Economische persconferentie essenscia
2014: chemie en farma in België, een sector die innoveert en vooruitgang boekt Brussel, 29 april 2015
Sprekers • Kerncijfers en -boodschappen 2014 Yves Verschueren, gedelegeerd bestuurder essenscia
• Uitdagingen en pistes voor een ambitieus industrieel beleid Wouter De Geest, voorzitter essenscia
2
Kerncijfers en –boodschappen 2014
Yves Verschueren
Gedelegeerd bestuurder van essenscia
3
Kerncijfers en –boodschappen 2014 1. Omzet stijgt globaal genomen
2. Lichte daling van de tewerkstelling, maar minder sterk dan in de rest van de industrie 3. Belangrijke investeringen in innovatie en productieinstallaties 4. Chemie en farma, pijlers van de Belgische export 5. Voortzetting van economisch herstel verwacht in 2015 4
Kerncijfers en –boodschappen 2014 1. Omzet stijgt globaal genomen
2. Lichte daling van de tewerkstelling, maar minder sterk dan in de rest van de industrie 3. Belangrijke investeringen in innovatie en productieinstallaties 4. Chemie en farma, pijlers van de Belgische export 5. Voortzetting van economisch herstel verwacht in 2015 5
Een homogene en geïntegreerde sector Indeling van de omzet per subsector in 2014 Zepen, detergenten, cosmetica 3% Verven, vernissen en inkten 4%
Rubberverwerking 1%
Kunstmatige vezels 1% Agrochemie 1%
Andere chemische producten* 6%
Kunststofverwerking 10%
Basischemie 43%
Farma 31%
Bron: AD Statistiek volgens BTW-aangiftes ; voorlopige cijfers 2014 * Onder andere lijmen, etherische oliën, chemische producten voor de fotografie en cinematografie
6
Omzet • Continue stijging van de omzet sinds de crisis van eind 2008-2009 • Sectoraandeel in de totale verwerkende industrie bereikt hoogste niveau 80 70
25% 22,3%
21,8% 20,4%
46,5
20,7% 60,3
20,5% 19,5%
60 50
Aandeel in de totale verwerkende industrie
In miljard euro
49,8
19,5% 52,3
19,4%
20,8% 60,4
62,7
23,0% 64,2 20%
55,9
54,3 44,8
15%
40 10%
30 20
5%
10 0
0%
2005
2006
2007
2008
Omzet van de sector
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Aandeel van de sector in de totale verwerkende industrie
Bron : AD Statistiek op basis van BTW-aangiftes – chemische industrie, kunststoffen en life sciences – voorlopige cijfers voor 2014
7
Omzetgroei op lange termijn Gemiddelde jaarlijkse omzetgroei (2005-2014) 16% 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% -2% Basischemie
Parachemie
Farma
Kunststof- en rubberverwerking
Bron : AD Statistiek op basis van BTW-aangiftes – chemische industrie, kunststoffen en life sciences – voorlopige cijfers voor 2014
8
Productievolume: België vs. Europa • Productie in volume stijgt in België sneller dan het gemiddelde van de Europese Unie Gemiddelde jaarlijkse groei van de productie in volume (2005-2014) 10% 8% 6% 4% 2% 0%
EU-28
België
Chemische industrie
EU-28
België
Farmaceutische industrie
EU-28
België
Kunststof- en rubberverwerking
Bron: Eurostat (productie-index in volume – gegevens gecorrigeerd voor het aantal werkdagen)
9
Bezettingsgraad van productiecapaciteit • De gemiddelde bezettingsgraad van productie-installaties bedroeg 81,6% in 2014, een hoger niveau in vergelijking met de twee voorgaande jaren
%
Bezettingsgraad van de productiecapaciteit* Chemische en farmaceutische industrie in België
86 84 82
Trend (2008-2014): 80,4 80
78 76
74 72
Bron: NBB * Seizoengezuiverde gegevens; zonder de kunststof- en rubberverwerking
10
Kerncijfers en –boodschappen 2014 1. Omzet stijgt globaal genomen
