JAARVERSLAG 2007
“…Om onze groei waar te maken hadden we behoefte aan een investeerder met een goede kijk op zakendoen en die bereid was om deel te nemen aan een kapitaalsverhoging. Banken nemen geen kapitaalsparticipaties, vandaar dat we zijn gaan aankloppen bij BAN VLAANDEREN. Dankzij BAN VLAANDEREN hebben we ons dossier kunnen voorstellen aan enkele investeerders. We hadden onmiddellijk interesse van enkele particuliere en één professionele investeerder. Snel hebben we beslist om met een particuliere investeerder verder te gaan en 3 maanden later hebben we onze kapitaalsverhoging doorgevoerd met Business Angel geld. Om onze groei te versnellen hebben we tevens beroep gedaan op het Participatiefonds. Hiervoor hebben we via BAN VLAANDEREN een BA+ lening aangevraagd die eveneens binnen de twee maanden werd goedgekeurd. De voorbereiding van ons dossier en de verdediging ervan werd uitgevoerd in nauwe samenwerking met BAN VLAANDEREN. Samenwerken met BAN VLAANDEREN was voor ons het ideaal platform om onze financiële basis voor de volgende jaren vast te leggen….” Erwin Manshoven Bestuurder DATAUNIT N.V.
2
Inhoudstafel Executive summary
5
Inleidend
6
1. de organisatie 1.1. de algemene vergadering 1.2. de raad van bestuur 1.3. het team
8 8 8 9
2. de werking 11 2.1. de vijf kerntaken 11 2.1.1. het bewust maken van zowel ondernemers als kandidaat business angels voor business angel financiering 11 2.1.2. het informeren en voorbereiden van de ondernemers 12 2.1.3. het informeren en voorbereiden van business angels 13 2.1.4. het in contact brengen van ondernemers met business angels (‘de matching’) 13 2.1.5. het samenbrengen van business angels met het oog op vorming van syndicaten 13 2.2. het gunstige evenwicht “lokaal / centraal” 14 2.3. het aanbod 15 2.3.1. de opleidingssessies voor ondernemers 15 2.3.2. de “matching” 16 2.3.2.1. de screening 16 2.3.2.2. de lancering 16 2.3.2.2.1. de nieuwsbrief 17 2.3.2.2.2. het matching event (“forum”) 17 2.3.2.2.3. de losse projectfiche 17 2.3.2.2.4. de individuele matching 18 2.3.3. de follow-up na lancering 18 3. de werking 2007 in cijfers 3.1. de business angels 3.2. de ondernemers 3.3. de matching 3.4. de deals
19 19 22 27 29
4. de nieuwe activiteiten 4.1 ARK-Angels Fund 4.2. Combifin
33 33 34
5. de samenwerkingsverbanden 5.1. met andere BANs 5.1.1. euregional business angels network (euBAn) 5.1.2. Solvay BAC, BAMS en WaBAN 5.1.3. NeBIB 5.1.4. eden Business Angels 5.1.5. Brabo Ventures 5.2. het Participatiefonds
36 36 36 37 37 37 37 37
3
5.3. de Participatiemaatschappij Vlaanderen nv 5.4. Sowalfin 5.5. diversen 5.5.1. intermediairs 5.5.2. Bizidee 5.5.3. SO-kwadraat 5.5.4. Strategisch innoveren in de Euregio 5.5.5. Innotek “spin offs-project” 5.6. lidmaatschappen 5.6.1. Belgian Business Angels Network association (BeBAN) 5.6.2. European Business Angels Network (EBAN) 5.6.3. Vlaamse Management Associatie (VMA)
38 38 39 39 39 39 39 39 40 40 40 40
6. het activiteitenoverzicht 2007 6.1. de reguliere activiteiten 6.2. de speciale activiteiten
41 41 41
7. de marketing en communicatie 7.1. de eigen communicatiemiddelen 7.2. de externe communicatiemiddelen
43 43 44
8. de werking in financieel perspectief
45
9. de conclusies
46
10. de bijlagen
47
4
Executive summary Sinds de opstart in 2004 heeft BAN Vlaanderen vzw ondertussen succesvol haar plek weten te bestendigen en te verstevigen in het risicokapitaallandschap in Vlaanderen. Dankzij de gewonnen schaalgrootte, het geprofessionaliseerde team en de achterliggende ethiek en procedures, heeft BAN Vlaanderen “business angel financiering” als concept op de kaart gezet. Daarenboven is de werking ondertussen op kruissnelheid gekomen en is er in 2007 ruimte gekomen om aan zogenaamde “second generation”-initiatieven te werken die de werking kunnen schragen.. Naar positionering van het netwerk hebben de inspanningen in de afgelopen jaren er duidelijk toe geleid dat business angel financiering in het algemeen en BAN Vlaanderen in het bijzonder als een sterk, volwaardig en betrouwbaar concept ervaren worden. BAN Vlaanderen heeft zich daarbij resoluut opgeworpen als hét aanspreekpunt in haar domein en kiest haar positie als een “kruispunt van kapitaal en kennis”. Hierbij wordt er continu gestreefd naar nieuwe partnerships met collega-netwerken, intermediairs, financieringsorganen en –panels, ondernemingsplan-wedstrijden,… . Een aantal nieuwe initiatieven werden in de loop van 2007 geïnitieerd om naar de komende jaren een nieuwe groeibeweging te kunnen realiseren. In het bijzonder verwijzen we hiervoor naar deel 4 van dit jaarverslag m.b.t. het ARK-Angels Fund en het project Combifin. Deze twee BAN-realisaties hebben in 2007 heel wat energie van de kleine organisatie BAN Vlaanderen gevergd, doch vormen onmiskenbaar het nodige fundament voor een bestendig verhoogde activiteitsgraad van het netwerk. Ze maken van 2007 een scharnierjaar in de strategische uitwerking van groei in termen van meer en kwalitatievere inflow, bredere deal-opportuniteiten, verbeterde co-investeringsmogelijkheden en dus verhoogde investerings-activiteit. Naar concrete resultaten bereikte BAN Vlaanderen een status quo voor jaargang 2007 : • • • • • •
het aantal leden steeg in 2007 licht door naar 138 business angels, ruim 300 bedrijven raadpleegden BAN Vlaanderen in het kader van hun financieringsvraagstuk, 70 bedrijven werden in de loop van 2007 aan de investeerders van het netwerk voorgesteld, reeds 13 van deze projecten vonden in 2007 hun business angel financiering via BAN Vlaanderen, met een totale kapitaalinbreng van meer dan € 2,4 miljoen, vijf “BA+”-leningen van het Participatiefonds zorgden voor een eerste hefboom op het ingebrachte kapitaal, ca. 2000 kwalitatieve contacten tussen investeerders en ondernemers werden tot stand gebracht.
Naast de gerealiseerde rechtstreekse inbreng van de business angels in de voorgestelde bedrijven is vooral ook hun engagement naar de toekomst, en dit via hun participatie in het ARK Angels Fund voor een totale inbreng van ruim € 3,3 miljoen, tekenend voor de rol die de leden van BAN Vlaanderen wensen op te nemen in de creatie van een gunstige financieringomgeving voor ondernemend Vlaanderen. Het bestuur van BAN Vlaanderen vzw beschouwt dit signaal als een opdracht om haar kerntaken met versterkt élan te bewerkstelligen.
Namens de Raad van Bestuur en Management: Stany Boone, voorzitter Sophie Manigart, Guido Verswijvel, Dirk Haerinck, Charles Vanden Boer, Marc Vandeput, Jan Rammeloo, bestuurders Hans Kinoo waarnemer Reginald Vossen algemeen directeur
5
6
Inleidend
De toekomst van onze economie is er een die gebouwd zal zijn op innovativiteit. Steeds meer bedrijven zullen door hun vernieuwende aanpak inzake technologische ontwikkeling of commercialisering hun niche in de markt weten te vinden en/of uit te breiden. Dit kan zowel in bedrijven uit de “klassieke” sectoren als in bedrijven uit de zogenaamde “nieuwe economie” het geval zijn. Het zullen vooral de bedrijven die hier succesvol mee omgaan zijn die de motor van de economische groei gaan vormen. Het enthousiasme en de wil om te slagen is overduidelijk aanwezig in dit type bedrijven, of het nu starters of jonge groeibedrijven betreft. Vaak blijken echter dergelijke innovatieve bedrijven niet de nodige financiële middelen binnen de traditionele financieringskanalen te kunnen aantrekken om voluit voor het succes te gaan. Hun gebrek aan eigen kapitaal, vaak opgesoupeerd in de aanloopfase, alsook het gebrek aan “track record” beperkt de mogelijkheden in hun kapitaalzoektocht aanzienlijk. De bancaire sector van haar kant treft te weinig zekerheden in dit soort bedrijven aan. Daarnaast zijn de meeste risicokapitaalverschaffers ook niet geneigd in dit type bedrijven te investeren omdat het geringe bedrag en de intensieve begeleiding die nodig zijn om dergelijke bedrijven op pad te helpen, niet in verhouding staan tot het te verwachten rendement. Er ontstaat dus een hiaat in de financieringsketen voor jonge bedrijven, een fenomeen dat gemeenzaam met de term “equity gap” wordt aangeduid. Tegen deze achtergrond tonen privé-investeerders zich bereid om een engagement op te nemen door dergelijke bedrijven bij te staan met raad en daad, in concreto met kapitaal en know-how. Deze investeerders, “business angels” genaamd, hebben meestal zelf een ondernemersparcours afgelegd en zijn, wellicht vanuit die ervaring en in tegenstelling tot andere financiers, wél bereid die 2 vereiste succesfactoren aan te leveren. De uitdaging in deze financieringsmethodiek ligt echter in de juiste ‘match’, het juiste huwelijk: hoe vindt een zoekende ondernemer op efficiënte wijze de juiste investeerder en vice versa? Veel van deze privé-investeerders zijn immers meestal niet kenbaar en wellicht ook niet altijd even professioneel hiermee bezig. Anderzijds zijn heel wat ondernemers vaak onvoldoende voorbereid op het proces waarin ze zich lanceren waardoor hun slaagkansen reeds op voorhand gehypothekeerd zijn. Het concept van in netwerken gegroepeerde business angels verhelpt hier grotendeels aan. Zo’n netwerk maakt business angels detecteerbaar en meer toegankelijk voor ondernemers, zorgt voor een meer professionele benadering van het matchingproces door beide partijen te coachen en zorgt door haar screening ervoor dat meer en betere projecten hun weg vinden naar investeerders. In Vlaanderen is dit BAN-concept sinds het ontstaan ervan in 1998 sterk in opmars, maar was de actie tot voor kort vrij versnipperd. Met de fusie van de 4 vroegere Vlaamse business angels netwerken in één nieuwe structuur BAN Vlaanderen vzw, werd per 2004 echter de nodige kritische massa bereikt om deze activiteit professionaliteit en armslag te geven in Vlaanderen.
7
Dit Jaarverslag 2007 geeft aan hoe BAN Vlaanderen gestalte gaf aan de verdere uitbouw van haar organisatie, werking en samenwerkingsverbanden in de loop van 2007. Hierbij zijn een aantal zeer gerichte strategische keuzes gemaakt en geïmplementeerd. Tevens biedt het een duidelijk overzicht van de resultaten die door het netwerk concreet in de markt werden gezet.
8
1. De organisatie:
Het Business Angels Netwerk Vlaanderen, kortweg BAN Vlaanderen, werd opgericht op 28 januari 2004 als een vereniging zonder winstoogmerk (vzw). Haar statuten voldoen aan de richtlijnen en beheersstructuur van de nieuwe vzw-wetgeving.
1.1. de algemene vergadering: De stichtende leden van BAN Vlaanderen vzw zijn de partners achter de vroegere 4 Vlaamse BANs, met name: - de Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij Limburg - de Limburgse Economische Raad vzw - de bvba Bizzbees (vervangen door NV Finpower-Limburg in 2006) - de NV Finpower - de Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij West-Vlaanderen - de bvba Hadefis - de Vlerick Leuven-Gent Management School - mevrouw Hilde Goossens De business angels worden als “toegetreden leden” bij de vzw aangesloten. In 2007 vergaderde de algemene vergadering één keer, naar aanleiding van de statutaire Algemene Vergadering. Alle verplichte handelingen omtrent goedkeuring jaarrekening 2006 en begroting 2007, inclusief kwijting aan de bestuurders, werden gesteld.
