk
85%
85%
» 85%
» 85%
2. Verhoogde zelfredzaamheid Subdoelen 2.1 Meer burgers nemen verantwoordelijkheid voor de eigen veiligheid 2.2 Meer bedrijven nemen verantwoordelijkheid voor de eigen veiligheid
Wat gaan we ervoor doen? 1. Bijdrage aan de verbetering van de veiligheid Activiteiten Subdoel 1.1 - Minder criminaliteit 1.1.1 - Verstrekken van goede voorlichting en preventiemaatregelen aan (groepen) inwoners en ondernemers 1.1.2 - In samenwerking met bedrijfsleven inzetten van cameratoezicht en stimuleren particuliere collectieve beveiliging 1.1.3 - Deelnemen aan RPCAA (informatie en voorlichting aan ondernemers) 1.1.4 - Ondersteunen van bedrijfspanels locatiegericht 1.1.5 - Regievoeren en adviseren binnen KVO-trajecten (Keurmerk Veilig Ondernemen) zowel in winkelgebieden als bedrijfsterreinen 1.1.6 - Tegengaan woninginbraken door middel van regievoering op het project samen veilig en veiligheidsmarkten 1.1.7 - Intensivering bestuurlijke aanpak georganiseerde criminaliteit (deelname aan RIEC; toepassen van de wet Bibob gericht op hennepteelt, motorclubs, prostitutie en mensenhandel, ongewenste bewoning) Subdoel 1.2 - Sociale cohesie en veilige leefomgeving 1.2.1 - Continueren van aanpak jeugdoverlast (inclusief top 600 en deelnemen aan veiligheidshuis) 1.2.2 - Continueren van bemiddeling bij conflicten tussen buren (met name bij koopwoningen) 1.2.3 - Stimuleren van bewonersintiatieven (project Samen Veilig) 1.2.4 - Inzetten openbare ordemaatregelen door burgemeester (bijv. alcoholverbod en tijdelijk huisverbod)
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 33
Activiteiten Subdoel 1.3 - Verhoogd gevoel van veiligheid in de eigen leefomgeving 1.3.1 - Uitvoering geven aan de acties zoals opgenomen in het veiligheidsjaarplan 1.3.2 - Beperken gevolgen crisissituaties of calamiteiten Werkelijk 2013
Werkelijk 2014
Begroot 2015
Begroot 2016
100%
100%
70%
80%
1.2.2 - Aantal bemiddelingen bij conflicten tussen buren (m.n. koopwoningen)
3
2
--
--
1.2.4 - Aantal openbare ordemaatregelen
1
1
1
1
Prestatie-indicatoren 1.1.7 - % bibobtoetsen over totaal aan aangevraagde vergunningen -- -----(drank/horecawet, exploitatievergunning, vergunning sexinrichting)
2. Verhoogde zelfredzaamheid Activiteiten Subdoel 2.1 - Burgers nemen meer verantwoordelijkheid voor eigen veiligheid 2.1.1 - Integrale veiligheidsvoorlichting aan inwoners en doelgroepgericht (bijvoorbeeld aan ouderen), o.a. via veiligheidsmarkt en gemeentedag 2.1.2 - Bewust maken van inwoners en stimuleren van bewonersinitiatieven (o.a. via groepapps en deelname aan burgernet) 2.1.3 - Werven van vrijwilligers en inzet van vrijwilligers (bewonersparticipatie) Subdoel 2.2 - Bedrijven en instellingen nemen meer verantwoordelijkheid voor eigen veiligheid 2.2.1 - Stimuleren van initiatieven door bedrijven en instellingen voor de vergroting van eigen veiligheid van bedrijven, personeel en clienten
Prestatie-indicatoren
Werkelijk 2013
Werkelijk 2014
Begroot 2015
Begroot 2016
4
4
5
10
2.1.3 - Aantal geworven en ingezette vrijwilligers die in het kader van het project Samen Veilig politie en/of brandweer ondersteunen
Wat mag het kosten? Programma Veiligheid en openbare orde
2016
2017
2018
2019
Structurele lasten
-1.959
-1.956
-1.954
-1.952
Structurele baten
85
85
85
85
Toevoegingen aan reserves
-
-
-
-
Onttrekkingen aan reserves
-
-
-
-
Saldo structureel
-1.874
-1.871
-1.869
-1.867
Incidentele lasten
-
-
-
-
Incidentele baten
-
-
-
-
Toevoegingen aan reserves
-
-
-
-
Onttrekkingen aan reserves
-
-
-
-
Saldo incidenteel
-
-
-
-
-1.874
-1.871
-1.869
-1.867
Saldo van baten en lasten
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 34
Toelichting wat mag het kosten Uitbesteding handhaving De handhaving van het parkeerbeleid is uitbesteed aan P1. Met de kosten voor de uitbesteding van de werkzaamheden was al rekening gehouden. Het vrijvallen van eigen formatie (personeelskosten) was nog niet verwerkt.
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 35
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 36
Programma Bereikbaarheid en mobiliteit Portefeuillehouder: A.J.M. Scholten Afdelingsmanager: M. Cornelissen Afdeling: Ruimtelijke Ontwikkeling Visie / strategisch doel In Diemen is voldoende parkeerruimte tegen aanvaardbare kosten voor bewoners, hun bezoekers en werknemers. Diemen is een verkeersveilige gemeente. De bereikbaarheid van Diemen en de omgeving dient optimaal te zijn, zowel per auto, fiets als met openbaar vervoer. Verkeer dat niet in Diemen thuis hoort, wordt geweerd. Diemen is en blijft goed ontsloten via het openbaar vervoer, niet alleen vanwege de bereikbaarheid en de mogelijkheid die dit biedt voor participatie in de samenleving, maar ook vanwege de bijdrage aan een schonere leefomgeving. Doelstellingen in één oogopslag
Kaderstellende beleidsnota's Gemeentelijk: • Beleidsnotitie verblijfsgebieden • Verkeerscirculatieplan • Notitie Fietsparkeervoorzieningen • Parkeerbeleidsplan Diemen 2010-2020 • Raadsbesluit blauwe zone Diemen-Centrum Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 37
• Gehandicaptenparkeerbeleid • Parkeerverordeningen Diemen Regionaal: • Lijnennetvisie 2018 Stadsregio Amsterdam • Regionaal Verkeer en Vervoerplan en Uitvoeringsprogramma RVVP 2016 • Investeringsagenda's Weg, OV en Fiets • Halteplan toegankelijke bushaltes • Verkeers- en Vervoersplan Zuidoostlob 2020-2030 Nieuwe ontwikkelingen Parkeren Mede als gevolg van het komen te vervallen van de vergoedingen voor processen verbaal (bij Wet Mulderbonnen), sluit de parkeerexploitatie van de gezamenlijke parkeerzones (betaald parkeren, vergunningenparkeren en blauwe zone) negatief, bij ongewijzigde tarieven. Uitgaande van kostendekkendheid van de parkeerexploitatie zal vanwege dit tekort, de gemeenteraad eind 2015 worden voorgesteld de tarieven van de ontheffing/vergunning voor bewoners en de ontheffing/vergunning voor bedrijven te verhogen. Omdat de tweejaarlijkse prolongatie in december 2016 plaatsvindt (en dan dus een belangrijk deel van de parkeerontvangsten worden verkregen) kan hiermee de parkeerexploitatie in 2016 en verder weer kostendekkend worden gemaakt. Vervoerregio Op het gebied van verkeer en vervoer is de regionale samenwerking verruimd. De stadsregio wordt vervoerregio met nieuwe deelnemers zoals de provincie Flevoland, Almere en Lelystad. De nieuwe samenwerking is voor de eerste twee jaar vastgelegd in een convenant. Onderdeel van het werkprogramma is het opstellen van een Strategisch Kader en het voorbereiden van een gemeenschappelijke regeling. Spooronderdoorgang Ouddiemerlaan De spoorwegovergang Diemen Centrum is één van de drie overgangen in heel Nederland, die in de 1e tranche van het Landelijke Verbeterprogramma Overwegen is opgenomen. Op basis van een bestuursovereenkomst tussen rijk en regio zal de uitwerking en uitvoering van een spooronderdoorgang en een tijdelijke overweg tijdens de bouw worden voorbereid. Spoorontwikkelingen Voor het spoor in Diemen zijn diverse ontwikkelingen van belang. Het betreft onder andere de uitwerking van keersporen bij station Diemen Zuid ten behoeve van het project ZuidasDok, de uitwerking van de plannen vanuit OV-SAAL (o.a. extra sporen bij Weesp) en afspraken op landelijk niveau over het Programma Hoogfrequent Spoor (o.a. routering goederentreinen en de aanpak van Amsterdam Centraal) Renovatie Oostlijn De gemeente Amsterdam gaat 16 metrostations renoveren in de periode 2016-2018. Hieronder vallen ook de metrostations Venserpolder, Diemen-Zuid en Verrijn Stuartweg. Entrees, trappenhuizen en liftinstallaties worden vernieuwd. De stations zullen daardoor tijdelijk niet of minder goed ontsloten zijn. Bij volledige afsluiting wordt gezorgd voor vervangend vervoer. In overleg met de gemeente Amsterdam wordt onderzocht hoe ook de stationsomgevingen kunnen worden opgeknapt. Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 38
Wat willen we bereiken? 1. Voldoende parkeerruimte voor bewoners, bezoekers en werknemers tegen aanvaardbare kosten Subdoelen 1.1 Goede benutting van beschikbare parkeercapaciteit met "blauwe zone" als belangrijkste instrument 1.2 Voldoende parkeergelegenheid voor bewoners, hun bezoekers en werknemers 1.3 Kostendekkende parkeerexploitatie (geen winstoogmerk) 1.4 Voldoende stallingmogelijkheden voor fietsen bij publiekstrekkers Indicator maatschappelijk effect 1.1 Tevredenheid met parkeren in de wijk
Werkelijk 2013
Werkelijk 2014
Begroot 2015
Begroot 2016
7,1
7,1
7,0
7,0
1.2 Parkeerdruk in woonwijken (maximale bezettingsgraad)
63%
NB
90%
90%
1.4 Gebruik fietsenstallingen bij publiekstrekkers (maximale bezettingsgraad)
n.b.
47% excl. Diemerplein
80%
80%
Werkelijk 2013
Werkelijk 2014
Begroot 2015
Begroot 2016
7,2
7,2
7,2
7,2
2. Diemen is een verkeersveilige gemeente Subdoelen 2.1 Duurzaam veilig ingerichte woonwijken, met toepassing van 30 km zones 2.2 Verkeersveilige fietsroutes Indicator maatschappelijk effect 2.0 Tevredenheid verkeersveiligheid in de wijk
3. Goede bereikbaarheid voor en doorstroming van locale autoverkeer Subdoelen 3.1 Geen sluipverkeer door Diemen, zoveel mogelijk doorgaand autoverkeer via de auto(snel)wegen 3.2 Goede doorstroming van het autoverkeer op locale hoofdwegen 3.3 Geen vrachtverkeer van en naar bedrijventerreinen door de woonwijken 4. Goed openbaar vervoer Subdoelen 4.1 Goede OV ontsluiting van woonwijken, winkelcentra, werkgebieden en recreatiegebieden 4.2 Goed bereikbare en toegankelijke OV-haltes 4.3 Goede reizigersinformatie op de OV-haltes 4.4 Goede doorstroming van het openbaar vervoer Indicator maatschappelijk effect
Werkelijk 2013
Werkelijk 2014
Begroot 2015
Begroot 2016
4.0 Tevredenheid met OV in de wijk
7,9
7,8
7,5
7,5
Wat gaan we ervoor doen? 1. Voldoende parkeerruimte voor bewoners, bezoekers en werknemers tegen aanvaardbare kosten Activiteiten Subdoel 1.1 - Goede benutting van beschikbare parkeercapaciteit met "blauwe zone" als belangrijkste instrument 1.1.1 - Uitbreiden parkeerregulering (blauwe zone) op basis van resulaten parkeermonitoring en op basis van klachten van bewoners en ondernemers 1.1.2 - Parkeermonitoring d.m.v. meting parkeerdruk Subdoel 1.2 - Voldoende parkeergelegenheid voor bewoners, hun bezoekers en werknemers 1.2.1 - Waar nodig bijsturen van parkeerregulering (maatwerk) 1.2.2 - Afspraken over parkeervoorzieningen op eigen terrein bij nieuwbouwplannen 1.2.3 - Handhaven parkeerregulering incl. afhandelen parkeerklachten en overtredingen Subdoel 1.3 - Kostendekkende parkeerexploitatie (geen winstoogmerk) 1.3.1 - Uitbesteden werkzaamheden op basis van beste kosteneffectiviteit. 1.3.2 - Actueel houden parkeerexploitatie
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 39
Activiteiten 1.3.3 - Parkeertarieven baseren op sluitende parkeerexploitatie Subdoel 1.4 - Voldoende stallingmogelijkheden voor fietsen bij publiekstrekkers 1.4.1 - Bijplaatsen fietsenstallingen indien nodig en mogelijk 1.4.2 - Uitbreiding fietsenstalling bij station Diemen-Zuid in samenwerking met ProRail/Stadsregio
Prestatie-indicatoren 1.1.2 - Parkeerdruk woonwijken (maximale parkeerbezetting)
Werkelijk 2013
Werkelijk 2014
Begroot 2015
Begroot 2016
63%
n.b.
90%
90%
2. Diemen is een verkeersveilige gemeente Activiteiten Subdoel 2.1 - Duurzaam veilig ingerichte woonwijken met 30 km zones 2.1.1 - Toepassen duurzaam veilig maatregelen met 30 kilometerzones bij herinrichtingen (Diemen-Noord, Spoorzicht, Centrum West, Ouddiemerlaan/Burg. de Kievietstraat, Speenkruid, Plantage de Sniep) 2.1.2 - Deelname aan verkeersveiligheid campagnes Subdoel 2.2 - Verkeersveilige fietsroutes 2.2.1 - Toepassen duurzaam veilig maatregelen ten behoeve van fietsers bij herinrichtingen (o.a. Diemen-Noord, Oost-West as, Bergwijkpark-Noord, Sniep/Stammerdijk) 2.2.2 - Verkeersveilige fietsroute opnemen in tunnelbak bij ongelijkvloers maken van spoorwegovergang Ouddiemerlaan 2.2.3 - Verkeersveilige fietsroutes meenemen in BLVC-plannen bij uitvoering van bouwplannen/wegwerkzaamheden
3. Een goede bereikbaarheid en doorstroming van het (locaal gebonden) autoverkeer Activiteiten Subdoel 3.1 - Geen sluipverkeer door Diemen, zoveel mogelijk doorgaand autoverkeer via de auto(snel)wegen 3.1.1 - Meewerken aan verbeteren doorstroming op auto(snel)wegen (uitvoering planstudie SAA) 3.1.2 - Rijsnelheid op locale hoofdwegen 50 km/uur (o.a. Oost-West as, Bergwijkpark) 3.1.3 - Afstemmen informatiesystemen (bewegwijzering/navigatie) op hoofdroutes 3.1.4 - Voorstel maken voor verbeteren verbindingen in en met Diemen-Zuid 3.1.5 - Verbeteren gesloten verklaring op Diemerpolderweg ter hoogte van Muiderbrug Subdoel 3.2 - Goede doorstroming van het autoverkeer op locale hoofdwegen 3.2.1 - Waarborgen ontsluitingsfunctie d.m.v. advisering bij herinrichtingen (o.a. Oost-West as, Bergwijkpark-Noord, Diemerpolderweg) 3.2.2 - Ongelijkvloers maken van spoorwegovergang op Ouddiemerlaan 3.2.3 - Medewerking aan herinrichting Daalwijkdreef Subdoel 3.3 - Geen vrachtverkeer van en naar bedrijventerreinen door de woonwijken 3.3.1 - Zorgen voor goede rechtstreekse aansluiting van werkgebieden op hoofdwegennet (herinrichting Sniep/Stammerdijk, verbetering aansluiting Dubbelinkdreef/Daalwijkdreef) 3.3.2 - Begeleiden/beïnvloeden bedrijven bij vestigingsplaatskeuze en routekeuze 3.3.3 - Afremmen vrachtverkeer bij herinrichting van woongebieden; o.a. meenemen in gebiedsvisie Diemen-Zuid
4. Goed openbaar vervoer Activiteiten Subdoel 4.1 - Goede openbaar vervoer ontsluiting van woonwijken, winkelcentra, werkgebieden en recreatiegebieden 4.1.1 - Adviseren over concessieverlening door Stadsregio Amsterdam en vervoerplannen GVB Subdoel 4.2 - Goed bereikbare en toegankelijke OV-haltes 4.2.1 - Aanpassen resterende haltes die voor subsidie in aanmerking komen 4.2.2 - Verleggen en aanpassen haltes (Bergwijkpark, Oost-West as) 4.2.3 - Bijhouden nationaal haltebestand Subdoel 4.3 - Goede reizigersinformatie op de OV-haltes 4.3.1 - Uitbreiden van aantal DRIS-panelen (dynamisch reizigers informatie systeem) op haltes langs oost west as 4.3.2 - Knooppuntmanagement bij station Diemen-Zuid
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 40
Activiteiten Subdoel 4.4 - Goede doorstroming van het openbaar vervoer 4.4.1 - Verbeteren doorstroming OV bij herinrichtingen (tram 9 op Oost-West as) Werkelijk 2013
Werkelijk 2014
4.2.1 - Aantal toegankelijk gemaakte haltes
0
8
6
5
4.3.2 - Aantal haltes met DRIS-paneel
5
5
10
10
Prestatie-indicatoren
Begroot 2015
Begroot 2016
Wat mag het kosten? Programma Bereikbaarheid en mobiliteit
2016
2017
2018
2019
Structurele lasten
-1.022
-1.019
-998
-1.016
Structurele baten
729
512
731
510
Toevoegingen aan reserves
-110
-
-110
-
Onttrekkingen aan reserves
-
110
-
110
Saldo structureel
-403
-397
-377
-396
Incidentele lasten
-
-
-
-
Incidentele baten
-
-
-
-
Toevoegingen aan reserves
-
-
-
-
Onttrekkingen aan reserves
-
-
-
-
Saldo incidenteel Saldo van baten en lasten
-
-
-
-
-403
-397
-377
-396
Toelichting wat mag het kosten Belangrijkste wijzigingen binnen programma bereikbaarheid en mobiliteit: Parkeren De vergunningen zijn twee-jarig. Om de inkomsten te nivelleren wordt in de jaren dat de ontvangsten plaats vinden een bedrag gestort in de reserve parkeren, dat vrij valt in het volgend jaar. Door de uitbreiding van het vergunningsgebied is de storting en vrijval met € 10.000 verhoogd.
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 41
Onderdoorgang spoorwegtunnel De aanleg van de spoorwegtunnel wordt steeds aannemelijker. In overleg met de Provincie en de Stadsregio worden de plannen uitgewerkt. De gemeentelijke bijdrage wordt maximaal ingeschat op € 5 miljoen. De afschrijving van deze kosten start in 2019. Meerjareninvesteringsplan Omschrijving
Investeringsbedrag 2016
Voetgangersspoor tunnel VRI Bergwijkdreef (Bergwijkpark)
Beleidsbegroting: Programma's
2017
2018
2019
Totaal Afschrijvings bedrag per jaar
5.000
5.000
125
250
250
25
Pagina 42
Programma Onderwijs en kinderopvang Portefeuillehouder: J. Klaasse en R.P. Grondel Afdelingsmanager: K. Schelling Afdeling: Samenleving Visie / strategisch doel De gemeente Diemen wil jeugdigen (van 0 tot 23 jaar) gelijke kansen bieden op het gebied van voorschoolse voorzieningen, onderwijs en naschoolse activiteiten. Ieder kind moet zich optimaal kunnen ontwikkelen in een kansrijke, veilige en stimulerende omgeving. Hierbij hebben wij extra oog voor de kinderen in achterstandssituaties en geven we hen, indien nodig, extra ondersteuning. Doelstellingen in één oogopslag
Kaderstellende beleidsnota's • Beleidskader Onderwijsachterstandenbeleid 2011-2014 (verlengd t/m 2016) • Huisvestingsplan onderwijs gemeente Diemen 2008-2012 • Strategische visie op de onderwijshuisvesting in Plantage de Sniep, Bergwijkpark en Diemen Zuid (2015) • Notitie “Brede scholen in Diemen” • Notitie "De toekomst van leerplicht in Diemen" • Visie op de Jeugdzorg; 'Opvoeden met gezond verstand 2010' • Veilig en onbezorgd opgroeien in Diemen (april 2012) • Meerjarenbeleidsplan Wmo (september 2015)
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 43
Nieuwe ontwikkelingen Peuterspeelzaalwerk De afgelopen jaren zijn er door het Rijk een aantal voorstellen gedaan voor wijziging van het beleid op het terrein van het peuterspeelzaalwerk en de kinderopvang. Deze ontwikkelingen vragen om een zorgvuldige analyse van de Diemense situatie, een vertaling van de gevolgen hiervan en een voorstel op welke wijze het meest optimale ontwikkelingsaanbod voor peuters in Diemen behouden kan blijven. De Stichting Welzijn Diemen, de onderwijsbesturen en de kinderopvangorganisaties zijn bij de vormgeving hiervan nauw betrokken. In het najaar zal besluitvorming plaatsvinden over de toekomstige vormgeving van het peuterspeelzaalwerk in Diemen. Recent is bekend gemaakt dat de (financiële) kaders voor 2016 gelijk blijven aan de voorgaande periode. Strategische visie op de onderwijshuisvesting in Diemen Zuid, Bergwijkpark en Plantage de Sniep In 2008 heeft de Raad het Huisvestingsplan 2008-2012 gemeente Diemen vastgesteld. Inmiddels zijn alle scholen, of worden binnenkort, gehuisvest conform dit huisvestingsplan. Door diverse ontwikkelingen in Diemen, voortgang van de bouw van de wijk Plantage de Sniep en de herontwikkeling van Bergwijkpark, was het gewenst om voor deze twee wijken een aanvullende visie op de huisvesting van het primair onderwijs op te stellen. Deze is in januari 2015 door de Raad vastgesteld. In deze strategische visie is ook de toekomst van de scholen in Diemen Zuid te betrekken. Wijziging Wet Educatie en Beroepsonderwijs per 1-1-2015 De gemeente ontvangt in het kader van de wijziging van de Wet Educatie en Beroepsonderwijs per 2015 geen rechtstreekse middelen meer voor volwasseneneducatie. De voor de gemeente Diemen bestemde middelen worden per 2015 ontvangen door de contactgemeente van de Arbeidsmarktregio Groot Amsterdam, i.c. Amsterdam. De uitgaven voor Diemen worden vervolgens ook door Amsterdam gedaan. Wat willen we bereiken? 1. Voldoende kans op brede ontwikkeling Subdoelen 1.1 Kinderen hebben toegang tot breed ingerichte voorschoolse-, onderwijs- en naschoolse voorzieningen 1.2 Talenten van kinderen en jongeren worden optimaal benut 1.3 Geen achterstanden in de (taal)ontwikkeling van kinderen 1.4 Zorg voor de kinderen vanuit het onderwijs/opvang is gewaarborgd
Wat gaan we ervoor doen? 1. Voldoende kans op brede ontwikkeling Activiteiten Subdoel 1.1 - Kinderen hebben toegang tot breed ingerichte voorschoolse, onderwijs- en naschoolse voorzieningen 1.1.1 - Geschikt maken van onderwijsgebouwen voor gecombineerd aanbod van onderwijs en opvangvoorzieningen en naschoolse activiteiten (in combinatie met sport, cultuur en wijkactiviteiten) 1.1.2 - Ondersteuning bij het ontwikkelen van netwerken en samenwerking tussen de verschillende partners binnen de gemeente 1.1.3 - Financieren van aanvullende (onderwijs)voorzieningen (zwemonderwijs, bewegingsonderwijs, buurtsportcoaches) 1.1.4 - Handhaving van en toezicht op de kwaliteit en veiligheid van de peuterspeelzalen, kinderdagverblijven en de buitenschoolse opvang Subdoel 1.2 - Talenten van kinderen en jongeren worden optimaal benut 1.2.1 - Verbinden van onderwijs en opvang met het project buurtsportcoaches Subdoel 1.3 - Geen achterstanden in de (taal)ontwikkeling van kinderen 1.3.1 - Verder versterken van de voor- en vroegschoolse educatie en de doorgaande lijn 1.3.2 - Faciliteren overlegstructuren, afspraken maken met betrokken partners, ondersteunen van betrokken partners
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 44
Activiteiten 1.3.3 - Subsidiëren voorschoolse VVE-instellingen 1.3.4 - Toeleiden doelgroepkinderen naar VVE-instelling Subdoel 1.4 - De zorg voor de kinderen vanuit het onderwijs/opvang is gewaarborgd 1.4.1 - Signaleren van zorgkinderen en doelgroepkinderen 1.4.2 - Toezicht houden op naleving van de leerplicht en kwalificatieplicht 1.4.3 - Verzorgen van leerlingenvervoer Werkelijk 2013
Werkelijk 2014
Begroot 2015
Begroot 2016
1.1.4 - Percentage opvangvoorzieningen met een groen risicoprofiel
20%
24%
30%
30%
1.3.4 - % van de geïndiceerde smalle doelgroepkinderen dat wordt doorgeleid naar een VVE-instelling
95%
95%
90%
90%
2,7%
nnb
nulmeting
afname
Prestatie-indicatoren 1
1.4.2 - Percentage vroegtijdige schoolverlaters (vsv)
2
1. Het reguliere onderzoek wordt uitgevoerd op basis van een risico-inschatting. Risicogestuurd toezicht betekent minder toezicht waar mogelijk en meer toezicht waar nodig. Van ieder kindercentrum wordt na een onderzoek een risicoprofiel gemaakt. Op basis hiervan kan jaarlijks een inschatting worden gemaakt van het benodigde toezicht. Aan een risicoprofiel is een kleurcode verbonden, varierend van groen tot rood. In de praktijk betekent dit dat een groen centrum minder toezicht kan verwachten en een rood centrum meer. Streven is naar zoveel mogelijk "groene" locaties. Daarom is hier het percentage groene locaties opgenomen. 2. De vsv-cijfers van de ‘oude’ convenantjaren worden op basis van absolute aantallen vsv’ers weergegeven. Vanaf convenantjaar 2012-2013 wordt er met vsv-percentages en vsv-normen gewerkt in plaats van absolute aantallen. Het percentage van 2013 betreft een voorlopig percentage. Wat mag het kosten? Programma Onderwijs en Kinderopvang
2016
2017
2018
2019
Structurele lasten
-3.041
-3.071
-3.260
-3.169
Structurele baten
734
734
734
734
Toevoegingen aan reserves
-
-
-
-
Onttrekkingen aan reserves
-
-
-
-
-2.307
Saldo structureel
-2.337
-2.526
-2.435
Incidentele lasten
-
-
-
Incidentele baten
-
-
-
Toevoegingen aan reserves
-
-
-
-
Onttrekkingen aan reserves
-
-
-
-
Saldo incidenteel
-
-
-
-
-2.307
-2.337
-2.526
-2.435
Saldo van baten en lasten
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 45
Toelichting wat mag het kosten Buurtsportcoach In de meerjarenbegroting zijn de uitgaven voor de buurtsportcoaches structureel geraamd. De inkomsten zijn niet structureel geraamd. Ieder jaar maakt het Ministerie van Binnenlandse Zaken in de meicirculaire bekend of de Rijksmiddelen worden gecontinueerd. De structurele ramingen van de uitgaven voor buurtsportcoaches zijn uit de begroting gehaald. Voorstel is dit budget te ramen zodra ook de toekenning van de Rijksmiddelen in de meicirculaire is bekend gemaakt. Deze aanpassing verwerken we in een kwartaalbrief. Per saldo levert deze wijziging nu een voordeel op. Leerlingenvervoer Vanwege structurele budgetoverschrijdingen wordt sinds mei 2013 strikter beleid gevoerd in de toekenning aanvragen leerlingenvervoer. Vooral door de hardheidsclausule minimaal toe te passen. De verwachting was dat de overschrijding van € 50.000 in vijf jaar kon worden teruggebracht. In 2013 is extra budget toegekend. Daardoor was in 2013 sprake van een positief resultaat van € 10.000 en in 2014 € 15.000. Omdat de ingezette lijn structureel financieel effect laat zien, wordt voor 2016 voor het leerlingenvervoer € 15.000 minder begroot. IJkpunt om effect te kunnen meten en bepalen is de jaarrekening 2012 (overschrijding € 50.000).
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 46
Programma Sociaal domein Portefeuillehouder: R.P. Grondel en M. van der Mark Afdelingsmanager: K. Schelling en A. Oonk Afdeling: Samenleving en Publiekszaken Visie / strategisch doel We willen in Diemen, het liefst zo dicht bij de burger als mogelijk, een kwalitatief goed aanbod van informatie, advies en ondersteuning op het terrein van het sociaal domein. We geven hulp en ondersteuning zo licht als mogelijk en zo zwaar als noodzakelijk en we benaderen een klant en zijn vraag, ongeacht de problematiek, op eenzelfde manier. Dit laat onverlet dat er maatwerk wordt geleverd als dat nodig is. We werken met diverse organisaties en disciplines samen binnen het Brede Hoed Netwerk en voor multi-probleem huishoudens hebben we een Brede Hoed Team. Oude en nieuwe doelgroepen worden door het beschikbaar stellen van algemene en individuele voorzieningen in staat gesteld om te participeren aan de samenleving. De klant wordt daarbij, binnen de eigen mogelijkheden, aangesproken op en ondersteund bij zijn vermogen om eigen zaken voor elkaar te krijgen en te houden. In dit programma zijn de decentralisaties in het sociaal domein (de participatiewet, de nieuwe Wmo taken uit de AWBZ en de jeugdzorg) ondergebracht met daarbij aanpalende beleidsterreinen zoals de huidige Wmo taken, het preventief jeugdbeleid, het vrijwilligerswerk en een aantal welzijnsvoorzieningen. Doelstellingen in één oogopslag
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 47
Kaderstellende beleidsnota's • Nota vrijwilligersbeleid (2009) • Notitie Mantelzorgbeleid (2012) • Notitie positionering SWD (2012) • Gezondheidsnota 2013-2016 • Benoemde speerpunten uit de resultaten gezondheidsenquête • Sportnota (2015) • • • • • • • • •
De notitie Leerplicht (2008) De nota ‘ Herijking Jongerenwerk’ (2009) Notitie veilig en onbezorgd opgroeien in Diemen, preventief jeugdbeleid 2012-2015 (2012) Visie op jeugdzorg 'Opvoeden met gezond verstand (2011) Koersbesluit Jeugdzorg (2013) Regionaal transitie arrangement regio Amsterdam - Amstelland (2013) Verordening Jeugdhulp Diemen 2015 (2014) Beleidsregels Jeugdhulp Diemen 2015 (2014) Beleidsplan Diemen, dat zijn wij! De zorg voor de jeugd doen we samen, 2015 - 2016 (2014)
• • • • •
Van Zorg naar participatie (2012) Cliëntondersteuning in de nieuwe Wmo (2014) Beleidsregels maatschappelijke ondersteuning gemeente Diemen 2015 (juni 2015) Verordening Maatschappelijke Ondersteuning gemeente Diemen 2015 (2014) Beleidsplan Wet maatschappelijke ondersteuning 2016-2019 (november 2015)
• • • • • • •
Herstructureringsfaciliteit Wsw (2012) Beleidsnota werk en inkomen, 2013-2016 (2013) Nota wet maatregelen WWB (2014) Nota invoering participatiewet (2014) Verordeningen participatiewet (2014) Inkomensondersteunend armoedebeleid 2016-2019 (2015) Beleidsplan Schuldhulpverlening 2016-2019 (2015)
• Notitie 'Op weg naar de Brede Hoed. Herijking cliëntondersteuning' (2011) • Notitie 'Visie op de klantbenadering' (2012) • Notitie het Brede Hoed Team 'de uitwerking van de klantbenadering en dienstverlening' (2013) • Uitvoeringsplan Het Brede HOED Team Diemen (2013) • Toegang en toeleiding tot het sociaal domein (2014)
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 48
Wat willen we bereiken? 1. Uniforme (werkend volgens dezelfde uitgangspunten) en integrale (over de volle breedte met zo min mogelijk aanspreekpunten) klantbenadering en -ondersteuning door de gemeente en haar partners Subdoelen 1.1 Meting en verantwoording van de uniforme en integrale klantbenadering 1.2 Cliëntondersteuning is over de volle breedte van het sociaal domein beschikbaar 1.3 Alle klanten worden op uniforme wijze benaderd waarbij, zo nodig op basis van het Brede gesprek, per klant of gezin, één plan wordt gemaakt 1.4 Integrale klantbenadering (vraag gaat door het loket, niet de klant) Indicator maatschappelijk effect
Werkelijk 2013
Werkelijk 2014
Begroot 2015
Begroot 2016
1.0 Klanttevredenheid over informatie, advies en 3 cliëntondersteuning binnen de Brede HOED )
NB
NB
NB
NB
1.4 Aantal in behandeling genomen en uitbehandelde casussen 4 door Brede Hoed Team
NB
NB
nulmeting
nog niet bekend
2. Kwalitatief goede voorzieningen (individuele en algemene voorzieningen) binnen beschikbare middelen Subdoelen 2.1 Kwalitatief goed voorzieningenaanbod (maatwerk en algemeen) 2.2 Algemene voorzieningen doorontwikkelen en versterken 2.3 De aangeboden voorzieningen voorzien in een behoefte Indicator maatschappelijk effect
Werkelijk 2013
Werkelijk 2014
Begroot 2015
Begroot 2016
7,8
7,8
92%
92%
5
2.1 Inwoners zijn tevreden over de voorzieningen in Diemen
3. Alle doelgroepen binnen het sociaal domein participeren binnen eigen mogelijkheden Subdoelen 3.1 Bemiddeling naar werk of sociale activering 3.2 Mensen kunnen zelfstandig thuiswonen en meedoen in maatschappij 3.3 Jeugd kan zich maximaal ontwikkelen en groeit gezond en veilig op Indicator maatschappelijk effect 3.1 Aantal mensen dat duurzaam uitstroomt naar werk (minimaal 6 maanden geen uitkering) 3.1 Percentage voortijdige schoolverlaters
6
Werkelijk 2013
Werkelijk 2014
Begroot 2015
Begroot 2016
NB
NB
50
50
niet vergelijkbaar
niet vergelijkbaar
2,4%
2,2%
4. Inwoners uit Diemen maken optimaal gebruik van hun (zorg-)netwerk (in de buurt) en ondersteunen elkaar daarbij Subdoelen 4.1 Meer mensen helpen elkaar 4.2 Mensen worden gestimuleerd gebruik te maken van hun eigen netwerk Indicator maatschappelijk effect
Werkelijk 2013
Werkelijk 2014
Begroot 2015
Begroot 2016
4.1 Aantal inwoners dat vrijwilligerswerk doet en/of zich inzet 7 voor Diemen
nulmeting
35%
35%
40%
3
4 5
6 7
In 2015 werken de DUO gemeenten aan het ontwikkelen van een klantervaringmonitor voor het Sociaal Domein. Met deze monitor worden de klantervaring en -tevredenheid over de gemeentelijke dienstverlening in het Sociaal Domein getoetst. Het eerste onderzoek vindt begin 2016 plaats. in 2014 is de pilot Brede HOED Team gestart. Vanaf 2015 wordt gemeten zoals in deze begroting aangegeven. Voor deze indicator is gebruik gemaakt van de burgerpeiling 'Waar staat je gemeente?' en gekeken naar het onderdeel 'tevredenheid voorzieningen'. Bij (gezondheid)voorzieningen scoort de gemeente in 2015 een tevredenheid van 92%. In 2013 is in 'Waar staat je gemeente' voor hetzelfde onderdeel een cijfer gegeven. Over deze indicator werd in 2013 en 2014 op een andere manier gerapporteerd. Dit percentage is gebaseerd op de burgermonitor 'waar staat de gemeente Diemen in 2015?'
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 49
5. Alle inwoners uit Diemen hebben gelijke kansen op een goede gezondheid Subdoelen 5.1 Het op tijd signaleren en waar mogelijk voorkomen van psychosociale klachten. 5.2 Bevorderen van een gezonde levensstijl 5.3 Terugbrengen van overmatig alcohol- en drugsgebruik Indicator maatschappelijk effect
Werkelijk 2013
Werkelijk 2014
Begroot 2015
Begroot 2016
5.0 Percentage inwoners dat de eigen gezondheid als positief ervaart
nulmeting
88%
88%
88%
Wat gaan we ervoor doen? 1. Uniforme en integrale klantbenadering en –ondersteuning door de gemeente en haar partners Activiteiten Subdoel 1.1 - Meting en verantwoording van de uniforme en integrale klantbenadering 1.1.1 - Ontwikkelen van een aantal instrumenten om te kunnen meten en verantwoorden 1.1.2 - Monitoren van gegevens en eventueel bijsturen van de werkwijze Subdoel 1.2 - Cliëntondersteuning is over de volle breedte van het sociaal domein beschikbaar 1.2.1 - Maken van afspraken met de cliëntondersteuningsorganisaties 1.2.2 - Het aanbod van cliëntondersteuningsfuncties inzichtelijk maken voor professional en burger Subdoel 1.3 - Alle klanten worden op uniforme wijze benaderd waarbij, zo nodig op basis van het Brede gesprek, per klant of gezin, één plan wordt gemaakt 1.3.1 - Trainen van alle medewerkers in het Brede Hoed Netwerk in het voeren van het brede gesprek 1.3.2 - Het ontwikkelen van een uniforme vragenlijst Subdoel 1.4 - Integrale klantbenadering (er wordt gestreefd naar zo min mogelijk ondersteuners rondom een gezin. Partijen werken samen en zijn op de hoogte van elkaars werk; de vraag gaat door het loket en niet de klant) 1.4.1 - Het verder ontwikkelen en uitdragen van een heldere toeleidingsstructuur in Diemen 1.4.2 - Doorontwikkelen van het Brede Hoed team (multiprobleem-aanpak) 1.4.3 - Gegevensuitwisseling (ook met externen) door middel van ICT-applicatie (iSamenleving) mogelijk maken
2. Kwalitatief goede voorzieningen (individuele voorzieningen en algemene voorzieningen) binnen beschikbare middelen Activiteiten Subdoel 2.1 - Kwalitatief goed voorzieningenaanbod (maatwerk en algemeen) 2.1.1 - Selecteren op kwaliteit (naast prijs) bij de inkoop van voorzieningen 2.1.2 - Voldoende aandacht besteden aan contractbeheer gedurende de looptijd van contracten 2.1.3 - Jaarlijks meten van de klanttevredenheid Subdoel 2.2 - Algemene voorzieningen doorontwikkelen en versterken 2.2.1 - Verbouwen van de locatie van het Huis van de buurt en uitbreiden van het aanbod met diverse activiteiten 2.2.2 - Versterken van de vrijwilligersvacaturebank en uitbreiden met een digitaal vrijwilligerscoördinatiepunt Subdoel 2.3 - De aangeboden voorzieningen voorzien in een behoefte 2.3.1 - Aanbieders rapporteren over het (niet) gebruik van voorzieningen 2.3.2 - Oppakken van signalen over gemiste voorzieningen voortkomend uit onder andere de brede gesprekken en huisbezoeken Werkelijk 2013
Prestatie-indicatoren 2.3.1 - Aantal bemiddelingen Diemen voor elkaar
8
8
70
Werkelijk 2014 21
Begroot 2015 nulmeting
Begroot 2016 nog niet bekend
In 2014 werkte de VVB met een beperkte bezetting, daarom is het aantal bemiddelingen achtergebleven. In 2015 wordt gestart met Diemen voor Elkaar, een website die vraag en aanbod op het gebied van zorg en welzijn aan elkaar verbindt. Deze website zal worden beheerd door de SWD en de vrijwilligers vacaturebank gaat erin op.
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 50
3. Alle doelgroepen binnen het sociaal domein participeren binnen eigen mogelijkheden Activiteiten Subdoel 3.1 - Bemiddeling naar werk voor mensen die dat kunnen, en anders hulp bij sociale activering 3.1.1 - Middelen voor re-integratie worden ingezet voor mensen die goed bemiddelbaar zijn richting een betaalde baan, die potentie hebben om uit te stromen o.a. door begeleiding via P-coaches en hulp bij terugkeer naar school 3.1.2 - Vormen van dagbesteding aanbieden aan klanten die niet bemiddelbaar zijn richting een betaalde baan, bijv. via arbeidsmatige dagbesteding, vrijwilligerswerk of een andere vorm van sociale activering. Subdoel 3.2 - Mensen kunnen zelfstandig thuiswonen en meedoen in maatschappij 3.2.1 - Bieden van voldoende maatwerkvoorzieningen zoals hulp bij het huishouden, servicetaxi, woningaanpassingen en hulpmiddelen. 3.2.2 - Zorgdragen voor een algemeen voorzieningenaanbod zoals activiteiten in buurthuizen, WonenPlus en de vrijwilligersvacaturebank. Subdoel 3.3 - Jeugdigen en hun ouders kunnen bij vragen over opvoeding en opgroeien in een vroeg stadium rekenen op een op hun mogelijkheden afgestemd zorgaanbod 3.3.1 - Zorgdragen voor een samenhangend pakket aan opvoed- en opgroei ondersteuning 3.3.2 - Bieden van zo licht en laagdrempelig mogelijke basisvoorzieningen Werkelijk 2013
Werkelijk 2014
Begroot 2015
Begroot 2016
3.1.1 - Aantal mensen die een traject doorlopen gericht op het vinden van een betaalde baan.