2. Lichte daling van de tewerkstelling, maar minder sterk dan in de rest van de industrie 3. Belangrijke investeringen in innovatie en productieinstallaties 4. Chemie en farma, pijlers van de Belgische export 5. Voortzetting van economisch herstel verwacht in 2015 11
Tewerkstelling • Tewerkstelling neemt licht af (0,5%), maar aandeel van de sector in de totale verwerkende industrie blijft continu stijgen 19%
Aandeel in de verwerkende industrie
Tewerkstelling ('000 arbeidsplaatsen)
18,1%
18%
94,4
94,6
91,5
100
17,7%
89,3 17,5%
90,2
89,9
88,2
87,8
17,3%
17%
90
17,1%
80
16,4%
16,4%
16%
18,4%
17,9%
94,9
93,6
110
16,2%
70
15%
60 2005
2006
2007
2008
2009
Tewerkstelling
2010
2011
2012
2013
2014
Aandeel in de totale verwerkende industrie
Tewerkstelling op 30 juni van elk jaar Bron : RSZ – gedecentraliseerde statistieken. Nieuwe NACE Rev.2 sinds 2008 2014: raming op basis van de gecentraliseerde RSZ-statistieken
12
Indirecte tewerkstelling • De sector blijft in belangrijke mate indirecte jobs creëren : 1 job in de chemische industrie genereert 1,64 indirecte jobs Aantal indirecte arbeidsplaatsen per directe job
300000
1,29
1,44
1,50
1,64
Aantal arbeidsplaatsen
250000
236841
236105
231792
139775
141663
143992
97066
94442
87800
213277 200000 150000
120143
100000 50000
93134
0 1995
2000 Directe jobs
2005 Indirecte jobs
2014
Bron: RSZ (gele brochure op 30 juni van elk jaar); 2014: schatting op basis van de gecentraliseerde statistieken van de RSZ. Ratio’s indirecte jobs: Econopolis op basis van input-outputtabellen van de NBB
13
Kerncijfers en –boodschappen 2014 1. Omzet stijgt globaal genomen
2. Lichte daling van de tewerkstelling, maar minder sterk dan in de rest van de industrie 3. Belangrijke investeringen in innovatie en productieinstallaties 4. Chemie en farma, pijlers van de Belgische export 5. Voortzetting van economisch herstel verwacht in 2015 14
O&O-uitgaven • Sector is koploper op het gebied van innovatie met 3 miljard euro uitgaven in O&O in 2014 of een stijging van 38% sinds 2005 3,5
in mia euro
3,0 2,5
2,2
2,3
2,3
2,3
2,3
2006
2007
2008
2009
2,7
2,8
2011
2012
3,1
3,0
2013
2014
2,5
2,0 1,5
1,0 0,5 0,0 2005
2010
15 Bron: essenscia op basis van ledenenquête – voorlopige cijfers 2014
Chemie en life sciences, een onbetwiste leider op het vlak van innovatie in België Intramurale O&O-uitgaven in de industrie * Elektrische apparatuur 4% Textiel, kleding, leer en producten van leer 1% Niet-metaalhoudende minerale producten 2% Houtindustrie, papier, papierwaren en drukkerijen 1%
Informaticaproducten, elektronische en optische producten Andere producten 10% 1%
Transportmiddelen (auto’s en anderen) 7% Machines en werktuigen 6% Metalen in primaire vorm en producten van metaal 7%
Chemie, kunststoffen en life sciences 57%
Voedingsmiddelen, drank en tabaksproducten 4% Bron: FOD Wetenschapsbeleid-Belspo volgens productgroepen (ANBERD) ; * jaar 2011
16
Aantal octrooien aangevraagd in 2014 • België behoort tot de wereldtop inzake het aantal octrooien per capita aangevraagd bij het Europees Octrooibureau Ranking
Land
Aantal aangevraagde octrooien*
Ratio per miljoen inwoners
1
Zwitserland
6.833
847,6
2
Finland
2.193
416,2
3
Nederland
6.844
405,5
4
Zweden
3.837
394,6
5
Denemarken
1.973
354,3
6
Duitsland
25.621
316,3
7
Oostenrijk
1.963
238,7
8
België
1.900
181,8
9
Japan
22.018
173,2
10
Frankrijk
10.557
159,3
Bron: Europees Octrooibureau (www.epo.org)
17
Octrooien toegekend door het Europees Octrooibureau • België is een innovatiehub. Chemie, farma en biotech is toonaangevende sector inzake octrooien Aantal octrooien toegekend door het Europees Octrooibureau Indeling per technologie - België 800 700 600 500 400 300 200 100 0 2005
