Informatie over
Radiotherapie
Bereikbaarheid afdeling radiotherapie behandellocatie AMC Amsterdam Meibergdreef 9 1105 AZ Amsterdam AMC centrale:
(020) 566 91 11
Telefonische bereikbaarheid tussen 8.30 en 17.00 uur Radiotherapie balie 1 : (020) 566 34 33 Inplanbureau radiotherapie: (020) 566 60 98 Radiotherapie balie 2: (020) 566 42 45 Doktersassistenten: (020) 566 42 44 Voorlichting: (020) 566 89 96 (donderdagochtend tussen 10.00 en 11.00 uur) Fax: (020) 609 12 78
Academisch Medisch Centrum Meibergdreef 9 1105 AZ Amsterdam telefoon: 020-566 91 11
Bereikbaarheid afdeling radiotherapie behandellocatie Flevoziekenhuis Almere Hospitaalweg 1 1315 RA Almere Flevo centrale:
(036) 868 88 88
Telefonische bereikbaarheid tussen 8.30 en 17.00 uur Radiotherapie flevo: (036) 868 91 02 Inplanbureau radiotherapie: (020) 566 60 98 Doktersassistenten: (036) 868 91 07 Fax: (036) 868 90 42
Telefonische bereikbaarheid na werktijd voor beide locaties Dienstdoende arts: (020) 566 91 11 De dienstdoende arts is ‘s avonds, ’s nachts en in het weekend bereikbaar via de receptie van het ziekenhuis.
Informatie op internet Bij www.amc.nl/radiotherapie kunt u uitgebreide informatie vinden van de meest behandelde ziektebeelden op onze afdeling. Door het gebruik van videobeelden kunt u een indruk krijgen wat de behandelingen inhouden. e-mail-adressen die u kunt gebruiken voor specifieke vragen binnen de afdeling radiotherapie:
[email protected] [email protected] [email protected] [email protected] Algemene websites: www.kwfkankerbestrijding.nl www.nfk.nl
Inhoudsopgave Voorwoord . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 Wie ontmoet u op de afdeling radiotherapie
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6
Wat is radiotherapie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 De eerste kennismaking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 De voorbereiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 De bestralingsbehandeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Bijwerkingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 Adres en route afd. radiotherapie behandellocatie AMC Amsterdam
. . . . . . . . .
24
Adres en route afd. radiotherapie behandellocatie Flevoziekenhuis Almere . 27
3
Uw behandelaar is:
U wordt behandeld op de afdeling radiotherapie locatie AMC Amsterdam. U wordt behandeld op de afdeling radiotherapie locatie Flevoziekenhuis Almere.
4
Voorwoord Deze brochure geeft u informatie over radiotherapie. We beschrijven de algemene gang van zaken rond een bestralingsbehandeling en vullen die aan met praktische informatie en nuttige adviezen. Van onze medewerkers ontvangt u alle informatie die voor u van belang kan zijn, maar de ervaring leert dat het prettig is om een en ander nog eens rustig na te lezen. Vandaar deze brochure; niet ter vervanging, maar wel ter ondersteuning van het persoonlijke contact met onze afdeling. Ook voor partners, familieleden en andere betrokkenen kan de brochure verhelderend zijn. Sinds het najaar 2008 kent onze afdeling twee behandellocaties: AMC Amsterdam en Flevoziekenhuis Almere. Wij willen zo de zorg beter toegankelijk maken in het bijzonder voor patiënten uit het verzorgingsgebied Flevopolder en omgeving. Wanneer u vragen of opmerkingen heeft naar aanleiding van deze brochure, dan horen wij dat graag. We zijn altijd bereid uw vragen te beantwoorden. Al onze medewerkers hechten veel belang aan een zo hoog mogelijke kwaliteit van zorgverlening. Wij zullen ons daar steeds voor inzetten. Ook op de website www.amc.nl/radiotherapie kunt u veel informatie vinden.
Prof. dr. C.C.E. Koning, afdelingshoofd radiotherapie
5
Wie ontmoet u op de afdeling radiotherapie? Op de afdeling radiotherapie werken mensen uit verschillende beroepsgroepen samen om uw behandeling zo goed mogelijk te laten verlopen:
De baliemedewerker De baliemedewerker regelt de administratie voor uw (taxi)vervoer en maakt de controle-afspraken met de radiotherapeut-oncoloog.
