Nederlandse economie in zicht
Economisch Bureau Nederland
Herstel na aarzelend begin 2014 10 juli 2014 Economie krimpt in eerste kwartaal % k-o-k
2 1 0 -1 -2 -3 05
06
07
08
09
10
11
12
13
14
BBP-groei
Bron: CBS
Herstel na aarzelend begin 2014 De economie beleeft dit jaar een moeizame start. Het BBP nam in het eerste kwartaal met 0,6% in omvang af. De krimp bleek op basis van een nieuwe statistische rekenmethode echter bescheidener dan gedacht. Volgens eerdere berichten op basis van de oude rekenmethode was de economie in het eerste kwartaal nog gekrompen met 1,4%. De activiteit zal naar verwachting vanaf het tweede kwartaal toenemen. De exportsector profiteert van de toename van de wereldhandel. Verder zien ondernemers de toekomst weer met vertrouwen tegemoet. Het hogere capaciteitsbeslag nodigt uit tot extra investeringen, welke met enige vertraging op de arbeidsmarkt zullen doorwerken. Het vooruitzicht van verbeterde arbeidsmarktvooruitzichten in combinatie met een meer solide pensioenstelsel ondersteunt het consumentenvertrouwen, al heersen er bij gezinnen zorgen ten aanzien van de eigen financiële situatie. Een belangrijke oorzaak van deze zorgen vormt de restschuldproblematiek. Desondanks zit de woningmarkt het sentiment minder in de weg dan voorheen. De woningmarkt veert op. Wanneer het herstel doorzet, zal de rem op de consumptie vanuit de woningmarkt minder worden. De verwachting is dan ook dat de consumptie vanaf 2015 weer een stijging zal optekenen. De sterkere binnenlandse dynamiek maakt de economie minder afhankelijk van het buitenland. De hogere BBP-groei is bovendien gunstig voor de overheidsfinanciën. Omdat het begrotingstekort sinds vorig jaar royaal onder de Europese grens van 3% ligt, is Nederland ontslagen uit de Buitensporigtekortprocedure. Ook op langere termijn zijn de vooruitzichten voor de overheidsfinanciën volgens de berekeningen van het Centraal Planbureau gunstig. Tegen deze achtergrond zijn er voor de regering goede redenen om weer prioriteit te geven aan de groei.
2
Nederlandse economie in zicht - Herstel na aarzelend begin 2014 10 juli 2014
Nederlandse economie Philip Bokeloh – 020 383 26 57
Economie begint jaar zwak met krimp BBP
BBP-groei eerste kwartaal opwaarts herzien De economie beleefde dit jaar een moeizame start. Het BBP nam in het eerste kwartaal met 0,6% in omvang af ten opzichte van het voorgaande kwartaal. De krimp was echter
% k-o-k
2
bescheidener dan aanvankelijk gedacht. Volgens eerdere
1
berichten was de economie in het eerste kwartaal nog
0
gekrompen met 1,4%. Een reden voor de herziening is de lagere inschatting van het BBP in het voorgaande kwartaal.
-1
Nog belangrijker is echter dat voor de berekening van het BBP
-2
nieuwe
-3
gegevens
worden
gebruikt
die
voorheen
niet
05
beschikbaar waren en dat het BBP op basis van een nieuwe
06
07
08
09
internationale richtlijnen wordt vastgesteld. Het BBP valt op
10
11
12
13
14
BBP-groei
basis van de aanvullende data en de nieuwe richtlijnen op jaarbasis EUR 40 mld hoger uit dan eerder verondersteld.
Bron: CBS
De activiteit zal naar verwachting vanaf het tweede kwartaal toenemen. De exportsector profiteert van de toename van de wereldhandel. De vraag uit het buitenland stijgt. Overheden
ECB verlaagt rentetarief naar recordlaag niveau
hoeven na de ingrijpende saneringen minder te bezuinigen.
