Persconferentie essenscia 2012: sector houdt stand in woelig economisch klimaat

Persconferentie essenscia

2012: sector houdt stand in woelig economisch klimaat Brussel, 24 april 2013

Sprekers • Kerncijfers en –boodschappen 2012 Yves Verschueren, gedelegeerd bestuurder essenscia

• Pleidooi voor versterking van de concurrentiekracht Uitdagingen in een snel veranderende wereldeconomie Frank Coenen, voorzitter essenscia

2

Kerncijfers en –boodschappen 2012

Yves Verschueren Gedelegeerd bestuurder essenscia

3

Kerncijfers en -boodschappen 2012

1. Positieve omzetgroei in 2012 2. Lichte daling tewerkstelling

3. Verdere focus op investeringen in innovatie 4. Sterkste sector op alle exportmarkten

5. Geen tekenen van substantiële groei in 2013

4





5

Omzet • Omzet blijft positief groeien in lijn met de gemiddelde jaarlijkse groei sinds 2002 Omzet (mia euro)

70 58,9

60 50

43,0

44,5

46,0

46,5

2002

2003

2004

2005

49,8

52,3

54,3

61,1

54,1 44,8

40 30 20 10 0 2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

Bron : ADSEI volgens de BTW-aangiften – industrie van de chemie en life sciences, incl. kunststof- en rubberverwerking: vanaf 2005 gebaseerd op Nace-Bel 2008 : 20+21+22, voordien op de oude NACE-BEL 2003: 24+25 - Voorlopige cijfers voor 2012

6

Omzet volgens subsector • Uiteenlopende prestaties naargelang subsector

Farma

11,8%

Basischemie

4,4%

Zepen, detergenten en cosmetica

3,9%

Totaal chemie en life sciences

3,8%

Overige chemische producten*

-2,0%

Rubber- en kunststoffenverwerking

-5,4%

Verven, vernissen en inkten

-7,2% -20%

-10%

0%

10%

20%

Bron: ADSEI (omzet volgens BTW-aangiften), essenscia-analyse * Chemische producten voor de fotografie, lijmen, kunstmatige vezels, chemische producten voor landbouw

7

Bezettingsgraad van productiecapaciteit • Benuttingsgraad daalt aanzienlijk in de loop van 2012. Verbetering sinds eind 2012, maar nog niet op trendniveau %

Bezettingsgraad van de productiecapaciteit* Chemische industrie en life sciences in België

85 trend 2007-2012 : 80,7%

79,5

80 75 70 65

* seizoengezuiverde reeks Bron: Nationale Bank van België (driemaandelijks onderzoek)

8

Stijgende toegevoegde waarde • De toegevoegde waarde van de sector bedraagt 12,7 miljard euro • Sector wint terrein in België en Europa over de periode 2000-2011 Activiteit chemie, kunststoffen en life sciences in totale verwerkende industrie volgens de toegevoegde waarde 30% 25%

27,9%

2000

23,3%

2011

21,7% 19,1%

20%

14,7%

15%

16,2%

14,8%

16,0%

16,7%

15,7%

10% 5% 0% België

Nederland

Duitsland

EU-27

Frankrijk

Bron: Eurostat 2010 cijfers voor Duitsland, raming 2011 voor EU-27

9





10

Tewerkstelling • Directe tewerkstelling daalt met 0,7% in 2012 • Belang van de sector in de industriële tewerkstelling neemt continu toe 18%

Tewerkstelling ('000 arbeidsplaatsen)

Aandeel in de be- en verwerkende nijverheid

17,5%

17,7%

17,7%

110

17,3%

17%

96,0

96,8

17,1%

94,6

94,4

94,6 16,4%

16,1%

16%

93,6

100

94,9 91,5

16,4%

89,3

90,3

89,7

90

16,2%

16,0%

80

15,6%

15%

70

14%

60 2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

Tewerkstelling op 30 juni van elk jaar Bron: RSZ – gedecentraliseerde statistieken. Nieuwe NACE Rev. 2 sinds 2008 2011-2012: raming op basis van de gecentraliseerde statistieken

11

Tewerkstelling de laatste 30 jaar Directe tewerkstelling in de sector blijft op peil over de laatste 30 jaar ondanks terugval in de industrie omwille van automatisering en outsourcing Aantal arbeidsplaatsen 110 100 90 80

