KRACHTENBUNDEL DE KRACHT VAN KWETSBAARHEID
TIE EDI ABANT -BR EST
W
NAJAAR 2015 201
1
ALSJEBLIEFT!
DEZE KRACHTENBUNDEL IS VOOR JOU. Lees de twaalf verhalen en ervaar de kracht van kwetsbaarheid. Van harte aanbevolen door alle verhalenvertellers en verhalenopstellers.
KRACHTENBUNDEL
©
REËLLE COMMUNICATIE
KRACHTENBUNDEL
KRACHTENBUNDEL
VOORWOORD EIGEN KRACHT EN ZELFSTANDIG LEVEN
De Riethorst Stromenland Mevrouw Blom: “Ik ben nog altijd bij de tijd”
15
5
Surplus Zorg Gerrit: “Ik heb weer overzicht dankzij de iPad”
17
7
AMO actieve opvang Casper: “Ik ben trots dat ik mezelf kan en mag zijn”
19
9
ATEA groep John: “Muziek speelt voor mij een belangrijke rol”
21
11
Thebe Nico: “Mijn vrouw en ik zijn samen: dat is belangrijk”
23
Gemeenten Werkendam en Woudrichem Audrey: “Ik help mensen elkaar te helpen” Gemeente Drimmelen Peter: “Voor mijn beperkingen zijn ook oplossingen”
3
Gemeente Roosendaal Mevrouw Hellemons: “Ik woon zelfstandig met steun van mijn man” SDW Richelle: “Ik wil mijn kinderen zelfstandig opvoeden” MEE West-Brabant Paul: “Ik kom langzaam uit mijn isolement”
13
Focal Meditech Michel: “Ik ben een echte doorzetter”
1
KRACHTENBUNDEL -- KORAALGROEP INHOUDSOPGAVE KRACHTENBUNDEL
Autimatch Sofie: “Voor mij geen zelfverwijten meer”
27
Colofon
Peter van der Ven Werkendam
Paula Jorritsma Woudrichem
Mark van Oosterhout Drimmelen
Hugo Polderman Roosendaal
25
©
REËLLE COMMUNICATIE
Eigen kracht en zelfstandig leven. Daar gaat het over in deze Krachtenbundel. Met volop voorbeelden hoe mensen hier voor zichzelf en met elkaar invulling aan geven. Overal om me heen zie ik hoe de maatschappij verandert naar een samenleving waarin we meer naar elkaar omkijken. De verantwoordelijkheid ligt steeds meer bij onszelf. Een oogje in het zeil houden, dat is wat je doet voor vrienden, familie en buren. Even aanbellen als je iemand een paar dagen niet ziet. Even een boodschap doen voor elkaar, of een praatje maken. De overheid streeft ernaar dat mensen steeds langer zelfstandig kunnen blijven. Dat gaat makkelijker met een paar extra handen, ogen en oren om je heen. En wanneer professionele hulp nodig is, dan is deze beschikbaar.
met inwoners. Mensen zijn vaak al veel verder dan de beleidsmakers met de vernieuwing van de zorg. Hoe geven we samen vorm aan de nieuwe sociale werkelijkheid? Wat kun je zelf? Waar helpen je buren, vrienden en familie? Waar springt de professionele zorg bij? Maar vooral: hoe doen we het als mensen onder elkaar? Met elkaar maken we de samenleving en staan we sterker dan alleen. Reëlle is erin geslaagd een boekje uit te brengen dat alleen maar vonkt. Een boekje naar ons hart. Wethouders Zorg, Welzijn en Sociale Zaken
Als overheid en zorgprofessionals kunnen we er samen voor zorgen dat mensen de zorg en ondersteuning krijgen die het best bij ze past. Dat lukt alleen als we onze posities opnieuw bekijken. En in gesprek blijven
KRACHTENBUNDEL - ZORGGROEP VOORWOORD KRACHTENBUNDEL - LIBRA
2 4
AUDREY’S BENEN LATEN HAAR IN DE STEEK
IK HELP MENSEN ELKAAR TE HELPEN Audrey van der Lee (39) uit Werkendam komt in een rolstoel terecht, als ze op jonge leeftijd last krijgt van instabiliteit in haar benen. “Ik weet mij uit de rolstoel te knokken en maak carrière. Dan krijg ik een ernstig auto-ongeluk. Ik accepteer niet dat mijn zelfstandigheid in de knel komt.” “Ik zat in een rolstoel, maar ging toch op kamers in Tilburg om te studeren en om zelfstandig te worden. Ik knokte me uit die rolstoel en ging op stage naar onder andere Japan. Door managementfuncties, in de evenementenbranche en in de dienstverlening, kreeg ik steeds meer zelfstandigheid. Ik bleef echter last houden van fysieke ongemakken. Als ik maar niet arbeidsongeschikt zou worden. Door een ernstig auto-ongeluk gebeurde dat wat ik vreesde. Ik werd arbeidsongeschikt verklaard. Daarbovenop kwam een forse val van een trap, waardoor ik opnieuw moest worden geopereerd. Toen kwam mijn zelfstandigheid zwaar in de knel.” Arbeidsongeschikt “Ik accepteerde mijn situatie echter niet. Ik was moeder en verantwoordelijk voor drie schatten van kinderen: Allysia, Ashley en Jason. Met mijn familie, vrienden en kennissen bouwde ik aan een sociale structuur om me heen. De kinderen zijn gewend dat ik wat minder kan in het huishouden en pakken hun deel. Ik woonde in een dijkhuis in Veen. Maar al die trappen werden me teveel en een traplift wilde ik niet. Ik kreeg de mogelijkheid om te verhuizen naar een geschikte woning in
3
KRACHTENBUNDEL - GEMEENTEN WERKENDAM EN WOUDRICHEM
Werkendam.” Door de ergotherapeutische tips en intensieve training die ze fanatiek toepast, blijft het zelf traplopen voor haar nog steeds mogelijk, ook nu ze in een meer gelijkvloers huis woont. “Door mijn wilskracht en alle ondersteuning kan ik me richten op een nieuwe invulling van mijn levensdoelen.” Gratis shoppen “Eén van de belangrijkste doelen in mijn leven is iets te doen voor de medemens. Op een manier die altijd mijn belangstelling heeft gehad: het met elkaar in contact brengen van mensen en kijken hoe mensen van elkaars talenten of mogelijkheden gebruik kunnen maken. Dat doe ik op een speciale manier, namelijk met gratis shoppen. Ik sla allerlei spullen in en mensen mogen die gratis komen halen. Gratis, maar onder voorwaarden. Via Facebook benader ik particulieren en bedrijven voor allerlei artikelen die niet meer nodig zijn of niet meer worden gebruikt. Uiteraard met de gedachte dat anderen er weer gebruik van kunnen maken. Vrijwilligers melden zich aan om één keer per twee weken mee te helpen om de ingeleverde spullen te verspreiden onder de mensen die zich aanmelden via Facebook.”
Matchmaker Het wordt al snel een succes. “Veel mensen zijn bereid om te helpen, vooral als het concreet en dichtbij is. Iedereen die iets nodig heeft en een goed humeur meebrengt, is welkom. Roken in de brandgang mag niet, want ik ben zuinig op mijn buren en wil geen overlast.” Het is een drukte van jewelste in haar huisje in Werkendam. In deze drukte staat Audrey centraal. “Ik praat met mensen en kijk wat hun talenten en mogelijkheden zijn. Daarbij zoek ik mensen die er iets aan hebben, omdat ze zelf niet over dat talent beschikken. Ik opereer als ‘matchmaker’ om hulp uit te wisselen voor mensen die dat niet of moeilijk kunnen betalen en die dat hard nodig hebben.” Wat drijft haar, vragen de wethouders zich af, terwijl ze ademloos naar haar verhaal luisteren. Ze krijgen nog net de kans om ernaar te vragen, want verbaal kent Audrey weinig belemmeringen. “Het organiseren en verbinden van mensen zit in mijn bloed. Dat is mijn roeping. Mensen om me heen verzamelen en hen met elkaar verbinden. Dat is mijn passie.” Als ze thee haalt, geeft ze nog even aan dat ze voor haar weggeefwinkel naar een grotere ruimte zoekt, want ‘het loopt enigszins uit de hand’.
www.werkendam.nl www.woudrichem.nl “Na het interview met Audrey besef je dat geluk ligt in wat je hebt, niet in wat ontbreekt. Audrey verrijkt mensen met betekenisvol geluk door ze te helpen en te zorgen voor teamspirit samen met haar vrijwilligers. Diepe buiging en respect voor deze dappere dame!” Paula Jorritsma wethouder Zorg en Welzijn gemeente Woudrichem “Hoe ik als bevoorrecht persoon in gesprek ben met iemand die minder bevoorrecht is en toch zoveel kracht en enthousiasme uitstraalt. Ik heb ademloos geluisterd en geprobeerd mij in Audrey te verplaatsen om mee te beleven wat zij ervaart.”
