Onderzoek Jobat: Werkdruk
1
Enquête afgenomen tussen 23 januari 2009 en 6 februari 2009 bij 3468 lezers/abonnees van • Jobat.be • Jobat Kort • Jobat Express • nieuwsblad.be • destandaard.be Vlaamse werkende bevolking I.s.m. het marktonderzoeksbureau Profacts
CopyRight © Jobat 2009
Belangrijkste bevindingen
6/10 (58%) ervaart hoge tot zeer hoge werkdruk binnen zijn/haar functie Hoger bij …
2/3 (66%) vindt dat de werkdruk het afgelopen jaar toegenomen is 4/10 (43%) vindt dat de economische crisis de werkdruk doet toenemen binnen zijn bedrijf
Belangrijkste dimensies van werkdruk
2
Hoger/middenkader of directie wetenschappelijke, financiële, gezondheidssector
Te veel verschillende taken moeten doen (37%) Te weinig tijd om je werk goed te doen (35%) Het gevoel achter te staan met je werk (32%) Te veel storingen (31%) Gebrekkige communicatie (30%)
CopyRight © Jobat 2009
Belangrijkste bevindingen
Welke sectoren hebben het minst te lijden onder werkdruk? (Indruk, subjectief) Overheid (63%) Onderwijs (31%)
Welke sectoren hebben het meest te lijden onder werkdruk? (Indruk, subjectief) Gezondheid (37%) Auto & transport (35%) Horeca (30)
Werkdruk zorgt voor solidariteit tussen werknemers (58%) Werkdruk geeft een kick (52%)
2/3 zegt op regelmatige basis overuren te kloppen Hoger bij …
3
Hoger kader Toerisme, recreatie & sport, industrie
CopyRight © Jobat 2009
Belangrijkste bevindingen
De Vlaamse voltijdse werknemer werkt gemiddeld effectief 44 uren per week, ofwel 7 overuren Hoger bij …
Hoger kader & zelfstandigen Onderwijs (12 overuren)
De Vlaamse deeltijds werknemer werkt gemiddeld effectief 28 uren per week, ofwel 3 overuren Hoger bij …
4
Hoger kader & zelfstandigen Onderwijs ((7 overuren)
CopyRight © Jobat 2009
Sociodemografisch profiel van de respondent
5
CopyRight © Jobat 2009
Sociodemografisch profiel respondent Representatief voor de Vlaamse actieve bevolking op geslacht, leeftijd & regio Geslacht
Leeftijd
%
% 100
% 100
100 80 60
Regio
80 55
40
40
20
20
0
0
60 33 29 27
30-39
40-49
Situatie
80
80
59
60
60
20
20
0
0
6
Arbeider Bediende Middenkader/Staf Hoger kader/ directie Ambtenaar Onderw ijzend Zelfst.
39
40
19 22
Openbare
17
50+
% 100
Private
41
0
100
40
42
20
Sector %
VL.B r/B xl
40
12
18-29
Vrouw
A ntw./Limb
80
60
45
Man
Gemiddeld 42 jaar
O.VL/W.VL
21 9
5
10 7
Sociale
CopyRight © Jobat 2009
Resultaten enquête
7
CopyRight © Jobat 2009
Dimensies van werkdruk
% 37%
Te veel verschillende taken moeten doen
35%
Te weinig tijd om je werk goed te doen 32%
Het gevoel “achter te staan” met je werk
31%
Te veel storingen/onderbrekingen (bvb. door collega’s, klanten, …)
30%
Gebrekkige communicatie 18%
Gebrekkige samenwerking 15%
Te weinig middelen om je werk goed te doen
14%
Gebrek aan duidelijke taakomschrijving
12%
Spanningen met je baas
12%
Spanningen met je collega(s) 9%
Te weinig controle om je werk zelf te organiseren 6%
Mentaal te zwaar werk Te weinig werk Fysisch te zwaar werk Te complex, te moeilijk werk
Ik ervaar geen werkdruk of stress in mijn huidige functie
8
5% 4% 3%
17%
<Welke punten van stress of werkdruk ervaar je in je huidige functie?> (n=3468)
CopyRight © Jobat 2009
Beoordeling van eigen werkdruk Resultaten per situatie
6
Totaal
hoger kader/ directie middenkader/ staffunctie
1
74
27
6
71 32
3
0%
55 40
9
arbeider
58
39 12