1.2. de raad van bestuur: De samenstelling van de raad van bestuur is statutair bepaald en ziet er concreet als volgt uit: - telkens één afgevaardigde namens de stichters van de 4 vroegere Vlaamse BANs: Dhr. Dirk Haerinck (vroegere FBN) Mevr. Sophie Manigart (vroegere Vlerick BAN) Dhr. Koen Batsleer (tot 29/11/2007), opgevolgd door Guido Verswijvel (vroegere Bizzbees) Dhr. Marc Vandeput (vroegere Limburg BAN) - één afgevaardigde namens de GOM’s: Dhr. Charles Vanden Boer (GOM Limburg) - één afgevaardigde namens de sponsors: Dhr. Jan Rammeloo (ING) - één afgevaardigde namens de business angels: Dhr. Stany Boone, die tevens het voorzitterschap waarneemt. Het mandaat van bestuurder is onbezoldigd. Vanwege de Vlaamse Overheid werd dhr. Hans Kinoo als waarnemer bij de raad van bestuur aangesteld. De raad van bestuur vergaderde in 2007 zeven maal.
9
1.3. Het team: BAN Vlaanderen heeft een vlak organogram, waarbij optimale contacten met ondernemers en investeerders centraal staan.
Projectmanagement Boudewijn Dupont Dealmaking Herman Verstrepen
Algemeen directeur Reginald Vossen
Administratie en financiën Margon Laeven Trees De Bock
Coördinator WestVlaanderen
Coördinator OostVlaanderen
Coördinator Antwerpen
Coördinator Limburg/ Vl.-Brabant
Ignace Lootvoet
Michel Vander Eecken
Rik Goossens
Jo Keunen
De regio Brussel en westelijk Vlaams Brabant wordt bediend vanuit de antenne te Gent. De regio Leuven en oostelijk Vlaams-Brabant wordt bediend vanuit de antenne te Hasselt. BAN Vlaanderen bemant 4 permanente werkplekken (Kortrijk/Gent/Antwerpen/ Hasselt). Antenne Kortrijk, Etienne Sabbelaan 51 te 8500 Kortrijk Coördinator: Ignace Lootvoet Telefoon: 056/28.28.33 Telefax: 056/28.28.05 E-mail:
[email protected] Antenne Gent, Reep 1 te 9000 Gent Coördinator: Michel Vander Eecken Telefoon: 09/210.98.83 Telefax: 09/210.97.90 E-mail:
[email protected] Antenne Antwerpen, p/a ABCenter, De Keyserlei 5 bus 58 te 2018 Antwerpen Coördinator: Rik Goossens Telefoon: 03/205.92.33 Telefax: 03/226.44.82 E-mail:
[email protected]
10
Coördinator dealmaking : Herman Verstrepen Telefoon : 03/205.92.33 Telefax : 03/226.44.82 E-mail :
[email protected]
Antenne Hasselt,p/a Huis de Corswarem, Maastrichterstraat 63 te 3500 Hasselt Coördinator: Jo Keunen Telefoon: 011/30.02.61 Telefax: 011/30.02.58 E-mail:
[email protected]
Administratie en Financiën: Hasselt : Margon Laeven Telefoon: 011/30.02.60 Telefax: 011/30.02.58 E-Mail:
[email protected] Gent: Trees De Bock Telefoon: 09/210.98.23 Telefax: 09/210.97.90 E-mail:
[email protected]
Projectmanager Combifin Boudewijn Dupont p/a Huis de Corswarem, Maastrichterstraat 63 te 3500 Hasselt Telefoon : 011/30.02.63 Telefax : 011/30.02.58 E-mail :
[email protected]
Algemeen directeur: Reginald Vossen p/a Huis de Corswarem, Maastrichterstraat 63 te 3500 Hasselt Telefoon: 011/30.02.60 Telefax: 011/30.02.58 E-mail:
[email protected]
Via maandelijkse coördinatorenmeetings is het overleg tussen de regio’s geregeld.
11
2. de werking 2.1. de vijf kerntaken BAN Vlaanderen heeft een vijftal kerntaken gedefinieerd waarrond ze haar werking wil ontwikkelen. Deze 5 taken zijn: * Het bewust maken van zowel ondernemers als kandidaat business angels voor business angel financiering * Het informeren en voorbereiden van de ondernemers * Het informeren en voorbereiden van business angels * Het in contact brengen van ondernemers met business angels (‘de matching’) * Het samenbrengen van business angels met het oog op vorming van syndicaten. Om een constante en permanente kwaliteit in de uitwerking van deze kerntaken in de dagelijkse werking naar alle stakeholders te garanderen, werd er een intern kwaliteitsbewakingsdocument uitgewerkt. De meeste project- en investeerdersgebonden coördinatie-acties werden, hoe individueel het begeleidingstraject ook mag zijn, zo veel mogelijk in standaardprocedures neergeschreven teneinde een kwalitatieve en uniforme werking naar iedere ondernemer en investeerder te verwezenlijken. In een fusie-operatie als deze was dit van vitaal belang om de kracht en goede naam van het nieuwe netwerk te waarborgen.
2.1.1. het bewust maken van zowel ondernemers als kandidaat business angels voor business angel financiering De algemene bewustmaking gebeurt op verschillende manieren. Direct door op geregelde tijdstippen en voor divers publiek toelichting te geven over business angel financiering, en indirect door andere spelers in deze marktomgeving (banken, adviseurs, risicokapitaalverschaffers, enz.) te informeren opdat zij op hun beurt de boodschap zouden kunnen doorgeven. Bij dit alles vergeten we ook de media niet die misschien wel de belangrijkste rol hebben in het uitdragen van de boodschap. Om als business angel te kunnen toetreden tot BAN Vlaanderen moet aan een aantal criteria worden voldaan : •
ervaring: de betrokken kandidaat moet beschikken over voldoende ondernemers- en/of managementervaring. Het is immers deze ervaring die de toegevoegde waarde vormt van de business angel. Bovendien moet de business angel ook bereid zijn deze ervaring door te geven aan de ondernemer(s) waarin wordt geïnvesteerd.
•
middelen: de kandidaat business angel moet over financiële middelen beschikken en ook bereid zijn deze te investeren in risicovol aandelenkapitaal, ingebracht in een startende of snelgroeiende onderneming.
12
•
tijd: de kandidaat investeerder moet tijd beschikbaar hebben om de investeringsopportuniteiten te bekijken, te onderzoeken en éénmaal geïnvesteerd op te volgen.
•
reputatie: teneinde het betrouwbaar karakter van de betrokken kandidaat te verifiëren worden twee referenties gevraagd die de betrouwbaarheid ook moeten bevestigen.
Op basis van een motivatiegesprek en het beantwoorden van bovenvermelde criteria wordt geoordeeld of de betrokken kandidaat in aanmerking komt voor lidmaatschap van het netwerk. De kandidaturen worden via een investeerdersprofiel (overzicht van ervaringen, referenties en investeringsinteresses) aan de Raad van Beheer voorgelegd, die binnen 48 uren haar goedkeuring verleent. BAN Vlaanderen kent een tweevoudig lidmaatschap: enerzijds het lidmaatschap ten persoonlijke titel en anderzijds het lidmaatschap van specifieke fondsen. Het profiel van desbetreffende fondsen dient nauw aan te sluiten bij het profiel van een business angel, met andere woorden een toegevoegde waarde kunnen leveren uit hoofde van ondernemers- en/of managementervaring en bereid zijn te investeren in early stage initiatieven. Concreet gaat dit vaak om fondsen opgericht door business angels. Via haar uitgebreide en veelvuldige communicatie met de diverse perskanalen ( cfr. deel 6 “de marketing en communicatie”) probeert BAN Vlaanderen het concept brede doorgang te laten vinden bij ondernemers en kandidaat-Business angels. Daarnaast wil BAN Vlaanderen een actieve rol blijven spelen in de Europese (EBAN) en Belgische (BeBAN) associaties van de business angels netwerken.
2.1.2. het informeren en voorbereiden van de ondernemers Kaderend in de haarzelf opgelegde kwaliteitsbewaking maakt BAN Vlaanderen er werk van om ondernemers in de best mogelijke omstandigheden in contact te brengen met de kandidaat investeerders. Tijdens het ‘intakegesprek’ wordt door de coördinator van BAN Vlaanderen gepeild naar de motivatie en beweegredenen van de ondernemer. Eventuele ondernemersvoorstellen die niet binnen de scope van BAN Vlaanderen vallen worden in deze fase ook reeds uitgeselecteerd, maar ook gegronde, meer subjectieve factoren (motivatie, reputatie, kwaliteitsverwachting, etc.) kunnen de coördinator ertoe laten besluiten de betreffende ondernemer niet toe te laten in het netwerk. Dit neemt niet weg dat ondernemers bijgestuurd kunnen worden vooraleer ze in contact gebracht worden met kandidaat-investeerders. Op geregelde tijdstippen organiseert BAN Vlaanderen opleidingssessies waarop de ondernemer geïnformeerd wordt over de kapitaalzoektocht, en hoe deze dient voorbereid te worden. Maar ook de voor- en nadelen van business angel financiering komen aan bod Tijdens deze opleiding worden de ondernemers geïnformeerd over wat verwacht wordt van een business plan en hoe het proces van onderhandelen met de geïnteresseerde business angel verloopt. Praktijkgetuigenis van één of meerdere ondernemers (al dan niet samen met de respectievelijke business angels) die via BAN Vlaanderen een business angel hebben gevonden leiden tot een sterk praktijk- en resultaatgerichte opleidingssessie. BAN Vlaanderen staat de ondernemers ook bij in het voorbereiden en de presentatie van het business plan. Het door de ondernemer geschreven business plan wordt kritisch gescreend : er
13
wordt nagegaan of dit plan volledig is, goed gestructureerd en begrijpbaar. BAN Vlaanderen spreekt zich niet uit over de haalbaarheid van de investeringsopportuniteit, dit is een taak van de business angel. Wanneer een ondernemer de mogelijkheid wordt geboden zijn/haar plannen voor te stellen aan de business angels, is het belangrijk dat hij/zij hierop is voorbereid en zichzelf op een professionele manier aan de business angels kan ‘verkopen’. BAN Vlaanderen geeft de ondernemer advies in de voorbereiding van de presentatie. De ondernemer moet ook een bepaalde bereidheid en openheid tot investeerders (“investment readiness”) tonen.
2.1.3. het informeren en voorbereiden van business angels Ook business angels hebben behoefte aan informatie, niet enkel zogenaamde ‘virgin’ angels, die nog niet de stap naar investeren hebben gezet, maar ook de reeds ‘ervaren’ business angel. Het beoordelen van investeringsopportuniteiten gebeurt meestal vanuit de ‘buik’, en is moeilijk in een handleiding samen te vatten. De meer technische, praktische uitwerking ervan (waarderen, aandeelhoudersovereenkomsten, fiscale gevolgen,…) zijn in veel gevallen moeilijker te nemen hindernissen. Via de zogenaamde BA-Academy worden dergelijke topics aangebracht bij de business angels.
2.1.4. het in contact brengen van ondernemers met business angels (‘de matching’) Het uiteindelijk doel van BAN Vlaanderen is de ondernemers op zoek naar kapitaal in contact te brengen met business angels, aanbieders van kapitaal. Uit ervaring is gebleken dat het fysisch samenbrengen van de partijen t.g.v. matching events één van de meest afdoende manieren van ‘matchen’ is. De investeringsbeslissing is een zeer subjectief gegeven waarbij de persoonlijkheid en het dynamisme van de betrokken ondernemer van doorslaggevende aard zijn. Ook de ondernemer moet voldoende vertrouwen hebben in de kandidaat-investeerder alvorens hij/zij een externe partij tot het kapitaal van de onderneming toelaat. Het moet met andere woorden ‘klikken’ tussen de betrokken partijen. We zien echter dat ook op basis van de rondgestuurde anonieme profielen ook contacten kunnen tot stand komen. Hierbij wordt in eerste instantie een inhoudelijk oordeel gevormd van het voorliggend project (business angels vragen op basis van het anonieme profiel meestal eerst het business plan op). Indien de inhoudelijke interesse is opgewekt, kan vervolgens een persoonlijk onderhoud georganiseerd worden.
2.1.5. het samenbrengen van business angels met het oog op vorming van syndicaten Met het oog op het gebruiken van elkaars know-how bij het beoordelen van de investeringsopportuniteiten en het eventueel samen investeren in één of meerdere projecten, waardoor ook het risico wordt gespreid, is het belangrijk dat de business angels van BAN Vlaanderen elkaar kennen. BAN Vlaanderen werkt actief aan het bevorderen van deze netwerking. Op alle matchingactiviteiten die BAN Vlaanderen organiseert hebben de business angels de mogelijkheid om contacten te leggen met elkaar.