179
161
200
200
3.1.1 - Aantal mensen met een part-time baan en een aanvullende uitkering
115
162
145
145
NB
NB
3
3
Prestatie-indicatoren
3.1.2 - Aantal mensen geplaatst op een beschut werken plek
9
4. Inwoners uit Diemen maken optimaal gebruik van hun (zorg-)netwerk (in de buurt) en ondersteunen elkaar daarbij Activiteiten Subdoel 4.1 - Meer mensen helpen elkaar 4.1.1 - Ondersteunen van mantelzorgers met de inzet van Markant 4.1.2 - Verzorgen van een online marktplaats voor het vinden en verbinden, organiseren en delen van hulp Subdoel 4.2 - Mensen worden gestimuleerd gebruik te maken van hun eigen netwerk 4.2.1 - Inzetten van eigen kracht conferenties, een besluitvormingsproces door en met het eigen netwerk, dat uitmondt in een plan 4.2.2 - Inwoners van Diemen, jong en oud, ondersteunen door middel van vrienden- en kinderkringen 4.2.3 - Inzetten van mentoraats- en/of vrijwilligersprogramma’s zoals school ’s cool 4.2.4 - Ondersteunen van initiatieven waarbij mensen gestimuleerd worden een netwerk op te bouwen
Prestatie-indicatoren 4.2.3 - Aantal deelnemers aan de mentoraats- en vrijwilligersprogramma’s
Werkelijk 2013
Werkelijk 2014
Begroot 2015
Begroot 2016
15
20
25
25
5. Alle inwoners uit Diemen hebben gelijke kansen op een goede gezondheid Activiteiten Subdoel 5.1 - Het op tijd signaleren en waar mogelijk voorkomen van psycho-sociale klachten 5.1.1 - Continueren van preventieve cursussen 5.1.2 - Inzetten op samenwerking tussen inwoners en het middenveld in het bestrijden van eenzaamheid Subdoel 5.2 - Bevorderen van een gezonde levensstijl 5.2.1 - Stimuleren van deelname aan bewegingsactiviteiten voor inwoners met een lage SES (sociaal economische status) en ouderen 5.2.2 - Aanbieden van preventieve cursussen 5.2.3 - Geven van voorlichting op basisscholen aan ouders en kinderen en via het jongerenwerk
9
In 2015 is de Participatiewet van kracht geworden vanaf dat moment zijn de gemeenten verantwoordelijk voor het regelen van beschut werk.
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 51
Activiteiten Subdoel 5.3 - Terugbrengen van overmatig alcohol- en drugsgebruik 5.3.1 - Handhaven leeftijdsgrenzen voor alcoholverkoop 5.3.2 - Continueren aanpak (vroeg)signalering alcoholmisbruik 5.3.3 - Preventie drugsmisbruik jongeren
Wat mag het kosten? Programma Sociaal Domein
2016
2017
2018
2019
Structurele lasten
-14.801
-14.812
-14.678
-14.590
Structurele baten
9.820
9.762
9.657
9.570
-
-
-
-
Toevoegingen aan reserves Onttrekkingen aan reserves
-
-
-
-
Saldo structureel
-4.981
-5.050
-5.021
-5.020
Incidentele lasten
-383
-
-
-
Incidentele baten
-
-
-
-
Toevoegingen aan reserves
-
-
-
-
Onttrekkingen aan reserves
-
-
-
-
Saldo incidenteel Saldo van baten en lasten
-383
-
-
-
-5.364
-5.050
-5.021
-5.020
Toelichting wat mag het kosten Begroting Sociaal Domein 2016 Per 1 januari 2015 is de gemeente verantwoordelijk voor de uitvoering van nieuwe taken in het sociaal domein. Middels de algemene uitkering wordt hiervoor een budget toegekend. Het uitgangspunt voor de begroting 2016 is dat de uitgaven gelijk zijn aan de inkomsten. In de meicirculaire 2015 zijn de budgetten volgens het nieuwe verdeelmodel bekend gemaakt. Deze inkomsten zijn verwerkt in de begroting 2016. De begrote uitgaven voor 2016 zijn op dit moment (juni 2015) een inschatting op basis van oude ervaringsgegevens. De bedoeling is dat met het functioneren van het Gemeentelijk Gegevens Knooppunt (GGK) de tot nu toe achtergebleven facturen binnenkomen en er meer zicht is op de uitgaven en de nieuwe klanten tot nu toe. Via het Regioportaal Jeugd komen nu langzaam gegevens binnen over aantallen jeugdigen die na een verwijzing in zorg worden genomen. Er zijn echter ook nog Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 52
aanbieders die weigeren hun gegevens door te geven aan de gemeente, omdat daarmee de privacy van klanten in het geding is volgens de Jeugdwet. Hiervoor wordt landelijk een oplossing gezocht. In het najaar 2015 zal de concept begroting 2016 worden getoetst aan de dan bekende gegevens. Afhankelijk van de beschikbaarheid en de aard van de gegevens kan een addendum aan de begroting 2016 worden toegevoegd of eventueel een aanvullende begroting worden opgesteld. Inkomsten decentralisatie
2016
2017
2018
2019
Jeugdzorg
4.157
4.323
4.443
4.471
Wmo / AWBZ
2.490
2.427
2.330
2.301
587
596
624
652
Participatie onderdeel WSW
2.090
1.922
1.765
1.650
Saldo
9.325
9.267
9.162
9.074
Participatie onderdeel reïntegratie
De decentralisaties en de gevolgen voor de organisatie en uitvoering Om de extra taken die gepaard gaan met de decentralisatie van de jeugdzorg, de extramurale begeleiding en kortdurend verblijf en de participatiewet uit te kunnen voeren en om de noodzakelijke transformatie van de zorg de komende jaren in gang te kunnen zetten, was extra formatie nodig ten behoeve van beleid, uitvoering, administratieve ondersteuning, bezwaar en beroep en applicatiebeheer. Het hiervoor benodigde budget bedraagt € 388.000 op jaarbasis (incidenteel voor een periode van 2014- 2016). Na deze periode zal worden bezien in hoeverre de beoogde transformatie is gevorderd en of de benodigde formatie op basis hiervan kan worden bijgesteld. Ook de effecten van de samenwerking in DUO+verband zullen in dit kader meegenomen worden. Correctie uitgaven budgetten drie decentralisaties Het uitgangspunt is dat drie decentralisaties binnen de gestelde inkomstenbudgetten worden uitgevoerd. In 2015 zijn de inkomsten geraamd zoals vermeld in de meicirculaire 2014. Daartegenover was een stelpost opgenomen voor de uitgaven. Vervolgens zijn op basis van de septembercirculaire 2014, waarin aan Diemen een hogere bijdrage is verstrekt, de uitgaven aangepast maar de inkomsten niet. In de begroting 2016 zijn de inkomsten en de uitgaven aangepast aan de beschikbaar gestelde budgetten zoals nu bekend (meicirculaire 2015). Dit leidt tot een jaarlijks voordelig saldo van € 116.000 ten opzichte van de Kadernota 2016. Jeugdzorg Met ingang van 2016 wordt stapsgewijs het nieuwe objectieve verdeelmodel jeugd ingevoerd. De uitkering 2015 was de uitkering gebaseerd op het historische verdeelmodel. Het nieuwe verdeelmodel wordt in de komende jaren stapsgewijs geïmplementeerd. Voor 2016 bedraagt het budget € 4.157.196. Dit is ten opzichte van 2015 een verhoging van € 340.987. Participatie onderdeel reïntegratie Cijfermatig verloop doeluitkering van het Rijk voor re-integratie 2010
2011 942
2012 1.164
1.089
2013
2014 785
2015 651
600
Vanaf 2013 is er een forse korting doorgevoerd op het Participatiebudget. Teneinde het bestaande beleid in stand te houden is er voor een periode van twee jaar (2014 en 2015) aanvullend budget vrijgemaakt. De extra middelen zijn destijds toegevoegd met de Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 53
kanttekening dat deze tijd benut zou worden om de uitgaven meer in lijn te brengen met de inkomsten en te onderzoeken of er mogelijkheden zijn om de gestelde doelen wel met de rijksgelden te realiseren. Parallel aan bovenstaande ontwikkelingen verkeerde Nederland in een economische crisis die ook aan Diemen niet voorbij is gegaan. Het aantal werklozen liep op en daarmee ook het beroep op de BUIG en op het Participatiebudget. BUIG Budget Aantal
2013
2014 6.582
7.207
504
532
In de loop van de afgelopen jaren is door de gemeente een forse bezuiniging doorgevoerd, maar tengevolge van een toename van het bestand uitkeringsgerechtigden en de rijksbezuinigingen (ruim € 400.000 vanaf 2012) kan er geen sluitende exploitatie op dit onderdeel worden gepresenteerd. Daar komt bij dat het rijk extra wettelijke taken heeft opgelegd die € 135.684 bedragen voor 2016. Samenvattend kan worden geconcludeerd dat er de afgelopen jaren een fors aantal maatregelen is doorgevoerd, maar dat tengevolge van ‘externe’ omstandigheden de beoogde doelstelling om de gestelde doelen binnen de rijksmiddelen uit te voeren niet is gehaald. Aan de orde is nu de keuze om het bestaande beleid vooralsnog door te zetten en hiervoor extra middelen beschikbaar te stellen dan wel om tot ingrijpende maatregelen en bezuinigingen over te gaan teneinde binnen het beschikbare budget te blijven. Omdat de consequenties van de transities nog niet volledig te overzien zijn, gaat de wens van de college uit naar verlenging van de overbrugging tot en met 2016. Voor 2016 is een bedrag van € 200.000 aan extra middelen beschikbaar gesteld. Het is in de geest van de coalitie dat ook mensen met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt een passend aanbod krijgen. Omdat in het coalitieakkoord 2014-2018 als uitgangspunt is geformuleerd dat de decentralisaties binnen de gestelde budgetten worden uitgevoerd zal er voor 2017 dekking worden gezocht binnen de voor deze transities beschikbare budgetten. De organisatie krijgt de opdracht om op basis van inhoudelijke en financiële resultaten van de drie decentralisaties te onderzoeken op welke wijze er financiële ruimte in 2017 en verder kan worden gerealiseerd. Participatie onderdeel sociale werkvoorziening Op grond van de dienstverleningsovereenkomst SW Stichting Pantar Amsterdam Gemeente Diemen is bepaald dat de gemeente Diemen de prognose van de gemeentelijke bijdrage in het exploitatieresultaat van de stichting opneemt in de gemeentebegroting. De stichting heeft de geactualiseerde meerjarencijfers inmiddels bekend gemaakt. Voor 2016 is de gemeentelijke bijdrage geraamd op € 198.000. Wij stellen voor het in de gemeentebegroting 2016 opgenomen bedrag ad € 191.000 te verhogen met € 7.000. Voor 2017 stellen wij voor de gemeentebegroting te verhogen met € 24.000 en voor 2018 te verhogen met € 36.000. Vluchtelingenwerk Structureel is voor de subsidiëring van de Stichting Vluchtelingenwerk Amstel tot Zaan op dit moment in de begroting een bedrag van € 26.400 beschikbaar. Voor de uitvoering van de reguliere werkzaamheden in Diemen is echter € 40.000 nodig, een bedrag dat de Stichting tot 2014 als basissubsidie kreeg. Voor 2016 en verder (dus structureel) is een extra bedrag
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 54
van € 13.600 op jaarbasis noodzakelijk. Met de toekenning van een dergelijke basissubsidie is de continuiteit van de stichting gegarandeerd waar het de personeels-, huisvestings- en organisatiekosten betreft en kunnen op jaarbasis 25 personen worden begeleid. Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) De Staatssecretaris heeft extra geld beschikbaar gesteld voor een huishoudelijke hulp toelage (HHT). De gemeente Diemen ontvangt in 2016 cira € 132.000 voor de uitvoering van de pilot HHT Diensten thuis. De pilot is in mei 2015 gestart en zal vooralsnog doorlopen tot eind 2016. Het beschikbare geld is geoormerkt en indien niet besteed moet dit worden terugbetaald. Voorgesteld wordt om deze gelden toe te voegen aan product Wmo. Stichting Maatschappelijke Dienstverlening De MaDi verzorgt in Diemen het maatschappelijk werk, sociaal raadsliedenwerk, een ouderenadviseur en sinds dit jaar ook een formulierenbrigade. De vraag naar ondersteuning en advies op sociaal-juridisch terrein is toegenomen, waardoor de wachttijden voor het sociaal raadslieden werk al langere tijd te lang zijn. In 2014 zijn na diverse klachten maatregelen genomen om de wachttijden terug te dringen. Deze maatregelen bieden, na een tijdelijke verbetering, onvoldoende soelaas. De start van de formulierenbrigade is één van de maatregelen. De formulierenbrigade bestaat uit vrijwilligers die na een lange training in staat zijn formulieren in te vullen op het gebied van de sociale zekerheid / belastingen. De sociaal raadsman coordineert de vrijwilligers en is eindverantwoordelijk. Met de MaDi is de afspraak gemaakt dat de gemeente Diemen het eerste jaar niet voor de formulierenbrigade hoeft te betalen (met uitzondering van de huur van een spreekuurruimte in de Brede Hoed). Indien structurele inzet gewenst is, dan worden er met ingang van 2016 kosten voor in rekening gebracht. Het betreft een bedrag van € 5.300. Met de MaDi en het KCC van de gemeente zijn in maart 2015 afspraken gemaakt over de wijze waarop screening voor en toeleiding naar het sociaal raadsliedenwerk plaatsvindt. Na de zomer wordt bekeken in hoeverre deze afspraken de druk op het sociaal raadsliedenwerk verminderen. Is dat niet het geval dan kan uitbreiding van de capaciteit overwogen worden. De kosten voor die uitbreiding bedragen € 10.500. Gezond in de stad Het stimuleringsprogramma Gezonde middelen in de stad (GIDS) komt voor uit het grotestedenbeleid en staat voor de lokale aanpak van gezondheidsachterstanden. Het is een 4-jarig programma waarbij de gemeente Diemen m.i.v. 2015 voor de resterende 3 jaar is aangewezen door het ministerie als één van de GIDS-gemeenten. De toewijzing is gebaseerd op de statusscore van wijken van het Sociaal Cultureel Planbureau. Het Rijk heeft daarop een top 300 vastgesteld van wijken met de laagste statusscore ten opzichte van andere wijken in Nederland. De gelden voor het programma zijn verdeeld over deze 300 wijken op basis van het aantal inwoners. De gemeente Diemen ontvangt in 2016 (en 2017) voor het postcodegebied rondom de Beukenhorst, Spoorzicht en Bergwijkpark een bedrag van € 63.000. Het budget voor de openbare gezondheidszorg wordt hiermee opgehoogd. Er zal jaarlijks een activiteitenplan en bijbehorende begroting worden opgesteld voor de inzet van de middelen. Mantelzorgondersteuning Markant ontvangt een structurele subsidie voor de ondersteuning van mantelzorgers in Diemen. Met het vaststellen van het mantelzorgbeleid op 13 december 2012 heeft de gemeenteraad besloten de subsidie structureel te verhogen € 10.000. In het laatste kwartaal van 2014 is gebleken dat deze wijziging per abuis niet is doorgevoerd in onze financiële administratie. Voorgesteld wordt alsnog het budget voor de ondersteuning van mantelzorgers
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 55
structureel te verhogen met € 10.000. Met deze middelen kan Markant haar medewerking verlenen aan de acties uit het mantelzorgbeleid zoals het organiseren van respijtzorg, een betere bereikbaarheid van de mantelzorgmakelaar, etc Decentralisatieuitkering vrouwenopvang De gemeente Diemen ontvangt al jaren een decentralisatieuitkering vrouwenopvang van centrumgemeente Amsterdam van € 20.000. Deze uitkering is bestemd voor de aanpak van huiselijk geweld en wordt toegevoegd aan het budget voor Veilig Thuis. De middelen worden ingezet voor subsidiering van de Blijfgroep. Inmiddels is daar een tweede decentralisatieuitkering bij gekomen, de zogeheten extra middelen vrouwenopvang. Deze middelen (€ 24.000) zijn bestemd voor de aanpak van ouderenmishandeling en voor de hulpverlening na een tijdelijk huisverbod. Deze middelen worden jaarlijks 'incidenteel' toegevoegd aan het budget voor Veilig Thuis. Het betreft echter (inmiddels) een structurele uitkering die nodig is voor de bekostiging van de geintensiveerde aanpak van huiselijk geweld waar Veilig Thuis een belangrijk onderdeel van is. Voorgesteld wordt het budget voor Veilig Thuis structureel op te hogen met deze decentralisatieuitkering.
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 56
Programma Welzijn, sport en cultuur Portefeuillehouder: J. Klaasse en R.P. Grondel Afdelingsmanager: C. Schelling Afdeling: Samenleving Visie / strategisch doel Culturele activiteiten, voor jong en oud, zijn een middel voor ontmoeting tussen mensen van verschillende generaties en culturele achtergronden. Diemen streeft naar een cultuuraanbod op maat dat inwoners in staat stelt zich zelf cultureel te ontplooien. Alle inwoners uit Diemen hebben gelijke kansen op een goede gezondheid. Daarbij is de betekenis van sport voor het welzijn van de burger groot. Het geeft plezier en ontspanning, is goed voor de gezondheid, heeft een positieve invloed op de karaktervorming en ontwikkeling van sociale vaardigheden, het verbindt mensen en draagt bij aan de sociale cohesie. De hoofddoelstelling van het sportbeleid in Diemen is dat zoveel mogelijk inwoners op een verantwoorde manier aan enige vorm van sportbeoefening kunnen deelnemen. Daarnaast is het belangrijk dat jongeren kunnen participeren aan de maatschappij en zich optimaal kunnen ontwikkelen. Doelstellingen in één oogopslag
Kaderstellende beleidsnota's • Beleidsnota cultuurhistorie in Diemen(2005), • Bedrijfsplan Sportcentrum FB Duran 2013 • Breedtesportimpuls, Notitie ruimtebehoefte Diemense binnensport • Nadere regels voor investeringssusidies voor sportverenigingsaccommodaties • Speelruimteplan “spelen in Diemen” • Sportnota 2016-2020 Sportieve Kracht van Diemen (in voorbereiding, vaststelling najaar 2015) Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 57
• Verordening 1/3 regeling sportaccommodaties Nieuwe ontwikkelingen Nieuwe Sportnota 2015 Een nieuwe sportnota is in voorbereiding en wordt in het najaar van 2015 vastgesteld. De visie van de nota is dat sport en bewegen een integraal onderdeel vormen van een gezonde en sociale samenleving. Doel is de inwoners een leven lang de mogelijkheid te bieden tot sport, bewegen en een actieve levensstijl, indien nodig met ondersteuning van de gemeente. Dit doel wordt vertaald in speerpunten gericht op senioren, gezondheid en goede voorzieningen voor sport, welke in 2016 en verder worden uitgevoerd. Wat willen we bereiken? 1. Verantwoorde sportdeelname beschikbaar voor zoveel mogelijk inwoners Subdoelen 1.1 Optimaal gebruik van huidige accommodaties 1.2 Faciliteren van initiatieven gericht op sport en beweging 1.3 Reduceren van financiële belemmeringen 1.4 Inspelen op verschillende in Diemen aanwezige doelgroepen 1.5 Verbeterd gebruik van het sportbedrijf met behoud van de maatschappelijke functie Indicator maatschappelijk effect
Werkelijk 2013
Werkelijk 2014
Begroot 2015
Begroot 2016
198.000
198.000
200.000
200.000
Werkelijk 2013
Werkelijk 2014
Begroot 2015
Begroot 2016
4000
4000
1000
1000
1.3 Aantal jeugdigen (tot 18 jaar) uit gezinnen met een laag inkomen 1.5 Aantal bezoekers Sportcentrum 2. Diemen heeft een gevarieerd cultuuraanbod Subdoelen 2.1 Optimaal gebruik van huidige accommodaties 2.2 Faciliteren van initiatieven gericht op cultuur 2.3 Reduceren van financiële belemmeringen 2.4 Inspelen op verschillende in Diemen aanwezige doelgroepen Indicator maatschappelijk effect 2.3 Gebruik stadspas 3. Alle jeugdigen in Diemen kunnen zich optimaal ontwikkelen Subdoelen 3.1 De persoonlijke ontwikkeling en de maatschappelijke integratie van jeugdigen tot 23 jaar wordt bevorderd
Wat gaan we ervoor doen? 1. Verantwoorde sportdeelname beschikbaar voor zoveel mogelijk inwoners Activiteiten Subdoel 1.1 - Optimaal gebruik van huidige accommodaties 1.1.1 - Verhuren van sportaccommodaties en opstellen van gebruiksroosters 1.1.2 - Schoonmaken, onderhoud en beheer van de sportaccommodaties 1.1.3 - Faciliteren van online verhuur van accommodaties Subdoel 1.2 - Faciliteren van initiatieven gericht op sport en beweging 1.2.1 - Subsidie beschikbaar stellen 1.2.2 - Kennis beschikbaar stellen en waar mogelijk ondersteunen van nieuwe initiatieven Subdoel 1.3 - Reduceren van financiële belemmeringen 1.3.1 - Subsidie beschikbaar stellen 1.3.2 - Gereduceerde tarieven voor Diemense verenigingen
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 58
Activiteiten 1.3.3 - Bijzondere bijstand voor jongeren uit gezinnen met lage inkomens die financiele belemmeringen ondervinden om te 10 sporten en muziek te maken. Subdoel 1.4 - Inspelen op verschillende in Diemen aanwezige doelgroepen 1.4.1 - Specifieke doelgroepenbeleid formuleren als onderdeel van de sportnota Subdoel 1.5 - Verbeterd gebruik van het sportbedrijf met behoud van de maatschappelijke functie 1.5.1 - Optimaliseren van de bedrijfsvoering 1.5.2 - Continue ontwikkelen van het activiteitenaanbod door in te spelen op trends Werkelijk 2013
Prestatie-indicatoren 1.1.1 - Aantal uren verhuur
Werkelijk 2014
Begroot 2015
Begroot 2016
13925
14083
14000
14000
13
13
13
15
1.2.2 - Aantal activiteiten dat met gemeentelijke ondersteuning tot stand is gekomen
2. Diemen heeft een gevarieerd cultuuraanbod Activiteit Subdoel 2.1 - Optimaal gebruik van huidige accommodaties 2.1.1 - Onder voorwaarden beschikbaar stellen van accommodaties aan derden ten behoeve van verhuur en exploitatie 2.1.2 - Beschikbaarstellen van middelen om exploitatie mede mogelijk te maken Subdoel 2.2 - Faciliteren van initiatieven gericht op cultuur 2.2.1 - Subsidie beschikbaar stellen 2.2.2 - Kennis beschikbaar stellen en waar mogelijk ondersteunen van nieuwe initiatieven Subdoel 2.3 - Reduceren van financiële belemmeringen 2.3.1 - Subsidie beschikbaar stellen 2.3.2 - Gereduceerde tarieven voor Diemense verenigingen/instellingen 2.3.3 - Bijzondere bijstand voor jongeren uit gezinnen met lage inkomens die financiele belemmeringen ondervinden bij sporten en muzikale vorming Subdoel 2.4 - Inspelen op verschillende in Diemen aanwezige doelgroepen 2.4.1 - Kinderen en jongeren kennis laten maken met het cultuuraanbod in Diemen Werkelijk 2013
Prestatie-indicatoren 2.1.1 - Aantal betalende bezoekers van De Omval
Werkelijk 2014
8.453
Begroot 2015
8.966
7.500
Begroot 2016 7.500
3. Alle jeugdigen in Diemen kunnen zich optimaal ontwikkelen Activiteiten Subdoel 3.1 - De persoonlijke ontwikkeling en maatschappelijke integratie van jeugdigen tot 23 jaar wordt bevorderd 3.1.1 - Samen met de jongeren onderzoeken waar hun competenties en behoeften liggen 3.1.2 - Binnen het jongerenwerk outreachend werken gericht op het leggen van contacten, het winnen van vertrouwen en het ondersteunen van jongeren 3.1.3 - Organiseren van activiteiten die zelfstandigheid en verantwoordelijkheid van de jeugdigen versterken 3.1.4 - Organiseren van activiteiten met een sociale functie “door jongeren”
Wat mag het kosten? Programma Sport, Welzijn en cultuur
2016
2017
2018
2019
Structurele lasten
-4.529
-4.457
-4.425
-4.369
Structurele baten
1.513
1.513
1.513
1.513
Toevoegingen aan reserves
-
-
-
-
Onttrekkingen aan reserves
-
-
-
-
-3.016
-2.944
-2.912
-2.856
Saldo structureel
10
De prestatie indicator voor dit subdoel is opgenomen in het programma Inkomen en armoedebeleid onder 1.1.1.
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 59
Programma Sport, Welzijn en cultuur
2016
2017
2018
2019
Incidentele lasten
-
-
-
-
Incidentele baten
-
-
-
-
Toevoegingen aan reserves
-
-
-
-
Onttrekkingen aan reserves
-
-
-
-
Saldo incidenteel
-
-
-
-
-3.016
-2.944
-2.912
-2.856
Saldo van baten en lasten
Toelichting wat mag het kosten Meerjareninvesteringsplan Omschrijving
Investeringsbedrag 2016
Vervanging toplaag kunstgras tennisbanen velden 1 t/m 3 Renovatie honkbalveld
Beleidsbegroting: Programma's
2017
2018
2019
60 120
Totaal Afschrijvings bedrag per jaar 60
6
120
12
Pagina 60
Programma Inkomen en armoedebeleid Portefeuillehouder: M. van der Mark Afdelingsmanager: A. Oonk Afdeling: Publiekszaken Visie / strategisch doel We willen dat onze burgers zowel financieel als sociaal meedoen in Diemen naar vermogen. Iedereen die er recht op heeft krijgt een uitkering zolang het nodig is. Economische zelfredzaamheid en participatie is daarbij het streven. Voor mensen die uit een uitkeringssituatie komen moet werken ook echt gaan lonen. Misbruik van regelingen wordt bestraft. Aanvullende inkomensondersteuning is gericht op het bieden van een perspectief. Preventie van misbruik van uitkeringen door goede voorlichting over de consequenties van misbruik (om grotere problemen te voorkomen) en daadwerkelijke sanctionering /afstemming bij misbruik heeft een hoge prioriteit. Dit programma heeft een sterke relatie met het programma Sociaal Domein. De participatiewet, één van de drie decentralisaties in het sociaal domein is daarin ondergebracht. Beide programma’s hebben tot doel burgers in staat te stellen te participeren in de samenleving. Doelstellingen in één oogopslag
Kaderstellende beleidsnota's • Nota inkomensondersteunend armoedebeleid 2016-2019 • Beleidsplan Schuldhulpverlening 2016-2019 • Beleidsplan Participatiewet • Beleidsregels en uitvoeringsvoorschriften terugvordering en verhaal • Beleidsregels bijzondere bijstand, Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 61
• • • • • • • •
Nota herijking minimabeleid 2007 Nota invoering Wet participatiebudget Nota Werk en Inkomen 2013-2016 Overzicht re-integratie instrumenten Raadsnota Wet participatiebudget Samenwerkingsovereenkomst WSP groot Amsterdam Startnotitie integrale dienstverlening Verificatie beleid
Nieuwe ontwikkelingen Wet taaleis bijstandsgerechtigden De Wet Taaleis is op 17 maart 2015 aangenomen door de Eerste Kamer en gaat in op 1 januari 2016. De voorwaarden in het kader van de bijstand worden uitgebreid met een taaleis (minimaal referentieniveau 1F), teneinde de kansen voor participatie op de arbeidsmarkt te vergroten. De taalvaardigheid wordt getoetst in opdracht van de gemeente. De invoering van deze taaleis heeft mogelijk uitvoerings- en financiële consequenties tot gevolg. Het meten van de taalvaardigheid van het zittende bestand lijkt een grote klus, waarvan het nog niet duidelijk is onder welke voorwaarden en binnen welke termijn dit moet zijn afgerond. Bij het opstellen van de begroting 2016 is daarom nog niet bekend of er aan de invoering van deze wet (structurele) kosten zijn verbonden voor de gemeente. Beleidsplan schuldhulp 2016-2019 Voor 2016-2019 wordt een nieuw beleidsplan schuldhulpverlening opgesteld. Dit plan zal worden opgesteld op basis van de evaluatie van het beleidsplan schuldhulpverlening 2012-2015. Daarbij wordt nadrukkelijk gekeken naar de positie van schuldhulpverlening in relatie tot de decentralisaties. De organisatorische inbedding zal daarom ook worden herijkt. Dit betekent dat schuldhulpverlening medio 2016 mogelijk door een andere commerciele partij, gesubsideerde instelling of eigen medewerkers wordt uitgevoerd. Hierdoor ontstaan mogelijk tijdelijk extra uitvoeringskosten in 2016. Wat willen we bereiken? 1. Het tegengaan van armoede Subdoelen 1.1 Kinderen worden niet buitengesloten van deelname aan maatschappelijke activiteiten vanwege geldgebrek 1.2 Burgers weten welke financiële regelingen de gemeente heeft en maken hier gebruik van 1.3 Ondersteuning bij het voorkomen en oplossen van schulden 1.4 We garanderen iedereen die het nodig heeft tijdig een bestaansminimum Indicator maatschappelijk effect
Werkelijk 2013
Werkelijk 2014
Begroot 2015
Begroot 2016
1.1 Aantal huishoudens met kinderen in de bijstand dat gebruik maakt van de participatieregeling voor kinderen
NB
NB
125
140
1.2 Aantal huishoudens in de bijstand dat gebruik maakt van bijzondere bijstand regelingen
258
272
345
370
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 62
2. Minder misbruik van inkomensvoorzieningen door minder fraude Subdoelen 2.1 Het voorkomen van misbruik van bijstandsuitkeringen 2.2 Het straffen van misbruik van bijstandsuitkeringen Indicator maatschappelijk effect 2.2 Aantal afgewezen aanvragen levensonderhoud door fraudeonderzoek tijdens de aanvraag 2.2 Aantal huishoudens met een uitkering neemt af. (deze heeft een sterke relatie met participatie uit programma 4) Nulmeting 2014.
Werkelijk 2013
Werkelijk 2014
Begroot 2015
Begroot 2016
6,5%
5%
7%
7%
504
532
532
530
Wat gaan we ervoor doen? 1. Het tegengaan van armoede Activiteiten Subdoel 1.1 - Kinderen worden niet buitengesloten van deelname aan maatschappelijke activiteiten vanwege geldgebrek 1.1.1 - Stimuleren van het gebruik van de participatieregeling door actieve voorlichting via o.a. het maatschappelijk middenveld, participatiecoaches en de website Subdoel 1.2 - Burgers weten welke financiële regelingen de gemeente heeft en maken hier gebruik van 1.2.1 - Stimuleren van het gebruik van de minima regelingen door actieve voorlichting via o.a. het maatschappelijk middenveld, participatiecoaches en de website Subdoel 1.3 - Voorkomen en oplossen van schulden 1.3.1 - Organiseren van workshops “ondersteuning thuisadministratie” ter preventie van schulden 1.3.2 - Inzetten van budgetbeheer Subdoel 1.4 - Wij garanderen iedereen die er recht op heeft tijdig een bestaansminimum 1.4.1 Uitkeringsgerechtigde ontvangt zijn uitkering of voorschot binnen vier weken na zijn aanvraag. Werkelijk 2013
Prestatie-indicatoren
Werkelijk 2014
Begroot 2015
Begroot 2016
1.1.1 - X% van de huishoudens met kinderen in de bijstand maakt gebruik van de participatieregeling
NB
NB
75
80
1.2.1.X% van de huishoudens in de bijstand maakt gebruik van de inkomensondersteunende voorzieningen
51
51
65
70
1.3.1. Minder mensen in de schuldhulpverlening
NB
NB
180
170
1.4.1 - Maximale doorlooptijd van de aanvraag levensonderhoud in dagen
28
28
28
28
2. Een preventief en straffend fraudebeleid Activiteiten Subdoel 2.1 - Het voorkomen van misbruik 2.1.1 - Voorlichting bij de intake door middel van het uitreiken van een handboek met rechten en plichten 2.1.2 - Geven van voorlichtingsbijeenkomsten voor uitkeringsgerechtigden over de rechten en plichten Subdoel 2.2 - Het straffen van misbruik 2.2.1 - Controleren op de rechtmatigheid van de uitkering dmv o.a. een huisbezoek 2.2.3 - Opleggen van boetes wanneer fraude wordt geconstateerd
Wat mag het kosten? Programma Inkomen en armoedebeleid
2016
2017
2018
2019
Structurele lasten
-10.541
-10.571
-10.565
-10.562
Structurele baten
8.451
8.451
8.451
8.451
Toevoegingen aan reserves
-
-
-
-
Onttrekkingen aan reserves
-
-
-
-
-2.090
-2.120
-2.114
-2.111
-
-
-
Saldo structureel Incidentele lasten Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 63
Programma Inkomen en armoedebeleid
2016
2017
2018
2019
Incidentele baten
-
-
-
-
Toevoegingen aan reserves
-
-
-
-
Onttrekkingen aan reserves
-
-
-
-
Saldo incidenteel
-
-
-
-
-2.090
-2.120
-2.114
-2.111
Saldo van baten en lasten
Toelichting wat mag het kosten Voedselbank De intentie is uitgesproken dat de voedselbank wordt gehuisvest in de voormalige Diemer Factory. Hierdoor zullen de exploitatiekosten van de voormalige Diemer factory toenemen met € 12.000. Ook komt de huuropbrengst van € 8.000 te vervallen. Armoedebeleid Op 1 januari 2015 is de Participatiewet ingevoerd. Een aantal uitgangspunten rondom de bijzondere bijstand zijn hierdoor gewijzigd. In algemene zin wordt ten aanzien van het gemeentelijk armoedebeleid door het Rijk verwacht dat gemeenten meer maatwerk gaan bieden. Preventie van schulden en aanvullende inkomensondersteuning ten behoeve van kinderen zijn daarbij door het Rijk als speerpunten benoemd. Elke gemeente is echter vrij om zelfstandig invulling te geven aan de landelijke en lokale ambities op het gebied van armoedebestrijding. Naast invoering van de Participatiewet zijn in het coalitieakkoord 2014-2017 en het beleidsplan Werk en Inkomen 2013-2016 diverse ambities en doelen in relatie tot het gemeentelijk armoedebeleid vastgesteld. Gezien al deze ontwikkelingen is in juni 2015 het inkomensondersteunend armoedebeleid 2016-2019 vastgesteld door de gemeenteraad. In deze beleidsnota is een samenhangend pakket aan maatregelen uitgewerkt waarmee invulling wordt gegeven aan de lokale en landelijke ambities. De kosten die hiermee gepaard gaan bedragen € 105.000. Binnen de begroting is voor € 65.000 aan dekking gevonden. Deze dekkingsruimte is ontstaan vanwege het vervallen van categoriale bijzondere bijstand en de kosten voor de Collectieve Zorgverzekering voor Minima (CZM). De kosten voor de CZM worden ingaande 2015
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 64
gedekt uit de WMO middelen. Er is, na de bezuiniging in 2015 ook extra ruimte in het budget voor stadspas ontstaan. Voor de overige maatregelen geldt dat hieraan geen kosten zijn verbonden of er is dekking in de bestaande begroting. Voor de invoering van het beoogde (en reeds door de raad goedgekeurde)pakket aan maatregelen is een budget noodzakelijk van € 40.000 per jaar.
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 65
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 66
Programma Leefomgeving en milieu Portefeuillehouder: M. van der Mark, E. Boog en R.P. Grondel Afdelingsmanager: R. Burgmeijer Afdeling: Ruimtelijk Beheer Visie / strategisch doel Diemen werkt integraal aan een prettige leefomgeving, waarbij sterk wordt ingezet op betrokkenheid van bewoners bij onderhoud, inrichting en beheer van de openbare ruimte. Diemen wordt in regionaal verband energieneutraal in het jaar 2040. Diemen handhaaft de regelgeving waar de leefomgeving dat vergt. Doelstellingen in één oogopslag
Kaderstellende beleidsnota's • Actieplan energiebeleid 2013-2017 (actualiseren 2016-2017) • Actieplan luchtkwaliteit 2013-2017 (actualiseren 2016-2017) • Actieplan omgevingslawaai 2013-2017 (actualiseren 2018) • Beheers- en onderhoudsplan kunstwerken (2010) • Beleidslijn externe veiligheid regio Amstelland & Meerlanden • Beleidsnota geluid 2010-2015 (actualiseren 2016-2017) • Beleidsnota hogere grenswaarde geluid bij herontwikkeling en nieuwbouw • Beleidsnotitie wet maatschappelijke ondersteuning • Beleidsnota Openbare verlichting (2014) • Beleidsnota Straatveegplan • Beleidsnota "Windmolens in Diemen" • Beleidsplan Beheer Wegen (2013) • Bestuursakkoord Water (2011) • Collectebeleid (mei 2007) • Verbreed Gemeentelijk Riolerings Plan 2009-2013 (vGRP 3) (vGRP 4 2014-2018 in voorbereiding), Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 67
• Gedragscode Flora en Faunawet gemeente Amsterdam/gemeente Diemen 2009-2015 (herzien 2016) • Gemeentelijk Rioleringsplan (2014-2018) • Gemeentelijk Waterplan 2010-2028 (2010) • Gezondheidsnota 2012-2016 • Groenplan Diemen 2011-2016 (update in 2016) • Handhaving regels gescheiden afvalinzameling (1995) • Integraal handhavingsbeleid 2011-2014 • Inzameling Wit- en Bruingoed (1999) • Kwaliteitsplan Openbare ruimte (2013) • Milieubeleidsplan Diemen 1999-2020 (actualiseren 2016-2017) • Milieunotitie • Nationaal Bestuursakkoord Water • Natuurbeleidsplan Diemen (november 2009) • Notitie duurzaam inkopen (evalueren 1e kwartaal 2016) • Notitie gladheidbestrijding • Notitie opladen elektrische auto's in Diemen (actualiseren 4e kwartaal 2016) • Ontwikkelingsvisie Groengebied Amstelland en uitvoeringsprogramma (2009) • Overeenkomsten jaarplan GGD-gemeente Diemen 2009 • Plan van aanpak Droge Componenten (1996) • Preventief jeugdbeleid 'Veilig en onbezorgd opgroeien in Diemen' 2012-2015 (2012) • Programma groot onderhoud openbare ruimte 2015-2020 (2015) • Recreatievoertuigen op de openbare weg (november 2006), • Speelruimteplan 2012-2017 (update in 2017) • Sportbeleid • Straatveegplan • Terrassenbeleid (2012) • Uitvoeringsbesluit op basis van de afvalstoffenverordening • Verordening afvalstoffenheffing 2015 • Verordening lijkbezorgingsrechten 2015 • Verordening rioolheffing 2015 • Visie op jeugdzorg 'opvoeden met gezond verstand' (2011) Wat willen we bereiken? 1. Prettige en aantrekkelijke leefomgeving afgestemd op een daarbij passend kwaliteitsbeeld Subdoelen 1.1 Inrichting en beheer zijn afgestemd op de gestelde ambities uit het kwaliteitsplan openbare ruimte 1.2 Burgers zijn tevreden over het onderhoud van de openbare ruimte 1.3 Burgers en bedrijven ondervinden geen overlast van water en worden beschermd tegen gezondheidsrisico’s a.g.v. afvalwater 1.4 Sterke recreatieve functie van het Diemerbos Indicator maatschappelijk effect
Werkelijk 2013
Werkelijk 2014
Begroot 2015
Begroot 2016
1.1 Waarderingscijfer burgers over de leefbaarheid van de buurt
NB
NB
7
7
1.1 Waarderingscijfer burgers over speelmogelijkheden
NB
NB
7
7
1.2 Waarderingscijfer burgers over het onderhoud van de wijk als geheel
NB
NB
7
7
1.2 De gestelde kwaliteitsambities voor beplanting/ groen per wijk (als indicator van heel) zijn behaald
NB
NB
A (Parels) B (rest)
A (Parels) B (rest)
A(woongeb.) B(bedrijventer.)
A(woongeb.) B(bedrijventer.)
A(woongeb.) B(bedrijventer.)
A(woongeb.) B(Bedrijventer.)
1.2 De gestelde kwaliteitsambities voor verminderen zwerfafval per wijk (als indicator van schoon) zijn behaald
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 68
2. Actieve betrokkenheid inwoners en bedrijven bij de inrichting en het beheer van de leefomgeving Subdoelen 2.1 Inwoners en bedrijven zijn betrokken bij herinrichting en nieuwe aanleg 2.2 Inwoners raadplegen t.b.v. het uitvoeren van (dagelijks) onderhoud 2.3 Actieve betrokkenheid van inwoners bij dagelijks onderhoud Indicator maatschappelijk effect
Werkelijk 2013
Werkelijk 2014
Begroot 2015
Begroot 2016
2.1 Opkomst raadplegen inwoners (% reacties, % bewoners wat actief reageert)
NB
NB
10 %
12 %
2.2 Response op bewonersraadpleging bij buurtactieweken (gemiddeld aantal reacties per actieweek)
25
25
20 st.
20 st.