ambtenaar
62
40
6
bediende
58
25
3
zelfstandigen/vrij beroep onderwijzend personeel
37
48
50 10%
20%
30%
41 40% Laag
9
50% Normaal
60%
70%
80%
90%
100%
Hoog
(n=3468)
CopyRight © Jobat 2009
Beoordeling van eigen werkdruk Resultaten per functie 6
Totaal
directiefunctie
37
3
58
18
80
financiële functie
4
consultancy
4
verkoopsfunctie
4
gezondheid
4
30
66
juridische functie
4
30
65
hr-functie (personeelsbeleid)
4
31
65
marketingfunctie
3
23 26
70
28
68
39
58
9
engineeringfunctie
34
6
ICT-functie onderw ijsfunctie
72
37
3
research & development functie
logistieke functie administratieve functie
0%
57
42 7
56 37
6
55
43 10
communicatiefunctie technische functie
57
41
creatieve functie 2 horeca functie
57
51 43
6 5 8
47
47
47
48
47
45 10%
20%
30%
47 40%
Laag 10
50%
Normaal
60%
70%
80%
90%
100%
Hoog
(n=3468)
CopyRight © Jobat 2009
Beoordeling van eigen werkdruk Resultaten per sector 6
Totaal
37
Wetenschap & onderzoek 2
58
31
67
bank en verzekeringen
4
30
66
gezondheidssector
3
32
65
Industrie
7
28
65
consultancy
8
28
65
informatica (hardw are/softw are)
5
30
64
Farmacie
6
30
64
auto- en transportsector
5
34
telecommunicatie 2
61
37
61
12
Recreatie, sport, cultuur, toerisme
28
9
bouw & Immo
31
6
non-profit
60 60
35
59
Metaal
4
38
58
Media, Communicatie & reclame
4
38
58
distributie, voeding, kledij
3
41
onderw ijs
5
overheid
0%
42
54
12
voeding (productie) horeca
57 37
5
51
45 10
50 44
10%
20%
30%
40%
Laag 11
47 50%
Normaal
60%
70%
80%
90%
100%
Hoog
(n=3468)
CopyRight © Jobat 2009
Evolutie van eigen werkdruk Resultaten per situatie
Totaal
7
hoger kader/ directie
6
66
17
8
middenkader/ staffunctie onderwijzend personeel
27
77
20
4
73
27
bediende
7
ambtenaar
6
70 28
65
32
62
Zelfstandigen/vrij beroep
10
33
57
arbeider
10
34
57
0%
10%
20%
30%
40%
Gedaald
12
(n=3468)
50%
60%
Gelijk gebleven
70%
80%
90%
100%
Gestegen CopyRight © Jobat 2009
Evolutie van eigen werkdruk Resultaten per functie Totaal
7
directiefunctie
7
gezondheid
2
marketingfunctie
3
18
77 21
72
26
72
27
5
creatieve functie
70
27 9
hr-functie (personeelsbeleid)
68
23
7
horeca functie
67 22
10
66
25
4
research & development functie
68
29 12
consultancy
68
25
4
communicatiefunctie
juridische functie
81
7
verkoopsfunctie
66
12
6
financiële functie
onderw ijsfunctie
27
65
33
6
64
30
64
technische functie
9
29
62
administratieve functie
9
29
62
31
61
ICT-functie logistieke functie engineeringfunctie
0%
8 10
29
7
61
32 10%
20%
61 30%
Gedaald 13
(n=3468)
40%
50%
Gelijk gebleven
60%
70%
80%
90%
100%
Gestegen CopyRight © Jobat 2009
Evolutie van eigen werkdruk Resultaten per sector 7
Totaal
27
Wetenschap & onderzoek 2 gezondheidssector
15
3 9
onderw ijs
71
22
11
71
19
7
71
25
10
consultancy
73
18
7
telecommunicatie
73 19
11
Industrie
voeding (productie)
83 24
bank en verzekeringen
recreatie, sport, cultuur, toerisme
66
69 24
5
67
28
66
10
25
66
auto- en transportsector
9
26
65
distributie, voeding, kledij
8
27
64
Media, Communicatie & reclame
informatica (hardw are/softw are)
6
overheid
6
30
64
31
63
non-profit
8
horeca
9
29
62
Metaal
8
31
61
Farmacie bouw & Immo
0%
30
10
63
30
13
59
30 10%
20%
30%
Gedaald 14
(n=3468)
57 40%
50%
Gelijk gebleven
60%
70%
80%
90%
100%
Gestegen CopyRight © Jobat 2009
Beoordeling werkdruk per sector Welke sectoren hebben het minst te lijden onder werkdruk?
