2008
JAARVERSLAG
BIBLIOTHEEK ALMERE
INHOUDSOPGAVE
2
VOORWOORD
4
NIEUW
6
ePortal Nieuwbouw Zinderende zondag Pink Cupcake Campaign Collectie
6 7 8 9 10
ACTIVITEITEN
11
Kinderboekenweek Cultuurnacht Nederland Leest Workshops Poëzieprijs
11 11 12 12 13
OPVALLEND
14
Telemarketing Tumult! Educatie www.jonginalmere.nl
14 14 15 15
RESULTATEN
16
ONTWIKKELINGEN IN….
18
Stad Buiten Haven
18 19 19
INFORMATIENETWERK
20
WSF Europe Direct WerkZat
20 21 21
ORGANISATIE
22
Raad van Toezicht Reorganisatie Strategisch beleidsplan HRM Digitale dienstverlening Financiën Klachtenmanagement Ondernemingsraad
22 22 23 23 23 25 27 27
COLOFON
29
3
VOORWOORD Enerverend, een passend woord voor het afgelopen jaar. Er gebeurde veel: Zinderende Zondag en het ePortal werden gelanceerd, de Kinderboekenweek beleefde de landelijke afsluiting op spectaculaire wijze in Almere. Er werd geld ingezameld voor Pink Ribbon en de Cultuurnacht en Nederland Leest trokken meer bezoekers dan het voorgaande jaar. En, heel belangrijk: het ledenaantal en het aantal bezoekers bleef stijgen. De bouw van de nieuwe bibliotheek liep in 2008 helaas verdere vertraging op. Er waren problemen met het aanbrengen van de enorme gevelplaten. Een speciaal veiligheidsplan was nodig om, vooral in de nacht, de platen aan te kunnen brengen. Daarna is hard gewerkt aan de invulling en uitvoering van het auditorium. Als het gebouw helemaal klaar en ingericht is, en dan praten we echt over 2010, is Almere een markant gebouw en een zeer bijzondere bibliotheek rijker. De Almeerders kunnen daar zeer veel van verwachten! Namens de Raad van Toezicht wil ik iedereen, en vooral de medewerkers van de bibliotheek, bedanken voor hun inzet en bijdrage aan deze succesvolle organisatie. Hoe succesvol? Dat kunt u lezen in dit jaarverslag van de directeur. Ron Müller Voorzitter Raad van Toezicht
4
5
NIEUW! ePortal Op 25 september 2008 opende wethouder Arno Visser officieel de ePortal tijdens een goed bezocht symposium in Filmtheater Cinescope. De ePortal is een uitleensysteem voor digitale media ontwikkeld door NBD/Biblion, de dienstverlenende organisatie voor bibliotheken. Bibliotheek Almere was de eerste bibliotheek in Nederland die, via de ePortal, de mogelijkheid van het online lenen (zowel thuis via een eenmalige registratie als in de bibliotheek) van eBooks en eAudiobestanden aan haar klanten aanbood. De ePortal startte met een omvang van zo’n 150 Nederlandstalige eBooks en 100 eAudiobooks. Deze collectie zal jaarlijks met enkele honderden titels groeien. Als de bevindingen tijdens de pilotperiode (tot en met april 2009) positief zijn, zal de dienst aan alle openbare bibliotheken in Nederland worden aangeboden. Tot en met eind 2008 registreerden zo’n 150 gebruikers zich die ruim 330 titels laadden of lazen.
Nieuwbouw De bouw van de nieuwe bibliotheek in Stad vorderde in 2008 zeer traag. Na goedkeuring van het veiligheidsplan konden eindelijk de gevelplaten aangebracht worden. Dat gebeurde grotendeels ’s nachts in verband met de veiligheid van het winkelend publiek. In aansluiting daarop werden de glazen puien geplaatst. Halverwege het jaar is tijdens een speciale bijeenkomst een grote stap gezet in de opzet en uitvoering van het auditorium. Dit alles met een fraaie maquette als leidraad. De laatste controles over de maatvoering van de kasten hebben plaats gevonden. Na oplevering van een modelkast zal de productie gestart worden. Thonik, het bureau dat de nieuwe huisstijl ontwierp, gaf halverwege het jaar het voltallige personeel uitleg over de opzet en gedachten achter de vormgeving. Op hoofdlijnen is gekozen voor grafische en fotografische beelden. Op de sobere inrichting van de bibliotheek heeft deze huisstijl een bijzonder kleurrijk effect. Tijdens dezelfde meeting is ook de verdeling van de kantoorruimte aan de orde geweest. Zoals het er nu naar uitziet, zal de nieuwe bibliotheek in Stad in de herfst van 2009 worden opgeleverd. Vervolgens gaat de aandacht uit naar de inrichting en verhuizing, waarna de bibliotheek begin 2010 haar klanten daadwerkelijk in het nieuwe pand kan ontvangen.