2006
2007
Chemie, farma & biotech Electrical engineering
2008
2009
2010
Mechanical engineering Instrumenten
2011
2012
2013
2014
Andere*
Bron: Europees Octrooibureau (www.epo.org) * speelgoed, civil engineering, andere consumptiegoederen
18
Investeringen •
De sector investeert in 2014 op het trendniveau van 1,78 miljard € en is goed voor 30% van de totale investeringen in de verwerkende industrie in mia euro
2,44
2,5
2,05
2,04
2,0 Trend : 1,78
1,73
1,86
1,78 1,60
1,56 1,42
1,5
1,35
1,0
0,5
0,0 2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014 19
Bron : AD Statistiek op basis van BTW-aangiftes – chemische industrie, kunststoffen en life sciences– voorlopige cijfers voor 2014
Investeringen in chemie en life sciences in België 2014-2015 (i)
BASF Antwerpen (Antwerpen) Nieuwe technologie voor de productie van superabsorberende polymeren
Lanxess (Lillo) Opstart van polyamidefabriek
Eval (Antwerpen) Uitbreiding productiecapaciteit van ethyleen vinyl alcohol (EVOH)
ExxonMobil (Antwerpen) Uitbreiding raffinaderij met een Delayed Coker Unit 20
Investeringen in de chemie en life sciences in België 2014-2015 (ii)
3M (Zwijndrecht) Nieuwe productielijn van solventvrije lijmen
Imperbel/Derbigum (Lot) Modernisatie en uitbreiding
Tessenderlo Group (Ham) Nieuwe productie-eenheid van calciumchloride
Imerys (Willebroek) Uitbreiding van capaciteit voor koolstof 21
Investeringen in de chemie en life sciences in België 2014-2015 (iii)
Soudal (Turnhout) Uitbreiding bedrijfsoppervlakte en extra installaties
AkzoNobel (Ghlin) Nieuwe productielijnen voor organische peroxyden
Chembo (Blandain -Tournai) Inhuldiging nieuw gebouw
KitoZyme (Herstal) Zuivering van afvalwater dankzij een homogenisatietank
Certech (Seneffe) Nieuwe micro-spectrofotometer voor de identificatie van kwaliteitsgebreken in het materiaal 22
Investeringen in de chemie en life sciences in België 2014-2015 (iv)
Pfizer (Puurs) Janssen (Geel) Inhuldiging van een Renovatie van de chemische productie-eenheid voor vaccins productiefabriek
GSK (Waver) Nieuwe gebouwen voor de productie van vaccins tegen polio en Pertussis articulaire
Mithra Pharmaceuticals (Flémalle) Nieuw ontwikkelings- & productieplatform
Eurogentec (Luik) Uitbreiding bureaus, opslagruimte en labo voor de productie van biofarmaceutische moleculen
23
De Belgische chemie en farma, een sector die aan belang wint in Europa
Belang van de Belgische chemische en farmaceutische industrie in de EU-28* 9% 8% 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% 0%
7,7%
6,8% 5,6%
6,1%
6,4%
5,5%
3,7% 3,8%
2,8% 2,9%
Bruto Binnenlands Product
Tewerkstelling
Omzet
R&D
Bruto-investeringen in materiële goederen
Belgische economie
Chemie + farma
Chemie + farma
Chemie + farma
Chemie + farma
Gemiddelde 2004-2013
2013
Bron: CEFIC Chemdata 2013, Eurostat SBS * Uitgezonderd kunststof- en rubberverwerking
24
Kerncijfers en –boodschappen 2014 1. Omzet stijgt globaal genomen
2. Lichte daling van de tewerkstelling, maar minder sterk dan in de rest van de industrie 3. Belangrijke investeringen in innovatie en productieinstallaties 4. Chemie en farma, pijlers van de Belgische export 5. Voortzetting van economisch herstel verwacht in 2015 25
Export • Chemie, kunststoffen en life sciences blijven Belgisch exportkampioen met 31,5% van de totale export van goederen Aandeel in het totaal van de Belgische export 31,5%
Chemie, kunststoffen en life sciences