n Door Paula Jorritsma en Peter van der Ven
Peter van der Ven wethouder Zorg en Welzijn gemeente Werkendam
©
REËLLE COMMUNICATIE
“ORGANISEREN EN VERBINDEN VAN MENSEN ZIT ME IN HET BLOED”
KRACHTENBUNDEL - GEMEENTEN WERKENDAM EN WOUDRICHEM
4
PETER HEEFT EEN HERSENBESCHADIGING
VOOR mijn BEPERKINGEN zijn OOK OPLOSSINGEN Peter Geluk (55) woont sinds zijn tiende jaar in Hooge Zwaluwe. Door zuurstoftekort tijdens zijn geboorte heeft Peter een hersenbeschadiging opgelopen. “Er gebeurt zoveel in de wereld. Ik kan het niet altijd bijbenen.” Peter en zijn vrouw Alexandra kunnen dankzij een goed netwerk veel zelf. “Ik ben geboren in Rotterdam als de oudste van vier kinderen. Van mijn tweede tot tiende jaar woonde ik in het dorp Mijnsheerenland. Vanwege het werk van mijn vader zijn we verhuisd naar Hooge Zwaluwe toen ik tien jaar was. Mijn beperkingen kwamen in de eerste klas van de lagere school aan het licht. Daarom ging ik naar het speciaal onderwijs (toen nog de LOM-school). Aan deze tijd heb ik goede herinneringen. Ik had op school een goede vriend en voetbalde graag. Ik herinner me niet dat ik veel werd gepest.” Speciaal onderwijs “Na de verhuizing naar Hooge Zwaluwe ging ik naar het speciaal vervolgonderwijs in Klundert. Ook op deze periode kijk ik positief terug. Ik werkte er met mijn handen en dat vond ik leuk. Ik liep stage bij technisch georiënteerde bedrijven. Tijdens één stage ging het niet goed. Dat had ermee te maken dat ik moeite heb met het zeggen wat ik ergens van vind. Dat veroorzaakt wel eens problemen. Door mijn hersenbeschadiging heb ik problemen met spelling, lezen, rekenen en het onthouden van gegevens. Ik kan slecht tegen stress en functioneer het beste in een beschermde omgeving.”
5
KRACHTENBUNDEL - GEMEENTE DRIMMELEN
Werk én rijbewijs “Na het middelbaar speciaal onderwijs ging ik werken bij de Dienst Sociale Werkvoorziening in Dordrecht. Daar heb ik verschillend werk gedaan, vooral voor bedrijven in de techniek en elektronica. Ik heb er ook een heftruckopleiding gedaan. Het beleid van DSW veranderde. We moesten zoveel mogelijk extern gaan werken en daarom zocht DSW detacheringsplaatsen. Mijn broer Jan Kees is eigenaar van een installatie-constructiebedrijf in Wagenberg. Hij was juist op zoek naar medewerkers die repeterend werk leuk vinden. Zo kon ik in zijn bedrijf komen werken. Ik werk er nu al een kleine 20 jaar, naar volle tevredenheid. Ook werk ik al vijftien jaar één à twee dagen per week bij de molen in Terheijden. Beide werkgevers stemmen dat met elkaar af. Ondanks mijn beperkingen heb ik mijn rijbewijs gehaald. Het theorie-examen was door mijn lees- en spellingsproblemen extra moeilijk. Mijn moeder heeft van het theorieboek een luisterboek gemaakt. Door dit telkens af te spelen en veel te werken met plaatjes heb ik het gehaald. Mijn rijinstructeur heeft rekening gehouden met mijn beperking. Geweldig! Daar ben ik hem nog steeds dankbaar voor.”
Vrouw en kind “Bij DSW ontmoette ik Alexandra. Haar beperkingen liggen vooral op het sociale vlak. Ik kan te enthousiast zijn en snel ‘ja’ zeggen, terwijl Alexandra de boot vaak afhoudt. We vullen elkaar goed aan. Wij krijgen wekelijks begeleiding vanuit stichting Prisma bij het structureel organiseren van ons huishouden. Alexandra doet altijd de boodschappen. Ik heb al moeite met getallen, maar sinds de euro er is, zeggen bedragen mij niks meer. Onze zoon Jaimie (22) heeft geen ‘beperkingen’. Kinderen opvoeden is voor iedereen spannend, maar soms was het voor ons extra moeilijk Jaimie goed te begeleiden met school en andere opgroeizaken. Gelukkig hielpen mijn ouders en broer veel. Jaimie woont in Wageningen, waar hij studeert aan de universiteit.”
www.drimmelen.nl
Ambassadeur laaggeletterdheid “Ik ben me bewust van mijn beperkingen. Nu ik ouder ben, kan ik er beter mee omgaan en ben ik rustiger geworden. Ik zeg het meestal direct tegen anderen. Het moet geen taboe zijn dat ik moeite heb met lezen en schrijven. Tot voor kort was ik zelfs ambassadeur laaggeletterdheid. Ik maakte me hard voor maatschappelijke aandacht en stimuleerde andere laaggeletterden. Mijn boodschap:‘Ga naar school. Leer! Wees niet bang en schaam je niet!’”
“We zijn allemaal gewoon mensen. Fantastisch om te zien wat iemand kan bereiken met zoveel doorzettingsvermogen. Ik hoop dat het velen inspireert!” Mark van Oosterhout wethouder Sociale Zaken, Zorg en Welzijn gemeente Drimmelen
n Door Mark van Oosterhout
©
REËLLE COMMUNICATIE
“Kruip niet weg. Kijk naar wat je wel kan”
KRACHTENBUNDEL - GEMEENTE DRIMMELEN
6
Mevrouw Hellemons kreeg een herseninfarct
Ik woon zelfstandig met steun van mijn man Het echtpaar Hellemons woont sinds anderhalf jaar in een aangepaste woning in Roosendaal. De omgeving doet mevrouw goed. Zo kan meneer Hellemons (66) de zorg voor zijn vrouw (63) na haar herseninfarct beter volhouden. “Al moet ik het nog twintig jaar doen, dat maakt me niet uit.” Het is al fietsend tussen de voortuintjes niet lang zoeken. Meteen wijzen mensen de juiste voordeur aan. In een gelijkvloerse woning in een hofje ontmoet ik de heer Hellemons met zijn vrouw in haar rolstoel. “Zo’n 15 jaar geleden kreeg ik een herseninfarct”, vertelt mevrouw Hellemons. “We werkten allebei nog. Hij in de metaal en ik in een koekfabriek. Aan het infarct heb ik problemen aan de benen overgehouden. Ik was deels verlamd en mijn aderen slibden dicht. Anderhalf jaar geleden werd mijn rechtervoet niet meer warm. In het ziekenhuis zeiden ze dat mijn been moest worden geamputeerd.” Revalidatiecentrum “In het revalidatiecentrum hebben ze nog nooit zo’n chagrijn meegemaakt”, volgens mevrouw. Ze zag het eerst niet zitten, zei niets en at niets. “Dat was gezellig.” Het leverde meneer Hellemons ook veel bezorgdheid op: “Af en toe kon ik haar de nek omdraaien. Als je niet eet, dan herstel je sowieso niet. De omslag kwam dankzij vrienden en familie; broers en zussen, twee kinderen en kleinkinderen. Ik was bang dat de mensen niet meer zouden komen. Maar er gaat geen dag voorbij zonder visite. Je komt er uiteindelijk
7
KRACHTENBUNDEL - GEMEENTE ROOSENDAAL
ook overheen, als je maar dingen blijft doen. In het begin ben ik 26 kilo afgevallen. Nu ben ik weer op dieet.” Dagelijks leven “In het dagelijks leven zijn het vooral de kleine dingen die je niet meer kunt die het lastig maken. Dat soort dingen komt op je af, dat is dan wel even moeilijk.” Meneer zorgt nu voor haar. De boodschappen doen, koken en het huishouden. “Nou, ik heb hem wel alles uit moeten leggen.” Meneer lacht dit weg: “Nu gaat het toch goed. Onze twee kinderen komen natuurlijk ook wel helpen. Ze moeten hun eigen leven hebben en wonen niet in de buurt. Je vraagt ook niet aan een ander: wil je mijn problemen oplossen?”, zegt hij stellig. “Ik hoef ook niet alles alleen te doen. Via het Wmo-loket hebben we hulp bij het huishouden gekregen. Daar zijn we erg blij mee.” Aangepaste woning Anderhalf jaar geleden zijn ze met voorrang verhuisd. Het is fijn dat de woning is aangepast en overzichtelijker is om bij te houden: Vooral de omgeving heeft mevrouw veel goed gedaan: “Je krijgt veel steun. Iedereen ouwehoert. Je bent onderhand drie uur bezig om door de
supermarkt heen te komen. Praatje maken, dat doen ze hier toch wel hoor.” Zo kan het echtpaar nog goed zelfstandig leven. “Eigenlijk kunnen we met een beetje moeite alles gewoon doen. Met wat hulp van het Wmo-loket en mantelzorgondersteuning. Wat als het subiet niet meer kan? Daar maak ik me wel zorgen over. Het is ingewikkeld met die formulieren en afkortingen als CAK, het CIZ, de Wlz. Het Wmo-loket helpt ons hier ook bij”, vertelt meneer.