14
Naast de reguliere matchingfora (ca. 2 per maand, telkens één in regio Oost-en WestVlaanderen en één in de regio Antwerpen-Limburg) worden er jaarlijks 2 grote meetings georganiseerd: 1) de Business Angels Academy: vindt plaats in de maand mei en heeft als doelstelling de BA’s te informeren en op te leiden om hun BA-schap zo professioneel mogelijk op te nemen. Via workshops, gegeven door experten op hun terrein, kunnen BA’s hun kennis aanscherpen op domeinen als: wetgeving, fiscaliteit, financieringsbronnen, optimalisatie van investering, enz. Dit aanbod wordt geconcentreerd op één dag en wordt afgerond met een projectenbeurs waarop de actuele, bij BAN-Vlaanderen geregistreerde projecten zich kenbaar maken. 2) de Business Angel Dag: vindt plaats in de maand november en is eerder gericht op ontmoeting, kennismaking, netwerking en overleg tussen de BA’s onderling. Er is een veel beperkter inhoudelijk aanbod dan bij de Academy, doch wel meer ruimte voor (georganiseerde) netwerking. Het concept van speed dating wordt hierbij toegepast. De bevordering van syndicaatvorming tussen BA’s (één van onze 5 kerntaken) is de achterliggende drijfveer van dit evenement. De dag wordt eveneens met een projectenbeurs afgesloten.
2.2. het gunstige evenwicht “lokaal/centraal” Om in de uitvoering van de kerntaken tot schaalvoordelen te komen, is ervoor geopteerd een aantal taken lokaal te vervullen en aantal taken centraal aan te sturen. De “persoonlijke touch” is hierin mede bepalend, m.a.w. activiteiten waarbij een sterke persoonlijke tussenkomst wenselijk is, zijn zoveel mogelijk gedecentraliseerd naar de lokale antennes. Niet-persoonsgebonden Persoonsgebonden Gecentraliseerd Gedecentraliseerd De sensibilisering van zowel ondernemers als kandidaat business angels voor business angel financiering (taak 1) De intake van business angels De intake van ondernemers Vormen van de marktplaats, maw : - pooling van ondernemers - pooling van business angels ‘Investeringsrijp’ maken van ondernemers (taak 2) Opmaken van anonieme profielfiches Uitsturen van anonieme fiches Informeren en voorbereiden van business angels – ‘business angel academy’ (taak 3) Organiseren van matching events (organisatie gebeurt regionaal, doch sturing gebeurt centraal, volgens een gemeenschappelijke format (taak 4)
15
Samenbrengen van de business angels met het oog op : - netwerkvorming - uitwisseling van ervaring en visie om op deze manier syndicaatvorming te bewerkstelligen (taak 5) De lokale coördinatoren fungeren als hét aanspreekpunt van BAN Vlaanderen, zowel voor ondernemers als voor business angels. Hun fysieke nabijheid garandeert voor ondernemers laagdrempeligheid, voor business angels een vlot bereikbaar info- en referentiepunt. De lokale coördinator verzekert zowel de binnen- als buitendienst voor zijn betreffende regio. Enerzijds zoekt hij projecten in zijn regio op en begeleidt hij business angels bij bezoeken ter plaatse, anderzijds staat hij in voor de aanmaak van de one-pagers (anonieme profielfiches), business angels-kandidaturen en de rapportering over zijn werkzaamheden. De lokale coördinator is vlot aanspreekbaar en kan door zijn persoonlijke aanwezigheid in de markt, de visibiliteit en belangen van BAN Vlaanderen behartigen in zijn regio. Hij staat in voor de concrete uitvoering van de acties, evenementen, fora, beurzen, sessies in zijn regio, en dit zowel voor eigen BAN Vlaanderen-activiteiten als voor activiteiten van derden waaraan BAN Vlaanderen haar medewerking verleent. De coördinatoren worden hierbij ondersteund door een aantal centraal georganiseerde activiteiten, zoals daar zijn: -
Tenuitvoerlegging van het business plan, alsmede de bewaking van de werkingsprocedures Bewaken van de continuïteit van het gefusioneerde business angel netwerk en de integratie van de bestaande activiteiten na de fusie Bewaken van het budget en nastreven van objectieven in samenspraak met de Raad van Bestuur Coördineren, aansturen en opvolgen van de overige coördinatoren en medewerkers van BAN Vlaanderen Relaties met de Vlaamse Overheid en andere organisaties Woordvoerderschap - communicatiebeleid Actief zoeken naar Partnerships
2.3. het aanbod 2.3.1. de opleidingssessies voor ondernemers Op regelmatige tijdstippen (om de 6 à 8 weken) wordt aan de ondernemers een opleiding gegeven (zie ook punt 2.1.2.) waar volgende topics aan bod komen : -
praktische tips bij het opstellen van een business plan onderhandelingen met potentiële investeerders een praktijkgetuigenis door een ondernemer (al dan niet samen met de respectievelijke business angel) die via BAN Vlaanderen een business angel heeft gevonden
Op basis van deze opleiding heeft de ondernemer een idee van wat verwacht wordt van het business plan en krijgt hij/zij een zicht op het proces van onderhandelen met de business
16
angels. De ondernemer wordt ingewijd in het vocabularium en de clausules die worden gehanteerd in aandeelhoudersovereenkomsten. Deze opleidingssessies worden gegeven door één van de BAN Vlaanderen-coördinatoren en door Prof. Sophie Manigart. Een praktijkgetuigenis van een ondernemer en/of een business angel illustreert wat het concreet betekent wanneer een business angel tot het kapitaal toetreedt.
2.3.2. de “matching” Het matchingproces is de ‘core-business’ van BAN Vlaanderen en behelst een aantal specifieke stappen. 2.3.2.1. de screening Ieder ondernemersproject dat zich bij één van de antennes aanbiedt wordt op zijn actuele status en rijpheid voor lancering binnen het netwerk getoetst. Hierbij is gebleken dat projecten in kleinschalige detailhandel, horeca en/of immo-sector moeilijker een financiering via een netwerk als het onze vinden. Ondernemers die zulke projecten indienen worden hiervan op de hoogte gebracht en alternatieve kanalen worden voorgesteld. Indien uit het eerste contact blijkt dat aan bovenvermelde basisvoorwaarden voldaan wordt krijgt iedere ondernemer de gelegenheid zijn/haar project toe te lichten op een persoonlijk onderhoud. Tijdens dit ‘intakegesprek’ wordt door de coördinator van BAN Vlaanderen gepeild naar de motivatie en de beweegredenen van de ondernemer. Eventuele ondernemersvoorstellen die niet binnen de scope van BAN Vlaanderen vallen worden in deze fase ook reeds uitgeselecteerd, maar ook gegronde, meer subjectieve factoren (motivatie, reputatie, kwaliteitsverwachting, etc.) zijn bepalend voor de beslissing tot lancering in het netwerk. Een absolute voorwaarde om gelanceerd te worden binnen het netwerk is de aanwezigheid van een business plan. Dit business plan wordt door BAN Vlaanderen gescreend. De screening van de voorstellen gebeurt uitsluitend op basis van volledigheid, begrijpbaarheid en mate van gestructureerdheid van het voorstel. De taak van BAN Vlaanderen is niet zich uit te spreken over de winstgevendheid of de haalbaarheid van het project. Dit is de opdracht van de investeerder. BAN Vlaanderen poogt enkel kwalitatief hoogstaande en gestructureerde informatie naar de investeerders te sturen zodat de slaagkansen geoptimaliseerd worden. Uiteraard is in dit proces het persoonlijk onderhoud met de betrokken ondernemer van cruciaal belang. Er dient immers te worden nagegaan of de plannen van de betrokken ondernemer in het neergeschreven business plan weerspiegeld worden. Een business plan is echter niet zaligmakend. Ook de ondernemers die niet onmiddellijk het perfecte business plan kunnen voorleggen, maar over voldoende visie en overtuigingskracht beschikken, moeten de kans krijgen met de business angels in contact te worden gebracht. Hierin kunnen zowel het intakegesprek als de opleiding een doorslaggevende rol spelen. 2.3.2.2. de lancering Eenmaal het business plan goed is bevonden, kan dit via verschillende kanalen met de business angels worden gecommuniceerd : - de nieuwsbrief - op een matching event, ook wel “forum” genoemd, dat wordt voorafgegaan door een 17
nieuwsbrief - via de verzending van een losse anonieme projectfiche - op basis van een individuele matching
2.3.2.2.1. de nieuwsbrief Op regelmatige basis (2x per maand) stuurt BAN Vlaanderen haar nieuwsbrief naar de leden– investeerders. Deze nieuwsbrief bevat de anonieme projectfiches van de projecten die op het eerstvolgende matching event zullen worden voorgesteld. Indien één van de leden niet kan aanwezig zijn op het matching event, maar toch geïnteresseerd is in een welbepaald project, dan kan het business plan worden opgevraagd of kan er een ontmoeting op een ander tijdstip plaatsvinden. Zo’n projectfiche is een document van twee pagina’s waarin het project anoniem wordt gepresenteerd. De anonimiteit dient ter bescherming van de ondernemer en zijn product of dienst naar de voor hem onbekende groep investeerders. De projectfiche geeft een bondige, duidelijke en kwalitatieve omschrijving van het project en is onderbouwd met financiële kerngegevens van de onderneming.
2.3.2.2.2. het matching event (“forum”) Tijdens de matching events die maandelijks beurtelings in Gent/Kortrijk en Antwerpen/Hasselt georganiseerd worden, krijgen de ondernemers die met BAN Vlaanderen een contract hebben afgesloten in hun zoektocht naar bijkomende middelen, de kans hun project aan de business angels voor te stellen. Bij de start van het forum wordt een zogenaamde ‘elevator pitch’ gehouden : elke ondernemer krijgt één minuut de tijd om zijn project voor te stellen. Op deze manier heeft de aanwezige business angel onmiddellijk zicht op de vertegenwoordigde sectoren en op de personen achter de initiatieven. Bovendien hebben de angels een week voor het matching event ook een nieuwsbrief (cfr. supra) ontvangen die de anonieme projectfiches bevat van de projecten er voorgesteld worden. Op deze manier weten de investeerders precies welke projecten zullen worden voorgesteld. Het evenement verloopt in twee zalen : in de ene zaal worden de presentaties gegeven (opeenvolgend). Na iedere presentatie is er kort de tijd voor enkele vragen en feedback. In de andere zaal kan na afloop van de presentaties, contact gelegd worden tussen angels en ondernemers (iedere ondernemer beschikt over een afzonderlijke tafel). Teneinde niet te veel informatie ineens te geven, wordt er naar gestreefd het aantal gepresenteerde projecten per matching event te beperken tot 5. Het gros van de contacten die in de loop van dit jaar tussen investeerders en ondernemers werden gegenereerd, vonden plaats n.a.v. dergelijke events.
2.3.2.2.3. de losse projectfiche Het gebeurt dat ondernemers niet kunnen of willen wachten op het eerstvolgende matching event om hun project voor te stellen aan de business angels.
18
Voor deze ondernemers wordt er tussentijds een anonieme projectfiche verstuurd. De business angel die interesse heeft in één of ander project kan het business plan opvragen of een ontmoeting laten organiseren. 2.3.2.2.4. de individuele matching Voor heel specifieke investeringsvoorstellen, waarvoor vooraf kan worden uitgemaakt dat slechts enkele investeerders interesse zouden kunnen hebben, kan een one-to-one meeting georganiseerd worden. Het is ondermeer om deze reden dat het noodzakelijk is dat BAN Vlaanderen het profiel kent van elk van haar business angels.
2.3.3. de follow-up na lancering Om op een efficiënte manier tot een deal te komen, is het stijgend belang van een goede begeleiding vanuit BAN Vlaanderen in de vervolgacties na presentatie gebleken. Nadat een project via de nieuwsbrief of het matching event werd gepresenteerd, inventariseert de coördinator meteen de reacties en verder geplande acties van de business angels op dat specifieke project. Deze feedback wordt aansluitend gecommuniceerd naar de ondernemer en naar de geïnteresseerde business angels. Hierdoor kunnen de acties verder afgestemd en overlegd worden. De coördinator zorgt zelf voor de verzending van de opgevraagde business plans en rappelleert indien nodig de business angels voor de feedback hierop. Indien meerdere business angels geïnteresseerd zijn in een bepaald project zal de coördinator een snel initiatief ontwikkelen om een syndicaat te organiseren. In concreto zal hij de business angels polsen naar hun interesse daartoe en vervolgens een eerste gezamenlijke meeting beleggen en bijwonen. Ook de follow-up na lancering werd door BAN Vlaanderen in een procedure gegoten waardoor een uniforme en kwalitatieve follow-up gegarandeerd wordt in alle regio’s. De betrokken coördinator kan, vrijblijvend en indien gewenst, beide partijen, ondernemer en business angel, bijstaan en informeren tijdens de verdere gesprekken. Projecten hebben naast deze procedure ook nog de kans om herhaald onder de aandacht van de investeerders te komen, via een deelname aan de projectenbeurzen op de Business Angels Academy of de Business Angels Dag (cfr. supra).
19
3. De werking van 2007 in cijfers
3.1 De business angels In 2007 kende het ledenbestand van de BA’s zoals in 2006 opnieuw een lichte stijging. Enerzijds werden 36 nieuwe investeerders aangetrokken tot het netwerk, anderzijds vernieuwden 102 BA’s hun lidmaatschap bij BAN Vlaanderen. Dit brengt het totaal op 138 betalende leden, 5 meer dan in 2006. Onderstaande grafiek geeft de verdeling weer van nieuwe en hernieuwde leden voor het jaar 2007.