70 60

chemie, kunststoffen en life sciences

2012

2011

2010

2009

2008

2007

2006

2005

2004

2003

2002

2001

2000

1999

1998

1997

1996

1995

1994

1993

1992

1991

1990

1989

1988

1987

1986

1985

1984

1983

1982

1981

1980

50

verwerkende industrie

Bron: ONSS (gele brochure) * op 30 juni van elk jaar essenscia-analyse

12

Indirecte tewerkstelling Economisch belang sector neemt nog toe dankzij stijgende indirecte tewerkstelling: 1 job in de chemie genereert 1,64 indirecte jobs Aantal arbeidsplaatsen

300000 250000

236.841

236.105

236.808

139.775

141.663

147.108

93.134

97.066

94.442

89.700

1995

2000

2005

2012

213.277 200000

150000

120.143

100000 50000

0 Directe jobs

Indirecte jobs

Bron: ONSS (gele brochure op 30 juni van elk jaar) 2012: raming op basis van gecentraliseerde statistieken RSZ Ratio’s indirecte tewerkstelling: Econopolis op basis van input/output tabellen NBB

13





14

O&O-uitgaven • Continue toename van O&O-uitgaven ook in 2012 • Innovatie cruciaal voor duurzame verankering van sector in België 3,0

+1%

in mia euro

2,5 2,17

2,0

1,85

1,89

2002

2003

2,72

2,75

2011

2012

2,46

2,28

2,32

2,34

2,29

2006

2007

2008

2009

2,00

1,5 1,0 0,5 0,0 2004

2005

2010

Bron: essenscia – enquête bij de leden Voorlopige cijfers 2012

15

Investeringen in assets • Investeringen duiken onder trendniveau omwille van economische onzekerheid

2,5

in mia euro

2,44 2,04

2,0

1,90 1,76

1,75

Trendniveau: 1,76

1,73

1,86

1,56

1,61 1,42

1,5

- 8,5%

1,35

1,0

0,5 0,0 2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

Bron : ADSEI volgens de BTW-aangiften – industrie van de chemie en life sciences, incl. kunststof- en rubberverwerking: vanaf 2005 gebaseerd op Nace-Bel 2008 : 20+21+22, voordien op de oude NACE-BEL 2003: 24+25 - Voorlopige cijfers voor 2012

16

Investeringen in de chemie in België 2012-2013 (i)

Lanxess – Butylrubberfabriek Zwijdrecht Opstart twee pilootfabrieken

JBF RAK – Geel Nieuwe PET-installatie

Lanxess – Nieuwe polyamidefabriek Lillo

INEOS Oxide – Zwijndrecht Ethyleen terminal verbonden met Jetty aan de Schelde

FRX Polymers Bouw eerste commerciële fabriek op site Bayer Antwerpen

BASF Antwerpen Uitbreiding capaciteit van cyclohexaanoxidatie 17

Investeringen in de chemie in België 2012-2013 (ii)

Proviron – Hemiksem & Oostende Fotobioreactor voor microalgen

Lambiotte – Marbehan New tank farm & loading dock

Indaver – Antwerpen MediPower, milieuveilige verwerking van medisch en sensitief afval

Chevron Philips Chemicals – Tessenderlo Nieuwe synthese-eenheid H2S Uitbreiding productie-eenheid

Galactic – Anderlecht Nieuw onderzoekscentrum

Deceuninck – Diksmuide Recyclage-installatie 18 voor PVC-ramen

Investeringen in de farma in België 2012-2013 (i)

Johnson & Johnson – Diegem Hoofdzetel België en Medical Devices & Diagnostics-filialen

UCB – Braine-l’Alleud Inhuldiging Biologics Pilot Plant

GSK Vaccines – Wavre Nieuwe installaties voor de productie van vaccins tegen acellular pertussis (Pa) en polio

Janssen Pharmaceutica – La Louvière Nieuw distributiecentrum 19

Investeringen in de farma in België 2012-2013 (ii)