De radiotherapeut-oncoloog Dit is de medische specialist die u behandelt en onderzoekt. Het kan ook een specialist in opleiding voor radiotherapeut-oncoloog zijn, die in principe onder supervisie werkt.
De doktersassistent De doktersassistent prikt bloed en geeft adviezen, bijvoorbeeld over huidverzorging.
De physician assistent Dit is een assistent van de specialist die onder supervisie van de radiotherapeut-oncoloog prostaatkankerpatiënten en borstkankerpatiënten onderzoekt en behandelt.
De hyperthermist De hyperthermist werkt in opdracht van de radiotherapeut-oncoloog en is verantwoordelijk voor de technisch correcte voorbereiding en uitvoering van hyperthermie behandelingen.
De bestralingstherapeut (laborant) De bestralingstherapeut bereidt de bestralingen voor en voert ze uit. De assistent bestralingstherapeut De assistent voert samen met de bestralingstherapeut de bestraling uit. controle van uw bestralingsgegevens tijdens de behandeling
6
Wat is radiotherapie? Radiotherapie betekent behandeling door middel van straling. Straling wordt vooral gebruikt voor de behandeling van kwaadaardige kankergezwellen. Soms ook wordt een goedaardig gezwel of een andere aandoening bestraald. Na de bestraling blijft er geen straling in het lichaam achter. U bent dus niet radioactief. Er komt ook geen straling vrij in zweet, urine, ontlasting of sperma. Hoe werkt radiotherapie? Alle menselijke weefsels bestaan uit cellen. Deze cellen vernieuwen zich om bijvoorbeeld oude en beschadigde cellen te vervangen. Als die cel-
deling ontregeld is en cellen zich ongeremd gaan delen, kan er een gezwel ontstaan. Een gezwel kan goedaardig of kwaadaardig zijn. Een kwaadaardig gezwel, ofwel kanker, kan in de omringende gezonde weefsels groeien en uitzaaiingen veroorzaken. Straling doodt of beschadigt cellen. Kankercellen zijn gevoeliger voor straling dan de gezonde cellen rondom het gezwel. Gezonde cellen kunnen zich ook beter herstellen van lichte stralingsschade dan kankercellen. Een stralenbundel kan heel nauwkeurig op het te bestralen gebied worden gericht. Door de straling verspreid over de tijd en in kleine porties toe te dienen, krijgen gezonde cellen de gelegenheid zich te herstellen. De kankercellen kunnen dat niet of minder goed. Een behandeling duurt daarom meestal een paar weken. Bij het begin van de bestraling bepaalt de radiotherapeut hoe lang de behandeling zal duren. Dat verschilt van patiënt tot patiënt. Het schema kan tijdens de behandeling worden aangepast, bijvoorbeeld als uw toestand wijzigt. Als pijnbestrijding is vaak 1 bestraling voldoende. 7
De eerste kennismaking Inschrijven Bij uw eerste bezoek aan de afdeling radiotherapie meldt u zich bij de balie. Wij registreren uw persoonlijke gegevens en die van uw ziektekostenverzekering in de computer. U krijgt een ponskaartje. Wij verzoeken u een geldig legitimatiebewijs mee te nemen: een paspoort, identiteitsbewijs of rijbewijs. Wijzigingen van uw gegevens kunt u aan deze balie doorgeven.
balie 1
8
Op het spreekuur Bij het eerste bezoek maakt u kennis met uw arts. Uw ziektegeschiedenis wordt besproken en u wordt onderzocht. Er wordt dan bekeken of u met radiotherapie behandeld kunt worden.De arts legt uit wat een radiotherapiebehandeling voor uw aandoening kan betekenen en hoe de behandeling zal verlopen. Ook zal de arts mogelijke bijwerkingen met u bespreken. Soms zijn er nog aanvullende gegevens nodig voor een definitief advies. Vaak kan dit advies al aan het eind van het gesprek worden gegeven. Het eerste gesprek duurt meestal een uur.
Second opinion Een second opinion (of: tweede mening) is het medische oordeel van een andere arts dan de arts die u behandelt. In principe volgen alle specialisten dezelfde procedures voor onderzoek en behandeling. Wilt u toch de mening van een andere specialist, dan kunt u dat met uw behandelend arts bespreken.