20
Wanneer echter wordt gekeken naar de samenstelling van het ledenbestand is toch een lichte verschuiving merkbaar. In onderstaande grafiek wordt de evolutie van het ledenbestand weergegeven. Qua aantal is 2007 licht verschillend tegenover 2006. De samenstelling toont echter dat het aantal nieuw aangeworven leden toch een daling van zo’n 10 % heeft gekend. Daartegenover staat uiteraard een hoger aantal BA’s dat aangesloten wou blijven.
Van de 133 leden d.d. 31/12/2006 besloten er 34 (26 %) om hun lidmaatschap niet te verlengen in 2007. Als belangrijkste reden haalden deze leden hiervoor aan: • Gewijzigde interesses/prioriteiten (16) •
Tijdsgebrek (13)
•
Negatieve ervaring (3)
•
Andere (2)
21
De evolutie van de geografische spreiding van het ledenbestand ziet er in 2007 als volgt uit.
Hierbij valt meteen op dat het aantal leden uit Oost-Vlaanderen en Antwerpen in 2007 een belangrijke stijging heeft gekend. Vlaams-Brabant behoudt zijn positie en levert momenteel een vierde van de leden van BAN Vlaanderen terwijl dit twee jaar terug slechts een zevende was. Het aantal leden uit de provincie Limburg daalde relatief gezien. Vlaams Brabant (9) en Antwerpen (9) zijn samen goed voor de helft van de nieuwkomers. West- en Oost-Vlaanderen volgen hierop met respectievelijk 7 en 6 nieuwe leden. Limburg wierf 4 nieuwe leden aan, Brussel slechts één. Uit Wallonië en het buitenland werden geen nieuwe leden aangebracht in 2007. Onder de huidige 138 leden tellen we ook 10 investeringsfondsen en/of –maatschappijen.
22
3.2 De Ondernemers
In 2007 werden 72 ondernemers in een contract gebracht met BAN Vlaanderen. De brutoinflow van projecten bedroeg 312. Qua absolute gegevens toont onderstaande grafiek (links) deze daling tegenover vorig jaar duidelijk aan. Een veel getrouwer beeld wordt echter verkregen door dit relatief te gaan aanschouwen (rechts). Dit cijfer wordt verkregen door te kijken naar de verhouding tussen het aantal contracten ten opzichte van de bruto-dossierinflow. Deze verhouding toont sinds 2005 een constante die schommelt rond de 25 %. De evolutie in 2007 tegenover vorige jaren is licht dalend, relatief gezien is deze daling echter veel minder uitgesproken. Hier zou men dus kunnen stellen dat de kwaliteit van de infokanalen er met de jaren op vooruitgaat want op beduidend minder dossierinflow wordt toch een min of meer gelijkaardig percentage in contract gebracht.
23
Wat verder volgt is een typologie van deze ondernemers naar geografische ligging, levensfase en het bedrag dat men voor ogen heeft via een BA op te halen.
Wat de aangemelde projecten betreft zien we de ICT-sector nog steeds als grootste vragende partij. Het aandeel van projecten in de dienstensector verdubbelde zowaar ten opzichte van vorig jaar. De ICT- en dienstensector vertegenwoordigen samen meer dan 50 % van de in contract gebrachte projecten. Hier tegenover staat een daling van de sector ‘productie nonfood’ van 9 %. Voor de andere sectoren deden zich geen vermeldenswaardige veranderingen voor.
24
Wanneer we vervolgens gaan kijken naar de geografische herkomst van de gecontracteerde projecten uit 2007 komen we tot volgende weergave.
De provincie Antwerpen blijft koploper in het aanbrengen van projecten. Net zoals vorig jaar vertegenwoordigt ze 31 %, met name 22 projecten. Voorts heeft Oost-Vlaanderen een sterk aantal contracten ingeleverd (-8 %) ten opzichte van vorig jaar. Daar tegenover staat Brussel dat een sterke groei kende tegenover 2006 en in 2007 goed is voor 13 % van de gecontracteerde projecten. Vlaams-Brabant weet zijn versteviging van het jaar 2006 te bestendigen in 2007.
25
Wat betreft de levensfase van de projecten zijn geen noemenswaardige veranderingen op te merken. BAN Vlaanderen wordt vooral geraadpleegd met het oog op het bekomen van startfinanciering voor het bedrijf (43 %) of voor de eerste groei. De hoofdmoot van de projecten (68 %) wordt nog altijd vertegenwoordigd door jonge ondernemingen die zich in de opstartfase of het beginstadium bevinden. Bijna één vijfde van de gecontracteerde projecten blijken ondernemingen die tussen twee en vijf jaar oud zijn en zich in de doorgroeifase bevinden. In net iets meer dan 1 op 10 gevallen betreft het een mature onderneming die ouder is dan 5 jaar.
26
Het gezochte bedrag zet dezelfde trend die in 2006 al merkbaar was verder. Deze impliceert dat de benodigde bedragen voor de opstart en een eerste groeifase steeds groter worden. Onderstaande grafiek geeft deze bedragen weer voor 2007. Het aantal projecten dat bedragen zoekt tot 125K kende in 2007 opnieuw een stijging. Het relatief aandeel van beide groepen die tot deze groep behoren gingen erop vooruit. Van de categorie ‘tot 75K’ valt dit enigszins te verklaren door de aanwezigheid van dossiers die reeds een soort financiële constructie hebben opgezet en op die manier de concrete vraag naar BA-gelden kunnen beperken tot deze laagste schijf. Bedragen tot 250K daalden echter opmerkelijk. De omgekeerde beweging deed zich dan ook voor bij de grotere bedragen. Het aandeel van de projecten met gezochte bedragen ‘tot 500K’ bedraagt in 2007 maar liefst 33 % van alle gecontracteerde partijen terwijl dit in 2005 nog maar 19 % was. In 2005 lag 42 % van de door de ondernemers gevraagde bedragen tussen 125K en 250K. In 2007 is dit nog slechts 17 %. De verschuiving lijkt zich naar een hogere klasse te hebben voorgedaan, hetgeen in de sector recentelijk ook als de “nieuwe” equity gap wordt aangeduid. Het gemiddelde bedrag dat bij BAN Vlaanderen werd gezocht, bedroeg € 415 750.
E v o lu tie g ez o c h te b e d ra g e n 100% 90% 80%
3% 6%
1% 10%
6% 8%
19% 30%
70%
33%
tot 1000K
60% 50%
tot 500K
42% 31%
40%
17%
tot 250K tot 125K tot 75K
30% 20%
1000K -
26% 24%
20%
6%
8%
10%
2005
2006
2007
10% 0%
27
3.3 De matching Gelijkaardig aan vorige jaren zien we dat de ondernemers voornamelijk kiezen om hun project voor te stellen aan de hand van een presentatie. Dit blijkt voor de ondernemer zelf de meest aangewezen manier te zijn om een BA van een project te overtuigen. In 2007 werden 70 projecten aan de business angels bekend gemaakt. Voor deze 70 projecten gebeurde dit in 68 gevallen aan de hand van een anonieme fiche in combinatie met een presentatie op een matching event.
W ijz e van p ro jec tv o o rs tellin g 2 E nk el anoniem e fic he A nonieme fic he + forum pres entatie 68
28
De opvolging van de gepresenteerde projecten is opnieuw iets beter in vergelijking met vorig jaar en zet daarmee de stijgende trend verder. Hiermee wordt bedoeld dat er per project gemiddeld meer business angels geïnteresseerd zijn om het project op te volgen. (Dit wordt gemeten aan de hand van het aantal opgevraagde business plans en het aantal vervolggesprekken dat werd aangevraagd.) Maar liefst 95% van de gepresenteerde projecten kon op BA-interesse rekenen. Meteen valt de stijging op van de categorie ‘5 opvolgingen per project’. De grafiek toont ook duidelijk dat meer dan de helft van de gepresenteerde projecten kan rekenen op de interesse van 5 of meer business angels. Een stijging van 6 % ten opzichte van 2006 (45 %). Deze resultaten impliceren dat het afstemmen van vraag en aanbod (via screening), net als de groei van het ledenaantal, wel degelijk loont.
29
3.4 De deals De bruto dossierinflow beïnvloedt het tot stand komen van deals. Voor 2007 is een duidelijke daling zichtbaar qua bruto-inflow; er kwamen een honderdtal aanvragen minder binnen. Onderstaande grafiek geeft een evolutie van deze inflow weer.
Wanneer echter wordt gekeken naar de verhouding tussen het aantal tot stand gekomen contracten en deze bruto dossierinflow, dan is er sinds 2005 toch min of meer een constante zichtbaar die fluctueert rond de 25 procent. De evolutie is licht dalend, maar relatief gezien is de daling veel minder uitgesproken (rechtergrafiek). Wanneer we het aantal gerealiseerde deals aanschouwen, dan is, met een aantal van 13 deals in 2007, ook hier de daling in absolute cijfers een feit. Relatief gezien, ten opzichte van het aantal gepresenteerde projecten, zien we echter opnieuw een constante vanaf 2005 van om en bij de 19 %. Deze succesratio betekent dat 1 project op 5 via BAN Vlaanderen financiering bekomt via een business angel. Kanttekening dient hierbij gemaakt dat de investeringen van de leden van BAN Vlaanderen in het ARK Angels Fund NV (ten belope van € 2.6 miljoen) uiteraard niet meegerekend worden in deze cijfers.
30
Wanneer we gaan kijken naar het gemiddeld bedrag dat wordt geïnvesteerd per deal zien we duidelijk een stijgende trend. In 2007 bereikt dit bedrag € 187 000. Ten opzichte van 2006 (€ 141 475) is dit een stijging van 30 procent. Hier dient echter aan worden toegevoegd dat zowel in 2006 als in 2007 een deal werd gerealiseerd van € 1 000 000 of meer. Indien voor beide jaren abstractie wordt gemaakt van deze deal dan bekomt men als gemiddelde voor 2006 en 2007 respectievelijk € 87 818 en € 90 000. Ook hier een stijging zij het een lichte, met name 2,5 %.
In 2007 werd in deze 13 deals € 2 455 082 ingebracht aan kapitaal door de business angels. Deze investeringen werden geleverd door 20 BA’s, elk investeerde dus gemiddeld € 123 000 (afgerond). Dit is een stijging van 33 % ten opzichte van 2006 (€ 92 500).
31
Als we naar de sectorale verdeling van de deals en projecten kijken zijn er toch enkele duidelijke aftekeningen zichtbaar. Zo blijkt ICT nog steeds de grootste sector te zijn waarbinnen projecten worden gelanceerd en waarin wordt geïnvesteerd binnen BAN Vlaanderen. Wat opvalt is dat de voorgestelde projecten uit de distributiesector slechts 6 % (4) van de totale inflow (72) bedragen, terwijl toch 23 % (3) van de deals (13) in 2007 zich binnen deze sector voltrekt. Dit betekent dat 3 van de 4 voorgedragen distributieprojecten hun financiering vonden via BAN Vlaanderen. Omgekeerd zien we dat de dienstensector hoog scoort qua aangeleverde projecten (24 %) maar op minder interesse van de BA kan rekenen (8 %).
32
Wat betreft de BA+ lening zijn de conclusies naar aanwending ervan verdeeld. Enerzijds is een duidelijke daling zichtbaar wat betreft het aantal BA+leningen dat werd verkregen. In 38 % van de deals wordt van deze lening gebruik gemaakt terwijl dit in 2006 nog 53 % bedroeg. Anderzijds geeft de rechtse grafiek weer dat de succesratio, met betrekking tot de aanvragen die worden ingediend, bijna het maximum van 100 % bereikt. Blijkbaar vonden er in 2007 meer projecten BA-financiering die niet ontvankelijk waren voor een BA+lening. Concreet werd er in 2007 zo’n € 555 000 toegekend in de vorm van een BA+lening.
Het totaalbedrag dat via BAN Vlaanderen aan risicokapitaal werd verschaft bedraagt voor 2007 grosso modo € 2 881 000 (dit is zowel BA-kapitaal als BA+leningen). Ten opzichte van 2006 (€ 3 175 082) betekent dit een daling van 9,3 %. Ook hier nogmaals de randbemerking dat kapitaalverschaffing aan AAF niet in deze cijfers begrepen zit. Het globale investeringstotaal dat hiermee gepaard gaat, wordt (inclusief de diverse andere financieringsbronnen) geschat op ca. 12 miljoen euro voor het werkingsjaar 2007.