www.roosendaal.nl
Wij redden het wel Over wat de beperkingen en het mantelzorgen voor hun huwelijk betekenen, zijn ze heel stellig:“Wij denken er niet aan, al moet ik het nog twintig jaar doen. Zij kan er niets aan doen, ik ook niet en we doen het er maar mee. Het heeft ons dichter bij elkaar gebracht”, zegt meneer Hellemons. “We hebben onze caravan weg moeten doen en ik ga niet meer naar de biljartclub. Maar we gaan nog steeds veel op visite, een stukje wandelen, winkelen, uit eten of een bakske koffie drinken.” Lachend vult mevrouw hem aan: “En ik heb nu een privéchauffeur. Zolang we het zelf kunnen, doen we het gewoon zelf. Ik heb het er druk mee, maar ik zou nooit zeggen: het hoeft van mij niet meer. Wij redden het wel.”
“Wat me iedere keer weer opvalt, is dat in wijken zoals Kalsdonk de participatiesamenleving gewoon al vorm heeft gekregen. Veel beleidsmakers zouden ervan kunnen leren hoe gewone mensen met elkaar omgaan.” Hugo Polderman wethouder Zorg en Welzijn gemeente Roosendaal
n Door Hugo Polderman
©
REËLLE COMMUNICATIE
“Zolang we het zelf kunnen, doen we het gewoon zelf”
KRACHTENBUNDEL - GEMEENTE ROOSENDAAL
8
RICHELLE IS VERSTANDELIJK BEPERKT
IK WIL MIJN KINDEREN ZELFSTANDIG OPVOEDEN Richelle (26) is alleenstaande moeder en trots op haar dochters (3 en 5). Voor veel ouders is het heel normaal dat zij hun kinderen zelf thuis opvoeden. Richelle heeft daar echter hard voor moeten knokken, nadat haar kinderen door Bureau Jeugdzorg tijdelijk uit huis waren geplaatst. “Dat vond ik natuurlijk helemaal niet leuk. Ik wil graag zelfstandig voor mijn kinderen kunnen zorgen. Door omstandigheden was dat even niet mogelijk.” Richelle krijgt ondersteuning van SDW. Drie keer in de week komt bij haar een begeleider langs die gespecialiseerd is in de ondersteuning van ouders met een verstandelijke beperking. De begeleider ondersteunt haar bij vragen over de opvoeding en andere vragen waarmee het gezin te maken krijgt. Trainingsappartement “Ik heb twee jaar in een trainingsappartement van SDW voor ouder met kind gewoond. In deze tijd kon ik 24 uur per dag terugvallen op begeleiding. Het eerste jaar heb ik in Roosendaal gewoond en het tweede jaar ben ik verhuisd naar Hoogerheide. Ik wilde graag in deze omgeving wonen, omdat ik hier ben opgegroeid en mijn familie hier woont. Ik kreeg van de begeleiding veel tips bij het opvoeden van mijn dochters. Daarnaast volgde ik workshops en dagactiviteiten, waarbij ik ook andere vaders en moeders ontmoette. Het was soms fijn om met elkaar te kunnen praten. In het trainingsappartement woonden mijn kinderen ook weer bij mij. Dat ging heel goed. Ik ben er toen hard
9
KRACHTENBUNDEL - SDW
aan gaan werken om zelfstandig te gaan wonen. Een eigen huurwoning met mijn dochters, dat was mijn doel.” Hulp mogen vragen “In de trainingsappartementen heb ik geleerd hoe ik kan omgaan met mijn dochters op het moment dat zij niet doen wat ik wil. Ik vond het moeilijk om hen op een rustige manier aan te spreken en heb hiervoor tips en adviezen gehad. Ik heb geleerd hoe ik een dagstructuur kan aanhouden voor mij en mijn dochters en dat ik om hulp mag vragen en dit ook zeker moet doen. Het was leuk wonen in het trainingsappartement. Ik heb geleerd om niet naar anderen te kijken, maar naar mijzelf en mijn gezin en mijn eigen doel na te streven.” Goed nieuws “In februari 2014 kreeg ik goed nieuws. Bureau Jeugdzorg gaf aan dat zij vonden dat mijn dochters veilig waren bij mij en dat ik zelfstandig voor mijn kinderen kon zorgen. Ze hadden genoeg vertrouwen in mijn opvoedvaardigheden, zoals ze dat zo mooi zeiden. Daarom is de onder toezichtstelling van mijn dochters gestopt. Dat was natuurlijk een mooie beloning voor mijn inzet
en ik was er erg blij mee. Ik was helemaal blij toen ik dat jaar een eigen huurwoning kreeg. Daar waar ik zo hard voor werkte, ging lukken! Nu woon ik in een leuk huis in Hoogerheide, samen met mijn dochters. Ik heb het hier erg naar mijn zin. Drie keer in de week komt er nog een begeleider van SDW langs. Ik kan mijn kinderen goed zelf opvoeden, maar vind het fijn om af en toe bevestiging te krijgen dat ik het goed doe. Ik kan vragen stellen als ik een lastige situatie heb gehad. Dit voelt als een steuntje in de rug voor mij. De begeleiders geven mij de bevestiging dat ik goed genoeg voor mijn kinderen zorg. Ze helpen bij het oppakken van praktische zaken. Ik kan steeds meer zelfstandig, maar soms is het fijn om op iemand terug te vallen en mijn hart te luchten.”
www.sdw.nl
Trotser op mezelf “Op dit moment ben ik druk met de verzorging en opvoeding van mijn kinderen en mijn vrijwilligerswerk op de school van mijn oudste dochter. Ik breng mijn dochters dagelijks naar school en haal hen weer op. Ik doe overdag mijn huishouden. Ik hoop mijn opleiding af te maken en op zoek te kunnen naar een leuke uitdagende baan. Ik ben trots op mijn kinderen en ik mag van de begeleiding trotser zijn op mezelf; daaraan wordt gewerkt!”
“Richelle is een jonge vrouw die keuzes durft te maken in het belang van haar kinderen. Daarnaast durft zij om hulp te vragen bij de twijfels die zij heeft, zodat zij zich verder kan ontwikkelen. Ik ben trots om Richelle te begeleiden en de groei te zien die zij doormaakt samen met haar twee dochters!” Cindy Snijders begeleider SDW
n Door Cindy Snijders
© REËLLE COMMUNICATIE
“IK MAG TROTSER ZIJN OP MEZELF”
KRACHTENBUNDEL - SDW
10
PAUL HEEFT ASPERGER EN GEBRUIKTE DRUGS
IK KOM LANGZAAM UIT MIJN ISOLEMENT Paul (55) woont zelfstandig in Breda, maar er komt nooit iemand bij hem binnen. Zijn omgeving heeft er geen idee van dat zijn huis eigenlijk niet meer bewoonbaar is. “Ik bereikte een dieptepunt toen ik uit nieuwsgierigheid verdovende middelen uitprobeerde.” “Sinds een paar jaar heb ik de diagnose Asperger (een vorm van autisme). Ik heb weleens eerder een test gedaan, maar ze konden het nooit hard maken of ik nu wel of niet een vorm van autisme heb. Al jaren woon ik vrij zelfstandig. Mensen komen nooit bij mij thuis, dus niemand weet wat er zich achter die deur afspeelt. Uit nieuwsgierigheid ben ik eens verdovende middelen gaan proberen. Ik kon de gevolgen ervan op dat moment niet overzien. Ik dacht dat het onschuldig was, totdat ik ‘out’ ging. Ik raakte bewusteloos. Na twee dagen vond mijn zus me thuis op de grond. Ze schrok enorm van mij, maar ook van de enorme hoeveelheid spullen in mijn woning. Ze kon met moeite door de voordeur het huis binnen komen. Dit was een reden om de hulp van MEEconsulent Sandra Kok in te schakelen; het kon zo niet langer.” Hulp weigeren “Het contact met mijn familie is er, maar verloopt niet altijd even soepel. Mijn broer Michel is op de hoogte van de situatie en probeert te helpen, maar ik sta er niet voor open en houd iedereen buiten de deur. Ik heb geen hulp nodig, denk ik steeds. Mijn andere broers en zussen willen niet meer helpen. Ze
11
KRACHTENBUNDEL - MEE WEST-BRABANT
hebben er geen vertrouwen meer in, omdat het steeds mis loopt. Dat komt deels door mijn Asperger. Ik weet gewoon niet altijd hoe ik iets moet aanpakken.” Openheid aan de familie “Zelf had ik geen idee van de impact van mijn beperking op mijn leven. Ik dacht dat dit normaal was. Sandra heeft mij duidelijk gemaakt wat mijn beperking inhoudt en hoe deze mijn leven beheerst. Ze stelt voor om mijn familie te betrekken bij een aantal gesprekken. Met Sociale Netwerk Versterking brengen we mijn netwerk en mijn hulpvragen in kaart. Ik moet dus open kaart spelen met mijn familie, waar ik een dubbel gevoel bij heb. Ik schaamde me. Ik wist dat er iets ‘mis’ was, maar kon het nooit goed verwoorden. Sandra heeft mijn familie heel goed kunnen uitleggen wat Asperger is en hoe dit zichtbaar wordt. Ik had ze dat nooit zo kunnen uitleggen. Dankzij haar weten we nu dat mijn gedrag samenhangt met mijn beperking en dat het geen onwil is.” Ruimte voor begrip “Niemand wist dat ik zoveel spullen thuis had staan en dat de situatie zo erg was. Ik schaamde me voor mijn gedrag, maar kon het niet plaatsen.
