KOPLOPERSBIJEENKOMST DUURZAME MOBILITEIT

KOPLOPERSBIJEENKOMST ‘DUURZAME MOBILITEIT’ Verslag gezamenlijke bijeenkomst van MVO Nederland en Kennisnetwerk Duurzame Productketens, Almere, 17 mei 2011

“OPLOSSING LIGT IN BREDE CONCEPTEN” Het aandeel van de mobiliteit in de milieubelasting is nu al fors, maar zal volgens allerlei toekomstscenario’s voorlopig blijven toenemen. Dat hangt onder andere samen met de economische groei. Er is dus alle reden om in de diverse schakels in de mobiliteitsketen na te gaan via welke stappen daarin verbetering kan worden bereikt. Dagvoorzitter Jan Paul van Soest stelde vast dat al veel bedrijven en organisaties zich met dit vraagstuk bezig houden. Daarom was deze koplopersbijeenkomst vooral bedoeld om ervaringen uit de praktijk met elkaar te delen: “De rode, of liever gezegd groene draad, kan dan liggen in de strategische omslag van het aanbieden van het oorspronkelijke product naar integrale concepten: hele pakketten waarbij de klant, zijn wensen, behoeften en ideeën centraal staan. Daar bouw je dan als het ware een heel netwerk van oplossingen om heen. Onze gastheer Athlon Car lease is daar een voorbeeld van. Deze onderneming heeft zich ontwikkeld van een autoleasebedrijf naar aanbieder van mobiliteitsdiensten en -oplossingen, afgestemd op de vraag van de klant. Dus zoeken van brede oplossingsconcepten in plaats van een afzonderlijke schakel. Het is mijn overtuiging dat de oplossing voor het terugdringen van de milieubelasting door de automobiliteit in brede concepten ligt,” aldus Van Soest. ATHLON ‘VERGROENT’ ZAKELIJK AUTORIJDEN MET DUURZAAM MOBILITEITSPLAN Kenan Aksular, bij Athlon verantwoordelijk voor CSR (Corporate Social Responsibility ofwel MVO) en Mobility, lichtte vervolgens dat brede concept van ‘zijn’ bedrijf toe. Het gaat om mobiliteitsoplossingen die de CO2-emissies beperken, tijd en geld besparen en bovendien bijdragen aan het beperken van de files. Athlon heeft het ‘Duurzame Mobiliteitsplan’ opgesteld om haar klanten te helpen bij de ‘vergroening’ van het zakelijk autorijden. De leasemaatschappij verhuurt niet alleen maar auto’s, maar biedt allerlei andere diensten aan om medewerkers van zijn klanten in staat te stellen zo efficiënt mogelijk van A naar B te reizen. Sterker nog: Athlon laat in zijn ‘vijf stappen plan’ de medewerker zich eerst afvragen óf hij of zij eigenlijk wel van A naar B moet (zie bijlage 1). En als reizen dan toch nodig blijkt, reikt Athlon eerst diverse alternatieve mobiliteitsoplossingen aan voordat de medewerker als het ware noodgedwongen in de leaseauto stapt. Die alternatieve mobiliteitsoplossingen lopen uiteen van slim vergaderen tot het aanbieden van een NS Business Card bij het leasecontract. En van het stimuleren van telewerken tot de keuze voor schonere brandstof en energiezuinige auto's. Medeverantwoordelijk Aksular vertelde dat de onderneming met deze nieuwe strategie anticipeert op de gevolgen van diverse trends op het gebied van mobiliteit in Nederland en in het buitenland: “Het gaat om ontwikkelingen die je als bedreiging maar ook als kans kunt zien. Voorbeelden zijn de CO2-toeslag, de kilometerbeprijzing, de wens van landen om onafhankelijk te worden van olieaanvoer uit politiek instabiele gebieden, de opkomst van China en India als groeimarkten, de mogelijkheden die duurzame energie biedt, de EU-norm van de maximale uitstoot van 130 g/km voor personenauto’s in 2015, de opkomst van elektrische auto’s, toenemende filevorming enzovoorts. Met de leaseauto’s die wij leveren, zijn wij als Athlon medeverantwoordelijk voor zowel filevorming als voor CO2-uitstoot. Als wij doorgaan met zoveel mogelijk auto’s op de weg te zetten, worden onze klanten uiteindelijk zelf minder goed bereikbaar, kunnen minder hun doel bereiken en gaan dan toch kijken naar andere vormen van vervoer.”

