Lesbrief 6: Trends en ontwikkelingen Iedere dag worden er nieuwe ontdekkingen gedaan en veranderen de gewoonten van mensen. Trends en ontwikkelingen vind je dan ook in ieder werkgebied terug. Ook in de ambulante handel verandert er veel. In deze les worden de belangrijkste trends en ontwikkelingen in de ambulante handel behandeld. De trends en ontwikkelingen die in deze les behandeld worden, zijn actueel in het voorjaar van 2011. In de toekomst zullen er weer nieuwe trends en ontwikkelingen voorkomen, die weer voor andere veranderingen zorgen. Op dit moment zijn er verschillende omstandigheden en ontwikkelingen, die invloed hebben op de ambulante handel. De economische crisis is een van die ontwikkelingen, die ervoor heeft gezorgd dat: • Handelaren onderling steeds meer met elkaar gaan concurreren, door de prijzen van de producten aan te passen. • De consumenten niet meer automatisch dezelfde producten kopen. Ze bekijken alle opties en maken een keuze op basis van de kwaliteit, prijs en service. Naast de economische situatie zorgt ook een verschuiving van een volledig gebrancheerde markt naar een vrije markt ervoor, dat handelaren steeds sterker met elkaar gaan concurreren. De markt wordt steeds vrijer en veel regels (over de opvolging, standplaats en branche) vervallen. Veel markten worden ook steeds groter om de vraag van de consument te kunnen bedienen. Klanten komen tegenwoordig steeds minder vaak speciaal voor één product naar de markt. Om de markt toch aantrekkelijk te houden voor de consument, breidt het aanbod zich steeds verder uit. Overdekte markt De laatste jaren worden markten niet meer alleen in de buitenlucht georganiseerd, maar worden er ook overdekte markten gehouden. Deze vorm is natuurlijk afgekeken van de Spaanse MERCADO’s. Een overdekte markt is vaak een grote markt, met meer dan honderd standhouders.
Deze overdekte markthal wordt momenteel gebouwd in Rotterdam (Blaak) en zal in 2012
waarschijnlijk open gaan
WWW.WERKENOPDEMARKT.NL
De Bazaar De bekendste overdekte markt is de markt in Beverwijk: ‘De Bazaar’. In 1980 begon deze markt als bloemen- en groenteveiling. In enkele jaren groeide deze markt uit tot de grootste overdekte markt van Europa, die niet een, maar twee keer per week georganiseerd wordt. Inmiddels trekt de Bazaar ieder weekend ruim 50.000 bezoekers. In de veilinghallen staan iedere zaterdag en zondag ruim 3000 kramen en marktwinkels met een aanbod dat erg divers is en iedere week nog altijd groeit. Volwassenen moeten voor € 2,25 een entreekaartje kopen om bij De Bazaar naar binnen te mogen. Het entreegeld en het geld dat handelaren betalen om een kraam te huren is onder andere bestemd voor de vaste lasten van De Bazaar. Dus zowel de consument als de handelaar betaalt mee aan het onderhouden van het gebouw. Wist je dat… op De Bazaar zowel antiek, kleding, boeken, schoenen, etenswaren, autoonderdelen, computers, als sierraden te koop is? Het productenaanbod op De Bazaar is zo groot, dat het bijna onmogelijk is om alle kramen in een dag te bezoeken. Ook in Heerlen zijn de kooplieden, in samenwerking met de gemeente, bezig met het ontwikkelen van een overdekte markt. Wat zijn de voordelen van een overdekte markt? • De verkoop van de producten wordt niet beïnvloed door het weer. Bij een buitenmarkt speelt het goede of slechte weer een grote rol bij de verkoop. • Op een overdekte markt heerst vaak een aangename en een gezellige sfeer. Bijna alle consumenten beschouwen een bezoek aan een overdekte markt als een uitje. • Er kan eenvoudig worden voldaan aan de strenge Europese voedselregelgeving. Het is lastiger om vlees, vis en kaas op de juiste manier te bewaren op een buitenmarkt. Vergrijzing van de handelaren en de consument Er zijn steeds minder jonge mensen