%
Verder is de noodzaak om de broekriem aan te halen bij gezinnen
en
bedrijven
kleiner
geworden,
omdat
hun
vermogensposities zijn verbeterd. Tot slot helpt het ruime monetaire beleid de rente laag te houden. Dat stimuleert de consumptie en de investeringen. In het eerste kwartaal is internationale bedrijvigheid enigszins achtergebleven bij de verwachting als gevolg van weersomstandigheden in de VS. Zodra de nadelige invloed daarvan uit de cijfers is verdwenen, zal de mondiale conjunctuuropleving meer vorm krijgen. Het
7 6 5 4 3 2 1 0 00
Europese bedrijfsleven kan hier extra van profiteren indien de
02
04
06
08
Marginaal tarief ECB
euro verder in waarde daalt.
10
12
14
10 jrs kapitaalmarktrente
Bron: Datastream
Meer vertrouwen bij ondernemers Ondernemers zien de toekomst met meer vertrouwen tegemoet. De PMI-index staat nu al ruim een jaar boven een waarde van 50, wat duidt op een toename van de activiteit.
Sterke toename van het producentenvertrouwen
Vooral de sub-indicator voor de exportorders staat hoog. Ook
Index
op basis van CBS-cijfers is de stemming onder ondernemers in de industrie nu al vier maanden op rij voorzichtig positief. Daar is ook reden toe, want de winstgevendheid verbetert en er gaan veel minder bedrijven failliet. Verder is de industriële productie vanaf oktober onafgebroken gestegen op jaarbasis.
10 0 -10
De bezettingsgraad in de industrie is in het tweede kwartaal voor het eerst sinds 2011 de 80%-grens gepasseerd. Het hogere capaciteitsbeslag nodigt uit tot extra investeringen.
-20 -30 00
Nu eerder uitgestelde projecten alsnog hun beslag krijgen,
hoger dan in dezelfde maand een jaar geleden. De stijging is
04
06
08
10
Producentenvertrouwen
geeft inhaalvraag de investeringen een extra impuls. In april lag het volume bedrijfsinvesteringen in vaste activa bijna 6%
02
Bron: CBS
12
14
3
Nederlandse economie in zicht - Herstel na aarzelend begin 2014 10 juli 2014
behalve aan de extra investeringen in machines, installaties en
Werkloosheid relatief laag in Europees perspectief
computers ook te danken aan de investeringen in de bouw. Na jaren van malaise toont de bouwsector weer voorzichtig tekenen van leven. De toename van de bedrijfsinvesteringen werkt met enige
% beroepsbevolking
15
10
vertraging door op de arbeidsmarkt. De eerste signalen van verbetering zijn de stijging van het aantal vacatures en het
5
hogere aantal gewerkte uitzenduren. Sinds kort daalt zowaar ook de werkloosheid. In februari was op basis van de internationale
definitie
7,3%
van
de
0 00
beroepsbevolking
02
werkloos. In mei nog maar 7,0%. Het is echter te vroeg om te
04
Nederland
06
08
Duitsland
10 België
12
14
Eurozone
juichen. De daling van de werkloosheid is niet zozeer het gevolg van een toename van de werkgelegenheid. Alleen in
Bron: Eurostat
mei was daar sprake van. De belangrijkste oorzaak van de werkloosheidsdaling
is
vooralsnog
de
krimp
van
de
beroepsbevolking. Sommige werkzoekenden staken hun speurtocht naar werk, omdat zij het perspectief op een baan hebben verloren. Wanneer de stijging van de werkgelegenheid in de tweede helft van het jaar doorzet, zullen hun kansen op
Minder pensioenfondsen in het nauw
werk toenemen en kunnen zij hun speurtocht hervatten.