Pfizer Animal Health – Louvain-la-Neuve Nieuw R&D-center

Cefochim – Seneffe Nieuwe vleugel voor opleiding biotech

20





21

Export Chemie, kunststoffen en life sciences blijven belangrijkste exportproduct met 31,8% van de totale export van goederen Aandeel in de totale uitvoer van België Chemie, kunststoffen en life sciences

chemie: 13,6%

Minerale producten (o.m. raffinage)

life sciences: 10%

kunststof en rubber: 8,3% 31,8%

12,2%

Machines en uitrusting

11,0%

Transportmiddelen

9,8%

Metaal en staal

7,9%

Parels en edele metalen

5,2%

Voeding, drank

4,7%

Textiel

3,2%

Overige producten

14,2%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

Bron : NBB/INR Volgens het communautaire concept : inclusief alle doorvoeractiviteiten en internationale distributiecentra Voorlopige cijfers voor 2012

35%

22

Handelsbalans • Structureel sterk positieve handelsbalans

25

in mia €

24,7

24,0

24,1

20 18,8

18,3

17,1

15 10

18,8

14,3 14,9

12,2

12,8

13,9

13,3

19,1

19,8

13,9

12,8 11,9

10,9

7,0

7,2

5 3,4

0 2002

2003

2004

2005

2006

2007

handelssaldo chemie & life sciences

2008

2009

2010

2011

2012

handelssaldo alle producten

Bron : NBB/INR Chemie en life sciences : GN hoofdstuk 28-40 Volgens het communautaire concept : inclusief alle doorvoeractiviteiten en internationale distributiecentra Voorlopige cijfers 2012

23

Exportmarkten • Export stijgt aanzienlijk op 10 jaar tijd. Aandeel opkomende landen neemt toe, maar directe buurlanden blijven veruit de belangrijkste handelspartners 2002

2012

Rest van de wereld: 9,9%

Rest van de wereld: 13,6%

Japan; 1,7%

D, F, NL: 40,7%

Japan: 2,2%

BRIC: 1,9%

BRIC: 5,7% NAFTA: 15,5%

67,3 mia €

D, F, NL: 44,5%

110,7 mia € NAFTA: 11,6%

Rest EU-27: 26,5%

Rest EU-27: 26,2%

Bron: NBB volgens het communautaire concept

24





25

Ondernemersvertrouwen in de sector • Wisselend ondernemersvertrouwen met terugval in maart 2013 • Ondernemers verwachten geen aanzienlijke groei van de vraag

Conjunctuurcurve - chemische nijverheid Saldo %-punten 15 10 5 0 -5 -10

-15

afgevlakte reeks

seizoengezuiverde reeks

2013

2012

2011

2010

2009

2008

-20

Bron: NBB

26

Chemie, kunststoffen en life sciences in Europa: vooruitzichten 2013

Jaarlijkse productiegroei in volume

2011

2012

2013v

Europese chemie, kunststoffen en life sciences

+2,0%

-1,8%

+0,2%

Europese economie (BBP-groei in volume)

+1,6%

-0,3%

+0,3%

Bron: essenscia-analyse op basis van CEFIC EOTF Interim forecast Maart 2013, Eurostat

27

Belang van sector in industrie neemt op alle fronten toe Sectoraandeel in de totale verwerkende industrie in België

Tewerkstelling Investeringen Toegevoegde waarde Export O&O-uitgaven

2000

2012

15% 22% 23% 23% 43%

18% 26% 28% 32% 56%

Bron: RSZ, ADSEI, NBB, Belspo essenscia-analyse

28

Pleidooi voor versterking van de concurrentiekracht Uitdagingen in een snel veranderende wereldeconomie Frank Coenen Voorzitter essenscia

29

Pleidooi voor versterking van de concurrentiekracht

1. Snel veranderend energielandschap heeft nood aan een klimaatbeleid dat industriële groei in Europa en zorg voor leefmilieu verzoent 2. Arbeidsmarkt: focus op competitiviteit, jong talent en langer werken 3. Blijvende investeringen in duurzame innovatie zijn de sleutel voor succesvolle toekomst van de sector

30



31

Een snel veranderend energielandschap in de wereld • Globale context van energieprijzen is fors gewijzigd sinds 2010 • VS kent industriële revival dankzij goedkoop schaliegas Aardgasprijs in de VS en Europa 18

in USD per miljoen BTU

Europa

16

Verenigde Staten

14 12 10

Gasprijs 3x lager in de VS

8 6

4 2 0

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

Bron: Wereldbank (commodity price data)