die in de ambulante handel willen werken. Dit betekent dat er weinig jonge ondernemers zijn die een bedrijf beginnen in de ambulante sector, maar dit betekent ook dat er weinig jonge mensen zijn die een bedrijf van een gevestigde ondernemer over willen nemen. De vergrijzing speelt in de ambulante handel een grotere rol dan bij andere vormen van detailhandel. De gemiddelde leeftijd van een ambulante handelaar ligt namelijk zeven tot acht jaar hoger dan de gemiddelde leeftijd van een winkeleigenaar. Momenteel is de gemiddelde leeftijd van alle kooplieden 45 jaar. Zoals in de vorige les ook besproken is, wordt ook de consument die de markt bezoekt steeds ouder. Dit heeft tot gevolg dat veel handelaren hun aanbod aanpassen aan de wensen van deze oudere doelgroep, waardoor de markt nog minder attractief wordt voor jonge consumenten. Om de markt aantrekkelijk te houden voor jonge consumenten, moet er wat gedaan worden aan het productaanbod en aan de promotie. Het is voor oudere ondernemers echter lastig, om zich te verplaatsen in de jonge consument. De jonge ondernemers zijn daarom hard nodig, om ideeën te bedenken en nieuwe producten te verkopen die de jonge consument interessant vindt.
WWW.WERKENOPDEMARKT.NL
Online promotie In les 5 zijn de standaard promotiemiddelen, waar veel ambulante handelaren gebruik van maken kort behandeld. De innovatieve handelaren zijn echter ook online heel actief. Zo krijgen steeds meer kooplieden een eigen website. Hierop is vaak aangegeven op welke dagen ze op welke markt staan. Daarnaast staan vaak de contactgegevens op de website en een enkele keer verkoopt de ambulante handelaar zijn producten ook via een webshop. Ook proberen ambulante kooplieden (jonge) consumenten aan zich te binden, door ze via Facebook aan zich te laten binden. Daarnaast zijn er steeds meer ondernemers die via Twitter de laatste nieuwtjes en aanbiedingen communiceren naar de consument en naar elkaar. Innovatieve handelaren:
Handelaren die voorop lopen en nieuwe dingen uitproberen.
Verbeterpunten voor de toekomst In een onderzoek uit 2004 kwam naar voren dat zowel consumenten als ambulante ondernemers nog enkele ontwikkelingspunten hebben voor de weekmarkten. Om de markt aantrekkelijker te maken, zal er door alle betrokken partijen (handelaren, gemeenten en consumenten) gewerkt moeten worden aan deze punten. Ontwikkelpunten volgens consumenten: • Bij enkele markten moet de bereikbaarheid van de markt verbeterd worden. Daarnaast moeten er meer parkeermogelijkheden komen, zodat het aantrekkelijker wordt om een markt te bezoeken. • Markten moeten een ruimere opzet krijgen, zodat bezoekers op hun gemak kunnen kijken en kopen. • Er moet meer variatie in het productaanbod komen. Consumenten vinden het bezoeken van een markt interessanter als zij veel verschillende soorten producten op de markt kunnen kopen. • Er moeten meer toiletten komen. Sommige markten hebben de afgelopen jaren al aan deze punten gewerkt en hoeven deze niet verder te verbeteren. Deze ontwikkelpunten laten zien waarin de gemiddelde markt in Nederland zich nog kan verbeteren. Dit geldt ook voor de ontwikkelpunten die de ambulante handelaren zelf hebben aangedragen. Ontwikkelpunten volgens ambulante handelaren: • De markten moeten anders ingedeeld worden. Kooplieden willen dat er meer gelet wordt op de branche. • Er moeten bredere looppaden komen, zodat consumenten meer ruimte krijgen om te winkelen. • Er moeten meer en goedkopere parkeergelegenheden komen om de bereikbaarheid te vergroten. • De marktkooplieden moeten individueel, maar ook als groep, de reclame- en promotiemiddelen anders inzetten. • Er moeten meer toiletten en afvalbakken komen. • De marktkooplieden en de gemeenten moeten beter samenwerken met andere partijen.