12,0%
Minerale producten (o.a. raffinage) Elektrische machines, apparaten en uitrustingsstukken
10,2%
Vervoermiddelen
10,1% 7,2%
Metalen en staal Parels en edele metalen
4,9%
Voeding, dranken en tabak
4,9%
Textiel
3,3% 15,9%
Andere producten 0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
Bron: BNB/ICN Volgens het communautair concept: doorvoeractiviteiten en internationale distributiecentra inbegrepen Voorlopige gegevens 2014
35%
26
Exportmarkten • Forse exportstijging voorbije10 jaar. Aandeel van de grote opkomende landen is meer dan verdubbeld, maar buurlanden blijven belangrijkste handelspartners
Bron: NBB op basis van het communautair concept; voorlopige gegevens 2014 NAFTA : Verenigde Staten, Canada, Mexico; BRIC : Brazilië, Rusland, India en China
27
Belangrijkste steunpilaar van het handelssaldo van België Producten
Handelssaldo (in miljard euro)
Chemie, kunststoffen en farma
+23,2
Voeding, dranken en tabak
+3,9
Textiel en schoeisel
+2,7
Metalen en gefabriceerde metaalproducten
+2,6
Parels, diamanten en edele metalen
+1,4
Optische, medische, controle-, meetinstrumenten
+1,2
Bron: NBB/INR Op basis van de secties van de gecombineerde nomenclatuur en het communautair concept : doorvoeractiviteiten en international distributiecentra inbegrepen. Voorlopige cijfers 2014.
28
Handelssaldo • Handelssaldo blijft boven 23 miljard euro en is structureel positief
30
in mia €
25
24,9
23,8
20 15 10
18,8 14,3
14,9
13,3
10,9
19,1
23,3
23,2
23,8
19,8
15,4
13,9 11,9
12,0
11,9 6,5
5
5,5
3,4
0 2005
2006
2007
2008
2009
handelssaldo chemie & life sciences
2010
2011
2012
2013
2014
handelssaldo alle producten
Bron: NBB/INR Op basis van de secties van de gecombineerde nomenclatuur en het communautair concept : doorvoeractiviteiten en international distributiecentra inbegrepen. Voorlopige cijfers 2014.
29
Kerncijfers en –boodschappen 2014 1. Omzet stijgt globaal genomen
2. Lichte daling van de tewerkstelling, maar minder sterk dan in de rest van de industrie 3. Belangrijke investeringen in innovatie en productieinstallaties 4. Chemie en farma, pijlers van de Belgische export 5. Voortzetting van economisch herstel verwacht in 2015 30
Ondernemersvertrouwen bij de industrie • Het ondernemersvertrouwen blijft positief ondanks lichte daling in april 2015. Deze volatiliteit weerspiegelt een voorzichtig optimisme voor de komende maanden Conjunctuurcurve - chemische en farmaceutische industrie 15
Saldo (in %-punten)
10 5 0 -5 -10 -15 -20 2008
2009
2010
2011
2012
seizoengezuiverde reeks
2013
2014
2015
afgevlakte reeks
Bron: NBB
31
Chemie, kunststoffen en farma: vooruitzichten 2015
Jaarlijkse productiegroei in volume
2013
2014
2015 (v)
Chemische industrie, kunststoffen en farma in Europa
+0,8%
+3,8%
+2,0%
Europese economie (BBP-groei in volume)
+0,1%
+1,4%
+1,5%
Bron: essenscia-analyse op basis van CEFIC EOTF Interim forecast (maart 2015); Eurostat v: prognose
32
Belangrijke risico’s en kansen voor de Europese economie Kansen Sterker dan verwacht economisch dynamisme dankzij « groeicocktail » Voortzetting van structurele hervormingen in EU-lidstaten Risico’s Escalatie van geopolitieke onrust in Oekraïne en het Midden-Oosten Harde landing in China (bijvoorbeeld correctie op vastgoedmarkt) Systeemrisico omwille van mogelijk vertrek Griekenland uit euro (Grexit) Neerwaartse prijzenspiraal (deflatie) en liquiditeitsval Gebrek aan nodige hervormingen ter versterking van de concurrentie in een context van soepel monetair beleid 33
2014 samengevat 1.
