MER Hervergunning met uitbreiding PLUKON MAASMECHELEN NV. Slakweidestraat 25 Oude Bunders Maasmechelen PR0768

PLUKON MAASMECHELEN NV Slakweidestraat 25 Oude Bunders 2051 3630 Maasmechelen

MER Hervergunning met uitbreiding

PR0768

Januari 2015

3500 9032 1000 5004

Hasselt Gent Brussel Bouge

Maastrichtersteenweg 210 Industrieweg 118/4 Clovislaan 82 Route de Hannut 55

T. 011/22 32 40 T. 09/216 80 00 T. 02/734 02 65 T. 081/22 60 82

F. 011/23 46 70 F. 09/375 36 17 F. 02/734 61 80 F. 081/22 99 22

Inhoudsopgave

pagina 2

INHOUDSOPGAVE Inhoudsopgave....................................................................................................................2 Tabellen................................................................................................................................6 Figuren .................................................................................................................................9 Bijlagen ..............................................................................................................................11 Leeswijzer MER .................................................................................................................12 Voorwoord en procedures ...............................................................................................13 I.

Algemene inlichtingen ...............................................................................................17 I.1.

Ruimtelijke situering........................................................................................... 17 I.1.1. I.1.2.

Ligging .................................................................................................. 17 Situering van de ligging van het projectgebied op de relevante kaarten van de omgeving .................................................................................. 21

I.2.

Toetsing MER-plicht .......................................................................................... 22

I.3.

Coördinaten initiatiefnemer................................................................................ 22

I.4.

Voorgestelde coördinator en deskundigen ........................................................ 23

I.5.

Het verdere besluitvormingsproces ................................................................... 25

II. Relevante juridische en/of beleidsmatige randvoorwaarden ................................26 III. Concrete beschrijving project...................................................................................43 III.1. Verantwoording.................................................................................................. 43 III.2. Overzicht van activiteiten, processen en installaties: referentiesituatie ............ 43 III.2.1. Slachtproces ......................................................................................... 44 III.2.2. Waterzuivering (zie ook discipline water) ............................................. 49 III.2.3. Reiniging en desinfectie ....................................................................... 51 III.3. Gebruiksfase: residuen en emissies.................................................................. 51 III.3.1. III.3.2. III.3.3. III.3.4. III.3.5. III.3.6. III.3.7.

Atmosferische emissies ........................................................................ 51 Aquatische emissies ............................................................................. 52 Geluidsproductie en trillingen ............................................................... 53 Risico op bodem- en grondwaterbelasting ........................................... 53 Afval ...................................................................................................... 56 Genereren van verkeer ......................................................................... 57 Energieverbruik..................................................................................... 57

III.4. Overzicht huidige en toekomstige situatie ......................................................... 58 IV. Administratieve voorgeschiedenis ...........................................................................59 V. Beschrijving van de alternatieven ............................................................................60 V.1. Nulalternatief ...................................................................................................... 60 V.2. Locatiealternatieven........................................................................................... 60 V.3. Uitvoeringsalternatieven .................................................................................... 61 VI. Relevante gegevens uit voorstudies en uit vorige rapportages en uit goedgekeurde rapporten die daaruit zijn voortgekomen .......................................62 VI.1. Milieueffectrapport (M-Tech, 2003) ................................................................... 62

Inhoudsopgave

pagina 3

VI.2. Uitvoeren van een geuronderzoek in de omgeving van het industrieterrein Oude Bunders in Maasmechelen (VITO, april - december 2012) ............................... 62 VI.3. Saneringsplan geurimpact (Milieubureau Joveco, april 2013) .......................... 62 VI.4. Uitvoeren van een geuronderzoek in de omgeving van het industrieterrein Oude Bunders in Maasmechelen (Joveco en Olfascan, 2013 – 2014) ....................... 63 VI.5. Bronnenonderzoek bij PLUKON Maasmechelen en mogelijkheden tot verdere reductie van de geuremissies bij PLUKON Maasmechelen (Olfascan, oktober 2014) 65 VI.6. Geohydrologisch onderzoek grondwaterwinning (KWA Bedrijfsadviseurs, december 2008)................................................................................................. 65 VI.7. Hydrogeologische studie grondwaterwinning, deel 1 Huidige situatie (ACC Geology, 2014) .................................................................................................. 66 VI.8. Bodemonderzoeken........................................................................................... 67 VII. Ingreep-effectschema ................................................................................................68 VIII. Methodologie ..............................................................................................................69 IX. Discipline Lucht ..........................................................................................................71 IX.1. Afbakening studiegebied ................................................................................... 71 IX.1.1. Geografische afbakening ...................................................................... 71 IX.1.2. Inhoudelijke afbakening ........................................................................ 71 IX.2. Methodologie beschrijving van de huidige situatie ............................................ 72 IX.2.1. IX.2.2. IX.2.3. IX.2.4. IX.2.5.

Huidige luchtkwaliteit ............................................................................ 72 Huidige impact van het bedrijf .............................................................. 72 Toekomstige impact van het bedrijf ...................................................... 73 Methodologie impactbeoordeling.......................................................... 73 Milderende maatregelen en postmonitoring ......................................... 78

IX.3. Beschrijving referentiesituatie ............................................................................ 80 IX.3.1. IX.3.2. IX.3.3. IX.3.4.

Huidige luchtkwaliteit ............................................................................ 80 Geurimpact in de omgeving .................................................................. 81 Actuele emissies van het bedrijf ........................................................... 82 Impact van de actuele emissies ........................................................... 89

IX.4. Beschrijving van de toekomstige situatie........................................................... 92 IX.4.1. Toekomstige emissies van het bedrijf .................................................. 92 IX.4.2. Impact van de toekomstige emissies.................................................... 96 IX.4.3. Impactbeoordeling ................................................................................ 98 IX.5. Milderende maatregelen .................................................................................... 99 IX.6. Postmonitoring ................................................................................................. 108 IX.7. Leemten in de kennis....................................................................................... 109 X. Discipline Water........................................................................................................110 X.1. Afbakening studiegebied ................................................................................. 110 X.2. Beschikbare studies......................................................................................... 110 X.3. Significantiekader ............................................................................................ 111 X.3.1. Permanente (jaargemiddelde) impact ................................................ 111 X.3.2. Tijdelijke impact (worst case) ............................................................. 112 X.4. Referentiesituatie ............................................................................................. 114

Inhoudsopgave

pagina 4

X.4.1. Beschrijving van de relevante waterlopen .......................................... 114 X.4.2. Actuele concentraties en doelstellingen gebruikt bij de beoordeling impact op Kikbeek .............................................................................. 117 X.4.3. Waterzuiveringsinstallatie ................................................................... 122 X.4.4. Sturing WZI en calamiteiten ............................................................... 124 X.4.5. Watergebruik op de site ...................................................................... 125 X.4.6. Hemelwater......................................................................................... 130 X.4.7. Lozingsdebiet bedrijfsafvalwater ........................................................ 130 X.4.8. Waterbalans ........................................................................................ 131 X.4.9. Kwaliteit effluent.................................................................................. 131 X.5. Impactbepaling referentiesituatie..................................................................... 134 X.5.1. Impact lozing afvalwater in de referentiesituatie ................................ 134 X.5.2. Impactbepaling grondwaterwinning .................................................... 137 X.6. Methodologie beschrijving van de toekomstige situatie .................................. 140 X.6.1. X.6.2. X.6.3. X.6.4.

Impactbeoordeling in de toekomstige situatie .................................... 141 Overzicht effecten ............................................................................... 150 Buffercapaciteiten ............................................................................... 151 Elementen voor de watertoets ............................................................ 152

X.7. Milderende maatregelen .................................................................................. 152 X.7.1. Lozing afvalwater ................................................................................ 152 X.7.2. Grondwaterwinning ............................................................................. 154 X.8. Monitoring ........................................................................................................ 154 X.9. Leemten in de kennis....................................................................................... 155 XI. Discipline Geluid ......................................................................................................156 XI.1. Afbakening studiegebied ................................................................................. 156 XI.2. Juridische en beleidsmatige context................................................................ 156 XI.2.1. VLAREM II .......................................................................................... 156 XI.2.2. Europese richtlijn 2002/49/EG - Omgevingslawaai ............................ 158 XI.3. Methodologie beoordeling van de situatie ....................................................... 161 XI.4. Beschrijving van de huidige situatie ................................................................ 163 XI.4.1. MER 2003 ........................................................................................... 163 XI.4.2. Huidige situatie – immissiemetingen 2014 ......................................... 163 XI.4.3. Huidige situatie – emissiemetingen 2014 ........................................... 168 XI.5. Beschrijving van de toekomstige situatie......................................................... 176 XI.6. Milderende maatregelen .................................................................................. 177 XI.7. Leemten in de kennis....................................................................................... 177 XII. Discipline Bodem .....................................................................................................178 XII.1. Afbakening studiegebied ................................................................................. 178 XII.2. Methodologie beschrijving van de referentiesituatie ....................................... 178 XII.3. Beoordeling van de referentiesituatie .............................................................. 178 XII.3.1. Pedologie ............................................................................................ 178 XII.3.2. Geologische en hydrogeologische toestand ...................................... 178 XII.3.3. Uitgevoerde bodemonderzoeken ....................................................... 180 XII.4. Beschrijving en beoordeling van de toekomstige situatie ............................... 190 XII.5. Milderende maatregelen .................................................................................. 191 XII.6. Leemten in de kennis....................................................................................... 191

Inhoudsopgave

pagina 5

XIII. Andere disciplines....................................................................................................192 XIII.1. Mens – mobiliteit .............................................................................................. 192 XIII.1.1. Problematiek ....................................................................................... 192 XIII.1.2. Afbakening studiegebied .................................................................... 192 XIII.1.3. Methodologie en significantiekader .................................................... 198 XIII.1.4. Beschrijving en beoordeling van de milieueffecten ............................ 201 XIII.1.5. Milderende maatregelen ..................................................................... 204 XIII.1.6. Leemten in de kennis ......................................................................... 205 XIII.2. Mens – gezondheid ......................................................................................... 205 XIII.2.1. Methodologie ...................................................................................... 205 XIII.2.2. Inventarisatie van de huidige toestand ............................................... 208 XIII.2.3. Milieueffectbeoordeling ....................................................................... 212 XIII.2.4. Geplande situatie ................................................................................ 222 XIII.2.5. Milderende maatregelen ..................................................................... 224 XIII.3. Fauna en Flora ................................................................................................ 224 XIII.3.1. Project- en studiegebied ..................................................................... 224 XIII.3.2. Beschrijving omgeving projectgebied ................................................. 224 XIII.3.3. Referentiesituatie ................................................................................ 225 XIII.3.4. Water .................................................................................................. 225 XIII.3.5. Toekomstige situatie ........................................................................... 228 XIII.4. Landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie ............................................ 229 XIV. Integratie en eindsynthese ....................................................................................230 XV. Grensoverschrijdende aspecten.............................................................................235 XV.1. Lucht

235

XV.2. Water 235 XV.3. Geluid 235 XV.4. Bodem 235 XV.5. Andere disciplines............................................................................................ 235 XV.5.1. Mens-gezondheid ............................................................................... 235 XV.5.2. Fauna en flora, Mens-mobiliteit en Landschap .................................. 235 XVI. Effecten op tewerkstelling, investering en gebruikte materialen ......................236 XVII. Niet-technische samenvatting ..............................................................................237 XVIII. Verklarende woordenlijst en afkortingen ...........................................................257 Bijlagen ............................................................................................................................264

Figuren

pagina 6

TABELLEN Tabel I-1: Bodemgebruik in de omgeving van het projectgebied...................................................... 18 Tabel I-2: Overzicht bedrijven in de omgeving van het projectgebied .............................................. 18 Tabel I-3: Overzicht natuurgebieden binnen een straal van 3 km rond het projectgebied van Plukon ......................................................................................................................................................... 20 Tabel II-1: Juridische en beleidsmatige randvoorwaarden al dan niet van toepassing op het studiegebied ..................................................................................................................................... 27 Tabel II-2: Relevante juridische en beleidsmatige randvoorwaarden van toepassing op het projecten studiegebied: aandachtspunten voor de verschillende disciplines, deskundigen bij het opstellen van de methodologie voor de milieueffectbeoordeling. .................................................................... 41 Tabel III-1: Overzicht van de karakteristieken van de winningsputten en peilputten ........................ 54 Tabel III-2: Samenvatting watergebruik ............................................................................................ 56 Tabel III-3: Afvalstoffenproductie van Plukon over het jaar 2012 ..................................................... 56 Tabel III-4: Verschil tussen huidige en toekomstige situatie ............................................................. 58 Tabel VII-1: Overzicht van de relatie tussen ingreep/activiteit en de te verwachten effecten. .......... 68 Tabel VIII-1: Waarderingsschaal ...................................................................................................... 70 Tabel IX-1: Beoordelingskader, score toegekend in functie van berekende bijdrage t.o.v. luchtkwaliteitsdoelstellingen veroorzaakt door NO2-emissies van de stookinstallaties ..................... 74 Tabel IX-2: Toetsingskader voor geur, waarden uitgedrukt in se/m³ als 98P-waarde (equivalente geureenheden zoals afgeleid uit geurdrempelwaarde) .................................................................... 76 Tabel IX-3: Overzicht luchtkwaliteit in het studiegebied (bron VMM) ............................................... 80 Tabel IX-4: Overzicht geuremissies (bron VITO, 2012).................................................................... 81 Tabel IX-5: Overzicht evolutie aardgasverbruik en aantal slachtingen ............................................. 82 Tabel IX-6: Overzicht ketelmetingen en berekende massa-uitstoot in 2013 .................................... 83 Tabel IX-7: Overzicht deelbronnen geuremissies............................................................................. 85 Tabel IX-8: Modelmatig door Olfascan gehanteerde bronkarakteristieken bij snuffelmeetcampagne (bron: studie Olfascan, 2014, Rapport JOVE0186_13_096_v1) ...................................................... 86 Tabel IX-9: Overzicht resultaten uitgevoerde geurmetingen (in se/m³) ............................................ 87 Tabel IX-10: overzicht gemeten/berekende/geschatte geuremissies op basis van brononderzoek uitgevoerd door Olfascan (Olfascan, 2014) ...................................................................................... 88 Tabel IX-11: Jaargemiddelde impact transport in onmiddellijke omgeving Slakweidestraat en Breitwaterstraat ................................................................................................................................ 90 Tabel IX-12: Actuele geurimpact t.h.v. een aantal specifieke locaties.............................................. 91 Tabel IX-13: Geschatte toekomstige geuremissies en opgave bronkarakteristieken gehanteerd bij impactberekening ............................................................................................................................. 95 Tabel IX-14: Jaargemiddelde impact transport in onmiddellijke omgeving Slakweidestraat en Breitwaterstraat ................................................................................................................................ 96

Inhoudsopgave

pagina 7

Tabel IX-15: Te verwachten geurimpact t.h.v. omliggende beoordelingspunten in toekomstige situatie bij maximale capaciteit ......................................................................................................... 97 Tabel IX-16: Geurimpact na uitvoering mildering (reductie met +- 80 % van geuremissie levellingtank en slibverwerking) t.h.v. omliggende beoordelingspunten ......................................... 104 Tabel X-1: Beoordelingskader waterkwaliteit ................................................................................. 112 Tabel X-2: Beoordelingskader oppervlaktewater – tijdelijke (worst case) impact voor gevaarlijke stoffen ............................................................................................................................................ 113 Tabel X-3: Beoordelingskader oppervlaktewater – tijdelijke (worst case) impact voor niet-gevaarlijke stoffen ............................................................................................................................................ 113 Tabel X-4: Significantiekader voor grondwaterkwantiteit freatische laag ....................................... 113 Tabel X-5: Meetwaarden 2011 meetpunt 139805 (vóór Oude Bunders) ........................................ 117 Tabel X-6: Meetwaarden 2011 meetpunt 139802 (na Oude Bunders) ........................................... 118 Tabel X-7: Verschil gemeten concentraties in 2011 op de twee meetpunten van VMM op de Kikbeek (vóór en na het industrieterrein) ..................................................................................................... 119 Tabel X-8: Meetwaarden 2014 en berekend verschil tussen de concentraties tussen beide meetpunten VMM ........................................................................................................................... 121 Tabel X-9: Resultaten samenstelling influent WZI.......................................................................... 124 Tabel X-10: Aandeel Ariake in influent FPNI en samenstelling ...................................................... 124 Tabel X-11: Indicatief gemeten jaargemiddelde concentraties effluent (situatie januari t.e.m. september 2014) ............................................................................................................................ 125 Tabel X-12: Overzicht van de belangrijkste processen waar water (in hoofdzaak grondwater) gebruikt wordt................................................................................................................................. 126 Tabel X-13: Grondwaterverbruik voor Plukon (2008 - 2013) .......................................................... 127 Tabel X-14: Technische details waterwinningsputten .................................................................... 129 Tabel X-15: Maximale pompcapaciteit ........................................................................................... 129 Tabel X-16: Overzicht hemelwaterafvoer ....................................................................................... 130 Tabel X-17: Overzicht geloosde debieten tijdens de afgelopen jaren ............................................ 131 Tabel X-18: Waterbalans 2013....................................................................................................... 131 Tabel X-19: Indicatieve analysegegevens periode 2013 ................................................................ 132 Tabel X-20: Info staalnamepunt ..................................................................................................... 132 Tabel X-21: Sectorale lozingsvoorwaarden .................................................................................... 132 Tabel X-22: Overzicht meetresultaten 2013 (verwerkt op basis van gegevens website VMM) ...... 133 Tabel X-23: Meetwaarden bij vaststelling overschrijding grenswaarde N-totaal............................. 134 Tabel X-24: Impact huidige lozingen op oppervlaktewater ............................................................. 136 Tabel X-25: Afstand tussen de verschillende pompen peilputten................................................. 137 Tabel X-26: Vergelijking kwaliteit opgepompt grondwater 2013 t.o.v. 2008 ................................... 140 Tabel X-27: Hemelwaterafvoer geplande situatie........................................................................... 142 Tabel X-28: Waterbalans toekomstige situatie (situatie met ongewijzigde lozing van Ariake) ....... 143

Inhoudsopgave

pagina 8

Tabel X-29: Impact toekomstige lozingen op oppervlaktewater ..................................................... 145 Tabel X-30: Indicatieve jaargemiddelde impactberekening bij aanzienlijke toename lozingsdebiet Ariake ............................................................................................................................................. 147 Tabel X-31: Indicatieve impactberekening piekbelasting bij aanzienlijke toename lozingsdebiet Ariake ............................................................................................................................................. 148 Tabel X-32: Overzichtstabel toegekende scores in de geplande situatie in functie van de aanlevering door Ariake ..................................................................................................................................... 151 Tabel XI-1: Milieukwaliteitsnormen voor geluid in open lucht ......................................................... 157 Tabel XI-2: Richtwaarden fluctuerend, incidenteel, impulsachtig en intermitterend geluid in open lucht. .............................................................................................................................................. 158 Tabel XI-3: Methodologie-effectengroepen discipline geluid .......................................................... 161 Tabel XI-4: Significantiekader geluid .............................................................................................. 162 Tabel XI-5: Verloop van LA95,1h en de VLAREM II-gemiddelden in MP1 ..................................... 166 Tabel XI-6: Verloop van LAeq,1h in MP1 ....................................................................................... 167 Tabel XI-7 Resultaten bronmetingen donderdag 10 april ............................................................... 169 Tabel XI-8: Bodemabsorptie in dB(A) per m (ISO 9613-2) ............................................................. 170 Tabel XI-9: Luchtabsorptie in dB(A) per m (ISO 9613-1 T= 10°C en 70 % vochtigheid) ................ 171 Tabel XI-10: Bepaling van de relevante waarde van het geluid veroorzaakt door de volledige inrichting ......................................................................................................................................... 172 Tabel XI-11: Resultaten verkeersinstellingen Rekkem ................................................................... 175 Tabel XI-12: Aantal voertuigbewegingen Plukon tussen relevante uren ........................................ 175 Tabel XII-1: Geologie en hydrologie van de site en omgeving ....................................................... 180 Tabel XII-2: Significantietabel......................................................................................................... 191 Tabel XIII-1: Aantal voertuigbewegingen voor Plukon (goederen en personeel)............................ 197 Tabel XIII-2: Beoordelingskader voor wijzigende verkeersintensiteit ............................................. 198 Tabel XIII-3: Aandeel goederenvervoer ......................................................................................... 199 Tabel XIII-4: Aandeel personenvervoer.......................................................................................... 199 Tabel XIII-5: Verkeersleefbaarheid................................................................................................. 200 Tabel XIII-6: Beoordelingsschaal verkeersleefbaarheid ................................................................. 200 Tabel XIII-7: Beoordeling van de draagkracht in de geplande situatie ........................................... 201 Tabel XIII-8: Aantal geschatte toekomstige voertuigbewegingen voor Plukon (goederen en personeel) ...................................................................................................................................... 202 Tabel XIII-9: Evaluatie verkeersleefbaarheid.................................................................................. 203 Tabel XIII-10: Plan van aanpak ...................................................................................................... 205 Tabel XIII-11: Gebruikt significantiekader ...................................................................................... 207 Tabel XIII-12: Bodemgebruik in Maasmechelen (2010) (Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie) ........................................................................................... 209

Inhoudsopgave

pagina 9

FIGUREN In Bijlage 1: Figuur B.I-1

Overzichtsplannen site PLUKON Maasmechelen nv;

Figuur B.I-2

Luchtfoto projectgebied;

Figuur B.I-3

Luchtfoto omgeving projectgebied;

Figuur B.I-4

Situering van het projectgebied op het Gewestplan;

Figuur B.I-5

Bedrijventerreinen omgeving (AGIV);

Figuur B.I-6

NATURA 2000 in de omgeving (AGIV);

Figuur B.I-7

VEN/IVON omgeving (AGIV);

Figuur B.I-8

Zoneringsplan omgeving (VMM);

Figuur B.I-9

Vlaamse hydrografische atlas omgeving (AGIV).

In de tekst: Figuur III-1: CAS-systeem (http://www.yara.co.uk/co2-and-dry-ice/food/poultry/stunning/) ............. 45 Figuur III-2: Schema afvalwaterzuiveringsinstallatie ........................................................................ 49 Figuur III-3: Situering waterzuivering ................................................................................................ 50 Figuur III-4: Overzicht waterbalans 2013 activiteiten Plukon ............................................................ 55 Figuur IX-1: Hinderruimte tussen richt- en grenswaarde voor zeer onaangename geuren (toetsing in functie van hoog geurgevoelige bestemming) (bron RLB-lucht)....................................................... 75 Figuur IX-2: Beoordelingskader voor zeer onaangename geuren in functie van geurgevoeligheid van de beoordelingsplaatsen .................................................................................................................. 77 Figuur IX-3: Ligging studiegebied specifieke beoordelingspunten rondom het bedrijf en ligging conciërgewoningen voor kwantitatieve beoordeling ......................................................................... 78 Figuur IX-4: ligging meest relevante geurbronnen ........................................................................... 84 Figuur IX-5: Berekende totale geurimpact, waarden uitgedrukt in se/m³ als 98P waarde, voorgesteld op topografische kaart, met aanduiding van de beoordelingspunten ............................................... 90 Figuur IX-6: Impact geur in toekomstige situatie, waarden in se/m³ als 98P .................................... 97 Figuur IX-7: Geurimpact in se/m³ als 98P na bijkomende emissiereductie WZI en slibverwerking van +- 80 %........................................................................................................................................... 106 Figuur X-1: Meetpunten VMM op Kikbeek vóór en na industrieterrein ........................................... 116 Figuur X-2: Evolutie totaal waterverbruik per geslachte kip ........................................................... 128 Figuur X-3: Verdrogingsgevoelige gebieden in de omgeving van Plukon (blauwe spot) ................ 139 Figuur X-4: Hoeveelheid geloosd water i.f.v. het aantal geslachte kippen ..................................... 141 Figuur XI-1: Geluidskaart Lden ........................................................................................................ 159

Inhoudsopgave

pagina 10

Figuur XI-2: Geluidskaart Lnight ....................................................................................................... 160 Figuur XI-3: Legende Lden en Lnight ................................................................................................. 160 Figuur XI-4: Ligging van het meetpunt (bron AGIV) ....................................................................... 165 Figuur XI-5: Inplanting van het bedrijf en de evaluatiepunten (de blauwe lijn geeft een afstand van 200 meter tot de terreingrens weer, de gele cirkels de meet-/evaluatiepunten) ............................. 173 Figuur XI-6: Geluidskaart in de omgeving ...................................................................................... 174 Figuur XIII-1: Wegenkaart omgeving Plukon .................................................................................. 192 Figuur XIII-2: Masterplan Oude Bunders ........................................................................................ 193 Figuur XIII-3: Luchtfoto omgeving Plukon ...................................................................................... 194 Figuur XIII-4: Infrastructuur N78 ..................................................................................................... 194 Figuur XIII-5: Afslag N78 ter hoogte van Breitwaterstraat .............................................................. 195 Figuur XIII-6: Fietsrouteknooppunten ............................................................................................. 212 Figuur XIII-7: Biotische index en Prati-index Kikbeek bij het binnenkomen van het industriegebied ....................................................................................................................................................... 226 Figuur XIII-8: Biotische index en Prati-index Kikbeek bij het verlaten van het industriegebied ...... 226

Bijlagen

pagina 11

BIJLAGEN Bijlage 1: Figuren; Bijlage 2: Huidige vergunningssituatie: overzicht; Bijlage 3: Luchtkwaliteitsdoelstellingen; Bijlage 4: Lucht; Bijlage 5: Water; Bijlage 6: Geluid; Bijlage 7: Bodem; Bijlage 8: Plannen aardgasvervoerinstallaties; Bijlage 9: GPBV-checklist voor slachthuizen; Bijlage 10: Handtekening externe deskundigen en initiatiefnemer.

Leeswijzer kennisgeving

pagina 12

LEESWIJZER MER Dit milieueffectrapport (= MER) wordt opgesteld door PLUKON Maasmechelen nv te Maasmechelen voor de hervergunning (milieuvergunning verloopt op 4/5/2015) en de uitbreiding van de milieuvergunning. Het MER wordt opgemaakt in toepassing van het MER/VR-decreet van 18 december 2002. Het voorwoord beschrijft terinzagelegging.

de

m.e.r.-procedure

met

uitgebreide

aandacht

voor

de

Deel I geeft algemene inlichtingen i.v.m. het MER, zoals de coördinaten van de initiatiefnemer, MER-deskundigen en MER-coördinator, de ruimtelijke situering van het project en de toetsing aan de MER-plicht. In deel II, juridische en beleidsmatige randvoorwaarden, worden de verschillende wetgevingen die relevant zijn i.v.m. de exploitatie van PLUKON Maasmechelen nv in matrixvorm opgesomd. Deel III beschrijft de verschillende processen die plaatsgrijpen in relatie tot de milieuaspecten. De processen worden beknopt opgesomd. Voor wat betreft de stromen van de verschillende stoffen en energie worden relevante gegevens besproken. Deel IV beschrijft de administratieve voorgeschiedenis van het bedrijf en deel V geeft een beschrijving van de aanpak van de studie i.v.m. alternatieven. Deel VI geeft aan of er relevante gegevens uit voorstudies en vorige rapportages en goedgekeurde rapporten die daaruit voortgekomen zijn, beschikbaar zijn. In deel VII wordt het ingreep-effectschema gegeven. Het geeft aan welke directe en indirecte effecten er te verwachten zijn in de verschillende milieucompartimenten. De methodologie i.v.m. effectvoorspelling wordt besproken in deel VIII. In deel IX t.e.m. XIII worden de verschillende milieucompartimenten met beschrijving van de bestaande situatie en de effecten ervan, overlopen. In deel XIV worden de milieueffecten van PLUKON Maasmechelen nv samengevat en de milderende maatregelen worden geïnventariseerd. De evaluatie van de bestudeerde grensoverschrijdende effecten wordt besproken in deel XV. In deel XVI wordt informatie verstrekt i.v.m. de tewerkstelling, investering en de gebruikte materialen. De niet-technische samenvatting in deel XVII bespreekt op een eenvoudige wijze de inhoud van het MER met een duidelijke beschrijving van de milieueffecten. Het document sluit af met een opsomming van afkortingen en een verklarende woordenlijst in deel XVIII.

Voorwoord en procedures

pagina 13

VOORWOORD EN PROCEDURES Dit rapport heeft betrekking op een project-MER van PLUKON Maasmechelen nv, Oude Bunders 2051 te 3630 Maasmechelen. Dit project-MER wordt opgemaakt in het kader van de hervergunning en beoogde uitbreiding (tot een productiecapaciteit van ca. 162.500 ton levend gewicht/jaar). De bedrijfsactiviteit op de site van PLUKON Maasmechelen nv (kortweg Plukon) omvat het slachten van pluimvee. Dit MER is opgemaakt voor de exploitatie van de hiervoor beschreven activiteiten. Een exacte omschrijving van de ligging van PLUKON Maasmechelen nv wordt weergegeven in deel I. In dit voorwoord wordt verder een kort overzicht gegeven van de m.e.r.-procedure. Milieueffectrapportage (m.e.r.) is een juridisch-administratieve procedure waarbij de milieugevolgen van een gepland project op een wetenschappelijk verantwoorde wijze bestudeerd, besproken en geëvalueerd worden. De milieueffectrapportage gaat vooraf aan de aanvraag van een milieuvergunning. Het milieueffectrapport moet bij de vergunningsaanvraag gevoegd worden als informatief instrument. Via het milieuonderzoek wordt getracht om de voor het milieu mogelijk negatieve effecten in een vroeg stadium van de besluitvorming te kennen zodat ze kunnen worden voorkomen. Op die wijze kan het project worden bijgestuurd. M.e.r. geeft dus invulling aan één van de basiseisen uit het Europese en Vlaamse milieubeleid, namelijk toepassing van het voorzorgsbeginsel. Het decreet betreffende milieueffecten veiligheidsrapportage van 18 december 2002 (het zogenaamde MER/VR-decreet, hierna ”het decreet” genoemd) beschrijft de m.e.r.-procedure (B.S. 13/02/03). Deze procedure is opgebouwd uit vier belangrijke stappen die ook schematisch weergegeven zijn in de figuur in dit voorwoord.

a) Kennisgevingsfase De initiatiefnemer controleert of de vergunningsplichtige activiteit moet onderworpen worden aan een milieueffectrapportage. Hierbij gelden de MER-plichtige activiteiten zoals opgesomd in het besluit van de Vlaamse Regering van 10 december 2004. Als de voorgenomen activiteit MER-plichtig is, stelt de initiatiefnemer een team van deskundigen samen. Na het opstellen van het kennisgevingsdossier, dient de initiatiefnemer het dossier in bij de bevoegde overheid, namelijk de Dienst Mer bij LNE. Na het ontvangen van de kennisgeving onderzoekt de Dienst Mer of de kennisgeving volledig is en betekent deze beslissing binnen een termijn van 20 dagen na ontvangst van de kennisgeving. Zoals hoger aangegeven, is de kennisgeving de eerste procedurele stap in de opmaak van het milieueffectrapport. In de kennisgeving zijn o.m. de voorgenomen activiteit, de aard, de ligging, doelstellingen en verantwoording van het project beschreven en zijn de coördinaten van de initiatiefnemer en namen van de uitvoerders van het milieueffectrapport vermeld. Ook geeft de initiatiefnemer hierin een overzicht van de juridische en beleidsmatige context en beschrijft hij de onderzochte alternatieven, bestaande en beoogde vergunningen en relevante gegevens uit vorige rapportages en goedgekeurde rapporten. Daarnaast beschrijft de initiatiefnemer de specifieke milieuaspecten die onderzocht en beschreven zullen worden in het MER, inclusief de verdere aanpak voor de bepaling en de beoordeling van deze aspecten. Ook is het wenselijk dat de reeds gekende moeilijkheden en leemten in de kennis aangegeven worden. Indien er grensoverschrijdende effecten verwacht worden, vermeldt de initiatiefnemer


pagina 14

de nodige gegevens die de Dienst Mer toelaten na te gaan of de bevoegde autoriteiten van naburige lidstaten betrokken dienen te worden bij de procedure.

b) Richtlijnenfase Binnen 10 dagen na ontvangst van de volledigverklaring van de kennisgeving stuurt de initiatiefnemer het kennisgevingsdossier door naar het betrokken gemeentebestuur, de vergunningverlenende overheid en de door de Vlaamse Regering aangewezen administraties. Het college van burgemeester en schepenen van de gemeente waar het project gepland is, legt deze kennisgeving binnen de 10 dagen na ontvangst ter inzage. Op deze kennisgeving kunnen de burgers reageren. Binnen de 30 dagen na aanvang van de terinzagelegging bezorgt het college de bij hen binnengekomen reacties van inwoners en eigen opmerkingen aan de Dienst Mer. Op basis van inspraakreacties van de inwoners en reacties van de aangeschreven administraties en openbare besturen en na een informele vergadering met de betrokkenen, stellen de medewerkers van de Dienst Mer richtlijnen op die de initiatiefnemer moet volgen bij het opstellen van het milieueffectrapport. De Dienst Mer betekent deze richtlijnen binnen de 90 dagen na goedkeuring van de kennisgeving aan de initiatiefnemer, de betrokken overheden, administraties, het college van burgemeester en schepenen van de betrokken gemeentebesturen en de betrokken Espoo-verdragspartijen. Het doel van de terinzagelegging van de kennisgeving is ten eerste om de betrokken inwoners van de gemeenten op de hoogte te stellen van de voorgenomen activiteit en zijn mogelijke gevolgen op de omgeving. Ten tweede is het de bedoeling om concrete, zinvolle reacties uit te lokken (zie verder) waarmee de Dienst Mer rekening kan houden bij de opmaak van richtlijnen. De richtlijnen bakenen de inhoud af van de te bespreken en te onderzoeken onderwerpen in het milieueffectrapport. Door nuttige inspraakreacties van inwoners van de betrokken gemeenten kan het onderzoek voor het milieueffectrapport inhoudelijk bijgestuurd worden. Concreet dienen de gemeenten, waar het MER-plichtige project gepland is, een afschrift van deze kennisgeving ter inzage te leggen binnen een termijn van 10 dagen na ontvangst. Vanaf het begin van deze terinzagelegging heeft het college van burgemeester en schepenen maximaal 30 dagen de tijd om de opmerkingen van de inwoners toe te sturen naar de Dienst Mer. De inwoners kunnen hun opmerkingen ook rechtstreeks doorsturen naar de Dienst Mer. De terinzagelegging is geen openbaar onderzoek waarbij bezwaarschriften kunnen ingediend worden. Bezwaarschriften kunnen enkel ingediend worden tijdens het openbaar onderzoek dat georganiseerd zal worden naar aanleiding van de vergunningsaanvraag. Dit is dus tijdens de latere besluitvormingsprocedure en niet gedurende de m.e.r.-procedure. Het milieueffectrapport is bij een dergelijk openbaar onderzoek overigens bruikbaar als instrument om bezwaarschriften te onderbouwen maar ook een basis om ze te weerleggen. Het is dus in ieders belang dat het milieueffectrapport van goede kwaliteit is. Zoals eerder vermeld kan de Dienst Mer enkel zinvolle reacties gebruiken voor het opstellen van richtlijnen die de initiatiefnemer en de deskundigen moeten volgen bij het opstellen van het MER. Dit kunnen opmerkingen zijn over de vorm en presentatie van het MER, maar ook inhoudelijke opmerkingen zoals opmerkingen over het voorgenomen project zelf, over de alternatieven, over de beschrijving van de bestaande toestand, milieueffecten en milderende maatregelen, over de opvolging en evaluatie van de effecten, over de leemten in de kennis,… De Dienst Mer bundelt de zinvolle reacties op de kennisgeving en neemt een beslissing over de inhoud van het milieueffectrapport, de inhoudelijke aanpak, de methodologie van de rapportage


pagina 15

en over de opstellers van het milieueffectrapport. De Dienst Mer betekent de richtlijnen voor het opstellen van het milieueffectrapport aan de initiatiefnemer en de betrokken instanties binnen 90 dagen na volledigverklaring van de kennisgeving (zie ook volgend schema). Deze richtlijnen zijn een openbaar document. Elke burger kan ze bij de milieuambtenaar van zijn gemeente opvragen of raadplegen via de m.e.r. databank op de webstek www.mervlaanderen.be.

c) Uitvoeringsfase Tijdens de uitvoeringsfase stelt het team van erkende deskundigen het MER op onder leiding van een MER-coördinator. Meestal wordt er tussentijds een ontwerp-MER opgesteld dat informeel besproken wordt door de initiatiefnemer, het team van deskundigen, de Dienst Mer en de aangeschreven administraties en openbare besturen.

d) Beoordelingsfase Na indiening van het MER bij de Dienst Mer controleert deze of het MER beantwoordt aan de inhoudelijke en procedurele vereisten. Daarna keurt de dienst het MER goed of af en stelt ze een goedkeurings- of afkeuringsverslag op. Deze goed- of afkeuring wordt binnen een termijn van 40 dagen betekend aan de initiatiefnemer, de betrokken overheden, administraties, de MER-coördinator, het college van burgemeester en schepenen van de betrokken gemeentebesturen en de betrokken Espoo-verdragspartijen. Een goedgekeurd MER maakt deel uit van de vergunningsaanvraag en is een openbaar document.

Meer informatie is beschikbaar bij de Dienst Mer: Dienst Mer (LNE) Graaf de Ferrarisgebouw Koning Albert II-laan 20 bus 8 1000 BRUSSEL Telefoon 02 553 80 79 Fax 02 553 80 75 E-mail [email protected] www.mervlaanderen.be


pagina 16

Stroomschema van de m.e.r.-procedure, met situering van de terinzagelegging, met mogelijke grensoverschrijdende effecten

Het projectgebied is gelegen op 1.800 m van de Nederlandse grens. Door deze afstand t.a.v. de Nederlandse gemeente Stein (deelgemeente Meers grenst aan Maasmechelen) zijn er mogelijks betekenisvolle effecten op Nederlands grondgebied te verwachten. De procedure bij mogelijke grensoverschrijdende projecten wordt aldus gevolgd. Uit het MER zal blijken of er grensoverschrijdende effecten te verwachten zijn.

MER 2015 – PLUKON MAASMECHELEN NV

I.

pagina 17

ALGEMENE INLICHTINGEN PLUKON Maasmechelen nv – kortweg Plukon (voorheen Nutreco Belgium nv – afdeling Pingo Poultry Products Maasmechelen) baat een pluimveeslachterij uit te Maasmechelen sinds 1995. De huidige milieuvergunning loopt tot 4/5/2015. De huidige vergunde productiecapaciteit van Plukon bedraagt 200.000 slachtingen per dag (= ca. 115.000 ton levend gewicht/jaar). Plukon wenst de slachtcapaciteit uit te breiden naar 250.000 slachtingen per dag (= ca. 162.500 ton levend gewicht/jaar). Deze productie-uitbreiding is met de huidige, aanwezige installaties perfect mogelijk. De productietoename kan op termijn wel een toename betekenen van de opslagcapaciteit, het transport naar en van het bedrijf en een toename van de hoeveelheid afvalwater en opgepompt grondwater.

I.1.

Ruimtelijke situering

I.1.1.

Ligging De site van PLUKON Maasmechelen nv is gelegen op het grondgebied van de gemeente Maasmechelen, in het industriepark ‘Oude Bunders’ aan de Slakweidestraat 25. De bestemming is volgens het Gewestplan (Limburgs Maasland) ‘industriegebied’. De N78 (Rijksweg) is de belangrijkste wegontsluiting voor het bedrijf. Deze weg sluit in noordelijke richting aan op de E314 (A2) autosnelweg. De meest nabijgelegen land- of gewestgrens ten opzichte van de site van Plukon is de grens met Nederland. Het Nederlandse grondgebied situeert zich in vogelvlucht op ca. 1.800 m in noordoostelijke richting van de site.

I.1.1.1.

Adresgegevens maatschappelijke (= exploitatie-) zetel PLUKON MAASMECHELEN NV Slakweidestraat 25 Oude Bunders 2051 3630 MAASMECHELEN

I.1.1.2.

Kadastrale karakterisering Limburg, Maasmechelen, 2

de

afdeling, perceel 102 C

Totale oppervlakte: ca. 11,8 ha (waarvan 6,1 ha in gebruik en 5,7 ha braakliggend).

I.1.1.3.

Lambert-coördinaten X = 243664 Y = 182467


I.1.1.4.

pagina 18

Omgeving projectgebied Figuur B.I-4 (Bijlage 1) situeert het projectgebied op het Gewestplan. Plukon bevindt zich op een bedrijvengebied met op relatief korte afstand enkele woningen ter hoogte van de Rijksweg (N78) en de Windmolenweg. De dichtst bijgelegen woonkernen zijn de woonkernen van de deelgemeenten (van Maasmechelen) Opgrimbie (1.300 m) en Boorsem (800 m).

I.1.1.5.

Bodemgebruik Het bodemgebruik rondom het projectgebied is weergegeven in Tabel I-1. Tabel I-1: Bodemgebruik in de omgeving van het projectgebied

I.1.1.6.

Windrichting

Bodemgebruik

Noorden

industriegebied, gebied voor bufferzone en woongebied

Oosten

ontginningsgebied, landschappelijk waardevol agrarisch gebied, woongebied met landelijk karakter, woonuitbreidingsgebied en gebied voor gemeenschapsvoorzieningen en openbaar nut

Zuiden

industriegebied, woongebied met landelijk karakter, bufferzone, agrarisch gebied en gebied voor ambachtelijke bedrijven en kmo's

Westen

industriegebied, woongebied, woongebied met landelijk karakter en agrarisch gebied

ambachtelijke

bedrijven

en

kmo's,

Woongebied De meest nabijgelegen woning (gelegen in gebied met bestemming woongebied) is gelegen ter hoogte van de Rijksweg (N78) op ca. 300 m ten westen van het projectgebied. Op het industriegebied Oude Bunders bevinden zich nog een drietal conciërgewoningen. Op ca. 500 m ten noorden van Plukon bevindt zich een woonkern die hoort bij Maasmechelen. De stedelijke kern van Maasmechelen bevindt zich op ca. 2 km ten noorden van Plukon.

I.1.1.7.

Bedrijvengebied Binnen het bedrijvengebied zijn tal van andere bedrijven gevestigd, in Tabel I-2 worden deze bedrijven weergegeven. Tabel I-2: Overzicht bedrijven in de omgeving van het projectgebied Naam Bedrijf

Adresgegevens

Activiteit

Arcese Transport N.V.

Leemkuilstraat 10 3630 Maasmechelen

Transport / Logistiek

Brouwers Zink N.V.

Slakweidestraat 16 3630 Maasmechelen

Zink, lood koper, bekledingen van daken groothandel


Naam Bedrijf

Adresgegevens

Activiteit


(Her)bekleden van cylinders, rollen, wielen met polyurethaan (PUR) – elastomeren


Traiteur / Bereide maaltijden


Projectontwikkeling

Profiel Service N.V.


Staalbewerking

Elsach N.V.


Slaapcomfort

GRACO BVBA


Vloeistofverwerkingssystemen en – onderdelen

Niebo BVBA


Verplaatsbare keukens

Euroluc N.V. Paas Food Industries N.V. Landi N.V.

ECO Belgium N.V

I.1.1.8.

pagina 19


Onderhouds– en reinigingsproducten / groothandel Plaatbewerking (het bedrijfsklaar maken van machines foodsector / RVS bewerking)

TR Engineering


BRT N.V.

Rijksweg 555 3630 Maasmechelen

Buizen

Ariake F.P.N.I. Belgium N.V.


Productie bouillon en sauzen

ESMA N.V.


Balanceringen / Balanceringsscharnieren

Algemeen Afwerkingsbedrijf Conings N.V.

Breitwaterstraat 6 3630 Maasmechelen

Gevelreiniging / straalwerken

Europa Cuisson


Gekookt gevogeltevlees

JLG Manufacturing Europe BVBA

Breitwaterstraat 12A 3630 Maasmechelen

Kranen / werfliften / hoogtewerkers

TLM


Transport / logistiek

Natuurgebied Ten zuidwesten van het projectgebied bevindt zich het habitatrichtlijngebied (ca. 1.750 m) en vogelrichtlijngebied (ca. 2.750 m) ‘Mechelse heide en vallei van de Ziepbeek’, dat ook als VEN-gebied (De Hoge Kempen) is afgebakend. Ten noordoosten bevindt zich op een afstand van ca. 2.150 m het habitatrichtlijngebied ‘Uiterwaarden langs de Limburgse Maas met Vijverbroek’, dat ook als VEN-gebied (De Grensmaas Zuid) is afgebakend.


pagina 20

Tabel I-3: Overzicht natuurgebieden binnen een straal van 3 km rond het projectgebied van Plukon Natuurgebied

SBZ-V

SBZ-H

VENgebied

Erkend natuurreservaat

Afstand tot projectgebied (km)

I.1.1.9.

De Hoge Kempen

X

X

X

X (deel)

1,75

Maaswinkel

/

X

X

X

2,15

Beschrijving locatie en activiteiten De locatie van de verschillende activiteiten in het projectgebied wordt weergegeven in Bijlage 1 (Figuur B.I-1). De hoofdactiviteit omvat het slachten van pluimvee. Als ondersteunende activiteiten kunnen vermeld worden: -

aanvoer van pluimvee;

-

versnijden van vlees;

-

verpakken van vlees;

-

etikettering;

-

afvoer van vlees, slachtafval en andere afvalstoffen;

-

opwekking van hernieuwbare energie (warmterecuperatie koeltorens);

-

grondwaterwinning;

-

waterzuivering;

-

activiteiten ten behoeve van het algemeen onderhoud;

-

levering van hulpstoffen;

-

planning en logistiek;

-

administratie.

Een meer gedetailleerde procesbeschrijving is terug te vinden in deel III. Het deel III.3 Gebruiksfase: residuen en emissies gaat dieper in op de mogelijke bronnen van geur, geluid,…


I.1.2.

pagina 21

Situering van de ligging van het projectgebied op de relevante kaarten van de omgeving Om de ligging van het projectgebied te illustreren worden in Bijlage 1 volgende figuren toegevoegd: Figuur B.I-1

Overzichtsplan site Plukon;

Figuur B.I-2

Luchtfoto projectgebied;

Figuur B.I-3

Luchtfoto omgeving projectgebied;

Figuur B.I-4

Situering van het projectgebied op het Gewestplan (AGIV);

Figuur B.I-5

Bedrijventerreinen omgeving (AGIV);

Figuur B.I-6

NATURA 2000 in de omgeving (AGIV);

Figuur B.I-7

VEN/IVON omgeving (AGIV);

Figuur B.I-8

Zoneringsplan omgeving (VMM);

Figuur B.I-9

Vlaamse hydrografische atlas omgeving (AGIV).


I.2.

pagina 22

Toetsing MER-plicht De activiteiten van PLUKON Maasmechelen nv zijn MER-plichtig volgens het Besluit van de Vlaamse Regering van 10 december 2004 houdende de vaststelling van de categorieën van projecten onderworpen aan milieueffectrapportage. De activiteiten vallen onder rubriek 7f van bijlage II (MER-plichtig project met mogelijkheid tot ontheffing). Plukon ziet af van de mogelijkheid tot ontheffing en zal een project-MER uitvoeren. Rubriek 7f) (bijlage II): Installaties voor het slachten van dieren met een verwerkingscapaciteit van 30.000 ton levend gewicht per jaar of meer. Het betreft een milieueffectrapport in het kader van de hernieuwing en de uitbreiding van de milieuvergunning van Plukon tot een productiecapaciteit van ca.162.500 ton levend gewicht/jaar. De mer-procedure is beschreven in het Decreet van 18 december 2002 (B.S. 13 februari 2003) tot aanvulling van het Decreet van 5 april 1995 houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid met een titel betreffende de milieueffecten veiligheidsrapportage.

I.3.

Coördinaten initiatiefnemer Bedrijfsnaam:

PLUKON MAASMECHELEN NV

Adres:

Slakweidestraat 25, Oude Bunders 2051, B-3630 Maasmechelen

Telefoon:

+32 (0)89 77 95 00

Fax:

+32 (0)89 77 95 01

Ondernemingsnr.:

0875.041.849 - Vestigingsnr.:

Siteverantwoordelijke:

Constant Wauters

Telefoon:

+32 (0)89 77 95 11

E-mail:

[email protected]

Milieucoördinator:

Hilde Philtjens

Telefoon:

+32 (0)89 77 94 21

Mobiel:

+32 (0)473 20 26 65

E-mail:

[email protected]

Plant Manager:

Ton Waals

Telefoon:

+32 (0)89 77 94 03

E-Mail:

[email protected]

2.161.072.797


I.4.

pagina 23

Voorgestelde coördinator en deskundigen MER-COÖRDINATOR

DISCIPLINE

ERKENNINGSNUMMER EN EINDDATUM

COÖRDINATEN

Maarten Geypens

Bodem en grondwater

EDA 224

M-tech milieucoördinatoren cvba

16/04/2015

Adres: Industrieweg 118 bus 4 te 9032 Gent Telefoon: 09 216 80 00

Medewerkers:

Fax: 09 375 36 17

Dr. Sc. Quirin Vyvey (incl. Algemene projectbegeleiding en andere disciplines) en Peter De Bruyne

E-mail: [email protected]

ERKEND DESKUNDIGE

DISCIPLINE


COÖRDINATEN

Christian Busschots

Geluid

EDA 371

Acoustical Engineering nv

in samenwerking met

31/12/2099

Tom Opdebeeck

EDA 588-V1

Adres: Oudestraat 25/1 te 2860 Sint-KatelijneWaver

31/12/2099

Telefoon: 015/63 06 90 Fax: 015/63 06 91 E-mail: [email protected]


pagina 24

ERKEND DESKUNDIGE

DISCIPLINE


COÖRDINATEN

Maarten Geypens

Bodem en grondwater

EDA 224

M-tech milieucoördinatoren cvba

16/04/2015

Adres: Industrieweg 118 bus 4 te 9032 Gent Telefoon: 09 216 80 00 Fax: 09 375 36 17 E-mail: [email protected]

Luchtverontreiniging, geur en oppervlaktewater

Johan Versieren

EDA 059

Joveco bvba

10/05/2015

Adres: Kriesberg 29b te 3221 Holsbeek Telefoon: 016 56 67 48

Medewerker oppervlaktewater: Quirin Vyvey

INTERNE MILIEUDESKUNDIGE

Naam:

Hilde Philtjens

Functie:

Milieucoördinator

Telefoon:

+32 (0)89 77 94 21

Mobiel :

+32 (0)473 20 26 65

E-mail:

[email protected]

Fax: 016 56 67 48 E-mail: [email protected]


I.5.

pagina 25

Het verdere besluitvormingsproces Het milieueffectrapport dient te worden opgesteld om bij de milieuvergunningsaanvraag klasse 1 gevoegd te worden in het kader van de hernieuwing en uitbreiding van de bestaande vergunning. De belangrijkste VLAREM-rubrieken die momenteel van toepassing zijn, met een indicatie van de rubrieken die zullen gewijzigd worden, en de huidige bijzondere voorwaarden, worden opgesomd in Bijlage 2.


II.

pagina 26

RELEVANTE JURIDISCHE EN/OF BELEIDSMATIGE RANDVOORWAARDEN De juridische en beleidsmatige randvoorwaarden zijn de uitgangspunten voor de selectie van alternatieven, het bepalen van de referentiesituatie en de ontwikkelingsscenario’s. Er dient enerzijds getoetst te worden aan de bestaande wetgevingen (juridische randvoorwaarden) en anderzijds aan beleidsinitiatieven. Juridische randvoorwaarden kunnen eveneens per discipline criteria leveren die van belang zijn voor de effectbeoordeling. Het beschrijven van juridische randvoorwaarden is eveneens van belang voor het bepalen van juridische acties, indien de voorgenomen activiteit zou uitgevoerd worden. In het juridisch kader worden de verschillende relevante aspecten inzake het milieubeleid voor het projectgebied toegelicht. Dit gebeurt vanuit verschillende invalshoeken. Een eerste luik omvat de beschrijving van de wetgeving in het kader van het ruimtelijk ordeningsrecht. Het tweede deel bevat een opsomming van de wettelijke bepalingen op het vlak van de milieuhygiëne (recht dat ertoe strekt een aantal negatieve invloeden op het leefmilieu te voorkomen/beperken). In het derde deel komen de bepalingen van het milieubeschermingsrecht aan bod (recht dat het behoud/herstel van positieve elementen uit natuur en landschap beoogt). Het vierde deel geeft een overzicht van de bepalingen uit het internationaal recht die een invloed kunnen hebben op de beoordeling van de effecten van dit project. In het laatste deel worden de beleidsmatige randvoorwaarden opgesomd die in het kader van industriële projecten moeten worden nagegaan. Tabel II-1: geeft aan welke juridische en beleidsmatige randvoorwaarden relevant zijn voor onderhavig project. Summier wordt ook gesteld wat de wetgeving inhoudelijk omschrijft. Tabel II-2: geeft dan weer aan voor welke beleidsmatige randvoorwaarden relevant zijn. het opstellen van het eigenlijke MER zijn randvoorwaarden gebruikt, zonder dat ze kennisgeving uitgebreid herhaald worden.

disciplines de verschillende juridische en Bij het opstellen van de methodologie voor de relevante juridische en beleidsmatige in die specifieke hoofdstukken van de


pagina 27

Tabel II-1: Juridische en beleidsmatige randvoorwaarden al dan niet van toepassing op het studiegebied Inhoudelijk

Relevantie Bespreking relevantie voor dit MER ja/neen

A. Juridische en beleidsmatige randvoorwaarden i.v.m. ruimtelijke ordening De Codex bepaalt het beleid ten aanzien van activiteiten die invloed kunnen hebben op de Ruimtelijke Ordening in Vlaanderen. Beschrijft de wetgeving die van toepassing is bij het ”bouwen” van infrastructuren.

JA

Ruimtelijke ordening en stedenbouw

Beschrijft de wetgeving die van toepassing is bij het “bouwen” van infrastructuren.

NEEN

Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen

Geeft een visie op de ruimtelijke ontwikkeling van Vlaanderen en legt de krachtlijnen vast van het ruimtelijk beleid van de toekomst.

JA

Geeft een visie op de ruimtelijke ontwikkeling van de Provincie Limburg en legt de krachtlijnen vast van het ruimtelijk beleid van de toekomst.

JA

Dit plan dat werd goedgekeurd door de bevoegde minister op 7 februari 2013 geeft voor Maasmechelen verdere uitvoering aan het Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan Limburg.

JA

Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening (B.S. 20/08/2009)

Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan Limburg

Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan “Afbakening kleinstedelijk gebied Maasmechelen”

Algemeen relevant in Vlaanderen.

Er werden reeds stedenbouwkundige verkregen voor de bestaande inrichtingen.

vergunningen

Algemeen relevant in Vlaanderen. Het gebied Maasmechelen is afgebakend als kleinstedelijk gebied op provinciaal niveau. Algemeen relevant in Limburg. Het gebied Maasmechelen wordt in het ruimtelijk concept gezien als een kleinstedelijk gebied.

Relevant in het kader van de bezettingsgraad en de verdichting voor het gebied Bunders.


pagina 28

Inhoudelijk


Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan Maasmechelen

Geeft een visie op de ruimtelijke ontwikkeling van de stad Maasmechelen en legt de krachtlijnen vast van het ruimtelijk beleid van de toekomst.

JA

Algemeen relevant in Maasmechelen.

Gemeentelijk Beleidsplan Revitalisering Oude Bunders

De revitalisering is uitgewerkt vanuit een economisch standpunt, een ruimtelijk standpunt en wordt juridisch onderbouwd door een koppeling met het grondbeleid. De gemeenteraad heeft in zitting van 6 maart 2012 zijn goedkeuring verleend aan de dynamische strategische nota met het richtinggevend afwegingskader dat gehanteerd wordt in de besluitvorming.

JA

Aangezien Plukon gelegen is in de Oude Bunders, is dit beleidsdocument relevant.

Gewestplan

Geeft de bestemming van de gronden in Vlaanderen weer.

JA

Plannen van aanleg

Geeft de bestemming van de gronden in Vlaanderen waarvan de bestemming veranderd is t.o.v. de gewestplannen.

NEEN

Het bedrijf bevindt zich volgens het gewestplan ‘Limburgs Maasland’ in industriegebied waarvan de voorschriften van het K.B. van 28/12/1972 gelden voor dit projectgebied. Er zijn geen relevante plannen van aanleg voor het gebied.

Ruimtelijke Uitvoeringsplannen (RUP’s): Gem. RUP’s, PRUP’s of GRUP’s

Geeft een visie op de ruimtelijke ontwikkeling van de gemeente Maasmechelen en legt de krachtlijnen vast van het ruimtelijk beleid van de toekomst.

NEEN

Niet van toepassing. Er zijn geen ruimtelijke uitvoeringsplannen opgemaakt voor het projectgebied.


pagina 29

Inhoudelijk


B. Milieuhygiënerecht Milieuvergunningsdecreet, VLAREM I en VLAREM I bepaalt de voorwaarden om een VLAREM II. Decreet van 28 juni 1985 betreffende vergunning te krijgen om een hinderlijke de milieuvergunning (B.S. 17/12/1985). inrichting uit te baten. Besluit van de Vlaamse Regering van 6 februari 1991 houdende vaststelling van het Vlaams reglement betreffende de milieuvergunning (B.S. 26/06/1991) en latere wijzigingen = VLAREM I.

JA

Voor het bestaande bedrijf werden er VLAREM-vergunningen afgeleverd. Het bedrijf is ingedeeld als GPBV-bedrijf, dus is ook VLAREM III van toepassing.

VLAREM II bepaalt de voorwaarden waaraan de vergunde hinderlijke inrichting moet voldoen bij exploitatie ten aanzien van milieu.

VLAREM III bevat de voorwaarden voor Besluit van de Vlaamse Regering van 1 juni 1995 GPBV-installaties. houdende algemene en sectorale bepalingen inzake milieuhygiëne (B.S. 31/07/1995) en latere wijzigingen = VLAREM II. Besluit van de Vlaamse Regering van 16 mei 2014 houdende bijkomende algemene en sectorale milieuvoorwaarden voor GPBVinstallaties = VLAREM III (B.S. 22/09/2014) Besluit van de Vlaamse Regering van 27 maart 1985 houdende reglementering van de handelingen binnen de waterwingebieden en beschermingszones (B.S. 20/07/1985) en latere wijzigingen.

Winningen van grondwater voor drinkwaterproductie worden beschermd door specifieke voorwaarden om verontreiniging van het drinkwater preventief te vermijden (B.S. 20/07/85).

JA

Op een afstand van 3,5 km in noordelijke richting van het projectgebied zijn er waterwingebieden of beschermingszones afgebakend, nl. Meeswijk - Eisden – Vrietselbeek (beschermingszone I, II en III). Het bedrijf heeft een eigen grondwaterwinning (zie X.5.2. Impactbepaling grondwaterwinning).


pagina 30

Inhoudelijk

Bodemdecreet en VLAREBO. Decreet van 27 oktober 2006 betreffende de bodemsanering en bodembescherming (B.S. 22/01/2007) en latere wijzigingen.

Besluit van de Vlaamse Regering van 14 december 2007 tot vaststelling van het Vlaams Reglement betreffende de bodemsanering en de bodembescherming (B.S. 22/04/2008) en latere wijzigingen. Materialendecreet en VLAREMA Decreet van 14 december 2011 betreffende het duurzaam beheer van materiaalkringlopen en afvalstoffen (B.S. 28/02/2012).


Om nieuwe verontreiniging van de bodem te verhinderen zijn specifieke voorwaarden voor bodem vastgelegd. Daarnaast bepaalt deze wetgeving ook hoe verontreiniging dient vastgesteld en gesaneerd te worden. Voor historische verontreiniging bepaalt deze bodemwetgeving specifieke voorwaarden.

JA

De verplichtingen i.v.m. afval (administratieve en milieutechnische) zijn vastgelegd in deze wetgevingen.

JA

De exploitant produceert afvalstoffen waarvan het beheer aan de verplichtingen uit het Materialendecreet en VLAREMA dient te voldoen.

JA

Relevant voor de beperkte hoeveelheid kippenmest afkomstig van de rustzone (tussen aanvoer en effectieve slachting).

Besluit van de Vlaamse Regering van 17 februari 2012 tot vaststelling van het Vlaams reglement betreffende het duurzaam beheer van materiaalkringlopen en afvalstoffen (B.S. 23/05/2012). Mestdecreet. Decreet van 22 december 2006 tot Voor de afzet naar en het gebruik van (vooral bescherming van water tegen de verontreiniging dierlijke) meststoffen op Vlaamse door nitraten uit agrarische bronnen (B.S. (landbouw)gronden bepaalt deze wetgeving 29/12/2006) en latere wijzigingen. de verschillende voorwaarden (administratieve en operationele).

De bestaande activiteit is VLAREBO-plichtig (periodiciteit 10 jaar). In het projectgebied werden reeds verscheidene bodemonderzoeken uitgevoerd (zie XII Discipline Bodem).


pagina 31

Inhoudelijk


Wetgevingen i.v.m. waterlopen: Wet op de bescherming van oppervlaktewateren; Wet op de onbevaarbare waterlopen; Wet betreffende de wateringen en de wet betreffende de polders. Decreet Integraal waterbeleid (=IWB) / Kaderrichtlijn Water = Het decreet van 18 juli 2003 betreffende het integraal waterbeleid (B.S. 14/11/2003)

Regelt o.m. de voorwaarden bij lozing van afvalwater, hemelwater en de captatie van oppervlaktewater.

JA

Het effluent van de waterzuivering wordt geloosd op de openbare RWA die uitmondt in de Kikbeek.

Dit decreet regelt het beleid en het beheer van waterlopen en hun bekkens om water in Vlaanderen op een duurzame wijze te beheren, samen met de verschillende belanghebbenden.

JA

Het project omvat waterverbruik (, in hoofdzaak grondwater).

Ministerieel besluit van 19 september 2008 betreffende de vaststelling van het zoneringsplan van de gemeente Maasmechelen (B.S. 17/10/2008)

Het zoneringsplan geeft weer in welke zuiveringszone een woning of bedrijf gelegen is en werd opgesteld in samenwerking tussen de gemeente en de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) in de periode 20062008. Per zuiveringszone zijn er verplichtingen om bepaalde maatregelen te treffen. Deze stedenbouwkundige verordening legt elke verbouwer een aantal maatregelen op om te voorkomen dat regenwater onmiddellijk afgevoerd wordt.

JA

Relevant (zie figuur B.I-8 in bijlage) waarbij Plukon gelegen is in centraal gebied (oranje gearceerd, dus met reeds bestaande aansluiting op een zuiveringsstation).

JA

Het hemelwater en niet-potentieel verontreinigd grondwater wordt geloosd in de openbare riolering (RWA).

Besluit van de Vlaamse regering van 5 juli 2013 houdende vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen, buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater (B.S. 10/08/2013).

Het algemeen uitgangsprincipe hierbij is dat regenwater in eerste instantie zoveel mogelijk gebruikt wordt. In tweede instantie moet het resterende gedeelte van het hemelwater worden geïnfiltreerd of gebufferd, zodat in laatste instantie slechts een beperkte hoeveelheid water met een vertraging wordt afgevoerd.


pagina 32

Inhoudelijk

Decreet van 8 februari 2013 houdende duurzaam Deze regelgeving bevat voorschriften voor het gebruik van pesticiden gebruik van pesticiden in het Vlaamse Gewest

Relevantie Bespreking relevantie voor dit MER ja/neen NEEN

Algemeen geldend in Vlaanderen. Terrein met slachtactiviteiten van PLUKON Maasmechelen is volledig verhard.

Besluit van de Vlaamse Regering van 15 maart 2013 houdende nadere regels inzake duurzaam gebruik van pesticiden in het Vlaamse Gewest voor niet-land en tuinbouwactiviteiten en de opmaak van het Vlaams Actieplan Duurzaam Pesticidengebruik. Besluit van de Vlaamse regering van 15 maart 2013 tot wijziging van het besluit van de Vlaamse regering van 27 maart 1985 houdende reglementering van de handeling binnen de waterwingebieden en de beschermingszones en het besluit van de Vlaamse regering van 27 maart 1985 houdende reglementering van de handelingen die het grondwater kunnen verontreinigen, wat pesticidengebruik betreft. Legionellabesluit = Besluit van de Vlaamse Dit besluit omschrijft de bescherming van de regering van 09/02/07 i.v.m. de preventie van de mens ten aanzien van de (gevaarlijke) veteranenziekte op publiek toegankelijke plaatsen besmetting door Legionella (in waterig milieu). (B.S. 4/05/07) Wetgeving i.v.m. CFK’s en halonen: KB van 7/3/1991 houdende reglementering voor gebruik van CFK’s in koelinstallaties en verordening 2037/2000 i.v.m. halonen.

Deze bepalingen geven de wetgeving aan ten aanzien van diverse ozon-afbrekende stoffen (“gat in de ozonlaag”).

JA

NEEN

Het bedrijf heeft een open koelsysteem (met 4 open koeltorens) waarop deze wetgeving van toepassing is (zie deel Andere disciplines). Er worden geen dergelijke koelmiddelen gebruikt.


pagina 33

Inhoudelijk


De aanwezigheid van gevaarlijke producten is beperkt. Dit is een aandachtspunt in het kader van de hervergunning, indien de hoeveelheid boven de Seveso-drempel zou komen te liggen.

Geven op Vlaams en Europees niveau aan welke best beschikbare technieken (BBT’s) vanuit milieuoogpunt bestaan voor slachthuizen.

JA

Besluit van de Vlaamse Regering van 23 juni 2013 (B.S. 06/08/2013) betreffende dierlijke bijproducten en afgeleide producten

Besluit omvat de verplichtingen m.b.t. dierlijke bijproducten en afgeleide producten.

JA

De gebruikte technieken van het project worden getoetst aan de van toepassing zijnde BBT’s en BREF, nl. de Vlaamse BBT-studie slachthuizen (2003) en de Europese BREF Slaughterhouses and Animal by-products (2005) (zie Bijlage 9). De geproduceerde dierlijke afvalstoffen worden opgehaald en verwerkt door derden.

Wet betreffende vleeskeuring en vleeshandel dd. 5/09/1952 (en het K.B. betreffende de hygiëne van levensmiddelen van dierlijke oorsprong dd. 22/12/2005) en het K.B. betreffende algemene en bijzondere exploitatievoorwaarden van de slachthuizen en andere inrichtingen dd. 04/07/1996 (B.S. 03/09/1996) en wijzigingen De wet betreffende bescherming en welzijn van dieren (14/08/1986) en betreffende bescherming van voor landbouwdoeleinden gehouden dieren (K.B. 1/03/2000)

Reglementering inzake de exploitatievoorwaarden om vlees en waren die van of met vlees zijn vervaardigd, te kunnen commercialiseren.

JA

Seveso-richtlijn

Bedrijven die een bepaalde hoeveelheid gevaarlijke stoffen op hun terrein hebben, zijn onderworpen aan een rapportageplicht. Zij moeten aantonen dat zij de risico’s verbonden aan de aanwezigheid van gevaarlijke stoffen kennen en beheersen, en dat zij voldoende maatregelen nemen om mens en milieu te beschermen, ook bij accidenten.

BBT- en BREF-studie slachthuizen

Toetsen of voldoende bewegingsvrijheid voorzien is voor de dieren, er een goede klimaatregeling, goede voedingswijze is.

NEEN

Voorwaarden m.b.t. waterkwaliteit en opvang/opslag van bloed.

Dieren worden slechts tijdelijk gestald in het slachthuis.


pagina 34

Inhoudelijk


De wet betreffende bescherming en welzijn (14/08/1986) en betreffende bescherming dieren bij het slachten of doden (K.B. 16/01/1991) C. Natuur en landschap

Regeling van de bouw, de inrichting en de voorziening van slachthuizen en het gebruik daarvan.

JA

De inrichting en toegepaste slachtmethodes voldoen aan deze bepalingen (inclusief halal-slachtingen)

Decreet van 21 oktober 1997 betreffende het natuurbehoud en het natuurlijk milieu (BS. 10/01/1998).

Centraal in dit decreet staat een planmatige aanpak (natuurbeleidsplan), een horizontaal beleid (‘stand-still’-principe) en een gebiedsgericht beleid. Deze wetgeving heeft als doel de instandhouding van verschillende organismen en hun leefgebieden. Speciale beschermingszones werden afgebakend in Vlaanderen in het kader van de Vogel- en Habitatrichtlijn. Vlaamse en/of erkende natuurreservaten zijn terreinen die van belang zijn voor het behoud en de ontwikkeling van het natuur(lijk milieu).

JA

Ten zuidwesten van het projectgebied bevindt zich het habitatrichtlijngebied (ca. 1.750 m) en vogelrichtlijngebied (ca. 2.750 m) ‘Mechelse heide en vallei van de Ziepbeek’, dat ook als VEN-gebied (De Hoge Kempen) is afgebakend. Ten noordoosten bevindt zich op een afstand van ca. 2.150 m het habitatrichtlijngebied ‘Uiterwaarden langs de Limburgse Maas met Vijverbroek’, dat ook als VEN-gebied (De Grensmaas Zuid) is afgebakend.

JA

Ten zuidwesten van het projectgebied bevindt zich het natuurgebied ‘De Hoge Kempen’ op een afstand van ca. 1.750 m. Het natuurgebied Maaswinkel ligt op een afstand van ca. 2.150 m ten noordoosten van het projectgebied. Er komen geen soorten voor op de site die door de (geplande) activiteiten onder deze bepalingen vallen.

Natuurreservaten

Besluit van de Vlaamse Regering Besluit van de Vlaamse Regering met betrekking tot soortenbescherming en soortenbeheer (B.S. 13/08/2009)

Om sommige (bedreigde) diersoorten te beschermen werden specifieke voorwaarden opgelegd vooral met betrekking tot oogsten en verhandelen.

NEEN

Het Bosdecreet van 13 juni 1990 (B.S. 28/09/1990) en haar uitvoeringsbesluiten

Het Bosdecreet en haar uitvoeringsbesluiten regelen het verstandig en duurzaam gebruik en beheer van de Vlaamse bossen (o.a. ook kappingen, compensaties,…).

NEEN

Het projectgebied ligt in industriegebied en dicht bij het stedelijk gebied van Maasmechelen.


pagina 35

Inhoudelijk

Decreet van 30 juni 1993 houdende bescherming Regelt de bescherming, het behoud en de van het archeologisch patrimonium (B.S. instandhouding, het herstel en het beheer van 15/09/1993) gewijzigd bij decreten van 18 mei het archeologisch patrimonium. 1999, 28 februari 2003, 10 maart 2006 en 27 maart 2009 Wet van 7 augustus 1931 op het behoud van monumenten en landschappen, gewijzigd bij decreet van 14 juli 1993, decreet van 6 juni 1994 en decreet van 16 april 1996,

Ter bescherming van monumenten en staden/of dorpsgezichten en landschappen; instandhouding, herstel en beheer van beschermde landschappen.


JA

Er zijn geen bouwwerkzaamheden/grondwerken gepland.

In de omgeving van het projectgebied bevinden zich de ankerplaatsen ‘Molsbroek’, ‘Van Mechelse Heide tot vallei van de Zijpbeek’ en ‘Maasvallei van Maasmechelen tot Stokkem met kasteeldomein Vilain XIV’ (bron: AGIV – Landschapsatlas).

Decreet van 16 april 1996 betreffende de landschapszorg (gewijzigd bij decreet van 18 mei 1999, 8 december 2000, 21 december 2001, 19 juli 2002, 13 februari 2004, 10 maart 2006, 16 juni 2006 en 27 maart 2009) Decreet van 3 maart 1976 tot bescherming van Monumenten en Stads- en Dorpsgezichten, gewijzigd bij decreten van 18 december 1992, 22 februari 1995, 22 december 1995, 8 december 1998, 18 mei 1999, 7 december 2001, 21 november 2003, 30 april 2004, 10 maart 2006 en 27 maart 2009 EU-conventie van Malta

Voorziet dat middelen voor archeologische vondsten en onderzoek moeten voorzien worden.

NEEN

Er zijn geen bouwwerkzaamheden/grondwerken gepland.

D. Internationale regelgeving/verdragen Milieu Protocol van Kyoto bij het VN-klimaatverdrag

Het protocol van Kyoto legt internationale afspraken vast en stelt voor 28 industrielanden

JA

Algemeen geldend voor België en Vlaanderen.


pagina 36

Inhoudelijk

Europese emissieplafonds NEC

Herziening van het Protocol van Göteborg van 4 mei 2012

Solventrichtlijn (1999/13/EG)

reductiedoelstellingen voor broeikasgassen op. Deze richtlijn is in Vlaanderen o.a. omgezet in titel II van VLAREM. Bovendien zijn specifieke wetgevingen i.v.m. energie en lucht gebaseerd op dit protocol. Elke Europese lidstaat wordt verplicht om de emissies van SO2, NOx, VOS en NH3 drastisch terug te dringen. Hiermee moeten milieuproblemen als zure regen en ozonoverlast ingedijkt worden. De Europese Richtlijn 2001/81/EG van het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie van 23 oktober 2001 inzake de nationale emissieplafonds voor bepaalde luchtverontreinigende stoffen (NEC-richtlijn) bepaalt emissieplafonds voor verschillende polluenten. Deze richtlijn is in Vlaanderen omgezet in titel II van VLAREM en het NECreductieprogramma (= Vlaams Emissiereductieprogramma voor NOX, SO2, VOS en NH3). In dit herziene protocol werden strengere luchtemissieplafonds vastgelegd ter bescherming van de luchtkwaliteit (grensoverschrijdend). Richtlijn inzake de beperking van de emissie van vluchtige organische oplosmiddelen bij bepaalde werkzaamheden en in installaties.


JA

Algemeen geldend voor België en Vlaanderen (zie ook deel lucht) met eventueel relevante emissies met betrekking tot dit project.

JA

Algemeen geldend voor België en Vlaanderen (zie ook deel lucht) met eventueel relevante emissies met betrekking tot dit project.

NEEN

Niet van toepassing.


pagina 37

Inhoudelijk

De richtlijn betreft de beperking van de emissie van vluchtige organische stoffen (VOS) als gevolg van het gebruik van organische oplosmiddelen. Deze richtlijn is omgezet in titel II van het VLAREM. WKK-richtlijn De richtlijn 2004/8/EG van 11 februari 2004 behandelt de bevordering van WKK op basis van de vraag naar nuttige warmte binnen de interne energiemarkt. In Vlaanderen geïmplementeerd via het Besluit van de Vlaamse Regering van 7 juli 2006 ter bevordering van de elektriciteitsopwekking in kwalitatieve warmtekrachtinstallaties. Kaderrichtlijn luchtkwaliteit en 4 dochterrichtlijnen De Europese richtlijn 2008/50/EG betreffende de luchtkwaliteit en schonere lucht voor Europa vormt de belangrijkste wettelijke basis inzake luchtkwaliteitsnormen. Samen met de 3 dochterrichtlijnen 1999/30/EG, 2000/69/EG en 2002/3/EG behandelt ze de polluenten zwavelstofdioxide (SO2), stikstofoxiden (NO2 en NOx), fijn stof (PM10 en PM2,5), lood, koolstofmonoxide (CO), benzeen en ozon (O3). De lidstaten dienen de concentraties te toetsen aan grenswaarden (SO2, NO2 en NOx, PM10, PM2,5, lood, CO, benzeen) en streefwaarden (PM2,5 en O3). Daarnaast is er een 4e dochterrichtlijn (2004/107/EG) die de polluenten arseen, cadmium, nikkel en benzo(a)pyreen behandelt.


NEEN

JA

Niet van toepassing.



pagina 38

Inhoudelijk


De streefwaarden vastgelegd voor deze polluenten, zijn eind 2012 in werking getreden.

Richtlijn Industriële Emissies

Verdrag van Espoo van 25 februari 1991

In Vlaanderen geïmplementeerd via VLAREM II. Deze recente Europese richtlijn 2010/75 kwam tot stand op basis van een herziening en een herschikking van de vroegere GPBV-richtlijn en zes sectorale richtlijnen (de 3 TiO2-richtlijnen, de richtlijn VOS/oplosmiddelen, de richtlijn afvalverbranding, de GSI-richtlijn). Dit verdrag voorziet dat bij projecten in een lidstaat die aanzienlijke effecten kunnen hebben op het milieu van een andere lidstaat, de lidstaat op wiens grondgebied het project wordt voorgesteld, informatie verstrekt aan de andere lidstaat. In Vlaanderen geïmplementeerd via het MER/VR-decreet.

JA


JA

De mogelijke grensoverschrijdende effecten zijn onderzocht (gezien de afstand van 1.800 m tot de Nederlandse grens), maar ze zijn niet significant.

JA

Algemeen geldend in Vlaanderen.

JA

Algemeen geldend in Limburg

E. Beleidsmatige randvoorwaarden Milieu Gewestelijk milieubeleidsplan – MINA 4 voor 2011-2015

Het milieubeleidsplan bepaalt de hoofdlijnen van het milieubeleid voor de komende jaren. De doelstellingen hebben meestal betrekking op de gewenste milieu- en natuurkwaliteit of de uitstoot van vervuilende stoffen.

Provinciaal milieubeleidsplan Limburg 2010-2013 Momenteel is in Limburg het provinciale milieubeleidsplan 20010-2013 van toepassing.


pagina 39

Inhoudelijk

Reductieprogramma Gevaarlijke Stoffen 2005

Het besluit van de Vlaamse minister keurde het reductieprogramma goed op 23 oktober 2005 (B.S. 25 november 2005). Het reductieprogramma kadert de diverse elementen van het beleid gevaarlijke stoffen in het oppervlaktewater. Het geeft aan welke (bestaande) principes en instrumenten dienen uitgebouwd of ingezet te worden en op welke manier dit hoort te gebeuren. Besluit inzake de evaluatie en de beheersing van Op 22 juli 2005 heeft de Vlaamse Regering de omgevingslawaai omzetting van de Europese richtlijn omgevingslawaai in Vlaanderen goedgekeurd (B.S. 31/08/05). Deze richtlijn maakt het mogelijk dat tegen midden 2007 de geluidsimpact van grote wegen, belangrijke spoorwegen en luchthavens en van grote stedelijke gebieden in kaart wordt gebracht. Visiedocument Geurbeleid In het visiedocument ‘De weg naar een duurzaam geurbeleid’ (versie van september 2008) zijn een aantal beslissingsschema’s opgenomen met betrekking tot het al dan niet uitvoeren van bepaalde beleidsmaatregelen door hinderlijke activiteiten.

Relevantie Bespreking relevantie voor dit MER ja/neen JA

Het project bezit een eigen afvalwaterzuivering (zie discipline water).

NEEN

Niet van toepassing voor industriële project-MER’s. De informatie uit het luik geluid uit onderhavig MER kan echter wel gebruikt worden als informatiebron voor de relevante overheid.

JA

Relevant voor dit project gezien de mogelijke geureffecten vanwege de productie ( zie discipline lucht).


pagina 40

Inhoudelijk

Ontwerp-Mobiliteitsplan Vlaanderen

Mobiliteitsplan Maasmechelen (2012)

In het ontwerp-mobiliteitsplan Vlaanderen worden verschillende concrete doelstellingen naar voor geschoven voor het ontwikkelen van een duurzaam mobiliteitsbeleid. Momenteel is een nieuw mobiliteitsplan in opmaak. Het openbaar onderzoek loopt van 8 november 2013 tot en met 12 januari 2014. Daarna is er een bespreking in het Vlaams Parlement en goedkeuring door de Vlaamse Regering. Geeft het beleid van de stad Maasmechelen inzake mobiliteit weer.

Relevantie Bespreking relevantie voor dit MER ja/neen JA

Relevant wegens de bestaande transporten naar en van het bedrijf (zie deel mens-mobiliteit).

JA

Relevant wegens de transporten naar en van het bedrijf op het industrieterrein Oude Bunders (zie deel mens-mobiliteit).


pagina 41

Tabel II-2: Relevante juridische en beleidsmatige randvoorwaarden van toepassing op het projecten studiegebied: aandachtspunten voor de verschillende disciplines, deskundigen bij het opstellen van de methodologie voor de milieueffectbeoordeling. Discipline

Lucht

Water

Geluid

Bodem Andere

Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening

X

Ruimtelijke ordening en stedenbouw

X


X

Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan Limburg

X

Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan “Afbakening kleinstedelijk gebied Maasmechelen”

X

Gemeentelijk ruimtelijk structuurplan Maasmechelen

X

Gemeentelijk Beleidsplan Revitalisering Oude Bunders

X

Gewestplan

X

Milieuvergunningsdecreet, VLAREM I, VLAREM II en VLAREM III

X

X

X

X

X

X

X

X X

Waterwingebieden en beschermingszones

X

X

Bodemdecreet en VLAREBO

X

X

Materialendecreet en VLAREMA

X

X

Mestdecreet

X

(X)

Wetgevingen i.v.m. waterlopen

X

X

Decreet Integraal waterbeleid

X

X

Ministerieel besluit betreffende de vaststelling van het zoneringsplan van de gemeente Maasmechelen Gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten,… Legionellabesluit

X

BBT- en BREF-studie slachthuizen

X

X

(X) X

X

X

X

X

X

Besluit betreffende dierlijke bijproducten en afgeleide producten Wetgevingen i.v.m. vleeskeuring en –handel en de exploitatie van slachthuizen Wet i.v.m. bescherming dieren bij het doden en slachten Decreet natuurbehoud en natuurlijk milieu

X

Natuurreservaten

X

Decreet landschapszorg en bescherming monumenten en stads- en dorpsgezichten

X

Kyoto

X X X

X

NEC + Europese emissieplafonds

X

Göteborg (herziening 2012)

X

Kaderrichtlijn luchtkwaliteit en 4 dochterrichtlijnen

X

Richtlijn Industriële emissies

X

Verdrag van Espoo

X

X

Gewestelijk milieubeleidsplan

X

X

X X

X

MER 2015 – PLUKON MAASMECHELEN

Discipline Provinciaal milieubeleidsplan Limburg

pagina 42

Lucht

Water

Geluid

X

X

X

Reductieprogramma Gevaarlijke Stoffen Visiedocument geurbeleid

Bodem Andere X

X X

Ontwerp-Mobiliteitsplan Vlaanderen

X

Mobiliteitsplan Maasmechelen

X


III.