Inplanbureau radiotherapie U krijgt een afspraak mee, of per post toegestuurd of we nemen telefonisch contact met u op. Als u niet op uw huisadres verblijft, wilt u ons dit dan laten weten? Gedurende de bestralingsserie krijgt u de overige afspraken voor de komende week mee.
De voorbereiding Aanmelden Als u voor de voorbereiding of bestraling komt, meldt u zich bij de balie. (Voor behandellocatie AMC Amsterdam bij balie 2) Laat u het ons weten als u door omstandigheden (bijv. file) niet op de afgesproken tijd aanwezig kunt zijn?
Voorbereiding op de behandeling Tijdens de voorbereiding wordt de plaats van de bestraling nauwkeurig bepaald. Soms moeten we hiervoor hulpstukken maken. Deze helpen om de bestraling steeds op de juiste plek te kunnen richten. De bestraling start meestal niet meteen na het eerste bezoek. Vanaf de voorbereiding op de behandeling krijgt u te maken met de bestralingstherapeut (laborant). Hij of zij is goed op de hoogte van alle facetten van de behandeling en kan veel vragen beantwoorden. 9
de ct-simulator
aantekenen markeringslijnen
CT-simulator De voorbereiding vindt plaats in een CT-simulator. Met behulp van de CT-scan kunnen dwarsdoorsneden (‘plakjes’) van uw lichaam worden afgebeeld. Met de computer bepalen we het gebied dat bestraald moet worden. Daarna wordt het definitieve bestralings-plan met grote nauwkeurigheid berekend. Ook de dosering en de duur van de behandeling worden vastgesteld. Het onderzoek op de CT-simulator duurt meestal dertig minuten. Gedurende de bestralingsperiode wordt de CTsimulatie soms nog eens herhaald.
ligt. We gebruiken daarvoor speciale inkt. Deze kan afgeven en is moeilijk uitwasbaar. U kunt dus beter niet in uw beste kleren naar deze afspraak komen. Het is belangrijk dat de markeringslijnen tijdens de gehele bestralingsserie (meestal een paar weken) zichtbaar blijven. Daarom mag u ze bij het wassen niet wegpoetsen. Als de inkt vervaagt zal de bestralingstherapeut de lijnen bijtekenen.
Markeringslijnen Tijdens de CT-simulatie tekenen we markeringslijnen op uw huid. Deze zijn nodig om te controleren of u bij elke afspraak in dezelfde houding
10
Tatoeëren Soms is het nodig één of enkele punten van het bestralingsgebied voor langere tijd zichtbaar te houden. De bestralingstherapeut zal die punten met een klein speldenprikje in de huid tatoeëren. Dat gebeurt alleen met uw toestemming en niet in uw gezicht of hals.
Pasfoto Tijdens de CT-simulatie maken we een pasfoto en voegen die bij uw behandelingsgegevens. Zo weten de medewerkers zeker dat ze de juiste patiënt voor zich hebben. Maskers Bij bestralingen in het hoofd- en halsgebied maken we gebruik van fixatiemaskers. Deze zijn van kunststof en worden door de zogenaamde mouldroommedewerker of bestralingstherapeut op maat voor u gemaakt. Dat gebeurt voorafgaand aan de CT-simulatie. Het masker zorgt ervoor dat uw hoofd en hals telkens in de juiste positie komen te
liggen. De markeringslijnen worden op het masker getekend, niet op uw hoofd. U kunt ongehinderd ademhalen, want het masker laat uw mond en neus vrij. Contrast Soms moet u een contrastmiddel drinken of krijgt u het met een injectie toegediend. De foto’s zijn dan duidelijker. Om bijwerkingen te voorkomen bepalen wij hoe uw nierfunctie is en stellen wij u voor het onderzoek een aantal vragen: Heeft u al eerder bij dit soort onderzoek een allergische reactie gehad? Bent u ergens allergisch voor? Heeft u diabetes?
ct-simulatie met masker
11
De bestralingsbehandeling Aanmelden U meldt zich op de afgesproken tijd bij de balie van de afdeling radiotherapie. (Voor behandellocatie AMC Amsterdam bij balie 2. Hier is ook een kinderspeelhoek.) Het bestralingstoestel Een bestralingstherapeut komt u halen en gaat u voor naar de behandelkamer. Daar staat het bestralingstoestel. U komt op een behandeltafel te liggen, in dezelfde houding als in de CT- simulator. De behandelkamers zijn groot en er is een open
de wachtkamer bij balie 2
12
verbinding tussen de bestralingsruimte en de bedieningsruimte Er zijn verscheidene bestralingstoestellen in het AMC-Amsterdam en het Flevoziekenhuis- Almere. In principe wordt u telkens op hetzelfde toestel bestraald. Door onderhoud of storing kunt u op een ander bestralingstoestel behandeld worden, waar u een identieke behandeling krijgt. De bestraling De bestralingstherapeuten stellen het bestralingsveld nauwkeurig in.