33
4. de nieuwe activiteiten 4.1. ARK-Angels Fund Op 5 januari 2007 besliste de Raad van bestuur, op basis van input uit het ledenbestand, om de mogelijkheid te onderzoeken om een business angels-fonds op te richten. Hiertoe werd een technische werkgroep opgericht die als opdracht kreeg de meest aangewezen en haalbare formule hiervoor te identificeren en uit te werken naar een volledig uitgeschreven concept. Deze werkgroep vergaderde in het voorjaar van 2007 intensief, raadpleegde via een rondetafelgesprek op kwalitatieve wijze een aantal leden van BAN Vlaanderen met een tussentijds voorstel, vooraleer in mei een volledig uitgewerkt voorstel (onder de vorm van een “informatiememorandum” voor investeerders) voor te leggen. Dit voorstel werd op 30 mei 2007 voorgelegd aan ARKimedes Management NV met de vraag om voor het ARK-Angels Fund NV (AAF) een erkenningsbelofte als ARKinvesteringsvennootschap (ARKIV) te verkrijgen. Deze erkenningsbelofte werd op 5 juni afgeleverd, waardoor er vanuit het ARKimedes Fonds NV in een evenredige co-financiering werd voorzien voor de private fondsmiddelen die bij de business angels zouden worden verzameld. Met deze belangrijke toezegging op zak kon in de eerstvolgende 6 maanden actief aan fondsenwerving gewerkt worden. In de loop van juni werd een roadshow langs de diverse provincies opgezet waarbij het concept en de toetredingsvoorwaarden van het fonds aan de leden van BAN Vlaanderen werden toegelicht. Ook tal van individuele gesprekken met kandidaat-aandeelhouders werden in die periode gevoerd. Het ARK-Angels Fund NV kreeg volgende kenmerken mee: - co-financieringsfonds van en voor Vlaamse BA’s, - max. fondsinbreng in portfoliobedrijf tot 2 maal de BA-inbreng, - bedragen tussen 50.000 € en 750.000 € - minimale fondsgrootte: 5.000.00 € (waarvan min. 50% door BA’s) - minimale aandeelhoudersparticipatie: 50.000 € (private plaatsing) - gesloten type (looptijd tot uiterlijk 30/06/2018) - fondsbeheer door BAN Vlaanderen via aan te stellen fondsmanager(s) - paritair samengesteld investeringscomité BA’s + experten KMO-financiering - individueel investerende BA vertegenwoordigt AAF in portfoliobedrijf Een recente wijziging in de wetgeving op de Private privak maakte dat het concept van het AAF, mits enige administratieve bijstelling, ook onder deze reglementering kon vallen. Er werd beslist deze opportuniteit te gebruiken en zo een fiscaal gunstig regime voor de aandeelhouders te creëren. Voor de eerste closing van het AAF op 30 september 2007 werd in totaliteit 2.687.500 € aan private middelen bij 36 business angels verzameld. Hieronder ook de bvba AAF Participaties waarmee BAN Vlaanderen samen met Finpower NV hun A-aandelen in AAF namen. Hierop werd aan ARKimedes Management Nv gevraagd de erkenningsbelofte om te zetten in een effectieve erkenning om tot oprichting over te kunnen gaan.
34
Op 21 november 2007 werd voor notaris Gilissen te Hasselt de oprichtingsakte verleden waarbij AAF nv met een kapitaal van 5.274.500 € werd opgericht. De volgende Raad van Bestuur werd geïnstalleerd: Voor de A-aandelen: * BAN Vlaanderen vzw, vertegenwoordigd door haar algemeen directeur, * Stany Boone Voor de B-aandelen: * Tom De Moor Voor de C-aandelen: * Alexander Siera * onafhankelijk bestuurder Marcel Verschelden cvba Het voorzitterschap en gedelegeerd bestuurderschap werden bij BAN Vlaanderen gelegd. Het beheer werd middels een beheersovereenkomst dd.12 december 2007 aan BAN Vlaanderen vzw toegewezen, waarna het investeringscomité als volgt werd samengesteld: * Dany Geurts, voorzitter * Erwin De Keyser * Stefaan Ciers * Sophie Manigart * Dirk Haerinck (via Hadefis bvba) * Koen Batsleer Op 7 januari 2008 werd de registratie als Private privak schriftelijk door FOD Financiën bevestigd. Kort daarna werd overigens ook gestart met de reeds voorziene 2de closing, die op 29 april 2008 resulteerde in een kapitaalverhoging tot 6.719.500 € door extra inschrijvingen van 6 bestaande aandeelhouders (w.o. ARKimedes Fonds NV) en 5 nieuwe aandeelhouders.
4.2. Combifin In het kader van een call ondernemerschap, met aandacht voor “Geïntegreerde Financiering” kreeg BAN Vlaanderen op 7 augustus 2007 het project “Combifin” goedgekeurd. Hieraan verbond de Vlaamse overheid een totale projectsubsidie van 150.000 euro voor de komende drie jaren. Combifin staat voor “gecombineerde financiering”, een geïntegreerde financieringsaanpak, waarbij ondernemers en bedrijfsleiders begeleid worden in hun keuze naar de optimale financieringsmix. Dit om de ondernemers een houvast en richting te bieden in hun kapitaalzoektocht. Via panelsessies in elke provincie van Vlaanderen zullen vanaf begin 2008 ondernemers in contact worden gebracht met Business Angels, Venture Capitalists, Corporate Bankers, subsidies (IWT, VLAO) en andere overheidssteunmaatregelen zoals: PMV, VINNOF, Participatiefonds, … Tijdens deze panelsessies krijgen de ondernemers de kans hun project of onderneming voor te stellen en geven de panelleden een expertadvies wat betreft de ideale financieringsmix. Uiteraard zal er ook getracht worden om tot deals te komen.
35
Jaarlijks zullen er 10 panelsessies georganiseerd worden, twee in elke Vlaamse provincie, waarbij ongeveer vier ondernemingen per panelsessie gratis de kans krijgen te presenteren. Er is ook voorzien in een gebruiksvriendelijke “combitool”. Dit is een instrument voor het uitwerken van een financieel plan. Op basis van de input van éénvoudige, doch relevante cijfergegevens zal deze “combitool” een betrouwbaar financieel plan op 3 jaar genereren waarin ook rekening gehouden wordt met de actuele financiële bronnen. Deze combitool zal terug te vinden zijn op de website www.combifin.be die speciaal voor dit project opgezet wordt. Eénmaal per jaar zal er ook een “Dag van het Kapitaal” georganiseerd worden. In een beursformule zullen de verschillende investeringskanalen en financieringsinstellingen zich kunnen voorstellen aan de ondernemers. De “Dag van het Kapitaal” zal telkens in het najaar doorgaan op 5 lokaties in Limburg, West – Vlaanderen, Antwerpen, Vlaams Brabant en OostVlaanderen. Voor de begeleiding en organisatie van deze activiteiten werft BAN Vlaanderen begin 2008 een projectmanager aan. Vanuit het Combifin project heeft BAN Vlaanderen trouwens contacten gelegd met Bizz Magazine om ook meer media-aandacht naar het financieringsprobleem te richten. Er wordt onderzocht hoe deze samenwerking vorm kan krijgen in een concrete media-mix-toepassing met print en internet.
36
5. de samenwerkingsverbanden Via een aantal partnerships met geselecteerde partijen proberen we de schaalvergroting die door de creatie van BAN Vlaanderen ontstond, verder door te trekken door de projectflow in netwerken in de omliggende regio’s ook binnen ons netwerk te incorporeren. Tevens worden er supplementaire kansen voor onze projecten gecreëerd door het doorsturen van onze projecten naar de leden van de partner-netwerken.
5.1. met andere BANs
5.1.1. euregional business angels network (euBAn) BAN Vlaanderen is medestichter van dit eerste tri-nationale BAN in Europa dat in april 2004 gelanceerd werd. EuBAn is een grensoverschrijdend project dat tot doel heeft de financiering van startende ondernemers in de Euregio Maas-Rijn te vergemakkelijken. Het gaat om een initiatief van vijf partners: AGIT (Aken), SOCRAN (Luik), WFG Ostbelgien (Eupen), NV Industriebank LIOF (Maastricht) en BAN Vlaanderen. Het project werd mede mogelijk gemaakt door co-financiering uit de Interreg-fondsen van de Europese Unie. Einde 2006 liep dit Interreg-project formeel af, maar dankzij restbudgetten kan de werking voortgezet worden tot medio 2007, met nog 2 matching events. Het project euBAn is er juist op gericht om startende ondernemers en business angels in de Euregio met elkaar in contact te brengen. Daartoe streeft euBAn ernaar een grensoverschrijdend Euregionaal netwerk van business angels te vormen. In dat netwerk moeten investeerders en starters elkaar gemakkelijk kunnen ontmoeten. Concreet gaat euBAn jaarlijks enkele bijeenkomsten organiseren waar starters de mogelijkheid hebben hun casus te presenteren ten overstaan van geïnteresseerde investeerders. De bijeenkomsten zullen door de gehele Euregio Maas-Rijn plaatsvinden en zijn bedoeld als neutrale en vertrouwelijke podia waar vraag en aanbod elkaar ontmoeten. Naast deze “matching” netwerkbijeenkomsten worden vanuit euBAn en de partners tal van business clubs, organisaties van intermediaire consultants, kennisinstellingen en andere organisaties bezocht en bekend gemaakt met de mogelijkheden van het project. Grensoverschrijdende BA-investeringen blijken zeer moeilijk op gang te brengen. Gecombineerd met de typische moeilijkheden van een opstartend netwerk (bekendheid en kritische massa opbouwen) heeft dit erin geresulteerd dat het aantal succesvolle matchings via euBAn vooralsnog beperkt bleef. Toch wensen de belangrijkste projectpartners (AGIT, LIOF, WFG en BAN Vlaanderen) ook in de toekomst en los van Interreg-tussenkomst nog op geregelde tijdstippen samen matching events te organiseren.
37
5.1.2. Solvay BAC, BAMS en WaBAN Na de opstart van de samenwerking tussen de drie grootste netwerken van België in 2004, werd er einde 2005 ook een samenwerkingsovereenkomst getekend met het vierde – en tevens laatste – Belgische BAN, WaBAN met hoofdzetel te Namen. De samenwerking met deze drie BANs wordt uniform in concreto geïmplementeerd via bilaterale dossier-uitwisseling en wederzijdse uitnodigingen voor beider fora. De interesse en het engagement terzake wordt door de individuele leden vrij ingevuld. In 2007 werkten BAMS en BAConnect aan een fusie van hun activiteiten en organisaties, waarbij de fusie-ervaringen van BAN Vlaanderen werden bevraagd.
5.1.3. NeBIB Met het Nederlandse BAN, NeBIB genaamd, worden de contacten verder onderhouden met de bedoeling om in de toekomst via een gezamenlijke inspanning te polsen naar de interesse tot samenwerking vanwege onze beider leden, alsook om het wervingspotentieel in de grensstreek uit te breiden.
5.1.4. eden Business Angels Eden Business Angels is de club van BA’s en BA-netwerken met als uniek investeringsdomein de energiesector. Ze zijn gevestigd in Sophia Antipolis (Frankrijk) en kaderen binnen het eden-project, dat met meer dan 100 leden een ondernemingsplatform actief rond innovatie in de energiesector vormt. BAN Vlaanderen tekende op 1 oktober 2006 als eerste niet-Franse netwerk een samenwerkingsovereenkomst met eden Business Angels, waarbij voor relevante projecten dossieraanbreng georganiseerd werd. In de loop van 2007 veranderde de koepelorganisatie “eden energy” van naam naar “ agora energy”, waarbij vooropgesteld werd dat in 2008 ook de naam van het BA-netwerk zou wijzigen.
5.1.5. Brabo Ventures Brabo Ventures beschikt over een pan-europees netwerk van early stage investeerders en beheert ook de Gate2Growth-portaalsite voor innovatieve en technologie-gedreven KMO’s. Via een samenwerkingsprotocol, onderschreven op 10 november 2006, kunnen de door BAN Vlaanderen begeleide projecten ook op Europees niveau voorgesteld worden en kunnen projecten uit andere Europese regio’s aan onze leden voorgelegd worden. Tevens biedt Brabo Ventures een degelijke begeleiding van projecten tot presentatie aan.
5.2. het Participatiefonds Het Participatiefonds is een federale kredietinstelling met een sterke traditie in KMOfinanciering. BAN Vlaanderen heeft in opvolging van de bestaande akkoorden met haar voorgangers een samenwerking met het Participatiefonds als indiener voor “Business Angel +”-leningen aangegaan.