%
Naarmate de arbeidsmarkt krapper wordt, zal er ook meer ruimte komen voor loonsverhogingen. De combinatie van extra werkgelegenheid en hogere lonen leidt tot een hernieuwde
160
320
140
240
120
160
100
80
stijging van het besteedbaar inkomen. Besteedbaar inkomen weer omhoog Na jaren achtereen te zijn gekrompen neemt het besteedbaar inkomen nu al toe dankzij de uitzonderlijk lage inflatie en de verbeterde financiële stabiliteit van het pensioenstelsel. Als
80
gevolg van saneringsmaatregelen en koersstijgingen op de financiële
markten
zijn
pensioenfondsen
de
gestegen.
dekkingsgraden De
urgentie
de
08
09
Dekkingsgraad
van
om
0 07
10
11
12
13
14
Aantal fondsen met dekkingsgraad onder 105%
Bron: DNB
pensioenuitkeringen te verlagen en de pensioenpremies te verhogen is daarmee minder groot. Ondanks de verbeterde dekkingsgraden doorgevoerd
zijn
om
de
recent
aanvullende
toekomstbestendigheid
maatregelen van
het
pensioenstelsel te vergroten. Pensioenfondsen moeten hogere buffers aanhouden, dienen hun dekkingsgraad te berekenen
Sentiment onder gezinnen aanmerkelijk verbeterd
op basis van de gemiddelde rente van het voorgaande jaar in
index
plaats van de dagrente, en krijgen meer tijd om te herstellen van schokken. Deze maatregelen maken het stelsel robuuster voor tijdelijke schokken, maar geven ze nog geen antwoord op de vraag hoe het stelsel te verenigen met de flexibilisering van de arbeidsmarkt, de financiering van de zorg en de inrichting
50 25 0
van de woningmarkt. -25
Het vooruitzicht van meer baan- en inkomenszekerheid in combinatie met een meer solide pensioenstelsel voedt het
-50 00
consumentenvertrouwen. Hoewel er nog altijd iets meer
nu boven het langjarig gemiddelde. Terwijl de economische
04
06
08
10
Consumentenvertrouwen
pessimistisch dan optimistisch gestemde consumenten zijn, is het sentiment sinds vorig jaar zomer duidelijk verbeterd en ligt
02
Bron: CBS
12
14
4
Nederlandse economie in zicht - Herstel na aarzelend begin 2014 10 juli 2014
situatie positiever stemt, heersen er nog altijd zorgen ten
Huizenprijzen stijgen weer na jarenlange daling
aanzien van de eigen financiële situatie.
% joj
6
Een belangrijke oorzaak hiervan vormt de restschuld-
3
problematiek. Ruim 1,4 miljoen huishoudens hebben een huis dat onder water staat. Desondanks zit de woningmarkt het
0
sentiment minder in de weg dan voorheen. Sinds begin 2013
-3
is het vertrouwen in de woningmarkt gestegen. Aanvankelijk
-6
vertaalde dit zich alleen in een stijging van het aantal
-9
transacties. Vanaf april dit jaar zitten echter ook de prijzen
-12 05
weer in de lift. Wanneer het herstel doorzet, zal de
06
07
woningmarkt minder een rem op het sentiment en de
08
09
10
11
12
13
14
Prijsindex bestaande woningen
consumptie zetten dan voorheen. De verwachting is dan ook dat de consumptie na jaren van daling vanaf 2015 weer een
Bron: CBS/Kadaster
stijging zal optekenen. De sterkere binnenlandse dynamiek maakt de economie minder afhankelijk van de vraag uit het buitenland.