bestraling van het bovenlichaam
Dat doen ze aan de hand van de inktlijnen op uw huid of op het fixatiemasker. Ook andere gegevens, die in de computer zijn ingevoerd en ook op een speciale behandelings kaart staan, worden meegewogen. Tijdens de bestraling gaan de bestralingstherapeuten de kamer uit en schakelen het toestel in. Ze kunnen u via twee camera’s zien. Er is ook een intercom. Als u bijvoorbeeld niet stil kunt liggen omdat u moet niezen of hoesten, kunt u dat via de intercom kenbaar maken. De bestralingstherapeuten onderbreken
de behandeling dan even. Tijdens de bestraling maakt het toestel een hoog piepend geluid. Meestal wordt er vanuit verschillende richtingen bestraald. U blijft in dezelfde houding liggen. Het bestralingsapparaat draait om u heen. Het toestel slaat automatisch af als de voor u bepaalde bestralingstijd is afgelopen. Er wordt dus nooit te lang bestraald.
13
De tijdsduur van het bestralen Van de bestraling voelt u niets. Inclusief het aan- en uitkleden en het instellen duurt een bestralingssessie tien tot twintig minuten. Het bestralen zelf duurt maar een paar seconden tot enkele minuten. Controlefoto’s van de instelling Bij de eerste bestraling wordt een controlefoto van de instelling gemaakt. Als deze foto akkoord is, wordt de bestraling gestart. Gedurende de bestralingsperiode worden er regelmatig controlefoto’s gemaakt. Meekijken Als u daar prijs op stelt, kunt u uw naasten een keer mee laten kijken tijdens de bestraling. Vanwege de controleprocedures is dat bij de eerste keer niet mogelijk. Wekelijkse controle Tijdens de behandeling gaat u in het algemeen eenmaal per week naar de behandelende radiotherapeut-oncoloog. De afspraak daarvoor staat op uw afsprakenlijst. U kunt vragen stellen of eventuele problemen 14
bespreken. U kunt uw vragen ook altijd aan de bestralingstherapeuten voorleggen. Zij adviseren u en raadplegen indien nodig een arts. Vervoer De meeste bestralingen vinden poliklinisch plaats: u komt naar de afdeling radiotherapie en gaat na de behandeling weer naar huis. U kunt gebruik maken van eigen vervoer of een taxi. Voor vergoeding van de kosten kunt u aan de balie een vervoersbriefje halen. Daarmee kunt u de kosten declareren bij uw zorgverzekeraar. Studie of trials Een van de taken van een academisch ziekenhuis is: onderzoek doen naar verbetering van behandelingen. Zo’n onderzoek heet een studie of trial. Het kan zijn dat wij u vragen aan een dergelijk onderzoek mee te doen. Deelname is nooit verplicht. U bent er geheel vrij in. Wilt u liever niet deelnemen, dan heeft dat natuurlijk geen (nadelige) gevolgen voor uw behandeling.
Opleidingsinstituut Het AMC is een opleidingsinstituut, waar beroepsbeoefenaren worden opgeleid. Uw bestraling wordt altijd uitgevoerd door een bevoegd bestralingstherapeut die eventueel samenwerkt met een assistent of bestralingstherapeut in opleiding.
15
Veiligheid Dagelijks bezoeken veel patiënten de afdeling radiotherapie. Wij vragen u daarom om elke dag uw ponsplaatje af te geven aan de bestralingstherapeut die u uit de wachtkamer haalt. Dit is om zeker te weten dat wij de juiste patiënt behandelen. Ook hebben wij de patiëntveiligheidskaart in gebruik genomen. Met deze kaart vragen wij u om mee te denken tijdens uw behandeling. Rechts ziet u een versie van de kaart. U zult de kaart aantreffen in de kleedkamertjes van de bestralingstoestellen.
16
Hoe helpt u mee?