38
De “BA+” lening is een achtergestelde lening van ten hoogste 125.000 € aan zeer interessante rentetarieven die door het Participatiefonds wordt toegekend aan jonge bedrijven die door business angels mee-gefinancierd zijn. De doelstelling van de BA+ lening is efficiënter inspelen op de financieringsbehoeften van startende en groeiende ondernemingen. In de praktijk blijkt immers de koppeling van persoonlijk vermogen, informeel kapitaal van business angels en financiering met achtergestelde leningen een goed uitgebalanceerde financieringsconstructie te zijn én een ideale financieringshefboom te vormen voor later bankkrediet. In de loop van 2007 werden er door BAN Vlaanderen 7 dossiers ingediend bij het Participatiefonds. Hiervan werden er 6 ontvankelijk verklaard. Vijf van deze dossiers mochten in de loop van 2007 op een goedkeuring rekenen. Hiermee was een totale som aan achtergestelde leningen gemoeid van € 555.000. 5.3. de Participatiemaatschappij Vlaanderen nv De Participatiemaatschappij Vlaanderen nv (PMV) is de investeringsmaatschappij van het Vlaamse Gewest die via haar dochter PMV-kmo financiële middelen naar Vlaamse starters en KMO’s toe wil activeren. De Waarborgregeling (naar financiële instellingen) werd in 2005 gelanceerd. De nieuwe investeringsfondsen die in het kader van ARKimedes (Activering RisicoKapitaal in Vlaanderen) een ARKIV-erkenning kregen, werd de mogelijkheid geboden worden om lid te worden van BAN Vlaanderen. Drie ARKIVs gingen daar ondertussen op in. BAN Vlaanderen richtte op 21 november 2007 trouwens zijn eigen ARKIV op, ARK-Angel Fund genaamd, met een kapitaal van 5.274.500 € (cfr. supra). Ook met Vinnof (het Vlaamse Innovatiefonds) en Cultuurinvest (voor culturele en creatieve bedrijven) zijn de relaties aangeknoopt en wordt er waar mogelijk samengewerkt. De win-winlening (voorheen als “Vriendenlening” aangekondigd) biedt een fiscaal voordeel aan particulieren die geld lenen aan een Vlaamse starter. De goede relatie tussen BAN Vlaanderen en PMV-kmo biedt mogelijkheden om efficiënte concepten voor de financiering van Vlaamse KMO’s te ontwikkelen.
5.4. Sowalfin De financierings- en garantiemaatschappij voor KMO’s van de Waalse overheid, Sowalfin, ontwikkelde in 2004 een “Garantie Business Angels”, die aan leden van een door Sowalfin erkend BAN de mogelijkheid biedt een deel van hun BA-investering in een Waalse KMO te laten waarborgen. Op 23 maart 2005 ondertekende BAN Vlaanderen als eerste niet-Waals netwerk de kaderovereenkomst die ook leden van BAN Vlaanderen in de mogelijkheid stelt deze (betalende) garantie voor hun eventuele investeringen in Waalse KMO’s aan te vragen.
39
5.5. diversen 5.5.1. intermediairs Teneinde de grootte en de kwaliteit van de inflow van projecten te verbeteren heeft BAN Vlaanderen samenwerkingen met een aantal betrouwbare intermediairs opgestart. Concreet gaat het hierbij om adviseurs en accountants, die in nauw contact staan met hun cliënteel en kunnen toeleiden naar BAN Vlaanderen in kwesties van externe financiering. De grotere mate aan voorbereiding en begeleiding van deze dossiers maakt een vlottere doorstroming van deze projecten naar presentatie binnen het netwerk mogelijk. Ook in 2007 werden een aantal projecten langs deze weg aangediend en succesvol voorgesteld aan de leden. 5.5.2. Bizidee De ondersteuning van en medewerking aan de ondernemingsplanwedstrijd Bizidee werd in 2007 geïntensifieerd. Dit vertaalde zich, naast presentaties op verschillende Bizidee-events, jurydeelname en -voorzitterschap en visibiliteit in de Bizideecommunicatie, in een versterkte rol in het operationele management van deze organisatie. Op verzoek van initiatiefnemer McKinsey werd de rol van BAN Vlaanderen binnen Bizidee opgewaardeerd en kwam zowel de ontwikkeling van een nieuw meerjaren-plan als de operationele supervisie voor de editie 2007-2008 onder toezicht van BAN Vlaanderen te staan. In overleg met de Vlaamse overheid slaagde BAN Vlaanderen erin een 3-jarensubsidie te bekomen en een succesvolle 6de editie van de wedstrijd neer te zetten, met een recordaantal deelnemers dat voor het eerst de 500 oversteeg. 5.5.3. SO-kwadraat Dit initiatief met steun van de Vlaamse overheid ambieert om meer spin-off-activiteit in Vlaanderen te genereren door stimulering en begeleiding van kandidaat-spin-offs. BAN Vlaanderen tekende in januari 2005 hiertoe een samenwerkingsprotocol. Meer en meer worden langs dit kanaal beloftevolle spin-off-projecten ter financiering aan het netwerk voorgelegd. 5.5.4. Strategisch Innoveren in de Euregio Dit grote Interreg-project, waarin o.a. ca. 300 Belgisch-Limburgse bedrijven inzake hun innoverend vermogen zullen onderzocht worden, is in 2004 van start gegaan. BAN Vlaanderen is via haar antenne Limburg in de begeleidingscommissie vertegenwoordigd en heeft de vatbare bedrijven in portefeuille op de hoogte gesteld van de opportuniteiten. Hierbij wordt BAN Vlaanderen ook als financieringsbron voor innovatie onder de aandacht van het bedrijfsleven gebracht. 5.5.5. Innotek:” spin-offs-project” Innotek is de Belgische partner in het Belgisch-Nederlandse project “Industriële en diensten Spin-offs”. Meer bepaald wordt in de provincies Antwerpen, Limburg en Vlaams-Brabant (gedeeltelijk) in bedrijven het spin off potentieel onderzocht, met als
40
doelstelling om via scouting, scanning en coaching nieuwe bedrijven te laten ontstaan vanuit het moederbedrijf. BAN Vlaanderen levert in dit project meerdere business angels aan om deze 3 trajecten te begeleiden.
5.6. lidmaatschappen 5.6.1. Belgian Business Angels Network association (BeBAN) BAN Vlaanderen heeft de BeBAN-deontologische code onderschreven en is lid geworden van de Belgische Associatie van BANs. We nemen er via onze algemeen directeur, Reginald Vossen, ook het voorzitterschap van waar.
5.6.2. European Business Angels Network (EBAN) Ook in 2007 was BAN Vlaanderen volwaardig en actief lid van de Europese koepelassociatie van Europese BANs (EBAN). BAN Vlaanderen participeerde actief aan de congressen en workshops van EBAN en trad op verzoek van EBAN in 2007 een aantal malen op als gastspreker in binnen- en buitenland.
5.6.3. Vlaamse Management Associatie (VMA) In 2007 hield BAN Vlaanderen haar bedrijfslidmaatschap bij de VMA aan.
41
6. het activiteitenoverzicht 2007
In 2007 werden er door BAN Vlaanderen zelf een aantal reguliere activiteiten en een aantal eerder speciale activiteiten georganiseerd. Daarnaast nam BAN Vlaanderen actief (als gastspreker, panellid, interpellant,…) deel aan een aantal evenementen en activiteiten op verzoek van de organisatoren.
6.1. de reguliere activiteiten Opleidingen Er werden 34 ondernemers opgeleid via 4 opleidingssessies te Antwerpen (2) en Gent (2). Tussenkomsten werden er verzorgd door Prof. Manigart, de BAN-coördinatoren en een “ervaringsdeskundige” (BA of ondernemer). Matching events Via 16 matching events kregen 66 ondernemers de kans hun project rechtstreeks aan de business angels voor te stellen. Deze matching events vonden plaats in Antwerpen (4), Hasselt (4), Gent (4) en Oostkamp (4). Daarbovenop vonden er 2 EuBAN matching events plaats waarop 3 Vlaamse projecten werden voorgesteld. BAN Vlaanderen is medestichter van dit internationale BAN in de Euregio MaasRijn. Er werden voorafgaand aan de matching events 17 newsletters met profielfiche(s) van projecten verstuurd aan de business angels waarin een totaliteit van 69 projecten werden voorgesteld. Daarnaast werden ook nog 2 EuBAN-newsletters met projectvoorstellen doorgestuurd.
6.2. de speciale activiteiten
Organiserend: BAN Vlaanderen was (co-)organisator van een aantal uitzonderlijke activiteiten: 31/05/2007: 18/06/2007: 20/06/2007: 21/06/2007: 26/06/2007: 08/10/2007: 19/10/2007: 21/11/2007: 29/11/2007: 12/12/2007:
BA-Academy - Brussel AAF-Roadshow - Steenokkerzeel AAF-Roadshow - Gent AAF-Roadshow - Hasselt AAF-Roadshow - Antwerpen UBS-BAN exchange - Antwerpen AAF-meetings Antwerpen - Hasselt Oprichting ARK - Angels Fund BA-DAG Modenatie - Antwerpen Persvoorstelling AAF-Brussel
42
Actief deelnemend: Daarnaast nam BAN Vlaanderen deel aan tal van evenementen op Vlaamse, nationale en internationale schaal georganiseerd door derden. Een greep hieruit: 24/01/2007 e.a.: 08/02/2007: 14/02/2007: 08/03/2007: 19-23/03/2007: 28 + 29/03/2007: 16 + 17/04/2007 : 20/04/2007 : 26/04/2007 : 26/04/2007: 16-18/05/2007: 07-11/06/2007: 18/06/2007: 03-05/10/2007: 07/11/2007 : 15/11/2007: 11/12/2007:
Bizidee-prijsuitreikingen en seminaries editie 2006-2007 BA-Day BAMS – Brussel Studiedag “Vrouwelijk ondernemerschap” – Brussel Benelux Venture Summit – Brussel Missie opstart BAN – Macedonië Beurs Ondernemen 2007 – Brussel EBAN-Congres – Estoril (PT) ING – Ronde Tafel “Effecten” – Brussel Jury Limburgse JCI-award – Hasselt Presentatie ING – Oost-Vlaanderen - Gent Missie Fusie BANs in Andalusië – Sevilla (E) Missie BüMed – Istanbul (TK) Enterprize workshop – Gent Missie Innovatieve regio´s – Miskolç (H) Expertmeeting Eco-innovation – Brussel Gastcollege Hogeschool Zuijd – Maastricht (NL) Voorstelling Combifin Financieel Forum - Hasselt
43
7. de marketing en communicatie Omwille van het bewustmakende en wervende karakter van de activiteiten van BAN Vlaanderen wordt hier ook een apart deel gewijd aan onze inspanningen op het vlak van marketing en communicatie.
7.1. de eigen communicatiemiddelen Folder: Meteen na de opstart werd er een informerende en wervende folder aangemaakt die de structuur en werking van BAN Vlaanderen langs beide zijden (business angel en ondernemer) toelicht. Het handige A3-formaat maakt dat deze folder ook als een soort documentenmapje (contracten, powerpoint-handouts,…) gebruikt kan worden. Deze informatieve folder werd ook in 2007 veelvuldig gebruikt naar aanleiding van beurzen, spreekbeurten, mailings, individuele contacten,… . Website: Begin 2004 werd de website www.banvlaanderen.be gelanceerd. Gekenmerkt door dezelfde huisstijl als de folder en andere drukwerken, biedt de site ook de mogelijkheid voor ondernemers en investeerders om rechtstreeks via e-mail in contact te komen met BAN Vlaanderen. Ook de kortere en directere domeinnaam www.ban.be werd aangekocht om door te koppelen naar de homepage van onze site.
Met een totaal van 7.772 bezoekers zijn er in 2007 maandelijks gemiddeld een 650-tal bezoeken genoteerd. Deze bezoekers informeren zich blijkbaar grondig want gemiddeld worden 5,5 pagina’s per bezoek bekeken (totaal: 42.730 pageviews). Op 31 december 2007 telde onze site sinds haar opstart reeds meer dan 17000 “terugkerende bezoekers”; dit zijn bezoekers die de site meer dan éénmaal bezochten. 85,7% van de bezoekers in 2007 waren Belgen, 4,3% Nederlanders, 1,6% Britten en de overige 8,4% betreft bezoekers uit 70 landen wereldwijd. De interesse van de bezoekers gaat duidelijk uit naar de pagina’s met: - algemene info over BAN Vlaanderen
44
- informatie voor ondernemers - de stichtende partners - regionale contactadressen Exact 115 ondernemers meldden in 2007 hun project aan via www.banvlaanderen.be. Ook kwamen er op ons info-mailadres 39 aanmeldingen binnen. Zij werden daaropvolgend door onze regiocoördinator gecontacteerd om het project te bespreken en verdere werkafspraken te maken. De website dient ook als informatiekanaal voor kandidaat-investeerders, zij het in veel mindere mate. Toch zagen we via de site 20 registraties als “investeerder” binnenkomen. Beursstand: De beursstand bleef ook in 2007 dienstig voor diverse beurzen en andere (eigen) events.