Omzet • De omzet stijgt globaal met ruim 2% • Het sectoraandeel in de verwerkende industrie bereikt zijn hoogste niveau
2.
Tewerkstelling • Lichte achteruitgang met 0,5% van het aantal jobs tot 87.800 arbeidsplaatsen • Continue groei van het sectoraandeel in de totale industriële tewerkstelling
3.
Materiële investeringen en O&O uitgaven • De O&O uitgaven bedragen nog steeds 3 miljard € • Investeringen op trendniveau van 1,78 miljard €
4.
Export • Met 31,5% blijven chemie en life sciences de grootste exportsector • Het handelssaldo daalt licht tot 23,2 miljard € maar blijft structureel positief
5.
Toekomstperspectief • De recente conjunctuurindicatoren laten een graduele heropleving voorspellen • Verwachte productiegroei met 2% in 2015
34
Belang van de sector in de industrie neemt toe op alle vlakken Sectoraandeel in de totale verwerkende industrie in België
Tewerkstelling Investeringen
2005 16% 25%
2014 18% 29%
Toegevoegde waarde* Export O&O-uitgaven*
28% 31% 49%
32% 32% 57%
Bron: RSZ, AD Statistiek, NBB (toegevoegde waarde op basis van ESR 2010), Belspo (volgens productgroep) Analyse essenscia ; *O&O-uitgaven en toegevoegde waarde in 2014: raming
35
Uitdagingen en pistes voor een ambitieus industrieel beleid Wouter De Geest
Voorzitter van essenscia
36
Uitdagingen en pistes voor een ambitieus industrieel beleid • Groeiend belang van chemie en farma in het kader van de grote maatschappelijke uitdagingen • Energiekost en –bevoorrading, een belangrijke uitdaging voor het land en voor de sector • Innovatie, een hoeksteen voor de toekomst van chemie en life sciences • Een competitieve arbeidsmarkt in het kader van een constructieve sociale dialoog 37
Uitdagingen en pistes voor een ambitieus industrieel beleid • Groeiend belang van chemie en farma in het kader van de grote maatschappelijke uitdagingen • Energiekost en –bevoorrading, een belangrijke uitdaging voor het land en voor de sector • Innovatie, een hoeksteen voor de toekomst van chemie en life sciences • Een competitieve arbeidsmarkt in het kader van een constructieve sociale dialoog 38
Megatrends leiden tot nieuwe marktopportuniteiten
2020
2025
1.2
billion cars
67%
of the population live in cities
2030
2050
+ 50% energy
9
billion people
Bron: BASF
39
Groeiende nood aan producten van de sector in de toekomst •
Het gebruik van chemische producten als intermediaire goederen in toepassingen en klantensectoren zal gemiddeld met 27% stijgen tegen 2030 Automobiel
52%
Electronica
38%
Bouw
25%
Voeding
25%
Machines en uitrustingen
12%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
Bron: VCI, Prognos gebaseerd op een enquête bij experten
60% 40
Sterke toename verwacht van wereldvraag naar chemische en farmaceutische producten 2010=100
260
Chemie en farma
240
Verwerkende industrie
220 200
Economie
180 160 140 120
Wereldbevolking
100 80 2010
2015
2020
2025
2030 Bron: VCI, Prognos
41
Uitdagingen en pistes voor een ambitieus industrieel beleid • Groeiend belang van chemie en farma in het kader van de grote maatschappelijke uitdagingen • Energiekost en –bevoorrading, een belangrijke uitdaging voor het land en voor de sector • Innovatie, een hoeksteen voor de toekomst van chemie en life sciences • Een competitieve arbeidsmarkt in het kader van een constructieve sociale dialoog 42
Olieprijs daalt onder 60 $/bbl • Sterke daling van de olieprijs omwille van nieuwe bronnen (o.a.schalieolie) en minder sterke stijging van de vraag dan verwacht
Bron: World Bank (commodity price data)
43
18
2005M01 2005M04 2005M07 2005M10 2006M01 2006M04 2006M07 2006M10 2007M01 2007M04 2007M07 2007M10 2008M01 2008M04 2008M07 2008M10 2009M01 2009M04 2009M07 2009M10 2010M01 2010M04 2010M07 2010M10 2011M01 2011M04 2011M07 2011M10 2012M01 2012M04 2012M07 2012M10 2013M01 2013M04 2013M07 2013M10 2014M01 2014M04 2014M07 2014M10 2015M01