6
7
NIEUW! Zinderende zondag Om de zondagopenstelling die in 2008 gestalte kreeg, te promoten, verzorgde de bibliotheek op die dag activiteiten met een thema. In januari was er in het kader van de landelijke gedichtendag aandacht voor poëzie. De Poëzie Jukebox trad op en droeg op verzoek van de klant gedichten voor. In maart was er aandacht voor spirituele zaken tijdens ‘Mindstylezondag’. De programmering voor april stond in het teken van ‘De maand van de filosofie’ met ‘Wonen in de stad’ als thema. Voor kinderen was er een filosofie workshop ‘Vliegeren’. Daarnaast werd in samenwerking met Casla een rondvaart en wandeling gehouden door Almere, dat door De Volkskrant was uitgeroepen tot ‘De lelijkste stad van Nederland’. De deelnemers werden actief bij de rondleiding betrokken. Voor de laatste themazondag van het voorseizoen stond ‘Proef Italië’ op het programma. Een in Italiaanse sfeer omgetoverde bibliotheek bezorgde de bezoekers een verrassende middag met onder andere de workshop ‘Pizza & Pasta’ voor kinderen en een lezing ‘Pasta!’ door culinair journalist
8
Onno Kleyn. Vanaf september 2008 kreeg de nieuwe programmering ‘Zinderende Zondag’ gestalte. Er is voor deze programmering gekozen om de Almeerder alvast kennis te laten maken met een nieuw aspect van de bibliotheek. Vanaf de opening van de nieuwe hoofdvestiging krijgt de bibliotheek namelijk beschikking over een theaterzaal. Hierin gaat de bibliotheek verschillende voorstellingen en activiteiten aanbieden. Omdat er binnen de huidige bibliotheek geen ruimte is om voorstellingen te laten plaatsvinden, is elke eerste zondag van de maand een zaal in Filmtheater Cinescope gehuurd. Deze zaal werd omgebouwd tot een theater waar professionele kindervoorstellingen werden vertoond. De voorstellingen werden in 2008 positief ontvangen en gaven de klanten een goed beeld van wat ze kunnen verwachten wanneer de bibliotheek haar nieuwe theaterzaal tot haar beschikking heeft. De overige zondagen van de maand bood de bibliotheek gratis workshops aan voor kinderen tot twaalf jaar. Zowel de voorstellingen als de workshops worden ook in 2009 aangeboden.
Pink Cupcake Campaign In de maand oktober organiseerde Bibliotheek Almere ‘Join the Pink Cupcake Campaign!’ Dit in het kader van de borstkankermaand. Met deze campagne wilde de bibliotheek alle vrouwen in Almere warm maken voor het bakken van roze cupcakes. In de vestigingen van de bibliotheek waren speciale Pink Cupcake pakketten verkrijgbaar. De opbrengst van de verkoop kwam volledig ten goede aan de Stichting Pink Ribbon. Daarnaast organiseerde de bibliotheek tijdens de campagnemaand nog twee activiteiten: een workshop cupcakes versieren en een informatiedag in samenwerking met het Flevoziekenhuis. Het Pink Cupcake pakket werd door de bibliotheek zelf samengesteld en verpakt in een trendy tasje. De inhoud van het pakket,
Het Pink Cupcake pakket is, zolang de voorraad strekt, verkrijgbaar bij alle filialen van Bibliotheek Almere
gesponsord door Albert Heijn XL Almere, bestond uit een pak cupcake mix, bakvormpjes, glazuur en eetbare versiering. Stichting Pink Ribbon voorzag het tasje van een leuk presentje. De opbrengst van € 1.372,50 werd door de heer R. Storm, manager van Albert Heijn XL, overhandigd aan mevrouw J. Visser van Stichting Pink Ribbon. De campagne krijgt in 2009 een vervolg.
9
Activiteiten Kinderboekenweek
Collectie In 2008 is het collectiebeleid geactualiseerd, ook in aanloop naar de nieuwe centrale vestiging eind 2009. In dit nieuwe beleid bestond vooral de wens om meer centraal aan te schaffen, en dat te doen met minder medewerkers. Bureau Leemans en projectbureau Gideon startten met de ontwikkeling van een collectiemodel, waarin zij de collectie in kwantitatieve en kwalitatieve zin omschreven. Door ruimtegebrek in alle vestigingen en door een veranderde kijk op de hoeveelheid media die nodig is om klanten optimaal te bedienen, is halverwege 2008 besloten minder banden te bestellen. Ook is afgesproken de collectie bladmuziek in te krimpen. De stijging van de uitlening van audiovisuele materialen (AVM: cd’s, dvd’s,cd-roms, luisterboeken) zette zich door. Reden om die collecties op peil te houden. Het veranderende consumentengedrag en
de ontwikkelingen op technologisch gebied (downloaden / gebruik internet!) worden echter op de voet gevolgd. Nieuw in het assortiment was de daisy-rom, die apart of met bijbehorende daisy-romspeler, geleend kan worden. Hiermee wil de bibliotheek slechtziende en dyslectische klanten beter bedienen. Ook startte de bibliotheek met de aanschaf en uitlening van uitleenbare games. De collectie en het gebruik in de Boekanier, de brede school in Almere Buiten, was nodig aan evaluatie en bijstelling toe. De collectie is eind 2008 grondig gesaneerd. De boekverkoop was ook in 2008 weer een vertrouwde activiteit: tweemaal per jaar in de vestigingen, tweemaal in de centrale bibliotheek. Vele duizenden afgeschreven boeken en andere media verwisselden voor een luttel bedrag van eigenaar.