Situatie overheidsfinanciën aanmerkelijk verbeterd Duidelijke verbetering overheidsfinanciën
% BBP
De overheidsfinanciën zullen profiteren van de hogere BBPgroei. De btw-inkomsten nemen toe wanneer de binnenlandse bestedingen stijgen. Het begrotingstekort zal dit jaar niettemin
80
2
70
0
60
-2
50
-4
toenemen ten opzichte van vorig jaar, omdat het cijfer van vorig jaar door tijdelijke factoren zoals de baten van de G4veiling opwaarts is vertekend. Het begrotingstekort ligt sinds 2013 royaal onder de Europese grens van 3% van het BBP, reden waarom Nederland is ontslagen uit de Buitensporigtekortprocedure. Een extra steun in de rug vormt de opwaartse
40
-6 05
herziening van het BBP. Hierdoor blijkt de schuld 5
07
08
09
10
11
Overheidsschuld (l.a.)
procentpunt lager dan gedacht. Met 69% van het BBP komt de overheidsschuld al aardig in de buurt van de Maastrichtnorm
06
12
13
14
15
Begrotingssaldo (r.a.)
Bron: CBS, ramingen over 2014 en 2015 ABN AMRO Bank
van 60%. Tegen deze achtergrond zijn er voor de regering goede redenen om prioriteit te geven aan stimulering van de groei.
Kerncijfers Nederlandse economie
Dit geldt eens temeer daar ook op langere termijn de vooruitzichten voor de overheidsfinanciën gunstig
2012
zijn. Het
begrotingstekort zal volgens het Centraal Planbureau op de
2013
2014
2015
% mutaties
BBP
-1.6
-0.7
0.5
1.5
van het BBP. De verbetering is vooral te danken aan de
Particuliere consumptie
-1.5
-1.6
-0.5
0.5
geleidelijke verhoging van de pensioenleeftijd. Met behulp van
Overheidsconsumptie
-1.6
-0.2
-0.2
0.0
het overschot kan de overheidsschuld in 2080 zijn afgelost. Of
Investeringen
-6.0
-3.9
4.5
4.0
dit daadwerkelijk zal lukken, valt vanzelfsprekend nog te
Uitvoer
3.2
2.2
3.1
4.5
bezien. De eerste beer op de weg is al gespot. Zo is het
Invoer
2.8
1.0
3.7
4.5
lange duur omslaan in een bescheiden overschot van 0,4%
onduidelijk of de doelstelling van de bezuinigingen in het
Consumentenprijzen (CPI)
2.5
2.5
1.0
1.5
openbaar bestuur daadwerkelijk wordt gehaald. De fusie van
Lonen
1.6
1.2
1.2
1.6
Werkloosheid (% beroepsbevolking)
6,4
8,3
8,7
8,4
Idem internationale definitie
5,3
6,7
7,1
6,9
Lopende rekening (% BBP)
8,9
10,2
9,8
10,0
Saldo overheid (% BBP)
-4,0
-2,3
-2,7
-2,1
gemeenten is volgens onderzoekscentrum Coelo van de Rijksuniversiteit Groningen geen panacee. Ervaringen uit het verleden leren dat de beoogde schaalvoordelen zelden worden gehaald.
niveaus
Herziene cijfers zijn gecursiveerd, Ramingen: ABN AMRO Economisch Bureau
5