Welke sectoren hebben het meest te lijden onder werkdruk?
%
63
o verheid
31
o nderwijs
%
19
ho reca
selectiekanto ren en interimkanto ren
19
bank en verzekeringen
14
30 28 23
info rmatica
co nsultancy
10
o nderwijs
media
10
distributie,vo eding,kledij
20 15
vo eding (pro ductie)
9
co nsultancy
distributie, vo eding, kledij
8
co mmunicatie&reclame
12
co mmunicatie en reclame
8
teleco mmunicatie
12
media
12
7
info rmatica (hardware/so ftware) teleco mmunicatie
6
no n-pro fit
gezo ndheidssecto r
5
vo eding (pro ductie)
ho reca auto - en transpo rtsecto r
15
35
auto -&transpo rtsecto r
no n-pro fit
bank en verzekeringen
37
gezo ndheidssecto r
3 2
selectiekanto ren en interimkanto ren o verheid
<Welke sectoren hebben volgens jou het minst/meest te lijden onder werkdruk?>
14
11 10 7 6
CopyRight © Jobat 2009
Vergelijking: sector werkdruk – eigen werkdruk PERCEPTIE
ERVARING
Binnen welke sectoren hebben werknemers volgens jou het meest te lijden onder werkdruk? Top tien
Hoe hoog is de werkdruk binnen je huidige functie gemiddeld genomen? Top tien - Ranking % hoog
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
16
gezondheidssector auto- en transportsector horeca bank en verzekeringen informatica (hardware/software) onderwijs distributie, voeding, kledij consultancy communicatie en reclame telecommunicatie
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
bank en verzekeringen gezondheidssector consultancy informatica (hardware/software) auto- en transportsector telecommunicatie non-profit communicatie en reclame distributie, voeding, kledij onderwijs
CopyRight © Jobat 2009
Invloed van economische crisis
43% 50%
De economische crisis verhoogt de werkdruk binnen mijn bedrijf: •
Private sector = 56%
• •
Selectie & Interimkantoren = 85% Bank & verzekeringen = 72%
Openbare sector = 25% Sociale sector = 22%
7%
De economische crisis v erlaagt de werkdruk binnen mij n bedrij f De economische heeft geen effect op de werkdruk binnen mij n bedrij f De economische crisis v erhoogt de werkdruk binnen mij n bedrij f
17
<Welke invloed heeft de economische crisis volgens jou op de werkdruk binnen je bedrijf?> (n=3468)
CopyRight © Jobat 2009
Gevolgen van werkdruk
% Werkdruk zorgt voor solidariteit onder de collega’s
58
Werkdruk vertroebelt de relaties met mijn collega’s
52
Werkdruk geeft me een kick
52
Een goede portie w erkdruk geeft me het gevoel dat ik belangrijk ben voor het bedrijf
34
32
Werkdruk schaadt mijn vrijetijdsbesteding
Werkdruk schaadt mijn gezinsleven
31
Werkdruk schaadt mijn gezondheid
31
Een goede portie w erkdruk verhoogt mijn productiviteit
28
Werkdruk verhoogt risico’s, onveiligheid op het w erk Werkdruk verhoogt de kans op fouten of incidenten
18
23
13
CopyRight © Jobat 2009
Presteren van overuren
Presteer je op regelmatige basis overuren in je huidige functie
In welke mate ben je akkoord met volgende uitspraken: • • • • •