CONCRETE BESCHRIJVING PROJECT

III.1.

Verantwoording

pagina 43

Plukon slacht uitsluitend kippen van gemiddeld 42 dagen oud. De voornaamste reden voor de hervergunning en uitbreiding van de milieuvergunning is het optimaliseren van de slachtcapaciteit van de huidige installatie, via een intensiever werkregime (toename aantal werkuren en dus slachturen) en/of technische ontwikkelingen en operationele aanpassingen aan de slachtapparatuur. Er is geen sprake van bijkomende slachtactiviteiten op zaterdag om de beoogde capaciteit te kunnen realiseren. Het personeelsbestand van vandaag zal niet lineair met de capaciteit toenemen. Er wordt uitgegaan van een gestage groei tot een extra 10 %. De uitbreiding van de werktijden blijft beperkt in de toekomst: er zullen extra vlinderploegen worden ingezet, waardoor er onder andere tijdens de pauzes kan worden doorgewerkt. Het slachten vindt plaats tussen 04.00 uur en 20.30 uur. Het aantal geslachte dieren verhoogt van 200.000 per dag naar 250.000 per dag. Het gemiddelde gewicht van een levend dier bedraagt 2,5 kg. De productiecapaciteit zal in totaal 162.500 ton levend gewicht per jaar bedragen. De steeds hogere kwalitatieve en hygiënische eisen, maken investeren in rendements- en kwaliteitsverhogende aspecten een noodzaak. Om het bijkomende slachtafval op te vangen, wordt de frequentie van ophalen verhoogd. Op termijn zal er voorzien worden in een verhoging van de afvalwaterlozing en een uitbreiding van de grondwaterwinning. Deze verhogingen zijn evenredig met het bijkomend aantal slachtingen. Een uitbreiding van het koelvermogen en van de opslagcapaciteit voor de afgewerkte producten, wordt niet voorzien in de nabije toekomst. De aanvoer naar de site van Plukon gebeurt momenteel continue tussen 01.45 uur en 18.45 uur, dit enkel tijdens de werkweek. Afvoer vindt plaats op dezelfde dagen, vanaf 6 uur tot 22 uur. In de toekomstige situatie zal de aanvoer naar de site van Plukon tijdens de werkweek continue gebeuren tussen 01.00 uur en 19.00 uur. De afvoer zal plaatsvinden vanaf 6.00 uur tot 24.00 uur. In het kader van de milieuvergunningsaanvraag zal hiervoor een afwijking gevraagd worden.

III.2.

Overzicht van activiteiten, processen en installaties: referentiesituatie Slachthuizen kunnen opgedeeld worden in 2 categorieën van slachthuizen: de grootveeslachthuizen (o.a. varkens- en runderslachthuizen) en kleinveeslachthuizen (o.a. pluimveeslachthuizen). Plukon behoort tot de categorie van de kleinveeslachthuizen daar het enkel pluimvee slacht. Globaal gezien kan het slachtproces ingedeeld worden in twee delen: het onreine en het reine gedeelte. Nevenactiviteiten zoals bv. poetsactiviteiten (bv. reinigen, ontsmetten), grondwaterwinning en waterbehandelingsactiviteiten (bv. fysico-chemische zuivering, biologische zuivering) zijn noodzakelijk om het slachtproces hoogwaardig te kunnen laten verlopen.


III.2.1.

pagina 44

Slachtproces De locaties waar de verschillende processtappen doorgaan, zijn weergegeven op het overzichtsplan in bijlage (Figuur B.I-1).

III.2.1.1.

Aanvoer De kuikens worden rechtstreeks vanuit de landbouwbedrijven aangevoerd met vrachtwagens. Dit transport gebeurt grotendeels via de E314: via de afrit Maasmechelen kunnen de wagens direct het industriegebied Oude Bunders bereiken. De aankomsturen liggen momenteel tussen 01u45 en 18u45. Op het aanvoerplein op het bedrijfsterrein kunnen de vrachtwagens wachten voor lossing. De kippen worden vervoerd in speciale containers die er moeten voor zorgen dat de dieren in een goede gezondheid het slachthuis bereiken. De containers worden gelost en gedurende een korte periode (minimaal 2 uur) opgeslagen in de aanvoerhal. In deze ruimte komen de kuikens tot rust. De ruimte wordt geventileerd met buitenlucht. Door de gerealiseerde luchtverversingsgraad (meer dan een factor 10 zoals vastgesteld bij metingen tijdens het brononderzoek geur) blijft de stofconcentratie in het gebouw zeer laag (er kan hierbij uitgegaan worden van een concentratie van minder dan 1 mg/m³; zie ook discipline lucht). Voor de inblaasopening bevinden zich zakkenfilters, aan de uitblaasopening zijn geen filters voorzien.

III.2.1.2.

Bedwelmen = Gasverdoven = CAS-systeem Het verdoven van het pluimvee gebeurt door middel van gasverdoving (Controlled Atmosphere Stunning (CAS)-systeem, zie Figuur III-1). De ontwikkeling van het CASsysteem heeft geleid tot verbetering van kwaliteit van het eindproduct en de mogelijkheid tot het aanhangen van verdoofde dieren. Dit laatste brengt daarnaast een sterke verbetering van de arbeidsomstandigheden van de aanhangers met zich mee. Het CAS-systeem is gebaseerd op inhalatie van een aangepaste omgevingsatmosfeer welke een verdoving tot stand brengt. Het verdoven gebeurt door middel van een gecontroleerd gasmengsel (o.a. O2 en CO2). Daarna worden de kippen aan de slachtlijn opgehangen.


pagina 45

Figuur III-1: CAS-systeem (http://www.yara.co.uk/co2-and-dry-ice/food/poultry/stunning/)

III.2.1.3.

Kelen en uitbloeden Door het aansnijden van de halsslagader (links, rechts, tweezijdig) wordt het pluimvee gedood. Deze handeling vindt plaats ongeveer 20 seconden na de verdoving en gebeurt machinaal. Indien nodig wordt de handeling handmatig gecorrigeerd, m.a.w. als een kip na het machinaal insnijden van de halsslagader niet uitbloedt, dan wordt er door een medewerker handmatig een insnede gemaakt in de halsslagader zodat de kip kan uitbloeden. Ongeveer de helft van het in het dier aanwezige bloed komt vrij en wordt opgevangen. De overige helft blijft achter in o.a. hart, lever, aders, enz.

III.2.1.4.

Broeien Om de veren gemakkelijk te kunnen verwijderen, passeert het dode dier door een verwarmd waterbad. De broeitijd is afhankelijk van de watertemperatuur (2-3 minuten bij t° 51-52°C.

III.2.1.5.

Plukken Het plukken gebeurt door middel van schijven, waarop plukvingers worden aangebracht. Deze schijven draaien snel rond in tegengestelde richting. Om het oppervlak van het dier glad te houden en de losse veren te verwijderen, wordt constant water gesproeid.

III.2.1.6.

Koppen trekken Ondertussen bevindt de kip zich in de panklaar-ruimte, waar alle stappen beschreven in III.2.1.6. t.e.m. III.2.1.11. doorgaan. De kop wordt hier tussen twee geleide stangen gevoerd. De kop, samen met de slokdarm en luchtpijp, wordt losgemaakt van de nek doordat de afstand tussen de slachthaak en de koppentrekker steeds groter wordt.


III.2.1.7.

pagina 46

Loopvoeten snijden Een loopvoetsnijder snijdt doorheen het enkelgewricht, waardoor het dier loskomt van de slachthaak. De looppoten worden vrijgemaakt en via een vacuümsysteem getransporteerd naar het restengebouw. De looppoten gaan door een crusher.

III.2.1.8.

Verwijderen krop Door middel van een kropboor wordt de krop, samen met vet- en klierweefsel losgetrokken.

III.2.1.9.

Verwijderen organen Na het machinaal uitboren van de cloaca, wordt de borsten buikholte leeggehaald. Na het mechanisch uitlepelen van het maagdarmpakket wordt een post-mortem keuring uitgevoerd door een interne keurder onder toezicht van het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV). Het karkas wordt visueel gekeurd op basis van de onderrichtingen van het FAVV. De keuring van het maagdarmpakket gebeurt op basis van de onderrichtingen van het FAVV “Eetbare organen”, zoals hart, lever en maag (= geoogste eetbare organen) worden afgescheiden van het maagdarmpakket. In dat geval worden deze gekoeld, met het oog op menselijke consumptie.

III.2.1.10. Verwijderen nek In een volgende stap wordt de nek van het karkas verwijderd met behulp van een nekkenkneuzer. De nek, indien bedoeld voor menselijke consumptie, wordt getransporteerd naar de koeling.

III.2.1.11. Verwijderen nekvel Bij het trekken van de kop scheurt het nekvel vaak scheef af. In deze processtap wordt het nekvel op een vaste lengte afgesneden.

III.2.1.12. Eindcontrole en wassen van het karkas Het leeg karkas wordt gecontroleerd in de QA-ruimte. Eventueel achtergebleven delen van het maagdarmpakket worden door middel van een vacuümtrekker verwijderd ofwel weggespoeld met behulp van een binnen- en buitenwasser. Vervolgens wordt het afgewerkt karkas van de slachtlijn overgehangen op de koellijn.

III.2.1.13. Voorkoelen Het koelen van karkassen of pluimveedelen (4°C) gebeurt via luchtkoeling. De producten gaan via de koellijn doorheen een ruimte waarin koude lucht wordt geblazen. Eerst gaan de producten door een ruimte met een temperatuur van -2°C en daarna door een ruimte van 0°C.


pagina 47

III.2.1.14. Versnijden van het karkas Deze stap vindt plaats in de snijzaal. Het karkas kan opgedeeld worden in o.a. vleugels, borsten, filets en bouten. De vleesresten die achterblijven na het fileren van het karkas kunnen afgescheiden worden van de beenderresten door middel van een separatormachine.

III.2.1.15. Koelen / vriezen Het eindkoelen van het pluimveevlees gebeurt in de expeditie, dit is eigenlijk een grote koelcel met een temperatuur van gemiddeld 0°C. Om pluimveevlees gedurende langere tijd te kunnen bewaren (8-12 maanden), dient het product ingevroren te worden (b.v. via schokvriezer op –-30°C). Het eindproduct dient de consument te bereiken bij een temperatuur van –18°C tot –20°C.

III.2.1.16. Verpakken / etikettering Na het koelen / vriezen van de producten worden ze verpakt en voorzien van etikettering in de inpak-ruimte.


pagina 48

III.2.1.17. Processchema aanvoer

bedwelmen = gasverdoven

ophangen

kelen en uitbloeden

broeien

plukken

ONREIN

koppen trekken / loopvoeten snijden / verwijderen krop

verwijderen organen

verwijderen nek / nekvel

eindcontrole en wassen van karkas

voorkoelen

versnijden karkas

koelen / vriezen REIN verpakken / etikettering

afvoer

Het reine gedeelte begint vanaf het versnijden van de karkas m.a.w. in de snijzaal bij Plukon. De verwijderde pluimen worden extern verwerkt tot veermeel, het opgevangen bloed en de overige dierlijke restproducten (koppen, poten, darmen,…) worden extern verwerkt tot


pagina 49

grondstoffen voor dierenvoeding (meel en vet). De dierlijke bijproducten (afvalstoffen) worden bij Plukon zelf gekoeld, opgeslagen en frequent opgehaald door een geregistreerde inzamelaar.

III.2.2.

Waterzuivering (zie ook discipline water) De afvalwaterzuiveringsinstallatie van Plukon werd gebouwd in 1996 en eind 1996 in gebruik genomen. In Figuur III-2 wordt het overzicht van de zuivering weergegeven, en op Figuur III-3 worden de locaties van de verschillende installaties getoond. Ook het afvalwater van voedingsbedrijf Ariake / F.P.N.I. Belgium (bereiding soepen en bouillons) wordt gezuiverd bij Plukon. Het afvalwater van Ariake wordt via een vetafscheider in het restengebouw van Plukon ontvet en pas nadien verder behandeld in de waterzuivering van Plukon. Jaarlijks wordt in totaal ongeveer 550.000 m³ afvalwater gezuiverd. Het aandeel van Ariake in deze afvalwaterstroom bedraagt ongeveer 25 %. Detailgegevens over de kwaliteit en kwantiteit van het afvalwater, en van de invloed van het afvalwater afkomstig van Ariake op de WZI van Plukon, worden verder behandeld bij de discipline water. Voor meer informatie rond geuremissies wordt verwezen naar de disciplines water en lucht.

Figuur III-2: Schema afvalwaterzuiveringsinstallatie


pagina 50

In het productieproces ontstaan twee afvalwaterstromen die als volgt gekarakteriseerd kunnen worden: -

licht vervuild afvalwater afkomstig van de reiniging van productie-installaties, het versnijden van het geslacht pluimvee en het wassen van manden voor het versneden product;

-

zwaar vervuild afvalwater afkomstig van de reiniging van de vrachtwagens en containers die de levende kippen aanvoeren, van de aanvoerkade en van het verwijderen van de pluimen van de kippen.

Het licht vervuilde afvalwater wordt verzameld in een pompput en van daaruit verpompt over een trommelzeef om grove fragmenten af te scheiden. Vervolgens wordt een fysische voorzuivering onder de vorm van een vetflotatie toegepast. Het zwaar vervuilde afvalwater wordt eveneens over een trommelzeef gevoerd en vervolgens opgeslagen in een buffertank (levellingtank). Deze laatste is uitgerust met een oppervlaktebeluchter en een roerder om de bezinking en eventuele geurhinder tot een minimum te beperken. In deze levellingtank wordt eveneens het afvalwater gebracht dat afkomstig is van de slibcentrifuge. Ook op dit afvalwater wordt een voorzuivering uitgevoerd door middel van coagulatie-flocculatie mits toevoeging van FeCl3 als coagulant en poly-elektrolyt als flocculant. Biologische zuivering

Restengebouw

Levelling tank

Slibbuffer

Figuur III-3: Situering waterzuivering De twee voorgezuiverde afvalwaterstromen worden verpompt naar de contacttank van de biologische waterzuivering. Deze zuivering bestaat uit een actief slib systeem met voordenitrificatie. De installatie werd gebouwd onder de vorm van drie concentrische ringen. In de centrale ring wordt het slib opgeslagen dat afkomstig is van zowel de fysicochemische voorzuivering als de biologische installatie. De tweede middelste ring wordt gebruikt als anoxische zone voor de reductie van nitraat tot stikstofgas. In de buitenste ring wordt tenslotte de nitrificatie uitgevoerd met de omzetting van organische en ammoniakale stikstof tot nitraatstikstof. In deze ring wordt zuurstof ingebracht door middel van een beluchtingssysteem.


pagina 51

Tenslotte wordt een nazuivering van het biologisch slib uitgevoerd door middel van een flotatie, vergelijkbaar met deze van de voorzuivering.

III.2.3.

Reiniging en desinfectie Na het lossen van de dieren worden de pluimveewagens gereinigd. Hiervoor is een waszone voorzien. Alle veewagens moeten gereinigd en ontsmet worden. Omwille van sanitaire redenen (voedselveiligheid) wordt gebruik gemaakt van water van drinkwaterkwaliteit, namelijk grondwater. De slachtlijn wordt na het beëindigen van het slachtproces gereinigd. Dit gebeurt in een aantal deelstappen: voorreiniging, voorspoelen, reiniging, spoelen, desinfectie en naspoelen: -

De voorreiniging houdt het manueel verwijderen (met behulp van een borstel) van de grootste verontreinigingen in. Bloed wordt tijdens de voorreiniging verwijderd met behulp van een trekker. In deze eerste fase van de reiniging wordt geen water gebruikt.

-

Tijdens het voorspoelen wordt het merendeel van het vuil verwijderd door middel van een waterstraal onder hoge druk.

-

Vet- en eiwitresten worden tijdens reinigingsmiddelen in oplossing gebracht.

-

De opgeloste colloïdale vetten en eiwitten worden tijdens het spoelen verwijderd.

-

Tijdens het desinfecteren worden de aanwezige micro-organismen afgedood.

-

Deze organismen worden samen met de laatste sporen desinfectans verwijderd tijdens het naspoelen.

-

Door het gebruik van chloorhoudende reinigingsmiddelen kunnen er wel gechloreerde stoffen gevormd worden, welke in het afvalwater terecht komen.

-

Aangezien het bedrijfsafvalwater dat bij het reinigen ontstaat, eerst in een bufferbekken terecht komt waar het gemengd wordt met andere deelstromen, wordt van dit water geen restactiviteit meer verwacht. Het ontstane afvalwater wordt behandeld in een hiervoor geschikte WZI, er kan dan ook vanuit gegaan worden dat er hierdoor geen negatieve impact op de WZI ontstaat.

de

reinigingsstap

met

behulp

van

Deze activiteiten hebben geen effect op het geuraspect. Geurdeskundige Olfascan duidt ze niet aan als mogelijke geurbron (zie Bijlage 4-3).

III.3.

Gebruiksfase: residuen en emissies

III.3.1.

Atmosferische emissies De voornaamste atmosferische emissies zijn geuren verbrandingsemissies (o.a. NOx, CO2 en SO2). De verbrandingsemissies ontstaan bij de energieopwekking (verwarming, koeling, warm water en stoomproductie). Daarnaast kunnen er, afhankelijk van de gebruikte koelen vriesinstallatie, emissies naar de lucht optreden van bv. ammoniak. Ook de uitlaatgassen afkomstig van vrachtwagens zijn een bron van atmosferische emissies.


III.3.1.1.

pagina 52

Geur Er kunnen geuremissies optreden ten gevolge van het tijdelijk ‘stallen’ van de aangevoerde dieren, het productieproces, de afvalwaterzuivering en de opslag van dierlijk afval (bv. karkassen, bloed, darmen, …). De belangrijkste geurveroorzakende processtappen of procesruimten van het slachthuis zijn: stallen, slachthal, opslag en afvoer van slachtafval, afvoer en opslag van bloed en beenderen. Bij de afvalwaterzuiveringsinstallatie kan geurhinder ontstaan tijdens het zuiveringsproces of de stockage van het gevormde slib. In normale omstandigheden, wanneer er ideale zuivering gebeurt, veroorzaakt de zuivering evenwel geen geurhinder. Naast de geur van de dieren, worden geuren in en om het slachthuis ook veroorzaakt door de anaërobe afbraak van vetten en eiwitten tijdens de opslag van slachtafval. De slachtafvallen en het bloed worden vanuit het productieproces via een vacuümsysteem getransporteerd naar het restengebouw waar ze opgevangen worden in een afgesloten koeler. De volgens de VLAREM-wetgeving gekoelde slachtafvallen en het bloed worden 4 keer per dag opgehaald in een afgesloten wagen. De kadavers (DOA = Death On Arrival, cat. 2-materiaal) worden opgeslagen in een gekoelde ruimte en dagelijks opgehaald door een geregistreerde inzamelaar voor dierlijk afval. Het transport van gekoeld dierlijk afval wordt niet aanzien als geurbron (zie Bijlage 4-3). De overige afvalstoffen (slib en veren) worden opgeslagen in containers in het restengebouw. Voor het beperken van de geurimpact veroorzaakt door het restengebouw wordt alle ventilatielucht afgezogen en behandeld in een filtersysteem (actief kool). Voor de reeds uitgevoerde geurstudies, de genomen maatregelen en de resultaten wordt verwezen naar de delen VI.3 en VI.4 van dit MER.

III.3.2.

Aquatische emissies Plukon loost huishoudelijk afvalwater in de openbare riolering. Het niet verontreinigd hemelwater, afkomstig van daken, wordt geloosd in de regenwaterafvoer (RWA) van de openbare riolering, die in de Kikbeek uitmondt. Het bedrijfsafvalwater van de productieruimtes, samen met het hemelwater afkomstig van de parking, wordt eerst gezuiverd in de eigen waterzuiveringsinstallatie. Ook het afvalwater van buurbedrijf Ariake wordt door Plukon gezuiverd. Het gezuiverde water wordt via een monsternamesysteem geloosd op een RWA, die uitmondt in oppervlaktewater (Kikbeek). Ingeval er zich calamiteiten voordoen, wordt het water via een meetgoot geloosd op de openbare riolering richting de RWZI van Aquafin. Er is een noodaansluiting voorzien, hier wordt verder op ingegaan in de discipline water. Het bedrijf is vergund voor het lozen van 75 m³/uur, 1.800 m³/dag en 500.000 m³/jaar effluentwater afkomstig van de afvalwaterzuivering. Door de uitbreiding van de slachtcapaciteit zal er in de toekomstige situatie een toename zijn van het geloosde BA van max. 112.500 m³/jaar. De potentiële effecten hiervan worden besproken in de discipline water.


III.3.3.

pagina 53

Geluidsproductie en trillingen De belangrijkste geluidsbronnen van het slachthuis omvatten enerzijds mobiele geluidsemissies door aan- en afvoer van resp. dieren en karkassen, anderzijds kunnen geluidsemissies veroorzaakt worden door enkele vaste geluidsbronnen: de afzuiging, de condensors en de wasplaats. Door de uitbreiding van de slachtcapaciteit zal er in de toekomstige situatie een toename zijn van het aantal bewegingen (aan- en afrijden van vrachtwagens). De potentiële effecten hiervan zullen bestudeerd worden.

III.3.4.

Risico op bodem- en grondwaterbelasting

III.3.4.1.

Bodem Om bodemverontreiniging te voorkomen, is de gehele zone waarop activiteiten plaatsvinden, verhard. Het hemelwater dat potentieel in contact kan komen met de dieren wordt via een intern leidingnetwerk afgeleid naar de waterzuivering. Alle chemicaliën worden opgeslagen in een daartoe bestemd lokaal waarbij de nodige voorzorgsmaatregelen (bv. inkuiping, lekbakken, …) zijn getroffen.

III.3.4.2.

Grondwater Het bedrijf is vandaag vergund voor de onttrekking van de volgende hoeveelheden grondwater: 2.140 m³/dag (535.000 m³/jaar). Concreet zijn er 4 pompputten (put 1 t/m put 4) met een boringdiepte van ca. 100 m. Omdat deze gedeeltelijk een vervanging zijn van putten die vandaag niet meer geschikt zijn voor waterwinning (oorspronkelijke putten 1, 1b en 2), zijn de putten opnieuw genummerd en komt de huidige codering dus niet altijd overeen met vroegere registraties. In Tabel III-1 met de belangrijkste karakteristieken van de verschillende putten is zowel de huidige (2014) als vroegere naam opgenomen. Indien nodig wordt ook leidingwater gebruikt, maar dit is beperkt tot een minimum. Het grootste deel van dit water wordt gebruikt in de productie, vooral voor het reinigen van alle materialen die in aanraking komen met de levende, geslachte en versneden kippen. Een kleiner deel wordt gebruikt als industrieel koelwater en voor het sanitair. Een minimale hoeveelheid kan gebruikt worden voor beregening van de aanwezige groenvoorziening. Omwille van evidente milieuhygiënische redenen komt een groot deel van het productiewater terecht in de waterzuivering. Beperkte hoeveelheden gaan verloren naar de atmosfeer (koeling) en via de eind- of afvalproducten. Voor een overzicht hiervan wordt verwezen naar een schematische voorstelling van de waterbalans voor 2013 (Figuur III-4) en een cijfermatige samenvatting in Tabel III-2. Voor de waterbalans van de geplande situatie wordt verwezen naar de discipline water. In het kader van de uitbreiding van het aantal geslachte dieren is er een beperkte uitbreiding van het vergunde maximum debiet nodig: van 535.000 m³/j naar 562.500 m³/j. Detailinformatie over kwaliteit en kwantiteit van het opgepompte grondwater wordt besproken in de discipline water.


Tabel III-1: Overzicht van de karakteristieken van de winningsputten en peilputten

pagina 54


pagina 55

PLUKON MAASMECHELEN NV Heffingsjaar 2014 - jaar 2013

Verdamping

14.920

m³

80 % 750 461.981

m³

156

m³

Beregening

m³

Naar omgeving

Grondwater

462.761

m³

18.650

Koelwater

m³

Stadswater groot verbruik Gefactureerd 624

m³

443.361

3.730

m³

13.500

m³

m³

Spui 20 %

Stadswater klein verbruik Gefactureerd Sanitair water

Veren

Kuikens

5.631

m³

1.235

m³

429.861

Keukens WC's Douches Sanitair afvalwater

m³

Lozingsput 1 Openbaar rioleringsnet

LV Slachtafval LRM

5.961

m³

Slib 80 % Productie

5.340

m³

541.565

m³

ZV waterzuivering

Slachtafval HRM

12

m³

126.472

m³

Afvalwater Ariake

Figuur III-4: Overzicht waterbalans 2013 activiteiten Plukon

Nazuiveringsbak 1

Nazuiveringsbak 2

Lozingspunt 2 Kikbeek


pagina 56

Tabel III-2: Samenvatting watergebruik

In Tabel X-28 wordt de toekomstige waterbalans weergegeven.

III.3.5.

Afval De afvalstoffenproductie van Plukon wordt weergegeven in Tabel III-3. De belangrijkste afvalstromen zijn afkomstig van het productieproces. Tabel III-3: Afvalstoffenproductie van Plukon over het jaar 2012 Afvalstof

EURAL-code

Hoeveelheid (per jaar in ton)

slachtafval (+ bloed)

02 02 02

28.790

kadavers (= cat. 2-materiaal)

02 02 03

622

waterzuiveringsslib

02 02 04

7.652

veren

02 06 99

5.948

houtafval

17 02 01

67

bouwen sloopafval

17 09 04

25

metaal

17 04 05

9

papier en karton

20 01 01

217

gemengd stedelijk afval en soortgelijk 20 03 01 bedrijfsafval

217


pagina 57

Alle categorie-2-materiaal wordt voor ophaling gekoeld op 8°C. Dit materiaal wordt meermaals per dag in het restengebouw opgehaald door Rendac en direct afgevoerd voor verwerking bij het erkend verwerkingsbedrijf Rendac in Denderleeuw. Restengebouw Het slachtafval wordt rechtstreeks via persleidingen getransporteerd naar het restengebouw en daar verzameld in cat. 3-opslagtanks. Deze opslagtanks worden op regelmatige tijdstippen afgehaald door een erkend afhaler. Het slachtafval wordt tot 5 maal per dag afgevoerd. De pluimen worden ontwaterd via een pers in het restengebouw alvorens te worden verzameld in een grote container. Eén- à tweemaal per dag worden de veren afgevoerd. Ook de fysico-chemische zuivering, de coagulatie/flocculatie en de slibafscheiding van het afvalwater vinden plaats in het restengebouw. Een deel van het afvalwater van buurbedrijf Ariake wordt hier eveneens verwerkt.

III.3.6.

Genereren van verkeer De activiteit van de inrichting genereert vrachtverkeer, enerzijds aanvoer (kippen en verpakkingsmateriaal) en anderzijds afvoer (vlees, afval, …). Deze transporten gebeuren enkel via vrachtwagens. Verder zijn er ook nog de verplaatsingen van werknemers en contractanten en de levering van hulpstoffen. Het totaal aantal vrachten bedraagt ongeveer 90 per dag (in de toekomstige situatie stijgt dit naar maximaal 115 per dag, zie deel XIII.1.4.1). Het aantal vrachtwagenbewegingen per uur zal in de toekomstige situatie toenemen van 9 naar 11. Het gehele mobiliteitsaspect wordt in detail besproken in het onderdeel mens-mobiliteit.

III.3.7.

Energieverbruik Plukon had in 2012 een elektriciteitsverbruik van 18.500 MWh en een aardgasverbruik van 5.200 MWh. Plukon had in 2013 een elektriciteitsverbruik van 18.565 MWh en een aardgasverbruik van 5.040 MWh. Er zijn 3 stookinstallaties met een warmte-vermogen van elk 1.200 kW, dus in totaal 3.600 kW. In 2014 werd een energieplan opgesteld. Fluxys bezit aardgasvervoerinstallaties in de onmiddellijke omgeving van het bedrijf, parallel met Oude Bunders, in de onmiddellijke omgeving van de perceelsgrens (zie plannen in Bijlage 8). Er is echter geen interferentie met Plukon en Fluxys gaf aan geen bezwaar te hebben. Aandachtspunt wanneer er ooit nieuwe gebouwen zouden geplaatst worden, is dat deze niet opgetrokken worden in de zone van de ondergrondse inneming of voorbehouden zone.


III.4.

pagina 58

Overzicht huidige en toekomstige situatie De voornaamste reden voor de hervergunning en uitbreiding van de milieuvergunning is het optimaliseren van de slachtcapaciteit van de huidige installatie, via een intensiever werkregime (toename aantal werkuren en dus slachturen) en/of technische ontwikkelingen en operationele aanpassingen aan de slachtapparatuur. In Tabel III-4 worden de verschillen tussen de huidige en toekomstige situatie weergegeven. Tabel III-4: Verschil tussen huidige en toekomstige situatie Huidig

Toekomstig (nog te vergunnen)

aantal slachtingen per dag

200.000

250.000

levend gewicht geslachte dieren (ton per jaar)

115.000

162.500

grondwaterhoeveelheid (m³/jaar)

535.000

562.500

lozingsdebiet Ariake) (m³/jaar)

541.565*

654.000

aantal vrachtwagenbewegingen per uur

9

11

aantal personeelsleden

410 vaste arbeidskrachten

Toename met ongeveer 10 % (niet-lineair)

(inclusief

200 uitzendkrachten *Het momenteel vergunde debiet bedraagt 500.000 m³/jaar


IV.

pagina 59

ADMINISTRATIEVE VOORGESCHIEDENIS Het slachthuis nv Ham Kip startte in 1996 met het slachten van pluimvee. Op 4/5/1995 werd aan de nv Ham Kip een milieuvergunning verleend voor termijn van 20 jaar. Op 27/10/1995 werd het besluit van de Vlaamse minister van Leefmilieu bekomen waarbij voormelde beslissing in graad van beroep werd bevestigd. Het slachten en verwerken werd aangevat op 18 november 1996 en het bedrijf kende een sterke groei tot de dioxinecrisis van mei 1999. Als gevolg van de dioxinecrisis werd een ingrijpende reorganisatie doorgevoerd wat, onder andere, het overgaan van een tweenaar éénploegenstelsel (in een 6-dagen systeem) tot gevolg had. Op 7/12/2000 werd aan nv Ham Kip een milieuvergunning verleend voor enerzijds de verdere exploitatie van een bestaande grondwaterwinning en anderzijds voor een verandering van de pluimveeslachterij. In maart 2001 werd het bedrijf, met op dat moment productie-eenheden in Maasmechelen en Mierlo, overgenomen door het beursgenoteerde concern Nutreco. Op 7/8/2003 werd akte genomen van enerzijds de gemelde overname van voormelde milieuvergunning door NUTRECO BELGIUM nv en anderzijds een door NUTRECO BELGIUM nv meegedeelde verandering van de pluimveeslachterij. Vanaf 1 december 2003 zijn de activiteiten van Pingo Poultry Stevoort overgebracht naar het zusterbedrijf Pingo Poultry Maasmechelen. Deze reorganisatie heeft de implementatie van het tweeploegen-systeem tot gevolg gehad. Aan NUTRECO BELGIUM nv werd een milieuvergunning verleend op 6/11/2003 voor een verandering van de pluimveeslachterij voor een termijn eindigend op 4/5/2015. Op 13/5/2004 werd akte genomen van een door NUTRECO BELGIUM nv meegedeelde verandering van de pluimveeslachterij. In juni 2005 werd er een principeovereenkomst over de verkoop van Pingo Poultry Products bereikt tussen Nutreco en PLUKON Royale. Op 1 oktober 2005 werd de definitieve verkoopsovereenkomst ondertekend en werd de naam veranderd in Pingo Poultry Maasmechelen. Op 26 juni 2009 werd aan Pingo Poultry Maasmechelen een milieuvergunning verleend voor het slachten van 200.000 stuks per dag. Men had een capaciteitsuitbreiding aangevraagd van het slachten van 175.000 stuks per dag naar 200.000 stuks per dag. Op 19 december 2012 is de naam Pingo Poultry Maasmechelen nv veranderd in Plukon. Een overzicht van de huidige vergunningssituatie is opgenomen in Bijlage 2.


V.

pagina 60

BESCHRIJVING VAN DE ALTERNATIEVEN De toetsing van dit project gebeurt op basis van verschillende alternatieven.

V.1.

Nulalternatief Het nulalternatief is het niet realiseren van het project. Dit alternatief omvat het behoud van de huidige, nu vergunde, situatie. Het nulalternatief wordt echter niet weerhouden als optie gezien de noodzakelijke aanpassingen aan het slachthuis en nevenactiviteiten om op langere termijn binnen een markt die economisch zwaar onder druk staat, te overleven.

V.2.

Locatiealternatieven Dit heeft uitsluitend betrekking op de plaats waar de voorgestelde activiteit gerealiseerd kan worden. Zoals ook gesteld in het ”Richtlijnenboek Deel 2: Algemene methodologische aspecten” is het uitwerken van locatiealternatieven vaak alleen mogelijk daar waar de overheid als initiatiefnemer optreedt. Voor privé-initiatieven is het moeilijk om met locatiealternatieven te werken, aangezien de activiteiten of het bedrijf van een privéinitiatiefnemer uitgebouwd worden op de gronden die hij reeds bezit of kan bekomen. Ook in onderhavig project is dit het geval. Het betreft hier een MER-rapport voor de verandering van een bestaand MER-plichtig bedrijf dat volgens het Gewestplan gelegen is in een industriegebied. Gelet op de huidige stand van zaken betreffende de locatie van het bedrijf, wordt in het MER-rapport niet ingegaan op mogelijkheid van een herlocalisatie. Plukon heeft in België nog volgende vestigingen: -

Plukon Convenience Olen (vroegere site slachterij Lintor – uitsnijderij Verbinnen): producent van gepasteuriseerde maaltijden, voorgegaarde producten en pluimveevleesbereidingen ten behoeve van de retail, charcuterie en foodservice. Voor de slachterij is momenteel een project-MER in voorbereiding. De vestiging is gelegen in industriegebied.

-

Plukon Mouscron: pluimveeslachterij met productie van vers en diepgevroren pluimveevlees voor de Europese retail en foodservice markt. Deze vestiging ligt in een “Zone d’activité économique mixte”.

Beide sites bevinden zich in een zone bestemd voor industriële activiteiten. Deze locaties werden in het verleden gekozen omwille van hun gunstige ligging nabij toe- en afvoerwegen, en om de hinder naar omwonenden en fauna/flora zoveel mogelijk te beperken. De locaties van de drie sites zijn weloverwogen, om een vlot contact met Frankrijk (Moeskroen), Nederland en Duitsland (Maasmechelen) en België (Olen) mogelijk te maken. Plukon draagt de aandacht voor o.a. de milieu-omgeving hoog in het vaandel en neemt hiervoor niet alleen groepsgeoriënteerde maar ook specifieke maatregelen, die rekening houden met de concrete inplantingsplaats van elke vestiging.


V.3.

pagina 61

Uitvoeringsalternatieven Het betreft een logisch en klassiek concept van slachterij met een gescheiden onrein en rein gedeelte waarop geen uitvoeringsalternatieven voorhanden zijn en waarvan de algemene procestechnieken van toepassing zijn conform de BREF- en BBT-studies voor de slachthuissector. Meer specifiek betreft het de Vlaamse BBT-studie voor de slachthuissector (VITO, 2003) en de Europese BREF Slaughterhouses and Animal Byproducts (EJRC, 2005). Art. 4.1.2.1 § 2 van Vlarem II geeft aan dat de naleving van de algemene en sectorale voorwaarden in Vlarem II en de bijzondere voorwaarden uit de milieuvergunning volstaan om te voldoen aan de algemene verplichting om BBT toe te passen. Deze algemene verplichting staat o.a. in art. 2.1.1 van Vlarem III. De in een BREF- of BBT-studie voorgestelde maatregelen krijgen bijgevolg pas kracht van wet van zodra zij opgenomen zijn in de algemene of sectorale milieuvoorwaarden of als bijzondere voorwaarde in de Vlarem-vergunning. Een techniek die alleen werd voorgesteld in een BBT-studie, heeft bijgevolg geen kracht van wet. De vergunningverlenende overheid kan overeenkomstig art. 45 §1 van Vlarem I ten allen tijde bij gemotiveerde beslissing de in de lopende vergunning opgelegde voorwaarden wijzigen of aanvullen. Dit kan er toe leiden dat een in een BBT-studie voorgestelde maatregel in de milieuvergunning als bijzondere voorwaarde wordt opgenomen. Op dat moment krijgt de voorwaarde bijgevolg wel kracht van wet. In dat verband werd ook de GPBV-checklist op basis van de bovenstaande BREF ingevuld (toestand 5 november 2014) en toegevoegd in Bijlage 9. Indien tijdens de opmaak van het project-MER bepaalde nuttige uitvoeringsalternatieven voorhanden waren, werden deze, waar relevant, meegenomen bij de uitwerking van de verschillende disciplines. Als uitvoeringsalternatief kunnen hier worden beschouwd: de milderende maatregelen die mogelijk naar aanleiding van de milieueffectbeoordeling worden voorgesteld.


VI.

pagina 62

RELEVANTE GEGEVENS UIT VOORSTUDIES EN UIT VORIGE RAPPORTAGES EN UIT GOEDGEKEURDE RAPPORTEN DIE DAARUIT ZIJN VOORTGEKOMEN

VI.1.

Milieueffectrapport (M-Tech, 2003) Het MER van 2003 kan als voorstudie voor het huidige MER beschouwd worden. Het voorgaande milieueffectrapport werd opgemaakt met oog op de uitbreiding van de bestaande milieuvergunning voor Nutreco Belgium nv (Afdeling Pingo Poultry Products), op de site gelegen te 3630 Maasmechelen, Oude Bunders 2051. Het betrof in hoofdzaak het uitbreiden van de slachtcapaciteit van 40.000 ton/jaar (1-ploegensletsel) naar 110.000 ton/jaar (2-ploegenstelsel). Het MER werd goedgekeurd op 15/07/2003.

VI.2.

Uitvoeren van een geuronderzoek in de omgeving van het industrieterrein Oude Bunders in Maasmechelen (VITO, april - december 2012) Deze geurstudie werd, naar aanleiding van klachten van omwonenden, uitgevoerd in opdracht van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Departement Leefmilieu, Natuur en Energie, afdeling Milieu-inspectie. Uit de resultaten van de verschillende onderdelen van het onderzoek blijkt dat Plukon de belangrijkste geurbron is op het industrieterrein en dat dit bedrijf geurhinder veroorzaakt voor de omwonenden: de waarnemings-frequenties en de hinderpercentages die uit de geurdagboeken en de telefonische enquêtes verkregen werden, zijn vergelijkbaar met deze bij andere bedrijven of industriezones waar geurproblemen waren; tijdens de snuffelploegmetingen werd de geur van het bedrijf tot op grote afstand waargenomen en de berekende immissie-concentraties zijn ter hoogte van de omliggende wijken (beduidend) hoger dan de aanvaardbaarheidscriteria. Aangezien de relatieve bijdrage van de verschillende bij Plukon aanwezige geurbronnen aan de totale geuruitstoot niet gekend is, kunnen geen minimaal vereiste geurreducties berekend worden en kunnen geen bedrijfsspecifieke maatregelen voorgesteld worden. Wel kan op basis van de uitgevoerde plaatsbezoeken en waarnemingen besloten worden dat het bufferbekken en het restengebouw prioritair zijn voor het doorvoeren van geurreducerende maatregelen. Dit werd ook reeds vastgesteld tijdens het geuronderzoek dat in opdracht van het bedrijf werd uitgevoerd.

VI.3.

Saneringsplan geurimpact (Milieubureau Joveco, april 2013) Naar aanleiding van de geurstudie uitgevoerd door VITO in opdracht van LNE afdeling Milieu-inspectie, en de PV’s/aanmaningen die hiervan het gevolg waren (er zou onaanvaardbare geurhinder vastgesteld zijn t.h.v. bewoning), werd een saneringsplan opgesteld.


pagina 63

Het saneringsprogramma omvat:

VI.4.

-

vergaande vetafscheiding vooraleer het ruwe afvalwater gebufferd wordt (in de beluchte buffertank): realisatie voorzien eind mei 2013 (maatregel operationeel begin juli 2013);

-

voorzien van afzuiging op het restengebouw en nabehandeling met een geschikte filterinstallatie: realisatie voorzien september 2013 (maatregel operationeel eind september 2013);

-

onderzoek naar het al of niet optreden van onaanvaardbare geurhinder op basis van snuffelmeetcampagnes; uitvoering voorzien binnen 4 maanden na opstart filterinstallatie;

-

indien uit dit onderzoek kan afgeleid worden dat voldaan wordt aan deze bepalingen, dan kan het saneringsprogramma als afgewerkt beschouwd worden;

-

indien alsnog onaanvaardbare hinder zou gemeten worden, wat niet verwacht wordt gezien de haalbare emissiereductie, wordt de opmaak van een bijkomend saneringsplan noodzakelijk geacht. Hierbij dient op basis van een nieuw bronnenonderzoek de relevantie van de nog resterende geurbronnen beoordeeld te worden (uitvoeringstermijn 4 maanden na vaststelling dat niet voldaan wordt aan de vereiste om onaanvaardbare geurhinder te vermijden).

Uitvoeren van een geuronderzoek in de omgeving van het industrieterrein Oude Bunders in Maasmechelen (Joveco en Olfascan, 2013 – 2014) Overeenkomstig het saneringsplan werd na uitvoering van de voorgestelde saneringsmaatregelen een onderzoek opgestart naar de resterende geurimpact. Bedoeling van deze studie is na te gaan in hoeverre er t.h.v. de bewoning nog sprake is van zgn. onaanvaardbare geurhinder. Dit onderzoek werd in het kader van dit MER opgestart eind oktober 2013, samen met de deskundigen van het bedrijf Olfascan, die de geurmetingen hebben uitgevoerd. Als belangrijkste conclusies kunnen geformuleerd worden: -

Net zoals bij de studie uitgevoerd door VITO dient ten aanzien van de berekende impact van de studie van Olfascan aangegeven te worden dat de bekomen waarden als richtinggevend dienen beschouwd te worden omwille van de onzekerheden ten aanzien van de werkelijke bronconfiguraties versus de aangenomen waarden. Alle berekende waarden worden gekenmerkt door een aanzienlijke onzekerheid.

-

De door Olfascan berekende geuremissie ligt iets lager dan deze berekend door VITO.

-

De gemiddelde maximale geurwaarnemingsafstand meetcampagne grootteorde 200 m minder ver.

-

De belangrijkste impact wordt toegeschreven aan de WZI / slibverwerking (exclusief biologie en nabezinking).

-

Het aandeel van de geur afkomstig van de aanvoer en het slachten zelf (geschat op 38 %), blijkt meer substantieel te zijn dan de aanname die door VITO gehanteerd werd in hun studie in opdracht van LNE afd. Milieu-inspectie. Gezien het feit dat de

reikt

bij

de

nieuwe


pagina 64

geurpluimen van de verschillende bronnen in elkaar lopen, en gezien minstens een deel van de samenstellende componenten van de geur gelijkaardig verondersteld kunnen worden, kan niet uitgesloten worden dat de berekende geur afkomstig van de bron WZI + slibverwerking mogelijks nog wat overschat kan zijn. Enkel brononderzoek kan hierover uitsluitsel bieden. Gezien het grote aantal bronnen is dit niet evident. -

Aan de uitlaat van de actief koolfilter waarin de afgezogen lucht van het restengebouw behandeld wordt, wordt nog een aanzienlijke restemissie vastgesteld, waardoor kan besloten worden dat deze maatregel niet het vooropgestelde effect heeft gehad (dit werd door een later uitgevoerd brononderzoek bevestigd).

-

Rekening houdend met het beoordelingskader zoals door LNE vastgesteld in het Richtlijnenboek Lucht, voor het uitvoeren van MER-studies, wordt het gehanteerde criterium voor onaanvaardbare geurhinder t.h.v. woongebieden wel nog overschreden.

-

Deze overschrijding is beperkt t.h.v. het woongebied ten noorden van de E314. Enkel langsheen de straten die dichterbij het bedrijf gelegen zijn, wordt dit toetsingscriterium nog overschreden. Wordt er evenwel rekening gehouden met een meetonzekerheid (toepasbaar ten gunste van de exploitant, in het kader van handhavingsacties, zie ook discipline lucht), dan kan men stellen dat wel voldaan wordt aan het criterium voor onaanvaardbare hinder. Een groter deel van dit woongebied ligt in een gebied waarvan de belasting zich situeert tussen het nuleffectniveau en het niveau van onaanvaardbare hinder.

-

Langsheen een deel van de N78, ten westen van het bedrijf, wordt een meer substantiële overschrijding berekend. De lengte van dit gedeelte bedraagt grootte orde 1 km. Zelfs na verrekening van een onzekerheid van 30 % (ter info : dit is de standaard meetfout die in Vlarem-II gespecifieerd wordt voor metingen waarvoor geen éénduidige meetfout werd vastgelegd, en die ten gunste van de exploitant mag verrekend worden. In Nederland wordt bij olfactometrische onderzoeken rekening gehouden met een onzekerheidsfactor 2, zoals aangegeven op het geurcongres van RIVM op 12/02/2013), blijft een deel van dit gebied nog steeds liggen in de zone met zgn. onaanvaardbare hinder.

-

T.h.v. delen van andere woongebieden zoals Opgrimbie en Boorsem (ten zuidwest tot zuidzuidoost van het bedrijf), wordt wel nog een geurimpact vastgesteld, zonder dat hierbij het aangenomen criterium voor onaanvaardbare geurhinder overschreden wordt.

-

Gezien de vaststelling van het overschrijden van het criterium van onaanvaardbare geurhinder t.h.v. woongebieden zal het voorzien van extra nabehandeling van één of meerdere deelbronnen noodzakelijk zijn indien de geurbelasting tot een lager niveau dient teruggedrongen te worden.

-

Gezien de WZI /slibverwerking klaarblijkelijk nog steeds het meest relevant blijkt te zijn, en gezien deze geur een hedonisch karakter heeft dat als onaangenamer kan beschouwd worden dan de geur van de aanvoer van de kippen en de slachthal, dient bij het voorzien van een stappenplan om de geurimpact nog verder terug te dringen deze bron bij voorrang behandeld te worden.

-

Bij het opstellen van dit stappenplan kan rekening gehouden worden met meerdere mogelijke reductietechnieken, al dan niet gekoppeld aan maatregelen om een betere dispersie te bekomen. Hiervoor zijn echter wel bijkomende onderzoeken en


pagina 65

modelberekeningen nodig. Deze zaken moeten op elkaar afgestemd worden in samenspraak met potentiële leveranciers. De gegevens zoals bij deze studie bekomen, worden uiteraard ook meegenomen verderop in dit MER.

VI.5.

Bronnenonderzoek bij PLUKON Maasmechelen en mogelijkheden tot verdere reductie van de geuremissies bij PLUKON Maasmechelen (Olfascan, oktober 2014) Aangezien uit het vorige geuronderzoek (zie hoger) bleek dat er nog onaanvaardbare hinder veroorzaakt werd, ontving Plukon op 28/04/2014 een aanmaning van LNE, Afdeling Milieu-Inspectie, tot de uitvoering van een bronnenonderzoek en de beschrijving van de in de toekomst te nemen maatregelen. De resultaten hiervan werden geïntegreerd in de discipline lucht. In Bijlage 4-3 en Bijlage 4-4 zijn de rapporten terug te vinden.

VI.6.

Geohydrologisch onderzoek grondwaterwinning (KWA Bedrijfsadviseurs, december 2008) Er werd in het kader van de uitbreiding van de grondwaterwinning een geohydrologisch onderzoek uitgevoerd naar de mogelijkheden voor de toekomstige watervoorziening. Er werd beschrijving gedaan van de geohydrologische situatie in de omgeving en men heeft onderzocht op welke wijze de toekomstige waterbehoefte van Plukon op duurzame wijze kon worden gerealiseerd. Het onderzoek diende als onderbouwende geohydrologische effectenstudie ten behoeve van een milieuvergunningsaanvraag. Hieruit is gebleken dat: -

er geen gevolgen worden verwacht voor natuur en landbouw en evenmin voor eventueel aanwezige grondwaterverontreinigingen, aangezien de freatische grondwaterstanden niet worden beïnvloed;

-

grondwaterstandverlagingen kunnen leiden tot zetting van de ondergrond, waardoor schade aan bebouwing en infrastructuur kan ontstaan. De stijghoogten in het onttrekkingspakket werden al sterk verlaagd in de toenmalige huidige situatie, in de toekomstige situatie werd de verlaging groter. De Boomse klei is een geconsolideerde bodemlaag, die weinig gevoelig is voor zetting. In hoeverre de stijghoogteverlaging in de onderliggende bodemlagen leidt tot zettingen die doorwerken tot aan maaiveldniveau, is moeilijk in te schatten. Tot op heden zijn geen nadelige gevolgen als gevolg van zetting ondervonden;

-

in de omgeving van Plukon zijn diverse grondwaterwinningen aanwezig. De meeste winningen in de omgeving onttrekken grondwater uit de Quartaire afzettingen (eerste watervoerend pakket). De onttrekking van Plukon heeft geen significant effect op de grondwaterstanden in deze bodemlaag, effecten voor deze winningen worden dan ook niet verwacht. Dit geldt dus ook voor de drinkwaterwinning ‘Greven’ van VMW uit de Quartaire afzettingen. Op iets meer dan 5 kilometer ten noordwesten van Plukon onttrekt Hendriks grondwater uit dezelfde bodemlaag. In de situatie na uitbreiding van de winning van Plukon wordt ter plaatse van Hendriks een daling van ca. 3 tot 4 meter


pagina 66

berekend. De bronpomp van Hendriks zal dus een extra opvoerhoogte van ca. 3 tot 4 meter moeten opbrengen.

VI.7.

Hydrogeologische studie grondwaterwinning, deel 1 Huidige situatie (ACC Geology, 2014) Er werd in het kader van de uitbreiding van de grondwaterwinning een hydrogeologisch onderzoek uitgevoerd naar de mogelijkheden voor de toekomstige watervoorziening. Plukon onttrekt jaarlijks grote volumes grondwater die nodig zijn voor de activiteiten van het bedrijf, nl. slachten en versnijden van kippen. Met de strenge regelgeving en normen eigen aan de voedingsindustrie en slachthuizen in het bijzonder, is het niet eenvoudig om enerzijds het gebruik van water te beperken en anderzijds te zoeken naar gebruik van alternatieve of gerecycleerde waters. Het bedrijf heeft de laatste jaren ter zake reeds grote inspanningen gedaan, met als belangrijkste resultaat dat de hoeveelheid water per kip vandaag 9,2 liter bedraagt, wat ruim onder de richtlijnen zit van de BBT (13 liter/kip). Met een lopende meetcampagne waarbij men de verschillende waterstromen beter in kaart probeert te brengen, zoekt men verder naar mogelijkheden. Het is de ambitie om het waterverbruik in de toekomst nog verder te verlagen (naar 9 liter/kip) en tegelijk de productie (aantal geslachte kippen) te vergroten. De grondwaterwinning is echter niet geschikt voor deze benodigde hoeveelheden water. Het grondwater wordt immers onttrokken aan een watervoerende laag die deze volumes niet kan leveren. Dit resulteert in allerlei maatregelen om de vier productieputten in bedrijf te houden en om een continue waterstroom te kunnen garanderen. Deze omvatten o.m. het inzetten van een buffertank, smoren van de pompen om al te snel leegtrekken van de putten te vermijden, sturing van de pompen via een minimum en maximum niveau in de buffertank zodat pomptijden kort en beperkt kunnen blijven, enz. Het spreekt vanzelf dat deze maatregelen ook extra toezicht en onderhoud vragen. Minstens even belangrijk is het feit dat de aangesproken aquifer onvoldoende capaciteit heeft om het gevraagde grondwater te leveren, waardoor de effecten op de waterdruk (artesisch grondwaterpeil) evenredig groot zijn: ca. 20 m daling in de pompputten zelf en ca. 5 m op 100 m afstand, en dit binnen de 20 minuten na het starten van de pomp. Na langer pompen zijn de effecten nog groter. Naar de omgeving toe is het echter ook belangrijk dat de waterwinning geen meetbare effecten heeft op het ondiepe freatische grondwater (Maasgrinden), noch op het grondwater in de dieper liggende artesische waterlagen (zoals de Zanden van Bilzen onmiddellijk onder de Boomse Klei). Wegens de beperkte capaciteit van de huidige grondwaterwinning wordt voorgesteld om een nieuwe winningsput te boren die grondwater kan onttrekken uit de veel beter watervoerende Krijtlaag op iets grotere diepte. Wegens de strenge eisen qua kwaliteit is het aangewezen om te starten met één nieuwe put, vlakbij een bestaande (Put 1) waardoor de investering voorlopig kan beperkt blijven tot de boring, inrichting als pompput en aansluiting op het bestaande waternet (van Put 1). Het testen van de waterkwaliteit, van de putcapaciteit en van de effecten op de grondwaterdruk in de omgeving, zal de nodige data leveren om gefundeerd na te gaan hoeveel putten in het Krijt nog extra nodig zijn om het gewenste totaal debiet te halen. Er wordt verwacht dat het aantal pompputten


pagina 67

kan gereduceerd worden. De testen kunnen parallel gebeuren met de lopende meetcampagne om de waterstromen beter in kaart te brengen.

VI.8.

Bodemonderzoeken Er werden in het projectgebied reeds een aantal bodemonderzoeken uitgevoerd, nl.: -

Oriënterend bodemonderzoek in het kader van de periodieke onderzoeksplicht voor Ham-Kip nv (Buro BS, 21/05/2002);

-

Beschrijvend bodemonderzoek in het kader van de periodieke onderzoeksplicht voor Ham-Kip nv (Buro BS, 08/06/2002);

-

Bodemsaneringsproject Ham-Kip nv (Buro BS, 15/07/2002);

-

Actualisatie oriënterend bodemonderzoek in het kader van de overdracht van een gedeelte van een kadastraal perceel gelegen te Maasmechelen met kadasternummer de 2 Afdeling, Sectie B, nr. 102b en bijkomende verklaring van de bodemsaneringsdeskundige (Buro BS, 01/10/2003);

-

Oriënterend bodemonderzoek (Rimeco 17/08/2005);

-

Eindevaluatierapport (Rimeco, 08/06/2006).

In de discipline bodem werd een uitgebreide bespreking van deze onderzoeken opgenomen.


VII.

pagina 68

INGREEP-EFFECTSCHEMA Bij de bepaling van de te verwachten effecten worden de mogelijke ingrepen die aanleiding kunnen geven tot effecten in beschouwing genomen. Voor het beschouwde project kunnen de ingrepen, activiteiten globaal gezien, tijdens de exploitatiefase, als volgt onderverdeeld worden: Tabel VII-1: Overzicht van de relatie tussen ingreep/activiteit en de te verwachten effecten. Activiteit Onreine slachtlijn: •

bedwelmen

•

kelen en uitbloeden

•

broeien

•

ontharen

•

branden/schroeien

•

reinigen

Reine slachtlijn:

Lucht

Water

X

X

X

X

Geluid X

Bodem

Andere

X

X

X

•

verwijderen en verwerken van organen • versnijden van karkas en verdere verwerking van organen • classificatie/eindcontrole van karkas Koelen/vriezen

X

X

Expeditie/transport:

X

X

•

aanvoer dieren

•

ophaling dierlijk afval

•

afvoer eindproducten

•

personeelsvervoer

Beheer dierlijke afvalstoffen: •

X

X

X

X

X

X

X

X

X

opslag dierlijk afval

Nevenactiviteiten: •

grondwaterwinning

•

waterzuivering

•

transformatoren

•

verwarming gebouwen

•

opslag gevaarlijke producten

• •

werkplaats voor het herstellen van motorvoertuigen wassen van voertuigen

X

•

Brandstofverdeelinstallatie

X

X: er is mogelijk een significant effect

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X

X X

X X

(X): er is mogelijk een effect

X

X


VIII.

pagina 69

METHODOLOGIE Voor het project-MER is de vergunde situatie de referentiesituatie. De autonome ontwikkeling komt overeen met het verder bestaan van de vergunde situatie. In alle bestaande en in opbouw zijnde plannen (zie deel juridische en beleidsmatige randvoorwaarden) blijven de terreinen van Plukon behouden met uitbreiding en bedoeld als industriegebied. Voor elk van de disciplines zal een specifieke methodologie gebruikt worden om de effecten van de bestaande situatie te beschrijven en te evalueren, waarbij ook per discipline wordt aangegeven welk de huidige milieutoestand is. Ook voor de bepaling van de effecten van de toekomstige situatie wordt een specifieke methodologie per discipline gebruikt. De doelstelling van effectbeoordeling is de besluitvormer en de andere belanghebbenden objectief in te lichten over positieve en negatieve gevolgen voor het milieu met betrekking tot de voorgenomen activiteiten. Voor de beschrijving en de beoordeling van de milieueffecten wordt, na de beschrijving van de referentiesituatie van het studiegebied en toetsing van deze referentiesituatie aan de verschillende normen en kwaliteitsdoelstellingen (de gewenste toestand), de volgende methodologie toegepast: -

bepaling van de bijdrage van het project;

-

beoordeling van het belang van de impact.

Na de studie van de milieueffecten voor de referentiesituatie (zie afzonderlijke disciplines voor het concrete referentiejaar) wordt voor de toekomstige situatie dezelfde methodologie toegepast. De toekomstige situatie betreft de verderzetting van alle huidige activiteiten met een uitbreiding van de slachtcapaciteit. Indien zou blijken dat er zich negatieve effecten kunnen voordoen in de toekomst, worden er per discipline milderende maatregelen geformuleerd. Uiteraard wordt er steeds naar gestreefd om zoveel mogelijk gebruik te maken van kwantitatieve beoordelingswijzen. Vooral het ontbreken van betrouwbare basisgegevens is één van de belangrijkste factoren die het maken van een kwantitatieve effectvoorspelling bemoeilijkt. De effecten zullen beoordeeld worden naar omvang, significantie en - waar mogelijk naar omkeerbaarheid. Wanneer significante negatieve effecten worden vastgesteld, dienen milderende maatregelen te worden voorgesteld om zo de negatieve milieueffecten van het project te vermijden, te beperken en mogelijk te verhelpen. Daar waar de methodologie van effectvoorspelling en beoordeling per discipline verschillend kan zijn, wordt de uiteindelijke effectbeoordeling van alle thema’s samengebracht in een gestructureerd schema. De beoordeling wordt uitgedrukt aan de hand van een waarderingsschaal, waarbij de significantie, de omvang van het effect en het waardeoordeel worden uitgedrukt. Significantie van de ingreep beoordeelt het belang van het effect van de ingreep op het desbetreffende onderdeel. De omvang van de effecten wordt vastgesteld en uitgedrukt in termen als ‘groot’, ‘matig’ en ‘gering’. Het vaststellen van de omvang van de effecten gebeurt aan de hand van


pagina 70

criteria beschreven in deel X, naargelang van de milieudiscipline waarop het effect van toepassing is: -

zowel op ruimtelijke schaal: “Over welke oppervlakte gaat het effect?”;

-

als tijdsschaal: “Hoe lang duurt het effect?”.

Het waardeoordeel van het effect wordt door de termen ‘positief’ en ‘negatief’ uitgedrukt. Op basis van de evaluatie van de impact wordt een effectvoorspelling gaande van een score van -3 tot +3 ingevoerd of voorgesteld met plus- en/of mintekens. Tabel VIII-1: Waarderingsschaal Significantie ingreep

van

de Omvang van het effect

Significant Significant Significant Niet significant

Groot effect Matig effect Gering effect Verwaarloosbaar effect

Waardeoordeel Positief +++ of +3 ++ of +2 + of +1 /

Negatief --- of –3 -- of –2 - of –1 /

De effecten worden met de andere woorden beoordeeld aan de hand van een 7-delige waarderingsschaal: -

zeer significant negatief;

-

significant negatief;

-

weinig significant negatief;

-

verwaarloosbaar effect;

-

weinig significant positief;

-

significant positief;

-

zeer significant positief.


IX.

DISCIPLINE LUCHT

IX.1.

Afbakening studiegebied

IX.1.1.

Geografische afbakening

pagina 71

Voor de discipline lucht wordt het studiegebied afgebakend tot het gebied waar de emissies een impact hebben op de concentraties van de omgevingslucht. Hiertoe worden berekeningen gemaakt m.b.v. het IFDM-dispersiemodel, uitgaande van de gekwantificeerde huidige emissies en prognoses inzake toekomstige emissies. Op basis van de uitgevoerde geurmetingen en de impactberekeningen wordt het studiegebied vastgelegd tot een gebied van 3 km rondom het projectgebied.

IX.1.2.

Inhoudelijke afbakening Binnen de discipline lucht worden volgende elementen in kaart gebracht: -

beïnvloeding van de lokale luchtkwaliteit t.g.v. de emissies van de stookinstallaties en branders;

-

impact van transportemissies;

-

het risico op het optreden van geurhinder in de omgeving van het slachthuis t.g.v. de slachtactiviteiten en de waterzuivering;

-

te verwachten wijzigingen door toename capaciteit in de toekomstige situatie.

Als meest relevante parameters kunnen dan ook onderscheiden worden: -

NOx/NO2;

-

Geur.

Stof wordt als nauwelijks relevant aanzien. Er kan wel melding gemaakt worden van stofemissies vanuit de stallen, maar deze kunnen als dermate beperkt beoordeeld worden dat hiervan geen relevante impact verwacht wordt (noch in de actuele noch in de geplande situatie). Dat deze stofemissie niet als relevant te beschouwen is, kan aangetoond worden door een worst case inschatting van deze emissies. Indien zou rekening gehouden worden met de aanname dat elke kip gemiddeld 3 uur in de stallen zou verblijven, de stallen gedurende 16 uren/dag en 260 dagen/jaar effectief in gebruik zijn, en rekening houdend met de emissiekengetallen voor stof bij pluimveekwekerijen, kan de totale PM10-emissie voor de geplande situatie geschat worden op minder dan 1 ton/jaar. Rekening houdend met het afzuigdebiet van de stallen zou de emissieconcentratie dan ook lager liggen dan 1 mg/m³. Hier dient dan nog opgemerkt te worden dat bij pluimveekwekerijen een belangrijke stofbron dan nog de strooisellaag is, die bij het slachthuis niet voorkomt. Gezien deze lage concentratie, de relatief beperkte vracht en de emissiehoogte (+- 11 m), wordt van deze emissie dan ook slechts een verwaarloosbare impact verwacht. Dit zal in het MER dan ook niet verder meer beoordeeld worden.


IX.2.

Methodologie beschrijving van de huidige situatie

IX.2.1.

Huidige luchtkwaliteit

pagina 72

De actuele luchtkwaliteit in het studiegebied wordt in kaart gebracht. Gezien er in het studiegebied geen meetposten van het VMM-meetnet gelegen zijn en geen resultaten gekend zijn van specifieke luchtkwaliteitsmetingen in of nabij het studiegebied, zal bij het in kaart brengen van de plaatselijke luchtkwaliteit voornamelijk gebruik gemaakt worden van literatuurgegevens (o.a. interpolatiekaarten van VMM opgenomen in de jaarrapporten). Bijkomend wordt gerefereerd naar de achtergrondconcentraties zoals opgenomen in het model CAR-Vlaanderen. De luchtkwaliteit wordt getoetst aan de wettelijke grenswaarden (overzicht zie Bijlage 3). M.b.t. het aspect geur wordt de actuele situatie beschreven uitgaande van een uitgebreide geurstudie die door VITO werd uitgevoerd in opdracht van LNE afd. Milieu-inspectie.

IX.2.2.

Huidige impact van het bedrijf Aansluitend aan het in kaart brengen van de luchtkwaliteit wordt de actuele impact van het bedrijf in kaart gebracht. In de referentiesituatie worden de emissies naar lucht zoals opgetreden in 2013 als uitgangspunt genomen. Idem wat betreft het transport van en naar de site. Ten aanzien van het aspect geur wordt daarentegen rekening gehouden met de geurimpact zoals gemeten in najaar 2013 – voorjaar 2014, na de realisatie van een aantal geuremissie-reducerende maatregelen. Deze maatregelen hebben betrekking op: -

Plaatsing van vetafscheider voor behandeling van het ruwe water door Ariake als bronmaatregel (positieve impact op geuremissie van buffertank WZI);

-

Afzuiging van restengebouw en behandeling van de afgassen met een actief koolfilter (nageschakelde techniek).

Met deze maatregelen werd concreet ingegrepen op de twee belangrijkste geurbronnen. Concreet betekent dit dat de emissies van de stookinstallaties en branders berekend worden op basis van meetresultaten van emissiemetingen en het totaal brandstofverbruik. Gezien aardgas als brandstof gebruikt wordt voor de stookinstallaties, wordt enkel de impact van NO2 van deze installaties onderzocht. Omwille van de jaarlijkse massauitstoten en de hoogte van de luchtkwaliteitsdoelstellingen van de andere verbrandingscomponenten (o.a. CO) t.o.v. deze van NO2, kunnen andere verbrandingscomponenten als niet bepalend voor de plaatselijke luchtkwaliteit beschouwd. De geuremissies worden in kaart gebracht op basis van een snuffelmeetcampagne uitgevoerd in het najaar van 2013 en het voorjaar van 2014 (rapport opgenomen in Bijlage 4-1). Gezien er resultaten beschikbaar zijn van geurmetingen, dient bij de impactevaluatie niet terug gegrepen te worden naar emissiekengetallen zoals deze in de jaren ‘90 werden opgesteld, en die slechts als een ruwe benadering te aanzien zijn. Door het hanteren van effectieve metingen kan de impactevaluatie als nauwkeuriger beoordeeld worden.


pagina 73

De emissiekengetallen waarvan sprake werden vastgelegd in Nederland en in de Nederlandse wetgeving geïmplementeerd (NeR-richtlijnen). In de Vlaamse milieubeleidsvoorbereidende studies m.b.t. geur en in het BBT rapport Slachthuizen (Vito, 2003), wordt eveneens verwezen naar en gebruik gemaakt van deze kengetallen. Bijkomend wordt wel rekening gehouden met de bronstudie, uitgevoerd door Olfascan in 2014. Voor het in kaart brengen van de impact van de emissies op de plaatselijke luchtkwaliteit worden IFDM-dispersieberekeningen uitgevoerd. Vervolgens wordt ook de impact van de transportemissies t.h.v. bewoning in kaart gebracht door modelberekening m.b.v. het CAR-model Vlaanderen.

IX.2.3.

Toekomstige impact van het bedrijf De impact in de toekomstige situatie wordt in kaart gebracht op basis van een extrapolatie van de gegevens bij de actuele slachtcapaciteit naar de te vergunnen capaciteit. Inzake impact van de verbrandingsparameters wordt hierbij eenvoudigheidshalve uitgegaan van een lineair verband tussen capaciteit en emissie. Een dergelijk verband is niet steeds aanwezig ten aanzien van het aspect geur. Zo wordt de geuremissie van de waterzuivering in belangrijke mate bepaald door de oppervlakte van de aan de lucht blootgestelde installaties, en niet op basis van de voorziene uitbreiding. Gezien er in de geplande situatie geen wijziging van de installaties van de waterzuivering of slibverwerking voorzien worden en gezien hierdoor de aan de lucht blootgestelde oppervlakten gelijk blijven, wordt voor deze bronnen uitgegaan van éénzelfde geuremissie na uitbreiding. Voor de bronnen waarvoor een éénduidige link kan verondersteld worden met het aantal geslachte kippen (aanvoer, geuremissie slachthal) wordt wel met een lineaire toename gerekend.

IX.2.4.

Methodologie impactbeoordeling

IX.2.4.1.

Impact NO2-emissies stookinstallaties De luchtkwaliteitsdoelstelling waaraan de bijdragen getoetst worden, betreft de Europese doelstelling welke in de Vlaamse wetgeving geïntegreerd is. Voor de kwantitatief te beoordelen impact van de NO2-emissies van de stookinstallaties op de luchtkwaliteit (immissies) wordt gebruik gemaakt van het hierna vermelde beoordelingskader.


pagina 74

Tabel IX-1: Beoordelingskader, score toegekend in functie van berekende bijdrage t.o.v. luchtkwaliteitsdoelstellingen veroorzaakt door NO2-emissies van de stookinstallaties Berekende hoogste bijdrage nabij woongebieden

Beoordeling bijdrage t.o.v. luchtkwaliteitsdoelstellingen

Omschrijving

< -10 % (zeer belangrijke afname)

+3

significant positief effect

< -3 à -10 % (belangrijke afname)

+2

matig significant positief effect

< -1 à -3 % (beperkte afname)

+1

gering significant positief effect

-1 à +1 %

0

geen aantoonbaar effect

> +1 à +3 % (beperkte bijdrage)

-1

gering significant negatief effect

> +3 à +10 % (belangrijke bijdrage)

-2

matig significant negatief effect

> + 10 % (zeer belangrijke bijdrage)

-3

significant negatief effect

Bij de effectbeoordeling van de hogere percentielwaarden wordt een aangepast kader gehanteerd zoals opgenomen in het Richtlijnenboek (RLB) Lucht. Hierbij ligt het kantelpunt voor een zeer belangrijke impact op 20 %-bijdrage t.o.v. de doelstelling.

Opmerking: bij dit louter kwantitatief beoordelingskader, waarbij de berekende bijdragen gerelateerd worden aan achtergrondconcentraties en/of luchtkwaliteitsdoelstellingen, kan er geen rekening gehouden worden met aanwezige bewoning, de relevantie van het gebied waarin deze hoogste bijdragen voorkomen, aanwezigheid van gevoelige bevolkingsgroepen,… Voor deze impactbepaling dient verwezen te worden naar de discipline mens (zie XIII Andere disciplines).

IX.2.4.2.

Impact geuremissies Inzake geur liggen geen wettelijke grenswaarden vast waaraan de berekende bijdragen kunnen getoetst worden.


pagina 75

Voor de beoordeling van de geuremissies wordt dan ook een beoordelingskader voorgesteld, waarbij de beoordeling afhankelijk is van het al dan niet voorkomen van bewoning binnen de berekende contouren van respectievelijk streef-, richt- en grenswaarden, en dit overeenkomstig het RLB-Lucht. Hierbij wordt ervan uitgegaan dat door de aard van de geur er sprake is van een zeer onaangename geur. De impact ten aanzien van het aspect geur wordt geëvalueerd rekening houdend met de bepalingen zoals opgenomen in de pilootstudie uitgevoerd door de RUG “Voorstellen van een geschikte methode om nuleffectniveaus van geurhinder te vertalen naar normen en toepassingen op 5 pilootsectoren”, waarin de sector slachthuizen mee opgenomen werd. Er wordt tevens rekening gehouden met de bepalingen opgenomen in het visiedocument geur van de Vlaamse milieuadministratie en met de Nederlandse NeR-bepalingen (Nederlandse emissierichtlijnen) en met de specifieke bepalingen opgenomen in het in 2012 herziene Richtlijnenboek Lucht van LNE. De eventuele plaatselijke hinder wordt bijkomend op basis van eventuele beschikbare klachtenregistraties geëvalueerd. Bij het vastleggen van het beoordelingskader van de geur afkomstig van het slachthuis en van de WZI wordt gerefereerd naar het nieuwe Richtlijnenboek Lucht. Het deelaspect geur van dit RLB, inclusief het te hanteren beoordelingskader, werd hierbij uitgewerkt door Gunther Van Broeck van LNE, afdeling lucht, waardoor ook maximale afstemming met het Vlaamse geurbeleidsplan verzekerd wordt. Bij deze beoordeling worden 3 gebieden afgebakend, gaande van verwaarloosbaar effect, over matig negatief effect tot sterk negatief effect (zoals geïllustreerd in Figuur IX-1).

Figuur IX-1: Hinderruimte tussen richt- en grenswaarde voor zeer onaangename geuren (toetsing in functie van hoog geurgevoelige bestemming) (bron RLB-lucht) Om echter een beter onderscheidend effect te kunnen vastleggen, en de beoordeling ook in lijn te brengen met het 7-delig kader zoals toegepast bij de impactbeoordeling “lucht”, wordt tussen het nuleffectniveau (richtwaarde) en de voorgestelde grenswaarden, in dit MER nog een bijkomend tussenliggend beoordelingsniveau gehanteerd. Als redenen voor het hanteren van een extra tussenliggend beoordelingsniveau kunnen vermeld worden: -

Op deze manier wordt met een score van 0 tot -3 een gelijkaardig kader gehanteerd voor geur en voor lucht voor het beoordelen van de negatieve effecten (ook bij andere disciplines is dit het geval);

-

Tevens wordt hierdoor impactbeoordeling.

een

meer

onderscheidend

effect

bekomen bij

de


pagina 76

Wat dit laatste betreft, impliceert dit dus dat bij de beoordeling van de impact t.h.v. bewoning er verschillende impactscores kunnen gehanteerd worden bij een berekende belasting van bv. 0,6 en 1,9 se/m³ als 98P waarde. Dit wordt noodzakelijk geacht, want omwille van de onzekerheden die gepaard gaan met de geurmetingen en berekeningen dient ermee rekening gehouden te worden dat de kans aanzienlijk is dat een berekende 98P waarde van 0,6 se/m³ in werkelijkheid wel lager ligt dan 0,5, maar ook dat een berekende 98P waarde van 1,9 se/m³ in werkelijkheid wel hoger kan liggen dan de gehanteerde grenswaarde van 2. Het is dan ook duidelijk dat een berekende impact van 0,6 se/m³ als 98P waarde niet op éénzelfde wijze mag beoordeeld worden (lees dezelfde impactscore kan krijgen) in vergelijking met een 98P waarde van 1,9 se/m³ t.h.v. bewoning. Als waarde voor dit tussenliggend niveau wordt voor de zgn. “hoog geurgevoelige bestemmingen” (woongebieden) rekening gehouden met het voorstel van grenswaarde van 1,5 se/m³ als 98P waarde, dat oorspronkelijk op basis van een beperkt bedrijfstakonderzoek van slachthuizen door de RUG werd voorgesteld. Met dit voorstel werd ook rekening gehouden bij de opmaak van het RLB-lucht. Deze waarde komt ook overeen met de waarde die door VITO gehanteerd werd in de door hen uitgevoerde geurstudie “Maasmechelen” in opdracht van LNE afdeling Milieu-inspectie. Rekening houdend met bovenstaande, wordt inzake geur dan ook onderstaand beoordelingskader gehanteerd (zoals reeds opgenomen in de kennisgeving). Dit kader komt ook overeen met het kader dat voor een aantal andere slachthuizen de afgelopen jaren gehanteerd werd in het kader van MER-studies.

Hoog geurgevoelige bestemming (woongebied)

Matig geurgevoelige bestemming

Laag geurgevoelige bestemming (bedrijventerrein)

Beoordeling bijdrage t.o.v. luchtkwaliteitsdoelstellingen

Tabel IX-2: Toetsingskader voor geur, waarden uitgedrukt in se/m³ als 98P-waarde (equivalente geureenheden zoals afgeleid uit geurdrempelwaarde)

< 0,5

< 2,0

< 3,0

0

richtwaarde < bijdrage < tussenliggende beoordelingswaarde

Tussen 0,5 en 1,5

Tussen 2,0 en 3,5

Tussen 3,0 en 7,5

-1

tussenliggende beoordelingswaarde < bijdrage < grenswaarde (ernstig hinderniveau)

Tussen 1,5 en 2,0

Tussen 3,5 en 5,0

Tussen 7,5 en 10

-2

Bijdrage > grenswaarde (ernstig hinderniveau)

> 2,0

> 5,0

> 10,0

-3

bijdrage < richtwaarde (nuleffectniveau)


pagina 77

Figuur IX-2: Beoordelingskader voor zeer onaangename geuren in functie van geurgevoeligheid van de beoordelingsplaatsen Voor de kwantitatieve beoordeling van de geplande situatie worden een aantal specifieke beoordelingspunten gekozen die gelegen zijn rondom het bedrijf, en zich situeren in volgende zones: -

Industriegebied (ind);

-

KMO-zone (kmo);

-

Woonzone (W).

Volgens ontvangen info (V. Vastmans, Gemeente Maasmechelen, 2014) zijn er 3 conciërgewoningen gelegen op het industrieterrein: -

Leemkuilstraat 1;

-

Scheepstraat 6/001;

-

Slakweidestraat 7/001.

M.b.t. deze conciërgewoningen gelegen op het industrieterrein kan, gezien de ligging ervan, gesteld worden dat de geurbelasting op deze locaties in elk geval lager zal zijn dan de beoordelingspunten met de hoogste belasting gelegen in de industriezone.


pagina 78

Figuur IX-3: Ligging studiegebied specifieke beoordelingspunten rondom het bedrijf en ligging conciërgewoningen voor kwantitatieve beoordeling

IX.2.5.

Milderende maatregelen en postmonitoring Milderende maatregelen worden onderzocht indien: -

emissiegrenswaarden of reeds vastgelegde toekomstige emissiegrenswaarden overschreden worden of zullen worden;

-

de te verwachten immissieconcentraties, veroorzaakt door het bedrijf, in combinatie met de achtergrondconcentraties, t.h.v. de dichtst bijgelegen woonkernen, hoger zullen zijn dan de vastgelegde luchtkwaliteitsdoelstellingen en de WGOdoelstellingen. In dit geval kunnen de voorgestelde “milderende maatregelen” ook betrekking hebben op mogelijke oorzaken van hoge achtergrondconcentraties, indien de bijdrage van het project zelf zeer beperkt is.


pagina 79

Daarnaast wordt het onderzoek naar milderende maatregelen ook gekoppeld aan de grootte van de impact, en dit in overeenstemming met de bepalingen opgenomen in het RLB Lucht. Link milderende maatregelen

Jaargemiddelde: Voor een score van -1 geldt (beperkte bijdrage): onderzoek naar milderende maatregelen is minder dwingend, tenzij de MKN in referentiesituatie reeds voor 80 % ingenomen is (link met milieugebruiksruimte). Score -2: belangrijke bijdrage, milderende maatregelen moeten gezocht worden in het MER met zicht op implementatie ervan op korte termijn. Score -3: zeer belangrijke bijdrage, milderende maatregelen zijn essentieel. Er wordt altijd verwacht dat het effect van de milderende maatregelen doorgerekend wordt en opnieuw getoetst.

M.b.t. het nemen van milderende maatregelen ten aanzien van het aspect geur wordt eveneens verwezen naar de bepalingen hieromtrent in het RLB-lucht:

Postevaluatie en hieraan gerelateerde maatregelen worden voorzien indien: -

de nauwkeurigheid van de impactbeoordeling als te beperkt wordt beschouwd en mogelijks overschrijdingen van doelstellingen kunnen optreden rekening houdend met de onzekerheid ten aanzien van de aangetoonde impact;


-

pagina 80

de huidige en/of te verwachten immissies van de stoffen geëmitteerd door het bedrijf de gehanteerde luchtkwaliteitsdoelstellingen benaderen en/of overschrijden.

Postevaluatie kan hierbij teruggekoppeld worden aan bijkomende milderende maatregelen indien overschrijdingen van luchtkwaliteitsdoelstellingen aangetoond zouden worden. Postevaluatie kan bestaan uit o.a.: -

voorstellen emissie- en/of immissiemetingen bovenop de wettelijk opgelegde meetverplichtingen;

-

voorstellen tot verhogen meetverplichtingen;

-

voorstellen tot het uitvoeren van metingen na desgevallend realiseren van milderende maatregelen.

van

de

frequentie

IX.3.

Beschrijving referentiesituatie

IX.3.1.