In 2008 had Bibliotheek Almere de primeur om op zaterdag 11 oktober Kinderboekenweek landelijk af te sluiten met een groots opgezet feest rondom het thema poëzie. Op deze dag kwamen er 3.500 bezoekers naar Schouwburg Almere om daar verschillende activiteiten bij te wonen: workshops, schrijven aan het langste kindergedicht, speeddaten met bekende kinderboekenschrijvers, een kinderboekenmarkt, voorlezen en een speurtocht door het stadshart van Almere. Dichter des Vaderlands, Driek van Wissen, schreef een speciaal gedicht voor Almere en burgemeester Annemarie Jorritsma huldigde de winnaars van de rijm- en rap wedstrijd. De landelijke slotmanifestatie, die werd gehouden in samenwerking met de stichting CPNB, werd op spetterende wijze afgesloten door presentator Sipke Jan Bousema en kinderboekenschijver Hans Hagen. Voorafgaand aan de slotdag verzorgde team Educatie in samenwerking met Faust Theaterschool activiteiten op Almeerse basisscholen. Daar deden in totaal zeshonderd kinderen aan mee. Ook was er een speciaal Kinderboekenweekprogramma voor groepen van het primair onderwijs. Hier deden zeventien groepen aan mee. De gedichten die per groep werden gemaakt, zijn verzameld en gebundeld. Kinderboekenweek Almere was een samenwerkingsverband tussen Schouwburg Almere en Bibliotheek Almere, waarbij ook de Nederlandse Spoorwegen, Faust Theaterschool en de boekhandels in Almere hun bijdrage hebben geleverd.
Cultuurnacht Cultuurnacht Almere pakte in 2008 voor de tweede keer uit. Op zaterdag 13 september waren de Esplanade en het Forum in het Stadshart het decor voor de start van een nieuw cultureel seizoen. De Cultuurnacht werd om acht uur ’s avonds op de Esplanade geopend door Arno Visser, wethouder van cultuur, gevolgd door een wervelend optreden van ISH. Tot één uur ’s nachts was het cultuur proeven in alle soorten en maten. Cultuurnacht 2008 was een initiatief van het DOCA, uitgevoerd door Kunstencentrum ‘de Kunstlinie’, Schouwburg Almere, Bibliotheek Almere, Casla, Museum De Paviljoens en Corrosia! De tweede editie van de Cultuurnacht trok dit jaar ongeveer 4.000 bezoekers.
10
11
Poëzieprijs
Nederland Leest Op vrijdagochtend 17 oktober 11.00 uur gaf de Almeerse wethouder Arno Visser in Bibliotheek Stad het officiële startsein voor de derde editie van de landelijke leescampagne ‘Nederland Leest’. Vanaf dat moment konden alle leden van de bibliotheek het boek ‘Twee vrouwen’ van Harry Mulisch gratis ophalen bij de bibliotheek. Daar maakten 3.500 leden gebruik van. Nederland Leest heeft tot doel zoveel mogelijk lezende inwoners van ons land over een boek in discussie te laten gaan. De bibliotheek ondersteunde dit streven, naast het uitdelen van de gratis boeken, met een aantal activiteiten. Zo organiseerde de bibliotheek een speciale expositie over de jaren zeventig in Stad, werd de verfilming van het boek (‘Twice a woman’) getoond en vond er een literaire lunch met Annejet van Zijl (bekend van het boek Sonny Boy) plaats. Deze bekende schrijfster deelde tijdens de lunch in filmtheater Cinescope haar ervaringen met het boek ‘Twee vrouwen’ met de aanwezige bezoekers. In totaal kwamen er zo’n zestig geïnteresseerden op de activiteiten af.
Workshops In mei 2008 startte de bibliotheek met een serie informatieve en creatieve workshops. Zo werd in mei een workshop porselein schilderen georganiseerd en in juni de workshop ‘Durf jij anders te kijken naar jezelf?’ De twee grootste succesnummers onder de workshops waren ‘Verrassend inpakken’ op 20 november en de workshops in het kader
12
van de Pink Cupcake Campaign. Tijdens deze workshops, gehouden in Stad, Buiten én Haven, konden deelnemers onder begeleiding van een professional cupcakes versieren. Daarnaast werd nog een workshop ‘Tweetalig opvoeden’ georganiseerd, in samenwerking met Logopedie GGD Flevoland, Avanti en Spaanstalige ouders.
