DRAAIBOEK INFECTIEZIEKTEBESTRIJDING WPG SCHIPHOL GGD KENNEMERLAND. versie 1.4

DRAAIBOEK INFECTIEZIEKTEBESTRIJDING WPG SCHIPHOL GGD KENNEMERLAND

Auteur:

GGD Kennemerland Sector Preventie, Advies en Crisis, Cluster Infectieziektebestrijding in samenwerking met Cluster Crisisondersteuning en Opleiding

Vastgesteld door: W. van het Hof Paraaf Clustermanager Infectieziektebestrijding

Status: versie 1.4

Vastgesteld

Datum:

4 december 2013

Versiebeheer Datum 28 november

Wijziging Pagina 11; schema opschaling naar GRIP

28 november

Pagina 24, 7.2; Het OCT gewijzigd in arts IZB. De OvD-G als voorzitter verwijderd uit het OCT.

Reden wijziging Naar aanleiding van een nabespreking van het scenario van de oefening Quest. Het OCT zal aansluiten aan een STPI zodat de aansluiting met de bestaande structuur gewaarborgd blijft.

Gewijzigd door: S. van Egmond

S. van Egmond

Draaiboek Infectieziektebestrijding WPG Schiphol, Cluster IZB – GGD Kennemerland, versie 1.4

2

Beheer Beheer

e

Het draaiboek WPG infectieziektebestrijding Schiphol dient jaarlijks, in het 3 kwartaal, of zoveel eerder als noodzakelijk is, te worden geactualiseerd door het cluster Infectieziektebestrijding, afdeling infectieziektebestrijding algemeen. Om de 4 jaar wordt het draaiboek infectieziektebestrijding WPG Schiphol opnieuw formeel vastgesteld.


3

Leeswijzer Inleiding

Het draaiboek infectieziektebestrijding WPG Schiphol verantwoordelijkheid van de Directeur publieke gezondheid

is

geschreven

onder

Het draaiboek beschrijft de werkprocessen van de afdeling infectieziektebestrijding van GGD Kennemerland bij een (dreigende) infectieziekte die een gevaar vormt voor de volksgezondheid en zijn intrede kan doen via de luchthaven Schiphol. In het draaiboek is de samenwerking tussen de luchthaven en de GGD op het gebied van infectieziektebestrijding beschreven. De doelgroep is artsen en verpleegkundigen van de GGD. Waar gesproken wordt over samenwerking met andere partijen is dit in goede afstemming gegaan met betrokken partijen.

Opbouw

In de eerste hoofdstukken wordt de opschalingstructuur bij een infectieziekte(dreiging) op Schiphol beschreven. Hierna volgen de specifieke werkprocessen, waarna de bijbehorende protocollen volgen. Tot slot zijn er nog diverse bijlagen in het draaiboek opgenomen.


4

Inhoudsopgave Versiebeheer .................................................................................................................................................2 Beheer ...........................................................................................................................................................3 Leeswijzer......................................................................................................................................................4 1. Inleiding .....................................................................................................................................................6 2. Overleg en besluitvormingsstructuur .........................................................................................................7 3. Opschaling naar GRIP.............................................................................................................................10 4. Samenwerking met Airport Medical Services (AMS) ..............................................................................14 5. Pré alarmeringsfase ................................................................................................................................15 6. Interventiefase .........................................................................................................................................17 7. Werkproces 1: Vliegtuig met mogelijk infectieuze passagier aan boord nadert Schiphol...................... 20 7.1. Vliegtuig met mogelijk infectieuze passagier aan boord nadert Schiphol ...........................................21 7.2 Voorbereiding op aankomst vliegtuig ....................................................................................................24 8. Werkproces 2: Vliegtuig is geland op Schiphol ...................................................................................... 25 8.1 Risico-inschatting index (mogelijk besmettelijk persoon) ......................................................................26 8.2 Risicoanalyse medepassagiers (hoog risicocontacten) ........................................................................27 9. Werkproces 3: Infectieuze passagier heeft Schiphol verlaten (contactopsporing) ................................ 30 9.1 Contactopsporing nationaal...................................................................................................................31 9.2 Contactopsporing internationaal............................................................................................................32 9.3 Stroomschema contactonderzoek .........................................................................................................33 10. Werkproces 4: Melding van een mogelijk besmettelijk persoon vanuit Schiphol..................................34 11. Protocollen............................................................................................................................................ 35 Overzicht......................................................................................................................................................35 11.1 Protocol: risicobeperkende maatregelen aan boord ...........................................................................36 11.2 Protocol: persoonlijke beschermende maatregelen personeel ...........................................................37 11.3 Protocol: pers- en publieksvoorlichting................................................................................................39 11.4 Protocol: quarantaine van contacten...................................................................................................41 11.5 Protocol vervoer index.........................................................................................................................43 11.6 Protocol: oproepen ambulance ...........................................................................................................44 11.7 Actieve surveillance/ monitoring van risicocontacten..........................................................................45 11.8 Maatregelen ten aanzien van het toestel en opvanglocatie ................................................................46 12. Bijlagen ................................................................................................................................................. 47 Overzicht......................................................................................................................................................47 Bijlage 1: Standaard agenda Outbreak Coördinatie Team IZB...................................................................48 Bijlage 2: IHR Annex 9 ................................................................................................................................49 Bijlage 3: Meldingsplichtige infectieziekten uit groep A, B1, B2 en C .........................................................50 Bijlage 4: Registratieformulier risicocontacten Nederlands .........................................................................51 Bijlage 5: Meldingsformulier index...............................................................................................................52 Bijlage 6: Formulier monitoring contact .......................................................................................................53 Bijlage 7: Brief monitoring contact ...............................................................................................................54 Bijlage 8: Beschikking opname en onderzoek.............................................................................................55 Bijlage 9: Beschikking quarantaine en onderzoek ......................................................................................56 Bijlage 10: Informatiebrief passagiers incident aan boord (Nederlands) ....................................................57 Bijlage 11: Informatiebrief passagiers incident aan boord (Engels) ............................................................58 Bijlage 12: Informatiebrief komend uit brongebied (Engels) .......................................................................59 Bijlage 13: Informatiebrief komend uit brongebied (Nederlands) ................................................................60 Bijlage 14: Passenger Locator Form (voorbeeld)........................................................................................61 Bijlage 15: Gespecialiseerde centra voor behandeling en diagnostiek van geïmporteerde infectieziekten of verdenkingen daarop...............................................................................................................................62 Bijlage 16: Checklist en logboek bij melding van zieke passagier aan GGD Kennemerland .....................63 Bijlage 17: Telefoonlijst............................................................................................................................... 67 Bijlage 18: Begrippenlijst .............................................................................................................................68 Bijlage 19: Afkortingenlijst ...........................................................................................................................69


5

1. Inleiding Bestuurlijke en juridische context infectieziektebestrijding

Op grond van de Wet Publieke Gezondheid geeft het bestuur van de veiligheidsregio leiding aan de bestrijding van een ernstige infectieziekte (art. 6, lid 2, 3 en 4 WPG) binnen zijn gemeente, waartoe behoort bron- en contactopsporing. De bron- en contactopsporing naar aanleiding van vluchten op Schiphol wordt uitgevoerd door GGD Kennemerland, onder verantwoordelijkheid van de voorzitter van de veiligheidsregio. Indien er sprake is van een dreiging van een ziekte behorende tot groep A of een ernstig nieuw subtype humaan influenzavirus, dan is de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport verantwoordelijk voor de leiding van de bestrijding van de ziekte. Dit betekent dat de minister de maatregelen ter bestrijding van de ziekte kan vaststellen. De (vice)voorzitter van de veiligheidsregio blijft samen met de gemeentelijke gezondheidsdiensten verantwoordelijk voor de uitvoering van deze maatregelen voor de bestrijding. In dat kader kan de minister aan de (vice) voorzitter van de veiligheidsregio opdragen hoe de bestrijding ter hand moet worden genomen. De (vice)voorzitter van de veiligheidsregio dient de minister alle gegevens te verstrekken die hij nodig heeft voor zijn taak.

Draaiboek Infectieziektebestrijding WPG Schiphol

Het draaiboek infectieziektebestrijding WPG Schiphol is gebaseerd op de Wet publieke gezondheid en de international Health Regulations (IHR) en aangepast naar aanleiding van de tweede tranche WPG. Het draaiboek is afgestemd met Amsterdam Airport Schiphol (AAS), Airport Medical Services (AMS) en de GHOR. Het beperkt zich tot de beschrijving van infectieziektebestrijding bij mens op mens besmetting. De WPG geeft echter ook bepalingen over situaties waarin sprake is van mogelijke besmetting van voertuigen/goederen of de opsporing hiervan. Wanneer een dergelijke besmetting of een vermoeden van een dergelijke besmetting zich op Schiphol voordoet, wordt verwezen naar het Crisisbestrijdingsplan Schiphol (CBP-S) en het Calamiteitenplan Amsterdam Airport Schiphol (CP-AAS) In de beschreven werkprocessen zal steeds aangegeven worden op welk moment (bij welke dreiging) tot opschalen besloten wordt. Dit kan een onverwacht moment zijn, maar het is ook mogelijk dat de directeur publieke gezondheid (Dpg) de overlegstructuur IZB al operationeel gemaakt heeft en dat de ernst van de dreiging gaandeweg opschaling tot GRIP noodzaakt (zie hst.3).

Samenhang met Bij een infectieziektecrisis treden ook andere crisis, en rampenplannen in werking. andere Het draaiboek infectieziektebestrijding WPG Schiphol sluit aan op de volgende crisisplannen plannen: • Crisisbestrijdingsplan Schiphol (CBP-S) • GGD Rampen opvangplan (GROP) • Regionaal Crisisplan Veiligheidsregio Kennemerland. • Calamiteitenplan Amsterdam Airport Schiphol. (CP-AAS)


6

2. Overleg en besluitvormingsstructuur Inleiding

In dit hoofdstuk wordt de overleg- en besluitvormingsstructuur, zoals deze voor – en tijdens een (dreiging van een) infectieziektecrisis wordt opgezet, behandeld.

Bestuurlijke Regiegroep IZB

De Directeur publieke gezondheid brengt het bestuur van de veiligheidsregio op de hoogte wanneer zich een ernstige dreiging van een infectieziektecrisis voordoet. Wanneer de dreiging aanleiding geeft tot het feitelijk bijeenkomen voor het uitwisselen van informatie en het nemen van besluiten dan wordt de Bestuurlijke Regiegroep ingesteld. Onder meer wordt besproken of de pré-alarmeringscode (zie hst. 5 préalarmeringsfase) aansluit op de actuele situatie. Ook de afstemming met de landelijke coördinatie vanuit het ministerie van VWS, -I&M, -BZK en het RIVM, wordt in dit overleg aan de orde gesteld. De Bestuurlijke Regiegroep IZB staat onder voorzitterschap van de (vice)voorzitter van de Veiligheidsregio. Samenstelling De Bestuurlijke Regiegroep bij een infectieziektecrisis op Schiphol bestaat uit de (vice)voorzitter van de Veiligheidsregio, de Directeur publieke gezondheid, een afgevaardigde van AAS en een afgevaardigde van AMS. Wanneer de crisis(dreiging) niet alleen meer Schiphol betreft, zal de samenstelling van de Regiegroep hierop 1 afgestemd worden. Afhankelijk van de situatie zullen de overlegpartners medewerkers uit de eigen organisatie uitnodigen om aan het overleg deel te nemen. Onder meer zal de expertise van de arts infectieziektebestrijding en de expertise van de AOV en een communicatieadviseur wenselijk zijn. Om de afstemming met de landelijke coördinatie te borgen kan een afgevaardigde vanuit VWS of RIVM uitgenodigd worden tot (ad hoc) participatie.

Schema Bestuurlijke Regiegroep

Bestuurlijke Regiegroep IZB (BR-I)

Voorzitter Gemeente GGD AAS AMS

: Voorzitter Veiligheidsregio : Burgemeester Haarlemmermeer : Directeur publieke gezondheid : afgevaardigde AAS* : afgevaardigde AMS

Op verzoek aangevuld met: Gemeente : AOV Communicatieadviseur(s) gemeente, VRK en AAS, arts IZB en sociaal verpleegkundige IZB *in overleg met het kern CVO wordt de aanwezigheid van de Airport Managers bepaald. Vervolg op volgende pagina

1 Ter illustratie: de bestuurlijke regiegroep ‘voorbereiding grieppandemie’ in 2009 bestond uit: burgemeester van Haarlemmermeer, burgemeester van Haarlem, de wethouder Volksgezondheid Velsen, de wethouder Volksgezondheid Zandvoort, de directeur VRK/Regionaal geneeskundig functionaris en de coördinerend gemeentesecretaris. Met als ambtelijke ondersteuning: projectleider multidisciplinaire projectgroep grieppandemie, adviseur openbare orde en veiligheid Haarlemmermeer, communicatieadviseur Haarlemmermeer en de arts infectieziekten van GGD Kennemerland.


7

2. Overleg en besluitvormingsstructuur, Vervolg Verantwoordelijkheid bij (vermoeden van) een A ziekte

Bij een melding van een vermoeden van een A ziekte wordt de voorzitter van de veiligheidsregio hiervan onverwijld door de Directeur publieke gezondheid (Dpg) op de hoogte gesteld. De Dpg verstrekt de voorzitter van de veiligheidsregio alle benodigde medische en andere gegevens om deze een beeld van de situatie te geven. De (vice)voorzitter van de veiligheidsregio kan besluiten tot een proactieve opschaling van de multidisciplinaire crisisorganisatie volgens het regionale crisisplan (par. 1.10 infectieziekten). De rol van de bestuurlijke regiegroep wordt dan overgenomen door het beleidsteam (BT) volgens het Regionaal Crisisplan van de Veiligheidsregio Kennemerland.