Huidige luchtkwaliteit

van

de

wettelijk

opgelegde

De luchtkwaliteit wordt beoordeeld op basis van de interpolatiewaarden van VMM. Inzake NO2 worden deze gegeven in rasters van 1 x 1 km, m.b.t. PM10 in rasters van 4 x 4 km. Gezien er vnl. m.b.t. fijn stof een aanzienlijke jaar-na-jaar variatie kan optreden, te wijten aan de meteo, worden deze waarden voor 3 jaren opgenomen. De grootste variatie treedt hierbij op ten aanzien van het aantal dagen met overschrijding van de daggrenswaarde voor PM10. Tabel IX-3: Overzicht luchtkwaliteit in het studiegebied (bron VMM) NO2 Jaargemiddelde (2012) in µg/m³ X Y Gemiddelde 243500 183500 31 244500 183500 31 243500 182500 21 244500 182500 18 242500 183500 30 242500 182500 19 PM10 Jaargemiddelde (2010 tot 2012) in µg/m³ X 240000 240000 244000 244000

Y 182000 186000 182000 186000

2010 17 15 24 23

2011 16 15 24 22

2012 15 14 22 21

Gemiddelde 16 15 23 22

Aantal overschrijdingen norm PM10 daggemiddelde (2010 tot 2012) X

Y

2010

2011

2012

240000 240000 244000 244000

182000 186000 182000 186000

5 4 16 11

8 7 27 19

6 5 23 19

Gemiddeld aantal overschrijdingen 6 5 22 16


pagina 81

Binnen het studiegebied wordt de hoogste belasting berekend in de onmiddellijke omgeving van de E34. Alle berekende waarden voldoen ruimschoots aan de grenswaarden. Ten aanzien van het aantal overschrijdingen van de daggrenswaarde PM10 dient wel aangegeven te worden dat de berekende waarden van 5 en 6 overschrijdingen op jaarbasis als onrealistisch laag kunnen beoordeeld worden. Rekening houdend met het feit dat de PM2,5 concentratie doorgaans 60 à 70 % van de PM10 concentratie bedraagt, kan gesteld worden dat inzake PM2,5 eveneens aan de toekomstige grenswaarden voldaan wordt. Ook voor de andere parameters waarvoor wettelijke grenswaarden van toepassing zijn, kan op basis van meetwaarden op diverse meetstations in Vlaanderen ervan uitgegaan worden dat er geen redenen zijn om aan te nemen dat niet aan de grenswaarden voldaan wordt. Het kan echter niet uitgesloten worden dat er in de onmiddellijke omgeving van zeer relevante bronnen er toch kans bestaat op het optreden van overschrijdingen van grenswaarden. Naast hoger vermelde parameters kan nog aangegeven worden dat inzake ozon er wel kan uitgegaan worden van het periodiek optreden van overschrijdingen van de doelstellingen bij warm en zonnig weer.

IX.3.2.

Geurimpact in de omgeving Uit de VITO-studie uitgevoerd in opdracht van LNE afd. Milieu-inspectie blijkt dat er in het industriegebied verschillende bedrijven zijn met een duidelijk aantoonbare geurimpact. Dit kan het duidelijkst geïllustreerd worden op basis van de berekende geuremissies uitgaande van de uitgevoerde snuffelmetingen. Ten aanzien van deze emissies dient wel met een aanzienlijke onzekerheid rekening gehouden te worden. Deze onzekerheid neemt toe naarmate de desbetreffende bedrijven gekenmerkt worden door de aanwezigheid van meerdere geurbronnen. Een reden voor deze toenemende onzekerheid ligt in het feit dat het aandeel van de verschillende deelbronnen louter geschat werd en niet gemeten. Dit is o.a. het geval voor Plukon. Uiteraard kan de onzekerheid in twee richtingen spelen. In Tabel IX-4 worden de geuremissies opgenomen van de meest relevante bronnen. Hieruit blijkt dat 3 bedrijven quasi een gelijkaardige emissie vertonen, maar dat de hinderbeleving toch sterk verschillend is. Dit is volkomen logisch gezien het sterk verschillend hedonisch karakter van de geuren. Tabel IX-4: Overzicht geuremissies (bron VITO, 2012) Gemiddelde

Minimum

Maximum

se/s

se/s

se/s

PLUKON

116381

45292

226277

Naska

113599

56784

156794

World Cones

113969

33300

201225

Bron

Impact geur

Omschrijving

hinderlijk tot erg hinderlijk hinderlijk niet tot beetje hinderlijk

verrottingsgeur, geur kippen kaas wafeltjes


pagina 82

Naast deze belangrijke bronnen wordt ook nog geur vastgesteld afkomstig van andere bedrijven. Deze kon echter niet gekwantificeerd worden. Dit heeft betrekking op: -

Europa Cuisson: geur van gebraden kip;

-

FPNI Belgium (Ariake): bouillon en verrottingsgeur.

Behoudens de verrottingsgeur die ook bij Ariake kon vastgesteld worden (afkomstig van opslag afval), zijn de andere vastgestelde geuren dermate verschillend dat deze gemakkelijk kunnen onderscheiden worden (voor zover de geurpluimen niet in elkaar overvloeien uiteraard). Hier kan nog bij opgemerkt worden dat ook het afvalwater afkomstig van Ariake, dat bij Plukon mee gezuiverd wordt, verantwoordelijk kan zijn voor een geuremissie (verrottingsgeur zoals die ook bij openbare rioolwaterzuiveringsinstallaties kan optreden). Bij bepaalde windrichtingen is het ook mogelijk dat geurpluimen afkomstig van Ariake kunnen overlappen met de geurpluimen van Plukon, waarbij dan ook een “versterkte” pluim ontstaat die over een grotere afstand waarneembaar kan blijven in vergelijking met de situatie waarbij er geen overlapping is.

IX.3.3.

Actuele emissies van het bedrijf

IX.3.3.1.

Verbrandingsparameters De verbrandingsemissies worden bepaald door 3 warmwaterketels gestookt op aardgas. Op basis van het aardgasverbruik en emissiemetingen worden de emissies berekend. De emissies van de ketels voldoen aan de van toepassing zijnde sectorale VLAREM-II emissiegrenswaarden, zie Tabel IX-6. Uit deze tabel blijkt ook duidelijk dat de jaarvrachten van de emissies dermate laag zijn dat het uitvoeren van dispersieberekeningen geen meerwaarde biedt (verwaarloosbare impact), zeker rekening houdend met de schouwhoogten (+- 10 m) en de thermische pluimstijging van de emissies. Tabel IX-5: Overzicht evolutie aardgasverbruik en aantal slachtingen Gas

Slachtdagen

Aantal geslacht

Aantal geslacht

m³/jaar

aantal

aantal/dag

aantal/jaar

2013

437.542

252

199.162

50.188.722

2012

457.877

253

192.417

48.681.405

2011

514.273

253

191.337

48.408.220

2010

631.400

253

189.804

48.020.379

2009

798.364

253

167.595

42.401.526

2008

868.895

255

150.957

38.493.911

Uit het geregistreerd gasverbruik en het aantal slachtdagen of aantal slachtingen, kan geen lineair verband aangetoond worden.


pagina 83

Dit heeft te maken met energiebesparende maatregelen welke de in de periode 20082012 werden genomen: -

2008: warmterecuperatie vanuit de oliekoeling van de compressoren t.b.v. de productie van warm water;

-

2009: warmterecuperatie vanuit de productie van warm water;

-

2010: optimalisatie van de sturing van de CV-ketels;

-

2011: installatie van grotere CV-pompen, resulterend in een vermindering van het temperatuurverschil tussen het voedingswater en het retourwater;

-

2012: uitdienstname van de krattenwasser.

heetgascompressoren, eveneens t.b.v. de

Tabel IX-6: Overzicht ketelmetingen en berekende massa-uitstoot in 2013 Ketel 1 Datum 9/08/2013 Vermogen, MW 1,2 Meetwaarden in mg/Nm³ bij 3 % O2 CO 11 NOx 121 Rookgasvolume, Nm³/jaar bij 3 % O2 1.480.352 Massa uitstoot 2013, ton/jaar CO 0,016 NOx 0,179

IX.3.3.2.

Ketel 2 9/08/2013 1,2

Ketel 3 9/08/2013 1,2

Totaal Actueel

12 122

12 110

1.480.352

1.480.352

4.441.056

0,018 0,181

0,018 0,163

0,052 0,523

EGW drempel IMJV

100 150

200 50

Transport In een latere fase van de studie wordt de impact van het vrachtwagentransport in de onmiddellijke omgeving van de aan- en afvoerwegen beoordeeld/berekend met CARVlaanderen.

IX.3.3.3.

Geur Op basis van de diverse geuronderzoeken die de laatste jaren werden uitgevoerd (inclusief het recent door Olfascan nv uitgevoerde brononderzoek), en de éénsluitende conclusies hierbij van de verschillende deskundigen, kunnen volgende bronnen als meest relevant aanzien worden: restengebouw - levellingtank (bufferbekken) – slibbuffer (bronnen binnen de blauwe contour op Figuur IX-4). Daarnaast kan melding gemaakt worden van minder relevante bronnen zoals: aanvoerhal-slachthal (bronnen binnen de oranje contour op Figuur IX-4).


pagina 84

Figuur IX-4: ligging meest relevante geurbronnen

N.a.v. de conclusies geformuleerd door VITO bij het uitgevoerde geuronderzoek in opdracht van LNE afd. Milieu-inspectie, werd door het bedrijf het hierna beschreven saneringsprogramma uitgevoerd. Installatie extra vetafscheiding De geurimpact van de levellingtank (het bufferbekken) ontstaat door het zeer zwaar belaste afvalwater dat hier gebufferd wordt (o.a. afkomstig van het bedrijf Ariake) en het ontstaan van anaerobe omstandigheden met aanzienlijke geuremissie tot gevolg. Er werd geopteerd om de waterzuivering te voorzien van een extra vetafscheiding vooraleer het ruwe afvalwater gebufferd wordt. Dit biedt enerzijds het voordeel dat niet alleen de levellingtank minder sterk belast wordt, met een verlaagde geuremissie tot gevolg, maar dat dit in feite ook de ganse waterketen van de waterzuivering ten goede komt. Deze maatregel is operationeel sinds begin juli 2013. Saneren emissies restengebouw Voor het saneren van de geurimpact veroorzaakt door het restengebouw wordt geen brongerichte maatregel mogelijk geacht. Het permanent werken met gesloten poorten blijkt nauwelijks haalbaar te zijn. Een nageschakelde maatregel werd noodzakelijk geacht. Door de leverancier van de filterinstallatie werd op basis van onderzoek ter plaatse geopteerd om een actief koolinstallatie te plaatsen. Periodieke opvolging van de goede werking van een dergelijke installatie door getraind personeel wordt wel noodzakelijk geacht teneinde een blijvend goede werking van de installatie te kunnen garanderen. Deze maatregel is operationeel sinds eind september 2013. Gezien uit herhaalde waarnemingen blijkt dat er toch nog een duidelijke geuremissie optrad tijdens de uitgevoerde meetcampagne, en dit in tegenspraak blijkt te zijn met hetgeen door de leverancier gesteld werd, wordt een optimalisatie van deze installatie/werking ervan, noodzakelijk geacht. Dit zou tot een bijkomende reductie moeten


pagina 85

leiden. Het effect hiervan kan evenwel niet ingeschat worden gezien er geen kwantitatieve gegevens van de werkelijke geuremissie, noch van het gerealiseerde rendement beschikbaar zijn. Aansluitend aan de uitvoering van deze sanering werd door Olfascan een nieuwe snuffelmeetcampagne uitgevoerd in de periode oktober 2013 - februari 2014 (uitgevoerd cfr. Code van goede praktijk; voor details m.b.t. deze metingen zoals tijdstippen, maximale geurwaarnemingsafstanden,… wordt verwezen naar Bijlage 4-1; voor een gedetailleerde beoordeling van deze snuffelmeetcampagne wordt verwezen naar Bijlage 4-2). Bij de snuffelmeetcampagne uitgevoerd door Olfascan werd wel getracht om een onderscheid te maken tussen enerzijds de geur afkomstig van de aanvoer van de kippen en de slachthal, en anderzijds van de waterzuivering en de slibverwerking (Tabel IX-7). Deze opsplitsing dient eerder als een grootteorde aanzien te worden. Voor de beoordeling van de totale geurimpact wordt er eenvoudigheidshalve van uit gegaan dat beide geuren 1/1 kunnen opgeteld worden (wat in werkelijkheid weinig waarschijnlijk is gezien het verschillend karakter van de geuren en de onderliggende samenstelling van de componenten die het geurkarakter bepalen verschillend is). Tabel IX-7: Overzicht deelbronnen geuremissies X 243627 243630 243633 243636

Y omschrijving deelbron aanvoeren slachthal 182583 182586 182589 182593

243641 243638 243635 243632 243642 243645 243649

debiet, m³/u uitlaat 1 uitlaat 2 uitlaat 3 uitlaat 4

17.500 17.500 17.500 17.500

182589 182585 182582 182579 182569 182573 182576

uitlaat 5 uitlaat 6 uitlaat 7 uitlaat 8 uitlaat 9 uitlaat 10 uitlaat 11

17.500 17.500 17.500 17.500 17.500 17.500 17.500

243651 243656 243653 243650 243647 243630

182580 182575 182572 182568 182565 182545

uitlaat 12 uitlaat 13 uitlaat 14 uitlaat 15 uitlaat 16 broeier uitlaat 1

17.500 17.500 17.500 17.500 17.500 32.000

243626 243628

182552 182612

broeier uitlaat 2 32.000 slachthal diffuus 360 waterzuivering en slibverwerking 243513 182539 levellingtank 360 243529 182555 actief koolfilter restengebouw 15.000 243528 182579 WZI diffuus (1) 360 (1) Omvat niet de geur afkomstig van de biologische zuivering, gezien de geur hiervan enerzijds veel lager is dan van de andere bronnen en anderzijds een totaal ander geurkarakter heeft (wordt als een neutrale geur beschouwd, in


pagina 86

tegenstelling met de geur van de slibverwerking en de levellingtank). Deze diffuse bron omvat wel de geur van de slibbuffer, die quasi volledig afgesloten is (tank is afgesloten, maar er is een kleine opening aanwezig waarlangs de verplaatsingslucht bij het vullen van de slibbuffer kan emitteren). Tabel IX-8: Modelmatig door Olfascan gehanteerde bronkarakteristieken bij snuffelmeetcampagne (bron: studie Olfascan, 2014, Rapport JOVE0186_13_096_v1)

Voor de details van de snuffelmetingen wordt verwezen naar het rapport van Olfascan opgenomen in Bijlage 4-1. Opmerkingen: 1. T.o.v. de studie die uitgevoerd werd door VITO in opdracht van LNE afd. Milieuinspectie werd door Olfascan met een aantal verschillende aannames gewerkt. Er wordt bv. bij de bronconfiguratie met een groter aantal effectieve bronnen rekening gehouden. Er wordt tevens met concrete debietgegevens gewerkt (voor zover beschikbaar op basis van karakteristieken van de ventilatoren). 2. Gezien de door het bedrijf genomen maatregelen na de studie uitgevoerd door VITO is de bronconfiguratie gewijzigd in de periode tussen beide studies. De nieuwe bronconfiguratie werd door Olfascan samengesteld op basis van diverse waarnemingscampagnes op het bedrijf. 3. De door Olfascan gehanteerde bronkarakteristieken houden geen rekening met de impact die optreedt omwille van de aanwezigheid van gebouwen (het zgn. building downwash effect). Gezien bij de achterwaartse berekeningen (voor de bepaling van de bronsterkte) hiermee evenmin rekening gehouden werd, en ook de VITO studie uitgevoerd in opdracht van LNE afd. Milieu-inspectie hiermee geen rekening houdt, zal in dit MER hiermee evenmin rekening gehouden worden, teneinde beter met elkaar vergelijkbare resultaten te bekomen. 4. Net zoals bij de studie uitgevoerd door VITO leidt het niet beschikbaar zijn van het juiste aandeel in de geuremissies van elke afzonderlijke bron (ten tijde van deze geurstudie) ook tot een extra meetonzekerheid. De totale meetonzekerheid is evenwel niet gekend. Voor een individuele meting kan deze zeer aanzienlijk zijn. Door rekening te houden met een voldoende aantal metingen wordt deze onzekerheid


pagina 87

kleiner, maar blijft toch wel substantieel. Dit impliceert dan ook dat beperkte wijzigingen nauwelijks in kaart kunnen gebracht worden (bij bronmetingen uitgevoerd op basis van olfactometrie dient eveneens met aanzienlijke onzekerheidsmarges gerekend te worden; hierop wordt in een latere fase van de studie nog ingegaan). 5. In Tabel IX-8 is de bronhoogte van de levellingtank niet correct geschat door Olfascan. Bij de nieuwe modelberekeningen voor het beoordelen van de toekomstige situatie wordt een bronhoogte van 2,5 m ingevoerd. 6. Eventuele kortstondige piekbelastingen, die bv. kunnen optreden bij afvoer van afvalstoffen, zitten in feite niet vervat in de berekende emissies. Door het in kaart brengen van de afzonderlijke geurpluimen (voor zover mogelijk), kon wel een opsplitsing bekomen worden tussen enerzijds de geur afkomstig van de aanvoeren slachthal, en anderzijds deze afkomstig van de waterzuivering en slibverwerking. Tabel IX-9: Overzicht resultaten uitgevoerde geurmetingen (in se/m³)

N° waarneming 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

kippen 33.060 29.793 33.376 28.339

WZI 77.191 53.367 56.661 61.205

38.514 13.826 75.888 53.244 34.513 49.441

77.833 27.534 104.043 141.849 40.790 51.381

Olfascan

Vito

theoretische som (1/1) 110.251 83.160 90.037 89.544

128.434 69.204 61.648 84.421

116.347 41.360 179.931 195.093

178.571 172.570 59.079 45.292

75.303 100.822

138.982 226.277 143.557

12 13 14 15 16 gemiddeld

38.999

69.185

std. dev. 16.971 33.271 rel. std. dev. 44 48 meetk.gem. 35.761 62.753 gem. MGWA 500 1.240 MGWA: maximale geurwaarnemingsafstand

108.185

65.831 105.705 157.746 73.260 151.515 116.381

46.756 43 99.467 1.240

53.261 46 104.741 1.420

Meetk. gem.: meetkundig gemiddelde (t.o.v. het rekenkundig gemiddelde wordt het meetkundig gemiddelde minder door de extremen beïnvloed)


pagina 88

T.o.v. de eerder uitgevoerde meetcampagne (door VITO) werd een beperkte reductie vastgesteld, zowel ten aanzien van de gemiddelde berekende emissie als ten aanzien van de maximale geurwaarnemingsafstand. Ook het gemeten minimum en maximum ligt lager dan bij de vorige meetcampagne. Gezien de aanzienlijke standaard afwijking op de metingen (die grootteorde als maat voor de onzekerheid kan beschouwd worden), en de gewijzigde bronkarakteristieken, kan de berekende reductie echter niet als significant beoordeeld worden. In het kader van de opmaak van een saneringsplan zoals opgelegd door LNE afd. milieuinspectie, werd een bijkomend brononderzoek uitgevoerd op basis van olfactometrie. In onderstaande tabel wordt een overzicht gegeven van de geëxtrapoleerde emissies uitgaande van dit brononderzoek en de hierbij gehanteerde aannames. Tabel IX-10: overzicht gemeten/berekende/geschatte geuremissies op basis van brononderzoek uitgevoerd door Olfascan (Olfascan, 2014)

Uit dit recent door Olfascan uitgevoerd brononderzoek op basis van olfactometrie (zie Bijlage 4-3 waar het rapport integraal opgenomen wordt), kan afgeleid worden dat: -

de globale gemeten en extra geschatte geuremissies (bepaalde diffuse bronnen kunnen niet gemeten worden) in lijn liggen met de emissies zoals berekend op basis van snuffelmeetcampagnes;

-

het niet optimaal werken van de actief koolfilter (behandeling van afgassen van het restengebouw), zoals vastgesteld bij de snuffelmeetcampagne, bevestigd wordt;

-

dezelfde bronnen (in vergelijking met de vroegere geurstudies) als meest relevant aangeduid worden (i.c. restengebouw - levellingtank – slibbuffer);

-

ook bij een bronstudie, uitgevoerd op basis van olfactometrische metingen, rekening dient gehouden te worden met een aanzienlijke onzekerheid.


pagina 89

Dat ook bij het recent uitgevoerde brononderzoek op basis van olfactometrie met een aanzienlijke onzekerheid dient rekening gehouden te worden, kan geïllustreerd worden met volgende voorbeelden: -

op diverse bronnen werden geen metingen uitgevoerd (bv. van de 16 afzuigingen op de stallen/slachthal werd slechts op een zeer beperkte selectie gemeten);

-

op andere locaties dienden emissiebepalende elementen geschat te worden (zoals het debiet bij de slibbuffer en bij de levellingtank); door inschatten van een fictief luchtdebiet waarin de geur terecht komt, zijn de hier berekende emissies slechts als ruwe schattingen te aanzien;

-

van de meeste geleide bronnen kan het debiet niet nauwkeurig gemeten worden gezien de meetlocaties niet voldoen aan de normvoorschriften;

-

voor nog andere bronnen werd de emissie louter geschat (diffuse emissies) omdat hierop geen metingen mogelijk zijn;

-

bij bepaalde metingen is sprake van een niet volledig representatief zijn van de meetomstandigheden (bv. meting op de emissies van de stal bij relatief beperkte bezettingsgraad);

-

het grote verschil dat optreedt tussen twee opeenvolgende metingen op éénzelfde geurbron (bv. een factor 3 bij de broeiers tot zelfs een factor 18 bij de actief koolfilter die aangesloten is op de afzuiging van het restengebouw).

Het spreekt dan ook vanzelf dat de berekende /geschatte geuremissie gekenmerkt wordt door een aanzienlijke onzekerheid (los van de onzekerheid bij olfactometrische metingen zelf, die op een factor 2 kan geschat worden). Op basis van het bovenstaande kan dan ook gesteld worden dat de conclusies die in dit MER getrokken worden op basis van de snuffelmeetcampagne uitgevoerd eind 2013 begin 2014 (en zoals deze ook werden opgenomen in het ontwerp-MER), niet dienen gewijzigd te worden op basis van de nieuwe meetresultaten bekomen met het meer recent uitgevoerde brononderzoek.

IX.3.4.

Impact van de actuele emissies

IX.3.4.1.

Verbrandingsparameters Uit de berekeningen blijken de verbrandingsemissies zeer laag te zijn. Verder onderzoek naar de impact van deze emissies op de luchtkwaliteit wordt dan ook niet relevant geacht (zie Tabel IX-6). Door de zeer lage NOx-emissies, gekoppeld aan de hoogte van de schouwen (+- 10 m), wordt evenmin een relevante invloed verwacht inzake zure depositie.

IX.3.4.2.

Transport De impact van het transport wordt berekend m.b.v. het model CAR-Vlaanderen, voor het meest belaste wegsegment, waarbij kan verondersteld worden dat al het vrachtwagentransport hier passeert.


pagina 90

Tabel IX-11: Jaargemiddelde impact transport in onmiddellijke omgeving Slakweidestraat en Breitwaterstraat

2015 2020

NO2 [µg/m³] impact 0,6 0,4

PM10 [µg/m³] impact 0,1 0,0

PM2,5 [µg/m³] impact 0,1 0,0

De impact in de onmiddellijke omgeving van de aan- en afvoerweg is beperkt inzake NO2, (de hoogste berekende waarde van de NO2-impact bedraagt slechts 1,5 % van de jaargemiddelde grenswaarde) en verwaarloosbaar inzake PM10 en PM2,5 (impact lager dan 1 % van de jaargemiddelde grenswaarde). Gezien NO2 kan aanzien worden als een betere maat voor de impact van ultra fijn stof (en aantal deeltjes) dan de parameters PM10 of PM2,5, kan gesteld worden dat inzake UFP de impact ook beperkt zal zijn. Voor wegsegmenten die verder verwijderd zijn van het bedrijf, en slechts door een deel van het transport van en naar het bedrijf gebruikt worden, kan de impact als verwaarloosbaar beschouwd worden, ook inzake NO2 en UFP.

IX.3.4.3.

Geur De impact van de totale geuremissie wordt berekend m.b.v. het model IFDM. De resultaten worden voorgesteld op topografische kaart. Hieruit blijkt duidelijk de hoge belasting in de industriezone, in de onmiddellijke omgeving van het bedrijf.

Figuur IX-5: Berekende totale geurimpact, waarden uitgedrukt in se/m³ als 98P-waarde, voorgesteld op topografische kaart, met aanduiding van de beoordelingspunten


pagina 91

Tabel IX-12: Actuele geurimpact t.h.v. een aantal specifieke locaties

impactbeoordeling

X

Y

referentie geur se/m³ 98P

geur se/m³ 98P

woongebied rondom het bedrijf W1 W2 W3 W4 W5 W6 W7 W8 W9 W10 W11 W12

243440 243800 243310 243580 243850 243120 244600 243090 243060 243040 242370 242310

183700 183650 183650 183540 181940 182970 182300 182590 182260 181790 181820 182520

kmo1 kmo2 kmo3 ind1 ind2 ind3 ind4 ind5 ind6 ind7

243230 243640 243930 243340 243390 243710 243770 243820 243510 243300

183540 183440 183440 182500 182700 182770 182620 182260 182230 182290

1,4 1,6 1,3 2,0 1,5 2,6 0,9 4,3 3,8 0,8 0,9 0,8 kmo en industriezone

243360 243330 243700 Nl

245230

1,4 2,3 2,2 14,8 13,0 11,0 11,1 3,7 3,2 5,3

Conciërgewoningen 182750 Leemkuilstraat 1 182890 Scheepstraat 6/001 183040 Slakweidestraat 7/001 grensgebied 184190 toetsingswaarde verwaarloosbaar effect toetsingswaarde matig negatief effect toetsingswaarde matig negatief effect toetsingswaarde sterk negatief effect

9,3 5,8 5,1 0,3

< 0,5

<3

0,5-1,5

3-7,5

1,5-2,0

7,5-10

> 2,0

> 10,0


pagina 92

Conclusies van het uitgevoerde geuronderzoek -

Rekening houdend met het beoordelingskader zoals door LNE vastgelegd in het Richtlijnenboek Lucht, voor het uitvoeren van MER-studies, wordt het gehanteerde criterium voor onaanvaardbare geurhinder t.h.v. woongebieden op een aantal locaties wel nog overschreden.

-

Deze overschrijding is beperkt t.h.v. het woongebied ten noorden van de E314. Enkel langsheen de straten die dichterbij het bedrijf gelegen zijn, wordt dit toetsingscriterium nog overschreden (vnl. Industrielaan).

-

Een groter deel van het woongebied ten noorden van de autosnelweg ligt in een gebied waarvan de belasting zich situeert tussen het nuleffectniveau en het niveau van onaanvaardbare hinder.

-

Langsheen een deel van de N78, ten westen van het bedrijf, wordt een meer substantiële overschrijding berekend. De lengte van dit gedeelte bedraagt ongeveer 1 km.

-

T.h.v. delen van andere woongebieden zoals Opgrimbie en Boorsem (ten zuidwesten tot zuidzuidoosten van het bedrijf), wordt wel nog een geurimpact vastgesteld, zonder dat hierbij het aangenomen criterium voor onaanvaardbare geurhinder overschreden wordt.

-

In de industriezone, in de onmiddellijke omgeving van het bedrijf, wordt het toetsingscriterium van onaanvaardbare geurhinder zoals vastgelegd in het RLBlucht, eveneens overschreden. Op iets grotere afstand tot het bedrijf daalt de impact tot beneden deze beoordelingswaarde.

-

Op Nederlands grondgebied wordt t.h.v. bewoning geen impact berekend die hoger is dan 0,5 se/m³ als 98- waarde.

IX.4.

Beschrijving van de toekomstige situatie

IX.4.1.

Toekomstige emissies van het bedrijf

IX.4.1.1.

Verbrandingsparameters In de toekomst wordt maximaal een toename van de emissies met 25 % verwacht. Zelfs onder deze worst case benadering blijven de emissies zeer beperkt.

IX.4.1.2.

Transport M.b.t. transport kan rekening gehouden worden met een toename van 25 %. Gezien in de toekomst kan uitgegaan worden van het inzetten van vrachtwagens met schonere uitlaatgassen (door de strengere EU-normen), zullen de toekomstige emissies dan ook afnemen, waardoor op middellange termijn lagere emissieniveaus kunnen optreden dan thans het geval is.

IX.4.1.3.

Geur De impact van de uitbreiding zal functie zijn van de wijze waarop de uitbreiding gerealiseerd wordt.


pagina 93

Waterzuivering en slib- en afvalverwerking Bij de evaluatie van de impact door de waterzuivering , slib- en afvalverwerking na de geplande uitbreiding wordt o.a. rekening gehouden met emissiekengetallen. De kengetallen voor het beoordelen van de emissies van de fysico-chemie en van de waterzuivering zijn hierbij onafhankelijk van het aantal geslachte dieren. Voor de fysicochemie wordt gewerkt met een standaard factor, terwijl bij de waterzuivering de bepalende factor de oppervlakte blootgesteld aan de lucht is, zoals blijkt uit onderstaand extract opgenomen uit de BBT slachthuizen:

Van de waterzuivering en slibverwerking wordt, op voorwaarde dat de WZI de toekomstige afvalwaterstroom gedegen kan verwerken (hiervoor loopt er thans een optimalisatiestudie), en de afzuiging van het restengebouw via de actief koolfilter (minstens) op een gelijkaardige wijze in werking blijft (dus niet slechter dan door Olfascan vastgesteld bij het uitgevoerde brononderzoek), nauwelijks of geen extra impact verwacht. Temeer daar de oppervlakte blootgesteld aan de lucht van de water- en sliblijn niet wijzigt, tenzij er in het kader van een eventuele aanpassing van de WZI nog een extra bufferbekken nodig zou zijn. Er dient echter wel rekening gehouden te worden m.b.t. het feit dat bij het brononderzoek vastgesteld werd dat de geïnstalleerde actief koolfilter onvoldoende effectief was. Het is uiteraard de bedoeling dat de werking van deze filter geoptimaliseerd wordt in combinatie met de optimalisatie van de luchthuishouding van het restengebouw. In die zin moet er in principe dan ook vanuit gegaan worden dat in de geplande situatie er relatief gezien een verbetering van de geurverwijdering zal gerealiseerd worden. Gezien, zoals later in deze studie zal blijken, een behandeling van de lucht boven het huidige bufferbekken aangewezen lijkt, kan dan ook gesteld worden dat bij het desgevallend voorzien van een extra bufferbekken dit in elk geval ook zal dienen behandeld te worden, gezien de levellingtank als belangrijkste bron geïdentificeerd werd. Het niet voorzien van een behandeling van een eventueel bijkomend bufferbekken zou leiden tot een dermate verhoogde geurimpact dat dit niet als optie kan weerhouden worden. Bij de beoordeling van de toekomstige impact zal er dan ook geen rekening gehouden worden met een eventuele uitbreiding van “aan de lucht blootgesteld oppervlak” van de buffer. Indien een uitbreiding van de biologie vereist zou zijn voor het behandelen van een grotere afvalwaterstroom, dan wordt hiervan nauwelijks een impact verwacht, gezien niet alleen de geuremissie van de biologie zeer beperkt is, maar ook gezien de aard van de geur ervan als neutraal te beoordelen is, in tegenstelling tot de geur van de levellingtank, de slibbuffer en het restengebouw, welke als zeer onaangenaam worden ingeschaald (beide geuren kunnen niet zomaar bij elkaar opgeteld worden). Gezien het slib en de afvalstoffen sneller afgevoerd worden (omdat er geen extra opslagruimten voor slib en afvalstoffen voorzien worden zal dit in elk geval nodig zijn), wordt er ten aanzien van deze bron in de geplande situatie ook nauwelijks een toename


pagina 94

van de geurimpact verwacht. Hoe sneller het slib en de afvalstoffen afgevoerd worden, hoe lager de relatieve geuremissie zal zijn. Dit sluit uiteraard niet uit dat elke vrachtwagen die slib of afvalstoffen vervoert niet oorzaak kan zijn van een kortstondige geurblootstelling langs de wegroute. Deze impact is echter dermate kortstondig dat dit niet vervat kan worden in 98 Percentielwaarden van uurgemiddelden. De conclusie hierbij is dan ook dat indien een extra bufferbekken voor ongezuiverd afvalwater noodzakelijk zou blijken te zijn (wat moet voortvloeien uit de resultaten van de optimalisatie studie van de WZI die momenteel uitgevoerd wordt), dan kan door het voorzien van een overkapping, afzuiging en nabehandeling er in elk geval voor gezorgd worden dat er hierbij nauwelijks extra impact te verwachten is. Door de snellere afvoer van slib en afvalstoffen wordt ook een (beperkt) positieve impact verwacht. Van een eventuele aanpassing van de biologie wordt nauwelijks of geen impact verwacht m.b.t. geur(hinder). Aanvoer, stal en slachthal Afhankelijk van de realisatie van het meer slachten door meer productie-uren per week en/of technische ontwikkelingen en operationele aanpassingen aan de slachtapparatuur, kan de geuremissie/impact van de aanvoeren slachthal wel verschillend evolueren. Wordt de uitbreiding gerealiseerd door louter het aantal slachturen te verhogen, dan zal hierdoor wel gedurende een langere periode de gecombineerde geuremissie van aanvoer, slachten, WZI en slibverwerking optreden, maar de geëmitteerde hoeveelheden per uur zullen niet wijzigen. Gezien de impact beoordeeld wordt op basis van het 98P (en niet op basis van een gemiddelde) wordt er nauwelijks of geen extra impact verwacht ten aanzien van de 98P-waarden. Bij louter de toename van het aantal geslachte kippen per uur, zal de geuremissie per uur van de aanvoer en slachthal toenemen. Hiermee rekening houdend, wordt na de geplande uitbreiding met een toename van de geuremissies tijdens het slachten van 9 % gerekend. Dit zal dan ook leiden tot een toename van de impact. Dat de toename niet lineair is met de toename van het aantal slachtingen wordt mee veroorzaakt door een verhoogde efficiëntie en snellere “doorstroming”. Het mee benutten van de actuele pauzes, zodat minder stilstanden in het slachtproces optreden, leidt er ook toe dat bij de modelmatige doorrekening er ook beter rekening gehouden wordt met het werkelijk aantal slachturen, gezien de pauzes bij de modelberekeningen niet als dusdanig ingevoerd kunnen worden. Het niet mee in rekening brengen van de pauzes bij de modelberekeningen leidt dan ook vooral voor de beoordeling van de actuele situatie tot een (beperkte) overschatting. Hier kan er ook nog aan toegevoegd worden dat in het kader van het realiseren van het saneringsplan, en de monitoring die hierbij noodzakelijk is om aan te tonen dat aan de voorop gestelde doelstellingen voldaan wordt, uiteraard een koppeling met de uitbreiding perfect mogelijk is.


pagina 95

Tabel IX-13: Geschatte toekomstige geuremissies en opgave bronkarakteristieken gehanteerd bij impactberekening bronhoogte

debiet

actuele emissie

m

m³/u

se/s

°C

uren

se/s

fractie

uitlaat 1

11

17.500

1.950

20

0-18

2.438

1,25

uitlaat 2

11

17.500

1.950

20

0-18

2.438

1,25

uitlaat 3

11

17.500

1.950

20

0-18

2.438

1,25

uitlaat 4

11

17.500

1.950

20

0-18

2.438

1,25

uitlaat 5

11

17.500

1.950

20

0-18

2.438

1,25

uitlaat 6

11

17.500

1.950

20

0-18

2.438

1,25

uitlaat 7

11

17.500

1.950

20

0-18

2.438

1,25

uitlaat 8

11

17.500

1.950

20

0-18

2.438

1,25

uitlaat 9

11

17.500

1.950

20

0-18

2.438

1,25

uitlaat 10

11

17.500

1.950

20

0-18

2.438

1,25

uitlaat 11

11

17.500

1.950

20

0-18

2.438

1,25

uitlaat 12

11

17.500

1.950

20

0-18

2.438

1,25

uitlaat 13

11

17.500

1.950

20

0-18

2.438

1,25

uitlaat 14

11

17.500

1.950

20

0-18

2.438

1,25

uitlaat 15

11

17.500

1.950

20

0-18

2.438

1,25

uitlaat 16

11

17.500

1.950

20

0-18

2.438

1,25

broeier uitlaat 1

11

32.000

1.950

20

3-20

2.438

1,25

broeier uitlaat 2

11

32.000

1.950

20

3-20

2.438

1,25

slachthal diffuus waterzuivering en slibverwerking

2

360

3.900

20 continu

4.875

1,25

levellingtank actief koolfilter restengebouw

2,5

360 15.000 (1)

55.348

20 continu

55.348

1,00

6.919

20 continu

6.919

1,00

WZI diffuus

2

20 continu

omschrijving deelbron

temp werking

toekomstige toename emissie emissie

aanvoeren slachthal

2,5

360

6.919

6.919

1,00

som slachthal

344.360

39.000

48.750

1,25

som WZI + slib

15.720

69.185

69.185

1,00

108.185

117.935

1,09

totaal

(1) : door Olfascan werd voor deze bron slechts een debiet van 360 m³/u gehanteerd omwille van horizontale uitstroming. Dit is een louter theoretische aanname (een fictief debiet dus), terwijl het werkelijke debiet ± 15.000 m³/u bedraagt. Hierdoor wordt modelmatig de uitgangsconcentratie zeer sterk verhoogd, wat in de onmiddellijke omgeving van het bedrijf tot een overschatting van de impact leidt. Bij de modelberekening voor de toekomstige situatie wordt echter wel rekening gehouden met het werkelijke debiet (15.000 m³/u) van de installatie (gegevens ontvangen van het bedrijf).

Bij een gecombineerde situatie zal de impacttoename lager zijn dan bij de situatie waarbij louter het aantal slachtingen per uur zal verhoogd worden. De situatie waarbij enkel het aantal slachtingen per uur zal verhogen, kan dan ook aanzien worden als de worst case situatie. Deze wordt dan ook kwantitatief beoordeeld op basis van een nieuwe impactberekening met IFDM.


pagina 96

IX.4.2.

Impact van de toekomstige emissies

IX.4.2.1.

Verbrandingsparameters Zelfs onder deze worst case benadering blijft de impact ervan zeer beperkt. Er wordt dan ook niet verder in detail ingegaan op deze impact.

IX.4.2.2.

Transport Na uitbreiding zal de impact zeer beperkt toenemen, maar blijft globaal gezien als beperkt (minder dan 3 % van de jaargemiddelde grenswaarde) te beschouwen inzake NO2 (en UFP gezien de aangetoonde link). M.b.t. PM10 en PM2,5 blijft de impact nog steeds verwaarloosbaar (minder dan 1 % van de jaargemiddelde grenswaarde). Op termijn wordt wel verwacht dat de impact opnieuw zal afnemen, gezien ervan kan uitgegaan worden dat de emissienormen voor vrachtwagens nog verder zullen aangescherpt worden. Tabel IX-14: Jaargemiddelde impact transport in onmiddellijke omgeving Slakweidestraat en Breitwaterstraat Jaargemiddelde impact in µg/m³ 2015 Bij actuele vervoersaantallen Bij toekomstige vervoersaantallen 2020 Bij actuele vervoersaantallen Bij toekomstige vervoersaantallen

IX.4.2.3.

NO2 impact 0,6

PM10 impact 0,1

PM2.5 impact 0,1

0,7

0,1

0,1

0,4 0,6

0,0 0,1

0,0 0,0

Geur De impact van de uitbreiding zal functie zijn van de wijze waarop de uitbreiding gerealiseerd wordt. In Figuur IX-6 en Tabel IX-15 worden de resultaten van een worst case beoordeling opgenomen (situatie waarbij de uitbreiding volledig zou gerealiseerd worden binnen het huidig aantal werkingsuren).


pagina 97

Figuur IX-6: Impact geur in toekomstige situatie, waarden in se/m³ als 98P Tabel IX-15: Te verwachten geurimpact t.h.v. omliggende beoordelingspunten in toekomstige situatie bij maximale capaciteit

X

Y

243440 243800 243310 243580 243850 243120 244600 243090 243060

183700 183650 183650 183540 181940 182970 182300 182590 182260

toekomst geur geur se/m³ se/m³ 98P 98P

verschil toekomst min actueel geur geur se/m³ se/m³ 98P 98P

woongebied rondom het bedrijf W1 W2 W3 W4 W5 W6 W7 W8 W9

1,4 1,7 1,4 2,2 1,7 2,6 0,9 4,7 4,1

0,0 0,1 0,1 0,2 0,2 0,0 0,0 0,4 0,3


W10 W11 W12

243040 242370 242310

181790 181820 182520

kmo1 kmo2 kmo3 ind1 ind2 ind3 ind4 ind5 ind6 ind7

243230 243640 243930 243340 243390 243710 243770 243820 243510 243300

183540 183440 183440 182500 182700 182770 182620 182260 182230 182290

pagina 98

0,8 1,0 0,8

0,0 0,1 0,0

kmo en industriezone

Nl

243360 243330 243700

182750 182890 183040

245230

184190

Conciërgewoningen Leemkuilstraat 1 Scheepstraat 6/001 Slakweidestraat 7/001 grensgebied 0 toetsingswaarde verwaarloosbaar effect toetsingswaarde matig negatief effect toetsingswaarde matig negatief effect toetsingswaarde sterk negatief effect

1,5 2,6 2,4 17,1 16,2 15,6 16,9 3,7 3,6 6,0

0,1 0,3 0,2 2,3 3,2 4,6 5,8 0,0 0,4 0,7

11,5 6,4 6,0

2,2 0,6 0,9

0,6

< 0,5

<3

0,5-1,5

3-7,5

1,5-2,0

7,5-10

> 2,0

> 10,0

T.o.v. de actuele situatie neemt de geurimpact uiteraard toe na de voorziene uitbreiding. De toename kan echter als beperkt beschouwd worden t.h.v. de woongebieden. T.h.v. de industriële locaties in de onmiddellijke omgeving van het bedrijf, en de conciërgewoning in de Leemkuilstraat, wordt een meer substantiële toename verwacht. T.o.v. de evaluatie van de actuele situatie dient uiteraard met een iets hogere onzekerheid rekening gehouden te worden omwille van de extra aannames die noodzakelijk zijn.

IX.4.3.

Impactbeoordeling

IX.4.3.1.

Verbrandingsparameters Impact verwaarloosbaar (score 0).

IX.4.3.2.

Impact transport De impact in de onmiddellijke omgeving van de aan- en afvoerweg blijft beperkt inzake NO2, en verwaarloosbaar inzake PM10 en PM2,5. Gezien NO2 kan aanzien worden als een betere maat voor de impact van ultra fijn stof (en aantal deeltjes) dan de parameters PM10 of PM2.5, kan gesteld worden dat inzake UFP de impact ook beperkt zal zijn.


pagina 99

Voor wegsegmenten die verder verwijderd zijn van het bedrijf en slechts door een deel van het transport van en naar het bedrijf gebruikt worden, kan de impact na de uitbreiding nog steeds als verwaarloosbaar beschouwd worden (score -1).

IX.4.3.3.

Geur Ten aanzien van de geurimpact kan verwezen worden naar de beoordeling opgenomen bij de bespreking van de actuele situatie. Een eventuele uitbreiding van de waterzuivering zal geen significante toename van de geurimpact veroorzaken gezien de noodzakelijke milderende maatregelen voor de waterzuiveringsinstallatie (zie verder IX.5. Milderende maatregelen). Zowel op het industriegebied als t.h.v. de meest nabij gelegen woningen worden de toetsingswaarden voor onaanvaardbare hinder, zoals door LNE opgenomen in het RLBlucht, op een aantal locaties overschreden. Deze overschrijdingen zijn zowel ruimtelijk gezien als qua blootstellingsconcentratie iets groter dan bij de actuele situatie (score -3).

IX.5.

Milderende maatregelen Gezien het bedrijf, in het kader van het Vlaamse geurbeleid (zoals vastgelegd in het zgn. “ Visiedocument, de weg naar een duurzaam geurbeleid” dat door de Minister van Leefmilieu ondertekend werd), te aanzien is als een bestaand bedrijf, en de uitbreiding niet dermate is dat voorwaarden voor “nieuwe bedrijven” van toepassing zijn, kan gesteld worden dat bijkomende MM inzake geur noodzakelijk zijn indien, mits toepassing van BBT, de grenswaarde voor onaanvaardbare hinder overschreden wordt. Indien BBT toegepast wordt, dan kan uit het Vlaamse geurbeleid ook afgeleid worden dat bij het optreden van dergelijke overschrijdingen er maatregelen kunnen vereist zijn die verder gaan dan BBT. Van zodra voldaan wordt aan de toetsingscriteria voor onaanvaardbare hinder, EN er voldaan wordt aan het toepassen van BBT, worden er cf. het Vlaamse geurbeleid geen extra maatregelen meer noodzakelijk geacht die op korte termijn dienen gerealiseerd te worden. Men dient echter wel steeds verder te streven naar het voldoen aan de criteria inzake “nuleffectniveau” op basis van toepassing van “voortschrijdende BBT bepalingen”. Dit betekent dat indien in de toekomst nieuwe BBT maatregelen gedefinieerd zouden worden, deze eveneens dienen toegepast te worden tot het ogenblik waarop voldaan wordt aan het nuleffectniveau. Gezien zowel onder de actuele als toekomstige situatie de toetsingscriteria voor onaanvaardbare hinder overschreden worden, zijn MM nodig om de geurbelasting tot een aanvaardbaar geurniveau terug te dringen, en dit ongeacht het al of niet realiseren van een uitbreiding. Cf. het RLB-geur ligt dit niveau op 2 se/m³ als 98P waarde voor de woongebieden. Idem voor de doelstelling welke op het industrieterrein zelf (cf. het RLBlucht) aanvaardbaar geacht wordt (m.n. 10 se/m³ als 98P waarde). Gezien de geurimpact vastgesteld bij de actuele situatie, en de resultaten van het brononderzoek er op wijzen dat de efficiëntie van de geïnstalleerde actief koolfilter niet voldoet aan de verwachtingen, wordt een optimalisatie van deze filter noodzakelijk geacht (voor zover deze filter operationeel zou blijven en niet door een andere nageschakelde techniek zou vervangen worden).


pagina 100

Deze optimalisatie van de actief koolfilter kan best gepaard gaan met de optimalisatie van de luchthuishouding van het restengebouw, gezien bij het brononderzoek werd vastgesteld dat er zich terzake ook problemen stellen. M.b.t. optimalisatie van de luchthuishouding kan verwezen worden naar de bepalingen opgenomen in de BBT slachthuizen:

Door zowel de werking van de actief koolfilter als de ventilatie van het restengebouw te optimaliseren, wordt er op verschillende elementen een positief effect verwacht, m.n.: -

er wordt een verhoogde verwijderingsefficiëntie van de geur verwacht door de actief koolfilter (dus de totale geuremissie neemt af);

-

de diffuse emissies die nu optreden bij openen van de poorten, en hierbij kunnen leiden tot piekemissies met verhoogde impact, worden gereduceerd.

Naast de hierboven beschreven optimalisatie van de actief koolfilter en luchthuishouding van het restengebouw, worden in het saneringsplan opgesteld door Olfascan nv nog enkele bijkomende acties opgenomen in stap 1 van het stappenplan. Met deze bijkomende acties wordt ook de levellingtank als belangrijke geurbron verder gesaneerd. De maatregelen die hierbij voorgesteld werden hebben betrekking op: -

toevoerleiding onder waterniveau brengen;

-

vervangen van oppervlaktebeluchting door dompelmengers.

Aanvullend wordt in de eerste stap van het saneringsplan ook nog ingegrepen op de slibbuffer, door de diffuse emissies ervan te beperken door de bestaande openingen verder af te dichten. Optie Indien bijkomend het emissiepunt van de actief koolfilter verhoogd zou worden, dan kan hierdoor een betere dispersie gecreëerd worden, waardoor de geurimpact afkomstig van de restemissies kan afnemen. Om de gebouweffecten van het restengebouw te minimaliseren (en te vermijden dat de met geur beladen lucht windafwaarts dit gebouw neerslaat, met een grotere impact in de onmiddellijke omgeving tot gevolg), kan hierbij aangeraden worden om bij een eventuele schouwverhoging minimaal te verhogen tot “de hoogte van het gebouw + ½ van de hoogte van het gebouw”. Hier kan opgemerkt worden dat schouwverhogingen zowel in de BBT studie van Vito, als in Nederland (cfr de NeR regeling), wel degelijk aanzien dienen te worden als een BBT. Hier zal later nog meer in detail op ingegaan worden. Cfr. de filosofie van het stappenplan kan hier ook vermeld worden dat het realiseren van een eventuele volgende belangrijke stap in het saneringsplan in feite vooraf gegaan dient


pagina 101

te worden door een nieuwe impactbeoordeling, teneinde te evalueren in hoeverre de gerealiseerde stappen al dan niet geleid hebben tot het realiseren van de doelstellingen. In geval van geurproblemen is dit nog meer het geval, gezien de aanzienlijke onzekerheden die met het in kaart brengen van geuremissies/geurimpact gepaard gaan. Indien uit deze nieuwe evaluatie zou blijken dat de doelstelling tot het vermijden van onaanvaardbare hinder nog niet gerealiseerd zou zijn, dan dient op dat ogenblik dan ook de uitvoering van de volgende stap in het saneringsplan voorzien te worden. M.b.t. mogelijke maatregelen die op dat ogenblik nog kunnen voorzien worden, kan verwezen worden naar o.a. de technieken opgenomen worden in de BBT-studie van slachthuizen opgesteld door Vito. In de BBT-studie van VITO inzake slachthuizen (2003) werden volgende maatregelen beoordeeld:


pagina 102

(opmerking: de BREF slachthuizen is niet strenger dan de Vlaamse BBT studie) Er wordt in deze BBT-studie dus melding gemaakt van een aantal (mogelijke) technieken die kunnen ingezet worden in geval van geurhinder. Aanpassen van emissiepunten is hierbij zeker een optie, zoals blijkt uit de bepalingen opgenomen in de BBT studie Slachthuizen van VITO. Hierbij wordt bij het voorstellen van een mogelijks toe te passen stappenplan, na het nemen van bronmaatregelen, het volgende opgenomen:


pagina 103

Dus voorafgaand aan het eventueel toepassen van nageschakelde technieken wordt onderzoek naar aanpassingen van de emissiepunten aanbevolen. Aanpassen (lees verhogen) van het emissiepunt (of meerdere emissiepunten), behoort in elk geval tot één van de mogelijkheden om de impact terug te dringen. Om voldoende impact te hebben dient bij toepassen van een dergelijke maatregel wel met een zeer substantiële verhoging van een aantal emissiepunten rekening gehouden te worden. Qua effectiviteit inzake beperken van geurhinder kan dit wel aanzien worden als een effectieve en bewezen maatregel. Ook in de Nederlandse emissie richtlijnen (NeR) wordt bij slachthuizen het voorzien van schouwverhogingen ook systematisch mee opgenomen als mogelijke maatregel om de geurimpact te beperken. Dit wordt zowel bij aanvoer, slachthal als bij de bijproducten afvalverwerking als mogelijke maatregel weerhouden. Mits een oordeelkundige keuze van één van de hierboven vermelde technieken, of een combinatie van enkele technieken, wordt het mogelijk geacht de geuremissie dermate te reduceren dat de geurimpact in de omgeving zal voldoen aan de toetsingscriteria voor onaanvaardbare geurhinder. Teneinde een zo hoog mogelijke kosteneffectiviteit te realiseren, vereist dit wel een gestructureerde aanpak om onnodige extra kosten, zowel investering- als werkingskosten, te vermijden. In die zin wordt het noodzakelijk geacht stappenplan te voorzien, met voldoende monitoringsmomenten om het resultaat van elke belangrijke stap te kunnen beoordelen (zie ook beschrijving postmonitoring). Teneinde de impact van een emissiereductie in kaart te brengen, waarbij voldaan zou kunnen worden aan de gestelde doelstellingen, wordt een simulatie uitgevoerd waarbij de geuremissie van de levellingtank en van de slibverwerking (slibbuffer en restengebouw; het restengebouw wordt thans deels afgezogen via de actief koolfilter), met 80 % gereduceerd zou worden. Een dergelijke reductie wordt technisch haalbaar geacht met verschillende emissiereductietechnieken. Dit blijkt duidelijk uit gegevens die door VITO opgenomen worden in de LUSS databank (databank die methodieken voor emissiereductie bespreekt, met inschatting van haalbare reductieniveaus). Ook in de Nederlandse NeR worden gelijkaardige haalbare reductieniveaus opgenomen. Voor diverse van de geselecteerde technieken, die desgevallend kunnen ingezet worden, kan melding gemaakt worden van de hierna vermelde verwijderingsefficiënties: -

Drietrapswasser

80 - 90 %

-

Biotrickling filter

70 - 90 %

-

Biofilter

75 - 95 %

-

Foto-oxidatie

90 %

-

Ionisatie

> 95 %

Naargelang de aard van de aanwezige componenten en ingangsconcentraties in de afgezogen lucht kan een goed gedimensioneerde actief koolfilter ook vergelijke emissiereducties realiseren. Voor zeer grote afzuigdebieten en lage ingangsconcentraties zijn deze actief koolfilters wel minder aangewezen (omwille van de zeer hoge werkingskosten bij de periodieke vervanging van de actief kool). M.b.t. het eventueel toepassen van foto-oxidatie en/of ionisatie wordt het wel aangewezen geacht om, indien deze technieken zouden gekozen worden, in elk geval piloottesten te voorzien, gezien dit minder bewezen technieken zijn (deze technieken werden door Vito


pagina 104

niet als BBT beoordeeld), en dan ook de nodige voorzichtigheid geboden is. Temeer daar de verwijderingsefficiënties zeer sterk in functie zijn van de contacttijden, dosering van ozonconcentraties,… . Biofilters, (bio)wassers en actief koolfilters zijn wel duidelijk bewezen technieken. Uit deze gegevens kan dan ook afgeleid worden dat een reductie met grootteorde 80 % als haalbaar te aanzien is. M.b.t. de vermelde 80 % reductie van de geuremissies afkomstig van de levellingtank en slibverwerking (slibbuffer en restengebouw), dient hierbij wel aangegeven te worden dat dit louter een grootteorde is (in feite een indicatieve waarde), die geen rekening houdt met de onzekerheden ten aanzien van de uitgevoerde metingen/impactberekeningen. In werkelijkheid zou het kunnen dat een lagere dan wel hogere efficiëntie noodzakelijk is voor de beschouwde bronnen (hiertoe is (post)monitoring nodig). Uiteraard kan het ook perfect zo zijn dat de doelstelling (terugdringen van de geurbelasting tot onder de drempel van onaanvaardbare hinder) kan gerealiseerd worden door een hogere reductie op één bron te combineren met een lagere reductie op een andere bron. Het is in elk geval niet zo dat men zich kan vastpinnen op de vermelde 80 % reductie, omdat anders geen rekening gehouden wordt met het geheel van de onzekerheden, noch met onderzoek naar de kosteneffectiviteit van de maatregelen. De impact onder dergelijke situatie werd met IFDM berekend. De resultaten worden zowel in Tabel IX-16 opgelijst als in Figuur IX-7 weergegeven. Bij deze uitgevoerde berekening dient er wel opgemerkt te worden dat geen rekening gehouden werd met de positieve effecten die te verwachten zijn door de voorziene optimalisatie van de bestaande actief koolfilter en luchthuishouding van het restengebouw, noch met de andere maatregelen die reeds beschreven werden bij de realisatie van de eerste stap uit het stappenplan. Tabel IX-16: Geurimpact na uitvoering mildering (reductie met +- 80 % van geuremissie levellingtank en slibverwerking) t.h.v. omliggende beoordelingspunten toekomst na mildering

X

geur se/m³ 98P

Y

geur se/m³ 98P

geur %reductie

geur %reductie

woongebied rondom het bedrijf W1 W2 W3 W4 W5 W6 W7 W8 W9 W10 W11 W12

243440 243800 243310 243580 243850 243120 244600 243090 243060 243040 242370 242310

183700 183650 183650 183540 181940 182970 182300 182590 182260 181790 181820 182520

kmo1 kmo2 kmo3

243230 243640 243930

183540 183440 183440

0,6 0,9 0,6 1,0 0,7 1,2 0,4 1,8 1,7 0,4 0,4 0,3

57 47 57 55 59 54 56 62 59 50 60 63

kmo en industriezone 0,6 1,2 1,2

60 54 50


pagina 105

toekomst na mildering

X ind1 ind2 ind3 ind4 ind5 ind6 ind7

Y 243340 243390 243710 243770 243820 243510 243300

243360 243330 243700 Nl

geur se/m³ 98P

245230

182500 182700 182770 182620 182260 182230 182290 182750 182890 183040

Conciërgewoningen Leemkuilstraat 1 Scheepstraat 6/001 Slakweidestraat 7/001 grensgebied

184190

geur se/m³ 98P 6,0 6,7 7,7 7,9 1,7 1,6 3,2 4,6 2,8 2,9

geur %reductie

geur %reductie 65 59 51 53 54 56 47 60 56 52

0,3 toetsingswaarde verwaarloosbaar effect < 0,5 toetsingswaarde matig negatief effect 0,5-1,5 toetsingswaarde matig negatief effect 1,5-2,0 toetsingswaarde sterk negatief effect > 2,0

<3 3-7,5 7,5-10 > 10,0

Met de voorgestelde reductie zou de impact in de onmiddellijke omgeving met zowat 50 à 60 % afnemen.


pagina 106

Figuur IX-7: Geurimpact in se/m³ als 98P na bijkomende emissiereductie WZI en slibverwerking van +- 80 % In Bijlage 4-4 wordt het saneringsplan opgenomen zoals dit recent door Olfascan werd voorgesteld (dd. 07/11/2014). Hierin worden op basis van een aanvullend onderzoek een aantal mogelijks toe te passen maatregelen voorgesteld die ertoe moeten leiden dat voldaan wordt aan de grenswaarde voor onaanvaardbare geurhinder, en dit zowel in de huidige als in de geplande situatie. De effectieve keuze van de in te zetten techniek kan hierbij als afhankelijk gesteld worden van een engineering studie, waarbij zowel de installatie- als de werkingskosten dienen mee beschouwd te worden. Deze gegevens worden dan verder verwerkt in een stappenplan. Bij de beoordeling van dit plan dient er wel mee rekening gehouden te worden dat koppeling van alle mogelijke emissiepunten aan bv. een centrale verwerkingseenheid mogelijk niet de meest aangewezen methodiek is. De resultaten van het brononderzoek wijzen er op dat koppeling van al deze stromen tot een aanzienlijke daling van de geurconcentratie vóór de nabehandelingsinstallatie zou leiden. Dit dient vermeden te worden gezien dit nadelig is voor de verwijderingsefficiëntie. Dit wordt als dusdanig ook aangegeven in de BBT-studie slachthuizen van Vito:


pagina 107

Dus zelfs indien de werkelijke geuremissie van de stallen twee keer zo hoog zou zijn als gemeten (gezien er bij de meting klaarblijkelijk slechts een beperkte bezetting van de stal was kan ervan uit gegaan worden dat de geuremissie op bepaalde ogenblikken hoger zal zijn dan gemeten), dan nog is een koppeling van deze stroom met andere stromen minder aangewezen omwille van de substantieel lagere geurconcentratie en het zeer aanzienlijke debiet (los van de afstand tussen beide locaties). De emissies van de broeiers zijn relevanter (in elk geval qua concentratie) dan deze van de stallen, maar ook hier dient het nodige voorbehoud gemaakt te worden ten aanzien van de koppeling met de andere stromen. Redenen hiervoor zijn: -

andere grootteorde qua concentratie;

-

aanzienlijk debiet in combinatie met het niet constant emitteren in tegenstelling met de levellingtank, de slibbuffer en het restengebouw;

-

afstand tot de andere bronnen.

Hierbij mag evenmin uit het oog verloren worden dat een nabehandeling van de lucht afkomstig van stallen en slachthuis, op basis van de huidige kennis, niet noodzakelijk geacht wordt om aan de voorop gestelde doelstelling te kunnen voldoen. De impact op het aspect geur van andere maatregelen zoals voorgesteld in het saneringsplan van Olfascan, zoals vervangen van oppervlaktebeluchters door dompelmengers in de levellingtank, kan niet kwantitatief ingeschat worden. Conclusie m.b.t. milderende maatregelen inzake geur Optimalisatie van de bestaande actief koolfilter en de ventilatie van het restengebouw wordt noodzakelijk geacht (wat de actief koolfilter betreft uiteraard enkel indien deze behouden zou blijven en niet door een andere installatie vervangen zou worden). Ook de andere maatregelen die door Olfascan nv in stap 1 van het saneringsplan werden opgenomen, zijn hierbij aangewezen. Na de realisatie van deze eerste stap van het saneringsplan dient een monitoring van de restimpact voorzien te worden, welke als input moet dienen bij de uitwerking van de eventueel noodzakelijke vervolgstappen. Onder de gehanteerde aannames qua geuremissies (o.a. m.b.t. grootte en de verdeling van de emissies over de verschillende deelbronnen), kan gesteld worden dat met een emissiereductie van grootteorde 80 % van de geuremissies afkomstig van de levellingtank en slibverwerking (slibbuffer en restengebouw), het mogelijk blijkt te zijn om de impact terug te dringen tot beneden de waarden welke gehanteerd worden als grenswaarden voor het vermijden van ontoelaatbare hinder. Een dergelijke reductie wordt technisch gezien haalbaar geacht met verschillende technologieën. Deze voorop gestelde reductie kan dan ook gerealiseerd worden zonder een reductie van de andere bronnen zoals aanvoer, stallen en slachthal. M.b.t. de vermelde 80 % reductie van de geuremissies afkomstig van de levellingtank en slibverwerking (slibbuffer en restengebouw), dient hierbij wel aangegeven te worden dat dit louter een grootteorde is (in feite een indicatieve waarde), die geen rekening houdt met de onzekerheden ten aanzien van de uitgevoerde metingen/impactberekeningen. In werkelijkheid zou het kunnen dat een lagere dan wel hogere efficiëntie noodzakelijk is voor de beschouwde bronnen (hiertoe is (post)monitoring nodig). Uiteraard kan het ook


pagina 108

perfect zo zijn dat de doelstelling (terugdringen van de geurbelasting tot onder de drempel van onaanvaardbare hinder) kan gerealiseerd worden door een hogere reductie op één bron te combineren met een lagere reductie op een andere bron. Het is in elk geval niet zo dat men zich kan vastpinnen op de vermelde 80 % reductie, omdat anders geen rekening gehouden wordt met het geheel van de onzekerheden, noch met onderzoek naar de kosteneffectiviteit van de maatregelen. Ten aanzien van deze impactvoorspelling dient uiteraard met de nodige onzekerheden rekening gehouden te worden (is inherent aan de toe te passen methodologie). Hierdoor kan de werkelijke impact van een uitgevoerde maatregel enkel effectief in kaart gebracht worden op basis van een nieuwe snuffelmeetcampagne. Betere kennis van de werkelijke bijdrage van elke deelbron kan hierbij uiteraard leiden tot een lagere onzekerheid m.b.t. de effectiviteit van bepaalde maatregelen. Het door Olfascan opgestelde saneringsplan gaat in feite nog een stap verder dan hetgeen in dit MER voorzien en doorgerekend wordt (reductie met grootte 80 % van de emissies van slibverwerking, restengebouw en levellingtank). Er worden hierbij nog bijkomende maatregelen aangehaald die desgevallend kunnen toegepast worden indien de realisatie van de belangrijkste stappen nog niet zouden leiden tot het voldoen aan de vooropgestelde doelstelling van het vermijden van onaanvaardbare geurhinder. Hieruit kan dan ook afgeleid worden dat er, naast de reeds in dit MER voorgestelde maatregelen om de impact te beperken, in elk geval nog bijkomende maatregelen bestaan indien uit de evaluatie zou blijken dat er toch nog extra maatregelen noodzakelijk zouden zijn, indien zou blijken dat de “doorgerekende milderende maatregelen” toch niet voldoende zouden zijn (wat evenwel niet verwacht wordt).

IX.6.

Postmonitoring Na uitvoering van (een eerste stap van) het saneringsplan, kan op basis van een nieuwe snuffelmeetcampagne vastgesteld worden in hoeverre op dat ogenblik voldaan wordt aan de toetsingscriteria voor onaanvaardbare hinder. Wordt hierbij voldaan, dan kan in principe het stappenplan stopgezet worden. Wordt na het nemen van extra maatregelen nog steeds niet voldaan, dan dient het stappenplan verdergezet te worden, gevolgd door een nieuwe evaluatie, tot op het ogenblik dat wel voldaan wordt aan de grenswaarde voor onaanvaardbare geurhinder. Hier kan ook nog aan toegevoegd worden dat in het kader van het realiseren van het saneringsplan, en de monitoring die hierna noodzakelijk is om aan te tonen dat aan de voorop gestelde doelstellingen voldaan wordt, uiteraard een koppeling met de uitbreiding perfect mogelijk is. Daaraan dient wel toegevoegd te worden dat omwille van de onzekerheden die met de monitoring gepaard gaan, het niet zo is dat een beperkte toename van de werkelijke geuremissie zich onmiddellijk zal vertalen in het meten van een verhoogde impact. Het is perfect mogelijk dat een nieuwe meetcampagne bij een situatie met 10 % meer geuremissie kan leiden tot een lagere vastgestelde geurimpact, en dit louter omwille van de onzekerheden. Hierbij kan verwezen worden naar een onzekerheidsfactor 2 bij olfactometrische metingen, en naar bv. een standaard afwijking van 30 à 50 % bij een snuffelmeetcampagne. In die zin wordt het weinig zinvol geacht om bij beperkte uitbreidingen van de werkelijke capaciteit steeds over te gaan tot nieuwe meetcampagnes geur.


pagina 109

M.b.t. postmonitoring en het in kaart brengen van de geurimpact kan gesteld worden dat het uitvoeren van snuffelmetingen i.p.v. olfactometrische metingen de voorkeur geniet omwille van volgende redenen:

IX.7.

-

de totaliteit van de geur wordt gemeten (bij olfactometrie dienen er nog verschillende bronnen geschat te worden);

-

het groot aantal emissiepunten leidt tot zeer hoge kosten indien men een zo groot mogelijk aantal individuele bronnen zou meten (ook in het reeds uitgevoerde brononderzoek werd slechts een selectie van het aantal bronnen gemeten, wat tot een verhoogde onzekerheid leidt);

-

de effecten op de dispersie omwille van de aanwezige bebouwing worden met snuffelmetingen onmiddellijk mee beoordeeld;

-

door de herhaling van metingen (8 à 10) wordt de onzekerheid bij een snuffelmeetcampagne beperkter;

-

de beoordelingskaders die voorgesteld worden door LNE (o.a. in het richtlijnenboek lucht) hebben betrekking op snuffeleenheden, en er is geen 1/1 link tussen se en OUe.

Leemten in de kennis Als belangrijkste leemte in de kennis kan het onvoldoende gekend zijn van de onzekerheden ten aanzien van de kwantitatief berekende geurimpact voorop gesteld worden. Eén van de onzekerheidsfactoren hierbij (naast de modelmatige onzekerheden, de aanzienlijke variatie in berekende geuremissie,….) heeft te maken met het niet/onvoldoende exact bekend zijn van de effectieve geuremissie per deelbron (dit is ook na het brononderzoek op basis van Olfactometrie nog steeds het geval). Gezien de situatie bij het bedrijf reeds door verschillende deskundigen beoordeeld werd, kan deze leemte wel opgevangen worden door rekening te houden met de gelijkaardige conclusies terzake. Dat ook bij evaluaties uitgaande van olfactometrie (zoals recent toegepast bij een nieuw brononderzoek) rekening dient gehouden te worden met aanzienlijke onzekerheden, blijkt uit het standaard toepassen van een onzekerheidsfactor 2 zoals in Nederland systematisch gebeurt. Ook in de Nederlandse rechtspraak zou deze factor toegepast worden (bron: geurcongres Infomil op 12/02/2013).


X.

pagina 110

DISCIPLINE WATER De inhoudelijke uitwerking van de discipline water in dit project-MER gebeurt conform het Richtlijnenboek voor de discipline water uit 2011. De relevante ingrepen met de effectrelaties zijn het lozen van hemelwater, gezuiverd bedrijfsafvalwater en huishoudelijk afvalwater.

X.1.

Afbakening studiegebied Plukon loost meerdere waterstromen. De inrichting is gesitueerd in een centraal lozingsgebied (www.geoloket.VMM.be) waarvan de aanwezige riolering is gescheiden in een DWA (droogweerafvoer) en RWA (regenwaterafvoer). Concreet betekent dit voor Plukon dat: -

het niet-verontreinigde hemelwater (HW) via de RWA-riolering van de Bunders in de Kikbeek wordt geloosd;

-

het huishoudelijk afvalwater (HA) in de DWA-riolering van de Bunders wordt geloosd. Dit afvalwater wordt via het openbare rioleringsnet afgevoerd richting RWZI Dilsen (rioolwaterzuiveringsinstallatie). Na de zuivering vindt de lozing in de Kogbeek plaats;

-

het bedrijfsafvalwater (BA), samen met het potentieel verontreinigd hemelwater, in de eigen waterzuivering wordt gezuiverd. Na de afvalwaterbehandeling wordt het gezuiverde water in de RWA-riolering van de Bunders geloosd. Deze RWA mondt uit in de Kikbeek die op zijn beurt terug uitmondt in de Maas.

In het studiegebied zijn alle oppervlaktewateren opgenomen die behoren tot het openbaar hydrografisch net, en waarvan de kwaliteit, de kwantiteit en/of het profiel als gevolg van de lozingen zou kunnen worden beïnvloed. Bijgevolg worden de oppervlaktewateren waarin het gezuiverde afvalwater (HA en BA) en het hemelwater worden geloosd, namelijk de Kikbeek, de Kogbeek en de Maas beschouwd. De Zuid-Willemsvaart die zich in de omgeving van het bedrijf situeert, wordt niet door de activiteiten van het bedrijf beïnvloed en behoort daarom niet tot het studiegebied. In Bijlage 5-1 wordt de ligging van het bedrijf in het studiegebied gesitueerd. Aanvullend worden ook de oppervlaktewateren, zoals de Zuid-Willemsvaart, besproken die in de nabijheid van de inrichting gelegen zijn. Voor de effectbeoordeling van de grondwaterwinning werd een studiegebied afgebakend van 500 m rondom de inrichting.

X.2.

Beschikbare studies Voor de effectbepaling van de grondwaterwinning (huidig en toekomstig) werd een nieuwe geohydrologische studie opgemaakt door Chris Cammaer (ACC Geology – Diepenbeek – erkend MER-deskundige geohydrologie). De studie is gebeurd in overleg met VMM AOW Limburg. De conclusies van deze studie worden integraal meegenomen in dit MER. Deze studie verschaft een inzicht over: -

de geologische situatie;

-

de hydrogeologische situatie;


pagina 111

-

de fysico-chemische kenmerken van het grondwater van de watervoerende laag waaruit water zal worden gewonnen;

-

een berekening van de aanvullingskegel in de watervoerende laag waaruit water zal worden gewonnen en de effecten op het bodemwater;

-

een overzicht van de grondwaterwinningen, gelegen in een straal van 500 m met hun debiet.

De omvang van de effecten werd geëvalueerd in functie van hun significantie. In het rapport werd ook een voorstel uitgewerkt om de vastgestelde effecten te milderen en tegelijkertijd het bedrijf, Plukon, de mogelijkheid te voorzien om blijvend gebruik te kunnen maken van grondwater. Voor een bedrijf actief in de voedselketen en meer specifiek de slachterijsector, is de beschikbaarheid van hoogkwalitatief water immers een noodzaak.

X.3.

Significantiekader De activiteiten die rechtstreeks of onrechtstreeks de waterhuishouding en de waterkwaliteit in het ontvangende oppervlaktewater beïnvloeden, worden in deze discipline besproken. De impactbeoordeling is opgemaakt conform het meest recente Richtlijnenboek Water 2011. Bij de impactbeoordeling van de permanente, jaargemiddelde, impact wordt rekening gehouden met de gemiddelde beekdebieten. Bij de beoordeling van de tijdelijke impact (bij worst case lozingsdebiet en vuilvracht) wordt het effect bepaald op de droog weer debieten van de ontvangende waterloop.

X.3.1.

Permanente (jaargemiddelde) impact De emissies van de (huidige en toekomstige) afvalwaterlozingen worden beoordeeld. De effecten van de lozingen worden gerelateerd aan de kwaliteitsdoelstellingen, criteria zoals opgenomen in VLAREM II (basiskwaliteit oppervlaktewater en kwaliteitsdoelstellingen grondwater). De methoden i.v.m. de berekening en evaluatie van de effecten zullen in de mate van het mogelijke worden gebruikt zoals ze opgenomen werden in het Richtlijnenboek voor het opstellen en beoordelen van milieueffectrapporten: Deel 7: Algemene methodologie Water (versie 2011). Voor de evaluatie zal uiteraard gebruik gemaakt worden van de verschillende normen, richtwaarden, grenswaarden, standaarden, …, zoals ze opgenomen zijn in de momenteel van toepassing zijnde juridische randvoorwaarden. Er wordt een 7-delig toetsingskader gehanteerd (-3 tot +3) om de toekomstige impact te beoordelen (t.o.v. de waterkwaliteitsdoelstellingen). Voor de kwantitatief te beoordelen impact op de waterkwaliteit (immissies) wordt gebruik gemaakt van het hierna vermelde beoordelingskader. Voor die parameters welke niet kwantitatief kunnen beoordeeld worden, zal een expertenoordeel opgenomen worden. Voor de evaluatie van de permanente (gemiddelde) impact van de lozing van afvalwater wordt het beoordelingskader zoals weergegeven in Tabel X-1 (bron: Richtlijnenboek 2011) gebruikt.


pagina 112

Tabel X-1: Beoordelingskader waterkwaliteit Totale concentratieverhoging X ≤ 1 % 1 % < X ≤ 10 % 10 % < X ≤ 20 %

X > 20 %

Y < 50 %

0

-1

-1

-2

50 % ≤ Y < 75 %

0

-1

-2

-3

Y ≥ 75 %

0

-2

-3

-3

Lozingen (X) vs. toetsingswaarde Huidige immissiekwaliteit (Y) vs. Toetsingswaarde

In aanvulling van bovenstaande tabel kan gesteld worden dat -1 als een beperkte, -2 als een relevante en -3 als een belangrijke bijdrage moet beschouwd worden. Als algemene regel geldt dat een bijdrage van meer dan 10 % minstens als relevant beoordeeld wordt, tenzij uit de beschikbare gegevens blijkt dat de huidige immissieconcentratie lager is dan de helft van de toetsingswaarde. In dit geval wordt een bijdrage van meer dan 20 % als relevant beoordeeld. Voor de parameters waarvoor geen gegevens over de huidige immissieconcentratie gekend zijn, zal beoordeeld worden t.o.v. een theoretische situatie met een relatieve immissiekwaliteit vs. toetsingswaarde van 50 à 75 %. Op die manier kunnen voor deze parameters ook scores van 0, -1, -2 en -3 toegekend worden (wat niet mogelijk is indien een andere immissiekwaliteit zou toegepast worden).

X.3.2.

Tijdelijke impact (worst case) De tijdelijke, worst case, impact wordt bepaald om de piek-impacten in te schatten. Hierbij wordt de maximale concentratieverhoging Cv,x,max (mg/l) in het oppervlaktewater berekend de en dit aan de hand van de 10 percentiel-debietswaarde van de waterloop Qw,10P (m³/d) en het maximum dagdebiet QA, max (m³/d). De impact van de pieklozingen tijdens perioden van lage debieten in het ontvangende water wordt anders beoordeeld dan de impact van jaargemiddeldes. De beoordeling van de worst case impact is erop gericht na te gaan of de lozing onder bepaalde, tijdelijke omstandigheden aanleiding kan geven tot een relevant en/of onaanvaardbaar effect. Naargelang het al dan niet gevaarlijke karakter van de geloosde stof wordt een ander beoordelingskader gebruikt.

X.3.2.1.

Gevaarlijke stoffen Bij de beoordeling van de lozing van gevaarlijke stoffen wordt bepaald of de lozing onder bepaalde omstandigheden aanleiding kan geven tot een acuut ecotoxicologisch effect. In Tabel X-2 wordt het beoordelingskader voor de beoordeling van de impact van de lozing van gevaarlijke stoffen weergegeven. Gezien er voor de dit scenario gewerkt wordt met het 10-percentiel debiet van het oppervlaktewater, zal de gemodelleerde waarde zich zeer beperkt manifesteren (minder dan 10 % van de gevallen).


pagina 113

Tabel X-2: Beoordelingskader oppervlaktewater – tijdelijke (worst case) impact voor gevaarlijke stoffen Criterium

Beoordeling

Gemodelleerde concentratieverhoging ≤ 0.5 x TW

Beperkt tijdelijk effect

Gemodelleerde concentratieverhoging > 0.5 x TW en ≤ TW

Relevant (aanvaardbaar) tijdelijk effect

Gemodelleerde concentratieverhoging > TW

Belangrijk (onaanvaardbaar) tijdelijk effect potentieel risico op acuut toxische effecten

De toetsingswaarde TW (zie Tabel X-2) kan in dit geval bestaan uit maximale doelstellingen, NOEC’s (= no observed effect concentrations) en/of ER’s (= emissieratio’s).

X.3.2.2.

Niet-gevaarlijke stoffen De lozing van de niet-gevaarlijke stoffen wordt beoordeeld op die lozing die onder bepaalde omstandigheden aanleiding kan geven tot regelmatige overschrijdingen van de kwaliteitsdoelstellingen waardoor, op jaarbasis, de kwaliteitsdoelstelling meer dan 10 % van de tijd overschreden wordt. Zie hiervoor het beoordelingskader voor de lozing van niet-gevaarlijke stoffen in Tabel X-3. Tabel X-3: Beoordelingskader oppervlaktewater – tijdelijke (worst case) impact voor nietgevaarlijke stoffen

X.3.2.3.

Criterium

Beoordeling

Gemodelleerde concentratieverhoging ≤ 0.5 x TW

Verwaarloosbaar tijdelijk effect

Gemodelleerde concentratie verhoging > 0.5 x TW en ≤ TW

Beperkt tijdelijk effect

Gemodelleerde concentratieverhoging > TW en frequentie van voorkomen < 10% op jaarbasis

Relevant tijdelijk effect

Gemodelleerde concentratieverhoging > TW en frequentie van voorkomen > 10% op jaarbasis

Belangrijk (onaanvaardbaar) tijdelijk effect Tijdelijk effect vormt op zich aanleiding tot het niet respecteren van de kwaliteitsdoelstelling op jaarbasis

Grondwater Om het effect van de grondwaterwinning te kunnen beoordelen wordt het referentiekader in Tabel X-4 gebruikt. Tabel X-4: Significantiekader voor grondwaterkwantiteit freatische laag daling grondwatertafel

> 50 cm ter hoogte van andere grondwaterwinningen, die pompen uit zelfde laag

beoordeling Bedrijfszekerheid winningen bedreigd

Mogelijk milderende maatregelen nodig, te beoordelen binnen discipline mens

Bedrijfszekerheid van winningen niet bedreigd

Geen milderende maatregelen noodzakelijk


pagina 114

daling grondwatertafel

beoordeling

> 5 cm ter hoogte van verdrogingsgevoelige gebieden

Milderende maatregelen nodig

< 5 cm ter hoogte van verdrogingsgevoelige gebieden

Geen milderende maatregelen noodzakelijk

Mogelijke kwaliteitsveranderingen worden op relatieve basis bepaald (verbetering, verslechtering, status quo, geen invloed,…) evenals de relatie met het aanwezige oppervlaktewater (infiltratie, drainage, kwaliteit).

X.4.

Referentiesituatie

X.4.1.