Geeft u alle informatie over uw gezondheid
Geeft u aan wanneer u denkt dat u anders ligt
Check ow pasfoto en/of naam op het scherm
Volgt u alstublieft de instructies op
Vraag gerust advies of uitleg als u iets opvalt of als u een andere vraag heeft
17
Bijwerkingen Als gevolg van de bestraling kunnen bijwerkingen optreden. Deze kunnen tijdens de bestralingsperiode ontstaan of vlak erna. De radiotherapeut bespreekt de kans op bijwerkingen met u. Dit hangt af van de grootte van het te bestralen gebied, de plaats van bestraling in het lichaam, de hoogte van de stralingsdosis en uw gezondheidstoestand. Bijwerkingen kunnen soms maanden of jaren na de bestralingsbehandeling nog merkbaar zijn. Huidreactie en -verzorging Het is mogelijk dat de bestraalde huid een reactie gaat vertonen. Twee of meer weken na het begin van de behandeling kan de huid rood en droog worden en/of gaan jeuken. Tijdens de bestralingsbehandeling kunt u van de doktersassistent advies over huidverzorging krijgen. Ook als uw huid (nog) geen reactie vertoont, kan hij of zij u preventief behandelen. Het is mogelijk dat u allergisch bent voor de inktlijnen, dit is iets wat regelmatig voorkomt. Indien nodig zal er overgegaan worden op aantekening met stift.
18
Adviezen huidverzorging
• gebruik nooit zinkzalf op of rond
•
•
•
•
•
de plek die wordt bestraald. Dit verergert de huidreactie. gebruik geen verzorgingsproducten (zoals deodorant, zeep, bodylotion, crème) op of rond de plek die wordt bestraald zonder overleg met de doktersassistent of arts. was of douche voorzichtig zodat de markeringslijnen zichtbaar blijven. Gebruik liever geen zeep, maar alleen water. Dep de huid daarna goed droog met een zachte handdoek (dus niet wrijven). draag geen stugge en schurende kledingstukken. Draag bij voorkeur geen kunststof kleding. ga met de bestraalde huid niet onbeperkt en onbeschermd in de zon zitten. ga niet met de bestraalde huid onder de zonnebank.
Moeheid en misselijkheid Na enkele bestralingen kunt u zich vermoeid voelen. Neem dan tijdig rust. Patiënten die bestraald worden, hebben soms minder trek of voelen zich misselijk. De misselijkheid kan met medicijnen worden behandeld.
Diarree Bij bestraling op een deel van de darmen kan in de loop van de bestralingsserie diarree of darmkramp optreden. Door de bestraling raakt de darmwand namelijk tijdelijk geïrriteerd. Het is van belang dat u dan wel voldoende blijft drinken. Bij hevige diarree (meer dan vier keer per dag) en/of buikkramp kunnen medicijnen de klachten verminderen. De radiotherapeut kan u hiervoor een recept geven. Plasproblemen Bij bestraling op de onderbuik kunnen er verschijnselen optreden die lijken op een blaasontsteking, zoals vaker en moeilijker plassen en pijn bij het plassen. Bespreek de bijwerkingen met uw arts. Hij of zij kan u advies geven. Seksualiteit Bestraling op de onderbuik (zoals bij prostaat- of baarmoederhalskanker) kan gevolgen hebben voor uw seksualiteit en uw zin in seks. U kunt dit altijd met uw arts bespreken. Er ligt ook een folder over dit onderwerp in de wachtkamer.
Slikklachten Bij bestraling van de mond, keel of slokdarm kunnen slikklachten optreden. Dit is een normale bestralingsreactie, die niet gevaarlijk is maar wel hinderlijk kan zijn. Heeft u moeite met slikken, eet dan gemalen of vloeibaar voedsel. Zorg dat het niet te warm, te koud of te scherp gekruid is. Als de bestralingsserie is afgelopen, gaan de slikklachten geleidelijk weer over. Haaruitval Bij bestraling op een plaats waar haar groeit, kan het haar na verloop van tijd uitvallen. Is de behandeling afgelopen, dan begint het haar – afhankelijk van de hoeveelheid straling – na enkele maanden weer aan te groeien. Het is mogelijk (tijdelijk) een pruik te dragen. De meeste zorgverzekeraars dragen bij in de kosten daarvoor. Andere bijwerkingen Patiënten met suikerziekte kunnen tijdens een bestralingsbehandeling ontregeld raken. De gevoeligheid voor straling is per diabetespatiënt nogal wisselend. Soms is extra con19
trole noodzakelijk. Ook patiënten die bij de trombosedienst onder controle zijn voor een behandeling met bloedverdunnende medicijnen kunnen ‘ontregeld’ raken. Dat wil zeggen dat het bloed als gevolg van
de bestraling meer of minder stolt dan gebruikelijk. Tijdens een bestralingsbehandeling moet u zich minimaal eenmaal per week laten controleren op bloedverdunning.