Mijn werkgever vindt overuren vanzelfsprekend = 36% Mijn collega’s vinden overuren vanzelfsprekend = 63% Ik vind overuren vanzelfsprekend = 55% Ik word correct vergoed voor overuren = 56% Mijn werkgever laat duidelijk zijn/haar appreciatie blijken indien ik overuren presteer = 63%
66% 34%
Neen
19
Ja
CopyRight © Jobat 2009
Presteren van overuren Resultaten per situatie
hoger kader/ directie
66
34
Totaal
94
6
zelfstandigen/vrij beroep middenkader/ staffunctie
16
84
17
83 74
26
onderwijzend personeel bediende
42
58
andere (noteer)
44
56 53
47
ambtenaar
48
52
arbeider 0%
10%
20%
30%
40%
50% Neen
20
60%
70%
80%
90%
100%
Ja
CopyRight © Jobat 2009
Presteren van overuren Resultaten per functie directiefunctie verko o psfunctie engineeringfunctie
66
34
Totaal
7
93 80
20
78
22
hr-functie
24
76
financiële functie
25
75
co nsultancy
25
75 73
27
o nderwijsfunctie co mmunicatiefunctie
33
67
ICT-functie
33
67
gezo ndheid
34
66
juridische functie
34
66
marketingfunctie
35
65
ho reca functie
36
64
research & develo pment functie
36
64
lo gistieke functie
38
62
creatieve functie
38
62
48
52
administratieve functie
0%
54
46
technische functie
10%
20%
30%
40%
50%
Neen 21
60%
70%
80%
90%
100%
Ja
CopyRight © Jobat 2009
Presteren van overuren Resultaten per sector 34
To taal
66 82
18
Recreatie,spo rt,cultuur,to erisme
24
Industrie
76
co nsultancy
26
74
Wetenschap & o nderzo ek
27
73
28
M edia, Co mmunicatie & reclame
72
onderwijs
30
70
informatica
30
70
distributie, vo eding, kledij
30
70
ho reca
33
67
non-pro fit
33
67
vo eding (pro ductie)
35
65
bank en verzekeringen
35
65
M etaal
35
65
gezo ndheidssecto r
35
65
36
64
auto - en transportsecto r
38
teleco mmunicatie
62
Gro o t/Klein handel
40
60
selectiekanto ren en interimkanto ren
41
59
45
overheid
0%
10%
20%
55 30%
40%
50%
Neen 22
60%
70%
80%
90%
100%
Ja
CopyRight © Jobat 2009
Effectieve/contractuele werkuren Resultaten per situatie –> gemiddeld aantal werkuren per week - Voltijds
Effectieve w erkuren Contractuele w erkuren Overuren
70 65 60
55 52
55 50 45 40
45
44
42
41
42
38
37
38
41
41 38
38
38
35 30
27
25 20 14
15 10
14
13 7
7
5
4
3
bediende
ambtenaar
3
0 Totaal Voltijds
23
hoger kader/ directie
onderw ijzend personeel
zelfstandigen/vrij beroep
middenkader/ staffunctie
arbeider
CopyRight © Jobat 2009
Effectieve/contractuele werkuren Resultaten per situatie –> gemiddeld aantal werkuren per week - Deeltijds
Effectieve w erkuren Contractuele w erkuren Overuren
70 65 60 55 50 45 40
36
35 30
28
31
30
28
28
28
28
25
27
26
25
25
24
25
24
19
20 15
9
10 5
7 3
3
3
2
2
1
0 Totaal Deeltijds
24
onderw ijzend personeel
hoger kader/ directie
middenkader/ staffunctie
zelfstandigen/vrij beroep
bediende
arbeider
ambtenaar
CopyRight © Jobat 2009
Effectieve/contractuele werkuren Resultaten per functie –> gemiddeld aantal werkuren per week - Voltijds
Effectieve w erkuren Contractuele w erkuren Overuren
70 65 60 53
55 50
46
45
44
45
45
45
45
44
43
44
44
44
43
40
39
38
37
38
38
39
38
38
38
39
38