Beschrijving van de relevante waterlopen In het studiegebied zijn diverse waterlopen gelegen. De meest nabije is de Kikbeek. Van deze beek zijn geen specifieke debietgegevens bekend. Deze beek (kleine beek in de Kempen) is gelegen op een kleine 300 m ten noorden van de bedrijfsgrens en stroomt af richting Maas (naar het oosten). Via een RWA loost Plukon het gezuiverde bedrijfsafvalwater en het hemelwater in de Kikbeek. Het water in de Kikbeek wordt bij de doorgang langsheen het industrieterrein en de passage onder de E34 wel opgestuwd. Dit heeft een impact op de doorstroming/hoeveelheid aanwezig water t.h.v. de twee VMM meetpunten. T.h.v. het tweede VMM meetpunt situeert zich nog een bijkomend lozingspunt van een RWA. In de nabijheid van de Kikbeek bevindt er zich op het industrieterrein een bufferbekken, dat via een overloop met de Kikbeek in verbinding staat. Deze verbinding situeert zich vóór het tweede bemonsteringspunt van VMM. De hierboven beschreven situatie heeft uiteraard een belangrijke invloed op de vergelijkbaarheid van de meetresultaten van VMM. Het verschil dat tussen beide meetpunten gemeten wordt op basis van schepstalen, kan dan ook niet enkel toegeschreven worden aan één specifieke bron. Het is dan ook niet evident om uitgaande van de gemeten verschillen de impact van het bedrijf te bepalen. Hierop zal later in deze studie nog terug gekomen worden. Het water van de Kikbeek gaat verder via een duiker onder de Zuid-Willemsvaart. De Kikbeek mondt via een vistrap uit in de Maas (t.h.v. Maasmechelen). Het laatste deel van de Kikbeek werd recent geherprofileerd. Deze aanpassingen hebben echter geen effect op de impactbeoordeling. In Bijlage 5-4 worden een aantal foto’s opgenomen ter illustratie van bovenstaande. Het bekkenbeheerplan van het Maasbekken voorziet tussen o.a. de Kikbeek, Ziepbeek, Groenstraatbeek en Asbeek de aanleg van verbindingsbeeklopen. Ook worden diverse aanpassingen ter verhoging van de waterbergingscapaciteit voorzien (CIW, Het bekkenbeheerplan van het Maasbekken 2008 - 2013; Integraal waterbeleid in de praktijk). Dit kan dan ook impact hebben op het toekomstig debiet van de Kikbeek. De duiker onder de Zuid-Willemsvaart vormt samen met de geïnstalleerde pompcapaciteit een barrière voor de afvoer bij hoogwaterstanden, waardoor gevaar voor plaatselijke overstromingen niet valt uit te sluiten. Dit is in feite ook het geval voor diverse andere


pagina 115

beken in het studiegebied. Een groot deel van het studiegebied situeert zich dan ook in effectief en mogelijk overstromingsgevoelig gebied (zie Bijlage 5-2). Het huishoudelijk afvalwater van Plukon wordt gezuiverd in de RWZI van Dilsen. Het daar gezuiverde afvalwater wordt geloosd in de Kogbeek (mondt uit in de Maas nabij Elen en vertoont sterke debietschommelingen) en heeft een capaciteit van 29.700 IE (inwonerequivalenten). Plukon heeft een theoretische belasting van 680 IE. Deze belasting bedraagt 2,3 % van de capaciteit van de RWZI. Deze belasting is dan ook te verwaarlozen ten opzichte van het totale volume en wordt verder in deze bespreking niet meer meegenomen. Het debiet van de Kogbeek wordt in droge periodes bijna volledig bepaald door het effluent van de RWZI. De geschatte afvoer bedraagt dan 0,21 m³/s (Witteveen en Bos, 2014; Gebiedsdossier Oppervlaktewaterwinning Heel). De Maas stroomt naar het noorden met een breed meanderend patroon. De kortste afstand van het bedrijf naar de Maas is 2.800 m ten noordoosten. Hierop wordt het gezuiverde bedrijfsafvalwater en het hemelwater, via de RWA van de Industrielaan en de Kikbeek, geloosd. Het debiet van de Maas is zodanig groot (de nominale afvoer bedraagt 50 m³/s te Eijsden) dat de invloed van PLUKON Maasmechelen hierop te verwaarlozen is. Deze invloed wordt verder niet meer opgenomen in de bespreking. De Zuid-Willemsvaart is een (niet-natuurlijk) kanaal dat gevoed wordt door de Maas en afstroomt naar het noorden. De vaart ligt op een afstand van ongeveer 830 m ten oosten van Plukon. De Zuid-Willemsvaart vormt wel een barrière voor de waterafvoer van de beken in het studiegebied, maar de activiteiten van Plukon zelf hebben geen invloed op de Zuid-Willemsvaart. Ter hoogte van verschillende controlepunten wordt de waterkwaliteit door de VMM gemeten. De meest nabije relevante meetpunten op de Kikbeek zijn de punten 139805 en 139802. Meetpunt 139805 is gelegen op de plaats waar de Kikbeek de industriezone binnen komt en het punt 139802 is gesitueerd ter hoogte van het zone waar de Kikbeek de industriezone verlaat (zie Figuur X-1).


Figuur X-1: Meetpunten VMM op Kikbeek vóór en na industrieterrein

pagina 116


X.4.2.

pagina 117

Actuele concentraties en doelstellingen gebruikt bij de beoordeling impact op Kikbeek Tabel X-5: Meetwaarden 2011 meetpunt 139805 (vóór Oude Bunders) Nummer Omschrijving Gemeente1 Waterloop Jaartal meetlocatie voor lozing Plukon Parameter Eenheid

139805 Maasmechelen, Rijksweg (N78) thv zijweg Breitwaterstr, afw weg Maasmechelen KIKBEEK 2011 T °C

pH

O2 O2 verz

- mg/L

EC 20

Cl-

BZV5

CZV

KjN

NO3-

NO2-

Ntot

Pt

oPO4 SO4=

ZS

% µS/cm mg/L mgO2/L mgO2/L mgN/L mgN/L mgN/L mg N/l mgP/L mgP/L mg/L mg/L

01/12/2011

9,5

7

6

53

161

26

6

25

4,5

0,22

0,011

4,7

0,88

0,16

23

4

09/11/2011

12

7

5,3

50

134

10

2

12

2,7

0,05

0,005

2,8

0,37

0,3

23

2,15

03/10/2011

20,6

6,9

3,5

38

136

17

2

15

2,2

0,03

0,042

2,3

0,43

0,1

20

12

05/09/2011

18,5

6,8

2,2

24

153

11

2

25

2,4

0,03

0,002

2,4

0,5

0,34

19

8,8

02/08/2011

20,5

6,9

2,5

27

138

15

3

14

3,5

0,03

0,022

3,6

0,44

0,18

19

4

14/07/2011

16,3

6,9

3,1

32

143

15

4

13

3,1

0,05

0,014

3,2

0,51

0,34

21

4

20/06/2011

16,1

6,9

2,5

25

180

17

9

31

4,1

0,13

0,005

4,2

0,56

0,39

24

12

23/05/2011

20

7

4,4

49

176

15

5

38

5,1

0,05

0,021

5,2

0,62

0,44

29

7,4

20/04/2011

16

6,9

6,2

63

177

16

6

17

3,4

0,12

0,031

3,6

0,28

0,006

26

9,6

23/03/2011

11,4

6,9

7,6

69

170

17

5

18

1,7

0,3

0,013

2,0

0,31

0,15

31

9,4

21/02/2011

4,8

6,8

8

64

195

17

6

32

2,4

0,63

0,04

3,1

0,26

0,1

33

15

24/01/2011

5,8

6,8

8,9

71

197

21

4

26

2

0,73

0,032

2,8

0,15

0,12

27

9,6

14,3

6,9

5,

47,1

163,3

16,4

4,4

22,2

3,1

0,2

0,020

3,3

0,4

0,2

24,6

8,

20,5

7,0

8,0

68,5

193,5

20,6

6,0

31,9

4,5

0,6

0,039

0,4

30,8

12,0

gemiddelde concentratie waterloop P90 waarde waterloop zomerjaargemiddelde toetsingswaarde kleine beek Kempen toetswijze

25 + 3

6,5-8,5

max

alle waarden

gemiddelde concentratie waterloop t.o.v. doelstelling, % beoordeling achtergrond bij toetsingskader beoordeling achtergrond bij toetsingskader beoordeling achtergrond bij toetsingskader waarde gelijk aan de helft rapportagegrens overschrijding grenswaarde

< 50% 50-75% > 75%

mg/l

600

120

50

30

6

10

90P

90P

90P

90P

90P

90P

27

14

9

74

52

2

4,7

0,6

3,7

0,49

4,

0,14

0,1

90

50

jaar- zomer- zomergemid jaarjaargemid gemid

jaargemid

90P

90P

219

27

16

0,2

10

83

316


pagina 118

Tabel X-6: Meetwaarden 2011 meetpunt 139802 (na Oude Bunders) Nummer Omschrijving Gemeente1 Waterloop Jaartal meetplaats na lozing Plukon Parameter Eenheid

139802 Maasmechelen, thv oprit autostrade, neem weg "Maasmechelen Leisure Valley", afw brugje (FC) opw brugje (BBI) Maasmechelen KIKBEEK 2011 T °C

pH

O2 O2 verz

- mg/L

EC 20

Cl-

BZV5

CZV

KjN

NO3-

NO2-

Ntot

Pt

oPO4 SO4=

ZS

% µS/cm mg/L mgO2/L mgO2/L mgN/L mgN/L mgN/L mg N/l mgP/L mgP/L mg/L mg/L

01/12/2011

11,4

7,2

6,4

58

571

140

0

20

4,3

0,31

0,002

4,6

0,99

0,19

28

9,5

09/11/2011

13,6

7,2

5,3

52

528

110

0

4

2,2

1,6

0,096

3,9

0,52

0,41

30

2,15

03/10/2011

19,9

7,1

4,7

51

518

98

0

16

1,8

2,2

0,07

4,1

0,57

0,2

26

18

05/09/2011

18,1

6,9

1,9

21

367

71

0

20

3,8

0,64

0,036

4,5

0,72

0,38

19

13

02/08/2011

20,4

7,2

2,1

24

622

140

3

20

4,9

2

6,9

0,99

0,68

20

8,3

14/07/2011

17,3

7

2,1

22

543

120

3

20

5,7

0,62

0,047

6,4

0,8

0,53

20

49

20/06/2011

17,2

7

2,9

30

598

120

4

25

4,4

3,2

0,11

7,7

0,82

0,63

27

9,2

23/05/2011

21,4

7

3,4

38

656

160

0

25

5,2

0,82

0,046

6,1

0,93

0,74

24

16

20/04/2011

18,1

7

5,7

62

516

100

0

10

3

2,6

0,077

5,7

1,4

0,81

31

2,15

23/03/2011

13,6

6,8

6,5

62

407

72,

0,

22,

2,6

2,5

0,024

5,1

0,64

0,47

34,

8,8

21/02/2011

6

6,8

7,4

59

364

66,

4,

32,

2,7

0,71

0,037

3,4

0,28

0,2

28,

18,

327

24/01/2011

gemiddelde c onc entratie waterloop P90 waarde waterloop zomerjaargemiddelde toetsingswaarde kleine beek Kempen toetswijze

6,7

6,8

7,9

66

50,

4,

28,

2,3

1,2

0,039

3,5

0,22

0,16

29,

11,

15,3

7,

4,7

45,4

501,4 103,9

1,5

20,1

3,6

1,5

0,053

5,2

0,7

0,5

26,3

13,8

20,4

7,2

7,3

62,0

619,6 140,0

4,0

27,7

5,2

2,6

0,096

6,8

1,0

0,7

30,9

18,0

6,2

0,94

4,

0,14

0,1

90

50

jaar- zomer- zomergemid jaarjaargemid gemid

jaargemid

90P

90P

450

29

28

25 + 3

6,5-8,5

max

alle waarden

gemiddelde c onc entratie waterloop t.o.v. doelstelling, % beoordeling achtergrond bij toetsingskader beoordeling achtergrond bij toetsingskader beoordeling achtergrond bij toetsingskader waarde gelijk aan de helft rapportagegrens overschrijding grenswaarde

< 50% 50-75% > 75%

mg/l

600

120

50

30

6

10

90P

90P

90P

90P

90P

90P

84

87

3

67

60

15

0,2

27

129

529


pagina 119

Tabel X-7: Verschil gemeten concentraties in 2011 op de twee meetpunten van VMM op de Kikbeek (vóór en na het industrieterrein) verschil stroomafwaarts - stroomopwaarts

T °C

01/12/2011 09/11/2011 03/10/2011 05/09/2011 02/08/2011 14/07/2011 20/06/2011 23/05/2011 20/04/2011 23/03/2011 21/02/2011 24/01/2011 gemiddeld verschil meetpunt na met meetpunt voor industrieterrein relatief verschil tov concentratie stroomopwaarts, % minimum maximum std dev verschil meetpunten VMM relatieve std dev

pH

O2 O2 verz

- mg/L

EC 20

% µS/cm

Cl-

BZV5

CZV

KjN

NO3-

NO2-

Ntot

Pt

oPO4 SO4=

ZS

mg/L mgO2/L mgO2/L mgN/L mgN/L mgN/L mg N/l mgP/L mgP/L mg/L mg/L

1,9 1,6 -0,7 -0,4 -0,1 1,0 1,1 1,4 2,1 2,2 1,2 0,9

0,2 0,2 0,2 0,1 0,3 0,1 0,1 0,0 0,1 -0,1 0,0 0,0

0,4 0,0 1,2 -0,3 -0,4 -1,0 0,4 -1,0 -0,5 -1,1 -0,6 -1,0

5,0 2,0 13,0 -3,0 -3,0 -10,0 5,0 -11,0 -1,0 -7,0 -5,0 -5,0

410 394 382 214 484 400 418 480 339 237 169 130

114 100 81 60 125 105 103 145 84 55 49 29

-6,0 -1,5 -1,5 -1,5 0,0 -1,0 -5,0 -5,0 -6,0 -5,0 -2,0 0,0

-5,0 -8,5 1,0 -5,0 6,0 7,0 -6,0 -13,0 -7,0 4,0 0,0 2,0

-0,2 -0,5 -0,4 1,4 1,4 2,6 0,3 0,1 -0,4 0,9 0,3 0,3

0,1 1,6 2,2 0,6 2,0 0,6 3,1 0,8 2,5 2,2 0,1 0,5

0,0 0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0

-0,1 1,1 1,8 2,0 3,3 3,2 3,5 0,9 2,1 3,1 0,4 0,8

0,1 0,2 0,1 0,2 0,6 0,3 0,3 0,3 1,1 0,3 0,0 0,1

0,0 0,1 0,1 0,0 0,5 0,2 0,2 0,3 0,8 0,3 0,1 0,0

5,0 7,0 6,0 0,0 1,0 -1,0 3,0 -5,0 5,0 3,0 -5,0 2,0

6,0 0,0 6,0 4,2 4,8 45,5 -2,8 8,6 -7,5 -0,6 3,0 1,4

1,0

0,1

-0,3

-1,7

338

88

-2,9

-2,0

0,5

1,3

0,0

1,8

0,3

0,2

1,8

5,7

7 -0,7 2,2 0,9 90

1 -0,1 0,3 0,1 108

-6 -1,1 1,2 0,7 -209

-4 -11,0 13,0 6,6 -398

207 130 484 115 34

533 29 145 33 37

-66 -6,0 0,0 2,2 -77

-9 -13,0 7,0 6,0 -294

16 -0,5 2,6 0,9 185

676 0,1 3,1 1,0 73

145 0,0 0,1 0,0 126

56 -0,1 3,5 1,2 64

67 0,0 1,1 0,3 95

106 0,0 0,8 0,2 95

7 -5,0 7,0 3,8 216

71 -7,5 45,5 12,7 222

Bij de beoordeling van het verschil in gemeten concentraties worden er per parameter aanzienlijke verschillen vastgesteld. Voor een aantal parameters worden soms afnames, soms toenames gemeten. Het grootste verschil wordt hierbij vastgesteld inzake chloriden en geleidbaarheid (die rechtstreeks gelinkt is met de chlorideconcentraties). Deze parameters vertonen bijkomend de geringste schommelingen, zoals blijkt uit de laagste waarden inzake relatieve standaardafwijking berekend op de verschilconcentraties. Gemiddeld gezien daalt de concentratie tussen de meetpunten stroomopwaarts en stroomafwaarts significant voor de parameter BZV. Voor de parameters zuurstof en CZV is de daling minder uitgesproken en nauwelijks significant te noemen. Voor de parameters geleidbaarheid, chloriden, nitraat-N, nitriet-N, N-totaal, P-totaal, oPO4 en zwevende stoffen, wordt een beduidende toename vastgesteld inzake gemiddelde waarde. Voor de parameters Kjeldahl-N en sulfaten is deze toename minder uitgesproken.


pagina 120

De hierboven gerapporteerde meetwaarden zijn deze van 2011 (het laatste volledige jaar waarvoor maandelijkse meetwaarden op beide meetpunten bekend zijn). Op het meetpunt dat zich situeert bij de ingang van het industrieterrein (vóór het lozingspunt van Plukon) worden aanzienlijke overschrijdingen vastgesteld inzake fosfaten en Ptotaal. Inzake CZV wordt een beperkte overschrijding gemeten (rekening houdend met de meetfout is deze overschrijding niet significant te noemen). Op het meetpunt bij het verlaten van het industrieterrein (na de lozing van het bedrijf) wordt geen overschrijding inzake CZV aangetoond, maar wel bijkomend nog beperkte overschrijdingen inzake geleidbaarheid en chloriden, en een meer relevante inzake Ntotaal (als zomerjaargemiddelde). Tussen de beide VMM-meetpunten wordt de aanwezigheid vastgesteld van verbindingen met een andere RWA en van de overloop van een bufferbekken, zodat het verschil tussen beide meetpunten niet volledig kan toegeschreven worden aan de lozing van het bedrijf (volgens info ontvangen van VMM zou Plukon het enige bedrijf zijn dat gezuiverd BA loost op de beek). Verder zorgt de opstuwing van het water vóór het tweede meetpunt ervoor dat op basis van schepstalen, zelfs genomen op dezelfde dag, het niet mogelijk is een éénduidige beoordeling uit te voeren van het effect van de lozingen van het bedrijf op de waterkwaliteit van de Kikbeek (door de opstuwing wordt het water vóór het tweede meetpunt gebufferd). Gezien het verschil in gemeten concentraties tussen beide meetpunten kan uiteraard wel afgeleid worden dat het geheel van de lozingen die zich t.h.v. het industrie terrein situeren op de Kikbeek, een belangrijk, en vnl. negatief effect hebben op de waterkwaliteit van de beek. Dat het niet evident is om op basis van meetgegevens op beide meetpunten het effect van het bedrijf op de waterkwaliteit van de Kikbeek vast te stellen, blijkt ook duidelijk uit de aanzienlijke verschillen die vastgesteld worden tussen de beschikbare analysegegevens van 2014 met deze van 2013. Vooral inzake chloriden is dit verschil zeer frappant. Daar waar er in 2011 bij elke meting een sterk verhoogde Cl- impact werd gemeten, is dit bij de metingen in 2014 niet meer het geval. Slechts bij één van de vijf metingen wordt nog een verhoogde chlorideconcentratie gemeten. Wordt geen rekening gehouden met deze uitschieter, dan wordt er vóór en na het industrieterrein een gelijkaardige waarde gemeten. Gezien de lozing inzake chloriden door Plukon steeds aanzienlijk is, maar slechts zeer beperkte schommelingen vertoont (uitgaande van de gegevens 2013 wordt slechts een relatieve standaardafwijking van 6 % berekend), wijzen de gegevens van 2014 er op dat de belangrijke chloride-impact die gemeten wordt, niet veroorzaakt wordt door Plukon. Indien dit wel zo zou zijn, dan zou er bij elke meting een substantiële verhoging van de Cl-concentraties moeten optreden. Gezien de chloride-impact niet éénduidig aan het bedrijf toe te schrijven is, dient dan ook hetzelfde gezegd te worden ten aanzien van de impact voor de andere parameters (het kan niet uitgesloten worden dat ook andere lozingen, uitspoelingen,… een effect op de andere parameters kunnen hebben, gezien dit ook inzake chloriden het geval is). Dus niettegenstaande Plukon volgens de ontvangen info van VMM, het enige bedrijf is dat BA loost tussen beide VMM meetpunten in, blijkt het dus niet mogelijk te zijn om op basis van de meetwaarden van de Kikbeek de impact van het bedrijf kwantitatief te bepalen. Hiermee wordt uiteraard niet gezegd dat het bedrijf geen impact heeft. De gegevens van 2014 wijzen er op dat er zich inzake fosfaten en N-totaal nog een kwaliteitsprobleem stelt.


pagina 121

Tabel X-8: Meetwaarden 2014 en berekend verschil tussen de concentraties tussen beide meetpunten VMM Omschrijving

Maasmechelen, Rijksweg (N78) thv zijweg Breitwaterstr, afw weg

Gemeente1

Maasmechelen

Waterloop

KIKBEEK

1/2 rapportage grens Nummer Datum Tijdstip Monstername Monstername 139805 15/09/2014 12:45:00.000

T pH °C

O2 O2 verz

- mg/L

EC 20

Cl-

BZV5

CZV

KjN

NH4+

NO3-

NO2-

Nt

Pt

oPO4 SO4=

ZS

% µS/cm mg/L mgO2/L mgO2/L mgN/L mgN/L mgN/L mgN/L mgN/L mgP/L mgP/L mg/L mg/L

17,8 6,8

3,3

35

168

18

8

19

3,8

3,0

0,05

0,011

3,8

0,65

0,34

17

20/08/2014 14:00:00.000

16,5 6,6

2,7

27

153

17

2

24

2,7

2,0

0,05

0,016

2,7

0,44

0,28

17

4

24/06/2014 13:40:00.000

19,2 6,8

2,0

22

190

21

8

18

5,5

4,4

0,05

0,005

5,5

0,77

0,68

19

4,6

15/04/2014 13:35:00.000

11,9 6,9

5,4

49

166

18

11

24

4,2

3,3

0,12

0,018

4,3

0,54

0,33

21

10

17/02/2014 13:40:00.000

9,5 6,9

8,2

72

162

19

8

24

2,6

2,0

0,2

0,011

2,8

0,21

0,22

22

12

15,0 6,8

4,3

41

168

19

7

22

3,7

2,9

0,1

0,01

3,8

0,5

0,4

19

9

NH4+

NO3-

NO2-

Nt

Pt

oPO4 SO4=

ZS

gemiddeld Nummer

139802

Omschrijving

Maasmechelen, thv oprit autostrade, neem weg "Maasmechelen Leisure Valley", afw brugje (FC ) opw brugje (BBI)

Gemeente1

Maasmechelen

Waterloop

KIKBEEK

1/2 rapportage grens Nummer Datum Tijdstip Monstername Monstername 139802 15/09/2014 13:10:00.000

T pH °C

O2 O2 verz

- mg/L

EC 20

Cl-

BZV5

CZV

KjN

13


18 6,9

3,5

37

180

19

3

19

4,7

4,1

0,05

0,005

0,84

0,42

18

18

20/08/2014 14:20:00.000

16,3 6,7

2,8

29

162

17

1

18

3,0

2,7

0,05

0,011

0,42

0,26

17

3,6

24/06/2014 14:10:00.000

18,8 6,8

2,0

21

198

19

7

19

6,5

5,5

0,05

0,005

6,5

1,10

0,96

15

16

15/04/2014 14:04:00.000

12,9 7,1

5,8

54

492

110

6

19

3,1

2,1

0,55

0,028

3,7

0,42

0,25

27

12

17/02/2014 13:50:00.000

8,4 6,9

8,5

73

153

18

7

20

1,8

1,2

0,15

0,005

2,0

0,15

0,18

22

8

14,9 6,9

4,5

43

237

37

5

19

3,8

3,1

0,2

0,01

4,1

0,6

0,4

20

12

O2 O2 verz

EC 20

Cl-

BZV5

CZV

KjN

NH4+

NO3-

NO2-

Nt

Pt

oPO4 SO4=

ZS

gemiddeld

verschil meetpunt Kikbeek na lozing min meetpunt Kikbeek voor lozing T pH °C

- mg/L


15/09/2014

0,2 0,1

0,2

2,0

12

1

-5,0

0,0

0,9

1,1

0,0

-0,01

-3,8

0,2

0,1

1,0

5,0

20/08/2014

-0,2 0,1

0,1

2,0

9

0

-1,0

-6,0

0,3

0,7

0,0

-0,01

-2,7

0,0

0,0

0,0

-0,4

24/06/2014

-0,4 0,0

0,0

-1,0

8

-2

-1,0

1,0

1,0

1,1

0,0

0,00

1,0

0,3

0,3

-4,0

11,4

15/04/2014

1,0 0,2

0,4

5,0

326

92

-5,0

-5,0

-1,0

-1,2

0,4

0,01

-0,6

-0,1

-0,1

6,0

2,0

17/02/2014

-1,1 0,0

0,3

1,0

-9

-1

-1,0

-4,0

-0,8

-0,7

-0,1

-0,01

-0,8

-0,1

0,0

0,0

-4,0

-0,1 0,1

0,2

1,8

69

18

-2,6

-2,8

0,1

0,2

0,1

0,00

0,2

0,1

0,0

0,6

2,8

5

-1

gemiddeld verschil gemiddeld verschil zonder C luitschieter op 15/04/2014 minimum verschil

-1,1 0,0

0,0

-1,0

-9

-2

-5,0

-6,0

-1,0

-1,2

-0,1

0,0

-3,8

-0,1

-0,1

-4,0

-4,0

maximaal verschil

1,0 0,2

0,4

5,0

326

92

-1,0

1,0

1,0

1,1

0,4

0,0

1,0

0,3

0,3

6,0

11,4


pagina 122

Er zijn geen debietsgegevens van de Kikbeek beschikbaar, zodat het niet mogelijk is om op basis van de gemeten geloosde vrachten de impact te berekenen. Uit bovenstaande kan ook afgeleid worden dat het evenmin mogelijk is een éénduidige impact vast te stellen op basis van de gemeten verschillen tussen beide VMM-meetpunten. Daarom zullen voor de impactbeoordeling dezelfde inschattingen gebruikt worden zoals opgenomen in het goedgekeurde MER-rapport van 2003, opgemaakt onder de naam Nutreco (MER-rapport voor de uitbreiding van de milieuvergunning van Nutreco Belgium nv Afdeling Pingo Poultry Products Maasmechelen). Toen werd gebruik gemaakt van volgende inschatting: 200 l/s (droog weer) en 500 l/s (gemiddeld debiet). Het droog weer debiet komt overeen 1 met dat van een gelijkaardige beek, de Kogbeek, namelijk 210 l/s (KWR, 2013 ). Ter info kan hier nog het debiet vermeld worden van een aantal andere beken die uitmonden in de Maas bovenstrooms van Heel, waarvan de debieten zich in lijn bevinden van het debiet dat aangenomen wordt voor de Kikbeek(bron: Witteveen en Bos, 2014, Gebiedsdossier Oppervlaktewaterwinning Heel):

X.4.3.

-

Berwijn: 1 m³/s;

-

Ur: 0,9 m³/s;

-

Thornerbeek: 0,52 m³/s.

Waterzuiveringsinstallatie Bij de projectbeschrijving werd reeds het schema van de WZI opgenomen (zie Figuur III-2). Bij het ontwerp van de WZI werd rekening gehouden met de hierna opgenomen gegevens die aan de leverancier van de installatie werden ter beschikking gesteld.

Het is uiteraard wel mogelijk dat bij de effectieve dimensionering en realisatie van de WZI, en de naderhand gerealiseerde procesoptimalisaties, de werkelijke verwerkingscapaciteit van de installatie hoger ligt dan de hierboven vermelde uitgangsgegevens. Hiervan zijn echter geen bijkomende gegevens beschikbaar.

1

Watercycle Research Institute (2013) – Geneesmiddelen in de Watercyclus in Limburg. Fase 1: voorkomen, herkomst, ernst van de geneesmiddelen in het watersysteem. KWR 2013.011.


pagina 123

Naast het eigen BA wordt ook het BA van het nabijgelegen voedingsbedrijf Ariake mee behandeld in de WZI. Hiertoe hebben beide bedrijven een overeenkomst gesloten waarin door PLUKON Maasmechelen een hydraulische restcapaciteit van 400 m³/dag ter beschikking gesteld wordt. In werkelijkheid wordt thans een lager debiet van Ariake mee behandeld (in 2013 ongeveer 190 m³/dag). In Bijlage 5-5 wordt een kopie van de overeenkomst tussen beide partijen mee opgenomen. Gezien de grote aanwezigheid van vetten in het te verwerken afvalwater van Ariake, werd een aanpassing van de waterzuivering uitgevoerd (voorjaar 2013). Aan de waterzuiveringsinstallatie werd een flotatie-unit (met bijhorende schraperconstructie) toegevoegd. Hierdoor is het mogelijk om, door middel van een flocculant, een groot deel van het aanwezige vet uit het te zuiveren afvalwater van Ariake af te scheiden. Na deze stap in het zuiveringsproces, wordt het afvalwater van Ariake gemengd met het eigen afvalwater in de levellingtank. Van hieruit vertrekt dan een afvalwaterstroom richting de werkelijke zuiveringsstap. In Tabel X-9 en Tabel X-10 wordt een overzicht opgenomen van een aantal analyses uitgevoerd in 2014 van het influent van de WZI en van het aangevoerde afvalwater van Ariake. Bij de berekening van de gemiddelde belasting wordt rekening gehouden met het gemiddeld debiet zoals gemeten in 2013. De staalnamepunten hierbij zijn: -

staal influent WZI, hierin zit het water van Ariake: het water van Ariake komt binnen via de vetafscheider en gaat daarna de levellingtank in; het influent WZI wordt genomen aan de flocculator juist na de levellingtank;

-

het staal van Ariake wordt genomen aan de vetafscheider, daar waar het water van Ariake binnenkomt.

Uit de berekeningen blijkt enerzijds dat zowel de hydraulische als de CZV belasting lager ligt dan de dimensionering van de WZI, en anderzijds dat het aandeel van de belasting van het afvalwater van Ariake als beperkt kan aanzien worden in de totale belasting. Het mee behandelen van dit afvalwater wordt in die zin dan ook mogelijk geacht. Mogelijks kan er zich wel een probleem stellen m.b.t. de N-belasting. Het beperkt aantal meetwaarden wijst er hierbij op dat de installatie inzake N de dimensionering in beperkte mate overstijgt. Het aandeel van Ariake hierin bedraagt slechts 3 %. Het water van Ariake zorgt wel voor een beperkte daling van de N-concentratie van het influent, zodat met dit water de ontwerpkarakteristieken van de WZI qua ingangsconcentratie beter benaderd worden. Het mee behandelen van het water van Ariake zorgt uiteraard wel voor een beperkte toename van de totale belasting. Gezien het beperkte aandeel van het afvalwater van Ariake inzake belasting, kan aangenomen worden dat het al of niet mee behandelen van dit water een verwaarloosbare tot hooguit zeer beperkte impact zal hebben, op voorwaarde dat de hydraulische ontwerpbelasting hierdoor niet aanzienlijk wordt overschreden. Op basis van de gemeten debieten wordt echter wel vastgesteld dat de uitganggegevens die bij de dimensionering werden voorop gesteld, regelmatig overschreden worden (in 2013 ligt de P90 waarde hoger dan 1.800 m³/dag). Het is echter niet zo dat op die dagen er substantieel slechtere meetwaarden van het geloosde afvalwater optreden. Hieruit blijkt dan ook dat de installatie onder de huidige voorwaarden wel een hogere hydraulische belasting aankan dan de ontwerpgegevens, toch tenminste gedurende kortere periodes. In hoeverre dit ook zo is bij langdurige overschrijding van de ontwerpcapaciteit, kan momenteel niet éénduidig gesteld worden. Dit dient het onderwerp uit te maken van de


pagina 124

studie waarbij nagegaan wordt in hoeverre de WZI aanpassingen vereist bij uitbreiding van de capaciteit (zie hiervoor ook de bespreking van de milderende maatregelen). Tabel X-9: Resultaten samenstelling influent WZI influent WZI

-

-

debiet CZV Kj-N NO2 NO3 N+N Nt Pt mg O2/l mg/l mg/l mg/l mg/l mg/l mg/l 30/01/2014 (210) 340 0,005 0,23 0,235 340 53 20/02/2014 8700 520 0,19 0,05 0,24 520 96 13/03/2014 8700 650 0,005 0,05 0,055 650 110 30/04/2014 7800 470 0,005 0,05 0,055 470 65 26/05/2014 7400 380 0,005 0,05 0,055 380 62 gemiddeld 8150 472 0,042 0,086 0,128 472 77,2 niet in rekening gebrachte waarde wegens totaal niet in lijn met andere gegevens waarde gelijk aan helft rapportagegrens gemiddeld dagdebiet m³/dag (2013) 1484 gemiddelde vracht CZV Kj-N NO2 NO3 N+N Nt Pt kg/dag 12095 700 0,06 0,13 0,19 701 115 dimensionering 1800 18000 648

Tabel X-10: Aandeel Ariake in influent FPNI en samenstelling influent FPNI (Ariake)

debiet CZV Kj-N N+N Nt Pt Ni mg O2/l mg/l mg/l mg/l mg/l mg/l 30/01/2014 (29) 58 0,3 58 54 0,005 20/02/2014 2000 49 0,24 49 3,4 0,016 13/03/2014 4400 260 0,38 260 16 0,005 30/04/2014 3500 130 0,1 130 15 0,005 26/05/2014 1100 24 0,1 24 6,3 0,011 gemiddeld 2750 104,2 0,224 104,424 18,94 0,0084 niet in rekening gebrachte waarde wegens totaal niet in lijn met andere gegevens waarde gelijk aan helft rapportagegrens gemiddeld dagdebiet m³/dag (2013) 192 gemiddelde vracht CZV Kj-N N+N Nt Pt Ni kg/dag 528 20 0,043 20 4 0,002 aandeel Ariake, % 4,4 2,9 22,6 2,9 3,2

X.4.4.

Sturing WZI en calamiteiten De WZI wordt dagelijks opgevolgd door bevoegd personeel. De beluchting van de biologie wordt automatisch gestuurd op basis van een zuurstofmeter. De zuurstofmeter is aangesloten op een PLC, zodat men dit kan volgen op de display in de machinekamer van de waterzuivering, maar er staat geen alarm op (toch geen alarm dat medewerkers gaat verwittigen bij falen). Op de waterzuivering staat er wel een alarm op de blowers voor de beluchting van de waterzuivering. Bijkomend zit er een troebelheidsmeter op het effluent van de waterzuivering met alarmmelding. Aanvullend worden er frequent analyses van het effluent uitgevoerd, zodat de normale werking van de installatie kan opgevolgd worden. Het meetprogramma werd in 2014

Zn mg/l 0,034 0,061 0,32 0,1 0,16 0,135

Zn 0,026


pagina 125

uitgebreid met de parameter AOX. In onderstaande tabel worden de “jaargemiddelde” waarden gemeten in 2014 opgenomen (situatie tot en met september 2014). Deze meetwaarden liggen in lijn met de meetgegevens van 2013 die bij de impactbeoordeling gehanteerd worden (bespreking van deze resultaten wordt in een latere fase van de studie opgenomen). Tabel X-11: Indicatief gemeten jaargemiddelde concentraties effluent (situatie januari t.e.m. september 2014) 2014 AOX, µg/l BZV, mg/l CZV, mg/l Nikkel, mg/l Zink, mg/l pH Chloriden, mg/l Totaal stikstof, mg N/l Totaal fosfaat, mg P/l Zwevende stoffen, mg/l

Gemiddelde 37 8 37 <0,010 0,070 7,1 375 9,5 0,6 15

Bij calamiteiten beschikt het bedrijf over de mogelijkheid om te lozen op de DWA, waarbij het afvalwater door Aquafin gezuiverd wordt. In Bijlage 5-6 wordt een kopie van de overeenkomst tussen beide partijen mee opgenomen.

X.4.5.

Watergebruik op de site Het proceswater voor de meeste activiteiten moet, gezien de activiteiten van het bedrijf zich volledig situeren binnen de voedingssector, en bijgevolg ten allen tijde voldoen aan de normen voor drinkwater. Het systeem moet voldoen aan de normen zoals vastgelegd in de generische autocontrolegids voor pluimveeslachthuis– en uitsnijderij, HACCP, BRC/IFS en Belplume. Dit betekent dat bijvoorbeeld hergebruik van het proceswater voor de meeste toepassingen uiterst moeilijk is. De kwaliteit van het gebruikte water in het productieproces staat immers onder strenge controle van het FAVV. De kwaliteitseisen voor het gebruikte water in voedingsnijverheidsprocessen (drinkwaterkwaliteit) is gebaseerd op de EG-Verordening 852/2004. De voorwaarden zijn overgenomen in het KB van 14/01/2002 betreffende de kwaliteit van voor menselijke consumptie bestemd water dat in voedingsmiddeleninrichtingen verpakt wordt of dat voor de fabricage en/of het in handel brengen van voedingsmiddelen wordt gebruikt. Omwille van de strenge eisen die gesteld worden aan de kwaliteit van het gebruikt water in de voedingssector is een beperking van de geloosde afvalwaters door hergebruik van water thans bij het bedrijf niet aan de orde. Dit kan getoetst worden aan de BBT-studie aangaande de slachthuissector (VITO, juni 2003). In dit kader dient vermeld te worden dat artikel 5.3.2.3.§1 van VLAREM II wel aangeeft dat gezuiverd afvalwater zo veel mogelijk dient hergebruikt te worden. Dit hergebruik wordt echter, zoals reeds deels aangehaald, beperkt door een aantal factoren: -

de voedselwetgeving schrijft voor dat het water dat in contact komt met voedingswaren van drinkwaterkwaliteit moet zijn;

-

het hergebruik is vaak technisch beperkt door de aanwezigheid van specifieke polluenten van microbiologische of anorganische aard;


pagina 126

-

er is een psychologische afkeer voor het hergebruik afvalwaterstromen in de sector van de voedingswaren;

van

bepaalde

-

Europese regelgeving geeft aan dat recyclagewater niet mag gebruikt worden voor het wassen van dieren voor bepaalde afzetmarkten;

-

Belgische wetgeving (KB 4 juli 1996) op de bijzondere exploitatievoorwaarden voor slachthuizen met uitzondering van waterhergebruik voor het produceren van stoom, koelen en brandbestrijding.

Gezien bovenstaande kan ook bij de reiniging van de stallen en de vrachtwagens geen recuperatiewater gebruikt worden (problematiek salmonella). De hoeveelheid grondwater die gebruikt wordt, is tot een uiterst minimum beperkt. Het waterverbruik kan getoetst worden aan de reeds vermelde BBT-studie aangaande de slachthuissector. De BBT geeft aan dat de maximaal vereiste hoeveelheid hoogkwalitatief water voor het slachten van pluimvee 13 l per kuiken bedraagt. Plukon zit met een verbruik van ca. 9 l per kip beneden deze waarde, waarbij daarenboven moet aangegeven worden dat de activiteiten van Plukon zich niet beperken tot het slachten, maar dat eveneens het versnijden van de karkassen plaatsvindt. In Tabel X-12 wordt een overzicht weergegeven waar kwalitatief hoogwaardig water (drinkwaterkwaliteit) noodzakelijk is en welke waterbronnen hiervoor worden gebruikt. Tabel X-12: Overzicht van de belangrijkste processen waar water (in hoofdzaak grondwater) gebruikt wordt. Bron

Vereiste kwaliteit

Proceswater

GW + LW

drinkwater

* broeien

GW + LW

drinkwater

* wassen kippen

GW + LW

drinkwater

* reinigen slachterij

GW + LW

drinkwater

* reinigen stal

GW

drinkwater

* reinigen vrachtwagens

GW

drinkwater

* condensatoren

GW + LW

drinkwater

Sanitair

GW + LW

vnl. drinkwater

Spoelwater

grondwater: GW leidingwater: LW Daarnaast wordt het verbruik van water beperkt door het toepassen van de volgende maatregelen: -

Gebruik van spaarslangen en hogedrukreinigers: Plukon maakt gebruik van een drukverhogingsinstallatie tijdens het reinigen. De installatie heeft een druk van 55 – 60 bar. Daarnaast werden alle spuitkoppen vervangen door nieuwe en voorzien van een persoonlijke codering van de werknemers van de poetsploeg. Hierdoor is het mogelijk om defecte spuitkoppen te onderscheppen en gepaste correctieve maatregelen te nemen;

-

Juiste afstelling van het waterverbruik van machines;

-

Verhogen van bedrijfsdiscipline:


pagina 127

Dit thema vertaalt zich op de werkvloer door de werknemers voortdurend te sensibiliseren over besparingen aangaande het waterverbruik. Een voorbeeld hiervan is het melden door werknemers van lekkende kranen of defecte vlotters; -

Meetprogramma: Dit meetprogramma omhelst het meten van de waterinnames en -verbruiken van diverse procesonderdelen, met name: o o o o o o o o o o

Waterinname via de grondwaterputten; Waterinname via het openbaar waterleidingnet; Verbruik koelwater hoge drukinstallatie; Verbruik koelwater lage drukinstallatie; Verbruik proceswater; Verbruik broeiers; Verbruik krattenwasser; Afvalwater licht vervuilde fractie; Afvalwater zwaar vervuilde fractie; Effluent afvalwaterzuivering.

De laatste jaren heeft Plukon forse inspanningen geleverd om het waterverbruik per kip te doen verminderen: het resultaat is dat het verbruik gedaald is van 13,12 liter naar 9,20 liter per kip (het totaal waterverbruik situeert zich op 9,3 liter per kip). Dit blijkt onder meer uit de dalende hoeveelheden grondwater die de afgelopen jaren werden opgepompt (zie Tabel X-13). Tabel X-13: Grondwaterverbruik voor Plukon (2008 - 2013) Opgepompte hoeveelheid grondwater Aantal geslachte Verbruik per kip (m³ per jaar)

kuikens per jaar

(liter)

2008

505.033

38.493.911

13,12

2009

440.691

42.401.526

10,39

2010

449.675

48.020.379

9,36

2011

463.109

48.408.220

9,57

2012

460.662

48.681.405

9,46

2013

461.981

50.188.722

9,20

562.500

62.500.000

9,00

Toekomst: aangevraagde hoeveelheid

De BBT geeft aan dat de maximaal vereiste hoeveelheid hoogkwalitatief water voor het slachten van pluimvee 13 liter per kuiken bedraagt. Het verbruik is op dit moment ongeveer 9 liter per kip en hiermee is de grens bereikt omwille van de strenge normen inzake voedselveiligheid, die opgelegd zijn door het FAVV (Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen). Het totaal waterverbruik ligt iets hoger dan het verbruik van het grondwater.


pagina 128

In Figuur X-2 wordt de evolutie opgenomen van het totaal waterverbruik. Hieruit blijkt ook het dalend verloop t.o.v. vroeger, met de laatste jaren eerder een stabilisatie ervan.

Figuur X-2: Evolutie totaal waterverbruik per geslachte kip

De geloosde hoeveelheid water bedraagt ongeveer 8 liter per kip. Indien de hoeveelheid gebruikt grondwater beperkt blijft tot 9 liter/kip (BBT = 13 liter/kip), dan zal bij de gewenste uitbreiding van de productiecapaciteit naar 250.000 kippen per dag, de momenteel vergunde hoeveelheid grondwater (= 535.000 m³/j) in principe ook voldoende zijn voor de uitbreiding. Naast de milieuwetgeving is voor deze productieinstallatie voor voeding ook nog andere wetgeving van toepassing. De kwaliteit van het gebruikte water in het productieproces staat onder strenge controle van het FAVV. De kwaliteitseisen voor het gebruikte water in voedingsnijverheidsprocessen (drinkwaterkwaliteit) is gebaseerd op de EG-Verordening 852/2004. De voorwaarden zijn overgenomen in het KB van 14/01/2002 betreffende de kwaliteit van voor menselijke consumptie bestemd water dat in voedingsmiddeleninrichtingen verpakt wordt of dat voor de fabricage en/of het in de handel brengen van voedingsmiddelen wordt gebruikt. Een maximale risicobeperking ten aanzien van volksgezondheid kan er bijvoorbeeld toe leiden dat hergebruik van gezuiverd afvalwater of hemelwater niet in grotere mate kan/mag geïmplementeerd worden. Gezien de activiteiten van het bedrijf - het slachten en versnijden van kippen - zich volledig situeren binnen de voedingssector, moet het proceswater te allen tijde voldoen aan de normen voor drinkwater. Hergebruik van proceswater, met als bijkomend voordeel dat ook de hoeveelheid te zuiveren en te lozen afvalwater zou kunnen beperkt worden, is bijvoorbeeld zeer moeilijk en quasi onmogelijk omwille van deze strenge kwaliteitseisen. Het management van Plukon voert een beleid dat erop gericht is bij haar klanten de beste te zijn op gebied van kwaliteit en voedselveiligheid. De producten, processen en geboden service moeten dan ook niet alleen voldoen aan de vigerende regelgeving voor de sector en aan de bijzondere voorwaarden die door de overheid aan het bedrijf zijn opgelegd (minimum), maar ze moeten ook maximaal voldoen aan de normen en wensen van de klanten. Het beleid bestaat uit het initiëren, invoeren en onderhouden van een kwaliteitsen voedselveiligheidssysteem dat zowel gericht is op de producten en de organisatie van het bedrijf, als op het welzijn van mens en dier. Het systeem voldoet aan de normen zoals


pagina 129

vastgelegd in de generische autocontrolegids voor pluimveeslachthuis– en uitsnijderij, HACCP, BRC/IFS en Belplume. Voorafgaand aan de opmaak van de effectenstudie uit onderhavig MER werd er een Hydrogeologische studie opgemaakt. Om eventuele wijzigingen ten gevolge van andere dan milieuwetgeving mogelijk te maken, is er in de Hydrogeologische studie – grondwaterwinning (ACC Geology van 15 mei 2014) rekening gehouden met een noodzakelijke hoeveelheid grondwater van 562.500 m³/j. In onderhavig MER is dan ook uitgegaan van hetzelfde scenario zodat de effecten correct kunnen bepaald en geëvalueerd worden.

X.4.5.1.

Grondwater Het bedrijf beschikt over een grondwaterwinning met een vergund debiet van maximum 535.000 m³ per jaar en dit water vormt het hoofdaandeel van het gebruikte water in het bedrijf. Het grondwater wordt gewonnen uit 4 winningsputten die verspreid over het terrein van de inrichting zijn gelegen. De technische details van de winningsputten zijn terug te vinden in Tabel X-14. Tabel X-14: Technische details waterwinningsputten

Het debiet dat moet onttrokken worden aan een put om een daling van het grondwaterpeil van 1 meter in de put zelf te verkrijgen, wordt de specifieke putcapaciteit genoemd. Voor de 4 beschikbare boorputten is die capaciteit vrij laag ten opzichte van de maximale capaciteit van de put. Dit komt overeen met de minder goede waterdoorlaatbare eigenschappen van de watervoerende aquifer (zie Tabel X-15). Tabel X-15: Maximale pompcapaciteit


pagina 130

Ten behoeve van de bedrijfsgebonden activiteiten wordt er continu grondwater opgepompt. Het pompregime wordt gestuurd door een buffertank van 36 m³:

X.4.5.2.

-

het pompen stopt bij het bereiken van een maximumpeil (90 %);

-

het pompen wordt weer opgestart indien het waterniveau lager dreigt te zakken dan 60 %.

Leidingwater De hoeveelheid kwalitatief hoogwaardig grondwater wordt zeer beperkt aangevuld met leidingwater (791 m³ voor 2013; voor 2012 werd wel een dubbel zo hoog volume stadswater gebruikt). Het aandeel van het leidingwater bedraagt grootte orde 0,2 à 0,4 % van het totale opgenomen water. Het leidingwater wordt deels als sanitair water gebruikt. Het grootste deel van het sanitair water komt wel van het grondwater.

X.4.6.

Hemelwater Op basis van de verharde oppervlakten wordt de hoeveelheid te lozen hemelwater (zowel niet-verontreinigd als potentieel verontreinigd hemelwater) berekend. Hierbij wordt rekening gehouden met een collectie-efficiëntie van 85 % van het hemelwater dat op de daken en op de verharde oppervlakten die aangesloten zijn op de RWA, valt. Tabel X-16: Overzicht hemelwaterafvoer

hemelwater m² totaal verharde oppervlakte 61000 oppervlakte daken 1300 opp. niet-verontreinigd verhard terrein 58500 opp. potentieel verontreinigd 1200 waarvan WZI 962 levellingtank 38

X.4.7.

hemelwater m³/jaar

hemelwater geloosd m³/jaar

1040 46800 960

884 39780 960

769 31

769 31

afvoer

RWA RWA RWZI-RWA

Lozingsdebiet bedrijfsafvalwater Op basis van de registratie aan de meetgoot, kan een actueel lozingsdebiet bepaald worden. Voor het jaar 2013 werd er ongeveer 541.500 m³ geloosd. Dit is gemiddeld (op zon- en feestdagen wordt er doorgaans niets of toch weinig geloosd) ongeveer 1.484 m³ per dag en 61,8 m³ per uur. Dit debiet komt in 2013 neer op gemiddeld 17,2 l/s. Versus een aangenomen debiet van de Kikbeek betekent dit dat op jaargemiddelde basis het geloosde afvalwater zowat 29 keer verdund wordt.


pagina 131

Tabel X-17: Overzicht geloosde debieten tijdens de afgelopen jaren

2013 2012 2011 2010 2009 2008

X.4.8.

lozing Plukon + Ariake m³/dag 1484 1447 1387 1201 1080 1268

aandeel Ariake m³/dag 346 366

aandeel Plukon m³/dag 1137 1080 1387 1201 1080 1268

Waterbalans Op basis van de beschikbare registratiegegevens voor 2013 kan een waterbalans opgesteld worden. Echter bepaalde stromen zijn niet zo nauwkeurig gekend of te bepalen. De waterbalans kan sluitend gemaakt worden door de ongekende of niet te bepalen stromen in een specifieke ‘sluitstroom’ te plaatsen. Deze sluitstroom omvat een zeer aanzienlijk gedeelte verdamping (o.a. door de aanzienlijke ventilatiegraad van de gebouwen) en water dat afgevoerd wordt met slib en andere (afval)materialen. In Tabel X-18 is een samenvatting weergegeven van het opgenomen en het geloosde water. Het debiet voor het huishoudelijk afvalwater wordt berekend op 15 m³ per werknemer, zoals werd opgenomen in de geldende milieuvergunning. Tabel X-18: Waterbalans 2013 waterbalans 2013

in m³/jaar 461.981 791

grondwater leidingwater hemelwater niet verontreinigd potentieel verontreinigd aanvoer via Ariake geloosd BA geloosd sanitair geloosd niet verontreinigd hemelwater saldo (o.a. verdampt, afgevoerd met afval....) totaal

X.4.9.

uit m³/jaar

47840 840 126.472

637.924

541.565 10.500 40.664 45.195 637.924

Kwaliteit effluent In het kader van een goede opvolging van de waterzuivering worden analyses op het te lozen afvalwater uitgevoerd. Deze indicatieve meetwaarden zijn niet VLAREM-conform maar dienen dus aanschouwd te worden als een intern beheersinstrument. In Tabel X-19 worden de gemiddelden van het jaar 2013 weergegeven, aangevuld met de standaarddeviaties. Voor de parameters CZV en fosfaat worden voor het jaar 2013 de lozingsnormen telkens gehaald. Echter voor de parameter stikstof zijn er een 8-tal weekgemiddelden met een overschrijding van de lozingsnorm te noteren (meetgegevens Plukon). De overschrijdingen worden voornamelijk genoteerd in de koudere maanden zodat de vermoedelijke oorzaak seizoensgebonden kan zijn, en waarschijnlijk geïnduceerd wordt door lagere temperaturen (waarbij denitrificatie moeilijker verloopt).


pagina 132

Tabel X-19: Indicatieve analysegegevens periode 2013 CZV (mg/l)

Stikstof (mg/l) Als N

Fosfaat (mg/l) Als P

Norm

125

15

2,00

6,5 - 7,5

Gemiddelde Standaarddeviatie

45 14,1

11 5,5

1 1,0

7 0,3

pH

Bij de impactbeoordeling wordt evenwel rekening gehouden met de resultaten van officiële meetcampagnes. Niet alleen omdat hierbij meer parameters beoordeeld worden, maar omdat deze meetwaarden analytisch gezien een grotere betrouwbaarheid hebben (betrouwbaarheid ten aanzien van zowel staalname als analyse). Tabel X-20: Info staalnamepunt Meetput Nummer Meetput Omschrijving R Jaar MAW

3630018 Gesloten Q meter aan de waterzuivering-06 2013

De meetwaarden zoals raadpleegbaar op de website van de VMM bestaan hierbij wel voor quasi de helft uit schepstalen, welke als minder representatief kunnen beschouwd worden dan de debietproportionele dagstalen. De meetwaarden dienen hierbij te voldoen aan de sectorale lozingsvoorwaarden. Tabel X-21: Sectorale lozingsvoorwaarden Parameter pH Temperatuur Zwevende stoffen Perchloorethyleen - Extraheerbare apolaire stoffen Anionische oppervlakte-actieve stoffen BZV CZV Totaal fosfor Totaal stikstof Referentievolume van het effluent *Opmerking: voor het bedrijf geldt er wel een totaal P/l.

norm* 6,5 – 9,0 30,0 °C 60,0 mg/l 5,0 mg/l 3,0 mg/l 25 mg O2/l 125 mg O2/l 3 mg/l 15 mg/l 1 m³/100 geslachte dieren bijzondere lozingsvoorwaarde van 2 mg


pagina 133

Tabel X-22: Overzicht meetresultaten 2013 (verwerkt op basis van gegevens website VMM) Parameter Eenheid aantal meetwaarden gemiddeld std. dev. minimum P10 P90 maximum grenswaarde lozing / algemeen+sectoraal, mg/l grenswaarde lozing/bijzondere vwd., mg/l verrekenbare meetfouten, % precisie juistheid maximaal gemeten waarde min meetfout

Q m³/d 157 1.408 675 0 62 2031 2314

20 1851

ZS BZV5 CZV mg/l mg O2/l mg O2/l 20 20 20 11 2,3 39 6 1 10 4 1 27 4 2 27 25 5 53 28 6 65 60 25 125

20 20 17

As t Ag t mg/l mg/l 10 10 0,003 0,003 0,003 0,000 5E-04 0,0025 0,001 0,003 0,010 0,003 0,011 0,003

aantal meetwaarden gemiddeld std dev minimum P10 P90 maximum grenswaarde lozing/algemeen+sectoraal, mg/l grenswaarde lozing/bijzondere vwd., mg/l verrekenbare meetfouten, % precisie 20 juistheid 10 maximaal gemeten waarde min meetfout 0,008

30 10 3,3

Cr t mg/l 10 0,002 0,000 0,002 0,002 0,003 0,003

+

DOC NH4 mg C/l mg N/l 5,0 15 9,0 3,5 0,9 5,0 8,0 0,17 0,2 15 10,0 16,0

20 10 46

Cu t mg/l 10 0,007 0,005 0,002 0,002 0,013 0,013

Cd t mg/l 10 0,0003 0,0002 0,0001 0,0001 0,0005 0,0005

20 10 11

Hg t mg/l 10 0,00008 0,00003 0,00005 0,00005 0,00010 0,00010

-

-

20 10 3

20 10 0,06

20 10 11

Pb t mg/l 10 0,006 0,004 0,003 0,003 0,010 0,010

Zn t mg/l 10 0,076 0,023 0,053 0,053 0,130 0,134

Co t mg/l 5 0,005 0,000 0,004

Kj-N NO2 NO3 N+N Nt o-PO4 Pt mg N/l mg N/l mg N/l mg N/l mg N/l mg P/l mg P/l 5 15 15 15 10 15 20 3,3 0,04 5,1 5,1 11,0 0,3 0,77 0,5 0,02 3,7 3,7 5,3 0,5 0,7 2,8 0,005 0,15 0,17 6,9 0,02 0,13 0,01 0,2 0,2 7 0,02 0,2 0,07 11 11 23 1 2 4,1 0,08 15 15 24 2,0 2,3 15 3 2

Ni t mg/l 10 0,020 0,038 0,005 0,005 0,123 0,135 0,050

20 10 0,002

20 20 20 20 20 20 10 10 10 10 10 10 0,002 0,009 0,0004 0,00007 0,095 0,007

20 10 17

20 10 1,4

Fmg/l 5 0,6 0,2 0,49

AOX µg Cl/l 5 111 51 42

0,005

Clmg/l 15 395 26 354 356 430 430

0,9

170

20 10 0,004

20 10 301

20 10 0,6

25 25 85

0,300 20 10 0,094


pagina 134

Op basis van deze waarden kan gesteld worden dat doorgaans aan de lozingsvoorwaarden voldaan wordt. Er worden enkel een beperkt aantal overschrijdingen vastgesteld inzake: -

P totaal: één meetwaarde op 20 hoger dan de grenswaarde; mits rekening te houden met de toegestane en verrekenbare meetfout wordt wel nog voldaan;

-

N-totaal: twee meetwaarden (op 10, waarvan één op een schepstaal) die met verrekening van de meetfout nog hoger liggen dan de grenswaarde en één bijkomende meetwaarde die hoger ligt dan de grenswaarde, tenzij rekening gehouden wordt met de meetfout;

-

Ni totaal: één meetwaarde op 10 met een overschrijding van de bijzondere lozingsvoorwaarde.

(de verrekenbare meetfouten inzake precisie en juistheid werden in bovenstaande tabellen opgenomen). Uit de beschikbare gegevens blijkt dan ook dat periodiek rekening dient gehouden te worden met een overschrijding van de lozingsvoorwaarde inzake N-totaal. De gemiddelde waarde voldoet wel ruimschoots aan de grenswaarde. Op de tijdstippen waarop een overschrijding inzake N-totaal gemeten wordt, kan wel vastgesteld worden dat de andere parameters wel nog ruimschoots voldoen aan de grenswaarden. Tabel X-23: Meetwaarden bij vaststelling overschrijding grenswaarde N-totaal Parameter Eenheid datum 24/10/2013 25/10/2013 13/12/2013

Q m³/d

ZS mg/l

BZV5 mg O2/l

1851 1860 1874

26 11 8

5,1 3,1 1,5

+

CZV NH4 N+N Nt o-PO4 Pt mg O2/l mg N/l mg N/l mg N/l mg P/l mg P/l 41,0 46,0 42,0

16,00

2,38

18,0 24,0 20,7

0,02

1,20 0,60 0,20

Dit betekent dus dat er wel kan vanuit gegaan worden dat de installatie normaal in werking was. De grote variabiliteit inzake geloosde N-totaal concentraties is een gegeven waarvan steeds dient uitgegaan te worden. Dit wordt ook bij andere slachthuizen systematisch vastgesteld. In principe zou een sectorale voorwaarde hier ook mee moeten rekening houden. In de mate dat in de toekomst de actueel vastgestelde grenswaarde behouden zou blijven, dient er dan ook ingegrepen te worden op de procesvoering (zie hiervoor bespreking milderende maatregelen).

X.5.

Impactbepaling referentiesituatie

X.5.1.

Impact lozing afvalwater in de referentiesituatie Bij de beoordeling van de impact in de referentiesituatie wordt uitgegaan van de situatie zoals weergegeven in de emissiegegevens van productiejaar 2013. Bij de beoordeling van de piekbelasting (hoge emissie in combinatie met laag debiet Kikbeek), wordt uitgegaan van de van toepassing zijnde lozingsvoorwaarden.


pagina 135

Om de impact van de lozing op het oppervlaktewater te kunnen beoordelen, wordt gerekend met de door Plukon geloosde vracht, uitgaande van de gemeten concentraties en debieten. Hierop aansluitend wordt de impact op het ontvangende water berekend (bijdrage in mg/l op het ontvangende water), rekening houdende met het debiet van de Kikbeek (gemiddeld debiet: 500 l/s). Er dient rekening gehouden te worden met een verdunningsfactor van 29. De resultaten van de berekeningen worden weergegeven in Tabel X-24. Op basis van deze relatieve bijdragen worden volgende impactscores voor de actuele situatie berekend: -

Score 0:

zwevende stoffen en NO2-N

-

Score -1:

BZV, CZV, Kj-N, NO3-N, Ni totaal, F, chloriden en AOX

-

Score -2:

N totaal en Zn totaal

-

Score -3:

Kobalt, o-PO4 en P totaal

Opmerkingen: -

Voor de zware metalen kan de beoordeling als een worst case beoordeling opgenomen worden, gezien de berekende impact betrekking heeft op de totale fractie, terwijl de doelstellingen betrekking hebben op de opgeloste fracties;

-

De score inzake fosfaten van -3 wordt in belangrijke mate beïnvloed door het feit dat de Kikbeek niet aan de wettelijk vastgelegde richtwaarden voldoet;

-

De berekende impact verschilt in aanzienlijke mate t.o.v. het verschil in meetwaarden tussen de meetpunten van de VMM (bij het begin en op het einde van het industrieterrein). Er werd eerder in deze studie reeds aangegeven dat omwille van het voorkomen van ook andere stromen die in de Kikbeek terecht komen tussen beide meetpunten in (andere RWA, overloop bufferbekken dat ook beïnvloed wordt door andere bronnen), opstuwing van het water na het eerste meetpunt,… het niet mogelijk geacht wordt om de invloed van de lozing van het bedrijf kwantitatief af te leiden uit de meetgegevens van enkele metingen op basis van schepstalen. Temeer daar de meetgegevens van 2014 voor bv. chloriden substantieel verschillend zijn van deze van 2011 (het geheel van de gegevens inzake geloosde debieten, geloosde vrachten en gemeten waterkwaliteit aan het begin en einde van het industrieterrein laten niet toe om hieruit éénduidig een gemiddeld debiet van de beek af te leiden). Dit verandert uiteraard niets aan het feit dat tussen beide meetpunten van de Kikbeek een duidelijk effect op de waterkwaliteit vastgesteld wordt, en dit veroorzaakt door het geheel van aanwezige invloedsfactoren van het industrieterrein, inclusief Plukon;

-

Het spreekt vanzelf dat indien het gehanteerde debiet aanzienlijk zou afwijken van het werkelijke debiet, de berekende impact eveneens zal verschillen. Indien het werkelijke gemiddelde debiet een factor 2 lager zou zijn, zal de impact grootteorde een factor 2 hoger zijn. Uiteraard kan ook het omgekeerde niet uitgesloten worden.


pagina 136

Tabel X-24: Impact huidige lozingen op oppervlaktewater Parameter aangenomen gemiddeld debiet Kikbeek, l/s gemiddeld geloosd debiet 2013, in l/s gemiddeld geloosde vracht, mg/s gemiddelde impactbijdrage op Kikbeek, mg/l relatieve gemiddelde impact, % t.o.v. doelstelling doelstelling kleine beek Kempen, mg/l toetswijze doelstelling JG-MKN (voor zware metalen als opgeloste fractie) IC (voor zware metalen als totale fractie)

gemiddeld geloosde vracht, mg/s gemiddelde impactbijdrage op Kikbeek, mg/l relatieve gemiddelde impact, % t.o.v. doelstelling doelstelling kleine beek Kempen, mg/l toetswijze doelstelling JG-MKN (voor zware metalen als opgeloste fractie), mg/l IC (voor zware metalen als totale fractie), mg/l Waarde lager dan rapportagegrens -

Q 500 17,2

+

Kj-N

NO2

NO3

-

N+N

Nt

o-PO4

Pt

59 0,11

57 0,11

1 0,00

87 0,17

87 0,17

189 0,37

5 0,01

13 0,03

4,4

1,8

0,6

1,7

9,1

12,6

18,3

30 90P

6 90P

4 0,07 zomer gemidd.

0,14 zomer

ZS

BZV5

CZV

185 0,36

39 0,08

677 1,31

0,7

1,3

50 90P

6 90P

NH4

-

10 90P 0,200 0,200

As t 0,058 0,0001 3,7

Ag t Cr t Cu t Cd t Hg t Ni t Pb t Zn t 0,051 0,039 0,128 0,005 0,001 0,343 0,107 1,298 0,0001 0,0001 0,0002 0,00001 0,000002 0,0007 0,0002 0,0025 122,4

1,5

3,5

0,0

5,0

3,3

3,0

12,6

Co t 0,079 0,0002

Cl 6789 13

-

F 10,8 0,02

-

AOX 2 0,004

30,5

10,9

2,3

9,2

120 90P 0,003 0,00008

0,005

0,007

0,08

0,00005

0,020

0,007

0,020

0,0005

0,900

0,040

0,005

0,050

0,050

0,80

0,00030

0,030

0,050

0,200

0,0006

0,900

0,040

0,000

Voor de zware metalen andere dan nikkel, zink en kobalt is geen uitspraak mogelijk, gezien geen effectieve concentraties aangetoond in het geloosde water; Bij de beoordeling van de zware metalen dient dan nog aan toegevoegd te worden dat de doelstellingen betrekking hebben op enkel de opgeloste fractie, en de analysewaarden op de totale fractie; Enkel inzake fosfor/fosfaten, zink, kobalt en chloriden wordt een impactbijdrage van meer dan 10 % berekend; Inzake Ntotaal en AOX benadert de impactbijdrage 10 %.


X.5.2.

pagina 137

Impactbepaling grondwaterwinning Het bedrijf Plukon is vandaag vergund voor een grondwaterwinning met een onttrekking van 2.140 m³/dag of 535.000 m³/jaar uit het Heersiaan en Opglabbeek Aquifersysteem (HCOV 1030). Volgens DOV zijn 6 putten vergund, maar vandaag zijn er 4 winningsputten in bedrijf. Drie oorspronkelijke putten zijn niet meer geschikt voor waterwinning en in 2011 werd een nieuwe put in gebruik genomen. De putten zijn geboord tot ca. 100 m –mv. Ook werden drie meervoudige peilputten geboord met een 5 m filter, respectievelijk in de freatische aquifer (9 m diep), in de artesische formatie van Bilzen (Lid van Berg, 28 m diep) en in de artesische formatie van Sint-HuibrechtsHern (Lid van Neerrepen, 49 m diep). In Tabel X-25 worden de berekende afstanden tussen de verschillende pompen peilputten weergegeven (voor ligging zie Bijlage 5-3, pag. 15). Tabel X-25: Afstand tussen de verschillende pompen peilputten Afstand (m)

Put 1

Put 2

Put 3

Put 4

PB09/28/49

Put 1 Put 2 Put 3 Put 4 PB09/28/49

0 197 166 499 101

197 0 246 308 106

166 246 0 542 157

499 308 542 0 414

101 106 157 414 0

De lokale grondwaterwinning is bijna 24 u per dag en 7 dagen per week in bedrijf. Gedurende maximum één etmaal tijdens het weekend is de productie minimaal en gebeurt vooral onderhoud. De winning van grondwater wordt op geen enkel moment volledig stilgelegd. Een normale pompproef is dus moeilijk. Als alternatief werd besloten om met “divers” in de drie peilputten de grondwaterstand te registreren gedurende twee opeenvolgende weken en dit met een grote frequentie om het eventuele effect van aan– en afslaan van de pompen te meten. De peilmetingen tonen een spreiding tussen het minimum en maximum peil van ca. 20 m. Ten gevolge van minder pompen tijdens het weekend kan een herstel van het waterpeil vastgesteld worden tot 5 à 7 meter. De diepste peilput volgt het patroon van stijgingen en dalingen ten gevolge van het aan- en afzetten van de pomp goed. Het effect is uiteraard kleiner dan in de pompputten zelf. De twee minder diepe peilputten bevestigen het bestaan van een ondoorlatende klei (Klei van Boom, Lid van Henis, Fm. van Borgloon). Er is geen verschil meetbaar tussen het peil met de pompputten in werking of tijdens de rust. De metingen gedurende twee weken tonen een duidelijke daling aan van het artesische grondwaterpeil in de diepste peilput (49 m). Deze daling bedraagt ca. 5 m bij de waterwinning in bedrijf. In de pompputten zelf daalt het waterpeil tijdens het pompen ca. 20 m.


pagina 138

In een de KWA-studie (2008)2 is op basis van metingen bepaald dat de aangesproken aquifer wordt gekenmerkt door volgende hydraulische kenmerken: -

kD = 51 m²/d

-

k = 1,1 m/d

-

Ss = 4.4 x 10 (Ss: specifieke elastische berging)

-4

Met deze parameters werd met behulp van het software pakket (MLU) bepaald welke de impact is van de toenmalige winning op de omgeving en wat het effect zou zijn van de gevraagde uitbreiding naar 535.000 m³/jaar. De belangrijkste conclusie was dat dit effect niet mogelijk zou zijn met de drie pompputten die in 2008 nog in bedrijf waren. Er werd geadviseerd om de winning uit te breiden met 2 nieuw te boren pompputten. In plaats van 24 m daling van het grondwaterpeil in de pompput tijdens het pompen, zou dan de daling in elke pompput wat kleiner zijn (15 m). Op grotere afstand en na 10 jaar continu pompen (worst case) met dit debiet, wordt gerekend met een daling van ca. 10 m op 3,2 km afstand en van 5 m op 10 km afstand van het zwaartepunt van de winning. In een recente studie (2014)3 werd de daling berekend voor 4 pompputten. Dit resulteerde in een daling van ca. 20 m (in de vorige studie bedroeg dit voor 3 en 5 pompputten respectievelijk 24 en 15 m). Zonder grondwatermodel maar met toepassing van de formule van Theis wordt een gelijkaardig resultaat bekomen. Deze formule kan gebruikt worden voor een afgesloten artesische aquifer, waarbij verondersteld wordt dat er vanuit de aquifer zelf oneindig water kan onttrokken worden (horizontale toestroming). Omdat met deze benaderende formule de resultaten voor grote tijden en afstanden niet betrouwbaar zijn, werden de uitgevoerde berekeningen beperkt tot 365 dagen continu pompen en een afstand van ca. 300 m van het zwaartepunt van de winning (overschrijding perceelgrens). De waterwinningen in de buurt van Plukon pompen voornamelijk water uit de freatische waterlaag. In een straal van 2 km rond het bedrijf zijn er volgens DOV 28 waterwinningen (klasse 1: 10; klasse A: 5 en klasse 2: 13), waarvan 26 pompen uit de freatische laag. Eén bedrijf pompt met een beperkt jaardebiet (2.000 m³) uit het krijtaquifersysteem (HCOV 1100). In een straal van 5 km rond het bedrijf pompt alleen Plukon uit het Heersiaan en Opglabbeek Aquifersysteem. Er is dan ook geen reden om aan te nemen dat de grondwaterwinning van Plukon aanleiding geeft tot het bedreigen van de bedrijfszekerheid van de naburige waterwinningen. Milderende maatregelen moeten hiervoor dan ook niet overwogen worden. Ter hoogte van verdrogingsgevoelige gebieden in het studiegebied (zie Figuur X-3) zijn geen effecten te noteren, gezien de winning geen invloeden teweegbrengt ter hoogte van de bovenste freatische grondwaterlaag.

2 KWA Bedrijfsadviseurs BV (2008). Geohydrologisch onderzoek grondwaterwinning Pingo Poultry Maasmechelen. 19 p. en 5 bijlagen 3 ACC Geology (mei 2014): Chris Cammaer: Hydrologische studie grondwaterwinning; huidige situatie Plukon Maasmechelen. 36 p. en 2 bijlagen


pagina 139

Figuur X-3: Verdrogingsgevoelige gebieden in de omgeving van Plukon (blauwe spot)

Uit de analyseresultaten van de regelmatig genomen grondwaterstalen kan geconcludeerd worden dat de kwaliteit van het grondwater gedurende de jaren heen gelijk is gebleven (zie Tabel X-26).


pagina 140

Tabel X-26: Vergelijking kwaliteit opgepompt grondwater 2013 t.o.v. 2008

De grondwaterwinning veroorzaakt geen verandering in samenstelling van het aanwezige water in de watervoerende aquifer.

X.6.

Methodologie beschrijving van de toekomstige situatie Net zoals in de referentiesituatie zullen de activiteiten of ingrepen die rechtstreeks of onrechtstreeks de waterhuishouding en de waterkwaliteit in het ontvangende oppervlaktewater kunnen beïnvloeden, besproken worden. Het betreft hierbij de impact van de lozingen van niet-verontreinigd hemelwater en van het gezuiverde bedrijfsafvalwater op de ontvangende waterloop of het stijgende gebruik van grond- of proceswater. De lozingskarakteristieken van het project worden gekarakteriseerd en gekwantificeerd voor alle relevante knelpunten aan de hand van bedrijfsgegevens. De actuele lozingskarakteristieken worden getoetst t.o.v. de geldende lozingsvoorwaarden (VLAREM II) en specifiek in de vergunning opgelegde lozingsvoorwaarden. Indien van toepassing wordt de bijdrage tot de verontreiniging van het ontvangende oppervlaktewater berekend en wordt de impact getoetst t.o.v. de waterkwaliteitsdoelstellingen. De beoordeling zal gebaseerd zijn op het belang van de bijdrage tot de waterverontreiniging in het ontvangende oppervlaktewater.


pagina 141

Bij het schatten van de toekomstig te lozen debieten bij volledige invulling van de aangevraagde capaciteit, zal rekening gehouden worden met de berekende hoeveelheid geloosd water afkomstig van Plukon in functie van het aantal geslachte kippen op basis van de weekregistratie van geloosd afvalwater en aantal geslachte kippen (exclusief de gegevens van week 1, gezien in deze week slechts een relatief beperkt aantal slachtingen werd uitgevoerd).

Figuur X-4: Hoeveelheid geloosd water i.f.v. het aantal geslachte kippen Voor de geplande situatie wordt er dan ook van uit gegaan dat het door Plukon geloosde afvalwater zowat 8 liter per kip bedraagt. Uit deze extrapolatie wordt er afgeleid dat er op jaarbasis maximaal zowat 112.500 m³ extra BA door Plukon zal geloosd worden. Voor de geplande situatie wordt er verondersteld dat de hoeveelheid door Ariake aangeleverd afvalwater gelijk blijft. Uiteraard wordt bij de impactbeoordeling rekening gehouden met de gecumuleerde impact van de totale lozing, en niet enkel met het aandeel afkomstig van Plukon.

X.6.1.

Impactbeoordeling in de toekomstige situatie In de toekomstige situatie wordt omwille van de uitbreiding van het aantal geslachte dieren een uitbreiding van de grondwaterwinning gewenst en dit tot een jaarlijks debiet van 562.500 m³/jaar (versus 535.000 m³/jaar actueel vergund). Ten opzichte van de werkelijke situatie in 2013 is dit een stijging van ongeveer 100.500 m³. Deze verhoogde opname van grondwater zal aanleiding geven tot een verhoogd jaardebiet van het te lozen bedrijfsafvalwater. Rekening houdend met het geschatte extra geloosd BA (als maximaal ingeschatte waarde van 112.500 m³/jaar) en de voorziene extra grondwaterwinning die bij de geplande capaciteit voorzien wordt, betekent dit dat er zowat 12.000 m³ extra leidingwater noodzakelijk kan zijn (als maximale inschatting).


X.6.1.1.

pagina 142

Effecten lozing toekomstige situatie Voor het grondwater wordt, zoals reeds in de beschrijving van de toekomstige situatie opgenomen, gewerkt met een debiet van 565.000 m³. Mogelijks wordt in de toekomst een nieuw gebouw/bijkomende verharding voorzien voor de expeditie. Er is nog geen beslissing hieromtrent en er zijn ook nog geen concrete plannen voor het realiseren van nieuwe gebouwen en/of bijkomende verhardingen. Het is dan ook niet mogelijk om een éénduidig beeld te geven van de extra verharde oppervlakte die er mogelijks zou kunnen bijkomen. Er kan wel reeds aangegeven worden dat, indien er toch nieuwe gebouwen zouden voorzien worden, het aandeel van de extra verharde oppervlakte t.o.v. de huidige verharding relatief beperkt zal zijn. Tevens zal het bedrijf bij de bouwaanvraag moeten voldoen aan de gewestelijke bepalingen inzake hemelwater. Hierbij dient concreet aangegeven te worden hoe met het hemelwater zal omgegaan woorden, zoniet kan geen bouwvergunning bekomen worden. Om hieraan te voldoen kunnen verschillende mogelijkheden aangewend worden zoals opslag en hergebruik, buffering en infiltratie, vertraagde afvoer, groendaken,… Ten aanzien van mogelijke extra verharding zijn er verschillende scenario’s mogelijk, gaande van geen extra verharding tot +- 10.000 m². De implicaties hiervan worden in onderstaande tabel opgenomen. Tabel X-27: Hemelwaterafvoer geplande situatie

m² 61000 1300

hemelwater 0,8 m³/m² m³/jaar 48800 1040

hemelwater geloosd m³/jaar 41624 884

58500

46800

39780

1200

960

960

RWZI-RWA

962 38 m² 0 5000 10000

769 31 m³/jaar 0 4000 8000

769 31 m³/jaar 0 3400 6800

buffer/RWA buffer/RWA

hemelwater actueel totaal verharde oppervlakte, actueel oppervlakte daken opp. niet-verontreinigd verhard terrein opp. potentieel verontreinigd waarvan WZI levellingtank opties extra verharding optie 1 optie 2 optie 3

afvoer buffer/RWA buffer/RWA buffer/RWA

Gezien de wettelijke verplichting, en het feit dat het om een relatief beperkte oppervlakte gaat (indien gerealiseerd), kan gesteld worden dat bij realisatie de impact van het extra hemelwater als verwaarloosbaar tot hooguit beperkt te beschouwen is, gezien de wettelijk te nemen maatregelen. Het feit dat hieromtrent thans nog geen beslissing genomen is, leidt ook niet tot een leemte in de kennis met implicaties ten aanzien van een onderbouwde impactbeoordeling. Bij de opmaak van de waterbalans voor de geplande situatie zal eenvoudigheidshalve rekening gehouden worden met dezelfde hoeveelheden hemelwater als in de actuele situatie.


pagina 143

Tabel X-28: Waterbalans toekomstige situatie (situatie met ongewijzigde lozing van Ariake) Waterbalans gepland

in m³/jaar 562.500 13.000

grondwater leidingwater hemelwater niet verontreinigd potentieel verontreinigd aanvoer via Ariake geloosd BA geloosd sanitair geloosd niet verontreinigd hemelwater saldo (o.a. verdampt, afgevoerd met afvalstoffen, slib,…) totaal

uit m³/jaar

47.840 840 126.472

750.652

654.000 10.500 40.664 45.488 750.652

Het lozingsdebiet waarmee de impactbepaling in de toekomstige situatie wordt berekend, bedraagt 654.000 m³ (1.792 m³/dag of 74,7 m³/uur). Hiermee wordt bij volle capaciteit de hydraulische ontwerpbelasting van de WZI quasi volledig ingevuld (ontwerpkarakteristiek 1.800 m³/dag zoals reeds opgenomen bij bespreking van de actuele situatie). Bij de situatie waarbij het bedrijf Ariake de door Plukon toegestane lozing van 400 m³/dag volledig zou invullen, dient nog rekening gehouden te worden met een extra dagdebiet van zowat 210 m³/dag. Hiermee zou de gemiddelde hydraulische belasting zich op een niveau situeren van zowat 2.000 m³/dag (730.000 m³/jaar). Voor de berekening van de jaargemiddelde impact zal dan ook met deze waarde rekening gehouden worden. Bij geplande volle capaciteit zal dan ook de nodige buffering dienen aanwezig te zijn teneinde de hoeveelheid afvalwater te kunnen bufferen, zodat ook op zaterdag, zondag en feestdagen de WZI telkens op volle capaciteit operationeel kan zijn (dit in tegenstelling met de actuele situatie waarbij er op zaterdag doorgaans iets minder geloosd wordt en op zon- en feestdagen er doorgaans nauwelijks of geen lozing is). Momenteel situeert de buffercapaciteit zich t.h.v. de levellingtank. Deze beluchte tank heeft een inhoud van ±1.500 m³. Met een volledig gevulde tank kan dan ook hooguit slechts 3/4 dag aan volle hydraulische belasting gewerkt worden. Het wordt dan ook noodzakelijk geacht om voor extra buffering te zorgen, tenzij de WZI alsnog een aanzienlijk hogere belasting zou aankunnen dan de ontwerpgegevens die bij het ontwerpen van de oorspronkelijke WZI werden gebruikt, zodat er tijdens de weekdagen aan een aanzienlijk hogere capaciteit kan gezuiverd worden. Dit maakt momenteel onderwerp uit van een specifieke studie. Het wordt dan ook niet mogelijk geacht om éénduidig aan te geven welk minimaal buffervolume er nodig zou zijn. Indien ervan zou uitgegaan worden dat er gemiddeld 2.000 m³/dag kan gezuiverd worden met de bestaande installatie (dit is een dagdebiet dat thans regelmatig gezuiverd wordt, en waarbij ook aan de lozingsvoorwaarden voldaan wordt), dan zou een buffercapaciteit van grootteorde 4.000 m³ nodig zijn om op deze wijze het volledige weekend te kunnen overbruggen (dit is uiteraard bij realisatie van de volledige geplande capaciteit en maximale aanlevering door Ariake). Zoals hierboven reeds aangegeven wordt dit thans nog verder onderzocht.


pagina 144

Extra buffering heeft als bijkomend voordeel dat de samenstelling van het influent aan minder schommelingen onderhevig zal zijn, waardoor ook de effluentkwaliteit minder schommelingen met zich mee zou kunnen brengen. Het extra influent dat in de geplande situatie voorzien wordt, zal er ook voor zorgen dat de totale N-belasting aanzienlijk hoger zal zijn dan de ontwerpbelasting. Voor de andere parameters worden nog steeds geen echte problemen verwacht ten aanzien van de ontwerpparameters. Gezien er zich in de actuele situatie reeds af en toe problemen stellen m.b.t. het voldoen aan de huidige sectorale lozingsvoorwaarde inzake N-totaal (niet onlogisch, gezien uit de BBT-studie van VITO kan afgeleid worden dat het permanent halen van een lozingswaarde van minder dan 15 mg/l te aanzien is als verder gaand dan BBT), wordt dan ook verwacht dat bij de voorziene uitbreiding van de productie, de realisatie van de geplande capaciteit en het behandelen van een maximale hoeveelheid van 400 m³/dag afkomstig van het bedrijf Ariake, er aanpassingen nodig zullen zijn aan de WZI, teneinde te komen tot een hogere N-verwijdering. Met deze aanpassingen kan desgevallend bijkomend een positieve impact op de hydraulische belasting gerealiseerd worden. In Tabel X-29 wordt de impact van de lozing op de Kikbeek voorgesteld. Bij de berekeningen van de jaargemiddelde impact wordt er van uit gegaan dat in de geplande situatie quasi gelijkaardige lozingsconcentraties haalbaar zijn zoals deze die in 2013 gemeten werden. In een latere fase van de studie wordt nog een bijkomende impactberekening uitgevoerd waarbij uitgegaan wordt van een eventuele aanzienlijke uitbreiding van de capaciteit van Ariake (dit is dan ook te aanzien als een worst case beoordeling). Voor de beoordeling van de piekbelasting wordt uitgegaan van een situatie waarbij geen uitbreiding van de buffer gerealiseerd wordt, zodat in het weekend grootteorde 1.500 m³ kan behandeld worden. Dit leidt ertoe dat op weekdagen 2.500 m³/dag dient gezuiverd te worden. Bij de studie die thans wordt uitgevoerd naar eventueel noodzakelijke aanpassingen, wordt ook uitgegaan van dit debiet.


pagina 145

Tabel X-29: Impact toekomstige lozingen op oppervlaktewater Parameter aangenomen gemiddeld debiet Kikbeek, l/s gemiddeld te lozen dagdebiet, m³/dag gemiddeld te lozen debiet, in l/s gemiddeld te lozen vracht, mg/s gemiddelde impactbijdrage op Kikbeek, mg/l relatieve gemiddelde impact , % tov doelstelling doelstelling kleine beek Kempen toetswijze doelstelling kleine beek Kempen JG-MKN (voor zware metalen en fluoriden als opgeloste fractie), mg/l IC (voor zware metalen als totale fractie), mg/l score totale impact bij maximale capaciteit relatieve bijdrage t.o.v. IC, % verhouding gemiddelde lozing / IC

Q 500 2000 23,1

+

-

-

+

ZS

BZV5

CZV

NH4

KjN

NO2

NO3

N

249 0,48 1,0 50 90P

52 0,10 1,7 6 90P

912 1,74 5,8 30 90P

80 0,15

76 0,15 2,4 6 90P

1 0,00 0,8

117 0,22 2,2 10 90P

118 0,23

N

Nt

oPO4

Pt

255 0,49 12,2 4 zomer

6 0,01 16,9 0,07 gemid

18 0,03 24,4 0,14 zomer

-3

-3

-3

0,200

0

-1

-1

-1

0,200 0 0,8 0,2

-1

Parameter As t Ag t Cr t Cu t Cd t Hg t Ni t Pb t Zn t gemiddeld te lozen vracht, mg/s 0,078 0,068 0,052 0,172 0,007 0,002 0,463 0,145 1,750 gemiddelde impactbijdrage op Kikbeek, mg/l 0,0001 0,0001 0,0001 0,0003 0,00001 0,000003 0,0009 0,0003 0,003 relatieve gemiddelde impact , % tov doelstelling 4,9 163,2 2,0 4,7 0,02 6,6 4,4 4,0 16,7 doelstelling kleine beek Kempen toetswijze doelstelling kleine beek Kempen JG-MKN (voor zware metalen en 0,003 0,00008 0,005 0,007 0,08 0,00005 0,020 0,007 0,020 fluoriden als opgeloste fractie), mg/l IC (voor zware metalen als totale fractie), mg/l 0,005 0,000 0,050 0,050 0,80 0,00030 0,030 0,050 0,200 score totale impact bij maximale capaciteit n.t.b. n.t.b. n.t.b. n.t.b. n.t.b. n.t.b. -1 n.t.b. -2 relatieve bijdrage t.o.v. IC, % 3,0 32,6 0,2 0,7 0,0 1,1 2,9 0,6 1,7 verhouding gemiddelde lozing / IC 0,7 7,4 0,0 0,1 0,0 0,3 0,7 0,1 0,4 berekend op basis van onderste rapportagegrens

F 14,6 0,03 3,1

-

AOX 2,6 0,005 12,3

0,0005

0,900

0,040

0,0006 -3 33,9 7,7

0,900 -1 3,1 0,7

0,040 -2 12,3 3

Co t 0,106 0,0002 40,7

-

Cl 9151 17 14,6 120 90P

-1


pagina 146

n.t.b: niet te berekenen omwille van geen aantoonbare concentraties in het geloosde water -

Er wordt bij maximale invulling van de geplande situatie een belangrijke negatieve impact berekend voor de parameters Ptotaal en fosfaten. Inzake Ntotaal wordt de drempelwaarde van relevante negatieve impact naar belangrijke negatieve impact net overschreden;

-

De belangrijke negatieve impact die berekend wordt inzake fosfaten en N-totaal, wordt mede veroorzaakt door de slechte waterkwaliteit van de Kikbeek ten aanzien van deze parameters en het lage debiet.