32

Verschil in gasprijs leidt tot verschil in kostprijs petrochemische producten • Verschil in kostprijs voor ethyleen EU-VS = 700 $ per ton in 2012 • Jaarlijkse kostenhandicap voor Europa bedraagt 14 miljard $. Voor België betekent dit meer dan 1 miljard euro per jaar Ethyleen cash cost (USD/t) USD per ton

1400

VS

1200

EU

1000 800 600 400 200 0 2005

2012 Source: ICIS , Cefic analyse

33

Ook in Europa en dus in België verandert het energielandschap snel Meerkosten ten gevolge van hernieuwbare energie- en klimaatbeleid zijn aan het ontsporen en leiden tot een enorme maatschappelijke kost Totale elektriciteitsprijs

Meerkost voor installatie met afname van 250 Gwh/jaar

4000000

Heffingen

Nettarieven

Commodityprijs

Meerkosten (€/jaar)

3500000 3000000 2500000 2000000

1500000 1000000 Plafonnering meerkost in D en F

500000 0

2002

2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020

Groene stroom bijdrage

Warmtekracht bijdrage

Federale bijdrage

Offshore bijdrage

Bron: VREG/CREG en essenscia-analyse

34

Nood aan bevoorradingszekerheid tegen competitieve energieprijzen Bevoorradingszekerheid gaat gepaard met gediversifieerde fuel mix die continue bevoorrading van energie verzekert tegen competitieve energieprijzen 5%

5%

10%

10%

Groene stroom subsidies

Gas

28%

Voorstel subsidies in Nota Wathelet m.b.t. bevoorradingszekerheid

Kolen

4%

 Geen milieuvergunningen

Nucleair

53%

Hernieuwbaar

28% 4%

53%

Elektriciteitsproductie België 2011

 Nucleaire uitstap

Elektriciteitsproductie van de toekomst?

Wat met de geliberaliseerde markt en de kost voor de consument? 35

Bron: Eurostat

Maak een stabiel en rechtszeker klimaatbeleid op maat van de economie • Voorspelbare kostenimpact van klimaatbeleid die ontwikkeling van Europese industrie toelaat in een globale economie:  behoud van -20% CO2 reductiedoelstelling tegen 2020  geen éénzijdige politieke marktverstorende ingrepen op de CO2-certificatenmarkt (backloading)

• Start vandaag met een structurele lange termijn hervorming van het EU-klimaatbeleid dat  innovatieve investeringen in de Europese industrie aantrekt  inzet op ontwikkeling van technologie met positieve impact niet enkel op Europese, maar ook op wereldwijde emissies 36



37

Versterking competitiviteit als hefboom voor tewerkstelling •

Loonstop 2013-2014  Belangrijke stap in afbouw loonkostenhandicap t.o.v. buurlanden  essenscia steunt regeringsbeleid en vraagt aan sociale partners een uitvoering conform de wetgeving

•

Maatregelen om inflatie te beheersen hebben een positief effect

•

Blijvende aandacht voor loonkosten volcontinuploegenarbeid  Loonkostenhandicap van 27% tussen Duitse chemiearbeider en zijn Belgische collega  Eén kwart van de werknemers in sector werkt in volcontinu 38

Een vergrijzende arbeidsmarkt Tewerkstelling volgens leeftijdscategorie Chemie, kunststoffen en life sciences in België 18 000 16 000 14 000 12 000 10 000

8 000 6 000 4 000 2 000 0 15-19

20-24

25-29

30-34

2005

35-39

2010

40-44

45-49

2015

50-54

55-59

60-64

65+

2020 Bron: RSZ (Bewerking Steunpunt WSE)

39

Totale aanzuiveringsbehoefte in de sector chemie, kunststoffen en life sciences • De sector heeft bij stabiele tewerkstelling een aanzuiveringsbehoefte van 2.600 aanwervingen per jaar jaar 13.300

8.208

2005-2010

2010-2015 Bij stabiele tewerkstelling

Bron: RSZ (Bewerking Steunpunt WSE)