Afstemming met De arts infectieziektebestrijding van de GGD kan te allen tijde in overleg treden met het Centrum de dienstdoende arts van de LCI over een (dreigende) infectieziekte. De LCI is 24 uur Landelijke per dag bereikbaar. Coördinatie Infectieziektebestrijding (LCI)

Interne opschaling binnen de GGD GGD Rampen Opvang Plan (GROP)

Het GGD Rampen Opvang Plan (GROP) Het GROP legt de taakverdeling en samenwerking vast van belangrijke processen binnen de GGD tijdens een crisis of ramp. Met het activeren van het GROP wordt een crisisteam van de GGD ingesteld. Deze staat onder voorzitterschap van een crisiscoördinator (zie GROP). De Directeur publieke gezondheid is verantwoordelijk voor het activeren van het GROP. Crisisteam GGD Het crisisteam van de GGD bestaat in ieder geval uit een afvaardiging van alle clusters binnen de GGD. Onder voorzitterschap van de crisiscoördinator worden de partners uitgenodigd die nodig zijn bij de bestrijding van de crisis. Ook hier geldt dat de aard en omvang van de crisis de samenstelling van de groep bepaalt. De overlegpartners kunnen relevante medewerkers uit de eigen organisatie uitnodigen om aan het overleg deel te nemen. Ook voor dit overleg kan een afgevaardigde vanuit VWS of RIVM uitgenodigd worden tot (ad hoc) participatie. Het crisisteam volgt de meest recente ontwikkelingen, zorgt voor onderlinge ketenafstemming, bereidt maatregelen voor binnen de eigen organisatie en zorgt voor de uitvoering. De communicatie en afstemming tussen de bestuurlijke regiegroep en het crisisteam is geborgd via de Dpg en de voorzitter van het crisisteam, de crisiscoördinator. Door deelname van de Algemeen Commandant Geneeskundige Zorg (liaison GHOR) in het crisisteam is de overgang naar een eventuele GRIP structuur gewaarborgd. Vervolg op volgende pagina


8

2. Overleg en besluitvormingsstructuur, Vervolg Landelijke aansturing

De (vice)voorzitter van de veiligheidsregio draagt zorg voor de bestrijding van een epidemie van een infectieziekte behorende tot groep A, of een directe dreiging daarvan (zie artikel 6 en 7 van de Wet Publieke Gezondheid). De minister van VWS kan de (vice)voorzitter van de veiligheidsregio opdragen hoe de bestrijding ter hand te nemen. Artikel 7 lid 4 van de WPG geeft aan: In een bovengenoemde situatie zal de directeur van het centrum voor infectieziektebestrijding (Cib) nationaal een Outbreak Management Team (OMT) bijeen roepen. Het OMT adviseert het Bestuurlijk Afstemmingsoverleg (BAO) die het advies op zijn beurt weer beoordeelt op bestuurlijke en politieke haalbaarheid. Bij een dreiging van een import van een A-ziekte op de luchthaven Schiphol zijn in het bestuurlijk afstemmingsoverleg in ieder geval vertegenwoordigd de minister van I&M, de minister van VWS, de Veiligheidsregio Kennemerland en de gemeente Haarlemmermeer. Dit is bij desbetreffende ministeries vastgelegd in hun crisisplannen. De minister van VWS neemt op basis van het advies van het Bestuurlijk Afstemmings Overleg een besluit over de noodzakelijke bestrijdingsmaatregelen. De bovenstaande crisisstructuur en – organisatie wordt ook in deze situaties gevolgd, tenzij de minister anders beslist.

Psychosociale Hulpverlening (PSH)

Naast de processen die gericht zijn op het onder controle krijgen van een besmettelijke ziekte, start het crisisteam tegelijkertijd de psychosociale hulpverlening op. Het opstarten van dit proces verloopt via het GROP. Mogelijk kan in een operationeel team (OT) en/of beleidteam (BT) tijdens een GRIP besloten worden tot het opstarten van de PSH. De ACGZ is dan verantwoordelijk voor de terugkoppeling naar het crisisteam van de GGD. Voor de inhoud van de werkzaamheden van de PSH wordt verwezen naar het draaiboek ‘opvang en registratie Schiphol’.


9

3. Opschaling naar GRIP Inleiding

Wanneer een dreigende infectieziekte in aard en omvang maakt dat gecoördineerd optreden van hulpverleningsdiensten noodzakelijk is, zal besloten worden om krachtens de Wet op de Veiligheidsregio tot opschalen conform GRIP over te gaan. GRIP staat voor Gecoördineerde Regionale Incidentbestrijdings Procedure. Bij een infectieziektecrisis kan de Directeur publieke gezondheid de burgemeester adviseren om een GRIP in te stellen. Er wordt onderscheid gemaakt in GRIP 1 tot en met 4: GRIP 1: Incident heeft effect tot maximaal in de directe omgeving en er vindt coördinatie plaats op operationele processen vanuit de incidentlocatie; GRIP 2: Grootschalig incident met uitstraling naar de omgeving. Er vindt centrale regionale coördinatie plaats, ook op tactische processen; GRIP 3: Bedreiging van het welzijn van (grote groepen van) de bevolking binnen één gemeente, er vindt centrale regionale coördinatie op strategische en bestuurlijke processen plaats vanuit het beleidsteam onder leiding van de burgemeester. GRIP 4: Incident of ramp overschrijdt de gemeentegrens, er vindt centrale regionale coördinatie plaats vanuit het beleidsteam onder leiding van de coördinerend burgemeester.

De crisisorganisatie bij infectieziekte(dreiging)

De crisisorganisatie bij GRIP opschaling bij infectieziekten is gelijk aan die bij andere crises. Gezien de specifieke problematiek zullen ketenpartners en experts worden uitgenodigd deel te nemen. Bij een opschaling naar GRIP vindt communicatie tussen de GGD en (Amsterdam Airport Schiphol (AAS) plaats via het Outbreak Coördinatie Team van de afdeling infectieziektebestrijding (IZB). Een arts Infectieziektebestrijding maakt hier altijd deel van uit. Vervolg op volgende pagina


10

3. Opschaling naar GRIP, Vervolg De crisisorganisatie bij infectieziekte(dreiging) (Schema 1)

De inhoud en taken van de crisisorganisatie staan beschreven in het Regionaal Crisisplan Veiligheidsregio Kennemerland, Crisisbestrijdingsplan Schiphol en het GROP.

Vervolg op volgende pagina


11

3. Opschaling naar GRIP, Vervolg Verantwoordelijkheden

Orgaan Veiligheidsregio

Functie Voorzitter Veiligheidsregio

Gemeente Haarlemmermeer

Burgemeester

GGD/GHOR

Directeur publieke gezondheid

Beleidsteam

BT-leden (zie Regionaal Crisisplan Veiligheidsregio Kennemerland) OT-leden (zie Regionaal Crisisplan Veiligheidsregio Kennemerland) Team IZB

Operationeel team

GGD

Taak • Zorg dragen voor de bestrijding van een epidemie van een infectieziekte behorend tot groep A of een directe dreiging daarvan. • Eindverantwoordelijk voor de crisisbestrijding / opperbevelhebber • Besluit tot opschalen en bepalen GRIP • Aansturen van de crisisorganisatie • Afkondigen maatregelen • Landelijke afstemming (bestuurlijk) Wanneer voorzitter veiligheidsregio dit heeft overgedragen en bij bestrijding van een epidemie van een infectieziekte behorend tot groep B of C: • Besluit tot opschalen en bepalen GRIP • Aansturen van de crisisorganisatie • Afkondigen maatregelen • Landelijke afstemming (bestuurlijk) • Adviseren tot opschalen aan de voorzitter van de veiligheidregio en/of de burgemeester. • Adviseren van de opperbevelhebber (burgemeester of voorzitter van de veiligheidsregio)

•

Verantwoordelijk voor de crisisbestrijding vanuit eigen discipline onder leiding van Leider OT

• •

Advies aan DPG over opschalen Gezondheidskundig advies aan crisisorganisatie Uitvoeren van werkzaamheden conform draaiboek IZB WPG Schiphol Advies aan crisisorganisatie over afschalen Samen met de arts IZB afkondigen van een kwalificatie. Eventueel GRIP afkondigen Communicatie tussen STPI, COPI, CVO en het Outbreak Coördinatie team van de GGD Starten processen conform Regionaal Crisisplan Veiligheidsregio Kennemerland en Crisisbestrijdingsplan Schiphol (CBP-S) Belast met het adviseren van de burgemeester, het BT en het OT over de te volgen voorlichtingsstrategie. Het RAC zorgt ervoor dat de bevolking, zo snel mogelijk via media wordt geïnformeerd over de ontstane situatie en handelingsperspectieven. Verwanten, familie en direct betrokkenen worden ook door het RAC geïnformeerd.

• • GGD/GHOR

OvD-G

• • •

GGD/GHOR

Regionaal Actiecentrum Communicatie (RAC)

ACGZ (Algemeen Commandant Geneeskundige Zorg) Voor samenstelling van het team zie Regionaal Crisisplan Veiligheidsregio Kennemerland

•

•


12

3. Opschaling naar GRIP, Vervolg GRIP bij een dreiging van infectieziekte op Schiphol

Typering GRIP: Toelichting: GRIP 1 Opschaling tot GRIP 1 zal bij een infectieziektedreiging niet voorkomen. In deze situatie betreft de geconstateerde infectieziekte een of meerdere personen, maar de dreiging voor besmetting van de omgeving is niet aanwezig en er is geen uitstraling naar de omgeving. GRIP 2 1. infectieziekte betreft vele personen Niet noodzakelijkerwijs staat de ernst (indexpatiënten en contacten) en/of van de ziekte centraal, maar in het 2. dreiging voor besmetting van de bijzonder de gevolgen van de infectie directe omgeving vraagt voor een groep mensen. Hierdoor moet er coördinatie plaatsvinden van aanvullende acties van operationele processen. Hierbij dient verschillende hulpdiensten en/of 3. de uitstraling naar de directe gedacht te worden aan (grootschalig) omgeving betreft in het bijzonder vervoer van getroffenen, opvang, ongerustheid onder passagiers en nader medisch onderzoek etc. bemanning met het risico dat deze De uitstraling naar de omgeving is ongerustheid overslaat naar hun aanwezig; voorlichting en communicatie zijn belangrijk en (directe) omgeving verdere onrust moet voorkomen worden. GRIP 3 1. infectieziekte betreft vele personen De infectieziekte is ernstig en de 2. dreiging voor besmetting van de (dreigende) gevolgen van de infectie omgeving vraagt aanvullende acties betreft een grote groep mensen. van verschillende hulpdiensten Bestuurlijk zal coördinatie plaatsvinden. 3. multidisciplinaire coördinatie van Evenals bij GRIP 2 zal (grootschalig) vervoer van getroffenen aan de orde bestuurlijke processen is noodzakelijk in een aangepaste zijn, evenals opvang, nader medisch structuur onderzoek etc. 4. de uitstraling naar de omgeving is De voorzitter van de veiligheidsregio zal mogelijk gebruik maken van zijn groot bevoegdheden (isolatie, quarantaine). De uitstraling naar de omgeving is groot; voorlichting en communicatie zijn belangrijk; media-aandacht is onontkoombaar. Onrust is reële mogelijkheid in de (directe) omgeving. GRIP 4 1. ernstige infectieziekte betreft vele Als bij GRIP 3 en: Voorzitter van de veiligheidsregio heeft personen coördinerende 2. dreiging voor besmetting van de regioverantwoordelijkheid. omgeving vraagt uitgebreide acties van verschillende Er is intensieve nationale bestuurlijke en operationele afstemming (regionale/landelijke) hulpdiensten 3. multidisciplinaire, regionale en landelijke coördinatie van bestuurlijke processen is noodzakelijk in een aangepaste structuur 4. de uitstraling naar de omgeving is (inter)nationaal


13

4. Samenwerking met Airport Medical Services (AMS) Inleiding

Dit hoofdstuk beschrijft de verantwoordelijkheden van en samenwerking tussen GGD Kennemerland en Airport Medical Services.

Verantwoordelijkheden

De melding komt binnen bij Airport Medical Services. Er wordt contact gelegd met de afdeling IZB van GGD Kennemerland. Dienstdoend Arts van AMS: 1. Inschatten van de ernst van de situatie. 2. Contact leggen met de afdeling IZB van GGD Kennemerland 3. Bepalen en uitvoeren van de benodigde acties in overleg met de arts IZB van GGD Kennemerland. 4. Conference call met gezagvoerder voeren 5. AMS zorgt voor de medische opvang, niet zijnde infectieziekten, voor passagiers op de opvanglocatie. 6. Terugkoppeling aan de Airside Operation Manager. (AOM) Arts IZB van de GGD: 1. Alarmeren/ informeren van de Directeur publieke gezondheid. 2. Bepalen en uitvoeren van de benodigde acties in overleg met de dienstdoende arts van AMS en de AOM. 3. Processen en protocollen uit het draaiboek infectieziektebestrijding WPG Schiphol worden van kracht.

Opkomst

Met de GGD wordt de plaats afgesproken van samenkomst. AMS stemt dit af met AAS waar de GGD arts en/of verpleegkundige zich kunnen melden. AAS zorgt voor toegang tot airside voor de medewerkers GGD. Een AOM kan onder begeleiding 5 personen meenemen naar airside. De GGD medewerker dient voor toegang tot airside te allen tijde in het bezit te zijn van een geldig paspoort of identiteitskaart. Mogelijke plaatsen om te verzamelen zijn: 1. Eén van de uitgangsstellingen (UGS-A, B of C); 2. Airport Medical Services (Luchthaven Schiphol, vertrekhal 2 boven balie 17)

Middelen die bij AMS ter beschikking zijn

* Infectieziektekoffers op AMS

• • • • • • •

2 infectieziekten koffers* Mobiele telefoon Uitruktas met defibrillator en aanvullende medicatie. Monitor met saturatie/bloeddruk/afleidingen kabels uit behandelkamer 1 2 zuurstof flessen (middenmaat) Reserve brancard op trolley Herkenbare kleding

Toestemming of opdracht voor gebruik van de infectieziekten (IZ) koffers wordt gegeven door de arts IZB van GGD Kennemerland. De IZ koffers zijn bestemd voor een eerste fase na een melding ten behoeve van de personen die als eerste betrokken zijn bij de eerste benadering van de patiënt. Het beheer van de inhoud van de koffers ligt bij AMS in samenwerking met de afdeling IZB van de GGD. De afdeling IZB zorgt voor aanvoer van materiaal indien noodzakelijk. De koffers bevatten onder andere een kleine voorraad beschermingsmiddelen en (RIVM)diagnostiek, afname - en verzend materiaal. Een lijst met de exacte inhoud is opgenomen in het voorraadbeheer op de AGZ-i schijf van de GGD en ook op te vragen bij AMS.


14

5. Pré alarmeringsfase Preventie

De pre alarmeringsfase betreft een periode waarin het team infectieziektebestrijding van GGD Kennemerland de Directeur publieke gezondheid, de burgemeester en de autoriteiten op de luchthaven Schiphol structureel informeert over de specifieke (mondiale) dreiging van een infectieziekte. Afhankelijk van de ernst van de dreiging en van de impact die de dreiging mogelijk heeft wordt een overlegstructuur opgestart en worden (preventieve) maatregelen voorbereid en indien noodzakelijk uitgevoerd.