Schaliegas geeft aanleiding tot industriële renaissance in de VS Aardgasprijs in de VS en Europa
in USD per miljoen BTU
16
14
12
10
8
6
Gasprijs 3x lager in de VS
4
2
0
Natural gas, US Natural gas, Europe Bron: World Bank (commodity price data)
44
Kostenkloof tussen EU en VS moet verder dalen om het tij van investeringsleakage te keren Ethyleen productie cash costs
Geplande investeringen in de chemische sector
$/ton Miljard €
Actueel
Projecties
3.5x
EU (nafta) 2.1x
VS (ethaan)
Legend US Europe Bron: Bain & Company based on Nexant production cost data; Datastream Note: Raw material costs are net of co-product credits; Fixed costs include direct and assigned costs; Costs are based on “leader plants” within region
Bron: Bain & Company based on ACC report; Cefic – Chemdata international 2013 Note : Estimations as of 2013 ; At constant exchange rate of 2012 ; US base growth based on growth between 2006 & 2009; EU growth base on growth between 2006 & 2012
45
Prijs vs. Kost Markt vs. Regulering - Totale stroomkost is van belang Markt
Regulering
Taksen & Heffingen
NetNetkosten kosten
Elektriciteitsprijs
46
“Energienorm” : Toetsing competitiviteit en meerkosten tov. buurlanden
Bij ongewijzigd EU-beleid blijven de elektriciteitsprijzen hoger dan in de VS en bovendien stijgen ze sneller OF2020: ENERGY STRATEGY WILL INFLUENCE ELECTRICITY COSTS FutureCHOICE outlook electricity IN EU
Parameter
Taksen & Heffingen
Trend
• Coal price
High case: +6%
Low case: +1%
Other
Low case: +2%
Renewables
• Nuclear phase out
NetNetkosten kosten
Elektriciteitsprijs
Source
• Gas price High case: +8%
• Renewable capacity build • Total renewable subsidy budget • Transmission/ distribution fee • CO2-certificates price
Legend
EU US
Strong elec. price increasing trend Modest elec. price increasing trend
Bron: Bain & Company based on IEA & Expert interviews
47
In België leidt een beperkte importcapaciteit en energiemix tot een hogere elektriciteitsprijs Evolutie elektriciteitsprijzen (€/MWh) op de forward markten 50
45
België
40
Nederland Frankrijk Duitsland
35
01/01/2015
01/01/2014
01/01/2013
30
Bron: Future baseload power prijces on ENDEX for Belgium and The Netherlands and EEX for France and Germany
48
… en tot een groter belang van import in bevoorrading. Interconnecties met de buurlanden zijn belangrijk • 15% daling van de inlandse centrale elektriciteitsproductie is voornamelijk het gevolg van het stilleggen van nucleaire centrales • Tekort wordt opgevangen met geïmporteerde elektriciteit (stijging van 26,4%) Winter
Jaar Evolutie invulling Belgische elektriciteitsvoorziening (%) 2014
85,7 TWh
2013
87,8TWh
2012
87,8 TWh
2011
88,2 TWh 0%
20%
40%
centrale productie
60% lokale productie
80%
100%
import
Bron: Synergrid
Bron: Elia, ENTSO-E Winter Outlook 2014-2015
49
Subsidiesystemen in België drijven de elektriciteitskosten verder op Total Electricity prices (€/MWh) for Peak load profiles (100 GWh) 100,0
90,0 80,0 70,0 60,0 50,0
40,0 30,0 20,0 10,0 0,0 2013 2014 2015 Flanders
2013
2014 2015 Wallonia
2013 2014 2015 France
Market price
Taxes
2013 2014 2015 Germany
2013 2014 2015 The Netherlands
Network
Bron: Deloitte 2015, Benchmarking study of power prices in Belgium and surrounding countries
50
Absolute noodzaak aan een uitvoerend politiek beleid in Wallonië •
Sterke stijging voorzien: + 300 % op 10 jaar
•
Dringend in werking stellen van decreet over degressiviteit van de Eliaheffing (OSP)
•
Snelle invoering van een compensatiemechanisme voor indirecte emissies Meerkosten op energiefactuur van een bedrijf in Wallonie (100 GWh elektriciteit en 500 GWh aardgas) € 4.000.000 € 3.500.000 € 3.000.000
uitbreiding strategische reserve ?