Commercieel aantrekkelijk Daarnaast is de nieuwe strategie volgens Aksular ook commercieel aantrekkelijk: “In ons huidige business model staat dat wij auto’s leveren aan twintig procent van de medewerkers van onze klanten. Als we ons assortiment producten en diensten uitbreiden, kunnen we uiteindelijk alle medewerkers van onze klanten bedienen. Nu leveren we in Nederland auto’s aan 125.000 automobilisten, in potentie kunnen we 625.000 eindgebruikers helpen met mobiliteit.” Van fleet manager naar HR manager Hij benadrukte dat in het verduurzamingsproces van de mobiliteit de medewerking van drie partijen nodig is: de werkgever, de leaserijder en de leasemaatschappij. “We gaan over van b-to-b (business to business) op b-to-e (business to employee). De vergroening van het duurzaam autorijden valt of staat met de medewerking van de personeelsleden zelf. Kenmerkend daarvoor is dat wij vroeger zaken deden met de fleet manager van onze klanten, nu praten we steeds meer met de HR manager.” Daarmee is de invulling van de mobiliteit maatwerk geworden dat, vanzelfsprekend binnen bepaalde marges, wordt afgestemd op de individuele wensen en behoeften van de medewerker. Proef op de som Uit berekeningen door onderzoeksbureau CE Delft in opdracht van Athlon Car Lease blijkt dat bijna alle maatregelen uit het Duurzame Mobiliteitsplan tot CO2-reducering leiden. Bovendien leveren de maatregelen, die op kilometerbesparing en zuinigheid zijn gericht, kostenbesparing op. Zo bespaart de gemiddelde leaserijder gemiddeld 2.300 euro per jaar en 5% van de CO 2-uitstoot als hij één dag in de week thuis werkt. Vervolgens zijn de effecten van het maatregelenpakket op een wagenpark berekend. Hieruit blijkt o.a. dat de CO2-uitstoot van het park met een kwart kan worden verminderd, bij een besparing van zo´n 1.500 euro per lease-auto. Proef op de som Toen Athlon, als proef op de som, het 5 stappenplan zelf ging uitvoeren bleek dit te kunnen leiden tot 23% minder CO2-uitstoot plus een financiële besparingen van 220.000 euro gerekend over de gehele onderneming. Omdat het onderzoeksrapport van CE Delft uit 2008 dateert en er sindsdien nieuwe ontwikkelingen hebben plaatsgevonden, zoals de belangstelling voor elektrisch rijden, heeft Athlon opdracht gegeven de effecten van het Duurzame Mobiliteitsplan met de kennis van nu opnieuw te laten berekenen. In Bijlage 1 het duurzame mobiliteitsplan van Athlon Car Lease

PRESENTATIE PRAKTIJKCASES Vervolgens presenteerden zeven andere bedrijven en organisaties hun praktijkcases op het gebied van duurzame mobiliteit. De beknopte presentaties vonden plenair plaats, de bespreking gebeurde in deelgroepen. De reacties zijn verzameld in bijlage 2. Koffiebranderij Peeze Peeze levert via zijn wagenpark van 27 bestelbussen koffie aan horeca en instellingen. De auto’s zijn wat betreft duurzaamheid van de modernste snufjes voorzien. Zo rijden bijvoorbeeld vier busjes op aardgas, binnenkort worden de eerste elektrische auto’s in bedrijf genomen. Case: hoe combineer je duurzame mobiliteit met efficiënte logistiek en de klantwaarde (= klanten willen dat medewerkers van Peeze de koffie komen afleveren)? Van Gansewinkel In 2009 heeft Van Gansewinkel de elektrische vuilniswagen, Binky, in 2009 in Rotterdam geïntroduceerd. Het bedrijf heeft dit transportmiddel samen met Spykstaal ontwikkeld. Case: hoe kun je de drie p’s (people, planet, profit) vertalen naar een case met een elektrische vuilniswagen in Rotterdam en van daaruit in heel Nederland? Slim Rijden Deze organisatie voert mobiliteitsscans uit bij MKB-bedrijven en grotere organisaties. Een benchmark voor mobiliteitskosten, die verder gaat dan de auto- en parkeerkosten, is nu in ontwikkeling. Daarin wordt onder andere rekening gehouden met de invloed van het ‘nieuwe werken’ op mobiliteitskosten. Case: praktijkervaringen met slim rijden Mister Green/Delta Lloyd Mister Green implementeert mobiliteitsconcepten voor bedrijven in en bij binnensteden. Delta Lloyd: 30% van de auto’s staat stil of wordt gebruikt voor kleine ritjes in de binnenstad. Dit bedrijf voert in opdracht van Delta Lloyd een project uit met een kleine elektrische stadsauto. Men wil hiermee de uitstoot van fijnstof verminderen en de bezettingsgraad van de auto’s verhogen d.m.v. corporate car sharing. Vraag voor de workshop: zijn er bedrijven met belangstelling voor ‘corporate electric car sharing’? ANWB De ANWB denkt dat de elektrische auto in 2015-2018 echt gaat doorbreken. Dit type voertuig is technisch al redelijk op orde, maar de consument kan er nog niet mee uit de voeten. Hij/zij moet zijn gedrag aanpassen en moet rekening houden met de beperkte actieradius. Case: hoe gaat de actieradius zich ontwikkelen, wat wordt de taakverdeling tussen overheid en bedrijfsleven en wat moet de ANWB haar 4 miljoen leden leren over de elektrische auto? Climate Neutral Group: case Uitgeverij Noordhoff Bij Noordhoff is transport (circa 100 auto’s) verantwoordelijk voor 52% van de carbon footprint van dit bedrijf. De Climate Neutral Group heeft het wagenpark van de uitgeverij in kaart gebracht en heeft geprobeerd de medewerkers te stimuleren tot een efficiënter autogebruik met behulp van soort bon/malus systeem. Case: wat kun je doen aan je wagenpark? Hoe kun je medewerkers stimuleren om efficiënter te gaan rijden? KIA Nederland Naar aanleiding van de film ‘An incovenient truth’ van Al Gore heeft KIA besloten zich in te zetten voor duurzaamheid. Dit beleid rust op drie pijlers: informeren (wat doet de producent om duurzaamheid auto’s te vergroten?), reduceren (klanten informeren over het ‘nieuwe rijden’) en compenseren (hoe kunnen wij de CO2-uitstoot van onze klanten compenseren?) Case: hoe breng je binnen een korte periode een idee daadwerkelijk tot uitvoering (de ‘wekkertheorie)?