Pré alarmering Waar het gaat om een dreigende influenzapandemie beschrijft de WHO een codes influenza/ alertheids fasering. GGD Kennemerland beschrijft in hoofdlijnen de te ondernemen fasering WHO acties aan de hand van de fasering van de WHO. Afhankelijk van de actuele situatie worden (inter)nationale richtlijnen afgestemd op een specifiek risico. De WHO fasering is dus primair gekoppeld aan een dreigende influenzapandemie.

Pré alarmering bij overige infectieziekten

Andere infectieziekten volgen mogelijk een ander en typisch verspreidingspatroon. Ondanks het feit dat de WHO de fasering slechts beschrijft voor een influenza is deze fasering ook toepasbaar op alle van oorsprong zoönosen en andere infectieziekten. Afhankelijk van de ernst van de dreiging zal ook voor deze ziekten een pré alarmeringscode gegeven worden. De GGD zal zich hierbij richten op de adviezen en of richtlijnen van de internationale autoriteiten (RIVM en WHO). De fasering in de pre alarmeringsfase is onmisbaar voor het inschatten van de te nemen voorbereidingen.

Gezondheids documenten

Wanneer sprake is van een mondiale dreiging of een ernstige dreiging in het specifieke gebied waar een vliegtuig uit vertrokken is, kan de burgemeester de gezagvoerder verplichten om het gezondheidsgedeelte van de algemene verklaring voor luchtvaartuigen te overleggen bij binnenkomst. Hierin verklaart de gezagvoerder dat er al dan niet sprake is van een potentiële dreiging met betrekking tot personen en/of goederen. De verklaring is opgenomen als Annex 9 bij de IHR (zie bijlage 2).

Pandemische Fases van de WHO

Interpandemische fase: De periode tussen influenza pandemieën. Alertheidsfase: De pandemische waakzaamheidperiode. Beperkte humane infecties met een nieuw subtype maar geen efficiënte mens op mens transmissie. Grotere lokale clusters in ten minste twee landen die behoren tot de WHO regio door verdergaande aanpassing van het virus. Deze fase vereist een voorbereiding op de pandemische fase. Pandemische fase: De pandemische fase is gekarakteriseerd door een toename van clusters in verschillende lidstaten. Vervolg op volgende pagina


15

5. Pré alarmeringsfase, Vervolg Pré alarmerings codes WPG Schiphol aan de hand van fasering van de WHO

Interpandemische fase (interpandemic phase) Verspreiding van het virus is nog onduidelijk. Direct risico doet zich niet voor.

Interventie van afdeling IZB

Alertheidsfase (alert phase) Pandemiedreiging neemt toe. Er is mens op mens transmissie elders in de wereld. Paraatheid is geboden vanwege de kans op verspreiding via Schiphol.

Interventies: 1. GGD/IZB volgt mondiale ontwikkelingen.

Activiteiten: 1. De arts IZB informeert de Directeur publieke gezondheid. Dit periodiek continueren afhankelijk van de ontwikkeling. 2. Het nauwgezet volgen van mondiale ontwikkelingen, arts IZB staat in contact met RIVM/LCI. 3. De afstemming op nationaal niveau (ministeries en RIVM). 4. Informeren van de afdeling communicatie van de veiligheidsregio via bestaande afspraken. 5. Het (proactief) verstrekken van informatie aan media door de afdeling communicatie. 6. Het voorbereiden van voorlichting aan passagiers, hun directe omgeving en medewerkers. 7. Het voorbereiden van een interne opschaling van de GGD. Dpg overweegt om GROP van kracht te laten worden. 8. Eventueel aanpassen van aanwezige voorraden beschermings- en diagnostiek middelen op de GGD. 9. De informatievoorziening aan reizigers, personeel op en rond Schiphol en hulpverleners. 10. De monitoring van (bepaalde) binnenkomende vluchten, bijvoorbeeld met ‘gezondheidsdocumenten’. 11. Het voorbereiden van verdergaande maatregelen (in geval van een pandemische fase).

Interventie van de afdeling IZB in de pandemische fase

Pandemische fase (pandemic phase) Verspreiding via Schiphol is zeer waarschijnlijk. Veel speculaties in de (social) media. Activiteiten: 1. Intensief overleg in Bestuurlijke Regiegroep IZB en het Crisisteam GGD. Constante monitoring van de situatie. 2. Intensieve bestuurlijke afstemming, nationaal en lokaal/regionaal. 3. Het beoordelen van risicovluchten en zo nodig maatregelen voorstellen (bv weigeren of clusteren). 4. Het inzetten van andere (preventieve) maatregelen conform richtlijnen WHO en RIVM. 5. De uitbreiding van informatievoorziening: brieven en formulieren opstellen/aanpassen aan de situatie en verspreiden. 6. Persoonlijke beschermingsmiddelen beschikbaar stellen en zo nodig gebruiken. 7. De operationele crisisorganisatie voorbereiden. Zo nodig opschalen tot GRIP. 8. Voorbereiden van werkprocessen 1, 2 en 3 (zie verder interventiefase).


16

6. Interventiefase Inleiding

De interventiefase is een logisch gevolg op de pré alarmeringsfase. De interventie kan ook starten op het moment dat GGD Kennemerland een melding heeft ontvangen van een (mogelijke) dreiging van een infectieziekte op Schiphol. In de meeste gevallen is de pré alarmeringsfase al in werking getreden.

Opzet beschrijving

Inschatting van de risiconiveaus. De inschatting staat centraal. We onderscheiden vier risico niveaus. • III ernstig gevaar voor de volksgezondheid en veel mogelijk getroffenen • II ernstig gevaar voor de volksgezondheid en weinig mogelijk getroffenen • I geen ernstig gevaar voor de volksgezondheid en veel mogelijk getroffenen • 0 geen ernstig gevaar voor de volksgezondheid en weinig mogelijk getroffenen.

ernstig gevaar

Risiconiveau I

Risiconiveau 0

veel mogelijke getroffenen

Risiconiveau II

Geen of weinig mogelijke getroffenen

Risiconiveau III

geen ernstig gevaar

Werkprocessen

Er worden vier werkprocessen uitvoerig in dit draaiboek behandeld. Werkproces 1: Vliegtuig met mogelijk infectieuze passagier nadert Schiphol. Werkproces 2: Vliegtuig met mogelijk infectieuze passagier is zojuist geland op Schiphol. Werkproces 3: Index heeft Schiphol verlaten. (contactopsporing) Werkproces 4: Melding van een mogelijk besmettelijk persoon vanuit Schiphol.

Risicoinschatting

Onafhankelijk van het werkproces wordt door de arts IZB een risico-inschatting gemaakt. De inschatting wordt daarna gekoppeld aan het werkproces en aan de hand van het werkproces worden acties uitgezet. Vervolg op volgende pagina


17

6. Interventiefase, Vervolg Criterium ernstig gevaar voor volksgezondheid

De melding heeft betrekking op: • Een (onbekende) ziekte van infectieuze aard die een ernstig gevaar voor de volksgezondheid kan opleveren. De inschatting van een ziekte in de categorie ernstig gevaar vraagt een snelle maar weloverwogen analyse van de arts IZB. Bij het inschatten van de ernst van de ziekte en de kans op verspreiding laat de arts IZB laat zich leiden door: 1. De mondiale dreiging van een infectieziekte die door de WHO als ernstig gevaar beschouwd wordt. 2. De informatie die mogelijk al in de pré alarmeringsfase is verzameld. 3. De anamnese en klinische verschijnselen van de patiënt(en). 4. Een verdenking van een specifieke ziekte wanneer dit een A, B of C ziekte betreft. 5. Het potentieel besmettingsgevaar voor de omgeving. Aan de hand van voorgaande matrix kan door de arts IZB een risico-inschatting worden gemaakt.

Criterium mogelijk getroffenen

De omvang van de groep is mede bepalend voor de benodigde vervolgacties. Criterium mogelijk getroffenen: • Index patiënt(en) • Risicocontacten (personen die mogelijk besmet zijn, maar geen verschijnselen hebben). Ook genoemd: PAX AT RISK.

Criteria ernstig gevaar

• • •

Hoge mate van besmettelijkheid Ziekte leidt tot opname op Intensive care in ziekenhuis De infectieziekte wordt door de WHO als ernstig gevaar beschouwd.

Criteria minder ernstig

• • •

Nauwelijks besmettelijk Ziekenhuisopname niet altijd noodzakelijk De infectieziekte wordt door de WHO niet als ernstig gevaar beschouwd.

Kwantiteitscriteria

De onderstaande kwantiteitscriteria worden gehanteerd vanuit de gedachte dat het opvolgen van de protocollen voor een dergelijke groep wat betreft de kwantiteit geen bijzondere problemen oplevert. Het gehanteerde aantal is slechts een richtlijn. De arts IZB kan op basis van de feitelijke situatie een andere indeling maken. Criterium weinig getroffenen. Risiconiveau II of 0

< 4 index patiënten < 25 risicocontacten.

Criterium veel mogelijk getroffenen. Risiconiveau I of III

> 4 index patiënten > 25 risicocontacten. Ook indien er sprake is van uitstraling naar de omgeving en dit vraagt aanvullende acties zoals voorlichting en en/of logistieke ondersteuning is sprake van ‘veel mogelijk getroffenen’. Vervolg op volgende pagina


18

6. Interventiefase, Vervolg Relatie met groepsindeling infectieziekten

De risico-inschatting is niet direct gekoppeld aan de Wet Publieke Gezondheidgroepsindeling van infectieziekten (A, B1, B2 en C). Zoals besproken zijn er meerdere factoren die bij de inschatting bepalend zijn. De kans dat bij een vermoeden van een A-ziekte ‘ernstig gevaar met veel mogelijk getroffenen’ wordt verondersteld is groot. Echter, hoe meer informatie beschikbaar is, hoe beter de ernst van het gevaar en de besmettingskansen voor de omgeving in te schatten zijn. De gevolgen kunnen daardoor alsnog beperkt zijn, met een directe invloed op de inschatting van het risiconiveau. Ter illustratie: wanneer de pré-alarmeringsfase aan een melding vooraf gaat, heeft de arts IZB beter kunnen anticiperen op een ernstige casus. Een melding van een A-ziekte zal zonder voorwaarschuwing tot de hoogste paraatheid leiden en waarschijnlijk in risiconiveau III ingedeeld worden, met opschaling tot GRIP 3 als gevolg. Wanneer echter een pré-alarmeringsfase aan de melding vooraf gegaan is, kan het zijn dat een A-ziekte als geïsoleerd geval behandeld kan worden en dat het risiconiveau daardoor lager wordt ingeschat. Mogelijk dat zelfs niet tot opschaling wordt overgegaan (bijvoorbeeld indien ook het contactonderzoek beperkt van omvang is) en dat met het voortzetten van het Outbreak Coördinatie Team IZB-overleg wordt volstaan.


19

7. Werkproces 1: Vliegtuig met mogelijk infectieuze passagier aan boord nadert Schiphol Inleiding

De gezagvoerder meldt een zieke passagier en/of personeelslid aan boord van een vliegtuig die (mogelijk) lijdt aan een besmettelijke ziekte. In dit werkproces heeft GGD Kennemerland een rol zodra de afdeling IZB op de hoogte gebracht wordt van bovenstaand scenario. Om een melding in de juiste context te kunnen plaatsen, wordt aandacht besteed aan de rol en verantwoordelijkheden die de gezagvoerder en de betrokken partijen op Schiphol hebben alvorens GGD Kennemerland te benaderen. Werkproces 1 stopt op het moment dat het vliegtuig aan de gate staat of op een Eloc. (Emergency location, ook wel ‘buffer’ genoemd). Vanaf dat moment treedt werkproces 2 in werking. Afhankelijk van de inschatting van de arts IZB dient het team IZB zich voor te bereiden op werkproces 2.

Inhoud

Dit hoofdstuk behandelt de volgende onderwerpen: Onderwerp 7.1 Vliegtuig met mogelijk infectieuze passagier aan boord nadert Schiphol 7.2 Voorbereiding op aankomst vliegtuig

Zie pagina 21 24


20

7.1. Vliegtuig met mogelijk infectieuze passagier aan boord nadert Schiphol Artikel 50 WPG

De gezagvoerder van een luchtvaartuig dat een internationale reis maakt, die een luchthaven wil aandoen en wetenschap of een ernstig vermoeden heeft dat er aan boord van zijn luchtvaartuig één of meer ziektegevallen zijn die wijzen op een ziekte van infectieuze aard die een ernstig gevaar voor de volksgezondheid kan opleveren, zorgt ervoor dat de luchtverkeersleiding van de luchthaven hiervan zo spoedig mogelijk doch voor aankomst op de hoogte wordt gesteld (art. 50 WPG).

Melding ernstig De implicaties van deze melding zijn groot. Zoals in schema 1 is weergegeven wordt gevaar vanuit de een keten van organisaties geïnformeerd. De gehele keten dient zich voor te lucht bereiden op (het voorkomen van) een grootschalige crisis. Schema 1 Melding via gezagvoerder

Risico-inschatting door de gezagvoerder Het aantal gezagvoerders dat Schiphol nadert is groot, alsmede de diversiteit aan nationaliteiten. Het vraagt om een goede (internationale) instructie om een juiste inschatting te kunnen maken. Vervolg op volgende pagina


21

7.1. Vliegtuig met mogelijk infectieuze passagier aan boord nadert Schiphol, Vervolg Melding ernstig Overleg in de lucht gevaar vanuit de Afhankelijk van de beschikbare tijd voor landing zal overleg plaatsvinden tussen de lucht (vervolg) gezagvoerder en AAS. AAS (via AMS) zal overleg voeren met de arts IZB van GGD Kennemerland. De GGD zal op zijn beurt weer afstemming zoeken met de LCI voor intercollegiaal overleg indien ernstig gevaar vermoed wordt. Overleg alvorens het vliegtuig landt is noodzakelijk om te bepalen of een melding nodig is. Noot: overleg tussen gezagvoerder en arts IZB via het Operation Control Center (OCC) is soms mogelijk. Dit is afhankelijk van de luchtvaartmaatschappij en de gezagvoerder. In dat geval is de luchtverkeersleiding nog niet op de hoogte en wordt pas op de hoogte gesteld op het moment dat blijkt dat er een melding noodzakelijk is. AMS zal dan zelf AAS op de hoogte stellen.

Voorbereiding op de landing bij ernstig gevaar

AAS zal besluiten, op basis van de risico-inschatting en het medische advies van de arts IZB van de GGD, wanneer en waar het vliegtuig kan landen en zal ook het eigen crisisplan, Calamiteitenplan Amsterdam Airport Schiphol (CP-AAS), in werking stellen. Het Crisisbestrijdingsplan Schiphol (CBP-S) is leidend in de opschalingsprocedure.