Het thema ‘Nacht’ was in 2008 de inspiratiebron voor dichters die deelnamen aan de Selexyz Scheltema Almere Poëzieprijs. Een thema dat op diverse manieren poëtisch belicht werd. Opvallend was dat veel dichters vaak een wat sombere invalshoek uitkozen. In de categorie volwassenen kwam een recordaantal inzendingen binnen. In 2007 kwamen er 189 gedichten van volwassenen binnen, in 2008 waren het er 221. De jongeren bleven dit jaar echter achter qua aantal inzendingen: 51 gedichten. Hierbij moet opgemerkt worden dat de kwaliteit van de gedichten van de jongeren van een zodanig hoog niveau was dat het de jury verrast heeft. Ook dit jaar heeft de Almere Poëzieprijs buiten de grenzen van de provincie Flevoland zijn weg gevonden. De zuiderburen (België) waren weer goed vertegenwoordigd, zowel in de categorie jongeren als volwassenen, de verste inzending kwam dit jaar echter uit Curaçao. De genomineerde gedichten werden op woensdag 14 mei gepubliceerd in Almere Vandaag. Hiermee kreeg de Almeerse bevolking de mogelijkheid hun voorkeurstem uit
te brengen voor de Publieksprijs, beschikbaar gesteld door de vereniging Aldichter. Veel Almeerders maakten gebruik van deze mogelijkheid: er werden 993 voorkeurstemmen uitgebracht. Met de definitieve keuze van de officiële jury, kwamen de volgende winnaars uit de bus: Categorie Volwassenen: Eerste prijs: Vicky Francken met het gedicht Ruiters Tweede prijs: Femia Cools met het gedicht Leegte Derde prijs ex aequo: Max Lerou met het gedicht Mulisch baby – ich habe angst Bert Deben met het gedicht Ik ben vannacht jouw toevluchtsoord Categorie jongeren: Eerste prijs: Marouscha Haak met het gedicht Zwarte weduwe Tweede prijs: Charlene Winne met het gedicht Het decemberde Derde prijs: Marlon van Weelden met het gedicht Eénnachtsvlinder
13
Tumult Voor Tumult was 2008 een apart jaar. Er moesten twee periodes ‘Actieplan Cultuurbereik’ geëvalueerd worden en tegelijkertijd moest worden meegedacht met de gemeente over een doorstart van Tumult. Daarbij bestond de mogelijkheid dat Tumult misschien wel met het laatste jaar bezig was. De gewone werkzaamheden - het initiëren, begeleiden, binnen halen en bezoeken van projecten - liep naast deze zaken gewoon door. De evaluatie resulteerde in een flitsend Tumult magazine. Hierin kwamen enkele bekende Almeerders aan het woord, evenals een aantal initiators van Tumult projecten. Ook was er een onderzoek naar de werkzaamheden van Tumult in opgenomen en
14
OPVALLEND gaven de cultureel netwerkers van Tumult hun visie op acht jaar Tumult in Almere. Al met al een informatief en leesbaar magazine dat een mooi beeld gaf van de werkzaamheden. Eind 2008 werd besloten te stoppen met het project Tumult. Reden: de gemeente gaat culturele activiteiten decentraliseren binnen de diverse wijken binnen Almere. Tumult realiseerde in 2008 veertig projecten. Opvallend was de verschuiving van veel hip hop/urban projecten naar beeldende kunst projecten. Er bleek een nieuwe lichting initiators de weg naar Tumult te hebben gevonden. Hierdoor is een grote bijdrage geleverd aan de diversiteit van culturele projecten in Almere en aan een grotere bekendheid van Tumult.
Educatie Bibliotheek Almere zoekt met haar team Educatie actief samenwerking met onderwijsinstellingen. Doelstelling is de ondersteuning van het onderwijs met bibliothecaire diensten. Er wordt onderscheid gemaakt tussen voorschools onderwijs, primair onderwijs en voortgezet onderwijs. In 2008 zijn er diverse mijlpalen bereikt. Zo werden alle peuters van de peuterspeelzalen van Stichting de Schoor lid van Bibliotheek Almere en werd bij de landelijke Voorleeswedstrijd de Almeerse kandidate tweede. In veertig weken tijd zijn meer dan vierhonderd groepen door de bibliotheek bezocht of ontvangen. Het samenwerkingsproject met het ROC en Flevomeer Bibliotheek – ‘Ik leef en leer nu’ - is meer dan succesvol verlopen. Alle vrouwen tussen de achttien en vijftig plus die lid zijn van de bibliotheek konden gratis een cursus volgen. Vijfhonderd vrouwen gaven
zich voor deze cursus op. In het najaar van 2009, tijdens het ‘Festival van het Leren’, zal dit project een vervolg krijgen in samenwerking met ROC Flevoland. Het project ‘Mediawijs in de polder’ is in 2008 van start gegaan. Acht mediacoaches, waarvan vier van Bibliotheek Almere gaan mediawijze programma’s maken voor laaggeletterden en leerlingen voor het VO en HBO. Tot slot is nog het project ‘Kunst van Lezen’ is van start gegaan. Voor dit landelijke project verzorgt Bibliotheek Almere een pilot met vijf basisscholen. Het initiatief van het project ligt bij de VOB (Vereniging Openbare Bibliotheken) en de Stichting Lezen. Binnen de pilot is de opdracht het bevorderen van leesplezier met de achterliggende gedachte: als kinderen met meer plezier lezen, gaan ze beter lezen en gaan ze beter presteren. Het project loopt tot de zomervakantie van 2010.
Telemarketing
www.jonginalmere.nl
Net als de twee voorgaande jaren heeft Bibliotheek Almere ook in 2008 een ledenwerfactie gehouden. In de weken voorafgaand aan de Boekenweek werd door een callcenter een belactie gehouden. De bibliotheek bood een aantal extra’s (korting op het abonnement bij afgifte van een automatische incasso en een boekenbon) aan voor wie tijdens de Boekenweek lid werd. Dit heeft geresulteerd in 425 nieuwe leden. Voor een bibliotheek is een marketingactie als deze uitzonderlijk. De resultaten spreken echter voor zich. Ook in de komende jaren zal de bibliotheek deze ledenwerfactie blijven uitvoeren.
In 2008 zijn de voorbereidingen getroffen voor de lancering van de website www.jonginalmere.nl. Op deze website kunnen Almeerse jongeren tussen twaalf en 23 jaar terecht voor informatie over onderwerpen zoals gezondheid, cultuur, onderwijs, sport, sex en uitgaan in Almere. De site biedt naast algemene informatie ook verwijzingen naar díe organisaties die actief zijn op de genoemde onderwerpen. De module ‘vraag het de schooldokter’ biedt jongeren de mogelijkheid anoniem digitaal vragen te stellen en beantwoord te krijgen. Jonginalmere.nl is een initiatief van de gemeente, Bibliotheek Almere en de GGD. De website wordt met een aantal schoolbezoeken begin 2009 officieel gelanceerd.