Nederlandse economie in zicht - Herstel na aarzelend begin 2014 10 juli 2014
APPENDIX 1, TABEL MACRO-INDICATOREN
Kerncijfers Nederlandse economie 2011
2012
2013
% mutaties
BBP Particuliere consumptie
2013
2014
Kwartaal 3
Kwartaal 4
Kwartaal 1
Kwartaal 2 k-o-k
2014r
2015r
k-o-k
k-o-k
k-o-k
1,8
-1,6
-0,7
0,2
0,5
-0,6
0,5
1,5
-1,1
-1,5
-1,6
-0,2
0,4
-0,9
-0,5
0,5
Overheidsconsumptie
0,2
-1,6
-0,2
-0,6
0,9
-0,7
0,2
0,0
Investeringen
6,1
-6,0
-3,9
3,2
3,8
-1,3
4,5
4,0
Uitvoer goederen & diensten
4,0
3,2
2,2
0,8
0,4
1,2
3,1
4,5
Invoer goederen & diensten
4,2
2,8
1,0
0,6
0,9
1,6
3,7
4,5
Consumentenprijzen (CPI - % j-o-j)
2,5
2,5
2,5
2,8
1,6
1,1
1,0
1,0
1,5
Lonen (part, sector, % j-o-j)
1,4
1,6
1,2
1,0
1,0
1,0
1,1
1,2
1,6
Niveaus
Werkloosheid (% beroepsbevolking)
5,4
6,4
8,3
8,6
8,4
8,7
8,6 (mei)
8,7
8,4
4,4
5,3
6,7
7,0
7,0
7,2
7,0 (mei)
7,1
6,9
Producentenvertrouwen (ultimo)
-1,3
-5,6
0,1
-2.4
0,1
1,1
0,7
Consumentenvertrouwen (ultimo)
-37
-39
-17
-32
-17
-7
-2
2012
2013
2013
idem internationale definitie
Ramingen: ABN AMRO Economisch Bureau
Kerncijfers internationale economie 2011
2014
Kwartaal 3
Kwartaal 4
Kwartaal 1
Kwartaal 2
k-o-k
2014r
2015r
% mutaties
k-o-k
k-o-k
k-o-k
BBP eurozone
1,6
-0,6
-0,4
0,3
0,1
0,3
1,3
1,8
BBP Duitsland
3,4
0,9
0,5
0,3
0,4
0,8
2,1
2,3
BBP Verenigde Staten
1,8
2,8
1,9
1,0
0,7
-0,7
1,8
3,8
USD per EUR (ultimo)
1,29
1,32
1,38
1,35
1,38
1,38
1,37
1,30
1,20
Korte rente eurozone (%, 3m-euribor, ultimo)
1,4
0,2
0,3
0,2
0,3
0,3
0,2
0,1
0,2
Lange rente, 10jr Bund (%, Duitsland, ultimo)
1,8
1,3
1,9
1,8
1,9
1,6
1,3
1,8
2,4
Niveaus
Lange rente, Nederland (%,10jr staats, ultimo) Olieprijs Brent (USD/barrel, gemiddelde) Ramingen: ABN AMRO Economisch Bureau
2,2
1,5
2,2
2,2
2,2
1,7
1,5
2,0
2,6
111,4
111,7
108,7
110,4
109,3
108,3
109,7
100
95
6
Nederlandse economie in zicht - Herstel na aarzelend begin 2014 10 juli 2014
APPENDIX 2, TABEL MESO-INDICATOREN APPENDIX 2. TABEL MESO-INDICATOREN
2013 2014 Kwartaal 3 Kwartaal 4 Kwartaal 1 Kwartaal 2
Kerncijfers Nederlandse economie naar sector
2011
2012
2013
46,2
49,6
57,0
55,8
57,0
53,7
Bedrijfsfaillissementen (totaal uitgesproken)
6.866
8.339
9.429
2.240
2.232
2.003
605 (mei)
Index Wereldhandel, ultimo
128,4
128,2
133,7
132,6
133,7
132,9
134,7 (apr)
Omzet voedings- en genotmiddelenind. (% j-o-j)
9,8
-2,3
7,5
7,8
8,5
2,3
1,9 (apr)
Productie voedings- en genotmidd.ind. (% j-o-j)
1,6
-2,4
3,0
4,1
4,0
0,1
-0,6 (apr)
2014r
2015r
Algemeen PMI (ultimo,index > 50 = groei)
52,3
Agrifood
Export voedings- en genotmiddelen (% j-o-j) Producentenprijzen voedingsmidd. (% j-o-j; ult)