7.2. de externe communicatiemiddelen Spreekbeurten en andere: Onder “activiteiten” werd reeds aangegeven op welke eigen en externe evenementen het verhaal van BAN Vlaanderen werd toegelicht. Ook werden er meerdere spreekbeurten voor kleinere gezelschappen verzorgd (senior consultants, service clubs, kandidaatondernemers, …) Pers/interviews: Veelvuldige interviews en artikels werden er gepubliceerd. Hierbij werd er niet alleen geopteerd voor economische pers, teneinde zoveel mogelijk potentiële ondernemers en Business angels te bereiken. De neerslag hiervan wordt bijgehouden in een persverzameling. Manager Magazines: De in 2006 opgestarte samenwerking met Manager Magazines, die op provinciaal niveau hoogwaardige managerbladen uitgeven (Vlaanderen Manager, Brabant Manager, Antwerpen Manager en Limburg Manager) werd in 2007 hernieuwd. Via deze overeenkomst krijgt BAN Vlaanderen redactionele pagina’s ter beschikking om te communiceren over haar werking en resultaten. Het merendeel van deze pagina’s wordt gebruikt om concrete investeringsverhalen (“succes stories”) toe te lichten. Ook plaatsen we advertenties in deze bladen.
45
8. de werking in financieel perspectief Om de werking van BAN Vlaanderen te garanderen kan er beroep gedaan worden op enerzijds eigen opbrengsten en anderzijds subsidies. De eigen opbrengsten bestaan uit: - fees betaald door de ondernemers, zijnde: - een opleidingsfee - een fee naar aanleiding van de presentatie op een matching event - een fee verschuldigd in geval van bekomen van een BA+-lening. - fees betaald door de business angels, zijnde: - een jaarlijkse registratiefee (‘lidgeld’) - een succesfee: deze fee is een procentuele berekening op het door de business angel geïnvesteerde bedrag in één van de door BAN Vlaanderen voorgestelde projecten. Het verrekende percentage is degressief in functie van de hoogte van het geïnvesteerde bedrag. - sponsoring - diverse opbrengsten. Dit vertegenwoordigt voor 2007 volgende aandelen: Verdeling eigen opbrengsten
2007
Ondernemers 18,4 % - opleidingsfee 6,0 % - fee van ontmoetingsfora 3,7 % - Fee m.b.t. Participatiefonds 8,7% Business Angels - registratiefee - succesfee
34,2 % 19,3 % 14,9 %
Sponsoring
17,5 %
Diverse opbrengsten (o.a. AAF-opstart) Totaal :
29,9 % 100,0 %
Er is een duidelijke evolutie in de hoogte en samenstelling van de eigen opbrengsten. Door de opstart van nieuwe activiteiten (o.a. ARK-Angels Fund) zal ook in de toekomst de origine van de eigen opbrengsten meer spreiding vertonen. BAN Vlaanderen ontvangt een subsidie van de afdeling Economisch Ondersteuningsbeleid van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap. De nieuwe vierjarige subsidieovereenkomst (looptijd: 2007-2008-2009-2010, tot max. 1.232.000 euro) voorziet in een vaste uitkering ten belope van 45% van het totale subsidiebedrag. De resterende 55% is een variabele “outputsubsidie”. Concreet komt het er op neer dat deze subsidie kan verkregen worden op basis van welomlijnde en bewezen prestaties. In 2007 werd zowel een eerste vaste schijf als een eerste variabele schijf uit deze nieuwe subsidie opgevraagd en ontvangen. Ook werd de laatste variabele schijf van de voorgaande subsidie aangevraagd en ontvangen.
46
9. de conclusies
Na het opstartjaar 2004 heeft BAN Vlaanderen vzw ondertussen succesvol haar plek weten te bestendigen en te verstevigen in het risicokapitaallandschap in Vlaanderen. Dankzij de gewonnen schaalgrootte, het geprofessionaliseerde team en de achterliggende ethiek en procedures, heeft BAN Vlaanderen “business angel financiering” als concept op de kaart gezet. Daarenboven is de werking ondertussen op kruissnelheid gekomen en is er in 2007 ruimte gekomen om aan zogenaamde “second generation”-initiatieven te werken die de werking kunnen schragen.. Naar positionering van het netwerk hebben de inspanningen in de afgelopen jaren er duidelijk toe geleid dat business angel financiering in het algemeen en BAN Vlaanderen in het bijzonder als een sterk, volwaardig en betrouwbaar concept ervaren worden. BAN Vlaanderen heeft zich daarbij resoluut opgeworpen als hét aanspreekpunt in haar domein en kiest haar positie als een “kruispunt van kapitaal en kennis”. Hierbij wordt er continu gestreefd naar nieuwe partnerships met collega-netwerken, intermediairs, financieringsorganen en –panels, ondernemingsplanwedstrijden,… . Een aantal nieuwe initiatieven werden in de loop van 2007 geïnitieerd om naar de komende jaren een nieuwe groeibeweging te kunnen realiseren. In het bijzonder verwijzen we hiervoor naar deel 4 van dit jaarverslag m.b.t. het ARK-Angels Fund en het project Combifin. Deze twee BAN-realisaties hebben in 2007 heel wat energie van de kleine organisatie BAN Vlaanderen gevergd, doch vormen onmiskenbaar het nodige fundament voor een bestendig verhoogde activiteitsgraad van het netwerk. Ze maken van 2007 een scharnierjaar in de strategische uitwerking van groei in termen van meer en kwalitatievere inflow, bredere dealopportuniteiten, verbeterde co-investeringsmogelijkheden en dus verhoogde investeringsactiviteit. Naar concrete resultaten bereikte BAN Vlaanderen een status quo voor jaargang 2007 : • • • • • •
het aantal leden steeg in 2007 licht door naar 138 business angels, ruim 300 bedrijven raadpleegden BAN Vlaanderen in het kader van hun financieringsvraagstuk, 70 bedrijven werden in de loop van 2007 aan de investeerders van het netwerk voorgesteld, reeds 13 van deze projecten vonden in 2007 hun business angel financiering via BAN Vlaanderen, met een totale kapitaalinbreng van meer dan € 2,4 miljoen, vijf “BA+”-leningen van het Participatiefonds zorgden voor een eerste hefboom op het ingebrachte kapitaal, ca. 2000 kwalitatieve contacten tussen investeerders en ondernemers werden tot stand gebracht.
Naast de gerealiseerde rechtstreekse inbreng van de business angels in de voorgestelde bedrijven is vooral ook hun engagement naar de toekomst, en dit via hun participatie in het ARK Angels Fund voor een totale inbreng van ruim € 3,3 miljoen, tekenend voor de rol die de leden van BAN Vlaanderen wensen op te nemen in de creatie van een gunstige financieringomgeving voor ondernemend Vlaanderen. Het bestuur van BAN Vlaanderen vzw beschouwt dit signaal als een opdracht om haar kerntaken met versterkt élan te bewerkstelligen.
47
10. de bijlagen
Business Angels Netwerk Vlaanderen vzw Afgekort: “BAN Vlaanderen” Vlamingenstraat 83 3000 Leuven
STATUTEN
Gelet op de wet van 27 juni 1921, betreffende de verenigingen zonder winstoogmerk, de internationale verenigingen zonder winstoogmerk en de stichtingen, gewijzigd door de wet van 2 mei 2002 (hierna de "Wet", verklaren de ondergetekenden : 1.
de Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij Limburg, publiekrechtelijke instelling met maatschappelijke zetel Kunstlaan 18 te 3500 Hasselt, hier vertegenwoordigd door Marc Vandeput, voorzitter van de raad van bestuur en Raymond Van Ballaer, administrateur-generaal, die daartoe volmacht geeft aan Charles Vanden Boer en Raf Heynickx,
2.
de Limburgse Economische Raad (LER), vereniging zonder winstoogmerk met maatschappelijke zetel Kunstlaan 18 te 3500 Hasselt, hier vertegenwoordigd door Marc Vandeput, voorzitter van de raad van bestuur en Raymond Van Ballaer, directeur, die daartoe volmacht geeft aan Charles Vanden Boer en Raf Heynickx,
3.
de bvba Bizzbees, met maatschappelijke zetel Hemelakkers 6 te 2930 Brasschaat, hier vertegenwoordigd door Koen Batsleer, zaakvoerder,
4.
de NV Finpower, met maatschappelijke zetel Hemelakkers 6 te 2930 Brasschaat, hier vertegenwoordigd door Cynthia Verswijvel-Cornelissen, gedelegeerd bestuurder,
5.
de Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij West-Vlaanderen, publiekrechtelijke instelling met maatschappelijke zetel Baron Ruzettelaan 33 te 8310 Assebroek (Brugge), hier vertegenwoordigd door Marleen Titeca-Decraene, voorzitter van de raad van bestuur en Jan Callens, administrateur-generaal, die daartoe volmacht geeft aan Luc Vermandere
6.
de bvba Hadefis, met maatschappelijke zetel Heestertstraat 39A te 8553 Otegem, hier vertegenwoordigd door Dirk Haerinck, zaakvoerder
7.
de Vlerick Leuven-Gent Management School, Instelling van Openbaar Nut naar Belgisch recht, met maatschappelijke zetel Reep 1 te 9000 Gent, hier vertegenwoordigd door Roland Van Dierdonck, decaan,
8.
mevrouw Hilde Goossens, zelfstandig manager, Vosselaredorp 44A te 9850 Vosselare, van Belgische nationaliteit
dat zij alleen de hoedanigheid van stichters op zich nemen en zijn overeengekomen een vereniging zonder winstgevend doel op de richten waarvan de statuten als volgt luiden:
48
TITEL I: NAAM - ZETEL - DOEL - DUUR
ARTIKEL 1 De vereniging draagt de naam: Business Angels Netwerk Vlaanderen vzw , afgekort: BAN Vlaanderen ARTIKEL 2 De zetel van de vereniging is gevestigd te arrondissement Leuven.
Vlamingenstraat 83, 3000 Leuven en ressorteert onder het gerechtelijk
Hij kan slechts verplaatst worden door de algemene vergadering volgens de regels vereist voor een statutenwijziging. ARTIKEL 3 De vzw BAN Vlaanderen wenst een Business Angels Netwerk op Vlaams niveau te vormen, waarbij ze als platform zal fungeren waarbinnen startende of groeiende ondernemers, op zoek naar risicokapitaal, in contact worden gebracht met informele investeerders, de zgn. Business Angels, die niet alleen geld inbrengen maar ook hun eigen know-how, ervaring, contacten, enz. De investeerder waarvan sprake kan als toegetreden lid van de werking van de vereniging genieten. Hij moet bij zijn kandidatuur verzekeren bereid te zijn om naast zijn financiële inbreng tevens zijn bedrijfservaring ter beschikking te stellen aan de entiteit waarin hij bereid is te investeren en om de evolutie van die entiteit van nabij te zullen volgen. De vzw BAN Vlaanderen onderscheidt 5 kerntaken binnen deze werking: 1) het bewust maken van ondernemers en kandidaat business angels voor business angels financiering; 2) het informeren, trainen, opleiden en voorbereiden van de ondernemers; 3) het informeren en voorbereiden van business angels; 4) het in contact brengen van ondernemers met business angels (‘de matching’) 5) het samenbrengen van business angels met het oog op syndicaatvorming Zij mag eveneens alle activiteiten ondernemen die dit doel kunnen bevorderen. Zij kan in die zin ook, doch slechts op bijkomstige wijze, handelsdaden stellen, enkel voor zover de opbrengst hiervan besteed wordt aan het doel waarvoor zij werd opgericht. Bij het initiëren van contacten tussen de ondernemer en investeerders komt de vereniging niet tussen in enige beoordeling van het voorgestelde durfkapitaal, noch in de beslissing van de investeerder om al dan niet over te gaan tot investering in de onderneming, noch in de wijze waarop deze investering zal gebeuren, noch in de uiteindelijke investering zelf. ARTIKEL 4 De vereniging wordt opgericht voor onbepaalde duur. Zij kan te allen tijde ontbonden worden.
TITEL II: L E D E N
ARTIKEL 5 Het aantal leden is onbeperkt, maar moet tenminste drie bedragen. De oprichters zijn de eerste effectieve leden. De vereniging kan effectieve en toegetreden leden hebben. De volheid van het lidmaatschap, met inbegrip van het stemrecht op de algemene vergadering, komt uitsluitend toe aan de effectieve leden. De effectieve leden zijn de ondertekenaars van onderhavige akte, alsmede de natuurlijke en/of rechtspersonen die als effectief lid worden aanvaard bij besluit van de algemene vergadering. Hun naam wordt vermeld in het ledenregister dat op de zetel van de vereniging wordt bijgehouden en waarvan indien nodig jaarlijks een kopie wordt neergelegd ter griffie van de rechtbank van koophandel ( art. 26, novies, §1, 3° van de Wet) Toegetreden leden zijn enkel aangesloten om te genieten van de activiteiten van de vzw. Ze hebben geen stemrecht op de algemene vergadering. De rechten en verplichtingen van de toegetreden leden worden ingeschreven in een huishoudelijk reglement.