Melding van geen ernstig gevaar vanuit de lucht

Indien een gezagvoerder voor landing meldt dat er een (vermoeden is van een) infectieziekte, die hij echter niet beschouwt als een ernstig gevaar voor de volksgezondheid, zal door AAS (via AMS), afhankelijk van de aard van de melding, contact gezocht worden met GGD Kennemerland zodat een juiste inschatting kan worden gemaakt.

Voorbereiding op de landing bij geen ernstig gevaar

Het vliegtuig landt volgens planning en werkproces 2 wordt gevolgd. Het is dan ook niet noodzakelijk melding te doen bij de luchtverkeersleiding. AAS en GGD Kennemerland hebben afgesproken dat bij twijfel altijd overleg plaatsvindt.

Inschatting aantal getroffenen

Vanuit het vliegtuig is door een gezagvoerder de inschatting van het aantal hoog risico contacten niet goed vast te stellen. De tijd kan te beperkt zijn om hierover een goed beeld te vormen. Bij een melding van een ernstig gevaar wordt altijd rekening gehouden met veel hoog risicocontacten. Het onderscheid tussen risiconiveau III en II is in dit stadium niet relevant. We spreken in dit werkproces dus van twee risiconiveaus III/II & I/0 die via de gezagvoerder binnenkomen. 1. melding van ernstig gevaar of 2. melding van geen ernstig gevaar.

Besluitvorming keuze opvangruimte

Op basis van deze risico-inschatting zal AAS in overleg met de arts IZB bepalen wanneer en waar het vliegtuig gaat parkeren. Zie hiervoor onderstaand besluitvormingsschema. Vervolg op volgende pagina


22


23

7.2 Voorbereiding op aankomst vliegtuig Inleiding

Als de melding van de gezagvoerder aanleiding geeft tot het uitvoeren van werkproces 1 dan worden de volgende stappen doorlopen.

Voorbereiding op grootschalige interventie van de afdeling IZB op Schiphol

De arts IZB neemt contact op met de Directeur publieke gezondheid (Dpg) en informeert direct de clustermanager IZB. De Dpg zal besluiten het GROP in werking te laten treden zodat een crisisteam geformeerd wordt op de GGD. Een OvD-G wordt via de meldkamer opgeroepen. De OvD-G neemt direct contact op met de arts IZB om verdere afspraken te maken. Op de afdeling IZB wordt een Outbreak Coördinatie Team (OCT) geformeerd. Leden van het Outbreak Coordinatie Team: • 1 coördinerend verpleegkundige IZB van de GGD • 1 leading nurse van AMS (op Schiphol, ter plaatse) • Arts IZB • Secretarieel ondersteuner • De leading nurse van AMS schuift ter plaatse aan. Op Schiphol zal de arts IZB aansluiting zoeken met de Medic of OvD-G van het STPI. Deze communicatie en aansluiting vindt plaats via de bestaande crisisstructuur. Dit is weergegeven in hst. 3 ‘Opschaling naar GRIP’. AMS contact het regiecentrum van Schiphol zodat de AOM wordt opgeroepen en de afdeling ‘TOM’ de G-pier kan inrichten.

Checklist Bijlage 16

In bijlage 16 is een checklist opgenomen die behulpzaam kan zijn bij de voorbereiding op de aankomst van een vliegtuig met een passagier aan boord die mogelijk besmet is met een A ziekte of een andere infectieziekte die om bestrijdingsmaatregelen vraagt.


24

8. Werkproces 2: Vliegtuig is geland op Schiphol Inleiding

Dit werkproces heeft betrekking op de situatie waarin de index (de mogelijk infectieuze passagier) zich bevindt in een vliegtuig dat geland is op de luchthaven. Dit werkproces is een logisch vervolg op werkproces 1.

Inhoud

Dit hoofdstuk behandelt de volgende onderwerpen: Onderwerp 8.1 Risico-inschatting index (mogelijk besmettelijk persoon) 8.2 Risicoanalyse medepassagiers (hoog risicocontacten)

Zie pagina 26 27

Verantwoordelijkheid voor de melding

De arts van AMS is verantwoordelijk voor het medisch inhoudelijk contact met GGD Kennemerland. De GGD afdeling infectieziekten is 24 uur per dag bereikbaar via 023-7891612 (indien de telefoon niet beantwoord wordt volgen instructies om wel een medewerker aan de telefoon te krijgen).

Meldingswaardige ziekte

Van een meldingswaardige ziekte is sprake indien het vermoeden bestaat dat men te maken heeft met een meldingsplichtige ziekte (zie bijlage 3) of een cluster van personen met dezelfde ziekteverschijnselen.

Inschatting AMS

Karakteristiek

Risiconiveau III

Ernstig gevaar Veel mogelijke getroffenen Ernstig gevaar Weinig mogelijke getroffenen Geen ernstig gevaar Veel mogelijke getroffenen Geen ernstig gevaar Weinig mogelijke getroffenen

Risiconiveau II

Risiconiveau I

Risiconiveau 0

Actie AMS naar GGD Onverwijlde melding

Opschaling Opschalen

Onverwijlde melding

Opschalen, tenzij

Melding (indien meldingswaardig)

Niet opschalen, tenzij

Melding (indien meldingswaardig)

Niet opschalen


25

8.1 Risico-inschatting index (mogelijk besmettelijk persoon) Inleiding

Dit protocol beschrijft welke acties ondernomen worden wanneer aan de hand van de melding nader onderzoek van de index noodzakelijk is.

Inschatting: komt de risicoinschatting overeen met het feitelijke risiconiveau?

De arts IZB bepaalt aan de hand van de melding of aanvullende informatie noodzakelijk is. Mogelijk dat tijdens of na onderzoek uit aanvullende informatie blijkt dat het risico niveau aangepast dient te worden. Dit kan aanleiding geven tot een herzien advies over opschaling of afschaling richting Directeur publieke gezondheid van de arts IZB.

Verantwoordelijkheid arts IZB ter plaatse

De arts IZB draagt zorg voor beschermende maatregelen tijdens onderzoek van de index. De arts IZB adviseert over het nemen van beschermende maatregelen van hulpverleners en personeel ter plaatse.

Onderzoek index en diagnostiek

Bij voorkeur wordt de index in de ambulance onderzocht. In ieder geval verdient het de aanbeveling om de index zo snel mogelijk en als eerste uit het vliegtuig te halen. Diagnostiek vindt bij voorkeur plaats in het ziekenhuis. Indien er geen ziekenhuisindicatie is kan diagnostiek afgenomen worden op Airport Medical Services.

Bescherming personeel

Indien dit nog niet eerder is gecommuniceerd draagt de arts IZB adviezen met betrekking tot het nemen van beschermende maatregelen en isolatie van de index direct over aan het ambulance personeel.

Communicatie naar het ziekenhuis

De arts IZB draagt zorg voor de communicatie met het ziekenhuis. Hij kan dit ook overdragen aan het RIVM of aan een collega van de afdeling IZB.

Indien uit de analyse blijkt dat een getroffene weliswaar ziek is, maar wanneer het volgens de arts IZB niet aannemelijk is dat dit veroorzaakt wordt door een (ernstige) infectieziekte, dan voert AMS haar reguliere beleid uit met betrekking tot opvang en vervoer. Indien tot ziekenhuisopname besloten wordt, zal dit door AMS via de meldkamer geregeld worden.


26

8.2 Risicoanalyse medepassagiers (hoog risicocontacten) Inleiding

Dit protocol beschrijft de selectieprocedure in het vliegtuig. Nader onderzoek van indirect getroffenen is noodzakelijk. Afhankelijk van de infectieziekte dient er onder de overige passagiers een risicoanalyse uitgevoerd te worden om eventuele secundaire besmettingen direct te kunnen signaleren. Het registratieproces maakt hier een belangrijk deel van uit. De passagiers en eventuele medereizigers van de index die tijdens de vlucht mogelijk risico hebben gelopen om besmet te zijn geraakt door de index noemen we ‘hoog risicocontact’.

Opschaling

Bij een dergelijke interventie op Schiphol wordt altijd opgeschaald naar minimaal een GRIP 2. Op Schiphol wordt een zg. STPI (Schiphol Team Plaats Incident) gevormd. De arts IZB neemt in eerste instantie plaats in het STPI Dit is de reden waarom een OvD-G het team IZB coördineert. De communicatielijnen tussen Schiphol en de arts IZB verlopen, na opschaling, via de OvD-G in het STPI

Inzet personeel IZB

Bij interne opschaling van de GGD is het GROP in werking getreden en is het crisisteam op de GGD bij elkaar gekomen. De verpleegkundigen van de afdeling IZB worden in dit geval opgeroepen via de procesleider IZB. Als de Dpg heeft besloten om het GROP niet in werking te laten treden of inzet van personeel IZB is binnen een uur noodzakelijk dan worden via de meldkamer van de VRK de verpleegkundigen IZB opgeroepen om naar Schiphol te komen. De verzamellocatie is Airport Medical Services tenzij anders wordt afgesproken en gecommuniceerd.

Voorlichting en communicatie aan de passagiers

Een interventie aan boord van het vliegtuig dient vooraf gecommuniceerd te worden met de gezagvoerder, cabine personeel en passagiers. De afdeling IZB stelt de informatie op en communiceert in ieder geval in de Nederlandse en Engelse taal. Waar mogelijk wordt mondelinge informatie ondersteund met schriftelijk informatie. Ook de passagiers die geen risico hebben gelopen en hun reis kunnen vervolgen dienen informatie te ontvangen van de GGD. Een voorbeeldtekst is bijgevoegd in bijlagen 10 en 11. Vervolg op volgende pagina


27

8.2 Risicoanalyse medepassagiers (hoog risicocontacten), Vervolg Analyse aan boord van het vliegtuig.

Afhankelijk van de ernst van de infectieziekte en eventuele quarantaine maatregelen dienen de passagiers aan boord van het vliegtuig te blijven totdat volledig duidelijk is welke passagiers hoog risicocontact zijn. De arts IZB neemt in dit geval de regie over van de gezagvoerder. De arts IZB maakt samen met de Medic of ambulance verpleegkundige een nieuwe risico inschatting op basis van de klinische verschijnselen en anamnese van de index. (zie schema ‘triage aan boord’) De verpleegkundigen IZB gaan aan boord om passagiers te stratificeren als hoog en laag risico contact. Afhankelijk van de infectieziekte en de hoeveelheid passagiers aan boord zal worden bekeken hoeveel verpleegkundigen aan boord van het vliegtuig gaan. Voor alles geldt: eigen veiligheid eerst en er dient geen enkel risico te worden genomen waar het gaat om het adviseren van beschermende maatregelen ten aanzien van het personeel. Aan de hand van de LCI richtlijnen en indien van toepassing, de RAGIDA richtlijnen van de ECDC, wordt bekeken wie van de passagiers als hoog risicocontact en als niet risicocontact worden aangewezen. Het is altijd afhankelijk van de infectieziekte, maar in de meeste gevallen worden de passagiers die twee of drie rijen voor en achter de index patiënt hebben gezeten aangewezen als hoog risicocontact.

Registratie en informatie bij doorreizen

Indien geen quarantaine maatregelen worden opgelegd worden de passagiers vervoerd naar de opvangruimte busstation G pier. De passagiers ontvangen informatie van de GGD, vullen de contactgegevens in op een Passenger Locator Form (PLF) en kunnen hun reis vervolgen. De PLF’s worden overhandigd door de GGD. Een startvoorraad is te vinden op AMS.

Scheiden van passagiers bij quarantaine maatregelen

Bij opvang in de quarantaineruimte op het J platform treedt het protocol ‘quarantaine van contacten’ in werking (zie protocol 11.4). In geval van het plaatsen van passagiers in quarantaine bestaat de mogelijkheid om hoog risico contacten te voorzien van een geel polsbandje. Deze passagiers worden vervoerd naar de quarantaine ruimte van de luchthaven.


28

Triage aan boord van het vliegtuig. Samenwerking met AMS


29

9. Werkproces 3: Infectieuze passagier heeft Schiphol verlaten (contactopsporing) Inleiding

Er is een vliegtuig binnengekomen en achteraf blijkt dat er een besmettelijke passagier(s) en/of personeelslid (leden) aan boord heeft (hebben) gezeten. De betreffende persoon is al van boord gegaan en doorgereisd.

Inhoud

Dit hoofdstuk behandelt de volgende onderwerpen: Onderwerp 9.1 Contactopsporing nationaal 9.2 Contactopsporing internationaal 9.3 Stroomschema contactopsporing

Zie pagina 30 31 32

Melding aan GGD

GGD Kennemerland wordt geïnformeerd wanneer het vermoeden of de wetenschap bestaat dat er aan boord van een vliegtuig of op de luchthaven Schiphol één of meerdere ziektegevallen zijn geweest die wijzen op een meldingsplichtige ziekte van infectieuze aard.

Processtappen

De melding komt meestal vanuit de LCI. De LCI informeert de lokale GGD via de reguliere meldingsprocedure en meldt dit aan GGD Kennemerland. Conform de IHR neemt GGD Kennemerland de coördinatie van deze taak op zich met betrekking tot de gevolgen voor Nederlandse passagiers en alle betrokkenen van de luchthaven Schiphol inclusief de crew van desbetreffende vlucht. Wanneer een meldingsplichtige ziekte geconstateerd wordt door een arts binnen de regio Kennemerland, wordt eerst GGD Kennemerland op de hoogte gebracht. De arts IZB zal vervolgens de melding doorgeven aan de LCI.

Risicoinschatting

Omdat de diagnose veelal bekend is bij de melding is het eenvoudig om een risicoinschatting te maken.


30

9.1 Contactopsporing nationaal Toelichting

Dit protocol beschrijft welke acties ondernomen moeten worden wanneer achteraf blijkt dat in een vliegtuig een besmettelijk persoon aan boord heeft gezeten. Contactopsporing dient zo snel als mogelijk plaats te vinden om zo vroeg mogelijk te kunnen signaleren of risicocontacten symptomen van de infectieziekte vertonen. Voor passagiers met een verblijfplaats buiten de Veiligheidsregio Kennemerland, maar wel binnen Nederland, geeft GGD Kennemerland alle gegevens onverwijld door aan de GGD van de verblijfplaats van de betrokkene.

Verantwoordelijkheden en taken

GGD Kennemerland is verantwoordelijk voor het in kaart brengen van alle risicocontacten indien een vliegtuig is aangekomen of vertrokken vanuit Schiphol. De gezagvoerder is krachtens artikel 53 van de WPG verplicht om medewerking te verlenen aan het aanleveren van passagiersgegevens. In de praktijk wordt deze verantwoordelijkheid veelal overgedragen aan de desbetreffende luchtvaartmaatschappij. Onderstaand een overzicht van de taken van de verschillende organisaties: Organisatie GGD

Taak Opvragen van de contactgegevens van passagiers- en personeel.