PROEFRIT DEELNEMERSTEST: ELEKTRISCH RIJDEN VEELBELOVEND! Op het theoretisch deel van de koplopersbijeenkomst volgde het praktijkgedeelte. Gastheer Athlon bood de bezoekers aan om een proefrit in een elektrisch auto te maken. Er was keus uit de Tesla Roadster en een splinternieuwe Nissan Leaf! Een stille en toch enerverende ervaring. De enthousiaste reacties doen vermoeden dat dit duurzame type auto een florissante toekomst tegemoet gaat. Ook konden de deelnemers een profrit maken op een Bamboofiets van Eerlijke Kansen. Zowel opvouwbaar als ATB. Dit verslag is opgesteld door Bosma Communicatie en PR

Bijlage 1:

Het Duurzame Mobiliteitsplan van Athlon Car Lease

In het Duurzame Mobiliteitsplan van Athlon staat het volgende vijf stappen plan centraal: Stap 1. Is reizen écht noodzakelijk? In aansluiting op het ‘nieuwe werken’ raadt Athlon de leaserijder aan zich allereerst af te vragen of reizen écht noodzakelijk is. Kan ik ook thuis of op een locatie dicht bij huis werken? Hiervoor biedt de leasemaatschappij een Regus Goldcard tegen een sterk gereduceerd tarief aan waarmee de kaarthouder op tientallen plaatsen in Nederland gebruik maken van ingerichte kantoorruimten. Stap 2. Hoe ga je reizen? De tweede stap is bewust nadenken over alternatieve vormen van vervoer. Als reizen inderdaad noodzakelijk blijkt, vraag je dan af hoe je het liefst wilt reizen. Met je eigen auto, carpoolend of toch liever per trein? Om het reizen met de trein te bevorderen, biedt Athlon de NS-Business Card aan. Een treinkilometer levert namelijk slechts een derde van de CO2-uitstoot van een autokilometer. Bovendien is de treinreiziger op sommige momenten eerder en makkelijker op de plaats van bestemming. Stap 3. Kies een energiezuinige auto Als leaserijders de keuze maken om met de auto te gaan, stimuleert Athlon hen om in relatief schone auto’s te rijden met een A, B of C energielabel. Stap 4. Rijd zo zuinig mogelijk Athlon ziet leaserijders graag zo energiezuinig mogelijk rijden. Met het oog daarop heeft zij het motivatieprogramma Save Lease ontwikkeld, dat leidt tot een vermindering van de CO2-uitstoot én tot besparingen op de brandstofkosten. Stap 5: Compenseren De laatste stap betreft het compenseren van de CO2-uitstoot die in de vier vorige stappen nog niet zijn vermeden. Athlon stimuleert haar klanten bovendien om de besparingen die een bedrijf realiseert gedeeltelijk te herinvesteren in het verder verduurzamen van de mobiliteit. Dit levert in een latere fase weer verdere besparingen op die opnieuw geïnvesteerd kunnen worden.