39
43
42
41 38
43 38
38
42 38
41 38
37
35 30
28
25 20 15
15 10
14 7
7
7
7
7
6
6
6
6
6
5
5
4
5
4
4
4
is ch e ad m in is tra tie ve
ju ri d
pm en t ve lo
de
re
se ar ch
&
a
hn is ch e te c
ec ho r
is tie ke lo g
on dh ei d ge z
ee rin g
T-
en gi n
IC
hr m m un ic at ie co
ve cr ea t ie
et in g m ar k
le fi n an ci ë
ta nc y co ns ul
ve rk oo ps
i js on de rw
di re ct ie
To ta al Vo l
tij d
s
0
25
CopyRight © Jobat 2009
3
Effectieve/contractuele werkuren Resultaten per functie –> gemiddeld aantal werkuren per week - Deeltijds
Effectieve w erkuren Contractuele w erkuren Overuren
70 65 60 55 50 45 40 35
35 28
30
30
29
27 25
25
32
30
30
27
26
24
27
25
29
28
27
25
24
30
28
30 28
28 26
26
26
24
22 19
20 15
8
10
5
5
4
3
3
3
3
3
3
3
2
2
2
2
2
26
tie ve ra ad m in is t
hn is ch e te c
et in g m ar k
co m m un ic hr at -( ie pe rs on ee ls be le id )
co ns ul ta nc y
cr ea t ie ve
on dh ei d ge z
is tie ke lo g
le fi n an ci ë
ve
rk o
op s
TIC
ho re ca
i js on de rw
To ta al D
ee lti jd s
0
CopyRight © Jobat 2009
Effectieve/contractuele werkuren Resultaten per sector –> gemiddeld aantal werkuren per week - Voltijds
Effectieve w erkuren Contractuele w erkuren Overuren
70 65 60 55 50 45
47
46 44
40
49
47
46
45
46
45
39
38
37
35
45
39
38
39
38
38
44
43
42
42
38
44
38
37
44
39
44
43
39
39
38
38
45
44
44
44
39
38
44
39
43
42
39
39
42
38
38
30
30 25 20 15 10
12 7
8
8
8
8
7
7
7
7
6
6
6
6
6
6
6
6
6
5
5
5
5
4
4
4
er he id
of it
ov
pr
no n-
he m ie C
M ed ia ,C
To ta al
Vo l ti jd om s on m d un er w ic i js at ie & re cl am co e ns ul ta nc R y ec re E at ne ie rg Bo ,s ie uw po rt, & cu Im di ltu m st ur o rib , t ut o er ie ,v is se m oe e le di ct n ie G g ka ,k ro nt ot le or /K di in en j le fo in rm en h at a in nd ic te a el rim (h ar ka dw nt or ar en e/ ba s nk of t w en ar ve e) rz ek er te in le ge co n m m un ic au at ie to -e n M tra et aa ns l po vo rts ed e ct in or g (p ro ge du zo ct nd ie he ) id ss ec to D r ie ns h te or n ec aa a n be dr W ij v et en en Fa sc rm ha p ac & ie on de rz oe k In du st rie
0
27
CopyRight © Jobat 2009
Effectieve/contractuele werkuren Resultaten per sector –> gemiddeld aantal werkuren per week - Deeltijds
Effectieve w erkuren Contractuele w erkuren Overuren
70 65 60 55 50 45 40 33
35 28
30
27 25
25
29
28
28
29
25
24
26
25
24
30
28
27
27
25
29 27
28
26 25
25 24
20
20 15 10
7 4
3
5
4
4
3
3
2
2
2
1
1
1
tri e In du s
id er he ov
Im m o w
en
Bo u
ve rz ek er in
&
ge n
m e re cl a ba nk
M ed ia
,C
om m
un ic at ie
&
on dh ei ds se
ct or
di j kl e ng , ed i vo
di st rib ut ie ,
ge z
fi t ro no np
ec to r n
tra n
sp or ts
ha n au to -e
ro ot /K le in G
be dr ij aa n st en ie n
D
de l
ve n
i js on de rw
To ta al D
ee lti jd s
0
28
CopyRight © Jobat 2009
Contactgegevens Jobat nv A. Gossetlaan 32 1702 Groot-Bijgaarden
Website: www.jobat.be E-mail: [email protected] Onderzoek i.s.m. het onafhankelijk marktonderzoeksbureau Profacts
29
CopyRight © Jobat 2009