AAS (via het CVO)

Draagt zorg voor het aanleveren van de personeelsgegevens door (overige) diensten/bedrijven werkzaam op Schiphol Coördinatie voor het inventariseren van de hoog risicocontacten. Conform artikel 53 WPG, aanleveren van passagiersinformatie

GGD

Luchtvaartmaatschappij

Wie GGD/IZB → contact opnemen met het regiecentrum van Schiphol voor contact met een Airport Manager (020-601 2222) AAS (via het CVO indien opgeschaald) mogelijk via AMS of desbetreffende arbodienst.

GGD/IZB

Luchtvaartmaatschappij (stationmanager van de luchtvaartmaatschappij)

Aanleveren contact gegevens van de passagiers en personeel

De GGD/IZB verzoekt Airport Medical Services om de passagierslijst met contactgegevens indien het om een vlucht gaat van KLM of Transavia. KLM Health services kan hierbij behulpzaam zijn. In geval van een andere dan hierboven genoemde luchtvaartmaatschappijen moeten de lijsten via de luchtvaartmaatschappij worden opgevraagd. AAS is (eventueel via het CVO) ondersteunend bij het aanleveren van contactgegevens van de luchtvaartmaatschappij en het opvragen van de passagierslijsten.

Verwerken van passagierslijst

De afdeling administratie van het cluster infectieziektebestrijding van de GGD is ondersteunend aan de afdeling IZB om de gegevens in een excel bestand te voegen. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen passagiers die in het buitenland verblijven waarvan de gegevens door moeten worden gegeven aan het National Focal Point van Nederland (NFP) en passagiers die verblijven in Nederland. Gegevens van passagiers die niet verblijven of inwonend zijn in de Veiligheidsregio Kennemerland, worden door de afdeling IZB doorgegeven aan de desbetreffende GGD.


31

9.2 Contactopsporing internationaal Inleiding

Dit protocol beschrijft welke acties ondernomen moeten worden wanneer GGD Kennemerland het vermoeden of de wetenschap heeft van een infectieziekte met risiconiveau III of II, waarbij de index patiënt zich (inmiddels) in het buitenland bevindt en/of waarbij potentieel besmette contacten (inmiddels) in het buitenland verblijven. Het is aan het National Focal Point (NFP) om in contact te treden met de NFP in andere landen voor contactopsporing.

Verantwoordelijkheden en taken

Organisatie GGD

Luchtvaartmaatschappij

Proces internationale opsporing

Taak Contactgegevens van de passagiers doorgeven aan NFP (RIVM) Conform artikel 53 WPG, aanleveren van de contactgegevens van de passagiers en personeel.

Wie Afdeling IZB van GGD Kennemerland Luchtvaartmaatschappij (via CVO, contact regie Centrum Schiphol 020- 6012222 voor contact met een Airport Manager)

In geval van een andere luchtvaartmaatschappij dan de KLM of Transavia moeten de lijsten via de luchtvaartmaatschappij worden opgevraagd, hetgeen voor flinke vertraging kan zorgen bij het vrijgeven van de passagierslijsten. AAS en AMS kunnen behulpzaam zijn bij het aanleveren van contactgegevens van de luchtvaartmaatschappij en eventueel opvragen van de passagierslijsten.


32

9.3 Stroomschema contactonderzoek


33

10. Werkproces 4: Melding van een mogelijk besmettelijk persoon vanuit Schiphol Inleiding

Dit werkproces betreft de acties die van de afdeling IZB en AMS verwacht worden als één of meerdere personen zich met een meldingswaardige ziekte melden op Schiphol. In de meeste gevallen is dat op Airport Medical Services.

Meldingswaardige ziekte

Van een meldingswaardige ziekte is sprake indien het vermoeden bestaat dat men te maken heeft met een meldingsplichtige ziekte (zie bijlage 3) of een cluster van personen met dezelfde ziekteverschijnselen. Er is afgesproken dat bij twijfel altijd overleg gevoerd wordt met de arts IZB van GGD Kennemerland.

Zieke passagiers die aan boord van een vliegtuig gaan.

Een passagier die vanwege ziekteverschijnselen gevraagd wordt om een zg. ‘fit to fly’ verklaring, kan deze bij Airport Medical Service (AMS) verkrijgen. Indien AMS het vermoeden heeft dat het gaat om een meldingswaardige ziekte zal contact worden gelegd met GGD Kennemerland afdeling IZB. Aan de hand van de anamnese en bevindingen kan de arts IZB behulpzaam zijn in het geven van een advies of maatregelen ten aanzien van de passagier.

Zieke passagiers die hebben gevlogen.

Een reiziger komt uit een brongebied en vertoont verschijnselen van een ziekte die meldingswaardig is.

Entry- en of exit screening

De WHO kan adviseren om entry- of exitscreening van passagiers en personeel in te stellen. De verwachting is dat het advies tot screening weinig gegeven zal worden. AAS en de GGD zullen zich vooral moeten richten op afspraken over personele inzet.

In dit geval dient contact te worden gezocht met de GGD afdeling IZB voor eventueel contact onderzoek en afname van diagnostiek materiaal.


34

11. Protocollen Overzicht Inleiding

In dit hoofdstuk staan de protocollen t.b.v. de werkprocessen beschreven.

Inhoud

Dit hoofdstuk behandelt de volgende onderwerpen: Onderwerp 11.1 Protocol: risicobeperkende maatregelen aan boord 11.2 Protocol: persoonlijke beschermende maatregelen personeel 11.3 Protocol: pers- en publieksvoorlichting 11.4 Protocol: quarantaine van contacten 11.5 Protocol: vervoer index 11.6 Protocol: oproepen ambulance 11.7 Protocol: actieve surveillance/ monitoring van risicocontacten 11.8 Protocol: maatregelen ten aanzien van het toestel en opvanglocatie

Zie pagina 35 36 38 40 42 43 44 45


35

11.1 Protocol: risicobeperkende maatregelen aan boord Toelichting

Dit protocol beschrijft welke maatregelen genomen kunnen worden ter beperking van het risico voor alle betrokkenen, wanneer een melding bij de GGD is binnengekomen over een (mogelijke) besmetting terwijl de passagiers zich nog in het vliegtuig bevinden.

Taakverantwoordelijkheid

GGD (arts IZB) draagt zorg voor het advies van de risicobeperkende maatregelen aan boord. AAS draagt zorg voor de communicatie met het vliegtuig en volgt de instructies van de GGD op.

Het proces

Zolang hulpverleners geen toegang hebben tot het toestel • Arts IZB adviseert de gezagvoerder (GV) om de index achter in het vliegtuig plaats te laten nemen met mogelijk ruimte om stoelen leeg te laten rondom de index. Index krijgt, indien relevant, eigen toilet toegewezen. •

Arts IZB bepaalt of aan de index een mondkapje verstrekt dient te worden. Arts IZB adviseert of aan crewleden of andere passagiers een mondkapje verstrekt moet worden.

•

Op AMS zijn 2 startkoffers aanwezig met beschermende middelen en diagnostiekmateriaal (zie hst. 4 samenwerking met Airport Medical Services (AMS))

•

De GV informeert overige passagiers, op advies van de arts IZB.

•

De GV draagt zorg voor inventarisatie van passagiers die mogelijk at risk zijn. Dit is afhankelijk van de risico-inschatting en de dreiging van de infectieziekte. De arts IZB laat zich hierbij, indien van toepassing, leiden door de RAGIDA richtlijnen en in samenspraak met de LCI.


36

11.2 Protocol: persoonlijke beschermende maatregelen personeel Inleiding

Dit protocol beschrijft welke acties ondernomen moeten worden om te zorgen dat hulpverleners en grondpersoneel zo weinig als mogelijk in contact komen met besmettingsbronnen. Wanneer (indirect) contact onvermijdelijk is, dienen hulpverleners en grondpersoneel voorzien te worden van persoonlijke beschermingsmiddelen. De arts IZB is adviserend ten aanzien van welke persoonlijke beschermingsmiddelen gebruikt dienen te worden. Hij laat zich hierbij leiden door de richtlijnen van de LCI en een eventueel advies van het RIVM.

Aanvoer en beschikbaarheid van beschermingsmiddelen

Op de GGD in Hoofddorp, Spaarnepoort 5, is een hoeveelheid beschermingsmiddelen beschikbaar dat voldoende is voor om een 50 tal hulpverleners. Het beheer van deze materialen valt onder de verantwoordelijkheid van de afdeling infectieziektebestrijding algemeen. Vervoer van deze materialen gebeurt door de brandweer conform de afspraken in het GGD Rampen Opvang Plan. Op AMS is een startvoorraad beschikbaar (zie hst. 4 samenwerking met Airport Medical Services (AMS)). Ook Amsterdam Airport Schiphol (AAS) beschikt over een grote hoeveelheid beschermende middelen voor eigen personeel. Deze middelen worden via de Commissie van Overleg (CVO) beschikbaar gesteld.

Advies aan AAS De afdeling IZB adviseert AAS over de te nemen beschermende maatregelen. Via de Commissie van Overleg (CVO) worden de betrokken medewerkers van Schiphol geïnformeerd over de maatregelen. De aanwezigheid van een arts of verpleegkundige van de afdeling IZB/GGD in het CVO is wenselijk vanwege het informeren en motiveren van het op de juiste wijze toepassen van de maatregelen die genomen moeten worden. Op aanvraag van de voorzitter van de CVO kan een arts of verpleegkundige van de afdeling IZB van de GGD advies komen geven in het CVO.

Volgorde aantrekken persoonlijke beschermingsmiddelen

Volgorde van aantrekken persoonlijke beschermingsmiddelen 1. Overall • Bedekt volledig het lichaam van nek tot enkels en polsen. 2. Mond/neus masker • Plaats elastieken op het midden van het achterhoofd en in de nek. • Plaats masker over de mond en neus en druk het passend aan rondom de neus en kin. • Controleer of het masker overal goed aan het gezicht aansluit. 3. Bril • Plaats over de ogen en maak elastiek passend. 4. Muts • Zet de muts van de overall op. 5. Handschoenen • Trek handschoenen aan en trek ze over de manchetten van de overall. Vervolg op volgende pagina


37

11.2 Protocol: persoonlijke beschermende maatregelen personeel, Vervolg Volgorde van uittrekken van persoonlijke beschermingsmiddelen

Volgorde van uittrekken van persoonlijke beschermingsmiddelen Loop weg bij de patiënt. 1. Overall • Voorkant en mouwen van overall zijn besmet! • Rits overall open. • Trek overall uit, keer overall hierbij binnenste buiten. Raak eigen kleding niet aan. • Rol op en gooi in vuilniszak/blauwe ton. 2. Bril • Voorkant, kijkglas van de bril is besmet! • Pak de goggles bij de zijkant beet en zet af. • Desinfecteer goggles met een gaas met alcohol 70% en gooi gaas in vuilniszak/blauwe ton. 3. Handschoenen • Buitenkant van handschoenen is besmet! • Pak buitenkant van de handschoen met de andere (behandschoende) hand en trek uit. • Houdt de uitgetrokken handschoen in de behandschoende hand. • Schuif de vingers onder de handschoen van de andere hand bij de pols en trek de handschoen uit over de eerste handschoen. • Gooi handschoenen in vuilniszak/blauwe ton. 4. Mond/neus masker • Voorkant masker is besmet, niet aanraken! • Pak de elastieken en verwijder zo het masker. • Gooi masker in vuilniszak/blauwe ton. Laat ander persoon desinfectie handgel op de handen spuiten, desinfecteer handen. Bind vuilniszak dicht en in schone vuilniszak doen/sluit blauwe ton. Handen wassen en desinfecteren.


38

11.3 Protocol: pers- en publieksvoorlichting Toelichting

Dit protocol beschrijft welke acties ondernomen moeten worden wanneer nadere informatie en voorlichting verstrekt dient te worden aan pers en publiek bij een (dreigende) infectieziekte.

Doelgroep

De doelgroep kan omvangrijk zijn: • • • • •

Reizigers Verwanteninformatie Personeel van de GGD Personeel van Schiphol Burgers buiten Schiphol (regionaal en landelijk)

Eenduidige, kort maar krachtige en snelle informatievoorziening is cruciaal.

Taken en verantwoordelijkheden

Organisatie LCI/RIVM GGD

AAS en GGD

Regionaal Actie Centrum Communicatie (RAC gemeente proces)

Met betrekking tot Ondersteuning bij publieksvoorlichting Adviseert welke informatie verstrekt wordt en op welke wijze. Informeren van passagiers, crew en medewerkers. Binnen werkproces 1 verloopt de informatie via AMS naar de GV of direct via telefonisch contact tussen de arts IZB en de GV. Informatievoorziening en communicatie vanaf GRIP 2 conform CBP-S. Ontvangt info uit OT contact met crisisteam Leden RAC: • Persvoorlichter • Publieke voorlichting • Omgevingsanalist • Schrijvers

Verantwoordelijk RIVM Team IZB van de GGD en communicatie VRK AOM en team IZB van de GGD

Hoofd RAC



39

11.3 Protocol: pers- en publieksvoorlichting, vervolg Proces informatie voorziening

De afdeling infectieziektebestrijding adviseert, onder verantwoordelijkheid van de arts IZB, over de medische inhoud van de informatievoorziening. De afdeling IZB en de communicatie van de VRK in overleg over de inhoud van de informatie, en de vorm waarin deze verspreid wordt en de doelgroep. Hierbij kan gebruikt gemaakt worden van voorbeeldbrieven in bijlage 10 t/m 13. De AOM draagt zorg voor de aanmaak en verspreiding van de informatie aan passagiers, crew en medewerkers.

Wettelijk kader

Artikel 54 De burgemeester dan wel de voorzitter van de veiligheidsregio kan de exploitant van een burgerhaven of burgerluchthaven dan wel de burgerexploitant opdragen om: a. voorlichting aan reizigers te geven over het nemen van maatregelen ter voorkoming van een infectie of van een besmetting van de bagage, b. medewerking te verlenen aan door de burgemeester dan wel de voorzitter van de veiligheidsregio te nemen maatregelen van onderzoek van vertrekkende of aankomende reizigers naar de aanwezigheid van een ziekte van infectueuze aard die een ernstig gevaar voor de volksgezondheid kan opleveren, c. ter voorkoming van een besmetting voorschriften van technisch-hygiënische aard uit te voeren, indien er een gegrond risico is op een besmetting, d. ter bestrijding van een besmetting gebouwen of terreinen dan wel gedeelten daarvan te sluiten. Artikel 55 De burgemeester dan wel de voorzitter van de veiligheidsregio kan de vervoersexploitant opdragen om: a. voorlichting aan passagiers te geven over het nemen van maatregelen ter voorkoming van een infectie of van een besmetting van de bagage, b. ter voorkoming van een besmetting maatregelen van technisch-hygiënische aard uit te voeren voor een schip of luchtvaartuig en de hierin aanwezige goederen, indien er een gegrond risico is op een besmetting, c. een schip of luchtvaartuig en de hierin aanwezige goederen te controleren op de aanwezigheid van een besmetting, d. ter bestrijding van een besmetting een schip of luchtvaartuig en de hierin aanwezige goederen te ontsmetten, met inbegrip van de vernietiging van vectoren.