-

Het aantal meetwaarden inzake Co waarop de beoordeling uitgevoerd wordt, is beperkt. Bijkomende monitoring van deze parameter is dan ook aangewezen. Ook hier dient er op gewezen te worden dat de beoordeling van Cototaal gebeurt t.o.v. de opgeloste fractie, waardoor mogelijks een aanzienlijke overschatting van de impact kan optreden;

-

M.b.t. de parameters Zn en AOX wordt een relevante negatieve impact berekend. Het aantal meetwaarden inzake AOX waarop de beoordeling uitgevoerd wordt, is echter wel beperkt. Bijkomende monitoring van deze parameter is dan ook aangewezen. Dit wordt thans in het eigen controle-meetprogramma van het bedrijf mee opgenomen.

Samenvatting van de gemiddelde impactscores: -

Score 0:

zwevende stoffen en NO2-N

-

Score -1:

BZV, CZV, Kj-N, NO3-N, Ni totaal, Fluoriden en Chloriden

-

Score -2:

Zn totaal en AOX

-

Score -3:

N totaal, P totaal, o-PO4 en Co totaal

Opmerkingen: -

Voor de zware metalen en fluoriden kan de beoordeling als een worst case beoordeling opgenomen worden, gezien de berekende impact betrekking heeft op de totale fractie, terwijl de doelstellingen betrekking hebben op de opgeloste fracties;

-

De score inzake fosfaten van -3 wordt in belangrijke mate beïnvloed door het feit dat de Kikbeek niet aan de wettelijk vastgelegde richtwaarden voldoet;

-

De berekende impact wordt ook negatief beïnvloed door het beperkte debiet van de beek. Zoals eerder aangegeven kan de impact op de Maas, waarin de Kikbeek uitmondt, wel als verwaarloosbaar aanzien worden gezien het gemiddeld debiet van de Maas veel groter is.


pagina 147

Tabel X-30: Indicatieve jaargemiddelde impactberekening bij aanzienlijke toename lozingsdebiet Ariake Parameter aangenomen gemiddeld debiet Kikbeek, l/s gemiddeld te lozen dagdebiet, m³/dag gemiddeld te lozen debiet, in l/s gemiddeld te lozen vracht, mg/s gemiddelde impactbijdrage op Kikbeek, mg/l relatieve gemiddelde impact , % tov doelstelling doelstelling kleine beek Kempen toetswijze doelstelling kleine beek Kempen JG-MKN (voor zware metalen en fluoriden als opgeloste fractie), mg/l IC (voor zware metalen als totale fractie), mg/l score totale impact bij maximale capaciteit relatieve bijdrage t.o.v. IC, % verhouding gemiddelde lozing / IC

Parameter gemiddeld te lozen vracht, mg/s gemiddelde impactbijdrage op Kikbeek, mg/l relatieve gemiddelde impact , % tov doelstelling doelstelling kleine beek Kempen toetswijze doelstelling kleine beek Kempen JG-MKN (voor zware metalen en fluoriden als opgeloste fractie), mg/l IC (voor zware metalen als totale fractie), mg/l score totale impact bij maximale capaciteit relatieve bijdrage t.o.v. IC, % verhouding gemiddelde lozing / IC berekend op basis van onderste rapportagegrens

Q 500 2400 27,8

ZS

BZV5

CZV

NH4

+

KjN

NO2

-

NO3

-

N+N

Nt

oPO4

Pt

299 0,57 1,1 50 90P

63 0,12 2,0 6 90P

1094 2,07 6,9 30 90P

96 0,18

92 0,17 2,9 6 90P

1 0,002 0,9

140 0,27 2,7 10 90P

141 0,27

306 0,58 14,5 4 zomer

7 0,01 20,1 0,07 gemid

21 0,04 29,0 0,14 zomer

-3

-3

-3

0,200

-1

As t 0,093 0,0002 5,9

-1

-1

-1

0,200 0 0,9 0,2

-1

Ag t Cr t Cu t Cd t Hg t Ni t Pb t 0,082 0,063 0,207 0,008 0,002 0,556 0,174 0,0002 0,0001 0,0004 0,00002 0,000004 0,0011 0,0003 194,1 2,4 5,6 0,02 7,9 5,3 4,7

-

0,003 0,00008

0,005

0,007

0,08

0,00005

0,020

0,007

0,020

Co t Cl 0,128 10981 0,0002 21 48,4 17,3 120 90P 0,0005

0,005 n.t.b. 3,5 0,7

0,050 n.t.b. 0,2 0,0

0,050 n.t.b. 0,8 0,1

0,80 n.t.b. 0,0 0,0

0,00030 n.t.b. 1,3 0,3

0,030 -1 3,5 0,7

0,050 n.t.b. 0,7 0,1

0,200 -2 2,0 0,4

0,0006 -3 40,4 7,7

0,000 n.t.b. 38,8 7,4

Zn t 2,100 0,004 19,9

-1

-

F AOX 17,5 3,1 0,03 0,006 3,7 14,6

0,900 0,040 0,900 0,040 -1 -2 3,7 14,6 0,7 3


pagina 148

Tabel X-31: Indicatieve impactberekening piekbelasting bij aanzienlijke toename lozingsdebiet Ariake Parameter aangenomen laag debiet Kikbeek, l/s maximaal dagdebiet, m³/dag maximaal te lozen debiet , in l/s geloosde vracht, mg/s bij maximale lozing maximale impactbijdrage op Kikbeek, mg/l relatieve maximale impact , % tov doelstelling doelstelling kleine beek Kempen, mg/l toetswijze doelstelling kleine beek Kempen MAC of JG-MKN (voor zware metalen en fluoriden als opgeloste fractie),mg/l IC (voor zware metalen als totale fractie), mg/l beoordeling relatieve bijdrage t.o.v. IC, % verhouding pieklozing / IC

debiet 210 3000 34,7

ZS

BZV5

CZV

2083 8,51 17 50 90P

868 3,55 59 6 90P

4340 17,74 59 30 90P

NH4

+

KjN

NO2

-

NO3

-

N+N

Nt

oPO4

Pt

174 0,71

260 1,06 18 6 90P

3 0,01 2

257 1,05 10 10 90P

174 0,71

521 2,13 53 4 zomer

35 0,14 203 0,07 gemid

69 0,28 203 0,14 zomer

-1

-3

-3

0,600

0

-1

-1

0

0,200 -1 7,1 0,5

0

-

Parameter As t Ag t Cr t Cu t Cd t Hg t Ni t Pb t Zn t Co t Cl geloosde vracht, mg/s bij maximale lozing 0,174 0,014 1,736 1,736 0,028 0,010 4,688 1,736 4,653 0,017 14931 maximale impactbijdrage op Kikbeek, mg/l 0,0007 0,00006 0,0071 0,0071 0,00011 0,00004 0,0192 0,0071 0,019 0,00007 61 relatieve maximale impact , % tov doelstelling 24 71 142 101 25 61 96 99 95 14 51 doelstelling kleine beek Kempen, mg/l 120 toetswijze doelstelling kleine beek Kempen 90P MAC of JG-MKN (voor zware metalen en 0,003 0,00008 0,005 0,007 0,00045 0,00007 0,020 0,0072 0,020 0,0005 fluoriden als opgeloste fractie),mg/l IC (voor zware metalen als totale fractie), mg/l 0,005 0,0004 0,050 0,050 0,00080 0,00030 0,030 0,0500 0,200 0,0006 beoordeling -1 -2 -2 -1 -1 relatieve bijdrage t.o.v. IC, % 14 14 14 14 14 14 64 14 10 12 verhouding pieklozing / IC 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 4,5 1,0 0,7 0,8 berekend op basis van onderste rapportagegrens

F 31,3 0,13 14

-

AOX 5,903 0,02 60

0,900

0,040

0,900 -1 14 1,0

0,040 -2 60 4,3


pagina 149

Ten aanzien van de indicatieve impactbeoordeling inzake piekbelasting bij aanzienlijke uitbreiding van Ariake kunnen volgende conclusies geformuleerd worden: -

Voor de niet-gevaarlijke stoffen wordt een verwaarloosbaar, tijdelijk effect berekend inzake zwevende stoffen, Kjeldahl-N en NO3-N;

-

Voor de niet-gevaarlijke stoffen BZV, CZV, chloriden en N totaal, wordt een beperkt tijdelijk effect berekend;

-

Voor de niet-gevaarlijke stoffen o-fosfaat en Ptotaal een belangrijk (onaanvaardbaar) tijdelijk effect. Dit wordt in belangrijke mate mee veroorzaakt door het lage debiet van de beek;

-

M.b.t. de gevaarlijke stoffen wordt een relevant (aanvaardbaar) tijdelijk effect berekend voor de stoffen AOX, Ni totaal, en Zn totaal;

-

Voor de parameters NO2-N, Co totaal en fluoriden wordt een beperkt tijdelijk effect berekend.

Opmerkingen:

X.6.1.2.

-

M.b.t. de metalen en fluoriden dient wel aangegeven te worden dat dit betrekking heeft op een worst case beoordeling gezien de totale concentraties beoordeeld worden t.o.v. doelstellingen die enkel op de opgeloste fracties van toepassing zijn;

-

Tevens dient aangegeven te worden dat de beoordeling van de piekimpact voor de meeste parameters (ook voor N en P), uitgevoerd wordt t.o.v. een uitgemiddelde toetsingswaarde (bv. P90, of jaargemiddelde of zomerjaargemiddelde), en niet t.o.v. een momentane beoordelingswaarde.

Grondwater Het bedrijf streeft in de toekomst naar een hogere productie (250.000 kippen/dag) maar tegelijk ook naar een verdere reductie van het waterverbruik per kip (van 9,2 naar 9 liter/kip). Dit komt neer op een uitbreiding van het vergund grondwaterdebiet van 535.000 m³/jaar tot 562.500 m³/jaar en van 2.140 m³/dag tot maximum 2.250 m³/dag. Op basis van een berekening met de formule van Theis zou dit neerkomen op een bijkomende daling van het artesisch waterpeil met 1,2 m na 365 dagen en op een afstand van 300 m (ca. perceelsgrens). Gezien de huidige situatie is het te verwachten dat de actuele waterwinning (4 pompputten, aangesproken aquifer) dit niet aankan. De huidige waterwinning (4 pompputten, pompen die gesmoord worden omdat de putten anders te snel droog trekken wegens beperkte doorlatendheid van de laag) zal een blijvende oorzaak zijn van zorgen. Naast andere maatregelen (waterbesparing, recuperatie van water, andere mogelijke bronnen van water) is het aangewezen uit te kijken naar alternatieve watervoerende lagen. Theoretisch zou het freatisch grondwater in de Maasgrinden in aanmerking kunnen komen, maar gezien de kwetsbaarheid van de aquifer voor gebeurlijke verontreiniging, is deze aquifer minder geschikt uit het oogpunt van voedselveiligheid. Het meest voor de hand liggende alternatief is het gebruik van het dieper liggend Krijtaquifer (HCOV 1100). Deze waterlaag is veel beter watervoerend dan het kleiig complex dat nu wordt aangesproken. Interferentie van deze winning op naburige waterwinningen zal beperkt zijn. In een straal van 5 km zijn er 4 waterwinningen die uit


pagina 150

deze aquifer pompen, maar het vergunde debiet van deze waterwinningen is zeer beperkt (in totaal 15.500 m³/jaar). Dit alternatief wordt op korte termijn uitgetest door het boren van een winningsput op korte afstand van de huidige put 1, waarvan de capaciteit duidelijk te beperkt is. De geplande proefboring in de krijtlaag is van start gegaan in november 2014. De tijdelijke vergunning is reeds toegekend. Op basis van testen en metingen in en rond de nieuwe put in de krijtaquifer kan een prognose gegeven worden van de te verwachten effecten op de omgeving met een aangepaste winning (vervanging van 1 of meer putten) en het gewenste hogere jaardebiet. Deze resultaten zullen meegenomen worden in de milieuvergunningsaanvraag.

X.6.2.

Overzicht effecten De belangrijkste effecten situeren zich ten aanzien van de impact van Ntotaal, Ptotaal en fosfaten. Inzake P wordt dit ook in belangrijke mate beïnvloed door de slechte waterkwaliteit terzake. Inzake Ntotaal zijn vnl. de overschrijdingen van de actuele lozingsvoorwaarde die af en toe optreden het meest relevant (relevanter dan de impactbijdrage). Bijkomend wordt omwille van de hoge N-belasting (aanzienlijk hoger dan de uitgangswaarde die gebruikt werd bij de dimensionering van de WZI) een aanpassing aan de WZI en/of sturing ervan, noodzakelijk geacht. Ten aanzien van de impactbeoordeling inzake piekbelasting kunnen volgende conclusies geformuleerd worden: -

voor de niet-gevaarlijke stoffen wordt een verwaarloosbaar, tijdelijk effect berekend, behoudens inzake o-fosfaat en Ptotaal, waarvoor een belangrijk tijdelijk effect optreedt; dit wordt uiteraard in belangrijke mate mee veroorzaakt door het lage debiet van de beek dat in rekening gebracht wordt.

-

m.b.t. de gevaarlijke stoffen wordt een relevant (aanvaardbaar) tijdelijk effect berekend voor de stoffen Co, Ni en Zn. Voor de andere beoordeelde parameters wordt een beperkt tijdelijk effect berekend.

Gezien op bepaalde ogenblikken de indelingscriteria van een aantal gevaarlijke stoffen overschreden worden, dienen in de milieuvergunning bijzondere milieuvergunningsvoorwaarden opgenomen te worden. Op basis van de huidige kennis heeft dit betrekking op nikkel en AOX. De geplande uitbreiding leidt niet tot wijzigingen inzake te lozen hemelwater of sanitair water, behoudens desgevallend alsnog een extra gebouw zou voorzien worden. Dit is tot op heden nog niet beslist. Gezien de relatief beperkte extra verharde oppervlakte die desgevallend toch zou voorzien worden, en gezien de strikte wettelijke verplichtingen inzake hemelwater (opslag, buffering,…) zonder dewelke er geen bouwvergunning kan bekomen worden, kan het effect hiervan als verwaarloosbaar beschouwd worden. In onderstaande tabel wordt een overzicht opgenomen van de toegekende scores in functie van een eventuele uitbreiding van de hoeveelheid afvalwater aangeleverd door Ariake. Hieruit blijkt dat inzake jaargemiddelde impact er enkel een slechtere score toegekend wordt voor de zwevende stoffen. Bij de maximale daggemiddelde impact (piekbelasting) wordt er zowel inzake chloriden, BZV, CZV als N-totaal een negatievere score bekomen. Er dient uiteraard wel nog rekening mee gehouden te worden dat de impact op de Kikbeek voor elke parameter zal toenemen, zelfs indien dit niet vertaald zit in een gewijzigde impactscore.


pagina 151

Tabel X-32: Overzichtstabel toegekende scores in de geplande situatie in functie van de aanlevering door Ariake debiet Ariake, m³/dag Q, m³/dag ZS BZV5 CZV KjN NO2NO3Nt oPO4 Pt As t Ag t Cr t Cu t Cd t Hg t Ni t Pb t Zn t Co t ClFAOX

X.6.3.

jaargemiddelde impact 400 800 2000 2400 0 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 0 0 -1 -1 -3 -3 -3 -3 -3 -3 n.t.b. n.t.b. n.t.b. n.t.b. n.t.b. n.t.b. n.t.b. n.t.b. n.t.b. n.t.b. n.t.b. n.t.b. -1 -1 n.t.b. n.t.b. -2 -2 -3 -3 -1 -1 -1 -1 -2 -2

maximale daggemiddelde impact 400 800 2500 3000 0 0 0 -1 0 -1 0 0 -1 -1 0 0 0 -1 -3 -3 -3 -3 n.t.b. n.t.b. n.t.b. n.t.b. n.t.b. n.t.b. n.t.b. n.t.b. n.t.b. n.t.b. n.t.b. n.t.b. -2 -2 n.t.b. n.t.b. -2 -2 -1 -1 0 -1 -1 -1 -2 -2

Buffercapaciteiten Op het bedrijfsterrein zijn een tweetal buffers aanwezig die onder meer een grote hoeveelheid hemelwater en afvalwater kunnen bufferen. Voor de opvang van hemelwater is een bufferbekken aanwezig. Afvalwater kan gebufferd worden in de levellingtank. Voor de geplande situatie wordt de buffercapaciteit inzake BA wel als onvoldoende beoordeeld, tenzij er door aanpassing van de WZI op weekdagen een grotere capaciteit kan verwerkt worden. Zoniet, dan dient extra buffering ervoor te zorgen dat ook in de weekends de WZI op veel hogere capaciteit kan werken dan thans het geval is. Een buffercapaciteit van 4.000 m³ wordt hiervoor aangewezen geacht. Dit aspect maakt momenteel deel uit van een specifieke studie aangaande de vereiste aanpassingen aan de WZI. In deze studie wordt er in eerste instantie uitgegaan van een debiet van 2.500 m³/dag, waardoor er geen uitbreiding van de buffercapaciteit noodzakelijk zou zijn. In de mate dat Ariake de productie aanzienlijk zou uitbreiden (bv. door het voorzien van 3 shiften), en de verhoogde debieten ook door Plukon contractueel aanvaard worden om te behandelen, wordt extra buffering en aanpassing van de WZI/slibverwerking wel noodzakelijk geacht.


X.6.4.

pagina 152

Elementen voor de watertoets De door het bedrijf gevraagde uitbreiding leidt al dan niet tot extra verharding (tot +-8 of maximaal 16 % extra). Dit is tot op heden nog niet beslist. Gezien de relatief beperkte extra verharde oppervlakte die desgevallend toch zou voorzien worden, en gezien de strikte wettelijke verplichtingen inzake hemelwater (opslag, buffering,…), zonder dewelke er geen bouwvergunning kan bekomen worden, kan het effect hiervan als verwaarloosbaar tot hooguit beperkt beschouwd worden.

X.7.

Milderende maatregelen

X.7.1.

Lozing afvalwater Piekbelastingen dienen vermeden te worden. Hiervoor is een constante samenstelling nodig van het influent om periodieke overbelastingen van de zuiveringsinstallatie te vermijden. Voldoende voorbehandeling van het afvalwater van derden (zoals thans toegepast door de extra geïnstalleerde vetafscheiding), en een voldoende buffering kan leiden tot een stabiele instroom. Uitbreiding van de buffercapaciteit wordt in het licht van de te verwachten hydraulische belasting aangewezen geacht, tenzij door aanpassingen aan de WZI de dagcapaciteit kan uitgebreid worden. Indien extra buffering voorzien zou worden, dient uiteraard rekening gehouden te worden met een beperking van mogelijke geuremissies. Extra buffering wordt wel aangewezen geacht indien de door Plukon geplande uitbreiding gekoppeld zou worden aan een eventueel hogere aanvoer vanuit Ariake. Momenteel is de aanvoer contractueel beperkt tot 400 m³/dag (teneinde een zo volledig mogelijk beeld te bekomen van hoe de situatie in de toekomst er mogelijks zou kunnen uitzien, werd bij de impactbeoordeling als worst case situatie ook de situatie bekeken indien Ariake toch een productie-uitbreiding zou realiseren; hiermee wordt ook tegemoet gekomen aan de opmerkingen van ANB zoals geformuleerd op de ontwerp-MER bespreking). Teneinde invulling te kunnen geven aan de voorgestelde milderende maatregelen, wordt een engineering studie tot aanpassing van de WZI en/of aanpassing bedrijfsvoering noodzakelijk geacht. Deze wordt thans uitgevoerd door de firma Aqua. Op basis van een eerste inschatting zal de uitbreiding tot een dagcapaciteit van 2.500 m³/dag volgende aanpassingen vereisen: -

Uitbreiding van de beluchtingscapaciteit;

-

Verlaging van de slibbelasting;

-

Aanpassing capaciteit pompen;

-

Aanpassing slibverwerking.

Uiteraard zijn deze aanpassingen enkel nodig indien de geplande uitbreiding effectief gerealiseerd zal worden. Gezien de vaststellingen dat op bepaalde ogenblikken de actueel vastgelegde lozingsnormen inzake N en P overschreden worden (lozingsnormen die als strenger kunnen beoordeeld worden dan de BBT-gerelateerde grenswaarden die door VITO werden opgenomen), en gezien de belangrijke negatieve impact die voor beide componenten berekend worden, dient ook specifieke aandacht aan de opvolging van


pagina 153

deze componenten besteed te worden. Thans zitten beide componenten wel in een monitoringprogramma van het bedrijf, maar gezien de meetresultaten pas na enige tijd bekend zijn, kan pas na verloop van tijd ingegrepen worden indien vastgesteld wordt dat een grenswaarde overschreden wordt. In die zin wordt het opportuun geacht om de sturing van de WZI en de beluchting meer af te stemmen op de resultaten van online metingen van diverse componenten. Ervaring bij andere WZI’s (ook bij voedingsbedrijven) leert dat op deze wijze niet alleen het optreden van pieklozingen beter voorkomen wordt, maar dat doorgaans ook het energieverbruik (vooral gekoppeld aan de zuurstoftoevoer), kan gereduceerd worden, waardoor de werkingskosten kunnen afnemen. De verlaagde impact die hierbij gerealiseerd kan worden, kan echter niet gekwantificeerd worden (de mate waarin een dergelijke maatregel tot verlaagde lozingswaarden kan leiden, kan enkel in de praktijk vastgesteld worden). Maar zelfs na uitvoering van deze maatregel dient er rekening mee gehouden te worden dat de impact op het ontvangende oppervlaktewater nog steeds belangrijk kan blijven (belangrijk cf. beoordelingscriterium opgenomen in RLB-water), omwille van enerzijds het beperkte debiet van de beek en anderzijds de reeds aanwezige belasting. Bijkomend kan aangeraden worden dat de O2-meting bij de beluchting in duplo zou uitgevoerd worden, en dat aan alle relevante meetsignalen (bij O2-meting bij de beluchting zijn dit zowel de boven- als de ondergrens) een alarm gekoppeld wordt, zodat onmiddellijk kan ingegrepen worden indien specifieke kritische drempelwaarden over- of onderschreden worden, en/of meetsondes buiten gebruik zouden zijn. Wanneer er zich een calamiteit zou voordoen in het slachthuis of bij Ariake, dient de verantwoordelijke van de WZI zo snel mogelijk op de hoogte gebracht te worden zodat hij de nodige acties kan ondernemen. Mogelijks zal, omwille van de noodzakelijke extra N-verwijdering, het doseren van een extra koolstofbron noodzakelijk zijn. Dit dient uiteraard mee in het geplande onderzoek opgenomen te worden. Dit kan echter pas in detail beoordeeld worden bij de optimalisatie van de WZI na de geplande aanpassingen. M.b.t. extra fosfaatverwijdering dient wel aangegeven te worden dat in de mate dat er bv. meer ijzerchloride toegevoegd wordt om de fosfaten neer te slaan, er niet alleen meer slib gevormd wordt maar dat ook de concentraties aan chloriden in het afvalwater toenemen. De fosfaatverwijdering dient ook afgestemd te zijn op de P-behoefte van het actief slib, zodat de verwijdering niet te ver mag doorgedreven worden om de goede werking van de WZI niet in het gedrang te brengen. M.b.t. de belangrijke impact die inzake kobalt berekend wordt (vnl. omwille van de zeer lage doelstelling die van toepassing is, echter wel als opgeloste fractie en niet als totale fractie die in dit MER gehanteerd wordt, zodat de impactbeoordeling te aanzien is als een worst case beoordeling), zijn geen specifieke maatregelen beschikbaar om de lozing ervan te beperken. Hier dient in eerste instantie bijkomende monitoring voorzien te worden om de oorsprong van de aanwezige concentraties te achterhalen. In het kader van de vergunningsprocedure is het aan te bevelen dat de vergunningverlener een tijdsband opneemt voor eventuele noodzakelijke technische uitbreidingen. Het bepalen van exploitatievoorwaarden, inclusief timing, maakt immers deel uit van de bevoegdheid van de vergunningverlenende overheid.


X.7.2.

pagina 154

Grondwaterwinning De capaciteit van de watervoerende laag van de huidige grondwaterwinning is niet voldoende groot om de uitbreiding te dragen. Daarom wordt voorgesteld om volgende maatregelen door te voeren/te onderzoeken inzake haalbaarheid: -

verder onderzoek naar waterbesparende maatregelen (niettegenstaande reeds verregaande maatregelen werden doorgevoerd);

-

onderzoeken en waar mogelijk ook toepassen van eventuele mogelijkheden voor recuperatie van water;

-

nakijken of er andere waterbronnen kunnen worden aangesproken voor verschillende (eventueel laagwaardige) toepassingen in het bedrijf;

-

aanspreken van alternatieve watervoerende lagen.

De eerste drie maatregelen worden reeds sterk onderzocht maar botsen op de wettelijke vereisten inzake voedselveiligheid. De vierde maatregel zou het aanspreken van de freatische grondwaterlaag in de Maasgrinden kunnen zijn. De watervoorraad in deze laag is voldoende groot, maar er zijn grote effecten naar omgeving te verwachten. Een nadeel van deze watervoerende laag kan de plaatsafhankelijkheid van de waterkwaliteit zijn. Gezien de kwaliteitseisen van de activiteiten (voedselketen) is deze waterbron minder geschikt. Een alternatieve watervoerende laag is de dieper gelegen Krijtaquifer. Deze watervoerende laag heeft goede watervoerende eigenschappen en biedt grondwater van goede waterkwaliteit aan. Deze laag wordt bijna uitsluitend gebruikt door voedselverwerkende bedrijven. Interferentie met naburige waterwinningen in deze laag is vrijwel nihil. Verder onderzoek zal nodig zijn om deze optie verder uit te diepen. Indien de resultaten van de proefboringen in het Krijt positief zijn, is het uiteraard aan te bevelen om gebruik te maken van zowel deze als de huidige waterbron. Uiteraard valt dit onder de bevoegdheid van de vergunningverlenende overheid.

X.8.

Monitoring Bijkomende monitoring inzake Co en AOX wordt aangewezen geacht, gezien het beperkt aantal meetwaarden die bij de impactbeoordeling gebruikt werden (AOX werd ondertussen reeds in het controlemeetprogramma van het bedrijf toegevoegd, waarbij de eerdere meetresultaten qua grootteorde bevestigd werden. Als bron van de AOX kan het gebruik van gehalogeneerde ontsmettingsmiddelen aanzien worden). Inzake kobalt kan in eerste instantie een analyse op het gebruikte grondwater uitsluitsel bieden in hoeverre hierin reeds aantoonbare concentraties aanwezig zijn. Bij de geplande wijziging kan een continue monitoring van de N-componenten relevante info aanleveren die bij de dagelijkse sturing van de WZI kan gebruikt worden. Dit moet toelaten om sneller te reageren indien een overschrijding van de lozingsnorm vastgesteld wordt. Bij het vaststellen van een overschrijding van de lozingsnorm inzake N-totaal is het van belang te weten welke N-componenten het meest bepalend zijn. Tevens dient best ook de temperatuur van de biologie opgevolgd te worden, teneinde te kunnen beoordelen in hoeverre overschrijdingen inzake N gelinkt kunnen worden aan lagere watertemperaturen.


X.9.

pagina 155

Leemten in de kennis Er zijn geen debietsgegevens gekend van de ontvangende waterloop, waardoor de effectbepaling werd bepaald via aannames (zelfde debieten overgenomen die in het vorig MER werden gebruikt). Het spreekt uiteraard vanzelf dat indien het gehanteerde debiet aanzienlijk afwijkt van het werkelijke debiet, de berekende impact eveneens zal verschillen. Indien het werkelijke gemiddelde debiet een factor 2 lager zou zijn, dan zal de impact grootteorde een factor 2 hoger zijn. Uiteraard is ook het omgekeerde mogelijk. Van bepaalde parameters zijn slechts een beperkt aantal meetgegevens beschikbaar, zodat met een grotere onzekerheid ten aanzien van de impactevaluatie dient rekening gehouden te worden. M.b.t. de impactbeoordeling van de fluoriden en de zware metalen dient aangegeven te worden dat geen gegevens bekend zijn van de opgeloste fractie. Hierdoor wordt een te hoge impact berekend gezien de impactbeoordeling uitgevoerd wordt t.o.v. doelstellingen voor de opgeloste fractie. De eventuele aanpassingen die nodig zijn aan de WZI maken momenteel nog onderwerp uit van een specifieke studie. Bij dit onderzoek wordt uitgegaan van een aanzienlijk verhoogde dagcapaciteit. De voorlopige resultaten van deze studie werden wel reeds geïntegreerd bij de milderende maatregelen. Er is nog niet beslist in hoeverre er in de toekomst al dan niet een extra gebouw/extra verharding zal voorzien worden. Dit heeft enkel impact op de beoordeling van de afvoer van niet verontreinigd hemelwater. Maar gezien de wettelijke bepalingen terzake heeft deze leemte in feite geen of nauwelijks invloed op de impactbeoordeling.


XI.

DISCIPLINE GELUID

XI.1.


pagina 156

Relevante impact kan worden bekomen van de emitterende bronnen (installatie) binnen het projectgebied en de verkeersafwikkeling per vrachtwagen op de voornaamste toegangswegen tot het gebied. Het studiegebied wordt bepaald door de zone rondom het projectgebied, waarvoor een relevante geluidsimpact van de werkzaamheden naar de geluidsgevoelige receptoren te verwachten is. Onder geluidsgevoelige receptoren in de omgeving wordt verstaan: de dichtstbijzijnde woningen/woonkernen, kantoorgebouwen (tijdens de dagperiode), waardevolle natuurgebieden (incl. vogel- en habitatrichtlijngebieden) en andere faunistisch waardevolle gebieden en overige kwetsbare gebieden/gebouwen (bijv. scholen, ziekenhuizen, rustoorden, recreatiezones, ….). Gezien de activiteit in de Vlaamse milieuwetgeving is opgenomen als hinderlijke inrichting, wordt voor dit MER de omliggende zone begrensd volgens de bepalingen uit VLAREM II (bijlage 4.5.1 art. 1) en strekt deze zich daarbij uit tot een straal van 200 m van de perceelsgrenzen van het project, alsmede tot 200 m ten opzichte van de rand van het industriegebied. De omliggende zone aangaande rustverstoring voor fauna wordt bepaald door de locaties van de nabijgelegen natuurgebieden en/of de leefgebieden van de verstoringsgevoelige soorten. Voor deze studie bevindt het dichtst bijgelegen habitatrichtlijngebied zich op ca. 1.750 m. Vogelrichtlijngebieden en VEN-gebieden zijn nog verder gelegen. De geluidsimpact voor fauna zal dan ook beperkt zijn. Aan sommige installatieonderdelen kunnen mogelijk lokaal trillingen worden waargenomen. Omwille van de (beperkte) amplitude ervan en de grote afstanden (meer dan 100 meter) tot de bewoning, zijn deze niet waarneembaar ter hoogte van de woningen. De impact van trillingen wordt daarom verder niet behandeld in het kader van deze studie.

XI.2.

Juridische en beleidsmatige context

XI.2.1.

VLAREM II Het wettelijk toetsingskader met betrekking tot geluid wordt geregeld in titel II van het VLAREM. Voor bestaande inrichtingen gelden de richtwaarden, voor nieuwe inrichtingen worden grenswaarden afgeleid op basis van de ligging van de immissiepunten volgens het Gewestplan en het huidige omgevingsgeluid. Volgens de voorschriften van VLAREM II ‘bijlage 2.2.1. milieukwaliteitsnormen voor geluid in open lucht’ gelden volgende richtwaarden (RW) voor het LA95,1h van het oorspronkelijk omgevingsgeluid:


pagina 157

Tabel XI-1: Milieukwaliteitsnormen voor geluid in open lucht Richtwaarde in dB(A) Categorie

overdag

‘s avonds

’s nachts

1. Landelijke gebieden en gebieden voor verblijfsrecreatie

40

35

30

2. Gebieden of delen van gebieden op minder dan 500 m van industriegebieden niet vermeld in punt 3 of van gebieden voor gemeenschapsvoorzieningen en openbare nutsvoorzieningen

50

45

45

3. Gebieden of delen van gebieden op minder dan 500 m van gebieden voor ambachtelijke bedrijven en middelgrote ondernemingen, van dienstverleningsgebieden of van ontginningsgebieden tijdens de ontginning

50

45

40

4. Woongebieden

45

40

35

5. Industriegebieden, dienstverleningsgebieden, gebieden voor gemeenschapsvoorzieningen en openbare nutsvoorzieningen en ontginningsvoorzieningen tijdens ontginning

60

55

55

5. BIS Agrarische gebieden

45

40

35

6. Recreatiegebieden uitgezonderd gebieden voor verblijfsrecreatie

50

45

40

7. Alle andere gebieden, uitgezonderd: bufferzones, militaire domeinen en deze waarvoor in bijzondere besluiten richtwaarden worden vastgesteld

45

40

35

8. Bufferzones

55

50

50

9. Gebieden of delen van gebieden op minder dan 500 m gelegen van voor grindwinning bestemde ontginningsgebieden tijdens ontginning

55

50

45

Opmerking: Als een gebied valt onder twee of meer punten van de tabel dan is in dat gebied de hoogste richtwaarde van toepassing. Dag:

van 07.00 tot 19.00 uur

Avond: van 19.00 tot 22.00 uur Nacht: van 22.00 tot 07.00 uur

Uit het vorige MER is reeds gebleken dat de inrichting als nieuw dient geëvalueerd te worden (eerste vergunning na 1 januari 1993). Het specifieke geluid van een nieuwe inrichting dient aan volgende voorwaarden te voldoen:


pagina 158

“Indien het LA95,1h van het oorspronkelijk omgevingsgeluid gelijk aan of hoger dan de milieukwaliteitsnorm van bijlage 2.2.1. bij VLAREM II is, moet de continue component van het specifiek geluid, voortgebracht door de nieuwe inrichting, beperkt worden tot het LA95,1h van het oorspronkelijk omgevingsgeluid verminderd met 5 dB(A) enerzijds, alsmede tot de in bijlage 4.5.4. bij VLAREM II vermelde richtwaarde anderzijds. Indien het LA95,1h van het oorspronkelijk omgevingsgeluid lager is dan de richtwaarde in de gebieden onder 2°, 3°, 5°, 8° of 9° van bijlage 2.2.1. bij VLAREM II, moet de continue component van het specifiek geluid voortgebracht door de nieuwe inrichting voor deze gebieden beperkt worden tot de in bijlage 4.5.4. bij het VLAREM II bepaalde richtwaarde verminderd met 5 dB(A)”. Als het geluid in open lucht van de inrichting een incidenteel, fluctuerend, intermitterend of impulsachtig karakter vertoont, dan worden de in bijlage 4.5.5. bij VLAREM II aangegeven richtwaarden toegepast. De toepasselijke waarde is in dit geval de in bijlage 4.5.4. bij VLAREM II aangegeven richtwaarde voor de verschillende gebieden verminderd met 5 dB(A). Tabel XI-2 geeft de richtwaarden voor fluctuerend, incidenteel, impulsachtig en intermitterend geluid in open lucht weer van als hinderlijk ingedeelde inrichtingen. Tabel XI-2: Richtwaarden fluctuerend, incidenteel, impulsachtig en intermitterend geluid in open lucht. Aard van het geluid

Richtwaarden uitgedrukt als LAeq,1s in dB(A) Overdag

s Avonds

s Nachts

Incidenteel fluctuerend

Toepasselijke waarde +15



Impulsachtig intermitterend




De toepasselijke waarde wordt als volgt berekend: -

voor nieuwe inrichtingen: richtwaarde in bijlage 4.5.4. bij VLAREM II verminderd met 5 dB(A).

Deze richtwaarden zijn niet van toepassing op het in- en uitgaande wegen luchtverkeer.

XI.2.2.

Europese richtlijn 2002/49/EG - Omgevingslawaai De geluidskaarten zijn relevant om het geluid in de omgeving te kaderen. De richtlijn 2002/49/EG van het Europese Parlement en de Raad van 25 juni 2002 inzake de evaluatie en de beheersing van omgevingslawaai (PB L 189 van 18.07.2002) heeft tot doel een gemeenschappelijke Europese aanpak in te voeren om de blootstelling aan omgevingslawaai te vermijden, te voorkomen, te beperken en te verminderen. Er werden geluidskaarten gemaakt voor twee internationaal erkende parameters: Lden en Lnight. Lden geeft het gewogen energetisch gemiddelde weer van de dag-, avond- en nachtperiode, waarbij de avondwaarde verhoogd wordt met 5 dB(A) en de nachtwaarde met 10 dB(A). De Lnight is de gemiddelde LAeq-waarde over de periode tussen 23u en 6u (deze nachtperiode wijkt dus af van de nachtperiode volgens VLAREM II, die tot 7u duurt).


pagina 159

De geluidskaarten voor wegverkeer (voor de wegen met meer dan 6 miljoen voertuigpassages per jaar) zijn door de Vlaamse Regering op 27 maart 2009 goedgekeurd. Sinds 2009 stelt LNE geluidsbelastingskaarten ter beschikking met de impact van de belangrijkste wegen, spoorwegen en luchthavens en voor de agglomeraties. Deze kaarten, die de toestand op basis van de situatie van het referentiejaar 2011 weergeven, werden opgemaakt in uitvoering van de Europese richtlijn 2002/49/EG inzake de evaluatie en beheersing van omgevingslawaai. Deze kaarten zijn terug te vinden op volgende website: http://www.lne.be/themas/hinder-en-risicos/geluidshinder/beleid/eu-richtlijn/goedgekeurdegeluidskaarten Actueel dient het evaluatiekader waarop geluidswerende maatregelen dienen uitgewerkt te worden nog opgesteld te worden. De geluidskaarten voor het projectgebied zijn weergegeven in Figuur XI-1 en Figuur XI-2, respectievelijk voor de parameter Lden en Lnight.

bedrijf

Figuur XI-1: Geluidskaart Lden


pagina 160

bedrijf

Figuur XI-2: Geluidskaart Lnight

Figuur XI-3: Legende Lden en Lnight Uit de figuren blijkt een belangrijke invloed van het wegverkeer in de omgeving en meer bepaald voor de bewoning langsheen de Rijksweg N78.


XI.3.

pagina 161

Methodologie beoordeling van de situatie Het geluidsdrukniveau van de installatie dient te voldoen aan de richtwaarden (milieukwaliteitsnormen) voor geluid in open lucht. Voor de bepaling van het toelaatbare geluidsdrukniveau zijn 3 criteria van belang. Vooreerst is er de periode van de dag: dag (van 07.00 tot 19.00 uur), avond (van 19.00 tot 22.00 uur) en nacht (van 22.00 tot 07.00 uur). Vervolgens is er de ligging van de immissiepunten volgens het Gewestplan. Tot slot is er een verschil tussen bestaande en nieuwe inrichtingen. Met betrekking tot het eerste criterium geldt dat de strengste norm opgelegd wordt voor het geluidsdrukniveau tijdens de nachtperiode. Voor deze inrichting dient nagegaan te worden tijdens welke periode er welke activiteiten zijn. Voor het tweede criterium dient de ligging volgens het Gewestplan nagegaan te worden. Volgens het Gewestplan is de inrichting gelegen in een industriegebied. De dichtst bijgelegen woningen bevinden zich allen in industriegebied (gebiedstype 5) of gebied op minder dan 500 meter van een industriegebied (gebiedstype 2). Met betrekking tot het derde criterium gaat het over een nieuwe inrichting. Tabel XI-3: Methodologie-effectengroepen discipline geluid Effectgroep

Criterium

Methodologie

Beoordeling significantie op basis van

Geluid

Geluidsniveaus in de omgeving ten gevolge van de exploitatie

Meting/bepaling van de te verwachten emissies van de geluidsbronnen.

Aantal woningen in zone boven de grenswaarde.

Bepaling van de te verwachten geluidsimmissies in de omgeving.

De significantie van een project hangt sterk af van de evolutie van het omgevingsgeluid voor en na uitvoering van een project. Deze parameter wordt als belangrijkste beschouwd en wordt in de Y-as van onderstaande tabel toegepast. Het berekenen van deze parameter geeft een tussenscore. Op deze tussenscore wordt een correctie toegepast afhankelijk van het al dan niet voldoen aan de vigerende wetgeving. Indien het omgevingsgeluid relevant stijgt, maar indien er wel voldaan wordt aan de vigerende wetgeving, kan geen score worden toegekend die milderende maatregelen op korte of langere termijn noodzakelijk maakt (score -3 en -2). Onderstaand significantiekader geldt voor industriële project-MER’s, maar het principe van de tussenscore (effectscore) kan ook toegepast worden bij wegverkeer, spoorverkeer en vliegverkeer, mits aanpassing van het wettelijk kader. In Tabel XI-4 is de koppeling met het VLAREM II opgenomen. -

Welke parameter: wat betreft de parameter op de verticale as van het rooster is beslist om LA95,1h niet aan te duiden als vaste parameter, maar om de parameter te gebruiken die het beste het effect van het project beschrijft. De deskundige kiest en motiveert de meest relevante parameter.


pagina 162

-

Welke immissiepunten: alle meetpunten waar langdurige immissiemetingen zijn uitgevoerd. In natuurgebieden kan echter dikwijls geen onbewaakte langdurige meting uitgevoerd worden. In die gevallen kan de verandering van het omgevingsgeluid bepaald worden op basis van ambulante metingen.

-

Welke beoordelingsperiodes: er wordt voor elke beoordelingsperiode (indien relevant) in alle immissiepunten getoetst aan het significantiekader.

De score onder ‘Voldoet aan de VLAREM?’ betreft de eindscore na correctie. Voor wat betreft de lege vakjes (-) kan gesteld worden dat de mogelijkheid om in dergelijk vakje terecht te komen, zich in uitzonderlijke gevallen zal voordoen. De deskundige zal hier zelf een score aan geven die vergezeld gaat van een degelijke motivatie. Elke score dient door de deskundige bovendien gekaderd te worden in het project. Tabel XI-4: Significantiekader geluid Voldoet aan de VLAREM? Nieuw of verandering

Lna-Lvoor*

tussenscore

Bestaand

∆LAX,T

(effectscore) Lsp≤GW Lsp>GW Lsp≤RW RWRW+10

∆LAX,T>+6

-3

-1

-3

-1

-2

-3

+3<∆LAX,T≤+6

-2

-1

-3

-1

-2

-3

+1<∆LAX,T≤+3

-1

-1

-3

-1

-1

-3

-1≤∆LAX,T≤+1

0

0

-1/-2 **

0

-1

-3

-3≤∆LAX,T<-1

+1

+1

-

+1

+1

-

-6≤∆LAX,T<-3

+2

+2

-

+2

+2

-

∆LAX,T<-6 +3 +3 +3 +3 ∆LAX,T : verschil in omgevingsgeluid in dB(A) voor en nadat een project zal zijn uitgevoerd Met T = duur in seconden Met X: “N” parameter van statistische analyse (LAN,T), in VLAREM wordt N = 95 gebruikt ter toetsing aan de milieukwaliteitsnorm ofwel “eq” voor het equivalente geluidsdrukniveau (LAeq,T), van het omgevingsgeluid. GW : grenswaarde volgens het beslissingsschema 4.6.6.1 van VLAREM II RW : richtwaarde Lsp : specifiek geluid *bij hervergunning dient Lvoor gebruikt te worden alsof het bestaande bedrijf er niet was. Bij een hervergunning van een inrichting met een mix van bestaande & nieuwe bronnen is het oorspronkelijk omgevingsgeluid voor de nieuwe bronnen, het omgevingsgeluid met de bestaande bronnen van de inrichting in werking. ** de keuze -1 ofwel -2 is afhankelijk van de grootte van de overschrijding van de GW (al dan niet binnen het betrouwbaarheidsinterval van de berekende specifieke immissie). De uiteindelijke negatieve scores worden als volgt gekoppeld aan milderende maatregelen:


pagina 163

-1 (matig significant negatief)

Onderzoek naar milderende maatregelen is minder dwingend, maar indien de juridische en beleidsmatige randvoorwaarden aangeven dat er zich een probleem kan stellen, dient de deskundige over te gaan tot voorstellen van milderende maatregelen. Bij het ontbreken ervan dient dit gemotiveerd te worden.

-2 (significant negatief)

Er dient noodzakelijkerwijs gezocht te worden naar milderende maatregelen, te koppelen aan de langere termijn. Bij het ontbreken ervan dient dit gemotiveerd te worden.

-3 (zeer significant negatief)

Er dient noodzakelijkerwijs gezocht te worden naar milderende maatregelen te koppelen aan de korte termijn. Bij het ontbreken ervan dient dit gemotiveerd te worden.

De scores 0, +1, +2 en +3 krijgen respectievelijk de beoordeling verwaarloosbaar, positief, zeer positief en uitgesproken positief.

XI.4.

Beschrijving van de huidige situatie

XI.4.1.

MER 2003 Het MER van 2003 kan als voorstudie voor het huidige MER beschouwd worden. In het rapport werd het uitbreiden van de slachtcapaciteit van 40.000 naar 100.000 ton/jaar beschouwd. Een karakterisering werd doorgevoerd van het emissiegeluid ter hoogte van de bestaande gebouwen en (technische) installaties. Er werd ook een evaluatie gemaakt van het immissiegeluid ter hoogte van de meest kritische woningen. De maximaal berekende waarde van het specifieke geluid was overal lager dan de grenswaarden uit VLAREM II voor een nieuwe inrichting en dit voor alle perioden van de dag. De capaciteitsuitbreiding zorgt ervoor dat het totale bestaande specifieke geluid nagenoeg niet wordt verhoogd (wel gedurende langere periode van de dag blijft duren) en de geluidseisen voor de 3 beoordelingsperioden gerespecteerd blijven. Het bestaande waargenomen achtergrondgeluid ter hoogte van de meest nabij gelegen woningen op het industriegebied en aan de woningen aan de rand van het industriegebied overstemt de berekende immissiebijdragen. De bijdrage van het verkeer op de E314 en gewestweg N78 Lanaken - Maasmechelen is zeer dominant en bepaalt tijdens alle perioden van de dag het achtergrondgeluid. ’s Nachts kan er aan de woningen op het industriegebied ook een bijdrage tot uiting komen van andere inrichtingen gevestigd op het industrieterrein Oude Bunders. De relevante waarde van het geluid van de onderzochte inrichting zal niet kunnen worden vastgesteld ter hoogte van de bestaande woningen.

XI.4.2.

Huidige situatie – immissiemetingen 2014

XI.4.2.1.

Methodologie en ligging van de meetpunten Indien de geluidsmetingen niet ouder zijn dan 3 jaar kunnen deze volgens het Richtlijnenboek gebruikt worden. Zoniet dienen geluidsmetingen uitgevoerd te worden.


pagina 164

Aangezien er geen recente geluidsmetingen beschikbaar zijn van het terrein zelf (omgevingsgeluid), werden geluidsmetingen uitgevoerd teneinde de actuele toestand te beschrijven (de metingen in het vorige MER dateren van 2002/2003). Teneinde na te gaan of het huidige geluidsdrukniveau in de omgeving van de inrichting, en veroorzaakt door de inrichting, conform de richtwaarden uit VLAREM II is, werden metingen uitgevoerd conform VLAREM II. De metingen werden uitgevoerd gedurende minimaal 1 week (met inbegrip van een weekend). Metingen werden uitgevoerd in een meetpunt aan de Veeweidestraat 1 in Maasmechelen (op ca. 90 meter van de terreingrens in industriegebied). In het kennisgeving-MER Plukon was voorgesteld om hetzelfde meetpunt te nemen waar de KUL in 2002/2003 metingen uitgevoerd had, nl. ter hoogte van de Veeweidestraat 4 op ca. 90 meter van de terreingrens in industriegebied. Dit meetpunt werd in het verleden gekozen om zo weinig mogelijk invloed te hebben van het lokale verkeer op het industriegebied en van het drukke verkeer langs de gewestweg Lanaken - Maaseik, zodat de geluidscomponenten behorende tot de inrichtingen op het industriegebied zo goed mogelijk tot uiting zouden kunnen komen. De keuze van dit meetpunt, waarbij in november 2002 op deze plaats reeds immissiegeluidsmetingen werden uitgevoerd, werd, zoals afgesproken tijdens de startvergadering, per fax op 18 december 2002 gemeld aan de Cel MER Aminabel te Brussel, aan de afdeling milieuvergunningen Limburg, aan de afdeling milieu-inspectie Limburg en aan Nutreco. Aangezien de eigenares geen toestemming gaf om de meetinstallatie te plaatsen ter hoogte van de Veeweidestraat 4, werd de opstelling geplaatst ter hoogte van de woning Veeweidestraat 1 (ca. 20 meter verder). Deze beperkte afstandsverschuiving heeft echter geen relevante invloed op de meetresultaten (omdat de afstand ten opzichte van de geluidsbronnen bij het onderzochte bedrijf quasi gelijk blijft). De dichtstbijzijnde woning in woongebied (langs rijksweg N78 op ca. 750 meter van de autosnelweg E314) ligt op ca. 280 meter en is niet representatief (dominantie stoorgeluid wegverkeer). Tijdens de metingen worden volgende gegevens verzameld: -

de waarden van LAeq,1h (energetisch gemiddelde van het geluidsdrukniveau);

-

de waarden LAN,1h (statistische analyse van het geluidsdrukniveau met minimaal N = 5, 50 en 95 (achtergrondniveau volgens VLAREM II);

-

Deze waarden worden bepaald per periode van 1 uur en zowel grafisch als in tabelvorm weergegeven.

De metingen werden uitgevoerd onder representatieve meteo-omstandigheden d.w.z. bij voldoende lage windsnelheden (kleiner dan 5 m/s) en zonder neerslag. De metingen worden uitgevoerd gedurende ca. 1 week tussen donderdag 10 en donderdag 17 april 2014. In het meetpunt in de omgeving werd eveneens een frequentieanalyse doorgevoerd teneinde na te gaan of er tonaliteit in de omgeving is, veroorzaakt door de onderzochte inrichting. De toetsing van de meetresultaten aan de milieukwaliteitsdoelstellingen of richtwaarden uit VLAREM II, in functie van de ligging van het meetpunt volgens het Gewestplan, geeft aan in hoeverre de actuele geluidsbelasting hieraan conform is, of hoe groot de overschrijdingen eventueel nog zijn.


XI.4.2.2.

pagina 165

Meetapparatuur De metingen en hun analyse werden uitgevoerd met behulp van aangepaste apparatuur met ingebouwde mogelijkheid tot een statistische en frequentie analyse van de optredende geluidsdrukken: -

Norsonic analyzers type Nor140 (SN1402997 en SN1404223);

-

Norsonic microfoons type N1225 (SN91793 en SN118610);

-

Norsonic ijkbron type Nor-1251 (SN32245).

Alle toestellen voldoen aan de technische eisen gesteld in VLAREM II. Voor en na de meting werd de meetketen met behulp van een ijkbron geijkt zoals voorgeschreven in het kwaliteitshandboek van Acoustical Engineering.

XI.4.2.3.

Resultaten statistische analyse De metingen houden in dat de optredende geluidsniveaus continu werden opgemeten in het meetpunt gedurende 1 week en gemiddeld over een periode van 1 uur. De metingen werden uitgevoerd tussen donderdag 10 en donderdag 17 april 2014. Tijdens de metingen werden de waarden van volgende grootheden bepaald; het betreft hier de grootheden: -

LAeq,1uur: het constante A gewogen geluidsdrukniveau dat gedurende de meettijd (1 uur) dezelfde geluidsenergie bezit als het werkelijk fluctuerende signaal;

-

LAN,1uur: het A gewogen geluidsdrukniveau dat gedurende N % van de meettijd (1 uur) overschreden wordt, met N = 5 (piekniveaus), 50 en 95 (achtergrondniveau volgens VLAREM II). Deze waarden worden bepaald per periode van 1 uur en zowel grafisch als in tabelvorm weergegeven.

In Tabel XI-5 en Tabel XI-6 zijn de meetresultaten (LA95,1h, de VLAREM II-gemiddelden en LAeq,1h) opgenomen voor het meetpunt. Er werd een onderscheid gemaakt tussen de gemiddelden tijdens de weekperiode en de weekendperiode en het geheel van de meetperiode. De numerieke waarden van alle gemeten grootheden evenals de grafische voorstelling van de grootheden LAeq,1h, LA5,1h en LA95,1h, zijn terug te vinden in Bijlage 6-1 en Bijlage 6-2. Tijdens de metingen werd geen neerslag genoteerd. De geluidsmetingen geven een idee van het oorspronkelijke omgevingsgeluid in het meetpunt.

MP Plukon

Figuur XI-4: Ligging van het meetpunt (bron AGIV)


pagina 166

Tabel XI-5: Verloop van LA95,1h en de VLAREM II-gemiddelden in MP1 tijd 0:00 1:00 2:00 3:00 4:00 5:00 6:00

Do 10/4 LA95,1h

Vr 11/4 LA95,1h 45,5 45,2 45,3 46,3 47,5 50,5 49,3

Za 12/4 LA95,1h 57,0 47,2 47,3 46,5 48,2 50,9 48,2

Zo 13/4 LA95,1h 44,3 43,6 43,6 43,4 42,9 43,9 44,4

Ma 14/4 LA95,1h 51,8 53,5 54,3 53,6 50,4 51,9 52,8

Di 15/04 LA95,1h 55,6 57,0 56,6 52,5 51,0 52,7 55,0

Wo 16/4 LA95,1h 50,8 52,8 51,5 50,5 51,1 53,6 55,4

Do 17/4 LA95,1h 56,8 57,9 57,6 55,9 56,0 57,8 58,0

42,8 42,8 44,0 44,5 44,4 44,1 45,1 44,5 44,7 45,3 46,0 46,2

44,0 44,2 44,0 44,4 44,9 44,8 46,8 47,0 47,2 46,8 46,4 46,6

51,9 52,4 50,9 51,2 50,6 51,0 50,1 51,2 52,2 52,6 51,8 51,0

56,1 50,0 50,3 50,1 51,1 51,0 52,1 48,8 49,6 49,5 49,2 49,7

55,4 50,3 48,3 47,8 47,5 47,3 47,0 47,3 48,1 48,0 48,0 48,2

53,1 48,2 47,6

46,2 45,9 57,2

7:00 8:00 9:00 10:00 11:00 12:00 13:00 14:00 15:00 16:00 17:00 18:00

44,8 46,3 45,3 45,5 45,9 45,3

52,5 49,5 49,2 52,5 50,9 51,1 51,4 50,7 51,2 52,2 51,2 50,4

19:00 20:00 21:00

48,7 49,2 50,6

50,5 51,6 51,3

44,6 44,6 44,4

52,0 51,5 50,6

50,0 52,6 50,9

49,1 49,8 51,8

22:00 23:00

49,8 47,2

50,1 49,6

49,9 49,9

53,7 58,1

Dag Avond nacht

46 50 46

51 51 47

44,3 56,7 51,1 45,4 53,7 55,7 VLAREM II gemiddelden 45 46 51 45 50 51 43 52 52

51 51 50

49 50 56

50


pagina 167

Tabel XI-6: Verloop van LAeq,1h in MP1 Do 10/4 LAeq,1h

tijd 0:00 1:00 2:00 3:00 4:00 5:00 6:00

Vr 11/4 LAeq,1h 50,9 51,4 49,2 50,5 52,8 55,8 55,9

Za 12/4 LAeq,1h 71,0 62,1 50,2 49,5 52,5 70,0 64,5

Zo 13/4 LAeq,1h 47,7 46,2 46,0 46,3 47,7 49,9 49,7

Ma 14/4 LAeq,1h 65,9 64,7 63,8 63,0 60,6 61,7 60,6

Di 15/04 LAeq,1h 66,6 66,5 66,9 61,2 59,2 61,4 63,4

Wo 16/4 LAeq,1h 62,2 64,3 64,0 63,0 62,8 63,5 62,9

Do 17/4 LAeq,1h 63,8 65,7 65,2 64,5 64,2 64,6 64,4

53,0 51,0 53,9 56,5 70,2 55,2 56,6 56,8 56,1 55,2 53,6 51,5

48,5 48,4 48,2 48,1 48,5 50,4 50,3 51,8 52,5 51,9 58,7 56,1

63,1 60,8 59,2 59,8 65,8 61,8 61,6 62,3 66,1 60,1 62,1 54,6

65,5 64,6 69,2 67,0 70,4 69,2 67,9 67,0 66,7 66,9 66,6 70,3

65,8 60,8 64,0 59,6 59,9 60,4 59,9 59,5 63,7 59,6 55,3 53,0

67,3 60,3 59,2

50,1 64,6 73,3

63,9 64,0 61,6

67,2 64,1 59,6

56,4 66,2 69,2

64,1 66,5 69,7 68,3 Gemiddelden 53 62 68 64 65 65 Gemiddelden 71 71

59,1 62,3

65,9 65,7

68 64 63

61 66 65

71

71

7:00 8:00 9:00 10:00 11:00 12:00 13:00 14:00 15:00 16:00 17:00 18:00

57,2 59,0 61,6 60,0 56,0 52,6

61,6 60,0 60,2 61,3 59,3 60,0 58,9 60,7 61,9 61,1 56,7 55,9

19:00 20:00 21:00

54,9 53,2 53,5

54,6 55,0 55,0

50,4 49,2 47,9

22:00 23:00

53,1 50,3

53,1 63,4

47,9 49,4

Dag Avond Nacht

59 54 53

60 54 66

61 49 48

LDen

61

71

59

XI.4.2.4.

64

Evaluatie statistische analyse In deze paragraaf wordt een korte toelichting gegeven op het tijdsverloop van de belangrijkste onderzochte grootheden, nl. LA95,1h en LAeq,1h waarbij een verklaring wordt gegeven voor het waargenomen verloop of de waargenomen anomalieën en een korte overzicht van de werkingscondities bij Plukon. In de productiehallen van Plukon wordt er gewerkt met 2 verschillende stelsels. In een eerste stelsel (voor de slachting) zijn de werktijden van 04h00 tot 12h00 en van 12h00 tot 20h00. Daarnaast bestaat het een tweede stelsel (van de snijzaal) met werktijden van 07h00 tot 15h15 en van 15h15 tot 23h30. Het laden en lossen van vrachtwagens,


pagina 168

onderhoudswerkzaamheden en het poetsen worden ‘s nachts uitgevoerd. De belangrijkste geluidsbronnen (klima-installatie, koelinstallatie en waterzuivering) staan buiten opgesteld en kunnen fullcontinu draaien. Ter hoogte van het meetpunt bedraagt de gemiddelde waarde van LA95,1h tijdens de dagperiode in de week ca. 50 dB(A). Tijdens de avond- en nachtperiode is er een lichte stijging met respectievelijk 1 en 2 dB(A). Tijdens de weekendperiode bedraagt de gemiddelde dagen nachtwaarde ca. 45 dB(A), gedurende de avondperiode is er een lichte toename naar ca. 47 dB(A). Uit de statistische metingen van LA95,1h ter hoogte van het meetpunt is het specifieke geluid van de inrichting niet éénduidig te bepalen. Het omgevingsgeluid in het meetpunt wordt bepaald door activiteiten op het uitgestrekte industrieterrein en verkeersgeluid afkomstig van de autosnelweg E314 (op ca. 600 m) en de Rijksweg. Er is geen relatie tussen het gemeten omgevingsgeluid en de activiteiten bij de onderzochte inrichting. Aangezien de klima-installatie, koelinstallatie en de waterzuivering fullcontinu in werking waren tijdens de meetcampagne, zou kunnen besloten worden dat de laagste waarde tijdens de metingen een bovengrens zou kunnen geven van de grootte van het specifieke geluid. Op deze wijze zouden we voor het meetpunt een specifiek geluid van ca. 43 dB(A) bekomen. Uit de statistische meetwaarde blijkt eveneens het soms grote verschil tussen de waarde LAeq,1h en de waarde LA95,1h. Dit geeft aan dat stoorinvloeden (wegverkeer, industriegeluid, natuurgeluiden (zingende vogels, ruisende bladeren, …), …) sterk aanwezig zijn. Op het bedrijfsterrein Oude Bunders bevinden zich een 20-tal bedrijven, waaronder transportbedrijven, plaat- en staalverwerking, …

XI.4.3.

Huidige situatie – emissiemetingen 2014

XI.4.3.1.

Methodologie Gezien de ligging van het bedrijf (met dominante stoorinvloed van vooral wegverkeer) werd voorgesteld het specifieke geluid van de inrichting te bepalen aan de hand van bronvermogenniveaus (bepaald uit metingen aan vergelijkbare installaties en/of literatuurgegevens) en extrapolatie. Om de te verwachten geluidsemissie zo correct mogelijk te kunnen inschatten, zal uitgegaan worden van bronmetingen, uitgevoerd aan de geluidsbronnen (plat dak hoofdgebouw; klimaatregeling, koeltoren (waterkoelers), luchtverhitters, afzuiging, … ; restengebouw; open poorten). Doel van deze metingen is het éénduidig bepalen van de specifieke geluidsbijdrage van de onderzochte bronnen en dit aan de hand van de bijdrage van elke bron afzonderlijk. De metingen zullen worden uitgevoerd conform de internationale standaard norm ISO 3744 (Determination of sound power levels of noise sources – Engineering methods for free-field conditions over a reflecting plane), volgens het principe van de “geconcentreerde bronmethode”. Hiertoe worden op korte afstand (indien praktisch mogelijk op 1 meter) van de relevante geluidsbronnen frequentiemetingen uitgevoerd. Bij openingen wordt in het vlak van de opening gemeten. Fouten ten gevolge van het geometrische nabijheidsveld en het akoestische nabijheidsveld spelen bij deze methode in de praktijk geen rol van betekenis. De mogelijke invloed van stoorgeluid is bij deze metingen tot een minimum teruggebracht, doch de nauwkeurigheid wordt beperkt door de onzekerheid over de richtingskarakteristiek van de bronnen.


pagina 169

Uitgaande van deze uit de praktijk verkregen geluidsvermogenniveaus, in combinatie met de gegevens van fabrikant (EEG-type keuringsbewijs 95/27/EC), komen we tot een aantal geluidsvermogenniveaus van de relevante machines. De resultaten van deze geluidsmetingen kunnen aangewend worden om een computersimulatiemodel op te stellen. Op basis van de (uit de praktijk bepaalde) geluidsvermogenniveaus van de machines, is het geluidsdrukniveau, uitgedrukt als een LAeq-waarde (kenmerkend voor het specifieke geluidsniveau), op een bepaalde afstand van de bronnen te berekenen.

XI.4.3.2.

Resultaten bronmetingen De geluidsmetingen werden uitgevoerd op donderdag 10 april 2014. De resultaten in tertsbanden, evenals de grafische voorstelling van deze geluidsdrukmetingen zijn terug te vinden in Bijlage 6-1 en Bijlage 6-2. In Bijlage 6-3 is eveneens een figuur opgenomen met de ligging van de geluidsbronnen en een fotoreportage van de geluidsbronnen. De geluidsdrukniveaus in octaafbanden zijn terug te vinden in Tabel XI-7. Tabel XI-7 Resultaten bronmetingen donderdag 10 april

1 Panklaarafdeling 2 Aanvoerhal levende kippen 3 Aanvoerhal en broeiers 2 Zijkant aanvoerhal 4 Aanvoerhal levende kippen 4 Zijkant aanvoerhal 5 Aanvoerhal en broeiers 6 Ophangruimte kippen 7 Boven koeltorens 8 Boven machinekamer 9 Luchtbeh. snijzaal uit 9 Luchtbeh. snijzaal aan 10 Luchtbeh. snijzaal uit 10 Luchtbeh. snijzaal aan 11 Luchtbeh. verpakking uit 11 Luchtbeh. verpakking aan 12 Afz. vacuümpomp kanaal 12 Afz. vacuümpomp kanaal 13 Afz. vacuümpompen 14 Afz. machinekamer 22 Aanz. Evapco 17 Gat technische ruimte 21 Aanz. Evapco EV-2400 23 Koel. Thermo King vracht. 15 Afz. boven koeltunnels 16 Actief koolfilter

63 90,5 76,6 86,1 73,6 79,6 77,6 84,7 72,1 74,9 84,7 80,4 78,6 76,1 73,7 76,7 75,7 70,1 69,0 84,4 82,5 73,0 72,0 74,2 79,2 70,6 72,1

125 92,4 78,1 86,9 73,7 81,6 74,1 84,0 77,7 75,4 84,6 75,1 69,5 72,4 72,5 77,3 75,2 70,5 72,3 87,2 88,0 69,7 71,2 70,0 78,8 73,0 66,8

Octaafbandwaarden (Hz) 250 500 1000 2000 85,1 78,3 75,3 70,9 76,1 72,8 69,0 59,0 92,4 84,8 83,4 78,7 67,6 66,0 64,5 59,5 78,4 74,4 69,2 58,4 68,3 65,0 63,2 55,8 90,5 84,3 84,2 79,2 84,9 84,6 67,9 52,7 70,1 66,2 64,2 60,6 76,6 69,2 68,0 58,9 78,8 73,1 71,4 65,5 71,8 63,6 58,5 54,1 72,3 72,9 63,0 54,9 69,9 65,0 58,4 49,5 75,4 75,3 68,9 63,0 74,1 72,6 66,0 63,5 73,1 73,8 75,7 76,1 75,1 72,9 77,4 76,2 82,6 79,3 74,0 72,7 82,5 70,5 73,5 66,7 68,2 67,5 64,4 66,1 70,5 76,6 70,5 65,8 70,8 70,1 73,5 68,2 76,4 84,5 82,3 65,7 82,3 79,5 75,6 68,7 74,1 70,0 69,4 68,7

4000 65,0 52,1 73,0 53,3 49,8 49,4 71,4 48,4 61,1 51,1 73,6 62,4 47,5 42,2 56,1 57,2 63,4 60,6 68,2 60,4 67,6 66,2 68,6 59,6 62,1 69,0

8000 61,1 40,7 64,3 49,1 39,0 39,4 61,2 36,7 56,5 41,5 54,5 42,5 37,9 31,8 46,9 45,5 51,6 47,0 62,8 53,9 64,2 61,5 66,5 51,8 57,5 61,4

dB(A) 81,7 73,9 88,6 68,7 75,4 67,7 88,6 82,3 70,1 74,2 78,2 67,9 71,2 65,6 75,1 73,0 80,4 81,0 81,1 79,0 73,2 76,1 77,1 84,9 80,4 75,9


pagina 170

Uitgaande van het gemeten geluidsdrukniveau is het geluid veroorzaakt door de bronnen 3 en 5 aanvoerhal broeiers het hoogst met een niveau van ca. 88 dB(A). Ter hoogte van de koeling Thermo King vrachtwagen wordt een geluidsdrukniveau gemeten van ca. 85 dB(A). Naar de bewoning toe wordt deze bron afgeschermd door gebouwen en/of procesinstallaties. Ter hoogte van de bronnen 1: panklaarafdeling, 6: ophangruimte kippen, 12: afz. vacuümpomp kanaal, 13: afz. vacuümpompen en 15: afz. boven koeltunnels (gemeten op ca. 6 m afstand) worden geluidsdrukniveaus gemeten tussen de 80 en 82 dB(A). Aan de 17 overblijvende geluidsbronnen worden geluidsdrukniveaus lager dan 80 dB(A) gemeten. Deze zijn minder belangrijk naar de omgeving toe, behalve als het gaat over bron met een groot oppervlak, zoals de koelgroep Evapco EV-2400. Enkele geluidsbronnen waren tijdens de bronmetingen niet actief en konden ook niet geactiveerd worden. De back-up koelgroep BAC, koeler Thermofin HD1 000 641 en de koeler Günther waren gedurende de bronmetingen niet actief en konden bijgevolg niet opgemeten worden. De koelgroep BAC wordt enkel gebruikt in noodsituaties (back-up), de Thermofin en Günther zijn enkel in bedrijf bij warme weersomstandigheden. Voor het simulatiemodel zal een prognose aangenomen worden. Uit de metingen blijkt dat soms op korte afstand niet toewijsbare tonale componenten (een tonaal geluid wordt in Vlarem II gedefinieerd als een geluid waarbij in een lineaire tertsbandanalyse de waarde van minstens 1 tertsband ten minste 5 dB hoger dan de waarde van beide aanliggende tertsbanden, of hoorbaarheid en een smalbandanalyse) worden opgemeten. Ter hoogte van de meetpunten in de omgeving worden geen tonale componenten opgemeten.

XI.4.3.3.

Effectbeoordeling - simulatiemodel Uitgaande van de broninventarisatie (geluidsdrukniveaumetingen) wordt het geluidsvermogenniveau van de relevante geluidsbronnen bepaald. Aan de hand van deze geluidsvermogenniveaus zal met behulp van een rekenmodel (IMMI) bepaald worden wat de invloed is op de omgeving (met een nauwkeurigheid van ca. 2 dB(A)). De extrapolatieberekeningen worden uitgevoerd met het computersimulatiemodel IMMI. De overdrachtsberekeningen worden uitgevoerd in de octaafbandfrequenties van 63 Hz tot 8000 Hz. Alle overdrachtsberekeningen worden uitgevoerd volgens ISO 9613-2 (downwindcondities – d.w.z. met een wind vanuit de bronnen in de richting van de ontvanger – worst case scenario). Voor de bodemafname worden volgende formules uit ISO 9613-2 gebruikt: Tabel XI-8: Bodemabsorptie in dB(A) per m (ISO 9613-2) 63 125 Voor het middengebied -3*q Voor het brongebied -1,5 -1,5*G*a'(h)

250

Frequentie (Hz) 500 1000

2000

4000

-3*q*(1-Gm) -1,5*G*b'(h)

Hierbij is q = 0 als dp < 30* (hb+ho) q = 1 - (30*(hb+ho)/dp)

-1,5*G*c'(h)

-1,5*G*d'(h)

-1,5*(1-G)

8000


pagina 171

Frequentie (Hz) 63 125 250 500 1000 2000 4000 a'(h) = 1,5+3*e(-012*(h-5)2)*(1-e(-d/50))+5,7*e(-0,09h2*(1-e(-2,8*10(-6)*dp2) b'(h) = 1,5+8,6*e(-0,09*h2)*(1-e(-dp/50)) c'(h) = 1,5+14,0*e(-0,46*h2)*(1-e(-dp/50)) d'(h) = 1,5+5,0*e(-0,09*h2)*(1-e(-dp/50)) Gm= 0 harde grond Gm = 1 zachte grond dp = afstand tussen bron en ontvanger

8000

Voor de luchtabsorptie worden volgende waarden gebruikt (ISO 9613-1 T = 10°C en 70 % vochtigheid en een luchtdruk van 101,325 kPa): Tabel XI-9: Luchtabsorptie in dB(A) per m (ISO 9613-1 T= 10°C en 70 % vochtigheid)

Alu/m

63 0,000122

125 0,000411

250 0,001040

Frequentie (Hz) 500 1000 0,001930 0,003660

2000 0,009660

4000 0,032800

8000 0,117000

Hoewel de installaties niet continu op vollast zullen draaien, wordt er wel van uit gegaan om de maximale belasting te beschrijven. Naast het totaal ingezette geluidsvermogenniveau zal vooral de positie van de installaties belangrijk zijn, omwille van eventuele afscherming. Met behulp van het computersimulatiemodel wordt de geluidsbelasting vanwege de site berekend. Over de gemodelleerde zone wordt een regelmatig raster gelegd, waarbij in elk punt het LAeq-niveau wordt berekend. Uit een uitgevoerde toetsing van de rekenmethoden blijkt dat in 95 % van de gevallen de gemeten geluidsimmissieniveaus minder dan 3,5 dB(A) van de berekende waarden afwijken. De onderlinge afstand tussen de rekenpunten bedraagt 5 m in de lengterichting en 5 m in de breedterichting. De resultaten worden uiteindelijk verwerkt tot kleurenkaarten (dagsituatie) waarop de afname van het geluidsdrukniveau visueel is voorgesteld. Bovendien wordt ter hoogte van de door VLAREM vereiste evaluatiepunten een puntberekening uitgevoerd. Een vergelijking van de berekende waarden van het specifiek geluid van de installatie met de grenswaarde toont aan in hoeverre de geluidsproductie hiervan conform zal zijn. Het evaluatiepunt (EP) is hetzelfde als het meetpunt: -

EP 1: gelegen ter hoogte van de dichtst bijgelegen woning Veeweidestraat 1 in Maasmechelen (op ca. 90 meter van de terreingrens in industriegebied).

Bovendien wordt ter hoogte van de door VLAREM vereiste evaluatiepunten (op 200 meter van de terreingrens) een berekening uitgevoerd. Hiervoor worden 4 evaluatiepunten genomen: -

EP N: gelegen ten noorden van de inrichting op ca. 200 meter van de terreingrens in industriegebied;

-

EP O: gelegen ten oosten van de inrichting op ca. 200 meter van de terreingrens in industriegebied;

-

EP Z: gelegen ten zuiden van de inrichting op ca. 200 meter van de terreingrens in industriegebied;

-

EP W: gelegen ten westen van de inrichting op ca. 200 meter van de terreingrens in industriegebied.


pagina 172

Naast deze evaluatiepunten werden eveneens evaluatiepunten opgenomen ter hoogte van volgende conciërgewoningen: -

Evaluatiepunt 2: Leemkuilstraat 1;

-

Evaluatiepunt 3: Scheepstraat 6/001;

-

Evaluatiepunt 4: Slakweidestraat 7/001.

Een evaluatiepunt op 200 meter van de rand van het industriegebied heeft weinig zin, aangezien de inrichting centraal in het industriegebied gesitueerd is en het geluidsdrukniveau op 200 m van het industriegebied niet meer beïnvloed wordt door Plukon. De ligging van de evaluatiepunten wordt weergegeven in Figuur XI-5. In Tabel XI-10 worden de resultaten van de puntberekeningen in de evaluatiepunten weergegeven. In de eerste kolom wordt het evaluatiepunt weergegeven. In de tweede kolom wordt de ligging volgens het bestemmingsplan gegeven. In de derde kolom wordt de periode van de dag gegeven. In de vierde en vijfde kolommen wordt de relevante waarde van het specifieke geluid gegeven en in de laatste kolommen de milieukwaliteitsdoelstellingen. Tabel XI-10: Bepaling van de relevante waarde van het geluid veroorzaakt door de volledige inrichting

Punt

Ligging volgens gewestplan

Periode

Lsp gemeten

Lsp berekend

RW

RW*

dB(A) EV1

Industriegebied

EVN

Industriegebied

EVO

Industriegebied

EVZ

Industriegebied

EVW

Industriegebied

EV2

Industriegebied

EV3

Industriegebied

EV4

Industriegebied

Dag Avond Nacht Dag Avond Nacht Dag Avond Nacht Dag Avond Nacht Dag Avond Nacht Dag Avond Nacht Dag Avond Nacht Dag Avond Nacht

~43 ~43 ~43 -

39 39 39 43 43 43 38 38 38 38 38 38 43 43 43 37 37 37 34 34 34 35 35 35

60 55 55 60 55 55 60 55 55 60 55 55 60 55 55 60 55 55 60 55 55 60 55 55

55 50 50 55 50 50 55 50 50 55 50 50 55 50 50 55 50 50 55 50 50 55 50 50

RW* = RW-5 dB(A) De bepaling van het specifieke geluid uit de geluidsmetingen was quasi onmogelijk. Voor het niveau werd uitgegaan van de minimale meetwaarden tijdens de nachtperiode en blijkt


pagina 173

nog een overschatting van het werkelijke specifieke geluid (nabijheid van andere industrie en wegverkeer). De dichtstbijzijnde woningen in woongebied op minder dan 500 m van een industriegebied, liggen op meer dan 200 m van de terreingrens. Ter hoogte van deze woningen zal ruim voldaan worden aan de milieukwaliteitsdoelstellingen RW-5 dB(A) van dag (45 dB(A)), avond (40 dB(A)) en nacht (40 dB(A)) (zie kleurenkaart). In Figuur XI-5 wordt de inplanting en in Figuur XI-6 de geluidskaart weergegeven.

Figuur XI-5: Inplanting van het bedrijf en de evaluatiepunten (de blauwe lijn geeft een afstand van 200 meter tot de terreingrens weer, de gele cirkels de meet-/evaluatiepunten)


pagina 174

Figuur XI-6: Geluidskaart in de omgeving Uit Figuur XI-6 blijkt dat op 200 meter van de terreingrens in het industriegebied het geluidsdrukniveau overal beneden 50 dB(A) gedaald is en dus conform de milieukwaliteitsdoelstelling van 55 dB(A) voor een bestaande inrichting en de grenswaarde van 50 dB(A) voor een nieuwe inrichting is (de hoogste waarde op 200 meter van de terreingrens bedraagt ca. 43 dB(A)). Gezien de afstand tot de gewestgrens en de landsgrenzen zijn er geen effecten te verwachten voorbij deze grenzen.