15
De cijfers van 2008 laten een positief beeld zien: het aantal leners steeg met tien procent, het aantal bezoekers met twaalf. Wel daalde het aantal uitleningen met 0,66%. De aantallen bezoekers en uitleningen bleven achter op de prognoses. Deze waren echter nog gebaseerd op de ingebruikname van de nieuwe bibliotheek van Stad in het najaar van 2008. Juist van de verhuizing naar het nieuwe gebouw wordt een stijging van de cijfers verwacht.
Leners Stad Buiten Haven Boekanier Totaal
2008
2007
34.456 14.389 5.846 355 55.046
31.727 12.600 5.480 424 50.231
De groei in leners is ruim boven begroot. Dit is in belangrijke mate te danken aan de telemarketingactiviteiten tijdens Boekenweek, de schoolabonnementen en de acties om het aantal opzeggers terug te dringen.
Bezoekers Stad Buiten Haven Virtuele bezoekers Totaal
2008
2007
391.425 150.042 98.640 174.409 814.516
387.809 151.391 100.610 157.317 797.127
Meer mensen dan in 2007 bezochten de vestiging Stad en de website. De grootste stijger is de ‘vierde vestiging’, de digitale bibliotheek (website). De stijging in aantallen bezoekers in Stad is opmerkelijk, aangezien de meeste bibliotheken te maken hebben met dalende cijfers, zoals ook te zien is in Haven en Buiten, die achterbleven op de prognoses. De zondagopening in Stad en de verschuiving van de openingstijden van vrijdagavond naar vrijdagochtend in Stad, hebben bijgedragen aan de stijging van het aantal bezoekers.
Uitleningen Stad Buiten Haven Boekanier Totaal
2008
2007
813.778 361.164 164.234 9.191 1.348.367
812.269 371.908 161.897 11.072 1.357.146
Ten opzichte van 2007 zijn er minder uitleningen gerealiseerd, ruim 9.000 minder. Vooral de non-fictie, zowel bij de jeugd als bij de volwassenen, daalde. De verklaring is dat steeds meer mensen informatie via internet zoeken. Het aantal uitleningen van audiovisuele media is ten opzichte van vorig jaar verder gestegen met ongeveer 5.000, een stijging van 10%.
Collectie
2008
2007
209.730 80.169 49.815 7.087 31.932 7.193 385.926
205.373 80.779 50.302 7.411 32.587 8.034 384.486
Openingsuren
2008
2007
Stad Buiten Haven Boekanier Totaal
49,1 29 30 12 120,1
47,5 26 24 12 97,5
Stad Buiten Haven Boekanier Collectie SFB In bestelling Totaal
RESULTAAT
16
17
ONTWIKKELINGEN IN… Stad Met ingang van september 2008 is in de vestiging Stad een nieuw zelfservicesysteem in gebruik genomen. In tegenstelling tot het oude systeem werkt dit niet meer op basis van barcodes, maar op basis van Radio Frequency Identification (RFID), met behulp van een chip in alle media. Klanten zien nu op het scherm welke titels nog op hun kaart staan (die ze vervolgens zelf kunnen verlengen, zonder materiaal ter plaatse) en welke ze willen lenen. Het nieuwe systeem geeft dus meer duidelijkheid aan de klant, maar is daarnaast ook sneller. Om RFID mogelijk te maken is in de vestigingen in Stad en Buiten (Haven werkte al met RFID) hard gewerkt om alle media van een chip te voorzien. Een behoorlijke klus die in samenwerking met
reïntegratiebedrijf Kompaan tot uitvoering is gebracht. Begin 2009 zullen zogenaamde intelligente openers voor audiovisuele media, zoals cd’s en dvd’s worden geplaatst, zodat de klant ook deze materialen zelf kan lenen en hiervoor niet meer naar de uitleenbalie hoeft. Sinds september 2008 is iedere donderdagavond een medewerker van het JongerenInformatiePunt (JIP), onderdeel van Welzijnssticht De Schoor, in de vestiging Stad aanwezig. Hij of zij voorziet (ouders van) jongeren van informatie over alles wat hun bezighoudt in het dagelijks leven. Jongeren kunnen advies krijgen op gebied van sexualiteit, geld, drugs enzovoort.
Haven In tegenstelling tot 2007 heeft Haven een relatief rustig jaar achter de rug. Stond 2007 nog in het teken van herinrichten en de opening van het leescafé, 2008 was gericht op de vervolmaking van de vestiging. Er is veel aandacht besteed aan de bewegwijzering in het pand, die nu aansluit op de nieuwe inrichting en de huisstijl. Daarnaast was Haven aanwezig met een stand op de Kunstmarkt. Daarbij werd de nadruk gelegd op de exposities die in Haven en de andere bibliotheken te zien zijn en werd bezoekers een interessant abonnement op de bibliotheek aangeboden. In de bibliotheek in Haven zijn gedurende het jaar een aantal activiteiten georganiseerd: lezingen van schrijvers en workshops. In de maand april zijn de openingstijden verruimd naar 30 uur per week. Tegen het eind van het jaar is de collectie nader beschouwd.