Achteraf ben ik blij dat mijn familie nu meer begrip heeft en weet hoe ik in elkaar zit. Ze hebben nu een beter beeld van autisme en wat dit betekent voor mij. Samen met mijn familie ben ik mijn huis gaan opruimen. Ik heb dit vooral voor mijn moeder gedaan. Ze is al 90 jaar en ik zou graag willen dat ze op bezoek komt. Dat kan nu.”
www.meewestbrabant.nl
De toekomst “Stap voor stap krijg ik mijn leven weer op de rit. Mijn hele flat is onder handen genomen en opgeknapt. Nu ik weet dat ik Asperger heb, begrijp ik ook beter hoe ik zelf in elkaar zit. Ik neem deel aan de gesprekgroep autisme bij MEE West-Brabant; daar vind ik veel herkenning bij lotgenoten. Ook is dit goed voor mijn sociale contacten. Op mijn werk probeer ik steeds vaker een gesprekje aan te gaan met een collega. Ik moet dit leren. Eind vorig jaar werd ik boventallig bij mijn vorige werkgever. Sinds kort doe ik via Sandra vrijwilligerswerk bij MEE West-Brabant. Ik doe er allerlei klusjes en dit vind ik leuk. Het geeft me veel voldoening. Ook hier probeer ik met mensen contact te leggen en leer ik om me hier prettig bij te voelen. Ik wil me graag nuttig maken en ben goed op weg. Ik ga iedere dag met plezier naar mijn werk.”
“Paul heeft veel lef getoond door openheid te geven aan zijn familie. Het is mooi om te zien dat Paul nu meer begrip en steun krijgt van hen. Paul is een doorzetter. Hij wil meedraaien in de maatschappij en iets toevoegen, en dat doet hij zeker. Een mooi mens.” Liselotte Vermolen communicatiemedewerker MEE West-Brabant
n Door Liselotte Vermolen
© REËLLE COMMUNICATIE
“IK LEER OM ME PRETTIG TE VOELEN BIJ ANDERE MENSEN”
KRACHTENBUNDEL - MEE WEST-BRABANT
12
MICHEL HEEFT DE SPIERZIEKTE DUCHENNE
IK BEN EEN ECHTE DOORZETTER Michel Kempenaars (37) woont bij zijn ouders in Bergen op Zoom. Rond zijn tweede levensjaar werd ontdekt dat hij geboren is met de erfelijke spierziekte Duchenne. De ziekte tast zijn spieren aan waardoor hij beperkt is in alles wat hij doet. Maar Michel is ‘still going strong’. “Vroeger kon ik niet zelfstandig opstaan en trok ik mezelf altijd aan iets omhoog om te gaan staan. Mijn ouders maakten zich ernstige zorgen, maar werden van het kastje naar de muur gestuurd. Ik was volgens de artsen kerngezond. Totdat mijn ouders bij een neuroloog terecht kwamen. Hij zette mij op de grond en zag hoe ik omhoog kwam via de tafelpoot van het bureau. Hij stuurde mij direct door naar het Sophia kinderziekenhuis in Rotterdam en daar werd de diagnose Duchenne Spierdystrofie gesteld. Mijn ouders werd verteld dat ik rond mijn twintigste levensjaar zou komen te overlijden, maar dankzij de invasieve beademing en sondevoeding is mijn levensverwachting gestegen naar boven de 30, 40 en 50 jaar. Toch zijn er nog steeds jongens die veel te vroeg overlijden. Nu behoor ik tot de groep oudere Duchenners en ‘I’m still going strong’. Wel moet ik oppassen voor verkoudheden, want die kunnen uitgroeien tot een longontsteking en dat kan voor mij fataal zijn. Gelukkig ben ik de laatste jaren niet ziek geweest (afkloppen op onbewerkt hout!).’’ NOOIT EENZAAM “Ik heb door mijn beperking overal hulp bij nodig en ik kan nooit
13
KRACHTENBUNDEL - FOCAL MEDITECH
zonder begeleiding weg vanwege mijn 24-uurs invasieve beademing. Ik zie dit als een voordeel, omdat ik van gezelschap houd en nooit alleen ben. Mijn beperking is goed zichtbaar voor de buitenwereld door mijn rolstoel met beademingsapparatuur en alle andere hulpmiddelen, zoals aanpassingen om mijn smartphone te bedienen, een elektrisch bedienbare hoofdsteun en omgevingsbediening. Iedere voorbijganger kijkt zijn ogen uit met zoveel hightech en als ze er om vragen, geef ik graag een demonstratie.’’ CARRIÈRE “Mijn onderwijscarrière ben ik begonnen op een reguliere kleuterschool. Daarna heb ik de basisschool en mavo gevolgd op een mytylschool. Door een samenwerkingsverband van de mavo met een reguliere mbo, heb ik een mbo-opleiding ICT afgerond. Het grootste gemis in mijn leven vind ik een baan, maar wie weet komt daar ooit nog eens verandering in.’’ VERSTANDELIJK BEPERKT? ECHT NIET! “Door mijn beperking heb ik moeite om goed te communiceren met onbekenden en dat is lastig als je in je gedachten precies weet wat je wilt zeggen. De mensen denken dat je
ook verstandelijk gehandicapt bent en dat ben ik allerminst. Om dit uit de weg te gaan, loopt er een aanvraag voor een spraakcomputer met oogbediening. Hierdoor kan ik ook zelfstandig in gesprek met instanties en dat is van essentieel belang in mijn situatie.’’ TOEKOMSTPLANNEN “Ik ben nu bezig met een PGB (Persoonsgebonden Budget) voor mijn thuissituatie. Via een PGB kan ik de regie in eigen handen nemen. In de nabije toekomst wil ik graag zelfstandig gaan wonen met een PAB (Persoonlijk Assistentie Budget) om mijn spreekwoordelijke vleugels uit te slaan. Om in aanmerking te komen voor een PAB is een zelfstandige woning zonder zorgaanbieder een voorwaarde. Mijn hoop is op de gemeente Bergen op Zoom en woningbouwcorporatie gevestigd, want in 2011 heeft de regering woningbouwcorporaties en gemeenten gestimuleerd om meer aangepaste woningen te bouwen voor mensen zoals ik. Ik wil laten zien dat leven met een beperking geen belemmering hoeft te zijn om een normaal leven te leiden. Laat je beperking nooit in de weg staan om je doelen na te streven. Door mijn levenslust en ambitie om alles uit het leven te halen wat er in zit, ben ik zo ver gekomen en ik ben nog lang niet klaar!’’