XI.4.3.4.

Huidige verkeersbelasting De activiteit van de inrichting genereert vrachtverkeer, enerzijds aanvoer (kippen) en anderzijds afvoer (vlees, afval, …). Het transport gebeurt enkel via vrachtwagens. Verder zijn er ook nog de verplaatsingen van werknemers en contractanten en de levering van hulpstoffen. Dit transport gebeurt grotendeels via de E314 en via de afrit Maasmechelen kunnen de wagens direct het industriegebied Oude Bunders bereiken via de N78. In Tabel XI-11 worden de resultaten van de verkeerstellingen van de posten in Rekkem (70.009 en 70.010) gegeven (bron: Verkeerstellingen 2013 op gewestwegen in Vlaanderen met automatische telapparatuur nr. 217 van AWV). Deze meetposten bevinden zich op de N78 ten zuiden van de Oude Bunders (ca. 4 km). Het gemiddelde aantal voertuigen tijdens weekdagen wordt weergegeven.


pagina 175

Tabel XI-11: Resultaten verkeersinstellingen Rekkem Tijdstip (h) N78

0-1

1-2

184

100

2-3

3-4

4-5

5-6

6-7

60

50

103

265

589

7-8

20-21 21-22 22-23

1.103 823

650

531

23-0 377

Het laagste aantal voertuigen passeert tussen 02 en 04 uur met iets meer dan 50 bewegingen per uur. Vanaf 07 uur ligt het aantal bewegingen al ruim boven 1.000 en dit blijft zo tot 20 uur. Daarna neemt het aantal voertuigen terug geleidelijk af. Het dient opgemerkt te worden dat in deze gegevens de bijdrage van het industrieterrein (waar zich toch enkele transportfirma’s bevinden) niet geteld zal zijn (of slechts beperkt), omdat de telposten ten zuiden van autosnelweg gelegen zijn. De periode tussen 02 en 04 uur is bijgevolg de meest kritische. Uitgaande van de gegevens van de opdrachtgever uit het deel verkeer blijkt dat er voor de goede werking van het bedrijf gemiddeld 90 vrachtwagens per dag het bedrijf bereiken. De aanvoer naar de site van Plukon gebeurt continue tussen 01.45 uur en 18.45 uur, dit enkel tijdens de werkweek. Dit geeft ca. 2 vrachtwagens of 4 vrachtwagenbewegingen per uur voor de aanvoer van levende kippen. De afvoer vindt plaats tussen 6 uur en 22 uur. Dit geeft bijkomend ca. 2,5 vrachtwagens of 5 vrachtwagenbewegingen per uur. Het personeel van de slachterij morgenploeg zal tussen 03.00 en 04.00 uur toekomen. Het betreft 20 personeelsleden, dus maximaal 20 voertuigen. Tussen 05.00 en 06.00 uur komen de 4 personeelsleden van de morgenploeg van de technische dienst toe. Tussen 06.00 en 07.00 komen de personeelsleden van de snijzaal, de expeditie en het magazijn toe. In Tabel XI-12 worden de voertuigbewegingen van de aan- en afvoer en het woonwerkverkeer weergegeven. Tabel XI-12: Aantal voertuigbewegingen Plukon tussen relevante uren Tijdstip (h) N78 aan af werk

0-1

1-2

2-3

3-4

4-5

5-6

6-7

7-8

184 -

100 1 -

60 4 -

50 4 <20

103 4 -

265 4 <4

589 4 5 <100

1.103 4 5 <100

20-21 21-22

22-23

23-0

823 5 -

531 -

377 -

650 5 -

Uit de verkeersgegevens blijkt dat ten opzichte van het verkeer op de N78 (zonder gegevens van het industrieterrein Oude Bunders) de procentuele bijdrage van Plukon (aanvoer, afvoer en werknemers) beperkt blijft. Algemeen kan gesteld worden dat een toename van de verkeersintensiteit met 26 % nodig is om een verhoging van het geluidsklimaat met ca. 1 dB(A) te geven. Het blijft echter wel een bestendiging van een reeds belaste toestand. Gezien de actuele verkeersbelasting op de ontsluitingswegen van het bedrijf reeds hoog is, zal de bijdrage van de (vracht)wagenbewegingen van en naar Plukon in de omgeving weinig of geen verandering veroorzaken. Tussen 3 uur en 4 uur werden in 2013 gemiddeld 50 voertuigen geteld. Volgens Tabel XI-12 zal Plukon verantwoordelijk kunnen zijn voor maximaal 24 voertuigbewegingen in dit uur. Een aandeel van (maximaal) 24 voertuigbewegingen op een totaal van 51 is relevant. Er dient echter rekening mee gehouden te worden dat de tellingen uitgevoerd werden in een telpost in Rekkem op ca. 4 km van het industrieterrein Oude Bunders. Er komt veel verkeer rechtstreeks van de autosnelweg, dus niet van de N78 richting telpost. Daarnaast


pagina 176

moet ook gekeken worden naar de capaciteit van de weg, die op die locatie 2000 mvt per uur en per rijrichting bedraagt. Het verkeer dat bestemd is voor Plukon zorgt tussen 3u en 4u met (maximaal) 24 voertuigen op een capaciteit van 4000 voertuigen, dus slechts voor een invulling met 0,6 % van de totale capaciteit van de weg. In de nabije woonzones vindt geen overschrijding van de geluidsnormen plaats. Daarnaast voorziet het RUP in een uitdoofscenario voor de bewoning lang de N78. De invloed van het wegverkeer (van de E314 en de N78) voor deze woningen komt dan te vervallen.

XI.5.

Beschrijving van de toekomstige situatie De huidige situatie blijft grotendeels behouden. Het meer slachten zal gerealiseerd worden door meer productie-uren per week en/of technische ontwikkelingen en operationele aanpassingen aan de slachtapparatuur. Er is geen sprake van slachting op zaterdag. Er is in de onmiddellijke toekomst geen uitbreiding voorzien van de slachtcapaciteit en het koelvermogen. In de toekomst zullen er per dag maximaal 115 vrachtwagens Plukon bereiken. Het totaal aantal vrachtwagenbewegingen gerelateerd aan de aan- en afvoer van vleesproducten zal dan licht toenemen tot maximaal 11 per uur, waarbij dit maximum enkel bereikt wordt tussen 06u00 en 19u00. Ten opzichte van de huidige situatie, met 90 vrachtwagens per dag, is dit een stijging met ca. 27 %, of een stijging van de specifieke bijdrage met ca. 1,0 dB(A)). De toekomstige toestand wordt in de mate van het mogelijke op basis van de kennis van de geluidsbronnen gemaakt. Zeker wordt de omgekeerde weg gevolgd en wordt bepaald wat het maximale geluidsvermogenniveau is dat de nieuwe installatie mag hebben, teneinde conform de grenswaarden van het VLAREM II te blijven. Tijdens de exploitatiefase kunnen enkele (permanente) geluidsbronnen bijkomen (o.a. koeling). Aangezien (exacte) gegevens met betrekking tot de aard en het aantal van de eventuele nieuwe geluidsbronnen nog niet beschikbaar zijn, kan enkel geëist worden dat deze aan de grenswaarden van VLAREM II dienen te voldoen. Er kan berekend worden wat het (onafgeschermde) geluidsvermogenniveau van de totaliteit van geluidsbronnen mag zijn, teneinde de grenswaarden te respecteren. Teneinde te voldoen aan een grenswaarde van 50 dB(A) op ca. 200 meter van de terreingrens of ter hoogte van de dichtstbijzijnde woning, dient een eis aan het geluidsvermogenniveau opgelegd te worden. Een grenswaarde van 50 dB(A) betekent dat wanneer het broncentrum zich op 200 meter zou bevinden, een maximaal (onafgeschermd) geluidsvermogenniveau van 107 dB(A) toegelaten zal zijn. Indien de bronnen afgeschermd worden (door andere gebouwen), kan een hoger geluidsvermogenniveau toegelaten worden. Naar analogie met de reeds bestaande koeling (Evapco en BAC) kan aangetoond worden dat deze opgelegde eisen realistisch zijn (want actueel een geluidsdrukniveau van ca. 77 dB(A) op 1 meter van de aanzuig – dus lager geluidsvermogenniveau). Bij de prognose van de toekomstige geluidsproductie dient naast de vaste bronnen (die op het terrein blijven) ook aandacht besteed te worden aan de mobiele bronnen (transport van en naar het bedrijf). Algemeen kan gesteld worden dat een toename van de verkeersintensiteit met 26 % nodig is om een verhoging van het geluidsklimaat te veroorzaken met ca. 1 dB(A).


XI.6.

pagina 177

Milderende maatregelen De inrichting heeft slechts een beperkt aantal geluidsbronnen. Bijna alle bronnen worden binnen in een gebouw opgesteld. Een vergelijking van het specifieke geluid van de bestaande installatie toont aan dat er steeds (ruime) conformiteit aan de grenswaarden voor nieuwe inrichtingen van VLAREM II zal zijn. Volgens het significantiekader leidt dit tot een score 0 en zijn geen milderende maatregelen noodzakelijk. In de toekomst kunnen er enkele (permanente) geluidsbronnen bijkomen (o.a. koeling). De milderende maatregelen zullen er dan uit bestaan dat alle mogelijke voorzorgen dienen getroffen te worden om geluidshinder te vermijden. Dit kan bijvoorbeeld door te kiezen voor geluidsarme toestellen, of door opnemen in de lastenboek van de maximaal toelaatbare geluidsvermogenniveaus (inclusief opvolging nadien). Het is steeds aangeraden om de beste beschikbare technologie (die geen overmatige economische kosten veroorzaakt) te gebruiken.

XI.7.

Leemten in de kennis Het specifiek geluid van de geplande installaties is nog niet gekend, aangezien de exacte gegevens van de geluidsbronnen niet gekend zijn (is afhankelijk van de leverancier).


XII.

DISCIPLINE BODEM

XII.1.


pagina 178

Bij de discipline bodem worden zowel de bodem als het freatisch grondwater bestudeerd. Het studiegebied omvat het bedrijfsterrein van Plukon.

XII.2.

Methodologie beschrijving van de referentiesituatie De basisactiviteit van Plukon is het slachten van pluimvee. Het gaat om de hervergunning en de uitbreiding van de milieuvergunning. Dit gaat gepaard met het optimaliseren van de huidige installatie (verhoging van de afvalwaterlozing en uitbreiding van de grondwaterwinning). Aandacht zal besteed worden aan maatregelen bij mogelijke calamiteiten op het terrein (lekkage, morsverliezen). De uitbreiding van de activiteiten zal ook een toename betekenen van het waterverbruik. Op dit ogenblik wordt hoofdzakelijk grondwater gebruikt met een beperkte aanvulling met leidingwater. Op basis van bestaande literatuur en archiefgegevens, zal een beschrijving worden gemaakt van de huidige toestand van het studiegebied met betrekking tot het bodem- en grondwatermilieu.

XII.3.

Beoordeling van de referentiesituatie

XII.3.1. Pedologie Het bedrijfsterrein (kadastraal perceel Maasmechelen, 2de afdeling, perceel 102 C, heeft een totale oppervlakte van 139.289 m². Ruim de helft van de oppervlakte is nog onbebouwd. Op het onbebouwde gedeelte is het oorspronkelijk profiel nog aanwezig. Het maaiveld (mv) bevindt zich op circa 42,50 m + TAW (Tweede Algemene Waterpassing). Het terrein was vόόr de bouw van het slachthuis grasland. Volgens de bodemkaart zijn de gronden op het projectterrein hoofdzakelijk droge zandleembodems zonder profielontwikkeling met als variant dat het moedermateriaal fijner wordt in de diepte (Lbpy). Van noord naar zuid loopt ongeveer midden in het terrein (oude loop van de Kikbeek) een strook met matig droge zandleembodems (Lcpy). Landbouwkundig worden deze gronden beoordeeld als geschikt tot zeer geschikt.

XII.3.2. Geologische en hydrogeologische toestand De site bevindt zich in de Maasvallei, meer bepaald in de alluviale vlakte van de Maas (Paulissen, 1986). De topografie van de site is vlak. Ter hoogte van de site is het terrein opgebouwd uit Quartaire holocene en pleistocene afzettingen. Deze Quartaire afzettingen bestaan in hoofdzaak uit grindafzettingen van het laagterras van de Maas, behorend tot de Formatie van Lanklaar, meer bepaald de grinden van Mechelen, aan de Maas. De grindafzettingen worden afgedekt door holocene leem en kleiafzettingen, behorend tot de Formatie van Leut.


pagina 179

Deze kleiafzettingen hebben een dikte van ca. 2,00 m maar kunnen in de geulen een dikte hebben van 4,00 m. Een dergelijke geul loopt van noord naar zuid over het bedrijfsterrein. De grindafzettingen van de Maas worden meestal onderverdeeld op basis van de morfologie van de terrassen waartoe zij behoren (Paulissen, 1973). Zij komen voor in een brede zone langsheen de Maas. De afzettingen zijn zeer heterogeen, maar globaal gezien zijn zij doorlatend, zodat men ze kan beschouwen als een geheel met de onderliggende lagen wanneer deze watervoerend zijn. De grinden van het hoofdterras van de Maas vormen bijvoorbeeld een hydrogeologisch geheel met de onderliggende tertiaire zanden. Er is wel een groot contrast in permeabiliteit, zodat de lagen wel worden onderscheiden (Quartaire grinden hebben een doorlatendheid die tot 80 maal groter is dan de Neogene zanden). De grinden van het zuidelijk deel van het terras van Maasmechelen die rechtstreeks op de klei van Boom rusten, kunnen als een afzonderlijke watervoerende laag beschouwd worden. De voedingszone van deze valleigrinden bevindt zich hoofdzakelijk op het Kempens plateau dat afwatert naar de Maasvallei toe. De grindafzettingen onder het kleidek hebben een dikte die in de Maasvallei varieert van 5 tot 15 meter. Op basis van bodemonderzoeken uitgevoerd op het terrein bevindt het grondwater zich over het ganse projectterrein op ca. 2,90 m à 3,95 m-mv. Peilmetingen wijzen naar een grondwaterstroming in oostelijke richting, richting Maas. Er is een wisselwerking tussen de Maas en het grondwater, waarbij bij hoge waterstand op de Maas de grondwatertafel gevoed wordt en bij lage grondwaterstand gedraineerd. De grondwaterstand op het terrein kan in de loop van het jaar variëren over ca. 0,40 m. Op basis van de hydrogeologische opbouw kunnen verschillende watervoerende lagen aangetoond worden. Volgens gegevens van DOV-Vlaanderen zijn er in een straal van 2 km 29 vergunde waterwinningen. Voor de meeste waterwinningen is het vergund debiet beperkt en wordt er, met uitzondering van twee waterwinningen, uitsluitend gepompt uit de freatische aquifers van de Maas- en Rijnafzettingen. Plukon heeft veruit de belangrijkste vergunde grondwaterwinning in een straal van 2 km met een vergund jaardebiet van 535.000 m³/jaar. Volgens DOV pompt Plukon water op uit het Heersiaan en Opglabbeek-aquifersysteem (Paleoceen aquifersysteem HCOV 1030). Bij Plukon is grondwater de belangrijkste waterbevoorradingsbron. Het bedrijf heeft nu zes vergunde putten. In het verleden is gebleken dat er problemen optraden om de beoogde debieten te handhaven wegens verstopping van de filters als gevolg van verzanding van de filters. Om die reden werden in het verleden door het bedrijf, oorspronkelijk startend met 3 putten, nieuwe vergunningen aangevraagd voor het boren van putten. Om de mogelijkheden voor toekomstige watervoorziening te onderzoeken werd in 2008 een geohydrologische studie uitgevoerd (KWA Bedrijfsadviseurs, 2008). Er werd een beschrijving gedaan van de geohydrologische situatie in de omgeving en er werd onderzocht op welke wijze de toekomstige waterbehoefte van Plukon op een duurzame wijze kan worden gerealiseerd.


pagina 180

4

Recent werd een nieuwe geohydrologische studie uitgevoerd (Chris Cammaer). De resultaten van deze studie worden besproken in de discipline water. Eén bedrijf heeft een vergunning om te pompen uit het Krijtaquifersysteem (HCOV 1100) met een jaardebiet van 2.000 m³/jaar. Tabel XII-1: Geologie en hydrologie van de site en omgeving Diepte m -mv 0 -10 10 - 34 34 - 42

Periode

Lid

Quartair

42 - 80 Tertiair 80 - 95

Eigenbilzen Boom StHuibrechts Hern Opglabbeek

95 - 98 98 - ± 400

Formatie

Lid van Eisden Lid van Opoeteren

Lithologie

Hydrologie

leem en grind zand klei

watervoerend watervoerend aquitard

zand met kleilagen

watervoerend

zand

watervoerend

zandhoudende klei

slecht watervoerend

Krijt

watervoerend

Het bedrijfsterrein Plukon is niet gelegen in een waterwingebied, noch in de beschermingszone I, II of III van een waterwingebied. De dichtstbij gelegen waterwinning is gelegen te Eisden op ongeveer 5,4 km ten noorden van het bedrijfsterrein. De grens van beschermingszone III ligt op ca. 3,2 km. De waterwinning put uit het freatisch aquifersysteem (HCOV 0170) met een vergund jaardebiet van 300.000 m³. De waterwinning is gelegen in een mijnverzakkingsgebied zodat het grondwater van het Maasgrind er opwelt. Het water dat er wordt opgepompt moet mede de dorpskommen in het verzakkingsgebied (Eisen, Leut en Meeswijk) vrijwaren van overstroming. Volgens de kwetsbaarheidskaart van het grondwater ligt het bedrijf in een gebied dat uiterst kwetsbaar (Ba.1) is voor grondwaterverontreiniging. Ba.1 wordt omschreven als: grind, zonder deklaag, met een onverzadigde zone van 10 m of minder dan 10 m. De geologische bodemopbouw wordt schematisch weergegeven in Tabel XII-1.

XII.3.3. Uitgevoerde bodemonderzoeken De pluimveeslachterij is op het terrein actief sinds 1995. Als gevolg van de periodieke onderzoekplicht werd in 2002 een oriënterend bodemonderzoek uitgevoerd. Dit onderzoek gaf mede aanleiding tot bijkomende bodemonderzoeken.

XII.3.3.1. Oriënterend bodemonderzoek in het kader onderzoekplicht voor Ham-Kip nv (Buro BS, 2002) In functie van de periodieke onderzoekplicht van Slakweidestraat 25 te Maasmechelen, werd door Maasmechelen, de opdracht gegeven tot het bodemonderzoek. Het onderzoek heeft betrekking op

4

van

de

periodieke

het kadastraal perceel, gelegen de firma Ham-Kip nv, te 3630 uitvoeren van een oriënterend 1 kadastraal perceel, 2de afdeling,

Cammaer Chris: Hydrogeologische studie Grondwaterwinning Plukon Maasmechelen


pagina 181

Sectie B, nr. 102 B met grootte 171.459 m². Het grootste gedeelte van het perceel (ca. 70 %) is echter niet bebouwd en in gebruik als grasland. Op het in gebruik zijnde gedeelte bevinden zich een productiegebouw, een gebouw voor restproducten, een waterzuivering en een verdeelpomp met ondergrondse opslagtank voor diesel. In het productiegebouw kan men een onderscheid maken tussen de burelen, de slachtlijn, een onderhoudswerkplaats, een versnijafdeling, een verzendafdeling en een inpakafdeling. De kans op een verontreiniging situeert zich na oktober 1995 aangezien de activiteiten plaatsvonden vanaf 1996. Als er sprake is van een verontreiniging dan moet dit beschouwd worden als een nieuwe verontreiniging. Op het terrein kan men een onderscheid maken tussen het werkelijk in gebruik zijnde terrein: +-6 ha en het gedeelte van het terrein waarop nooit activiteiten hebben plaatsgevonden. Op basis hiervan werd voor het bebouwde gedeelte de bemonsteringsstrategie 3 toegepast, zij het in ruimere mate. In totaal werden in het bebouwde en in gebruik zijnde gedeelte 17 boringen uitgevoerd waarvan 10 uitgerust werden als peilputten. Voor het niet in gebruik zijnde en onbebouwde grasland werden verspreid over het terrein bijkomend ten westen 6 boringen uitgevoerd met het plaatsen van 2 peilputten en ten zuiden van het bebouwde terrein werden 3 boringen uitgevoerd met het plaatsen van 2 peilputten (zie Bijlage 7-1).

Resultaten Bodem Algemeen genomen worden licht tot sterk verhoogde waarden vastgesteld voor zware metalen, meer bepaald voor nikkel (alle bodemstalen), zink (alle bodemstalen uitgezonderd voor RG2, RG4, RG7, RG10, RG19 en RG22), koper (voor bodemstalen RG5, RG9, RG12, RG17, RG23 en RG25) en in mindere mate voor lood (bodemstalen RG12 en RG25) en cadmium (RG25). In 2 stalen worden verhoogde waarden vastgesteld voor organische verbindingen, meer bepaald in RG12 (minerale olie) en RG23 (minerale olie, naftaleen, fenantreen, fluoranteen). Voor enkele zware metalen wordt een overschrijding van de 120 %-waarde van de achtergrondwaarde aangetroffen. In RG25 bedraagt deze overschrijding voor cadmium 1,67 x. Voor koper varieert de overschrijding van 1 x (RG17 en RG23) tot 4,17 x (RG25). Voor lood bedraagt de overschrijding 1,37 x (RG12) en 3,09 x (RG25). Verder varieert de overschrijding van nikkel van 1,36 x (RG22) tot 4,32 x (RG9). De overschrijding voor zink varieert van 1,08 x (RG13) tot 10,4 x (RG12). Vervolgens wordt in RG22 de 120 %-waarde van de achtergrondwaarde voor naftaleen (3,08 x), fenantreen (1,98 x), fluoranteen (1,88 x) en minerale olie (5,17 x) overschreden. In RG12 wordt een overschrijding voor minerale olie vastgesteld met een factor 3,5 x.

Grondwater Met betrekking tot de analyses uitgevoerd op het grondwater blijkt dat enkel in grondwaterstaal PP11 een verhoogde waarde aangetroffen wordt voor benzeen en minerale olie. Voor de overige elementen, zware metalen en de organische verbindingen (minerale olie en BTEX) bevinden alle waarden zich onder de detectielimiet. In het grondwater wordt enkel in PP11 de 120 %-waarde van de achtergrondwaarde voor benzeen en minerale olie overschreden en dit met een factor van respectievelijk 1,03 x en 15,83 x.


pagina 182

In de bodem wordt in geen enkel geval de 80 %-waarde van de bodemsaneringsnorm bestemmingstype II overschreden. In het grondwater wordt in PP11 de 80 %-waarde van de bodemsaneringsnorm bestemmingstype II voor minerale olie overschreden en dit met een factor 4,75 x. Conform de standaardprocedure voor oriënterend bodemonderzoek is er een opname in het register van verontreinigde gronden voor minerale olie in het grondwater. De aanwezigheid van zware metalen in de bodem is niet onmiddellijk toe te wijzen aan de uitgeoefende activiteiten. Er kan dan ook gesproken worden van een historische verontreiniging met zware metalen in de bodem. De verontreiniging met naftaleen, fenantreen, fluoranteen en minerale olie in de bodem en benzeen, minerale olie en xyleen in het grondwater kan omschreven worden als een nieuwe verontreiniging. Het onderzoeksterrein bevindt zich in een gebied aangeduid op de Kwetsbaarheidskaart van het grondwater in de provincie Limburg als uiterst kwetsbaar (B.a. 1). Enkel in het grondwater wordt de bodemsaneringsnorm (BSN) overschreden voor minerale olie in PP11 en dit met een factor 3,8. Conform de standaardprocedure voor bodemonderzoek is er dus een ernstige aanwijzing voor een ernstige bedreiging. Er dient te worden overgegaan tot het uitvoeren van een beschrijvend bodemonderzoek.

XII.3.3.2. Beschrijvend bodemonderzoek in het kader onderzoeksplicht voor Ham-Kip nv (Buro BS, 2002)

van

de

periodieke

In het oriënterend bodemonderzoek (XII.3.3.1) werd in het grondwater ter hoogte van peilput RG23/PP11 de aanwezigheid van een nieuwe verontreiniging vastgesteld voor minerale olie. Meer bepaald werd de bodemsaneringsnorm voor minerale olie met een factor 3,8x overschreden. In de bodem werd ter hoogte van de boring RG23/PP1 een licht verhoogde waarde voor minerale olie vastgesteld en in de nabijgelegen boring RG22 werd helemaal geen verontreiniging met minerale olie vastgesteld. Op basis hiervan en conform de Standaardprocedure voor Oriënterend bodemonderzoek werd beslist een beschrijvend bodemonderzoek uit te voeren. Doelstelling van dit onderzoek is: -

de oorsprong na te gaan van de aanwezigheid van de verhoogde concentratie aan minerale olie in het grondwater ter hoogte van RG23/PP11;

-

de concentratie en verspreiding van minerale olie in het grondwater na te gaan;

-

het gevaar op blootstelling evalueren van mensen, planten en dier aan de concentraties van minerale olie in het grondwater.

De verontreiniging situeert zich ter hoogte van een dubbelwandige ondergrondse opslagtank voor diesel. Ten einde de oorzaak van de verontreiniging na te gaan, werd beslist een dichtheidstest uit te voeren. Uit de resultaten bleek dat zowel de houder als de leidingen vloeistofdicht zijn. Ten einde de verontreiniging in het grondwater verder af te perken, werd beslist een 3-tal boringen uit te voeren in een straal van ca. 10,00 m rond de bestaande peilput RG23/PP11 en deze boringen uit te rusten als peilput. Er werd gekozen om 2 peilputten grondwaterstroomafwaarts te plaatsen en een derde peilput grondwaterstroomopwaarts (zie Bijlage 7-1 en Bijlage 7-2).


pagina 183

Resultaten Uit de analyses blijkt dat ter hoogte van de peilputten RG23A/PP11A en RG23B/PP11B de achtergrondwaarden niet overschreden worden. Op deze manier is de verontreiniging afgeperkt in het horizontaal vlak.

Globale risico-evaluatie De verontreinigde locatie is aanwezig op een terrein dat deel uitmaakt van een industriegebied, waarbij de verontreinigde zone volledig verhard is. De verontreiniging is gekenmerkt als weinig vluchtig, weinig mobiel en weinig oplosbaar in het water. Uit de risicoanalyse met betrekking tot mens, plant, dier en ecosysteem blijkt dat er geen significant risico aanwezig is. Het risico op verspreiding via grondwater, oppervlaktewater, lucht en eventuele ondergrondse constructies is eerder beperkt. Slechts een verspreiding via het grondwater, meer bepaald in de richting van de grondwaterstroming, behoort tot de mogelijke risico's. Met betrekking tot de evolutie in de tijd kan men stellen dat, gezien er geen echte bron van de verontreiniging aanwezig is, de situatie als statisch kan beschouwd worden. Globaal gezien kan men dus stellen dat op basis van gekende gegevens met betrekking tot de verontreiniging met minerale olie in het grondwater er geen ernstige bedreiging aanwezig is. Besluit Uit de analyses blijkt dat de overschrijding van de bodemsaneringsnorm voor minerale olie beperkt blijft tot een beperkte zone ter hoogte van boring/peilput RG23/PP11. De dichtheidstest uitgevoerd op de ondergrondse opslagtank wijst bovendien op een verontreiniging veroorzaakt door een calamiteit, wellicht een morsverlies bij het vullen van de ondergrondse opslagtank. Algemeen kan volgens de erkende bodemsaneringsdeskundige uit het beschrijvend bodemonderzoek het volgende geconcludeerd worden met betrekking tot het kadastraal perceel 102 B: -

er werd een historische verontreiniging vastgesteld voor cadmium, koper, lood, nikkel en zink in de bodem; een nieuwe verontreiniging werd vastgesteld voor naftaleen, fenantreen, fluoranteen en minerale olie in de bodem en voor benzeen, xyleen en minerale olie in het grondwater;

-

het kadastraal perceel dient te worden opgenomen in het register van verontreinigde gronden voor minerale olie in het grondwater;

-

er is geen ernstige bedreiging aanwezig;

-

er dient niet te worden overgegaan tot het opstellen van een bodemsaneringsproject;

-

er dienen geen veiligheids- of voorzorgsmaatregelen genomen te worden.

XII.3.3.3. Bodemsaneringsproject Ham-Kip nv (Buro BS, 2002) Het beschrijvend bodemonderzoek (XII.3.3.2) werd door de OVAM ontvangen op 14 juni 2002. In de brief aangaande de conformverklaring dd. 16 juli 2002 schrijft de OVAM o.a.: “Overwegend dat de OVAM op basis van het voornoemd eindverslag volgende bevindingen vaststelt: Aangezien de bodemverontreiniging met minerale olie in het


pagina 184

grondwater van nieuwe aard is, dient te worden overgegaan tot het opstellen van een bodemsaneringsproject” In tegenstelling tot het besluit van de erkende bodemsaneringsdeskundige in het beschrijvend bodemonderzoek (zie XII.3.3.2), stelt de OVAM dat er moet overgegaan worden tot een bodemsaneringsproject. In de brief wordt verder door de OVAM meegedeeld dat, aangezien de nv Ham-Kip op 14 juni 2002 ook melding heeft gemaakt van de bedoeling om tot overdracht over te gaan van grond met kadastrale gegevens: gemeentenr.: 73060, afdeling MAASMECHELEN 2AFD/OPGRIMBIE/sectie: B, perceelnr.: 0102 B, waar een nieuwe bodemverontreiniging voorkomt die de bodemsaneringsnormen overschrijdt en/of die een ernstige bedreiging vormt, de overdracht op grond van artikel 38, §2 van het bodemsaneringsdecreet niet kan plaatsvinden vooraleer de overdrager: -

een bodemsaneringsproject heeft opgesteld dat ontvankelijk en volledig is;

-

jegens OVAM de verbintenis heeft aangegaan de bodemsaneringswerken uit te voeren en;

-

financiële zekerheden heeft gesteld overeenkomstig artikel 29.

Overeenkomstig de bevoegdheden vermeld in artikel 14, §3 van het bodemsaneringsdecreet legt de OVAM een termijn op van 4 maanden waarbinnen het bodemsaneringsproject dient opgesteld te worden. Keuze saneringstechniek In het BSP werden 3 verschillende saneringstechnieken geëvalueerd. Op basis van een uitvoerige evaluatie van de verschillende technieken heeft de bodemsaneringsdeskundige besloten dat de meest aangewezen techniek, de techniek is, waarbij de verzadigde zone of het grondwater gesaneerd wordt door het oppompen van het grondwater via een drietal verticale pompputten (bodemsaneringsplan in Bijlage 7-3) en het zuiveren van het grondwater via de bestaande olie-benzine-afscheider en lozing van het effluent op het huishoudelijke afvalwaterriool. De sanering zal beëindigd worden wanneer de waarde voor minerale olie kleiner is dan 400 µg/l. De duur van de sanering wordt geraamd op 6 maanden. Dit bodemsaneringsproject werd conform verklaard door OVAM op 10 oktober 2002 waarbij een aantal algemene en bijzondere voorwaarden werden opgelegd. Uitvoering bodemsanering Omdat het gevaar voor nieuwe bodemverontreiniging met gevaar voor mens en leefmilieu steeds blijft bestaan bij de exploitatie van het dieselpompstation, heeft Nutreco ondertussen echter beslist om de exploitatie ervan te stoppen. De sanering zal dan de volgende werken omvatten: -

reinigen van de ondergrondse opslagtank;

-

uitgraven en verwijderen van de ondergrondse opslagtank;

-

uitgraven en afvoeren van verontreinigde grond;

-

nemen van controlestalen van grondwater en bodem;

-

opvullen van de uitgraving;

-

plaatsen van drainage;

-

plaatsen van een GWZI.


pagina 185

De uitvoering van het project werd aangevat op 17 april 2003.

XII.3.3.4. Actualisatie oriënterend bodemonderzoek in het kader van de overdracht van een gedeelte van een kadastraal perceel (Buro BS, 2003) In het kader van een overdracht en het bekomen van een bodemattest en vermits het oriënterend bodemonderzoek tussen de één en de twee jaar oud is, diende een actualisatie van het OBO uitgevoerd te worden. Om een actualisatie van de huidige toestand te bekomen, werd beslist de bestaande peilputten te herbemonsteren en te analyseren naar de aanwezigheid van zware metalen, BTEX, VOCl en minerale olie en voor een aantal peilputten bijkomend een analyse uit te voeren naar de concentraties aan anionen. In functie hiervan kon dan nagegaan worden in hoeverre de verontreiniging geëvolueerd is en zich eventueel verspreid heeft. Tijdens het oriënterend bodemonderzoek werd een nieuwe verontreiniging vastgesteld ter hoogte van het pompeiland met verdeelpomp en ondergrondse opslagtank. Hierbij werd de 80 %-waarde van de BSN bestemmingstype V overschreden, zodat er sprake is van een ernstige aanwijzing van een ernstige bedreiging, met name een nieuwe verontreiniging van het grondwater met minerale olie. Dit heeft uiteindelijk geresulteerd in het opstellen van een bodemsaneringsproject.

Resultaten Opname in het register van verontreinigde gronden Met betrekking tot de analyses uitgevoerd op het grondwater, blijkt dat ter hoogte van PP11 een overschrijding van de 80 %-waarde van de Bodemsaneringsnorm Type II wordt aangetroffen voor naftaleen en minerale olie. Dit bevestigt de conclusies van het oriënterend bodemonderzoek. Bijgevolg is er een opname in het register van verontreinigde gronden voor minerale olie en naftaleen in het grondwater. Vermits voor het vaste deel van de bodem de toestand niet veranderd is, kan gesteld worden dat in de bodem geen verhoogde waarden worden aangetroffen waarbij de 80 %-waarde van de BSN Type II wordt overschreden. Oorzaak verhoogde waarden In vroegere onderzoeken werd verondersteld dat de nieuwe verontreiniging door naftaleen en minerale olie wellicht veroorzaakt werd door eenmalig morsverlies bij het vullen van de ondergrondse opslagtank. In het kader van de uitvoering van het bodemsaneringsproject werd een evaluatie uitgevoerd van de constructie van het pompeiland. Bij dit onderzoek werd vastgesteld dat de verhoogde waarden voor naftaleen en minerale olie het gevolg zijn van een lekkage ter hoogte van de bodem van de betonnen toezichtput, die zich onder de verdeelpomp bevindt. Diesel, vermengd met water aanwezig in de toezichtput, is via een PEwachtleiding voor elektrische kabels, langs een lekkende PVC mofverbinding de bodem 5 binnengedrongen.

5

Evaluatieverslag Constructie Pompeiland Pingo Poultry (ex-Ham Kip): Buro BS nv, 2003.


pagina 186

Besluit Naar aanleiding van de conclusies van het beschrijvend bodemonderzoek d.d. 8 juni 2002, werd een bodemsaneringsproject opgesteld dat op 10 oktober 2002 conform verklaard werd. De aanvang van de saneringswerken werd gestart op 17 april 2003. Op het ogenblik dat de actualisatie van het oriënterend bodemonderzoek werd uitgevoerd, waren het pompeiland en de ondergrondse opslagtank met bijhorende leidingen verwijderd. De bodem werd reeds gedeeltelijk gesaneerd ter hoogte van dit voormalig pompeiland. Uit het terreinbezoek op 16 september 2003 blijkt dat voor de rest de toestand ten opzichte van het oriënterend onderzoek d.d. mei 2002 weinig is veranderd. Op het terrein vinden nog steeds de activiteiten van een vleesverwerkende (pluimvee) industrie plaats. De onderhoudswerkplaats, opslagplaats van chemicaliën en waterzuiveringsinstallatie zijn nog steeds op het terrein aanwezig. Algemeen genomen geeft het terrein een verzorgde indruk. Nergens werden echter sporen van verontreiniging vastgesteld. Volgend besluit werd geformuleerd voor kadastraal perceel 102 b: -

in het grondwater wordt een nieuwe verontreiniging vastgesteld voor minerale olie en naftaleen ter hoogte van het voormalig pompeiland;

-

de tijdens het vorig oriënterend en beschrijvend bodemonderzoek vastgestelde verontreiniging van het grondwater met minerale olie wordt bevestigd. Er dienen geen wijzingen aangebracht aan het conform verklaarde bodemsaneringsproject;

-

er is een aanwijzing voor een ernstige bedreiging door de aanwezigheid van minerale olie en naftaleen t.h.v. het voormalige pompeiland;

-

de uitvoering van het bodemsaneringsproject wordt verder gezet in de loop van oktober 2003;

-

er dienen geen bijzondere veiligheids- of voorzorgsmaatregelen genomen te worden.

XII.3.3.5. Eindevaluatieverslag oriënterend bodemonderzoek (Buro BS 2005) Dit evaluatieverslag werd opgemaakt in het kader van de sanering van de voormalige tankzone gelegen op de terreinen van Ham Kip nv, huidig Nutreco Belgium nv Afdeling Pingo Poultry Products, gelegen op het Industrieterrein Oude Bunders 2051, Postbus 104 te Maasmechelen. De sanering werd vastgelegd in het bodemsaneringsproject "Bodemsaneringsproject Ham-Kip nv, Industrieterrein Oude Bunders, Slakweidestraat 25 te Maasmechelen " – dossiernr. 202.049 opgesteld door BURO BS d.d. 18.07.02 en conform verklaard door OVAM d.d. 10 oktober 2002. De sanering omvat het oppompen van het verontreinigd grondwater via een 3-tal verticale pompputten en het zuiveren van verontreinigd grondwater via de bestaande olie-water afscheider. Het eindevaluatieverslag bodemsaneringswerken.

maakt

deel

uit

van

de

begeleiding

van

de


pagina 187

Staalnames Bodemstaalname Na de fase van afgraving werden in totaal 5 bodemstalen genomen, respectievelijk een 4tal stalen ter hoogte van de wand en 1 staal van de bodem van de afgraving. De stalen in de wand werden genomen op een diepte van 2,10 m tot 2,50 m overeenkomend met een zone bestaande uit grof, grindhoudend zand met een hogere doorlaatbaarheid dan de bovenliggende leem. Er werd een staal genomen van de vier zijwanden van de uitgraving. Het bodemstaal werd genomen op een diepte van 4,00 m - 4,20 m overeenkomend met de bodem van de afgraving en het niveau van de grondwatertafel (Bijlage 7-4). Grondwaterstaalname Alle controlestalen, genomen in het kader van de controle op de afgraving, werden geanalyseerd naar de aanwezigheid van minerale olie en BTEX. Bijkomend werd op een wandstaal (wand noord) en bodemstaal het kleigehalte, het organisch gehalte en de pH bepaald. Op de grondwaterstalen werd telkens het gehalte aan minerale olie en BTEX bepaald.

Resultaten Bodem Uit de analyses van de controlestalen bleek dat slechts in het bodemstaal nog een licht verhoogde waarde voor minerale olie werd vastgesteld. Ter hoogte van de bodem van de afgraving werd een waarde gevonden van 74 mg/kg DS (AW van 50 mg/kg DS). Hierbij werd de 120 %-waarde van de AW licht overschreden (1,23x), maar in geen enkel geval werd een overschrijding van de 80 %-waarde van de BSN Type II of de BSN Type V gemeten. Voor BTEX bevonden alle waarden zich onder de detectielimiet, evenals voor minerale olie in de wandstalen.

Grondwater Uit de analyses van de controlestalen bleek dat bij de staalname ongeveer 1 maand na de start van de grondwaterzuivering op 28/11/2003 voor alle BTEX-waarden verhoogde waarden werden vastgesteld. Hierbij werd telkens de 120 %-waarde van de achtergrondwaarden overschreden, maar in geen enkel geval de 80 %-waarde van de BSN of de BSN. De hoogste overschrijding waren te vinden voor tolueen en xyleen. Voor minerale olie en de overige elementen (zware metalen en VOCl) bevonden alle waarden zich onder de detectielimiet. Bij een controlestaalname op 20/02/2004 werd in het influent een sterk verhoogde waarde voor minerale olie gevonden, maar geen verhoogde waarden meer voor BTEX. Voor minerale olie werd hierbij de 80 %-waarde van de BSN overschreden (1,2 x), maar niet de BSN. Deze verhoogde waarde is wellicht te verklaren door het feit dat de grondwatertafel zich op dat ogenblik zeer hoog bevond (3,16 m-mv) waardoor minerale olie aanwezig in de onverzadigde zone uitgespoeld werd. In het influentstaal van 12.08.2004 werd eveneens nog een licht verhoogde waarde voor minerale olie en tolueen teruggevonden waarbij echter slechts de 120 %-waarde werd overschreden maar niet de 80 %-waarde van de BSN of de BSN. In het influentstaal van 12.09.2004 tenslotte bevonden alle waarden zich onder de detectielimiet.


pagina 188

Algemeen besluit Conform de standaardprocedure voor oriënterend bodemonderzoek kan men stellen dat er niet langer sprake is van een verontreiniging in het vaste deel van de aarde of het grondwater. Er is dan ook niet langer een opname in het register van verontreinigde gronden nodig en er dient niet te worden overgegaan tot verder onderzoek. Algemeen kan volgens de erkende bodemsaneringsdeskundige het volgende gesteld worden: -

na sanering werd er geen verontreiniging in het vaste deel van de aarde of het grondwater meer vastgesteld;

-

het kadastraal perceel dient niet te worden opgenomen in het register van verontreinigde gronden;

-

er is geen ernstige aanwijzing voor een ernstige bedreiging;

-

er dient niet te worden overgegaan tot een beschrijvend bodemonderzoek;

-

er dienen geen veiligheids- of voorzorgsmaatregelen genomen te worden.

XII.3.3.6. Oriënterend bodemonderzoek (Rimeco Milieu nv, 2005) In het kader van een overdracht van het onderzoeksterrein heeft Nutreco Belgium nv, afdeling Pingo Poultry aan Rimeco Milieu nv, milieuadviesbureau te Tienen, opdracht verleend een oriënterend bodemonderzoek uit te voeren voor een perceel gelegen in de Slakweidestraat 25 te 3630 Maasmechelen, met als kadastrale kenmerken 6 Maasmechelen 2de Afd., Sectie B, perceel 102 C . Het onderzoek werd verricht conform het document "Oriënterend bodemonderzoek. Standaardprocedure" versie november 2002 en opgesteld door de Openbare Afvalstoffenmaatschappij voor het Vlaamse Gewest (OVAM). Gezien het een reeds decretaal onderzocht perceel betrof waarvan het vorige oriënterende bodemonderzoek 1 a 2 jaar oud was, waar tegenwoordig nog Vlareboactiviteiten of -inrichtingen gevestigd zijn en waarvoor een beschrijvend bodemonderzoek en een BSP werd uitgevoerd, werd strategie 5C gecombineerd met strategie 5D en 5E. Aandacht werd ook besteed aan de bemonstering van de zone(s) waarvoor vorig oriënterend bodemonderzoek aanleiding gaf tot bodemsanering. Het eindevaluatierapport van de uitgevoerde sanering (zie XII.3.3.5) dateert van 14 februari 2005. De Ovam heeft opgemerkt dat ter controle van de uitgevoerde grondwatersanering de grondwaterstaalname via de centrale pompput niet correct is (zie ook XII.3.3.7). Hiertoe dienden twee bijkomende peilbuizen geplaatst te worden, één peilbuis ter hoogte van de gesaneerde zone en één peilbuis omheen de gesaneerde zone. Samenvattend besluit oriënterend bodemonderzoek Terrein: Maasmechelen 2de Afd., Sectie B, perceel 102 C.

6

Het perceel 102 B werd gesplitst in twee percelen: perceel 102 C waarop de activiteiten van Nutreco plaatsvinden (139.289 m²) en perceel 102 D, een onbebouwd perceel op het ogenblik van de splitsing (32.170 m²)


pagina 189

Historische verontreiniging In twee grondwaterstalen is een nikkelverontreiniging aangetroffen, deze is historisch van aard. Uit de methodologie EAEB blijkt dat deze nikkelverontreiniging in het grondwater geen ernstige aanwijzing is van een ernstige bedreiging. Verder onderzoek dient niet te gebeuren. Register van verontreinigde gronden Gezien het zinkgehalte in één bodemstaal en de nikkelconcentratie in het grondwater van 2 grondwaterstalen de 80 % BSN type II overschrijden, dient het perceel Maasmechelen 2de Afd., Sectie B, perceel 102 C opgenomen te worden in het register van verontreinigde gronden. Voorzorgsmaatregelen Er zijn geen voorzorgsmaatregelen noodzakelijk.

XII.3.3.7. Rapportering Eindevaluatie Onderzoek Slakweidestraat te Maasmechelen (OVAM dossiernummer 18580) (Rimeco Milieu nv, 2006) De eindevaluatie kadert in het einde van de uitgevoerde saneringswerken aan de Slakweidestraat 25 te Maasmechelen. Op basis van het tussentijds verslag “Eindevaluatieverslag oriënterend bodemonderzoek in het kader van de sanering van de voormalige tankzone gelegen op de terreinen van de voormalige Ham-Kip” (BURO BS) (XII.3.3.5) heeft de OVAM de volgende opmerkingen gemaakt: -

de monitoring van het grondwater ter hoogte van de te saneren zone gebeurde door periodieke staalname uit de centrale pompput. Deze centrale pompput is aangesloten op de drain die is gebruikt voor de grondwatersanering. De wijze van grondwaterstaalname is niet in overeenkomst met de code van goede praktijk voor bemonstering van grond, grondwater, bodemvocht, bodemlucht en waterbodems. Bij interpretatie van analyseresultaten moet men rekening houden met een mogelijke verlaging van het polluentgehalte door verdunning. Het verdient daarom de voorkeur de grondwaterbemonstering uit te voeren op een peilbuis en niet op een productieput. Voor de monstername is het verversen van vijfmaal het peilbuisvolume als minimale vereiste aan te houden. Gelet artikel 6 van het conformiteitsattest van het bodemsaneringsproject dient de monitoring te worden uitgevoerd gebruik makend van een peilbuis;

-

een acceptatie- en/of verwerkingscertificaat van de afgevoerde verontreinigde bodem ontbreekt en dient in bijlage te worden gevoegd. In het tussentijds rapport wordt gesteld dat het perceel niet meer dient te worden opgenomen in het register van verontreinigde gronden. Vermits het verslag niet de vorm heeft van een oriënterend bodemonderzoek, vermits geen digitale informatie werd aangeleverd en vermits niet alle Vlarebo-activiteiten op het betreffende perceel werden onderzocht, kan enkel een uitspraak worden gedaan over de verontreinigingstoestand nabij de gesaneerde zone (zie XII.3.3.6).

Aan dit eindrapport van de erkende bodemsaneringsdeskundige Rimeco Milieu nv zijn ook twee tussentijdse verslagen (Rimeco Milieu nv) voorafgegaan, maar de bevindingen uit deze verslagen zijn in dit eindverslag geïntegreerd. De werkzaamheden van de sanering


pagina 190

zelf alsook de analyseresultaten van de bodemsaneringswerken op bodem en grondwater zijn besproken in XII.3.3.5. In dit eindrapport wordt vooral aandacht besteed aan de monitoring gedurende 1 jaar, zoals voorgeschreven door de OVAM, door de bodemsaneringsdeskundige Rimeco Milieu nv. Zoals voorgeschreven door de OVAM gebeurde de monitoring van het grondwater door gebruik te maken van peilbuizen. Ter hoogte van de gesaneerde zone werden twee peilbuizen geplaatst: P120 in de gesaneerde zone en P121 omheen de gesaneerde zone (Bijlage 7-5). De eerste bemonsteringsronde heeft plaatsgevonden dd. 9 augustus 2005 en de tweede dd. 25 februari 2006.

Resultaten

In het grondwater van P120 (geplaatst in de gesaneerde zone) dreigen de normen voor minerale olie en BTEX niet te worden overschreden. De achtergrondwaarde wordt enkel nog overschreden voor minerale olie. In het grondwater van P121 (geplaatst omheen de gesaneerde zone) worden geen verhoogde gehalten voor minerale olie en BTEX aangetroffen t.o.v. de achtergrondwaarden. Er werden slechts kleine overschrijdingen van de achtergrondwaarden gemeten.

Algemeen besluit eindevaluatie

Op de locatie Slakweidestraat 25 te Maasmechelen (Maasmechelen, 2de Afd. / Opgrimbie, Sectie B, perceel 102 C) werd een bodemsanering uitgevoerd, conform het bodemsaneringsproject, OVAM-dossiernummer 18580. Na sanering werd er geen verontreiniging in het vaste deel van de aarde of het grondwater meer vastgesteld. Er is geen sprake van een restverontreiniging in het vaste deel van de aarde. Na de twee halfjaarlijkse monitoringsronden blijkt dat er geen sprake is van een restverontreiniging in het grondwater. Nazorg wordt niet noodzakelijk geacht. Er zijn geen voorzorgsmaatregelen noodzakelijk. Op 19 maart 2007 werd door de OVAM een eindverklaring afgeleverd voor de bodemsaneringswerken in Opgrimbie, Slakweidestaart 25 Oude Bunders 2051 (OVAMdossiernummer 18580) met de melding dat geen verdere bodemsaneringswerken meer noodzakelijk zijn.

XII.4.

Beschrijving en beoordeling van de toekomstige situatie De huidige situatie blijft grotendeels behouden. Er is een uitbreiding voorzien van de slachtcapaciteit en de grondwaterwinning. Bij de voorzetting van de exploitatie zullen voor bodem en grondwater in de toekomstige situatie dezelfde potentiële emissiebronnen aanwezig zijn als in de referentiesituatie. Voor bodem zal de aandacht vooral uitgaan naar het voorkomen van nieuwe vervuiling. De bestaande verontreiniging in het grondwater met minerale olie en naftaleen werd


pagina 191

gesaneerd. Er werd na sanering geen verontreiniging meer vastgesteld in het vaste deel van de aarde of het grondwater. Bovendien werd de verontreinigingsbron (ondergrondse opslagtank en leidingen) verwijderd (XII.3.3.7). In vergelijking met de referentiesituatie kan gesteld worden dat de bodemkwaliteit normalerwijze weinig zal wijzigen onder voorwaarde dat er zich geen calamiteiten voordoen. Niettemin is beperkte vervuiling door morsen niet uit te sluiten. Deze situatie is echter niet voorspelbaar maar preventieve maatregelen (vloeistofdichte vloeren, gerichte afvoer) kunnen de impact van een nieuwe verontreiniging, ook bij onverwachte calamiteiten, reduceren. Gezien de ligging van het bedrijf in een uiterst kwetsbaar gebied voor het grondwater, leidt iedere bodemverontreiniging immers tot ernstige risico’s op een ernstige verontreiniging die aanleiding geeft tot de noodzaak van bodemsanering. De geplande uitbreiding betekent ook dat globaal meer water zal verbruikt worden. Normalerwijze heeft dit geen invloed op het ondiepe grondwater vermits gepompt wordt uit een diepe en gespannen aquifer (Paleoceen aquifersysteem HCOV 1030). Tabel XII-2: Significantietabel Ingreep

Invloed op effectgroep

Significantie

Omvang van het effect

Waardeoordeel

bodemgebruik structuurwijziging bodemhygiëne

niet significant niet significant niet significant

gering gering gering

-1 -1 -1

wijziging vochtregime grondwaterkwaliteit

niet significant niet significant

verwaarloosbaar verwaarloosbaar

0 0

Bodem direct ruimtebeslag Grondwater

XII.5.

Milderende maatregelen Alle voorzorgsmaatregelen moeten er op gericht zijn dat verontreiniging van de bodem bij normale exploitatie en in geval van incidenten of calamiteiten maximaal vermeden wordt. Het opmaken van specifieke noodprocedures voor de omgang met gevaarlijke stoffen, met productuitbraak en met incidenten, kan er voor zorgen dat er geen nieuwe bodemverontreiniging ontstaat.

XII.6.

Leemten in de kennis Er zijn geen leemten in de kennis.


XIII.

ANDERE DISCIPLINES

XIII.1.

Mens – mobiliteit

pagina 192

XIII.1.1. Problematiek Industriële bedrijvigheid oefent een grote invloed uit op de omgeving. Dit kan leiden tot hinder voor de omwonenden op vlak van transport. Daarom moet worden beoordeeld of de huidig vergunde situatie en de gewenste situatie een negatief effect veroorzaken op vlak van draagkracht, verkeersleefbaarheid, verkeersveiligheid e.d. Hierbij dient rekening gehouden te worden met alle soorten weggebruikers.

XIII.1.2. Afbakening studiegebied Het studiegebied met betrekking tot de mobiliteit wordt afgebakend tot de dichtstbijzijnde wegen en hoofdwegen in de omgeving van Plukon waarvan met zekerheid kan gesteld worden (bestaande en toekomstige situatie) dat ze als ontvangende wegen fungeren. De toegang vanaf de N78, die aansluiting geeft op alle belangrijke wegen uit de buurt, wordt dan ook beschouwd als belangrijkste toegangspoort die verbinding maakt met de meeste aansluitende wegen. Naar het noorden is dat Maasmechelen en een connectie met de E314. Verder is er de weg langs het kanaal (Schipperstraat). Er is ook nog een fietstunnel via de Slakweidestraat naar het centrum van Maasmechelen. De N78 is ook de verbinding naar het zuiden (richting Lanaken). Deze wegen zijn zichtbaar op Figuur XIII-1.

N78 N78

Slakweidestraat

Schipperstraat

PLUKON Maasmechelen

XIII.1.2.1. Toelichting referentiesituatie Figuur XIII-1: Wegenkaart omgeving Plukon


pagina 193

Tot voor een paar jaar was de enige toegangsweg naar Plukon vanaf de N78 de Breitwaterstraat. Zoals voorzien in de nota "Revitalisering Oude Bunders - Maasmechelen – 2012”, werd uit veiligheidsoverwegingen de middenberm op de N78 doorgetrokken ter hoogte van de Breitwaterstraat en komt de toegangsweg vanaf de E314 via een meer zuidelijke toegang. Op vandaag zijn de meest gebruikte transportwegen voor de aan- en afvoer van en naar de Plukon-site komende van de N78 enerzijds de Breitwaterstraat en de Slakweidestraat, en anderzijds vanaf de N78 via de Windmolenweg naar de Slakweidestraat. De N78 geeft uit op de E314. Het ligt in de bedoeling van de overheid om de veiligheid op de N78 te verhogen (zie Mobiliteitsplan Maasmechelen - 2012) door deze toegang langs de Breitwaterstraat af te sluiten ten gunste van een nieuwe toegangsweg die aansluit op een nieuw te creëren rond punt op de N78 ter hoogte van de 'Weg naar Zutendaal'. De gemeente heeft hiervoor al de nodige aanpassingswerken gedaan door het creëren van een nieuwe aansluiting op de Leemkuilstraat via een rond punt. Het is nu wachten op het Vlaamse Gewest om de 7 aanpassingswerken aan de N78 door te voeren .

Figuur XIII-2: Masterplan Oude Bunders

7

Vragen aan de minister van mobiliteit hebben nog geen duidelijkheid opgeleverd wanneer deze werken zullen plaatsvinden - Vraag nr. 1071 van 22 mei 2013 door Lies Jans.


pagina 194

XIII.1.2.2. Beoordeling referentiesituatie Ook na uitbreiding zal dezelfde route verder worden gebruikt.

Figuur XIII-3: Luchtfoto omgeving Plukon Hieronder bespreken we de weginfrastructuur vanaf de E314. De aansluiting met de E314 (een autoweg met een snelheidslimiet van 120 km/h) en de N78 wordt verzekerd via twee ronde punten. De N78, die de hoofdverbinding uitmaakt naar de lokale wegen, is een 2 x 2 weg met een verhoogde middenberm tussen de rijrichtingen (Figuur XIII-4). Het snelheidsregime bedraagt hier 70 km/h.

Figuur XIII-4: Infrastructuur N78 De rijweg is afgeboord met een volle witte lijn waarnaast zich een afgebakend fietspad bevind langs beide rijrichtingen. Er zijn geen aparte voorzieningen op de openbare weg voor voetgangers. Even ten zuiden van de Breitwaterstraat zijn de 2 x 2 rijstroken enkel gescheiden door een dubbele, doorlopende witte lijn.


pagina 195

Figuur XIII-5: Afslag N78 ter hoogte van Breitwaterstraat Komende vanaf het zuiden (Lanaken) op de N78 is er een afslag ter hoogte van de Breitwaterstraat (Figuur XIII-5). Dit is een 2 x 1 baansweg met een door een watergootje afgescheiden fietspad. Tot twee jaar geleden kon het verkeer van de N78 de Breitwaterstraat inrijden komende vanuit het noorden. Ook was er een aparte strook voorzien op de Breitwaterstraat om verkeer naar de N78 apart links en rechts te laten afslaan. Doordat het overstekend verkeer vaak tot gevaarlijke situaties leidde, werd in het kader van de mobiliteitsplannen van Maasmechelen de middenstrook afgesloten, zodat links afslaan richting Lanaken vandaag niet meer mogelijk is. In het kader van de plannen om het deel langs de N78 te revitaliseren, zal in de toekomst de aansluiting met de N78 worden afgesloten en zal het verkeer langs de nieuw aan te leggen rotonde ter hoogte van de Oude Bunders zijn weg moeten verder zetten langs de Leemkensstraat en zo via de Breitwaterstraat of de Leemkensstraat naar de Slakweidestraat. Op de Breitwaterstraat komen meerdere zijstraten uit, namelijk de Scheepstraat en de Lausbedstraat, voor de Slakweidestraat wordt aangedaan. De snelheid op deze wegen is beperkt tot 50 km/uur. De Slakweidestraat is op dezelfde manier aangelegd als de Breitwaterstraat en sluit aan via een rotonde, die pas in 2013 werd gerealiseerd. De activiteit van de inrichting genereert vrachtverkeer, enerzijds door de aanvoer (kippen) en anderzijds door de afvoer (vlees, afval, …). Het transport gebeurt enkel via vrachtwagens. Verder zijn er ook nog de verplaatsingen van werknemers en contractanten en de levering van hulpstoffen. Openbaar vervoer Er zijn meerdere buslijnen die via de N78 lopen, met een halte op zowat 300 meter ten noorden van de Breitwaterstraat (Halte Opgrimbie Loograaf), een tweede halte ten zuiden van de Breitwaterstraat ter hoogte van het kruispunt met de Weg naar Zutendaal (halte Opgrimbie weg naar Zutendaal – op zowat 600 meter) en net nog iets zuidelijker de halte "Opgrimbie Kruispunt" (> 700 m). Dit betekent dat de busgebruiker nog steeds een eindje te voet moet stappen tot Plukon, waarbij de afstand varieert van zowat 1100 meter (halte Opgrimbie Loograaf) tot 1.500 meter (halte Opgrimbie Kruispunt). De lijnen 45 (Hasselt - Maastricht), 61 (Maaseik - Tongeren) en 63 (Eisden - Maastricht) doen de Rijksweg (N78) aan tussen zowat 6h45 en 20u45, waarbij enkel lijn 63 elk uur dit traject aflegt. De andere lijnen hebben een veel minder frequent rijschema, of men moet al een verder afgelegen halte kiezen (voorbeeld Opgrimbie Endepoel op zowat 2,5 km van Plukon).


pagina 196

Qua infrastructuur beschikken de bushaltes (in beide richtingen) enkel over een haltepaal, behalve ter hoogte van Opgrimbie Kruispunt waar een bushokje beschikbaar is. Er zijn geen fietsenstallingen aanwezig. Fietsers en voetgangers Op de Breitwaterstraat en de Slakweidestraat zijn fietspaden aanwezig, afgescheiden van de rijweg door een watergootje. Er zijn geen voetpaden voorhanden, waardoor de voetgangers genoodzaakt zijn op het fietspad of de bermen te stappen. Ter hoogte van de aansluiting van de N78 en de Breitwaterstraat is een fietstunnel voorzien onder de N78 die ook door de voetgangers kan worden gebruikt. Fietsers beschikken zowel ter hoogte van de N78 als op de Breitwaterstraat en de Slakweidestraat over een eerder smal fietspad. De N78 kan gedwarst worden via de fietserstunnel ter hoogte van de Breitwaterstraat of via een kruispunt met verkeerslichten ter hoogte van de Windmolenweg. Verder kunnen ze via de Slakweidestraat vlot naar het centrum van Maasmechelen via een fietsersdoorgang onder de E314 op de Slakweidestraat en geeft de Windmolenweg ook aansluiting naar de woongebieden aan de andere zijde van het kanaal (Zuid Willemsvaart). De geplande afsluiting van de verbinding met de Breitwaterstraat maakt dat er een nieuwe verbinding zal ontstaan via een rond punt ter hoogte van de Weg naar Zutendaal, wat een bijkomende dwarsingsmogelijkheid voor de fietsers zal bieden (cf. Mobiliteitsplan en Revitalisering Oude Bunders).

XIII.1.2.3. Mobiliteitsprofiel van Plukon Het transport gebeurt grotendeels via de E314. Via de afrit Maasmechelen kunnen de wagens direct het industriegebied Oude Bunders bereiken via de N78. De aanvoer naar de site van Plukon gebeurt momenteel continue tussen 01.45 uur en 18.45 uur, dit enkel tijdens de werkweek. Afvoer vindt plaats op dezelfde dagen, vanaf 6 uur tot 22 uur. Tijdens het weekend vinden er geen slachtactiviteiten plaats. Op vandaag zijn er zowat 90 vrachtwagens per dag, wat overeenkomt met 180 vrachtwagenbewegingen (aanrijden + wegrijden). Deze kunnen worden opgedeeld als volgt: -

31 – 33 vrachtwagens voor de aanvoer van levende kippen (6.000 kippen per vrachtwagen);

-

± 5 vrachtwagens voor de aanvoer van verpakkingsproducten;

-

± 40 vrachtwagens voor de afvoer van verse en diepgevroren producten.

De aanvoer van levende kippen zorgt dus voor ca. 2 vrachtwagens of 4 vrachtwagenbewegingen per uur (33 vrachtwagens die toekomen in 17 uur). De afvoer van producten zorgt bijkomend voor ca. 2,5 vrachtwagens of 5 vrachtwagenbewegingen per uur (40 vrachtwagens die toekomen in 16 uur). Het transport zelf bestaat enkel uit vrachtwagens. De gemiddelde vrachtafstand bedraagt 125 km (enkele rit). Transport via waterwegen is praktisch niet haalbaar. De levende kippen kunnen niet per boot aangevoerd worden. De afgewerkte (eind)producten dienen zo vlug mogelijk verdeeld te worden. Schepen zijn te groot om deze producten te vervoeren. Transport via de spoorwegen is eveneens niet haalbaar, aangezien eerst de


pagina 197

vrachten met (eind)producten per vrachtwagen zouden moeten vervoerd worden naar de spoorinfrastructuur zelf. Het personeel zelf komt met de wagen, de fiets, het openbaar vervoer of te voet. Op vandaag bestaat de tewerkstelling uit ± 410 vaste arbeidskrachten (arbeiders en bedienden), aangevuld met een wisselend aantal uitzendkrachten (zowat 200). Het personeel van de slachterij morgenploeg zal tussen 03.00 en 04.00 uur toekomen. Het betreft 20 personeelsleden, dus maximaal 20 voertuigen. Tussen 05.00 en 06.00 uur komen de 4 personeelsleden van de morgenploeg van de technische dienst toe. Tussen 06.00 en 07.00 komen de personeelsleden van de snijzaal, de expeditie en het magazijn toe. Al deze medewerkers werken in een vijfdagenweekstelsel, maar soms wordt er ook op zaterdag gewerkt (echter geen slachtactiviteiten). Er zijn 6 medewerkers die weekenddienst doen (3 bij expeditie en 3 bij de technische dienst). In Tabel XIII-1 worden de voertuigbewegingen van zowel het vracht- als het personeelsverkeer weergegeven. Tabel XIII-1: Aantal voertuigbewegingen voor Plukon (goederen en personeel) Tijdstip (u)

Aanvoer (max.)

Afvoer (max.)

Bijdrage vrachtverkeer (max.)

Start werk (max.)

Eind werk (max.)

Bijdrage werkverkeer (max.)

Totale bijdrage (max.)

0-1 1-2 2-3 3-4 4-5 5-6 6-7 7-8 8-9 9-10 10-11 11-12 12-13 13-14 14-15 15-16 16-17 17-18 18-19 19-20 20-21 21-22 22-23 23-0

1 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 3 -

5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 -

1 4 4 4 4 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 8 5 5 5 -

20 4 100 80 20 4 150 3 7

3 7 20 4 150 30 20 4 150

20 4 103 87 20 20 8 150 150 30 20 7 157

1 4 24 4 8 112 96 9 9 9 29 29 17 159 159 9 39 8 5 25 12 157

Aan de Rijksweg (N78) is ter hoogte van Maasmechelen een capaciteit van 2000 mvt/u per richting toegekend. Zoals eerder beschreven, heeft de gewestweg daar een 2x2 profiel. Volgens de Verkeerstellingen 2013 op gewestwegen in Vlaanderen met automatische telapparatuur nr. 217 van AWV, bedraagt het gemiddeld aantal voertuigen op weekdagen ter hoogte van de dichtstbijzijnde meetposten nooit meer dan 900 mvt/uur


pagina 198

per rijrichting. Deze meetposten (nummers 70.009 en 70.010) bevinden zich op de N78 ten zuiden van de Oude Bunders in Rekkem (ca. 4 km verderop). Hieruit kan besloten worden dat de verzadigingsgraad van de N78 op deze locatie ten allen tijde minder dan 45 % bedraagt. Voor een telpunt vlakbij Maasmechelen bedraagt de verzadigingsgraad in de noordelijke richting 53 %, met 1050 mvt/uur. In de zuidelijke richting is dit 43 %, met 850 mvt/uur (bron: Dossier tot ontheffing project-MER-plicht voor de ontwikkeling van projectsite Terhills te Eisden (Maasmechelen) / Lanklaar (Dilsen- Stokkem), mei 2014). Het maximaal aantal voertuigbewegingen per uur afkomstig van Plukon, vindt plaats tussen 14u en 16u, namelijk 159 mvt/uur. Dit is het totaal van beide rijrichtingen; gezien de totale capaciteit van de N78 4.000 mvt/uur bedraagt, is de bijdrage van Plukon dus nooit hoger dan 4 %. Bijgevolg kan gesteld worden dat ten opzichte van het verkeer op de N78 de bijdrage van Plukon (aanvoer/afvoer en werknemers) beperkt is.

XIII.1.3. Methodologie en significantiekader Voor de beoordeling van de invloed van het project op de verkeersintensiteit en de capaciteit van de ontvangende wegen, zal een toetsingskader worden gehanteerd waarbij de verhouding verkeersintensiteit/capaciteit van de gewone wegen wordt beschouwd in combinatie met de verwachte toename of afname van de verkeersstromen gekoppeld aan het project (deze laatste uitgedrukt in personenauto-equivalent (p.a.e.)). Een minteken stemt overeen met een negatief effect, een plusteken stemt overeen met een positief effect, een nul geeft afwezigheid van enig effect (beoordeling: neutraal) aan. Het cijfer na het min- of plusteken duidt de sterkte van het effect aan (van -3 sterk negatief tot +3 sterk positief) (zie Tabel XIII-2). Tabel XIII-2: Beoordelingskader voor wijzigende verkeersintensiteit

Draagkracht

Toename verkeersintensiteit (in p.a.e.)

Status

Quo 2 à 20 <2% %

Afname verkeersintensiteit (in p.a.e.)

> 50 %

20 à 50 %

< 2 2 à 20 20 à 50 % % %

80 à 100 % bereikt

-3

-3

-3

-2

0

+2

+3

+3

+3

60 à 80 % bereikt

-3

-3

-2

-1

0

+1

+2

+3

+3

40 à 60 % bereikt

-3

-2

-1

-1

0

+1

+1

+2

+3

20 à 40 % bereikt

-2

-2

-1

0

0

0

+1

+2

+2

0 à 20 % bereikt

-1

-1

0

0

0

0

0

+1

+1

> 50 %

Verder wordt ook voor de geplande situatie nagegaan in welke mate wordt tegemoetgekomen aan de mobiliteitsdoelstellingen van de overheid (m.b.t. modal split) en in voorkomend geval, welke milderende maatregelen kunnen worden genomen. Deze kunnen van technische of van organisatorische aard zijn. Voor de beoordeling van de gewenste modal split wordt eveneens getoetst aan de gegevens afkomstig van het Mobiliteitsplan Vlaanderen (streefdoelen voor 2010). Voor de


pagina 199

geplande situatie worden significantiekaders gebruikt (net als voor de referentiesituatie) (zie Tabel XIII-3 en Tabel XIII-4). Tabel XIII-3: Aandeel goederenvervoer Aandeel van het wegverkeer in de modal split van het goederenvervoer (tonkm) van het bedrijf

beoordeling

90,1 – 100 %

-3

80,1 – 90 %

-2

69,1 – 80 %

-1

69 %

8

0

46,1 – 68,9 %

+1

23,1 – 46 %

+2

0 – 23 %

+3

Tabel XIII-4: Aandeel personenvervoer Aandeel van het autoverkeer in de modal split van de werknemers van het bedrijf

beoordeling

87,1 – 100 %

-3

75,1 – 87 %

-2

62,1 – 75 %

-1

62 %

9

0

42,1 – 61,9 %

+1

22,1 – 42 %

+2

0 – 22 %

+3

Evenals aangegeven voor de referentiesituatie wordt in voorkomend geval ook het gemeentelijk mobiliteitsplan geraadpleegd en wordt er getoetst aan de beleidsobjectieven van dit gemeentelijk mobiliteitsplan. XIII.1.3.1.1. Verkeersleefbaarheid De beoordeling van de verkeersleefbaarheid gebeurt volgens onderstaande methodiek. Dit toetsingskader gaat uit van een worst case-scenario (woonstraten, terwijl de inrichting in industriegebied ligt), waardoor de reële situatie zeker positiever zal uitdraaien. In Tabel XIII-5 wordt er – per criterium van de verkeersleefbaarheid – een score toegekend.

8

69 % = dit is het aandeel van het wegverkeer in de modal split van het goederenvervoer die het Mobiliteitsplan Vlaanderen vooropstelt als streefdoel voor 2010. 9 62 % = dit is het aandeel van het autoverkeer in de modal split van het personenvervoer die het Mobiliteitsplan Vlaanderen vooropstelt als streefdoel voor 2010.


pagina 200

Tabel XIII-5: Verkeersleefbaarheid Puntenscore verkeersleefbaarheid woonstraten Criterium

Score

Goede staat van de rijbaan

+1

Afgelijnde fietspaden d.m.v. een wegmarkering

+1

Afgelijnde voetpaden d.m.v. een wegmarkering

+1

Afgelijnde fietspaden d.m.v. een niveauverschil

+2

Afgelijnde voetpaden d.m.v. een niveauverschil

+2

Veilige oversteekplaats op minder dan 50 m

+3

Verkeersintensiteit: 0 – 60 % van de draagkracht bereikt

0

Aandeel vrachtverkeer: < 20 %

0

Verkeersintensiteit: 60,1 – 80 % van de draagkracht bereikt

-1

Aandeel vrachtverkeer: 20,1 – 50 %

-2

Verkeersintensiteit: > 80,1 % van de draagkracht bereikt

-2

Aandeel vrachtverkeer > 50,1 %

-3

Overschrijdingen van de MKN voor geluid enkel overdag aangetoond

-2

Overschrijdingen van de MKN voor geluid overdag + ’s nachts aangetoond

-3

Bovenstaande criteria worden nagegaan voor de eventuele woonstraten binnen het studiegebied en er wordt een score aan toegekend. Wanneer de scores van alle criteria worden opgeteld, kan de beoordeling gebeuren volgens de schaal weergegeven in Tabel XIII-6. De scores overlappen elkaar gedeeltelijk; dit is om enige ruimte te behouden voor expertenoordeel, op basis van plaatselijke omstandigheden of kenmerken. Tabel XIII-6: Beoordelingsschaal verkeersleefbaarheid

puntenscore

-11

-9

-7

-5

-3

-3

-1

-1

+1

0

+3

+5

+1

+8

+3

beoordeling -2

+2

Aanpassingen van dit kader zijn mogelijk in functie van specifieke bevindingen bij het onderzoek ter plaatse.

XIII.1.3.2. Draagkracht Voor de beoordeling van de draagkracht zal een toetsingskader worden gehanteerd waarbij de draagkracht van de gewone wegen wordt beschouwd in combinatie met de


pagina 201

verwachte toename of afname van de verkeersstromen gekoppeld aan het project (deze laatste uitgedrukt in p.a.e.) (zie Tabel XIII-7). Een minteken stemt overeen met een negatief effect, een plusteken stemt overeen met een positief effect, een nul geeft afwezigheid van enig effect (beoordeling: neutraal) aan. Het aantal min- of plustekens duidt de sterkte van het effect aan (van --- sterk negatief tot +++ sterk positief). Tabel XIII-7: Beoordeling van de draagkracht in de geplande situatie Toename verkeersintensiteit

Afname verkeersintensiteit Status

(in p.a.e.)

Draagkracht

(in p.a.e.)

Quo > 50,1 % 20,1 – 50 % 2,1 – 20 % < 2 %

< 2 % 2,1 – 20 % 20,1 – 50 % > 50,1 %

80,1 à 100 % bereikt

-3

-3

-3

-2

0

+2

+3

+3

+3


-3

-3

-2

-1

0

+1

+2

+3

+3


-3

-2

-1

-1

0

+1

+1

+2

+3


-2

-2

-1

0

0

0

+1

+2

+2

0 à 20 % bereikt

-1

-1

0

0

0

0

0

+1

+1

Verder wordt ook voor de geplande situatie nagegaan in welke mate wordt tegemoetgekomen aan de mobiliteitsdoelstellingen van de overheid (m.b.t. modal split) en in voorkomend geval, welke milderende maatregelen kunnen worden genomen. Deze kunnen van technische of van organisatorische aard zijn.

XIII.1.3.3. Modal split Voor de beoordeling van de gewenste modal split wordt getoetst aan gegevens afkomstig van het Mobiliteitsplan Vlaanderen (streefdoelen voor 2010). Net als voor de referentiesituatie wordt ook voor de geplande situatie een significantiekader genomen waarbij onderscheid wordt gemaakt tussen goederen- en personenvervoer (Tabel XIII-3 en Tabel XIII-4).

XIII.1.4. Beschrijving en beoordeling van de milieueffecten XIII.1.4.1. Evolutie van huidige naar toekomstige situatie De huidige situatie blijft grotendeels behouden. Er is een uitbreiding voorzien van de slachtcapaciteit en het gebruik van grondwater.. De productiecapaciteit neemt toe van 200.000 tot 250.000 kippen per dag. Gelijklopend zal het aantal vrachtwagens dat de site van Plukon bezoekt, stijgen van 90 tot maximaal 115 stuks per dag. Het meer slachten zal gerealiseerd worden door meer productie-uren per week en/of technische ontwikkelingen en operationele aanpassingen aan de slachtapparatuur. Er is geen sprake van bijkomende slachtactiviteiten op zaterdag om de beoogde capaciteit te kunnen realiseren.


pagina 202

De aanvoer naar de site van Plukon zal tijdens de werkweek continue gebeuren tussen 01.00 uur en 19.00 uur. De afvoer zal plaatsvinden vanaf 6.00 uur tot 24.00 uur. Concreet komt dit neer op volgende verdeling: -


-


-


De aanvoer van levende kippen zal zorgen voor ca. 5 vrachtwagenbewegingen per uur. De afvoer van producten zal zorgen voor ca. 6,25 vrachtwagenbewegingen per uur. Aangezien voor de realisatie van de uitbreiding van de capaciteit geen bijkomende bedrijfsgebouwen nodig zijn, zal er geen werfverkeer zijn. Het personeelsbestand van vandaag zal niet lineair met de capaciteit toenemen. Er wordt uitgegaan van een gestage groei tot een extra 10 %. De uitbreiding van de werktijden blijft beperkt in de toekomst: er zullen extra vlinderploegen worden ingezet, waardoor er onder andere tijdens de pauzes kan worden doorgewerkt. In Tabel XIII-8 wordt een samenvatting gegeven van het geschatte toekomstige aantal voertuigbewegingen per uur, afkomstig van Plukon. Tabel XIII-8: Aantal geschatte toekomstige voertuigbewegingen voor Plukon (goederen en personeel) Tijdstip (u)

Aanvoer (max.)

Afvoer (max.)

Bijdrage vrachtverkeer (max.)

Start werk (max.)

Eind werk (max.)

Bijdrage werkverkeer (max.)

Totale bijdrage (max.)

0-1 1-2 2-3 3-4 4-5 5-6 6-7 7-8 8-9 9-10 10-11 11-12 12-13 13-14 14-15 15-16 16-17 17-18 18-19 19-20 20-21 21-22 22-23 23-0

1,25 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 3,75 -

6,25 6,25 6,25 6,25 6,25 6,25 6,25 6,25 6,25 6,25 6,25 6,25 6,25 6,25 6,25 6,25 -

1,25 5 5 5 5 11,25 11,25 11,25 11,25 11,25 11,25 11,25 11,25 11,25 11,25 11,25 11,25 10 6,25 6,25 6,25 -

22 4,4 110 88 22 4,4 165 3,3 7,7

3,3 7,7 22 4,4 165 33 22 4,4 165

22 4,4 113,3 95,7 22 22 8,8 165 165 33 22 7,7 172,7

1,25 5 27 5 9,4 124,55 106,95 11,25 11,25 11,25 33,25 33,25 20,05 176,25 176,25 11,25 44,25 10 6,25 28,25 13,95 172,7


pagina 203

Het maximaal aantal voertuigbewegingen per uur afkomstig van Plukon, zal ook in de toekomstige situatie plaatsvinden tussen 14.00 uur en 16.00 uur, en zal dan ongeveer 176 mvt/uur bedragen. De verkeersbijdrage van Plukon op de N78 zal in de toekomstige situatie nooit hoger dan 4,4 % zijn. Er kan dus gesteld worden dat ten opzichte van het verkeer op de N78 de bijdrage van Plukon (aanvoer/afvoer en werknemers) ook in de toekomst beperkt zal blijven.

XIII.1.4.2. Verkeersleefbaarheid De verkeersleefbaarheid wordt bepaald aan de hand van de criteria opgesomd in Tabel XIII-9 voor de aanpalende wegen (Breitwaterstraat en Slakweidestraat). De beoordeling van de site met betrekking tot de verkeersleefbaarheid in de Slakweidestraat werd weergegeven in Tabel XIII-5 voor de huidige situatie. Tabel XIII-9: Evaluatie verkeersleefbaarheid Puntenscore verkeersleefbaarheid woonstraten Criterium

Score

Goede staat van de rijbaan

+1

Afgelijnde fietspaden d.m.v. een wegmarkering

+1

Verkeersintensiteit: 0 – 60 % van de draagkracht bereikt

0

Aandeel vrachtverkeer: < 20 %

0

Dit levert een score op voor de huidige situatie van "+2". Hieruit kan afgeleid worden dat de wegen binnen het industriegebied nog niet overbelast zijn met vracht- of personenverkeer door Plukon, gezien de beperkte bijdrage. Enkel tijdens de vroege nacht is er een belangrijker aandeel van het vrachtverkeer naar Plukon in de totale verkeersstroom. De andere momenten van de dag is dit echter zeer gering. Deze situatie verandert niet in de toekomst. Zo neemt het aantal vrachtwagens toe van gemiddeld 9 vrachtwagenbewegingen per uur tot 11 per uur. Analoog zal er een beperkte groei (+ 10 %) van de personeelsbewegingen gebeuren. We kunnen dus stellen dat zowel het vrachtverkeer als het personeelsverkeer blijvend gespreid over de dag verloopt, zodat er geen piekoverlast naar het totale verkeer ontstaat.

XIII.1.4.3. Draagkracht Wat betreft de draagkracht van de wegen die vervat zitten in de transportroute, kan al veel gehaald worden uit de aanwezige congesties (files). Op de gevolgde transportroute is praktisch geen file aanwezig. Ook op de E314 is er haast nooit een file, tenzij bij accidentele situaties. Telgegevens op de E314 geven tussen de 21.000 en 35.000 voertuigen per dag weer, hiervan ligt het vrachtwagenaandeel tussen de 3.000 en 6.000, of tussen de 21 en 30 % (Bron: Verkeersindicatoren hoofdwegennet Vlaanderen 2013, januari 2014). Naast het lage aandeel dat het verkeer afkomstig van Plukon heeft in de totale verkeersbelasting op de omringende wegen, is, gezien de geringe toename van het aantal voertuigen per uur, de toename in de verkeersintensiteit ook erg gering (< 1 %), wat volgens Tabel XIII-7 een score '-1' oplevert, wat een gering tot verwaarloosbaar effect is.


pagina 204

XIII.1.4.4. Modal split Aangezien het praktisch niet mogelijk is om goederen te vervoeren via schip of trein, gebeuren alle vrachten via de weg. Het aandeel van het wegverkeer in de modal split van het goederenvervoer van Plukon bedraagt dus 100 %. Dit komt overeen met een significant negatief effect (zie Tabel XIII-3). Echter, hieraan kunnen geen inspanningen geleverd worden, gezien de andere vervoersmiddelen niet geschikt zijn. Er zijn geen exacte cijfers gekend in verband met de vervoermodi gebruikt door de werknemers. Om die reden wordt er van uitgegaan dat op vandaag de meeste werknemers met de wagen toekomen en slechts in geringe mate carpoolen, met de bus of de fiets naar het werk komen. Volgens Tabel XIII-4 krijgt dit dan een significante negatieve beoordeling (> 87,1 % wegverkeer). Deze situatie zal weinig wijzigen met een groeiend aantal personeelsleden, zodat de huidige negatieve beoordeling behouden blijft. Het is aangewezen om vanuit het bedrijf de medewerkers te stimuleren om andere vervoermodi te gebruiken en maximaal gebruik te maken van carpooling. Dit zou een gunstige impact hebben op de beoordeling van de modal split.