Buiten De vestiging in Buiten heeft het winkelconcept verder uitgewerkt door her in te richten. De nieuwe namen van de winkels zijn doorgevoerd. Nieuwe meubels hebben nog meer sfeer gegeven. Alle materialen zijn gereed gemaakt om via RFID te kunnen worden verwerkt. De collectie is meteen onder de loep genomen en daar wordt volgend jaar verder aan gewerkt. Bibliotheken uit het gehele land zijn rondgeleid in deze vestiging om het winkelconcept zoals Bibliotheek Almere dat heeft ontwikkeld, te bekijken en ervaren.
18
19
INFORMATIENETWERK WSF Flevoland In 2008 heeft de Wetenschappelijke SteunFunctie Flevoland zich gestaag verder ontwikkeld. Niet alleen wat betreft activiteiten en collectievorming, maar vooral ook door samenwerking met externe partijen. Een paar opvallende zaken uit 2008:
Collectie De collectie voor de WSF-accentgebieden ‘Watermanagement en ‘New towns’ groeide verder. Boekencollecties van museum De Paviljoens, Museum Het Oude Raadhuis op Urk, Casla in Almere en De Verbeelding in Zeewolde, zijn in de bibliotheekcatalogus opgenomen. Het stadsarchief van Almere is eveneens via de bibliotheekcatalogus van Flevolandse bibliotheken doorzoekbaar. Complete teksten en afbeeldingen kunnen zo worden opgezocht.
Europe Direct Het Europe Direct Informatiepunt, dat is gevestigd op de tweede etage van de centrale bibliotheek, heeft als belangrijkste taak Europese informatie beschikbaar te stellen voor een breed publiek. Dit publiek heeft belangstelling voor onderwerpen die in het dagelijkse leven een belangrijke rol spelen. In 2008 zijn een aantal activiteiten georganiseerd, zoals de lancering van de Europese leskoffer, twee lezingen over water
(in samenwerking met WSF Flevoland) en een quiz over het Verdrag van Lissabon. Iedere maand werd een expositie ingericht over een belangrijk Europees thema. Europe Direct Almere maakt deel uit van een landelijk netwerk. In dat kader nam het informatie punt in 2008 deel aan diverse beurzen: de emigratiebeurs, de 50+ beurs en de online conferentie.
WSF Flevoland Bulletin Het derde WSF Flevoland Bulletin verscheen in april onder de titel ‘Almere – stad met cultureel erfgoed van allure’ van de hand van archeoloog Hans Peeters. Een deel van de oplage is door bureau archeologie van de Gemeente Almere overgenomen.
Cursus Archeologie Samen met bureau Archeologie van de Gemeente Almere heeft WSF Flevoland in het voorjaar van 2008 de cursus ‘Spitten in de polder’ georganiseerd. Het grote aantal aanmeldingen resulteerde in een herhaling van de cursus in het najaar.
Het DNA van Almere Als partner van Casla heeft WSF Flevoland een bijdrage geleverd - en meegewerkt aan de publicatie ‘Het DNA van Almere’ en het druk bezochte symposium dat werd georganiseerd naar aanleiding van het verschijnen van dit boek.
Lezingenreeks ‘Koude voeten in de polder’
Over de grens Presentatie over werken in het buitenland door Eures (CWI) adviseur Nina Rijnhout Donderdag
25 september 2008
van 15.30 tot 16.30 uur in Bibliotheek Almere Stad
Van de lezingen die WSF Flevoland heeft georganiseerd is ‘Koude voeten in de polder’ een extra vermelding waard. Deze serie waterlezingen werd georganiseerd met Europe Direct en VU Podium. De lezingen werden gehouden in Bibliotheek Almere en in FlevoMeer Bibliotheek Noordoostpolder en Dronten.
Toegang is gratis, maar reserveren is wel nodig. Dit kan per email:
[email protected] of via de klantenservice van de vestigingen van Bibliotheek Almere.
Website www.wsf-flevoland.nl Alle informatie over WSF Flevoland zoals de verzonden nieuwsbrieven, de collectie, de publicaties en de opgenomen lezingen, staan op de website www.wsf-flevoland.nl. Bezoekers van de website kunnen zich nu ook abonneren op RSS feeds van nieuwsberichten en de agenda. Ook bestaat inmiddels de mogelijkheid om te reageren op nieuwsberichten.
20
WerkZat Bibliotheek Almere startte in 2007 met het coachingsproject WerkZat, bestemd voor mensen die werk zoeken en mensen die een andere richting willen inslaan op de arbeidsmarkt. In 2008 kreeg het project verder gestalte met diverse ‘Werkshops’ die mensen actief begeleiden in hun zoektocht naar een (andere) baan. Naast de workshops was loopbaancoach Anita Keesman op gezette tijden in de bibliotheek aanwezig om mensen te helpen verschillende technieken te ontdekken die hen inzicht gaven op hun functioneren om zo het werkplezier (weer) te vergroten.