Algemeen Pacemaker Als u een pacemaker of ICD heeft, wil uw behandelend arts het merk en type weten. Hij of zij kan dan nagaan of er speciale voorzorgsmaatregelen tijdens de bestraling nodig zijn om ontregeling van de pacemaker te voorkomen. Brachytherapie en/of hyperthermiebehandeling Indien u op behandellocatie AMC Amsterdam een brachytherapie- of een hyperthermie-behandeling krijgt ontvangt u hier van uw arts uitgebreide informatie over. Over deze behandelingen zijn aparte brochures verkrijgbaar. Heeft u specifieke vragen over hyperthermie, stuur dan uw mail naar:
[email protected] 20
Heeft u specifieke vragen over brachytherapie, stuur dan uw mail naar:
[email protected] Radiotherapie en voeding Tijdens de bestraling is het belangrijk goed te eten en drinken. Het is mogelijk dat u als gevolg van de behandeling uw eetlust verliest. Probeer toch regelmatig te eten. Gebruik zo nodig meerdere, kleine maaltijden per dag. Het is verstandig iedere dag voldoende (circa anderhalve liter) te drinken (thee, koffie, water, melk, karnemelk, vruchtensap, soep of bouillon). In overleg met de behandelend arts kunt u een afspraak met een diëtiste maken.
Medicijnen Als u medicijnen krijgt voorgeschreven van andere artsen, wilt u dit dan aan de radiotherapeut doorgeven? Roken Het is bekend dat roken de gezondheid in het algemeen schaadt. Er zijn ook aanwijzingen dat roken de late bijwerkingen van bestraling in een aantal situaties kan verslechteren. Roken wordt dus op de afdeling radiotherapie in het algemeen ontmoedigd. De specifieke effecten van het roken bij u kunt u met uw arts bespreken. Vragen Heeft u vragen over uw behandeling of bijwerkingen? Bespreek deze met de bestralingstherapeut of met uw behandelend arts tijdens de wekelijkse controle. Als uw behandelend arts niet beschikbaar is en het is dringend, dan zal een waarnemer u te woord staan. In geval van spoed kan via de (dienstdoende) huisarts ook buiten kantoortijden contact worden opgenomen met de (dienstdoende) radiotherapeut-oncoloog. Heeft u na afloop van de behande-
lingen nog vragen, dan kunt u contact opnemen met de doktersassistenten. Zij houden dagelijks telefonisch spreekuur van 11.15 tot 12.00 uur. Het telefoonnummer is (020) 566 42 44. Voorlichting Voor een aantal behandelingen wordt vanwege de complexiteit ervan aparte voorlichting gegeven. Heeft u na het bekijken van deze brochure nog vragen of wilt u een persoonlijke afspraak maken, dan kunt u contact opnemen met een van onze voorlichtings-bestralingstherapeuten. Zij zijn te bereiken op: donderdagochtend tussen 10:00 en 11:00 uur. Het telefoonnummer is (020) 566 89 96 (op het nummer zit een voicemail). U kunt ook een mail sturen naar:
[email protected] Psycho-oncologische begeleiding Gedurende de radiotherapie kunt u (psychische) begeleiding krijgen in de vorm van gesprekken en ontspanningsoefeningen. De begeleiding wordt gegeven op behandellocatie AMC Amsterdam. Een folder 21
hierover is verkrijgbaar bij de balie. Deze begeleiding is toegespitst op mensen met kanker. De afdeling Medische Psychologie en de dienst Maatschappelijk Werk bieden u ook ondersteuning. U kunt een gesprek aanvragen via de arts of bestralingstherapeut. Nazorg Na de behandeling komt u in de regel na 3 a 4 weken voor controle terug op de polikliniek. Wij kunnen dan het effect van de radiotherapie bepalen en nagaan of aanvullende behandelingen eventueel nodig zijn. Indien u door uw ziekte gestopt bent met werken, kunt u altijd met ons bespreken wanneer u eventueel weer aan het werk kunt gaan.Heeft u in de tussenliggende tijd vragen? Bel ons dan gerust of stuur een e-mail (voorzien van uw patiëntnummer en de naam van uw behandelend arts) naar:
[email protected] of maak een (bel)afspraak met uw behandelend radiotherapeut-oncoloog. Ook kunt u door ons geadviseerd worden een bel-afspraak te maken met de doktersassistenten 22
om te controleren hoe uw huid gereageerd heeft op de bestraling. Heeft u een inwendige bestraling ondergaan, dan wordt u een aantal dagen na de ingreep gebeld door een van onze voorlichtings-bestralingstherapeuten. Zij vragen u hoe het met u gaat en of u nog vragen heeft.