www.focalmeditech.nl
“Het is mooi om te zien hoe positief Michel ondanks zijn beperkingen in het leven staat. Michel is een zeer sociale man en wil alles doen wat anderen ook kunnen. Vandaar dat Focal zijn omgevingsbediening heeft uitgebreid met zijn smartphone, zodat hij overal kan Facebooken en appen.” Jasper Volbeda gezondheidszorgtechnoloog Focal Meditech BV
n Door Jasper Volbeda
©
REËLLE COMMUNICATIE
“IK BEN NOG LANG NIET KLAAR”
KRACHTENBUNDEL - FOCAL MEDITECH
14
MEVROUW BLOM IS AL 92 JAAR EN WOONT ALLEEN
IK BEN NOG ALTIJD BIJ DE TIJD
Mevrouw Blom (92) is een kleine frêle vrouw met een frisse uitstraling. Ze maakt gebruik van de dagbehandeling van verpleeghuis Altenahove in Almkerk. “Ik zit al in de startblokken hoor”, zegt ze. Ze wil graag vertellen hoe ze op haar tweeënnegentigste nog altijd zo bij de tijd is. “Ik heb nog niet zo lang geleden een volledige gezondheidscheck gehad en zelfs mijn cholesterol was goed. ‘Ongelooflijk, en dat op zo’n leeftijd!’, riep de huisarts. Mijn geheim is: vroeg op, vroeg naar bed, goed eten, geen alcohol en niet roken. Ik kom uit een sterke familie. Mijn moeder is zesentachtig geworden en van haar vader dachten ze dat hij de honderd wel zou halen. Maar hij stierf toen hij achtennegentig jaar oud was. Ik had ook nog een jongere broer en een zus die veel jonger was. Nadat zij het huis hadden verlaten, bleef ik voor mijn ouders zorgen. Dat was mijn eigen keus. Mijn vader wilde absoluut geen vreemde mensen in huis.” Koffie! “Ik ben uiteindelijk nooit getrouwd en heb geen kinderen gekregen. Daar heb ik geen spijt van. Ik had ze niet, dus dat was nu eenmaal zo. Na de dood van mijn moeder bleef ik alleen met mijn vader. Die was erg gemakkelijk en kon heel gezellig praten. Dat deden we dan ook veel samen. ‘Koffie!’, riep hij dan. Toen mijn vader stierf, was er veel verdriet. Ik had niemand meer en woonde alleen in mijn ouderlijk huis.” Resoluut zegt ze: “Ik was wel alleen, maar voelde me niet een-
15
KRACHTENBUNDEL - DE RIETHORST STROMENLAND
zaam hoor. Ik had altijd genoeg te doen in huis.” Soepel blijven “Ik was wel eenzaam toen mijn vriendin stierf. Ze was speciaal voor mij van Dordrecht naar Almkerk verhuisd. We zagen elkaar elke dag. Na een paar maanden van rouw vond ik dat ik iets moest ondernemen, want ik was aan het vereenzamen. Via via hoorde ik van de dagbehandeling bij Altenahove. Altenahove is één van de locaties van zorgorganisatie De Riethorst Stromenland. Vanaf 27 april 2009 kwam ik daar voor het eerst drie dagen per week en ik heb sinds die tijd niet één dag overgeslagen. Ik ben direct begonnen met gymnastiekoefeningen. Het is wel zwaar voor me, maar zo blijf ik flink in beweging en mijn botten blijven soepel.” Creatief bezig “Wat ik het liefst doe in Altenahove, is het maken van luiertaarten. Dat is mijn grote passie. De taarten zijn kleine kunstwerkjes. Ze worden gemaakt van luiers en daarna versierd met allerlei babyspulletjes zoals knuffels, slofjes, speentjes. Dit doe ik al zes jaar samen met Hilde de Jong van de dagbehandeling. In het begin was het zo druk dat
we er twee op een dag maakten. En voor een taart helemaal af was, was deze taart alweer verkocht. Het maken van deze taarten is echt van mij en ik vind het dan ook niet leuk als iemand anders het overneemt. Het geld van de verkochte taarten wordt weer geïnvesteerd in spullen voor de dagbehandeling. Ik maak nog steeds taarten. Het gaat nog wel aardig, maar niet meer zo vlug.”
www.deriethorststromenland.nl
Sociaal contact “Afgelopen jaar was ik erg in paniek. Ik maakte me veel zorgen over mijn indicatie en dacht dat ik niet meer naar de dagbehandeling in Altenahove mocht komen. Ik zou dan weer helemaal alleen komen te staan. Ook maak ik me soms druk dat Hilde naar een andere locatie wordt verplaatst. Dagbehandeling is voor mij enorm belangrijk. Drie dagen in de week vind ik hier mijn sociale contacten. Je kunt gerust zeggen dat ik hier voor leef. De rest van de tijd ben ik thuis. Ik woon nog op mezelf. Ik krijg natuurlijk wel hulp van de thuiszorg. En één keer in de veertien dagen komt mijn zus van tachtig de was doen. Voor het huishoudelijke werk krijg ik elke vrijdag hulp. Dat gaat niet meer zelf. Dat is te zwaar geworden. Tegen oude mensen die aan het vereenzamen zijn zou ik willen zeggen: ‘Zorg dat je dagbehandeling krijgt!’”
“Mevrouw Blom is een echte schat. Toen ze bij ons op de dagbehandeling kwam, had ze gelijk ons hart gestolen. Het is hartverwarmend om te ervaren hoe ze het bij ons naar haar zin heeft. En wat is er nou fijner dan voor iemand als mevrouw Blom te ‘mogen’ zorgen?” Hilde de Jong EVV-er Harriët Verhoeven Helpende De Riethorst Stromenland
n Door Marieke van Gemert
©
REËLLE COMMUNICATIE
“DANKZIJ DAGBEHANDELING VOEL IK ME NIET EENZAAM”
KRACHTENBUNDEL - DE RIETHORST STROMENLAND
16
GERRIT HEEFT DOOR PDD-NOS NIET ALLES ONDER CONTROLE
IK HEB WEER OVERZICHT DANKZIJ DE IPAD Gerrit (52) woont samen met zijn puberende dochters in Breda. Dat is niet altijd even makkelijk. Op hun beurt vinden de dochters van Gerrit het vaak lastig om om te gaan met zijn beperkingen. “Ik heb het nodige voor mijn kiezen gehad en we krijgen nu hulp van Surplus.” “Vroeger woonde ik samen met mijn vrouw, onze twee dochters en twee stiefkinderen. We leidden een normaal gezinsleven. Maar na een tijd werd duidelijk dat mijn vrouw en ik de situatie niet altijd onder controle hadden. In die periode is bij mij PDD-NOS gediagnosticeerd.” Controle kwijt “In 2005 ben ik gescheiden van mijn vrouw en via de maatschappelijke opvang ben ik in een begeleid wonen traject terecht gekomen. In 2009 ben ik weer zelfstandig gaan wonen. Mijn twee dochters van 17 en 18 jaar zijn bij mij ingetrokken.” Maar ook nu heeft Gerrit de situatie niet onder controle. “Daarbovenop kreeg ik in 2013 een hersenbloeding. Vanzelfsprekend verloopt het thuis daarom nog moeizamer. Het huishouden versloft, rekeningen stapelen zich op en ik kwam onder bewindvoering te staan. Buurtbewoners doen een zorgmelding bij de GGD en die schakelen Surplus in.” Dochters “Voor mijn dochters zijn de jeugdreclassering en het Centrum voor Jeugd en Gezin bij ons gezin betrokken. Zij proberen de meiden te motiveren en coachen om naar school te gaan en een bijbaantje te zoeken.
17
KRACHTENBUNDEL - SURPLUS ZORG
Ik kan door mijn beperkingen en als gevolg van mijn hersenbloeding niet altijd adequaat optreden en mijn dochters op uur en tijd instrueren en sturen. Daar maken de dames graag gebruik van, ze gaan regelmatig niet naar school. Ook hebben ze moeite met mijn gedrag als gevolg van mijn PDD-NOS. Ze begrijpen me gewoon niet altijd.” Pilot met iPad “Voor Surplus was dit reden genoeg om mij kandidaat te maken in de pilot Zorg Dichtbij. Ik kreeg een iPad om thuis te gebruiken. De bedoeling is cliënten in hun eigen kracht te zetten met behulp van een iPad. Ik heb een indicatie voor twee begeleidingsuren per week. Normaal gesproken komt er een begeleider langs en worden deze twee uur gebruikt om bij te praten of crisissituaties op te lossen. De tijd was dan al snel gevuld. Nu gebruik ik één van deze twee uren om gespreid over de week vaker contact te hebben met mijn begeleider via FaceTime. Dit zorgt ervoor dat ik en mijn dochters sneller hulp kunnen vragen en situaties niet hoeven te escaleren. Daarnaast wordt mijn netwerk minder belast. Zo halen ook de mensen uit mijn sociale netwerk voordeel uit de inzet van de iPad.”
Bijkomend voordeel “Mijn dochters gebruiken Facetime wel eens voor een individueel gesprek met mijn begeleider. Zij schakelen dan hulp in en vragen om advies. De iPad wordt ook gebruikt voor het plannen en verdelen van huishoudelijke taken, dit zorgt voor overzicht in het huishouden. Omdat ik onder bewindvoering sta en als gevolg van mijn ziektebeeld werkloos ben, moeten we op ons budget letten. Daarvoor struin ik heel het internet af via de iPad; ik ga op zoek naar de beste supermarktkoopjes voor die week. Buiten dit speel ik ook veel spelletjes, daar word ik rustig van.”
www.surpluszorg.nl
Succes “De bijkomende voordelen van het gebruik van de iPad zijn minstens net zo belangrijk. De mensen uit mijn omgeving en mijn gezin profiteren er ook van. Mijn dochters en ik komen beter in onze eigen kracht en misschien kan professionele hulp op de lange termijn zelfs wel uitblijven. De hulp met een iPad is echt een succes gebleken voor mij en mijn dochters. Dit danken wij aan de gespecialiseerde verzorging van Surplus.”