21
ORGANISATIE Raad van Toezicht De Raad van Toezicht bestond per 31 december 2008 uit de volgende leden: Ron Müller (voorzitter) Arno Timmermans Erik Berkelmans Ineke Lubbers Riekus Hatzmann, benoemd per 8 september 2008 Henk Smeeman, benoemd per 27 oktober 2008 De Raad kwam vijf keer bijeen. De belangrijkste agendapunten waren naast de jaarstukken (jaarverslag, jaarrekening en begroting): het Strategisch beleidsplan 2009 – 2012, de evaluatie van de Stichting Servicecentrum Flevolandse Bibliotheken (SFB), de managementrapportages en het financiële beleid voor de komende jaren. Natuurlijk vroegen ook de vorderingen (of het uitblijven daarvan) van de verschillende bouwprojecten de aandacht van de Raad.
Reorganisatie In 2008 werd de organisatie van de bibliotheek verder aangepast aan de verhuizing naar het nieuwe pand. In het plan ‘De Nieuwe Bibliotheek -De Nieuwe Organisatie’ is beschreven met welke organisatie de bibliotheek het meeste succes zal boeken. De hoofdlijnen van dit plan waren: - de herstructurering van de back-office in drie teams: Media, Educatie en het nieuwe team PPC (Profilering, Programmering & Content); - de vorming van een nieuw front-office-team in Stad met één teammanager, ondersteund door floormanagers voor de opera tionele leiding. De reorganisatie is gerealiseerd zonder gedwongen ontslagen. De herplaatsingen in de nieuwe en bestaande functies en de externe sollicitatieprocedures zijn met een positief resultaat afgerond. De afgesproken planning is gerealiseerd: alle medewerkers hadden op 1 maart 2008 duidelijkheid over hun plek in de nieuwe structuur. Meest opvallende wijziging in de organisatie was de vorming van de afdeling Profilering, Programmering en Content (PPC). Deze afdeling heeft diverse aandachtsgebieden: - formulemanagement; - programmering; - communicatie en grafische vormgeving; - collectievorming;
22
- - - - -
applicatiebeheer bicat en databasemanagement; digitale bibliotheek; webredactie; WSF Flevoland(Wetenschappelijke SteunFunctie); Tumult (tot eind december 2008).
Strategisch beleidsplan In 2008 heeft de bibliotheek invulling gegeven aan een nieuw strategisch plan voor de jaren 2009 tot en met 2012. Daarin wordt antwoord gegeven op vragen die de veranderende samenleving stelt. Het plan is de komende jaren een belangrijk instrument dat ervoor zorgt dat Bibliotheek Almere actueel en relevant blijft en haar rol in Almere versterkt en vergroot. Bibliotheek Almere is de plek waar iedere Almeerder terecht kan voor zijn of haar ontwikkeling en ontspanning. Een plek die de bezoeker prikkelt terug te komen. Om het publieke belang voor de periode van 2009 tot 2012 goed te blijven dienen, heeft de bibliotheek zeven strategische doelen geformuleerd: - meer klanten; - dichter bij de klanten; - de dienstverlening digitaler; - de bibliotheek als ‘the place to be’; - verbreding; - optimalisatie dienstverlening; - optimalisatie organisatie.
HRM Op 31 december 2008 had Bibliotheek Almere 123 medewerkers in dienst. Er kwamen vijftien nieuwe medewerkers in dienst, acht medewerkers gingen uit dienst. Het gemiddelde verzuimpercentage bij Bibliotheek Almere was dit jaar 1,97%. Nog niet eerder was het verzuim zó laag. In de maand september bedroeg het verzuim zelfs 0,75%. In de bibliotheekbranche lag het verzuim op 4,8 procent
Digitale dienstverlening In maart is in samenwerking met team Communicatie de eerste digitale nieuwsbrief van team Educatie verschenen voor het primair onderwijs. De nieuwsbrief voor voorschoolse instellingen werd eind 2008 voor het eerst verstuurd. De nieuwsbrief voor het primair onderwijs heeft 129 abonnees, er zijn 75 voorschoolse instellingen abonnee. Klanten van Bibliotheek Almere kunnen zich via de website ook aanmelden voor een algemene digitale nieuwsbrief. Zij worden via dit kanaal op de hoogte gehouden van alle activiteiten
23
en diensten die de bibliotheek organiseert en levert. In 2008 verschenen er acht nummers, er zijn inmiddels 2.721 abonnees. Al@din is meer dan een zoekmachine. Achter Al@din zit een landelijk netwerk van bibliothecarissen dat online allerhande vragen beantwoordt van klanten. Binnen Flevoland werden er 1.554 vragen gesteld. Binnen Almere waren dat er 499. In 2008 werd een provinciale promotiecampagne opgezet genaamd ‘Al@din Chat’. Het idee hierachter was de doelgroep jongeren tussen twaalf en twintig jaar te enthousiasmeren vragen via de chat aan Al@din te stellen, dit gedurende één actiemaand. Het project was succesvol. In totaal vonden er 1190 chats plaats. Deelnemers maakten in de actiemaand kans op een al@din USB stick (dagprijs), een Nintendo DS spelcomputer (weekprijs) en een Wii (hoofdprijs). De positieve evaluatie heeft geleid tot de aanbeveling bij de VOB om dit product structureel voor 2009 aan te bieden.
Financiën Balans per 31 december 2008 na resultaatbestemming.