40

11.4 Protocol: quarantaine van contacten Inleiding

Het is mogelijk dat de ziekte zodanig ernstig en besmettelijk is dat een deel van de passagiers en/of personeel onderzocht moeten worden voordat zij verder kunnen reizen. Een vliegtuig is hiervoor geen geschikte locatie. Dit protocol beschrijft welke maatregelen genomen worden wanneer hoog risicocontacten in quarantaine moeten worden ondergebracht. De kans dat hiervan gebruik gemaakt zal moeten worden is klein. Dit protocol heeft betrekking op werkproces 2.

Taakverantwoor In dit geval is er sprake van een dreiging van een A-ziekte. De crisisbestrijding staat delijkheid onder nationale regie. De voorzitter van de veiligheidsregio blijft verantwoordelijkheid houden tenzij de minister anders bepaalt. De regionale crisisorganisatie kan instructies krijgen van de landelijke crisisorganisatie.

Vervoer naar quarantaine opvang van Schiphol

De hoog risicocontacten worden met een bus naar de quarantaineruimte op het J platform gebracht. Een verpleegkundige en een arts van de GGD dienen bij dit vervoer aanwezig te zijn. De chauffeur van de bus dient goed geïnstrueerd te worden over de risico’s die hij (niet) loopt en zo nodig worden persoonlijke beschermingsmiddelen uitgereikt. Instructie van deze middelen wordt gegeven door de GGD. Het vervoer van de passagiers en personeel van de GGD wordt geregeld via het CVO. De OvD-G zorgt voor de communicatie en afstemming wat betreft vervoer. In de quarantaineruimte vindt het registratieproces plaats en worden de passagiers zonodig (vrijwillig) onderzocht door de artsen van de GGD/IZB. Men wordt geïnformeerd over de maatregelen die ingezet zijn om verdere verspreiding van de infectieziekte te voorkomen. Dit conform de richtlijnen van de LCI.

Registratie proces

Passagiers vullen hun eigen registratielijsten in. Een verpleegkundige van de GGD controleert of alle gegevens juist en leesbaar zijn opgeschreven. De registratielijsten worden zo snel mogelijk, na telefonisch contact met het crisisteam GGD, gefaxt naar 023-7891771 en op de locatie Spaarnepoort van de GGD zo spoedig mogelijk in een excel lijst verwerkt door de administratieve medewerker van de GGD. Vervolg op volgende pagina


41

11.4 Protocol: quarantaine van contacten, Vervolg Registratie proces (vervolg)

Proces Registratie van passagiers die gemonitord dienen te worden

Actie Ter plaatse door passagiers invullen van PLF.

Communicatie met het crisisteam over aanleveren van registratielijsten

OvD-G met de crisiscoördinator van het crisisteam op de GGD. Procesleider IZB zet het door naar administratie Passagiersgegevens in een excel bestand verwerken

Aanleveren van de registratielijsten aan GGD Gegevens vanuit excel verwerken

Acties quarantaine van contacten

In het excel bestand een filter aanbrengen zodat gegevens eenvoudig kunnen worden overgedragen aan LCI of andere GGD

Verantwoordelijkheid De luchtvaartmaatschappij is op basis van artikel 53 van de WPG wettelijk verantwoordelijk voor het aanleveren van de contact gegevens Procesleider IZB op de GGD Spaarnepoort

GGD/IZB

Administratie GGD

Acties 1 Communicatie over situatie aan Beleidteam. (BT)

Verwijzing / toelichting Door de GGD / arts IZB

2 Verzoek tot in quarantaine plaatsen van risicocontacten

Krachtens Artikel 35 WPG

3 AAS vangt de hoog risicocontacten op in de Skihut op het J platform.

Vervoer van vliegtuig met bus onder begeleiding KMar naar Skihut.

4 Gemeente informeert het OM 5 De voorzitter van de veiligheidsregio of burgemeester geeft beschikking af. 6 De voorzitter van de veiligheidsregio of de burgemeester draagt zorg voor een quarantaine locatie voor de komende periode zoals die is opgelegd door het ministerie van VWS. Conform WPG art 1 lid j

Zie bijlage 8 Er zal niet snel sprake zijn van gedwongen quarantaine. Het verdient altijd de voorkeur om mensen in thuisquarantaine te plaatsen.


42

11.5 Protocol vervoer index Toelichting

Dit protocol beschrijft welke acties ondernomen moeten worden wanneer de index naar een ziekenhuis of ander verblijfadres vervoerd moet worden.

Wetenschap of vermoeden van een ziekte van groep A

Bij wetenschap of vermoeden van een ziekte van groep A is er landelijke aansturing. De minister van VWS is verantwoordelijk. In samenspraak met het RIVM wordt de keuze van een ziekenhuis bepaald. Het RIVM stemt af met de GGD over contact met het ziekenhuis. Index gaat in isolatie in een van de gespecialiseerde centra. Afhankelijk van de infectieziekte is thuisisolatie mogelijk. Dit wordt per casus bekeken. Voor het protocol thuisisolatie wordt verwezen naar de desbetreffende LCI richtlijnen. De afdeling IZB neemt bij ambulancevervoer contact op met de meldkamer voor advies over persoonlijke beschermingsmaatregelen van de ambulanceverpleegkundigen.

Andere (ernstige) besmettelijke infectieziekte niet behorende tot groep A

Acties Afstemming met meldkamer over ambulancevervoer. Zie protocol 11.6 Afstemming met huisarts in geval index naar huis gaat en patiënt woonachtig in regio Kennemerland Overdragen van de casus aan desbetreffende GGD indien index woonachtig is in Nederland in andere regio dan regio Kennemerland Overdragen van de casus aan het National Focal Point (LCI) indien index woonachtig is in buitenland en onder bepaalde voorwaarden verder mag reizen

Verantwoordelijkheid AMS IZB/GGD Kennemerland

IZB/GGD Kennemerland

IZB/GGD Kennemerland


43

11.6 Protocol: oproepen ambulance Schema

Passagier met vermoeden van ernstige infectieziekte met gevaar voor de volksgezondheid. Risicoschatting II/III


44

11.7 Actieve surveillance/ monitoring van risicocontacten inleiding

Dit protocol beschrijft welke acties ondernomen moeten worden om zo vroeg mogelijk te kunnen signaleren of een mogelijk besmette persoon symptomen van de infectieziekte vertoond. De index is doorgereisd. Het is duidelijk om welke infectieziekte het gaat. Diagnose is geverifieerd. Waar het gaat om een index die zich in het buitenland bevindt vindt afstemming met de LCI plaats.

Verantwoordelijkheid

GGD Kennemerland is verantwoordelijk voor het in beeld brengen van alle risicocontacten. Deze contacten worden in eerste instantie opgeslagen in een Excel bestand, te vinden op de volgende plek: O: \AGZ\AGZ_i\SCHIPHOL\contacttracing Organisatie GGD

Met betrekking tot In kaart brengen van de risicocontacten.

Verantwoordelijk GGD Kennemerland

GGD

Voert contactonderzoek uit. (zie bijlage 6 & 7) Aanleveren van passagiersinformatie

GGD

Via CVO, Airport manager of AOM via regiecentrum Schiphol. AAS

Aanleveren personeelsgegevens van overige diensten en bedrijven op Schiphol.

Vertegenwoordiger van desbetreffende luchtvaartmaatschappij AAS


45

11.8 Maatregelen ten aanzien van het toestel en opvanglocatie Inleiding

Verantwoordelijkheden

Dit protocol beschrijft welke acties genomen moeten worden om mogelijke besmettingbronnen weg te nemen indien er een gegrond risico is geweest op besmetting.

Organisatie Luchtvaartmaatschappij AAS (via CVO) AAS (via CVO)

Met betrekking tot Vliegtuig Opvanglocatie Bagage afhandeling

Advies Door GGD Kennemerland Door GGD Kennemerland Door GGD Kennemerland

Communicatielijnen

Het verdient de voorkeur dat de vragen over het schoonmaken, reinigen of desinfecteren van welke aard dan ook via één persoon van AAS of via het CVO de afdeling IZB van de GGD bereiken.

Proces

GGD Kennemerland zal altijd proberen om aan de hand van de aangetroffen situatie een advies te geven over reiniging en desinfectie. Dit is echter afhankelijk van een aantal factoren. Een advies wordt gegeven op basis van de richtlijnen van de LCI. Echter bevindt zich in een vliegtuig meubilair dat niet altijd met het geadviseerde schoonmaakmiddel gereinigd mag worden. In dat geval zal GGD Kennemerland samen met de luchtvaartmaatschappij op zoek moeten naar een passende oplossing.

Wettelijk kader De burgemeester dan wel de voorzitter van de veiligheidsregio kan de exploitant van ten behoeve van een burgerluchthaven opdragen om: luchthaven a. voorlichting aan reizigers te geven over het nemen van maatregelen ter Schiphol voorkoming van een infectie of van een besmetting van de bagage, b. medewerking te verlenen aan door de burgemeester dan wel de voorzitter van de Artikel 54 veiligheidsregio te nemen maatregelen van onderzoek van vertrekkende of aankomende reizigers naar de aanwezigheid van een ziekte van infectueuze aard die een ernstig gevaar voor de volksgezondheid kan opleveren, c. ter voorkoming van een besmetting voorschriften van technisch-hygiënische aard uit te voeren, indien er een gegrond risico is op een besmetting, d. ter bestrijding van een besmetting gebouwen of terreinen dan wel gedeelten daarvan te sluiten.

Wettelijk kader De burgemeester dan wel de voorzitter van de veiligheidsregio kan de ten behoeve van vervoersexploitant opdragen om: de luchtvaart a. voorlichting aan passagiers te geven over het nemen van maatregelen ter maatschappij voorkoming van een infectie of van een besmetting van de bagage, b. ter voorkoming van een besmetting maatregelen van technisch-hygiënische aard Artikel 55 uit te voeren voor een schip of luchtvaartuig en de hierin aanwezige goederen, indien er een gegrond risico is op een besmetting, c. een schip of luchtvaartuig en de hierin aanwezige goederen te controleren op de aanwezigheid van een besmetting, d. ter bestrijding van een besmetting een schip of luchtvaartuig en de hierin aanwezige goederen te ontsmetten, met inbegrip van de vernietiging van vectoren.


46

12. Bijlagen Overzicht Inhoud

Dit hoofdstuk behandelt de volgende onderwerpen: Onderwerp 1. Standaard agenda Outbreak Coördinatie Team IZB 2. IHR Annex 9 3. Meldingsplichtige ziekten uit groep A, B1, B2 en C 4. Registratieformulier risicocontacten Nederlands 5. Meldingsformulier index patiënt 6. Formulier monitoring contact 7. Brief monitoring contact 8. Beschikking opname en onderzoek 9. Beschikking quarantaine en onderzoek 10. Informatiebrief passagiers incident aan boord (Nederlands) 11. Informatiebrief passagiers incident aan boord (Engels) 12. Informatiebrief komend uit brongebied (Engels) 13. Informatiebrief komend uit brongebied (Nederlands) 14. Passenger Locator Form (voorbeeld) 15. Gespecialiseerde centra voor behandeling en diagnostiek van geïmporteerde infectieziekten of verdenkingen daarop 16. Checklist en logboek bij melding van zieke passagier aan GGD Kennemerland 17. Telefoonlijst 18. Begrippenlijst 19. Afkortingenlijst

Zie pagina 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 67 68 69


47

Bijlage 1: Standaard agenda Outbreak Coördinatie Team IZB Eerste overleg van het Outbreak Coördinatie Team (OCT)

Standaardagenda OCT eerste overleg op de GGD Voorzitter: OvD-G 1. Opening • Samenstelling team • Werkafspraken 2. Beeldvorming: samenvatting van de feitelijke situatie door arts IZB. 3. Oordeelsvorming verwachte ontwikkeling 4. Besluiten nemen en samenvatten 5. Afspraak volgende vergadering o o o o o o o o o o o o o o o o o o

Wat is er al in gang gezet vanuit de pré alarmeringsfase? Aankomsttijd vliegtuig? Hoeveel passagiers aan boord? Is de besluitvormingsprocedure keuze opvangruimte in gang gezet? Contact met LCI? Contact met AMS? Contact met AOM? Formeren van OCT (outbreak coördinatieteam) ter plaatse, namen en rollen benoemen en doorgeven aan AAS. Is er sprake van GRIP? Welke interventie is nodig van team IZB op Schiphol? Moeten er materialen mee naar Schiphol? (Zo ja, zie GROP, “proces vervoer middelen en materialen”.) Heeft iedereen die airside dient te gaan een pasoort of ID kaart mee? Personeel GGD dat airside gaat dient te worden aangemeld bij AMS. Naar welke opvanglocatie worden de passagiers gebracht? Quarantaine maatregelen noodzakelijk? Afspreken hoe registratieproces gaat plaatsvinden. Communicatielijnen benoemen. Welke informatie ontvangen de passagiers en in welke taal?


48

Bijlage 2: IHR Annex 9


49

Bijlage 3: Meldingsplichtige infectieziekten uit groep A, B1, B2 en C Groep

Infectieziekten

Mogelijke wettelijke maatregelen

Melding en informatieplicht

Beschermende maatregelen rondom patiënt, hygiëne advies (Acties zijn altijd afhankelijk van de specifieke situatie)

A

Pokken Polio SARS Virale Hemorragische koorts

B1

Humane infectie veroorzaakt door een dierlijk influenza virus. Difterie Pest Rabiës Tuberculose Buiktyfus Cholera Hepatitis A, B en C Kinkhoest Mazelen Paratyfus Rubella Shigellose STEC of EHEC Invasieve groep A streptokokken infectie. Voedselinfectie voor zover vastgesteld bij 2 of meer patiënten met een onderlinge relatie wijzend op voedsel als bron Hantavirus infectie HIB Invasieve Pneumokokken ziekte bij kinderen t/m 5 jaar Legionellose Leptospirose Listeriose Malaria Meningokokkenziekte MRSA infecties, clusters buiten het ziekenhuis Psittacose Q-koorts Tetanus Trichinose West Nile virusinfectie Ziekte van Jacob Creutzveld

B2

C

Gedwongen opname tot isolatie, gedwongen onderzoek inclusief medisch toezicht) verbod van beroepsuitoefening Gedwongen opname tot isolatie of thuisisolatie, gedwongen onderzoek, verbod van beroepsuitoefening Verbod van beroepsuitoefening

Bij vermoeden onverwijld melden aan de GGD.