“De inzet van iPads in de begeleiding van cliënten, zorgt voor veel bijvangst. De cliënt gebruikt de iPad ook voor andere doeleinden en de medewerkers kunnen veel efficiënter werken zonder dat de kwaliteit er onder lijdt. Daarom rollen we deze digitale aanpak uit, zodat we iedereen in zijn of haar kracht zetten.”
n Door Marloes van Drunen
Marloes van Drunen projectlid Zorg Dichtbij Surplus
© REËLLE COMMUNICATIE
“MISSCHIEN KAN HULP OP DE LANGE TERMIJN ZELFS WEL UITBLIJVEN”
KRACHTENBUNDEL - SURPLUS ZORG
18
CASPER IS EEN KERNAUTIST
IK BEN TROTS DAT IK MEZELF KAN EN MAG ZIJN Casper Rooth (14) uit Oisterwijk communiceert vooral non-verbaal. Zijn ouders moeten hem ‘lezen’ in zijn gedrag. Bernadette, zijn moeder, vertelt het verhaal. “Toen hij twee jaar oud was, merkten ze dat er ‘iets’ aan de hand was. Casper was niet doof,maar hij sprak nog steeds niet…” “Casper is een uit de kluiten gewassen veertienjarige jongen”, vertelt zijn moeder. “Hij is een echte kernautist met een groot gevoel voor humor en hij is zeer intelligent!” Casper is drie jaar oud als hij naar Viataal gaat, een doveninstituut in Eindhoven waar onderzoeken en observaties worden uitgevoerd. Hier werd ‘kernautisme’ geconstateerd. Twijfels over de school “Na het doveninstituut ging ik naar De Beemden cluster twee onderwijs. Mijn moeder had twijfels over deze school. De eerste twee schooljaren ontwikkelde ik me positief. Ik had een goede klik met mijn juf en begon rustig te ’praten’. Tot mijn zesde jaar had ik niet gesproken. Ik begon met het benoemen van voorwerpen of personen (papa en mama). Ik werd ook drukker toen ik zes jaar was. Ik rende rond, sprong op en neer en begon te schreeuwen om boven anderen uit te komen. Dit werd steeds erger en mijn moeder wilde opnieuw onderzoeken waar dit gedrag vandaan kwam. Ze had nog steeds haar twijfels of ik het juiste onderwijs volgde. Ik kon pas na één jaar worden onderzocht. Ik was toen al negen jaar. Er is dus een hele periode overheen gegaan. Deze onderzoeken duurden drie maanden
19
KRACHTENBUNDEL - AMO ACTIEVE OPVANG
en wezen inderdaad uit dat dit niet de plek was voor mij. Had mijn moeder toch gelijk?” Te veel prikkels “Uit het onderzoek bleek dat er teveel prikkels voor me waren. Nu kon de zoektocht naar een andere school starten. Mijn ouders wisten niet waar ze moesten beginnen met zoeken. Zij hadden het gevoel dat ze er alleen voor stonden. Uiteindelijk zijn zij met De Bodde in Tilburg in contact gekomen na een tip van mijn juf. Ze hadden direct een goed gevoel bij deze school. Er was een aparte afdeling voor kinderen met autisme. Deze school sloot perfect aan bij mijn wensen en behoeften. Hier kon en mócht ik ontladen wanneer ik teveel prikkels kreeg. Ik heb geleerd dat ik zelf kan aangeven wanneer ik ‘volloop’ en dan krijg ik de ruimte. Deze manier van onderwijs past bij mij.” Casper wordt niet overvraagd in zijn groepje van tien leerlingen. Hij heeft zijn eigen plek in de klas en er is weinig klassikaal onderwijs.
de rondjes zodat hij misselijk werd en niet naar school hoefde.” Zijn ouders brengen hem nu iedere dag naar school. Hij zit al weer vier jaar op De Bodde. Zijn moeder vertelt dat school nog steeds niet zijn grootste hobby is. Wel beleeft Casper er veel plezier en lacht hij veel. Hij ontwikkelt zich positief. De aversie voor school is weg.
www.deamo.nl
Kalm en rustig “Ik ben nu veertien jaar en veel rustiger geworden. Ik woon in Oisterwijk, samen met mijn ouders en mijn broer. Sinds ik een PGB heb, krijg ik individuele begeleiding van AMO actieve opvang. Iedere dinsdagochtend ga ik sporten in de bossen van Oisterwijk. Hier krijg ik weinig prikkels en word ik fysiek uitgedaagd door mijn begeleider. Dit helpt mij enorm met mijn conditie en concentratie. Als ik weer op school kom, ben ik helemaal kalm en rustig.” Ten slotte vertelt Bernadette, de moeder van Casper waar zij het meest trots op is. “Ik ben trots dat Casper zichzelf is gebleven en ook kan en mag zijn: een echte kernautist.”
“Wat een indrukwekkend verhaal over Casper. Zoals zijn moeder haar gevoel beschrijft over de ontwikkeling van haar zoon! Zo blijkt maar weer dat moeders écht een zesde zintuig hebben als het gaat over het welbevinden van hun eigen kind.”
n Door Hans van Dingenen
Hans van Dingenen AMO actieve opvang
School nog steeds geen hobby “Dit had Casper nodig”, vertelt Bernadette. “Door de negatieve ervaringen van zijn vorige school maakte hij zichzelf ziek. Hij draai-
© REËLLE COMMUNICATIE
“Ik heb geleerd zelf aan te geven wanneer ik ‘volloop’ en krijg dan de ruimte”
KRACHTENBUNDEL - AMO ACTIEVE OPVANG
20
JOHN KEREH IS DOOF
MUZIEK speelt voor mij EEN BELANGRIJKE ROL John Kereh (35) is geboren en getogen in Breda en heeft een beperking aan zijn gehoor. “Geduld en doorzettingsvermogen kreeg ik mee van mijn ouders. Door de economische crisis zit er een kloof tussen wat ik deed en nu doe.” John zet door om toch het beste uit zichzelf te halen. “Wellicht is de gehoorbeperking ontstaan doordat mijn moeder tijdens haar zwangerschap rode hond kreeg, maar dat is nooit met zekerheid vastgesteld. Toen ik drie jaar oud was kreeg ik analoge hoortoestellen aangemeten. Voor het eerst kreeg ik geluiden te horen van de buitenwereld. Tijdens mijn schooltijd op het speciaal onderwijs, op de Spreekhoorn, heb ik leren praten en horen. Het heeft heel lang geduurd voordat ik me goed verstaanbaar kon maken, zeker zo’n tien jaar. Ik heb daar ook extra lessen voor gevolgd. Ik ben mijn docenten, logopedist en mijn ouders nog steeds erg dankbaar voor de hulp die ze mij hebben geboden. Mijn moeder heeft mij aangemoedigd vooral ook met horenden om te gaan. Vanaf mijn 12e jaar ben ik naar het Instituut voor Doven gegaan in Sint Michielsgestel.” Doorzettingsvermogen “Zelf heb ik nooit zo’n probleem gemaakt van mijn slechthorendheid. Dat ligt ook voor een deel aan mijn karakter. Mijn vader is van Indonesische afkomst. Van hem heb ik diplomatie en geduld meekregen: in die cultuur een natuurlijk gegeven. Mijn moeder heeft me doorzettingsvermogen en openheid meege-
geven. Ik ben nooit gepest. Tijdens mijn schooltijd nam ik het wel altijd op voor anderen. Een tijd geleden kwam ik een aantal jongens tegen van het Instituut die me hiervoor alsnog bedankten. Ik weet dat de horende maatschappij in de meeste gevallen bang is voor wat zij niet kent. Daarom nam ik altijd de eerste stap in het maken van contact. Hierdoor werd ik ook zelfverzekerder.” Ontwikkeling in techniek “Gek genoeg speelt muziek een belangrijke rol in mijn leven. Piano en gitaar vind ik de mooiste instrumenten. Als ik thuis aan het schoonmaken ben of als ik in de auto zit, draai ik muziek. De ontwikkeling in de techniek heeft mij ook geholpen. Bij een telefoongesprek vang ik niet alle woorden op, maar tegenwoordig gebruik ik Whatsapp. Daarnaast zijn er hulpmiddelen zoals het brandalarm dat met een draadloze verbinding een trilschijfje af laat gaan dat onder mijn kussen ligt.” Eerste medewerker “In de afgelopen 17 jaar heb ik op het gebied van werk veel ondernomen. Van data-entry, projectmedewerker voor taxatiebureau‘s tot allround medewerker onroerendezaakbelasting. Door de economische
crisis zakte de arbeidsmarkt in. Om niet thuis te zitten ben ik aan de slag gegaan bij Vindingrijk Kringloopwarenhuis in Breda. Daar heb ik mij ontwikkeld van verkoper op de kledingafdeling tot eerste medewerker met acht man die ik nu leiding geef. Er zit een kloof tussen wat ik deed en wat ik nu doe. Ik heb minder financiële ruimte en dat heeft impact op mijn sociale leven. Ik heb het hier naar mijn zin. Mijn gehoor is dan wel minder, maar mijn intuïtie maakt dat ik scherp ben op wat er om me heen gebeurt. Op die manier kan ik snel ingrijpen. Ik ben zelf ook graag met kleding bezig. Zo heb ik mijn eigen professionele stijl ontwikkeld.”