Activa
€
Passiva
€
Materiële vaste activa
Eigen vermogen
Inventaris en inrichting Computerapparatuur Totaal
Weerstandsvermogen 391.439 Bestemmingsreserve media 53.888 Totaal 445.327
77.477 155.879 233.356
Vorderingen Debiteuren Omzetbelasting Overige vorderingen Overlopende activa Totaal Liquide middelen
Totaal activa
Kortlopende schulden
21.171 Schulden aan leveranciers 326.586 114.501 Belastingen, 465 Soc. Ver. Pensioenfonds 113.300 213.572 Gemeente Almere 812.484 349.709 Overlopende passiva 1.315.740 Totaal 2.568.110 2.430.372
3.013.437
Totaal passiva
3.013.437
Exploitatierekening 2008 Baten Subsidie inkomsten Subsidie tbv projecten Sociaal statuut Gebruikersinkomsten Overige bedrijfsopbrengsten Totaal baten
Lasten Personeelskosten Afschrijvingen materiële vaste activa Huisvestingskosten Aankoop, vervanging en bewerking media Organisatie en bestuurskosten Administratie en overige kosten Specifieke kosten Totaal lasten Financiële baten en lasten
Resultaat
24
€ 5.466.729 837.000 28.500 757.929 63.518 7.153.676
€ 3.726.942 87.241 1.045.100 1.111.710 321.019 355.921 232.932 6.880.865 67.516
340.327
25
Klachtenmanagement In 2008 ontving Bibliotheek Almere in totaal 119 klachten en 433 servicevragen. Het aantal klachten steeg iets ten opzichte van 2007. De klachten hadden voornamelijk betrekking op de ‘wij hebben u gemist’ actie. Ter bevordering van de klantcontacten is in juni 2008 aan ruim duizend leden die vanaf januari geen media meer hadden geleend een mailing verstuurd met daarin een waardebon voor een leeslampje dat men bij de klantenservice van alle vestigingen kon ophalen. Uit onderzoek is gebleken dat niet-actieve leden een groot afhaakrisico vormen. Het doel van deze actie was te voorkomen dat deze klanten hun lidmaatschap opzeiden. Er zijn 184 leners die als respons weer materialen zijn gaan lezen, er zijn 52 leden die zich uit hebben laten schrijven en 38 aangeschreven klanten hebben de waardebon ingeleverd. Daarnaast hadden de klachten betrekking op incassovorderingen, de informatie op de website, het nieuwe bonnensysteem en de aquabrowser. Het aantal servicevragen steeg flink. In 2007 werden er nog 288 vragen gesteld. Alle vragen werden ingediend via de contactknop op de website. De servicevragen hadden betrekking op: opzegging abonnement of supplement, wijzigingen in adresgegevens, afgifte van automatisch incasso, data boekverkoop, reserveren/verlengen/catalogus, stages en sollicitaties en informatie over activiteiten.
Ondernemingsraad De reorganisatie die in 2008 werd doorgevoerd, had voor een aantal medewerkers een verandering van werkzaamheden tot gevolg. De OR zette zich in om de reorganisatie zo goed mogelijk te begeleiden. Ook hield de OR zich bezig met de zondagopenstelling in Almere Stad en de flex-uren. Verder stond het jaar 2008 voor de OR zelf in het teken van verandering: het was een verkiezingsjaar. Leden van de OR worden voor drie jaar gekozen. Daarna volgen er verkiezingen. OR-leden kunnen één keer herkozen worden voor een nieuwe zittingstermijn van drie jaar. De zittingstermijn start altijd op de eerste juli. Twee leden van de OR hadden aangegeven dat zij niet meer verkiesbaar wilden zijn. De verkiezingen zijn gehouden in juni. Gelukkig was het geen problemen kandidaten te werven die zitting wilde nemen in de OR. Na een spannende verkiezing waren er twee kandidaten met een zelfde aantal stemmen. Gelijk aan de verkiezing van december 2007 heeft het lot bepaald wie er zitting mocht nemen in de OR. De trekking werd verricht door de directeur. De OR bestaat uit zeven personen die werkzaam zijn binnen diverse teams en vestigingen van de bibliotheek. De nieuwe OR is in juli begonnen. Aangezien de nieuwe leden graag meer kennis wilden opdoen, heeft de OR in het najaar van 2008 al een aantal dagen scholing en training gehad.
26
27
COLOFON Colofon Raad van Toezicht De Raad van Toezicht bestond per 31 december 2008 uit de volgende leden: Ron Müller (voorzitter) Arno Timmermans Erik Berkelmans Ineke Lubbers Riekus Hatzmann, benoemd per 8 september 2008 Henk Smeeman, benoemd per 27 oktober 2008
Raad van Bestuur Chris Wiersma
Management Directeur: Chris Wiersma Manager Dienstverlening: Frans Bergfeld Manager Bedrijfsvoering: Michiel van den Bos Manager Human Resources: Joke van Oort- van Emst
Ondernemingsraad Voorzitter: Polly Rademaker Vice-voorzitter: Corrie Stokhof Secretaris: Ingrid Verwer Vice-secretaris: Yvonne Nagelkerken Leden: Hellen de Meijer, Ania ter Haar en Trees Westerhuis.
Samenstelling en eindredactie jaarverslag Nynke Noyons
Vormgeving en lay-out Sylvia Dreuning
Fotografie Sylvia Dreuning e.a.
Oplage
350 exemplaren
Contact
[email protected] 036-548 60 44 www.bibliotheekalmere.nl (het jaarverslag is te downloaden)
Relevante websites www.jonginalmere.nl www.wsf-flevoland.nl www.uitinalmere.nl
28
29
2008
JAARVERSLAG BIBLIOTHEEK ALMERE