Werkelijk 2014
Begroot 2015
Begroot 2016
restafval: 6240 glas:410 papier: 950 kunststof:100 GFT afval: 140
nader te bepalen
restafval: 6.000 glas: 430 papier: 950 plastic: 120 gft: 250
7,5
7
7
3. Verbeterde duurzaamheid en leefbaarheid op het gebied van energie en milieu Subdoelen 3.1 Actief energiebeleid 3.2 Actief milieubeleid 3.3 Bewoners gaan meer en meer afval scheiden 3.4 Afvalinzameling is goed verzorgd Indicator maatschappelijk effect 3.3 tonnages per afvalstroom (restafval, gft, papier, plastic, glas)
Werkelijk 2013 restafval: 6150 glas:420 papier: 950 kunststof:110 GFT afval: 200
3.4 Waarderingscijfer burgers over de wijze van afvalinzameling
7,5
4. Naleving van wet- en regelgeving m.b.t. leefomgeving Subdoelen 4.1 Naleving van wet- en regelgeving overeenkomstig jaarlijks handhavingsprogramma 4.2 Goede kwaliteit milieuhandhaving
Wat gaan we ervoor doen? 1. Prettige en aantrekkelijke leefomgeving afgestemd op een daarbij passend kwaliteitsbeeld Activiteiten Subdoel 1.1 - Inrichting en beheer zijn afgestemd op de gestelde ambities uit het kwaliteitsplan openbare ruimte 1.1.1 - Bijdragen aan meer differentiatie in beheer, gebruik en inrichting door het toepassen handboek openbare ruimte 1.1.2 - Uitvoering beheer conform programma groot onderhoud openbare ruimte. 1.1.3 - Aanleggen van ontmoetingsplekken (aanbrengen steigers, hondenspeelplaats, speelvoorzieningen, parkzitjes, ligweiden enz.) Subdoel 1.2 - Burgers zijn tevreden over het onderhoud van de openbare ruimte 1.2.1 - Uitvoeren van activiteiten zoals genoemd in het plan van aanpak zwerfafval 1.2.2 - Uitvoeren van onderhoudswerkzaamheden conform onderhoudsprogramma wegen, openbare verlichting, water, groen, speelterreinen en kunstwerken Subdoel 1.3 - Burgers en bedrijven ondervinden geen overlast van water en worden beschermd tegen gezondheidsrisico’s a.g.v. afvalwater 1.3.1 - Uitvoeren van het stedelijk waterbeheer door te voldoen aan de zorgplicht afvalwater, hemelwater en grondwater 1.3.2 - Uitvoeren van het Gemeentelijk Riolerings Plan 1.3.3 - Vervangen en vernieuwen oevers met aandacht voor natuurvriendelijke oevers 1.3.4 - Uitwerken en implementeren van klimaatadaptieve maatregelen openbare buitenruimte n.a.v. onderzoeksresultaten 2014
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 69
Activiteiten Subdoel 1.4 - Sterke recreatieve functie Diemerbos 1.4.1 - Samen met Groengebied Amstelland en Staatsbosbeheer actief inzetten op het versterken en uitbreiden van recreatieve mogelijkheden in het Diemerbos, zoals het faciliteren van evenementen en een horecavoorziening bij de entree van het bos alsmede inzetten op waterspeelgelegenheid.
2. Actieve betrokkenheid inwoners en bedrijven bij de inrichting en het beheer van de leefomgeving Activiteiten Subdoel 2.1 - Inwoners en bedrijven zijn betrokken bij herinrichting en nieuwe aanleg 2.1.1 -Overleg met belanghebbenden op basis van uitgangspunten en schetsontwerpen en voorlopig ontwerp voor herinrichtingsprojecten. 2.1.2 - Houden van voorlichtingsbijeenkomsten en inspraakmogelijkheden (soms als workshop) bij herinrichtingsprojecten Subdoel 2.2 - Inwoners raadplegen ten behoeve van het uitvoeren van (dagelijks) onderhoud 2.2.1 - Burgers actief uitnodigen bij uitvoering van projecten en specifiek wijzen op participatiemogelijkheden 2.2.2 - Verbeteren van het huidig meldingssysteem (KCC) 2.2.3 - Houden van buurtactieweken met raadpleging van de inwoners (6 buurten per jaar) Subdoel 2.3 - Actieve betrokkenheid van inwoners bij dagelijks onderhoud 2.3.1 - Inwoners stimuleren tot en ondersteunen bij participatieprojecten via voorlichting en via de wijkcoördinator.
3. Verbeterde duurzaamheid en leefbaarheid op het gebied van energie en milieu Activiteiten Subdoel 3.1 - Actief energiebeleid 3.1.1 - Uitvoeren van het actieplan energiebeleid waaronder: a) energie besparen in gemeentelijke gebouwen en in openbare verlichting b) eigen elektrisch vervoer en oplaadpunten voor het publiek c) stimuleren van energiemaatregelen bij woningen (huur en koop) en bedrijven d) opwekken duurzame energie met zonnepanelen en windmolens e) streven naar samenwerking met bedrijfsleven om te komen tot een duurzaam bedrijfsterrein Subdoel 3.2 - Actief milieubeleid 3.2.1 - Uitvoeren van het actieplan omgevingslawaai gemeentelijke wegen en actieplan luchtkwaliteit (waaronder aandringen op verlaging maximum snelheid op rijkswegen naar 80 km/u). Subdoel 3.3 - Bewoners gaan meer en meer afval scheiden 3.3.1 - Uitvoeren aanpassing(en) van bestaand systeem van afvalinzameling 3.3.2 - Versterken van communicatie en voorlichting Subdoel 3.4 - Afvalinzameling is goed verzorgd 3.4.1 - Toezien op uitvoering overeenkomst afvalinzameling 3.4.2 - Meldingen verzamelen en met Meerlanden zorgen voor structurele oplossingen
4. Naleving van wet- en regelgeving met betrekking tot de leefomgeving Activiteiten Subdoel 4.1 - Naleving van wet- en regelgeving overeenkomstig jaarlijks handhavingsprogramma 4.1.1 - Jaarlijks wordt een handhavingsprogramma vastgesteld waarbij een duidelijke relatie wordt gelegd tussen beleidsdoelstellingen en de daarop gerichte handhaving 4.1.2 - Heldere communicatie over handhavingsbeleid en het jaarlijkse handhavingsprogramma 4.1.3 - Handhavers zichtbaar en vaak op straat door beperking administratieve binnen-taken Subdoel 4.2 - Goede kwaliteit milieuhandhaving 4.2.1 - Integraal toezicht door gemeente en Omgevingsdienst op inrichtingen op het gebied van milieuwetgeving, energiegebruik en drank- en horecaregelgeving 4.2.2 - Regionale samenwerking toezichts- en handhavingstaken onderbrengen in de VTH samenwerking in regionaal verband.
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 70
Wat mag het kosten? Programma Leefomgeving en Milieu
2016
2017
2018
2019
Structurele lasten
-15.286
-15.589
-15.919
-16.339
Structurele baten
7.473
7.519
7.640
7.620
-
-
-
-
Toevoegingen aan reserves Onttrekkingen aan reserves
-
-
-
-
Saldo structureel
-7.813
-8.070
-8.279
-8.719
Incidentele lasten
-45
Incidentele baten Toevoegingen aan reserves Onttrekkingen aan reserves Saldo incidenteel Saldo van baten en lasten
13 -32
-
-
-
-7.845
-8.070
-8.279
-8.719
Toelichting wat mag het kosten Handhaving In 2013 zijn de belastingwerkzaamheden uitbesteed aan Gemeentebelastingen Amstelland. De controle van het aantal honden binnen de gemeente is niet overgedragen en wordt gezien als een taak van Diemen zelf. Deze controlewerkzaamheden horen thuis bij het Team Handhaving. In afstemming met Gemeentebelastingen Amstelland heeft Team Handhaving met ingang van 2015 de regie op deze werkzaamheden gekregen. De kosten die hiermee gepaard gaan bedragen jaarlijks € 10.000. Ook de controle/handhaving van precario- en reclamebelasting is een taak die thuishoort bij het Team Handhaving. Voorstel is dat het Team Handhaving in geval van bezwaarschriften de feitelijke situatie te laten onderzoeken/vastleggen. Hiervoor is een geringe capaciteitsuitbreiding nodig (1 uur per week), zijnde € 1.500. Uitgangspunt is dat de kosten worden terugverdiend door hogere opbrengsten als gevolg van de handhaving.
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 71
Uitbreiding formatie team Infra Door de uitvoering van Infra projecten in te besteden, wordt een bezuiniging gerealiseerd. Dit kan door een structurele uitbreiding van 2 fte adviseur Infra projecten per 1 januari 2016. We beginnen met de meest flexibele uitbreiding: adviseur Infra van werkvoorbereiding tot met projectleiding. De jaarlijkse extra personeelslasten van ca. € 127.000 worden verrekend met de beschikbare projectbudgetten. Stopzetten dotatieverlaging voorzieningen groot onderhoud openbare ruimte In 2013 is besloten om de dotatie op de voorzieningen binnen het programma groot onderhoud openbare ruimte voorlopig een paar jaar met € 200.000 te verlagen. Deze bezuinigingsmaatregel kan vanaf 2019 niet meer gedragen worden door de voorzieningen. Om vast te houden aan het beleid Wegen, het programma groot onderhoud openbare ruimte uit te kunnen voeren en te zorgen dat de voorzieningen niet in de “min” komen, dient de dotatieverlaging vanaf 2019 te worden stopgezet. Hiermee dient dus vanaf 2019 de dotatie op de voorzieningen te worden verhoogd met € 200.000. Investering onderheide wegen Centrum West Bij de reconstructie van de openbare ruimte van de buurt Centrum West is voorafgaand een onderzoek van de betonnen onderheide constructies waarop de rijwegen zijn gelegen uitgevoerd. De resultaten en analyse leert dat het einde van de levensduur van deze 80 jaar oude constructies is bereikt. Daarmee wijzigt de aard van de voorgenomen reconstructie ingrijpend en wel dusdanig, dat het buiten de reikwijdte van het reguliere "Programma groot onderhoud openbare ruimte" valt. De huidige onderheide betonwegen dienen dan ook vervangen te worden, middels het opnemen van een investering met een looptijd van 25 jaar (conform investeringen betonnen kunstwerken). De kapitaallasten drukken op de exploitatiebegroting. Coalitieakkoord vrijval 2019 In het coalitieprogramma 'Verbinden en ontmoeten' is er voor de periode 2014 tot en met 2018 budget vrijgemaakt voor het aanblijven van de energiecoördinator € 60.000. Vooralsnog valt vanaf 2019 dit budget vrij ten gunste van het begrotingssaldo. Dotatie Voorziening Waterpartijen Vanaf 2019 wordt jaarlijks de dotatie verhoogd aan de voorziening waterpartijen met € 38.000. Dit budget is nodig voor het in goede staat houden van vaste oeverbescherming en steigers. Meerjareninvesteringsplan Omschrijving
Investeringsbedrag 2016
Straatmeubilair/openbare verlichting/ brandkranen grondexploitatie
378
Activeren nieuw bestratingsmateriaal
200
Verharding grondexploitatie Vervangen beschoeiing waterpartijen Damwanden grondexploitatie Beleidsbegroting: Programma's
2017
200
2018
200
1.328 147 1.882
147
137
2019
Totaal Afschrijvings bedrag per jaar
341
719
36
200
800
20
996
2.324
155
431
29
1.882
75 Pagina 72
Omschrijving
Investeringsbedrag 2016
2017
2018
2019
Totaal Afschrijvings bedrag per jaar
Herijken Groenplan Diemen
20
20
4
Groen/water grondexploitatie
286
286
14
Beton/onderheide riool Centrum Oost
157
157
3
PVC riool Oost-West As
854
854
57
625
14
15
15
3
2.900
2.900
116
97
97
2
1.222
1.222
81
65
65
4
203
203
14
GRP-plan Gemalen Herijken beleidsnota buiten spelen Diemen "Geef ze de ruimte' Vervanging onderheide wegen Centrum West Beton/onderheide riool Centrum West PVC riool Scheepskwartier PVC riool Flats Tobias Asserlaan PVC riool Oranjeplantsoen
41
558
26
Riool
563
563
23
Groen/water
311
311
16
Kunstwerken
139
139
3
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 73
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 74
Programma Ruimtelijke ontwikkeling Portefeuillehouder: A.J.M. Scholten en J. Klaasse Afdelingsmanager: M. Cornelissen Afdeling: Ruimtelijke ontwikkeling Visie / strategisch doel In de structuurvisie voor Diemen is als centrale ambitie geformuleerd: in 2040 is Diemen een duurzaam stedelijk dorp op het grensvlak van Amsterdam en de Diemerscheg waar het goed wonen, werken en recreëren is. Het accent ligt daarbij op het versterken van het bestaand stedelijk gebied (her- en doorontwikkeling van bestaande locaties). Op het gebied van wonen is de doelstelling: het aanbieden van een divers en toekomstig bestendig woningaanbod, voor de huidige inwoners en ook voor starters die zich in Diemen willen vestigen. De gemeente Diemen wil een aantrekkelijk ondernemingsklimaat bieden voor gevestigde en startende ondernemers. Voor zowel grotere als kleinere bedrijven. Het winkelbestand dient kwalitatief goed en gevarieerd te zijn. Diemen streeft naar zo kort mogelijke en kwalitatief goede vergunningprocedures. Ten behoeve van de dienstverlening kunnen zoveel mogelijk producten en diensten digitaal worden aangevraagd en verkregen. Doelstellingen in één oogopslag
Kaderstellende beleidsnota's • Structuurvisie Diemen (2011) • Beleidsnota Cultuurhistorie Diemen (2005) • Beleidsnotitie ondergronds bouwen (2003) • Beleidsregels plaatsing GSM/UMTS masten ( 2009) Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 75
• • • • • • • • • • •
Detailhandelsvisie Diemen 2014 Nota straathandel Natuurbeleidsplan Diemen(2009) Nota Grondbeleid (2011) Nota Reclame in de openbare ruimte 2011 Meerjarenperspectief Grondzaken Regels voor verkoop openbaar groen (2006) Welstandsnota Bouwbeleidsplan Woonvisie 2013 - 2017 Prestatieafspraken/ convenanten met de corporaties
Nieuwe ontwikkelingen Nieuwe wetgeving Belangrijke nieuwe regelgeving binnen dit programma zijn de Omgevingswet en de wijziging van de Wet administratieve bepalingen omgevingsrecht (Wabo) door middel van het wetsvoorstel VTH (vergunningen, toezicht, handhaving). Het wetsvoorstel Omgevingswet is op 1 juli 2015 door de Tweede Kamer aangenomen. Het is de bedoeling dat die wet in 2018 in werking treedt. Binnen het fysieke domein is sprake van een ingrijpende operatie die, wat betreft de impact, al wordt vergeleken met de transities binnen het sociaal domein. De Omgevingswet bundelt 26 bestaande wetten in één wet en brengt 117 AMvB's terug tot 4. De VNG stelt een ondersteuningsprogromma op waarmee de gemeenten in 2016 aan de slag kunnen (de VNG geeft aan: 2016 is het jaar van Verdieping en Verbreding, 2017 het jaar van Voorbereiding en Verandering en 2018 het jaar van Realisatie en Verankering). Welke kosten en personele belasting hiermee zijn gemoeid, valt thans nog niet te bepalen. De behandeling van de wijziging van de Wabo door de Tweede Kamer, via het wetsvoorstel VTH, is uitgesteld. Desondanks is het belangrijk om ook daarvan de nieuwe ontwikkelingen te volgen en daarop in te spelen. Het is de bedoeling dat de gemeenten een Verordening kwaliteit vergunningverlening, toezicht en handhaving gaan vaststellen. Het leek er op dat die verordening er met ingang van 1 januari a.s. moet liggen, maar door de doorgeschoven behandeling zal dat later worden. Die verordening richt zich in ieder geval op het zogeheten basispakket (met name het toezicht en handhaving op milieugevoelige bedrijven) dat door de Omgevingsdiensten wordt uitgevoerd. Daarom hebben de gemeenten die participeren in de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied de directie hiervan gevraagd het initiatief te nemen bij het ontwikkelen van een dergelijke verordening. Regionale samenwerking Op het gebied van regionale economische samenwerking worden thema's in toenemende mate opgeschaald van het niveau van de Stadsregio naar Metropoolregio Amsterdam. Omdat er daarbij van uit wordt gegaan dat grotere gemeenten hun subregio op MRA niveau vertegenwoordigen wordt gewerkt aan versterking van subregio's, waarbij Diemen deel uitmaakt van de subregio Amstelland Meerlanden. Woningmarkt De woningmarkt is, in ieder geval in de Amsterdamse regio, flinkt uit het dal geklommen. Er worden veel woningbouwplannen ontwikkeld om aan de regionale woningbehoefte te kunnen voldoen. Dat geldt echter nog niet voor alle segmenten (duurdere woningen blijven achter) en de situatie is zeker niet stabiel te noemen. Woningcorporaties zijn nog steeds zeer terughoudend met nieuwe investeringen. In 2016 wordt er capaciteit vrijgemaakt om samen met de corporaties plannen voor de bouw van sociale woningen op te stellen.
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 76
Diemen-Zuid Hoewel de ambtelijke organisatie op het fysieke terrein meer dan de handen vol heeft aan de lopende projecten, waarvoor veelal de inzet van dezelfde medewerkers is vereist (Holland Park, Plantage de Sniep, spooronderdoorgang Ouddiemerlaan, Oost-West as etc.) moet ook aandacht worden besteed aan diverse met elkaar samenhangende ontwikkelingen in Diemen-Zuid. Als Holland Park daadwerkelijk in een versneld tempo wordt gerealiseerd, met appartementen van verschillende grootte, kan dit effecten hebben op de leerlingenprognoses voor de basisscholen in Diemen-Zuid en dus komt de vraag op: wat doen we vervolgens met deze scholen? Ook moet rekening worden gehouden met veranderende verkeersstromen (auto en fiets) tussen Holland Park, Diemen Zuid en Diemen Centrum. De verkeers-structuur in Diemen-Zuid, en de rol daarin van de busbaan, vraagt dan ook de aandacht. In 2013 is hierover al informeel met een aantal bewoners gesproken. Hieraan zal een concreet vervolg moeten worden gegeven. Bekeken zal ook moeten worden of een meer evenredige verdeling van het verkeer over beide bruggen mogelijk is. Met behulp van een geactualiseerd verkeersmodel kunnen de effecten van diverse maatrgelen in beeld worden gebracht. Aan de hand daarvan kunnen wij met meer concrete voorstellen komen. Al met al is er aanleiding om in 2016 meer aandacht te geven aan mogelijke ontwikkelingen in Diemen Zuid. Wij zullen hierover nog in 2015 met nadere voorstellen komen met daaraan gekoppeld eventuele financiële en personele gevolgen in 2016. Wat willen we bereiken? 1. Een versterkt stedelijk gebied waar het prettig wonen, werken en recreëren is Subdoelen 1.1 Accent op herontwikkeling en doorontwikkeling van bestaande wijken/locaties 1.2 Ruimte nodig voor nieuwe ontwikkelingen waarbij Structuurvisie uitgangspunt is 1.3 Goede verbindingen tussen wijken 2. Divers en toekomstbestendig woonaanbod voor starters en bestaande inwoners Subdoelen 2.1 Handhaven aantal betaalbare woningen voor de lagere inkomensgroepen 2.2 Goede huisvestingsmogelijkheden voor starters, zowel huur als koop 2.3 Levensloopbestendig woningaanbod Indicator maatschappelijk effect 2.1 Aantal goedkope woningen in de kernvoorraad, in beheer van woningcorporaties
Werkelijk 2013
Werkelijk 2014
Begroot 2015
Begroot 2016
2.509
2.509
2.509
2.509
Werkelijk 2013
Werkelijk 2014
Begroot 2015
Begroot 2016
NB
NB
NB (nulmeting)
NB
3. Aantrekkelijk ondernemingsklimaat Subdoelen 3.1 Aantrekkelijke werklocaties 3.2 Diverse en toekomstbestendige detailhandelstructuur 3.3 Goede kwaliteit dienstverlening aan gevestigde en startende bedrijven Indicator maatschappelijk effect 3.3 Oordeel van ondernemers over kwaliteit gemeentelijke dienstverlening
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 77
4. Vergunningaanvragen worden snel, juist en digitaal afgehandeld Subdoelen 4.1 Wabo-vergunningen binnen wettelijke termijnen (flitsvergunning) 4.2 Voldoen aan de kwaliteitscriteria 2.1 Wet VTH 4.3 Volledig digitale vergunningverlening Indicator maatschappelijk effect
Werkelijk 2013
Werkelijk 2014
Begroot 2015
Begroot 2016
4.1 Percentage van de Wabo vergunningsaanvragen dat binnen 6 weken wordt afgehandeld (wettelijke termijn is 8 weken)
NB
NB
40%
50%
4.3 Percentage van alle Wabo-aanvragen dat digitaal wordt ingediend (inclusief APV en drank & horeca)
NB
NB
60%
70%
Wat gaan we ervoor doen? 1. Versterkt bestaand stedelijk gebied waar het prettig wonen, werken en recreëren is Activiteiten Subdoel 1.1 - Accent op herontwikkeling en doorontwikkeling van bestaande wijken/locaties 1.1.1 - In samenspraak met bewoners voorstellen ontwikkelen voor verbeteren leefbaarheid, sociale veiligheid en bereikbaarheid in/van Diemen Zuid. 1.1.2 - Medewerking verlenen aan herontwikkeling vrijgekomen/vrijkomende locaties in Diemen (De Sfinx, Arent Krijtstraat 1, locatie voormalig postkantoor) 1.1.3 - Herontwikkelen Bergwijkpark-Noord tot aantrekkelijk woongebied op basis van het Strategisch Masterplan 1.1.4 - Doorzetten woningproductie op Plantage de Sniep Subdoel 1.2 - Ruimte nodig voor nieuwe ontwikkelingen conform Structuurvisie 1.2.1 - Flexibel inspringen op nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen/initiatieven. Subdoel 1.3 - Goede verbindingen tussen wijken 1.3.1 - Vernieuwen Hartveldseweg/Muiderstraatweg (Oost-West as) 1.3.2 - Versterken Noord-Zuidas, o.a. aanleg spooronderdoorgang bij station Diemen
2. Divers en toekomstbestendig woonaanbod voor starters en bestaande inwoners Activiteiten Subdoel 2.1 - Voldoende betaalbare woningen voor de lagere inkomensgroepen 2.1.1 - Maken van concrete afspraken met de Stadsregio Amsterdam over toewijzing, liberalisatie, verkoop van sociale huurwoningen en doorstroming op basis van de vastgestelde intentieverklaring van de Stadsregio 2.1.2 - Vergaand beperken liberalisatie en verkoop van sociale huurwoningen door opstellen en monitoren van prestatieafspraken met corporaties over omvang/behoud van kernvoorraad 2.1.3 - Inzet van gemeentelijke gronden met een lage boekwaarde voor de realisatie van sociale woningbouw Subdoel 2.2 - Goede huisvestingsmogelijkheden voor starters, zowel huur als koop 2.2.1 - Het verstrekken van startersleningen 2.2.2 - Starters opnemen als doelgroep in prestatieafspraken met corporaties Subdoel 2.3 - Levensloopbestendig woningaanbod 2.3.1 - Bij nieuwbouw aandacht geven aan levensloopbestendig bouwen, groepswonen en het zo mogelijk afspreken van elementen van Woonkeur in overleg met corporaties en ouderenbonden
Prestatie-indicatoren 2.2.1 - Aantal verstrekte startersleningen
Werkelijk 2013 22
Werkelijk 2014
Begroot 2015
16
Begroot 2016
20
20
3. Aantrekkelijk ondernemingsklimaat Activiteiten Subdoel 3.1 - Aantrekkelijke werklocaties 3.1.1 - Continueren van periodieke overleggen op Bergwijkpark, bedrijventerreinen en winkelcentra met ondernemers, ondernemersvereniging en politie om maatregelen af te stemmen om aantrekkelijkheid te behouden/vergroten. 3.1.2 - Stimuleren van inzet Beeldkwaliteitsfonds ter verbetering aanzicht bedrijfspanden voor ondernemers op bedrijventerreinen.
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 78
Activiteiten Subdoel 3.2 - Diverse en toekomstbestendige detailhandelstructuur 3.2.1 - Oprichten platform detailhandel voor periodiek overleg gemeente en winkeliersverenigingen, eigenaren winkelcentra, marktcommissie en koepelorganisaties Subdoel 3.3 - Goede kwaliteit van dienstverlening aan gevestigde en startende bedrijven 3.3.1 - Persoonlijke advisering aan in (financiele) moeilijkheden verkerende ondernemers door 155-Red een bedrijf van het IMK.
4. Vergunningaanvragen worden snel, juist en digitaal afgehandeld Activiteiten Subdoel 4.1 - Ruimschoots binnen wettelijke termijnen (flitsvergunning) 4.1.1 - Er wordt gewerkt conform processen die lean en duidelijk beschreven zijn Subdoel 4.2 - Voldoen aan de kwaliteitscriteria 2.1 Wet VTH (proces- en massacriteria) 4.2.1 - Uitvoering en afstemming van processen in samenwerking met andere gemeenten Subdoel 4.3 - Volledig digitale vergunningverlening 4.3.1 - Gerichte kanaalsturing (website en klantcontacten) richting digitale aanvraag 4.3.2 - Faciliteren van aanvragers die (nog) niet digitaal werken
Wat mag het kosten? Programma Ruimtelijke Ontwikkeling
2016
2017
2018
2019
Structurele lasten
-23.195
-16.486
-11.648
-7.653
Structurele baten
22.570
15.862
11.025
7.030
Toevoegingen aan reserves
-
-
-
-
Onttrekkingen aan reserves
-
-
-
-
Saldo structureel
-625
-624
-623
-623
Incidentele lasten
-1.191
-1.025
-1.126
-1.020
Incidentele baten
1.292
877
753
587
148
267
433
101
-
-106
-
-524
-624
-729
-623
Toevoegingen aan reserves Onttrekkingen aan reserves Saldo incidenteel Saldo van baten en lasten
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 79
Toelichting wat mag het kosten Huren en Pachten Door nieuwe opbrengsten zijn de baten voor huren, pachten en erfpachten structureel € 35.000 hoger. Bergwijkpark Met de ontwikkelaar van Bergwijkpark is een meerjarige overeenkomst afgesloten voor de bijdrage van de gemeentelijke projectaansturing. Per jaar ontvangt de gemeente € 290.000. € 190.000 is nodig voor de gemeentelijke projectaansturing en de overige € 100.000 komt binnen via de bouwleges. Dit betekent ook een verschuiving van de werkzaamheden. Waar eerst de uren nog toegerekend werden naar het 'Krediet Bergwijkpark' worden de uren nu toegerekend naar de bouwleges (voorbereiding en toetsen). Per saldo ontstaat een klein nadeel van € 21.000 per jaar. De verplaatsingskosten voor het BP tankstation ramen we in 2018 op € 106.000. Bouwleges Het huidige beleid is dat er € 325.000 van de algemene middelen beschikbaar wordt gesteld voor de afhandeling van omgevingsvergunningen (bouwleges). Reden hiertoe is dat er financiële ruimte moet zijn voor een minimale bezetting voor de uitvoering van de afhandeling van aanvragen omgevingsvergunning. Verschillen groter of kleiner dan € 325.000 worden verrekend met de 'Reserve Bouwleges'. In 2016 zijn de ontvangsten voor incidentele bouwleges door grote bouwprojecten dermate hoog dat dit leidt tot een dotatie van € 166.000 aan de Reserve Bouwleges. Het college acht het, gezien de hoogte van de 'Reserve Bouwleges' (€ 1,6 miljoen), verantwoord om in 2016 geen dotatie te ramen maar de middelen vrij te laten vallen aan de algemene middelen.
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 80
Algemene dekkingsmiddelen Portefeuillehouder: A.J.M. Scholten Afdelingsmanager: K. Schelling Afdeling: Financiën en Informatiemanagement Voorschriften BBV Conform het BBV omvat het overzicht algemene dekkingsmiddelen tenminste: • • • • •
Algemene uitkering; Lokale heffingen (ongebonden); Dividend; Saldo financieringsfunctie; Overige algemene dekkingsmiddelen.
De algemene dekkingsmiddelen nemen we niet in de programma´s op omdat het geen geoormerkte financiële middelen zijn. Ze kunnen worden ingezet voor dekking van alle programma´s. Hierna geven we een overzicht met de algemene dekkingsmiddelen. Algemene dekkingsmiddelen Algemene uitkering Lokale heffingen (ongebonden) Dividend Saldo financieringsfunctie Onvoorzien Totaal
2016
2017
2018
2019
32.863
32.723
32.958
33.364
6.763
6.971
6.763
6.963
104
104
104
104
-1.298
-1.125
-1.066
-1.050
51
51
51
51
38.483
38.724
38.810
39.432
Algemene uitkering Ontwikkeling Algemene uitkering
2016
2017
2018
2019
Baten MJB 2015-2018
33.105
32.665
32.428
32.428
Kadernota 2016
-1.216
-1.135
-985
-455
174
-125
-72
-19
Actualiseren maatstaven
111
246
211
188
Herverdeeleffect 2de fase groot onderhoud gemeentefonds
410
453
512
529
Decentralisaties van AWBZ, Jeugdzorg en participatie
208
497
527
441
Structureel
Accresontwikkeling / uitkeringsfactor
Decentrale en integratie uitkeringen
-62
-9
-9
-9
Totaal meicirculaire 2015
841
1.062
1.169
1.130
Woningaantallen
59
155
117
Inwoneraantallen
72
191
144
-
131
346
261
32.730
32.723
32.958
33.364
Totaal woning- en Inwoneraantallen Totaal mutaties structureel Incidenteel Kadernota 2016 Meicirculaire 2015: Denctraleuitkering HHT Totaal mutaties incidenteel Totaal
Beleidsbegroting: Programma's
121 12 133
-
-
-
32.863
32.723
32.958
33.364
Pagina 81
Op 30 mei is door de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelatie (BZK) de meicirculaire 2015 gepubliceerd. Ten opzichte van de Kadernota 2016 hebben de ontwikkelingen uit deze circulaire en een gewijzigde prognose voor woning- en inwoneraantallen geleid tot een hogere algemene uitkering. Grofweg stijgt de algemene uitkering structureel met een bedrag van circa € 0,8 tot € 1,1 miljoen. Onderstaand een toelichting op de diverse oorzaken. Accresontwikkeling / uitkeringsfactor De prognose van het Centraal Economisch Planbureau betreffende de macro-economische ontwikkelingen is de basis voor het Rijk geweest om het accres voor 2016 en verder te bepalen. Voor 2016 is sprake van een hogere loonontwikkeling dan eerder geraamd, wat leidt tot een positief effect op het accres. Voor 2017 en verder is het effect van het accres op de algemene uitkering negatief omdat naar verwachting de uitgaven van het Rijk afnemen. Actualiseren maatstaven Dit voordelig effect heeft te maken met wijzigingen in maatstaven en bijbehorende aantallen, zoals bij inwoneraantallen, uitkeringsontvangers. Daarnaast gelden wijzigingen in tarieven waardoor de uitkering van de gemeente Diemen toeneemt. Herverdeeleffect 2de fase groot onderhoud gemeentefonds de In de 2 fase van het groot onderhoud zijn van de onderstaande clusters nieuwe verdeelsystematieken geïntroduceerd: • Brandweer en rampenbestrijding • Werk en inkomen • Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Stedelijke Vernieuwing • Onderwijshuisvesting In de Kadernota 2015 is rekening gehouden met een nadelig effect van circa € 900.000. Dit is destijds in de Decembercirculaire 2014 geprognosticeerd op basis van gegevens uit 2013. Inmiddels is gebleken dat op basis van actuele gegevens het nadelig effect aanzienlijk minder is. Het nadeel varieert in de jaren 2016 tot en met 2019 tussen de € 400.000 en € 500.000. Ten opzichte van de ramingen in de Kadernota geeft dit een positief verschil van circa € 400.000. Decentralisaties van AWBZ, Jeugdzorg en participatie • Voor een toelichting op de decentralisaties wordt verwezen naar het programma Sociaal Domein. Decentrale en integratie uitkeringen • Huishoudelijk Hulp Toelage (HHT) Volgens de circulaire ontvangen wij voor HHT in 2015 € 121.000, daarnaast wordt het budget in 2016 verhoogd met circa € 12.000. • Combinatiefunctie Wij hadden rekening gehouden met een structurele inkomsten voor de combinatiefuncties. Uit de meicirculaire blijkt dat we tot en met 2015 gelden ontvangen (€ 92.000). Ieder jaar wordt in de meicirculaire bekend gemaakt of er geld beschikbaar wordt gesteld. • Wet maatschappelijke ondersteuning Dit budget is bijgesteld vanwege voor huishoudelijke hulp, woningaanpassingen en hulpmiddelen voor mensen die thuis wonen met een WLZ-indicatie.
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 82
Woning- en inwoneraantallen In de prognose van de Kadernota 2016 is opgenomen dat de oplevering van de woningen van Bergwijkpark en De Sfinx in respectievelijk 2017 en 2018 worden opgeleverd. Bij nader inzien vindt de oplevering een jaar eerder plaats. Daarnaast worden ook nog 300 woningen in 2019 opgeleverd. De mutatie van woningaantallen leidt ook tot wijziging van de inwoneraantallen. In de tabel is opgenomen wat het effect is van deze mutaties. Lokale heffingen In Diemen worden de volgende belastingen (ongebonden): Lokale heffingen ongebonden
2016
2017
2018
2019
Onroerende-zaakbelastingen (OZB) - woningen (eigenaren)
2.820
2.820
2.820
2.820
- niet-woningen (eigenaren)
1.534
1.534
1.534
1.534
- niet-woningen (gebruikers)
1.192
1.192
1.192
1.192
Precariobelasting
557
557
557
557
Reclamebelasting
148
148
148
148
Hondenbelasting
116
116
116
116
Toeristenbelasting
45
45
45
45
Parkeerbelasting Totaal
351
559
351
551
6.763
6.971
6.763
6.963
Voor een toelichting op de verschillende onderdelen wordt verwezen naar paragraaf 7 Lokale Heffingen. Vergunningen voor parkeerbelasting worden eens in de twee jaar afgegeven vandaar de oplopende/afnemende opbrengsten. Dividend en rentebaten van leningen Voor het overzicht van het verloop van de dividenduitkeringen en de rentebaten van leningen in de komende jaren verwijzen we naar Paragraaf 3, Financiering. Saldo financieringsfunctie Voor het overzicht van het verloop van het saldo van de financieringsfunctie in de komende jaren verwijzen we naar Paragraaf 3, Financiering. Onvoorzien Het budget voor onvoorzien is gebaseerd op het aantal inwoners. Per saldo houden we in de begroting rekening met € 51.000. Deze stelpost is structureel in de begroting opgenomen en dient ter dekking van onvoorziene uitgaven Onvoorzien
2016
2017
2018
2019
Onvoorzien
51
51
51
51
Totaal
51
51
51
51
Nieuwe ontwikkelingen Vennootschapsbelasting (vpb) In 2015 is door zowel de Tweede Kamer als de Eerste Kamer het wetsvoorstel modernisering vennootschapsbelastingplicht voor overheidsondernemingen aangenomen. Het achterliggend doel van de aanpassing is het scheppen van een gelijk speelveld tussen overheidsondernemingen en private ondernemingen.
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 83
Wat mag het kosten? Algemene Dekkingsmiddelen
2016
2017
2018
2019
Structurele lasten
-363
-355
-347
-347
Structurele baten
32.939
33.008
33.347
33.782
-
-
-
-
Toevoegingen aan reserves Onttrekkingen aan reserves
-
-
-
-
Saldo structureel
32.576
32.653
33.000
33.435
Incidentele lasten
-
-
-
-
Incidentele baten
132
-
-
-
Toevoegingen aan reserves
-
-
-
-
Onttrekkingen aan reserves
-
-
-
-
Saldo incidenteel Saldo van baten en lasten
132
-
-
-
32.708
32.653
33.000
33.435
Toelichting wat mag het kosten Zie Algemene Uitkering Vennootschapsbelasting (vpb) De aanpassing houdt in dat de gemeente Diemen met ingang van 1 januari 2016 in de begroting rekening moet houden met eventueel af te dragen vpb. Uit een externe adviesrapportage blijkt dat wij geen winstgevende ondernemersactiviteiten exploiteren. Op grond hiervan gaan we ervan uit dat de af te dragen vennootschapsbelasting voor Diemen nihil is. Rente Het rentepercentage in de begroting 2016 handhaven we op 3,5%. De aantrekkende woningmarkt heeft een negatief effect op de toegerekende rente in de begroting. Door de snellere oplevering van woningen daalt de boekwaarde van grondexploitatie 'Plantage De Sniep' sneller dan geprognosticeerd. Dit veroorzaakt een negatief rente-effect, de rente over de boekwaarde rekenen we immers toe naar de begroting. Tegenover deze dalende
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 84
rente-inkomsten staan ook rentevoordelen. Ten eerste kunnen leningen tegen een lager rentepercentage worden geherfinancierd en ten tweede hoeven we steeds minder leningen (volledig) te herfinancieren. In de jaren 2016 en 2017 levert dit per saldo een voordeel op. In 2018 en 2019 slaat dit om in een nadeel. Het niet te hoeven herfinancieren van geldleningen levert een positief effect op voor onze vermogenspositie. De schuld per inwoner neemt in de loop der jaren af.
Beleidsbegroting: Programma's
Pagina 85
Pagina 86
Paragrafen
Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 87
Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 88
Paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing Omschrijving Sinds 1 januari 2004 verplicht het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) provincies en gemeenten tot het maken van een paragraaf weerstandsvermogen in de programmabegroting en de jaarrekening. Deze paragraaf moet tenminste bevatten: • een inventarisatie van de weerstandscapaciteit; • het beleid omtrent de weerstandscapaciteit en de risico’s; • een inventarisatie van de risico’s. Conform het BBV, artikel 11:2, moeten wij vanaf 01 januari 2016 ook de volgende vijf kengetallen verplicht opnemen in paragraaf weerstandsvermogen van de programmabegroting: 1. 2. 3. 4. 5. 6.
netto schuldquote; netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen; solvabiliteitsratio; grondexploitatie; structurele exploitatieruimte en belastingcapaciteit.
In het kader van financieel toezicht zijn nog geen landelijke normen beschikbaar. Dit is de aanleiding waarom de toezichthouder vooralsnog geen gebruik maakt van deze normen om te bepalen hoe wij presteren op de betreffende onderdelen. Mocht er alsnog een landelijke normering komen, dan zal de toezichthouder zich daarbij aansluiten. Weerstandsvermogen Het weerstandsvermogen geeft aan in hoeverre de gemeente financiële tegenvallers kan opvangen zonder dat het geformuleerd beleid moet worden gewijzigd. Het geeft inzicht in de robuustheid van de financiële positie van de gemeente. Het weerstandsvermogen is afhankelijk van de benodigde weerstandscapaciteit (de ingeschatte risico’s) en de beschikbare weerstandscapaciteit. De weerstandscapaciteit bestaat uit de middelen en mogelijkheden van de gemeente om niet begrote kosten te dekken. Beleid omtrent de weerstandscapaciteit en de risico´s Voor een goede bedrijfsvoering moeten we weten welke risico's wij lopen en hoe wij deze risico’s kunnen beheersen. Ter bepaling van het benodigde weerstandsvermogen hebben we inzicht in het risicoprofiel nodig. Middels een inventarisatie zijn de risico's verzameld. Belangrijk daarbij was te onderzoeken welke beheersmaatregelen zijn genomen of alsnog genomen moeten worden. Vervolgens zijn de risico's op twee aspecten gewaardeerd, te weten het verwachte risicobedrag en de kans op voordoen. De kans op voordoen wordt later gebruikt bij de bepaling van het benodigde weerstandsvermogen. Onderstaand de score-indeling van de risicokans.
Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 89
Score
Risicokans
Gemiddelde risicokans
1. Laag
0% - 20%
10%
2. Matig
20% - 40%
30%
3. Gemiddeld
40% - 60%
50%
4. Hoog
60% - 80%
70%
5. Zeer Hoog
80% - 100%
90%
Bij de score-indeling van laag tot zeer hoog is met een variatiebreedte van 20% gerekend omdat de kans dat een risico zich daadwerkelijk voordoet slechts globaal is aan te geven. Bij de inschatting speelt de budgetverantwoordelijke een grote rol. Het financiële gevolg van het risico wordt bepaald door de gemiddelde risicokans te vermenigvuldigen met het maximale risicobedrag. Omdat niet alle risico's zich tegelijk voor zullen doen en ook de risicokans niet gelijk is, is het niet noodzakelijk om de vastgestelde risico's voor 100% op te nemen. Het totaal aan risico's is afgezet tegen het totale weerstandsvermogen. Dit leidt tot de bepaling van een weerstandsratio. Met behulp van de hierna volgende tabel beoordelen we de ratio van de gemeente Diemen. Deze normtabel is ontwikkeld door het Nederlands Adviesbureau Risicomanagement (NAR). Ratio weerstandsvermogen
Betekenis
A
> 2,0
Uitstekend
B|
1,4 < x < 2,0
Ruim voldoende
C
1,0 < x < 1,4
Voldoende
D
0,8 < x < 1,0
Matig
E
0,6 < x < 0,8
Onvoldoende
F
< 0,6
Ruim onvoldoende
Methode Om tot de samenstelling van het risicoprofiel voor de programmabegroting 2016 te komen hebben we de risico's per afdeling geïnventariseerd. Per risico zijn de volgende aspecten aangegeven: • omschrijving van het risico; • de te nemen of reeds genomen beheersmaatregel; • een inschatting van het risicobedrag; • de kans op voordoen van het risico. Resultaten risico analyse begroting 2016 Net als in de jaarrekening 2014 hebben we de risico’s voor de begroting 2016 onderscheiden in structurele en incidentele risico's. Voor structurele risico’s moet de dekking gevonden worden in een permanente oplossing in de vorm van een voorziening, verzekering of een afdoende beheersmaatregel. Daarnaast zijn er nog risico's binnen de begroting die niet te kwantificeren zijn. Deze risico's zijn apart inzichtelijk gemaakt. De risico’s beschrijven we kort. Daarbij geven we aan of het een nieuw of een bestaand risico betreft. In de hierna volgende tabel zijn alle geïnventariseerde risico’s in beeld gebracht.
Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 90
Volgnr. Risico-omschrijving
Bedrag risico Kans op voordoen
Type
Incidentele risico's 1
Plantage de Sniep
a.
- opbrengsten dalen met 15%
2.400
Gemiddeld
Bestaand
b.
- project vertraagd 2 jaar
1.000
Gemiddeld
Bestaand
2
Claim RWS grond A1
750
Laag
Bestaand
3
Verhaal Schelpenhoek
60
Laag
Bestaand
4
Kosten verbouwen en inrichten Brede HOED
5
DUO+ (frictiekosten plaatsing / huisvesting / ICT)
Subtotaal incidentele risico's
195 2.000
Laag Hoog
Bestaand Nieuw
6.405
Structurele risico's 6
Afschaffen precariobelasting op kabels en leidingen
475
7
Juridische procedures workflowmanagement
125
8
Eigen risico WW en BW uitkering(en)
100
9
Langdurig ziekteverzuim alsmede zwangerschapsverlof
100
10
Leegstand Brede Hoed
50
11
Teruglopen inkomsten zwembad/ sportbedrijf
50
12
Bundeling Uitkeringen Inkomensvoorzieningen Gemeenten (BUIG)
13
Transitietrajecten
14
Studentenwoningen
240
15
DUO+ (verdelingssystemathiek / moederorganisatie / fiscaal)
250
400
1.000
Subtotaal Structurele risico's
2.790
Totaal
9.195
Volgnr.Risico-omschrijving
Laag Laag Gemiddeld Gemiddeld Laag Hoog Matig
Bestaand Bestaand Bestaand Bestaand Bestaand Bestaand Bestaand
Gemiddeld
Bestaand
Laag
Nieuw
Gemiddeld
Nieuw
Type
Niet kwantificeerbare risico's 16
Wet houdbaarheid overheidsfinanciën (HOF)
17
Wet schatkistbankieren
Nieuw
18
Wet Vennootschapsbelasting
Nieuw
Beleidsbegroting: Paragrafen
Bestaand
Pagina 91
Incidentele risico’s Toelichting op de risico’s van de gemeente Diemen: 1. Plantage de Sniep (bestaand) Berekend risicobedrag € 3.400.000 Nadere omschrijving risico: Bij de meest recente actualisatie van de grondexploitatie van Plantage de Sniep hebben we zo goed als mogelijk een inschatting gemaakt van het resultaat en de doorlooptijd van het project. In de geactualiseerde grondexploitatie hebben we tevens aangegeven wat de effecten zijn van eventuele tegenvallers in de verdere ontwikkeling om een algemeen beeld te krijgen van de omvang van de risico's. Als risicobedrag is het 'worst-case' scenario opgenomen zoals opgenomen in het Meerjarenperspectief Grondzaken Jaarrekening 2014'. Beheersmaatregelen: Binnen het project zijn maatregelen genomen om de kans op het voordoen, of het mogelijke effect, te beperken: • Met de betrokken ontwikkelaars zijn nieuwe afspraken gemaakt waarmee meer grip op de planning is ontstaan; • Daarnaast ontwikkelt de gemeente een aantal deelgebieden zelf en is de afhankelijkheid van de ontwikkelcombinatie minder groot geworden. Binnen de geactualiseerde grondexploitatie is volstaan met het enkel in beeld brengen van mogelijke effecten. Onderstaande methodiek leent zich niet goed voor risico's gekoppeld aan grondexploitaties. Om toch een indruk te geven is het genoemde risicobedrag op dit moment daarom alleen een globale inschatting, gebaseerd op een opbrengstendaling van 15% (zoals benoemd in de effectenanalyse). 2. Afrekening grond A1 met Rijkswaterstaat (bestaand) Berekend risicobedrag € 750.000. Nadere omschrijving risico: Op basis van een overeenkomst uit de jaren zeventig moet de gemeente Diemen nog een bedrag terugbetalen aan het Rijk. De gemeente had destijds een voorschotbedrag van het Rijk ontvangen voor de aankoop van gronden voor de aanleg van de A1. Omdat er uiteindelijk minder gronden nodig waren dan vooraf was voorzien, moet een gedeelte van het voorschotbedrag worden terugbetaald. Hiervoor had de gemeente een voorziening getroffen, maar bij de controle van de jaarrekening 2007 hebben we besloten de voorziening naar de algemene reserve over te hevelen. Voorlopig bedraagt het risicobedrag maximaal € 750.000. Het initiatief voor de definitieve afrekening ligt bij Rijkswaterstaat, maar die maakt er geen haast mee. Het kan nog wel enkele jaren duren voordat we hierover overeenstemming bereiken met Rijkswaterstaat. Beheersmaatregelen: De gemeente Diemen heeft met Rijkswaterstaat afgesproken dat de terugbetaling wordt gekoppeld aan de huidige weguitbreiding van de A1, A10 en A9. Dit is afgesproken omdat Rijkswaterstaat nog een aantal hectare grond van de gemeente Diemen nodig heeft voor de weguitbreiding. Deze aankoop wordt verrekend met het terug te betalen voorschot. Het ziet ernaar uit dat het terug te betalen bedrag hierdoor lager uitvalt. Pas na afronding van de onderhandelingen over de weguitbreiding en de bijbehorende grondtransacties kan een definitieve afrekening plaatsvinden.
Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 92
3. Verhaal Schelpenhoek (Bestaand) Berekend risicobedrag € 60.000. Nadere omschrijving risico: De kosten voor de calamiteit rond de riolering van Schelpenhoek hebben we voor een deel geclaimd bij de aannemer. Het overblijvende deel van de schade kunnen we door het nog ontbreken van een duidelijk aanwijsbare dader nog niet verhalen. Ter voorkoming van verdere schade hebben we de sanering laten uitvoeren. We hebben aangifte gedaan en een claim neergelegd voor het verhaalbare deel. Inmiddels hebben we een nota verzonden naar de verantwoordelijke aannemer voor circa € 60.000. We voeren overleg met de verzekeringsmaatschappij omtrent de nota. 4. Kosten verbouwen en inrichten Brede HOED (Bestaand) Berekend risicobedrag € 195.000. Nadere omschrijving risico: Vanaf begin 2014 huurt de gemeente een deel van de Brede HOED voor de vestiging van onder andere het WMO-loket, het OKC en een aantal zorgpartners. Het af te sluiten huurcontract loopt naar alle waarschijnlijkheid voor tien jaar met telkens een optie tot verlenging met vijf jaar. De kosten voor het turnkey opleveren van het gemeentelijk deel van de Brede HOED, van €521.000 zijn voor rekening van de gemeente en haar partners. Het betreft zaken die aarde en nagelvast aan het gebouw zitten en waarvoor een afschrijvingstermijn van 15 jaar wordt gehanteerd. Omdat wij geen afspraken hebben gemaakt over compensatie aan de gemeente door de eigenaar van het gebouw als wij korter dan 15 jaar huren, mogen wij dit bedrag volgens het BBV niet activeren en afschrijven. Wel kunnen wij dit bedrag in de boekhouding dusdanig verwerken dat jaarlijks een deel van deze kosten ten laste van de exploitatie komt. In onze begroting houden wij hiervoor, conform levensduur van de aanpassingen, rekening met een periode van 15 jaar. De gemeente loopt een risico dat na jaar 10 de huur niet verlengd wordt en de kosten voor aanpassingen van jaar 11 tot en met 15 in één keer ten laste van de exploitatie moeten komen. Het gaat om een bedrag van ongeveer eenmalig €195.000 in jaar 10 (dit is 2023). De kans dat de verhuurder binnen de bestemming (van zorg- of zorggerelateerde voorzieningen) een ander doel zal vinden voor de begane grond van het gebouw zijn gering. 5. DUO+ (Frictiekosten plaatsing / huisvesting / ICT) (nieuw) Berekend risicobedrag € 2.000.000 Nadere omschrijving risico: In april 2015 is besloten verder te gaan met de DUO+ samenwerking. De gemeente Diemen participeert op het onderdeel Bedrijfsvoering. Al eerder was de samenwerking op ICT-gebied geakkordeerd. Diemen participeert niet in Buurt en Burger. Ten tijde van het opstellen van de begroting voor Diemen wordt ook de begroting voor DUO+ opgesteld. Daarnaast zijn wordt de huisvesting uitgewerkt en vindt de plaatsing van personeel plaats. Doordat Diemen slechts partieel deelneemt heeft dit gevolgen voor de uitwerking van bijvoorbeeld de ICT-aspecten. De kans bestaat dat het overgaan naar een flexwerkomgeving en de plaatsing van personeel frictiekosten met zich meebrengt. Structurele risico's 6. Afschaffing precariobelasting op kabels en leidingen (bestaand) Berekend risicobedrag € 475.000. Nadere omschrijving risico: Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 93
Al enige jaren melden wij in deze paragraaf een mogelijke afschaffing van de precariobelasting op kabels en leidingen. Over dit onderwerp bestaat nog steeds geen duidelijkheid. Na installatie van de nieuwe Tweede Kamerleden is dit punt opnieuw op de politieke agenda (Motie Van der Burg) geplaatst. Op verzoek van de Tweede Kamer heeft de minister van BZK in 2011 een wetsvoorstel uitgewerkt dat regelt dat nutsbedrijven geen precariobelasting meer hoeven te betalen voor hun netwerken. Over dit concept wetsvoorstel heeft de Raad van State in september 2012 advies uitgebracht. Naar aanleiding van dit advies heeft de minister besloten meer tijd te nemen om te studeren op reële alternatieven. Daarbij wordt onderzocht of een analogie met de ‘gedoogconstructie’ in de Telecomwet mogelijk is. Het wetsvoorstel tot afschaffing precariobelasting op kabels en leidingen van nutsbedrijven houdt hij tot die tijd aan. Mocht de afschaffing van de precariobelasting op kabels en leidingen doorgaan dan daalt de opbrengst precariobelasting jaarlijks met circa € 475.000. Daarbij is het de vraag of de voorgestelde compensatieregeling gehandhaafd blijft. De compensatieregeling zou gelden voor gemeenten die op 1 januari 2012 al precariobelasting hieven. Het is nog onbekend hoe deze compensatieregeling er uit komt te zien is 7. Juridische procedures als gevolg van gebrekkige dossiervorming & workflowmanagement (bestaand) Berekend risicobedrag € 125.000. Nadere omschrijving risico: Gebrekkige dossiervorming is een risico. Onvolledige dossiers, zonder de juiste stukken kunnen leiden tot foute beslissingen en juridische procedures. Bij de nieuwe wet dwangsom is een goed functionerend workflowmanagement van essentieel belang om binnen de wettelijke termijnen te blijven. Inmiddels hebben we een aantal beheersmaatregelen ontwikkeld. Als beheersmaatregel registreren en behandelen we alle klantprocessen zaakgericht. We registreren alle stukken in het document managementsysteem (DMS). De proceseigenaren voeren audits uit op deze processen. Voor het uitvoeren van de maatregelen bieden we ondersteuning in de vorm van kaders voor dossiervorming en zijn er tools beschikbaar. 8. Eigen risico WW en BW uitkering(en) (bestaand) Berekend risicobedrag € 100.000. Nadere omschrijving risico: Dit risico heeft betrekking op niet vooraf geraamde WW en BW uitkeringen door het onvrijwillig beëindigen of niet verlengen van tijdelijke aanstellingen (bij wijze van proef). De gemeente is eigen risico drager voor dergelijke uitkeringen. De lasten van lopende en voorzienbare uitkeringen worden jaarlijks door TPO begroot. Soms is het niet voorzienbaar dat een medewerker onvrijwillig uitstroomt. Dan zijn de uitkeringslasten in het lopende rekeningjaar niet begroot. Gemiddeld is het 1 tot 1.5 keer per jaar noodzakelijk om een aanstelling van een medewerker onvrijwillig te beëindigen. Beheersmaatregelen: Om het risico op niet geraamde WW en BW lasten te verkleinen voert de vacaturehouder een adequate selectieprocedure uit, voert het management structureel en tijdig functioneringen beoordelinggesprekken en probeert TPO een WW en BW uitkering te voorkomen of te beperken door het inzetten van begeleiding bij het vinden van ander werk.
Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 94
9. Langdurig ziekteverzuim alsmede zwangerschapsverlof (bestaand) Berekend risicobedrag € 100.000. Nadere omschrijving risico: Door ziekteverzuim binnen de gemeentelijke organisatie bestaat er een kans dat werkprocessen stagneren, kennis en ervaring tijdelijk verdwijnen, met als gevolg een kwalitatief en kwantitatief mindere productie. Om de continuïteit van de werkzaamheden te garanderen moeten we inhuren met als gevolg dubbele loonlasten. Zwangerschapsverlof van vier maanden komt ook ten laste van het budget ziekteverzuim. Beheersmaatregelen: Door beleid te voeren op het gebied van ziekteverzuim en tijdig maatregelen te treffen bij zwangerschap verkleinen we het risico. Ondanks dat er een budget van € 100.000 ter beschikking is lopen we toch nog risico's. 10. Leegstand Brede Hoed (Bestaand) Berekend risicobedrag € 50.000 Nadere omschrijving risico: Vanaf begin 2014 is de Brede HOED geopend. De gemeente is hoofdhuurder van een deel van de begane grond verdieping`. Daar zijn het OKC en het Wmo loket gehuisvest. Om de exploitatie rond te krijgen wordt het gebouw daarnaast -door de gemeente- (onder)verhuurd aan diverse zorgpartijen zoals een aantal thuiszorgorganisaties, maatschappelijke dienstverlening, een ergotherapeut etc. Als partijen om wat voor reden dan ook de huur opzeggen zal de gemeente die leegstand moeten bekostigen. Het geschatte risico is € 50.000 per jaar. De bezettingsgraad is de eerste anderhalf jaar erg goed geweest. De kans dat partners de huur opzeggen en er geen nieuwe huurders gevonden worden, lijkt op dit moment gering, maar het kan niet uitgesloten worden. 11. Teruglopen inkomsten zwembad/sportbedrijf (bestaand) Berekend risicobedrag € 50.000 Op basis van het Bedrijfsplan dat in maart 2013 is vastgesteld, geven we richting aan een meer bedrijfsmatige en marktgerichte aanpak zonder de maatschappelijk gewenste doelstellingen uit het oog te verliezen. Het plan richt zich op het blijvend optimaliseren van het exploitatieresultaat. De (stijging van) inkomsten over 2015 zoals geprognoticeerd in het bedrijfsplan is als zodanig gerealiseerd. Beheersmaatregelen: Zoals we ook in het Bedrijfsplan hebben aangegeven monitoren we inkomsten en uitgaven continu en zullen we zo mogelijk direct aanpassingen doorvoeren in het productenaanbod om op dergelijke ontwikkelingen in te spelen. 12. Bundeling Uitkeringen Inkomensvoorzieningen Gemeenten (BUIG) (bestaand) Berekend risicobedrag € 393.000 Nadere omschrijving risico: Via de BUIG verstrekt de gemeente een uitkering om in het levensonderhoud te voorzien. Het macro budget voor deze uitkering wordt vastgesteld door het ministerie van Sociale Zaken en via verdeelstaven jaarlijks in september tijdens het desbetreffende uitvoeringsjaar
Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 95
toegewezen aan gemeenten. Voor de verdeling van de gebundelde uitkering is vanaf 2015 gebruik gemaakt van een nieuw verdeelmodel. Gemeenten die geld overhouden mogen dit houden. Er is geen terugbetalingsverplichting. In 2016 kunnen gemeenten met een oplopend bijstandstekort een beroep doen op een tijdelijk vangnet. er moet wel aan voorwaarden worden voldaan voor de aanvraag. De belangrijkste voorwaarde van de nieuwe regeling is namelijk dat de gemeente maatregelen treft voor tekortreductie en dat het college de Raad hierove informeert en om een reactie vraagt. Een tekort vanaf 5% tot en met 10% word voor de helft vergoedt en een tekort daarboven volledig. Vanaf 2017 wordt een (meer) definitieve vangnetregeling voorzien. Beheersmaatregelen: Een mogelijke beheersmaatregel voor het risico van deze uitkering is het instellen van een egalisatiereserve. 13. Transitietrajecten (Bestaand) Berekend risicobedrag € 1.000.000 Nadere omschrijving risico: Vanaf januari 2015 is de gemeente verantwoordelijk voor een drietal nieuwe regelingen in het sociaal domein. Het betreft de nieuwe Jeugdwet, de overheveling van een deel van de AWBZ naar de Wmo en de Particpatiewet. De decentralisaties gaan gepaard met forse bezuinigingen. In de meicirculaire 2015 zijn de budgetten voor 2016 bekend gemaakt. De gemeente Diemen krijgt ruim 9 miljoen voor de uitvoering van de taken binnen het Sociaal Domein. Op de daadwerkelijke uitgaven is echter nog steeds weinig zicht. Het verschil tussen de uitgaven die we doen en het budget dat wij ontvangen voor 2016 is onder andere door het ontbreken van cliëntgegevens, gebrekkige facturering door Wmo partners en door bevoorschotting van de Jeugdzorguitgaven (nog) niet herleidbaar. Door in te zetten op lokaal maatwerk en zelf uitvoeren van trajecten, meer collectieve en algemene voorzieningen in plaats van individuele voorzieningen en bijvoorbeeld door vroeger te signaleren en de inzet van preventieve maatregelen, hopen we de bezuinigingen te kunnen opvangen. Beheersmaatregelen: Door in te zetten op lokaal maatwerk en zelf uitvoeren van trajecten, meer collectieve en algemene voorzieningen in plaats van individuele voorzieningen en bijvoorbeeld door vroeger te signaleren en de inzet van preventieve maatregelen, hopen we deze bezuinigingen te kunnen opvangen. 14. Studentenwoningen (Nieuw) Berekend risicobedrag € 240.000 Nadere omschrijving risico: Het is nog niet duidelijk welke studentenwoningen wel of niet worden meegeteld als zelfstandige woningen. Voor Diemen gaat het om de circa 600 studentenwoningen aan de Rodekruislaan (600 x € 400), waarmee in de Algemene Uitkering rekening is gehouden. In september 2014 is toegezegd de positie van gemeenten met studentenflats Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 96
en gemeenten met zorginstellingen te volgen in het jaarlijkse Periodiek Onderhoudsrapport van het gemeentefonds. Bedoeling was dit mee te nemen bij de tweede fase van het groot onderhoud. Dit is niet gelukt. Het probleem dat zich voordoet is dat de gemeentelijke administraties op het punt van de studentenflats niet vergelijkbaar zijn: sommige gemeenten hebben de administratieve wijziging al wel in de BAG verwerkt en andere nog niet. Inmiddels is er, in samenwerking met het CBS en enkele gemeenten, zicht op een oplossing. Het voornemen is die te publiceren in de septembercirculaire 2015. 15. DUO+ verdelingsystemathiek / moederorganisatie / fiscaal (Nieuw) Berekend risicobedrag € 500.000 Nadere omschrijving risico: Op de samenwerking in DUO+ verband wordt op termijn (2020) een financieel voordeel verwacht. Uitgangspunt is dat dit voordeel de kosten van de verwachte risico's afdekt. Onderstaand de risico's die worden voorzien. • Verdelingsystematiek De GR heeft tijd nodig om te komen tot een geharmoniseerde dienstverlening op de verschillende taakvelden. Daarom wordt de verrekeningsystematiek gefaseerd ingevoerd. Uitgangspunt is dat de voor- en nadelen de eerste jaren gelijk verdeeld worden over de deelnemende gemeenten. Om dit te waarborgen is gekozen voor een verdeelsleutel op basis van historische kosten. In 2018 staat een evaluatie gepland en is het de bedoeling meer op basis van het profijtbeginsel af te rekenen. • Moederorganisatie Van de taakvelden die overgeheveld worden naar DUO+ dient een deel van het beleid geborgd te zijn binnen de moederorganisatie. Dit om de regiefunctie richting de DUO+ organisatie te borgen. De wijze van invulling van de moederorganisatie / regiefunctie heeft financiële consequenties. • Fiscale effecten Er zijn diverse fiscale effecten die spelen bij de uitbesteding van taken naar de DUO+ organisatie. In overleg met de Belastingdienst moeten afspraken gemaakt worden over de fiscale aspecten. We worden hierbij extern ondersteund door een fiscalist. - Btw Naar verwachting zal de Btw op investeringen grotendeels gecompenseerd worden, het maakt in die zin niet uit of geïnvesteerd wordt als GR of als zelfstandige organisatie. De extra btw over personeelskosten kan grotendeels gecompenseerd worden, een deel is niet verhaalbaar, dit hangt samen met het mengpercentage. Pas na de berekening van de kosten per taak kan een nieuw mengpercentage vastgesteld worden. - Wet Vennootschapbelasting De effecten van de nieuwe wet Vennootschapsbelasting zijn thans nog niet bekend voorlopig wordt er vanuit gegaan dat dit slechts een gering financieel effect veroorzaakt. Nog niet te kwantificeren risico's 16. Wet Houdbaarheid overheidsfinanciën (Wet Hof) (bestaand) Structureel Per 1 januari 2014 is de Wet Hof in werking getreden. Met de Wet Hof gaat per jaar een macroplafond gelden voor het EMU-tekort van alle gemeenten samen. De hoogte van het macroplafond dat met de Wet HOF geldt, wordt jaarlijks op basis van bestuurlijk overleg vastgesteld. Voor gemeenten bedraagt dit plafond in 2014 0,32% van het Bruto Binnenlands Product. Het netto-financieringssaldo van alle gemeenten bij elkaar mag in een jaar niet
Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 97
boven dit plafond uitkomen. De minister heeft de Eerste Kamer toegezegd om binnenkort een wetsvoorstel in te dienen dat het nationale sanctiemechanisme uit de Wet HOf vervangt door een correctiemechanisme. 17. Wet schatkistbankieren De Wet schatkistbankieren verplicht gemeenten om hun overtollige financiën onder te brengen bij het Rijk. Gemeenten mogen hun overtollige financiën tot een bepaald bedrag buiten de schatkist van het Rijk aanhouden. Het drempelbedrag wordt als volgt bepaald: • voor gemeenten met een begrotingstotaal kleiner of gelijk aan € 500 miljoen is het drempelbedrag gelijk aan 0,75% van het begrotingstotaal, waarbij het drempelbedrag minimaal € 250.000 bedraagt • voor gemeenten met een begrotingstotaal groter dan € 500 miljoen is het drempelbedrag gelijk aan € 3,75 miljoen (0,75% x € 500 miljoen) plus 0,2% van het deel van het begrotingstotaal dat boven de € 500 miljoen komt. Vooralsnog levert dit voor Diemen geen financiële consequenties op. 18. Wet vennootschapsbelasting Op Prinsjesdag 2014 is het 'Wetsvoorstel modernisering vennootschapsbelastingplicht overheidsondernemingen' (Vpb) gepubliceerd en op 18 december 2014 is het aangenomen door de Tweede Kamer, met een amendement dat een vrijstelling voor overheidsactiviteiten verricht op basis van een DVO regelt. Vanaf 1 januari 2016 gaan overheidsondernemingen belasting betalen over hun winst. Ter voorbereiding hebben wij aan een fiscaal adviesbureau gevraagd welke consequenties de wet Vpb voor Diemen heeft. In een rapport worden de risico's in beeld gebracht en wordt een implementatietraject voorgesteld. Vooralsnog zijn de risico's nog niet te kwantificeren. Wel is duidelijk dat het grootste risico bij de grondexploitaties ligt. Weerstandsvermogen Het weerstandsvermogen betreft de middelen en de mogelijkheden waarover de gemeente kan beschikken om niet begrote kosten te dekken. Ook hierbij is net als bij de risico's onderscheid te maken in incidenteel en structureel weerstandsvermogen. Incidentele weerstandvermogen • Algemene reserve; • Risicoreserve; • Stille reserves. Algemene reserve Voor de berekening van het weerstandsvermogen hebben we de stand van de Algemene Reserve op 1 januari aangepast met de onttrekkingen/dotaties waarvan we weten dat die in 2015 gaan plaatsvinden. Risicoreserve De gemeente Diemen heeft een deel van de Algemene Reserve, € 5 miljoen, apart gezet voor het opvangen van incidentele risico's. Stille reserves De post stille reserve kan bestaan uit verschillende componenten; bijvoorbeeld uit overwaarde op onroerend goed, de waarde van vrij te verhandelen aandelen en de waarde van het kunstbezit van een gemeente. De gemeente Diemen heeft een verzameling
Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 98
kunstvoorwerpen in haar bezit. In mei 2010 hebben we deze collectie geïnventariseerd en hebben we een globale schatting van de waarde gemaakt. Ter bepaling van de stille reserves hebben wij 75% van de geschatte waarde genomen. Structureel weerstandsvermogen • Onbenutte belasting capaciteit (OZB, precario); • Stelpost onvoorzien. Onbenutte belastingcapaciteit De onbenutte belastingcapaciteit is de ruimte die nog mogelijk is voor een tariefsverhoging OZB alvorens men toe kan treden als artikel 12 gemeenten. Men wordt artikel 12 gemeente wanneer een gemeente de eigen financiële huishouding niet meer rond krijgt en een beroep moet doen op extra gelden. Een gemeente wordt als het ware onder curatele gesteld. Op basis van het landelijke gemiddelde OZB-percentage van de WOZ-waarde is het percentage van de WOZ-waarde voor toelating tot artikel 12 van de Financiële verhoudingswet voor het jaar 2016 vastgesteld op 0,1889%. Onbenutte belastingcapaciteit
WOZwaarde Begroot 2016
Tarief begroot 2016 Diemen
Tarief Artikel 12
Verschil tarieven
Onbenut
Woningen - eigenaren
2.459.000
0,1147%
0,1889%
0,0742%
1.825
Niet-woningen - eigenaar
535.000
0,2865%
0,1889%
-0,0976%
-522
Niet-woningen - gebruiker
480.000
0,2759%
0,1889%
-0,0870%
-418
Totaal onbenutte belastingcapaciteit
885
Stelpost onvoorzien Het budget voor onvoorzien is gebaseerd op het aantal inwoners. Per saldo houden we in de begroting rekening met € 51.000. Deze stelpost is structureel in de begroting opgenomen en dient ter dekking van onvoorziene uitgaven. Berekening weerstandsvermogen Weerstandsvermogen incidenteel
1-1-2015
Algemene reserve, algemene dekkingsmiddelen
3.592
Risicoreserve
5.000
Stille reserves
72
Totaal Weerstandsvermogen incidenteel
8.664
Weerstandsvermogen Structureel Onbenutte belastingscapaciteit
885
Stelpost onvoorzien
51
Totaal Weerstandsvermogen Structureel Totaal beschikbare weerstandsvermogen
936 9.600
Ratio weerstandsvermogen Bij de ratio weerstandsvermogen worden de geïnventariseerde risico's afgezet tegen het aanwezige weerstandsvermogen. In onderstaande tabel de gewogen risico's.
Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 99
Risicoprofiel begroting 2016 Volgnr.
Risico-omschrijving
Bedrag
Kans
Gewogen risico
Incidentele risico's 1
Plantage de Sniep
a.
- opbrengsten dalen met 15%
2.400
50,0%
1.200
b.
- project vertraagd 2 jaar
1.000
50,0%
500
2
Claim RWS grond A1
750
10,0%
75
5
Verhaal Schelpenhoek
60
10,0%
6
6
Kosten verbouwen en inrichten Brede HOED
195
10,0%
20
7
DUO+ (frictiekosten plaatsing / huisvesting / ICT)
2.000
70,0%
1.400
Totaal risicoprofiel Incidenteel
6.405
3.201
Structurele risico's 8
Afschaffen precariobelasting op kabels en leidingen
475
10,0%
48
9
Juridische procedures workflowmanagement
125
10,0%
13
10
Eigen risico WW en BW uitkering(en)
100
50,0%
50
11
Langdurig ziekteverzuim alsmede zwangerschapsverlof
100
50,0%
50
12
Leegstand Brede Hoed
50
10,0%
5
13
Teruglopen inkomsten zwembad/sportbedrijf
50
70,0%
35
14
Bundeling Uitkeringen Inkomensvoorzieningen Gemeenten (BUIG)
400
30,0%
120
15
Transitietrajecten
1.000
50,0%
500
16
Studentenwoningen
240
10,0%
24
17
DUO+ (verdelingssystemathiek / moederorganisatie / fiscaal)
250
50,0%
125
Totaal risicoprofiel Structureel
2.790
969
Totaal
9.195
4.170
Berekening weerstandsratio De weerstandsratio wordt berekend voor de incidentele en structurele risico's. Aan de hand van de eerder genoemde waarderingstabel wordt bepaald hoe Diemen er voor staat.
Ratio weerstandsvermogen incidenteel =
Beleidsbegroting: Paragrafen
Beschikbare weerstandsvermogen
€ 8.664
Benodigde weerstandscapaciteit
€ 3.201
=
2,7
Pagina 100
Ratio weerstandsvermogen structureel =
Beschikbare weerstandsvermogen
€ 936
Benodigde weerstandscapaciteit
€ 969
=
1,0
Conclusie De ratio voor het incidentele weerstandsvermogen is uitstekend. Dit komt voornamelijk door de toename van de algemene reserve en de afname van het risico bij grondexploitatie Plantage De Sniep. De ratio voor het structurele weerstandsvermogen is matig. De overheveling van de taken in het sociaal domein hebben een negatief effect op de ratio. Pas na enkele jaren weten we of de risicoinschatting terecht is en of er extra middelen vrij moeten worden gemaakt. Kengetallen Kengetallen
Norm
Rekening Begroting Begroting 2014 2015 2016
1. Netto Schuldquote
<100%: groen >130%: rood
112%
120%
82%
2. Netto Schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen
<70%: groen >100%: rood
99%
109%
80%
3. Solvabiliteitsrisico
>50%: groen < 30% rood
11%
10%
12%
43%
39%
20%
>0,6%: groen < 0%:rood
-0,02%
1%
1%
Landelijk gemiddelde 100%
128%
128%
125%
4. Grondexploitatie 5. Structurele exploitatieruimte 6. Belastingcapaciteit
nvt
1+2. Netto schuldquote en netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen De netto schuldquote weerspiegelt het niveau van de schuldenlast ten opzichte van de eigen middelen en geeft een beeld van de druk van de rentelasten en de aflossingen op de exploitatie. Om inzicht te verkrijgen in hoeverre er sprake is van doorlenen wordt de netto schuldquote zowel in- als exclusief doorgeleende gelden weergegeven. De netto schuld van de gemeente Diemen is vanaf 2016 lager dan de jaarlijkse inkomsten. Dit wordt veroorzaakt door de aflopende grondexploitatie(s). 3. Solvabiliteitsratio De solvabiliteit geeft een beeld van de mate waarin een gemeente zijn bezittingen financiert met eigen of vreemd vermogen. Voor het vergelijk met andere gemeenten heeft deze maatstaf beperkingen. Het kan zijn dat een gemeente activa huurt, terwijl een andere gemeente activa in eigen bezit heeft. Daardoor verschillen de balansen van gemeenten aanzienlijk, terwijl de risico’s van beide instellingen elkaar weinig ontlopen. 4. Grondexploitatie De afgelopen jaren is gebleken dat grondexploitatie een forse impact hebben op de financiële positie van een gemeente. Het kengetal grondexploitatie geeft aan hoe groot de grondpositie (de waarde van de grond) is ten opzichte van de totale (geraamde) baten van de gemeente. Het is belangrijk om te kunnen beoordelen of er een reële verwachting is of
Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 101
grondexploitatie kan bijdragen aan de verlaging van de schuld. Staat de grond tegen een te hoge waarde op de balans en moet die worden afgewaardeerd dan leidt dit tot een lager eigen vermogen (en dus ook tot een lagere solvabiliteitsratio). 5. Structurele exploitatieruimte Voor de beoordeling van de financiële positie is het van belang te kijken naar de structurele baten en lasten. Dit kengetal geeft aan welke ruimte de gemeente heeft om eigen lasten te dragen. Een positief percentage betekent dat de structurele baten toereikend zijn om de structurele lasten te dekken. Diemen heeft voor 2016 een positief percentage van circa 1%. 6. Belastingcapaciteit De belastingcapaciteit geeft inzicht hoe hoe de belastingdruk in Diemen zich verhoudt ten opzichte het landelijke gemiddelde. De belastingcapaciteit is gerelateerd aan de hoogte van de gemiddelde woonlasten (OZB, rioolheffing en reinigingsheffing).
Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 102
Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen Riolering Er is een sterke relatie tussen renovatie van de riolering en herbestratingwerkzaamheden. De verzakte riolering wordt op het oorspronkelijke niveau teruggebracht, voordat we de ophoging en herbestrating uitvoeren. Daarbij worden verbeteringen aan het rioolstelsel uitgevoerd, zoals maatregelen in relatie tot de klimaatswijziging. De betreffende herbestratingen staan vermeld in het “Programma groot onderhoud openbare ruimte 2015-2020 (Progor)”. De investeringen die deel uitmaken van het kostendekkingsplan van het vGRP 2014-2018, zijn gebaseerd op het Progor. Voor 2016 geplande activiteiten cf. het “Programma groot onderhoud openbare ruimte 2015-2020” : Project
Lengte riolering m1
Uitvoering
Spoorzicht
1.922
2016
Vogelweide
8.654
2016
606
2016
1.006
2016
239
2016
Centrum Oost (Burg. Kievietstraat en omgeving) Speenkruid Ouddiemerlaan
In 2014 is de reconstructie van de buurt Buytenstee gestart. Doorlopend ook nog in 2016 bedraagt de lengte vervangen riolering in totaal 10.020 m1, waarbij, anticiperend op de klimaatswisseling, de capaciteit van de hemelwaterriolering vergroot is. In 2015 is in regionaal verband (13 gemeenten van de regio BOWA/Isariz) de voorbereiding van een regiodekkend geautomatiseerd grondwatermeetnet gestart. Dit zal in 2016 operationeel zijn. Daarnaast werd in 2015 gestart met de voorbereiding van de reconstructieprojecten: Project
Lengte riolering m1
Uitvoering
Centrum-West
1.813
2016/2017
Oost West-as
2.273
2016/2017
Wegen Voorziening en herinrichting Het “Beleidsplan Beheer Wegen” van 2013 vormt de basis voor het beleidsveld wegen. Hiermee hebben we het rationeel wegbeheer gecombineerd met het zettingsbeeld van Diemen. Op basis van een weginspectie uit 2014 hebben we een programma voor het groot onderhoud van de openbare ruimte 2015-2020 opgesteld. Het geplande groot onderhoud aan de wegverhardingen past binnen de meerjarenbegroting van de gemeente en het beschikbare budget. Dit levert voor 2016 de uitvoering van de volgende reconstructieprojecten op: Project
Oppervlakte m
2
Uitvoering
Spoorzicht
12.000
2016
Vogelweide
40.500
2016
OMOP asfaltonderhoud
3.000
2016
Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 103
Project
Oppervlakte m
2
Uitvoering
Centrum Oost (Burg. Kievietstraat en omgeving)
8.300
2016
Speenkruid
3.200
2016
Ouddiemerlaan
3.400
2016
Daarnaast werd in 2015 gestart met de voorbereiding van de reconstructieprojecten, waarvan de voorbereiding zal doorlopen in 2016: Project
Oppervlakte m
2
Uitvoering
Centrum-West (onderheide wegen)
15.800
2017
Oost-Westas
38.000
2017
Plantage de Sniep (gefaseerd)
21.500
2016/2017
Bergwijkpark (Holland Park)
15.000
2016/2017
Verloop voorziening groot onderhoud verhardingen Verloop voorziening groot onderhoud verhardingen op basis van het programma groot onderhoud openbare ruimte Jaar
1-jan
Toevoegingen
Bestedingen
31-dec
2015
4.094
1.593
-4.723
964
2016
964
1.412
-2.079
297
2017
297
1.492
-1.780
9
2018
9
1.297
-1.280
26
2019
26
1.497
-1.355
168
Regulier onderhoud Ook in 2016 verrichten we kleinschalig onderhoud aan de bestrating. Dit wordt gedaan door de eigen dienst en door derden. Het onderhoud bestaat met name uit: - Herbestrating van kleine oppervlakken naar aanleiding van de (veiligheid)inspectie van het wegareaal; - Oneffenheden in de bestrating door wortelgroei van de bomen; - Geconstateerde gebreken tijdens het wijkgericht werken; - Reparaties naar aanleiding van klachten/meldingen van bewoners. Kwaliteit en onderhoudsniveau De functionele kwaliteit van de wegen is voldoende. Beheer-/beleidsplan De raad heeft in 2013 Beleidsplan Beheer Wegen vastgesteld. De basis voor het nieuwe programma groot onderhoud openbare ruimte 2015-2020 is de inspectie van 2014 en het zettingsbeeld van Diemen dat middels satellietgegevens tot stand is gekomen. Onderhoud kunstwerken (viaducten, bruggen en dergelijke) Voorziening In 2016 verrichten we kleinschalig onderhoud aan diverse kunstwerken, inclusief de beweegbare bruggen. De fluctuaties in de jaarlijkse kosten vangen we op met een voorziening. De werkzaamheden in 2016 bestaan uit: - Vervangen/revisie enkele mechanische delen van de Diemerbrug; - Onderhoud remmingswerken Diemer en Venserbrug; - Vervangen van enkele dekken en leuningen van (houten)bruggen;
Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 104
Verloop voorziening Kunstwerken Verloop voorziening kunstwerken op basis van het beheer en onderhoudsplan kunstwerken Jaar
1-jan
Toevoegingen
Bestedingen
31-dec
2015
160
184
-332
12
2016
12
236
-201
47
2017
47
186
-201
32
2018
32
286
-201
117
2019
117
146
-201
62
Kwaliteit en onderhoudsniveau De kwaliteit van de kunstwerken is voldoende. Het onderhoudsniveau is functioneel en veilig. Beheer-/beleidsplan Het college heeft het beheer- en onderhoudsplan kunstwerken in 2010 vastgesteld. Het plan en de meerjarenbegroting hebben we op elkaar afgestemd. De gekozen variant twee, “functioneel onderhoud”, maken we mogelijk door de kosten voor het bestaande incidenteel onderhoud aan te vullen met extra dotaties vanuit het coalitieakkoord. Naar aanleiding van de uitgevoerde inspecties wordt voor 2016 een nieuw uitvoeringsplan opgesteld. Openbare Verlichting Voorziening en herinrichting In het “programma groot onderhoud openbare ruimte 2015-2020” hebben we voor de wegverharding, openbare verlichting, plantsoen, speelterreinen en kwaliteitsplan een integrale planning van het onderhoud opgesteld. Het groot onderhoud aan de wegverharding is hierin voor de openbare verlichting leidend. Tevens vervangen we periodiek lichtmasten en armaturen. De werkzaamheden bestaan uit: - Het ophalen (vanwege de zetting) en verplaatsen van de lichtmasten tijdens reconstructieprojecten; - Vervangen van lichtmasten en armaturen op basis van leeftijd; - Omvorming conventionele verlichting naar LED verlichting. Verloop voorziening Openbare Verlichting Verloop voorziening groot openbare verlichting op basis van het programma groot onderhoud openbare ruimte Jaar
1-jan
Toevoegingen
Bestedingen
31-dec
2015
580
203
-716
67
2016
67
205
-242
30
2017
30
225
-245
10
2018
10
215
-214
11
2019
11
240
-216
35
Regulier onderhoud Het regulier onderhoud aan de openbare verlichting bestaat uit de volgende werkzaamheden: - Periodiek vervangen van de lampen;
Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 105
- Reparaties/vervanging van lichtmasten of armaturen; - Verhelpen schaden door aanrijdingen of vandalisme; - Geconstateerde gebreken tijdens het wijkgericht werken; - Reparaties naar aanleiding van klachten/meldingen van bewoners. Kwaliteit en onderhoudsniveau De functionele kwaliteit van de openbare verlichting is voldoende. Beheer-/beleidsplan Het college heeft het beleidsplan openbare verlichting in 2014 vastgesteld. Hierin is de toepassing van LED-verlichting opgenomen. Groen Regulier onderhoud Eind 2011 is een aanbestedingsprocedure geweest voor het regulier groenonderhoud. Deze aanbesteding heeft geresulteerd in een vijfjarige overeenkomst (2012-2016) met het werkvoorzieningschap Pantar voor het regulier groenonderhoud. Het bedrijf Pantar heeft ook voor dezelfde periode het intensief maaibeheer aangenomen. Het ecologisch maaien is in 2015 aanbesteed (lang gras en oevers maaien) voor de periode 2015-2016. Doel van het ecologisch beheer van oevers en lang gras is de biodiversiteit te verbeteren. Kwaliteits en onderhoudsniveau In 2011 hebben we op basis van het groenplan en kwaliteitsplan openbare ruimte keuzes gemaakt voor het regulier groenonderhoud en deze verwerkt in het onderhoudsbestek. Het onderhoudsniveau is conform de uitgangspunten van het kwaliteitsplan. Bij winkellocaties en het centrumgebied voegen we accenten toe in de vorm van bloembakken en hanging baskets. Door nieuwe toepassingen van vaste planten brengen we ook fleurige en kleurige accenten in beplantingsvakken aan. Voorziening en herinrichting plantsoenen Plantsoenrenovaties voeren we over het algemeen gelijktijdig uit met renovaties van wegen of buurten. De herinrichting van de plantsoenen ook in 2016 voeren we dus integraal uit met de geplande wijkrenovaties zoals gepland in het programma groot onderhoud openbare ruimte 2015 - 2020 (zie vermeld onder Wegen). Voorziening Groen Verloop voorziening groen op basis van het programma groot onderhoud openbare ruimte Jaar
1-jan
Toevoegingen
Bestedingen
31-dec
2015
1.546
330
-1.345
531
2016
531
354
-378
507
2017
507
355
-489
373
2018
373
415
-744
44
2019
44
554
-594
4
Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 106
Beheer-/beleidsplannen De raad heeft in 2011 het “groenplan Diemen” vastgesteld, waarin visie, beleid, structuur en beheer van het openbaar groen zijn beschreven inclusief een uitvoeringsprogramma. In 2016 staat een update van het groenplan gepland. Vanaf 2013 wordt gewerkt met en in het beschikbare boombeheersysteem. Onderhoud sportvelden Regulier onderhoud Zie programma 5. Bespeelbaarheid en onderhoudsniveau Zie programma 5. Beheerplan We hebben actuele beheervoorschriften opgesteld voor alle onderhoudsaspecten en deze in 2012 geactualiseerd in een beheerplan. Onderhoudsramingen Op basis van de gehouden inspecties en het meerjarenplan voor groot onderhoud sportvelden is in 2015 de toplaag van het kunstgrasveld korfbal vervangen. Het softbalveld is in 2015 voorzien van wedstrijd verlichting. Speeltoestellen Regulier onderhoud Eigen personeel en derden repareren speeltoestellen uit het normale onderhoudsbudget. Ook vervangen zij de kleinere toestellen. Kwaliteit en onderhoudsniveau Met het huidige onderhoudsniveau streven we een veilige, schone en functionele speelomgeving na. Voorziening en herinrichting Volgens de planning voor groot onderhoud, staan voor 2016 de volgende speelplaatsen gepland: Spoorzicht (voorbereiding 2015 uitvoering 2016), Vogelweide, natuurspeelplaats Diemen Zuid (voorbereiding 2015 uitvoering 2016) en groot onderhoud speelwerktuigen. Verloop voorziening speelterreinen op basis van het programma groot onderhoud openbare ruimte Jaar
1-jan
Toevoegingen
Bestedingen
31-dec
2015
304
120
-379
46
2016
46
123
-152
17
2017
17
98
-99
16
2018
16
93
-78
31
2019
31
93
-73
51
Beheerprogramma/beleidsplan. Het Speelruimteplan hebben we in 2012 herijkt en staat in 2017 gepland voor een update. Daarbij is vooral gekeken naar het huidig gebruik van de speelvoorzieningen. De uitkomsten zijn verwerkt in een operationeel plan. De kosten worden gedekt uit de voorziening speelplaatsen.
Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 107
Het beheer van de speeltoestellen is vastgelegd in het speeltoestellen - beheerssysteem. Dit systeem geeft tevens het operationeel plan voor beheer en onderhoud aan. Onderhoud waterpartijen Onderhoud Het waterschap Amstel en Vecht is verantwoordelijk voor het verwijderen van overtollige beplantingen en het op diepte houden van de waterpartijen (schouw en baggeren). De baggerrondes vinden plaats in 2015 en 2016. In het niet stedelijk water en bij overdimensionering voeren we het baggeren en het schouwwerk zelf uit. Hierbij is sprake van een cyclus van tien jaar. Voor het uitvoeren van deze baggerwerkzaamheden hebben we een voorziening opgenomen in de begroting (zie tabel). Met het vaststellen van het Meerjaren Werkplan Oevers, hebben we ook het grootonderhoud van oevers in de voorziening opgenomen. Jaarlijks storten we in deze voorziening een bedrag van € 38.150. Uit deze voorziening betalen we het baggeren. Om de oevers te kunnen onderhouden verhogen we vanaf 2019 de jaarlijkse dotatie met nog eens € 38.000. Verloop voorziening waterpartijen Verloop voorziening waterpartijen op basis van het programma groot onderhoud openbare ruimte Jaar
1-jan
Toevoegingen
Bestedingen
31-dec
2015
267
41
-93
215
2016
215
41
-93
163
2017
163
16
-
179
2018
179
66
-
246
2019
246
79
-
325
Kleine reparaties aan de beschoeiingen betalen we uit de meerjarenbegroting. De vernieuwing van de beschoeiing hebben we opgenomen in het meerjarig investeringsplan dat loopt tot 2018. Kwaliteit en onderhoudsniveau Op basis van het “Meerjaren werkplan onderhouden van oevers en beschoeiingen gemeente Diemen” vernieuwen of veranderen we oeverbeschermingen. Nieuw is de doelstelling dat duurzame oeverbeschermingen een bijdrage leveren aan een betere waterkwaliteit en deel kunnen uitmaken van ecologische routes. Zo richten we in in Diemen Noord in 2015 en 2016 de oevers deels ecologisch in zodat er ook in Diemen Noord ecologische verbindingen ontstaan die aansluiten op het landschapspark De Omloop Gebouwen Diemen Naast de “normale onderhoudswerkzaamheden” (contractwerkzaamheden, schilderwerken en dergelijke) hebben we de volgende werken in 2016 gepland: Locatie
Soort
Gebouwen
onderhoud E en W installaties
Gebouwen
conserveren diverse aluminium, stalen kozijnen en gevels
Scoutinggebouw
renovatie dak en riolering
Diemer Factory
renovatie / vervangen rolluiken
Sportcentrum
renovatie kassa
Sportcentrum
renovatie diverse E regelkasten
Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 108
Locatie
Soort
Gemeentehuis
renovatie vloerbedekking trouwzaal en aangrenzenden ruimten
De Schakel
renovatie diverse houten kozijnen
Beheerplannen Wij hebben voor vrijwel alle gebouwen de beheerplannen geactualiseerd. Deze zijn financiële vertaald en in een meerjaren onderhoudsplanning verwerkt. Wij gaan er vooralsnog van uit dat de budgetten en de jaarlijkse stortingen in het onderhoudsfonds toereikend zijn om de geplande werken uit te voeren. Voor kleine overzichtelijke gebouwen zijn deze beheerplannen er niet. Kwaliteit Er is geen sprake van achterstallig onderhoud; de gebouwen die we voor de langere termijn willen behouden, zijn door het uitvoeren van preventief onderhoud, kwalitatief op orde. Onderhoudsniveau Indien we het onderhoudsniveau in cijfers uitdrukken, kunnen we gemiddeld het cijfer zes zeven invullen met daarbij de opmerking “sober en doelmatig”. Verloop voorziening onderhoud gebouwen In verband met het meerjarenperspectief hebben we de voorzieningen voor de gebouwen geactualiseerd. Verloop voorziening onderhoud gebouwen Jaar
1-jan
Toevoegingen
Bestedingen
31-dec
2015
576
320
-415
481
2016
481
320
-360
441
2017
441
320
-360
401
2018
401
320
-360
361
2019
361
320
-360
321
Uitbesteding beheer en onderhoud We hanteren als uitgangspunt voor diverse gebouwen dat het dagelijks beheer en een groot deel van het binnenonderhoud aan derden wordt uitbesteed. Het onderhoud aan de buitenzijde van de gebouwen en een deel van het onderhoud van de W-installaties voeren we zelf uit. Door dit beleid maken we een duidelijk onderscheid in verantwoordelijkheden tussen huurder/gebruiker/beheerder en de gemeente. De betreffende beheerders ontvangen van de gemeente jaarlijks een vergoeding voor de exploitatie van het gebouw. Energiebesparende maatregelen We vernieuwen en renoveren verlichtingsarmaturen en brengen ledverlichting / aanwezigheidsdetectie in diverse gebouwen aan. Bij De Schakel worden bij de kozijnrenovatie ook isolerende buitenbeglazing aangebracht. Gebouwen Ouder-Amstel Met ingang van 2008 onderhouden we op verzoek van de gemeente Ouder-Amstel de gemeentelijke gebouwen. De reden hiervoor is dat de personele capaciteit voor het onderhoud in de gemeente Ouder Amstel is weggevallen. Diemen en Ouder-Amstel hebben
Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 109
hierover in maart 2011 de verouderde dienstverleningsafspraken herzien en opnieuw voor de duur van 5 jaar vastgelegd. Omdat "huisvesting" vanuit Diemen niet in DUO+ is opgenomen is de kans aanwezig dat Ouder-Amstel de dienstverleningsovereenkomst beëindigd.
Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 110
Paragraaf Financiering Algemeen Deze paragraaf informeert de raad over het treasurybeleid en het risicobeheer van de financieringsportefeuille. De treasuryfunctie ondersteunt de uitvoering van de programma’s. Daarbij moeten de kaders in acht worden genomen die zijn geregeld in de wet Financiering Decentrale Overheden (Fido). De Wet Fido Het belangrijkste uitgangspunt van deze wet is het beheersen van de (mogelijk) uit de treasuryfunctie voortvloeiende risico’s. Door middel van het stellen van eisen aan de kasgeldlimiet en de renterisiconorm worden de renterisico’s van zowel de korte als de lange schuld door de wet begrensd. Ook verplicht de wet gemeenten twee treasury instrumenten te hanteren: • Het door de raad vaststellen van een treasurystatuut; • Het in de gemeentebegroting en –rekening opnemen van een financieringsparagraaf. Treasurystatuut Het beleidsmatige kader voor het uitvoeren van de treasuryfunctie is vastgelegd in het “Treasurystatuut Gemeente Diemen 2010”. Het statuut onderscheidt vier algemene doelstellingen: • Het verzekeren van duurzame toegang tot financiële markten tegen acceptabele condities; • Het beschermen van gemeentelijke vermogens- en (rente-) resultaten tegen ongewenste financiële risico’s; • Het minimaliseren van de interne en externe kosten bij het beheren van de geldstromen en financiële posities; • Het optimaliseren van de renteresultaten. Financieringsparagraaf Interne ontwikkelingen De treasuryfunctie baseert het treasurybeheer op een liquiditeitenplanning die dezelfde periode omvat als de meerjarenbegroting. Die planning wordt minimaal elk halfjaar in overleg met betrokken budgethouders geactualiseerd. Een juiste liquiditeitenplanning maakt het mogelijk tijdig financieringsbeslissingen te nemen die beantwoorden aan de doelstellingen die we in het treasurystatuut hebben geformuleerd (zie hiervoor). In 2016 blijft de aandacht gericht op het steeds nauwkeuriger in beeld krijgen van de kasstromen met een onzeker renterisico (investeringen en grondexploitaties). Externe ontwikkelingen Eurocrisis/rentevisie Voor het treasurybeheer is de ontwikkeling van de rente vanzelfsprekend erg belangrijk. Medio 2011 waren de verwachtingen over inflatie en economische ontwikkeling nog de belangrijkste indicatoren waarop de rentevisie gebaseerd was. Inmiddels is het noodzakelijk ook de eurocrisis bij onze prognose betrekken. Het inflatieniveau in Nederland komt volgens de Juniraming 2015 van het Centraal Planbureau (CPB) in 2016 op 1,2% uit. In het Centraal Economisch Plan (CEP) van maart 2015 geeft het CPB aan voor Nederland in 2015 een groei van de economie met 1,7% te verwachten. In 2016 wordt verwacht dat de economie licht blijft groeien met 1,8%. Er is sprake van een gestaag herstel, dat vanaf dit jaar ook gedragen wordt door de binnenlandse bestedingen.
Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 111
De twee genoemde indicatoren leiden onder normale omstandigheden tot een prognose voor 11 de korte rente (3-maands Euribor) van ongeveer 0% of zelfs een negatieve rente en voor de lange rente (10 jaar staatslening) van circa 1,0%. De ECB heeft de rente op 3 juni 2015 op 0,05% laten staan. Dit zal er voor zorgen dat voor 2016 de rente laag zal blijven. Al wordt er wel verwacht dat de langlopende rente een kleine stijging zal laten zien. Door de lage rente van de ECB kunnen wij op dit moment (medio 2015) nog voor extreem lage percentages op de geld- en kapitaalmarkt terecht. Bij voortduren van deze omstandigheden verwachten wij in 2016 voor kortlopende leningen een rentepercentage van 0,0% en voor langlopende leningen van 1,0%. Treasurybeheer Bij het treasurybeheer onderscheiden we de volgende deelfuncties: • Risicobeheer (renterisico's en kredietrisico's); • Kasbeheer; • Gemeentefinanciering. Risicobeheer Risicobeheersing vormt één van de pijlers van de wet Fido. In beginsel kunnen de risico’s die verbonden zijn aan de uitvoering van de treasuryfunctie worden onderscheiden in renterisico’s, kredietrisico’s, koersrisico’s en valutarisico’s. Voor onze gemeente zijn de twee laatstgenoemde risico’s niet van toepassing, want onze gemeente heeft geen vrij verhandelbare aandelen en dergelijke en leningen worden uitsluitend verstrekt, aangegaan of gegarandeerd in euro’s. Renterisico's Renterisico kortlopende schuld Het financieren van de gemeentelijke huishouding door middel van kortlopende geldleningen en de kredietfaciliteit bij de BNG is gebonden aan de norm die de kasgeldlimiet van de Wet Fido stelt: 8,5% van het begrotingstotaal per 1 januari van het begrotingsjaar. Voor het begrotingsjaar 2016 geldt naar verwachting voor onze gemeente de volgende kasgeldlimiet: Kasgeldlimiet Begrotingstotaal
87.273
Het bij ministeriële regeling vastgestelde percentage
8,50%
Kasgeldlimiet
7.418
De gemeente verwacht dat de kasgeldlimiet in 2016 niet wordt overschreden. Renterisico langlopende schuld Met de renterisiconorm is in de wet Fido een norm gesteld voor het renterisico op langlopende opgenomen leningen. Op onderstaande Modelstaat B moet de gemeente aan de provincie rapporteren over het renterisico gedurende een periode van vier jaren. De herfinanciering van jaarlijks verplichte aflossingen en de renteherzieningen van lopende geldleningen mogen niet meer bedragen dan 20% van het begrotingstotaal. Het renterisico wordt getoetst aan het bedrag van de renterisiconorm.
11
Euribor: Euro Interbank Offered Rate is de rente waartegen 57 Europese banken bereid zijn leningen in euro’s aan elkaar te verstrekken. Het is het benchmark tarief op de geldmarkt.
Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 112
De volgende tabel geeft de renterisiconorm weer die voor 2016 en de jaren daarna in acht genomen moet worden. Modelstaat B
Jaar
Stap
Variabelen renterisiconorm
-1
Renteherzieningen
-2
2016
2017
2018
2019
-
-
-
-
Aflossingen
20.000
10.000
13.000
6.000
-3
Renterisico (1+2)
20.000
10.000
13.000
6.000
-4
Renterisiconorm
17.455
17.455
17.455
17.455
(5a) = (4>3)
Ruimte onder renterisiconorm
-
7.455
4.455
11.455
(5b) = 3>4)
Overschrijding renterisiconorm
2.545
-
-
-
87.273
87.273
87.273
87.273
20%
20%
20%
20%
17.455
17.455
17.455
17.455
Berekening Renterisiconorm (4a)
Begrotingstotaal 2016
(4b)
Percentage regeling
(4) = (4a x 4b/100)
Renterisiconorm
Uit de tabel blijkt dat we de renterisiconorm in 2016 zullen overschrijden. Dit was ook al het geval in de begroting 2014 en 2015. De Provincie heeft in juli 2014 bij de beoordeling van de financiële positie aandacht gevraagd voor het voorkomen van de overschrijding en te analyseren op welke wijze de leningenportefeuille kan worden teruggebracht. Door de herfinanciering van langlopende leningen meer te spreiden voorkomen we dat in de toekomst de renterisiconorm wordt overschreden. Voor de aflossing van de financieringen blijven we in grote mate afhankelijk van de opbrengsten uit de grondexploitaties. Voor 2016 zal bij de Provincie ontheffing aangevraagd worden. Door de lage rentestand zijn de komende jaren de renterisico's minimaal. De leningen die wij in 2016 gaan aflossen hebben een gelijke of hogere rente dan de huidige rente. Kredietrisico’s Kredietrisico’s kunnen zich op twee manieren manifesteren: • het risico verbonden aan door de gemeente verstrekte leningen en uitgezette beleggingen (deposito’s); • het risico verbonden aan door de gemeente verstrekte directe en indirecte borgstellingen. De wet schatkistbankieren beperkt de beschikkingsbevoegdheid over de eigen middelen van de gemeente Diemen. Tevens maakt het fondsvorming voor specifieke doeleinden onmogelijk. Verder dient de gemeente Diemen dagelijks overtollige liquide middelen naar de schatkist af te romen, evenals eventuele tekorten uit te zuiveren. Hierdoor zijn er geen risico's op deposito's voor de gemeente Diemen. Bij door de gemeente verstrekte langlopende leningen is tot nu toe geen enkele geldnemer in gebreke gebleven bij zijn betalingsverplichting. Er zijn geen aanwijzingen dat daarin in de komende jaren verandering optreedt. Bij door de gemeente Diemen verstrekte gemeentegaranties in de vorm van directe borgstelling is tot nu geen enkele geldnemer in gebreke gebleven. Er zijn geen aanwijzingen dat dit in de komende jaren anders zal zijn. Bij de stichting Waarborgfonds Sociale Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 113
Woningbouw (WSW) en de stichting Waarborgfonds Eigen Woningen (WEW) bekleedt de gemeente een achtervangpositie. Hierdoor staat de gemeente indirect borg voor de langlopende leningen die onder directe borging van het WSW aan woningcorporaties zijn verstrekt en voor de hypothecaire geldleningen (met Nationale Hypotheek Garantie) die onder directe borging van het WEW aan particulieren zijn verstrekt. Beide stichtingen hebben laten weten dat zij voor de jaren 2016 - 2019 geen aanspraak verwachten op de achtervangfunctie. Kasbeheer In het kader van het kasbeheer zien wij erop toe dat ook in 2015 de liquiditeitspositie voldoende garandeert dat de gemeente tijdig aan kortlopende verplichtingen (korter dan 1 jaar) kan voldoen. Zo nodig zal hierbij gebruik gemaakt worden van de kredietfaciliteit van € 5 miljoen die de gemeente bij de BNG heeft of gebruik gemaakt worden van kasgeldleningen. Hierbij vindt ook afweging van de kosten plaats. De Gemeentefinanciering Voor de financiering van de diverse investeringen trekt de gemeente langlopende leningen (langer dan 1 jaar) aan. Per 1 januari 2016 heeft de portefeuille langlopende leningen een omvang van € 77,5 miljoen. Het is sterk afhankelijk van de inkomsten uit het project Plantage de Sniep of er in de komende jaren extra financiering nodig is. Tussen 2016 en eind 2019 vervalt er € 46 miljoen aan langlopende leningen. Ons streven is om elk jaar tussen de 5 en 6 miljoen af te lossen. Wat er exact afgelost wordt is afhankelijk van de opbrengsten uit het project Plantage de Sniep. Dividend en rentebaten van leningen Het volgende overzicht geeft de mutaties weer in het verloop van de dividenduitkeringen en rentebaten die we de komende jaren verwachten te ontvangen. Dividend en rentebaten van leningen
2015
2016
2017
2018
2019
Dividend
104
104
104
104
104
Langlopende leningen (u/g)
256
256
256
256
256
-
-
-
-
-
360
360
360
360
360
Kortlopende leningen (u/g) Totaal
Voor 2016 en daarna houden wij rekening met een dividenduitkering van € 104.000. Ten opzichte van de meerjarenbegroting 2015-2018 is dat gelijk. Naar verwachting zal dit de komende jaren aanhouden. De rentebaten van hypothecaire leningen aan ambtenaren vormen het leeuwendeel van de rente langlopende leningen u/g. Sedert 2009 mogen geen hypothecaire leningen meer worden verstrekt. Door aflossingen op de hypotheken neemt de rentebaat uit deze bron hierdoor de komende jaren langzaam af. Kortlopende leningen u/g is gelijk gebleven. Voor 2016 en daarna is de verwachting dat de financieringspositie niet toereikend om inkomsten hieruit te genereren. Saldo financieringsfunctie Het saldo van de financieringsfunctie bestaat uit het saldo van: • de werkelijk betaalde rente over aangetrokken leningen en opgenomen middelen in rekening courant (“rood-stand”); Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 114
• de werkelijk ontvangen rente over verstrekte leningen en credit-saldi in rekening courant. Het volgende overzicht geeft het verloop weer van het geraamde saldo van de financieringsfunctie voor de meerjarenbegroting tot en met 2019. Saldo financieringsfunctie
2015
2016
2017
2018
2019
Betaalde rente langlopende leningen o/g
-1.827
-1.504
-1.331
-1.272
-1.256
Betaalde rente kortlopende leningen o/g
-56
-50
-50
-50
-50
Ontvangen rente langlopende leningen (u/g)
256
256
256
256
256
Ontvangen rente kortlopende leningen (u/g)
-
-
-
-
-
-1.627
-1.298
-1.125
-1.066
-1.050
Totaal
Door herfinancieringen van langlopende leningen ontstaat er rentevoordeel ten opzichte van de begrote bedragen bij de begroting 2016 en verder.
Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 115
Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 116
Paragraaf Bedrijfsvoering Decentralisaties en de gevolgen voor de organisatie Met ingang van 1 januari 2015 is de gemeente verantwoordelijk geworden voor beleid en uitvoering van een groot aantal nieuwe taken op het terrein van de jeugdzorg, de extramurale begeleiding en het kortdurend verblijf (vm. AWBZ) en de Participatiewet. Voor een adequate uitvoering van deze nieuwe taken is de formatie op het terrein van beleid en uitvoering uitgebreid. Uitgangspunt hierbij is tweeërlei. Op de eerste plaats zullen de nieuwe taken op een kwalitatief goede manier en binnen de daarvoor geldende termijnen moeten worden uitgevoerd. Daarnaast is het streven om een transformatie van de nieuwe taken te bewerkstelligen. We willen meer investeren in preventie, ondersteuning en ambulante hulp zodat een beroep op duurdere vormen van zorg kan worden teruggedrongen. We willen een omslag realiseren van claim- en aanbodgericht werken naar meer maatwerk. En tenslotte willen we meer gebruik maken van de eigen kracht van mensen om met hun netwerk een bijdrage te leveren aan de oplossing van hun problemen. Inmiddels kan worden gesteld dat de gemeente er in is geslaagd om op een goede manier invulling te geven aan de uitvoering van de nieuwe taken. Er zijn geen calamiteiten ontstaan en de zorg- en dienstverlening is op een goede manier gecontinueerd. De hiervoor geraamde benodigde inzet bleek in grote lijnen zowel kwantitatief als kwalitatief op het hiervoor vereiste niveau. Alleen de formatie voor de uitvoering van de jeugdzorg en de AWBZ is tussentijds met 2 x 8 uur uitgebreid. Dit was noodzakelijk om op een goede en tijdige manier op de aanwezige vraag in te kunnen spelen. Hiervan zal in de kwartaalbrieven melding worden gemaakt. Zoals reeds in de begroting 2015 is aangegeven, zal er in de tweede helft van 2016 een eerste balans worden opgemaakt om te bezien of en in hoeverre de gestelde doelen worden gerealiseerd en welke inzet voor de verdere ontwikkeling van het beleid en transformatie en de reguliere uitvoering noodzakelijk is. Samenwerking DUO+ Na de besluitvorming in april 2015 wordt er op alle fronten hard aan gewerkt om de Shared Service Organisatie (SSO) op 1 januari 2016 operationeel te laten zijn. Naast de al draaiende projectorganisatie voor ICT wordt het plaatsingsproces van medewerkers ter hand genomen en worden de voorbereidingen getroffen om de huisvesting voor de medewerkers van zowel de achterblijvende organisatie als de SSO her in te richten. De inspanningen die ook door Diemen moeten worden geleverd, betekenen een forse aanslag op de beschikbare capaciteit. Het kan niet anders dan dat dit consequenties heeft voor de bestuurlijke termijnagenda. Uiteraad wordt gepoogd zo veel mogelijk van alle voornemens tot uitvoering te brengen en dient de Reguliere dienstverlening onverminderd te worden voortgezet. Wel zeker is dat op beperkte schaal extra capaciteit dient te worden ingehuurd. Hiervan is overigens in het raadsvoorstel van april jl. reeds melding gemaakt. Wellicht dat ook de eerste maanden in 2016 de start van de SSO en het verder inrichten van de samenwerkingsrelatie tussen achterblijvende organisatie leidt tot een beperkte claim op extra personeel.
Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 117
Zoals bekend heeft Diemen er voor gekozen alleen de bedrijfsvoeringstaken in de SSO onder te brengen. Dat vraagt ook om een aanpassing van de bestaande Gemeenschappelijke Regeling. Verder dient er nog besloten te worden over de kostenverdeelsleutel. Dit staat later in 2015 te gebeuren. Voor de achterblijvende organisatie komt het er op aan om de samenwerkingsrelatie met de SSO goed vorm te geven. Dat vraagt niet om een adequate invulling van het opdrachtgeverschap, maar ook een flexibele houding om in de ongetwijfeld niet vlekkeloze startfase van de SSO, de aanvangsproblemen met elkaar te overwinnen. Verder dienen de taakgebieden die nu nog onderdeel uitmaken van de huidige afdeling BMO, maar niet worden ondergebracht in de SSO, in de achterblijvende organisatie een plek te krijgen. Het gaat daarbij om de taken op het gebied van OOV en het team Gebouwen en Facilitaire zaken. De medezegenschap van het personeel zal vanaf 2016 als gevolg van de DUO+samenwerking op een andere leest zijn geschoeid. Getalsmatig gezien komen alleen de gemeente Diemen en de SSO voor een ondernemingsraad in aanmerking. Onze OR heeft gelukkig aangegeven dat de mutaties in de bezetting worden opgevangen en de werkzaamheden onverminderd worden voortgezet. Hoewel wij soms van mening verschillen met de OR, waarderen wij de betrokken en constructieve opstelling. Het laatste Medewerkerstevredenheidsonderzoek toont aan dat de inzet van de OR-leden ook beter dan voorheen door de medewerkers wordt gewaardeerd. Informatiebeveiliging Opnieuw staat informatiebeveiliging in het brandpunt van de belangstelling. Ook het rijk en de VNG hebben met elkaar afspraken gemaakt om bij een grote groep gemeenten te monitoren op welke wijze de informatiebeveiliging invulling krijgt. Het informatiebeveiligingsbeleid voor Diemen heeft in DUO+ verband aandacht gekregen. Dit vloeit namelijk voort uit de keuze die is gemaakt om in een SSO te gaan samenwerken. De aanpak die VNG en rijk hebben gekozen, voorziet zo mogelijk in een bezoek van een auditcommissie van externe deskundigen. Hun waarnemingen worden vooral gebruikt om als gezamenlijke overheden te leren van de ervaringen elders. Wij prijzen ons gelukkig dat genoemd onderwerp inmiddels een paar jaar serieus wordt opgepakt. Temeer omdat ook vanuit het rijk nog specifiek alle gemeenten worden geïnspecteerd m.b.t. het Normenkader Gezamenlijke elektronische voorzieningen SUWI. het niet voldoen aan dit normenkader kan verstrekkende gevolgen hebben en zelfs in het uiterste geval afsluiting van de voorziening, waardoor gemeenten worden gedwongen zelf informatie bij de burgers te moeten opvragen. Koers op initiatief Initiatiefnemers gezocht, voor koers op initiatief. Onder die noemer worden alle medewerkers uitgenodigd om de komende tijd mee te doen met de organisatievernieuwing in Diemen. Focus bij deze vernieuwing ligt op de contacten met onze inwoners. Iedere medewerker heeft de ruimte om initiatief te nemen en te experimenteren. Onder het mom: fouten maken mag, successen vieren moet, want daar leren we van. Initiatief nemen en experimenteren rondom het contact met inwoners past bij de toenemende verwachtingen die burgers van ons hebben. Daarnaast vormt het een stimulans voor het werkplezier. Met deze stappen geven we invulling aan ons vernieuwde perspectief richting 2020. Er wordt, mede ondanks de DUO +-samenwerking en de organisatorische aanpassingen die dit vraagt, nu niet voor gekozen om het organisatiemodel aan te passen. Dus geen veranderde indeling van afdelingen en teams. Wij zijn van mening dat de noodzaak hiervoor op dit moment niet urgent is noch aangetoond en zijn er een voorstander van om na drie turbulente jaren met een ongewisse uitkomst, een pas op de plaats te maken als het gaat om structuren en daarbij behorende "onrust". Daar is naar onze stellige overtuiging de dienstverlening aan burgers en bedrijven Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 118
niet mee gediend. Bovendien is in onze optiek een structuurdiscussie niet zaligmakend. Wij willen de uitzonderlijk hoge betrokkenheid en bevlogenheid van onze medewerkers juist aanwenden voor initiatief nemen, onderlinge samenwerking en vernieuwing in het contact met de burger. Positieve energie de ruimte geven daar worden onze medewerkers warm van en genereert nog meer energie. Diverse initiatieven zijn al genomen en wij willen het succes hiervan in 2016 uitvergroten en vermenigvuldigen. Als op enig moment blijkt dat deze initiatieven de noodzaak van aanpassingen in de organisatie aantonen, dan is het evident om hiermee aan de slag te gaan. Maar dat is dan de uitkomst van een organisch proces dat van onderop tot stand is gekomen en waarvoor breed draagvlak bestaat.De ondernemingsraad is zoals gezegd een gewaardeerde gesprekspartner als het over dit soort belangrijke thema's gaat. Indicatoren Indicatie van het behaalde resultaat door te kijken naar: Arbeidsverzuim Formatie
Nul meting
Real. 2014
2015
2016
2017
2018
2019
4%
4%
4%
4%
4%
4%
197.1
195
198.7
198.7
198.7
198.7
Personeelsverloop
7%
9%
10%
11%
11%
11%
Aantal vacatures
15
18
19
22
22
22
95%
100%
100%
100%
100%
100%
30
30
30
30
30
30
Realisatie HRM gesprekken Doorlooptijd te betalen facturen
Wat mag het kosten? Paragraaf 4 Bedrijfsvoering
2016
2017
2018
2019
Salariskosten
-10.512
-10.515
-10.396
-10.372
-388
-388
-388
-388
3 decentralisaties Burgerzaken
-30
-30
-30
-30
-127
-127
-127
-127
-2.816
-2.816
-2.816
-2.816
-45
-45
-45
-45
-107
-107
-107
-107
-14.025
-14.028
-13.909
-13.885
Ex-medewerker
-345
-272
-150
-124
Saldo lasten incidenteel
-345
-272
-150
-124
Baten structureel
102
102
102
102
Saldo baten structureel
102
102
102
102
Saldo baten en lasten
-14.268
-14.198
-13.957
-13.908
Uitbreiding formatie team Infra Personeelskosten DUO+ Inhuur Inhuur DUO+ Saldo lasten structureel
Toelichting wat mag het kosten Formatieontwikkeling 3 D's in het Sociaal Domein Ten behoeve van de beleidsvoorbereiding en uitvoering van de nieuwe taken in het sociaal domein op het terrein van de Wmo, Jeugdzorg en Participatiewet hebben we ingaande 2015 voor de periode van twee jaar de hiervoor benodigde formatie geraamd. Het hieraan gekoppelde budget bedraagt op jaarbasis circa € 388.000. Dit bedrag is ten laste gebracht van de verschillende budgetten die voor de uitvoering van deze taken door het Rijk beschikbaar zijn gesteld.
Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 119
Uitgangspunt is om in de eerste helft van 2016 de balans op te maken en te bezien of en in hoeverre deze formatie ook na 2016 ingezet moet blijven worden. Vooruitlopend hierop wordt het nu gereserveerde bedrag ook voor 2017 e.v. geraamd teneinde voor deze periode ten behoeve van de kosten hiervoor alvast ruimte te reserveren. In het bestek van de kadernota 2017 zal hier op terug gekomen worden en zal dit een nadere invulling krijgen. Formatieontwikkeling Burgerzaken zie Ontwikkeling Burgerzaken (programma 0) DUO+ Op 30 april jongstleden heeft de gemeenteraad het volgende besluit genomen: 1. In te stemmen met de overdracht per 1 januari 2016 van de taken ‘PIOFACHen staftaken/faciliteiten’ (bedrijfsvoering), zoals genoemd in artikel 5 van de gemeenschappelijke regeling DUO+, naar het openbaar lichaam DUO+; 2. Voor het incidentele budget voor de projectkosten van DUO+ een incidenteel budget te voteren van € 335.000, te dekken door een onttrekking uit de algemene reserve; 3. Een krediet van maximaal € 100.000 te voteren voor het mogelijk maken van flexwerken in Diemen, dekking van de jaarlijkse kapitaallasten ad maximaal € 7.000 ontstaat door het verwachte voordeel op de uitbesteding van de PIOFACH-taken (bedrijfsvoering) bij DUO +; 4. De financiële meerjaren effecten te verwerken in de gemeentelijke begroting 2016; 5. Kennis te nemen van het voornemen van het college om een convenant te sluiten voor het strategische en beleidsinhoudelijke DUO+ verbond. De gedetailleerde financiële vertaling wordt in het tweede halfjaar van 2015 uitgewerkt. Naar verwachting is deze uitwerking nog niet gereed ten tijde van het opstellen van de begroting 2016. Uitgangspunt voor de begroting 2016 is dat de overgehevelde taken naar DUO+ budgettair neutraal worden verwerkt.
Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 120
Paragraaf Verbonden Partijen Inleiding Onze gemeente vervult op een aantal manieren de haar in wet en regelgeving opgedragen taken. Veel van die taken pakt Diemen zelf op. Ook voeren we publieke taken tezamen met derde partijen uit. Dat doen we zowel met andere overheden als met particuliere ondernemingen. Deze paragraaf gaat in op een bijzondere vorm van samenwerking namelijk met partijen waarmee de gemeente een bestuurlijke relatie onderhoudt en waarin zij tevens een financieel belang heeft: de verbonden partijen. Van een bestuurlijke relatie is sprake wanneer zeggenschap kan worden uitgeoefend door vertegenwoordiging in het bestuur van de verbonden partij en/of door stemrecht in die partij. Van financieel belang is sprake wanneer de gemeente middelen ter beschikking heeft gesteld die niet verhaalbaar zijn in geval van faillissement van de verbonden partij en/ of wanneer financiële problemen bij de verbonden partij kunnen worden verhaald op de gemeente. Partijen waaraan alleen een financieel risico kleeft nemen we op in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing. Partijen waarmee alleen een bestuurlijk belang is gediend, maken onderdeel uit van één van de programma’s. Deze paragraaf is om twee redenen van belang voor de raad: Deelname aan een verbonden partij is een manier, een instrument, om een gemeentelijk doel te bereiken. Dat betekent in het duale stelsel dat de beslissing tot deelname aan een verbonden partij en ook de aansturing daarvan primair de taak is van het college. De raad heeft daarbij een kaderstellende en controlerende taak. Kernvragen voor de raad zijn bijvoorbeeld of de doelstellingen van de verbonden partijen nog steeds corresponderen met die van de gemeente en of de doelstellingen van de gemeente via de verbonden partijen zijn gerealiseerd. Het budgettaire beslag en het hiermee gepaard gaande financiële risico dat de gemeente met verbonden partijen loopt en de daaruit voortvloeiende budgettaire gevolgen is hierbij van belang. Conform artikel 15 van het BBV dient deze paragraaf tenminste te bevatten: • de visie op verbonden partijen in relatie tot de realisatie van de doelstellingen die zijn opgenomen in de begroting. • de beleidsvoornemens omtrent verbonden partijen. Visie en Beleid Onze gemeente neemt deel in verbonden partijen vanuit een wettelijke opdracht, vanuit het streven naar schaalvergroting en/of ter ondersteuning van beleidsdoelstellingen zoals we deze in de begrotingsprogramma’s hebben vastgelegd. Verbonden partijen voeren in de regel beleid uit dat de gemeente in principe ook zelf kan doen. De gemeente mandateert als het ware de verbonden partij. De gemeente blijft eindverantwoordelijk voor het realiseren van de beoogde doelstellingen van de programma’s.
Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 121
De samenwerking met andere overheden en particuliere ondernemingen is erop gericht de belangen van de inwoners van onze gemeente zo goed mogelijk te dienen. Dat kan bijvoorbeeld doordat als gevolg van schaalvergroting meer kwaliteit geboden kan worden en/ of de kosten voor de gemeente (en daarmee voor de burger) lager kunnen uitvallen. De verbonden partijen De gemeente kent twee soorten verbonden partijen, namelijk deelnemingen en gemeenschappelijke regelingen. Deelnemingen Een deelneming in de zin van artikel 379, boek 2 BW, is een participatie in een kapitaalvennootschap (NV, BV, CV of VoF). Op grond van de Wet Financiering Decentrale Overheden (Wet Fido) mogen gemeenten slechts met het oog op het publieke belang aandelen bezitten in privaatrechtelijke partijen. Deze aandelen worden gewaardeerd tegen de verkrijgingprijs (of duurzaam lagere waarde). Wanneer de gemeente van inzicht verandert ten aanzien van de wijze waarop het publieke belang het best gediend is, kan dat tot verkoop van de aandelen leiden. Op dat moment is de intrinsieke waarde of marktwaarde van belang. Die waarde nemen we dan in de toelichting op de balans op. De gemeente is in het bezit van aandelen van een tweetal vennootschappen: 1.1 NV Bank Nederlandse Gemeenten (BNG), te Den Haag De BNG is de bank van en voor overheden en instellingen voor het maatschappelijk belang. De staat is houder van de helft van de aandelen, de andere helft is in handen van gemeenten, provincies en een hoogheemraadschap. Deze aandelen zijn alleen verhandelbaar binnen de kring van aandeelhouders. Publiek belang Doordat de bank op grond van haar AAA (Moody's) en AA+ (Standard & Poor's en Fitch)rating tegen zeer scherpe prijzen toegang heeft tot financieringsmiddelen en dat voordeel doorgeeft aan haar klanten draagt de BNG bij aan het zo laag mogelijk houden van de kosten van maatschappelijke voorzieningen voor de burger. Daarom ziet onze gemeente het aandelenbezit in de BNG als een duurzame belegging. Zeggenschap en financieel belang in de verbonden partij Via het stemrecht in de aandeelhoudersvergadering heeft Diemen zeggenschap in de BNG. Diemen heeft een klein belang van 8.775 aandelen in de BNG. Daarin zal in 2016 geen verandering optreden. De verkrijgingprijs van de aandelen bedraagt (afgerond) € 22.000. Ontwikkelingen in 2016 Momenteel is de begroting 2016 (en daarmee de verwachtingen voor dat jaar) van de BNG nog niet beschikbaar. Naar verwachting komt de begroting uiterlijk in augustus van dit jaar ter beschikking. 1.2 NV Meerlanden, te Rijsenhout Bij raadsbesluit van 28 april 2005 is besloten om deel te nemen in het maatschappelijk kapitaal van Meerlanden NV. Meerlanden is actief op het vlak van afvalinzameling voor gemeenten en bedrijven, reiniging en beheer van de openbare ruimte en riolering en gladheidbestrijding. Daarnaast geeft Meerlanden advies op deze terreinen. Als partner van negen gemeenten (Aalsmeer, Bloemendaal, Haarlemmermeer, Heemstede, Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 122
Haarlemmerliede en Spaarnwoude, Noordwijkerhout, Diemen, Lisse en Hillegom) en 3.500 bedrijven werken zij aan een schone en duurzame leef- en werkomgeving, bouwen ze aan een samenleving waarin afval als grondstof wordt gezien en initiëren ze duurzame energieprojecten in de regio, zoals het opwekken van groengas met een vergistinginstallaties voor gft-afval. Daarnaast stelt Meerlanden het maatschappelijk verantwoord ondernemen in een hoog vaandel; betrokkenheid in de buurt en een werkplek bieden voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt zijn belangrijke speerpunten. Meerlanden zit in de top van de Nederlandse afvalbedrijven op het vlak van duurzaamheid. Publiek belang De Meerlanden is een middelgroot bedrijf met een private rechtsvorm met overheden als enige aandeelhouders. In de statuten is vastgelegd dat de aandelen overwegend (>50%) in handen blijven van overheidsgedomineerde partijen. De Meerlanden erkent de maatschappelijke functie ten opzichte van het milieu in het algemeen en de burgers in het bijzonder. Zij rekent het tot haar taak actief mee te werken aan een zo groot mogelijke preventie en nuttig hergebruik van afval. Diemen heeft met dit bedrijf een overeenkomst voor de inzameling en verwerking van huishoudelijk afval afgesloten. Door schaalvergroting bij de inzameling van huishoudelijk afval wordt verbetering in efficiency en dienstverlening alsmede kostenreductie gerealiseerd. In 2015 loopt het huidige contract voor de afvalinzameling met Meerlanden ten einde. Dit betekent dat opnieuw onderhandeld wordt over de inhoud van het contract en de tarieven. Zeggenschap en financieel belang in de verbonden partij Via het stemrecht in de aandeelhoudersvergadering en via een (met Aalsmeer gedeelde)zetel in de raad van commissarissen van de Meerlanden heeft Diemen zeggenschap in De Meerlanden. Aandeelhouders kunnen slechts zijn: de vennootschap alsmede publiekrechtelijke rechtspersonen en naamloze vennootschappen en besloten vennootschappen met beperkte aansprakelijkheid waarvan de statuten bepalen dat de aandelen in het kapitaal van die vennootschap slechts rechtstreeks of middellijk door publiekrechtelijke rechtspersonen kunnen worden gehouden. Om de toetreding van de gemeente Hillegom bij de Meerlanden mogelijk te maken, heeft de gemeente Diemen 2.273 aandelen verkocht. De aandelen zijn voor totaal € 69.225 meer verkocht, dan de aankoopsom. Dit heeft een incidentele voordeel opgeleverd. Diemen heeft op dit moment een belang van 20.427 gewone aandelen en één prioriteitsaandeel in De Meerlanden. De verkrijgingprijs van de 22.700 oorspronkelijke aandelen bedraagt (afgerond ) €1.740.000. Ontwikkelingen in 2016: 19 februari 2015 is de notitie afvalinzameling voorgelegd aan de raad. De raad heeft tijdens de raadsvergadering gekozen voor scenario 1, optimalisatie van het huidige systeem. In de memo voortgang afvalinzameling d.d. 18 juni 2015 is vervolgens aangegeven hoe dit scenario en de ingediende amendementen en motie uitgewerkt gaan worden. In 2016 zal daardoor verder ingezet worden op de volgende doelstellingen: -Meer afval scheiden -De afvalstoffenheffing omlaag brengen -Zorg voor zoveel mogelijk gemak voor de bewoners van Diemen: voor iedereen is het mogelijk afval te scheiden
Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 123
Gemeenschappelijke regelingen Ingevolge artikel 13 van de Wet op de gemeenschappelijke regelingen zijn de gemeenteraden bevoegd om voor de gemeenschappelijke regelingen die door de raden zijn ingesteld de leden voor het algemeen bestuur aan te wijzen. De samenstelling van de afvaardiging in de Algemene Besturen varieert per gemeenschappelijke regeling. Dit kunnen zowel portefeuillehouders als raadsleden zijn. Het is gebruikelijk dat de portefeuillehouders de raadsleden regelmatig informeren over zaken die de gemeenschappelijke regelingen betreffen. De gemeente is deelnemer in de volgende gemeenschappelijke regelingen: Deelneming in Gemeenschappelijke regelingen 2016
01-01
2.1 Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland
31-12
1.120
1.131
48
48
130
131
2.4 Milieu Amstelland
19
19
2.5 Sociale recherche Gooi- en Vechtstreek
58
58
104
104
90
90
2.8 Amstelland-Meerlandenoverleg
3
3
2.9 Gemeentelijke Ombudsman
8
8
2.10 Gemeentebelastingen Amstelland
479
441
2.11 Gemeenschappelijke regeling Openbare Gezondheidszorg Amstelland OGZ
877
886
2.12 DUO+
pm
pm
2.936
2.918
2.2 Stadsregio Amsterdam 2.3 Groengebied Amstelland
2.6 Stichting RIJK 2.7 Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied
Totaal gemeenschappelijke regelingen
Omvang eigen vermogen/vreemd vermogen en het financiële resultaat in de verbonden partij in 2016: Gemeenschappelijke regelingen 2016
Bron
Eigen Eigen Vreemd Vreemd Resultaat Vermogen Vermogen Vermogen Vermogen begroting 01-01 31-12 01-01 31-12 2016
2.1 Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland
Begroting 2016
12.297
11.893
45.829
45.829
-
2.2 Stadsregio Amsterdam
Begroting 2016
6.977
7.770
2.395
2.395
793
2.3 Groengebied Amstelland
Begroting 2016
2.457
2.231
-
-
-226
2.4 Milieu Amstelland
Begroting 2016
nvt
nvt
nvt
nvt
nvt
2.5 Sociale recherche Gooi- en Vechtstreek
Begroting 2016
nvt
nvt
nvt
nvt
nvt
2.6 Stichting RIJK
Begroting 2016
nvt
nvt
nvt
nvt
nvt
2.7 Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied
Begroting 2016
1.285
1.285
840
840
-
Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 124
Gemeenschappelijke regelingen 2016
Bron
Eigen Eigen Vreemd Vreemd Resultaat Vermogen Vermogen Vermogen Vermogen begroting 01-01 31-12 01-01 31-12 2016
2.8 AmstellandMeerlandenoverleg
Begroting 2016
nvt
nvt
nvt
nvt
-
2.9 Gemeentelijke Ombudsman
Begroting 2016
nvt
nvt
nvt
nvt
nvt
2.10 Gemeentebelastingen Begroting Amstelland 2016
nvt
nvt
nvt
nvt
nvt
Begroting 2016
1.016
1.026
-
-
-
Begroting 2016
pm
pm
pm
pm
pm
2.11 Gemeenschappelijke regeling Openbare Gezondheidszorg Amstelland OGZ 2.12 DUO+ Gemeenschappelijke regelingen
2.1. Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland 2008 De veiligheidsregio is een samenwerkingsverband van de gemeenten Aalsmeer, Amstelveen, Amsterdam, Diemen, Ouder-Amstel en Uithoorn. Deze is opgericht in 2008. De veiligheidsregio bestaat uit drie werkmaatschappijen, de Brandweer, de Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio (GHOR)en het veiligheidsbureau. Het veiligheidsbureau ondersteunt en adviseert het Veiligheidsbestuur en vertaalt de landelijke ontwikkelingen op het gebied van crisisbeheersing naar de regio AmsterdamAmstelland. Het is tevens het coördinatiepunt waar de regionalisering van de gemeentelijke crisisbeheersingsprocessen is belegd. Publiek belang De Veiligheidsregio is belast met de volgende taken: • Het voorbereiden van de coördinatie bij de bestrijding van crises, rampen en zware ongevallen; • De zorg voor het voorkomen, beperken en bestrijden van brand; • Het beperken van brandgevaar; • Het voorkomen en beperken van ongevallen bij brand en de zorg voor het beperken en bestrijden van gevaar voor mensen en dieren bij ongevallen anders dan bij brand; • De opvang en zorg voor gewonden; • De collectieve opvang van slachtoffers direct na de ramp in opvangcentra en het verlenen van psychosociale hulp; • De bescherming van de volksgezondheid bij ongevallen en rampen met gevaar voor mens en milieu, om zo (extra) gewonden of verergering van letsel te voorkomen; • Het voorzien in de Centrale Post Ambulancevervoer en de Gemeenschappelijke Meldkamer. Zeggenschap en financieel belang in de verbonden partij Diemen wordt in het Algemeen Bestuur van de veiligheidsregio vertegenwoordigd door de burgemeester (art. 11 Wet Veiligheidsregio’s).
Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 125
De financiële bijdrage voor 2016 aan de veiligheidsregio is opgebouwd uit de volgende elementen: • Voor de Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio (GHOR) wordt een bedrag geraamd van € 7.070; • Voor de brandweer wordt een bedrag geraamd van € 1.059.470; • Voor het Veiligheidsbureau wordt een bedrag geraamd van € 14.847; • Voor de gemeentelijke processen die samenhangen met de daadwerkelijke uitvoering van taken bij crises, wordt een bedrag geraamd van € 50.000. De begroting 2016 is op 22 juni 2015 definitief door het algemeen bestuur van de Veiligheidsregio vastgesteld. Ontwikkelingen 2016 Hieronder volgt een toelichting op de inhoudelijke hoofdlijnen per programma Programma Crisisbeheersing In het programma crisisbeheersing gaat het over de doelen en de activiteiten die gericht zijn op de voorbereiding op een crisis (preventie en preparatie), het crisismanagement als zodanig en het zo effectief mogelijke leren van crisissituaties door kwaliteitszorg. Het structurele budget voor multidisciplinaire projecten wordt deze periode ingezet voor de up to date crisisaanpak, Optimaliseren van het risicobewustzijn en risicocommunicatie, de gebiedsgerichte, het versterken van de evenementen werkprocessen, versterken informatiemanagement tijdens crisissituaties, relatiebeheer en de jaarlijkse netwerkdag en het ontwikkelen van een kwaliteitsvolgsysteem. Programma Brandweerzorg De brandweer Amsterdam Amstelland (BAA) zet de ingezette vernieuwing - het verbreden van de brandweerzorg en innovatie van de repressie - voort. Daarbij staan de 19 verzorgingsgebieden binnen de regio centraal, werkt BAA informatie- en risicogericht, gericht op een brandveiliger samenleving en een verhoging van het brandveiligheidsbewustzijn bij bewoners, bedrijven en instellingen. Risicogericht en informatiegestuurd past BAA toe bij alle schakels van de veiligheidsketen en dat zorgt voor samenhang en keuzes bij het handelen van de brandweer. Dit zorgt voor een veiliger en effectiever optreden van de brandweer in relatie tot haar vier taken: brand, hulpverlening, Ongevallen met gevaarlijke stoffen en waterongevallen. Door de brandweerzorg te verbreden en informatie gestuurd en risicogericht samen te gaan werken met partners, zal de kennis en het handelen van de brandweer aan de voorkant van de keten de komende jaren een sprong voorwaarts maken. Programma Alarmering Met deze integrale meldkamer voor politie en brandweer en een gecolokeerde meldkamer voor de ambulancedienst heeft de VrAA een belangrijke stap gezet naar een meldkamer onder centrale aansturing, zoals omschreven in de Wet op veiligheidsregio’s. Twee thema’s staan hierbij centraal:
Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 126
• Kwaliteitsverbetering van de meldkamer door het verbeteren van de informatievoorziening bij (grootschalige) incidenten: relevante informatie sneller te delen, sneller een vollediger incidentbeeld te vormen, gezamenlijk te monitoren en regie te voeren. • Een efficiënter georganiseerde meldkamer door het waar mogelijk integreren van werkzaamheden, systemen en huisvesting daar waar mogelijk. In 2013 is de Transitieovereenkomst Landelijke Meldkamer Organisatie afgesloten. Het doel is dat op termijn alle meldkamers deel uit gaan maken van één organisatie onder verantwoordelijkheid van het ministerie van Veiligheid en Justitie. Dit zal niet alleen gevolgen hebben voor de wijze waarop de huidige meldkamer in de regio Amsterdam-Amstelland opereert en is ingericht, maar ook voor de wijze waarop de hulpdiensten opereren. In 2016 zullen de gesprekken plaatsvinden tussen de veiligheidsregio en het ministerie over de overdracht van de bevoegdheden en de financiële ontvlechting. 2.2 Stadsregio Amsterdam, te Amsterdam Dit is een samenwerkingsverband van zestien gemeenten in de grootstedelijke regio Amsterdam. Tot 1-1-2015 had dit verband een wettelijke grondslag, op basis van de WGRplus. Hiermee was sprake van een verplichtende samenwerking en een verplichte uitvoering van de bij de wet toegekende taken. Publiek belang De Stadsregio Amsterdam behartigt de belangen van de deelnemende gemeenten op het gebied van ruimtelijke ordening, economische zaken en wonen. De Stadsregio is opdrachtgever voor het openbaar vervoer in de regio. Voor de taken op het gebied van verkeer en vervoer (inclusief openbaar vervoer en infrastructuur) wordt thans een vervoerregio gevormd. Zeggenschap en financieel belang in de verbonden partij Diemen wordt in de periode 2014-2018 in de regioraad van de stadsregio vertegenwoordigd door de heer Kai de Haan (gemeenteraadslid) en de heer Scholten (wethouder). De heer Scholten is tevens voor diezelfde periode lid van het Dagelijks Bestuur van de Stadsregio. Voor de bijdrage voor 2016 hebben wij in de begroting rekening gehouden met een jaarlijks bedrag van € 48.000. Ontwikkelingen in 2016 Voor specifiek de samenwerking op het gebied van verkeer en vervoer (eerder onderdeel van de SRA) willen we met de partners in de regio de huidige bevoegdheden en middelen behouden, door de nieuwe wettelijke status van 'vervoerregio' hiervoor te hanteren. Aan de vervoerregio zullen meer partners deelnemen. Daarnaast zijn verkenningen gaande om de vrijwillige samenwerking rondom bv. economie, ruimte en wonen meer te gaan beleggen op het niveau van de Metropoolregio (MRA). Dit vanuit de overtuiging dat de regionale vraagstukken zich veelal op dat niveau afspelen. Begin 2016 wordt hiervoor een strategische MRA-agenda verwacht. 2.3 Groengebied Amstelland, te Amstelveen In dit samenwerkingsverband nemen de gemeenten Amsterdam, Amstelveen, Diemen, Ouder-Amstel en de Provincie Noord-Holland deel. Publiek belang De doelstelling van het Groengebied Amstelland kan worden samengevat als het duurzaam in stand houden van natuur en openluchtrecreatiegebieden in het landelijk gebied tussen Amstelveen en het Amsterdam-Rijnkanaal met een omvang en kwaliteit die voldoet aan de Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 127
wensen van de inwoners van de omliggende gemeenten en de wijdere regio. In opdracht van Groengebied Amstelland voert Recreatie Noord-Holland (RHN NV) het programma uit dat is vastgelegd in de begroting van het Groengebied. De provincie Noord-Holland is de enige aandeelhouder van RNH NV. Zeggenschap en financieel belang in de verbonden partij Wethouder R.P. Grondel vertegenwoordigt onze gemeente in het algemeen bestuur (AB) van het Groengebied. Het financiële belang van Diemen bestaat uit een bijdrage in de dekking van het nadelige exploitatiesaldo van het samenwerkingsverband. De bijdrage voor 2016 is gebaseerd op het inwoneraantal van de deelnemers en wordt voor Diemen geraamd op een bedrag van circa € 131.000. Ontwikkelingen in 2016 De ambities van het Groengebied staan in de Ontwikkelingsvisie Groengebied Amstelland en in het bijbehorende Uitvoeringsprogramma. Beiden zijn eind 2009 vastgesteld door het AB. Hierin zijn de volgende speerpunten voor de komende jaren benoemd: • behoud van het landschap door ontwikkeling staat centraal; • beter benutten en stimuleren van de productie van diensten vanuit het gebied voor de regio; • versterken van de relatie tussen stad en land. Programma accenten 2016: • • • •
Uitvoering geven aan uitvoeringsprogramma GGA Verder inzet op kostenreductie en inkomstenwerving Uitvoeren veiligheidsbeleid aan de hand van het handhavingsplan Meervoudig gebruik van de beheersgebieden door het faciliteren van evenementen e.d.
2.4 Gemeenschappelijke regeling voor milieu Amstelland en de Meerlanden 2006, te Uithoorn (de werknaam luidt: Regionaal Milieu Overleg) Dit was een samenwerkingsverband van de gemeenten Aalsmeer, Amstelveen, Diemen, Ouder-Amstel en Uithoorn. Deze GR is met ingang van 2015 beëindigd. In het bezuiningsboek is het voorstel gedaan om de vrijvallende jaarlijkse bijdrage als bezuiniging te beschouwen. Een deel van het oorspronkelijke budget voor de jaarlijkse bijdrage aan deze GR wordt ingezet ter dekking van de kosten van de dienstverleningsovereenkomst die met Amstelveen is aangegaan met betrekking tot de Natuur en Milileu educatie (dat voorheen onderdeel van deze GR was'. 2.5 Sociale recherche Gooi- en Vechtstreek te Bussum Publiek belang De Sociale Recherche werkt regionaal en wordt uitgevoerd door de gemeente Bussum voor de gemeenten uit de regio. Het samenwerkingsverband tussen elf gemeenten is belast met de opsporing van fraude op het gebied van de bijstandswetgeving. Sinds de invoering van de Wet Werk en Bijstand in 2004, waarbij het systeem van declaratie werd vervangen door een systeem van budgetten, hebben gemeenten een toenemend financieel belang bij een goede handhaving. Financieel belang in de verbonden partij
Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 128
In de begroting van de sociale recherche is voor 2016 een bijdrage van Diemen geraamd op € 58.000. Financiële ontwikkelingen Er zijn in 2016 geen grote veranderingen te verwachten. Ontwikkelingen in 2016 In verband met de transities is er onder de vlag van de regio Gooi- en Vechtstreek een project gestart met als doel de controle, handhaving, toezicht en opsporing binnen het gehele sociale domein in kaart te brengen. Het doel hiervan is inzicht te krijgen waar financiële risico’s zijn en hoe daar mee om te gaan. De toekomst van de sociale recherche wordt hierin meegenomen. 2.6 Stichting RIJK In de Stichting RIJK nemen de volgende 14 gemeenten deel: Heemstede, Zandvoort, Bloemendaal (incl. Bennebroek), Haarlemmerliede en Spaarnwoude, Beverwijk, Over gemeenten (ambtelijke samenwerking tussen Oostzaan en Wormerland) Castricum, Uitgeest, Uithoorn, Aalsmeer, Ouder-Amstel Velsen en Diemen. Publiek belang De stichting RIJK is opgericht om de inkoopfunctie binnen de deelnemende gemeenten te professionaliseren. Door de professionalisering zijn de deelnemende gemeenten in staat om op een meer doelmatige en rechtmatige wijze hun inkoopfunctie in te vullen. Daarnaast bestaat Rijk om de schaalgrootte van de 14 deelnemende gemeenten te benutten voor het verkrijgen van betere voorwaarden bij inkoop: • Gebruik maken van het principe "massa=kassa", daar waar de prijs elastisch is. • Reductie transactiekosten bij gezamenlijke aanbestedingen (tot meer dan 80%). • Door gezamenlijkheid en procesbegeleiding is er ook minder belasting van het ambtenarenapparaat. De focus richt zich op de kerntaken. Zeggenschap en financieel belang Diemen wordt, net als de andere deelnemende gemeenten, in het algemeen bestuur vertegenwoordigd door de gemeentesecretaris. In de begroting hebben wij rekening gehouden met een jaarlijkse bijdrage € 104.000. Ontwikkelingen 2016 Gedurende 2016 vindt er een evaluatie plaats over de afgelopen periode. 2.7 Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied Sinds 1 januari 2013 is de gemeente Diemen aangesloten bij deze gemeenschappelijke regeling. Dit was noodzakelijk omdat met de Omgevingsdienst een dienstverleningsovereenkomst moest worden aangegaan (en inmiddels is aangegaan) om een aantal milieutaken, specifiek gericht op bedrijven, uit te voeren in het kader van het omgevingsrecht. Het gaat hier uitsluitend om een wettelijk voorgeschreven adviserende functie van deze Omgevingsdienst. Publiek belang Op Rijksniveau is bepaald dat de vergunningverlening, toezicht en handhaving aangaande bedrijven met een bepaald milieurisico een kwaliteitsimpuls diende te krijgen door verplichte samenwerking bij uitvoering van deze taak. Daartoe is deze Omgevingsdienst opgezet. Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 129
Zeggenschap en financieel belang in de verbonden partij Diemen heeft, samen met andere A-M gemeenten, één vertegenwoordiger in het dagelijks bestuur. Wethouder Grondel vertegenwoordigt Diemen in het algemeen bestuur. De zeggenschap van Diemen is, in lijn met de bijdrage aan deze gemeenschappelijke regeling, beperkt. Voor de bijdrage voor 2016 hebben wij in de begroting rekening gehouden met een jaarlijks bedrag van € 41.000. Daarnaast dient in 2016 rekening te worden gehouden met het volledig doorgeven van de extra bijdrage uit het gemeentefonds die Diemen heeft gekregen als gevolg van het overhevelen van het toezicht op enkele bedrijven van provincie naar gemeente. Het gaat hier om een bedrag van € 45.000. Ontwikkelingen in 2016 De participanten van de Omgevingsdienst vanuit A-M hebben de directie van de Omgevingsdienst verzocht om in 2015 met een verrekeningsmethode voor geleverde dienst te komen, waardoor de kosten van deze diensten en het uiteindelijke resultaat hiervan (een product of dienst) meer met elkaar in verhouding staan. Thans wordt nog gewerkt met een vaste bijdrage die de gemeente betaald (lump sum), die een ruwe vertaalslag krijgt naar ureninzet vanuit deze dienst, zonder dat er een relatie ligt met op te leveren producten en diensten. Het is de Omgevingsdienst niet gelukt om in 2015 met een nieuwe verrekeningsmethode te komen. Daaraan wordt verder gewerkt in 2016. Verder is er een pilot in 2015 gestart die moet leiden tot samenvoeging van de Omgevingsdiensten Noordzeekanaalgebied en IJmond. Een onderdeel van deze pilot is dat IJmond handhavingstaken in de A-M gemeenten (dus ook voor Diemen' voor Noordzeekanaalgebied verricht. 2.8 Amstelland-Meerlanden Overleg, te Haarlemmermeer Sinds 1984 wordt vanuit een Gemeenschappelijke Regeling samengewerkt binnen het Amstelland-Meerlandenoverleg. Diemen is hierbij een van de deelnemers. Partners zijn de gemeenten Ouder-Amstel, Uithoorn, Amstelveen, Aalsmeer en Haarlemmermeer. Publiek belang De AM-partners zetten de meerwaarde en kracht van het Amstelland-Meerlandenoverleg in voor een krachtig ontwikkelende regio en onze belangen daarbij. We blijven ons profileren als hét platform voor de zuidflank van de MRA. Het is voor de toekomst van de MRA en voor een krachtig bestuur nodig dat een balans bestaat tussen Amsterdam en de vier flanken van de metropoolregio. Het Amstelland-Meerlandenoverleg vormt het platform aan de zuidflank van de MRA, een gebied met circa 350.000 inwoners. Wij vormen voor de MRA, de vervoersregio, de provincie en andere organisaties het aanspreekpunt voor de ontwikkeling van de zuidflank. Ook zien wij ons als brug naar onze buren, zoals de Duin- en Bollenstreek en de ontwikkelende Gooi- en Vechtstreek. Wij benutten het platform om onze gezamenlijke belangen te behartigen in de MRA en de vervoersregio. Zeggenschap en financieel belang in deze verbonden partij Diemen wordt in de regiegroep (dagelijks bestuur) vertegenwoordigd door burgemeester Boog. Daarnaast vindt tweemaal per jaar een plenair overleg plaats, waaraan alle collegeleden deelnemen. Tevens zijn er domeinoverleggen voor de wethouders en een secretarissenoverleg. Ieder stelt het AM-overleg onder verantwoordelijkheid van het bestuur, een jaarrekening over het afgesloten jaar, en een begroting voor het volgende jaar op. Deze wordt in de eerste helft van het jaar aan de deelnemende colleges voorgelegd.
Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 130
Jaarlijks wordt een bijdrage gevraagd van € 2.700. Ontwikkelingen in 2016 Met name het speelveld waarin de AM-partners als subregio opereren, zullen de komende jaren veranderen. Belangrijk hierbij zijn de doorontwikkeling van de MRA (Metropoolregio Amsterdam) en de vorming van de vervoerregio. Dit heeft echter geen directe gevolgen voor de GR van het AM-overleg. 2.9 Gemeentelijke Ombudsman, te Amsterdam De Gemeentelijke Ombudsman fungeert sinds 21 februari 2008 als externe klachtinstantie voor de gemeente Diemen. Deze ombudsman werkt voor zes gemeenten (Amsterdam, Almere, Diemen, Landsmeer, Waterland en Zaanstad) en voor de Stadsregio Amsterdam en de Veiligheidsregio Amsterdam - Amstelland. In 2013 is een Gemeenschappelijke Regeling tot stand gebracht. Daarmee is de bevoegdheid van de ombudsman voor alle gemeenten en instanties die zich bij hem hebben aangesloten, in één keer geregeld. Publiek belang Als gemeente willen wij de dienstverlening zo goed mogelijk afstemmen op de wensen van onze burgers. Eventuele klachten van burgers over de manier waarop een medewerker of bestuurder hem/haar te woord heeft gestaan of over de wijze van dienstverlening, nemen wij serieus. Op grond van de klachtenregeling kunnen burgers een officiële klacht over een gedraging van de gemeente indienen. Daarnaast fungeert de Gemeentelijke Ombudsman als externe klachtinstantie voor de gemeente Diemen. Burgers kunnen daar terecht als ze ontevreden zijn over de wijze waarop hun klacht is afgehandeld. Daarnaast wenden sommige burgers zich rechtstreeks tot de Gemeentelijke Ombudsman. Die zal hen allereerst wijzen op de gemeentelijke klachtregeling. Zeggenschap en financieel belang in deze verbonden partij Op basis van de GR is aan de raad van de gemeente Amsterdam mandaat verleend om jaarlijks de begroting van de ombudsman voor het volgende kalenderjaar vast te stellen. Voor de vaststelling wordt een concept begroting inclusief meerjarenraming en toelichting naar de raden gezonden, teneinde hen in de gelegenheid te stellen hun zienswijze bij de gemeenteraad van Amsterdam naar voren te brengen. De financiële bijdrage bestaat uit een vaste voet (op basis van vijf zaken per jaar) en een naheffing op basis van het werkelijk aantal behandelde zaken. Op basis van historische cijfers wordt in de begroting uitgegaan van een bijdrage ad € 8.000. Ontwikkelingen in 2016 Er zijn voor 2016 geen bijzondere ontwikkelingen te verwachten. 2.10 Gemeentebelastingen Amstelland Met ingang van 1 januari 2013 werkt Diemen samen binnen de gemeenschappelijke regeling Gemeentebelastingen Amstelland. Tot dit samenwerkingsverband behoren de gemeenten Aalsmeer, Amstelveen, Diemen, Ouder-Amstel en Uithoorn. Het samenwerkingsverband is gehuisvest in Amstelveen. Vanaf 1 januari 2016 is gemeente De Ronde Venen ook toegetreden tot deze regeling. Publiek belang Door de krachten van een aantal gemeenten te bundelen in het samenwerkingsverband ontstaat een belastingorganisatie met meer kennis, kunde en personeelsformatie om het hoofd te bieden aan de ingewikkelde belastingwetten- en regels. Op termijn is er ook een besparing te realiseren door integratie van werkprocessen, het wegvallen van dubbele Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 131
werkzaamheden, efficiency en inkoopvoordelen. Het uitgangspunt bij de samenwerking is dat elke gemeenteraad zelf het eigen belastingbeleid en de plaatselijke belastingtarieven blijft bepalen. Het samenwerkingsverband verzorgt de uitvoering hiervan. Financieel belang in de verbonden partij De bijdrage bedraagt in 2016 € 441.000. Financiële ontwikkelingen Op grond van de meerjarenramingen van het SSC en de toetreding van De Ronde Venen zal de gemeentelijke bijdrage de komende jaren afnemen. Volgens de begroting 2016 van Gemeentebelastingen Amstelland zal de bijdrage vanaf 2017 € 427.000 bedragen. Ontwikkelingen 2016 In 2016 zijn er twee grote uitdagingen voor Gemeentebelastingen Amstelland: 1. De realisatie van de toetreding van gemeente De Ronde Venen; 2. Vernieuwen softwareapplicatie zodat voldaan kan worden aan de wettelijke ontwikkelingen. De landelijke ontwikkelingen voor het stelsel van basisregistraties, waar de Wet Woz er één van is, worden nauwgezet gevolgd. Die ontwikkelingen leiden tot nieuwe en gewijzigde wijze van registreren en rapporteren wat onder meer tot aanpassingen en soms zelfs tot vernieuwing van de softwareapplicaties kan leiden. Eventuele budgettaire consequenties worden tijdig gemeld. 2.11 Gemeenschappelijke regeling Openbare Gezondheidszorg Amstelland Met ingang van 1 januari 2013 is Diemen toegetreden tot de gemeenschappelijke regeling OGZ (Openbare Gezondheidszorg) Amstelland. Via deze gemeenschappelijke regeling kopen de gemeenten Aalsmeer, Amstelveen, Diemen, Ouder-Amstel en Uithoorn publieke gezondheidszorg in bij de GGD Amsterdam. Publiek belang Op grond van de Wet publieke gezondheid is het verplicht dat alle gemeenten binnen een veiligheidsregio gezamenlijk een regionale GGD in stand moeten houden op dat schaalniveau. Om aan die verplichting te voldoen maakt de gr OGZ Amstelland op haar beurt weer deel uit van de gr GGD Amsterdam Amstelland. De gr Amsterdam Amstelland is het samenwerkingsverband dat de regionale GGD in stand houdt. Financieel belang in de verbonden partij De voorlopige bijdrage in 2016 bedraagt € 886.000 Financiële ontwikkelingen De geraamde bijdrage voor 2016 bedraagt € 886.000. De verwachte daling voor 2016 komt door ontwikkelingen in de huisvesting (op regionaal niveau gaan locaties sluiten) en door het toepassen van 0% op de nominale ontwikkeling. De afgelopen jaren is reeds genoeg compensatie in de begroting toegepast, zodat indexering dit jaar niet nodig is. Ontwikkelingen 2016 De uitwerking van de decentralisaties heeft in 2016 zijn definitieve vorm. De gemeente Diemen neemt niet langer het product Vangnet Jeugd af. Daarnaast is de inhoud van het basistakenpakket jeugdgezondheidszorg 2016-2020 vastgesteld. Er gaat meer risicogestuurd gewerkt worden waardoor er ruimte komt om flexibeler te kunnen handelen. In Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 132
de loop van 2015 wordt ook het takenpakket voor gezondheidsbevordering en epidemiologie opnieuw integraal bekeken. De wijzigingen worden in november 2015 aan het bestuur van de gr voorgelegd. 2.12 DUO+ Op 8 januari 2015 hebben Diemen, Ouder-Amstel en Uithoorn de gemeenschappelijke regeling DUO+ getroffen. Deze gemeenschappelijke regeling is bedoeld om samen te kunnen werken op PIOFACH-taken (bedrijfsvoering) en op uitvoeringstaken (buurt en burger). Vervolgens hebben de drie deelnemers op 30 april 2015 de volgende stap gezet, door te besluiten tot overheveling per 1-1-2016 van de bedrijfsvoeringstaken naar DUO +. Daarnaast hebben Ouder-Amstel en Uithoorn besloten om per die datum ook de taken rondom buurt en burger over te hevelen. Publiek belang Binnen de gemeenschappelijke regeling vergroten de DUO+ gemeenten hun organisatiekracht. Diemen, Uithoorn en Ouder-Amstel deelden de urgentie om, naast de ICTsamenwerking die al vooruitliep, de ambtelijke capaciteit m.b.t. PIOFACH (bedrijfsvoering) samen te voegen. Tevens deelden Uithoorn en Ouder-Amstel de urgentie om het beheer van de buitenruimte, de individuele dienstverlening aan de inwoners, taken in het sociaal domein en de vergunningverlening, toezicht en handhaving samen uit te voeren. De GR DUO+ voert derhalve per 1 januari 2016 de bedrijfsvoering uit voor de drie deelnemers en tevens de uitvoeringstaken rondom buurt en burger voor twee van de deelnemers (Uithoorn en Ouder-Amstel). Financieel belang in de verbonden partij De bijdrage voor 2016 is nog niet bekend. Uitgangspunt is dat de gemeentelijke bijdrage gelijk is aan de vrijvallende personeels- en exploitatiebudgetten die nu geraamd staan voor deze taken. Financiële ontwikkelingen De eerste vier jaar is geen taakstellende bezuiniging meegegeven. Vanaf 2020 wordt een besparing van 2% per jaar verwacht. De totale besparing bedraagt 6%. Ontwikkelingen 2016 2016 zal voor de medewerkers in de nieuwe DUO+ organisatie voor een zeer belangrijk deel in het teken staan van verdere organisatievorming. Door dit vormingsproces zal de eerste jaren sprake zijn van een tijdelijke ‘overgangsdip’. Dit uit zich in tijdelijk lagere scores op klant- en medewerkerstevredenheid, organisatievolwassenheid en prestaties op de 3K’s. Vanaf 2018 zullen de scores en prestaties weer op een adequaat niveau zijn en daarna verder stijgen.
Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 133
Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 134
Paragraaf Grondbeleid Algemeen beleid In december 2011 is de Nota Grondbeleid 2011-2016 door de gemeenteraad van de gemeente Diemen vastgesteld. Hiermee heeft de gemeente Diemen haar grondbeleid voor de komende jaren uiteengezet. Uit de Nota Grondbeleid volgt bovendien dat de gemeente Diemen in het vervolg haar grondprijzen vastlegt in een Nota Grondprijzen. De Nota Grondprijzen wordt tenminste één keer per twee jaar geactualiseerd en door het college van BenW vastgesteld. Daarnaast stelt de nota Grondbeleid dat de gemeente Diemen elk jaar bij de jaarrekening het Meerjarenperspectief Grondzaken aanbiedt aan de gemeenteraad. Hierin wordt de verantwoording afgelegd en inzicht gegeven in grondexploitaties, ‘gronden niet in exploitatie’ en erfpachtgronden. Tot slot is vastgesteld dat de gemeente Diemen in het vervolg de voorkeur geeft aan passief grondbeleid. De ervaring van de afgelopen jaren is dat ook grote herontwikkelingen mogelijk zijn, zonder dat de gemeente via actieve grondverwerving hiervoor de aanjager hoeft te zijn. Grondexploitaties Plantage de Sniep is momenteel het enige project van de gemeente Diemen met een grondexploitatie. Projectinhoud De projectinhoud wordt beschreven in Paragraaf 8 Grootschalige Projecten. Financieel De grondexploitatie voor Plantage de Sniep is via het Meerjarenperspectief Grondzaken in 2015 geactualiseerd ten behoeve van de Jaarrekening 2014. In 2014 zijn nieuwe afspraken gemaakt tussen de gemeente en de ontwikkelaars, waarmee de gemeente meer zekerheid heeft gekregen over de opbrengsten en het moment waarop deze binnenkomen. De risico's voor de gemeente Diemen zijn daardoor aanzienlijk verkleind, waarmee voor de komende jaren meer financiële stabiliteit wordt verwacht. Berekeningsmethodiek Grondexploitaties worden doorgerekend met de Dynamische Eindwaarde Methodiek. Dat wil zeggen dat bij het berekenen van het resultaat alle kosten en opbrengsten inclusief inflatie en rente tot de einddatum van het project worden meegenomen. In de gemeente Diemen wordt gerapporteerd op basis van het resultaat bij afsluiting van het project (de eindwaarde). Voor deze berekening worden de volgende parameters gehanteerd: • Kostenstijging/inflatiecorrectie investeringen: 2,25% per jaar • Opbrengstenstijging/inflatiecorrectie opbrengsten: 0,00% per jaar • Rentepercentage investeringen en opbrengsten: 3,5 % per jaar. Gronden niet in exploitatie De gemeente Diemen heeft een aantal percelen in eigendom die in aanmerking komt voor verkoop en/of herontwikkeling. Gronden niet in exploitatie kunnen worden onderverdeeld in twee categorieen: De eerste zijn toekomstige bouwprojecten; de tweede zijn overige gronden.
Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 135
Gronden behorende tot de eerste categorie zijn onderdeel van een project in de beginfase. In deze fase wordt gekeken naar het programma, de stedenbouwkundige randvoorwaarden, samenwerkingsvormen etc. De kosten worden in principe gedekt uit een krediet en worden verantwoord onder `gronden niet in exploitatie'. Indien het project doorgang vindt worden deze kosten meegenomen in de grondexploitatie. Gaat het project niet door, dan komen de kosten ten laste van de algemene reserve. De volgende gronden behoren tot deze categorie: • Bergwijkpark en stationsgebied Diemen Zuid Gronden behorende tot de tweede categorie betreft percelen die in het verleden uit strategische overwegingen zijn aangekocht voor een gebiedsontwikkeling, of overige percelen met een (tijdelijke) boekwaarde. De volgende objecten behoren tot deze categorie: • Verrijn Stuartweg 3-5: dit perceel heeft geen strategische functie meer en wordt verkocht. • Horecapaviljoen Hartveldseweg.
Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 136
Paragraaf Lokale Heffingen Algemeen De paragraaf lokale heffingen bevat alle onderwerpen die volgens artikel 10 van het BBV in deze paragraaf aan de orde moeten komen, te weten: • De inkomsten; • Het beleid ten aanzien van lokale heffingen; • Een overzicht op hoofdlijnen van de diverse heffingen; • Een aanduiding van de lokale lastendruk; • Een beschrijving van het kwijtscheldingsbeleid. Ontwikkelingen Wet waardering onroerende zaken (WOZ) De WOZ-waarde van woningen had 1 juli 2014 landelijke openbaar moeten zijn. Deze datum is door het Ministerie niet gehaald. Reden hiervoor is de moeizaam verlopen landelijke voorziening. De huidige inschatting is dat per 1 oktober 2016 de waarden openbaar zijn. Wetsvoorstel vrijstelling precariobelasting netwerken nutsbedrijven Er is nog steeds geen duidelijkheid over het al dan niet afschaffen van de precariobelasting op kabels en leidingen. Het wetsvoorstel behelst een vrijstelling voor de precariobelasting voor netwerken van nutsbedrijven. Dit zou een lastenverlichting voor de burger betekenen omdat er vanuit wordt gegaan dat de nutsbedrijven hun tarieven zullen verlagen als gevolg van genoemde afschaffing. Daarentegen missen de gemeenten een opbrengstenpost welke gecompenseerd moet worden binnen de gemeentelijke begroting. Onderzoek naar verruiming lokale belastingen Gemeenten moeten en mogen meer bepalen. Maar dan moeten zij ook de afweging taken/ middelen kunnen maken. 'Bepalen betekent betalen, ook dat is lokale democratie!’ Dat is de conclusie van de commissie Financiële ruimte voor gemeenten. Op verzoek van de VNG boog deze commissie onder leiding van Alexander Rinnooy Kan zich over een nieuwe vormgeving van de gemeentelijke financiën. Een vormgeving die de (verruimde) verantwoordelijkheid van gemeenten weerspiegelt. De commissie heeft onderzocht in hoeverre het lokale belastinggebied een bijdrage kan leveren aan de oplossing van problemen die door de trends worden veroorzaakt. Hierbij heeft de commissie een aantal aanbevelingen gedaan voor het gemeentelijke belastinggebied. Hierbij worden genoemd: • de invoering van een ingezetenenbelasting (een vast bedrag per inwoner), • de verbreding van de OZB (onder meer herinvoering gebruikersdeel woningen) • en de vereenvoudiging van de overige lokale belastingen (samenvoeging/afschaffing van enkele belastingen). Momenteel zijn dit alleen nog adviezen. Of alle aanbevelingen in wetgeving worden omgezet, dan wel wanneer, is nog niet duidelijk op dit moment. De aanbevelingen geven wel aan dat er de komende jaren veranderingen op komst zijn voor wat betreft het financieel domein en de lokale belastingwetgeving. De geraamde opbrengsten 2016-2019 Op hoofdlijnen hebben we de volgende belastingen en retributies voor 2016 tot en met 2019 geraamd:
Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 137
Opbrengsten Bedragen x € 1.000
Rekening Begroting Begroting Begroting Begroting Begroting 2014 2015 2016 2017 2018 2019
Onroerende zaakbelastingen - woningen (eigenaren)
2.577
2.793
2.820
2.820
2.820
2.820
- niet-woningen (eigenaren)
1.542
1.519
1.534
1.534
1.534
1.534
- niet-woningen (gebruikers)
1.170
1.180
1.192
1.192
1.192
1.192
Precariobelasting
580
552
557
557
557
557
Reclamebelasting
118
147
148
148
148
148
Hondenbelasting
101
105
116
116
116
116
Toeristenbelasting
42
45
45
45
45
45
Parkeerbelasting
357
351
351
559
351
551
Afvalstoffenheffing
4.078
3.934
3.736
3.686
3.686
3.686
Rioolheffing
2.694
2.814
2.814
2.814
2.814
2.814
Marktgelden
55
56
56
56
56
56
Burgerzaken
497
568
573
573
573
573
Bouwleges
448
614
1.367
952
828
662
Overige leges
109
73
74
74
74
74
14.368
14.751
15.383
15.126
14.794
14.828
Totaal
Het beleid ten aanzien van lokale heffingen Alleen belastingen mogen bestemd worden voor zaken die de gemeente zelf bepaalt. Belastingen in Diemen zijn de OZB, de precario-, honden-, reclame-, parkeer- en toeristenbelasting. De onroerende zaak belasting (OZB) is het belangrijkste gemeentelijke belastinginstrument. Heffingen of retributies mogen alleen ten goede komen aan de kosten die er voor gemaakt worden. Dit zijn de zogenaamde geoormerkte heffingen. De geoormerkte heffingen die in Diemen geheven worden zijn de afvalstoffenheffing, de rioolheffing. Daarnaast geldt dat de andere belastingen maximaal 100% kostendekkend mogen zijn, zoals de leges uit (waaronder de omgevingsvergunning), de marktgeldverordening en parkeergelden. In de Kadernota 2016 is bepaald de belastinginkomsten te corrigeren met de prijsinflatie (1,0%). Deze index is gelijk aan hetgeen is vermeld in de “Meicirculaire gemeentefonds 2015” . Dit levert per saldo een positief effect van € 65.000 op. In deze berekening hebben we rekening gehouden met de areaaluitbreidingen die in 2015 hebben plaatsgevonden. Er is nog géén rekening gehouden met areaaluitbreidingen in de jaren na 2016. Het tarief 'Afvalstoffenheffing' hebben we buiten de indexering gelaten. Uitgangspunt is dat dit een 100% kostendekkende tarief is. Met name de toegerekende kosten bepalen de hoogte van het tarief. De reguliere kosten zijn met 1,0% verhoogd. De kosten voor de verwerking van het afval (aanneemsom met NV De Meerlanden) is in 2016 met € 100.000 verlaagd. We zijn nog in onderhandeling voor de jaren daarna. De stand van de egalisatievoorziening is in de jaarrekening 2014 per 31 december 2014 vastgesteld op € 316.000. Dit is voor het college reden om in 2016 € 50.000 ten gunste te brengen van het tarief. Daarnaast zijn de toegerekende interne kosten met € 50.000 verlaagd. Deze maatregelen leiden tot een verwachte verlaging van plusminus € 15 per huishouden.
Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 138
Het geactualiseerde Verbreed Gemeentelijke Riolerings Plan (VGRP) geeft indicatief aan welke indexering benodigd is voor het tarief van de rioolbelasting. In april 2014 heeft u het VGRP vastgesteld en gezien de stand van de huidige egalisatievoorziening besloten de rioolbelasting voor de komende jaren niet te indexeren. Het tarief 2016 blijft hierdoor gelijk met dat van 2015. Ontwikkeling WOZ-waarden De WOZ-waarden worden ieder jaar opnieuw vastgesteld. De peildatum ligt één jaar voor het belastingjaar. De Waarderingskamer houdt toezicht op de tijdige en correcte uitvoering van de Wet WOZ en geeft zijn goedkeuring alvorens de vastgestelde waarden mogen worden beschikt. Deze WOZ-beschikking wordt afgedrukt op het gecombineerde aanslagbiljet gemeentelijke heffingen. Op deze aanslag staan ook de aanslagen afvalstoffenheffing, rioolheffing en (voor zover van toepassing) de hondenbelasting afgedrukt. Deze werkzaamheden zijn vanaf 2013 uitbesteed aan Gemeentebelastingen Amstelland. De prognose voor 2016 is gebaseerd op een analyse van de waardeontwikkeling tot juli 2015. Deze voorlopige prognose laat zien dat de waarde van de woningen stijgt met gemiddeld 1,0% en dat de waarde van de niet-woningen daalt met 10%. Deze cijfers worden in het najaar van 2015 nog aangepast. Conform bestendig beleid zal de actuele beschikbare waardeontwikkeling worden verwerkt bij de vaststelling van de belastingverordeningen. De belastingverordeningen worden in december vastgesteld en bevatten alle belastingtarieven voor het jaar 2016. WOZ-waarde (belastingscapaciteit) Bedragen x € 1.000 Woningen
Begroting Begroting 2015 2016 2.435.000 2.459.000
Niet-woningen Totaal WOZ waarde (eigenaren)
595.000
535.000
3.030.000 2.994.000
In bovenstaande tabel is bij de WOZ-waarde voor 2016 rekening gehouden met de areaaluitbreiding in 2015. Door de ontwikkelingen in Bergwijkpark is er een overheveling van de WOZ-waarden van niet-woningen naar woningen. Bij de berekening van de belastingopbrengsten wordt dit gecorrigeerd. Onroerend zaakbelasting Er zijn drie soorten onroerend zaakbelasting (OZB) die geheven worden: 1. OZB voor eigenaren van woningen 2. OZB voor eigenaren van niet-woningen 3. OZB voor gebruikers van niet-woningen Het is wettelijk niet mogelijk om verschillende tarieven te hanteren bij woningen voor bijvoorbeeld vrijstaande huizen en appartementen of koop- en huurhuizen. Ook is het niet toegestaan om bij de categorie niet-woningen onderscheid te maken in tarieven voor bijvoorbeeld courante objecten (winkels, kantoren, en dergelijke) en incourante objecten (scholen, sportcomplexen en dergelijke). Het OZB-tarief is een percentage van de waarde van het onroerend goed, het object. Bij de bepaling van het OZB-tarief stuurt de gemeente op resultaat, met andere woorden op de totale belastinginkomsten. Voor het bepalen van het belastingtarief zijn er twee belangrijke variabelen, namelijk: de geraamde opbrengst en de waarde van al het onroerend goed in de gemeente. Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 139
Verder wordt bij de berekening van het tarief rekening gehouden met verminderingen vanwege bijvoorbeeld: leegstand bij niet-woningen, bezwaar- en beroep, vrijstellingen, kwijtschelding etcetera. OZB-tarieven als percentage van de WOZ-waarde
2015
2016
Woningen - eigenaar
0,1147%
0,1147%
Niet-woningen - eigenaar
0,2553%
0,2865%
Niet-woningen - gebruiker
0,2458%
0,2759%
Naast de verhoging van de totale opbrengst met 1,0% en de waardedaling van 1,0% is bij de indicatieve bepaling van het tarief OZB rekening gehouden met de areaaluitbreiding en de verschuiving van niet-woningen naar woningen. Precariobelasting De gemeente heft precariobelasting voor het hebben van voorwerpen op, onder of boven de voor de publieke dienst bestemde gemeentegrond. In deze begroting zijn we er van uitgegaan dat de vrijstelling van de precariobelasting voor kabels en leidingen niet door gaat. De gevolgen van een eventuele afschaffing zijn overigens wel opgenomen in de risicoparagraaf. Voorts zijn de inkomsten onder andere afhankelijk van het aantal verleende vergunningen. Reclamebelasting Ter zake van openbare aankondigingen die zichtbaar zijn vanaf de openbare weg kan reclamebelasting worden geheven. Het aantal belaste objecten is aan schommelingen onderhevig als gevolg van het plaatsen van nieuwe en/of verwijderen van oude reclameobjecten. Hondenbelasting De hondenbelasting is een algemene belasting waarvan de opbrengst ten goede komt aan de algemene middelen. De Gemeentewet kent alleen een hondenbelasting. Er kan dus geen kattenbelasting, paardenbelasting en dergelijke worden geheven. Belastingplichtig voor de hondenbelasting is degene die een hond bezit. Per 1 juli 2015 zijn er circa 950 honden aangemeld. Dit aantal wisselt dagelijks door het aan- en afmelden van honden. Vanaf medio 2015 is budget vrijgemaakt voor een jaarlijkse controle van de hondenbelasting. Verwachting is dat dit een meeropbrengst van € 10.000 oplevert. Toeristenbelasting De gedachte achter de toeristenbelasting is dat een gemeente kosten maakt voor voorzieningen die ook door niet-inwoners worden gebruikt, maar waarvoor geen vergoeding uit het Gemeentefonds wordt verkregen. Hoewel de naam anders doet vermoeden, kan dus ook niet-toeristisch verblijf belast worden. De opbrengst van de toeristenbelasting vloeit naar de algemene middelen van de gemeente. De toeristenbelasting wordt geheven op personen die niet staan ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand (GBA). De toeristenbelasting wordt veelal verhaald op die instanties die gelegenheid bieden tot verblijf met overnachting, zoals hoteliers, pensionhouders, Bed & Breakfast accommodaties en dergelijke. De verblijfbieder kan de toeristenbelasting doorberekenen aan degene die bij deze instanties overnachten. Vanaf 2013 worden ook vier Bed & Breakfast bedrijven in de heffing betrokken. De opbrengst van deze belastingplichtigen is echter gering. De inkomsten uit de toeristenbelasting voor 2016 zullen waarschijnlijk afnemen ten opzichte van 2015 omdat de aanslag voor OTTO Workforce zal komen te vervallen omdat degenen die daar verblijven zich in de loop van 2015 zullen gaan inschrijven. Het is dan niet meer mogelijk toeristenbelasting te heffen. Er is al langere tijd afspraak dat dit zou gebeuren. Tot Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 140
op heden is heeft dit nog niet geleid tot daadwerkelijke inschrijvingen. In afwachting op de realisatie worden de budgetten aangepast. Er zal hierdoor een verschuiving plaats vinden van budgetten. De opbrengst toeristenbelasting wordt verlaagd (plusminus € 45.000) en daarvoor in de plaats ontvangen we een hogere algemene uitkering (plusminus € 200 per inwoner). Naar schatting gaat het om 130 personen. Wanneer de realisatie hiertoe aanleiding geeft zullen we deze budgetverschuiving verwerken in de kwartaalbrieven. Parkeerbelasting Bij het vaststellen van de parkeernota is uitgegaan van een dekkende parkeerexploitatie. De geheven tarieven worden gebruikt ter dekking van de kosten en handhaving die gemaakt worden voor het product parkeren. Retributies De volgende retributies worden in Diemen geheven: • • • • •
Afvalstoffenheffing Rioolheffing Leges Marktgelden Brandweerrechten
Bij de ramingen voor de heffingen met een directe tegenprestatie streven we zoveel mogelijk kostendekkendheid na. Uitzondering hierbij is de markt waarbij ook naar tarieven in de omliggende gemeenten wordt gekeken om ons zo niet “uit de markt” te prijzen. Bij de diverse leges spelen naast het streven naar kostendekkendheid ook andere factoren een rol. Zo heeft de wetgever een aantal tarieven vastgesteld, bijvoorbeeld voor de Verklaring omtrent gedrag, reisdocumenten en rijbewijzen (rijksdeel). Ook de tarieven voortvloeiende uit de Wet op de Kansspelen worden landelijk bepaald. Daarnaast houden we bij het vaststellen van de tarieven ook rekening met de regionaal of landelijk gangbare tarieven. Per afzonderlijke retributie geven we een korte toelichting. Bij alle retributies met uitzondering van afval- en rioolheffing passen we een inflatiecorrectie van 1,0% toe. Afvalstoffenheffing Afvalstoffenheffing wordt in rekening gebracht voor het ophalen en verwerken van huishoudelijk afval. Uitgangspunt voor de tariefsbepaling is 100% kostendekkendheid. Bij de afvalstoffenheffing wordt een tariefsdifferentiatie toegepast. Dat wil zeggen dat onderscheid wordt gemaakt in een tarief voor een éénpersoons- en een tarief voor een meerpersoonshuishoudens. De verhouding tussen één- en meerpersoonshuishoudens schommelt al jaren rond de 35% éénpersoons- en 65% meerpersoonshuishoudens. De geraamde kosten vormen de basis voor de berekening van de gewenste opbrengst voor 2016. Uitgangspunt is 100% kostendekkendheid. Bij deze berekening houden wij rekening met de areaaluitbreiding die in 2015 heeft plaatsgevonden en met de kwijtscheldingsaanvragen. De studentenwoningen aan de Dalsteindreef en de studentenflats aan de Rode Kruislaan en Bergwijkdreef (containerwoningen) hebben we hierbij niet meegenomen. De eigenaar van deze complexen zorgt zelf voor de verwijdering van de afvalstoffen. Met name de toegerekende kosten bepalen de hoogte van het tarief. De reguliere kosten zijn met 1,0% verhoogd. De kosten voor de verwerking van het afval (aanneemsom NV De Meerlanden) is in 2016 met € 100.000 verlaagd. We zijn nog in onderhandeling voor de jaren daarna. De stand van de egalisatievoorziening is in de jaarrekening 2014 per 31 december 2014 vastgesteld op € 316.000. Dit is voor het college reden om in 2016 € 50.000 Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 141
ten gunste te brengen van het tarief. Daarnaast zijn de toegerekende interne kosten met € 50.000 verlaagd. Deze maatregelen leiden tot een verwachte verlaging van plusminus € 15 per huishouden. Rioolheffing Onder de naam rioolheffing wordt een recht geheven voor het lozen van afvalwater op de gemeentelijke riolering, het afvoeren van hemelwater, de rioleringszorg en het grondwaterbeheer. Als er minder dan 500 m³ huishoudelijk (afval)water per jaar op de riolering wordt geloosd, is er sprake van een rioolrecht kleinverbruik. Als er meer dan 500 m³ geloosd wordt, is er sprake van rioolheffing grootverbruik. De gemeentelijke rioolheffing grootverbruik is gebaseerd op het door Waternet geschatte waterverbruik of de opname van de meterstanden. In 2014 hebben we er voor gekozen om het tarief niet te laten stijgen. Ook in 2016 zullen we de tarieven niet verhogen. In 2014 hebben we het geactualiseerde GRP (gemeentelijk rioleringsplan) vastgesteld. Uit dat plan blijkt in welke mate het nodig is om nu in de tarieven reeds rekening te houden met de kosten van toekomstige investeringen. Immers het uitgangspunt is kostendekkende tarieven. Het BBV (Besluit Begroten en Verantwoorden voor gemeenten en provincies) schrijft sinds kort voor dat voor dit zogenaamde spaargedeelte een afzonderlijke voorziening ingesteld moet worden. Een en ander betekent dat voor 2016 en verder de actuele- en de toekomstige kosten de basis zullen vormen voor de berekening van de opbrengst en dus de tarieven. Marktgelden We brengen marktgeld in rekening voor het innemen van een standplaats op de weekmarkt. De losse standplaatsen rekent de marktmeester af en de vaste standplaatshouders krijgen per half jaar een aanslag marktgeld. Leges De legesverordening is door een extern gespecialiseerd advies bureau integraal beoordeeld. Naast tekstuele adviezen is met name de zogenaamde kostenonderbouwing beoordeeld. Voor de leges mogen de geraamde opbrengsten namelijk niet hoger zijn dan de geraamde kosten. Moeilijkheid hierbij is onder meer het vaststellen welke kosten wel en niet mogen worden toegerekend en het transparant maken op welke wijze de kosten zijn toegerekend. De adviezen worden verwerkt in de legesverordening 2016. Aanduiding van de lokale lastendruk In de onderstaande overzichten hebben we weergegeven wat de woonlasten zullen zijn voor de verschillende groepen van inwoners van de gemeente Diemen. Voor 2016 is er sprake van een daling van de woonlasten ten opzichte van 2015. De daling ontstaat door een lager tarief voor de afvalstoffenheffing. Voor alle tarieven 2016 geldt dat dit voorlopige tarieven zijn. Bij de vaststelling van de belastingverordeningen 2016 in december 2015, bieden we de definitieve tarieven ter vaststelling aan de raad aan. Rekenvoorbeelden ontwikkeling woonlasten voor huishoudens Wijziging WOZ-waarde
Gemiddelde WOZ-waarde woning Beleidsbegroting: Paragrafen
Gemiddelde WOZ-waarde woning 2015
Geprognosticeerde Stijging/daling WOZ-waarde 2016
Geschatte WOZ-waarde woning 2016
€ 225.000
1%
€ 227.250 Pagina 142
Wijziging WOZ-waarde
Gemiddelde WOZ-waarde niet-woning
Gemiddelde WOZ-waarde woning 2015
Geprognosticeerde Stijging/daling WOZ-waarde 2016
Geschatte WOZ-waarde woning 2016
€ 800.000
-10%
€ 720.000
Overzicht gemeentelijke lasten voor een gezin met twee kinderen en een eigen woning c.q. appartement met een gemiddelde WOZ-waarde van € 225.000. Gezinnen met 2 kinderen (eigen woning)
2015
2016
Verschil Percentage
OZB
€ 258,00
€ 260,00
€ 2,00
+ 1,0%
Afvalstoffenheffing
€ 398,00
€ 379,00
€ -19,00
-/- 4,8%
Rioolrechten (<500 m³)
€ 206,00
€ 206,00
€ 0,00
0,0%
Totaal
€ 862,00
€ 845,00
€ -17,00
-/- 2,0%
Overzicht gemeentelijke lasten voor een alleenstaande met een eigen woning c.q. appartement met een gemiddelde WOZ-waarde van € 225.000. Alleenstaande (eigen woning)
2015
2016
Verschil Percentage
OZB
€ 258,00
€ 260,00
€ 2,00
+ 1,0%
Afvalstoffenheffing
€ 345,00
€ 329,00
€ -16,00
-/- 4,6%
Rioolrechten (<500 m³)
€ 206,00
€ 206,00
€ 0,00
0,0%
Totaal
€ 809,00
€ 795,00
€ -14,00
-/- 1,7%
Overzicht gemeentelijke lasten voor een gezin in een huurwoning (tarief): Gezin in een huurwoning
2015
2016
Verschil Percentage
Afvalstoffenheffing
€ 398,00
€ 379,00
€ -19,00
-/- 4.8%
Totaal
€ 398,00
€ 379,00
€ -19,00
-/- 4.8%
Overzicht gemeentelijke lasten voor een alleenstaande in een huurwoning (tarief): Alleenstaande in een huurwoning
2015
2016
Verschil Percentage
Afvalstoffenheffing
€ 345,00
€ 329,00
€ -16,00
-/- 4.6%
Totaal
€ 345,00
€ 329,00
€ -16,00
-/- 4.6%
Rekenvoorbeeld ontwikkeling woonlasten voor ondernemers Overzicht gemeentelijke lasten voor een onderneming en een eigen winkel-/kantoorpand, ter waarde van € 800.000. Winkel, kantoorgebouw in eigendom en gebruik
2015
2016
Verschil Percentage
OZB (eigendom)
€ 2.042,00 € 2.062,00
€ 20,00
+ 1,0%
OZB (gebruik)
€ 1.966,00 € 1.986,00
€ 20,00
+ 1,0%
€ 206,00
€ 0,00
0,0%
€ 4.214,00 € 4.254,00
€ 40,00
+ 1,0%
Rioolrechten (<500 m³) Totaal
Beleidsbegroting: Paragrafen
€ 206,00
Pagina 143
De plaats van Diemen op de ranglijst van het Coelo Het Coelo (Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden) onderzoekt jaarlijks de woonlasten voor huishoudens in alle gemeenten en houdt deze gegevens bij in de Atlas van de lokale lasten. Onder de woonlasten vallen de onroerende zaakbelastingen, de afvalstoffen- en de rioolheffing. In het overzicht worden de tarieven voor de afvalstoffenheffing, de rioolheffing en de onroerende zaakbelastingen op basis van een woning met een gemiddelde WOZ-waarde opgesteld en vergeleken met de andere gemeenten. Gemeenten met de laagste woonlasten staan bovenaan en de duurste gemeenten staan onderaan de lijst. Diemen staat in 2015 met de woonlasten op de 348ste plaats. In 2014 was dit plaats 379. Diemen en Muiden hadden in 2015 de hoogste woonlasten in de regio. Gemeente
Eén persoonshuishoudens
Meerpersoonshuishoudens
Netto woonlasten
Rangnummer
Uithoorn
€ 748
€ 748
€ 736
207
Amsterdam
€ 535
€ 615
€ 568
23
Weesp
€ 623
€ 688
€ 667
95
Amstelveen
€ 642
€ 686
€ 618
54
Ouder-Amstel
€ 708
€ 714
€ 655
84
Hilversum
€ 609
€ 708
€ 664
91
Diemen
€ 774
€ 826
€ 821
348
Naarden
€ 729
€ 895
€ 755
242
Muiden
€ 889
€ 1.013
€ 926
399
Laren
€ 937
€ 1.107
€ 790
304
Kwijtschelding Als de inkomsten van een belastingschuldige zo laag zijn dat het niet mogelijk is (ook niet na het treffen van een betalingsregeling) de aanslag te betalen, is het onder strikte voorwaarden mogelijk kwijtschelding te verlenen. Kwijtschelding kan worden aangevraagd voor de afvalstoffenheffing en de hondenbelasting. Kwijtscheldingen Afvalstoffenheffing Hondenbelasting Totaal
Begroting 2016 € -288
Begroting 2017 € -288
Begroting 2018 € -288
Begroting 2019 € -288
€ -6
€ -6
€ -6
€ -6
€ -294
€ -294
€ -294
€ -294
Het wettelijk kader voor het verlenen van kwijtschelding is te vinden in de artikelen 255 en 255a van de Gemeentewet, artikel 26 van de Invorderingswet en de Uitvoeringsregeling Invorderingswet 1990. De beleidsvrijheid van de gemeenten is bij het verlenen van kwijtschelding beperkt. Het aantal kwijtscheldingsaanvragen is in 2014 fors toegenomen. De raming voor 2016 is gebaseerd op de tot nu toe bekende werkelijke cijfers 2015.
Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 144
Paragraaf Grootschalige Projecten Inleiding In deze paragraaf zijn eenmalige grootschalige projecten opgenomen die (grote) gevolgen (kunnen) hebben voor de financiële huishouding van de gemeente. Dat betreft in ieder geval het ruimtelijk projecten met een eigen grondexploitatie (Plantage de Sniep) en het project dat op basis van een exploitatieovereenkomst wordt uitgevoerd (Bergwijkpark-Holland Park). Het gaat in deze paragraaf ook om eenmalige grootschalige investeringen die tot gevolg hebben dat de resterende financiële beleidsruimte wordt ingeperkt. In deze paragraaf komen aan de orde: • Plantage de Sniep • Bergwijkpark Noord • Dienstverlenend Diemen. Plantage de Sniep Doel Plantage de Sniep is een nieuwbouwwijk in wording met een kleine 1.000 woningen, een brede school, vrije kavels en enkele commerciële functies. De wijk wordt gerealiseerd op een oud bedrijventerrein, waarbij de gemeente de gronden heeft verworven en een omvangrijke bodemsanering heeft gesaneerd. Projectfase Deels: uitvoeringsfase (circa 200 woningen opgeleverd en nieuwe woningen in verkoop en aanbouw) Deels: herontwikkeling veroorzaakt door vertraging in de ontwikkeling en gronduitgifte Binnen het projectgebied Plantage de Sniep wordt ook gewerkt aan de nieuwbouw van de Brede School De Kersenboom; hiervoor is een apart project opgezet. Acties 2016 Het programma op Plantage de Sniep is aangepast aan de gewijzigde situatie op de nieuwbouwmarkt. Dit heeft onder meer geleid tot een herontwikkeling van de zuidkant van Plantage de Sniep door de ontwikkelingscombinatie Bouwfonds/Dura in samenspraak met de gemeente. Daarbij zijn grote aantallen appartementen geschrapt. Hiervoor in de plaats komen met name eengezinswoningen die in kleinere deelplannen worden gerealiseerd. De voortgang van de ontwikkeling van Plantage de Sniep vindt plaats op basis van de nadere afspraken die met de ontwikkelingscombinatie zijn gemaakt in het kader van het mediationtraject. Van de deelplannen die de gemeente zelf ontwikkelt is de voortgang afhankelijk van de marktontwikkelingen en de concrete vraag. De verkoop en ontwikkeling van vrije kavels loopt langzaam maar lijkt de belangstelling hiervoor trekt aan. Voor de punt van Plantage de Sniep is een plan ontwikkeld dat in 2016 nader wordt geconcretiseerd. Ook hiervoor lijkt de nodige belangstelling te bestaan. De ontwikkeling van het gemeentelijke deelplan bij de keerlus van tramlijn 9 wordt pas opgepakt als er meer duidelijkheid is over de definitieve nieuwe situering van deze keerlus. Dit is onderdeel van het project Oost-West as.
Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 145
Bergwijkpark Noord Doel Een bestaand kantorengebied, met forse leegstand moet worden omgevormd tot een gemengd woonwerkgebied met voorzieningen. Onderdeel van project betreft de toekomst van station Diemen-Zuid. Projectfase Deels: uitvoeringsfase. De studentencampus met diverse commerciële functies in de plint is gerealiseerd. In 2015 is voorts gestart met de eerste deelplannen van Holland Park. Deels: Ontwerpfase. Acties 2016 Het strategisch stedenbouwkundig masterplan en de gebiedsvisie zijn afgerond en dienen als basis voor verdere ontwikkelingen voor de omvorming van dit kantoorgebied naar een gemengd stedelijk gebied. De ontwikkelaar die dit project uitvoert, heeft vergaande plannen met Bergwijkpark Noord. Een groot deel hiervan wordt ontwikkeld als Holland Park. Hiervoor is een stedenbouwkundig plan en beeldkwaliteitsplan vastgesteld. In 2016 zullen appartementen worden gerealiseerd van de fase 1 en 2 waarvoor Realisatieovereenkomsten zijn gesloten. Voor de vervolgfases worden afspraken gemaakt die leiden tot nieuwe overeenkomsten. Vanwege de grote belangstelling die er bij de start van de verkoop van Holland Park is, moet rekening worden gehouden met een versnelling van het bouwtempo en het naar voren halen van het starten met de bouw van huurappartementen. De gevolgen van een eventuele versnelling voor de voorzieningen in geheel Diemen Zuid vragen wel aandacht. Hetzelfde geldt voor de benodigde ambtelijke capaciteit om een en ander in goede banen te kunnen blijven leiden. Het Inrichtingsplan voor de Openbare Ruimte voor Holland Park zal in uitvoering worden genomen (gefaseerd). Naar verwachting kunnen vergunningen voor vervolgfasen worden verleend op basis van het in 2015 vastgestelde bestemmingsplan (inclusief MER). Dienstverlenend Diemen (DiDi) Eind 2009 is het programma DiDi ingericht met het doel ambtelijk sturing te geven aan een veelheid van projecten ter uitvoering van het zogenaamde “Realisatieplan” en het “Dienstverleningsconcept”. Een aantal projecten is eerder afgerond. De lopende projecten, waaronder de implementatie van de mid-office en van een aantal basisregistraties zijn inmiddels overgedragen naar de programmaorganisatie van DUO+. De nog beschikbare budgetten zijn, als onderdeel van het gehele ICT budget voor DUO+, eveneens overgedragen. Wij verwijzen hiervoor naar de begroting 2016 van de GR voor DUO+. Binnen DUO+ wordt bekeken of de programmatische aanpak die Diemen destijds heeft gekozen (DiDi) in DUO+ verband wordt gecontinueerd.
Beleidsbegroting: Paragrafen
Pagina 146
Financiële begroting
Financiële begroting
Pagina 147
Pagina 148
Programmabegroting Meerjarenoverzicht per programma Programma
Rekening 2014
2015
2016
2017
2018
2019
Bestuur en Dienstverlening
-5.606
-5.978
-9.169
-9.205
-9.138
-8.928
Veiligheid en Openbare Orde
-2.400
-2.388
-1.874
-1.871
-1.869
-1.867
Bereikbaarheid en mobiliteit
-7.049
-626
-293
-507
-267
-506
Onderwijs en Kinderopvang
-2.645
-2.911
-2.307
-2.337
-2.526
-2.435
Sociaal Domein
-5.666
-5.362
-5.364
-5.050
-5.021
-5.020
Sport, Welzijn en Cultuur
-2.431
-3.668
-3.016
-2.944
-2.912
-2.856
Inkomen en armoedebeleid
-3.624
-2.299
-2.090
-2.120
-2.114
-2.111
Leefomgeving en milieu
-4.101
-9.079
-7.858
-8.070
-8.279
-8.719
429
-180
-524
-772
-996
-1.056
33.164
32.000
32.708
32.653
33.000
33.435
Saldo van baten en lasten
71
-491
213
-223
-122
-63
Bestuur en Dienstverlening
448
736
-86
-90
-90
-90
42
-
-
-
-
-
-75
100
-110
110
-110
110
-193
-
-
-
-
-
427
-
-
-
-
-
Sport, Welzijn en Cultuur
6
-
-
-
-
-
Inkomen en armoedebeleid
-
-
-
-
-
-
Leefomgeving en milieu
220
140
13
-
-
-
Ruimtelijke Ontwikkelingen
210
180
-
148
267
433
Algemene Dekkingsmiddelen
515
-
-
-
-
-
Mutaties reserve
1.600
1.156
-183
168
67
453
Geraamd resultaat
1.671
665
30
-55
-55
390
Ruimtelijke Ontwikkelingen Algemene Dekkingsmiddelen
Veiligheid en Openbare Orde Bereikbaarheid en mobiliteit Onderwijs en Kinderopvang Sociaal Domein
Financiële begroting: Programmabegroting
Pagina 149
Pagina 150
Toelichting op de programmabegroting Programma Bestuur en Dienstverlening Prog 0 Bestuur en Dienstverlening Lasten
Rekening 2014
2015
2016
2017
2018
2019
-6.229
-6.522
-10.687
-10.725
-10.656
-10.445
623
544
1.518
1.520
1.518
1.517
-5.606
-5.978
-9.169
-9.205
-9.138
-8.928
-196
-154
-90
-90
-90
-90
Onttrekking
644
890
4
Mutaties reserve
448
736
-86
-90
-90
-90
-5.158
-5.242
-9.255
-9.295
-9.228
-9.018
Baten Saldo van baten en lasten Dotatie
Geraamd resultaat
Lasten Ten opzichte van de begroting 2015 hebben wij in 2016 circa € 4.167.000 meer op het programma Bestuur en Dienstverlening begroot. Dit nadelig effect heeft met de hierna volgende ontwikkelingen te maken. • In tegenstelling tot 2015 hebben wij vanaf 2016 alle budgetten voor de PIOFACH-taken begroot op programma Bestuur en Dienstverlening. Deze actie is ook in lijn met het advies van de commissie BBV om vanaf 2017 deze budgetten te begroten op één programma en deze niet meer door te belasten naar de diverse programma's. Uitzondering hierop zijn de kostendekkende exploitaties zoals riool- en afvalstoffenheffing. Zie hiervoor ook de toelichting op de baten. Ten opzichte van 2015 leidt deze totale verschuiving van budgetten in 2016 tot een verhoging van het budget met circa € 5.372.000 op dit programma en een verlaging van dezelfde orde van grote op de andere programma's. • In 2015 is circa € 875.000 incidenteel beschikbaar gesteld voor de voorbereiding van het samenwerkingsverband DUO+. Dit leidt tot een verlaging in van € 875.000 in 2016. • In tegenstelling tot 2016 is het budget 2015 met circa € 277.000 verhoogd voor het boventallig personeel en de coa-ontwikkeling. • Overige ontwikkelingen leiden per saldo tot een nadelig effect van circa € 14.000 in 2016. Baten Ten opzichte van de begroting 2015 zijn de inkomsten in 2016 circa € 974.000 hoger. Dit effect heeft met de hierna volgende ontwikkelingen te maken. • Zoals wij aan de lasten kant hebben opgetekend hebben wij lasten doorberekend aan kostendekkende exploitaties zoals riool- en afvalstoffenheffing. Per saldo gaat het om een bedrag van circa € 809.000 die wij hebben doorberekend aan deze exploitaties. • Wij hebben in tegenstelling tot 2015 in 2016 de inkomsten voor ICT en Bouwkundige ondersteuning aan Ouder Amstel niet meer begroot op o.a. Algemene dekkingsmiddelen, maar op dit progrmma. Hierdoor ontstaat een effect van € 110.000. • Ten opzichte van 2016 hebben wij in de primitieve begroting 2015 geen rekening gehouden met de hogere legesinkomsten door toename van het aantal inwoners en de uitkering van het Rijk aan Diemen voor deelname aan het project Landelijke Aanpak Adreskwaliteit.Per saldo leidt dit tot een hoger effect van € 50.000.
Financiële begroting: Toelichting op de programmabegroting
Pagina 151
• Ten opzichte van 2015 zijn de inkomsten om diverse redenen in 2016 circa € 5.000 hoger begroot. Onttrekkingen Ten opzichte van de begroting 2015 wordt in 2016 circa €886.000 minder onttrokken uit reserves. Dit effect heeft met de hierna volgende ontwikkelingen te maken. • Om de voorbereidingskosten voor het samenwerkingsverband DUO+ te kunnen dekken wordt in 2015 € 875.000 onttrokken uit de algemene reserve. Het overige effect van € 11.000 heeft te maken met een onttrekking uit de reserve doorgeschovenposten in zowel 2015 als 2016 voor incidentele personele lasten.
Programma Veiligheid en Openbare Orde Prog 1 Veiligheid en Openbare Orde Lasten Baten Saldo van baten en lasten Dotatie Onttrekking Mutaties reserve Geraamd resultaat
Rekening 2014
2015
2016
2017
2018
2019
-2.517
-2.435
-1.959
-1.956
-1.954
-1.952
117
47
85
85
85
85
-2.400
-2.388
-1.874
-1.871
-1.869
-1.867
42
-
-
-
-
-
-2.358
-2.388
-1.874
-1.871
-1.869
-1.867
-172 214
Lasten Ten opzichte van de begroting 2015 hebben wij in 2016 circa € 476.000 minder op het programma Veiligheid en Openbare Orde begroot. Dit effect heeft met de hierna volgende ontwikkelingen te maken. • Zoals wij op programma Bestuur en Dienstverlening hebben hebben gemeld, worden de kosten voor de PIOFACH-taken, vanaf 2016 niet meer doorbelast naar dit programma’s. Door deze actie is het budget voor 2016 circa € 490.000 lager dan het budget voor 2015. • Onder meer door indexering van de bijdrage van de bijdrage aan de gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Amsterdam-Amstellland is het budget voor 2016 ten opzichte van 2015 circa € 14.000 hoger. Baten Ten opzichte van de begroting 2015 hebben wij in 2016 circa € 38.000 meer op het programma Veiligheid en Openbare Orde begroot. In tegenstelling tot 2015 hebben wij er voor gekozen de inkomsten die wij ontvangen voor OOV-ondersteuning aan Ouder-Amstel niet meer op de bedrijfvoering te begroten, maar functioneel te begroten. Hierdoor ontstaat een positief effect van € 38.000 op dit programma.
Programma Bereikbaarheid en Mobiliteit Prog 2 bereikbaarheid en mobiliteit
Rekening 2014
2015
2016
2017
2018
2019
Lasten
-8.563
-1.034
-1.022
-1.019
-998
-1.016
Baten
1.514
408
729
512
731
510
-7.049
-626
-293
-507
-267
-506
Saldo van baten en lasten
Financiële begroting: Toelichting op de programmabegroting
Pagina 152
Prog 2 bereikbaarheid en mobiliteit Dotatie Onttrekking Mutaties reserve Geraamd resultaat
Rekening 2014
2015
2016
-100
2017
2018
-110
2019
-110
25
100
110
110
-75
100
-110
110
-110
110
-7.124
-526
-403
-397
-377
-396
Lasten Ten opzichte van de begroting 2015 hebben wij in 2016 circa € 12.000 minder op het programma Bereikbaarheid en Mobiliteit begroot. Dit effect heeft met de hierna volgende ontwikkelingen te maken. Zoals wij op programma Bestuur en Dienstverlening hebben gemeld, worden de kosten € 187.000 voor de PIOFACH-taken, vanaf 2016 niet meer doorbelast naar dit programma. • Investeringen: Kapitaalslasten € 41.000 voor o.a. verkeersregelinstallaties. • Parkeren: de ontvangsten voor derden als afdracht opgenomen voor € 110.000. Zie ook baten. • Overige verschillen circa € 24.000 hoger. Baten Ten opzichte van de begroting 2015 hebben wij in 2016 de inkomsten op het programma Bereikbaarheid en Mobiliteit circa € 321.000 hoger geraamd. Dit effect heeft met de hierna volgende ontwikkelingendie allemaal betrekking hebben op parkeer-exploitatie. • Parkeergelden openbare wegen circa € 220.000 hoger in 2016. • Parkeren: Ontvangst voor derden € 110.000 als ontvangst verwerkt. Zie ook lasten. • Overige verschillen € 1.000 hoger in 2016.
Programma Onderwijs en Kinderopvang Prog 3 Onderwijs en Kinderopvang Lasten Baten Saldo van baten en lasten Dotatie
Rekening 2014
2015
2016
2017
2018
2019
-3.335
-3.698
-3.041
-3.071
-3.260
-3.169
690
787
734
734
734
734
-2.645
-2.911
-2.307
-2.337
-2.526
-2.435
-193
-
-
-
-
-
-2.838
-2.911
-2.307
-2.337
-2.526
-2.435
-193
Onttrekking Mutaties reserve Geraamd resultaat
Lasten Ten opzichte van de begroting 2015 hebben wij in 2016 circa € 657.000 minder op het programma Onderwijs en Kinderopvang begroot. Dit effect heeft met de hierna volgende ontwikkelingen te maken. • Zoals wij op programma Bestuur en Dienstverlening hebben hebben gemeld, worden de kosten voor de PIOFACH-taken, vanaf 2016 niet meer doorbelast naar dit programma. Door deze actie is het budget voor 2016 circa € 130.000 lager dan het budget voor 2015. • Lagere kapitaallasten € 115.000 Financiële begroting: Toelichting op de programmabegroting
Pagina 153
• • • • • • •
Lagere diensten door derden gemeentelijk Onderwijs Achterstandenbeleid € 30.000 Herschikken gemeenschappelijke regeling € 323.000. Herschikken schoolbegeleiding € 58.000 Overige verschillen € 1 Baten Lagere baten gemeentelijk Onderwijs Achterstandenbeleid € 30.000 Lagere interne doorbelastingen gymnastiekgebouwen € 23.000
Programma Sociaal Domein Prog 4 Sociaal domein
Rekening 2014
2015
2016
2017
2018
2019
Lasten
-6.709
-15.295
-15.184
-14.812
-14.678
-14.590
Baten
1.043
9.933
9.820
9.762
9.657
9.570
-5.666
-5.362
-5.364
-5.050
-5.021
-5.020
Saldo van baten en lasten Dotatie Onttrekking
427
Mutaties reserve
427
-
-
-
-
-
-5.239
-5.362
-5.364
-5.050
-5.021
-5.020
Geraamd resultaat
Lasten Wij hebben de begroting 2016 vergelijken met de primitieve begroting 2015. Hieruit blijkt dat wij ten opzichte van de begroting 2015 in 2016 circa € 112.000 minder op het programma Sociaal Domein hebben begroot. Dit effect heeft voor een aanzienlijk deel te maken met de budgetten voor de piofach taken die wij niet meer doorbelasten naar dit programma, de financiele ontwikkelingen die betrekking hebben op toelage huishoudelijke hulp (HHT) en de drie decentralisaties, AWBZ, Jeugd en participatie. Voor een een uitgebreide toelichting op de ontwikkelingen van de drie decentralisaties verwijzen wij naar het onderdeel "Toelichting wat mag het kosten" van programma Sociaal Domein. Baten Wij hebben de begroting 2016 vergelijken met de primitieve begroting 2015. Hieruit blijkt dat wij ten opzichte van de begroting 2015 in 2016 circa € 113.000 minder op het programma Sociaal Domein hebben begroot. Dit effect heeft ondermeer te maken met ontwikkelingen op het gebied van de drie decentralisaties, AWBZ, Jeugd en participatie. Voor een uitgebreide toelichting op deze decentralisaties verwijzen wij naar het onderdeel "Toelichting wat mag het kosten" van programma Sociaal Domein.
Programma Sport Welzijn en Cultuur Prog 5 Sport, Welzijn en Cultuur Lasten Baten Saldo van baten en lasten
Rekening 2014 -3.340
2015 -5.204
2016 -4.529
2017 -4.457
2018 -4.425
2019 -4.369
909
1.536
1.513
1.513
1.513
1.513
-2.431
-3.668
-3.016
-2.944
-2.912
-2.856
Dotatie
Financiële begroting: Toelichting op de programmabegroting
Pagina 154
Prog 5 Sport, Welzijn en Cultuur
Rekening 2014
2015
2016
2017
2018
2019
Onttrekking
6
Mutaties reserve
6
-
-
-
-
-
-2.425
-3.668
-3.016
-2.944
-2.912
-2.856
Geraamd resultaat
Ten opzichte van de begroting 2015 hebben wij in 2016 circa € 675.000 minder op het programma Sport Welzijn en Cultuur begroot. Dit effect heeft met de hierna volgende ontwikkelingen te maken. • Zoals wij op programma Bestuur en Dienstverlening hebben gemeld, worden de kosten voor de PIOFACH-taken, vanaf 2016 niet meer doorbelast naar dit programma. Door deze actie is het budget voor 2016 circa € 669.000 lager dan het budget voor 2015. • Lagere kapitaallasten € 78.000. Dit wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door een inhaalafschrijving de Duif en en de Nieuwe Kring. • Herschikken budgetten zorgcentrum de Brede Hoed € 72.000. Baten • Lagere interne doorbelasting € 30.000
Programma Inkomen en armoedebeleid Prog 6 Inkomen en armoedebeleid
Rekening 2014
2015
2016
2017
2018
2019
Lasten
-14.396
-10.259
-10.541
-10.571
-10.565
-10.562
Baten
10.772
7.960
8.451
8.451
8.451
8.451
Saldo van baten en lasten
-3.624
-2.299
-2.090
-2.120
-2.114
-2.111
-
-
-
-
-
-
-3.624
-2.299
-2.090
-2.120
-2.114
-2.111
Dotatie Onttrekking Mutaties reserve Geraamd resultaat
Lasten Ten opzichte van de begroting 2015 hebben wij in 2016 circa € 282.000 meer op het programma Inkomen en armoedebeleid begroot. Dit effect heeft met de hierna volgende ontwikkelingen te maken: 1. Op het programma Bestuur en Dienstverlening hebben gemeld worden de kosten voor de PIOFACH-taken vanaf 2016 niet meer doorbelast naar dit programma. Door deze actie is het budget voor 2016 circa € 720.000 lager dan het budget voor 2015. 2. Ten opzichte van de primitieve begroting 2015 zijn de geraamde uitgaven voor 2016 die betrekking hebben op de gebundelde uitkering Participatiewet, IOAW, IOAZ, Bbz 2004 en terugvorderingen circa € 992.000 hoger. 3. Overige verschillen per saldo € 10.000 meer. Dit verschil heeft onder meer te maken met hogere huisvestingskosten voor de Voedselbank, de lagere kosten voor de collectieve zorgverzekering voor minima en het pakket aan maatregelen voor het armoedebeleid.
Financiële begroting: Toelichting op de programmabegroting
Pagina 155
Baten Ten opzichte van 2015 zijn in 2016 de baten circa € 491.000 hoger. Dit verschil wordt veroorzaakt door de hogere doeluitkering van de Participatiewet (BUIG) 2015 waarmee is gerekend. Zie ook de toelichting op de lasten. Op basis van de huidige informatie kunnen wij melden dat de uitkering voor 2015 met circa € 530.000 naar boven is bijgesteld door het Rijk.