www.ateagroep.nl
Zelfstandig werken “Ik haal zo het beste uit mijzelf en dat wil ik ook bij mijn medewerkers bereiken. Soms ondersteun ik iemand intensief, soms is een duwtje in de rug genoeg. Veel mensen met een beperking kunnen goed zelfstandig werken. Voor mezelf vertrouw ik op een betere toekomst. Ik heb een uitgebreid netwerk, maar nu is het moeilijk. Werk waar anderen snel op zijn uitgekeken, doen mensen met een beperking vaak met plezier. Veel werkgevers zien mensen met een beperking als te duur en denken dat de begeleiding extra tijd kost. Dan vraag ik me soms wel eens af wie er nu eigenlijk een beperking heeft…”
“Ieder mens kent zo zijn beperkingen. John heeft er veel voor gedaan om die van hem te minimaliseren. Zo probeert hij het beste uit zichzelf en anderen te halen. Dat doet hij tot de dag van vandaag ook in zijn werk bij Vindingrijk. Hij is een krachtig voorbeeld voor iedereen.” Rik Knepper communicatieadviseur ATEA Groep
n Door Rik Knepper
21
KRACHTENBUNDEL - ATEA GROEP
© REËLLE COMMUNICATIE
“IK BEN BLIJ MET MEZELF”
KRACHTENBUNDEL - ATEA GROEP
22
NICO IS 89 JAAR EN HEEFT NOG VEEL LEVENSLUST
MIJN VROUW EN IK ZIJN SAMEN: DAT IS BELANGRIJK Nico van den Wijngaard (89) is geboren en getogen in Beek, nu Prinsenbeek. “Ze noemen me er nog steeds Niek de Smid.” Nico woont samen met zijn vrouw in woonzorgcentrum Thebe Hagedonk. “Ik weet van aanpakken en ga niet bij de pakken neerzitten. Net als mijn vrouw, die is ook flink.” “Ik ben opgegroeid in een gezin van zes kinderen. Dit jaar ben ik 89 jaar geworden. Helaas is het nadeel van zelf ouder worden, dat je afscheid moet nemen van je dierbaren. Ik heb nu nog één oudere broer, maar die woont niet in de buurt. Dus die zie ik eigenlijk niet meer. Wie ik wel regelmatig zie, is mijn schoondochter Jenny. Die brengt ons trouw bijna dagelijks een bezoek. Jenny is getrouwd met onze oudste zoon Nico. Zij wonen om de hoek en hebben twee dochters grootgebracht. Eén van die twee dochters is nu in verwachting van ons achterkleinkind. Dat is leuk om ons op te verheugen! Onze andere zoon Johan woont samen met zijn vriend André in Rotterdam. Ook zij hebben het goed samen; wat wil je als ouder nog meer? We zien elkaar vaak.” Niek de Smid “‘Niek de Smid’ word ik in het dorp nog steeds genoemd. We hadden vroeger een smederij, speciaal voor de boeren. In die tijd hadden boerenkarren houten wielen die krompen in de zomer. Dan liep het staal natuurlijk van het wiel. Wij maakten het staal korter, smeedden het wiel weer aaneen en blusten het af met koud water. Dat zie ik nog levendig voor me. Ook heb ik meege-
23
KRACHTENBUNDEL - THEBE
maakt dat de houten wielen vervangen werden door autobanden. En hoe het paard vervangen werd door een tractor. Ik ben altijd voor vooruitgang geweest. Eind jaren veertig heb ik de smederij overgenomen van mijn vader. Ik heb mijn werk altijd met plezier gedaan en tot mijn vijfenzeventigste doorgewerkt. Van de klanten mocht ik niet stoppen. Dat is een mooi compliment. Maar ja, op een gegeven moment gaat het niet meer. De tijden zijn veranderd, maar ik roep de jeugd ook nu op om hun vak met ambitie uit te voeren.” Vrijwillige brandweer “Jarenlang was ik actief bij de vrijwillige brandweer. Sinds de oprichting van de brandweerkazerne in Beek in 1792 is er altijd wel een Van den Wijngaard bij de brandweer betrokken geweest. Net als mijn vader, ben ik daar ruim 35 jaar actief geweest. En mijn zoon ook. Het lijkt wel een ziekte, zoals we als familie al zo lang met de brandweer besmet zijn. Als mijn vader en ik een paard aan het beslaan waren en de sirene ging, dan waren wij ervandoor. ‘Als ’t bij u te doen was, dan had u ook graag dat we kwamen!’, riepen we dan naar de verbouwereerde boer met zijn paard. Ik ben altijd al met van alles actief geweest. Na de oor-
log nam ik bijvoorbeeld samen met andere middenstanders het initiatief om voetbalvereniging ‘Beek vooruit!’ op te richten. We renden vaak rondjes langs natuurbad de Kuil. Misschien ben ik daarom nog wel zo fit. Vrije weekenden kende ik niet als smidsman. Elke zaterdag volgde ik cursussen om bij te blijven.” Gezondheid “Ik heb ook best wat gesukkeld met mijn gezondheid. Het ziekenhuis heeft een dik dossier over mij. Maar ik mag niet mopperen. Ik weet van aanpakken en ga niet bij de pakken neerzitten. Net als mijn vrouw, die is ook flink. Zij woonde al wat langer in verzorgingshuis Hagedonk. Daar was ik dan wel de hele dag, gebracht en gehaald door Jenny. Maar onlangs zijn we samen verhuisd naar een appartement in het nieuwe woonzorgcentrum Hagedonk aan de schoolstraat in Prinsenbeek. De zuster komt regelmatig even kijken hoe het met mijn vrouw gaat en helpt haar ’s ochtends en ’s avonds. Maar verder doe ik het huishouden. We eten altijd in het restaurant van Hagedonk en doen vaak mee aan de activiteiten. Het belangrijkste is dat wij samen zijn en dat we het fijn hebben.”
www.thebe.nl
“Kwetsbaar? Dat woord kwam niet in me op tijdens mijn gesprek met Nico. Wat een enthousiaste man met levenslust. Maar ook reëel. Dankbaar voor wat hij nog zelf kan en voor de hulp die hij krijgt om samen met zijn vrouw te kunnen leven. Om op deze manier met een van onze bewoners in gesprek te gaan; dat was echt een cadeautje!”
n Door Jenny Schuermans
© REËLLE COMMUNICATIE
“HET NADEEL VAN OUDER WORDEN IS AFSCHEID moeten NEMEN VAN DIERBAREN”
Jenny Schuermans directiesecretaris Thebe KRACHTENBUNDEL - THEBE
24
...