7,5
3,7
6,8
7,2
3,8
3,7
2,1 (apr)
10,1
3,0
1,3
-0,3
-1,1
0,1
-0,4 (mei)
Bouw en onroerend goed Omzet bouw ex cl. projectontw. (% j-o-j)
4,3
-6,9
-4,4
-4,6
1,1
4,7
1,3 (apr)
12,1
8,6
6,5
1,5
2,0
1,9
0,6
Bouwproductie (volumes, % j-o-j)
4,3
-8,4
-4,5
-3,1
0,3
8,8
4,1 (apr)
Aantal maanden productie in portefeuille
6,2
5,6
5,3
5,3
5,3
5,6
120.739
117.261
110.049
28.925
35.968
28.963
22.746
-2,4
-6,5
-6,6
-4,6
-4,3
-1,5
0,7
Retail verkopen (waarde, % j-o-j)
0,7
-1,2
-2,1
-1,7
-1,6
-0,2
3,3 (apr)
-0,5
Retailprijs (% j-o-j)
2,1
2,0
1,8
2,2
0,1
-0,2
-0,3 (apr)
1
Verleende nieuwbouwv ergunningen (€ mld)
Aantal woningtransacties Prijs koopwoningen (% j-o-j)
-1,5
Detailhandel
Omzet supermarkten (% j-o-j) Autoverkopen (x1000)
0,5
2,1
3,0
2,1
2,9
0,5
-0,6
6,8 (apr)
2,5
555,8
502,4
416,8
90,2
115,7
107,3
93,335
430
3,5
3
3,5
-0,5
-1,0
Industrie Dagproductie (% j-o-j)
3,3
-0,7
-1,1
-1,1
1,4
3,5
0,5 (mei)
Bezettingsgraad (% )
79,6
77,9
78,4
77,4 (jul)
78,4 (okt)
79,6 (jan)
80,2 (apr)
Orders in maanden werk, ultimo*
3,2
3,2
3,3
3,2
3,3
3,4
3,5
Oordeel voorraden, ultimo*
2,3
4,7
1,2
3,5
1,2
2,3
3,1
Omzet telecommunicatie (% j-o-j)
-0,7
-1,9
-4,1
-3,0
-4,1
-3,7%
Omzet reclamebureaus (% j-o-j)
-4,5
-5,8
-4,1
-5,3
0,3
6,5%
Omzet IT dienstverlening (% j-o-j)
3,2
-3,2
-0,7
-0,9
3,3
7,7%
Technologie, Media & Technologie
Transport & Logistiek Omzet Transport & Logistiek (% j-o-j)
4,3
3,1
0,7
1,2
1,3
1,5
Baltic Dry Index (ultimo)
1.738
699
2.277
2.003
2.277
1.362
850
Goederenverv oer Schiphol (tonnen x1000)
1.523
1.483
1.531 1120 (t/m sep) 1531 (t/m dec)
366 (t/m mrt)
667 (t/m mei)
Sentiment transport (ultimo)
-28,9
-12,8
19,1
-2,8 (jun)
-10,0
9,7
-30,8
Zakelijke dienstverlening Oordeel omzet 3-mnds, ultimo*
-14,4
-4,4
13,2
-4,4
15,3
-0,5
Aantal uitzenduren ABU (% j-o-j)
5
-4
-3
-3 (per.9)
+2 (per.13)
4 (per.2)
8 (per 6)
Omzet ABU (% j-o-j)
6
-2
-1
-1 (per.9)
+3 (per.13)
4 (per.2)
8 (per 6)
* saldo positieve en negatieve antwoorden (%) Ramingen: ABN AMRO Economisch Bureau Nederland
7
Nederlandse economie in zicht - Herstel na aarzelend begin 2014 10 juli 2014
Overige publicaties van ABN AMRO | Economisch Bureau: ‘Nederlandse Economie in zicht’ verschijnt elke maand en gaat in op macro- en meso-economische ontwikkelingen. Overige periodieke publicaties van het Economisch Bureau zijn onder meer: •Macro Weekly
Wekelijkse publicatie over actuele mondiale ontwikkelingen op het terrein van macro-economie en financiële markten. De publicatie komt uit in het Nederlands en het Engels.