Rolstoelen Er staan rolstoelen tot uw beschikking bij de ingang van het ziekenhuis. Wilt u deze na gebruik weer terug (laten) zetten? Rolstoeltoilet De afdeling radiotherapie beschikt over toiletten voor mindervaliden. In elk toilet is er een wasgelegenheid aanwezig.
Uw mening telt Wij stellen uw mening over uw behandeling zeer op prijs. Wilt u voor suggesties de tevredenheidmeter invullen? Deze formulieren liggen bij de balie. Klachten Bij de balie vindt u informatie over wat u kunt doen als u niet tevreden bent of een klacht heeft over de gang van zaken in het AMC.
Informatie op internet Bij www.amc.nl/radiotherapie kunt u uitgebreide informatie vinden van de meest behandelde ziektebeelden op onze afdeling. Door het gebruik van videobeelden kunt u een indruk krijgen wat de behandelingen inhouden.
23
Bereikbaarheid radiotherapie locatie AMC Amsterdam
Het AMC ligt in Amsterdam Zuidoost en is goed bereikbaar met de auto en het openbaar vervoer. Academisch Medisch Centrum Meibergdreef 9 1105 AZ Amsterdam AMC centrale: (020) 566 91 11 24
Bereikbaarheid radiotherapie locatie AMC Amsterdam
P2
Parkeer uw auto bij voorkeur op parkeerdek P1, u hoeft dan het minst ver te lopen. Voor het parkeren betaalt u de eerste drie uur het basistarief van € 2,00 daarna € 0,50 per half uur. Zie onze website voor uitgebreide informatie.
25
Bereikbaarheid radiotherapie locatie AMC Amsterdam
Via de ingang “ziekenhuis” vindt u direct links de afdeling radiotherapie.
26
Bereikbaarheid radiotherapie locatie Flevoziekenhuis Almere
Het Flevoziekenhuis ligt in het centrum van Almere Stad en is goed bereikbaar met de auto (via de A6) en het openbaar vervoer. Flevoziekenhuis Hospitaalweg 1 1315 RA Almere Flevo centrale: (036) 868 88 88
27
Bereikbaarheid radiotherapie locatie Flevoziekenhuis Almere
Parkeer uw auto bij voorkeur bij de Hospitaalgarage, u hoeft dan het minst ver te lopen. Op alle parkeerplaatsen bij het ziekenhuis is het betaald parkeren. 28
Bereikbaarheid radiotherapie locatie Flevoziekenhuis Almere
Via de ingang: Radiotherapie AMC vind u de behandellocatie Flevoziekenhuis Almere. 29
Medicatielijst Op deze lijst kunnen u of uw behandelaar noteren welke medicijnen worden voorgeschreven. Naam medicijn Dosering
30
Voorgeschreven door
Datum stop
Medicatielijst
Naam medicijn Dosering
Voorgeschreven door
Datum stop
31
Logboek In dit logboek kunt u vragen of problemen noteren die u tijdens de behandeling heeft. Het antwoord of advies van uw behandelaar kan erbij geschreven worden. Vraag: Antwoord:
Vraag: Antwoord:
Vraag: Antwoord:
32
Logboek
Vraag: Antwoord:
Vraag: Antwoord:
Vraag: Antwoord:
Overige adressen KWF kanker infolijn Delflandlaan 17 1062 EA Amsterdam telefoonnummer (0800) 022 66 22 (gratis) www.kwfkankerbestrijding.nl Nederlandse Federatie van Kankerverenigingen Churchilllaan 11 3527 GV Utrecht telefoonnummer (030) 291 60 90 www.nfk.nl