Bijlage 2:

REACTIES DEELNEMERS TIJDENS DE DEELGROEPEN

Tijdens deelgroepen konden de aanwezigen met de 8 inleiders verder van gedachten wisselen over Duurzame Mobiliteit. Onderstaand een overzicht van de ideeën die de gespreksdeelnemers noteerden. ATHLON Vraag: Hoe betrek je medewerkers bij duurzame mobiliteit?  Statussymbool  Gedragsverandering: HR: work-life-balance.  Kosten reduceren  CO2-reductie  Mobiliteitsbudget?  Er zelf ook wat voor terug krijgen: duurzaamheid, comfort, luxe, gemak, vrijheid, eenvoud, OV-jaarkaart, vouwfiets, parkeerproblemen oplossen, geen files, elektrische scooter, Segways  CO2-ladder tendens  Frontrunners zoeken: per land, per bedrijf Ideeën deelnemers werkgroep:  49 weken per jaar: kleine, zuinige auto  3 weken: grote huurauto voor vakantie  Veranderingen zijn (nog) kostengestuurd!  HR is ingang/sleutel  Vouwfiets in kofferbak?  Nieuwe generatie, meer gericht op vrijheid/work-life balans. Vul de P van people in!  Gedragsonderzoek HNW  Gedrags beïnvloeding. Wie betaalt dit?  Prikkel medewerkers bij keuze mobiliteit  Kostenbewustzijn medewerkers  Mobiliteitsscan uitzoeken om te bepalen of het mogelijk is om persoonsgebonden mobiliteitsbudget in te voeren. Samen met bijvoorbeeld HRM en de afdeling inkoop  Is de behoefte aan andere mobiliteitsoplossing inderdaad groter dan nu vaak wordt verondersteld?  Behouden wat je kent. “Onbekend maakt onbemind” KOFFIEBRANDERIJ PEEZE  Groengas op koffieprut  Je doet genoeg.  Lege vrachtwagens terug  Overheid wordt gezien als kosten-kiezer, niet als mvo-kiezer.  ‘B2D’business to Deutschland. Is dit een optie voor Peeze’s logistieke wens?  Overweeg opnieuw je samenwerkingspartner  Kan je met kruidenier in het kader van Lean and Green een win-win situatie realiseren.  Klant belang geven bij optimaal gedrag ( bestel- en levertijd bij bv. logistieke planning)  Kun je retourstromen verwaarden?  Retourstromen waarderen VAN GANSEWINKEL  Noodzaak van dergelijke innovatieve concepten en het relatieve voorloperschap  Elektrisch = business case want goedkoper ( wel anders..)  100% elektrisch, nog niet algemeen inzetbaar  Innovatief

     

Nieuwe concepten Leiderschap Onderhouds armer veiliger en energie zuiniger uitvoeren van E-vuilniswagen. Afval bestaat niet! I.s.m. klanten hergebruik afval, maar ook advies toe te passen materialen. MVO-beleid en elektrisch vervoer leidend bij keuze aanbesteding. Van Gansewinkel = meer samenwerking in de keten met klanten voor nieuwe diensten en producten.

DELTA LLOYD  Voor bedrijven: personeel, mobiliteitsplannen.  Bewustwording creëren + communiceren  Mobility coach  Bewustwording. Mobiliteitsbehoefte.  Weten wat de alternatieven zijn. ANWB  Prikkel consument  Lobby betrouwbaarheid overheid inzake fiscalisering autogebruik  Gemak en vrijheid voor de gebruiker  Eerlijk zijn: ook nadelen communiceren!  EV-scan bij ANWB-leden  Rivella  Totaal concept elektrisch rijden: oplaadpunt in de bus; vervanging auto; ov-vervoer.  Droom = je elektrische auto thuis opladen met zelf, op je eigen dak, opgewekte zonneenergie.  Fun = gedrag beïnvloeden NOORDHOF UITGEVERIJ/CLIMATE NEUTRAL GROUP  Er is al behoefte aan andere mobiliteit  Gezamenlijke inzet binnen organisatie bevorderen om doelen te bereiken.  Onderlinge competitie stimuleren  Substituut voor aanpassing gedrag  ‘Eerst poen, dan groen’. SLIM RIJDEN  Wat wordt het doel van de ING mobiliteitsindex?  ‘Wisselgeld’ draagvlak  Status (auto/kamer)  Gedrag versus regulering  Voorbeeldgedrag (top)management  Ondernemer binnen onderneming  Top-down; down-top. KIA NL  Samenwerking in branche om project verder te brengen  Behapbaar maken/houden van duurzaamheidsambitie is de sleutel voor het in gang houden van MVO- acties.  Welke trends bij de consument?  ‘Wekkertheorie’  KIA/Z-Korea – CO2/Kyoto?  Van Core-business naar Al Gore business  Koppel MVO ook aan marketing. Pay off: ‘Afval bestaat niet.  CO2-uitstoot bestaat niet!’