•Visie op rente en euro
Maandelijkse update over renteontwikkelingen in de eurozone en Nederland en de koers van de euro. Kwartaalpublicatie over conjuncturele ontwikkeling in industrielanden en opkomende markten. Tevens worden prognoses gegeven van onder meer BBP-groei, inflatie, werkloosheid en begrotingstekort. (Oók Engelstalig.) Kwartaalpublicatie over opkomende economieën. (Oók Engelstalig.)
•Macro Visie •EM Visie •Sector Monitoren •Visie op Sectoren
•Woningmarktmonitor •Quarterly Commodity Outlook
Rapport met sector specifieke economische ontwikkelingen. Op dit moment zijn er zeven Sector Monitoren: Agrifood, Bouw, Industrie, Retail, TMT (Technologie, Media & Telecommunicatie), Transport & Logistiek en Zakelijke dienstverlening. Jaarlijkse sectorupdate waarin Sector & Commodity Research zijn visie geeft op brancheontwikkelingen en omzetverwachtingen. In de VoS 2014 worden 11 sectoren en 76 branches besproken in factsheets van twee pagina’s. In mei is de VoS 2014 gepubliceerd. Kwartaalpublicatie over ontwikkelingen op de Nederlandse woningmarkt. Kwartaalrapport dat de prijsvooruitzichten voor grondstoffen weergeeft voor zowel de korte (drie maanden) als de lange termijn (t/m 2016). Ingegaan wordt op prijzen van energie, metalen en agrarische grondstoffen. Een korte samenvatting verschijnt ook in het Nederlands.
Altijd op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in de economie en in uw sector: download de Markets Insights app in de App Store. Lees meer over het Economisch Bureau op:
https://insights.abnamro.nl/category/economie/
Dit document is samengesteld door ABN AMRO, Het heeft uitsluitend als doel om financiële en algemene informatie te verstrekken over de economie en sectoren, ABN AMRO behoudt zich alle rechten voor met betrekking tot de informatie in het document en het document wordt uitsluitend aan u verstrekt voor uw informatie, Het is niet toegestaan dit document (geheel of deels) te kopiëren, distribueren, door te geven aan een derde of om het voor enig ander doel te gebruiken dan hier boven bedoeld, Dit document is informatief bedoeld en vormt geen aanbieding van effecten aan het publiek, of een uitnodiging om een aanbod te doen, U mag niet om welke reden dan ook vertrouwen op de informatie, meningen, beramingen, en aannames in dit document noch dat het compleet, accuraat of juist is, Er wordt geen garantie gegeven, uitdrukkelijk of stilzwijgend, door of uit naam van ABN AMRO, haar directeuren, functionarissen, vertegenwoordigers, gelieerde partijen, groepsmaatschappijen of werknemers met betrekking tot de juistheid of volledigheid van de informatie in dit document, en geen enkele aansprakelijkheid wordt geaccepteerd voor enig verlies als direct of indirect gevolg van het gebruik van deze informatie, De opvattingen en meningen opgenomen hierin kunnen op enig moment aan verandering onderhevig zijn en ABN AMRO heeft geen enkele verplichting om de informatie in dit document na de datum hiervan te herzien, Voordat u in enig product van ABN AMRO investeert, dient u zich te informeren over de verschillende financiële en andere risico’s, alsmede mogelijke beperkingen voor u en uw investeringen als gevolg van toepasselijke wetgeving en regels, Indien u, na lezing van dit document, overweegt een investering te doen in een product, raadt ABN AMRO aan om een dergelijke investering met uw relatiemanager of persoonlijke adviseur te bespreken om nader te bezien of het relevante product – met inachtneming van alle mogelijke risico’s – past bij uw investeringen, De waarde van beleggingen kan fluctueren, In het verleden behaalde resultaten bieden geen garanties voor de toekomst, ABN AMRO behoudt zich het recht voor wijzigingen in dit materiaal aan te brengen, Alle rechten voorbehouden,