XIII.1.4.5. Bereikbaarheid De bereikbaarheid op vandaag voor vrachtwagens is via Breitwaterstraat of via de Windmolenweg, die beide aansluiting geven op de Slakweidestraat. In de toekomst zal de Breitwaterstraat worden afgesloten ten gunste van een nieuwe verbinding met de Leemkuilstraat, vanwaar dan direct naar de Slakweidestraat kan worden gereden. Er kan ook nog verder via de Breitwaterstraat en zo naar de Slakweidestraat worden gereden. In de toekomst zal dus de toegangsweg tot de industriezone worden gewijzigd, de toegang tot Plukon zelf blijft echter identiek. Wat fietsverkeer betreft, is er een verbinding naar het centrum via een doorgang onder de E314. Ook is er een fietserstunnel ter hoogte van de Breitwaterstraat onder de N78 en een bewaakt kruispunt (verkeerslichten) ter hoogte van de Windmolenweg. In de toekomst zou er een extra verbinding komen bij het nieuw voorzien rond punt op de N78 ter hoogte van de Weg naar Zutendaal en de verder aan te sluiten nieuwe verbinding naar de Leemkuilstraat. De busverbindingen rijden langs de N78, maar zijn toch op een te grote stapafstand van het bedrijf gesitueerd om dit alternatief erg aantrekkelijk te maken voor werknemers actief op het bedrijventerrein. Dit maakt in principe dat er geen vlotte bereikbaarheid is vanuit de ruime omgeving. Er zijn geen plannen bekend van de Lijn om dit bij te sturen zodat deze situatie onveranderd blijft. Op het bedrijventerrein is voldoende parkeergelegenheid aanwezig voor personenwagens en vrachtwagens in wacht (zie Figuur B.1-1).

XIII.1.5. Milderende maatregelen Maatregelen kunnen worden genomen om de modal split van de personeelsleden gunstiger te maken door carpoolen en gebruik van de fiets te stimuleren. Dit kan bijvoorbeeld door flankerende maatregelen uit te werken (zie bv. www.mobielvlaanderen.be).


pagina 205

Het gebruik van het openbaar vervoer stimuleren hoort hier ook bij, maar de vraag is of deze vervoermodus, gezien de locatie van de haltes, wel voldoende aantrekkingskracht kan uitoefenen, ook al omdat er op bepaalde uren van de dag geen busdiensten meer beschikbaar zijn.

XIII.1.6. Leemten in de kennis Er zijn geen verkeerstellingen voorhanden van de N78 tussen het open afrittencomplex van de E314 en de Breitwaterstraat om het aandeel van het vrachtwagenverkeer naar en van Plukon exact in te schatten. Gebaseerd op beschikbare data is er een semikwantitatieve inschatting gemaakt van het verkeer van en naar Plukon in relatie tot de N78 en lokale wegen. Wat betreft de medewerkers van Plukon waren geen gegevens voorhanden hoe ze zich naar en van het werk verplaatsen en wat hun woon-werk afstand bedraagt. Het aandeel interim-arbeidskrachten is vrij groot om, zelfs bij beschikbaarheid van deze data, een nauwkeurige inschatting te maken. Deze effecten werden dan ook op basis van frequentie van de verplaatsingen ingeschat aan de hand van een geschatte verdeling auto versus andere vervoerwijzen.

XIII.2.

Mens – gezondheid

XIII.2.1. Methodologie Als richtlijn voor het luik “gezondheidsrisicoanalyse” wordt in het APSG-document ‘MER Discipline Mens - Gezondheid / Praktisch’ een aanpak in vijf stappen voorgesteld (zie Tabel XIII-10). Tabel XIII-10: Plan van aanpak 1 2 3 4

Identificatie van de relevante wijzigingen in het milieu Beschrijving studiegebied en populaties Identificatie en kwantificatie blootstelling en belasting Identificatie relevante gezondheidseffecten in de bestudeerde populatie Bespreking gevolgen voor de gezondheid en voorstelling van milderende 5 maatregelen Inhoudelijk zullen dus gegevens worden verstrekt met betrekking tot deze 5 onderdelen van de evaluatie. Voor de beoordeling van de effecten in het deel Mens-gezondheid wordt onderscheid gemaakt tussen de hinder- en gezondheidsaspecten. Opdat er sprake zou zijn van hinder dienen de effecten op de ene of andere wijze zintuiglijk waarneembaar te zijn. Het hinderaspect wordt dus gekoppeld aan zintuiglijke waarneembaarheid. Wijzigingen die hierin optreden als gevolg van de realisatie van het project spelen dus een rol. Opdat er sprake zou zijn van gezondheidseffecten, dient er vooreerst een effectieve, realistische kans te bestaan tot: -

ingestie (inslikken);

-

inhalatie (inademen);

-

dermaal contact (contact met de huid).


pagina 206

Aan de hand van wetenschappelijk vastgestelde dosis-responsrelaties wordt aangegeven tot welk gezondheidseffect de blootstelling aan een welbepaalde dosis (gehalte, concentratie …) precies aanleiding kan geven. Het optreden van gezondheidseffecten staat volledig los van zintuiglijke waarneembaarheid. M.a.w. gezondheidseffecten kunnen optreden zelfs indien de omgevingsfactor niet zintuiglijk waarneembaar is. Echter de beïnvloeding van de gezondheidstoestand van de mens kan in feite in het kader van het MER niet objectief worden beoordeeld, om verschillende redenen: -

vooreerst is de huidige gezondheidstoestand van de mens in de omgeving niet gekend (individuele gezondheidsgegevens zijn confidentieel en niet beschikbaar);

-

de gezondheidstoestand is niet alleen een functie van milieufactoren maar ook van tal van andere factoren (leeftijd, erfelijke voorbelasting, …) en gedragspatronen (eten, drinken, roken, …);

-

er bestaan nog talrijke kennisleemten met betrekking tot de gezondheidseffecten van de diverse polluenten;

-

de luchtkwaliteit (en dus de lucht die door mensen worden ingeademd) wordt beïnvloed door talrijke emissiebronnen en uiteraard niet uitsluitend enkel en alleen door deze van een specifiek project.

Wat wel kan worden beoordeeld: -

de situering/ligging van het bedrijf in relatie tot de aanwezigheid van receptoren; hierbij wordt vooral gedacht aan omwonenden en kwetsbare locaties (ziekenhuizen en hospitalen, rusten verzorgingstehuizen, scholen); dit houdt dus verband met de trefkans bij verspreiding van vooral atmosferische en akoestische verontreiniging;

-

de mate waarin de omgeving in het verleden al dan niet hinder kreeg te verduren (geur, geluidsemissies, ...); dit kan door navragen bij omwonenden (desgevallend), of door bevragen bij de instanties die instaan voor klachtenregistratie;

-

de mate waarin sprake is van specifieke risicofactoren voor de menselijke gezondheid; dit zijn factoren waarvan men inmiddels zeker weet (waarover voldoende wetenschappelijk verworven informatie bestaat) dat ze gezondheidseffecten kunnen veroorzaken. Bij uitstek (gelet op de actuele wetenschappelijke zekerheden/onzekerheden) zijn dit enerzijds luchtpolluenten als fijn stof (PM10, PM2,5), dioxines, vluchtige organische stoffen (VOS) en zware metalen en anderzijds geluidsemissies en dan voornamelijk tijdens de nacht.

Deze drie pijlers of toetsstenen worden elk geëvalueerd in kwalitatieve en kwantitatieve termen. Het laatste geldt inzonderheid voor de derde pijler (risicofactoren), waar kwantitatieve gegevens (met name: immissiegegevens) moeten worden aangeleverd vanuit de discipline lucht (voor meerdere parameters) en vanuit de bespreking van de potentiële geluidseffecten. Tabel XIII-11 geeft het significantiekader aan dat gehanteerd wordt. In dit hoofdstuk wordt aangegeven: -

hoe de aanwezigheid en de kwetsbaarheid van de receptoren in de geplande situatie zal evolueren, los van de ontwikkelingen in/van het bedrijf;

-

hoe de omgevingsfactoren (gekoppeld aan de geplande exploitatie) in de toekomst evolueren.


pagina 207

Meer specifiek wordt gekeken voor de geplande situatie: -

in hoeverre wijzigingen worden verwacht in de aanwezigheid van menselijke populaties, kwetsbare locaties, omgevingsfactoren, risico’s,…;

-

welke de kwaliteitsdoelstellingen en gezondheidsnormen zijn voor die stoffen of actoren waarvoor blootstelling reëel is (hoe gering ook);

-

in welke mate mensen hinder zouden kunnen ondervinden (zoals aangegeven in de hoofdstukken lucht, water en bodem en in de bespreking van de potentiële effecten van de eventuele geluidsemissies);

-

in welke mate de menselijke gezondheid in de geplande toestand in negatieve zin zou kunnen worden beïnvloed ten opzichte van de bestaande situatie (dit in functie van de mogelijke concrete blootstelling van personen door inhalatie, ingestie, dermaal contact);

-

in voorkomend geval, welke milderende maatregelen moeten worden genomen, of welke postevaluatievoorstellen moeten worden geformuleerd.

Tabel XIII-11: Gebruikt significantiekader Omschrijving

Score

Toekenning bij discipline mens-gezondheid -

Zeer significant positief

+3 -

Significant positief

Weinig significant positief

+2

+1

-

nergens enig zintuiglijk waarneembaar effect en opportuniteit tot verbetering op het vlak van risicofactoren

-

geen wijzigingen wat betreft zintuiglijke waarneembaarheid maar wel opportuniteit tot verbetering op het vlak van risicofactoren

-

Weinig significant negatief

-1

-

Significant negatief

-2

-

Zeer significant negatief

-3

nergens enig zintuiglijk waarneembaar effect en 100 % wegnemen van bestaand hinderprobleem op bovenlokaal vlak en opportuniteit tot verbetering op het vlak van risicofactoren

-

geen wijzigingen wat betreft zintuiglijke waarneembaarheid creëren van bijkomende risicofactoren, tijdelijk geen wijzigingen wat betreft zintuiglijke waarneembaarheid creëren van bijkomende risicofactoren, permanent wijzigingen wat betreft zintuiglijke waarneembaarheid creëren van nieuw hinderprobleem op lokaal of bovenlokaal vlak creëren van bijkomende risicofactoren, permanent

Voor zover wijzigingen optreden in de blootstelling van de mens aan bepaalde risicofactoren (vermeerdering of vermindering), en voor zover dosis-responsrelaties beschikbaar zijn uit de wetenschappelijke literatuur, wordt getracht kwantitatief aan te geven in welke mate en op welke wijze de gezondheidstoestand – algemeen in de


pagina 208

beschouwde populatie – theoretisch wordt/kan worden beïnvloed. In de mate dat deze gegevens niet beschikbaar zijn, wordt een kwalitatieve beoordeling van de significantie van de effecten gedaan. Waar nodig worden milderende maatregelen voorgesteld, zodat eventuele negatieve of sterk negatieve effecten van het project worden voorkomen, beperkt, geremedieerd of gecompenseerd.

XIII.2.2. Inventarisatie van de huidige toestand XIII.2.2.1. Algemene situering Plukon Plukon is gesitueerd in Maasmechelen op het industriegebied Oude Bunders. Het algemeen leefklimaat in de omgeving van Plukon wordt bepaald door de aanwezigheid van bewoning, verkeersassen, industriezones, groengebieden, landbouw, recreatie enz. Voor een opsomming van deze bepalende factoren en zones zoals afgebakend op het gewestplan wordt verwezen naar de juridische randvoorwaarden, hoger in dit MER opgenomen. Van bijzonder belang voor de discipline mens-gezondheid zijn: -

de woongebieden: Plukon is gesitueerd in een industriegebied, maar bij sommige kleinere “ambachtelijke” inrichtingen is ook een conciërgewoning opgericht. De dichtst bijgelegen woonzone is de lintbebouwing langs de N78. Grotere woongebieden zijn gelegen op meer dan 1 km, namelijk de woonkernen van Opgrimbie en Maasmechelen Centrum;

-

de verkeersassen: Plukon is gesitueerd nabij de kruising van twee zeer belangrijke verkeersassen, namelijk de autosnelweg E314 en de gewestweg N78 (= hoofdweg Vroenhoven-Maaseik-Venlo). Ten oosten van het industriegebied bevindt zich ook nog de Zuid-Willemsvaart;

-

industrie: in de nabijheid van Plukon zijn er nog vele KMO’s en grote bedrijven gesitueerd op het industriegebied Oude Bunders. De totale oppervlakte van het industriegebied is 166,65 ha, waarvan 143 ha bezet is (bron: Ruimtelijk Structuurplan Maasmechelen). Het perceel van Plukon heeft een oppervlakte van 17 ha, waarvan enkel het noordelijke deel momenteel gebruikt wordt. Ten oosten van het kanaal bevinden zich nog verschillende zones die op het gewestplan aangeduid zijn als ontginningsgebied. Deze terreinen zullen waarschijnlijk niet verder ontgonnen worden;

-

de gemeente heeft de intentie om in de toekomst ten westen van de N78 een nieuw regionaal bedrijventerrein te creëren (Nieuwe Bunders) - zie Ruimtelijk Structuurplan – Maasmechelen;

-

landbouwgebied bevindt zich ten opzichte van Plukon op ongeveer 500 m ten oosten van Plukon. Recreatiegebied en natuurgebied is gesitueerd op meer dan 1,5 km oostelijk van Plukon. Vooral in het westelijk gedeelte van de gemeente Maasmechelen komt veel natuur en bos (1.265 ha) voor.

XIII.2.2.2. Bevolkings- en bewoningsgegevens Onderstaande bevolkingsgegevens werden verkregen via de Provincie Limburg (www.limburgincijfers.be).


pagina 209

Maasmechelen telde in 1990 33.833 inwoners, in 2000 waren dit er 35.430 en in 2013 37.421, voor een oppervlakte van 7.628 ha. De bevolkingsdichtheid bedroeg in 1990 444 inwoners/km², dit was toegenomen tot 484 in 2010 en tot 490 inwoners/km² in 2013. Dit getal ligt iets hoger dan het Vlaamse gemiddelde (462 inw/km²) in 2010 (bron: statbel.fgov.be) en veel hoger dan het Limburgse gemiddelde (346 inw/km²). Het bodemgebruik in Maasmechelen voor 2010 wordt in Tabel XIII-12 weergegeven. Tabel XIII-12: Bodemgebruik in Maasmechelen (2010) (Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie) Niet bebouwde gronden (ha)

Residentiële gronden (ha)

Open ruimte (parken) (ha)

Terreinen voor vervoer en communicatie (ha)

Bebouwde gronden en aanverwante terreinen (ha)

Totale oppervlakte (ha)

5.181

897

150

697

704

7.628

67,9 %

11,8 %

2%

9,1 %

9,2 %

100 %

Bewoning in omgeving van Plukon In de onmiddellijke omgeving van Plukon bevinden zich drie conciërgewoningen. Grotere concentraties van bebouwing bevinden zich langs de Rijksweg, verder naar Opgrimbie toe, ten noorden van de N314 en ten zuidoosten (zie Figuur B.I-3). De bewoners binnen deze zone kunnen ook – en/of zelfs tegelijkertijd – blootgesteld worden aan de milieugevolgen van andere bronnen van hinder. Mogelijke bronnen zijn: -

het drukke verkeer op de N78 en de E314 en de daaraan gekoppelde geluidshinder en emissies van uitlaatgassen (o.a. fijn stof, NOx, geur,…);

-

de industriële activiteiten van andere bedrijven op het industriegebied Oude Bunders;

-

de luchtkwaliteit, die de resultante is van klimatologische omstandigheden en van atmosferische emissies die ook ver buiten de omgeving van Plukon plaatsvinden (zie ook deel lucht).

Kwetsbare locaties – stiltebehoevende inrichtingen Eveneens relevant is de eventuele aanwezigheid, binnen de woonkernen, van kwetsbare of gevoelige menselijke populaties in de gemeenten. Het gaat hier ofwel om personen met verminderde of slechte gezondheidstoestand (in ziekenhuizen), om oudere personen (in woonzorgcentra, rusten verzorgingstehuizen) of om jonge personen (scholen en kinderdagverblijven of naschoolse opvang). Volgende kwetsbare locaties bevinden zich binnen een zone van 2 km rond Plukon: -

Basisschool Boorsem; Sint-Jorisstraat 11; 1,25 km Capaciteit: kleuter: 85 lager: 175

-

Vrije Basisschool Mozaïek, Parklaan 3; 1,8 km Capaciteit: kleuter: 260 lager: 380


pagina 210

-

Vrije Basisschool voor buitengewoon onderwijs Mozaïek Plus, Parklaan 3; 1,8 km Capaciteit: Type 1: 80 Type 8: 130

-

Vrije Basisschool De ZonneWijzer, Schoolstraat 34, 3630 Maasmechelen; 1,6 km Capaciteit: kleuter: 180 lager: 225

-

Voorschoolse opvang - Petra Schuermans, Vlierstraat 10; 2 km

Dit komt overeen met ene totale kwetsbare populatie van zowat 1.200 personen binnen een straal van 2 km rond Plukon. De dichtst bijgelegen locatie (basisschool Boorsem) bevindt zich op een afstand van ca. 1.250 m in zuidoostelijke richting.

XIII.2.2.3. Milieubeleving en communicatie De mate waarin door de bevolking milieuklachten worden geuit, geeft een aanwijzing over de vraag of er voor dit gebied sprake is van een zekere voorbelasting. Daarom werd nagegaan of er gekende klachten waren bij de gemeentelijke milieudienst en/of bij de plaatselijke Afdeling Milieu-Inspectie, en bij Plukon zelf. Bij de Afdeling Milieu-Inspectie zijn de voorgaande jaren verschillende klachten (vrij constant aantal over de jaren heen) genoteerd met betrekking tot geurhinder in de omgeving van het industrieterrein Oude Bunders in Maasmechelen. Op dit industrieterrein zijn meerdere potentieel geurveroorzakende bedrijven gelegen: de kippenslachterij van Plukon, het kaasverwerkend bedrijf Naska Ingredients en het vleesverwerkend bedrijf Europa Cuisson. Bedrijven die in mindere mate aanleiding kunnen geven tot geur(hinder), zijn de industriële bakkerij World Cones en de kipbouillonfabrikant FPNI Belgium. De geurproblematiek ter hoogte van het industrieterrein is de laatste twee jaren sterk toegenomen. De geurklachten die bij de afdeling Milieu-inspectie ingediend werden, handelden over Plukon, maar eveneens over de andere bedrijven. Wegens het gelijkaardige karakter van (sommige van) de geuren van de verschillende bedrijven, kon slechts een minderheid van de geurklachten duidelijk toegewezen worden aan één of meerdere bedrijven; bij de andere klachten was de herkomst minder duidelijk. Omwille van de diversiteit van de geurklachten, het grote aantal potentieel geurveroorzakende bedrijven in het industrieterrein en de onzekerheden met betrekking tot de bijdrage van de verschillende bedrijven tot de geurproblematiek in de omgeving van het industrieterrein en met betrekking tot de omvang en de impact van het geurprobleem, liet de afdeling Milieu-inspectie in 2012 een omgevingsonderzoek uitvoeren door VITO, teneinde een duidelijk beeld te krijgen van de bijdrage van de verschillende geurbronnen, de geuremissies en de impact op de omgeving (zie discipline lucht). Hierna werd een nader geuronderzoek gelanceerd, waarop maatregelen werden getroffen door Plukon. Een snuffelonderzoek in 2013 bevestigde dat de maatregelen afdoende waren naar de omwonenden (zie discipline lucht). In 2014 werden 42 geurklachten rechtstreeks aan Plukon geuit. Deze klachten werden ook geuit op dagen waarop er geen productie was bij Plukon, het is dus niet bewezen dat alle waargenomen geurhinder effectief van het bedrijf afkomstig is. De buurtbewoners kregen op 27 maart 2013 de kans om deel te nemen aan een informatievergadering rond geurhinder in de Oude Bunders. Deze infovergadering had als doelstelling de omwonenden van het industrieterrein die geconfronteerd (kunnen) worden


pagina 211

met de geurproblematiek, te informeren over het feit dat de overlast erkend is, welke maatregelen er reeds genomen waren en welke er nog zullen genomen worden. Enkel de omwonenden die in het gebied van de geuroverlast woonden, werden voor deze info-avond uitgenodigd. Wie deze vergadering wou bijwonen, moest zich op voorhand inschrijven. Er werden 2.500 uitnodigingen verstuurd, hiervan schreven zich 10 omwonenden in voor de infoavond.

XIII.2.2.4. Gezondheidstoestand – gezondheidsrisico’s Medisch gezien houdt het begrip "hinder" in dat een bepaald effect niet pathogeen is, maar dat het wel het individuele welzijn negatief beïnvloedt. Deze definitie impliceert dat hinder zich niet (alleen) situeert op het fysische vlak. Als gezondheid beschouwd wordt als afwezigheid van letsels en ziekte, dan valt hinder inderdaad buiten het aspect gezondheid. De mens is echter een organisme dat niet alleen fysisch functioneert, maar dat ook in belangrijke mate mentale en sociale activiteiten ontwikkelt. Wanneer de mens binnen de maatschappij als entiteit beschouwd wordt, dan is de voorafgaande definitie van gezondheid veel te beperkt. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie is gezondheid dan ook “een toestand van fysisch, mentaal en sociaal welzijn”. Een andere belangrijk element in deze redenering is de volgende definitie van “hinder”: "Hinder is het gevoel van ongenoegen geassocieerd met elk agens of elke toestand die een individu of een groep als negatieve beïnvloeding ervaart.” (Franco, D., Vangronsveld, J., Grosfils, A., 2001). Hierdoor kan echter discussie ontstaan, omdat voor verschillende hinderaspecten (geur, trillingen, laag frequent geluid, licht, verkeershinder, …) er geen harde grens voor onaanvaardbare en aanvaardbare hinder in de (milieu)wetgeving is opgenomen. Voor geluid (niet voor trillingen en laagfrequent geluid) bestaan er normen die geen nulgrenzen zijn, maar wel grenzen waarboven de hinder/het effect als niet aanvaardbaar beschouwd wordt. De mate van hinder is dan overal hetzelfde, maar de grens van aanvaardbaarheid zal bijvoorbeeld rondom een industriegebied hoger liggen. Ook voor water en lucht (m.u.v. geur) wordt er, via de vergunning en de milieuwetgeving, toegelaten om effecten te hebben/“hinder” te produceren. Omdat er geen harde criteria zijn, is het bijgevolg moeilijk om de eventuele hinder objectief te beoordelen.

XIII.2.2.5. Recreatie Er zijn geen sportvelden in de directe nabijheid van Plukon. Op het grondgebied van Maasmechelen werden een aantal fiets- en wandelroutes uitgestippeld. De gemeente Maasmechelen maakt immers deel uit van het Regionaal Landschap Kempen en Maasland (zie www.rlkm.be). Het fietsknopen netwerk ligt op enige afstand van Plukon (zie Figuur XIII-6). Het is niet bekend hoe vaak deze fietsroutes worden gebruikt. Wandelroutes bevinden zich vooral langs de Maas en zijn op ongeveer 2 km van Plukon gelegen (vb. Legendes langs de Maas).


: fietsknooppunt

pagina 212

: fietsroute

Plukon

Figuur XIII-6: Fietsrouteknooppunten

XIII.2.3. Milieueffectbeoordeling Het bedrijf werd gebouwd in 1996 in een nieuw industriegebied. Bij de constructie van het gebouw is rekening gehouden met het beperken van hinder naar de omwonenden. Het gaat hierbij zowel om de technische toestellen op het dak als om de aan- en afvoerpoorten. Enkel de inplanting van het restengebouw en de WZI is gesitueerd in het gedeelte van het terrein dichter bij de bewoning. De afstand van het restengebouw tot de eerste conciërgewoning bedraagt ongeveer 130 meter; de afstand tot de eerste woning bedraagt ruim 200 meter.

XIII.2.3.1. Huidige effecten van Plukon naar omwonenden Om na te gaan of er eventueel hinder optreedt naar de omgeving toe, is er rekening gehouden met de gegevens van de andere disciplines, waarbij eventuele klachten naar het bedrijf toe als extra richtinggevend kunnen gelden. De voorbije jaren waren er meerdere klachten over geurhinder vanuit het industrieterrein door omwonenden. Dit maakte dat LNE-Milieu-Inspectie een geurstudie liet uitvoeren door VITO waarop een aantal maatregelen werden opgelegd aan onder meer Plukon om deze hinderrisico's te beperken (zie verder). Om de effecten van het huidige bedrijf Plukon te bepalen en de effecten van de geplande uitbreiding na te gaan, is dan ook uitgegaan van de metingen en voorspellingen van de andere disciplines (vnl. disciplines lucht en geluid).


pagina 213

Geur Geurhinder kent vele vage definities. Enerzijds hebben we geur en anderzijds geur die als hinderlijk wordt gezien. Hinder is het gevoel van ongenoegen geassocieerd met elk agens of elke toestand die een individu of een groep als negatieve beïnvloeding ervaart. Geur wordt veroorzaakt door de waarneming van stoffen in de lucht via het reukorgaan in de neus. De geurprikkels op de geursensoren in de neus ontstaan door inwerking van aërosolen (kleine moleculaire deeltjes die verdampen uit een stof) of gassen. Mensen en dieren beoordelen geuren met hun reukvermogen en kunnen zo bijvoorbeeld voedsel en gevaren (denk aan vijanden) waarnemen zonder dat deze te zien zijn. Wanneer er in de omgevingslucht regelmatig bepaalde verbindingen (chemische stoffen) 10 voorkomen die in concentratie de geurdrempel overschrijden, gaan mensen zich na verloop van tijd gestoord voelen in hun leefsituatie. De beoordeling van geurhinder wordt bemoeilijkt door 2 factoren: -

geurhinder veroorzaakt meestal geen duidelijke pathogene verschijnselen;

-

geurhinder is duidelijk een subjectief fenomeen (het is namelijk afhankelijk van de stof-, tijd-, plaatsen persoonsgebonden factoren).

Geurwaarnemingen zijn subjectief, enerzijds doordat de gevoeligheid van het geurzintuig tussen personen per geur sterk kan verschillen. De waargenomen intensiteit van een geur is ook afhankelijk van de aanwezigheid van andere geuren en van adaptatie aan een geur. Geurgebonden effecten in de woonomgeving zijn in de eerste plaats afhankelijk van de geurconcentratie (hoe sterk de geur is) en de ervaren geurkwaliteit (in laboratorium gemeten aangenaamheid) van een geur. Soms kan blootstelling aan een geur tijdelijke lichamelijke reacties of gezondheidsklachten teweeg brengen zoals "neus dichtknijpen", minder diep ademhalen, hoofdpijn, misselijkheid/braken, duizeligheid of benauwdheid. Het meest voorkomende effect van blootstelling aan geur van omgevingsbronnen is echter hinder. De mate van hinder die optreedt is afhankelijk van de concentratie van een geur, maar kan bij gelijke concentraties ook verschillen per type geur en geurbron. Wat betreft het type geur is de geurkwaliteit (de aangenaamheid van een geur) van invloed. Zo is bij een zelfde (niet al te hoge) concentratie de kans op hinder door geur van een bakkerij lager dan de kans op hinder door een rioolgeur. Geuren die bij lage concentraties (erg) aangenaam worden gevonden (zoals de geur van lavendel), zijn vaak minder aangenaam bij hoge concentraties. Geurhinder kan tot zowel lichamelijke als geestelijke aantasting van het welzijn leiden (gezondheidseffecten en negatieve beleving). Nochtans is er geen directe relatie aangetoond tussen de geur van verbindingen en toxiciteit in de zin van ziekteverwekkende effecten. Wel werden niet-toxische fysiologische reacties waargenomen door inwerking op het centraal of autonoom zenuwstelsel. Verder blijkt uit enquêtes en vaststellingen ter plaatse dat perioden van geurhinder gepaard kunnen gaan met hoofdpijn, braakneigingen, verstoring van de slaap, verlies aan eetlust en stress. Mogelijke economische effecten zijn: een daling van de productiviteit van werknemers (bijvoorbeeld door een afname van het concentratievermogen), verlies aan klanten in

10 De geurdrempel van een gasvormige stof is de laagste concentratie van die stof in lucht waarbij de geur ervan nog waarneembaar is door de mens. De geurdrempel wordt uitgedrukt in µg/m3, ppm of ppb.


pagina 214

commerciële centra en een daling van de waarde van onroerend goed in gebieden met geurhinder. Als maat voor de geurhinder kan het percentage blootgestelden dat geur waarneemt (= waarnemingspercentage) en hiervan ook hinder of ernstige hinder ondervindt, worden gehanteerd (= hinderpercentage). Het percentage gehinderden kan worden vastgesteld op basis van een enquête onder de populatie die is blootgesteld aan de geur van een bedrijf of verkeer, maar dit wordt vaak als te kostelijk of te gecompliceerd beschouwd. Daarom wordt de hinder in de praktijk vaak geschat, gebruik makend van klachtenmeldingen, bewonerspanels en snuffelploegen of berekende geurconcentratiepercentielen. In de VITO-studie uit 2012 werd een uitgebreid leefomgevingsonderzoek in functie van de verschillende bedrijven op het industriegebied Oude Bunders uitgevoerd (Bilsen, I. Uitvoeren van een geuronderzoek in de omgeving van het industrieterrein Oude Bunders in Maasmechelen. December 2012 i.o.v. LNE AMI). Op basis van de dispersiecontour kan begroot worden dat het aantal blootgestelden dat hinder kan ondervinden een grootteorde 500 bedraagt (zie Bijlage 4-3). Volgens de VITOstudie uit 2012 varieert het hinderpercentage voor Pingo Poultry (= Plukon) in de verschillende wijken tussen 0 en 7,0 %. De hoogste waarden werden genoteerd op en aan de rand van het industrieterrein.

Op basis van het evaluatieonderzoek uit maart 2014 (Joveco i.s.m. Olfascan) is naar voor gekomen dat de afname van het aantal blootgestelden nog niet echt significant is, ondanks de maatregelen van de laatste twee jaar. Dit verklaart ook dat klachten niet significant afnemen.

Geuronderzoek Aangezien door de omwonenden van het industrieterrein Oude Bunders in Maasmechelen verschillende klachten geuit werden in verband met geurhinder, werd door VITO in opdracht van de afdeling Milieu-Inspectie in de periode van april 2012 tot november 2012 een omgevingsonderzoek uitgevoerd rond het industrieterrein. Het doel van dat onderzoek was het verkrijgen van een duidelijk beeld van de relevante geurveroorzakende bedrijven op het industrieterrein en het in kaart brengen van de geurimpact van deze bedrijven op de omgeving. Het omgevingsonderzoek omvatte het bijhouden van een geurdagboek door een aantal omwonenden, een telefonisch leefomgevingsonderzoek en een snuffelcampagne met daaraan gekoppeld dispersieberekeningen. Het onderzoek werd in de eerste plaats uitgevoerd rondom de kippenslachterij Plukon, het kaasverwerkend bedrijf Naska Ingredients, het vleesverwerkend bedrijf Europa Cuisson, de kipbouillonfabrikant FPNI


pagina 215

Belgium en de industriële bakkerij World Cones. Bijkomend werden ook nog enkele andere bedrijven in de industriezone beschouwd. Uit de resultaten van de snuffelploegmetingen bleek dat de geur van Pingo Poultry (nu Plukon) en de geur van World Cones het meest frequent en het verst waarneembaar waren. Beide geuren werden bij alle snuffelploegmetingen waargenomen. De maximale afstand tot waar de geur van Plukon waarneembaar was, bedroeg gemiddeld 1.422 m. De geur van Plukon werd tijdens de metingen duidelijk tot sterk waargenomen en werd als hinderlijk of erg hinderlijk ervaren. Naast de geur van World Cones, die het verst werd waargenomen, werd ook nog de geur van bepaalde andere bedrijven vastgesteld (verder informatie in de geurstudie uitgevoerd door VITO, december 2012). De resultaten (Tabel IX-9) en figuren met de geurcontouren (Figuur IX-5) voor Plukon zijn opgenomen bij de discipline lucht. Op basis van deze bevindingen werden een aantal maatregelen voorgesteld, die door LNE-Afdeling Milieu-Inspectie werden vastgelegd in een PV (24 april 2013). De impact van de voorgestelde maatregelen werd beoordeeld door een deskundige Lucht. De voorgestelde oplossingen betroffen enerzijds het plaatsen van een flotatiebak om de geuroverlast ter hoogte van de levellingtank te voorkomen en anderzijds het plaatsen van afzuigsysteem met filter op het restengebouw. De buurtbewoners werden op 27 maart 2013 op de hoogte gebracht van de genomen maatregelen via een informatievergadering. De opvolgende snuffelcampagne (Olfascan, oktober 2013 – februari 2014) stelde nog wel degelijk enkele overschrijdingen vast en formuleerde dan ook een aantal voorstellen tot bijkomende maatregelen om de situatie verder te verbeteren. Aanvullend werd door Olfascan nv nog een bijkomend brononderzoek uitgevoerd op basis van olfactometrie (rapport 23/10/2014), welke de eerdere bevindingen bevestigde. Deze studie dient hierbij eveneens als input bij het opstellen van een saneringsplan teneinde de geurimpact terug te dringen tot beneden de drempel voor onaanvaardbare geurhinder. Gezien de huidige saneringseisen met betrekking tot de emissies van de waterzuiveringsinstallatie (zie Bijlage 4-3), is het uiteraard niet te verwachten dat de uitbreiding van de zuivering kan leiden tot extra hinder.

Verbrandingsgassen Fijn stof Een overschrijding van de emissievoorwaarden voor zwevend stof heeft een verhoogde impact op de mens en het milieu. Het geheel aan deeltjes dat in de lucht blijft zweven, valt onder de noemer zwevend stof. Zwevend stof is een mengsel van vloeibare of vaste stofdeeltjes met een sterk uiteenlopende samenstelling (afhankelijk van de oorsprong: plantaardig, microbieel, metalen, zouten, organische verbindingen). Deze deeltjes kunnen volgens verschillende criteria opgedeeld worden, nl. oorsprong (primair of secundair, antropogeen of biogeen), grootte, kleur en depositie in de luchtwegen. Naargelang de opdeling krijgen de fracties ook telkens een specifieke naam. Stofdeeltjes (particulate matter, PM) worden in de milieuwetgeving ingedeeld in fracties volgens hun grootte. Hiervoor wordt het begrip aerodynamische diameter (a.d., uitgedrukt in µm of micron = 0,001 mm) gebruikt. De a.d. van een stofdeeltje is gelijk aan de diameter van een bolvormig deeltje dat in de omgevingslucht hetzelfde gedrag vertoont als dat stofdeeltje.


pagina 216

Hierbij wordt een onderscheid gemaakt tussen: -

PM0,1: ultrafijne deeltjes: a.d. < 0,1 µm;

-

PM2,5: kleine en ultrakleine deeltjes: a.d. < 2,5 µm;

-

PM10-2,5: grove deeltjes: 2,5 µm < a.d. < 10 µm;

-

PM10: alle deeltjes met een a.d. < 10 µm;

-

TSP: totaal stof of total suspended particles: a.d. > 10 µm.

Zwevende deeltjes (PM10) zijn opgenomen in de dochterrichtlijn 1999/30/EG van de Kaderrichtlijn Lucht, waarbij een grenswaarde voor deze stoffen in lucht is vastgelegd. Na uitstoot verspreidt het zwevend stof zich in de lucht. Afhankelijk van hun eigenschappen (o.a. deeltjesgrootte) en van de meteorologische omstandigheden, kunnen zwevende deeltjes enkele uren tot maanden in de atmosfeer verblijven. Grof stof met een a.d. > 10 µm wordt enkel lokaal verspreid. Maar de wind neemt PM10 en PM2,5 over afstanden van 100 tot 1.000 km per etmaal mee en de atmosferische turbulentie zorgt voor een vrij homogene verspreiding over grote gebieden. De verlaging van die concentraties vereist daarom een continentale aanpak. Zwevend stof in de atmosfeer is een van de grootste gevaren voor de gezondheid (zowel op korte als op lange termijn). Het veroorzaakt of verergert acute luchtwegenaandoeningen. Het is ook een belangrijke oorzaak van chronische luchtwegenaandoeningen en het tast op lange termijn de longfunctie aan. Sommige studies tonen bovendien een verminderde levensverwachting aan. Aërosolen (gassen met stofdeeltjes) zijn ideale transportmiddelen om een aantal giftige componenten tot in de longen te brengen. Afhankelijk van hun grootte worden de stofdeeltjes afgezet in de neus-, keel- en mondholte, longen of de longblaasjes. PM0,1partikels dringen dieper door in de longen dan grotere partikels, hebben een veel groter oppervlak per eenheidsmassa, en kunnen rechtstreeks in de bloedsomloop geraken. PM10- en PM2,5-partikels leiden tot nadelige gezondheidseffecten, aangezien ze tot in de lagere luchtwegen doordringen en hart- en luchtwegaandoeningen en longkanker kunnen veroorzaken. De samenstelling van zwevend stof is vrij heterogeen waarbij volgende componenten worden teruggevonden: zware metalen, ammonium, nitraat, sulfaat, koolstof, zeezout, organische aërosolen, bodemstof. Naargelang de samenstelling van zwevend stof kunnen er ook verschillende negatieve effecten optreden naar het milieu en de mens. Zwarte rook (fijn stof van roetdeeltjes) is ook schadelijk voor het milieu. Roet wordt immers gevormd door het samenvoegen van ultrafijne grafietdeeltjes en door condensatie van vluchtige organische stoffen hierop. Dit roet bevat ook polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s), die een negatief effect kunnen hebben op het milieu. Daarnaast leidt de afzetting van zwevend stof op gebouwen tot vervuiling van die gebouwen, met esthetische schade en verwering tot gevolg. De berekeningen uit de discipline lucht tonen aan dat de verbrandingsemissies zeer laag zijn, waardoor verder onderzoek naar de impact van deze emissies op de luchtkwaliteit als niet relevant wordt geacht. Door de zeer lage NOx-emissies, gekoppeld aan de hoogte van de schouwen, wordt evenmin een relevante invloed verwacht inzake zure depositie. Hieruit verwachten we dan ook geen schadelijke effecten naar de gezondheid van de mensen toe.


pagina 217

Verkeer De deskundige lucht heeft de impact van het transport berekend aan de hand van het CAR-Vlaanderen model. Hieruit blijkt (Tabel IX-11) de impact in de onmiddellijke omgeving van de Slakweidestraat en Breitwaterstraat inzake NO2, fijn stof en UFP (ultrafijne partikels) beperkt is. Voor wegsegmenten die verder verwijderd zijn van het bedrijf en slechts door een deel van het transport van en naar het bedrijf gebruikt worden een verwaarloosbare impact zullen hebben.

Geluid en trillingen Overdracht van geluid is in de praktijk beperkt tot afstanden van hooguit enkele honderden meters. Zo beschouwd is geluid een lokaal milieuprobleem. Het aantal geluidsbronnen is echter zo groot en gevarieerd dat bijna overal en altijd in Vlaanderen geluid van menselijke activiteiten te horen is. Daarom is blootstelling aan geluid een hardnekkig milieuprobleem. Geluidsbronnen in de woonomgeving kunnen worden ingedeeld in drie categorieën: reguliere bronnen buiten, incidenteel voorkomende bronnen buiten en activiteiten in en om de woning. De reguliere bronnen betreffen transport (vooral wegverkeer, civiel en militair vliegverkeer, en daarnaast railverkeer en scheepvaart) en stationaire bronnen (industriële bedrijven en daarnaast bijvoorbeeld schietterreinen en motorcrossterreinen). Voorbeelden van incidentele bronnen zijn bouwen sloopwerkzaamheden, reclamevliegtuigen en onderhoud aan openbaar groen. Door hun incidentele karakter is hun geluidsbelasting moeilijk in kaart te brengen. Wel kunnen metingen op het moment dat de bronnen ‘operationeel‘ zijn, laten zien hoe luid zij dan in de omgeving klinken. Bij activiteiten in en om de woning gaat het om een scala van activiteiten van buurtbewoners, inclusief de naaste buren en leden van het eigen huishouden, zoals muziek maken of afspelen, klussen en tuinonderhoud. Bij deze activiteiten is de relatie van de effecten met fysische kenmerken van het geluid het zwakst omdat vooral bij de invloed van dit soort geluiden ook andere, sociale aspecten een belangrijke rol spelen, zoals de verstandhouding met degene die het geluid maakt. Tot de categorie van activiteiten in en bij de woning worden ook de met de horeca en recreatieve activiteiten verband houdende geluiden (muziek, kermisgeluid, lawaai van vertrekkende bezoekers) gerekend, die met name in binnensteden problemen geven bij omwonenden. Er worden vijf categorieën van geluidseffecten waarvoor een relatie tussen blootstelling aan geluid en nadelige effecten op de gezondheid van bevolkingsgroepen op basis van epidemiologisch onderzoek en van meta-analyses voldoende is aangetoond, beschreven, te weten: hinder, slaapverstoring, aan stress gerelateerde somatische effecten, functionele effecten en gehoorschade (TNO: Milieu en Gezondheid 2001). De oorzakelijke relatie van deze effecten met (hoge) geluidbelasting in de woonomgeving zijn onderschreven door de WHO in de in 1999 uitgebrachte Guidelines for Community Noise (Berglund et al., 2000). In deze richtlijnen worden ook de negatieve effecten van geluid op activiteiten, zoals communicatieverstoring, genoemd. Hinder De mate waarin geluid hinder veroorzaakt, hangt af van de fysische kenmerken van het geluid, zoals het geluidsniveau. Hinder hangt ook af van niet-akoestische factoren, zoals angst voor de geluidsbron en de overtuiging dat anderen de blootstelling zouden kunnen verminderen of dat het geluid voortvloeit uit een nieuwe situatie of nieuwe technologie. De demografische variabelen geslacht en sociaaleconomische status, spelen nauwelijks een


pagina 218

rol bij het ervaren van hinder van een gegeven geluidbron. Geluidshinder neemt bij een bepaalde geluidsbelasting vanaf een leeftijd van 18 jaar (de ondergrens van de in onderzoek betrokken leeftijden) toe en vanaf circa 60 jaar weer af. Slaapverstoring Onder slaapverstoring door geluid vallen verschijnselen als: het door geluiden niet kunnen inslapen, het tijdens de slaap tussentijds wakker worden en een verhoogde motorische onrust. Ook effecten die na een verstoorde slaap optreden, zoals een slechter humeur en een negatiever oordeel over de slaapkwaliteit vallen onder de noemer slaapverstoring. Hoewel is aangetoond dat geluid deze vormen van slaapverstoring teweegbrengt, heeft epidemiologisch onderzoek (nog) geen betrouwbare waarden waar vanaf een effect gaat optreden, uitgedrukt in geluidseenheden, opgeleverd. Wel zijn er in Nederland voorlopige dosis-effectrelaties opgesteld in het geval van transportgeluiden en ernstige hinder van volwassenen ten gevolge van slaapverstoring door geluid aan de gevel van de meest belaste zijde van het huis (Gezondheidsraad, 1997). De grootste beperking van deze relaties is dat de geluidsbelasting representatief is voor de meest belaste zijde van het huis, terwijl de ondervraagde personen soms aan de minst belaste zijde (dus bij een lagere geluidbelasting) zullen slapen. Het percentage ernstig gehinderde personen door slaapverstoring door vliegtuiggeluid heeft een lagere drempelwaarde (een nachtelijke LAeqwaarde van circa 32 dB(A) buiten aan de gevel) dan de drempelwaarden voor wegen railverkeer (nachtelijke LAeq-waarden van ongeveer 40 dB(A)). Bij een nachtelijke geluidbelasting van 60 dB(A) bedraagt het percentage ernstig gehinderde personen door slaapverstoring door luchtvaartgeluid 15 %, door wegverkeersgeluid 13 % en door railverkeersgeluid 8 %. Somatische stressverschijnselen Somatische stressverschijnselen zijn lichamelijke veranderingen die zich mede na langdurige (jarenlange) blootstelling aan geluid manifesteren, in het bijzonder hypertensie (bloeddruk hoger dan door de WHO gestandaardiseerde waarden) en ischemische hartziekten (zoals myocardinfarct en angina pectoris). Een enigszins verhoogde kans op hypertensie en ischemische hartziekten onder invloed van geluid begint op te treden vanaf 70 dB(A): het relatieve risico bij deze hoge geluidbelasting is in de orde van 1,5. Deze bevinding kan als volgt worden geïllustreerd. Als wordt aannemen dat het, overigens van de leeftijd afhankelijke, percentage volwassenen dat hoge bloeddruk heeft of daarvoor behandeld wordt 10 % is, dan is dat percentage bij een geluidbelasting hoger dan 70 dB(A) 1,5 maal 10 = 15 %. Functionele effecten Functionele effecten hebben betrekking op een vermindering van de cognitieve prestaties tijdens de blootstelling aan geluid. Het gaat vooral om taken waarbij een beroep gedaan wordt op het kortdurend geheugen. Een negatieve invloed op de cognitieve prestatie (met name op de leesvaardigheid) is vastgesteld bij kinderen die tijdens hun schooltijd aan hoge niveaus van vliegtuig- of wegverkeersgeluid waren blootgesteld. Gegevens om de omvang van functionele effecten door geluid in de Vlaamse bevolking te kunnen schatten ontbreken. Gehoorschade Gehoorschade door geluid uit zich via een permanente vermindering van de gehoorscherpte, die niet alleen veroorzaakt wordt door blootstelling aan veel geluid op de werkplek, maar ook door het luisteren naar (pop)muziek in de recreatieve sfeer en door het beoefenen van lawaaierige hobby’s. Gehoorschade in bevolkingsgroepen kan optreden door (langdurige) geluidbelasting met LAeq-waarden over 24 uur groter dan 75


pagina 219

dB(A), waarbij deze belasting ter plaatse van de blootgestelde personen is bepaald. Gezien de geluidsbelasting van de woningen in Nederland door de diverse vormen van transport en stationaire bronnen, de geluidsisolatie van de woningen en de daarmee gepaard gaande vermindering van geluidsbelasting aan de oren van mensen binnenshuis, is het niet aannemelijk dat onder de Vlaamse bevolking gehoorschade optreedt door het geluid van transport of stationaire bronnen in de woonomgeving. In de discipline geluid werden, om de te verwachten geluidsemissies zo correct mogelijk te kunnen inschatten, bronmetingen uitgevoerd aan de geluidsbronnen (plat dak hoofdgebouw; klimaatregeling, koeltoren (waterkoelers), luchtverhitters, afzuiging,…; restengebouw; open poorten). De resultaten hiervan zijn terug te vinden in de discipline geluid (Tabel XI-7). Uit de discipline geluid (Figuur XI-6) blijkt dat op 200 meter van de terreingrens in het industriegebied het geluidsdrukniveau overal beneden 45 dB(A) gedaald is (de hoogste waarde op 200 meter van de terreingrens bedraagt ca. 43 dB(A). Er kan dus gesteld worden dat er geen risico op gehoorschade mogelijk is, en dat ook slaapverstoring nergens zal optreden, aangezien de dichtstbijzijnde woningen buiten het industriegebied zich op meer dan 200 m van het bedrijf bevinden. Daar de actuele verkeersbelasting op de ontsluitingswegen van het bedrijf reeds vrij hoog is, zal de bijdrage van de (vracht)wagenbewegingen van en naar Plukon in de omgeving weinig of geen verandering veroorzaken aan de geluidsbelasting. Gezien de afstand tot de gewestgrens en de landsgrenzen zijn er geen effecten te verwachten voorbij deze grenzen.

Lichtverontreiniging Alle verlichting op het bedrijfsterrein van Plukon werd correct en laag geplaatst. Ten opzichte van de verlichting van de autostrade en het open afrittencomplex, valt de verlichting in de industriële omgeving niet op.

Waterverontreiniging Allerhande vormen van verontreiniging bedreigen de kwaliteit van het Vlaamse oppervlaktewater. Vele menselijke activiteiten oefenen rechtstreeks of onrechtstreeks druk uit op de kwaliteit van het oppervlaktewater en veroorzaken een fysische of chemische kwaliteitsvermindering van het oppervlaktewater en van de waterbodem. De belangrijkste (afval)waterstromen bestaan uit: -

reinigingswater (vrachtwagens, stallen, slachthuis en apparatuur);

-

bevochtigen van het vee in afwachting van het slachten;

-

bevochtigen en reinigen van geslachte dieren;

-

uitspoelen van de darmen;

-

wassen van organen;

-

water voor sterilisatoren;

-

aanmaakwater stoomketel (spui ketelwater en waterontharding);

-

aanmaak reagentia (bv. voor WZI);


-

spui van koeling en gaswassers (voor zover van toepassing);

-

sanitaire installaties.

pagina 220

Het bedrijf beschikt over een eigen waterzuiveringsinstallatie waarin het bedrijfsafvalwater wordt gezuiverd. De oogdouches en gewone douches worden jaarlijks door een extern bedrijf getest op de aanwezigheid van Legionella. Vanuit de discipline water zijn er geen betekenisvolle effecten op de mens te verwachten.

Bodem- en grondwaterverontreiniging Potentiële gezondheidseffecten voor de mens via bodem en grondwater kunnen het gevolg zijn van blootstelling aan toxische stoffen die aanwezig zijn in de bodem of het grondwater. Uit reeds uitgevoerde bodemonderzoeken (zie discipline bodem) bleek dat op het perceel van Plukon verontreiniging van het grondwater met minerale olie werd vastgesteld, alsook van de bodem met enkele zware metalen. Voor deze laatste kan er gesproken worden van een historische verontreiniging. De aanwezigheid van naftaleen, fenantreen, fluoranteen en minerale olie in de bodem en benzeen, minerale olie en xyleen in het grondwater kan omschreven worden als een nieuwe verontreiniging. Er werd hiervoor een saneringsproject opgestart (2003-2004) waarbij 126,96 ton verontreinigde grond werd afgegraven en naar een verwerkingscentrum afgevoerd. Ook werd er nog eens 30 ton betonpuin afgevoerd. De uitgraving ging tot op een diepte van 4 meter. Bij nacontrole (12/09/2004) bleken de waarden in de stalen beneden de detectielimiet. Latere onderzoeken toonden nog een verhoogde waarde van nikkel aan (historisch) maar de andere parameters waren steeds binnen de gestelde normen. Op 19 maart 2007 werd door de OVAM een eindeverklaring afgeleverd met de melding dat er geen bodemsaneringswerken meer noodzakelijk zijn. Vanuit de discipline bodem zijn er geen betekenisvolle effecten op de mens te verwachten.

Veiligheidsaspecten Risico’s voor zware ongevallen met externe gevolgen Er zijn geen directe aanleidingen om zware ongevallen te verwachten door ontbreken van belangrijke hoeveelheden gevaarlijke stoffen op het bedrijfsterrein of tijdens de bedrijfsprocessen. Een bedrijfsbrand of een verkeersongeval met aan- of afrijdende vrachtwagen kan aanleiding geven tot tijdelijke externe gevolgen. De kans dat dit voorkomt is eerder gering. Risico’s voor de verspreiding van pathogenen Er bestaat een mogelijkheid van overdracht van pathogenen van de kip op de mens, vooral bij intensief contact en gebrekkige hygiëne. -

Pathogene E. coli, vb. Cefalosporine resistente E. coli: door toedienen van kleine hoeveelheden antibiotica of probiotica ontstonden er resistente stammen, die maken dat een onschuldige darmbacterie plotseling gevaarlijk wordt voor de mens. Infectie treedt meestal op via contact met besmette mest of via besmet geraakt kippenvlees. De symptomen zijn diarree (begint mild, waterig tot hemorragisch), buikpijn/buikkrampen, soms braken, geen tot lichte koorts. 2 - 7 % van de


pagina 221

geïnfecteerden krijgt een hemolytisch uremisch syndroom (HUS): hemolytische anemie + thrombopenie + acute nierinsufficiëntie. Ook kunnen infecties (leidend tot sepsis) optreden van urinewegen, genitale organen, longen, prostaat en CZS (meningitis vnl. bij zuigelingen). De klachten duren 2 - 9 dagen (gemiddeld 4), afhankelijk van de leeftijd. Diarree begint na 1 tot 3 dagen bloederig te worden. HUS kan zich tot 14 dagen na de diarree ontwikkelen. Bij HUS overlijdt 2 – 9 % en krijgt 25 % chronische nierfunctiestoornissen waarvan 3 % terminaal. Tenslotte ontstaat bij 0 – 15 %, meestal tijdelijk, diabetes mellitus. -

Salmonella (niet typheuze vorm) komt zeer frequent voor bij kippen en is daardoor een frequente oorzaak van voedselgerelateerde gastro-intestinale infecties. De infectie kenmerkt zich door buikkrampen, misselijkheid, braken en diarree die 6 tot 72 uur na inname van besmet voedsel of water beginnen. Macroscopisch kan er bloed en slijm bij de ontlasting te zien zijn. Naast de gastro-intestinale klachten kunnen koorts, hoofdpijn en spierpijn optreden. De gastro-intestinale verschijnselen duren drie tot zeven dagen en gaan meestal vanzelf over, de koorts verdwijnt meestal binnen 72 uur. Bij risicogroepen zoals zuigelingen en ouderen kan aanhoudende diarree leiden tot dehydratie en kan een ziekenhuisopname noodzakelijk zijn. Uitbreiding naar de bloedbaan kan leiden tot endocarditis, mycotische aneurysmata, infectie van vaatprotheses, septische artritis, osteomyelitis, meningitis en urologische infecties. Daarnaast ontwikkelt 6 tot 30 % van de patiënten met een Salmonellainfectie gewrichtsklachten.

-

Campylobacter: mensen worden ziek door de inname van besmet voedsel of water of door directe faeco-orale besmetting door contact met dieren. Besmetting leidt tot buikkrampen, diarree en misselijkheid met braken. (gemiddeld drie dagen na infectie). De ernst van de gastro-intestinale klachten varieert van dunne ontlasting tot hevige waterige of bloederige diarree tot meer dan tien keer per dag. De gastro-intestinale verschijnselen duren meestal één tot zeven dagen en gaan vanzelf over, de koorts verdwijnt meestal binnen 72 uur.

-

Vogelgriep (aviaire influenza): bij direct en intensief contact tussen besmette dieren en mensen (kippen uit de kooien halen bijvoorbeeld), kunnen mensen besmet raken met aviaire influenza. Meestal geeft het bij de mens milde griepverschijnselen.

Conclusie Op vandaag is het risico op een overdracht van ziektes van de kip naar de mens eerder gering door het beperkt contact tussen mens en dier. Vooral de kippenhouder en zijn helpers bij het leegmaken van de hokken, de transporteur en de werknemers in het slachthuis lopen hierbij wel een iets groter risico. Toch is dit risico eerder beperkt, door de hygiëne maatregelen bij het slachten en verwerken. We beoordelen dit risico dan ook als verwaarloosbaar voor wat betreft aspect gezondheid. Eventuele pathogenen die via de mest zouden in de waterzuivering terecht komen, hebben vaak een korte overlevingstijd buiten de kip. Ook maakt het zuiveringsproces dat pathogenen efficiënt worden afgedood. De meeste infectieuze agentia worden overgedragen via direct contact of via levensmiddelen, zodat een besmetting via effluentwater van een goed werkende waterzuivering als onbestaande mag worden beschouwd.


pagina 222

XIII.2.4. Geplande situatie XIII.2.4.1. Hinder- en gezondheidsaspecten Waterverontreiniging In de toekomstige situatie wordt de capaciteit van Plukon-Maasmechelen uitgebreid. Er zijn geen installaties die hiervoor bijkomend in gebruik worden genomen. Alle voorzieningen zijn reeds op het terrein aanwezig. Het betreft enkel een optimalisering van het gebruik van de bestaande installaties. De hoeveelheid te lozen afvalwater zal toenemen in relatie tot de capaciteit, zodat in de toekomst een grotere hoeveelheid effluentwater zal worden geloosd. Dit zal de invloed op de ontvangende waterlopen licht doen stijgen door de toename van de hoeveelheid geloosd effluentwater. Het is erg onwaarschijnlijk dat er zich pathogenen ontwikkelen tijdens het zuiveringsproces, daarom zal er op vlak van gezondheid niet direct een effect te verwachten zijn in relatie met een mogelijke afname van de oppervlaktewaterkwaliteit van de lokale beken. Het zou mogelijks de belevingswaarde negatief kunnen beïnvloeden. Globaal is er naar gezondheid geen effect te verwachten.

Bodem- en grondwaterverontreiniging Het gebruik van het terrein zal niet gewijzigd worden in de toekomst. Er zijn geen lopende saneringen op het terrein aanwezig. Tevens worden geen belangrijke ruimtelijke uitbreidingen voorzien aan de installaties. Naar gezondheid toe wordt geen wijziging in de situatie verwacht ten opzichte van de huidige situatie.

Luchtverontreiniging en geurhinder Verbrandingsparameters (fijn stof) In de toekomst wordt maximaal een toename van de emissies met 25 % verwacht. Zelfs onder deze worst case benadering blijven de emissies zeer beperkt gezien de geringe waarden op vandaag. Transport Voor transport kan rekening gehouden worden met een toename van het aantal transporten met 25 %. Gezien in de toekomst kan uitgegaan worden van het inzetten van vrachtwagens met schonere uitlaatgassen (door de strengere EU-normen) zullen de toekomstige emissies dan ook afnemen, waardoor op middellange termijn lagere emissieniveaus kunnen optreden dan thans het geval is. Geur Wat de waterzuivering en slibverwerking betreft, wordt nauwelijks of geen impact verwacht. Hierbij er van uitgaande dat WZI de toekomstige afvalwaterstroom gedegen kan verwerken en de afzuiging van het restengebouw via de actief koolfilter op een gelijkaardige wijze in werking blijft. Afhankelijk van hoe de productietoename wordt gerealiseerd, met name via meer productie-uren per week en/of technische ontwikkelingen en operationele aanpassingen


pagina 223

aan de slachtapparatuur, kan de geuremissie/impact van de aanvoeren slachthal wel verschillend evolueren. Wordt de uitbreiding gerealiseerd door louter het aantal slachturen te verhogen, dan zal hierdoor wel gedurende een langere periode de gecombineerde geuremissie van aanvoer-, slachten, WZI en slibverwerking optreden, maar de geëmitteerde hoeveelheden per uur zullen niet wijzigen. Gezien de impact beoordeeld wordt op basis van het 98P (en niet op basis van een gemiddelde), wordt er nauwelijks of geen impact verwacht ten aanzien van de 98P-waarden. Bij louter toename van het aantal geslachte kippen per uur zal de geuremissie per uur van de aanvoer en slachthal toenemen. Hiermee rekening houdend, wordt na de geplande uitbreiding met een toename van de geuremissies tijdens het slachten van 9 % gerekend. Dit zal dan ook leiden tot een toename van de impact (zie Figuur IX-6). Zowel op het industriegebied als t.h.v. de meest nabij gelegen woningen worden de toetsingswaarden voor onaanvaardbare hinder, zoals door LNE opgenomen in het RLBlucht, op een aantal locaties overschreden. Deze overschrijdingen zijn zowel ruimtelijk gezien als qua blootstellingsconcentratie iets groter dan bij de actuele situatie. Dit werd bij de discipline lucht als -3 beoordeeld (significant negatief). Er werden milderende maatregelen voorgesteld door de deskundige lucht die een reductie van 80 % van de levellingtank en slibverwerking omvatten door het toepassen van verschillende emissiereductietechnieken. Hiermee zou het mogelijk moeten zijn om de geuremissies terug te dringen tot beneden de waarden welke gehanteerd worden als grenswaarde voor het vermijden van ontoelaatbare hinder. Ondanks de verbeterde situatie blijft geurhinder voor overlast zorgen, wat een blijvend gezondheidsrisico vormt. Indien de door de luchtdeskundigen geformuleerde maatregelen zullen worden geïmplementeerd, blijken de effecten van de uitbreiding verwaarloosbaar en zelfs een verbetering van de actuele situatie, wat dan als gunstig kan worden beoordeeld.

Hinder door geluid en trillingen Hoewel het wegverkeer licht zal toenemen, is de bijdrage ten gevolge van de activiteiten van Plukon in de totale verkeerstroom verwaarloosbaar, ook al omdat de vrachtwagens niet door dicht bewoonde gebieden moeten rijden. Een toename in verkeersintensiteit van 26 % is nodig om een verhoging van het geluidsklimaat te veroorzaken van 1 dB(A). Naar verkeerslawaai toe zal er dus een verwaarloosbare bijdrage zijn, zodat dit geen aanleiding zal geven tot hinder of gezondheidseffecten. De huidige faciliteiten blijven grotendeels behouden. Er is een uitbreiding voorzien van de slachtcapaciteit en de grondwaterwinning. Het meer slachten zal gerealiseerd worden door meer productie-uren per week en/of technische ontwikkelingen en operationele aanpassingen aan de slachtapparatuur. Bij bijkomende geluidsbronnen voor de uitbreiding van de capaciteit dienen deze volgens de deskundige lucht beneden een geluidsvermogenniveau van 107 dB(A) te blijven. Dit maakt dat op 200 meter afstand te voldoen is aan de grenswaarde van 50 dB(A). Dit blijkt een realistisch haalbare kaart naar analogie met de bestaande koeling die een niveau haalt van 77 dB(A) op 1 meter van de aanzuiging. Ook hier worden geen problemen naar hinder of gezondheidsaspecten verwacht.


pagina 224

Veiligheidsaspecten Risico’s voor zware ongevallen met externe gevolgen Er zijn geen directe aanleidingen dat na de uitbreiding het risico op zware ongevallen te verwachten is door het ontbreken van belangrijke hoeveelheden gevaarlijke stoffen of het gebruik van belangrijke hoeveelheden explosieve stoffen in het bedrijf. Een bedrijfsbrand of een verkeersongeval met aan- of afrijdende vrachtwagen kan aanleiding geven tot tijdelijke externe gevolgen. Deze risico's worden als eerder zeer gering ingeschat. Risico’s voor verspreiding van pathogenen Op vandaag is het risico op een overdracht van ziektes van de kip naar de mens eerder gering door het beperkt contact tussen mens en dier. De werknemers in het slachthuis lopen hierbij wel een iets groter risico. Toch is dit risico eerder beperkt, enerzijds door de hygiënemaatregelen en anderzijds door de veterinaire inspectie van de dieren. Deze situatie blijft in de toekomst behouden, ondanks de verhoogde toevoer van dieren zullen de huidige maatregelen van kracht blijven (controles, hygiëne procedures...). Het risico op verspreiding van pathogenen wordt dan ook als verwaarloosbaar beoordeeld voor wat betreft het aspect gezondheid.

Beoordeling van de geplande situatie Er kan besloten worden dat het project geen noemenswaardige effecten zal hebben op de volksgezondheid.

XIII.2.5. Milderende maatregelen De milderende maatregelen voorgesteld in de disciplines water, bodem, lucht en geluid en trillingen en mobiliteit worden ook in de discipline mens ondersteund. In het bijzonder dient aandacht geschonken aan de geformuleerde maatregelen door de deskundigen lucht om de geurhinder verder te reduceren tot beneden de toegelaten grenzen.

XIII.3.

Fauna en Flora

XIII.3.1. Project- en studiegebied Het projectgebied wordt aanschouwd als de zone van de inrichting zelf. Het studiegebied omvat het projectgebied met de zones die werden opgenomen in de directe disciplines, dit is de zone waar potentiële effecten ten gevolge van de bedrijfsactiviteiten kunnen worden waargenomen in relatie tot potentiële effecten op fauna en flora.

XIII.3.2. Beschrijving omgeving projectgebied Binnen een straal van 1,5 kilometer komen er geen zones voor met een belangrijke nationale of internationale beschermingsstatus. Het meest nabije gebied (ten westen op 1,8 km) draagt de naam ‘De Hoge Kempen’ en is een gebied met meervoudige beschermingsstatus: Habitatrichtlijn, VEN-gebied en deels natuurgebied. Ten noordoosten is nog een zone gelegen met een meervoudige bescherming (afstand > 2 km). Volgens de habitatrichtlijn noemt dit gebied ‘Uiterwaarden langs de Limburgse Maas en het


pagina 225

Vijvergebied. Het gebied is deels ook ingekleurd als VEN (De Grensmaas Zuid) en omvat ook een natuurreservaat (Maaswinkel). Voornoemde gebieden hebben ook een bestemming natuurgebied op het gewestplan. Voor kaarten met de situering van voornoemde gebieden, zie figuren in Bijlage 1. Het bedrijf is gelegen in een industriezone ‘De Oude Bunders’. Zowel het perceel van de inrichting als de terreinen van deze industriezone bevatten weinig tot geen biologisch waardevolle biotopen, op wat pioniersvegetatie en struweel na (zie BWK). In en rond het projectgebied zijn weinig tot geen waarnemingen bekend van beschermde planten diersoorten (zie www.waarnemingen.be). De beperkte uitbreiding van de nieuwe opslaghall binnen de site zal dus geen betekenisvolle impact hebben door ruimte-/habitatverlies.

XIII.3.3. Referentiesituatie XIII.3.3.1. Geluid Gezien de afwezigheid van beschermde (broed)vogels in het studiegebied zijn relevante effecten ten gevolge van geluidsemissies dan ook niet te verwachten. Tussen het projectgebied en de gebieden met een meervoudige beschermingsstatus (ten noorden en ten westen) is er, op vlak van geluidsemissies, een grote afstand gelegen. Daarnaast lopen er tussen de gebieden en het projectgebied belangrijke verkeersaders (ten westen ‘De Rijksweg’, ten noorden ‘de A2) die voor een grote bijdrage aan het omgevingsgeluid zorgen. Geluidsemissies zijn bijgevolg niet relevant ten opzichte van de hiervoor vernoemde gebieden, gezien de grote afstand (> 1,5 km) t.o.v. de bedrijfssite.

XIII.3.4. Water XIII.3.4.1. Lozen van afvalwater Een lozing van (afval)water kan effecten veroorzaken op de aanwezige fauna en flora in de ontvangende oppervlaktewaters Kikbeek (lozing bedrijfsafvalwater), Kogbeek (sanitair afvalwater via RWZI) en Maas (beide genoemde beken monden uit in de Maas). De impact van het huishoudelijk afvalwater van Plukon is te verwaarlozen ten opzichte van de totale verwerkingscapaciteit van de RWZI Dilsen en zal geen relevant effect hebben op de kwaliteit van de Kogbeek. Het bedrijfsafvalwater wordt op de site van Plukon zelf gezuiverd zodat het water kan geloosd worden volgens de geldende lozingsnormen. De belangrijkste effecten van de lozing van het gezuiverde bedrijfsafvalwater op het oppervlaktewater van de Kikbeek, situeren zich zowel in de huidige als in de toekomstige situatie vooral ten aanzien van de impact van Ntotaal, Ptotaal en o-fosfaten. Inzake P-verbindingen wordt de evaluatie van de impact in belangrijke mate beïnvloed door de slechte waterkwaliteit van het ontvangende oppervlaktewater stroomopwaarts van de lozing van het industriegebied Oude Bunders. Inzake Ntotaal wordt omwille van de hoge N-belasting van de eigen WZI en de periodieke overschrijding van de lozingsnorm een aanpassing aan de WZI en/of sturing ervan, noodzakelijk geacht. De kwaliteit van de Kikbeek wordt doorheen de jaren opgevolgd door de VMM. De analyses op de meetpunten, zoals omschreven in discipline water, leveren ook gegevens


pagina 226

op om de Prati-Index en de BBI (Belgische Biotische Index) te bepalen. Voor het meetpunt net voordat de Kikbeek het industriegebied de Oude Bunders binnenkomt, worden deze indices weergegeven in Figuur XIII-7. De indices bij het verlaten van de industriezone worden weergegeven in Figuur XIII-8.

Figuur XIII-7: Biotische index en Prati-index Kikbeek bij het binnenkomen van het industriegebied

Figuur XIII-8: Biotische index en Prati-index Kikbeek bij het verlaten van het industriegebied


pagina 227

Uit de metingen kan afgeleid worden dat, tot 2011, de BBI bij het verlaten van het industriegebied hoger is dan voor het industriegebied. Sinds 2009 verbetert de biologische kwaliteit substantieel en sinds 2011 is het verschil tussen voor en na het industriegebied niet meer significant. Er is dus zeker geen significant effect van de lozingen op de biologische indicator Prati-index te zien. Voor wat betreft de aanwezigheid van de visfauna in de Kikbeek zijn er in opdracht van ANB in oktober 2010 onderzoeken gebeurd in de zijbeken van de Maas. Het betreft de studie: “Wetenschappelijk onderzoek naar het visbestand en de vismigratie in de Grensmaasregio in het Vlaamse gewest.” ( ANB 2011). Een belangrijke conclusie: “In de Kikbeek ... is ditmaal een hogere soortenrijkdom waargenomen dan in 2005.” De meest algemene vissoorten zijn de Driedoornige stekelbaars, Bermpje, Kopvoorn, Blankvoorn en zeelt. De rivierdonderpad (bijlage II - soort van de EU-Habitatrichtlijn) werd ook aangetroffen in de monding van de Kikbeek. Op basis van de biomassa ligt de biomassa van de vangsten in dezelfde grootteorde van andere beken in het bekken. De verbetering van de soortenrijkdom in de Kikbeek is waarschijnlijk vooral te wijten aan het feit dat er sinds 2005 een belangrijke industriële lozer stroomopwaarts van de Oude Bunders en met lozing van o.a. chloriden, sulfaten en fosfaten niet langer loost op de Kikbeek. In het rapport staat ook dat er o.a. in de Kikbeek op bepaalde plaatsen dikke slibpakketten aangetroffen werden ten gevolge van overstorten van ongezuiverd huishoudelijk afvalwater. Dergelijk overstort kan van grote invloed zijn op de ontwikkelingsmogelijkheden van visfauna in de beek. Dit kan uiteraard niet het gevolg zijn van lozingen door Plukon, want er kan enkel gezuiverd afvalwater geloosd worden op de Kikbeek. Indien de waterzuivering niet voldoende zou werken, moet er immers gebruik gemaakt worden van de noodoverstort naar Aquafin. Voor wat de mogelijkheden van migratie tussen de Kikbeek en de Maas betreft, komt er uit het rapport sterk naar voor dat de monding van de Kikbeek deze migratie bemoeilijkt. Er wordt dan ook aanbevolen dat de monding van de Kikbeek dient aangepast te worden waardoor o.a. de waterdiepte in de vispassage verhoogt wordt. Optimalisatie van de monding zal er dan ook toe leiden dat de soortenrijkdom in de Kikbeek nog kan toenemen. Ook uit het visonderzoek van ANB is duidelijk naar voor gekomen dat er geen indicaties zijn dat het vergaand gezuiverd afvalwater (met restconcentraties nitraten, chloriden, fosfaten, metalen (Co, Zn,…)) een significant negatieve invloed heeft op de huidige of toekomstige kwaliteit van de visfauna in de Kikbeek. Opm.: het is ook belangrijk om er op te wijzen dat op de Kikbeek alle waters van het industriegebied Oude Bunders geloosd worden en dat er indicaties zijn dat het niet alleen om proper water gaat (zie discipline water). Een eventueel effect van de lozing van verontreiniging vanuit het industriegebied Oude Bunders op de ontvangende Kikbeek is dus zeker niet enkel te wijten aan de lozingen van Plukon. De beken Kikbeek en Kogbeek monden beiden uit op de Maas. Het effect van deze beken op de Maas is te verwaarlozen gezien het beperkte effect uiteraard nog kleiner wordt door het veel grotere debiet (gemiddeld en P10) ten opzichte van het beperkte debiet van Kogbeek en Kikbeek. Het lozen van het afvalwater zorgt in de huidige situatie dus niet voor relevante effecten op het vlak van fauna en flora in het ontvangende oppervlaktewater.


pagina 228

XIII.3.4.2. Grondwater Plukon heeft voor zijn productiedoeleinden grote hoeveelheden hoogwaardig kwalitatief grondwater nodig. Deze hoeveelheden worden gehaald uit de onderliggende grondwaterlagen. Er zijn dus potentiële effecten mogelijk in de verdrogingsgevoelige gebieden in de omgeving van het bedrijf. De aanwezige grondwaterwinning gaf, volgens de beoordeling van de MER-deskundige in de geohydrologie, geen aanleiding tot relevante effecten op de bovenliggende, freatische grondwaterlagen (zie discipline water). Bijgevolg kunnen er ook geen effecten naar verdrogingsgevoelige gebieden optreden. Er kan dus geconcludeerd worden dat er, ten gevolge van de grondwaterwinning, geen effecten kunnen optreden naar de fauna en flora in de omgeving.

XIII.3.4.3. Lucht Uit de beoordeling van de activiteiten van Plukon in de discipline lucht komen er geen activiteiten naar voor die relevante verzurende/vermestende emissies veroorzaken in het projectgebied en op de natuurgebieden (met een beschermde status) in het studiegebied. De activiteiten van Plukon hebben dus geen significant effect op de fauna en flora via het milieucompartiment lucht.

XIII.3.4.4. Bodem Door de bodembeschermingsmaatregelen in het kader van normale activiteiten en van calamiteiten, wordt er verzekerd dat er geen verontreiniging en/of verontreinigd bluswater terecht kan komen in grondwater en oppervlaktewater. De activiteiten van Plukon hebben dus geen significant effect op de fauna en flora via deze milieucompartimenten.

XIII.3.5. Toekomstige situatie Gezien er geen significante wijzigingen verwacht worden door de beperkte uitbreiding van de hoeveelheid bedrijfsafvalwater (met gelijkaardige samenstelling/waterkwaliteit), kunnen we besluiten dat ook in de toekomstige situatie de invloed van de lozing van Plukon beperkt zal zijn op voorwaarde dat de nodige maatregelen genomen worden om de lozingsvoorwaarden steeds te blijven naleven. Ook de toekomstige grondwaterwinning (incl. uitbreiding) heeft volgens de hydrogeologische studie geen aanleiding tot relevante effecten op de bovenliggende, freatische grondwaterlagen (zie discipline water). Bijgevolg kunnen er ook geen effecten naar verdrogingsgevoelige gebieden optreden. Gezien er geen significante wijzigingen verwacht worden door de beperkte uitbreiding van de hoeveelheid water, kunnen we besluiten dat ook in de toekomstige situatie de invloed van de lozing van Plukon beperkt zal zijn. Bijgevolg zal de toekomstige situatie geen relevante effecten veroorzaken op de fauna en flora in het studiegebied.


XIII.4.

pagina 229

Landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie De inrichting van Plukon is gelegen in een bestaand industriegebied. De bouw van de aanwezige installaties werd beoordeeld tijdens de aanvraag voor de nodige stedenbouwkundige en milieuvergunningen. Gezien de ligging in industriegebied en de reeds gemaakte beoordelingen, kan geconcludeerd worden dat het bedrijf, ook in het kader van de uitbreiding, geen significante effecten veroorzaakt op het omliggende landschap. In het projectgebied bevindt zich geen archeologisch patrimonium. Het industriegebied is ook niet gelegen in een ankerplaats of relictzone en in de omgeving bevinden zich geen beschermde sites. Er zijn geen infrastructuurwerken gepland in de nabije toekomst. Aanleg van groenschermen voor slachthuizen maakt geen deel uit van de VLAREMwetgeving voor onderhavige activiteiten. Aanleg van groenzones en landschappelijke integratie maakt wel deel uit van de stedenbouwkundige wetgeving (VCRO). De bestaande infrastructuur, gelegen midden in een industrieterrein, is gerealiseerd conform de voorschriften uit de verkregen stedenbouwkundige vergunningen. M.b.t. het braakliggend terrein is geen relevante wet- of regelgeving van toepassing. Gezien dit terrein langs alle zijden omgeven is door andere industriële percelen, is er i.f.v. landschap geen noodzaak tot extra beplanting. Indien men het braakliggend industrieterrein toch zou willen beplanten, moeten hiervoor de nodige vergunningen aangevraagd worden.


XIV.

pagina 230

INTEGRATIE EN EINDSYNTHESE In het project is de hervergunning met uitbreiding voorzien van de installaties van Plukon te Maasmechelen. De productiecapaciteit zal toenemen van 200.000 tot 250.000 kippen per dag. In voorliggend MER werden de volgende disciplines door erkende MERdeskundigen behandeld: -

Discipline Lucht;

-

Discipline Water;

-

Discipline Geluid en trillingen;

-

Discipline Bodem.