WWW.WERKENOPDEMARKT.NL
Enkele ontwikkelpunten die de handelaren hebben aangegeven, zijn ook genoemd door de consumenten. Dit komt omdat de handelaren de markt zo aantrekkelijk mogelijk willen maken voor de consumenten, zodat er uiteindelijk meer verkocht wordt. Kansen en bedreigingen Er zijn enkele ontwikkelingen in de ambulante handel gaande, die als kans of als bedreiging gezien kunnen worden. De markt als ontmoetingsplaats De gezelligheid op de markt, het sociale karakter van de markt en de ruimte voor persoonlijk contact zijn volgens veel ambulante ondernemers een positief kenmerk van de markt. Multiculturele markt De afstemming van de markt op de multiculturele samenleving wordt door de ambulante handelaren ook als iets positiefs gezien. Door producten aan te bieden die uit andere culturen afkomstig zijn, kunnen de handelaren een bredere groep mensen bedienen. Toename winkelaanbod De toename van het winkelaanbod in de centrums van diverse steden en dorpen, wordt door veel ambulante ondernemers als een bedreiging gezien. Veel winkels verkopen soortgelijke producten als de handelaren. Aangezien winkels vaak zes dagen per week open zijn, vormen zij een serieuze bedreiging voor de handelaren op de weekmarkten. Vergrijzing en ontgroening Oudere bezoekers zijn vertrouwd met een bezoek aan de markt. Jongere bezoekers zijn gewend aan een ruime keus qua aanbod en de verschillende mogelijkheden om producten te kopen (winkels, markt en online). Bovendien zijn jongeren vaak minder trouw en gebonden aan bepaalde winkels of marktkramen. Ze hebben een wisselvallig aankooppatroon. Dit betekent dat veel jongeren iedere keer ander gedrag vertonen bij het kopen van een product. De ene keer letten ze meer op kwaliteit, een volgende keer is de prijs van het product belangrijk en soms is het belangrijker of een product modieus is. Dit betekent dat ambulante handelaren weinig inzicht hebben in het koopgedrag van de jonge consument. Hierdoor is het voor veel handelaren aantrekkelijker om zich te richten op de vertrouwde en trouwe doelgroep: de oudere bezoeker. Aankooppatroon:
Een herhaling van het (aankoop)gedrag. Bijv. altijd kopen bij dezelfde vertrouwde winkel, altijd de goedkoopste producten kopen of altijd je producten kopen bij de winkel met de beste service.
WWW.WERKENOPDEMARKT.NL
Opdracht Bezoek samen met een klasgenootje een weekmarkt bij jou in de buurt en vraag aan een ambulante handelaar welke trends en ontwikkelingen hij de laatste jaren heeft geconstateerd. Heeft hij het ook over de vergrijzing en nieuwe promotiemiddelen of ziet hij hele andere ontwikkelingen? Zo ja, welke dan? Werk thuis drie trends of ontwikkelingen uit op papier en beoordeel zelf of de trends positief (een kans) of negatief (een bedreiging) zijn voor de ambulante ondernemer. Wat moet de ondernemer doen om de kansen en de bedreigingen optimaal te benutten, zodat hij meer producten gaat verkopen? Moet de ondernemer de bedreigingen uit de weg gaan of kan hij er op inspelen?
Deze lesbrief is mede mogelijk gemaakt door de medewerking van Kwakkel’s Groenten en Fruithandel in Oosterwolde
WWW.WERKENOPDEMARKT.NL