Ja, te allen tijde advies van de GGD.

Na vaststelling van de ziekte binnen een werkdag melden aan de GGD.

Mogelijk. Advies van de GGD.

Na vaststelling van de ziekte binnen een werkdag melden aan de GGD.


Dwingende maatregelen kunnen niet opgelegd worden. Maar melding en persoonsgegevens zijn nodig om de inzet van vrijwillige en te adviseren maatregelen rondom de patiënt of anderen in de gemeenschap mogelijk te maken.

Na vaststelling van de ziekte binnen een werkdag melden aan de GGD



50

Bijlage 4: Registratieformulier risicocontacten Nederlands Onderstaand formulier wordt gehanteerd bij registratie van elk risicocontact. Het is digitaal beschikbaar in het kwaliteitshandboek voor de medewerkers van GGD Kennemerland.

Voornamen en familienaam: Geslacht: Geboortedatum: Adres: Postcode + woonplaats: Land: Nationaliteit: Telefoonnummer(s) Huis: Mobiel: Werk: E-mailadres Huisarts: Naam: Adres: Telefoonnummer: Vluchtgegevens Vluchtnummer: Komend uit: Transfers: Vluchtdatum: Stoelnummer: Toelichting/bijzonderheden:


51

Bijlage 5: Meldingsformulier index Onderstaand formulier wordt gehanteerd bij elke melding van een index. Het is digitaal beschikbaar in het kwaliteitshandboek voor de medewerkers van GGD Kennemerland.

Voornamen en familienaam Geslacht Adres Postcode + woonplaats Land Nationaliteit Telefoonnummers Huis: Mobiel: Werk: E-mailadres: Geboortedatum: Huisarts Naam: Adres: Telefoonnummer: Vlucht gegevens Vluchtnummer: Komend uit: Transfers: Vlucht datum: Stoel nummer: Eerste ziektedag Aard klachten

Bezochte plaatsen, landen in de afgelopen … dagen Contact met zieke personen gehad, Zo ja, waar Contact met (zieke) dieren gehad Zo ja, waar en welk dier Bestaande ziektes, aandoeningen Medicijngebruik/ vaccinaties gehad voor de reis en gebruik van malariamiddelen


52

Bijlage 6: Formulier monitoring contact Onderstaande formulieren zijn beschikbaar in het Nederland en Engels en worden gehanteerd bij monitoring van een risicocontact. Het is digitaal beschikbaar voor de medewerkers van GGD Kennemerland in het kwaliteitshandboek. Het formulier wordt uitgereikt met een begeleidende brief. Voornamen en familienaam: Geslacht: Adres: Postcode + woonplaats: Land: Nationaliteit: Telefoonnummers Huis: Mobiel: Werk: E-mailadres: Geboortedatum: Naam Huisarts: Telefoonnummer: Vlucht gegevens Vluchtnummer: Komend uit: Transfers: Vlucht datum: Stoel nummer:

Periode monitoring: Actie: Neem bij klachten contact op met de GGD in de buurt. Laat dit formulier zien. Dag 1

Dag 6

Dag 10

Dag 15

Dag 2

Dag 7

Dag 11

Dag 16

Dag 3

Dag 8

Dag 12

Dag 17

Dag 4

Dag 8

Dag 13

Dag 18

Dag 5

Dag 9

Dag 14

Dag 19

Dag 20

Dag 21

Als de periode van monitoring voorbij is, dit a.u.b. formulier retourneren aan: GGD Kennemerland, t.a.v. afd. Infectieziektebestrijding, Antwoordnummer 178, 2000 WC Haarlem. Een postzegel plakken is niet nodig.


53

Bijlage 7: Brief monitoring contact GGD Kennemerland Afd. Infectieziektebestrijding Spaarnepoort 5 2134 TM Hoofddorp Correspondentie uitsluitend: Postbus 5514 2000 GM Haarlem

Datum:

Doorkiesnummer: 023-7891612

Contactpersoon:

Ons kenmerk: IZB/vluchtnummer en Bijlagen(n): datum

Onderwerp:

Belangrijke mededeling bestemd voor passagiers komende uit: [Epidemiologische informatie/ vluchtnummer) Zoals u wellicht heeft gemerkt is een medepassagier tijdens de vlucht naar Amsterdam ziek geworden. Op dit moment kan niet worden uitgesloten dat deze passagier geïnfecteerd is met …………….. Het is niet onze bedoeling om u ongerust te maken. Echter, in uw en ons belang zijn wij genoodzaakt u informatie te vragen over uw bereikbaarheid in de komende dagen. Wilt u dit noteren op bijgaand formulier. Wilt u de vragen zo nauwkeurig mogelijk beantwoorden en invullen met blokletters. Wat gebeurt er met deze informatie: Als uw eindbestemming Nederland is. De door u gegeven informatie zal worden doorgegeven aan de GGD in de plaats waar u woont/ verblijft. De GGD zal vervolgens contact met u opnemen. Als u via Amsterdam binnen dagen doorreist naar een bestemming buiten Nederland verzoeken wij u tevens uw adresgegevens aan ons door te geven. Deze informatie geven wij door aan de gezondheidszorgautoriteiten van het land van uw bestemming. Om uit te sluiten dat u besmet bent geraakt wordt u door de GGD gevolgd. De GGD vraagt u om de komende dagen . U kunt in deze periode gewoon uw dagelijkse activiteiten voortzetten, mits u geen klachten ontwikkelt. Het is belangrijk dat u direct contact opneemt met de GGD en de huisarts indien de volgende klachten ontwikkeld: XXXXX XXXXX XXXXX

Wij wijzen u er op dat een ernstige en besmettelijke ziekte is. In het belang van uw gezondheid en die van anderen verzoeken wij u dan ook dringend aan deze procedure mee te werken.

Hoogachtend,

Arts Infectieziektebestrijding GGD Kennemerland


54

Bijlage 8: Beschikking opname en onderzoek Datum: Aan: , Ter bestrijding van de gevaren van de verspreiding van gelet op de artikelen 31, 32, 33 en 42 en 43 van de Wet Publieke Gezondheid en gezien het advies van van de arts maatschappij en gezondheid van GGD Kennemerland, heb ik ten aanzien van u de volgende maatregel(en) genomen. o Opname in ziekenhuis ter isolatie o Geneeskundig onderzoek o Geneeskundig onderzoek in het lichaam De reden voor deze maatregel(en): Het ziekenhuis waar u zult verblijven is: De maatregel(en) duurt/duren naar verwachting tot: De duur van deze maatregel kan op aanwijzing van de Inspecteur voor infectieziekten van de IGZ worden verlengd. Bij de isolatie wordt in ieder geval gelet op: Indien er geneeskundig onderzoek (in het lichaam) plaats vindt wordt/worden in ieder geval de volgende handelingen uitgevoerd: door: Bijzondere voorwaarden: De voorzitter van de veiligheidsregio is belast met de tenuitvoerlegging van de maatregel(en); zij schakelt daartoe deskundige personen in, zo nodig ook de sterke arm. Nadere instructies zult u van de GGD ontvangen. U zult worden voorzien van een raadsman via de gemeente. Indien u hier bedenkingen tegen heeft kunt u die kenbaar maken. Tevens is het mogelijk bij de rechter van de rechtbank waaronder de locatie van het ziekenhuis valt een verzoekschrift in te dienen om de maatregel op te heffen. getekend: datum: Voorzitter van de veiligheidsregio Kennemerland:

c.c. GGD Kennemerland IGZ


55

Bijlage 9: Beschikking quarantaine en onderzoek Datum: Aan: , Ter bestrijding van de gevaren van de verspreiding van gelet op de artikelen 35, 36 en 42 en 43 van de Wet Publieke Gezondheid en gezien het advies van van de arts maatschappij en gezondheid van GGD Kennemerland, heb ik ten aanzien van u de volgende maatregel(en) genomen. o Quarantaine o Geneeskundig onderzoek U zult hierbij onder medisch toezicht worden geplaatst. De directeur van de GGD zal hiervoor een geneeskundige aanwijzen. De reden voor deze maatregel(en): Het adres waar u zult verblijven is: /<woning> De maatregel(en) duurt/duren naar verwachting tot: De duur van deze maatregel kan op aanwijzing van de Inspecteur voor infectieziekten van de IGZ worden verlengd. Bij de quarantaine wordt in ieder geval gelet op: Indien er geneeskundig onderzoek (in het lichaam) plaats vindt worden in ieder geval de volgende handelingen uitgevoerd: door: Bijzondere voorwaarden: De directeur publieke gezondheid is belast met de tenuitvoerlegging van de maatregel(en); zij schakelt daartoe deskundige personen in, zo nodig ook de sterke arm. Nadere instructies zult u van de GGD ontvangen. U zult worden voorzien van een raadsman via de gemeente. Indien u hier bedenkingen tegen heeft kunt u die kenbaar maken. Tevens is het mogelijk bij de rechter van de rechtbank waaronder de verblijfplaats van betrokkene valt een verzoekschrift in te dienen om de maatregel op te heffen. getekend: datum: Voorzitter van de veiligheidsregio Kennemerland:

c.c. GGD Kennemerland IGZ


56

Bijlage 10: Informatiebrief passagiers incident aan boord (Nederlands)

GGD Kennemerland Afd. Infectieziektebestrijding Spaarnepoort 5 2134 TM Hoofddorp 023-7891612 Correspondentie uitsluitend: Postbus 5514 2000 GM Haarlem

Datum: Onderwerp: Vluchtnummer: Geachte passagier,

………….. ……………………

U heeft aan boord gezeten van een vlucht waarin één of meerdere passagiers ziek zijn geworden. Het vermoeden bestond dat deze passagier mogelijkerwijs leed aan . Artsen hebben vastgesteld dat na onderzoek en bevraging van desbetreffende passagier(s), een diagnose niet kon worden gesteld. Het is niet onze bedoeling u ongerust te maken, maar omdat u vanuit bent vertrokken waar deze infectieziekte op dit moment veel voorkomt, willen wij u informeren over . is een infectieziekte die veroorzaakt wordt door . De ziekte kenmerkt zich door een combinatie van de volgende symptomen:…………. Op dit moment is het niet noodzakelijk bijzondere maatregelen te nemen, tenzij u ziek wordt en bovengenoemde symptomen zich openbaren binnen … dagen nadat u aan boord bent geweest van de eerder genoemde vlucht of na thuiskomst vanuit < invullen land > In dat geval adviseren wij u contact op te nemen met uw (huis)arts of plaatselijke gezondheidsdienst. Voor het adres kunt u de volgende website raadplegen: www.ggd.nl Wij vertrouwen erop dat wij u van dienst geweest zijn met deze informatie. Hoogachtend, Arts infectieziekten GGD Kennemerland


57

Bijlage 11: Informatiebrief passagiers incident aan boord (Engels)

GGD Kennemerland Municipal Health Service Kennemerland Afd. Infectieziektebestrijding Netherlands 023-7891612 Mailing address: Postbus 5514 2000 GM Haarlem Netherlands

Date: …………………….. Subject: ……………………… Dear passenger, This letter is to inform you about the medical circumstances [a fellow passenger/fellow passengers} encountered, during flight of from ……. to ………. on which you have just arrived. Suspicion arose that the concerned passenger could suffer from . [Physicians both on board and on the ground/Physicians on the ground] agreed after examination and questioning of the [passenger and his/her travelling companion] [passengers], that a diagnosis could not be established, based on the required conditions and symptoms. It is in no way our intention to alarm you. However, we do want to provide you with further information regarding . is an infection caused by the <pathogen>. The disease is characterized by a combination of the following symptoms: ……………………………………. Furthermore, in the .. days preceding the onset of the symptoms, the patient must have had close contact with …………………. We assume that no other passengers have been infected. In the light of the above mentioned considerations you do not have to observe any restrictions or take any extraordinary measures, unless you develop an illness with the above-mentioned symptoms within … days after having been aboard of the flight mentioned in this letter. In that case we advise you to contact your general practitioner or local health department. We trust that we have been of service to you with this information. Sincerely yours, Medical officer GGD Kennemerland


58

Bijlage 12: Informatiebrief komend uit brongebied (Engels)

Date: XXXXXX 20XX

Subject: XXXXXXXXXXXX

Dear passenger, You are receiving this letter because you recently travelled to XXXXXX. People have become ill in this country as a result of the XXXXXXXXXX. The virus can be spread from person to person. Please telephone your doctor and the public health in your area if you suffer from the following symptoms within XX days of your return. The symptoms are: • XXXXXXXXXXXXXXXX • XXXXXXXXXXXXXXXX • XXXXXXXXXXXXXXXX Your doctor cab carry out further tests, if necessary, in consultation with the local Public Health Service. Additional information can be found on the following website: www.rivm.nl/XXXXXX

With Kind Regards,


59

Bijlage 13: Informatiebrief komend uit brongebied (Nederlands)

Datum: XXXXXX

Onderwerp: XXXXXXXX

Geachte passagier, U ontvangt deze brief omdat u recent XXXXXXX bezocht hebt. In dit land zijn mensen ziek geworden door XXXXXXXXXXX. Het virus kan worden overgedragen van mens op mens. Als u binnen XX dagen na terugkomst de volgende verschijnselen heeft, neemt u dan telefonisch contact op met uw huisarts en de GGD in uw regio. (www.GGD.nl) De verschijnselen zijn: • • •

XXXXXXXXXX XXXXXXXXXX XXXXXXXXXX

De huisarts kan indien nodig verder onderzoek laten doen in overleg met de plaatselijke GGD. Nadere informatie kunt u vinden op de volgende website: www.rivm.nl/XXXXXX Met vriendelijke groet,

Directeur publieke gezondheid GGD Kennemerland


60

Bijlage 14: Passenger Locator Form (voorbeeld)


61

Bijlage 15: Gespecialiseerde centra voor behandeling en diagnostiek van geïmporteerde infectieziekten of verdenkingen daarop Infectieziekte, A en B1 (incl. verdenking) Pokken / Variola Polio SARS Virale hemorragische koorts Difterie

Medisch centrum Calamiteitenhospitaal UMC Utrecht Academisch centrum, bv. VUMC Calamiteitenhospitaal UMC Utrecht LUMC, Leiden Ziekenhuis met isolatiemogelijkheid, Kennemer Gasthuis, locatie zuid, Haarlem Pest Academisch centrum, bv. VUMC Rabiës AMC, Amsterdam Bij gedwongen opname ter isolatie Erasmus MC, Rotterdam Tuberculose zonder noodzaak gedwongen opname Kennemer Gasthuis, Haarlem Aviaire influenza Academisch centrum, bv. VUMC

Buitenlandse patiënten met een infectieziekte behorende tot groep B2 en C kunnen over het algemeen opgevangen en behandeld worden in ziekenhuizen in de regio van GGD Kennemerland. Het Kennemer Gasthuis is hiervoor het meest aangewezen. GGD Kennemerland blijft in die gevallen verantwoordelijk voor verdere afhandeling van melding, contactonderzoek en monitoring. Bij Nederlandse patiënten die woonachtig zijn in Nederland kan de patiënt, in geval van een B2 en C ziekte opgenomen worden in een ziekenhuis in de regio waar de patiënt woonachtig is. Gele koorts en antrax, behorende tot groep C, behoeven behandeling in een academisch centrum vanwege de benodigde expertise.