Programma Leefomgeving en Milieu Prog 7 Leefomgeving en Milieu Lasten Baten Saldo van baten en lasten
Rekening 2014
2015
2016
2017
2018
2019
-12.108
-16.368
-15.331
-15.589
-15.919
-16.339
8.007
7.289
7.473
7.519
7.640
7.620
-4.101
-9.079
-7.858
-8.070
-8.279
-8.719
Dotatie
-26
Onttrekking
220
166
13
Mutaties reserve
220
140
13
-
-
-
-3.881
-8.939
-7.845
-8.070
-8.279
-8.719
Geraamd resultaat
Lasten Ten opzichte van de begroting 2015 hebben wij in 2016 circa € 1.037.000 minder op het programma Leefomgeving en Milieu begroot. Dit effect heeft met de hierna volgende ontwikkelingen te maken. • Zoals wij op programma Bestuur en Dienstverlening hebben gemeld, worden de kosten voor de PIOFACH-taken, vanaf 2016 niet meer doorbelast naar de programma’s. Uitzonderingen hierop zijn de kosten voor afvalstoffen- en rioolheffing. Door deze actie is het budget voor 2016 per saldo circa € 1.148.000 lager dan het budget voor 2015. • Tevens worden de kosten van inhuur € 133.000 niet meer begroot bij de bedrijfsvoeringskosten, maar rechtstreeks in het programma waarvoor de inhuur bestemd is. Dat is een nadelig effect voor 2016. • De kosten voor afvalstoffen zijn met € 148.000 gedaald, ondermeer door de verlaging van het contract met de Meerlanden. • De stijging van de kosten voor rioolzorg € 293.000 komt grotendeels door de kapitaalslasten die voortkomen door investeringen in grote projecten zoals Buytenstee, Visseringweg/Weesperstraatweg en overige geplande rioolprojecten. • Door de afronding van het project geluidschermen in 2015 dalen de kosten voor advisering met € 159.000. De kosten werden gedekt uit de reserve Omgevingslawaai. Zie ook de opmerking bij reserves. • De overige verschillen bedragen € 6.000 voordelig. Baten Ten opzichte van de begroting 2015 hebben wij in 2016 circa € 184.000 meer op het programma Leefomgeving en Milieu begroot. • De inkomsten door heffing op afvalstoffen is in 2016 verlaagd met € 248.000. • Om de verlaging van de heffing afvalstoffen te realiseren is een onttrekking vanuit de voorziening afvalzorg van € 50.000 ingezet. Hierdoor is de onttrekking hoger dan vorig jaar. • Voor de dekking van de kosten van rioolzorg is een hogere onttrekking uit de voorziening rioolzorg van € 293.000 begroot. Financiële begroting: Toelichting op de programmabegroting
Pagina 156
• De overige verschillen zijn € 39.000 hoger. Reserve In 2015 zijn onttrekkingen begroot vanuit de reserve SLOK en de reserve Omgevingslawaai. Voor 2016 is alleen een lagere onttrekking vanuit de reserve Omgevingslawaai begroot. De werkzaamheden waarvoor de reserve Omgevingslawaai is gevormd, zijn in 2015 bijna afgerond. De afronding vind plaats in 2016 en daarvoor wordt het restant van de reserve ingezet.
Programma Ruimtelijke Ontwikkeling Prog 8 Ruimtelijke Ontwikkeling
Rekening 2014
2015
2016
2017
2018
2019
Lasten
-19.477
-14.378
-24.386
-17.511
-12.774
-8.673
Baten
19.906
14.198
23.862
16.739
11.778
7.617
429
-180
-524
-772
-996
-1.056
Onttrekking
210
180
148
267
433
Mutaties reserve
210
180
-
148
267
433
Geraamd resultaat
639
-
-524
-624
-729
-623
Saldo van baten en lasten Dotatie
Lasten Ten opzichte van de begroting 2015 hebben wij in 2016 circa € 10.008.000 meer op het programma Ruimtelijke Ontwikkeling begroot. Dit effect heeft met de hierna volgende ontwikkelingen te maken. Zoals wij op programma Bestuur en Dienstverlening hebben gemeld, worden de kosten voor de PIOFACH-taken, vanaf 2016 niet meer doorbelast naar dit programma’s. Uitzonderingen hierop zijn de kosten voor onder meer grondexploitatie. Door deze actie is het budget voor 2016 per saldo circa € 39.000 lager dan het budget voor 2015. • Door de actualisatie van de grondexploitaties is er een stijging van € 9.879.000. Een groot gedeelte komt door de verkopen van de gronden die ten gunste van de balanssaldo worden geboekt. Zie ook de lastenkant. • In 2016 is door de vele ontwikkelingen en bouwaanvragen extra ondersteuning voor inhuur van personeel en advies nodig van € 180.000 voor het team bouwen. zie ook de stijging opbrengsten van de bouwleges bij de baten. • De overige verschillen zijn € 12.000 lager. Baten Ten opzichte van de begroting 2015 hebben wij in 2016 circa € 9.664.000 meer op het programma Ruimtelijke Ontwikkeling begroot. • Door de actualisatie van de grondexploitaties is er een stijging van € 9.879.000. Een groot gedeelte komt door hogere opbrengsten van de verkopen gronden. Zie ook de batenkant. • De eenmalige opbrengst van de grond onder de parkeergarage in Bergwijkpark in 2015 van € 1.000.000 zorgt voor een lagere opbrengst in 2016. • De extra aanvragen voor een bouwvergunning zorgt voor een stijging in de leges van € 754.000. • De overige verschillen zijn € 31.000 hoger. Financiële begroting: Toelichting op de programmabegroting
Pagina 157
Reserve In 2015 was een onttrekking uit de reserve bouwleges nodig om de kosten in de exploitatie te dekken. In 2016 zijn de inkomsten van bouwleges voldoende. Zie ook de stijging bij baten.
Algemene Dekkingsmiddelen Algemene Dekkingsmiddelen Lasten
Rekening 2014
2015
2016
2017
2018
2019
-975
-604
-363
-355
-347
-347
Baten
34.139
32.604
33.071
33.008
33.347
33.782
Saldo van baten en lasten
33.164
32.000
32.708
32.653
33.000
33.435
Dotatie
-380
Onttrekking
895
Mutaties reserve
515
-
-
-
-
-
33.679
32.000
32.708
32.653
33.000
33.435
Geraamd resultaat
Lasten Ten opzichte van de begroting 2015 hebben wij in 2016 circa € 241.000 minder op Algemene Dekkingsmiddelen (AD) begroot. Dit effect heeft met de hierna volgende ontwikkelingen te maken. • Door de doorbelasting van bedrijfsvoeringsbudgetten: In 2015 hebben wij het effect van diverse begrotingsmutaties/budgetverschuivingen die betrekking hebben op de bedrijfsvoering tijdelijk doorbelast aan Algemene dekkingsmiddelen. Conform onze werkwijze vindt de functionele toewijzing ofwel het doorbelasten aan de diverse programma's eind 2015 plaats. Door deze werkwijze onstaat ten opzichte van 2015 nu een voordelig effect van circa €232.000. • Overig effect van circa € 9.000 voordelig. Baten Ten opzichte van de begroting 2015 hebben wij in 2016 circa € 467.000 meer aan inkomsten op Algemene Dekkingsmiddelen (AD) begroot. Dit effect heeft met de hierna volgende ontwikkelingen te maken. • Wij verwachten ten opzichte van 2015 circa € 654.000 meer uit het gemeentefonds te ontvangen. Voor een toelichting op de algemene uitkering verwijzen wij naar de toelichting op de Algemene uitkering op programma AD. • Wij verwachten aan belastinginkomsten ten opzichte van 2015 circa € 65.000 meer te ontvangen. Dit verschil heeft te maken met het indexeren van de belastinginkomsten. • De rente-opbrengsten zijn ten opzichte van 2015 circa € 94.000 lager. Voor een toelichting verwijzen wij naar paragraaf Financiering. • In tegenstelling tot 2015 zijn de kosten voor afval direct begroot op het product afvalstoffing. Hierdoor is een doorbelasting van koste niet meer nodig. Daarnaast zijn ook de inkomsten voor ondersteuning van Ouder-Amstel functioneel begroot. Per saldo ontstaat in 2016 een nadelig effect van circa € 158.000.
Financiële begroting: Toelichting op de programmabegroting
Pagina 158
Overige financiële tabellen
Financiële begroting: Overige financiële tabellen
Pagina 159
Incidentele baten en lasten Incidentele baten en lasten (inclusief incidentele dotaties en onttrekkingen)
2016
2017
2018
2019
Incidentele lasten Bestuur en Dienstverlening
-409
-373
-251
-124
Sociaal Domein
-383
-
-
-
-45
-
-
-
Ruimtelijke Ontwikkelingen
-1.191
-1.025
-1.126
-1.020
Totaal incidentele lasten
-2.028
-1.398
-1.377
-1.144
Bestuur en Dienstverlening
4
-
-
-
Ruimtelijke Ontwikkelingen
1.292
1.025
1.020
1.020
132
-
-
-
1.428
1.025
1.020
1.020
-600
-373
-357
-124
Leefomgeving en milieu
Incidentele baten
Algemene Dekkingsmiddelen Totaal incidentele baten Totaal
Lasten Programma Bestuur en Dienstverlening De incidentele lasten hebben betrekking op: City Marketing voor € 100.000 (tot en met 2018) Ex-medewerkers voor € 308.000 in 2016, € 272.000 in 2017, € 150.000 in 2018 en € 124.000 in 2019. Programma Sociaal Domein De incidentele lasten hebben betrekking op: Budget bestemd voor huishoudelijke hulp (HHT) € 183.000 Budget bestemd voor reïntegratie € 200.000 Programma Leefomgeving en milieu Extra inhuur € 45.000 voor vele incidentele aanvragen van o.a. Oost-West as en spoorwegtunnel. Programma Ruimtelijke Ontwikkelingen In 2018 is € 106.000 opgenomen voor incidentele kosten in Bergwijkpark voor o.a. onze bijdrage in de kosten voor de aanleg VRI en verplaatsen bedrijf. Extra incidentele kosten door de hoeveelheid aanvragen bouwvergunningen zijn € 1.191.000 in 2016, € 1.025.000 in 2017, € 1.020.000 in 2018 en € 1.020.000 in 2019. Baten Programma Bestuur en Dienstverlening Onttrekking uit reserve doorgeschoven posten ten behoeve van overige personeelslasten. Programma Ruimtelijke Ontwikkelingen De incidentele opbrengsten voor bouwleges bedraagt € 1.292.000 in 2016, € 877.000 in 2017, € 753.000 in 2018 en € 587.000 in 2019. Incidentele onttrekkingen uit de reserve bouwleges is € 148.000 in 2017, € 267.000 in 2018 en € 433.000 in 2019.
Financiële begroting: Overige financiële tabellen
Pagina 160
. Algemene Dekkingsmiddelen Incidentele baten: Inkomsten voor huishoudelijke hulp (HHT) verkregen via de Algemene uitkering € 132.000
Financiële begroting: Overige financiële tabellen
Pagina 161
Structurele toevoegingen en onttrekkingen reserves Structurele toevoegingen en onttrekkingen reserves
2016
2017
2018
2019
Bestuur en Dienstverlening
-90
-90
-90
-90
Bereikbaarheid en mobiliteit
-110
-
-110
-
Totaal structurele toevoegingen
-200
-90
-200
-90
Bereikbaarheid en mobiliteit
-
110
-
110
Totaal structurele onttrekkingen
-
110
-
110
-200
20
-200
20
Totaal
Toevoegingen Programma Bestuur en Dienstverlening Reserve wachtgelden De huidige bestuurders kunnen na hun zittingstermijn onder bepaalde voorwaarden in aanmerking komen voor een uitkering. Om aan deze mogelijke verplichtingen te kunnen voldoen, doteren wij jaarlijks circa € 90.000 aan de reserve wachtgelden. Programma Bereikbaarheid en mobiliteit De vergunningen voor parkeren die worden verstrekt zijn tweejarig. De ontvangsten zijn door de uitbreiding van het gebied hoger. Om de inkomsten te egaliseren over de twee jaren wordt in het jaar van ontvangst vanaf 2016 € 110.000 gestort in de reserve parkeren. In het tweede jaar onttrekken we € 110.000 uit de reserve.
Financiële begroting: Overige financiële tabellen
Pagina 162
Reserves en voorzieningen Reserves
2015
2016
31 dec
Dot
Onttr
2017 31 dec
Dot
Onttr
2018 31 dec
Dot
Onttr
2019 31 dec
Dot
Onttr
31 dec
Algemene reserve
3.592
-
- 3.592
-
- 3.592
-
- 3.592
-
- 3.592
Risicoreserve
5.000
-
- 5.000
-
- 5.000
-
- 5.000
-
- 5.000
Bouwleges
1.629
-
- 1.629
-
-148 1.481
-
-267 1.214
-
Startersleningen
1.055
-
- 1.055
-
- 1.055
-
- 1.055
-
- 1.055
40
-
-
40
-
-
40
-
-
40
-
-
40
182
-
-
182
-
-
182
-
-
182
-
-
182
Cultuurhistorie
20
-
-
20
-
-
20
-
-
20
-
-
20
Omgevingslawaai
13
-
-13
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Stimulering van Locale Klimaatactiviteiten
41
-
-
41
-
-
41
-
-
41
-
-
41
-
110
-
110
-
-110
-
110
-
110
-
-110
-
Wachtgelden
357
90
-
447
90
-
537
90
-
627
90
-
717
Doorgeschoven posten
350
-
-4
346
-
-
346
-
-
346
-
-
346
Totaal
12.280
200
Voorzieningen
2015
Actualisatie Bestemmingsplannen Aankoop percelen oeverlanden
Parkeergelden
31 dec Groot onderhoud verhardingen Openbare verlichting
-17 12.463
90
2016 Dot
Onttr
964 1.412 -2.079
-258 12.295
200
2017 31 dec
Dot
Onttr
297 1.492 -1.780
-267 12.228
90
2018 31 dec
Dot
Onttr
9 1.297 -1.280
-433
781
-543 11.775 2019
31 dec
Dot
Onttr
26 1.497 -1.355
31 dec 168
67
205
-242
30
225
-245
10
215
-214
11
240
-216
35
Waterpartijen
215
41
-93
163
16
-
180
66
-
246
79
-
325
Groen
531
354
-378
507
355
-489
373
415
-744
44
554
-594
4
46
123
-152
17
98
-99
16
93
-78
31
93
-73
51
Speelterreinen Kunstwerken Dub. Debiteuren belastingen Dub. Debiteuren Werk en Inkomen Egalisatie afvalstoffenheffing
12
236
-201
47
186
-201
32
286
-201
117
146
-201
62
637
70
-
707
70
-
777
70
-
847
70
-
917
1.347
-
- 1.347
-
- 1.347
-
- 1.347
-
-
280
5
-
285
6
-
291
-421 1.919
-
-544 1.375
-
-525
850
-360
321
326
-
2.711
-
Onderhoud gebouwen
481
320
-360
441
320
-360
401
320
-360
361
320
Pensioenen wethouders
402
150
-
552
150
-
702
150
-
852
150
Wachtgelden
310
-
-67
243
-
-22
221
-
-
221
-
Rioleringszorg
Totaal
276
4
-371 2.340
-50
-
- 1.347
- 1.002 -
221
8.049 2.911 -3.993 6.967 2.916 -3.617 6.267 2.917 -3.421 5.763 3.155 -3.324 5.594
Financiële begroting: Overige financiële tabellen
Pagina 163
Meerjareninvesteringsplan Meerjareninvesteringsplan 2016 Omschrijving
Invest. Bedrag
Didi: Modernisering GBA (incl. RNI)
Afschr. Termijn
Afschrijvingslasten 2016
2017
2018
2019
210
6
-
35
35
35
Vervanging Iveco Daily nr. 10
73
5
-
15
15
15
Vervangen Iveco wagen nr. 14
75
5
-
15
15
15
Vervangen Fiat Doblo wagen nr. 18
35
5
-
7
7
7
Installeren noodstroomagregaat gemeentehuis Straatmeubilair/openbare verlichting/brandkranen grondexploitatie Activeren nieuw bestratingsmateriaal Verharding grondexploitatie Vervangen beschoeiing waterpartijen Damwanden grondexploitatie
80
10
-
8
8
8
378
20
-
19
19
19
200
40
-
5
5
5
1.328
15
-
89
89
89
147
15
-
10
10
10 75
1.882
25
-
75
75
Herijken Groenplan Diemen
20
5
-
4
4
4
Groen/water grondexploitatie
286
20
-
14
14
14
Beton/onderheide riool Centrum Oost
157
60
-
3
3
3
PVC riool Oost-West As
854
25
-
57
57
57
41
45
-
1
1
1
GRP-plan Gemalen
Meerjareninvesteringsplan 2017 Omschrijving
Invest. bedrag
Afschr. Termijn
Afschrijvingslasten 2016
2017
2018
2019
Vervangen Iveco wagen nr. 12
107
5
-
-
21
21
Vervangen Iveco wagen nr. 13
78
5
-
-
16
16
Vervangen Fiat Doblo wagen nr. 15
30
5
-
-
6
6
Vervangen Iveco wagen nr. 19
73
5
-
-
15
15
Vervangen Iveco wagen nr. 21
62
5
-
-
12
12
Vervangen Fiat Doblo wagen nr. 28
30
5
-
-
6
6
Vernieuwen back-up voorziening
30
3
-
-
10
10
Vastleggen werkprocessen en enterprise architecture
40
3
-
-
13
13
Basisregistratie personen
13
3
-
-
4
4
Activeren nieuw bestratingsmateriaal
200
40
-
-
5
5
Vervangen beschoeiing waterpartijen
147
15
-
-
10
10
15
5
-
-
3
3
2.900
25
-
-
116
116
Herijken Beleidsnota buiten spelen Diemen "Geef ze de ruimte" Vervanging onderhiede wegen Centrum West Beton/onderheide riool Centrum West PVC riool Scheepskwartier GRP-plan Gemalen
Financiële begroting: Overige financiële tabellen
97
60
-
-
2
2
1.222
15
-
-
81
81
558
45
-
-
12
12
Pagina 164
Meerjareninvesteringsplan 2018 Omschrijving
Invest. bedrag
Afschr. Termijn
Afschrijvingslasten 2016
2017
2018
2019
Pickup straatveegauto nr. 20
18
5
-
-
-
4
Kanter straatveegauto nr. 22
73
5
-
-
-
15
Vervangen shovel wagen nr. 26
75
5
-
-
-
15
Vervangen Mercedes wagen nr. 29
37
5
-
-
-
7
Didi: Modernisering GBA (inlc RNI)
210
6
-
-
-
35
Activeren nieuw bestratingsmateriaal
200
40
-
-
-
5
Vervangen beschoeiing waterpartijen
137
15
-
-
-
9
VRI Bergwijkdreef (Bergwijkpark)
250
10
-
-
-
25
60
10
-
-
-
6
5.000
40
-
-
-
125
65
15
-
-
-
4
203
25
-
-
-
14
26
45
-
-
-
1
Vervanging toplaag kunstgras tennisbanen velden 1 t/m 3 Voetgangersspoor tunnel PVC riool Flats Tobias Asserlaan PVC riool Oranjeplantsoen GRP-plan Gemalen
Meerjareninvesteringsplan 2019 Omschrijving
Invest. bedrag
Afschr. Termijn
Afschrijvingslasten 2016
2017
2018
2019
Renovatie honkbalveld
120
10
-
-
-
-
Vervanging voertuigen team Wijkbeheer veegmachine nr. 30
180
5
-
-
-
-
Vervanging voertuigen team Wijkbeheer veegmachine nr. 31
125
5
-
-
-
-
Vervangen heftruck Toyota nr 34
17
5
-
-
-
3
Activeren nieuw bestratingsmateriaal
200
40
-
-
-
-
Riool
563
25
-
-
-
-
Verharding
996
15
-
-
-
-
Straatmeubilair/openbare verlichting/brandkranen
341
10
-
-
-
-
Groen/water
311
15
-
-
-
-
Kunstwerken
139
50
-
-
-
-
Financiële begroting: Overige financiële tabellen
Pagina 165
Overzicht nieuw beleid Nieuw Beleid Programma
Nieuw beleid in kadernota 2016
2016
2017
2018
2019
Bestuur en Dienstverlening
Balie Brede HOED
-40
-40
-40
-40
Sociaal Domein
Vluchtelingenwerk
-15
-15
-15
-15
Sociaal Domein
Participatiewet
-200
-
-
-
Inkomen en Armoedebeleid
Voedselbank
-20
-20
-20
-20
Inkomen en Armoedebeleid
Armoedebeleid
-40
-40
-40
-40
Leefomgeving en Milieu
Stopzetten dotatieverl. Voorz. Grootonderhoud Openb. Ruimte
-
-
-200
-200
-315
-115
-315
-315
Subtotaal Programma
Nieuw beleid na kadernota 2016
Veiligheid en Openbare Orde
Vervallen BOA
Ruimtelijke Ontwikkeling
2016
2017
2018
2019
54
54
54
54
Bouwleges
166
-5
-11
-10
Ruimtelijke Ontwikkeling
Bergwijkpark
-21
-21
-127
-21
Leefomgeving en Milieu
Onderdoorgang Spoor
-
-
-
-125
Leefomgeving en Milieu
Vervallen Stopzetten dotatieverl. Voorz. Grootonderhoud Openb. Ruimte
-
-
200
-
Sociaal Domein
Extra inkomsten Preventief jeugdbeleid
19
19
19
19
Leefomgeving en Milieu
Dotatie voorziening waterpartijen
-
-
-
-38
Subtotaal
218
47
135
-121
Saldo
-97
-68
-180
-436
Financiële begroting: Overige financiële tabellen
Pagina 166
Stelpost Nog te realiseren taakstellende bezuinigingen Programma
Omschrijving
2016
2017
2018
2019
Totaal
Er zijn geen stelposten in de programmabegroting 2016-2019 opgenomen.
Financiële begroting: Overige financiële tabellen
Pagina 167
Balans 2016 - 2019 Activa Activa
2016
2017
2018
2019
Onderzoek en ontwikkeling
70
39
-
-
Immateriele vaste activa
70
39
-
-
Materiele vaste activa economisch nut
46.131
46.823
43.964
42.734
Materiele vaste activa economisch nut riolering
14.207
14.889
19.311
18.564
6.101
5.890
5.677
5.598
Materiele vaste activa
66.439
67.602
68.952
66.896
Kapitaalverstrekkingen
1.588
1.588
1.588
1.588
Overige langlopende leningen
8.262
8.035
7.817
7.616
Financiële vaste activa
9.850
9.623
9.405
9.204
76.359
77.264
78.357
76.100
1.259
1.254
1.249
1.244
Onderhanden werken
16.143
7.712
4.287
828
Voorraden
17.402
8.966
5.536
2.072
4.530
4.280
4.030
3.780
50
50
50
50
Vorderingen openbare lichamen
2.740
2.740
2.740
2.740
Vorderingen
7.320
7.070
6.820
6.570
Banksaldi
600
600
-
-
Schatkistbankieren
480
2240
Liquide middelen
1.080
2.840
-
-
Overlopende activa
1.033
1.033
1.033
1.033
Overlopende activa
1.033
1.033
1.033
1.033
26.835
19.909
13.389
9.675
103.194
97.173
91.746
85.775
Materiele vaste activa maatschappelijk nut
Totaal vaste activa Bouwgronden niet in exploitatie
Overige vorderingen Verstrekte kasgeldleningen
Kassasaldi
Totaal vlottende activa Totaal activa
Conform de Wet Hof moet de gemeente schatkistbankieren. Het is echter toegestaan een relatief klein bedrag aan overtollige middelen buiten de schatkist aan te houden. De hoogte van het drempelbedrag is voor de gemeente Diemen gelijk aan 0,75% van de jaarlijkse begrotingsomvang. Voor Diemen is dit drempelbedrag circa € 600.000.
Financiële begroting: Overige financiële tabellen
Pagina 168
Passiva Passiva
2016
2017
2018
2019
Algemene reserves
-8.592
-8.592
-8.592
-8.592
Bestemmingsreserves
-3.871
-3.703
-3.636
-3.183
-30
55
55
-390
-12.493
-12.240
-12.173
-12.165
Voorzieningen
-4.913
-4.143
-3.569
-3.330
Voorzieningen
-4.913
-4.143
-3.569
-3.330
Afkoopsommen erfpachtsgrond
-1.761
-1.761
-1.761
-1.761
-73.000
-68.000
-63.200
-57.500
-
-
-
-
Langlopende schulden
-74.761
-69.761
-64.961
-59.261
Totaal vaste passiva
-92.167
-86.144
-80.703
-74.756
Resultaat Eigen vermogen
Onderhandse leningen Waarborgsommen
Kasgeldleningen
-
-
-
-
Overige kortlopende schulden
-5.177
-5.179
-5.193
-5.219
Schuld publiekrechtelijke lichamen
-1.100
-1.100
-1.100
-1.050
Kortlopende schulden
-6.277
-6.279
-6.293
-6.269
Overlopende passiva
-4.750
-4.750
-4.750
-4.750
Overlopende passiva
-4.750
-4.750
-4.750
-4.750
-11.027
-11.029
-11.043
-11.019
-103.194
-97.173
-91.746
-85.775
Totaal vlottende passiva Totaal passiva
Uit de meerjarenbalans maken wij op dat onze financieringsbehoefte in 2016 tot en met 2019 jaarlijks afneemt. Dit wordt met name veroorzaakt door opbrengsten/verkopen in grondexploitatie Plantage de Sniep.
Financiële begroting: Overige financiële tabellen
Pagina 169
EMU Saldo Emu SALDO
2016
2017
2018
2019
213
-223
-122
-63
Afschrijvingen ten laste van de exploitatie
3.096
3.250
3.516
3.525
Bruto dotaties aan de post voorzieningen ten laste van de exploitatie
2.911
2.596
2.597
2.835
Investeringen in (im)materiële vaste activa die op de balans worden geactiveerd
5.767
5.602
6.354
2.992
Baten uit bijdragen van andere overheden, de Europese Unie en overigen, die niet op de exploitatie zijn verantwoord en niet al in mindering zijn gebracht
-
-
-
-
Baten uit desinvesteringen in (im)materiële vaste activa (tegen verkoopprijs), voor zover niet op exploitatie verantwoord
-
-
-
-
7448
3666
3651
2911
Baten bouwgrondexploitatie: Baten voorzover transacties niet op exploitatie is verantwoord
14.276
11350
6527
3273
Lasten op balanspost Voorzieningen voorzover deze transacties met derden betreffen
3.572
3.196
2.877
2.799
-
-
-
-
3.709
4.509
-364
868
(x € 1,000,000) Exploitatiesaldo vóór toevoeging aan c.q. onttrekking uit reserves (zie BBV, artikel 17c)
Aankoop van grond en de uitgaven aan bouw-, woonrijp maken e.d. (alleen transacties met derden die niet op de exploitatie staan)
Lasten ivm transacties met derden, die niet via het exploitatiesaldo lopen, maar rechtstreeks ten laste van de reserves (inclusief fondsen en dergelijke) worden gebracht en die nog niet vallen onder één van bovenstaande posten Emu Saldo
Het emu-saldo voor 2016 is circa € 3,7 miljoen positief. Dit saldo wordt voor een aanzienlijk deel veroorzaakt door de inkomsten die wij verwachten voor Plantage de Sniep. Volgens een voorzichtige prognose mag het emu-saldo maximaal 3,3 miljoen negatief zijn (3,8% van € 87 miljoen).
Financiële begroting: Overige financiële tabellen
Pagina 170
Bijlagen
Bijlagen
Pagina 171
Pagina 172
Kerngegevens
Bijlagen: Kerngegevens
Pagina 173
Politieke structuur Samenstelling gemeenteraad (algemeen bestuur) PvdA Dhr. J van Loenen Mw. F.A.L. Polsbroek Dhr. N.C. Portegijs Dhr. R. Verheuvel (fractievoorzitter) VVD Dhr. J.A. Jägers Dhr. F.J. Mulder Mw. B.H.M. Wielage (fractievoorzitter) GroenLinks Mw. N. van Engelen Mw. G.H. Uiterdijk (fractievoorzitter) D66 Dhr. H.J. Berkhout Dhr. K. de Haan (fractievoorzitter) Mw. J.A. Pietersen Leefbaar Diemen Mw. R. Herder (fractievoorzitter) Dhr. M.A.B. Rietveld Dhr. J.G.M. Sikking SP Dhr. W.H. van Vugt (fractievoorzitter) Mw. A.M. Wijnbergen-Liezen Dhr. L.R. Smits CDA Mw. M.P.H. de Graaf-Nijssen (fractievoorzitter)
Partij van de Ouderen Dhr. P.A. Prins (fractievoorzitter) Mw. S. Raveling
Samenstelling college van Burgemeester en Wethouders (dagelijks bestuur) Dhr. E. Boog, burgemeester Portefeuille: - Openbare orde en veiligheid - APV en Drank & Horeca - Brandweer - Juridische Zaken - Personeel en organisatie - Dienstverlening en ICT - Bestuurscommunicatie - Regionale zaken - Coördinatie Wijkgericht werken Dhr. A.J.M. Scholten ( PvdA), 1e locoburgemeester Portefeuille: - Ruimtelijk ontwikkeling - Grondzaken - Wonen - Verkeer & vervoer - Financiën - Toezicht & handhaving - 1e projectwethouder Plantage de Sniep
en Bergwijkpark - 2e projectwethouder Oost-West As - Wijkwethouder Diemen Zuid
Drs. J. Klaasse ( D66), 2e locoburgemeester Portefeuille: - Citymarketing - Communicatie bedrijfsvoering - Evenementen
- Kunst en Cultuur -Sport - Ontwikkelingssamenwerking - Onderwijs - Antidiscriminatiebeleid - Gebouwenbeheer - Economische zaken - 2e projectwethouder Plantage de Sniep - Wijkwethouder Diemen-Noord Drs. M. van der Mark (SP), 3e locoburgemeester Portefeuille: - Sociale Zaken - Participatiewet - Armoedebeleid en schuldhulpverlening - Inburgering en volwasseneneducatie - Inrichting en beheer openbare ruimte - Hoorcommissie Wonen - 1e Projectwethouder Oost-West As - Wijkwethouder Centrum
Dhr. R.P. Grondel ( Groen Links), 4e locoburgemeester Portefeuille: - Welzijn en zorg - Jeugdzorg (inclusief Passend Onderwijs en handhaving Kinderopvang 0-4) - Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) - VVE (voor- en vroegschoolse educatie) - Vluchtelingen werk - Afvalbeleid - Milieubeleid (energie, lucht, geluid, bodem en externe
veiligheid) -Regionale uitvoeringsdienst - Ecologie, natuur en recreatie - Coördinatie water - 2e projectwethouder Bergwijkpark - Wijkwethouder Buitengebied
Tabel_Bijlage_Kerngegevens_Sociale_structuur Sociale structuur 2015 0 - 20 jaar 20 - 75 jaar 75 - 85 jaar Totaal Bron: Algemene Uitkering 2015-2019
5.734 19.235 1.329 26.298
Tabel_Bijlage_Kerngegevens_Fysieke_structuur Fysieke structuur Begroting 2015 Oppervlakte gemeente (ha) 1.404 waarvan: -water 269,6 -oppervlakte groen 142,1 -oppervlakte wegen 113,1 -overige 879,2 -aantal woonruimten* 13.248 -aantal bedrijfsvestigingen* 2.521 Bron: Algemene Uitkering 2015-2019
Tabel_Bijlage_Kerngegevens_Financiële_structuur Financiële structuur Begroting 2015 Gewone uitgaven (excl. grondexpl.) Opbrengst belastingen/retributies Algemene uitkering Boekwaarde vaste activa Eigen vermogen en voorzieningen Vaste schuld
-62.336 14.751 32.218 73.802 20.329 -88.821
2016 5.734 19.401 1.329 26.464
2017 5.734 20.129 1.329 27.192
Begroting Begroting 2016 2017 1.404 1.404 269,6 142,1 113,1 879,2 13.331 2.382
Bedrag per inwoner 2015 -2,37 0,56 1,23 2,81 0,77 -3,38
2018 5.734 21.225 1.329 28.288
5.734 22.113 1.329 29.176
Begroting Begroting 2018 2019 1.404 1.404
269,6 142,1 113,1 879,2 13.845 2.382
269,6 142,1 113,1 879,2 14.691 2.382
Begroting 2016
Bedrag per inwoner 2016 -2,84 0,58 1,24 2,74 0,75 -2,71
-75.281 15.333 32.863 72.504 19.922 -71.761
2019
269,6 142,1 113,1 879,2 15.037 2.382
Pagina 176
Subsidies
Bijlagen: Subsidies
Pagina 177
Beleidstaak PR13 Crisisbeheer en brandweerzorg
St. Welzijn Diemen
Begroting 2016 16.870
PR36 Gemeentelijk onderwijs achterstandenbeleid
St. Welzijn Diemen
275703,74
PR37 Overige diensten onderwijs
Nieuwe Kring
26.310
PR37 Overige diensten onderwijs
Spirit
57.284
PR37 Overige diensten onderwijs
St. Openbaar Onderwijs Primair
69.367
PR37 Overige diensten onderwijs
St. RK Scholen
PR39 Peuterspeelzalen
St. Welzijn Diemen
PR41 Maatschappelijke dienstverlening
Arkin
PR41 Maatschappelijke dienstverlening
Blijf Groep
PR41 Maatschappelijke dienstverlening
Cordaan
PR41 Maatschappelijke dienstverlening
DMRA - Discriminatie Meldpunt (A'dam)
PR41 Maatschappelijke dienstverlening
MaDi
PR41 Maatschappelijke dienstverlening
Markant
31.571
PR41 Maatschappelijke dienstverlening
Regenboog Groep
11.669
PR41 Maatschappelijke dienstverlening
St. Alarmering Thuiszorg Amsterdam
26.624
PR41 Maatschappelijke dienstverlening
St. Welzijn Diemen
25.250
PR41 Maatschappelijke dienstverlening
St. Welzijn Diemen
30.294
PR46 Jeugd algememe voorzieningen
EHBO vereniging Diemen
PR46 Jeugd algememe voorzieningen
OKIDO
8.088
PR48 Participatiebudget
St. Vluchtelingenwerk Amstel tot Zaan
26664
PR51 Welzijn
Alzheimer Nederland
1.020
PR51 Welzijn
ANBO soc.cult. act voor ouderen
5.434
PR51 Welzijn
Cordaan
1.659
PR51 Welzijn
Meer bewegen voor ouderen
6.040
PR51 Welzijn
PCOB
4.404
PR51 Welzijn
Scouting Diemen
5.501
PR51 Welzijn
St. Arameërs Nederland (SAN)
3.926
PR51 Welzijn
St. Assalaan
PR51 Welzijn
St. Vluchtelingenwerk Amstel tot Zaan
PR51 Welzijn
St. Welzijn Diemen
PR51 Welzijn
St. Zonnebloem
PR53 Accomodaties
Algemene Schakel Vereniging
PR53 Accomodaties
Beheersstichting de Omval
PR53 Accomodaties
Scouting Diemen
16000
PR57 Kunst, vrije tijd en cultuur
Algemene Schakel Vereniging
3.741
PR57 Kunst, vrije tijd en cultuur
Arch.werkgem. Nederland afd. A'dam
4.300
PR57 Kunst, vrije tijd en cultuur
Carpe Diem
3.287
PR57 Kunst, vrije tijd en cultuur
Diemer Harmonie
5.531
PR57 Kunst, vrije tijd en cultuur
Diemer Orkestje
PR57 Kunst, vrije tijd en cultuur
EDOG
PR57 Kunst, vrije tijd en cultuur
I.V.N.
PR57 Kunst, vrije tijd en cultuur
Kinderboerderij
5.073
PR57 Kunst, vrije tijd en cultuur
Kunstzin Diemen
2.650
PR57 Kunst, vrije tijd en cultuur
Speel-o-theek
1.411
PR57 Kunst, vrije tijd en cultuur
St Kunst en Cultuur Noord-Holland
PR57 Kunst, vrije tijd en cultuur
St. Diemer Festijn
61.633
PR57 Kunst, vrije tijd en cultuur
St. Diemer Omroep
16.244
PR57 Kunst, vrije tijd en cultuur
St. Loswalfestival
15.664
PR57 Kunst, vrije tijd en cultuur
St. Muziekcollectief Ouder Amstel
PR57 Kunst, vrije tijd en cultuur
St. muziekschool Diemen
PR57 Kunst, vrije tijd en cultuur
St. Openbare Bibliotheek Amsterdam
287.643
PR57 Kunst, vrije tijd en cultuur
St. theater de Omval
165.303
PR57 Kunst, vrije tijd en cultuur
St. vrienden van de Hoop
2.879
PR57 Kunst, vrije tijd en cultuur
Vr. Theatergroep Diemen
1.683
PR57 Kunst, vrije tijd en cultuur
Vrouwenkoor Ancora
1.174
PR57 Kunst, vrije tijd en cultuur
Vrouwenkoor Voice Female
2.688
PR59 Cultuurhistorie
Arch.werkgem. Nederland afd. A'dam
PR62 Participatiebudget
St. Vluchtelingenwerk Amstel tot Zaan
PR63 Inkomen
St. Voedselbank Steunpunt Diemen
Totaal
Instelling
16.570 123852,26 50 98.036 9.881 12.917 337.694
1340
3.926 26.654 544.884 500 12752,26 149.210
679 20.083 421
2.040
1.063 56.623
121 13600 6.666 2.670.142
Afkortingenlijst
Bijlagen: Afkortingenlijst
Pagina 179
Afkorting AM AMC
Betekenis Amstelland Meerlanden Academisch Medisch Centrum
Afkorting MBO mGBA
AU AWBZ
Algemene uitkering Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten Basisadministratie Gemeenten Besluit bijstandsverlening zelfstandigen BTW Compensatie Fonds
MJB MOP
Brede doeluitkering Basisregistratie grootschalige topografie Bevordering integriteitbeoordeling openbaar bestuur Bank voor Nederlandsche Gemeenten Buitengewoon Opsporing Ambtenaren
NHR NV
Management Team Niet bekend Nederlands Adviesbureau Risicomanagement Nieuw Handelsregister Naamloze Vennootschap
OD
Ondernemend Diemen
OKC OKE OR OV OZB P&C P&O PGB Real. resp. RHN RNI
Planning & Control Personeel & Organisatie Persoonsgebondenbudget Realisatie Respectievelijk Recreactie Noord-Holland Registratie Niet-ingezetenen
CPB CSP
Basisregistratie personen Belasting Toegevoegde Waarde Bundeling Uitkeringen Inkomensvoorzieningen Gemeente Besloten Vennootschap Burgerlijk Wetboek Consultatiebureauoverleg Centraal Bureau voor de Statistiek Centraal Economisch Plan Centrum Jeugd en Gezin Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden Centraal Planbureau Centraal Servicepunt
Ouder- en Kind Centrum Ontwikkelingskansen door Kwaliteit en Educatie Ondernemersraad Openbaar Vervoer Onroerende Zaakbelasting
ROF RRAAM
CV DiDi DOS
Commanditaire Vennootschap Dienstverlenend Diemen Diemer Omroep Stichting
RUD SAAL SLOK
DVC DVO DWI ECB EU Euribor EV EZ Fido fte GGD GRP HNW HOED HRM KCC KNVB KvK KVO
Dienstverleningsconcept Dienstverleningsovereenkomst Dienst Werk en Inkomen Europese Centrale Bank Europese Unie Euro Interbank Offered Rate Externe veiligheid Economische zaken Financiering Decentrale Overheden Formatie Gemeentelijke gezondheidsdienst Gemeentelijke Rioleringsplan Het nieuwe werken Huisartsen Onder Eén Dak Human Resource Management Klant Contact Centrum Koninklijke Nederlandse Voetbal Bond Kamer van Koophandel Keurmerk Veilig Wonen/Ondernemen
SWD TIM u/g VNG VO VoF voorz. WEW WGR WI WIJ Wmo WPG WSW WUP’s WWB WWNV ZBO’s
Rechtmatigheidsonderzoeksformulier Rijk-Regioprogramma Amsterdam Almere Markermeer Regionale UitvoeringsDiensten Schiphol-Amsterdam-Almere-Lelystad Stimulering van Locale Klimaatactiviteiten Stichting Welzijn Diemen Team Informatiemanagement Uitstaand geld Vereniging Nederlandse Gemeenten Voorgezet onderwijs Vennootschap onder Firma Voorziening Waarborgfonds Eigen Woningen Wet gemeenschappelijke Regelingen Wet Inburgering Wet Investeren in Jongeren Wet maatschappelijke ondersteuning Wet Publieke Gezondheid Waarborgfonds Sociale Woningbouw Wijkuitvoeringsprogramma’s Wet Werk en Bijstand Wet Werken Naar Vermogen Zorgbreedte overleggen
BAG Bbz BCF BDU BGT BIBOB BNG BOA’s BRP BTW BUIG BV BW CBO CBS CEP CJG Coelo
MT n.b. NAR
Betekenis Middelbaar beroepsonderwijs Modernisering Gemeentelijke Basis Administratie Meerjarenbegroting Meerjaren onderhoudsplan
Raadsbesluit
Raadsbesluit
Pagina 181
Raadsbesluit :
Pagina 182
Pagina 184
Moties en amendementen
Moties en amendementen
Pagina 185
Pagina 193
Moties en amendementen:
Pagina 194