8 november 2013
Bodem bereikt in Nederlandse Economie
Keijser Capital Research Nico van Geest RBA
[email protected]
‘Every picture tells a story’
(1) Het consumenten vertrouwen, zoals door het CBS wordt samengesteld n.a.v. enquêtes bij consumenten is per saldo nog negatief maar toont de laatste maanden een stijgen de lijn. Zoals op deze langjarige grafiek is af te lezen was het ‘saldo’ in september 2008 voor het laatst positief. 30 20 10 0 02
03
04
05
06
07
08
09
10
11
12
13
-10 -20 -30 -40
Consumenten Vertrouwen (CBS)
-50
De index van het consumentenvertrouwen geeft aan in hoeverre huishoudens vinden dat het economisch gezien beter of slechter gaat. Het consumentenvertrouwen wordt bepaald op basis van de mening van huishoudens over het algemene economisch klimaat en over de eigen financiële situatie. Maandelijks worden hierover in het Consumenten Conjunctuuronderzoek (CCO) vijf vragen gesteld aan ongeveer duizend huishoudens. De geïnterviewden kunnen vinden dat het beter gaat ( de ‘optimisten’), dat het slechter gaat (de ‘pessimisten’) of dat de situatie gelijk blijft. De indicatoren worden berekend door het percentage optimisten te verminderen met het percentage pessimisten.
.
(2) Het producentenvertrouwen is een stemmingsindicator voor de industrie. Het cijfer is samengesteld uit drie deelindicatoren afkomstig uit de maandelijkse Conjunctuurtest: de verwachte productie in de komende drie maanden, het oordeel over de voorraden gereed product en het oordeel over de orderpositie. 15 10 5 0 02
03
04
05
06
07
08
09
10
11
12
13
-5 -10 -15 -20
Producenten Vertrouwen (CBS)
-25
(3) De inflatie daalt de laatste twee maanden fors; wel ligt de Nederlandse inflatie nog boven het Europees gemiddelde. 5.0 4.0 3.0 2.0 1.0 0.0 02
03
04
05
06
07
08
09
-1.0 CPI NL
CPI EURO
10
11
12
13
(4) De BNP ‘groei’ van Nederland ligt nog onder het Europees gemiddelde, maar de bodem lijkt bereikt.
4.0 2.0 0.0 02
03
04
05
06
07
08
09
10
11
12
13
-2.0 -4.0 GDP NL GDP EURO
-6.0
(5) Het bedrag aan uitstaande woning hypotheken stabiliseert op ca €650mrd. Het bedrag aan spaargelden en deposito’s bij Nederlandse huishoudens stijgt nog licht en bedroeg € 385mrd eind september 700 650 600
Woning hypotheken in EUR mrd
550 500 450 400 350
Spaargeld en deposito's in EUR mrd
300 250
1Q06 3Q06 1Q07 3Q07 1Q08 3Q08 1Q09 3Q09 1Q10 3Q10 1Q11 3Q11 1Q12 3Q12 1Q13
Bron: DNB
(6) De detailhandelsomzet groei in Nederland is nog negatief maar ook hier lijkt de bodem van de daling bereikt.
10
Groei detailhandel (%) per kwartaal
8
j-o-j mutaties
6 4 2 0 05
06
07
08
09
10
11
12
13
-2 -4 -6 -8
Bron: CBS (7) Het aantal werklozen stijgt nog. Het aantal vacatures lijkt te stabiliseren. Er is echter nog sprake van een negatieve schaarbeweging, maar werkloosheid is een zogenaamde lagging indicator.
800 2001- 2013
700 x 1000
600 500 400 300 200 100 0 2Q01 2Q02 2Q03 2Q04 2Q05 2Q06 2Q07 2Q08 2Q09 2Q10 2Q11 2Q12 2Q13 Werklozen
Bron: CBS
vacatures
(8) De gemiddelde huizenprijs lijkt zich te stabiliseren op het niveau van 2004.
Gemiddelde huizenprijzen in Nederland in EUR 1000 NVM 300 250 200 150 100 50 0 98
99
00
01
02
03
04
05
06
07
08
09
10
11
12
13
Keijser Capital N.V. § Vermogensbeheer Adriaan van der Peijl Directeur Vermogensbeheer & Advies Maurice Mureau Beleggingsadviseur Harm Schut Beleggingsadviseur § MKB Advies & -Financiering Peter Nederlof Algemeen Directeur Tim de Rooij Analist Kim Geerts Legal § Effectenhandel Peter Jurgens Hoofd Effectenhandel Jos Renssen Hoofd Vastrentende Waarden § Research Nico van Geest Hoofd Research
T.: +31 (0)20 5312 123
[email protected]
T.: +31 (0)20 5312 113
[email protected]
T.: +31 (0)20 5312 127
[email protected]
T.: +31 (0)20 5312 121
[email protected]
T.: +31 (0)20 5312 145
[email protected]
T.: +31 (0)20 5312 146
[email protected]
T.: +31 (0)20 5312 134
[email protected]
T.: +31 (0)20 5312 142
[email protected]
T.: +31 (0)20 5312 147
[email protected]
Deze publicatie is samengesteld door de researchafdeling van Keijser Capital. De in deze publicatie vermelde gegevens zijn ontleend aan door Keijser Capital betrouwbaar geachte bronnen en publiekelijk beschikbare en bekende informatie. Voor de juistheid en volledigheid van de genoemde feiten, gegevens, meningen, verwachtingen en uitkomsten daarvan kan Keijser Capital niet instaan. Keijser Capital geeft geen garantie of verklaring omtrent genoemde juistheid en volledigheid. Keijser Capital aanvaardt dan ook geen aansprakelijkheid voor schade die het gevolg is van de onjuistheid en/of onvolledigheid van bedoelde informatie. Deze publicatie dient niet te worden opgevat als een aanbod om effecten aan te kopen, noch als een uitnodiging tot verkoop ervan. De inhoud van deze publicatie is generiek van aard en houdt derhalve geen rekening met de specifieke beleggingsdoelstellingen, de persoonlijke financiële situatie en persoonlijke behoeftes van de ontvanger. De ontvanger mag de inhoud van deze publicatie dan ook niet aanmerken als een persoonlijk advies: de ontvanger moet zijn of haar eigen adviseur raadplegen om te overleggen of het effect dat in deze publicatie aan bod komt, voor hem of haar een passende investering is en ze in overeenstemming is met zijn of haar beleggingsprofiel. De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Opinies, feiten en meningen in deze publicatie kunnen zonder nadere aankondiging worden gewijzigd. Keijser Capital heeft een vergunning ingevolge de Wet op het financieel toezicht. De Autoriteit Financiële Markten is de bevoegde toezichthouder. Keijser Capital heeft organisatorische en administratieve maatregelen getroffen om een onafhankelijk en integer marktoptreden te waarborgen.