Ook enkele andere disciplines (Mens-mobiliteit, Mens-gezondheid, Fauna en flora en Landschap) werden besproken. Uit deze bespreking per discipline is gebleken dat het project een aantal milieueffecten met zich meebrengt, welke een impact kunnen hebben op de kwaliteit van het leefmilieu. Deze effecten variëren naargelang de behandelde disciplines. In de discipline lucht wordt aangegeven dat er bij de toekomstige uitbreiding van de productie slechts een zeer beperkte toename zal zijn van de verbrandingsemissies en de emissies afkomstig van het transport. De impact inzake geur zal functie zijn van de wijze waarop de uitbreiding gerealiseerd wordt. Aangezien de geuremissie naar de omgeving toe reeds enige tijd een bijzonder aandachtspunt is, werden er recent verschillende geurstudies uitgevoerd. Hieruit kan geconcludeerd worden dat de levellingtank en het restengebouw de belangrijkste bronnen zijn van de ontstane geur, maar ook dat het met verschillende technologieën haalbaar wordt geacht om de geuremissies met 80 % te reduceren. Daardoor zal het mogelijk zijn om de impact ervan terug te dringen tot beneden de waarden welke gehanteerd worden als grenswaarden voor het vermijden van ontoelaatbare hinder. Omdat er op voorhand niet met zekerheid kan gesteld worden wat de invloed zal zijn van het toepassen van een bepaalde techniek, zal er na elke stap die genomen wordt in het saneringsplan, een evaluatie van de nieuwe situatie plaatsvinden. Daarna worden mogelijk nieuwe aanpassingen doorgevoerd. Deze postmonitoring zal doorgaan tot op het ogenblik waarop er voldaan wordt aan de grenswaarden voor onaanvaardbare geurhinder. Met betrekking tot de discipline water dient, in functie van de uitbreidingen van de productiecapaciteit, rekening gehouden te worden met het gebruik van een grotere hoeveelheid leidingwater (+ 12.000 m³/jaar) en opgepompt grondwater (+ 100.500 m³/jaar), en daaruit volgend ook met een grotere hoeveelheid bedrijfsafvalwater (+ 112.500 m³/jaar). Bij de geplande volle capaciteit zal de nodige buffering dienen aanwezig te zijn teneinde de hoeveelheid afvalwater te kunnen bufferen, zodat ook in het weekend en op feestdagen de waterzuiveringsinstallatie op volle capaciteit operationeel kan zijn. Momenteel situeert de buffercapaciteit zich t.h.v. de levellingtank, maar het wordt noodzakelijk geacht om in de toekomst extra buffering te voorzien. Gezien er zich in de actuele situatie reeds af en toe problemen stellen m.b.t. het voldoen aan de huidige sectorale lozingsvoorwaarde inzake N-totaal, wordt ook verwacht dat er bij de voorziene uitbreiding aanpassingen nodig zullen zijn aan de WZI, om zo een hogere N-verwijdering te bekomen. Sinds eind 2014 wordt er een engineering studie uitgevoerd die zal leiden tot een voorstel om deze zaken aan te pakken. Om van een grotere hoeveelheid opgepompt grondwater gebruik te kunnen maken, zal de nieuwe grondwaterwinning uit een andere


pagina 231

waterlaag moeten gebeuren. Om de haalbaarheid hiervan te testen, worden sinds november 2014 proefboringen uitgevoerd. De geplande uitbreiding leidt niet tot wijzigingen inzake te lozen hemelwater. In de discipline geluid en trillingen zijn de invloeden van de uitbreiding van de slachtcapaciteit beperkt tot een lichte toename van het vrachtverkeer en het bijplaatsen van enkele (permanente) geluidsbronnen. Er zijn echter nog geen exacte geluidsvermogenniveaus bekend van de specifieke installaties die deel zullen uitmaken van het uitbreidingsproject. Teneinde te blijven voldoen aan de grenswaarde van VLAREM II van 50 dB(A) op ca. 200 meter van de terreingrens of ter hoogte van de dichtstbijzijnde woning, wordt wel een eis aan het geluidsvermogenniveau opgelegd. Een grenswaarde van 50 dB(A) betekent dat, wanneer het broncentrum zich op 200 meter zou bevinden, een maximaal (onafgeschermd) geluidsvermogenniveau van 107 dB(A) toegelaten zal zijn. Indien de bronnen afgeschermd worden, bv. door gebouwen, kan een hoger geluidsvermogenniveau toegelaten worden. Naar analogie met de reeds bestaande koeling kan aangetoond worden dat deze opgelegde eisen realistisch zijn (actueel heerst er een geluidsdrukniveau van ca. 77 dB(A) op 1 meter van de aanzuig – het geluidsvermogenniveau is dus nog lager). Bijna alle bronnen worden binnen in een gebouw opgesteld. In de toekomstige situatie zullen er per dag maximaal 115 vrachtwagens Plukon bereiken. Ten opzichte van de huidige situatie, met 90 vrachtwagens per dag, is dit een stijging met ca. 27 %, of een stijging van de specifieke bijdrage met ca. 1,0 dB(A)). Naar analogie met de reeds bestaande geluidsbronnen kan gesteld worden dat de uitbreiding geen aanleiding zal geven tot overschrijding van de geluidseisen. Wat de discipline bodem betreft, blijft de huidige situatie grotendeels behouden. Er is enkel een directe uitbreiding voorzien van de slachtcapaciteit en de grondwaterwinning. Mogelijk wordt in de verre toekomst een bijkomende hal gebouwd aansluitend aan de huidige bebouwde zone, maar hierrond zijn op heden nog geen concrete plannen gemaakt. Bij de voortzetting van de exploitatie zullen voor bodem en grondwater in de toekomstige situatie dezelfde potentiële emissiebronnen aanwezig zijn als in de referentiesituatie. De aandacht zal dan ook vooral uitgaan naar het voorkomen van nieuwe vervuiling. Er kan gesteld worden dat de bodemkwaliteit normalerwijze weinig zal wijzigen, onder voorwaarde dat er zich geen calamiteiten voordoen. Niettemin is beperkte vervuiling door morsen niet uit te sluiten. Deze situatie is echter niet voorspelbaar, maar de voorziene preventieve en beheersmatige maatregelen (vloeistofdichte vloeren en een gerichte afvoer) zullen de impact van een nieuwe verontreiniging, ook bij onverwachte calamiteiten, reduceren. De discipline mens en mobiliteit geeft weer dat met de toename van de productiecapaciteit, het aantal vrachtwagens dat de site van Plukon bezoekt, gelijklopend zal stijgen van 90 tot maximaal 115 stuks per dag. Daartegenover staat dat het personeelsbestand van vandaag niet lineair met de capaciteit zal toenemen, maar een gestage groei zal kennen tot een extra 10 %. Ook de uitbreiding van de werktijden blijft beperkt in de toekomst: er zullen extra vlinderploegen worden ingezet, waardoor er onder andere tijdens de pauzes kan worden doorgewerkt. Wat de verdeling van het verkeer over de verschillende vervoerswijzen betreft, bedraagt voor de goederen het aandeel van het wegverkeer 100 %, maar hieraan kunnen geen inspanningen geleverd worden, gezien de andere vervoersmiddelen niet geschikt zijn. Wat het personeelsverkeer betreft, komt ook zowat iedereen met de eigen wagen naar het bedrijf. Gezien de vaak vroege of late werkuren, en de beperkte mogelijkheden voor openbaar vervoer, is dit niet onlogisch. Het is echter wel aangewezen de medewerkers te stimuleren om andere vervoermodi te gebruiken en maximaal gebruik te maken van carpooling. De verkeersleefbaarheid,


pagina 232

draagkracht en bereikbaarheid worden niet negatief beïnvloed door het project. In de geplande situatie wordt de theoretische capaciteit op de beschouwde weg niet overschreden. In de discipline mens en gezondheid is aangegeven dat er door de uitbreiding slechts geringe effecten te verwachten zijn inzake verbrandingsemissies (lucht). Wat geur betreft, worden, zowel op het industriegebied als t.h.v. de meest nabij gelegen woningen, de toetsingswaarden voor onaanvaardbare hinder op een aantal locaties overschreden. Deze overschrijdingen zullen zowel ruimtelijk gezien als qua blootstellingsconcentratie iets groter zijn dan bij de actuele situatie. Dit werd bij de discipline lucht als -3 (significant negatief) beoordeeld. Er werden in de discipline lucht milderende maatregelen voorgesteld die een geurreductie van 80 % aan de levellingtank en slibverwerking omvatten door het toepassen van verschillende emissiereductietechnieken. Hiermee zou het mogelijk moeten zijn om de geuremissies terug te dringen tot beneden de waarden welke gehanteerd worden als grenswaarde voor het vermijden van ontoelaatbare hinder. Indien de voorgestelde emissiereductietechnieken zullen worden geïmplementeerd, blijken de effecten van de uitbreiding verwaarloosbaar en leidt dit zelfs tot een verbetering van de actuele situatie, wat dan als gunstig kan worden beoordeeld. Er kan verder besloten worden dat het project geen noemenswaardige effecten zal hebben op de volksgezondheid. Wat de discipline fauna en flora betreft, worden bij de uitbreiding van de activiteit bij Plukon geen relevante effecten verwacht. Door de bodembeschermingsmaatregelen in het kader van normale activiteiten en van calamiteiten wordt er verzekerd dat er geen verontreiniging en/of verontreinigd water terecht kan komen in grondwater en oppervlaktewater. Ook de toekomstige grondwaterwinning (incl. uitbreiding) geeft volgens de hydrogeologische studie geen aanleiding tot relevante effecten op de bovenliggende, freatische grondwaterlagen (zie discipline water). Bijgevolg kunnen er ook geen effecten naar verdrogingsgevoelige gebieden optreden. Gezien er geen significante wijzigingen verwacht worden door de beperkte uitbreiding van de hoeveelheid bedrijfsafvalwater (met gelijkaardige samenstelling/waterkwaliteit), kunnen we besluiten dat ook in de toekomstige situatie de invloed van de lozing van Plukon beperkt zal zijn op voorwaarde dat de nodige maatregelen genomen worden om de lozingsvoorwaarden steeds te blijven naleven. Wat landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie betreft, kan besloten worden dat, gezien de ligging in industriegebied en de reeds gemaakte beoordelingen, het bedrijf, ook in het kader van de uitbreiding, geen significante effecten veroorzaakt op het omliggende landschap. Indien er in de toekomst infrastructuurwerken zouden plaatsvinden, dient wel een archeologisch vooronderzoek te worden overwogen.


pagina 233

Tabel XIV-1: Synthese van de milieueffecten en milderende maatregelen Discipline

Mogelijk effect

Mogelijke milderende maatregelen en monitoring

Lucht

Geurverspreiding

Uitvoering van de opeenvolgende stappen uit het geursaneringsplan. Op basis van de recente geurstudie uit het najaar van 2014. Optimalisatie van de werking van de actief koolfilter en de ventilatie van het restengebouw is noodzakelijk. Momenteel loopt er een saneringsprogramma dat nagaat welke specifieke stappen moeten genomen worden om het ontstaan en de verspreiding van geur in de omgeving tegen te gaan. Hierbij wordt vooral gefocust op de waterzuiveringsinstallatie (restengebouw, levellingtank, slibbuffer). Wanneer de maatregelen die als meest geschikt (zowel qua rendement als qua kostprijs) uit het onderzoek naar voor komen, geïmplementeerd zijn, zal de geurhinder aanzienlijk dalen. Wordt na het nemen van extra maatregelen nog steeds niet voldaan aan de toetsingscriteria voor onaanvaardbare hinder, dan dient het stappenplan verdergezet te worden, gevolgd door een nieuwe evaluatie, tot op het ogenblik dat wel voldaan wordt aan de grenswaarde voor onaanvaardbare geurhinder.

Water

Grondwaterwinning

Onderzoek naar de mogelijkheden van het gebruik van een andere waterbron (proefboring en opvolging lopen).

Lozing van bedrijfsafvalwater

Uitbreiding van de buffercapaciteit wordt in het licht van de te verwachten hydraulische belasting aangewezen geacht, tenzij door aanpassingen aan de WZI de dagcapaciteit kan uitgebreid worden. Een engineeringstudie tot aanpassing van de WZI en/of aanpassing bedrijfsvoering wordt noodzakelijk geacht. Deze is in uitvoering. Er wordt best meer aandacht besteed aan de monitoring van de concentratie N en P in het bedrijfsafvalwater. Eventueel kunnen online metingen plaatsvinden, zodat er sneller gereageerd kan worden indien een overschrijding van de lozingsnorm vastgesteld wordt. Mogelijks zal, omwille van de noodzakelijke extra N-verwijdering, het doseren van een extra koolstofbron noodzakelijk zijn. Dit aspect moet ook deel uitmaken van de engineeringstudie.


Discipline

Mogelijk effect

pagina 234

Mogelijke milderende maatregelen en monitoring Bijkomende monitoring inzake Co en AOX wordt aangewezen geacht. Er kan aangeraden worden dat de O2-meting bij de beluchting in duplo zou uitgevoerd worden, en dat aan alle relevante meetsignalen een alarm gekoppeld wordt, zodat onmiddellijk kan ingegrepen worden indien specifieke kritische drempelwaarden over- of onderschreden worden, en/of meetsondes buiten gebruik zouden zijn. Wanneer er zich een calamiteit zou voordoen in het slachthuis of bij Ariake, dient de verantwoordelijke van de WZI zo snel mogelijk op de hoogte gebracht te worden, zodat hij de nodige acties kan ondernemen.

Geluid

Geluidsemissie installaties

Bij toekomstige aankopen kiezen voor geluidsarme installaties.

Bodem

Effecten op bodem/grondwaterkwaliteit

Alle voorzorgsmaatregelen moeten er op gericht zijn dat verontreiniging van de bodem bij normale exploitatie en in geval van incidenten of calamiteiten maximaal vermeden wordt.

Mens-mobiliteit

Verkeersleefbaarheid

Het gebruik van de fiets en carpoolen stimuleren bij de werknemers.

Mens-gezondheid

Geurhinder

Voor deze maatregelen wordt verwezen naar het momenteel lopende saneringsprogramma in de discipline lucht. Wordt na het nemen van extra maatregelen nog steeds niet voldaan aan de toetsingscriteria voor onaanvaardbare hinder, dan dient het stappenplan verdergezet te worden, gevolgd door een nieuwe evaluatie, tot op het ogenblik dat wel voldaan wordt aan een expliciete grenswaarde voor onaanvaardbare geurhinder.

Fauna en Flora

Waterverontreiniging ontvangend oppervlaktewater

Geen specifieke eisen vanuit deze discipline. De milderende maatregelen uit de discipline water moeten er voor zorgen dat de effecten minimaal blijven.


XV.

pagina 235

GRENSOVERSCHRIJDENDE ASPECTEN Gezien de afstand van 1.800 m tot de grens met Nederland zijn er mogelijks effecten te verwachten voorbij deze grens. De procedure voor grensoverschrijdende effecten dient mogelijk opgestart te worden.

XV.1.

Lucht Er is geen effect mogelijk over de landsgrens.

XV.2.

Water Er is geen effect mogelijk over de landsgrens.

XV.3.

Geluid Er is geen effect mogelijk over de landsgrens.

XV.4.

Bodem Er is geen effect mogelijk over de landsgrens.

XV.5.

Andere disciplines

XV.5.1. Mens-gezondheid Er zijn geen effecten mogelijk over de landsgrens.

XV.5.2. Fauna en flora, Mens-mobiliteit en Landschap Er zijn geen effecten mogelijk over de landsgrens.


XVI.

pagina 236

EFFECTEN OP TEWERKSTELLING, INVESTERING EN GEBRUIKTE MATERIALEN Naar aanleiding van de productiestijging zal het aantal medewerkers toenemen, maar dit zal niet lineair zijn. Het zou gaan om een uitbreiding met ongeveer 10 %. Naast de investering in extra personeel, is er ook een aanzienlijke materiële investering gepland.


XVII.

pagina 237

NIET-TECHNISCHE SAMENVATTING

XVII.1. Inleiding Dit is de niet-technische samenvatting van een milieueffectrapport (= MER, PR0768), m.a.w. een beknopte samenvatting van het eigenlijke milieueffectrapport bestemd voor het publiek en andere belanghebbenden. Een milieueffectrapport is een openbaar document waarin de milieueffecten van een planproces of project en de eventuele alternatieven voor dat planproces of project, worden onderzocht. Het MER beslist niet of het project of planproces vergunning krijgt, dit wordt beslist door de vergunningverlener die hierbij rekening houdt met het MER. De niet-technische samenvatting heeft als doel om aan het publiek en de belanghebbenden de relevante informatie uit het milieueffectrapport van het project of plan te communiceren en hiermee de publieke participatie in het vergunningsproces te bevorderen. Voor de uitgebreide technische informatie moet u het eigenlijke milieueffectrapport raadplegen. Dit MER heeft betrekking op een project-MER van Plukon, Slakweidestraat 25, Oude Bunders 2051 te 3630 Maasmechelen. Het wordt opgemaakt in het kader van de hervergunning met uitbreiding van de milieuvergunning. De hoofdbedrijfsactiviteit op de site van Plukon (verder Plukon genoemd) omvat het slachten van kippen. De uitbreiding betreft het verhogen van de slachtcapaciteit van 200.000 tot 250.000 slachtingen per dag (= stijging van de productiecapaciteit van 115.000 tot 162.500 ton levend gewicht/jaar). De activiteiten van Plukon zijn MER-plichtig volgens het Besluit van de Vlaamse Regering van 10 december 2004 houdende de vaststelling van de categorieën van projecten onderworpen aan milieueffectrapportage. De activiteiten vallen onder rubriek 7f van Bijlage II (MER-plichtig project met mogelijkheid tot ontheffing). Plukon ziet af van de mogelijkheid tot ontheffing en zal een project-MER uitvoeren. -

Rubriek 7f) (Bijlage II): Installaties voor het slachten van dieren met een verwerkingscapaciteit van 30.000 ton levend gewicht per jaar of meer.

Het betreft een milieueffectrapport in het kader van de hernieuwing en de uitbreiding van de milieuvergunning van Plukon tot een productiecapaciteit van ca.162.500 ton levend gewicht/jaar. De MER-procedure is beschreven in het Decreet van 18 december 2002 (B.S. 13 februari 2003) tot aanvulling van het Decreet van 5 april 1995 houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid met een titel betreffende de milieueffecten veiligheidsrapportage. Via een project-MER worden de mogelijke milieueffecten van de beschreven bedrijfsactiviteit onderzocht.


pagina 238

XVII.2. Ruimtelijke situering XVII.2.1. Ligging De site van Plukon is gelegen op het grondgebied van de gemeente Maasmechelen, in het industriepark ‘Oude Bunders’ aan de Slakweidestraat 25 en heeft volgens het Gewestplan (Limburgs Maasland) de bestemming ‘industriegebied’. De N78 (Rijksweg) is de belangrijkste wegontsluiting voor het bedrijf. Deze weg sluit in noordelijke richting aan op de E314 (A2) autosnelweg. De meest nabijgelegen land- of gewestgrens ten opzichte van de site van Plukon is de grens met Nederland. Het Nederlandse grondgebied situeert zich in vogelvlucht op ca. 1.800 m in noordoostelijke richting van de site.

XVII.2.2. Omgeving Figuur 1 situeert het projectgebied in de omgeving en Figuur 2 situeert het projectgebied op het gewestplan. Plukon bevindt zich in een bedrijvengebied (= paars ingekleurd gebied) met op relatief korte afstand enkele woningen ter hoogte van de Rijksweg (N78) en de Windmolenweg. De dichtst bijgelegen woonkernen zijn de woonkernen van de deelgemeenten (van Maasmechelen) Opgrimbie (1.300 m) en Boorsem (800 m). De meest nabijgelegen woning (gelegen in gebied met bestemming woongebied) is gelegen ter hoogte van de Rijksweg (N78) op ca. 300 m ten westen van het projectgebied. Op ca. 500 m ten noorden van Plukon bevindt zich een woonkern die hoort bij Maasmechelen. De stedelijke kern van Maasmechelen bevindt zich op ca. 2 km ten noorden van Plukon. Binnen het bedrijvengebied zijn tal van andere bedrijven gevestigd, in Tabel XVII-1 worden enkele nabij gelegen bedrijven weergegeven. Tabel XVII-1: Bedrijven in de omgeving van het projectgebied Naam Bedrijf

Adresgegevens

Activiteit

Paas Food Industries nv


Traiteur/Bereide maaltijden

Ariake F.P.N.I. Belgium nv


Productie bouillon en sauzen

Europa Cuisson


Gekookt gevogeltevlees

JLG Manufacturing Europe bvba

Breitwaterstraat 12A 3630 Maasmechelen

Kranen/werfliften/ hoogtewerkers

TLM


Transport/logisitiek

Ten zuidwesten van het projectgebied bevindt zich het habitatrichtlijngebied (ca. 1.750 m) en vogelrichtlijngebied (ca. 2.750 m) ‘Mechelse heide en vallei van de Ziepbeek’, dat ook als VEN-gebied (De Hoge Kempen) is afgebakend. Ten noordoosten bevindt zich op een afstand van ca. 2.150 m het habitatrichtlijngebied ‘Uiterwaarden langs de Limburgse Maas met Vijverbroek’, dat ook als VEN-gebied (De Grensmaas Zuid) is afgebakend.


pagina 239

Figuur 1: Luchtfoto projectgebied in omgeving Bron: Bing Maps

PLUKON Maasmechelen


pagina 240

Figuur 2: Gewestplan Bron: AGIV

Plukon Maasmechelen nv


pagina 241

XVII.3. Projectbeschrijving XVII.3.1. Verantwoording Plukon slacht uitsluitend kippen van gemiddeld 42 dagen oud. De voornaamste reden voor de hervergunning en uitbreiding van de milieuvergunning is het optimaliseren van de slachtcapaciteit van de huidige installatie, via een intensiever werkregime (toename aantal werkuren en dus slachturen d.m.v. het inzetten van vlinderploegen) en/of technische ontwikkelingen en operationele aanpassingen aan de slachtapparatuur. Het aantal geslachte dieren verhoogt van 200.000 per dag naar 250.000 per dag. Het gemiddelde gewicht van een levend dier bedraagt 2,5 kg. De productiecapaciteit zal in totaal 162.500 ton levend gewicht per jaar bedragen. De steeds hogere kwalitatieve en hygiënische eisen, maken investeren in rendements- en kwaliteitsverhogende aspecten een noodzaak. Projectgeïntegreerde ingrepen: om het bijkomende slachtafval op te vangen, wordt de frequentie van ophalen verhoogd. Er wordt voorzien in een verhoging van de afvalwaterlozing en een uitbreiding van de grondwaterwinning. Deze verhogingen zijn evenredig met het bijkomend aantal slachtingen. De uitbreiding van het koelvermogen en van de opslagcapaciteit voor de afgewerkte producten is niet voorzien voor de nabije toekomst. Opm.: in de waterzuiveringsinstallatie wordt ook afvalwater van het buurbedrijf Ariake gezuiverd. Deze hoeveelheid wijzigt niet.

XVII.4. Administratieve voorgeschiedenis Het slachthuis nv Ham Kip startte in 1996 met het slachten van pluimvee. Op 4/5/1995 werd aan de nv Ham Kip een milieuvergunning verleend voor termijn van 20 jaar. Op 7/12/2000 werd aan nv Ham Kip een milieuvergunning verleend voor enerzijds de verdere exploitatie van een bestaande grondwaterwinning en anderzijds voor een verandering van de pluimveeslachterij. In maart 2001 werd het bedrijf, met op dat moment productie-eenheden in Maasmechelen en Mierlo, overgenomen door het beursgenoteerde concern Nutreco. Aan NUTRECO BELGIUM nv werd een milieuvergunning verleend op 6/11/2003 voor een verandering van de pluimveeslachterij voor een termijn eindigend op 4/5/2015. In juni 2005 werd er een principeovereenkomst over de verkoop van Pingo Poultry Products bereikt tussen Nutreco en PLUKON Royale. Op 1 oktober 2005 werd de definitieve verkoopsovereenkomst ondertekend en werd de naam veranderd in Pingo Poultry Maasmechelen. Op 26 juni 2009 werd aan Pingo Poultry Maasmechelen een milieuvergunning verleend voor het slachten van 200.000 stuks per dag. Men had een capaciteitsuitbreiding aangevraagd van het slachten van 175.000 stuks per dag naar 200.000 stuks per dag. Op 19 december 2012 is de naam Pingo Poultry Maasmechelen nv veranderd in Plukon.


pagina 242

XVII.5. Procesbeschrijving XVII.5.1. Activiteiten Slachthuizen kunnen opgedeeld worden in 2 categorieën van slachthuizen: de grootveeslachthuizen (o.a. varkens- en runderslachthuizen) en kleinveeslachthuizen (o.a. pluimveeslachthuizen). Plukon behoort tot de categorie van de kleinveeslachthuizen daar het enkel pluimvee slacht. Globaal gezien kan het slachtproces ingedeeld worden in twee delen: het onreine en het reine gedeelte. Nevenactiviteiten zoals bv. poetsactiviteiten (bv. reinigen, ontsmetten), grondwaterwinning en waterbehandelingsactiviteiten (bv. fysico-chemische zuivering, biologische zuivering) zijn noodzakelijk om het slachtproces hoogwaardig te kunnen laten verlopen. Het processchema wordt hierna weergegeven.

XVII.5.2. Processchema aanvoer bedwelmen = gasverdoven ophangen kelen en uitbloeden broeien plukken

ONREIN

koppen trekken / loopvoeten snijden / verwijderen krop verwijderen organen verwijderen nek / nekvel eindcontrole en wassen van karkas voorkoelen

versnijden karkas koelen / vriezen REIN verpakking / etikettering afvoer


pagina 243

Het reine gedeelte begint vanaf het versnijden van de karkas m.a.w. in de snijzaal bij Plukon. De verwijderde pluimen worden extern verwerkt tot veermeel, het opgevangen bloed en de overige dierlijke restproducten (koppen, poten, darmen,…) worden extern verwerkt tot grondstoffen voor dierenvoeding (meel en vet). De dierlijke bijproducten (afvalstoffen) worden bij Plukon zelf gekoeld, opgeslagen en frequent opgehaald door een geregistreerde inzamelaar.

XVII.5.3. Waterzuivering De afvalwaterzuiveringsinstallatie van Plukon werd gebouwd in 1996 en eind 1996 in gebruik genomen. Ook het afvalwater van voedingsbedrijf Ariake / F.P.N.I. Belgium (bereiding soepen en bouillons) wordt gezuiverd bij Plukon. Het afvalwater van Ariake wordt via een vetafscheider in het restengebouw van Plukon ontvet en pas nadien verder behandeld in de waterzuivering van Plukon. Jaarlijks wordt in totaal ongeveer 550.000 m³ afvalwater gezuiverd. Het aandeel van Ariake in deze afvalwaterstroom bedraagt ongeveer 25 %.

XVII.6. Alternatieven De toetsing van dit project gebeurt op basis van verschillende alternatieven.

XVII.6.1. Nulalternatief Het nulalternatief is het niet realiseren van het project. Dit alternatief omvat het behoud van de huidige, nu vergunde, situatie. Het nulalternatief wordt echter niet weerhouden als optie gezien de noodzakelijke aanpassingen aan het slachthuis en nevenactiviteiten om op langere termijn binnen een markt die economisch zwaar onder druk staat, te overleven.

XVII.6.2. Locatiealternatief Dit heeft uitsluitend betrekking op de plaats waar de voorgestelde activiteit gerealiseerd kan worden. Zoals ook gesteld in het ”Richtlijnenboek Deel 2: Algemene methodologische aspecten” is het uitwerken van locatiealternatieven vaak alleen mogelijk daar waar de overheid als initiatiefnemer optreedt. Voor privé-initiatieven is het moeilijk om met locatiealternatieven te werken, aangezien de activiteiten of het bedrijf van een privéinitiatiefnemer uitgebouwd worden op de gronden die hij reeds bezit of kan bekomen. Ook in onderhavig project is dit het geval. Het betreft hier een MER-rapport voor de verandering van een bestaand MER-plichtig bedrijf dat volgens het Gewestplan gelegen is in een industriegebied. Gelet op de huidige stand van zaken betreffende de locatie van het bedrijf, wordt in het MER-rapport niet ingegaan op mogelijkheid van een herlocalisatie. Plukon heeft in België nog vestigingen in Olen en Moeskroen.


pagina 244

XVII.6.3. Uitvoeringsalternatieven Het betreft een logisch en klassiek concept van slachterij met een gescheiden onrein en rein gedeelte waarop geen uitvoeringsalternatieven voorhanden zijn en waarvan de algemene procestechnieken van toepassing zijn conform de BREF- en BBT-studies voor de slachthuissector. Meer specifiek betreft het de Vlaamse BBT-studie voor de slachthuissector (VITO, 2003) en de Europese BREF Slaughterhouses and Animal Byproducts (EJRC, 2005). Doorheen de disciplines zijn de BBT-aspecten tegen het licht gehouden, alsook de preventieve en beheersmatige maatregelen die daarmee gepaard gaan.

XVII.7. Milieueffecten discipline Lucht Bij de impactbeoordeling van het bedrijf worden behandeld: -

De actuele luchtkwaliteit in de omgeving;

-

De huidige uitstoot van het bedrijf en de impact op de luchtkwaliteit;

-

De te verwachten uitstoot en impact op de luchtkwaliteit na de geplande uitbreiding.

Ten aanzien van de huidige luchtkwaliteit in het studiegebied kan men stellen dat op basis van de beschikbare gegevens er voldaan wordt aan de opgelegde grenswaarden. Op basis van beschikbare studies dient wel aangegeven te worden dat het studiegebied beïnvloed wordt door geuremissies afkomstig van verschillende bronnen, en dat deze uitstoten leiden tot het periodiek optreden van verschillende geuren t.h.v. de omliggende bewoning. Uit een studie uitgevoerd in opdracht van LNE afdeling milieu-inspectie blijkt dat de geurimpact van Plukon dermate is dat er sprake kan zijn van geurhinder. De geurimpact blijkt ook de enige relevante impact te zijn die het bedrijf heeft ten aanzien van de luchtkwaliteit, gezien de impact van verbrandingsgassen van de stookinstallaties, en van het verkeer van en naar het bedrijf als beperkt tot verwaarloosbaar te aanzien zijn. Uitgaande van verschillende studies kan aangegeven worden dat de meest relevante geurbronnen betrekking hebben op de geur afkomstig van het restengebouw, de afvalwater- en slibbehandeling (exclusief beluchtings- en bezinkingsbekken van de waterzuivering). De geur veroorzaakt door de aanvoer van kippen en de slachthal wordt niet alleen lager ingeschat qua sterkte, maar ook het geurkarakter ervan wordt als minder positief beoordeeld. Door het bedrijf werd omwille van de vastgestelde impact dan ook een saneringsprogramma opgestart. Na een eerste reeks uitgevoerde maatregelen werd een nieuwe geurmeetcampagne uitgevoerd. Hieruit blijkt evenwel dat er nog steeds sprake kan zijn van geurhinder t.h.v. de meest nabij gelegen woningen ten westen en ten noordnoordoosten van het bedrijf. De voorziene uitbreiding van de capaciteit zal nauwelijks of geen relevant effect hebben op de impact van de verbrandingsemissies en de impact op de luchtkwaliteit te wijten aan het verkeer van en naar het bedrijf. Er wordt wel een extra impact verwacht inzake geur. Teneinde de impact inzake geur terug te dringen tot de voorgestelde maximaal toelaatbare blootstelling (merk op dat dit geen wettelijk vastgelegde grenswaarde betreft),


pagina 245

dient het huidige saneringsprogramma dan ook verdergezet te worden. Om dit te realiseren, bestaan er verschillende technische mogelijkheden. De resultaten van de meest recente saneringsstudie uit het najaar van 2014, zijn in het MER verwerkt. Deze vergaande studie geeft aan met welke technieken de verschillende bronnen het meest efficiënt (ook inzake kostprijs) kunnen aangepakt worden. De opeenvolgende stappen uit het geursaneringsplan, zowel voor de huidige als voor de geplande situatie, zijn ook opgenomen in het MER. Het wordt mogelijk geacht de geurimpact te reduceren tot een niveau dat lager ligt dan de in dit MER gehanteerde doelstelling voor onaanvaardbare geurhinder.

XVII.8. Milieueffecten discipline Water In het studiegebied zijn alle oppervlaktewateren opgenomen die behoren tot het openbaar hydrografisch net, en waarvan de kwaliteit, de kwantiteit en/of het profiel als gevolg van de lozingen zou kunnen worden beïnvloed. Bijgevolg worden de oppervlaktewateren waarin het gezuiverde afvalwater (zowel huishoudelijk afvalwater als bedrijfsafvalwater) en het hemelwater worden geloosd, namelijk de Kikbeek, de Kogbeek en de Maas, beschouwd. Voor de effectbeoordeling van de grondwaterwinning werd een studiegebied afgebakend van 500 m rondom de inrichting. In de toekomstige situatie is omwille van de uitbreiding van het aantal geslachte dieren een uitbreiding van de grondwaterwinning nodig. Dit verhoogd waterverbruik zal dus aanleiding geven tot een verhoogd jaardebiet van het te lozen bedrijfsafvalwater. Met betrekking tot het sanitair afvalwater worden geen relevante wijzigingen verwacht. De capaciteit van de watervoerende laag van de huidige grondwaterwinning is niet voldoende groot om de uitbreiding te dragen. Daarom wordt door de geohydroloog voorgesteld om volgende maatregelen door te voeren/te onderzoeken inzake haalbaarheid: -

verder onderzoek naar waterbesparende maatregelen (niettegenstaande reeds verregaande maatregelen werden doorgevoerd);

-

onderzoeken en waar mogelijk ook toepassen van eventuele mogelijkheden voor recuperatie van water;

-

nakijken of er andere waterbronnen kunnen worden aangesproken voor verschillende (eventueel laagwaardige) toepassingen in het bedrijf;

-

aanspreken van alternatieve watervoerende lagen.

Indien de resultaten van de proefboringen in het Krijt positief zijn, is het uiteraard aan te bevelen om gebruik te maken van zowel deze als de huidige waterbron. Uiteraard valt dit onder de bevoegdheid van de vergunningverlenende overheid. Alle bedrijfsafvalwater wordt gezuiverd in een eigen waterzuiveringsinstallatie. De belangrijkste effecten van de lozing van het gezuiverde bedrijfsafvalwater op het oppervlaktewater van de Kikbeek, situeren zich zowel in de huidige als in de toekomstige situatie vooral ten aanzien van de impact van Zn, AOX, Ntotaal, Ptotaal en o-fosfaten. Inzake P-verbindingen wordt de evaluatie van de impact in belangrijke mate beïnvloed door de slechte waterkwaliteit van het ontvangende oppervlaktewater stroomopwaarts van de lozing van het Industriegebied Oude Bunders en van het lage debiet van de beek dat


pagina 246

bij deze berekeningen werd aangenomen (geen meetwaarden van het debiet van de beek beschikbaar). Inzake Ntotaal wordt omwille van de hoge N-belasting van de eigen WZI en de periodieke overschrijding van de lozingsnorm een aanpassing aan de WZI en/of sturing ervan, noodzakelijk geacht zowel voor de huidige maar zeker voor de toekomstige situatie. De belangrijke negatieve impact die berekend wordt inzake Co wordt vnl. veroorzaakt door de zeer strenge doelstelling voor deze kleine Kempense beek en het lage debiet van de beek. Gezien het beperkt aantal meetwaarden inzake Co die bij de impactbeoordeling gebruikt werden, is bijkomende monitoring van deze parameters aan te bevelen. Ten aanzien van de impactbeoordeling inzake piekbelasting kunnen volgende conclusies geformuleerd worden: -

Voor de niet-gevaarlijke stoffen wordt een verwaarloosbaar, tijdelijk effect berekend, behoudens inzake o-fosfaat en Ptotaal, waarvoor een belangrijk tijdelijk effect optreedt. Dit wordt uiteraard in belangrijke mate mee veroorzaakt door het lage debiet van de beek dat in rekening gebracht wordt.

-

M.b.t. de gevaarlijke stoffen wordt een relevant (aanvaardbaar) tijdelijk effect berekend voor de stoffen AOX, Ni en Zn. Voor de andere beoordeelde parameters wordt een beperkt tijdelijk effect berekend.

Het lozingsdebiet in de toekomstige situatie zal er voor zorgen dat bij volle capaciteit de hydraulische ontwerpbelasting van de WZI quasi volledig ingevuld wordt. Voor de geplande situatie wordt de buffercapaciteit inzake bedrijfsafvalwater als onvoldoende beoordeeld, tenzij er door aanpassing van de WZI op weekdagen een grotere hydraulische capaciteit kan verwerkt worden. Behoudens aanpassing van de WZI, wordt het noodzakelijk geacht om voor extra buffering te zorgen. Dit heeft als bijkomend voordeel dat de samenstelling van het influent aan minder schommelingen onderhevig zal zijn, waardoor ook de effluentkwaliteit minder schommelingen met zich mee zou kunnen brengen. Indien extra buffering voorzien zou worden, dient uiteraard rekening gehouden te worden met een beperking van mogelijke geuremissies. Het extra influent zal er voor zorgen dat de totale N-belasting aanzienlijk hoger zal zijn dan de belasting die oorspronkelijk werd vooropgesteld bij de uitbouw van de WZI. Voor de andere parameters worden nog steeds geen echte problemen verwacht ten aanzien van de ontwerpparameters. Teneinde invulling te kunnen geven aan de voorgestelde milderende maatregelen, wordt een engineering studie tot aanpassing van de WZI en/of aanpassing bedrijfsvoering noodzakelijk geacht. Mogelijks zal, omwille van de noodzakelijke extra N-verwijdering, ook het doseren van een extra koolstofbron noodzakelijk zijn. Bij de geplande wijziging kan een continue monitoring van de N-componenten relevante info aanleveren die bij de dagelijkse sturing van de WZI kan gebruikt worden. Dit moet toelaten om sneller te reageren indien een overschrijding van de lozingsnorm vastgesteld wordt. Dit dient uiteraard mee in het geplande onderzoek opgenomen te worden. Bijkomend kan aangeraden worden dat de O2-meting bij de beluchting in duplo zou uitgevoerd worden, en dat aan alle relevante meetsignalen een alarm gekoppeld wordt, zodat onmiddellijk kan ingegrepen worden indien specifieke kritische drempelwaarden over- of onderschreden worden, en/of meetsondes buiten gebruik zouden zijn. Wanneer er zich een calamiteit zou voordoen in het slachthuis of bij Ariake, dient de


pagina 247

verantwoordelijke van de WZI zo snel mogelijk op de hoogte gebracht te worden zodat hij de nodige acties kan ondernemen. Een leemte in de kennis is dat er geen exacte debietsgegevens gekend zijn van de ontvangende waterloop, waardoor de effectbepaling werd bepaald via aannames. Ook zijn er van bepaalde parameters slechts een beperkt aantal meetgegevens beschikbaar, zodat de impactevaluatie een grotere onzekerheid heeft.

XVII.9. Milieueffecten discipline Geluid en Trillingen Het studiegebied wordt beschouwd als zijnde de site, inclusief de omgeving waar de invloed van geluids- en trillingsbronnen te verwachten zijn. Het studiegebied wordt gekozen rekening houdende met de bepalingen uit Vlarem II en strekt zich daarbij uit tot een straal van 200 m van de perceelsgrenzen van het project, alsmede tot 200 m ten opzichte van de rand van het industriegebied. Het dichtstbijgelegen habitatrichtlijngebied bevindt zich op ca. 1.750 m. VEN-gebieden en Vogelrichtlijngebieden zijn nog verder gelegen. De geluidsimpact voor fauna zal dan ook beperkt zijn. Relevante impact kan worden bekomen van de emitterende bronnen (installatie) binnen het projectgebied en de verkeersafwikkeling (vrachtwagens) op de voornaamste toegangswegen tot het gebied. Aan sommige installatieonderdelen kunnen mogelijk lokaal trillingen worden waargenomen. Omwille van de (beperkte) amplitude ervan en de grote afstanden (meer dan 100 meter) tot de bewoning, zijn deze niet waarneembaar ter hoogte van de woningen. De impact van trillingen wordt daarom verder niet behandeld. Uit de geluidskaarten voor wegverkeer blijkt een belangrijke invloed van het wegverkeer in de omgeving en meer bepaald voor de bewoning langsheen de Rijksweg N78. Voor de bepaling van de bestaande geluidskwaliteit in de omgeving werd een dubbel onderzoek gevoerd: enerzijds bronmetingen en anderzijds langdurige statistische geluidsmetingen in de omgeving. Uit de metingen ter hoogte van het meetpunt was het specifieke geluid van de inrichting niet éénduidig te bepalen. Het omgevingsgeluid in het meetpunt werd bepaald door de cumul van verschillende activiteiten op het uitgestrekte industrieterrein en verkeersgeluid afkomstig van de autosnelweg E314 (op ca. 600 m) en de Rijksweg. Er was geen relatie tussen het gemeten omgevingsgeluid en de activiteiten bij de onderzochte inrichting. De gemiddelde waarde van LA95,1h (het omgevingsgeluid zijnde de cumul van het geluid van de onderzochte inrichting en het oorspronkelijke omgevingsgeluid) was in alle meetpunten steeds conform de milieukwaliteitsdoelstellingen voor alle perioden van het etmaal. Naast de statistische analyse werd aan de geluidsbronnen een frequentieanalyse uitgevoerd op korte afstand (van de voornaamste (deel)bronnen). Doel van deze metingen was het éénduidig bepalen van de specifieke geluidsbijdrage van de onderzochte bronnen en dit aan de hand van de bijdrage van elke bron afzonderlijk. Uit de metingen bleken er een beperkt aantal relevante bronnen aanwezig te zijn (bijna alle bronnen staan binnen in een gebouw opgesteld). Uitgaande van de broninventarisatie (geluidsdrukniveaumetingen) werd het geluidsvermogenniveau van de relevante geluidsbronnen bepaald. Aan de hand van deze geluidsvermogenniveaus werd met


pagina 248

behulp van een rekenmodel (IMMI) bepaald wat de invloed is op de omgeving (met een nauwkeurigheid van ca. 2 dB(A)). Uit de computersimulatie blijkt dat op 200 meter van de terreingrens in het industriegebied het geluidsdrukniveau overal beneden 50 dB(A) gedaald is en dus conform de milieukwaliteitsdoelstelling van 55 dB(A) voor een bestaande inrichting en de grenswaarde van 50 dB(A) voor een nieuwe inrichting is (de hoogste waarde op 200 meter van de terreingrens bedraagt ca. 43 dB(A)). Gezien de actuele verkeersbelasting op de ontsluitingswegen van het bedrijf reeds hoog is, zal de bijdrage van de (vracht)wagenbewegingen van en naar Plukon in de omgeving weinig of geen verandering veroorzaken. Het blijft echter wel een bestendiging van een reeds belaste toestand. Het RUP voorziet in een uitdoofscenario voor de bewoning langs de N78. De invloed van het wegverkeer (van de E314 en de N78) voor deze woningen komt dan te vervallen. In de toekomst is een uitbreiding voorzien van de slachtcapaciteit en de grondwaterwinning. Het meer slachten zal gerealiseerd worden door meer productie-uren per week en/of technische ontwikkelingen en operationele aanpassingen aan de slachtapparatuur. Naar analogie met de reeds bestaande geluidsbronnen kan gesteld worden dat de uitbreiding geen aanleiding zal geven tot overschrijding van de geluidseisen. Een leemte in de kennis betreft het gegeven dat het specifieke geluid van de geplande installaties nog niet exact gekend is (aangezien de exacte gegevens van de geluidsbronnen niet gekend zijn – deze zijn afhankelijk van de leverancier).

XVII.10.Milieueffecten discipline Bodem Bij de discipline bodem worden zowel de bodem als het freatisch grondwater bestudeerd. Het studiegebied omvat het bedrijfsterrein van Plukon. Plukon heeft veruit de belangrijkste vergunde grondwaterwinning in een straal van 2 km met een vergund jaardebiet van 535.000 m³/jaar. Volgens DOV pompt Plukon water op uit het Heersiaan en Opglabbeekaquifersysteem (Paleoceen aquifersysteem HCOV 1030). Het bedrijfsterrein van Plukon is niet gelegen in een waterwingebied, noch in de beschermingszone I, II of III van een waterwingebied. Volgens de kwetsbaarheidskaart van het grondwater ligt het bedrijf in een gebied dat uiterst kwetsbaar (Ba.1) is voor grondwaterverontreiniging. Ba.1 wordt omschreven als: grind, zonder deklaag, met een onverzadigde zone van 10 m of minder dan 10 m. De pluimveeslachterij is op het terrein actief sinds 1995. Als gevolg van de periodieke onderzoekplicht werd in 2002 een oriënterend bodemonderzoek uitgevoerd. In de bodem werd in geen enkel geval de 80 %-waarde van de bodemsaneringsnorm bestemmingstype II overschreden. In het grondwater werd in de nabijheid van de ondergrondse opslagtank voor diesel de 80 %-waarde van de bodemsaneringsnorm bestemmingstype II voor minerale olie overschreden. De aanwezigheid van zware metalen in de bodem is niet onmiddellijk toe te wijzen aan de uitgeoefende activiteiten. Men kan dus spreken van een historische verontreiniging van zware metalen in de bodem. De verontreiniging met naftaleen, fenantreen, fluoranteen en


pagina 249

minerale olie in de bodem en benzeen, minerale olie en xyleen in het grondwater, moet omschreven worden als een nieuwe verontreiniging. Conform de standaardprocedure voor oriënterend bodemonderzoek werd het perceel opgenomen in het register van verontreinigde gronden voor minerale olie in het grondwater. Conform de standaardprocedure voor bodemonderzoek diende ook te worden overgegaan tot het uitvoeren van een beschrijvend bodemonderzoek. Uit de analyses uitgevoerd in het kader van het beschrijvend bodemonderzoek (Buro BS, 2002) bleek dat de overschrijding van de bodemsaneringsnorm voor minerale olie gelimiteerd blijft tot een beperkte zone in de nabijheid van de ondergrondse opslagtank voor diesel. Op basis van het beschrijvend bodemonderzoek besliste de OVAM, in tegenstelling tot het besluit van de bodemsaneringsdeskundige, dat er moest overgegaan worden tot een bodemsaneringsproject. De uitvoering van dit project werd aangevat op 17 april 2003. Op 19 maart 2007 werd door de OVAM een eindverklaring afgeleverd met de melding dat geen verdere bodemsaneringswerken meer noodzakelijk zijn. In het kader van de overdracht van het projectterrein werd door Nutreco Belgium nv aan Rimeco Milieu nv (Tienen, 2005) de opdracht gegeven een oriënterend bodemonderzoek uit te voeren op ditzelfde perceel. Voor het ganse perceel werden door Rimeco Milieu nv 5 risicolocaties (verdachte zones) onderscheiden naast een onverdachte zone. Als besluit kan gesteld worden dat in enkele grondwaterstalen een nikkelverontreiniging werd gemeten. Deze is historisch van aard. Ook werd in één bodemstaal zink aangetroffen. Uit de methodologie EAEB blijkt dat deze nikkelverontreiniging in het grondwater geen ernstige aanwijzing is van een ernstige bedreiging. Verder onderzoek diende niet te gebeuren. Het perceel dient opgenomen te worden in het register van verontreinigde gronden, maar er waren geen voorzorgsmaatregelen noodzakelijk. De huidige situatie blijft grotendeels behouden. Er is een uitbreiding voorzien van de slachtcapaciteit en de grondwaterwinning. Mogelijk wordt in de verre toekomst een bijkomende hal gebouwd aansluitend aan de huidige bebouwde zone. Bemaling wordt niet uitgevoerd. Bij de voorzetting van de exploitatie zullen voor bodem en grondwater in de toekomstige situatie dezelfde potentiële emissiebronnen aanwezig zijn als in de referentiesituatie. Voor bodem zal de aandacht vooral uitgaan naar het voorkomen van nieuwe vervuiling. In vergelijking met de referentiesituatie kan gesteld worden dat de bodemkwaliteit normalerwijze weinig zal wijzigen onder voorwaarde dat er zich geen calamiteiten voordoen. Niettemin is beperkte vervuiling door morsen niet uit te sluiten. Deze situatie is echter niet voorspelbaar maar preventieve maatregelen (vloeistofdichte vloeren, gerichte afvoer) kunnen de impact van een nieuwe verontreiniging, ook bij onverwachte calamiteiten, reduceren. Alle voorzorgsmaatregelen zijn er op gericht dat verontreiniging van de bodem bij normale exploitatie en in geval van incidenten of calamiteiten maximaal vermeden wordt. Er zijn geen leemten in de kennis.


pagina 250

XVII.11.Milieueffecten andere disciplines XVII.11.1. Mens - mobiliteit Het transport gebeurt grotendeels via de E314. Via de afrit Maasmechelen kunnen de wagens direct het industriegebied Oude Bunders bereiken via de N78. De aanvoer naar de site van Plukon gebeurt momenteel continue tussen 01.45 uur en 18.45 uur, dit enkel tijdens de werkweek. Afvoer vindt plaats op dezelfde dagen, vanaf 6 uur tot 22 uur. Tijdens het weekend vinden er geen slachtactiviteiten plaats. Op vandaag zijn er zowat 90 vrachtwagens per dag, wat overeenkomt met 180 vrachtwagenbewegingen (aanrijden + wegrijden). Deze kunnen worden opgedeeld als volgt: -


-


-


De aanvoer van levende kippen zorgt dus voor ca. 2 vrachtwagens of 4 vrachtwagenbewegingen per uur (33 vrachtwagens die toekomen in 17 uur). De afvoer van producten zorgt bijkomend voor ca. 2,5 vrachtwagens of 5 vrachtwagenbewegingen per uur (40 vrachtwagens die toekomen in 16 uur). Het transport zelf bestaat enkel uit vrachtwagens. De gemiddelde vrachtafstand bedraagt 125 km (enkele rit). Transport via waterwegen is praktisch niet haalbaar. De levende kippen kunnen niet per boot aangevoerd worden. De afgewerkte (eind)producten dienen zo vlug mogelijk verdeeld te worden. Schepen zijn te groot om deze producten te vervoeren. Transport via de spoorwegen is eveneens niet haalbaar, aangezien eerst de vrachten met (eind)producten per vrachtwagen zouden moeten vervoerd worden naar de spoorinfrastructuur zelf. Het personeel zelf komt met de wagen, de fiets, het openbaar vervoer of te voet. Op vandaag bestaat de tewerkstelling uit ± 410 vaste arbeidskrachten (arbeiders en bedienden), aangevuld met een wisselend aantal uitzendkrachten (zowat 200). Het personeel van de slachterij morgenploeg zal tussen 03.00 en 04.00 uur toekomen. Het betreft 20 personeelsleden, dus maximaal 20 voertuigen. Tussen 05.00 en 06.00 uur komen de 4 personeelsleden van de morgenploeg van de technische dienst toe. Tussen 06.00 en 07.00 komen de personeelsleden van de snijzaal, de expeditie en het magazijn toe. Al deze medewerkers werken in een vijfdagenweekstelsel, maar soms wordt er ook op zaterdag gewerkt (echter geen slachtactiviteiten). Er zijn 6 medewerkers die weekenddienst doen (3 bij expeditie en 3 bij de technische dienst). Uit de verkeersgegevens blijkt dat ten opzichte van het verkeer op de N78 de procentuele bijdrage van Plukon (aanvoer/afvoer en werknemers) beperkt blijft. De huidige situatie blijft in de toekomst grotendeels behouden. De productiecapaciteit neemt toe van 200.000 tot 250.000 kippen per dag. Gelijklopend zal het aantal vrachtwagens dat de site van Plukon bezoekt, stijgen van 90 tot maximaal 115 stuks per dag.


pagina 251

Het personeelsbestand van vandaag zal niet lineair met de capaciteit toenemen. Er wordt uitgegaan van een gestage groei tot een extra 10 %. De uitbreiding van de werktijden blijft beperkt in de toekomst: er zullen extra vlinderploegen worden ingezet, waardoor er onder andere tijdens de pauzes kan worden doorgewerkt. De verkeersleefbaarheid, draagkracht en bereikbaarheid worden niet negatief beïnvloed door het project. Wat de verdeling van het verkeer over de verschillende vervoerswijzen (modal split) betreft, bedraagt voor de goederen het aandeel van het wegverkeer 100 %, maar hieraan kunnen geen inspanningen geleverd worden, gezien de andere vervoersmiddelen niet geschikt zijn. Wat het personeelsverkeer betreft, is het aangewezen de medewerkers te stimuleren om andere vervoermodi te gebruiken en maximaal gebruik te maken van carpooling.

XVII.11.2. Mens - gezondheid Het bedrijf werd gebouwd in 1996 in een nieuw industriegebied. Bij de constructie van het gebouw is rekening gehouden met het beperken van hinder naar de omwonenden. Het gaat hierbij zowel om de technische toestellen op het dak als om de aan- en afvoerpoorten. Enkel de inplanting van het restengebouw en de WZI is gesitueerd in het gedeelte van het terrein dichter bij de bewoning. De afstand van het restengebouw tot de eerste conciërgewoning bedraagt ongeveer 130 meter; de afstand tot de eerste woning bedraagt ruim 200 meter. Om na te gaan of er eventueel hinder optreedt naar de omgeving toe, is er rekening gehouden met de gegevens van de andere disciplines, waarbij eventuele klachten naar het bedrijf toe als extra richtinggevend kunnen gelden. De voorbije jaren waren er meerdere klachten over geurhinder vanuit het industrieterrein door omwonenden. Dit maakte dat LNE-Milieu-Inspectie een geurstudie liet uitvoeren door VITO waarop een aantal maatregelen werden opgelegd aan onder meer Plukon om deze hinderrisico's te beperken (zie verder). Om de effecten van het huidige bedrijf Plukon te bepalen en de effecten van de geplande uitbreiding na te gaan, is dan ook uitgegaan van de metingen en voorspellingen van de andere disciplines (vnl. disciplines lucht en geluid). Wat het aspect waterverontreiniging betreft, is het erg onwaarschijnlijk dat er zich pathogenen ontwikkelen tijdens het zuiveringsproces, daarom zal er op vlak van gezondheid niet direct een effect te verwachten zijn in relatie met een mogelijke afname van de oppervlaktewaterkwaliteit van de lokale beken. Het zou mogelijks de belevingswaarde negatief kunnen beïnvloeden. Globaal is er op het vlak van bodem en (grond)waterverontreiniging naar gezondheid geen effect te verwachten. Op het vlak van lucht is er slechts een gering effect van verbrandingsparameters. Wat geur betreft worden, zowel op het industriegebied als t.h.v. de meest nabij gelegen woningen, de toetsingswaarden voor onaanvaardbare hinder, zoals door LNE opgenomen in het Richtlijnenboek lucht, op een aantal locaties overschreden. Deze overschrijdingen zijn zowel ruimtelijk gezien als qua blootstellingsconcentratie iets groter dan bij de actuele situatie. Dit werd bij de discipline lucht als -3 beoordeeld (significant negatief). Er werden milderende maatregelen voorgesteld door de deskundige lucht die een reductie van 80 % van de levellingtank en slibverwerking omvatten door het toepassen van verschillende emissiereductietechnieken. Hiermee zou het mogelijk moeten zijn om de geuremissies terug te dringen tot beneden de waarden welke gehanteerd worden als grenswaarde voor


pagina 252

het vermijden van ontoelaatbare hinder. Ondanks de verbeterde situatie blijft geurhinder voor overlast zorgen, wat een blijvend hinderrisico vormt. Indien de door de luchtdeskundigen geformuleerde maatregelen zullen worden geïmplementeerd, blijken de effecten van de uitbreiding verwaarloosbaar en zelfs een verbetering van de actuele situatie, wat dan als gunstig kan worden beoordeeld. Wat geluid betreft, kan ook in de toekomst voldaan worden aan de grenswaarde van 50 dB(A) op 200 m afstand en worden geen problemen verwacht naar hinder- of gezondheidsaspecten. Wat veiligheid betreft is het risico op verspreiding van pathogenen als verwaarloosbaar te beoordelen.

XVII.11.3. Fauna en flora Het projectgebied wordt aanschouwd als de zone van de inrichting zelf. Het studiegebied omvat het projectgebied met de zones die werden opgenomen in de directe disciplines, dit is de zone waar potentiële effecten ten gevolge van de bedrijfsactiviteiten kunnen worden waargenomen in relatie tot potentiële effecten op fauna en flora. Binnen een straal van 1,5 kilometer komen er geen zones voor met een belangrijke nationale of internationale beschermingsstatus. Gezien de afwezigheid van beschermde (broed)vogels in het studiegebied zijn relevante effecten ten gevolge van geluidsemissies niet te verwachten. Geluidsemissies zijn bijgevolg niet relevant ten opzichte van de hiervoor vernoemde gebieden, gezien de grote afstand (> 1,5 km) t.o.v. de bedrijfssite. De impact van het huishoudelijk afvalwater van Plukon is te verwaarlozen ten opzichte van de totale verwerkingscapaciteit van de RWZI Dilsen en zal geen relevant effect hebben op de kwaliteit van het ontvangende oppervlaktewater, namelijk de Kogbeek. Het bedrijfsafvalwater wordt op de site van Plukon zelf gezuiverd, zodat het water kan geloosd worden volgens de geldende lozingsnormen mits toepassing van de aanbevelingen uit de discipline water. Het gezuiverde afvalwater wordt geloosd op de openbare riolering van het industriegebied Oude Bunders. Deze riolering mondt uit in de Kikbeek. Uit de metingen, uitgevoerd door de VMM, kan afgeleid worden dat, tot 2011, de biologische kwaliteit van de Kikbeek na het industriegebied beter is dan voor het industriegebied. Het lozen van het afvalwater zorgt in de huidige situatie dus niet voor relevante effecten op het vlak van fauna en flora in het ontvangende oppervlaktewater. De aanwezige grondwaterwinning gaf, volgens de beoordeling van de MER-deskundige in de geohydrologie, geen aanleiding tot relevante effecten op de bovenliggende, freatische grondwaterlagen (zie discipline water). Bijgevolg kunnen er ook geen effecten naar verdrogingsgevoelige gebieden optreden. Er kan dus geconcludeerd worden dat er, ten gevolge van de grondwaterwinning, geen effecten kunnen optreden naar de fauna en flora in de omgeving. Uit de beoordeling van de activiteiten van Plukon in de discipline lucht komen er geen activiteiten naar voor die relevante verzurende/vermestende emissies veroorzaken in het projectgebied en op de natuurgebieden (met een beschermde status) in het studiegebied. De activiteiten van Plukon hebben dus geen significant effect op de fauna en flora via het milieucompartiment lucht.


pagina 253

Ten opzichte van de referentiesituatie zijn er voor het onderdeel weinig relevante wijzigingen te noteren, met uitzondering van een beperkte toename van grondwaterwinning en een beperkte toename van het lozingsdebiet. De toekomstige grondwaterwinning (incl. uitbreiding) geeft volgens de hydrogeologische studie geen aanleiding tot relevante effecten op de bovenliggende, freatische grondwaterlagen (zie discipline water). Bijgevolg kunnen er ook geen effecten naar verdrogingsgevoelige gebieden optreden. Gezien er geen significante wijzigingen verwacht worden door de beperkte uitbreiding van de hoeveelheid bedrijfsafvalwater (met gelijkaardige samenstelling/waterkwaliteit), kunnen we besluiten dat ook in de toekomstige situatie de invloed van de lozing van Plukon beperkt zal zijn op voorwaarde dat de nodige maatregelen genomen worden om de lozingsvoorwaarden steeds te blijven naleven. Bijgevolg zal ook de toekomstige situatie geen relevante effecten veroorzaken op de fauna en flora in het studiegebied.

XVII.11.4. Landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie De inrichting van Plukon is gelegen in een bestaand industriegebied. De bouw van de aanwezige installaties werd beoordeeld tijdens de aanvraag voor de nodige stedenbouwkundige en milieuvergunningen. Gezien de ligging in industriegebied en de reeds gemaakte beoordelingen kan geconcludeerd worden dat het bedrijf, ook in het kader van de uitbreiding, geen significante effecten veroorzaakt op het omliggende landschap. In het projectgebied bevindt zich geen archeologisch patrimonium. Het industriegebied is ook niet gelegen in een ankerplaats of relictzone en in de omgeving bevinden zich geen beschermde sites.

XVII.12.Eindconclusie In het project is de hervergunning met uitbreiding voorzien van de installaties van Plukon te Maasmechelen. De productiecapaciteit zal toenemen van 200.000 tot 250.000 kippen per dag. In voorliggend MER werden de volgende disciplines door erkende MERdeskundigen behandeld: -

Discipline Lucht;

-

Discipline Water;

-

Discipline Geluid en trillingen;

-

Discipline Bodem.

Ook andere disciplines (Mens-mobiliteit, Mens-gezondheid, Fauna en flora en Landschap) werden besproken. Uit deze bespreking per discipline is gebleken dat het project een aantal milieueffecten met zich meebrengt, welke een impact kunnen hebben op de kwaliteit van het leefmilieu. Deze effecten variëren naargelang de behandelde disciplines.


pagina 254

In de discipline lucht wordt aangegeven dat er bij de toekomstige uitbreiding van de productie slechts een zeer beperkte toename zal zijn van de verbrandingsemissies en de emissies afkomstig van het transport. De impact inzake geur zal functie zijn van de wijze waarop de uitbreiding gerealiseerd wordt. Aangezien de geuremissie naar de omgeving toe reeds enige tijd een bijzonder aandachtspunt is, werden er recent verschillende geurstudies uitgevoerd. Hieruit kan geconcludeerd worden dat de levellingtank en het restengebouw de belangrijkste bronnen zijn van de ontstane geur, maar ook dat het met verschillende technologieën haalbaar wordt geacht om de geuremissies met 80 % te reduceren. Daardoor zal het mogelijk zijn om de impact ervan terug te dringen tot beneden de waarden welke gehanteerd worden als grenswaarden voor het vermijden van ontoelaatbare hinder. Omdat er op voorhand niet met zekerheid kan gesteld worden wat de invloed zal zijn van het toepassen van een bepaalde techniek, zal er na elke stap die genomen wordt in het saneringsplan, een evaluatie van de nieuwe situatie plaatsvinden. Daarna worden mogelijk nieuwe aanpassingen doorgevoerd. Deze postmonitoring zal doorgaan tot op het ogenblik waarop er voldaan wordt aan de grenswaarden voor onaanvaardbare geurhinder. Met betrekking tot de discipline water dient, in functie van de uitbreidingen van de productiecapaciteit, rekening gehouden te worden met het gebruik van een grotere hoeveelheid leidingwater (+ 12.000 m³/jaar) en opgepompt grondwater (+ 100.500 m³/jaar), en daaruit volgend ook met een grotere hoeveelheid bedrijfsafvalwater (+ 112.500 m³/jaar). Bij de geplande volle capaciteit zal de nodige buffering dienen aanwezig te zijn teneinde de hoeveelheid afvalwater te kunnen bufferen, zodat ook in het weekend en op feestdagen de waterzuiveringsinstallatie op volle capaciteit operationeel kan zijn. Momenteel situeert de buffercapaciteit zich t.h.v. de levellingtank, maar het wordt noodzakelijk geacht om in de toekomst extra buffering te voorzien. Gezien er zich in de actuele situatie reeds af en toe problemen stellen m.b.t. het voldoen aan de huidige sectorale lozingsvoorwaarde inzake N-totaal, wordt ook verwacht dat er bij de voorziene uitbreiding aanpassingen nodig zullen zijn aan de WZI, om zo een hogere N-verwijdering te bekomen. Sinds eind 2014 wordt er een engineering studie uitgevoerd die zal leiden tot een voorstel om deze zaken aan te pakken. Om van een grotere hoeveelheid opgepompt grondwater gebruik te kunnen maken, zal de nieuwe grondwaterwinning uit een andere waterlaag moeten gebeuren. Om de haalbaarheid hiervan te testen, worden sinds november 2014 proefboringen uitgevoerd. De geplande uitbreiding leidt niet tot wijzigingen inzake te lozen hemelwater. In de discipline geluid en trillingen zijn de invloeden van de uitbreiding van de slachtcapaciteit beperkt tot een lichte toename van het vrachtverkeer en het bijplaatsen van enkele (permanente) geluidsbronnen. Er zijn echter nog geen exacte geluidsvermogenniveaus bekend van de specifieke installaties die deel zullen uitmaken van het uitbreidingsproject. Teneinde te blijven voldoen aan de grenswaarde van VLAREM II van 50 dB(A) op ca. 200 meter van de terreingrens of ter hoogte van de dichtstbijzijnde woning, wordt wel een eis aan het geluidsvermogenniveau opgelegd. Een grenswaarde van 50 dB(A) betekent dat, wanneer het broncentrum zich op 200 meter zou bevinden, een maximaal (onafgeschermd) geluidsvermogenniveau van 107 dB(A) toegelaten zal zijn. Indien de bronnen afgeschermd worden, bv. door gebouwen, kan een hoger geluidsvermogenniveau toegelaten worden. Naar analogie met de reeds bestaande koeling kan aangetoond worden dat deze opgelegde eisen realistisch zijn (actueel heerst er een geluidsdrukniveau van ca. 77 dB(A) op 1 meter van de aanzuig – het geluidsvermogenniveau is dus nog lager). Bijna alle bronnen worden binnen in een


pagina 255

gebouw opgesteld. In de toekomstige situatie zullen er per dag maximaal 115 vrachtwagens Plukon bereiken. Ten opzichte van de huidige situatie, met 90 vrachtwagens per dag, is dit een stijging met ca. 27 %, of een stijging van de specifieke bijdrage met ca. 1,0 dB(A)). Naar analogie met de reeds bestaande geluidsbronnen kan gesteld worden dat de uitbreiding geen aanleiding zal geven tot overschrijding van de geluidseisen. Wat de discipline bodem betreft, blijft de huidige situatie grotendeels behouden. Er is enkel een directe uitbreiding voorzien van de slachtcapaciteit en de grondwaterwinning. Mogelijk wordt in de verre toekomst een bijkomende hal gebouwd aansluitend aan de huidige bebouwde zone, maar hierrond zijn op heden nog geen concrete plannen gemaakt. Bij de voortzetting van de exploitatie zullen voor bodem en grondwater in de toekomstige situatie dezelfde potentiële emissiebronnen aanwezig zijn als in de referentiesituatie. De aandacht zal dan ook vooral uitgaan naar het voorkomen van nieuwe vervuiling. Er kan gesteld worden dat de bodemkwaliteit normalerwijze weinig zal wijzigen, onder voorwaarde dat er zich geen calamiteiten voordoen. Niettemin is beperkte vervuiling door morsen niet uit te sluiten. Deze situatie is echter niet voorspelbaar, maar de voorziene preventieve en beheersmatige maatregelen (vloeistofdichte vloeren en een gerichte afvoer) zullen de impact van een nieuwe verontreiniging, ook bij onverwachte calamiteiten, reduceren. De discipline mens en mobiliteit geeft weer dat met de toename van de productiecapaciteit, het aantal vrachtwagens dat de site van Plukon bezoekt, gelijklopend zal stijgen van 90 tot maximaal 115 stuks per dag. Daartegenover staat dat het personeelsbestand van vandaag niet lineair met de capaciteit zal toenemen, maar een gestage groei zal kennen tot een extra 10 %. Ook de uitbreiding van de werktijden blijft beperkt in de toekomst: er zullen extra vlinderploegen worden ingezet, waardoor er onder andere tijdens de pauzes kan worden doorgewerkt. Wat de verdeling van het verkeer over de verschillende vervoerswijzen betreft, bedraagt voor de goederen het aandeel van het wegverkeer 100 %, maar hieraan kunnen geen inspanningen geleverd worden, gezien de andere vervoersmiddelen niet geschikt zijn. Wat het personeelsverkeer betreft, komt ook zowat iedereen met de eigen wagen naar het bedrijf. Gezien de vaak vroege of late werkuren, en de beperkte mogelijkheden voor openbaar vervoer, is dit niet onlogisch. Het is echter wel aangewezen de medewerkers te stimuleren om andere vervoermodi te gebruiken en maximaal gebruik te maken van carpooling. De verkeersleefbaarheid, draagkracht en bereikbaarheid worden niet negatief beïnvloed door het project. In de geplande situatie wordt de theoretische capaciteit op de beschouwde weg niet overschreden. In de discipline mens en gezondheid is aangegeven dat er door de uitbreiding slechts geringe effecten te verwachten zijn inzake verbrandingsemissies (lucht). Wat geur betreft, worden, zowel op het industriegebied als t.h.v. de meest nabij gelegen woningen, de toetsingswaarden voor onaanvaardbare hinder op een aantal locaties overschreden. Deze overschrijdingen zullen zowel ruimtelijk gezien als qua blootstellingsconcentratie iets groter zijn dan bij de actuele situatie. Dit werd bij de discipline lucht als -3 (significant negatief) beoordeeld. Er werden in de discipline lucht milderende maatregelen voorgesteld die een geurreductie van 80 % aan de levellingtank en slibverwerking omvatten door het toepassen van verschillende emissiereductietechnieken. Hiermee zou het mogelijk moeten zijn om de geuremissies terug te dringen tot beneden de waarden welke gehanteerd worden als grenswaarde voor het vermijden van ontoelaatbare hinder. Indien de voorgestelde emissiereductietechnieken zullen worden geïmplementeerd,


pagina 256

blijken de effecten van de uitbreiding verwaarloosbaar en leidt dit zelfs tot een verbetering van de actuele situatie, wat dan als gunstig kan worden beoordeeld. Er kan verder besloten worden dat het project geen noemenswaardige effecten zal hebben op de volksgezondheid. Wat de discipline fauna en flora betreft, worden bij de uitbreiding van de activiteit bij Plukon geen relevante effecten verwacht. Door de bodembeschermingsmaatregelen in het kader van normale activiteiten en van calamiteiten wordt er verzekerd dat er geen verontreiniging en/of verontreinigd water terecht kan komen in grondwater en oppervlaktewater. Ook de toekomstige grondwaterwinning (incl. uitbreiding) geeft volgens de hydrogeologische studie geen aanleiding tot relevante effecten op de bovenliggende, freatische grondwaterlagen (zie discipline water). Bijgevolg kunnen er ook geen effecten naar verdrogingsgevoelige gebieden optreden. Gezien er geen significante wijzigingen verwacht worden door de beperkte uitbreiding van de hoeveelheid bedrijfsafvalwater (met gelijkaardige samenstelling/waterkwaliteit), kan besloten worden dat ook in de toekomstige situatie de invloed van de lozing van Plukon beperkt zal zijn, op voorwaarde dat de nodige maatregelen genomen worden om de lozingsvoorwaarden steeds te blijven naleven. Wat landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie betreft, kan besloten worden dat, gezien de ligging in industriegebied en de reeds gemaakte beoordelingen, het bedrijf, ook in het kader van de uitbreiding, geen significante effecten veroorzaakt op het omliggende landschap. Indien er in de toekomst infrastructuurwerken zouden plaatsvinden, dient wel een archeologisch vooronderzoek te worden overwogen.


pagina 257

XVIII. VERKLARENDE WOORDENLIJST EN AFKORTINGEN De in voorliggend rapport gebruikte terminologie en afkortingen met hun betekenis worden hieronder in alfabetische volgorde opgesomd.

98 P

98 percentiel; een waarde die slechts gedurende 2 % van de tijd, op jaarbasis, overschreden wordt

a.d.

aerodynamische diameter

Alternatief

een andere keuzemogelijkheid

AMINAL

Administratie Milieu, Natuur en Landinrichting: Departement Leefmilieu, Natuur en Energie (LNE)

Ankerplaats

een gebied dat behoort tot de meest waardevolle landschappelijke plaatsen, dat een complex van gevarieerde erfgoedelementen is die een geheel of ensemble vormen, dat ideaaltypische kenmerken vertoont vanwege de gaafheid of representativiteit, of ruimtelijk een plaats inneemt die belangrijk is voor de zorg of het herstel van de landschappelijke omgeving. Ankerplaatsen werden ontwikkeld als een belangrijk instrument voor de landschapszorg

APA

Algemeen Plan van Aanleg, zoals omschreven in de wet op de stedenbouw (decreet betreffende de ruimtelijke ordening)

Art.

Artikel

AW

achtergrondwaarde

Basiskwaliteit

kwaliteit van het oppervlaktewater waarbij de normale evenwichtige ontwikkeling van het biologisch leven hersteld wordt, waar aanwezig, gehandhaafd blijft

BATNEEC

Best Available Techniques Not Entailing Excessive Costs

BAW

bedrijfsafvalwater = industrieel afvalwater

BBI

Belgische Biotische Index = een systeem om via de bepaling van een aantal groepen macro-invertebraten in een waterloop de biologische waterkwaliteit van deze waterloop te beoordelen

BBT

Beste Beschikbare Technieken

BPA

Bijzonder Plan van Aanleg, beslaat een gedeelte van het grondgebied van één gemeente. Het is een zeer gedetailleerd plan dat verder gaat dan het aanduiden van een bestemming van de bodem, en uitgebreide voorschriften bevat

Bpi

Basis Prati-index

Bodem

het vaste gedeelte van de aarde met inbegrip van het grondwater en de organismen die zich erin bevinden

Bodemprofiel

verticale bodemdoorsnede waarin de opbouw en de

nu


pagina 258

ontwikkeling van de bodem waarneembaar is Bodemsanering

het wegnemen, behandelen, afschermen, neutraliseren, immobiliseren of isoleren van verontreiniging

BS

Belgisch Staatsblad

BSN

Bodemsaneringsnorm

BSP

Bodemsaneringsproject

BTEX

benzeen, tolueen, ethylbenzeen en xyleen

B.Vl.Reg.

Besluit Vlaamse Regering

BOD

zie BZV

BWK

Biologische Waarderingskaart. De voorkomende vegetatie wordt aan de hand van een uniforme lijst van karteringseenheden geïnventariseerd en in kaart gebracht. Aan ieder ecotoop wordt een waarde toegekend

BZV

Biologisch Zuurstofverbruik

°C

graden Celsius

Calamiteiten

ongelukken of accidentele situaties

CAS

Controlled Atmosphere Stunning

CO2

koolstofdioxide

CO

koolstofmonoxide

COD

zie CZV

CZS

centrale zenuwstelsel

CZV

Chemisch Zuurstofverbruik

d.d.

de dato

debiet

het aantal m³ water dat per tijdseenheid op een bepaald punt passeert

depositie

verwijst naar de hoeveelheid van een stof of een groep van stoffen die uit de atmosfeer neerkomen in een gebied

diffuse emissiebron

emissiebron van in plaats en/of tijd niet-lokaliseerbare emissies

direct effect

een rechtstreeks milieueffect als gevolg van een ingreep

discipline

milieuaspect dat in het kader van milieueffectrapportage onderzocht wordt, door de regelgeving vastgelegd

ds of DS

droge stof

DOV

Databank Ondergrond Vlaanderen

DWA

droogweerafvoer

EEG

Europese Economische Gemeenschap (nu: EU)

Effectbeoordeling

waardeoordeel van de effecten die optreden ten gevolge van een geplande situatie, kwalitatief uitgedrukt

Effecten

veranderingen in het milieu ten gevolge van (vooral) antropogene activiteiten


pagina 259

EG

Europese Gemeenschap (nu: EU)

Emissie

uitstoot van stoffen in de omgevingslucht

ETX

2-ethoxyethanol

EU

Europese Unie

Exploitatie

uitbating

Fauna

de gezamenlijke diersoorten die in een bepaald land, streek, terrein voorkomen

Flora

de gezamenlijke plantensoorten die in een bepaald land, streek, terrein voorkomen

geleide emissie

atmosferische emissie via een kanaal waaraan representatieve meting van temperatuur en snelheid, en representatieve staalname van het afvalgas mogelijk is

geplande situatie

toestand van het studiegebied tijdens en na de uitvoering van het project

Gis-vlaanderen

Vlaamse gis-databank met informatie i.v.m. ruimtelijke ordening, grondgebruik, milieu, natuur, landschappen,…

GNOP

Gemeentelijk Natuurontwikkelingsplan

GW

Grondwater

GWW

Grondwaterwinning

Grondwaterkwetsbaarheid

een code die het risico op verontreiniging van het grondwater in de bovenste watervoerende laag aangeeft

GRUP

Gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan

h

uur

ha

hectare

HDPE

High-density polyethylene

HESP

Human Exposure to Soil Polluents

HRG

Habitatrichtlijngebied

Huidige situatie

de toestand van het studiegebied, waarnaar gerefereerd wordt in functie van de effectvoorspelling

HUS

Hemolytisch Uremisch Syndroom

IBW

Instituut voor Bos- en Wildbeheer

IE

Inwonersequivalent

IFDM

Immission Frequency Distribution Model

Impact

de effecten die een bepaalde ingreep in het milieu teweegbrengt

INBO

Instituut voor Natuurbehoud en Bosbeheer

Indirect effect

onrechtstreeks milieueffect ten gevolge van een direct effect of in hogere orde ten gevolge van een ander indirect effect

Ingreep-effectschema

schema of netwerk dat de relatie tussen de ingrepen van de activiteit en milieucompartimenten aangeeft


pagina 260

Initiatiefnemer

de natuurlijke of rechtspersoon die een vergunning voor het project wenst te bekomen

Invertebraat

ongewerveld dier (b.v. vlinders, wormen, kevers, spinnen, slakken)

IVON

Integraal Verwevings- en Ondersteunend Netwerk

KB

Koninklijk Besluit

km²

vierkante kilometer

KVE/l

kolonievormende eenheden per liter

kWh

Kilowattuur

KWS

Koolwaterstof

l

liter

Levellingtank

in de levellingtank worden de verschillende stromen zwaar vervuild afvalwater verzameld. Een oppervlaktebeluchter en een roerder zorgen voor de nodige beluchting om de bezinking en eventuele geurhinder tot een minimum te beperken. Vanuit de levellingtank wordt het afvalwater getransporteerd naar de waterzuivering in het restengebouw.

LNE

Departement Leefmilieu, Natuur en Energie (Vlaamse Overheid)

Lozingspunt

plaats waar het (afval)water in het oppervlaktewater terecht komt

LPT

Lozingspunt

m

meter

MAP

Mestactieplan

MB

Ministerieel Besluit

(plan-)MER

een milieueffectrapport over een plan (kortweg plan-MER) is een openbaar document waarin, van voorgenomen plannen en van de redelijkerwijze in beschouwing te nemen alternatieven, de te verwachten gevolgen voor mens en milieu in hun onderlinge samenhang op een systematische en wetenschappelijk verantwoorde wijze worden geanalyseerd en geëvalueerd, en aangegeven wordt op welke wijze de aanzienlijke milieueffecten vermeden, beperkt, verholpen of gecompenseerd kunnen worden

(project-)MER

een milieueffectrapport over een project (kortweg projectMER) is een openbaar document waarin, van een voorgenomen project en van de redelijkerwijze in beschouwing te nemen alternatieven, de te verwachten gevolgen voor mens en milieu in hun onderlinge samenhang op een systematische en wetenschappelijk verantwoorde wijze worden geanalyseerd en geëvalueerd, en aangegeven wordt op welke wijze de aanzienlijke milieueffecten vermeden, beperkt, verholpen of


pagina 261

gecompenseerd kunnen worden M.e.r.

Milieueffectrapportage. Een milieueffectrapportage is de procedure die al dan niet leidt tot het opstellen en goedkeuring van een milieueffectrapport over een voorgenomen actie en in voorkomend geval tot het gebruik ervan als hulpmiddel bij de besluitvorming omtrent deze actie

MER-deskundige

natuurlijke of rechtspersoon erkend door de Vlaamse minister bevoegd voor het leefmilieu als deskundige voor het opstellen van een milieueffectrapport voor één of meerdere disciplines

MGWA

Maximale geurwaarnemingsafstand

Milderende maatregel

maatregel die voorgesteld wordt om nadelige milieueffecten van het geplande project te vermijden, te beperken en zoveel mogelijk te verhelpen

Milieu

de fysieke, niet-levende en levende omgeving van de mens waarmee deze in een dynamische en wederkerige relatie staat

MINA

Vlaams milieubeleidsplan

MKN

milieukwaliteitsnorm

MTC

Maximaal Toelaatbare Concentraties

MV

Maaiveld

MWh

Megawattuur

N

Stikstof

Natura 2000-gebied

natuurgebied dat Europese bescherming geniet wegens vogelrijkdom en/of aanwezigheid van prioritaire habitats en soorten

NGI

Nationaal Geografisch Instituut

NOEC

No Observed Effect Concentration

NO

3-

nitraat-ion

NO

2-

nitriet-ion

NOx

Stikstofoxiden

Nutriënten

plantenvoedingsstoffen, de voornaamst zijn fosfor, stikstof en kalium

nv

Naamloze Vennootschap

OVAM

Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij

P

Fosfor

PAM

Primaire Amoeben-Meningo-encephalitis

PAK’s

polycyclische aromatische koolwaterstoffen

PE

polyethyleen

PP

polypropyleen


pagina 262

P-tot

totaal fosfor

pH

zuurtegraad

PM10 / PM2,5

fijn stof met aërodynamische diameter kleiner dan 10 / 2,5 µm (fractie die tot in de longblaasjes doordringt)

ppm

parts per million

PRUP

Provinciaal Ruimtelijk Uitvoeringsplan

PVC

polyvinylchloride

PW

Personenwagen

Restengebouw

een multifunctioneel gebouw waar zowel slachtafval (bloed, veren, overige resten) als waterzuiveringsslib wordt opgeslagen. Daarnaast vindt ook de fysico-chemische vooren nazuivering van het afvalwater plaats in dit gebouw

RLB

Richtlijnenboek

Rode lijst

overzicht voor een bepaald gebied (b.v. Vlaanderen) van bedreigde planten- of diersoorten, opgesteld volgens een aantal internationaal aanvaarde criteria en ingedeeld in meerdere categorieën

RSV


RUG

Rijksuniversiteit Gent

RUP

Ruimtelijk Uitvoeringsplan

RVS

Roest Vast Staal

RW

regenwater

RWA

regenwaterafvoer

RWZI

rioolwaterzuiveringsinstallatie

s

seconde

SAP

Standaard analysepakket

Significantie

het kenmerk van een effect dat de graad van invloed op de besluitvorming bepaald, uitdrukking van de ernst van een effect door het invoeren van een uniforme waarderingsschaal

Slibbuffer

in de slibbuffer wordt het afgescheiden slib uit waterzuivering verzameld. Van hieruit wordt het verpompt naar een decantor (deze brengt het droge gehalte van 5-10 % naar 25-30 %, alvorens het getransporteerd wordt ter verwerking)

SO2

Zwaveldioxide

STOWA

Stichting Toegepast Onderzoek Waterbeheer

Studiegebied

het gebied dat bestudeerd wordt in functie van het vaststellen van de milieueffecten en afhankelijk is van de invloedssfeer van de milieueffecten

SWA

Samenwerkingsakkoord

TAW

Tweede Algemene Waterpassing (referentieschaal voor

de slib stof slib


pagina 263

hoogteligging) Teq

Toxische equivalent

TOC

totaal organische koolstof

tonkm

ton-kilometer

UFP

ultrafine particles

VEN

Vlaams Ecologisch Netwerk

VITO

Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek

VLAREA

Vlaams Reglement inzake afvalvoorkoming en –beheer

VLAREBO

Vlaams Reglement inzake bodemsanering

VLAREMA

Vlaams Reglement betreffende het duurzaam beheer van materiaalkringlopen en afvalstoffen

VLAREM I

Vlaams Reglement inzake milieuvergunningen

VLAREM II

Vlaams Reglement inzake milieuvoorwaarden

VLM

Vlaamse Landmaatschappij

VMM

Vlaamse Milieu Maatschappij

VOCl

Vluchtige Organo-Chloorverbindingen

VOS

Vluchtige Organische Stoffen

VRG

Vogelrichtlijngebied

VW

Vrachtwagen

Watertoets

met de ”watertoets” wordt nagegaan of een ingreep schade kan veroorzaken aan het watersysteem. Het watersysteem is het geheel van alle oppervlaktewater, het grondwater en de natuur die daarbij hoort. De watertoets wordt in het MER in de delen water, bodem en (eventueel) fauna en flora uitgevoerd

WGO

Wereld Gezondheidsorganisatie

WZI

Waterzuiveringsinstallatie

Zeq

Zuurequivalent

ZW

zwakke weggebruiker


BIJLAGEN Bijlage 1: Figuren; Bijlage 2: Huidige vergunningssituatie: overzicht; Bijlage 3: Luchtkwaliteitsdoelstellingen; Bijlage 4: Lucht; Bijlage 5: Water; Bijlage 6: Geluid; Bijlage 7: Bodem; Bijlage 8: Plannen aardgasvervoerinstallaties; Bijlage 9: GPBV-checklist voor slachthuizen; Bijlage 10: Handtekening externe deskundigen en initiatiefnemer.

pagina 264

MER Hervergunning met uitbreiding PLUKON MAASMECHELEN NV. Slakweidestraat 25 Oude Bunders Maasmechelen PR0768

Recommend Documents