Infectieziekte groep C (incl. verdenking) Gele koorts Antrax

Medisch centrum Academisch centrum, LUMC of VUMC Academisch centrum, bv. VUMC


62

Bijlage 16: Checklist en logboek bij melding van zieke passagier aan GGD Kennemerland In geval van melding van een vermoedelijk geval van A-ziekte aan boord van een vliegtuig of bij melding van een ziekte die nog niet als zodanig is geclassificeerd, maar waarbij wel bestrijdingsmaatregelen te verwachten zijn. Actie 1) Melding komt binnen bij dienstdoende arts GGD. 2) GGD verifieert de casus aan de casusdefinitie van desbetreffende infectieziekte 3) Verifieer Estimated Time of Arrival (ETA) 4) Eventueel doorverbinden met gezagvoerder en geef instructies over maatregelen aan boord. 5) Laat via AMS de Airport manager op de hoogte stellen dat medewerkers van de GGD airside dienen te gaan. 6) Laat de GV communiceren met passagiers dat het noodzakelijk is dat passagiers aan boord wachten tot GGD aan boord is. 7) Maak een eerste risico-inschatting op basis van de matrix zoals beschreven in H. 6 van het draaiboek IZB WPG Schiphol. 8) Bel taxi. Gebruik geen eigen vervoer! Je moet kunnen bellen en schrijven en taxi kan dichtbij vertrekhal komen. (Paspoort of ID bewijs meenemen, rijbewijs volstaat niet) 9) Bel een verpleegkundige IZB (en laat die ook een taxi nemen. Ook paspoort of ID bewijs meenemen) 10) Bel de dienstdoende Dpg (via de meldkamer 0235319277) en licht hem in over de reeds gemaakte risicoinschatting. 11) Bel de LCI en licht in. (030-2747000) 12) Laat AMS een half uur voor ETA ambulance oproepen (contactgegevens), A2 vervoer 13) Houd contact met dienstdoende arts AMS 14) Ga naar AMS; boven balie 16, vertrekhal 2 (aan vertrekhal 3 kant) en wacht op verpleegkundige van de GGD. 15) Ga met AMS vertegenwoordiger evt. een Airport Operational Manager/ arts& vpk. Neem mee: • infectieziektekoffer A, B en C • brieven voor passagiers en crew. • Passenger Location Forms (PLFs). Er moet altijd iemand van AMS en van de GGD bij de gate blijven! 16) Maak afspraken met de AOM over waar hij te bereiken is. Hij zal de havendienst moeten informeren over wat er aan boord en buiten het vliegtuig gebeurt. 17) Als ambulance er is, gaan AMS vertegenwoordiger en GGD arts met FFP2-masker op en handschoenen aan vliegtuig in via de trap. 18) Begeleid index naar ambulance. 19) Verifieer in ambulance de casus. Eventueel contact met LCI. 20) Besluit of aan casusdefinitie voor een verdachte casus wordt voldaan

Paraaf / logboek

Datum/Tijd



63

Bijlage 16: Checklist en logboek bij melding van zieke passagier aan GGD Kennemerland, Vervolg Als toch geen verdenking: Actie 21) Informeer de bemanning van het vliegtuig over te nemen maatregelen en te volgen processen t.a.v. passagiers 22) Informeer passagiers via intercom. 23) Informeer ambulance personeel 24) Verdachte passagier kan reis vervolgen of wordt naar de medische dienst van Schiphol vervoert. 25) Indien aanwezig, PLFs in bewaring nemen. 26) Licht dienstdoende Dpg in 27) Licht de LCI in Indien bevestigde verdenking Actie 28) Indien geen opname in het ziekenhuis →GGDverpleegkundige of arts bemonstert verdachte passagier met naast het mondkapje en de handschoenen ook nog schort en bril aan. Degene, die assistentie verleent draagt ook een schort, mondkapje en handschoenen. 29) Licht AMS vertegenwoordiger in en laat die regelen dat informatiebrieven en contactgegevens formulieren voor zover niet aanwezig in het vliegtuig naar de gate komen. 30) Licht dienstdoende Dpg in 31) Overleg met LCI welke passagiers als hoog risico contact worden beschouwd. (alleen rijen -3 t/m +3 of alle passagiers.) 32) Ga weer aan boord van het vliegtuig. 33) Inventariseer contacten volgens protocol en zoals met LCI is afgesproken 34) Zorg voor deboarding van de passagiers naar de opvangruimte. (dit zal zijn het busstation G pier) 35) Zorg dat passagiers, die laag risico contact zijn, geïnformeerd worden en informatiebrieven (algemene info/no risk) aan hen worden uitgedeeld en contactgegevens (kaartje) gecontroleerd worden op volledigheid en aangevuld worden indien onvolledig. 36) Geef goedkeuring aan gezagvoerder voor verlaten van vliegtuig laag risico contacten. 37) Verzamel contactgegevens van hoog risico contacten en controleer compleetheid van de gegevens 38) Informeer hoog risicocontacten over te nemen maatregelen en deel info brief (contacten/risk) uit. 39) Laat hoog risico contacten het vliegtuig verlaten en normale arrival gang volgen 40) Neem PLFs in eigen bewaring (GGD) 41) Vraag passagierslijst op

Paraaf/ logboek

Datum/Tijd

Paraaf/ logboek

Datum/Tijd



64

Bijlage 16: Checklist en logboek bij melding van zieke passagier aan GGD Kennemerland, Vervolg Verdachte passagier Actie 42) Indien erg ziek en opname indicatie; Stuur naar VUMC isolatie plaats aanvragen. Dit kan ook de LCI doen. Instrueer ambulance vpk over de nemen beschermende maatregelen. 43) Indien niet erg ziek. Wordt opgehaald van Schiphol met auto? Laat ambulance naar vertrekhal 2 parkeerplaats AMS gaan met vpk GGD en laat index afhalen door familie. Bij voorkeur zo weinig mogelijk mensen in auto. Bij voorkeur huisgenoot die toch al verzorging op zich gaat nemen, moet rijden! (rest moet met ander vervoer naar huis). Geef eerste thuis-isolatie instructies en zorg voor goede beschikbaarheid contactgegevens. 44) Wordt niet opgehaald, maar woont in Nederland? Laat ambulance index thuisbrengen. Geef eerste isolatieinstructies en zorg voor goede contactgegevens overdracht. Zorg dat dienstdoende arts IZB in de regio van de index wordt ingelicht om thuisisolatie te regelen. 45) Woont niet in Nederland. Zorg via GGD Kennemerland voor opvang in de regio (schakel hiervoor dienstdoende Dpg in of via afdeling IZB Spaarnepoort (SP) tijdens werktijd). Dienstdoende Dpg moet ook de burgemeester inlichten en de VZ van de veiligheidsregio. 46) Ga met bemanning naar bemanningscentrum voor debriefing. Het vliegtuig is nu vrij en kan zo nodig volgens protocol worden gereinigd. Informeer schoonmaak personeel over de te gebruiken schoonmaakmiddelen. Stel ook schoonmaak gerust (evt. via het CVO) want daar is angst en medewerkers kunnen weigeren om vliegtuig schoon te maken. 47) Tijdens debriefing, samen met AMS en indien KLM vlucht met KLM Health Services. 48) Inventariseer contacten en noteer contactgegevens 49) AMS neemt verantwoordelijkheid voor opvolging van de crew en eventuele hoog risicocontacten over vervolg.

Paraaf/ logboek

Datum/Tijd



65

Bijlage 16: Checklist en logboek bij melding van zieke passagier aan GGD Kennemerland, Vervolg Afhandeling Actie 50) Indien diagnostiek is afgenomen in het ziekenhuis: Zorg dat de monsters per koerier naar het RIVM worden gestuurd. Telefoon koerier: 020-6534141 51) Verzeker bewaring contactgegevens passagiers op SP (artsenkamer IZB, prioriteitbak, in grote duidelijk gemarkeerde envelop). Zorg dat overzichtlijst in Excel wordt gemaakt. 52) Informeer de LCI dat je de GGD in de regio waar de verdachte passagier woont gaat inlichten. 53) Neem contact op met de GGD van regio waar de index woont en geef de gegevens door. 54) Indien de index zijn verblijfplaats in onze regio heeft en niet naar het ziekenhuis is gegaan, bezoekt de verpleegkundige IZB zo spoedig mogelijk de index op zijn verblijfadres. 55) Neem box met persoonlijke beschermingshulpmiddelen mee en geef instructie over preventieve maatregelen voor de index en eventuele huisgenoten. 56) Als de index woonachtige is in het buitenland dient bezoek en verzorging te worden geregeld. 57) De burgemeester wordt door de Dpg ingelicht over de verblijfplaats van de index. 58) Informatiebrieven gaan via het CVO. Op deze wijze kunnen de betrokkenen van Schiphol eenvoudig en snel worden geïnformeerd. Het CVO van Schiphol is voor de GGD het centrale punt om informatie van de GGD aan de medewerkers van de luchthaven te communiceren.

Paraaf/ logboek

Datum/Tijd


66

Bijlage 17: Telefoonlijst Telefoonlijst

Afdeling Afdeling infectieziektebestrijding GGD Kennemerland Airport Medical Services

LIS Streeklaboratorium Haarlem Tolk en vertaalcentrum

Telefoonnummer 023-789 1612 020-649 2566 020-649 4364 020-304 1000 020-653 4141 023-531 9277 0800-0488 020-601 2555 030-274 7000 030-274 9111 030-274 2143 023-530 7800 088-255 5222

Ziekenhuis VUMC, Amsterdam AMC, Amsterdam LUMC, Leiden Kennemer Gasthuis, Haarlem Spaarneziekenhuis, Hoofddorp Calamiteitenhospitaal, Utrecht. Tijdens kantoortijden. Buiten kantoortijden.

Telefoonnummer 020-444 4444 020-566 9111 071-526 9111 023-545 3545 023-890 8900 088-755 8228 088-755 5555

Dutymanager KLM (opvragen passagierslijst KLM) Koerier Meldkamer VRK NVWA Regiecentrum Schiphol RIVM/LCI


67

Bijlage 18: Begrippenlijst Begrippen

Afdeling infectieziektebestrijding (IZB) van GGD Kennemerland

Besmette patiënt

Besmettelijke of infectieuze patiënt

Epidemie van een infectieziekte

Index Infectie

Isolatie

Quarantaine

Risicocontact

De afdeling Infectieziektebestrijding (IZB) van GGD Kennemerland houdt zich bezig met het voorkomen, opsporen en bestrijden van infectieziekten binnen de regio Kennemerland en Haarlemmermeer. Persoon die besmet is met een infectieziekte. Niet noodzakelijkerwijs besmettelijk voor andere personen. Persoon die besmet is met een infectieziekte en besmettelijk is voor andere personen. Een in korte tijd sterke toename van het aantal nieuwe patiënten lijdend aan een infectieziekte behorende tot groep A, B1, B2 of C Eerste zieke passagier. Het binnendringen en de ontwikkeling of vermenigvuldiging van een infectueus agens in het lichaam van mensen, waardoor een volksgezondheidsrisico kan ontstaan. Index wordt in afzondering geplaatst vanwege besmettingsgevaar voor de omgeving. Verblijf van een persoon die mogelijk besmet is met een infectieziekte behorende tot groep A in een door de voorzitter van de veiligheidsregio aangewezen gebouw of ruimte, met het doel het verminderen van het risico voor het verspreiden van een infectieziekte behorende tot groep A. Persoon die mogelijk besmet is geraakt door de index.


68

Bijlage 19: Afkortingenlijst AAS AC-GGD AC GHOR ACGZ Cluster CO AMS AOM AM AOV BAO BR (-I) BT CBP-S Cib CoPI CP-AAS CVO Dpg GGD GHOR GRIP GROP I&M IHR IZB KMar LCI LNV LVNL MOTO NFP OCC OCT OMT OT PSH RAC RC RCP RIVM Sector PA&C STPI VLT VNG VRK VWS WHO WPG WVR

: Amsterdam Airport Schiphol : Actiecentrum GGD : Actiecentrum GHOR : Algemeen commandant geneeskundige zorg : Cluster Crisisondersteuning en opleiding : Airport Medical Services : Airside Operations Manager : Airport Manager : Adviseur Openbare Orde en Veiligheid : Bestuurlijk Afstemmingsoverleg : Bestuurlijke Regiegroep (-IZB) : Beleidsteam : Crisisbestrijdingsplan Schiphol : Centrum Infectieziektebestrijding : Commando Plaats Incident : Calamiteitenplan Amsterdam Airport Schiphol : Commissie Van Overleg : Directeur publieke gezondheid : Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst : Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio : Gecoördineerde Regionale Incidentbestrijding Procedure : GGD-Rampen Opvang Plan : Ministerie van Infrastructuur en Milieu : International Health Regulations : Infectieziektebestrijding : Koninklijke Marechaussee : Landelijke Coördinatie Infectieziektebestrijding : Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit : Luchtverkeersleiding Nederland : Multidisciplinair Opleiden, Trainen en Oefenen : National Focal Point : Operational Control Centre : Outbreak coördinatie team : Outbreak Management Team : Operationeel Team : Psychosociale Hulpverlening : Regionaal Actiecentrum Communicatie : Regiecentrum (Schiphol) : Regionaal Crisisplan : Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu : Sector Preventie, Advies en Crisis : Schiphol Team Plaats Incident : Voorlichtingsteam : Vereniging van Nederlandse Gemeenten : Veiligheidsregio Kennemerland : Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport : World Health Organisation : Wet Publieke Gezondheid : Wet Veiligheidsregio’s


69

DRAAIBOEK INFECTIEZIEKTEBESTRIJDING WPG SCHIPHOL GGD KENNEMERLAND. versie 1.4

Recommend Documents