€ 2.500.000
strategische reserve
*
€ 2.000.000
stopzetten vrijstelling accijnzen aardgas bijdrage OSP Elia
€ 1.500.000
federale bijdrage gas
€ 1.000.000
bijdrage groene stroom
€ 500.000
offshore bijdrage 2020
2019
2018
2017
2016
2015
2014
2013
2012
2011
2010
2009
€0
federale bijdrage elektriciteit
*De Eliaheffing (OSP) is van toepassing op bedrijven aangesloten op een spanningsniveau van ≤ 70 kV.
Bron: essenscia op basis van CWAPE, CREG en wetteksten
51
Keuzes van beleidsmakers zullen overheidsbeslag voor de industrie bepalen Jaarlijkse meerkosten op energiefactuur van een bedrijf in Vlaanderen (100 GWh elektriciteit en 500 GWh aardgas) € 3.000.000
-
Extra financiering van groene stroom
-
Extra financiering van de strategische reserve
-
Afschaffing van de accijnsvoordelen
€ 2.500.000 € 2.000.000 € 1.500.000 € 1.000.000 € 500.000
verhoging groenestroom en WKK bijdrage ? uitbreiding strategische reserve ? strategische reserve stopzetten vrijstelling accijnzen aardgas federale bijdrage gas bijdrage WKK bijdrage groene stroom offshore bijdrage federale bijdrage elektriciteit
2020
2019
2018
2017
2016
2015
2014
2013
2012
2011
2010
2009
€0
52 Bron: essenscia op basis van VREG, CREG en wetteksten
Aanbevelingen energie Europa in de wereld, geen eiland Focus meer op competitieve energie als motor voor de economie Mik hiervoor op innovatie i.p.v. ongeremde subsidiëring als strategie om klimaat en economie te verzoenen België in Europa: industriële groei vereist een gepast energiebeleid ter ondersteuning van de industrie Diversifieer de energiemix om de risico’s te spreiden Zet bevoorradingszekerheid en competitiviteit hoger op de agenda. Bouw hiervoor verder aan interconnecties met de buurlanden Beperk de meerkosten voor de energie-intensieve industrie tot het niveau van de buurlanden 53
Uitdagingen en pistes voor een ambitieus industrieel beleid • Groeiend belang van chemie en farma in het kader van de grote maatschappelijke uitdagingen • Energiekost en –bevoorrading, een belangrijke uitdaging voor het land en voor de sector • Innovatie, een hoeksteen voor de toekomst van chemie en life sciences • Een competitieve arbeidsmarkt in het kader van een constructieve sociale dialoog 54
Een O&O-intensieve farmasector
R&D intensity (=R&D/production) Pharmaceutical industry 30% 25% 20%
15% 10% 5% 0%
Source: EFPIA (average R&D-intensity 2010-2012) ; * EU28, Switzerland, Norway
55
Klinische testen illustreren de innovatiekracht in België 2012, # trials starting per million inhabitants Phase 1 Belgium
x
Phase 2 6
64
Denmark
3
18
Switzerland
3
26
11 10 7
128 55 59
Austria
2
13
7
56
Sweden
1
14
6
60
Netherlands
2
41
5
80
Norway
1
6
5
23
Spain
1
46
4
199
France
1
71
4
241
Finland
1
7
4
19
United Kingdom
2
120
3
221
Germany
2
125
3
272
23
3
165
Italy
# of trials started
0
SOURCE: ClinicalTrial.gov; 56 Worldbank
56
Een stabiel reglementair kader voor een aantrekkelijk innovatieklimaat (i) • Uitbreiding van de fiscale vrijstelling voor bachelors in O&O • Bachelors zijn onmisbare en complementaire profielen aan Masters en PhD om onderzoek te doen in onze sector Ander O&O personeel: 23%