40

Rekrutering van jong talent is topprioriteit •

Versterking van het imago ‘industriële’ jobs in de samenleving via onder meer:  Doorbraak in het eenheidsstatuut  Permanente sensibiliseringsacties van lager tot hoger onderwijs

•

Langer werken mogelijk maken  Bevraging bij 120 bedrijven  Focusgerichte workshops i.s.m. consultant Déhora  Publicatie brochure en toolbox ‘Langer werken. Het kan’ opgebouwd uit praktijkervaringen van ondernemingen 41

Langer werken: 4 sporenbeleid Imago

Werkaanpassing

Kennis & ontwikkeling

Vitaliteit 42


1. Snel veranderend energielandschap heeft nood aan een klimaatbeleid dat industriële groei in Europa en zorg voor leefmilieu verzoent

2. Arbeidsmarkt: focus op competitiviteit, jong talent en langer werken 3. Blijvende investeringen in duurzame innovatie zijn de sleutel voor succesvolle toekomst van de sector

43

Blijvende investeringen in duurzame innovatie vereisen een stabiel beleid •

Stabiliteit in fiscaal beleid ter ondersteuning van innovatie en investeringen  lastenverlaging bedrijfsvoorheffing voor onderzoekers  belastingaftrek voor inkomsten uit octrooien

 notionele intrestaftrek: positief effect op verankering van chemie- en farmacluster in België •

Beleid voor O&O heeft haar nut bewezen in de sector  structurele stijging O&O-uitgaven: +50% op 10 jaar

44

essenscia Innovation Award • Tweejaarlijkse prijs ter bekroning van industriële innovatie in België • Wedstrijd voor alle ondernemingen, eveneens startups, die actief zijn in de chemie, materialen en life sciences

• Jury onder voorzitterschap van François Cornélis (gewezen Vice President Executive Committee Total) 45

Genomineerde projecten

Promethera Biosciences Stamceltherapie tegen zware leveraandoeningen

Total Research & Technology Nieuwe generatie ultralichte polymeren voor wagens

Lippens Paints en Nanocyl Milieuvriendelijke antibegroeiingscoating voor schepen

Proviron Kweekmethode van microalgen als hernieuwbare grondstof

46

Winnaar essenscia Innovation Award 2012 Emulco en BASF Ontwikkeling van polyisobutenen in emulsievorm

47

REACH: industrie op goede weg • « Chemische stoffen zijn veiliger geworden » volgens Europese Commissie (REACH Review 5/2/2013)

• Met 8% van de 29.932 registratiedossiers, zit België in de top 5 EU-lidstaten Top 5

Aantal registratiedossiers

Aandeel

Duitsland

7.554

25%

VK

3.448

12%

Nederland

2.606

9%

Frankrijk

2.580

9%

België

2.259

8%

Bron: ECHA

• Tot nu toe bedraagt de totale registratiekost ca. 40 miljoen euro (excl. testen en personeelskosten) 48

REACH: industrie op goede weg • essenscia begeleidt actief KMO’s verder via ervaringsuitwisseling in VLARIP en WALRIP  In de periode 2008-2012 namen meer dan 200 bedrijven deel aan workshops

• Geen blinde substitutie van zeer zorgwekkende stoffen  Risico-evaluatie waarbij ook naar blootstelling gekeken wordt nodig

• Nood aan Europese aanpak  REACH is kaderwetgeving voor veilige stoffen  Geen Belgische initiatieven (bv. nano-inventaris) 49

REACH: industrie op goede weg • Nieuwe registratiedeadline van 1 juni 2013 voor bedrijven met productie tussen 100 en 1000 ton per jaar Jun’07-Jun’08 Oprichting Agentschap

2007 Jun ’07 REACH van kracht Info-uitwisseling

Jun’08-Dec’08 Preregistratie

2008

2009

Jan ’09 Publicatie preregistratielijst

2010

Jun ’09 1ste kandidaatlijst Annex XIV

Dec ‘10 Registratie > 1000 t/j CMR 1&2 >1 t/j R50/53 >100 t/j

2013 Jun ‘13 Registratie > 100 t/j

2018 Jun ‘18 Registratie > 1 t/j

50

U bent welkom vanavond

51

Q&A

52

Persconferentie essenscia 2012: sector houdt stand in woelig economisch klimaat

Recommend Documents