49
Met de term "lid" in deze statuten wordt uitdrukkelijk verwezen naar de effectieve leden. ARTIKEL 6 Als lid kan tot de vereniging toetreden, ieder natuurlijke persoon of rechtspersoon die door de Raad van Bestuur als dusdanig wordt aanvaard. Het verzoek om toelating van een kandidaat-lid moet schriftelijk worden ingediend bij de voorzitter van de raad van bestuur.
ARTIKEL 7 De raad van bestuur kan, onder door haar te bepalen voorwaarden, ook andere personen als ereleden, beschermleden, steunende of adviserende leden tot de vereniging toelaten. Deze worden beschouwd als toegetreden leden. Hun rechten en plichten zijn vermeld in het huishoudelijk reglement.
ARTIKEL 8 Er zal geen ledenbijdrage verschuldigd zijn door de effectieve leden.
ARTIKEL 9 Elk lid kan ten allen tijde uit de vereniging treden. Het ontslag moet bij aangetekend schrijven aan de raad van bestuur ter kennis worden gebracht en is effectief vanaf de dag volgend op de datum van het aangetekend schrijven.
ARTIKEL 10 Uittredende of uitgesloten leden en hun rechtsopvolgers kunnen nooit teruggave of vergoeding voor gestorte bijdragen vorderen.
TITEL III: DE RAAD VAN BESTUUR ARTIKEL 11: De vereniging wordt bestuurd door een raad van bestuur van minstens drie leden. Indien de algemene vergadering slechts drie leden telt, bestaat de raad van bestuur uit slechts twee personen. In ieder geval moet het aantal bestuurders steeds lager zijn dan het aantal leden van de algemene vergadering. Voor elke vergadering van de raad van bestuur wordt de door het Vlaams Gewest aangeduide waarnemer uitgenodigd. Hij heeft geen stemrecht. De raad van bestuur benoemt onder zijn leden een voorzitter en kan daarnaast indien nodig een secretaris en een penningmeester aanstellen. Deze benoeming is jaarlijks herverkiesbaar. ARTIKEL 12: De bestuurders worden benoemd door de algemene vergadering met een gewone meerderheid ongeacht het aantal aanwezige en/of vertegenwoordigde leden. De bestuurders oefenen hun mandaat kosteloos uit. De bestuurders worden benoemd voor een periode van drie jaar en zijn herkiesbaar. ARTIKEL 13 De bestuurders worden als volgt ter benoeming voorgedragen aan de algemene vergadering:
50
• • • • • • •
één lid vanwege GOM-Limburg en LER samen, één lid vanwege Bizzbees bvba en Finpower NV samen, één lid vanwege GOM-West-Vlaanderen en Hadefis bvba samen, één lid vanwege Vlerick Leuven-Gent Management School en Hilde Goossens samen, één lid vanwege alle toetredende leden/Business Angels samen, één lid vanwege de GOM, één lid vanwege de sponsors.
Indien de algemene vergadering weigert het lid dat werd voorgedragen door één van bovenvermelde categorieën te benoemen, dan kan de categorie in kwestie op de algemene vergadering zelf een tweede bestuurder ter benoeming voorstellen, die dan benoemd zal worden door de algemene vergadering.
ARTIKEL 14: Het mandaat van de bestuurders eindigt door afzetting door de algemene vergadering, door vrijwillig ontslag, door het verstrijken van het mandaat, door overlijden of ingeval van wettelijke onbekwaamheid. De afzetting door de algemene vergadering wordt beslist bij gewone meerderheid van het aantal aanwezige en/of vertegenwoordigde leden. Het moet evenwel uitdrukkelijk vermeld worden op de agenda van de algemene vergadering. Een bestuurder die vrijwillig ontslag neemt, moet dit schriftelijk bekendmaken aan de raad van bestuur. Dit ontslag gaat onmiddellijk in tenzij door dit ontslag het minimum aantal bestuurders onder het statutaire of wettelijke minimum zou dalen . In dit geval blijft de bestuurder aan tot in zijn vervanging is voorzien. De raad van bestuur moet binnen de twee maanden de algemene vergadering bijeenroepen, welke in de vervanging van de betrokken bestuurder dient te voorzien. ARTIKEL 15: De raad van bestuur leidt de zaken van de vereniging en vertegenwoordigt deze in en buiten rechte. Hij is bevoegd voor alle aangelegenheden, met uitzondering van die welke uitdrukkelijk door de Wet aan de algemene vergadering zijn voorbehouden. Hij treedt op als eiser en verweerder, in alle rechtsgedingen en beslist over het al dan niet aanwenden van rechtsmiddelen. De raad van bestuur kan slechts geldig beslissen indien de meerderheid van de bestuurders aanwezig is. De beslissingen worden genomen bij gewone meerderheid van stemmen. De vereniging is geldig vertegenwoordigd tegenover derden door de handtekening van twee bestuurders gezamenlijk.
ARTIKEL 16 De raad van bestuur wordt bijeengeroepen door de voorzitter of door twee bestuurders. De vergaderingen van de raad van bestuur worden voorgezeten door de voorzitter. Indien deze belet of afwezig is, wordt de vergadering voorgezeten door de oudste van de aanwezige bestuurders. ARTIKEL 17 Van elke vergadering worden notulen gemaakt, die goedgekeurd worden op de eerstvolgende vergadering en die ingeschreven worden in een daartoe bestemd register. De uittreksels die moeten worden overgelegd en al de andere akten worden geldig ondertekend door de voorzitter en de secretaris. Bij ontstentenis van deze bestuurders kunnen twee andere bestuurders deze documenten geldig ondertekenen. ARTIKEL 18 De raad van bestuur vaardigt alle huishoudelijke reglementen uit die nodig of nuttig zijn in uitvoering van deze statuten of anderszins. ARTIKEL 19 De raad van bestuur kan het dagelijks bestuur van de vereniging toevertrouwen aan één persoon al dan niet bestuurder, die de titel van algemeen directeur draagt. Deze kan de vereniging vertegenwoordigen jegens derden inzake dit dagelijks bestuur. Het mandaat heeft een duurtijd van 3 jaar en is hernieuwbaar. ARTIKEL 20: De raad van bestuur kan zijn bevoegdheden voor bepaalde handelingen en taken op eigen verantwoordelijkheid overdragen aan één van de bestuurders of aan een derde al dan niet lid van de vereniging. Deze personen kunnen de vereniging vertegenwoordigen, zoals voorzien door art. 13, vierde lid van de Wet, op de wijze bepaald door de raad van bestuur.
51
Hun benoeming gebeurt door de raad van bestuur bij gewone meerderheid, die hieromtrent geldig beslist indien de meerderheid van de bestuurders aanwezig is. Hun mandaat kan maximaal één jaar duren en is hernieuwbaar. De ambtsbeëindiging van deze gemachtigde personen kan geschieden a) op vrijwillige basis door de gemachtigde zelf door een schriftelijk ontslag in te dienen bij de raad van bestuur , of b) door afzetting door de raad van bestuur bij gewone meerderheid die hieromtrent geldig beslist indien de meerderheid van de bestuurders aanwezig is. Zulke beslissing moet door de voorzitter van de raad van bestuur binnen de zeven kalenderdagen bij aangetekend schrijven ter kennis gebracht worden van de betrokkene.
TITEL IV: ALGEMENE VERGADERING
ARTIKEL 21 De algemene vergadering is samengesteld uit alle effectieve leden, en wordt voorgezeten door de voorzitter van de raad van bestuur, of door de oudste van de aanwezige bestuurders. Het aantal mag niet lager zijn dan drie. Een lid kan zich echter door een ander lid op de algemene vergadering laten vertegenwoordigen. Een lid kan evenwel slechts één ander lid vertegenwoordigen. Elk lid beschikt slechts over één stem op de algemene vergadering. ARTIKEL 22 De algemene vergadering heeft enkel de bevoegdheden die de wet of deze statuten haar expliciet voorbehouden. ARTIKEL 23 De algemene vergadering wordt geldig bijeengeroepen door de raad van bestuur of door de voorzitter telkens als het belang van de vereniging zulks vereist. Zij moet tenminste eenmaal per jaar worden bijeengeroepen voor het goedkeuren van de rekeningen van het afgelopen boekjaar en voor de begroting van het komend boekjaar, en dit binnen de zes maanden na de afsluitingsdatum van het boekjaar. ARTIKEL 24 De raad van bestuur is bovendien verplicht de algemene vergadering samen te roepen wanneer 1/5 van de effectieve leden daartoe een verzoek richt aan de raad van bestuur per aangetekende brief waarin de te behandelen agendapunten zijn vermeld. In dit geval is de Raad van Bestuur verplicht de algemene vergadering samen te roepen binnen de 15 werkdagen na ontvangst van het verzoek met vermelding op de agenda van de gevraagde agendapunten. ARTIKEL 25 De oproepingen tot de algemene vergadering moeten, om geldig te zijn, ondertekend worden door de voorzitter, of twee bestuurders. Alle effectieve leden moeten worden opgeroepen per gewone brief of per aangetekende brief tenminste acht werkdagen voor de vergadering. ARTIKEL 26 De oproepingsbrief, die plaats, dag en uur van de vergadering vermeldt, bevat de agenda, die wordt vastgelegd door de raad van bestuur. Elk onderwerp dat schriftelijk wordt voorgedragen door 1/20 van de effectieve leden, wordt toegevoegd aan de agenda. Dit onderwerp moet uiteraard door het 1/20 van de leden ondertekend zijn en tenminste twee werkdagen voor de vergadering aan de voorzitter van de raad van bestuur overhandigd zijn. Onderwerpen die niet op de agenda staan, worden niet behandeld tenzij alle leden aanwezig zijn en het belang van de vereniging het vereist. ARTIKEL 27 : In gewone gevallen worden de besluiten genomen bij eenvoudige meerderheid van de aanwezige en vertegenwoordigde stemmen. ARTIKEL 28 Tot wijziging van de statuten kan slechts worden besloten indien die wijziging gedetailleerd op de agenda is vermeld en indien 2/3 van de effectieve leden aanwezig of vertegenwoordigd is. Wordt dit getal niet bereikt dan kan een tweede vergadering worden bijeengeroepen, zoals door deze statuten is bepaald, die een geldig besluit zal kunnen nemen, ongeacht het aantal aanwezigen. Voor elke statutenwijziging is een meerderheid van 2/3 der aanwezige of vertegenwoordigde stemmen vereist. Tot wijziging van het doel van de vereniging of haar ontbinding kan slechts met een meerderheid van 4/5 van de stemmen worden besloten.
52
ARTIKEL 29 Een meerderheid van 2/3 der stemmen is vereist voor het uitsluiten van een lid. Bij uitsluiting van een lid moet dit punt eveneens op de agenda voorkomen en moet het lid worden uitgenodigd om in zijn verdediging te kunnen voorzien. ARTIKEL 30 Van elke vergadering worden notulen gemaakt, die goedgekeurd worden op de eerstvolgende algemene vergadering en opgenomen worden in een bijzonder register. Dit register kan op de zetel van de vereniging door leden en belanghebbende derden worden ingezien. Uittreksels daarvan worden geldig ondertekend door de voorzitter en de secretaris of door twee bestuurders en bij ontstentenis hiervan door twee leden van de algemene vergadering.
TITEL V: REKENINGEN EN BEGROTINGEN
ARTIKEL 31 Het boekjaar van de vereniging loopt van 1 januari tot 31 december. De raad van bestuur is verantwoordelijk voor het voeren van een gepaste boekhouding, conform de wettelijke bepalingen terzake. Hij sluit de rekeningen over het voorbije boekjaar af en bereidt de begroting van het komend boekjaar voor. Beide worden ter goedkeuring aan de algemene vergadering voorgelegd. ARTIKEL 32 De controle op de financiële situatie van de vereniging wordt indien dit wettelijk vereist is, opgedragen aan één of meerdere commissarissen, te benoemen door de algemene vergadering onder de leden van het instituut voor bedrijfsrevisoren. De algemene vergadering bepaalt hun bezoldiging en de duur van hun mandaat. Zij zijn herverkiesbaar.
TITEL VI: ONTBINDING EN VEREFFENING
ARTIKEL 33 De algemene vergadering die tot de ontbinding van de vereniging beslist, of desgevallend de rechtbank, benoemt één of meer vereffenaars. Zij bepaalt tevens hun bevoegdheden en eventueel de vereffeningswijze. Overblijvende activa, na aanzuivering van de passiva, worden overgedragen aan een vereniging of instelling met een gelijkaardig doel als deze vereniging.
ARTIKEL 34 Voor alles wat in deze statuten niet is voorzien of geregeld, blijft de Wet van 27 juni 1921 gewijzigd door de wet van 2 mei 2002 toepasselijk.
Aldus opgemaakt en aangenomen met eenparigheid van stemmen in 2 exemplaren. Eén exemplaar is bestemd voor de neerlegging bij de griffie van de rechtbank van koophandel en het laatste exemplaar is bestemd voor het register der beraadslagingen van de algemene vergadering.
Te Leuven, 28 januari 2004.
Getekend: de stichters.
53
54