SOFIE KREEG DE DIAGNOSE ASPERGER
VOOR MIJ GEEN ZELFVERWIJTEN MEER
Jarenlang liep Sofie (45) tegen problemen aan die anderen niet hadden. “‘Sofie moet meer zeggen in de klas.’ Het stond in al mijn rapporten van de basisschool. Mijn klasgenoten moesten minder kletsen, bij mij kwam er geen woord uit.” Op haar 43ste komt Sofie erachter waar dat aan ligt. “Jarenlang sloeg ik mijzelf tegen de kop. Ik was slim genoeg, maar simpele dingen als iemand opbellen lukten niet. Dat was ontzettend frustrerend. De diagnose Asperger heeft aan die frustraties een eind gemaakt; dat was heel bevrijdend. Daardoor kan ik nu van mijn beperking mijn kracht maken. Voor mij geen zelfverwijten meer, maar ruimte in mijn hoofd.” Diepe gronden “Dat zwijgzame op de basisschool is me altijd blijven achtervolgen. Ik laat niets van mezelf zien, geen gedachten, geen twijfels en zeker geen emoties. Ze zitten onder een glazen plaat. Ik zie ze wel, maar ik kan er niet bij. Op de basisschool had ik contact met één klasgenoot. Op de middelbare school met niemand. Ik begreep niets van vriendschap. Zo liep ik jarenlang tegen problemen aan die anderen niet hadden. Even het energiebedrijf bellen: het ging niet. Een winkelbediende vragen waar de eieren staan: geen kans. Altijd angstig, altijd in mezelf gekeerd. Een aantal psychologen heb ik versleten, ik heb gewerkt, ben in de ziektewet gekomen, weer gewerkt, weer ziek. Een lichtpuntje was mijn studie tekst en communicatie, maar ook daar was
25
KRACHTENBUNDEL - AUTIMATCH
contact leggen moeilijk. Ik richtte een tekstpraktijk op en ging aan de slag als tekstschrijver, maar als contact leggen lastig is, dan is klanten vinden dat ook.” Ruimte “Ik was inmiddels 43 jaar en het leven zag er niet best uit voor mij. Tot ik liet onderzoeken hoe dat hoofd van mij werkt. Diagnose: Asperger. Ja, wacht even, dacht ik, nu snap ik iets. Al die vragen waar ik al die jaren mee rondliep, werden in één klap beantwoord. Al die verwijten die ik mezelf maakte: ‘Waarom doe je niet zoals anderen? Stel je niet zo aan!’ kon ik in één keer in de kliko kieperen. Langzaam kwam er ruimte om mezelf te zien zoals ik ben. Er kwam energie vrij om te werken aan een doel, iets wat ik tot dan toe nooit had gehad. Het was niet gemakkelijk om vanuit dat dal omhoog te krabbelen. Dat deed ik niet alleen. Bij Stichting MEE hielp Sandra Kok me om concreet en praktisch te kijken naar waar ik vandaan kom en waar ik naartoe wil. Daar heb ik veel aan gehad. De conclusie was dat mijn talent toch echt in het schrijven ligt: ik kan als geen ander verwoorden wat een ander wil zeggen. SopluTekst kreeg een website, een logo en werd actief op sociale
media. Ook ging ik netwerken. Het startte met Autimatch, een beurs voor werkzoekenden met autisme en dat was een perfect opstapje naar de ‘gewone’ netwerkclubs. Ineens zag ik mezelf met volslagen onbekende mensen praten over mijn bedrijf. Ik, die het een jaar daarvoor nog geen vijf minuten uithield in zo’n situatie! Nu ik mijn beperkingen ken, kan ik eroverheen stappen. Logisch eigenlijk: als je niet weet wélke hordes je moet nemen, dan kun je ze nooit nemen. Ik hoef niet meer te vechten tegen mezelf,nu kan ik met mezelf samenwerken. Soms zit er nog even kortsluiting in mijn hoofd, maar ik mag nu een stapje terug doen om te ‘resetten’.”
www.autimatch.nl
Springplank “Sinds kort ben ik lid van een netwerkorganisatie. Fijne, warmhartige mensen, duidelijke doelen en eerlijke communicatie. Fantastisch. Mijn Asperger is er niet ter sprake gekomen, simpelweg omdat het niet relevant is. Je identiteit bestaat uit veel meer dan je beperking. Ik heb Asperger, maar ik ben partner, buurvrouw, wandelaar, gretige boekenlezer, dierenliefhebber en schrijver van het boek ‘Honden komen van Pluto’. Mijn beperking is geen muurtje om me achter te verschuilen. Het is een springplank naar een prachtige en vooral krachtige toekomst.”
“Sofie is veranderd in een zelfbewuste vrouw die weer gebruik maakt van haar talenten. Ze is daadkrachtig, energiek, maar is zich ook bewust van haar valkuilen. Het mooie aan Sofie vind ik dat zij van zichzelf en haar autisme een geheel maakt.” Sandra Kok consulent Autisme en coördinator Autisme Netwerk
n Door Sofie van den Hoogenband
©
REËLLE COMMUNICATIE
“VERWAR JE BEPERKING NIET MET JE IDENTITEIT”
KRACHTENBUNDEL - AUTIMATCH
26
Meer verhalen lezen?
COLOFON
KRACHTENBUNDEL D E KRACHT VAN KWETSBAARHEID
KRACHTENBUNDEL WEST-BRABANT
TEKST-, EINDREDACTIE EN PRODUCTIEBEGELEIDING: Marieke van Gastel, Marjolijn Daverveld, Saskia Withoos, Tom Loomans (Reëlle Communicatie)
Eigenwijsheid is immers niet te kopiëren…
DE UN ID RH E
ET
KW N
VA
A
DE
KR KR
AC
AC
HT
HT
VA
EN
NK
W
201 1 NAJAAR 2013 2013 2013 ZO ZOMER
ED TIL ITIE BU RG
HT KR AC
KR
D
SB AA
NB
IDEE: Marjolijn Daverveld (Reëlle Communicatie)
ALLE RECHTEN VOORBEHOUDEN Niets uit deze uitgave kan worden verveelvoudigd of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze of op enige andere manier zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
CH
TE
AAN DEZE UITGAVE WERKTEN MEE: twaalf verhalenvertellers en twaalf verhalenopstellers van twaalf organisaties
WIE IS REËLLE?
DDE
ET
BU
SB
AA
ND
RH
EID
EL
Deze Krachtenbundel is een initiatief van Reëlle Communicatie uit Valkenswaard. Bij Reëlle’s communicatiebedrijf werken professionals met levenswijsheid. Ieder van ons is gedreven, vakbekwaam én ervaringsdeskundig. Dat is onze eigen wijsheid. Eigenwijsheid die wij graag delen.
EDIT IE HELM ON
D
NAJAA 20 13 R 201
NA
1
JA
AR
20 1
1
2NA0JA 13AR
20
1
1
Ga naar www.reelle.nl/eigenwijzer Selecteer alle verhalen die jij wilt lezen!
Ontdek het geheim achter de Krachtenbundel® !
VORMGEVING: Luc Sprengers OPMAAK: Lonneke Pinckaers van der Avoort, Hildegard Hick DRUKWERK: ATEA Groep OPLAGE: 2.500 stuks
www.facebook.com/reellecommunicatie
Zelf op pad voor de Krachtenbundel? Ontmoet mensen in hun eigen omgeving en haal hun verhaal op. Ervaar zelf hoe waardevol dit is en krijg op een bijzondere manier inzicht in Kracht! Bel Marieke
UITGEVER: Reëlle Communicatie, Den Dries 2, 5552 CL Valkenswaard, www.reelle.nl. Uitgegeven in eigen beheer, © 2015.
KRACHTENBUNDEL- -KORAALGROEP COLOFON KRACHTENBUNDEL
Reageren? Like ons op Facebook en ontvang een Krachtenbundel om cadeau te doen!
EIGENWIJSHEID. HET ZIT IN ONS.
FOTOGRAFIE: Lonneke Pinckaers van der Avoort, Hildegard Hick, Marieke van Gemert (p.16)
27
Deel de verhalen!
ER
20 13
1
ZO M
De Krachtenbundel is een goed idee van Reëlle Communicatie. Dit magazine is enig in zijn soort, maar wij juichen het toe als jij dit goede voorbeeld volgt. Reacties zijn van harte welkom.
D
L
E EDITI RG LIMBU
Ontvang alle weetjes! Download de wijzer: www.reelle.nl/vertelwijzer
© REËLLE COMMUNICATIE
KRACHTENBUNDEL
28
Peter van der Ven, WETHOUDER GEMEENTE WERKENDAM: “In tijden van verandering moeten we oog blijven houden voor kwetsbare mensen. Maar het is misschien beter om oog te hebben voor de mogelijkheden van kwetsbare mensen. Met dit initiatief levert Reëlle daaraan een belangrijke bijdrage.” Paula Jorritsma, WETHOUDER GEMEENTE WOUDRICHEM: “Als je met mensen werkt moet je niet vinken maar vonken. Reëlle is erin geslaagd een boekje uit te brengen dat alleen maar vonkt. Een boekje naar mijn hart.” Hugo Polderman, wethouder gemeente RoosendaaL: “Gewone mensen zijn vaak in hun dagelijkse leven al veel verder met de participatiesamenleving dan beleidsmakers. Dat laat deze Krachtenbundel op prachtige wijze zien. Als overheid hebben wij een verantwoordelijkheid om mensen ruimte te geven voor hun eigen kracht en te helpen waar nodig. Want lang niet iedereen heeft genoeg eigen mogelijkheden om het op eigen kracht af te kunnen. Daar moet de samenleving oog voor houden.” √Mark van Oosterhout, wethouder gemeente Drimmelen: “Ik ben vereerd dat ik voor deze Krachtenbundel één van onze bijzondere inwoners mocht interviewen. Het geeft een unieke kijk op Peters leven; hij benut zijn mogelijkheden ten volle en dat inspireert. Van denken in beperkingen naar oplossingen staat ook in Drimmelen centraal bij participatie. Ik ben geweldig trots op het resultaat.”
KRACHTENBUNDEL
©
REËLLE COMMUNICATIE