30-11-2015
PROGRAMMA
DE ROL VAN DE ADVISEUR Woensdag 2 december 2015
VOERWINST VERGELIJKING ZEUGEN
2015 is prognose bedragen exclusief btw
ONTWIKKELINGEN EN TRENDS
Ontwikkelingen en trends Uitbreiden zin of onzin ? Toekomst bedrijven Risicomanagement / prijsfluctuaties De succesvolle melkveehouders De rol van de adviseur
ONTWIKKELINGEN EN TRENDS
Schaalvergroting is van alle tijden Jaarlijks stopt 3 - 5% van de landbouwbedrijven Jaarlijks stopt 3 % van de melkveebedrijven Er vloeit (te) veel kapitaal uit de landbouw (quotum van € 1 / liter is € 20.000 /jaar op gezinsbedrijf) Exporterend zijn heeft risico en nadeel Maatschappelijke eisen nemen toe Prijsrisico management wordt belangrijker
KRITIEKE VOERWINST EN GEREALISEERDE VOERWINST
zeugenhouderij voerwinst
Financieel Stijgende toegerekende kosten Vraag naar grond Lichte stijging vaste kosten Reserveringscapaciteit daalt? Beleidsmatig Besluithuisvesting rundvee / NB –wet Met productierechten produceren voor vrije markt? Mestverwerking en fosfaatrechten? Arbeid technisch Keuze automatisering of extra arbeid?
incl. BTW
800 700 600 500 400 300
kritieke voerwinst
200 gerealiseerde voerwinst
100 0 2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
1
30-11-2015
ONTWIKKELINGEN EN TRENDS
LEVENSDUUR STALLEN
Daling toeslagrechten vanaf 2015
Stallen gaan 40 jaar mee
Financieringsbehoefte blijft toenemen Arbeidsvraagstuk vaak onderschat Competenties ondernemer worden belangrijker Optimaliseren in productiefactoren
ONTWIKKELRUIMTE
Bedrijven gaan 20 tot 30 jaar mee…………
HOE KIJK JE NAAR SALDO LAATSTE KG MELK Opbrengsten melkvee (begroting)
3 pijlers bepalen ontwikkelruimte Melk, grond en fosfaatrechten Afnemer, kwaliteitseisen, bonus, weidemelk Regionale verschillen (grond) Voerefficiëntie Omzet melk in de stal Omgevingsvergunning en NB-wet / PAS Financiering Eigen vermogen/vreemd vermogen Rating bedrijf onderneming, ondernemer, reserveringscapaciteit
JE KAN KOSTPRIJS ALLE KANTEN OP REKENEN
Kostprijsverhoging bij verdubbeling bedrijfsomvang ct/liter omzet en aanwas voerkosten mestkosten
3 20 5
dierkosten
4
arbeid
8
rente afschrijving
Melkgeld Omzet en aanwas Totaal opbrengsten melkvee
34,50 3,00 37,50
Toegerekende kosten melkvee per kg m Krachtvoer en bijproducten
8,00
Diergebonden kosten
2,70
Uitschaarkosten en weidegeld
0,00
Ruwvoerkosten
12,0
Mestafvoer + verwerking (VVO)
4,70
Energie en water Totaal toegerekende kosten Saldo melkveehouderij
0,50 27,90 9,60
GROEIEN ZIN OF ONZIN?
Goede uitbalancering van de productiefactoren Arbeid Kapitaal Grond Dieren (Fosfaat)rechten
4 5
algemene kosten
pm
kostprijs
43
Verlies de basis niet uit het oog !
2
30-11-2015
SCHAALVERGROTING VARKENSHOUDERIJ
RISICOMANAGEMENT
Leidt tot toename kostprijs
Wat is het grootste risico op een bedrijf?
Leidt tot toename kritieke voerwinst Vereist een nog hoger % voerwinst
Welke risico’s wil een veehouder lopen?
Met name in zeugenhouderij aan de orde, in mindere mate in vleesvarkenshouderij
Welke risico’s kan een ondernemer lopen?
RISICOMANAGEMENT
FINANCIERBAARHEID
Operationele risico’s Melkprijsschommeling (15 ct ?) Voer Ruwvoer (11 ct) Krachtvoer (3 ct) Quotumkosten (?) Rente (3 ct) Mest (1 ct) GLB beleid
Rendement
MELKPRIJS- EN KOSTPRIJSVERWACHTING
HISTORISCHE MELKPRIJZEN
Cash flow Zekerheid Risico’s
Welke melkprijs verwacht u komende jaren? Welke kostprijs verwacht u komende jaren? Wat is de korte termijn kritieke kostprijs?
3
30-11-2015
HISTORISCHE MELKPRIJS EU LANDEN
ONTWIKKELING MELKPRIJS NEDERLAND
Melkgeld ( excl BTW )
2011
2012
2013
2014
2015
Begr
38
36
42
40
32*
34,5
Bron DLV Melkveemanager * 2015 prognose
ACTUELE KOSTPRIJS MELK
TOEKOMSTIGE MELKPRIJS
34 a 35 cent langjarig Afgelopen 12 maanden ca 34 cent geweest Pieken en dalen van > 5 cent per jaar opvangen
MUTATIES KOSTEN BIJ SCHAALVERGROTING
WAT DOET GROEI OP UW SECTOR
Stijgingen
Dalingen
Twee miljard liter groei ambitie?
Arbeidskosten
Machinepark
20% met stel weer een euro per liter melk
Voerkosten Kosten kapitaal
Huisvesting ??
Dan is dat 20 cent op alle liters en dat kost bij tien jaar en 3 % rente 2,6 cent per liter
Toegerekende kosten Mestkosten Aantal algemene kosten
Aantal algemene kosten
Bedrijven verdubbelen in tien jaar 50% quotum aankoop is 1 euro per liter en 13% dus 6,5 cent kostprijs naar quotum in Nl bij de ontwikkelaar
Het inkomen is 5 cent per liter
4
30-11-2015
KLANTPROFIELEN
KIJKT EEN ADVISEUR OOK ONDER DE TAFEL?
Technisch presteren
Boven tafel:
Machineboeren
Taak
Dierenliefhebbers
procedure:
welke stappen nemen we? (=Hoe)
inhoud:
waar gaat het over? (= Wat)
Euro gedreven Onder tafel:
……
Proces Emotie: Zijn er in de toekomst meerdere wegen die naar Rome leiden?
WAT DOET EEN SUCCESVOL ADVISEUR
Beantwoord die een vraag
Relatie:
wat ervaren of voelen we? Hoe verhouden wij ons?
REALISEER JE
De adviseur stuurt de melkveehouder Boeren werken aanbodsgericht Lange termijn denken is lastig
of
Cash flow wordt van levensbelang, zeker op grotere bedrijf 30% kan groeien, 50% doet of probeert het Na investeren of veranderen focussen op rendement
Stelt die de goede vraag
Nederlandse kostprijs stijgt harder dan EU Veel mensen praten veel maar weten weinig
DE ADVISEUR ZIJN AANDACHTSPUNTEN
Specialiseer en hou je vooral bij je eigen specialisme Spiegel de ondernemer Zorg dat de ondernemer op blinde vlekken de juiste klankborden krijgt Werk vanuit feiten, niet vanuit emotie Werk aan ondernemerschap en vakmanschap bij uw klant In alle bedrijfscategorieën zitten bedrijven die het goed doen en die het minder goed doen, weet waar je klant zit Advies wordt steeds meer maatwerk Goed doen levert bij veel bedrijven meer inkomen dan groei
5