Wetenschappelijke en technische bachelors: 30%
Masters en PhD: 47%
10.000 mensen werken in O&O
Bron: essenscia enquête bij haar leden Voorlopige cijfers 2014
• Vrijstelling van 80% van de bedrijfsvoorheffing voor Bachelors, maar met behoud van het huidige regime voor Masters en hogere diploma’s
• Deze maatregel zou de tewerkstelling kunnen stimuleren en onderzoek versnellen 57
Een stabiel reglementair kader voor een aantrekkelijk innovatieklimaat (ii) • Aftrek voor investering en belastingskrediet voor O&O • Probleem: de nieuwe Europese boekhoudrichtlijn laat niet meer toe de onderzoeksgerelateerde kosten te activeren • De verplichte omzetting van deze richtlijn naar Belgisch recht heeft een potentieel nadelige impact op deze fiscale incentives
Noodzaak om een oplossing te vinden • Een gemakkelijke toegang tot het risicokapitaal garanderen om de ontwikkeling en verankering van innovatieve biotech KMO’s te bevorderen • Noodzakelijke uitbreiding van het federale « Start-up plan » (fiscale aftrek via personenbelasting in het geval van investeringen in nieuwe ondernemingen) voor langere periode dan 4 jaar Langere duur van ontwikkeling (10-15 jaar) en veel hogere investeringskosten voor biotech KMO’s 58
Uitdagingen en pistes voor een ambitieus industrieel beleid • Groeiend belang van chemie en farma in het kader van de grote maatschappelijke uitdagingen • Energiekost en –bevoorrading, een belangrijke uitdaging voor het land en voor de sector • Innovatie, een hoeksteen voor de toekomst van chemie en life sciences • Een competitieve arbeidsmarkt in het kader van een constructieve sociale dialoog 59
Impact van lastenverlaging op loonkostenhandicap volcontinu arbeid Uurloonkost volcontinu-arbeid chemie en life sciences industrie Handicap België t.o.v. 3 buurlanden (D, F en NL) 28% 24%
22%
21% 13%
2010 Lastenverlaging ploegenarbeid 15,6% + extra verlaging volcontinu
2014
2016
2019
2019
15,6% +2,2%
20,4% +2,2%
22,8% +2,2%
22,8% +2,2% + werkgeversbijdrage RSZ naar 25%
Bron: Deloitte International Salary Cost Survey (december 2014)
60
Verderzetting van het wegwerken van de loonkostenhandicap • Nood aan het wegwerken van de loonkostenhandicap in het algemeen en voor volcontinu arbeid in het bijzonder tegen 2019 • Positieve impact van de indexsprong beslist door de regering • Nood aan een strikte loonmatiging om deze positieve trend te bestendigen • Cruciaal belang van de taxshift • Gedeelde verantwoordelijkheid van alle sociale partners
Opendeurdagen: 9 & 10 mei
Persconferentie:
9 mei: Eurogentec 10 mei: BASF Antwerpen
Ontdek het programma en de deelnemers op www.ilovechemistry.be 62
Wereldconventie van de chemie Datum: 8 & 9 oktober 2015 Plaats: The Hotel, Brussel Evenement: « How to reconcile European climate change aspirations and competitiveness? » Debat in aanwezigheid van Premier Charles Michel, academici en CEO’s van de grootste chemiebedrijven in de wereld.
63
Duurzaamheidsrapport 2015: 13 oktober
64
U bent vanavond welkom
65
Q&A
66